KUJDES! MOS DEMTO BARKODIN I I

R E P U B L I K A E S H Q I P E R I S E M I N I S T R I A E ARSIMIT

DHE S P O R T I T AGJENCIA KOMBETARE E PROVIMEVE

PROVlMl ME ZGJEDHJE I MATURES SHTETERORE 2014

SESlONl I

E merkure, 18 qershor 2014

Lenda: Biologji berthame

VARIANTI A Ora 10.00

Udhezime per nxenesin

Testi ne total ka 20 pyetje.

Ne test ka kerkesa me zgjedhje dhe me zhvillim.

Ne kerkesat me zgjedhje rrethoni vetem shkronjen perbri pergjigjes se sakte, ndersa per kerkesat me

zhvillim bhte dhene hapesira e nevojshme per te shkruar pergjigjen.

Piket per secilen kerkese jane dhene perbri saj.

Per perdorim nga komisioni i vleresimit

KOMlSlONl I VLERESIMIT

1 .............................. Anetar

2. ............................ Anetar

Kerkesa

Pika

Kerkesa

Pi ket

Kerkesa

Piket

@ AKP 1 18 qershor 2014

1

I l a

16b

2

I l b

17a

3

12a

17b

4

12b

18a

5

13a

18b

6

13b

19a

7

14a

19b

8

14b

20a

9

15

20b

10

16a

LBnda: Biologji bertham8 Provim me zgjedhje Varianti A

1. Funksioni i nje enzime eshte:

A te kontrolloje pikat e ekuilibrit te nje reaksioni ) te rrise shpejtesine e reaksioneve biokimike d ) tC ndryshoje drejtimin e nje reaksioni

D) te shnderrohet ne fund te reaksionit

2. Ne strukturen e proteinave marrin pjese:

A) arninoacidet 9 acidet nukleike C) acidet lyrore D) nukleotidet.

3. Glikogjeni eshte:

A) monosakarid

triglicerid

4. Cila nga perberjet e meposhtme eshte pjese perberse e struktures se acideve nukleike? 1 pike

A) aminoacidi B) acidi lyror

glukoza

5. Sasia me e madhe e ATP qe prodhohet date frymekembimit qelizor sintetizohet ne:

kreshtat e mitokondrive matriksin e mitokondrive

C) citoplazmen qelizore D) stromen e kloroplasteve

6. NC njt zinxhir ushqimor, bimet bejne pjese te:

A) konsumatoret e rendit te pare B) konsumatoret e rendit te dyte

dekompozuesit prodhuesit

7. ,Rikombinant quhen individtt qe rrjedhin nga:

linjave te pastra C) bashkimi i dy linjave te perziera D) bashkimi i X me Y

1 piki

1 pike

@ AKP 2 18 qershor 2014

Linda: Biologji bgrthami Provim me zgjedhje Varianti A

8. Qeliza seksuale femerore e njeriut permban kromozomet:

C) X ose Y Dl y

9. Sistemi parasimpatik eshte pjese perberse e:

A) sistemit nervor somatik sistemit nervor autonom

C) shtylles se trurit D) hipotalamusit

10. Hormoni (ADH) sekretohet nga:

A) adenohipofiza B) folikulat

neurohipofiza

1 pike

1 pikii

1 pike

11. ADN Sshte nje strukture e rendesishrne qe luan rol ne trashegimin& e tipaeve.

a) Skematizoni dyfishimin e ADN.

b) Pse dyfishimi i ADN eshte giysme-ruajtes? JON$ d&& C: edrm/a ,dU 14' d ' ~ / 4 . & + + & & ~ ~

4'. +&,~&rn im&rna@~/h 2 && /Lii' f y y t C * j <I d'vp m r /&!! !

LIL$,f& h h r n ~--,&&2 -6-b me%7e>, ad h~ nngdd 4 m d c ~ i n u m -G 4-C, *-- i m p c I m r D J. w* rtna'm& HJN F ' m p e - @ - :

LBnda: Biologji bBrtham6 Provim me zgjedhje Varianti A

12. Gjallesat krijojne marredhenie te ndasjellta nderrnjet tyre dhe me mjedisin ku ato jetojne.

a) Argurnentoni pse numri i peshqve eshte me i vogel se nurnri i zooplanktoneve te nje ekosistemi liqenor?

b) Cfare shpreh ligji i te dhjetit?

13. Te njeriu gishterinjte e shkurter dhe flokM e drejte jane dominant ndaj gishterinjve te date dhe flokeve te dredhw. Te dy prinderit jane heterozigote per dy tiparet e mesiperrne.

a) Sa eshte mundesia SY 0

@ b x

.qe f2 ija i pare

A4 Bb

giftit te kete te njejtin fenotip me prinderit?

b) Sa eshte mundesia qe ne dy lindje te njepasnjeshme te lindin dy femije me gishterinj te gjate dhe floke te dredhur? 2 piki

@ AKP 4 18 qershor 2014

Linda: Biologji berthami Provim me zgjedhje Varianti A

14. Nti nje familje babai eshte normal, kurse nena eshte daltonike.

a) Sa CshtC mundesia qe tC linde njC vajze daltonike? - ew e'n.09; rme 1 pikg /

&&tag& / V " " ' d / I e p ~ & M

r'oz&&&d /ne +-&-;&

b) Nga cili prej gjysherve nje djalf nuk merr asnje kromozom t8 ift tit te seksit? Tregoni mgen qe ndiqet per te arritur ne perfundimin e

- .

&/ Jkeons c - .-

vincm

yteo a

d/hd / x y /

15. Cfare eshte persht-atja rrezore? Ilustrojeni me nje shembull.

@ AKP .5 18 qershor 2014

LGnda: Biologji berthami Provim me zgjedhje Varianti A

16. Muskujt luajne rol te rendesishem ne aktivitetin jetesor te gjallesave.

a) Si ndodh tkurrja muskulore? 2 pikg z c.uyeGwa & 4k&, 4bornc- m p - /o&&;.rj.tt~ A'+ m / - - A?& AV-a.-&,@ P.JG&&

I /

r n z u m ~ k

O J & - ? -e&p%*

b) Cila eshti! lenda qe depozitohet ne qelizen muskulore, ne nje organizem ne lMzje, ne mungese 9 te oksigjenit per nje kohe te gjate? 1 piki

17. Aparati tretes luan rol te rendesishem ne shperberjen dhe perthithjen e lend& ushqimore per organizmin.

a) Tregoni procesin e shperberjes s t proteinave ne aparatin tretes.

b) Si ndodh pehhithja ne zorren e holle? 1 pike - A' -5

* HPh rnp/"a- 4 I - b e @h

- @ AKP 6 18 qershor 2014

Linda: Biologji berthami Provim me zgjedhje Varianti A

18. Frymemarrja eshte nje proces i rendesishem jetesor per prodhimin e energjise.

a) Si formohen molekulat e ujit ne fund te procesit te fiymemarrjes qelizore?

b) Tregoni dy dallime midis glikolizes dhe ciklit te Krebsit.

/- ~e.&za z&& m e - &yGLZ&-rn

2 pike

19. Aparati i ekskretimit dhe aparati i riprodhimit luajne nje rol te rendesishem ne organizem.

b) Cili eshte funksioni i trupit te verdhe?

7 18 qershor 2014

' Y . , . t @AKp

LZinda: Biologji bertham6 Provim me zgjedhje Varianti A

20. Sistemi nervor dhe hormonal luan nji rol te rindi$sishem n6 unitetin dhe veprimtarine e te gjitha sistemeve tii organizmit.

r

1 pike

( 8

, OAKP 8 18 qershor 2014 ,