Rola Inspekcji Weterynaryjnej w aspekcie Ochrony Zdrowia ... · leczniczych i skażeń promieniotwórczych u zwierząt, w ich wydzielinach i wydalinach, w tkankach i narządach zwierząt,

Rola Inspekcji Weterynaryjnej

w aspekcie

Ochrony Zdrowia Publicznego

Wojewódzki Inspektorat Weterynarii

w Lublinie Jerzy Zarzeczny

Lubelski Wojewódzki Lekarz Weterynarii

- ochrony zdrowia zwierząt

oraz

- bezpieczeństwa produktów pochodzenia

zwierzęcego

w celu zapewnienia

ochrony zdrowia publicznego.

Inspekcja Weterynaryjna realizuje zadania z zakresu :

Zadania Inspekcji Weterynaryjnej

Art.3 ust. 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej (j. t Dz. U. z 2010 r. Nr 112, poz. 744)

1. – zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt, w tym chorób

odzwierzęcych; – zadania kontrolne zakażeń zwierząt;

2. – monitorowanie chorób odzwierzęcych

i odzwierzęcych czynników chorobotwórczych oraz związanej z nimi oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe u zwierząt, w produktach pochodzenia zwierzęcego i paszach;


1. badanie zwierząt rzeźnych oraz produktów pochodzenia zwierzęcego;

2. przeprowadzanie:

weterynaryjnej kontroli granicznej,

kontroli weterynaryjnej w handlu i wywozie zwierząt oraz produktów,

kontroli wymogów wzajemnej zgodności,

kontroli wyrobów do diagnostyki in vitro stosowanych w medycynie weterynaryjnej,


1. sprawowanie nadzoru nad:

bezpieczeństwem produktów pochodzenia zwierzęcego w tym nad wymaganiami weterynaryjnymi przy ich produkcji, umieszczaniu na rynku oraz sprzedaży bezpośredniej,

wprowadzaniem na rynek zwierząt i ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego,

zdrowiem zwierząt przeznaczonych do rozrodu oraz jakością zdrowotną materiału biologicznego i jaj wylęgowych drobiu,

wytwarzaniem, obrotem i stosowaniem pasz, dodatków stosowanych w żywieniu zwierząt, organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku paszowego i pasz genetycznie zmodyfikowanych oraz nad trans-granicznym przemieszczaniem organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku paszowego,

obrotem i ilością stosowanych produktów leczniczych weterynaryjnych,

wytwarzaniem i stosowaniem pasz leczniczych,


przestrzeganiem przepisów o ochronie zwierząt,

przestrzeganiem zasad

identyfikacji i rejestracji zwierząt oraz przemieszczaniem zwierząt,

przestrzeganiem

wymagań weterynaryjnych w gospodarstwach

utrzymujących zwierzęta gospodarskie,

utrzymywaniem, hodowlą, prowadzeniem ewidencji zwierząt doświadczalnych

w jednostkach doświadczalnych, hodowlanych i u dostawców,


prowadzenie monitorowania substancji niedozwolonych, pozostałości chemicznych, biologicznych, produktów leczniczych i skażeń promieniotwórczych u zwierząt, w ich wydzielinach i wydalinach, w tkankach i narządach zwierząt, w produktach pochodzenia zwierzęcego, w wodzie przeznaczonej do pojenia zwierząt oraz paszach;

prowadzenie wymiany informacji w ramach systemów wymiany informacji, o których mowa w przepisach Unii Europejskiej;


przyjmowanie informacji o niebezpiecznych produktach żywnościowych oraz paszach od organów Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, w zakresie kompetencji tych inspekcji oraz od organów Inspekcji Handlowej o niebezpiecznych produktach żywnościowych pochodzenia zwierzęcego oraz

ocena ryzyka i stopnia zagrożenia spowodowanego niebezpiecznym produktem żywnościowym lub paszą , a następnie przekazywanie tych informacji do

kierującego siecią systemu RASFF.


Ilość gospodarstw utrzymujących zwierzęta na terenie województwa lubelskiego

Gatunek zwierząt Ilość gospodarstw

Bydło 69253

Konie 12397

Świnie 57739

Owce 478

Kozy 1036

Drób – fermy wielkotowarowe 538

Zwierzęta futerkowe 54

Monitorowanie i zwalczanie poszczególnych

chorób zakaźnych zwierząt prowadzone jest

w oparciu o przepisy prawa Unii Europejskiej,

przepisy prawa krajowego oraz opracowane na

ich podstawie programy krajowe.

Ustawa z dnia 11 marca 2004 roku o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt

(tj. 2008 Dz. U. Nr 213, poz. 1342 z późn. zm.)

Art. 41 ust. 1

Obowiązkowi zwalczania podlegają choroby zakaźne zwierząt:

1) wymienione w załączniku nr 2;

2) objęte programami, o których mowa w art. 57 ust. 1 pkt 1 lub 4, na zasadach określonych w tych programach.

Art. 41 ust. 2

Obowiązkowi rejestracji podlegają choroby zakaźne zwierząt wymienione w załączniku nr 3.

Choroby zakaźne zwierząt podlegające obowiązkowi zwalczania

1. pryszczyca

2. pęcherzykowe zapalenie jamy ustnej

3. choroba pęcherzykowa świń

4. księgosusz

5. pomór małych przeżuwaczy

6. zaraza płucna bydła

7. choroba guzowatej skóry bydła

8. gorączka doliny Rift

9. choroba niebieskiego języka

10. ospa owiec i ospa kóz

11. afrykański pomór koni 12. afrykański pomór świń 13. klasyczny pomór świń 14. grypa ptaków 15. rzekomy pomór drobiu 16. wścieklizna 17. wąglik 18. gruźlica bydła 19. bruceloza u bydła, kóz,

owiec i świń 20. enzootyczna białaczka bydła

21. przenośne gąbczaste encefalopatie przeżuwaczy

22. zgnilec amerykański pszczół 23. zakaźna martwica układu krwiotwórczego ryb łososiowatych 24. zakaźna anemia łososi 25. wirusowa posocznica krwotoczna 26. krwotoczna choroba zwierzyny płowej 27. bonamioza (Bonamia ostreae i Bonamia exitiosa) 28. marteilioza 29. perkinsoza 30. mikrocytoza 31. zespół Taura 32. choroba żółtej głowy 33. zespół WSS 34. zakażenie herpeswirusem koi 35. epizootyczna martwica układu krwiotwórczego 36. zakaźny zespół owrzodzenia

Choroby zakaźne zwierząt podlegające obowiązkowi zwalczania

Występowanie chorób zakaźnych zwierząt podlegających obowiązkowi zwalczania na terenie województwa lubelskiego

w latach 1998 – 2012 Lp. NAZWA CHOROBY 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

1. PRYSZCZYCA

2. PĘCHERZYKOWE ZAPALENIE JAMY USTNEJ

3. CHOROBA PĘCHERZYKOWA ŚWIŃ

4. KSIĘGOSUSZ

5. POMÓR MAŁYCH PRZEŻUWACZY

6. ZARAZA PŁUCNA BYDŁA

7. GUZOWATA CHOROBA SKÓRY BYDŁA

8. GORĄCZKA DOLINY RIFT

9. CHOROBA NIEBIESKIEGO JĘZYKA 6

10. OSPA OWIEC I OSPA KÓZ

11. AFRYKAŃSKI POMÓR KONI

12. AFRYKAŃSKI POMÓR ŚWIŃ

13 KLASYCZNY POMÓR ŚWIŃ

14. GRYPA PTAKÓW

15. RZEKOMY POMÓR DROBIU

16. WŚCIEKLIZNA ZWIERZĄT DZIKICH 247 52 225 482 281 29 21 3 12 10 7 4 10 12 4

WŚCIEKLIZNA ZWIERZĄT DOMOWYCH 2 21 59 23 10 5 1 2 17.

L.p. Nazwa choroby

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

17. WĄGLIK 1

18. GRUŹLICA BYDŁA 4 1 1 1

19.

BRUCELOZA BYDŁA (B. ABORTUS)

BRUCELOZA OWIEC, (B.OVIS, MELITENSIS) 14 1 1

BRUCELOZA KÓZ I ŚWIŃ ( B. SUIS, MELIT. )

20. ENZOOTYCZNA BIAŁACZKA BYDŁA 282 250 134 126 161 77 32 21 12 11 3 1 1

21. PRZENOŚNE GĄBCZASTE ENCEFALOPATIE

PRZEŻUWACZY 2 1 1 2 1

22. ZGNILEC AMERYKAŃSKI PSZCZÓŁ 10 13 7 8 11 5 14 7 9 8 4 1 1 4 10

23. TRZĘSAWKA OWIEC 1

24. ZAKAŻNA MARTWICA UKŁADU

KRWIOTWÓRCZEGO RYB ŁOSOSIOWATYCH

25. ZAKAŹNA ANEMIA ŁOSOSI

26. WIRUSOWA POSOCZNICA KRWOTOCZNA

27. KRWOTOCZNA CHOROBA ZWIERZYNY PŁOWEJ

28 BONAMIOZA (BONAMIA OSTREAE)


w latach 1998 – 2012

L.p. Nazwa choroby 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

29. MARTELIOZA

30. BONAMIOZA (BONAMIA EXITIOZA)

31. PERKINSOZA

32. MIKROCYTOZA

33. ZESPÓŁ TAURA

34. CHOROBA ŻÓŁTEJ GŁOWY

35. ZESPÓŁ WSS

36. ZAKAŻENIE HERPESWIRUSEM KOI

6 5 3

37. EPIZOOTYCZNA MARTWICA UKŁADU

KRWIOTWÓRCZEGO

38. ZAKAŹNY ZESPÓŁ OWRZODZENIA


w latach 1998 – 2012

Choroby zakaźne zwierząt podlegające obowiązkowi rejestracji

1. paratuberkuloza 2. listerioza 3. toksoplazmoza 4. tularemia 5. wirusowe zapalenie

mózgu i rdzenia koni 6. nosacizna 7. niedokrwistość zakaźna

koni 8. zakaźne zapalenie macicy

u klaczy 9. wirusowe zapalenie tętnic

koni 10. zaraza stadnicza 11. zakaźne zapalenie nosa

i tchawicy/otręt bydła

12. choroba mętwikowa bydła

13. zaraza rzęsistkowa bydła

14. gorączka Q

15. salmonellozy bydła i świń

16. wirusowe zapalenie żołądka i jelit świń

17. włośnica

18. choroba Aujeszkyego u świń

19. zakaźna bezmleczność u owiec i kóz

20. choroba maedi-visna

21. gruczolakowatość płuc u owiec i kóz

22. wirusowe zapalenia stawów i mózgu kóz

Choroby zakaźne zwierząt podlegające obowiązkowi rejestracji

23. serowaciejące zapalenie węzłów chłonnych

24. salmonellozy drobiu

25. chlamydioza ptaków

26. zakaźne zapalenie torby Fabrycjusza

27. choroba Mareka

28. choroba Derzsyego

29. mykoplazmozy drobiu

30. wirusowe zapalenie jelit u norek

31. choroba Aleucka

32. myksomatoza

33. krwotoczna choroba królików

34. zgnilec europejski

35. warroza

36. choroba roztoczowa

37. mały chrząszcz ulowy

38. roztocze Tropilaelaps

Wykaz chorób zakaźnych zwierząt podlegających rejestracji na terenie województwa lubelskiego w latach 2000 - 2012

L.p. Nazwa choroby 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

1 PARATUBERKULOZA 2 1 1 1

2 LISTERIOZA 1 1

3 TOKSOPLAZMOZA KOTA 3

4 TULAREMIA

5 WIRUSOWE ZAPALENIA MÓZGU I RDZENIA

KONI

6 NOSACIZNA

7 NIEDKRWISTOŚC ZAKAŹNA KONI 1

8 ZAKAŹNE ZAPALENIE MACICY U KLACZY

9 WIRUSOWE ZAPALENIA TĘTNIC U KONI 1 2 2

10 ZARAZA STADNICZNA

11 ZAKAŹNE ZAPALENIE NOSA I TCHAWICY/ OTRĘT BYDŁA

2 5 2 3 2 2 11 6 12

12 CHOROBA MĘTWIKOWA BYDŁA

13 ZARAZA RZĘSISTKOWA BYDŁA

14 GORĄCZKA Q 1 1 3 1 2

15 SALMONELOZY BYDŁA I ŚWIŃ 1s

16 WIRUSOWE ZAPALENIE ŻOŁĄDKA I JELIT U

ŚWIŃ

L.p. Nazwa choroby 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

17

WŁOŚNICA ŚWIŃ 1 1 1 2

WŁOŚNICA DZIKÓW 7 8 1 3 3 3 6 11 12 12 13

18 CHOROBA AUJESZKY U ŚWIŃ 17 4 7 1 102 102 78 17 9

19

ENTEROWIRUSOWE ZAPALENIE MÓZGU I RDZENIA U ŚWIŃ D. CHOROBA CIESZYŃSKA I

TALFAŃSKA

2

20 ZAKAŹNA BEZMLECZNOŚĆ OWIEC

21 CHOROBA MAEDI VISNA

22 GRUCZOLAKOWATOŚĆ PŁUC U OWIEC

23 WIRUSOWE ZAPALENIE STAWÓW I MÓZGU

KÓZ

24 SEROWACIEJĄCE ZAPALENIE WĘZŁÓW

CHŁONNYCH

25 SALMONELOZY DROBIU 10 5 2 9 4 2 3 3 1 2 81 44

26 CHLAMYDIOZA PTAKÓW 5

27 ZAKAŹNE ZAPALENIE TORBY FABRYCJUSZA 1 1


L.p. Nazwa choroby 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

28 CHOROBA MAREKA

29 CHOROBA DERZSY'EGO

30 MYKOPLAZMOZA DROBIU (M. GALISEPTICUM,

M. SYNOVIAE, M. MELEAGRIDIS)

31 WIRUSOWE ZAPALENIE JELIT U NOREK

32 CHOROBA ALEUCKA

33 MYKSOMATOZA 5 2 22 4 3 4 1 1

34 KRWOTOCZNA CHOROBA KRÓLIKÓW 1

35 WIOSENNA WIREMIA KARPI - UCHYLONY 2008 1

36 BAKTERYJNA CHOROBA NEREK RYB ŁOSOSIOWATYCH - UCHYLONY 2008

35 ZGNILEC EUROPEJSKI 3 3 3 1 1 1 1

38 WARROZA 10 1 5 10 457 1086 1162 1186 1518 1548

39 CHOROBA ROZTOCZOWA 3 2


Badania kontrolne zakażeń zwierząt art. 58 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób

zakaźnych zwierząt

Organy Inspekcji Weterynaryjnej w celu :

oceny stanu epizootycznego

oraz

zapewnienia zdrowia publicznego

i zdrowia zwierząt

na terytorium RP lub jego części prowadzą

badania kontrolne zakażeń zwierząt.

Badania kontrolne zakażeń zwierząt

Choroby objęte badaniami kontrolnymi zakażeń zwierząt:

pryszczyca choroba pęcherzykowa świń klasyczny pomór świń przenośne gąbczaste encefalopatie przeżuwaczy gruźlica bydła bruceloza bydła bruceloza kóz i owiec enzootyczna białaczka bydła wścieklizna grypa ptaków choroba niebieskiego języka zakaźne zapalenie nosa i tchawicy/otręt bydła gorączka Q

Pryszczyca i choroba pęcherzykowa świń

- corocznie bada się próbki krwi pobrane od 10 sztuk

bydła albo świń na obszarze

powiatu.

Zakres badań kontrolnych zakażeń zwierząt

Zakres badań kontrolnych zakażeń zwierząt Klasyczny pomór świń u świń

Ilość pobieranych prób krwi do badań na terenie danego powiatu uzależniona jest od: statusu epizootycznego powiatu w odniesieniu do CSF, statusu epizootycznego powiatów i państw sąsiadujących, pogłowia świń w powiecie, lokalizacji międzynarodowych portów lotniczych lub morskich.

Po dokonaniu oceny ww. kryteriów wybierany jest jeden z trzech wariantów ilości pobieranych prób tj. 15, 29 lub 59 prób. Na terenie województwa w roku 2012 pobrano: w 5 powiatach po 59 prób w 9 powiatach po 29 prób w 10 powiatach po 15 prób

W sumie pobrano 706 prób na obszarze całego województwa.


Klasyczny pomór świń u dzików

1) corocznie bada się próbki krwi pobrane od 5 % lub 10% dzików odstrzelonych na obszarze powiatu, w zależności od:

statusu epizootycznego powiatu w odniesieniu do CSF,

statusu epizootycznego państwa graniczącego z danym powiatem,

pogłowia świń i dzików w powiecie,

2) ponadto w celu kontroli występowania CSF u dzików padłych w obwodzie łowieckim bada się próbkę pobraną z migdałków lub węzłów chłonnych, lub śledziony każdego padłego dzika. -

Na terenie województwa w roku 2012 pobrano łącznie 826 prób.

Przenośne encefalopatie przeżuwaczy:

1. W kierunku gąbczastej encefalopatii bydła badaniu poddaje się bydło:

powyżej 72 miesiąca życia poddane ubojowi,

powyżej 48 miesiąca życia poddane ubojowi z konieczności,

powyżej 48 miesiąca życia poddane ubojowi sanitarnemu,

powyżej 48miesiąca życia, które padło,

niezależnie od wieku, padłe lub zabite, jeżeli wykazywało zaburzenia neurologiczne.

W roku 2012 badaniu w kierunku BSE poddano 58 183 szt. bydła

poddanego ubojowi i 360 sztuk padłych.

2. W kierunku trzęsawki owiec badaniu podlegają owce i kozy.

W roku 2012 zbadano 140 owiec i 25 kóz (zwierzęta padłe).


Gruźlica bydła

- Od 2011 roku tuberkulinizacją śródskórną bada się 1/5 stad bydła na obszarze powiatu tak, aby w okresie 5 lat poddać badaniu wszystkie stada bydła znajdujące się na obszarze tego powiatu

- badaniu poddawano bydło powyżej 6 tygodnia życia.

W roku 2012 zbadano 75584 sztuk w 9787stadach.



Bruceloza i enzootyczna białaczka bydła

- Corocznie od 2011 roku badaniu podlega 1/5 stad bydła na obszarze powiatu tak, aby w okresie 5 lat poddać badaniu wszystkie stada bydła znajdujące się na obszarze tego powiatu,

- badaniu w kierunku brucelozy i enzootycznej białaczki bydła podlegają zwierzęta powyżej 24 miesiąca życia

- W roku 2012 objęto badaniem:

- 38432 szt. w 9787 stadach w kierunku brucelozy,

- 38432 szt. w 9787 stadach w kierunku EBB.

Bruceloza kóz i owiec

- corocznie badaniem obejmuje się co najmniej 5 % kóz i owiec,

- badaniu poddaje się zwierzęta w wieku powyżej 6 m-ca życia.

W roku 2012 zbadano 1003 sztuki

w 146 stadach.


Wścieklizna u lisów wolnożyjących Od roku 1998 prowadzone jest na terenie województwa doustne

szczepienie lisów wolnożyjących. Początkowo była to akcja pilotażowa obejmująca część obszaru województwa natomiast od roku 2002 szczepieniem lisów objęto cały obszar województwa lubelskiego.

Celem sprawdzenia skuteczności ww. szczepienia corocznie pobierane są próby (tkanka mózgowa, surowica i żuchwa) od 8 lisów odstrzelonych na każdych 100 km2 obszaru, na którym lisy zostały objęte szczepieniem ochronnym przeciw wściekliźnie.

W roku 2012 na terenie województwa zbadano w ramach badania monitoringowego 1746 lisów wolnożyjących. W roku 2012 uzyskano następujące wyniki: % pobrania szczepionki – 84,98 % uodpornienia – 87,56


Występowanie przypadków wścieklizny zwierząt na przestrzeni ostatnich lat w woj. lubelskim

L.p. Nazwa choroby

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

1Wścieklizna (Rabies)

zwierząt dzikich247 52 225 482 281 29 21 3 12 10 7 4** 10 12 4

2Wścieklizna zwierząt

domowych2 21 59 23 10 5 1 2

0

100

200

300

400

500

600

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

Wścieklizna (Rabies) zwierząt dzikich Wścieklizna zwierząt domowych

Grypa ptaków

Badaniu poddaje się:

1) próbki krwi pochodzące od kur, indyków,

kaczek, gęsi, strusi i ptaków łownych celem

przeprowadzenia badań serologicznych,

1) próbki świeżego kału, wymazy z jamy gardłowej i z kloaki pobrane od ptaków dzikich celem przeprowadzenia badań wirusologicznych.

W roku 2012 ww. badaniem objęto 64 fermy drobiu z których pobrano do badań 1145 prób krwi. Gospodarstwa wytypowane po przeprowadzeniu analizy ryzyka.


Gorączka Q

- corocznie bada się próbki krwi pobrane od owiec i kóz lub bydła znajdujących się na obszarze powiatu,

- w województwie lubelskim corocznie badaniem obejmuje się 330 sztuk.

W roku 2012 do badania pobrano próby

od 330 sztuk owiec i kóz w 52 stadach oraz

od 86 szt. bydła w 14 stadach.

W 2 stadach stadach stwierdzono u 2 sztuk

stwierdzono wynik dodatni.


Zakaźne zapalenie nosa i tchawicy / otręt bydła

- corocznie bada się próbki krwi pobrane od bydła znajdującego się na obszarze powiatu,

- w województwie lubelskim corocznie badaniem obejmuje się 330 sztuk.

W roku 2012 zbadano 330 sztuki w 89 stadach, w 12 stadach stwierdzono wynik dodatni u 26 sztuk.


Choroba niebieskiego języka

- corocznie bada się próbki krwi pobrane od bydła i owiec powyżej 3 miesiąca życia znajdujących się na obszarze powiatu,

- próby pobiera się w dwóch terminach w okresie największej aktywności wektora choroby – muchówek z rodzaju Culicoides,

- zgodnie z rozporządzeniem wprowadzającym program wykrywania BTV dla województwa lubelskiego przewidziano do pobrania w roku 658 prób od bydła i 570 prób od owiec.

W roku 2012 zbadano 658 sztuk bydła

w 135 stadach oraz 570 owiec w 84 stadach.

Nie stwierdzono wyników dodatnich.


Krajowe programy zwalczania chorób odzwierzęcych i odzwierzęcych czynników chorobotwórczych wymienionych

w rozporządzeniu (WE) nr 2160/2003

Krajowe programy zwalczania niektórych serotypów Salmonelli opracowane na podstawie art. 57 ust. 4 ustawy z dnia

11.03.2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób

zakaźnych zwierząt:

w stadach kur niosek,

w stadach kur hodowlanych,

w stadach brojlerów kurzych,

w stadach indyków rzeźnych,

w stadach indyków hodowlanych.

Realizacja Krajowych programów zwalczania niektórych serotypów Salmonelli w stadach drobiu

Kierunek produkcji

Ilość stad objętych

Programem

Ilość zwierząt

Ilość stad uznanych

za zakażone

Kury hodowlane 31 181 934 0

Kury nioski 96 1 523 104 0

Brojlery kurze 1300 25 745 322 2

Indyki rzeźne 119 1 274 429 0

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 września 2012 r. w sprawie wprowadzenia na lata 2012 i 2013 na obszarze województwa lubelskiego programu mającego na celu wykrycie występowania określonych czynników zakaźnych wywołujących straty w rodzinach pszczelich

• Cel bezpośredni programu:

- przeprowadzenie w wybranych pasiekach cyklu inspekcji połączonych z badaniami laboratoryjnymi w wyniku czego powstanie materiał do analizy, mający pomóc w ustaleniu przyczyn wzrostu śmiertelności pszczół.

• Cel pośredni programu:

- na podstawie przedmiotowych wyników – ocena sytuacji epizootycznej na terytorium RP jak również posłużą do analizy sytuacji w państwach członkowskich UE.

Cel programu – wykrycie czynników zakaźnych wywołujących następujące choroby pszczół: .

• Nosemoza,

• Chroniczny paraliż pszczół (CBPV),

• Wirus zdeformowanych skrzydeł (DWV),

• Ostry paraliż pszczół (ABPV),

• Mały chrząszcz ulowy (Aethina tumida),

• Roztocze (Tropilaelaps),

• Zgnilec amerykański,

• Zgnilec europejski,

• Warroza.

Realizacja programu w 2012 roku

Wielkość pasieki

Odsetek pasiek danej wielkości

Liczba pasiek do badań

Średnia liczba próbek

Łączna liczba próbek do zbadania

Do 10 rodzin 19 36 8 288

11-20 rodzin 23,1 44 14 16

21-30 rodzin 15,7 30 19 570

31-40 rodzin 8,5 16 21 336

41-50 rodzin 13 25 22 550

51-60 rodzin 4,6 9 23 207

61-70 rodzin 2,5 5 24 120

71-80 rodzin 8,5 16 25 400

>90 rodzin 5 9 27 243

Suma 100 190 3330

Metody osiągnięcia celu programu

Przeprowadza się 3 kontrole:

Kontrola 1 (2012r) przed rozpoczęciem zimowania rodzin: wywiad, przegląd i pobranie prób z pasieki – przy objawach klinicznych dodatkowe próby.

Kontrola 2 (wiosna 2013) przegląd i pobranie prób od rodzin słabych, które się osypały i z objawami klinicznymi.

Kontrola 3 (do 30 czerwca – termin realizacji programu). Zasada badań jak w kontroli 1.

Bezpieczeństwo Żywności Podstawowe akty prawa UE

Rozporządzenie nr 178/2002/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r.

ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski

Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie

bezpieczeństwa żywności.

Rozporządzenie nr 852/2004/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r.

w sprawie higieny środków spożywczych.

Rozporządzenie 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r.

ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności

pochodzenia zwierzęcego.

Rozporządzenie nr 854/2004/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r.

ustanawiające szczególne przepisy dotyczące organizacji urzędowych kontroli

w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego

Rozporządzenie (WE) nr 882/2004/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia

2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności

z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt

i dobrostanu zwierząt

Rozporządzenie Komisji nr 2073/2005/WE z dnia 15 listopada 2005 r. w sprawie

kryteriów mikrobiologicznych dotyczących środków spożywczych.

Rozporządzenie Komisji nr 1441/2007 z dnia 5 grudnia 2007r. Zmieniające

rozporządzenie (WE) nr 2073/2005 w sprawie kryteriów mikrobiologicznych

dotyczących środków spożywczych

Rozporządzenie Komisji nr 2075/2005 z dnia 5 grudnia 2005r. Ustanawiające

szczególne przepisy dotyczące urzędowych kontroli w odniesieniu do włośni

(Trichinella) w mięsie

Bezpieczeństwo Żywności Podstawowe akty prawa UE

Prawo żywnościowe - krajowe

Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r.

o bezpieczeństwie żywności i żywienia

(Dz. U. z 2006 r. Nr 171, poz. 1225)

□ Ustawa z dnia 16 grudnia 2005 r.

o produktach pochodzenia zwierzęcego

(Dz. U. z 2006 r. Nr 17, poz. 127 z późn. zm.)

Prawo żywnościowe – cele

Odpowiedzialność za bezpieczeństwo żywności została nałożona

na wszystkie podmioty działające w sektorze żywnościowym

Niebezpieczna żywność lub pasza muszą zostać natychmiast

wycofane z rynku;

Żywność oraz jej składniki, a także pasze muszą być możliwe

do zidentyfikowania, czyli musi istnieć możliwość ustalenia miejsca

pochodzenia (włączając producenta pierwotnego);

Łańcuch żywnościowy musi być rozpatrywany jako całość. Podkreśla

się, iż wysoki poziom bezpieczeństwa żywności musi być zapewniony

na wszystkich etapach łańcucha żywnościowego, zaczynając

od produkcji pierwotnej, a na konsumencie kończąc;

lokalizacja

M

ożliw

oś

ć ś

led

ze

nia

Produkcja

rolna

Transport

i składowanie

Przetwarzanie

Transport

dostawa

Dystrybucja

Klient © 2007

Choroby Odzwierzęce - środki spożywcze poch. zwierzęcego

Wektory Chorób Odzwierzęcych :

Zwierzęta hodowlane i towarzyszące

Zwierzęta egzotyczne

Gryzonie i owady

Jak również:

Mięso i jego przetwory, mleko, jaja, ryby

Pasze

Wektory chorób odzwierzęcych

występujące najczęściej w tuszach zwierząt rzeźnych:

Salmonella

Campylobacter spp.

Listeria monocytogenes

Escherichia coli

Pseudomonas

Clostridium perfringens

Proteus spp.

Bacillus spp.

Trichinella

Mycobacterium tuberculosis

Włoskowiec różycy

Bąblowce

Wągrzyca (cysticerkoza)

motylica (Fasciola hepatica)

Sarcocystis spp. (cewy mieschera)

Drożdże i pleśnie

Priony

Kontrola żywności

Rozporządzenie (WE) nr 854/2004 Parlamentu

Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r.

ustanawiające szczególne przepisy dotyczące

organizacji urzędowych kontroli w odniesieniu

do produktów pochodzenia zwierzęcego

przeznaczonych do spożycia przez ludzi

Dziennik Urzędowy L 139 , 30/04/2004 P. 0206 - 0319

Badanie Weterynaryjne przedubojowe

1. Z zastrzeżeniem pkt 4 i 5:

a) urzędowy lekarz weterynarii przeprowadza badanie

przedubojowe wszystkich zwierząt przed ubojem;

b) badanie to musi odbyć się w ciągu 24 godzin po

przybyciu do ubojni i w czasie krótszym niż 24 godziny

przed ubojem.

Ponadto urzędowy lekarz weterynarii może wymagać przeprowadzenia inspekcji w każdym innym czasie.

2. Badanie przedubojowe musi w szczególności ustalić, czy w przypadku konkretnego badanego zwierzęcia, występują jakiekolwiek oznaki:

a) stanu, który mógłby mieć niepożądany wpływ na zdrowie ludzi bądź zdrowie zwierząt, ze zwróceniem szczególnej uwagi na wykrywanie chorób odzwierzęcych lub innych chorób zakaźnych lub

b) czy dobrostan zwierząt nie został naruszony

3. Poza rutynowym badaniem przedubojowym, urzędowy lekarz weterynarii przeprowadza badanie kliniczne wszystkich zwierząt, które zostały odizolowane jako podejrzane o zakażenie.

Badanie Weterynaryjne przedubojowe

Badanie Poubojowe Tuszy

Badanie poubojowe rutynowe Działanie lekarza polega głównie na: 1. Tusza - oglądaniu - badaniu palpacyjnym węzłów chłonnych oraz nacięciu węzłów chłonnych zgodnie z Rozporządzeniem 854/2005 właściwie dla badanego gatunku zwierzęcia

- analizie organoleptycznej – konsystencja, barwa, zapach - nacięciu tuszy (bydło powyżej 6 m-ca – m. żwaczy) 2. Narządy wewnętrzne i jelita - oglądanie i omacywanie - badanie palpacyjne węzłów chłonnych oraz ich nacięcie - nacinanie płuc, otwarcie oskrzeli, serca

Badanie Poubojowe Tuszy

Przy wykryciu jakichkolwiek zmian lekarz weterynarii kieruje tusze na badanie szczegółowe, w czasie którego może wykonać dalsze nacięcia i badania odpowiednich części ciała zwierzęcia, które uległy zmianie lub z innych względów budzą podejrzenia. Badanie to konieczne jest do sformułowania ostatecznej diagnozy, co do dalszego przeznaczenia

mięsa.

Badania Rutynowe

- badanie na włośnie / Rozporządzenie Komisji (WE) nr 2075/2005 z dnia 5 grudnia 2005 r. ustanawiające

szczególne przepisy dotyczące urzędowych kontroli w odniesieniu do włośni (Trichinella ) w mięsie.

(świnie, dziki, konie i inne zw. wrażliwe)

- badanie w kierunku BSE –/ Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001

z dnia 22 maja 2001 r. ustanawiające zasady dotyczące zapobiegania, kontroli i zwalczania niektórych przenośnych

gąbczastych encefalopatii / Bydło od 72 miesiąca życia – rutynowo

Bydło od 48 miesiąca – ubój z konieczności

Nadzwyczajne badanie laboratoryjne Badanie to przeprowadza się u zwierząt w przypadkach: - podejrzenia uogólnienia procesu gruźliczego; - podejrzenia uogólnionych chorób zakaźnych, których dokładne rozpoznanie nie było możliwe w badaniu przed- i poubojowym; - wyraźnych ogólnych zaburzeń zdrowia, których przyczyna nie została rozpoznana w badaniu poubojowym; - przy ubojach z konieczności;

Stwierdzone Choroby w rzeźniach województwo lubelskie w 2012r.

W województwie lubelskim w 2012 r. zbadano poubojowo

105 487 sztuk / bydła

756 239 sztuk / świń

275 sztuk / koni

w tym:

630 tusz po uboju uznano za niezdatne do spożycia (nie licząc ptactwa i zw. łownych)

stwierdzono:

BSE– 2 sztuki bydła (powyżej 72 miesiąca życia )

(w/w sztuki nie pochodziłu z woj lubelskiego );

Włośnica - 0 sztuk świń, 22 sztuki dziki, 0 sztuk świnodziki;

Wągrzyca – 220 sztuk bydła, 26 sztuk świń ;

Bąblowce – 2176 sztuk świń

Motylica - 14 474 sztuki bydła

Znakowanie tuszy

Znak jakości zdrowotnej jest stosowany przez urzędowego lekarza

weterynarii lub z jego upoważnienia, w przypadku gdy urzędowe

kontrole nie stwierdziły żadnych uchybień powodujących

nieprzydatność mięsa do spożycia przez ludzi.

Zakłady Zatwierdzone Znak jakości zdrowotnej jest w kształcie owalnym co najmniej o

szerokości 6,5 cm na 4,5 cm wysokości, zawierającym:

1) w górnej części — litery PL;

2) na środku — weterynaryjny numer identyfikacyjny ubojni;

3) w dolnej części — litery IW.

.

Znakowanie tuszy

Mięso, pochodzące z rzeźni o małej zdolności ubojowej i z zakładów o małej

zdolności produkcyjnej

(korzystających z krajowych środków dostosowujących, o których mowa w art. 10 ust.

3 rozporządzenia (WE) nr 853/2004), może być wprowadzone wyłącznie na

terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Znakuje się go znakiem weterynaryjnym:

okrągłym o średnicy 6 cm, zawierającym:

1) w górnej części — litery PL;

2) na środku — weterynaryjny numer identyfikacyjny;

3) w dolnej części — litery IW.

BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI

należy rozumieć jako wielopoziomowy tok postępowania, mający

na celu zapewnienie najwyższej jakości zdrowotnej środków

spożywczych począwszy od produkcji pierwotnej, przez wszystkie

procesy technologiczne związane z ich jakością zdrowotną do

momentu trafienia na stół konsumenta.

Wstrząsy, jakie przeszła Europa, związane z dioksynami, BSE,

pryszczycą czy zjadliwą grypą ptaków – ukazują jasno, że

zagrożenie żywnościowe weszło w strefę społeczną i polityczną.

Dziękuję za Uwagę

Documents

Rola Inspekcji Weterynaryjnej w aspekcie Ochrony Zdrowia ... · leczniczych i skażeń promieniotwórczych u zwierząt, w ich wydzielinach i wydalinach, w tkankach i narządach zwierząt,