12
ROVISIE 9 • Van afval naar grondstof; we zijn op weg! • Onze planeet is prachtig, maar kwetsbaar • Ervaringen van deelnemers aan 100-100-100 • En hoe nu verder …? INFORMATIEMAGAZINE VAN ROVA MEI 2015 UITNODIGING SEMINAR 100-100-100 zie achterzijde

Rovisie 9 | 100-100-100 Special

  • Upload
    rova

  • View
    224

  • Download
    1

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Lees alles over 100-100-100 en het seminar van 5 juni.

Citation preview

Page 1: Rovisie 9 | 100-100-100 Special

ROVISIE 9

• Van afval naar grondstof; we zijn op weg!• Onze planeet is prachtig, maar kwetsbaar• Ervaringen van deelnemers aan 100-100-100• En hoe nu verder …?

I N FO R M AT I E M A G A Z I N E VA N R O VA M E I 2 0 1 5

UITNODIGING

SEMINAR

100-100-100zie achterzijde

Page 2: Rovisie 9 | 100-100-100 Special

Van afval naar grondstof; we zijn op weg!

Ontwikkelingen op het gebied van afvalinzameling

Voor u ligt de seminareditie van het ROVA-relatieblad ROVISIE.

Misschien heeft u al via andere media iets meegekregen over het

project 100-100-100? 100 gezinnen die in 100 dagen proberen 100%

afval vrij te worden. Volgens sommigen onmogelijk, volgens anderen

een fantastisch idee. Voor mij is de meest waardevolle uitkomst, en

dat vermoedde ik al: Het is zonder al te veel inspanning heel

goed mogelijk om het restafval fors te verminderen. De 100-100-100

groep bewijst dat ze enorm veel minder restafval overhoudt ten

opzichte van de rest van Nederland. Dit is bereikt door thuis beter op

te letten in welke bak men het afval deponeert én door bewuster in te

kopen en misschien ook bewuster te leven. Op die manier verspillen

we minder waardevolle materialen en voedsel.

Van Diftar naar Omgekeerd Inzamelen naar…Een lange weg begint met een eerste stap. We hebben in de afval-

en recyclingbranche inmiddels al meerdere stappen gezet. Als ROVA

zijn we met de ontwikkeling van DIFTAR en vervolgens Omgekeerd

Inzamelen al heel ver gekomen met de percentages hergebruik.

Met het 100-100-100 project brengen we in beeld dat we nog veel

verder kunnen komen op weg naar een afvalvrije samenleving.

Het einddoel is realistisch. Én, er is draagvlak in de samenleving.

We bespeuren een beweging, de consument wil wel.

Stokje overdragenDe uitdaging waar we nu voor komen te staan, is het aan elkaar

koppelen van de spelers in de grondstoffenketen. Aan de ene helft van

de tafel zit een grote groep consumenten en aan de andere helft een

grote groep producenten. Om van afval naar grondstof te komen

moeten we een integrale aanpak kiezen. Ieder pakt zijn rol, helpt de

andere spelers en doet er zijn voordeel mee. De consument en de

producent met elkaar in verbinding. Vraag en aanbod. Handel en

economie gecombineerd met behoeften als een mooie leefomgeving,

duurzaamheid en kansen voor iedereen.

Het doet mij dan ook deugd dat we tijdens dit seminar alle partijen

letterlijk aan tafel hebben. De doelstelling wordt dan ook dat we het

Campagnethema jaren 80

Daar zit meer inStortplaatsenin woonwijken

Benzine op de bon

Het paard voor de wagen spannen > Nieuwe impuls milieudoelen

> Mogelijkheden producenten- verantwoordelijkheid

> Bewustwording> Minder afval> Introductie vastrecht,

variabele kosten

Eerste proefproject

recyclage van glas in Nederland

1915 1940 1960 1980

2

Page 3: Rovisie 9 | 100-100-100 Special

Ontwikkelingen op het gebied van afvalinzameling

ColofonRovisie is het informatiemagazine van ROVA voor leden van gemeenteraden, beleids-ambtenaren, leden van colleges van B&W en branchegenoten. ROVA is een duurzaam diensten bedrijf voor afval en grondstoffen en beheer openbare ruimte ten behoeve van 21 aandeel houdende gemeenten in de provincies Overijssel, Gelderland, Utrecht, Drenthe en Flevoland.

RedactieROVA Communicatie

Grafisch ontwerpFrappant, Aalten

ContactgegevensNV ROVA HoldingPostbus 2008000 AE Zwollewww.rova.nl twitter: @ROVAtelefoon: 038 427 37 77

Inhoud3 Ontwikkelingen op het gebied van afvalinzameling4 Astronaut André Kuipers

“Onze paneet is prachtig, maar kwetsbaar”6 Fiora Vervoort en Filip van As over 100 dagen afvalvrij

“In welke bak moet deze verpakking?”8 Sprekers aan het woord 11 En hoe nu verder …?12 Uitnodiging seminar

Campagnethema jaren 80

Daar zit meer inOntwikkeling en succes DIFTAR

Omgekeerd inzamelen!

En nu …?

“Wat is het eigenlijk vreemd dat de hoogste vorm van dienstverlening zich richt op iets dat we niet willen hebben”

Wat zit er in onshuishoudelijk afval?

> Bewustwording> Minder afval> Introductie vastrecht,

variabele kosten

> Reductie restafval> Reductie gft (zelf composteren)> Meer papier en glas> Stabiel resultaat, maar hoe verder?> Minder, maar vollere ledigingen >

Efficiënter inzamelen

> Hoe krijg je het eruit?> Wat kan de techniek?> Wat kan/mag je van de burger

verwachten?> Hoe kun je de burger motiveren?> Kosten (duurzamer maar niet duurder)

Basismodel:> Gewenste stromen halen

middels 3 containers > GRATIS

> Ongewenste stromen worden niet meer gehaald, maar moeten worden weggebracht > BETALEN

stokje aan verschillende instanties over gaan dragen. We doen dit in

nauwe samenwerking met het VANG-bureau. We bespreken de

mogelijkheden voor de andere spelers en we bieden het project als

format aan. Andere landen, gemeenten en afval bedrijven, maar ook

producenten en verpakkers kunnen daarmee een eigen 100-100-100

project uitvoeren. Zo ontstaat er een groter gebied en krijgt de

bewust wording van de circulaire economie meer impact.

We zijn een goede weg

ingeslagen, een weg naar

een afvalvrije samenleving!

Hans Groenhuis

Algemeen directeur ROVA

1980 2000 2010 2015

ROVISIE 9 3

Page 4: Rovisie 9 | 100-100-100 Special

Thuis doe ik natuurlijk ook aan afval-

scheiden. Gft gaat op de composthoop, papier

en glas brengen we weg. Dat is altijd een leuk

spelletje met mijn kinderen; welke kleur glas

mag in welke bak? Net zoals zoveel mensen

had ik wel mijn bedenkingen over afval

scheiden. Je wilt natuurlijk wel zeker weten dat

het afval en de grondstoffen niet weer op een

grote hoop belanden. Als je van mensen vraagt

om afval te scheiden, moet je het ook goed

faciliteren. Zo vind ik het heel onverstandig

dat er wordt gesproken over het afschaffen

van statiegeld. Ik denk dat dat juist één van

de beste manieren is om kunststof weer goed

te recyclen.

Ik erger mij aan idiote verpakkingen en ver-

pakkingen die gewoon onnodig zijn. Mijn

moeder is reumatisch en als ik zie hoe zij met

sommige verpakkingen worstelt dan denk ik:

‘Dat moet toch anders kunnen?’

Recyclen in de ruimte Toen ik over het 100-100-100-project hoorde,

dacht ik meteen: ‘Dat deden wij in het

ruimtestation in het klein!’ Het is heel duur

om goederen en water mee naar boven te

nemen. Daar moesten we dus heel zuinig mee

omgaan. Wat heb je echt nodig en hoe kun

je zo veel mogelijk hergebruiken? Om water

te kunnen hergebruiken, hadden we een

zuiveringsinstallatie bij ons. Zo konden we

zelfs onze urine zuiveren tot drinkwater. Daar

kijken mensen vaak van op, maar waar komt

het water uit de kraan vandaan?

Ik had voor die zesenhalve maand in de ruimte

maar twee broeken mee. In de ruimte zweet

je niet en word je niet vies. Dus meer broeken

heb je niet nodig. Wat er echt aan afval

overbleef, waren de verpakkingen van ons

eten. We hadden voedsel voor een half jaar bij

ons. Dat was verpakt in blik of gevriesdroogd.

Aan het ruimtestation was een containerschip

gekoppeld. Toen dit containerschip vol was

met afval, werd deze losgekoppeld en werd

het verbrand in de dampkring. Dat was dus

onze ‘verbrandingsinstallatie’.

Menselijke hand Ik werk nu ruim 10 jaar intensief samen

met het Wereld Natuur Fonds. Na mijn

eerste ruimtereis in 2004 heb ik mij bij hen

“Onze planeet is

prachtig, maar kwetsbaar”

Astronaut André Kuipers is een van de weinige mensen die zelf heeft gezien hoe onze aarde er van een afstandje uitziet. En wat het effect is van het gedrag van de mensen op de aarde. Op het 100-100-100-seminar zal Kuipers vertellen over zijn ruimtereizen en waarom hij zich inzet voor een betere wereld.

Onze planeet is prachtig, maar kwetsbaar

André Kuipers Astronaut

4

Page 5: Rovisie 9 | 100-100-100 Special

aangesloten. Ik was voor mijn ruimtereizen

optimistisch over de wereld, maar dat beeld

is nu een stuk negatiever. We moeten echt de

rem zetten op de manier waarop we met de

aarde omgaan. De menselijke hand op aarde

is goed zichtbaar vanuit de ruimte. Je ziet de

aanleg van dijken en kunstmatige eilanden,

maar ook de ontbossing, erosie, vervuiling

en overbevolking.

Wat ik vanuit de ruimte mis zag gaan, daar wil

ik nu op aarde aandacht voor vragen.

Zo was ik in Indonesië op illegale vuilnishopen

van tientallen meters hoog, waar zelfs mensen

op wonen. Er heerst in dat soort landen

een heel verkeerde mentaliteit over afval

en grondstoffen. Die denkwijze moet eerst

veranderen.

Vanuit de ruimte zagen we zoveel lichtjes

en dat is natuurlijk een mooi gezicht. Maar

tegelijkertijd moet je je realiseren dat het

aantal lichtjes elke dag toeneemt, omdat er

dagelijks 200.000 mensen op aarde bijkomen.

Vooral in landen als India en China gaat het

hard met de bevolkingstoename.

Het is belangrijk dat in deze landen de

duurzaamheid gelijk opgaat met de welvaart,

zodat ze niet tegen dezelfde problemen

aanlopen als in het Westen. We moeten ze

helpen om van onze fouten te leren. Als er in

2050 tien miljard mensen in luxe willen leven,

dan moeten we daar nu al de juiste keuzes

in maken. Bijvoorbeeld door insecten en

algen te eten in plaats van vlees en door na

te denken over recyclebare verpakkingen. Ook

in Nederland moeten we doen wat we kunnen

om de aarde te sparen.

De aarde in 2050 Er zijn veel jonge, slimme mensen in de

wereld. Ik hoop dat zij hun kennis zullen

inzetten om oplossingen te bedenken voor een

betere wereld. Dat we de technieken die we

hebben, gaan gebruiken om de aarde leefbaar

te houden. Onze planeet is prachtig, maar

kwetsbaar. Hopelijk zijn we nog op tijd!

Meer verhalen van André Kuipers op het 100-100-100-seminar op 5 juni in Zwolle.

“De menselijke hand is goed zichtbaar vanuit de ruimte”

ROVISIE 9 5

Page 6: Rovisie 9 | 100-100-100 Special

In welke bak moet deze verpakking?

Fiora Vervoort en Filip van As gingen de uitdaging aan. Samen met 364 andere gezinnen startten zij op 1 januari met het 100-100-100-experiment. Hoe pak je dat aan? Wat valt mee en waar loop je tegenaan?

Mijn koopgedrag is niet veel veranderd. Ik nam

mijn eigen tas altijd al mee naar de supermarkt.

Ik let nu wel nog beter op de verpakkingen. Het

valt mij vooral op dat snoep zoveel extra

verpakkingen heeft. Zonde en onnodig! Niet

alleen de consumenten moeten zich meer

bewust zijn van onnodig afval, ook de

fabrikanten moeten in beweging komen. En

dat gebeurt alleen als consumenten aan de bel

trekken. Tegelijkertijd ontstaat er natuurlijk

een nieuwe markt voor fabrikanten. Zo heb ik

nu wel behoefte aan andere maten afvalzakjes,

omdat ik de grote niet meer gebruik.

We gaan, nu de proef is afgelopen, zeker op

dezelfde manier door. Ik heb echt geen reden

om terug te gaan naar de situatie van voor de

proef. Alleen zijn we natuurlijk wel gestopt met

het wekelijks wegen van het restafval.

Wees bewust van wat je in huis haalt en van

wat je weggooit. En afval scheiden is zo

moeilijk niet. Als je het in je keuken goed

organiseert, dat is dan voor iedereen te doen

om afval te scheiden.

Fiora Vervoort100-100-100-deelneemster Fiora Vervoort woont met haar man en twee kinderen in het buitengebied van Vroomshoop.

Ik heb ons gezin aangemeld voor 100-100-

100, omdat ik het als een leuke uitdaging zag.

Ik vond dat we al best bewust bezig waren met

afval scheiden en ik was erg benieuwd hoe ver

we zouden komen. Als eigen doel had ik

gesteld dat we elke week minder dan een kilo

restafval moesten overhouden. En dat is gelukt.

We zitten wekelijks rond de 500 gram.

En dat we daarvoor nou veel moeite moesten

doen? Eigenlijk helemaal niet. Bij de start

moesten we in de keuken even organiseren dat

we voor alle stromen een afvalbak hadden. Ik

heb voor de kinderen icoontjes op internet

gezocht en op de afvalbakken geplakt, zodat

voor hen gelijk duidelijk is wat waarin hoort.

En dat ging gelijk goed. Wat dat betreft: Of je

het plastic nu in de ene of in de andere bak

gooit, dat maakt qua moeite natuurlijk niet uit.

Afval scheiden is echt

niet moeilijk

6

Page 7: Rovisie 9 | 100-100-100 Special

Filip van AsWethouder en 100-100-100-deelnemer Filip van As woont met zijn vrouw en drie katten

in een appartement in Zwolle.

Gewoon je best doen is genoeg

Ik werd gevraagd mee te doen en ik was

heel benieuwd hoe dat zou uitpakken. Ik woon

in een appartement met weinig ruimte om

extra afvalbakken kwijt te kunnen. We hebben

er dus eerst goed over nagedacht hoe we dat

handig konden organiseren. Dat is gelukt. En

toen kwamen de vragen op: “Wat voor

verpakking is dit?” “Is het niet vies om een

vleesbakje bij het plastic afval te gooien?”

In het begin denk je bij alles wat je weggooit

na over wat voor afval het nu eigenlijk is. Maar

dat went al snel.

Ik wilde het aanpakken zoals de gemiddelde

Zwollenaar het zou doen. We deden ons best,

maar maakten er geen fanatieke sport van. Het

moet tenslotte leefbaar blijven en we willen

het langer dan deze 100 dagen volhouden.

Ik wil graag 80% van de mensen overtuigen

om bewust om te gaan met afval en

grondstoffen. 10% is zich al heel bewust van

afval minderen, en nog eens 10% is nooit te

overtuigen. Dus als we die 80% meekrijgen,

levert dat veel op. Ik heb er dan ook bewust

voor gekozen om mij midden in deze groep te

plaatsen en te ervaren wat je dan tegenkomt

bij het minderen van afval en het scheiden

ervan.

De conclusie is wel dat het echt een voor-

oordeel is dat afval scheiden moeilijk is.

Bewust er over nadenken, daar gaat het over.

En laten we niet vergeten dat afval minderen

naast de milieuopbrengst ook geld bespaart.

Dat is ook een motief om je hiervoor in te

zetten.

Ik ben mij wel meer gaan verbazen over

sommige verpakkingen. De zogenoemde

blisters (van medicijnen en kauwgum) en

multilayers (zoals chipszakken) zijn niet te

recyclen. Fabrikanten moeten daar op

internationaal niveau een betere oplossing

voor vinden.

We zijn, na het beëindigen van de proef,

gewoon doorgegaan. We hebben ons gedrag

nu voor lange termijn aangepast. De logische

keuzes waarover we hebben nagedacht blijven

we gewoon maken.

ROVISIE 9 7

Page 8: Rovisie 9 | 100-100-100 Special

Sprekers aan het woord

Vera DalmDirecteur Milieu Centraal

Afval heb ik altijd een boeiend onderwerp gevonden. Het is zo makkelijk

dichtbij. Van huis ben ik ermee opgegroeid om je afval netjes gescheiden

te houden. Wij hadden in ons dorp op de Veluwe nog een schillenboer.

Ik woon nu al jaren in Amsterdam en ik vind het nog steeds vervelend dat

we gft niet gescheiden kunnen inleveren. En afval is ook een enorm groot

en internationaal thema: wat kunnen we met z’n allen doen om heel zuinig

te zijn op onze schaarse grondstoffen? Naast klimaatverandering en

waterschaarste is het opraken van grondstoffen een immens en wereldwijd

probleem. Dus het doet ertoe om daar oplossingen voor te bedenken. Of

je dat nu hergebruik noemt of circulaire economie, het is een onderwerp

wat je steeds weer uitdaagt om creatief en toekomstgericht te zijn.

Verder ben ik een afval-nerd. Ik heb zo’n heel klein plastic hemdtasje per

week, voornamelijk theezakjes en sinaasappelschillen. Sinds ik de krant

op de Ipad lees, ga ik veel minder vaak naar de papierbak. Ik heb een

zwak voor leuke kleren, dus koop ik heel veel tweedehands. Net zo leuk

en stukken milieuvriendelijker!

In 2050 zullen alle grondstoffen zo schaars (en dus duur!) geworden zijn,

dat je niets meer weggooit maar alles weer gebruikt wordt. Producten

zullen ook steeds meer zo gemaakt worden dat ze makkelijk te

hergebruiken en/of te recyclen zijn. Denk bijvoorbeeld aan het veel beter

reparabel zijn van spullen zoals elektronica. Nu is alles boven op elkaar

gesoldeerd. Dat gaat straks echt anders: je elektronica wordt keurig

uiteengerafeld en weer opnieuw gebruikt. Alles gaat langer mee. En je

kleding wordt vervezeld, waardoor er weer nieuwe truien of jassen van

gemaakt kunnen worden. Het enige wat je weggooit is die sinaasappelschil.

Maar ook daar maken we weer compost van, die meststof is voor onze

voeding. Cirkels sluiten, dat wordt het motto voor onze toekomst.

Marc Pruijn Beleidscoordinator “Van Afval Naar Grondstof”

Op het ministerie van Infrastructuur en Milieu ben ik trekker van het

circulaire economie programma Van Afval Naar Grondstof (VANG).

Thuis ga ik erg bewust om met afval, dat komt natuurlijk mede door mijn

werk. Zo hou ik bij het boodschappen doen rekening met het voorkómen

van afval. Dat gaat dan zowel over verpakkingen als over de hoeveelheid

die ik koop.

Bij het koken kijk ik eerst wat er nog aan eten in huis is. Recent hebben

we meegedaan aan de Food Battle, een soort wedstrijd waarin je bijhoudt

hoeveel eten je weggooit. We deden het best goed want we zaten

gemiddeld op 11 kilo per jaar terwijl het gemiddelde 50 kg is. Verder heb

ik ontdekt dat ook opgroeiende kinderen goed meewerken met

afvalscheiding want we houden kunststof, glas, gft en papier goed apart.

Gevolg is dat onze restafvalcontainer maar eens per 3 weken aan de straat

staat.

Hoe de wereld er in 2050 uit ziet als het gaat om afval en grondstoffen?

Ketens zijn gesloten doordat er bij het ontwerp rekening is gehouden met

het grondstoffenverbruik. Producten gaan veel langer mee omdat ze beter,

doordachter en levensbestendiger ontworpen worden en door reparatie en

doorgeven of doorverkopen langer mee gaan. En als producten echt “op”

zijn, dan vinden zij door hun restwaarde vanzelf een nuttige bestemming

als recyclaten. De hoeveelheid afval waar echt niets meer mee mogelijk is,

is verwaarloosbaar klein. De mensen zijn zich dan erg bewust van de

waarde van grondstoffen, “zomaar iets weggooien” is niet normaal meer.

Bedrijven die producten maken, betrekken veel grondstoffen direct uit de

omgeving, deze grondstoffen zijn recyclaten.

8

Op het seminar 100-100-100 komen wetenschappers, producenten, consumenten en recyclelaars aan het woord over de uitkomsten van de 100-100-100-proef en over duurzame productie, duurzaam gebruik en reclycling. We vroegen een aantal sprekers naar hun kijk op afval en duurzaamheid.

Page 9: Rovisie 9 | 100-100-100 Special

Ferry Mingelen, dagvoorzitter van het seminar Mijn naam is Ferry Mingelen (1947). Ik ben politiek journalist, van

1970-1980 in de parlementsredactie van Trouw, 1980-1984 correspondent

in Brussel voor de Gemeenschappelijke Persdienst (GPD) en vanaf 1984

in dienst van de NOS (Den Haag Vandaag, Nova, Nieuwsuur). Sinds 2014

ben ik vertrokken bij de NOS en ZZP-er geworden. Ik werk nu als

politiek commentator mee aan het TV-programma Pauw, schrijf

wekelijks een politieke column voor de regionale dagbladen van de

Persdienst, geef af en toe lezingen over de actuele politiek en zit

congressen voor.

Ik ben getrouwd en woon met vrouw Marike en kinderen Willem (18)

en Coen (13) in Den Haag. Met zijn vieren hebben we heel wat afval.

Veel plastic van de levensmiddelen valt me altijd weer op. Wij houden

plastic en glas in een aparte zak die we later

deponeren in grote containers in de buurt,

evenals oude apparaten. Het resterende afval

gaat ofwel in de groenbak, ofwel in de

gewone afvalcontainer. We hebben ook een

aparte container voor het papier. Met

dagelijks vijf kranten is dat wel nodig! De

plastic zak voor het brood van de warme

bakker irriteert me eerlijk gezegd het meest, maar mijn vriendelijke

opmerkingen daarover hebben er toe nu toe niet geleid dat de bakker

op papieren zakken is overgegaan. Ik hoop en verwacht dat dit

probleem tegen 2050 wel is opgelost! Voor de rest ga ik ervan uit dat

het hergebruik van afval steeds beter wordt door slimme technieken.

Ernst Worrel Hoogleraar op het gebied van energie en materialen bij het Copernicus

Instituut voor Duurzame Ontwikkeling aan de Universiteit Utrecht.

Ik interesseer me heel erg voor efficiënt gebruik van energie en

grondstoffen. De beste energie is de energie die we niet gebruiken, want

het levert geen milieuproblemen op, en het kost ook nog eens niks. Zo

herbergt de afvalbak nog steeds veel waardevol materiaal, waar we veel

nuttige dingen mee kunnen doen. Thuis let ik hier ook op. De grijze bak

gaat bij mij nog slechts eens in de 2-3 maanden aan de straat, en ik let bij

mijn aankopen in de supermarkt op de hoeveelheid verpakkingen (en

lucht) die ik koop en dus meesjouw naar huis. Ik zoek alleen nog naar een

afnemer voor mijn zak opgespaard aluminium.

Als ik de toekomst kon voorspellen, dan was ik nu rijk geweest. Dat laatste

ben ik niet.... Ik kan alleen hopen dat we in 2050 een goede wereld voor

onze kleinkinderen hebben achtergelaten. Een wereld waarin duurzaam

gebruik van grondstoffen en energie voorop staat, waarin we de grootste

gevolgen van klimaatverandering door ons beleid van nu hebben weten te

voorkomen. Een wereld waarin we het belang van een goede milieu,

gezondheid, en natuur op waarde schatten. En dat men dan kan terugkijken

naar ons, en ziet dat wij hier en nu de start hebben gemaakt om die wereld

mogelijk te maken.

Ellen van der WerffUniversitair docent aan de Rijksuniversiteit Groningen bij de afdeling

omgevingspsychologie.

Ik doe onderzoek naar duurzaam gedrag: ik ben geïnteresseerd in de

motieven van mensen om bijvoorbeeld energie te besparen of afval te

scheiden. Waarom scheiden sommige mensen bijvoorbeeld consequent al

hun afval terwijl het ze erg veel moeite kost? In mijn onderzoek test ik

welke interventies effectief zijn in het stimuleren van duurzaam gedrag

(zoals bijvoorbeeld het scheiden van afval of verminderen er van).

Ik probeer zelf zo min mogelijk afval te verzamelen door bijvoorbeeld een

tas mee te nemen naar de winkel en geen eten weg te gooien. Maar het

scheiden van mijn afval kan nog flink verbeterd worden. Ik woon in

Groningen, waar plastic of gft niet apart wordt opgehaald, dus naast glas

en papier scheid ik mijn afval nu niet zoveel als ik zou willen.

Ik denk dat we in 2050, deels vanwege milieubesef en deels uit noodzaak,

zorgvuldiger met afval omgaan. Afval zal tegen die tijd veel meer als een

waardevol product worden gezien waar we nieuwe producten van kunnen

maken. Ik verwacht dat het dan ook standaard is dat je overal, ook in

publieke ruimtes, veel meer verschillende afvalbakken ziet. Zoals je nu

bijvoorbeeld al in landen als Duitsland of Australië ziet.

ROVISIE 9 9

Page 10: Rovisie 9 | 100-100-100 Special

Dennis Iseger MVO manager Arla Foods

Als MVO manager bij Arla Foods zorg ik

ervoor dat wij als bedrijf verantwoordelijkheid

nemen voor onze impact op het milieu en de

samenleving waarin we opereren. Arla Foods is

erin geslaagd om verspilling van grondstoffen

te minimaliseren. Wij proberen daarnaast ook

de verspilling van zuivelproducten door

consumenten terug te dringen. Wij produceren

namelijk niet voor de prullenbak!

Herman Snellink Managing Director SITA Nederland

Ik ben Herman Snellink, 54 jaar, gehuwd en

wij hebben 3 kinderen (allen meiden). Reeds

vanaf het begin van SITA (binnenkort SUEZ

Environnement) ben ik hier werkzaam. SITA is

in de EU in clusters opgedeeld en het cluster

waarin ik werkzaam ben bestaat uit Benelux

& Duitsland. Binnen dit directieteam ben ik

eindverantwoordelijk voor Business Innovation

en Material Resource Management, dus voor

de verwijderingsstructuur van alle ingezamelde

afvalstromen. Binnen SITA wordt momenteel al

rond de 70% van alle afvalstormen gerecycled,

dus materiaalhergebruik toegepast.

Ik heb thuis hetzelfde motto als in mijn werk-

omgeving: motiveren om maximaal hergebruik

te realiseren. Ik moet hier wel bij vertellen dat

dit thuis soms lastiger is dan op het werk met

drie puberende dochters maar toch lukt dit naar

tevredenheid. Om eerlijk te zijn was de opstart

om plastic apart te houden lastig, want de

dames vonden dat het zou gaan stinken en dat

het veel moeite was om dit te doen. Echter, door

de aanschaf van een aparte houder voor plastic

binnen en een aparte opslagplaats voor de

gevulde zakken buiten, is een ieder gemotiveerd.

Mede doordat duidelijk werd dat het volume

restafval hierdoor sterk afnam.

De structuur in Nederland zal er in de toekomst

heel anders uitzien. Alle fabrikanten zijn ver-

plicht om in hun verkoopprijs de verwijderings-

en recylingskosten van hun producten te

verdisconteren. Dat hebben ze ook zelf geïni-

tieerd door schaarste aan grondstoffen. De

publieke taken hebben zich beperkt tot

inzamelingstructuren voor enkelvoudige

producten (monostromen) die gerecycled

worden in de gespecialiseerde recycle centra. De

complexe producten (zoals auto’s e.d.) worden

niet meer verkocht maar kun je alleen nog maar

huren c.q. leasen zodat de fabrikanten eigendom

behouden. Zij hebben eigen recyclingscentra

opgericht die de onderdelen c.q. producten weer

recyclen voor nieuwe producten. Daarmee is het

afvalvolume gedaald naar nagenoeg 0! Dit

betekent ook dat de Afval Energie Centrales zijn

afgesloten of omgebouwd voor inzet van

restproducten uit deze agrarische sector.

Daarnaast wordt een aantal restproducten nog

ingezet, die wordt verkregen bij het herwinnen

van grondstoffen uit de stortplaatsen in

Nederland en restproducten uit nog niet

voldoende ontwikkelde landen.

Het stokje wordt overgedragen De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, Wilma Mansveld, is op 5 juni aanwezig op

het seminar 100-100-100. Zij zal namens het ministerie en het VANG-bureau het stokje overnemen.

1 0

Herman Snellink

Page 11: Rovisie 9 | 100-100-100 Special

De proefperiode 100-100-100 is afgelopen. Echter, er is nog veel meer te doen als we naar een afvalvrije samenleving willen. Qua follow up van het project staat er de komende tijd nog een en ander op stapel.

Het huidige 100-100-100 interactief platform wordt behouden. De groep

deelnemers wordt in samenspraak met wethouders, raadsleden en

ambtenaren van de ROVA-gemeenten als ‘kennispartner’ gekoppeld aan

verdiepende thema’s, ten behoeve van beleidsvorming afval en grondstoffen.

De resultaten uit de proef vormen input voor het ROVA grondstoffen- en

afvalbeleid en de communicatie.

De Universiteit Utrecht en de Rijksuniversiteit Groningen analyseren de data

verder en maken een wetenschappelijk paper over de milieukant en de

gedragskant van de proef.

Het VANG-bureau neemt het stokje over en zorgt voor landelijke uitrol van

100-100-100. Er is een handleiding voor opzet en uitrol van het project, een

template, website en social media platform.

De data uit het onderzoek en een rapport 100-100-100 worden overgedragen

aan het Kennis Instituut Duurzame Verpakkingen.

En hoe nuverder …?

ROVISIE 9 1 1

Page 12: Rovisie 9 | 100-100-100 Special

Uitnodiging Seminar 100-100-100Tussen 1 januari en 10 april zijn 100 gezinnen aan de slag gegaan met de proef om 100 dagen 100% afvalvrij te leven. De grote vraag is natuurlijk: Gaat dat lukken? Die vraag gaan we beantwoorden tijdens het ‘100-100-100’ seminar in Zwolle.

Wij nodigen u als goede relatie van harte uit om hierbij aanwezig te zijn. Naast het presenteren van de resultaten van de proef willen

we samen met bedrijfsleven, lokale- en nationale overheid, recycling industrie en consumenten, de discussie voeren over de rollen van

een ieder en de kansen in de afval- en grondstoffenketen. Daarnaast dragen we het stokje over, in de vorm van het rapport ‘100-100-100’

en de projectaanpak van de proef.

Programma

Inloop tussen 11.45 en 12.30 uur, koffie en broodje.

Vanaf 12.30 uur: Opening door Ferry Mingelen (dagvoorzitter); Presentatie resultaten door Ernst Worrell (Universiteit van Utrecht), Ellen van der Werff (Rijksuniversiteit Groningen) en Natascha Spanbroek (ROVA).

Paneldiscussie o.l.v. Ferry Mingelen; met Vera Dalm (Milieu Centraal), Marc Pruijn (Ministerie Infrastructuur en Milieu), Herman Snellink (SITA), Filip van As (Wethouder Zwolle) en Dennis Iseger (MVO-manager Arla).

Overdragen van het project door Hans Groenhuis (ROVA) aan Wilma Mansveld (Staatsecretaris van Infrastructuur en Milieu/VANG-bureau), Hester Klein Lankhorst (Kennisinstituut Duurzaam Verpakken), Henk Knip (Circulus Berkel) en Yasemin Cegerek (Rapporteur Circulaire Economie EU).

Tussentijds zal astronaut Andre Kuipers ons vertellen hoe hij de aarde heeft gezien vanuit de ruimte. Hij zal hierbij een link maken met afval en grondstoffen.

Afsluitende borrel.

Graag tot ziens op 5 juni!U kunt zich aanmelden via www.100-100-100.nl/aanmelden

Vrijdagmiddag 5 juni

11.45 - 18.00 uur

Hotel Van der Valk Zwolle

Nieuwleusenerdijk 1

Zwolle

1 2