Rozliczenia wydatków energetycznych w gminie

mgr inż. Juliusz Żach

Studia podyplomowe SAMORZĄDOWY MENEDŻER ENERGII

2.IV.2015 r. – energia elektryczna

Podstawa prawna

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną (Dz. U. z 2011 r., nr 189, poz. 1126)

Parametry określane w umowie

• Grupa taryfowa

• Rodzaj taryfy

• Moc umowna

• System rozliczeń

• inne

Grupa taryfowa

„grupa taryfowa” oznacza grupę odbiorców kupujących energię elektryczną lub korzystających z usługi przesyłania lub dystrybucji albo usługi kompleksowej, dla których stosuje się jeden zestaw cen lub stawek opłat i warunków ich stosowania.

Różnice między grupami taryfowymi

Podział odbiorców na grupy taryfowe jest dokonywany w zależności od poziomu kosztów uzasadnionych, ponoszonych przez przedsiębiorstwo energetyczne za dostarczenie energii elektrycznej do tych odbiorców, na podstawie następujących kryteriów:

1. poziomu napięcia sieci w miejscu dostarczania energii elektrycznej

2. wartości mocy umownej

3. systemu rozliczeń

4. liczby rozliczeniowych stref czasowych

5. zużycia energii elektrycznej na potrzeby gospodarstw domowych.

Przykład grup taryfowych Grupy

taryfowe Kryteria kwalifikowania do grup taryfowych dla odbiorców

C11 C11s C12a C12b C12n C12w C13

Zasilanych z sieci elektroenergetycznych niskiego napięcia o mocy umownej nie większej niż 40 kW i prądzie znamionowym zabezpieczenia przedlicznikowego nie większym niż 63 A z rozliczeniem za pobraną energię elektryczną odpowiednio: C11 – jednostrefowym, C11s – jednostrefowym (o rocznym zużyciu poniżej 800 kWh i zabezpieczeniu przedlicznikowym nadmiarowo prądowym nie większym niż 16 A), C12a – dwustrefowym (strefy: szczyt, pozaszczyt), C12b – dwustrefowym (strefy: dzień, noc), C12n – dwustrefowym (strefy: dzień, noc z niedzielą zaliczoną do strefy nocnej), C12w – dwustrefowym (strefy: dzień, noc z sobotą i niedzielą zaliczoną do strefy nocnej), C13 – trójstrefowym (strefy: szczyt przedpołudniowy, szczyt popołudniowy, pozostałe godziny doby).

S11c Zasilanych z sieci elektroenergetycznych niskiego napięcia o mocy umownej nie większej niż 12 kW, z rozliczeniem jednostrefowym za pobraną energię elektryczną.

C11o C12o

Zasilanych z sieci elektroenergetycznych niskiego napięcia o mocy umownej nie większej niż 40 kW i prądzie znamionowym zabezpieczenia przedlicznikowego nie większym niż 63 A, do rozliczeń odbiorników oświetleniowych o stałym poborze mocy, z rozliczeniem za pobraną energię elektryczną odpowiednio: C11o – jednostrefowym, C12o – dwustrefowym (strefy: dzień, noc). Do grup taryfowych C11o i C12o kwalifikowani są odbiorcy o stałym poborze mocy, których odbiorniki sterowane są przekaźnikami zmierzchowymi lub urządzeniami sterującymi zaprogramowanymi według: godzin skorelowanych z godzinami wschodów i zachodów słońca lub godzin ustalonych z odbiorcą.

Przykład grup taryfowych Grupy

taryfowe Kryteria kwalifikowania do grup taryfowych dla odbiorców

G11 G11s G12

G12a G12n G12w G13

Niezależnie od napięcia zasilania i wielkości mocy umownej z rozliczeniem za pobraną energię elektryczną odpowiednio: G11 – jednostrefowym, G11s – jednostrefowym (o rocznym zużyciu poniżej 800 kWh i zabezpieczeniu przedlicznikowym nadmiarowo prądowym nie większym niż 16 A), G12 – dwustrefowym (strefy: dzień, noc), G12a – dwustrefowym (strefy: szczyt, pozaszczyt), G12n – dwustrefowym (strefy: dzień, noc z doliną nocną i niedzielą zaliczoną do strefy nocnej), G12w – dwustrefowym (strefy: dzień, noc z sobotą i niedzielą zaliczoną do strefy nocnej), G13 – trójstrefowym (strefy: szczyt przedpołudniowy, szczyt popołudniowy, pozostałe godziny doby), na potrzeby: a) gospodarstw domowych, b) pomieszczeń gospodarczych, związanych z prowadzeniem gospodarstw domowych tj. pomieszczeń piwnicznych, garaży, strychów, o ile nie jest w nich prowadzona działalność gospodarcza, c) lokali o charakterze zbiorowego mieszkania, to jest: domów akademickich, internatów, hoteli robotniczych, klasztorów, plebanii, kanonii, wikariatek, rezydencji biskupich, domów opieki społecznej, hospicjów, domów dziecka, jednostek penitencjarnych i wojskowych w części bytowej, jak też znajdujących się w tych lokalach pomieszczeń pomocniczych, to jest: czytelni, pralni, kuchni, pływalni, warsztatów itp., służących potrzebom bytowo-komunalnym mieszkańców o ile nie jest w nich prowadzona działalność gospodarcza, d) mieszkań rotacyjnych, mieszkań pracowników placówek dyplomatycznych i zagranicznych przedstawicielstw,

Przykład grup taryfowych Grupy

taryfowe Kryteria kwalifikowania do grup taryfowych dla odbiorców

e) domów letniskowych, domów kempingowych i altan w ogródkach działkowych, w których nie jest prowadzona działalność gospodarcza oraz w przypadkach wspólnego pomiaru – administracji ogródków działkowych, f) oświetlenia w budynkach mieszkalnych: klatek schodowych, numerów domów, piwnic, strychów, suszarni, itp., g) zasilania dźwigów w budynkach mieszkalnych, h) węzłów cieplnych i hydroforni, będących w gestii administracji domów mieszkalnych, i) garaży indywidualnych odbiorców, w których nie jest prowadzona działalność gospodarcza.

S11g Grupa taryfowa z rozliczaniem jednostrefowym, dla odbiorców spełniających kryteria kwalifikacji do grup: G11, G12 i G12w, o mocy umownej nie większej niż 6 kW, zasilanych z sieci elektroenergetycznych niskiego napięcia.

R Dla odbiorców przyłączanych do sieci, niezależnie od napięcia znamionowego sieci, których instalacje za zgodą Operatora nie są wyposażone w układy pomiarowo-rozliczeniowe, tj. w szczególności w przypadkach: a) silników syren alarmowych, b) stacji ochrony katodowej gazociągów, c) oświetlania reklam, d) krótkotrwałego poboru energii elektrycznej trwającego nie dłużej niż rok

Zmiana grupy taryfowej

Odbiorca może wybrać rodzaj taryfy (jednostrefowa, dwustrefowa), jak również grupę taryfową.

Zmiany grupy taryfowej zdarza się najczęściej gdy nastąpią zmiany w kryteriach kwalifikujących odbiorców do grup taryfowych.

Taryfy dostępne są on-line

Wszystkie taryfy przedsiębiorstw energetycznych zatwierdzane przez Prezesa URE są publikowane w Biuletynach Branżowych URE na stronie internetowej Urzędu.

http://bip.ure.gov.pl/bip/taryfy-i-inne-decyzje/784,dok.html

Rodzaje umów

Kompleksowa – obejmuje opłaty za energię oraz opłaty za usługę dystrybucji

Dwie oddzielne umowy na sprzedaż i dystrybucję energii

Co zawiera faktura za en. elektryczną?

W przypadku umowy kompleksowej tj. umowy na sprzedaż i dystrybucję energii odbiorca otrzymuje faktury dotyczące sprzedaży energii elektrycznej jak również świadczenia usługi dystrybucji.

Rozliczenie obejmuje dwie grupy kosztów:

• obrót (koszt za faktycznie zużytą energię elektryczną)

• dystrybucja (koszty dostarczenia tej energii).

Składniki kosztu używania en. elektrycz.

Na fakturze znajdują się pozycje:

• Opłata za energię czynną

• Opłata jakościowa (składnik jakościowy)

• Opłata sieciowa (opłata dystrybucyjna zmienna)

• Opłata przesyłowa stała (opłata stała za przesył)

• Opłata przejściowa

• Opłata abonamentowa

Opłata za energię czynną

Opłata za energię czynną - obliczana jako iloczyn wykorzystanej ilości kilowatogodzin oraz ceny jednostkowej (za 1 kWh)

Opłata jakościowa

Opłata jakościowa (składnik jakościowy) - jest opłatą zmienną, zależną od ilości zużytych przez odbiorcę kilowatogodzin.

Opłata sieciowa

Opłata sieciowa (opłata dystrybucyjna zmienna, opłata przesyłowa) – uzależniona jest od ilości wykorzystanej energii. Odbiorca partycypuje w kosztach związanych z przesyłem proporcjonalnie do liczby kilowatogodzin.

Opłata przesyłowa stała

Opłata przesyłowa stała (opłata stała za przesył) – jest stałą, miesięczną opłatą abonamentową. Zmienia się w zależności od posiadanego licznika jedno- lub trój-fazowego.

Opłata przejściowa

Opłata przejściowa - jest stałą, miesięczną opłatą abonamentową. Dla grupy taryfowej G obliczana jest zależnie od rocznego poboru energii:

• < 500 kWh/a

• 500 do 1200 kWh/a

• > 1200 kWh/a

Opłata abonamentowa

Opłata abonamentowa – wynika z kosztów ponoszonych w związku z obsługą klienta.

Pozostałe opłaty

Ponadto rozporządzenie ustala opłaty o charakterze karnym za:

• ponadumowny pobór energii biernej,

• przekroczenia mocy umownej,

• nielegalny pobór energii elektrycznej,

• usługi wykonywane na dodatkowe zlecenie odbiorcy.

Ponadumowny pobór energii biernej Rozporządzenie taryfowe w § 45.1 określa ponadumowny pobór energii biernej jako:

„(...) ilość energii elektrycznej biernej odpowiadającą:

1) współczynnikowi mocy tg φ wyższemu od umownego współczynnika tg φ0 (niedokompensowanie) i stanowiącą nadwyżkę energii biernej indukcyjnej ponad ilość odpowiadającą wartości współczynnika tg φ0 lub

2) indukcyjnemu współczynnikowi mocy przy braku poboru energii elektrycznej czynnej lub

3) pojemnościowemu współczynnikowi mocy (przekompensowanie) zarówno przy poborze energii elektrycznej czynnej, jak i braku takiego poboru”

Przekroczenie mocy umownej

moc umowna – moc czynna, pobierana lub wprowadzana do sieci, określona w umowie jako wartość maksymalna, wyznaczana w ciągu każdej godziny okresu rozliczeniowego, ze średnich wartości tej mocy rejestrowanych w okresach 15-minutowych.

moc przyłączeniowa – moc czynna planowana do pobierania lub wprowadzania do sieci, określona w umowie o przyłączenie do sieci jako wartość maksymalna.

Akcyza i VAT

Aktualnie obowiązujące stawki (2015) dotyczące energii elektrycznej:

• podatek akcyzowy 20,00 zł za 1 MWh

• podatek VAT to 23%

Przykład faktury (1)

dane identyfikacyjne sprzedawcy

dane identyfikacyjne nabywcy

Przykład faktury (1) okres którego dotyczy rozliczenie

zestawienie zbiorcze kosztów

ilość energii od której sprzedawca naliczył i odprowadził akcyzę

wykaz należności przeterminowanych

Przykład faktury (2)

miejsce poboru którego dotyczy rozliczenie

grupa taryfowa

wartości 10 największych wskazań mocy pobranej

Przykład faktury (2)

obliczenie wartości opłat za sprzedaż energii

Przykład faktury (3)

opłata stała za świadczone usługi dystrybucji opłata stała za świadczone usługi dystrybucji opłata zmienna za

świadczone usługi dystrybucji opłata zmienna za świadczone usługi dystrybucji

rozliczenie energii biernej wg tg fi

opłata za energię bierną pojemnościową wprowadzoną do sieci

Przykład faktury (3)

wykaz punktów poboru energii elektrycznej

Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej

Wybór sprzedawcy umożliwia:

• obniżenie ceny energii czynnej (stawki za MWh)

• obniżenie opłaty abonamentowej

• zagwarantowanie niezmienności cen przez cały okres trwania umowy.

Nie jest możliwa zmiana dystrybutora (OSD). Jednak opłata sieciowa nie ulega zmianie.

Jak zmienić sprzedawcę energii elektrycz. • Należy znaleźć bardziej atrakcyjną ofertę sprzedaży prądu.

• Zamawiając ofertę u nowego sprzedawcy podać nasze roczne zużycie oraz dane adresowe.

• Dwa egzemplarze umowy przesyłane są pocztą. Do umowy dołączone będzie również pełnomocnictwo do przeprowadzenia zmiany sprzedawcy.

• Dokumenty podpisujemy i odsyłamy na wskazany adres.

• Pocztą wraca jeden egzemplarz umowy sprzedaży energii zatwierdzony przez sprzedawcę oraz nowa umowę na dystrybucję energii, która została zawarta w imieniu odbiorcy.

• Po upływie kilku tygodni nowa umowa sprzedaży prądu zaczyna obowiązywać. Otrzymamy jeszcze ostatni rachunek od poprzedniego sprzedawcy za energię zużytą do dnia zmiany.

Systemy rozliczeń

Rozliczenie następuje zgodnie z wybraną grupą taryfową i dokonywane jest w okresach rozliczeniowych ustalonych w umowie sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucji energii. Okresy rozliczeniowe mogą być np. miesięczne, półroczne i roczne.

Jeśli rozliczenia następują w okresach dłuższych niż raz na miesiąc stosowane jest prognozowanie.

Rozliczenia rzeczywiste wiążą się z koniecznością comiesięcznego odczytywania stanu liczników.

Prognozowanie

Rozliczenia za energię elektryczną dokonuje się w oparciu o rzeczywiste wskazania układów pomiarowych (liczników) oraz prognozowaniu zużycia. Po zakończeniu każdego okresu rozliczeniowego klient otrzymuje dwie faktury:

• rozliczeniową - porównującej wartość faktycznie zużytej energii z wysokością prognoz

• zaliczkową - prognozowego zużycia na kolejne miesiące

Rozliczenia rzeczywiste

Możliwe jest wystąpienie o zmianę systemu rozliczeń, np. na 1-miesięczne wg aktualnego zużycia.

Odczyt licznika dokonywany przez odbiorcę a następnie przekazywany sprzedawcy (bok, Internet). Rozliczenie i faktura są natychmiastowo generowane.

Rozliczenie przy awarii licznika

W przypadku niesprawności elementu układu pomiarowo-rozliczeniowego będącego własnością odbiorcy, trwającej dłużej niż jeden okres rozliczeniowy, która uniemożliwia określenie ilości energii pobranej w strefach, Operator stosuje do rozliczeń stawki opłat określone dla grupy taryfowej, według której możliwe jest dokonanie rozliczeń w oparciu o zainstalowane sprawne liczniki i inne urządzenia pomiarowe lub pomiarowo-rozliczeniowe.

Dziękuję za uwagę