R PACIUNIVERSITETI POLITEKNIK I TIRANSFAKULTETI INXHINIERIS
MATEMATIKE DHE INXHINIERIS FIZIKEDEPARTAMENTI I INXHINIERIS
FIZIKEDISERTACION PR MARRJEN E GRADS DOKTOR I SHKENCAVEPROCEDURAT E
OPTIMIZIMIT N SISTEMIN E KONTROLLIT TEKNIKN PAJISJET ME RREZE X ,
SI ELEMENT PR REDUKTIMIN EDOZAVE N EKSPOZIMET MJEKSORE Punoi: Rust!
PACIU"#$#%$s: P&o'( D&(F)tos *LLI
Ti&)n$+ ,-./R PACIUNIVERSITETI POLITEKNIK I TIRANSFAKULTETI
INXHINIERIS MATEMATIKE DHE INXHINIERIS FIZIKEDEPARTAMENTI I
INXHINIERIS FIZIKEDISERTACIONParaqitur nga:Rust! PACIpr marrjen e
gradsDOKTOR I SHKENCAVETEMA: PROCEDURAT E OPTIMIZIMIT N SISTEMIN E
KONTROLLIT TEKNIK N PAJISJETME RREZE X , SI ELEMENT PR REDUKTIMIN E
DOZAVE N EKSPOZIMETMJEKSOREMbrohet m dat17!" #!1$% para
&om's'on't t prbr nga(1)***Pro+ ) Dr) Part',an
MA-&AJ*****************&r.etar/ponent#)***Pro+)Dr) 0heodhor
&ARAJA*****************Antar/ponent1)***Pro+ )Dr 2atos
&-/SI***************************Antar ")***Pro+ )Aso3)Dr)
Dh4rata &56I*********************Antar$)***Pro+ )Dr)
&ostand'n D/--ANI********************Antar IIR PACI0'ran%
#!1$PROCEDURAT E OPTIMIZIMIT NSISTEMIN E KONTROLLIT TEKNIK
NPA0IS0ET ME RREZE X + SI ELEMENTPR REDUKTIMIN E DOZAVE NEKSPOZIMET
M0EKSORE IIIR PACIPRM1A0T0A'%-'sta e +'g4ra7e 8II-'sta e
tabe9a7eI:Ded';'m :2a9ender'm :I699'm' :IIAbstra;t :IIKAPITULLI
IR&2)ti!i X "# 3)&)3t&isti3)t s43t&)5'%
1)$ &o9'm'm' 1!1)? Dobs'm' ' t4+s me Rre,e :) Pr+t'm' '
'ma,h't rre,at4es 11KAPITULLI III!)2#&i)P$&67it#s#!F%#)1
E9ementt ba, t 79ers'm't t 'ma,h't 11#)# &ontrast' ' 'ma,h't
rre,at4es 11#)1 /r'gj'na e ;ontrast't te; 'ma,h' rre,at4es 1$#)"
Per3ept'm' ' ;ont4re7e te; 'ma,h' dr'tor rad'o9ogj'; 1@#)$
Rad'ogra+'a e ,a;onshme 1>#)? Nd';'m' ' tens'on't% '
'ntens'tet't dhe ' ;ohs s e;spo,'m't #1#)7 E9em'n'm' ' rre,at'm't t
shprhap4r #"#)@ E9ement t 'nterpret'm't t rad'ogra+'7e t ,a;onshme
#$#)> Pr+'t'met dhe rre,'Aet nga rre,et rntgen #7KAPITULLI
IIIE5!nt$t 8)2$ n$ sist!in3ont&o55it t3ni3F% I8R PACI1)1
E9ementt ba, n s'stem'n e ;ontro99't te;n'; 111)# Prse sht '
ne7ojshm ;ontro99' te;n'; ' pa'sje7e 111)1 Standartet pr s'stem'n
gra+' n rad'o9ogj' 1"1)1)1 Sa;ts'a e tens'on't t ,bat4ar n ;8o9t
1"1)1)# Sa;ts'a n prsr'tjen e tens'on't 1"1)1)1 8ars'a e tens'on't
me ndr.sh'm'n e rr.ms 1$1)1)" 2'9tr'm' ' prgj'thshm 1$1)1)$
&oha e e;spo,'m't 1$1)1)? 24A'a e rre,at'm't n da9je 1?1)1)7
Prp4thja e t4+s s dr'ts me t4+n e rre,e7e : 1?1)1)@ Prp4thja e
Aendrs s t4+s me rre,e : dhe Aendrs pr marrjen e 'ma,h't 171)1)>
/rtogona9'tet' ' t4+s s rre,e7e : dhe marrs't t 'ma,h't 171)1)1!
&o9'm'm' 171)1)11 Madhs'a e 7atrs 1@1)1)1# Poter' 1@1)1)11
Rre,at'm' rrjedhs 1@KAPITULLI IVK)&)3t&isti3) t$ 4)7is79
!)t$s'%")1 Paj'sjet e ;ontro99't te;n'; "!")# Pa'sja M49t' B / B
Meter "!")1 &ontro99' te;n'; ' 'ma,h'tn 2antoma 5n'7ersa9e
"1KAPITULLI VR)5i2i!i i !)t79 "# tst9'%$)1 Sa;ts'a e ;'9o7o9ta,h't
""$)# Shprndarja e sa;ts's s tens'on't pr sp'ta9e t ndr.shme "@$)1
Sa;ts'a n prsr'tjen e tens'on't $1$)" 8ars'a me ndr.sh'm'n e rr.ms
$$$)$ 24A'a e rre,at'm't n da9je $>KAPITULLI VIO4ti!i2i!i '%?)1
E9ement n 9'dhje me pr;4+','m'n e do,a7e 7!?)# Do,a e+e;t'7e 7#?)1
C'9s'a e 'ma,h't 7"?)" Mater'a9' dhe metoda pr 79ers'm'n e 3'9s's s
'ma,h't 7" 8R PACI?)$ 89ers'm' ' do,s n paj'sjet me rre,e : me
ndr.sh'm'n e tens'on't dhe rr.ms 7?KAPITULLIVIIR2u5t)tt '%7)1
Prp4thja e t4+s s dr'ts me t4+n e rre,e7e : @!7)# A+ts'a ndarse
@17)1 &ontrast' @17)" 89ers'm' ' ma;'na7e d'g'ta9e me rre,e : n
s'stem'n gra+' @?7)$ -'dhja ;ontrast% re,o943'on do, nga tens'on'
@@7)? Prsh;r'm' ' d'sa do,a7e pr pa3'entet>"7)7 Cbat'm' '
;on3ept't t ms'prm >?7)@ Do,a e+e;t'7e per p4nonjes't dhe
p4b9';4n ne d'sa sp'ta9e n shA'pr'
>@P$&'un"i!1!#R3o!)n"i!1!"R'&n:)1!$LISTA E
FI;URAVE'%2'g4r 1)1 Rntgenogra+'a e dors 12'g4r 1)# Spe;tr' pr d'sa
99oje t ndr.shme rre,at'mesh #2'g4r 1)1 04b' ' Rre,e7e : $2'g4r 1)"
Anoda rrot4994ese ?2'g4r 1)$ Spe;tr' teor'; 72'g4r 1)? Spe;tr' rea9
@2'g4r 1)7 Metoda e +'9tr'm't 1! 8IR PACI2'g4r 1)@ &o9'mator' '
t4+s se rre,e7e D 1!2'g4r 1)> 2'g4ra e dobs'm't t t4+s rnse n nj
mjed's) 112'g4r 1)1! E9mentet e prgj'thshm t e;spo,'m't112'g4r 1)11
Mn.ra e pr+t'm't t 'ma,h't 1#2'g4r #)1 &ontrast' '
'ma,h't1"2'g4r #)# Ndr.sh'met e 79ers s E 1$2'g4r #)1 Sh;a99t e
;ontrast't 1?2'g4r #)" S;ema e pr+t'm't t 'ma,h't 1@2'g4r #)$
Per3ept'm' ' ;ont4re7e t nj obje;t' 1>2'g4r #)? Cmadh'm' '
/bje;te7e 1>2'g4r #)7 Shemb499 ' ;4rbs sens'tometr';e t F'+t't
+'9mGe;ran #12'g4r#)@ Ima,he dr'tore t marra pr pr 79era t ndr.shme
t I ##2'g4r #)> Prsh;r'm' ' gr'9s ;4ndrshprhapse) #$2'g4r #)1!
04rb499'ra gjeometr';e e 9'dh4r me prmasat e 7atrs s t4b't t
rre,e7e :)#?2'g4r ")1 Pa'sja M49t' B / B Meter "!2'g4r ")# 2antoma
5n'7ersa9e"!2'g4r ")1 &ara;ter'st';at e pa'sjes M49t'G / B
Meter "12'g4r ")" 2a;tor' ' ;orre;t'm't te Do,s pr tens'one t
ndr.shme "#2'g4r $)1 Shmang'et e tens'on't nga p49t' me matjet
d're;te me MoM)"$2'g4r $)# 8ars'a e ndr.sh'm't te shmang'es mes
tens'on't n p49t dhe tens'on't"?2'g4r $)1 Shmang'a e 79era7e t
tens'on't pr tre matje "?2'g4r $)" Shmang'a e 79era7e t tens'on't
"72'g4r $)$ Shmang'etpr sp'ta9e t ndr.shme s'pas tens'one7e n
0abe9n $)# $!2'g4r $)? Shprndarja gra+';e e 79era7e te 0abe9s $)1)
$#2'g4r $)7 Shprndarja n +orme ;o99onash t 79era7e t tabe9s $)1)
$#2'g4r $)@ Shperndarja n +orme ;o9onash shmang'en pr 3do matje t
tab9s $)1$12'g4r $)> Shprndarjan +orm ;o9onash e t dhna7e t
ma;'na7e me rre,e :$$2'g4r $)1! Shmang'a n +orm gra+';e pr rr.mn
dhe tens'on'n $72'g4r $)11 Shmang'a e tens'on't nga rr.ma n +orm
;o99onash pr 3do matje $72'g4r $)1# Shmang'a e 79era7e t tabe9s nr
$)? $>2'g4r $)11 Shprndarjan +orm ;o99onash shtes t njra tjetrs
pr;ats'sht?12'g4r $)1" Shprndarjan +orm ;o99onash shprndarjen e
do,s ;erma?12'g4r $)1$ Shprndarja n +orm ;o9onash n 9'dhje me
Andr4eshmr'n e &erms) ?"2'g4r $)1? Shprndarja e &erms pr
sp'ta9e t ndr.shme?"2'g4r $)17 Shprndarje t do,s &erma me
ndr.sh'm'n e tens'on't ??LISTA E FI;URAVE'%2'g4r $)1@ 8ars'a per
shprndarjen do,s &erma n 9'dhje me tens'on'n ?72'g4r ?)1
2antoma 4n'7ersa9 7"2'g4r ?)# Shprndarja e &ermes me
tens'on'n772'g4r ?)1 Shprndarja e do,es me rr.mn pr5 $! ;8 dhe mAs
#!%"!%$! 772'g4r ?)" 8ares'a e &erms nga tens'on' pr tre matje
s'pas te dhna7e n tabe9n ?)" 7@2'g4r ?)$ Shprndarja e do,esmG. me
tens'on'n per 1! mAs 7>2'g4r 7)1 Ima,he t +antoms 4n'7ersa9e dhe
'ma,h ' patern't t re,o943'on't@12'g4r 7)# 8ars'na e re,o943'on't
nga tens'on'@# 8IIR PACI2'g4r 7)1 8ars'a e re,o4943'on't nga It
rr.maH;oh pr tens'on'n ?! ;8 @12'g4r 7)" Pamje e sh;a997e t
;ontrast't n nj +'9m t ,h7'994ar @"2'g4r 7)$ 8ars'a e ;ontrast't me
sh;a99t e t'j nga tens'on')@$2'g4r 7)? 8ars'a e ;ontrast't me rr.mn
pr ?! ;7 dhe ?! Cm@$2'g4r 7)7 8ars'a e ;ontrast't nga tens'on' pr
ma;'n d'g'ta9e@@2'g4r 7)@ 8ars'a e ;ontrast't ngatens'on' pr ma;'n
d'g'ta9e @@2'g4r 7)> 8ars'a e ;ermes nga tens'on'@>2'g4r 7)1!
8ars'a e re,o943'on't nga tens'on' pr @! 3m d'stan3e dhe "! mAs
>12'g4r7)11 8ares'a gra+';e n +orm ;o99onash e &ermes Im';ro
gre.J nga rr.ma>12'g4r 7)1# 8ars'a e re,o943'on't nga rr.ma
>#2'g4r 7)11 8ares'a e ;ontrast'tnga rr.ma ;o99ona >#2'g4r
7)1" 8ares'a e ;ontrast'tnga rr.ma pr @! 3m d'stan3e dhe "!
mAs>12'g4r 7)1$8ars'a e ;ermes nga rr.ma>12'g4r 7)1? 8ars'a n
+orm ;o99onash shtese>72'g4r 7)17 Shprnndarja e do,s 7jetore
e+e;t'7e per p4b9';4n 1!!2'g4r 7)1@ Shprndarja e do,s 7jetore
e+e;t'7e pr persone9'n 1!! 8IIIR PACILISTA E TA1ELAVE'%0abe9a $)1
89erat n p49t dhe 79erat rea9e pr tre matje"$0abe9a $)# Shprndarja
e 79era7e t sa;ts's s tens'on't ">0abe9a $)1 89erat e ;atr
matje7e dhe shmang'e7e pr tens'on +';s @! ;8$#0abe9a $)" 0 dhnat n
9'dhje me sa;ts'ne n prsr'tjen e tens'on't $"0abe9a $)$ 89erat e
matje7e pr tens'on'n +';s @! &7me ndr.sh'm'n e rr.ms)$?0abe9a
$)? 0 dhnat e shprndarjes s tens'on't pr tens'on'n@! ;8 me e
rr.mn$@0abe9a$)7 0 dhnat e mat4ra me tens'on +';s ;4 ndr.shon rr.ma
?10abe9a $)@ Shprndarja e &ermes dhe shmang'et e saj ?#0abe9a
$)> Ndr.sh'm' ' do,s &erma pr sp'ta9'n De97'n ?10abe9a $)1!
Shprndarja e 79era7e t &erms pr 79era t ndr.shme t
tens'on't)?$0abe9a $)11 8ars'na e &ermes nga tens'on'pr
sp'ta9'n 0ropoj ??0abe9a ?)1 89erat e +a;tor7e t ponder'm't t
rre,at'm'tK"L 710abe9a ?)# 2a;tort e ponder'm't pr d'sa 'nde
7#0abe9a ?)1 Ndr.sh'met e do,s me ndr.sh'm'n ;8 7?0abe9a ?)" 89erat
e matje7e me tens'on ;8 +';s 7@0abe9a 7)1 Re,49tatet e test't t
prp4thshmer's @!0abe9a 7)# -eD'met e patern't t +antoms t ,h7'994ar
pr tens'one dhe rr.ma @#0abe9a 7)1 8ars'a e ;ontrast't nga
0ens'on'% rr.ma me ;ohn per d'sa d'stan3a@"0abe9a 7)" 0 dhnat
s'&erma% nr e 9'nja7e % dhe n4mr'n e sh;e99e7et n4mr4ara)
@70abe9a 7)$ Shprndarja e tre parametra7e re,o943'on % ;ontrast
do,>!0abe9a 7)? 0 dhnat e do,s para dhe pas &0 pr ega,m'n'me
t 3a;t4ara>70abe9a 7)7 0 dhna per ega,am'n'm'n% Do,a h.rse
ImG.< s'pas 'aea K>L >@0abe9 7)@ Shprndarjen e do,s
e+e;t'7e pr sp'ta9e t ndr.shme n ShA'pr'>> I:R
PACIDEDIKIM........ Ky punim i dedikohet djalit tim Konti PACI
....... :R PACIFALENDERIMPr rea9','m'n e ;t'j d'serta3'on'
+a9enderoj 4dhheAs'n t'mPro+) Dr) 2atos M--I pr anga,h'm'n e t'j
persona9 n pr3a;t'm'n e program't test4d'm't% rea9','m'n e
e;sper'mente7e dhe ana9',n e re,49tate7e) Gj'thasht4+a9enderoj
Pro+) Part',an MA-&AJ dhe Ass) Pro+ Sh;9A'm &5&A
prmbshtetjen% bash;p4n'm'n dhe sht.rjen n rea9','m'n e ;t'j
mater'a9')2a9enderoj t gj'th Aendrat sp'ta9ore n t 3'9at jan
rea9',4ar matjet% s' dhenj +a9ender'm ' 7eFant sh;on pr Cnj Dor'na
M5N/--ARI pr anga,h'm'ne sajpr p9ots'm'n e det.r'me7e pr rea9','m'n
e ;t'j d'serta3'on' )))) :IR PACI=LLIMI Per+orman3a e paj'sje7e me
rre,e : ;a nj ro9 sh4m t madh n do,n e rre,at'm't te; pa3'ent' eme
tej te; persone9' e p4b9';4) Pra;t';a e mon'tor'm't t ;saj
per+orman3e ose ;ontro99 ' 3'9s'sI&CJ pjes e t 3'9s sht
;ontro99' te;n'; I&0J sht nj e9ement ' rnds'shm pr r4ajtjen
e3'9s'ss;t.reparametra7e) 0gj'thapaj'sjet
testohenn9'dhjemeprp4thshmr'nprspe3'+';'met e t.re me moment'n e
pran'm't) 0est'm' d4het t mb49oj t gj'th parametrat ba,per r4ajtjen
e 3'9s's s t.re) &ontro99' te;n'; do t nd';oj pr t marr 'ma,h'n
e pran4eshmpr nj do, samt7og9tpa3'ent't% po ;sht4dhetpersone9't dhe
p4b9';4t) &4shtet epaj'sjes me rre,e : jane9ement' m ' rnds'shm
n e;spo,'met rad'o9ogj';e) &ontro99' te;n';' paj'sje7e me rre,e
: sht ' domosdoshm sepse parametrat e paj'sjes nd';ojn drejtprdrejt
ndo,nte;pa3'ent'% persone9'dhep4b9';4% paranda9ojn'n3'dentet
mepaj'sjendhedhn'enedo,a7etpane7ojshmepr pa3'entt%
nd';ojndrejtprdrejt n3'9s'ne'ma,h't) Megj'the;ontro99'n te;n'; t
paj'sjes sht sh4m ' rnds'shmdhe opt'm','m' ' parametra7e tendr.shm
te ma;'ns me rre,e : me A99'm ,7og9'm'n e do,s A merr pa3'ent' pr t
njt'n3'9s' 'ma,h' sht A99'm' ' ;t'j mater'a9') Nprmjet ;omb'n'm't t
parametra7e t ndr.shm+','; ne marr'm d'sa 79era pr t 3'9at ;em'
3'9s' t pran4eshme 'ma,h' me do, &erma sa m t7og9) &jo e
st4d'4ar pr nj rast t prgj'thshm dhe e trajt4ar me tej pr nj rast t
7a3ante) S'pr+4nd'm A99'm' ;r.esor ' prgat'tjes s ;t'j d'serta3'on'
'shte njohja dhe ndr+4tja e teste7e tndr.shme pr ma;'nat me rre,e D
n ShA'pr' s' dhe ;omb'n'm'% opt'm','m' ' ;t.re 79era7e prt marr nj
'ma,h sa me t m'r me do, sa m t 7og9) :IIR PACIA1STRAKTN7$ n6)
2#9i55i!t&$n"$sis#! n$ sist!ins#$n"t$sis$ 5i"#t !
4$&"o&i!in 4)7is79 n$ sist!in&)"io5o67is$ 4$&
32)!ini!in4):intit n$4$&!7t 4$&"o&i!it !'3ti9itt t$
4)&)!t&)9 'un3sion)5$ t$ !)3in)9 ! &&2 X( P$&
&u)7tu& 'un3sioni!in:i5$so&t$4)7is7s$s#t$i
&$n"$sis#$!3ont&o55i t3ni3i t>&+
%$3onsistonn$n7$:i3$5tsts# 3u 9&i'i3o#n 5!nt t$ n"&>s#$!
t 4)7is79 &&2 ?( K$to tst 3onsisto7n$
n9&i'i3i!ins)3t$sis$ s tnsionit @3Vo5ts#i!in&&>!$s+
'i5t&i!i i 4$&67it#s#$!+ 3o#) 3s4o2i!it+
'u%i)&&2)ti!it n$ ")57+ prp4thja e Aendrs s t4+s me rre,e D
dhe Aendrspr marrjen e 'ma,h't%o&to6on)5itti i tu'$s s$
&&29 ? "# !)&&$sit t$ i!)2#it%3o5i!i!i%rrjedhja
erre,at'm't% ;ontrast' dhea+ts'a ndarseetj) St4d'm' ;apr
A99'mana9',ndherea9','m'ne;t.re teste7e% bash;rend'm'nndrmjet t.re
dhe 79ers'm'neparametra7e t+4n;s'on'm't te paj'sje7e me rre,e : s'
dhe opt'm',m'n e mtejshm pr red4;t'm'n e do,a7e terre,at'm't t
pa3'ent't) Pr opt'm',m'n e mtejshm jan marr ne ;ons'derat a+ts'a
ndarse%;ontrast' dhe do,at) Paj'sjet jan 7er'+';4ar nga ana e
parametra7e +','; dhe pr d'sae;,am'n'me sht br nj 79ers'm ' 7eFant)
Nga ;. 79ers'm arr'jm n p$&'un"i! s 4$& t!)&&$ n7$
i!)2# t %)&t$ "u#t t$ 4$&"o&i!tnsiont 5)&t$ "# 3o#
t s#3u&t$&3s4o2i!i( N6) &2u5t)tt !un" t$ t#u#t s
3ont&)sti !$ i !i&$ )&&i#t 4$& 95&)t A-
3V"# B- !As( P$& 29o6$5i!in"o2$s '3ti9 "u#t t 3!i &&it7
t$ tnsionit "# 29o6$5i!t 3o#$s s 3s4o2i!it si "# "i!nsion9 t$
tu'$s( :IIIR PACIA1STRACT /neo+themost 'mportant
de7e9opments'nthemed'3a9S.stem'sre9ated'th4sageo+theeA4'pments'n
the rad'o9og.s.stem +or the eDam'nat'ono+the pat'ent thro4gh
e+e3t'79. 4se o+the parameters o+ the D ra. ma3h'ne) Pre3'se9. to
sa7e the A4a9't. o+ the eA4'pment and de7'3es 's7er. 'mportant
the'r 64a9't. Contro9 I6CJ% h'3h 3ons'sts 'n 3.39e o+ se7era9 tests
here
d'++erentparametero+theDra.de7'3e3anbe7er.+'ed)0hesetests3ons'sttoa334ra3.o+;'9o7otageI;8o9tJ%
3ons'stan3. and a334ra3. 'n 7o9tage% the 7o9tage dependen3e +orm
3hange 'n 34rren3. %tota9+'9trat'ons% t'me o+ eDpos4re% rad'at'on
poer o4tp4t% 3omp9'an3e o+ the beams o+ 9'ght to thebeamo+
the:Gra.% 3omp9'an3eo+
the3entersta3;and3enterDGra.to'mageGma;'ng%theortogona9't.DGra.s
and 'mage ma;ers% ;o9'mat'ons% s',e o+ +o34s% potter parameters%
9ea;age o+rad'at'on% 3ontrastandreso94t'ns)0h's st4d. has the
p4rpose to 'mp9ement those t.pes o+ tests%'nter'ndependa3e among
them% the assessment o+ the parameters% +4n3'on'ng o+ D ra.
ma3h'ne%and +4rther opt'm',at'ons to red43e the dose o+ the
rad'at'ons to the pat'ents) 2or theopt'm',at'ons
areta;en'nto3ons'derat'ons reso94t'on% 3ontrastanddoses I;ermaJ)
0heeA4'pments are 7er'+'ed +rom an ph.s'3a9 eDam'nat'ons o+ some
parameters and +or some spe3'a9eDam'nat'ons) =.th's assessmente
obta'ned the res49t thatan appropr'ate'mage's ta;en 'nh'gh 7o9tage
+or short t'me) 2rom the st4d. 't 3an be sa'd that the 3ontrast 's
good and reso94t'ns's h'gh 'n 7!;8 7a94es and "!mAs)0he dose 3an be
red43ed b. 'n3ereas'ng the &7 and red43'ngthe d'mens'on o+
eDpos4re and t'me) :I8R PACIKAPITULLIIRREZATIMI X DHE
KARAKTERISTIKA SPEKTRALEH*R0EN tetor t 7't't 1@>$% O'9he9m
Conrad RPntgen d4;e p4n4ar n e+e;t'n e rre,e7e ;atod';e ,b49o'nj
99oj t 7eFant rre,at'm'% ' 3'9' 9'nte gj4rm) Nga h494mt'met e
m7onshme a' ,b49o' se ;torre,e 'sh'n gjener4ar n p';n e god'tjes s
rre,e7e ;atod';e me t4b'n me 7a;4m dhe se
;torre,en4;'sh'nde7'j4arnga+4shamagnet';edhesedeprton'nnsh4m99ojetndr.shmemater'a9esh)
Rntgen e;sper'mento' n 9aborator'n e t'j ' 3'9' 'shte p9ots'sht '
errt dhe s4po,o'me g4D'm A d4het t jete gjener4ar nje 99oj ' r'
rre,at'm'dhe 4 prpoA t pr3a;tonte nse ;torre,e m4nd t deprton'n
edhe n s4bstan3a t tjera pr7eF ajr't) A' 7endos' obje;te t
ndr.shmen mes t t4b't dhe e;ran't dhe gjet' se e;ran' 9shonte ende
dr't por me 'ntens'tet t ndr.shmn 7ars' t mater'a9't A prdorej)
D4;e mos d't4r se F+ar jan ;to 99oj rre,at'mesh a' prdor'term'n
rre,et : pr t prsh;r4ar rre,et A a' ;'shte prodh4ar) Rntgenogra+'n
e par e br' tdors s gr4as s t'j d4;e e ana9',4ar transparen3n e
;o3;a7e% 'nde7e te b4ta dhe 4na,s smartess)
2'g4r 1)1( Rntgenogra+'a e dors Pro+esor 8on &o99';er%
anatom'st ' +amshm% 'shte aA ' 'mpres'on4ar sa A propo,o' A rre,et
ereja tA4hen rre,eRntgen)&on3ept' 'prgj'thshm tregontese
+otogra+'ame rre,erntgen'shte e ngjashme me +otogra+'n e rreg499t%
pr7eF se ajo deprtonte n Fdo gj d4;e pr+sh'redhe n 'nde te b4ta%
7eshje% eshtra etj) Rntgen e d'nte se rre,et : jan t a+ta pr
sh;ar;'m'n eobje;te7e t e9e;tr',4ara dhe e ;4pto' An e;sper'mentet
e t'j ;'sh'n Aen rre,et : dhe jo rre,et 1R PACI;atod';e% A ;'sh'n
;a94ar npr dr'taren e a94m'n't) A' mor' Fm'm'n e par Nobe9 pr +',';
n7't'n 1>!1) .(. RREZET RNT;ENRre,at'm' rntgen paraAet nj pjes t
spe;tr't e9e;tromagnet';% ' 3'9' ;ara;ter',ohet me gjats'sh4m t
sh;4rtr 7a9ore ndaj spe;tr't t d4;shm) Energj't e +otone7e t ;t'j
rre,at'm' jan trend't 1! ;e8 der' d'sa Me8) Rre,et : jan nj +orm e
rre,at'm't t pad4;shm me +re;4en3 t9art) Gjats'a 7a9ore sht m'd's
1! dhe !)!1 nanometra)N+'g4rn1)#jepet spe;tr'
prd'sa99ojetndr.shmerre,at'mesh% sh;a99aedeprt'm't natmos+er%
gjats'a pr;atse e 7a9e7e s' dhe +re;4en3a )2'g4r 1)#( Spe;tr' pr
d'sa 99oje t ndr.shme rre,at'meshNga +'g4ra 1)# shoh'm A n
+re;4en3at pr;atse 1!1@ R PACI2'g4r 1)7( E9emete te ma;'nes me
rre,e :) Metoda e +'9tr'm't.(/ KOLIMIMISas'a e rre,at'm't e 3'9a
shprhapet nga pa3'ent't sht propor3'ona9e me do,en A merr
pa3'ent's' dhe madhes'ne e +4shs me rre,e :% ;jo +4sh d4het t
prp4thet te; m'n'm4m' ' ne7ojshmpr t marr 'ma,h'n e eg,am'n'm't) Pr
t re,a9',4ar ;t perdoret ;o9'm'm' ose ;4+','m' '
t4+srnses'n+'g4rn1)@)D4;e7endos4r;o9'mator'n,7oge9ohentegj'tha99ojetedo,a7ete;pa3'ent')
2'g4r 1)@( &o9'mator' ' t4+s se rre,e7e D 1!R PACI.(F DO1SIMI I
TUFS ME RREZE X( PRFTIMI I IMAZHIT RREZATUES&4r nj t4+ para9e9e
monoGenergjet';e rre,esh : prsh;on nj mjed's homogjen me trashs'
x%;onstatohet e;sper'menta9'sht se 'ntens'tet' ' +otone7e A e
prsh;ojn at pa bash;7epr4ar me9ndn ,7og9ohet IdobsohetJ nga 79era
I! n h.rje% n 79ern I n da9je( I= I! ex I1)$J;4 ImG1J sht
;oe+'3'ent' 9'near ' dobs'm't Ipr sh;a; t prth'thjes dhe shprhapjes
J ' 3'9'ndr.shon s' n +'g4rn 1)>) 2'g4r 1)>( 2'g4r ' dobs'm't
t t4+s rnse n nj mjed's)&4r t4+a rre,e7e D me 'ntens'tet t
njtrajtshm b'e n nj obje;t johomogjen nga p';pamja e dobs'm't t
rre,e7e D% t4+a e transmet4ar n4; sht m e njtrajtshme( 'ntens'tet'
' saj ndr.shon nga nj p'; n nj p'; tjetr t se;s'on't t t4+s) N
+'g4rn 1)1! jepet nj proje;s'on ' prgj'thshm ' e;spo,'m't ndaj
rre,e7e :) 2'g4r 1)1! E9ementt e prgj'thshm t e;spo,'m't 11R
PACIShprndarja e 'ntens'tet't n prerjen trthore t t4+s s
transmet4ar prbn at A A4het Rimazh Ss'3 paraA'tet n +'g4rn 1)11)
2'g4r 1)11( Mn.ra e pr+t'm't t 'ma,h't &. i!)2# &&2)tus
' pad4;shm pr s.r'n ,b49ohet nga marrs' ' 'ma,h't ' 3'9' e shndrron
atn nj R'ma,h dr'torS A m4nd t sh'het nga mje;4 rad'o9og) Pran'a e
nj 9nde pa; rad'oGopa;eIAe pengon pa; rre,at'm'n : s' ajr'J% n nj
mjed's m prth'ths pasA.rohet te; 'ma,h'
rre,at4esnganj,on'ntens'tet' ' s3'9s shtre9at'7'sht m' madh)
Nt7rtet% rre,et :Aprsh;ojn ;t 9nd pa; rad'oGopa;e dobsohen m pa; se
t tjerat) N t ;4ndrt%pran'a enjtr4p'
sh4mrad'oGopa;Ie3'9apengonsh4me;a9'm'nerre,e7eDpshnj;o3;osenjprote,
meta9';eJ n nj mjed's m pa; prth'ths I4j ose m4s;4jJ pr+ton te;
'ma,h' rre,at4esnj ,on me 'ntens'tet m t 7og9 Ipra d4;et m e bardh
n +'9mJ) 1#R PACIKAPITULLIIIIMAZHERIA E PR;0ITHSHME,(. ELEMENTET
1AZ T VLERSIMIT T IMAZHITE9ementet ba, t 79ers'm't t 'ma,h't
jan(P$&4ut#s#!$&i) shtprp4thjae+4shsspr3a;t4ar
tt4+smerre,eDmet4+nedr'tssed4;shmets'stem't t 99amps me 3do an t
+4shs)A't$si) n")&$s G &2o5u:ioni Re,o943'on' sht a+ts'a pr
t da994ar n mes t d. obje;te7e nj d'stan3 t 7og9 t t'99 A
atoparaA'ten t ndr.shme nga njra Btjetra dhe jo s' 7a,hd'm t njra
tjetrs Kont&)sti Nrast'ntonenejem'
;4+',4arn+a;t'nsesash;a99eba;r'jem' ngjendjet9eDojmepre;spo,'me t
ndr.shme% matje e 3'9a na jep nj 79ers'm 3'9sor) 89ers'm' e mtejshm
do t'shte rea9',4ar nprmjet matjes s dens'tet't opt'; pr 3do hap
d4;e par nse ;to ndr.sh'membetesh'n ;onstante) Sh;a99et e ba;r't
jan +9et t ho99a ba;r' n +orm rrethore me trashs' tndr.shme t
prshtat4ra pr tens'onet n rad'o9ogj')K1?L,(, KONTRASTI I IMAZHIT
RREZATUES&ontrast ndrmjet d. ,ona7e t 'ma,h't rre,at4es me
'ntens'tete pr;atse I1 dhe I# A4het raport'( # 1# 1I II
ICR+=I#)1J89era e ;t'j raport' sht e 9'dh4r drejtprdrejt me m4nds't
pr t da994ar me s. ;to d.,ona pas ,b49'm't t 'ma,h't rre,at4es) -e
t shA.rtojm ;ontrast'n e nj str4;t4re me gjers' tnjtrajtshme x dhe
me ;oe+'3'ent t dobs'm't 9'near 1%A ndodhet n nj mjed's me gjers'
ydhe me ;oe+'3'ent t dobs'm't 9'near # , s' ne +'g4rn #)1)ye I I#!
# =I#)#Jx ) x y ( x ) x y (e I e e I I1 # 1 #! ! 1 = = I#)1JN rast
se e;sponentt jan t 7egj9 n ;rahas'm me 1% meA e 1+%;em'( 11R
PACII# I!I1#yJdheI1 I!K1#(yx) 1xL I#)"Jdhe ;ontrast' sh;r4het(( )xx
yxI II ICR # 11 # ## 1# 1# 1#1# # + +=I#)$J2'g4r #)1( &ontrast'
' 'ma,h't Pra% A nj str4;t4r t prodhoj nj ;ontrast t madh+ort d4het
A 79era abso94te e d'+eren3s 1#ndrmjet ;oe+'3'ent't t saj t
dobs'm't dhe at'j t mjed's't rreth4es t jet e madhe dhe Atrashs'a e
saj n drejt'm'n e bosht't t t4+s t jet po asht4 e madhe) D4;et
s';4r ;ontrast'% n ;t rast t 7eFant% n4; 7aret nga trashs'a e
mjed's't rreth4es) N t7rtet%rre,at'm' ' shprhap4r A n4; sht marr
paras.sh n 99ogar'tjen e ms'prme rr'tet megjers'n e ;t'j mjed's'
dhe e ,7og9on ;ontrast'n) Me t 7rtet% n rast se 'ntens'tete7e I1
dhe I#' mb'7endoset nj'ntens'tet ' d'+4,4arD% ;tosas'
bhenpr;ats'shtI1+DdheI#+Ddhe;ontrast' sh;r4het( !DRCI II ID I II I)
D I ( ) D I () D I ( ) D I (C =+>>>G.Mat n nj bre, n +4A'
do,enga 1!! nG.sG$!!mG.sMat n nj ;oh e;spo,'m'!) !!1se;
G>>>> se;) Paj'sja;a7ete;a9'br'ma4tomat';n9'dhje
metemperat4rn gj Abntmos nd';ohetngatemperat4ra e ambjent't nj
+a;tor ' rnds'shm n matjet tona) Paj'sja M49t'GoGMeter IMoMJ Pr
matjet sht e ne7ojshme t nj'hen +4n;s'onet ba,% mn.ra s' e;spo,ohen
dede;tort nt4+n me rre,e :% dhe prdor'm' ' tastes RPARAME0ERR pr t
9eD4ar 79erat e mat4ra MoM m4nd t mas d'sa parametra t ;omb'n4ar t
t4+s me rre,e D) Pr sa;ts' m t madhematja e pare 'njorohet dhe
merren n ;ons'derate 79erat nga e d.ta e t4tje pas nde,jes ) "1R
PACIPaj'sja M49t'GoGMeter MoM 0ens'on' ;8MoM mat tens'on'n n mn.r t
pa7ar4r nga rr.ma n t4b dhe nga d'stan3a e t4b't me
paj'sjen)NAsdede;toret rre,atohennj;ohs'sht%
79era;orre;tepr,gj'dhet a4tomat';'sht) MoMmatmestaren e ;8 n nj ;oh
prej 1#$ mSe;) 0ens'on' ;8 matet dhe 99ogar'tet pas $ mSe; Do,a
I&ermaJ MoM mat do,n n nj ose d. dede;tor) Do,a n e;ran ;a
shenjn 1 ose # A ' ;orespondondede;tor't pr;ats) NAs dede;toret
rre,atohen n mn.r t nj;ohshme paj'sja pr,gjedh nmn.r a4tomat';e
do,n ;orre;te pr nj s'stem +';s t tens'on't t t4b't) MoM prdor
dede;tor s'9';on' dhe ;jo 1) M'n'm',on 7ars'n energj't';e #) Do,a
sht e Andr4eshme dhe pas 3do matje n4; ;a ne7oje pr ,er'me t
paj'sjes) 1) Mat do,n pa7ars'sht nga ndr.sh'met n pres'on dhe
temperat4r pa ;orre;t'me ") Jane m;an';'sht stab9) $) Jan 7esh4r me
p94mb n ,ona t 3a;t4ara pr t nda94ar rre,at'm'n e shprhap4r ?)
&a ndjeshmer' t 9art dhe madhs' t 7og9 s' dhe sht sh4m m'Asore
n prdor'm7) N4; ;r;ohet tens'on shtes pr t a;t'74ar dede;tor'n Ne
+'g4rn ")" paraA'tet +a;tor' ' ;orre;t'm't te Do,s pr tens'one t
ndr.shme( 2'g4r ")"( 2a;tor'' ;orre;t'm't te Do,s pr tens'one t
ndr.shme "#R PACIB(C KONTROLLI TEKNIK I IMAZHIT( FANTOM
UNIVERSALEP0O 2REI=5RG 0IPI APP #?7?1G !11@ N 9'dhje me ;t paj'sje
jan per+om4ar teste pr prp4thshmr'n e t4+s dr'tore me t4+n erre,e7e
D% a+ts'a ndarse Ire,o943'on'J ' paj'sjes s' dhe ;ontrast') Paj'sja
+antom 4n'7ersa9 shtprdor4r pr ana9',a t 3'9s's 'ma,h't) 2antoma
4n'7ersa9 I2'g4ra 7)1J ;a d'sa +4n;s'one por nee;em'
prdor4rpra+ts'andarsemb' ba,nen4mr't
t7'ja7eprm'9'metr)2antomaere+eren3s sht paj'sja m e prshtatshme pr
;ontro99'n te;n'; t 'nsta9'me7e me rre,e D ns'stem'n rad'ogra+') E
prshtatshme pr testet e pran'm't dhe Andr4eshmr's n ;oh n paj'sjet
e trad'tes me rre,eD) Prp4thet me standarted IEC ?1##1G1G12anotma
4n'7ersa9e ose +antoma RE: bn t m4nd4r nj ;ontro99 t shpejt dhe t
thejsht t ;ara;ter'st';a7e% aDh4st'm't dhe stab'9'tet't t
;omponent7e t s'stem't t 'ma,h't n paj'sjet me rre,e D) sht nj
obje;t ;ompa;t a94m'n' me d'mens'one #$! D #$! mm dhe trashs' prej
#$mm% me nje str4;t4r t m'rpr3a;t4ar%n 9'dhje me 3'9s'n e 'ma,h't)
"1R PACIKAPITULLIVREALIZIMI I MAT0EVEDHE I TESTEVEMatjet e mposhtme
jan rea9',4ar n 6ndrn Sp'ta9ore 5n'7ers'tare RNn 0ere,aS %
sp'ta9'nD4rres% s'
dhenAendratndr.shmesp'ta9oredheshndetsorenrrethetndr.shmenShA'pr')/(.
SAKTSIA E KILOVOLTAZHIT $)1)1 Metoda e matjes se 7er'+';'m't t
0ens'on't I &'9o7o9ta,h'tJPaj'sja po,'3'onohet n po,'3'one t
3a;t4ara s'pas ne7oja7e% nj ose t d. dede;tort) 8endos'mpaj'sjen
M49tGoGMeter 5n+ors Set ne 7! 3m nga 7atra d4;e reg4994ar d'stan3n
nprmjet 97',jesse s'stem't t 99amps me rre,e :N p49t'n e ;omand'm't
7endos'm paj'sjen me rre,e : pr IDtX $! mAs) Itens'on' ' 99amps
n4;7aret nga;ohaJ Pas' jem' s'g4r4arAs'stem' shtngjndjep4nedhegat'
pr+'99'm'nematje7e ;a9ojm n dhomn e ;ontro99't t paj'sjes dhe bjm
e;spo,'met pr;atse) &to matjepr+sh'jn +';s'm'n e tens'on't n
p49t pr;ats'sht nga ?! G 1#! ;8 Ipsh) ?!% 7!% @! 1!!% 1#!JNprmjet
paj'sjes M49tGoGMeter mas'm tens'on'n n da9je pr 79erat e 7endos4ra
n p49t ?! G1#!;8)N test'm'ne paj'sjes m poshte m4ngojne 79erat mb'
>!;8pr sh;a;t mose;spo,'m't nga ana e sta+'t t ma;'ns me rre,e D
n tens'one t mdha me A99'm r4ajtjen ema;'ns me rre,e :) I;. test e
streson ma;'nn pr sa ;ohe n4; perdoret nga ana e sta+'t n ;to79era)
Por prdor'm' n ;to 79era sht ' re;omand4eshm n raste t
3a;t4araJShoh'm sa sht ndr.sh'm' mes 79era7e te 7endos4ra ne p49t
dhe at.re t mat4ra nprmjet MoMAna9',a(S'pas standard't ma;s'm4m''
de7'j'm't d4het t jet m pa; se _ 1!T t 79ers s dhn np49t'n e
;omand'm't) N tabe9n $)1 jepen 79erat e mat4ra per tens'on'n
?!%7!%@! &7 t 7endos4rn p49t'n e ;omand'm't) ""R PACI0abe9 $)1
89erat e tesn'on't n p49t dhe 79erat rea9e pr tre matjeU 4u5t3V ?!
7! @!U !)tu& 3V ?" 7@ 1!"D9i7i!i ?) ?T 11) "T 1!TM)t7t 1 # 1
ParaAet matjet e ;r.era pr tens'onet ?!%7!%@! ;8% s' dhe shmang'e7e
t tens'on't nga p49t' nmatjet d're;te me MoM) 2'g4r $)1( Shmang'et
e tens'on't nga p49t' me matjet d're;te me MoM) I79erat e matje7e "
dhe $ n4; jane pr+sh'r ne 0abe9n $)1% me ngj.r t ;4Ae jepen 79erat
e mat4ra nga ana e MoMJ "$R PACI2'g4r $)#( Me ngj.re t gje9br jepet
se s' ndr.shon shmang'a mes tens'on't n p49t dhe tens'on't t
mat4rIpr tre matjeJSa;ts'a e ;'9o7o9ta,h't s'3 sh'het nga matjet e
tabe9s $)1 dhe gra+';e7e $)1 dhe $)#% d'+eren3atjan sh4m
9argstandarte7e)Nga 2'g4rn $)1dhe $)#shoh'mse pr tens'one t
49taprp4thshmr'a sht m e m'r dhe +'99on pr'shet pr tens'on t mdha)
Cona n t 3'9n jangra+'t ;9as';e m4nd t them' sht pjesr'sht e
pran4eshme) Ma;'na me rre,e : ;a ne7oj prr'par'm s'domos n 79erat e
mdha dhe d4het t testohet prsr' pas r'par'm't t saj) &jo
7rteton+a;t'n A sta+' n4; e prdorte ma;'nn n tens'one t mdha sepse
tens'onet rea9e do t 'sh'nsh4m m t mdha se ato n p49t gj e 3'9a n t
7rtete m4nd t dmtonte ma;'nn )
2'g4r $)1( Shmang'a e 79era7e t tens'on't pr tre matje "?R PACI
2'g4r $)"( Shmang'a e 79era7e t tens'on'tN 2'g4rn $)1jepet shmang'a
pr tre 79erat e mat4ra t tens'on't n +orme sht.99ash n
2'g4rn$)"jepet ;.ndr.sh'mn+ormgra+';e% prt3'9at sh'het Aarts'
rr'tet ;joshmang'emetens'on'n) &to matje jan ;r.er n Aendrn
sp'ta9ore D4rres) "7R PACI/(, SHPRNDAR0A E SAKTSIS S TENSIONIT PR
SPITALE T NDR*SHME NSH=IPRI SI DHE SHMAN;IA N;A VLERAT N PULTIN E
KOMANDIMIT Gjat ;t'j st4d'm' jan mat4r dhe 79ers4ar shprndarja e
sa;ts's s tens'on't pr sp'ta9e tndr.shmenShA'pr' s'
dheshmang'anga79erat np49t nTmb' ba,nemetod';s sms'prme pr t par
sa;ts'n e;'9o7o9ta,h't)Ne tabe9n $)# jepen 79erat pr shprndarjen e
sa;ts's s tens'on't pr sp'ta9e t ndr.shme nShA'pr' s' dhe shmang'a
nga 79erat n p49t n T)N prgj'ths' ;em' nj prp4thjebrenda 9'm'te7e n
9'dhje me sa;ts'n e tens'on't pr s'stem'ngra+' n sp'ta9e t ndr.shme
n ShA'pr') 0 dhnat me ngj.r t ;4Ae n tabe9n $)# ;r;ojn A;to
ma;'name rre,e :t r'parohen nga ana e persona7e t a4tor',4ar s' dhe
t testohen prsr'pas r'par'm't) Nga 9eD'm' ' t dhna7e de9 A
shprndarja sht ;rejt e ndr.shme) &a ma;'na As'99en m'r n
tens'one t 49ta dhe ;eA n tens'one te 9arta dhe anasje99tas por n4;
;a nje trend+';s)2'g4ra $)$ prmban shmang'et pr sp'ta9e t ndr.shme
dhe ;to shmang'e sh;ojne der' n "! T)&to sp'ta9e t 3'9at jan
mar;4ar me t ;4Ae ;an dhe 79era t 3'9at jan nn 9'm't por prsa
;ohenj nga 79erat sht mb' 9'm't ;r;ohet r'par'm' ' t.re)Pr 3do
sp'ta9 nga 2'g4ra $)$ m4nd tshoh'm ;4 sht p';4 ' shmang'es nga
79era ba,)Me A99'm A t ;em' nj 7eshtr'm m 3'9esor d're;t t d4;shm
po jap'm nje paraA'tje gra+';e% tshmang'e7e pr sp'ta9e t ndr.shme
s'pas tens'one7e t tabe9s $)#) "@R PACI0abe9 $)#( Shprndarja e
sa;ts's s tens'on't pr sp'ta9e t ndr.shme n ShA'pr' ">R
PACI2'g4r $)$( Shmang'etpr sp'ta9e t ndr.shme s'pas tens'one7e n
0abe9n $)# $!R PACI/(C SAKTSIA N PRSRIT0EN E TENSIONIT Me prodh'm'n
e nj paj'sje me rre,e D d4het A ;jo paj'sje pa7ares'sht test't t
ms'prm prprp4thjen e tens'on't n p49t me at t 7rtet'n% d4het A
gj'thmon tens'on' t jet stab9 n tnjjtat 79era) Pra sa her ne t
7endos'm tens'on'n n p49t @! ;8 aA t jete dhe tens'on' n 99ampepr
3do prsr'tje t t'jS'pas standart't pr matje t prsr't4ra% shmang'a e
tens'on't d4het t jet m e 7og9 seZ $Tnga 79era mesatare e
tens'on't) Metoda 8endos'mpaj'sjenM49t oMeter 5n+orsSet
ne7!3mnga+o;4s' d4;ereg4994ar d'stan3nnprmjet 97',jes s 99amps me
rre,e :Idmth nga dede;tor'J) N p49t'n e ;omand'm't7endos'm paj'sjen
me rre,e : per IDt X $! mAs) Pr nj ;oh t 3a;t4ar t e;spo,'m't
Itens'on' '99amps n4; 7aret nga ;oha 1 se;J) Pas' jem' s'g4r4ar A
s'stem' sht n gjndje p4ne dhe gat'pr matje ;a9ojme n dhomn e
;ontro99't t paj'sjes dhe bjme e;spo,'met pr;atse)Pr t njjtat 79era
tens'on' @! ;8 per+ormojm d'sa e;spo,'me) D4het t bhet ;4jdes me
t4b'nmerre,e:) Pramatjet nthe9b;ons'stojnmemosndr.sh'm'netens'on't
dherea9',ohene;spo,'me t ndr.shme n t njjtat
;4shte)-9ogar's'm79ernmesataredhe99ogar's'mshmang'et)De7'j'm'
n4;d4het t;a9oj_$Tt79ers mesatare) Paj'sja d4het t ;t ;a94ar test'n
e par me A99'm A t d'm se ;4 jem' me ma;'nn me rre,e :dhe nAs n4;
;a ;a94ar test'n e par ;jo d4het t merret n ;ons'derat)Parametrat e
ma;'ns me rre,e :It X $! mAs D'stan3e X 7!3m D225 X @! ;80 X 1 s
$1R PACIN tabe9n $)1 jepen 79erat e matje7e s'pas metod';s s
ms'prme% " matje t ndr.shme ;4tens'on' sht mbajt4r +';s @! &7 %
dhe jan 99ogar't4r dhe shmang'etn prA'ndje )0abe9 $)1( 89erat e
;atr matje7e dhe shmang'e7e pr tens'on +';s @! ;8 M)t7t Matja 1
Matja # Matja 1 Matja "U4u5t @! @! @! @!U!)tu& 1!" 1!# 1!"
1!"S#!)n6i) K !)"@ 1)"" !)"@ !)"@Mbeshtet4r n t dhnat e tabe9s $)1
ndrtojm gra+';4n s' ne +'g4rn $)? 2'g4r $)?(Shprndarja gra+';e e
79era7e te 0abe9s $)1)2'g4r $)7( Shprndarja n +orme;o99onash t
79era7e t tabe9s $)1) $#R PACI2'g4r $)@(Shperndarjan +orme ;o9onash
eshmang'es pr 3domatje t tab9s$)1t Sp'ta9'trajona9D4rrs
AnalizaPaj'sja sht stab9 gjat prsr'tjes s e;po,'me7e) 89erat jan
brenda ;4+'r't t $T por shmang'a sht e madhe e papran4eshme) Pra
;jo paj'sje pr test'n e pare ;a prob9emepor;a9ontest'ned.t)
Pra;anjAndr4eshmr' ttens'on't pa7ars'sht mosprp4thjesme79ern e
tens'on't n p49t) $1R PACI0abe9 $)" 0 dhnat e ;r.era pr ;t st4d'm n
9'dhje me sa;ts'ne n prsr'tjen e tens'on't pr d'sa ;9'n';a ne
ShA'pr' pr tens'on +';s @!;7 $"R PACIS'3 m4nd t sh'het nga t dhnat
e tabe9s $)" poth4aj t gj'th ma;'nat n4; ;a9ojne test'n
eAndr4eshmr's s tens'on't Isa;ts'ne n prsr'tjen e tens'on'tJ)M
posht n 2'g4rn $)>sht dhn nj paraA'tje n +orm ;o9onash e t
dhna7e me ngj.r t ;4Ae t ma;'na7e merre,e : t tabe9s $)" A n4; ;an
prp4thje me 9'm'tet e test't%dhe sh'het se ;a nj spe;trsh4m t gjr t
mosprp4thje7en Andr4eshmr'n e ma;'ns)2'g4r $)>( Shprndarjan +orm
;o9onash e t dhna7e me ngj.re t ;4Ae t ma;'na7e me rre,e : ttabe9s
$)"/(B VARSIA ME NDR*SHIMIN E RR*MS 0ens'on' ' ,bat4ar
n99ampen4;sht' 9'dh4rmerr.mnnmn.rd're;tee3'9abntm4nd4r prodh'm'n e
e9e;trone7e ne 99ampe) Megj'that ndr.sh'm' ' rr.mes nd';on jo n
mn.rt ndjeshme tens'on'n s' dhe tens'on' rr.mn) &. nd';'m n4;
d4het t ;a9oje nj 9'm't t 3a;t4ar) S'pas standart't shmang'a
ma;s'ma9e e 79ers s tens'on't d4het t jet m e 7og9 se 1!T e
mendr.sh'm'n e 79era7e t rr.ms)Paj'sjaMoMdhedede;toret
po,'3'onohens'pas ne7oja7e) 8endos'mpaj'sjenM49tGoGMeter5n+ors Set
ne 7! 3m nga +o;4s' d4;e rreg4994ar d'stan3en nprmjet 97',jes s
99amps me rre,e: Idmth me dede;tor'nJ N p49t'n e ;omand'm't
7endos'm paj'sjen n parametrat 5 X @! ;8) Pr nj ;oh t 3a;t4ar
te;spo,'m't Itens'on' ' 99apesn4;7aret nga;oha1se;J) Prtnjjtat
79eratens'on' @!;8pr+ormojm d'sa e;spo,'me d4;e ndr.sh4ar rr.mn)
D4het t bht ;4jdes me t4b'n me rre,e D)Pra matjetn the9b
;ons'stojne n mos ndr.sh'mnetens'on'tdhe rea9',ohen e;spo,'me7e
tndr.shme pr rr.ma t ndr.shme) $$R
PACI-9ogar's'm79ernmesataredhe99ogar's'mshmang'et)De7'j'm' n4;d4het
t;a9oje_1!T79ers mesatare Paj'sja d4het t ;t ;a94ar testet para
;saj% me A99'm A t d'm se ;4 jem' me ma;'nn dhenAs n4; ;a ;a94ar
test'n e par ;jo d4het t meret n ;ons'derat)5X@! ;8DX7!3m0X1s 0abe9
nr $)$ 89erat e tre matje7e pr tens'on'n +';s @! &7 s' dhe
79erat e tens'on't t mat4r n9'dhje me ndr.sh'm'n e rr.ms) M)t7)
Matja 1 Matja # Matja 1I 4u5t @!A< $! 7$ @!U!)tu& 3V?" 7@
1!"S#!)n6i) K ###)$ #"0ens'on' ' t4b't n4; sht stab9 me ndr.sh'm'n
e rr.ms por tens'on' rr'tet d's' me rr.mn dheshmang'a sht m e madhe
se 1! T) Pr rr.mn 7$ mA d4;et sa ;a prp4thje per+e;te) &josht
,ona norma9e e p4ns)N 2'g4rn $)1! paraA'tet shmang'a n +orm gra+';e
pr rr.mn dhe tens'on'n ;4 me ngj.r b94paraA'tet ndr.sh'm' ' rr.ms
dhe me ngj.r t ;4Ae paraA'tet ndr.sh'm' ' tens'on't) D4;et AartA
shmang'a sht e madhe s' pr tens'one t 7og9a dhe t mdha por me
prp4thje per+e;te ntens'one mesatare) Cona ;4 ;a prp4thje sht n
prgjthes' ,ona ;4 bhen e;spo,'met ba, nrad'o9ogj') $?R PACI2'g4r
$)1!( Shmang'a n +orm gra+';e pr rr.mn dhe tens'on'n2'g4r $)11(
Shmang'a e tens'on't nga rr.ma n +orm ;o99onash pr 3do matjeN
mbshtetje t metod';s s ms'prme pr ;t st4d'm sht br nj n4mr ' madh
matjeshn sp'ta9e t ndr.shme n ShA'pr' t 3'9atparaAes'n shprndarjen
e 7ars's s tens'on't ngandr.sh'm' ' rr.ms ) $7R PACI0abe9 $)? 0
dhnat e shprndarjes s tens'on't pr tens'on'n n p49t @! ;8 me
ndr.sh'm'n e rr.ms pr ;atr matje) $@R PACI2'g4ra $)1# Jep sh;a99n e
shmang'es t 79era7e t tabe9s $)? n +orm ;o9onash pr t gj'thrastet
pr+sh'j dhe 79erat me ngj.r t ;4Ae ;4r 79erat ;a9ojn 79ern 9'm't
prej1!T 2'g4r $)1#( Gar+';4 ' shmang'es s 79era7e t tabe9s nr
$)?Nga paraA'tja gra+';e d4;et Aart A shprndarja sht sh4m e
ndr.shme pr sp'ta9e t ndr.shmedhe 79erat ma;s'ma9e t shmang'e7e
meren pr 79era sh4m t ndr.shme t rr.ms)/(/ FU=IA E RREZATIMIT N
DAL0EMe A99'm A t ;ontro99ohet e;spo,'m' ' ma;'ns dhe +4A'a e saj
sht e domosdoshme A ajo ttestohet nse ' ;a ;eto ;apa3'tete)Nj
e9ement ' rnds'shm ' ma;'ns sht A pr 79era
tnjjtatparametra7etndr.sh4eshmtjaptnjejtnsas'
rre,at'm')Gj'thasht4d4het tshoh'm 9'dhjen e ;et'j rre,at'm' me
rr.mn dhe me prod4;t'n rr.m ;oh) Me nj +'9tr'm tota9 #)$mm A9
rre,at'm' n da9je d4het t jet m ' madh se #$ G.mAsn d'stan3 1m pr
79er t 7rtet t tens'on't @!;8) Rre,at'm' n da9je d4het t jet
;onstant brenda 79era7eZ#!Tpr e;spo,'me tprsr't4ra n ;4shte t njjta
I 0ens'on @!&8% +'9tr'm tota9 #) $mm A9% rr.m t njjtJ) $>R
PACIMetoda Paj'sjaMoMdhedede;toret po,'3'onohens'pasne7oja7e)
8endos'mpaj'sjenM49t oMeter5n+ors Set ne 1!! 3m nga +o;4s' d4;e
rreg4994ar d'stan3n nprmjet 97',jes s 99amps merre,e D Idmth ne
9'dhje me dede;tor'nJ N p49t'n e ;omand'm't 7endos'm paj'sjen per 5
X @! ;8% pr nj ;oh t 3a;t4ar t e;spo,'m'tItens'on' ' 99amps n4;
7aret nga ;oha 1 se; J) Pas' jem' s'g4r4ar A s'stem' sht n
gjndjep4ne%;a9ojme n dhomn e ;ontro99't t paj'sjes dhe bjm
e;spo,'met pr;atse)Pr tnjjtat 79eratens'on' @!;8dherr.mprej
$!mAper+ormojmed'sae;spo,'mepandr.sh4ar parametrat ) Pra matjet n
the9b ;ons'stojne n mos ndr.sh'mn e tens'on't dhe rr.msdhe
rea9',ohen e;spo,'me7e t ndr.shme d4;e mat4r 79ern e do,s)
-9ogar's'm79ernmesataredhe99ogar's'mshmang'et)De7'j'm' n4;d4het
t;a9oje_#!T79ers mesatare Paj'sja d4het t ;et ;a94ar testet para
;saj me A99'm A t d'me se ;4 jem' me ma;'nn dhe nAsn4; ;a ;a94ar
test'n e par ;jo d4het t meret n ;ons'derat)K11L&4shtetG
0ens'on @!&8% $! mA dhe +'9tr'm tota9 #) $mm A9 d'stan3e 1!! Cm
G N tabe9n $)7 jepen t dhnat e mat4ra n sp'ta9'n She+Aet NdroA' pr
79erat e s'stem't @!;8% $!mAs d'stan3e 1!! Cm ) Jan ;r.er " matje
pa ndr.sh4ar ;to parametra dhe sht mat4r &erma)Pas' 99ogar'tet
mesatarja99ogar'tendheshmang'et
ngamesatarjarea9edhenprA'ndjendaj79ers mesatare s'3 jepen n tabe9n
$)7) ?!R PACI0abe9$)7( 0 dhnat e mat4ra n sp'ta9'n She+Aet NdroA'
pr ;atr matje me tens'on +';s ;4 ndr.shon rr.maM)t7t . , C
BK5ini3)U 'i3s H- 3V K&!) n!;> H- H- H-
H-S#u!)Mst)&7)S4it)5i i Mus#3&i9 S#'%t N"&o%i ")$ ")$
")7 ")? 1@)1S#!)n6i) n6) !st)&7) !)!7 !)!7 !)11 !)1
")$7S#!)n6i) K 1)$1 1)$1 #)@ #)1Mbshtet4r ne t dhnat e tabe9s $)7
ndertojme gra+';4n s' me psohte 2'g4r $)11 Shprndarjan +orm
;o9onash shtes t njra tjetrs pr;ats'sht 79erat e mat4ra t
&ermes pr ;atrmatje % d'+eren3at dhe d'+eren3at n
prA'ndjePrsp'ta9'nShe+Aet NdroA'79erat
edo,esjansh4mtAndr4eshme;4ndrejtstab'9'tet't ttens'on't pr 3do
matje)N tabe9n nr $)@ jepen 79erat e shprndarjes s do,s ;4ndrejt
79era7e t pandr.sh4eshme ttens'on't% rr.ms dhe d'stan3es pr d'sa
;9'n';a n ShA'pr') &to matje jan ;r.er n prp4thjeme metod';n e
ms'prme pr Andr4eshmr'n e rre,at'm't n da9je) ?1R PACI0abe9 $)@(
Shprndarja e &ermes dhe shmang'et e saj pr 89erat e s'stem't @!
;8% $! mAs d'stan3e 1!! 3m n sp'ta9e t ndr.shme n ShA'pr' ?#R
PACINga sa d4;et nga 0abe9 nr $)@ 7ars'a e do,s pr tens'on t
pandr.sh4ar sht sh4m 7ar'ab9enga nj sp'ta9 n tjetr'n)2'g4r $)1"
Shprndarjan +orm ;o99onash e do,s ;erma pr sp'ta9e t ndr.shme pr
parametra;onstant s'pas metod';s s ms'prme n prp4thje me tabe9n
$)@S'3 sh'het nga 0abe9a $)@ dhe 2'g4ra $)1" ma;'nat ;an nj
Andr4eshmr' t pjesshme ;4ndrejt79era7e t do,s pr s'stem t
pandr.sh4ar t parametra7e t ma;'ns me rre,e :)Nj shemb499 '
ndr.sh'm't t do,s jepet pr sp'ta9'n De97'n s'pas 0abe9s $) >
0abe9 $)>( Ndr.sh'm' ' do,s &erma pr sp'ta9'n De97'n pr ;atr
matjeK5ini3)U 'i3s H- 3VS#!)n6i) n6) !s)t)&7)K n !;>H- H- H-
H-Ms)t)&7)MAT0ET1 # 1 "MesatarjaS4it)5i D59in$ S#!)n6i) n6)
!st)&7)?)$ 1)@ ")1 ")7 ")@ S#!)n6i) K1?)" #1)! 1")! 1)"=osht'
7ert';a9 jep shmang'ennga mesatarja pr 3do matje nga 1 der' te; "
s'pas bosht'thor',onta9 ?1R PACI2'g4r $)1$(Shprndarja n +orm
;o9onash n 9'dhje me Andr4eshmr'n e
&erms)Shprndarjagra+';eedo,s;ermand'sasp'ta9enShA'pr' mb'
ba,neparametra7et0abe9s $)@ jepet n 2'g4rn nr $)1?) 2'g4r $)1?(
Shprndarja e &erms pr sp'ta9e t ndr.shme S'3 sh'het gra+';'sht
n4; ;a Andr4eshmr' nga njr' sp'ta9 n tjetr'n n 9'dhje me
&ermnNj e9ement sh4m ' rnds'shm' 3'9s'se s ma;'na7e me rre,e
Dsht dhe 7ars'a endr.sh'm't t do,s ;erma me ndr.sh'm'n e
tens'on't&jo 7ares' sht st4d'4ar pr d'sa sp'ta9e n ShA'pr'
St4d'm' ;a marr n ;ons'derat matjen e &ermes pr ItX$! mAs dhe
d'stan3 1!! Cm ?"R PACIMatjet jan br d4;e pare s' ndr.shon ;erma me
ndr.sh'm'n e tens'on't0abe9 $)1! Shprndarjae79era7e t
mat4rat&erms ba,4ar n 79ers'm'n ems'prmpr79era tndr.shme t
tens'on't) K5ini3)U !)tu& 4& 35ini3 3VF- A- H- I-K5ini3)U
!)tu& 4& 35ini3 3VF- A- H- I-K n !;> K n !;> Matjet 1
# 1 "Sp'ta9' Amer';an D4rrs1)@ ")$ ")@ $)#Sp'ta9' ' M4sh;r'7e
RShe+Aet NdroA'")# ")? $)1) $)? Sp'ta9' De97'ne 1)$ 1)@ ")1
1)@Sp'ta9' -'bra,hd 1)? " $)7 ?)7Sp'ta9' Rajona9 Sarand1)# 1)$ ")@
$)1Sp'ta9' Gramsh ")# ")$ $)1 $)$Sp'ta9' Rajona9 Gj'ro;astr" ")1
$)7 7)1Sp'ta9' E9basan 1)" ")# ")@ $)? Sp'ta9' Prmet 1)# 1)$ 1)>
")1Sp'ta9' RSte+an Gjon'R&r4j")1 ")# $)7 ?)1 Sp'ta9' 0ropoj
1)> 1)> ")# ")1Sp'ta9' Rajona9 -a31)" ")1 ")@ $)# Sp'ta9'
Rrshen ")1 ")1 $)> ?)16endra Shndetsore 24sh &r4j1)# 1)@ ")$
$)1Sp'ta9' Rajona9 &4;s1)$ 1)7 " $)1Sp'ta9' Rajona9 D4rrs1)#
1)@ ")1 ")@ Sp'ta9' ?)1Sp'ta9' Rajona9 Sh;odr1)$ ")# ")@ $)#Sp'ta9'
2'er 1)@ ")1 ")1 $)1 Sp'ta9' P4; 1)7 1)7 1)> $)?Sp'ta9' Rajona9
=erat 1)" 1)# ")@ ")7 Sp'ta9' -e,h 1)1 1)1 " $)#Sp'ta9!' &43o7
1)1 1)1 1)7 1)@Sp'ta9' 5shtara; 0'ran1)$ ")1 ")7 $)#Sp'ta9' Rajona9
Pograde3")1 ")1 ")7 ")> 6S50 0'ran 1)@ ")? ")@ $)#Sp'ta9'
Rajona9 &or31)# 1)7 ")> ?)1 D'span3er'a 1)? ")1 ")"
")@Sp'ta9' S;rapar 1)@ ")1 ")> $)?Sp'ta9' Rajona9 &r4j1)>
")1 ")@ $)" ?$R PACI2'g4r $)17( Shprndarja n +orm ;o99onash t do,s
&erma me ndr.sh'm'n e tens'on't pr sp'ta9e tndr.shme n ShA'pr'N
prgj'ths' do,a rr'tet me r'tjen e tens'on't) &. sht nj +a;tor
po,'t'7 der' n nj 79er t3a;t4ar) &jo ndodh der' pr nj +ar 79ere
t tens'on't se me rr'tjen e mtejshme e gj'th sas'a erre,at'm't do
te ;a9oj pa3'ent'n d4;e e prsh;r4ar at pr sh;a; t energj's s madhe)
Por ;jodo t te,7og9oj sh4m ;ontrast'n n mars'n e 'ma,h't) Prandaj
d4het gj'thmon ba9an3'm 'parametra7e)Pr nj rast t 7e3ant sht
st4d'4ar 7ars'a e &ermes nga tens'on'pr sp'ta9'n 0ropoj)
&to t dhna jepen n 0abe9n Nr $)11 0abe9 $)11 0 dhnat e 7ars' s
&ermes nga tens'on'pr sp'ta9'n 0ropojK5ini3)U !)tu& 4&
35ini3 3VD n !;> ?! 7! @! >!M)t7t 1 # 1 "S4it)5i T&o4o7
1)> 1)> ")# ")1
??R PACI2'g4r $)1@( ParaAet n +orm ;o9onash shprndarjen do,s
&erma n 9'dhje me tens'on'n pr sp'ta9'n0ropoje pr ;atr matje pr
tens'one t ndr.shmeNga 2'g4r d4;et Aart A ;a nj 9'dhje
propor3'ona9e mes do,s &erma dhe tens'on't) Sa me 'madh
tens'on' aA m ' madh dhe &erma)Nje9ement sh4m ' rnds'shmpr
test'm'neshtdhendr.sh'm' ' 79era7etdo,s mendr.sh'm'n e 79era7e t
rr.ms) &to teste jan rea9',4ar 7etm pr nj ma;'n me rre,e :
n6S50 0'ran dhe jepen m posht n st4d'm )Rre,at'm' sht nj r's; A
shoAron 'ma,het mje;sore d'agnost';4ese dhe terape4t';e me rre,e:)
Gj'thmon jan sh;a;t4ar prob9eme nga prdor'm' ' gab4ar ' paj'sje7e
'ma,her';e dhe prpa3'ent t sh4m e;spo,'m' ndaj rre,at'm't ;aAene '
paj4st'+';4ar dhe' pa opt'm',4ar)&om's'on' Ndr;ombtar pr
MbrojtjenngaRre,at'm' IICRPJ% Agjen3'aNdr;ombtareeEnergj's
Atom';eIIAEAJ dhe 'nst't43'one t tjera t ndr.shme t pa7ar4ra ;an br
p4b9';'men9'dhjemerre,at'm'njon',4es mbrojtjenngarre,at'm' pr
msh4msepesdhjet7jet)Mater'a9' ?! t ICRP dhe Standardet e s'g4r's
theme9ore IAEA GSR part III ;an tre par'mettheme9ore A ;an t bjn me
mbrojtjen nga rre,at'm') Nshtja m e rnds'shme n ;to
par'meshtopt'm','m' ' rre,at'm't Adotthotttransmetohet do,amt49t
d4;emarn;ons'derat +a;tort so3'a9 e;onom';e t 7end't) Megj'that%
do,a e pa3'ent't d4het t mbahet nn;ontro99 d4;e 4 ba,4ar n par'm'n
e opt'm','m't sa m sh4m t jet e m4nd4r) &a d. p';a t rnds'shme
;4r ;r.ejn nj pro3ed4r rad'o9ogj';e( ?7R PACIGPr t marr 'ma,h'nm t
m'r t m4ndshmpr nj d'agno, t Aart t sm4ndjesGPr t ap9';4ar do,n m t
49t pr mbrojtjen e pa3'ent't gjat marrjes s 'ma,h't t m'r P';a e
d.t tregon se n'7e9' do,s se rre,at'm' t pa3'ent't d4het t mbahen n
n'7e9 sa m t 49tte jet e m4nd4r) Me +ja9 t tjera% ;jo tregon
opt'm','m n do,) /pt'm','m' ' do,s do t thot `do, m'n'ma9e
rre,at'm' pr 3'9s' opt'ma9e t 'ma,h't `) &jo arr'het me,bat'm'n
e pro3ed4ra7et;ontro99't t3'9s's% ;a9'br'm'ndhematjet dos'metr';e)
Ns'stemet &ontro99't te;n';tRad'o9ogj's% prob9em' m '
madhsht;ontro99' do,s dheopt'm','m' ' saj) Megj'thseparapra;'sht as
pa3'ent' as prdor4es't n4; e d'n sa;t se sa sht do,a e e;spo,'m't%
gj'thmon;a nj 'de se sa m4nd t jet ajo do, parapra;'sht dhe me
s'stemet e sotme rad'o9ogj';e ;4 ;ash4m s'teme rad'o9ogj';e A
tregojn do,n e marr gjat e;spo,'m't) Pr sh;a; se do,a n4;m4nd t
rreg499ohet s' parametrat e tjer t ma;'ns%pa3'ent' m4nd t marr m
sh4m se do,a4dh,4ese pr t njjt'n e;,am'n'm) Propt'm','m'nedo,s%
tgj'thae;spo,'met d4het tmbahennn'7e9 do,'m' m'n'ma9 nprp4thje t
par'm't A-ARA IA-ARA G aA t 49t A sht e arr'tshmeJ) 699'm' '
opt'm','m'tn4; sht pr t 34ar n ,ero rre,'Aet e rre,at'm't) &jo
sht pr t red4;t4ar ato n nj n'7e9 tpran4eshm) &jo m4nd t jet e
m4nd4r 7etm d4;e e shA.rt4ar t gj'tha parametrat A nd';ojnn
s'stem'n me rre,e :% d4;e shA.rt4ar marrdhn'et n mes t do,s dhe
parametra7e te;n'; tma;'ns me rre,e :% dhe n ba, t ;saj marrdhn'e%
d4;e ;r.er rreg499'met e ne7ojshme)N t gj'tha paj'sjet me rre,e :%
operator' m4nd t ;ontro99oj sas'n dhe 3'9s'n e rre,at'm'tnepermjet
ndr.sh'm't( &8%mA dhe ;oh) Nse paj'sja n4; sht e ;ontro994ar
te;n';'shts'3d4het% ;jo n4; do t bj t m4nd4r ;ontro99'n e
rre,at'm't A ' jepet pa3'ent't) Pr ;t ars.e%opt'm','m' 9'dhet
jo7etmmeprm'rs'm'ne3'9s'ss'ma,h't dhedo,t49t% poredhes'g4r'm'n e
3'9s'se s 'ma,h't) Programet e ;ontro99't te;n'; bjn t m4nd4r
s'g4r'm'n e njper+orman3e t d4h4r t paj'sje7e me rre,e :)
Emater'a9',4ar m shpesh n 9'terat4rnsh;en3ore% do,aedhnepa3'ent't
dhe3'9s'ae'ma,h't janaspe;tet theme9oret;ontro99'tte;n'; dhe
teste7e n rad'o9ogj'n d'agnost';e)C'9s'a e 'ma,h't sht e
domosdoshme t jet eprshtatshme pr t 3a;t4ar d'agno,n dhe ajo d4het
t merret pr do,a sa m t 49ta) ?@R PACI0estet e ms'prme t &0 jan
;r.er pr 79ers'm'n e 3'9s's 'ma,h't nprmjetsa;ts'ss;8
dheprsr'tjesset'j% nprmjet 9'dhjesDo,aG;8 % dhenprmjet test't
tAndr4eshmr'setj0estet e ;ontro99't t paj'sje7e me rre,e : ;an pr
A99'm n ;t st4d'm t s'g4rojn parametratopt'ma9e t paj'sjes me rre,e
: n prdor'm pr eg,am'n'm'n e pa3'ent7e) 0estet e ;ontro99't nmn.r
Atbjna;t'7'tetet mte+e;tshm,batohennper'4dhat3a;t4ara;oheme+re;4en3
t 3a;t4ar) &. st4d'm sht ;r.er d4;e par e+e;tet e ndr.sh'me7e n
parametrat epaj'sjes me rre,e : % prsa ' pr;et do,s dhe mode9'm't t
do,s n 9'dhje me ;to parametra)Pas mode9'm't%n ba, t parametra7e t
9'dh4ra me t%n'7e9' ' do,s m4nd t ;ontro99ohet dhenprmejt
parametra7e t tjer t ma;'ns) &sht4%pr7eFsemarr'mparametrat
opt'ma9e% nem4nd t bjm ;ontro99'n e 79era7e t do,s d4;e 99ogar't4r
79ern e do,s gjat ;ontro99't te;n';t paj'sjes) N rad'ogra+'% do,a
dhe 3'9s'a e 'ma,h't jan t 7ar4r nga parametrat rad'ogra+';e)
&.st4d'm ' drejtohet sas's dhe n'7e9e7e t paramtra7e s' dhe
79ers'm't t t.re)/pt'm','m' ' do,s nprmjet 0este7e t ;ontro99't
te;n'; t paj'sje7e me rre,e D ;an e+e;t te;do,a e pa3'ent't dhe te;
3'9s'a e 'ma,h't)2o;4s' ' ;t'j st4d'm' sht n raportet mes
do,s%3'9s's s 'ma,h't dhe parametra t tjer rad'ogra+';e t
ndr.sh4eshm pr t mar do, sa mm'n'ma9e) ?>R
PACIKAPITULLIVIOPTIMIZIMIF(. ELEMENT N LIDH0E ME PRKUFIZIMIN E
DOZAVE Ne9'dhje me opt'm',m'ne9ement' ;r.esor sht marrja enj'ma,h'
tpran4eshmd4;e,7og94ar n ma;s'm4m do,n t 3'9n e merr pa3'ent' n
eg,am'n'm)Pr t br t Aart se3+ar sht opt'm','m' d4het t ;4ptojme se
3+ar jan do,at dhe sa 99oje do,ash ;em' Do,a e absorb4ar
Iprth'th4rJ
Do,aeabsorb4arDshtenergj'amesatareetrans+er4arnnjnjs'799'm'ngarre,at'm'pjest4ar
pr masn e at'j 799'm')Njs'aedo,s s
absorb4arshtDha49pr;'9ogramIJ&gJdhe emr' ' saj ' 7eFant sht
grej IG.J) 1 G. X 1!! rd\ 1 rd X 11!! G.) K1LI?)1JDo,e e absorb4ar
sht nj pr;4+','m ' prgj'thshm ' do,s) Do,a e absorb4ar tregon
energj'ntota9etrre,at'm't Aabsorbohet) 0ermat do,% do,organ%
do,e+e;t'7e% do,e;4'7a9entepr3a;tohen n mn.r t 7e3ant) 0erm' do,
e+e;t'7e pr3a;ton Rdo,n e tr4p't S me A99'm At shpreh sa m Aart
e+e;t'n e saj) Do,a n organ dhe do, n gj'th tr4p'n jan parametra
t3'9t jap'n nj 79ers'm mb' probab'9'tet'n e r's;4t s' pr e+e;tet
sto;ast';e dhe determ'n'st';e)&to do,a maten me C'7ert S7) Do,a
e;4'7a9enteDo,ae;4'7a9enteont+ 67it#$n&67it$ 1Nut&ont: L .-
3V $.- 3V to .-- 3V 1!M.-- 3V to , MV #!M, MV to ,- MV1!M ,-
MV$P&otont$;&i!:)t )5')#! 71R PACIF(, Do2)
E'3ti9Do,ae+e;t'7e shtparametr' prshtatshmpr t treg4arnj
79er4n'+ormedo,en rast te;spo,'me7e t ndr.shme t pjes7e t ndr.shme
t tr4p't pr t 79ers4ar rre,';4n e rre,at'm't)Do,a E+e;t'7e E sht
sh4ma mesatare e do,a t organe7e 11 1@ 1! #! "1 $1 11)@ @ #! #@
1> 11 $@ 1!" #" 1? 1! 1@ #? "1 >@ 1!"1N tabe9n ?)" jepen t
dhnat e matje7e pr do,en &erma n mG. pr rr.ma t ndr.shme
nresht'n 1 t tabe9s ?)" %t dhnat n 9'dhje me ndr.sh'm'n e tens'on't
pr 3do ;o9on n Aendr s'dhe 7ars's nga d'stan3a pr 3do ;o9on ansore)
&jo 99oj paraA'tje nd'hmon A t sh'hen Aartt gj'th parametrat pr
nj matje t dhnN 2'g4rn ?)1 sht paraA't4r n +orm ;o99onash 7ars'a e
&erms nga rr.ma pr ;atr matjes'pas t dhna7e n tabe9n ?)"% pr
79ern 4 ;onstante prej 5 $! ;8 pr ;atr matjet2'g4r ?)"(8ares'a e
&erms nga tens'on' pr tre matje s'pas te dhna7e n tabe9n ?)"%
pr 79eren It;onstante prej It 1!mAs pr tre matjet 7@R PACI2'g4r
?)$( Shprndarja e do,esmG. me tens'on'n per 1! mAsGjat ;ontro99't t
3'9s's t paj'sje7e me rre,e D% sht the9bsore A t d'm e+e;tet
eparametra7e t paj'sjes n 3'9s'n e 'ma,h't) E+e;tet 4 matn d4;e
prdor4r pro3ed4rat e test'm'tt ;ontro99't te;n'; dhe ata jan
ana9',4ar n mn.r gra+';e) N re,49tat% 4 gjet do,a e opt'm',4arpr
79erat eparametra7etma;'ns pr t3'9n4mor 3'9s'ame9arte'ma,h't)
D4hetthe;s4ar A n asnj nga rastet n4; 4;r.e matje e dens'tet't
opt'; pr +a;t'n e m4ngess s njpaj'sjett'99)
Njpaj'sjeet'99dond'hmonte m sh4mnpr3a;t'm'nesh;a99e7et;ontrast't)
7>R PACIKAPITULLI VIIREZULTATETA(.PRPUTH0A E TUFS S DRITS ME
TUFN E RREZEVE XPrp4thja e+4shs tpr3a;t4ar met4+n e dr'ts me3doan
t+4shst rre,e7e D n 3dodrejt'm theme9or n4; d4het t ;a9oj 1T t
d'stan3s nga +o;4s' te; Aendra e +4shs dr'tore dhesh4ma e
shmang'e7e n d. drejt'met p'ng49e n4; d4het t ;a9oj "T) Prp4thja e
t4+s s dr'ts me t4+n e rre,e7e D 9'dhen 7etm me 3'9s'n e t4b't me
rre,e D dhe;jo n4; 7aret nga parametrat e tjere s' s' ;8% mAs dhe
do,a) Pr ;t ars.e% test' 4 be 7etm nnj paj'sje I $!;8% #!mAs% 1!!
3m J dhe re,49tatet e test't jan dhn n tabe9n 7)1)0abe9 7)1( 0 dhna
pr re,49tatet e test't t prp4thshmr'sP!ut"s"m#a S'pr Posht Majtas
Djathtas 0ot 1 0ot # 0est1 0est#Mm# 1 1 1 $ ? /; /;0ot 1 dhe 0ot #
jan sh4mat e shmang'e7e pr;ats'sht s'pas bosht't D dhe .)D4;e par
re+eren3n de9 A pr d'stan3n 1!! Cm shmang'a n4; d4het t jet m sh4m
se 1Cm gj e 3'9a p9otsohet) Por dhe shmang'a pr d. drejt'met
p'ng49e sht e prshtatshme mereth $ dhe ? mm ;4r 9'm't' sht "
Cm0est' ' perp4thshmer'se tregon nje prp4thje sh4me te m're te
t4+es dr'tore me t4+en e rre,e7e D)A(, AFTESIA NDARESE
@REZOLUCIONI< @!R PACI0est' ' re,4943'on't 4 ;r.e nprmjet
paj'sjes +antom 4n'7ersa9%Shenj,a me n4mr'n e 7'ja7e pr mm I-PmmJ
pas ,h7'99'm't t +'9m't jep sh;a99n e re,o943'on'tt paj'sjes dhe s'
ndr.shon ;. re,o943'on me tens'on'n dhe r.mn) N prp4thje me
standardetndr;ombtare% re,o943'on' nn !%@ -Pmm n4; sht ' pran4eshm)
2'g4r 7)1( Ima,he t +antoms 4n'7ersa9e dhe 'ma,h ' patern't
tre,o943'on't n +'9m'n e ,h7'994ar0estet ;ons'stojne n rea9','m'n e
d'sa matj7e pr tens'one t ndr.shme % rr.ma t ndr.shme
dhed'stan3atndr.shmet7atrsme+'9m'nd4;en4mr4ar7'jat In+a;ttgr4p't
t7'ja7eAda99ohen te ndaraJ)Pr rea9','m'ne;t'j test' 4prdor patern'
' +antomes 4n'7ersa9e) Patern' 4e;sp,4adhe4,h7'994a dhe 4 bn matjet
pr n4mr'n e 7'ja7e n negat'7os;op) @1R PACIRe,49tatet paraA'ten n
tabe9n nr 7)# jepen re,49atet e d'sa matj7e pr tens'one t ndr.shme
%rr.ma t ndr.shme dhe d'stan3a t ndr.shme t 7atrs me +'9m'n d4;e
n4mr4ar 7'jat)0abe9 7)# 0 dhna pr 9eD'met e patern't t +antoms t
,h7'994ar pr tens'one dhe rr.ma tndr.shme&8 -pmm1!! 3m #!
mAs1!! 3m "! mAs1!! 3m $! mAs50 60 70 80 50 60 70 8060 cm 20mAS60
cm 40mAs60 cm 50mAs#) $ #) > 1) " 1) 7 # #) 7 #) > 1#) $ #) 7
1) 1 1) " #) # #) 7 1) 1 1) "#) @ #) > 1) 1 " # #) " #) @ 1)
7Matja1 # 1 " 1 # 1 "0ens'on' sht s'pas rresht't t par ndrsa rr.ma
ndr.shon s'pas ;o99ona7e ansore ;4 jepen dhed'stan3at D22 ) 2'g4ra
7)# ParaAet n +orm ;o99anash 7ars'n e a+ts's ndarse re,o943'on't
nga tens'on') @#R PACI2'g4r 7)#8ars'na e re,o943'on't nga tens'on'
pr tabe9n 7)#Nga 2'g4r 7rehet Aart se ;a nj r'tje t re,o943'on't me
rr'tjen e tens'on't der' n tens'on'n @!&7 pr t 3'9'n jan ;r.er
matjet )K#!L2'g4r7)1 8ars'a e re,o4943'on't nga It rr.maH;oh pr
tens'on'n ?! ;8N 9'dhje me rr.mn pr sh;a; se d'+eren3at jan sh4m t
7og9a sht e 7sht'r t arr'jm nnj pr+4nd'm t sa;t se s' sht ;jo 99oj
7ars'e pr ;to matje) A(C KONTRASTI89ers'm' ' ;ontrast't n 7ars' t
tens'on't dhe rr.msGj'thasht479ers'm' pr;ontrast'nshtbrnprmjet
+antoms4n'7ersa9e)K1@LNba,tstandarde7e ndr;ombtare% t gj'th
sh;a99,at e ba;r't d4het t jen Aart t d4;shme @1R PACINj st4d'm m '
detaj4ar do t ;r;onte prdor'm'n e paj'sje7e sens'tometr dhe
dens'tometr prt br e;spo,'m t d'sa sh;a99e7e s' dhepr t par
ndr.sh'met n dens'tet'n opt'; hap pashap'% dens'tet '3'9' d4hej
tmbetej ;onstant nganjr' hapntjetr'n) Nrast'ntonenejem';4+',4ar n
+a;t'n se sa sh;a99e ba;r' jem' n gjendje t 9eDojme pr e;spo,'me t
ndr.shme%matje e 3'9a na jep nj 79ers'm sas'jor t ;ontrast't por
3'9sor) 89ers'm' e mtejshm do t 'shterea9',4ar nprmjet matjes
sdens'tet't opt';pr 3dohapd4;epar nse ;tondr.sh'membetesh'n
;onstante) Sh;a99et e ba;r't jan +9et t ho99a ba;r' n +orm rrethore
me trashs' tndr.shme t prshtat4ra pr tens'onet n rad'o9ogj')K1?LPr
79ers'm'n e ;ontrast't 4 bn e;spo,'me t +antoms 4n'7ersa9e pr
tens'one t ndr.shmedhe 4 pa se der' ;4 jan t 9eD4eshme sh;a99et ose
p499at e ;ontrast't)2'g4r 7)"( Pamje e sh;a997e t ;ontrast't n nj
+'9m t ,h7'994ar0abe9 7)1(8ars'a e ;ontrast't nga tens'on'% rr.ma
me ;ohn pr d'stan3a t ndr.shme D22$%&tast#mm'u
kV100cm20mAS100cm40mAs100cm50mAs50 60 70 80 50 60 70 8060 cm
20mAS60 cm 40mAs 1 " $ " " $ " #" $ ?$ " $ $ "$ $ ?1" $ $$ @"R
PACI60 cm 50mAsMatja 1 # 1 " 1 # 1 ")Shn'm(Pr 79ers'm'n e t.re n4;
sht mar n ;ons'derat 79era e dens'stet't opt'; por 7etmsh;a99a e
9eD'm't te t.re se der' ;4 jan t d4;shme sh;a99et) N resht'n e par
jepen 79erat etens'on't %ndrsa n ;o9onat 7ert';a9e ansore jepet
rr.ma dhe d'stan3a )K#!L2'g4r 7)$( 8ars'a e ;ontrast't me sh;a99t e
t'j nga tens'on') D4;et A ;jo 7ars' sht rr'tse der'ne 7! ;8 dhe m
tej sht rnse d4;e pat4r nj p'; n 7! &7 s'pas tabe9s 7)1 @$R
PACI2'g4r 7)?( 8ars'a e ;ontrast't me rr.mn pr ?! ;7 dhe ?! Cm
s'pas tabe9s 7)18ars'a e ;ontrast't nga r.ma n4; sht sh4m e +ort
s'3 d4;et nga 2'g4r m s'per)N tabe9n e ms'prme sh'het Aart se
re,o943'on rr'tet me tens'on'n dhe jo sh4m Aart merr.mn% por ne
mn.r t Aart rr'tet me tens'on'n) Matjet e ms'prme n4; 9'dhen d're;t
me nj e;,am'n'm t 3a;t4r por paraAes'n nga p';pamja+',';e
parametrat +',';e t ma;'ns me rre,e : dhe s' 9'dhen ato me njr'
tjer'n pr nj re,o943'ondhe ;ontrast t pran4eshm)&jo shrben s'
rast t 3'9'n m4nd ta prdor'm s' shemb499 pr 3do 99oj eg,am'n'm' n
rad'o9ogj') PR25NDIM Pr t mar nj 'ma,h t Aart d4het t prdor'm
tens'on t 9art ;oh t sh;4rtr) Nga 0abe9tme s'pr m4nd t th4het se
;ontrast' sht ' m'r n 79erat e 7!;8% s'domos n 7!;8 G "!mAs)N ;t
79er t parametra7e% t gj'tha sh;a99et e p499a7e t ba;r't m4nd t
sh'hen gj'thmon ngap';pmja +',';e jopr nj eg,am'n'mt 3a;t4ar) Por e
njjta 99ogj'; nd'Aet pr 3do99ojeg,am'n'm' mje;sor pr t gjet4r
e9ementt pr t 3'9a do,a sht m e 7og9) A(B VLERSIMI I MAKINAVE
DI;ITALE ME RREZE X N SISTEMIN ;RAFI(MeAnse n pjesn e ms'prme
st4dj4am sje99jen e ma;'na7e ;on7en3'oana9e me rre,e D shtsh4m e
rnds'shme t shoh'm s' s'99en ma;'nat d'g'ta9e me rre,e D) Pr ;t sht
br njst4d'm n nje nga ;9'n';at n 6S50) N ndr.sh'm nga 79ers'm' '
ms'prm ;t4 ;em' shn4ardhe do,n pr;atse pr 3do e;,am'n'm nprmjet
s'stem't MoM)N tab9n 7)"jepen t dhna gjat e;spo,'m't t +antoms
4n'7ersa9e pr tens'one t ndr.shmeI$!%?!%7!%@! &8J% rr.ma t
ndr.shme #!%"! $! mAs% dhe d'stan3a t ndr.shme)0 dhnat pr+sh'jne
&ermen% nr e 9'nja7e pr m'9'meter% dhe n4mr'n e p499a7e t
n4mr4ara) @?R PACI0abe9 7)"( 0e dhnat pr &ermn% nr e 9'nja7e pr
m'9'meter% dhe n4mr'n e p499a7e t n4mr4ara)K#!L-'dhje
re,o943'on;ontrast dhe &erma pr 1!! 3m #!
mAs-pmm&ontrast&erma VG.1!! 3m "!
mAs-pmm&ontrast&erma100 cm 50 mAs
-pmm&ontrast&erma50 60 70 80 50 60 70 8060 cm20 mAS60 cm40
mAs60 cm50 mAs#)! #)" #)@ 1)" 1)7 #)! #)" #)@1 # 1 ! 1 # 1 !)!@7
)#1@ )1?! )"?? )#$1 )"## )?17 )@>?#)" #)@ 1)" ")! #)! #)" #)@
1)"" 1 # 1 " 1 # 1)111 )$1$ )7#@ )>"? )"@# )@11 1)#> 1)"#)@
1)" ")! [" #)" #)@ 1)" ")!$ " 1 # $ " 1 #)"1! )?"@ )@>1 1)17
)?1# 1)# 1)7 #)1 @7R PACINe 0abe9n 7)" jepen t dhna t matje7e gjat
e;sopo,'m't t +antoms 4n'7ersa9e pr tens'onet ndr.shme I$!%?!%7!%@!
&8J% rr.ma t ndr.shme #!%"! $! mAs% dhe d'stan3a t ndr.shme
ne9'dhje menr e 9'nja7e per m'9'meter% n4mr'n e p499a7e te
n4mer4ara dhe &ermen @@R PACIA(/ LIDH0A KONTRAST+ REZOLUCION+
DOZ N;A TENSIONI 3V@Di6it)5< 2'g4r 7)$ ParaAet 7ars'n e
re,o943'on't nga tens'on' pr ma;'n d'g'ta9e n 9'dhje me tab9n
ems'prme2'g4r 7)7 8ars'a e ;ontrast't nga tens'on' pr ma;'n
d'g'ta9e N prp4thje me t dhnat e tabe9s 7)" ) S'3 sh'het nga 0abe9
;jo 7ars' sht rr'tese) Re,o943'on' rr'tetme rr'tjen e
tens'on't)K#1LK#"L2'g4r 7)@8ars'a e ;ontrast't ngatens'on' pr ma;'n
d'g'ta9eS'pas 0abe9s 7)")d4;et Aart A ;a nj 7ars' e 3'9a 7jen d4;e
rn @>R PACI2'g4r 7)>(8ars'a e ;ermes nga tens'on' Nga ;.
gra+'; d4;et Aart A ;a nj rr'tje t do,s me rr'tjen e tens'on'tPr
ma;'nn d'g'ta9e jepen t dhna n 9'dhje me shprndarjene e tre
parametra7e re,o943'on %;ontrast do, pr nj ma;'n d'g'ta9e pr @! Cm
D22 ) K17L >!R PACI0abe9n 7)$Shprndarja e tre parametra7e
re,o943'on % ;ontrast do, pr nj ma;'n d'g'ta9e pr@! Cm
D22LidhjeKontratsrezolucionKerma nga kV80 cm 20 mAsLmmKontrast!"#80
cm 40 mAsLmmKontrast!"#80 cm 50 mAsLmmKontrast!"#50U60U70U80U#)"
#)@ 1)" "" 1 # 1)#7> )""? )?#? )@#?#)@ 1)" ")! ["" 1 # 1)$"?
)@>@ 1)1 1)??1)" " [" ["" 1 # 1)?>7 1)@ 1)? #)1Matje 1 #
1D4;e sh+r.t,4ar t dhnat e tabe9s 7)$ 4 paraA'ten gra+';'sht s' me
poshte \ >1R PACI2'g4r 7)1!( 8ars'a e re,o943'on't nga tens'on'
pr @! 3m d'stan3e dhe "! mAs2'g4r 7)11 tregon A 7ars'a e
re,o943'on'tnga tens'on' pr @! 3m d'stan3 dhe "! mAs
shtpropor3'ona9e)2'g4r 7)11 8ares'a gra+';e n +orm ;o99onash e
&ermes Im';ro gre.J nga rr.ma pr tens'on $! ;8dhed'stan3e @! 3m
>#R PACI&jo 7ars' sht 7ars' jopropor3'ona9e)2'g4r 7)1#8ars'a
e re,o943'on't nga rr.ma pr @! 3m d'stan3 dhe "! mAs S'3 d4;et ;jo
7ares' sht propor3'ona9e2'g4r 7)11(8ares'a e ;ontrast'tnga rr.ma pr
@! 3m d'stan3e dhe "! mAs &jo 7ars' sht propor3'ona9e) >1R
PACI2'g4r 7)1" 8ars'a e ;ontrast't nga rr.ma &jo d4;et A sht n
prp4thje me Andr4eshmr'n e tens'on't me ndr.sh'm'n e rr.ms)
Matjetjan br me +antom 4n'7ersa9 dhe e;spo,'m't a4tomat'; t ma;'ns)
N4; eg,'stonte m4nds'a eheAjes s e;spo,'m't a4tomat'; gjat
e;sper'ment'm't )2'g4r 7)1$8ares'a e ;ermes nga rr.ma sht
propor3'ona9e) 8ars'a e &ermsnga rr.ma per @! 3m d'stan3e dhe
"! mAs >"R PACIMeAense ma;'na ;a e;spo,'m a4tomat'; ather sht
marr n ;ons'derat 7etm trashs'a e+antom't 4n'7ersa9 ne 99ogar'tjen
e trashs's se obje;t't nga 7et s'stem')D4;e marr n ;ons'derat
;oe+'3'ent' !)7 X $!;8IDJ ;8) &oe+'3'ent' 4 mor n ;ons'derat
n79ers'met me e;spert t ANEA s'pas man4a9't meA 9'dhet d're;t me
parametrat e +antoms4n'7ersa9e dhe jo me parametrat e ma;'nes me
rre,e D)K#?L: X 7!)@1;8 shoh'm A opt'm','m' dhe n ;t rast sht pr
tens'on'n 7! ;8&. ;oe+'3'ent m4nd te 99ogar'tet d4;e marre
raport'n e nr t 7'ja7e pr m'9'meter pr t njjt'n +antom mepatern ose
d4;e n4mr4ar sh;a99t e ;ontrast't) Nga 79ers'm' de9 A pr t njjt'n
e;spo,'m pra pa ndr.sh4ar +antom'n dhe patern'n ;. raport sht '
barabarte me !)7 )N ;t st4d'm% paj'sjet me rre,e : jan ,gjedh4r ne
mn.r t rast'tdhe do,a e mat4r nga t4bate rre,e7e D tregon A n4;
prodhojn t njjt'n e;spo,'m pr t njjtat parametradhe e;spo,'m'b'e me
prdor'm'n e t.re)A(F PRSHKRIMI I DISADOZAVEPRPACIENTETPAS
NDR*SHIMEVEDHEOPTIMIZIMI I T*RE PR DISA FAKTOR T VECANT N;tmater'a9
n79ers'met e+4nd't
t9'dhjesdo,tens'onrr.mmere,o943'on'ndhe;ontrast'n% jan prdor4r
b4r'me tre+a,ore t energj's sepse prodhohen m sh4m rre,e D pr3do
mAs) &jo ;ara;ter'st'; sht e rnds'shme pr mode9'm'n e do,s)Nj
ndr.sh'm n e;spo,'m shpesh sh;a;tohet nga ndr.sh'met n +'9tr'm) N
st4d'm paj'sjet ;anpat4r +'9tr'm tota9 #) $ mm A94m'n) sht e njoh4r
se do,a sht m e ndjeshme ndaj ndr.sh'me7e ;8 se ndr.sh'met mAs)
Para matje7e te do,s% test'm' ' ;8 esht ;r.er me sa;ts' dhe 4 pa ;8
gjat e;spo,'m't) 0 gj'tha matjet e do,s jan ;r.er n d'stan3 t
ndr.shme nga 1!! 3m der' ne ?! 3m) Me ;t st4d'm d4;e 7rejt4r
e+e;tet e d'stan3s n do,n 4 gjet 7ars'a rnse me 'n7ers'n n ;ator t
d'stan3s) Pr matjt do,s% 4 prdorn d. pro3d4ra t ndr.shm t matjes) N
pro3ed4rn e par 79era mAs 4 mbajt ;onstante dhe 79erat ;8 jan
ndr.sh4ar pr t pare 7ares'n e do,s me ndr.sh'm'n e ;8) N pro3ed4rn
e d.t% 79era ;8 4 mbajt ;onstante dhe 79erat e mAs jan ndr.sh4ar pr
t par ndr.sh'mn e do,s me mAs) &sht4% e+e;tet e ;8 dhe mAs 4
shA.rt4ar 7eF e 7eF) >$R PACIMeAnse paj'sjet me rre,e D jan
pr,gjedh4r n prp4thje me ;r'teret e prmend4ra m s'pr%79erat e
mat4ra te do,s ;an treg4ar shprndarje t gjer pr Fdo gr4p matjesh pr
nj paj'sje n7ar'ab9atndr.shm) N;tgjndje%
mesatarjae79era7etdo,sprse3'9'ngr4pmatjeshsht prdor4r pr t treg4ar
7ar'a3'onet e e ;8) Nga matjet 79eres'm' tregon A ndr.sh'met m
t+orta t do,s jan t 9'dh4r me tens'on'n sesa me rr.mn por ;jo n4;
do te thot A n4; ;a 9'dhjet do,s me rr.mn) MeAnse pajs'jet poth4aj
;an 7ars' t Andr4shme t do,s nga rr.ma dot thot A ;jo 7ars' sht m e
dobet) Mode9'm' sht rea9',4ar tre her pr 79erat do,s
nd'stan3atndr.shmet1!!3m% @!3mdhe?!3m% prs'stem'nd'g'ta9
esht79ers4ardhetens'one dhe rr.ma t ndr.shme) 8ar'a3'one jan par n
mes t 79era7e t matje7e t marra nd'stan3a te ndr.shme) &to ;an
treg4ar prp4thje me 7ars'n ;atrore 'n7erse t d'stan3s medo,n) Pr
respe;t'm'n e 3'9s's s 'ma,h't% 4 e;spo,4a +antoma dhe nj;ohs'sht
me t njjtatparametra 4 mat dhe do,a n s'pr+aAen h.rse% dhe m tej
'ma,h' 4 rregj'str4a dhe 4 prp4n4ame programe jo sh4m t prshtatshme
t mara nga 'nternet') 0 njjtat matje 4 ;r.en dhe ngra+'n e trad'ts
;on7en3'ona9e dhe pas e;sop,'m't 4 ,h7'994a +'9m')M tej n t d.
99ojet ematje7e 4 b 79ers'm' s' pr re,o943'on'n dhe pr ;ontrast'n)
0estet e ;ontrast't e
re,o943'on'tjan;r.ern;te+'9mdhen'ma,h'neprp4n4arnmn.re9e;tron';e)
Prrad'o9ogj'n;on7en3'ona9em4ndtth4het sesht,7og94ar;ontrast'
merr'tjene;8mb' nj79ert3a;t4ar) &ontrast' m ' m'r 4 pa n 79erat
e 7! ;8% s'domos n 7!;8 G "!mAs) Edhe pse pr79era t tjera mAs me
7!;8 ;onstant matjet ;an treg4ar ;ontrast t m'r% ;ontrast' m '
m'rme do, t 49t sht pr3a;t4ar n 7!;8 G "!mAs)N testet e
re,o943'on't% m4nd t th4het se re,o943'on' sht rr't4r n 9'dhje
merr'tjen e ;8) Pr sh;a; t ;saj% re,o943'on' sht ' m'r n 79erat ;8e
1!!;8memAs ndr.shme) Nerad'o9ogj'ne d'g'ta9e 79erat eopt'm',4ara
jnemarre nen'7e9e me te 49taper sh;a;tee;sop,'m't a4tomat';) D4;e
perdor4r ;oe+'3'ne'tn e ;on7ert'm't dhe ne ;ete rast jem poth4aj
nete njjtat 79era prej 7! ;8 per 'ma,h'n me te m're dhe
re,o943'on'n me te m're)&. ;a Aen nj 79ers'm ' e9emente7e
+',';e t s'stem't dhe jo pr nj eg,am'n'm t 3a;t4ar% por;. st4d'm
m4nd t ;on7ertohet pr nj e;,am'n'm t 3a;t4ar gj A do nd'hmoj n
mn.rade;4ate pr 49jen e do,s A merr pa3'ent') >?R PACIPo&+
n$ 3$t$ stu"i!+ %$55i!i >n$ $s#t$ 4$& t$ !)&&$
:i5$si t$ 5)&t$ @t$ 4&)nu)& < t$ i!)2#it @
si3ont&)st i !i&$ "# R2o5u:ion!i&$ s#i!9"#o4ti!i2i!i i
t>&4$&"is)')3to&$ t$ 9:)nt$
N;tst4d'md'sa79ers'mejanbrdhen9'dhjemedo,nnpa3'ent
prparadhepas;ontro99't te;n'; d4;e pr+sh'r dhe r'par'm'n e ma;'ns)
Pr ma;'nn e mar n st4d'm do,at emat4ra jan t pra+rta n 9'dhje me
4dh,4es't eIAEA pr do,n) 0abe9 nr 1> te dhena nga,bat'm' '
;on3ept't% ' 3'9' paraAet ,7og9'm'n e do,s d4;e mar n ;ons'derat
;omb'n'm'n e;8 d4;e e r't4r at me +4shn e t4+s me rre,e D dhe pa nj
nd';'m t 79ers4ar mb' shpejts'n e+'9m't por A n +a;t sht nj +a;tor
sh4m ' rnds'shm) K1>LS' re,49tat ;em' mar nj red4;t'm do,e t
prshtatshm 89eres'm' eshte rea9',4ar ne sp'ta9'n e D4rresS'stem' '
Prdor4r ;a Aene MoM e ngj't4r ne tr4p'n e pa3'ent't( >7R
PACI0abe9 7)?(ParaAet t dhnat e do,s para dhe pas &0 pr
ega,m'n'me t 3a;t4ara K)8inti E62)!ini!iDo2)P)&) KT!;>Do2)
4)sKT!;>R"u3ti!iK I Do2sKo&3ti!. &raharor' PA !)@ !)"$
""TRr'tje e ;8 dhe red4;t'm temAs dhe d'mens'one7e te t4+es ,
&raharor' PA !)> !)1@ $@TRr'tje e ;8 dhe red4;t'm temAs dhe
d'mens'one7e te t4+es, Abdomen AP 1# 7 "# TRr'tje e ;8 dhe red4;t'm
temAs dhe d'mens'one7e te t4+esGj'thasht4 m4nd t ndrh.het dhe n
rr'tjen e shpejts's s +'9m't% por ;jo sht jasht A99'm't t;t'j
st4d'm')2'g4r 7)1?8ars'a n +orm ;o99onash shtese &jo 7ars' jep
,7og9'm'n e do,s ;4 ba,a paraAet 79ern e ;erms para &0dhe me
ngj.re te ;4Aeremtejepet 79era e ;erms pas &0)D4;et Aarte Ae ;a
nje red4;t'm te madh te do,es) E+e;t' sht ' Aart n red4;t'm'n e
do,sthjesht d4;e ndrh.r n parametrat ba, t ma;'ns me re,e D) Mb' ;t
ba, sht ernds'shme A t pr3a;tohen d'sa n'7e9e re+eren3e ba, pr 3do
99oj ega,am'n'm' ;9as'; pr njpa3'ent norma9 n pesh) IAEA e ;a
st4d'4r n detaje ;t +enomoen dhe ;a paraA't4r n'7e9et emposhtme t
re+eren3es pr e;,am'n'me ba,) >@R PACI0abe9 7)7 Do,at e
re+eren3s s'pas IAEA)Ega,am'n'm' Do,a h.rse pa marr n
;ons'deratshprhapjen ImG.L(um)a AP (A* (S+ 10/30/40A),%me& AP
.-Pe-.#sAP .-/#! j%#&t AP .-$a"a%#PA LAT -(B J .(/$%kaPA LAT /
CD4;e ;rahas4ar pra;t';at 9o;a9e pr;4ndr n'7e9e7e 4dh,4ese t do,s t
pa3'ent7e% sht demonstr4ar se n'7e9et 4dh,4ese jan e9emente sh4m t
rnds'shm sas'or pr opt'm','m'n e mbrojtjes s pa3'ent't n
d'agnost';n rad'o9ogj';e)N'7e9et 4dh,4ese ndr.she nga standartet
ba, theme9ore t s'g4r's jan t ba,4ara n 79ers'menpr Andrat n t
3'9at prdoren ma;'na me rre,e D )N'7e9et 4dh,4ese d4het t ;4ptohen
s' 4dh,'me% dhe jo s' det.r'me ose standarde apo t ,7ndsojn
standardet mje;sore D4;e rr't4r 79ern ;8 dhe d4;e red4;t4ar rr.mn n
mA dhe ;ohn n se; ne red4;tojm dhe do,n e mar nga pa3'ent' der' n
1!G"! T% 7eFanr'sht pr ;raharor'n% d4;e r4ajt4r 3'9s'n e
'ma,h't)A(HDOZA EFEKTIVEPERPUNON0ESITDHEPU1LIKUNNEDISA
SPITALENSH=IPRIShprndarja e do,s e+e;t'7e pr p4nonjs't e e;spo,4ar
pro+es'ona9'sht dhe p4b'9';4n 89ers'm' ';saj
do,eshtbrs'mposhtd4;emarn;ons'derat+a;toret7jetorAnd';ojn n do,n
e+e;t'7e) K$LMetoda)MeA99'm pr tgjet4rdo,ne+e;t'7e
7jetoretp4b9';4tprma;'na me rre,e D tndr.shme n ShA'pr'sht
prdor4rmetoda e79ers'm't tdo,s%prmesmatje7e tnorms >>R
PACI;erman ,onatp4b9';e dhe 7endAndr'met e sta+'t nsp'ta9e
tndr.shme n ShA'pr') Metoda;ons'ston n matjet e 79ers s ;erms pr
energj' dhe prgj'gje n ;oh t prshtatshme) Do,a emat4r sh4m,ohet me
;ohn pr d'sa e;,am'n'me7e t ndr.shme n rad'o9ogj') Do,a
ma;s'ma9e7jetore e+e;t'7e pr p4b9';4n sht 99ogar't4r s' 79er(24A'n
e do,s s do,a e mat4rD n4mr'ne e;,am'n'me7e n d't D ;oha mesatare
pr e;,am'n'm D me n4mr'n e d't7e t p4ns n ja7 D" ja7 n m4aj dhe D
1# m4aj) Re,49tate(Matjetmb49ojnsp'ta9e7e;r.esore dhesh4maspe;te A
9'dhen medo,n7jetoree+e;t'7e t p4b9';4t dhe persone9't) Matje jan
br me paj'sjet 2< "! G% M49t'GP4rpose D'g'ta9 Meter2< "! G
Dose rate meas4r'ng 5n't D=G!11G>?1!17E 0hermo S3'ent'+'30abe9
7)@( Shprndarja e do,s e+e;t'7e pr sp'ta9e t ndr.shme n ShA'per' pr
p4b9';4n dhe p4nonjs't 1!!R PACIK5ini3) P)7is7 6&)'iDo2)
97to&'3ti9 4u8i3NS9Do2) 97to&'3ti9 4&son5NS9S4it)5i I
Mus#3&i9 S#'%t N"&o%i "$ "@S4it)5i Li8&)2#" 1!
$!S4it)5i ;&)!s# 1? 1$!S4it)5i E58)s)n $? 1!!S4it)5i St')n
;7oni K&u7 1! 7!!S4it)5i R)7on)5 L): 1! 17!=n"&)
S#n"tso& Fus# K&u71! 1!S4it)5i R)7on)5Du&&s #1
@!S4it)5i Lus#n7 #! 1!S4it)5i Fi& $ >!!S4it)5i R)7on)5
1&)t1! >!!S4it)5i S3&)4)& "7 #!!=n"&)
S#n"tso& S#i7)3 1 1!!S4it)5i K)9)7 1! >!S4it)5i A!&i3)n
Du&&s 1! "!S4it)5i L2## #!!=SUT Ti&)n 1!
#!!Dis4)ns&i)1! "!S4it)5i R)7on)5 Po6&)": 1! 1!! 1!1R
PACI2'g4r 7)17( Shprnndarja e do,s 7jetore e+e;t'7e pr
p4b9';4n2'g4r 7)1@( Shprndarja e do,s 7jetore e+e;t'7e pr
persone9'n 1!#R PACIPRFUNDIMEN pra;t'; parametrat e ma;'ns me rre,e
: jan sh4m t rnds'shm pr t red4;t4ar do,ndhepr tmarr'ma,heme3'9s'
tpran4eshme) Red4;t'm' ' do,s m4ndtmerret ngandr.sh'met
ade;4atetparametra7e+',';epah4mb4r 3'9s'ne'ma,h't)
Do,aerre,at'm'topt'ma9e% pr 3'9s'n opt'ma9e t 'ma,h't m4nd t
arr'hen nga t ;4pt4ar't e parametra7e And';ojn n do,n rre,at'm't
dhe 3'9s'ne 'ma,h't)Pro3es' ' opt'm',at'm't t
do,sgj'thasht4nd';ohet sh4m +ort nga programet e ;ontro99't te;n';
per'od'; t test'm't t paj'sje7erad'o9ogj';e) N ;t st4d'm% sht marr
n ;ons'derat 7etmnj aspe;t d4;e st4d'4arparametratdhe 79erat A jan
m t prshtatshme pr t marr 'ma,h'n me 3'9s' t 9art dhe prt red4;t4ar
do,n% me +ja9 t tjera% pr t opt'm',4ar do,n% gjat teste7e t
;ontro99't te;n'; tpaj'sje7emerre,e:) &.st4d'mtregonseopt'm',m'
' +a;tor7ete;n';em4ndtFojnred4;t'm'n e do,s n mn.r
t;ons'der4eshme)Nse parametrat e opt'm',4ar ,batohen prpaj'sjet me
rre,e : gjat ;ontro99't te;n'; te t.re% sht e m4nd4r pr t pr3a;t4ar
nj 'ma,h me3'9s' t m'r d4;e opt'm',4ar parametrat me A99'mdhn'en e
nj do,e sa m t 7og9) Re,49tatettregojnrnds'n etrajn'm'ttpersone9't
dhe persona7e Amerren me ;ontro99'nte;n'; t paj'sje7e pr t ;4pt4ar
sa ' rnds'shm sht ;ontro99' te;n'; dhe s' ;. ;ontro99 m4ndt nd';oj
n paj'sjet me rre,e :) Prmb4shja e parametra7e te;n';e ose Aen'a e
t.re nn 9'm'tetepr3a;t4aranga;ontro99' te;n';shtsh4mernds'shmepr
red4;t'm'nedo,a7ete;pa3'ent') Do,a dhe ;ara;ter'st';at e 'ma,h't do
t jen parametrat A ;ontro99ohen dhemenaDhohen nga ana e sta+'t
,bat4es) 89ers'm' ' do,s pr p4b9';4n dhe persone9'n paraAet
re,49tate sh4m t 49ta) &jo pr sh;a; sep4b9';4dhepersone9'
jantmbrojt4rndaj rre,at'me7e% dhesepsenprsp'ta9e;ab'netet
erad'ogra+'s jan ndrt4ar pr paj'sje sh4m m t hershme dhe masat
mbrojtse jan e;stremedhe ;to paj'sje jan ,7ends4ar me t reja me
;4shte m t m'ra 9'dh4r me rre,at'met) &r'j'm'nj s'stem' te r'
rreg499ator s' dhe ,bat'm' ' nje m4rr' te madh rreg499oresh
bash;;ohore ;a 494rdo,n e+e;t'7e) 1!1R PACIShpesh sht m4ngesa e
njoh4r'7e t sta+'t e 3'9a Fon n nj mb'79ers'm t e9emente7e
mbrojts;sht4 A dhe sta+' dhe p4b9';4 jan mb'mbrojt4r n t gj'tha
aspe;tet) Do,a 7jetore e+e;t'7e prp4b9';4nsht sh4m e
49tsepsenShA'pr';49t4rae s'g4r'ssht sh4m e 49t;sht4 Aaspe;tet
mbrojtse mb'79ersohen d4;e 494r n e;strem do,at) 1!"R
PACIREKOMANDIMDu3 95&$su)& &$n"$sin$3ont&o55it
t3ni3 t$ 4)7is79 ! &&2 X+ 4o 7)4i!n7$in'o&!):ion !8i
PROTOKOLLIN PROTOKOLLINE E KONTROLLIT KONTROLLIT TEKNIK TEKNIKT T
APARATEVE APARATEVET T RNT;ENIT RNT;ENIT N NSISTEMIN SISTEMIN E E
RADIOLO;0IS RADIOLO;0ISP$& &u)7tu& 'un3sioni!in
:i5$so& t$ 4)7is7s ! &&2 X $s#t$ s#u!$ i
&$n"$sis#$! 3ont&o55it3ni3 i t>&+ %$ 3onsiston n$
n7$ :i3$5 tsts# 3u 9&i'i3o#n 5!nt t$ n"&>s#$! t4)7is79
&&2 X( K$to tst 3onsisto7n$ n 9&i'i3i!ins)3t$sis$ s
tnsionit @3Vo5ts#i!in&&>!$s+ 'i5t&i!i i
4$&67it#s#$!+ 3o#)3s4o2i!it+ 'u%i)&&2)ti!it n$")57+
prp4thja eAendrs st4+s me rre,e:dheAendrs pr
marrjene'ma,h't%o&to6on)5itti i tu'$s s$ &&29 ? "#
!)&&$sit t$ i!)2#it%3o5i!i!i% rrjedhja erre,at'm't%
;ontrast' dhe a+ts'a ndarse etj) St4d'm' ;a pr A99'm ana9',n dhe
rea9','m'n e;t.re teste7e% bash;rend'm'n ndrmjet t.re dhe 79ers'm'n
e parametra7e t +4n;s'on'm'ttepaj'sje7eme rre,e:s'
dheopt'm',m'nemtejshmpr red4;t'm'nedo,a7eterre,at'm't tpa3'ent't)
Pr opt'm',m'nemtejshmjanmarrne;ons'derata+ts'andarse% ;ontrast' dhe
do,at) Paj'sjet jan 7er'+';4ar nga ana e parametra7e +',';dhe
prd'sa e;,am'n'me sht br nj 79ers'm ' 7eFant) Nga ;. 79ers'm arr'jm
n p$&'un"i!s 4$& t !)&&$ n7$ i!)2# t %)&t$ "u#t
t$ 4$&"o&i! tnsion t 5)&t$ "# 3o#
ts#3u&t$&3s4o2i!i( N6)&2u5t)tt 4$&3ont&o55in
4)&)!t&)9 'i2i3$ !un"t$t#u#t s 3ont&)sti !$ i !i&$
)&&i#t 4$& 95&)t A- 3V "# B- !As( P$&
29o6$5i!in "o2$s '3ti9 "u#t t 3!i &&it7 t$ tnsionit "#
29o6$5i! t 3o#$s s 3s4o2i!it si"# "i!nsion9 t$ tu'$s( M8$s#ttu&
n$ 3$to 5!nt t$ :i5$t s#$&8>n si 8)s$ 4$&Ko!isionin i
M8&o7t7s n6) R&2)ti!t i :i5i 4$&6)titi Vn"i!inK$s#i55it
tMinist&)9 N& B-B ")t .H =&s#o& ,-.B ( RPr
rreg499at ba, t 'nsta9'me7e rad'o9ogj';en mje;s'S) Imp9ement'm' '
;t'j ;ontro99' +'99on ne Janar #!1$) 1!$R PACIREFERENCA1)
Internat'ona9 Comm'ss'on onRad'o9og'3a9 Prote3t'on%
1>>!Re3ommendat'ons o+ ICRP%P4b9'3at'on ?!% I1>>1J#)
E4ropean Comm'ss'on% E4ropean G4'de9'nes on 64a9't. Cr'ter'a +or
D'agnost'3 Rad'ograph'3Images% E5R 1?#?! EN% J4ne 1>>?1)
Internat'ona9 Comm'ss'on on Rad'o9og'3a9 Prote3t'on% Rad'o9og'3a9
Prote3t'on and Sa+et. 'nMed'3'ne%P4b9'3at'on 71 I1>>?J")
Internat'ona9 =as'3Sa+et.Standards+orProte3t'onaga'nst
Ion','ngRad'at'onand+ortheSa+et. o+Rad'at'on So4r3es% IAEA% 8'enna%
Sa+et. Ser'es GSR part III$) S)Rann';;o% &)0)&)&ar'9a%
M)0o'7onen% Pat'ent and Pop49at'on Doses o+ :Gra. D'agnost'3s
'n2'n9and%S05&% >7@) Internat'ona9 Atom'3 Energ. Agen3.%
Rad'at'on Doses 'n D'agnost'3 Rad'o9og. and Methods+or Dose
Red43t'on% 0ECD/CG7>?% 8'enna% Apr'9 1>>$>) E4ropean
Comm'ss'on% G4'dan3e on d'agnost'3 re+eren3e 9e7e9s IDR-sJ +or
med'3a9 eDp1!) 0heodhor &araja -e;s'one 11) AAPM I1>@1J)
=as'3 A4a9't. 3ontro9 'n d'agnost'3 rad'o9og.) AAPM Report No) "%
I1>@1JAAPM I#!!#J) 64a9't. 3ontro9 'n d'agnost'3 rad'o9og.) AAPM
Report No) 7"% I#!!#J1#) =r'D% G)% Ne;o99a% E)% a Gr'ebe9% J)
I#!!$J) Rad'at'on eDpos4re o+ pat'ents +rom d'agnost'3and
'nter7ent'ona9 :Gra. pro3ed4res) Rad'o9oge% 8o9)"$% No)"% IApr'9
#!!$J% pp) 1"!G1">11) C'raj% /)% Mar;o7'3% S)% a &os4t'3% D)
I#!!$J) 2'rst res49ts on pat'ent dose meas4rements+rom 3on7ent'ona9
d'agnost'3 rad'o9og. pro3ed4res 'n Serb'a and Montenegro)1")
#G!G1!"#>$G7%8'enna%A4str'a 1!?R PACI1?) IEC
?1##1G1G1(1>>> I1>>>J) E7a94at'on and ro4t'ne
test'ng 'n med'3a9 'mag'ng departments)A33eptan3etests)
Imag'ngper+orman3eo+:Gra.eA4'pment
+orrad'ograph'3andrad'os3op'3s.stems% =SI% IS=N !G$@!G1#7$1G1%
-ondon% Eng9and1?) Papad'm'tr'o4% D)% Perr's% A)% Mo9+etas% M)%
Panag'ota;'s% A)% Maneto4% A)% 0so4ro4+9's% G)%8ass'9e7a% J)%
Chronopo49os% P)% &arapanag'oto4% /)% a &otto4% S) I#!!1J)
Pat'ent dose% 'mageA4a9't. and rad'ograph'3 te3hn'A4es +or 3ommon
:Gra. eDam'nat'ons 'n to Gree; hosp'ta9s and3ompar'son 'th E4ropean
g4'de9'nes) 1?) CJ Mart'n% PhD% 2IPEM% 2'oP
