SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU€¦ · TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 61 62 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU - Baïch töù coù 32 phaùp. Tuøy cô yeát-ma thuyeát

TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 59 60 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU

Thaønh kính ñaûnh leã Ñöùc Theá Toân

Ngaøi laø baäc ÖÙNG CUÙNG

Ñaáng CHAÙNH BIEÁN TRI

TRUØNG TRÒ TYØ-NI

SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU

QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT

I. BAØN CHUNG VEÀ VAÁN ÑEÀ YEÁT-MA

Yeát-ma coù nghóa laø baøn thaûo vaø chung quyeát

thoâng qua nhöõng vaán ñeà cuûa Taêng. Thuaät ngöõ cuûa

Luaät taïng goïi laø ‚Taùc phaùp bieän söï‛.

Nhö vaäy, taát caû vieäc laøm cuûa Taêng ñeàu do Yeát-

ma maø thaønh töïu. Do ñoù, Coå ñöùc noùi: ‚Coù taùc phaùp

Yeát-ma, coù laøm ñuùng nhö lôøi thuyeát minh, môùi goïi

laø Chaùnh phaùp truï theá‛. Coù choã laïi noùi: ‚Ngöôøi naøo

khoâng bieát taùc baïch Yeát-ma, troïn ñôøi khoâng ñöôïc

lìa y chæ‛. Neân bieát: Vieäc laøm chính vaø haøng ñaàu

cuûa Tyø-kheo laø ñaây vaäy. Nhöng ngöôøi theá tuïc cho

raèng chæ coù ñoái thuù ñeå noùi leân toäi loãi cuûa mình môùi

laø Yeát-ma, laø ñieàu sai laàm khoâng phaûi nhoû. Do vaäy,

nay ñaëc bieät tröôùc heát trình baøy roõ ñaïi cöông cuûa

vaán ñeà, phaàn chi tieát cuûa 101 Taêng söï taûn maùc caùc

khoa muïc, ôû ñaây khoâng baøn ñeán.

Phaàn thöù tö (luaät Töù phaàn) thuyeát minh:

Coù 3 phaùp Yeát-ma toùm thaâu taát caû caùc phaùp

Yeát-ma. Ba phaùp Yeát-ma ñoù laø:

1. Baïch yeát-ma.

2. Baïch nhò yeát-ma.

3. Baïch töù yeát-ma.

Ñoù laø phaùp Yeát-ma, toùm thaâu taát caû moïi phaùp

Yeát-ma khaùc.

- Baïch yeát-ma cuõng goïi laø ñôn baïch.

- Baïch nhò yeát-ma, luaät Taêng kyø goïi laø Baïch

nhaát yeát-ma, nghóa laø moät laàn baïch, moät laàn Yeát-

ma.

- Baïch töù yeát-ma, luaät Taêng kyø goïi laø Baïch tam

yeát-ma, nghóa laø moät laàn baïch, ba laàn Yeát-ma.

Taùt-baø-ña ma-ñaéc-laëc-giaø thuyeát minh:

Coù 101 phaùp Yeát-ma:

- Baïch yeát-ma coù 24 phaùp.

- Baïch nhò yeát-ma coù 47 phaùp.

- Baïch töù yeát-ma coù 30 phaùp.

Caên baûn baùch nhaát yeát-ma laïi thuyeát minh:

Sôû dó goïi 101 phaùp Yeát-ma laø neâu con soá toång

quaùt, chöù ñoái vôùi Ñaïi luaät thì nhieàu hay ít khoâng

ñoàng.

Neáu xeáp thaønh töøng loaïi thì:

- Ñôn baïch coù 22 phaùp.

- Baïch nhò coù 47 phaùp.


- Baïch töù coù 32 phaùp.

Tuøy cô yeát-ma thuyeát minh:

Coù ñeán 134 phaùp.

- Ñôn baïch coù 39 phaùp.

- Baïch nhò coù 57 phaùp.

- Baïch töù coù 38 phaùp.

Coäng theâm ñoái thuû coù 33 phaùp, taâm nieäm coù 14

phaùp, thaønh ra 181 phaùp.

Tuy chia thaønh khoa, muïc, ñieàu, soá taùc phaùp

moät caùch töôøng taän nhö theá, nhöng chöa khoûi

phaïm vaøo toäi ‚chaúng cheá maø cheá‛. Do vaäy, moãi laàn

Luaät sö Hoaøi Toá baøn ñeán vaán ñeà ñoù ñeàu noùi: ‚Toát

hôn heát, laø chæ neân tuaân theo nguoàn goác cuûa Luaät.‛

Phaàn thöù ba (luaät Töù phaàn) thuyeát minh:

Coù 4 loaïi Taêng: Taêng 4 ngöôøi, Taêng 5 ngöôøi,

Taêng 10 ngöôøi, Taêng 20 ngöôøi.

- Taêng 4 ngöôøi, laøm ñöôïc taát caû Taêng söï thoâng

thöôøng, tröø Töï töù, , thoï Cuï, xuaát toäi vaø Taêng sai.

- Taêng 5 ngöôøi, tröø thoï Cuï nôi Trung quoác (ñòa

phöông) coù nhieàu Taêng vaø xuaát toäi, ngoaøi ra caùc

Taêng söï khaùc ñeàu laøm ñöôïc.

- Taêng 10 ngöôøi, laøm ñöôïc taát caû Taêng söï, tröø

xuaát toäi.

- Taêng 20 ngöôøi, taát caû caùc phaùp Yeát-ma ñeàu

laøm ñöôïc. Nhieàu hôn 20 ngöôøi caøng toát.

- Neáu vì vieäc cuûa Taêng maø taùc phaùp Yeát-ma thì

Tyø-kheo-ni v.v… khoâng ñöôïc tính vaøo tuùc soá. Nhöõng

ngöôøi bò cöû toäi, bò dieät taãn, vaø ngöôøi bò Taêng taùc

phaùp Yeát-ma khoâng ñöôïc tính vaøo tuùc soá cuûa Taêng.

- Khoâng ñöôïc taùc phaùp Yeát-ma phi phaùp, phi

Tyø-ni, phi phaùp bieät chuùng, phi phaùp hoøa hieäp,

phaùp bieät chuùng, phaùp töông tôï bieät chuùng, phaùp

töông tôï hoøa hieäp, ha baát chæ (Ngöôøi ñöôïc quyeàn

ngaên chaën, ngaên chaën maø khoâng ñình chæ, töùc laø

ñoàng vôùi bieät chuùng).

Theá naøo goïi laø Yeát-ma phi phaùp phi Tyø-ni?

Taêng söï chæ caàn moät laàn baïch, moät laàn Yeát-ma,

maø taùc phaùp moät laàn baïch, ba laàn Yeát-ma; hoaëc taùc

baïch maø khoâng taùc Yeát-ma; hoaëc taùc Yeát-ma,

khoâng taùc baïch; hoaëc taùc baïch nhieàu laàn, hay taùc

Yeát-ma nhieàu laàn (töùc thuoäc veà phi phaùp). Vaán ñeà

khoâng neân ñem ra baøn, laïi ñem ra baøn (töùc thuoäc

veà phi Tyø-ni).

Theá naøo goïi laø Yeát-ma nhö phaùp nhö Tyø-ni?

Nhö phaùp taùc baïch maø taùc baïch, nhö phaùp taùc

Yeát-ma maø taùc Yeát-ma (töùc thuoäc veà nhö phaùp).

Nhö phaùp cöû toäi maø cöû toäi (töùc thuoäc veà nhö Tyø-ni).

Theá naøo goïi laø Yeát-ma phi phaùp bieät chuùng?

Ngöôøi khoâng ñeán, khoâng döõ duïc; ngöôøi coù maët

ñuû tö caùch ngaên chaën, ñaõ ngaên chaën (töùc thuoäc veà

bieät chuùng). Khi laøm caùc Yeát-ma, baïch vieäc naøy,

ñem taùc Yeát-ma vieäc khaùc (töùc thuoäc veà phi phaùp).


Theá naøo goïi laø Yeát-ma phi phaùp hoøa hieäp?

Ngöôøi khoâng ñeán, thì döõ duïc; ngöôøi ñuû tö caùch

ngaên chaën, khoâng ngaên chaën (töùc thuoäc veà hoøa

hieäp). Khi laøm caùc Yeát-ma, baïch vieäc naøy, ñem taùc

Yeát-ma vieäc khaùc (töùc thuoäc veà phi phaùp).

Theá naøo goïi laø Yeát-ma nhö phaùp bieät chuùng?

Ngöôøi khoâng ñeán, khoâng döõ duïc; ngöôøi ñuû tö

caùch ngaên chaën, ñaõ ngaên chaën (töùc thuoäc veà bieät

chuùng). Nhö phaùp taùc Yeát-ma (töùc thuoäc veà nhö

phaùp).

Theá naøo goïi laø Yeát-ma phaùp töông tôï bieät

chuùng?

Ngöôøi khoâng ñeán, khoâng döõ duïc; ngöôøi ngaên

chaën ñöôïc, ñaõ ngaên chaën (töùc thuoäc veà bieät chuùng).

Khi laøm caùc phaùp Yeát-ma, laïi taùc Yeát-ma tröôùc, roài

sau môùi taùc baïch (töùc thuoäc veà phaùp töông tôï).

Theá naøo goïi laø Yeát-ma phaùp töông tôï hoøa hieäp?

Ngöôøi khoâng ñeán, thì döõ duïc; ngöôøi ñuû quyeàn

ngaên chaën, khoâng ngaên chaën (töùc thuoäc veà hoøa

hieäp). Tröôùc taùc Yeát-ma sau taùc baïch (töùc thuoäc veà

phaùp töông tôï).

Nhöõng ngöôøi naøo ngaên chaën khoâng thaønh ngaên

chaën?

Vì Tyø-kheo taùc Yeát-ma thì Tyø-kheo-ni cho ñeán

ngöôøi neân dieät taãn, hoaëc ngöôøi ôû treân giôùi (戒)

tröôøng, Phaùp kieát giôùi (界): Tröôùc heát kieát giôùi (戒)

tröôøng sau ñoù môùi kieát ñaïi giôùi (界). Khi kieát ñaïi

giôùi caàn phaûi tröø noäi ñòa cuûa giôùi (戒) tröôøng. Bôûi

khi laøm Taêng söï, coù vieäc chæ caàn 4 ngöôøi, coù vieäc

caàn 5 ngöôøi, coù vieäc caàn 10 ngöôøi, coù vieäc caàn ñeán

20 ngöôøi ñeå giaûi quyeát Taêng söï aáy. Moãi tröôøng hôïp

nhö vaäy, soá Taêng caàn thieát thì ôû trong giôùi (戒)

tröôøng ñeå haønh Taêng söï, chöù khoûi phieàn phaûi taäp

trung caû ñaïi chuùng laïi. Nay, ngöôøi ôû treân giôùi (戒)

tröôøng töùc laø ra ngoaøi ñaïi giôùi (界) cho neân duø coù

ngaên chaën nhöng khoâng thaønh ngaên chaën (baát

thaønh ha). Ngöôøi ñang haønh phaùp bieät truï (mình

phaïm thoâ toäi, ñang haønh phaùp phuù taøng, khoâng

neân ngaên chaën Yeát-ma cuûa Taêng). Ngöôøi duøng thaàn

tuùc truï treân khoâng (caùch ñaát 4 ngoùn tay töùc thaønh

ly giôùi 界). Ngöôøi aån moät (töùc ñoàng vôùi ngöôøi khoâng

hieän tieàn). Ngöôøi ôû choã khoâng nghe khoâng thaáy

(tieåu giôùi 小界) thì phaûi duoãi caùnh tay ñuïng nhau,

ñaïi giôùi (大界) cuõng phaûi ôû trong taàm nghe maø

thaáy. Ngöôøi bò Taêng taùc phaùp Yeát-ma (chæ tröø thoï

Cuï vaø thoï Taêng sai). Nhöõng ngöôøi nhö vaäy, ngaên

chaën khoâng thaønh ngaên chaën (ha baát thaønh ha).

Theá naøo goïi laø ngaên chaën thaønh ngaên chaën?

Haøng thieän Tyø-kheo (khoâng ñoàng vôùi Tyø-kheo-

ni, cho ñeán ngöôøi neân dieät taãn), ñoàng ôû treân moät

giôùi


(界) (ñoàng vôùi ôû treân giôùi ‘戒’ tröôøng, vaø khoâng

haønh phaùp bieät truï). Khoâng ôû trong khoâng, khoâng

aån moät, khoâng caùch xa choã nghe thaáy. Nhöõng haïng

ngöôøi nhö vaäy thì ngaên chaën thaønh ngaên chaën (ha

thaønh ha).

Caên baûn muïc-ñaéc-ca thuyeát minh:

Coù 12 haïng ngöôøi khoâng thuoäc veà loaïi ñöôïc

ngaên chaën, lôøi noùi cuûa hoï khoâng ñöôïc löu yù:

- Moät laø haïng ngöôøi ngu, töùc laø ngöôøi nghó ñieàu

aùc, noùi lôøi aùc, laøm vieäc aùc.

- Hai laø haïng ngöôøi si, töùc laø ngöôøi khoâng trì

Toâ-ñaùt-la (kinh), khoâng trì Tyø-naïi-da (luaät), khoâng

trì Ma-thaát-lyù-ca (luaän).

- Ba laø haïng ngöôøi khoâng phaân minh, töùc laø

ngöôøi khoâng thaáu roõ giaùo vaên cuûa ba Taïng.

- Boán laø haïng ngöôøi khoâng thieän xaûo, töùc laø

khoâng raønh giaùo lyù ba Taïng.

- Naêm laø haïng ngöôøi voâ taøm, töùc laø trong 4 tha

thaéng, phaïm moät giôùi.

- Saùu laø haïng ngöôøi coù tyø veát oaùn thuø, töùc laø

ngöôøi môùi laøm vieäc ñaáu tranh hoaëc laø tröôùc ñoù ñaõ

coù söï oaùn hieàm.

- Baûy laø haïng ngöôøi ôû ngoaøi giôùi (界).

- Taùm laø haïng ngöôøi bò xaû khí (töùc laø bò vaát boû).

- Chín laø haïng ngöôøi noùi khoâng thöù töï, töùc laø

ngöôøi noùi voïng, noùi ly giaùn, noùi thoâ aùc, noùi lôøi taïp

loaïn.

- Möôøi laø haïng ngöôøi xaû oai nghi, töùc laø lìa choã

ñang ngoài.

- Möôøi moät laø haïng ngöôøi maát boån taùnh, töùc

ngöôøi laøm ñieàu khoâng neân laøm, ñoái vôùi caùc hoïc xöù

khoâng bieát tu taäp.

- Möôøi hai laø haïng ngöôøi thoï hoïc.

Coù 3 haïng ngöôøi neân ngaên chaën:

- Moät laø haïng ngöôøi truï nôi boån taùnh.

- Hai laø haïng ngöôøi noùi lôøi coù thöù töï.

- Ba laø haïng ngöôøi khoâng xaû oai nghi.

Neáu ngöôøi maát boån taùnh, sau trôû laïi truï boån

taùnh cuõng ñöôïc quyeàn ha (ñöôïc ngaên chaën), caàn

phaûi löu yù lôøi noùi cuûa hoï.

Neáu ñaïi chuùng sai 12 haïng ngöôøi noùi treân, maø

hoï noùi: ‚Ñaïi ñöùc khoâng neân sai toâi‛, ngöôøi naøo noùi

nhö vaäy, caàn phaûi löu yù.

Luaät Taêng kyø noùi:

Taêng söï caàn chuùng 20 ngöôøi taùc Yeát-ma maø

duøng chuùng 10 ngöôøi thì khoâng thaønh töïu, caàn

chuùng 10 ngöôøi maø duøng chuùng 5 ngöôøi, caàn chuùng

5 ngöôøi maø duøng chuùng 4 ngöôøi, caàn taùc Baïch tam

yeát-ma, maø Baïch nhaát, caàn taùc Baïch nhaát yeát-ma

maø ñôn baïch, ñeàu khoâng thaønh töïu.


Caàn taùc baïch, maø taùc Baïch nhaát yeát-ma, caàn

Baïch nhaát yeát-ma maø taùc Baïch tam yeát-ma, caàn

chuùng 4 ngöôøi maø duøng chuùng 5 ngöôøi, caàn chuùng 5

ngöôøi maø duøng chuùng 10 ngöôøi, caàn chuùng 10 ngöôøi

maø duøng chuùng 20 ngöôøi thì ñeàu thaønh töïu.

Boä Yeát-ma cuûa luaät Ñaøm-voâ-ñöùc thuyeát minh:

‚Khi taùc phaùp caùc Yeát-ma, tröôùc heát neân baûo:

Ngöôøi chöa thoï Cuï tuùc phaûi ra.

Tyø-kheo khoâng ñeán phaûi thuyeát duïc vaø thanh

tònh.

Taêng nay hoøa hôïp ñeå laøm gì?

Moät vò (Duy-na) tuøy theo söï vieäc maø traû lôøi, nhö

Yeát-ma ñeå Boá-taùt hay Yeát-ma ñeå Töï töù…

Tröôøng hôïp Yeát-ma ñeå kieát giôùi, khoâng coù pheùp

thoï duïc (nhaän söï vaéng maët).

Luaät Thaäp tuïng thuyeát minh:

Tyø-kheo khoâng neân cuøng vôùi Ni Yeát-ma, tröø thoï

Cuï, Ma-na-ñoûa, xuaát toäi. Caùc Ni khoâng ñöôïc taùc

Yeát-ma ñoái vôùi Tỳ-kheo, tröø Yeát-ma khoâng leã baùi,

khoâng cuøng noùi, khoâng cuùng döôøng.

II. VAÁN ÑEÀ KIEÁT GIÔÙI

Taát caû Taêng söï nhö phaùp ñeàu do thöïc haønh

trong cöông giôùi ñöôïc Taêng aán ñònh maø thaønh töïu,

cho neân tröôùc heát phaûi thuyeát minh.

Hoûi: Thôøi nay, nôi nhaø tuïng luaät, hoaëc khoâng

ñöôïc kieát giôùi hoaëc chæ duøng phaùp kieát giôùi trong

ñaïi bi saùm, thöû xeùt nhöõng Taêng söï ñoù coù thaønh töïu

hay khoâng?

Ñaùp: Neáu khoâng kieát giôùi thì khi haønh Taêng söï,

trong Thieäm-boä moät Thanh vaên ñeä töû cuûa Nhö Lai

khoâng ñeán tham döï töùc thaønh bieät chuùng, taát caû

caùc phaùp ñeàu khoâng thaønh töïu. Ñaây laø vieäc laøm

chính yeáu cuûa Taêng ñaâu coù theå thieáu soùt ñöôïc. Vaán

ñeà leã saùm trì chuù kieát ñaøn, thuoäc veà phaùp duïng cuûa

Maät toâng, döùt khoaùt khoâng neân nhaàm laãn.

Vaán ñeà kieát giôùi toùm löôïc coù 5:

1. Kieát giôùi (戒) tröôøng.

2. Kieát ñaïi giôùi (界).

3. Kieát giôùi khoâng maát y.

4. Kieát giôùi tònh truø.

5. Phöông tieän kieát tieåu giôùi.

1. KIEÁT GIÔÙI TRÖÔØNG

Phaàn thöù hai1 thuyeát minh:

Luùc baáy giôø, caùc Tyø-kheo coù vieäc caàn Yeát-ma vôùi

chuùng 4 ngöôøi, chuùng 5 ngöôøi, chuùng 10 ngöôøi,

1 Töù phaàn luaät 35, phaàn thöù hai Kieàn-ñoä thuyeát giôùi, tr.

819c01, Ñaïi 22n1428.


chuùng 20 ngöôøi, maø phaûi taäp hôïp caû ñaïi chuùng nhoïc

nhaèn, ñöùc Phaät daïy cho pheùp kieát giôùi (戒) tröôøng

ñeå Yeát-ma.

Phöông thöùc kieát giôùi tröôøng:

Tröôùc heát coâng boá ranh giôùi ñöôïc quy ñònh cuûa 4

phöông giôùi tröôøng. Hoaëc duøng truï coät, hoaëc duøng

ñaù, hoaëc duøng bôø ñeâ laøm giôùi haïn…

Baïch nhò yeát-ma ñeå kieát. (Tröôùc heát hoûi: Taêng

hôïp chöa? – Hoøa hôïp khoâng? – Ngöôøi chöa thoï Cuï

tuùc giôùi ra chöa?

- Taêng nay hoøa hôïp ñeå laøm gì? Moät ngöôøi ‘Duy-

na’ traû lôøi caùc caâu hoûi. Caâu cuoái cuøng traû lôøi laø:

Kieát giôùi Yeát-ma. Nhö vaäy roài, môùi thöïc hieän phaùp

taùc baïch):

“Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe: Tyø-kheo nôi truù

xöù naøy vöøa coâng boá töôùng boán phöông cuûa tieåu

giôùi (小界). Neáu thôøi gian thích hôïp ñoái vôùi Taêng,

Taêng chaáp thuaän söû duïng beân trong töôùng boán

phöông cuûa tieåu giôùi naøy keát laøm giôùi tröôøng. Ñaây

laø lôøi taùc baïch”.

Vò Yeát-ma hoûi ñeå chung quyeát:

‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe: Tyø-kheo nôi truù

xöù naøy vöøa coâng boá töôùng töù phöông cuûa tieåu giôùi.

Taêng nay söû duïng beân trong boán phöông cuûa tieåu

giôùi naøy, kieát laøm giôùi tröôøng. Tröôûng laõo naøo

ñoàng yù Taêng nay söû duïng beân trong töôùng boán

phöông cuûa tieåu giôùi naøy, kieát laøm giôùi tröôøng thì

im laëng. Ai khoâng ñoàng yù xin noùi. Taêng ñaõ ñoàng yù

söû duïng beân trong töôùng boán phöông cuûa tieåu giôùi

naøy, kieát laøm giôùi tröôøng roài, neân im laëng. Vieäc aáy,

toâi ghi nhaän nhö vaäy.‛

Tröôøng hôïp caùc Tyø-kheo muoán thu heïp hay nôùi

roäng cöông giôùi, ñöùc Phaät daïy: ‚Muoán vaäy, tröôùc

heát phaûi giaûi giôùi cuõ, môùi kieát laïi giôùi môùi theo yù

muoán. Kieát giôùi hay giaûi giôùi ñeàu phaûi Baïch nhò

yeát-ma ñeå taùc phaùp.‛

2) KIEÁT ÑAÏI GIÔÙI

Theo luaät Nguõ phaàn thuyeát minh:

Kieát giôùi tröôøng tröôùc, kieát giôùi Taêng phöôøng

sau. Khi kieát giôùi Taêng phöôøng xöôùng boán phöông

giôùi töôùng, tröø noäi ñòa.

Luaät nhieáp thì thuyeát minh:

Khi kieát thì kieát tieåu giôùi tröôùc, khi giaûi thì giaûi

tieåu giôùi sau.

Ngaøi Tuyeân Coâng (Ñaïo Tuyeân) cuõng aùp duïng

thuyeát naøy. Ngaøi Hoaøi Toá tuy lieät keâ ñaïi giôùi tröôùc

maø nghieân cöùu veà chuù vaên thì ngaøi cuõng duøng yù

ñaây. Nay neân y cöù theo ñoù maø kieát.

Phaàn thöù hai thuyeát minh:


Tröôùc heát traûi toøa, ñaùnh kieàn chuøy, taäp hoïp taát

caû Taêng laïi moät choã, khoâng cho pheùp thoï duïc.

Trong ñoù, hoaëc laø vò Tyø-kheo cöïu truù, hoaëc laø vò

bieát roõ giôùi töôùng, xöôùng töôùng boán phöông cuûa ñaïi

giôùi. Ví nhö phöông Ñoâng laáy nuùi laøm moác giôùi, laáy

thaønh laøm moác giôùi… caùc phöông kia cuõng xöôùng

nhö vaäy. Xöôùng roài, vò naøo coù khaû naêng Yeát-ma taùc

phaùp:

“Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe: Tyø-kheo cöïu truù

nôi truù xöù naøy vöøa coâng boá töôùng boán phöông cuûa

ñaïi giôùi. Neáu thôøi gian thích hôïp ñoái vôùi Taêng,

Taêng chaáp thuaän, söû duïng beân trong töôùng boán

phöông cuûa cöông giôùi naøy, tröø ñòa phaän cuûa giôùi

tröôøng, kieát laøm ñaïi giôùi, ñoàng moät truù xöù, ñoàng

moät thuyeát giôùi. Ñaây laø lôøi taùc baïch.”

Vò Yeát-ma hoûi ñeå chung quyeát:

‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Tyø-kheo cöïu truù

nôi truù xöù naøy vöøa coâng boá töôùng boán phöông cuûa

ñaïi giôùi. Nay Taêng söû duïng beân trong töôùng boán

phöông cuûa cöông giôùi naøy, tröø ñòa phaän cuûa giôùi

tröôøng, kieát laøm ñaïi giôùi, ñoàng moät truù xöù, ñoàng

moät thuyeát giôùi. Tröôûng laõo naøo ñoàng yù nay Taêng

söû duïng beân trong töôùng boán phöông cuûa cöông

giôùi naøy, tröø ñòa phaän cuûa giôùi tröôøng, kieát laøm

ñaïi giôùi, ñoàng moät truù xöù, ñoàng moät thuyeát giôùi thì

im laëng. Ai khoâng ñoàng yù xin noùi. Taêng ñaõ ñoàng yù

söû duïng beân trong töôùng boán phöông cuûa cöông

giôùi naøy, tröø ñòa phaän cuûa giôùi tröôøng, kieát laøm

ñaïi giôùi, ñoàng moät truù xöù, ñoàng moät thuyeát giôùi

roài, neân im laëng. Vieäc naøy toâi ghi nhaän nhö vaäy‛.

Khoâng neân hai giôùi tieáp giaùp nhau, neân laøm

tieâu töôùng ñeå bieát. Khoâng neân hai giôùi choàng leân

nhau, phaûi coù khoaûng caùch ôû giöõa hai giôùi (giôùi

tröôøng vaø ñaïi giôùi).

Tröôøng hôïp hai truù xöù lôïi döôõng khaùc nhau,

thuyeát giôùi khaùc nhau, nay muoán chung laïi cuøng lôïi

döôõng cuøng thuyeát giôùi thì hai beân giaûi giôùi cuõ roài

cuøng kieát laïi giôùi môùi.

Neáu muoán thuyeát giôùi rieâng maø lôïi döôõng

chung, vì baûo veä truù xöù, thì cuõng nhö vaäy.

Neáu muoán ñoàng thuyeát giôùi, rieâng lôïi döôõng

cuõng nhö vaäy.

Tröôøng hôïp hai truù xöù, ñoàng thuyeát giôùi, ñoàng

lôïi döôõng, muoán thuyeát giôùi rieâng, lôïi döôõng rieâng

cuõng nhö vaäy.

Khoâng ñöôïc hai truù xöù caùch nhau quaù xa maø

cuøng moät thuyeát giôùi, cuøng moät lôïi döôõng.

Luaät Nguõ phaàn thuyeát minh:

Khoâng neân cuøng ôû, cuøng ñöôïc lôïi döôõng maø Boá-

taùt rieâng, kieát giôùi rieâng. Neáu vi phaïm, maéc toäi

Thaâu-lan-giaù. (Theo luaät Töù phaàn thì - vì baûo veä truù

xöù neân cho pheùp. Bôûi leõ duø thuyeát giôùi rieâng, lôïi

döôõng rieâng, nhöng coù söï chia buøi xeû ngoït cho

nhau; neân hôïp chung laïi hay chia rieâng ñeàu nhö


nhau. Do vaán ñeà ñi laïi, hoaëc coù hoaïn naïn thì thuyeát

giôùi vaãn nhö cuõ. ÔÛ ñaây, noùi raèng khoâng cho laø vì

ñoàng ôû vôùi nhau maø Boá-taùt rieâng, ñoù chính laø hieän

töôïng phaù Taêng vaäy).

Luaät nhieáp thuyeát minh:

Soâng hay suoái coù caàu ñoø thì ñöôïc kieát giôùi thoâng

qua. Tröôøng hôïp caàu ñoø bò hö hoûng, coù yù söûa chöõa

laïi thì ñöôïc traûi qua baûy ñeâm, ñeán ñeâm thöù taùm thì

cöông giôùi bò maát. Neáu khoâng coù yù söûa sang laïi thì

khi hö lieàn maát giôùi.

Caên baûn ni-ñaø-na thuyeát minh:

Ñaïi giôùi coù theå kieát trong hai du-thieän-na röôõi,

quaù töùc laø phi giôùi (moät du-thieän-na baèng 30 daëm,

hai du-thieän-na röôõi töùc laø 75 daëm) Tyø-kheo khaùch

ñeán moät truù xöù khaùc khoâng coù ngöôøi, traûi qua baûy,

taùm ngaøy maø vaãn khoâng coù ai ñeán, neân phaûi cuøng

nhau kieát giôùi.

Luaät Thaäp tuïng noùi:

Neáu khoâng xaû giôùi cuõ tröôùc thì khoâng ñöôïc kieát

giôùi môùi.

3) KIEÁT GIÔÙI KHOÂNG MAÁT Y



819c24, Ñaïi 22n1428.

Luùc baáy giôø coù moät Tyø-kheo tu haïnh nhaøm

chaùn, thaáy nôi A-lan-nhaõ coù moät caùi hang ñuùng

theo lyù töôûng, nghó raèng: Neáu ñöôïc pheùp lìa y maø

nguû thì ta lieàn ôû nôi hang naøy ñeå tu.

Ñöùc Phaät daïy: ‚Neân kieát giôùi khoâng maát y,

baèng phaùp Baïch nhò yeát-ma.‛

Khi aáy, caùc Tyø-kheo côûi y ñeå trong nhaø theá tuïc,

khi thay y loä hình. Phaät daïy: ‚Tröø xoùm laøng vaø

ranh giôùi ngoaøi xoùm laøng‛.

(Ñaïi giôùi cuûa Taêng-giaø bao truøm ñeán 70 daëm,

trong ñoù dó nhieân coù xoùm laøng cuûa ngöôøi theá tuïc.

Xoùm laøng khoâng nhaát ñònh, hoaëc tröôùc khoâng sau

coù, hoaëc nay coù sau laïi khoâng, cho neân chæ noùi: Tröø

thoân xoùm vaø ranh giôùi cuûa thoân xoùm, ngoaøi ra

thuoäc veà giôùi khoâng maát y.)

Taùc phaùp Yeát-ma baïch nhö sau:

‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Truï xöù naøy ñoàng

moät truï xöù, ñoàng moät thuyeát giôùi. Neáu thôøi gian

thích hôïp ñoái vôùi Taêng, Taêng chaáp thuaän, tröø xoùm

laøng vaø ranh giôùi cuûa xoùm laøng, kieát laøm giôùi

khoâng maát y. Ñaây laø lôøi taùc baïch.‛

Vò Yeát-ma hoûi ñeå bieåu quyeát:

‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Truï xöù naøy ñoàng

moät truï xöù, ñoàng moät thuyeát giôùi, tröø xoùm laøng vaø

ranh giôùi cuûa xoùm laøng, kieát laøm giôùi khoâng maát

y. Tröôûng laõo naøo ñoàng yù Taêng söû duïng truï xöù


naøy, tröø xoùm laøng vaø ranh giôùi cuûa xoùm laøng, kieát

laøm giôùi khoâng maát y thì im laëng. Ai khoâng ñoàng yù

thì xin noùi. Taêng ñaõ ñoàng yù söû duïng truï xöù naøy,

tröø xoùm laøng vaø ranh giôùi cuûa xoùm laøng, kieát laøm

giôùi khoâng maát y, neân im laëng. Vieäc naøy toâi ghi

nhaän nhö vaäy.‛

Giaûi giôùi khoâng maát y tröôùc, roài sau giaûi ñaïi

giôùi.

Khoâng ñöôïc caùch doøng nöôùc chaûy maïnh maø kieát

giôùi khoâng maát y, tröø coù caàu qua laïi.

Luaät Thaäp tuïng thuyeát minh:

Neáu xaû ñaïi giôùi thì giôùi khoâng maát y töï noù xaû.

Neáu xaû giôùi khoâng maát y thì ñaïi giôùi coøn nguyeân.

4) KIEÁT GIÔÙI TÒNH TRUØ

Cuõng goïi laø tònh ñòa. Bôûi vì neáp soáng cuûa Tyø-

kheo khoâng ñöôïc pheùp aên ñoà aên caùch ñeâm, hay nguû

chung vôùi thöùc aên. Neáu trong phaïm vi phoøng cuûa

Taêng coù ñeå thöùc aên thì goïi laø tuùc thöïc, töùc laø nguû

vôùi thöùc aên; Tyø-kheo aên thöùc aên aáy thì goïi laø baát

tònh thöïc. Nay kieát giôùi tònh ñòa ñeå traùnh khoûi hai

toäi noùi treân.

Phaàn thöù ba3 thuyeát minh:

3 Töù phaàn luaät 43, phaàn thöù ba Kieàn-ñoä thuoác, tr. 874c, Ñaïi

22n1428.

Cho pheùp trong phaïm vi cuûa Giaø-lam kieát laøm

tònh ñòa. Quy ñònh phoøng naøo hay nôi oân thaát4...

duøng laøm tònh ñòa, roài baïch nhò Yeát-ma ñeå kieát.

“Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Neáu thôøi gian

thích hôïp ñoái vôùi Taêng, Taêng nay chaáp thuaän söû

duïng ñòa ñieåm... kieát laøm tònh ñòa. Ñaây laø lôøi taùc

baïch”.

Vò Yeát-ma hoûi ñeå bieåu quyeát:

“Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Taêng nay söû

duïng ñòa ñieåm... kieát laøm tònh ñòa. Tröôûng laõo naøo

ñoàng yù Taêng söû duïng ñòa ñieåm... kieát laøm tònh ñòa

thì im laëng. Ai khoâng ñoàng yù thì xin noùi – Taêng ñaõ

ñoàng yù söû duïng ñòa ñieåm... kieát laøm tònh ñòa roài,

neân im laëng. Vieäc naøy toâi ghi nhaän nhö vaäy”.

Coù 4 loaïi tònh ñòa:

a) Ñaøn-vieät hay ngöôøi chöùc söï phuï traùch, khi

laøm Taêng phoøng, töùc laø caát chuøa hay caát tònh xaù...

minh ñònh nhö sau: ‚Choã naøy laøm tònh ñòa cho

Taêng‛.

b) Tröôøng hôïp coù ngöôøi vì Taêng xaây caát chuøa

nhöng chöa daâng cuùng cho Taêng.

c) Tröôøng hôïp nôi ñòa ñieåm ñoù, phaân nöûa coù raøo

ngaên hay phaàn nhieàu khoâng coù raøo ngaên: Töôøng,

vaùch, möông, raõnh cuõng nhö vaäy.

4 OÂn thaát: Xem cht. 25, taäp I, Truøng trò q. 8 (baûn Vieät).


d) Taêng Baïch nhò yeát-ma ñeå kieát.

Phoøng cuûa Tyø-kheo cho ñeán nôi mieáu thôø thaàn

ñeàu coù theå kieát laøm tònh ñòa. Khoâng neân duøng caên

phoøng toát kieát laøm tònh ñòa maø neân söû duïng caên

phoøng xaáu nhaát ñeå kieát laøm tònh ñòa.

5) PHÖÔNG TIEÄN KIEÁT TIEÅU GIÔÙI


Tröôøng hôïp gaëp ngaøy Boá-taùt maø ñang ñi giöõa

ñoàng vaéng; chö Taêng hoøa hôïp thì taäp trung laïi moät

choã ñeå thuyeát giôùi. Neáu khoâng ñöôïc hoøa hôïp thì

nhöõng vò cuøng hai thaày (Hoøa thöôïng, A-xaø-leâ) hay

thieän höõu trí thöùc, döøng chaân beân leà ñöôøng, taäp

trung laïi moät choã kieát tieåu giôùi ñeå thuyeát giôùi. Baïch

nhò yeát-ma ñeå kieát nhö sau:

‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Nay coù… Tyø-kheo

taäp hôïp, ñoái vôùi Taêng, Taêng chaáp thuaän kieát tieåu

giôùi. Ñaây laø lôøi taùc baïch.

Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Nay coù… Tyø-kheo

taäp hôïp, kieát tieåu giôùi. Tröôûng laõo naøo ñoàng yù

Taêng kieát tieåu giôùi thì im laëng. Ai khoâng ñoàng yù

xin noùi.

Taêng ñaõ ñoàng yù, phaïm vi ngang baèng vôùi soá… vò

Tyø-kheo taäp hôïp naøy kieát laøm tieåu giôùi roài, neân im

laëng. Vieäc naøy toâi ghi nhaän nhö vaäy.‛


820c17, Ñaïi 22n1428.

(Bao nhieâu Tyø-kheo caàn noùi roõ soá löôïng. Taát caû

ñeàu phaûi ngoài, vò naøy ñöa tay ra vöøa ñuïng vò kia laø

ñuùng luaät).

Thuyeát giôùi roài, neân xaû giôùi môùi ñi. Töï töù cuõng

vaäy.

Tröôøng hôïp coù ngöôøi muoán thoï giôùi maø trong

khi ngöôøi khoâng ñoàng yù chöa ra ngoaøi giôùi, thì soá

ngöôøi ñoàng yù neân gaáp ra ngoaøi giôùi, taäp hoïp laïi moät

choã, kieát tieåu giôùi ñeå truyeàn trao giôùi cho giôùi töû aáy.

Trao giôùi xong neân giaûi giôùi lieàn.

(Phöông phaùp giaûi cuøng vôùi phöông phaùp kieát

nhö nhau, chæ moãi chöõ ‚kieát 結‛ thaønh chöõ ‚giaûi 解‛

maø thoâi).

III. VAÁN ÑEÀ THOÏ GIÔÙI

Luaän raèng: Giôùi Tyø-kheo laø quy cuû roäng raõi cuûa

neáp soáng ngöôøi xuaát theá; ngoâi Taêng baûo ñöôïc kieán

laäp töø ñaây. Quan troïng ôû choã sau khi thoï giôùi phaûi

nghieâm tuùc haønh trì, chöù khoâng phaûi chæ ‚laøm goïi

laø‛ trong khi ñaêng ñaøn thoï giôùi maø thoâi.

Vaán ñeà thieát yeáu trong ñaøn giôùi laø taùc phaùp

Yeát-ma. Baäc thaày kieät xuaát ñôøi sau ñem vaán ñeà

khai ñaïo xeáp vaøo nghi thöùc cuûa giôùi ñaøn laø moät

ñieàu nhaàm laãn; vaên töï daøi doøng, keùo daøi thì giôø

sanh phieàn phöùc vaø moûi meät.

Do vaên töï daøi doøng moûi meät neân xeáp cho giôùi töû

ñoàng loaït thoï giôùi. Vaên töï daøi laø traùi vôùi quy cuû cuûa


Phaät, thoï giôùi ñoàng loaït trôû thaønh phi phaùp, neân

giôùi töû khoâng ñaéc giôùi. Hôn nöõa, khi thoï giôùi in

tuoàng aân caàn, nhöng thoï roài laïi buoâng troâi; thaät laø

ñieân ñaûo sai laàm!

Nay döïa vaøo luaät Töù phaàn, neâu leân nhöõng ñieàu

Phaät cheá ñeå tieän vieäc tuaân haønh.

Ñoái vôùi Hoøa thöôïng vaø Giôùi sö phaûi nhö theá

naøo?

Tuøy theo thôøi gian caàn, vaø thích hôïp. Neáu naïn

duyeân thì cho pheùp nhieàu laém laø 3 ngöôøi moãi laàn

thoï, chöù tuyeät ñoái khoâng ñöôïc nhieàu hôn.

Ñeå khoûi trôû thaønh phi phaùp, löôïc thuyeát minh

boán vaán ñeà:

a) Phöông phaùp xuaát gia thoï 10 giôùi.

b) Phöông phaùp thænh Hoøa thöôïng vaø caät vaán

troïng naïn ñoái vôùi giôùi töû.

c) Phöông phaùp ñaêng ñaøn thoï Cuï.

d) Phöông phaùp ñaéc giôùi vaø khoâng ñaéc giôùi.

A. NOÙI ROÕ VEÀ PHÖÔNG PHAÙP XUAÁT GIA VAØ THOÏ 10 GIÔÙI

Khoâng ñöôïc ñoä ngöôøi ngoaïi ñaïo phaù hoaïi Chaùnh

phaùp.

Caên baûn baùch nhaát yeát-ma thuyeát minh:

Ngöôøi ngoaïi ñaïo xin xuaát gia, cho hoï Tam quy

vaø Nguõ giôùi. Roài höôùng daãn hoï ñoái dieän tröôùc Taêng

caàu xin boán thaùng soáng chung. Vaên xin nhö sau:

‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Con teân laø… laø

ngöôøi ngoaïi ñaïo, xin Taêng cho con boán thaùng soáng

chung. Cuùi xin Taêng thöông xoùt cho con ñöôïc soáng

chung boán thaùng‛. (Thöa xin 3 laàn).

Chö Taêng baûo hoï ñöùng choã maét thaáy tai khoâng

nghe. Thaûo baøn xong, Baïch töù yeát-ma cho pheùp hoï

boán thaùng soáng chung. Thôøi gian boán thaùng ñoù,

baèng moïi caùch thöû thaùch, tö töôûng hoï nhö theá naøo,

ñeå sau boán thaùng quyeát ñònh cho hay khoâng cho hoï

xuaát gia.

Ñoái vôùi ñaïo ‚Buùi toùc‛ vaø ‚Thôø löûa‛ khoûi phaûi

boán thaùng soáng thöû thaùch ñoù.

Khoâng ñöôïc ñoä ñaøy tôù cuûa ngöôøi.

Khoâng ñöôïc ñoä boïn ngöôøi laøm giaëc.

Luaät Nguõ phaàn noùi:

Ngöôøi laøm giaëc maø nhaøm chaùn nghieäp aùc, caàu

xin xuaát gia, thì ñem hoï ñeán ñòa phöông khoâng ai

bieát hoï, cho hoï xuaát gia thoï Cuï.

Khoâng ñöôïc ñoä ngöôøi maéc nôï.

Luaät Thieän kieán noùi:

Coù ngöôøi vì hoï traû soá nôï ñoù thì ñöôïc ñoä hoï xuaát

gia.


Khoâng ñöôïc ñoä ngöôøi coù 5 chöùng beänh nhö sau:

beänh huûi, beänh ung thö, beänh huûi traéng, beänh caøn

tieâu6, beänh ñieân cuoàng (beänh nan y).

- Khoâng ñöôïc ñoä ngöôøi maø cha meï hoï khoâng

ñoàng yù.


Coù caùc ñòa phöông, quoác ñoä, ñoä ngöôøi xuaát gia

khoûi phaûi hoûi cha meï hoï.

Khoâng ñöôïc ñoä ngöôøi taïi chöùc cuûa nhaø quan.

Hoï heát aên löông roài thì ñöôïc ñoä. Hoaëc hoï xin

pheùp vua maø vua ñoàng yù thì ñöôïc ñoä.

Ngöôøi phaïm tònh haïnh Tyø-kheo-ni, vaøo ñaïo vôùi

taâm giaëc, huyønh moân, suùc sanh, ngöôøi phaïm toäi

nguõ nghòch… chöa xuaát gia thì khoâng ñöôïc ñoä cho

xuaát gia, xuaát gia roài thì phaûi dieät taãn.

Vaán ñeà phaïm tònh haïnh Tyø-kheo-ni, luaät Thieän

kieán thuyeát minh: Phaïm tònh haïnh vôùi Tyø-kheo-ni,

ngöôøi phaïm laàn ñaàu khieán ni maát trinh thì ngöôøi

ñoù khoâng ñöôïc xuaát gia, ngöôøi phaïm laàn thöù hai ñoái

vôùi ngöôøi ni ñoù thì khoâng trôû ngaïi ñoái vôùi vieäc xuaát

gia.

6 Beänh caøn tieâu 乾痟病: chöùng gaày coøm, hay nhöùc ñaàu kinh

nieân? Töø ñieån Khang Hy: Tieâu 痟, chöùng bònh nhöùc ñaàu. Töø

nguyeân: Tieâu, beänh ñaàu thoáng. Coù leõ beänh lao. (cht. Töù phaàn

luaät HT Thích Ñoãng Minh dòch).

Vaán ñeà vaøo ñaïo vôùi taâm giaëc, luaät Taêng kyø

thuyeát minh: Neáu ngöôøi töï nguyeän xuaát gia maø

chöa töøng döï leã Boá-taùt, Töï töù, roài hoaøn tuïc, sau ñoù

taâm toát phaùt sanh xin xuaát gia laïi thì ñöôïc ñoä xuaát

gia thoï giôùi Cuï tuùc. Neáu ngöôøi aáy ñaõ töøng döï leã Boá-

taùt, Töï töù töùc goïi laø ñaïo truï (soáng ñeå troäm phaùp),

khoâng cho pheùp xuaát gia. Neáu con cuûa vua hay con

cuûa ñaïi thaàn tî naïn töï maëc aùo caø-sa cuõng vaäy.

Neáu muoán caïo ñaàu ñeå ñoä xuaát gia trong phaïm vi

Taêng-giaø-lam thì phaûi thöa vôùi taát caû Taêng ñöôïc

bieát. Neáu khoâng taäp hoïp ñöôïc thì daãn ñöông söï ñeán

töøng phoøng ñeå thöa cho bieát roài môùi caïo ñaàu.

Tröôøng hôïp taäp hoïp ñöôïc thì taùc baïch roài sau môùi

caïo ñaàu. Vaên taùc baïch nhö sau:

‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Ngöôøi naøy teân

laø… muoán caàu toâi teân laø… caïo toùc. Neáu thôøi gian

thích hôïp ñoái vôùi Taêng, Taêng chaáp thuaän cho

ngöôøi naøy teân laø… caïo toùc. Ñaây laø lôøi caùo tri.

Luaät Taêng kyø thuyeát minh: Khoâng cho pheùp,

khoâng baïch Taêng maø ñoä ngöôøi xuaát gia, baïch vieäc

caïo ñaàu maø khoâng baïch vieäc xuaát gia phaïm toäi Vieät

tyø-ni. Caû hai ñeàu khoâng baïch, phaïm hai toäi Vieät tyø-

ni. Neáu ñoä ngoaøi cöông giôùi thì khoâng phaïm.

Vò A-xaø-leâ neân taùc baïch:

‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Ngöôøi naøy teân

laø… caàu Tyø-kheo teân laø… xuaát gia. Neáu thôøi gian


thích hôïp ñoái vôùi Taêng, Taêng chaáp thuaän cho

ngöôøi naøy teân laø… xuaát gia. Ñaây laø lôøi taùc baïch.

(Neáu khoâng ñuû boán Tyø-kheo trôû leân thì khoâng

neân taùc baïch).

Xuaát gia coù nghóa laø thoï 10 giôùi. Neáu khoâng thoï

10 giôùi, chæ caïo ñaàu, khoâng ñöôïc goïi laø xuaát gia.

Thoï 10 giôùi roài goïi laø phaùp ñoàng Sa-di vaäy.

Baïch roài, baûo hoï maëc aùo hoaïi saéc, troáng vai

maët, quyø goái chaép tay thöa raèng:

“Con teân laø… quay veà nöông vôùi Phaät, quay ve à

nöông vôùi Phaùp, quay veà nöông vôùi Taêng. Theo

ñöùc Nhö Lai xuaát gia. Tyø-kheo hieäu… laøm Hoøa

thöôïng. Ñöùc Nhö Lai baäc chí nhôn, Ñaúng chaùnh

giaùc, laø ñaáng Theá Toân cuûa con. (noùi 3 laàn).

“Con teân laø… quay veà nöông vôùi Phaät, quay veà

nöông vôùi Phaùp, quay veà nöông vôùi Taêng. Theo

Ñöùc Nhö Lai xuaát gia roài. Tyø-kheo hieäu… laøm Hoøa

thöôïng. Nhö Lai baäc chí chôn, Ñaúng chaùnh giaùc, laø

ñaáng Theá Toân cuûa con”. (noùi 3 laàn)

“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng saùt sanh, con

teân laø… cuõng troïn ñôøi khoâng saùt sanh.”

“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng troäm caép, con

teân laø… cuõng troïn ñôøi khoâng troäm caép.”

“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng daâm duïc, con

teân laø… cuõng troïn ñôøi khoâng daâm duïc”.

“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng noùi doái, con teân

laø… cuõng troïn ñôøi khoâng noùi doái”.

“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng uoáng röôïu, con

teân laø… cuõng troïn ñôøi khoâng uoáng röôïu”.

“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng ñeo traøng hoa

thôm, khoâng thoa ñoà thôm vaøo mình, con teân laø…

cuõng troïn ñôøi khoâng ñeo traøng hoa thôm, khoâng

thoa ñoà thôm vaøo mình.”

“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng ca muùa xöôùng

haùt, khoâng ñeán xem nghe, con teân laø… cuõng troïn

ñôøi khoâng ca muùa xöôùng haùt, khoâng ñeán xem

nghe”.

“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng ngoài giöôøng

cao roäng lôùn, con teân laø... cuõng troïn ñôøi khoâng

ngoài giöôøng cao roäng lôùn”.

“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng aên phi thôøi, con

teân laø… cuõng troïn ñôøi khoâng aên phi thôøi”.

“Nhö chö Phaät, troïn ñôøi khoâng caàm naém sanh

töôïng vaøng baïc, vaät baùu, con teân laø… cuõng troïn ñôøi

khoâng caàm naém sanh töôïng7, vaøng baïc, vaät baùu”.

Ba phaùp Quy y vaø Möôøi giôùi treân ñeàu do Thaày

A-xaø-leâ höôùng daãn noùi. Keá tieáp ngaøi A-xaø-leâ daïy:

‚OÂng nay ñaõ thoï 10 giôùi Sa-di roài, neân troïn ñôøi

vaâng giöõ ñöøng ñeå traùi phaïm. Neân cuùng döôøng Tam

Baûo. Taát caû nhöõng ñieàu nhö phaùp Hoøa thöôïng vaø A-

xaø-leâ daïy baûo khoâng ñöôïc traùi nghòch. Taâm thöôøng

cung kính baäc thöôïng, trung, haï toïa. Sieâng naêng

7 Sanh töôïng 生像: Pāli. jātarūpa, chæ vaøng nguyeân, chöa cheá

bieán.


caàu hoïc toïa thieàn, tuïng kinh. Yeåm trôï vieäc laøm

phöôùc. Ñoùng cöûa ba ñöôøng döõ, môõ ngoû Nieát-baøn.

Ñoái vôùi caùc phaùp cuûa Tyø-kheo neân taêng tröôûng

Chaùnh nghieäp ñeå ñaït ñeán boán ñaïo quaû‛.

(Thoï giôùi Sa-di phaûi ñuû 2 thaày ‘Hoøa thöôïng vaø

A-xaø-leâ’. Nhö ngaøi Xaù-lôïi-phaát laøm Hoøa thöôïng,

ngaøi Muïc-kieàn-lieân laøm Xaø-leâ truyeàn giôùi trong giôùi

ñaøn La-haàu-la thoï giôùi Sa-di vaäy. La-haàu-la coøn

theá, caùc truôøng hôïp khaùc neân bieát).

Hoûi: Döïa vaøo phaùp Sa-di thaäp giôùi thì tröôùc heát

thoï Tam quy, Nguõ giôùi roài thuyeát 10 giôùi xuaát gia,

laø quy cuû chaùnh yeáu cuûa Phaät. Giaû nhö coù keû baïch

y, muoán caàu xuaát gia, khoâng thoï 5 giôùi, voäi thoï 10

giôùi, nhö vaäy coù ñuùng phaùp khoâng?

Ñaùp: Neáu ñaõ thoï 5 giôùi thì neân cho caïo ñaàu roài

thoï 10 giôùi. Neáu chöa thoï 5 giôùi thì tröôùc heát cho

thoï 5 giôùi roài caïo toùc, thuyeát 10 giôùi. Tröôøng hôïp

khoâng thoï 5 giôùi, voäi noùi 10 giôùi ñoàng nhö khoâng

thoï 10 giôùi maø thoï Cuï tuùc giôùi thì ngöôøi naøy tuy

ñaéc giôùi, nhöng hai thaày Hoøa thöôïng vaø Xaø-leâ maéc

toäi vaäy.


Phoøng xaù, ngoïa cuï phaân phoái cho Sa-di, theo

thöù töï sau Tyø-kheo haï toïa. Khoâng ñöôïc khieán Sa-di

8 Töù phaàn luaät 34, phaàn thöù hai Kieàn-ñoä thoï giôùi, tr. 809c25,

Ñaïi 22n1428.

ngoài naèm treân giöôøng daây. Neáu hoï coù theå giöõ gìn

khoâng nhô nhôùp thì cho hoï naèm ngoài.

Phaàn thöù tö9 thuyeát minh:

Sa-di neân laáy tuoåi ñôøi laøm thöù töï. Neáu tuoåi ñôøi

baèng nhau thì laáy tuoåi ñaïo töùc tuoåi xuaát gia laøm thöù

töï.

Luaät Taêng kyø thuyeát minh:

Sa-di nhoû nhaát laø 7 tuoåi. Neáu 7 tuoåi maø khoâng

bieát toát xaáu ñeàu khoâng neân cho xuaát gia. Giaø nhaát

laø quaù 70 tuoåi maø coù theå laøm ñöôïc coâng vieäc. Neáu

döôùi 70 tuoåi maø khoâng laøm ñöôïc vieäc gì, naèm ngoài

phaûi nhôø ngöôøi, ñeàu khoâng neân cho xuaát gia. Neáu

tuoåi 70 maø maïnh khoeû, coù theå tu taäp vaø laøm caùc

vieäc thì neân cho xuaát gia. Khi xuaát gia neân caïo raâu

tröôùc roài caïo toùc sau.

Ñoái vôùi ngöôøi caàu xuaát gia khoâng neân noùi xuaát

gia söôùng, neân noùi xuaát gia khoå. Töø vieäc aên ñeán

vieäc nguû ñeàu thieáu thoán. Thöùc nhieàu, oâng coù chòu

ñöôïc khoâng? Neáu hoï noùi ñöôïc, thì cho caïo toùc.

Töø 7 tuoåi ñeán 13 tuoåi goïi laø Khu oâ Sa-di.

Töø 14 tuoåi ñeán 19 tuoåi goïi laø ÖÙng phaùp Sa-di.

Töø 20 tuoåi ñeán 70 tuoåi goïi laø Danh töï Sa-di.

9 Töù phaàn luaät 50, phaàn thöù tö Kieàn-ñoä phoøng xaù, tr. 940b18,

Ñaïi 22n1428.


Vaät thöïc vaø y phuïc phi thôøi thì cung caáp nhö

nhau. Y an cö thì cho nhaän 1/2 hay 1/3 so vôùi Tyø-

kheo.

Caên baûn ni-ñaø-na thuyeát minh:

Môùi 6 tuoåi tuy coù theå ñuoåi quaï ñöôïc cuõng khoâng

cho xuaát gia. Duø 7 tuoåi maø khoâng theå ñuoåi quaï ñöôïc

thì cuõng khoâng cho xuaát gia.

Hoûi: Kinh Xuaát gia coâng ñöùc noùi: ‚Trong coõi

Dieâm-phuø-ñeà, neáu coù ngöôøi xuaát gia trì giôùi, moät

ngaøy

moät ñeâm cho ñeán giaây laùt thanh tònh thì lôïi ích

khoâng xieát keå. Neáu ai gaây trôû ngaïi ngaên chaën vieäc

xuaát gia aáy, töùc laø cöôùp ñoaït voâ löôïng thieän taøi,

phaûi nhaän laáy aùc quaû‛. Nay luaät Taêng kyø laïi noùi:

‚Ñoái vôùi ngöôøi caàu xin xuaát gia, khoâng neân noùi xuaát

gia söôùng, neân noùi xuaát gia khoå v.v…‛ nhö vaäy coù

phaûi laø caûn trôû ngaên chaën vieäc xuaát gia khoâng?

Ñaùp: Ñoái vôùi ngöôøi tín taâm xuaát gia thì khoâng

trôû ngaïi. Keû taø taâm nhaäp ñaïo, caàn phaûi gaïn loïc.

Ñoái vôùi ngöôøi thieän taâm maø trôû ngaïi thì laøm cho hoï

thoái maát thieän caên, maø neáu khoâng gaïn loïc thì seõ

laøm cho Phaät phaùp bò baïi hoaïi. Hôn nöõa, trong

kinh chæ khuyeân thaân höõu quyeán thuoäc khoâng neân

caûn trôû hoï; trong luaät laïi daïy Hoøa thöôïng vaø A-xaø-

leâ khoâng ñöôïc nhieáp thoï moät caùch böøa baõi.

Luaät Thieän kieán noùi roõ:

Sa-di phaïm phaûi 10 ñieàu aùc sau ñaây caàn phaûi

dieät taãn: Saùt, ñaïo, daâm, khi (löøa doái), uoáng röôïu,

huyû baùng Phaät, Phaùp, Taêng, taø kieán, oá ni. Chín

ñieàu tröôùc caûi quaù khoâng laøm laïi coøn coù theå cho thoï

Cuï. Ñieàu choùt nhaát quyeát khoâng theå ñöôïc.

Döïa vaøo luaän Taùt-baø-ña thì ngöôøi naøo phaïm

troïng giôùi trong 5 giôùi hay 8 giôùi coøn khoâng theå

thaúng tieán treân vaán ñeà tu haønh ñöôïc, huoáng chi laø

Sa-di. Nay noùi raèng ‚coù theå cho thoï Cuï‛ laø ñaët

naëng ôû choã saùm hoái, khoâng laøm laïi. Cuõng nhö Tyø-

kheo, tuyeät nhieân khoâng che giaáu, sau khi phaïm

giôùi, ñöôïc cho hoïc giôùi vaäy. Trong chöùc naêng Hoøa

thöôïng, ñaëc bieät giöõ kín ñieàu naøy, ñöøng ñeå cho Sa-

di troäm bieát vaäy.

Hoûi: Khi chính thöùc thoï giôùi taïi sao Hoøa thöôïng

laïi khoâng thuyeát giôùi? Ñoaïn sau laïi noùi: Hoøa

thöôïng khoâng coù maët cuõng ñaéc giôùi. Giaû nhö vò A-

xaø-leâ khoâng coù maët, Hoøa thöôïng coù theå thay theá

truyeàn trao ñöôïc khoâng?

Ñaùp: Thoï giôùi tuy nöông nôi Hoøa thöôïng nhöng

thöïc hieän baïch Yeát-ma aét phaûi nöông vò A-xaø-leâ.

Ñieåm chính yeáu trong giôùi phaùp xuaát gia, quan heä

nôi Taêng luaân, chöù khoâng cho pheùp truyeàn thoï moät

caùch rieâng tö vaäy. Neáu höùa khaû cho vò Hoøa thöôïng

töï noùi thì vò Yeát-ma trôû thaønh voâ quyeàn. Nhö theá

aét coù caùi loãi loän xoän trong vaán ñeà ñoä ngöôøi xuaát gia.


B. THUYEÁT MINH PHAÙP THÆNH HOAØ THÖÔÏNG VAØ VAÁN

TROÏNG NAÏN

Kieàn-ñoä thoï giôùi10

noùi raèng:

Luùc baáy giôø coù nhöõng ngöôøi xuaát gia hoïc ñaïo,

khoâng ñöôïc daïy doã, ñaùnh maát oai nghi, maët y

khoâng ngay ngaén, khaát thöïc khoâng nhö phaùp, khaép

nôi thoï ñoà aên baát tònh. Hoaëc nhaän baùt baát tònh aên,

trong böõa aên keâu noùi oàn aøo nhö Baø-la-moân nhoùm

hoïp. Coù Tyø-kheo beänh, khoâng ngöôøi chaêm soùc cho

ñeán maïng chung, caùc Tyø-kheo baïch Phaät, Phaät daïy:

‚Töø nay cho pheùp coù Hoøa thöôïng. Hoøa thöôïng ñoái

vôùi ñeä töû coù yù nieäm nhö con thô. Ñeä töû thôø Hoøa

thöôïng vôùi yù nieäm nhö thôø cha; cuøng nhau kính neå,

cuøng nhau saên soùc. Coù vaäy Chaùnh phaùp môùi ñöôïc

laâu beàn, ñieàu lôïi ích theâm roäng lôùn.‛

Nghi leã thænh Hoøa thöôïng: Ñaép y troáng vai maët,

quyø goái, chaép tay, taùc baïch:

‚Con teân laø… nay thænh Ñaïi ñöùc laøm Hoøa

thöôïng. Xin Ñaïi ñöùc vì con laøm Hoøa thöôïng. Con

nöông nôi Ñaïi ñöùc ñöôïc thoï giôùi Cuï tuùc‛. (thöa 3

laàn)

Hoøa thöôïng neân traû lôøi:

‚Chaáp thuaän (khaû dó)!‛ Hoaëc noùi: ‚Toâi seõ daïy

baûo oâng!‛ Hoaëc noùi: ‚Thanh tònh chôù buoâng lung!‛

10 Töù phaàn luaät 33, phaàn thöù hai Kieàn-ñoä thoï giôùi, tr. 799b25,

Ñaïi 22n1428.

Khi môùi caïo toùc xuaát gia, cuõng neân thænh Hoøa

thöôïng nhö vaäy. Chæ ñoåi lôøi: ‚Con nöông nôi Ñaïi

ñöùc ñeå ñöôïc xuaát gia thoï giôùi‛.

Neáu vò Hoøa thöôïng khi thoï 10 giôùi coøn soáng, thì

khoâng neân thænh Hoøa thöôïng khaùc.

Neáu thoï giôùi Cuï tuùc maø vò Hoøa thöôïng tuyeàn 10

giôùi hoaëc ñi xa, hoaëc maïng chung, hoaëc xaû giôùi,

hoaëc bò dieät taãn, khoâng coøn ñeå nöông töïa nöõa thì

phaûi choïn löïa moät ñaïi Tyø-kheo ñeå thænh laøm Hoøa

thöôïng cho mình.

Luaät ñònh: phaûi hoûi 13 naïn söï, tröôùc khi Baïch

töù yeát-ma truyeàn trao giôùi Cuï tuùc (phaûi giaûi thích

cho giôùi töû hieåu roõ töøng vaán ñeà moät, tröôùc khi hoï

traû lôøi).

13 naïn söï:

1) OÂng coù phaïm bieân toäi khoâng? (bieân toäi laø caùi

toäi bò loaïi qua moät beân). Ngoaøi töøng thoï Phaät giôùi,

phaïm töù troïng caám, bò loaïi ra ngoaøi bieån cuûa Phaät

phaùp. (Neáu phaù troïng giôùi trong 10 giôùi, 8 giôùi hay

5 giôùi, thaønh taâm saùm hoái, coù theå tha thöù, chöù phaù

troïng giôùi trong Cuï tuùc giôùi (daønh cho vò tu xuaát

muoán tu laïi thì vónh vieãn khoâng cho pheùp thoï cuï

vaäy).

2) OÂng coù phaù phaïm haïnh cuûa ngöôøi khoâng?

(chính mình chöa thoï giôùi cuûa Phaät maø phaù tònh

haïnh cuûa ngöôøi ñeä töû Phaät trì giôùi thì goïi laø phaù

phaïm haïnh. Tröôøng hôïp neáu phaù phaïm haïnh cuûa 5


chuùng thì cho pheùp saùm hoái. Nhöng neáu phaù hoaïi

phaïm haïnh cuûa Tyø-kheo hay Tyø-kheo-ni thì khoâng

theå saùm hoái ñöôïc).

3) OÂng coù phaûi laø ngöôøi vaøo ñaïo vôùi taâm laøm

giaëc khoâng? (khi laøm cö só hay Sa-di leùn nghe Yeát-

ma thuyeát giôùi, ñoàng döï vaøo Taêng söï thì goïi laø vaøo

ñaïo vôùi taâm laøm giaëc ‘ngöôøi aên caép Chaùnh phaùp’).

(Luaät Taêng kyø noùi: Neáu leùn nghe maø khoâng

hieåu roõ ñaàu ñuoâi thì ñöôïc thoï Cuï tuùc).

4) OÂng coù phaù noäi ngoaïi ñaïo khoâng? (töùc chæ cho

ngöôøi töø ngoaïi ñaïo vaøo xin thoï Cuï tuùc giôùi, roài trôû

laïi ngoaïi ñaïo, nay xin thoï Cuï tuùc giôùi laïi. Keû aáy töùc

laø keû phaù noäi ngoaïi ñaïo).

5) OÂng coù phaûi laø huyønh moân khoâng? (töùc laø

haïng ngöôøi khoâng phaûi ñaøn oâng, cuõng khoâng phaûi

ñaøn baø).

6) OÂng khoâng phaûi laø keû gieát cha chöù? (Tröôøng

hôïp gieát cha gheû, cha nuoâi coøn coù theå cho saùm hoái,

chöù gieát cha ñeû cuûa mình thì khoâng dung cho saùm

hoái ñöôïc).

7) OÂng khoâng phaûi laø ngöôøi gieát meï chöù? (Nhö

tröôøng hôïp ñoái vôùi cha noùi treân, gieát meï ñeû khoâng

cho saùm hoái).

8) OÂng khoâng phaûi laø ngöôøi gieát A-la-haùn chöù?

(Neáu gieát ngöôøi chöùng ba quaû döôùi coøn coù theå cho

saùm hoái, chöù gieát ngöôøi voâ hoïc chöùng quaû thöù tö

thì khoâng cho saùm hoái vaäy).

9) OÂng khoâng phaûi laø ngöôøi phaù Taêng chöù?

(Neáu phaù Phaùp luaân Taêng vai chuû vai phuï vaø phaù

Yeát-ma Taêng vai chuû, hoaøn tuïc roài trôû laïi thì khoâng

cho thoï Cuï. Neáu phaù Yeát-ma Taêng vai phuï, roài trôû

laïi thì cho thoï Cuï ñöôïc).

10) OÂng khoâng phaûi laø keû aùc taâm laøm thaân Phaät

ra maùu chöù? (Naïn naøy sau khi Phaät dieät ñoä, y theo

vaên cuõ maø noùi. Nay ta coù theå hoûi: OÂng khoâng phaûi

laø keû aùc taâm huûy baùng hình töôïng Phaät chöù? Neáu

coù cuõng thaønh troïng naïn).

11) OÂng khoâng phaûi laø keû phi nhôn chöù?

(Tröôøng hôïp Trôøi, Tu-la, quyû thaàn, bieán laøm hình

ngöôøi caàu thoï Cuï tuùc giôùi thì khoâng ñaéc giôùi).

12) OÂng khoâng phaûi laø suùc sanh chöù? (Tröôøng

hôïp roàng v.v… bieán laøm hình ngöôøi caàu thoï Cuï tuùc

giôùi, cuõng khoâng ñaéc giôùi).

13) OÂng khoâng phaûi laø ngöôøi coù hai hình chöù?

(Chæ cho ngöôøi moät thaân maø ñuû caû hai caên nam vaø

nöõ).

C. PHÖÔNG PHAÙP ÑAÊNG ÑAØN THOÏ CUÏ

Phaàn thöù hai11

noùi roõ:

Coù 3 haïng ngöôøi khoâng ñöôïc thoï Cuï:

1) Haïng ngöôøi khoâng chòu xöng teân mình.

2) Haïng ngöôøi khoâng xöng teân Hoøa thöôïng.

11 Töù phaàn luaät 35, phaàn thöù hai Kieàn-ñoä thoï giôùi, tr. 813c07,

Ñaïi 22n1428.


3) Haïng ngöôøi khoâng chòu caàu xin giôùi.

Khi thoï giôùi Cuï tuùc khoâng maëc aùo cuûa cö só, aùo

cuûa ngoaïi ñaïo vaø trang söùc nhöõng ñoà trang nghieâm

thaân.

Khoâng ñöôïc cho ngöôøi say nguû, say röôïu, ñieân

cuoàng, loaõ hình, saân nhueá thoï giôùi Cuï tuùc.

Khoâng ñöôïc cöôõng böùc ngöôøi ta thoï giôùi Cuï tuùc.

Khoâng ñöôïc trao giôùi Cuï tuùc cho ngöôøi: töù chi,

saùu caên khoâng ñuû, hình töôùng xaáu xí, nhieàu beänh

hoaïn, laøm nhô nhôùp chuùng Taêng, nhöõng ngöôøi nhö

theá ñeàu khoâng ñöôïc thoï Cuï.

Thaày vaø ñeä töû phaûi laø ngöôøi hôïp phaùp (maõn soá

hay tuùc soá). ÔÛ trong khoâng trung, khoâng hieän hình,

ôû ngoaøi taàm nghe thaáy, ôû ngoaøi cöông giôùi, ñeàu

khoâng goïi laø thoï Cuï.

Tröôøng hôïp khoâng thoï giôùi Sa-di tröôùc maø thoï

giôùi Cuï tuùc thì ñöông söï ñaéc giôùi nhöng chuùng Taêng

phaïm toäi.

Sau khi vò Hoøa thöôïng xeùt bieát oâng Sa-di khoâng

coù 13 naïn söï roài thì chuaån bò y, baùt, choïn thænh hai

thaày Yeát-ma vaø Giaùo thoï vôùi caùc Toân chöùng, nhieân

haäu môùi ñaêng ñaøn.

Höôùng daãn ngöôøi caàu thoï giôùi ñöùng choã maét

thaáy maø tai khoâng nghe. Vò Yeát-ma phaûi taùc baïch

sai vò Giaùo thoï. Vaên taùc baïch:

“Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Sa-di phaùp danh

laø… theo Hoøa thöôïng hieäu laø… caàu thoï giôùi Cuï tuùc.

Neáu thôøi gian thích hôïp ñoái vôùi Taêng, Taêng chaáp

thuaän Tyø-kheo hieäu laø… laøm thaày Giaùo thoï. Ñaây laø

lôøi taùc baïch‛.

Thaày Giaùo thoï ñöôïc sai, ñeán choã ngöôøi caàu thoï

Cuï tuùc giôùi noùi: ‚Ñaây laø y An-ñaø-hoäi, Uaát-ña-la-

taêng, Taêng-giaø-leâ, vaø ñaây laø baùt-ña-la12

, oâng coù ñuû

khoâng?‛

Vò caàu thoï giôùi thöa: ‚Daï, coù ñuû‛.

Vò Giaùo thoï tieáp tuïc noùi: ‚Thieän nam töû laéng

nghe! Baây giôø laø luùc chí thaønh, luùc caàn noùi thaät.

Nay toâi seõ hoûi oâng; oâng tuøy theo caâu hoûi cuûa toâi maø

ñaùp. Neáu khoâng thì cöù noùi laø khoâng. Neáu coù thì cöù

noùi laø coù:

- OÂng teân gì?

- Con phaùp danh laø…

- Hoøa thöôïng oâng laø ai ?

- …

- Tuoåi oâng ñuû 20 chöa?

- …

- Y, baùt ñuû khoâng?

- …

- Cha meï oâng coù cho pheùp khoâng?

12 Baùt-ña-la 钵多羅: Skt. Pātra, chỉ chung caùc thöù cheùn baùt, taát

caû nhöõng thöù duøng ñeå ñöïng caùc thöùc aên vaø uoáng (Yeát-ma yeáu

chæ, HT Thích Ñoãng Minh bieân taäp).


- …

(Neáu cha meï qua ñôøi cuõng noùi roõ).

- OÂng coù thieáu nôï ai khoâng ?

- …

- OÂng coù phaûi laø ñaày tôù khoâng?

- …

(Neáu laø ñaày tôù maø chuû cho pheùp cuõng noùi roõ).

- OÂng coù phaûi laø ngöôøi taïi chöùc khoâng ?

- …

(Coøn taïi chöùc ñöôïc caáp treân ñoàng yù cuõng noùi

roõ).

- OÂng coù phaûi laø baäc tröôïng phu khoâng?

- ...

(Tröôïng phu coù nghóa laø ngöôøi nam töû).

- Tröôïng phu coù nhöõng beänh nan y khoâng?

- ...

(Keå roõ 5 thöù beänh nan y).‛

Ngaøi Giaùo thoï noùi tieáp: ‚Nhö toâi vöøa hoûi oâng.

Laùt nöõa, giöõa Taêng cuõng seõ hoûi nhö vaäy. OÂng traû

lôøi vôùi toâi nhö theá naøo, giöõa Taêng oâng cuõng traû lôøi

nhö vaäy.‛

Vò Giaùo thoï noùi nhö vaäy roài, trôû laïi vaøo giöõa

Taêng, oai nghi nhö thöôøng leä, ñöùng nôi vò trí voùi

tay ñeán Taêng, taùc baïch nhö theá naøy:

‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Sa-di phaùp danh

laø… theo Hoøa thöôïng hieäu laø… caàu thoï giôùi Cuï tuùc.

Neáu thôøi gian thích hôïp ñoái vôùi Taêng, Taêng chaáp

thuaän, toâi ñaõ hoûi naïn söï xong. Xin pheùp cho Sa-di

vaøo. Ñaây laø lôøi taùc baïch‛.

Baïch xong, quay ra, ra hieäu cho ngöôøi caàu thoï

giôùi vaøo giöõa Taêng. Vì hoï böng y baùt, baûo hoï ñaûnh

leã Taêng; daïy hoï ñeán tröôùc vò Yeát-ma, quyø goái chaép

tay. Höôùng daãn hoï taùc baïch nhö sau:

‚Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Con phaùp danh

laø… Hoøa thöôïng hieäu laø… caàu thoï giôùi Cuï tuùc. Con

phaùp danh laø… nay theo chuùng Taêng caàu xin thoï

giôùi Cuï tuùc. Ngaøi Tyø-kheo hieäu laø… laøm Hoøa

thöôïng. Nguyeän Taêng thöông xoùt cöùu vôùt con‛.

(Caàu xin giôùi 3 laàn nhö vaäy).

Vò Yeát-ma taùc baïch:


laø… theo Tyø-kheo hieäu laø… caàu thoï Cuï tuùc giôùi; Sa-

di phaùp danh laø… nay theo chuùng Taêng xin thoï

giôùi Cuï tuùc. Tyø-kheo hieäu… laøm Hoøa thöôïng. Neáu

thôøi gian thích hôïp ñoái vôùi Taêng, Taêng chaáp

thuaän, toâi seõ hoûi caùc naïn söï. Ñaây laø lôøi taùc baïch‛.

Roài vò Yeát-ma hoûi giôùi töû: ‚Thieän nam töû laéng

nghe! Baây giôø laø luùc chí thaønh, luùc caàn noùi thaät.

Toâi nay hoûi oâng. OÂng tuøy theo caâu hoûi cuûa toâi maø

ñaùp. Neáu khoâng thì cöù noùi laø khoâng. Neáu coù thì noùi

laø coù:

- Phaùp danh oâng laø gì? - Hoøa thöôïng oâng laø ai? -

OÂng ñuû 20 tuoåi chöa? - Y, baùt oâng ñuû khoâng? - Cha

meï oâng coù cho pheùp khoâng? - OÂng coù thieáu nôï ai


khoâng? - OÂng coù phaûi laø ñaày tôù khoâng? - OÂng coù

phaûi laø ngöôøi taïi chöùc khoâng? - OÂng coù phaûi laø baäc

tröôïng phu khoâng? - Tröôïng phu coù nhöõng beänh:

huûi, ung thö, huûi traéng, caøn tieâu, ñieân cuoàng khoâng?

(Hoûi vaø ñaùp nhö tröôùc ñaõ trình baøy).

Nhieân haäu Baïch töù Yeát-ma nhö sau:


laø… theo Tyø-kheo hieäu laø… caàu thoï giôùi Cuï tuùc. Tyø-

kheo hieäu laø… laøm Hoøa thöôïng. Sa-di phaùp danh

laø… töï noùi thanh tònh khoâng coù caùc naïn söï, tuoåi ñuû

20, ba y, bình baùt coù ñuû. Neáu thôøi gian thích hôïp

ñoái vôùi Taêng, Taêng chaáp thuaän. Taêng nay truyeàn

trao giôùi Cuï tuùc cho Sa-di phaùp danh laø… Tyø-kheo

hieäu… laøm Hoøa thöôïng. Ñaây laø lôøi taùc baïch‛.

Vò Yeát-ma hoûi vaø chung quyeát:

“Xin Ñaïi ñöùc Taêng laéng nghe! Sa-di phaùp danh

laø… theo Tyø-kheo hieäu laø… caàu thoï Cuï tuùc giôùi. Sa-

di phaùp danh laø… nay theo chuùng Taêng xin thoï

giôùi Cuï tuùc. Tyø-kheo hieäu… laøm Hoøa thöôïng. Sa-di

phaùp danh laø… töï noùi thanh tònh khoâng coù naïn söï,

tuoåi ñuû 20, ba y, bình baùt coù ñuû. Taêng nay truyeàn

trao giôùi Cuï tuùc cho Sa-di phaùp danh laø… Tyø-kheo

hieäu… laøm Hoøa thöôïng. Tröôûng laõo naøo ñoàng yù

Taêng cho Sa-di phaùp danh laø… thoï giôùi Cuï tuùc, Tyø-

kheo hieäu… laøm Hoøa thöôïng thì im laëng. Ai khoâng

ñoàng yù xin noùi. Ñaây laø Yeát-ma laàn thöù nhaát” (Yeát-

ma laàn thöù nhì, laàn thöù ba cuõng noùi nhö vaäy).

‚Taêng ñaõ ñoàng yù cho Sa-di phaùp danh laø… thoï

giôùi Cuï tuùc. Tyø-kheo hieäu… laøm Hoøa thöôïng roài,

neân im laëng. Vieäc naøy toâi ghi nhaän nhö vaäy‛.

Luaät Nguõ phaàn noùi roõ:

Thoï giôùi roài, neân noùi raèng: ‚OÂng nay thoï giôùi

naêm naøo, thaùng naøo, ngaøy naøo, giôø naøo, vaán ñeà aáy

oâng phaûi nhôù troïn ñôøi‛.

Phaàn thöù hai13

noùi roõ:

Luùc baáy giôø coù moät Tyø-kheo thoï giôùi roài, caû

chuùng ñeàu veà (truù xöù). Rieâng oâng gaëp vôï cuõ haønh

baát tònh. Khi trôû veà trong chuùng, chuùng hoûi oâng taïi

sao ñi veà sau. OÂng keå laïi vieäc ñaõ laøm. Chuùng baûo

oâng mau mau ñi choã khaùc. OÂng noùi raèng: Taïi sao

khoâng noùi tröôùc vieäc aáy ñeå oâng ñöøng laøm?! Caùc Tyø-

kheo baïch Phaät, Phaät daïy: ‚Töø nay taùc Yeát-ma roài,

phaûi noùi 4 troïng giôùi tröôùc, ñeå traùnh teä naïn ñoù‛.

Luaän Taùt-baø-ña noùi roõ:

Baïch töù yeát-ma xong laø ñaéc giôùi. Coøn vaán ñeà noùi

töù y v.v… laø chæ ñeå trao cho söï hieåu bieát vaäy.

Truyeàn trao 4 troïng giôùi:

‚Thieän nam töû laéng nghe! Ñöùc Nhö Lai laø baäc

chí chôn Ñaúng chaùnh giaùc, noùi 4 phaùp Ba-la-di. Neáu

Tyø-kheo naøo phaïm moãi moät phaùp töùc khoâng phaûi laø

Sa-moân, khoâng phaûi chuûng töû hoï Thích .


Ñaïi 22n1428.


1) Khoâng ñöôïc phaïm daâm duïc, laøm haïnh baát

tònh. Neáu Tyø-kheo phaïm haïnh baát tònh, thoï phaùp

daâm duïc, cho ñeán cuøng vôùi suùc sanh thì cuõng

khoâng phaûi Sa-moân, khoâng phaûi Thích töû. Luùc baáy

giôø, Ñöùc Theá Toân noùi lôøi ví duï: Nhö ngöôøi bò chaët

ñaàu khoâng theå soáng laïi ñöôïc. Ty-kheo cuõng nhö

vaäy, phaïm phaùp Ba-la-di roài khoâng theå trôû laïi

thaønh haïnh Tyø-kheo ñöôïc. Vaán ñeà naøy, troïn ñôøi

oâng khoâng ñöôïc phaïm. OÂng coù theå giöõ ñöôïc hay

khoâng? Ñaùp: Coù theå.

2) Khoâng ñöôïc aên troäm cho ñeán moät coïng coû.

Neáu Tyø-kheo aên troäm cuûa ngöôøi 5 tieàn hay hôn 5

tieàn, hoaëc mình laáy, hoaëc daïy ngöôøi laáy, hoaëc töï

phaù, hoaëc daïy ngöôøi phaù, hoaëc töï chaët, hoaëc baûo

ngöôøi khaùc chaët, hoaëc ñoát, hoaëc choân, hoaëc thay

ñoåi maøu saéc, nhö vaäy khoâng phaûi laø Sa-moân,

khoâng phaûi laø Thích töû. Ví nhö caây Ña-la bò chaët

loõi, khoâng theå soáng trôû laïi. Tyø-kheo phaïm Ba-la-di

cuõng nhö vaäy, troïn ñôøi khoâng theå trôû laïi thaønh

haïnh cuûa Tyø-kheo. Vaán ñeà naøy, troïn ñôøi oâng

khoâng ñöôïc phaïm. OÂng coù theå giöõ ñöôïc hay

khoâng? Ñaùp: Coù theå.

3) Khoâng ñöôïc coá ñoaïn maïng chuùng sanh, cho

ñeán loaøi kieán. Neáu Tyø-kheo coá töï tay ñoaïn maïng

ngöôøi, caàm dao trao cho ngöôøi, baûo cheát, khen

cheát, khuyeân cheát, hoaëc cho uoáng thuoác ñoäc, hoaëc

laøm ñoïa thai, hoaëc truø eám cho cheát. Töï mình taïo

phöông tieän, hoaëc daïy ngöôøi khaùc laøm thì khoâng

phaûi haïnh Sa-moân, khoâng phaûi laø Thích töû. Lôøi ví

duï noùi raèng: Cuõng nhö caây kim bò söùt loã khoâng

theå söû duïng ñöôïc. Tyø-kheo cuõng nhö vaäy, phaïm

phaùp Ba-la-di, khoâng theå trôû laïi thaønh haïnh Tyø-

kheo ñöôïc. Vaán ñeà naøy, troïn ñôøi oâng khoâng ñöôïc

phaïm. OÂng coù theå giöõ ñöôïc hay khoâng? Ñaùp: Coù

theå.

4) Khoâng ñöôïc noùi doái, keå caû noùi ñuøa. Neáu Tyø-

kheo khoâng thaät, chaúng phaûi mình coù, töï noùi raèng

toâi ñaéc phaùp thöôïng nhôn, ñaéc thieàn, ñaéc giaûi

thoaùt, ñaéc ñònh, ñaéc boán khoâng ñònh, ñaéc quaû Tu-

ñaø-hoaøn, quaû Tö-ñaø-haøm, quaû A-na-haøm, quaû A-la-

haùn, trôøi, roàng, quyû, thaàn ñeán haàu. Nhö theá khoâng

phaûi laø Sa-moân, khoâng phaûi laø Thích töû. Trong ví

duï noùi: Thí nhö hoøn ñaù lôùn bò vôõ laøm hai, khoâng

theå lieàn laïi ñöôïc. Tyø-kheo cuõng nhö vaäy, phaïm

phaùp Ba-la-di, khoâng theå trôû laïi thaønh haïnh Tyø-

kheo ñöôïc. Vaán ñeà naøy, troïn ñôøi oâng khoâng ñöôïc

phaïm. OÂng coù theå giöõ ñöôïc hay khoâng? Ñaùp: Coù

theå.

(Treân ñaây laø boán troïng giôùi).

Baây giôø ñeán Töù y:

‚Thieän nam töû laéng nghe! Ñöùc Nhö Lai laø baäc

chí chôn Ñaúng chaùnh giaùc noùi phaùp Töù y. Tyø-kheo

nöông theo ñaây maø ñaëng xuaát gia thoï giôùi Cuï tuùc,

thaønh phaùp Tyø-kheo.

1) Tyø-kheo nöông theo y phaán taûo. Nöông nôi

ñaây ñaëng xuaát gia thoï giôùi Cuï tuùc, thaønh phaùp


cuûa Tyø-kheo. Vieäc naøy troïn ñôøi oâng coù theå giöõ

ñöôïc khoâng? Ñaùp: Coù theå.

Tröôøng hôïp ñöôïc cuûa dö, Ñaøn-vieät cho y, y bò caét

hö thì ñöôïc nhaän.

2) Tyø-kheo nöông theo neáp soáng khaát thöïc. Tyø-

kheo nöông nôi ñaây ñaëng xuaát gia thoï giôùi Cuï tuùc,

thaønh phaùp cuûa Tyø-kheo. Vieäc naøy troïn ñôøi oâng

coù theå giöõ ñöôïc khoâng? Ñaùp: Coù theå.

Tröôøng hôïp ñöôïc cuûa dö, hoaëc Taêng sai thoï

thöïc, hoaëc Ñaøn-vieät daâng cuùng nhöõng ngaøy chay,

hoaëc laø Taêng thöôøng thænh hay Ñaøn-vieät thænh thì

ñöôïc thoï.

3) Nöông nôi döôùi goác caây, Tyø-kheo nöông nôi

ñaây ñaëng xuaát gia thoï giôùi Cuï tuùc, thaønh phaùp

cuûa Tyø-kheo. Vieäc naøy troïn ñôøi oâng coù theå giöõ

ñöôïc khoâng? Ñaùp: Coù theå.

Tröôøng hôïp ñöôïc cuûa dö, hoaëc phoøng rieâng, nôi

nghæ taïm phoøng nhoû, hai phoøng moät cöûa thì ñöôïc

thoï.

4) Nöông nôi caùc loaïi thuoác huû laïn14

, Tyø-kheo

nöông nôi ñaây ñaëng xuaát gia, thoï giôùi Cuï tuùc,

thaønh phaùp cuûa Tyø-kheo. Vieäc naøy troïn ñôøi oâng

coù theå giöõ ñöôïc khoâng? Ñaùp: Coù theå.

14 Huû laïn döôïc 腐爛藥: ñöôïc hieåu theo nghóa ñen laø ‚thuoác muït

naùt‛… loaïi thuoác ñöôïc ruùt ra töø tinh daàu hoaëc tinh coát cuûa caùc

loaïi thaûo moäc. (trích cht. Yeát-ma yeáu chæ, HT Thích Ñoãng

Minh bieân soaïn).

Tröôøng hôïp ñöôïc cuûa lôïi, söõa, daàu, söõa soáng,

ñöôøng hay ñöôøng pheøn thì ñöôïc thoï.

Lôøi giaùo huaán keát thuùc:

‚OÂng ñaõ thoï giôùi roài, Baïch töù yeát-ma thaønh töïu

ñuùng phaùp. Thöïc haønh ñuùng caùch. Hoøa thöôïng nhö

phaùp. A-xaø-leâ nhö phaùp. Chuùng Taêng ñaày ñuû ñuùng

phaùp. OÂng neân kheùo thoï hoïc giaùo phaùp. Neân

khuyeán hoùa vieäc laøm phöôùc, tu boå Thaùp, cuùng

döôøng Phaät phaùp chuùng Taêng. Hoøa thöôïng, A-xaø-leâ,

nhöõng gì quyù vò daïy ñuùng nhö phaùp, khoâng ñöôïc

traùi nghòch. Caàn hoïc hoûi, tuïng kinh, sieâng naêng caàu

phöông tieän. Trong giaùo phaùp cuûa Phaät caàu chöùng

quaû Tu-ñaø-hoaøn, Tö-ñaø-haøm, A-na-haøm, A-la-haùn.

Coù nhö vaäy, sô taâm xuaát gia cuûa oâng môùi khoâng

luoáng uoång, quaû baùo khoâng tuyeät. Nhöõng gì oâng

chöa bieát neân hoûi Hoøa thöôïng, A-xaø-leâ.

(Keát thuùc hoài höôùng xong, baûo giôùi töû ra tröôùc,

Thaäp sö tuaàn töï ra. Haùn vaên goïi laø ‚maït vò tieân

haønh‛).

D. PHÖÔNG PHAÙP ÑAÉC GIÔÙI VAØ KHOÂNG ÑAÉC GIÔÙI

Phaàn thöù hai15

noùi roõ:

Tröôøng hôïp gaëp taùm naïn vaø caùc nhaân duyeân

khaùc thì cho pheùp moãi laàn taùc phaùp Yeát-ma hai,

hoaëc ba ngöôøi giôùi töû chöù khoâng ñöôïc nhieàu hôn.


Ñaïi 22n1428.


(Taùm naïn laø: Vöông, taëc, thuûy, hoûa, beänh, nhôn,

phi nhôn, coù truøng. Caùc nhaân duyeân khaùc laø:

Chuùng ñoâng maø toïa cuï ít, hoaëc phoøng xaù ít maø trôøi

möa luõ doät).

Luaät Thaäp tuïng noùi:

Khoâng ñöôïc cho boán ngöôøi thoï ñaïi giôùi moät laàn.

Caên baûn taïp söï noùi:

Khoâng ñöôïc boán ngöôøi ñoàng thoï Tyø-kheo (caän

vieân). Vì sao? Chuùng naøy taùc Yeát-ma cho chuùng kia,

lyù traùi vaäy.


Cho pheùp khi Boá-taùt, Töï töù, Taêng taäp hôïp, thoï

giôùi Cuï tuùc. Khoâng neân vì moät vieäc nhoû laøm trôû

ngaïi ngöôøi thoï giôùi. Ngöôøi naøo ñeán tröôùc nôi ñòa

ñieåm thoï giôùi thì cho thoï giôùi tröôùc. Tröôøng hôïp hai

ngöôøi cuøng moät tuoåi thì cho vò naøo ñeä töû cuûa Hoøa

thöôïng cao haï hôn thoï tröôùc.

(Trong ñaøn giôùi, boá trí moät mình vò taùc phaùp

Yeát-ma ngoài giöõa. Hoaëc coù hai Tyø-kheo, moãi ngöôøi

daãn moät Sa-di ñeán caàu thoï giôùi thì cho vò ñeä töû cuûa

Hoøa thöôïng giôùi laïp lôùn hôn thoï tröôùc. Ñieàu neân

bieát laø khi truyeàn giôùi Cuï tuùc cho oâng Sa-di naøy thì

vò Hoøa thöôïng kia ñoùng vai Toân chöùng. Ngöôïc laïi,

khi truyeàn giôùi Cuï tuùc cho oâng Sa-di kia thì vò Hoøa

thöôïng naøy ñoùng vai Toân chöùng).

Neáu Hoøa thöôïng laïi ñoàng. (Caâu naøy coù hai yù:

- Hai vò Hoøa thöôïng giôùi laïp ñoàng nhau.

- Coù vò ñöùc ñoä vaø hieåu bieát hôn.

Tröôøng hôïp nhö Ngaøi Öu-ba-ly, Xaù-lôïi-phaát v.v…

thì höùa cho moät naêm ñöôïc ñoä hai hay ba ngöôøi ñeä

töû).

Moãi laàn Yeát-ma, ngöôøi naøo goïi teân tröôùc thì cho

thoï tröôùc. (Nhö hai ngöôøi sinh ñoâi, ñöùa ra ngoaøi

baøo thai tröôùc ñoùng vai anh vaäy). Tröôøng hôïp ba

ngöôøi cuõng nhö vaäy. Bao nhieâu söï vieäc khaùc cuõng coù

theå Yeát-ma moãi laàn chæ ba ngöôøi. Taát caû khoâng

ñöôïc Yeát-ma moãi laàn boán ngöôøi.

Phaàn thöù hai16

noùi roõ:

Khoâng coù Hoøa thöôïng, khoâng ñöôïc thoï giôùi.


Neáu khoâng coù Hoøa thöôïng maø cho thoï giôùi thì

ngöôøi chuû ñoäng phaïm toäi Ñoät-kieát-la, giôùi töû khoâng

ñaéc giôùi.

Luaän Taùt-baø-ña noùi roõ:

Neáu tröôùc coù thænh Hoøa thöôïnng ñeå thoï 10 giôùi

phaùp, Hoøa thöôïng khoâng hieän tieàn cuõng ñaéc thaäp

giôùi. Tröôøng hôïp Hoøa thöôïng vieân tòch, giôùi töû bieát

thì khoâng ñaéc giôùi. Neáu giôùi töû khoâng bieát thì ñaéc

giôùi.


Ñaïi 22n1428.


Tröôøng hôïp Baïch töù yeát-ma thoï Cuï tuùc giôùi,

Hoøa thöôïng khoâng hieän tieàn, khoâng ñöôïc thoï giôùi,

vì Taêng soá khoâng ñuû vaäy. Neáu Taêng soá ñuû, daàu

khoâng coù Hoøa thöôïng, cuõng ñaéc giôùi.

Phaàn thöù hai17

noùi roõ:

Hai Hoøa thöôïng cho ñeán nhieàu Hoøa thöôïng cuõng

khoâng ñöôïc thoï giôùi. (Moät ngöôøi chæ coù moät Thaân

giaùo sö. Ví nhö cha ñeû khoâng theå coù nhieàu oâng

ñöôïc. Tröôøng hôïp ñoái vôùi vò giôùi töû naøy trong chöùc

naêng Hoøa thöôïng, nhöng ñoái vôùi vò giôùi töû kia laïi

laø Toân chöùng, ñeàu khoâng phaûi tröôøng hôïp naøy vaäy).

Hoøa thöôïng 9 tuoåi haï, ñöôïc goïi laø ñaéc giôùi,

nhöng chuùng Taêng coù toäi.

Boä Nam haûi kyù quy noùi raèng:

Vò Thaân giaùo sö, ñuû 10 haï môùi ñuùng lyù. coøn vò

Yeát-ma, vò Giaùo thoï vaø caùc vò khaùc thì ñeàu khoâng

nhaát ñònh vaäy.

Luaät nhieáp noùi roõ:

Nôi bieân ñòa coù theå coù möôøi vò maø söû duïng 5 vò

ñeå thoï giôùi Cuï tuùc thì chuùng Taêng maéc toäi Vieät

phaùp. Neáu chæ coù theå coù 5 vò maø duøng 5 vò thì ñöôïc

goïi laø thieän thoï.

Tröôøng hôïp chuùng Taêng khoâng ñuû thì khoâng

ñöôïc duøng Phaät tính vaøo cho ñuû soá. Vì Phaät-ñaø,


Ñaïi 22n1428.

Taêng-giaø, Baûo theå (theå baùu) coù khaùc. Neáu laø ngöôøi

cuoàng, ngöôøi ñieác vaø Thieân Thoï boä v.v… ñem tính

cho ñuû soá thì khoâng thaønh caän vieân. (Thieân Thoï boä

töùc laø boïn beø baïn cuûa Ñieàu-ñaït18

phaù Taêng).

Luaät Taùt-baø-ña noùi roõ:

Tröôøng hôïp baø Ñaïi AÙi Ñaïo, chaáp nhaän taùm

phaùp thoï giôùi, ñöùc Phaät khoâng cho ngöôøi laøm Hoøa

thöôïng, A-kyø-lôïi, nhöng coù theå goïi ngaøi A-Nan laø

A-kyø-lôïi, töùc laø A-xaø-leâ‛.

Caên baûn ni-ñaø-na noùi roõ:

Ngöôøi khoâng coù naïn söï maø töï noùi laø toâi coù naïn

söï. Ngöôøi aáy thoï caän vieân, caùc Bí-soâ maéc toäi Vieät

phaùp. Ngöôøi thaät coù naïn söï maø töï noùi laø toâi khoâng

coù naïn söï thì khoâng goïi laø thoï caän vieân, caùc Bí-soâ

khoâng phaïm. Neáu hoï noùi: ‚Ñöøng trao giôùi caän

vieân‛, caùc Bí-soâ maéc toäi Vieät phaùp. Chöa thoï 10

giôùi maø thoï caän vieân, ngöôøi aáy ñaéc giôùi, caùc Bí-soâ

maéc toäi Vieät phaùp. (Ñoàng vôùi quan ñieåm cuûa Töù

phaàn).

Phaàn thöù hai (luaät Töù phaàn) noùi roõ:

Giôùi töû naøo bieát vò Hoøa thöôïng ñoù khoâng trì giôùi

maø theo caàu thoï giôùi Cuï tuùc thì khoâng ñaéc giôùi, neáu

khoâng bieát thì ñaéc giôùi.


18 Ñieàu-ñaït: töùc Ñeà-baø-ñaït-ña (Skt. Devadatta), dòch laø Thieân

Thoï, Thieân Nhieät…


Tröôøng hôïp Hoøa thöôïng, A-xaø-leâ thoâi tu, sau

ñeán ñeä töû cuûa mình ñeå xin xuaát gia, thoï giôùi Cuï tuùc

laïi, vò ñeä töû neân cho y baùt vaø giuùp ñôõ cho coâng vieäc

ñöôïc thaønh töïu. Tröôøng hôïp aáy cuõng cho pheùp vò ñeä

töû laøm thaày truyeàn giôùi. Ngöôøi kia thoï giôùi laïi,

kính thaày ñuùng nhö phaùp, tuy tröôùc ñaây laø ñeä töû

cuûa mình.

Phaàn thöù hai (luaät Töù phaàn) noùi:

Tröôøng hôïp ngöôøi bò chuùng cöû toäi roài boû ñaïo,

sau trôû laïi xuaát gia, neáu töï thaáy toäi, neân cho thoï cuï.

Thaønh taâm saùm hoái neân giaûi Yeát-ma.

Luaän Taùt-baø-ña noùi:

Ngöôøi 60 tuoåi khoâng ñöôïc cho thoï ñaïi giôùi, chæ

neân cho thoï Sa-di.

Coù baûy caùch thoï giôùi:

1) Kieán ñeá thoï giôùi (tröôøng hôïp oâng Kieàu Traàn

Nhö vöøa hieåu roõ Thaùnh ñeá töùc goïi ñaéc giôùi).

2) Thieän lai ñaéc giôùi (tröôøng hôïp nhöõng vò tuùc

caên ñaày ñuû, vöøa gaëp Phaät, Phaät goïi laø Thieän lai Tyø-

kheo, lieàn ñaéc giôùi).

3) Tam ngöõ ñaéc giôùi (Phaät thaønh ñaïo chöa bao

laâu, coù ngöôøi gaëp Phaät, töï xöôùng leân raèng: ‚Toâi nay

quy y Phaät, quy y Phaùp, quy y Taêng‛, lieàn goïi laø

ñaéc giôùi).

4) Tam quy thoï giôùi (Taêng ñoaøn ñaàu tieân 1.250

vò Tyø-kheo, Phaät daïy ñi giaùo hoùa caùc phöông, coù

ngöôøi phaùt taâm xuaát gia, noùi Tam quy 3 laàn, lieàn

ñaéc giôùi).

5) Töï theä thoï giôùi (Nhö ngaøi Ma-ha Ca-dieáp ban

ñaàu xuaát gia chöa töøng gaëp Phaät, ngaøi töï theà raèng:

‚Trong theá gian naøy ai laø baäc toái Chaùnh giaùc laø

Thaày cuûa toâi, toâi laø ñeä töû.‛ Töùc goïi laø ñaéc giôùi. Ñaéc

giôùi roài sau môùi gaëp ñöùc Theá Toân).

6) Baùt phaùp thoï giôùi (baø Ñaïi AÙi Ñaïo cuøng 500

theå nöõ chaáp nhaän 8 phaùp ‚khoâng ñöôïc vöôït qua‛,

lieàn ñaéc giôùi).

7) Baïch töù yeát-ma ñaéc giôùi (töùc laø sau khi taùc

phaùp Yeát-ma 4 laàn lieàn ñaéc giôùi).

(Hoaëc khai cho Ni 8 laàn baïch Yeát-ma ñeå thoï

giôùi laø caùch ñaéc giôùi thöù 8. Tyø-kheo-ni Phaùp Döõ19

nhôø ngöôøi tín caån thay mình ñeán ñaïi Taêng thoï

Chaùnh phaùp Yeát-ma, goïi laø caùch ñaéc giôùi thöù 9, vaø

nôi bieân ñòa cho 5 ngöôøi truyeàn giôùi Cuï tuùc, goïi laø

caùch thöù 10, khoâng ñoàng nhau).

Phaät phaùp xöa nay ñeàu duøng caùch ñaéc giôùi Baïch

töù yeát-ma laøm toâng boån. Noù coù khaû naêng keá tuïc

ngoâi Tam baûo, taïo ra voâ bieân vieäc phöôùc lôïi. Cho

19 Tỳ-kheo-ni Phaùp Döõ laø ngöôøi ñeïp noåi tieáng trong xöù. Khi

hay tin naøng seõ xuaát gia thoï giôùi laøm Tỳ-kheo-ni, nhieàu thanh

nieân toå chöùc ñoùn ñöôøng baét coùc, do ñoù Phaät cho pheùp naøng gôûi

ngöôøi ñaïi dieän ñeán giöõa Taêng maø thoï, sau ñoù veà truyeàn laïi.

(Yeát-ma yeáu chæ, HT Thích Ñoãng Minh bieân soaïn).


neân trong baûy caùch ñaéc giôùi noù laø toái thaéng, toái

dieäu, quaù ö toân quí.

(Thieän lai, chæ haïn cuoäc nôi kim khaåu. Tam

ngöõ, Tam quy, chæ haïn cuoäc tröôùc khi chöa Baïch töù

yeát-ma. Taùm phaùp, chæ tröôøng hôïp 500 Tyø-kheo-ni

ñaàu tieân vaø baø Ñaïi AÙi Ñaïo. Töï theä, chæ mình ngaøi

Ñaïi Ca Dieáp, Kieán ñeá, chæ coù 5 vò Tyø-kheo ñaàu tieân.

Rieâng caùch Baïch töù yeát-ma ñaéc giôùi laø cöông laõnh

giaùo hoùa cuûa Phaät, khieán cho Chaùnh phaùp cöûu truï,

ñaïo quaû Ba thöøa khoâng chaám döùt vaäy).

Luaät Thaäp tuïng noùi raèng:

Ngöôøi naøo thoï ñaïi giôùi tröôùc duø chæ trong moät

chôùp nhoaùng (tu-du) cuõng neân môøi ngoài tröôùc, thoï

nöôùc vaø thöùc aên tröôùc.


Tyø-kheo naøo thaät söï chæ môùi moät haï, man khai

laø hai haï, döïa theo caáp baäc cuûa vò hai haï nhaän lôïi

döôõng thì tính thaønh tieàn maø phaïm troïng toäi, neáu

ñuùng nhö soá luaät ñaõ ñònh.

Boä Nam haûi kyù quy noùi:

Töø 16 thaùng Chín ñeán Raèm thaùng Gieâng laø muøa

Ñoâng (xöa goïi 16 thaùng Taùm ñeán raèm thaùng 12), töø

16 thaùng Gieâng ñeán 15 thaùng Naêm laø muøa Xuaân

(xöa goïi laø 16 thaùng 12 ñeán 15 thaùng Tö), töø 16

thaùng Naêm ñeán 15 thaùng Chín laø muøa möa (xöa goïi

laø 16 thaùng Tö ñeán 15 thaùng Taùm laø muøa Haï), töø

16 thaùng Saùu, trong voøng moät ngaøy ñeâm thôøi gian

choùt cuûa haäu an cö (xöa goïi laø 16 thaùng Naêm, trong

voøng moät ngaøy moät ñeâm ñoù maø thoï Cuï tuùc giôùi thì

cuõng ñöôïc thoï haäu an cö, cho ñeán maõn 3 thaùng,

ñöôïc tính laø moät haï. Ví nhö ngöôøi ñôøi ngaøy choùt

thaùng 12 sanh cuõng tính moät tuoåi. Ñaây laø thôøi gian

cuoái cuøng vaäy. Neáu 17 thaùng Naêm thoï Cuï tuùc giôùi

thì khoâng ñöôïc thoï haäu an cö, chæ goïi laø Tyø-kheo

chöa coù haï naøo. Ñôïi cho ñeán sang naêm môùi thoï

hoaëc tieàn an cö hoaëc haäu an cö, sau ba thaùng môùi

goïi laø Tyø-kheo moät haï. Ví nhö ngöôøi ñôøi, saùng

moàng moät thaùng Gieâng sanh ‘giôø Tyù naêm môùi’ cho

ñeán cuoái naêm cuõng chæ goïi laø moät tuoåi).

Töø 17 thaùng Saùu ñeán 15 thaùng Chín laø tröôûng

thôøi (thôøi gian tu taäp), xöa goïi laø 17 thaùng Naêm

ñeán 15 thaùng Taùm.

Ngöôøi xuaát gia khi môùi gaëp nhau caàn hoûi: ‚Ñaïi

ñöùc bao nhieâu haï?‛ Ñaùp: ‚Toâi ñöôïc … haï‛.

Neáu ñoàng haï vôùi nhau thì hoûi: ‚Thoï giôùi vaøo luùc

naøo?‛ Neáu thôøi gian ñoàng thì hoûi: ‚Ngaøy naøo?‛ Neáu

ñoàng ngaøy thì hoûi: ‚Tröôùc böõa aên hay sau böõa aên?‛

Neáu ñoàng laø tröôùc böõa aên thì hoûi: ‚Con boùng

ngaõ bao nhieâu?‛

Con boùng neáu coù khaùc, töùc laø con boùng ngöôøi daøi

hôn, ngöôøi ngaén hôn: ai lôùn ai nhoû tuøy theo ñoù

phaân ñònh. Con boùng neáu ñoàng thì töùc laø baèng

nhau, khoâng ai lôùn hôn ai. Thöù lôùp ngoài thì ngöôøi

ñeán tröôùc ngoài tröôùc. coâng vieäc tuøy ñoù maø giao phoù.


Neáu 17 thaùng saùu, töôùng maët trôøi vöøa xuaát

hieän, ngöôøi naøo thoï Cuï tuùc vaøo giôø aáy, trong soá

ngöôøi cuøng haï, hoï laø keû lôùn nhaát, do khoâng ñöôïc

thoï haäu an cö vaäy (xöa goïi laø 17 thaùng naêm). Neáu

toái 16 thaùng saùu vöøa heát, ngöôøi naøo thoï Cuï tuùc vaøo

giôø aáy, trong soá ngöôøi ñoàng haï, hoï laø ngöôøi nhoû

nhaát, do thoï haäu an cö vaäy (xöa goïi laø 16 thaùng

naêm).

Hoûi: Luaät Thaäp tuïng noùi roõ: ‚Thoï ñaïi giôùi tröôùc,

duø chæ trong moät tu-du, cuõng phaûi ngoài tröôùc.‛ Kinh

Phaïm voõng cuõng coù quy taéc ngoài theo tuoåi thoï giôùi

nhö vaäy. Nay Tyø-kheo cuøng vôùi Boà-taùt giôùi, hoaëc

thoï giôùi coù tröôùc coù sau, vaäy neân y theo thöù töï beân

naøo ñeå saép xeáp choã ngoài.

Ñaùp: Boä Thích thieâm20

noùi roõ: Ñaïi thöøa Tieåu

thöøa ñeàu thoâng duïng luaät nghi, thuoäc veà phaïm vi

luaät nghi naøo, thì döïa vaøo luaät nghi ñoù ñeå quyeát

ñònh vò thöù. Vaäy neân Boà-taùt ôû nôi Ñaïi thöøa thì

thaønh ñaïi, ôû nôi Tieåu thöøa thì thaønh tieåu. Neân bieát

ôû vaøo chuùng Tieåu thöøa thì y vaøo Tieåu thöøa maø phaân

ñònh caáp böïc nôi ngoài‛. Hôn nöõa boä Phuï haønh noùi:

Neáu tröôùc thoï Tieåu thöøa sau thoï Ñaïi thöøa giôùi thì

taát caû chuyeån laøm voâ taän giôùi theå. Neáu tröôùc thoï

Ñaïi thöøa giôùi sau môùi xuaát gia, muoán ôû vaøo soá muïc

20 Thích thieâm: laø Phaùp hoa huyeàn nghóa thích thieâm, 20

quyeån, Ñöôøng – Traïm Nhieân thuaät, tr. 815, Ñaïi 33n1717.

cuûa ñaïi Tyø-kheo maø khoâng maát phaùp cuûa Boà-taùt thì

phaûi thoï laïi luaät nghi. Nhöng ñoái vôùi taát caû phaùt

ñöôïc thaân khaåu thanh tònh phoøng phi luaät nghi thì

Voâ taùc giôùi theå khoâng phaùt khôûi trôû laïi. Neân trong

kinh Nieát-baøn noùi: Nguõ thieân thaát tuï ñeàu laø Boà-taùt

xuaát gia luaät nghi. Hôn nöõa, neáu tröôùc thoï Tieåu

thöøa giôùi sau thoï Ñaïi thöøa giôùi thì khai tieåu haï trôû

thaønh ñaïi haï. Neáu tröôùc thoï Ñaïi thöøa giôùi sau thoï

luaät nghi ôû tieåu thì y nôi tieåu, ôû theo ñaïi thì y nôi

ñaïi. Vaán ñeà naøy khoâng ñôn giaûn ñeå luaän baøn vaäy.

Phaàn thöù hai21

noùi roõ: Tyø-kheo bieán thaønh hình

nöõ thì laáy naêm thaùng ñaõ thoï giôùi tröôùc ñaây22

tính

vaøo trong Ni chuùng, khi chuyeån qua Tyø-kheo-ni

trong Ni boä. Ni bieán thaønh hình nam23

, cho nhaäp

vaøo chuùng Tyø-kheo. Neáu bieán laøm thaønh hai caên

thì dieät taãn.


Tyø-kheo bieán thaønh hình nöõ, neáu tröôùc ñaõ

phaïm cuøng giôùi vôùi ni thì neân saùm hoái vôùi Ni

chuùng, Neáu tröôùc phaïm khoâng cuøng giôùi thì khoâng


Ñaïi 22n1428.

22 Töù phaàn luaät 35: ‚…..cho pheùp ñem luoân caû naêm vaø tuoåi thoï

giôùi cuï tuùc tröôùc ñaây cuûa Hoaø thöôïng, A-xaø-leâ chuyeån sang cho

ôû beân chuùng Tỳ-kheo-ni.‛

23 Cuõng tính tuoåi thoï giôùi Cuï tuùc cuûa Hoaø thöôïng, A-xaø-leâ.


neân saùm hoái. Tyø-kheo-ni caên thay ñoåi cuõng vaäy.

Neáu Thöùc-xoa-ma-na caên bieán, tuoåi ñuû 20, neân cho

thoï giôùi Tyø-kheo, chöa ñuû 20 tuoåi thì laø Sa-di. Sa-di

caên bieán thì cuõng nhö vaäy. Neáu Sa-di caên bieán hoaëc

neân cho 2 naêm hoïc giôùi, töùc ôû trong Ni chuùng thoï 2

naêm hoïc giôùi. Neáu tuoåi chöa ñuû ñeå cho 2 naêm hoïc

giôùi, töùc laø Sa-di-ni.

Boä Caên baûn taïp söï noùi:

Neáu chuyeån bieán ñeán 3 laàn töùc khoâng phaûi

Taêng khoâng phaûi Ni thì caàn phaûi dieät taãn.

Phaàn thöù hai24

noùi roõ:

Tröôøng hôïp bò giaëc caét nam caên hay laø töï ruïng25

thì khoâng neân dieät taãn. Neáu töï caét thì neân dieät taãn.

Luaät Nguõ Phaàn noùi roõ:

Chæ caét ñeán ½ aâm (töùc döông vaät) phaïm Ñoät-

kieát-la, caét heát phaïm Thaâu-lan-giaù. Neáu thieán moät

tröùng thì phaïm Thaâu-lan-giaù. Neáu thieán heát hai

tröùng thì phaûi dieät taãn.

Luaät nhieáp noùi roõ:


Ñaïi 22n1428.

25 Töù phaàn luaät 35, tr. 813b24: ‚Coù Tỳ-kheo bò giaëc chaët ñöùt

nam caên vaø luoân caû hai tröùng. Caùc Tỳ-kheo nghó: Neân dieät

taãn chaêng? Ñöùc Phaät daïy: Khoâng neân dieät taãn.‛ Töù phaàn luaät

35, tr. 813c01: ‚Coù Tỳ-kheo vì nghieäp baùo nhaân duyeân nam

caên töï ruïng. Caùc Tỳ-kheo nghó: Neân dieät taãn chaêng? Ñöùc Phaät

daïy: Khoâng ñöôïc dieät taãn.‛

Tröôøng hôïp treân böôùc ñöôøng tu haønh cuûa moät

Bí-soâ coù hai moùn phieàn naõo sanh khôûi: hoaëc do

queân maát chaùnh nieäm, nhôù laïi nhöõng caûnh xöa

töøng gaëp, khôûi leân taâm aùi nhieãm, taïo caùc toäi loãi.

Hay laø do ñoái caûnh hieän tieàn khôûi leân taâm nhieãm

aùi, phaïm caùc toäi loãi. Khi bieát roõ duyeân khôûi phaïm

toäi roài, caàn phaûi kòp thôøi sanh taâm ñoái trò khieán

cho toäi loãi kia sôùm tröø dieät. Tröôøng hôïp nhieãm

duyeân quaù maïnh khoâng theå tröø ñöôïc, caàn ñeán caùc

baäc Toân tuùc, laøu thoâng Tam taïng, coù ñöùc haïnh, caàu

xin söï daïy baûo, coá gaéng dieät tröø. Tröôøng hôïp khoâng

chaám döùt ñöôïc, neân ngaøy ñeâm sieâng naêng ñoïc tuïng,

nghieân cöùu, suy nghó, tuyeån traïch thaâm nghóa, ñeán

tröôùc Tam baûo chí thaønh cuùng döôøng, hoaëc gaàn guõi

baäc tröôûng thöôïng Toân tuùc, queân haún nhoïc nhaèn

heát loøng phuïc vuï haàu haï. Hoaëc ñi ñeán nôi khaùc hay

laø bôùt söï aên uoáng. Hoaëc ñeán baõi tha ma, hoaëc ôû nôi

A-lan-nhaõ, tu taäp phaùp quaùn baát tònh… Hoaëc truï

taâm nôi Töù nieäm xöù. Hoaëc taùc voâ thöôøng, nghó ñeán

caùi cheát, hy voïng khieán cho phieàn naõo tröø dieät.

Tröôøng hôïp vaãn khoâng tröø ñöôïc, neân sanh taâm hoå

theïn, nghó nhö theá naøy: Ta laøm vieäc phi phaùp,

khoâng thanh tònh giôùi luaät maø laïi nhaän töù söï cuùng

döôøng cuûa thí chuû coù loøng tin. Hôn nöõa, chö Phaät

vaø nhöõng vò ñoàng phaïm haïnh coù thieân nhaõn, cuõng

nhö caùc vò Thieân thaàn ñeàu nhìn thaáy vieäc laøm cuûa

ta. Vì vaäy, ta khoâng neân taïo caùc vieäc toäi loãi, phaûi töï

khaéc traùch mình, nhö cöùu löûa chaùy ñaàu. Ñoái tröôùc


caûnh thanh tònh noùi leân vaán ñeà tröø boû toäi loãi, ngoõ

haàu veà sau khoûi phaûi aân haän. Neáu trong khi thöïc

haønh nhöõng vieäc ñoái trò nhö tröôùc maø taùnh laém

phieàn naõo khoâng theå döùt saïch, neân töï quaùn saùt,

hoaëc neân xaû giôùi, laøm ngöôøi baïch y, chôù ñeå taïo toäi,

thoï cuûa tín thí. Do khi thoï duïng, laïi taïo nghieäp aùc

nhieàu hôn, nhaát ñònh caûm laáy caùi quaû khoå dò thuïc

ngaøy mai, nhö trong kinh ñaõ trình baøy roõ raøng,

neân phaûi tu trì.

TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU

HEÁT QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT

Documents

SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU€¦ · TAÄP II – QUYEÅN THÖÙ MÖÔØI MOÄT 61 62 TRUØNG TRÒ TYØ-NI SÖÏ NGHÓA TAÄP YEÁU - Baïch töù coù 32 phaùp. Tuøy cô yeát-ma thuyeát