Embed Size (px)
Citation preview
S’AMEN
Officieel orgaan van de Protestantse Gemeente Breda - 6e jaargang no. 4 - april 2013
(E
thiopië, schildering op leer)
4
In dit nummer o.m. Afscheid Ds. Wagenvoorde
In gesprek met de scheidende dominee
Give us peace Gospeldienst in de Grote Kerk 5 Lopend vuurtje Fietstocht en elkaar ontmoeten in en rond de kerken in West-Brabant 5 Kerkbalans Opbrengst boven verwachting 8 Ontmoeten en inspireren Film: Intouchables in Markuskerk
5
Noorderlicht De vrouwen van Jeruzalem en Breda 8 Ark van Noach Kom aan boord en ga mee op
avontuur
12
Samen onder één dak Bethlehemparochie in Lucaskerk
14 Koningsdroom Welke droom heeft u voor ons land?
15 Bevestiging en intrede Niels den Toom Pinksterzondag om 14.30 uur in de
Grote Kerk 23
Als u geen belangstelling heeft voor S’amen en het blad niet meer wil ontvangen, kunt u dit doorgeven aan het Kerkelijk Bureau: [email protected]
of Pottenbakkerstraat 51, 4813 LB Breda
Koningsdag
S’AMEN 2
S’AMEN is het maandblad van
de Protestantse Gemeente Breda. Uitgever Algemene Kerkenraad Protestantse Gemeente Breda scriba: Joke Gurke
Koolmees 61, 4822 PP Breda [email protected]
Inleveren kopij
De sluitingsdatum voor het volgende nummer is
dinsdag 14 mei. Verschijningsdatum is vrijdag
24 mei. Aanleveren van kopij uitsluitend als “platte tekst”.
U krijgt een ontvangstbevestiging. Als dit daags na de kopijdatum nog niet is gebeurd: informe-
ren bij [email protected]
Redactie adres Kopij sturen naar:
Redactie
Marlies Brandwijk Ger van Dooren
Leon Geschiere Adriënne Hoevers - den Hollander
Peter Jan Plooy
Adreswijzigingen
Kerkelijk bureau: Mieke Frankfoorder-Boevé
Pottenbakkerstraat 51, 4813 LB Breda 076-5146523
Druk: Drukkerij Roggeband, Breda
Website
www.protestantsegemeentebreda.nl
Collectebonnen
a. Vellen van 20 bonnen met een waarde van € 0,60 per bon, totaal dus € 12.00 per vel.
b. Vellen van 20 bonnen met een waarde van € 1,20 per
bon, totaal dus € 24,00 per vel. Bonnen kunnen besteld wor-den door storting/overschrijving van € 12,00 of € 24,00 (of
een veelvoud daarvan) op bankrekening 52.02.27.867 ten
name van de Protestantse gemeente Breda.
Protestantse wijkgemeente NoorderBeemden Website: www.noorderbeemden.nl
Predikant ds. W. Bisschop, Elise van Calcarstraat 23 4822 VK Breda, tel. 076-541 96 03 E-mail: [email protected] Lucaskerk, Tweeschaar 125 4822 AS Breda, tel. 076-542 24 33 Protestantse wijkgemeente Midden/Zuid Johanneskerk, Dreef 5 4813 ED Breda (Princenhage), tel. 076-521 05 45 Predikant ds. M. Wagenvoorde,
Zandbergweg 107 4818 LK Breda, tel. 076-521 74 02 E-mail: [email protected] Markuskerk, Hooghout 96 4817 ED Breda tel. 076-514 00 80
Predikant ds. T. van Prooijen, 542 33 34
Arenberglaan 168, 4824 RD Breda E-mail: [email protected]
Werkt op maandag, dinsdag en vrijdag. Pioniersplek “Noorderlicht” Biesdonkweg 30, 4826 KR Breda, tel. 076-571 58 11
Missionair werker Berthe van Soest - [email protected]
* Financiën: Postbanknr. 108 06 82 ABN-AMRO banknr. 52 02 27 867
Diaconie Algemeen: Postbanknr. 107 08 50 t.n.v. Protestantse Gemeente Breda
Diaconie ZWO: Postbanknr. 154 29 41 t.n.v. ZWO-groep Protestantse Gemeente Breda
Vrijwillige bijdrage voor S’AMEN: 1080682
t.n.v. Prot. Gemeente Breda o.v.v. “S’AMEN ” (Richtbedrag: € 25,- per jaar)
Colofon De Protestantse Gemeente Breda
S’AMEN 3
In houdsopgave
Pagina 3 : Meditatie 4 : Actueel 6 : Opinie 8 : Algemeen Kerkelijk nieuws 8 : Noorderlicht 9 : Diaconie 12 : Jeugd– en Jongerennieuws 13 : Nieuws uit de wijken 17 : Geknipt voor U 18 : Mediatheek 20 : Boekenplank 23 : Vieringen
meditatie God’s traphekje Bij het lezen van een modern gedicht willen mensen vaak weten
wat een dichter precies bedoelt. Zijn het zomaar een paar mooie
woorden achter elkaar of betekent het ook nog iets? Ook ik zit vaak met die vraag bij het lezen van gedichten, als ze tenminste
wat ingewikkelder zijn dan een Sinterklaasgedicht. En omdat ik
poëzie beter wilde kunnen ontcijferen schreef ik me een tijd
geleden in voor een cursus Poëzie en Kerk op het seminarie
Hydepark. Ik hoopte dat ik er iets aan zou hebben in mijn werk.
De Bijbel heeft veel poëzie in zich waar je over na moet denken,
denk maar aan de Psalmen, die ook door moderne dichters nog
steeds opnieuw bewerkt worden. Aan de andere kant is veel poëzie door de Bijbel en het geloof geïnspireerd. Een bekend
voorbeeld is natuurlijk het gedicht ‘De moeder de vrouw’ van
Martinus Nijhoff: “Ik ging naar Bommel om de brug te zien”, dat dan eindigt met de verzen:
Zij was alleen aan dek, zij stond bij ’t roer, en wat zij zong hoorde ik dat psalmen waren.
O, dacht ik, o dat daar mijn moeder voer. Prijs God, zong zij, Zijn hand zal u bewaren.
Je kunt natuurlijk gedichten beginnen te ontdekken door ze te
analyseren, zo leerden we in de cursus. Je gaat dan kijken naar
vorm en inhoud: Hoeveel strofen telt het gedicht, wat is de zins-bouw, hoe zijn de werkwoordstijden, de klank- en rijmverschijn-
selen, het metrum en ritme, de stijlfiguren en de beeldspraak?
Wat is het motief, het thema en de context? Dan kom je al heel veel te weten. Maar of je dan het geheim van het gedicht door-
grondt, dat is nog maar de vraag. Want een gedicht blijft
gesloten tot je er zèlf voor open gaat.
Dat realiserend maakt de christen in mij wakker: Is dat ook niet
zo met het geloof?
Op het seminarie was de Vlaams/Nederlandse dichter, illustrator
en cabaretière Joke van Leeuwen (Den Haag 1952) gastspreker. Zij vertelde hoe ze puzzelt met woorden en speelt met taal. Van
Leeuwen gebruikt in haar gedichten vaak gewone spreektaal,
haar toon is laconiek, haar poëzie is grappig en ernstig tegelijk. Heenzending Goed, zei schepper, wat ons betreft
is het goed, maar aan jullie laat ik
het met de elleboog voelen of het badwater niet te heet is,
het behoedzaam proeven of
het eten niet te scherp is,
het drinken niet te zuur is,
het weten waar wat breken kan
zal staan het verschonen van wat stinkt en
opnieuw stinkt,
het aanpassen van de voetstap, het onverstaanbaar zingen
in het donker,
het herhalen van moeilijke woorden, het tellen tot oneindig
en het hekje voor het trapgat. (Joke van Leeuwen Uit: Wuif de mussen uit)
In ‘Heenzending’ komt God aan het woord. God legt ons even uit hoe het zit met onze eigen verantwoordelijkheid!
Hoewel het gedicht over pasgeborenen lijkt te gaan (het
badwater, het verschonen, het zingen aan de rand van een donker ledikantje) denk ik dat het over alle mensen-
kinderen gaat. Het is leeftijdloos. Het gaat over hen voor
wie we verantwoordelijkheid dragen, niet alleen binnen het eigen gezin, maar voor alle mensen die kwetsbaar
zijn.
Volgens Van Leeuwen laat de Schepper aan ons de ver-antwoordelijkheid voor elkaar. “Wat Ons betreft is het
goed”, zegt God in het boek Genesis, maar… jullie, de
mensen dus, moeten het concreet waarmaken in het dagelijkse omgaan met elkaar.
De beelden die Van Leeuwen neerzet ontroeren. Met een
baby op je arm voel je met je elleboog of het water niet te warm is, niet met je hand, want die kan wel tegen hitte.
Je moet dus voorzichtig zijn als je een (kostbaar) mens
begeleidt of vast mag houden. Je moet geduldig zijn (moeilijke woorden herhalen, tellen tot oneindig),
invoelend zijn (zoals je zachtjes loopt om je kind niet
wakker te maken) Je moet aanwezig zijn. Je moet er zijn voor de ander.
Het gedicht eindigt met het hekje voor het trapgat: het is zo’n gewoon alledaags beeld, een hekje om te voorkomen
dat je kind van de trap valt. Maar voor de dichteres schuilt
in dat simpele voorwerp de enorme verantwoordelijkheid die wij voor elkaar dragen. Met de zegen van de
schepper.
ds Henrieke ten Thije Geestelijk verzorger Thebe, Breda
S’AMEN 4
Actueel
In gesprek met de scheidende dominee Wagenvoorde
De dag na Pasen zitten we tegenover
elkaar aan tafel om te praten over
het afscheid, maar eerst nog even
over de diensten van de laatste da-
gen: de Stille Week en Pasen. Mooie
diensten, ingetogen, mee-levend, meelijdend en dan een volle Paas-
dienst.
“Ik heb er van genoten”, zegt Martin, “Ik heb de diensten al als
een afscheid gezien en die zo
ervaren.” Zover is het nog (net) niet.
Zo’n 20 jaar geleden kwam dominee Martin Wagenvoorde
naar Breda. Hij kwam uit Mechelen, waar hij vijf en half jaar predikant was. De Johannes Gemeente in Princenhage had
een beroep op hem uitgebracht en Martin kwam met zijn
gezin naar Breda. Hij vond het een eer om in de Hervormde Gemeente te Breda te mogen gaan werken.
Hij had nog niet zo veel werkervaring als predikant en toch
durfde de gemeente het aan met hem. Dat vond Martin bijzonder en het was een enorme uitdaging om in de stad
Breda te mogen werken en wonen. Hij hoopte dat hij kon
voldoen aan de verwachtingen van de gemeente.
Martin heeft met ongelooflijk veel plezier zijn ambt als
predikant uitgeoefend. In het begin werd hij natuurlijk vergeleken met zijn voorganger (ds. van Boven) en hij was er
van overtuigd, dat hij de nodige beginnersfouten heeft
gemaakt, maar hij had niet het gevoel, dat hem dit erg
kwalijk werd genomen. Zijn ervaring met de Johannes
gemeente beschrijft Martin als volgt: het is een verdraag-
zame gemeente. Ze geven je de tijd om ergens in te groeien. “Nu heb ik het echt in m’n vingers en ben ik helemaal inge-
groeid in de gemeente en nu moet ik afscheid nemen.” Ook
in een periode van persoonlijke crisis heeft Martin ervaren, dat de gemeente accepteerde, dat z’n hoofd er in die tijd niet
altijd bij was. Hij voelde dat hij een kans kreeg om uit zijn
problemen te komen.
Er is ook veel gebeurd op het kerkelijk front in de jaren, dat
hij hier werkte. Denk alleen maar aan het samengaan van de Gereformeerden en de Hervormden in Breda tot de PGB (de
Protestantse Gemeente Breda) met de daarbij vaak pijnlijke
veranderingen. In de loop van de jaren zijn in de Johannes-kerk enkele werkgroepen weggevallen, de Paas- en Kerst
middagen zijn gestopt, accenten in het werk werden verlegd
en soms ging dat ten koste van het eigen kerkenwerk. Bovendien zie je steeds minder jongeren in de kerk en is er
zorg om de groep 25-50 jarigen, die ook steeds minder zicht-
baar wordt in de kerk. Hoe kunnen we die bereiken!? Toch is het aantal kerkbezoekers in de Johanneskerk de
laatste vijf jaar stabiel - zo vertelt Martin. Ouderen vallen af,
maar er is toch aanwas. Het bleef steeds een zorg voor Martin (en voor de kerken in Breda): hoe houden we de zaak
levend! Hoe betrek je jongeren en jong volwassenen erbij?
Martin heeft zich altijd gesteund gevoeld door de kerkenraad en door zijn naaste collega’s van de Markuskerk en helemaal
door het pastorale team van de Johanneskerk.
Door dit team kwam in het bezoekwerk voor Martin structuur.
Er was overleg en zijn bezoeken werden gepland. Martin was
hier blij mee, want zo kwam er regelmaat in het pastoraat. Op mijn vraag, wat hij zwaar gevonden heeft in zijn werk,
zegt Martin denkend: “de vele vergaderingen”.
Hij is geen vergadermens. Het liefst zag hij ze beperkt tot drie vergaderingen: wijkkerkenraad, wijkraad en predikanten-
overleg. Natuurlijk kunnen ad hoc besprekingen over
diensten daar nog wel bij.
Op de vraag wat hij het fijnst had gevonden antwoordt
Martin meteen: “de kerkdiensten en het preken!”
Vaak onder grote druk en op het laatste nippertje maakte hij de beste preken. Daar kreeg hij veel lof over. Heel wat cd’s
worden met veel waardering beluisterd en doorgegeven.
Martin Wagenvoorde is nog niet uitgepreekt. Hij is ook nog
niet uitgekeken op de Protestantse Gemeente te Breda en
daarom zal hij nog wel eens te zien en te horen zijn in onze kerken.
Wat Martin onze gemeente toewenst is dat we een
aantrekkelijke gemeente worden voor alle leeftijden. Het gevaar voor de toekomst van de Johanneskerk is groot, dat
het een traditionele kerk voor ouderen gaat worden.
“Dat zou heel jammer zijn voor de Johannesgemeente”, aldus Martin, “want de Johanneskerk moet een volledige kerk zijn
voor jong en oud.”
Martin gaat met pensioen. Voor hem hoeft dit nog niet, maar
hij heeft al twee jaar langer gewerkt dan de pensioen-
gerechtigde leeftijd, dus hij moet wel! Hij blijft in Breda wonen en hij zal (wanneer hij nergens
anders hoeft te preken) vast nog wel eens een dienst
meemaken, zittend op een bank in “zijn” Johanneskerk. Hij is welkom.
Ellie Bouwmans
Uitnodiging
Per 1 mei 2013 zal
ds. Martin Wagenvoorde
met emeritaat gaan na 20 jaar
onze gemeente te hebben gediend.
De Wijkkerkenraad Midden-Zuid van de Protestantse Gemeente Breda nodigt u ter gelegenheid van zijn afscheid uit
voor de eredienst op
zondag 28 april as. om 14:30 uur
in de Johanneskerk, Dreef 5 te Princenhage in Breda. In deze dienst zal ds. Wagenvoorde zelf voorgaan.
Na enkele toespraken na de dienst
is er in het Kerkenhuis ruime gelegenheid om Martin en Hanne te groeten.
De bijeenkomst zal om ongeveer 18:00 uur eindigen.
Bij deze afscheidsdienst en het gezellig samenzijn
daarna stellen wij uw aanwezigheid bijzonder op prijs.
Wilt u bijdragen aan een cadeau? Er is een speciaal rekeningnummer voor dit doel beschikbaar: 44.08.78.527
t.n.v. Protestantse Gemeente Breda.
S’AMEN 5
Ontmoeten & Inspireren
Kom naar de Markuskerk woensdag 8 mei 2013 | 20:00 uur
F I L M avond
Intouchables
(onaantastbare) Intouchables is een Franse film uit 2011 van het regisseurs-duo Olivier Nakache en Éric Toledano. De film vertelt het waargebeurde verhaal van een geheel verlamde aristocraat (gespeeld door François Cluzet) die een vriendschap opbouwt met zijn uit de banlieue afkomstige verzorger (gespeeld door
Omar Sy). De film is gebaseerd op het autobiografische boek Le Second Souffle van Philippe Pozzo di Borgo.
Gospeldienst Op donderdag 9 mei (Hemelvaartsdag) organiseert de
Bredase Raad van Kerken de jaarlijkse gospeldienst in de
Grote kerk, met zangeres Joany Muskiet, gospelkoor Share uit Ridderkerk en organist Aart Bergwerff. Het thema is: GIVE
US PEACE! De kerkdienst begint om 11:30 uur (vanaf 11:15
is er een ‘sing-in’). De toegang gratis. Voorgangers zijn Hans van de Meulen (Evangelische Gemeente Jefta), Ton van
Prooijen (PKN) en Rob van Uden (RKK).
Zoals elk jaar organiseert de Raad
van Kerken op Hemelvaartsdag
(donderdag 9 mei) een gospel-dienst in de Grote Kerk. Na drie
jaar komt Joany Muskiet terug! De
‘Queen of Dutch black gospel’ maakte in 2010 grote indruk in
onze gospeldienst, die dat jaar
ook op televisie werd uitgezonden. Wie er bij was, herinnert zich
ongetwijfeld het hartstochtelijke
He’s got the whole world in His
hands. Deze keer treedt Joany op
met het gospelkoor Share uit Ridderkerk, waarmee ze een
paar jaar geleden de CD Brothers and Sisters opnam. Het prachtige orgel van de Grote Kerk wordt bespeeld door orga-
nist Aart Bergwerff.
Het thema is dit jaar GIVE US PEACE! Voorgangers zijn Hans van der Meulen (voorganger van de
evangelische kerk Jefta), Rob van Uden (diaken in de Rooms
Katholieke Kerk) en Ton van Prooijen (predikant van de Protestantse Gemeente Breda). De kerk is vanaf 10:30 uur
open en van te voren is er een Sing-In om alvast in de stem-
ming te komen. De toegang is gratis. Er is een collecte om de kosten te dekken.
Klooster dag: ‘Tot jezelf (en ... tot God?) komen!’
Wie denkt nooit eens: ik zou weleens een dag helemaal voor
mezelf willen hebben, om tot rust te komen, stil te worden, een beetje na te denken, iets te horen of te zien dat me
inspireert....?
Dan is deze klooster dag een kans. We volgen een eenvoudig eigen programma van bezinning en uitwisseling. We
gebruiken daarbij een afbeelding, een gedicht of een stuk
muziek om stil bij te worden. En natuurlijk helpen daarbij ook de gebedsdiensten in de Abdij. En wie weet is bij geschikte
weersomstandigheden een stiltewandeling mogelijk. Neem
dus goede schoenen mee!
Datum: zaterdag 11 mei 2013,
Plaats: Abdij O.L.V. van Nazareth te Brecht (B)
Leiding: ds. Jolanda Allewijn en ds. Bert Fockens
(Kosten ongeveer 15 € p.p., excl. vervoer; na opgave worden over het vervoer nadere afspraken gemaakt)
Aanmelden bij ds. Allewijn (0168-482118 -
[email protected]) of bij ds. Fockens (076-5934360 -
Lopend Vuurtje
Op zaterdag voor Pinksteren, 18 mei, vindt alweer de twaalf-
de sponsorfietstocht: ”Als ’n lopend vuurtje”, plaats. De sa-
menwerkende kerken van West Brabant zijn dan open om
fietsers en bezoekers te ontvangen, Ze vormen daarmee een
pleisterplaats voor ontmoetingen.
Het doel van ’t Lopend Vuurtje is tweeledig: Enerzijds geld inzamelen voor een goed doel en anderzijds
elkaar ontmoeten in en bij de kerk.
Het doel van de geldinzameling wordt door de plaatselijke kerken bepaald. Het doel voor de Lucaskerk is De Kleine
Hoeve.
Iedereen kan de fietsers sponsoren. Dat kan door afspraken met de fietser of door geld in de sponsor bus in de kerk te
storten. Ook degenen, die met de auto de route rijden, kun-
nen hun sponsorgeld in de bus doen. Deelnemers kunnen uit verschillende routes kiezen. Voor de
fietsers zijn er verschillende afstanden: 35 km, 45 km, 60 km
en 120 km. Bij elke deelnemende kerk kan gestart worden en worden routebeschrijvingen uitgereikt.
Voor automobilisten zijn er lijsten waarop de te bezoeken
kerken staan. Deelnemers vinden het meestal leuk om stempels te
verzamelen, daarom zijn er stempelkaarten. Bij elke kerk die
aangedaan wordt kan een stempel verkregen worden. In elke kerk zijn er die dag gastvrouwen en/of gastheren om
deelnemers te ontvangen. Zij geven stempels. Voor wie dat
wil is er koffie of thee en er wordt op verzoek informatie gegeven.
De Samenwerkende Kerken van West Brabant
S’AMEN 6
’t Pinksterpad - Zin in een Wandeling?
Op een mooie pinksterdag…... Wat kun je allemaal doen op
Tweede Pinksterdag? Een woonboulevard bezoeken, een Pinkstershow bijwonen, luieren in de achtertuin. Maar u zou
ook een mooie wandeling in de natuur kunnen gaan maken.
De Katholieke Kerk en de Gereformeerde Kerk, beiden uit Oud-Vossemeer, organiseren een inspirerende wandeltocht
op de middag van Tweede Pinksterdag, 20 mei 2013.
Iedereen, jong en oud, kan meedoen. Deelname is gratis.
De wandeling begint in de Katholieke
St. Willibrorduskerk, Dorpsweg 7 te Oud Vossemeer. Om 14:00 uur is er
een officiële start. Er is een wandel-
route van circa 8 km, eventueel kan deze worden ingekort tot 5 km. De
finish is in de Gereformeerde Kerk,
Hofstraat 21, Oud Vossemeer.
Tijdens de route krijgen de wandelaars zo nu en dan iets
aangereikt eten, drinken maar ook inspiratie zoals een gedicht of tekst die aanleiding geeft tot gesprek.
Bij de finish ontvangen de deelnemers iets te eten. In de
kerk zijn er verschillende dingen te bezichtigen en is er
mogelijkheid tot persoonlijke bezinning. Voor de kinderen (tot
12 jaar) is er een speciale foto speurtocht opgenomen in de
route. Voor verdere info: www.pinksterpad.nl of www.oud-
vossemeer.protestantsekerk.net.
Bezinning
Als de Franse filosoof Frédéric Lenoir in zijn boek ‘De filosofie
van Christus’ met als ondertitel ‘Het christendom is meer dan
een religie’ de ethiek van Jezus als humanistisch ziet, ligt er
een dubbele taak voor kerken.
Zij zullen de christelijke oorsprong, die Lenoir niet ontkent, moeten uitdragen en vervolgens de ethiek van Jezus in onze
tijd moeten actualiseren en ruimschoots aan de orde stellen,
gezien de grote morele nood die zowel op economische, als financiële als bestuurlijke terreinen heerst.
In hoofdstuk II bespreekt Lenoir deze ethiek uitvoerig en op
inspirerende wijze. In het eerste artikel onder de titel ‘Nieuwbouw Hydepark’ in S’AMEN van december 2012 is dat
hoofdstuk aan de orde geweest. De leiding van de PKN zou
kunnen besluiten om de ethiek van Christus uitvoerig ter sprake te brengen in de gemeenten en in de samenleving.
Bijvoorbeeld in een boekje als ‘Spreken over God’ maar dan
in een vorm en een taal die veel toegankelijker zijn en tot bezinning en gesprek uitnodigen. En daarna via allerlei media
bekendheid kunnen geven aan deze woorden van Christus
die een menselijker samenleving mogelijk kunnen maken. Woorden en gedachten waarvan een groot deel min of meer
bekend is bij velen maar te weinig navolging vinden o.a. door
individualisme en materialisme. Lenoir stelt in zijn boek dan ook terecht dat de cultuur van Europa zich voor een groot
deel heeft kunnen ontwikkelen door haar joods-christelijke
oorsprong. De korte teksten onder de kop ‘Nieuwbouw Hydepark’ in
S’AMEN van december, januari en maart jongs lede zijn ont-
staan door artikelen in Trouw en S’AMEN (november 2012)
over nieuwbouw in Doorn. De nieuwe gebouwen zullen als
bezinnings-, trainings- en diaconaal vakantiecentrum voor
hulpbehoevenden gaan functioneren met de hulp van vele vrijwilligers. Van die laatste activiteit is het ‘Roosevelthuis’
bekend geworden.
Velen binnen en buiten de kerk stellen de vraag: “Wat doet de kerk?” Welnu, kerken gaan zich bezinnen op relevante
samenlevingsvragen die samengevat kunnen worden in de
vraag: “Wat voor mensen willen (moeten) we eigenlijk zijn?”, met als leidraad de inspirerende woorden van Christus.
Naast de verklaring van de rechten van de mens die na de 2e
Wereld Oorlog zijn geformuleerd, mede door de inbreng van
Opinie
ZOMERAVONDZANG
28 mei - 19:30 uur tot 21:00 uur
Johanneskerk, Dreef 5 te Breda
M.m.v. ds. Martin Wagenvoorde
en het orgel wordt bespeeld door
Martin Mans
Er worden liederen gezongen uit o.a. het Liedboek,
de Ev. Liedbundel, Huub Oosterhuis en Joh. de Heer.
Na afloop staat de koffie klaar in het Kerkenhuis.
Clicktip 36 Wil je meer weten over:
Studentenpastoraat Click dan op de website
www.protestantsegemeentebreda.nl
Boven op de witte balk STUDENTEN
Informatie: Rob Snijders
UITNODIGING
voor de Dankjewel/Ontmoetingsavond
op vrijdag 31 mei van de wijkgemeente Breda Midden-Zuid
Voor alle mensen die zich betrokken voelen bij de wijkgemeente Breda Midden-Zuid en onze vrijwilligers
is er weer de jaarlijkse ontmoetingsavond in de
Markuskerk.
Zie voor meer informatie pagina nummer 15.
S’AMEN 7
christenen, dient er nu aandacht gevraagd te worden voor de verantwoordelijkheden van de mensen, gezamenlijk en
persoonlijk.
Het nieuwe ‘Hydepark’ in Doorn kan daar een wezenlijke rol in spelen.
Klaas de Bruijn
Is er toekomst voor de hel …?
Laatst stond de hel nog centraal boven de kruiswoordtest van
mijn ochtendblad met de vraag: ‘Waarnaar stonk eeuwenlang de hel?’ Waarschijnlijk verwachtte de puzzelmaker dat bijna
niemand dit meer zou weten. Nou, ik wel hoor ... naar zwavel
natuurlijk! Maar, waarom denk ik dat nou eigenlijk? Ik wilde wel eens wat meer weten over die gedachte van mij en kocht
daarom het boek van Samuel Kroonenberg ‘Waarom de hel
naar zwavel stinkt’. De schrijver ziet verbanden tussen menselijke ideeën over dood en hel, en de diepten der aarde.
Kroonenberg was jarenlang hoogleraar geologie aan de T.U.
in Delft en is dus iemand die verstand heeft van ‘wat onder de aarde is’. Hij is op zoek geweest naar de fysieke hel.
Mocht u nou denken dat ik u daarmee maar nodeloos lastig
val … ik doe het toch! Kennelijk had ik het woord ‘hel’ nooit eerder opgezocht in het
woordenboek, anders had ik wel beseft dat dit woord geen
meervoud heeft. Ik vermoed dat wij hier in Europa altijd gedacht hebben dat er maar één hel bestaat, dit in tegenstel-
ling tot wat wij bij ‘hemel’ denken. Daarvan zijn er meer … ja
toch? Hemelen! Wij kunnen heel goed ‘hemelen’ zeggen zonder meteen te denken dat we onzin uitkramen. Met een
niet bestaand woord als ‘hellen’ gaat dat niet.
Waar hebben wij onze ideeën over de hel eigenlijk vandaan? En wat zijn dat voor ideeën? Als ik bij mezelf te rade ga, dan
denk ik bij ‘hel’ ongeveer het volgende: Het is daar vreselijk heet, want er is veel vuur en alles brandt. De hel is ergens
beneden… héél diep. Daar worden zielen van mensen (de
èchte zondaars) na hun dood gestraft door vreselijke pijniging, en dat gaat altijd door! Nou, dat is het zo
ongeveer… Hoe heb ik dat nou toch ooit in mijn hersens
gekregen? Ik weet het niet, maar ik heb dat niet van mijn ouders, niet van mijn grootouders, niet van school of
catechisatie. Ik moet het hebben opgemaakt uit verhalen als
de rijke man en de arme Lazarus, uit afbeeldingen uit de kerkelijke traditie zoals schilderijen, en uit het verhaal van
Dantes Inferno met de prenten van Doré. Daar komt bij dat
geen predikant eigenlijk (op een goede manier) over de hel
preekt. Nee, zeg nou zelf: wie doet dat nu …?
In het oud-Noors is ‘Hel’ de godin van de dood en ook de
dood zelf. Het woord ‘hel’ in onze taal hangt samen met ‘helen’ ; en dan niet in de betekenis van beter maken, maar
van verbergen. Het hangt dus samen met ‘heler’. De ‘hel’ is
dus een wegmoffel-plek, en wel speciaal voor de doden. In de Statenvertaling is het woord ‘hel’ gebruikt voor Sjeool
(Joodse dodenrijk), voor Hades (Griekse dodenrijk, onderwe-
reld), voor Tartaros (de Griekse lege, duistere afgrond onder de aardschijf) en ook voor Gehenna (het Joodse dal van de
Hinnom). Dit laatste is een diep ingesneden dal van een beek
ten zuiden van Jeruzalem. Het was een vervloekte plek waar de kinderoffers aan de Moloch hadden plaatsgevonden en
waar Salomo offers bracht aan heidense goden. Het was een
plek waar zwavel uit de grond kwam en waar vuur was. In de tijd van Jezus werd die plaats ook als vuilstort gebruikt. Het
brandde er altijd, afval werd erbij gegooid, evenals de lijken
van gestrafte gevangenen. Nou, dat klopt dus wel, het was daar een eeuwig brandende hel van vuur. In latere
vertalingen is men wat zuiniger met het woord ‘hel’ geweest.
Toen werd kennelijk gedacht: Met dit woord moeten we op-passen, want de mensen denken daar andere dingen bij dan
de bedoeling is. In mijn trouwbijbel (uitgave NBG-1962) komt
het woord in het Oude Testament niet eens meer voor en in het Nieuwe Testament een keer of tien. In onze nieuwste
vertaling komt het woord in het Nieuwe Testament een paar
keer voor in ‘hellevuur’. Nog één Bijbelvertaling verder in de
tijd… en het woord ‘hel’ zal in de Nederlandse bijbel vast tot
het verleden behoren, en alleen nog maar gebruikt worden
door ongelovige en vloekende lieden die geen flauw idee hebben waarover ze het eigenlijk hebben…
Piet Winsemius
Regina de Ruiter
Hemel - droom
hemel
kosmos universum
vierde dimensei
volmaakte harmonie
hemel engelen, zielen, geliefden
hemel
op aarde
met engelen en meelevende zielen hier
hemel, hier
met bloemen, wind en wolken
een voorproef droom
dromen….een zegen
met kracht voor een beetje hemel op aarde hier
In memoriam Mgr. T. Muskens
Met ontroering heeft de
Protestantse Gemeente Breda
kennis genomen van het over-
lijden van Mgr. T. Muskens.
De grote inzet van de bisschop voor mensen in
nood is een grote stimulans
geweest voor de diaconale taak van de kerken.
Zijn betrokkenheid reikte over
kerkmuren heen. In herinne-ring blijft zijn wijsheid en
ruimdenkendheid.
S’AMEN 8
Actie Kerkbalans 2013
De zomertijd is ingegaan en de zonnige tijd breekt aan. Wij hadden niet kunnen denken dat dit ook van toepassing was
op de Aktie Kerkbalans 2013. In tegenstelling tot de
algemeen landelijke trend is de opbrengst van de Aktie Kerk-balans ten behoeve van de Protestantse Gemeente te Breda
afgesloten met een bedrag nagenoeg gelijk aan dat van
2012. Misschien is het goed om nog even te verduidelijken dat dit de toezeggingen zijn die tijdens de januari Aktie zijn
opgehaald / toegezonden. Dit is dus exclusief de onder-
steuningen die wij in de loop van het jaar 2013 nog hopen te ontvangen.
De verdeling per kerkgemeenschap is gevarieerd en wel als
volgt: Johanneskerk minus 5%
Lucaskerk minus 4%
Markuskerk plus 8% Na het verwerken van alle plussen en minnen komen we aan
een totaalbedrag van € 247.511. De commissie Kerkbalans en
het College van Kerkrentmeesters zijn u zeer dankbaar voor uw bijdrage en de opbrengst heeft ons uitermate verrast. Wij
danken ook alle vrijwilligers die de Aktie tot een succes
hebben gebracht.
“Dit was de kerk u waard, waarvoor onze welgemeende dank”
Jan Noordermeer namens het College van Kerkrentmeesters
Studiedag toekomst Protestantse Gemeente Breda Op 23 maart jongs leden werd er in de Markuskerk een studiedag gehouden over de toekomst van de Protestantse Gemeente Breda.
Voor meer informatie over het Noorderlicht kunt u terecht op de website: www.noorderlichtbreda.nl
Zaterdag 1 juni Noorderlichtviering De volgende Noorderlichtviering is op 1 juni. Aanvang: 16:00
uur in de Antoniuskerk (bijzaal). Adres: Sint Jansstraat 8.
Welkom vanaf 15:00 uur. Na de viering is er koffie. Zondag 5 mei Johanneskerk Tijdens de vrijmarkt op 5 mei zijn wij in de Johanneskerk om de zonnespiraal te lopen met wie de kerk binnenloopt. De
zonnespiraal is de eenvoudigste vorm van een labyrint. Je
loopt de zonnespiraal met de zegen van Johannes.
De vrouwen van Jeruzalem en de vrouwen van Breda Om kwart over drie op de zaterdagmiddag voor de stille week
verzamelden zich 5 vrouwen in de Antoniuskerk samen met
de dirigente van de Lucascantorij, Margreet Pols. De vrouwen kwamen een oproep op Facebook en via zangdocenten, die
we hadden gevraagd of er leerlingen waren die mee wilden
doen aan een Noorderlichtviering waarin we de kruisweg liepen. De kruisweg bestaat uit veertien schilderijen (staties)
die de gebeurtenissen verbeelden, die Jezus volgens bijbel en
legende meemaakt op zijn weg naar Golgotha. Bij iedere sta-tie sta je stil en je bidt en zingt.
De vrouwen die waren gekomen verbeeldden ‘de vrouwen
van Jeruzalem’ die Jezus tegenkomt tijdens de kruisweg. De vrouwen van Jeruzalem hebben Jezus lang gevolgd. Hij is
hun vriend, hun rabbi, hun goeroe en meester, en ze wenen
om zijn aanstaande sterven. Wij hebben dit rouwbeklag pro-beren uit te beelden. We deden dat door een eigenlijk uitge-
storven traditie uit Ierland op te pakken: het ‘keenen’, waar-
bij klaagvrouwen weeklagen over een dode. Hoe keenen in zijn werk ging wisten we eigenlijk niet. We hebben het drie
kwartier voor de viering begon in een hoek van de kerk ge-
probeerd: hoe dat is en hoe dat voelt, om met stem en li-chaam te weeklagen. In een kring, armen naar de hemel,
armen gestrekt naar Jezus die denkbeeldig met zijn kruis in
het midden van de kring was, maakten we klank. Iedereen een andere. De stemmen omhoog en omlaag, om de diepte
en hoogte van de weeklacht te verkennen.
Keenen is eng. Niemand geeft een toon aan. Je laat je een beetje gaan en maakt geluiden die je nooit maakt. Je hebt er
grote durf voor nodig.
lgemeen
Kerkelijk nieuws
S’AMEN 9
Diaconie
Ik verwachtte dan ook niet dat iemand anders zou durven keenen dan de vrouwen die daarvoor gekomen waren. Maar
uitgenodigd heb ik iedereen. Toen het zover was in de kruis-
weg, gingen de vijf klaagvrouwen onder het schilderij staan dat de ontmoeting met vrouwen van Jeruzalem verbeeldt. En
wat gebeurde er? Alle vrouwen die er waren sloten zich aan
bij de vrouwen van Jeruzalem. Ze gingen ertussen staan. Alle aanwezige vrouwen werden de vrouwen van Jeruzalem, rou-
wend en klagend om de dood van Jezus. En de mannen
humden mee.
Berthe van Soest [email protected]
tel: 06-47159741 twitter: @berthevansoest
facebook Berthe van Soest
NBV-huisbijbel in nieuwe omslag
De NBV-Huisbijbel heeft een fris en stijlvol nieuwe omslag gekregen van de hand van ontwerper Geert de Koning. Met
fraai aquamarijn balacronmateriaal gemaakt.
Deze uitgave is een slag groter dan de standaardeditie van de NBV en heeft een fijn leesformaat.
Verkrijgbaar in de loop van maart via de boekhandel of de
webshop van het NBG. ISBN 978-90-6539-380-7 (0). Prijs ca. € 45,-
Namens het NBG, Diny Fockens
Gebed
Het College van Diakenen – Jaarrekening 2010
In S’amen van december 2012 heb ik u uitgebreid
geïnformeerd over de jaarrekening 2009. Inmiddels is de jaarrekening 2010 opgemaakt. Hiermee lopen we langzaam
maar zeker de achterstand in die in voorgaande jaren was
ontstaan. Ook de jaarrekening 2010 is opgemaakt door het Kantoor der Kerkelijke Administraties (KKA), een organisatie
zonder winstoogmerk en gericht op dienstverlening aan
lokale kerkelijke bureaus. In 2010 zijn er geen grote wijzigingen geweest in het financi-
eel beheer van het vermogen van de Diaconie PGB. Het jaar
kenmerkt zich vooral door het gaande houden van lopende zaken en afspraken. Na de zomer 2010 is de voorzitter van
de diaconie, Gert Groenendijk, om persoonlijke redenen per
direct gestopt. Per 01 januari 2011 is de nieuwe voorzitter, Henrieke de Bruin, begonnen.
Een overzicht van Staat A van de jaarrekening 2010 laat de volgende balans zien:
De jaarrekening 2010 sluit met een negatief resultaat uit gewone activiteiten van EUR 12.966,= (2009 EUR 21.603,=).
Dit betekent dat de inkomsten in 2010 ook in 2010 zijn
uitgegeven en dat daarbij ook een klein deel van het in het verleden opgebouwde vermogen is aangesproken.
De jaarrekening 2010 zal door een kascommissie van twee onafhankelijke leden worden gecontroleerd. Daarna zal deze
door de Algemene Kerkenraad (AK) worden vastgesteld.
EURO 2010 2009
ACTIVA
Vaste activa
Onroerende zaken 18.000 18.000
Financiële vast
activa
438.191 437.982
Vlottende activa
Overige kortlopende
vorderingen
17.996 7.568
Geldmiddelen 687.013 712.748
TOTAAL 1.161.200 1.176.298
PASSIVA
Eigen vermogen 832.768 837.024
Fondsen en voorzie-
ningen
313.210 313.210
Overige kortlopende
schulden
15.222 26.064
TOTAAL 1.161.200 1.176.298
Hier ben ik…
Hier ben ik.
Door U geroepen, gekozen, gevraagd
te doen wat ik kan: zoekende mens
onder mensen te zijn één die een ander
bemoedigt en draagt
Eén ogenblik zag U mij aan;
werd ik tot diep op de bodem
bewogen levenslang
met U op toch te gaan
Hier ben ik (fragment)
Uit: Adri Kortekaas, Reisgenoten, 2012
Duccio, Jezus bij het meer. Maesta in de Duomo in Siena
S’AMEN 10
Al met al gaat er heel wat tijd en energie in administratie en financieel beheer zitten. In januari 2013 heeft er een overleg
plaatsgevonden tussen het moderamen van het College van
Diakenen en vertegenwoordigers van de AK en het Regionaal College Behandeling Beheerszaken (RCBB) over de Diaconie
en het vermogensbeheer. De Diaconie gaat in 2013 door met
het wegwerken van de achterstand van de jaarrekeningen, het aantal bankrekeningen reduceren en aanpassen aan de
actuele situatie, de plaatselijke regeling van de Diaconie aan-
passen - nu we gaan fuseren met de Evangelisch Lutherse Gemeente - en een beleggingsstatuut maken. Terwijl het
moderamen van het College van Diakenen zich vooral met
deze zaken bezighoudt, gaan de diakenen en andere vrij-
willigers in de wijk, de ZWO en de diaconale werkgroep
Breda-Wismar-Arad onverminderd door met het diaconale
werk in onze samenleving.
Als u vragen of opmerkingen heeft naar aanleiding van dit
artikel of de jaarrekening 2010 wilt inzien, kunt u contact met mij opnemen via [email protected].
Henrieke de Bruin, voorzitter van het College van Diakenen
BREDA-WISMAR-ARAD
Berichten uit Arad Vertaling brief die ik ontving van ds. Béla
Tothpal vanuit de gevangenis in Arad:
Fragmenten uit de email van Renata Totpal, ontvangen 22 maart ‘13 Eenmaal per maand komt de Reformierte Pastor Von Genci
en vieren wij het Avondmaal. Op andere zondagen verzorgen wij alleen (en met God) de kerkdienst. De eerste zondag
werd dit gedaan door Emese Biro, afgelopen zondag Stefan
Horvath, de oud-voorzitter, Palmzondag zal Jozef Hevesi dit doen en dan met Pasen: op Goede Vrijdag Janos Bardi en
met Pasen ben ik aan de beurt en op Paasmaandag komt dan
weer de Reformierte Pastor en dan vieren wij weer Avond-maal.
Béla was heel blij want hij had al 7 kaarten uit Breda
gekregen. Dank jullie wel voor dit prachtige idee!
God zij dank dat de gemeente bijeen blijft. Béla schrijft voor
elke zondag een groetwoord. De mensen zijn ontroerd. De
kerkdiensten zijn heel mooi en warm. Het helpt mij te weten dat Béla niet tevergeefs de mensen geleerd heeft Christen te
zijn, zelf de Bijbel te lezen, voor te gaan in de dienst enz. En
het functioneert! De prijs is hoog maar de gemeente gaat door zonder voorganger maar met God!
Fragment uit de email van Renata Totpal, ontvangen 23 maart ‘13 Vanmorgen opnieuw 2 mooie kerkdiensten eerst met 12
Roemenen en daarna met 63 mensen in het Hongaars. Met de kinderen hebben we een paar liederen voor Pasen
ingestudeerd.
Laatste nieuws uit de email van Renata Tothpal dd. 7 april 2013 Vandaag hadden wij weer een mooie kerkdienst met 58 mensen bij de Hongaarse dienst en 14 bij de dienst in het
Roemeens. Met Pasen was het ook heel goed met 86 mensen
bij de Hongaarse dienst en 22 in de Roemeense. ’s Maandags (2e Paasdag) waren er 53 mensen bij de Hongaarse dienst.
Wij zijn God zeer dankbaar dat wij bij elkaar blijven.
Béla is donderdag (4 april) overgebracht naar Timisoara. Zijn adres is nu:
PENITENCIARUL TIMIŞOARA
(deţinut: TOTHPAL BELA)
Str. Popa Şapcă nr.7
300-057 Timişoara
jud. Timiş ROEMENIË
Meer informatie over de detentie van ds. Béla Tothpal vindt u ook op: www.protestantsegemeentebreda.nl (onder ‘laatst toegevoegd’/weblog in detentie). Kaartenactie Als u wilt kunt u ds. Tothpal dus (opnieuw) een kaartje of
brief sturen. U merkt wel dat dat zeer op prijs gesteld wordt! Schrijf iets bij voorkeur in het Duits of Frans of anders
gewoon in het Nederlands en frankeer met een postzegel
voor Europa (€0,90). Acceptgiro-actie 2013 Ieder jaar benaderen wij in de maand mei velen van u voor
een bijdrage om de contacten in Wismar en Arad, die wij
mede namens u allen onderhouden, te kunnen blijven financieren. Naast alle commotie rond de detentie van ds.
Tothpal gaat het ‘gewone’ werk ook door. Het diaconale werk
voor Arad, dat men zo goed en zo kwaad als dat gaat onder de huidige omstandigheden probeert te doen, zoals de voed-
selpakketten (iedere maand worden hiermee 30 gezinnen
geholpen), de bijdrage die wij maandelijks overmaken om de
Arad, 20 maart 2013.
Dagelijks krijg ik vele mooie kaarten met Gods woord. Die
sterken mij en geven mij moed. Zo’n wonderbare troost had ik nooit gedacht. God zij dank voor jullie, voor jullie vriend-
schap en steun.
Persoonlijk gaat het mij goed en heb ik alles wat men nodig heeft om te overleven. Er is hier ook een klein winkeltje
waar ik wat ontbrekende dingen kopen kan. Mijn grootste
probleem geldt echter mijn familie en de gemeente. Maar, zo heb ik begrepen, Renata is sterk en overwint de moeilijk-
heden. Over de gemeente heb ik ook fijne dingen gehoord,
ze zijn zelfs met meer dan eerst. Het belangrijkste voor mij is het weten dat er een echte gemeente op mij wacht als ik
vrij kom.
Over enkele dagen word ik naar Timisoara overgebracht. Daar mag ik wat werken en in ruil daarvoor gaat er een
beetje tijd af van mijn gevangenschap. Daarom vraag ik
jullie even geen kaarten meer te sturen omdat ik niet weet wanneer ik verplaatst word van Arad naar Timisoara.
Ik wil van deze gelegenheid gebruik maken u allen Gods
zegen toe te wensen. Ik sluit jullie in in mijn gebeden en ik ben God dankbaar voor zovele goede vrienden. Het is voor
mij niet mogelijk iedereen apart te beantwoorden. Daarom
vraag ik je mijn dank en troost over te brengen aan allen die mij post stuurden.
Jezus heeft gezegd: ‘Ik leef en jullie zult leven’
Vanuit mijn hart en met heel veel lieve groeten, Béla Tothpal
S’AMEN 11
kerkdiensten daar mogelijk te maken en ook het (komende) transport van alle goederen, slokken een groot deel van onze
financiën op.
Wij hebben er alle vertrouwen in dat u ons, ook voor dit ‘gewone’ werk, zult blijven steunen.
Daarom gaan er begin mei weer zo’n 175 brieven de deur uit,
samen met het Jaarverslag van 2012. Mocht u geen brief krijgen en wilt u toch donateur worden of
een eenmalige gift geven, dan is uw gift van harte welkom
op giro 2982573 t.v.n. Diakonale Werkgroep Arad-giftenrekening te Bavel. Graag o.v.v. ‘gift 2013’. Heel hartelijk
dank! En wilt u eerst ons jaarverslag eens lezen, neemt u dan
contact op met Jettie Wouters, tel. 5653988.
Inzameling voor het Kindertehuis Op zondag 24 maart was er gelegenheid drogisterijartikelen voor het Kindertehuis voor meervoudig gehandicapte
kinderen in Arad in te leveren. Hieraan heeft u zeer ruim-
hartig gehoor gegeven! Vele tassen en tasjes werden bij ons in de Markuskerk, de Johanneskerk en de Ginnekenkerk
ingeleverd (zie foto). Ook mochten we een aantal contante
giften ontvangen.
Eind mei hopen wij opnieuw een transport te kunnen organ-
iseren en al deze spullen zullen dan meegenomen worden.
Namens alle kinderen en verzorgsters van het tehuis willen
wij u hartelijk danken!
Mieke Frankfoorder (vz)
Tel. 076-5146523 Email: [email protected]
‘’Wat voeren die DOS-diakenen nu eigenlijk uit?’’ 17
Velen van u zullen Diakonia, het landelijk diaconale blad van de PKN-gemeenten in Nederland niet kennen. Maandelijks
worden er onderwerpen van allerlei diaconale aard in uiteen-
gezet. Uiteraard worden artikelen over het Werelddiaconaat, de Armoedebestrijding, de Voedselbank, Solidaridad, de
Asielzoeker problematiek, etc. uitgebreid opgenomen.
Ook de diaconale vakanties georganiseerd voor mensen die er hoognodig eens een weekje tussen uit moeten komen aan
de orde.
Ieder maand worden ook een drietal diakenen ergens uit het
land in het zonnetje gezet en wordt er verteld waarom ze
diaken zijn geworden en waarmee ze zich zoal mee bezig houden.
Hannie Bouman voor de Markuskerk
In het aprilnummer van Diakonia is een uitgebreid artikel
opgenomen over Hannie Bouman, diaken van de wijkge-meente Breda Midden-Zuid. Ze vertelt daarin dat ze nog da-
gelijks bezig is voor de diaconie. Ze zet zich zoal in voor de
bus waarin drugs- en drankverslaafden driemaal in de week worden opgevangen, voorts is ze vrijwilligster bij de Kersther-
berg en heeft ze zich ingezet voor een invalide mevrouw die
was opgelicht door een autohandelaar. Ook sorteert ze iedere maandagmorgen samen met Tineke
Akkermans kleding bestemd voor de werkgroep Breda-
Wismar-ARAD. Als u dit gelezen hebt dan bent u het vast wel eens met de kop die boven het artikel staat: Breda-Oost (lees
Breda Midden-Zuid) heeft de handen meer dan vol.
Op de website van de Protestantse Gemeente Breda kunt u het volledige artikel lezen.
Henk Zwaan
Voor mooie zomerbloeiers in uw tuin, komt u naar perkplantenkwekerij
M. van Gurp Hanegraaf
Heel veel soorten en kleuren, voor een prima kwaliteit en goed prijs.
Wij zijn dagelijks geopend vanaf half
april tot en met half juli.
Openingstijden: Half april tot en met mei van 08:30 tot 20:00 uur
Juni tot en met juli van 09:00 tot 18:00 uur
Kom en neem een kijkje in onze kwekerij en overtuig u zelf!
Ook alle zaterdagen en zondagen open
van 9:00 tot 17:00 uur.
Perkplantenkwekerij M. van Gurp Hanegraaf Liesstraat 64, 4838 GT te Breda
(via paralelweg voor Vormvast linksaf en dan 2e bocht aan de rechterkant)
Graag tot ziens!
Anneke en Rene van Gurp
S’AMEN 12
KOM AAN BOORD !!
Het is een goede gewoonte van de Lucaskerk geworden om voor de zomervakantie met de kinderen van de kinderneven-
dienst en de jeugdclubs een activiteit te doen.
Alle kinderen vanaf 4 jaar t/m de jeugd van 18 jaar zijn uitgenodigd op:
We verwachten rond 14:30 uur weer terug te zijn in Breda. Groeten van alle leiding van de kindernevendienst en clubs.
Contactpersoon: Evelien de Kruijff, 06-44097653,
076-8886668, [email protected].
Mail de volgende gegevens vóór woensdag 15 mei a.s.
naar Evelien de Kruijff ([email protected]):
Naam en leeftijd kind-
(eren) Contact
e-mailadres Kunnen ouders mee
als begeleiding en
rijden met de auto Telefoonnummer
waarop ouders die
dag bereikbaar zijn
Foto impressie gezinsdienst
Lucaskerk 14 april
Zaterdag 25 mei 2013 We verzamelen om 9:30 uur in
de Lucaskerk
We gaan naar de Ark van Noach in Dordrecht!
Wil je ook mee op avontuur?
Kom dan aan boord!
Verhaal over talenten
Verhaal over talenten
Met gasten in gesprek
Het ‘Onze Vader’ met gebaren
S’AMEN 13
Nieuws uit de wijken
Rondom de Lucaskerk
Van de voorzitter
Talent In het beleidsplan ‘Samen bouwen in
vertrouwen’ geeft de kerkenraad van
de Noorderbeemden aan dat de Lucas-kerk zich wil profileren als ‘de gezins-
kerk van Breda’. En dat willen we ook
oprecht. Dan is het van groot belang dat de gemeente daadwerkelijk weet
heeft van wat er op dit vlak allemaal
wordt ontwikkeld en gedaan.
Een half jaar gelden ontstond eerst het
plan om dit beleid op een gemeente-avond te presenteren. We vroegen ons
echter af of we met een informatie-
avond wel die mensen zouden bereiken die we graag wilden bereiken.
Zouden we het niet gewoon kunnen
koppelen aan een jeugddienst of gezinsviering? Zo gezegd, zo gedaan.
Een voorbereidingsgroep bestaande uit vertegenwoordigers van verschillende
werkgroepen (vieren, Leren & ont-
moeten, PR&communicatie en Jeugd) is vervolgens gaan nadenken over de
vraag hoe je de gemeente deelgenoot
kan maken van de verschillende terrei-nen van het jeugdwerk. De voorberei-
dingsgroep werd terzijde gestaan door
de jeugdwerker van de PGB, Danielle van Drongelen. Dit alles leidde op 14
april j.l. tot een inspirerende en spran-
kelende viering.
Jongeren, kinderen, zelfs die van de crèche, en leiding lieten op overtuigen-
de en enthousiaste wijze hun stem
horen en hun hart spreken. We kon-den van een swingend filmpje genieten
waarin het club werk werd belicht. We
waren getuige van een interessante talkshow waarin ‘thuis voelen in de
kerk’ een belangrijk onderwerp was.
Ook zagen we een toneelvoorstelling
van een moderne versie van de gelij-
kenis van de talenten. Om de samen-hang met de andere leeftijds-
categorieën te onderstrepen, werden
de voorbeden door een grootouder uit de gemeente gedaan. Aan het eind
van de viering waren er niet 3 maar 4
collectes. De 4e collecte betrof strook-
jes waarop men kon aangeven welk
talent zij / hij zou willen gaan inzetten
voor het jeugdwerk. Aan de hoeveel-heid ingevulde strookjes was te zien
dat velen zich geïnspireerd en aange-
sproken voelden door deze viering.
Na afloop bleven velen ‘hangen’. On-
der het genot van een pannenkoek werd teruggekeken en gezien de vrolij-
ke gezichten en luisterend naar de
geanimeerde gesprekken mag gesteld worden dat het jeugdwerk bruist!
Ook zin om uw talenten in te zetten voor zo’n bruisende organisatie? U
bent van harte welkom!
Rolf Boertien [email protected]
Vieringen In de weken tussen Pasen en Pink-steren laten we ons vooral leiden door
teksten uit het evangelie naar Johannes.
Zondag 28 april In Johannes 13 krijgen de leerlingen
van Jezus een nieuw gebod: dat ze
elkaar liefhebben.
Op deze dag zullen we vast en zeker
ook aandacht besteden aan de inhul-diging van prins Willem-Alexander tot
koning. Een goede gelegenheid om stil
ter staan bij Bijbelse notities rond een koning.
Zondag 5 mei Vandaag begroeten we ds. Gideon van
Dam uit Eindhoven. Jarenlang was hij predikant voor de werkbegeleiding van
collega’s. In Johannes 14 houdt Jezus
een toespraak om zijn leerlingen moed te geven voor de tijd zonder hun
meester.
Donderdag 9 mei Hemelvaartsdag Er is een gezamenlijke dienst in de
Grote Kerk georganiseerd door de Raad van Kerken. Gekoppeld aan het
Jazzfestival, met veel muziek en heel
veel mensen. De dienst begint om half twaalf en elders in dit blad staat vast
meer informatie
Zondag 12 mei We lezen verder in Johannes 14 waar Jezus zijn vrienden vertelt hoe hij aan-
wezig is, ook als je hem niet kunt zien.
Wij vieren zijn aanwezigheid in brood en wijn.
Zondag 19 mei Pinksteren, feest van de Geest, feest
van de kerk. In Johannes 19 blaast
Jezus op de dag van de Opstanding zijn Geest over zijn vrienden, daar
S’AMEN 14
vallen Pasen en Pinksteren wel op één dag.
Enkele jonge mensen zullen in deze
vieren belijdenis doen van hun geloof in die Heer. Zondag 26 mei Op de zondag na Pinksteren houden we een oecumenische viering met de Bethlehemparochie en onze cantorij zingt met ons mee en voor ons uit.
Samen onder één dak
Onze voorzitter heeft hier al eerder
verteld dat de parochie afscheid neemt van de Bethlehemkerk en een
liturgisch en pastoraal steunpunt kiest
in de Lucaskerk. Eind juni zal één en ander zijn beslag krijgen en vanaf dat
moment leven we samen onder één
dak. Inhoudelijk zal dat geen enkele moeite geven: we kennen elkaar al
lang en goed en we genieten van de
uitstekende verhoudingen. Praktisch gezien brengt dit samenwonen wel
enkele gevolgen met zich mee. In de
afgelopen weken hebben we goede en opbouwende gesprekken gevoerd om
alles zo goed mogelijk te begeleiden.
De werkgroep Vieren en de kerkenraad
zijn natuurlijk betrokken bij alle over-
leg. Eén belangrijk punt van gesprek was de aanvangstijd van de kerkdien-
sten en hoewel nog niets officieel be-
sloten is, konden we ons in de bespre-kingen vinden in de formule: 9.15 u
voor de parochie en 10.45 u. voor de
wijkgemeente. In dat geval gaan we
dus “terug” naar de situatie van ruim
een jaar geleden.
Een ander punt is: de ruimte. Onze gedachten en gesprekken gaan heel
serieus over de mogelijkheid dat het
secretariaat van de parochie wordt ondergebracht in de consistorie. In dat
geval is de consistorie in de ochtenden
van weekdagen dus bezet. Eén en ander betekent ook dat de Lucaskerk
op 5 ochtenden in de week van 9-12
open kan zijn.
Zo zijn er tal van aspecten en aan-dachtspunten die we in goed overleg
samen doornemen.
We hebben ook afgesproken om op
maandag 27 mei een gezamenlijke
informatieavond te houden. Dan zullen we zo goed en volledig mogelijk vertel-
len hoe de samenwerking in de
praktijk gestalte krijgt. Kerkwerkersweekend In de afgelopen maandag kwam het
idee op om weer een “ambtsdragers weekend” te organiseren. Omdat ook
veel niet-ambtsdragers meewerken in
alle werkgroepen, spreken we nu over een kerkwerkers-weekend. Het is een
manier om tijd te maken voor ons zelf,
onze inzet en toewijding voor de gemeente. En zo ontmoeten we elkaar
ook eens in een andere setting dan
aan de vergadertafel. Het wordt vast heel erg inspirerend en leerzaam om
zo samen op te trekken.
Naast bezinning en verdieping ruimen
we ook tijd in voor plannen maken
voor het nieuwe seizoen, en zo snijdt het mes aan twee kanten. Vrijdag 7 en
zaterdag 8 juni gaan we als kerk-
werkers er dus even tussenuit en met frisse moed en nieuwe plannen terug
te komen.
ds. Wim Bisschop
Noordsoos
U zult 2 maanden vergeefs naar een berichtje van onze soos hebben ge-
zocht. Maar nu zijn we er weer.
Inmiddels is er genoeg gepasseerd. Met ds Martin Wagenvoorde hebben
we liederen gezongen uit vroeger tijd.
Met verbindende teksten. Ds Wim Bis-schop bepaalde ons bij de 40-dagentijd
mede aan de hand van geprojecteerde
beelden. In deze periode is Gijs van Reenen geopereerd en gelukkig weer
geheel opgeknapt. Graag horen we
van onze leden of er ideeën zijn t.a.v. het jaarrooster van het volgende sei-
zoen.
Mede namens het Soosteam en een hartelijke groet,
Wim de Kruijf
Leren en ontmoeten
In april heeft Berthe van Soest ons kennis laten maken met de tarotkaar-
ten d.m.v. Bijbelverhalen. Het was een
hele interessante avond met bij-zondere gezichtspunten.
Het leerhuis is dit seizoen nog een keer en wel op 29 mei en dan gaan
we zingen. Op 25 mei zal het Liedboek
- zingen en bidden in huis en kerk - worden gepresenteerd. Dat zal
gebeuren op een feestelijke dag in
Monnickendam. Natuurlijk gaan wij daar in de Lucaskerk ook aandacht aan
geven.
Op 29 mei houden we een kennis-
makingavond met het nieuwe liedboek.
We zullen ontdekken wat de overeen-komsten en vooral ook de verschillen
zijn met het liedboek dat we nu
gebruiken. De cantorij van de Lucas-kerk o.l.v. Margreet Pols doet deze
avond ook mee en geeft ons voor-
proefjes. Natuurlijk worden we zelf ook uitgenodigd om mee te zingen.
De avond begint om 20:00 uur. Vooraf kunt u meedoen aan een gezamenlijke
maaltijd in de Lucaskerk. De kosten
voor deze maaltijd zijn €4,-. Aan-melden voor de maaltijd graag voor
zondagavond 26 mei 19:00 uur, op de
intekenlijst in de kerk of via [email protected]
We zijn ook weer druk bezig om onderwerpen te vinden voor het
komend seizoen. Heeft u ideeën of
suggesties? Die zijn van harte welkom via [email protected]
Joyce Rijke
S’AMEN 15
Voor alle mensen die zich betrokken
voelen bij de wijkgemeente Breda Midden-Zuid en onze vrijwilligers is er
weer de jaarlijkse ontmoetingsavond in
de Markuskerk.
We zijn dankbaar voor het werk dat
door zeer velen voor en namens de kerk, al dan niet in stilte, wordt
verricht en willen dit tot uitdrukking
brengen door u en uw partner van harte uit te nodigen voor een gezellige
avond in de Markuskerk op vrijdag 31
mei 2013.
Ook vinden we het fijn om u, die zich
betrokken voelt bij onze wijkgemeente te mogen ontmoeten tijdens deze
avond. Onze vrijwilligers zijn er immers
voor ú en staan ook náást u.
Vanaf 18:00 uur bent u hartelijk
welkom voor een drankje en om 18:30 uur staat er een lekkere maaltijd voor
u klaar.
Na het eten is er een bijzonder leuk en
creatief programma voorbereid door
een aantal mensen van onze gemeente. U zult als deelnemer verrast
zijn over uw eigen kennis, vindingrijk-
heid en sportiviteit. De avond wordt om ca. 22:00 uur afgesloten.
In verband met de voorbereidingen verzoeken wij u uiterlijk zondag 26
mei schriftelijk, telefonisch of per
e-mail aan de scriba door te willen geven met hoeveel personen u komt.
Namens het moderamen van de wijk-kerkenraad Breda Midden-Zuid
K. van Mourik-van Bokkem, Den Deel 10, 4851 EV Ulvenhout,
tel. 076 – 565 49 87 [email protected]
Pastoraal Wijkteam Zuid
In de vergadering van 9 april j.l. werd
naast de werkzaamheden op het gebied van individuele pastorale zorg
teruggeblikt op de aktie Kerkbalans
2013 waaraan ook de teamleden heb-ben meegeholpen. De opbrengst lijkt
gelijk aan vorig jaar. In de voorbije
periode heeft ds. Van Prooijen meer-dere begrafenissen van gemeente-
leden geleid. Aan de orde kwam de
evaluatie van de vieringen van de Paascyclus, De aanwezigen waren zeer
geïnspireerd ook de viering op palm-
zondag werd goed beoordeeld. De toekomstverwachting voor de protes-
tantse gemeente Breda en daarmee
samenhangend ook de mogelijke organisatie van de protestantse
gemeente Breda werd besproken.
Marlies Brandwijk werd hartelijk verwelkomd als nieuw teamlid. Zij is
tevens redactielid van het blad
S’Amen. Met het zingen van een
avondlied werd de vergadering afge-
sloten.
Harold D. Wessels
Kroningsviering: Mijn droom voor ons land…
30 april, de dag van de kroning, komt
snel dichterbij. De predikantenbewe-ging Op Goed Gerucht doet een
oproep aan alle kerken in Nederland
om op zondag 28 april een ‘Kronings-viering’ te houden: ‘God, Vaderland en
Oranje zijn al lang geen vanzelf-
sprekende drie-eenheid meer.
Maar ook wij voelen ons aangesproken door het motto voor de inhuldiging van
koning Willem-Alexander: Mijn droom
voor ons land, inspiratie voor onze koning. Welke dromen hebben wij als
kerken voor ons land? Welke inspire-
rende gedachten hebben we de koning te bieden?’ In de Markuskerk zullen we
in de dienst van de 28e de konings-
psalm, psalm 72, lezen. We verzamelen onze dromen voor
ons land. Als u wilt, kunt u een
korte wens voor ons land en/of de
koning opschrijven, thuis of
tijdens een moment in de dienst.
We zullen de wensen gebruiken in de voorbeden.
We gedenken Arie van der Meide
In de week voor Pasen overleed Arie
van der Meide. Hij woonde in de flat aan de Doenradestraat. In december
vierde hij daar zijn honderdste verjaar-
dag, samen met zijn kinderen, klein-
kinderen en achterkleinkinderen, en,
voor even, ook met de burgemeester.
Kort daarna belandde hij door een val in het ziekenhuis, voor het eerst in zijn
lange leven. Arie van der Meide werd
vlak voor de Eerste wereldoorlog gebo-ren in een tuindersfamilie in het West-
land. In de crisisjaren verhuisde zijn
gezin met een beurtschipper naar Ter-neuzen. Daar ontmoette hij zijn vrouw
Corrie, met wie hij, samen met hun
drie kinderen, uiteindelijk in Breda terechtkwam.
Oud-Pelgrimskerkgangers zullen zich
het gezin Van der Meide nog herinne-ren. Arie van der Meide was een opge-
wekt mens, die tot op het laatste sterk
aan zijn onafhankelijkheid hechtte. Dat hij zo oud is geworden, verbaasde
hemzelf misschien nog wel het meest.
‘Ik dank U voor het wonder van mijn leven’, lazen we op 2 april in de dank-
dienst voor zijn leven.
ds. Ton van Prooijen
Rondom de Markuskerk
UITNODIGING
voor de Dankjewel/Ontmoetingsavond
op vrijdag 31 mei van de wijkgemeente Breda Midden-Zuid.
S’AMEN 16
Rondom de Johanneskerk
Vieringen Zondag 5 mei
Zesde zondag van Pasen.
‘Zolang ik er ben’, zei Jezus, ‘zullen
jullie het wel onthouden, zul je wel
bereid zijn vast te houden aan hetgeen
Ik gezegd heb, maar hoe moet dat wanneer Ik er niet meer ben? Weet je
wat? Ik zal vragen of de Vader jullie
een helper zal sturen. Die zal jullie alles in herinnering brengen wat Ik gezegd
heb.’
Bij geloven horen rituelen. Er horen bepaalde gedragingen bij. Een gebed,
een kaars, een kruis. Het kan allemaal
helpen de innerlijk overtuiging te ver-diepen, te laten wortelen. Maar we
hebben een helper (in het grieks
‘paraklètos’ = pleitbezorger, voor-spraak, trooster, de Geest) nodig om
alles weer te binnen te brengen wat
Jezus heeft gezegd. Want als wij alleen maar bidden en niet tot vergeving in
staat zijn, als wij kaarsen aansteken,
maar geen geen licht brengen in elkaars leven, blijft ons geloof slecht
een oppervlakkig vernisje.
(Johannes 14: 23-29)
Zondag 12 mei
Zevende zondag van Pasen.
Deze zondag werd vroeger ‘wezen-
zondag’ genoemd. Dat slaat op het
gevoel dat de discipelen kunnen heb-ben gehad in de periode tussen Hemel-
vaart (9 mei as.) en Pinksteren (16 mei
as.). Hoe ga je in vertrouwen verder met de
wetenschap dat Jezus er niet meer is?
Kun je wel zinvol leven wanneer
degene die je lief is, afscheid van je genomen heeft?
Tegen deze achtergrond beschrijft
Johannes hoe Jezus, bij zijn afscheid op de avond voor zijn dood, zijn leer-
lingen een paar dringende adviezen
geeft die gelden tot op de dag van vandaag:
1. Probeer je in moeilijke omstandig-
heden te houden aan de belangrijkste regels voor het leven van alledag, met
als centrale regel: de liefde tot je
naaste
2. Houd je vast aan de geestkracht die
je meegekregen hebt sinds je lid bent
geworden van de gemeente van Jezus Christus
3. Probeer de onderlinge vrede te
bewaren. (Johannes 14: 15-21)
Zondag 19 mei Pinksteren. Dienst voor groot en klein,
voor jong en oud.
Thomas zag Jezus, maar hij kon het niet geloven (zie Joh.20: 24-31). Zoiets
heeft tijd nodig. Het moet in je groei-
en. Lucas beschrijft in het boek (de) Handelingen (van de apostelen) hoe
het geloof groeide onder de eerste
christenen. Zij legden zich toe op de leer van de apostelen. Zijn bleven bij
elkaar komen. Zij deelden wat zij had-
den, braken het brood voor elkaar en bleven samen bidden. Zo groeide het
geloof toen. Zo kan ook nu het geloof
groeien: samen luisteren, samen bid-den, samen delen.
(Handelingen 2:1-11)
Zondag 26 mei
Trinitatis, zondag de heilge Drie-
eenheid. Als Jezus tot Nicodemus zegt dat een
mens alleen het Rijk van God kan zien
als hij opnieuw (eig. ‘van boven af’) geboren wordt, uit water en geest,
begrijpt Nicodemus het niet en vraagt,
net als Thomas, Jezus om een teken,
een bewijs. Jezus verwijst hem dan naar het teken van de slang, die door
Mozes werd opgeheven in de woestijn.
Als leraar in Israël kende Nicodemus dat verhaal (zie Num. 21:4-9). Volgens
dat verhaal werd het volk in de woes-
tijn geplaagd door slangenbeten. Mozes liet toen een bronzen slangen-
beeld maken en verhief het op een
paal. Wie er (gelovig) naar opzag werd genezen! Het gaat hier inderdaad om
het gelovig zien. Het lijkt op een tegen-
spraak: opzien naar de dood brengt
leven. Opzien naar de op het kruis
verhoogde Jezus brengt eeuwig leven,
want hij is gekomen om te redden. Gered voor het Koninkrijk worden allen
die naar naar Hem opzien en in Hem
geloven! (Johannes 3: 1-16)
ds. Martin Wagenvoorde
Princenhage vrijmarkt en Johanneskerk
De PGB heeft twee monumenten waar-
van de Johanneskerk de jongste en
enige is die nog volop in gebruik is voor de wekelijkse erediensten. De
kerk werd in maart 1890 gesticht ten
behoeve van de Hervormde Gemeente te Princenhage. Kent u de Johannes-
kerk nog niet van binnen dan is dit een
unieke kans om dit monument te bezichtigen.
Op 5 mei is het behalve Bevrijdings-
dag ook vrijmarkt / braderie in Princen-hage en om iedereen de kans te geven
kennis te maken met het interieur van
de Johanneskerk staan de deuren van de kerk ´s middag open en wordt het
orgel bespeelt door onze “vaste”
organist Graham Kennett. U bent hierbij uitgenodigd om ter af-
sluiting van de Vrijmarkt langs te
komen, uit nieuwsgierigheid of voor een meditatief moment.
Foto impressie Palmpasen in de Markuskerk 24 maart
S’AMEN 17
Geknipt voor U R. v. Klaveren-Koelewijn
"HEB JE EVEN TIJD?"
Over TIJD is heel wat te doen in onze samenleving. Alles
heeft zijn tijd, zeggen we tegen elkaar. Dat is een gedachte
die al jaren oud is en die we prachtig verwoord vinden in het boek Prediker. "Er is een tijd van werken en een tijd van
rusten, een tijd van planten en een tijd van oogsten, een tijd
van vreugde en een tijd van verdriet" enz. We bevinden ons met de TIJD in bijzonder goed gezelschap van een oeroude
Bijbelse traditie. Laten we maar eens wat extra tijd nemen
om rustig over TIJD na te denken, want het is er wonderlijk mee gesteld.
Het meest merkwaardig vind ik dat als mensen zeggen "Heb je even tijd" het antwoord vaak is "Nee ,daar heb ik geen tijd
voor". TIJD is er immers altijd? Het ligt er alleen maar aan
waar je die tijd aan besteden wilt. Voor sommige mensen en dingen nemen we wel tijd, voor andere mensen en dingen
niet .TIJD heeft altijd iets te maken met kiezen voor.... En
omdat wij beperkte mensen zijn kunnen we (gelukkig) maar één ding tegelijk. Dat kan tegelijkertijd ook ons verdriet zijn,
omdat er ogenschijnlijk veel blijft liggen. Het is daarom een
goede zaak om onze tijd zo goed en verantwoord mogelijk te besteden. Het is wel eens goed ons te verdiepen in de vraag
hoe we met TIJD in ons leven van alledag omgaan.
Daarom hieronder wat gedachten over TIJD: Tijd hebben we niet, tijd krijgen we zomaar, gratis om
niet. Tijd is een groot mysterie. De uitdrukking "als we tijd van leven hebben" spreekt boekdelen.
Tijd met elkaar delen is voor ons mensen van levens-
belang. Aandacht voor elkaar, samen dingen met en
voor elkaar doen kan voor mensen een zegen zijn.
Tijd nemen om te genieten van de schepping en de
natuur kan ons vervullen met nieuwe energie en
levenskracht, kan ons in aanraking brengen met het diepste in onszelf, met God, de Bron van ons bestaan,
de Schenker van onze levensTIJD.
Je krijgt een heel leven de tijd om je voor te bereiden op de
tijd, dat er geen tijd meer zal zijn.
Uit Effen in Letters
R. van Klaveren-Koelwijn
S’AMEN 18
Belangstelling voor informatie uit de protestantse kerken? Eenmaal per veertien dagen: Kerkbulletin. Aanmelden: [email protected]
Steek hulpverleners in Syrië een hart onder de riem! Kerken in Syrië verlenen noodhulp aan de vluchtelingen in hun eigen land. Door intern oorlogsgeweld zijn vijf van de 22
miljoen Syriërs op de vlucht in eigen land. Veel vluchtelingen
verblijven in verlaten gebouwen en scholen, een enkele keer in kampementen.
Ze hebben onderdak, dekens en een verwarming nodig, maar ook voedsel en medische hulp. Kerken in Syrië bieden die
hulp. Kerk in Actie steunt Syrische kerken via de Kerk van
Antiochië bij het verlenen van noodhulp. Naast het geven van een gift, vraagt Kerk in Actie u voor onze broeders en zusters
in Syrië te bidden.
IKON en Zendtijd voor Kerken ont-slaan meer dan helft medewerkers Bij IKON en Zendtijd voor
Kerken verdwijnt de komende maanden ruim de helft van de
banen. De twee kleine levens-
beschouwelijke omroepen, die samen de Verzorging Kerkelijke
Zendtijd (VKZ) vormen, zullen
in afgeslankte vorm komende zomer bij de Evangelische
Omroep intrekken.
Eind vorig jaar maakte de regering bekend de kleine publieke
omroepen per 2016 te willen schrappen. Na ‘strategische
heroverwegingen’ heeft VKZ er toen voor gekozen om aan-sluiting te zoeken bij de EO. Dit is volgens beide partijen ook
op de langere termijn de meeste kansrijke uitgangspositie om
het geluid van de kerken op radio en televisie te laten klinken. Omdat de kleine levensbeschouwelijke omroepen op
korte termijn de helft van hun budget moeten inleveren, wa-
ren gedwongen ontslagen bij IKON en Zendtijd voor Kerken onvermijdelijk. Het IKON Pastoraat is nog in gesprek met
enkele externe partijen voor een mogelijk, wellicht gedeel-
telijk, voortbestaan.
De 26 medewerkers van IKON en Zendtijd voor Kerken die
boventallig zijn verklaard, zullen per 1 september vertrekken. De verhuizing van de 17 overgebleven VKZ-medewerkers
naar de Evangelische Omroep zal naar verwachting in de
zomermaanden plaatsvinden. Overigens blijft VKZ tot aan zijn opheffing in 2016 een autonome omroep met een eigen
zendmachtiging. EO en VKZ hebben eerder al te kennen
gegeven dat zij de komende jaren naar wegen zullen zoeken om een deel van de programmering te behouden.
Zondag 2 juni - Collecte Luisterend Dienen Op deze zondag wordt gecollecteerd voor Centro Shalom in Mexico waar verslaafden worden opgevangen en therapie
krijgen.
Alcoholverslaving is volksvijand nummer één in Mexico: het heeft een negatieve impact op vele gezinnen. Veel kinderen
lopen trauma’s op door verwaarlozing en mishandeling door
hun ouders die alcoholverslaafd zijn. Meer dan de helft van het aantal verkeersdoden is aan alcohol gerelateerd.
Daarnaast komen veel Mexicaanse jongeren in aanraking met
drugs. De kerk zag de nood en heeft daarom Centro Shalom
opgericht, het eerste christelijke opvangcentrum voor ver-
slaafden in Zuid-West Mexico. Er wordt ook aan preventie
gedaan. In eerste instantie richt het preventiewerk zich op jongeren in de kerken, maar ook middelbare scholen worden
benaderd. Meer informatie: www.luisterenddienen.nl.
Kerk en inhuldiging www.goedgerucht.nl ‘Mijn droom voor ons land, inspiratie voor onze koning’, zo
luidt het motto voor de inhulding van koning Willem-
Alexander. En hoewel de drieslag God, Nederland en Oranje
niet meer zo vanzelf spreekt als voorheen, nodigt het predi-
kantenplatform Op Goed Gerucht de kerken in Nederland uit
om vorm te geven aan dit motto. ‘Ook wij hebben een droom.
Wij dromen ervan dat er op zondag 28 april in kerken in heel
Nederland ‘K(r)oningsvieringen’ worden gehouden.’ Het
platform roept alle kerken ‘van protestants tot evangelisch,
van rooms- tot oud-katholiek, rechtzinnig of vrijzinnig, oranje-
gind of republikeins’ op en vraagt: Welke dromen hebben wij
als kerken voor ons land? Welke inspirerende gedachten
hebben we de koning te bieden?
Aanmelden kan via www.facebook.com/opgoedgerucht. Daar
kan men ook dromen en verhalen neerzetten en suggesties
voor de viering vinden. Naderhand worden hier ook alle ver-
halen, beelden, foto’s, gedichten, preken, liederen enz. die in
de verschillende k(r)onings vieringen gebruikt zijn, verzameld
als veelkleurige dromen en inspiratie voor ons land en onze
koning.
Actueel blijven? www.kerknieuws.nl Veel kerkleden kijken dagelijks even op deze website om te volgen wat breed speelt in kerkelijk Nederland. Je kunt er ook
reageren op een stelling of een archiefbericht opzoeken.
Kerknieuws.nl van de IKON brengt sinds kort een gratis nieuwsbrief uit. Deze wordt op werkdagen verstuurd aan nu
al honderden abonnees. Kerknieuws.nl is tevens beschikbaar
in een versie voor mobiele telefoons. Aanmelden kan via de site.
M G. van Dooren
ediatheek
S’AMEN 19
Het nieuwste liedboek Liedboek – ‘zingen en bidden in huis en kerk’
Zo heet het nieuwe lied-boek, dat 25 mei in de
Grote Kerk te Monnic-
kendam wordt gepresen-
teerd, voluit. Het heeft
een veel bredere opzet
dan het bestaande Lied-
boek voor de kerken.
Een selectie daaruit is
aangevuld met honder-
den liederen uit binnen-
en buitenland, kinderen
jeugdliederen, liturgische
gezangen, canons en
ook gebeden en medita-
tieve teksten. ‘Je kunt er
uit zingen als afsluiting
van een vergadering, in
een ziekenhuiskamer, in
de gevangeniskapel of bij een familiefeest, je vindt er een
tekst in voor de kleine kring die de wacht houdt bij een lieve
gestorvene’, aldus ds. Geertien Morsink uit Zeist, vicevoorzit-
ter van de Interkerkelijke Stichting voor het Kerklied (ISK).
Het nieuwe liedboek, met circa 1150 liederen in een veelheid
aan vormen en stijlen, is niet maar van één kerk. De ISK is
een breed samenwerkingsverband.
Naast hervormden, gereformeerden, lutheranen, doopsgezin-
den en remonstranten die aanvankelijk de stichting vormden,
hebben zich de laatste jaren ook de vrijgemaakt-
gereformeerden, de nederlands-gereformeerden en de vrij-
zinnige protestanten, en vanuit België de protestanten en de
lutheranen bij de ISK aangesloten.
Zie voor meer informatie, ook over de feestelijke presentatie-
dag: www.liedboek.nl.
Word donateur van Missionair Werk en ontvang gratis het nieuwe Liedboek Het programma Missionair Werk en Kerkgroei van de Protestantse Kerk daagt plaatselijke gemeenten uit om ‘kerk
naar buiten’ te zijn, om dat wat ze in huis hebben op zo’n
manier naar buiten te brengen dat het aantrekkingskracht heeft op anderen. Hiervoor worden pioniersplekken
opgericht, materialen ontwikkeld waarmee gemeenten
mensen van binnen en buiten de gemeente welkom kunnen heten en aanspreken en worden missionaire activiteiten van
plaatselijke gemeenten ondersteund. Voor dit werk is steun
nodig en daarom zoekt de Protestantse Kerk mensen die dit werk willen ondersteunen. Dat kan al vanaf € 3,- per maand!
Missionair Werk start daarom een speciale actie: “Als u nu
voor minimaal een jaar donateur wordt, ontvangt u van ons
het Nieuwe Liedboek als welkomstgeschenk.” Een liedboek
dat de veelkleurigheid van onze kerk weerspiegelt. Meer
weten? Kijk op www.pkn.nl/gratisliedboek.
Toerusting rond kerk en Communicatie
Op zaterdag 1 juni vindt in het dienstencentrum in Utrecht
de tweede dag van de communicatie plaats. Deze dag is vooral bedoeld voor leden van de werkgroep communicatie
of de pr commissie, kerkenraadsleden, redactieleden van het kerkblad en redacteuren van websites.
Communicatieprofessionals met kennis van de kerk geven diverse workshops. Zo geven ds. Janneke Nijboer en ds. Fred
Omvlee workshops over social media. De één voor beginners,
de ander voor gevorderden. Koos van Noppen geeft weer een workshop ‘Kerkblad nieuwe stijl’. Marleen van Rossum en
Lydia Vroegindeweij vertellen over samenhang in de
communicatie. Ook deze workshop is er voor beginners en gevorderden. Verder zijn er workshops over het omgaan met
de pers; een wervende website; de kracht van fotografie en
het gebruik van de beamer in de eredienst. Iedere deelnemer
kan twee workshops volgen, maar krijgt aan het einde van
de dag een samenvatting van de andere workshops mee.
Tijdens deze dag van de communicatie zijn er voldoende momenten om met andere deelnemers van gedachten te
wisselen.
Daarbij is in het in de communicatie van de kerk ook belang-
rijk een heldere kernboodschap te hebben. Om die reden
wordt er tijdens de dag van de communicatie ook kort aandacht besteed aan de visienota ‘De hartslag van het
leven’. Vanuit deze visie werkt en communiceert de diensten-
organisatie van de Protestantse Kerk in Nederland. Ook voor plaatselijke gemeenten kan de visienota helpen bij het
formuleren van een kernboodschap.
Meer informatie (programma en inschrijven) vindt u op de
website: www.pkn.nl.
Met kinderen aan de slag rond de troonwisseling Jeugdwerk Protestantse Kerk (JOP) heeft speciaal
rondom de troonwisseling
leuk materiaal gemaakt voor kinderen. In deze
toolkit kan je samen met
kinderen tussen 8 en 12 nadenken over hoe God
over koningen denkt, wat
Gods wens voor een koning is. Daarnaast geeft deze toolkit handvatten voor kinderen om hun gebeden voor de koning te
formuleren. Het materiaal is geschikt voor tijdens de kinder-
nevendienst (bijvoorbeeld tijdens de zondag voor de troon-swisseling). Daarnaast bevat het tips om de bijeenkomst uit
te breiden, zodat het ook geschikt is voor tijdens club of
misschien zelfs koninginnedag!
Kijk op www.jop.nl voor de materialen.
S’AMEN 20
100 pioneersplekken voor kinderen en jongeren De Protestantse Kerk wil graag de komende jaren honderd pio-niersplekken mogelijk maken. Pioniers-plekken zijn missionaire initiatieven die nieuwe vormen van gemeenschap en kerk-zijn mogelijk maken. Belangrijk is dat daarbij aangesloten wordt bij de context van de doelgroep op deze plekken. Dat geldt ook voor kinderen en jongeren.
De Protestantse Kerk is op zoek naar nieuwe initiatieven, nieuwe vormen van kerkzijn onder kinderen en jongeren. Ben je missionair actief, heb je een plan of een verlangen om iets nieuws op te zetten?
Kijk dan eens op de website www.jop.nl. Vanuit Jeugdwerk Protestantse Kerk is Robert Mazier betrokken bij de pioniersplekken. Friso Mout is binnen JOP specialist op het terrein van missionaire presentie.
Een vondst van de schepper Pim Ligtvoet & Wilfred
De katholiek Ligtvoet
(1947) werkte als ar-
beidspastor, maar wilde aan-vankelijk priester
worden. De protestant
Ploeg trad in het huwe-lijk. Beiden ontdekten
homoseksueel te zijn.
De titel van hun autobio-
grafische geschrift is
ontleend aan Van Kils-donk. "Van de Schepper
zijn we losgeraakt, van
Jan van Kilsdonk niet."
Relibris, 148 blz., € 15,- .
Heerlijkheden Marlon van den Bos e.a.
Kookboek met 'gerechten voor lichaam en geest'. Maar dat niet
alleen. Auteurs geven ook weetjes,
tips en 'bijbelse overdenkingen'. "Toen Jezus op Goede Vrijdag aan
het kruis stierf, ruimde hij alle
rommel op die er tussen God en mensen in lag."
En dus is het voorjaar ideaal voor
de grote schoonmaak.
Huisvrouwentheologie of
banaliteit?
Boekencentrum, 116 blz., € 14,90.
Het noodlot van een ketter Bart Leeuwenburgh
Arts, jurist en filosoof Adriaan
Koerbagh hoorde tot de kring
van Spinoza. Een blasfemisch
woordenboek, waarin hij de
gereformeerde dogma's
bespotte, werd hem in 1668 noodlottig. Zijn tong werd
doo rboo rd , z i j n du im
afgehakt, zijn boeken werden verbrand. Een jaar na
dit vonnis overleed hij in het
rasphuis. Boeiend portret van de radicaalse woord-voerder
van de 'vroege Verlichting'.
Vantilt, 262 blz., € 19,95.
Thomas van Aquino
Leo Elders
Rolduc-theoloog Elders biedt
een inleiding tot leven en denken van Thomas van Aquino,
de dertiende-eeuwse theoloog
wiens werk nog altijd actueel en gezaghebbend is.
Parthenon, 245 blz., € 24,90.
De Boekenplank
S’AMEN 21
Bestaat u? Jean-Jacques Suurmond
Over aandacht, gebed en ziel
Helaas is de werkelijkheid dat we
origineel geboren worden, maar vaak eindigen als kopieën",
schrijft predikant-therapeut Suur-
mond. Beter dan druk te zijn met 'jezelf worden is het volgens hem
om je kwetsbaarheid te ervaren.
Een bundel rake en wijze
observaties.
Meinema, 185 blz., €15,50.
God is niet wit. Ons slavernijverleden, wat doen we ermee?
Gea Gort & Eva Mabayoje (red.) Op 1 juli is het 150 jaar gele- den dat Nederland de slavernij afschafte. Het slavernijverleden tekent nog altijd de nakomelingen van de slaven, maar het tekent evenzeer de witte samenleving, de nazaten van de slavenhandelaren. Dit boek geeft informatie en zet aan tot gesprek.
Ark Media, 155 blz., € 18,95.
De geschiedenis van de vooruitgang
Rutger Bregman
"Vierentwintig jaar geleden ben ik
geboren in een land dat af is", zo begint de jonge historicus zijn
magistrale epos. Bregman gelooft
in de vooruitgang en prijst zijn tijd, maar hij is niet blind voor de keer
zijde: de slachtoffers die in naam
van de vooruitgang gemaakt
worden. We doen er verstandig
aan zowel ons optimisme als ons
pessimisme in toom te houden.
De Bezige Bij, 413 blz., € 22,90.
De algehele geschiedenis van het denken André Klukhuhn
Zoals men bij deze titel mag
verwachten heeft Klukhuhn een lijvig werk geschreven. Zijn basis
stellingen zijn dat het menselijk
bewustzijn uniek is en dat wetenschap en kunst als twee aspecten
daarvan altijd strijdig zijn maar
ook niet zonder elkaar kunnen.
Prametheus, 1271 blz., € 49,95.
S’AMEN 22
Ekklesia Breda Waalse kerk Catharinastraat 83b Aanvang 10:30 uur 05 mei F. Ploum
Remonstrantse Gemeente Cimburgalaan 98 Aanvang 10:30 uur 28 april Ds. M.J. van Wassenaar
12 mei Ds. Dr. C.M.G. Berkvens-Stevelinck 26 mei Ds. S. Coenradie
Doopsgezinde Gemeente Cimburgalaan 98 Aanvang 10:30 uur 05 mei Mevr. M. Peters
19 mei Ds. Reinhold
Prot. Gem. Ginneken Aanvang 10:00 uur Behalve de eerste zondag Alle zondagen dienst van Schrift en Tafel 28 april Ds. A.E. Keuning uit Utrecht
05 mei Ds. E.V.E. Wijnands uit Dalmsholte 12 mei Ds. T. van Prooijen 19 mei Ds. S. van der Zee
Foto impressie Pasen Markuskerk
S’AMEN 23
Protestantse wijkgemeente NoorderBeemden Lucaskerk Tweeschaar 125, aanvang 10:30 uur.
Tijdens alle morgendiensten is er kinderopvang en Kinderne-vendienst. Maandelijks Jongerennevendienst, info: Noorderbeemden.nl 28 apr. : ds. W. Bisschop 05 mei : ds. G.P. van Dam uit Eindhoven
09 mei : Gospeldienst Grote kerk aanvang 11.30 uur
12 mei : ds. W. Bisschop; Maaltijd van de Heer 19 mei : ds. W. Bisschop; Pinksteren
26 mei : pastor F. Verkleij en ds. W. Bisschop;
Oecumenische viering
Protestantse Wijkgemeente Breda Midden/Zuid Markuskerk Hooghout 98, aanvang 10:00 uur
Tijdens alle morgendiensten is er kinderopvang en Kindernevendienst 28 apr. : ds. T van Prooijen; Dienst voor jong en oud 05 mei : kand. M. Bondzio 09 mei : Gospeldienst Grote kerk aanvang 11.30 uur 12 mei : ds. M. Wagenvoorde 19 mei : ds. M. Schulz, ds. T. van Prooijen; Pinksteren 26 mei : ds. H. ten Thije
Johanneskerk Dreef 5, aanvang 10:00 uur. 28 apr. : ds. M. Wagenvoorde 05 mei : ds. S. de Haan
09 mei : Gospeldienst Grote kerk aanvang 11.30 uur
12 mei : ds. J. Wind 19 mei : ds. M. Wagenvoorde; Pinksteren
26 mei : ds. G. Bosma
Amphia Ziekenhuis, locatie Langendijk
Altijd dienst van Schrift en Tafel op zondagmorgen aanvang 10:15 uur.
28 apr. : ds. K. van Huisstede
05mei : ds. A. Visser
12 mei : pastor Looijse
19 mei : pastor Looijse; Pinksteren 26 mei : ds. K. van Huisstede m.m.v. kerkkoor de Baai
Amphia Ziekenhuis, locatie Molengracht, Molengracht 21, Altijd dienst van Schrift en Tafel op zondagmorgen aanvang 10:30 uur. 28 apr. : ds. A. Visser 05 mei : pastor P. Galama 12 mei : ds. A. Visser 19 mei : ds. K. van Huisstede; Pinksteren m.m.v. zang
groep Molengracht 26 mei : pastor Looijse herfstklanken Klundert
Verpleeghuis Aeneas
Altijd dienst op zaterdagavond aanvang 18:15 uur 27 apr. : pastor W. Franken 04 mei : pater M. van Kooten 11 mei : pastor E. Bouwmans 18 mei : ds. H. ten Thije; Pinksterdienst 25 mei : pastor W. Franken
Woonzorgcentrum De Breedonk, locatie Mastbos Altijd dienst op vrijdagmiddag aanvang 15:00 uur 26 apr. : ds. M. Wagenvoorde
03 mei : pastoor P. van Gorp 10 mei : pastor L. van der Wel 17 mei : ds. M. Wagenvoorde 24 mei : ds. A. Vlieger
Zorgkruispunt de Werve
03 mei : pastor Kortman, Eucharistieviering, 15:30 uur
17 mei : ds. Siderius, Kerkdienst 15:30 uur
Evangelisch Lutherse Gemeente
I.v.m. restuaratie / verbouwing diensten tijdelijk elders
Oecumenisch Middaggebed Grote Kerk
Op dinsdagmiddag 12:30 uur luidt de angelusklok bij de viering in de Grote Kerk. U bent van harte welkom voor dit meditatie-
ve moment, dat duurt tot 12:50 uur. Er zijn wisselende voor-
gangers uit de kerken die lid zijn van de Raad van Kerken. Organist is Kick Schaart.
Informatie en wijzigingen voor de rubriek ‘Vieringen’ vóór 14 mei opgeven aan de redactie:
Vieringen in de periode 28 april t/m 26 mei 2013
Uitnodiging
De Algemene Kerkenraad van de Protestantse Gemeente Breda en het moderamen van de Generale Synode van de Protestantse Kerk in Nederland nodigen u en jullie van harte uit voor de bevestigings- en intrededienst van
J.N. (Niels) den Toom MA waarin hij wordt bevestigd als predikant in algemene dienst ten behoeve van het studentenpastoraat in Breda. De dienst vindt plaats op Pinksterzondag, zondag 19 mei 2013, in de Grote Kerk, Kerkplein 2 te Breda en begint om 14.30 uur en zal worden geleid door ds. T.O.F. (Ton) van Prooijen. Na afloop van de dienst is er gelegenheid om dominee Niels den Toom en Mathitja te ontmoeten en hen te feliciteren. Namens de Algemene Kerkenraad van de Protestantse Gemeente Breda
S’AMEN 24
Bij onbestelbaarheid: Retour Pottenbakkerstraat 51, 4813 LB Breda
Alles voor óp uw vloer en vóór uw raam vindt u bij
Woonboulevard Breda, Kruisvoort 62,
langs de Ettense Baan.
Voor meer informatie: www.roobol.com.
Roobol vindt u ook in Almere-Buiten, Almere-Stad, Amersfoort, Barendrecht, Bergen op Zoom, Delft,
Den Haag (F.H. Laan), Den Haag (Leyweg), Den Haag (Megastores), Dordrecht (Woonboulevard),
Dordrecht (Sterrenburg), Hellevoetsluis, Hilversum, Hoogvliet, Huizen, Maassluis, Naaldwijk, Ooster-hout, Oud-Beijerland, Ridderkerk, Rijswijk, Roosendaal, Rotterdam, Sliedrecht, Soesterberg, Spijke-
nisse, Utrecht, Vlaardingen, Zeist en Zwijndrecht.
