ŠAVNI MATERIJALŠAVNI MATERIJAL U U

HIRURGIJIHIRURGIJI

Dr Marija MarinkovićDr Marija Marinković

OSOBINE IDEALNOG OSOBINE IDEALNOG ŠŠAVNOG AVNOG MATERIJALAMATERIJALA

• STERILAN• “UNIVERZALAN”• USLOVLJAVA MINIMALNU REAKCIJU

TKIVA • VISOKE TENZIONE SNAGE• REZISTENTAN NA INFEKCIJE• POVOLJNIH RESORPTIVNIH

KARAKTERISTIKA• JEDNOSTAVAN ZA RUKOVANJE• DAJE “SIGURNE” ČVOROVE

Adekvatno zatvaranje hirurške raneAdekvatno zatvaranje hirurške ranezahteva dobro poznavanje zahteva dobro poznavanje

karakteristika šavnog materijala; karakteristika šavnog materijala;

• resorptivnost• tenziona snaga

• elastičnost• memorija

• plastičnost• karakteristike čvora...

VELIČINA KONCAVELIČINA KONCA(United States Pharmacopea (United States Pharmacopea

classification,1937)classification,1937)

• Izražava se u nulama• Što je broj nula veći to je

debljina konca manja

pr. 4-0 > 5-0

KLASIFIKACIJA KLASIFIKACIJA ŠAVNOG ŠAVNOG MATERIJALAMATERIJALA

• Prema poreklu– PRIRODNI (catgut, silk, lan...)– SINTETSKI (nylon, novofil, dacron, prolene, monocryl,

PDS, vicryl...)

• Prema resorpcijiPrema resorpciji– RESORPTIVNIRESORPTIVNI (vicryl, monocryl, PDS, catgut...)(vicryl, monocryl, PDS, catgut...)– NERESORPTIVNINERESORPTIVNI (silk, nylon, mersilene, prolene..)(silk, nylon, mersilene, prolene..)

• Prema broju vlakanaPrema broju vlakana– MONOFILAMENTNI MONOFILAMENTNI ( PDS, monocryl, prolene...)( PDS, monocryl, prolene...)– POLIFILAMENTNI POLIFILAMENTNI (vicryl, mersilene, silk...)(vicryl, mersilene, silk...)

RESORPTIVNI ŠAVNI RESORPTIVNI ŠAVNI MATERIJALMATERIJAL

• Pruža privremenu potporu tkivima• Postepeno se razgrađuje

enzimska degradacija - prirodna vlakna

hidroliza - sintetička vlakna• Hemijska impregnacija vlakana (hromiranje)

uslovljava sporiju resorpciju• Ubrzana resorpcija: infekcija, groznica,

hipoproteinemija, telesne duplje (vlažna sredina)• Šav mišića, potkože, parenhimatoznih organa

NERESORPTIVNI ŠAVNI NERESORPTIVNI ŠAVNI MATERIJALMATERIJAL

• Uslovljava tkivnu reakciju koja dovodi do inkapsulacije konca aktivnošću fibroblasta

• Koriste se najčešće za zatvaranje kože i nakon adekvatnog zarastanja rane se uklanjaju

• Tetive, fascija

KLASIFIKACIJA KLASIFIKACIJA ŠAVNOG ŠAVNOG MATERIJALAMATERIJALA

• Prema poreklu– PRIRODNI (catgut, silk, lan...)– SINTETSKI (nylon, novofil, dacron, prolene, monocryl,

PDS, vicryl...)

• Prema resorpcijiPrema resorpciji– RESORPTIVNIRESORPTIVNI (vicryl, monocryl, PDS, catgut...)(vicryl, monocryl, PDS, catgut...)– NERESORPTIVNINERESORPTIVNI (silk, nylon, mersilene, prolene..)(silk, nylon, mersilene, prolene..)

• Prema broju vlakanaPrema broju vlakana– MONOFILAMENTNI MONOFILAMENTNI ( PDS, monocryl, prolene...)( PDS, monocryl, prolene...)– POLIFILAMENTNI POLIFILAMENTNI (vicryl, mersilene, silk...)(vicryl, mersilene, silk...)

MONOFILAMENTI KONCIMONOFILAMENTI KONCI

• Predstavljen jednim uniformnim vlaknom

• Otporniji na mikroorganizme

• Krući su

• Pruža manji otpor pri prolasku kroz tkivo

• Lakše puca u odnosu na polifilamentni konac iste debljine pri rukovanju

POLIFILAMENTNI KONCIPOLIFILAMENTNI KONCI

• Sastavljeni od više međusobno upletenih vlakana

• Pružaju veći otpor pri prolasku kroz tkivo

• Imaju veću tenzionu snagu• Dobro se ponaša pri rukovanju• Ima povećanu kapilarnost što

uz povećanu apsorpciju tečnosti stvara uslove za unošenje patogena preko konca u ranu

IZBOR ŠAVNOG MATERIJALAIZBOR ŠAVNOG MATERIJALA• Koristiti konac minimalne

debljine neophodne da se omogući aproksimacija tkiva

• Tenziona snaga konca ne treba da prevazilazi tenzionu snagu tkiva

• Mobilnost struktura u okolini rane zahteva konac veće debljine

IZBOR ŠAVNOG MATERIJALAIZBOR ŠAVNOG MATERIJALA

• Sporo zarastajuća tkiva zahtevaju neresorptivne konce (koža, fascija, tetiva)

• Brzo zarastajuća tkiva zahtevaju resorptivne konce (mukoza)

• Kontaminirane rane zahtevaju monofilamentne konce

KARAKTERISTIKE IDEALNE KARAKTERISTIKE IDEALNE HIRURŠKE IGLEHIRURŠKE IGLE

• Visokokvalitetan čelik• Mali dijametar• Stabilnost u iglodržaču• Minimalna trauma tkiva pri prolasku igle• Oštrina dovoljna da penetrira tkiva sa

minimalnim otporom• Sterilna, otporna na koroziju

HIRURŠKE IGLEHIRURŠKE IGLE

• VRH – cutting, taper point,

blunt point

• TELO – prava, zakrivljena,

okrugla

• MESTO PRIPOJA KONCA

VELIČINA IGLEVELIČINA IGLE• “CHORD LENGTHCHORD LENGTH” - linearno rastojanje od vrha

zakrivljene igle do početka konca• “NEEDLE LENGTHNEEDLE LENGTH”- rastojanje mereno od vrha

igle duž tela igle do početka konca (mera koja se nalazi na pakovanju konca)

• RADIJUSRADIJUS- rastojanje od tela igle do centra kruga čiji deo obima predstavlja telo igle

• DIJAMETARDIJAMETAR- debljina igle

““CUTTING NEEDLE”CUTTING NEEDLE”

• Reverzno sečena igla manje trumatizira tkivo od standarne igle

• Koriste se kod tkiva koja pružaju veći otpor (tetiva, koža, ligamenti, fascija)

OKRUGLA IGLAOKRUGLA IGLA

• Prolazi kroz tkivo bez sečenja istezanjem

• Koristi se kod tkiva koja pružaju mali otpor (dura,peritoneum, abdominalni visceralni organi, krvni sudovi)

• Minimalizuje potencijalno kidanje fascije

TUPA IGLATUPA IGLA

• Vrh je tup i zaobljen

• Ne seče tkivo

• Koristi se kod sutura parenhimatoznih organa ( jetra, bubezi, slezina )

ZAKRIVLJENOST IGLEZAKRIVLJENOST IGLE

IZBOR IGLEIZBOR IGLE

• Uskladiti veličinu igle i debljinu koncaUskladiti veličinu igle i debljinu konca

• Izbor igle prilagoditi veličini i dubini Izbor igle prilagoditi veličini i dubini operativnog polja gde je potrebno operativnog polja gde je potrebno postaviti šavpostaviti šav

• Imati u vidu tip tkiva koje se suturira pri Imati u vidu tip tkiva koje se suturira pri izboru igle (okrugla,sečena ili tupa igla)izboru igle (okrugla,sečena ili tupa igla)

• STAPLERSTAPLER• ADHEZIVNE TRAKE (STERIL STRIP)ADHEZIVNE TRAKE (STERIL STRIP)• ADHEZIVNI LEPAK (DERMABOND)ADHEZIVNI LEPAK (DERMABOND)

Pravilna aprokcimacija ivica rane

Vrste šavova

• Pojedinačni šav– Obični (jednostavni)– Povratni

• Horizontalni • Vertikalni

• Produžni šav– Interlocking– intradermalni

Običan pojedinačni šav

Vertikalni vs. horizontalni povratni šav

Produžni šav

Produžni običniProdužni interlocking

Produžni šav

Produžni običniProdužni interlocking

Intradermalni šav

Tehnika vezivanja čvora