sazogadoebrivi Jurnali, # 1 (10), Tebervali, 2017dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/254851/1/Mijna_2018_1.pdf2 mijna, #1(10), Tebervali, 2017 s a r C e v i klasika ilia WavWavaZe mgzavris

mijnasazogadoebrivi Jurnali,

damfuZnebeli, proeqtis

avtori da gamomcemeli:

Tavisufal SemoqmedTa gaer-

Tianeba da Sps `gamomcemloba

`mijna~, registraciis

# B12127840

redaqtor-gamomcemeli murman zaqaraia

redaqtori jemal Sonia

misamarTi: q. Tbilisi, taSkentis q.

#25, b. 1, tel./faqsi

2-38-03-11

ISSNmijna 2449-237X

# 1 (10), Tebervali, 2017

2 mijna, #1(10), Tebervali, 2017

s a r C e v i

klasika

ilia WavWavaZemgzavris werilebi...............................3

Jami mxsneli energiis

gamoRviZebisa! ......................................5

Tebervlis movlenebidan dRemde

je mal So niaCa wix lu li sa mar Ta li da

aR ze ve bu li mkvle le bi ......................8

sam Sob lo saT vis da Ru pul

ma mu liS vil Ta sis xli cas

Ses Cux Cu xebs da sa mar Tals

iT xovs! ....................................................12

murman zaqaraiaterori Tu reaqcia tiraniaze?.......14

ro bert pet ri aS vi lisiy va rul Si naw rTo bi max vi li .........19

ganaTleba

murman zaqaraiaZve li kolx-ibe ru li tra di ci u li

swav la-aR zrdis kul tu ris

gar daq mna qris ti a nu li rwme nis

sa fuZ vel ze ...........................................22

proza

la Sa gva sa liaka ka bia .....................................................31

Casafrebuli molodiniT... ...............33

guram molaSxia – 80

idRegrZeleT, batono guram! .............35

murman zaqaraiatkiviliT dawerili leqsebi ...............36

guram molaSxia leqsebi ...................................................39

poezia

am ri don Ce gi a nileqsebi ...................................................41

iri na sa riS vi liar mom kvda ra!.. ......................................44

va le ri an ve kualeqsebi ...................................................46

raisa muziCenkoleqsebi ...................................................48

Tor ni ke qav Sba ialeqsebi ...................................................51

go gi So niapa ta ra ... di di sa qar Tve lo! ..............58

pirveli striqonebi

ana no jo ba vaTov lis ba bua ar se bobs!.....................62

Tvalsazrisi

Sal va ma qa ca riato po nim èSe ras~ eti mo lo gi -

i saT vis ....................................................63

xsovna

nana CiCuas xsovnas ..............................64

Cveni nana ................................................65

megobris gaxseneba ..............................66

mijna, #1(10), Tebervali, 2017 3

klasika

ilia WavWavaZe

mgzavris werilebi(nawyveti)

I

di lis eq vsi sa a Ti Ses rul da Tu ara,

im sas tum ros win, ro me l Si ac me wi na Ra-

mes Ca mov xti, ru sis pir da u ba nel ma da

Tav da u var cxnel ma „iam SCik ma“ foS tis po-

vos ka mo a ye na. es iyo vla di kav kas Si. sak-

vir ve lia! ru sis mxat vre bis su ra Teb zed

ra la ma zad aris xol me ga moy va ni li am

sqel ki se ra „iam SCi kis“ briy vi sa xe, imi si

oy ra yu li sa na xa o ba, imi si mi dun-mo du ne-

bu li zlaz vna, ua da mi a no da pi rut yvu-

li mix vra-mox vra. ra mo de na dac su ra Tia

kar gi, or imo de nad sa Za ge lia nam dvi li.

mag ram am bo ben: И дым отечества нам сладок и приятен. kvam lis sit kbo e ba zed ki ukac-

ra vad, da si a mov ne ba zed ki amas mo gax-

se nebT, rom kvam li fri ad sa si a mov noa,

_ pir ve li imi saT vis, rom kvam li Tvals

efa re ba da mar TlWvre tas uS lis, me o re

imi saT vis, rom kvam li xSi rad Tva li dam

cremls gvay re vi nebs xol me. oh, ma mu lis

kvam lo, mar Tla-da tkbi li da sa si a mov no

xar: xan dis xan ise ag vi bam Tva lebs xol me,

rom Cven Cvens sa ku Tars ube du re ba sac ve-

ra vxe davT.

ro ca avi bar ge, ese igi Ce mi er Ta der-

Ti box Cis ode na tya vis xur ji ni Ca vag de

po vos ka Si, mi vub run di Cems ax lad gac no-

bils fran si els ga mo sa sal meb lad.

VII

_ er Ti miT xar, Tu Rmer Ti gwams, _

vuT xa ri mo xe ves, ro ca me da me wia, _ ai,

ste fan wmin das pir da pir ra mo nas te ria?

_ Terg-gaR miT?

_ di aR.

_ giw ya lob nosT coc xal Ta, Se gin-

dnosT mkvdar Ta, wmi da sa me bis sax ta ri

arn, uwin dalT gan ZTa sa fa ri, er Ta sab Wo.

_ ro gor Tu gan ZTa sa fa ri, er Ta sab-

Wo?

_ qar Tvel Ta me fe Ta gan Zi aqa id ufar-

van mtri a no bas, mcxe Ta id sa un jei sa fa-

rad aq zi du la mra val jer.

_ sab Wo ra Ra aris?

_ sab Woi? iqa id arn se nak, sad sa mar-

Ta li bWe Ta gan ib Wo dis. ra ic mZi ma saq me

xev Ci avar dis, mun ib Wo bid nes.

_ ver met yvi, ro gor iyo eg bWo ba da

ra zed uf ro mox de bo da xol me?

_ ra id ver get yvi? ra ic vuw yi Se gas-

men. ro des as tydis ero ba Ci did-de va,

did-saq me, did-ar Ce va ni, ero bas iqa id ga-

mar Tvin, air Ci vin bWe da brZen-ber kac ni,

pe it ro biT sa xel de bul ni, das xmi an maT im

se nak Ci sab Wo bad. ra ic me red sa me bis sa xe-

liT, xTis gan maT xav nil mad liT ign bWe ni

sTqmi an, ga das Wri di an, ar vin SeS li an, ar-

vin ga dav li an.

_ Sen mos wre bi xar ma gis Ta na bWo bas?

_ ra id Sa ves wro di? ad rin dal Tqmu lo-

bas giz ra xavn.

_ ex la ra tom aRar aris ega?

_ awi na?..

Ca fiq rda Ce mi mo xe ve da pa su xi ki ar

mom ca. co ta xans Sem deg Tvi Ton mkiT xa me:


klasika

_ Sen rai mi le Tis xarn?

_ qar Tve li var, ga na ver Se mat yve?

_ ra id Se get yvis? ta la var ara gaqvn

qar Tvel Ta: ru sad mor Tul xarn.

_ ga na kacs qar Tve lo ba mar to ta ni sa-

mos zed Se et yo ba?

_ Tval TaT vis tyo bad sa ma sel ar na.

_ ena da sa u ba ri?

_ qar TvelT enad bev ri sa ub robs: sva-

me xic, ov sic, Ta Ta ric, sxva mi le Tic.

_ ta ni sa moss qar Tve li sas ki co ta ni

ic men?

_ qar Tve lis ta la va ris ie ri sru lad

sxva ia. ru sul Ci qar Tvel kac me uc xo e bis.

_ qar Tve li gu liT un da qar Tve lob-

des, To rem ta ni sa mo si ra aris?

_ mar Tal xarn. mag ra mad gul Ci vin Ca i-

xed nis? gu li Sig nid arn, uxed vel, ta la-

var ga red arn, sa xed vel.

_ Tum ca me ru su li mac via, da mi je re,

rom gu liT qar Tve li var.

_ iq ne bis.

ar vi ci, Cem ma mo xe vem da mi je ra, Tu

ara. es kia, rom amis Sem deg amis Ta na ba a si

ga va biT.

_ we Ran del sit yva zed rom pa su xi ar

mo me ci, _ da viw ye kvlav me, _ me gkiT xe,

ex la ra tom aRar bWo ben-meT qi sa me bis se-

nak Si.

_ awi na?.. ero ba sa da arn? ru so ba Ci

varT. awi na yve lai ga cud dis, yve lai ga-

uq mdis. sa me bis Zir Ci so fel ger geT arn.

iqa vel kacT me fe Ta Se uT qves sax tris

da ra jo bai. mis sa ma gi er me fe Ta Tar xno ba

mi a ni Wis srul so fels, gu ja ric mah scis

saS vi liS vi lod. yva vel Ram awi nac ger ge-

Tid sam-sam kac da ra jad ig zav ne bis. ger-

ge Teln awi nac sax tris da ra jo bas Tav-

de bu lo ben, mag ra mad ru so ba Ci Tar xno ba

ga cud dis, me feT gu jars ru so bam yu ri ar

aT xo vis. ger ge Ti awi na sxva vi Ta beg robs.

ga uq mdis ad rin dal daw yo bai, xTis maT xav-

nil mad liT bWo ba ic sa me ba Ci ga da var dis.

_ maS uwin de li daw yo ba da dro uke Te-

si iyo?

_ ra id ara?

_ riT iyo uke Te si?

_ ad ri da avad Tu kar gad Cven Cve ni

Tav ni Cve nad ve gve yud nes, miT iy vis uked.

ad ri da eri erob dis, gu li gu lob dis, va-

Jai va Jab dis, qa lai qa lab dis. ad ri da?!

er TurTs da ve yud niT, er TurTs vix ve web-

dniT. ad ri da?! qvriv-obolT vi fa rev diT,

Sin miw ri els, ga reT mav nes da vu lag mndiT,

xTi sa da ba to nis ia sa uls mis yud ros

ar miv ker ZdniT, er TurTs laR mter Tan

Ca ve far vid niT, da ce mul vi ur veb dniT,

atir do mils vi xo iS ni diT da es reT iy vis

bra le ba ka ci sa, er Tur To ba. awi na ero-

ba da i Sa lis, me Zav-mru So bai Ca mo var dnis,

xar bo bai, an ga ri gve riv nis, er Ts ulo bai

da var dnis, mtro ba-bZar vai gax Sir dis.

awi na qvriv-obol vi na ga ni kiT xis, atir-

do mil ga a ci nis, da ce mul vin aRad gi nis?

awi na ara arn kac ni da Tu arn _ pi rad da

gu lad ju Rur arn. eri da var dnil, ga-

la xul arn. vrdo mil-krTo mil. war xda

qar Tvel Ta sa xe li, qar Tvel Ta wesT-wyo-

bai. ad ri da Cve no ba iy vis. war xda, mo is ra

qve ya nai, ra ia awi na Cve ni dar Ce na? Wa-

mad-smad sas yid val, tyei sas yid val, gzai

sas yid val, loc va-kur Txe vai sas yid val,

sa mar Tal sas yid val, ra id dar Ce bis be Ca-

vi ma xe ve?..

_ ex la rom mSvi do bi a no ba aris?

_ ra is vaq nev ca ri al mSvi da bas ca ri-

al stva ma qiT. rai arn mSvi da ba? ux mar

sa te vars Jan gi da ed vis, us rbo lo wyal Ci

ba yay ni, Wia-Wu ai, qvem Zro mi gam rav ldis.

ude gar, us ve nar Ter gCi ki kal ma xi icis!

rai arn mSvi da ba coc xval kac TaT vis? rai

arn mte ro ba, Tu eri erobs? ca ri al mSvi-

da ba mi wa Cic gve yo fis.

_ mte ri rom da ge ce mo daT, agik leb daT

da col-Svils gi wi o keb daT xol me?

_ awi na me va le sva me xi uf ros gva wi-

o kebs, uf ros saxls gvik lebs. ad ri da

mters ma inc far-xrma liT Se ve Ta ma SiT,

vi ge ri eb diT, sva maxs rai ey vis, ver mo-

sa ge ri e bel, ver Se sa Ta ma Se bel? ad ri da

mter Tan brZo la Ci, swo re bis jo bi no ba-

Ci, sa xel vSa ob diT, sva mex Tan va Jai rai

sa xel Ca mor Ce bis? ad ri da, mar Tal xarn,

mter iy vis, er Tgul Ta va Ja Ta Cu qe bac

did-iy vis: ad gil-ma mul eboZ vis, Tar xno-

bai mi ew yve bo dis. ager na Ter gki dur zed

xel Tuq mni ci xei Cnde bis. ig ci xei ar Si sa

ci xe da cno bil arn.


klasika

_ ro gor xel Tuq mni?

_ xTiT arn ci xe da, ar Se u val, ar Se u-

lew.

_ me re ra un da geT qva?

_ iqa id ad ri da kaxT laS qar mi se vo dis.

elaS qrnaT, ig ci xe xelT ep yroT. xev sa

SeZ rwu ne buls ba ton Tan Sve lai ez rax na.

man Sve lai ver mas cis. Sa wux dis uS ve li

eri. kax Ta va Ja ni xe vi sa ni mra val ni mo xoc-

nes, ma vid nen ci xe Ci, alam ni das cis. er Ti

ya fi la pe i tar ber-ka ci, ma xe ve. qa lai hyo-

lia uT xo var, mze du nax vel. man, ma xe vem

ga i sa ur na kaxT laS qris daT ro bad. ma zid-

na Rvi noi, Sag zav na ci xe Ci. Tvi sa qal sa

mze dun am cnis mo Ror na kaxT laS qris. mo-

ves mo xe ve ni, Sa ves ugeb rad ci xe Ci. das cis

ki Ji na, kax ni srul mTvral ni ma xoc nis.

xelT ig dis ma xe veT kvla va da ci xe. aragvT

eris Tavs ig am cnes, man mah sca wya lo bad

im qa la is ma mas ig ci xe, gu ja ric mah sca…

_ eg ra vaJ ka co ba yo fi la?

_ ra id ara? Wku i a ni vaJ ka co bai ege arn.

sad Ro nei ver hRo nobs, iqa id xerxs emud-

vnis.

_ mag ka xe le bis amo xoc vis am biT ra un-

da geT qva?

_ awi na ya vel ni qar Tveln Zma ne bi varT.

ar mtro biT vi sa ub re kax TaT vis. ig un da

Se mes mi na, rom ad ri da sam sa xurs Tav vi-

dev diT, sa Cu qa ric, bo Ze bac did iy vis;

sa xe liT, vaJ ka co biT sar Co-sa ba de belT

ma So ver viy ve niT, ka ci ub ra lod ar war-

xdis. awi na tyu o biT, me Zav-mru So biT,

fic Ta ga tex viT, er TurT Ra la tiT sar-

Co-sa ba de bel sa So ver gag vix dnis.

VIII

mar Ta lia Tu ara Ce mi mo xe ve, me ma gis

ga sin jva Si ar Se val. an ra Ce mi saq mea ega?

me gak vriT, ro gorc mgzav ri, vix se ni eb

mas, rac mis gan ga mi go nia. Ce mi cda mar to

ima Sia, rom imis az ri saT vis imi si ve fe-

ri Se mer Ci na da imis sit yvi saT vis imi si ve

ki lo. Tu es Se vas ru le, Ce mi gan zrax vac

Se mis ru le bia.

Cem ma mo xe vem me ki dev bev ri ram sxva

miT xra, mag ram yo ve li mi si na am bo bi da-

sa we rad ar ga mod ge ba Sem Txve vi sa ga mo

sxvi sa da sxvi sa… me mar to amas vit yvi,

rom iman Ta vi sis sit yviT Ta viss gu lis-

tki vils mi max ved ra.

mi gix vdi, Ce mo mo xe vev, ra nes tri Ta xar

naC xvle ti. „Cve ni Ta vi Cve nad ve gve yud-

ne so“ _ sTqvi Sen da me ga vi go ne. mag ram

ga vi go ne Tu ara, ra Rac ue car ma tki vil-

ma tvi ni dan gu lam de Ca mir bi na, iq, gul Si

ga iT xa ra sa ma re da da i mar xa. ro dem dis

dam rCes eg tki vi li gul Si, ro dem dis? ox,

ro dem dis, ro dem dis?.. Ce mo say va re lo

mi wa-wya lo, mo mec ami si pa su xi!..

naw yve te bi ili as am mra val mxri vad

mniS vne lo va ni na war mo e bi dan Cvens Jur-

nal Si sa gan ge bod ibeW de ba im Zi ri Ta di

Te ma ti kis er Tgvar wi na sit yva o bad, ro-

mel sac `mij nis~ es no me ri eZ Rvne ba. ili as

uk vdav ma ka lam ma ki dev er Txel un da Se a-

jan jRa ros da ga mo af xiz los Cve ni sa zo-

ga do e bis is na wi li, ro me lic ver ac no bi-

e rebs qar Tu li sa xel mwi fos wi na Se mdgar

saf rTxe ebs da Ta vi si iner tu lo bi Ta da

Sem gu eb lo biT mtris wis qvil ze as xams

wyals. me tic, mo sax le o bis so ci a lu ri

si dux Wi re, cxov re bis TiT qmis yve la sfe-

ro Si ar se bu li prob le me bis mo ma bez re be-

li mo ug va reb lo ba, ra sac ema te ba dRe van-

de li xe li suf le bis ara sa Ta na dod efeq-

tu ri sa ga reo po li ti ka da sul uf ro

prog re si re ba di ru su li ide o lo gi u ri

eq span sia, zog-zogs isev Crdi lo e Tis ken

axe debs, TiT qos dam pyro bel, mo Za la de

sa xel mwi fos Tan Ca xu te ba Si ipo vis Sve ba-

sa da saS vels. ili as naT qva mi sa ar iyos,

Cve ni ga Wir ve biT mo Za le bu li kvam li ise

ag vi bams Tva lebs xol me, rom saf rTxes da

ube du re bas ver vam CnevT, anu imis Ta nax-

mac varT, rom ki se ri Se vuS vi roT mo no bis

uRels.

imi saT vis, rom es saf rTxe Ta vi dan avi-

Jami mxsneli energiis gamoRviZebisa!


klasika

ci loT, au ci le be lia sa Ta na do Za li sa da

ne bis Cve ni ve wi aR Si mox mo ba da lam pa ri-

viT wam ZRva re ba. qar Tve li eri yo vel Tvis

axer xeb da am sa o ca ri da mxsne li ener gi is

ga moR vi Ze ba sa da abo boq re bas ne bis mi e ri

gan sac de lis Jams, is to ri is uZ ne les gza-

ze ase ga di o da igi bne le Ti dan si naT le ze

da ne bis mi e ri mtris wi na Se brZo liT inar-

Cu neb da ma muls, ena sa da sar wmu no e bas. am

brZo lis xa ris xi da efeq tu ro ba da mo ki-

de bu lia ima ze, Tu sa zo ga do e ba, mi si Ti-

To e u li wev ri ram de na daa mo bi li ze bu li

da mo wo de bu li im di a di mi si is sam sa xu ri-

saT vis, ro me lic is to ri u lad er go Cvens

ers da rom lis aR sru le ba Ta vi suf le bi sa

da da mo u ki deb lo bis ga re Se Se uZ le be lia.

Ti To e ul ma mu liS vil Si un da sun Tqav-

des da fxiz lob des ili as mi er da xa tu li

er Ti ri gi Ti qar Tve li _ mo xe ve lelT

Ru nia. am dak vir ve bu li, brZe ni, cxov-

re bi se u li ga moc di le biT aR Wur vi li da

Ta vis sam Sob lo ze usaz Rvrod Sey va re bu-

li qar Tve lis yo ve li sit yva, ar se bu li

si nam dvi li dan ga mo ta ni li yo ve li das kvna

uaR re sad aq tu a lu ria dRe sac, am moT-

xro bis da we ri dan sa u ku ne-na xev ris Sem-

de gac, da aq mTa va ri is ki ar aris, rom

qar Tve lebs ru su li ta la va ri ac vi aT,

miT ume tes, ro m es ta la va ri ru su li su-

lac ar aris, ev ro pu lia, ara med is, rom

im pe ria me To du rad ar Rvevs da an grevs

qar Tul suls, erov nul TviT Seg ne bas da

ase axer xebs qar Tve li ada mi a nis ga dag va-

re bas.

mTa va ri for mu la, ro mel sac ilia

gvaw vdis lelT Ru ni as pi riT, isev da isev

eris si coc xli sa da Ta vis Ta va do bis, aR-

mSe neb lo bi sa da gan vi Ta re bis upir ve les

pi ro bas _ Ta vi suf le ba sa da da mo u ki deb-

lo bas ukav Sir de ba: àvad Tu kar gad Cven

Cve ni Tav ni Cve nad ve gve yud nes, miT iy vis

uked~. am sit yve biT yve la fe ria naT qva mi:

isic, rom Ta vi suf le ba Cve ni uke Te sad

yof ni sa da ar se bo bis Zi ri Ta di ga ran ti aa,

da isic, rom Ta vi suf le ba di di tvir Ti

da pa su xis mgeb lo baa, rad gan cno bi lia,

rom Ta vi suf le bis mo po ve ba ze ara nak leb

Zne li mi si Se nar Cu ne baa, es ki mxo lod

da mxo lod lelT Ru ni as da TviT ili as,

eris sa u ke Te so Svi le bis su lis kve Te biT

iq ne ba Se saZ le be li.

Cve ni sam Sob los da mo u ki deb lo bis mo-

po ve bis Sem deg me oT xed sa u ku ne ze me ti

ga vi da. es wle bi aR sav se iyo ka tak liz me-

biT, tra ge di e biT, gan sac de le biT. sam wu-

xa rod, ver Sev Ze liT sa zo ga do e bis Sek-

vra, Se du Ra be ba Ta vi suf le bis ide is gar-

Se mo da bev rje rac dad ga saf rTxis wi na Se

sa xel mwi fo eb ri o bis Se nar Cu ne bis sa kiT-

xi. es yve la fe ri aris Se de gi im sis xli a ni

put Ci sa, rom li Tac dam xo bil iq na erov-

nu li xe li suf le ba 1991 -1992 wleb Si. es

ma Sin ro ca, mtrul ga re moc va Si myof ni,

wva le bi Ta da ja xi riT da mo u ki deb lo bis

Se nar Cu ne bas ki ara, mis ga nux rel gaZ li-

e re ba-gan mtki ce bas un da va xer xeb deT. ra

Tqma un da, aq um niS vne lo va ne si isev da

isev aris Ti To e u li Cven ga nis ide u ro ba

da mrwam si, Cve ni pa su xis mgeb lo ba sa xel-

mwi fos wi na Se, mo qa la qe ob ri vi va lis Seg-

ne ba da ara pi rov nu li in te re se bi, qve na

grZno be bi, pi ra di ke Til dRe o bi saT vis

zrun va, ne po tiz mis, ara kom pe ten tu ro bis

wa xa li se ba da a.S. yo ve li ve es aw ylu lebs

ers, aa va debs sa zo ga do e bas kon for miz-

miT, Sem gu eb lo biT, mo nu ri fsi qo lo gi iT,

ri si gzac mxo lod ukan _ bne le Tis ken, ga-

nu kiT xa o bis ken, uka no no bis ken, cxov re bis

qur du li we sis diq ta tis ken, im pe ri u li

si nam dvi lis ken dag vab ru nebs, ro mel sac

di di msxver pli sa da sis xlis fa sad ga mo-

vaR wi eT.

oc da eq vsi wlis wi naT gan xor ci e le bu-

li sis xli a ni put Ci im pe ri am swo red im

sul mok le, go ne ba a re u li vai-qar Tve le bis

xe liT ga na xor ci e la, rom leb mac sam Sob-

los in te re se bi Ta vi anT ke Til dRe o ba ze

gac va les, rom le bis Tvi sac qvey nis da mo u-

ki deb lo ba ze uf ro mTa va ri Ta vi an Ti pri-

vi le gi e bi da uz run ve li cxov re ba iyo,

ro mel TaT vi sac pat ri o tiz mi sa ku Ta ri

mi wi e ri moT xov ni le be biT isaz Rvre bo da,

rom leb mac uRa la tes erov nul ide as da

es ro les sa qar Tve los da mo u ki deb lo bas,

da xo ces da awa mes, ga a u be du res Ta vi an Ti

sisxl-xor ci, qve ya na ki ga Zar cves da ga-

a par ta xes.

ase Ti ada mi a ne bi dRe sac bo gi no ben da


klasika

Cvens win svlas fa ru li Tu aS ka ra qme de be-

biT afer xe ben, mag ram, sa bed ni e rod, kvla-

vac mrav lad ari an sam Sob lo ze mo fiq ra li

lel TRu ni e bi, ili as, zvi ad gam sa xur di as,

me rab kos ta vas ide is er Tgu le bi, ima ve

`nes triT naC xvle ti~ ma mu liS vi le bi, ro-

mel Ta gu lis fi car ze sa ma ra di sod aris

amo San Tu li sit yve bi: `Cve ni Ta vi Cve nad ve

gve yud nes!~

im tki vils, ro mel mac ma Sin ili as tvi-

ni dan gu lam de Ca ur bi na da iq, gul Si Car-

Ca, sa nat re li pa su xi 1991 wels sam Sob los

da mo u ki deb lo bis mo po ve biT ga e ca. co ta

xan Si ki am da mo u ki deb lo bas lax va ri Cas-

ces sis xli a ni put Cis mom wyo beb ma, rom-

leb mac qve ya na te ro ri sa da ga nu kiT xa o-

bis qa os Si Ca ag des. am usa mar Tlo bis wi na-

aR mdeg brZo las mra va li pat ri o ti qar-

Tve lis si coc xle Se e wi ra, maT xvret dnen

mSvi do bi an mi tin geb ze, qu Ca Si, awa me bdnen

sap yro bi le eb Si. am brZo lis um niS vne lo-

va ne si eta pi iyo 1998 wlis 9 Te ber vals e.

Se var dna Ze ze gan xor ci e le bu li Tav das-

xma da Sem deg ji xaS kar Si gan vi Ta re bu li

mov le ne bi, ra sac Sem dgom sam Sob los Tvis

Tav da de bu li vaJ ka cis _ go Ca ese bu as ve-

ra gu li mkvle lo ba moh yva.

qar Tvel ma xal xma sis xli a ni, uka no-

no re Ji mis wi na aR mdeg brZo la Si mra va li

gmi ru li fur ce li Ca we ra; ax la ki me ti

sif xiz le, me ti Se mar Te ba, er Ti a no ba,

erov nu li Tan xmo ba da Tav da de ba gvmar-

Tebs, rad gan mters ar sZi navs, igi yo vel

na bij zea Ca saf re bu li da Cvens ga Ti To ka-

ce bas, ga dag va re bas, mo du ne bas elo de ba,

ra Ta dro ixel Tos. ami tom kvla vac ga-

vi me o rebT ze moT Tqmuls: Cvens fiq reb-

Si, az reb sa da moq me de ba Si kvla vac un da

mo vix moT lelT Ru nia _ mter-moy v ris,

avi sa da kar gis, sa sar geb lo sa da sa zi a nos

WeS ma ri tad gam rCe vi mo xe ve, un da mo vix-

moT `pir da u ba ne li da Tav da u var cxne li

iam SCi kis fos tis po vos ki dan~ sa bo lo od

gad mo su li da qar Tve li lelT Ru ni as

cxen ze am xed re bu li ilia, rad gan taZ ram-

de _ sa qar Tve los srul Ta vi suf le bam de

da ga er Ti a ne bam de, sam Sob los er Ti a no-

bam de, qar Tve li ka cis su li er amaR le bam-

de da, sa bo lo od, ive ri is gab rwyi ne bam de

mxo lod da mxo lod maT mi er da sa xu li

gza mi dis.

Jurnal `mijnis~ redaqcia



im sa Si ne le bi dan, rac 1992-1993 wle bis

de kem ber-ian var Si Tbi lis Si dat ri al da,

25 wel ze me ti ga vi da, mag ram sis xli a-

ni put Cis Se de ge bi dRem de mo u Su Se bel

Wri lo bad at yvia sa qar Tve los sxe ul sa

da yve la pa ti o sa ni qar Tve lis sul sa da

go ne bas; qar Tu li sa xel mwi fo eb ri o bis

Tav ze kvla vac da mok les max vi li viT ki-

dia im mov le ne biT da ner gi li si uZ lu re

da ne ba ze miS ve bu li uka no no ba, Zirs dam-

xo bi li sa mar Ta li da sa xel mwi fo po li-

ti kis do ne ze aR ze ve bu li ga nu kiT xa o ba,

da us je lo ba da mas Tan da kav Si re bu li yo-

vel gva ri ma raz mi. yo ve li ve es aw ylu lebs

qar Tu li sa zo ga do e bis sxe uls, aZa bu nebs

ada mi an Ta gons iqam de, rom bevrs mte ri

moy vris gan ver ga nur Ce via, mo Ra la te da

mzak va ri Ta vi si a nad mi u Ria, Se ri ge bia

usa mar Tlo bas, mo ud re kia qe di, Ca uq ne via

xe li, kon for mis tad qce u la da mxo lod

ima ze fiq rSi Cam wyvde u la, Tu ro gor ga-

i ta nos Ta vi da ra ri gad ga i xer xos luk-

ma pu ri.

qar Tve lebs sa ku Ta ri Ta vi sad mi kri-

ti ki sa da nak lo va ne ba Ta mxi le bis una ri

yo vel Tvis gvCve o da da Cve ni qvey nis mo-

sax le o bis um Zi me si so ci a lu ri pi ro be bi,

si dux Wi re, umu Sev ro ba, moS li li me ur-

ne o ba, sof le bis ki dev uf ro ga par ta xe-

ba da ga u kac ri e le ba isev da isev Cvens

Tavs un da da vab ra loT, mag ram ara imis

ga mo, rom wyal wa Re bul zar ma cebs Sro ma

ar gviy vars da uni Wo e bi varT. ara, Ce mo

kar ge bo, Ta vis ga ta nis, gaZ le bis, Wir sa

Si gan ga mag re bis Se sa niS na vi una ri gvaqvs,

mag ram...

mag ram ra Sia saq me? ra xde ba Cvens Tavs?

ra gvWirs? ra tom ara aqvs na yo fi Cvens

na of lars? ra tom da i ca la qve ya na da ra-

tom gar bi an qar Tve le bi Ta vis saS ve lad

saz Rvar ga reT?

Rrmad var dar wmu ne bu li, rom am da

sxva ube du re ba Ta sa Ta vis dam de bi swo red

me oT xe di sa u ku nis win mom xda ri put Ci da

mis gan ga mom di na re mov le ne bia: ka no ni e ri

xe li suf le bis dam xo ba, pre zi dent zvi ad

je mal So nia

Ca wix lu li sa mar Ta li da aR ze ve bu li mkvle le bi(2 Te ber vlis ga mo Za xi li)


jemal Sonia

gam sa xur di as gan dev na da kri mi na le bis,

ga zu lu qe bu li ko mu nis tu ri in te li gen-

ci is, mxo lod sa ku Tar ke Til dRe o ba ze

mo fiq ra li aram za de bis mi er sa xel mwi fo

Za la uf le bis xel Si Cag de ba, sa xel mwi fos

gan vi Ta re bis da sa xu li kur si dan ga dax-

ve va, po li ti ku ri eli tis ga mo fit va da

ga dag va re ba.

erov nu li xe li suf le bis dam xo biT

fex qveS ga i Te la qar Tu li idea, ro me lic

sa fuZ vlad un da das de bo da qar Tu li sa-

xel mwi fos aR mSe neb lo bas. Cve ni qvey nis

gan vi Ta re ba am ide iT da sa xu li gziT rom

wa su li yo, dRes, Tum ca ga re Se da u Zi ne-

be li mtris gan Se wu xe bu li, mag ram wel Si

ga mar Tu li, mov li li da mi zan mi mar Tu li

qve ya na gveq ne bo da, sa zo ga do e ba Se da-

re biT er Ti a ni, mo no li Tu ri iq ne bo da,

Se i a ra Re bul ma put Cma ki idea ui de o biT

Sec va la, ka no ni _ uka no no biT, wes ri gi _

qa o siT, Tan xmo ba _ er Tma ne Tis xoc viT,

er Ti a no ba _ daq saq su lo biT, ndo ba _ un-

dob lo biT, siy va ru li _ si Zul vi liT, mi-

te ve ba _ da un dob lo biT, sa qar Tve lo ze

zrun va _ sa qar Tve los Zar cvi Ta da gle-

jiT, mSvi do ba _ omiT... ai, ase Ti cod vis

ka lo dat ri al da Cve ni qvey nis Tav ze da

Tqven ro gor fiq robT, ar tri a lebs dRe-

sac es cod vis ka lo, mi u xe da vad imi sa,

rom de da qa laqs dRes ara vin an grevs da

sa meg re los ara vin Se se via? aq ara fers

vam bob ru se Tis im pe ri as Tan wa ge bul om-

ze af xa zeT sa da sa ma Cab lo Si, Tum ca es

wa ge ba ara mxo lod im pe ri is sam xed ro

man qa nis siZ li e rem ga na pi ro ba, ara med, da

ara nak le bad, qar Tve li Te mur len ge bis,

ja la le di ne bis, Sa ha ba se bi sa da aRa mah-

mad xa ne bis mi er qvey nis Tvis gul Si Ca ce-

mul ma lax var ma. es gam yid ve le bi Ta vi anT

mo Ra la te o bas pat ri o te bad asa Reb dnen,

WeS ma rit pat ri o tebs ki uw ya lod xo cav-

dnen, wa me biT klav dnen, sap yro bi le Si ag-

deb dnen, qvey ni dan aZe veb dnen da `pro vin-

ci u li fa Siz mis~ iar liys awe beb dnen.

ama ze mSve niv rad aqvs naT qva mi zvi ad

gam sa xur di as: `Tu gsurs eri an ada mi a ni

gax rwna da ga da ag va ro, mas ara mxo lod

un da da a viw yo war su li, ara med un da ga u-

yal bo ki dec igi; Ta vi si WeS ma ri ti gmi re-

bi bo rot moq me de bad da uni a To ka cu ne bad

un da da u sa xo, med ro ve ni da mo Ra la te e bi

ki _ gmi re bad~.

Cve ni wa me bu li eris ka cis am sit yveb Si

xom ar devs pa su xi im kiT xvi sa, ro mel-

ze dac ze moT mo gax se neT: ra xde ba Cvens

Tavs? ra gvWirs, rom qvey nis Tvis ver mog-

viv lia da Rir se bis grZno ba dag vClun ge-

bia? _ is xom ara, rom ga yal be bu li war su-

lis dam Trgun ve li sim Zi me gva wevs mxreb-

ze da nel-ne la, Se um Cnev lad gax rwni sa da

ga dag va re bis pi ram de miv sul varT?

im sis xli a ni ga dat ri a le bi dan dRem de

qar Tul sa zo ga do e bas aquc ma cebs, qar-

Tvel ada mi ans suls uf xrews da us je lo-

bis sin dro mi, ga nu kiT xa o ba, uka no no ba,

ro ca ga dis wle bi, ic vle bi an xe li su-

fal ni, xo lo qvey nis, sa xel mwi fos Zi ris

ga mom Txre lebs, aTa so biT qar Tvel Ta

mkvle lebs, mwa meb leb sa da mo Za la de ebs

ara vi Ta ri pa su xi ugi aT mar Tlmsa ju le-

bis, ka no nis wi na Se! ga go ni la am gva ri uz-

ne o ba, am den sa Zag lo ba Ta pa ti e ba, me tic _

maT Tvis xe lis da fa re ba, gver diT da ye ne-

ba da aR ze ve ba xe li su fal Ta mxri dan imis

ma giv rad, rom im ci xe Si mi eb rZa ne bi naT,

ro mel Sic nam dvil pat ri o tebs am wyvdev-

dnen da awa meb dnen?!

Se iZ le ba, rom ase Ti ram xde bo des nor-

ma lur qve ya na Si? Se iZ le ba, sa xel mwi fo Si

dam kvid rdes ka no ni e re ba da de mok ra ti is

prin ci pe bi, ro de sac mkvle le bi da mZar-

cve le bi kvlav ze o ben? isi ni dRe sac Zar-

cva ven xal xis qo ne bas, bi u jets, je rac

maR li dan, me di du rad uyu re ben mar Tleb-

sa da ma Ti ve xe liT ga Zar culT. mar Ta lia,

bev ri maT ga ni isev Ta vi an Tma av ka co bam

Se i wi ra, mag ram xom ga nis ve nebs qur di

da re ci di vis ti di du bis pan Te on Si, xom

cxov ro ben mSvi dad da ar xe i nad ki to va ni,

si gua da Zma ni maT ni, dRe sac su lac qe ris

or mo Si ne biv ro ben xa in dra va da mis Ta-

na ni, ro mel Tac uda na Sa u lo qar Tvel Ta

sis xli adevT upa ti e bel cod vad.

es we ri li upir ve le sad swo red put-

Cis ti mkvle le bis mi er da xo ci li uda na-

Sa u lo qar Tve le bis, dax vre ti li mi tin-

ge bis Te mam mi kar na xa. ra un da vuT xraT

Ta vi suf le bi sa da ka no ni e re bis Tvis qar-

Tve lis ve tyvi iT gan gmi rul am ada mi an Ta

xsov nas? vin mo i kiT xa ma Ti mkvle le bi, ga-

dag va re bu li qar Tve le bi? vin, sad da ro-

gor da i saj nen isi ni? vin ago pa su xi usa-

mar Tlod daR vri li zRva sis xlis Tvis?

ra na i rad da fas da am 25 wlis gan mav lo ba Si


Cvens sam Sob los Se wi ru li qa le bis, ka ce-

bis, axal gaz rde bis Tav da de ba?

1992 wlis 3 ian vars da ix vri ta mi tin gi

di du bis met ros Tan; mok les 5 mo mi tin ge,

daW res _ 29; 7 ian vars de li sis met ros-

Tan ga us wor dnen sap ro tes tod ga mo sul

ui a ra Ro xalxs, mok les ram de ni me ada mi a-

ni, maT So ris axal gaz rde bi; 2 Te ber vals

ka no ni e ri xe li suf le bis 100 aTa sam de

de mon stran ti Se ik ri ba vag zlis mo e dan-

ze. msvle lo bi sas cir kis mi da mo eb Tan

maT cec xli ga ux snes mxed ri o ne leb ma da

ki to va nis gvar di e leb ma. da u zus te be li

mo na ce me biT, am dRes da i Ru pa 23 mSvi-

do bi a ni mo mi tin ge, 180-ze me ti da iW ra.

mok lul Ta So ris iyo aras rul wlo va ni

ma mu ka te riS vi li, ro mel sac Sin dis fe ri

dro Sa moh qon da. es bav Svi sa ku Ta ri de dis

Tval win gar da ic va la. am gva ri sa Si ne le-

be bis Ca moT vla Sors wag viy vans. sam Sob-

los siy va ru lis Tvis ase us wra feb dnen

si coc xles eris rCe ul Svi lebs Tbi lis Si,

sa meg re lo Si, sa qar Tve los yve la kuT xe Si:

klav dnen, au pa ti u reb dnen, Zar cvav dnen,

aya Ca Reb dnen, am ci reb dnen...

ro me li ase Ti da na Sa u lia ga mo Zi e bu-

li? ro mel am gvar sa Si ne le ba ze Sed ga

sa sa mar Tlo? ro mel ma sa mar Tal ma Wa ma

pu ri?..

e. Se var dna Zis xe li suf le ba Tvi Ton

iyo mkvle li da mZar cve li da, ra Tqma

un da, sa ku Tar da na Sa uls ar ga mo i Zieb da!

me re mo vi da m. sa a kaS vi lis xe li suf-

le ba, ro mel sac, swo red sa mar Tli a no bis

aR dge nis ime diT, erov nu li xe li suf-

le bis mom xre Ta did ma na wil ma da u Wi ra

mxa ri. am imeds TiT qos cxo ve li Su qi

moh fi na ma Sin axa lar Ce u li pre zi den tis

sit yvam 2004 wlis 26 ian vars qa Su e Tis ek-

le si a Si da iq ve xel mo we ril ma erov nu li

Tan xmo bis dek la ra ci am. am dek la ra ci a Si

aR niS nu lia, rom `qvey nis te ri to ri u li

mTli a no bis rRve va, eko no mi kis ga Ca na ge ba,

mo sax le o bis um Zi me si so ci a lu ri mdgo ma-

re o ba, ko ruf ci is ay va ve ba, uka no no ba da

ga nu kiT xa o ba, sa mo qa la qo kon fron ta cia

sa Ta ves iRebs 1991-1992 wle bis Se i a ra-

Re bu li sam xed ro ga dat ri a le bi dan da

ka no ni e ri xe li suf le bis dam xo bi dan~. e.i

pre zi den ti sa a kaS vi li aRi a reb da, Tu ro-

go ri vai-qar Tve le bis gan mo di o da qvey nis

yve la Wi ri da va ra mi, mag ram ga vi da dro

da dek la ra cia dek la ra ci ad dar Ca, erov-

nu li Tan xmo ba ki, qvey nis win svla-gan vi-

Ta re bis Tvis eso den au ci le be li faq to-

ri, ar Sed ga da verc Sed ge bo da dam na Sa-

ve Ta da us je lo bis, eri sa da qvey nis wi na Se

Ca de nil da na Sa u lo ba Ta ga mo u Zi eb lo bi sa

da Se sa ba mi si ka no naR sru le bis arar se bo-

bis vi Ta re ba Si.

igi ve grZel de ba dRe van de li xe li suf-

le bis mxri da nac. me tic, par la men tSi,

xe li suf le bis sxva das xva sa fe xur ze Tbi-

lad ari an mo ka la Te bul ni sa ku Ta ri xal-

xis sis xliT xel gas vri li, bne li war su-

lis mqo ne ada mi a ne bi nac vlad imi sa, rom

maT pa su xi agon Ca de nil da na Sa u lo ba Ta

ga mo.

ar Se miZ lia, ar vTqva im saZ ra xi si

da ukad ri si po zi ci is Se sa xeb, ro me lic

Se i a ra Re bu li da pi ris pi re bis pir ve li

dRi dan ve da i ka va sa qar Tve los sa pat ri-

ar qom. sam wu xa rod, ka To li kos-pat ri ar qi

mTli a nad ga ne ri da am da pi ris pi re bi dan

ga mom di na re pro ce sebs, xo lo ka no ni e ri

pre zi den tis gan dev na TviT sa pat ri ar-

qo Si ize i mes `RvTis ni er ma~ put Cis teb ma,

qvey nis da maq cev leb ma. bu neb ri via, aseT-

ma saq ci el ma mo sax le o ba Si ma sob ri vi

pro tes ti da aR Sfo Te ba ga mo iw via, rac

mi tin geb ze pat ri ar qis Tav daR ma da ki-

de bu li su ra Te bi Tac ga mo i xa ta. aqe dan

ga mom di na re, sru li si mar Tlea z. gam sa-

xur di as sit yve bi: `Seq mnes cru wi Te li

sam Rvde lo e ba, ra mac Ta vi iCi na yve la ze

me tad put Cis av be diT dRe eb Si. nac vlad

imi sa, rom ie rar qe bi jvriT xel Si Cam dga-

riy vnen sam kvdro-sa si coc xlod ur Ti er-

Tda pi ris pi re bul moZ me Ta So ris, isi ni

an tiq ris tes mxed ro bas amo ud gnen mxar Si

_ ek le si e bi ia ra Ris saw yo bad mis ces, qa-

Su e Tis ta Za ri blin da Jad aq ci es, sa i da nac

Wur veb sa da tyvi as uSen dnen ka no ni er xe-

li suf le bas; zo gi er Ti sam Rvde lo pi ri

av to ma tiT xel Si ib rZo da put Cis teb Tan

er Tad, ram de ni me pa ti o sa ni sam Rvde lo

pi ri ki, ro mel mac ar uRa la ta ka no ni er

xe li suf le bas da loc vi Ta da qa da ge biT

am xne veb da uze na e si sab Wos Se no ba Si ga-

mom wyvde ul mis war mo mad gen lebs, put Cis-

tma pat ri ar qma gan kve Ta da ga a Ze va sa qar-

Tve lo da nac ki.~

xal xia yve laf ris gan msje li da Sem fa-

se be li, avi sa da kar gis gam rCe vi. wle van-



del 2 Te ber vals im avad sax se ne be li 1992

wlis 2 Te ber vlis Se sa xeb xma TiT qmis ar

amo u Ri aT xe li suf le bis war mo mad gen-

lebs, te le vi zi eb sa Tu ga ze Tebs, mag ram

Ca vi xe doT so ci a lur qse leb Si, ga vi deT

xal xSi da Tval naT liv da vi na xavT, rom

mo sax le o bis udi de si um rav le so ba mow yu-

re bu lia sa mar Tals, si mar Tlis aR sru le-

bas. am dros ma van ni, tvin dab ne le bul ni,

kvla vac cdi lo ben ucod ve lis man ti is

mor ge bas, ki dev ga is mis aqa-iq sa ku Tar

cod va Ta erov nu li xe li suf le bis Tvis ga-

dab ra le bis ubad ru ki cde bi, im xe li suf-

le bi s Tvis, im erov nu li moZ ra o bi sTvis,

ro mel mac da mo u ki deb lo ba mo u po va qve-

ya nas da rom lis sa mi bum be ra zi war mo mad-

ge ne li _ me rab kos ta va, zvi ad gam sa xur-

dia da mux ran ma Wa va ri a ni _ mTaw min da ze

aas ve na qar Tvel ma xal xma da iq mi u Ci na

kuT vni li ad gi li. aqe dan ori _ zvi a di da

me ra bi _ im Tvra met ga mor Ce ul qar Tvels

So ri saa, ro mel Tac sa qar Tve los erov nu-

li gmi ris wo de ba aqvT mi ni We bu li.

am we ril Si erT-er Ti maT ga nis, me rab

kos ta vas, sit yvebs mo viy van:

`mo es wre biT im dros, ro ca sa qar Tve-

lo Ta vi su fa li gax de ba, mag ram ico deT,

Tu ma Si nac, da mo u ki de bel qve ya na Si Ta vi-

suf le bis Tvis Sew yvetT brZo las, am Ta vi-

suf le bas da kar gavT Tqvenc da qve ya nac~.

am sit yve biT yve la fe ria naT qva mi, ami-

tom saT qmels sa Wir bo ro tod qce u li am

kiT xve biT ga vag rZe leb:

aris Tu ara nor ma lu ri, rom Cven gver-

diT da us je lad da di an da Cve u leb riv mo-

qa la qe eb ze me ti si ke Ti Tac sar geb lo ben

qvey nis da maq cev le bi, ka no ni e ri xe li suf-

le bis ia ra RiT da mam xob le bi, mkvle le bi,

gam ce me bi, im pe ri is ne bis aR msru leb le bi?

mo eT xo va Tu ara pa su xi vin mes mi tin ge-

bis dax vre tis Tvis, ma mu ka te riS vi lis da

sxva uric xvi qar Tve lis mkvle lo bis Tvis,

mxat var vax tang no di as Tvis mkla ve bis

moW ris Tvis, Tbi li sis ngre vis Tvis, sa meg-

re los awi o ke bis Tvis, ma sob ri vi ga u pa ti-

u re bis Tvis, Zar cvis Tvis, sax le bi sa da We-

bis wa bil wvis Tvis, kuT xe e bis, ra i o ne bis,

ub ne bis da pi ris pi re bis Tvis, sa qar Tve los

yve la kuT xe Si, gan sa kuT re biT sa meg re-

lo sa da af xa zeT Si ma ro di o ro bi sa da

sxva um Zi me si da na Sa u lo be bis Tvis, sax le-

bis ga daw vis Tvis, af xa zeT Si omis ga Ca Re-

bi sa da mi si Ca ba re bis Tvis, ui de o bis Tvis,

uz ne o bis Tvis, uRir se bo bis Tvis, qvey ni sa

da xal xis ga sa Wir Si Cag de bis Tvis da amis

xar jze Ta vi an Ti ji bis gas qe le bis Tvis,

fab ri ka-qar xne bis jar Tad ga yid vis Tvis,

moZ mis ga wir vis Tvis, qve ya na Si da ner gi li

Su ris Tvis, ga u tan lo bis Tvis, Rir se bis

ay ris Tvis?..

es yve la fe ri keT ri viT Wams sam Sob los

sxe uls da Tu odes me dRis wes rig Si ar

dad ga da na Sa u lis da sas je lis Se sa ba mi-

so bis prin ci pu li, sa si coc xlod mniS vne-

lo va ni sa kiT xi, es imas niS navs, rom Cve-

ni ve xe liT ga mo vuT xriT Zirs ar na xu li

msxver plis ga Re biT mo po ve bul Ta vi suf-

le ba sa da da mo u ki deb lo bas.

am bo lo xu Ti wlis gan mav lo ba Si yve-

la ni mow me ni varT imi sa, Tu ro gor

mos Txo va pa su xi mar Tlmsa ju le bam wi na

xe li suf le bis war mo mad gen lebs da amas

ka no ni e re bis aR dge nas eZa xi an. ara, ba to-

ne bo, ka no ni e re ba mxo lod ma Sin aR dge ba,

ro de sac sam sjav ros wi na Se war sdge bi an

Cve ni ube du re bis sa Ta vis Se moq med ni: si-

gu e bi, ki to va ne bi, xa in dra ve bi da sxve bi

da sxve bi, rom leb mac qvey nis Ta vi suf-

le bas ia ra Ri es ro les da sa xel mwi fos

wins vla di di xniT Se a fer xes. wi na xe-

li suf le bis dro i nde li gax ma u re bu li

mkvle lo be bis ga mo ada mi a nebs vsjiT da es

asec un da iyos, sa ma gi e rod, im ad gi las,

sa dac ma mu ka te riS vi lis uman ko sis xli

da iR va ra, Ta vi suf lad da se ir no ben mi si

da sxva ma mu liS vi le bis mkvle le bi, qar-

Tve li xal xis ja la Te bi.

xe li su fal ni, ro go rac das Wir de baT,

aTa sna ir me mo ri a lebs dad ga men xol me,

ma ga li Tad, ius ti ci is sax lis win. ifiq-

ra Tu ara vin mem, rom cir kTan, im sa be-

dis we ro ad gi las un da id ges 1992 wlis

2 Te ber vals dax vre ti li mSvi do bi a ni

mo mi tin ge e bis uk vdav sa yo fi me mo ri a li?

es Rir se bis saq mea, sxva mxriv sa mar Ta li

ver ize i mebs, usa mar Tlo bas miC ve u li da

Se gu e bu li sa zo ga do e ba ki qve ya nas fex ze

ver da a ye nebs, pi ri qiT, sam Sob los bed-

iR bals sas wor ze da debs da mters ga a xa-

rebs.

jemal Sonia


1. ar se ni Ze ka xa _ 21 wlis, dax vri tes

3 ian vris mi tin gze di du be Si.

2. ave ti si a ni ar Ja ni ki _ mok les

gldan Si ko men dan tis sa a Tis dros.

3. be ri aS vi li ber dia _ mwe ra li, mok-

les sa ku Tar sax lSi, da a saf la ves

pir vel Te ber vals.

4. gab roS vi li go gi _ sa mi Svi lis ma-

ma, dac xri les 6 ian vars av to bus Si

me te xis xid Tan.

5. ga gua vo va _ sam tre di is q. 4-a. b.

64. mo Sim Si le e bis dar be vis dros

gar da ic va la.

6. do li Ze gu ram _ 55 wlis. yif Si Zis

qu Ca. dax vri tes 3 ian vars `di du-

bis~ met ros Tan.

7. da va raS vi li ali ko _ dax vri tes 2

Te ber vals.

8. di de baS vi li zu rab _ 17 wlis. dax-

vri tes 2 Te ber vals.

9. eli a va av Tan dil _ 5 Svi lis ma ma,

se na ki, Wav Wa va Zis 24, bi na 16, mok-

les 13 marts mi tin gis dar be vis

dros.

10. va ra ziS vi li va raz _ sa e qi mos Se-

sax ve vi, #4, 33 wlis, mok les 23

de kem bers mTav ro bis sax lTan.

11. Taq Ta qiS vi li le van _ 21 wlis,

stu den ti. dax vri tes 3 ian vris

mi tin gze `di du bis~ met ros Tan.

ev doS vi lis q. 2-10, korp. 4. 34-68-

98.

12. im na Ze Ti na _ Wav Wa va Zis 54.

13. li par te li a ni ge ron ti _ 25 wlis.

dax vri tes 2 Te ber vals ma ni fes ta-

ci is dros cir kis Se no bas Tan.

14. mar ko zia ar ka di _ uze na e si sab Wos

wev ri. dax vri tes 23 de kem bers.

15. mWed liS vi li ba a dur _ 55 wlis,

nu cu bi Zis IV m-r. kor. 15, II sa dar-

ba zo, II sar Tu li. dax vri tes qris-

te So bas `de li sis~ met ros Tan.

16. ma i su ra Ze la li _ dax vri tes wa-

len ji xa Si, pre zi den tis mdi va ni.

17. per ta ia ave li na _ dax vri tes 22

de kem bers mTav ro bis sa sax lis win.

wm. ilia mar Tlis sa zo ga do e bis

wev ri.

18. pa pi aS vi li.

19. rex vi aS vi li gi or gi _ 18 wlis,

sam Sob lo saT vis da Ru pul ma mu liS vil Ta sis xli cas Ses Cux Cu xebs da sa mar Tals iT xovs!

mSvi do bi an mi tin geb ze da Ru pul ma mu liS vil Ta aras ru li sia



dax vri tes 3 ian vars mi tin gze ̀ di-

du bis~ met ros Tan. diR mis ma si vi,

V kvar ta li, I kor pu si, b. 35.

20. ra miS vi li ar Cil _ Tbi li si, mu xi-

a nis IV m.r. kor. 36. wm. ilia mar-

Tlis sa zo ga do e bis wev ri.

21. sul xa niS vi li av Tan dil va le ri a-

nis Ze _ mok les gldan Si, ko men dan-

tis sa a Tis dros Ta vis sax lTan.

22. te riS vi li ma mu ka _ 18 wlis. Tbi-

li si, no ri os aR mar Ti, 54-b. dax-

vri tes 2 Te ber vals ma ni fes ta ci is

dros cir kis Se no bas Tan.

23. te ra Ze tris tan aleq san dres Ze _

70 wlis, dax vri tes 2 Te ber vals.

24. ta ba ta Ze (`bun ke ris~ kad ri dan) _

ga mo ac xa des te le vi zi iT, mok les

yo vel gva ri ga sa mar Tle bi sa da

ga na Ce nis ga re Se.

25. ta la xa Ze iu ri _ 42 wlis, 3 Svi lis

ma ma. pet ri aS vi lis q. 23. dax vri-

tes 2 Te ber vals ma ni fes ta ci is

dros cir kis Se no bas Tan.

26. fo la daS vi li mi xe il _ 50 wlis,

dax vri tes 2 Te ber vals mi tin gze

mco ca vi tyvi iT.

27. qa ja ia Ten giz _ 29 wlis, hel sin kis

kav Si ris wev ri.

28. qev xiS vi li ci co _ wm. ilia mar-

Tlis sa zo ga do e bis wev ri, dax vri-

tes mTav ro bis sax lis win 22 de-

kem bers, or su li. kos ta vas me o re

Se sax ve vi, 5.

29. xa ti aS vi li gi zo _ 29 wlis. gri bo-

e do vis q. 13. dax vri tes 3 ian vars

`di du bis~ met ros Tan.

30. xu ciS vi li ge la _ dax vri tes 3 ian-

vars ̀ di du bis~ met ros Tan. so fel

Ta ma ra Se nis mkvid ri.

31. xer ke li Ze ta ri el _ 41 wlis. dax-


32. yav laS vi li va li ko _ dac xri les

av to bus Si 6 ian vars me te xis xid-

Tan. tol sto is qu Ca, #4.

33. car ci Ze ro meo _ 28 wlis. rus Ta-

vis po li teq ni ku ri in sti tu tis

stu den ti. saC xe ris mkvid ri.

34. ce ra Ze tris tan _ 70 wlis. ben de-

li a nis Se sax ve vi. #10, te le fo ni

66-17-83, mok les 2 Te ber vals mi-

tin gze.

35. Wan tu ri Ze ime di _ 17 wlis, Tem qis

III m.r. II kv. dax vri tes 2 Te ber vals

ma ni fes ta ci is dros cir kis Se no-

bas Tan.

36. ca a va xvi Ca _ 29 wlis. se na ki, mar-

ja niS vi lis 6, 3 marts ga da u a ra

`be-te-er~-ma.

37. Ca ka be ria a. _ se na ki. `be-te-er~-

-ma ga da u a ra sa ku Tar man qa na Si

mjdoms.

38. odi Sa ria ku so _ se na ki, Wav Wa va Zis

III, bi na 25, 3 ap rils ga da u a ra `be-

-te-er~-ma mi tin gze cxe nis wylis

pi ras.

39. xe laS vi li da To _ var ke Ti lis 3,

mok les 26 de kem bers mTav ro bis

sax lTan.

40. fic xe la u ri be sik jim Se ris Ze _

la re bis q. #13.

41. lom Ta Ze em zar _ 6 ian vars av to-

bus Si dac xri les me te xis xid Tan,

am bro la u ris ra i o nis so fe li

Wre ba lo.

42. go ci ri Ze gi or gi _ mxat va ri, wa-

me biT mok les (da ax rCves mav Tu le-

biT xe ze mib mu li).

43. ta bi Ze Ta maz _ var ke Ti lis me o re

m.r. me-2 kor pu si, me-4 sa dar ba zo.

44. Rvi ni aS vi li nug zar _ ki Si ni o vis

59.

45. ja va xiS vi li zu rab _ 15 wlis. dax-


46. uc no bi qa li _ mok lu li 3 ian vars,

dma ni sis ra i o nis so fel ja va xi-

dan.

ga ze Ti `Ta vi su fa li sa qar Tve lo~,

#1 (55), 20 iv ni si, 1992 we li.



Ta vi suf le bas Se nar Cu ne ba un da

Ta vi suf le bis mo po ve ba da mi si Se nar Cu-

ne ba sa er To-sa xal xo saq mea. ami tom Se uZ-

le be lia iyos xal xi, ro mel sac ar sur des Ta vi suf le ba, de mok ra tia, sa mar Ta li. mag ram mis Tvis yo vel dRi u ri brZo la da mzrun ve lo baa sa Wi ro, od na vi yu rad Re bis mo du ne bas ki ga mo us wo re bel Se de gam de miv-ya varT da Cven es ga mov ca deT. ami tom cal ke aRe bu li par ti is, Tu gne bavT, mmar Tve li wre e bis (xe li suf le bis) mi er pri o ri te tis miT vi se ba sxva ara fe ria, Tu ara Ta vi suf le-

bi sa da de mok ra ti is, sa mar Tlis wi na aR mdeg brZo la. Cven esec sa xe ze gvaqvs.

sa qar Tve lo Si ar se bu li si nam dvi lis msof lio de mok ra ti u li pro ce se bis Ta vi-

suf le bis Zi ri Tad fu Zem deb lur prin ci-

peb Tan Se far de bam dag var wmu na ima Si, rom is, rac Cven Si de mok ra ti ad iwo de ba, Zal ze Sors dgas de mok ra ti i sa da Ta vi suf le bis-

gan. is uf ro ox lok ra ti a ze da fuZ ne bu li ti ra ni aa1. ami tom, al baT, uf le ba mo sil ni varT eW vqveS da va ye noT de bu le ba, rom Se-

var dna Ze ze sro liT TiT qos Ta vi suf le ba sa da de mok ra ti as es ro les, vi na i dan ara vin es vris imas, rac ar ar se bobs.

tra ge dia da far si

9 Te ber vals Tbi lis Si, gor gas lis qu-

Ca ze, tra ge dia dat ri al da. pre zi dent Se-var dna Zes Tavs da es xnen. TxuT met wu Ti a ni Se ta ke bis Se de gad brZo lis vel ze dar Ca sa mi da Ru pu li, ram de ni me daW ri li, ga-

nad gu re bu li sat ran spor to sa Su a le be bi. brZo lis vel ze dar Ca sam xed ro teq ni kis mTe li ar se na li. te le vi zi iT ga mo su li Se var dna Ze am mov le nas mis cems pir vel da yve la ze `swor~ Se fa se bas: ès ar iyo te ro-

ris tu li aq ti, mi si kla si ku ri ga ge biT, es iyo ma Ral do ne ze mom za de bu li da gan xor-

ci e le bu li sam xed ro ope ra cia~.pre zi den ti edu ard Se var dna Ze ga dar Ca...sa qar Tve lo saT vis tra ge di iT das rul da

ki dev er Ti cxra ric xvi, cxra Te ber va li. aT Si ki cxra Te ber vals dat ri a le bu li tra ge dia far siT Se ic va la da mas biZ gi mis ca tra ge di is mTa var ma gmir ma. àl baT Rmer Tma ga da mar Ci na, _ am bob da sik vdils ga dar Ce ni li e.Se var dna Ze, _ qvey nis da xal xis er Tgu le bis Tvis~. am yal bma no tam, al baT, mi si is mci re Tay va nis mcem le bic ki ga a o ca, vinc Tvals xu Wav da e.Se var dna Zis po li ti ka ze, vi sac ar sur da Tva li ga es wo-

re bi na si mar Tli saT vis da da e na xa am po li-

murman zaqaraia

terori Tu reaqcia tiraniaze?Tbilis Si, sa na pi ro ze, e. Se var dna Ze ze gan xor ci e le bul Tav das xmas da Sem deg

so fel ji xaS kar Si gan vi Ta re bul mov le nebs, ra sak vir ve lia, ia ra RiT mo su li xe li suf le bis mxri dan te ro ris tu li aq tis Se fa se ba mi e ca, Tum ca am mov le na Ta mi ze ze bi sru li ad sa pi ris pi ro ze met yve le ben.

es mi ze ze bi da ga re mo e be bi sa fuZ vli a nad iq na ga a na li ze bu li b-ni mur man za qa ra i as wig nSi `te ro ri Tu re aq cia ti ra ni a ze~, ro me lic, mi u xe da vad so li-

du ri mo cu lo bi sa da ma sa la Ta mra val fe rov ne bi sa, ope ra ti u lad, 1998 wel sve ga mo vi da.

qve moT gTa va zobT ram de ni me amo na rids am wig ni dan avtoriseuli mcire Se-

niSvnebiT.

_____________________

1 dRevandel pirobebSi man wminda oligarqiuli saxe miiRo, romelic, vinmes unda es Tu ara,

aucileblad gadaizrdeba demokratiis defoltSi.



murman zaqaraia

ti kis Se de gad aTa so biT da Ru pu li, ase ve aTa so biT ga nad gu re bu li oja xi, dev nil-

ltol vi le bi, sav se sa tu sa Ro e bi, qvey ni dan po li ti ku ri Tval saz ri siT Tu Sim Si liT sik vdils ga moq ce u li ase u la Ta so biT ada-

mi a ni. sa eW voa, ase Ti moR va we o bis Tvis kac ma RvTis mad li da im sa xu ro. xal xma es uf ro RvTis ris xvad aRiq va. mo vi go noT po e tis sit yve bi: `Sen sik vdi lis ra Rir si xar...~

aka kis ge ni a lo ba da mi si po e mis _ `gam-

zrde lis~ ma ra di u lo ba ima Sia, rom sik-vdil ze uf ro did sas je lad `coc xlad sik vdi lis~ cne ba Se mo i ta na. uRir ssa da mo Ra la tes sik vdi lis ne ba wa ar Tva da coc-

xlad mkvda ri da to va. esaa RvTis ris xva. ra Se iZ le ba iyos ima ze uf ro di di bed ni e re ba, vid re ger gos ada mi a nu ri sik vdi-

li Se ni ax lob le bis, miT ume tes, Se ni xal xis yu rad Re bi Ta da siy-va ru liT ga re mo culs. al baT, ar ar se bobs ima ze me ti ube du re ba, vid re Sens saq me Ta ga mo xal xi, uc xo Tu Si na u ri, Su ris Zi e biT aR vsil ni Sen ze na di rob dnen, ro gorc mo na di re Ta gan dev nil mxecs, uSi Sa ri ad gi lis Zeb na gix-de bo des, sik vdi lis aC rdi li mu-

dam Tav ze dag tri a leb des.ra un da iyos ima ze me ti ube-

du re ba, Sen mi er im qvey nad gas-tum re bul Ta be di sa nat re li ga gix des. sik vdi lis uf le ba war Tme u li im gvar SiS Si iyo, ro mel sac sa ku Tar Tav sac ver um xel-

de. ase Tia, al baT, ar si im sas je li sa, ra sac sik vdi lis Rir se bis war Tme va hqvia.

am pir vel farss ar Se iZ le ba me o re ar moh yo lo da. vi na i dan, ro gorc wi na Tve Si vna xeT, cxov re bis is we si, ro mel zec age-bu lia dRe van de li sa qar Tve los yo fa, mi si re a lo ba, amas mo iT xovs. aq yve la fe ri fsev-

doa da far si, Tvi ni er ti ra ni i sa.Za la u ne bu rad kacs er Ti gad mo ce ma gax-

sen de ba: xal xis ris xvas ga moq ce u li, qa lis tan sac mel Si ga dac mu li ne ro ni mo ax lo-

e bu li sik vdi lis win kiT xu lobs: ùCe mod ro gor ic xov re ben isi ni am qvey nad?!~ RvTis ne biT ga dar Ce ni li av tok ra ti aT Te ber vals uk ve ne ro ni se ul kiT xvas, mag ram ri to ri-

kuls svams: ra mox de bo da ma Sin, Ca na fiq ri

rom aRes ru le bi naT? e.i ro gor ic xov reb-

diT uCe mod am qvey nad?! da iq ve Tvi Ton ve pa su xobs: qve ya nas qa o si da ga nu kiT xa o ba mo i cav da, da kar gav diT Ta vi suf le bas (ra dag vrCa da u kar ga vi?). sa xel da xe lod Seg-ro vi li par la men ti ki er Tsu lov nad kvers uk rav da: di ax, uT qve nod qve ya nas ver ga vuZ-

Rve bo diT, Cven yve las Tavs dag vaW rid nen da aq, par la men tSi ga a go reb dnen, qvey nad uku ni da qa o si da i sad gu reb da.

daw ye bu li far si grZel de bo da.saq mes verc od nav gons mo su li Jva ni as gan cxa de bam uS ve la: ̀ Ca na fiq ri rom ga ne xor ci e le bi naT, xal xi erT muS tad Se ik vre bo da, mo ax lo e-

bul da mo u ki deb lo ba sa da Ta vi suf le bas ara vis da a ne beb da~. dRe van del ma sa ka non-

mdeb lo or ga nom _ par la men tma, ro mel sac sa xel mwi fos er Ti an sxe ul Si go nis fun qcia un da ekis ros, saq vey nod mo iW ra Ta vi, ki dev er Txel war moC in da, rom is ufun qcio, ru-

di men tu li or ga noa.aT Te ber vals jer par la men tis da Sem-

deg ki Se var dna Zis mi er mow yo bil ma aq ti vis kre bam msof li os da a nax va, rom mTe li es po li ti ku ri eli ta, par la men ti Ci ra dac ar Rirs. yo ve li ve ga mo aS ka rav da, wer ti li da es va de mok ra to ba nas Ta maSs.

aq ti vis kre ba ze Se var dna Ze, ro gorc ekad re ba av tok rats da im dRis gmirs, pi ra-

dad ga na geb da aR lums. man sit yvis Tqmac ki ar da a ne ba mi sam Zim re bi sa Tu mi loc vis Tvis rig Si Cam dgar eli tas. sa ma ri se bur si Cu me Si di so nan si Se i ta na tri bu na ze TiT qmis Za lad aW ril ma par la men tar ma fa ca ci am: ̀ kon sti-

tu ci is gan xor ci e le bis Tvis par la men tia


pa su xis mge be li, _ am bob da is, _ par la men-

ti ki Ta vis si maR le ze ar dgas, ru se Ti ki mo wo de bis si maR le zea, me dar wmu ne bu li var, rom aq ti u ri mo na wi le ni wu xel ko ni aks mi ir Tmev dnen ru se bis ba nak Si. par la ments un da mi e ces sa qar Tve lo dan ru se Tis ja ris gay va nis ga daw yve ti le bis mi Re bis uf le ba da ma Sin, me mje ra, Cve ni par la men ti mi i Rebs ga daw yve ti le bas, Tu ki iq ne ba Tqve ni das tu-

ri. ise mi si ga daw yve ti le bis gan mxor ci e le-

be li ara vin iq ne ba~. ai, ase, fa ca ci as mi er une bu rad mog le ji li ni Ra bi ne o ko mu nis-

tu ri de mok ra ti i sa Se var dna Zis fe xeb Tan da e ca. `nu urevT er Tma neT Si par la men tsa da pre zi dents~! _ au wia xmas av tok rat ma, mag ram uk ve gvi a ni iyo. iT qva si mar Tle, rom sa qar Tve lo Si Se var dna Zis ga re Se ara fe ri wyde ba2. yve las Tvis na Te li gax da mi se u li de mok ra ti is ar si. mag ram es iyo aTi Te ber-

vlis ab sur dis Te at ris speq tak lis da sas-

ru li. ma nam de ki mov le nebs aa na li zeb da da afa seb da Tav das xmis obi eq ti.

Te ber vlis mov le na Ta mi ze ze bi

19 Te ber vlis aq ci am wi na plan ze wa mos wia nam dvi li mi ze ze bi, ro mel Ta mi Cu ma Te bas xe li suf le ba ase Tu ise axer xeb da. e. Se var-

dna Zes ego na, rom is dam xo bil xe li suf le-

bas Tan brZo la Si ga mar jve bas Tan ise ax los iyo, ro gorc aras dros. man TiT qos SeZ lo qve ya na Si po li ti ku ri az ris mi mar Tu le ba sa Si nao prob le mi dan mTli a nad sa ga re o ze ga da e ta na da am prob le me bis ga daw yve ta mis-Tvis da e kav Si re bi na. sa Si nao prob le me bi dan yve la ze aS ka ra da e.Se var dna Zis Tvis yve-la ze sa Si Si iyo: 1) dev ni li xe li suf le bis mom xre Za leb Tan ur Ti er To ba, ra sac ukav-

Sir de bo da qvey nis sta bi lu ro bis sa kiT xi da sa Ta na dod _ sa Si nao da sa ga reo-eko no-

mi ku ric. 2) sa qar Tve los iu ris diq ci i dan ga mo su li te ri to ri e bis prob le ma, ro gorc uwo deb dnen, te ri to ri u li mTli a no bis aR-

dge nis sa kiT xi. 3) dev nil Ta da ltol vil Ta

prob le ma. am sa mi sa kiT xis ga daw yve ta ze, ase Tu ise, ra Rac for miT da mo ki de bu li iyo sxva prob le me bis mog va re ba. mag ram e. Se var dna Ze xe dav da ra, am sa kiT xe bis ga-daw yve ta ise, rom ar Se la xu li yo 1992 wlis ga dat ri a le bis mom wyob Ta in te re se bi, Se-uZ le be li iyo, ma Sin is da ad ga prob le ma Ta mi Cu ma Te bis gzas.

sta bi lu ro bis Tvis ga dam wyve ti mniS-vne lo ba hqon da, Tu ro go ri ur Ter To be bi Ca mo ya lib de bo da sa zo ga do eb riv fe nebs So ris, im po li ti kur Za lebs So ris, rom le-

bic sa mo qa la qo omis pe ri od Si ba ri ka de bis sxva das xva mxa res id gnen. yve la ze re a lu ri gza un da yo fi li yo mSvi do bi a ni di a lo gis, mo la pa ra ke bis gza, ro me lic Se saZ le bels gax di da faq tob riv da dev nil xe li suf-

le ba Ta So ris ur Ti er To bis gar kve vas. ur Ti er To ba un da gar kve u li yo maT zurgs ukan mdgom po li ti kur Za lebs So ri sac. aq pir ve li sit yva faq tob riv xe li suf le bas ekuT vno da. mas, ro gorc `ga mar jve buls~, un da ga da ed ga na bi ji Se ri ge bis ken. amisT vis au ci le be li iyo Se fa se bis mi ce ma da aRi-

a re ba imi sa, rom 1991-1992 wle bis mij na ze mox da sa xel mwi fo ga dat ri a le ba, dam xo-

bil iq na ka no ni e rad ar Ce u li xe li suf le ba (au ci leb lad un da ga es vas xa zi imas, rom mi u xe da vad dev ni lo bi sa, mas uf le ba mo si-

le ba ar mo ux snia). amis Sem deg Se saZ le be li gax de bo da di a lo gi, ro me lic ur Ti er-

Tndo bam de, gax leCi li da da pi ris pi re bu li sa zo ga do e bis gam Tli a ne bam de mig viy van da, aqe dan ki pa ri te tul saw yi seb ze da niS nu li sa yo vel Tao de mok ra ti u li ar Cev ne bis gziT faq tob ri vi or xe li suf le bi a no ba Se ic vle-

bo da er Txe li suf le bi a no biT. qvey nis Sig niT mim di na re pro ce se bi mo-

iT xov da ase Ti na bi jis da u yov neb liv ga dad-

gmas. pi ro be bis mom wi fe bu lo bis maC ve ne be-li iyo is, rom sa kiTxs aye neb dnen ara mar to dam xo bi li xe li suf le bis mom xre Za le bi (es ma Ti mxri dan di di daT mo ba iyo), ara med amas mo iT xov dnen ro gorc sa par la men to, ase ve par la ments ga reT myo fi Za le bi. mxo lod

_____________________

2 es procesi parlamentis da, saerTod, CvenSi parlamentarizmis degradaciisa uwyvetad grZel-

de ba, dRes man apogeas miaRwia. axla is imarTeba ara prezidentisa da aRmasrulebeli xeli suf-

lebis mi er, aramed gareSe pirisa da mis irgvliv Tavmoyril erT `bRuja~ bankirTa mier.



av tok ra ti da mi si Ziri Ta di da say rde ni, vi sac mi mar Tavs lo mo u ri da ki dev, aS ka rad ga mo xa tu li put Cis tu ri Za le bi _ edp-s da sxva Ta sa xiT iy vnen wi na aR mdeg ni. e. Se var-

dna Zem, Cvens moT xov na ze (dev nil Ta yri lo-

bis), rom te ri to ri u li mTli a no bis aR dge-

ni saT vis au ci le be li iyo 1991–1992 wle bis mov le na Ta po li ti ku ri Se fa se ba, rac gzas ga ux sni da erov nul Se ri ge bas, sa win da ri gax de bo da te ri to ri u li mTli a no bis aR-

dge ni sa, pir da pir, ara o raz rov nad gvi pa-su xa: `sa nam me coc xa li var, es ar mox de ba~, ri Tac gza mo uW ra ur Ti er Tlo i a lo bas, rac eg re ri gad au ci le be lia Se ri ge bi saT vis.

e. Se var dna Zem da mis ma par ti am, ga re moc-

vam verc me o re mTa va ri prob le mis mi marT SeZ lo swo ri po li ti kis ga ta re ba. aqac ini ci a ti va wa mo vi da qve vi dan, rac sa kiT-

xis mi marT swo ri mid go mis maC ve ne be lia. af xa zeT-sa ma Cab lo dan dev ni leb ma di di Za lis xme vi sa da ru du ne bis Sem deg SeZ les er Tad das xdo ma, rac mTa va ria, prin ci pis ga mo mu Sa ve ba _ ri si mi te ve ba da pa ti e ba Se iZ le ba, _ mi vu te voT er Tma neTs, ri sic ara da _ `da va kon ser voT~ maT ze msje lo-

ba te ri to ri u li mTli a no bis aR dge nam de, af xa zeT Si Tu sa ma Cab lo Si dab ru ne bam de. es Se saZ le be li gax da imi tom, rom pir ve li na bi ji xe li suf le bis da im Za le bis mxri dan gad mo id ga, rom le bic sa xel mwi fo ga dat-

ri a le ba Si mo na wi le ob dnen. maT Se fa se ba mis ces ara mar to de kem ber-ian vris mov-

le nebs, ro gorc sam xed ro ga dat ri a le bas, mow yo bils ga re Se Za leb ze day rdno biT, ara med maT Se fa se ba mis ces Ta vi anT mo na-

wi le o bas am sa kiT xSi. am pro ce sis apo gea iyo dev nil Ta da ltol vil Ta yri lo ba, ro mel mac dad ge ni le bis pir ve li mux liT 1991-1992 wle bis mov le ne bis kva li fi ci re-

ba mo ax di na da dag mo. xe li suf le bis Tvis es TiT qos da biZ gi un da gam xda ri yo, ra Ta am lo gi kur ma ga liTs gag rZe le ba mis ce mo da, pre ce den tad ar dar Ce ni li yo, mas ze day-

rdno biT das dgo mo da erov nu li Tan xmo bis gzas. sa u be du rod, xe li suf le bam isev ua ri

Tqva am go ni er na bij ze da ga ag rZe la kur si Za la do bi sa. man ze wo la mo ax di na af xa ze Tis xe li suf le ba ze, mis ir gvliv mdgar sa xe-li suf lo po li ti kur Tu sa zo ga do eb riv Za leb ze. isi ni da u pi ris pi ra yri lo bis, e.i. sa ku Tar ga daw yve ti le bebs. Tan xmo bis pre-

ce den tis gan zo ga de bis nac vlad mas sas ti ki omi ga mo uc xa da, sa Ta na do Se deg sac mi aR wia, isev Se mo i ta na gan xeT qi le ba dev ni leb Si. am-de nad, xe li suf le bam qvey nis Tvis yve la ze sa Wir bo ro to da ga dam wyve ti sa kiT xe bi-

sad mi ab so lu tu rad mi u Re be li po li ti ka air Cia. isev Zve li, ga mar jve bu lis po zi-

ci i dan diq ta tis Za la dob riv gzas da ad ga. xe li suf le bam uar yo qve vi dan wa mo su li ini ci a ti va, ra sac ar Se iZ le bo da sa Ta na do re aq cia ar moh yo lo da. ami tom Te ber vlis mov le ne bi sad mi pa su xis mgeb lo ba mas ekis-re ba. es da das tur da ji xaS ka ris aq ci is pro ces Si, ro ca msof lio sa zo ga do e bam mZe val Ta ga mox sni saT vis pa su xis mgeb lo-

ba sa qar Tve los da a kis ra. am je rad xe li-

suf le bam ver ga be da mi si ig no ri re ba da iZu le bu li gax da wa mo su li yo `go niv rul daT mo ba ze~, eRi a re bi na dev ni li xe li suf-

le bis ar se bo ba, da ew yo mas Tan di a lo gi, ri Tac da das tur da, rom erov nu li er Ti a-

no bis aR dge nas al ter na ti va ara aqvs, mis ga re Se sta bi lu ro ba ze la pa ra ki ab sur dia. Za la do bis gziT mo su li da dam kvid re bu li xe li suf le ba Za la do bas ve un da ae Zu le bi na, go niv rul gzas das dgo mo da3.

xe li suf le ba ub run de ba ve ra go bis Cve ul gzas

Tum ca eWvs ara vis Si ar iw vev da is, rom xe li suf le ba ase ad vi lad ar daT mob da Ta-

vis gezs _ mmar Tve lo bis sa da ve e bis Za lad pyro bi sas da mZe val Ta gan Ta vi suf le bis Sem deg isev Zvel po zi ci as dev ni sa da rep-

re si i sa da ub run de bo da, rom is uars ar it yo da sa xel mwi fo te ro ri sa da ti ra ni-

is er Txel aRe bul kur sze. mar Tlac, sul ma le xe li suf le bam faq tob ri vad ua ri

_____________________

3 mas es gonivruloba ar aRmoaCnda da ganxorcielda `ZaliT iZulebis~ procesi, ukanono _

moZalade xelisufleba damxobil iqna saxalxo revoluciis gziT, romlis mamoZravebel Zalas

warmoadgenda is xalxi, romelmac xma misca saqarTvelos damoukideblobas.

murman zaqaraia



ga nac xa da di a lo gis po li ti ka ze da da iw-

yo dev ni li xe li suf le bis xel mZRva ne li pi re bis da pa tim re ba. da pa tim re bul iq na vi ce-pre mi e ri g. ab san Ze da gu Sin de li par-

tni o ri e.Se var dna Zes Tan mo la pa ra ke ba Si, uze na e si sab Wos Tav mjdo ma ris mo ad gi le n. bur Wu la Ze. mos kov Si da pa tim re bul da da kiT xul iq nen sxva pi re bic, rom le bic ima ve dRes ga a Ta vi suf les. rac Se e xe ba bur Wu la Zes, mi si gan Ta vi suf le ba mox da mas Sem deg, rac msof li om dag mo e. Se var-

dna Zis es ve ra gu li aq ti, ro ca man ori o de dRis win mi ce mul Ta vi si ve sit yvas, bur-

Wu la Zis Tvis xel Se u xeb lo bis imu ni te tis mi ni We bi sas, uga na. msof li os sa in for ma cio sa Su a le beb ma dag mes es aq ti, ra mac ai Zu la e. Se var dna Ze, is ga e Ta vi suf le bi na. n. bur-

Wu la Zis iZu le biT gan Ta vi suf le bam ki dev er Txel da a das tu ra, rom ji xaS kar ma Seq mna Zli e ri sa zo ga do eb ri vi az ri sa qar Tve lo Si ar se bu li da pi ris pi re bu lo bis Se sa xeb da ni Ra bi axa da e. Se var dna Zi se ul fsev dos-

ta bi li za ci as. yve la dar wmun da ima Si, rom am prob le mis mo ug va reb lad ara vi Tar did ga ri ge beb ze la pa ra ki ar Se iZ le ba. am aq tma isic war mo a Ci na, rom dev ni li xe li suf le ba uf ro go niv rul da mSvi do bi an po li ti kas ad ga, vid re faq tob ri vi. Tu es uka nas kne-

li dah yve ba ke Til ne bas, zurgs Se aq cevs ru sul im pe ri ul po li ti kas da yo fi sa da da pi ris pi re bi sas, kav ka si a Si gza ga ex sne ba mSvi do bi an Ta na ar se bo bas. ax la Zal ze bev-ria da mo ki de bu li ima ze, Tu ro gor ga mo i-

ye ne ben am si tu a ci as erov nu li, po zi ti u ri Za le bi. Tu isi ni SeZ le ben Se Tan xme biT moq-

me de bas, ma Sin SeZ le ben da ar mis ce men xe li-

suf le bas sa Su a le bas fsev do ko mi si e biT, fsev do Se mo ri ge be biT mi a Cu ma Ton sa zo ga-

do eb ri vi az ri da Zve le bu rad ga ag rZe lon po li ti ku ri dev na da te ro ri, miT ume tes, mas da u don ara po li ti ku ri sar Cu li.

da mo ki de bu le ba Te ber vlis mov le ne bi sad mi

Te ber vlis mov le ne bi sad mi da mo ki de bu-

le ba ara er Tgva ro va ni iyo. am da mo ki de bu-

le bis for mi re ba xde bo da ro gorc qvey nis Sig niT, sa zo ga do eb ri vi az ris for mi re bis gziT, ase ve sa er Ta So ri so az ris Seq mniT. am uka nas knels gan sa kuT re bu li mniS vne lo ba mi e ni Wa ga e ros dam kvir ve bel Ta ga ta ce bis Sem deg. Tu ki 9 Te ber vli dan 19 Te ber vlam-

de xe li suf le bam SeZ lo sa zo ga do eb ri vi az ris uzur pi re ba, mor Ci li sa in for ma cio sa Su a le be bis me o xe biT Se iq mna ise Ti az ri, rom Te ber va li iyo ti pu ri po li ti ku ri te raq ti, mi mar Tu li sa xel mwi fos me Ta u ris wi na aR mdeg mi si sa Si nao da sa ga reo-eko no-

mi ku ri kur sis Sec vlis miz niT, ji xaS kar ma war mo a Ci na mis gan ma xor ci e lebe lTa miz ne-

bi. brZo la mim di na re ob da ara po li ti kis ra Rac cal ke aRe bu li mi mar Tu le bis wi na-

aR mdeg, ara med mTli a ni sa Si nao da sa ga reo kur sis an ti e rov nu lo bis sa wi na aR mde god4.

_____________________

4 es problema qveynis saSinao da sagareo kursis antierovnulobisa isev problematuria, magram

ara ise, rogorc mas warmoaCenen momravlebuli fsevdopatriotebi da fsevdodemokratebi, ar-

amed wmin da saxelmwifoebrivi TvalsazrisiT, roca revoluciuri sixiste da zedmeti gataceba

Sina ga ni kursis liberalizaciiTa da sagareo procesebSi dasavleTisadmi zedmeti ̀ moimedeobis~

poli ti ka Seicvala zedmiwevniT kontrrevoluciuri midgomebiTa da saxelmwifo mmarTvelobis

rusul-kriminalur kapitalTan sruli SerwymiT Sida asparezze; sagareo politikaSi ki zedmiw-

evniT ukumibruneba SevardnaZis rusul-dasavluri ormagi TamaSis mcdelobisaken, rac sabedis-

wero Sedegis momtani iqneba qarTuli damoukidebeli saxelmwifoebriobisaTvis. amis utyuar

magaliTad SeiZleba davasaxeloT SevardnaZis droindeli amerikis SeerTebuli Statebis elCis

gaxSirebuli komentarebi saqarTvelos Tanamedrove politikuri mdgomareobis Sesaxeb.



1998 wlis 31 marts mok les sa qar Tve los res pub li kis erov nu li gvar di is sa ve le me Ta u ri go Ca ese bua.

mok les sam Sob los siy va ru lis ga mo!put Cis te bi da ab nia, Se aS fo Ta da Se a Si na

sam Sob los uan ga ro siy va ru lis faq tma. 9 Te ber val sa da 19 Te ber vals ki ara,

ga ci le biT mets `Se un dob dnen~ da coc-

xlad da to veb dnen, mag ram qvey nis uan ga ro siy va ruls ara vi Tar Sem Txve va Si ar apa ti-

eb dnen.Ce mi qve ya na miy vars!_ uT xra go Cam im pe ri u li Za le bis mi er

sam xed ro Za liT, fi nan su rad da in for-

ma ci u lad mxar da We ril an ti e rov nul,

an ti sa xal xo da an ti de mok ra ti ul xe-

li suf le bas, ro ca put Cis mo Ta vi sa da

qvey nis mTa va ri gam yid ve lis fi zi ku ri

ga nad gu re bi saT vis sam xed ro ope ra cia ga-

na xor ci e la.

Ce mi qve ya na miy vars!

_ Ses Za xa mTel msof li os, ro de sac ga-e ros sa dam kvir veb lo mi si is war mo mad gen-

le bi mZev le bad aiy va na. cno bi lia, rom ada mi ans mxo lod imis

da nax va Se uZ lia, rac mas Si uk ve aris, ris-

Tvi sac mza daa mi si su li e ri ga moc di le ba, ris Tvi sac ne bis yo fis qu ra Si uw vrTnia gu li da xor ci.

mxda li bu ne bis ada mi a ni gmi rul moq-

me de bas ver da i na xavs da arc un da; ver da i na xavs, imi tom rom mas Si ar aris idea gmi ro bi sa, da ar un da, rad ga nac is mas ax-se nebs Ta vis sim xda les da kom pleqss uCens; sa ku Ta ri `Rir se bis~ ga da sar Ce nad iw yebs imis mtki ce bas, rom ma va nis gmi ru li qce-

va an ga re biT an sxva ise Ti ga re mo e biT iyo gan pi ro be bu li, rom lis ga moc qce va gmi-

ro bert pet ri aS vi li

siy va rul Si naw rTo bi max vi li

`Rmer To, ra di di bra lia

sik vdi li kai ymi sao~. (xal xu ri)



ru lo bas kar gavs... da sa er Tod, gmi ro ba, ro gorc ase Ti, arc ar se bobs; gam be da o ba ar hyof nis, To rem mza daa, fi zi ku rad mos-

pos gmi ri da Tu mi e ca amis San si, xe li dan ar ga uS vebs.

igi ve iT qmis siy va ru lis fe no men ze, Se-iZ le ba uf ro me tic, rad gan gmi ro ba di di, uan ga ro siy va ru lis ga re Se ar ar se bobs.

go Cas naT qva mi _ `Ce mi qve ya na miy vars~ li to ni sit yve bi ar iyo. gan sac del Si Ca-var dni li sa qar Tve los be diT Se wu xe bul ma im den jer ga us wo ra sik vdils Tva li, rom man mo i po va amis Tqmis mo ra lu ri uf le ba... yve lam, vi sac am amaR le bu li da yov lis-

mom cve li grZno bi saT vis gu li Ria hqon da da aqvs, iwa ma go Cas Se Za xi li, aRi a ra, aRiv-

so si a ma yiT da sit yviT Tu saq miT ga mo xa ta ki dec Ta nag rZno ba.

sru li ad sa pi ris pi ro iyo Tval dav se bu-

li mo Za la de xe li suf le bi sa da mi si mxar-

dam We re bis po zi cia.mi u xe da vad go Cas ara er Tgzis ga ke-

Te bu li gan cxa de bi sa, rom mas mxo lod sam Sob los siy va ru li amoZ ra veb da, rom mi za ni qvey nis ga dar Ce na, gam Tli a ne ba iyo, rom lis miR we vis er Ta derT sa Su a le bad mxo lod erov nu li Tan xmo ba mi aC nda, faq-

tob ri vi xe li suf le ba Ta vi si mor Ci li, up rin ci po, sul ga yi du li mas me di is meS ve-o biT yve la fers kad ru lob da, ra Ta go Cas da mi si Ta na meb rZo le bis moq me de bis mo ti-

vi ga e yal be bi na da da ek ni ne bi na. aTas na ir Wor-mar Tals av rce leb dnen:

di di fu lis sa nac vlod uc xo qvey nis Sek-ve TiT moq mede ben, mo Ra la te e bi ari a no, _ ara vi Ta ri qvey nis siy va ru li, mTav ro bis sax lTan da Ru pu li Zmis Su ris ma Zie be lia, sis xlis aRe bis fi ci aqvs da de bu lio; isic ki ikad res, ise, sxva Ta So ris, ga dak vriT fsi qi kur prob le meb zec ala pa rak dnen... bo los, ro de sac ig rZnes, rom maT ke Til-

dRe o bas ara fe ri emuq re bo da, ga zu lu qe-

bu li obi va te lis ci ni ku ri xiT xi TiT ije-

res gu li. ga mar jve bas ze i mob dnen.es iyo briy vTa ze i mi!ver xvde bod nen, rom sam Sob los siy va-

ru liT na So bi go Ca ese bu as Tan xmo bis ide-

is mar cxi ma Ti da mar cxe bac iyo.

siy va ru li sa da da cin vis Te mam pla to-

nis na az re vi ga max se na. pla to ni gan sa kuT-

re bul mniS vne lo bas ani Webs siy va ru lis fe no mens. mi si az riT, mxo lod siy va rul-

Tan Se uR le bu li, siy va ru liT ga je re bu li moq me de ba Se iZ le ba iq ces Se moq me de bad. sa zo ga do eb ri vi cxov re bis ne bis mi er sfe-

ro Si: pi rad ur Ti er To beb Si, xe lov ne ba Si, mec ni e re ba Si, po li ti ka Si, fi zi kur Sro ma-

Si Se moq me di ada mi a ni, is, vinc qmnis axals, gan sa kuT re bul war ma te bas aR wevs, yo vel-

Tvis Ta vis saq me ze Sey va re bu lia. Sey va re-

bu li yo vel Tvis udi de si Se moq me de bi Ti ni Wi Taa da jil do e bu li, ge ni o sia, Ta vi si siy va ru lis sa gan Si aR mo a Cens, xe davs iseT ra mes, rac da fa ru lia imaT Tvis, vi sac ar uy vars, ar Se uZ lia siy va ru li. es uka-

nas kne li, wvril ma ni, pi ra di in te re se biT mcxov re bi obi va te li das ci nis Se moq meds, rac, pla to nis Tval saz ri siT, obi va te lis uni Wo bis de mon stri re baa.

ama ze rom Cer de bo des usiy va ru lo-

bis ga mo uni Wo obi va te li, ki dev ai tan da ka ci. saq me isaa, rom mas Si iR vi Zebs Su ri, ro me lic, Tu Za la Ses wevs, ag re si a Si ga da-

iz rde ba, fi zi ku rad mos pobs Ta vis mo wi na-

aR mde ges da Se ec de ba, mis xsov nas ide u ri sa fuZ ve li ga mo a ca los.

lo gi ku ria, rom Se var dna Zis mo ze i me, `Se ri ge bis ken~ mim swraf ma `de mok ra ti ul-

ma~ re Jim ma ver da ar da i na xa go Ca ese bu as Tav gan wi ru li moq me de bis Si na ar si da Se e-ca da mis ga bi ab ru e bas, ga yal be bas (sam wu xa-

rod, igi ve iT qmis sa zo ga do e bis gar kve ul na wil ze).

es lo gi ku ria, rad ga nac re Ji mi da mi siT aR frTo va ne bu li sa zo ga do e bis na wi li am dros uk ve sxva so ci a lur siv rce Si cxov-

robs, sxva Ri re bu le be biT, sxva fa se u lo-

be biT ik ve be ba; ab so lu tu rad dac li lia, daS re ti lia uan ga ro siy va ru lis grZno bi-

sa gan; siy va ru li zed met bar gad ga daq ce u-

la da xel sac ki uS lis ego cen trul, mom-

xve Wel cno bi e re bas. re Ji mi mTe li ar se biT mi mar Tu lia an ga re bi sa ken da cxov re bis um Tav res saz ri sad qo ne bis da ta ce ba-dag-

ro ve ba da Za la uf le bi saT vis brZo la ga-daq ce u la.

gan dev nil su li er in te re sebs uka na


robert petriaSvili

plan ze ga da u nac vle bi aT an su lac gam qra-

lan. da pa ta ra ve bu li, da Ci a ve bu li ada-

mi a ne bi verc ki am Cne ven, ro gor da kar ges um Tav re si _ gan sxva ve bis una ri. er Tma ne-

Tis gan ve Rar ga nur Ce vi aT TeT ri da Sa vi, si ke Te da bo ro te ba, gmi ri da la Ca ri, Rmer-

Ti da sa ta na... aRar Se uZ li aT ar Ce va nis ga-ke Te ba, ris ga moc Ta vi suf le ba, ro me lic swo red am gva ri ar Ce va nis una ri da Se sa ba-mi si cxov re bis we sia, arss kar gavs da cxo-

ve lu ri ltol ve bi sa da moT xov ni le be bis ga mov le ni sa da dak ma yo fi le bis uf le bebs utol de ba.

Tval sa da xels Sua gam qra la is sa-o ca ri su lis kve Te ba, ers rom da e uf la erov nul- gan ma Ta vi suf le be li moZ ra o bis ze o bis dros. yo ve li me o re ada mi a ni moy-

va sis nac vlad mo qiS ped da kon ku ren tad ga daq ce u la; ers maj la ju na sa viT aw ve ba xe li suf le bis mi er ma ga liT mi ce mu li da wa xa li se bu li da un dob lo ba, gul gri lo-

ba, si Zul vi li, boR ma da Su ri, suls uxu-

Tavs da fi zi ku ri gaq ro biT emuq re ba.go Ca ese bu as da mi si Ta na mo az re e bis

mi er ga dad gmu li Tav da de bu li na bi ji am

ka tas tro fu li vi Ta re biT iyo ga mow ve u-

li, ro me lic qve ya nas srul ga dag va re ba sa da ga nad gu re bas uqad da.

am aq tSi aS ka rad ik ve Te ba Si na ga ni kav-Si ri da msgav se ba qar Tve li xal xis di ne bis sa pi ris pi rod cur vas Tan, ro me lic ra ci-

o na lu ri, prag ma tu li cno bi e re bi saT vis, uke Tes Sem Txve va Si, ugu nur ke Til So bi le-

bad aRiq me ba, mag ram mi u ker Zo e be li mze-

ri saT vis, sam Sob los be diT Se wu xe bu li im ada mi a ne bi saT vis, ro mel Ta gul Sic Rvi vis Rir se bis grZno ba, kvla vac mom xib vle lia da amaR le bu li gan cdiT aRav sebs. es ki fri ad mniS vne lo va nia, ra me Tu eri ma nam de inar Cu nebs cxov re bis xa liss, vid re zne o-

bis nor mad qce u li si coc xlis es Te ti ku ri ge mov ne ba eq ne ba.

`vef xvi sa da moy mis~ Se moq me di eri Cu-

mi, naR vli a ni Ri mi liT amo ic nobs sa ku Tar Tavs go Ca ese bu as vaJ ka cur Tav gan wir va Si da si a ma yiT ix se nebs im dros, ro ca yov lis STan mTqme li sam Sob los uan ga ro siy va ru-

liT Zal mo si li ro gor mi cu rav da di ne bis sa pi ris pi rod, `win _ sa ku Ta ri saw yi se bi-sa ken~.


ganaTleba

a) qris ti a nu li su li e re bis SeR we va

qar Tul gen Si

wi na we ri le bis lo gi ki dan ga mom di na-

re, aS ka raa, rom qris ti a nul sar wmu no e-

bas, ro gorc uaR re sad wig ni er re li gi as, sas wav lo-sa aR mzrde lo tra di ci is Zal ze no yi e ri ni a da gi dax vda kolx-ibe rul sam-ya ro Si. is mzad iyo, mi e Ro axa li mcne ba RvTis mi er war mog zav ni li sa, gam xda ri yo va zis ler wi, ro me lic `bevr na yofs ga mo i-

Rebs~: ̀ me va zi var, Tqven ki _ ler we bi. vinc Cem Si rCe ba da me _ mas Si, igi bevr na yofs ga mo i Rebs, rad gan uCe mod araf ris ga ke Te-

ba ar Se giZ li aT~ (Se go ne ba ni ie so qris tes-

ni da mo wa fe Ta mis Ta, gv.9, so xu mi, 1991 w. red. m. xur ci la va).

aseT ma zo mi er ma ba zis ma, ra Tqma un da, xe li Se uw yo am axa li sar wmu no e bis am no yi-

er ni a dag ze kul ti vi re bas, mis TiT qmis um-

tkiv ne u lo Ser wymas ada mis dro in del uni-

ver sa lur eT no kul tu rul tra di ci eb Tan da, pi ri qiT, ilia Wav Wa va Zis mo saz re bi dan Tu amo valT, am axal ma rwme nam eT no sis ge-ne ti ka Si ga id ga fes vi. ilia wer da: qris tes rju li qar Tve le bis Tvis mar to sar wmu no-

e bi Ti aR sa re ba ki ar iyo, is qvit ki ric iyo mod gmis ga sa er Ti a neb lad da Se sam kob lad. er To ba sar wmu no e bi sa er To bas eri sas mo-

as wa veb da. ar aris Cven Si ar cer Ti sa xel-

gan Tqmu li ka ci an me fe, rom am Tva liT ar eyu re bi na qris tes sar wmu no e bis Tvis. ami-tom ara fers zo gav dnen, qris tes rju li, Si na ga ni Rir se biT gan di de bu li, ga re Ta Rir se bi Tac ga ne di de bi naT, mo nas tre bi da taZ re bi yvel gan mo e fi naT qris tes rju-

lis sa di deb lad. qar Tve lis Tvis ori gza iyo: an qris ti a no ba, an ara da vaJ ka cu ri sik vdi li ima ve qris ti a no bis Tvis. ami to-

mac imaT qris ti a no bac da qar Tve lo bac Cven Se ur yvne lad gad mog vces (wmin da ilia mar Ta li ( Wav Wa va Ze), Se go ne ba ni, gv.11-12, Tb. 2003 w). ai, es qris ti a no bi sa da qar Tve-

lo bis er Ti a no ba aris ga mo xa tu le ba Zve li da axa li kul tu ris ge ne ti ka Si Ser wymi sa da erov nul ide ad for mi re bi sa.

yo ve li ve es, pir vel rig Si, mo iT xov da swav la-aR zrdis tra di ci is me ta mor fo ze-

bas am wig ni e ri sar wmu no e bis moT xov na Ta do ne ze, ra Ta `Si na gan Rir se ba Ta gan di de-

bis~ Se sa fe ri si `ga re Ta Rir se bis gan di de-

bu lo ba~ dam kvid re bu li yo. es ki niS nav da swav la-aR zrdis kul tu ris ax le bur moT-

xov neb Tan Se sa ba mi so ba Si moy va nas. amis praq ti ku li gan xor ci e le ba xde ba `mo nas-

tre bi sa da taZ re bis yvel gan mo fe niT~. na-Te lia, ̀ yvel gan mo fe na~ Sem Txve viT araa aq nax ma ri; is ar gu lis xmobs oden qar Tve lur po li ti kur-sa xel mwi fo eb riv siv rces, ara med mTel im sam ya ros, sa dac uZ ve le si kolx-ibe ru li ci vi li za cia Ca i sa xa da uw-

yve tad vi Tar de bo da wi na a zi ur-ege o sur pir vel kul tu reb Tan kav Sir Si, sa dac Ca i-sa xa sa kuT riv qris ti a nu li re li gia, sa dac mox da RvTis Ca na fiq ris gan xor ci e le ba Ze ka cis mov li ne biT. `gan sxe ul da ra qve ya-na ze, ada mi a nebs ma Ti uze na e si da niS nu le-

bis ken mo u wo da, gan wmin da da ga na su li e ra ada mi a nis bu ne ba da mas Si uk vda ve bis Tes li Ca do~ (al. me ni, Ze ka ci sa, gv. 357, Tb. 2018 w. Tar gma ni pro fe sor k. qec ba i a si).

am de nad, qris ti a nu li ci vi li za ci is dam kvid re bis pro ces Si am wi na req ris ti-

a nul ma eT no kul tu ram SeZ lo sa ku Ta ri ar so bis ga az re ba, ro gorc mod gmis Se moq-

med ma da ma rad gan vi Ta re bad ma su li er ma ra o bam. is ki ar ga Su a lov da uZ ve les kul-

tu rul Ri re bu le beb Si, ara med man SeZ lo

murman zaqaraia

Zve li kolx-ibe ru li tra di ci u li swav la-aR zrdis kul tu ris gar daq mna

qris ti a nu li rwme nis sa fuZ vel ze


murman zaqaraia

sa ku Ta ri ùze na e si da niS nu le bis~ ga az-

re ba axal re a lo ba Si, `gan wmin da da ga ni-su li e ra... bu ne ba~. war su lis Se nax vi Ta da tkbo biT ki ar Se mo iz Ru da, ara med `war su-

lis ime dis aR sru le ba~ (m. hor kha i me ri, T. ador no) am axal sar wmu no eb riv da mis gan mom di na re su li er da kul tu rul Ri re bu-

le beb Si mo ax di na.qar Tve lu ri mod gmis RvTiT bo Ze bu li

`ge nu ri ni Wi~ mzad aR moC nda am ̀ uk vda ve bis Tes lis~ _ ma ra di u li si coc xlis rwme nis mi sa Re bad, ̀ me var pu ri si coc xli sao~ (Seg. 7), rom am cno qris tem sam ya ros, e.i. is ar Car Ca na xe var rwme na Si, ro gorc es naT qva-

mia sa xa re ba Si: `mwams! uS ve le Cems ur wmu-

no bas~ (mark. 9, 24).qar Tul ma su li e re bam sru lad mi i Ro

qris ti a nu li swav le ba: ìT xo veT da mo ge-

ce maT; eZi eb deT da ipo viT; da a ka ku neT da ga ge Re baT~ (Seg. 3). mas Si aR moC nda is mdog-

vis mar cvli so de na rwme nis po ten ci a li, rom lis meS ve o bi Tac Se saZ le be lia mTis aqe dan iqiT ga da ad gi le ba, ro gorc qris te qa da geb da: `mdog vis mar cvli so de na rwme-

na rom gqon deT da uT xraT am mTas: aqe dan iqiT ga da di, igi ga da va da ara fe ri iq ne ba Tqven Tvis Se uZ le be li~ (Seg. 4).

rwme nis ase Ti po ten ci a lis ar se bo ba kolx-ibe ru li mod gmis `ge nur niW Si~ na-zi a re bia ada mi se u li me ta i de is in tu i ci-

ur ga az re beb Tan da mi u Ti Tebs ada mi a nu ri bu ne bis er To ba ze, ro gorc Zve li da axa li aR Tqmis RvTa eb ri vi kav Si ri Taa es gac xa-

de bu li.

b) Ta vi suf le bis intui cia da zne ob ri vi

po ten ci a li

e. tru bec koi wers: pir vel qmni li ada-

mis ar sSi po u lobs Ta vis ga mo xa tu le bas ori Rrma re li gi u ri in tu i cia: in tu i cia _

ada mi a nu ri bu ne bis er To bi sa da in tu i cia

_ Ta vi suf le bi sa, ro gorc cod vis saw yi si-

sa. aqe dan ga mom di na re, mi zez-Se de gob ri vi das kvniT, Cven, ada mi a ne bi ar varT izo li-

re bu li in di vi de bi, ara med gva ri, e.i. gar-

kve u li or ga nu li mTe li, da kav Si re bu li er Tma neT Tan cxov re bi se u li er To biT, ro me lic ga da e ce ma Ta o bi dan Ta o bas, wi-

nap ri dan _ STa mo mav lo bas; ami tom Cve ni saq mi a no ba aris ara mar to cal ke u li in di-

vi dis TviT dad ge nis Se de gi, ara med amas-Tan ga mo xa tu le baa sa er To cxov re bi sa, ro me lic war mo Cin de ba yo vel ada mi an Si. cxov re bis es er Ti a no ba gan pi ro be bu lia mi si wya ros igi ve o biT, er Ti ma mam Tav ri-

dan mom di na re o biT. es sa er To wya ro dan mom di na re o ba aris is, ro me lic ga da e ce-

ma Ta o bi dan Ta o bas da Cven Se vig rZnobT Cvens sa ku Tar cod vas, ro gorc gag rZe le-

bas pir vel cod vi sas. yo ve li Cven ga ni iba-de ba cod va Si, mag ram re li gi u ri grZno ba ar urig de ba amas. bu neb ri vad mkvid rde ba az ri im a ze, rom Rmer Ti aris cxov re ba, saw yi si yo vel gva ri saw yi se bi sa sam ya ro Si, saw yi si mSvi do bi sa da Tan xmo bi sa (Se ad. e. tru bec koi, si coc xlis az ri, gv. 207, m. 2005 w. rus. ena ze). esaa is me ta fi zi ku ri, ra Rac gan ye ne bu li da su bi eq tu ri cod na, mdog vis mar cvlis to li rwme niT, ro me lic aR mo aC nda qar Tve lur mod gmas su li e re-

ba Si da mTe li ar siT Se i sis xlxor ca axa li rwme na.

ro gorc ze moT vna xeT, kol xur zne ob-

riv tra di ci eb Si TiT qmis srul yo fi li

sa xiT ar se bob da qris tes Se go ne ba Ta gan ada mi an Ta re a lu ri cxov re bi saT vis, miT ume tes, aR mzrde lo bi Ti kul tu ri saT vis au ci le be li ga mor Ce u lad mya ri mcne be-

bis _ `pa ti vi eci ma ma sa da de da sa Sen sa~ da `Se iy va re moy va si Se ni vi Tar ca Ta vi Se ni~ (Seg. gv. 4) saw yi si. amis da ma das tu reb lad uyoy ma nod Se iZ le ba isev da vi mow moT ap. ro do se lis àr go nav ti ki dan~ wi na we ril Si da mow me bu li teq ste bi, kon kre tu lad, is mo men te bi, ro ca me dea Ta vis das qal ki o-

pes eub ne ba: `gan Ti a di ar ga mi Ten des, Tu Cem Tvis Sen ze da Sens Svi leb ze say va re li iyos qvey nad ra me~. mo ce mul Sem Txve va Si, moy va si sad mi umaR le si siy va ru lis ga mo-

xa tu le bis ma ga liT Tan gvaqvs saq me; an me-o re, mar tod dar Ce ni li me de as gan cda: ès ra vi kis re, ro gor iq ne ba ma mis zurgs ukan stum ris Sve lao~ (ap. ro do se li, ar go nav-

ti ka, gv.137). am Sem Txve va Si aS ka rad da ga-mok ve Ti lad Cans qris tem de aTas wle u liT ad rin de li kol xu ri eT no sis, ro gorc `gar kve u li or ga nu li mTe lis~ (tru bec-


ganaTleba

koi), eT nokul tu ris zne ob ri vi nor ma: pa-

tivs scem de ma ma sa da de da sa Sen sa. ma Sa sa da me, ram de nad me su li e rad, rac

mTa va ria, zne ob riv as peq tSi, Sem za de bu-

li Sex vda kolx-ibe ru li `ge nu ri ni Wi~ da òr ga nu li mTe li~ axal sar wmu no e bas, ro me lic Zvel, war mar Tul ci vi li za ci eb-

Tan sam kvdro-sa si coc xlo brZo la Si am-kvid reb da ara mar to sa ku Tar Tavs, ara med afor mi reb da axal kul tu rul fe no mens, age buls mSvi do bis ma uw ye bel sit yva ze, ro me lic Rmer Tma mo av li na qris tes meS-ve o biT da iT qva: ìs aris yo vel Ta ufa li~ (pet re), `Su am dgo me li ma mis wi na Se _ mar-

Ta li ie so qris te~. am sit yvis meS ve o biT xde bo da Ta vis dac va Zve li ker pe bi sa gan: `da i ca viT Ta vi ker pe bi sa gan~ (io a n.). rac mTa va ria, axa li kul tu ru li fe no me nis da sam kvid reb lad, mis de vi zad mi Re bul iq na mo ci qul Ta swav le baT gan ga mor Ce u li mcne ba: `nu mi ba Zav bo rots, ara med ke Tils. ke Ti lis moq me di RvTis gan aris, bo ro te-

bis moq meds ki Rmer Ti ar uxi lavs~ (io a n. Seg. 10-11, 12-13).

es sru li ad ax le bu rad gac xa de bu li zne ob ri vi moT xov ne bi un da mi e Ro ada mis dro i dan mom di na re kolx-ibe ru li (ia fe-

tu ri) mod gmis zne ob riv tra di ci ebs. man es SeZ lo Ta vi si Si na ga ni Tvi se be bi dan _

ni Wi dan ga mom di na re, ra ze dac Ta vis ad gi-

las mi vu Ti TeT i. go ge baS vi lis mo saz re-

ba Ta mi xed viT. mi si mtki ce biT, qar Tvel Ta mod gmis Tvis ge ne ti ku ri Tvi se ba iyo mtre-

bi saT vis lmo bi e ri da mo ki de bu le ba. is wers: `mtre bi sad mi ar iCen dnen si sas ti kes, ri Tac ga nir Ce od nen yve la Zve li xal xe bi~ (i.go ge baS vi li, t. II, gv. 382 ). aq la pa ra kia qris tem de 1000 wlis wi nan del am beb zeo, aR niS navs is. ma Sa sa da me, qris tes mcne ba-

Ta gan al baT yve la ze hu ma nu ri mcne ba _

giy var deT Tqve ni mte ri _ am mod gmis Tvis Tvi sob ri vad Zal ze ax lo be li yo fi la.

am de nad, da mow me bu li faq te bic sak ma ri-

sia imis da sa das tu reb lad, rom kolx-ibe-rul ma ge ne ti kur ma niW ma Ta vi si ada mi se u li mgrZno be lo bi dan ga mom di na re tra di ci iT SeZ lo, ga da e la xa is uf skru li, ro me lic ar se bob da da ar se bobs re li gi ur da sa e ro kul tu rebs So ris. e.tru bec koi kul tu-

rebs So ris am Se u Tav seb lo ba ze wers: zo-

gi erTs swams sa e ro cxov re bis prog re si sa, ro gorc TviT kma ri, ual ter na ti vo Ri re-

bu le be bi sa, da uar yofs re li gi as, ro gorc prog re sis mi er di di xniT ad re ga da la xul da Se u Tav se bel sa fe xurs cno bi e re bi sas; me o re ni, pi ri qiT, amo di an ra re li gi is upi-

ro bo Ri re bu le be bi dan, met-nak le bi xa ris-

xiT ix re bi an sa e ro kul tu ris uar yo fis ken. maT Tvis prog re si, ro gorc ase Ti, war mo ad-

gens uar yo fi Ti Ri re bu le be bis ma ta re bel mov le nas. TviT ber di a e vis sa bo loo for-

mu li re biT, kul tu ra mu dam iyo cxov re bis di di be du kuR mar To ba, wa ru ma teb lo ba (evg. trubeckoi, T. VII , Sen. 2. gv. 465). ai, am wi na aR mde go be bis daZ le va ux de bo da qar-

Tve lu ri mod gmis swav la-aR zrdis kul tu-

ras im ukom pro mi so brZo la Si, ro mel Sic Ca e ba axa li qris ti a nu li sar wmu no e ba Zvel kul tu reb Tan .

kolx-ibe rul ma eT no kul tu ram, al baT, ume te sad ze moT da fiq si re bu li `ge ne ti-

ku ri ni Wis mom za de bu lo bis~ da zo mi e ri kul tu rul-hu ma nu ri ba zi sis kva lo ba ze SeZ lo am Zvel da axal da pi ris pi re bul kul tu rul da sar wmu no eb riv ur Ti er To-

ba Ta nak le bi su li e ri Tu ma te ri a lu ri da na kar ge biT jer da ax lo e ba da Se ri ge ba, me re ki Se sis xlxor ce ba. Se de gic Se sa ba-mi si mi vi ReT; axa li re li gia ga nur Ce vlad ki ar dev ni da sa e ro kul tu ras, ara med is iq ca am kul tu ris sa fuZ vel Ta sa fuZ vlis

_ aR zrdi sa da swav le bis ba zi sad ara mar to su li e ri Tval saz ri siT, ara med prag ma tu-

la dac, ma te ri a lu rad. Cvens si nam dvi le Si, gan sa kuT re biT

ad re ul Sua sa u ku ne eb Si, sad Rac X sa u-

ku nem dec ki, re li gi ur da sa e ro kul tu-

rebs So ris Se im Cne va da pi ris pi re bu lo ba, mag ram amas Tan mas `zo mi e re bis~ far gle bi TiT qmis ar ga da u la xavs, ro gorc es qar-

Tu li agi og ra fi u li ma sa le biT Tu Zve li saR vTis met yve lo sa li te ra tu ro da sa is-to rio wya ro e biT das tur de ba. amis ma ga-li Tad Tun dac gi or gi mer Cu lis `gri gol xan ZTe lis cxov re bis~ an ki dev pro ko pi ke sa ri e li sa da aga Tia mir ne lis teq ste bis da mow me bac ik ma reb da, rom leb Sic aS ka rad Cans kol xeT sa da ibe ri a Si Zve li sa da ax-


murman zaqaraia

lis ur Ti er Tmi mar Te bis zo mi e ri bu ne ba im pe ri a Si mim di na re sam kvdro-sa si coc xlo pro ce seb Tan Se da re biT.

ma Sa sa da me, kolx-ibe ru li mod gmis stu-

mar Tmoy va ru li tra di cia, ro me lic mom-

di na re ob da uZ ve le si ia fe tu ri fes ve bi-

dan, ro gorc ia kob go ge baS vil Tan vna xeT, mu dam aCen da Ta vis kac Tmoy va rul bu ne bas. Se sa ba mi sad, am `ge ne ti ku ri ni Wi sTvis~ Zal ze ax lo be li aR mo Ce ni la hu ma nu ro bis ga mo xa tu le bi s apo ge ad miC ne u li qris tes mcne ba ni da sa xa re bi se u li swav le ba ni.

kolx-ibe ru li mod gmis Tvi se be bi qris-

ti a nul zeS Ta go ne ba sa da mad lmom fe neb-

lo bas Zal ze aax lo eb da da mi sa Rebs xdi da mod gmis sa er To cxov re bis we sis, mi si eg-zis ten ci is Tvis, rac Se saZ leb lo bas iZ-le o da, axa li re li gi u ri mim di na re o ba, sa kuT riv am ter mi nis _ `re li gia~ pir da pi-

ri mniS vne lo bis `Se ma kav Si re be li~ sru li Se sa ba mi so biT mi e Ro mod gmas (ers). ama ze, ro gorc ze mo Tac da vi mow meT, ilia brZa-

neb da: `dro iyo amis Tana da sxva ara-ra ele men ti ma Sin Sem Zle be li ar iyo (gar da qris ti a nu li re li gi i sa. _ m.z.), ro me lic Ta vi si Si na ga ni Rir se bis gar da du Ra bo bas ga u wev da er To bas~ ( ilia, Seg. gv.11.). ase-

Ti er To ba ge ni sa da rju li sa (rwme ni sa) praq ti ka Si xor ci el de bo da sa e ro da saR-

vTis met yve lo swav la-aR zrdas So ris gan-

sa kuT re bu li kav Si re biT da gan saz Rvrav da qar Tve lu ri mod gmis ga naT le bis kul tu-

ris sa xes.

g) Tvi Ti den to bis Tvis brZo la Si

for mi re bu li

`qar Tu li qris ti a no ba~

qris ti a nu li sar wmu no e ba, ro me lic ara mar to Zvel kul tu reb Tan brZo la Si im-kvid reb da ad gils, ro gorc msof li u ri, ara med am kvid reb da axal ci vi li za to rul fe no mens _ qris ti a nul kul tu ras. is, ro-

gorc re li gia, kolx-ibe ru li mod gmi saT-

vis iq ca im cno bi er Za lad, ro me lic mya rad akav Si reb da ada mi a nebs er Tma neT Tan ro-

gorc erov nu lad, ase ve sa xel mwi fo eb ri-

vad er Ti a ni sa dam wer lo bo-sa li te ra tu-

ro (sa ek le sio) enis meS ve o biT.

am de nad, Ta ma mad Se iZ le ba iT qvas, Cvens si nam dvi le Si, qris ti a nul ma sar wmu no e bam sru lad Se as ru la Ta vi si re li gi u ri mi sia `Se ma kav Si reb li sa~. qar Tve lu ri mod gmis-

Tvis is gax da `du Ra bi er Ti a no bi sa~, rom-

lis Za lis xme viT Ca mo ya lib da er Ti a ni qar-

Tu li kul tu ra, ro me lic Ta vi si zo ga de vo-

lu ci u ri prog re sis kva lo ba ze iq ca di di ev ro pu li re ne san sis win sa xed wi na a zi a sa da kav ka si a Si. man SeZ lo Tvi sob ri vi cvli-

le be bis Se ta na mod gmis fsi qo sa az rov no stil Si. mas Si ai sa xa am uZ ve le si mod gmis (ia fe tu ri) mTe li kul tu rul-Se moq me de-

bi Ti po ten cia, war mo a Ci na mi si da mo u ki-

de be li sa xe. is sru lad Se e sis xlxor ca da Tvi To nac Se iT vi sa kolx-ibe ru li mod gmis cxov re bis me ta is to ri u li da is to ri u li Ri re bu le be bi da SeZ lo Ta vi si ma kon so-

li de be li ener gi iT mi si erov nul ide ad tran sfor mi re ba. a m p r o c e s S i s a b o -

l o o d m o x d a s a s w a v l o - a R m z r d e -

l o b i T i k u l t u r i s f o r m i r e b a ,

m i s m T e l q r i s t i a n u l s i v r c e S i

a m o q m e d e b a d a T a v i s i k u T v n i l i

a d g i l i s d a k a v e b i s T v i s d a u R a -

l a v i b r Z o l i s g a S l a . amdenad, man

miiRo zogaderovnuli kulturis saxe da

Camoyalibda `qarTul qristianobad~ Ta-

visi aSkarad gamokveTili stiliT.

Cven Si mim di na re am po zi ti u ri pro ce-

se bis sa pi ris pi rod, bevr Zve li kul tu ris sa me fo sa da gan sa kuT re biT im pe ri eb Si qris ti a nul ma sar wmu no e bam Ta vi si am wmin-da re li gi u ri mi si is _ Se ma kav Si reb li sa

_ gan xor ci e le ba mxo lod na wi lob riv Tu SeZ lo. iq ca ra sa xel mwi fo re li gi ad, gan-sa kuT re biT ro mis im pe ri a Si, mas da e kis ra im pe ri u li ide o lo gi is fun qcia da ver Se-as ru la sru lad Ta vi si pir da pi ri da niS nu-

le ba, _ yo fi li yo xal xTa Se ma kav Si re be li su li e ri du Ra bi, vi na i dan es xe lov nu rad Seq mni li mi sia sa xel mwi fo eb ri vi ide o-

lo gi i sa mis Tvis bu neb ri vad uc xo iyo. ra xe i ri un da yo fi li yo imis gan, rom amiT es im pe ria Tu im pe ri e bi mTel qvey ni e re bas Se i Zen dnen, mag ram sul sa da zne o bas da-

kar gav dnen. mar ko zi rom it yvis, `ra xe i-ria ada mi a nis Tvis, Tu mTel qvey ni e re bas Se i Zens, Ta vis suls ki av nebs?~ an `ri si mi-


ganaTleba

ce ma Se uZ lia ada mi ans Ta vi si su lis sa nac-

vlod?~ (mark.8, 36-37).am ur Tu les pro ces ze qris ti a nu li re-

li gi is Tvis sa xel mwi fo eb ri vi ide o lo gi is xe lov nu ri fun qci is mi ni We bis Se de ge bis Se sa xeb zed mi wev niT lo gi ku rad msje lobs e.tru bec koi Ta vis ze moT da sa xe le bul Sro ma Si. mi si ga az re biT, yve la sa zo ga do-

eb ri vi kav Si ri un da efuZ ne bo des re li-

gi ur ur Ti er To bebs. ami tom, ro ca isi ni da sus tde bi an (maT Tvis uc xo im pe ri u li ide o lo gi is fun qci is da kis re bis Se de-

gad. _ m.z.). ada mi a ni ada mi a nis mte ri xde ba da in gre va mTe li sa zo ga do eb ri vi Se no ba (av tors am Sem Txve va Si mxed ve lo ba Si aqvs sa kuT riv ru se Tis im pe ria). re li gi is da-

sus te biT ada mi an Tmo Zu le o ba prin ci pad iq ce va, es ki aris uar yo fa qris ti a nu li Ta nac xov re bis Zi ri Ta di saz ri si sa, uf ro me tic, TviT re li gi is ar si sa: ro ca is ver axer xebs Ta vi si am fun qci is Ses ru le bas, ma Sin ada mi a ne bi xde bi an er Tma ne Tis mo wi-

na aR mde ge e bi da mtre bi an Sem Txve vi Ti mo-

kav Si re e bi sxva xal xTa eq splu a ta ci i sa Tu ga Zar cvis miz niT.

ro ca ar ar se bobs re li gi u ri kav Si re bi ada mi an Ta Sris, ma Ti ur Ti er To ba ga ni saz-

Rvre ba araf riT Sez Ru du li bi o lo gi u ri prin ci piT: brZo la ar se bo bis Tvis. aseT vi Ta re bas TiT qmis yvel gan da yo vel Tvis hqon da ad gi li is to ri is Sav bnel epo qeb Si.

av to ri xaz gas miT aR niS navs, rom re li-

gi u ri si sus tis ga mo aseT Si na gan wi na aR-

mde go bebs vRe bu lob diT qris ti a nul sam-ya ro Sic da ir Rve o da qris ti a no bis um Tav-

re si saz ri si, rom li Tac mor wmu ni saT vis Rmer Ti yvel gan da yve la fer Si un da iyos, mas un da da mor Cildes cxov re bis yve la sfe ro, ro me li we si da nac ga mo nak liss war-

mo ad gens sa xel mwi fo. sa xel mwi fo ki, e.w ma ki a ve liz mis prin ci piT, sxva sa xel mwi fo-

eb Tan Ta vis ur Ti er To ba Si ar emor Ci le ba zne ob riv ka no nebs: RvTi urs Tu ada mi a-

nurs. amiT mas Se mo aqvs Rrma ga o re ba ada-

mi a nu ro bis wmi da Taw mi da saz ris Si _ sin-

dis Si. pi rad cxov re ba Si ada mi a ni aRi a rebs, rom is val de bu lia, mi i Ros mcne ba RvTi sa da moy va sis siy va ru li sa, mag ram, sa xel mwi-

fo eb ri vi Tval saz ri siT, qa da gebs srul

uR mer To bas da ada mi an TmoZ u le o bas. er-

Ti da igi ve ada mi a ni, ro gorc qris ti a ni, Tavs val de bu lad Tvlis, da dos Ta vi moy-

va sis Tvis da amas Tan, ro gorc mo qa la qes, mi aC nia, rom yo vel gva ri si sa Zag lis Ca de na da saS ve bia, uf ro me tic, au ci le be lia im Sem Txve va Si, ro ca amas mo iT xovs mi si xal xi da mi si sa xel mwi fo.

ami tom sa u ku ne e bis gan mav lo ba Si qris-

ti a no ba (ase Ti ti pis, To rem Cven vi ciT qris ti a no bis sxva, ara ga o re bu li for mac.

_ m. z.) Ta na ar se bob da sa er TaS o ri so ka-ci Wa mi o bas Tan. ada mi a ne bi ar am Cnev dnen am sa Si nel wi na aR mde go bebs, is ki ara, arc ki ufiq rde bod nen mas. aseT pi ro beb Si da-

in gra xe lov nu ri ba ri e ri pi rad da sa xel-

mwi fo eb riv eTi kas So ris. mTe li cxov re ba gax da uR mer To: pi ra dic da sa xel mwi fo eb-

ri vic. yvel gan ba to nobs er Ti zne ob ri vi ko deq si Ta na mim dev ru li da da un do be li ka ni ba liz mi sa (e.tru bec koi, da sax. naSr. gv.260-261).

ai, ri si gaT va lis wi ne baa au ci le be li, ro ca Cven vmsje lobT, vxel mZRva ne lobT ili a se u li (zo ga dad, yve la did sa ek le sio Tu sa zo ga do moR va we Ta) na az re viT qris-

ti a no bis ro lis Se sa xeb Cvens si nam dvi le Si da ima ze, Tu ro gor mox da, rom erov nu li TviT dam kvid re bis pro ces Si kolx-ibe rul mod gmas mxsne lad swo red qris ti a nu li re-

li gia mo ev li na.e.tru bec ko is am msje lo ba ze, Tu ro gor

au kuR mar Te ben am ze i de o lo gi ur, hu ma nur sar wmu no e bas mas ze im pe ri u li ide o lo-

gi is fun qci is da kis re biT (rac dRem de grZel de ba rig qvey neb Si), imi tom va max-vi lebT gan sa kuT re bul yu rad Re bas, rom `qar Tul ma qris ti a no bam~ mTe li Ta vi si ar se bo bis man Zil ze, gan sa kuT re biT bi zan-

ti u ri epo qis Su a xa ne bi dan mo yo le bu li da ru su li TviT mpyro be lo bis ve ra go biT dam Tav re bu li, di di ener gia Se a lia am qris ti a nu lad Se fe ril ga u kuR mar Te bul ide o lo gi as Tan brZo las Se ur yvne li qris-

ti a nu li su li e re bis da mi si meS ve o biT for mi re bu li erov nul-sa xel mwi fo eb ri vi Ta vis Ta va do bis Se sa nar Cu neb lad. amis Sex-se ne bis au ci leb lo ba imi tom dad ga, rom dRes sab Wo u ri (ru su li) aTe iz mi dan udi-


murman zaqaraia

de si gan sac de le bis ga mov liT fex ze wa-mom dgar qar Tul qris ti a nul kul tu ras, cno bi e rad Tu ga uc no bi e reb lad, TviT ek le si is mes ve u re bic ki, ara fe ri rom ar vTqvaT po li ti kur-ko la bo ra ci o na lur frTa ze, ukan e qa Ce bi an _ tru bec ko is mi er zed mi wev niT da xa si a Te bul am ga o re bul `ru sul qris ti a nul~ sa moT xe Si, rac TviT am mcde lo biT, mas ze msje lo bis pro ces-

Sic ki, anad gu rebs Cvens `ga u o re bel~, èrov nu li qris ti a no bis~ kul tu rul-zne-

ob riv sa xes, pir vel rig Si, swav la-aR zrdis saq mes. yve la ze uf ro sa Si Sia is ga re mo e ba, rom ar iT va lis wi ne ben am ga o re bis pro-

ces Si ide o lo gi ad qce u li `ru su li qris-

ti a no bis~ mi er Se Ze nil did mpyro be lur-So vi nis tur bu ne bas.

d) `ga u o re be li~ sin di siT

gaZ li e re bul ni

qri sti a no bis hu ma nur ma ar sma ga na pi ro-

ba kolx-ibe rul cno bi e re ba Si rwme ni sa da erov nu lo bis ga i gi ve ba ise, rom ar mom xda-

ra sin di sis ga o re ba. `sar wmu no e bis Tvis dev nil ni... Cven Si hpo u lob dnen mSvi do bis-myo fel sa va nes da sin di sis Ta vi suf le bas~ (ilia). aq ar gax snia gza `ga o re bi dan~ mom-

di na re ka ni ba lizms. pi ri qiT, qris ti a no bam Cven Si mi i Ro sul sxva na i ri fun qci o na lu-

ri dat vir Tva. ro gorc ilia it yo da, ̀ qris-

ti a no bam qviT ki ri viT Seg vkra da gag va mag-ra, rom qris ti a no bam gag vaR vi Za ma mu li sa da erov nu lo bis Ser Ce ni sa da xsnis Tvis. Rvaw li igi gvi or kec de ba, gvi did de ba, gviZ li er de ba~ (Seg.). `qar Tul qris ti a no-

bas~, rac ir wmu na ie so qris te, glo ba lu-

ri Tval saz ri siT, aras dros uRa la tia am rwme nis Tvis da, ro gorc qris ti a ni, Tavs val de bu lad Tvli da, mis Tvis Ta vi ga e wi ra, rac sam Sob los Tvis Tav gan wir vac iyo. ami-to mac qris ti a no bis dam kvid re bis pir ve li xa ne bi dan ve ga i giv da is erov nu lo bas Tan. ama ze am bob da gi or gi mTaw min de li (XI sa-uk.) an ti o qi is pat ri ar qTan ka maT Si: `da vi na iT gan er Ti Rmer Ti gvic no bi es, ar Ra ra uar-gvi yo fi es da ar ca odes wva le bi sa mi-marT mid re kil ars na Te sa vi Cve ni; da yo-

vel Ta uva ris-myo fel Ta da mwva le bel Ta

Se vaC ve nebT da dav swye viT~ (Zv. qarT. lit. Zeg le bi, gv. 310,Tb. 1968 w.). ma Sa sa da me, aq la pa ra kia ima ze, rom qar Tve lur ma mod gmam rac qris ti a no ba mi i Ro mo ci qul Ta gan, am mar Ta li sar wmu no e bis Tvis ar uRa la ti aT da er Tgu lad icav dnen mas. gan sac de lis Jams imed gaw yve ti le bi, sa so e ba da kar gu le-

bi ki ar iy vnen, ara med im de nad uf ro Zli er wi na aR mde go bas swev dnen, rac uf ro sa Si Si iyo kars mom dga ri gan sac de li.

am de nad, Tu er Tma neT Tan Se va da rebT tru bec ko is mi er aR we ril ru sul (zo ga da-

dac) im pe ri u lad ide o lo gi ze bul da zne-

ob ri vad da ma xin je bul sa xes qris ti a nu li re li gi i sas, mis mo ci qul Ta gan mom di na re da mi Re bul arss, rom li Tac qar Tve lebs èr Ti Rmer Ti gvic no bi es~ da vxel mZRva ne-

lob diT èrov nu lo bis Ser Ce ni sa da xsnis-Tvis~ (ilia), ma Sin aS ka rad da vi na xavT, Tu ram de nad gan sxva ve bu li mi sia Se as ru la qris ti a nul ma sar wmu no e bam qar Tve lu ri mod gmis eg zis ten ci a Si, mis su li er Tu ma-te ri a lur-kul tu rul yo fa Si.

ma Sa sa da me, na Te li xde ba, Tu ra tom aZ-lev dnen aseT yov lis mom cvel da niS nu le-

bas Cve ni di di wi nap re bi qris ti a no bas ara mar to pi rov nu lo bis Tval saz ri siT, ro-

gorc es zo ga da dac iyo `Si na ga ni Rir se biT gan di de bu li~ (ilia), ara med zo ga de rov-

nu li da sa xel mwi fo eb ri vi Tval Ta xed vi-

Tac. Cvens si nam dvi le Si, glo ba lu ri ar siT

TiT qmis aras dros mom xda ra is ga o re ba sin di si sa, ro mel ze dac ze moT gvqon da msje lo ba. qris ti a no ba aq mu dam as ru leb-

da Ta vis ga ma er Ti a ne bel mi si as, `du Ra bo-

bas eri sas~, sa dam wer lo bo-sa li te ra tu ro (sa ek le sio) enas Tan er Tad da mi si meS ve-o biT. Ta vi si am sa yo vel Tao mi si is Ses ru-

le bas qris ti a no ba, ro gorc mwig nob ru li re li gia, aR wev da, upir ve les yov li sa, swav la-aR zrdis sak ma od mya ri ba zi sis ar-

se bo biT da mi si gan vi Ta re bi saT vis mud mi vi zrun vis me o xe biT. im xan mok le mSvi do bi-

a no bis Jam sac ki, ro gorc ilia brZa neb da, ara fers zo gav dnen, ra Ta mo nas tre bi da taZ re bi yvel gan mo e fi naT, ro gorc qvey-nis Sig niT, ise mis ga reT qris tes rju lis sax sov rad da sa di deb lad. isi ni iq cnen


ganaTleba

qris ti a nu li kul tu ris gan vi Ta re bis sa-

fu Zvel Ta sa fuZ vlis _ swav la-aR zrdis um Tav res ke re bad. ami tom qar Tu li qris-

ti a nu li swav la-ga naT le ba uw yve ta daa da-

kav Si re bu li sa ek le sio-sa mo nas tro moR-

va we o bas Tan ro gorc qvey nis Sig niT, ise mis ga re Tac.

Cve ni az riT, am pro ces Si is um Tav re-

si Stri xia ga mo sa yo fi, rom qris ti a nu li swav la-aR zrdis kul tu ris for mi re ba mim di na re ob da im vrcel stra te gi ul are al Si, sa dac kolx-ibe ru li wi na req ris-

ti a nu li kul tu ra sa ka cob rio ci vi li-

za ci as Tan er Tad uw yve tad vi Tar de bo da. ami tom qris ti a no bis pir vel etap ze mi si kav Si ri ber Znul-ro ma ul kul tu ras Tan gan pi ro be bu li iyo ara mar to po li ti ku ri pro ce se biT, rac qris ti a no bis sa xel mwi-

fo re li gi ad ga moc xa de ba Si ai sa xa, ara med mi si kul tu ru li ur Ti er To biT, rom lis sa fuZ ve lic, ro gorc vna xeT, Zvel an ti kur ci vi li za ci a Sia sa Ze ba ri da maT So ris _ swav la-ga naT le bis sfe ro Si, rac srul yo-

fi lad ai sa xa ro mis im pe ri is mTel siv rce-

Si, war mar Tu li kul tu ri dan qris ti a nul-

Si ga das vlis xan grZliv pe ri od Si, ro mel-

Sic srul fa so van mo na wi le o bas iReb dnen kol xe Ti sa da ibe ri is sa me fo e bi.

***am msje lo be bis lo gi ki dan ga mom di na-

re, un da iT qvas, rom Cvens si nam dvi le Si qris ti a nul sar wmu no e bas, ro gorc eris su li e re bis ma for mi re bel Za las, aras-

dros da ur Rve via zo mi e re bis far gle bi da ar dah pi ris pi re bia sa e ro kul tu ru-

li pro ce se bis gan vi Ta re bas; pi ri qiT, is, ro gorc ek le si u ri kul tu ris re li gia, swav la-aR zrdis saq mis or ga ni za to rad ga mo di o da da war mo ad gen da mis um Tav res ke ras ara mar to sa xel mwi fo saz Rvreb Si, ara med mTel im siv rce Si, sa dac ad re ul xa na Si fes ve bi hqon da gad gmu li uZ ve les kolx-ibe rul (ia fe tur)ci vi li za ci as da ax la msof li ur sa xes iReb da qris ti a no ba; is Ta na zo mi e rad am kvid reb da zo gad-sa e-

rov ne bo qar Tul kul tu ras. qar Tul is to ri og ra fi a Si dad ge ni li

da mi Re bu lia Se xe du le ba, rom qris ti a no-

bas sa qar Tve lo Si uZ ve le si war mar Tu li, ma Ral gan vi Ta re bu li kul tu ru li sa fu-

Zve li dax vda. mi u xe da vad mniS vne lo va ni da na kar ge bi sa, qris ti a nul ma kul tu ram bev ri ram Se iT vi sa mis gan, ami tom man sru-

li ad ori gi na lu ri erov nu li sa xe mi i Ro.ma Sa sa da me, qris ti a no bis dam kvid re bam

udi de si ro li Se as ru la sa qar Tve los is-to ri a Si. man xe li Se uw yo qvey nis po li ti-

ku ri da kul tu ru li er Ti a no bis for mi re-

bas, er Ti a ni sa xel mwi fo eb ri o bis gan mtki-

ce bas; ga mok ve Ta qvey nis sa er Ta So ri so ori en ta ci is mi mar Tu le ba, is da u kav Si ra qris ti a nul sam ya ros. `qris ti a no bis dam-

kvid re biT axa li pe ri o di iw ye ba qar Tu li kul tu ris is to ri a Si. sa fuZ ve li ey re ba mwig nob ro bis, li te ra tu ris, mec ni e re bis ri gi dar ge bis ar na xul aR mav lo bas; vi Tar-

de ba xu roT moZ Rvre ba, fer we ra (fres ku li mxat vro ba, mi ni a ti u ra), xat we ra, rel i-

e fu ri qan da ke ba, xel say re li pi ro be bi iq mne ba kul tu rul mo na po var Ta gac vlis-

Tvis ax lo Tu So re ul qris ti an me zob leb-

Tan~ (g. lor Tqi fa ni Ze, n. Ci qo va ni, qar Tu-

li kul tu ris is to ria. gv.99, Tb. 1997 w.). ase Ti mya ri kav Si re bis dam ya re biT ro gorc qar Tu li sam ya ros Sig niT, ise mis ga reT, miT ume tes, ro ca ar se bob da am sam ya ros-

Tan uZ ve le si kul tu ru li kav Sir-ur Ti-

er To be bi, gza ex sne bo da swav la-aR zrdis kul tu ris evo lu ci as, mis ax le bu rad sis-te mu r or ga ni ze bas da war mar Tav da mas ara mar to sa su li e ro-ek le si u ri dog ma ti kis Tval saz ri siT, ara med da um Tav re sa dac, sa e ro moT xov ni le ba Ta gaT va lis wi ne biT. Cve ni Se xe du le biT, ase Ti da mo ki de bu le-

bis aS ka ra asax vas Tan un da gvqon des saq me qar Tu li dam wer lo bis gan vi Ta re bis is-to ri ul pro ces Si. mi si sa xel de bis mo nac-

vle o bis mim di na re o ba, ro me lic, ra Tqma un da, sa dam wer lo bo kul tu ris evo lu ci is pro ce sis Se de gad xde bo da, Si na ar sob riv cva le ba do bas for mis (sa xel de bis) ar-

sSi asa xav da. wi na re qris ti a nu li dan mom-

di na re da gar da ma val epo qa Si `mar Tlad mom sa xu re~ asom Tav ru l-mrglo van ma, ro me lic sru lad Se e sa ba me ba am TviT sa-

xels, qris ti a nu li kul tu ris gav le niT evo lu ci i re bis Se de gad ide a lu ri si zus-


murman zaqaraia

te da am ya ra we ra sa da ga moT qmas So ris. mas nus xa-xu cu ri uwo des da amiT mi u Ti-

Tes mis Se moq med wya ro ze _ qris ti a nu li kul tu ris rol ze. mag ram, ro gorc iT qva, qar Tu li mar Tlma di deb lo ba aras dros Ca ke ti la sa ku Tar Tav Si _ dog ma ti ka Si da im de nad, ram de na dac is sru lad Se e sis-xlxor ca eT no ge ne ti kas da iq ca erov nu-

li su li e re bis ma rad Se moq me di ener gi is mTa var wya rod, Ta na zo mi e rad em sa xu re-

bo da ro gorc eris su li e re bas, ase ve mis sa e rov ne bo-sa xel mwi fo eb riv moT xov ni-

le bebs. eris sa xel mwi fo eb ri vad for mi-

re bis pro ces Si axal moT xov na Ta do ne ze me ta mor fo ze bu li qar Tu li dam wer lo ba iRebs am moT xov ni le ba Ta Se sa ba mis sa xels

_ mxed ruls (sa e ro). am wmin da su bi eq tu ri as peq ti da nac kar gad Cans qar Tu li èrov-

nu li qris ti a no bis~ kul tu ru li ar si, rom `swo red qris ti a nu li moZ ra o bis Se de gad da iw yo sa qar Tve lo Si erov nu li aR mav lo-

ba, sru li ad-sa xel mwi fo qar Tu li eni sa da mwig nob ro bis aRor Zi ne ba~ (kult. is to ria, gv. 111). iv. ja va xiS vi lis Se xe du le be bi dan mom di na re es wyal ga u va li das kvna, ra Tqma un da, pir vel rig Si, gu lis xmobs swav la-ga naT le bis ax le bu rad for mi re bas, ris ga re Se ver mox de bo da verc dam wer lo bis (enis) da verc mwig nob ro bis aRor Zi ne ba.

am de nad, qris ti a no bis sa xel mwi fo re-

li gi ad ga moc xa de bis kva lo ba ze mim di na-

re ob da swav la-aR zrdis pro ce sis er Ti a ni sa dam wer lo bo-sa li te ra tu ro (sas wav lo) enis meS ve o biT ga daw yo ba am axa li sar wmu-

no e bi sa da erov nu li tra di ci e bis (fsi qo-

lo gi u ri wyo bis) ur Ti er TSer wymis moT-

xov na Ta Se sa ba mi sad, rac gan pi ro be bu li iyo sa kuT riv qris ti a nu li sar wmu no e bis bu ne biT, im prin ci piT, ro me lic mom di na-

re ob da TviT ie so qris te dan, su liw mi di-

dan da mo ci qul Ta swav le bi dan. `kul tu ris is to ri is~ av to re bi aR-

niS na ven, rom aR mo sav lu ri qris ti a no-

bis prin ci pi _ qris tes rju lis qa da ge ba mSob li ur ena ze, ai sa xa pav le mo ci qu lis epis to le Si ko rin Tel Ta mi marT (I kor. 14): `ra me Tu sjul sa we ril ars, vi Tar med uc xo i Ta eni Ta da ba ge Ta uc xo Ta vet yo-

de er sa amas da ar ca Ra es reT is mi non Ce mi,

it yvis ufa li~. me o re gan gan mar tavs: `Tu uc xo ena ze vlo cu lob, mar Ta lia, su li Ce mi ilo cavs, mag ram Ce mi go ne ba rCe ba una-

yo fod~. ami tom qris ti a no ba zru nav da ama Tu im xal xis mSob li ur ena ze mwig nob ro bis Se saq mne lad Tu asa Ror Zi neb lad. ro gorc pav les gan mar te bi dan Cans, es sit yve bi ekuT vnis ufals: ìt yvis ufa li~. cxov re-

ba Si mi si aR sru le ba xde ba su liw mi diT: ̀ da amas vla pa ra kobT ara ada mi an Ta sib rZniT Ses wav li li sit yve biT, ara med su liw mi-

dis gan Ses wav li liT. su li ers su li e riT gan vmar tavT~ (I kor. 2, 13). mi si mov li ne ba xde ba qris tes amaR le bi dan or moc da me a Te dRes, ro ca er Tad myof mo ci qulT es maT xma u ri ze ci dan, aRiv so mTe li sax li da eC-ve naT ga yo fi li ene bi da sa Ti Ta od mo e fi na Ti To e ul maT gans. su liw mi diT yve las es ma sa ku Tar ena ze, ro mel Sic iS vnen da maT So-

ris iy vnen ia fe ti del ni _ mkvid rni `ka pa-du ki sa ni da pon to i si~ da us men dnen maT, Tu ro gor la pa ra kob dnen Tav-Ta vi si ene-biT RvTis di ad saq me eb ze (saq me e bi 2, 2-12).

ma Sa sa da me, qris ti a nu li sar wmu no e bis mid go ma qris tes di ad saq me Ta mSob li ur ena ze qa da ge bi sad mi sa kuT riv uf lis gan mom di na re obs da xor ci el de ba su liw-

mi diT. amas Tan, mar Ta lia, av to re bi aR-

niS na ven, rom aR mo sav lu ri qris ti a no bis prin ci pi iyo qris tes rju lis qa da ge ba mSob li ur ena ze, mag ram, sam wu xa rod, un-

da iT qvas, rom qris ti a no bis Tvis, ro gorc ze moT vna xeT, im pe ri u li ide o lo gi is fun-

qci is aki de bis Se de gad es prin ci pi ir Rve va (am pro ce sis aT vla al baT ius ti ni a ne di-

dis ( VI s.) re for me bi dan un da da viw yoT), qris ti a nul sam ya ros Tavs ax ve ven e.w. tri-

lin gvis tur _ `sa mi wmin da enis~ Te o ri as, rom lis moT xov ni le be bi dan ga mom di na re ai ta ca is sa dam wer lo bo ene bis Tval saz-

ri siT sus tad war mod ge nil ma da sav leT ma da ro mis ek le si am sa u ku ne o biT da am kvid-

ra iq la Ti nu ri, ro gorc er Ta der Ti saR-

vTis met yve lo-sa ek le sio ena, Se sa ba mi sad, sa li te ra tu roc. aR mo sav leT Sic ar yo fi-

la saq me mSvi do bi a nad, prin ci pis do ne ze ga daw yve ti li, ro go ra dac av to reb ma es dag vi xa si a Tes. aq (aR mo sav leT Si), sa dac fe xi aid ga am im pe ri ul ma Te o ri am, mas di-


ganaTleba

di wi na aR mde go ba Sex vda ma Ral gan vi Ta re-

bu li sa dam wer lo bo ene bis mxri dan, rom-

leb sac mo na wi le o ba mi e RoT qris ti a no bis dam kvid re bi saT vis brZo la Si jer ki dev mi si sa xel mwi fo re li gi ad ga moc xa de bam de da uk ve hqon daT sa ku Ta ri ori gi na lu ri Tu na Tar gmni li te ra tu ra da mSob li ur ena ze aRav len dnen wir va-loc vas, ker Zod, si ri u li, kop tu ri, som xu ri, qar Tu li da a.S. ene bis mxri dan. brZo la ki dev uf ro gam wvav da mas Sem deg, rac uzar ma zar ma sla vur ma mod gmam Seq mna sa ku Ta ri an ba ni _ `ki ri li ca~ da sla vu ri ena iq ca sa dam wer-

lo bo, saR vTis met yve lo-sa ek le sio enad.`qar Tu li qris ti a no ba~ swo red am ukom-

pro mi so brZo la Si im kvid reb da Tavs da aya li beb da Se sa ba mis sa gan ma naT leb lo-aR-

mzrde lo biT kul tu ras. es um niS vne lo-

va ne si mo men tia qar Tu li ga naT le bi sa da aR mzrde lo bi Ti kul tu ris ide u ri sa fuZ-

vlis ax le bu rad for mi re bis sa kiT xSi gar-

kve vis Tvis. qris ti a nu li re li gi is qa da ge bi sa da

gav rco bis fu Zem deb lu ri for mu la, mo-

ce mu li pav les gan mar te ba Si, rom uc xo ena ze loc vi sas su li lo cu lobs, mag ram go ne ba una yo fod rCe ba, an uc xo Ta ena Ta

da ba ge Ta vet yo de ers da Ce mi ar is mi non, mTe li Ta vi si ar se biT war mar Tav da qar Tu-

li sa dam wer lo bo-saR vTis met yve lo enis bu ne bas. am niS niT ga ni saz Rvre bo da ara mar to qris ti a nu li ek le si is wi nam ZRvro-

bi sa da sis te mu ri fun qci o ni re bis sa kiT-

xi, ara med mas ze iyo age bu li qar Tu li swav la-aR zrdis (ga naT le bis) kul tu ra da mis gan mom di na re erov nu li ide o lo gia da saxelmwifo idea, vid re mas sa sik vdi lod ar da e muq ra tlan qi ru su li ko lo ni a lu ri sis te ma da ar mo in do ma ga naT le bis pro ce-

si dan mSob li u ri enis gan dev na, rac sa u ku-

nis Sem deg ki dev er Txel mo in do ma XX sa u-

ku nis 70-ian wleb Si uk ve sab Wo Ta im pe ri am. am de nad, TiT qmis mTe li ori aTa si wlis

man Zil ze qris ti a nu li ide i sa da zne o bis sa fuZ vel ze xde bo da qar Tu li swav la-ga-naT le bis kul tu ris sis te mu ri gan vi Ta-

re ba. am per ma nen tu li pro ce sis saw yi si aS ka rad ik ve Te ba wi na req ris ti a nu li dan qris ti a nul Si gar da ma val epo qa Si, rom lis Tval sa Ci no ma ga liTs war mo ad gens fa zi sis ri to ri ku li sko la _ e.w. fa zi sis aka de mia, rom lis Se sa xeb cno bebs iZ le va IV sa u ku nis ga mo Ce ni li fi lo so fo si da ri to ri, sa-xel mwi fo moR va we Te mis ti o si.


proza

Zve liT axa li wli dan wyal kur Txe vam de

ba bua Sim Si lob da. sul xu Ti dRe, aqe dan

oTx dRes xme li pu ri Ta da wyliT gas-

tan da, me xu Te dRes arc wyals ga e ka re bo-

da, arc purs. ar sad da di o da is dRe e bi,

ara fers ake Teb da da da mun je bu li iyo,

qve ya na rom daq ce u li yo, krints ver da-

aZ re vi neb diT. vi co diT Svi liS vi leb ma da

is xu Ti dRe ar ve ka re bo diT. za la Si, tax-

tze iZi neb da. dum da da fiq rob da, qris-

te sa viT sev di a ni iyo. gan wmen dis dRe e bi

hqon da ba bus, ox va me ka ri dan ka ka bia, anu

wmin da wya li un da mo e ta na oja xis Tvis

19 ian vars, wyal kur Txe vis brwyin va le

dRes. sa a mi sod sa gan ge bod mom za de bu lic

iyo, Tav sa co bi a ni, jva ra mo xa tu li Ti xis

xuT lit ri a ni do qi hqon da, bam ba Ca fe ni li

bre zen tis zur gCan Ta da sa gan ge bod im

dRis Tvis ga moT li li Txi lis sax re, rom-

lis Si Si Tac arc eS ma ke u li da arc sxva

vin me Zexor ci e li ver un da gag ka re bo da.

Sig Tav si dan ga mom di na re, am Wur Wels ka-

ka bi as ko kas ve Za xo diT. 19-Si, uTe nia, ma-

mals rom krin ti ar hqon da da cde ni li,

iseT dros ga vi do da sax li dan da da ax-

lo e biT sam sa aT Si ukan ve mob run de bo da

mTe li wlis sak ma ri ka ka bi a Ti, pir ve lad

Ta vad da lev da ase ve ka ka bi as Tvis gan-

kuT vni li Ti xis ja mi dan, ro gorc oja xis

uf ro si da me re Cve u leb ri vad, anu da-

niS nu le bi sa mebr mo zo mi lad iye neb dnen

wmin da wyals. ba bua xa tebs qve moT wi Tel-

xa ver dga dak rul sam fe xa jor ko ze sif-

rTxi liT Se mod gam da wmin daw yli an doqs

da mom dev no wyal kur Txe vam de iS vi a Tad

Tu mo i kiT xav da, da nar Ce ni be bi as saq me

iyo, mTe li sof lis Sem loc ve li eg iyo

da ka ka bi as mos xu re bis ga re Se ara na i ri

Se loc vac ar Wri da, mok led, am sa o car

wyals di di moT xov na da ga sa va li hqon da.

iS vi a Tad, mag ram Svi liS vi leb Tan er-

Tad ka ka bi a sac ifi ceb da ba bua, „ka ka bi as

ge fi ce biT, ase ao“, rom it yo da, mor Ca,

sit yvas ve ra vin Se ub ru neb da, es uf lis

da fi ce bis tol fa si iyo! ma ma, ba bu as

er Ta der Ti va Ji, av to ka tas tro fa Si ad-

re ul, siy maw vi lis asak Si da i Ru pa, sa mi

mci rew lo va ni Svi li _ er Ti bi Wi da ori

go go, axal gaz rda qvriv Tan er Tad ba bu-

as da be bi as mi sa xe dad dav rCiT. ma ma Ce mis

gar dac va le bi dan ori wlis me re de da Ce-

mis Tvis uT qvams ba bu as, Svi li viT miy var-

xar, ver ge le vi, mag ram axal gaz rda qa li

xar, cxov re ba win gaqvs, cod va xar, ar

da i tan jo Ta vi, gaT xov di, beds ewie, am

bav Svebs Cven gav zrdiT, mo a kiT xe, ro ca

gin da da Se ne u li mzrun ve lo ba arc Sen

mo ak loo. ga gi Je bu la de da Ce mi, Cem Tvis

qmar-ka co ba das ru le bu lia, ba ba ba to no,

sik vdi lis gar da Ce mi Ta na mec xed re awi

ara vin iq ne bao da ase mo ve diT dRem de,

wva le biT, Sro miT da ba bu as mtki ce ora-

niT, ro me lic tra di ci is fo la diT iyo

ga mok ve ri li.

avad gax da im wels, 14 we li mis rul de-

bo da 17 ian vars, ba bua Cems yo vel da ba-

de bis dRes ga mor Ce u lad da si xa ru liT

aR niS nav da, gva ri sa da fu Zis gam grZe le-

be lia da gan sa kuT re bu lad un da mo vep-

yra To. am mxriv deb ze me tad ga ne biv re-

bu li gax ldiT, mi si sit yva ka no ni iyo da

vin ga be dav da an dar Rve vas, an we si sa mebr

ar Ses ru le bas. Cems debs mi u a ler seb da,

Tva lebs da u koc ni da da et yo da, mar Tla

Tqven ze me tad ki ar miy vars bi Wi, me co de-

ba, rad gan yve la fe ri mis zur gze un da ga-

da vi des _ yve la saq mi Ta da sa Ze xor ci e lo

saq na riT, di di tvir Ti un da it vir Tos da

meb ra le bao!..

be bia it yo da: aq, Cven Tan ar iRebs xmas,

To rem Tval mi fa re bul ze sul Cvens uxa ne

Svil ze moT qvams da ti ri so. co tas rom

SeT vre bo da, ma Sin Tu wa mosc de bo da ra-

me Ta vis usaz Rvro tra ge di a ze. Svi li ar

un da wa ar Tvao kacs, ba ba, cxov re bis az ri

da xa li si ar un da da u kar go, ar un da da-

sa joo ase. ama sac Cem Tan it yo da, sa ka co

tki vi li ga i Ta vi so un dao, imi tom.

la Sa gva sa lia

ka ka bia


proza

_ me co de bi, ba bu, Ce mo la ma zo bi Wo,

Ce mo ime do da siy va ru lo, mag ram mo vi da

Se ni uf ros ka co bis dro, Sen un da ga uZ Rve

ojaxs!

_ ras am bob, ba bua, Se ni Wi ri me, nu me ub-

ne bi aseT ra mes,_ Sev ti re Cems gam zrdel,

si coc xle Se mo xar jul be ri kacs.

_ ra ga ti rebs, Se ka co, di di ka ci mgo-

ni xar, ojaxs, mo ma vals, sin dis-na muss da

yve la fers Sen ga ba reb da ra saa qa li viT

rom mos Tqvam? un da mo su li yo es dro,

Svi lo, dRes Tu xval, Cven-Cve ni ad gi li

un da dag ve ka va yve las da a, dad ga Ja mi, ki

min do da Sens ga bed ni e re bas da qor wils

Sev swre bo di, ma ra oxe ria mi qel-gab ri e li,

ras ga mo a pa reb, da i na xa, rom da vi Ra le,

ga mo vi fi te da miv ya var Cems vaJ kac Tan.

Tqve ni jav ri mim yve ba Tva ra, me ras mo mak-

lebs Ce mi bi Wi? _ ax la TvTo nac au ki af da

crem li mo xucs.

_ nu ge Si nia, ba bu, Za li an kar gad ga-

mo i yu re bi, sad un da wax vi de, uSe nod ra

gveS ve le ba? _ ki na Ram da max rCo crem lis

bur Tma.

_ Sen Sia gad mo su li mTe li Ce mi Za la da

Rir se ba, SeZ le ba da pa ti os ne ba, we si e rad

rom ic xov reb, Svi lo, ara fe ri ga gi Wir de-

ba, me da ma ma Se ni iqi dan mog xe davT, sul

Sens gver diT viq ne biT, araf ris Se ge Sin-

des, _ mag rad mi ik ra gul ze Ce mi xe le bi,

_ be bi as mi xe de, Tqven Tvis ud gas su li da

ar aw ye ni no, de das ga uf rTxil di, gan sa-

kuT re bul pa ti vis ce ma sa da siy va ruls im-

sa xu rebs, Svi lebs Se mog wi raT ca luR lad

axal gaz rdo ba da cod vaa rom ar da u fa-

soT. go go e bi ga aT xo ve, ba bu, yve la fe ri

Se mo sa va li da ga sa va li Wkvi a nu rad ga a-

na wi le da sir cxvi li ar Wa mo. co li, sko-

las da am Tav reb Tu ara, ma Si naT ve Se ir Te,

na ad re vi yve la fe ri kar gia sik vdi lis

gar da. Svi lebs ma ma Se ni sa da Ce mi sa xe li

ar da ar qva, ube do ni ga mov de qiT da Cve ni

tvir Ti ar aki do!..

_ ba bu, gTxov ar dag vto vo, _ av zlu-

qun di xma maR la.

_ ge yo fa, ka co, ra am bav Si xar, ka ci

un da wa vi des, aba, ro gor gin da Sen? ho,

daf na orad ga ya vi, Wa lis mxa re erT we li-

wads mo We ri, tyis pi ri sa _ mom dev no wels,

xar ka me Ce bi ga yi deT, me Si nia, ar mog pa ron,

is rqe nia me ya ne Wre lac mo i So re. Ce mi da-

sa mar xi da mTli a nad sa xar jo fu li be bi-

a Sens aqvs da mog cems. ho, ure mic ga yi de,

Se gik lavs oxe ri, oT xTva la da cxe ne bi

da i to ve. aTi ve cxe ni da da Ru lia, Se ni sa-

xe lis pir ve li aso aqvT amo dam Ru li uka na

fex ze, ka me Ce bic ase maqvs mo niS nu li. na-

xe va ri sa Je ni Se Sa gu ra mis gvmar Tebs, Se-

mod go mis pir ze ga is tum re. kai, ax la da-

vi Ra le da dam to ve, da vis ve no min da. wa di,

nu ge Si nia, wyal kur Txe vam de ar mok vde bi,

Se ni mo ta ni li ka ka bia dav lio un da!

kuC xas, be do bas da an ge lo zo bas lo-

gi nad dax vda. me da me kis ra mek vle o ba,

yve la fe ri ise ga va ke Te, ro gorc ba bu as

ga u xar de bo da. me re Sim Si lo ba da viw ye,

anu gan wmen da wyal kur Txo bis Tvis. be bi am

miT xra: rom vuT xa ri, Sim Si lobs da iw min-

de ba we si sa mebr-meT qi, ga i xa ra da ufals

mad lo ba ga da u xa da, ase Ti Svi liS vi lis

Cu qe bis Tvi so. isev mo me ria crem li, ve ra-

fe ri vuT xa ri be bi as, ar mqon da uf le ba,

mo mi ta na pu ri, wya li da ga vi da oTa xi dan.

ase mSi e ri da uqe i fod Sev xvdi da ba de bis

dRes. frTxi lad, fe xak re fiT Sev di o di

ba bu as sa Zi ne bel Si da crem li a ni Tva le-

biT veT xo ve bo di mo xucs, ro mel sac cvi-

lis fe ri das de bo da da da u xam xa meb lad

miS te re bo da erT wer tils, ma ma Cems da-

u Za xeb da xol me da ra Ra cas Cur Cu leb da.

dad ga ox va me kar Si gam gzav re bis dRe.

mo vi ki de zur gCan Ta da ga ve Su re ox va me-

ka ris ken, wkva ra mi Ra me iyo, sa Tov lod

mo quf ru li yo ca. Cvens me zo bels wa mo ve-

wie, Sev xe deT er Tma neTs da gak rin tul ma

ga vus wa ri, uf ro avuC qa re na bijs. gu li

cuds mig rZnob da, iq neb ver mi vus wro-

meT qi da sir bi liT avu ye vi aR marTs.

gu li amo var dnas mqon da, sun Tqva mek-

vro da, nel-ne la Tov lic ga i me ta cam.

gza Si mxvde bod nen vi Ra ce bi, Wur Wel da

doq mo ki de bul ni, mag ram arc Se mi xe davs

ara vis Tvis.

ox va me ka ris wya ros Tan mi sul ma, da ri-

ge bi sa mebr, xel-pi ri da vi ba ne, loc va war-

mov Tqvi, ko ka avav se, mo vi ki de zur gze da

wa mo ve di. mo u ma ta To vas, mam leb mac mo-

ux Si res yi vils, ZaR le bic gab mu lad yef-


laSa gvasalia

dnen. uk ve Tav da u zo ga vad bar dni da, ir-

gvliv ara fe ri Can da. Tov li yrua, ax Sobs

xma sa da Cqams. ezo Si Se suls ti ri lis xma

Se mo mes ma. da mer Rva mTe li sxe u li, Za la

wa mer Tva, Zlivs avi ki be odis sa fe xu re bi,

ka ri mZi med Se va Re, um cros ma dam, ba bua

mok vdao, Se mom ti ra, Ca vi xu te ac rem le-

bu li pa ta ra. me re frTxi lad mo vix se ni

ka ka bia, iq ve kuT xe Si dav de da da vem xe

qvi Ti niT Cems gam zrdel sa da imeds, Cems

uSur vel ba bu as. co ta xnis me re, be bi am da

de dam ama ye nes, mom wyvi tes ba bu as mker di-

dan, ma Sin vig rZe ni mi si Se maJ rJo leb lad

gam yi na vi si ci ve. _ sik vdi lis win gon ze

mo vi da da gviT xra, biWs cxe li wya li da-

ax ved reT, fe xe bi da ad gme vi neT, Ses civ de-

bo dao. Tan, na Sim Si le via da uceb bev ri

ar Wa mo so, _ es uT qvams da ga da va ne bu la

ma ra di so ba Si.

uceb mi si xma Ca mes ma: mox ve di, ba bu, xo

ar Seg civ da? ras ga Se Se bul xar, Se ka co,

mo mi ta ne, da ma le vi ne ka ka bia, jer me var

oja xis uf ro sio. ga mov coc xldi, ga vi qe-

ci, mo var be ni ne fi a la Ti xis, gad mo vas xi

ka ka bia da mi vu ta ne Cems usu lo imeds.

me re od nav ga Re bul tu Ceb Si Ca vuw ve Te,

Tva le bi da pir-sa xe mov ba ne... eh... ax-

la al baT sxe dan im qvey nad mo nat re bu li

ma ma-Svi li da uy ve ba mo xu ci: mo ges wro

Svi li, ba ba, wels ma gan mo i ta na ka ka bia...

vgrZel de biT, vgrZel de biT, ba ba ia!..

me ki dev mTe li cxov re ba me do win wva-

le biT, gan sac de le bi Ta da co ta o de ni ga-

xa re be biT sav se!..

ba to ni el gu ja Tav be ri Ze fut ka ri viT

mSro me li, ma Ral ge mov ne bi a ni brwyin va le

Se moq me dia, mi si do ku men tu ri ro ma ne bis

se ria axa li epo qis war mo Ce naa Cvens mxa-

re Si, ri koTs aqeT „qve ya na Si».

dRe van del sa qar Tve los ori di di mwe-

ral-do ku men ta lis ti hyavs _ ba to ni ros-

tom Cxe i Ze da ba to ni el gu ja Tav be ri Ze.

imas, ra sac ros tom Cxe i Ze ake Tebs, „Cu-

mi nat vri Tac ver inat reb da qar Tve li»,

am sa o car ma, RvTiv ma Ral ma kal mo san ma

Seq mna axa li sam ya ro _ mxat vrul-do ku-

men tu ri sa xe epo qa lu ri usas ru lo bi sa,

sa i da nac amo xa pa da kar gvis Tvis da ma ra-

di u li mi viw ye bis Tvis gan wi ru li um niS-

vne lo va ne si faq te bi da sa xe e bi.

es ori ada mi a ni Se fi cu lia-meT qi,

vTqvi erT li te ra tu rul sa Ra mo ze amas

wi naT, is ki ara, ros tom Cxe i Zem mgo ni,

rom Se i fi ca da ka la po ti ga uW ra, ge zi

ga nu saz Rvra el gu ja Tav be ri Zes am udi-

de si saq mis sa ke Teb lad (es Rva we ba li-

te ra tu rul Janrs gas cda da saq me gax da,

gar da uv lad sa ke Te be li saq me). ga na sxve bi

ar gvyvan dnen qar Tve lebs msgavs Jan rSi

mo mu Sa ve ni, mag ram isi ni Se mod go mis mo-

sav liT er Tje ra dad xa rob dnen mxo lod

da mer mis, bed sa da iR bals min do bil ni,

uxv, dov la Ti an Se mod go mam de ar ga moC-

nde bod nen. es da loc vi le bi ki Ta vad

xna ven, Te sa ven, mar gla ven, rwya ven da

ala lad, mar jve gle xe bi viT luk ma mad li-

a nad Se mod go mo ben, ma Ti Ca lis fe ri zvin-

an wa le bic ga sa o ca ria da tyem lis frad

mo TeT re bu li ga zaf xu le bic. ba ra qa la

Tqvens fiqrs, gon sa da SeZ le bas, di do

kal mos ne bo.

Tavs rom vi wo neb di, TiT qos da im de ni

ra me vi ci-meT qi, Tur me sa da xar, sad ba-

na ob, ax lad ga da me Sa la ga Rud Ru de bu li

ve li Cve ni Rir se u li moR va we e bi sa, ada-

mi a ne bi sa, rom leb mac da u des sa fa ne li

qar Tul sa xel mwi fo eb ri o bas, ga nam tki-

ces ena qar Tu li da di di sa ba or be li a nis

kva li sad, gaW res gza ev ro pis ken, axa li

„wig nis~ Se mo sa ta nad, swav la-ga naT le bi-

sa da mec ni e re bis do nis asa maR leb lad.

maT qar Tul ide as Ca u ya res sa fuZ ve li,

zo gad qar Tu li cno bi e re bis amaR le bi Ta

da ili a se u li gzis na Te li a no biT (di di

Casafrebuli molodiniT...


proza

ili as gza jer ki dev ili as da ba de bam de

ar se bob da yve la nam dvil qar Tve lis gul-

sa da gon Si).

uR rmes mad lo bas gwi ravT, Rir se u lo

ma mu liS vi le bo, Cve ni sve naR vli a ni sam-

Sob los me gul sit yve e bo!..

rac Se e xe ba ba to ni el gu jas di de bul

ro mans _ „viT udab no Si gza ab ne u le bi~,

axa li kva lia Cvens mwir da ya mir li te-

ra tu rul-do ku men ti re bul siv rce Si.

sam son To fu ri as sa xe li, ro gorc pir ve-

li sam kur na lo da we se bu le bis dam fuZ ne-

be li sa da sav leT sa qar Tve lo Si, ker Zod

ki mxa ris ten trSi _ qu Ta is Si, ro gor ar

ga me go na, mag ram ase Rrmad, de ta le bis ase

ma Ra los ta tu rad gad mo ce mi Ta da bi og-

ra fi u li wi aR svle biT udi de si in for ma-

cia mi vi Re da gav naT ldi.

mo diT, mi va dev noT Tva li wig nis am

epi zods, ime re Tis epis ko po si le o ni de

sam son To fu ri as da saf la ve ba ze sit yviT

ga mos vli sas brZa nebs: „mic va le bu li gan-

geb ar mo e ki da ojaxs, ver ga i me ta Ta vi si

siy va ru lis ga na wi le ba ojax sa da sa zo ga-

do saq mes So ris“. msgavs mo fe re ba sa da

mar Ta li sit yviT mo fin fvlas bev ri vin me

ar Rir se bia. „sam son To fu ria upi ra do

cxov re bis ka ci iyoo“. _ esec epis ko po sis

sit yve bia. xo lo rac ko le geb ma da ga mor-

Ce ul ma qar Tve leb ma Ca a yo les siy va ru lis

das tu rad sa ma re Si, cal ke sa ub ris Te maa

da di de bu lad aqvs mwe rals gad mo ce mu-

li.

sam son To fu ria gax ldaT sa xe pro fe-

si o na liz miT am ze ka ba ne bu li pat ri o ti

ma mu liS vi li sa. war mo So biT se na kel ma

ni Wi er ma axal gaz rdam jer ode si sa da

xar ko vis uni ver si te teb Si, Sem deg ki da-

sav leT ev ro pa Si: ger ma ni a Si, ita li a sa da

Sve i ca ri a Si ga naT le ba mi Re bul ma mTe li

Ta vi si cod na da Se saZ leb lo ba Ta vis qve-

ya na sa da xalxs Ses wi ra, ro gorc eqim ma,

me ne jer ma da uan ga ro qvel moq med ma.

er Ti in ter viu amo mi tiv tiv da cno bi e-

re bi dan, ase ve cno bil da sa xel mox ve Wil

das ta qar Tan, aw gan sve ne bul ba ton fri-

don To du as Tan, ro me lic brZa neb da, Ce mi

mi sa ba Zi ada mi a ni da ko le ga di di sam son

To fu ria ari so, ada mi a ni, ro me lic gax-

ldaT ara mar to di di das ta qa ri, ara med

uni Wi e re si me ne je ri da saq mis wi nam ZRo-

lio. da me, fri don To du as, mi si saq mis

gam grZe leb lad mi maC nia Ce mi Ta vio. ne-

tav ba to ni fri do ni mos wre bo da am did

faqts, am di de bu li wig nis ga mo ce mas,

usaz Rvrod ga i xa reb da da Ta vis wvlil-

sac Se i tan da mi si po pu la ri za ci is sa Sur

saq me Si. niS nad imi sa, rom ke Til kvals

da kar gva ar uwe ria, uTu od ga moC nde bi an

Rir se u li ada mi a ne bi, rom le bic ga ag rZe-

le ben am gzas da, rac mTa va ria, na Tels

mo hfe nen maT saR vTo Rva we ba sa da sa na qe-

bo saq me ebs.

ba ton ma el gu jam, ca ma Ral ma mwe ral ma

da moR va wem, Ses Zlo uk vda vi Zeg li aRe-

mar Ta di di das ta qa ris, qvel moq me di sa

da sa zo ga do moR va wis sam so n To fu ri as

cxov re bi sa da moR va we o bis uk vda vi saq-

mis Tvis. e.i. am uW kvi a nes ma Se moq med ma

uwi na re sad ma mu liS vi lu ri saq me da a ye na,

„saq me man Sen man ga mo ga Ci nos~ _ mi dev ne-

biT da ara Tu „mSra li~ por tre ti, ara med

Rva we ba aq cia sa xed nam dvil qar Tve lo bi sa

da esaa swo red gan sa kuT re bu lad da sa fa-

se be li mis Se moq me de ba sa da mwer lo ba Si.

Rmer Tma xe li mo gi mar ToT, Cve no di-

do, sa i me do da say va re lo me go ba ro, ui,

me gob re bo, ba to ni ros to mis aseT dros

ar xse ne ba Ra la tis tol fa sia. mra val Ja-

mi er!

Ca saf re bu li mo lo di niT

la Sa gva sa lia


da ba de bis 80 wlis Tavs vu lo cavT Cvens

sa a ma yo me go bars, erov nu li in te li gen ci is

erT-erT Rir se ul war mo mad ge nels, sam Sob-

los gu lan Te bul pat ri ots, sa meg re lo Si,

zug di dis ra i on Si sa mar Tli a no bi sa da ka no ni-

e re bis aR dge ni sa Tvis Tav da de bul meb rZols,

ni Wi er Se moq meds gu ram mo laS xi as.

ba ton ma gu ram ma um wik vlod, pa ti os nad

ga mo i a ra cxov re bis grZe li da arc ise io li

gza, yvel gan, yo vel Tvis, sa dac ki mu Sa ob da,

igi ga mo ir Ce o da sa ni mu So ada mi a nu ri Tvi se-

be biT, rom le bic mas oja xi dan, mSob le bi dan

ga moh yva. sa u ke Te so kol xu ri tra di ci e bis

er Tgu le ba Tval naT liv et yo ba mis sa ma ga-

li To kar-mi da mos zug di dis ra i o nis so fel

Zvel abas Tu man Si, sa dac ne bis mi er mom svlels

gu lux vad dax vde ba stu mar Tmoy va re o bis, qar-

Tu li mwer lo bis, sa er Tod, qar Tu li kul tu-

ris siy va ru lis na Te li.

uf ro si Zmis iu bi les ase ve vu lo cavT

yve la Cven ga nis Tvis sa sa xe lo pi rov ne bas,

Cvens me go bars, cno bil po et sa da ga mom ce-

mels za ur mo laS xi as. dae, kvla vac did xans ea roT maT mxar dam xar, ga nuy re lad Se moq me de bis

did gza ze!

ixa reT da id Reg rZe leT, ba to no gu ram! vi ciT, wle bi ve ras da gak le ben, ise mxned da

Se mar Tu lad ga mo i yu re biT. war ma te be bi da si xa ru li nu moh kle bo des Tqvens did da la maz

ojaxs, kvla vac da ge we roT mra va li leq si, ga mo ge ceT bev ri wig ni da ge na xoT er Ti a ni da Zli-

e ri, war ma te bu li da ga la Re bu li sam Sob lo _ sa qar Tve lo!

guram absanZe, nemo burWulaZe, robert petriaSvili, nodar jalaRonia, murman zaqaraia, dilar ivardava, irine taliaSvili, giorgi siWinava, jemal Sonia, laSa gvasalia, gia xubua, amridon Cegiani, Teona zaqaraia, luara gamyreliZe, manguli xubua, Tor-nike qavSbaia, kaxa qecbaia, daviT zaqaraia, gia jiWonaia


idRegrZeleT, batono guram!



gu ram mo laS xia _ mra val Wir-va ram ga-

mov li li, uaR re sad zne ke Ti li pi rov ne ba,

bo ro te bis daT rgun vi sa da si ke Tis dam kvid-

re bi saT vis mzrun ve li po e ti; mSob li u ri

sa meg re los sa zo ga do e bis erT-er Ti rCe u li

war mo mad ge ne li; qvey nis gu la la li pat ri o-

ti, ro me lic Ta vis Ta na mo az re eb Tan er Tad

da uc xrom lad iR vwo da da ib rZo da pu tCis-

tTa bak qa na li i sa da uka no no xe li suf le bis

Zir ga mom Txre li saq mi a no bis wi na aR mdeg, _

dRes, Ta vi si 80 wlis iu bi les axa li wig niT

_ `rCe u liT~ xvde ba. wig nis Sem dge ne li mi si

Se moq me de bis yve la ze uf ro pi ruT vne li Sem-

fa se be li da kri ti ko sia, mi si usay var le si

um cro si Zma, cno bi li qar Tve li po e ti da

erov nu li moR va we za ur mo laS xia.

gu ram mo laS xia ka no ni e ri xe li suf-

le bis dam xo bis Sem deg Sed ge ni li zug di dis

`mrgva li ma gi dis~ wev ri iyo. me, ro gorc am

pro ce sis mo na wi le da ku ra to ri, mud miv

kon taq tSi vi ya vi ba ton gu ram Tan, mag ram

gan sa kuT re biT mniS vne lo va ni iyo mi si Ta-

nad go ma put Cis tu ri xe li suf le bis mi er ak-

rZa lu li ga zeT àR dgo mis~ jer xel na beW di

sa xiT gav rce le bis da Sem deg Tbi lis Si mi si

ga mo ce mis saq me Si. aqe dan mo yo le bu li mi si

leq se bi re gu la ru lad ibeW de bo da am ga-

ze Tis `po e zi is gver dSi~ da ara mar to iq,

ara med sxva opo zi ci ur Jur nal-ga ze Teb Sic.

ami tom Cem Tvis Zal ze ax loa mi si po e tu ri

Se moq me de bis Tu sa zo ga do eb ri vi saq mi a no-

bis bu ne ba.

amis wi na po e tu ri kre bu lis sa Ta u ri

`tki vi liT da we ri li leq se bi~ zed mi wev niT

asa xavs Cve ni iu bi la ris moR va we o bis mTel

su raT-xats. mas ar Za luZs, ut ki vi lod,

Rrma gan cdis ga re Se mi ud ges ara mar to Se-

moq me de biT an saq vey no saq mes, ara med Cve u-

leb riv yo vel dRi u ro ba sac ki, Tun dac sa me-

ur neo-yo fiT Sro ma-gar jas, ro mel Sic aRa-

mebs da aTe nebs da rom lis ga nac ara mar to

did si a mov ne bas iRebs, ara med mas Si xe davs

murman zaqaraia

tkiviliT dawerili leqsebi


murman zaqaraia

mo mav lis na Tels. ami tom ima ve sa Ta u riT

vTa va zobT mkiT xvels Cven am mok rZa le bul

we rils mis sa i u bi leo `rCe ul ze~.

mark tvens uT qvams, sin di si mTe li

cxov re ba un da wvrTnao, al baT imi tom, rom

cxov re ba im den ga moc das uw yobs ada mi ans,

im den sac du ne bels sTa va zobs, rom yo vel-

dRi u rad naw rTo bi sin di si sa da su li e re bis

ga re Se ara mar to ver mi u ax lov de bi RmerTs,

ara med verc ada mi a neb Tan ga deb xids, da ma Sin

jo jo xe Ts qves kne li dan ze amo iy van da dat-

ri al de ba cod vis ka lo. sa u be du rod, yve las

ro di Za luZs, ro di Se swevs una ri, mu dam mo-

ux mos sin diss da wvrTnas igi Ta vi s Tu sxvis

sa keT il dRe od, ami s ga mo caa sav se Cve ni sa zo-

ga do cxov re ba pir moT ne o biT, or gu lo biT,

Ra la tiT.

ami tom gu ra mis leq se bi er Ti di di Se-

mo Za xi lia ada mi a nu ri ke Til myo fo bis di de-

bu le biT am Re re bu li, sin dis da u xur da ve be-

li ka cu ri ka ci sa. ai, Tun dac ise, ro gorc es

gvaqvs mis mSob li u ri sof li sad mi miZ Rvnil

leq sSi, sa dac di di siy va ru li Ta da gul-

wrfe lo bi Taa da xa tu li ara mar to cxov-

re bi se u li _ Se mec ne biT-eTi ku ri sa xe mi si

sof li sa, ara med is war mod ge ni lia, ro gorc

sam ya ros alu zia:

`yve la si ke Te aq aris,

rac ga Ce ni la am qvey nad;

Tva luw vde ne li sam ya ro

Cem Tvis iw ye ba aqe dan~.

is, ro gorc av to ri, im yo fe ba mis mi er

Seq mni li sam ya ros mij nas Tan, ra Ta Ta vi-

suf lad Se aR wi os mkiT xvel ma mas Si da aRiq-

vas mi si mra val gva ro ba da tran scen den-

tu li sa xe ba ise, rom mkiT xvel ma av to ris

ga re Se SeZ los, _ sru lad Caw vdes da Se i-

mec nos am axa li re a lo bis es Te ti ka. wmin da

li te ra tu ru li Tval Ta xed viT, sit yvi e ri

Se moq me de bis mxat vrul for ma Si ada mi a nis

ir gvliv xde ba sam ya ros Sem Wid ro e ba da

iq mne ba ise Ti es Te ti ku ri re a lo ba, ro me-

lic er Tma neT Tan akav Si rebs usas ru lo sa

da sas ruls, mTel sa da na wils. um Tav re si

isaa, rom mxat vrul-Se moq me de bi Ti ener gi iT

da mux tul na wil Si ai sa xe ba mTe li _ mTe li

mi si si di a diT. es ki in tu i ti u rad, xa la si

Se moq me de bi Ti ni WiT Tu mi iR we va, ro gorc

es am leq sSi gvaqvs.

po e zia _ yo vel gva ri Se moq me de bis daf-

nis gvir gvi ni, am Re re bu li ke Ti li su li! _

mxo lod mas Za luZs srul yo fi lad asa xos

Cve ni cxov re bis or sa xe o ba, bo ro ti sa da

ke Ti lis, siy va ru li sa da si Zul vi lis ma ra-

di u li Wi di li. am ran gi saa Cve ni iu bi la ris

po e tu ri Se moq me de ba _ tki vi liT da we ri li

leq se bi.

ise meC ve ne ba, rom es leq se bi imi sTvis

da i we ra, rom mkiT xvel ma Se ig rZnos aTas na-

ir fe re bad am wva ne bu li mSob li u ri mi da mos

sur ne le ba, mi si mSve ni e re ba:

`xma u riT skde ba kvir te bi

da iR vi Ze ben ylor te bi~.

mi si fiq re bi er Tvis kol xi ka cis bu ne-

ba Si gan sxe u le bul su li e re bas:

ìr gvliv yve la fers Sev xa ri,

Sev xa ri da ve fe re bi~.

mi si ide a li _ SeZ los si xa ru li, SeZ los

mo fe re ba imi sa, rac mSve ni e ria, rac si ke TiT

sun Tqavs, mag ram is am de nad ve da un do be lia

maT mi marT, vi sac jo jo xe Ti amoh yavs qves-

kne li dan da am qvey nad am kvid rebs, maT `mo-

Ra la te mters~ uwo debs. di ax, sam Sob los,

me gob ris mo Ra la te yve la mter ze uf ro di di

mte ria, mis mi marT dan do ba ar iq ne ba:

`me am sa ta nas

mov klav, mov spob,

da...

ves vri tyvi as

ma Sin,

ro de sac qa Ta mic ki

ar da mik lia...~

ai gu li dan amo xeT qi li Za xi li bo ro te-

bas da ja xe bu li pa ti os ne bi sa, sin di sis ma ra-

di u li mwvrTne li ka cu ri ka ci sa. ram mi iy va na

siy va ru li sa da mo fe re bis ma rad ma Zi e be li

ka ci aseT uki du re so bam de? es mi si ve stri qo-

ne bi dan Cans:

`mov kvdi,

gav Tav di

bo ro te bis cqe riT~

da aR SfoT da su li... su li sin di siT na-

saz rdo e bi. is gu lis wu xi liT is mens mo Ra la-

tu rad mok lu li go Ca ese bu as de dis moT qmas:

`vai, Svi lo, me vi ci, sam Sob los siy va ru li

ver ga pa ti es am ja la Te bma~.

`kol xi de dis man di li

ar ga is vre ba Ra la tiT,



yve la gmi ria nam dvi li,

de dis crem lia ala li!~

po e ti sa u ku nis sir cxvils uwo debs ru-

se Tis im pe ri is sam sa xur Si Cam dga ri, ma ri o ne-

ti ara ka ce bis mi er ka no ni e ri xe li suf le bis

dam xo bas. gul da TuT qu li moT qvams: vai Cvens

Tavs, Ce mo ero! sa u ku nis sir cxvi lo, da ùf-

skru lis ken mig va qa nebs eS ma fli di, cbi e ri~.

am eS mis aR ze ve bis Jams, ro ca si ke Te da bin da

bo ro te bam, is, pir vel rig Si, Ta vi si mSob le-

bis wmin da sa xe bas mo ux mobs da mi mar Tavs: àm

ukuR marT cxov re bas uSe nod veb rZvi~.

di ax, gu ram mo laS xia ib rZvis bo ro te bis

wi na aR mdeg, si ke Ti sa da siy va ru lis da sam kvid-

reb lad. aq yve la fe ri na Te li da ga sa ge bia.

ver sad Sex vde biT cru pa Te ti kas. gul ze mji-

Ris ce mis gan Ta vi su fa lia mi si Se moq me de ba. mas

pa ti o sa ni, mSro me li ka cis siy va ru liT uy vars

sam Sob lo Tvi si da de da mi wa.

po e ti ase ax dens siv rcob riv-dro iT

da az rob riv ori en ti re bas zo gad sa ka cob-

rio Ri re bu le beb ze da Se mec ne bi Tad asa xavs

re a lo bas.


guram molaSxia

guram molaSxia

guli dardiT mevseba

guli dardiT mevseba,

es cxovreba flidia,

erT dros Tanatolebi

virjebodiT, vmRerodiT;

Cemi Zveli megobrebi

midian da midian...

kaci znes rom Seicvlida –

gana amas velodi?

ise swrafad icvleba

zogis qceva, mimoxra,

veRara vcnob niRbosnebs,

eWvis zRvaSi davcurav!

mSvidi saxiT gviyureben,

gviRimian TiTqosda, –

zogi dReis yvaryvarea,

zogi kaci – kacuna!

da dro-Jamis mixedviT

xasiaTsac icvlian,

sul dakarges namusi, –

arnaqoni sindisi!

pirferoben, gexvevian,

laqucobac ician,

Tumca guli savse aqvT

Savi gvelis sisiniT!

...guli dardiT mevseba,

es cxovreba flidia...

Cemi Zveli megobrebi

midian da midian!

2017

I

zamTariviT momepara

es oxeri sibere,

cota – kargi, cota – tkbili,

bevri – mware vigeme.

es cxovreba ise gadis,

verc movaswar gageba...

ise wava, rogorc Tovli

gazafxulze gaqreba.

II

guli tiris,

guli xarobs,

aba, guls ra edreba...

dro-Jamisgan

Cven vberdebiT,

guli ar gviberdeba!

2015

joxi

joxi eWira bolos goeTes –

siberiT odnav moxrils;

ainStainic bolos – yoveldRe

daseirnobda joxiT.

ioram qemerteliZe

joxze amxedrebuli

sul davrbodiT aRma-daRma...

sanatreli is bavSvoba

mogonebad SemrCa axla!

magondeba: joxis cxeniT

vqrodiT Weneb-WenebiT, –

gzaze vin vis gaaswrebda

`mardi~ joxis cxenebiT!

ex... gafrinda is wlebi da

– axla daval zogjer oxvriT...

siberisgan welmoxrili

movCanCaleb xelSi joxiT!

2017

guli ar gviberdeba



Wyon di di

mu xa mRel va red

gah yu rebs siv rces

da elis axal zvi ads da me rabs...

gar da sul dro-Jams

igo nebs isev,

cnobs mi um cda rad er Tguls da ve rags.

Jam Ta tri al Si

tot da le wi li,

ga uZ lebs igi mtro ba sac, Sur sac...

xva lis ime diT

da brZo lis Ji niT,

mumls – Se mo se uls kvla vac Se mus ravs.

ve ras da ak lebs

sus xi da yin va, -

kvlav ak vir tde ba lor Tqo ylor te biT;

Cven ga mar jve bis

mo vis menT grgvin vas

da ara so des aRar mov kvde biT.

dro ga va da frTebs

gaS lis oc ne ba,

mar Ta li Sa ra, mje ra, Sors mi dis...

qve ya na isev

ga mo coc xlde ba

da iS ri a lebs mZlav ri Wyon di di.

1997


poezia

am ri don Ce gi a ni

ga mo ti re ba

ga mo i ti ra kac ma sin di si,na mu sax di li daq ris cxov re ba,ufe ru lia ma is-iv ni si,ful ma gvaq cia la mis Ro re bad.

rac sib ra lu lis grZno ba ga yi naam par ta van ma mom xve We lo bam,Ta vi suf le bac mter ze ga yi da,xal xi aq cia gam wev jo re bad!

da pi re be bis ko ri an tel Si

umu Se va ri, SiS vel-tit ve li,Tav Si Cam qra li az ris na Te liT

eb Ra u We ba mwver vals di de bis!

oli gar qi is ya CaR ko hor tas

qar vas lis Sig niT ud gas au di,wya li Ca mom dis, We ri men gre va,Sin mis tum re ben ta im-au tiT.

Tva lo

Tva lo, iq neb mo mat yuo,ver vxe dav de, ra sac vxe dav,mar Tla gje ra, rom uW ku om

mtris da re ciT gva sa xe la?

Tva lo, Tva lo, qvey nis Tva lo,ge a je bi, ar gam Tva lo,wi nam ZRo lo eris, Ta vo,sa qar Tve lo ga vam Te loT!

Su ris, Rvar Zlis tyve o ba Si

ar amox des san Tels su li,mzis da mTva ris bed Tan kav Sirs

cnob des brZen Tan Tav ga su lic!

ar ata ros ha ri ha rad

mSo bel de dis mi naZ Rve ni,kar ze na lis gak vra kma ra,gvels floq ve biT daT qvers cxe ni.

Tva lo, iq neb mo mat yuo,ver vxe dav de, ra sac vxe dav,mar Tla gje ra? _ Sxa miT gvel ma

jiS-ji la gi asa xe la?

mwver va le bi

Tqven ggo ni aT, rom mwver va lebs

sa mu da mo Zi liT sZi navT,xmas ar sce men uc nob mgzav rebs,rad gan ma Ti eSi ni aT?

_ ar ge go noT! – fes ve bi dan Tqve ni fe xis xma ar es miTda lxe niT ar iv se bi an, qars ar xmo ben Wku a SeS lils!

mdu ma re rom geC ve ne ba, ma Sin ber tyavs ni Wis kal Tas da ar icis Ses ve ne ba,leq sma Ta vis gul Si Cam klas.

viT zva ra ki oc ne be bis,lurj cis var dad Tan rom dam yves,va ta reb de mo e dan ze

ci sar tye las fe rad sar tyels!

Se as kde ba mwver vals qa ri,maT qme vi nebs leq sad saT qmels,gvar Tan enac aris mkvda ri,da saT mo bi Tu ar daT me!

mwver vals as dis sit yva alad

da lur ji cis tax tze jde ba:oc ne be biT Tavs ga su li

sik vdi li an ga mar jve ba!


poezia

Rmer Ti

Ta vi mgo nia Sen sa viT, Rmer To,vi ci, ama Si rom mwa red vcde bi,Sens ir gvliv dav qri dRes mu zis et liT,er Tma neTs Sev xvdeT, viT tyu pi Zme bi.

ar mi Ta ki leb, me mje ra Se ni,rad gan er Ti gvaqvs rwme na da gu li,rac Ta vi max sovs, er Tma neTs vSve liT, aRar dav kar goT ar so bis pu ri!

ro gor mov Tav sdiT erT sul Si, mik virs,ka ci da Rmer Ti, Rmer Ti da ka ci, ami tom aRar vun di var sik vdils

da Cven gvi wo debs sam ya ros na wils.

_ erT lo gin Si rom ar sad ar wve baTeT ri da Sa vi, Sa vi da TeT ri,ra sac ir wmu neb, is mog ve ce ma, _amas ve brZa nebs Ce mi Zma Rmer Ti!

si mar Tle

vi ci, rom ar xar, ma inc da ge Zeb,iq ne bac sad me ma lu lad gZi navsda Ta vi gi devs sad Rac Cems bed ze,rom ver ga dag wvas go ne bis brwyin vam.

dRes Tu ara, xval uci lod gna xav,da aR wev ma xinj dro e bis al yas,rom aRar ger qvas awi RvTis gla xa,ma va nis enas mow med rom moh yavs.

me ti si coc xle, vi xa ro, gmar Tebs,rom Sen mo us xde cxov re bis sa Wes,mSvi do ba ger qvas si coc xlis mmar Tvels

da mo sa mar Tle _ am leq sis dam wers!

gzad Se mey re bi, imeds ar vkar gav,da da me ge bi, si mar Tlev, xi dad,rad gan bo ro ti ji Sad ar var ga

da arc imas Tan Sex ved ra min da.

vi ci, ver mohk veT mta ce bels klan Webs,ver ga da aq cev mtre dad Sav yo rans,mag ram mwams, moh fen uku neTs na Tels,is droc uT qve nod, Ta vi siT mo va.

vid re

vid re war su lis mo ax lo e bas

va sa ma reb da tkep nis me re xi,da pi re be biT sav se cxov re ba,msurs, rom mi vax rCo SiS vel xe le biT!

giJs mi wo de ben fu lis mar Sle bi,Tu mo ic li an, yu ri da mig don:Tqvenc da xe u li gec vaT Sar vle bi,vid re mTav ro bam mkvle li da gin doT!

vid re Sec va la Rmer Ti sa ta nam

da var do sa ni jar Tad aq cia,Tqven mo as wa riT oq ros ga ta na,mqo ne maT xov rad ga da aq ci eT!

vid re ka no ni, kon sti tu cia

aRar mo ar geT pros ti tu ci as

da ar mo ir geT Za la uf le bad

ja la le di nis mar Tvis sis te ma.

Tqvenc maT xo va ri, umu Se va ri

ger qvaT Si nac da saz Rvars ga re Tac,vid re eTer Si ka tam si a misTqvens se ren get Si vi rad Seg re kaT!

vid re qve ya na _ er Ta kav Si ri

loT ma TeTr ve Saps da u na ku wa

da ar mih yi da, ro gorc nax Si ri, ome bis me fes gmi ri qa qu ca!

vid re da ug meT bul buls ga lo ba,xel Si mi e ciT yo rans ka la mi,qals da a viw yeT de da-qa lo ba,mSo bels aRar Tvlis mSob lad ara vin.

vid re mkvlel sa da mZar cvels am qvey nisaRar mo ar geT me fis man tia,ka cis Rir se ba, RvTis gan na qe bi,aRar Sec va leT ji bis par ti ad

da mi a ye neT xal xis cxov re ba

uf skru lis pi ras ga da sa Ce xad

da ar uwi oT ga maT xov re ba

ers, ma ma Ce mis iyos cxo ne ba!

sa mar cxvi noa Tqven Tan ar so ba,umec re bis da far sis sa ta nav,ra qar Tve li xar, miT xras nac nob ma,Tu qris tes jvar cmis ar gsurs ata na?!


amrigon Cegiani

mo xu ci

sa iT mi di xar, tkbi lo mo xu co,iq neb Se ni gza sxva Si geS le ba

an gsurs Sens war suls crem li mo xo co,glo vob vaJ ka cis yo fil SeZ le bas!

mi di xar, to veb gza ze na ter fals,rom mod gmiT mod gmam aRar da kar gos

da ada reb des Ta vis nat vris Tvals

Se ni mnax ve li, sof lis av-kar go!

es aris Ce mi mti ce an der Zi

da su li e ri ba Ris na yo fi,ka cad ar var ga gvar Si ar cer Ti,Zmebs So ris id ges, viT wyal gam yo fi.

Ce mi gvar-ji Sis jva riT dav di var

gza ze Rir se ul ka cis sa xe liT,san Tlad iw vo des, vinc ga mi Tia

Ra me meg zu riT, Ta nam zrax ve liT.

zam Ta ri

mo mi ax lov da uk ve zam Ta ri,ar ve ci le bi zam Tars ara vis,rad gan Cem sa viT yve la mzad aris,gems da e lo dos be dis ga van Si.

mi ax lov de ba, vu ax lov de bi

be dis da sac lel, sav se fi a las,daR li li ka cis mwa re cxov re biT,mo u Su Se bel gu lis ia riT.

mag ram rac bed ma wi lad mak ma ra,uf lis sa xe liT sag zlad vik ma re,rac mTa va ria, wya ro an ka ra

ci dan Ca moy ril mtvers ar ika rebs!

vi ci, zam Ta ri mi ax lov de ba,vgrZnob ax lo be lis gu lis si ci ves,es Ta nam gzav rad ax lavs cxov re bas,ar ga gik vir des, gu lo, ici ne!..

ro gorc Se nia, ise Ce mia

ro gorc Ce mia, ise Se niaam la maz qvey nis ar sis gan ge ba,gi yi vi, mag ram Sen ge Si niaTqva, _ gav swor de biT, is droc dad ge ba!

sa Si ne lia Ta vis Ra la ti,gza ze mze gen Tos, wyvdi ads efa ro,ga mo sac vle lad, ro gorc xa la Ti,gqon des sam Sob lo, _ giT xra ub ra lod...

ro gorc Ce mia, ise Se nia,RmerTs ar uq nia Cven Tvis sa ci lo,me gav yi vi da Sen ge Si nia,mec Svi li va ro, _ aRar ma ci no!

min da, es leq si...

min da, es leq si TeTr uS bas hgav des,iyos ma Ra li, mtki ce, uva li,rom Tay vans scem des gaz rdi li gam-zrdels,swam des, ro gorc dRe gar da u va li.

min da, es leq si Cems en gurs hgav des

siZ li e riT da su lis fe Te biT

da ar ar cxven des mTas, mker diT gam-zrdels,da pi re be bis cru ime de biT.

min da, es leq si wi na pars hgav des,sva nob des om Si ada Tis ker pad,uZ ve les Su mers, amay svan qar Tvels

nis lSi ver xvev des ma va nis qe ba.

mters max vi li viT gul ze rom mox vdes,ise Ti leq sis da we ra min da,Cvens rwme nis beq Tars tyvia ver xev des

da ved re bo de im na natr wmin dans.

ise Ti leq sis da we ra min da,rom ver Ca uj des kal Ta Si vin meda mam sgav seb des odes me wmin dans

Ce mi gam zrde li, mSo be li li le.


poezia

ar mom kvda ra!..(eq sprom tad _ zvi a dis Zmebs!)

Cve ni qvey nis ka rib Wes Tan,Zme bo, ra ar mom xda ra...pre zi den ti iRu pe ba,mag ram is ar mom kvda ra!

sa nam Tqven xarT yo fi e rad,sa nam su liT Zme bi xarT,sa nam zvi ads mo i go nebT,`Ce mo kar gos~ mRe ri xarT...

So bis wmin da, brwyin va le dRes,siy va rul ma mo gix moT,Tqve ni gza da di di rwme na

Cvens Svi leb sac mo vuT xroT!..

ga max sen da mi tin ge bi,ar Cev ne bi nam dvi li,ar vis, ar vis ar ego nos

dRem de mos vla ad vi li!

iri na sa riS vi li


irina sariSvili

re daq ci is mi na we ri:

q-ni iri na sa riS vi lis es leq si-eq sprom ti sru li ad mo u lod ne li da Zal ze sa si a mov-

no sa Cu qa ri iyo erov nu li moZ ra o bis im war mo mad gen le bi saT vis, rom le bic So bis dRes, 7 ian vars me te xis xid Tan Se ik rib nen, ra Ta 1992 wlis 6 ian vars am xid ze put Cis te bis mi er dax vre til ma mu liS vil Ta su le bis Tvis mi e goT pa ti vi. Sem deg maT di Rom Si, res to ran `TaR la u ra Si~ ga da i nac vles, ra Ta ma ma pa pu ri we siT mo e go ne bi naT sam Sob los Tvis Se wi-ru le bi.

ai, am res to ran Si gag vec no iq mo mu Sa ve qal ba to ni, ro mel mac mo ri de biT gad mog vca Cve ni iq yof ni sas da we ri li es leq si, ri Tac ki dev er Txel dav rwmun diT, rom erov nu li su lik ve Te ba su lac ar Cam cxra la, ar mo du ne bu la, coc xa lia, ib rZvis da ina xavs yo ve li ve im wmin das, rac asul dgmu lebs sam Sob los Ta vi suf le bis, da mo u ki deb lo bi sa da er Ti a no-

bis Tvis meb rZol ers, ro mel sac uam ra vi gu lan Te bu li, uSi Sa ri da ga u te xe li ja ris ka ci hyavs, ise Ti, ro go ric am leq sis av to ri q-ni iri na sa riS vi li gax lavT.

di di mad lo ba, Cve no su li e ro dao, ase Ti Ta nad go mi sa da mo fe re bi saT vis! dae, ma le gve na xos ise Ti sa qar Tve lo, ra na i ris aSe ne bas fiq rob da pre zi den ti zvi ad gam sa xur dia, erov nu li xe li suf le ba, ra ze dac dRem de oc ne bobs yve la WeS ma ri ti qar Tve li!

Tqven Tan er Tad Cvenc gvje ra, rom sam Sob los mo Ra la te e bi, erov nu li ide is mtre bi sa mu da mod ga da Sen de bi an da ive ria gab rwyin de ba!

qar te xi lebs ga u Ze liT,omebs, ci xes, gaq ce vas,uf lis rwme niT dRes er Tad xarT,mter ma ve Rar gag te xaT!

Tqven Si sax lobs zvi a di sa

da me ra bis idea,eris, qvey nis da sa ca vad

kvla vac bew vis xi dea!

de, ixa reT, id Reg rZe leT,glo cavT mu zis fi a liT,ar mom kvda ra, Cven Tan aris

pre zi den ti zvi a di!


poezia

zvi a di(ak ros ti qi)

ze da ze ni dan da re kavs za ri,

val mox dils glo cavs me fe Ta ma ri...

ib rZvi cxe bu li, rom xar ne ta ri,

am bo xe bu li, eris mxe da ri...

de vebs Se e bi mxned, uSi Sa ri,

it vir Te, da gaqvs ma mu lis jva ri...

ge laTs Se mok rba da vi Tis ja ri,

ala verds uk ravs mac xov ris qna ri...

me si as elis wmin da la Sa ri,

sa me bis Za li er Tar si ari...

aRar Cam qra la je rac lam pa ri,

xan ZTa da ba na, di di klde ka ri...

ute xi, vi Tarc gi or gis fa ri,

ri ons gas Za xis mcxe Ti dan mtkva ri...

da ru bands mi va qris tes laS qa ri,

is mis osa na, Se mov kraT za ri...

aha, ga nix vna ca ze ze ka ri.

...................................................

ni kof si a ze dav doT saz Rva ri!..

aR srul des un da uci lod

in do eTs sa so war kve Ta, go de ba, glo vis za ria,

mglo vi a rea qve ya na, qa li Tu mi si qma ria,

xsnac ar sa i dan ara Cans, crem le bis mo dis Rva ria,

so fe li so fels aRar hgavs, arc ka ri, arc saz Rva ria...

ta ri els ara be Ti dan uric xvi moh yavs ja ria,

Tan ax lavs nes tan-da re jan, moq ris vi Tar ca qa ria,

me fe ra ma zi ras it yvis, avi aqvs mas naq mna ria,

si a ves ve Rar uS ve lis verc jaW vi, verc ab ja ria...

aR srul des un da uci lod, rac So Tas da u we ria,

ga nac xa deb so div no si, da fa rul ara fe ria,

da mar xul ar so enai, zo si mec wer da, be ria,

rom mkvdre TiT aR sdges la za re, gab rwyin des kvlav ibe ria.

ga mo ke til ma krwa nis Si, Se mog vi sia sva via,

is TeT ri me la ki ara, uf ro re TeT ri yva via,

sul na wil-na wil gvyi di an, bil wTa zrax va ni avia,

Se i mus re ba ur Cxu li da iqor wi nebs kra via...

va le ri an ve kua


valerian vekua

Se go ne ba

Wi an Wve la frTebs rom is xams,

iRu pe ba ma Sin.

yvav ze bul buls ve Rar it yvi,

xom et yo ba xma Si...

virs Tu an dob os ta to bas,

ga vir de ba bav Svi...

Rors aZ lio mar ga li ti,

Ca gey re ba wyal Si...

glexs ux de ba To xi, ba ri

da fus fu si zvar Si...

ver gax de ba kvi ci ra Si,

Tu ar mos dgams gvar Si...

sZlie si xar bes

wu Ti so fel Si ro ca xar mdgmu ri,

sZlie si xar bes, das Zlie Su ri...

fu Wia oq ro da sa gan Zu ri,

RvTis gan ik ma re ar so bis pu ri...

brZen Ta gan naT qvams da ug de yu ri,

uf lis sa xe xar, vis ras em du ri?!.

keT de ba Tu ram sad me ka cu ri,

Senc Se a wie er Ti agu ri...

ka ci yve la ver iq ne ba

ka ci yve la ver iq ne ba,

Tu ufal ma ara ra qna...

fli di yvel gan fli di aris,

ga da se ros Tun dac cxra mTa...

zogs sin di si ar sWir de ba,

arc gra mi da arc gir van qa,

xva le uk ve aviw yde ba,

usin di som gu Sin ra Tqva...

zo gi im den li tons it yvis,

ar ek vre ba arc ki sun Tqva,

ku bo Si ac ki Caw ve ba,

oRond iyos ku bo muq Ta...

zo gi aris coc xal mkvda ri,

àba, ra vqna?~ _ pir ze ak ravs,

sa mar cxvi no boZ ze imaT,

me Tu ara, vin ga ak ravs?!.

ara ka ci mrav lad ari,

da ga wi on rom ukan qva,

ka co ba ze ua ris mTqmels

sxva sa xe li ra da var qva?!.

kuW ze fiq riT

wu Ti so fel Si ara fe ri

Tu ar ga dar debs,

verc ki mix vde bi,

bor ki le bi ro dis da ga des...

kacs kuW ze fiq riT ir gvliv ra me

Tu ar ga wu xebs,

ra Ras ga i geb

wu Ti sof lis xun debs, mar wu xebs...

si xar biT mxo lod, ubad ru ko,

gvams Tu ala Reb,

suls mo no ba Si

ve ra so des ver ga a la Reb...

ora gu li viT Tu ar mi a pob

mdi na ris tal Rebs,

ar vin mo gar Tmevs

bor ki le bis oq ros ga sa Rebs.


poezia

po la ru lo ba

Ra mis zRva Rel viT na pi rebs Sli da,Si Sis mom gvre lad qux dnen tal Re bi.To li e bi ki daf ren dnen mSvi dad,Ta vi suf le biT mxne da la Re bi.

kvlav ex le bod nen zvir Te bi ti nebs,ifa re bo da yu re qa fe biT.qa ri ar bev da Rru bel Ta zvi nebs

da zRva Sfo Tav da kvlav gam Zaf re biT.

sad var? nu Tu var me re a lu rad?nac nob-uc no bi aq da, Sors ari...me da Sen _ vfiq robT kvlav po la ru lad,vin var? _ pe pe la, xe Tu frTo sa ni?

Tar gmna za ur mo laS xi am

nos tal gia

Ce mi ezo da pa ta ra sax li

(mo go ne ba Ta oq ros fur ce li)...wleb Tan Wi dil Si TiT qos da daR lils,ie ri Ser Ca ma inc uc vle li.

mas ax sovs maR la, cad af re ni li,Ce mi bav Svo bis fiq re bi wmin da...dRes ki Sem krTa la da mow ye ni li

mo ux mobs Svi lebs So re ul gzi dan.

mo me Za le ba ro de sac sev da,si ca ri e les oc ne biT viv seb...Sor sa var, mag ram siz mar Si vxe dav

da vub run de bi bav Svo bas isev.

Tar gmna gi or gi si Wi na vam

raisa muziCenko

sax li TeT ri kldis kal Ta ze

Ce mi me ur ne o ba, ar cTu ise di di,bav Svo bis mo go ne bebs Ser Ce ni li isev.bi li ki baRs ma va li, TeTr klde e bis mri di

da tye Ce mi, be be ri, ho ri zon tze min dvris.

fe rad-fe rad mo Ci Tu li ca aris

Tu min do ria,ba laxs mwva ne Tva le bi ans ra sa oc rad

min do bia.sa saf la oc ise Tia, fiqrs mSob li urs

mo ga go nebs,TiT qmis ise, ro gorc yvel gan, dards msu bu qad mo ga go nebs.

da me ase meC ve ne ba, ca aq uf ro ma Ra lia,rom ufal ma Cven Tvis mor To var skvla ve biT

ze cis Ta Ri.mag ram gu li me yi ne ba, aRa ra var ise la Ri,rad gan uk ve di di xnis win mi a to ves

Ce mi ba Ri.

Tar gmna ni no ar se naS vil ma

yve la fe ri

yve la fe ri: Sec bu ne bu li wvi mac da ga nuw yve te li stve nac

yo vel na ir qar Ta

uwo na do mdi na re Ta xa bo eb ze...yve la fe ri: rac SeS fo Te biT mRe ris, ra sac ueW ve lad mo aqvs siy va ru li, ra Ta gva Cu qos si ke Te

da sim yud ro ve, -yve la fe ri

Tva lis da xam xa me ba Si da ma viw yde ba, yve la fers gav cvli erT dRe ze, ra Ta im dRes Sen Tan er Tad da vut kbo

Sri a li SoT xvebs.yve la fe ri: er Ti ga yu Ce bu li fiq ri saT vis,


raisa muziCenko

nis le bis ga wu wu li zo le bi saT vis, Sens da viw ye bul sar kmel Si

rom ixe de bi an...me mo val uniR bod, xib li sa da

ja dos ga re Se

iq, sa dac sa Ra mos cvar Si

iba de bi an yor Ra ne bi,sa dac yva vi an ab zin de bi...da Ti Tis od na vi Se xe bac mi max ved rebs,rom iq Se na xarda ga vi go neb idu mal Sri als...

Tar gmna je mal So ni am

***

it ri a lebs da iS ri a lebs, me re mTe li wliT

gvem Svi do be ba fo Tol cve na

da to vebs sev das,mag ram nis li dan siy va ru li sa

sam xre Tis ca Si

gu li var skvlav Ta lam pa debs xe davs.

da me oc ne be stri qo ne bi

Tan da Ta no biT

leq sad iq ce va, Se mod go mas

mih yve ba nat vra...me mo gi te veb da ga gi geb, mag ram mkur na lad

ver ga mov dge bi im dar dis, guls

ro me lic dah yva.

mov len wvi me bi, ga da iv lis

mra val jer mTva re

tra ma lebs, me re Se mod go ma

axa li mo va

da Se mor Ce ba xsov nas mxo lod

wkri a la za ri, -za ri no em bris da si lur jis

zRap ru li To va.


Zne li sa u ku nis Svi le bi

iis fer, so san yva vil Ta min dvrebs

mZi na re mTe bi uc vli an sa xes,gzas im var skvla vis ci a gi mis devs,pir ve lad ra ic mog veb ma na xes.

Svi le bo Zne li sa u ku ni sa,aq be dis we ra gvi qa dis ra Ras?an ve Rir se biT ro dis Ra isevada mi an Ta uniR bod nax vas?

ver gvi po via ve raf riT fo ni,gzas isev gvib nevs qa o sis bne li,RvTi u ri sit yvis az ri da go ni

bev ris Tvis gax da sas men lad Zne li.

da es bi li ki, ise dac viw ro,TiT qos sul uf ro Sor de ba mze sa,ami tom is mze ar da vi viw yoT,ar da va ne boT sib ne les ze ca!

uvar skvla ve bo Tva le bi di di

qa la qe bi sa gvim ze ren ci vad,sa mar Tlis gza ze Tu Cat yda xi di,sa su fev lam de ro gor Ra mi valT?

Tva liT xi lu li sam ya ros miR ma

sxva qa la qe bi gve li an iq neb,sxi viT sav sea sa dac cis siR rme

da RvTis na Te li am Sve nebs fiq rebs.

vi po voT is gza go ne bis Tva liT,sa dac ufa li ie so gve lis

da vix snaT Cve ni mi wa da wya li

ni aR vri sa gan cod vi li crem lis...


TeT ri ra Sis ime dad

er Ti Ce mi me go ba ri ipa rav da cxe nebs,ra vqna, un da va Ri a ro, mar Tals

mo gax se nebT.

hqon da sax lad, sac xov ri sad

Tva luw vde ni ste pi,ar dar dob da, rom ase Ti iyo mi si be di.


poezia

siy rmi dan ve im vel-min dors aRar Tmob da Zvi rad,mag ram bo los Cvens aul Si

mos vlas mo ux Si ra.

Sav Tva le ba go gos mze ra, ga mo xed va amo...nu Tu daT mobs Ta vi su fal na vards

go gos ga mo?

ai, ase mo vi pa re is mpa ra vi cxe nis,Se viy va re im gva rad, rom Sve bas mgvri da crem lic.

er Tad yof na gvi xa ro da ve lad mom Ta ba reT,ra me eW vi Tu tki vi li guls ar ga va ka reT.

vi pa rav diT frTa mal cxe nebs, wab las, Sav ras er Tad,si xa ru liT va Te neb diT grZel

Ra me ebs TeT rad.

eh, sa daa is Ra me ni, mRel va re ba, ltol va!..kar ga xa ni aris uk ve, Cems so fel Si rom var.

sa daa is Ce mi sat rfo, aRa ra vin icis,nu Tu vin mes uwi la debs siT bo sa da si cils?

wevs min dor Si, al baT Tav qveS

una gi ri udevs,me ki TeT ri cxe ni Sem rCa, is Ra miT bobs bu des.

aRar min da, TeT ri ra Sis ime dad rom dav rCe,sul av da ri me nat re ba, aRar vfiq rob dar ze,

ve Ra ra vZleb ui mi sod, vlo cav sat rfos Tva lebs,TeT ri cxe ni ver miS ve lis, dar di ga ma Ta vebs.


***

sak ra lur ric xveb Tan Sey ra, upir ve le sad,mi ze zi gax da, sa i dum lo wes-Cve u le ba

viw ro wre Si Se mar Te biT aR sru le bu li yo.

na xev rad mbJu ta vi na Tu ris

aram kveT ri si naT le

mo fer flis fro bu ru sad stum rebs da

dam Zi me bul mwva ne por tre tebs efi ne bo da.

swo red Tav gan wir vis Tvis em za de bo da

fri a lo ze gad mo ki de bul Ta qa la qi,ise, rom bo lom de arc Se ec no yve la

Ta vi si idu ma le ba.axal gaz rdo bis Ja mic was vlia, me fis gan

V sa u ku ne Si age buls.

sa wam la ve biT da uric xvi ur do e biT STe ni li

gu li na ek li az re bis

tri a lis pir ze gax da usaz Rvrod

da ud gro me li,ro gor Se iZ le ba àTa si~ fa Te ra kiT kac Ta

mod gma ga dar Ces

an eS ve los, Ta vi ix snas av qme di Ti

da va-ka ma Tis gan.

mec msur da, de da qa la qi jva ri viT

gul ze mo mek ra,sad Rac iq, So reT Si ga da me ta na,mniS vne lo ba ar aqvs _ Ra mea da

sax lSi mi meC qa re ba.... . . . . . yov lis mpyro bel ma, da ba de bi dan,vi Tar ca sxvi si oq ro va ni, qa laq-zRa pa ri

mar gu na _

mi ze zi si xa ru lis, crem li a ni ka e Sa ni sa.is ki me mtki ce ta Sis ce miT da ma ta reb da.

Tar gmna Tor ni ke qav Sba i am


poezia

sa xel mwi fos da na wev re bis Si Si

cxov re ba grZel de ba Si SiT.

sa xel mwi fos da na wev re bis Si SiT.

dro Si, am se niT aR Zru li,

Tvi Ton xde ba se pa ra tis tu li

fal si fi ka ci e biT da xun Zlu li.

ro gorc ga di de bu li for miT Ce ni li.

qve war ma va li tri to ni,

ise ga wo li la sa sar bi e lo min do ri.

o, fri ad pa tiv ce mu lo ar qi e lo,

rac aris Tqven gan sak vir ve li,

es gax lavT, Tqve ni mis wra fe be biT wa xa li se bu li,

sa da vo sa kiT xe bi!

(usa Wi ro sa kiT xe bi)!

ar vi ci, ras un da niS nav des,

eg ro sis sax lSi

Tqve ni sit yva Se u va li na var di,

ro ca isev in do-ira nu lad ro kavs da dar di man dobs,

WeS ma ri tad,

qar Tve lur tom Ta su li e ri mte va ni:

aR mo sav leT ibe ri is sa na pi ro pe na ti.

ara! ra Tqma un da, ara!

ga dar Ce ni li kav ka si u ri kol xe Ti

ver gax de ba Tar ga mo su li mo re vi.

is arc ia va nia da arc Tu ra ni.

kol xe Ti, es aris Tu ba li.

vi Rac-vi Ra ce b ma (ver da va kon kre teb)

ada mi a nebs mo a nat res wi Te li koS ma ri:

sab Wo Ta so ci a lis tu ri res pub li ke bis kav Si ri.

me ki Tqven gan dgo mi le bis msgavs nos tal gi ad miq ci eT

qve ya na la zi ka.

qve ya na, mzis Ze, he li os-za ni sa.

qve ya na,he li o sis Ze, ai e ti sa

(mxreb ze, dRe mu dam auf re ne li,

sa o ri en ta cio gzaj va re di nis frTos ne bi

mas xe dan).

miT xa riT, ar qi e lo,

usa mar Tlo xal xe bis ga mar jve bis Sem xed va re,

Se iZ le ba Tu ara, mec sa sar geb lod miC ne u li

umar Tlo ba da va xeT qo,

ukad re be li vi kad ro da

sa ku Tar sul Tan er Tad

mSob li u ri qve ya na da va zi a no?!.

an es miT xa riT,

Tor ni ke qav Sba ia


poezia

maT ro be la siT xed da ye ne bu li _

òpo nen tis mi marT,

yo vel na i ri sa Su a le bis ga mo ye ne ba~,

aTi mcne bi dan, ro mel mcne ba Si Tav sde ba?!..

ma ni pu la ci u ri we ra-mtki ce bis xe lov ne ba,

axa li msof lio wes ri gis

xed ga daq ce u li

var dis da ek le bas

Sav frTe biT mo e do

da et yo ba, RvTis mo sa ve bic ki

da moy vre biT ar da in do.

Tqven xom mo gex se ne baT,

sic ru is bo ro te bam

Se iZ le ba war moS vas

Srem ra va li ubo ro te so ba _

TviT mpyro be li ubo ro te so ba!

gvWir de ba Cven cec xlis mfrqve ve li,

sa xe Sem lax ve li de mo ni?!..

sa in te re soa, ras gvi za rebs dnm-i.

am bo lo va ri an tze Sev Cer deT iq ne ba.

2017

cdu ne ba, ro gorc sa xi fa To gan sac de li

ymaw vi lo, Tu ki Sen ver lib ris mwer lad yof na mo i sur ve,

ma Sin karl sen dber gi, jon eS be ri da lia stu rua

Sens afut kre bul cno bi e re bis sa mo sax lo Si Se mo i sax le.

Se ni Tval mze ris So re u li wer ti li

ise awer ti le,

ro gorc epi ku ri po e mis bo los kal miT das mu li wer ti li.

ise cxad siz mar fsker na xu lad we re,

ro gorc me vwe re

Ce mi di a di, be du kuR mar Ti leq se bi!

Ce mi tra fa re tu li Se saZ leb lo bis uqo ne li leq se bi!

Ce mi gun dru kar nak me vi leq se bi!

Ce mi gon tran scen den tul mi zan mi mar Te bis he ge mo ni leq se bi!

ro mel Ta ga mo mstov ru li Tval Tva li da vim sa xu re,

ro mel Ta ga mo he li ko nur ar ga mo Ce ni lo biT da mas ru les.

mag ram me, bav Svi viT ka ci,

Zvir fas ma ufal ma ar mi ma to va –dro is di di siv rce da siR rme Ta mwvdo mi

TeT ri Rrub li a no ba da mi to va.

sas rul na xul ma ta ro seb ma

mo u lod ne lad isur ves,

pir qar ci ba la xe bis qvi Tins gah yo lod nen.

aR mo sav le Ti, da sav le Ti, Crdi lo e Ti da sam xre Ti


Tornike qavSbaia

sru lad mo ic va

sul xor ci e lis ra di ka lur ma si su le lem,

`Tav ker po ba da sity va seq si!~ –ai axa li an tis tag na ci u ri we si.

in te leq tu a lu ri xis Tval mi uw vdo mel na yof ze

gon mo po ti ne ymaw vi lo, bu ne bis ga ne le bas da

tbor vi Ti xa si a TiT an ti bu ne bis Se mo cu re bas

zed mi wev niT imec neb.

mag ram ma inc awon-da wo ne yo ve li ve

da nu gac du ne ben

cis uar yo fiT we ra gaR mer Te bu li,

we ri Ti xe lov ne biT Tav Seq ce u li xal xe bi.

nu gac du ne ben Tval Ta xed vis bzin va re ze da pir ze aR beW di li

da ga da lur je bul na ka deb ze arek li li,

mwva ne el va re bis er TdRi a ni pep le bi.

nu gac du ne ben ka raq was mu li pu ris moy va re

mo qa la qe pa tim re bi.

na xe, sad me Tu ir we vi an

ma Ral xa ris xov nad naq so vi gu Sin win de li ha ma ke bi.

na xe, Ta vis siv rco van sxiv-pi riT ro gor aZ rwu nebs iu pi te ri

mi wi er Wa Rebs...

ymaw vi lo, he, ymaw vi lo!

sa SiS ro e bis moZ li e re ba swo red is aris,

ro ca ar na xu lad ga mos ro li li

miz nob ri vi isa ri mer mi sis gza ze usa Wi rod mi ma val brmo bi lo bas

bo los ar mo u Rebs.

gan sa kuT re bul Sem Txve va Si,

xel na ke Ti sag niT aR sru le bu li

mkac ri sa mar Ta li

igi vea, rac cod va-uka no no bis ga mo

sa mar Tal Si mi ce mu lis

sa mar Tleb li vi sas je li.

2017

stri qon pa ri o ba. stri qon pa ri o bis da na Sa u lis ga mo, rac me ymaw vil kacs Se va go ne

ro ca man (be ber ma po et ma) Ce mi stri qo ni:

`ci dan var di var de ba~

Ta va Sve bul kad re biT mo i pa ra, ma Sin, XX da u ku nis mi wa ze da var dni li

es var di

ma te ri a lur da fsi qo su li er ne Som pa lad iyo gar daq ce u li...

im dros mi si sa am qvey no mze ris Tvis

ara fe ri ze gac xa de bu li ar var de bo da ci dan.

zog jer xan grZli vi li te ra tu ru li moR va we o bac ki

ar iZ le va imis sa Su a le bas,

rom su li e ri Tvi se be biT aR vsil ma

ga ic no bi e ro da ga i Ta vi so


poezia

ci u ri ar se bo bis ma niS ne be li

mov le na-va ra u di.

ra un da eq na? ad ga da Ta vis si coc xle Si, mxo lod er Txel,

mas Tan iqur da, vinc nak leb cno bi lo bis ga mo

me xi viT ar qux da

(ara, am ga mo nak lis Sem Txve va ze ar iT qmis:

`mo i pa ra da mo pa ru liT ga e jib ra~).

ar se bobs ga mo Ce ni lo biT ga mow ve u li par va-aqaf va,

ra zec Tvals xu Wavs yve la `sxvas Tan~, ara me gob ru lad gan wyo bi li,

er Tro li an miw ri el Ta sa xe Ser cxve ni li he li ko ni.

Sen am bob: ùwin yve la po zi ci aZ li e ri Ra me po e ti

da yve la ma Ti sa pat ro ne be li lif si ti

Cem gan Tu iwer da, ra tom ar Rir des

wvril fe xos nad da msxvil fe xos nad miC ne ul

bo ro te bis xel yo fis Tvis

Se ni po e tu ri ze sim Zi me e bi?

ga uc xa deb lad wa u Re be lia ze sim Zi me e bi,

rad gan zo ma-wo niT Zle va mo sil gon sib rZne ebs ed re bi an...~

me er Ti po e tu rad da me gob re bu li

ymaw vil ka ci Se va go ne:

Ce mo Svi lo, Tu dag Wir da

Ce mi ga moT qmu li Tval Ta xed ve bi,

Ce mi aT vi se bu li leq si ka,

mi u Ti Te Ce mi gvar-sa xe li da ise ga mo i ye ne.

Ce mo Svi lo, Tu gin da, ede mis xis aS ri a le bul

ken we ro sa viT ga i cis fe ro

da ar gax de

na qur da lis Sem nax ve li sa yi nu le,

stri qon pa ria beb re bis xel mru do ba ni da i viw ye,

ax la ve da i viw ye!

wi na aR mdeg Sem Txve va Si, ma le, Za li an ma le,

ima ve cod viT ga mo ic de bi,

rad gan ga nax le ba dia yo ve li xsov na,

sul-in stin qtis fske ram de da su li

yo ve li mov le na .

Svi lo Ce mo, wi na Ta o be bi (gab rwyin dnen?)... dak nin dnen!

dRe van del sac xe dav, ra mos dis.

uT qvamT (sxva ra ze), ama ze uT qvamT:

`mdi na ri mi dis da emos vis bin dio...~

2017

oq ros fe ri var skvla ve bis wre

wi Te li var skvla vi Ca es ve na da saq vey nod amow ve rov da

oq ros fe ri var skvla ve bis wre,

rac zmo re ba Se pa rul mtkvris auzs Se mo en To.

Tum ca Cven ra Jru an te lic gviv li da,

isev is Jru an te li gviv lis.


Tornike qavSbaia

o, ibe ri is Tav kom ba la ar qi qa laq Si dam kvid re bu lo am bo ka re bo,

Tqve ni sul mo uT qme lo ba

da Cve ni sa na Te sa vo sax vli ke Tis sag ri le be li,

rog orc ca da mi wa, ise sxva o ben.

me ima Si dav rwmun di,

rom Si na gan da ur Rve ve li

ufor mo ua min do ba ni

mo el va re

sam xil sit yva Se par vi Tac ki aris uZ le ve li.

ga sa az re be li xvanj-xlar Te bi,

gan saW vre te li Seb ma

gon ler wma ga da fa ra.

mra val Ta ga xa Ta ba le bu li su li

ze um far ve lo sag nad ga da iq ca,

gar mi a nel ar se bad aR sdga

da TviT ne bo bam mo ic va.

me di di xniT, sa i dum lo po li ci is

to tal xe le biT Se bo Wi li

da ke del ze mim wyvde u li,

re a luS foT ve lo bis iqiT

ga su li e re bu lad vwve Tav

da mgo nia, no e his* xsov nis wi na Se

tal Ra-ul mo bo zRvas Se vad gen.

`be dis we ra-wyev la _

ke del ze mim wyvde va!~ – es fa ta lis tma da we ra.

ha e ris gam po bi eTe ro va ni xo fiT

su li e ri far fa ri _ uki de ga no are-cis mo sin jva

niS an-Tvi se baa xe Se foT lil ga mar jve bi sa.

o, Rmer Tma uke Tu ri so ci a lu ri yo fa

gan sac de lad da uS va

da Cems ara sa wu Ti sof lo

ne be lo bis ga mov li ne bas da ex ma ra.

2017

______________*no e hi (ebr.) _ noe

maS vel Sve ul mfre nad mo az re bu li ymaw vi li (ba lax mWa me li rki na)

is gax da uf ro efeq tu ri ar se bo bis Tvis Se wi ru li.

Cven dev nas, iw ro o bas,

sa xel ga te xi lo bas naC ve ve bi.

un da da vi je roT,

rom yov lis mpyro bel ufals

maR la ca Si

xsov na aqvs Cve ni...

am svla ga var skvla ve bul mniS vne lo bis ymaw vil ze


poezia

po lit re li gi u ri fun da men ta lis te bi am bo ben:

`rad gan cod va dro is xa ze biT aras dros ar wyvets mdi na re bas,

man mem kvid re o biT mi i Ro qve bu da no ba~.

ymaw vil ze, ro mel mac gan vlo cxov re bis sul mci re mo nak ve Ti,

mo u lod ne li si ax le e biT SeZ ru le bi am bo ben:

ìs ma le gax de ba Te at ra lu ri sce nis obo ba ze me tad ap lo di re bu li~.

man sa te le vi zio stu di is ta Sis par tyu ni da im sa xu ra mxo lod.

mag ram is aris uki du re sad vne bam Si er sa zo ga do e bis

maS ve li Sve ul mfre ni.

Zu Zum wo va ri cxo ve le bis ba la xebs Wams

ga moS ve ri li rki ne biT

(iq ve mkvdre bi ga coc xle bul iro ni as eTe ro van

buC qe bad awer ti le ben).

am uC ve u lo Ta vi se bu re be bis mu Sak rki nas

ra elo de ba,

Tu ara Rrmad gan su li e re bu li

sam ya ro da Jan gi?!.

is ax la eq stre ma lu rad ga na per wkle bu li,

mi si ga ma xu re be li cec xli

Ta vis Tavs da bu gavs

da iq ne ba av lad ac ve ni li

da av lad day ril-dam cro bi li.

2017

jer iyo pir vel har mo ni u li myud ro da sun Tqva fo fi nis na ze de mu ri yi vi li, me re

ka cob ri vi gar dax do mis mi ze ziT mod ga `droS fo Ti~

dro _ eko no mi kis ka no ne biT akan Te bu li sam zeo.

dro Si Si na ga nobs uki de ga no az Rva ve ba:

kon ser va to ru li tla po-zi a ni

da swav lul-no va tor Ta sa Co Ti ro na az re vi.

o, Cve ni ab sur dga u ki du re se bu li sam yo fe li,

sa nam gax de bo des va lal day ri li,

ma nam de ca Si sas ve ni niS ne bis ga mom sax ve li

Sav-yva ve bi a ni ars-kan ka li

da uxi lav ma te ri a na re vi ba ge-sio

Cven cal-cal ke gag vic xa debs:

`dro ufe xoa.

dro _ cxa da na rek li a ni mTli a no ba.

dro _ na ar go nav ta li di ne ba-na ka de bis

da saw re ti liv li vi~.

Cven gvex sne ba sa Rer Re li:

dro, ne fe li mi viT na re vi.

dro _ qa riS xal Ta da abor ge bu li Sto e bis

asi met ri u li Sfo Ti.

dro, Ta vi dan aS ri a le bu li car ba Tu*.


Tornike qavSbaia

dro, dro ga moS ve biT ke Til sa lo ca vi a ni ca ba ur Ti*.

dro, sam ya ros xa xa Si ga wi wa ke bu li.

dro, coc xa lor ga niz mi an sam ya ros ga ma wi a Re be li.

dro, ab so lu tu ri su lis Tvis ara fe ri.

dro, Zvir fas Rmer Tam de yve la fe ri.

dro, Tvi Ton ara fe xi.

dro, Cven ra ca varT, is fe xi.

dro, ara si Cu me-uS foT ve lo bis, ara med uni a vo,

usi coc xlo si ca ri e lis na zi wi na aR mdgo mi.

`dro, es aris re al Zi li!~ –ase fiq rob da gon dat bo ri li uc na u ri

da ara vi Rac Se o lu ri pe rso na Je biT ga re mo cu li.

dros ar xe le wi fe ba Cve ni mfar ve li an ge lo zis

mwux ri viT ga daR rub le ba,

dros xe le wi fe ba Cven Tvis fe ra qa fe bu li sik vdi lis mo ce ma.

sik vdils ver wa ar Tmev dros,

dros leq sebs wa ar Tmev, po e to!

dro kac Ta is to ri as Sig ni dan da ga re dan da e ke ra.

dros ar iTav sebs arc sa moT xe, arc ga res kne li.

dro, sa dac Cven wa valT, im afe ra de bul myo ba dis

sa xe-wi nas wa ro ba...

2017

_________________*car ba Tu(ba bi lon.) _ al vis xe

*ca ba ur Ti-fSav Si mTa va ran ge lo zis sa lo ca vi


poezia

wik-wik, wik-wik, wam ze wa mi,

tik-tak, tuk-tak, wuT ze wu Ti,

mis xal-mis xal, dram ze dra mi,

mi zo zi nebs dro da Ja mi.

ne la mi dis, ma inc Cqa robs,

dros aras dros ar sca lia,

igi vis Tvis de daa da

vis Tvis de di nac va lia.

dro sam ya ros ma jis ce ma

da cxov re bis sas wo ria,

mis gan da na to var kval ze

ikin Ze ba is to ria.

kval ze vin Cans he ros tra ted,

vin ki _ aR ma Se neb e lad.

vin ki mo Cans zvi ad mxsne lad,

vin _ tu rad da vin ki _ me lad.

dro Ti mi dis, dro Ti mo dis,

dro is Wril Si ga dis yve la,

vinc am qvey nis stu ma ria,

mo xu ci Tu pir SiS ve la.

dro _ mkvle li da dro _ mkur na li,

dro _ ga dam wvar-ga dax nu li,

dro _ gmi ro biT aR sav se da

dro _ sir cxvi liT da da Ru li!

sa qar Tve los ar se bo bis

yve la dros da dRe is dRe sac

ar hkle bia mwu xa re ba,

sis xli, crem li, glo va, kvne sa...

mxo lod drom da er Ta der Tma

drom Se uw yo imas xe li,

stu ma ri rom ga mas pin Zlda

da gas tum rda mas pin Ze li...

Tum ca droa wa mom wye bi,

rom vis vriT da er TurTs vxo cavT,

mag ram am Cvens sis xli an xels

mar to dros nu Se va xo cavT.

da vi viw yeT war su li da

ver gav Tva leT mo ma va li,

wi na par Ta na a ma gars

mi va ya reT naR ver da li.

jer vwi ravT da me re vxe davT,

gag vwyro mia Tur me Rmer Ti...

jer vkar gavT da me re vam CnevT,

viT gvWir de ba er Tma ne Ti.

am mi wa ze ar So bi la

jer ise Ti ka ciS vi li,

rac ebo Za, imiT iyos

sik vdi lam de kma yo fi li.

swo re uT qvams bed krul ta tos:

ka ci ise vin da ber da,

`rac mi e ca er Txel nat vriT,

ik ma ra da mas das jer da~.

gind ge me biT zRvebs vse rav deT,

gind cas vkveT deT TviT mfri na viT,

ma inc aRar mog veS le ba

mi wi e ri saz ru na vi.

gin da vi yoT ma Tu sa la,

gind so lo mon vi yoT, brZe ni,

bo los ma inc mog vbez rde ba

da gax de ba mo saw ye ni.

sul es aris, rom am qvey nad

viw yebT xSi rad ayal ma yals,

Zvels van grevT da me re vxe davT,

Zve li sjob da Tur me axals.

am wa fi lo so fo se bis

mi zans al baT mi mix vde biT:

Tumc kar gia me tis qo na,

me tis mets ki ga dav yve biT...

am ua mur mo go ne biT

sad maqvs leq si wa sax de ni,

ax la tkbi li zRa pa ri vTqvaT,

xva lin de li asax de ni.

go gi So nia

pa ta ra ... di di sa qar Tve lo!


gogi Sonia

es am ba vi ge a me baT,

Wo ria Tu mar Ta lia,

SaS vis stve nac at kbobs sme nas,

vid re mo va ma Sa lia.

***

Se mod go mis ci vi droa,

cas Rru be li bu ravs, Sa vi,

uaf ro da ui al qno

Sua zRvis ken miq ris na vi.

nav ze er Ti mo xu cia

Ci bu xiT da mxar ze ba diT,

aqeT ken rom mo is wra fis,

xde ba aTi we li wa di.

sa Ra mom de iWers Tev zebs

da ab ru nebs isev wyal Si,

Tev zis su niT gaJ Ren Ti li,

ca ri e li mi dis sax lSi.

ar vin icis, gi Jia Tu

ra Ra udevs gu ne ba Si...

mxo lod er Ta derT Tevzs eZebs

am uki de ga no wyal Si.

im Tevzs òq ros Tev zi~ hqvia

da Za la aqvs nat vris Tva lis,

mo xucs an surs gam did re ba,

an awu xebs di di va li...

je e li viT us vams niC bebs,

arad ag debs qars da wvi mas,

yo vel di la zRva ze as wrebs

cis kris var skvlavs, Suq cim ci mas.

dRes var skvla vi ar Cans ca ze,

da u fa ravs Rrub lis af rebs,

Tumc es raa, zRvis tal Reb ze

var skvla vi viT rom ki a fobs?!

mo xucs gu li Se u qan da,

cas axe da jer ved re biT,

me re isev mna Tob wer tils

mi aS ter da gaS ma ge biT:

uceb ba des xe li sta ca,

mTe li ta niT aRi mar Ta,

mo iq nia igi mZlav rad,

zed zRvis zvir Tebs mi aS xvar Ta!..

rom mo qa Ca Tvis ken ba de,

ka ci Sex ta si xa ru liT,

mis ba de Si far Txa leb da

oq ros Tev zi, gas kvan Cu li!..

`tyve~ sim Svi des inar Cu nebs,

arc api rebs Ta vis dac vas,

kac ma ba de Tev zi a nad

na vis ki Cos Ca mo ac va!

`_ da gi Wi re, oq ros Tev zo!

ga an Zrie, Cqa ra, xe li!

Tu sam sur vils ar amix den,

ge lo de ba ta fa cxe li,~ _

Tqva mo xuc ma, asanTs gah kra,

da ak ve sa bra ziT Tva li,

ta fa Sed gmul gaz qu ra ze

ab ri al da cec xlis ali.

Tev zi gaS ra Si Si sa gan,

ae bur Zgla oq ros qer cli,

mo xucs TiT qos Se eb ra la,

da uy vi ra Tevzs xma Sec vliT:

`_ ra xa nia, rom da ge Zeb,

dRes Ca gi deq mxo lod kval Si,

Tu Wkvi a nad mo iq ce vi,

ar dag rCe bi arc me val Si~.

`_ ga gi mar Tla, me ba du ro!

for tu nam qna Sen ken pi ri.

vat yob, Sen gan Ta vis dax sna

da mij de ba me tad Zvi ri.

Tum ca me var yov lis Sem Zle,

mag ram tyve Tu gav xdi sxvi sa,

usas yid lod Tavs ver vix sni,

ase Tia ne ba RvTi sa.

ne bis mi er sam sur vil ze

pa suxs va geb Ce mi Ta viT,

sxvaf riv saq mes ver ga dav wyvetT,

verc me, verc sxva, ver sad da viT.


poezia

er Txel rus ma da mi Wi ra,

me go na, bevrs ga mom Txov da:

sa mi nat vra aR vuT qvi da...

sa mi ve jer arays mTxov da.

me sa me rom ga da xu xa,

`za kus kao~, wa me ta na,

mag ram tal Ram gver di gah kra

da mo rev Si Ca i ta na...

pi ro ba rom da ar Rvia,

mi si saq me mi tom wax da,

Ce mi SeW ma mo in do ma

da `za kus ka~ Tvi Ton gax da...

kacT bu ne bas kar gad vic nob,

er Ti aris yve las ndo ma:

sim did re da mbrZa neb lo ba,

ma Ral skam ze did xans jdo ma.

Ta nac vi ci: adamT mod gma

xar bi xarT da di di ma dis,

ar ik ma rebT, oq rod iq ces,

rac mdi na re zRveb Si Ca dis:

so lo lak ze mom Txov al baT

bi nas Tor me to Ta xi ans;

saz Rvar ga reT ki dev _ vi lebs,

Tqven Si `qoxs~ rom eZa xi an,

aTa so biT jor ki de bul

oq ros, al mas-bri li an tebs,

yve la ze di di skam ze jdo mas

da do la ris mi li ar debs~...

`_ ga a Ce re, xa msav, ena,

To rem mtri sas, Sen rom gi yo!

mag brWyvi a la niv Te biT gsurs,

ga mac ruo, ga mab riy vo?!.

dat ri al di, Se kon ser vo,

dro ara maqvs Sen Tan da vis.

an xar di di wu wu ra qi,

an ar ici fa si Ta vis!

To rem xe dav mag ta fa ze

viT Tux Tu xebs cxe li ze Ti?!

aba, Cqa ra da mib ru ne,

Ce mi tur fa af xa ze Ti!

ga mim rTe le sa qar Tve lo

To rem su li yel ze ma zis.

Ta mar me fis saz Rvre biT msurs,

arc ser gos da Se var dna Zis!

da qar Tvel ma ara so des

qar Tvels tyvia ar es ro los,

esec _ ori da me sa mes

Cem Tvis vit yvi, me re bo los~.

`_ nat vris Snoc ki ar gqo nia,

ab da lo da Wku a ce to!

er Ti nat vra dag rCa Sen Tvis,

amiT me ra ga gi ke To?!~

`_ Sen nu dar dob, oq ros Tev zo,

me ara maqvs nat vra me ti!

Sen es ori Se mis ru le,

me re mTxli Se Tav Si ke ti!

qar Tve le bis yve la Wi ri

mof xi ke da ga ma ta ne,

da sam Sob los mTli a no bis

sa Zir kvel Si Ca ma ta ne~...

`_ ra xal xi xarT es kol xe bi?!

Jru an tel ma da mi a ra!

es sam Sob lo ase Za lum

ra jan da bam Se gay va raT?!

ara! Sen ver ga gi me teb!

verc joxs gkrav da ver ca uros!

Sen aq dar Ci, rom qve ya nas

kvla vac ase em sa xu ro!

Sens ma giv rad me Cav wve bi!

da mig dia mla Se zRve bi!

oq ro var da met xans gav Zleb,

vid re Se ni TeT ri Zvle bi!~ –

Tqva esa da oq ros Tev zma

mo iq nia oq ros ku di

da qve ya na Se mo sal ta

Tval Se ud gam oq ros zRu diT!

agu gun da mTa da ba ri,

gzebs ga ek vrnen qa rav ne bi,

qar Tve le bis Cab rZa ne bas

ta SiT xvde ba af xa ze Ti.


gogi Sonia

mi e geb nen, mi e fer nen,

da ga u Res far Tod ka ri,

mi loc va ze mi loc va Tqves,

sam Zi mar ze _ sam Zi ma ri.

rac ew yev laT er Tma ne Ti,

ax la as jer me ti lo ces,

me re mid gnen da er Tur Ti,

jva re di nad ga da koc nes.

suf ra suf ras ga da e ba,

qor wi lebs ki _ qor wi le bi,

Ta ma do ben xan daz mul ni,

TeT ri wve riT mo si le bi.

dro ukuR ma nab ru na li

Set ri al da isev waR ma,

naz vrevs vaz ma iy va vi la,

na baR nar Si _ isev baR ma.

da ba qa laq s da em sgav sa,

so fe li ki xde ba da ba,

sad me To fi Tu ga var da,

Cans, rom bi Wi da i ba da.

me ak vne ebs xviT qi gas diT,

me ku bo veT sZi navT Crdil Si,

yvel gan lxi nis suf re bia,

ar sad is mis vai-vi Si!

`li le os~ xma mo aqvs en gurs,

exeT qe ba òdo i as~,

òdo ia~ _ àf xi ar cas~,

àf xi ar ca~ _ mtkvars da li axvs...

da am Rer da mTa da ba ri

imi er da ami e ri,

bo los er Txmad rom dah qux es

di di mra val Ja mi e ri:

mte ric mol ba, mo i Taf la,

arc me lobs da aRarc gve lobs,

am bobs: `ra di di yo fi la

es pa ta ra sa qar Tve lo!..

***

wu Ti-wuT ze, wam ze-wa mi,

ax lov de ba dro da Ja mi,

sa mu da mod gab rwyin de ba

sa qar Tve los mo ma va li.

sa qar Tve lo

ga did de ba!

sa qar Tve lo

gam did rde ba!

sa qar Tve los

ver xel yo fa

sa mu da mod

dad gin de ba

da miT ma muls

Se wi rul Ta

sul sac Sve ba

da ad ge ba!!!

***

es am ba vi ge a me baT,

Wo ria Tu mar Ta lia,

SaS vis stve nac at kbobs sme nas,

vid re mo va maf Sa lia!


pirveli striqonebi

dad ga 31 de kem be ri. are ma re Tov liT iyo ga da pen ti li. ma ri a mi em za de bo da axa-li wlis Se sax ved rad: man da u re ka na na sa da ma i kos, rom mo su liy vnen da er Tad das wre-

bod nen axa li wlis Se mos vlas.ma ri am ma ga Sa la suf ra da lo din mac

did xans ar mo u wia, ga is ma kar ze za ris xma da me gob re bi oTax Si Se mo vid nen. isi ni er-

Tma neTs mi e sal mnen, Sem deg ki da u we res Tov lis ba bu as sur vi le bi, Sem deg uf ro-

sebs sTxo ves, rom es sur vi le bi Tov lis ba bu is Tvis ga eg zav naT. ro ca maT mos wyin-

daT, da iw yes Ta ma Si, sim Re ra da cek va, ama-so ba Si Ca mok ra Tor met ma sa aT ma; me gob-

re bi das xdnen ma gi das Tan da mi u Wa xu nes Wi qe bi.

tuk-tuk! _ ga is ma kar ze ka ku nis xma da ma ri am ma ka ri ga a Ro. `Se mov dgi fe xi, gwya-lob deT Rmer Ti, fe xi Ce mi kva li an ge lo-

zi sa~, _ ga is ma da Tos xma, Se mo ya ra kan fe-

te bi da yve las go zi na yiT ga u mas pin Zlda. isic daj da ma gi das Tan da yve lam er Tad mo il xi na.

go go eb ma da Tos hkiT xes: `gje ra Tu ara Tov lis ba bu i so?~ sam wu xa rod, aR moC nda, rom da Tos ar sje ro da, rom Tov lis ba bua nam dvi lad ar se bobs.

bav Sveb ma gvi a no bam de im xi a ru les, me re da i Zi nes.

ga Ten da. ma ri am ma, na nam, ma i kom da da-

Tom xel- pi ri da i ba nes, gem ri e lad mi ir-

Tves sa uz me da ama so ba Si uf ro seb ma Tov-

lis ba bu is mi er ga mog zav ni li sa Cuq re bi Se mo i ta nes. bav Sve bi Se ud gnen sa Cuq re bis gax snas. ma ri ams Sex vda ilus tri re bu li sa Tav ga da sav lo wig ni da la ma zi ka ba, na nas _ blok no ti da mSve ni e ri sar ke, ma i kos _ ezo pes ora si igav-ara kis kre bu li da mo a-

nas le gos asaw yo bi, da Tos _ pul ti a ni man-qa na da wig ni `tom so i e ris Tav ga da sa va li~. da Tom go go nebs mad lo ba ga da u xa da ase Ti kar gi sa Cuq re bis Tvis, ego na, rom igi go-

go neb ma mis Tvis iyi des. go go nebs ga uk vir-

daT, da To mad lo bas maT rom ux di da. maT xom sa Cu qa ri da Tos Tvis ar uyi di aT.

da To dar wmun da, rom Tov lis ba bua mar Tlac ar se bobs da mas Sem deg sul sje-

ra Tov lis ba bu i sa.es we li me gob re bis Tvis sa u ke Te so iyo,

imi tom rom kar gi sa Cuq re bi mi i Res Tov lis ba bu is gan.

xe davT, bav Sve bo? _ Tov lis ba bu is un da gje ro deT. vi sac es sje ra, mas Tov lis ba-bua bevr da karg sa Cu qars mo u tans.

`pir ve li stri qo ne bi~ _ esaa axa li rub-

ri ka, rom li Tac Cve ni Jur na li Ta vis gver-

debs da uT mobs Cvens mo ma vals _ bav Svebs, mo zar debs, rom le bic ka lams cdi an da li-

te ra tu ri sad mi, mwer lo bi sad mi ltol va sa da siy va ruls Ta vi an Ti na we re biT av le nen. bu neb ri via, es na we re bi ar iq ne ba sa Ta na do mxat vru li do ni sa, mag ram di di mdi na re e-

bic xom pa wa wi na wya ro e bi dan iRe ben sa Ta-

ves.`pir ve li stri qo ne bis~ pir ve li stu ma-

ria Tbi li sis 145-e sko lis me oT xe kla sis mos wav le ana no jo ba va. ana nos mSob le bi af xa ze Ti dan, q. oCam Ci ri dan dev ni le bi ari-

an.gTa va zobT ana no jo ba vas sa a xal wlo Ca-

na xats.

ana no jo ba va

Tov lis ba bua ar se bobs!


Tvalsazrisi

meg rul ena Si qar Tu li `dab lo bis~ Se-

sat yvi sia sit yva `do be ra~.

`do be ra, dob(e)ra, do bi ro ewo de ba ram-

de ni me aTe ul ge og ra fi ul obi eqts, aR niS-

navs da bal na yo fi er ad gils~ (p.cxa da ia, gva re bi da gvar Ta da sax le ba ni sa meg re lo-

Si, Tb. 2000 w.). -ra aris ma to po ni me be li su fiq si. ma ga li Tis Tvis: xe ce ra _ xe ci e-

bis sa mo sax lo zug di dis r-Si (le xu ce ro

_ Ta ma kon Si, na xe co _ mu xur Ca Si), ko xo ra

_ ko xi e bis sa mo sax lo, sa ko xio _ ge jeT Si. msgav sad aris na war mo e bi to po ni me bi: mu-

xu ra, aleg ra, ata ma ra, jaR ra, gaZ Ra ra, ga-ja ra, ka ka ra, ka ki ra, kac xa ra, ko da ra, la ra, na xa te ra, Rvan ta ra, ya ra, Cxi o ra, ko Ca ra, aTa ra, gag ra, aWa ra da a.S.

sva nur Si -ra-s ana lo gi u ri ma to po ni me-

be li su fiq sia -eri: cag(eka li) _ cag-eri (ek li a ni ad gi li), tu ib(Re le) _ tu ib-eri, tvi be ri (Re li a ni ad gi li), ucx (msxa li) _ ucx-eri (msxli a ni ad gi li) da a.S.

dRe van del meg rul Si uSu a lod ̀ maR lo-

bis~ aR mniS vne li ter mi ni da kar gu lad Cans. ze moT aR niS nu li sit yve bis Se da re be bis sa fuZ vel ze Se iZ le ba am ter mi nis aR dge na.

meg rul Si qve vi dan ze viT moZ ra o bis aR-

mniS vne li pre fiq sia eSe-(eS-, eSa-): eS-ula

_ maR la as vla, eSa-sxa pua _ maR la ax to ma, eSa-dva la _ maR la da de ba, eSa-rag va fa _

maR la ag de ba... sit yva èSe~ `maR la~-s niS-navs; Tu mas mi vu ma tebT ma to po ni me bel su fiqss -ra, vRe bu lobT èSe-ra~-s (maR-

lo bi). am ri gad, qar Tul Si gvaqvs _ dab-

lo bi, maR lo bi, xo lo meg rul Si _ do be ra, eSe ra. amiT naT lad ga moC nda to po nim eSe-ra-s eti mo lo gia. sit yva ..eSe ra~, ro gorc meg rul Si aR mar Tis aR mniS vne li ter mi ni, aR dge ni lia da aqvs aq ti u ri ar se bo bis uf le ba. es sa xe li hqvia so xu mis ra i o nis erT-erT so fels, rac adas tu rebs af xa-

zeT Si is to ri u lad ar se bu li to po ni me-

bis qar Tul war mo mav lo bas, anu imas, rom Crdi lo kav ka si u ri mod gmis tom Ta sam xre-

TiT eq span si am de eSe ra sa da mis iqi Tac mo-

sax le o ba qar Tu li iyo. va xuS tis mi xed viT, me-17 sa u ku ne Si, le van II da di a nis dros, odi Sis sam Tav ros saz Rva ri md.bzif ze (ka-po e tis wya li) ga di o da.

ar qan je lo lam ber tis cno biT, af xa ze-

bi me-17 sa u ku ni saT vis àf xa ze Tis ked lis~ miR ma cxov ro ben da je rac qris ti a ne bi ari an. vi na i dan eSe ras ga da sas vle li erT-er Ti cen tra lu ri uRel te xi li iyo, cxa-

dia, mas Ser Ca maR lo bis aR mniS vne li ter-

mi ni èSe ra~. sa in te re soa su fiqs -ra-s mniS vne lo ba

sva nur Si, ker Zod, is ro me li me xis gan dam-

za de bul ma sa las akav Si rebs am xes Tan: wif (wi fe li) _ wif ra (wif lis ma sa la), ji (mu xa) _ ji ra (mu xis ma sa la).

Cve ni kvle vis Se de gi xels Se uw yobs Ta-

na med ro ve meg rul ena Si sad Re i sod da kar-

gu li maR lo bis aR mniS vne li ter mi nis _

eSe ras xma re ba Si dak vid re bas.

Sal va ma qa ca ria,an dria pir vel wo de bu lis uni ver si te ti

to po nim èSe ras~ eti mo lo gi i saT vis


xsovna

nana CiCuas xsovnas

mim di na re wlis ian var Si uka nas knel

gza ze ga va ci leT erov nul-gan ma Ta vi suf-

le be li moZ ra o bis erT-er Ti Tval sa Ci no

war mo mad ge ne li, Se mar Te bi Ta da er Tgu-

le biT yo vel Tvis ga mor Ce u li qal ba to ni

na na Ci Cua.

na na Ci Cu am cxov re bis rTu li da sa in te-

re so gza ga mo i a ra. ga su li sa u ku nis 80-ia ni

wle bi dan, erov nu li moZ ra o bis aR mav lo bis

da saw yi si dan, igi mu dam id ga sa qar Tve los

da mo u ki deb lo bi sa da Ta vi suf le bi saT vis

meb rZol Ta wi na ri geb Si. qal ba to ni na na

sa ma ga li To iyo Ta vi si rwme niT, sim tki-

ci Ta da si ma ma ciT, prin ci pu lo bi Ta da

pi r da pi ro biT. es Tvi se be bi gan sa kuT re biT

ga mov lin da ka no ni e ri erov nu li xe li suf-

le bis ia ra RiT dam xo bis Sem deg, ro de sac

sam Sob lo sis xli an ma rep re si eb ma, ngre vi sa

da ga nad gu re bis bne leT ma mo ic va da amis

sa pa su xod qar Tvel ma xal xma ar na xu li msxver pli ga i Ro, ra Ta ga dar Ce ni li yo sa mar Ta-

li, rwme na da mo mav lis ime di.

am uTa nas wo ro brZo la Si da eris mo Ra la te re Ji mis mxi le ba Si qar Tvel ma pat ri ot ma

qa leb ma udi de si wvli li Se i ta nes. maT Tav da de ba sa da si ma ma ce ze Tu ra me iT qmis, Se-

uZ le be lia iq ve ar mo vix se ni oT na na Ci Cua _ mu dam me wi na ve Ta ri geb Si myo fi, yo vel Tvis

wi na xaz ze meb rZo li, uSi Sa ri, ukan da u xe ve li, alal-mar Ta li, er Tgu li Ta nam dgo mi da

ga u te xe li.

na na Ci Cu am eqvs aTe ul wel ze co ta me ti ic xov ra. ud roo iyo mi si gar dac va le ba.

Cven mi si sa xiT dav kar geT sa ni mu So, si ke TiT sav se me go ba ri da Ta na meb rZo li, ada mi a ni,

ro me lic gvam Sve neb da da gvaf rTo va neb da, rom li Tac va ma yob diT yo vel Tvis.

qal ba ton ma na nam Rir se u li kva li da to va ka no ni e re bi sa da sa mar Tli a no bis aR dge ni-

saT vis brZo lis is to ri a Si. igi sam Sob los ke Til dRe o bi saT vis Tav da de bul im di de bul

ma mu liS vil Ta ricxvs ekuT vnis, rom leb sac mu dam mad li e re biT mo ix se ni e ben mo ma va li

Ta o be bi.

gu ram ab san Ze, ne mo bur Wu la Ze, gu ram pet ri aS vi li,ro bert pet ri aS vi li, iri ne ta li aS vi li, je malSo nia, mur man za qa ra ia, lu a ra gam yre li Ze, liames xia, Te a na za qa ra ia, la Sa gva sa lia, gi or gi si Wi na va, za ur mo laS xia, man gu li xu bua, da viT za qa ra ia, ka xa qec ba ia,ma mu ka ka ka ba Ze


xsovna

Cveni nana

oc da a Ti wlis wi naT, ro ca da be ra Ta-

vi suf le bis si om, qar Tu li su li e re bis

sa da ra jo ze pir ve li ve dRi dan dad ga da

arc er Txel ar Ca u mux lavs, er Tgul ja-

ris ka cad ed ga fa rad imaT, vinc ib rZo da

sa qar Tve los mo mav lis Tvis. man ga mo i a ra

um Zi me si dRe e bi, wle bi... hqon da bed ni e ri

dRe e bic, ro ca mas xvde bod nen siy va ru-

liT, siT bo Ti, ro ca sit yva `zvi a dis ti~

mis Tvis iyo si a ma ye, iyo mo va le o ba, iyo

Tav gan wir va Ta vi suf le bis Tvis, da mo u ki-

deb lo bis Tvis...

ro ca mis ir gvliv Tavs iy rid nen erov nu-

li moZ ra o bis er Tgu li ada mi a ne bi, ma Sin ve

yu rad Re bis cen trSi eq ce o da. is Ta vi se bu-

ri li de ri iyo, vaJ ka cu ri da ama ve dros

Za li an qa lu ri, amas adas tu reb da yo ve li

mi si moq me de ba, moy va si sad mi gaw vdi li xe-

li, uki de ga nod si ke Tis qmna, ga mo u va li

mdgo ma re o bi dan ga mo sav lis pov nis una ri.

es mi si Tvi se ba iyo, sxva na i rad ar Se eZ lo...

ase ic xov ra na na Ci Cu am mTe li si coc-

xle sxve bis Tvis, Ta vis Tvis ar da i to va ra,

da i xar ja da... TiT qos ami saT vis da i sa ja,

da i sa ja sa qar Tve los siy va ru lis Tvis,

ada mi a ne bis Ta nag rZno bi saT vis da ro ca

mas das Wir da, sa Ta na do Ta nad go ma ver aR-

mo vu Ci neT... mis ma mu dam mbor gav ma, amay ma

sul ma ver ai ta na mis Tvis uC ve u lo am plu-

a Si yof na da mra val Wir va ram ga mov lil-

ma gul ma Sew yvi ta Zge ra. mo u lod ne lad

wa vi da, vi Tar ca eu li da mi u sa fa ri... es

iyo al baT mi si be dis we ra... es aris Cve ni

mo u Su Se be li ia ra.

da di o da Tbi lis Si pa ta ra, mwva neT va le-

ba, la ma zi qa li, siy va ru liT gaJ Ren Ti li

gu liT, si coc xliT sav se, mu dam ele gan-

tu ri, ge mov ne biT Ser Ce u li sa mo siT da

ori gi na lu ri sam ka u liT dam Sve ne bu li

Cve ni na na, da di o da da... wa vi da ma ra di ul

sa su fe vel Si... wa vi da, mag ram Cvens xsov na Si

ma rad dar Ce ba er Tgu le bi sa da siy va ru lis

sim bo lod.

lia mes xia


xsovna

megobris gaxsenebaor mo ci dRe ga vi da uk ve, rac Cven Tan ar

aris je mal per ta ia, Cve ni tom ba _ si ke TiT,

siy va ru liT ga mor Ce u li pi rov ne ba, alal-mar-

Ta li ka ci, sa ma ga li To me go ba ri, mzrun ve li,

er Tgu li me o ja xe _ me uR le, ma ma, ba bua...

am yve la fer Tan er Tad, je mal per ta-

ia Se sa niS na vi Se moq me di iyo, wer da mSveni er

leq sebs, ga mos ca ori po e tu ri kre bu li...

av be diT ma mov le neb ma _ af xa ze Tis tra ge di-

am, dev ni lo bam, ga Wir ve bam xe li Se u Sa la mis

ka lams, mis niWs, rom uf ro gab rwyi ne bu li yo,

me ti na yo fi e re biT ga mor Ce u li yo, mag ram isic,

rac da to va, naT lad met yve lebs mis Rrma su-

li e re ba ze, gan cda Ta siw rfe le ze da gvje ra,

rom mi si leq se bi kvla vac ipo vi an mkiT xve lis

guls.

mo u lod ne li iyo mi si am qvey ni dan was vla.

mis ma gar dac va le bam gu li dag vwyvi ta yve las

da ca ri e lad da to va is ad gi li, ro mel sac igi

ika veb da Ta vi si ko lo ri tu lo biT, Ta vis Ta va do biT.

na Tel Si iyav, Cve no Zmao da me go ba ro! ag xde no des yo ve li loc va, ro mel sac Sen

ze ci u ri sam yo fe li dan ara so des mo ak leb Sens say va rel ojaxs, Sens me gob reb sa da ax-

lob lebs, Sens ad gi lis de das _ mSob li ur af xa zeT sa da sru li ad sa qar Tve los!

diuri afxazava, murman zaqaraia, emir wyarozia, neli kopaliani, luara gamyreliZe, jemal Sonia, giorgi siWinava, zaur molaSxia, laSa gvasalia, kaxa qecbaia, valerian vekua, orden wulaia


CvenisTana bednieri

gana aris sadme eri?

mZime yalniT,

lamaz falniT

morTuli da mSvenieri;

uwyinari,

uCivari,

qeddrekili, madlieri;

uSfoTveli,

qvemZromeli,

rigiani, wesieri;

yovlad mTmeni,

viT jor-cxeni,

naxedni da Ronieri.

CvenisTana bednieri

gana aris sadme eri?!

yvela unji,

yvela munji,

gulCvili da lmobieri;

Tvalabmuli,

Tavakruli,

pirs lagami zomieri;

yvela yrui,

yvela crui,

Wkvadamjdari, gulxmieri;

mcire, didi -

yvela flidi,

cuRluti da mankieri.

CvenisTana bednieri

gana aris sadme eri?!

mtverwayrili,

Tavdaxrili,

yovlad uqmi, udieri;

uzRudoni,

gzamrudoni,

argamtani da cbieri;

mtris armcnobi,

moyvris mgmobi,

gareT mxdali, Sin Zlieri;

arris mqone,

arris mcodne,

uzrunveli da mSieri.

CvenisTana bednieri

kidev aris sadme eri?

bednieri eri

teqnikuri redaqtori: luara gamyreliZe

kompiuteruli momsaxureba: Teana zaqaraia; Tekle Sonia

damkabadonebeli: nana yandaSvili

dizaini: irakli uSveriZe

avtorebs vTxovT, mogvawodon masalebis eleqtronuli versia

aiwyo da dakabadonda Sps `gamomcemloba `mijnaSi~

taSkentis q. #25, b.1, tel. 2-38-03-11

daibeWda gamomcemloba ùniversalis~ stambaSi

WavWavaZis gamz. #19, tel. 2-22-36-09

Documents

sazogadoebrivi Jurnali, # 1 (10), Tebervali, 2017dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/254851/1/Mijna_2018_1.pdf2 mijna, #1(10), Tebervali, 2017 s a r C e v i klasika ilia WavWavaZe mgzavris