22
44 www.werkgroepisis.be Werkgroep Isis vzw Dorpsstraat 8 bus 1 3990 Grote-Brogel (Peer) 011/633705 [email protected] Deze brochure is met de grootste zorg samengesteld. Toch kunnen er fouten insluipen. Onze excuses hiervoor. De recentste versie van deze scholenbrochure kunt u downloaden op de website: www.werkgroepisis.be NATUUR-& MILIEU- EDUCATIE ©Foto: Monique Bogaerts

Scholenbrochure%202015 2016 lager

Embed Size (px)

DESCRIPTION

http://www.werkgroepisis.be/images/uploads/Scholenbrochure%202015-2016-LAGER.pdf

Citation preview

44

www.werkgroepisis.be

Werkgroep Isis vzw

Dorpsstraat 8 bus 1

3990 Grote-Brogel (Peer)

011/633705

[email protected]

Deze brochure is met de grootste zorg samengesteld.

Toch kunnen er fouten insluipen. Onze excuses hiervoor.

De recentste versie van deze scholenbrochure kunt u downloaden

op de website: www.werkgroepisis.be

NATUUR-& MILIEU- EDUCATIE

©Foto: Monique Bogaerts

2

Help Werkgroep Isis overleven!

Wegens hervormingen en besparingen in de natuur- en milieusector

wordt ook Werkgroep Isis vzw verplicht te werken aan extra leden!

Werkgroep Isis vzw kan enkel blijven bestaan als er voldoende

(volwassen) mensen onze vereniging ‘dragen’. Dat we goed werk ver-

richten bewijzen we met 4.850 leerlingen van het kleuter–, lager– en se-

cundair onderwijs die elk schooljaar met een gids van Werkgroep Isis op

pad gaan.

Daarom willen wij u vragen om massaal lid te worden van onze vereni-

ging. Enkel met meer leden kunnen wij de educatieve pakketten aan

scholen blijven aanbieden en als vereniging blijven bestaan.

43

ANNULATIES

Na reservatie is annulatie mogelijk tot 2 maanden voor

de datum van de activiteit.

Bij annulatie na de gestelde termijn zijn wij verplicht de school een be-

drag aan te rekenen van 40 euro per activiteit.

Annulatie wegens slechte weersomstandigheden kan in overleg met

Werkgroep Isis. Het secretariaat is ‘s morgens vanaf 8 uur bereikbaar.

Raadpleeg altijd eerst www.buienradar.be

De school is verantwoordelijk voor:

Goede en voldoende begeleiding

Het ordelijk verlopen van de activiteit

De groepsindeling

Geschikte kleding voor de leerlingen (laarzen, regenpak,…)

Meenemen van eigen afval

Tekencontrole bij de kinderen na afloop

42

Hoe reserveren?

Via onze website: www.werkgroepisis.be

Of per mail: [email protected]

met vermelding van:

Naam van de activiteit

Datum & aanvangsuur van de gewenste activi-

teit

Leerjaar en aantal leerlingen

Naam & adres & mailadres van de school

Naam & telefoonnummer & mailadres van de leerkracht

BEVESTIGING

Onmiddellijk na de reservatie ont-

vangt zowel DE SCHOOL als DE

LEERKRACHT een mail ter bevesti-

ging van de reservatie.

PRAKTISCHE AFSPRAKEN

Uiterlijk 2 weken voor de activiteit

ontvangt zowel de school als de

leerkracht een mail met praktische

afspraken rond de activiteit.

RESERVEREN voor schooljaar 2015-2016 is mogelijk vanaf

de laatste week van augustus.

VOOR AL ONZE ACTIVITEITEN & ONTLENINGEN DIEN

JE OP VOORHAND TE RESERVEREN

3

Nieuw reglement schooljaar 2015-2016:

WAT KUNNEN WE VOOR MEKAAR BETEKENEN?

Wat kunnen wij u aanbieden:

15 leerkrachten aan 3 euro lidgeld = 45 euro = 1 KLASACTIVITEIT

GRATIS

30 leerkrachten aan 3 euro lidgeld = 90 euro = 2 KLASACTIVITEITEN

GRATIS

Scholen die bij Werkgroep Isis activiteiten willen reserveren, bezorgen ons

bij de eerste reservatie een adressenlijst en mailadressenlijst van de leer-

krachten om te kunnen genieten van de gratis activiteiten.

De leerkrachten krijgen voortaan op hun persoonlijk adres het le-

denblad van Werkgroep Isis. In ons ledenblad vinden zij seizoensinfo

over onze modules voor scholen, maar ook info over onze educa-

tieve activiteiten in weekends.

Het lidgeld zal opgenomen worden in de eerste factuur aan uw

school.

Met deze ledenwerving bereiken wij een drievoudig doel:

Werkgroep Isis bouwt haar ledenbestand uit, wat ABSOLUUT een

noodzaak is om in orde te zijn met de nieuwe subsidiereglemente-

ring!

Uw school krijgt als dank voor de steun 1 of 2 activiteiten gratis, dus

financieel houden we rekening met uw streven naar lage werkings-

kosten.

De informatiestroom naar de leerkrachten zal efficiënter worden.

4

Onze brochure voor schooljaar 2015 - 2016 is een feit!

Ook dit schooljaar staan wij klaar om het onderwijs te ondersteunen op

het vlak van natuur– en milieueducatie (NME).

Net zoals vorig schooljaar is er een aparte brochure voor kleuter– en la-

ger onderwijs. Zo vind je een overzicht van de activiteiten die specifiek

aansluiten bij het niveau van jouw leerlingen. In deze brochure vind je het

aanbod voor LAGER ONDERWIJS.

Ben je op zoek naar een leuk boek of een tof spel dat je in de klas kan

gebruiken? Surf dan naar www.werkgroepisis.be en klik op DIGIBIB, hier

kan je online ons volledige aanbod raadplegen.

Je bent ook altijd welkom om zaken in te kijken en op te zoeken. Leden

van Werkgroep Isis kunnen materialen, boeken, lespakketten, spelen,

veldwerkmateriaal… gratis ontlenen. Voor slechts 3 euro per jaar ben je

lid!

Namens Werkgroep Isis wensen wij jou een vruchtbaar schooljaar, en ho-

pelijk tot op één of meerdere van onze activiteiten.

Met natuurbelevende groeten,

Het team van Werkgroep Isis

41

Hoe het NME centrum te Grote-Brogel bereiken met het open-

baar vervoer?

Haltes van bussen van De Lijn kort bij het centrum:

Halte Grote-Brogel Kiosk

Lijn 13 Hasselt-Bree

Lijn 14 Leopoldsburg-Maaseik

Lijn 48 Neerpelt/Hamont-Hasselt

Belbus 752

Halte Kerk

Lijn 13 Hasselt-Bree

Lijn 14 Leopoldsburg-Maaseik

Lijn 48 Neerpelt/Hamont-Hasselt

Belbus 752

Telkens moet men na het uitstappen richting kerk wandelen. Het NME

centrum ligt naast de kerk.

Wij passen graag de uren van de activiteiten aan in functie van de

busuren. Laat het ons weten bij de reservaties.

40

combineer NATUUREDUCATIE met VERKEERSEDUCATIE

VOORWAARDEN:

Je school is een MOS school en is in het bezit van een Poppelepee-

pas.

De klas vertrekt na 9 uur en komt terug voor 15u30.

Maximum 30 personen.

Je maakt gebruik van de normale dienstregeling van De Lijn (dus

geen versterkingsritten).

De activiteiten moeten met milieu of natuur te maken hebben.

Op voorhand een digitaal aanvraagformulier invullen en sturen

naar je MOS begeleider van PNC. Hij stuurt dit door naar De Lijn.

HOE STIPPEL JE DE REISWEG UIT?

Via de website www.delijn.be

Bel de Lijninfo op het nummer 070/220 20

Doe dit eventueel samen met de leerlingen. Op die manier werk je alvast

aan een eindterm binnen Wereldoriëntatie (WO Verkeer en mobiliteit ET

6.16).

CONTACTGEGEVENS MOS van PNC

(Provinciaal Natuur Centrum)

011/26.54.50

[email protected]

Bus gratis naar het NME centrum

5

Overzicht per maand 7

Aanbod alle graden 8

Tijdelijke tentoonstelling ‘Zoogdieren… hoezo?’ 9

Programma tentoonstelling 10

Bomentocht ‘Boom in zicht’ 12

Aanbod eerste graad 13

Paddenstoelentocht ‘Op een grote paddenstoel’ 14

Paddenstoelentocht ‘Zoek de zwam’ 15

Bodemonderzoek ‘Van regenworm tot radijs’ 16

Beekonderzoek ‘Help de waterkoning’ 17

Aanbod tweede graad 18

Paddenstoelentocht ‘Wat schimmelt in het bos?’ 19

Natuurspel rood 20

Bodemonderzoek ‘De recyclagekampioen’ 21

Beekonderzoek ‘Sta eens stil bij de beek’ 22

Heidebeheer ‘Op zoek naar de geitenmelker’ 23

Aanbod derde graad 24

Paddenstoelentocht ‘Wat schimmelt in het bos?’ 25

Natuurspel groen 26

Bodemonderzoek ‘De grond onder onze voeten’ 27

Inhoudsopgave

6

Beekonderzoek ‘Is de beek gezond?’ 28

Klimatica 29

Vegers voor vlinders 30

Houtkanten beleven 32

Heidebeheer ‘Op zoek naar de geitenmelker’ 34

Aanbod uitleenpakketten 35

Bomenkist 36

Waterkist 37

Bodemkist 37

Biogeniebox 38

Leskoffer klimaatverandering 38

Deskundig advies 39

NME bibliotheek 39

Bus gratis met je klas naar het NME centrum 40

Hoe reserveren? 42

Voor het buitengewoon onderwijs zijn de doelklassen

indicatief voor het denkniveau waarop gewerkt wordt.

Aanpassingen per klas of per groep zijn altijd mogelijk!

39

We bieden ondersteuning aan leerkrachten, natuurgidsen en stagiaires

bij de natuur– en milieueducatie (NME). Voor deze ondersteuning kan je

terecht bij de educatief medewerkster. Je kan ook zelf informatie opzoe-

ken in de NME bibliotheek.

In de NME bibliotheek vinden leerkrachten en natuurgidsen informatie en

materialen voor educatieve projecten over natuur en milieu. De biblio-

theek is gelegen in het NME centrum te Grote-Brogel.

IEDEREEN IS WELKOM om zaken in te kijken en op te zoeken. Leden van

Werkgroep Isis kunnen materialen, boeken, lespakketten, spelen, veld-

werkmateriaal… gratis ontlenen. En voor slechts 3 euro/jaar ben je lid!

De NME bib is op werkdagen iedere voormiddag open ,‘s namiddags op

afspraak.

Via de website www.werkgroepisis.be onder DIGIBIB kan je opzoeken

welke publicaties en materialen aanwezig zijn in de NME bib.

Deskundig advies

NME-bibliotheek

38

De BioGenieBox is ontwikkeld door Technopolis en Genzyme om kinderen

van de derde graad op een toffe manier te laten kennismaken met we-

tenschap. De box bevat 4 proeven: ‘Zuren en basen in de keuken’,

‘Kleurstoffen in snoepgoed’, ‘Hoe ziet DNA van fruit eruit?’, ‘Pasdarm, he-

vel en drukfontein’. De proeven kunnen individueel, per twee, als hoe-

kenwerk of klassikaal uitgevoerd worden naargelang het experiment.

Meer informatie over deze activiteit kan u vinden bij: Klimatica (p. 26).

Met de koffer in de klas en de handleiding kan een leerkracht deze inter-

actieve les in de klas geven. In zijn geheel duurt de les een 3-tal uren en

bestaat uit 5 delen. Spreiding over meerdere dagen is dus mogelijk.

Biogeniebox - derde graad

Duur: 1/2 dag

Prijs: 5 euro per week

Waarborg: 20 euro

CASH BIJ AFHALING

Leskoffer klimaatverandering - derde graad

Duur: 1/2 dag of spreiding over

meerdere dagen

Prijs: 5 euro per week

Waarborg: 20 euro

CASH BIJ AFHALING

7

De activiteit of ontlening is mogelijk in de maanden waarbij de vakken ge-

kleurd zijn.

De heide activiteiten zijn niet mogelijk in het voorjaar omdat wij tijdens het

broedseizoen de dieren op de heide met rust willen laten (*).

SEP OKT NOV DEC JAN FEB MAA APR MEI JUN

Paddenstoelentocht

Natuurspel rood

Natuurspel groen

Bodemonderzoek

Beekonderzoek

Klimatica

Tentoonstelling

Boom in zicht

Geitenmelker (*)

Vegers voor vlinders (*)

Houtkanten beleven

ACTIVITEITEN BEGELEID DOOR EEN NATUURGIDS

Overzicht per maand

ONTLENINGSKISTEN

SEP OKT NOV DEC JAN FEB MAA APR MEI JUN

Bomenkist

Waterkist

Bodemkist

BioGenieBox

Leskoffer klimaatverandering

8

37

Met een handleiding, achtergrondinformatie en

een waterkist onder de arm kunnen leerkrachten

deze activiteit zelfstandig doen.

Herkennen van waterplanten

Herkennen van waterdieren

Beekonderzoek (stroomsnelheid, temperatuur, geur en kleur van

het water,…)

Met een handleiding, achtergrondinformatie en een bodemkist onder de

arm kunnen leerkrachten deze activiteit zelfstandig doen.

Zoeken en determineren van bodemdiertjes

Belang van bodemdiertjes bij recyclage

Themaspelletjes

Waterkist - alle graden

Duur: 1/2 dag

Prijs: 5 euro per week

Waarborg: 20 euro

CASH BIJ AFHALING

Bodemkist - alle graden

Duur: 1/2 dag

Prijs: 5 euro per week

Waarborg: 20 euro

CASH BIJ AFHALING

36

Met de bomenkist kunt u het hele schooljaar, ook rondom de school, een

halve dag op bomentocht met de leerlingen. De bomenkist is een inte-

graal onderwijsproject, waarbij rekening is gehouden met de eindter-

men.

LEUKE en LEERZAME doe opdrachten!

Duur: 1/2 dag

Prijs: 5 euro per week

Waarborg: 20 euro

CASH BIJ AFHALING

Bomenkist - alle graden

Deze pakketten zijn voorzien van al het nodige materiaal, een duidelijke

handleiding en achtergrondinformatie voor de leerkracht. De leerkracht

kan er vrijwel onmiddellijk mee aan de slag.

Halen en terugbrengen van de uitleenpakketten gebeurt op afspraak.

Werkgroep Isis ziet erop toe dat alle pakketten in goede staat ontleend

worden. Bij het afhalen van het pakket raden we de lener aan het pak-

ket na te kijken en eventuele schade te melden. Meldingen achteraf

worden niet meer aanvaard.

Afhalen is enkel mogelijk na betaling van de waarborg. Bij het terugbren-

gen van het pakket wordt de waarborg terugbetaald als het pakket na-

gekeken is. Eventuele schade wordt verrekend.

Enkele afspraken

9

Na een bezoek aan onze zoogdieren tentoonstelling zullen niet alleen

de kinderen maar ook de volwassen begeleiders heel wat meer over

zoogdieren weten.

Het feit dat mensen ook zoogdieren zijn zal voor veel kinderen een

verrassing zijn.

Verder hopen we dat door dit project de kinderen zoogdieren beter

zullen begrijpen: waarom veel dieren zich niet zomaar laten zien,

waarom veel wilde zoogdieren zeldzaam zijn en waarom mensen de-

ze mooie dieren wat met rust moeten laten.

Periode: 18 januari tot 25 maart 2016

Locatie: NME centrum

Grote-Brogel

Duur: 2,5 uur

van 9u00 tot 11u30

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

De klas wordt in 5 groepen verdeeld.

4 BEGELEIDERS DOOR DE SCHOOL TE VOORZIEN (1 STE GRAAD)

‘ZOOGDIEREN… HOEZO?’

Foto: Theo van Vlierden

Tijdelijke tentoonstelling

10

Een bezoek aan de tentoonstelling met de klas loont de moeite. Op één

voormiddag doorlopen de kinderen, begeleid door een natuurgids, SPE-

LENDERWIJS en ACTIEF de 5 posten, en krijgen zo een brede bagage aan-

gaande het thema van de tentoonstelling.

VAN WOLF TOT HOND

Onze huisdieren zijn van oorsprong wilde dieren, die - vaak in een ver ver-

leden - door mensen tam zijn gemaakt. De verwantschap tussen wolf en

hond is nog steeds duidelijk maar er zijn ook flinke verschillen.

JONGEN

Zoogdierjongen starten hun leven niet allemaal op dezelfde manier.

Wordt het jong in een veilig nest geboren? Zo ja, dan is het pasgeboren

jong kaal, blind en hulpeloos. Zo nee, dan kan het al vrijwel meteen met

de moeder meelopen.

ETEN ZOALS JE GEBEKT BENT

Zoogdieren kunnen we indelen in vleeseters, planteneters en alleseters,

bijvoorbeeld de bunzing, het hert en de mens. Gebit en bek zijn duidelijk

anders in de drie groepen. Lichaamsbouw, voortbeweging en manier

van doen verschillen evenzeer. En natuurlijk betekent ander eten: ande-

re darmen en verschillende uitwerpselen.

OVERZICHT VAN DE 5 POSTEN VAN DE TENTOONSTELLING:

35

34

Vanuit een verhaal over 'Lei en de geitenmelker' neemt de gids de kin-

deren mee op de heide en leren zij de biotoop van de nachtzwaluw

kennen. Na een uitleg over het ontstaan komt ook het beheer van de

heide uitgebreid aan bod niet alleen met woorden maar ook met da-

den. Door het verhaal horen de kinderen hoe onze voorouders pro-

beerden te overleven op de heide; een mooi voorbeeld van duur-

zaamheid avant la lettre. De kinderen kruipen in de huid van de nacht-

zwaluw, de camouflage kampioen....

Periode: begin september tot

eind november

Locatie: heidegebied in de omgeving van de school

Duur: 3 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Met steun van en/of in samenwerking met:

Heidebeheer in de biotoop van de nachtzwaluw

‘OP ZOEK NAAR DE GEITENMELKER’

11

NACHTBRAKERS

Veel zoogdieren worden pas actief in de schemering of in het donker.

Zintuigen die daarbij goed van pas komen zijn: het gehoor, een scherpe

reuk en/of een gevoelige tastzin. Bij de eerste graad staat de egel cen-

traal. De andere graden bestuderen de vleermuis: het enige zoogdier

dat kan vliegen.

OPZIJ… OPZIJ … OPZIJ ...

Wij mensen moeten ruimte vrijlaten voor bepaalde dieren. Als we dat

niet doen, sterven ze uit. Elk dier heeft zijn plek nodig om voedsel te zoe-

ken, een partner te vinden en zich voort te planten. De das, de bever en

de mol komen aan bod en laten zien waarom de mens hen ruimte moet

gunnen.

Met steun van en/of in samenwerking met:

Foto: Wikipedia

12

Deze excursie is voor de leerlingen een ware ontdekkingstocht. Ze leren

hoe de natuur, met name de bomen, zich aanpassen aan de seizoe-

nen.

Ze leren kijken naar boomsilhouetten en schorsstructuur, hoogte en dik-

te, leeftijd en bladvorm. De leerlingen meten licht en geluid in en buiten

het bos. Ze zoeken naar bosbewoners en hun sporen.

Per graad op maat gesneden programma’s.

‘BOOM IN ZICHT’

Periode: half september tot eind oktober

begin april tot eind juni

Locatie: een geschikte locatie (bos) zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2 tot 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Bomentocht

33

In een echte mobiele bakoven (die naar de school komt) gaan de leer-

lingen de takkenbundels verbranden en hun eigen broodje bakken.

Intussen komen de thema’s CO2 neutraal, hernieuwbare energie, van

akker tot bakker, … aan bod.

Met steun van en/of in samenwerking met:

DEEL 2

Periode: begin december tot eind maart

Locatie: Bocholt

Duur: 2 x 3 uur

bv. van 9 uur tot 12 of 13 uur

Prijs: 7.5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Deze activiteit kan enkel geboekt worden indien de hele derde graad-

van één school deelneemt! (De mobiele bakoven kan niet voor slechts

één klas worden verplaatst.)

32

De leerlingen leren gericht kijken naar het landschap. Hoe zag het land-

schap er vroeger uit en wat zien we nu? Op welke manier zijn landbou-

wers vandaag de dag ook landschapsbouwers? De leerlingen mogen

zelf takkenbundels uit een houtkant oogsten en leren over het belang

van de houtkanten vroeger en nu.

ACTIVITEIT IN 2 DELEN

Houtkanten beleven - derde graad

DEEL 1

13

14

Periode: half september tot eind november

Locatie: een geschikt bos/park zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2 tot 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

‘Op een grote paddenstoel, rood met witte stippen, zat kabou-

ter Pinnemuts…’ Ieder van ons kent dit kinderliedje! Kabouter

Pinnemuts wipt zo hard op een paddenstoel dat die stuk gaat.

Dit is het begin van een heuse zoektocht naar een nieuwe

paddenstoel. Kabouter Pinnemuts neemt de kinderen mee op

zijn tocht.

Een ontroerend verhaal, prachtig geïllustreerd en met leerrijke

opdrachten. De kinderen gaan in de natuur op zoek naar pad-

denstoelen en ontdekken de geuren, kleuren, vormen en het

belang van zwammen.

‘OP EEN GROTE PADDENSTOEL’

©Vlaamse overheid, Departement Leefmilieu, Natuur en Energie

Paddenstoelentocht - eerste leerjaar

31

Locatie: Hamont-Achel

7 september t/m 25 september

Lommel

7 september t/m 25 september

Overpelt

5 oktober t/m 30 oktober

Hechtel-Eksel

5 oktober t/m 30 oktober

Duur: 2 x 3 tot 4 uur

bv. van 9 uur tot 12 of 13 uur

Prijs: 7.5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Ieder kind gaat met een eigen gemaakte borstel naar huis.

De kinderen gaan met de uitgestoken wortels van het pijpenstrootje bor-

stels (of vegers) maken. Dit is een oud lokaal gebruik dat nog maar wei-

nig gekend is. Terwijl tijdens het eerste deel spierkracht nodig is, is dit deel

eerder een kwestie van fijne motoriek en handvaardigheid.

De prijs van de borstel wordt besproken: Wat bracht een borstel vroeger

op?, Wat zou zo’n borstel nu moeten kosten?, Wat kost een borstel in de

winkel? Vanuit dit aspect komt men tot de problematiek van lage loon

landen, Noord-Zuid, kinderarbeid.

Met steun van en/of in samenwerking met:

DEEL 2

30

Vegers voor Vlinders is een heel mooi didactisch pakket dat perfect

kadert binnen het vak wereldoriëntatie ‘mens en natuur’ met links

naar geschiedenis, erfgoed, techniek, mens en maatschappij, taal,

wiskunde en vakoverschrijdende doelstellingen zoals samenwerken/

groepswerk, planning, taakverdeling…

De klas gaat naar de heide waar de gids hen de geschiedenis, de bio-

toop, de bedreigingen en het beheer leert kennen. Daarna volgt educa-

tief natuurbeheer: de kinderen gaan zelf het pijpenstrootje uitsteken.

DEEL 1

HEIDEACTIVITEIT IN 2 DELEN

Vegers voor vlinders - derde graad

15

Een ware ontdekkingstocht, prachtig geïllustreerd met mega

grote paddenstoelen.

De kinderen gaan de natuur in op zoek naar paddenstoelen

en ontdekken de geuren, kleuren, vormen en het belang van

de zwammen. Onderweg ontmoeten ze allerlei bosbewoners

die hen wegwijs maken in de wondere wereld der zwammen.

Periode: half september tot eind november

Locatie: een geschikt bos/park zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2 tot 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

©Vlaamse overheid, Departement Leefmilieu, Natuur en Energie

‘ZOEK DE ZWAM’

Paddenstoelentocht - tweede leerjaar

16

Na een korte inleiding worden de leerlingen in kleine groepjes

verdeeld (maximaal 6 kinderen per groepje). Elk groepje kinderen

gaat, voorzien van het nodige materiaal, zelf op zoek naar bo-

demdiertjes. Na het zoeken gaan de kinderen de gevangen bo-

demdiertjes observeren en proberen ze, aan de hand van een

zoekkaart, de diertjes te benoemen. Na de klassikale bespreking

worden er nog een aantal themaspelletjes ge-

speeld.

Kortom een hele BELEVING!

VOOR DEZE ACTIVITEIT ZIJN

EEN AANTAL EXTRA

BEGELEIDERS WENSELIJK!

Periode: half september tot eind oktober

begin april tot eind juni

Locatie: een geschikte locatie zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

‘VAN REGENWORM TOT RADIJS’

Bodemonderzoek - eerste graad

29

KLIMATICA is een interactieve les over de klimaatverandering.

Gedurende een voormiddag wordt de klas ingewijd in de we-

tenschap van de klimaatverandering, met al zijn zekerheden

en onzekerheden. De leerlingen krijgen een realistisch beeld

van dit wereldprobleem en leren hoe ze zelf het heft in han-

den kunnen nemen.

“Al die filmpjes waren heel inte-

ressant. Nu weet iedereen hoe

het voor de dieren en voor de

mensen in de andere landen is.

Ook weten we nu wat goed is

voor het broeikaseffect en wat

slecht is. Nu kan iedereen daar

aan werken. Ik vond het ge-

woon SUPER.”

(Reactie van een leerling)

Periode: begin november tot eind april

Locatie: een leslokaal in de school

digitale projectie van presentaties

en filmpjes moet mogelijk zijn

Duur: 2,5 uur tot 3 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Klimatica - derde graad

28

In kleine groepjes gaan de leerlingen de beek onderzoeken. Ze

onderzoeken de waterkwaliteit, ze berekenen de stroomsnelheid

van het water en maken een eigen waterzuiveringstation. Ze be-

studeren waterplanten en waterdieren.

Er wordt een rapport opgesteld dat een antwoord geeft op de

vraag: Is de beek gezond?

VOOR DEZE

ACTIVITEIT ZIJN

LAARZEN

NOODZAKELIJK!

Periode: half september tot eind oktober

begin april tot eind juni

Locatie: een geschikte locatie zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

‘IS DE BEEK GEZOND?’

©Foto: Theo Van Vlierden

Beekonderzoek - derde graad

17

Waterkoning Aqua heeft gehoord dat een verffabriek af-

valwater loost in één van zijn beken. Al de kleuren komen in de

beek terecht en de planten en dieren die in de beek leven gaan

dood. Hij vraagt de hulp van de kinderen om een waterrapport

op te stellen.

De leerlingen worden opgesplitst in twee groepen. Een gids be-

geleidt groep 1 bij het herkennen van waterplanten en –dieren.

De andere groep zal, onder begeleiding van een tweede gids,

aan de hand van opdrachten de beek onderzoeken op zijn ei-

genschappen. Na de pauze wisselen de groepen van post.

VOOR DEZE ACTIVITEIT ZIJN

2 EXTRA BEGELEIDERS EN

LAARZEN

NOODZAKELIJK!

Periode: half september tot eind oktober

begin april tot eind juni

Locatie: een geschikte locatie zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

‘HELP DE WATERKONING’

Beekonderzoek - eerste graad

18

27

Hoe ziet de grond onder onze voeten eruit? Met behulp van een

grondboor gaan de leerlingen van de derde graad als echte geo-

logen een bodemprofiel opstellen. De lokale grondsoort wordt be-

paald en aanwezige keien worden onder de loep genomen.

Als biologen gaan de leerlingen op zoek naar bodemdiertjes, er

wordt geobserveerd en gedetermineerd. Ook het belang van de

bodemdiertjes in de voedingsstoffenkringloop wordt uitgelegd.

‘DE GROND ONDER ONZE VOETEN’

Periode: half september tot eind oktober

begin april tot eind juni

Locatie: een geschikte locatie zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Bodemonderzoek - derde graad

26

NATUURSPEL groen

© Centrum Informatieve Spelen vzw

In het bos proberen de spelers zoveel mogelijk puzzelstukken te ver-

zamelen. Daarvoor voeren ze allerlei doe- en zoekopdrachten uit. Ze

ruiken aan bladeren, luisteren naar vogels, schudden aan bomen,

bootsen het geluid van een kikker na,…

De puzzel toont het beeldverhaal van de appel, die onze aarde

voorstelt. De spelers ervaren hoe schaars vruchtbare en bewoonba-

re aarde is.

Kortom, natuurspel groen is een uitdaging voor alle zintuigen.

Periode: half september tot eind november

begin april tot eind juni

Locatie: een geschikt bos zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2 tot 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Bosspel - derde graad

19

Periode: half september tot eind november

Locatie: een geschikt bos/park zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2 tot 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Met de vraag ‘wat schimmelt in het bos?’ probeert de gids de kinderen

nieuwsgierig te maken. Paddenstoelen behoren tot de schimmels, een

aparte groep levende organismen naast het planten- en het dierenrijk.

Tijdens de tocht ontdekken de kinderen aan de hand van actieve

werkvormen volgende punten: de ontwikkeling van spore tot padden-

stoel, de naamgeving, magische krachten en de rol van schimmels in

de voedselkringloop. De tocht eindigt met een geur– en smaakfestijn

waarbij de rol van schimmels in ons dagelijks leven duidelijk wordt.

‘WAT SCHIMMELT IN HET BOS?’

Paddenstoelentocht - tweede graad

20

NATUURSPEL ROOD

In het bos proberen de spelers zoveel mogelijk kwartetkaartjes te ver-

zamelen. Daarvoor voeren ze allerlei doe- en zoekopdrachten uit. Ze

ruiken aan bladeren, luisteren naar vogels, schudden aan bomen,

bootsen het geluid van een kikker na,…

Natuurspel rood brengt de kinderen in contact met de dieren, plan-

ten en voorwerpen in het bos. Ze ontdekken wat in het bos thuis-

hoort en wat niet (zoals afval bijvoorbeeld).

Kortom, natuurspel rood is een uitdaging voor alle zintuigen.

Periode: half september tot eind november

april tot eind juni

Locatie: een geschikt bos zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2 tot 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen © Centrum Informatieve Spelen vzw

Bosspel - tweede graad

25

Periode: half september tot eind november

Locatie: een geschikt bos/park zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2 tot 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Met de vraag ‘wat schimmelt in het bos?’ probeert de gids de kinderen

nieuwsgierig te maken. Paddenstoelen behoren tot de schimmels, een

aparte groep levende organismen naast het planten- en het dierenrijk.

Tijdens de tocht ontdekken de kinderen aan de hand van actieve

werkvormen volgende punten: de ontwikkeling van spore tot padden-

stoel, de naamgeving, magische krachten en de rol van schimmels in

de voedselkringloop. De tocht eindigt met een geur– en smaakfestijn

waarbij de rol van schimmels in ons dagelijks leven duidelijk wordt.

‘WAT SCHIMMELT IN HET BOS?’

Paddenstoelentocht - derde graad

24

21

Dat de bewoners van de bodem kampioen zijn in recyclage, dat is

wat de leerlingen leren bij deze activiteit. In kleine groepjes wordt

er gezocht naar bodemdiertjes, die, met behulp van een zoek-

kaart, op naam gebracht worden. De kringloop van de voedings-

stoffen wordt op het niveau van de leerlingen uitgelegd en erva-

ren. Ter afsluiting worden er nog een aantal themaspelletjes ge-

speeld.

Periode: half september tot eind oktober

begin april tot eind juni

Locatie: een geschikte locatie zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

‘DE RECYCLAGEKAMPIOEN’

Bodemonderzoek - tweede graad

22

Ongeveer 70% van de aarde bestaat uit water. Al dat wa-

ter ziet er niet hetzelfde uit. Het grootste deel van het water is

vloeibaar en stroomt in zeeën, rivieren en beken. Maar hoe zit

het met het water in onze beek?

De leerlingen worden opgesplitst in twee groepen. Een gids be-

geleidt groep 1 bij het herkennen van waterplanten en –dieren.

Groep 2 zal onder begeleiding van een tweede gids aan de

hand van opdrachten de beek onderzoeken op zijn eigenschap-

pen. Na de pauze wisselen de groepen van post.

VOOR DEZE

ACTIVITEIT ZIJN

LAARZEN

NOODZAKELIJK!

Periode: half september tot eind oktober

begin april tot eind juni

Locatie: een geschikte locatie zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

‘STA EENS STIL BIJ DE BEEK’

Beekonderzoek - tweede graad

23

Vanuit een verhaal over 'Lei en de geitenmelker' neemt de gids de kin-

deren mee op de heide en leren zij de biotoop van de nachtzwaluw

kennen. Na een uitleg over het ontstaan komt ook het beheer van de

heide uitgebreid aan bod niet alleen met woorden maar ook met da-

den. Door het verhaal horen de kinderen hoe onze voorouders pro-

beerden te overleven op de heide; een mooi voorbeeld van duur-

zaamheid avant la lettre. De kinderen kruipen in de huid van de nacht-

zwaluw, de camouflage kampioen....

Periode: begin september tot eind november

Locatie: heidegebied in de omgeving van de school

Duur: 3 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Met steun van en/of in samenwerking met:

‘OP ZOEK NAAR DE GEITENMELKER’

Heidebeheer in de biotoop van de nachtzwaluw - 4de leerjaar