44
NATUUR-& MILIEU- EDUCATIE © Foto: Geert Stevens Scholenbrochure 2016-2017 L A R E G O N D E R W IJ S

Scholenbrochure%202016 2017 lager

Embed Size (px)

DESCRIPTION

http://www.werkgroepisis.be/images/uploads/Scholenbrochure%202016-2017-LAGER.pdf

Citation preview

NATUUR-& MILIEU- EDUCATIE

© Foto: Geert Stevens

Scholenbrochure 2016-2017

L

A

R

E

G

O N D E R W IJ S

2

Help Werkgroep Isis overleven en word lid!

Door lid te worden tonen leerkrachten dat zij de werking en de educatie-

ve missie van Werkgroep Isis steunen. Het lidmaatschap is persoonlijk en

leerkrachten krijgen op hun privé adres voortaan meer info over onze ac-

tiviteiten voor klassen, gezinnen en volwassenen.

Scholen die hun leerkrachten willen motiveren om lid te worden bij Werk-

groep Isis, bedanken we door een gratis activiteit aan te bieden. Boven-

dien motiveren sommige scholen ook natuurouders en leden van de ou-

dervereniging om lid te worden, wat we natuurlijk toejuichen want Werk-

groep Isis heeft op permanente basis minimum 600 leden nodig om ons

draagvlak aan te tonen.

3

Hoe gaan we te werk?

U krijgt eind augustus een document dat u op uw personeelsverga-

deringen kan gebruiken. Hierop kunnen leerkrachten die lid willen

worden van Werkgroep Isis hun naam, adres en e-mailadres opge-

ven.

U mailt ons deze lijst of u stuurt een kopie hiervan waarna wij u de

gratis activiteit kunnen aanbieden.

Wij contacteren u hoe het ingezamelde lidgeld wordt overge-

maakt.

Gratis activiteit:

15 personen verbonden met uw school worden persoonlijk lid aan 3

euro lidgeld = 1 GRATIS ACTIVITEIT = de interactieve tentoonstelling

in de periode januari-april met 5 workshop hoeken

30 personen verboden met uw school worden persoonlijk lid aan 3

euro lidgeld = 2 ACTIVITEITEN GRATIS = de interactieve tentoonstel-

ling + een activiteit naar keuze

Graag lichten we toe waarom we de interactieve tentoonstelling zo pro-

moten. Onze ‘vaste bezoekers’ zijn altijd bijzonder tevreden over de on-

derwerpen en de methodiek, daarom willen we de andere ’niet bezoe-

kers’ motiveren om hiervoor te kiezen.

Onze gidsen zijn tijdens het voorjaar en najaar dat we veldwerk doen in

de buurt van de scholen voor 99% bezet, terwijl wij voor de tentoonstel-

ling nog ruimte hebben voor nieuwe klassen.

De lijnbus stopt voor de deur, u kunt het bezoek aan onze tentoonstelling

dus combineren met het leren nemen van de bus. Iets wat we aanmoe-

digen vanwege het duurzame aspect van openbaar vervoer.

Mocht het voor uw school niet mogelijk zijn om de tentoonstelling te be-

zoeken, dan overleggen we welke activiteit past bij uw werking.

Contacteer ons voor overleg. U vindt onze gegevens op de achterkant

van deze scholenbrochure.

4

Overzicht per maand 6

Aanbod alle graden 8

Tijdelijke tentoonstelling ‘Kom kijken op de hei’ 9

Programma tentoonstelling 10

Bomentocht ‘Boom in zicht’ 12

Aanbod eerste graad 13

Paddenstoelentocht ‘Op een grote paddenstoel’ 14

Paddenstoelentocht ‘Zoek de zwam’ 15

Bodemonderzoek ‘Van regenworm tot radijs’ 16

Beekonderzoek ‘Help de waterkoning’ 17

Aanbod tweede graad 18

Het bos door de ogen van… **NIEUWE ACTIVITEIT** 19

Paddenstoelentocht ‘Wat schimmelt in het bos?’ 20

Natuurspel rood 21

Bodemonderzoek ‘De recyclagekampioen’ 22

Beekonderzoek ‘Sta eens stil bij de beek’ 23

Heidebeheer ‘Op zoek naar de geitenmelker’ 24

Aanbod derde graad 25

Paddenstoelentocht ‘Wat schimmelt in het bos?’ 26

Natuurspel groen 27

Inhoudsopgave

5

Bodemonderzoek ‘De grond onder onze voeten’ 28

Beekonderzoek ‘Is de beek gezond?’ 29

Vegers voor vlinders 30

Houtkanten beleven 32

Heidebeheer ‘Op zoek naar de geitenmelker’ 34

Klimatica 35

Aanbod uitleenpakketten 36

Bomenkist 37

Waterkist 38

Bodemkist 38

Biogeniebox 39

Leskoffer klimaatverandering 39

Bus gratis met je klas naar het NME centrum 40

Hoe reserveren? 42

Voor het buitengewoon onderwijs zijn de doelklassen

indicatief voor het denkniveau waarop gewerkt wordt.

Aanpassingen per klas of per groep zijn altijd mogelijk!

6

De activiteit of ontlening is mogelijk in de maanden waarbij de vakken ge-

kleurd zijn.

De heide activiteiten zijn niet mogelijk in het voorjaar omdat wij tijdens het

broedseizoen de dieren op de heide met rust willen laten (*).

SEP OKT NOV DEC JAN FEB MAA APR MEI JUN

Paddenstoelentocht

Natuurspel rood

Natuurspel groen

Bodemonderzoek

Beekonderzoek

Klimatica

Tentoonstelling

Boom in zicht

Geitenmelker (*)

Vegers voor vlinders (*)

Houtkanten beleven

Het bos door de ogen

ACTIVITEITEN BEGELEID DOOR EEN NATUURGIDS

O v e r z i c h t p e r m a a n d

7

ONTLENINGSKISTEN

SEP OKT NOV DEC JAN FEB MAA APR MEI JUN

Bomenkist

Waterkist

Bodemkist

BioGenieBox

Leskoffer klimaatverandering

8

Aanbod

alle graden

9

Oernatuur bestaat niet in België, aan alle natuurgebieden zijn men-

senhanden te pas gekomen. Toch neemt de heide een bijzondere

plaats in. Heide is namelijk een cultuurlandschap.

Bij een wandeling over de heide is de sfeer van vroeger nog een

beetje te proeven. Een project over de heide betekent dus een stukje

historie, en daarnaast een blik op een bijzonder landschap waarin op

natuurgebeid heel veel te beleven is.

Periode: 16 januari tot 31 maart 2017

Locatie: NME centrum

Grote-Brogel

Duur: 2,5 uur

van 9u00 tot 11u30

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

De klas wordt in 5 groepen verdeeld.

4 BEGELEIDERS DOOR DE SCHOOL TE VOORZIEN (1 STE GRAAD)

‘Kom kijken op de hei’

Foto: Chris Hornung

Tijdelijke tentoonstelling

10

Een bezoek aan de tentoonstelling met de klas loont de moeite. Op één

voormiddag doorlopen de kinderen, begeleid door een natuurgids, SPE-

LENDERWIJS en ACTIEF de 5 posten, en krijgen zo een brede bagage aan-

gaande het thema van de tentoonstelling.

WERKEN VOOR DE HEI

Iets meer dan een eeuw geleden was de hei onderdeel van het land-

bouwsysteem op de zandgronden, tegenwoordig is het natuur. Een hei-

develd blijft alleen bestaan als het onderhouden wordt. Dit kan door be-

grazen, plaggen, maaien en/of branden.

BLIJ MET HEI

Zowel op droge als natte grond kan een heideveld ontstaan maar de

manier waarop dat gebeurt verschilt enorm. Struikheide groeit op droge

en vochtige plaatsen, dopheide alleen waar het nat is. Enkele bijzondere

planten die op de heide voorkomen worden besproken.

ROVERS OP PAD

Langs de paden van de hei houden zich allerlei insecten op die een ro-

versbestaan leiden. Hun ondergrondse holletjes verraden zich voorname-

lijk door de gekleurde hoopjes zand op het pad.

OVERZICHT VAN DE 5 POSTEN VAN DE TENTOONSTELLING:

dopheide

11

VAN VEN EN VEEN

Heidevelden en vennen horen bij elkaar. Vennen zijn ontstaan door

uitstuiving, of uit de loop van een voormalige beek of rivier. Moerassige

gebieden waarin veenmos groeit kunnen overgaan in veengebieden.

Hieruit is in het verleden massaal turf gewonnen. Enkele diersoorten die

zich in en om het ven thuis voelen komen aan bod.

MMM… LEKKER SNOEPEN

Struikheide en dopheide zijn voedsel voor allerlei dieren, van schapen tot

insecten. Elk dier is op zijn eigen manier aangepast om van de heide te

kunnen eten, en heeft vaak voorkeur voor bepaalde delen van de plant.

Niet alleen dieren eten van de heide, ook planten en schimmels doen

dat.

Met steun van en/of in samenwerking met:

Foto: Frits Bink

Heidehaantje

12

Deze excursie is voor de leerlingen een ware ontdekkingstocht. Ze leren

hoe de natuur, met name de bomen, zich aanpassen aan de seizoe-

nen.

Ze leren kijken naar boomsilhouetten en schorsstructuur, hoogte en dik-

te, leeftijd en bladvorm. De leerlingen meten licht en geluid in en buiten

het bos. Ze zoeken naar bosbewoners en hun sporen.

Per graad op maat gesneden programma’s.

‘BOOM IN ZICHT’

Periode: half september tot eind oktober

begin april tot eind juni

Locatie: een geschikte locatie (bos) zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2 tot 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

B o m e n t o c h t

13

Aanbod

eerste graad

14

Periode: half september tot eind november

Locatie: een geschikt bos/park zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2 tot 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

‘Op een grote paddenstoel, rood met witte stippen, zat kabou-

ter Pinnemuts…’ Ieder van ons kent dit kinderliedje! Kabouter

Pinnemuts wipt zo hard op een paddenstoel dat die stuk gaat.

Dit is het begin van een heuse zoektocht naar een nieuwe

paddenstoel. Kabouter Pinnemuts neemt de kinderen mee op

zijn tocht.

Een ontroerend verhaal, prachtig geïllustreerd en met leerrijke

opdrachten. De kinderen gaan in de natuur op zoek naar pad-

denstoelen en ontdekken de geuren, kleuren, vormen en het

belang van zwammen.

‘OP EEN GROTE PADDENSTOEL’

©Vlaamse overheid, Departement Leefmilieu, Natuur en Energie

Paddenstoelentocht - eerste leerjaar

15

Een ware ontdekkingstocht, prachtig geïllustreerd met mega

grote paddenstoelen.

De kinderen gaan de natuur in op zoek naar paddenstoelen

en ontdekken de geuren, kleuren, vormen en het belang van

de zwammen. Onderweg ontmoeten ze allerlei bosbewoners

die hen wegwijs maken in de wondere wereld der zwammen.

Periode: half september tot eind november

Locatie: een geschikt bos/park zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2 tot 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

©Vlaamse overheid, Departement Leefmilieu, Natuur en Energie

‘ZOEK DE ZWAM’

Paddenstoelentocht - tweede leerjaar

16

Na een korte inleiding worden de leerlingen in kleine groepjes

verdeeld (maximaal 6 kinderen per groepje). Elk groepje kinderen

gaat, voorzien van het nodige materiaal, zelf op zoek naar bo-

demdiertjes. Na het zoeken gaan de kinderen de gevangen bo-

demdiertjes observeren en proberen ze, aan de hand van een

zoekkaart, de diertjes te benoemen. Na de klassikale bespreking

worden er nog een aantal themaspelletjes gespeeld.

Kortom een hele BELEVING!

VOOR DEZE ACTIVITEIT ZIJN

EEN AANTAL EXTRA

BEGELEIDERS WENSELIJK!

Periode: half september tot eind oktober

begin april tot eind juni

Locatie: een geschikte locatie zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

‘VAN REGENWORM TOT RADIJS’

Bodemonderzoek - eerste graad

17

Waterkoning Aqua heeft gehoord dat een verffabriek afvalwater

loost in één van zijn beken. Al de kleuren komen in de beek te-

recht en de planten en dieren die in de beek leven gaan dood.

Hij vraagt de hulp van de kinderen om een waterrapport op te

stellen.

De leerlingen worden opgesplitst in twee groepen. Een gids be-

geleidt groep 1 bij het herkennen van waterplanten en –dieren.

De andere groep zal, onder begeleiding van een tweede gids,

aan de hand van opdrachten de beek onderzoeken op zijn ei-

genschappen. Na de pauze wisselen de groepen van post.

VOOR DEZE ACTIVITEIT ZIJN

2 EXTRA BEGELEIDERS EN

LAARZEN

NOODZAKELIJK!

Periode: half september tot eind oktober

begin april tot eind juni

Locatie: een geschikte locatie zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

‘HELP DE WATERKONING’

Beekonderzoek - eerste graad

18

Aanbod

tweede graad

19

Het bos door de ogen van…

tweede graad

De leerlingen zetten tijdens de wandeling telkens een ander masker

op. Ze kruipen in de rol van kunstenaar, hond, loofboom, pissebed,

boswachter,… Zo bekijken ze het bos telkens door ander ogen. Ze

OBSERVEREN het bos, leven zich in, gebruiken hun FANTASIE en CRE-

ATIVITEIT. Ze ONTDEKKEN VERBANDEN tussen de bosbewoners, het

belang van het bos als leefruimte voor planten en dieren en het nut

van het bos voor de mens.

De kinderen zoeken naar tips om te zorgen voor een DUURZAME toe-

komst van het bos...

Periode: half september tot half november

begin april tot eind juni

Locatie: een geschikt bos/park zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2 tot 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro

NIEUWE ACTIVITEIT

OVER

DUURZAAMHEID

©Vlaamse overheid, Departement Leefmilieu, Natuur en Energie

20

Periode: half september tot eind november

Locatie: een geschikt bos/park zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2 tot 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Met de vraag ‘wat schimmelt in het bos?’ probeert de gids de kinderen

nieuwsgierig te maken. Paddenstoelen behoren tot de schimmels, een

aparte groep levende organismen naast het planten- en het dierenrijk.

Tijdens de tocht ontdekken de kinderen aan de hand van actieve

werkvormen volgende punten: de ontwikkeling van spore tot padden-

stoel, de naamgeving, magische krachten en de rol van schimmels in

de voedselkringloop. De tocht eindigt met een geur– en smaakfestijn

waarbij de rol van schimmels in ons dagelijks leven duidelijk wordt.

‘WAT SCHIMMELT IN HET BOS?’

Paddenstoelentocht - tweede graad

21

NATUURSPEL ROOD

In het bos proberen de spelers zoveel mogelijk kwartetkaartjes te ver-

zamelen. Daarvoor voeren ze allerlei doe- en zoekopdrachten uit. Ze

ruiken aan bladeren, luisteren naar vogels, schudden aan bomen,

bootsen het geluid van een kikker na,…

Natuurspel rood brengt de kinderen in contact met de dieren, plan-

ten en voorwerpen in het bos. Ze ontdekken wat in het bos thuis-

hoort en wat niet (zoals afval bijvoorbeeld).

Kortom, natuurspel rood is een uitdaging voor alle zintuigen.

Periode: half september tot eind november

april tot eind juni

Locatie: een geschikt bos zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2 tot 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen © Centrum Informatieve Spelen vzw

Bosspel - tweede graad

22

Dat de bewoners van de bodem kampioen zijn in recyclage, dat is

wat de leerlingen leren bij deze activiteit. In kleine groepjes wordt

er gezocht naar bodemdiertjes, die, met behulp van een zoek-

kaart, op naam gebracht worden. De kringloop van de voedings-

stoffen wordt op het niveau van de leerlingen uitgelegd en erva-

ren. Ter afsluiting worden er nog een aantal themaspelletjes ge-

speeld.

Periode: half september tot eind oktober

begin april tot eind juni

Locatie: een geschikte locatie zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

‘DE RECYCLAGEKAMPIOEN’

Bodemonderzoek - tweede graad

23

Ongeveer 70% van de aarde bestaat uit water. Al dat wa-

ter ziet er niet hetzelfde uit. Het grootste deel van het water is

vloeibaar en stroomt in zeeën, rivieren en beken. Maar hoe zit

het met het water in onze beek?

De leerlingen worden opgesplitst in twee groepen. Een gids be-

geleidt groep 1 bij het herkennen van waterplanten en –dieren.

Groep 2 zal onder begeleiding van een tweede gids aan de

hand van opdrachten de beek onderzoeken op zijn eigenschap-

pen. Na de pauze wisselen de groepen van post.

VOOR DEZE

ACTIVITEIT ZIJN

LAARZEN

NOODZAKELIJK!

Periode: half september tot eind oktober

begin april tot eind juni

Locatie: een geschikte locatie zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

‘STA EENS STIL BIJ DE BEEK’

Beekonderzoek - tweede graad

24

Vanuit een verhaal over 'Lei en de geitenmelker' neemt de gids de kin-

deren mee op de heide en leren zij de biotoop van de nachtzwaluw

kennen. Na een uitleg over het ontstaan komt ook het beheer van de

heide uitgebreid aan bod niet alleen met woorden maar ook met da-

den. Door het verhaal horen de kinderen hoe onze voorouders pro-

beerden te overleven op de heide; een mooi voorbeeld van duur-

zaamheid avant la lettre. De kinderen kruipen in de huid van de nacht-

zwaluw, de camouflage kampioen....

Periode: begin september tot eind november

Locatie: heidegebied in de omgeving van de school

Duur: 3 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Met steun van en/of in samenwerking met:

‘OP ZOEK NAAR DE GEITENMELKER’

Heidebeheer in de biotoop

van de nachtzwaluw - 4de leerjaar

25

Aanbod

derde graad

26

Periode: half september tot eind november

Locatie: een geschikt bos/park zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2 tot 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Met de vraag ‘wat schimmelt in het bos?’ probeert de gids de kinderen

nieuwsgierig te maken. Paddenstoelen behoren tot de schimmels, een

aparte groep levende organismen naast het planten- en het dierenrijk.

Tijdens de tocht ontdekken de kinderen aan de hand van actieve

werkvormen volgende punten: de ontwikkeling van spore tot padden-

stoel, de naamgeving, magische krachten en de rol van schimmels in

de voedselkringloop. De tocht eindigt met een geur– en smaakfestijn

waarbij de rol van schimmels in ons dagelijks leven duidelijk wordt.

‘WAT SCHIMMELT IN HET BOS?’

Paddenstoelentocht - derde graad

27

NATUURSPEL groen

© Centrum Informatieve Spelen vzw

In het bos proberen de spelers zoveel mogelijk puzzelstukken te ver-

zamelen. Daarvoor voeren ze allerlei doe- en zoekopdrachten uit. Ze

ruiken aan bladeren, luisteren naar vogels, schudden aan bomen,

bootsen het geluid van een kikker na,…

De puzzel toont het beeldverhaal van de appel, die onze aarde

voorstelt. De spelers ervaren hoe schaars vruchtbare en bewoonba-

re aarde is.

Kortom, natuurspel groen is een uitdaging voor alle zintuigen.

Periode: half september tot eind november

begin april tot eind juni

Locatie: een geschikt bos zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2 tot 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Bosspel - derde graad

28

Hoe ziet de grond onder onze voeten eruit? Met behulp van een

grondboor gaan de leerlingen van de derde graad als echte geo-

logen een bodemprofiel opstellen. De lokale grondsoort wordt be-

paald en aanwezige keien worden onder de loep genomen.

Als biologen gaan de leerlingen op zoek naar bodemdiertjes, er

wordt geobserveerd en gedetermineerd. Ook het belang van de

bodemdiertjes in de voedingsstoffenkringloop wordt uitgelegd.

‘DE GROND ONDER ONZE VOETEN’

Periode: half september tot eind oktober

begin april tot eind juni

Locatie: een geschikte locatie zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Bodemonderzoek - derde graad

29

In kleine groepjes gaan de leerlingen de beek onderzoeken. Ze

onderzoeken de waterkwaliteit, ze berekenen de stroomsnelheid

van het water en maken een eigen waterzuiveringstation. Ze be-

studeren waterplanten en waterdieren.

Er wordt een rapport opgesteld dat een antwoord geeft op de

vraag: Is de beek gezond?

VOOR DEZE

ACTIVITEIT ZIJN

LAARZEN

NOODZAKELIJK!

Periode: half september tot eind oktober

begin april tot eind juni

Locatie: een geschikte locatie zo dicht mogelijk bij de school

Duur: 2,5 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

‘IS DE BEEK GEZOND?’

©Foto: Theo Van Vlierden

Beekonderzoek - derde graad

30

Vegers voor Vlinders is een heel mooi didactisch pakket dat perfect

kadert binnen het vak wereldoriëntatie ‘mens en natuur’ met links

naar geschiedenis, erfgoed, techniek, mens en maatschappij, taal,

wiskunde en vakoverschrijdende doelstellingen zoals samenwerken/

groepswerk, planning, taakverdeling…

De klas gaat naar de heide waar de gids hen de geschiedenis, de bio-

toop, de bedreigingen en het beheer leert kennen. Daarna volgt educa-

tief natuurbeheer: de kinderen gaan zelf het pijpenstrootje uitsteken.

DEEL 1

HEIDEACTIVITEIT IN 2 DELEN

Vegers voor vlinders - derde graad

31

Locatie: Hamont-Achel

5 september t/m 23 september

Lommel

5 september t/m 23 september

Overpelt

3 oktober t/m 28 oktober

Hechtel-Eksel

3 oktober t/m 28 oktober

Duur: 2 x 3 uur

bv. van 9 uur tot 12 uur

Prijs: 7.5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Ieder kind gaat met een eigen gemaakte borstel naar huis.

De kinderen gaan met de uitgestoken wortels van het pijpenstrootje bor-

stels (of vegers) maken. Dit is een oud lokaal gebruik dat nog maar wei-

nig gekend is. Terwijl tijdens het eerste deel spierkracht nodig is, is dit deel

eerder een kwestie van fijne motoriek en handvaardigheid.

De prijs van de borstel wordt besproken: Wat bracht een borstel vroeger

op?, Wat zou zo’n borstel nu moeten kosten?, Wat kost een borstel in de

winkel? Vanuit dit aspect komt men tot de problematiek van lage loon

landen, Noord-Zuid, kinderarbeid.

Met steun van en/of in samenwerking met:

DEEL 2

32

Iedereen vindt houtkanten maar gewoontjes, maar niets is minder waar.

Leerlingen denken na over de functies van houtkanten en hun belang

voor planten en dieren. Bovendien kunnen we hout oogsten uit houtkan-

ten, hout is een hernieuwbare en klimaatneutrale energiebron. De leerlin-

gen leren over het verschil in CO2 opslag in hout en fossiele brandstoffen.

Deze module gaat dus over geschiedenis, natuur en milieu.

ACTIVITEIT IN 2 DELEN

Houtkanten beleven - derde graad

DEEL 1

33

In een echte mobiele bakoven (die naar de school komt) gaan de leer-

lingen de takkenbundels verbranden en hun eigen broodje bakken.

Terwijl het deeg rijst krijgen de leerlingen inzicht in het traject van akker

tot brood, graansoorten, de functie van gist,...

Met steun van en/of in samenwerking met:

DEEL 2

Periode: begin december tot eind maart

Locatie: in onderling overleg

Duur: 2 x 3 uur

bv. van 9 uur tot 12 uur

Prijs: 7.5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Deze activiteit kan enkel geboekt worden indien de hele derde graad

van één school deelneemt! (De mobiele bakoven kan niet voor slechts

één klas worden verplaatst.)

Gelieve een werkruimte

te voorzien om

deeg te maken!

34

Vanuit een verhaal over 'Lei en de geitenmelker' neemt de gids de kin-

deren mee op de heide en leren zij de biotoop van de nachtzwaluw

kennen. Na een uitleg over het ontstaan komt ook het beheer van de

heide uitgebreid aan bod niet alleen met woorden maar ook met da-

den. Door het verhaal horen de kinderen hoe onze voorouders pro-

beerden te overleven op de heide; een mooi voorbeeld van duur-

zaamheid avant la lettre. De kinderen kruipen in de huid van de nacht-

zwaluw, de camouflage kampioen....

Periode: begin september tot eind november

Locatie: heidegebied in de omgeving van de school

Duur: 3 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Met steun van en/of in samenwerking met:

Heidebeheer in de biotoop van de nachtzwaluw - derde graad

‘OP ZOEK NAAR DE GEITENMELKER’

35

KLIMATICA is een interactieve les over de klimaatverandering.

Gedurende een voormiddag wordt de klas ingewijd in de we-

tenschap van de klimaatverandering, met al zijn zekerheden

en onzekerheden. De leerlingen krijgen een realistisch beeld

van dit wereldprobleem en leren hoe ze zelf het heft in han-

den kunnen nemen.

“Al die filmpjes waren heel inte-

ressant. Nu weet iedereen hoe

het voor de dieren en voor de

mensen in de andere landen is.

Ook weten we nu wat goed is

voor het broeikaseffect en wat

slecht is. Nu kan iedereen daar

aan werken. Ik vond het ge-

woon SUPER.”

(Reactie van een leerling)

Periode: begin november tot eind april

Locatie: een leslokaal in de school

digitale projectie van presentaties

en filmpjes moet mogelijk zijn

Duur: 2,5 uur tot 3 uur

aanvang mogelijk vanaf 9 uur

Prijs: 2,5 euro per kind

maximum 25 leerlingen

Klimatica - derde graad

36

Aanbod

uitleenpakketten

37

Met de bomenkist kunt u het hele schooljaar, ook rondom de school, een

halve dag op bomentocht met de leerlingen. De bomenkist is een inte-

graal onderwijsproject, waarbij rekening is gehouden met de eindter-

men.

LEUKE en LEERZAME doe opdrachten!

Duur: 1/2 dag

Prijs: 5 euro per week

Waarborg: 20 euro

CASH BIJ AFHALING

Bomenkist - alle graden

Deze pakketten zijn voorzien van al het nodige materiaal, een duidelijke

handleiding en achtergrondinformatie voor de leerkracht. De leerkracht

kan er vrijwel onmiddellijk mee aan de slag.

Halen en terugbrengen van de uitleenpakketten gebeurt op afspraak.

Werkgroep Isis ziet erop toe dat alle pakketten in goede staat ontleend

worden. Bij het afhalen van het pakket raden we de lener aan het pak-

ket na te kijken en eventuele schade te melden. Meldingen achteraf

worden niet meer aanvaard.

Afhalen is enkel mogelijk na betaling van de waarborg. Bij het terugbren-

gen van het pakket wordt de waarborg terugbetaald als het pakket na-

gekeken is. Eventuele schade wordt verrekend.

Enkele afspraken

38

Met een handleiding, achtergrondinformatie en een waterkist onder de

arm kunnen leerkrachten deze activiteit zelfstandig doen.

Herkennen van waterplanten

Herkennen van waterdieren

Beekonderzoek (stroomsnelheid, temperatuur, geur en kleur van

het water,…)

Met een handleiding, achtergrondinformatie en een bodemkist onder de

arm kunnen leerkrachten deze activiteit zelfstandig doen.

Zoeken en determineren van bodemdiertjes

Belang van bodemdiertjes bij recyclage

Themaspelletjes

Waterkist - alle graden

Duur: 1/2 dag

Prijs: 5 euro per week

Waarborg: 20 euro

CASH BIJ AFHALING

Bodemkist - alle graden

Duur: 1/2 dag

Prijs: 5 euro per week

Waarborg: 20 euro

CASH BIJ AFHALING

39

De BioGenieBox is ontwikkeld door Technopolis en Genzyme om kinderen

van de derde graad op een toffe manier te laten kennismaken met we-

tenschap. De box bevat 4 proeven: ‘Zuren en basen in de keuken’,

‘Kleurstoffen in snoepgoed’, ‘Hoe ziet DNA van fruit eruit?’, ‘Pasdarm, he-

vel en drukfontein’. De proeven kunnen individueel, per twee, als hoe-

kenwerk of klassikaal uitgevoerd worden naargelang het experiment.

Meer informatie over deze activiteit kan u vinden bij: Klimatica (p. 35).

Met de koffer in de klas en de handleiding kan een leerkracht deze inter-

actieve les in de klas geven. In zijn geheel duurt de les een 3-tal uren en

bestaat uit 5 delen. Spreiding over meerdere dagen is dus mogelijk.

Biogeniebox - derde graad

Duur: 1/2 dag

Prijs: 5 euro per week

Waarborg: 20 euro

CASH BIJ AFHALING

Leskoffer klimaatverandering - derde

Duur: 1/2 dag of spreiding over

meerdere dagen

Prijs: 5 euro per week

Waarborg: 20 euro

CASH BIJ AFHALING

40

combineer NATUUREDUCATIE met VERKEERSEDUCATIE

VOORWAARDEN:

Je school is een MOS school en is in het bezit van een MOS-pas.

Je vertrekt met je klas na 9 uur en komt terug voor 15u30.

Maximum 30 personen.

Je maakt gebruik van de normale dienstregeling van De Lijn (dus

geen versterkingsritten).

Het betreft een bezoek aan een MOS-schakel.

Op voorhand een digitaal aanvraagformulier invullen en sturen

naar je MOS begeleider van PNC. Hij stuurt dit door naar De Lijn.

HOE STIPPEL JE DE REISWEG UIT?

Via de website www.delijn.be

Bel de Lijninfo op het nummer 070/220 200

Doe dit eventueel samen met de leerlingen. Op die manier werk je alvast

aan een eindterm binnen Wereldoriëntatie.

CONTACTGEGEVENS MOS van PNC

(Provinciaal Natuur Centrum)

011/26.54.91

[email protected]

Bus gratis naar het NME centrum

41

Hoe het NME centrum te Grote-Brogel bereiken met het open-

baar vervoer?

Haltes van bussen van De Lijn kort bij het centrum:

Halte Grote-Brogel Kiosk

Lijn 13 Hasselt-Bree

Lijn 48 Neerpelt/Hamont-Hasselt

Halte Kerk

Lijn 13 Hasselt-Bree

Lijn 48 Neerpelt/Hamont-Hasselt

Telkens moet men na het uitstappen richting kerk wandelen. Het NME

centrum ligt naast de kerk.

Wij passen graag de uren van de activiteiten aan in functie van de

busuren. Laat het ons weten bij de reservaties.

42

Hoe reserveren?

Via onze website: www.werkgroepisis.be

Of per mail: [email protected]

met vermelding van:

Naam van de activiteit

Datum & aanvangsuur van de gewenste activi-

teit

Leerjaar en aantal leerlingen

Naam & adres & mailadres van de school

Naam & telefoonnummer & mailadres van de leerkracht

BEVESTIGING

Onmiddellijk na de reservatie ont-

vangt zowel DE SCHOOL als DE

LEERKRACHT een mail ter bevesti-

ging van de reservatie.

PRAKTISCHE AFSPRAKEN

Uiterlijk 2 weken voor de activiteit

ontvangt zowel de school als de

leerkracht een mail met praktische

afspraken rond de activiteit.

RESERVEREN voor schooljaar 2016-2017 is mogelijk vanaf

de laatste week van augustus.

VOOR AL ONZE ACTIVITEITEN & ONTLENINGEN DIEN

JE OP VOORHAND TE RESERVEREN

43

ANNULATIES

Na reservatie is annulatie mogelijk tot 2 maanden voor

de datum van de activiteit.

Bij annulatie na de gestelde termijn zijn wij verplicht de school een be-

drag aan te rekenen van 40 euro per activiteit.

Annulatie wegens slechte weersomstandigheden kan in overleg met

Werkgroep Isis. Het secretariaat is ‘s morgens vanaf 8 uur bereikbaar.

Raadpleeg altijd eerst www.buienradar.be

De school is verantwoordelijk voor:

Goede en voldoende begeleiding

Het ordelijk verlopen van de activiteit

De groepsindeling

Geschikte kleding voor de leerlingen (laarzen, regenpak,…)

Meenemen van eigen afval

Tekencontrole bij de kinderen na afloop

44

www.werkgroepisis.be

Werkgroep Isis vzw

Dorpsstraat 8 bus 1

3990 Grote-Brogel (Peer)

011/633705

[email protected]

Deze brochure is met de grootste zorg samengesteld.

Toch kunnen er fouten insluipen. Onze excuses hiervoor.

De recentste versie van deze scholenbrochure kan u vinden

op de website: www.werkgroepisis.be