Selders - Inagro · 2015. 5. 12. · 2 Normale teelt - bestemming verse markt en industrie .....35 HOOFDSTUK II - STIKSTOFBEMESTING ... Dit verslag beschrijft de resultaten van het

Selders

Overzicht van het onderzoek 2011 Wetenschappelijk verslag

Selders

Overzicht van het onderzoek 2011 Wetenschappelijk verslag

D. CALLENS

M. VANHEULE

S. DARWICH

D. BOSSUYT

J. VAN ISACKER

W. CANDAELE

H. DEHAENE

F. BOUTON

A. STOCK

H. DETAVERNIER

M. SEYNNAEVE

M. DEMEULEMEESTER

A. CALUS

Directeur: dr. ir. A. CALUS

Ieperseweg 87 B-8800 Rumbeke

1

Verslag selders 2011

INHOUD

INHOUD .............................................................................................................................. 1 WOORD VOORAF ................................................................................................................. 2 TEN GELEIDE ...................................................................................................................... 3 GROEIOMSTANDIGHEDEN 2011 ............................................................................................. 4 DEEL I KNOLSELDERIJ ....................................................................................................... 5 HOOFDSTUK I - CULTIVARONDERZOEK .................................................................................. 7 1 Vroege teelt - bestemming verse markt .......................................................................... 7 2 Normale teelt - bestemming verse markt en industrie .................................................... 35 HOOFDSTUK II - STIKSTOFBEMESTING ................................................................................ 52 1 Doel ......................................................................................................................... 52 2 Bodemkarakteristieken ............................................................................................... 52 3 Proefopzet ................................................................................................................ 52 4 Korte bespreking van de toegediende meststoffen ......................................................... 53 5 Teeltverloop .............................................................................................................. 54 6 Resultaten ................................................................................................................ 54 7 Voornaamste bevindingen ........................................................................................... 67 8 Besluit ...................................................................................................................... 69 HOOFDSTUK III - TEELTECHNIEK ......................................................................................... 71 1 Plantafstand .............................................................................................................. 71 2 Ploegloze teelt ........................................................................................................... 87 HOOFDSTUK IV - GEWASBESCHERMING ............................................................................... 90 1 Bestrijding wortelvlieg ................................................................................................ 90 DEEL II BLADSELDERIJ .................................................................................................... 98 HOOFDSTUK I - BLEEKSELDERIJ .......................................................................................... 99 1 Cultivaronderzoek ...................................................................................................... 99 2 Wijze van toediening van stikstofbemesting ................................................................ 111 HOOFDSTUK II – GROENE SELDERIJ .................................................................................. 121 1 Cultivaronderzoek vroege teelt - bestemming verse markt ............................................ 121 2 Cultivaronderzoek normale teelt - bestemming verse markt .......................................... 134 SAMENVATTING ............................................................................................................... 145

2


WOORD VOORAF Dit verslag beschrijft de resultaten van het onderzoek uitgevoerd op knol-, bleek- en groene selderij in 2011 door Inagro v.z.w. te Rumbeke – Beitem. De realisatie van het programma gebeurde deels in samenwerking met andere onderzoeksstations of instellingen, namelijk - het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Administratie Kwaliteit Landbouw Productie,

Dienst Ontwikkeling - het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Instituut voor de aanmoediging van

Innovatie door Wetenschap en Technologie in Vlaanderen (IWT) - het Provinciaal Proefcentrum voor de Groenteteelt (PCG), Kruishoutem - het Proefstation voor de Groenteteelt (PSKW), Sint-Katelijne-Waver en zou onmogelijk zijn zonder de financiële steun van diverse overheden, in eerste plaats de Provinciale Overheid van West-Vlaanderen alsook het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, de Europese Unie en de telersverenigingen voor de verse markt, in het kader van het GMO-onderzoekprogramma REO - LAVA. Onze oprechte dank gaat naar allen die het onderzoek mogelijk maakten. Onze bijzondere dank gaat tevens naar de proefveldhouders Wim DEMEULENAERE, Paul DEMYTTENAERE en Daniël & Marjan LANSEN. Beitem, oktober 2012

3


TEN GELEIDE De proefvelden waren gelegen op de terreinen van Inagro of op praktijkvelden, op bedrijven waarvan de bedrijfsleider vertrouwd is met de teelttechniek. De teelttechniek bij de proeven, sluit zo nauw mogelijk aan bij die toegepast in het praktijkveld behalve voor de proeffactor, die deel uitmaakt van het onderzoek. Een scheikundige grondontleding wordt voor ieder proefterrein uitgevoerd. Steeds wordt de reserve aan minerale stikstof in het bodemprofiel (0 - 30, 30 - 60, 60 - 90 cm) bepaald, juist voor het uitplanten of uitzaaien van de proef en bij de oogst. Voor de rassenproeven gebeurt het opkweken van het plantmateriaal bij een plantenkweker en het uitplanten op het praktijkbedrijf gebeurt manueel of machinaal, op hetzelfde tijdstip als van het praktijkperceel. De grondbewerkingen, de bemesting en de onderhoudszorgen gebeuren zoals op het praktijkveld en worden normalerwijze door de proefveldhouder uitgevoerd behalve specifiek aan de proef uit te voeren werkzaamheden zoals het planten bij rassenproeven, de bemesting bij bemestingsproeven, enz.. Voor de oogst geldt hetzelfde waarbij het tijdstip afhangt van de groeitoestand en de afzetmogelijkheden. Het zaaizaad bij rassenproeven of de producten bij middelenproeven worden rechtstreeks betrokken bij de selectiehuizen of erkenninghouders. Slechts in uitzonderlijke gevallen worden zaken aangekocht in het normale handelskanaal. De proeven worden aangelegd volgens een blokkenschema met 3 tot 4 blokken. De effectieve proefoppervlakte staat aangegeven bij de proefbesprekingen. Op de proeven worden diverse waarnemingen uitgevoerd, hetzij één of enkele malen op het veld zoals voor hergroei, gewasstand, groeiwijze, uniformiteit, bladkleur, de aanwezigheid van ziekten, plagen of andere gebreken, hetzij bij de oogst of direct na de oogst of na bewaring. De houdbaarheids- of bewaarproeven gebeuren in diverse koelcellen, beschikbaar op het Centrum. Voor de beoordeling van de niet-fysisch meetbare parameters wordt gebruik gemaakt van een 1 - 9 schaal, die werd opgesteld in overleg met andere proeftuinen of -centra. Hiervoor wordt verwezen naar de diverse tabellen met resultaten waar de uitleg van de schaal telkens werd weergegeven.

4


GROEIOMSTANDIGHEDEN 2011 De gemiddelde temperatuur in januari was normaal maar de temperaturen waren heel hoog tijdens de tweede decade en er was heel veel vorst op het einde van de maand. Ook viel er veel meer neerslag dan normaal (zie Tabel 1). Vanaf februari tot en met mei waren de temperaturen een stuk hoger dan normaal, met als uitschieter de maand april (overdag tot 6° C warmer dan normaal). In maart, april en mei viel er uitzonderlijk weinig neerslag, evenveel als in één normale maand op de helft van het aantal regendagen dan normaal. Door dit extreem droge en warme weer kwam de opkomst, groei van een aantal teelten in het gedrang en was beregening noodzakelijk voor sommige teelten (op lichtere gronden). Pas vanaf eind mei viel er sporadisch wat neerslag. In juni viel er iets minder neerslag dan normaal maar voldoende om de groei van sommige teelten te herstellen, bevorderen. In de zomermaanden juli en augustus viel er respectievelijk 10 en 40 % meer neerslag dan normaal en in juli werden iets lagere temperaturen dan normaal genoteerd. Het weer in de eerste helft van september was normaal, vanaf de tweede helft stegen de temperaturen opnieuw en viel er amper neerslag. Ook de maand oktober was een stuk warmer en droger dan normaal (30 % minder neerslag). De hoeveelheid neerslag in november was extreem laag, er viel slechts 20 % van de normale hoeveelheid verspreid over een groot aantal regendagen. De temperatuur was ook heel hoog vooral in de eerste helft van begin november. In december was het een stuk warmer dan normaal er werden slechts vijf dagen met heel lichte nachtvorst geregistreerd. In december viel drie keer zoveel neerslag dan normaal (184 mm). Praktisch iedere dag heeft het geregend maar de grootste hoeveelheid viel voornamelijk in het midden van de maand. Ook in januari 2012 werd deze trend verder gezet en viel er meer neerslag en was het ook veel warmer dan andere jaren. Februari 2012 echter was heel droog en koud. Maart 2012 was dan weer uitzonderlijk warm en viel er vooral in het begin van de maand heel veel neerslag. De rest van de maand was het heel droog. Tabel 1: Klimatologisch overzicht 2011 (Metyweerstation Beitem) (aan de grond op het gras:

waarden KMI, minder betrouwbaar)

Maand Temperatuur (gemiddelde) ° C Neerslag

maximum

minimum

aan de grond op het gras

totaal (mm)

aantal regendagen

2011 normaal 2011 normaal 2011 2011 normaal 2011 normaal Januari 5,3 5,2 0,8 -0,1 3,8 71 56 19 15 Februari 7,1 6,2 2,0 0,2 5,5 41 44 16 15 Maart 11,6 8,9 1,7 1,7 7,8 12 46 7 15 April 19,3 12,8 6,8 4,3 16,1 18 46 7 15 Mei 19,6 16,9 8,1 7,4 19,2 16 53 9 15 Juni 20,9 20,0 10,7 10,3 19,7 49 58 17 17 Juli 19,8 21,5 11,2 12,1 19,3 70 66 15 17 Augustus 21,6 21,7 12,0 12,0 19,9 98 71 17 17 September 21,2 19,2 10,9 9,6 16,7 47 72 15 14 Oktober 16,5 14,3 7,5 6,2 12,1 54 74 13 14 November 10,9 9,0 4,0 3,1 7,8 13 68 16 14 December 7,7 5,7 2,6 0,8 5,3 184 64 28 15 Gemiddelde 15,1 13,5 6,5 5,6 Totaal 672 718 179 183

2012 (Mety) Januari 6,9 5,2 1,7 -0,1 67 56 18 15 Februari 3,5 6,2 -3,4 0,2 15 44 9 15 Maart 12,6 8,9 3,0 1,7 77 46 8 15

5


DEEL I

KNOLSELDERIJ

7


HOOFDSTUK I - CULTIVARONDERZOEK

Het onderzoek beoogde een beoordeling van de planten gewaskenmerken, oogsten opbrengstgegevens alsook kwaliteitskenmerken van courant geteelde en nieuw aangeboden rassen in de normale teelt.

1 Vroege teelt - bestemming verse markt

1.1 Doel

De landbouwkundige- en handelswaarde van nieuwe cultivars vergelijken met enkele in de praktijk verbouwde cultivars. De geschiktheid nagaan voor de verse markt en / of groenteverwerkende industrie van de diverse cultivars. Deze proef werd aangelegd in samenspraak met de Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij (DLV), Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ADLO). Proefbedrijf: Wim Demeulenaere, Gits

1.2 Bodemkarakteristieken

Bouwvoor zandleem Voorvrucht aardappelen Scheikundige analyse Inagro

pH (KCl) 5,5 tamelijk laag koolstof (%) 1,1 tamelijk laag

fosfor (*) 56 heel hoog kalium (*) 14 normaal

magnesium (*) 17 normaal calcium (*) 113 normaal natrium (*) 2,0 tamelijk laag

(*) Uitgedrukt in mg per 100 gram luchtdroge grond. Tabel 2: Evolutie van de nitraatstikstof in de bodem (kg/ha) Stikstofanalyse Diepte (cm)

0 - 30 30 - 60 60 - 90 0 - 90

Bij aanleg van de proef 05/04/11 26 8 12 46

Bij de 1° oogst 09/08/11 143 81 24 248

Bij de 2° oogst 08/09/11 34 65 19 118

Bij de 3° oogst 18/10/11 20 43 27 90

N-advies bij planten: 194 EN/ha.

1.3 Proefopzet

Volgende 12 cultivars werden vergeleken: Balena, Camus, Denar, Diamant, Monarch, Nun 00730, Otaga, President, Prinz, Rex, Rowena en Talar. Het ras Monarch fungeerde als standaard. De oppervlakte per experimentele eenheid bedroeg 17,64 m² (6,3 m x 2,8 m); er waren 4 parallellen.

1.4 Teeltverloop

Zaaien: 18 februari in zaaibakken (voorkieming in frigo bij 5° C) 25 februari: zaaibakken in serre plaatsen bij 17° C Verspenen: 23 maart (perspot 4 cm) Ploegen: 11 april

8


Plantklaar leggen: 12 april Planten: datum: 13 april plantafstand: 70 x 35 cm toestand grond: heel goed plantbed (losse en voldoende vochtige bodem) hergroei: goede hergroei dankzij regelmatige beregening Bemesting: 15 maart: 30 ton/ha runderdrijfmest 20 maart: 500 kg/ha patentkali 11 april: 350 kg/ha ammoniumnitraat (27 % N) 10 juni: 500 kg/ha kalknitraat (15,5 % N) Oogst: 8 augustus, 8 september en 17 oktober Tabel 3: Gewasbescherming (werkzame stof + handelsproduct) Datum Werkzame stof Handelsproduct per ha Onkruidbestrijding 11 mei clomazon + linuron +

asulam + chloorprofam 0,18 l Centium + 0,6 l Linuron + 3 l Asulox +1,5 l Cryptic

Insectenbestrijding 16 juni thiacloprid 0,25 l Calypso

30 juni thiacloprid 0,25 l Calypso

20 juli pirimicarb+ ambda-cyhalothrin 1,5 l Okapi

10 aug lambda-cyhalothrin 0.1 l Karate Zeon

9 sept lambda-cyhalothrin 0.1 l Karate Zeon

Ziektebestrijding 30 juni difenoconazool 0,5 l Geyser

20 juli difenoconazool 0,5 l Geyser

9 sept difenoconazool 0,5 l Geyser

Op 10/8 en bij iedere ziektebestrijding werd ook nog een bespuiting met boor uitgevoerd (1 l/ha).

1.5 Resultaten

Zie hiernavolgende tabellen.

9


Tabel 4: Knolselderij vroege teelt - Gewaskenmerken

Cultivar Data Plant- Dikte Hergroei Gewashoogte

begin lengte wortelhals 7/5 6/6 11/7 4/8 6/9

opkomst (cm) (mm)

Balena 9/3 11,8 7,0 9,0 7,3 a 7,0 cd 7,8 cde 7,5 bc

Camus 8/3 14,0 7,2 9,0 7,5 a 8,0 ab 9,0 a 8,8 a

Denar 12/3 10,0 6,2 9,0 5,8 b 5,0 f 5,8 g 7,0 c

Diamant 8/3 15,8 7,6 9,0 7,3 a 7,5 abcd 8,3 abc 8,8 a

Monarch 8/3 13,8 8,4 9,0 7,0 a 7,5 abcd 7,3 def 7,3 bc

Nun 00730 8/3 13,0 7,0 9,0 7,5 a 7,3 bcd 7,0 ef 7,0 c

Otaga 8/3 14,8 6,8 9,0 6,8 a 7,3 bcd 7,0 ef 7,5 bc

President 9/3 13,0 7,2 9,0 7,3 a 7,8 abc 8,0 bcd 8,0 b

Prinz 8/3 12,6 6,8 9,0 6,8 a 6,8 de 7,0 ef 7,0 c

Rex 7/3 18,4 8,0 9,0 7,3 a 8,3 a 8,8 ab 8,0 b

Rowena 8/3 16,0 8,0 9,0 7,0 a 7,3 bcd 8,0 bcd 7,3 bc

Talar 10/3 12,0 6,2 9,0 6,8 a 6,0 e 6,8 f 6,8 c

Gemiddelde 13,9 7,2 9,0 7,0 7,1 7,5 7,6

K.W.V. P0,05

0,8

0,8

0,7

0,7 V.C. (%)

8,3

8,3

6,7

6,3

P-waarde 0,012 S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 =

gering

9 = hoog

10


Tabel 5: Knolselderij vroege teelt - Gewaskenmerken (vervolg 1) Cultivar Uniformiteit Grondbedekking % (1) Septoria-aantasting

6/6 11/7 4/8 6/9 11/7 4/8 6/9 8/8 8/9 14/10

Balena 7,5 a 7,8 a 7,8 ab 7,0 bc 32,5 de 66,3 abc 94,5 bc 9,0 9,0 9,0

Camus 6,8 a 3,8 d 6,5 bc 6,5 c 50,8 a 77,5 a 99,0 a 9,0 9,0 9,0

Denar 7,5 a 6,5 bc 7,3 abc 8,0 a 23,3 f 50,0 d 82,5 e 9,0 9,0 9,0

Diamant 7,0 a 6,8 ab 7,0 abc 7,0 bc 43,8 abc 72,5 ab 92,8 cd 9,0 9,0 9,0

Monarch 7,8 a 7,0 ab 6,0 cd 7,0 bc 35,0 cde 63,0 bc 92,0 cd 9,0 9,0 9,0

Nun 00730 8,0 a 7,3 ab 6,8 abc 6,5 c 40,8 bcd 68,8 abc 94,0 bcd 9,0 9,0 9,0

Otaga 7,5 a 7,5 ab 7,8 ab 8,0 a 43,8 abc 63,8 bc 98,0 ab 9,0 9,0 9,0

President 7,3 a 5,5 c 5,0 d 6,8 bc 43,8 abc 65,0 bc 92,8 cd 9,0 9,0 9,0

Prinz 6,8 a 7,8 a 7,5 ab 7,5 ab 31,3 ef 68,8 abc 94,3 bcd 9,0 9,0 9,0

Rex 7,5 a 7,0 ab 8,0 a 6,5 c 47,5 ab 71,3 abc 97,0 abc 9,0 9,0 9,0

Rowena 7,0 a 6,5 bc 7,0 abc 6,5 c 32,5 de 71,3 abc 96,0 abc 9,0 9,0 9,0

Talar 7,5 a 7,8 a 7,3 abc 8,0 a 28,8 ef 60,0 cd 86,5 de 9,0 9,0 9,0

Gemiddelde 7,3 6,7 6,9 7,1 38,3 66,5 93,2 9,0 9,0 9,0

K.W.V. P0,05 1,1

1,0

1,2

0,8

(1) V.C. (%) 10,4

10,4

11,5

8,0

14,7

10,5

6,5

P-waarde 0,433 N.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 = heterogeen veel

9 = uniform geen (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

11


Tabel 6: Knolselderij vroege teelt - Gewaskenmerken (vervolg 2)

Cultivar Schot (% v/d planten) % planten met Sclerotinia planten Erwinia planten

pluim in hart (% van aantal aangetast) (% van aantal aangetast)

8/8 8/9 14/10 8/9 8/8 8/9 14/10 8/8 8/9 14/10

Balena 0,0 0,0 0,0 2,6 ef 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 5,2 b

Camus 0,0 0,0 1,0 39,5 b 0,0 0,0 1,0 0,0 0,0 8,3 ab

Denar 0,0 0,0 1,0 0,0 f 0,0 1,0 0,0 0,0 1,0 3,2 b

Diamant 0,0 0,0 0,0 7,9 def 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 1,0 b

Monarch 2,1 0,0 0,0 13,7 de 0,0 3,1 1,0 0,0 0,0 8,3 ab

Nun 00730 0,0 0,0 1,4 0,0 f 0,0 0,0 0,0 0,0 3,2 18,8 a

Otaga 0,0 0,0 0,0 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 3,1 b

President 0,0 0,0 0,0 19,0 cd 0,0 1,0 1,0 0,0 1,0 3,1 b

Prinz 0,0 0,0 0,0 2,7 ef 0,0 1,0 0,0 0,0 1,0 5,2 b

Rex 1,0 0,0 2,1 31,6 bc 1,0 0,0 0,0 0,0 0,0 21,9 a

Rowena 0,0 0,0 0,0 8,1 def 1,0 1,0 0,0 0,0 0,0 1,0 b

Talar 1,0 2,1 0,0 9,2 def 0,0 1,0 0,0 0,0 0,0 2,1 b

Gemiddelde 0,4 0,2 0,5 21,1 0,2 0,8 0,3 0,0 0,6 6,9

K.W.V. P0,05

(1)

10,0 V.C. (%)

30,2

49,0

P-waarde 0,000 Z.S. 0,003 Z.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

12


Tabel 7: Knolselderij vroege teelt - Plantkenmerken bij oogst op 8 augustus

Cultivar Groei- Bladrijk- Marktbaar Loof- Legering Blad- Bladkleur

wijze heid loof stevigheid

vergeling

Balena 7,0 abc 8,0 cd 7,5 cde 8,8 ab 7,5 abc 9,0 8,0 bc

Camus 7,5 ab 9,0 a 8,8 a 7,5 c 7,5 abc 9,0 8,5 ab

Denar 6,3 c 7,3 e 7,0 e 8,0 bc 7,8 ab 9,0 9,0 a

Diamant 7,3 ab 9,0 a 8,0 bc 7,8 c 7,0 bcd 9,0 7,8 c

Monarch 7,5 ab 8,5 abc 8,5 ab 9,0 a 7,8 ab 9,0 9,0 a

Nun 00730 7,3 ab 8,3 bcd 7,5 cde 9,0 a 7,3 abc 9,0 8,5 ab

Otaga 6,8 bc 8,0 cd 7,3 de 6,5 d 6,3 d 9,0 6,5 d

President 7,8 a 9,0 a 9,0 a 8,8 ab 7,5 abc 9,0 9,0 a

Prinz 7,0 abc 7,8 de 7,3 de 9,0 a 8,0 a 9,0 8,0 bc

Rex 7,5 ab 8,8 ab 8,0 bc 8,3 abc 6,8 cd 9,0 7,8 c

Rowena 7,5 ab 8,5 abc 7,8 cd 8,0 bc 7,3 abc 9,0 8,0 bc

Talar 7,3 ab 7,8 de 7,8 cd 8,0 bc 8,0 a 9,0 8,5 ab

Gemiddelde 7,2 8,3 7,9 8,2 7,4 9,0 8,2

K.W.V. P0,05 0,8

0,5

0,6

0,9

0,7

0,6 V.C. (%) 7,5

4,2

5,4

7,2

6,9

4,6

P-waarde 0,030 S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 = breed weinig zwak veel bleek

9 = opgericht veel sterk geen donkergroen

13


Tabel 8: Knolselderij vroege teelt - Plantkenmerken bij oogst op 8 september

Cultivar Groei- Bladrijk- Marktbaar Loof- Legering Bladvergeling Bladkleur

wijze heid loof stevigheid

Balena 7,0 ab 7,5 cd 6,8 cd 8,0 bc 6,0 bcd 9,0 a 8,3 abcd

Camus 7,3 ab 9,0 a 6,5 cd 6,5 e 4,0 ef 9,0 a 8,8 ab

Denar 6,5 b 7,3 d 7,8 abc 8,8 ab 7,5 a 9,0 a 8,5 abc

Diamant 7,8 a 8,5 ab 6,5 cd 6,8 de 5,0 cde 8,8 a 7,8 bcd

Monarch 7,0 ab 8,0 bcd 8,3 a 8,8 ab 6,3 abc 9,0 a 9,0 a

Nun 00730 7,0 ab 7,5 cd 6,0 de 8,3 ab 4,5 ef 8,8 a 7,8 bcd

Otaga 5,8 c 8,3 abc 6,3 d 7,3 cd 6,3 abc 9,0 a 3,5 e

President 7,3 ab 8,3 abc 8,8 a 9,0 a 6,8 ab 9,0 a 9,0 a

Prinz 7,0 ab 7,8 bcd 8,0 ab 8,5 ab 6,8 ab 9,0 a 8,3 abcd

Rex 7,5 a 8,3 abc 5,0 e 7,3 cd 3,5 f 8,8 a 7,3 d

Rowena 7,5 a 8,0 bcd 6,8 cd 8,0 bc 5,8 bcd 9,0 a 8,5 abc

Talar 7,0 ab 7,3 d 7,0 bcd 8,0 bc 6,8 ab 9,0 a 7,5 cd

Gemiddelde 7,0 8,0 7,0 7,9 5,7 8,9 7,8

K.W.V. P0,05 0,7

0,8

1,1

0,7

1,1

0,4

1,0 V.C. (%) 6,6

6,9

11,1

6,0

13,7

2,8

9,3

P-waarde 0,000 Z.S. 0,001 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,607 N.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 = breed weinig zwak veel bleek

9 = opgericht veel sterk geen donkergroen

14


Tabel 9: Knolselderij vroege teelt - Plantkenmerken (algemeen)

Cultivar Blad- Steel- Aantal bladeren 6/9 % niet gelegerd Kwaliteit Marktklaar maken

grootte dikte gelegerd niet t.o.v. totaal rechtstaand verse markt (loof) Industrie (knol)

6/9 6/9 gelegerd aantal bladeren loof 8/8 8/9 17/10 8/8 8/9 17/10

Balena 7,0 8,0 13,6 8,6 38,7 8,0 8,0 a 7,8 ab 4,0 6,8 cde 6,8 cd 9,0

Camus 9,0 4,0 18,8 21,8 53,7 5,0 6,8 c 6,0 de 3,0 8,3 a 7,8 ab 9,0

Denar 5,0 7,0 15,0 14,2 48,6 8,0 8,0 a 8,5 a 8,0 6,3 def 6,5 cd 8,0

Diamant 8,0 7,0 12,4 7,4 37,4 6,0 6,8 c 6,5 cd 4,0 8,0 ab 8,5 a 9,0

Monarch 7,0 8,0 9,6 9,0 48,4 9,0 7,5 ab 8,0 ab 6,0 7,0 cd 7,0 bcd 8,0

Nun 00730 8,0 4,0 15,8 8,0 33,6 8,0 8,0 a 7,5 b 3,0 8,0 ab 7,0 bcd 7,0

Otaga 6,0 4,0 17,8 18,0 50,3 4,0 7,0 bc 6,5 cd 4,0 7,3 c 7,3 bc 8,0

President 7,0 9,0 13,2 11,6 46,8 9,0 7,5 ab 7,8 ab 7,0 5,8 f 6,0 d 7,0

Prinz 6,0 9,0 11,4 10,6 48,2 9,0 8,0 a 7,5 b 7,0 6,8 cde 6,3 cd 7,0

Rex 8,0 7,0 16,4 7,0 29,9 5,0 7,5 ab 5,3 e 6,0 7,5 bc 8,3 a 7,0

Rowena 7,0 7,0 14,6 7,8 34,8 8,0 7,5 ab 7,3 bc 6,0 7,0 cd 6,5 cd 7,0

Talar 7,0 7,0 15,6 7,2 31,6 8,0 7,8 a 7,3 bc 6,0 6,0 f 6,5 cd 8,0

Gemiddelde 7,1 6,6 14,6 11,1 42,1 7,2 7,5 7,1 5,5 7,1 7,0 7,7

K.W.V. P0,05

0,6

0,9

0,7

0,9 V.C. (%)

5,2

8,6

6,7

8,6

P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 = klein fijn

slecht

9 = groot dik goed

15


Tabel 10: Knolselderij vroege teelt - Loof- en knolkenmerken bij oogst op 8 augustus

Cultivar Totale Steel- Inplantings- Hoogte Diameter % knollen met (bepaald op 10 knollen)

plantlengte lengte breedte knol knol zij- kloven holle meerdere natrot

(cm) (cm) (cm) (cm) (cm) scheuten koppen koppen

Balena 68,6 cd 22,3 cd 11,1 ab 10,7 ab 14,4 a 5,0 0,0 0,0 0,0 25,0

Camus 79,1 a 29,0 a 11,5 ab 11,1 ab 15,1 a 0,0 35,0 0,0 0,0 20,0

Denar 63,2 d 24,3 bc 10,6 b 9,5 c 12,7 b 0,0 0,0 0,0 0,0 25,0

Diamant 75,5 ab 29,3 a 11,0 ab 11,1 ab 14,7 a 0,0 5,0 0,0 0,0 25,0

Monarch 67,7 cd 18,8 d 11,9 a 11,0 ab 15,6 a 0,0 0,0 0,0 0,0 5,0

Nun 00730 65,2 cd 22,8 cd 11,4 ab 11,5 a 14,6 a 0,0 15,0 0,0 0,0 20,0

Otaga 66,0 cd 22,3 cd 10,8 ab 10,7 ab 14,0 ab 0,0 0,0 0,0 50,0 40,0

President 68,9 cd 20,8 cd 11,3 ab 10,5 ab 14,6 a 5,0 0,0 0,0 0,0 55,0

Prinz 65,9 cd 19,0 d 11,2 ab 10,7 ab 14,3 a 5,0 0,0 0,0 0,0 40,0

Rex 76,3 ab 27,3 ab 11,0 ab 11,5 a 15,4 a 0,0 15,0 0,0 0,0 65,0

Rowena 71,0 bc 24,0 bc 11,4 ab 10,8 ab 14,8 a 0,0 5,0 0,0 5,0 20,0

Talar 65,7 cd 22,0 cd 11,2 ab 10,1 bc 14,2 a 0,0 0,0 0,0 0,0 45,0

Gemiddelde 69,5 23,6 11,2 10,8 14,5 0,9 6,8 0,0 5,0 32,7

K.W.V. P0,05 5,6

3,8

1,1

0,9

1,4 V.C. (%) 5,6

11,1

6,7

5,8

6,6

P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,555 N.S. 0,004 Z.S. 0,020 S.

16


Tabel 11: Knolselderij vroege teelt - Loof- en knolkenmerken bij oogst op 8 september

Cultivar Totale Steel- Inplantings- Hoogte Doormeter % knollen met

looflengte lengte breedte knol knol zij- kloven holle meerdere natrot


Balena 71,4 cd 19,0 de 12,9 ab 13,9 abc 18,2 a 0,0 0,0 0,0 10,0 20,0

Camus 78,5 ab 25,8 b 11,6 cd 14,5 ab 17,8 a 0,0 50,0 0,0 55,0 20,0

Denar 66,8 d 23,0 bc 12,8 abc 12,2 d 16,2 b 0,0 0,0 0,0 0,0 30,0

Diamant 79,7 a 28,8 a 11,9 bcd 14,6 ab 17,7 a 0,0 20,0 0,0 0,0 15,0

Monarch 70,5 d 17,3 e 13,0 ab 13,3 c 18,4 a 0,0 0,0 0,0 10,0 15,0

Nun 00730 67,3 d 21,8 cd 12,5 abcd 14,6 ab 17,8 a 0,0 15,0 0,0 0,0 15,0

Otaga 70,9 d 22,8 bc 11,3 d 14,1 abc 17,5 ab 0,0 5,0 0,0 100,0 15,0

President 70,8 d 19,0 de 13,2 ab 13,6 bc 17,6 a 0,0 0,0 0,0 0,0 50,0

Prinz 69,3 d 18,0 e 13,7 a 13,9 abc 18,6 a 0,0 0,0 0,0 0,0 45,0

Rex 77,6 abc 25,3 b 11,6 cd 15,0 a 18,7 a 0,0 5,0 0,0 10,0 20,0

Rowena 72,9 bcd 19,8 de 13,0 ab 14,4 abc 18,1 a 0,0 0,0 0,0 0,0 15,0

Talar 69,3 d 19,0 de 13,5 a 13,3 c 17,9 a 5,0 0,0 0,0 10,0 30,0

Gemiddelde 72,1 21,8 12,6 13,9 17,8 0,5 8,6 0,0 16,8 24,5

K.W.V. P0,05 6,0

2,8

1,1

1,0

1,3 V.C. (%) 5,8

9,0

6,2

4,9

4,9

P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,037 S.

17


Tabel 12: Knolselderij vroege teelt - Loof- en knolkenmerken bij oogst op 17 oktober

Cultivar Totale Steel- Inplantings- Hoogte Doormeter % knollen met

looflengte lengte breedte knol knol zij- kloven holle meerdere natrot


Balena 72,4 abc 22,8 b 11,2 ab 16,6 abcd 19,8 abc 5,0 0,0 0,0 50,0 50,0

Camus 77,4 ab 30,0 a 10,6 ab 16,6 abcd 18,7 bcd 5,0 25,0 0,0 80,0 35,0

Denar 70,1 cd 29,0 a 11,7 ab 13,9 e 18,0 d 0,0 0,0 10,0 0,0 45,0

Diamant 78,0 a 30,0 a 9,8 b 17,3 ab 19,8 abc 10,0 10,0 0,0 30,0 25,0

Monarch 68,2 cd 18,0 c 11,2 ab 16,1 bcd 20,3 a 0,0 0,0 15,0 65,0 45,0

Nun 00730 64,3 d 21,3 bc 10,6 ab 17,2 ab 19,0 abcd 0,0 5,0 0,0 5,0 65,0

Otaga 74,0 abc 27,5 a 11,5 ab 15,7 cd 18,6 cd 0,0 0,0 0,0 100,0 5,0

President 69,5 cd 18,8 bc 12,4 a 16,0 bcd 19,4 abc 5,0 0,0 0,0 75,0 70,0

Prinz 68,1 cd 18,8 bc 12,5 a 16,8 abc 20,3 a 0,0 0,0 0,0 60,0 65,0

Rex 70,7 bcd 22,5 bc 11,1 ab 17,6 a 20,0 ab 5,0 0,0 10,0 45,0 40,0

Rowena 70,3 cd 20,0 bc 11,0 ab 16,3 abcd 20,0 ab 0,0 0,0 5,0 35,0 50,0

Talar 67,7 cd 22,3 bc 11,6 ab 15,4 d 19,8 abc 5,0 0,0 5,0 40,0 40,0

Gemiddelde 70,7 23,5 11,3 16,3 19,4 2,7 3,6 4,1 48,6 44,1

K.W.V. P0,05 6,3

4,1

1,7

1,2

1,2 V.C. (%) 6,1

12,2

10,3

5,0

4,3

P-waarde 0,003 Z.S. 0,000 Z.S. 0,106 N.S. 0,000 Z.S. 0,004 Z.S.

18


Tabel 13: Knolselderij vroege teelt -Algemene knolkenmerken op 17/10 (1)

Cultivar Vorm Bovengrondse Rooi-

score omschrijving knolontwikkeling baar-

17/10 (%) heid (1)

Balena 6,3 de hoogrond 4/6 7,0

Camus 5,8 e hoogrond 5/6 8,0

Denar 9,0 a ideaal rond 4/6 7,0

Diamant 7,8 abc hoogrond 6/6 9,0

Monarch 8,5 ab rond tot breedrond 4/6 7,0

Nun 00730 9,0 a ideaal rond 5/6 8,0

Otaga 7,0 cde minder rond 4/6 7,0

President 7,3 bcd minder rond 4/6 7,0

Prinz 7,8 abc minder rond 4/6 7,0

Rex 7,0 cde hoogrond 5/6 8,0

Rowena 7,5 bcd minder rond 4/6 7,0

Talar 7,8 abc breedrond 4/6 7,0

Gemiddelde 7,7

7,5

K.W.V. P0,05 1,2 V.C. (%) 10,9 P-waarde 0,000 Z.S.

Quotering 1 = trapezium slecht

9 = rond goed (1) Beworteling niet uitgevoerd wegens te veel overwoekering onkruid waardoor onbetrouwbaar. (2) Met klembandrooier.

19


Tabel 14: Knolselderij vroege teelt - Kwaliteitsbeoordeling Cultivar Uitwendige kwaliteit Inwendige kwaliteit Vastheid

gladheid kleur bruine algemeen kleur vlees holheid bruine algemeen

vlekken uitzicht (1) vlekken uitzicht

Balena 6,8 cd 7,0 a 5,0 abc 6,3 bc 8,0 a 4,3 ef 7,3 ab 5,5 b 9,0 a

Camus 7,3 cd 6,8 a 4,5 abc 5,3 cd 6,3 d 5,2 cd 7,3 ab 4,8 b 9,0 a

Denar 8,3 ab 6,3 a 5,5 a 7,0 ab 6,8 cd 6,9 a 7,8 a 6,0 b 8,5 b

Diamant 8,8 a 6,8 a 4,8 abc 7,8 a 7,3 bc 5,7 bc 7,3 ab 5,8 b 9,0 a

Monarch 6,8 cd 6,5 a 4,5 abc 7,0 ab 7,9 ab 4,1 f 6,3 c 5,8 b 9,0 a

Nun 00730 7,8 bc 6,5 a 5,0 abc 7,8 a 7,7 ab 7,0 a 7,3 ab 7,5 a 9,0 a

Otaga 6,3 d 6,3 a 5,0 abc 3,8 e 7,5 ab 6,5 a 7,8 a 5,8 b 9,0 a

President 6,5 d 6,3 a 4,0 bc 4,8 de 6,8 cd 6,3 ab 7,0 abc 5,3 b 9,0 a

Prinz 6,8 cd 6,5 a 5,5 a 6,3 bc 7,6 ab 5,3 cd 6,3 c 5,0 b 9,0 a

Rex 6,5 d 6,8 a 5,3 ab 6,5 abc 7,5 abc 4,6 def 7,8 a 5,5 b 9,0 a

Rowena 7,8 bc 6,3 a 3,8 c 5,8 bcd 7,5 abc 4,9 cdef 6,8 bc 5,5 b 9,0 a

Talar 7,8 bc 6,3 a 5,0 abc 6,3 bc 7,6 ab 5,0 cde 7,0 abc 5,0 b 8,8 ab

Gemiddelde 7,3 6,5 4,8 6,2 7,3 5,6 7,1 5,6 8,9

K.W.V. P0,05 0,9

0,8

1,3

1,2

0,6

0,7

0,8

1,1

0,3 V.C. (%) 8,4

8,5

18,1

13,6

5,8

9,4

8,0

14,1

2,5

P-waarde 0,000 Z.S. 0,550 N.S. 0,155 N.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,003 Z.S. 0,004 Z.S. 0,077 N.S.

Quotering 1 = ruw bruin veel slecht bruin hol veel slecht zacht

9 = effen wit geen goed wit niet hol geen goed hard (1) Beoordeling op algemene uitwendige kenmerken inclusief aanwezigheid kloven en meerdere koppen.

20


Tabel 15: Knolselderij vroege teelt - Opbrengst bij oogst op 8 augustus

Cultivar Opbrengst Stukgewicht Stukgewicht Gewicht Gewichtsprocent

veilingklaar product (met loof) veilingklaar product (met loof) knol volledig loof marktbaar loof t.o.v.

ton/ha relatief (%) gram relatief (%) gram relatief (%) gram relatief (%) totale loofmassa

Balena 58,6 abc 90,6 1.392 ab 85,4 910 bc 82,7 747 bc 83,7 55,1 abcd

Camus 68,2 a 105,4 1.650 a 101,2 1.189 a 108,1 985 a 110,2 58,1 abc

Denar 51,0 c 78,8 1.292 b 79,3 781 c 71,0 900 ab 100,7 61,8 a

Diamant 62,3 abc 96,3 1.501 ab 92,0 1.050 ab 95,4 818 abc 91,6 59,4 abc

Monarch 64,7 ab 100,0 1.631 a 100,0 1.100 ab 100,0 893 ab 100,0 56,6 abcd

Nun 00730 62,9 abc 97,3 1.515 ab 92,9 1.086 ab 98,7 694 c 77,7 54,6 bcd

Otaga 60,3 abc 93,3 1.426 ab 87,5 1.007 abc 91,5 761 bc 85,2 51,2 d

President 63,7 ab 98,5 1.531 ab 93,9 955 abc 86,8 966 a 108,2 60,8 ab

Prinz 59,8 abc 92,5 1.423 ab 87,3 914 bc 83,1 765 bc 85,6 58,7 abc

Rex 66,0 a 102,1 1.625 a 99,7 1.072 ab 97,4 914 ab 102,3 52,8 cd

Rowena 59,0 abc 91,3 1.466 ab 89,9 943 abc 85,7 854 abc 95,7 55,0 abcd

Talar 52,9 bc 81,9 1.294 b 79,4 853 bc 77,5 765 bc 85,6 55,5 abcd

Gemiddelde 61,0 - 1.487 - 996 - 847 - 56,8

K.W.V. P0,05 10,7

252

229

164

(1) V.C. (%) 11,2

11

15

13

6,6

P-waarde 0,065 N.S. 0,047 S. 0,028 S. 0,005 Z.S. 0,013 S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

21


Tabel 16: Knolselderij vroege teelt - Opbrengst bij oogst op 8 september




Balena 86,4 ab 94,4 2.179 a 92,6 1.996 ab 99,0 863 abc 91,9 27,2 cd

Camus 99,5 a 108,7 2.390 a 101,5 1.997 ab 99,1 956 ab 101,8 32,8 bc

Denar 76,0 b 83,0 1.976 a 83,9 1.629 b 80,8 869 abc 92,5 51,3 a

Diamant 88,2 ab 96,3 2.208 a 93,8 2.047 a 101,6 818 bcd 87,2 29,0 bc

Monarch 91,5 ab 100,0 2.354 a 100,0 2.016 ab 100,0 939 ab 100,0 32,8 bc

Nun 00730 86,9 ab 95,0 2.301 a 97,7 2.130 a 105,7 694 d 73,9 25,5 cd

Otaga 91,9 ab 100,4 2.382 a 101,2 2.009 ab 99,6 922 ab 98,2 48,9 a

President 85,4 ab 93,4 2.156 a 91,6 1.863 ab 92,4 986 a 105,0 36,3 b

Prinz 83,4 ab 91,2 2.215 a 94,1 2.027 a 100,5 860 abc 91,6 31,3 bc

Rex 93,3 ab 101,9 2.281 a 96,9 2.032 a 100,8 732 cd 77,9 20,1 d

Rowena 82,0 ab 89,5 2.119 a 90,0 1.938 ab 96,2 881 ab 93,8 25,2 cd

Talar 74,9 b 81,8 1.964 a 83,4 1.853 ab 91,9 901 ab 95,9 32,3 bc

Gemiddelde 86,6 - 2.213 - 1.958 - 869 - 33,2

K.W.V. P0,05 16,6

370

340

129

(1) V.C. (%) 12,2

11

11

9

15,3

P-waarde 0,123 N.S. 0,237 N.S. 0,322 N.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

22


Tabel 17: Knolselderij vroege teelt - Opbrengst bij oogst op 17 oktober




Balena 105,8 ab 104,4 2.758 ab 97,3 2.501 a 97,7 642 bcd 106,7 33,2 bc

Camus 108,1 ab 106,7 2.851 a 100,6 2.431 ab 94,9 742 abc 123,3 28,0 cd

Denar 95,2 ab 94,0 2.334 b 82,4 2.018 b 78,8 586 cd 97,3 48,2 ab

Diamant 115,4 a 113,8 2.836 a 100,1 2.647 a 103,4 557 cde 92,6 17,5 d

Monarch 101,3 ab 100,0 2.834 a 100,0 2.560 a 100,0 602 bcd 100,0 37,0 abc

Nun 00730 90,0 b 88,8 2.736 ab 96,5 2.575 a 100,6 394 e 65,4 27,5 cd

Otaga 111,1 ab 109,6 2.816 a 99,3 2.313 ab 90,3 903 a 150,1 51,3 a

President 107,4 ab 106,0 2.785 a 98,2 2.461 ab 96,1 777 ab 129,2 37,6 abc

Prinz 108,3 ab 106,9 2.807 a 99,0 2.706 a 105,7 698 bc 116,1 34,4 bc

Rex 90,1 b 88,9 2.865 a 101,1 2.635 a 102,9 497 de 82,7 23,5 cd

Rowena 110,4 ab 109,0 2.672 ab 94,3 2.288 ab 89,4 594 bcd 98,8 34,8 bc

Talar 96,2 ab 94,9 2.505 ab 88,4 2.245 ab 87,7 601 bcd 99,9 26,9 cd

Gemiddelde 103,0 - 2.731 - 2.443 - 632 - 33,3

K.W.V. P0,05 20,2

389

394

165

(1) V.C. (%) 12,5

9

10

17

26,4

P-waarde 0,115 N.S. 0,210 N.S. 0,035 S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

23


Tabel 18: Knolselderij vroege teelt - Sortering volgens knolgewicht - oogst 8 augustus Cultivar Sortering naar aantal (%) Sortering naar gewicht (%)

< 800 g 800 - 1000 g 1000 - 1200 g 1200 - 1400 g 1400 - 1600 g > 1600 g < 800 g 800 - 1000 g 1000 - 1200 g 1200 - 1400 g 1400 - 1600 g > 1600 g

Balena 40,0 ab 15,0 c 40,0 ab 5,0 a 0,0 0,0 37,1 ab 14,4 b 42,5 ab 6,1 a 0,0 0,0

Camus 5,0 b 10,0 c 40,0 ab 40,0 a 0,0 5,0 3,8 b 8,5 b 38,8 ab 41,4 a 0,0 7,4

Denar 60,0 a 35,0 abc 5,0 b 0,0 a 0,0 0,0 56,2 a 37,5 ab 6,3 b 0,0 a 0,0 0,0

Diamant 5,0 b 20,0 bc 60,0 a 10,0 a 5,0 0,0 3,7 b 17,7 b 61,6 a 10,6 a 6,4 0,0

Monarch 10,0 b 15,0 c 45,0 ab 30,0 a 0,0 0,0 7,7 b 14,2 b 45,4 ab 32,7 a 0,0 0,0

Nun 00730 10,0 b 20,0 bc 30,0 ab 40,0 a 0,0 0,0 8,4 b 21,0 b 27,9 ab 42,7 a 0,0 0,0

Otaga 15,0 ab 35,0 abc 30,0 ab 15,0 a 5,0 0,0 10,3 b 34,3 ab 31,2 ab 17,4 a 6,9 0,0

President 25,0 ab 35,0 abc 25,0 ab 15,0 a 0,0 0,0 22,4 ab 32,0 ab 27,0 ab 18,6 a 0,0 0,0

Prinz 40,0 ab 20,0 bc 40,0 ab 0,0 a 0,0 0,0 37,6 ab 21,3 ab 41,2 ab 0,0 a 0,0 0,0

Rex 5,0 b 35,0 abc 35,0 ab 20,0 a 5,0 0,0 3,6 b 31,0 ab 35,8 ab 23,2 a 6,4 0,0

Rowena 15,0 b 60,0 a 20,0 ab 5,0 a 0,0 0,0 13,8 b 58,2 a 22,1 ab 5,9 a 0,0 0,0

Talar 35,0 ab 55,0 ab 5,0 b 5,0 a 0,0 0,0 30,3 ab 58,4 a 5,4 b 5,9 a 0,0 0,0

Gemiddelde 20,5 30,9 30,5 16,4 1,4 0,5 18,0 30,4 31,2 18,0 1,8 0,7

K.W.V. P0,05 (1)

(1) V.C. (%) 86,8

52,2

72,6

100,1

87,1

51,6

72,2

100,6

P-waarde 0,138 N.S. 0,049 S. 0,370 N.S. 0,225 N.S. 0,109 N.S. 0,330 S. 0,385 N.S. 0,244 N.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

24


Tabel 19: Knolselderij vroege teelt - Sortering volgens knoldiameter - oogst 8 augustus Cultivar Sortering naar aantal (%) Sortering naar gewicht (%)

< 14 cm 14 - 16 cm > 16 cm < 14 cm 14 - 16 cm > 16 cm

Balena 35,0 ab 55,0 ab 10,0 ab 34,0 ab 53,7 ab 12,3 ab

Camus 5,0 b 75,0 ab 20,0 ab 4,2 b 74,5 ab 21,3 ab

Denar 75,0 a 22,4 b 2,6 ab 73,1 a 24,3 b 2,6 ab

Diamant 30,0 ab 60,0 ab 10,0 ab 28,8 ab 61,1 ab 10,1 ab

Monarch 5,0 b 55,0 ab 40,0 a 3,9 b 55,7 ab 40,4 a

Nun 00730 20,0 b 65,0 ab 15,0 ab 19,2 b 66,2 ab 14,5 ab

Otaga 35,0 ab 65,0 ab 0,0 b 31,1 ab 69,0 ab 0,0 b

President 15,0 b 85,0 a 0,0 b 13,5 b 86,5 a 0,0 b

Prinz 25,0 ab 65,0 ab 10,0 ab 23,4 ab 66,4 ab 10,2 ab

Rex 5,0 b 90,0 a 5,0 ab 5,1 b 89,5 a 5,4 ab

Rowena 10,0 b 70,0 ab 20,0 ab 9,6 b 68,1 ab 22,3 ab

Talar 40,0 ab 55,0 ab 5,0 ab 39,6 ab 54,7 ab 5,7 ab

Gemiddelde 24,1 64,3 11,6 22,9 65,1 12,0

K.W.V. P0,05 (1)

V.C. (%) 82,6

37,8

99,0

82,8

37,1

99,0 P-waarde 0,170 N.S. 0,351 N.S. 0,257 N.S. 0,161 N.S. 0,338 N.S. 0,262 N.S.

(1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

25


Tabel 20: Knolselderij vroege teelt - Sortering volgens knolgewicht met loof - oogst 8 augustus Cultivar Sortering naar aantal (%) Sortering naar gewicht (%)

< 800 g 800 - 1000 g 1000 - 1250 g 1250 - 1500 g 1500 - 1750 g > 1750 g < 800 g 800 - 1000 g 1000 - 1250 g 1250 - 1500 g 1500 - 1750 g > 1750 g

Balena 0,0 10,0 22,5 b 30,0 a 30,0 ab 7,5 bcd 0,0 8,5 21,1 ab 29,8 a 31,9 a 8,8 bcd

Camus 0,0 0,0 7,5 b 25,0 a 32,5 ab 35,0 a 0,0 0,0 5,3 b 21,9 a 31,7 a 41,1 a

Denar 0,0 0,0 52,5 a 42,5 a 5,0 b 0,0 d 0,0 0,0 47,4 a 46,2 a 6,4 a 0,0 d

Diamant 0,0 0,0 7,5 b 50,0 a 35,0 ab 7,5 bcd 0,0 0,0 6,2 b 46,9 a 37,5 a 9,5 bcd

Monarch 0,0 0,0 7,5 b 27,5 a 30,0 ab 35,0 ab 0,0 0,0 6,3 b 26,5 a 29,2 a 37,9 ab

Nun 00730 0,0 5,0 10,0 b 27,5 a 50,0 a 7,5 bcd 0,0 3,8 9,6 b 27,4 a 50,4 a 8,8 bcd

Otaga 2,5 0,0 10,0 b 40,0 a 37,5 ab 10,0 abcd 1,1 0,0 9,3 b 38,7 a 39,0 a 12,0 abcd

President 0,0 2,5 15,0 b 27,5 a 27,5 ab 27,5 abc 0,0 1,9 11,3 b 26,9 a 28,4 a 31,5 abc

Prinz 0,0 5,0 20,0 b 40,0 a 27,5 ab 7,5 bcd 0,0 3,6 19,1 b 40,7 a 27,8 a 8,9 bcd

Rex 0,0 0,0 5,0 b 37,5 a 35,0 ab 22,5 abcd 0,0 0,0 3,6 b 34,0 a 35,9 a 26,6 abc

Rowena 0,0 0,0 17,5 b 42,5 a 27,5 ab 12,5 abcd 0,0 0,0 15,7 b 41,2 a 28,4 a 14,7 abcd

Talar 2,5 7,5 30,0 ab 42,5 a 15,0 ab 2,5 cd 1,6 5,8 28,3 ab 43,9 a 17,1 a 3,3 cd

Gemiddelde 0,5 1,8 16,6 36,6 29,3 15,2 0,2 1,4 14,7 35,8 30,2 17,7

K.W.V. P0,05

(1)

(1)

V.C. (%)

95,0

32,6

55,6

62,4

64,4

34,7

55,4

63,0 P-waarde 0,012 S. 0,546 N.S. 0,537 N.S. 0,018 S. 0,034 S. 0,523 N.S. 0,608 N.S. 0,018 S.


26


Tabel 21: Knolselderij vroege teelt - Sortering volgens knolgewicht - oogst 8 september Cultivar Sortering naar aantal (%) Sortering naar gewicht (%)

< 800 g 800 - 1000 g 1000 - 1200 g 1200 - 1400 g 1400 - 1600 g > 1600 g < 800 g 800 - 1000 g 1000 - 1200 g 1200 - 1400 g 1400 - 1600 g > 1600 g

Balena 0,0 0,0 0,0 0,0 15,0 b 85,0 ab 0,0 0,0 0,0 0,0 13,7 b 86,3 ab

Camus 0,0 0,0 0,0 5,0 10,0 b 85,0 ab 0,0 0,0 0,0 3,5 7,4 b 89,1 ab

Denar 0,0 0,0 5,0 15,0 45,0 a 35,0 c 0,0 0,0 3,9 12,9 41,5 a 41,8 c

Diamant 0,0 0,0 0,0 5,0 5,0 b 90,0 ab 0,0 0,0 0,0 4,0 3,3 b 92,8 ab

Monarch 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 b 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 b 100,0 a

Nun 00730 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 b 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 b 100,0 a

Otaga 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 b 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 b 100,0 a

President 0,0 0,0 15,0 5,0 5,0 b 75,0 b 0,0 0,0 9,9 3,6 4,8 b 81,6 b

Prinz 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 b 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 b 100,0 a

Rex 0,0 0,0 0,0 0,0 5,0 b 95,0 ab 0,0 0,0 0,0 0,0 4,3 b 95,7 ab

Rowena 0,0 0,0 0,0 0,0 15,0 b 85,0 ab 0,0 0,0 0,0 0,0 12,0 b 88,0 ab

Talar 0,0 0,0 0,0 10,0 10,0 b 80,0 ab 0,0 0,0 0,0 7,7 10,0 b 82,3 ab

Gemiddelde 0,0 0,0 1,8 3,6 8,6 85,9 0,0 0,0 1,3 2,9 7,6 88,3

K.W.V. P0,05

(1)

(1)

V.C. (%)

86,5

17,6

84,8

15,7 P-waarde 0,015 S. 0,000 Z.S. 0,014 S. 0,000 Z.S.


27


Tabel 22: Knolselderij vroege teelt - Sortering volgens knoldiameter - oogst 8 september Cultivar Sortering naar aantal (%) Sortering naar gewicht (%)

< 14 cm 14 - 16 cm > 16 cm < 14 cm 14 - 16 cm > 16 cm

Balena 0,0 0,0 b 100,0 a 0,0 0,0 b 100,0 a

Camus 0,0 5,0 b 95,0 a 0,0 3,9 b 96,1 a

Denar 0,0 39,1 a 60,9 b 0,0 35,8 a 64,2 b

Diamant 0,0 10,0 ab 90,0 ab 0,0 8,6 ab 91,4 ab

Monarch 0,0 0,0 b 100,0 a 0,0 0,0 b 100,0 a

Nun 00730 0,0 10,0 ab 90,0 ab 0,0 9,5 b 90,5 ab

Otaga 0,0 5,0 b 95,0 a 0,0 4,7 b 95,3 a

President 0,0 15,0 ab 85,0 ab 0,0 10,2 ab 89,8 ab

Prinz 0,0 0,0 b 100,0 a 0,0 0,0 b 100,0 a

Rex 0,0 5,0 b 95,0 a 0,0 4,7 b 95,3 a

Rowena 0,0 5,0 b 95,0 a 0,0 3,8 b 96,2 a

Talar 0,0 15,0 ab 85,0 ab 0,0 12,1 ab 87,9 ab

Gemiddelde 0,0 9,9 90,1 0,0 8,5 91,5

K.W.V. P0,05

(1)

(1)

V.C. (%)

92,6

18,6

89,4

16,8 P-waarde 0,233 N.S. 0,281 N.S. 0,234 N.S. 0,286 N.S.


28


Tabel 23: Knolselderij vroege teelt - Sortering volgens knolgewicht met loof - oogst 8 september Cultivar Sortering naar aantal (%) Sortering naar gewicht (%)

< 800 g 800 - 1000 g 1000 - 1250 g 1250 - 1500 g 1500 - 1750 g > 1750 g < 800 g 800 - 1000 g 1000 - 1250 g 1250 - 1500 g 1500 - 1750 g > 1750 g

Balena 0,0 0,0 0,0 0,0 10,0 ab 90,0 abc 0,0 0,0 0,0 0,0 9,4 ab 90,7 abcd

Camus 0,0 0,0 0,0 0,0 12,5 ab 87,5 abc 0,0 0,0 0,0 0,0 9,3 ab 90,7 abcd

Denar 0,0 0,0 0,0 7,5 17,5 a 75,0 bc 0,0 0,0 0,0 5,7 15,2 a 79,2 d

Diamant 0,0 0,0 0,0 2,5 7,5 ab 90,0 abc 0,0 0,0 0,0 1,5 5,9 ab 92,6 abcd

Monarch 0,0 0,0 0,0 0,0 2,5 ab 97,5 a 0,0 0,0 0,0 0,0 2,0 ab 98,0 ab

Nun 00730 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 b 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 b 100,0 a

Otaga 0,0 0,0 0,0 2,5 2,5 ab 95,0 ab 0,0 0,0 0,0 1,6 2,0 ab 96,4 abc

President 0,0 0,0 2,5 7,5 15,0 ab 75,0 bc 0,0 0,0 1,3 5,4 12,3 ab 81,0 bcd

Prinz 0,0 0,0 0,0 0,0 10,0 ab 90,0 abc 0,0 0,0 0,0 0,0 8,4 ab 91,6 abcd

Rex 0,0 0,0 0,0 0,0 5,0 ab 95,0 ab 0,0 0,0 0,0 0,0 4,1 ab 95,9 abc

Rowena 0,0 0,0 0,0 2,5 5,0 ab 92,5 abc 0,0 0,0 0,0 1,7 4,1 ab 94,2 abcd

Talar 0,0 0,0 2,5 12,5 15,0 ab 70,0 c 0,0 0,0 1,2 8,3 12,8 ab 77,7 cd

Gemiddelde 0,0 0,0 0,5 3,2 8,4 88,0 0,0 0,0 0,2 2,2 6,9 90,7

K.W.V. P0,05

(1)

(1)

V.C. (%)

68,0

17,4

66,2

15,0 P-waarde 0,258 N.S. 0,038 S. 0,284 N.S. 0,057 N.S.


29


Tabel 24: Knolselderij vroege teelt - Sortering volgens knolgewicht - oogst 17 oktober Cultivar Sortering naar aantal (%) Sortering naar gewicht (%)

< 800 g 800 - 1000 g 1000 - 1200 g 1200 - 1400 g 1400 - 1600 g > 1600 g < 800 g 800 - 1000 g 1000 - 1200 g 1200 - 1400 g 1400 - 1600 g > 1600 g

Balena 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a

Camus 0,0 0,0 0,0 0,0 5,0 95,0 ab 0,0 0,0 0,0 0,0 3,4 96,6 ab

Denar 0,0 0,0 10,0 0,0 0,0 90,0 b 0,0 0,0 5,7 0,0 0,0 94,3 b

Diamant 0,0 5,0 0,0 0,0 0,0 95,0 ab 0,0 1,9 0,0 0,0 0,0 98,1 ab

Monarch 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a

Nun 00730 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a

Otaga 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a

President 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a

Prinz 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a

Rex 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a

Rowena 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a

Talar 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a

Gemiddelde 0,0 0,5 0,9 0,0 0,5 98,2 0,0 0,2 0,5 0,0 0,3 99,0

K.W.V. P0,05

(1)

(1) V.C. (%)

7,8

5,5

P-waarde 0,178 N.S. 0,165 N.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

30


Tabel 25: Knolselderij vroege teelt - Sortering volgens knoldiameter - oogst 17 oktober Cultivar Sortering naar aantal (%) Sortering naar gewicht (%)

< 14 cm 14 - 16 cm > 16 cm < 14 cm 14 - 16 cm > 16 cm

Balena 0,0 0,0 100,0 0,0 0,0 100,0

Camus 0,0 5,0 95,0 0,0 3,5 96,5

Denar 0,0 5,0 95,0 0,0 6,3 93,7

Diamant 0,0 0,0 100,0 0,0 0,0 100,0

Monarch 0,0 0,0 100,0 0,0 0,0 100,0

Nun 00730 0,0 0,0 100,0 0,0 0,0 100,0

Otaga 0,0 0,0 100,0 0,0 0,0 100,0

President 0,0 0,0 100,0 0,0 0,0 100,0

Prinz 0,0 0,0 100,0 0,0 0,0 100,0

Rex 0,0 0,0 100,0 0,0 0,0 100,0

Rowena 0,0 0,0 100,0 0,0 0,0 100,0

Talar 0,0 0,0 100,0 0,0 0,0 100,0

Gemiddelde 0,0 0,9 99,1 0,0 0,9 99,1

31


Tabel 26: Knolselderij vroege teelt - Sortering volgens knolgewicht met loof - oogst 17 oktober Cultivar Sortering naar aantal (%) Sortering naar gewicht (%)

< 800 g 800 - 1000 g 1000 - 1250 g 1250 - 1500 g 1500 - 1750 g > 1750 g < 800 g 800 - 1000 g 1000 - 1250 g 1250 - 1500 g 1500 - 1750 g > 1750 g

Balena 0,0 0,0 0,0 0,0 2,5 97,5 a 0,0 0,0 0,0 0,0 1,9 98,1 a

Camus 0,0 0,0 0,0 0,0 5,0 95,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 3,6 96,4 a

Denar 2,5 0,0 0,0 0,0 2,5 95,0 a 0,5 0,0 0,0 0,0 1,7 97,9 a

Diamant 0,0 2,5 0,0 0,0 0,0 97,5 a 0,0 0,8 0,0 0,0 0,0 99,2 a

Monarch 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a

Nun 00730 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a

Otaga 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a

President 0,0 0,0 0,0 2,5 0,0 97,5 a 0,0 0,0 0,0 1,3 0,0 98,7 a

Prinz 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a

Rex 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a

Rowena 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a

Talar 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0 a

Gemiddelde 0,2 0,2 0,0 0,2 0,7 98,6 0,0 0,1 0,0 0,1 0,5 99,3

K.W.V. P0,05

(1)

(1) V.C. (%)

7,2

5,3

P-waarde 0,480 N.S. 0,616 N.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

32


Tabel 27: Knolselderij vroege teelt - demoproef schotgevoeligheid 2011

Cultivar Zaadhuis Plantlengte % planten met schot % knollen

bij 11/7 8/8 6/9 17/10 met meerdere

uitplanten

koppen

(cm) 17/10

Balena Bejo 8,0 0,0 0,0 0,0 0,0 41,7

Camus ILVO 10,0 0,0 0,0 0,0 0,0 66,7

Denar Plantico 7,0 0,0 0,0 0,0 0,0 19,4

Diamant Bejo 8,0 0,0 0,0 0,0 0,0 44,4

Monarch Nunhems 7,0 0,0 0,0 0,0 0,0 16,7

Nun 00730 Nunhems 8,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

Otaga Rijk Zwaan 8,0 0,0 0,0 0,0 0,0 100,0

President Rijk Zwaan 9,0 0,0 0,0 0,0 0,0 19,4

Prinz Nunhems 8,0 0,0 0,0 0,0 0,0 5,6

Rex Rijk Zwaan 11,0 0,0 0,0 0,0 0,0 11,1

Rowena Bejo 9,0 0,0 0,0 0,0 0,0 5,6

Talar Plantico 7,0 0,0 0,0 3,0 3,0 20,0

Gemiddelde 8,3 0,0 0,0 0,3 0,3 29,2

33


1.6 Voornaamste bevindingen

Het uitplanten gebeurde onder optimale omstandigheden en de hergroei verliep vlot. Na het planten werd het proefveld afgedekt met kunstvliesdoek om schot te vermijden. Deze afdekking werd drie weken na planten (7 mei) weggenomen omdat geen koude nachten meer werden voorspeld en ook om een onkruidbestrijding uit te voeren. Omdat geen koude nachten voorkwamen in april, bleek achteraf deze afdekking overbodig. Het gaf geen zichtbaar voordeel maar wel meer en groter onkruid en meer arbeidsuren. Beregening was in deze proef meer dan noodzakelijk gezien de extreem droge en warme weersomstandigheden vanaf planten tot eind juni. Dit gaf als voordeel dat er een vlugge groei was (mits regelmatig voldoende beregening) zodat al begin augustus een marktbaar gewas werd bekomen. Beregening heeft naar proefopzet wel het gevaar dat heterogene toediening invloed kan hebben op de proefresultaten, wat in deze proef wel enigszins het geval was. De beregening gebeurde met het buizensysteem waardoor de hele breedte van het proefveld niet beregend kon worden in 1 keer, dus moesten de buizen regelmatig verlegd worden. Dit gaf tot gevolg dat de linkerhelft van het proefveld meer beregend werd, wat niet voorzien was in de proefschikking (blokverdeling lag dwars op deze gradiënt). Dit is merkbaar aan de algemeen hoge V.C. %. Bij de 1ste oogst op 8 augustus bezaten alle rassen nog een voldoende goede loofkwaliteit maar de langere rassen (Camus, Diamant, Rex) waren minder goed naar presentatie toe in de veilingbak en bezaten ook vlugger slapper loof. Bij de 2de oogst op 8 september was het loof algemeen nog gezond maar was er al meer niet marktbaar loof aanwezig. Bij de 3de oogst op 17 oktober was het gewas algemeen niet meer zo geschikt voor levering met loof naar de verse markt. Er was algemeen een wildgroei van onkruid in combinatie met een fel, wat overrijp wordend gewas. Dit uitte zich in relatief veel knollen met meerdere koppen en/of natrot. De loofkwaliteit was op het eerste zicht nog relatief goed maar veel planten bezaten hartrotte blaadjes waarmee echter geen rekening werd gehouden bij het bepalen van het stukgewicht maar wat bij levering naar de verse markt niet gewenst is. Daarnaast waren er ook regelmatig knollen met begin van aantasting door Erwinia (stinkend rot in onderste helft knol). Deze aantasting kwam vooral plaatselijk voor en is wellicht minder rasgebonden gezien de heel hoge V.C. % bij verwerking van deze parameter. Septoria werd op geen enkel moment vastgesteld. Demoproef schieters Er werden geen schieters aangetroffen. Zoals al vermeld kwamen er geen koude nachten voor in april waardoor er geen rasverschillen konden vastgesteld worden. Het % knollen met meerdere koppen in deze demo was ook gelijklopend als in de eigenlijke rassenproef.

1.7 Besluit

Onder de gegeven omstandigheden (zeer sterke groei dankzij warm weer en intense beregening) bleken de meeste rassen geschikt voor levering naar de verse markt. Volgende rassen zeer geschikt voor vroege levering met loof: Monarch (Nunhems), Balena (Bejo), President (Rijk Zwaan), Prinz (Nunhems) en Rowena (Bejo). Denar en Talar (Plantico) hadden ook wel zeer goede loofkenmerken maar zijn zeer traag groeiende rassen wat zich vertaalde in een lager stukgewicht. Nun 00730 (Nunhems) scoorde zeer goed naar knolkenmerken (kwaliteit en stukgewicht) maar bleek minder bladrijk. Camus (Ilvo), Diamant (Bejo) en Rex (Nunhems) bleken onder de gegeven omstandigheden niet geschikt wegens hun te felle loofontwikkeling. Camus behaalde anders wel zeer hoge stukgewichten maar is gevoelig voor meerdere koppen en kloven. Otaga (Rijk Zwaan) viel in deze proef wat tegen wegens z’n mindere loofkenmerken en vooral door vorming van meerdere koppen. Individuele rasbespreking De bespreking gebeurt alfabetisch. Balena (Bejo): Gemiddelde tot goede loofkenmerken. Hoogronde knol, van goede kwaliteit maar wel wat meer inwendig hol. Iets lagere opbrengsten en stukgewichten vooral bij 1° en 2° oogsttijdstip. Camus (ILVO): Vlugge, felle maar meer heterogene loofontwikkeling met vlugge grondbedekking tot gevolg. Lange tot te lange en slappe stelen waardoor minder geschikt voor levering met loof.

34


Hoogronde knol gevoelig is voor kloven en meerdere koppen en ook wat meer gevoelig voor pluimvorming in hart van plant. Vlot te rooien en marktklaar te maken knol wegens meer bovengroei. Iets mindere inwendige knolkwaliteit wegens minder witte vleeskleur. Hoge tot zeer hoge opbrengst en stukgewichten vooral bij 1° en 2° oogsttijdstip. Denar (Plantico): Late opkomst. Traag groeiend gewas met kortere en uniforme loofvorming en trage grondbedekking tot gevolg. Minder bladrijk maar anders goede loofkenmerken (hoger percentage marktbaar loof) waardoor vlot marktklaar te maken loof, zelfs op het 3° oogsttijdstip. Ronde en kleinere knol. Betere uitwendige knolkwaliteit zonder meerdere koppen zelfs niet op het 3° oogsttijdstip. Ook betere inwendige kwaliteit wegens minder inwendig hol. Lagere tot lage opbrengst en stukgewichten met en duidelijk kleinere sortering tot gevolg. Diamant (Bejo): Vluggere loofontwikkeling met vluggere grondbedekking tot gevolg. Lange tot te lange en slappe stelen waardoor minder geschikt voor levering met loof wegens moeilijker marktklaar te maken. Wel zeer vlot te rooien en marktklaar te maken van de knol wegens volledige bovengroei en hoogronde knolvorm. Wat gevoelig voor kloven maar anders zeer goede uitwendige kwaliteit, inwendig ook goed. Goede tot hogere opbrengsten en stukgewichten. Monarch (Nunhems): Goede tot zeer goede loofkenmerken. Brede ronde knolvorm waardoor ook vlug grovere sortering naar diameter toe. Goede knolkwaliteit behalve inwendig meer hol en bruine stippen. Hoge opbrengsten en stukgewichten vooral op het bij 1° en 2° oogsttijdstip. Nun 00730 (Nunhems): Goede loofkenmerken op 1° oogsttijdstip (kort en zeer stevig loof) maar wel minder bladrijk, waardoor op 3° oogsttijdstip weinig marktbaar loof. Geen pluimvorming in het hart van de plant. Mooi ronde knol, licht gevoelig voor vorming van kloven. Anders zeer goede kwaliteit zowel uitwendig als inwendig. Gemiddelde tot iets hogere opbrengst en stukgewichten, wel lagere opbrengst bij 3° oogsttijdstip als gevolg van hoger % knollen met Erwinia. Otaga (Rijk Zwaan): Zeer goed herkenbaar aan de blekere bladkleur – minder goede tot slechte loofkenmerken (korter bleek loof met opengaande groeiwijze en vlugge legering) waardoor ook minder goed marktklaar te maken en ook gevoelig voor pluimvorming in het hart van de plant. Behoorlijk ronde knol, zeer gevoelig voor vorming van meerdere koppen. Gemiddelde tot inwendig iets betere knolkwaliteit. Gemiddelde tot iets hogere opbrengst en stukgewichten op later oogsttijdstip. President (Rijk Zwaan): Zeer goede loofkenmerken met kortere, dikkere en stevige stelen met donkergroen blad. In later oogsttijdstip wel gevoelig voor meerdere koppen. Iets minder vlot manueel te oogsten en schonen van knol. Iets mindere uitwendige knolkwaliteit en gemiddelde inwendige knolkwaliteit. Gemiddelde opbrengst en sortering. Prinz (Nunhems): Betere loofkenmerken, kortere, dikkere en stevige stelen. Bredere knol die iets minder goed kuist met behoorlijk uitwendige en inwendige kwaliteit (iets meer inwendige bruine vlekken). Gemiddelde tot iets lagere opbrengst en stukgewichten. Rex (Nunhems): Minder goede loofkenmerken, langere plant met minder marktbaar, minder stevig en bleker loof. Wat meer gevoelig voor pluimvorming in het hart van de plant. Bredere, hoge en ronde knol met behoorlijke knolkenmerken, behalve wat meer inwendige holheid. Hogere tot hoge opbrengst en stukgewichten vooral bij 1° oogsttijdstip, lagere opbrengst bij 3° oogsttijdstip maar dit als gevolg van hoger % knollen met Erwinia. Rowena (Bejo): Algemeen behoorlijk goede loofkenmerken en gemiddeld goede knolkenmerken, tamelijk rond maar iets meer bruine vlekken en iets meer inwendige holheid. Gemiddelde opbrengsten en stukgewichten. Talar (Plantico): Latere opkomst. Trager maar uniform uitgroeiend gewas met tragere grondbedekking. Minder bladrijk maar wel betere loofkenmerken (korter en stevige stelen). Plattere en breedronde knol. Gemiddelde knolkwaliteit maar wel gevoelig voor inwendig grijsrot (rotte holte in onderste helft knol). Lagere opbrengst en stukgewichten.

35


2 Normale teelt - bestemming verse markt en industrie

2.1 Doel

De landbouwkundige- en handelswaarde van nieuwe cultivars vergelijken met enkele in de praktijk verbouwde cultivars. De geschiktheid nagaan voor de verse markt en / of groenteverwerkende industrie van de diverse cultivars. De geschiktheid voor bewaring nagaan van de diverse rassen. Deze proef werd aangelegd in samenspraak met de Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij (DLV), Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ADLO). Proefbedrijf: Daniël & Marjan Lansen, Esen


Bouwvoor zandleem Voorvrucht vroege aardappelen + bloemkool Scheikundige analyse Inagro

pH (KCl) 5,9 normaal koolstof (%) 1,2 normaal


magnesium (*) 19 tamelijk hoog calcium (*) 110 normaal natrium (*) 2,0 tamelijk laag

(*) Uitgedrukt in mg per 100 gram luchtdroge grond. Tabel 28: Evolutie van de nitraatstikstof in de bodem (kg/ha)

Stikstofanalyse Diepte (cm)

0 - 30 30 - 60 60 - 90 0 - 90

Na aanleg van de proef 17/06/11 116 32 23 171

Bij de 3de oogst 18/10/11 7 13 16 36

N-advies na planten: 59 EN/ha

2.3 Proefopzet

Volgende 14 cultivars werden vergeleken: Asterix, Balena, CE 2201, CL 22, CL 50, Claire, Diamant, Monarch, Nun 00730, Otaga, Prinz, Rex, Rowena en Vix. Het ras Monarch fungeerde als standaard. De oppervlakte per experimentele eenheid bedroeg 14 m² (5,6 m x 2,5 m); er waren 4 parallellen.

2.4 Teeltverloop

Zaaien: 15 maart: in zaaibakken (voorkieming in frigo bij 5° C) 22 maart: zaaibakken in serre plaatsen bij 18° C Verspenen: 13 april (perspot 4 cm) Ploegen: 29 april Plantklaar leggen: 30 april Planten: datum: 4 mei plantafstand: 50 x 40 cm toestand grond: heterogeen, van goed tot heel droge, brokkelige ondergrond hergroei: behoorlijk dankzij aangieten (geen beregening mogelijk) Bemesting: 30 april: 200 kg/ha ammoniumnitraat (27 % N) vóór planten 30 april: 500 kg/ha patentkali 10 augustus: 200 kg/ha ammoniumnitraat (27 % N) Oogst: 4 en 7 november

36


Tabel 29: Gewasbescherming (werkzame stof + handelsproduct)

Datum Werkzame stof Handelsproduct per ha Onkruidbestrijding 19 mei linuron + asulam + chloorprofam 1,25 l Linuron + 3 l Asulox + 1,5 l CIPC

Insectenbestrijding 16 juni dimethoaat 0,5 l Perfektion

Ziektebestrijding 2 mei Coniothyrium minitans 4 kg Contans



18 augustus azoxystrobin 0,8 l Ortiva

30 augustus difenoconazool 0,5 l Geyser

Bij iedere ziektebestrijding werd ook nog een bespuiting met boor uitgevoerd (1 l/ha).

2.5 Resultaten


37


Tabel 30: Knolselderij normale teelt - Gewaskenmerken

Cultivar Zaadhuis Bij poten Opkomst Hergroei Gewasontwikkeling

lengte dikte (mm) data 23/5 11/7 12/8 12/9 21/10

(cm) wortelhals

Asterix MaravoSeed 16,8 8,2 31/3 8,0 ab 8,0 a 8,3 ab 9,0 a 8,5 ab

Balena Bejo 13,8 7,6 1/4 7,8 ab 6,8 cde 6,8 cd 7,0 efg 7,0 de

CE 2201 Uniseeds 13,4 8,2 1/4 8,3 ab 6,0 ef 6,3 d 6,5 gh 6,8 ef

CL 22 Clause 12,0 6,8 2/4 8,5 a 7,3 abcd 8,8 a 9,0 a 7,8 bcd

CL 50 Clause 16,4 8,4 1/4 8,0 ab 7,5 abc 8,5 a 8,3 bc 8,8 a

Claire ILVO 16,8 7,4 31/3 8,3 ab 7,8 ab 9,0 a 8,8 ab 8,8 a

Diamant Bejo 15,4 8,0 31/3 8,0 ab 7,0 bcd 8,3 ab 9,0 a 8,3 abc

Monarch Nunhems 14,6 9,0 31/3 7,0 c 6,5 def 7,0 cd 6,8 fg 7,8 bcd

Nun 00730 Nunhems 15,8 7,2 31/3 8,3 ab 7,0 bcd 6,8 cd 6,5 gh 6,0 fg

Otaga Rijk Zwaan 16,6 7,2 31/3 8,0 ab 5,8 f 6,5 d 6,0 h 5,3 g

Prinz Nunhems 11,6 7,4 31/3 8,0 ab 6,5 def 6,3 d 7,0 efg 7,3 de

Rex Nunhems 17,4 7,4 31/3 7,5 bc 6,5 def 7,0 cd 7,3 def 5,8 g

Rowena Bejo 15,0 7,2 31/3 7,8 ab 7,5 abc 7,5 bc 7,8 cd 7,5 cde

Vix Graines Voltz 14,8 7,8 31/3 8,3 ab 6,5 def 7,5 bc 7,5 de 8,3 abc

Gemiddelde 15,0 7,7 - 8,0 6,9 7,4 7,6 7,4

K.W.V. P0,05

0,7

0,8

0,7

0,6

1,1 V.C. (%)

5,7

8,2

7,0

6,0

0,8

P-waarde 0,007 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 =

slecht gering

9 = goed hoog

38


Tabel 31: Knolselderij normale teelt - Gewaskenmerken (vervolg)

Cultivar Uniformiteit

Grondbedekking %

11/7 12/8 12/9 21/10

12/8 12/9 21/10

Asterix 5,3 ab 6,0 abcd 6,8 bcd 6,3 ab

92,0 ab 100,0 a 100,0

Balena 5,8 a 7,0 ab 7,8 a 6,5 ab

76,3 e 100,0 a 100,0

CE 2201 5,8 a 7,0 ab 7,5 ab 7,0 ab

68,0 e 100,0 a 100,0

CL 22 4,0 ab 5,8 abcde 7,0 abc 6,3 ab

92,0 abc 100,0 a 100,0

CL 50 5,5 a 5,3 abcde 5,0 e 4,8 c

98,5 a 100,0 a 100,0

Claire 5,5 a 6,0 abcd 6,5 cd 5,8 bc

93,5 ab 100,0 a 100,0

Diamant 4,5 ab 6,3 abc 6,8 bcd 6,5 ab

81,3 bcde 99,0 a 100,0

Monarch 2,8 b 4,0 de 6,0 d 7,0 ab

65,8 e 97,8 a 100,0

Nun 00730 5,5 a 7,3 a 7,0 abc 7,3 a

81,3 bcde 99,5 a 100,0

Otaga 5,5 a 6,8 abc 6,8 bcd 7,0 ab

90,5 bcd 100,0 a 100,0

Prinz 4,3 ab 5,8 abcde 7,8 a 6,5 ab

68,8 e 98,8 a 100,0

Rex 3,8 ab 5,0 bcde 6,8 bcd 6,5 ab

78,8 cde 99,5 a 100,0

Rowena 3,3 ab 4,8 cde 7,0 abc 6,5 ab

77,8 de 99,5 a 100,0

Vix 3,8 ab 3,8 e 7,0 abc 6,8 ab

68,8 e 99,5 a 100,0

Gemiddelde 4,6 5,8 6,8 6,5

80,9 99,5 100,0

K.W.V. P0,05 2,2

1,8

0,8

1,1

(1) V.C. (%) 32,9

22,1

8,1

12,0

10,3

3,9

P-waarde 0,082 N.S. 0,004 Z.S. 0,000 Z.S. 0,009 Z.S.

0,000 Z.S. 0,239 N.S.

Quotering 1 = heterogeen 9 = uniform


39


Tabel 32: Knolselderij normale teelt - Loofkenmerken

Cultivar Totale Stengel- Septoria- Groeiwijze Bladrijkheid Bladkleur Bladver-

looflengte lengte aantasting

geling

(cm) (cm) 3/11 3/11 3/11 3/11 3/11

Asterix 73,0 ab 27,0 ab 9,0 6,5 abc 8,8 ab 8,0 a 7,8 abc

Balena 64,3 de 20,0 cd 9,0 5,3 cd 8,5 ab 8,8 a 7,8 abc

CE 2201 62,3 ef 20,3 cd 9,0 6,3 abcd 8,0 bc 8,3 a 7,3 abcd

CL 22 72,4 ab 28,5 ab 9,0 6,3 abcd 9,0 a 7,8 a 7,0 bcd

CL 50 69,3 bc 26,8 b 9,0 6,8 ab 9,0 a 8,3 a 6,8 cd

Claire 74,6 a 30,3 a 9,0 6,0 abcd 8,5 ab 7,8 a 7,0 bcd

Diamant 74,4 a 29,0 ab 9,0 7,0 a 8,3 abc 8,8 a 6,5 d

Monarch 64,0 de 18,3 d 9,0 7,0 a 8,0 bc 8,8 a 8,0 ab

Nun 00730 57,6 g 17,3 d 9,0 5,5 bcd 7,0 d 8,0 a 7,8 abc

Otaga 59,0 fg 17,5 d 9,0 3,0 e 7,5 cd 3,8 b 7,8 abc

Prinz 65,5 cde 21,8 c 9,0 5,8 abcd 8,3 abc 8,5 a 8,0 ab

Rex 63,2 de 20,5 cd 9,0 3,3 e 7,5 cd 7,8 a 7,0 bcd

Rowena 66,5 cde 23,3 c 9,0 5,0 d 8,3 abc 8,0 a 8,3 a

Vix 67,1 cd 23,0 c 9,0 6,5 abc 8,8 ab 8,8 a 7,5 abcd

Gemiddelde 66,6 23,1 9,0 5,7 8,2 7,9 7,4

K.W.V. P0,05 3,8

3,2

1,1

0,7

1,0

0,9 V.C. (%) 4,0

9,2

13,7

6,3

8,5

8,8

P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,010 S.

Quotering 1 =

veel breed weinig bleek veel

9 = geen opgericht veel donkergroen geen

40


Tabel 33: Knolselderij normale teelt - Loofkenmerken (vervolg)

Cultivar Blad- Legering Hoeveelheid Loofstevig-

grootte

marktbaar loof heid

3/11 3/11 3/11 3/11

Asterix 7,0 4,0 bc 7,0 a 6,8 abc

Balena 6,0 3,0 def 3,5 def 6,3 bc

CE 2201 5,0 4,0 bc 4,3 cde 7,3 ab

CL 22 5,0 3,5 bcd 4,8 bcd 6,5 bc

CL 50 8,0 4,3 b 4,8 bcd 4,5 d

Claire 6,0 3,3 bcde 4,0 cdef 6,3 bc

Diamant 6,0 3,8 bcd 3,8 cdef 6,0 c

Monarch 7,0 5,3 a 7,3 a 7,8 a

Nun 00730 4,0 2,5 ef 3,0 ef 7,3 ab

Otaga 4,0 2,3 f 2,8 f 7,8 a

Prinz 7,0 3,8 bcd 5,3 bc 6,0 c

Rex 5,0 2,3 f 3,0 ef 6,8 abc

Rowena 6,0 3,5 bcd 4,5 bcd 6,8 abc

Vix 5,0 4,3 b 6,0 ab 6,0 c

Gemiddelde 5,8 3,5 4,6 6,6

K.W.V. P0,05

0,9

1,9

1,0 V.C. (%)

17,0

10,7

10,8

P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 = klein sterk weinig zwak

9 = groot gering veel stevig

41


Tabel 34: Knolselderij normale teelt - Knolkenmerken

Cultivar Inplantings- Hoogte Doormeter Beworteling Gemak Bovengrondse Rooi-

breedte knol knol grote wortels

fijne wortels kuisen knolont- baar-

(cm) (cm) (cm) hoeveelheid inplanting

hoeveelheid inplanting wikkeling heid

Asterix 11,4 a 14,1 bc 18,6 a 8,0 7,0

5,0 6,0 6,0 ef 3/5 5,8 ef

Balena 11,8 a 13,8 bc 18,0 abc 7,0 8,0

7,0 7,0 6,4 def 3/5 6,6 d

CE 2201 11,4 ab 13,4 c 17,9 abc 6,0 7,0

8,0 6,0 6,9 cde 3/5 6,8 d

CL 22 10,6 bcde 13,7 c 17,4 bcd 6,0 6,0

6,0 5,0 4,8 g 1/2 4,5 g

CL 50 11,2 abcd 13,4 c 18,3 ab 5,0 7,0

9,0 8,0 7,5 bc 3/5 6,5 de

Claire 10,4 de 14,2 bc 17,4 bcd 6,0 7,0

7,0 8,0 7,6 bc 3/5 7,3 cd

Diamant 10,5 cde 14,2 bc 17,3 bcd 7,0 9,0

7,0 8,0 8,3 ab 5/5 8,3 ab

Monarch 11,5 a 13,2 c 17,9 abc 6,0 7,0

5,0 7,0 6,3 def 3/5 6,8 d

Nun 00730 11,6 a 15,6 a 17,2 cd 8,0 8,0

8,0 7,0 8,8 a 5/5 9,0 a

Otaga 10,5 bcde 14,1 bc 16,9 d 8,0 7,0

7,0 7,0 7,3 bcd 4/5 8,0 bc

Prinz 11,8 a 13,5 c 17,7 abcd 6,0 7,0

7,0 7,0 7,0 cde 3 - 4/5 7,0 d

Rex 10,3 e 14,7 ab 17,6 bcd 6,0 6,0

7,0 7,0 7,0 cde 4/5 7,0 d

Rowena 11,5 a 13,8 bc 18,2 ab 7,0 7,0

6,0 6,0 5,8 f 1/2 5,3 fg

Vix 11,4 abc 13,4 c 17,7 abcd 7,0 7,0

6,0 7,0 7,1 cd 4/5 7,0 d

Gemiddelde 11,1 13,9 17,7 6,6 7,1

6,8 6,9 6,9 - 6,8

K.W.V. P0,05 0,8

0,9

0,8

0,9

0,8 V.C. (%) 4,9

4,4

3,2

9,5

8,4

P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,009 Z.S.

0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 =

veel hoog

veel hoog slecht

slecht

9 = weinig laag

weinig laag goed goed

42


Tabel 35: Knolselderij normale teelt - Knolkenmerken (vervolg)

Cultivar % knollen met

Vorm

kloven meerdere holle zij- schurft

score omschrijving

koppen kop scheuten

Asterix 0,0 c 0,0 d 0,0 0,0 0,0 b

5,0 hoogrond

Balena 0,0 c 5,0 cd 0,0 0,0 15,0 ab

7,0 rond tot ovaalrond

CE 2201 0,0 c 0,0 d 0,0 0,0 5,0 ab

5,0 heterogeen (rond tot breedrond)

CL 22 20,0 a 15,0 c 0,0 0,0 5,0 ab

4,0 plat en meer breedrond

CL 50 20,0 ab 45,0 b 0,0 10,0 5,0 ab

3,0 plat en breedrond

Claire 5,0 bc 5,0 cd 0,0 5,0 0,0 b

8,0 heel mooi rond tot soms hoogrond

Diamant 5,0 bc 0,0 d 0,0 5,0 5,0 ab

8,0 heel mooi rond tot licht hoogrond

Monarch 0,0 c 0,0 d 0,0 5,0 5,0 ab

6,0 platter, heterogener rond

Nun 00730 0,0 c 0,0 d 0,0 0,0 20,0 a

8,0 heel mooi rond tot hoogrond

Otaga 0,0 c 95,0 a 0,0 0,0 20,0 a

9,0 rond

Prinz 0,0 c 0,0 d 0,0 5,0 0,0 b

8,0 rond tot ovaalrond

Rex 0,0 c 0,0 d 0,0 0,0 10,0 ab

6,0 ovaalrond tot hoogrond

Rowena 5,0 bc 0,0 d 0,0 0,0 10,0 ab

6,0 breedrond

Vix 0,0 c 0,0 d 0,0 0,0 25,0 a

7,0 rond tot licht breedrond

Gemiddelde 3,9 11,8 0,0 2,1 8,9

6,4

K.W.V. P0,05 (1)

(1) V.C. (%) 85,4

50,1

75,2

P-waarde 0,010 S. 0,000 Z.S. 0,058 N.S.

Quotering 1 =

trapeziumvormig 9 =

rond


43


Tabel 36: Knolselderij normale teelt - Opbrengst

Cultivar Knolopbrengst

% uitval wegens

Stukgewicht knol

Gewicht volledig loof

ton/ha relatief

Sclerotinia Erwinia

gram relatief

gram relatief

(%)

(%)

(%)

Asterix 90,4 a 100,0

0,4 0,4

1.935 a 100,0

691 a 100,0

Balena 84,1 abc 93,0

0,0 0,0

1.741 bcd 90,0

613 abcd 88,7

CE 2201 76,4 d 84,5

0,4 0,0

1.572 d 81,2

543 de 78,6

CL 22 80,2 cd 88,6

0,4 0,0

1.702 cd 88,0

586 cd 84,8

CL 50 84,6 abc 93,5

0,8 0,0

1.739 bcd 89,9

639 abc 92,5

Claire 85,7 abc 94,8

0,4 0,4

1.838 abc 95,0

592 bcd 85,7

Diamant 88,4 ab 97,8

0,0 0,0

1.831 abc 94,6

610 abcd 88,3

Monarch 85,2 abc 94,2

0,0 0,0

1.781 abc 92,0

676 ab 97,8

Nun 00730 89,7 ab 99,2

0,4 0,4

1.931 ab 99,8

458 f 66,3

Otaga 85,4 abc 94,4

2,1 0,4

1.830 abc 94,5

488 ef 70,5

Prinz 83,8 abc 92,6

0,4 0,4

1.746 abcd 90,2

641 abc 92,8

Rex 84,3 abc 93,2

1,2 0,4

1.799 abc 93,0

430 f 62,2

Rowena 83,3 bc 92,1

0,0 0,0

1.743 bcd 90,1

624 abcd 90,3

Vix 80,8 cd 89,3

0,0 0,4

1.688 cd 87,2

576 cd 83,4

Gemiddelde 84,5 -

0,5 0,2

1.777 -

583 -

K.W.V. P0,05 6,0

164

75 V.C. (%) 5,0

7

9

P-waarde 0,002 Z.S.

0,006 Z.S.

0,000 Z.S.

44


Tabel 37: Knolselderij normale teelt - Kwaliteitsbeoordeling bij de oogst - Controle na wassen - inwendig

Cultivar Inwendige % knollen met Kleur Bruine Vastheid Algemene

holheid inw. vlees stippen

beoordeling

grijsrot

Asterix 7,0 abc 0,0 7,0 abcd 6,8 bcd 6,8 ab 5,5 abcde

Balena 6,0 def 0,0 7,2 ab 7,0 abcd 7,5 a 4,8 de

CE 2201 5,8 def 0,0 7,2 ab 6,8 bcd 6,8 ab 5,3 bcde

CL 22 7,3 ab 5,0 6,4 cdef 7,3 abc 6,5 b 6,0 abcd

CL 50 6,4 cde 0,0 6,3 def 6,8 bcd 6,8 ab 4,5 de

Claire 7,8 a 0,0 6,1 ef 7,5 ab 6,8 ab 5,8 abcd

Diamant 7,8 a 0,0 5,8 f 7,0 abcd 7,3 ab 6,5 abc

Monarch 5,1 f 10,0 7,4 a 6,3 d 7,0 ab 4,0 e

Nun 00730 7,7 a 5,0 7,4 a 6,8 bcd 6,5 b 7,0 a

Otaga 7,6 a 0,0 6,8 abcd 7,3 abc 6,8 ab 6,8 ab

Prinz 5,8 def 0,0 7,1 abc 7,8 a 7,3 ab 4,8 de

Rex 6,6 bcd 5,0 7,1 abc 7,5 ab 6,8 ab 5,3 bcde

Rowena 5,9 def 0,0 7,1 abc 7,3 abc 6,5 b 5,3 bcde

Vix 5,5 ef 0,0 6,6 bcde 6,5 cd 6,8 ab 5,0 cde

Gemiddelde 6,6 1,8 6,8 7,0 6,8 5,4

K.W.V. P0,05 13,2

0,6

0,8

0,8

1,4 V.C. (%) 15,7

6,5

8,4

7,9

18,5

P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,042 S. 0,266 N.S. 0,004 Z.S.

Quotering 1 = holheid

bruin veel vast slecht

9 = niet hol wit geen zacht goed

45


Tabel 38: Knolselderij normale teelt - Kwaliteitsbeoordeling bij de oogst - Controle na wassen - uitwendig

Cultivar Kleur Gladheid Bruine Hoeveelheid Algemene

huid huid stippen groen beoordeling

op kop

Asterix 7,0 7,3 bc 8,0 6,3 bcde 6,8 cdef

Balena 7,0 6,3 d 8,0 5,5 e 6,0 efg

CE 2201 7,0 6,8 cd 8,0 5,5 e 5,8 fg

CL 22 7,0 7,0 cd 8,0 6,3 bcde 4,5 hi

CL 50 7,0 7,0 cd 8,0 6,5 bcd 4,0 i

Claire 7,0 8,8 a 8,0 6,8 abc 7,3 abcd

Diamant 7,0 8,3 a 8,0 7,5 a 8,3 a

Monarch 7,0 5,3 e 8,0 5,8 de 5,5 gh

Nun 00730 7,0 7,0 cd 8,0 5,8 de 8,0 ab

Otaga 7,0 8,0 ab 8,0 7,0 ab 7,8 abc

Prinz 7,0 6,8 cd 8,0 6,0 cde 6,5 defg

Rex 7,0 7,3 bc 8,0 6,5 bcd 7,3 abcd

Rowena 7,0 6,8 cd 8,0 5,5 e 6,5 defg

Vix 7,0 8,0 ab 8,0 6,5 bcd 7,0 bcde

Gemiddelde 7,0 7,2 8,0 6,2 6,5

K.W.V. P0,05

0,7

0,8

1,1 V.C. (%)

7,2

9,0

11,7

P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 = groen ruw veel slecht

9 = wit effen geen goed

46


Tabel 39: Knolselderij normale teelt - Kwaliteitsbeoordeling na 4 maand bewaring

Cultivar Inwendige Kleur Inwendige Gewichts- Rotte Zijkant Onderaan Verkoopbaar

holheid vlees bruine verlies koppen rot rot (%)

vlekken (%) (%) (%) (%)

Asterix 7,6 a 6,3 cdef 7,7 ab 5,4 b 5,0 c 2,5 b 7,5 ab 87,5 a

Balena 6,0 d 7,5 a 8,0 a 6,4 ab 27,5 bc 7,5 ab 2,5 ab 77,5 ab

CE 2201 6,0 d 7,3 ab 7,3 abc 8,3 ab 40,0 ab 12,5 ab 2,5 ab 67,5 ab

CL 22 7,6 a 6,4 cde 6,3 c 6,4 ab 22,5 bc 15,0 a 5,0 ab 87,5 a

CL 50 6,5 cd 6,1 ef 7,0 abc 5,5 ab 25,0 bc 5,0 ab 5,0 ab 72,5 ab

Claire 7,5 a 5,7 f 7,7 ab 8,1 ab 25,0 bc 2,5 b 0,0 b 75,0 ab

Diamant 7,5 a 6,2 def 7,7 ab 4,8 b 32,5 ab 7,5 ab 12,5 a 65,0 ab

Monarch 4,8 e 7,2 ab 7,0 abc 7,5 ab 40,0 ab 10,0 ab 5,0 ab 67,5 ab

Nun 00730 7,5 a 7,3 ab 7,3 abc 9,4 ab 47,5 ab 2,5 b 0,0 b 70,0 ab

Otaga 7,4 ab 6,8 bcd 8,0 a 9,1 ab 25,0 bc 2,5 b 5,0 ab 87,5 a

Prinz 6,4 cd 7,2 ab 8,0 a 6,3 ab 37,5 ab 2,5 b 5,0 ab 72,5 ab

Rex 6,8 abc 6,9 abc 8,0 a 5,0 b 60,0 a 10,0 ab 2,5 ab 52,5 b

Rowena 6,6 bcd 7,1 ab 7,3 abc 11,0 a 37,5 ab 12,5 ab 2,5 ab 77,5 ab

Vix 6,2 cd 6,9 abc 6,7 bc 6,8 ab 35,0 ab 12,5 ab 0,0 b 70,0 ab

Gemiddelde 6,7 6,8 7,4 7,1 32,9 7,5 3,9 73,6

K.W.V. P0,05 0,8

0,7

1,0

(1)

V.C. (%) 3,8

2,8

7,8

20,0

34,5

56,1

71,0

22,3 P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,022 S. 0,171 N.S. 0,014 S. 0,131 N.S. 0,447 N.S. 0,214 N.S.

Quotering 1 = hol bruin veel 9 = niet hol wit geen

(1) Duncantoets na transformatie arcsin √x

47


Tabel 40: Knolselderij normale teelt - Kwaliteitsbeoordeling na 4 maand bewaring - Controle na wassen

Cultivar Kleur Uitwendige Hoeveelheid Vastheid Algemene beoordeling

huid bruine groen

uitwendig inwendig (2)

vlekken op kop (1)

Asterix 7,0 5,0 7,0 8,0 6,0 7,0 a

Balena 7,0 7,0 7,0 8,0 7,0 6,0 abcd

CE 2201 8,0 7,0 8,0 8,0 6,0 6,0 abcd

CL 22 7,0 6,0 7,0 8,0 6,0 6,7 ab

CL 50 7,0 5,0 7,0 8,0 6,0 5,0 d

Claire 8,0 6,0 6,0 8,0 7,0 5,3 cd

Diamant 7,0 6,0 8,0 8,0 6,0 6,0 abcd

Monarch 8,0 6,0 7,0 8,0 6,0 5,7 bcd

Nun 00730 8,0 7,0 7,0 8,0 7,0 6,0 abcd

Otaga 8,0 6,0 7,0 8,0 6,0 7,0 a

Prinz 7,0 5,0 8,0 8,0 6,0 6,0 abcd

Rex 8,0 5,0 8,0 8,0 7,0 6,0 abcd

Rowena 7,0 6,0 7,0 8,0 6,0 6,3 abc

Vix 7,0 7,0 8,0 8,0 6,0 5,7 bcd

Gemiddelde 7,4 6,0 7,3 8,0 6,3 6,0

K.W.V. P0,05

1,1 V.C. (%)

10,9

P-waarde 0,039 S.

Quotering 1 = groen veel ruw zacht slecht slecht

9 = wit geen effen vast goed goed (1) Beoordeling exclusief vorm. (2) Niet veelzeggend, altijd wel één factor die de doorslag geeft.

48


Tabel 41: Knolselderij normale teelt - Sortering volgens knolgewicht

Cultivar Sortering naar aantal (%)

Sortering naar gewicht (%)

< 800 g 800 - 1000 g 1000 - 1200 g 1200 - 1400 g 1400 - 1600 g > 1600 g

< 800 g 800 - 1000 g 1000 - 1200 g 1200 - 1400 g 1400 - 1600 g > 1600 g

Asterix 0,0 1,7 1,7 5,0 b 8,3 c 83,3 ab

0,0 0,7 1,0 3,3 b 6,7 c 88,3 ab

Balena 0,0 1,7 1,7 5,0 b 25,0 a 66,7 bc

0,0 0,8 1,1 3,9 b 21,7 a 72,6 bcd

CE 2201 0,0 0,0 10,0 21,7 a 16,7 abc 51,7 c

0,0 0,0 7,6 18,0 a 16,5 abc 57,9 d

CL 22 0,0 1,7 6,7 10,0 ab 16,7 abc 65,0 bc

0,0 0,9 4,4 7,7 ab 15,3 abc 71,8 bcd

CL 50 0,0 0,0 6,7 6,7 b 25,0 ab 61,7 bc

0,0 0,0 4,6 5,1 b 22,3 a 68,0 cd

Claire 0,0 1,7 5,0 3,3 b 18,3 abc 71,7 bc

0,0 0,8 3,1 2,4 b 15,5 abc 78,2 abcd

Diamant 0,0 0,0 1,7 10,0 ab 25,0 ab 63,3 bc

0,0 0,0 0,9 7,8 ab 21,0 ab 70,3 bcd

Monarch 3,3 1,7 0,0 5,0 b 18,3 abc 71,7 bc

1,4 0,8 0,0 3,8 b 15,9 abc 78,2 abcd

Nun 00730 0,0 0,0 0,0 1,7 b 10,0 bc 88,3 a

0,0 0,0 0,0 1,1 b 8,1 bc 90,8 a

Otaga 0,0 1,7 3,3 1,7 b 16,7 abc 76,7 ab

0,0 0,8 1,9 1,3 b 13,7 abc 82,4 abc

Prinz 0,0 3,3 1,7 6,7 b 16,7 abc 71,7 bc

0,0 1,8 1,1 5,3 b 14,6 abc 77,2 abcd

Rex 0,0 1,7 1,7 13,3 ab 16,7 abc 66,7 bc

0,0 1,0 1,2 10,7 ab 14,0 abc 73,1 bcd

Rowena 1,7 5,0 1,7 10,0 ab 11,7 abc 70,0 bc

0,8 3,0 1,2 7,8 ab 10,7 abc 76,6 abcd

Vix 0,0 0,0 8,3 8,3 ab 20,0 abc 63,3 bc

0,0 0,0 5,5 6,7 ab 17,6 abc 70,2 bcd

Gemiddelde 0,4 1,4 3,6 7,7 17,5 69,4

0,2 0,8 2,4 6,1 15,2 75,4

K.W.V. P0,05

(1)

(1)

V.C. (%)

48,9

30,3

15,5

46,4

30,4

13,6 P-waarde 0,049 S. 0,238 N.S. 0,034 S.

0,031 S. 0,227 N.S. 0,026 S.


49


Tabel 42: Knolselderij normale teelt - Sortering volgens knoldiameter



< 14 cm 14 - 16 cm > 16 cm

< 14 cm 14 - 16 cm > 16 cm

Asterix 5,0 ab 5,0 ab 90,0 ab

2,2 a 3,3 ab 94,5 ab

Balena 0,0 b 0,0 b 100,0 a

0,0 a 0,0 b 100,0 a

CE 2201 0,0 b 10,0 ab 90,0 ab

0,0 a 8,6 ab 91,4 ab

CL 22 0,0 b 10,0 ab 90,0 ab

0,0 a 9,2 ab 90,8 ab

CL 50 0,0 b 0,0 b 100,0 a

0,0 a 0,0 b 100,0 a

Claire 0,0 b 20,0 ab 80,0 ab

0,0 a 12,2 ab 87,8 ab

Diamant 0,0 b 25,0 a 75,0 b

0,0 a 19,0 a 81,0 b

Monarch 10,0 a 0,0 b 90,0 ab

4,7 a 0,0 b 95,4 ab

Nun 00730 0,0 b 10,0 ab 90,0 ab

0,0 a 9,2 ab 90,8 ab

Otaga 10,0 ab 15,0 ab 75,0 b

6,9 a 12,7 ab 80,4 ab

Prinz 0,0 b 10,0 ab 90,0 ab

0,0 a 5,8 ab 94,2 ab

Rex 0,0 b 15,0 ab 85,0 ab

0,0 a 11,2 ab 88,8 ab

Rowena 0,0 b 5,0 ab 95,0 ab

0,0 a 3,8 ab 96,2 ab

Vix 0,0 b 5,0 ab 95,0 ab

0,0 a 4,6 ab 95,4 ab

Gemiddelde 1,8 9,3 88,9

1,0 7,1 91,9

K.W.V. P0,05 (1)

V.C. (%) 82,8

80,1

19,3

63,0

75,9

16,2 P-waarde 0,208 N.S. 0,226 N.S. 0,331 N.S.

0,281 N.S. 0,228 N.S. 0,471 N.S.


50



Alle rassen werden uitgezaaid met naakt zaad. Daaruit bleek dat vooral het nummer van Uniseeds maar ook deze van Clause evenals Balena trager waren in opkomst. Het uitplanten (4 mei) gebeurde onder minder gunstige omstandigheden. Het was heel drogend weer en er was geen mogelijkheid tot beregening. Daarnaast waren de bodemomstandigheden in het proefveld heel heterogeen, wegens heterogeniteit bij plantklaar leggen (soms heel droge brokkelige ondergrond en op andere plaatsen vochtige, losse ondergrond). Na het planten bleef het drogende weer aanhouden zodat vijf dagen na planten toch dringend moest ingegrepen worden. De planten werden toen allemaal manueel aangegoten en de al volledig afgestorven planten heringevuld. Dit had voldoende effect zodat tegen eind mei een voldoende hergroei werd bekomen. Vanaf half juni (vooral in blok 1 en 3) werd de gewasstand heterogeen, onafhankelijk van het ras (hoge V.C.-% bij beoordeling ‘gewasuniformiteit’ op 11 juli en 12 augustus). Verspreid over de veldjes uitte dit zich in planten die heel klein bleven en zelfs bijna wegkwijnden. Oorzaak was wellicht een aantasting van wortelvlieg in combinatie met wat Pythiumschade. Vanaf half september groeide deze heterogeniteit in loofontwikkeling uit maar naar knolgewicht en sortering heeft dit toch wel zijn invloed gehad op de proefresultaten. Dit blijkt uit de sortering aan het % lichte knollen. Er werd een bewaring uitgevoerd van 4 maand (4/11/2011 tot 6/03/2012) in een koelcel bij 0 - 1° C en 95 % R.V..

2.7 Besluit

De groeiomstandigheden waren in deze proef niet optimaal. Pas vanaf half september kon het gewas vlot doorgroeien en door het heel groeizame najaar werd uiteindelijk toch nog een mooie opbrengst bekomen. Voor levering naar de verse markt waar knolvorm en -kwaliteit belangrijk zijn, gaven Diamant, Nun 00730 en Claire zeer goede resultaten, gevolgd door Vix en Rex. Voor levering naar industrie waar opbrengst en inwendige kwaliteit belangrijk zijn, scoorden Nun 00730 en Asterix heel goed. Otaga scoorde eveneens goed maar bevestigd zijn gevoeligheid voor de vorming van meerdere koppen, wat voor de verse markt niet is gewenst. De nummers van Uniseeds en Clause scoorden minder goed naar knolvorm en opbrengst. Deze van Clause bleken ook gevoeliger voor de vorming van meerdere koppen en kloven. Individuele rasbespreking De bespreking gebeurt alfabetisch. Asterix (MaravoSeed): Snelgroeiend en zeer lang wordend gewas met goede loofkenmerken. Brede meer hoogronde knol, iets minder vlot te kuisen. Gemiddelde tot goede kwaliteit zowel in- als uitwendig. Hoge tot heel hoge opbrengst en stukgewichten. Balena (Bejo): Minder stevig gewas met nog weinig marktbaar loof bij oogst. Ronde tot ovaalronde knol, iets minder vlot te kuisen. Iets minder goede uit- en inwendige kwaliteit (inwendig hol). Gemiddelde tot iets lagere opbrengst en stukgewichten. CE 2201 (Uniseeds): Trager groeiend, korter gewas met gemiddelde loofkenmerken. Minder uniforme (rond tot breedrond) en minder gladde, matig goed te kuisen knol waardoor lagere uitwendige kwaliteit. Gemiddelde inwendige kwaliteit maar meer inwendig hol. Lage opbrengst en stukgewichten. CL 22 (Clause): Eerder snelgroeiend, bladrijk en toch behoorlijk stevig gewas met langere stelen. Platte, bredere en rondere knol met uitstulpingen aan onderzijde en ook minder bovengroei waardoor minder vlot te rooien en te kuisen. Minder goede knolvorm en ook gevoelig voor kloven en vorming van meerdere koppen. Behoorlijke inwendige kwaliteit. Lagere opbrengst en stukgewichten.

51


CL 50 (Clause): Eerder snelgroeiend, bladrijk en legergevoelig gewas met iets langere stelen. Platte, bredere en rondere knol met uitstulpingen aan onderzijde en ook gevoelig voor kloven en vorming van meerdere koppen. Mindere goede inwendige kwaliteit (meer hol en minder witte vleeskleur). Gemiddelde tot iets lagere opbrengst en stukgewichten. Claire (ILVO): Snelgroeiend en legergevoelig gewas met lange stelen en met minder marktbaar loof bij oogst. Mooie ronde tot hoogronde, gladde en vlot te kuisen knol. Behoorlijke inwendige kwaliteit maar iets minder witte vleeskleur. Gemiddelde tot iets hogere opbrengst en stukgewichten. Diamant (Bejo): Eerder snelgroeiend, opgericht en legergevoelig gewas met langere stelen en met minder marktbaar loof bij oogst. Mooi ronde tot licht hoogronde, gladde en heel vlot te kuisen knol met weinig groen op de kop. Betere inwendige kenmerken maar iets minder witte vleeskleur. Hogere opbrengst en stukgewichten. Monarch (Nunhems): Heel goede loofkenmerken. Minder gladde, ronde en iets minder vlot te kuisen knol. Meer inwendige hol en bruine stippen. Gemiddelde opbrengst en stukgewichten. Nun 00730 (Nunhems): Korter, minder bladrijk en legergevoelig gewas met nog weinig marktbaar loof bij oogst. Heel mooie knolvorm, maar soms eivormig. Vlot te rooien en te kuisen wegens heel sterke bovengroei, maar samen met de geringe loofvorming gevoelig voor vorstschade. Inwendig goede tot heel goede kwaliteit (weinig hol en witte vleeskleur). Hoge tot heel hoge opbrengst en stukgewichten. Otaga (Rijk Zwaan): Korter, minder volumineus, opengroeiend, legergevoelig en bleek gewas met heel weinig marktbaar loof bij oogst. Heel ronde knol, vlot te rooien en te kuisen knol maar heel gevoelig voor vorming van meerdere koppen. Heel goede uitwendige kwaliteit en ook heel behoorlijk inwendige kwaliteit. Gemiddelde opbrengst en stukgewichten. Prinz (Nunhems): Korter, meer breder opengroeiend gewas met iets minder marktbaar loof bij oogst. Mooie ronde tot ovaalronde, tamelijk vlot te kuisen knol. Gemiddelde uit- en inwendige kwaliteit maar wel meer inwendig hol. Gemiddelde tot iets lagere opbrengst en stukgewichten. Rex (Nunhems): Korter, minder volumineus, legergevoelig, breder opengroeiend gewas met heel weinig marktbaar loof bij oogst. Meer ovaalronde tot hoogronde, vlot te kuisen knol. Betere uitwendige kwaliteit en gemiddelde inwendige kwaliteit. Gemiddelde opbrengst en stukgewichten. Rowena (Bejo): Gemiddelde loofkenmerken. Meer breedronde, minder bovengroeiende en minder vlot te kuisen knol. Gemiddelde uit- en inwendige kwaliteit. Gemiddelde tot iets lagere opbrengst en stukgewichten. Vix (Graines Voltz): Betere loofkenmerken en meer marktbaar loof bij oogst. Ronde tot licht breedronde, behoorlijk vlot te kuisen knol met goede uitwendige kwaliteit. Iets meer inwendig hol. Lagere opbrengst en stukgewichten.

52


HOOFDSTUK II - STIKSTOFBEMESTING

Het onderzoek beoogde de invloed na te gaan van de soort stikstofmeststof en toegediende dosis stikstof op de planten gewaskenmerken, oogsten opbrengstgegevens alsook kwaliteitskenmerken van knolselderij.

1 Doel

De invloed nagaan van de wijze van bijbemesting met stikstof op de planten gewaskenmerken, oogsten opbrengstgegevens en kwaliteitskenmerken van knolselder met bestemming verse markt en industrie. Onderzoek naar de mogelijkheid tot reductie van de benodigde hoeveelheid stikstof. Deze proef werd aangelegd in het kader van eigen onderzoek. Proefbedrijf: Inagro, Beitem

2 Bodemkarakteristieken

Bouwvoor zandleem Voorvrucht wintertarwe Scheikundige analyse Inagro

pH (KCl) 6,3 tamelijk hoog koolstof (%) 0,9 tamelijk laag



(*) Uitgedrukt in mg per 100 gram luchtdroge grond. Tabel 43: Evolutie van de nitraatstikstof in de bodem (kg/ha)

Stikstofanalyse Diepte (cm)

0 - 30 30 - 60 60 - 90 0 - 90

Na aanleg van de proef op 10/05/11 35 23 11 69

Tijdens de teelt zie proefresultaten

N-advies na planten: 173 EN/ha (85 + 88).

3 Proefopzet

Volgende 9 objecten werden vergeleken: Basisbemesting (dosis) Bijbemesting (soort + dosis) 1. advies 130 % Calciumnitraatadvies 130 % 2. advies 100 % Calciumnitraatadvies 100 % 3. advies 70 % Calciumnitraatadvies 70 % 4. advies 40 % Calciumnitraatadvies 40 % 5. advies 130 % Entecadvies 130 % 6. advies 100 % Entecadvies 100 % 7. advies 70 % Entecadvies 70 % 8. advies 40 % Entecadvies 40 % 9. onbemest - Daarnaast lag er nog een onbemest+onbeteeld veldje aan om de mineralisatie tijdens het groeiseizoen te kunnen volgen.

53


De oppervlakte per experimentele eenheid bedroeg 31,5 m²; de perceeltjes omvatten 5 rijen van 28 planten per rij wat resulteerde in 140 planten. Er waren 4 parallellen. De startbemesting (85 eenheden) gebeurde bij alle objecten (behalve onbemest) breedwerpig met ammoniumnitraat (27 %) volgens advies. Concreet kwam dit neer op 315 kg/ha ammoniumnitraat bij dosis 100 %. De bijbemesting met calciumnitraat (15,5 %) of Entec (26 %) gebeurde ook breedwerpig. Voor de bepaling van de dosis bijbemesting werd geen gebruik gemaakt van het advies opgesteld vóór de teelt (namelijk 88 eenheden) maar werd geopteerd om het advies te laten afhangen van de N-inhoud van de objecten ‘advies 100 %’ tijdens de teelt, te bepalen aan de hand van bodemanalyse(s). Daar uit de staalnames in augustus en september bleek dat er nog geen bijbemesting nodig was, werd een bijbemesting maar pas uitgevoerd op 12 oktober en dit aan een dosis van 50 eenheden. Concreet kwam dit neer op 323 kg/ha calciumnitraat of 192 kg/ha Entec bij dosis 100 %. Tabel 44: Overzicht van de toegediende meststoffen en bemestingstijdstippen

Object Basisbemesting Toediening Dosis Toegediende EN Tijdstip

1 ammoniumnitraat 27 % breed 410 kg/ha 111 4/06/2011








9 onbemest - - - -

Object Bijbemesting Toediening Dosis Toegediende EN Tijdstip

1 calciumnitraat 15,5% breed 420 kg/ha 65 12/10/2011




5 Entec 26% breed 250 kg/ha 65 12/10/2011

6 Entec 26% breed 192 kg/ha 50 12/10/2011

7 Entec 26% breed 134 kg/ha 35 12/10/2011

8 Entec 26% breed 77 kg/ha 20 12/10/2011

9 Onbemest - - - -

4 Korte bespreking van de toegediende meststoffen

Ammoniumnitraat: korrelmeststof; breed inzetbare en licht zuur werkende kunstmest. De aanwezige stikstof wordt matig snel vrijgegeven. Bevat 27% N waarvan de helft voorkomt als nitraatstikstof en de andere helft als ammoniumstikstof. Naast stikstof bevat deze meststof ook nog 4% MgO. Calciumnitraat (Tropicote): korrelmeststof, met 15,5% nitraatstikstof en 19% calcium. Bij contact met de grond en in vochtige omstandigheden lossen de korrels heel snel op en komt de stikstof heel snel ter beschikking van het gewas. Entec (26% N): korrelmeststof; de stikstof in deze meststof bestaat voor 1/3 uit nitraat-N en voor 2/3 uit ammonium-N. De toegevoegde nitrificatieremmer DMPP zorgt ervoor dat de omzetting van ammonium naar nitraat slechts heel traag op gang komt.

54


5 Teeltverloop

Zaaidatum: 6 april Ploegen: 23 mei Plantklaar leggen: 24 mei Planten: datum: 24 mei plantafstand: 70 x 32 cm plantdichtheid: 44.643 pl/ha ras: Prinz (Nunhems) Bemesting: 23 mei: 1000 kg/ha patentkali + 120 kg/ha landbouwzout 4 juni: toepassing basisbemesting 12 oktober: toepassing bijbemesting Oogst: 16 november Tabel 45: Gewasbescherming (werkzame stof + handelsproduct)

Datum Werkzame stof Handelsproduct per ha Onkruidbestrijding 21 juni linuron + asulam + clomazon 0,6 l Linuron + 3 l Asulox + 0,15 l

Centium

Insectenbestrijding 12 september lambda-cyhalothrin 0,1 l Karate

30 september lambda-cyhalothrin 0,1 l Karate

Ziektebestrijding 28 juli maneb 2 kg Trimangol 80

19 augustus azoxystrobin+difenoconazool 1 l Ortiva Top

12 september azoxystrobin+difenoconazool 1 l Ortiva Top


12 oktober difenoconazool 0,5 l Geyser

Bij de ziektebestrijding op 19/8, 12 en 30/9 werd telkens een bespuiting met boor toegevoegd (4 l/ha Boor extra).

6 Resultaten


55


Tabel 46: Gewaskenmerken: vergelijking tussen de objecten

Basisbemesting Bijbemesting Gewasontwikkeling

Uniformiteit (dosis) (soort + dosis) 1/7 3/8 1/9 4/10

1/7 3/8 1/9 4/10

Advies 130 % CaNO3 130 % 7,0 7,0 a 8,0 a 8,8 a

8,0 8,0 a 8,0 a 7,8 ab Advies 100 % CaNO3 100 % 7,0 7,0 a 8,0 a 8,8 a

8,0 7,0 b 8,0 a 8,0 a

Advies 70 % CaNO3 70 % 7,0 7,0 a 8,0 a 8,8 a

8,0 8,0 a 8,0 a 7,8 ab Advies 40 % CaNO3 40 % 7,0 7,0 a 8,0 a 8,5 a

8,0 7,8 a 8,0 a 7,8 ab

Advies 130 % Entec 130 % 7,0 7,0 a 8,0 a 9,0 a

8,0 7,8 a 8,0 a 7,3 ab Advies 100 % Entec 100 % 7,0 6,8 a 8,0 a 9,0 a

8,0 8,0 a 8,0 a 7,8 ab

Advies 70 % Entec 70 % 7,0 6,8 a 8,0 a 8,8 a

8,0 7,8 a 8,0 a 7,3 ab Advies 40 % Entec 40 % 7,0 6,8 a 8,0 a 8,8 a

8,0 7,8 a 8,0 a 7,3 ab

Geen stikstofbemesting 7,0 6,5 a 7,5 b 7,5 b 8,0 7,8 a 7,8 a 7,0 b Gemiddelde 7,0 6,9 7,9 8,6 8,0 7,8 8,0 7,5 K.W.V. P0,05

0,5

0,3

0,5

0,6

0,3

0,7

V.C. (%)

4,9

2,4

3,6

5,3

2,1

6,6 P-waarde 0,360 N.S. 0,017 S. 0,000 Z.S. 0,065 N.S. 0,461 N.S. 0,104 N.S.

Quotering 1 = gering

heterogeen 9 = hoog uniform Tabel 47: Gewaskenmerken: onderlinge vergelijking meststofsoort en gegeven dosis

Toedieningswijze Gewasontwikkeling

Uniformiteit

1/7 3/8 1/9 4/10

1/7 3/8 1/9 4/10

Meststofsoort bijbemesting Calciumnitraat 7,0 7,0 a 8,0 8,7 a

8,0 7,7 a 8,0 7,8 a

Entec 7,0 6,8 a 8,0 8,9 a 8,0 7,8 a 8,0 7,4 b Gemiddelde 7,0 6,9 8,0 8,8 8,0 7,8 8,0 7,6 K.W.V. P0,05 0,2 0,2 0,3 0,3 Bemestingsdosis

Advies 130 % 7,0 7,0 a 8,0 8,9 a

8,0 7,9 a 8,0 7,5 a Advies 100 % 7,0 6,9 a 8,0 8,9 a

8,0 7,5 a 8,0 7,9 a

Advies 70 % 7,0 6,9 a 8,0 8,8 a

8,0 7,9 a 8,0 7,5 a Advies 40 % 7,0 6,9 a 8,0 8,6 a 8,0 7,8 a 8,0 7,5 a Gemiddelde 7,0 6,9 8,0 8,8 8,0 7,8 8,0 7,6 K.W.V. P0,05

0,3

0,3

0,4

0,5

V.C. (%)

4,4

3,2

5,5

5,9 P-waarde meststofsoort

0,092 N.S.

0,072 N.S.

0,412 N.S.

0,011 S.

P-waarde bemestingsdosis

0,793 N.S.

0,256 N.S.

0,270 N.S.

0,264 N.S. P-waarde meststofsoort x dosis 0,793 N.S. 0,757 N.S. 0,021 S. 0,923 N.S. Quotering 1 = gering

heterogeen

9 = hoog uniform

56


Tabel 48: Gewaskenmerken: vergelijking tussen de objecten (vervolg)

Basisbemesting Bijbemesting Gewaskleur

Grondbedekking % (dosis) (soort + dosis) 1/7 3/8 1/9 4/10 14/11

1/7 3/8 1/9 4/10

Advies 130 % CaNO3 130 % 9,0 9,0 a 8,5 a 9,0 a 9,0 a

10,0 25,0 78,0 a 97,8 a Advies 100 % CaNO3 100 % 9,0 9,0 a 8,3 a 8,8 ab 9,0 a

10,0 25,0 78,0 a 96,5 ab

Advies 70 % CaNO3 70 % 9,0 9,0 a 8,0 a 7,8 c 8,3 b

10,0 25,0 78,0 a 96,5 ab Advies 40 % CaNO3 40 % 9,0 9,0 a 8,0 a 6,8 d 6,5 c

10,0 25,0 78,0 a 94,0 b

Advies 130 % Entec 130 % 9,0 9,0 a 8,5 a 9,0 a 9,0 a

10,0 25,0 78,0 a 98,0 a Advies 100 % Entec 100 % 9,0 9,0 a 8,5 a 8,0 bc 8,8 ab

10,0 25,0 78,0 a 96,3 ab

Advies 70 % Entec 70 % 9,0 9,0 a 8,3 a 8,0 bc 8,3 b

10,0 25,0 78,0 a 95,0 b Advies 40 % Entec 40 % 9,0 9,0 a 8,0 a 7,3 cd 7,0 c

10,0 25,0 78,0 a 94,8 b

Geen stikstofbemesting 9,0 7,5 b 7,3 b 4,3 e 3,0 d 10,0 25,0 71,0 b 89,5 c Gemiddelde 9,0 8,8 8,1 7,6 7,6 10,0 25,0 77,2 95,4 K.W.V. P0,05

0,3

0,5

0,8

0,6

(1)

(1)

V.C. (%)

2,2

4,3

7,1

5,7

3,0

2,9 P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,032 S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 = bleek 9 = donker

(1) Duncantoets na transformatie arcsin √x. Tabel 49: Gewaskenmerken: onderlinge vergelijking meststofsoort en gegeven dosis (vervolg)

Toedieningswijze Gewaskleur

Grondbedekking %

1/7 3/8 1/9 4/10 14/11

1/7 3/8 1/9 4/10

Meststofsoort bijbemesting Calciumnitraat 9,0 9,0 8,2 a 8,1 a 8,2 a

10,0 25,0 78,0 96,2 a

Entec 9,0 9,0 8,3 a 8,1 a 8,3 a 10,0 25,0 78,0 96,0 a Gemiddelde 9,0 9,0 8,3 8,1 8,2 10,0 25,0 78,0 96,1 K.W.V. P0,05 0,2 0,4 0,3 (1) Bemestingsdosis

Advies 130 % 9,0 9,0 8,5 a 9,0 a 9,0 a

10,0 25,0 78,0 97,9 a Advies 100 % 9,0 9,0 8,4 ab 8,4 b 8,9 a

10,0 25,0 78,0 96,4 b

Advies 70 % 9,0 9,0 8,1 bc 7,9 b 8,3 b

10,0 25,0 78,0 95,8 bc Advies 40 % 9,0 9,0 8,0 c 7,0 c 6,8 c 10,0 25,0 78,0 94,4 c Gemiddelde 9,0 9,0 8,3 8,1 8,2 10,0 25,0 78,0 96,1 K.W.V. P0,05

0,3

0,5

0,4

(1)

V.C. (%)

4,0

6,6

4,3


0,292 N.S. 1,000 N.S. 0,624 N.S.

0,474 N.S.


0,023 S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

0,000 Z.S. P-waarde meststofsoort x dosis 0,762 N.S. 0,132 N.S. 0,227 N.S. 0,497 N.S. Quotering 1 = bleek

9 = donker (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

57


Tabel 50: Plantkenmerken: vergelijking tussen de objecten

Basisbemesting Bijbemesting Totale Inplantings- Doormeter Hoogte (dosis) (soort + dosis) looflengte breedte knol knol (cm) (cm) (cm) (cm) Advies 130 % CaNO3 130 % 71,2 a 12,9 a 17,3 a 14,0 a Advies 100 % CaNO3 100 % 69,5 a 13,1 a 17,1 a 13,6 ab Advies 70 % CaNO3 70 % 70,5 a 12,7 ab 17,0 a 13,5 ab Advies 40 % CaNO3 40 % 70,1 a 13,1 a 17,3 a 13,2 bc Advies 130 % Entec 130 % 70,1 a 13,0 a 17,4 a 13,9 a Advies 100 % Entec 100 % 71,1 a 12,8 ab 17,0 a 13,9 a Advies 70 % Entec 70 % 69,1 a 12,8 ab 17,1 a 13,6 ab Advies 40 % Entec 40 % 70,6 a 13,1 a 17,2 a 13,4 ab Geen stikstofbemesting 64,4 b 12,2 b 16,1 b 12,8 c Gemiddelde 69,6 12,8 17,1 13,5 K.W.V. P0,05

2,2

0,6

0,7

0,6

V.C. (%)

2,1

3,2

3,0

3,0 P-waarde 0,000 Z.S. 0,136 N.S. 0,074 N.S. 0,005 Z.S.

Tabel 51: Plantkenmerken: onderlinge vergelijking meststofsoort en gegeven dosis

Toedieningswijze Totale Inplantings- Doormeter Hoogte

looflengte breedte knol knol

(cm) (cm) (cm) (cm) Meststofsoort bijbemesting

Calciumnitraat 70,3 a 12,9 a 17,2 a 13,6 a Entec 70,2 a 12,9 a 17,2 a 13,7 a Gemiddelde 70,2 12,9 17,2 13,6 K.W.V. P0,05 1,0 0,3 0,3 0,3 Bemestingsdosis

Advies 130 % 70,6 a 12,9 a 17,3 a 14,0 a Advies 100 % 70,3 a 12,9 a 17,0 a 13,7 ab Advies 70 % 69,8 a 12,7 a 17,0 a 13,6 ab Advies 40 % 70,3 a 13,1 a 17,3 a 13,3 b Gemiddelde 70,2 12,9 17,2 13,6 K.W.V. P0,05 1,5

0,4

0,5

0,4

V.C. (%) 2,0

3,2

2,7

3,1 P-waarde meststofsoort 0,825 N.S. 0,810 N.S. 0,958 N.S. 0,275 N.S.

P-waarde bemestingsdosis 0,697 N.S. 0,392 N.S. 0,466 N.S. 0,040 S. P-waarde meststofsoort x dosis 0,164 N.S. 0,833 N.S. 0,973 N.S. 0,815 N.S.

58


Tabel 52: Opbrengst: vergelijking tussen de objecten

Basisbemesting Bijbemesting Knolopbrengst

Stukgewicht knol

Gewicht volledig loof (dosis) (soort + dosis) ton/ha relatief

gram relatief

gram relatief

(%) (%) (%) Advies 130 % CaNO3 130 % 79,6 a 100,0

1.809 a 100,0

909 a 100,0

Advies 100 % CaNO3 100 % 76,9 a 96,6

1.750 a 96,7

877 ab 96,5 Advies 70 % CaNO3 70 % 74,4 a 93,4

1.703 a 94,1

843 ab 92,7

Advies 40 % CaNO3 40 % 75,0 a 94,2

1.731 a 95,7

821 b 90,3 Advies 130 % Entec 130 % 79,0 a 99,3

1.808 a 99,9

908 a 99,9

Advies 100 % Entec 100 % 77,5 a 97,3

1.755 a 97,0

860 ab 94,6 Advies 70 % Entec 70 % 73,9 a 92,8

1.693 a 93,6

846 ab 93,1

Advies 40 % Entec 40 % 75,1 a 94,4

1.733 a 95,8

827 b 91,0 Geen stikstofbemesting 64,4 b 80,9 1.472 b 81,4 686 c 75,5 Gemiddelde 75,1 - 1.717 - 842 - K.W.V. P0,05

5,2

109

60

V.C. (%)

4,7

4

5 P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Tabel 53: Opbrengst: onderlinge vergelijking meststofsoort en gegeven dosis

Toedieningswijze Knolopbrengst

Stukgewicht knol


ton/ha relatief

gram relatief

gram relatief

(%) (%) (%) Meststofsoort bijbemesting

Calciumnitraat 76,5 a 100,0

1.748 a 100,0

863 a 100,0 Entec 76,4 a 99,9 1.747 a 99,9 860 a 99,7 Gemiddelde 76,4 - 1748 - 861 - K.W.V. P0,05 2,4 51 28 Bemestingsdosis

Advies 130 % 79,3 a 100,0

1.809 a 100,0

909 a 100,0 Advies 100 % 77,2 ab 97,3

1.753 ab 96,9

869 b 95,6

Advies 70 % 74,1 b 93,4

1.698 b 93,9

845 bc 93,0 Advies 40 % 75,1 b 94,6 1.732 b 95,8 824 c 90,7 Gemiddelde 76,4 - 1748 - 861 - K.W.V. P0,05 3,4

72

39

V.C. (%) 4,3

4

4 P-waarde meststofsoort 0,921 N.S.

0,968 N.S.

0,867 N.S.

P-waarde bemestingsdosis 0,019 S.

0,030 S.

0,001 Z.S. P-waarde meststofsoort x dosis 0,981 N.S. 0,997 N.S. 0,929 N.S.

59


Tabel 54: Inwendige knolkenmerken: vergelijking tussen de objecten

Basisbemesting Bijbemesting Inwendige Kleur Bruine Hardheid % knollen Algemene (dosis) (soort + dosis) holheid vlees stippen

met inwendig beoordeling

grijsrot Advies 130 % CaNO3 130 % 5,6 b 7,1 a 6,5 ab 4,0 0,0 5,8 ab Advies 100 % CaNO3 100 % 6,3 a 7,3 ab 7,3 a 4,0 5,0 6,3 ab Advies 70 % CaNO3 70 % 5,9 ab 7,5 bcd 6,3 b 4,0 20,0 5,5 b Advies 40 % CaNO3 40 % 5,8 ab 7,7 cd 6,8 ab 4,0 15,0 6,5 a Advies 130 % Entec 130 % 6,3 a 7,0 a 6,8 ab 4,0 10,0 6,0 ab Advies 100 % Entec 100 % 6,2 ab 7,3 ab 6,8 ab 4,0 15,0 6,3 ab Advies 70 % Entec 70 % 5,8 ab 7,4 abc 7,0 ab 4,0 10,0 6,3 ab Advies 40 % Entec 40 % 5,6 b 7,8 cd 6,8 ab 4,0 5,0 6,0 ab Geen stikstofbemesting 6,4 a 7,8 d 6,3 b 4,5 15,0 6,0 ab Gemidddelde 6,0 7,4 6,7 4,1 10,6 6,1 K.W.V. P0,05

0,7

(1)

0,8

0,8

V.C. (%)

3,3

3,2

8,2

9,3 P-waarde 0,029 S. 0,000 Z.S. 0,247 N.S. 0,369 N.S.

Quotering 1 =

hol bruin veel zacht

slecht 9 =

niet hol wit geen hard goed

(1) Duncantoets na transformatie arcsin 1/x. Tabel 55: Inwendige knolkenmerken: onderlinge vergelijking meststofsoort en gegeven dosis

Toedieningswijze Inwendige Kleur Bruine Hardheid % knollen Algemene

holheid vlees stippen

met inwendig beoordeling

grijsrot Meststofsoort bijbemesting

Calciumnitraat 5,9 a 7,4 a 6,7 a 4,0 10,0 6,0 a Entec 5,9 a 7,4 a 6,8 a 4,0 10,0 6,1 a Gemiddelde 5,9 7,4 6,8 4,0 10,0 6,1 K.W.V. P0,05 0,4 0,2 0,4 0,4 Bemestingsdosis

Advies 130 % 5,9 ab 7,0 c 6,6 a 4,0 5,0 5,9 a Advies 100 % 6,2 a 7,3 b 7,0 a 4,0 10,0 6,3 a Advies 70 % 5,9 ab 7,4 b 6,6 a 4,0 15,0 5,9 a Advies 40 % 5,7 b 7,7 a 6,8 a 4,0 10,0 6,3 a Gemiddelde 5,9 7,4 6,7 4,0 10,0 6,1 K.W.V. P0,05 0,5

0,3

0,5

0,6

V.C. (%) 3,5

1,6

7,6

9,8 P-waarde meststofsoort 0,707 N.S. 0,861 N.S. 0,497 N.S.

0,557 N.S.

P-waarde bemestingsdosis 0,079 N.S. 0,000 Z.S. 0,432 N.S.

0,384 N.S. P-waarde meststofsoort x dosis 0,098 N.S. 0,871 N.S. 0,135 N.S. 0,233 N.S. Quotering 1 = hol bruin veel zacht

slecht

9 = niet hol wit geen hard goed

60


Tabel 56: Sortering volgens knolgewicht (naar aantal): vergelijking tussen de objecten

Basisbemesting Bijbemesting Sortering naar aantal (%) (dosis) (soort + dosis) < 801 g 801 - 1000 g 1001 - 1200 g 1201 - 1400 g 1401 - 1600 g > 1600 g Advies 130 % CaNO3 130 % 0,0 0,0 1,7 1,7 b 8,3 b 88,3 a Advies 100 % CaNO3 100 % 0,0 1,7 3,3 0,0 b 13,3 b 81,7 a Advies 70 % CaNO3 70 % 0,0 0,0 0,0 8,3 b 16,7 b 75,0 a Advies 40 % CaNO3 40 % 0,0 0,0 0,0 1,7 b 18,3 b 80,0 a Advies 130 % Entec 130 % 0,0 0,0 0,0 0,0 b 13,3 b 86,7 a Advies 100 % Entec 100 % 0,0 0,0 0,0 0,0 b 21,7 b 78,3 a Advies 70 % Entec 70 % 0,0 0,0 0,0 5,0 b 21,7 b 73,3 a Advies 40 % Entec 40 % 0,0 0,0 0,0 5,0 b 20,0 b 75,0 a Geen stikstofbemesting 0,0 1,7 6,7 23,3 a 50,0 a 18,3 b Gemiddelde 0,0 0,4 1,3 5,0 20,4 73,0 K.W.V. P0,05

(1)

(1)

(1)

V.C. (%)

61,8

32,9

18,7 P-waarde 0,002 Z.S. 0,005 Z.S. 0,000 Z.S.

(1) Duncantoets na transformatie arcsin √x. Tabel 57: Sortering volgens knolgewicht (naar aantal): onderlinge vergelijking meststofsoort en gegeven dosis

Toedieningswijze Sortering naar aantal (%)

< 801 g 801 - 1000 g 1001 - 1200 g 1201 - 1400 g 1401 - 1600 g > 1600 g

Meststofsoort bijbemesting Calciumnitraat 0,0 0,4 1,3 2,9 a 14,2 a 81,3 a

Entec 0,0 0,0 0,0 2,5 a 19,2 a 78,3 a Gemiddelde 0,0 0,2 0,6 2,7 16,7 79,8 K.W.V. P0,05 (1) (1) (1) Bemestingsdosis

Advies 130 % 0,0 0,0 0,8 0,8 b 10,8 a 87,5 a Advies 100 % 0,0 0,8 1,7 0,0 b 17,5 a 80,0 ab Advies 70 % 0,0 0,0 0,0 6,7 a 19,2 a 74,2 b Advies 40 % 0,0 0,0 0,0 3,3 ab 19,2 a 77,5 b Gemiddelde 0,0 0,2 0,6 2,7 16,7 79,8 K.W.V. P0,05

(1)

(1)

(1)

V.C. (%)

60,5

34,0


0,875 N.S. 0,311 N.S. 0,892 N.S.


0,037 S. 0,131 N.S. 0,063 N.S. P-waarde meststofsoort x dosis 0,584 N.S. 0,973 N.S. 0,880 N.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

61


Tabel 58: Sortering volgens knolgewicht (naar gewicht): vergelijking tussen de objecten

Basisbemesting Bijbemesting Sortering naar gewicht (%) (dosis) (soort + dosis) < 801 g 801 - 1000 g 1001 - 1200 g 1201 - 1400 g 1401 - 1600 g > 1600 g Advies 130 % CaNO3 130 % 0,0 0,0 1,0 1,2 b 7,2 b 90,6 a Advies 100 % CaNO3 100 % 0,0 0,9 2,2 0,0 b 11,8 b 85,1 a Advies 70 % CaNO3 70 % 0,0 0,0 0,0 6,8 b 15,0 b 78,3 a Advies 40 % CaNO3 40 % 0,0 0,0 0,0 1,3 b 16,6 b 82,1 a Advies 130 % Entec 130 % 0,0 0,0 0,0 0,0 b 11,7 b 88,3 a Advies 100 % Entec 100 % 0,0 0,0 0,0 0,0 b 19,7 b 80,3 a Advies 70 % Entec 70 % 0,0 0,0 0,0 4,1 b 19,6 b 76,3 a Advies 40 % Entec 40 % 0,0 0,0 0,0 4,2 b 17,7 b 78,1 a Geen stikstofbemesting 0,0 1,1 5,5 22,0 a 50,8 a 20,6 b Gemiddelde 0,0 0,2 1,0 4,4 18,9 75,5 K.W.V. P0,05

(1)

(1)

(1)

V.C. (%)

156,5

32,7

15,0 P-waarde 0,003 Z.S. 0,001 Z.S. 0,000 Z.S.

(1) Duncantoets na transformatie arcsin √x. Tabel 59: Sortering volgens knolgewicht (naar gewicht): onderlinge vergelijking meststofsoort en gegeven dosis

Toedieningswijze Sortering naar gewicht (%)

< 801 g 801 - 1000 g 1001 - 1200 g 1201 - 1400 g 1401 - 1600 g > 1600 g

Meststofsoort bijbemesting Calciumnitraat 0,0 0,2 0,8 2,3 a 12,7 a 84,0 a

Entec 0,0 0,0 0,0 2,1 a 17,2 a 80,8 a Gemiddelde 0,0 0,1 0,4 2,2 14,9 82,4 K.W.V. P0,05 (1) (1) (1) Bemestingsdosis

Advies 130 % 0,0 0,0 0,5 0,6 b 9,5 a 89,4 a Advies 100 % 0,0 0,4 1,1 0,0 b 15,8 a 82,7 ab Advies 70 % 0,0 0,0 0,0 5,4 a 17,3 a 77,3 b Advies 40 % 0,0 0,0 0,0 2,7 ab 17,2 a 80,1 b Gemiddelde 0,0 0,1 0,4 2,2 14,9 82,4 K.W.V. P0,05

(1)

(1)

(1)

V.C. (%)

55,2

35,1


0,917 N.S. 0,336 N.S. 0,776 N.S.


0,035 S. 0,143 N.S. 0,062 N.S. P-waarde meststofsoort x dosis 0,560 N.S. 0,969 N.S. 0,935 N.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

62


Tabel 60: Sortering volgens knoldiameter: vergelijking tussen de objecten

Basisbemesting Bijbemesting Sortering naar aantal (%)

Sortering naar gewicht (%) (dosis) (soort + dosis) < 14 cm 14 - 16 cm > 16 cm

< 14 cm 14 - 16 cm > 16 cm

Advies 130 % CaNO3 130 % 0,0 10,0 ab 90,0 ab

0,0 7,3 b 92,7 ab Advies 100 % CaNO3 100 % 0,0 10,0 ab 90,0 ab

0,0 8,0 b 92,0 ab

Advies 70 % CaNO3 70 % 0,0 10,0 ab 90,0 ab

0,0 8,5 b 91,5 ab Advies 40 % CaNO3 40 % 0,0 5,0 b 95,0 a

0,0 3,9 b 96,1 a

Advies 130 % Entec 130 % 0,0 15,0 ab 85,0 ab

0,0 13,2 ab 86,9 ab Advies 100 % Entec 100 % 0,0 15,0 ab 85,0 ab

0,0 14,2 ab 85,8 ab

Advies 70 % Entec 70 % 0,0 15,0 ab 85,0 ab

0,0 14,1 ab 85,9 ab Advies 40 % Entec 40 % 0,0 10,0 ab 90,0 ab

0,0 9,1 ab 90,9 ab

Geen stikstofbemesting 0,0 45,0 a 55,0 b 0,0 43,8 a 56,2 b Gemiddelde 0,0 15,0 85,0 0,0 13,6 86,4 K.W.V. P0,05

(1)

(1)

(1)

(1)

V.C. (%)

79,9

24,3

78,6

22,5 P-waarde 0,399 N.S. 0,500 N.S. 0,294 Z.S. 0,397 Z.S.

(1) Duncantoets na transformatie arcsin √x. Tabel 61: Sortering volgens knoldiameter: onderlinge vergelijking tussen meststofsoort en gegeven dosis

Toedieningswijze Sortering naar aantal (%)


< 14 cm 14 - 16 cm > 16 cm

< 14 cm 14 - 16 cm > 16 cm

Meststofsoort bijbemesting Calciumnitraat 0,0 8,8 a 91,3 a

0,0 6,9 a 93,1 a

Entec 0,0 13,8 a 86,3 a 0,0 12,7 a 87,4 a Gemiddelde 0,0 11,3 88,8 0,0 9,8 90,2 K.W.V. P0,05 (1) (1) (1) (1) Bemestingsdosis

Advies 130 % 0,0 12,5 a 87,5 a

0,0 10,2 a 89,8 a Advies 100 % 0,0 12,5 a 87,5 a

0,0 11,1 a 88,9 a

Advies 70 % 0,0 12,5 a 87,5 a

0,0 11,3 a 88,7 a Advies 40 % 0,0 7,5 a 92,5 a 0,0 6,5 a 93,5 a Gemiddelde 0,0 11,3 88,8 0,0 9,8 90,2 K.W.V. P0,05

(1)

(1)

(1)

(1)

V.C. (%)

80,4

20,8

78,3


0,452 N.S. 0,484 N.S.

0,340 N.S. 0,380 N.S.


0,899 N.S. 0,906 N.S.

0,898 N.S. 0,906 N.S. P-waarde meststofsoort x dosis 0,997 N.S. 0,995 N.S. 0,998 N.S. 0,997 N.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

63


Tabel 62: Nitraatgehalte tijdens de groei: vergelijking tussen de objecten

Object Blok Nitraatgehalte in de bodem (kg NO3-N/ha)

1/jul

3/aug

1/sep

29/sep

0 - 30 30 - 60 60 - 90 0 - 90 0 - 30 30 - 60 60 - 90 0 - 90 0 - 30 30 - 60 60 - 90 0 - 90

0 - 30 30 - 60 60 - 90 0 - 90 Onbemest blok 1 91 50 18 159

110 67 21 198

27 36 32 95

4 11 21 36

Onbemest blok 2 68 37 15 120

55 45 14 114

30 47 17 94

3 16 11 31 Onbemest blok 3 89 52 23 164

80 49 14 143

47 57 20 124

3 15 13 31

Onbemest blok 4 78 40 12 130

62 13 44 119

32 47 19 98

3 7 7 17 Onbeteeld en onbemest 88 50 15 153 99 56 15 170 79 86 30 195 97 93 24 214 Staalname ter bepaling advies bijbemesting (voortgaande op mengstaal van object basisbemesting 100 %) Basisbemesting advies 130 %

173 73 25 271

169 107 28 304

21 39 20 80

Basisbemesting advies 100 %

148 67 20 235

119 91 26 236

14 33 19 66 Basisbemesting advies 70 %

112 62 19 193

71 81 31 183

5 21 11 37

Basisbemesting advies 40 % 100 62 20 182 66 77 30 173 7 32 14 53 Bijbemestadvies normaal voorzien op 88 kg 0 kg 0 kg 50 kg (1) Gegevens zijn afkomstig van mengstalen genomen over de herhalingen heen en kunnen dus niet statistisch verwerkt worden. Tabel 63: Nitraatgehalte in de bodem bij de oogst (17/11) + gewasanalyse: vergelijking tussen de objecten

Basisbemesting Bijbemesting Effectief toegediende dosis

Nitraatgehalte in de grond (kg NO3-N/ha)

Gewasanalyse knol (dosis) (soort + dosis) 0 - 30 cm 30 - 60 cm 60 - 90 cm 0 - 90 cm

droge stof nitraatgehalte

(EN) (%) (ppm op vm) Advies 130 % CaNO3 130 % 176 54 a 17 a 13 a 84 a

10 ab 581 a

Advies 100 % CaNO3 100 % 135 27 b 14 abc 10 a 51 b

10 b 679 a Advies 70 % CaNO3 70 % 95 9 d 8 bc 8 a 25 cd

10 ab 256 c

Advies 40 % CaNO3 40 % 54 6 d 5 c 7 a 18 d

10 ab 110 cde Advies 130 % Entec 130 % 176 24 bc 18 a 16 a 58 b

10 ab 613 a

Advies 100 % Entec 100 % 135 15 cd 15 ab 13 a 43 bc

10 b 416 b Advies 70 % Entec 70 % 95 9 d 7 bc 8 a 24 cd

10 ab 181 cd

Advies 40 % Entec 40 % 54 6 d 6 c 7 a 19 d

10 b 59 de Geen stikstofbemesting

5 d 6 c 10 a 20 d

10 a 13 e

Onbeteeld en onbemest (1 blok)

76 102 40 217 - - Gemiddelde

23 20 13 56 10 323

K.W.V. P0,05

9

8

8

20

(1)

146 V.C. (%)

37

50

56

37

1

31

P-waarde

0,000 Z.S. 0,003 Z.S. 0,317 N.S. 0,000 Z.S. 0,076 N.S. 0,000 Z.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

64


Tabel 64: Nitraatgehalte in de bodem bij oogst (17/11) + gewasanalyse: onderlinge vergelijking meststofsoort en gegeven dosis

Toedieningswijze Nitraatgehalte in de grond (kg NO3-N/ha)

Gewasanalyse knol

0 - 30 cm 30 - 60 cm 60 - 90 cm 0 - 90 cm

droge stof nitraatgehalte

(%) (ppm op vm)

Meststofsoort bijbemesting Calciumnitraat 24 a 11 a 10 a 44 a

9,8 a 407 a

Entec 14 b 12 a 11 a 36 a 9,8 a 317 b Gemiddelde 19 11 10 40 9,8 362 K.W.V. P0,05 5 4 4 11 (1) 77 Bemestingsdosis

Advies 130 % 39 a 18 a 15 a 71 a

9,8 ab 597 a Advies 100 % 21 b 15 a 12 ab 47 b

9,7 b 547 a

Advies 70 % 9 c 7 b 8 b 25 c

9,9 a 219 b Advies 40 % 6 c 6 b 7 b 19 c 9,8 ab 85 c Gemiddelde 19 11 10 40 9,8 362 K.W.V. P0,05 7

6

6

15

(1)

109

V.C. (%) 35

49

56

35

0,9

29 P-waarde meststofsoort 0,000 Z.S. 0,759 N.S. 0,408 N.S. 0,121 N.S.

0,734 N.S. 0,025 S.

P-waarde bemestingsdosis 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,057 N.S. 0,000 Z.S.

0,098 N.S. 0,000 Z.S. P-waarde meststofsoort x dosis 0,000 Z.S. 0,969 N.S. 0,935 N.S. 0,259 N.S. 0,885 N.S. 0,064 N.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x. Tabel 65: Ammoniumgehalte in de bodem bij oogst (17/11): vergelijking tussen de objecten

Object Basisbemesting Bijbemesting Toegediende dosis (EN) NH4-N (kg/ha) 0 - 30 cm 30 - 60 cm 60 -90 cm 0 - 90 cm 1 Ammoniumnitraat 130 % calciumnitraat 130 % 176 5 b 4 ab 3 abc 12 b 2 Ammoniumnitraat 100 % calciumnitraat 100 % 135 5 b 3 b 3 bc 11 b 3 Ammoniumnitraat 70 % calciumnitraat 70 % 95 4 b 3 b 2 c 9 b 4 Ammoniumnitraat 40 % calciumnitraat 40 % 54 4 b 3 ab 3 bc 10 b 5 Ammoniumnitraat 130 % Entec 130 % 176 18 a 5 a 4 ab 27 a 6 Ammoniumnitraat 100 % Entec 100 % 135 10 b 4 ab 3 abc 17 b 7 Ammoniumnitraat 70 % Entec 70 % 95 7 b 5 ab 3 abc 15 b 8 Ammoniumnitraat 40 % Entec 40 % 54 6 b 4 ab 3 bc 13 b 9 blanco blanco 0 6 b 4 ab 5 a 16 b Gemiddelde 7 4 3 14 K.W.V. P0,05

6

2

1

8

V.C. (%)

61

30

30

39 P-waarde 0,003 S. 0,152 N.S. 0,079 N.S. 0,005 Z.S.

65


Tabel 66: Ammoniumgehalte in de bodem bij oogst (17/11): vergelijking binnen meststofsoort en gegeven dosis

Toedieningswijze Ammoniumgehalte in de grond (kg NH4-N/ha)

0 - 30 cm 30 - 60 cm 60 - 90 cm 0 - 90 cm

Meststofsoort bijbemesting Calciumnitraat 5 b 3 b 3 b 11 b

Entec 10 a 4 a 3 a 18 a Gemiddelde 7

4

3

14

K.W.V. P0,05 3 1 1 4 Bemestingsdosis

Advies 130 % 12 a 5 a 4 a 20 a Advies 100 % 8 ab 4 a 4 ab 14 ab Advies 70 % 6 b 4 a 3 b 12 b Advies 40 % 5 b 4 a 3 b 11 b Gemiddelde 5 3 2 9 K.W.V. P0,05 5

2

1

6

V.C. (%) 63

32

20

42 P-waarde meststofsoort 0,002 Z.S. 0,019 Z.S. 0,010 Z.S. 0,002 Z.S.

P-waarde bemestingsdosis 0,439 N.S. 0,356 N.S. 0,076 N.S. 0,049 S. P-waarde meststofsoort x dosis 0,113 N.S. 0,760 N.S. 0,518 N.S. 0,233 N.S. Tabel 67: Kwaliteitsbeoordeling na 4,5 maand bewaring (16/11/2011 - 4/4/2012): vergelijking tussen de objecten

Basisbemesting Bijbemesting Gewichts- Rotte Zijkant Onderaan Verkoop- Inwendige Kleur Inwendige % knollen (dosis) (soort + dosis) verlies koppen rot rot bare holheid vlees bruine met holheid (%) (%) (%) (%) (%) stippen onderaan (2) Advies 130 % CaNO3 130 % 7,9 a 10,0 bc 0,0 a 2,5 a 90,0 ab 6,3 ab 7,8 a 7,0 a 65,0 a Advies 100 % CaNO3 100 % 8,8 a 2,5 c 2,5 a 2,5 a 92,5 ab 6,2 ab 7,8 a 6,0 a 85,0 a Advies 70 % CaNO3 70 % 8,8 a 12,5 abc 2,5 a 0,0 a 90,0 ab 6,2 ab 7,9 a 6,0 a 90,0 a Advies 40 % CaNO3 40 % 6,5 a 20,0 ab 2,5 a 2,5 a 90,0 ab 5,8 b 7,9 a 6,5 a 90,0 a Advies 130 % Entec 130 % 6,8 a 17,5 ab 0,0 a 2,5 a 90,0 ab 5,9 b 7,9 a 6,5 a 80,0 a Advies 100 % Entec 100 % 7,8 a 27,5 a 0,0 a 2,5 a 82,5 b 6,3 ab 7,8 a 6,5 a 95,0 a Advies 70 % Entec 70 % 8,7 a 10,0 abc 0,0 a 0,0 a 97,5 a 6,2 ab 7,9 a 6,5 a 60,0 a Advies 40 % Entec 40 % 5,0 a 12,5 abc 0,0 a 0,0 a 95,0 ab 6,2 ab 7,9 a 6,3 a 85,0 a Geen stikstofbemesting 6,7 a 2,5 c 5,0 a 2,5 a 95,0 ab 6,8 a 8,1 a 6,8 a 85,0 a Gemiddelde 7,4 12,8 1,4 1,7 91,4 6,2 7,9 6,4 81,7 K.W.V. P0,05

(1) (1) (1) (1) (1) 0,8

0,3

1,0

(1)

V.C. (%)

27,5

41,0

66,3

72,8

14,2

3,7

2,4

11,0

27,0 P-waarde 0,914 N.S. 0,011 S. 0,648 N.S. 0,940 N.S. 0,295 N.S. 0,216 N.S. 0,496 N.S. 0,568 N.S. 0,475 N.S.

Quotering 1 =

hol bruin veel 9 = niet hol wit geen

(1) Duncantoets na transformatie arcsin √x. (2) Dit zijn knollen die naast de gewone holheid (in bovenste helft knol) ook nog extra holheid vertonen onderaan de knol wat kan wijzen op boorgebrek.

66


Tabel 68: Kwaliteitsbeoordeling na 4,5 maand bewaring (16/11/2011 - 4/4/2012): vergelijking binnen meststofsoort en bemestingsdosis

Toedieningswijze Gewichts- Rotte Zijkant Onderaan Verkoop- Inwendige Kleur Inwendige % knollen

verlies koppen rot rot bare holheid vlees bruine met holheid

(%) (%) (%) (%) (%) stippen onderaan (2)

Meststofsoort bijbemesting Calciumnitraat 8,0 a 11,3 a 1,9 a 1,9 a 90,6 a 7,8 a 6,1 a 6,4 a 82,5 a

Entec 7,1 a 16,9 a 0,0 a 1,3 a 91,3 a 7,8 a 6,1 a 6,4 a 80,0 a Gemiddelde 7,5 14,1 0,9 1,6 90,9 7,8 6,1 6,4 81,3 K.W.V. P0,05 (1) (1) (1) (1) (1) 0,1 0,4 0,5 (1) Bemestingsdosis

Advies 130 % 7,3 a 13,8 a 0,0 a 2,5 a 90,0 a 7,8 a 6,1 a 6,8 a 72,5 a Advies 100 % 8,3 a 15,0 a 1,3 a 2,5 a 87,5 a 7,8 a 6,3 a 6,3 a 90,0 a Advies 70 % 8,8 a 11,3 a 1,3 a 0,0 a 93,8 a 7,9 a 6,2 a 6,3 a 75,0 a Advies 40 % 5,7 a 16,3 a 1,3 a 1,3 a 92,5 a 7,9 a 6,0 a 6,4 a 87,5 a Gemiddelde 7,5 14,1 0,9 1,6 90,9 7,8 6,1 6,4 81,3 K.W.V. P0,05 (1)

(1)

(1)

(1)

(1)

0,2

0,5

0,8

(1)

V.C. (%) 28,4

40,4

58,5

72,3

13,2

2,4

3,6

11,4

27,8 P-waarde meststofsoort 0,588 N.S. 0,095 N.S. 0,092 N.S. 0,676 N.S. 0,764 N.S. 1,000 N.S. 0,890 N.S. 0,810 N.S. 0,826 N.S.

P-waarde bemestingsdosis 0,522 N.S. 0,942 N.S. 0,793 N.S. 0,586 N.S. 0,504 N.S. 0,868 N.S. 0,603 N.S. 0,485 N.S. 0,481 N.S. P-waarde meststofsoort x dosis 0,981 N.S. 0,014 S. 0,793 N.S. 0,909 N.S. 0,109 N.S. 0,961 N.S. 0,362 N.S. 0,412 N.S. 0,237 N.S. Quotering 1 =

hol bruin veel

9 = niet hol wit geen (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x. (2) Dit zijn knollen die naast de gewone holheid (in bovenste helft knol) ook nog extra holheid vertonen onderaan de knol wat kan wijzen op boorgebrek.

67


7 Voornaamste bevindingen

7.1 Klimaat

Figuur 1: Klimaat tijdens de proef

Het groeiseizoen werd gekenmerkt door een korte droge start en een relatief natte en warme maar niet extreem warme zomer. Deze natte periode liep tot ongeveer eind september en werd gevolgd door een warm maar vrij droog najaar. Door de combinatie van voldoende vochtige omstandigheden met relatief hoge maar niet extreme temperaturen kon de knol goed doorgroeien. Het vrij droge najaar leidde dan weer tot een geringe uitspoeling van nitraat.

7.2 Stikstofbeschikbaarheid tijdens de sperperiode

Bij de oogst (sperperiode) zijn duidelijke verschillen waarneembaar in de nitraatbeschikbaarheid per behandeling. In het algemeen viel op dat ondanks het warme en relatief droge najaar, het nitraatresidu op alle objecten onder de drempelwaarde van 90 kg NO3-N/ha bleef. Ter bepaling van de mineralisatie werd een stuk van de proef onbeteeld en onbemest gelaten. Op dit stuk werd tijdens de sperperiode wel een overschrijding van het nitraatresidu vastgesteld. Effecten van de verschillende dosissen zijn ook duidelijk zichtbaar in de hoeveelheden reststikstof. In de bodemlagen tussen 0-30 en 30-60 cm vertoonde het restnitraat een dalende trend, recht evenredig met afnemende bemesting. In de bodemlaag tussen 60 en 90 cm was dit verschil niet meer statistisch aantoonbaar. Opvallend is ook dat voor eenzelfde bijbemesting het nitraatresidu in de objecten bemest met Entec lager lag dan dat in de objecten bemest met kalknitraat. Dit verschil was in de bodemlaag 0-30 cm significant bij de bijbemestingen aan 130 en 100 %. Bij lagere dosissen en in diepere lagen waren de verschillen te klein om nog significant te zijn.

68


De aanwezigheid van ammoniakale stikstof vertoonde dan weer een omgekeerde trend. Waar bijbemest werd met Entec, was de aanwezige hoeveelheid ammoniakale stikstof significant hoger (enkel in de laag 0-30 cm, ammoniakale N spoelt niet uit) dan waar bijbemest werd met kalknitraat. Uitgemiddeld over de laag 0-90 cm was dit verschil ook significant. Ook in diepere lagen werd een significant verschil tussen Entec en kalknitraat waargenomen. De vergeleken waarden lagen hier echter onder de rapporteringsgrens voor de analyse. De hogere ammoniumconcentraties bleken recht evenredig met de toegediende dosis Entec. Enkel in object 5 (bijbemesting = 130 %) was de hoeveelheid significant hoger dan in de andere objecten.

7.3 Gewaskenmerken

De gewasontwikkeling was bij aanvang van de proef vrij gelijklopend bij alle behandelingen. Naarmate de proef vorderde, was de gewasstand van het onbemeste object (object 9) steeds minder goed; vanaf 1/9 was het verschil tussen het onbemeste object (9) en alle andere objecten significant. Opvallend was ook dat er tussen de andere objecten geen significante verschillen waargenomen werden terwijl de toegediende dosissen toch sterk verschilden. De gewaskleur, een belangrijke indicator voor het stikstofgehalte in de plant, vertoonde wel duidelijke verschillen tussen de verschillende behandelingen. Naarmate minder werd bemest, was de gewaskleur duidelijk bleker naarmate de proef vorderde. Ook bij de grondbedekking was dit in mindere mate zichtbaar.

7.4 Plantkenmerken

Voor alle geëvalueerde plantkenmerken scoorde het onbemeste object significant slechter dan de meeste andere objecten. Tussen de andere behandelingen was er in het algemeen weinig verschil zichtbaar.

7.5 Opbrengst

Evaluatie van de knolopbrengst, loofopbrengst en het stukgewicht per knol gaf weinig significante verschillen (enkel onbemest scoorde in de meeste gevallen slechter) maar de numerieke verschillen waren wel sterk gelijklopend met de uitgevoerde N-bemestingen. Vooral het geproduceerde loof reageerde op verschillen in de bemesting. Indien onbemest buiten beschouwing wordt gelaten, was wel een opbrengstdaling, afhankelijk van de gegeven dosis, aantoonbaar. Deze daling was het meest uitgesproken voor het volume loof. Hier was een daling in geproduceerde massa waar te nemen, gelijklopend met de toegediende bemesting. Ook de sortering naar knolgewicht (zowel naar aantal als naar gewicht) gaf weinig significante verschillen tussen de behandelingen. Enkel het onbemeste scoorde in alle gevallen slechter. Sortering van de knollen per knoldiameter vertoonde een hoger aantal en gewicht aan knollen in de hoogste diameterklassen bij de objecten die bijbemest werden met calciumnitraat in vergelijking met de objecten bijbemest met Entec. Deze verschillen waren echter niet significant. Onbemest scoorde in beide gevallen wel significant slechter dan alle andere objecten.

7.6 Kwaliteit

De kleur van het vruchtvlees was duidelijk afhankelijk van de toegediende meststofdosis: hoe minder stikstof toegediend werd, hoe witter het vruchtvlees. Ook het nitraatgehalte in de knol was duidelijk afhankelijk van de stikstofgift. Voor de andere parameters (inwendige holheid, voorkomen van bruine stippen en het droge stofgehalte, hardheid van de knol, percentage knollen met inwendig grijs) waren er geen significante verschillen of ze waren niet consistent met de toegediende meststofdosis.

7.7 Kwaliteitsbeoordeling na lange bewaring

Een beoordeling van de kwaliteit van de knollen na bewaring toonde geen verschillen tussen de verschillende behandelingen. Er werden nergens statistische verschillen waargenomen en in het algemeen was het onderscheidend vermogen van de statistische test te laag.

69


8 Besluit

N-staalnames op het onbeteelde en onbemeste onderdeel van de proef toonden aan dat tijdens het warme, natte najaar een sterke mineralisatie optrad. Het aanpassen van de bijbemesting om hierop in te spelen, bleek daarom de juiste keuze. Alle objecten behaalden nitraatresidu’s lager dan de drempelwaarde. Er waren geen significante verschillen merkbaar in knolopbrengst en stukgewicht van de knollen hoewel deze wel afnam naarmate minder werd bemest. Wel was de kleur van het vruchtvlees significant witter naarmate minder werd bemest. Bijbemesting met Entec gaf op het eerste zicht lagere nitraatresiduwaarden dan wanneer bijbemest werd met calciumnitraat. De grootste verschillen waren merkbaar in de laag tussen 0-30 cm. Bijbemestingen aan 130 en 100% van het (aangepaste) advies gaven significant lagere nitraatrestwaarden wanneer Entec gebruikt werd. Het ammoniumgehalte in de bovenste bodemlaag lag dan weer beduidend hoger in de objecten waar met Entec bijbemest werd. Evaluatie van de opbrengsten toonde geen verschillen tussen Entec en calciumnitraat (ook niet tussen de verschillende dosissen). De sortering volgens knoldiameter gaf wel meer knollen in de hoogste diameterklasse bij gebruik van calciumnitraat maar de verschillen in aantallen waren te klein om statistisch significant te zijn.

71


HOOFDSTUK III - TEELTECHNIEK

1 Plantafstand

1.1 Doel

Nagaan welke de meest geschikte plantafstand is om kleine knollen (8-9 stuks/bak) aan te voeren op de veiling. Dit op speciale vraag van de veiling daar ze in de winterperiode soms de vraag krijgen naar ‘kleine knollen’.

Proefbedrijf: West-Vlaamse Proeftuin Industriële Groenten, Beitem Deze proef werd aangelegd door de West-Vlaamse Proeftuin voor Industriële Groenten

1.2 Proefopzet

Volgende 12 objecten werden vergeleken: Plantafstand Aantal planten/ha 60 cm x 20 cm 83.333 60 cm x 25 cm 66.667 60 cm x 30 cm 55.555 60 cm x 35 cm 47.619 65 cm x 20 cm 76.923 65 cm x 25 cm 61.538 65 cm x 30 cm 51.282 60 cm x 35 cm 43.956 70 cm x 20 cm 71.428 70 cm x 25 cm 57.143 70 cm x 30 cm 47.619 70 cm x 35 cm 40.816

1.3 Teeltverloop

Zaaidata: 6 april Ploegen: 23 mei Plantklaar leggen: 24 mei Planten: datum: 24 mei plantafstand: zie proefobjecten plantdichtheid: zie proefobjecten ras: Prinz (Nunhems) Tabel 69: Bemesting

Basisbemesting Element E/ha meststof datum

K2O 300 patentkali (30 %) 23/05

MgO 100 patentkali (10%) 23/05

N 85 ammoniumnitraat (27%) 09/06

N 40 calciumnitraat (15,5%) 12/10

72


Tabel 70: Gewasbescherming

Datum Werkzame stof Handelsproduct per ha Onkruidbestrijding 21 juni linuron + asulam + clomazon 0,6 l Linuron 500 SC + 3 l Asulox +

0,15 l Centium Insectenbestrijding 12 september lambda-cyhalothrin 0,1 l Karate

30 september lambda-cyhalothrin 0,1 l Karate

Ziektebestrijding 28 juli maneb 2 kg Trimangol 80

19 augustus azoxystrobin+difenoconazool 1 l Ortiva Top



12 oktober difenoconazool 0,5 l Geyser

Diverse teeltzorgen: bespuiting met boor extra 19 augustus 4 l/ha 12 september 4 l/ha 30 september 4 l/ha Oogstdatum: 22 november Totale vegetatieduur: 182 dagen in volle veld

1.4 Resultaten

Zie diverse tabellen

73


Tabel 71: Knolselderij plantafstand – Gewaskenmerken (1/2)

Afstand Plantdichtheid Gewashoogte

Uniformiteit

(pl/ha) 3/8 1/9 4/10 18/11

3/8 1/9 4/10 18/11

60 cm x 20 cm 83333 7,8 a 8,8 a 9,0 a 9,0 a

7,8 ab 8,5 a 8,3 ab 8,0 a

60 cm x 25 cm 66667 7,5 ab 8,5 ab 8,0 cd 8,0 bc

7,3 b 8,5 a 7,8 bc 7,3 ab

60 cm x 30 cm 55555 7,0 abc 7,8 d 7,5 de 7,3 de

7,3 b 7,3 cd 7,0 cde 5,8 cde

60 cm x 35 cm 47619 7,0 abc 7,0 e 7,0 e 6,3 fg

7,3 b 8,0 ab 7,5 bcd 5,0 de

65 cm x 20 cm 76923 7,8 a 8,8 a 9,0 a 8,5 ab

7,5 ab 8,5 a 7,8 bc 7,5 ab

65 cm x 25 cm 61538 7,0 abc 8,0 cd 8,8 ab 7,5 cd

7,8 ab 8,0 ab 7,8 bc 6,8 abc

65 cm x 30 cm 51282 6,8 bc 7,0 e 7,5 de 6,3 fg

7,0 b 7,8 bc 7,3 cde 5,3 de

65 cm x 35 cm 43956 6,8 bc 7,0 e 7,0 e 5,8 g

6,8 b 7,0 d 6,8 e 5,0 de

70 cm x 20 cm 71428 7,5 ab 8,3 bc 9,0 a 8,3 b

8,3 a 8,5 a 8,5 a 7,3 ab

70 cm x 25 cm 57143 7,0 abc 7,8 d 8,3 bc 7,3 de

7,5 ab 7,8 bc 7,8 bc 6,3 bcd

70 cm x 30 cm 47619 6,8 bc 7,0 e 7,3 e 6,8 ef

7,8 ab 7,8 bc 7,5 bcd 5,3 de

70 cm x 35 cm 40816 6,5 c 6,8 e 6,3 f 5,0 h

7,0 b 7,3 cd 7,0 cde 4,5 e

Gemiddelde 7,1 7,7 7,9 7,1 7,4 7,9 7,6 6,1

K.W.V. P0.05

0,7

0,4

0,5

0,6

0,9

0,6

0,7

1,2 V.C. %

6,6

4,0

4,7

5,5

8,0

5,3

6,1

13,0

P - waarde 0,004 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,061 N.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 =

gering

heterogeen

9 =

hoog

uniform

74



Afstand Plantdichtheid Grondbedekking (%) Groeiwijze Legering

(pl/ha) 3/8 1/9 4/10 18/11

60 cm x 20 cm 83333 36,5 a 96,5 a 100,0 100,0 7,5 ab 7,5 a

60 cm x 25 cm 66667 30,5 b 92,5 ab 100,0 100,0 7,8 a 6,8 ab

60 cm x 30 cm 55555 27,5 bcd 88,0 bc 100,0 100,0 6,3 d 5,0 cd

60 cm x 35 cm 47619 24,5 cde 82,8 cd 100,0 100,0 6,0 de 4,3 de

65 cm x 20 cm 76923 31,0 b 91,8 ab 100,0 100,0 7,0 bc 6,5 ab

65 cm x 25 cm 61538 28,3 bc 91,0 b 100,0 100,0 6,5 cd 5,5 bc

65 cm x 30 cm 51282 23,3 de 77,8 d 100,0 100,0 5,3 f 4,3 de

65 cm x 35 cm 43956 22,0 ef 67,5 e 100,0 100,0 5,0 f 3,8 e

70 cm x 20 cm 71428 23,0 de 84,3 cd 100,0 100,0 7,0 bc 6,5 ab

70 cm x 25 cm 57143 18,0 fg 78,5 d 100,0 100,0 6,0 de 4,8 cde

70 cm x 30 cm 47619 15,8 gh 67,3 e 100,0 100,0 5,5 ef 3,8 e

70 cm x 35 cm 40816 13,0 h 57,8 f 100,0 100,0 4,3 g 2,3 f

Gemiddelde 24,4 81,3 100,0 100,0 6,2 5,1

K.W.V. P0.05

3,1

5,5

0,6

1,5 V.C. %

7,3

5,8

6,8

7,9

P - waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 =

breed veel

9 =

opgericht geen

75


Tabel 73: Knolselderij plantafstand – Loof- en knolkenmerken (1/2)

Afstand Plantdicht- Totale Inplantings- Hoogte Doormeter Inwendige

heid looflengte breedte knol knol holheid

(pl/ha) (cm) (cm) (cm) (cm)

60 cm x 20 cm 83333 79,8 a 9,8 i 11,0 e 13,7 g

niet waargenom

en

60 cm x 25 cm 66667 78,8 ab 11,0 fg 13,6 c 15,3 e

60 cm x 30 cm 55555 74,1 cd 11,8 de 13,3 c 16,7 d

60 cm x 35 cm 47619 72,7 cd 12,3 cd 14,0 abc 17,1 cd

65 cm x 20 cm 76923 80,2 a 10,3 hi 11,9 d 14,6 f

65 cm x 25 cm 61538 77,7 ab 11,4 ef 12,5 d 15,8 e

65 cm x 30 cm 51282 72,8 cd 12,4 bc 13,7 bc 17,1 cd

65 cm x 35 cm 43956 71,0 d 12,9 b 14,3 ab 17,8 b

70 cm x 20 cm 71428 77,9 ab 10,5 gh 12,2 d 15,2 e

70 cm x 25 cm 57143 75,6 bc 11,4 ef 13,3 c 16,6 d

70 cm x 30 cm 47619 73,4 cd 12,6 bc 13,9 abc 17,5 bc

70 cm x 35 cm 40816 70,8 d 13,7 a 14,6 a 18,6 a

Gemiddelde 75,4 11,7 13,2 16,3

K.W.V. P0.05

3,3

0,5

0,7

0,6 V.C. %

3,1

3,2

3,7

2,3

P - waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 =

hol

9 =

niet hol

76



Afstand Plantdicht- Beworteling Bovengrondse Vorm Bladkleur Septoria Sclerotinia

heid grote wortels

fijne wortels knolontwikkeling

aantasting aantasting

(pl/ha) hoeveelheid inplanting hoeveelheid inplanting (%) 21/11 21/11 (%)

60 cm x 20 cm 83333 6,0 6,0

6,0 5,0 40% 6,0 9,0 9,0 0,0

60 cm x 25 cm 66667 6,0 7,0

6,0 6,0 60% 7,0 9,0 9,0 0,0

60 cm x 30 cm 55555 6,0 6,0

7,0 6,0 60% 7,0 9,0 9,0 0,0

60 cm x 35 cm 47619 6,0 6,0

7,0 6,0 60% 8,0 9,0 9,0 0,0

65 cm x 20 cm 76923 5,0 6,0

6,0 5,0 40% 6,0 9,0 9,0 0,0

65 cm x 25 cm 61538 6,0 6,0

6,0 5,0 40% 7,0 9,0 9,0 0,0

65 cm x 30 cm 51282 6,0 7,0

7,0 7,0 60% 8,0 9,0 9,0 0,0

65 cm x 35 cm 43956 6,0 7,0

7,0 6,0 80% 8,0 9,0 9,0 0,0

70 cm x 20 cm 71428 6,0 6,0

7,0 6,0 40% 6,0 9,0 9,0 0,0

70 cm x 25 cm 57143 6,0 7,0

7,0 7,0 40% 7,0 9,0 9,0 0,0

70 cm x 30 cm 47619 6,0 6,0

6,0 7,0 60% 8,0 9,0 9,0 0,0

70 cm x 35 cm 40816 6,0 6,0

7,0 7,0 60% 8,0 9,0 9,0 0,0

Gemiddelde 5,9 6,3 6,6 6,1 - 7,2 9,0 9,0 0,00

Quotering 1 =

veel hoog

veel hoog

trapezium bleek veel

9 =

weinig enkel

onderaan

weinig enkel

onderaan

rond donkergroen geen

77


Tabel 75: Knolselderij plantafstand - Opbrengst

Afstand Plantdicht- Knolopbrengst

Stukgewicht knol


heid kg/ha relatief

gram relatief

gram relatief

(pl/ha)

(%) (%) (%)

60 cm x 20 cm 83333 82.158 ab 100,0

1.026,9 h 100,0

647,0 d 100,0

60 cm x 25 cm 66667 83.616 ab 101,8

1.341,1 f 130,6

771,0 c 119,2

60 cm x 30 cm 55555 86.345 a 105,1

1.596,1 d 155,4

801,0 c 123,8

60 cm x 35 cm 47619 83.816 ab 102,0

1.798,5 c 175,1

871,0 b 134,6

65 cm x 20 cm 76923 80.484 b 98,0

1.093,8 gh 106,5

708,0 d 109,4

65 cm x 25 cm 61538 82.099 ab 99,9

1.407,0 f 137,0

768,0 c 118,7

65 cm x 30 cm 51282 81.832 ab 99,6

1.659,9 d 161,6

822,0 bc 127,0

65 cm x 35 cm 43956 80.095 b 97,5

1.874,5 b 182,5

879,0 ab 135,9

70 cm x 20 cm 71428 79.238 b 96,4

1.162,7 g 113,2

701,0 d 108,3

70 cm x 25 cm 57143 85.954 a 104,6

1.514,4 e 147,5

830,0 bc 128,3

70 cm x 30 cm 47619 85.710 a 104,3

1.802,2 c 175,5

880,0 ab 136,0

70 cm x 35 cm 40816 82.805 ab 100,8

2.098,2 a 204,3

935,0 a 144,5

Gemiddelde 82.846 - 1.531 - 801 -

K.W.V. P0.05

4.338

71,0

58,4 V.C. %

3,6

3,2

5,0

P - waarde 0,024 S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

78


Tabel 76: Knolselderij plantafstand – Sortering volgens knoldiameter

Afstand Plantdicht- Sortering naar aantal (%)


heid < 14 cm 14 - 16 cm > 16 cm

< 14 cm 14 - 16 cm > 16 cm

(pl/ha)

60 cm x 20 cm 83333 55,0 a 40,0 cd 5,0 de

47,0 a 45,6 cd 7,4 de

60 cm x 25 cm 66667 5,0 bc 70,0 b 25,0 cd

4,3 bc 68,0 bc 27,7 cd

60 cm x 30 cm 55555 0,0 c 20,0 de 80,0 b

0,0 c 19,1 de 80,9 b

60 cm x 35 cm 47619 0,0 c 15,0 de 85,0 b

0,0 c 13,8 e 86,2 ab

65 cm x 20 cm 76923 15,0 b 80,0 ab 5,0 de

14,3 b 80,2 ab 5,5 e

65 cm x 25 cm 61538 0,0 c 70,0 bc 30,0 c

0,0 c 65,7 bc 34,3 c

65 cm x 30 cm 51282 0,0 c 20,0 de 80,0 b

0,0 c 17,6 de 82,4 b

65 cm x 35 cm 43956 0,0 c 10,0 e 90,0 ab

0,0 c 8,3 e 91,7 ab

70 cm x 20 cm 71428 5,0 bc 95,0 a 0,0 e

4,3 bc 95,7 a 0,0 e

70 cm x 25 cm 57143 0,0 c 25,0 de 75,0 b

0,0 c 23,3 de 76,7 b

70 cm x 30 cm 47619 0,0 c 5,0 e 95,0 ab

0,0 c 4,4 e 95,6 ab

70 cm x 35 cm 40816 0,0 c 0,0 e 100,0 a

0,0 c 0,0 e 100,0 a

Gemiddelde 6,7 37,5 55,8 5,8 36,8 57,4

K.W.V. P0.05

(1)

(1)

(1)

(1)

(1)

(1) V.C. %

64,9

36,9

23,8

70,1

36,4

23,0

P - waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

79


Tabel 77: Knolselderij plantafstand – Sortering volgens aantal stuks

Afstand Plantdicht- Sortering naar aantal (%)

heid 6 stuks 7 stuks 8 stuks 9 stuks 11 stuks 12 stuks 15 stuks

(pl/ha)

60 cm x 20 cm 83333 0,0 c 0,0 d 0,0 d 0,0 c 85,0 a 0,0 15,0 a

60 cm x 25 cm 66667 0,0 c 0,0 d 42,1 ab 45,8 ab 12,1 bc 0,0 0,0 c

60 cm x 30 cm 55555 0,0 c 43,7 c 55,3 ab 1,0 c 0,0 c 0,0 0,0 c

60 cm x 35 cm 47619 0,0 c 93,0 a 7,0 cd 0,0 c 0,0 c 0,0 0,0 c

65 cm x 20 cm 76923 0,0 c 0,0 d 0,0 d 12,0 c 79,0 a 0,0 9,0 ab

65 cm x 25 cm 61538 0,0 c 0,0 d 73,0 a 18,0 bc 9,0 c 0,0 0,0 c

65 cm x 30 cm 51282 0,0 c 56,0 bc 40,0 bc 3,0 c 1,0 c 0,0 0,0 c

65 cm x 35 cm 43956 22,0 b 78,0 ab 0,0 d 0,0 c 0,0 c 0,0 0,0 c

70 cm x 20 cm 71428 0,0 c 0,0 d 14,0 cd 48,0 a 35,0 b 0,0 3,0 bc

70 cm x 25 cm 57143 0,0 c 15,8 d 77,3 a 6,0 c 0,9 c 0,0 0,0 c

70 cm x 30 cm 47619 3,0 c 68,0 abc 26,3 bcd 2,7 c 0,0 c 0,0 0,0 c

70 cm x 35 cm 40816 55,0 a 45,0 c 0,0 d 0,0 c 0,0 c 0,0 0,0 c

Gemiddelde 6,7 33,3 27,9 11,4 18,5 0,0 2,3

K.W.V. P0.05

(1)

(1)

(1)

(1)

(1)

(1) V.C. %

35,8

39,7

54,5

86,8

56,4

65,3

P - waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,002 Z.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

80



Afstand Gewashoogte

Uniformiteit

3/8 1/9 4/10 18/11

3/8 1/9 4/10 18/11

Afstand tussen de rij 60 cm 7,3 a 8,0 a 7,9 ab 7,6 a

7,4 a 8,1 a 7,6 a 6,5 a

65 cm 7,1 ab 7,7 b 8,1 a 7,0 b

7,3 a 7,8 a 7,4 a 6,1 ab

70 cm 6,9 b 7,4 c 7,7 b 6,8 b

7,6 a 7,8 a 7,7 a 5,81 b

Gemiddelde 7,1 7,7 7,9 7,1 7,4 7,9 7,6 6,3

K.W.V. P0,05 0,3

0,2

0,3

0,3

0,4

0,3

0,3

0,6 Afstand in de rij

20 cm 7,7 a 8,6 a 9,0 a 8,6 a

7,8 a 8,5 a 8,2 a 7,6 a

25 cm 7,2 b 8,1 b 8,3 b 7,6 b

7,5 ab 8,1 b 7,8 b 6,8 b

30 cm 6,8 bc 7,3 c 7,4 c 6,8 c

7,3 ab 7,6 c 7,3 c 5,4 c

35 cm 6,8 c 6,9 d 6,8 d 5,7 d

7,0 b 7,4 c 7,1 c 4,8 c

Gemiddelde 7,1 7,7 7,9 7,1 7,4 7,9 7,6 6,1

K.W.V. P0,05 0,4

0,3

0,3

0,3

0,5

0,3

0,4

0,7 V.C. (%) 6,6

4,0

4,7

5,5

8,0

5,3

6,1

13,0

P-waarde afstand tussen de rij 0,083 N.S. 0,000 Z.S. 0,026 S. 0,000 Z.S.

0,203 N.S. 0,160 N.S. 0,144 N.S. 0,066 N.S.

P-waarde afstand in de rij 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

0,013 S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

P-waarde afstand tussen de rij 0,953 N.S. 0,149 N.S. 0,086 N.S. 0,115 N.S.

0,419 N.S. 0,013 S. 0,197 N.S. 0,979 N.S.

x afstand in de rij Quotering: 1 = gering

heterogeen

9 = hoog

uniform

81



Afstand Grondbedekking (%) Groeiwijze Legering

3/8 1/9 4/10 18/11

Afstand tussen de rij 60 cm 29,8 a 89,9 a 100,0 100,0 6,9 a 5,9 a

65 cm 26,1 b 82,0 b 100,0 100,0 5,9 b 5,0 b

70 cm 17,4 c 71,9 c 100,0 100,0 5,7 b 4,3 c

Gemiddelde 24,4 81,3 100,0 100,0 6,2 5,1

K.W.V. P0,05 (1)

(1)

0,3


20 cm 30,2 a 90,8 a 100,0 100,0 7,2 a 6,8 a

25 cm 25,6 b 87,3 b 100,0 100,0 6,8 b 5,7 b

30 cm 22,2 c 77,7 c 100,0 100,0 5,7 c 4,3 c

35 cm 19,8 c 69,3 d 100,0 100,0 5,1 d 3,4 d

Gemiddelde 24,4 81,3 100,0 100,0 6,2 5,1

K.W.V. P0,05 (1)

(1)

0,4

0,8 V.C. (%) 7,3

5,8

6,8

7,9

P-waarde afstand tussen de rij 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

P-waarde afstand in de rij 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

P-waarde afstand tussen de rij 0,946 N.S. 0,417 N.S.

0,026 S. 0,263 N.S.

x afstand in de rij Quotering: 1 =

breed veel

9 =

opgericht geen (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

82



Afstand Totale Inplantings- Hoogte Doormeter Inwendige

looflengte breedte knol knol holheid

(cm) (cm) (cm) (cm)

Afstand tussen de rij 60 cm 76,3 a 11,2 c 12,8 c 15,7 c

niet waargenomen 65 cm 75,4 ab 11,8 b 13,1 b 16,3 b

70 cm 74,4 b 12,1 a 13,5 a 17,0 a

Gemiddelde 75,4 11,7 13,1 16,3

K.W.V. P0,05 1,7

0,3

0,3


20 cm 79,3 a 10,2 d 11,7 d 14,5 d

niet waargenomen 25 cm 77,4 a 11,3 c 12,9 c 15,9 c

30 cm 73,4 b 12,3 b 13,6 b 17,1 b

35 cm 71,5 b 13,0 a 14,3 a 17,8 a

Gemiddelde 75,4 11,7 13,1 16,3

K.W.V. P0,05 1,9

0,3

0,3

0,3 V.C. (%) 3,1

3,2

2,9

2,3

P-waarde afstand tussen de rij 0,075 N.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. P-waarde afstand in de rij 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. P-waarde afstand tussen de rij 0,813 N.S. 0,199 N.S. 0,069 N.S. 0,328 N.S. x afstand in de rij

Quotering: 1 =

hol

9 =

niet hol

83



Afstand

Beworteling Bovengrondse Vorm Bladkleur Septoria Sclerotinia

grote wortels

fijne wortels knol-

aantasting aantasting

hoeveelheid inplanting hoeveelheid inplanting ontwikkeling 21/11 21/11 (%)

Afstand tussen de rij 60 cm

6,0 6,3

6,5 5,8 55% 7,0 9,0 9,0 0,00

65 cm

5,8 6,5

6,5 5,8 55% 7,3 9,0 9,0 0,00

70 cm

6,0 6,3

6,8 6,8 50% 7,3 9,0 9,0 0,00

Gemiddelde 5,9 6,3 6,6 6,1 - 7,2 9,0 9,0 0,0

Afstand in de rij 20 cm

5,7 6,0

6,3 5,3 40% 6,0 9,0 9,0 0,00

25 cm

6,0 6,7

6,3 6,0 47% 7,0 9,0 9,0 0,00

30 cm

6,0 6,3

6,7 6,7 60% 7,7 9,0 9,0 0,00

35 cm

6,0 6,3

7,0 6,3 67% 8,0 9,0 9,0 0,00

Gemiddelde 5,9 6,3 6,6 6,1 - 7,2 9,0 9,0 0,0

Quotering: 1 =

veel hoog

veel hoog

trapezium bleek veel

9 =

weinig enkel

onderaan

weinig enkel

onderaan

rond donkergroen geen

84


Tabel 82: Knolselderij plantafstand - Opbrengst

Afstand Knolopbrengst

Stukgewicht knol


kg/ha relatief

gram relatief

gram relatief

(%) (%) (%)

Afstand tussen de rij 60 cm 83.984 a 100,0

1.441 c 100,0

773 b 100,0

65 cm 81.128 b 96,6

1.509 b 104,7

794 b 102,8

70 cm 83.427 a 99,3

1.644 a 114,1

837 a 108,3

Gemiddelde 82.846 - 1.531 - 801 -

K.W.V. P0,05 2.169

35

29 Afstand in de rij

20 cm 80.627 b 100,0

1.094 d 100,0

685 d 100,0

25 cm 83.890 a 104,0

1.421 c 129,8

790 c 115,2

30 cm 84.629 a 105,0

1.686 b 154,1

834 b 121,7

35 cm 82.238 ab 102,0

1.924 a 175,8

895 a 130,6

Gemiddelde 82.846 - 1.531 - 801 -

K.W.V. P0,05 2.504

41

34 V.C. (%) 3,6

3,2

5,0

P-waarde afstand tussen de rij 0,026 S.

3,200 Z.S.

0,000 S. P-waarde afstand in de rij 0,012 S.

0,000 Z.S.

0,000 S.

P-waarde afstand tussen de rij 0,473 N.S.

0,037 S.

0,569 N.S. x afstand in de rij

85


Tabel 83: Knolselderij plantafstand – Sortering volgens knoldiameter

Afstand Sortering naar aantal (%)


< 14 cm 14 - 16 cm > 16 cm

< 14 cm 14 - 16 cm > 16 cm

Afstand tussen de rij 60 cm 15,0 a 36,3 a 48,8 b

12,8 a 36,6 a 50,6 b

65 cm 3,8 b 45,0 a 51,3 b

3,6 b 43,0 a 53,5 b

70 cm 1,3 b 31,3 a 67,5 a

1,1 b 30,9 a 68,1 a

Gemiddelde 6,7 37,5 55,8 5,8 36,8 57,4

K.W.V. P0,05 (1)

(1)

(1)

(1)

(1)

(1) Afstand in de rij

20 cm 25,0 a 71,7 a 3,3 c

21,9 a 73,8 a 4,3 c

25 cm 1,7 b 55,0 b 43,3 b

1,4 b 52,3 b 46,2 b

30 cm 0,0 b 15,0 c 85,0 a

0,0 b 13,7 c 86,3 a

35 cm 0,0 b 8,3 c 91,7 a

0,0 b 7,4 c 92,6 a

Gemiddelde 6,7 37,5 55,8 5,8 36,8 57,4

K.W.V. P0,05 (1)

(1)

(1)

(1)

(1)

(1) V.C. (%) 64,9

36,9

23,8

70,1

36,4

23,0

P-waarde afstand tussen de rij 0,000 Z.S. 0,152 N.S. 0,001 Z.S.

0,003 Z.S. 0,204 N.S. 0,001 Z.S.

P-waarde afstand in de rij 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

P-waarde afstand tussen de rij 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,490 S.

0,001 Z.S. 0,000 Z.S. 0,043 S.

x afstand in de rij (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

86


Tabel 84: Knolselderij plantafstand – Sortering volgens aantal stuks

Afstand Sortering naar aantal (%)

6 stuks 7 stuks 8 stuks 9 stuks 11 stuks 12 stuks 15 stuks

Afstand tussen de rij 60 cm 0,0 c 34,2 a 26,1 a 11,7 a 24,3 a 0,0 3,8 a

65 cm 5,5 b 33,5 a 28,3 a 8,3 a 22,3 a 0,0 2,3 a

70 cm 14,5 a 32,2 a 29,4 a 14,2 a 9,0 b 0,0 0,8 a

Gemiddelde 6,7 33,3 27,9 11,4 18,5 0,0 2,3

K.W.V. P0,05 (1)

(1)

(1)

(1)

(1)

(1) Afstand in de rij

20 cm 0,0 b 0,0 c 4,7 c 20,0 a 66,3 a 0,0 9,0 a

25 cm 0,0 b 5,3 c 64,2 a 23,3 a 7,3 b 0,0 0,0 b

30 cm 1,0 b 55,9 b 40,5 b 2,2 b 0,3 b 0,0 0,0 b

35 cm 25,7 a 72,0 a 2,3 c 0,0 b 0,0 b 0,0 0,0 b

Gemiddelde 6,7 33,3 27,9 11,4 18,5 0,0 2,3

K.W.V. P0,05 (1)

(1)

(1)

(1)

(1)

(1) V.C. (%) 35,8

39,7

54,5

86,8

56,4

65,3

P-waarde afstand tussen de rij 0,000 Z.S. 0,919 N.S. 0,994 N.S. 0,712 N.S. 0,014 S.

0,309 N.S.

P-waarde afstand in de rij 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,002 Z.S. 0,000 Z.S.

0,000 Z.S.

P-waarde afstand tussen de rij 0,000 Z.S. 0,005 Z.S. 0,080 N.S. 0,002 Z.S. 0,033 S.

0,323 N.S.

x afstand in de rij (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

87



De proefomstandigheden waren behoorlijk gunstig. Het gewas kende een goede hergroei; tijdens de teelt was er wel wat knaagschade, maar de proef kende het ganse groeiseizoen een goede uniforme gewasstand Dit is ook zichtbaar aan de lage VC% bij de parameters van gewas-, loof- en knolkenmerken. Invloed van de plantafstand Naar loof- en knolkenmerken zijn zeer significante verschillen waarneembaar; hoe dichter de plantdichtheid, hoe langer de plantlengte en hoe kleiner de inplantingsbreedte van het loof en hoe kleiner de hoogte en de diameter van de knol. Stukgewicht en sortering zijn zeer duidelijk gecorreleerd met de plantdichtheid: hoe lager de plantdichtheid, hoe hoger het stukgewicht van de knol en hoe grover de sortering. Naar opbrengst zijn er geen duidelijke verschillen merkbaar. De lagere stukgewichten worden gecompenseerd door de hogere plantdichtheden waardoor er geen verschillen aangetoond kunnen worden. Naar afstand tussen de rij zijn er duidelijke significante verschillen: zo blijkt duidelijk dat bij 70 cm in plaats van 60 cm de grondbedekking geringer, de inplantingsbreedte groter, de knolhoogte hoger en de knoldiameter groter zijn. Het stukgewicht is ook significant hoger bij 70 cm maar naar opbrengst toe is er geen verschil tussen 70 cm en 60 cm; bij 65 cm bekomt men een iets lagere knolopbrengst. De afstand tussen de rij had geen significant effect op het bekomen van meer knollen van ‘8 en 9 stuks’. Naar afstand in de rij zijn er zeer duidelijke verschillen tussen de objecten onderling. Zo is er bij 20 cm in de rij een meer opgerichte groei, een langere plant (steellengte) en minder legering van de bladeren ten opzichte van 25 cm in de rij en zo verder significant verschillend tot 35 cm in de rij. Daartegenover staat een zeer significant minder hoge en minder brede knol bij 20 cm in de rij wat automatisch resulteert in een lager stukgewicht. Dit zeer significant verschil is merkbaar tussen ieder object onderling. Naar knolopbrengst (kg/ha) zijn er weinig verschillen zichtbaar. De sortering is gelijklopend met het stukgewicht waaruit blijkt dat bij 35 cm meer dan 25% van de knollen aangevoerd worden in 6 stuks, terwijl bij 20 cm in de rij meer dan 70% van de knollen aangevoerd worden in 11 stuks of meer. 25 cm in de rij was in deze proef de beste afstand indien men knollen wil van ‘8 en 9 stuks’ (meer dan 80% van aantal).

1.6 Besluit

Uit deze proef blijkt dat als men wil streven naar een hoog % knollen van ‘8-9 stuks’ de plantafstand 65 cm x 25 cm ( 61.538 pl/ha) het best scoort. Dichter planten gaf meer te kleine knollen en wijder planten gaf meer grotere knollen.

2 Ploegloze teelt

2.1 Doel

In deze meerjarige proef wordt het effect van verschillende bodembewerkingen op de ontwikkeling, opbrengst en het bodemvochtgehalte nagegaan binnen de teeltrotatie van de betreffende landbouwer. Daar op het bedrijf vele winterteelten worden geteeld, wordt de nadruk gelegd op de berijdbaarheid van het veld, bij de verschillende bewerkingen, gedurende de oogstwerkzaamheden tijdens het najaar/ de winter. Proefbedrijf: Paul Demyttenaere, Zonnebeke Deze proef werd uitgevoerd door Inagro vzw, met financiële steun van interreg IV Prosensols.

2.2 Proefopzet

Uitgevoerde bodembewerkingen : Object 1: Ploeg, vierschaar Kverneland Object 2: Spitfrees, Imants Object 3: Diepwoeler Kverneland, 4 tanden, 3 extra cultivatortanden, verkuimelrol Object 4: Cultivator Kverneland, 3 rijen tanden, verkruimelrol

88


Bij elk object werd een deel van het perceel met aan een bepaalde grondbewerking onderworpen. Hierna werd op 4 verschillende subplots in het object een opbrengstbepaling gedaan. Opbrengstbepaling gebeurde op 32 planten per herhaling. Zowel het gewicht van de knol als de geproduceerde stengelmassa werden gewogen. Op elk object werd tevens met behulp van tensiometers, op regelmatige tijdstippen, de zuigspanning in de bodem gemeten. Dit gebeurde in elk object op een diepte van 20, 40 en 60 cm. Op elk object werd op elke diepte één tensiometer geïnstalleerd. Wegens een nog ongekende reden liepen de met gedestilleerd water gevulde tensiometers in veel gavallen snel leeg. Dit gaf inconsistente en weinig betrouwbare gegevens.


Tabel 85: Bouwvooranalyses per object

6/05/2011 Streefzone Object 1 Object 2 Object 3 Object 4 Textuur zandleem zandleem zandleem zandleem pH-KCL 5,5-6,0 7,1 6,9 6,9 6,9 Koolstof (%C) op droge grond 1,0-1,5 1,4 1,2 1,4 1,3 Fosfor P mg/100g 12-20 37,8 38,6 41,4 48,7 Kalium K mg/100g 14-23 35,4 29,2 30,7 30,2 Magnesium Mg mg/100g 9-16 23,5 20,5 20 21,5 Calcium Ca mg/100g 102-268 370,3 250 285,1 292,7 Natrium Na mg/100g 3,1-6,7 2 2 2 2 Andere elementen - - - -

2.4 Teeltverloop

Voorvrucht: rode kool Datum ploegen: 5/05/2011 Datum andere bewerkingen: 6/05/2011 Datum planten: 6/05/2011 Datum Oogst: 10/11/2011

2.5 Resultaten

Zie hiernavolgende tabellen. Tabel 86: beschikbare N gedurende de teelt

30/08/2011 Nitraat NO3-N (kg/ha) Object diepte 0-30 cm 30-60 cm 60-90 cm 0-90 cm

1 25 27 10 62 2 38 25 10 73 3 26 23 12 61 4 52 36 15 103

Gemiddelde 35 28 12 75

10/11/2011 Nitraat NO3-N (kg/ha) Object diepte 0-30 cm 30-60 cm 60-90 cm 0-90 cm

1 5 7 6 18 2 6 9 8 23 3 9 12 11 32 4 9 38 24 71

Gemiddelde 7 16 12 36

89


Tabel 87: opbrengstresultaten knolselder

Opbrengst per object Knol

(gemiddeld stukgewicht in kg) Blad (gemiddeld gewicht/plant in kg)

1 ploeg

2,01 a 0,62 a 2 spitfrees

2,21 a 0,67 a

3 diepwoeler

2,17 a 0,61 a 4 cultivator 2,16 a 0,73 a

Gemiddelde 2,14 0,66


Vanwege het droge voorjaar konden de selderplanten zich gedurende de eerste weken na aanplant slechts weinig ontwikkelen. De groei stond zo goed als stil. Een aantal beregeningsbeurten waren noodzakelijk. Tussen de objecten werden slechts weinig (of geen) verschillen opgemerkt. In augustus dacht men een groeiachterstand binnen het geploegde object te bemerken, welliswaar slechts zeer beperkt. Het voorjaar van 2011 is zonniger en droger verlopen dan ooit tevoren. Op het droge voorjaar volgde een (zeer) natte zomer met normale temperaturen. Vele velden konden zich hierdoor herstellen. Het najaar verliep tamelijk droog en warm, met ideale omstandigheden voor een vlotte ontwikkeling. De oogst kon gebeuren bij goede vochtomstandigheden. Bij de oogst viel hier en daar in het geploegde object tamelijk wat schurft waar te nemen. In de andere objecten was dit minder het geval. In ieder object werden 32 knollen handmatig geoogst waarbij zowel knol als gewas werd gewogen.

2.7 Besluit

De oogst kan verlopen bij goede bodemvochtomstandigheden. Er werden dan ook geen verschillen opgemerkt in draagkracht van de bodem. Vergelijking tussen de verschillende objecten geeft geen statistisch verschillende opbrengsten. Zowel de geproduceerd knolmassa’s als de geproduceerde stengelmassa vertonen geen onderlinge verschillen. Dit is opvallend daar het vorige jaar wel duidelijke opbrengstverschillen waargenomen werden. Waarschijnlijk zijn er wel verschillen, maar konden deze statistisch niet vergeleken worden door het beperkt aantal herhalingen. Afgaande op de weliswaar niet significante verschillen in gemiddelde stukgewichten op de objecten en ervan uitgaande dat bij dezelfde plantafstand op elk object, er geen grote verschillen in uitval optraden, kan men constateren dat er toch wel wat opbrengstverschillen optraden tussen de verschillende objecten. Het geploegde object vertoonde duidelijk de laagste opbrengst met een gemiddeld stukgewicht van 2,01 kg. Het object bewerkt met de spitfrees vertoonde de hoogste stukopbrengst met gemiddeld 2,21 Kg per stuk Door het frequent uitvallen van tensiometers is het onmogelijk een lijn te trekken in de resultaten bekomen uit de wel functionerende tensiometermetigen.

90


HOOFDSTUK IV - GEWASBESCHERMING

1 Bestrijding wortelvlieg

2.1 Doel

Wat was de effectiviteit van diverse insecticidetoepassingen ter bestrijding van wortelvlieg in knolselderij? Deze proef werd uitgevoerd in eigen onderzoek op vraag van de sector en aangelegd in samenspraak met de Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij (DLV), Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ADLO). Proefbedrijf: Inagro, Beitem

2.2 Teeltverzorging

De teeltverzorging werd uitgevoerd in overeenstemming met de Goede Landbouw Praktijk. De teeltverzorging en andere gewasbescherming (onkruid, ziekten) was uniform en in overeenstemming met de lokale teeltpraktijk voor het volledige proefterrein. Er werden in het proefveld zelf geen andere insecticiden dan de proeffactoren ingezet.

2.3 Proefopzet

De oppervlakte per experimentele eenheid (en de onbehandelde controle (type = ingesloten)) bedroeg 11,6 m2 (1,4 m x 8 m netto oppervlak) en 30,8 m2 (2,8 m x 11 m bruto oppervlak); er waren 4 parallellen(; het statistisch ontwerp blokkenproef en het grafisch ontwerp incl. randomisatie zie Tabel 89).

2.4 De objecten

Tabel 88: Overzicht van de objecten

Nr. Product Dosis Werkzame stof Behandeling handelsnaam eenheid/ha formulering naam dosis w.s. tijdstip

1. onbehandeld - - - -

2. afdekking met kunstvliesdoek na het planten B

Behandelen op wachtbed voor het planten

3. Tracer (480 g/l) 12 ml/1.000 planten

SC spinosad 5,76 ml/1000 planten

A

Aangieten aan de voet van de planten enkele dagen na planten

4. Tracer (480 g/l) 20 ml/1.000 planten

SC spinosad 9,6 ml/1000 planten

C

Behandelen met insecticide vanaf het bereiken van de drempelwaarde op de plakval

(er werd behandeld telkens de drempelwaarde werd overschreden):

5. Decis EC 2,5 (25 g/l) 0,5 l/ha EC deltamethrin 12,5 g/ha D

6. Karate Zeon (100 g/l) 0,125 l/ha CS lambda-cyhalothrin 12,5 g/ha D

7. Perfekthion 400 EC (400 g/l) 0,5 l/ha EC dimethoaat 200 g/ha D

8. Movento 100 SC (100 g/l) 1 l/ha SC spirotetramat 100 g/ha D

De behandelingswijze:

• Plantbakbehandeling o Planten werden eerst nat gezet met de rugsproeier (0,4 l water/1000 planten).

Het testmiddel werd daarna toegevoegd aan 4 l water/1000 planten en

91


toegepast met de rugsproeier. Daarna werd het testmiddel afgeregend met 0,4 l water/1000 planten.

• Afdekken met kunstvliesdoek: manueel • Aangieten

o De benodigde hoeveelheid van het product werd gemeten in een maatcilinder en aangebracht aan de plantvoet.

• Volleveldsbespuiting o 400 l water per ha, druk 3 bar, doptype DG 11002 o Spuitboom: 7 doppen op 50 cm, afschermkapjes op 5 cm van de uiterste

doppen • Aantal behandelingen: 1 per object • Behandelingstijdstippen: 4

- A: 23/05/11 (plantbakbehandeling) - B: 24/05/11 (afdekken) - C: 26/05/11 (aangieten) - D: 17/08/11 (bladbehandeling)

2.5 De beoordeling en registratie

2.5.1 Waarnemingen in het kader van de onderzoeksvragen

2.5.1.1 Voorafgaande bepalingen

De plantdichtheid en uniformiteit waren voldoende. Er waren 50 planten per netto plot aan het begin van de proef (plantafstand 70 x 32 cm).

2.5.1.2 Wortelvliegvlucht

Op 26 en 30 mei, op 4, 15 en 24 juni, op 1, 7 en 25 juli, op 3, 9, 11, 16, 17, 18 en 29 augustus, op 2, 9, 19 en 23 september, op 7, 12 en 28 oktober en op 17 november werd het aantal wortelvliegen op vijf plakvallen in dit proefperceel geteld.

Figuur 2: Het aantal wortelvliegen per plakval op het proefperceel (drempelwaarde = gemiddeld 3 vliegen/val)

2.5.1.3 Effectiviteit

Op 7 en 21 juni, op 8 en 19 juli, op 2, 16 en 30 augustus, op 13 en 27 september, op 11 en 25 oktober en op 8 november werd volgende parameter beoordeeld:

• % uitval door wortelvlieg (tellen aantal uitgevallen planten)

3

92


Bij oogst werd volgende parameter beoordeeld:

• aantastingsgraad (sortering in 3 klassen: geen, matig of zwaar aangetast)

2.5.1.4 Opbrengst

Bij oogst werden volgende parameters beoordeeld:

• totale looflengte (cm) • doorsnede knol (cm) • hoogte knol (cm) • nettogewicht knol (gram) • gewicht loof (gram) • opbrengst (ton/ha)

2.5.2 Waarnemingen betreffende neveneffecten

Er werden geen waarnemingen uitgevoerd naar neveneffecten van de behandelingen op andere niet-doelorganismen.

2.6 Het bodemkundig en klimatologisch kader van de proef

2.6.1 Bodemkarakteristieken

Bouwvoor zandleem Voorvrucht wintertarwe Scheikundige analyse Inagro

pH (KCl) 6,3 hoog koolstof (%) 0,9 laag



(*) Uitgedrukt in mg per 100 gram luchtdroge grond. N-advies na planten: 59 EN/ha.

2.6.2 Het klimatologisch kader

Tabel 89: Neerslaghoeveelheid (van 1/5 tot 30/11/11) gemeten in het Metystation te Beitem (mm)

Neerslag 1° decade 2° decade 3° decade Totaal Normaal jaar

Mei 2 1 13 16 53

Juni 13 26 9 49 58

Juli 12 42 16 70 66

Augustus 37 25 36 98 71

September 36 10 1 47 72

Oktober 32 13 9 54 74

November 9 1 3 13 68

93


Tabel 90: Gemiddelde temperatuur (van 1/5 tot 30/11/11) gemeten in het Metystation te Beitem (° C)

Temperatuur 1° decade 2° decade 3° decade Gemiddelde Normaal jaar

Mei 14,3 12,7 14,0 13,7 12,2

Juni 15,4 14,3 17,5 15,7 15,2

Juli 16,2 15,0 14,9 15,4 16,8

Augustus 16,8 16,9 15,5 16,4 16,9

September 16,5 14,1 15,9 15,5 14,4

Oktober 14,9 9,8 10,1 11,6 10,3

November 11,1 3,9 5,8 6,9 6,1

De klimaatomstandigheden waren vrij gunstig vanaf uitplanten tot einde proef. Wel viel er heel weinig neerslag gedurende het begin van het groeiseizoen (maar dit had geen nadelige gevolgen op de groei en ontwikkeling). Tabel 91: Overzicht van de klimatologische omstandigheden voor, tijdens en na de behandelingen

Data 26/05/2011 17/08/2011 behandeling B behandeling C Start - eind tijdstip 9:00 - 11:00 10:40 - 11:30 Omschrijving voor - na voor - na Luchttemperatuur (° C) 14 - 16 20,5 - 22,5 Temperatuur op de bodem (° C) 15 21 Temperatuur 5 cm in de bodem (° C) 16 20 Relatieve vochtigheid (%) 65 76 - 66 Bewolkingsgraad (%) 95 80 - 60 Windsnelheid (m/s) nvt 0,5 - 0 Windrichting nvt ZW Droogte gewas nvt vochtig Droogte bodem droog vochtig Beoordeling gunstig zeer gunstig Aantal uren droog vóór de behandeling > 10 > 10 Aantal uren droog na de behandeling > 10 > 10

2.7 Het teelten proefverloop

10/05/11: N-staalname 23/05/11: ploegen 23/05/11: planten van object 3 behandeld met Tracer 23/05/11: bemesting 800 kg/ha patentkali 24/05/11: bemesting 300 kg/ha ammoniumnitraat 27 % via bandbemesting tijdens

planten 24/05/11: plantklaar leggen 24/05/11: machinaal uitplanten, afdekken object 2, plaatsen wortelvliegvallen 26/05/11: toepassen behandeling (aangieten object 4) 04/06/11: draad rondom proefveld wegens wildschade 21/06/11: onkruidbestrijding met 3 l Asulox + 0,6 l Linuron + 0,15 l Centium/ha 07/07/11: waarnemingen 21/07/11: waarnemingen 25/07/11: manuele onkruidbestrijding, vernieuwen kunstvliesdoek object 2 (wegens

scheuren) 28/07/11: ziektebestrijding met 2 kg Trimangol 80/ha 02/08/11: waarnemingen 16/08/11: waarnemingen 17/08/11: proefbespuiting 19/08/11: ziektebestrijding met 1 l Ortiva Top/ha + 4 l Boor extra/ha 30/08/11: waarnemingen 12/09/11: ziektebestrijding met 1 l Ortiva Top/ha + 4 l Boor extra/ha 13/09/11: waarnemingen 27/09/11: waarnemingen

94


30/09/11: ziektebestrijding met 1 l Ortiva Top/ha + 4 l Boor extra/ha 11/10/11: waarnemingen 12/10/11: ziektebestrijding met 0,5 l Geyser/ha + 4 l Boor extra/ha 25/10/11: waarnemingen 08/11/11: waarnemingen 17/11/11: waarnemingen 23 - 24/11/11: oogst en opbrengstbepaling 28 - 29/11/11: oogstvernietiging

2.8 Resultaten en bespreking


95


Tabel 92: Knolselder insecticiden ter bestrijding van wortelvlieg - Effectiviteit

Behandeling Behandelings- % uitgevallen planten

tijdstip 7 juni 21 juni 5 juli 19 juli 2 aug. 16 aug. 30 aug. 13 sep. 27 sep. 11 okt. 25 okt. 8 nov.

1. onbehandeld - 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

2. afdekken met kunstvliesdoek 24 mei 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

3. Tracer plantbakbehandeling (12 ml/100 pl.) 23 mei 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

4. Tracer aangieten (20 ml/1000 pl.) 26 mei 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

5. Decis EC 2,5 0,5 l/ha 17 augustus 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

6. Karate Zeon 0,125 l/ha 17 augustus 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

7. Perfekthion 400 EC 0,5 l/ha 17 augustus 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

8. Movento 1 l/ha 17 augustus 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

Gemiddelde 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0

Tabel 93: Knolselder insecticiden ter bestrijding van wortelvlieg - Effectiviteit bij oogst

Behandeling Behandelings- % knollen/aantastingklasse Aantastinggraad

tijdstip I II III 1. onbehandeld - 100 0 0 1,0

2. afdekken met kunstvliesdoek 24 mei 100 0 0 1,0

3. Tracer plantbakbehandeling (12 ml/100 planten) 23 mei 100 0 0 1,0

4. Tracer aangieten (20 ml/1000 planten) 26 mei 100 0 0 1,0

5. Decis EC 2,5 0,5 l/ha 17 augustus 100 0 0 1,0

6. Karate Zeon 0,125 l/ha 17 augustus 100 0 0 1,0

7. Perfekthion 400 EC 0,5 l/ha 17 augustus 100 0 0 1,0

8. Movento 1 l/ha 17 augustus 100 0 0 1,0

Gemiddelde 100 0 0 1,0

Quotering I = geen aantasting

II = oppervlakkige vraatschade

III = ernstige vraatschade

96


Tabel 94: Knolselder insecticiden ter bestrijding van wortelvlieg - Plantmetingen en opbrengst

Behandeling Behandelings- Looflengte Doorsnede Hoogte knol Stukgewicht knol Stukgewicht loof Opbrengst

tijdstip (cm) knol (cm) (cm) gram % gram % ton/ha %

1. onbehandeld - 68,4 b 16,9 a 14,0 ab 1807 ab 100 851 ab 100 91,4 a 100

2. afdekken met kunstvliesdoek 24 mei 75,0 a 15,3 b 14,0 b 1505 c 83 714 c 84 73,7 b 81

3. Tracer plantbakbehandeling (12 ml/100 planten) 23 mei 69,4 b 16,7 a 13,9 b 1822 ab 101 842 ab 99 89,9 a 98

4. Tracer aangieten (20 ml/1000 planten) 26 mei 69,5 b 17,3 a 14,3 ab 1932 a 107 824 b 97 92,4 a 101

5. Decis EC 2,5 0,5 l/ha 17 augustus 69,8 b 17,0 a 14,0 b 1917 ab 106 905 a 106 91,7 a 100

6. Karate Zeon 0,125 l/ha 17 augustus 69,1 b 16,6 a 13,9 b 1770 b 98 888 ab 104 90,9 a 99

7. Perfekthion 400 EC 0,5 l/ha 17 augustus 69,7 b 16,8 a 14,4 ab 1868 ab 103 867 ab 102 91,8 a 100

8. Movento 1 l/ha 17 augustus 69,5 b 17,2 a 14,9 a 1911 ab 106 860 ab 101 92,5 a 101

Gemiddelde 70,0 16,7 14,2 1816 844 89,3

K.W.V. P0,05 2,6 0,7 0,8 140 70 5,7 V.C. (%) 2,5 2,8 3,6 5 6 4,4 P-waarde 0,001 Z.S. 0,000 Z.S. 0,195 N.S. 0,000 Z.S. 0,001 Z.S. 0,000 Z.S.

97


2.9 De validiteit van de proefresultaten

Op 30 mei werd er lichte gewasschade vastgesteld bij object 2 door wrijving van het kunstvliesdoek met het gewas (veel wind). Deze schade is zichtbaar in de plantmetingen en opbrengst (dit was ook het gevolg van microklimaat onder het doek).


De wortelvliegdruk was gedurende het volledige groeiseizoen heel laag in dit perceel. De drempelwaarde van gemiddeld 3 vliegen/val werd slechts eenmaal overschreden op 16 augustus weliswaar met een groot aantal vliegen. Bij knolselder is voornamelijk de eerste vlucht van de wortelvlieg van belang waarbij bij hoge druk de jonge plantjes kunnen uitvallen en afsterven (geen hergroei meer mogelijk). Later op het seizoen kan de wortelvliegmade ook nog vraatschade aanrichten, die goed zichtbaar is aan de buiten- en binnenkant van de knol en dus kan leiden tot kwaliteitsverlies. Op geen enkel moment werd er uitval waargenomen, ook niet bij het onbehandelde object. Bij de oogst werden de knollen nauwkeurig bekeken maar ook hier was er geen enkele schade van de wortelvliegmade zichtbaar ondanks de (eenmalige) overschrijding van de drempel. De afdekking met het vliesdoek had enkele duidelijke gevolgen door de minder gunstige groeiomstandigheden onder het kunstvliesdoek (te warm en gewijzigd lichtspectrum) en door wrijvingsschade. De looflengte was langer, de knol was kleiner en zowel het knolgewicht als het loofgewicht en de opbrengst waren lager dan bij de andere objecten en dit was telkens significant.

2.11 Besluit

Er kon geen conclusie getrokken worden naar werking van de middelen door de heel lage druk van wortelvliegen op dit perceel. Wel waren de groeiomstandigheden onder het kunstvliesdoek minder gunstig en veroorzaakte dit tevens wrijvings- en hitteschade; hierdoor lag de opbrengst een stuk lager dan bij de andere objecten.

98


DEEL II

BLADSELDERIJ

99


HOOFDSTUK I - BLEEKSELDERIJ

Het onderzoek beoogde een beoordeling van de planten gewaskenmerken, oogsten opbrengstgegevens alsook kwaliteitskenmerken van courant geteelde en nieuw aangeboden rassen bij teelt voor levering aan de groenteverwerkende nijverheid.

1 Cultivaronderzoek

1.1 Doel

De landbouwkundige- en handelswaarde van nieuwe cultivars vergelijken met enkele in de praktijk geteelde cultivars van bleekselderij in de normale teelt voor afzet aan de groenteverwerkende industrie en export. Deze proef werd aangelegd in samenspraak met de Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij (DLV), Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ADLO). Proefbedrijf: Inagro, Rumbeke - Beitem


Bouwvoor zandleem Voorvrucht bloemkool Scheikundige analyse Inagro

pH (KCl) 6,5 tamelijk hoog koolstof (%) 1,1 tamelijk laag

fosfor (*) 28 hoog kalium (*) 21 normaal

magnesium (*) 12 normaal calcium (*) 140 normaal natrium (*) 0,2 heel laag


0 - 30 30 - 60 60 - 90 0 - 90


Tijdens de teelt 30/08/11 45 53 35 132

Bij de oogst 12/10/11 12 13 19 44


1.3 Proefopzet

Volgende 12 cultivars werden vergeleken: AW 20 111, AW 20 112, AW 20 113, AW 20 114, Celebrity, Daybreak, Galaxy, Golddisco, Golden Spartan, Goldfever, Loretta en TZ 8962. Het ras Celebrity fungeerde als standaard. De oppervlakte per experimentele eenheid bedroeg 9 m² (4,5 m x 2 m); er waren 4 parallellen.

1.4 Teeltverloop

Zaaien: 3 mei: in zaaibakken (voorkieming in frigo bij 5° C) 10 mei: zaaibakken in serre plaatsen bij min. 17° C Verspenen: 6 juni (perspot 4 cm) Ploegen: 29 juni Plantklaar leggen: 30 juni Planten: 30 juni

100


plantafstand: 50 x 15 cm toestand grond: tamelijk droge bodem maar gunstig weer (niet sterk

drogend) voor hergroei: heel goed ook door beregening dag na planten Bemesting: 29 juni: 500 kg/ha patentkali 25 juli: 300 kg/ha ammoniumnitraat (27 % N) (81 EN) Oogst: 3 oktober: oogst bestemming handel (gemaaid op 28 en 22 cm) 7 oktober: oogst bestemming industrie (levering stelen los) Tabel 96: Gewasbescherming (werkzame stof + handelsproduct) Datum Werkzame stof Handelsproduct per ha Onkruidbestrijding 25 juli linuron + asulam 1 l Linuron + 2 l Asulox Insectenbestrijding 12 september lambda-cyhalothrin 0,1 l Karate Zeon

Ziektebestrijding 19 augustus azoxystrobin+difenoconazool 1 l Ortiva

12 september azoxystrobin+difenoconazool 1 l Ortiva

Op 12 september werd een bespuiting met boor uitgevoerd (4 l/ha).

1.5 Resultaten


101


Tabel 97: Bleekselderij normale teelt (bestemming groenteverwerkende nijverheid) - Gewaskenmerken

Cultivar Zaadhuis Opkomst Lengte Dikte Uniformiteit

Gewasstand

(datum) plant wortelhals 12/8 31/8 12/9 28/9

12/8 31/8 12/9 28/9

bij poten bij poten

(cm) (mm)

AW 20 111 ILVO 20/5 23,4 9,2 6,5 ab 7,0 ab 7,0 d 6,3 c

8,5 a 7,3 def 9,0 a 9,0 a

AW 20 112 ILVO 20/5 20,6 8,4 6,5 ab 7,3 ab 7,3 cd 7,3 b

7,0 cde 6,5 fgh 8,0 b 8,0 b

AW 20 113 ILVO 19/5 24,6 9,4 7,0 ab 6,5 ab 7,8 abcd 7,5 ab

7,3 bcd 8,3 abc 7,8 b 7,8 bc

AW 20 114 ILVO 21/5 26,6 9,0 7,0 ab 6,5 ab 7,5 bcd 7,3 b

6,8 de 7,5 cde 7,0 c 7,5 bcd

Celebrity Nick. Zwaan 19/5 19,2 9,0 7,3 a 7,3 ab 8,5 a 8,3 a

6,8 de 8,0 bcd 6,8 c 7,0 e

Daybreak Bejo 20/5 21,8 7,8 7,3 a 7,5 a 8,3 ab 7,5 ab

8,0 ab 7,0 efg 7,8 b 7,8 bc

Galaxy Tozer 19/5 20,2 9,6 6,5 ab 7,3 ab 7,8 abcd 7,3 b

7,0 cde 7,5 cde 7,0 c 7,3 de

Golddisco ILVO 19/5 23,4 9,6 6,5 ab 6,3 b 7,0 d 7,0 bc

8,0 ab 8,5 ab 8,8 a 8,8 a

Golden Spartan Clause 24/5 18,4 7,8 7,3 a 4,8 c 7,8 abcd 8,3 a

6,3 e 6,0 h 7,0 c 6,5 f

Goldfever ILVO 21/5 22,8 9,8 7,0 ab 6,5 ab 8,0 abc 8,3 a

6,5 de 6,3 gh 7,8 b 8,0 b

Loretta Tozer 20/5 20,8 9,2 6,5 ab 7,0 ab 7,3 cd 7,0 bc

8,5 a 9,0 a 9,0 a 9,0 a

TZ 8962 Tozer 19/5 26,6 9,6 6,0 b 4,8 c 7,3 cd 6,8 bc

7,8 abc 7,5 cde 8,8 a 9,0 a

Gemiddelde 22,4 9,0 6,8 6,5 7,6 7,4

7,4 7,4 7,9 8,0

K.W.V. P0,05

1,0

1,0

0,8

0,9

0,7

0,7

0,6

0,5

V.C. (%)

10,5

10,6

7,4

8,0

7,0

6,8

5,5

3,9


0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 =

heterogeen

gering

9 = uniform

hoog

102


Tabel 98: Bleekselderij normale teelt (bestemming groenteverwerkende nijverheid) - Gewaskenmerken (vervolg)

Cultivar Grondbedekking % (1) Hergroei Groei- Aantasting Sclerotinia-

31/8 12/9 28/9 19/7 wijze Septoria aangetaste

planten

bij oogst

AW 20 111 81,3 abc 93,8 ab 100,0 a 9,0 7,3 bc 8,8 a 1,3

AW 20 112 76,0 cde 96,8 ab 100,0 a 9,0 6,8 cd 9,0 a 1,3

AW 20 113 82,0 abc 97,3 ab 100,0 a 9,0 6,8 cd 8,8 a 2,5

AW 20 114 87,0 a 83,3 c 95,3 c 9,0 8,0 ab 9,0 a 2,1

Celebrity 67,5 e 98,8 ab 100,0 a 9,0 5,3 e 7,8 b 4,6

Daybreak 80,3 abc 97,8 ab 100,0 a 9,0 6,3 d 9,0 a 1,3

Galaxy 83,3 abc 98,0 ab 100,0 a 9,0 6,0 de 9,0 a 2,1

Golddisco 80,0 abc 99,3 ab 100,0 a 9,0 7,5 bc 9,0 a 0,0

Golden Spartan 69,5 de 93,3 b 98,5 b 9,0 7,8 ab 9,0 a 2,9

Goldfever 84,5 ab 79,0 c 85,8 d 9,0 8,5 a 7,8 b 0,4

Loretta 78,0 bcd 99,8 a 100,0 a 9,0 7,3 bc 9,0 a 5,0

TZ 8962 75,3 cde 99,3 ab 100,0 a 9,0 6,8 cd 9,0 a 0,0

Gemiddelde 78,7 94,7 98,3 9,0 7,0 8,8 1,9

K.W.V. P0,05 (1)

0,8

0,9

V.C. (%) 5,9

7,8

1,6

7,8

7,3

P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,035 S.

Quotering 1 =

slecht breed opengaand veel

9 = goed gesloten geen (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

103


Tabel 99: Bleekselderij normale teelt (bestemming groenteverwerkende nijverheid) - Plantkenmerken bij de oogst

Cultivar Plantlengte Lengte Doormeter Afrijping Kleur Breedte Dikte Boor- Planten met

(cm) steel voet gewas van de steel steel gebrek zijscheuten

(cm) (cm)

steel (mm) (mm)

(%)

AW 20 111 88,0 b 39,5 ab 6,6 bcd 6,0 def 7,5 bcd 19,0 6,0 9,0 a 20,0 ab

AW 20 112 83,8 cd 34,8 d 6,3 def 7,3 bcd 7,5 bcd 20,0 8,0 9,0 a 10,0 ab

AW 20 113 82,7 cd 32,3 de 6,5 bcde 6,8 bcde 7,5 bcd 20,0 7,0 9,0 a 15,0 ab

AW 20 114 79,5 ef 31,1 e 6,4 cde 6,5 cde 7,5 bcd 20,0 10,0 9,0 a 5,0 b

Celebrity 79,0 ef 31,8 e 6,4 cdef 8,0 ab 6,0 e 19,0 8,0 8,8 ab 20,0 ab

Daybreak 83,0 cd 29,9 e 6,0 f 5,0 fg 8,3 ab 20,0 10,0 9,0 a 0,0 b

Galaxy 79,3 ef 32,5 de 6,7 bc 7,8 abc 6,5 de 17,0 7,0 8,5 b 45,0 a

Golddisco 85,8 bc 39,5 ab 6,5 bcde 4,0 gh 7,8 abc 15,0 6,0 9,0 a 10,0 ab

Golden Spartan 76,3 f 35,1 cd 7,3 a 3,3 h 8,8 a 18,0 8,0 9,0 a 10,0 ab

Goldfever 81,5 de 37,7 bc 6,3 cdef 8,8 a 4,0 f 17,0 7,0 9,0 a 20,0 ab

Loretta 92,8 a 41,0 a 6,9 b 5,5 ef 8,8 a 18,0 8,0 8,5 b 30,0 ab

TZ 8962 91,7 a 39,2 ab 6,1 ef 7,5 abc 6,8 cde 19,0 7,0 9,0 a 30,0 ab

Gemiddelde 83,6 35,4 6,5 6,4 7,2 18,5 7,7 8,9 17,9

K.W.V. P0,05 3,1

2,6

0,4

1,3

1,0

0,4

(1)

V.C. (%) 2,5

5,1

3,8

14,2

9,9

3,1

81,2

P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,054 N.S. 0,295 N.S.

Quotering 1 =

veel groen

veel

9 = geen goudgeel geen (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

104


Tabel 100: Bleekselderij normale teelt (bestemming groenteverwerkende nijverheid) - Opbrengstgegevens industrie

Cultivar Opbrengst bruto (1) % tarra Gemiddelde Opbrengst netto (1) Uniformiteit Glad- Individueel

stelen los (2) (3) (4) (2) + (3) + (4) gemaaide stelen los steel- steel- heid steel-

ton/ha relatief

steellengte ton/ha relatief lengte dikte steel gewicht

(%) los (cm) (%) (g)

AW 20 111 91,4 ab 105,2 16,9 5,8 3,3 26,0 abcd 44,3 a 69,8 ab 105,2 6,3 5,8 5,3 bcd 39 e

AW 20 112 80,6 bc 92,7 18,5 7,4 3,2 29,2 abc 38,5 cd 61,5 bc 92,7 7,0 6,8 5,5 abcd 46 cde

AW 20 113 84,4 bc 97,1 12,0 10,2 3,5 25,7 abcd 36,8 d 64,4 bc 97,1 7,8 7,5 4,8 bcd 47 bcde

AW 20 114 78,4 bc 90,3 18,7 7,2 5,8 31,7 a 37,5 d 59,9 bc 90,3 6,5 7,0 6,0 ab 49 bcd

Celebrity 86,9 abc 100,0 15,1 8,3 1,7 25,1 abcd 36,3 d 66,3 abc 100,0 7,0 6,8 4,3 d 46 cde

Daybreak 82,1 bc 94,5 15,4 3,0 8,7 27,1 abcd 37,8 d 62,7 bc 94,5 7,3 7,8 6,8 a 56 ab

Galaxy 88,5 abc 101,9 16,0 5,7 0,8 22,6 cd 36,5 d 67,6 abc 101,9 7,3 6,8 5,0 bcd 45 cde

Golddisco 82,4 bc 94,9 16,3 6,6 7,9 30,8 ab 44,3 a 63,0 bc 94,9 7,0 6,5 5,8 abc 44 cde

Golden Spartan 77,8 c 89,6 14,2 6,2 11,6 32,1 a 39,0 cd 59,4 c 89,6 7,3 6,8 6,0 ab 40 de

Goldfever 88,3 abc 101,7 13,0 5,6 1,8 20,5 d 41,0 bc 67,5 abc 101,7 7,0 7,0 4,5 cd 44 cde

Loretta 98,1 a 112,9 14,4 6,5 2,8 23,6 bcd 45,3 a 74,9 a 112,9 6,8 7,0 6,0 ab 61 a

TZ 8962 90,7 abc 104,4 16,0 5,5 1,1 22,5 cd 42,3 ab 69,3 abc 104,4 6,5 6,3 4,5 cd 50 bc

Gemiddelde 85,8 - 15,5 6,5 4,4 26,4 39,9 65,5 - 7,0 6,8 5,4 47

K.W.V. P0,05 11,1

(5)

2,9

8,5

1,2

8

V.C. (%) 9,0

9,5

5,1

9,0

15,8

12

P-waarde 0,025 S. 0,012 S. 0,000 Z.S. 0,025 S. 0,003 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 =

heterogeen oneffen

9 = uniform glad (1) Stelen afgemaaid op steelhoogte (tot net geen bladvorming). (2) Aanwezige bladeren + hartbladeren (nog niet uitgegroeide stelen in hart van plant). (3) Aanwezige zijtakken die geen volwaardige steel vormen. (4) Aanwezige rotte stelen. (5) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

105


Tabel 101: Bleekselderij normale teelt (bestemming groenteverwerkende nijverheid) - Opbrengstgegevens industrie

Cultivar Stukgewicht netto

Ingekort op steellengte

Stelen los

volledige plant

stukgewicht % verlies


gram relatief

gram relatief t.o.v. volledige


(%)

(%) plantlengte

(%) plantlengte

AW 20 111 815 b 90,1

599 bcd 96,3 26,6 cde

538 bc 95,6 33,9 bc

AW 20 112 849 ab 93,8

612 bcd 98,4 27,9 bcde

552 bc 98,1 35,0 bc

AW 20 113 860 ab 95,1

606 bcd 97,5 29,7 bcde

551 bc 97,8 36,1 bc

AW 20 114 865 ab 95,7

604 bcd 97,1 30,1 bcd

546 bc 97,1 36,8 bc

Celebrity 905 ab 100,0

622 bcd 100,0 31,8 b

563 bc 100,0 38,3 b

Daybreak 805 b 89,0

518 d 83,3 35,9 a

462 c 82,1 42,7 a

Galaxy 1.010 a 111,7

699 ab 112,4 30,7 bc

631 ab 112,1 37,5 b

Golddisco 761 b 84,1

543 cd 87,4 28,2 bcde

477 c 84,7 36,9 b

Golden Spartan 800 b 88,4

601 bcd 96,6 25,1 e

530 bc 94,2 33,8 bc

Goldfever 919 ab 101,6

681 ab 109,5 25,9 de

612 ab 108,7 33,5 bc

Loretta 1.005 a 111,1

749 a 120,5 25,3 e

683 a 121,2 32,0 c

TZ 8962 903 ab 99,8

642 abc 103,3 28,8 bcde

580 b 103,1 35,6 bc

Gemiddelde 875 -

623 - 28,8

560 - 36,0

K.W.V. P0,05 141

100

4,0

88

4,2

V.C. (%) 11

11

9,7

11

8,1

P-waarde 0,018 S.

0,003 Z.S. 0,000 Z.S.

0,000 Z.S. 0,001 Z.S.

106


Tabel 102: Bleekselderij normale teelt (bestemming groenteverwerkende nijverheid) - Opbrengstgegevens bestemd voor export

Cultivar Looflengte 28 cm

Looflengte 22 cm

opbrengst


opbrengst


ton/ha relatief


ton/ha relatief


(%)

(%) plantlengte

(%)

(%) plantlengte

AW 20 111 59,9 e 80,8

445 d 77,5 40,8 b

51,2 f 81,8

378 c 77,9 49,3 bc

AW 20 112 72,7 abcd 98,0

535 abcd 93,1 37,5 cd

61,3 abc 97,8

447 abc 92,2 47,3 cde

AW 20 113 70,3 bcd 94,8

542 abc 94,3 36,2 de

58,8 abcd 93,8

453 abc 93,3 46,6 de

AW 20 114 65,8 de 88,8

525 abcd 91,4 35,2 de

55,3 def 88,2

445 abc 91,6 45,6 e

Celebrity 74,2 abc 100,0

574 a 100,0 35,1 de

62,7 ab 100,0

485 a 100,0 45,1 e

Daybreak 67,4 cde 90,9

516 abcd 89,8 39,9 bc

56,2 cdef 89,7

427 abc 88,1 49,9 b

Galaxy 78,6 a 106,0

567 ab 98,7 33,7 ef

64,5 a 102,9

474 a 97,6 45,5 e

Golddisco 61,1 e 82,4

450 cd 78,4 39,5 bc

52,2 ef 83,3

381 c 78,6 48,4 bcd

Golden Spartan 66,5 cde 89,6

513 abcd 89,4 32,5 f

57,4 bcde 91,7

439 abc 90,5 41,7 f

Goldfever 76,0 ab 102,5

551 ab 96,0 35,7 de

64,0 a 102,2

461 ab 95,0 45,9 e

Loretta 70,2 bcd 94,7

540 abc 93,9 40,2 b

59,4 abcd 94,8

452 abc 93,1 49,3 bc

TZ 8962 74,3 abc 100,1

472 bcd 82,2 44,1 a

62,1 ab 99,1

394 bc 81,3 53,2 a

Gemiddelde 69,8 -

519 - 37,5

58,8 -

436 - 47,3

K.W.V. P0,05 7,1

82

2,3

5,0

68

2,3

V.C. (%) 7,0

11

4,3

5,9

11

3,3

P-waarde 0,000 Z.S.

0,035 S. 0,000 Z.S.

0,000 Z.S.

0,041 S. 0,000 Z.S.

107


Tabel 103: Bleekselderij normale teelt (bestemming groenteverwerkende nijverheid) - Kwaliteitsgegevens

Cultivar Zichtbaarheid hartbladeren

Inwendig wit Saprijkheid Vlezigheid

bij looflengte op

bij looflengte op

28 cm 22 cm

28 cm 22 cm

AW 20 111 8,0 a 7,0 abc

3,3 d 3,8 de 7,3 2,3 d

AW 20 112 8,0 a 7,0 abc

6,3 a 6,8 ab 7,7 6,7 abc

AW 20 113 7,5 abc 5,8 bc

6,0 ab 6,3 b 8,0 6,7 abc

AW 20 114 7,3 abc 5,8 bc

4,8 c 6,0 bc 8,0 7,0 abc

Celebrity 7,5 abc 5,8 bc

6,5 a 6,5 b 8,0 8,3 a

Daybreak 7,0 c 6,3 abc

6,8 a 7,8 a 7,7 7,3 abc

Galaxy 7,5 abc 5,5 c

7,3 a 7,8 a 7,7 6,0 bc

Golddisco 7,8 ab 7,0 abc

3,5 d 2,8 e 7,3 2,7 d

Golden Spartan 7,3 abc 6,5 abc

6,8 a 7,8 a 8,0 8,0 ab

Goldfever 7,8 ab 6,5 abc

6,5 a 6,3 b 8,0 6,0 bc

Loretta 8,0 a 7,3 ab

5,0 bc 4,8 cd 7,7 6,3 abc

TZ 8962 8,0 a 7,5 a

6,5 a 5,8 bc 7,7 5,3 c

Gemiddelde 7,6 6,5

5,8 6,0 7,8 6,1

K.W.V. P0,05 0,6

1,4

1,1

(1)

2,0

V.C. (%) 5,9

15,3

13,8

21,0

19,7

P-waarde 0,026 S. 0,081 N.S.

0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 = goed zichtbaar

veel weinig niet vlezig

9 = weinig zichtbaar

geen saprijk vlezig (1) Duncantoets na transformatie 1/x.

108


Tabel 104: Bleekselderij normale teelt (bestemming groenteverwerkende nijverheid) - Sortering looflengte 28 cm



< 250 g 250 - 450 g 450 - 680 g > 680 g

< 250 g 250 - 450 g 450 - 680 g > 680 g

AW 20 111 5,0 48,3 a 43,3 a 3,3 b

2,9 41,4 a 50,0 a 5,7 ab

AW 20 112 0,0 28,3 a 56,7 a 15,0 ab

0,0 22,1 a 59,2 a 18,8 ab

AW 20 113 0,0 25,1 a 61,3 a 13,6 ab

0,0 19,2 a 62,9 a 17,9 ab

AW 20 114 0,0 26,7 a 63,3 a 10,0 ab

0,0 19,8 a 66,1 a 14,1 ab

Celebrity 0,0 20,0 a 51,7 a 28,3 a

0,0 14,6 a 51,6 a 33,8 a

Daybreak 0,0 28,3 a 65,0 a 6,7 ab

0,0 21,3 a 69,0 a 9,7 ab

Galaxy 0,0 21,7 a 61,7 a 16,7 ab

0,0 18,0 a 62,4 a 19,6 ab

Golddisco 6,7 42,6 a 49,1 a 1,7 b

3,6 35,6 a 57,9 a 2,9 b

Golden Spartan 1,7 31,7 a 58,3 a 8,3 ab

0,7 24,8 a 62,8 a 11,7 ab

Goldfever 0,0 20,0 a 68,3 a 11,7 ab

0,0 16,2 a 68,8 a 15,1 ab

Loretta 0,0 30,0 a 53,3 a 16,7 ab

0,0 21,0 a 55,3 a 23,8 ab

TZ 8962 0,0 43,3 a 53,3 a 3,3 b

0,0 37,6 a 57,4 a 5,0 b

Gemiddelde 1,1 30,5 57,1 11,3

0,6 24,3 60,3 14,8

K.W.V. P0,05

(1)

(1)

V.C. (%)

36,3

18,6

58,3

38,8

18,2

58,2

P-waarde 0,370 N.S. 0,570 N.S. 0,220 N.S.

0,320 N.S. 0,800 N.S. 0,250 N.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

109


Tabel 105: Bleekselderij normale teelt (bestemming groenteverwerkende nijverheid) - Sortering looflengte 22 cm



< 200 g 200 - 400 g 400 - 600 g > 600 g

< 200 g 200 - 400 g 400 - 600 g > 600 g

AW 20 111 5,0 56,7 a 35,0 d 3,3 ab

2,9 50,4 a 40,9 b 5,8 a

AW 20 112 0,0 38,3 ab 55,0 abcd 6,7 ab

0,0 30,8 ab 60,2 ab 9,0 a

AW 20 113 0,0 32,1 ab 61,2 abc 6,7 ab

0,0 25,1 ab 65,6 a 9,4 a

AW 20 114 0,0 41,7 ab 46,7 abcd 11,7 ab

0,0 32,8 ab 50,0 ab 17,2 a

Celebrity 0,0 25,0 b 58,3 abc 16,7 a

0,0 19,2 b 59,9 ab 21,0 a

Daybreak 0,0 40,0 ab 55,0 abcd 5,0 ab

0,0 31,5 ab 61,0 ab 7,5 a

Galaxy 0,0 25,0 b 66,7 a 8,3 ab

0,0 20,9 b 69,5 a 9,6 a

Golddisco 1,7 57,9 a 38,8 cd 1,7 b

0,8 48,5 a 47,8 ab 2,9 a

Golden Spartan 1,7 38,3 ab 53,3 abcd 6,7 ab

0,7 30,5 ab 59,4 ab 9,3 a

Goldfever 0,0 25,0 b 65,0 ab 10,0 ab

0,0 20,2 b 66,7 a 13,2 a

Loretta 0,0 35,0 ab 53,3 abcd 11,7 ab

0,0 25,6 ab 57,1 ab 17,4 a

TZ 8962 0,0 53,3 a 43,3 bcd 3,3 ab

0,0 47,1 a 47,9 ab 5,0 a

Gemiddelde 0,7 39,0 52,6 7,6

0,4 31,9 57,2 10,6

K.W.V. P0,05

(1)

(1)

V.C. (%)

27,0

17,4

54,2

29,3

16,3

56,1

P-waarde 0,050 S. 0,040 S. 0,390 N.S.

0,050 S. 0,120 N.S. 0,390 N.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

110


Het uitzaaien gebeurde met naakt zaad, behalve bij het ras Golden Spartan. In tegenstelling tot verwacht, kwam dit ras later op (4 dagen later in vergelijking met de meeste rassen). Wellicht was dit te wijten aan de lagere kiemkracht van het zaad. Verder in de opkweek gaf dit geen problemen, er werd wel enkele dagen later verspeend en het plantgoed was kleiner bij het uitplanten. Het uitplanten gebeurde onder optimale omstandigheden en de hergroei verliep vlot door te beregenen na planten. Algemeen werd een vlugge en felle groei bekomen zodat begin oktober al kon geoogst worden, dus vrij vroeg. Het uitstellen van de oogst was echter geen optie omdat sommige rassen overrijp werden. Deze felle groei had ook tot gevolg dat er niet meer bijbemest werd. Hoewel slechts de helft van het voorziene N-advies werd toegediend, werd toch een optimale opbrengst bekomen met een laag restnitraat bij de oogst. Wat bodemuniformiteit betreft, was het linkse deel van het proefveld bij uitplanten veel meer uitgedroogd dan het rechterdeel. Deze heterogeniteit was tijdens de groei duidelijk zichtbaar en beïnvloedde de opbrengsten en stukgewichten. De gegevens werden na oogst dan ook verwerkt volgens blokvorming in de omgekeerde richting wat betere statistische resultaten tot gevolg had.

1.7 Besluit

Onder de gegeven omstandigheden (heel groeizaam weer) is de vroegheid (overrijp worden) heel belangrijk bij levering naar de industrie. Op dit gebied scoorden Celebrity, Galaxy en Goldfever het best, Golden Spartan en Golddisco het slechtst. Wat opbrengst voor levering export (gemaaid op 28 cm en 22 cm) betreft, behaalden Galaxy en Goldfever de hoogste opbrengst; Golddisco, AW 20 111 en AW 20 114 de laagste. Wat opbrengst voor levering industrie (losse stelen) betreft, behaalde Loretta gevolgd door AW 20 111 en TZ 8962 de hoogste opbrengst; Golden Spartan en AW 20 114 de laagste. Naast vroegheid en opbrengst is ook de kwaliteit van de stelen belangrijk: Golddisco en AW 20 111 scoorden duidelijk ondermaats. Alle parameters samen genomen, bleken onder de gegeven omstandigheden Celebrity, Galaxy, Goldfever en TZ 8962 de beste rassen. Golddisco, Golden Spartan en AW 20 111 scoorden het minst goed. Individuele rasbespreking De bespreking gebeurt alfabetisch. AW 20 111 (ILVO): Eerder vroegrijp ras. Lange plant met langere fijne steel. Heel slechte kwaliteit, heel veel inwendig wit en niet vlezig (idem Golddisco). Lage tot heel lage opbrengst gemaaid op 28 en 22 cm. Hogere opbrengst als losse steel ondanks laag individueel stukgewicht. AW 20 112 (ILVO): Eerder laatrijp ras. Middellange plant. Gemiddelde kwaliteitskenmerken. Iets hogere opbrengst gemaaid op 28 en 22 cm, lagere opbrengst als losse steel. AW 20 113 (ILVO): Halfvroegrijp ras. Middellange plant. Gemiddelde kwaliteitskenmerken. Lagere opbrengst gemaaid op 28 en 22 cm. Gemiddelde opbrengst als losse steel. AW 20 114 (ILVO): Vroegrijp tot halfvroegrijp ras. Kortere plant met opgerichte groeiwijze waardoor minder snelle grondbedekking. Iets meer inwendig wit, voldoende saprijk en vlezig. Lage opbrengst gemaaid op 28 en 22 cm, lage opbrengst als losse steel vooral door het hoger % tarra. Celebrity (Nickerson Zwaan): Laatrijp gewas. Kortere plant met breder opengaande groeiwijze en groenere steelkleur. Gevoeliger voor Septoria. Goede kwaliteitskenmerken en vooral vleziger. Hogere opbrengst gemaaid op 28 en 22 cm dankzij zwaardere stukgewichten. Gemiddelde tot iets hogere opbrengst als losse. Daybreak (Bejo): Vroegrijp gewas. Middellange plant met kortere steel, kleinere doormeter voet en geen zijscheuten. Opvallend veel blekere (witte) buitenste stelen met vergeelde bladeren en goudgele steelkleur. Goede kwaliteitskenmerken. Lagere opbrengst gemaaid op 28 en 22 cm en als losse steel. Galaxy (Tozer): Laatrijp gewas. Kortere plant met meer opengaande groeiwijze en meer zijscheuten. Iets groenere steelkleur. Goede kwaliteit en weinig inwendig wit. Hoge tot heel hoge

111

opbrengst gemaaid op 28 en 22 cm en gemiddelde tot iets hogere opbrengst bij oogst als losse steel. Golddisco (ILVO): Vroegrijp gewas. Langere plant met lange en smalle stelen en met veel vergeelde buitenste bladeren. Heel slechte kwaliteit, sterk inwendig wit, niet vlezig en slecht zure smaak. Lage tot heel lage opbrengst gemaaid op 28 en 22 cm, lagere opbrengst bij oogst als losse steel ondanks lange steellengte. Golden Spartan (Clause): Heel vroegrijp ras. Korte plant met relatief lange steel. Brede plantvoet en diep ingesneden bobbelend blad. Goudgele steelkleur. Veel overrijpe buitenste stelen. Goede tot heel goede kwaliteit. Lagere opbrengst gemaaid op 28 en 22 cm en lage opbrengst bij oogst als losse steel door veel rotte stelen. Goldfever (ILVO): Heel laatrijp gewas. Middellange plant met sterk opgerichte groeiwijze waardoor mindere bodembedekking (meer type groene selder). Sterk groene steelkleur. Gemiddelde kwaliteitskenmerken. Hoge opbrengst gemaaid op 28 en 22 cm en gemiddeld tot iets hogere opbrengst bij oogst als losse steel. Gemakkelijk te schonen bij maaien op 28 en 22 cm en lager % afval bij oogst als losse steel. Loretta (Tozer): Vroegrijp gewas. Veel overrijpe stelen in het midden van de plant (niet meer marktbaar voor export). Heel lange plant met lange steel en bredere plantvoet. Goudgele steelkleur. Iets mindere kwaliteit, meer inwendig wit en minder vlezig. Iets lagere opbrengst gemaaid op 28 en 22 cm en heel hoge opbrengst en stukgewichten bij oogst als losse steel. TZ 8962 (Tozer): Iets later rijp ras. Heel lange plant met smallere plantvoet. Iets groenere steelkleur. Gemiddelde tot iets hogere opbrengst gemaaid op 28 en 22 cm en hogere opbrengst bij oogst als losse steel door lange steellengte en lager % tarra. Weinig hartbladeren zichtbaar gemaaid op 28 en 22 cm en minder vlezig.

2 Wijze van toediening van stikstofbemesting

2.1 Doel

Nagaan van de invloed van de wijze van bijbemesting met stikstof op de planten gewaskenmerken, op de oogsten opbrengstgegevens en op de kwaliteitskenmerken van bleekselderij. Onderzoek naar de mogelijkheid tot reductie van de benodigde hoeveelheid stikstof. Proefbedrijf: West-Vlaamse Proeftuin Industriële Groenten, Beitem Deze proef werd aangelegd door de West-Vlaamse Proeftuin voor Industriële Groenten

2.2 Proefopzet

Volgende 9 objecten werden vergeleken: Basisbemesting bijbemesting (dosis) (soort) (dosis)

advies 130 % Calciumnitraat advies 130% advies 100 % Calciumnitraat advies 100% advies 70 % Calciumnitraat advies 70% advies 40 % Calciumnitraat advies 40% advies 130 % Entec advies 130% advies 100 % Entec advies 100% advies 70 % Entec advies 70% advies 40 % Entec advies 40% Onbemest - Daarnaast was er nog een onbemest+onbeteelt veldje voorzien om de mineralisatie tijdens het groeiseizoen te kunnen volgen. De oppervlakte per experimentele eenheid bedroeg 24 m²; de perceeltjes omvatten 5 rijen van 32 planten per rij wat resulteerde in 160 planten. Er waren 4 parallellen.

112

De startbemesting gebeurde bij alle objecten (behalve onbemest) breedwerpig met ammoniumnitraat (27%) volgens advies. De bijbemesting met calciumnitraat (15,5%) gebeurde breedwerpig; deze met Ureum gebeurde via sproeien over het gewas met een proefveldspuit. Voor de bepaling van de dosis bijbemesting werd geen gebruik gemaakt van het advies voor de teelt (namelijk 82 eenheden) maar werd geopteerd om het advies te laten afhangen van de N-inhoud van de objecten ‘advies 100%’ tijdens de teelt.

2.3 Teeltverloop

Ploegen: 23 mei Plantklaar leggen: 30 juni Zaaien: 10 mei Planten: datum: 1 juli plantafstand: 60 x 25 cm plantdichtheid: 66.666 pl/ha ras: Celebrity Tabel 106: Basisbemesting

Basisbemesting Element E/ha meststof datum

K2O 300 patentkali (30 %) 23/05 MgO 100 patentkali (10%) 23/05 NaO 60 landbouwzout (50%) 23/05

Tabel 107: Gewasbescherming

Datum Werkzame stof Handelsproduct per ha Onkruidbestrijding 25 juli linuron + asulam 1 l Linuron 500 SC + 2 l Asulox +

Insectenbestrijding 12 september lambda- cyhalothrin 0,1 l Karate 30 september lambda- cyhalothrin 0,1 l Karate Ziektebestrijding 19 augustus azoxystrobin+difenoconazool 1 l Ortiva Top 12 september azoxystrobin+difenoconazool 1 l Ortiva Top 30 september azoxystrobin+difenoconazool 1 l Ortiva Top 12 oktober difenoconazool 0,5 l Geyser

Diverse teeltzorgen: bespuiting met boor extra 12 september 4 l/ha 30 september 4 l/ha Oogstdatum: 9 november Totale vegetatieduur: 131 dagen in volle veld

2.4 Resultaten

Zie diverse tabellen.

113

Tabel 108: Gele selderij wijze van toedienen van stikstofbijbemesting 2011 - Gewaskenmerken

basisbemesting bijbemesting Uniformiteit

Gewasstand

Grondbedekking %

(dosis) (soort) 3/8 1/9 4/10 8/11

3/8 1/9 4/10 8/11

3/8 1/9 4/10 6/10

dosis 100%

Advies 130 % CaNO3 130 % 8,0 a 6,3 a 7,5 ab 8,0 ab

5,0 7,0 ab 8,8 a 8,8 ab

15 51 ab 97 a 100

Advies 100 % CaNO3 100 % 8,0 a 7,3 a 7,5 ab 8,0 ab

5,0 7,3 a 8,8 a 9,0 a

15 56 a 95 ab 100

Advies 70 % CaNO3 70 % 8,0 a 6,8 a 6,8 abc 7,5 ab

5,0 6,8 abc 7,5 c 8,8 ab

15 48 b 92 abc 100

Advies 40 % CaNO3 40 % 8,0 a 6,8 a 6,3 bc 8,0 ab

5,0 6,3 c 7,8 bc 8,8 ab

15 49 b 90 bc 100

Advies 130 % Ureum 130 % 8,0 a 7,3 a 7,5 ab 8,5 a

5,0 7,0 ab 9,0 a 9,0 a

15 53 ab 97 a 100

Advies 100 % Ureum 100 % 8,0 a 7,0 a 8,0 a 8,5 a

5,0 7,0 ab 8,8 a 9,0 a

15 51 ab 95 ab 100

Advies 70 % Ureum 70 % 8,0 a 7,3 a 7,5 ab 8,3 a

5,0 6,8 abc 8,5 ab 9,0 a

15 53 ab 94 ab 100

Advies 40 % Ureum 40 % 7,5 a 7,0 a 7,5 ab 7,5 ab

5,0 6,5 bc 8,3 abc 8,3 b

15 50 ab 94 ab 100 Geen stikstofbemesting

7,5 a 6,5 a 6,0 c 7,0 b

5,0 6,5 bc 6,8 d 6,5 c

15 46 b 86 c 100

Gemiddelde 7,9 6,9 7,9 5,0 6,8 8,2 8,6 15 51 93 100

K.W.V. P0,05

0,6

1,2

1,3

1,0

0,6

0,7

0,5

6,3

6,5 V.C. %

5,6

12,4

12,1

8,2

6,4

6,1

4,1

8,5

5,9

P - waarde 0,461 N.S. 0,692 N.S. 0,044 S. 0,050 N.S. 0,073 N.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,098 N.S. 0,013 S.

Quotering: 1 =

zeer heterogeen

zeer laag 9 =

zeer uniform

zeer hoog

114

Tabel 109: Gele selderij wijze van toedienen van stikstofbijbemesting 2011 - Plantkenmerken

Meststofsoort Dosis Gewaskleur Plantlengte Lengte Doormeter Groei- Afrijping Kleur

3/8 1/9 4/10 8/11 (cm) steel voet wijze bij de van de

(cm) (cm) oogst steel

Advies 130 % CaNO3 130 % 9,0 a 9,0 a 9,0 a 9,0 a 79,9 a 32,1 ab 7,7 a 6,0 7,3 a 6,8 a

Advies 100 % CaNO3 100 % 9,0 a 9,0 a 8,8 ab 9,0 a 81,3 a 31,0 abc 7,7 a 6,0 7,3 a 6,5 a

Advies 70 % CaNO3 70 % 9,0 a 9,0 a 8,5 ab 9,0 a 79,7 a 30,6 bc 7,0 ab 6,0 6,8 a 6,3 a

Advies 40 % CaNO3 40 % 9,0 a 8,3 b 8,3 b 8,0 c 78,0 ab 29,5 cd 6,9 b 6,0 5,3 b 6,5 a

Advies 130 % Ureum 130 % 9,0 a 9,0 a 9,0 a 9,0 a 83,8 a 33,4 a 7,7 ab 6,0 7,3 a 7,5 a

Advies 100 % Ureum 100 % 9,0 a 9,0 a 9,0 a 8,8 ab 83,4 a 32,7 ab 7,6 ab 6,0 6,8 a 7,5 a

Advies 70 % Ureum 70 % 9,0 a 8,8 ab 8,3 b 8,8 ab 82,2 a 32,3 ab 7,2 ab 6,0 6,5 a 7,0 a

Advies 40 % Ureum 40 % 9,0 a 8,8 ab 8,3 b 8,3 bc 79,8 a 31,9 ab 6,9 b 6,0 5,5 b 6,8 a

Geen stikstofbemesting 8,0 b 7,5 c 6,8 c 6,8 d 73,5 b 28,1 d 5,9 c 6,0 3,5 c 7,0 a

Gemiddelde 8,9 8,7 8,4 8,5 80,2 31,3 7,2 6,0 6,2 6,9

K.W.V. P0,05

0,4

0,5

0,6

0,6

5,3

2,2

0,7

10,3

1,2 V.C. %

3,1

4,0

4,7

4,8

4,5

4,8

7,0

17,5

11,5

P - waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,017 S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,336 N.S.

Quotering: 1 =

bleek

opengaand geen groen

9 =

donkergroen

gesloten zeer veel goudgeel

115

Tabel 110: Gele selderij wijze van toedienen van stikstofbijbemesting 2011 - Opbrengst

Meststofsoort Dosis Opbrengst netto

Stukgewicht bruto

Stukgewicht netto

Stukgewicht netto

Planten met

volledige plant

volledige plant

volledige plant plant 56 cm

zijscheuten

kg/ha relatief gram relatief gram relatief gram relatief (%) (1)

Advies 130 % CaNO3 130 % 94.429 abc 100,0

1.963 a 100,0

1.584 ab 100,0

1.477 ab 100,0

10,0 a

Advies 100 % CaNO3 100 % 104.769 ab 111,0

2.133 a 108,6

1.667 a 105,2

1.549 a 104,9

10,0 a

Advies 70 % CaNO3 70 % 86.866 bc 92,0

1.788 ab 91,1

1.369 ab 86,4

1.284 ab 87,0

0,0 a

Advies 40 % CaNO3 40 % 91.050 abc 96,4

1.712 ab 87,2

1.292 bc 81,5

1.217 bc 82,4

0,0 a

Advies 130 % Ureum 130 % 108.535 a 114,9

2.055 a 104,7

1.636 ab 103,2

1.520 ab 102,9

0,0 a

Advies 100 % Ureum 100 % 101.238 ab 107,2

2.099 a 106,9

1.674 a 105,7

1.548 a 104,8

0,0 a

Advies 70 % Ureum 70 % 100.465 ab 106,4

1.945 a 99,1

1.556 ab 98,2

1.397 ab 94,6

0,0 a

Advies 40 % Ureum 40 % 92.788 abc 98,3

1.819 ab 92,6

1.370 ab 86,5

1.278 ab 86,5

5,0 a

Geen stikstofbemesting 81.477 c 86,3

1.423 b 72,5

1.007 c 63,6

961 c 65,1

0,0 a

Gemiddelde 95.735 - 1.882 - 1.462 1.359 - 2,8

K.W.V. P0,05

16.427

376

309

278

10,0 V.C. %

10,8

13,7

14,5

14,0

78,7

P - waarde 0,024 S. 0,016 S. 0,002 Z.S. 0,002 Z.S. 0,105 N.S. (1) gegevensverwerking na transformatie arsin (sqr(x+1)).

116

Tabel 111: Gele selderij wijze van toedienen van stikstofbijbemesting 2011 – Sortering volledige plant (1/2)

Meststofsoort Dosis Sortering naar aantal

< 650 g 651 - 800 g 801 - 1000 g 1001 -1200 g 1201 -1500 g 1501 -1800 g > 1800 g

Advies 130 % CaNO3 130 % 0,0 1,7 5,0 ab 13,3 a 30,0 a 23,3 ab 26,7 abc

Advies 100 % CaNO3 100 % 0,0 0,0 6,7 ab 18,3 a 16,7 a 28,3 ab 30,0 ab

Advies 70 % CaNO3 70 % 1,7 1,7 6,7 ab 15,0 a 45,0 a 28,3 ab 1,7 d

Advies 40 % CaNO3 40 % 0,0 1,7 11,7 ab 18,3 a 38,3 a 25,0 ab 5,0 cd

Advies 130 % Ureum 130 % 0,0 0,0 3,3 b 3,3 a 21,7 a 43,3 a 28,3 ab

Advies 100 % Ureum 100 % 0,0 5,0 5,0 b 5,0 a 26,7 a 26,7 ab 31,7 a

Advies 70 % Ureum 70 % 0,0 1,7 3,3 b 11,7 a 25,0 a 40,0 ab 18,3 abcd

Advies 40 % Ureum 40 % 0,0 0,0 5,0 ab 20,0 a 40,0 a 28,3 ab 6,7 bcd

Geen stikstofbemesting 5,0 5,0 20,0 a 23,3 a 31,7 a 11,7 b 3,3 d

Gemiddelde 0,7 1,9 7,4 14,3 30,6 28,3 16,9

K.W.V. P0,05

(1)

(1)

(1)

(1)

(1) V.C. %

62,4

56,2

37,2

39,4

54,3

P - waarde 0,259 N.S. 0,368 N.S. 0,466 N.S. 0,396 N.S. 0,100 S. (1) gegevensverwerking na transformatie arsin (sqr(x+1)); daarom geeft de K.W.V.-waarde ook geen zin

117

Tabel 112: Gele selderij wijze van toedienen van stikstofbijbemesting 2011 – Sortering volledige plant (2/2)

Meststofsoort Dosis Sortering naar gewicht

< 650 g 651 - 800 g 801 - 1000 g 1001 -1200 g 1201 -1500 g 1501 -1800 g > 1800 g

Advies 130 % CaNO3 130 % 0,0 0,7 3,1 b 12,6 ab 28,4 a 23,6 a 31,7 abc

Advies 100 % CaNO3 100 % 0,0 0,0 4,7 b 17,3 ab 15,7 a 27,9 a 34,6 ab

Advies 70 % CaNO3 70 % 0,8 1,0 4,7 ab 14,1 ab 45,2 a 31,8 a 2,2 d

Advies 40 % CaNO3 40 % 0,0 1,0 9,1 ab 16,2 ab 39,4 a 28,4 a 5,9 cd

Advies 130 % Ureum 130 % 0,0 0,0 2,0 b 2,3 b 18,8 a 43,0 a 34,0 ab

Advies 100 % Ureum 100 % 0,0 2,5 3,2 b 3,6 ab 23,3 a 28,2 a 39,2 a

Advies 70 % Ureum 70 % 0,0 0,9 2,5 b 8,3 ab 24,4 a 41,2 a 22,7 abcd

Advies 40 % Ureum 40 % 0,0 0,0 3,8 b 16,6 ab 39,8 a 31,6 a 8,2 bcd

Geen stikstofbemesting 2,1 3,3 15,9 a 22,4 a 35,6 a 15,4 a 5,3 cd

Gemiddelde 0,3 1,0 5,4 12,6 30,1 30,1 20,4

K.W.V. P0,05

(1)

(1)

(1)

(1)

(1) V.C. %

57,3

57,8

38,0

38,5

56,0

P - waarde 0,166 N.S. 0,337 N.S. 0,329 N.S. 0,530 N.S. 0,011 S. (1) gegevensverwerking na transformatie arsin (sqr(x+1)); daarom geeft de K.W.V.-waarde ook geen zin

118

Tabel 113: Gele selderij wijze van toedienen van stikstofbijbemesting 2011 – Nitraatgehalte bij de oogst (10/11)

Meststofsoort Dosis Nitraatgehalte in de grond (kg NO3-N/ha)

Gewasanalyses

0 - 30 cm 30 - 60 cm 60 - 90 cm 0 - 90 cm

Bladgedeelte

Steelgedeelte

droge stof nitraten

droge stof nitraten

(%) (1) (ppm op

vm) (%) (1) (ppm op vm)

Advies 130 % (65 EN) CaNO3 130 % (78 EN) 22,7 a 20,8 a 14,0 a 57 a

11,2 a 1.214 a

5,9 ab 1.757 a

Advies 100 % (50 EN) CaNO3 100 % (60 EN) 14,7 b 15,1 abc 16,6 a 46 ab

11,8 a 1.255 a

5,8 ab 1.560 ab

Advies 70 % (35 EN) CaNO3 70 % (42 EN) 7,1 bc 10,9 bcd 13,4 a 31 bcd

11,9 a 702 b

5,9 ab 1.114 cd

Advies 40 % (20 EN) CaNO3 40 % (24 EN) 6,8 bc 10,5 bcd 9,4 a 27 cd

11,4 a 267 cd

5,9 ab 580 ef

Advies 130 % (65 EN) Ureum 130 % (78 EN in 4X) 12,4 bc 15,8 ab 13,7 a 42 bc

10,8 a 1.043 a

5,4 b 1.473 ab

Advies 100 % (50 EN) Ureum 100 % (60 EN in 3X) 8,3 bc 11,6 bcd 10,3 a 30 cd

11,4 a 693 b

5,5 ab 1.247 bc

Advies 70 % (35 EN) Ureum 70 % (42 EN in 3X) 8,1 bc 11,2 bcd 9,7 a 29 cd

11,9 a 366 c

5,6 ab 853 de

Advies 40 % (20 EN) Ureum 40 % (24 EN in 2 x) 6,8 bc 9,7 cd 13,0 a 30 cd

11,6 a 198 cd

5,9 ab 479 f

Geen stikstofbemesting 5,0 c 7,1 d 9,7 a 22 d

11,5 a 36 d

6,2 a 93 g

onbeteeld en onbemest (1 blok) 47,0 93,0 73,0 213 - - - -

Gemiddelde 13,9 20,6 18,3 53 11,5 642 5,8 1.017

K.W.V. P0.05

7,9

5,4

6,7

15

(1)

241

(1)

300 V.C. %

53,2

29,5

37,7

29

3,4

25,7

3,9

20,2

P - waarde 0,002 Z.S. 0,001 Z.S. 0,346 N.S. 0,001 Z.S. 0,548 N.S. 0,000 Z.S. 0,356 N.S. 0,000 Z.S. Tabel 114: Gele selderij wijze van toedienen van stikstofbijbemesting 2011 - Nitraatgehalte tijdens de groei.

Object Blok Nitraatgehalte in de grond (kg NO3-N/ha)

4 augustus

30 augustus

29 september

0 - 30 30 - 60 60 - 90 0 - 90 0 - 30 30 - 60 60 - 90 0 - 90 0 - 30 30 - 60 60 - 90 0 - 90

onbemest blok 1 79,0 80,0 26,0 185

42,0 69,0 40,0 151

6,0 41,9 16,4 64

onbemest blok 3 70,0 66,0 27,0 163

25,0 80,0 38,0 143

4,0 38,4 21,6 64

onbemest blok 4 88,0 76,0 19,0 183

38,0 74,0 23,0 135

3,1 36,2 14,3 54

onbemest blok 4 85,0 85,0 23,0 193

39,0 88,0 36,0 163

3,4 38,8 17,5 60

onbeteeld en onbemest 78,0 78,0 28,0 184 59,0 95,0 39,0 193 53,9 98,7 51,2 204

119


Het uitplanten gebeurde onder gunstige omstandigheden. Het groeiseizoen werd gekenmerkt door een relatief natte en warme maar niet extreem warme zomer. Deze natte periode liep tot ongeveer eind september en werd gevolgd door een warm maar vrij droog najaar. Door de combinatie van voldoende vochtige omstandigheden met relatief hoge maar niet extreme temperaturen kon de selder goed doorgroeien. Het vrij droge najaar leidde dan weer tot een geringe uitspoeling van nitraat. Om de meststoffen toe te dienen werd geen gebruik gemaakt van in de praktijk mogelijke machines; ammoniumnitraat en calciumnitraat werden met de hand toegediend, terwijl Ureum werd werd verspoten met de proefveldspuit. Er werd getracht om een veld te selecteren met een lagere N-inhoud zodat duidelijk opbrengstdervingen zichtbaar zijn in het onbemest object en er een voldoende grote N-giften in bijbemesting kon toegepast te worden. Bij de start (19 juli = 18 dagen na planten) werd volgens advies 50 eenheden ammoniumnitraat bemest en dit dan volgens de vooropgestelde trappen. Vervolgens werden er regelmatig bodemmonsters genomen om de evolutie van de stikstofvoorraad te volgen. Uit de staalname’s begin en eind augustus bleek dat er op dat moment nog geen bijbemesting nodig was. Pas bij staalname op 29/09/12 bleek de voorraad door opname plots sterk gedaald, zodat de bijbemesting uiteindelijk werd uitgevoerd op 12 oktober. In het object “advies” werd geen 95 EN (zoals vooropgesteld bij de staalname vóór het planten) maar slechts 60 EN/ha toegediend. Bij de objecten met Ureum werd de toediening per spuitbeurt beperkt tot 20 E Ureum, zodat in functie van het object het aantal bespuitingen varieerde van 2 tot 4 met laatste bespuiting op 27 oktober.

2.5.1 Stikstofbeschikbaarheid tijdens de sperperiode.

Bij de oogst viel het algemeen op dat ondanks het warme en relatief droge najaar, het nitraatresidu op alle objecten onder de drempelwaarde van 90 kg NO3-N/ha bleef (tussen 22 en 57 kg nitraat per ha). Op het onbeteelde stuk werd wel een overschrijding van het nitraatresidu vastgesteld (213 kg nitraat/ha). Hoewel de verschillen vrij klein zijn, vertoonde het restnitraat in de bodemlagen tussen 0–30 cm en 30-60 cm een dalende trend, recht evenredig met afnemende bemesting. In de bodemlaag tussen de 60 en de 90 cm waren de verschillen zeer gering. Ook lag het nitraatresidu in de objecten met vloeibare Ureum iets lager dan in de objecten bemest met kalknitraat. Dit verschil was in de bodemlaag 0-30 cm significant bij de bijbemestingen aan 130%. Bij lagere dosissen en in diepere lagen waren de verschillen te klein om nog significant te zijn.

2.5.2 Gewaskenmerken

De gewaskleur was bij aanvang van de proef vrij gelijklopend bij alle behandelingen. Naarmate de proef vorderde, was de gewaskleur van het onbemeste object (object 9) steeds significant minder goed. Tussen de andere objecten scoorde het object advies-60% vanaf 1 september significant bleker dan het object advies+30%. Tussen de andere objecten waren de verschillen logisch (iets bleker bij lagere bemesting) maar niet significant.

2.5.3 Plantkenmerken

Voor alle geëvalueerde plantkenmerken scoorde het onbemeste object significant slechter dan de meeste andere objecten. Tussen de andere behandelingen was er in het algemeen een afname van de score met afnemende bemesting, maar de verschillen waren meestal niet significant, met uitzondering van de lengte van de steel en de doormeter van de voet die kleiner was bij het object advies-60%.

2.5.4 Opbrengst

Evaluatie van de opbrengst en het stukgewicht gaf weinig significante verschillen: enkel onbemest scoorde significant slechter dan de objecten advies+30%, advies en advies-30% en bij het object advies-60% enkel indien bijbemest werd met Ureum. De numerieke verschillen waren sterk gelijklopend met de uitgevoerde N-bemestingen. Er werd geen meeropbrengst behaald in het

120

object advies+30%. Ook bleek bijbemesting via bladbespuiting met Ureum beter dan bijbemesting met calciumnitraat en dit bij alle dosissen. Wellicht kwam de stikstof uit de korrelmeststof trager ter beschikking van het gewas door de drogere weersomstandigheden in het najaar.

2.5.5 Kwaliteit

Visueel werden weinig tot geen kwaliteitsverschillen vastgesteld. Het nitraatgehalte in de bladeren nam duidelijk af naarmate er minder werd bemest en de gehalten lagen duidelijk lager indien bemest werd met bladbespuitingen met Ureum in vergelijking met bemesten met de korrelmeststof calciumnitraat (van 1043 resp. 1214 ppm bij advies+30% tot 198 resp. 267 ppm op bij object advies-60%). In het steelgedeelte was dezelfde tendens zichtbaar (van 1473 resp. 1757 ppm bij advies+30% tot 479 resp. 580 ppm op bij object advies-60%).

2.6 Besluit

N-staalnames op het onbeteelde en onbemeste onderdeel van de proef toonden aan dat tijdens de zomer en het najaar mineralisatie optrad. Het aanpassen van de bijbemesting in de nazomer om hierop in te spelen bleek daarom de juiste keuze. Alle objecten behaalden nitraatresidu’s lager dan de drempelwaarde. De beste opbrengst werd behaald met het object “advies” en deze nam af naarmate minder werd bemest. Het object advies+30% gaf geen meeropbrengst, het object advies-60% gaf duidelijk een lagere opbrengst. Bijbemesting met Ureum via bladbespuiting gaf betere resultaten dan bijbemesting met calciumnitraat onder korrelvorm en dit wellicht door zijn snellere werking onder de drogere omstandigheden in het najaar 2011. De korrelmeststoffen hebben voldoende neerslag nodig om vrij te komen. Naar nitraatresiduwaarden scoorden alle objecten zeer goed.

121

HOOFDSTUK II – GROENE SELDERIJ

1 Cultivaronderzoek vroege teelt - bestemming verse markt

1.1 Doel

De landbouwkundige- en handelswaarde van nieuwe cultivars vergelijken met enkele in de praktijk verbouwde cultivars. Deze proef werd aangelegd in samenspraak met de Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij (DLV), Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ADLO). Proefbedrijf: Wim Demeulenaere, Gits


Bouwvoor zandleem Voorvrucht aardappelen Scheikundige analyse Inagro

pH (KCl) 5,5 tamelijk laag koolstof (%) 1,1 tamelijk laag


magnesium (*) 17 normaal calcium (*) 113 normaal natrium (*) 2,0 tamelijk laag


0 - 30 30 -60 60 - 90 0 - 90


Bij de oogst 19/07/11 67 31 10 108


1.3 Proefopzet

Volgende 12 cultivars werden vergeleken: BV 20111, BV 20112, Conga, Granada, Green Bird, Imperial, Kylian, Mambo, Rumba, RZ 49-05, Sienna en Tango. Het ras Imperial fungeerde als standaard. De oppervlakte per experimentele eenheid bedroeg 8,16 m² (5,1 m x 1,6 m); er waren 4 parallellen.

1.4 Teeltverloop

Zaaien: 18 februari in zaaibakken (voorkieming in frigo bij 5° C) 25 februari: zaaibakken in serre plaatsen bij 17° C Verspenen: 22 maart (perspot 4 cm) Ploegen: 11 april Plantklaar leggen: 12 april Planten: datum: 14 april plantafstand: 40 x 30 cm toestand grond: goede omstandigheden (losse en voldoende vochtige bodem) hergroei: goede hergroei dankzij regelmatige beregening Bemesting: 15 maart: 30 ton/ha runderdrijfmest

122

20 maart: 500 kg/ha patentkali 11 april: 350 kg/ha ammoniumnitraat (27 % N) 10 juni: 500 kg/ha kalknitraat (15,5 % N) Oogst: 29 juni en 18 juli (demo schot op 4 augustus) Tabel 116: Gewasbescherming (werkzame stof + handelsproduct) Datum Werkzame stof Handelsproduct per ha Onkruidbestrijding 16 april clomazon + linuron +

asulam + chloorprofam 0,18 l Centium + 0,6 l Linuron + 2 l Asulox + 1,5 l Cryptic

Insectenbestrijding 1 juni thiacloprid 0,25 l Calypso

30 juni thiacloprid 0,25 l Calypso

Ziektebestrijding 30 juni difenoconazool 0,5 l Geyser

Op 30/6 werd ook nog een bespuiting met boor uitgevoerd (1 l/ha).

1.5 Resultaten


123

Tabel 117: Groene selderij vroege teelt - Gewaskenmerken

Cultivar Zaadhuis Begin Plantlengte Dikte wortel- Uniformiteit Gewashoogte

opkomst bij poten hals bij 6/6 15/6 29/6 18/7 6/6 15/6 29/6 18/7

(cm) poten (mm)

BV 20111 ILVO 8/3 15,6 9,0 5,0 b 4,0 d 4,5 d 3,7 e 5,8 g 6,3 d 7,0 e 6,3 de

BV 20112 ILVO 7/3 19,6 9,0 4,8 b 4,8 d 5,8 c 5,7 cd 7,3 cde 7,3 bc 8,5 ab 8,3 ab

Conga Bejo 9/3 15,8 8,6 7,0 a 7,5 abc 7,8 a 7,3 ab 7,5 bcd 7,3 bc 8,3 bc 7,7 abc

Granada Tozer 8/3 12,0 7,8 7,3 a 7,8 ab 7,8 a 8,0 a 8,5 a 8,5 a 9,0 a 8,7 a

Green Bird ILVO 8/3 16,8 8,4 7,5 a 6,8 bc 6,3 bc 6,3 bcd 7,8 bc 8,5 a 9,0 a 7,7 abc

Imperial Rijk Zwaan 8/3 12,6 7,4 6,5 a 6,8 bc 7,0 ab 7,7 ab 8,0 ab 8,3 a 8,8 ab 7,7 abc

Kylian Rijk Zwaan 8/3 14,0 7,8 6,5 a 6,8 bc 6,8 abc 6,3 bcd 7,5 bcd 7,5 bc 8,8 ab 8,7 a

Mambo Bejo 8/3 17,4 8,6 7,8 a 8,0 a 7,8 a 7,7 ab 6,8 ef 7,0 cd 7,8 cd 7,0 cd

Rumba Bejo 8/3 15,8 7,0 6,8 a 7,0 abc 7,8 a 8,0 a 6,5 f 6,3 d 6,8 e 5,7 e

RZ 49-05 Rijk Zwaan 8/3 20,0 8,2 6,8 a 6,5 c 5,8 c 5,0 d 7,8 bc 8,0 ab 9,0 a 8,7 a

Sienna Enza 6/3 18,2 8,4 6,8 a 7,3 abc 7,3 ab 7,0 abc 8,5 a 8,8 a 9,0 a 8,0 abc

Tango Bejo 8/3 15,0 7,6 7,0 a 7,0 abc 8,0 a 8,0 a 7,0 def 7,0 cd 7,3 de 7,3 bcd

Gemiddelde 16,1 8,2 6,6 6,7 6,9 6,7 7,4 7,5 8,3 7,6

K.W.V. P0,05

1,2

1,1

1,1

1,3

0,6

0,7

0,6

1,1 V.C. (%)

12,1

11,1

11,4

11,6

5,2

6,4

4,9

8,4

P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 =

heterogeen gering

9 = uniform hoog

124

Tabel 118: Groene selderij vroege teelt - Gewaskenmerken (vervolg)

Cultivar Grondbedekking (%) Hergroei Groeiwijze Aantasting Steel Blaadjes Glad-

15/6 29/6 18/7 13/5 29/6 18/7 Septoria breedte dikte in de heid

(mm) (mm) steel steel

BV 20111 52,0 f 73,3 c 93,0 d 9,0 8,0 abc 8,0 abc 9,0 26,0 10,0 7,0 7,7

BV 20112 72,0 de 88,3 ab 97,3 bc 9,0 8,0 abc 7,7 bc 9,0 23,0 10,0 7,7 6,7

Conga 82,3 ab 92,5 a 98,0 bc 9,0 7,3 c 7,7 bc 9,0 26,0 9,0 6,0 7,0

Granada 82,8 a 93,8 a 99,0 ab 9,0 8,3 abc 8,7 a 9,0 27,0 12,0 7,7 6,0

Green Bird 73,0 cde 91,0 ab 98,0 bc 9,0 8,0 abc 7,7 bc 9,0 27,0 12,0 7,7 4,7

Imperial 69,3 e 93,5 a 99,0 ab 9,0 8,5 ab 7,3 c 9,0 25,0 11,0 8,0 3,0

Kylian 73,8 cde 91,8 a 98,7 abc 9,0 7,5 bc 7,7 bc 9,0 25,0 10,0 6,0 6,0

Mambo 78,8 abc 93,3 a 97,7 bc 9,0 7,8 abc 7,3 c 9,0 24,0 10,0 7,3 7,7

Rumba 75,3 cde 89,3 ab 100,0 a 9,0 7,8 abc 7,3 c 9,0 26,0 11,0 7,0 8,3

RZ 49-05 70,5 e 83,5 b 96,0 cd 9,0 8,8 a 8,0 abc 9,0 25,0 11,0 6,7 5,0

Sienna 77,8 abcd 91,8 a 98,0 bc 9,0 8,3 abc 7,3 c 9,0 25,0 9,0 6,7 6,7

Tango 76,3 bcde 88,8 ab 98,3 bc 9,0 8,0 abc 8,3 ab 9,0 25,0 11,0 7,0 8,3

Gemiddelde 73,6 89,2 97,8 9,0 8,0 7,8 9,0 25,3 10,5 7,1 6,4

K.W.V. P0,05 (1)

(1)

(1)

0,9

0,8 V.C. (%) 4,9

6,2

4,1

8,1

5,8

P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,003 Z.S. 0,140 N.S. 0,022 S.

Quotering 1 =


veel ruw

9 = goed gesloten geen geen glad (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

125

Tabel 119: Groene selderij vroege teelt - Plantkenmerken bij de oogst 29 juni

Cultivar Bladkleur Plantlengte Lengte Doormeter Afrijping Kleur Loof- Boor- Planten met

(cm) steel voet gewas van de stevig- gebrek zijscheuten

(cm) (cm) steel heid (%)

BV 20111 8,3 ab 54,3 d 23,5 e 6,9 b 9,0 6,8 ab 8,8 a 7,8 ab 95,0 a

BV 20112 7,0 cd 62,7 ab 27,6 bc 6,9 b 8,8 6,8 ab 7,8 b 9,0 a 90,0 a

Conga 5,0 e 62,0 b 24,8 de 7,5 a 9,0 7,5 a 8,3 ab 8,5 ab 90,0 a

Granada 6,8 cd 65,5 a 28,5 ab 7,0 ab 9,0 7,3 a 8,5 ab 7,8 ab 90,0 a

Green Bird 6,3 d 63,6 ab 29,1 ab 6,8 b 9,0 6,0 bc 8,5 ab 8,8 ab 100,0 a

Imperial 8,8 a 63,9 ab 28,2 ab 6,7 b 9,0 4,8 d 8,5 ab 8,5 ab 100,0 a

Kylian 7,0 cd 65,3 a 28,2 ab 7,2 ab 9,0 6,0 bc 8,8 a 8,8 ab 95,0 a

Mambo 6,8 cd 61,9 b 25,9 cd 7,0 ab 9,0 7,0 a 9,0 a 7,5 b 100,0 a

Rumba 6,3 d 59,0 c 25,5 cde 7,5 a 9,0 7,3 a 8,8 a 5,5 c 95,0 a

RZ 49-05 9,0 a 65,5 a 30,1 a 7,5 a 9,0 4,0 d 8,3 ab 8,8 ab 95,0 a

Sienna 7,5 bc 64,5 ab 29,5 ab 7,0 ab 9,0 6,8 ab 8,5 ab 8,5 ab 100,0 a

Tango 4,8 e 58,5 c 29,9 ab 7,0 ab 9,0 5,8 c 8,3 ab 9,0 a 35,0 b

Gemiddelde 6,9 62,2 27,6 7,1 9,0 6,3 8,5 8,2 90,4

K.W.V. P0,05 0,9

2,8

2,1

0,5

0,8

0,7

1,1

(1) V.C. (%) 9,1

2,6

4,4

3,9

8,4

6,1

9,6

13,5

P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,007 Z.S. 0,000 Z.S. 0,134 N.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 = bleek

veel donkergroen slecht veel 9 = donkergroen geen lichtgroen stevig geen


126

Tabel 120: Groene selderij vroege teelt - Plantkenmerken bij de oogst 18 juli

Cultivar Bladkleur Plantlengte Lengte Doormeter Afrijping Kleur Loof- Boor- Planten met

(cm) steel voet gewas van de stevig- gebrek zijscheuten


BV 20111 9,0 a 63,6 ef 25,9 de 8,3 ab 8,7 a 7,0 ab 9,0 a 7,3 cd 93,3 ab

BV 20112 7,7 bc 70,4 abc 28,9 abcd 8,2 b 8,0 ab 7,3 ab 9,0 a 7,3 cd 86,7 abc

Conga 4,3 e 67,5 bcde 25,7 de 9,0 a 7,3 abc 8,0 a 8,0 c 8,0 abc 66,7 cd

Granada 6,0 d 71,1 ab 28,8 bcd 8,4 ab 6,0 c 7,3 ab 8,3 bc 7,7 bcd 66,7 bcd

Green Bird 7,7 bc 65,6 cdef 28,5 cd 8,0 b 8,0 ab 6,7 ab 9,0 a 9,0 a 73,3 bcd

Imperial 8,3 ab 66,5 bcde 28,0 cd 8,0 b 8,3 ab 6,0 bc 9,0 a 8,7 ab 86,7 abc

Kylian 7,7 bc 69,9 abcd 29,5 abc 8,3 ab 8,0 ab 7,3 ab 9,0 a 8,3 abc 93,3 ab

Mambo 7,3 bc 65,1 def 25,9 de 8,2 b 7,0 bc 7,3 ab 8,7 ab 6,7 d 100,0 a

Rumba 7,0 cd 61,1 f 24,5 e 9,0 a 8,7 a 6,7 ab 9,0 a 5,3 e 86,7 abc

RZ 49-05 9,0 a 74,7 a 32,1 a 8,2 b 7,7 ab 4,7 c 8,7 ab 8,7 ab 53,3 d

Sienna 6,7 cd 71,1 ab 30,3 abc 8,1 b 8,0 ab 7,0 ab 8,0 c 8,7 ab 80,0 bcd

Tango 6,0 d 66,7 bcde 31,9 ab 8,4 ab 4,3 d 7,3 ab 8,0 c 9,0 a 20,0 e

Gemiddelde 7,2 67,8 28,3 8,3 7,5 6,9 8,6 7,9 75,6

K.W.V. P0,05 0,9

4,6

2,9

0,7

1,4

1,6

0,5

1,0

(1) V.C. (%) 7,6

4,0

6,0

4,7

10,8

13,7

3,3

7,8

19,2

P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,069 N.S. 0,000 Z.S. 0,034 S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 = bleek



127

Tabel 121: Groene selderij vroege teelt - Opbrengst 29 juni

Cultivar Opbrengst netto Lever- Stukgewicht bruto Stukgewicht netto % niet-marktbare planten

veilingklaar baar volledige plant veilingklaar door

ton/ha rel. (%) (1) gram rel. (%) gram rel. (%) hartrot Sclerotinia schieters overrijp

BV 20111 54,9 d 100,0 ja 923 f 100,0 709 d 100,0 0,0 0,0 0,0 0,0

BV 20112 65,8 c 119,9 ja 1.054 cde 114,2 835 bc 117,8 0,0 0,0 0,0 0,0

Conga 75,7 ab 137,9 ja 1.112 abcd 120,4 915 abc 129,1 0,0 0,0 0,0 0,0

Granada 74,1 abc 135,1 ja 1.092 bcd 118,2 917 abc 129,2 0,0 0,0 0,8 0,0

Green Bird 68,7 abc 125,2 ja 1.049 de 113,6 837 bc 118,0 0,0 0,0 0,0 0,0

Imperial 67,6 bc 123,1 ja 1.102 abcd 119,4 819 c 115,4 0,0 0,0 0,0 0,0

Kylian 73,4 abc 133,8 ja 1.187 a 128,5 936 ab 132,0 0,0 0,0 0,0 0,0

Mambo 70,3 abc 128,0 ja 1.169 ab 126,7 883 abc 124,5 0,0 0,0 0,0 0,0

Rumba 66,6 c 121,4 ja 1.132 abcd 122,6 873 abc 123,1 0,0 0,0 0,0 0,0

RZ 49-05 76,0 a 138,6 ja 1.138 abc 123,2 961 a 135,5 0,0 0,0 0,0 0,0

Sienna 67,4 bc 122,9 ja 1.150 ab 124,6 873 abc 123,1 0,0 0,0 0,0 0,0

Tango 74,2 abc 135,1 ja 1.006 e 109,0 878 abc 123,8 0,0 0,0 0,0 0,0

Gemiddelde 69,6 - 1.093 - 870 - 0,0 0,0 0,1 0,0

K.W.V. P0,05 7,3

78

92 V.C. (%) 6,2

4

6

P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,001 Z.S. (1) Leverbaar zonder inkorten (lengte - 65 cm) ja, nee, net wel of net niet.

128

Tabel 122: Groene selderij vroege teelt - Opbrengst 18 juli

Cultivar Opbrengst netto Lever- Stukgewicht bruto Stukgewicht netto % niet-marktbare planten

veilingklaar baar volledige plant veilingklaar door

ton/ha rel. (%) (1) gram rel. (%) gram rel. (%) hartrot Sclerotinia schieters overrijp

BV 20111 95,1 a 100,0 ja 1.605 a 100,0 1.272 ab 100,0 0,9 0,0 0,0 0,0

BV 20112 104,5 a 109,9 net wel 1.703 a 106,1 1.313 ab 103,2 0,9 0,0 0,0 0,0

Conga 103,9 a 109,3 net wel 1.660 a 103,4 1.348 ab 106,0 0,0 0,0 0,0 0,0

Granada 105,7 a 111,1 net wel 1.628 a 101,4 1.343 ab 105,6 1,9 1,9 0,0 0,0

Green Bird 102,1 a 107,3 ja 1.573 a 98,0 1.337 ab 105,1 0,0 0,0 0,0 0,0

Imperial 89,0 a 93,6 ja 1.592 a 99,2 1.229 ab 96,6 0,9 0,0 0,0 0,0

Kylian 112,6 a 118,4 net wel 1.736 a 108,1 1.335 ab 104,9 0,0 0,0 0,0 0,0

Mambo 89,8 a 94,4 ja 1.597 a 99,5 1.172 b 92,1 0,0 0,0 0,0 0,0

Rumba 110,4 a 116,1 ja 1.689 a 105,2 1.307 ab 102,7 0,0 0,0 0,0 0,0

RZ 49-05 108,3 a 113,9 net niet 1.723 a 107,3 1.465 a 115,2 0,9 0,0 0,0 0,0

Sienna 100,9 a 106,1 net wel 1.541 a 96,0 1.235 ab 97,1 1,9 0,0 0,0 0,0

Tango 110,4 a 116,1 net wel 1.660 a 103,4 1.423 ab 111,8 0,0 0,0 0,0 0,0

Gemiddelde 102,7 - 1.642 - 1.315 - 0,6 0,2 0,0 0,0

K.W.V. P0,05 21,0

259

230 V.C. (%) 12,1

9

10

P-waarde 0,346 N.S. 0,883 N.S. 0,419 N.S. (1) Leverbaar zonder inkorten (lengte - 65 cm) ja, nee, net wel of net niet.

129

Tabel 123: Groene selderij vroege teelt - Sortering volledige plant (oogst 29 juni)


250 - 500 g 501 - 650 g 651 - 800 g 801 - 1000 g 1001 - 1200 g 1200 - 1500 g + 1500 g

BV 20111 20,0 a 37,8 a 26,7 ab 15,6 b 0,0 c 0,0 a 0,0

BV 20112 2,2 b 15,6 b 37,8 a 33,3 ab 11,1 abc 0,0 a 0,0

Conga 0,0 b 6,7 bcd 20,0 ab 51,1 a 22,2 abc 0,0 a 0,0

Granada 0,0 b 2,2 cd 20,0 ab 51,1 a 24,4 ab 2,2 a 0,0

Green Bird 0,0 b 6,7 bcd 40,0 a 48,9 a 4,4 bc 0,0 a 0,0

Imperial 2,2 b 11,1 bc 37,8 a 40,0 a 8,9 abc 0,0 a 0,0

Kylian 0,0 b 6,7 bcd 35,6 ab 40,0 a 13,3 abc 4,4 a 0,0

Mambo 2,2 b 2,2 cd 35,6 ab 55,6 a 4,4 bc 0,0 a 0,0

Rumba 2,2 b 17,8 b 28,9 ab 40,0 a 11,1 abc 0,0 a 0,0

RZ 49-05 0,0 b 0,0 d 8,9 b 53,3 a 35,6 a 2,2 a 0,0

Sienna 0,0 b 13,3 b 31,1 ab 51,1 a 4,4 bc 0,0 a 0,0

Tango 0,0 b 2,2 cd 28,9 ab 40,0 a 26,7 ab 2,2 a 0,0

Gemiddelde 2,4 10,2 29,3 43,3 13,9 0,9 0,0

K.W.V. P0,05 (1)

(1)

(1)

(1)

(1)

(1) V.C. (%) 69,0

36,0

33,7

20,2

57,5

55,2

P-waarde 0,035 S. 0,000 Z.S. 0,274 N.S. 0,066 N.S. 0,092 N.S. 0,632 N.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

130

Tabel 124: Groene selderij vroege teelt - Sortering volledige plant (oogst 29 juni)

Cultivar Sortering naar gewicht (%)

250 - 500 g 501 - 650 g 651 - 800 g 801 - 1000 g 1001 - 1200 g 1200 - 1500 g + 1500 g

BV 20111 15,3 a 35,4 a 28,6 ab 20,7 b 0,0 c 0,0 a 0,0

BV 20112 1,6 b 11,3 b 35,7 a 37,4 ab 14,1 abc 0,0 a 0,0

Conga 0,0 b 4,7 bcde 18,4 ab 52,3 a 24,6 abc 0,0 a 0,0

Granada 0,0 b 1,2 de 17,7 ab 51,1 a 27,3 ab 2,7 a 0,0

Green Bird 0,0 b 4,8 bcde 36,1 a 53,3 a 5,9 bc 0,0 a 0,0

Imperial 1,3 b 8,5 bcd 35,3 a 43,4 ab 11,5 abc 0,0 a 0,0

Kylian 0,0 b 4,5 bcde 31,2 ab 42,0 ab 16,0 abc 6,3 a 0,0

Mambo 1,5 b 1,7 cde 32,9 ab 58,6 a 5,3 bc 0,0 a 0,0

Rumba 1,4 b 14,4 b 27,7 ab 44,1 ab 12,4 abc 0,0 a 0,0

RZ 49-05 0,0 b 0,0 e 7,4 b 51,0 a 38,8 a 2,8 a 0,0

Sienna 0,0 b 10,0 bc 28,8 ab 55,7 a 5,4 bc 0,0 a 0,0

Tango 0,0 b 1,6 de 24,7 ab 39,2 ab 31,2 ab 3,4 a 0,0

Gemiddelde 1,8 8,2 27,0 45,7 16,0 1,3 0,0

K.W.V. P0,05 (1)

(1)

(1)

(1)

(1)

(1) V.C. (%) 62,6

35,7

34,9

20,7

58,0

65,7

P-waarde 0,043 S. 0,000 Z.S. 0,313 N.S. 0,193 N.S. 0,102 N.S. 0,637 N.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

131

Tabel 125: Groene selderij vroege teelt - Sortering volledige plant (oogst 18 juli)


250 - 500 g 501 - 650 g 651 - 800 g 801 - 1000 g 1001 - 1200 g 1200 - 1500 g + 1500 g

BV 20111 0,0 2,2 a 6,7 ab 26,7 a 28,9 a 17,8 ab 17,8 a

BV 20112 0,0 2,2 a 2,2 ab 17,8 a 17,8 a 28,9 ab 31,1 a

Conga 0,0 0,0 a 6,7 ab 6,7 a 26,7 a 35,6 a 24,4 a

Granada 0,0 0,0 a 2,2 ab 11,1 a 26,7 a 33,3 ab 26,7 a

Green Bird 0,0 0,0 a 2,2 ab 6,7 a 42,2 a 33,3 ab 15,6 a

Imperial 0,0 4,4 a 8,9 a 33,3 a 20,0 a 11,1 b 22,2 a

Kylian 0,0 0,0 a 6,7 ab 13,3 a 20,0 a 20,0 ab 40,0 a

Mambo 0,0 0,0 a 0,0 b 33,3 a 33,3 a 24,4 ab 8,9 a

Rumba 0,0 0,0 a 0,0 b 11,1 a 33,3 a 37,8 a 17,8 a

RZ 49-05 0,0 0,0 a 2,2 ab 13,3 a 15,6 a 31,1 ab 37,8 a

Sienna 0,0 0,0 a 6,7 ab 20,0 a 17,8 a 26,7 ab 28,9 a

Tango 0,0 0,0 a 0,0 b 15,6 a 20,0 a 37,8 a 26,7 a

Gemiddelde 0,0 0,7 3,7 17,4 25,2 28,1 24,8

K.W.V. P0,05

(1)

(1)

(1)

(1)

(1)

(1) V.C. (%)

49,5

48,4

48,6

39,3

28,0

45,0

P-waarde 0,476 N.S. 0,138 N.S. 0,314 N.S. 0,631 N.S. 0,214 N.S. 0,548 N.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

132

Tabel 126: Groene selderij vroege teelt - Sortering volledige plant (oogst 18 juli)


250 - 500 g 501 - 650 g 651 - 800 g 801 - 1000 g 1001 - 1200 g 1200 - 1500 g + 1500 g

BV 20111 0,0 1,3 a 5,0 ab 22,8 a 30,6 a 18,5 ab 21,8 a

BV 20112 0,0 1,3 a 1,5 ab 14,2 a 16,9 a 30,0 ab 36,1 a

Conga 0,0 0,0 a 4,2 ab 5,4 a 23,6 a 37,0 a 29,9 a

Granada 0,0 0,0 a 1,3 ab 8,5 a 24,7 a 36,2 a 29,3 a

Green Bird 0,0 0,0 a 1,4 ab 5,6 a 38,9 a 34,7 ab 19,4 a

Imperial 0,0 2,8 a 7,0 a 32,7 a 21,4 a 11,8 b 24,4 a

Kylian 0,0 0,0 a 5,4 ab 12,5 a 18,3 a 19,3 ab 44,6 a

Mambo 0,0 0,0 a 0,0 b 28,0 a 33,5 a 27,4 ab 11,1 a

Rumba 0,0 0,0 a 0,0 b 8,9 a 31,1 a 39,3 a 20,7 a

RZ 49-05 0,0 0,0 a 1,6 ab 10,8 a 15,6 a 29,7 ab 42,4 a

Sienna 0,0 0,0 a 5,4 ab 17,6 a 17,5 a 27,0 ab 32,5 a

Tango 0,0 0,0 a 0,0 b 12,7 a 18,3 a 38,3 a 30,8 a

Gemiddelde 0,0 0,4 2,7 15,0 24,2 29,1 28,6

K.W.V. P0,05

(1)

(1)

(1)

(1)

(1)

(1) V.C. (%)

37,0

44,5

47,7

40,1

28,6

43,9

P-waarde 0,476 N.S. 0,141 N.S. 0,254 N.S. 0,687 N.S. 0,237 N.S. 0,534 N.S. (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

133



Het uitplanten gebeurde onder optimale omstandigheden en de hergroei verliep zeer vlot. Door het aanhoudend zeer droge en warme weer vanaf het planten tot aan de oogst, moest intens worden beregend. In deze proef was er geen aantasting van Septoria. Er werd op twee tijdstippen geoogst, omdat bij de eerste oogst op 29 juni de veilingprijzen heel laag waren en sommige rassen nog net iets te licht waren. De tweede oogst greep plaats op 18 juli. Door de warme omstandigheden werden ook bij de tweede oogst geen problemen met schot aangetroffen. Bij de tweede oogst was de kwaliteit algemeen nog voldoende goed, maar er waren wel wat meer verschillen naar afrijping en plantlengte toe. Slechts heel sporadisch werd wat hartrot aangetroffen. Bij de 1ste oogst viel deze heterogeniteit nog niet fel op. Het gewas was toen nog in volle ontwikkeling. Enkel bij de plantmetingen, stukgewichten, opbrengst en sortering werd met één ontbrekende blok gewerkt (voorste gedeelte van blok 1 en 3) daar deze duidelijk minder ontwikkeld waren. Maar omdat de veilingprijzen heel laag en sommige rassen nog iets te licht waren, werd slechts de helft geoogst en dus geopteerd om later nog eens te oogsten. Bij de 2de oogst was de heterogeniteit duidelijker daar het gewas meer vocht nodig had om zich volledig te kunnen ontwikkelen. Zo werd voor alle parameters, het voorste gedeelte van blok 1 en 3 als ontbrekende blok genomen maar ook het verschil tussen blok 2 en 4 was heel groot naar stukgewichten en opbrengst toe. Ondanks dat bij de verwerking deze blokeffecten heel duidelijk waren, was deze heterogeniteit toch ook zichtbaar tussen de rassen onderling (hogere P-waarde en V.C.) zodat er bij de stukgewichten (inclusief sortering) en opbrengst geen significante verschillen meer te bespeuren waren. In deze 2de oogst was de kwaliteit algemeen nog voldoende goed maar de verschillen naar afrijping en plantlengte toe kwamen wel tot uiting. Demoproef schieters Er werden geen schieters aangetroffen. Er werd speciaal laat geoogst om toch nog misschien de schotgevoeligheid tot uiting te laten komen maar de temperatuur na planten is nooit laag genoeg geweest om schot te veroorzaken. Deze late oogst gaf wel tot gevolg dat er planten uitvielen wegens hartrot en overrijpheid. Conclusies kunnen daar echter niet uit getrokken worden, weerom wegens de heterogene bodemvochtigheid.

1.7 Besluit

Onder de gegeven omstandigheden (warm en voldoende vochtig dankzij beregening) zijn de meeste rassen geschikt voor levering naar de verse markt. Naar uitwendige kwaliteit (visueel uniforme planten met mooie gladde stelen) en gemakkelijk veilingklaar maken komt Tango toch als beste uit deze proef. Nadeel van dit ras is wel het vlugger afrijpen, waardoor tijdige oogst noodzakelijk is. RZ 49-05 (Rijk Zwaan) lijkt beloftevol en scoort heel goed naar stukgewicht en opbrengst maar heeft bij latere oogst wel het nadeel van te lange plantlengte. Individuele rasbespreking De bespreking gebeurt alfabetisch. Conga (Bejo): Iets vroeger rijp gewas. Het blad is bleek, vrij groot, rond en heel diep ingesneden. Gevoelig voor openvallende stelen bij droogte. Hogere stukgewichten en gemiddelde plantlengte met kortere steel. Granada (Tozer): Eerder vroegrijp, lang en zeer gesloten gewas. Het blad is bleker, tamelijk groot, scherp, fijn en heel diep ingesneden. Iets hogere stukgewichten en iets langere plantlengte. Green Bird (ILVO): Laatrijp gewas. Het blad is iets bleker, normaal groot, scherp, fijn en diep ingesneden. Weinig gevoelig voor boorgebrek (barsten in steel). Minder gladde stelen. Gemiddelde stukgewichten. Kylian (Rijk Zwaan): Later rijp en lang gewas. Het blad is normaal groot, scherp, fijn en heel diep ingesneden. Veel zijscheuten. Hoge stukgewichten en iets langere plant.

134


Imperial (Rijk Zwaan): Laatrijp en uniform gewas. Het blad is donker, van normale grootte, heel scherp en fijn en heel diep ingesneden. Meer zijscheuten. Minder gladde stelen. Iets lagere stukgewichten en iets langere plantlengte. Mambo (Bejo): Later rijp en uniform gewas. Het blad is iets kleiner, scherp, fijn en heel diep ingesneden. Meer gevoelig voor boorgebrek (barsten in steel) en ook gevoelig voor barsten onderaan de steel. Iets lagere stukgewichten met iets kortere planten steellengte. Rumba (Bejo): Heel laatrijp, zeer uniform en kort gewas. Het blad is normaal groot, iets scherper, fijn en heel diep ingesneden met mooi dikke en gladde stelen. Heel gevoelig voor boorgebrek (barsten in steel). Gemiddelde stukgewichten met kortere planten steellengte. Sienna (Enza): Laatrijp gewas. Het blad is wat bleker, iets kleiner, smal, scherp en heel diep ingesneden met minder dikke steel. Iets lagere stukgewichten en langere planten steel. Tango (Bejo): Vroeg rijp, zeer uniform en gesloten gewas. Het blad is bleker, iets ronder, fijn en heel diep ingesneden met mooi gladde stelen. Niet gevoelig voor boorgebrek. Weinig zijscheuten waardoor heel gemakkelijk marktklaar te maken. Hogere stukgewichten met iets kortere plant maar in verhouding toch lange steel. BV 20111 (ILVO): Laat rijp, heterogeen en vrij gesloten gewas met trage bodembedekking en niet raszuiver (soms andere plant met geribbelde steel). Het blad is heel donker, van wisselvallige grootte, scherp en zeer diep ingesneden. Verbreding net boven de plantvoet (knolvormig uitzicht). Lagere stukgewichten (vooral bij 1ste oogst, met heel korte plant en toch al dikke steel). BV 20112 (ILVO): Laatrijp en heterogeen gewas. Het blad is heel fijn, scherp en heel diep ingesneden. Overigens dezelfde gebreken als BV 20111. Gemiddelde stukgewichten en plantlengte. RZ 49-05 (Rijk Zwaan): Later rijp, iets minder uniform, lang en vrij gesloten gewas. Het blad is heel donker, fijn, scherp en heel diep ingesneden met meer donkere en minder gladde steel. Hoge stukgewichten en zwaardere sortering met lange tot heel lange planten steellengte.

2 Cultivaronderzoek normale teelt - bestemming verse markt

2.1 Doel

De landbouwkundige- en handelswaarde van nieuwe cultivars vergelijken met enkele in de praktijk verbouwde cultivars. Deze proef werd aangelegd in samenspraak met de Vlaamse Overheid, Departement Landbouw en Visserij (DLV), Afdeling Duurzame Landbouwontwikkeling (ADLO). Proefbedrijf: Daniël & Marjan Lansen, Esen


Bouwvoor zandleem Voorvrucht bloemkool Scheikundige analyse Inagro

pH (KCl) 5,6 normaal koolstof (%) 1,2 normaal



(*) Uitgedrukt in mg per 100 gram luchtdroge grond.

135


Tabel 127: Evolutie van de nitraatstikstof in de bodem (kg/ha) Stikstofanalyse Diepte (cm)

0 - 30 30 - 60 60 - 90 0 - 90

Voor aanleg van de proef 17/06/11 103 34 30 168

Bij de oogst 30/09/11 27 33 17 77

N-advies bij planten: 78 EN/ha (0 - 78).

2.3 Proefopzet

Volgende 12 cultivars werden vergeleken: BV 20113, Conga, Granada, Green Bird, Green Fox, Green Sleeves, Imperial, Lino, Mambo, Rumba, Sienna en Victoria. Het ras Imperial fungeerde als standaard. De oppervlakte per experimentele eenheid bedroeg 8,64 m² (5,4 m x 1,6 m); er waren 4 parallellen.

2.4 Teeltverloop

Zaaien: 3 mei in zaaibakken (voorkieming in frigo bij 5° C) 10 mei: zaaibakken in serre plaatsen bij 17° C Verspenen: 6 juni (perspot 4 cm) Ploegen: 28 maart Plantklaar leggen: 4 juli Planten: 5 juli plantafstand: 40 x 30 cm toestand grond: heterogene vochtigheid door heterogene beregening vóór

het planten (windeffect); zonder beregening heel droog hergroei: goede hergroei door beregening na planten Bemesting: 30 maart: 400 kg/ha patentkali 20 juli: 300 kg/ha ammoniumnitraat (27 % N) Oogst: 26 september (oogst blok 1) en 30 september (blokken 2 - 4) Tabel 128: Gewasbescherming (werkzame stof + handelsproduct) Datum Werkzame stof Handelsproduct per ha Onkruidbestrijding 19 juli clomazon + linuron + asulam

+ pendimethalin 0,2 l Centium + 0,75 l Linuron + 2 l Asulox + 2,5 l Stomp

Insectenbestrijding geen

Ziektebestrijding 19 augustus azoxystrobin 0,8 l Ortiva

10 september difenoconazool 0,5 l Geyser

De ziektebestrijding werd telkens gecombineerd met een boorbespuiting (1 l/ha).

2.5 Resultaten


136


Tabel 129: Groene selderij normale teelt - Gewaskenmerken

Cultivar Zaadhuis Begin Plantlengte Dikte wortel- Uniformiteit

Gewashoogte

opkomst bij poten hals bij poten 12/8 31/8 12/9 26/9

12/8 31/8 12/9 26/9

(cm) (mm)

BV 20113 ILVO 21/5 26,0 10,0 6,5 a 7,0 cd 6,3 c 5,0 c

7,8 ab 8,0 b 8,3 b 8,5 abc

Conga Bejo 21/5 26,6 10,2 7,0 a 8,0 ab 7,8 ab 7,0 ab

7,0 c 7,3 bc 8,0 b 8,0 cde

Granada Tozer 19/5 24,2 10,6 7,5 a 7,3 bcd 7,5 ab 7,3 ab

7,3 bc 6,5 cd 8,0 b 8,0 cde

Green Bird ILVO 20/5 25,6 9,8 7,5 a 5,0 f 6,8 bc 5,3 c

8,0 a 8,0 b 8,3 b 8,3 bcd

Green Fox ILVO 20/5 26,4 10,2 6,8 a 8,3 a 4,3 d 1,5 d

7,0 c 6,5 cd 7,0 c 7,3 f

Green Sleeves Nick. Zwaan 19/5 22,8 9,8 7,0 a 7,3 bcd 6,8 bc 6,3 abc

6,0 d 7,8 b 7,3 c 7,8 def

Imperial Rijk Zwaan 19/5 23,8 9,8 7,3 a 7,8 abc 7,8 ab 7,5 a

8,3 a 6,5 cd 8,0 b 8,5 abc

Lino Clause 21/5 27,2 8,6 7,3 a 6,5 de 7,3 abc 6,3 abc

8,3 a 9,0 a 9,0 a 8,5 abc

Mambo Bejo 21/5 23,8 9,8 7,0 a 6,0 e 7,3 abc 7,0 ab

7,0 c 9,0 a 8,0 b 7,5 ef

Rumba Bejo 21/5 23,4 9,8 6,8 a 7,0 cd 8,0 a 7,3 ab

6,8 c 6,5 cd 7,0 c 6,0 g

Sienna Enza 19/5 24,4 9,0 7,3 a 7,3 bcd 7,5 ab 6,0 bc

8,3 a 7,3 bc 8,5 ab 8,8 ab

Victoria Tozer 19/5 28,2 10,6 6,8 a 7,3 bcd 7,0 abc 6,8 ab

7,8 ab 6,3 d 9,0 a 9,0 a

Gemiddelde 25,2 9,9 7,0 7,0 7,0 6,1

7,4 7,4 8,0 8,0

K.W.V. P0,05

0,9

0,8

0,9

1,2

0,6

0,8

0,5

0,6 V.C. (%)

8,8

8,0

9,0

14,0

6,0

8,0

4,7

5,3


0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 =

heterogeen

gering

9 = uniform

hoog

137


Tabel 130: Groene selderij normale teelt - Gewaskenmerken (vervolg)

Cultivar Grondbedekking (%) Hergroei Groeiwijze Aantasting Steel Blaadjes Glad-

31/8 12/9 26/9 22/7 26/9 Septoria breedte dikte in de heid

(mm) (mm) steel steel

BV 20113 93,3 a 97,3 bcd 96,5 cde 9,0 a 8,5 ab 9,0 24,0 9,0 5,3 6,3 bc

Conga 93,0 ab 98,3 b 99,0 b 8,5 abc 8,3 ab 9,0 25,0 11,0 5,3 6,5 bc

Granada 86,5 bcd 97,5 bc 98,3 bc 9,0 a 8,5 ab 9,0 24,0 12,0 6,3 6,5 bc

Green Bird 94,5 a 98,0 bc 99,0 b 9,0 a 9,0 a 9,0 23,0 10,0 5,7 7,0 abc

Green Fox 78,8 d 91,3 e 95,3 de 8,5 abc 8,5 ab 9,0 23,0 10,0 4,0 6,3 bc

Green Sleeves 62,0 e 99,5 a 100,0 a 9,0 a 3,8 d 9,0 16,0 8,0 2,7 3,0 e

Imperial 91,0 abc 94,3 de 97,8 bcd 9,0 a 8,8 ab 9,0 24,0 12,0 3,7 4,3 de

Lino 95,0 a 98,0 b 98,5 bc 9,0 a 8,5 ab 9,0 25,0 10,0 6,7 4,3 de

Mambo 95,5 a 94,8 cde 96,3 cde 8,3 c 8,0 b 9,0 23,0 10,0 7,3 7,8 ab

Rumba 81,3 d 93,8 de 94,8 e 8,8 ab 8,8 ab 9,0 23,0 9,0 7,3 8,5 a

Sienna 84,3 cd 97,5 bc 98,3 bc 9,0 a 8,0 b 9,0 22,0 11,0 7,0 6,3 bc

Victoria 68,3 e 99,0 ab 100,0 a 9,0 a 6,3 c 9,0 23,0 10,0 5,7 5,5 cd

Gemiddelde 85,3 96,6 97,8 8,8 7,9 9,0 22,9 10,2 5,6 6,0

K.W.V. P0,05 (1) 0,4

0,8

1,5 V.C. (%) 6,5

3,7

3,4

3,4

7,4

17,3

P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,005 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 =


veel ruw

9 = goed gesloten geen geen glad (1) Duncantoets na transformatie arcsin √x.

138


Tabel 131: Groene selderij normale teelt - Plantkenmerken bij de oogst

Cultivar Bladkleur Plantlengte Lengte Doormeter Afrijping Kleur Loof- Gebarsten Planten met

(cm) steel voet gewas van de stevig- stelen zijscheuten


BV 20113 7,8 bc 74,3 bcd 31,4 bcd 6,6 abc 8,0 abc 6,3 bc 8,5 a 8,3 ab 50,0 cd

Conga 4,3 d 72,3 cd 28,5 ef 7,1 ab 8,0 abc 8,0 a 8,3 a 7,8 abc 30,0 d

Granada 4,8 d 72,5 cd 30,6 cde 6,8 abc 5,5 d 7,3 ab 8,5 a 7,5 bcd 30,0 d

Green Bird 7,3 c 77,3 ab 33,4 b 6,6 abc 8,0 abc 6,0 c 8,8 a 8,8 ab 60,0 bcd

Green Fox 9,0 a 66,7 e 28,4 ef 6,7 abc 8,8 a 3,3 d 9,0 a 6,3 de 95,0 a

Green Sleeves 4,3 d 73,1 bcd 33,4 b 6,5 bc 8,5 ab 6,8 bc 5,8 c 9,0 a 95,0 a

Imperial 8,5 ab 75,3 bcd 33,3 b 6,5 bc 8,8 a 6,0 c 9,0 a 6,8 cde 95,0 a

Lino 7,5 bc 76,9 ab 32,8 bc 6,3 c 8,3 abc 6,3 bc 8,8 a 7,8 abc 30,0 d

Mambo 7,5 bc 71,3 d 29,9 def 6,8 abc 8,3 abc 7,3 ab 8,8 a 6,0 e 65,0 bcd

Rumba 7,0 c 66,2 e 27,8 f 7,2 a 7,5 bc 6,5 bc 9,0 a 5,8 e 80,0 abc

Sienna 7,0 c 76,5 abc 31,9 bcd 6,7 abc 7,3 c 6,8 bc 8,5 a 7,5 bcd 55,0 cd

Victoria 5,0 d 79,9 a 35,8 a 6,6 abc 8,5 ab 7,0 abc 7,0 b 7,5 bcd 85,0 ab

Gemiddelde 6,6 73,5 31,4 6,7 7,9 6,4 8,3 7,4 64,2

K.W.V. P0,05 1,1

3,8

2,2

0,6

0,9

1,1

0,7

1,2

(1) V.C. (%) 11,3

3,6

4,9

5,8

7,8

11,4

5,9

11,1

25,5

P-waarde 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,111 N.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S. 0,000 Z.S.

Quotering 1 = bleek



139


Tabel 132: Groene selderij normale teelt - Opbrengst

Cultivar Opbrengst netto Lever- Stukgewicht bruto

Stukgewicht netto

Stukgewicht netto

veilingklaar baar volledige plant

veilingklaar

ingekort op 56 cm

ton/ha rel. (%) (1) gram rel. (%)

gram rel. (%)

gram rel. (%)

BV 20113 88,6 ab 97,3 net wel 1.185 ab 94,5

990 abc 95,1

927 bcd 94,2

Conga 95,3 a 104,6 net wel 1.301 a 103,7

1.156 a 111,0

1.088 a 110,5

Granada 91,7 a 100,7 net wel 1.243 ab 99,1

1.081 a 103,8

1.019 abc 103,6

Green Bird 87,3 ab 95,8 nee 1.292 a 103,0

1.120 a 107,5

1.042 ab 105,9

Green Fox 77,0 c 84,6 ja 1.153 ab 91,9

896 bc 86,0

871 cd 88,6

Green Sleeves 80,1 bc 88,0 net wel 1.087 b 86,6

841 c 80,8

792 d 80,5

Imperial 91,1 a 100,0 net niet 1.254 ab 100,0

1.042 ab 100,0

984 abc 100,0

Lino 90,1 ab 99,0 net niet 1.293 a 103,1

1.056 ab 101,4

976 abc 99,2

Mambo 88,6 ab 97,3 net wel 1.252 ab 99,8

1.044 ab 100,2

997 abc 101,3

Rumba 89,6 ab 98,4 ja 1.280 ab 102,0

1.064 ab 102,2

1.036 ab 105,3

Sienna 97,6 a 107,2 net niet 1.256 ab 100,2

1.086 a 104,3

1.012 abc 102,8

Victoria 90,9 a 99,8 nee 1.277 ab 101,8

1.069 ab 102,6

969 abc 98,4

Gemiddelde 89,0 - 1.239 -

1.037 -

976 -

K.W.V. P0,05 9,2

170

152

137 V.C. (%) 7,2

10

10

10

P-waarde 0,005 Z.S. 0,305 N.S.

0,008 Z.S.

0,008 Z.S. (1) Leverbaar zonder inkorten (lengte - 65 cm) ja, nee, net wel of net niet.

140


Tabel 133: Groene selderij normale teelt - Sortering volledige plant


- 500 g 500 - 650 g 650 - 800 g 800 - 1000 g 1000 - 1200 g 1200 - 1500 g + 1500 g

BV 20113 0,0 0,0 b 6,7 a 41,7 a 30,0 a 18,3 abc 3,3 bc

Conga 0,0 0,0 b 10,0 a 21,7 ab 23,3 a 20,0 abc 25,0 a

Granada 0,0 1,7 ab 10,0 a 21,7 ab 28,3 a 20,0 abc 18,3 ab

Green Bird 0,0 0,0 b 10,0 a 26,7 ab 31,7 a 26,7 ab 5,0 abc

Green Fox 0,0 6,7 a 8,3 a 40,0 ab 31,7 a 11,7 bc 1,7 bc

Green Sleeves 1,7 1,7 ab 18,3 a 36,7 ab 36,7 a 5,0 c 0,0 c

Imperial 0,0 5,0 a 20,0 a 21,7 ab 23,3 a 26,7 abc 3,3 bc

Lino 0,0 1,7 ab 13,3 a 33,3 ab 18,3 a 26,7 ab 6,7 abc

Mambo 0,0 0,0 b 16,7 a 26,7 ab 23,3 a 28,3 ab 5,0 abc

Rumba 0,0 1,7 ab 3,3 a 35,0 ab 33,3 a 25,0 ab 1,7 bc

Sienna 0,0 0,0 b 13,3 a 15,0 b 26,7 a 38,3 a 6,7 abc

Victoria 0,0 0,0 b 10,0 a 26,7 ab 33,3 a 26,7 abc 3,3 bc

Gemiddelde 0,1 1,5 11,7 28,9 28,3 22,8 6,7

K.W.V. P0,05

(1)

V.C. (%)

52,2

51,6

33,7

33,9

36,2



141


Tabel 134: Groene selderij normale teelt - Sortering volledige plant


- 500 g 500 - 650 g 650 - 800 g 800 - 1000 g 1000 - 1200 g 1200 - 1500 g + 1500 g

BV 20113 0,0 0,0 b 5,1 a 37,0 a 30,8 a 22,0 ab 5,1 abc

Conga 0,0 0,0 b 7,3 a 19,8 a 23,6 a 20,9 ab 28,4 a

Granada 0,0 1,2 ab 8,4 a 21,0 a 27,8 a 20,9 ab 20,8 ab

Green Bird 0,0 0,0 b 7,9 a 24,5 a 32,2 a 28,9 ab 6,6 abc

Green Fox 0,0 4,5 a 6,9 a 37,2 a 33,6 a 15,4 ab 2,4 bc

Green Sleeves 0,6 1,2 ab 15,9 a 35,1 a 40,7 a 6,5 b 0,0 c

Imperial 0,0 3,3 a 18,3 a 22,3 a 23,1 a 28,6 ab 4,4 abc

Lino 0,0 1,2 ab 10,5 a 32,2 a 17,8 a 29,3 a 9,0 abc

Mambo 0,0 0,0 b 13,9 a 26,8 a 22,4 a 30,3 ab 6,7 abc

Rumba 0,0 0,9 ab 2,4 a 31,1 a 33,6 a 29,8 a 2,2 bc

Sienna 0,0 0,0 b 10,9 a 14,2 a 25,0 a 42,1 a 7,9 abc

Victoria 0,0 0,0 b 8,1 a 26,0 a 33,2 a 28,4 ab 4,3 bc

Gemiddelde 0,1 1,0 9,6 27,3 28,6 25,2 8,1

K.W.V. P0,05

(1)

V.C. (%)

42,9

52,1

34,0

34,6

36,2



142



Er werd uitgeplant na een beregening op een droge bodem. Door de wind verliep deze beregening wat heterogeen maar door ook na planten te beregenen, kende het gewas een vlotte hergroei. Tijdens de groei waren de weersomstandigheden heel gunstig (voldoende vochtig) waardoor algemeen een uniform en goed groeiend gewas werd bekomen. Deze groeizame omstandigheden bleven aanhouden tot bij de oogst zodat de plantlengte een bepalende rol speelde bij het bepalen van het oogsttijdstip; sommigen rassen waren al iets te lang om nog vlot marktklaar te maken. Ondanks de vlotte en uniforme groei gaven blok 1 en 2 een duidelijk zwaardere sortering en langere plantlengte dan blok 3 en 4. Deze heterogeniteit werd vooral opgevangen door de juiste blokkenkeuze. Een aantal rassen hadden ook barsten in de steel, wat kan wijzen op gevoeligheid voor boorgebrek.

2.7 Besluit

Onder de gegeven (heel groeizame) omstandigheden was de plantlengte een heel belangrijke factor naar oogsttijdstip en rasgeschiktheid toe. Bij de oogst hadden enkel Green Fox en Rumba een ideale plantlengte. Enkel Rumba kwam als heel geschikt naar voor; Green Fox was vrij heterogeen en gaf lagere stukgewichten. Imperial, Conga en Mambo combineerden ook goede plantkenmerken met goede stukgewichten. Rumba en Mambo (beide Bejo) waren wel gevoelig voor barsten in de steel. Green Bird en Victoria waren onder deze omstandigheden minder geschikt door een te lange plantlengte terwijl Granada te vlug overrijp werd. Green Sleeves voldeed ook niet door te fijne en minder kwalitatieve stelen resulterend in lage stukgewichten. De rassen van ILVO waren naar gewasstand heterogeen. Individuele rasbespreking De bespreking gebeurt alfabetisch. BV 20113 (ILVO): Later rijp en iets minder uniform gewas. Tamelijk donker, tamelijk groot, langwerpiger, fijn en heel diep ingesneden blad. Iets te lange plant. Lager stukgewicht. Conga (Bejo): Later rijp en uniform gewas. Bleek, vrij groot en heel diep ingesneden blad. Iets bredere plantvoet, gemiddelde plantlengte en kortere, lichtgroene steel. Hoog stukgewicht. Granada (Tozer): Vroegrijp gewas. Bleek, tamelijk groot, scherp, fijn en heel diep ingesneden blad. Gemiddelde plantlengte. Iets hogere stukgewichten. Green Bird (ILVO): Later rijp en minder uniform gewas. Iets minder donker, tamelijk groot, heel scherp, fijn en heel diep ingesneden blad. Weinig gevoelig voor gebarsten stelen. Hoger stukgewicht maar toch iets lagere opbrengst ondanks de lange plantlengte. Green Fox (ILVO): Laatrijp maar heel heterogeen gewas. Heel donker, normaal groot, variërend van rond tot scherper en minder diep tot heel diep ingesneden blad. Heel donkere en stevige stelen en ook inwendig heel donker. Kortere plantlengte. Gevoeliger voor gebarsten stelen en meer zijscheuten. Lager stukgewicht en lagere opbrengst. Green Sleeves (Nickerson Zwaan): Later rijp gewas met brede opengaande groeiwijze en met vele fijne zijscheuten. Bleek, normaal groot, ronder van vorm en minder diep ingesneden blad met fijne, minder gladde en minder stevige stelen waardoor vlugge grondbedekking; ook meer blaadjes in stelen. Gemiddelde plantlengte. Niet gevoelig voor gebarsten in stelen. Laag stukgewicht. Imperial (Rijk Zwaan): Laatrijp, uniform en stevig gewas. Donker, vrij groot, meer langwerpig, fijn en heel diep ingesneden blad. Meer zijscheuten. Minder gladde stelen en meer blaadjes in de stelen. Iets te lange plantlengte. Gemiddeld tot iets hoger stukgewicht. Lino (Clause): Later rijp gewas. Iets minder donker, normaal groot, scherper, fijn, licht bobbelend en heel diep ingesneden blad. Iets minder gladde stelen en iets dunnere plantvoet. Iets te lange plantlengte. Gemiddeld stukgewicht.

143


Mambo (Bejo): Later rijp gewas. Iets minder donker, heel scherp, fijn, langwerpig en heel diep ingesneden blad. Gemiddelde tot iets kortere plantlengte. Gevoeliger voor gebarsten stelen. Gemiddeld stukgewicht. Rumba (Bejo): Later rijp, uniform en kort gewas. Minder donker, normaal groot, iets scherper, fijn en heel diep ingesneden blad met mooi dikke en gladde stelen. Bredere plantvoet. Ideale plantlengte. Gevoeliger voor gebarsten stelen. Iets hoger stukgewicht. Sienna (Enza): Minder laatrijp gewas. Minder donker, groot, scherp, langwerpig en heel diep ingesneden blad. Iets te lange plantlengte. Iets hoger stukgewicht en hoge opbrengst. Victoria (Tozer): Later rijp gewas met meer opengaande groeiwijze. Bleker, normaal groot, iets scherper en diep ingesneden blad. Te lange plantlengte. Gemiddeld stukgewicht.

145


SAMENVATTING DEEL I - KNOLSELDERIJ HOOFDSTUK I - CULTIVARONDERZOEK 1. Vroege teelt - bestemming verse markt Twaalf rassen werden vergeleken in de vroege teelt: Balena, Camus, Denar, Diamant, Monarch, Nun 00730, Otaga, President, Prinz, Rex, Rowena en Talar. Er werd gezaaid op 18 februari, geplant op 13 april en geoogst op 8 augustus, 8 september en 17 oktober. Onder de gegeven omstandigheden (zeer sterke groei dankzij warm weer en intense beregening) bleken de meeste rassen geschikt voor levering naar de verse markt. Volgende rassen zeer geschikt voor vroege levering met loof: Monarch (Nunhems), Balena (Bejo), President (Rijk Zwaan), Prinz (Nunhems) en Rowena (Bejo). Denar en Talar (Plantico) hadden ook wel zeer goede loofkenmerken maar zijn zeer traag groeiende rassen wat zich vertaalde in een lager stukgewicht. Nun 00730 (Nunhems) scoorde zeer goed naar knolkenmerken (kwaliteit en stukgewicht) maar bleek minder bladrijk. Camus (Ilvo), Diamant (Bejo) en Rex (Nunhems) bleken onder de gegeven omstandigheden niet geschikt wegens hun te felle loofontwikkeling. Camus behaalde anders wel zeer hoge stukgewichten maar is gevoelig voor meerdere koppen en kloven. Otaga (Rijk Zwaan) viel in deze proef wat tegen wegens z’n mindere loofkenmerken en vooral door vorming van meerdere koppen. 2. Normale teelt - bestemming verse markt en industrie Veertien rassen werden vergeleken in de normale teelt: Asterix, Balena, CE 2201, CL 22, CL 50, Claire, Diamant, Monarch, Nun 00730, Otaga, Prinz, Rex, Rowena en Vix. Er werd gezaaid op 15maa rt, geplant op 4 mei en geoogst op 4 en 7 november. De groeiomstandigheden waren in deze proef niet optimaal. Pas vanaf half september kon het gewas vlot doorgroeien en door het heel groeizame najaar werd uiteindelijk toch nog een mooie opbrengst bekomen. Voor levering naar de verse markt waar knolvorm en -kwaliteit belangrijk zijn, gaven Diamant, Nun 00730 en Claire zeer goede resultaten, gevolgd door Vix en Rex. Voor levering naar industrie waar opbrengst en inwendige kwaliteit belangrijk zijn, scoorden Nun 00730 en Asterix heel goed. Otaga scoorde eveneens goed maar bevestigd zijn gevoeligheid voor de vorming van meerdere koppen, wat voor de verse markt niet is gewenst. De nummers van Uniseeds en Clause scoorden minder goed naar knolvorm en opbrengst. Deze van Clause bleken ook gevoeliger voor de vorming van meerdere koppen en kloven. HOOFDSTUK II - STIKSTOFBEMESTING De invloed werd onderzocht van de dosis en de meststofsoort bij bemesten met stikstof. Het onderzoek werd uitgevoerd met negen objecten: bijbemesting onder de vorm van calciumnitraat dosis advies 130 %, bijbemesting onder de vorm van calciumnitraat dosis advies 100 %, bijbemesting onder de vorm van calciumnitraat dosis advies 70 %, bijbemesting onder de vorm van calciumnitraat dosis advies 40 %, bijbemesting onder de vorm van Entec dosis advies 130 %, bijbemesting onder de vorm van Entec dosis advies 100 %, bijbemesting onder de vorm van Entec dosis advies 70 %, bijbemesting onder de vorm van Entec dosis advies 40 % en een object zonder stikstofbemesting. Daarnaast werd nog een onbemest + onbeteeld veldje voorzien om de mineralisatie tijdens het groeiseizoen te kunnen volgen. Er werd gezaaid op 6 april, geplant op 24 mei en geoogst op 16 november.

146


N-staalnames op het onbeteelde en onbemeste onderdeel van de proef toonden aan dat tijdens het warme, natte najaar een sterke mineralisatie optrad. Het aanpassen van de bijbemesting om hierop in te spelen, bleek daarom de juiste keuze. Alle objecten behaalden nitraatresidu’s lager dan de drempelwaarde. Er waren geen significante verschillen merkbaar in knolopbrengst en stukgewicht van de knollen hoewel deze wel afnam naarmate minder werd bemest. Wel was de kleur van het vruchtvlees significant witter naarmate minder werd bemest. Bijbemesting met Entec gaf op het eerste zicht lagere nitraatresiduwaarden dan wanneer bijbemest werd met calciumnitraat. De grootste verschillen waren merkbaar in de laag tussen 0-30 cm. Bijbemestingen aan 130 en 100% van het (aangepaste) advies gaven significant lagere nitraatrestwaarden wanneer Entec gebruikt werd. Het ammoniumgehalte in de bovenste bodemlaag lag dan weer beduidend hoger in de objecten waar met Entec bijbemest werd. Evaluatie van de opbrengsten toonde geen verschillen tussen Entec en calciumnitraat (ook niet tussen de verschillende dosissen). De sortering volgens knoldiameter gaf wel meer knollen in de hoogste diameterklasse bij gebruik van calciumnitraat maar de verschillen in aantallen waren te klein om statistisch significant te zijn. HOOFDSTUK III – TEELTTECHNIEK 1. Plantafstand In deze proef werd de meest geschikte plantafstand onderzocht om kleine knollen (8-9 stuks/bak) aan te voeren op de veiling. Volgende plantafstanden werden vergeleken: 60 tussen de rijen op 20, 25, 30 en 35 cm in de rij; 65 cm tussen de rijen op 20, 25, 30 en 35 cm in de rijen en 70 cm tussen de rijen op 20, 25, 30 en 35 cm in de rij. Er werd gezaaid op 6 april, geplant op 24 mei en geoogst op 22 november. Uit deze proef bleek dat als men wil streven naar een hoog % knollen van ‘8-9 stuks’ de plantafstand 65 cm x 25 cm ( 61.538 pl/ha) het best scoort. Dichter planten gaf meer te kleine knollen en wijder planten gaf meer grotere knollen. 2. Ploegloze teelt In deze meerjarige proef wordt het effect van verschillende bodembewerkingen op de ontwikkeling, opbrengst en het bodemvochtgehalte nagegaan binnen de teeltrotatie van de betreffende landbouwer. Daar op het bedrijf vele winterteelten worden geteeld, wordt de nadruk gelegd op de berijdbaarheid van het veld, bij de verschillende bewerkingen, gedurende de oogstwerkzaamheden tijdens het najaar/ de winter. Volgende bewerkingen liggen aan: ploeg, spitfrees, diepwoeler en cultivator. Vergelijking tussen de verschillende objecten geeft geen statistisch verschillende opbrengsten. Zowel de geproduceerd knolmassa’s als de geproduceerde stengelmassa vertonen geen onderlinge verschillen. Dit is opvallend daar het vorige jaar wel duidelijke opbrengstverschillen waargenomen werden. Waarschijnlijk zijn er wel verschillen, maar konden deze statistisch niet vergeleken worden door het beperkt aantal herhalingen. Afgaande op de weliswaar niet significante verschillen in gemiddelde stukgewichten op de objecten en ervan uitgaande dat bij dezelfde plantafstand op elk object, er geen grote verschillen in uitval optraden, kan men constateren dat er toch wel wat opbrengstverschillen optraden tussen de verschillende objecten. Het geploegde object vertoonde duidelijk de laagste opbrengst met een gemiddeld stukgewicht van 2,01 kg. Het object bewerkt met de spitfrees vertoonde de hoogste stukopbrengst met gemiddeld 2,21 Kg per stuk HOOFDSTUK IV - GEWASBESCHERMING In deze proef werd het effect van diverse insecticide toepassingen ter bestrijding van wortelvlieg in knolselderij onderzocht. Naast een onbehandeld werden Tracer als plantbak behandeling of als aangietbehandeling vergeleken met gewasbespuitingen op basis van plakvallen met Decis, Karate Zeon, Perfekthion of Movento alsook met afdekking met kunstvliesdoek. Er kon geen conclusie getrokken worden naar werking van de middelen door de heel lage druk van wortelvliegen op dit perceel. Wel waren de groeiomstandigheden onder het kunstvliesdoek minder gunstig en veroorzaakte dit tevens wrijvings- en hitteschade; hierdoor lag de opbrengst een stuk lager dan bij de andere objecten.

147


DEEL II - BLADSELDERIJ HOOFDSTUK I – BLEEKSELDERIJ 1. Cultivaronderzoek De waarde van twaalf rassen werd vergeleken bij normale teelt voor levering aan de groenteverwerkende nijverheid en export: AW 20 111, AW 20 112, AW 20 113, AW 20 114, Celebrity, Daybreak, Galaxy, Golddisco, Golden Spartan, Goldfever, Loretta en TZ 8962. Er werd gezaaid op 3 mei, geplant op 30 juni en geoogst op 3 (handel) en 7 oktober (industrie (levering stelen los)). Onder de gegeven omstandigheden (heel groeizaam weer) is de vroegheid (overrijp worden) heel belangrijk bij levering naar de industrie. Op dit gebied scoorden Celebrity, Galaxy en Goldfever het best, Golden Spartan en Golddisco het slechtst. Wat opbrengst voor levering export (gemaaid op 28 cm en 22 cm) betreft, behaalden Galaxy en Goldfever de hoogste opbrengst; Golddisco, AW 20 111 en AW 20 114 de laagste. Wat opbrengst voor levering industrie (losse stelen) betreft, behaalde Loretta gevolgd door AW 20 111 en TZ 8962 de hoogste opbrengst; Golden Spartan en AW 20 114 de laagste. Naast vroegheid en opbrengst is ook de kwaliteit van de stelen belangrijk: Golddisco en AW 20 111 scoorden duidelijk ondermaats. Alle parameters samen genomen, bleken onder de gegeven omstandigheden Celebrity, Galaxy, Goldfever en TZ 8962 de beste rassen. Golddisco, Golden Spartan en AW 20 111 scoorden het minst goed. 2. Stikstofbemesting In deze proef werd de invloed nagegaan van de wijze van bijbemesting met stikstof op de planten gewaskenmerken, oogsten opbrengstgegevens en kwaliteitskenmerken van bleekselderij met bestemming verse markt en industrie. Onderzoek naar de mogelijkheid tot reductie van de benodigde hoeveelheid stikstof. Volgende 9 objecten werden vergeleken: onbemest, basisbemesting met ammoniumnitraat aan advies en aan advies 130%, 70% en 40%, telkens in combinatie met een bijbemesting op basis van staalname met calciumnitraat of Entec aan advies 130%, advies 100%, advies70% of advies 40%. Daarnaast lag er nog een onbemest+onbeteeld veldje aan om de mineralisatie tijdens het groeiseizoen te kunnen volgen. Er werd gezaaid op 10 mei, geplant op 1 juli en geoogst op 9 november. N-staalnames op het onbeteelde en onbemeste onderdeel van de proef toonden aan dat tijdens de zomer en het najaar mineralisatie optrad. Het aanpassen van de bijbemesting in de nazomer om hierop in te spelen bleek daarom de juiste keuze. Alle objecten behaalden nitraatresidu’s lager dan de drempelwaarde. De beste opbrengst werd behaald met het object “advies” en deze nam af naarmate minder werd bemest. Het object advies+30% gaf geen meeropbrengst, het object advies-60% gaf duidelijk een lagere opbrengst. Bijbemesting met Ureum via bladbespuiting gaf betere resultaten dan bijbemesting met calciumnitraat onder korrelvorm en dit wellicht door zijn snellere werking onder de drogere omstandigheden in het najaar 2011. De korrelmeststoffen hebben voldoende neerslag nodig om vrij te komen. Naar nitraatresiduwaarden scoorden alle objecten zeer goed. HOOFDSTUK II - GROENE SELDERIJ 1. Cultivaronderzoek vroege teelt - bestemming verse markt Twaalf rassen werden onderzocht: BV 20111, BV 20112, Conga, Granada, Green Bird, Imperial, Kylian, Mambo, Rumba, RZ 49-05, Sienna en Tango. Er werd gezaaid op 18 februari, geplant op 14 april en geoogst op 29 juni en 18 juli.

148


Onder de gegeven omstandigheden (warm en voldoende vochtig dankzij beregening) zijn de meeste rassen geschikt voor levering naar de verse markt. Naar uitwendige kwaliteit (visueel uniforme planten met mooie gladde stelen) en gemakkelijk veilingklaar maken komt Tango toch als beste uit deze proef. Nadeel van dit ras is wel het vlugger afrijpen, waardoor tijdige oogst noodzakelijk is. RZ 49-05 (Rijk Zwaan) lijkt beloftevol en scoort heel goed naar stukgewicht en opbrengst maar heeft bij latere oogst wel het nadeel van te lange plantlengte. 2. Cultivaronderzoek normale teelt - bestemming verse markt Twaalf rassen werden onderzocht: BV 20113, Conga, Granada, Green Bird, Green Fox, Green Sleeves, Imperial, Lino, Mambo, Rumba, Sienna en Victoria. Er werd gezaaid op 3 mei, geplant op 5 juli en geoogst op 26 en 30 september. Onder de gegeven (heel groeizame) omstandigheden was de plantlengte een heel belangrijke factor naar oogsttijdstip en rasgeschiktheid toe. Bij de oogst hadden enkel Green Fox en Rumba een ideale plantlengte. Enkel Rumba kwam als heel geschikt naar voor; Green Fox was vrij heterogeen en gaf lagere stukgewichten. Imperial, Conga en Mambo combineerden ook goede plantkenmerken met goede stukgewichten. Rumba en Mambo (beide Bejo) waren wel gevoelig voor barsten in de steel. Green Bird en Victoria waren onder deze omstandigheden minder geschikt door een te lange plantlengte terwijl Granada te vlug overrijp werd. Green Sleeves voldeed ook niet door te fijne en minder kwalitatieve stelen resulterend in lage stukgewichten. De rassen van ILVO waren naar gewasstand heterogeen.

Documents

Selders - Inagro · 2015. 5. 12. · 2 Normale teelt - bestemming verse markt en industrie .....35 HOOFDSTUK II - STIKSTOFBEMESTING ... Dit verslag beschrijft de resultaten van het