SEPA Sert Plastik Ambalajcılar Derneği1).pdfb) bunun akabinde bu önceliklere yönelik nasıl proje üretilebileceği, c) proje üretim gücü ve temsil yeteneği daha yüksek bir

Üçüncü bir göz her zaman iyidir!

Sayfa 1 /18

SEPA – Sert Plastik Ambalajcılar Derneği

Sektörel Gelişim Yol Haritası Geliştirme

ÇalıştayTM Uygulaması

12.10.2016


Sayfa 2

ÇalıştayTM Değişimin Anahtarıdır. www.calistay.com

ÇalıştayTM çalışmalarında planlı, yaratıcı düşünme ortamında pozitif sorgulama yapılır. Katılımcılar fikirlerini, tartışmaya, çatışmaya gerek kalmadan ifade ederler. Fikirler sentezlenerek, uzlaşı ortamında çözüm önerilerine dönüştürülür, zaman kaybı olmadan yaratıcılık deneyimlenir.

ÇalıştayTM insanları bir araya getirmekten çok, üretilen fikirleri değişim yol haritasına dönüştürür. Yeni projelerin başlaması ve paydaşlar arasında işbirliğinin gelişmesi için zemin ortamı yaratır.

ÇalıştayTM yönteminin arka planında JUSE1 kökenli ileri problem çözme tekniklerinin hızlı, esnek ve yaratıcı kullanımı bulunmaktadır ve yöntemin farkını yaratan budur.

ÇalıştayTM yöntemi Tunç Çelik tarafından geliştirilmiş bir yöntem olup, kendisi marka hakkı sahibidir.

1 Japon Mühendis ve Bilim İnsanları Derneği


Sayfa 3

ÇalıştayTM Uygulamasına Deneyim ve Fikrileri Katanlar

Osman Acun

Mustafa Kınacı

Ali Fırat Özadam

Ümit Küçük

Ahmet Şekeroğlu


Sayfa 4

İçindekiler

1. Özet ....................................................................................................................................... 6

1.1. Sektörel yapılanmaya bakış ........................................................................................... 6

1.2. Plastik ambalaj sektörünün öncelikleri ......................................................................... 6

1.3. SEPA’nın üye sayısını arttırması, çekirdek ekibin çalışmaya başlaması ........................ 7

1.4. FASD ile birleşme ve diğer derneklerle işbirliği tesis etme ........................................... 7

1.5. Eyleme geçiş .................................................................................................................. 8

2. Çalışmanın arka planı ............................................................................................................ 9

2.1. Sektörü geliştirmek mümkün olabilir mi sorgulaması ile başlamak .............................. 9

2.2. Çalıştay içeriği ................................................................................................................ 9

2.3. Sektörün öncelikleri nelerdir? ..................................................................................... 10

Sektörün temel girdilerini geliştirmek ................................................................. 10

Yerli pazarda yanlış teşviklerle oluşmuş sağlıksız üretim ve haksız rekabeti önlemek 12

Devlet desteği ile yeni pazarlar yaratmak ............................................................ 12

Sektörün teknolojik gelişimine politika ve teşviklerin gelişmesi .......................... 13

Birlikteliğin sinerjisini kullanarak kamuoyunu doğru yönlendirmek .................... 13

2.4. Sektörde sinerji yaratmak ve sektör menfaatlerine yönelik eylemler gerçekleştirmek 14

Sektörün ihtiyaçlarına yönelik vizyon oluşturup, projeleri belirlemek ................ 14

Vizyonu hayata geçirecek zemini, katılımcı yapılanmayı kurgulamak ................. 14

Paydaşları bir araya getirerek uygulama gücü yaratmak ..................................... 15

İşbirliğini oluşturma süreci ................................................................................... 16

İcracı, profesyonel bir çekirdek yapı ile başlamak ............................................... 17

3. Çalışma sonrası yapılması gerekenler ................................................................................. 18


Sayfa 5


Sayfa 6

1. Özet

SEPA, sektörün gelişimine yönelik misyonunu, “üye sayısının ve temsil niteliğini artırmak, resmi kurumlar ve kamuoyu nezdinde etkin bir kurum haline gelmek ve plastik ambalajın temel çıkarlarını korumak ve halka gerçeklerin iletilmesini sağlamak” şeklinde 4 temel ayak üzerine oturtmaktadır. Çalıştay uygulaması öncesinde ve sırasında bu misyon, sektörün ve üyesi olan/olmayan firmaların ihtiyaçları ve öncelikler önemli ölçüde netleştirilmiş, hayata nasıl geçirileceği üzerinde detaylı düşünmek mümkün olmuştur.

4 Ekim 2016 tarihinde SEPA yönetim kurulu üyelerinin katılımı ile gerçekleştirilen Çalıştay uygulamasında,

a) öncelikle sektörün ihtiyaçları ‘sektörde neler değişse üyeler için çok iyi olurdu?’ sorusu ile çalışmaya başlanmış

b) bunun akabinde bu önceliklere yönelik nasıl proje üretilebileceği, c) proje üretim gücü ve temsil yeteneği daha yüksek bir dernek haline gelmek için

üye/dernek yapısının nasıl güçlenebileceği, d) nasıl bir şekilde profesyonelce hizmet üreten bir yapı haline gelinebileceği üzerinde

düşünceler üretilmiştir.

1.1. Sektörel yapılanmaya bakış

Halen sektörün, sert plastik ambalaj üreticilerinin çıkarlarını korumada yetersiz kaldığı, ihtiyaçlara yönelik somut projeler üretilemediği tespiti edilmiştir. Plastik ambalaj sektörü, halen ambalaj sektörünün bütününü en üst seviyede temsil eden ASD ve PAGEV ve bu içinden çıkmış çok sayıda, küçük dernek ile temsil edilmektedir.

ASD şemsiyesi altında, SEPA sektörü temsil eden diğer tüm derneklerle ortak paydada bir araya gelmek ve bunun öncesinde ortak bir vizyon ve bu vizyona hizmet edecek projeleri oluşturmak isteğindedir. Böylelikle sektörün ihtiyaçlarına yönelik projeler üreten bir yapının oluşacağı düşünülmektedir.

1.2. Plastik ambalaj sektörünün öncelikleri

Plastik ambalaj sektörünün 5 temel önceliği/ihtiyacı olduğu görülmektedir;

a) Sektörün temel girdilerini2 geliştirmek b) Yerli pazarda yanlış teşviklerle oluşmuş sağlıksız üretim ve haksız rekabeti önlemek c) Devlet desteği ile yeni pazarlar yaratmak

2 Nitelikli işgücünün geliştirilmesi, plastik teknolojisi teşvik politikaları geliştirmek, ortak satın alma, ortak enerji üretim yatırımı, yerli hammadde üretimi için devlete lobi yapılması


Sayfa 7

d) Sektörün teknolojik gelişimine politika ve teşviklerin gelişmesi e) Birlikteliğin sinerjisini kullanarak kamuoyunu doğru yönlendirmek

Sektörün beş önceliği hakkında düşünceler üretilmiş, sektörün ihtiyaçları ortaya konulmuştur. Bu ihtiyaçlara yönelik projeler bu çalışma sırasında oluşturulmamıştır. Keza bu çalışmada bu tür projelerin nasıl hayata geçirebileceği ve ihtiyaç duyulan yapılanmanın nasıl gerçekleşebileceği sorularının cevaplanmasına zihinler yönelmiş, çalışma bu konuda bir yaklaşım ortaya konulmasını gözetmiştir.

1.3. SEPA’nın üye sayısını arttırması, çekirdek ekibin çalışmaya başlaması

SEPA, vizyon ve projeleri oluşturmanın dışında, envanter çalışmasını tamamlayarak, üye sayısını arttırmalı, bugüne dek katılması gerekip de katılmamış firmaları yanına almalıdır. Bunun için profesyonel bir çekirdek ekip kurmak gerektiği, SEPA’nın bunun için kaynağı olduğu, ancak bu çekirdek ekibin yeni üyeliklerle bu kaynağı daha da büyütme amacı ve koşulu ile çalışması gerektiğinde uzlaşılmıştır.

1.4. FASD ile birleşme ve diğer derneklerle işbirliği tesis etme

İçinde bulunulan konjonktür, SEPA’nın diğer derneklerle işbirliği tesis edebilmesi ve daha güçlü-kurumsal bir yapıya ulaşması durumunda, kamu desteklerinden büyük ölçüde yararlanma imkanı sunmaktadır. Bu konu kümelenme başlığı ile anılmakta, TAYSAD gibi çeşitli dernekler önemli ve faydalı çalışmalar yürütmektedir.

Bu doğrultuda SEPA da, dernekler arası işbirliği tesis ederek temsil ve ifade gücünü artırması açısından önemlidir. İşbirliği oluşturma sürecinde aşağıdaki maddelerin önemli olduğu ve bu disiplinle hareket edilmesi gerektiği, bunun zor olan birlikteliğin sağlanması için gerekli olduğu görülmüştür;

a) Doğru iletişim kurmak b) Zemin etüdü (sondaj) c) Paylaşımcı bir model oluşturmak d) Hedeflerin net belirlenmesi e) Amaç ve yöntemde uzlaşı f) Birliktelik teklifinin kabulü

SEPA’nın ve FASD ile ortak paydasının daha fazla olduğunu, böyle bir yapı içinde çıkar çelişkisinin bulunmayacağını, PAD (Plastik Ambalajcılar Derneği) çatısı altında birleşmesinin daha yüksek bir temsil ve icraat gücü yaratacağı yönünde düşünmektedir. Böyle bir birleşme ve işbirliği şüphesiz vizyon, hedef ve yol-yöntem konusunda uzlaşı gerektirecektir.

Diğer derneklerle de birleşilmesi dahi proje bazında işbirliği olasılığı değerlendirilmelidir.


Sayfa 8

1.5. Önceliklere odaklı eyleme geçiş

Çekirdek ekip kurulduktan, vizyon, projeler oluşturulduktan ve duyurulduktan, yeni üyeler kazanıldıktan ve PAD oluştuktan sonra aşağıdaki öncelikler gündeme geleceği görülmüştür;

a) İlk projelerin üretilmesi b) Proje çıktılarını üyelere duyurmak c) Kamu desteklerinden yararlanacak projeler geliştirmek d) Profesyonel kadroyu yeni alınan desteklerle birlikte takviye etmek

Eylem planını harekete geçirecek bir yönetici ve bir stajyerin oluşturduğu çekirdek ekibin bir araya getirilmesi ilk öncelikli iş olarak gözükmektedir. Bu ekip 4 kişilik bir profesyonel, proje geliştiren ekibin gerektirdiği üyelik aidat gelirini, makul bir süre içinde (6 ay) oluşturmayı hedeflemelidir.

Sektörü geliştirecek proje portföyünün oluşturulmasında üyeler, çekirdek ekip ve danışmanlar aktif olmalıdır. Bu çalıştay raporu bu yönde ilk eskizi ortaya koymuştur.

Devlet ile olan ilişkiler ve sektör platformlarında yürütülecek çalışmalar bu yapı üzerinden yürütülmeli, tün üye adaylarına hedeflenen vizyon ve bu doğrultuda yapılmak istenenler bu yapı tarafından anlatılmalıdır.


Sayfa 9

2. Çalışmanın arka planı

2.1. Sektörü geliştirmek mümkün olabilir mi sorgulaması ile başlamak

Çalıştay uygulamasının hazırlık aşamasında iki toplantı yapılmış, SEPA’nın 4 temel amacının aşağıdaki gibi sıralanabileceği tarafımızca görülmüştür;

1) Derneğin üye sayısını artırmak 2) Derneğin yüzünü sanayi firmalarının yüzü haline getirmek 3) Plastik ambalajının temel çıkarlarını korumak

a) Resmi kuruluşlara karşı referans kuruluş haline gelmek b) Halka gerçekleri iletmek

4) Plastik sanayisinde bulunan çalışanların sorunlarını iletebileceği kurum olmak

Yapılması arzu edilen Çalıştay uygulaması ile hedeflenenler,

a) söz konusu amaçları yeniden değerlendirmek, b) SEPA’nın etkinliklerinin gelişmesi için bir yol haritasını oluşturmak c) söz konusu amaçlara yönelik düzenli bir çalışma sürecinin nasıl kurulup geliştirileceği

netleştirmek olmuştur.

Böylelikle üyeleri ortak çıkarlar hakkında ve somut eylem planlarında birleştirmek mümkün olacak, ileride adım adım sektörü geliştirmek adına kamuyu ve kamuoyunu yönlendirmek için bir altyapı ve birliktelik gücü elde edilecektir.

Ana hatları ile ilerideki dönemler de umulmaktadır ki ortak amaçlara yönelik çalışma komiteleri oluşsun, kümelenme desteklerinden faydalanılsın, yeni pazarlara, yeni teknolojilerin araştırılmasına yönelik daha kapsamlı projeler hayata geçirilebilsin. Çalışma sırasında bunların dışında ve daha detaylı gerek ve ihtiyaçlar elde edilmiştir. Bu rapor bu bulguların yazıya geçmesi ve takip edilerek, projelere dönüşmesi için bir ilk adım oluşturmaktadır.

2.2. Çalıştay içeriği

Çalıştay yöntemi ile öncelikli konulara birlikte karar verilmesi amaçlandı. Sektördeki ihtiyaç ve eksiklerin birlikte ortaya konulması ve analiz edilmesi, üretilen fikirlerin sentezlenerek ve kök sorunlar üzerinde uzlaşılarak, sektörü dönüştürecek projeler üretilmesi hedeflendi.

Sektörün birden çok derneğe bölünmüş olmasının dinamiklerinin de değerlendirilmesi, sektörde ihtiyaç duyulan işbirliğinin nasıl sağlanabileceği konusunda da biraz daha düşünceleri geliştirmeye ihtiyaç duyulmakta idi.

Bu doğrultuda aşağıda listelenmiş 3 soru kullanılarak, SEPA Yönetim Kurulu ile 4 Ekim 2016 tarihinde, ½ günlük bir çalıştay uygulaması gerçekleştirilmiş ve 61 fikir üretilmiştir;

• Sektörde neler değişse firmalar için çok iyi olur?’

• Tespit edilen öncelik ve ihtiyaçların nasıl hayata geçebilir?

• İşbirliklerinin nasıl geliştirilebilir ve eyleme geçilebilir?


Sayfa 10

2.3. Sektörün öncelikleri nelerdir?

Sert plastik ambalaj sektöründe öncelikli beş temel konu olduğunu görülmüştür;

1) Sektörün temel girdilerini geliştirmek 2) Sektördeki sağlıksız üretimleri ve haksız rekabeti önlemek 3) Devlet desteği ile yeni pazarlar yaratmak 4) Sektörün teknolojik gelişimine yönelik teşvik politikaları oluşturmak 5) Birlikteliğin sinerjisini yaratarak kamuoyunu doğru yönlendirmek

Yukarıdaki beş temel öncelik/ihtiyaca yönelik olarak plastik ambalaj üreticilerinin çıkarını koruyan, etkili projeler üreten bir yapı oluşamamış, bunun aksine çok dernekli bir yapılaşmanın ortaya çıkmıştır.

Sektörün temel girdilerini geliştirmek

Sektörün beş temel girdisinden ilk üçü göreceli olarak daha kolay hayata geçirilebilecek, sonuç alınabilecek konulardır. Bu konularda sonuç almak amacına odaklanmak, proje geliştirmek yeterli olacaktır. Sağlanacak ilk faydaların iyi iletişimi ile bir sinerji yaratılması sonucunda ikinci aşamada daha geniş katılım, lobi gücü, yatırım gerektiren, ancak çok daha yüksek faydalar üretecek 4 ve 5 numaralı konularda projeler gerçekleştirmek mümkün olacaktır.

• Nitelikli işgücünün geliştirilmesi (meslek liseleri, meslek yüksek okulları ve üniversitelerle ile işbirliği içinde)

• Plastik teknolojisi teşvik politikaları (kapasite artışı yerine teknoloji ve katma değer artışı yaratan teşvikler oluşturması)

• Ortak satın alma (fiyat ve kalite anlamında pazarlık gücünü arttıran)

Dördüncü ve beşinci konu olan ortak enerji ve devletin yerli hammadde üretimi için hammadde yatırımı yapması büyük fayda yaratacak konulardır. Her iki konu sektörün daha kurumsal olarak işbirliği yapar hale gelmesi durumunda mümkün olabilecek yatırımlardır.

• Enerji desteği (belli ölçeğin üzerinde yapılacak yatırımlar ekonomik)

• Yerli hammadde (yeni boru hattı projeleri sonrası, bu önemli konu daha konuşulası hale gelmiştir)

2.3.1.1. Nitelikli işgücü için eğitim programları

Nitelikli eleman tedariki konusunda lise, meslek liseleri, meslek yüksekokulları ve en azından bir üniversite ile işbirliği tesis edilmelidir. Türk sanayinin pek çok kolunda çözülememiş bu sorun ile ilgili plastik ambalaj sektörü3 de bir yerden başlayıp çalışmalıdır.

❑ Sanayi-üniversite işbirliği ❑ Bir üniversiteyi yakalamak ve işbirliğine gitmek

3 İklimlendirme sektörü birkaç meslek lisesi ile başarılı çalışmalar yürütmeye başlamıştır


Sayfa 11

Bu doğrultuda sektörün önemini anlayan ve önem veren kurum ve kişiler belirlenmeli, sektöre daha hazır, nitelikli elemanlar sağlanabilmesi için temaslar ve çalışmalar yürütülmelidir. Bunun akabinde yapılacak bir dizi tanıtım ve seminer daha faydalı olacaktır.

❑ Teknik lise eğitimi iyileştirilmeli ❑ Eğitimli eleman tedariği ❑ Eleman eğitimi için toplu proje

2.3.1.2. Plastik teknolojisinin gelişmesine yönelik politika ve teşviklerin oluşması

Plastik teknolojisi konusunda politika ve teşvikler oluşmalı, bu doğrultuda sektör firmaları yönlendirici olmalı; sektörün ihtiyaçlarını, Dünya’daki gelişmeleri, gündemdeki teknolojik gelişmeleri derleyerek devletin karar verme ve teşvik geliştirme sürecini desteklemelidir.

Bu konuda üniversite ile işbirliği tesis edilmesi olasıdır. Bunun akabinde üniversite ile sektörel işbirliği geliştirilerek, verimlilik ve kalite anlamında kazanç sağlayıcı ArGe çalışmaları yürütülmelidir. Son 5 yılda bilim sanayi ve teknoloji bakanlığı sektörel sivil toplum kuruluşları ile iletişime ve işbirliğine açık duruşu bu yönde cesaret verici bir ortam sağlamaktadır.

❑ Plastik teknolojisi özel desteği ❑ Plastik sektörüne ArGe desteği

2.3.1.3. Ortak satın alma projeleri oluşturmak

Hammaddeleri birlikte satın almaya başlamak, fark yaratacak önemli bir diğer projedir. Bu doğrultuda öncelikli olarak 10 maddelik bir satın alma paketi oluşturulmalı, bununla ilgili ihtiyaçlar tespit ve konsolide edilerek, sistemli bir şekilde 2017’de ilk toplu satın alma projeleri hayata geçirilmelidir.

❑ Girdilerimizi geliştirmek ❑ Ortak hammadde satın alma gücü ❑ Satın alma gücü olarak SEPA büyük bir yapı

Bu projenin önündeki engel daha büyük satın alma yapan firmaların, sahip oldukları avantajı daha küçük satın alma yapan firmalarla paylaşmak istememeleridir. Ancak sonuç itibarı ile şimdiki durumda herkes zarar etmektedir. Bu rekabet avantajını çok az bir oranda dengelemek üzere, özellikle sektöre yönelik projelerde kullanılmak üzere bir ufak yüzde alınarak bir fon oluşturulabilir. Önemli olan kazan-kazan yaklaşımını hayata geçirebilmektir.

2.3.1.4. Enerji üretimi için işbirliği

Sektörde dernek yapısının, işbirliği anlayışının ve birlikte davranmanın gelişmesi ile birlikte dördüncü kazan-kazan alanı, firmaların birlikte ortak bir enerji üretim yatırımı yapmasıdır. Bu gibi bir işbirliği sonucunda yapılan yatırımlarda devlet yatırımın %50’si gibi büyük oranları teşvik edebilmektedir. Sektörün en temel girdisini daha ucuz tedarik etmek olasıdır.

❑ Ortak enerji üretimi ❑ Birlikte enerji üretimi için fizibilite

Böylelikle sektörde daha sistemli, ciddi ve güçlü firmalarının bir araya gelmesi ile, zaman içinde uygun olmayan teşviklerle, piyasada oluşmuş aşırı arz fazlası sonucunda oluşmuş, yeni ve


Sayfa 12

merdiven altı firmalara karşı var, var olan maliyet dezavantajı da kısmen telafi edilebilecektir.

2.3.1.5. Yerli hammadde için devlet yatırımı

En temel konu yerli hammaddenin üretimidir. Bu çok büyük bir devlet yatırımı gerektiren bir konu olmakla birlikte, plastiğin önemi gittikçe artan önemi, geri kazanım teknolojilerinin gelişmesi ve mevcut petrol boru hattı projeleri ile birlikte bu konunun daha bir fizbl hale geldiği düşünülmektedir. Böyle bir yatırım için ihtiyaç duyulan tüm tarafların katılımı ile sürekli gelişen bir lobi gurubunun oluşmasıdır. Bu maksatla değişik sektörlerle işbirliği kurularak, pazar ve teknoloji öngörülerinin derlenmesi faydalı olacaktır. Seydişehir Aluminyum gibi geçmiş başarılı ve Asil Çelik gibi başarısız örnekler de incelenmesi faydalı olabilecektir.

❑ Hammadde yerli tedariki

Yerli pazarda yanlış teşviklerle oluşmuş sağlıksız üretim ve haksız rekabeti önlemek

Yerli pazarda sektöre kolay girişler olması nedeniyle, sağlıksız üretim yapan, haksız rekabet ortamı oluşturan firmalar söz konusudur.

❑ Sektöre bu kadar kolay giriş olmaması ❑ Sağlıksız ürünlerin üretilebilir olması

Sağlıksız üretim yapan merdiven altı firmaların önlenmesi için firmaların mali denetimlerinin yapılması, laboratuvar test uygulamalarının ve tesislerinin denetlenmesi gereklidir. Sağlığa uygun olmayan ürünler ve uygulamalar çoğunlukla private label tarafında ve ucuzcu marketler kanalında ortaya çıkmaktadır. Yasalara uygun çalışmayan bu firmaların üzerine gidilmelidir.

❑ Ambalaj laboratuvarının kurulması (onaylı test merkezi) ❑ Özellikle “private label” üretimler için ucuzcu marketler kontrol edilmeli ❑ Sağlıksız ürünlerin üretilebilir olması ❑ Firmalara kanuni muhasebe denetleme (resmi/açık ticaret)

Türkiye’de ciddi bir arz fazlası oluşmuştur ve devlet halen bu durumdaki kapasite fazlasını tam bilmediği için destekleyebilmektedir. Böylelikle şu anda Türkiye'de çok ciddi miktarda niteliksiz, atıl bir makina yatırımı oluşmuştur. Makina yatırımları ile ilgili sağlıklı bir kapasite analizine ihtiyaç duyulmaktadır.

❑ Yurt içi kapasiteye bağlı olarak devlet desteği verilmesi ❑ Gereksiz yatırımın önlenmesi (devlet)

Devlet desteği ile yeni pazarlar yaratmak

Temel bir konu yurtdışı pazarların geliştirilmesidir; Türkiye’de oluşmuş fazla kapasite nedeniyle yurtdışında yeni pazarların yaratılması daha da önemli bir konu durumundadır.

Yurtdışı pazarlarda faaliyet göstermeye başlayarak, Türkiye’deki deneyimimiz ile ölçeğimizi geliştirmeliyiz. Potansiyel pazarları birlikte incelemeli, değerlendirmeli ve Ekonomi Bakanlığı


Sayfa 13

desteklerini etkin kullanarak yeni pazarlara açılmalıyız. ❑ Uluslararası satın alma networku içinde yer almalıyız ❑ Yeni pazarları geliştirmek için birlikte çalışmalıyız ❑ İhracat artışı için devlet desteği (destek programına başvurmak)

Deneyim yurtdışına açılma çalışmaların, sektörün birbirini tanıması, ilişkilerin gelişmesi açısından son derece faydalı olduğunu, sektörü dönüştürücü projelerin bu tür çalışmalarla birlikte daha kolay yapılabilir hale geldiğini göstermektedir.

Sektörün teknolojik gelişimine politika ve teşviklerin gelişmesi

Sektör global trendlerin izlenmesi, Türkiye açsından fırsat ve tehditlerin değerlendirildiği ve teknoloji politikalarına, dönüştürülmesi için üniversite ile temas için olmalı ve çalışmalıdır. Geniş, katılımcı bir yapı altında toplanıldığı, çalışmaların kurumsal ve istikrarlı şekilde yürütüldüğü takdirde devleti yönlendirmek mümkündür. Keza sanayi politikaları konusunda son 10 yıldır bakanlıklar sektörel dernek ve yapılarla işbirliği ve iletişim içinde çalışma eğilimindedir.

❑ ArGe destek ve teşvikleri

Birlikteliğin sinerjisini kullanarak kamuoyunu doğru yönlendirmek

Sektörün beşinci önceliği kamuoyunu doğru yönlendirmek ve doğru bilgilendirmektir. Halen bir bilgi kirliliği söz konusudur ve kamu plastikle ilgili yanlış algıya sahiptir.

❑ Plastik algısının yönetimi

Bu SEPA’nın daha güçlü ve kurumsal bir yapıya gelmesi, daha fazla proje bazlı, sistemli olarak çalışır hale gelmesi durumunda bu tür bir etki yaratılabilecektir. Ancak bunun için daha büyük bir üyelik ve işbirliği yapısına ulaşması gereklidir.


Sayfa 14

2.4. Sektörde sinerji yaratmak ve sektör menfaatlerine yönelik eylemler gerçekleştirmek

Çalışmanın ikinci adımında, bir önceki adımda belirlenen ihtiyaçlara yönelik nelerin ve nasıl yapılacağı üzerinde durulmuş, düşünülmüş ve fikirler üretilmiştir.

Sektörün ihtiyaçlarına yönelik vizyon oluşturup, projeleri belirlemek

SEPA plastik ambalajın özelinde, sektörün çıkarlarına odaklanmak adına bir vizyon geliştirme kararı, yol haritası oluşturma ve ürettiği projelerle kamu ve kamuoyu nezdinde referans bir dernek haline gelmek, dönüşmek amacındadır. ❑ SEPA aranılan bir referans olmalı

Şu anda sektörün ihtiyacı olan konularda çalışma yapılmadığı, yukarıda sıralanmış beş öncelikli çalışma alanında eylem ve projelerin olmadığı tespiti yapılmıştır. Bu konularda yapılacak çalışmaların büyük fırsatlar ve kazançlar firmalara getireceği şüphesizdir.

Bu beş öncelikli konuya yönelik SEPA tarafından bir vizyon oluşturmanın

ilk adımını bu çalışma ile atmıştır. Vizyon ifadesinin ve ilişkili projelerin zaman içinde netleşmesi bundan sonra daha kolay olacaktır.

▪ Büyük vizyon ▪ Vizyona yönelik projeler

Bu vizyonun hayata geçmesi için gelişmesi ve daha yaygın paylaşılır hale gelmesi gerekmektedir. Etkili sonuçlar alınması, bu vizyonun gereklerinin yapılması, paydaşların bir araya gelerek, birlikte çalışacak bir yapı oluşturması ile mümkün olacaktır.

Vizyonu hayata geçirecek zemini, katılımcı yapılanmayı kurgulamak

En üst seviyede plastik ambalaj sektörünün içinde yer aldığı ASD ve PAGEV bünyesinde çok daha geniş bir sektörel yapılanma bulunmaktadır. Bu yapılar plastik sektörünün önceliklerine odaklı eylemler için fazla büyük kalmaktadır.

Sektör PAGEV ve ASD’nin içinden çıkan yeni ve küçük derneklerin oluşmasıyla şimdiki çok fazla dernekle temsil edilen bir yapı durumuna gelmiştir. Ancak bu yapıların ise bir proje oluşturma ve üretme gücü oluşmamıştır.

❑ Sektörün güven sorunu

Plastik ambalaj sektöründe

standartların, hedef ve ortak vizyonun tesis

edilmesiyle

rekabet gücünün ve firmaların güçlenmesini

sağlamak.

1) İhtiyaçlara odaklanarak vizyon ve projeler oluşturmak

2) Uygulayıcı yapıyı oluşturmak 3) Bir araya gelerek sinerji yaratmak

a) Üye sayısını artırmak i) Envanter çalışması ii) Üye geliştirme çalışması

b) Derneklerle işbirliği tesis etmek i) öncelikle olası taraflarla zemin

etüdü yapmak ii) birlikteliğinin taraflara faydasını

incelemek iii) birlikteliğin olası

olumsuzluklarını ve endişeleri bertaraf etmek

iv) birlikteliği yapısal hale getirmek c) İşbirliğini geliştirmek

4) Eyleme geçmek 5) Sinerji ile daha büyük projeleri hayata

geçirmek


Sayfa 15

❑ Sanayiciler arası yapıcı diyalog ❑ Sektör mensuplarının dayanışması

Sonuç olarak, halen sektörün ihtiyaçlarına yönelik hizmetler ve projeler de bir eksiklik ortaya çıkmaktadır. Bu durumun bu şekilde devam edilirse her hangi bir gelişme de söz konusu olmayacaktır.

❑ Plastik ambalajın çıkarlarına odaklanmak ve kurumsal bir yapı oluşturmak

Ortak bir amaçta ve eylemde birleşme, sektörde çalışan girişimci ve yöneticiler birbirini yakından tanıdıkça, birlikte proje yapmaya başladıkça ve sanayiciler arasında yapıcı diyalog oluştuğu takdirde söz konusu olacaktır.

Böyle bir birliktelik durumunda sektörün firmaları kendileri için önemli ve öncelikli konularda kamu ve kamuoyunu yönlendirme şansı yaratabileceklerdir

Paydaşları bir araya getirerek uygulama gücü yaratmak

Birlikte doğru iletişim kurularak, daha büyük bir paydanın bir araya gelmesi, böylelikle temsil ve ifade gücünün artması sağlanmalıdır.

Öncelikle sektörde kimlerin sert plastikçi, plastik ambalaj üreticisi olarak faaliyet gösterdiği netleşmelidir. Bu doğrultuda SEPA bir envanter çalışması başlatarak, öncelikle kendi doğal üye adaylarına ulaşmalı, yeni üyeler kazanabilmelidir.

❑ Sektör envanteri oluşturulmalı ❑ Sektörün büyüklüğü ile ilgili verilerimiz yok ❑ Olmasını istediğimiz firmaları çekmek ❑ SEPA’ya üye olmayan ASD, PAGDER üyelerini desteklemek

SEPA sektörü temsil eden diğer derneklerle masaya oturarak ortak bir paydada buluşmak için çalışmalıdır. Ortak vizyona hizmet edecek, geliştirecek, katkı yapacak her yapı ile bir araya gelinmeli ve birlikte çalışma olasılığı aranmalıdır. Tüm yapılarla birleşilmese dahi, bu yapıların SEPA’nın vizyon ve projelerini paylaştıkları noktalarda, dahil ve destekçi olmaları alternatifi değerlendirilmelidir.

❑ Şu anda dernek bolluğunda hizmet eksikliği var, hizmet eden öne çıkar ❑ Plastik sektörü tek çatı altında temsil edilmeli ❑ SEPA daha net potansiyeli(ni) koymalı ❑ Katılımın gücü ile ilerlemek

o PAGEV o PAGDER o PLASFED o ASD

SEPA, ASD altında kalmakla birlikte, plastik ambalajcıları birleştiren, kapsamını ve odağını çok

Madem ki fayda tüm sektöre yöneliktir,

tüm sektörü etkileyecek projeler yapılacaktır,

bu hareketin içinde tüm sektör üyeleri yer almalıdır.


Sayfa 16

da kaybetmeyecek, proje üreten, kamu ve kamuoyu nezdinde ağırlığı olan bir işbirliği yapısı oluşturmayı amaçlamaktadır. FASD bu amaçla işbirliği yapılabilecek ilk yapı olduğu düşünülmektedir. Sektörün diğer yapıları da incelenmiştir.

❑ FASD ile birleşmek daha faydalı olur ❑ Diğerleri de takip eder ❑ Kayseri plastik ❑ Konya pasa ❑ BASD bursa ❑ Antep plastik ❑ İzmir plastik

PAD (Plastik Ambalajcılar Derneği) SEPA ve FASD’nin birleşmesinin daha uygun olarak değerlendirilmesinin nedeni, iki tarafın ortak paydasının çok olmasıdır.

Olası bir birleşme önerisinin yapılmasından öncesinde ortak vizyon ve paylaşılan bir eylem planının, birlikte yürütülmesinin olası getirileri/faydaları değerlendirilebilir.

❑ PAD ya da PASD ❑ Toplam plastik ambalaj üreticilerinin en az %80’i’nin PAD altında kurumsallaşması ❑ PAD, ASD içinde yeterli enerji üretilebilir ❑ PAD kurulması ve kamu /özel sektörde referans bir nitelik kazanması

Ancak açıktır ki iki derneğin işbirliği ile anlamlı projeler üretmesi ve icra etmesi, özellikle de somut sonuçlar elde edilmesi durumunda birleşmenin cazibesi aratacaktır. Bu durumda çıkar çelişkisi olan tarafların yeni yapıya dahil edilmemesine dikkat edilmelidir.

İşbirliğini oluşturma süreci

‘Birleşerek güçlenmenin gerekleri nelerdir?’ sorusu üzerinde düşündük. Sağlıklı bir işbirliği sürecinin neleri kapsadığını birlikte düşünmeyi arzuladık. Bu bölümdeki fikirler bu şekilde elde edilmiştir.

Birleşmenin en üst düzeydeki işbirliği olduğunu gördük. Ancak fark ettik ki, birleşmeden de yapılabilecek işbirliklerinin de değerlendirilmesi gerektiğini fark ettik.

❑ Proje bazlı iş birlikleri alternatifi değerlendirilmeli

İletişim ile her iki taraf nelere ihtiyacı olduğunu ve ne yapmak istediğini diğerinin net anlamalıdır. Bu öncelikle kendisinin ne istediğini netleştirmesini ve net-sade anlatmasını gerektirir. Bu iletişim öncesinde mutlaka zemin etüdü yapılmalı ve buna göre planlı bir iletişim süreci yürütülmelidir.

❑ Birlikte doğru iletişim kurmak ❑ Zemin etüdü (sondaj)

o Hedefleri farklı olabilir o FASD’ye PAD küçük gelebilir o Olumsuz cümlelerin bertaraf edilmesi o Temsil etme konusu karışık

❑ Paylaşım = mütevazi bir anda gitmek, yol göstericilik


Sayfa 17

❑ Niyet ve hedef net olarak iletilip komünike edilmeli (birlikte yemek yenmesi) ❑ Uzlaşı oluşmalı

o İhtiyaç kabulü o Ana proje/ yapı üzerinde uzlaşılmalı o Eylem planı

❑ Birliktelik teklifi kabul edilecek ❑ Harekete geçiş ❑ Eylemleri üyelere duyurmak

İcracı, profesyonel bir çekirdek yapı ile başlamak

İlk hareketi sağlayacak, küçük de olsa profesyonel olarak çalışan ve sürekli gelişen bir yapı oluşturulmalıdır. Böylelikle sektörü geliştirecek projeler hazırlanabilecek ve geliştirilecektir. İlk öncelik sektörel envanter çalışması olarak gözükmektedir.

❑ Sektörü daha kurumsal yönetmek ❑ Envanter çalışması

Bu paralelde üye geliştirme çalışması yapılmalıdır. Üye adaylarına hedeflenen vizyon ve bu doğrultuda yapılmak istenenler, üyelerden beklentiler uygun bir şekilde anlatılmalıdır.

❑ Üye geliştirme çalışması 1 yönetici + üniversite stajyeri ❑ Vizyon raporu ❑ Proje geliştirme

İdealde üyeler çalışma guruplarında yer almalı, yapılması gerekenlerle ilgili olarka yön oluşturmalı, girdileri sağlamalıdırlar. Bu kararların hayata geçirilmesi profesyonel yapı tarafından, üyelerin desteği ile gerçekleşmelidir.

Devletle ilişkiler de ve sektör platformunda yürütülecek çalışmalar bu yapı üzerinden yürütülmeli ve icra edilmelidir.

Profesyonel icracı yapıyı sürekli geliştirmek gerekecektir. Bu doğrultuda yapılacak projelerde mutlaka kamu kaynaklarından yaralanmak amacı ile projeler yazılmalı, destek alan projelerle birlikte ihtiyaç duyulan kadrolar da proje bazında oluşturulmalıdır.

❑ Sektörü desteklemeye yönelik bir kamu destekli çalışma ❑ Kümelenme fırsatlarının analizi


Sayfa 18

3. Çalışma sonrası yapılması gerekenler

Documents

SEPA Sert Plastik Ambalajcılar Derneği1).pdfb) bunun akabinde bu önceliklere yönelik nasıl proje üretilebileceği, c) proje üretim gücü ve temsil yeteneği daha yüksek bir