SHB 312 - Ankara Üniversitesisocialwork.health.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/...ve çalışmayı sonlandırma aşamalarından oluşan sekizli bir model önermektedir. Aile

SHB 312

AİLELERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI YÖNERGESİ

Prof. Dr. Veli DUYAN

Yrd. Doç. Dr. Melahat DEMİRBİLEK

Arş. Gör. Ezgi ARSLAN

Arş. Gör. Fulya AKGÜL GÖK

Arş. Gör. Necati Buğra KUDDAŞ

Ankara, 2016

Ailelerle Sosyal Hizmet Uygulaması Yönergesi Sayfa 2

İÇİNDEKİLER

1. GİRİŞ.....................................................................................................................................3

2. AİLE VE GRUPLARLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI.......................................4

2.1 Tanımlar..........................................................................................................................5

2.2 Uygulama Dersleri.........................................................................................................5

2.3. Amaçlar..........................................................................................................................6

3. SHB 312 AİLELERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI..........................................8

3. 1. Hazırlık Aşaması.........................................................................................................9

3.2. Uygulamada Planlama Aşaması..................................................................................10

3.3. Uygulama Aşaması......................................................................................................10

3. 4. Uygulamada Sonlandırma Aşaması............................................................................10

4. AİLELERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI DERSİNDE ÖĞRENCİDEN

BEKLENEN BELGE VE RAPORLAR...............................................................................12

5. UYGULAMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ.................................................................12

6. ÖĞRENCİNİN UYGULAMADAKİ PERFORMANSININ DEĞERLENDİRME

KRİTERLERİ.........................................................................................................................13

7. HAFTALIK DERS İŞLEME PLANI VE KULLANILACAK ÖĞRETİM YÖNTEM

VE

TEKNİKLERİ........................................................................................................................15

KAYNAKÇA..........................................................................................................................16

EKLER....................................................................................................................................17

Ek-1: Uygulama Devam Fişi.............................................................................................17


Ek-2: Kurum Tanitim Raporu.............................................................................................18

Ek-3:Alan Tanitim Raporu..................................................................................................19

Ek-4: Sözleşme Örneği........................................................................................................20

Ek 5: Haftalik/Günlük Çalişma Raporu..............................................................................21

Ek 6: Eğİtsel/Kurum Danişmanları İçin Öğrenci Değerlendirme Formu...........................22

Ek-7: Aİlelerle Sosyal Hizmet Uygulaması Süreç Raporu.................................................23

Ek-8: Aİlelerle Sosyal Hizmet Uygulaması Aile Üyelerini Değerlendirme Raporu..........24

Ek- 9: Aİlelerle Sosyal Hizmet Uygulaması Üyeleri Tanitma Raporu...............................25

Ek 10: Aİlelerle Sosyal Hizmet Uygulaması Genel Değerlendirme Raporu......................26


1. GİRİŞ

Sosyal hizmet eğitiminde uygulamalı derslerin özel bir yeri vardır. Uygulamalı dersler,

öğrencilerin, eğitim süresince edindikleri bilgi, beceri ve değerlerini uygulamaya aktarmaları

ve bütünleştirebilmelerine imkân sağlayan ortam yaratmaktadır. Uygulama deneyimi; öğrenci,

eğitsel danışman, müracaatçı sistemi ve kurumu/kuruluşu içeren bir bütünü oluşturur. Bu bütün

içinde öğrenciden beklenen, sosyal hizmet eğitiminde aldığı bilgi, beceri ve değerleri uygulama

yaptığı alana aktarması, kendine ve mesleki bilgi beceri ve değerlerine ilişkin farkındalığı

kazanarak deneyim edinmesidir. Bu süreçte bölümdeki eğitsel danışmanı ve kurum danışmanı

öğrenciye süpervizyon sağlar.

Ulusal Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği (NASW) , sosyal hizmet uygulamasını

problem çözme sürecini etkinleştirmek, baş etmek ve insanların gelişimsel kapasitelerini

arttırmak; insanları kendilerine kaynak, hizmet ve fırsat sağlayan sistemlerle ilişkilendirmek;

insanlara kaynak ve hizmet sağlayan sistemlerin insancıl çalışmaları ve etkinliğini özendirmek;

sosyal politikaları geliştirmek ve iyileştirmek ve son olarak insan ve toplum refahını

özendirmek gibi belli başlı amaçlarla kavramsallaştırmıştır (Zastrow, 2013).

Bu yönerge SHB 312 Ailelerle Sosyal Hizmet Uygulaması dersinin nasıl yürütüleceği,

öğrencinin tutum, davranışları ve sorumluluklarının nasıl olacağıyla ilgili bilgiler içermektedir.

Bu bilgiler öğrencilerin mesleki uygulamalarında yol gösterici olup, eğitsel danışmanlarıyla

yapılacak görüşmelerde kolaylık sağlayacağı tahmin edilmektedir.

2. AİLE VE GRUPLARLA SOSYAL HİZMET UYGULAMASI

İnsanların yaşamları boyunca karşılaştığı sorunların büyük bir bölümü, içinde bulunduğu

aile yaşamından doğrudan etkilenir. Aile üyelerinden herhangi birinde meydana gelen değişim

diğer aile üyelerini de etkiler. Bu nedenle sosyal hizmet uygulamalarının önemli bir odağı,

etkileşimli ve bağımsız bir sistem olan ailedir.

Ailelerle sosyal hizmet müdahalesinde genel olarak aşamalı yaklaşım benimsenmektedir.

Zastrow (1999) bilgi toplama, bilgiyi değerlendirme, sorunu tanımlama, müdahale planı


hazırlama, müdahale için temas kurma, müdahale planını uygulama, sonuçları değerlendirme

ve çalışmayı sonlandırma aşamalarından oluşan sekizli bir model önermektedir.

Aile ve gruplarla sosyal hizmet müdahalesi yedi aşamada ele alınır. Bu aşamalar

tanışma/bağlantı kurma, ön değerlendirme, planlama, uygulama, son değerlendirme,

sonlandırma ve izleme şeklinde ele alınır.

2.1 Tanımlar

Uygulama Koordinatörü: Sosyal hizmet uygulamalarına yönelik derslerin

düzenlenmesini sağlamak için bölüm başkanı tarafından bir yıllığına görevlendirilen, bölümde

tam gün görevli öğretim elemanıdır.

Eğitsel Danışman: Öğrencilerin uygulama yaptıkları kurum / kuruluş yönetimleri ve

kurum danışmanı ile işbirliği içerisinde olan, öğrencilerin mesleki uygulamalardan en üst

düzeyde yararlanmaları ve bilgi -beceri kazanmaları için onlara danışmanlık yapan, öğrenciyi

ve uygulama sürecini değerlendiren öğretim elemanıdır.

Kurum Danışmanı: Öğrencinin kurum/kuruluştaki uygulamalarını izlemek,

denetlemek ve değerlendirmek üzere danışmanlık yapan kurum / kuruluşta tam gün görevli

öncelikle sosyal hizmet uzmanı olmak üzere diğer meslek elemanları veya çalışanlarıdır.

Bölüm: Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü

Ders Tanımı: Sosyal hizmetin bilgi, beceri ve değer temeli çerçevesinden ailelerle

sosyal hizmet metodolojisinin bütünleştirilmesi, öğrencilerin bir öğretim elemanının yönetimi

altında ve bir kuruluş ortamında ailelerle sosyal hizmet uygulamasını planlı değişim süreci

çerçevesinde gerçekleştirmesi konularında bilgi kazandırmak hedeflenmektedir.

2.2 Uygulama Dersleri

Sosyal hizmet bölümü lisans programında yer alan ve bu kılavuz kapsamında ele alınan

sosyal hizmet uygulamaları ile ilgili dersler şunlardır:

SHB 307 Bireylerle Sosyal Hizmet Uygulaması


SHB 308 Sosyal Hizmette Araştırma Uygulaması I

SHB 312 Ailelerle Sosyal Hizmet Uygulaması

SHB310 Gruplarla Sosyal Hizmet Uygulaması

SHB 403 Sosyal Hizmette Araştırma Uygulaması II

SHB 407 Toplumla Sosyal Hizmet Uygulaması

SHB 409 Sosyal Hizmet Yönetimi Uygulaması

SHB 402 Sosyal Hizmette Blok Uygulama

SHB 405 Seminer

SHB 220 Yaz Stajı

2.3. Amaçlar

SHB 312 Ailelerle Sosyal Hizmet Uygulaması dersini alan öğrencilerin aşağıdaki

kazanımları elde etmeleri beklenmektedir;

1. Toplumun temeli olan ailenin önemini kavrar.

2. Ailenin fonksiyonları ile Dünyada ve Türkiye’deki aile tip ve yapılarını sıralar.

3. Ailenin yapısındaki değişimleri sosyal çevre açısından değerlendirir.

4. Toplumda yaşanan soysal problemlerde ailenin etkisini açıklar.

5. Ailede iletişim ve iletişim tiplerini tanımlar.

6. Aile çatışmalar ve sorunları analiz eder, çözüm yollarına ilişkin bilgi edinir.

7. Aile içi şiddeti tanımlar analiz eder.

8. Aile tedavi ve terapisini tanımlar.

9. Aileye yönelik genelci sosyal hizmet uygulaması ve aile tedavisi ile planlı değişim

süreci hakkında bilgi sahibi olur.

SHB 312 Ailelerle Sosyal Hizmet Uygulaması dersini başarıyla tamamlayan öğrencilerin

aşağıdaki becerileri kazanması beklenmektedir;


1. Sosyal hizmet uygulama alanları (sağlık, eğitim, sosyal güvenlik, sivil toplum, yerel

yönetim gibi) bilgisi,

2. İnsan gelişimi ve sosyal çevre bilgisi,

3. İletişim becerileri (grupla) bilgisi,

4. Sosyal hizmette araştırma yöntem ve teknikleri bilgisi,

5. Farklı müracaatçı gruplarıyla sosyal hizmet uygulaması bilgisi,

6. Her düzeydeki müracaatçılar için benzerlik ve farklılıkları dikkate alarak planlı değişme

sürecini (bağlantı kurma, tanı ve değerlendirme, planlama, uygulama, uygulamayı

değerlendirme, sonlandırma ve izleme) gerçekleştirme becerisi,

7. Sosyal hizmet uygulama alanları, (Sağlık, eğitim, sosyal güvenlik, sivil toplum, yerel

yönetim), sosyal hizmet kuramları (sistem, ekoloji, güçlendirme kuramı), insan gelişimi

ve sosyal çevre, iletişim (bireyle), yönetim ve yönetim süreçleri (özel ve kamu sosyal

hizmet kurum ve kuruluşlarının yönetimi), araştırma yöntem ve teknikleri, mesleki etik,

ilke ve değerler ile gruplarla sosyal hizmet uygulaması becerisi,

8. Kurumlar arası ilişki, iletişim ve ortak hizmet geliştirme becerisi,

9. Sosyal hizmet mesleği ile ilgili görev hak ve sorumlulukları belirleyen, mesleki etik,

norm ve standartlara uygun davranma becerisi,

10. Sosyal işlevselliği geliştirmek ve toplumsal değişimi kolaylaştırmak için birey, aile,

grup, kurum, topluluk, toplum ve küresel bağlamda uygulama yapma anlayışı geliştirme

becerisi,

11. Her düzeyde müracaatçı sisteminde planlı değişim sürecini kullanma becerisi,

12. Bilgi, beceri, değer ve tutumları ile topluma model olur ve yaşam boyu öğrenme

anlayışını benimsemek.

3. SHB 312 AİLELERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI

Ailelerle sosyal hizmet uygulaması dersi üçüncü sınıfın ikinci yarıyılında verilmektedir.

1. Bahar döneminde yapılan bu uygulamalar, haftada bir gün mesai saatleri içerisinde

sekiz saat çalışmakla yükümlüdür.

2. Uygulamalar sosyal hizmet bölümü uygulama koordinatörlüğünce önceden belirlenmiş

ve izin alınmış olan sosyal hizmet kurum-kuruluş ortamlarında yerine getirilir. Derse

devam koşulu Ankara Üniversitesi Ön Lisans-Lisans Eğitim ve Öğretim

Yönetmeliğinin 25. Maddesine göre aşağıdaki gibidir:


“MADDE 25 – (1) Öğrenci derslere, uygulamalara, öğretim elemanlarınca uygun

görülen çalışmalara ve sınavlara katılmak zorundadır. Öğrencinin devam durumu ilgili

öğretim elemanı tarafından izlenir ve yarıyıl/yılsonu sınavından en az bir hafta önce

ilan edilir.

(2) Derse devam koşulunu karşıladığı halde sınavda başarısız olan öğrencinin ilgili

dersin devamından muaf tutulması için, öğretim yarıyılının başında ilgili öğretim

elemanının yazılı onayının alınması gerekir. Notunu yükseltmek amacıyla aynı

dersi/dersleri tekrar almak isteyen öğrenci, öğretim yılının başında ilgili öğretim

elemanından devam durumuna ilişkin onay alır.

(3) Uzaktan öğretim programlarına kayıtlı öğrencilerin derslerdeki devam gerektiren

etkinlikleri öğretimi sürdüren ilgili birim kurulları belirler ve dönem başlamadan önce

ders izlence sayfalarında duyurulur. Devam durumu öğrencilerin sisteme girişi, sanal

sınıflara katılımı ve öğretim materyallerine erişimi ölçüt alınarak belirlenir.

(4) Bir dersin öğrenme kazanımlarına ulaşmak amacıyla birden fazla öğretim

yönteminin kullanıldığı derslerde her bir etkinlik için ayrı devam koşulu aranabilir.

(5) Sağlık raporu ilgili yönetim kurulunca kabul edilse bile, öğrencinin raporlu olduğu

süre öğrencinin devamsızlık süresinden sayılır.”

3. Öğrenciler uygulamalara başlamadan önce bir hazırlık aşamasından geçerler.

Bununla ilgili olarak;

Bütün uygulama gruplarının ve eğitsel danışmanlarının bir araya geldiği oryantasyon

toplantısında, uygulamaların ne şekilde yürütüleceği hakkında genel bir bilgi verilir.

Bu toplantıdan sonra, her öğrenci eğitsel danışmanı ile toplanır ve bu toplantıda

öğrencilere çalışacakları kuruluşlar ve yapacakları çalışmalar hakkında ayrıntılı bilgi verilir.

Eğitsel danışman, kurum ile yaptığı görüşme ile belirlediği zaman diliminde öğrencinin

uygulama yapacağı kuruma/kuruluşa gider ve uygulama kapsamı hakkında görüşür.

Kurum/kuruluş yetkililerine uygulama çalışmaları ile ilgili gereken bilgiler verilir.

Öğrenci eğitsel danışmanla belirleyeceği saatlerde en az haftada bir defa olmak üzere

toplantısını yapar. Toplantıya, o hafta ile ilgili belgelerini (haftalık devam fişi ve diğer mesleki


kayıtlar) hazırlamış olarak getirir. Kayıtların ne zaman teslim edileceği ve getirileceği ile ilgili

düzenlemeleri eğitsel danışman belirler.

Öğrenciler her hafta devam durumu ile ilgili “Uygulama Devam Fişi’’ni (EK 1)

doldurarak kurumdaki danışmanına onaylattıktan eğitsel danışmanlarına raporları ile birlikte

belirtilen günde verir.

Uygulamada öğrenciler uygulama yaptıkları kurumun/kuruluşun bir elemanı ve bir

sosyal hizmet uzmanı gibi çalışırlar. Kuruluşların yapısına göre, uygulamaların nasıl

yapılacağı konusunda bir takım farklılıklar olmakla beraber, uygulama için gerekli olan ortak

unsurlar ve aşamalar aşağıda belirtilmiştir.

Ailelerle sosyal hizmet müdahalesi yedi aşamada ele alınır. Bu aşamalar

tanışma/bağlantı kurma, ön değerlendirme, planlama, uygulama, son değerlendirme,

sonlandırma ve izleme şeklinde ele alınır.

3. 1. Hazırlık Aşaması

Bu aşamada öğrenciler kendi sorumluluklarını öğrenecek ilgili kurum/kuruluş ve

kişilerle ilişki kuracaklardır. Bunlar:

Sosyal hizmet eğitiminde uygulamaların önemi ve uygulama ile ilgili olarak sahip

olunması gereken rol ve işlevler iyi bir şekilde kavramalarıdır.

Uygulama yapılan kuruluşun işleyiş ve düzeni, hedef kitlesi, yönetmelik ve mevzuatı,

içinde yer aldığı toplumun yapısı ve özellikleri hakkında yeterli bilgi edinilmelidir.

Uygulama yapılan kuruluşun diğer kurum/kuruluşlarla olan karşılıklı ilişkileri

öğrenilmelidir.

3.2. Uygulamada Planlama Aşaması

Bu aşamada öğrenciler mesleki çalışmalarını bütün ayrıntıları ile planlayacaklardır. İyi

bir planlama yapabilmek için mevcut tüm kayıtlar incelenmeli, kaynak kişilerle (kurum


danışmanı, eğitsel danışmanlar, ilgili meslek elemanları, akademisyenler vb.) görüşülmeli,

uygulama yapılacak bireyler ile ilgili gerekli tüm bilgiler toplanmalıdır.

3.3. Uygulama Aşaması

Bu aşamada öğrencilerden uygulama ile ilgili geliştirdikleri planları gerçekleştirmeleri

beklenmektedir. Planın uygulamaya aktarılmasında;

1. Öğrenci, eğitsel danışman ve kurum danışmanı ile işbirliğinin yoğunluk kazandığı bu

aşamada öğrenme sorumluluğunun öğrencide olduğunu, kurum ve eğitsel danışmanın bu

deneyimi kolaylaştırıcı bir rolü bulunduğunu unutulmamalıdır. Süpervizyon toplantılarına

hazırlıklı gelinmeli ve tartışmalara katılmaya çaba gösterilmelidir.

2. Öğrenciler mesleki çalışmaları ile ilgili düzenli raporlar yazmakla yükümlüdürler.

Raporlar eğitsel danışmana zamanında verilmeli, öğrencinin ne yaptığı ve ne şekilde bir

yardıma gereksinmesi olduğunu ancak bu raporlardan öğrenileceği unutulmamalıdır. Eğitsel

danışmanlar verilen raporların haftada bir öğrencilerle toplanılarak uygulamada yapılacak

görev ve sorumlulukların değerlendirmesi yapılmalıdır.

3. 4. Uygulamada Sonlandırma Aşaması

Öğrenciler bu aşamada yaptıkları çalışmaları değerlendirecekler ve uygulama yaptıkları

kuruluş ve kişilere uygulama sonuçlarını bildirerek, iyi ilişkiler içinde çalışmalarını

bitireceklerdir.

Öğrencilerden aşağıda ifade edilen şekilde uygulamasını yürütmesi beklenmektedir:

1. Uygulama yapan öğrenciler haftalık devam fişini her hafta düzenli doldurmalı ve

kurum danışmanına imzalatmalıdır (EK-1).

2. Eğitsel danışmanların da görüşleri çerçevesinde kurum tanıtma raporu

hazırlanmalıdır (EK-2).


3. Eğitsel ve kurumsal danışmanların da görüşleri çerçevesinde alan tanıtma raporu

en kısa zamanda hazırlanmalıdır (EK-3).

3. Ailelerle sosyal hizmet uygulamasına ilişkin çalışılacak vakalar belirlenmeli ve ön

hazırlıklar yapılmalıdır.

4. Ailelerle sosyal hizmet uygulaması kapsamında uygulamaya başlanacaksa

müracaatçı bilgilendirilmelidir ve sözleşme yapılmalıdır. (EK-4)

5. Öğrenci günlük/haftalık raporlarını düzenli olarak doldurup eğitsel

danışmanlarına teslim etmelidir. (EK-5)

6. Öğrenci, eğitsel danışman ve kurum danışmanının hazırladığı ve kapalı zarf içinde

teslim ettiği öğrenci değerlendirme formunu (EK-6) staj koordinatörlüğüne teslim

etmelidir.

7.Grup oturumlarına ilişkin (kaynak kişi görüşmeleri – aile üyeler, okul, vb.-de

dâhil) gruplarla sosyal hizmet uygulaması süreç raporu düzenli olarak hazırlanmalıdır

(EK-7).

8. Yapılan çalışmanın sona ermesi ile birlikte aile üyelerinin değerlendirilmesini

içeren bir rapor hazırlanmalıdır (EK-8).

9. Aile üyelerinin her biri için tanıtım raporu hazırlanmalıdır (EK-9).

10. Çalışmanın sonunda aileyi bir bütün olarak ele alan bir genel değerlendirme

raporu hazırlanır (EK-10).

Dönem sonunda öğrenci gruplarla sosyal hizmet uygulaması dersi kapsamında

hazırlanan tüm raporlar, haftalık devam fişleri CD içinde ve çıktı alınarak hazırlamalı ve final

sınavı sırasında staj koordinatörlüğüne teslim edilmelidir.

4. AİLELERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI DERSİNDE ÖĞRENCİDEN

BEKLENEN BELGE VE RAPORLAR

1. Uygulama devam fişi (EK-1) – Dönem sonunda teslim edilir.

2. Kurum tanıtma raporu (EK-2) – Dönem başında teslim edilir.


3. Alan tanıtma raporu (EK-3) - Dönem başında teslim edilir.

4. Sözleşme Örneği (EK-4)- Dönem içinde teslim edilir.

5. Günlük/Haftalık Çalışma Raporu (EK-5)- Dönem içinde haftalık teslim edilir.

6. Ailelerle Sosyal Hizmet Uygulaması Dönem Sonu Öğrenci Değerlendirme Raporu

(EK-6) – Dönem sonunda teslim edilir.

7. Ailelerle Sosyal Hizmet Uygulaması Süreç Raporu (EK-7)- Dönem içinde teslim

edilir.

8. Ailelerle Sosyal Hizmet Uygulaması Aile Üyelerini Değerlendirme Raporu (EK-8) -

Dönem içinde teslim edilir.

9. Ailelerle Sosyal Hizmet Uygulaması Üyeleri Tanıtma Raporu - Dönem sonunda

teslim edilir.

10. Ailelerle Sosyal Hizmet Uygulaması Genel Değerlendirme Raporu (EK-10) -

Dönem sonunda teslim edilir.

5. UYGULAMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Uygulamada “değerlendirme” çalışmalarının başladığı günden sona erdiği güne kadar

devam eden bir süreç olup öğrenci, kurum danışmanı ve okuldaki eğitsel danışmanın ortak

yürüttükleri bir süreçtir. Böyle olmakla birlikte öğrencinin gelişmesi, öğrencinin öğrenme

durumu, kuvvetli ve zayıf yönlerinin belirlenmesi ve uygulama notunun belirlenmesinden

eğitsel danışman sorumludur.

Öğrencinin uygulamadaki akademik değerlendirilme kriterleri:

1. Öğrencinin uygulamayı nasıl yerine getirdiği ve başarısı,

2. Öğrencinin sahip olduğu, beceri tutum ve davranışları,


3. Öğrencinin uygulamadaki mesleki rolünü kavraması, anlaması veya yerine

getirmesi,

4. Öğrencinin kişilerarası ve mesleki ilişkilerdeki becerisi, kurum, toplum ve

meslektaşları ile ilişki kurma ve sürdürmedeki başarısı,

5. Çalıştığı kurumun yönetim fonksiyonları ve toplum içindeki yeri hakkında

görüş geliştirebilmesi,

6. Öğrencinin kaynakları harekete geçirme ve organize etme becerisi.

7. Öğrencinin kayıt tutma becerisi ve düzenli kayıt tutmadaki başarısı,

8. Öğrencinin girişimi ve önderliği,

9. Öğrencinin sorumluluk duygusu,

10. Öğrencinin işinde gösterdiği çaba ve ilgi,

11. Öğrencinin devamı,

12. Öğrencinin mesleki yönetim (süpervizyon) sürecinden yararlanması,

13. Mesleki etik kurallara uygun davranma konusundaki sorumluluğunu yerine

getirmesi,

14. Kurumun gerektirdiği tutum, davranış ve görünüşe sahip olma.

6. ÖĞRENCİNİN UYGULAMADAKİ PERFORMANSINI DEĞERLENDİRME

KRİTERLERİ

1.Öğrenciler final sınavından aldıkları puanın %50’si ve Eğitsel Danışmanın vereceği

puanın %25’i ve Kurum Danışmanının vereceği puanın %25’i alınarak değerlendirilir.

Öğrencilerin final sınavı ile değerlendirilmesinin amacı Sosyal Hizmet teorisi ile

uygulamasının bir arada yürütülmesi ve alanda teorik ve pratik bilginin bütünleştirilmesinin

sağlanmasıdır.


2. Öğrenciler her hafta rapor hazırlamak ve Eğitsel Danışmanlarına teslim etmekle

yükümlüdür. Eğitsel Danışmanların bu raporları göz önünde bulundurarak değerlendirmelerini

yapmaktadırlar.

3. Kurum Danışmanlarının değerlendirmeleri, uygulama devamlılığı ve kurumdaki

performansına göre yapılacaktır.

4. Öğrenciler uygulama esnasında Eğitsel Danışmanları tarafından ayda en az bir kez

ziyaret edilecektir.

Uygulama esnasında Eğitsel Danışman ziyaretlerinin amacı, öğrencinin kurumla

uyumunu, kurumdaki performansını ve kuruma devamlılığını görmek, takip etmek ve Kurum

Danışmanları ile iletişime geçmektir.

5. Yılsonu final sınavında uygulama raporları CD formatında ve çıktı halinde, kurum

danışmanlarının öğrenci değerlendirme raporu ise kapalı bir zarf içinde staj koordinatörlüğüne

teslim edilir.


7. HAFTALIK DERS İŞLEME PLANI VE KULLANILACAK ÖĞRETİM YÖNTEM VE

TEKNİKLERİ

SHB 312 Ailelerle Sosyal Hizmet Uygulaması ders planı ve öğretim yöntem ve teknikleri;

Hafta Konu Kullanılan Yöntem ve Teknik

1. Hafta Sanayileşme ve sosyal refah hizmetleri Anlatım, soru-cevap, tartışma, aile

çalışması, yüz yüze görüşme

2. Hafta Toplumsal değişim sürecinde birey ve

ailenin sorunları Anlatım, soru-cevap, tartışma, aile


3. Hafta Bazı mesleki kavram ve tanımlar (takım

çalışması, vaka bulma, durum bulma,

müdahale, kaynak saptama ve vaka

havalesi, raporlaşma)

Anlatım, soru-cevap, aile çalışması,

yüz yüze görüşme

4. Hafta Sistem kuramı Anlatım, soru-cevap, aile çalışması,


5. Hafta Ailenin yapısı ve yaşam döngüsü Anlatım, soru-cevap, aile çalışması,


6. Hafta Ailede iletişim, çatışma ve sorun çözme Anlatım, soru-cevap, tartışma, aile


7. Hafta Ailenin güçlendirilmesi Anlatım, soru-cevap, aile çalışması,


8. Hafta Ara Sınav

9. Hafta Ön değerlendirme Anlatım, soru-cevap, aile çalışması,


10. Hafta Tanışma/bağlantı kurma Anlatım, soru-cevap, aile çalışması,


11. Hafta Planlama Anlatım, soru-cevap, aile çalışması,


12. Hafta Uygulama Anlatım, soru-cevap, aile çalışması,


13. Hafta Son değerlendirme Anlatım, soru-cevap, aile çalışması,


14. Hafta Sonlandırma/bağlantıyı kesme Anlatım, soru-cevap, aile çalışması,


15. Hafta İzleme Anlatım, soru-cevap, aile çalışması,


16. Hafta Final Sınavı


KAYNAKÇA

Baykara Acar, Y., Acar, H., & Atamtürk, E. (2013). Sosyal Hizmet Uygulaması 1 Dersi SHB

403 Yönergesi. Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi.

Duyan, V. (2010). Sosyal Hizmet Temelleri, Yaklaşımları, Müdahale Yöntemleri. Ankara:

Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği.

Zastrow, C. (2013). Sosyal Hizmete Giriş. Ankara: Nika.


EK-1: UYGULAMA DEVAM FİŞİ

UYGULAMA DEVAM FİŞİ

Öğrencinin Adı Soyadı :……………………………………………………………………...…. Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….…...… Uygulama Yapılan Kurum:…………………………………………………………….….... Uygulama Dersi (Ders Kodu ve Adı) :…………………………………………………….... Uygulama Dönemi :………………………………………………………….………………. Eğitsel Danışman:...…………………………………………………………………………..

1. Hafta 2. Hafta 3. Hafta 4. Hafta 5. Hafta

Tarih:……..…. Tarih:….…. Tarih:………. Tarih:…….. Tarih:……….

Öğre

nci

İmza

Kur.

Dan

.

İmza

sı

Öğre

nci

İmza

Kur.

Dan

.

İmza

sı

Öğre

nci

İmza

Kur.

Dan

.

İmza

sı

Öğre

nci

İmza

Kur.

Dan

.

İmza

sı

Öğre

nci

İmza

Kur.

Dan

.

İmza

sı

Pazartesi

Salı

Çarşamba

Perşembe

Cuma

Kurum Danışmanı Adı Soyadı:

……………………………….......................................

İmza, Kaşe Mühür


EK-2: KURUM TANITIM RAPORU

KURUM TANITIM RAPORU1


İlgilı Kurumun / Kuruluşun 1. Kurumun tarihçesi,

2. Kurumun kuruluş amacı, sağladığı hizmetler, 3. Kurumun amaç ve hizmetlerinin sosyal hizmetle ilgisi,

a. Kurumun fiziksel özellikleri, b. Kurumda yerleşmiş bir sosyal hizmet uygulamasının mevcut olup olmadığı,

c. Kurumun olanakları, d. Kurum hizmetlerinin ne şekilde desteklendiği, maddi olanakları;

e. Kurumun toplum ve paydaş kuruluşlarla yaptığı çalışmalar, f. Kurumun kayıt tutuma ve dosyalama sistemi,

g. Kurumun yürüttüğü çalışmalarla ilgili istatistikleri, raporlar vb. 4. Kurumun yönetim yapısı (genel müdür, daire başkanları, müdür, müdür yardımcıları, vb.

bilgisi), 5. Kurumun personel yapısı (meslek elamanları, sosyal hizmet uzmanı, psikolog vb. bilgisi),

a. Kurumda meslek sahibi personel ve diğer personelin, varsa gönüllülerin sayısı,

özellikleri,

b. Personelin birbiriyle ilişkileri, hiyerarşik düzen, ekip çalışmaları, 6. Kurumun müracaatçıları

a. Kurumdan hizmet alan müracaatçılara ilişkin istatistikler (sayısı, niteliği vb) b. Müracaatçıların ihtiyaç ve sorunları,

c. Müracaatçıların sorunlarını giderilmesinde karşılaşılan güçlükler

1 Dönem sonunda teslim edilir.


EK-3:ALAN TANITIM RAPORU

ALAN TANITIM RAPORU2


İlgili Sosyal Hizmet Alanı

Alanına ilişkin literatür bilgisi,

Alanda kullanılan mesleki yaklaşım ve teknikler,

Alanın sosyal hizmet uygulamasındaki yeri,

Alanda faaliyet gösteren kurumlar ve bunların yetki ve sorumlulukları,

Alana ilişkin yürütülen ulusal politika ve stratejiler,

Stratejiler.

2 Dönem başında teslim edilir.


EK-4: SÖZLEŞME ÖRNEĞİ

SÖZLEŞME ÖRNEĞİ3

Bireylerle sosyal hizmet uygulaması kapsamında yapılacak olan görüşmelerin içeriğini

…………………………… oluşturmaktadır. Bu görüşme süreci ile ………………………….

amaçlanmaktadır. Süreç boyunca çalışma takvimimiz …………………………… tarihleri

arasında planlanmıştır. Toplantı saatlerimiz aksi bir durum olmadığı sürece her hafta

…………….. günü ve ………….. saatleri arasında yapılacaktır. Tüm bu çalışma gizlilik

esasına bağlı olarak yapılacak ve oturumlarda konuşulanlar ve yapılanlar kesinlikle üçüncü

kişilerle paylaşılmayacaktır.

Çalışmanın beklenen olası çıktıları;………………………………. sıralanabilir.

Müracaatçı olarak;

Bu bağlamda yapılacak olan çalışmaya katılmayı gönüllü olarak kabul ediyorum.

Sosyal Hizmet Uzman adayı (öğrencisi) olarak;

Bu bağlamda yapılacak olan çalışmanın mesleki rol, mesleki sorumluluk ve mesleki etik

bilinciyle gerçekleştireceğimi kabul ediyorum.

Öğrencinin/Uygulayıcının Adı ve Soyadı: Aile Üyesinin Adı ve Soyadı:

……………………………….. ………………………………..

İmza:………………………. İmza:………………………….

Tarih:……………………… Tarih:…………………………

3 Bu bir örnek sözleşmedir. Çalışmanın niteliğine göre uyarlanması gerekmektedir.


EK 5: HAFTALIK/GÜNLÜK ÇALIŞMA RAPORU

Öğrencinin Adı Soyadı :…………………………………………………………………….. Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….….

Uygulama Yapılan Kurum:…………………………………………………………….... Uygulama Dersi (Ders Kodu ve Adı) :………………………………………..................

Uygulama Dönemi :………………………………………………………….………….... Eğitsel Danışman:...………………………………………………………………………..

..

H

A

F

T

A

1.G

ün

2.G

ün

Haft

a

...

H

A

F

T

A

1.G

ün

2.G

ün

Ha

fta


EK 6: EĞİTSEL/KURUM DANIŞMANLARI İÇİN ÖĞRENCİ DEĞERLENDİRME

FORMU

ÖĞRENCİNİN

Adı ve Soyadı :………………………………………………………………………

Sınıfı :………………………………………………………………………

Numarası :………………………………………………………………………

Uygulama Yapılan Kurum :…...………………………………………………………………

Uygulama Dersi (Ders Kodu ve Adı) :……….……………………………….……………… Uygulama

Dönemi :………………………………………………………………………

Danışmanlığını yaptığınız öğrencinin performansını aşağıdaki çizelgede belirtilen kriterler doğrultusunda

belirtiniz. Teşekkür ederiz.

No Konu

Çok

Yeterli Yeterli Orta Yetersiz Çok

Yetersiz 5 Puan 4 Puan 3

Puan 2 Puan 1 Puan

1 İş disiplini (devam durumu, çalışma saatlerine riayet etmesi, devamsızlık durumunda

izin isteyip istemediği)

2 Etkili çalışma ve zamanı verimli kullanabilme

3 Uygulamadaki motivasyonu ve gayreti

4 Kendini ifade edebilme becerisi

5 Sorumluluk alabilme ve yerine getirme

6 İnisiyatif kullanabilme

7 Analitik ve eleştirel düşünme yeteneği

8 Güçlü ve zayıf yönlerinin farkına varabilme ve bunları geliştirebilme yeteneği

9 Kişiler arası ilişkilerdeki yeteneği, meslektaşları ile ilişki kurabilme ve sürdürme

becerisi

10 Uygulama yapılan kurumun giyim standartlarına uyma

11 Uygulama yaptığı kurum ve alana ilişkin politika, mevzuat ve sunulan hizmet bilgisi

12 Mesleki uygulamaları müracaatçının gereksinimlerine göre başlatma, sürdürme, sorun

çözme ve sonlandırma becerisi

13 Mesleki kavramları anlama ve kullanabilme becerisi

14 Mesleki değerlere ve etik ilkelere uygun davranma becerisi

15 Kaynakları harekete geçirebilme becerisi

16 Ekip çalışmasına uygunluğu ve sorumluluklarını yerine getirebilme becerisi

17 Uygulama yapılan kurumdaki meslek elemanları ve yönetim ile etkili iletişim

kurabilme becerisi

18 Kayıt tutma, rapor yazma becerisi

19 Kuramsal yaklaşımları uygulamaya aktarabilme becerisi

20 Mesleki gelişim potansiyeli

TOPLAM

GENEL TOPLAM

Not: Her maddenin değerlendirilmesinde Çok İyi 5 Puan; Yeterli 4 Puan; Orta 3 Puan; Yeterli 2 Puan ve Çok Yetersiz 1 Puandır. Verilen

puanların Genel Toplamı Öğrencinin Uygulama Puanıdır.

Değerlendirmeyi Yapan Eğitsel/Kurum Danışmanının İmza, Mühür ve Kaşe

Adı Soyadı :……………………………………. Tarih

Ünvanı :…………………………………….


EK-7: AİLELERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI SÜREÇ RAPORU

AİLELERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI SÜREÇ RAPORU4


Aile Üyelerinin

Adı ve Soyadı (Kısaltmalar kullanılacaktır):…………………………………………..………….. Görüşme Tarihi :…………………………………………………………………………

Görüşme Süresi :………………………………………………………….…………...… Görüşme Sırası (Kaçıncı Görüşme Olduğu) :………………………………………………

Görüşme Öncesi Ön Bilgi/Ön Çalışma:…………………………………………………….. Görüşmenin Amacı :……………………………………………………………….………..

Görüşme Süreci : (Ayrıntısıyla yazılır)……………………………………….………….. Değerlendirme : (Süreç raporu değerlendirmesi, yapılan süreç içerisindeki görüşmenin

değerlendirmesini kapsamaktadır. Genel değerlendirme formu ayrıca

doldurulacaktır)…………………………………………….…………..

Gelecek Görüşme İçin Planlama :………………………………………………………….. Kendinizi Değerlendirme (Öz Değerlendirme): Duyan, V. (2010/2012) Sosyal Hizmet:

Temelleri, Yaklaşımları, Müdahale Yöntemleri. kaynağındaki Grup Liderini

Değerlendirme Soruları dikkate alınrak öğrenci kendisini değerlendirecektir.

4 Her görüşme için ayrı ayrı doldurulacaktır.


EK-8: AİLELERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI AİLE ÜYELERİNİ

DEĞERLENDİRME RAPORU

AİLELERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI AİLE ÜYELERİNİ

DEĞERLENDİRME RAPORU5

Öğrencinin Adı Soyadı :……………………………………………………………………...…. Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….…...… Uygulama Yapılan Kurum:…………………………………………………………….….... Uygulama Dönemi :………………………………………………………….………………. Eğitsel Danışman:...………………………………………………………………………….. Aile Üyesine İlişkin Bilgiler Adı ve Soyadı (Kısaltmalar kullanılacaktır):………………………………..........................

Doğum Yeri ve Yılı :………………………………………………………….……………. Cinsiyeti :………………………………………………………….…………….

Öğrenim Durumu :………………………………………………………….……………. Mesleği :………………………………………………………….…………….

Aile Üyesinin Başvuru / Havale Nedeni :………………………………………………………….………...

Fiziksel Görünüşü :………………………………………………………………………… Sağlık Durumu :………………………………………………………….…………...…

Ailenin Diğer Üyelerinin Kimliği: (Anne, baba, eş, kardeş, kayınbaba vs.)………............... Aile İçi İlişkiler :………………………………………………………….…………...…

Sosyal ve Kültürel Etkinlikleri :…………………………………………………………….. Kültürel, Sosyal ve Ekonomik Durumu:……………………………………………………

Diğer Bilgiler :………………………………………………………….…………...… Değerlendirme:

1. Üyenin ihtiyaç ve/veya sorunların tanımlanması 2. Aile çalışmasının, kişinin ihtiyaç ve sorunlarının giderilmesinde ne oranda ve hangi

yönlerden yardımcı olabileceği 3. Aile üyesinin ailenin gelişimine veya sorunların ne şekilde etkide bulunduğu

(Bir cümle ile açıklama yapmak yeterli değildir) Müdahale Planı: (Plan ayrıntısı verilir)..……………………………………………………

Planın Uygulanması: (Planın nasıl uygulandığı konusunda ayrıntısı verilir)..……………..… Son Değerlendirme: (Müracaatçı ile yapılan mesleki çalışmanın amacına ulaşma duru ve

ileriye dönük müracaatçının sosyal işlevselliği üzerinde son değerlendirme yapılır)..

5 Her üye için ayrı yazılacaktır.


EK- 9: AİLELERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI ÜYELERİ TANITMA

RAPORU

AİLELERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI ÜYELERİ TANITMA RAPORU6

Öğrencinin Adı Soyadı :……………………………………………………………………...….

Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….…...… Uygulama Yapılan Kurum:…………………………………………………………….…....

Uygulama Dönemi :………………………………………………………….………………. Eğitsel Danışman:...…………………………………………………………………………..

Aile Üyesinin

Adı ve Soyadı: (kısaltmalar kullanılacaktır)……………………………………….

a) Özgeçmişi

b) İçinde bulunduğu sosyal, kültürel ve ekonomik durumu

c) Çevre ile ilişkileri

1.Üyenin ihtiyaç ve/veya sorunların tanımlanması

2. Aile çalışmasının, kişinin ihtiyaç ve sorunlarının giderilmesinde ne oranda ve hangi

yönlerden yardımcı olabileceği

3. Aile üyesinin ailenin gelişimine veya sorunların ne şekilde etkide bulunduğu

6 Her üye için ayrı ayrı hazırlanacaktır.


EK 10: AİLELERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI GENEL DEĞERLENDİRME

RAPORU

AİLELERLE SOSYAL HİZMET UYGULAMASI GENEL DEĞERLENDİRME

RAPORU

Öğrencinin Adı Soyadı :……………………………………………………………………...…. Sınıfı / Numarası :………………………………………………………………….…...…

Uygulama Yapılan Kurum:…………………………………………………………….….... Uygulama Dönemi :………………………………………………………….……………….

Eğitsel Danışman:...…………………………………………………………………………..

Değerlendirme: Dönem boyunca yapılan çalışmaların özeti.

1. Ailenin ihtiyaç ve/veya sorunların tanımlanması 2. Aile çalışmasının, ailenin ihtiyaç ve sorunlarının giderilmesinde ne oranda ve hangi

yönlerden yardımcı olabileceği 3. Ailenin gelişimine veya sorunların ne şekilde etkide bulunduğu

(Bir cümle ile açıklama yapmak yeterli değildir)

Müdahale Planı: (Plan ayrıntısı verilir)..……………………………………………………

Planın Uygulanması: (Planın nasıl uygulandığı konusunda ayrıntısı verilir)..……………..…

Son Değerlendirme: (Aile ile yapılan mesleki çalışmanın amacına ulaşma duru ve ileriye

dönük müracaatçının sosyal işlevselliği üzerinde son değerlendirme yapılır)..

Kendinizi Değerlendirme (Öz Değerlendirme): Duyan, V. (2010/2012) Sosyal Hizmet:

Temelleri, Yaklaşımları, Müdahale Yöntemleri. kaynağındaki Grup Liderini

Değerlendirme Soruları dikkate alınrak öğrenci kendisini dönemin tamamı için

değerlendirecektir.

Documents

SHB 312 - Ankara Üniversitesisocialwork.health.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/...ve çalışmayı sonlandırma aşamalarından oluşan sekizli bir model önermektedir. Aile