Upload
serdarerkan
View
1.408
Download
4
Embed Size (px)
Citation preview
YAŞLANMA
Yanaklar çukurlaşır, yumuşar. Saçlar parlaklığını yitirir. Boyun buruşur. Ellerde mavi damarlar belirginleşir... Yaşlılığın trajedisi birinin yaşlanması değil,
diğerinin genç oluşudur.
OSCAR WILDE
• EREKTİL DYSFONKSİYON
• GEÇ GELİŞEN HİPOGONADİZM• (PADAM SENDROMU)• FERTİLİTE KAYBI?
• BPH• PROSTAT KANSERİ
Prostat kanseri
• 45 yaş üstü erkeklerde en sık rastlanan kanser.
• AC kanserinden sonra en öldürücü.
• Çevresel ,genetik, beslenme faktörleri ile ilintili.
• Erken tanı ile başarı oranı çok yüksek
EREKTİL DYSFONKSİYON
• 40 - 70 yaş arası erkeklerin %35inde ED görülür.
• Ancak sorunu olanların ancak %10 u hekime başvuruyor.
RİSK FAKTÖRLERİ
• Sigara• Hipertansiyon• Diabet• Kolesterol yüksekliği
• Alkolizm• Hormonal yetmezlik• Nörolojik hastalıklar
• Prostat kanseri cerrahisi
TESTİSLERDEKİ DEĞİŞİKLİKLER
• Testislerin kitlesi küçülür.
• Testosteron azalır.
(Geç başlıyan hipogonadizm,
ADAM sendromu, Andropause)
• Sperm üretimi düşer
(DNA fragmentastonu artıyor)
• Source:Lawrence Livermore National LaboratoryDate:June 6, 2006
• Study Shows That Genetic Quality Of Sperm Deteriorates As Men Age
• New research indicates that the genetic quality of sperm worsens as men get older, increasing a man's risk of being infertile, fathering unsuccessful pregnancies and passing along dwarfism and possibly other genetic diseases to his
children.
Testis perfüzyonun bozulması sonucu
• Leydig hücre kitlesi azalır.
• FSH ve LH artar.
• HCG ye Leydig hücre cevabı artar.
• Estrojen seviyesinin artmasına bağlı olarak Gonodotropinlerin salınımı azalır.
ANDRO PAUSE
(Adam Padam Sendromu)
MALE MENAPAUSE
Erkeğin birinci devreden ikinci devreye geçiş hazırlığıdır.
Yaşlanma ile birlikte erkeklik hormonunun azalmasıdır.
Menapozun aynısı değildir. (yanlış terim)
Mena - pause Andro - pause
period stop erkeklik stop
Aslında tam bitiş yoktur. Erkeklik fonksiyonlarında giderek azalma söz konusudur.
Sinsi bir başlangıç vardır. 40lı yaşlarda başlar.
Hızlandıran faktörler : alkolizm, coroner arter hastalığı, depresyon, sigara içmek, obesite
Total testosteron her 10 yılda bir 110 ng/dl düşer.
60 yaşındakilerin %35,
70 yaşındakilerin %70,
80 yaşındakilerin %90’ında testosteron düşüktür.
BULGULAR
Cinsel istek ve fantazilerin azalması Ereksiyon kalitesi ve süresinde azalma Refraktör periodun uzaması Ejakulasyon gücünde ve ejakulat hacminde
azalma Yorgunluk, yaşam enerjisinin azalması Sinirlilik, tolerans azalması Ağrılar (bel, sırt, baş), kasılmalar, tutulmalar Depresyon Gece terlemeleri, ateş basmaları Cildin kuruması ve incelmesi
Kilo almak, yağlanma artışı Uyku bozuklukları Algılama yeteneğinin bozulması Konsantrasyon bozukluğu, hafıza kaybı Adale gücünün ve kütlesinin azalması Sportif yeteneklerin kaybı Kemik kütle kaybı (osteoporoz – kemik
kırılmaları) – boy kısalması Bu değişiklikler kişiden kişiye değişebilir.
ADAM QUESTIONNAIRE
1. Libido azalması var mı?2. Enerji eksikliği var mı?3. Güç azalması var mı?4. Boy kısalması var mı?5. Yaşam arzusunda azalma var mı?6. Üzüntü ve/veya suçluluk duygusu var mı?7. Ereksiyonların kalitesinde azalma var mı?8. Spor yeteneklerinde azalma var mı?9. Akşam yemeğinden sonra uyku hali oluyor mu?10. İş performansında düşme var mı?
• YAŞLANAN ERKEK SEMPTOMLARI SORGULAMA FORMU• Şikayetler:
• Skor=• yok hafif orta şiddetli çok şiddetli• ı----------------ı--------------ı---------------ı---------------ı• 1 2 3 4 5• 1. Genel iyilik hissinde azalma (genel sağlık durumu, kendine dair hisler)• 2. Eklem ve kas ağrısı (Bel ağrısı, eklem ağrısı, kol ve bacaklarda ağrı ve
yaygın sırt ağrısı)• 3. Aşırı terleme (beklenmedik/ani terleme atakları, zorlanmadan bağımsız
olarak sıcak basması) • 4. Uyku problemleri (uykuya dalmada zorluk, derin uyumada zorluk, erken
uyanma ve yorgunluk hissi, yetersiz uyku, uykusuzluk) • 5. Uyku ihtiyacında artma, sık sık yorgun hissetme • 6. Alınganlık (Saldırganlık hali, küçük şeylerden kolay etkilenme, karamsarlık) • 7. Soru7 (Gerginlik, huzursuzluk, yerinde duramama)• 8. Endişe (Panik hissi)
• 9. Bedensel bitkinlik/Canlılığın kaybolması (Genel performans düşüşü, aktivite azalması, boş zamanlarında yaptığı aktivitelere ilginin azalması, daha az iş bitirme ve haha az şey elde etme hissi, faaliyet üstlenmek için kendini zorlamak zorunda kalma)
• 10. Kas gücünde azalma (Güçsüz hissetme) • 11. Depresif ruh hali (Çökkünlük, üzgün olma, her an gözleri dolacak gibi
olma, motivasyon eksikliği, değişken ruh hali, her şeyin boş olduğunu hissetme)
• 12. En iyi zamanlarının geride kaldığı hissi • 13. Kendini tükenmiş ve dibe vurmuş hissetmek • • 14. Sakal büyümesinde azalma • 15. Seks yapma gücü ve sıklığında azalma• 16. Sabah sertliği sayısında azalma • 17. Cinsel istekte/şehvette azalma (seksten alınan zevkte azalma, cinsel
birleşme için isteğin azalması) • Başka ciddi bir şikayetiniz var mı?• Evet Hayır
Birden olmaz, yavaşça gelişir.
Andropause 5-15 yılda tamamlanır.
Sadece hormonal boyutu yoktur.
(Fiziksel, psikolojik, sosyal, sexuel, insanlararası ilişki boyutları da vardır.)
Andropause Puberte
Testosteron ↓ Testosteron ↑
Mood değişiklikleri Organlar büyür
Sexuel arzular ↓ Sexuel arzular ↑
Aileye düşkünlük Boy uzarveya kaçış
Toys for big boys Agresivlik
Testosteron sabah ↑ - akşam ↓
Ekim’de ↑ - Nisan’da ↓
Ay içi değişimler (yükseliş - iniş) Pre-menstruel gerginliğe benzer semptomlar
erkeklerde de olur.
Gün içi değişiklikler 1 saatte 3-4 kez hormon seviyesi yükselir-düşer.
ISSAM KILAVUZUNA GÖRENORMAL TESTOSTERON DEĞERLERİ
total testosteron < 11nmol/l (<370ng/ml) ise serbest veya bioavailable testosteron seviyelerine bakılır.
serbest testosteron< 0.255nmol/l ise androjen
eksikliği var kabul edilir.
total testosteron <7 nmol/l (200ng/ml) ise
serbest testosteron bakmaya gerek yoktur.
KESİN TANIDAN EVEL LH ve PROLAKTİN DEĞERİNİ DE KONTROL
ETMEK GEREKİR.
• LH düşük veya normalin alt sınırında ise
prolaktin bakılır.
prolaktin > 60 ng / ml cella MR ı çektirilip
prolaktinoma varlığı araştırılması gerekir.
ANDROJEN REPLASMANINDAN ÖNCE:
Serum PSA sı kontrol edilir.Prostat
muayenesi yapılır.
Ayrıca kan sayımı,lipid metabolizması
değerlerine bakılır.
Osteoporoz şüphesi varsa kemik
dansitometresi yaptırılır.(DEXA)
ART kontraendikasyonları:
• Prostat Ca/ Meme Ca
• Obstruktiv BPH
• Polisitemi (relativ)
• Sleep Apne (relativ)
• Ağır karaciğer yetmezliği
ART (Androjen Replasman Tedavisi) öncesi :
• Egsersiz ve kilo kaybı (yağ oranın düşürülüp, kas kütlesinin arttırılması endojen testosteronu arttırabilir.)
• Beslenme (soya ürünleri, brokoli ,brüksel lahanası )
• Alkolden uzak durmak• Çinko , crysin kullanımı• Antidepresan tedavi denenebilir.
Vincent C.Gianpapa Anti Aging Medicine: Male HRT stratejileri
40-50 yaş: östrojen/testosteron balansını
düzelt (soya,çinko,kilo
kaybı vs...)
50-60 yaş : kendi testosteronu arttır.
( 7 keto DHEA)
60-70 yaş testosteron replasmanı (jel,
enjeksiyon vs....)
ART(Androjen Replasman Tedavisi)
Testosteron propionate/cypionate enanthate 100-200mg 2-3 haftalık enjeksiyon.
Testosteron undecanoate 40 mg tb 2x1
Testosteron patch veya jel (testo jel) (5-10 mg
hergün
Testosteron undecanoate (Nebido) 1000mg
üç aylık enjeksiyon
TESTO YANDAŞLARI
• Libido ve ereksiyonların kalitesini arttırır.• Kemik yoğunluğunu arttırır.(kemik kırıkları
azalır?)• Kas kütlesini arttırır.Kas gücü ve
dayanıklılığı artar.Yağ oranı düşer.• Metabolik sendroma yararlıdır.• Coroner damarlarda dilatasyon yapar• Mood ve cognitive fonksiyonları düzeltir.
TESTO KARŞITLARI
Padam Sendromu(Geç Başlıyan Hipogonadizm) ve tedavisi standardize edilmemiştir. Uzun dönem etkileri bilinmemektedir.
Sıvı retansiyonunu artırır. (kongestive kalp yetmezliğinde dikkat)
Prostat Ca hastalarda hastalığın ilerlemesine neden olur.
Hemotokriti arttırır. Sleep apne’yi arttırır.
• 6 ayda bir kansayımı, karaciğer fonksiyon testleri,lipid profili, PSA ve prostat kontolü gerekir
• Tedavi ömür boyu sürebilir.
• Seks gücünü veya performansı arttırmak amacıyla yada kas gücünü ve kütlesini arttırmak için suprafizyolojik seviyelerde testosteron tedavisi yapılmamalıdır.
ANDROPOZUN AMACI VARDIR
2. Kısma hazırlanma... Sonun başlangıcı Yaşamın 1. Kısmı bitiyor. Son değil... Yeni bir başlangıç... Daha üretken, daha tutkulu bir dönem...
BİLGELİĞE GEÇİŞ...
Tepeden aşağı iniş değil...Daha rahat, Daha tatminkar,Daha az ciddi, Daha eğlenceli İkinci bir dağa tırmanış...
1. HAFTA :
Egzersize başla
• Haftada 3 kez / 45 dak.
• Cardivasculer + ağırlık çalışması + stretching
2. HAFTA :
Beslenmeni düzelt
• sebze, meyve, tahıl, baklagil ağırlıklı beslen
• balık, soya, sarımsak, ceviz, fındık, zeytinyağı bol ye
• rafine karbonhidratlar ve şekeri azalt• yemeğe daha fazla zaman ayır (fast-food
yeme)