Upload
asta-svavarsdottir
View
219
Download
3
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Er ekki orðið tímabært að hætta að dekra útvalda elítu sem veldur ekki verkefnum sínum?
Citation preview
2 | U m r æ ð u r
Enn líður að sveitarstjórnar-
kosningum.
2010 var aðal kosningamálið í
Þingeyjarsveit skólamálin. Þá fór
fram, leiðinlega seint, svolítil
umræða um skólamál.
Á miðju kjörtímabili áttu sér stað
ákveðnar breytingar á skólahaldi
sveitarfélagsins. Er það skoðun
margra og m.a. undirritaðrar að
þar hafi nánast verið verr af stað
farið en heima setið.
Ég tek hér saman umræðu um
skólamál sem farið hefur fram fyrir
og eftir síðustu sveitar-
stjórnarkosningar, set fram
athugasemdir og eigin hlutdrægu
skoðanir. Flestallt sem hér birtist
hefur birst á opinberum vettvangi
og er þar enn. Ég reyni að krækja
eftir bestu getu.
Ég er ekki í framboði svo ég á
engra pólitískra hagsmuna að
gæta.
Minni á að þetta er ekki skyldu-
lesning.
3 | U m r æ ð u r
n svo æ aði
þ im
4 | U m r æ ð u r
Þá komu upp hugmyndir þess
efnis að sameina skólana.
Ekkert vit að láta þessu fáu
börn hringla í nær tómum
húsum. Leyfa þeim að vera
saman. En svoleiðis hlutir eru
ekki framkvæmdir hókus
pókus. Það þarf að gera úttekt
og skrifa skýrslur.
Ég veit ekki af hverju þessi skýrsla
var svona ómöguleg. Það kemur ekki
fram nein óánægja í fundargerðum
sameiningarnefndar. (Sjá hér.
http://www.myv.is/stjornsyslan/fun
dargerdir/ )
Eina athugasemdin sem ég fann kom
frá Aðalsteini Má Þorsteinssyni í
Reykjadal. Finna má upplýsingar um Hjalta
Jóhannesson hér:
http://stefania.unak.is/stefania/moj
a-starfsmadur.asp?starfsm=HJALTIJ
Og um Trausta Þorsteinsson hér:
http://stefania.unak.is/stefania/moj
a-starfsmadur.asp?starfsm=TRAUSTI
Ég ætla að leyfa mér að halda að
þeir viti hvað þeir séu að gera.
5 | U m r æ ð u r
1 HELSTU NIÐURSTÖÐUR
• Íbúum hefur fækkað á
sameiningarsvæðinu á undanförnum árum.
Bæði kemur þar til brottflutningur fólks,
einkum yngra fullorðins fólks, og að færri börn
hafa verið að fæðast. Fækkað hefur í
grunnskólunum fjórum á sameiningarsvæðinu
og við blasir meiri fækkun. Hlutfallslegur
kostnaður hefur því verið að hækka.
• Ekki hafa verið gerðar stórvægilegar
breytingar á fyrirkomulagi grunnskólamála enn
sem komið er, en umræða um þau mál hefur
verið mikil á svæðinu. Ákveðin hagræðing hefur
átt sér stað með samrekstri leik- og grunnskóla
í Þingeyjarsveit sem er athyglisvert framtak.
• Miklar vegalengdir setja því einkum
skorður hvaða möguleikar eru til staðar í
hagræðingu í grunnskólarekstri.
Samgöngubætur sem hafa verið gerðar á
svæðinu auka möguleika og væntanleg
Vaðlaheiðargöng munu auka þá möguleika enn
frekar.
• Tekin voru viðtöl við
sveitarstjórnarmenn, skólastjóra og foreldra á
svæðinu, auk þess að rýna í fyrirliggjandi gögn
um mannfjölda, rekstur skólamála,
landfræðilegar aðstæður o.fl.
• Foreldrar hafa áhyggjur af fækkun
nemenda og afleiðingum hennar, m.a. með
félagslegar þarfir barnanna í huga. Skólaakstur
er ekki álitinn íþyngjandi fyrir börnin meðan
hann er ekki óhóflega langur og kröfur eru
gerðar um góðan aðbúnað og öryggi barnanna.
• Settir eru fram þrír valkostir um
fyrirkomulag skólamála á svæðinu. Fleiri
valkostir eru til staðar en höfundar hafa kosið
að takmarka valið við þessa þrjá til nánari
skoðunar og umfjöllunar.
• Óbreytt skipan skólamála á svæðinu.
Þessi valkostur myndi að öllum líkindum
lágmarka óróa meðal íbúa og nemenda vegna
skólamála á svæðinu og sömuleiðis munu
breytingar á störfum í skólunum til skemmri
tíma verða minni en í tilviki annarra valkosta. Ef
framreikningur á nemendafjölda, sem bendir til
mikillar fækkunar, reynist á rökum reistur
verður þó tæplega hægt að viðhalda þessari
skipan lengi vegna kostnaðar, félagslegra þarfa
nemenda og krafna um fjölbreytni í námi.
• Sameining skólahalds Hafralækjarskóla
og Litlulaugaskóla á Hafralæk en skólahald í
Stórutjarnaskóla og Grunnskólans í
Skútustaðahreppi óbreytt. Sameinaði skólinn
byði upp á aukinn fjölbreytileika s.s. í
félagslegum samskiptum nemenda og námsvali
þeirra. Húsnæði er til staðar á Hafralæk sem
rúmar þennan nemendafjölda og tiltölulega
stutt er á milli skólanna. Þetta er sá valkostur
sem er auðveldastur í framkvæmd og mætti líta
á sem hagræðingaraðgerð til skemmri tíma
litið.
• Skólahald allra skólanna sameinað í
eina skólastofnun á Laugum, skólasel rekið fyrir
börn á yngsta stigi og miðstigi í Reykjahlíð.
Þetta má líta á sem langtímamarkmið fyrir
skólaskipan á svæðinu, e.t.v. sem þátt í mótun
aðalskipulags fyrir nýtt sveitarfélag. Vegna
mikillar vegalengdar til Lauga úr Fnjóskadal er
bent á þann möguleika að nemendur þaðan
sæktu skóla til Eyjafjarðar en Vaðlaheiðargöng
eru ákveðin forsenda fyrir því. Um langan tíma
hafa Laugar í raun verið skólasetur
Þingeyjarsýslu og myndi þessi skipan skólamála
renna styrkari stoðum undir framtíðarþróun
staðarins. Þetta er eini valkosturinn sem getur
komið til móts við náms- og félagslegar þarfir
elstu nemenda í Skútustaðahreppi í ljósi
nemendafækkunar.
SKÝRSLAN ER UM 50 BLS. SVO ÉG BIRTI BARA NIÐURSTÖÐURNAR. ÞAÐ ER HÆGT AÐ NÁLGAST HANA ALLA HÉR.
Skýrsla RHA
Umræður um skólamál 2007 - 2014
6 | U m r æ ð u r
Fræðslunefnd, fundur nr. 5 Dags. 16.3.2009
Fræðslunefndarfundur Haldinn í Stórutjarnaskóla 16. mars 2009 kl. 20:30 Fundinn sátu Allir aðalmenn í fræðslunefnd Jan Alavere deildarstjóri tónlistardeildar Stórutjarnaskóla Sigrún Jónsdóttir fulltrúi kennara við Stórutjarnaskóla Ólafur Arngrímsson skólastjóri Stórutjarnaskóla Torfhildur Sigurðardóttir, deildarstjóri á Tjarnarskjóli, Sigurður Birgisson fulltrúi foreldra við Stórutjarnaskóla Selvadore Rähni skólastjóri Tónlistarskólans á Laugum Bergljót Hallgrímsdóttir leikskólastjóri á Barnaborg. Þórey Hermannsdóttir fulltrúi starfsmanna á Barnaborg Baldur Daníelsson skólastjóri Litlulaugaskóla Birna Óskarsdóttir deildarstjóri á Krílabæ Jóhanna Eydís Þórarinsdóttir fulltrúi foreldra við Litlulaugaskóla
1. Staðan á úttekt á skólamálum í Þingeyjarsveit. Starfshópur sem í voru Margrét
Bjarnadóttir, Arnór Benónýsson og Tryggvi Harðarson skilaði af sér störfum á síðasta
sveitarstjórnarfundi. Félagsvísindastofnun HÍ verður fengin til að gera úttekt á
möguleikum í skólamálum í sveitarfélaginu, eftir ákveðnum forsendum. Vonast er eftir
niðurstöðu úr þeirri vinnu í haust en í síðasta lagi fyrir áramót. Ekki hefur verið gengið
endanlega frá samningum við félagsvísindastofnun, það er í vinnslu. Nokkrar fyrirspurnir
og umræður urðu um tilgang og gagnsemi slíkrar úttektar. Einnig voru ræddar forsendur
sem vinna á skýrsluna út frá og það hvort fjárhagslegar forsendur séu fyrir því að fara út
í kostnaðarsama úttekt.
2. Málefni frá skólastjórum m.a. staðan/starfið nú,hugsanlegar sparnaðaraðgerðir, sumarlokanir leikskóla/leikskóladeilda. Margrét las upp úr erindi
Ragnheiðar Hergeirsdóttur sem flutt var á aðalfundi Sambands íslenskra sveitarfélaga, þar sem fjallað var um sparnaðaraðgerðir í skólastarfi. Ólafur fjallaði
um tillögur til sparnaðar í Stórutjarnaskóla, nokkur umræða um þær og mögulegar útfærslur. Bergljót ræddi sparnaðartillögur við Barnaborg, þar hefur
mikið verið skorið niður og erfitt að finna leiðir til sparnaðar. Bergljót mun kanna meðal foreldra hvort hægt sé að lengja lokun í sumar eða hafa opið hálfan
daginn hluta af sumrinu. Baldur gerði grein fyrir sparnaðartillögum frá Litlulaugaskóla, en í þeim tillögum sem hann setti fram leitaðist hann við að ná 3%
niðurskurði frá fjárhagsáætlun 2009. Taka þarf ákvarðanir um breytingar á vistunartíma t.d. í sumar og tilkynna foreldrum með tveggja mánaða fyrirvara.
Skólastjórar lögðu mikla áherslu á mikilvægi þess að hafa aðgang að fjárhagslegri stöðu á hverjum tíma, það er ekki í lagi og þarf að breytast. Fræðslunefnd
mælir með því að lokað verði klukkan 14:00 á föstudögum og lokað milli jóla og nýárs á Krílabæ. Einnig mælir hún með að farið verði að sparnaðartillögum
Baldurs um að undirbúningstímum starfsfólks á Krílabæ verði fækkað og leikskólinn verði einungis opinn hálfan daginn í júní, þar sem ekki er mikil þörf fyrir
vistun á þeim tíma. Bergljót mun einnig kanna möguleika á að loka milli jóla og nýárs á Barnaborg. Ekki hefur verið greitt sérstaklega fyrir að börn komi
korteri fyrir 8 á morgnana eða sótt allt að 10 mín eftir að vistunartíma lýkur á Krílabæ, en til er ákvörðun fræðslunefndar fyrir því að rukka eigi fyrir þennan
aukatíma, ítrekað að sú regla gildi. Selvadore ræddi möguleika á sparnaði hjá Tónlistarskólanum á Laugum. Margrét ræddi þá hugmynd að tónlistarskólinn
yrði deild í Litlulaugaskóla til hagræðingar, en ekki hefur verið kannaður sparnaður af slíkri breytingu.
3. Bréf sem hafa borist: Bréf frá Menntamálaráðuneyti þar sem tilkynnt er að samræmd próf haustið 2009 verða 14. 15. og 16. september fyrir 10. bekk.
Samræmd próf fyrir 4. og 7. bekk verða 17. og 18. sept.
4. Önnur mál:
Bergljót hefur beint því til foreldra barna á Barnaborg sem ætla að taka börn út t.d. mánuð auka á sumrin, að segja upp plássinu til að fólk borgi ekki fyrir
þann tíma. Í gömlu Þingeyjarsveit var tveggja mánaða uppsagnarfrestur en einn í Aðaldælahreppi, sú regla hefur ekki verið samræmd í nýju sveitarfélagi,
fræðslunefnd þarf að gera það.
Ólafur afhenti skóladagatal fyrir 2009-2010 fyrir Stórutjarnaskóla og benti fundarmönnum á að ársfundur Samtaka fámennra skóla verður í Stórutjarnaskóla
9. maí.
Margrét sagði frá því að reglugerð um skólaráð grunnskóla er komin og greindi lauslega frá innihaldi hennar. Einnig komnar reglugerðir um sprotasjóð leik-
grunn og framhaldssk. og um matsnefnd leik-, grunn- og framhaldsskólakennara.
Brynhildur kastaði fram þeirri hugmynd að unnið væri útfrá því hvernig við gætum nýtt þá peninga sem við höfum, í stað þess að vinna útfrá því hvernig við
getum skorið niður.
Fleira ekki bókað, fundi slitið klukkan 23:00
Umræður um skólamál 2007 - 2014
7 | U m r æ ð u r
Fræðslunefnd, fundur nr. 16 Dags. 20.4.2010
16. fundur fræðslunefndar
Haldinn í Hafralækjarskóla 20. apríl kl. 15:30
Fundinn sátu: Allir aðalmenn í fræðslunefnd, Harpa Hólmgrímsdóttir skólastjóri Hafralækjarskóla, Hulda Svanbergsdóttir fulltrúi kennara, Huld
Aðalbjarnardóttir fulltrúi Norðurþings, Sveinn Aðalsteinsson fulltrúi foreldra, Áslaug Anna Jónsdóttir deildarstjóri Barnaborgar,kom inn á
fundinn undir liðnum málefni leikskóla.
1. Málefni grunnskóla, m.a. starfið næsta vetur, skóladagatal, fækkun stöðugilda, sjálfsmat grunnskóla.
Vegna fækkunar barna í skólanum og þess að Meðferðaheimilið Árbót hættir starfsemi í sumar verður talsvert mikill niðurskurður í kennslu í
Hafralækjarskóla næsta vetur. Harpa hefur kynnt kennurum sína útfærslu á niðurskurði í kennslumagni næsta vetrar. Tillagan er á þann veg
að allir kennarar minnki við sig kennslu miðað við kennsluna í vetur, en engum verði sagt upp. Þessi útfærsla byggir á samþykki kennara á að
taka á sig tímabundinn niðurskurð á stöðugildi til eins árs. Einnig er verið að athuga hvort minnka þarf stöðugildi í mötuneyti og hjá
skólaliðum. Næsta vetur lítur út fyrir að í Hafralækjarskóla verði 10 nemendur á yngsta stigi, 14 nemendur á miðstigi og 19 nemendur á
unglingastigi. Þar af eru 7 nemendur úr Norðurþingi. Harpa gerir ráð fyrir 188 heildarkennslustundafjölda á viku fyrir næsta vetur þar af 21
stund í annað en bekkjarkennslu. Fræðslunefnd samþykkir þennan kennslustundafjölda. Harpa dreifði drögum að skóladagatali fyrir veturinn
2010-2011, sem telur 180 daga, með 5 tvöföldum dögum. 5 skipulagsdagar eru inn á starfstíma skólans. Fræðslunefnd samþykkir þetta
skóladagatal. Drögin hafa ekki verið kynnt neinum öðrum ennþá. Háskólinn á Akureyri gerði úttekt á sjálfsmatsaðferðum í Hafralækjarskóla
haustið 2009 og var matið það að sjálfsmatsaðferðir innan skólans væri ófullnægjandi. Harpa er að skipa í matsnefnd vegna sjálfsmats skóla.
M.a annars verður stuðst við matstæki Gæðagreinar. Matsnefndin skal skila af sér stuttri skýrslu um vinnuna fram á vor.
2. Málefni tónlistardeildar m.a. starfið, mönnun.
Harpa sagði frá málefnum tónlistardeildar, í vetur hefur verið deildarstjóri í 50% stjórnun og 50% kennslu, þar fyrir utan var tvær samtals 100%
stöður í kennslu. Harpa vill breyta stöðu deildarstjóra þannig að stjórnun verði 30% og 70% kennsla. Þar fyrir utan verði tveir kennarar í
samanlagt í 80% stöðu. Fræðslunefnd samþykkir þessa breytingu.
3. Málefni leikskóladeildar, m.a. samþætting leik- og grunnskóla, sumarlokanir, húsnæði vegna fjölda leikskólabarna, inntökualdur
leikskólabarna.
Samþætting skólastiganna í vetur hefur einkum byggst á því að Hulda kenndi aðeins í leikskólanum fyrir áramót og skólahópur hefur komið
einn dag í viku eftir áramót. Harpa leggur til að deild 5 ára barna í leikskólanum verði alfarið starfrækt í húsnæði grunnskólans næsta vetur.
Þeim fylgi starfsmaður úr leikskólanum. Árgangurinn myndi áfram borga leiksskólagjöld. 5 nemendur eru í hópnum og telur Harpa að af þessu
yrði bæði faglegur ávinningur og eins myndi þá rýmkast um hópinn sem verður í húsnæði leikskólans. Fræðslunefnd leggur til að þessi leið
verði farin. Sumarlokun verður frá 28. júní til og með 9. ágúst. Harpa leggur líka til að inntökualdur verði hækkaður úr 6 mánaða aldri upp í 9
mánaða aldur. Rök fyrir því eru m.a. þau að fæðingarorlof er orðið 9 mánuðir. Fræðslunefnd mælir með því. Nú lítur út fyrir að 20 börn verði í
leikskólanum næsta vetur alls 26 barngildi. Fræðslunefnd leggur til að kannað verði hvort hagræði sé af því að hádegismatur verði fluttur úr
mötuneytinu í grunnskólanum yfir í leikskólann. Nettengingin í leikskólanum hefur ekki verið í lagi, þarf að fá tengingu beint inn í leikskólann,
Harpa fylgir því eftir.
4. Bréf sem hafa borist.
a) Fréttabréf frá Heimili og skóla v/ foreldraverðlauna.
b) Bréf frá Eyþingi til að minna skóla á að nota kennslugagnasafn Háskólans á Akureyri.
c) Bréf frá Menntamálaráðuneyti varðandi ráðningu danskennara í grunnskóla.
5. Önnur mál.
Spurt eftir skólaskýrslu, sveitarstjórn hafa borist drög að skýrslunni . Drögin voru
mjög ófullnægjandi að mati sveitarstjórnar.
Fundi slitið 17:40
Sveitarstjórn hefur þá væntanlega gert
skýrsluhöfundum ljóst hvað væri ábótavant
og til hvers væri ætlast.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
8 | U m r æ ð u r
Sveitarstjórn, fundur nr. 19 Dags. 5.3.2009
Sveitarstjórn Þingeyjarsveitar 19. fundur
í Kjarna fimmtudaginn 05.03. 2009 kl. 10:30
.......
12. Starfshópur um skólamál – niðurstaða:
Mættir: Ólína Arnkelsdóttir, Erlingur Teitsson, Ásvaldur Þormóðsson, Arnór Benónýsson, Margrét Bjarnadóttir, Hlynur
Snæbjörnsson og Garðar Jónsson auk sveitarstjóra sem ritaði fundargerð.
......
11. Starfshópur um skólamál - niðurstaða:
Rætt uppkast að bréfi vegna úttektar á skólamálum sveitarfélagsins. Samþykkt að sveitarstjóri
leiti samninga við Félagsvísindastofnun Háskóla Ísland á grundvelli uppkastsins með áorðnum
breytingum. Sérstaklega verði skoðað:
a) Hvað er hagkvæmt að reka marga grunnskóla í sveitarfélaginu út frá fjárhagslegum,
faglegum og samfélagslegum sjónarmiðum? Taka verður mið af fjarlægðum.
b) Hagkvæmni þess að reka saman grunnskóla, leikskóla og hugsanlega tónlistarskóla undir
einum hatti. Eins að reka einn tónlistarskóla sem nái til allra skólasvæða.
c) Hugsanlega skiptingu á grunnskóla, þ.e. reka yngstu bekki grunnskóla með leikskóla og eins
hvort skynsamlegt sé að samkeyra unglingadeildir í einum eða tveimur skólum.
d) Fyrirkomulag skólaþjónustu, sem annars vegar heyrir undir skólaþjónustu Norðurþings og
hins vegar sérsamningar Stórutjarnarskóla við Háskólann á Akureyri og aðra fagaðila.
e) Hvaða áhrif hugsanleg staðsetning grunnskóla, leikskóla og tónlistarskóla hafi á
Framhaldsskólann á Laugum.
.....
Fleira ekki gert, fundi slitið 15:20
Ólína Arnkelsdóttir Erlingur Teitsson Margrét Bjarnadóttir Ásvaldur Þormóðsson Garðar Jónsson Arnór Benónýsson Sigurður Hlynur Snæbjörnsson
Þessi sveitarstjórnarfundur var undan
Fræðslunefndarfundinum, ég get ekki séð að
það sé lagt neitt sérstakt mat á drögin.
Þessar spurningar ættu engu að síður að vera
nokkuð ljósar þótt mér finnist sú fyrsta frekar
sérstök. Reynt er að svara þessum spurningum
í skýrslunni.
Frekari færslur um þessa skýrslu finn ég ekki.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
9 | U m r æ ð u r
Að lokum (Lokaorð skýrslunnar)
Svör við þeim spurningum sem lagðar voru fyrir hníga öll að sömu rökum. Í fyrsta lagi, að hagstæðast sé, útfrá fjárhagslegum, faglegum og samfélagslegum forsendum að byggja upp eina skólastofnun á Laugum sem samþættaði grunnskóla og tónlistarskóla og jafnvel leikskólastig einnig, að minnsta kosti á þann hátt að það væri undir sömu stjórn þó að starfið væri unnið á ólíkum stöðum. Í öðru lagi, að þessi uppbygging er ekki raunhæf eins og sakir standa í efnahagsmálum. Það verður þó ekki ljóst nema látið sé reyna á það. Í þriðja lagi, að skref í rétta átt sé að hefja sameiningarferli. Það getur haft mismunandi útfærslur en þær sem nefndar hafa verið hér hafa allar faglega og félagslega kosti. Óvissa ríkir um hvort að fjárhagslegur ávinningur verði strax af þeim breytingum. Í fjórða lagi, að koma skólastofnununum undir eina yfirstjórn þar sem leik- og tónlistarstarskólar væru einnig innan vébanda skólans. Ljóst er að út frá samtölum við þann breiða hóp fólks sem rætt var í tengslum við þetta mat, að sama hvaða breytingar verður farið út í munu þær ávallt mælast misjafnlega fyrir. Þar af leiðandi er hvatt til þess að sveitastjórnin hafi upplýsingarflæði til íbúa gott og vinnuferli vegna breytinga gagnsætt. Jafnframt, þegar kemur að starfsmannamálum skólana og öllum rekstri þeirra, að það sé ljóst að allir starfsmenn þessara þriggja skóla sitji við sama borð og ef segja á upp vegna tilfærsla þá verði öllum sagt upp og endurráðið inn í þær stöður sem til verða í breyttu fyrirkomulagi. Í skýrslu sem þessari er ekki hægt að draga upp svart-hvíta mynd af aðstæðum. Óvissa um fjárhagslegar stærðir gerir erfitt um vik að setja fram hreina og klára hagkvæmnisútreikninga. Rík krafa kom fram hjá viðmælendum um að allar breytingar ættu fyrst og fremst að byggja á faglegum og samfélagslegum forsendum og gildum þar sem hagsmunir barnanna ættu að vera í hávegum. Slík gildi eru sjaldan einhlít og hefur því verið leitast við að draga fram ólíkar skoðanir, mismunandi möguleika og þær tillögur sem hagsmunaaðilar sjá helstar fyrir sér að muni bæta og efla skólahald í Þingeyjarsveit.
Einhverra hluta vegna
dæmdi einn fulltrúinn
skýrsluna „ekki
skeinipappírsins virði.“
Verður það að teljast
mjög sérstakt þar sem
hann sat í starfshópnum
um skólamál sem pantaði
skýrsluna og lagði fram
„ákveðnu forsendurnar“
sem skýrsluhöfundar áttu
að vinna eftir.
Þá sat hann einnig í
sveitarstjórn og setti fram
spurningarnar sem
skýrsluhöfundar áttu að
svara og svöruðu miðað
við þær upplýsingar sem
voru til staðar.
Ég hafði á þeim tíma
samband við einn
skýrsluhöfunda og spurði
hverju þessu sætti.
Viðkomandi, sem var
miður sín vegna þessara
viðbragða, sagði að erfitt
hefði verið að svara þeim
spurningum sem lagt var
upp með. M.a. vegna þess
að bókhaldslyklar
skólanna væru ólíkir en
Hafralækjarskóli var þá í
sama bókhaldskerfi og
Norðurþing. Þá höfðu
skýrsluhöfundar boðist til
að gera skoðanakönnun
meðal allra íbúa
sveitarfélagsins en því
verið hafnað vegna
kostnaðar.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
10 | U m r æ ð u r
Kristín Erla Harðardóttir
Námsferill
2004- Hóf doktorsnám í Mannfræði,
Háskóli Íslands. Leiðbeinandi: Dr. Gísli
Pálsson, prófessor. Vinnutitil;
Sjúkdómsvæðing: Sýn á þróun, væntingar
og vonir tengdar skimun á
ristilkrabbameini.
1999-2002 MA í mannfræði, Háskóli
Íslands. Leiðbeinandi Dr. Gísli Pálsson
prófessor. Titil: Þeim rennur blóðið til
skyldunnar: Blóðgjafir Íslendinga í
mannfræðilegu ljósi. Júní.
1991-1998 BA í mannfræði, Háskóli
Íslands. Leiðbeinandi: Dr. Gísli Pálsson
prófessor. Titil: Líftækni: er maðurinn
hættur að þróast á náttúrulegan hátt.
Gunnar Þór Jóhannesson
Námsferill
2003 – 2007 Roskilde Universitetscenter
PhD. í land- og ferðamálafræði við ‘Institut for
Miljø, Samfund og Rumlig Forandring’.
2000 – 2003 Háskóli Íslands
M.A. Mannfræði
1996 – 1999 Háskóli Íslands
B.A. Mannfræði
Arnaldur Sölvi Kristjánsson
er fæddur í Köln 26. júlí 1985. Hann er
hagfræðingur að mennt og starfar hjá
Þjóðmálastofnun Háskóla Íslands.
Skýrsluna í heild sinni má finna hér.
Höfundar „skeinipappírsins“.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
11 | U m r æ ð u r
Sumarið 2008 var gengið til sameiningar
sveitafélaganna Þingeyjarsveitar og
Aðaldælahrepps. Tilgangur sameiningarinnar
var m.a. rekstrarhagkvæmni og þá sérstaklega
horft til reksturs grunnskóla sem er langstærsti
einstaki rekstrarliður hvers sveitarfélags.
Síðan hefur lítið gerst. Hafralækjarskóli og
Litlulaugaskóla hafa þreifað fyrir sér um
samstarf og tvær skýrslur hafa verið unnar.
Engar hugmyndir hafa komið fram um hvernig
að sameiningu verði staðið og því síður hafa
einhverjar ákvarðanir verið teknar. Það liggur
engu að síður ljóst fyrir að einhverja ákvörðun
þarf að taka. Ef engu á að breyta þá er það líka
ákvörðun sem þarf að taka. Mig langar því að
velta aðeins upp þessu máli og setja fram
nokkrar hugleiðingar. Rétt er að taka fram að
málið er mér skylt þar sem ég er kennari við
Hafralækjarskóla.
Óbreytt ástand.
Helst af öllu vil ég að ekkert breytist. Allir
skólarnir þrír verði starfræktir áfram í óbreyttri
mynd og séu miðstöðvar samhyggju og
menningar í nærumhverfi sínu. Skólar eru
annað og meira en fjárútlát. Hver skóli á sér
sína menningu og sínar hefðir sem fólki þykir
vænt um. Hvað skiptir mestu í sveitarfélagi?
Landið sem það spannar eða fólkið sem býr
þar? Skólar munu aldrei skila hagnaði í
krónum eða aurum. Skólar skila hagnaði með
heilsteyptum og ánægðum nemendum sem fara
út í lífið. Fámennir skólar geta einmitt haldið
vel utan um sína nemendur og sinnt þeim betur
en fjölmennir skólar.
Þetta er væntanlega borin von. Nemendum
allra skólanna fer fækkandi jafnt og þétt.
Yfirbyggingin er orðin of dýr. Þetta hlýtur að
vera skoðun meirihlutans því sameining
sveitarfélaganna var jú samþykkt á sínum tíma,
aðallega með rökum rekstrarhagkvæmninnar.
40 - 50 barna skóli er líka afar smár og má
spyrja hvort hann sé ekki of smár. Nándin er
orðin afskaplega mikil. Það er meiri hætta á
klíkumyndun í smáum skólum og meiri hætta á
að einstaka einstaklingar finni sér ekki félaga.
120 barna skóli er fín stærð á skóla.
En áður en endanleg ákvörðun verður tekin
þarf að velta fyrir sér nokkrum atriðum:
Hversu mikill verður sparnaðurinn af
sameiningu skólanna?
Sveitarfélagið er gríðarlega stórt. Er hægt að
bjóða börnum upp á þennan langa akstur?
Hvað mun allur þessi akstur kosta?
Einhverjir munu missa vinnuna. Hvað gerir
það fólk? Flytur? Við þurfum auðvitað ekki að
reka neina skóla ef enginn býr á svæðinu.
Nýr skóli.
Ef niðurstaðan verður sú að best sé að einn
skóli sé starfræktur í sveitarfélaginu þá er best
að nýr skóli sé reistur á Laugum. Húsnæði
Litlulaugaskóla er afar óheppilegt en
staðsetningin er sú besta. Eðlilegt er að nýr
skóli sé reistur þar sem er þó er einhver vísir að
þéttbýliskjarna. Þá er einnig hægt að tengja
nýjan skóla við Framhaldsskólann á Laugum
og því góða starfi sem þar fer fram.
Íþróttaaðstaðan er auðvitað frábær. Þá verður
þetta bara nýr skóli með nýtt nafn.
Að venju þurfum við að hugsa um peninga.
Peningana sem ekki eru til. Við verðum því að
fresta byggingu nýs skólahúss.
Sameinaðir skólar.
Lendingin er því sú að skólarnir verða
sameinaðir undir þaki eins skólans. Eins og
áður hefur komið fram þá er húsnæði
Litlulaugaskóla óheppilegt enda ekki byggt
upphaflega sem skólahús. Valið stendur því á
milli Hafralækjarskóla og Stórutjarnaskóla. Ég
hef einu sinni komið inn í Stórutjarnaskóla en
ég hef spurst fyrir. Heyrist mér á öllu að
Stjórutjarnaskóli sé með besta húsnæðið.
Viðhald hefur verið frábært enda rekið hótel
þar að sumarlagi. Íþróttasalurinn er minni en
íþróttasalurinn í Ýdölum en í hann er
innangengt sem er mikill kostur. Þá er
26.02.2010 birti ég Hugleiðingar um skólamál á
www.641.is.
Þessi hugleiðing fleytti mér á lista og inn í
sveitarstjórn.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
12 | U m r æ ð u r
Stórutjarnaskóli meira miðsvæðis en
Hafralækjarskóli.
Nýting húsnæðis.
Þegar skólarnir hafa verið sameinaðir standa
eftir tvö auð hús. Sú hugmynd hefur komið
upp að stofna Listasmiðju þar sem fólk getur
komið og haft aðstöðu til ýmiss handverks og
aðgang að verkfærum. Hægt væri að tengja
þetta starfsemi eldra fólks þótt allir hefðu
aðgang. Svona staður gæti þjónað sem
samkomustaður sveitunga en einnig verið þar
minjasala og veitingastaður að sumarlagi.
Þá hefur einnig komið fram sú hugmynd að
húsnæðið að Stórutjarnaskóla gæti vel verið
heils árs hótel. Hægt væri að hafa þar e.k.
heilsuhótel. Hægt væri að auglýsa reksturinn
og fá framtakssamt fólk til starfans. Ef þetta
yrði gert verður skólinn auðvitað að vera í
húsnæði Hafralækjarskóla.
Eflaust hafa fleiri hugmyndir um nýtingu
húsnæðisins.
Hvernig á svo að standa að málum?
Það er ljóst, því miður, að einhverjir munu
missa vinnuna. Skólarnir eru langstærstu
vinnustaðir sveitarfélagsins og margir sem
byggja lífsviðurværi sitt á starfsemi þeirra. Hér
verður að stíga varlega til jarðar en það verður
líka að vera hægt að ræða þetta tæpitungulaust.
Það liggur ljóst fyrir að einhverjir
skólastjórnendur verða að fara. Með fullri
virðingu fyrir núverandi skólastjórnendum og
án þess að varpa nokkurri rýrð á þeirra störf þá
væri kannski best að algjörlega nýir
skólastjórnendur væru ráðnir. Það væri ekki
hægt að saka þá um að vera vilhallir ,,sínum"
skóla. Nýir vendir sópa best. Jafnvel gæti
fyrsta skrefið verið ráðning nýs skólastjóra sem
myndi þá hafa yfirumsjón með sameiningunni.
Á móti kemur að starfandi skólastjórar þekkja
til og kunna á hlutina.
Hvernig er aldurskiptingin í hópnum? Er
kannski hægt að nota sólsetursaðferðina? Nýtt
fólk ekki ráðið í staðinn fyrir það sem fer á
eftirlaun.
Leiðbeinendur, ef einhverjir eru, fara
sjálfkrafa. Það er nóg að réttindakennurum til
staðar. Þetta er kannski kaldranalegt en lögin
eru skýr.
Það verður að setja niður einhverja reglu á því
hvernig að uppsögnum verður staðið. Á að fara
eftir starfsaldri? Á að fara eftir stöðuhlutfalli?
Menntun? Á að halda ,,besta" starfsfólkinu?
Hver ætlar að setjast í það dómarasæti? Það
liggur alla vega ljóst fyrir að einhver regla
verður að vera á þessu svo fólk viti að hverju
það gangi.
Öll verðum við samt að hugsa okkar gang og
líta í kringum okkur. Ef möguleiki er á öðru
starfi, grípa það.
Þetta eru bara hugleiðingar og áskil ég mér
fullan rétt til að skipta um skoðun við nánari
umhugsun eða betri upplýsingar. Hins vegar tel
ég nauðsynlegt að þessi umræða fari af stað á
opinberum vettvangi. Allt starfsfólk skólanna
býr nú við óvissu sem er afar óþægileg.
Ásta Svavarsdóttir
Ég er að miklu leyti sömu
skoðunar í dag.
Það er að vísu eitt...
Umræður um skólamál 2007 - 2014
13 | U m r æ ð u r
Stefna Framtíðarlistans í skólamálum
Sameinað sveitarfélag - sameinaður skóli
Það er stefna Framtíðarlistans að sveitarfélagið
reki einn skóla í nýju skólahúsnæði að Laugum
ekki seinna en 2016.
Hvernig verður staðið að málum?
Skólarnir verða sameinaðir undir eina
yfirstjórn veturinn 2011-2012. Skólarnir þrír
verða formlega lagðir niður og nýr skóli,
Grunnskóli Þingeyjarsveitar, stofnaður. Einn
skólastjóri verður ráðinn og deildarstjórar
verða yfir grunn,-leik og tónlistarskóla á
hverjum stað. Nýr skólastjóri hefur það
verkefni að samþætta skólastarfið og
skipuleggja í samvinnu við deildarstjóra og
fræðslunefnd. Leikskólar verða áfram
starfræktir á 4 stöðum meðan þörf er.
Af hverju?
Í dag eru 35-50 nemendur í hverjum skóla. Við
teljum það of fámennt. Vegna fámennis í
skólunum eru einstaka nemendur vinalausir. Þá
er samkennsla í öllum skólunum. Samkennsla
býður heim þeirri hættu að námsefnið henti
ekki þroska allra nemenda og ef sitthvort
námsefnið er viðhaft að kennartíminn nýtist
ekki sem skyldi. Fámennið er að verða slíkt að
skólarnir geta ekki boðið sérgreinakennurum
sínum fullar stöður. Það þýðir að það eru ekki
alltaf faggreinakennarar að kenna fögin. Við
erum ekki að bjóða börnunum okkar upp á það
besta sem við getum boðið. Með sameiningu
skólanna getum við það frekar. Nú eru alls 135
nemendur í sveitarfélaginu. Við verðum að
geta litið á okkur sem eitt samfélag.
Framtíðarlistinn ætlar að vinna með íbúunum
og telur sig vera að tala röddu meirihluta þeirra
sem ætla að nota skólana næstu árin. Flestallir
sem tjáðu sig í skólaskýrslunni eru sammála,
að það gengur ekki að halda áfram með óbreytt
ástand.
Hvað um starfsfólkið?
Við munum fara rólega í sameininguna. Ef litið
er til aldurssamsetningar starfsmanna eru
nokkrir að fara á eftirlaun á næstu árum. Með
því að ráða ekki í þær stöður sem losna, er
hægt að skipuleggja skólastarfið þannig að
þegar einn skóli tekur til starfa á Laugum er
hægt að lágmarka uppsagnir. Við munum
reyna að gera þetta á eins sársaukalítinn hátt og
frekast er unnt. En auðvitað tekur þetta á, hjá
því verður ekki komist. Vegna fækkunar
nemenda hefur starfsfólk nú þegar að misst
vinnuna.
Af hverju á nýi skólinn að vera á Laugum?
Sveitarfélagið hefur látið gera 2
háskólaskýrslur og er niðurstaða beggja að
framtíðarlausn í skólamálum sé að reka einn
skóla á Laugum. Við erum þessu sammála og
teljum að nú sé kominn tími til ákvarðana og
skynsamlegast sé að taka strax þá ákvörðun og
hefja ferlið. Þá er eðlilegt að efla þann litla
þéttbýliskjarna sem við höfum á Laugum.
Reynslan sýnir að öflugur þéttbýliskjarni
styður við dreifbýlið. Við styrkjum
Framhaldsskólann á Laugum sem er okkar
"stóriðja". Það er mikill kostur að geta tengt
grunnskólann við framhaldsskólann.
U.þ.b.90% nemenda í Litlulaugaskóla fara í
Framhaldsskólann á Laugum á meðan aðeins
um 10% nemenda hinna skólanna fara þangað.
Laugar er þéttbýli og það fæst ekki styrkur frá
Jöfnunarsjóði að aka nemendum úr þéttbýli.
Við getum nýtt skólaakstur grunnskólans fyrir
Í sveitarstjórnar
kosningunum 2010 var
tekist á um skólamálin.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
14 | U m r æ ð u r
nemendur Þingeyjarsveitar í
Framhaldsskólanum á Laugum og gefið þeim
tækifæri að búa lengur heima með öllum þeim
ávinningi sem það hefur í för með sér. Með
lengri viðveru í skólanum er hægt að ljúka
heimanámi, tónlistarnámi og gefur meiri
möguleika á samspili, stunda íþróttir saman.
Margir foreldrar losna þá við akstur barna
sinna í hópíþróttir til Húsavíkur eða Akureyrar
því fjöldinn verður meiri í hverjum árgangi.
Íþróttaaðstaðan á Laugum er frábær eins og við
vitum.
En hvað um vegalengdirnar?
Í dag er lengstur skólaakstur frá Svartárkoti og
mun hann lítið lengjast. Með góðu skipulagi
ætti ekki að taka lengri tíma en 30-40 mínútur
fyrir þá sem lengst þurfa að vera í bíl aðra leið.
Mjög fáir nemendur munu lengja skólaakstur
um meira en 5 km frá því sem nú er. Við
teljum að vegalengdir séu ekki vandamál .
Er ekki tómt rugl að byggja nýjan skóla?
Alls ekki. Ef við miðum okkur við sveitarfélög
sem reka grunnskóla af svipaðri stærð á einum
stað er heildarrekstarkostnaður 60-120
milljónum hærri hjá okkur. Möguleiki á
samstarfi við Framhaldsskólann á Laugum
gæti lækkað heildarbyggingakostnað. Með
nýbyggingu eru nýir kennsluhættir og
sérhæfing tekin inn í hönnunina. Á þessu ári er
verið að byggja nýjan skóla í Hvalfjarðarsveit
fyrir um 450 milljónir, ætlað svipuðum fjölda
nemenda. Við teljum að launasparnaður við
sameiningu verði aldrei undir 60 - 65 milljónir
á ári. Bara fækkun skólastjórnenda sparar
okkar 12-15 milljónir á ári. Hver kennarastaða
kostar um 5 milljónir á ári. Ef við gerum ráð
fyrir að kennurum fækki um 10 þá er það 50
milljón króna sparnaður á ári. Er þá ótalinn
annar rekstrarsparnaður.
Hvað með gömlu byggingarnar?
Við viljum að um leið og ákvörðunin er tekin
um byggingu nýs skóla að Laugum muni
atvinnumálanefnd leita leiða til að koma
húsnæði skólanna í önnur not sem mun skapa
störf til framtíðar. Það gefst tími í allt að 5 ár
til að vinna að þessu verkefni . Það er mjög
mikilvægt að framtíðarstefna í skólamálum sé
tekin sem fyrst til að allir íbúar sveitarfélagsins
viti hvert er verið að stefna. Einnig gagnvart
þeim starfsmönnum sem vinna við skólana,
þeir þurfa að fá að vita hver skólastefna
sveitarfélagsins er.
Er þetta ekki bara uppgjöf?
Nei, þetta er nýtt upphaf. Nú blásum við í
seglin og eflum sveitina okkar. Það eru mun
meiri líkur á að fá fólk til okkar ef skólastefna
er skýr og góður skóli er í boði með góðri
félags- og íþróttaaðstöðu fyrir börnin. Munum
að þetta snýst ekki um skólann ,,þinn" né
skólann ,,minn". Þetta snýst um skólann
,,okkar" og þó fyrst og fremst um börnin okkar.
Við teljum sveitarfélagið ljúka sameiningunni
með þessari aðgerð og ef skoðuð er reynsla
margra sveitarfélaga sem sameinað hafa skóla,
þá eru því miður mikil átök um ákvörðunina en
innan fárra ára er mikil sátt um breytinguna.
Við vonum að íbúar Þingeyjarsveitar sjái að
þetta er það skynsamlegasta í stöðunni í dag.
Við getum þetta fjárhagslega og þetta mun
skila okkur sterkari á næstu árum.
Framtíðarlistinn (R.I.P.)
Umræður um skólamál 2007 - 2014
15 | U m r æ ð u r
Þegar ég var ungur drengur í barnaskóla í
Reykjadal bar svo við eitt sinn að fréttir
bárust af því í útvarpi að ísbjörn hefði
gengið á land í Grímsey. Björninn hafði
raunar verið lagstur í híði og hugðist hafa
vetursetu í eynni, en rumskaði af
einhverjum ástæðum og börn urðu hans
vör. Eyjarskeggjar brugðu skjótt við og
skutu björninn, enda slík dýr stórhættuleg
mönnum, eins og við höfum oftsinnis heyrt
nú á síðustu árum, þegar bangsa hefur
orðið vart hér á norðurströnd landsins. En
þarna í barnaskólanum í Reykjadal í denn
tíð, urðu nokkrar umræður um viðbrögð við
landgöngu ísbjarna. Bragi Melax, sem þá
var skólastjóri þar, spurði okkur krakkana
hvernig við teldum skynsamlegast að
bregðast við, gengjum við fram á ísbjörn á
leið okkar heim úr skólanum. Flest urðum
við nokkuð hugsi og höfðum svo sem ekki
svör á reiðum höndum við svo ógnvænlegri
uppákomu. Einn fermingarbróðir minn var
þó ekki í nokkrum vafa og svaraði
kokhraustur: ,,Ég myndi bara skjóta hann".
Stutt og laggott, - einföld og pottþétt lausn
við vandanum: Bara skjóta hann. - Raunar
gengum við Reykdælingar alls ekki um
vopnaðir á þessum árum þannig að það
var ekki gott að átta sig á hvernig umrædd
lausn yrði framkvæmd í snatri, en það
skipti fermingarbróður minn svo sem
engu. Hann ætlaði bara skjóta bölvaðan
bangsann.
Þegar ég las heimsenda skólastefnu
Framtíðarlistans hér um daginn, gat ég
ekki varist því að hugsa til míns gamla
vinar, - hinnar vopnlausu skyttu.
Framtíðarlistann skortir nefnilega ekki
hugmyndaflugið en hann skortir hins vegar
vopnin. Það er ekki flókið að setja fram
útópíska stefnu (hið fullkomna samfélag
sem hvergi er til nema í draumsýn) ef
menn þurfa hvorki að finna henni faglega
né fjárhagslega undirstöðu. Láta nægja að
byggja faglegu rökin á eigin skoðunum og
tilfinningum en ekki vísindalegum
niðurstöðum og hagræða jafnvel
staðreyndum til að styðja við skoðanir
sínar og langanir. Og þegar kemur að því
að finna stefnunni fjárhagslegan grundvöll
segja menn bara: ,,Við getum þetta
fjárhagslega". Það þarf auðvitað enga
sérfræðinga til að sjá í gegnum slíkan
málflutning.
Ég ætla ekki að fjalla hér um ýmsar
vafasamar fullyrðingar Framtíðar-
listamannanna varðandi vegalengdir í
skólaakstri barna í Þingeyjarsveit,
hugsanlegan sparnað af uppsögnum
skólastjóra, kennara og annarra
starfsmanna, samfélagsleg áhrif af
byggingu eins skóla fyrir sveitarfélagið
o.s.frv. Í skólastefnu Framtíðarlistans eru
hins vegar taldir til ýmsir gallar á
fámennum skólum og samkennslu árganga
og virðist slíkt fyrirkomulag jafnvel talið
skaðlegt nemendum. Undir því er erfitt að
sitja, ekki síst fyrir mann sem allan sinn
Ólafi Arngrímssyni skólastjóra
Stórutjarnaskóla leist ekki nema
rétt mátulega á þessar hugmyndir.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
16 | U m r æ ð u r
starfsaldur hefur unnið að viðgangi
umræddrar skólagerðar, farið fyrir
Samtökum fámennra skóla og haft
forgöngu um það í landinu að mögulegt sé
að samreka leik- grunn- og tónlistarskóla.
Sennilega sú nýleg lagabreyting í
skólamálum sem nýtist dreifbýlinu hvað
best.
Annað hvort er skólastefna
Framtíðarlistans sett fram gegn betri
vitund frambjóðenda, eða þá að hún
byggist á mikilli vanþekkingu á fámennum
skólum og almennri kennslufræði. Raunar
virðist sem öll umræða síðustu ára um
ágæti aldursblöndunar og
einstaklingsmiðaðrar kennslu hafi
algerlega farið fram hjá höfundum
stefnunnar. Ógerlegt er í stuttri grein að
bæta úr því, en hafi einhverjir áhuga á að
auka við þekkingu sína, t.d. áður en þeir
semja næstu skólastefnu, má benda þeim
á að fara inn á þessa slóð:
http://skolar.skagafjordur.is/sfs/
Hér er að finna ítarlega umfjöllun um eðli
fámennra skóla, kennsluhætti, námsmat
o.fl., auk þess sem þarna er að finna góðan
leslista um efnið, bæði á íslensku og
erlendum málum. Eftirfarandi má t.d. lesa
á forsíðu:
Með samkennslu árganga er átt við
kennslu í námshópum þar sem árgangar
eru tveir eða fleiri og byggt er á
kennsluskipulagi sem miðar að því að
kenna árgöngunum saman, sem
samstæðum hópi nemenda með
mismunandi námsþarfir, án varanlegrar
aðgreiningar eftir aldri eða námsgetu. Í
samkennslu er leitast við að skapa börnum
á mismunandi aldri aðstæður til náms á
eigin forsendum, en ekki samkvæmt
aldurstengdum markmiðum námskrár eða
aldurstengdu námsefni.
Um meinta félagslega skaðsemi fámennra
skóla (ótrúlega lífseigur misskilningur), má
svo t.d. lesa í Vegpresti, handbók fyrir
skóla, sem Samtök fámennra skóla gáfu út
1995. Sérstaklega má benda á þessa grein:
Kennslufræðileg umfjöllun um
samkennslu: Aldursblöndun. Þar segir
m.a.:
Samvera barna á ólíkum aldri er forsenda
þess að þekking færist frá þeim eldri til
hinna yngri. Yngri börn fá hjálp frá hinum
eldri. Þau sem eldri eru líta á sig sem
mikilvæga leiðbeinendur hinna yngri. Í
aldursblönduðum barnahópum eru eldri
börnin oft verndarar hinna yngri. Í stórum
skólum hefur sums staðar verið gerð
tilraun með að láta eldri börn taka að sér
hin yngri og vernda þau til þess m.a. að
koma í veg fyrir stríðni og einelti. Þetta
hefur þótt gefast vel.
Í stórum skólum eru stórir bekkir oft
vandamál. Ekki bara vegna þess náms sem
þar á að fara fram heldur getur verið erfitt
að mynda samkennd og samheldni meðal
nemenda. Nemendur geta einnig átt erfitt
með að læra að vera í skóla, þ.e.a.s.
hvernig maður á að haga sér í skólanum.
Aldursblöndun er ákveðin lausn á þessu
því að eldri nemendur eru þeim yngri
fyrirmynd. Þarna standa fámennir skólar
vel að vígi. (Byggt á 6. kafla bókarinnar
Udelt og Fådelt skole - ei innföring, eftir
Nils Eckhoff. Lauslega þýtt og staðfært af
Hafsteini Karlssyni).
Í örstuttu máli má segja að fræðimönnum
beri saman um að ógerningur sé að
fullyrða hvort fámennir skólar séu í eðli
sínu betra skólaform en fjölmennir skólar,
eða öfugt. Báðar skólagerðirnar hafa sína
kosti og galla. Hvorug skólagerðin hefur
hins vegar þess háttar galla sem ekki er
hægt að sjá við með öflugu og vakandi
Umræður um skólamál 2007 - 2014
17 | U m r æ ð u r
starfi og með því að tileinka sér
kennsluaðferðir sem henta eðli
viðkomandi nemendahópa. Sterkar
vísbendingar eru hins vegar um að
nemendur fámennra skóla séu almennt
félagslega sterkari en nemendur
fjölmennra skóla þegar út í lífið er komið,
einfaldlega vegna þess að í fámenninu
komumst við ekki hjá því að taka þátt,
hvort sem okkur líkar það nú betur eða
verr. Það er auk þess alkunna að hvergi
verður maðurinn jafn einn og í iðandi
mannhafi stórborganna.
Að nota eðli hins fámenna skóla sem rök
fyrir því að í Þingeyjarsveit eigi að byggja
einn skóla er í besta falli byggt á
misskilningi en í versta falli beinlínis
óheiðarlegt.
En því fylgir vissulega ábyrgð að vera
félagslega virkur í samfélagi. Það er ekki
bara nóg að þora. Það hefði verið
skynsamlegt af höfundum skólastefnu
Framtíðarlistans að lesa fundargerð
sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar frá 6. maí
s.l. Þar segir í 7. lið: " ... er ljóst að
fjárhagsleg staða sveitarfélagsins er erfið.
Tekjur að frádregnum rekstrargjöldum
nægja ekki fyrir vöxtum og afborgunum
lána (leturbreyting undirritaðs). Því þarf að
gæta aðhalds og leita allra leiða til að
lækka skuldir og rekstrargjöld og auka
tekjur sveitarfélagsins svo það geti staðið
við skuldbindingar sínar í framtíðinni."
Dettur virkilega einhverjum ábyrgum
manni í hug að sveitarfélag sem svo er
ástatt um hafi efni á því að byggja skóla
fyrir hátt í milljarð króna? Og það þegar
viðkomandi sveitarfélag á meira en nóg af
ágætu skólahúsnæði fyrir.
Þeir sem bjóða sig fram til að stýra 1000
manna samfélagi þurfa svo sannarlega að
hafa ýmislegt til brunns að bera. Þeim
dugir ekki að fara fram með óskhyggjuna
eina að vopni. Slíkir leiðtogar þurfa þvert á
móti að standa báðum fótum á jörðinni.
Þeir þurfa að vera raunsæir og þeim ber að
hafa hag allra þegna sveitarfélagsins að
leiðarljósi. - Og því miður þurfa þeir líka að
vera fróðir um margt. Svo virðist sem sumt
af þessu hafi skort þegar skólastefna
Framtíðarlistans var sett á blað. -
Vopnlausar skyttur ættu ekki að fara á
bjarndýraveiðar.
Ólafur Arngrímsson
Ólafur er eini maðurinn sem hefur lagt fram
málefnaleg rök til stuðnings óbreyttu ástandi og
mér finnst vert að þau komi fram líka.
Ég er samt algjörlega ósammála honum.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
18 | U m r æ ð u r
Svar Framtíðarlistans við grein Ólafs
Arngrímssonar.
- Bjartsýni þvingar okkur til aðgerða, svartsýni
er þægileg afsökun fyrir að gera ekki neitt -
Ernest Dichter
Við hjá Framtíðarlistanum viljum þakka Ólafi
Arngrímssyni fyrir grein hans birtri á 641
Fréttasíðu Þingeyjarsveitar þann 19.
síðastliðinn og uppibyggilega gagnrýni í okkar
garð. Við fögnum opinberri umræðu og teljum
reyndar miður að hún hafi hvorki hafist fyrr né
verið meiri en raun ber vitni. Best hefði verið
ef þetta mál hefði verið rætt í rólegheitum á
undanförnum tveimur árum eftir sameininguna
en ekki bara nú undir formerkjum
kosningaslagsins. En úr því sem komið er er
ekkert við því að gera.
Í grein sinni finnur Ólafur helst að því að við
rökstyðjum ekki með vísunum í heimildir
tillögur okkar í skólamálum. Er okkur bæði
ljúft og skylt að bregðast við þeim óskum.
Viljum við þó með allri vinsemd benda á að
við vísuðum í okkar Skólastefnu til tveggja
skólaskýrslna sem unnar hafa verið um málið
og eru þar raktar ýmsar rannsóknir um kosti og
galla fámennra skóla.
Hafi þær farið fram hjá einhverjum er hægt að
finna þær hér:
http://www.rha.is/static/files/Rannsoknir/2007/
Skolamal_S-Thing-juli-2007_loka.pdf
http://123.is/641/page/26815/
Ólafur segir í grein sinni að Framtíðarlistinn
láti:
[..] nægja að byggja faglegu rökin á eigin
skoðunum og tilfinningum en ekki
vísindalegum niðurstöðum og hagræða jafnvel
staðreyndum til að styðja við skoðanir sínar og
langanir.
Þetta er ekki alls kostar rétt. Í lokaorðum seinni
skólaskýrslunnar segir:
Eins og áður segir eru ýmsar fjárhagslegar
forsendur óvissar. Það gegnir bæði um
rekstrargrundvöll skólana en einnig það
umhverfi sem þeim er búið, t.a.m. í formi
framlags Jöfnunarsjóðs Sveitarfélaga. Þrátt
fyrir það má telja ljóst að það er fjárhagslega
hagkvæmast til langs tíma litið að byggja upp
einn grunnskóla í sveitarfélaginu. Sameinaður
skóli ætti að vera hagkvæmari rekstrareining
en þeir þrír skólar sem nú eru í rekstri. Það
hefur einnig ýmsa félagslega kosti í för með
sér. Þar má nefna stærri bekkjardeildir sem
skapa grundvöll fyrir sterkara faglegu starfi,
minni hættu á félagslegri einangrun vegna
fámennis og uppbyggingu samkenndar og
sjálfsmyndar sveitarfélagsins. Rökréttasta
staðsetning slíks skóla væri að Laugum og
myndi hann styrkja framhaldsskólann þar og
skjóta sterkari stoðum undir þéttbýliskjarna
sveitarfélagsins sem gegnir mikilvægu
þjónustuhlutverki fyrir íbúa þess. Ennfremur
má ætla að slíkur skóli gæti tekið við börnum
frá Mývatnssveit ef þessi sveitarfélög
sameinast í náinni framtíð eins og líklegt
verður að teljast.
Við byggjum einnig á því sem við teljum vera
meirihlutavilja foreldra í sveitarfélaginu. Í
skýrslu RHA sem unnin var um skólamál í
Suður-Þingeyjarsýslu 2007 segir:
Á hverju skólasvæði fyrir sig höfðu foreldrar
áhyggjur af þeirri íbúafækkun sem orðið hefur
og fyrirsjáanleg er á næstu árum. Ein af
afleiðingum þess er að fámennir árgangar
barna koma niður á félagslegum samskiptum
barnanna. Ekki er auðvelt að eignast vini við
þessar aðstæður.
Það er því vissulega rétt að við byggjum á
skoðunum, tilfinningum og umhyggju foreldra
gagnvart börnum sínum. Og vissulega eru
svoleiðis hlutir ekki hátt skrifaðir í hinu
vísindalega samfélagi. Við leyfum okkur samt
að álíta að þetta skipti þó einhverju máli í hinu
mannlega samfélagi og treystum því jafnvel að
foreldrar viti hvernig börnum sínum líði.
Við getum svo sannarlega tekið undir með
Ólafi er hann segir:
Í örstuttu máli má segja að fræðimönnum beri
saman um að ógerningur sé að fullyrða hvort
fámennir skólar séu í eðli sínu betra skólaform
en fjölmennir skólar, eða öfugt. Báðar
skólagerðirnar hafa sína kosti og galla.
Hvorug skólagerðin hefur hins vegar þess
háttar galla sem ekki er hægt að sjá við með
Umræður um skólamál 2007 - 2014
19 | U m r æ ð u r
öflugu og vakandi starfi og með því að tileinka
sér kennsluaðferðir sem henta eðli viðkomandi
nemendahópa.
Það eru vissulega engar rannsóknir sem sýna
að fjölmennir skólar séu betri. Á sama hátt eru
engar rannsóknir sem segja að fámennir skólar
séu betri. Sú niðurstaða mun alltaf velta á
skoðunum og tilfinningum viðkomandi.
Ólafur bendir á marga kosti fámennra skóla og
vísar á síður og rannsóknir máli sínu til
stuðnings. Er það vel. En það eru líka til
rannsóknir sem benda á ókosti fámennra skóla:
Hayes (1993) tekur saman þá erfiðleika sem
Miller og Schiefelbein telja sérstaklega
tengjast fámennum skólum. Það eru eftirtalin
atriði: samkennsla árganga, kennarar þurfa að
undirbúa kennslu í mörgum fögum dag hvern,
kennarar þurfa að kenna fög sem þeir hafa
ekki sérþekkingu á, tæki og gögn eru
takmörkuð eða gömul, bókasöfn og
upplýsingasöfn fyrir nemendur eru fátækleg,
Kennarar hafa ýmsar aðrar skyldur en
kennslu, s.s. félagsmál nemenda og stjórnun.
Framhaldsskólar eru fjarri. Kennarar eru
einangraðir frá endurmenntun. Stuðningur við
starfið er takmarkaður eða enginn. Einkalíf er
lítið.
Framtíðarlistinn hefur engar efasemdir um
hæfni skólastjórnenda, kennara né faglegt starf
skólanna. Við höfum engu að síður áhyggjur af
samkennslunni skv. tilvitnun að ofan og einnig
vegna þessa:
Skólinn notar aðallega námsefni frá
Námsgagnastofnun og Skólavefnum auk þess
sem kennarar útbúa efni eftir þörfum. Það
námsefni sem er í boði er misjafnt að gæðum.
Ánægja er með námsefni í kristinfræði þar sem
samfella er upp öll aldursstig. Nokkuð gott
námsefni er fáanlegt í landafræði fyrir miðstig
og unglingastig. Skortur er á hentugu námsefni
í sögu og skrift á yngra stigi og miðstigi. Erfitt
er að finna hentugt námsefni fyrir náttúrufræði
og samfélagsfræði fyrir yngsta stig. Í
megindráttum er hægt að segja að framboð
námsefnis henti illa samkennsluskólum og
stærðfræðinámsefni fyrir yngri deildir og
miðstig alls ekki.
Sjálfsmat Grunnskólans í Breiðdalshreppi.
Og einnig:
Samkvæmt Kristínu Aðalsteinsdóttur er smæð
samfélags hins fámenna skóla og náin
félagsleg tengsl oft byrði á kennurum og getur
valdið erfiðleikum við formleg samskipti innan
skóla og við samfélagið. Niðurstaða hennar er
sú að kennarar í fámennum skólum noti
fábreyttar kennsluaðferðir og eigi ekki
árangursríkt samstarf við samstarfsmenn og
foreldra. Auk þess að þeir hafi sjálfir ekki tiltrú
á kostum fámennis og séu oft faglega
einangaraðir. Samkvæmt Margréti
Harðardóttur og Sigþóri Magnússyni (1990)
reynist samkennsla kennurum erfið þar sem
skipulag kennslu tekur of sterkt mið af því
kennslufyrirkomulagi og skipulagi sem tíðkast í
fjölmennum skólum (Kristín Aðalsteinsdóttir,
2000; Margrét Harðardóttir og Sigþór
Magnússon, 1990).
Skólamál í Öxarfirði RHA Febrúar 2009
Framtíðarlistanum er það fullkomlega ljóst að
sveitarfélagið er rekið með halla og skera þarf
niður. Hins vegar er stærsti útgjaldaliðurinn
skólarnir þrír. Skatttekjur á árinu 2009 voru
541.376.000 og kostnaður vegna fræðslumála
var 374.823.000. Það eru 69.2%.
Við erum með 6 skólastjórnendur yfir 135
börnum. Í skólunum þremur eru 53 starfsmenn
í 43,4 stöðugildum, kennarar, skólaliðar og
starfsfólk í eldhúsi. Það eru 2,5 börn á hvern
starfsmann. (Skólaskýrslan.)
Við myndum spara 50-100 milljónir á ári við
að fækka kennurum um 10 og skólastjórum um
4. 50 milljóna króna sparnaður á ári í 20 ár
gerir 1000 milljónir. Bygging nýs
skólahúsnæðis verður kostnaðarsöm til
skamms tíma. Aðgerðaleysið er kostnaðarsamt
til langs tíma. Að taka ekki á þessum vanda er
svipað og að leyfa ísbirni að ráfa um óáreittum
af því hann er svo krúttlegur bangsi.
Með vinsemd og virðingu,
Árni Pétur Hilmarsson skipar 1.
sæti Framtíðarlistans
Ásta Svavarsdóttir skipar 2. sæti
Framtíðarlistans
Umræður um skólamál 2007 - 2014
20 | U m r æ ð u r
Meira af ísbjörnum
Frambjóðendur Framtíðarlistans þau Árni
Pétur Hilmarsson og Ásta Svavarsdóttir hafa
brugðist við grein minni sem ég skrifaði í
framhaldi af lestri á skólastefnu
Framtíðarlistans. Ég þakka þeim skrifin og get
jafnframt lýst því yfir að ólíkt líkar mér grein
þeirra betur en framsetning Framtíðarlistans á
skólastefnu sinni. Þar tel ég að fólk hefði átt að
vanda sig betur og gefa sér meiri tíma áður en
stefnan var send út.
Þegar rædd eru jafn mikilvæg mál
samfélagsins og skólamál, er mikilvægt að
halda umræðunni sem allra mest án
sleggjudóma og upphrópana. Þau Árni Pétur
og Ásta gera heiðarlega tilraun til þess með
skrifum sínum. Þau vanda sig. Það ber að
þakka og veit vonandi á gott. - Rétt er þó að
benda á mikilvægi þess þegar fólk byggir
skoðanir sínar á niðurstöðum rannsókna, að
þær rannsóknir séu gerðar við aðstæður sem
eru sambærilegar okkar íslensku. Sumt af þeim
rannsóknum sem gerðar hafa verið á
fámennum skólum hafa til að mynda verið
gerðar á stöðum í heiminum þar sem annað
menningarstig er ríkjandi, fjárhagur íbúa ekki
samanburðarhæfur við Ísland og samgöngumál
einnig með öðrum hætti. Sumar okkar íslensku
rannsókna eru líka það gamlar að þær eru
tæplega nothæfar í dag vegna samfélagslegra
breytinga, m.a. hvað varðar samgöngur,
uppbyggingu kennaranáms og meiri fjölda
fagmenntaðra kennara. Það hefur t.d. margt
breyst síðan þau Sigþór og Margrét gerðu sína
rannsókn. Þess vegna skiptir líka máli að velja
,,réttar" rannsóknir til að byggja á. Varðandi
tilvitnanir Framtíðarlistans í hinar svo kölluðu
skólaskýrslur skal ég fúslega játa að ég þorði
ekki með nokkru móti að vitna í þær, af þeirri
einföldu ástæðu að mér hefur skilist að
skýrslurnar séu svo vondar. ,,Ekki
skeinipappírs virði" er haft eftir
sveitarstjórnarmanni í fréttamiðli sveitarinnar.
- Svo er eins og fólk lesi bara þær setningar
sem falla best í geð en sleppi hinum. Mér
sýnist t. d. að Framtíðarlistanum hafi sést yfir
eina lykilsetningu í síðusti skólaskýrslu frá
apríl 2010. Þar segir nefnilega á bls 37 um
hugmyndina að byggja einn skóla á
Laugum: "Í ljósi efnahagsaðstæðna er þetta
tæplega raunhæfur möguleiki. - En nóg um
það, svona togi er auðvitað hægt að halda
endalaust áfram í tómu tilgangsleysi. Ég nenni
því ekki. Mest er um vert að við höldum
umræðunni sem mest án sleggjudóma og
upphrópana. Þar hafa þau Ásta og Árni Pétur
nú lagt sitt af mörkum.
Allir skólar í Þingeyjarsveit flokkast sem
fámennir skólar. Líka Framhaldsskólinn á
Laugum. Það er einnig afar sennilegt að
eitthvað verði um samkennslu árganga í
sameinuðum skóla, jafnvel þó nemendafjöldi
nái 130 - 140. Það stafar af misjöfnum fjölda í
árgöngum. Framhaldsskólinn á Laugum hefur
á undanförnum misserum tekið upp breytt
skipulag og kennsluhætti, sem um margt eru af
svipuðum toga og samkennsla árganga. Þar er
á ferðinni einstaklingsmiðað nám sem að hluta
til er sett upp með líkum hætti og víða hefur
verið gert í fámennum og fjölmennum
grunnskólum. Eins konar opin svæði eða
smiðjur, þar sem nemendur vinna að ólíkum
verkefnum á sama tíma undir leiðsögn
kennara, sem ekki eru endilega "sérfræðingar"
í viðkomandi efni. Ekki veit ég betur en þetta
hafi gefist vel og hafi fengið góða dóma.
Það verður ævinlega undir hverjum og einum
kennara komið hvernig honum tekst til við
kennslu. Við því er svo sem ekkert að segja.
Ég fullyrði hins vegar að jákvæður, duglegur
og hugmyndaríkur kennari getur leyst
samkennsluna jafn vel af hendi og
árgangabundna kennslu í fjölmennum skóla. Á
það hefur nefnilega verið bent að í hverjum
árgangi er þroska- og getumunur nemenda oft
svo mikill að vel má jafna við samkennslu
árganga. Hér er því í grunninn um sama
fyrirbærið að ræða, fyrst og fremst eðli og
eiginleika hvers einstaklings sem koma þarf til
móts við. Hvort það er gert í 20 nemenda skóla
eða 200 nemenda skóla skiptir í raun engu
máli. Af þessum sökum hefur umfjöllun um
fámenna skóla og samkennslu árganga breyst í
kennaranámi upp á síðkastið, snýst núna fyrst
og fremst um einstaklingsmiðað nám og
Fullt af góðum punktum hér líka.
Skil ekki af hverju Samstaða hefur
ekki tekið Ólaf upp á arma sína.
Hann er kannski vitlausu megin
heiðar?
Umræður um skólamál 2007 - 2014
21 | U m r æ ð u r
kennslu, einfaldlega vegna þess að það er
nauðsynlegt, hvort heldur um er að ræða
samkennslu árganga eða árgangabundna
kennslu. Því segja menn nú að hver kennari
þurfi í raun að vera eins konar "sérkennari".
Tilgangurinn með mínum skrifum er fyrst og
fremst að vekja athygli lesenda á því að eðli
fámennra skóla er ekki hægt að nota sem rök
fyrir því að byggja eigi einn skóla fyrir allt
sveitarfélagið. Við það stend ég. Þeir sem
endilega vilja byggja einn skóla þurfa þess
vegna að finna sér önnur og sterkari rök í
málinu.
Þau Árni Pétur og Ásta ræða um tilfinningar
foreldra gagnvart börnum sínum, ágætt og
þarft innskot. Börnin, nemendur, hafa líka
sínar tilfinningar. Í framtíðinni er það þeirra
mat sem skiptir mestu máli þegar litið verður
yfir farinn veg og verk okkar dæmd. Þess
vegna ætla ég að lokum að birta hér örstuttan
kafla úr ritgerð sem nemandi nokkur skrifaði
eitt sinn þegar hann var að ljúka námi í 10.
bekk í fámennum skóla, - fyrir lá að leggja frá
ströndu og sigla til nýrra ævintýralanda. Þar
segir:
Þegar við fluttum hingað vissi ég ekki við
hverju væri að búast, en krakkarnir tóku okkur
opnum örmum og við eignuðumst fljótt nýja og
góða vini. Þannig eru krakkarnir hér. Það er
enginn sem er vondur né stríðinn. Það er
kostur við þennan litla sveitaskóla. Ég veit að í
fjölmennum bæjum er ekki eins auðvelt að
eignast vini, og vinasamböndin eru ekki jafn
sterk og þau eru hér í sveitinni. Maður þarf
ekki einu sinni að fara langt til þess að sjá
þennan mun. ... - Hér er hægt að treysta
flestum, ef ekki öllum, og maður finnur að fólki
þykir vænt um mann og því er ekki sama
hvernig manni líður eða hvað maður gerir.
Skólinn er eins og manns annað heimili. Og
síðan hvenær hefur verið auðvelt að skipta um
heimili?
Að svo mæltu hef ég lokið við að leika minn
"Ísbjarnarblús". Hann verður ekki leikinn
frekar. Hvort ísbjörninn verður að lokum
skotinn getur framtíðin ein leitt í ljós. - Góðar
stundir.
Ólafur Arngrímsson
Umræður um skólamál 2007 - 2014
22 | U m r æ ð u r
Skólamálaumræða. (Bergljót
Hallgrímsdóttir.)
Án þess að ætlun mín sé að blanda mér í
umræður varðandi sveitarstjórnarkosningar í
Þingeyjarsveit vorið 2010, eru þó nokkur atriði
sem ég sem fyrrverandi starfsmaður skóla og
foreldri í sveitarfélaginu og forvera þess að
hluta, Aðaldælahreppi, sé ástæðu til að benda
á, vegna skrifa um skólamál á
heimasíðunni, http://123.is/641, undanfarið.
Sem skólastjóri leikskólans Barnaborgar (sem
nú er búið að leggja niður) varð ég oft vör við
áhyggjur foreldra, jafnvel örvæntingu, vegna
þess hve fá börn væru orðin í árgangi í
grunnskólanum, jafnvel allt niður í eitt barn í
árgangi. Mikið fann ég til með foreldrum í
þessari stöðu, enda ekkert sem er eins erfitt í
lífinu og að þurfa að hafa áhyggjur af
börnunum sínum. Með sameiningu
sveitarfélaganna tveggja (Aðaldælahrepps og
Þingeyjarsveitar) sáu foreldrar eflaust tækifæri
fyrir börnin sín; með því að sameina skólahald
þriggja skóla í einn, yrðu árgangarnir stærri og
félagsleg og fagleg einangrun barnanna þar
með rofin. Hvaða heilvita manni myndi líka
detta í hug að ætlast til að eitt lítið
sveitarfélag ræki þrjá grunnskóla með allri
áhöfn og yfirbyggingu eins og um fleiri
hundruð manna skóla væri að ræða. Heilt
kjörtímabil hefur liðið frá áðurnefndri
sameiningu án þess að nokkuð væri "hróflað"
við skólunum, þ.e.a.s. Skólunum með stóru s-i.
En það eru ekki skólarnir með litlu s -i sem
segir um í afrekaskrá svonefnds samstöðulista
á yfirstandandi kjörtímabili: "Störf skólastjóra
við leikskólann Barnaborg og Tónlistarskóla
Hafralækjarskóla voru lögð niður, og færð
undir skólastjóra Hafralækjarskóla, en störf
deildarstjóra tekin upp í staðinn. Á komandi
hausti verður starf skólastjóra
Tónlistarskólans á Laugum lagt niður og sett
undir skólastjóra Litlulaugaskóla en
deildarstjóri ráðinn að tónlistarskólanum." Í
sama plaggi segir: "Rekstur leikskóla,
grunnskóla og tónlistarskóla er umfangsmesti
og dýrasti þátturinn í rekstri og starfsemi
sveitarfélagsins og því eðlilegt að hann sé til
sífelldrar endurskoðunar. Mikilvægt er að slík
endurskoðun sé unnin af vandvirkni og
ígrundun, og þess gætt að hafa sem best
samráð við foreldra og starfsfólk skólanna, svo
nást megi sem víðtækust sátt til framtíðar í
samfélaginu öllu." (tilvitnanir teknar af http://
123.is/641, leturbreyting mín).
Það þarf því að ígrunda af
vandvirkni endurskoðun á rekstri skólanna
með stóra essinu og hafa sem best samráð við
foreldra og starfsfólk en skólana með litla
essinu mátti og má bara slá af sisona. Það má
lesa út úr ofangreindum tilvitnunum hverjir
skólarnir með stóra essinu eru, því þeir einir
eru eftir. Nú kann einhver að segja að það sé
ekki það sama að leggja niður yfirmannastöður
við skóla og "deilda" þá og að leggja einhverja
skóla alfarið niður með manni og mús eins og
gera þurfi ef fækka á grunnskólum. Fyrir því
má færa rök með og á móti en bent skal á að til
þess að vaxa og dafna sem best hvort sem er
um að ræða karla, konur, þjóðfélög,
sveitarfélög - eða skóla, er frelsið mikilvægast
og dýrmætast. Það skal þó geta þess að
sveitarfélögum er samkvæmt lögum skylt að
reka grunnskóla en samskonar lagaskylda er
ekki varðandi leikskóla og tónlistarskóla.
Hugsanlega er það sálfræðileg skýring á
muninum á Skóla og skóla. Það sem einu sinni
var snjöll lausn, þ.e.a.s. að reka tónlistarskóla
og grunnskóla í sama húsnæði er nú orðinn
fjötur um háls fyrrnefnda skólans.
Forsvarsmenn svonefnds framtíðarlista fá prik
fyrir að setja orðið, Grunnskóli
Þingeyjarsveitar, á blað. Það er ekki lítið afrek
útaf fyrir sig og orð eru til alls fyrst. Eftir sem
áður verður þessi sameinaði skóli fámennur
skóli svo rök og/eða óskhyggja um ágæti
fámennra skóla fram yfir fjölmenna munu
því eiga eins við um hann eins og þá
öreindaskóla sem nú eru. Rök um ágæti þess
að börn "hjálpi" hvert öðru eru hins vegar varla
gild en kunnugleg úr grunnskólageiranum:
(Yngri börn fá hjálp frá hinum eldri. Þau sem
eldri eru líta á sig sem mikilvæga
leiðbeinendur hinna yngri. (tilvitnun tekin af
http://123.is/641)). Börn eru ekki hjálparþurfi á
hvaða aldri sem þau eru. Þau eru einstök hvert
Bergljót Hallgrímsdóttir tók
þátt í umræðunni og skrifaði
hreint frábæra grein.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
23 | U m r æ ð u r
og eitt og eiga skýlausan rétt á að fá að takast á
við lífið og námið á sínum forsendum og með
sínum þroska en ekki að það sé sífellt verið að
"hjálpa" þeim við eitthvað eða yfir á eitthvert
annað stig. Rök gegn löngum skólaakstri ber
þó að taka alvarlega en sú umræða fer alltaf í
gang þar sem verið er að taka upp eða breyta
skólaakstri. Skiptir þá oftast ekki máli hvort
verið er að keyra börn lengra eða skemmra. En
hver hefur ákveðið að það séu alltaf börnin
sem eru sífellt á ferðinni, getur skólinn ekki
líka ferðast? Einhverjir muna þá tíma að
FARskóli var í öllum hreppum í Íslandi.
Hvernig væri skóli á hjólum? Hugsum út fyrir
rammann.
Vorið 2009 fóru tveir leikskólar og tvær
leikskóladeildir í Suður Þingeyjarsýslu með
elsta árganginn í skólunum í útskriftarferð eins
og mörg undanfarin ár. Þetta voru alls 10
krakkar úr öllum fjórum skólunum. Í ferðinni
voru þau sundur og saman eftir skólum eins og
gengur en blönduðust samt vel á ekki lengri
tíma en ferðin tók. Einhvern tíman áður en
ferðinni lauk spurði ég krakkana eitthvað á þá
leið, hvort þeim myndi finnast gaman að fara
öll saman í grunnskóla næsta vetur. Það
heyrðist margraddað juhúúú og gleðin skein úr
hverju andliti. Hvar hafa sjónarmið
barnanna sjálfra komið inn í umræðuna um
framtíðarskólamál í Þingeyjarsveit?
Bergljót Hallgrímsdóttir
Umræður um skólamál 2007 - 2014
24 | U m r æ ð u r
Skólamál
Umfangsmesta starfsemi
sveitarfélagsins er rekstur leikskóla,
grunnskóla og tónlistarskóla.
Samstaða leggur til að engar
grundvallabreytingar verði gerðar
á skólastarfi í sveitarfélaginu að
minnsta kosti næstu tvö ár. Standa
verður vörð um hið góða starf sem
unnið er í skólum sveitarfélagsins,
þó áfram verði gætt aðhalds í rekstri
þeirra.
Unnin verði skólastefna fyrir
sveitarfélagið á kjörtímabilinu.
Settur verði á fót starfshópur
heimamanna, sem vinni með
skólasamfélaginu að því að móta
framtíðarsýn í skólamálum
sveitarfélagsins. Starfshópurinn skili
áliti til sveitarstjórnar ekki síðar en á
miðju kjörtímabili.
Þó svo að Framhaldsskólinn á
Laugum sé ekki á forræði
sveitarfélagsins er Samstöðu ljós
þýðing hans fyrir samfélagið. Góð
tenging og samskipti
Framhaldsskólans við grunnskóla
sveitarfélagsins styrkir starfsemi
skólanna allra.
Skólastefna Samstöðu.
Þótt það hafi komið ítrekað fram að fólk vill
breytingar.
Þetta er blekkingarleikur. Skólastefna er ágætt fyrirbæri
en hún hefur ekkert með skólamál sveitarfélagsins að
gera eins og fólk er væntanlega búið að átta sig á.
Á þessum tímapunkti var „bara“ búið
að skrifa tvær skólaskýrslur. Axla
pólitíska ábyrgð og taka ákvörðun,
kannski?
Umræður um skólamál 2007 - 2014
25 | U m r æ ð u r
EINHVERRA HLUTA VEGNA, MÉR ÓSKILJANLEGRA, HUGNAÐIST ÍBÚUM STEFNA
SAMSTÖÐU BETUR. SVONA ER LÝÐRÆÐIÐ.
SAMSTAÐA ÁKVAÐ AÐ NÝTA LOFAÐ TVEGGJA ÁRA AÐGERÐALEYSI Í...
ÞRIÐJU SKÝRSLUNA!
Sigurgrímur Skúlason var fenginn til að vinna þriðju skýrsluna. Hann
hafði áður skrifað grein í Skarp og gagnrýnt skýrslu númer tvö. (Það hafa
fleiri skrifað sig í djobb svo ekki dæmi ég.)
Ég hef því miður ekki aðgang að þeirri grein og hef satt best að segja aldrei
séð hana svo ég get ekki sett hana inn hér.
Persónulega finnst mér lagt upp með undarlegar forsendur. Eitt
umræðuefnið var t.d. að einn skóli yrði lagður niður og börnin sæktu skóla
í annan hvorn hinna. Ef þetta er ekki til að hleypa illu blóði í fólk þá veit ég
ekki hvað.
Þá var Framhaldsskólanum á Laugum einhvern veginn blandað í pottinn.
Framhaldsskólar eru á forræði ríkisins en ekki sveitarfélaga svo þessi
hugmynd var algjörlega út í hött.
En hvað um það.
Ég set hér lokaorðið eins og úr hinum þar sem skýrslan er ansi löng. Hana
er hægt að nálgast hér.
Ég hvet fólk til að lesa allar þessar skýrslur þótt þær séu langar og
leiðinlegar.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
26 | U m r æ ð u r
Lokaorð
Þegar gögnin eru dregin saman sýna þau
skoðanir og viðhorf sem lýsa má í nokkrum
megin dráttum. Í fyrsta lagi koma praktísk mál
er standa nærri íbúum mjög oft fram. Dæmi
eru skólaakstur og húsnæðismál skólanna. Líta
má á færslur um kostnað og fjármál
sveitarfélagins sem nokkru víðara sjónarhorn á
þessum praktísku málum. Kemur það bæði
fram í færslum um beinan sparnað eða kostnað
og einnig í áhyggjum af því að breytingum
fylgi fækkun starfa og um leið tekjumissir fyrir
sveitarfélagið. Þegar kemur að innra starfi
skólanna birtast andstæð viðhorf þar sem horft
er á breytingar annað hvort sem ógn eða
tækifæri. Að síðustu má sjá togstreitu sem
tengist búsetu milli þéttbýliskjarnans að
Laugum annars vegar og dreifbýlinu hins
vegar.
Tvö síðastnefndu atriðin, sterk skólaímynd og
togstreita tengd búsetu, eru ef það sem kalla
mætti ímyndarvandi. Þessi atriði eru mun
djúpstæðari og erfiðri viðfangs en þau
fyrrnefndu er lúta að praktískari
úrlausnarefnum. Þessir tveir djúpstæðari
flokkar sjónarmiða lúta að lífsgildum íbúa og
hugmyndum um lífsgæði. Hugmynd íbúanna
um hvers eðlis samfélagið sem þeir búa í sé,
hver miðpunktur eða þungamiðja þess sé og
hvernig framtíðarþróun sé hagstæðust fyrir
samfélagsímynd sem stendur hverjum og
einum næst.
Íbúar Þingeyjarsveitar deila ekki sameiginlegri
„sjálfsímynd“ í búsetulegum skilningi. Á
skólasvæði Litlulaugaskóla er byggðarkjarninn
að Laugum álitinn þungamiðja
sveitarfélagsins. Þar er þungamiðja
íbúadreifingar. Þar sjá menn þungamiðju
þjónustu. Styrking þéttbýlisins að Laugum er
óaðskiljanlegur hluti af því að styrkja
samfélagið og sveitarfélagið í augum íbúa þar.
Á skólasvæði Stórutjarna vegur Akureyri að
minnsta kosti jafn þungt og Laugar, bæði sem
þungamiðja íbúadreifingar og sem
þjónustukjarni fyrir sveitarfélagið. Ákveðnar
vísbendingar eru um að með tilkomu
Vaðlaheiðaganga komi íbúar á þessu svæði til
með að skynja sig nær Akureyri en Laugum. Í
gögnunum frá Hafralæk kemur ekki fram eins
skýr mynd af miðpunkti samfélagsins, en hún
virðist hallast að Laugum að því marki sem
hún kemur fram. Þessi togstreita og ólíka
byggðasýn gerir allar breytingar eða þróun á
fyrirkomulagi skólamála erfiða, vegna þess að
samfélagið sem íbúar sjá fyrir sér að verið sé
að verja eða byggja upp er ólíkt. Það má greina
djúpstæðan ótta við breytingar. Hann sést í
sjónarmiðum þess efnis að umtalsverð
byggðaröskun verði í afmörkuðum hlutum
sveitarfélagins í kjölfar breytinga sem snerta
þau svæði beint. Fram kemur ótti um
fólksflótta og að breyting fæli fólk frá að
flytjast í sveitarfélagið. Þessi ótti kemur fram í
færslum á borð við „grundvöllur þess að búa á
Laugum farinn“, „drepur niður alla íbúaþróun
vestan heiðar“, „sveitarfélagið vestan heiðar
fer í eyði“ eða að „börn færu í Eyjafjörð en
ekki austur yfir“. Einnig má sjá af almennum
sjónarmiðum að hugmyndir um hvað er
„miðsvæðis“ og hvað er í „útjaðri
sveitarfélagsins“ eru breytilegar eftir búsetu
fólks.
Annað atriði sem gerir sveitarfélaginu erfitt
fyrir í endurskipulagningu
skólamála liggur í
samspili sterkrar
skólaímyndar og skorts á
yfirsýn og þekkingu
íbúanna á „hinum“
skólunum í
sveitarfélaginu. Hvert
skólasamfélaganna þriggja hefur mjög skýra
jákvæða ímynd af „sínum skóla“ og sérstöðu
hans. Ímynd skólanna inn á við byggist upp í
kringum ákveðna styrkleika og það hvernig
nemendur og starfsfólk njóta sín í skjóli
þessara styrkleika. Sumt sem fram kemur í
gögnunum bendir til að almennt sé horft
framhjá ákveðnum veikleikum. Skólaímyndin
er dregin upp á mjög jákvæðum nótum, íbúar
óttast breytingar vegna óvissu um hvað tekur
við. Litið er á það sem óbætanlegt tjón að
„skólasamfélagið okkar“ missi sína sérstöðu.
Að vissu marki má sjá hliðstæðu við sterk
viðbrögð íbúa í Reykjavík nýverið við
hugmyndum borgarstjórnar um breytt skipulag
skólamála. Mjög erfitt virðist að nálgast íbúa
með hugmyndir um breytingar vegna þess að
þeir sjá núverandi fyrirkomulag sem besta
valkostinn í stöðunni. Af gögnunum virðist
sem erfitt sé að fá fram yfirvegaða umræðu um
nýjar hugmyndir, eða með hugmyndir sem
ógna skólaímyndinni.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
27 | U m r æ ð u r
Jafn mótsagnakennt og það kann að virðast er
það mat höfundar að einu sjónarmiðin sem
íbúar Þingeyjarsveitar geta nokkuð almennt
tekið undir sé að útilokað sé að breyta
núverandi fyrirkomulagi skólamála án þess að
ósætti hljótist af og jafnframt að útilokað sé að
sveitarfélagið geti rekið núverandi skólakerfi
áfram. Í gögnunum fer oft saman vilji til að
viðhalda núverandi kerfi og efasemdir um að
það sé fjárhagslega mögulegt fyrir
sveitafélagið. Því er ljóst að íbúar gera sér fulla
grein fyrir því að breytinga er þörf en
varnarbarátta eða óvissa um hvað breytingar
hafi í för með sér birtist meðal annars í því hve
slagorð og upphrópanir eru algengar. Þetta
birtist einnig í því að skjaldborg er slegin um
skólana og skólamenningu þeirra þegar dregin
er upp skólaímynd sem einblínir á styrkleika
þeirra. Svo virðist sem ótti við breytingar sé til
staðar og ótti við ósætti í samfélaginu.
Ein helsta niðurstaðan af þessari athugun á
sjónarmiðum og viðhorfum íbúa
Þingeyjarsveitar um skólamál er að ólík sýn
íbúa á samfélagsgerð og ólíkir hagsmunir
tengdum þéttbýli og dreifbýli er það sem
mikilvægast er að taka tillit til við ákvörðun
breytinga og framtíðarfyrirkomulags. Þegar
horft er á þessa togstreitu liggur ljóst fyrir að
miða þurfi breytingar í skólamálum við
hagsmuni beggja sjónarmiða. Hætt er við að
aðrir hagmunir verði að víkja, til dæmis
vegalengdir í skólaakstri, skólamenning skóla
svo eitthvað sé nefnt, til að unnt sé að ná því
fram. En byggðasjónarmið og lífsgildi tengd
búsetu í litlum þéttbýliskjarna eða í sveit eru án
efa djúpstæðustu og mikilvægustu þættirnir
sem taka verður tillit til. Að því marki sem
unnt verður að taka tillit til praktískari og
einfaldari vandamála því auðveldara verður að
finna framtíðarfarveg fyrir skólamálin.
Einhverskonar einföldun á
rekstrafyrirkomulagi með starfsstöðvum nærri
núverandi skólastöðum virðist álitslegasta
leiðin sem samræmir tvö ólík sjónarmið.
Starfsstöðvar gera verið sjálfstæðar
skólaeimingar eða hluti sameiginlegrar heildar.
Þær geta verið misstórar og þannig að, að
minnsta kosti yngstu nemendum verði þjónað
„innan seilingar“ frá heimili sínu. Almennt
virðast íbúar telja nauðsyn að yngri nemendur
fái þjónustu nærri sínu heimili, en óljóst hvort
þau skil eigi að liggja milli leik- og grunnskóla
eða við yngsta stig grunnskólans. Þegar kemur
að eldri nemendum virðist að ná megi sátt um
margskonar útfærslur sem einfalda skólahald á
því stigi. Það virðist líklegt til að auðvelda sátt
um framtíðarskipulag ef horft er til ólíkra leiða
eftir aldri nemenda með þessum hætti. Slíkar
leiðir virða mikilvæga hagsmuni sem liggja í
lífsgildum tengdum búsetu. Þetta eru
tvímælalaust þeir hagsmunir sem mestu skipta
og viðbúið að vega þurfi og meta, að hve miklu
leyti er unnt að koma til móts við aðra
hagsmuni sem fram koma í gögnunum.
Eitt af því sem gögnin benda til að muni gera
erfitt um vik að ná fram sátt um mótun
framtíðarstefnu í skólamálum í Þingeyjarsveit,
er að íbúar deila ekki sameiginlegri
sjálfsímynd í búsetulegum skilningi eins og
komið var inn á að ofan. Nauðsynlegt er að
breyta þessu til að samfélagið geti mótað sér
heildstæða stefnu til lengri tíma og þróað
sameiginlega þungamiðju þjónustu og ímynd
samfélagsins.
Sigurgrímur er doktor í próffræði og einn örfárra
Íslendinga sem hafa útskrifast með doktorspróf í
greininni. Að sögn Sigurgríms liggur próffræði mitt á
milli sálarfræði og kennslufræði en hann starfar við
undirbúning sálfræðilegra prófa og samræmdra prófa
hjá Námsmatsstofnun.
Doktorsverkefni hans fjallar um spurningalista sem
ætlaður er kennurum nemenda í fyrstu tveimur
árgöngum í grunnskóla og snýr að hegðun sem
tengist námi og námsárangri. Með honum er ætlunin
að gera kennaranum kleift að sjá fyrir snemma þá
nemendur sem eru líklegir að lenda í námserfiðleikum
síðar meir. Listinn hefur verð notaður í
Bandaríkjunum og forprófaður hér á landi. Að sögn
Sigurgríms gæti listinn komið að notum hér á landi
fyrir börn sem eru á mörkum leik- og grunnskóla og
verður unnið að því að staðfæra hann að íslenskum
aðstæðum. Hugmyndin sé að upplýsingar um barnið
fylgi því úr leikskóla í grunnskóla.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
28 | U m r æ ð u r
Sveitarstjórn, fundur nr. 85 Dags. 8.9.2011
FUNDARGERÐ
Sveitarstjórn Þingeyjarsveitar
85. fundur
í Kjarna fimmtudaginn 8. september 2011 kl. 13:00
...
1. Fundarsetning:
Oddviti setti fund. Hann óskaði eftir að tekinn yrði á dagskrá undir 9. lið; Uppsögn skólastjóra
Litlulaugaskóla.
...
9. Uppsögn skólastjóra Litlulaugaskóla:
Lagt fram bréf, dags. 7. sept. 2011, frá Baldri Daníelssyni þar sem hann segir upp starfi sínu
sem skólastjóri við Litlulaugaskóla. Sveitarstjórn felur oddvita og sveitarstjóra að ganga til
samninga við Baldur um starfslok hans og eins að ganga til samninga við aðstoðarskólastjóra,
Freydísi Önnu Arngrímsdóttur, um að gegna starfi skólastjóra úr skólaárið. Fyrir liggur
samþykki fræðslunefndar fyrir þeirri tilhögun.
Sveitarstjórn þakkar Baldri farsæl störf fyrir sveitarfélagið og óskar honum velfarnaðar á
nýjum starfsvettvangi.
8. 9. 2011 berst til
sveitarstjórnar, heldur
óvænt, uppsögn Baldurs
Daníelssonar skólastjóra
Litlulaugaskóla.
Ég skil
reyndar
ekki um
hvað þarf
að semja
þegar
maðurinn
segir
sjálfur
upp. Þarna sköpuðust
óvæntar aðstæður til
breytinga og þess
vegna ákveðið að
auglýsa ekki eftir
nýjum skólastjóra. En
það er alveg með
ólíkindum að
stefnumótandi
ákvarðanir séu teknar
af því að eitthvað
gerist fremur en að
stjórna atburðarásinni
með stefnumótandi
ákvörðunum.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
29 | U m r æ ð u r
Fræðslunefnd, fundur nr. 26 Dags. 11.10.2011
26. fundur Fræðslunefndar.
Fræðslunefnd Þingeyjarsveitar kom saman til fundar þann 11.10.2011 kl: 20:00 í Stórutjarnaskóla. Mættir til fundarins voru allir
aðalfulltrúar: Margrét Bjarnadóttir formaður, Erlingur Teitsson, Árni Páll Hilmarsson, Böðvar Baldursson og Hulda Elín Skarphéðinsdóttir
sem einnig ritaði fundargerð.
Aðrir fundarmenn:
Ólafur Arngrímsson skólastjóri Stórutjarnaskóla. Agnes Þ. Guðbergsdóttir fulltrúi kennara Stórutjarnaskóla.
Helga Jóhannsdóttir fulltrúi foreldra Stórutjarnaskóla. Freydís Anna Arngrímsdóttir skólastjóri Litlulaugaskóla.
Heiða Guðmundsdóttir fulltrúi kennara Litlulaugaskóla.
Kristján Guðmundsson fulltrúi foreldra Litlulaugaskóla. Þórunn Sigtryggsdóttir skólastjóri Hafralækjarskóla.
Anna Gerður Guðmundsdóttir fulltrúi kennara í Hafralækjarskóla.
Elín Sigurborg Harðardóttir fulltrúi foreldra í Hafralækjarskóla. Huld Aðalbjarnardóttir fulltrúi Norðurþings boðaði forföll.
...
4. Skýrsla um skólamál í Þingeyjarsveit.
Það er mat fræðslunefndar að erfitt sé að sjá afgerandi niðurstöðu út úr skýrslunni um
skólamál í Þingeyjarsveit.
Fundarmenn sammála um að það verði að fara að taka ákvörðun um framtíðarskipan
skólamála í Þingeyjarsveit.
Fræðslunefnd leggur til við sveitarstjórn að hún láti bera sama kostnað við rekstur 3ja skóla
eins og nú er annars vegar og hins vegar kostnað við rekstur tveggja skóla þ.e.
Stórutjararskóla, og Litlulaugaskóla og Hafralækjarskóla sameinaða að Hafralæk annars
vegar og hins vegar Litlulaugaskóla og Hafralækjarskóla sameinaða að Laugum.
...
Vinsamlegast veitið athygli að þeim tilmælum er beint til
sveitarstjórnar að kostnaðarreikna: ,,rekstur tveggja skóla þ.e.
Stórutjarnarskóla, og Litlulaugaskóla og Hafralækjarskóla
sameinaða að Hafralæk annars vegar og hins vegar Litlulaugaskóla og
Hafralækjarskóla sameinaða að Laugum.”
Fagnefnd sveitarfélagsins í skólamálum, virðist finnast eðlilegast að
skólarnir tveir, Litlulauga- og Hafralækjarskóli, verði sameinaðir á
einum stað.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
30 | U m r æ ð u r
Sveitarstjórn, fundur nr. 88
Dags. 20.10.2011
FUNDARGERÐ
Sveitarstjórn Þingeyjarsveitar
88. fundur
í Kjarna fimmtudaginn 20. október 2011 kl. 13:00
...
3. Fundargerð Fræðslunefndar frá 11.10.11:
Vegna liðar 4. Sveitarstjórn ákveður að verða ekki við tilmælum um
útreikning.
Sveitarstjórn samþykkir að Hafralækjarskóli og Litlulaugaskóli verði
sameinaðir í eina stofnun með tveimur starfsstöðvum. Þessi breyting
taki gildi frá og með 1/8 2012.
Skipaður verður starfshópur til að undirbúa breytinguna.
Stórutjarnaskóli starfi áfram sem sérstök stofnun.
Þessi tillaga kom minnihlutanum algjörlega í opna skjöldu enda ekki getið í
fundarboði að svo stór ákvörðun lægi fyrir fundinum. Aðeins var tilgreint
að farið yrði yfir fundargerð Fræðslunefndar.
Að lestri loknum var málið rætt, m.a. kom fram að auglýst yrði eftir nýjum
skólastjóra og ýmis konar útfærslur á tveimur starfsstöðvum enda engan
veginn sjálfgefið hvernig slíkt yrði útfært. Ákvað minnihlutinn að
samþykkja þessa bókun því að með því væri alla vega stigið skref í rétta
átt.
Hér þykir mér rétt að taka fram að fundir sveitarstjórnar eru opnir og
engin ákvörðun tekin um að trúnaður skyldi vera um þessa umræðu.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
31 | U m r æ ð u r
Starfshópur um sameiningu Hafralækj.og Litlul.sk., fundur nr. 1
Dags. 6.12.2011
1. fundur starfshóps um sameiningu Hafralækjar- og Litlulaugaskóla í nýja stofnun.
Fundurinn var haldinn í Kjarna 6. des. 2011 og hófst kl. 15:00. Mætt voru Ólína
Arnkelsdóttir, Freydís Anna Arngrímsdóttir, Þórunn Sigtryggsdóttir, Erlingur Teitsson, Árni
Pétur Hilmarsson og Margrét Bjarnadóttir.
Ólína setti fund og bauð fundarmenn velkomna.
1. Ákveðið að Ólína stýri vinnu hópsins og sjái um að boða fundi. Einnig að Margrét sjái
um ritun fundargerða.
2. Starfshópurinn óskar eftir erindisbréfi frá sveitarstjórn.
3. Ákveðið að kanna leiðir sem eru færar til að sameina þessar stofnanir og leita aðstoðar
við það til að tryggja sem best hag nemenda og réttindi starfsmanna.
4. Rætt um mögulegt stjórnskipulag fyrir stofnunina.
Fundi slitið kl. 17:20.
Margrét Bjarnadóttir
Þann 3. nóvember 2011 var starfshópurinn skipaður. Fyrsti fundur hópsins var
haldinn rúmum mánuði síðar eða þann 6. desember 2011. Var ýmislegt rætt en lítið
ákveðið annað en að biðja sveitarstjórn um erindisbréf.
Lítur vel út, það vantar ekki.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
32 | U m r æ ð u r
Erindisbréf starfshóps um sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla
Erindisbréf fyrir starfshóp sem sveitarstjórn skipaði 3. nóvember 2011, til að
leggja til leiðir við sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla í nýja
stofnun með tveimur starfsstöðvum frá 1. ágúst 2012.
Markmið sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar með sameiningu skólanna í nýja
stofnun með tveimur starfsstöðvum er að halda starfsemi á báðum stöðum en
þróa jafnframt aukið samstarf starfsfólks, nemenda og foreldra. Sú þróun og
það samstarf verði leitt af skólastjórnendum, starfsfólki, nemendum og
foreldrum í samráði við fræðsluyfirvöld sveitarfélagsins. Gengið verði út frá því
að óbreyttu að allar deildir skólanna verði reknar áfram þar sem þær eru í dag
og hvor grunnskóladeild bjóði upp á kennslu 1. – 10. bekkjar á báðum
starfsstöðvunum.
- Starfshópurinn leggi til leiðir til að sameina þessar stofnanir og leggi til stjórnskipulag nýrrar stofnunar. Hópurinn skili tillögum til sveitarstjórnar.
- Gætt verði að hagsmunum nemenda og starfsfólks.
- Starfshópurinn getur leitað eftir utanaðkomandi sérfræðiaðstoð m.a. lögfræðiálita.
- Starfshópurinn leggi til nafn á nýja stofnun.
- Starfshópurinn haldi fundargerðir sem lagðar eru fyrir sveitarstjórn og birtar á heimasíðu sveitarfélagsins til upplýsinga fyrir íbúa.
29. desember 2011
Á sveitarstjórnarfundi þann 29. des. 2011 var lagt fram eftirfarandi
erindisbréf sem hópurinn eða hluti hópsins hafði sett sér sjálfur:
Umræður um skólamál 2007 - 2014
33 | U m r æ ð u r
Líkaði mér bréfið illa enda var þar fastneglt hvernig sameiningunni
yrði háttað. Fyrir utan það eitt að einn skólastjóri ætti að sitja yfir
báðum skólum var engin önnur breyting í farvatninu. M.ö.o. það er
engin sameining í raun.
Skilningur minn á samþykkt sveitarstjórnar frá 20. október um tvær
starfsstöðvar og umræðunum í kringum þá ákvörðun var sá að nýr
skólastjóri og starfsfólkið, fagfólkið í skólunum, mæti það hvor
staðurinn hentaði betur og hefði lokaákvörðun um það á sínum
höndum.
Hins vegar verður umræðan á þann veg að þau leggja annan skilning í
þetta en ég. Að aðalmálið væri stjórnskipulag nýrrar stofnunar, t.d.
hvort leggja ætti niður aðstoðarskólastjórastöðurnar og ítrekað að
auglýst yrði eftir nýjum skólastjóra sem myndi þá taka við
sameiningarferlinu og leiða það til lykta. Eftir að þáverandi
sveitarstjóri lagði til orðalagsbreytingu þar sem bætt er inn orðunum
að óbreyttu samþykkti ég bréfið. Skal því ekki neitað að ég tel það nú
hafa verið mistök.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
34 | U m r æ ð u r
Starfshópur um sameiningu Hafralækj.og Litlul.sk., fundur nr. 2
Dags. 12.1.2012
Fundurinn var haldinn í Kjarna 12. janúar 2012 og hófst kl. 16. Mættir voru Ólina Arnkelsdóttir,
Freydís Anna Arngrímsdóttir, Þórunn Sigtryggsdóttir, Erlingur Teitsson, Árni Pétur Hilmarsson og
Margrét Bjarnadóttir.
Dagskrá:
1. Fundargerð síðasta fundar.
2. Erindisbréf.
3. Aðferðarfræði og annað sem þörf er á að ræða.
Ólína setti fund og bauð fundarmenn velkomna.
1. Fundargerð síðasta fundar:
Fundargerð frá 6. des. 2011 lögð fram og undirrituð.
2. Erindisbréf:
Farið yfir erindisbréf fyrir starfshópinn sem samþykkt var í sveitarstjórn 29/12 2011.
Starfshópurinn gerir ekki athugasemdir við það.
3. Aðferðafræði og annað sem þörf er á að ræða:
Farið yfir aðferðafræði við sameiningu skólanna. Svör hafa borist frá lögmanni Sambands íslenskra
sveitarfélaga um færar leiðir við sameiningu þeirra. Þessar leiðir skoðaðar og ákveðið að Ólína leiti
frekari upplýsinga. Einnig verði fengin álit frá stéttarfélögum starfsmanna. Þá var áfram rætt um
mögulegt stjórnskipulag fyrir stofnunina.
Fundi slitið kl.18.
Margrét Bjarnadóttir ritaði fundargerð.
Hagsmunir
starfsmanna.
Þetta er allt eðlilegt. Atvinna og
atvinnuöryggi fólks er stórmál.
Réttindi og vellíðan nemenda hljóta að vera
rædd á næstu fundum.
Kannski rætt við Heimili og skóla, sálfræðing
sem sérhæfir sig í breytingum á högum barna.
Fengin ráð frá öðrum skólum sem hafa verið
sameinaðir og gengið vel. Nóg er af þeim.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
35 | U m r æ ð u r
Starfshópur um sameiningu Hafralækj.og Litlul.sk., fundur nr. 3
Dags. 31.1.2012
Fundurinn var haldinn í Kjarna 31. janúar 2012 og hófst kl. 15:30. Mættir voru Ólína Arnkelsdóttir,
Freydís Anna Arngrímsdóttir, Þórunn Sigtryggsóttir, Erlingur Teitsson, Árni Pétur Hilmarsson og
Margrét Bjarnadóttir.
Ólína setti fund og bauð fundarmenn velkomna.
1. Fundargerð síðasta fundar:
Fundargerð frá 12. janúar 2011 lögð fram og undirrituð.
2. Svör frá stéttarfélögum:
Farið yfir svör við spurningum sem sendar voru á stéttarfélög starfsmanna skólanna. Sendar voru
fyrirspurnir til Framsýnar og Kennarasambands íslands. Svör ekki fullnægjandi að mati nefndarmanna
því ákveðið að leita frekari upplýsinga. Einnig var leitað álits hjá lögmanni Sambands íslenskra
sveitarfélaga um leiðir til að tryggja réttindi starfsmanna ,svör hafa ekki borist enn.
3. Stjórnskipulag stofnunarinnar:
Rætt um stjórnskipulag stofnunarinnar og hvaða möguleikar væru þar. Ólínu falið að leita frekari
upplýsinga.
Fundi slitið kl. 17:30.
Margrét Bjarnadóttir ritaði fundargerð.
Ókey, enn þá verið að
hugsa um réttindi
starfsmanna.
Nemendurnir hljóta þá að
vera næst.
Starfshópur um sameiningu Hafralækj.og Litlul.sk., fundur nr. 4
Dags. 20.2.2012
4. fundur starfshóps um sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla í nýja stofnun.
Fundurinn var haldinn í Kjarna 20. febrúar 2012 og hófst kl. 15:30. Mættir voru Ólína Arnkelsdóttir,
Freydís Anna Arngrímsdóttir, Þórunn Sigtryggsóttir, Erlingur Teitsson, Árni Pétur Hilmarsson og
Margrét Bjarnadóttir.
Ólína setti fund og bauð fundarmenn velkomna.
1. Fundargerð síðasta fundar:
Fundargerð frá 31. janúar 2012 lögð fram og undirrituð.
2. Álit frá lögfræðingum:
Farið yfir svör frá lögfræðingum hjá Sambandi íslenskra sveitarfélaga og Acta lögmannsstofu við
spurningum um réttindi og skyldur vegna sameiningar.
3. Tillögur til sveitarstjórnar:
Gerð drög að tillögum til sveitarstjórnar um framkvæmd sameiningar og stjórnskipulag nýrrar
stofnunar. Ákveðið að vinna nánar fyrir næsta fund.
Fundi slitið kl. 18:40.
Margrét Bjarnadóttir ritaði fundargerð.
Við erum búin að ræða
um skólastjórana,
kennarana og
starfsfólkið. Erum við
að gleyma einhverju?
Umræður um skólamál 2007 - 2014
37 | U m r æ ð u r
Starfshópur um sameiningu Hafralækj.og Litlul.sk., fundur nr. 5
Dags. 5.3.2012
5. fundur starfshóps um sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla í nýja stofnun.
Fundurinn var haldinn í Kjarna 5. mars 2012 og hófst kl. 15:00. Mættir voru Ólína Arnkelsdóttir,
Freydís Anna Arngrímsdóttir, Þórunn Sigtryggsóttir, Erlingur Teitsson, Árni Pétur Hilmarsson og
Margrét Bjarnadóttir.
Ólína setti fund og bauð fundarmenn velkomna.
1. Fundargerð síðasta fundar:
Fundargerð frá 20.febrúar 2012 lögð fram og undirrituð.
2. Starfshópurinn gekk frá tillögu til sveitarstjórnar um leið til að sameina Hafralækjarskóla og
Litlulaugaskóla í nýja stofnun frá 1. ágúst 2012. Jafnframt lagði hópurinn til
stjórnskipulag stofnunarinnar og kom með hugmynd að nafni. Tillaga starfshópsins fylgir með
fundargerðinni.
Starfshópurinn telur sig þar þar með hafa lokið starfi sínu samkvæmt erindisbréfi frá 29. desember
2012.
Ólína þakkaði fundarmönnum gott samstarf.
Fundi slitið kl. 18:30.
Margrét Bjarnadóttir ritaði fundargerð.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
38 | U m r æ ð u r
Starfshópur um sameiningu Hafralækj.og Litlul.sk., fundur nr. Tillaga starfshóps
Dags. 5.3.2012
Starfshópur var skipaður af sveitarstjórn Þingeyjarsveitar 3. nóvember 2011 og skyldi hlutverk hans
samkvæmt erindisbréfi vera að leggja til leiðir við sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla í
nýja stofnun með tveimur starfsstöðvum frá 1. ágúst 2012.
Starfshópurinn hefur haldið 5 fundi og leitað upplýsinga og ráða hjá Kennarasambandi Íslands,
Framsýn, Sambandi íslenskra sveitarfélaga og Acta lögmannsstofu. Þau álit fylgja með eftirfarandi
tillögu starfshóps til sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar.
Tillaga starfshóps til sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar:
Starfshópurinn leggur til að farin verði sú leið við að sameina Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla í
eina stofnun að um samruna tveggja stofnana sé að ræða . Sú stofnun fái nýtt nafn og nýja kennitölu.
Með samrunanum er horft til þess að hægt verði að þróa aukið samstarf nemenda, starfsfólks og
foreldra á þessum tveimur starfsstöðvum. Við þá þróun verði hagsmunir nemenda hafðir að
leiðarljósi. Með samrunanum verði sköpuð aukin tækifæri til að bæta stöðu nemenda námslega
og félagslega.
Lagt er til að beitt verði ákvæðum laga nr. 72/2002 um réttarstöðu starfsmanna við aðilaskipti að
fyrirtækjum sem almennt vernda hag starfsfólks. Starfsfólk færist þá yfir til nýrrar stofnunar án
uppsagnar enda er það heimilt skv. þeim upplýsingum sem starfshópur hefur aflað sér. Sjá einnig
meðfylgjandi greinargerð.
Fengin verði aðstoð við sameininguna hjá Acta lögmannsstofu, Berglindi Svavarsdóttur hdl., sem
hefur verið starfshópi til aðstoðar.
Stjórnskipulag nýrrar stofnunar. Áfram verði aðstoðarskólastjórar grunnskóladeilda, deildarstjórar
leikskóladeilda og deildarstjórar tónlistardeilda. Aðstoðarskólastjórar og deildarstjórar heyra beint
undir skólastjóra, en í forföllum skólastjóra leysa aðstoðarskólastjórar hann af á sinni starfsstöð. Í
forföllum skólastjóra heyra þannig deildarstjórar tónlistardeilda og leikskóladeilda undir
aðstoðarskólastjóra á hvorum stað. Störf stjórnenda verði endurskilgreind og starfslýsingar og ábyrgð
þeirra liggi ljós fyrir 1. ágúst 2012. Skólastjóri tekur endanlega ákvörðun um starfssvið og ábyrgð
þessara millistjórnenda.
Varðandi nafn á nýja stofnun leggur starfshópur til nafnið Menntastofnun Þingeyjarsveitar og sem
undirnöfn núverandi nöfn skólanna. Til vara leggur hópurinn til að haldin verði samkeppni um nafn á
nýja stofnun.
Falleg orð. Af hverju var þetta ekkert
útfært?
Þetta er hins vegar vel útfært.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
39 | U m r æ ð u r
Greinargerð með tillögu: Starfshópurinn er einhuga um þessa tillögu í heild sinni, nema hvað varðar
yfirfærslu starfsmanna í efstu stjórnunarlögum yfir til nýrrar stofnunar. Starfshópurinn vísar því til
sveitarstjórnar að taka ákvörðun um hugsanlegar uppsagnir og ráðningar í efstu stjórnunarlögum þar
sem einstaklingar innan starfshópsins eru vanhæfir til þeirrar ákvarðanatöku.
Starfshópur beinir því til sveitarstjórnar að hún tilgreini nánar hvaða ávinningur á að nást með
samrunanum.
We are still...
Já, ég hef tekið þetta upp og það var fullyrt að það yrði gert.
Starfshópnum er viss vorkunn. Í honum sátu starfandi skólastjórar,
ráðnir aðstoðarskólastjórar beggja skóla. Það er engan veginn við hæfi að
einstaklingar, hversu hæfir sem þeir eru, séu settir í þær aðstæður að bera
ábyrgð á hlutum sem snerta þá, vini þeirra og samstarfsmenn mjög
persónulega. Aðstoðarskólastjórarnir áttu að taka ákvörðun um það
hvort leggja bæri niður aðstoðarskólastjórastöðurnar. Það hlýtur hver
maður að sjá að það gengur ekki upp.
Þetta væri allt annað mál ef þetta væri fagnefnd sem væri að fjalla um
skólastarf sem slíkt og hvernig sameiningu þess væri best háttað en því
var ekki að heilsa. Sveitarstjórn hreinlega varpaði pólitískri ábyrgð sinni
á afar erfiðu og viðkvæmu máli, atvinnu fólks, yfir á annað fólk.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
40 | U m r æ ð u r
Sveitarstjórn, fundur nr. 98
Dags. 8.3.2012
FUNDARGERÐ
Sveitarstjórn Þingeyjarsveitar
98. fundur
í Kjarna fimmtudaginn 8. mars 2012 kl. 13:00
Dagskrá:
...
9. Fundargerð starfshóps um sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla frá 05.03.12:
10. Bréf frá Skólaráði Hafralækjarskóla:
...
Mætt: Ólína Arnkelsdóttir, Ásvaldur Þormóðsson, Ásta Svavarsdóttir, Friðrika Sigurgeirsdóttir Margrét Bjarnadóttir, Árni Pétur Hilmarsson
og Arnór Benónýsson auk skrifstofustjóra sem ritaði fundargerð.
9. Fundargerð starfshóps um sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla frá
05.03.12:
Lögð fram fundargerð starfshóps um sameiningu Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla frá
05.03.12. ásamt tillögu til sveitarstjórnar. Ólína gerði grein fyrir fundargerð og tillögu.
Tillaga til sveitarstjórna frá starfshópi um sameiningu Hafralækjarskóla og
Litlulaugaskóla:
(sama og að ofan.)
Tillaga fulltrúa N-lista:
„Við samþykkjum þær tillögur starfshóps sem einhugur var um. Er ljóst að þar sem litlar
breytingar felast í tillögu hópsins og ákvörðun sveitarstjórnar koma miklar
skipulagsbreytingar í hlut skólastjórans. Svo miklar að inntak starfsins tekur verulegum
breytingum. Leggjum við því til að störf undirstjórnenda séu óbreytt en auglýst verði eftir
nýjum skólastjóra.“
Tillagan felld með fimm atkvæðum gegn tveimur.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
41 | U m r æ ð u r
Tillaga fulltrúa A-lista:
„Sveitarstjórn samþykkir það sem starfshópur leggur til og að engum starfsmanni verði sagt
upp við sameiningu skólanna í eina stofnun. Samþykkt að vísa ákvörðun ásamt tillögu til
skólaráða Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla til umsagnar.“
Tillaga samþykkt með fimm atkvæðum gegn tveimur.
Fulltrúar N-listar leggja fram eftirfarandi bókun:
„Minnihlutinn harmar ákvörðun meirihluta um hvernig staðið er að sameiningu
Litlulaugaskóla og Hafralækjarskóla, enda óljóst hvaða ávinningur eigi að nást með
samrunanum þegar engar breytingar eiga sér stað þ.m.t. engar breytingar á efsta stjórnunarlagi
skólans.“
Þau skiptu um
skoðun á síðustu
metrunum. Það má
víst.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
42 | U m r æ ð u r
Þann 20. okt. 2011 lagði meirihluti sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar fram þá tillögu að sameina
Litlulaugaskóla og Hafralækjarskóla. Fannst mörgum kominn tími til. Sumir hefðu viljað sjá
enn frekari sameiningu, þ.e. að Stórutjarnarskóli væri með. Meirihlutinn vildi það ekki og
verður hann að svara fyrir það. En sameining Litlulaugaskóla og Hafralækjarskóla væri þá
alla vega fyrsta skrefið i vegferðinni.
En svo byrjaði humm og ha. Í bókuninni er talað um ,,tvær starfsstöðvar” þótt Fræðslunefnd
hafi lagt til að rekstur skólanna yrði kostnaðarreiknaður ,,annaðhvort” að Laugum eða
Hafralæk og gerði þ.a.l. ráð fyrir að nýi skólinn yrði rekinn á einum stað. Þetta útskýrði
skilningsríki meirihlutinn með því að fólk yrði að fá svigrúm til að vega og meta
aðstæður. Sérstaklega nýi skólastjórinn sem auglýst yrði eftir. Hann yrði auðvitað að fá
tíma til að kynna sér aðstæður.
Þá var myndaður starfshópur og meirihlutinn setti honum erindisbréf. Þar kom klárlega fram
að engar breytingar ætti að gera á skólahaldi skólanna. Þeir ættu að vera reknir í óbreyttri
mynd. Hver er þá tilgangurinn með þessari sameiningu? Jú, sko, það verður að fara hægt í
allar svona breytingar, þetta verður að gerast í sátt og samlyndi við samfélagið og nemendurna
og foreldrana og starfsfólkið samt aðallega. Réttindi starfsfólksins, maður, við viljum ekki
segja neinum upp. Fram þjáðir menn í þúsund löndum. Auk þess þá auglýsum við eftir nýjum
skólastjóra sem mun leiða þetta til lykta, hann verður að fá svigrúm manstu?
Svo líður og bíður og réttindi starfsfólks eru skoðuð ofan í kjölinn, það má ekki segja neinum
upp, nema skólastjóranum auðvitað, sú staða verður auglýst, það er jú hann sem á að sinna
hinni raunverulegu sameiningu.
Svo allt í einu, alveg óvænt, eins og þruma úr heiðskíru lofti komst samheldni meirihlutinn að
því að það þyrfti ekki að segja neinum upp! Ó, þvílík gleði, þvílík ánægja! Þetta vissu að vísu
allir sem vildu vita en hey, lítið er ungs manns gaman.
Þessi niðurstaða var mér afar
óskapfelld svo ég fór heim og
bloggaði.
(Yeah, I know.)
Umræður um skólamál 2007 - 2014
43 | U m r æ ð u r
En núna komst kærleiksríki meirihlutinn í klípu. Ef það þarf ekki að segja neinum upp og það
er bara einn skólastjóri til staðar hvort sem er þá er svo ósanngjarnt að segja honum upp. Það
er svo ljótt að leggja í einelti. Skólastjórinn getur auðvitað sótt um stöðuna og ef hann reynist
hæfastur þá fær hann hana auðvitað en af hverju þá að fara í gegnum ferlið? Svo gætum við
lent í þeim ósköpum að einhver hæfari sækti um sem við neyddumst til að ráða. Og ef sá er
ekki þóknanlegur, hvað þá? Guð minn almáttugur, hann gæti tekið upp á því að sameina
skólana! Nei, nei, nei. Við getum ekki tekið svoleiðis sénsa.
Nei, miskunnsömu samherjarnir grétu söltum tárum yfir óréttlæti heimsins. Svona er ekki
hægt að fara með fólk. Auðvitað segjum við ekki upp skólastjóranum, almáttugur, nei. Við
skulum öll vera góð við hvert annað.
Já, það er gott að vera góður og miskunnsamur. Og hafa samúð
með fólki.
Eins og t.d.;
Drengnum sem er einn í árgangi. Núna getur hann farið í bekk
með jafnöldrum sínum... Nei, annars hann getur það ekki, það
á nefnilega að reka skólana í óbreyttri mynd. Oh, silly me.
Jæja, það er þá alla vega hægt að mynda lið í fótbolta og keppa í frímínútum. Æ, aftur, sami
feillinn.
Útsvarsgreiðendum sveitarfélagsins því sameiningin skilar hagræðingu. Nei, alveg rétt, það á
ekki að breyta neinu. Það á bara að vera einn skólastjóri og hann keyrir á milli á kostnað
útsvarsgreiðenda.
Foreldrinu sem hefur lýst yfir áhyggjum sínum af þessu hálfkáki og leggur
til að skólinn verði sameinaður á einn stað. Nei, ekkert hlustað á það.
Starfsfólkinu sem býr núna við minna starfsöryggi en áður og hægt er að
halda í óvissu enn lengur. Svo þegar það verður byrjað, vor eftir vor, að
plokka út einn og einn starfsmann þá mun miskunnsami meirihlutinn
auðvitað beita sér gegn svoleiðis óréttlæti. Hefur að vísu ekki gert það
hingað til. En nú hlýtur að hafa orðið vakning. Er það ekki? Ha?
Kristilega kærleiksblómin spretta, í kringum hitt og þetta.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
44 | U m r æ ð u r
Þingeyjarskóli – Núverandi ástand ekki ásættanlegt
25/02/2013
Á sameinuðum fundi foreldrafélaga beggja starfsstöðva í Þingeyjarskóla,
sem fram fór þann 19. febrúar s.l., var samþykkt samhljóða ályktun sem verður
send til sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar og stjórnir foreldrafélaganna munu
fylgja eftir.
Ályktun fundar foreldrafélaga Þingeyjarskóla.
“Sameiginlegur foreldrafundur beggja starfsstöðva Þingeyjarskóla, haldinn í
Hafralækjarskóla 19. febrúar 2013, ályktar að þau markmið sem lagt var upp
með í samstarfi skólastöðvanna hafa ekki náðst að fullu og núverandi ástand
ekki ásættanlegt. Foreldrar óska eftir að stjórnir foreldrafélaga beggja
starfsstöðva fái fund með fulltrúum úr Fræðslunefnd og sveitarstjórn til þess að
fara yfir niðurstöður fundarins 19. febrúar.”
Hátt í 40 foreldar mættu á fundinn og voru umræður líflegar. Samþykkt var ný
skilgreining á hlutverkum stigsráða og fólk skipað í stigsráð við Litlulaugaskóla,
en slíkt ráð var ekki starfandi þar.
Fundargerð fundarins er í vinnslu og verður birt á heimasíðu skólans mjög
fljótlega.
Það voru heldur ekki allir mjög
hrifnir af þessu.
25. feb 2013 birtist þessi frétt á
www.641.is
Umræður um skólamál 2007 - 2014
45 | U m r æ ð u r
KYNNINGARFUNDUR SVEITARSTJÓRNAR ÞINGEYJARSVEITAR
- haldinn í Hafralækjarskóla 17. janúar 2012
Að beiðni Foreldrafélags Hafralækjarskóla var haldinn kynningarfundur á vegum sveitarstjórnar
Þingeyjarsveitar varðandi sameiningu og samstarf Hafralækjarskóla og Litlu-Laugaskóla. Fyrir utan
tvo úr stjórn Foreldrafélagsins og tvo fulltrúa sveitarstjórnar, mættu á fundinn þrettán foreldrar og
einn nemandi. Allir sem mættu fá þakkir fyrir, sérstaklega nemendinn. Stjórn Foreldrafélagsins hefði
gjarnan viljað sjá betri mætingu foreldra og bendir á að einungis eru þetta u.þ.b. 20% af öllum
foreldrum.
Fulltrúar frá sveitarstjórn, þau Ólína Arnkelsdóttir, oddviti sveitarstjórnar og Arnór Benónýsson,
varaoddviti, hófu fundinn með kynningu á undanfara þeirrar ákvörðunar að sameina skólana á
þennan hátt, þ.e. að ”leggja niður” báða skólana og stofna nýja sameinaða stofnun með
einum skólastjóra, en tvær starfsstöðvar. Litlar breytingar verða þetta árið nema þær að
ráðinn verður einn skólastjóri fyrir báðar starfsstöðvarnar og finna þarf nýtt nafn á hina nýju
skólastofnun. Sveitarstjórn tók ákvörðunina og markaði stefnuna, en síðan hefur verið starfandi
starfshópur sem ætlað er að vinna í þessarri sameiningu áfram í samvinnu við báða skólana
(starfsfólk, nemendur). Tóku þau sérstaklega fram að þessi sameining er ekki til komin
til þess að spara fjármuni, því sveitarfélagið stendur nokkuð vel fjárhagslega.
Tilgangurinn hafi fyrst og fremst verið sá að gæta að hagsmunum nemenda og
starfsfólks skólanna, m.a. til þess að verja störf í sveitarfélaginu, til þess að
hagræða í rekstri þessarra skóla og til þess að bæta félagslega stöðu nemenda.
Miklar umræður urðu á fundinum, bæði gagnlegar og skemmtilegar. Foreldrar fengu tækifæri til þess
að koma fram með sína gagnrýni, jákvæða sem neikvæða, á þessa ákvörðun sveitarstjórnar og
hvernig þessu var hrundið af stað án þess að upplýsa skólaumhverfið almennilega strax. Fulltrúar
sveitarstjórnar fengu einnig gagnrýni fyrir að hafa ekki haldið þennan fund sameiginlegan með
foreldrum Litlu-Laugaskóla.
Margir foreldrar voru sammála um að það hefði átt að ganga skrefinu lengra með þessa sameiningu
og starfrækja ”hina nýju skólastofnun” á einum stað. Í þessu samhengi var bent á þá staðreynd að
nemendum þessarra beggja skóla er virkilega farið að líða fyrir það félagslega að vera í svona litlum
árgöngum. Eini nemandinn á fundinum tók heilshugar undir þetta. Foreldrar geta ekki séð hvernig
sveitarstjórnin getur rökstutt það ”að vera að bæta félagslega stöðu nemenda” þegar
nemendahóparnir eru ekki sameinaðir fyrir alvöru. (Undirstrikun mín.)
Foreldrar sjá samt sem áður möguleikann á því að í framtíðinni megi auka samstarf milli þessarra
starfsstöðva í formi þess að samkenna nemendahópum í vissum kennslugreinum á einum stað.
Hafralækjarskóli er betur búinn til kennslu í t.d. smíði, handavinnu og heimilisfræði – en Litlu-
Laugaskóli hefur mun betri aðstöðu til íþróttakennslu.
Stjórn Foreldrafélags Hafralækjarskóla.
Sameiningin er
sem sagt sagt til
þess að verja störf
í sveitarfélaginu.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
46 | U m r æ ð u r
Mikilvægt að sameina Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla á einum stað.
Nýlega var haldinn fundur hjá Foreldrafélagi
Hafralækjarskóla þar sem sameining við
Litlulaugaskóla var rædd. Á fundinn voru mætt
þau Arnór Benónýsson og Ólína Arnkelsdóttir
frá sveitarstjórn og svöruðu þau fyrirspurnum
og ræddu þær áætlanir sem uppi eru varðandi
þessa sameiningu sem stendur til að hrinda í
framkvæmd.
Það sem vekur athygli er að ekki eigi að
sameina skólana á einum stað og meiningin sé
að starfa áfram í báðum skólunum, við svo að
segja óbreytt ástand, nema hafa einn
skólastjóra í stað tveggja áður.
Mín skoðun er sú að það veiki báða skólana
að hafa einn skólastjóra sem eigi að ferðast á
milli þeirra og dreifi of mikið þeim verkefnum
sem skólastjóri þarf að sinna. Þá er nálægð
stjórnanda í skólum sem og á öllum
vinnustöðum mikilvæg og ljóst samkvæmt
þessu að skólastjórinn verður á ferð og flugi
milli staða.
Af fundinum má skilja að nýr skólastjóri þurfi
að stjórna báðum grunnskólunum, báðum
tónlistarskólunum og auk þess tveimur
leikskólum.
Þessu má líkja við það þegar bóndi býr á
mörgum jörðum og þá er hætt við að
einhversstaðar missi menn yfirsýn auk þess
sem starfsfólk og nemendur fjarlægjast
yfirmanninn þ.e. skólastjórann í þessu tilviki.
Það er öruggt mál að engir peningar sparast
við þessar breytingar því deildarstjórar verða
að vera allsstaðar auk þess sem nýr skólastjóri
þarf að ferðast mikið á milli og akstur kostar
mikið eins og kunnugt er.
Grunnskóli Þingeyjarsveitar þarf að
vera sterk stofnun
Það er vissulega ánægjuefni að stefnt skuli
vera að breytingum af hálfu sveitarfélagsins,
en það voru veruleg vonbrigði að heyra það að
hik væri á málunum sem ættu að þokast áfram
og þróast eftir því sem tíminn leiddi í ljós.
Í dag tel ég mjög skynsamlegt að sameina
grunnskólana þ.e. Hafralækjarskóla og
Litlulaugaskóla á einum stað og gera úr þeim
einn sterkan skóla sem yrði öflugur kjarni í
Aðaldal og Reykjadal eða Aðalreykjadal eins
og þetta hét til forna, með börnum og
starfsfólki úr þessum sveitum sem og börnum
úr Reykjahverfi og norðan úr Kinn. Ég kalla
hann gjarnan Grunnskóla Þingeyjarsveitar.
Sterkir grunnskólar eru sveitunum afskaplega
mikilvægir og hver skóli er í raun kjarni sem
mjög margt snýst um.
Á fundinum á Hafralæk kom fram að litlir
skólar séu góðir og styrkleiki þeirra felist í
smæðinni. Það er auðvitað rétt. Hins vegar ber
þess að gæta að verði einn skóli á einum stað
úr Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla þá er
verið að stofna helmingi minni skóla heldur en
Hafralækjarskóli var fyrir rúmlega 30 árum.
Á undanförnum árum hefur mér fundist
ákveðin ládeyða í skólamálum í héraðinu og
virst eins og fólk væri að bíða eftir einhverju
sem kæmi. Ég tel að nú sé ekki eftir neinu að
bíða. Það er nauðsynlegt að setja ákveðinn
kraft í skólamálin og kemur þar ýmislegt til. Í
því sambandi má geta þess að enginn
sérkennari er starfandi við skólana í
Þingeyjarsveit og tel ég það ekki ásættanlegt.
Það er nauðsynlegt nemendanna vegna og
skólanna í heild auk þess sem það hjálpar
foreldrum og forráðamönnum sem eiga börn
með sérþarfir tengdar námsörðugleikum. Mjög
gott væri að ráða sérkennara við sameinaðan
skóla sem gæti svo tekið að sér verkefni hjá
Stórutjarnaskóla ef á þarf að halda. Ekki það
að ég geri lítið úr þeirri hjálp sem skólarnir eru
að veita í dag, en hún mætti vera faglegri og
árangursríkari.
Þá mætti nefna félagslega þáttinn sem ég tel
að skipti nokkru í því að stofna skóla á einum
stað. Í því sambandi nefni ég að fjöldi í
Atli Vigfússon hefur
látið sig þessi mál varða.
Hér er fyrsta greinin
hans.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
47 | U m r æ ð u r
bekkjum í skólunum er lítill orðinn í dag og
eini möguleikinn til þess að hafa alvöru bekki
er að hafa skóla sem eru í 70-80 nemendur sem
yrðu í þessum nýja skóla. Þetta á við um
kennslu í mörgum greinum sem og félagslíf á
skólatíma og utan hans sem og íþróttakennslu
þ.m.t. að skipa í heil lið í ákveðnum greinum.
Þá finnst mér að það þurfi að huga vel að
nærumhverfi skólans við val á námsefni og
nefni landafræði Suður-Þingeyjarsýslu í því
sambandi. Þá þarf að endurskoða
námsmatsdaga með tilliti til þess umhverfis
sem skólinn starfar í og mætti auka
vettvangskennslu á vissum aldursstigum.
Nemendur þurfa að vera í forgangi
Sé það óhagganleg ákvörðun sveitarstjórnar
Þingeyjarsveitar að stofna skóla án þess að
hafa nemendur þessara sveita saman í skóla er
ljóst að nemendurnir eru ekki í forgangi. Með því tel ég að verið sé að vinna mjög hikað
og í ákveðinni afneitun á því hve mikið hefur
fækkað í sveitunum.
Því miður er það staðreynd, sem er reyndar
efni í aðra grein sem ekki verður skrifuð hér.
Það er hins vegar ljóst að út frá því að svona sé
komið þá getur orðið að taka nýjar ákvarðanir
en ég trúi því að skynsamt fólk sjái að einn
skóli á skólasvæði Hafralækjar-og
Litlulaugaskóla er nauðsyn sem ekki má lengur
hika við að stofna.
Það er auðvitað hætta á því að deilur geti
sprottið upp um það hvar skólinn eigi að vera
en það þarf að ákveða út frá þeim aðstæðum
sem nú eru og út frá fjármálahliðinni er víst að
ekki eru til peningar til þess að fara út í að
byggja ný hús. Því er það augljóst að
Hafralækjarskóli hentar mjög vel sem skólahús
fyrir 70-80 barna skóla en því miður yrði
nokkuð þröngt í Litlulaugaskóla. Akstur úr
Reykjadal er ekki mjög langur og ekki yfir
fjallveg að fara, en þess má geta að í dag eru
sum börn í Hafralækjarskóla um 40 mínútur að
fara heim og trúa má því að börn úr Reykjadal
yrðu innan við hálftíma á leiðinni og því styttra
í bílnum.
Fari svo að peningalegar aðstæður breytist og
þéttbýli á Laugum stækki mjög mikið er
sjálfsagt mál að endurskoða staðsetningu
skólans, en þær aðstæður sem eru í dag finnst
mér nokkuð augljósar.
Með skrifum þessum vil ég skora á yfirmenn
skólamála í Þingeyjarsveit að endurskoða
afstöðu sína og stefna óhikað að stofnun eins
skóla á einum stað á skólasvæði
Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla.
Baldur Daníelsson skrifaði
grein og benti á að
Litlulaugaskóli kæmi einnig
til greina.
Ég finn hana ekki því miður.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
48 | U m r æ ð u r
Sérkennileg sameining 12/01/2014
Nú er að hefjast fjórða önnin frá því að
Hafralækjarskóli og Litlulaugaskóli urðu að
einni stofnun sem heitir Þingeyjarskóli. Því
miður hefur sameining þessi valdið
vonbrigðum og breytingarnar hafa ekki staðið
undir væntingum. Sífelldur akstur með börn á
milli skóla er ekki til þess fallinn að auka gæði
skólastarfsins og tvo daga í viku er börnunum
ekið í einn skóla og seinna sama dag ekið aftur
í annan skóla. Þetta hefur aukið mjög veru
barna í skólabílum og lengt aksturstíma á
heimleiðum.
Því má trúa að sumt af þessu hafi ýtt undir
skólaleiða hjá nokkrum nemendum, en engin
ástæða er til þess að alhæfa neitt um það. Hins
vegar líður ekki öllum börnum vel með þetta
sífellda rót og allir sem vinna að
uppeldismálum, vita það vel, að það besta fyrir
börnin er festa í skólastarfinu og það er festan
sem gerir þau ánægð á sínum vinnustað sem
skólinn er.
Einn skóli á einum stað
“Það eru allir leiðir á þessu,” sagði einn ungur
Aðaldælingur nýlega um skipulag skólamála
og þetta fjalla ekki bara um börnin heldur líka
um allt það starfsfólk sem vinnur við skólana.
Hafi það verið ætlunin að sameina þessa skóla
á einum stað hefði verið best að gera það strax
eða allavega eftir fyrstu önnina. Allir vita að
það kostar sársaukatímabil að leggja niður
annan skólann, en með því fyrirkomulagi sem
er í dag er verið að lengja óvissuna um það
hvort á að sameina á einum stað eða ekki. Sé
það ekki ætlunin að stofna einn skóla í sama
skólahúsnæðinu er miklu betra að láta ferlið
ganga til baka frekar en að standa í
sífelldum keyrslum með börnin á milli
skóla. Þá er líka ljóst að núverandi
fyrirkomulag hefur ekki sparað peninga á
neinn hátt.
Það er enginn skóli í Þingey
“Þingeyjarskóli” er nokkuð athyglisverð
nafngift, en hefð er því í Suður-Þingeyjarsýslu
að skólar heiti eftir þeim stað þar sem þeir eru
staðsettir sbr.Borgarhólsskóli við Borgarhól,
Hafralækjarskóli í landi Hafralækjar,
Litlulaugaskóli í landi Litlulauga,
Reykjahlíðarskóli í Reykjahlíð og
Stórutjarnaskóli við Stórutjarnir.
Þingey er eyja í Skjálfandafljóti þar sem engin
byggð er og er auk þess vestan Fljótsheiðar og
því hvorki í Aðaldal né heldur landfræðilega í
Reykjadal. Sé horft á nafnið beint þá er eins og
skólinn sé í Þingey sem hann er að sjálfsögðu
ekki. Eðlilegra hefði verið að breyta ekki nafni
skólanna tveggja fyrr en vitað væri hvert
stefndi og nota nafn þess staðar þar sem einn
skóli yrði stofnaður hafi það verið ætlunin. Sé
það nauðsynlegt að nota sameiginlegt nafn þá
liggur ljóst fyrir að nafn eins og “Grunnskóli
Þingeyjarsveitar” kemur vel til greina.
Í Eyjafjarðarsveit voru grunnskólarnir
sameinaðir í einn og eðlilegt var talið að nota
nafn þess staðar þar sem skólinn er til húsa þ.e.
í Hrafnagilsskóla.
Upprót hefur neikvæð áhrif á nemendur
Segja má að þessi sameining hafi veikt báða
skólana sem voru báðir sterkar stofnanir í
smæð sinni. Það felst í því að alltaf þarf að
vera að hugsa um hvað er að gerast í hinum
skólanum og helst þarf allt að vera eins. Báðir
skólarnir höfðu sín sérkenni og sínar hefðir, en
það getur verið erfitt að rugla reitum og getur
það stundum haft neikvæð áhrif á skólastarfið.
Nýjasta dæmið í því var að færa
haustannarpróf eða svokallaða námsmatsdaga í
Hafralækjarskóla aftur fyrir jólin, en venja
hefur verið undanfarin ár að taka þessi próf
fyrir jól og ljúka haustönninni áður en fríið
byrjar. Þessi breyting nú var gerð með þeim
rökstuðningi að þetta væri svona á Litlulaugum
og samkeyra þyrfti úrvinnslu gagna. Með þetta
voru nemendur unglingastigs Hafralækjarskóla
óánægðir sem vildu gjarnan ljúka þessum
prófum fyrir jól m.a. til þess að eiga þetta ekki
allt eftir í skólabyrjun í janúar.
Með þessu sleit Hafralækjarskóli í sundur þá
námstörn sem oftast hefur verið tekin eftir
árshátíð skólans sem var að venju seinni hluta
nóvember. Þá vekur furðu að tími skyldi vera
til að keyra börnin tæpa viku í danskennslu í
desember suður í Litlulauga og róta upp
stundaskránni enn og aftur, en danskennsla er
Umræður um skólamál 2007 - 2014
49 | U m r æ ð u r
samkvæmt hefð í Hafralækjarskóla í lok
janúar.
Því miður hefur svona upprót neikvæð áhrif á
námið og eðlilegt hefði verið að bera þessa
breytingu undir foreldrafélagið og nemendur
sjálfa, en það sem er skemmtilegt við litla
skóla er að gera foreldra og nemendur virka í
ákvarðanatöku til þess að hafa þá með sér og
hafa þá ánægða í því sem verið er að gera.
Veik staða er vond staða
Með tveimur starfsstöðvum veikist staða
skólastjórans þannig að það þarf að dreifa
kröftum á tvo staði og viðvera í tveimur
skólum verður alltaf minni en í einum skóla.
Hvað sem skólastjórinn er góður þá getur hann
ekki verið bæði í Hafralækjarskóla og
Litlulaugaskóla á sama tíma. Það þýðir að
persónuleg tengsl við nemendur verða minni,
en mjög mikilvægt er að skólastjóri sé í
skólanum alla virka daga meðan skóli starfar.
Það er hluti af styrkleika stofnunarinnar.
Úti í samfélaginu, hvort sem það er lítið eða
stórt, þurfa skólar að vera sterkir og
Hafralækjarskóli sýndi á sér veika hlið þegar
hann ályktaði ekki um breytingar á högum
Reykhverfinga í skólanum, en skólaráði ber
samkvæmt grunnskólalögum að vera
umsagnaraðili um slíkt.
Hafi skólaleiði aukist með þessari sameiningu
þýðir það líka að skólinn missir töluvert af
styrkleika sínum og veik staða er vond staða.
Skólar þurfa að þróa og þroska
kennsluaðferðir
Miðað við þann tíma sem liðinn er frá
sameingu skólanna í Aðaldal og Reykjadal þá
virðist of mikill tími og áherslur liggja í því að
keyra á milli og vita hvenær á að gera eitthvað
saman og hvenær á ekki að gera eitthvað
saman. Þetta getur bitnað á þróun kennsluhátta
og hvernig kennarar vinna sína kennslu.
Hafralækjarskóla veitir ekki af sínum tíma í að
vinna að því, eins og öðrum skólum, að þróa
og þroska vinnuaðferðir til þess að vanda vel
til kennsluhátta eins og hann hefur auðvitað
gert á margan hátt. Hins vegar er enginn skóli
svo góður að ekki megi gera betur og því
verður ekki neitað að vinna með lesblindu,
sértæka lestrarörðugleika og
stafsetningarerfiðleika hefði mátt vera faglegri
á síðustu árum. Því var það mikil vonbrigði að
ekki fengist sérkennari að hinum sameinaða
skóla á sl. ári þegar auglýst var eftir slíkum. Þá
vekur athygli að á síðustu 10 árum hafa aldrei
verið fyrirlestrar um lesblindu og lestrarvanda
auk þess sem aldrei hefur verið farið yfir
lestraraðferðir með foreldrum.
Hvert liggur leiðin?
Þeir sem skólamálum ráða í Þingeyjarsveit
þurfa að gera upp við sig hvert stefnir í þróun
skólastarfsins. Sú óvissa sem legið hefur í
loftinu bráðum í tvö ár hefur nú þegar valdið
báðum skólunum erfiðleikum og veikt þá báða.
Á það skal bent að ef skólinn sameinast á
einum stað þá yrði það meira en helmingi
minni skóli að nemendafjölda heldur en
Hafralækjarskóli var í upphafi.
Mannfjöldaþróun í héraðinu hefur verið í eina
átt og barnafólki hefur fækkað jafnt og þétt.
Allir þurfa að vera færir um að horfast í augu
við þá staðreynd, en allt annað væri
sjálfsafneitun.
-Sameiningin eins og hún er í dag er
sérkennileg, en vonandi bíður barnanna betri
tíð í skólanum á komandi hausti.
Atli Vigfússon
Umræður um skólamál 2007 - 2014
50 | U m r æ ð u r
Svar til Atla Vigfússonar
16/01/2014
Nú hefur þú ritað þrjár greinar og birt á 641.is
og í Skarpi um skólamál í Þingeyjarsveit. Þar
hefur þú sett fram gagnrýni á sameiningu
Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla í eina
stofnun, Þingeyjarskóla. Bæði hefur þú
gagnrýnt hvernig að sameiningunni var staðið
á árunum 2011 og 2012 og eins hvernig hefur
tekist til.
Mér er ljúft og skylt að svara þér og ætla að
freista þess í greinarkorni. Fyrst er að upplýsa
þig um ákvarðanatöku og stjórnsýslu. Á fundi
sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar 20. október
2011 var bókað eftirfarandi: „Sveitarstjórn
samþykkir að Hafralækjarskóli og
Litlulaugaskóli verði sameinaðir í eina stofnun
með tveimur starfsstöðvum. Þessi breyting taki
gildi frá og með 1/8 2012. Skipaður verður
starfshópur til að undirbúa
breytinguna.Stórutjarnaskóli starfi áfram sem
sérstök stofnun. Samþykkt samhljóða.“ Á
fundi sveitarstjórnar 3.nóvember var svo
skipað í starfshópinn. Fulltrúar sveitarstjórnar
funduðu með starfsfólki, foreldrum og
nemendum Litlulaugaskóla og
Hafralækjarskóla til að útskýra þessara
ákvörðun og markmið hennar. Einnig var
ákvörðunin rædd og kynnt fyrir fulltrúum
Norðurþings sem var í samstarfi um rekstur
Hafralækjarskóla skv. þágildandi samningi þar
um. Tjörneshreppur fór út úr samstarfinu á
árinu 2009 en þá var ekkert ungmenni á
grunnskólaaldri á Tjörnesi.
Starfshópur um sameiningu Hafralækjarskóla
og Litlulaugaskóla tók til starfa skv. settu
erindisbréfi og hélt 5 fundi og fundargerðir
hans voru birtar á heimasíðu sveitarfélagsins
eins og aðrar fundargerðir. Starfshópurinn
skilaði síðan af sér til sveitarstjórnar tillögum
sem ég birti hér ásamt umræðum þegar þær
voru teknar fyrir í sveitarstjórn 8. mars 2012.
Sama dag, 8. mars 2012 voru tekin fyrir drög
að nýjum samningum milli Þingeyjarsveitar og
Norðurþings og bókað eftirfarandi:
„Lögð fram drög að þremur samningum;
kaupsamningur milli Þingeyjarsveitar og
Norðurþings um eignarhluta Norðurþings í
Hafralækjarskóla og Ýdölum í Aðaldal,
samkomulag um slit á samningi milli
Þingeyjarsveitar og Norðurþings um rekstur
Hafralækjarskóla í Þingeyjarsveit og
Þjónustusamningur vegna nemenda úr
Norðurþingi sem stunda nám í
Hafralækjarskóla. Ólína gerði grein fyrir
drögunum.
Sveitarstjórn felur oddvita og varaoddvita að
ganga frá samningunum við Norðurþing á
grundvelli fyrirliggjandi draga.“
Hér kemur svo tillaga starfshóps ásamt
bókunum sveitarstjórnar við afgreiðslu
tillögunnar:
„Tillaga til sveitarstjórnar frá starfshópi um
sameiningu Hafralækjarskóla og
Litlulaugaskóla:
Starfshópur var skipaður af sveitarstjórn
Þingeyjarsveitar 3. nóvember 2011 og skyldi
hlutverk hans samkvæmt erindisbréfi vera að
leggja til leiðir við sameiningu
Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla í nýja
stofnun með tveimur starfsstöðvum frá 1. ágúst
2012.
Starfshópurinn hefur haldið 5 fundi og leitað
upplýsinga og ráða hjá Kennarasambandi
Íslands, Framsýn, Sambandi íslenskra
sveitarfélaga og Acta lögmannsstofu. Þau álit
fylgja með eftirfarandi tillögu starfshóps til
sveitarstjórnar Þingeyjarsveitar.
„Tillaga starfshóps til sveitarstjórnar
Þingeyjarsveitar:
Starfshópurinn leggur til að farin verði sú leið
við að sameina Hafralækjarskóla og
Litlulaugaskóla í eina stofnun að um samruna
tveggja stofnana sé að ræða . Sú stofnun fái
nýtt nafn og nýja kennitölu.
Með samrunanum er horft til þess að hægt
verði að þróa aukið samstarf nemenda,
starfsfólks og foreldra á þessum tveimur
starfsstöðvum. Við þá þróun verði hagsmunir
nemenda hafðir að leiðarljósi. Með
samrunanum verði sköpuð aukin tækifæri til að
bæta stöðu nemenda námslega og félagslega.
Lagt er til að beitt verði ákvæðum laga nr.
72/2002 um réttarstöðu starfsmanna við
aðilaskipti að fyrirtækjum sem almennt vernda
hag starfsfólks. Starfsfólk færist þá yfir til
nýrrar stofnunar án uppsagnar enda er það
heimilt skv. þeim upplýsingum sem
starfshópur hefur aflað sér. Sjá einnig
meðfylgjandi greinargerð.
Fengin verði aðstoð við sameininguna hjá Acta
lögmannsstofu, Berglindi Svavarsdóttur hdl.,
Ólína Arnkelsdóttir svarar
Atla á 641.is
(Hún hefur gaman af copy-
paste eins og ég.)
Umræður um skólamál 2007 - 2014
51 | U m r æ ð u r
sem hefur verið starfshópi til aðstoðar.
Stjórnskipulag nýrrar stofnunar. Áfram verði
aðstoðarskólastjórar grunnskóladeilda,
deildarstjórar leikskóladeilda og deildarstjórar
tónlistardeilda. Aðstoðarskólastjórar og
deildarstjórar heyra beint undir skólastjóra, en í
forföllum skólastjóra leysa
aðstoðarskólastjórar hann af á sinni starfsstöð.
Í forföllum skólastjóra heyra þannig
deildarstjórar tónlistardeilda og leikskóladeilda
undir aðstoðarskólastjóra á hvorum stað. Störf
stjórnenda verði endurskilgreind og
starfslýsingar og ábyrgð þeirra liggi ljós fyrir
1. ágúst 2012. Skólastjóri tekur endanlega
ákvörðun um starfssvið og ábyrgð þessara
millistjórnenda.
Varðandi nafn á nýja stofnun leggur
starfshópur til nafnið Menntastofnun
Þingeyjarsveitar og sem undirnöfn núverandi
nöfn skólanna. Til vara leggur hópurinn til að
haldin verði samkeppni um nafn á nýja
stofnun.
Greinargerð með tillögu: Starfshópurinn er
einhuga um þessa tillögu í heild sinni, nema
hvað varðar yfirfærslu starfsmanna í efstu
stjórnunarlögum yfir til nýrrar stofnunar.
Starfshópurinn vísar því til sveitarstjórnar að
taka ákvörðun um hugsanlegar uppsagnir og
ráðningar í efstu stjórnunarlögum þar sem
einstaklingar innan starfshópsins eru vanhæfir
til þeirrar ákvarðanatöku.
Starfshópur beinir því til sveitarstjórnar að hún
tilgreini nánar hvaða ávinningur á að nást með
samrunanum.“
Umræður.
Tillaga fulltrúa N-lista:
„Við samþykkjum þær tillögur starfshóps sem
einhugur var um. Er ljóst að þar sem litlar
breytingar felast í tillögu hópsins og ákvörðun
sveitarstjórnar koma miklar
skipulagsbreytingar í hlut skólastjórans. Svo
miklar að inntak starfsins tekur verulegum
breytingum. Leggjum við því til að störf
undirstjórnenda séu óbreytt en auglýst verði
eftir nýjum skólastjóra.“
Tillagan felld með fimm atkvæðum gegn
tveimur.
Tillaga fulltrúa A-lista:
„Sveitarstjórn samþykkir það sem starfshópur
leggur til og að engum starfsmanni verði sagt
upp við sameiningu skólanna í eina stofnun.
Samþykkt að vísa ákvörðun ásamt tillögu til
skólaráða Hafralækjarskóla og Litlulaugaskóla
til umsagnar.“
Tillaga samþykkt með fimm atkvæðum gegn
tveimur.
Fulltrúar N-listar leggja fram eftirfarandi
bókun:
„Minnihlutinn harmar ákvörðun meirihluta um
hvernig staðið er að sameiningu
Litlulaugaskóla og Hafralækjarskóla, enda
óljóst hvaða ávinningur eigi að nást með
samrunanum þegar engar breytingar eiga sér
stað þ.m.t. engar breytingar á efsta
stjórnunarlagi skólans.“
Ekki barst umsögn frá skólaráði
Litlulaugaskóla en eftirfarandi umsögn frá
skólaráði Hafralækjarskóla var tekin fyrir í
sveitarstjórn Þingeyjarsveitar 12. apríl 2012 og
bókað eftirfarandi: „Lögð fram umsögn
skólaráðs Hafralækjarskóla frá 21.03.2012 um
tillögu sveitarstjórnar og starfshóps um
sameiningu Hafralækjarskóla og
Litlulaugaskóla sem afgreidd var á fundi
sveitarstjórnar 8. mars s.l.
Umsögn skólaráðs Hafralækjarskóla:
„Skólaráð telur skynsamlegt að sameina
skólana í eina stofnun. Ráðið telur mjög brýnt
að skólastjóri sameinaðrar stofnunar komi sem
fyrst til starfa og vinni að skipulagi næsta
vetrar. Einnig telur skólaráð að skóladagatal
grunnskólans þurfi að vera sameiginlegt með
starfsstöðvunum. Skólaráð sér hagsmuni í því
fyrir nemendur að félagslíf verði sameiginlegt
svo og valgreinar á unglingastigi. Einnig telur
skólaráð góða möguleika felast í því að
samkenna milli starfsstöðva íþróttir, list- og
verkgreinar og nýta þannig sem best þá
aðstöðu sem völ er á.“
Sveitarstjórn þakkar umsögnina.“
Fræðslunefnd fjallaði um sameininguna og má
sjá þá umfjöllun í fundargerðum
fræðslunefndar á heimasíðunni.
Þá hef ég farið yfir stjórnsýslu þessarar
ákvörðunar um að sameina Hafralækjarskóla
og Litlulaugaskóla í eina stofnun með tveimur
starfsstöðvum. Ég geri mér grein fyrir því að
allt orkar tvímælis það gert er, en finnst slæmt
að þú teljir Atli að stjórnsýslunni hafi verið
ábótavant í málinu. Nánast allt sem ég hef farið
yfir hér að framan eru bókanir sveitarstjórnar
af þessu ferli. Fundargerðir sveitarstjórnar eru
birtar á heimasíðu sveitarfélagsins og fara
einnig í dreifingu í Hlaupastelpunni.
Fundargerðir nefnda og starfshópa eru birtar á
heimasíðu sveitarfélagsins.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
52 | U m r æ ð u r
Í síðustu grein þinni sem birtist á 641.is
síðastliðið sunnudagskvöld gerir þú að
umtalsefni eins og í fyrri greinum að óvissa sé
um hvort eigi að sameina skólana á einum stað.
Þarna erum við öldungis ósammála og ég bið
þig að lesa aftur tillögu starfshóps og bókanir
sveitarstjórnar. Ákvörðun var tekin um að
sameina Litlulaugaskóla og
Hafralækjarskóla í eina stofnun með
tveimur starfsstöðvum. Þessi ákvörðun
stendur. Enginn veit nákvæmlega hvað
framtíðin ber í skauti sér, ekki ég og ekki þú
Atli. Mun nemendum fækka stórlega frá því
sem nú er? Mun þeim fækka hlutfallslega jafn
mikið og fækkunin varð á árabilinu 2001-
2011? Verða um 40 nemendur á hvorri
starfsstöð eftir 10 ár? Verða þeir 15? Eða
munum við sjá fjölgun nemenda? Ég hef þá trú
að skóli sé ekki hús heldur starfsemi. Starfsemi
sem verður að vera það sveigjanleg að hún geti
fylgt breytingum sem verða á nemendafjölda
svo og breytingum sem gerðar eru á lögum og
reglugerðum og öðrum þeim breytingum, innri
og ytri sem upp koma.
Eins vitum við bæði Atli, að á fjögurra ára
fresti er kosið til sveitarstjórna. Sveitarstjórnir
bera ábyrgð á fræðslumálum og ekki er hægt
að fullyrða um það hvaða stefnu sveitarstjórnir
munu hafa mörg kjörtímabil fram í tímann.
Þú gerir einnig að umtalsefni nafngift
Þingeyjarskóla og telur hana fara á svig við
gamlar hefðir þingeyskar. Fræðslunefnd lagði
til að haldin yrði opin samkeppni í
sveitarfélaginu um nafn á sameinaðan skóla.
Það var gert. Niðurstöður þeirrar
nafnasamkeppni voru teknar fyrir á fundi
fræðslunefndar 22.júní 2012 og bókað
eftirfarandi:
„13 nöfn bárust í hugmyndasamkeppnina.
Voru þau eftirfarandi: Dalaskóli, Farskóli,
Grunnskóli Þingeyjarsveitar, Iðuskóli,
Kátiskóli, Laugalækjarskóli, Lækjarskóli,
Skemmtiskólinn í Þingeyjarsveit,
Vatnshlíðarskóli, Þingdalaskóli ,
Þingeyjarskóli, Þingskóli. Fundarmenn fóru
yfir tillögurnar og fékk Þingeyjarskóli flest
atkvæði og Dalaskóli næst flest. Fundurinn
leggur þessar 2 tillögur fyrir sveitarstjórn og
þakkar öllum sem lögðu inn tillögur. „
Niðurstaðan var síðan Þingeyjarskóli.
Í grein þinni segir þú eftirfarandi:“ Sé það ekki
ætlunin að stofna einn skóla í sama
skólahúsnæðinu er miklu betra að láta ferlið
ganga til baka frekar en að standa í sífelldum
keyrslum með börnin á milli skóla.“ Á
haustönn 2013 fara börn starfsstöðvar
Litlulaugaskóla einu sinni í viku í
Hafralækjarskóla og nýta þá meðal annars
aðstöðu í Hafralækjarskóla til verklegs náms í
smíðum og heimilisfræðum. Börn starfsstöðvar
Hafralækjarskóla fara tvisvar í viku í
Litlulaugaskóla og nýta þá meðal annars sund-
og íþróttaaðstöðu. Einnig eru valgreinar á
unglingastigi sameiginlegar með
starfsstöðvunum og fara fram í Litlulaugaskóla
þá Hafralækjarskólanemendur eru þar.
Nemendur kynnast og vinna saman að
úrlausnarefnum sínum.
Ef áhyggjur þínar snúa að auknum skólaakstri
og viðveru barna í skólabílum með samstarfi
starfsstöðvanna vil ég benda þér á að ef
starfsstöðin væri ein yrðu nemendur hinnar
starfsstöðvarinnar að bæta við sig viðveru í
skólabílum fimm daga vikunnar.
Ég get verið þér fyllilega sammála í því að
skólar þurfi sífellt að þróa og þroska
vinnuaðferðir og að enginn skóli sé svo góður
að ekki megi gera betur. Þetta hefur verið, er
og verður alltaf viðfangsefni skólastarfs
allstaðar á öllum tímum. Einnig samstarf
heimila og skóla, samstarf starfsfólks og
nemenda og svo mætti lengi telja.
Þú klykkir síðan út með því að tilkynna þeim
sem skólamálum ráða í Þingeyjarsveit að þeir
þurfi að gera upp við sig hvert stefnir í þróun
skólastarfsins. Vona að þetta greinarkorn gefi
þér einhverjar upplýsingar þar um. Vona
einnig að áhyggjur þínar af fræðslumálum og
stjórnsýslu í Þingeyjarsveit minnki með
hækkandi sól.
Með góðri kveðju,
Ólína Arnkelsdóttir, oddviti.
Þá er það á hreinu:
Þingeyjarskóli á að vera starfræktur
áfram í óbreyttri mynd, tvær
starfsstöðvar, og ekkert annað í
farvatninu.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
53 | U m r æ ð u r
Farsi
19/01/2014
Formáli að leikritinu, Hvernig verður
Þingeyjarskóli til ? Þetta leikrit varð til eftir
að ég hafði lesið grein um sama efni eftir
oddvitann okkar hana Ólínu á 641.is þann
16.01. Sú grein byggðist mikið á tilvitnunum í
fundargerðir en eins og allir vita sem hafa setið
fund, kemur stundum lítið fram í þeim um það
sem býr að baki, auk þess sem þær eru engin
skemmtilesning, að minnsta kosti ekki þessar.
Leikritið er tilraun til að bæta úr þessum
ágöllum og er efnið stolið, stælt og eilítið
skrumskælt úr og eftir samræðum og öðru sem
ég hef heyrt og upplifað í sveitarfélaginu
undanfarin ár. Bergljót Hallgrímsdóttir.
Hvernig verður Þingeyjarskóli til: Leikrit í 3
þáttum, persónur og leikendur af ýmsu tagi
1. þáttur: Gerist í fortíðinni í sandkassanum
Kjarna:
Jæja krakkar. Við þurfum að gera eitthvað í
þessum skólamálum
Ja, fengum við ekki einmitt að leika okkur í
sandkassanum út á það að gera ekki neitt,
einmitt í þeim málum?
Við þurfum samt að gera eitthvað í þessum
málum. Við hin fengum að leika hér af því að
við ætluðum að gera eitthvað
Það eru til dæmis foreldrar í sveitarfélaginu
sem hafa áhyggjur á félagslegri stöðu barna
sinna í þessum mjög svo fámennu skólum
Og sumum finnst sukk á opinberu fé að vera
með þrjá grunnskóla með einni, eða eitthvað
þar um bil, bekkjardeild hver
Ókei, við verðum þá einhvern veginn að friða
þetta lið svo að það lofi okkur að vera áfram í
sandkassanum, ef við skyldum nenna því
En hvað eigum við þá að gera?
(Þögn)
Sameinum þetta bara í einn skóla og ….
… ertu vitlaus manneskja, veistu ekki hvað það
eru miklar vegalengdir í þessu sveitarfélagi,
ætlarðu að láta börnin sitja í skólabíl allan
daginn?!
Uh, nei auðvitað ekki en var ekki verið að tala
um fámenni og hættu á félagslegri einangrun
barna – hvernig á að bæta úr því nema að
sameina skólana í einn?
Og hvernig ætti að gera það?
Byggja nýjan skóla miðsvæðis í
sveitarfélaginu.
Já einmitt og hvað er þá miðsvæðis?
Nú auðvitað hjá okkur í þéttbýlinu á Laugum
Ha, ha, þið eruð nú alveg út á enda
Já er það, ekki ef að Mývetningar sameinast
okkur
Eru þeir eitthvað á leiðinni?
Niður á jörðina með ykkur. Við erum ekkert að
fara að byggja nýjan skóla, við rétt skrimtum
Stórutjarnaskóli er auðvitað eini boðlegi
skólinn í sveitarfélaginu, honum er vel við
haldið og reglulega lagður kostnaður í að bæta
aðstöðuna þar svo að hún er öll hin besta
Nei það gengur ekki og ef út í það er farið er
hann líka á sveitarenda fyrir okkur sem búum
austan við heiði, þó hann sé það kannski ekki
inni í skarði – og svo er snjóflóðahætta á
leiðinni þangað, nei takk!!
Hm, hm, hvernig væri að hafa bara skólann í
Hafralækjarskóla, hann er nú nokkuð
miðsvæðis?
Miðsvæðis, ertu frá þér! Ekki fyrir okkur innan
við heiði, við getum nú alveg eins keyrt börnin
til Húsavíkur og hvað voruð þið svosem að
vilja inn í skólaruglið hjá okkur, af hverju
gátuð þið ekki bara sameinast norður?
Svona, svona, krakkar, það er líka allt of langt
að keyra lengst sunnan úr Reykjadal út í
Hafralækjarskóla
Sei, sei, lengra er nú lengst sunnan úr
Bárðardal út í Stórutjarnaskóla
Krakkar! Bíðiði hæg ! Við eru aftur komin á
upphafsreit, við getum ekki byggt nýjan skóla
miðsvæðis, sem enginn veit hvar er, og enginn
vill leggja niður sinn skóla og keyra í annan.
Hvað er í gangi með ykkur?!
Umræður um skólamál 2007 - 2014
54 | U m r æ ð u r
Já en við lofuðum að gera ekki neitt, hvert er
málið?
Krakkar, uss (hvísl), er ykkur ekki sama þó að
við ákveðum bara að ekki verði hróflað við
Stórutjarnaskóla og sjáum svo til með hitt, ha?
Já en …
… fínt mál, styð það, þá minnkar um eitt
vesen, ég styð það líka og ég líka og ég líka!
Þá er það ákveðið – eins og þeir segja
ræningjarnir í Kardimommubæ.
Tökum okkur pásu. Jæja strákar …. og stelpur,
allir í boltanum …..
(Að lokinni pásu)
Hey, af hverju flytjum við ekki bara restina í
Litlulaugaskóla? Þar á Laugum er svo fínt
íþróttahús – og sundlaug
Hm, já en börnin eru nú ekki alltaf í leikfimi
og skólahúsið sjálft er nú ekkert til þess að
hrópa húrra fyrir enda ekki byggt sem
grunnskóli
Við erum nú að leggja pening í að laga það svo
það stendur allt til bóta
Hm, hm, fyrirgefiði en Hafralækjarskóli er alla
vega byggður sem grunnskóli og svo er íþrótta-
og samkomuhús rétt hjá honum og sundlaug í
skólanum sjálfum
Þvuh! það er ekkert viðhald á þessum
skólamannvirkjum á Hafralæk. Ég hef heyrt að
það séu tíu bala hús ef að eitthvað rignir ha,
ha!
Það lekur víst líka íþróttahúsið á Laugum
Já en það er samt miklu stærra hús og líka
sundlaugin, hún er nú bara drasl á Hafralæk
Við gætum nú sett einhvern smápening í hana
Já, já, fara bara að spreða í sundlaugar út um
allt, þetta litla sveitarfélag, eins og það sé nú
ekki nógu erfitt að reka eina
Nú! Við spreðuðum nú í sundlaugina í
Stórutjarnaskóla hér um árið og rekum hana
Það er nú allt annað mál, höldum okkur við
efnið, við verðum að hafa grunnskólann á
Laugum, auðvitað
Nú?
Já. Þetta er þéttbýliskjarninn í sveitarfélaginu
Ha, hvað?
Já, og svo er þar framhaldsskóli, hvað haldið
þið að verði um hann ef ekki er grunnskóli á
staðnum?
Bah?
Hey, muniði! Létum við ekki einhvern vinna
skýrslu þarna um árið um hvaða áhrif það hefði
á stöðu framhaldsskólans ef grunnskólinn færi?
Jú það held ég
Hvað stóð í henni?
Man það ekki, líklega ekkert merkilegt
Já hvað um það – hvernig haldið þið að við
fáum kennara í framhaldsskólann ef enginn
grunnskóli er þar. Fólk velur náttúrulega
búsetu eftir því hvort grunnskóli er á staðnum.
Viljiði bera ábyrgð á því að framhaldsskólinn,
stóriðjan okkar, leggi upp laupana af því að
það fást ekki kennarar?
Ha, nei, nei, en er þetta nokkur stóriðja, þarna
eru bara kennarar, eru þeir ekki alltaf að kvarta
yfir lélegum launum?
Hættum þessari þvælu, við komumst greinilega
ekki að neinni niðurstöðu
(Bankað á sandkassabrúnina)
Klöngrastu yfir!
Komiði sæl má ég kynna mig, ég er frá
Snjalllausnum ehf , afsakið en ég heyrði óvart
að þið eigið í vanda svo mér datt í hug að
bjóða aðstoð
Ha! Enn ein ráðgjöfin og skýrslan um skólamál
í sveitinni, er nú ekki búið að henda nógum
peningum í svoleiðis
Nei, nei, þetta er ókeypis snjalllausn og hún er
snjöll: Sko, hlustið þið nú einu sinni. Ég legg
til að þið búið til eina skólastofnun en hafið
tvær starfsstöðvar, nefnilega báða gömlu
skólana. Þið vitið að kannanir varðandi
skólamál í sveitarfélaginu sýna að fólk vill
fækka skólum en bara ekki leggja niður sinn
skóla innan gæsalappa. Af því leiðir að við
leggjum engan skóla niður en sameinum samt,
þá verða allir ánægðir. Svona er að vinna
faglega
Já en við eru í pólitík hérna í sandkassanum til
þess að taka ákvarðanir og leitast við að
hagræða og spara í rekstrinum í sveitarfélaginu
og þar vegur rekstur skólanna þungt
Nei, nei, nei og aftur nei, aldeilis ekki,
skólamál eru ekki pólitík, þau eru
tilfinningamál og sem slík mjög viðkvæm.
Ekki viljið þið að einhver sem kannski lofaði
ykkur að leika í þessum sandkassa gangi
grátandi til sængur í kvöld af því að það er
búið að leggja niður skólann hans
Uhu, nei auðvitað ekki en við erum líka að tala
um peninga?
Það megið þið alls ekki gera, peningarnir eru
tabú, allir vita að það þarf mikla peninga í
grunnskólann og enginn vill vera uppvís að því
að vilja ekki búa eins vel og hægt er að
bönunum í sveitarfélaginu. Hafiði
fjárhagsáætlunina fyrir grunnskólann bara
ríflega. Og svo eru alltaf þessar Písakannanir.
Fólk hefur hvort sem er almennt enga
hugmynd um hvað reksturinn kostar eða hvað
hann ætti að kosta. Hækkið þá bara útsvarið ef
Umræður um skólamál 2007 - 2014
55 | U m r æ ð u r
þarf (sjá 641.is þann 14.12 2013, Útsvar
hækkar í 14,52%) . Búa ekki aðallega
gamlingjar í þessu sveitarfélagi fyrst það eru
svona fá börn? Þeir eiga alltaf pening í
handraðanum, ekki fara þeir með þá með sér
yfrum
Já en með þessum „samruna“ erum við ekki
gera neitt!
Frábært, þá erum við ekki að gera neitt!
Krakkar, hvernig líst ykkur á að hafa þetta
svona „Með samrunanum er horft til þess að
hægt verði að þróa aukið samstarf nemenda,
starfsfólks og foreldra á þessum tveimur
starfsstöðvum. Við þá þróun verði hagsmunir
nemenda hafðir að leiðarljósi. Með
samrunanum verði sköpuð aukin tækifæri til að
bæta stöðu nemenda námslega og
félagslega.“(tilvitnun af heimasíð 641.is úr
greininni Svar til Atla Vigfússonar birt þann
16.01 2014)
Krakkar!! Sjáiði ekki snilldina! Við ætlum að
hugsa sérstaklega um börnin, bæði félagslega
og námslega. Er það ekki það sem foreldrar eru
að biðja um? Nú verða allir ánægðir og við
ætlum sko aldrei, aldrei að breyta
Jú. Þetta er flott klausa hjá þér og nýi
samruninn gæti heitið Menntastofnun
Þingeyinga og við fáum auðvitað nýja
kennitölu, töff?! En skólarnir hafa samt áfram
sitt nafn svo að engum finnst hann vera að
missa neitt. Við erum sko að tækla þetta
laglega!
Nú en hvað þá með Stórutjarnaskóla, er hann
ekki menntastofnun Þingeyinga líka?
Ókei, auglýsum þá eftir nafni
Þurfum við ekki líka að auglýsa stöður,
allavega stjórnunarstöður, þegar við erum að
gera nýja stofnun?
Nei, nei, hvernig ætlið þið að útskýra fyrir
einhverju utanaðkomandi fólki hvað er í gangi
hérna? Þið verðið að halda andlitinu og halda
bara öllum, eða að minnsta kosti flestum og þá
eru allir ánægðir og enginn fer að kjafta neitt
Já en hvernig höfum við þá efni á að styðja við
skólaþróun og framtíðarsýn fyrir grunnskólann
ef við fækkum ekki fólki né skólum?
Já, látum okkur nú sjá – eruð þið nokkuð búin
að gera skólastefnu?
Uh, er það nú eitt vesenið enn?
Frábært, þið gerið skólastefnu og segið að þið
hafið þá framtíðarsýn að í sveitarfélaginu skuli
vera tveir grunnskólar í stað þriggja, annar með
tvær starfsstöðvar sem eiga að þróast, það er
skólaþróun. Þá eru þið komin með þetta. Þið
gætuð þróað nýjar rútur til milliferða. Bingó.
Setjið svo bara fullt af peningum í þetta og allir
verða ánægðir
Krakkar!!! Samþykkjum þetta bara frekar en
ekkert (handaupplyftingar), já gott hjá ykkur,
takk fyrir snjalllausnina – förum núna heim.
Tjaldið fellur
2. þáttur: Gerist í núinu út um alla sveit,
skrifar sig sjálfur, sjá t.d grein á 641.is þann
12.01
3. þáttur: Er enn óskrifað blað. Gerist
örugglega eftir sveitarstjórnarkosningar í vor
eða í einhverri framtíð. Snjalllausnir ehf þó
líklega ennþá reiðubúnar til þjónustu:
Endir.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
56 | U m r æ ð u r
40. fundur Fræðslunefndar. Dags. 6.5.2013
Fræðslunefnd Þingeyjarsveitar kom saman til fundar þann 06.05. 2013 kl: 15:00 í Litlulaugaskóla. Mættir til fundarins voru allir
aðalfulltrúar: Margrét Bjarnadóttir formaður, Erlingur Teitsson, Hlynur Snæbjörnsson, Böðvar Baldursson og Hulda Elín Skarphéðinsdóttir
sem einnig ritaði fundargerð.
Aðrir fundarmenn:
Harpa Þ. Hólmgrímsdóttir skólastjóri Þingeyjarskóla. Aðalsteinn Már Þorsteinsson fulltrúi kennara Þingeyjarskóla við starfsstöð Litlulaugaskóla.
Þorbjörg Jóhannsdóttir fulltrúi kennara Þingeyjarskóla við starfsstöð Hafralækjarskóla.
Friðrika Björk Illugadóttir fulltrúi foreldra starfsstöðva Litlulaugaskóla . Elín Sigurborg Harðardóttir fulltrúi foreldra við starfsstöð Hafralækjarskóla.
Huld Aðalbjarnardóttir fulltrúi Norðurþings mætti ekki.
Margrét setti fund og bauð fundarmenn velkomna.
1. Málefni grunnskóla m.a. starfið undanfarið, starfið næsta vetur, skóladagatal, nemendafjöldi,
mönnun, kennslustundafjöldi, viðhaldsþörf húsnæðis og lóðar, kennsluskylda skólastjóra og
aðstoðarskólastjóra.
Harpa fór yfir tillögu að skóladagatali fyrir skólaárið 2013-2014. Samkvæmt því er skólasetning 23. ágúst og skólaslit 2. júní. Gert er ráð
fyrir 4 tvöföldum dögum og alls 180 skóladögum nemenda.
Fræðslunefnd samþykkir skóladagtalið eins og það var lagt fyrir með fyrirvara um samþykki kennarafunda.
Áætlaður nemendafjöldi við starfsstöð Litlulaugaskóla er 30 nemendur og við
starfsstöð Hafralækjarskóla er gert ráð fyrir 39 nemendum.
Áætlaður kennslustundafjöldi við starfsstöð Litlulaugaskóla eru 174 og 202
kennslustundir við Hafralækjarskóla. Í þessum kennslustundum eru taldir
tímar sem fara í annað en beina bekkjarkennslu s.s. sérkennsla og
stuðningur, bókasafn o.fl. Auk þess 54 tímar vegna samstarfs. Fyrir fundinum
liggur því áætlun upp á 430 tíma, fræðslunefnd getur ekki staðfest þann
tímafjölda
Inni í tímum vegna samstarfs er m.a. gert ráð fyrir kennsluafslætti fyrir kennara.
Harpa leggur til 1 tíma í afslátt fyrir hvern kennara u.þ.b. 20 tíma í heildina
vegna sameiningar skólanna. Fræðslunefnd leggur til að það verði
samþykkt einnig mælir fræðslunefnd með að skólastjóri og aðstoðarskólastjórar
fái hver um sig 4 tíma í kennsluafslátt næsta skólaár. Þetta hvoru tveggja verði
endurskoðað að ári.
Fundi slitið. 18:15
Það eru 69 nemendur í skólanum, ca. 18
kennarar og 3 skólastjórnendur og það
þarf kennsluafslátt.
Í alvöru?
Umræður um skólamál 2007 - 2014
57 | U m r æ ð u r
Óformleg gagnbókun við gagnbókun.
sunnudagur, júní 02, 2013
Á fundi sveitarstjórnar þann 16. maí síðastliðinn var tekin fyrir fundargerð Fræðslunefndar frá
6. maí. Í fundargerðinni kemur fram að að skólahald Þingeyjarskóla eigi að halda áfram með
óbreyttum hætti og jafnframt er farið fram á kennsluafslátt fyrir alla kennara og skólastjórnendur svo
þeir geti átt samráð um samstarf starfsstöðvanna.
Mér lýst ekki nema mátulega á hvort tveggja og tek þetta upp á fundinum. Undarlegt nokk þá erum við
meirihlutinn ósammála og endar umræðan á að lagðar eru fram bókanir.
Ég set fram þessa bókun:
„Ég harma ákvörðun Fræðslunefndar og sveitarstjórnar um áframhaldandi rekstur tveggja
starfstöðva Þingeyjarskóla. Reynsla síðasta vetrar sýnir að nemendur og foreldrar eru óánægðir með
núverandi fyrirkomulag. Tel ég affarsælast að skólahald skólans fari fram á einum stað með hagsmuni
nemenda að leiðarljósi. Þá tel ég þessi vinnubrögð ekki til marks um ábyrga fjármálastefnu með
sérstöku tilliti til síðasta ársreiknings.“
Og meirihlutinn svarar með þessari:
„Meirihlutinn bendir á að ekki er verið að taka nýja ákvörðum um rekstrarform
Þingeyjarskóla. Jafnframt vekur meirihlutinn athygli á að fræðslumálin fóru u.þ.b.1% fram úr áætlun
samkvæmt ársreikningi 2012.“
Ég hef ýmislegt við þetta að athuga en sá lítinn tilgang með að setja fram gagnbókun við
gagnbókuninni og setja kannski af stað einhverja endaleysu.
Hins vegar sé ég nú að Skarpur hefur séð fréttagildi í þessu (ólíkt öðrum sem sáu ekkert nema nafn
útrásarvíkings ;) ) og setur í litla frétt. Því langar mig að setja hér fram óformlega gagnbókun við
gagnbókunina.
Í gagnbókuninni kemur fram að ekki sé ,,verið að taka nýja ákvörðun um rekstrarform
Þingeyjarskóla." Þótti meirihlutanum það jafnvel út úr kú að vera að ræða sameiningarmál skólanna
undir þessum lið, þ.e. Fundargerð Fræðslunefndar þótt þess beri ekki merki í smekklega orðaðri
gagnbókuninni. Óneitanlega kemur mér það spánskt fyrir sjónir þar sem ákvörðun um sameingu
skólanna var einmitt tekin undir liðnum Fundargerð Fræðslunefndar á sínum tíma án þess að slík
umræða væri neins staðar boðuð á fundarboði. Stundum má sem sagt ræða sameiningarmál undir
liðnum fundargerð Fræðslunefndar og stundum ekki.
Hins vegar nefnir meirihlutinn að fræðslumál hafi ekki farið nema 1% fram úr áætlun skv.
ársreikningi. Nú má auðvitað alltaf leika sér með tölur. Fræðslumál eru langstærsti póstur
sveitarfélagsins og talsverðir fjármunir sem geta falist í þessu eina prósenti. En ég ætla ekki að elta
ólar við það enda var ég meira að horfa til framtíðar.
Vort víðfræga blogg.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
58 | U m r æ ð u r
Skólastjóri Þingeyjarstjóra með blessun Fræðslunefndar leggur nefnilega til að allir kennarar skólans
fái einnar stundar kennsluafslátt og hver skólastjórnandi 4 tíma kennsluafslátt næsta vetur. (Það er
talað um 20 tíma allt í allt í fundargerðinni en ég hreinlega veit ekki hvort kennsluafsláttur
skólastjórnenda sé inni í því eða hvort þeir 12 tímar séu til viðbótar. Má til samanburðar nefna að
kennari í fullri stöðu kennir 26 tíma á viku.)
Ég geng að því sem vísu að ekki séu fleiri kennarar eða skólastjórnendur í starfi en nauðsynlegt er og
viðkomandi ráðnir í það vinnuhlutfall sem nauðsynlegt er. Því þykir mér það liggja ljóst fyrir að verði
af þessum kennsluafslætti þá gengur af kennsla. Kennsla sem verður að sinna. Þ.a.l. þurfi að ráða fleiri
og útgjöld sveitarfélagsins verði meiri. En fram kom á fundi sveitarstjórnar þann 2. maí sl. að
reikningsniðurstaða sveitarfélagsins samkvæmt samanteknum rekstrarreikningi A og B hluta var
neikvæð um 60, 3 millj. kr. Þykir mér það því skjóta skökku við að auka útgjöld sveitarfélagsins frekar
og ekki merki um ábyrga fjármálastefnu.
En kannski er það bara ég.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
59 | U m r æ ð u r
Fræðslunefnd, fundur nr. 45 Dags. 2.4.2014
45. Fundur fræðslunefndar.
Fræðslunefnd Þingeyjarsveitar kom saman til fundar þann 02.04. 2014 kl: 15:00 í
Hafralækjarskóla. Mættir til fundarins voru allir aðalfulltrúar: Margrét Bjarnadóttir formaður,
Erlingur Teitsson, Hlynur Snæbjörnsson, Böðvar Baldursson og Hulda Elín Skarphéðinsdóttir sem
einnig ritaði fundargerð.
Aðrir fundarmenn:
Harpa Hólmgrímsdóttir skólastjóri Þingeyjarskóla.
Aðalsteinn Már Þorsteinsson fulltrúi kennara Þingeyjarskóla.
Ásdís Inga Sigfúsdóttir deildarstjóri Barnaborgar . Sat fundinn undir lið 1 og 2.
Birna Óskarsdóttir fulltrúi starfsmanna leiksskóladeilda við Þingeyjarskóla.
Sigríður Guðmundsdóttir fulltrúi foreldra leikskólabarna við Barnaborg.
Jón Sverrir Sigtryggsson fulltrúi foreldra við starfsstöð Hafralækjarskóla.
Fulltrúi foreldra við starfsstöð Litlulaugaskóla mætti ekki.
Margrét setti fund og bauð fundarmenn velkomna.
1. Starfið í Þingeyjarskóla.
Margrét sagði frá því að hún og Arnór Benónýsson varaoddviti hefðu heimsótt
allar starfsstöðvar Þingeyjarskóla í mars og rætt við starfsfólk um hvernig
samstarf starfsstöðvana hefði gengið frá stofnun Þingeyjarskóla.
Þau hafi skynjað ákveðna erfiðleika hjá starfsfólki sem er rakið til sameiningar
skólanna.
Harpa skólastjóri hafði samband við Kristján Má Magnússon hjá Reyni
Ráðgjafastofu til að fá ráðgjöf varðandi áframhaldandi starf stofnunarinnar.
Í framhaldi af viðræðum Hörpu við Kristján Má Magnússon sem hún kynnti
fundarmönnum leggur fræðslunefnd til að samið verði við Kristján um aðstoð
við að greina stöðuna í skólanum. Sú vinna sem Kristján leggur til að
framkvæmd verði í vor mun kosta allt að 300 þúsundum. Fræðslunefnd leggur
til að sú upphæð verði sett sem viðauki við fjárhagsáætlun 2014. Samkvæmt
ósk starfsfólks við Þingeyjarskóla leggur fræðslunefnd til að gerð verði ein
heimasíða fyrir Þingeyjarskóla.
Fundi slitið 17:10
Það eru þrír stjórnendur á
fullum launum þarna og það
þarf að kaupa út ráðgjöf. Ég
veit ekki hreinlega hvort ég á
að hlæja eða gráta.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
60 | U m r æ ð u r
Nú brestur á með sveitarstjórnarkosningum og Aðalsteinn Már Þorsteinsson hyggur á framboð.
Hann hefur skrifað tvær greinar á www.641.is sem vakið hafa talsverða athygli.
Í þeirri seinni, Áframhaldandi pælingar, segir Aðalsteinn sem er kennari við Þingeyjarskóla:
Áframhaldandi pælingar
ÉG TEL AÐ BREYTINGA HAFI VERIÐ ÞÖRF Í SKÓLAMÁLUM OG AÐ STOFNUN
ÞINGEYJARSKÓLA HAFI VERIÐ TILRAUN TIL ÞESS AÐ MÆTA HENNI. ÉG TEL AÐ Í ÞVÍ
FERLI SEM FÓR AF STAÐ HAFI VERIÐ GERÐ MÖRG MISTÖK OG ÞVÍ STEFNI Í ÓEFNI,
ÞRÁTT FYRIR VILJA MARGRA TIL ÞESS AÐ FÁ ÞETTA DÆMI TIL AÐ GANGA SEM
HNÖKRALAUSAST UPP. AF ÞESSUM SÖKUM TEL ÉG FARSÆLAST AÐ FYRSTA VERK
NÝRRAR SVEITARSTJÓRNAR VERÐI AÐ LEGGJA NIÐUR ÞINGEYJARSKÓLA OG
STOFNA Á NÝ HAFRALÆKJARSKÓLA OG LITLULAUGASKÓLA.
AÐALSTEINN MÁR ÞORSTEINSSON
Umræður um skólamál 2007 - 2014
61 | U m r æ ð u r
Þannig er nú það.
Það er augljóst að tvær starfsstöðvar eru komnar til
að vera.
Nú þegar ættarturnarnir tveir hafa snúið bökum
saman þá verður valdataumunum ekki kippt úr
höndum Samstöðu í bráð. Enda treystir enginn sér á
móti henni.Það er líka allt í lagi; fólkið fær það sem
fólkið vill. Lýðræðið er ekki fullkomið en skásta
stjórnunarfyrirkomulagið sem við þekkjum.
Mig langar samt að bera fram eina spurningu:
Fyrst Samstaða telur sveitarsjóð hafa efni á að reka
Þingeyjarskóla með þessu fyrirkomulagi; er þá ekki
hægt að sameina skólana samt undir einu þaki og
halda öllu starfsfólkinu?
Það getur ekki verið dýrara en þetta.
Umræður um skólamál 2007 - 2014
62 | U m r æ ð u r
Umræður um skólamál 2007 - 2014
63 | U m r æ ð u r
http://www.myv.is/stjornsyslan/fundargerdir/
http://www.thingeyjarsveit.is/Files/Skra_0022749.pdf
http://stefania.unak.is/stefania/moja-starfsmadur.asp?starfsm=HJALTIJ
http://stefania.unak.is/stefania/moja-starfsmadur.asp?starfsm=TRAUSTI
http://thingeyjarsveit.is/Files/Skra_0048638.pdf
http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/nr/12509/
http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/nr/13895/
http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/nr/12455/
http://thingeyjarsveit.is/Files/Skra_0048633.pdf
http://www.641.123.is/page/22303/
http://thingeyjarsveit.is/Files/Skra_0048634.pdf
http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/nr/15312/
http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/nr/15446/
http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/nr/15445/
http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/starfshopur-um-sameiningu-hafralaekjog-
litlulsk/nr/15748/
http://thingeyjarsveit.is/Files/Skra_0053211.pdf
http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/starfshopur-um-sameiningu-hafralaekjog-
litlulsk/nr/15757/
http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/starfshopur-um-sameiningu-hafralaekjog-
litlulsk/nr/15758/
http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/starfshopur-um-sameiningu-hafralaekjog-
litlulsk/nr/15827/
http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/starfshopur-um-sameiningu-hafralaekjog-
litlulsk/nr/15860/
http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/nr/15859/
http://hafralaekjarskoli.is/Files/Skra_0055040.pdf
http://641.is/page/22303/
http://641.is/blog/2012/03/15/604289/
http://www.641.is/frettir/thingeyjarskoli-nuverandi-astand-ekki-asaettanlegt/
http://hafralaekjarskoli.is/files/Skra_0055040.pdf
http://www.641.123.is/page/22303/
http://www.641.is/umraedan/serkennileg-sameining/
http://www.641.is/umraedan/svar-til-atla-vigfussonar/
http://www.641.is/umraedan/farsi/
http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/fraedslunefnd/nr/17015/
http://thingeyjarsveit.is/forsida/fundargerdir/fraedslunefnd/nr/17780/
http://astasvavars.blogspot.com/2013/06/oformleg-gagnbokun-vi-gagnbokun.html
http://www.641.is/umraedan/aframhaldandi-paelingar/
Krækjur
Umræður um skólamál 2007 - 2014
64 | U m r æ ð u r