A. SONIMSKII

J. TUWIM

W OPARACH ABSURDU1958

Zebrane tu nonsensy pisywalimy z Tuwimem przez wiele lat. Od pierwszych dodatkw primaaprilisowych Kuriera Porannego do ostatniej naszej wsplnej wyprawy w krain bzdury i absurdu mino bez maa lat pitnacie. Nie bya to wic sporadyczna zabawa, a raczej staa potrzeba, dla ktrej odchodzilimy co pewien czas na stron, przerywajc normaln prac literack. Miaa, by moe, ta dziaalno nasza pewien aspekt spoecznowychowawczy. Uczylimy czytelnika, e te sarn czcionki jego codziennej gazety, odbite na tym samym papierze, czernione t sam farb drukarsk, mog pewnego dnia oszale i gosi oczywiste brednie. Uczyo to krytycyzmu, zaraao podejrzliwoci i zwalczao to, co G. H. Wells nazywa powszechn skonnoci ludzkich umysw do przyjmowania pogldw utartych. Trzeba to jednak powiedzie otwarcie, e nie ten wzgld dydaktyczny skania nas do pisania bredni i nonsensw. Istota rzeczy polegaa na tym prostym fakcie, e nas pisanie absurdw bawio i dawao rado nie mniejsz od pisania wierszy, artykuw czy sztuk teatralnych. mieszylimy nie tylko siebie, ale i czytelnikw. Istnieje co prawda wiele ludzi niewraliwych na tego rodzaju humor, w wikszoci wypadkw arty nasze znajdoway jednak chtnych odbiorcw. Podobnie nie kady, najdowcipniejszy nawet humorysta umie posugiwa si konwencj absurdu. czyo mnie z Tuwimem pene zrozumienie tej konwencji. Nie popadalimy w grzech satyry aktualnej, a elementy parodystyczne traktowalimy bardzo ostronie. Nie udaway nam si prby wsppracy z innymi kolegami, a znakomity dowcip Lechonia, tak wybijajcy si w naszych szopkach politycznych, zawodzi w dziedzinie czystego absurdu. Wsppraca z Witkacym ograniczya si tylko do wiersza Hipon, ktry drukowaem w jego jednodniwce Papierek lakmusowy Rnica miedzy nami polegaa, wydaje mi si, na tym, e u Witkacego absurd by jednym z elementw wiadomie rozprowadzonych w jego pisarstwie, podczas gdy u mnie by on chemicznie, a u Tuwima alchemicznie wydzielony i oddestylowany od caej reszty twrczoci. Rzetelny absurd uwarunkowany jest bezlitosnym kryterium miesznoci. Jeli art absurdalny nie ma W sobie siy komicznej, nie prbujmy broni si dziwnoci istnienia i zasania gbi metafizyczn, ale uczciwie przyznajmy si do poraki. Zebrane w tym tomie utwory nie wszystkie stoj na tym samym poziomie, s 1u arty sabsze i lepsze, ale zalet ich niewtpliw jest to, e nie udaj czego, czym nie s, nie baamuc i nie mistyfikuj. ANTONI SONIMSKI

W OPARACH ABSURDU*1Przecitny ranek roku 1935. Jeszcze nie ma dziewitej. Dzwoni telefon. Pierwszy dzi telefon. Odzywa si mj przyjaciel wielkiego talentu poeta, recenzent teatralny powanego dziennika stoecznego, czowiek przeszo czterdziestoletni; duej klasy inteligencja. Odzywa si tak (o dziewitej rano, bez adnych wstpw i przygotowa): Wic by u mnie Cedergren. Okazuje si, e tym cegom przyprawiono skrzydeka i e w ten sposb cay gmach bdzie przeniesiony. Przefrunie. Oczywicie, e z bokw trzeba bdzie wygadzi, ewentualnie podla jakim sosem. Co o tym sdzisz? Nie mrugnwszy powiek, o nic nie pytajc, odpowiadam: Jeeli Cymborski si zgodzi, to dobrze. Ale nie jest wykluczone, e genera apidenko do niego nie telegrafowa, i wtedy trzeba bdzie obie szprotki ogoli. Przyjaciel zaznacza, e nie naley chwyta si rodkw tak radykalnych, bo wystarczy zwyke przepukanie gazomierza, ja replikuj, e wtedy Amfibrachy si obra, a Cymborski jest (kuzynem starego Amfibracha i ta swobodna, rzeczowym tonem prowadzona rozmowa trwa dobrych kilka minut. Dopiero potem przechodzi si do spraw mniej wanych i ciekawych, tj. normalnych, np.: co czytasz? co piszesz? jak ci si podobaa wczorajsza premiera? co sdzisz o tym czy innym artykule? itd. Ale mwimy ju bez witego natchnienia, bez przekonania, raczej ospale. Cedergren za, genera apidenko, golenie szprotek i przepukiwanie gazomierza budziy w nas ar, patos, ywio Dlaczego? Po prostu dlatego, e te nie istniejce sprawy i postacie przywia nagle gorcy wicher z pustyni absurdu i moglimy przez krtk chwil pawi si i tarza w nagym, nowym wiecie, urgajc wszystkiemu, co nas otacza Malarz i teoretyk nowej sztuki, filozof i powieciopisarz, wychowany wrd gr tatrzaskich, wydaje w Zakopanem w r. 1921 ulotk pt. Papierek lakmusowy z manifestem piurblagizmu i czystego nonsensu. Czytamy tam m. in. nastpujce utwory: Rumbor zgwajdli Parblichenk. Chibczycie kwoblizdy najgnarpiejsze i chemblacie kierpozany grwdlc tak gweporczy Hapsio krwipakajc na Rumbora. Rumbor krwipn ochompzdkn i krwamtapk rozgnapypn w machejdrucgi oblawontrzone itd. Albo: Para pocina i pugie pilczenie pfa pasze piwnic popylone pienie I pylko Peplo pepopnie przenika Popyledzona peste pak puzyka. Tutaj absurd nie ograniczy si do zdeformowania sytuacji, lecz sign jednoczenie w bebechy mowy i wygwajdli sobie glossolaliczny sownik. Ale piurblagizm zakopiaski przemawia te normalnym jzykiem, nic jednak prcz nonsensu nie bekocc: Wezwaem adwokata: krtka z nim rozmowa, par wzajemnych uderze w pysk wyjechaem do Parya. John sprzeda fabryk. W piknym zadku nic po kwiatku. Spenetrowaem dek fortepianu nic. Wypiem kieliszek wermutu nic. Uwiodem wszystkie crki (siedemnacie) hrabiego Ruster de Kisbatolla nic, absolutnie nic. Co u diaba, myl sobie, czy nie ma ju u nas prawdziwych oreoalkadonw, nie ma chotreodynastw. Poczekajcie, ja wam poka. Woa matrosw. Admira won. A, sukinsyny! Kreuzdonnerbrand! Zapomniaem! Zapomniaem, e wazy w South Kensington Museum s w zote figurki itd.1* Essej niniejszy stanowi rozdzia ksiki J. Tuwima pt. Pegaz dba. Drukujemy go z pominiciem obszernych cytatw, dublujcych tre niniejszej ksiki.

Ale moe to wybryk wyrafinowanego intelektualisty, ktry mia dosy uprzykrzonej powagi filozoficznych systemw i dlatego zabawi si w pojciowe Tworki? A moe to wina naszej epoki, tzw. dzisiejszych czasw, pomawianych o zamt mylowy, zanik smaku, futuryzm itp. objawy dekadencji? Nic podobnego. Oddawali si tej rozpucie i dawni poeci, na co mamy dowd w Wirydarzu poetyckim Trembeckiego, gdzie takie czytamy Dziwy albo absurda: Wrbl siedzi na kociele, napinajc kusze, Stamtd woa na wilka: umykaj swej dusze. Trzy przlice jechay na somianym wozie, Koza wilka prowadzi w rucianym powrozie, Kouch poszed do lasu i uowi ledzia, Pomioto za pywajc zabio niedwiedzia. Nie mniej dziwne sprawy dziej si w pieniach ludowych: Siwa kobylina na zapocie wysza, Jak ze ba strzelia, zaja si Wisa. Wisa si zaja, ryby pogorzay, Opalone szczupaki do boru leciay. Chop jecha e myna, szczupaki pozbiera, Kijank si opasywa, workiem si podpiera, Przyjecha do domu, mia studni na piecu, Czerpa wod przetakiem, Ryby owi widami, Mak wierci czerpakiem. Albo: Zlk si zajc, bieg przez cmentarz, Obali dzwonnic, Kaza mu ksidz grzywn paci, Marmurow wic. Stodoa si rozigraa, Zajca gonia, A izba si rozemiaa, Oknem wyskoczya. Siekierka si ocielia Za piecem na grzdzie, yse ciel porodzia, Pono ksidzem bdzie. Takich upodoba ludu do kpin ze zdrowego rozsdku i zamierzonej antylogiki przytoczy mona mnstwo. Lubowaa si w nich szlachta, lubowali si obywatele i mieszczanie pacc hojnie na jarmarkach nieporwnanemu Soterowi RozmiarRozbickiemu za takie na przykad pody jego dziwacznej muzy: Mwia raz fajka do swojego grajka: dlaczego na gitarze stawiasz kaamarze? A on jej na to: o gowo! poznaj ga cyprysow. To ton nadaje magiczny, gdzie telegraf elektryczny. Z tego si sens wywodzi, e dziura w gitarze nie szkodzi. Albo: Pytaa raz papuga szczupaka, dlaczego nie nosi fraka? A on jej na to: poniewa w

owiczu s walne jarmarki, gdzie sprzedaj osy i fornalki. Z tego si wywodz moray, e mode wrble w karty gray. W przedmowie do wydanych w r. 1856 Bajek ulubionych humorystycznych Rozbicki stwierdza, e bajeczki te obiegaj z ust do ust; od najwyszych do najniszych stanw, od najstarszych do najmodszych. Moemy mu wierzy. O zamiowaniu dzieci do rozmaitych ambajw i andronw bdzie pniej mowa. W rocznikach Cyrulika Warszawskiego znajdziemy wiersz, ktrego autorem bya osoba wysokie podwczas w hierarchii wojskowej zajmujca stanowisko, osoba ponad p wieku na barkach dwigajca, z tytuem doktorskim i talentami. Wiersz nazywa si Dziwna przygoda: Chciaem raz jak Cyganiewicz albo rwny jemu tytan, Uwie jedno pikne dziewcz cakiem o zdanie nie pytan. Wtem co rusza si na wierzchu, myl sobie: pewne chopiec; Ostrzegam: Kto siad na piecu, ten nie w twarz si musia popiec. Na to ten ndzny kolejarz, co udaje patriot, A gdy go z tramwajem sklejasz, to rzuca ca robot, Krzyknie patrzc na me spodnie: A jak one we szwie prysn! Lepiej przyznaj si pan zgodnie, e i z frontu jest mczyzn. Ostrzegam go: Bd plotki na to on wyznaje, wierzcie, e woli wikt w onie ciotki ni w kadym innym areszcie. Potem nagle si przyblia i kopie mnie niej krzya. Dotkno mnie to do mile, bo lubi dowcipnych ludzi, Wic nie chcc pozosta w tyle, mwi: Niech si pan nie trudzi. A on otar czoo z potu i zada kosztw zwrotu. Myl: jak si czowiek zmienia! Nagle widz, e on tonie. Wic si egnam: Do widzenia! Ukony nieboszczce onie! Tu on wrzanie: Pan si myli! Prosz odwoa w tej chwili! Potem zaksi ogrkiem i wszystko zawiza sznurkiem. Der frohe Unsinn, jak go Niemcy nazywaj, bujnie kwit w kazaniach, ma nawet klasycznego w dziejach wymowy kocielnej reprezentanta: Abrahama a Santa Clara. U nas ten rodzaj kaznodziejski uprawiali ksia Mijakowski, Bielicki, Osiecki i in. Persyfla takiego kazania znajdujemy w powieci Wiktora Gomulickiego Sidme amen Imci Pana Mokrzeckiego: Maratoczycy ucz, e kiedy soce jest w znaku Lwa, wwczas kozy pieprzu nie jedz i wina a miodu nie pij; a kiedy jest w znaku Barana, wwczas psy ca nie pac i od myta za przewz s wolne. Zaprawd, ziszczaj si one dawne profecye, kiedy to Dedalus, burmistrz ze wisoczy, prorokowa: Saeculum erit depravatum nequam, co znaczy, e wilk przez pasy nie tyje, a wrona, cho biaa, to si szwarcem myje. Ej, gdyby teraz wyszed z babiloskiej stodoy, niby z mysiej jamy, w sawny Demostenes, koodziej ze Mcibowa, jakeby si zadziwi, zobaczywszy z olenderskim chrzanem rebic na pmisku gow, z musztard woowe rogi, w smole duszon komarz wtrob A dalej: Eskulapiusz, przedni cyrulik ze Sonima, tak mistern wyrobi z myda kdk, e jej nikt rydlem otworzy nie mg. O czym dowiedziawszy si Chaim, szmuklerz mohilewski, posa mu ywego ledzia, aby go po francusku gada nauczy, ale mu to na dobre nie wyszo, bo aden luter ani kalwin w niebie by nie moe. Et respice finem. Co Amfion, balwierz z Kapadocji, tak tumaczy: nie chciae, ydzie, manny, jedze czosnek itd. Mj rozmwca telefoniczny (ten, u ktrego bywa Cedergren Cedro Cedergren bo takie imi otrzyma niedawno) w wierszu Manifest szalony obwieci wiatu nie mniej

sensacyjne nowiny: Na doni rosn wosy, brwi i rzsy, wici tureccy chodz stale w fraku, Przedziwnie mdre s wszystkie nonsensy I ludzie rodz si dzi w szapoklaku. Tame ju bez zdziwienia czytamy o tym, e wszystkie sroki maj jeden ogon, e w wodocigach pynie mid z ptasim mlekiem, e lepe kury graj ziarnkami w szachy, Meksyk za ley w Budapeszcie. Nie wiem, jak si tam zmieci, ale to szczeg, jeeli: wiat si zamieni w kolosaln szop, I wszystko chodzi do gry nogami! Te ostenta, ogaszane przez poet jako fakty dokonane, byy niewtpliwie wesoym marzeniem, ktrego istot sprowadzi mona do zdania: Ach, eby byo inaczej, na przekr, wbrew! Jeeli wici tureccy s przysowiowo goli, to tutaj wanie na zo stale chodz we frakach. Jeeli zwyko si mawia pokazujc na do: Prdzej mi tu wosy wyrosn, to w tym cudownym dniu przekrcania ustalonych norm i form na doni rosn brwi, rzsy, broda i wsy. To bunt przeciw temu, co raz na zawsze wiadomo, co si utaro, co jutro z ca pewnoci znowu si wrci i bdzie nudzio sw odwiecznoci: starym porzdkiem. A czym jest caa poezja? Jednym wielkim krzykiem o jakie Inaczej! Inaczej wizualnie, inaczej uczuciowo, inaczej moralnie. Kumidrowicze nazywaj to nikczemnym (w ich gbach) swkiem: fantazja. Nie wiem (a warto by doj), kto jest autorem synnego Kara Mustafy, wiersza wywracajcego historie powszechn do gry nogami, ale i w nim dziaa na pewno bodziec protestu przeciw temu, co wiadomo. Wiersz jest dugi, wic go tylko urywkami podam: Kiedy Kara Mustafa, wielki mistrz Krzyakw, Szed z licznymi zastpy przez Alpy na Krakw, Do obrony swych posad zawsze bdc skory, Pobi go pod Grunwaldem krl Stefan Batory. Wtedy to rd Sahary, w onym kraju futer, Szczepi now religi sawny Marcin Luter. I, pracujc gorliwie pirem i wymow, Zgin razem z Homerem w noc Bartomiejow. W tym to czasie Kopernik, wojaer na Wschodzie, Robi wiee odkrycia na ldzie i wodzie, Objechawszy frachtwk Azj i Afryk, Po tygodniu podry odkry Ameryk Mieszkacy Wysp Sandwichskich, schwytawszy go wreszcie, Uwizili w Sztokholmie, a zabili w Peszcie. Wtem przyby od papiea do Saula goniec I na miesic pooy wszystkim wojnom koniec. Jeeli wiersze te pisa sztubak, to z zemsty nad podrcznikiem historii i geografii, nad chronologi i tablica synchronistyczn dziejw; jeeli profesor, to w ataku zrozumiaej nudy. Gdy taka chwila nachodzia na uczonego zoologa rysowa monstra, a matematyk wlaz na patyk i z patyka skoczy w niepojty a mnstwo rozkoszy wrcy czwarty wymiar.

*Najfantastyczniejszy kult bredni panuje wrd dzieci. Jak wiadomo, s to istoty, ktre w ogle prawdy i faktycznego stanu rzeczy nie uznaj. Przyjdzie taki pdrak do drugiego i zaproponuje mu, eby zosta koniem prosz! Ten ju ry i parska, wierzga i bryka, a tamten jest furmanem. Kawaek sznurka, ktry jeden drugiemu zarzuci na ramiona, wystarczy, eby stworzy markatego centaura (czekonia). Nikt mu nie wytumaczy, gdy pdzi zaprzony, e jest Jasiem lub Stasiem. Jest bowiem Bucefaem lub Pegazem, ewentualnie dorokarska szkap. Dziecko, nawet wspczesne (anno radio, kino, auto, kilo, foto i moto), nie obejdzie si bez bajki, zudy, wymysu i czarodziejstwa. Biada niemdrym rodzicom, ktrzy by swe dzieci wychowa chcieli rzeczowo, logicznie, realnie, zgodnie z obecnym stanem wiedzy, prostujc ich fantastyczne o wiecie i otaczajcych przedmiotach pojcia! Pociecha wyronie na kretyna, na zego, tpego kretyna. Chopiec, ktremu by zaczto tumaczy, e chocia pdzi w szpagatowej uprzy, to jednak nie jest koniem, choby si da przekona, nigdy nie bdzie szczliwy. Nawet posady dobrej nie dostanie. A ju na pewno ani prochu nie wymyli, ani Ziemi nie wstrzyma i nie ruszy Soca, ani Pana Tadeusza nie napisze, ani wyej wzmiankowanej wiedzy luminarzem nie bdzie. Straszne to myli: dziecko z tzw. zdrowym rozsdkiem i trzewym na wiat patrzeniem. Malestwo si rodzi, po pewnym czasie zaczyna mwi i od razu, bez przygotowania, mwi nieprawd. To znaczy, e fantastyka jest zjawiskiem przyrodzonym. Potem dopiero gupiejemy, my, smutni doroli ludzie. Dzieje literatury dziecicej (dla dzieci przeznaczonej: czy istnieje taka ksika?) na pewno by wykazay, e bajka nieprawda, wiat na opak, wiat dziww i dziwotworw, cudw i cudactw, zawsze by sednem i podstaw duchowego pokarmu maolatkw, od asyryjskich milusiskich poczynajc a na naszych koczc. Dzieci bzdurz i e tak powiem chc by bzdurzone. Potem im to przechodzi. Ktremu nie przejdzie zostaje poet. Jeeli wszystkim wolno, to i nam wolno byo, nam trzem: Lechoniowi, Sonimskiemu i mnie. Pisalimy wsplnie straszne rzeczy () Numer Przegldu (przed) Wieczornego () nosi dat l kwietnia 1925 r. i wyszed pod redakcj Lechonia, Sonimskiego i Tuwima. Nie rozumiem, do dzi nie rozumiem, jak wydawca Przegldu Wieczornego mg ten numer wypuci Widocznie nie czyta tego, comy napisali. A napisalimy rzeczy otchanne, piekielne, ostateczne, Dokument absurdu na kosmiczn skal zakrojonego () ^ Numery primaaprilisowe robilimy od r. 1920. Zainicjowa je p. Ignacy Rosner, redaktor Kuriera Polskiego. Ju pierwszy numer mia lekkie wypady w stron nonsensu, lecz przewaay w nim momenty primaaprilisowego bujania. (Przewrt w Ameryce Pnocnej, Marszaek Foch jedzie do Warszawy itd.). Byo tam troch satyry, troch parodii, trafi si i dowcip. Najwicej rozgosu zyskay drobne ogoszenia () Kurier Polski wydawa nasze dodatki pierwszokwietniowe do r. 1924 wcznie. Wzrost pierwiastkw absurdalnych od r. 1920 do 1924 jest potny. W tym s ju rzeczy grone. Cytowany wyej Przegld Wieczorny uwaam za szczytowy, natchniony, po prostu nieprzecigniony wybryk i wyskok rozpasanego nonsensu. Jest to normalny na zewntrz czterostronicowy numer pisma z zachowanym ukadem dziaw, rubryk, odcinkw i ogosze. Na drugiej stronicy, gdzie Przegld zazwyczaj zamieszcza aktualny artyku polityczny enuncjacja programowa: Dzie prby () jest niejako manifestem obwieszczajcym narodowi istot i gbsze znaczenie pierwszokwietniowych kawalarskich obyczajw. Gdyby nie to, e manifest powyszy jest moim dzieem, pochwalibym go za patos i arliwo. Jedyny to artyku wstpny w caej wczesnej prasie, ktry nie tylko speni wszystkie

zawarte w nim zapowiedzi, ale je przers i rozsadzi. W tym szalestwie nie byo metody, ale miao ono styl, ktrego cechy atwo wykaza, wic chwytanie sowa na gorcym uczynku, a raczej na gortszym znaczeniu, gdy byo dwuznaczne; obnaanie i rozbijanie utartych metafor; elephantiasis szczegw; sublimacja codziennych zdarze i wypadkw; a przede wszystkim: zaprawianie yciowego ciasta mistycznymi drodami. O innych elementach (a daoby si znale wicej) nie wspominam, gdy nie przytoczyem odpowiednich przykadw. Wychodzimy z tego groteskowego panopticum z lekka odurzeni: kto na smutno, kto na wesoo. Najlepsz na ten czad od trutk bdzie zwyka tabliczka mnoenia: pooy j przed sob i z cich radoci stwierdzi, e si w niej nic nie zmienio: na przeciciu pitki i sidemki jest nadal trzydzieci pi, 6 9 = 54, 3 6 = 18, 2 2 = 4. Jak przyjemnie! Dugo jednak nie sposb wpatrywa si w t bardzo siebie pewn i dlatego niesympatyczn tabelk. Po chwili czowiek zaczyna si buntowa i myli: Posi wiedz i mdro czowiekowi na ziemi dostpne, wadz i potg, saw na wiat cay i mio caej ludzkoci, sta si wodzem swego narodu lub kochankiem upragnionej kobiety, budzi podziw i zachwyt u wspczesnych, zaskarbi sobie wieczn pami u potomnych, mie wszystko, czego dusza zapragnie, sowem: osign maksimum szczcia w yciu doczesnym i mie nawet pewno, przez ask niebios objawion, e i po tamtej . stronie ywota czeka rado wieczysta wszystko marno marnoci, jeeli si z jednej zrezygnuje nadziei, z tej mianowicie, e dwa razy dwa jest pi. Bo wszelkie nikczemne ziemskie dobrobyty, a nawet zawiatowych sfer sigajce bogostany ucieleniaj nam si lub daj zna o sobie w czterech cianach tradycyjnej, z pokolenia na pokolenie przekazywanej logiki, e dwa razy dwa jest cztery. Tertulianowe wierz, bo to absurd jest jednym z najpikniejszych i najmdrzejszych zda, jakie czowiek na ziemi powiedzia. Dwa razy dwa rwna si cztery to mier, urzd, kolejka (ogonek), stempelek, zajc (z czym? oczywicie z buraczkami), wistwo, gazeciarstwo i mieszczastwo. Nadzieja za, e gdzie bardzo daleko jest czy bdzie taki ld lub godzina (na rogu wiata i nieskoczonoci, tam gdzie umwiona przestrze przecina si z umwionym czasem), taka dziedzina, w ktrej sama istota bytu wyzwala si z uwiconych FORM, to znaczy: daje nowy REZULTAT ta nadzieja jest powietrzem poetw: ona ich przy yciu trzyma. Zdawaoby si, e jak na wyynach Powietrze rzednie, tak si rozrzedzaj I te rozsdki nasze w wyszych pynach. (NORWID) JULIAN TUWIM

Dodatek nadzwyczajny

KURIER POLSKIWarszawa, l kwietnia. 1920 r.

NARESZCIE BDZIEMY MIELI LEDZIEOGROMNY POW W HOLANDIIHOEK VON HOLLAND. (PAC) Tegoroczny pow ledzi zapowiada si niezwykle pomylnie. Zwaszcza ledzie wdzone i sardynki pyn gromadnie w olbrzymich ilociach. Jeden niewielki statek rybacki wyawia dziennie do stu czterdziestu czterech dobrze zalutowanych pudeek.

OSTRONIE Z OGNIEMKRAKW. (Radio Eifel) Tokio. Od ognia, zaprszonego przez jednego z niszych funkcjonariuszy, wybuchn tu wulkan Fudijama. Straty materialne znaczne, chocia jest nadzieja, e resztki lawy uda si jeszcze uratowa.

NIEZWYKY WYNALAZEKNAUEN (Radio z New Yorku). Znany geograf, prof. Mac Czernik z Columbia University ogasza, e udao mu si skrzywi poudnik przechodzcy przez Greenwich, tak dalece, e podr z Europy do Ameryki trwa bdzie nie duej ni cztery dni.

DZIECI AMERYKASKIE W DARZE DLA POLSKIWASZYNGTON. (FIAT) Podobno kady Polak ma dosta jedno dziecko amerykaskie.

TWO AMERYKOPOL POLISHAMERICAN CIE LTD.dostarcza na danie mleko skondensowane dla krw, ktre nie mog karmi same, zwozi drzewo do lasw sosnowych, buduje elbetonowe doy kartoflane. Eksport, import, aport i rapaport. SPECJALNO: Wydajemy wiadectwa dojrzaoci burakom pastewnym.

NOTATKI LITERACKIEFerdynand Hoesick ywot i czyny Andrzeja Niemojewskiego, Warszawa 1920. Wyd. Gebethner i Wende. Dwa tomy. Tom I: str. LXV+876, tom II: str. 648 in folio. Niestrudzony badacz naszej literatury i kultury, p. Hoesick, obdarzy nas monumentalnym dzieem, brak ktrego od dawna dawa si odczuwa. Jest nim praca o Andrzeju Niemojewskim. W obszernej przedmowie autor wyuszcza powody i motywy napisania swego nowego dziea: Czym by Palestrina dla grafiki holenderskiej, Byron dla arytmetyki, Mantegazzo dla Katarzyny II, Zygmunt Waza dla impresjonizmu, Voltaire dla chiromancji? Niczym! Andrzej Niemojewski jest za wszystkim. Historia Polski jest waciwie jednym cigiem przeczuwania, e zjawi si w m, o ktrym autor powiada: O! to ty! Dalszy cig przedmowy wyjania stosunek Niemojewskiego do dziejw wiata, po czym nastpuje dugi

szereg gruntownie opracowanych rozdziaw, z ktrych wymienimy waniejsze: Napomnienia w Pimie w., Assurbanipal i Niemojewski, Niemojewski a odkrycie Ameryki, Wilk z Wilczej jako legenda wiekw, Czy doprawdy, czy artami?, Czterdzieci cztery wyjanione, Talmud a Rozwj, Projekt kanonizacji, Aktor nazwiskiem Frenkiel, ,,Komu ofiarowa dar narodowy, Kto jest waciwie autorem poezji Mickiewicza, etc. etc. Dzieo p. Hoesicka zawiera mnstwo barwnych ilustracji, fotografii Niemojewskiego z lat dziecinnych i jeszcze dawniejszych, kilka tabelek porwnawczych przekona N., projekty pomnikw (zwracamy uwag czytelnika na ciekawy artyku w kocu ksiki: Wawel czy Skaka?), jednym sowem jest to encyklopedia Niemojewskiego, ktr gorco polecamy wszystkim tym, komu drogie jest imi, nazwisko i dokadny adres Wielkiego Przewodnika caego narodu Andrzeja Niemojewskiego.

*Wadysaw Rabski Poezje (wyd. Lebensfragen) Warszawa 1920. Str. 162. in 8o. Z przedmow Wacawa Wolskiego. Pan Rabski w swych poezjach jest piewc smutku i melancholii: O, gdzie s te sady, co pachn uroczo, I gdzie te oboki, co pyn? Ja nie wiem, bo zy, ach! Z ech! oczu si tocz I hen tam rd mrz gdzie, ach, gin. Dusza poety tskni za piknem i prawd: Ja tskni! Kto mnie zrozumie? Ja pragn wiosny i soca, Chc skaka w owieczek tumie I tak bez koca, bez koca. Lecz nie tylko smutek i tsknota s treci przeywa autora. Bo oto w wierszu pt. Rumak w dolinie mamy wyznania wiary, credo poety, brzmice b. mocno; poeta zwraca si do prastarej olchy i woa: Olcho! wicz* tobie snw mych przdz Bd tak dugo, a zawita Wie nowa w szar dni mych ndz I przyzwie mnie Rzeczpospolita. To ukochanie ojczyzny i gotowo zoenia ofiary na otarzu Rzeczypospolitej jest zasadnicz nut w poezji p. Rabskiego. Wszystkim mionikom wizanego sowa polecamy poezje p. R.: wieje z nich szczero modziecza, zapa i szlachetny idealizm.

TAMARE INDIENNEagodnie przeczyszcza nie przerywajc snu.* prawdopodobnie bd zecerski. Powinno by: wi.

Dosta mona we wszystkich aptekach.

RUCH LUDNOCIzwikszy si w tygodniu ubiegym, zwaszcza w godzinach wieczorowych i w okolicy Udziaowej. Stosunek noworodkw pci mskiej do noworodkw pci eskiej poprawi si znacznie.

Z WISYWoda jak woda.

WYBRYK NATURYOd pewnego czasu zwrcia uwag nielicznych przechodniw kobieta dziwnej powierzchownoci. Ma ona du czarn brod i piknie zakrcone wsy. Ubrana w mskie wizytowe ubranie, spaceruje po ulicach, palc cygaro i wydaje si by najzupeniej niezmieszana.

NIEPORZDKI W TRAMWAJACHZwracamy uwag dyrekcji tramwajw, e te same numery maj tramwaje jadce na Prag i do Mokotowa (np. 18). Nowy rozkad jazdy Kolejki Wilanowskiej 9,05 do Woch przychodzi 9,05 9,05 do Utraty 9,00 12,30 domu 7,48 1,00 rozpaczy 1,00 W czwartki i niedziele Flaki.

WYPADKIZ figlw. Przybyy do krewnych z wizyt nauczyciel fizyki w szkole redniej Ignacy Kilowat lat 58 (Aleje Jerozolimskie 58) z przyczyn dotd niewiadomych, ale prawdopodobnie przez nieroztropno, wypad z pitego pitra na ulic i omal nie uleg powanym obraeniom ciaa. Zaalarmowano natychmiast stra ogniow, ktra ju po upywie kwadransa bya na miejscu i zarzdzia niezwocznie wszystko, co potrzeba, aby spadajcego nauczyciela pochwyci w biegu. Na wysokoci trzeciego pitra jednak denat, widocznie bardzo wycieczony wojn, zosta raptem porwany przez wiatr, ktry go w mgnieniu oka zanis na szczyt kocioa witego Floriana na Pradze, a stamtd na dach synagogi na Tomackiem. O wypadku zawiadomiono Pogotowie Lotnicze na Placu Mokotowskim i Pastwowy Urzd Meteorologiczny.

KCIK HUMORYSTYCZNYNASZE DZIECI

May Jzio widzc jak ojciec cauje guwernantk, biegnie do mamy i woa: Mamo, mamo! Czy guwernantka jest kuzynk tatusia? Nie. Wic dlaczego tatu j cauje? Tableau!

Z OSTATNIEJ CHWILINAGRODA PARYSKAzostaa przyznana Wiliamow.i Grondes, ktry powi dziecko pci mskiej. Niemowl miewa si dobrze, waga noworodka 3 i funta sterlinga. Wiliam Gronds jest pierwszym mczyzn, ktry bez niczyjej pomocy urodzi dziecko. * Dowiadujemy si, e niejaki Krzysztof Kolumb (podobno Woch) odkry Ameryk. * Wiadomoci o mierci krlowej Bony s mocno przesadzone. * W Neandertalu odkryto zwoki czowieka przedhistorycznego. ledztwo w toku. Wadze s ju na tropie mordercy.

LIST BOCZYIUrzd ledczy policji pastwowej w Warszawie wyznacza tysic marek nagrody za wynalezienie wysokiego blondyna (format 9 12 cm), ubranego w damski akiet karakuowy i boa szenszylowe pochodzce z kradziey przy ulicy Stawki. Tudzie koszyk do papierw. Indywiduum nosi stale skat lask i ma wa imieniem Cytrus w kieszeni od kamizelki. Oznaki nieszczeglne. Zbiegy cigany jest z artykuu wstpnego. Akt tyczcy si sprawy mona obejrze w kpieli.

PORADNIK KULINARNYESKALOP Z CIELCINYWzi dwa funty cielciny, wstrzsn, obra, zaprawi i zrobi eskalop. Dla smaku mona doda szczypt soli.

JAK UGASI PRAGNIENIE?Zblia si lato, a wraz z nim nieznone upay. Nasze gosposie uciesz si na pewno z podanego poniej sposobu ugaszenia pragnienia. Nalewamy do zwyczajnej szklanki troch wody (mniej wicej 3/4) i wprowadzamy do jamy ustnej. Potem krtkimi ykami wprowadzamy wod do przewodu pokarmowego, a nastpnie dalej. Przed uyciem wstrzsn.

CO PODA DO STOU, GDY PRZYJD GOCIE,A W DOMU NIC NIE MA

wieo upieczon indyczk pokraja w plasterki, wyoy na pmisek, ubra kaparami i saat z pomidorw. Funt ososia, trzy pudeka sardynek, szczupaka na zimno, pasztet ze zwierzyny i kilka ledzi marynowanych, zimne misa rozoy na pmiskach i rozstawi na stole. Kilka butelek wdki i wina, troch owocw, czarna kawa i likiery i ta zaimprowizowana naprdce kolacyjka zadowoli najwybredniejsze gusta.

HERBATA PO NORWESKUW Norwegii zaprowadzono ostatnio mod podawania herbaty z cytryn. Cytryn pokrajan w talarki podaje si na talerzyku, a nastpnie wrzuca si do herbaty. Ten nowoczesny przysmak zyska oglny poklask skandynawskich smakoszw.

PORADNIK GOSPODARSKIJAK WYWABIA PLAMY Z OBRUSA?Miejsca splamione posypa dwuazotanem bismutu i zmoczy w odwarze macierzanki p na p z chlorkiem miedzi (H2C8N0). Nastpnie suszy na socu, pki plama nie zknie. Wtedy potrze krysztakami utlenionej magnezji i pokropi zwyczajnym oksygenojedem potasu (roztwr 35% na szklank wody). Potem wyparowa, wytrze do sucha szczotk i posa do pralni chemicznej.

OBRAZYz powodu wyjazdu darowuj znajomym moim wszystkie krzywdy i urazy, jakich w yciu doznaem. Kopytowski, witokrzyska.

KASZE I GROCHY ROZDYMAJWyjedam w niedziel do Pruszkowa. Podejm si wszelkich zada w zakres mojej brany wchodzcych.

OGOSZENIA DROBNEPOSADY I PRACEMiejsce w ogonku spirytusowym do odstpienia zaraz. Zgasza .si prosz Wielka rg Wsplnej, od 6 do 11 rano.

*Potrzebny chopak do podlewania kwiatw sztucznych. Moe by makut. Oferty sub. Uruchomienie przemysu do Redakcji Kuriera.

NAUKA I WYCHOWANIEDyplom doktorski, wiadectwo dojrzaoci odstpi tanio lub zamieni na par akietowych spodni. Inteligent Kurier.

*Ksigosusz u krw holenderskich usuwam radykalnie za pomoc perswazji i wpyww hipnotycznych. Referencje wybitnych literatw i urzdnikw. Oferty s. Prelegent.

*Wane dla p.p. autorw! Ksigarnia nakadowa p. f. Kuryluk i Rogulin wyda chtnie crk za m.

RNEChrzecijanin sprzeda spodnie. Krucza 38.

*Chtnie zamieni si w duego, kudatego psa. Moe by cwajnos. Leszno 1.

*Chtnie wydoj koz. Paska 47, 6 pitro, winda.

*Jestem na urzdzie pastwowym i poszukuj zajcia choby bezpatnego w godzinach biurowych. Oferty sub. Pilne Kurier.

*Jkam si codziennie od 8 12 i od 4 6 w. w pitki i wtorki dla pa. Wilcza 11.

*Kupi nowy torpedowiec, dwurubowy, pojemno 1530 tys. ton. Cena nie gra roli. Gsia 11 24. Wiadomo u stra.

*Mam zapalenie kanau moczowego. Paska 62. In. Edward Kanigstein.

*Potrzebuj wyj. Oferty sub. Baltazar skada

*Potrzebna Karolina (moe by Jzefa). Od zaraz. Smocza nr 6.

*Poszukuj miejscowoci na wyjazd. Oferty sub. Poborowy.

*Zamieni nazwisko Kanarienvogel na Soowiejczyk. Rnic wypac w papierach procentowych.

*Zamieni siekierk na kijek. Oferty sub. Stryjek.

*Zmieniam skarpetki raz na tydzie. Witold Sandorski, Krucza 13.

*yd kupi spodnie. Krucza 38.

KURIER POLSKIWarszawa, 1 kwietnia 1921 r.*

Z powodu nadzwyczajnych wiadomoci, ktre nadeszy o przewrocie w Rosji, zmuszeni bylimy artyku wstpny, pira wytrawnego znawcy Rosji, przenie z prawej strony na lew. Jeeli zastanowimy si gbiej (bo pytki sd w danym wypadku mgby le wiadczy o intencjach, bd co bd zasadniczych i wpywajcych znacznie na opini zainteresowanych, ktrzy bez wtpienia odezw si na woanie i przysporz nam materiau, tak niezbdnego w warunkach, wymagajcych skupienia si, a rozproszonych w zagadnieniach obecnych i dawnych, o ktrych, jak susznie kto zauway, kto zreszt stojcy poza ruchem, nie mona mwi bez wyranego pogldu, w warunkach, powtarzam, jakie stworzy stosunek bliszy do sprawy ju przesdzonej, a jeszcze nie uwiadomionej, cho tylekro wbijanej w gow naszym czynnikom decydujcym, a w kadym razie nadajcym kierunek prdom, nurtujcym umysy, w warunkach, powtarzam po raz drugi, stworzonych przez zwizek, celowy wprawdzie, lecz jake mimo to daleki od celu, przywiecajcego poczynaniom, mogcym stanowi o rezultacie zgodnie z tradycj ojcw naszych i dziadw, a dla przeciwdziaania niekulturalnym przejawom ycia duchowego, dzi, gdy panoszy si dookoa tandeta moralna i umysowa, bdca istn plag nowoczesnych spoeczestw, ale ju jarz si wieczniki nowego kandelabru uniesionego rk drc nieco ze wzruszenia pierwotnych momentw zwizanej nagoci umiechw przeraonej koncepcji, ktra wykrca si przed kadym silnym i mskim ujciem samego rdzenia korpusu gwnego i gwnej cechy rzucajcej si w oczy ju przy pierwszym, uroczym spotkaniu, owianym, jak to zwykle, woni czarodziejskich umiechw (niestety zaznaczy to musimy, wbrew wszelkim panoszcym si u nas erotomaniom i namitnemu penetrowaniu po kociach ju dawno przodkw naszych wrogw i przyjaci), przy dzikiej po prostu chci narzucenia przemijajcego swego zdania trwaym i niezmiennym, jak posg wyej ju wymienionej swobody, pogld mas, a nie pojedynczych ludzi, ktrzy z natury nazwy swej udz si co do dobrej woli sfer miarodajnych, wszcych w tej aferze jeszcze jeden pretekst do rozpuszczenia sfory patnych ajentw, utrzymywanych na odzie niedostatecznie wysokim, aby zapewni gbokie oddanie si mioci osobistej w oczach ludzkich, co tak piknie okreli Szmund w swoim dziele trzydziestotomowym, opartym na jego prywatnym stosunku i obserwacji, nabytej przy zaatwianiu spraw pobocznych wyej wspomnianych ajentw, ktrzy dzi hlas! tak gorzko odpacaj si za macierzyski stosunek nie majcy w sobie przecie nic z trudw i zawodw stosunkw seksualnych). To trudno. Ryszard Wagner BAYREUTH. Znany kompozytor niemiecki, Ryszard Wagner, zmar tutaj nagle w roku 1883. (W zmarym traci muzyka niemiecka jednego z najwybitniejszych przedstawicieli wagneryzmu. Twrca Lohengrina, Parsifala, Ksiniczki czardasza i Pawia z Nowego Jorku naley do historii muzyki i wywar kolosalny wpyw w swoim czasie na licznych* Tytu na mocy konstytucji skonfiskowany.

naladowcw, ktrych dziea ustpuj jednak znacznie, co do wartoci artystycznej, pierwowzorowi P. R.).

BOHATERChcia si raz Anglik kpa w Oceanie; Murzyn przestrzega: nie rb tego, panie. Nie bde wariatem, Zobaczysz, wyjdziesz na tem Jak Zabocki na mydle. Z Oceanu mier wyglda, Zje ci rekin, anakonda Lub inne bydle. Anglik odwany Ale i rozwany, N ostry uchwyci w donie I w morza rzuci si tonie. Nios go sine fale, Kpiel cudowna ale Nagle widzi przed sob rekina paszczk, Nie straci przytomnoci i w n zbrojn rk Podnis, by potworowi cios zada morderczy, Rekin da nura, tylko pysk nad wod sterczy, A na pysku mu igra umieszek szyderczy: Mylaem, e z Anglikiem, rzek, mam do czynienia, Ale gest twj ci zdradza i mj sd odmienia; Niemcem jeste lub czonkiem litewskiej Taryby, Skoro si ostrym noem zabierasz do ryby. Anglik sponi si wstydem, Szepn: Non bis in idem, N odrzuci daleko od siebie ................. ................. Tak to koo rwnika Poar rekin Anglika. Jego dusza z pewnoci jest w niebie, Bo ten wart niemiertelnoci, Kto honor wyej ceni nili wasne koci.

ZMIERZCH ETATYZMUZ dniem dzisiejszym zwinite zostay Puzapp, Guza, Pun, Kum, Mops, ap.

W miejsce ich utworzone bd Ppazup, Azug, Nup, Muk, Spom i Pa. Powikszenie personelu z tego powodu obraca si ma w bardzo ciasnych granicach.

KRONIKA WOJSKOWAR.K.M. Rczny karabin maszynowy jest jdrem grupy bojowej, ta za podstaw nowoczesnej taktyki. Najwaniejsz zalet taktyczn w boju jest zaskoczenie. Pod tym wzgldem R.K.M. jest niesychanie cenn broni. Mierzysz np. wedle wszelkich prawide i przepisw do wroga, ktry ukrywa si w przylegych zarolach. A tu znienacka trafiony pada trupem nieprzyjaciel, ktry ku tobie skrada si ze strony wprost przeciwnej. Mierzysz w karabin maszynowy zamaskowany za grup krzeww trafiasz w wywiadowc siedzcego na wysokim drzewie. Mierzysz w prawo trafiasz na lewo, mierzysz w gr trafiasz w d, i odwrotnie. Prawida precyzyjnego strzelania s nader proste i mog zredukowa si do dwch zasadniczych. 1) Nigdy, nawet artem, nie naley mierzy do przedmiotu, ktry si chce trafi. 2) Naley bacznie, dokadnie i wedug wszelkich przepisanych prawide wymierzy do zwierzchnika znajdujcego si w pobliu broni w ten bowiem jedynie sposb ujdzie on niechybnej mierci. Rozporzdzenie drugie w sprawie ograniczenia spoycia artykuw pierwszej potrzeby A) ledzie spoywa wolno w ilociach ograniczonych (jedno dzwonko na osob penoletni) jedynie w godzinach porannych, a mianowicie: natychmiast po wschodzie soca i a do chwili przejcia przez poudnik warszawski planety Merkury. Konsument zaskoczony z ebkiem albo ogonkiem ulika (respective rolmopsa) w porze obiadowej paci kar w wysokoci dziesiciu tysicy mk. i traci prawo wyborcze na przecig lat trzech. Tak kar ponosi waciciel jadodajni, hodowca ledzia i opiekun prawny rolmopsa. Spoycie ledzi nieletnich i uomnych karane bdzie z ca surowoci prawa. B) Musztarda. W jadodajniach pierwszego, drugiego i trzeciego rzdu musztard podawa wolno wycznie po obiedzie, klientom staym, zamiast tzw. deseru. Spoywanie musztardy w cukierniach (Lourse, Ziemiaska, Semmadeni, Lardelli), w kioskach z wod sodow albo gazetami, jest najsurowiej wzbronione. Kto smaruje musztard osie wagonw kolejowych, bryczek, wozw, samochodw ciarowych, wolantw, wehikuw dwukoowych, czyni to na wasn odpowiedzialno. Ciastka francuskie, tzw. ptysie, napenione musztard wypieka wolno jedynie w godzinach wieczorowych, po zachodzie soca (a do chwili przejcia przez poudnik warszawski planety Saturn). C) Cukier naley do wglowodanw i skrca paszczyzn polaryzacji. Kto by si temu opiera, podlega karze bezwzgldnego aresztu, bez zamiany na grzywny. Osoby posiadajce wicej ni ptora proc. cukru, odwiedza mog szalety miejskie jedynie w godzinach przedobiednich (1212,30), za okazaniem specjalnej przepustki powiadczonej przez urzd zdrowia i komisariat odnonego okrgu. D) Napoje wyskokowe (jako to prunelka, ginger, Monastiue, jarzbiak, siwucha, myliwska, cytrynwka, whisky, starka, Baczewska, Kantorowicz, Bols i porter) popija wolno, ale nie naley ich miesza. Kto pije w kratk, nabawia si blu gowy i moe ulec

chwilowemu zamroczeniu. W soboty, niedziele, dni witeczne i przedwiteczne wyszynk trunkw jest surowo wzbroniony i dlatego konsument powinien si wystrzega, aby waciciel jadodajni nie nala mu do porcelanowej filianki kawy lub herbaty. O kadej takiej omyce naley zawiadomi natychmiast pogotowie ratunkowe. Pi wolno wycznie przy stole, w pozycji siedzcej, przy czym kieliszek naley trzyma praw rk, a lew oprze lekko na biodrze. Kto zmienia samowolnie pozycj siedzc na lec (dajmy na to pod stoem), winien by odstawiony do komisariatu, gdzie podlega pozbawieniu praw i przywilejw a do zupenego wytrzewienia. Rachunek paci najtrzewiejszy i nikt nie moe si tumaczy nieznajomoci prawa. w/w w.z. min. Rerutkiewicz

POCIESZAJCA STATYSTYKAZ polecenia pana prezydenta ministrw wadze centralne wygotoway spis urzdnikw, ktrzy we wtorek po witach zjawili si w biurze. Wyniki spisu s niezwykle pocieszajce: procent urzdnikw, ktrzy nie przeduyli sobie sami wit ani o dzie, w niektrych ministerstwach dochodzi do 65%. Mwi z tego powodu o utworzeniu specjalnego odznaczenia dla tej kategorii funkcjonariuszw publicznych.

WYPADKIPOTAJEMNA GOLARNIAWczoraj w poudnie funkcjonariusze XXI okrgu z rury kanalizacyjnej przy posesji nr 48 na ul. Wilczej dosyszeli cichy, charakterystyczny szmer. Po odkopaniu pyt kamiennych i zburzeniu tylnej oficyny posesji nr 46 policja wtargna na pierwsze pitro nie zamieszkanego pokoju, gdzie zastano ju starszego jegomocia przed lusterkiem z namydlon twarz i brzytw w lewej rce. Makuta rozbrojono natychmiast. Sprytny ten ptaszek stara si nawet zamydli oczy policji, tumaczc si, e podejrzany szmer nie pochodzi bynajmniej z golenia. Dowodzi on, e to po prostu golenie go dr i upi. Niedoszy fryzjerek rycho znalaz si w areszcie.

NIEBEZPIECZNY ZEGAREKSkutkiem eksplozji zegarka zosta dotkliwie poraniony przemysowiec W. C. Niejednokrotnie ju przestrzegalimy przed zbyt gwatownym nakrcaniem zegarka w godzinach wieczornych. acuszek oczywicie znowu by metalowy!

HARCE SAMOCHODOWESzesnastoletni ulicznik pan B. W. znowu przestraszy swym krzykiem pdzcy samochd, ktry skoczy w bok i wpad do cukierni na p czarnej. Czy policja nie ma na to rodkw?

ODFREDRZONE STAROBAJKIFUTUROSIOKapouszc sianodajcom,

Strzyouszc, krcogowic spojrzeniuje, spojrzeniuje futurosio owsosiano Owsosiano pachnonci. Owsochwyci sianoali, Sianochwyci aloowsi do biaego socowitu Futuroli namylennik godopada kapouszc.

STAROBAJKI ROZKRASICZONEKLATKOPTASZNIAlozooczysz, staroczyu modoeniec piosenkowa! ,,W klatkocieniu dobroycie w szczeropolu blomki Klatkoptasznia twojoyciem odpiosenczy staroczyyk wolnoyem w socolesie, oczoperl w klatkomce

W DOMOWANIwioali maomyszka: Skorupiejesz, biedozwierzu Odesowi skorupowiec: Ty paacuj, zamkokrluj kociolkiem rozdrcona W ciasnodomiu lubosiedz, radoyj w domowani Staropiernik Modoeniec

WIEDZATEORIA EINSTEINABolszewizujcy ydek z Pragi czeskiej Albert (!) Einstein z waciw tej rasie arogancj rzuca si oto na podwaliny nauk cisych i ogasza drukiem teori, z ktrej wynika, e czas jest rzecz wzgldn, e energia ma mas (tak!), e geometria Euklidesa jest abstrakcj (Sic!), e promie wietlny zaamuje si w pobliu cia wakich, e wszechwiat nie ma granic, a jednak nie jest nieskoczony (siksik!) itd. Nie zajmowalibymy si tymi bzdurami, gdyby nie to, e jad filozofii Einsteinowskiej pynie ju szerok strug i ku nam. Prasa krakowska zwaszcza powica sniste artykuy zasadom cadyka z Pragi, profesorowie wszechnicy jagielloskiej wygaszaj o nim odczyty, a najszanowniejsza z naszych bas bleus utrzymuje w wieloszpaltowym felietonie, i ekspedycja zoona z wybitnych uczonych angielskich stwierdzia jakie wyniki, zaobserwowaa jakie odchylenia wiata i e Akademia londyska

otrbia na cay wiat, jakoby w Albert (!!!) by godnym nastpc Newtona. Jeeli zwaymy, e Newton mia na imi Izaak, to zrozumiemy dopiero, jak daleko siga solidarno tej rasy i nie zdziwimy si wcale, gdyby nawet mocarstwo anonimowe domaga si miao nagrody Nobla dla swego prowodyra. Nagroda Nobla jest, jak wiadomo, funduszem gadzinowym, z ktrego od dawna ju najciemniejsze typy midzynarodwki wszechwiatowej czerpi rodki w celach przeciwpastwowych. Sam fundator (przekonaem si o tym naocznie w niedziel) pochodzi przecie z ulicy Furmaskiej, gdzie do dzi dnia na kamienicy nr 8 widnieje jeszcze le zamalowany szyld z napisem: Kierosin bratjew Nobel. Nie wiem, w jakich celach wy wdrowa ten czowiek do Europy, nie wiem zwaszcza, kto przy ulicy Miodowej i kiedy omieli si wyda mu paszport zagraniczny? W kadym bd razie jest chyba rzecz jasn, e w interesie modego, powstajcego do ycia pastwa nie moe lee obalenie geometrii Eukalidesa. Nie moe mody, konsolidujcy si dopiero organizm zezwoli na to, aby w powanej prasie zagranicznej utaro si zdanie, e czas jest wzgldny i zaley od ruchu danego ukadu. Po tylu gorzkich dowiadczeniach wiemy niestety a nadto dobrze, komu dzi w Europie zaley na tym, aby energia miaa mas, i dla kogo to bdzie wod na myn, jeeli promie wietlny zaamie si w pobliu soca. Co za do obserwatora, zamknitego w szczelnym pudle i podrujcego, bez adnej cznoci ze wiatem, po przestworzach, obserwatora, o ktrym czsto wspomina Einstein w swojej Relatywnoci (sic!), to wiemy dokadnie, o kim tu mowa i kadej chwili odnone dokumenty zoy moemy na rce komisji midzy sojusznicze j! Doprawdy czas ju skoczy nareszcie z potworn hydr, wycigajc mace i macki swoje poza wszelkie granice cierpliwoci aryjskiej! Czas ma dla was warto wzgldn, ale chocia czas to pienidz, pienidz ma jednak warto bezwzgldn! Czy nie tak, panie Einstein?

WIADOMOCI WOJSKOWETELEMETRTelemetr jest wietnym przyrzdem sucym do mierzenia odlegoci. Przyrzd nastawia si na jaki przedmiot daleki, np. pojedynczy krzew. Nastpnie za pomoc, powiedzmy otwarcie, skomplikowanych do sposobw, odcyfrowuje si odlego, ktra wypada, dajmy na to, 1200 m. Potem przystpujemy do drugiej czci pomiaru, tzw. sprawdzenia. Mierzy si krokami odlego midzy telemetrem a owym krzakiem. Wypada po zamianie na metry 200 m. Oczywicie to drugie rozwizanie jest suszne. Otrzymalimy zatem za pomoc telemetru rezultat najbardziej dokadny, i popeniony bd wynosi 1000 m. Mgby kto zarzuci, i prociej byoby pomin skomplikowane obliczenie i od razu odmierzy odlego krokami. Dobrze. Ale w takim wypadku do czegby suy telemetr? Trudno i darmo. Maszyny zastpuj dzi czowieka. Istnieje jeszcze jedna trudno, z ktr od razu pragn si rozprawi. Jak zmierzy odlego midzy nami a nieprzyjacimi? Mog zaj cztery wypadki: 1) my nacieramy, a nieprzyjaciel uchodzi; 2) nieprzyjaciel naciera, a my uchodzimy; 3) my nacieramy i nieprzyjaciel naciera; 4) nieprzyjaciel uchodzi i my uchodzimy. Problematy te rozwiza mona niezmiernie prosto: gdy wrg uchodzi, naley go ciga, a nie bawi si w skomplikowane telemetry. No, a jak my uchodzimy, to tym bardziej nikomu nie strzeli do gowy urzdza pomiary.

*Wiosna idzie kapelusze somkowe id. Interesik idzie. Wszystko w porzdeczku.

*Armiom zmieniam uniformy. Przemalowuj eskadry wojenne. Rozpdzam parlamenty. api ryby. Usuwam zbyteczne jednostki. Tanio, bo w podwrzu. Ptasia 4. Abramek.

SPOSTRZEENIA METEOROLOGICZNEKOMUNIKAT PASTWOWEGO INSTYTUTU METEOROLOGICZNEGORozkad cinienia: cinienie w doku sabe. Ni barometryczny. Temperatura dnia poprzedniego najwysza 38,9, najnisza 36,8. Ttno mocne. Okady zimne na gwk. Wiatry nahalne. Spodziewana pogoda: na dworze zimniej ni w mieszkaniu. O szyby deszcz dzwoni deszcz dzwoni jesienny. W niebie dziura.

FRYZJER DAMSKI EMILIOczesze wszdzie.

WANE DLA GOLCYCH SI!Namydlam przed ogoleniem. Fryzjer jest na tej samej ulicy. Wielka oszczdno. Pikna 11, poprzeczna oficyna, IV pitro. Uwaga: tylko od l do 2 pp. Jeeli zamknite, to zadzwoni 18739 po kluczyk.

DO RYGI WYJEDAMilekro zjem obiad w domu. Wszelkie polecenia przyjmuj.

*Rolety, story spuszczam przy wszelkich uroczystociach. Zaborowska.

TPWUM(PIERWSZE POLSKIE TOW. WZAJEMNYCH UBEZPIECZE OD MORDOBICIA)p o l e c a pp. recenzentom polisy premiowe i w ogle teatralne, w p r o w a d z i o specjalny dzia ubezpiecze sejmowych, k i e r u j e sprawy honorowe na drog sdow.

GASZ POARY

nawet najwikszych fabryk i zakadw, bez przyrzdw i pomocy. Uprzedza na dwie i p godziny przed poarem. Krucza 3, u in. Tokaczewskiego dla Zygmunta.

SODOMA I GOMORA SP. Z OGR. ODP. SDOWzaatwia wszelkie zlecenia ze schodw przez swych agentw. Wymienia wszelkie obelgi. Zakada nog na nog. Podejmuje si i opuszcza.

DROBNE OGOSZENIABiusty! Kada pani moe mie adny biust sawnych ludzi gips albo terakota. Widok 7. J. Kullao.

*Karawan do wycieczek i majwek podmiejskich wypoyczam. Karasjmowicz,

*Karty pocztwkowe wrzucam do skrzynek, tame mwi, ktra godzina. Targwek. Sobieskiego 11. Zalcman.

*Ktokolwiek lub kto bd posiadaby wiadomoci o synu mym, niech je zatrzyma przy sobie z powaaniem Lewkonia.

*Kupi co, sprzedam, zarobi i pjd na kolacj. Adolf Sobiedanek. Leszno 2.

*Lekcji francuskiego, arytmetyki i aciny mog udzieli. Gruntowna metoda, ale nie chc. Tel. 0,75.

*Nie jem, nie pij, wszystko robi, tame szemrz cichutko jako grski strumyk. Ogrodowa l, mieszkania 37582.

*Niszcz ubrania i obuwie, suknie damskie, nawet dziecinne.

*Nie sieje, nie orze, tylko handluje starzyzn. Aron, Nowolipie 81.

*Ogrodnik zrywa melony przechodniom. Krucza 2a.

*Paznokciem tpi robactwo. Dyskrecja zapewniona. Erywaska 8.

*Poczochy nadrabiam min. Cerownia. Podwale 3.

*Przepowiadam kademu smutne, ale prawdziwe, specjalno zgony. Chiromanta Gucio, Nowogrodzka 2.

*Po 20 marek obiady, skadajce si z przekski, zupy, dwch mis, deseru, kawy i likieru poszukiwane. Oferty z fotografi do adm. Kuriera Polskiego pod ,;Mokka Jzef 37.

*Precz z nogami! Dosy ju woni potu i ng. Klawitol zmienia najbardziej nawet zapuszczone nogi na zupenie przyzwoite rce. da wszdzie. Tame zmieniam stare rkawiczki na stare skarpetki.

*Sprzedam due miasto prowincjonalne (60 000 mieszkacw) wraz z doktorem, aptek, szko etc. Oferty pod Franu.

*Sprzedam bram domu przy ul. Wilczej razem z uliczkami i z dzwonkiem. Sublokator.

*Sprzedaj i kupuj rne przedmioty, ale na og nudz si. Wiad. na miejscu.

*Tyj w oczach i w pasie. We wtorki dla pa. Szpitalna 32.

*Usuwam dywany, pianina raz na zawsze. Sprztam wacicieli. Kochanowicz. Praga.

*Wypycham zwierzta i ptaki za drzwi. Oferty sub. J. Gadok, Nowy wiat 39.

*Wydaj ksiki i okrzyki. Ksigarnia J. Mordkowskiego.

PRACOWITA PSZCZKAKALENDARZYK ENCYKLOPEDYCZNOINFORMACYJNY NA ROK 1921pod redakcj Antoniego Sonimskiego i Juliana Tuwima 1921 Nakadem autorw

ZAMIAST WSTPUWypuszczajc t pierwsz pszczk mamy bog nadziej, i nie bdzie ona ostatni. W wielkim, wycigu wspczesnoci, w ktrym midzy innymi udzia bior tanki i aeroplany, may ten ptaszek ma jedynie na celu wskazywanie drobnych udogodnie yciowych, informowanie o tak szybko mijajcych dzi datach kalendarzowych i rozpogodzenie chmurnego czoa pasaerw niefrasobliwym wiergotem. Pracujc nad wszechstronnoci tego wydawnictwa niewtpliwie przeoczylimy to i owo, ale niech nas rozgrzeszy szczupy rozmiar naszego wydawnictwa i znane przysowie ludowe kto prdko daje, ten dwa razy daje. Waniejsze braki tego kalendarza dadz si bardzo atwo uzupeni przez zwyke kupienie podrcznej encyklopedii Orgelbranda lub te dzieka cudzoziemskiego. W rubrykach przeznaczonych do wypeniania wyrczylimy tak dzi zajtych i zapracowanych ludzi, pomieszczajc najpotrzebniejsze notatki. Gdyby ktre z nich nie odpowiaday yczeniom Szanownych Czytelnikw, mog oni po prostu, nie enujc si, wyskroba scyzorykiem i wpisa tam cokolwiek obojtnego. Wszelkie wskazwki, listy i uzupenienia przyjmujemy z wdzicznoci, prywatnych jednak adresw nie podajemy ze wzgldu na nerwowo czasw obecnych. Z powaaniem REDAKCJA

STYCZEWSKAZWKI DLA ROLNIKWMrz styczniowy sprzyja mceniu sera. Najlepiej jest w suche poudnie zwozi resztki sera, troskliwie oddzielajc czci zmoke, aby nie popsuy caoci. Jak i w innych miesicach zimowych, tak i w styczniu wane jest konserwowanie nawozu, aby mie czym uyni grunty latem. Zalecanym powszechnie rodkiem jest czarna kawa, naley wystrzega si owocw i rodkw przeczyszczajcych. Pilnowa, aby kusownicy nie zastawiali side na krowy i asice. Gryka jest to miy i poyteczny ptak, lecz kopotliwy przy trzymaniu w izbie; mode stworzonko naley od razu przyzwyczai do przebywania na powietrzu. Buduje si w tym celu may szaasik na rodku dziedzica. Poyteczne to zwierz pilnuje znakomicie domu i ostrzega bardzo miym piewem przed niepodanym gociem.

WSPOMINKI HISTORYCZNE7.1413 Arcyksi Karol polubia ks. Zbigniewa. 22.1214 Bitwa pod Wadywostokiem. Rudolf Miedzianobrody schodzi na d. 27.1889 Na Wgrzech wielki zjazd mionikw krlowej Elizabety.

MENU NA STYCZEZupa grzybowa. Rydzyki w sosie. Legumina z trufli.

WANIEJSZE IMIONA SOWIASKIE I YDOWSKIEStrzeysaw, Wastymir, Hejnoch, Bojomir, Muttermilch, Krzesimir, Szyja, Chawa, Salopa, Domosaw, Jurepeek, Maurycy, Spitogniew, Bogumir, Radagost, Mundek i Dobrosaw.

LUTYWSKAZWKI DLA ROLNIKWPraca rolnika jest tylko pozornie atwa i beztroska. Rolnik musi dokadnie pamita o porach roku i zmianach atmosferycznych. Metoda kopania ziemi w miesicach parzystych, a orania w nieparzystych jest miesznym przesdem, ktrego rozsdny rolnik wstydzi si powinien. Sdzimy, e zabobon ten ma si ju na wymarciu. W styczniu naley kopa. Chowanie kur coraz bardziej si u nas przyjmuje. Ten szary, niewielki ptak uprzyjemnia rolnikowi prac swym miym wiegotem. Przysowie lepy jak kura nie jest prawdziwe. Kury widz wietnie, szczeglnie w nocy, a napadnite przez wroga (jemioa, wiewirka itd.) broni si, gryzc nieprzyjaciela w kark i amic mu w ten sposb tzw. pierwsz krzyow.

WSPOMINKI HISTORYCZNE12.1002 Przez Francj przechodz onierze, witani przez ludno. 19.1334 Jan Kukielnik umiera w Ostrowiu. 26.1644 Odkrycie pokadw wapna w Kaledonii. 27 tego roku. Albert I przenosi si do Genewy z okrzykiem: Trudno!

MENU NA LUTYGrzybki drobno krajane. Omlet z grzybkami. Krem grzybowy.

WANIEJSZE IMIONA SOWIASKIE I YDOWSKIEZegota, Idiota, Baej, Bazenek, Wirosaw, Kawa, Sara, Niemira, Tomia, Bernard.

MARZECWSKAZWKI DLA ROLNIKWMiesic marzec jest ju jednym z miesicw wiosennych. Przysowie w marcu jak w garncu sprawdza si cakowicie. C jest tedy milszego dla dobrego rolnika, jak w taki sotny dzie wiosenny zasi z dobr ksik przy kominku i zagra partyjk wista! Natura sama umiecha si do niego: rankiem moe on obserwowa pierwsze wyrastajce spod niegu kwiatuszki majeranku i ziarnka sonecznikw. Po miej pogawdce moe on w ciepej oborze spdzi kilka rozkosznych chwil na dojeniu. Dojenie krw na cztery rce wychodzi coraz bardziej z mody. Jest to oszczdno sprawiajca dzi ju niemie wraenie, bo czy nie lepiej po prostu jest wydoi o kilka kropel wicej, ni zaoszczdza na czasie?

WSPOMINKI HISTORYCZNE1.1754 Walezjusz may, jako dziecko, odkrywa gow przed pomnikiem swego nastpcy. 5.1387 Wynalazek Czecha Prokopa, demonstrowany przed damami dworu. 16.1492 Kolumb odkrywa Ameryk. Mieszkacytubylcy woaj na jego zjawienie si: Jestemy odkryci i cofaj si w gry Meksyku.

MENU NA MARZECSiekane grzybki. Marynowane grzybki. Duszone grzybki.

WANIEJSZE IMIONA SOWIASKIE I YDOWSKIEPrzesaw, Sulimir, Przesolony, Dobiesaw, Wienczysaw, Kupa, Uradowaczyk.

KWIECIEWSKAZWKI DLA ROLNIKWOszczdny rolnik w kwietniu zwykle porzuca strzech swego domostwa i udaje si do Warszawy, Lwowa lub Krakowa, aby zorientowa si, co robi inni jego wspzawodnicy i godnie przygotowa si do walki konkurencyjnej na rynkach zboowych. Zboa radzimy nie bra ze sob do miasta, przewz bowiem kolejami jest ogromnie utrudniony i zboe wysypuje si bardzo atwo, naley je najlepiej sprzeda na miejscu i cay kopot zrzuci w ten sposb na odbiorc. Groch, kukurydz, wyk i perliczki mona zabra ze sob, naley je atoli przedtem wymci, aby nie wozi na prno plew, ktrych nikt nie chce potem naby. Rolnicy nasi nie chc tego zrozumie i wci naraaj si na zbyteczne koszta.

WSPOMINKI HISTORYCZNE10.1785 W Bostonie umiera wynalazca pytoliny. 11.1812 Napoleon Wielki udaje si do Moskwy. 12.1755 Pan de Murcy przepywa Tunel Simploski. 30.1436 Ambasador Winsdorf wrcza sekretny list krlowi rumuskiemu.

MENU NA KWIECIEPaszteciki z grzybkami Grzybek w male. Konfitury grzybowe.

WANIEJSZE IMIONA SOWIASKIE I YDOWSKIESadomir, Mnoysaw, Cypa, Berek, Nosisaw, Nosacz, Chamu, Zawisaw, Kundek, Cziapnik.

MAJW maju, w Zielone witki lub, gdy kto woli, w doynki, rolnik zaprasza okolicznych ssiadw na mi pogawdk i gsior starego miodu. Okoliczni wocianie, nucc popularn pie Plon niesiemy, plon, wkadaj sukmany i plsaj przed domem do witu. Zebrane zboe ukada si w snopy i zwozi si do chaup przy radosnych okrzykach dzieci. W gajach zbiera si grzyby i strzye si owce, ktre z bekiem wybiegaj z zagrody na zielon ru. Przezorny rolnik niechaj nie zapomina, e zima za pasem i niechaj szykuje sanie, ywy i sieci. Naley take zbiera skowrocze jaja, aby na przyszy rok wylgy si cae stada tych srebrnogosych piewakw naszych pl i k. Sowiczy gosik tych szaropirych stworzonek urozmaica wszak mudn prac wocianina. Pugi, sochy, brony i drabiniaste wozy oporzdzi naleycie i wytrze z kurzu.

WSPOMINKI HISTORYCZNE6.1342 Poczone mocarstwa Danii i Tuluzy wypowiadaj wit wojn przekupstwu. 23.1904 Nowe zdobycze na polu ekonomii.

MENU NA MAJRos na grzybkach. Grzybki a la admira Nelson. Kompocik grzybowy

WANIEJSZE IMIONA SOWIASKIE I YDOWSKIEMcisaw, Swatosza, Bolemir, Kubek, Niecysaw, Radosaw, Krajewski, Szymon, Srul i Soowiejczyk.

CZERWIECWSKAZWKI DLA ROLNIKWW miesicu tym naley przystpi do przygotowania konfitur. Naley wzi du kad lub beczk ogrodow, wymy j i oczyci naleycie, potem nawrzuca do rodka owocw, zerwanych dnia poprzedniego. Owoce te powinny przedtem polee kilka tygodni w bardzo suchym i ciepym miejscu, nie pozbawionym atoli znacznej wilgoci. Po wrzuceniu do beczki naley je osodzi naleycie i zagotowa, a cukier si sfermentuje, nastpnie z zamknitymi oczami ukada si w soikach, aby nie wiedzie, co si w nich bdzie znajdowa. Zim sprawia to wiele uciechy przy otwieraniu, bowiem w soikach znajduje si coraz to inne owoce, o ktrych si ju zapomniao.

WSPOMINKI HISTORYCZNE29.1804 Pikna Agata porwana przez margrabi HautBarsac. 31.1886 Pierwsze wzloty z pasaerami i prowiantem. 32.1900 Potyczka pod Widowem.

MENU NA CZERWIECRydze solone. Bedki po francusku. Galaretka grzybowa.

WANIEJSZE IMIONA SOWIASKIE I YDOWSKIESiemion, Ziemian, Lemian, Boginiak, Wastymir, Wast, Mira, Dzierymir, Telefon.

LIPIECWSKAZWKI DLA ROLNIKWLipiec, nazwany tak od tak zwanego lipienia drzew i krzeww owocowych, jest miesicem wytonej pracy w polu i w ogrodzie. Dobry gospodarz musi przypilnowa, aby. dokadnie wypielono i wygracowano cieki ogrodowe, inaczej bowiem nie sposb znale owoce spadajce z drzew i grzznce w bujnej, szmaragdowej trawie. Melioracja pl i parcelacja trawnikw niech nie zaprzta zbytnio gowy wieniaka matka natura myli i stara si lepiej o dobro przyrody, niby to mg zrobi saby i uomny czowiek, zreszt przysowie ludowe powiada, e jak Pan Bg dopuci, to i z kija wypuci, a c dopiero z naszych k i niw.

WSPOMINKI HISTORYCZNE13.1897 Kawalkada kawaleryjska zdobywa przejcie ze wsi Morzyce i szos wilkosk. 18.1208 Murzyn Gono pokonywa na pici pani Starter. 19. 304 Arabowie przechodz Nil. 21.1803 Wielkorusi spotykaj si z bojarami i kpi si w wito w Jordanie. 28.1719 Na Korsyce znaleziono ludzi z epoki trynidatu, jeszcze ciepych.

MENU NA LIPIECGrzyb pokojowy na szaro. Saatka z grzybw. Pudding z pieczarek.

WANIEJSZE IMIONA SOWIASKIE I YDOWSKIEMciwoj, Wytymir, Weteryniarz, Gocisaw, obuziak, Chwalesaw, Sedesik.

SIERPIEWSKAZWKI DLA ROLNIKWA ot i miesic upaw. Czarne jagody i borwki zakwitaj rd krzakw, ncc powonienie. W ogrodach dojrzewa sonina, a db, krl drzew, rzuca cie na skoszon muraw. Rolnik opatruje szczepionki i owi ryby w przylegym stawie. Woanie na ryby: cipcipcipuchny przeraa je tylko i nie powinno mie zastosowania. Czy nie lepiej chwyta je do kwarty, do ktrej przymocowany jest sznurek z przynt? Leszcze, karpie, jesiony i raki rozmnaaj si w sierpniu szybko l tylko bystre oko wprawnego gospodarza potrafi wycign z tego poytek. Gdy wycigniemy ryb z wody, zwizujemy jej przednie nki, aby wawe stworzenie nie ucieko nam niespodzianie.

WSPOMINKI HISTORYCZNE16.1302 Wielka powd niszczy zasiewy w Kursku. 22.1735 Na danie papiea Karol udaje si w podr. 29.1804 Rudolf Zotodzib zdobywa uznanie.

MENU NA SIERPIEMuchomorki, sos provangal. Grzybki a la Lina Cavallieri. Lody grzybowe.

WANIEJSZE IMIONA SOWIASKIE I YDOWSKIEDalibg, Dadaista, Drogowit, Drogocenny, Homir, Hoesick, Wende, Weneda.

WRZESIEWSKAZWKI DLA ROLNIKWWrzesie jest miesicem polowania. Rolnik zmienia lemiesz na or i wyrusza w lasy i trzsawiska, aby tam samotrze potyka si o konary i gazie drzew. C to za pikny widok, gdy hoy i dorodny modzian i pikna, oszczdna gospodyni krocz takim pustkowiem przy blasku ksiyca! Strzelb naley nabija w domu, eby nie traci czasu przy spotkaniu zwierzyny. Celowa naley zawsze troch wyej, bowiem, jak wiemy, cienie ziemi dziaa na wszystkie przedmioty bez adnych wyjtkw. Polowanie nie naley do trudnych zaj, wystarcza po prostu odnale zwierza, odwrci na chwil jego uwag i, korzystajc z tego, zastrzeli go na miejscu. Przy poszukiwaniu zwierzyny nie naley si posikowa, wskazwkami przechodniw, a szczeglnie dzieci, maj bowiem one zbyt czsto krtk pami i myl si co do kierunku.

WSPOMINKI HISTORYCZNE3. 202 Rzymianie bij si o ask cesarza Sebastiana. 10.1905. Najcie Kohnw na guberni piotrkowsk. 14.1703 Pierwszy wentylator demonstrowany w gabinecie krla Walencji. 28.1443 Inkasi pal ostatniego swego krla i przepywaj ocean.

MENU NA WRZESIEMajonez z malaczy. Trufle, sos grzybowy. Racuszki z grzybkami.

WANIEJSZE IMIONA SOWIASKIE I YDOWSKIEOstromir, Chlebosaw, Domorad, Aparat, Neronek, Cieszymir, Kaktus, Horzyca, Horacy, Pipek i Ppek.

PADZIERNIKWSKAZWKI DLA ROLNIKWW padzierniku rb zapasy na zim. Kilka korcy solonych grzybkw, pi, sze beczek mietany i kwanego mleka, bochen razowca, poe soniny, kilka ziemniakw, zawieszonych u puapu, zapewni ci poywienie na dugie wieczory zimowe. Jaja, aby nie zamarzy, schowaj w ciepym miejscu, a nie zapomnij o drzewie, bo zim zimno: Na wity Jacenty mrz wazi ci w pity, jak mwi przysowie. Uzbieraj w borze ze trzy kopy poziomek i polej mietan. Pootrzsaj drzewa z ogrkw (jak to zaznaczy znany agronom amerykaski M. T.), a czy to w ten sposb, aby od razu spaday do kadzi z kiszon wod i koprem. Naley uwaa, aby kusownicy nie zastawiali sieci na pozostae ogrki.

WSPOMINKI HISTORYCZNE1.7850 Kongres w Hiszpanii uchwala przejcie do czasw nowoytnych. 7.2565 Czarna Maska amie podkow krla Syjamu i ogasza si regentem. 11.834 Namitny kochanek ksinej Wanilii morduje wszystkich wiadkw lubu ukochanej. 22.1534 Rafael koczy portret Fornariny i ucieka do Rzymu. 28.1534 Benwenuto odlewa Perseusza i ucieka do Mediolanu.

MENU NA PADZIERNIKKurki pieczone. Kolaki zawijane. Budy z prawdziwcw.

WANIEJSZE IMIONA SOWIASKIE I YDOWSKIECytrus, Budzimir, Glinka, Wyszomir, Wyskokowy, Dzierysaw, Gsior, Prokop, Ojcomir, Matkolub i Kazirodczyk.

LISTOPADWSKAZWKI DLA ROLNIKWW miesicu tym, gdy ju wszystkie licie pospadaj z drzewa, naley opatrzy piece i wybra co zdrowsze gazie do cicia. Gazie te naley zaznaczy owkiem, aby nastpnie nie myli si i nie robi sobie oraz drzewu krzywdy. Owka naley uywa atramentowego, gdy ten nawet w wilgoci nie ginie bez ladu. W listopadzie nastpuje tak zwane grzybobranie, czyli zbieranie niepotrzebnych grzybw. Naley odrnia gatunki grzybw trujcych od nietrujcych. Grzyby trujce atwo bardzo pozna po nieprzyjemnym smaku oraz po dolegliwociach towarzyszcych spoyciu nawet najmniejszej ilaci. Grzyby jadalne poywniejsze s od misa, tote susznie mwi przysowie ludowe: Kto zje grzybka zdrw jak rybka.

WSPOMINKI HISTORYCZNE3. 213 Take i Lucjusz Almaga przechodzi na stron powstacw. 23.1601 Ukazuje si dzieo mnicha de Lafour o obligacjach. 28.1411 redniowiecze w peni. Wdrujce ludy walcz o stanowisko.

MENU NA LISTOPADKrupnik grzybowy. Grzybek po wgiersku. Naleniki z trufelkami.

WANIEJSZE IMIONA SOWIASKIE I YDOWSKIESomowir, Samowar, Lassota, Lewita, Wyszosaw, Wyszogrd, Kopyciski, Hipek, Wolidar i Kanarek.

GRUDZIEWSKAZWKI DLA ROLNIKWGrudzie, grudzie, nieg ju pada, Caun biay okry sioa, Rolnik przy kominku siada I umiecha si wesoo. Bo i czemu by nie? Nie ma rzeczy przyjemniejszej jak odpoczynek po pracy. W piknie przybranej izbie siada stary dziadu i opowiada dzieciom bajki o Krysi Leniczance. Oczywicie stary ten czowiek nie napracowa si co prawda tyle, co rosy syn jego i ojciec wnukom, ale c robi? Nie mona przecie starca wyrzuci na mrz, a kilka ziemniakw i troch grzybw nie przyczyni szkody gospodarstwu. Miy turkot koowrotka towarzyszy bajkom i miechom dzieci, a szum samowara dopenia miej harmonii. Jeli ju mowa o koowrotku, trudno jest oprze si wraeniu oburzenia co do modnych obecnie koowrotkw? parowych; gwar i stukot tych maszyn burzy miy obraz, ktry zwykle wynosimy z duszego pobytu na wsi. Dosiego roku!

WSPOMINKI HISTORYCZNE1.1630 Micha Anio koczy swego Dawida i ucieka do Bolonii. 8.301 Wdrwki ludw rednioazjatyckich. 23.1560 Pierwsza kula armatnia odrywa ostatni nog admiraa Teleginsa. 28.1731 Witold redni zamienia si na imi ze swoj matk krlow Sar. 31. l Sylwester u Rzymian

MENU NA GRUDZIEGrzyby grzane z grzebieniem. Duy gorcy grzyb.

WANIEJSZE IMIONA SOWIASKIE I YDOWSKIEKanapka, Kolesaw, esawir, Gutnajer, Kubeek, Kolektor, Aronek, Ancymonek i Pipu.

DZIA ASTRONOMICZNYRok kalendarzowy ma 365 dni, 52 tygodnie, 12 miesicy i 4 pory roku, czyli razem: (365 + 52 + 12 + + 4) = 433 rnych jednostek kalendarzowych, z ktrych dni w tygodniu, miesice oraz pory roku posiadaj wasne nazwy, jak atwo przekona si z zaczonej tabelki.

TABELKA ALFABETYCZNADNI W TYGODNIU, MIESICY ORAZ PR W ROKU

1. Czwartek 2. Niedziela 3. Poniedziaek. 4. Pitek

1. Czerwiec 2. Grudzie 3. Kwiecie 4. Lipiec

5. Sobota 6. roda 7. Wtorek 28 1. Jesie 2. Lato 3. Wiosna 4. Zima 10

5. Listopad 6. Luty 7. Maj 8. Marzec 9. Padziernik 10. Sierpie 11. Stycze 12. Wrzesie. _____ 78

Od czasu do czasu rok bywa przestpny i dlatego ma dni 366. Jak dotychczas, daje si to zauway w lutym (p. tabelk miesicy nr 6), ktremu przybywa z niewyjanionej bliej przyczyny dwudziesty dziewity dzie. Wedug opowiada naocznych wiadkw, ziemia obraca si dokoa soca i dokoa wasnej osi, czcej oba pnocne bieguny. Zmiana temperatury, zmiana dnia i nocy oraz zamienia wynikaj z powyszego. Ksiyc take obraca si dokoa ziemskiej osi i dokoa soca, czemu przypisa naley kwadry, peni i sierp. Dotychczasowe przekonanie, e dzie ma 12 godzin i noc 12, nie odpowiada rzeczywistoci. W samej rzeczy: wstajemy zwykle pomidzy godz. 9 a 10 rano, kadziemy si za spa o 12 lub jeszcze pniej, z czego wynika, e dzie ma co najmniej 14 godzin. A teraz nic atwiejszego, jak obliczy ilo godzin nocy: doba ma godzin 24 dzie 14 Pozostaje dla nocy g. 10 Soce, na pozr mniejsze, jest w rzeczywistoci o wiele wiksze od ziemi, a nawet od siebie samego. Wedug oblicze astronoma amerykaskiego Rozentala stosunek objtoci soca do ziemi przedstawia si nastpujco: gdyby dwunastoletnia dziewczynka zacza wymawia liczb, wyraajc powyszy stosunek, to skoczyaby, majc ju prawnukw i wnuczk w swoim dawnym wieku + 230072. Pozorna mniejszo soca od ziemi jest skutkiem zudzenia optycznego i gry sw. Tak samo przedstawia si sprawa z ksiycem, gwiazdami i planetami. Rozental dowodzi, e gdyby ilo gwiazd na niebie pomnoy przez odlego ksiyca od ziemi, otrzymalibymy liczb, przewyszajc wiek wszystkich ludzi na wiecie, pomnoony przez tyle kilometrw, ile jest od ksiyca do najdalszej planety, co wyrazi formu nastpujc: t M = N + + 77 + ksiyc 12 Fakt trzymania si soca, gwiazd i ksiyca w powietrzu nie jest dotychczas wytumaczony. W kadej chwili istnieje obawa upadku jakiej planety na ziemi, co mogoby spowodowa nieobliczalne spustoszenia na wsi i w miecie. Nie wchodzc bliej w szczegy zaznaczymy, e prby pchnicia ziemi w przeciwnym kierunku, dla urozmaicenia ycia, zostay ju przedsiwzite i naley spodziewa si bardzo ciekawych rezultatw. Ziemia jest do okrga, o czym atwo moemy si przekona, spogldajc na globus. W roku 1921 bdzie kilka zamie i niejedno zjawisko atmosferyczne, tak e na og rok zapowiada si interesujco.

DZIA GEOGRAFICZNYSpis alfabetyczny wszystkich czci wiata: 1. Afryka, 2. Ameryka, 3. Australia, 4. Azja, 5. Europa. ___ 15 2 P o w i e r z c h n i a kuli ziemskiej = 2 R z czego n na Australi przypada kilka milionw kilogramw kwadratowych, a na reszt reszta. P o w i e r z c h n i a oceanw jeszcze wiksza. Williams oblicza, e gdyby krople wody stanowice powierzchni oceanw uoy w sup, to byby on bardzo wysoki. L u d n o c i przypada na Europ mnstwo, w innych czciach wiata jeszcze wicej (zwaszcza Azja). R e l i g i e: katolicy, ydzi, japoczycy, ruscy, francuzy i in. R z e k i pyn do swych uj i posiadaj malownicze brzegi. Najdusze rzeki: Nil (historyczna egipska rzeka), Woga (w Rosji) i kilka innych. Reinhardt oblicza, e gdyby z wszystkich rzek zrobi jedn, byaby ona wielka. J e z i o r a : Tanganajka (nie miesza z Jamajk), Nyassa (z yraf) i Morskie Oko (restauracja na miejscu).

TABLICA PORWNAWCZA MIAST, KLIMATW, RAS I PRODUKCJINr 1 2 3 4 5 6 7 8 Miasto Osaka Hamburg Odessa yrardw Barcelona Tientsin Mediolan Pary Klimat miy ,, jak czasem zimno ciepo japoski gorco opady Rasa ta biaa ,, ,, niada chiska opalona wesoa Produkcja ser, hamaki grzybki, kwiaty wszystko dosta rne towary wyroby krajowe mongolskie rzeczy makarony i futuryci oliwa, etony Uwagi

PIERWSZY SPIS ALFABETYCZNY WSZYSTKICH LICZB OD JEDNEGO DO STUA nie ma. B nie ma. C

cztery, czternacie, czterdzieci, czterdzieci jeden, czterdzieci dwa, czterdzieci trzy, czterdzieci cztery, czterdzieci pi, czterdzieci sze, czterdzieci siedem, czterdzieci osiem, czterdzieci dziewi. D dwa dziewi, dziesi, dwanacie, dziewitnacie, dwadziecia, dwadziecia jeden, dwadziecia dwa, dwadziecia trzy, dwadziecia cztery, dwadziecia pi, dwadziecia sze, dwadziecia siedem, dwadziecia osiem, dwadziecia dziewi, dziewidziesit, dziewidziesit jeden, dziewidziesit dwa, dziewidziesit trzy, dziewidziesit cztery, dziewidziesit pi, dziewidziesit sze, dziewidziesit siedem, dziewidziesit osiem, dziewidziesit dziewi. E, F, G, H, I nie ma. J jeden, jedenacie. K, L, , M, N nie ma. O osiem, osiemnacie, osiemdziesit, osiemdziesit jeden, osiemdziesit dwa, osiemdziesit trzy, osiemdziesit cztery, osiemdziesit pi, osiemdziesit sze, osiemdziesit siedem, osiemdziesit osiem, osiemdziesit dziewi. nie ma. P pi, pitnacie, pidziesit, pidziesit jeden, pidziesit dwa, pidziesit trzy, pidziesit cztery, pidziesit pi, pidziesit sze, pidziesit siedem, pidziesit osiem, pidziesit dziewi. R nie ma. S sze, siedem, szesnacie, siedemnacie, szedziesit, szedziesit jeden, szedziesit dwa, szedziesit trzy, szedziesit cztery, szedziesit pi, szedziesit sze, szedziesit siedem, szedziesit osiem, szedziesit dziewi, siedemdziesit, siedemdziesit jeden, siedemdziesit dwa, siedemdziesit trzy, siedemdziesit cztery, siedemdziesit pi, siedemdziesit sze, siedemdziesit siedem, siedemdziesit osiem, siedemdziesit dziewi, sto. T trzy, trzydzieci, trzydzieci jeden, trzydzieci dwa, trzydzieci trzy, trzydzieci cztery, trzydzieci pi, trzydzieci sze, trzydzieci siedem, trzydzieci osiem, trzydzieci dziewi.

U, W, Z, , , Y, X nie ma.

FIGLE MATEMATYCZNE1. Zadziwiajce wasnoci liczby siedem Jak wiadomo 7 X 2 = 14 7 X3 = 21 7 X 4 = 28 7 X 5 = 35 = 98

suma rezultatw

Liczb t dzielimy przez 14; 98 : 14 = 7. Uczeni do dzi dnia ami sobie gow nad tym zastanawiajcym wynikiem. 2. Uparta trjka, czyli jak si tu wykrci? Matematyk angielski Izaak Cox (urodzony w 1728 zm. 1729), pierwszy odkry tajemniczy upr trjki, ktra stale powtarza si przy wyliczeniach, jak to widzimy poniej. 13 10 = 3 2+1 = 3 27 : 9 = 3 18401 18398 = 3 + 7 10=3 3 1 = 3 etc. Postpujc w podobny sposb bdziemy zawsze otrzymywali trjki. Harston obliczy, e aby wyczerpa wszystkie moliwe kombinacje powyszej wasnoci trjki, naleaoby pracowa 183790001426 lat z przerw dwugodzinn na obiad, ilo za papieru, zuyta do oblicze, pokryaby podwjn warstw ca przestrze pomidzy ksiycem a Yalparaiso. 2 2 = 5?!? Mnoymy dwa przez dwa i otrzymujemy cztery. Nastpnie, kiedy nikt nie widzi, dodajemy zrcznie jedynk i oczom zdumionych widzw pokazujemy niezwyky rezultat, ktry na pozr przeczy dotychczas Przyjtym zasadom.

PRZEPISY POCZTOWEZwyciski pochd cywilizacji znaczy sw drog coraz to nowymi zdobyczami, pord ktrych dominujce miejsce zajmuj rozmaite udogodnienia komunikacyjne, jak tramwaj, samochd, droga elazna, a zwaszcza poczta. Stremy w kilku sowach istot poczty. Jeeli mam np. przyjaciela w Krakowie i pragn go zawiadomi, e Szymek ma si lepiej lub e Janka wraca, czyni to w nastpujcy sposb: wysyam do przyjaciela tzw. list lub jeszcze lepiej depesz. To wanie jest poczta.

Podajemy kilka wskazwek dla amatorw korespondencji: a) pocztwka: 1) z widokiem, 2) bez. Pocztwk zapisuje si po jednej lub po obydwu stronach, pisze si jakikolwiek adres (w zalenoci od tego, dla kogo jest przeznaczona), a nastpnie wrzuca si do skrzynki (p. niej). b) list: 1) polecony, 2) zwyczajny. Po napisaniu listu wkadamy go do koperty, zalepiamy takow, piszemy adres i (punkt 1) zanosimy na poczt, skd wracamy z kwitkiem. List zwyczajny wrzuca si do skrzynki (p. niej). Przedtem niektrzy nalepiaj na kopercie tzw. marki pocztowe. Nalepianie marek pocztowych nie jest zwizane z wikszymi trudnociami. Bierzemy mark w palec wielki i wskazujcy prawej rki i wysunwszy ostronie jzyk, szybkim ruchem przykadamy takow do takowego, a takowej strona pogumowana zwily si w sposb dostateczny. Wtedy bez chwili namysu chwytamy takow w palce wyej wymienione i przytwierdzamy do koperty w miejscu uprzednio upatrzonym. Wrzucenie listu do skrzynki te nie nastrcza trudnoci. Skrzynki te rozmieszczone s w wielu punktach miasta. Z obydwu stron posiadaj one szpary, przez ktre wrzuca si list. Mona to uskuteczni z prawej i z lewej strony (atoli nie jednoczenie). Po wrzuceniu listu do skrzynki oddalamy si szybko, elastycznym krokiem, jak gdyby nigdy nic. Skrzynki pocztowe otwarte s take w wita, a nawet w nocy. c) depesze: 1) zwyczajne, 2) terminowe. Wrzucanie depesz do skrzynek pocztowych nie jest wskazane, gdy nie osiga celu. Aby wysa depesz, naley uda si na tzw. telegraf i po wypisaniu odpowiedniego blankietu zoy go w jednym z okienek. Ju po kilku dniach uradowany adresat otrzymuje depesz. W celu zaoszczdzenia sobie kosztw naley skraca tekst depeszy do minimum. Np. zamiast Przyjedamy do Warszawy we wtorek wieczorem, prosz przygotowa pokj i zawiadomi lgnca, piszemy: Jedamy we po gnaca. Zamiast trzynastu sw cztery. Depesz terminowych, czyli pospiesznych skraca nie wolno ( 23, d. 18).

FIZJOLOGIAKIEDY ZAWEZWA DOKTORAPrzy wszelkich cierpieniach powaniejszych najlepiej od razu zawezwa lekarza. Z pocztku mona zastosowa rodki domowe, jak: operacja lepej kiszki lub przepukanie odka, gdy jednak chory skary si w dalszym cigu, zawezwa pomocy lekarza.

PIERWSZE OBJAWY ROZWOJU U DZIECKADziecko uczy si:

Paka mia wymawia spgoski podnosi gwk chwyta przedmioty poznawa ludzi chwyta ludzi wstrzymywa mocz poycza pienidze gra w bilard

w 3 4 tygodnie 3 4 tygodnie 5 7 tygodnie 2 miesice 3 4 miesice 4 5 miesice 6 miesice 12 ,miesice 42 miesice 95 miesice

WYRZYNANIE ZBW MLECZNYCH NORMALNE2 rednie dolne siekacze 2 rednie grne siekacze 2 boczne ,, 2 grne ky 2 dolne ky Trba midzy 6 i 9 miesicem, ,, midzy 8 i 12 miesicem, midzy 18 i 24 miesicem, midzy 36 i 194 miesicem.

ALKOHOLZe skutki alkoholu s faktem dowiedzionym. Alkohol wpywa ujemnie na drogi oddechowe i narzdy trawienia. W Kentucky zmar pewien 80letni alkoholik i gdy przystpiono do sekcji zwok (podejrzewano otrucie), w rodku znaleziono wszystko w pozornym porzdku, atoli obecny przy operacji dr Fokselman zauway na wylocie kiszki jakie plamy. o szkodliwoci trunkw wyskokowych wiadcz najwymowniej listy zebrane przez Tow. Zw. Na. Pij. i klub ubezpieczenia pijcych alkohol (K.U.P.A.). Oto przykady. W . Z . B r u n e t z P r a g i C z e s k i e j . Nie pija nigdy. Po mierci ony zacz pi. Tego roku skradziono mu cenny pamitkowy zegar i futro (szenszyle na multonie). H r . J . C . p r z e m y s o w i e c z G e n e w y . Pija od wczesnego dziecistwa. W szedziesitym roku ycia przesta uywa trunkw. Po mierci jego znaleziono w sienniku 200 000 rb w zocie. W d o w a G . W . l a t 5 4 . Od czasu gdy zacza pija alkohol (piounwka), miewaa mniej wicej co kilka tygodni lekkie parominutowe ble w okolicach odka. Obecnie nie pije, ble jednak nie ustay jeszcze, aczkolwiek staj si coraz mniejsze.

PORADNIK DLA MODYCH MATEKKada kobieta po wyjciu za m moe zosta matk. Wadliwe zasady naszego wychowania sprawiaj, i niejedna matka dopiero po kilkunastu miesicach po nocy pamitnej zaczyna dziwi si zmianom zachodzcym w jej organizmie. Zdziwienie to odbija si czsto na zdrowiu dziecka i zakca ciche szczcie kominka. Pierwsze objawy towarzyszce ukazaniu si upragnionego malestwa s tak rne i tak jeszcze ciemne dla caej fizyki i chemii, i lepiej nie zagbia si w te metafizyczne roztrzsania i po prostu przystpi do okrelenia pci i wieku potomka (metoda dra Kampfa z lusterkiem). Teoria zapatrzenia si zostaa ju dawno obalona przez pastora OColloneya, ktry bardzo susznie

i gboko uj t spraw, dowodzc, e gdyby istniao zapatrzenie, rodziliby si sami chopcy, co nie jest, jak wiemy, prawd. Biedne malestwo po wysadzeniu i po umyciu naley niezwocznie nakarmi. Odrobinka bueczki rozmoczonej w wodzie i skrzydeko kurczcia lub te najlepiej filianeczka lekkiego bulionu wystarcz a nadto. O pokarm dziecka naley dba troskliwie. Dziecitko godne zaczyna obgryza paznokietki u nek, a jak wiadomo paznokie jeszcze nikomu do ycia nie wystarczy. Na noc trzeba dzieci wywiesza przez okno na grubym sznurze, aby si nie zerway. Cae ycie potem biedne dziecko cierpi z tego powodu przeladowania i przezwiska: obwie albo urwis. Pamitajcie, e biedna bezbronna istotka oddana jest na wasz ask i nieask, a wic ugrycie si dwa razy w jzyk, nim zrobicie gupstwo.

APTECZKA DOMOWA1. grzyby solone 2. sl kuchenna 3. wody mineralne 4. widelec 5. woda 6. antidotum 7. koniaczek. 8. wdka zwyka sodka 9. wdka zwyka gorzka 10. wdka pomaraczowa 11. jodyna 12. opiki elazne 13. bielizna zapasowa 14. pasy rupturowe, bandae itd.

NAJPOSPOLITSZE BDY JZYKOWECzysto mowy jest skarbem, ktrego pilnowa troskliwie naley. Gdybymy nie przestrzegali czystoci jzyka, mowa nasza po kilku zaledwie tygodniach zmieniaby si tak dalece, e nikt by z ludzi dzisiejszych jej nie pozna. Pozwolilimy tu sobie wynotowa najpospolitsze bdy, zanieczyszczajce mow nasz. Nie naley mwi: wydusi szyb kaamarczyk Prusja ordynarny profesor zasida oczy wykuka ichni, np. w ichniej kwaterze kufel bieriegis ama dom publika Rosjan knypsa reziny enpasenowa Naley: zbi szyb kaamarz Prusy profesor zwyczajny zamydli oczy wypuka w ich mieszkaniu kafel na bok burzy dom publiczno Rosjanin ksika gumy dokroi

SNYPrzesd o znaczeniu snw i tumaczenie ich jest zabobonem, niegodnym czowieka kulturalnego. Freud wytumaczy ju, i sny zalene s od zdarze dnia i usposobienia erotycznego, niemniej jednake zdarzaj si uporczywe wypadki tzw. snw proroczych ktre sprawdzaj si prawie zawsze. I tak: widzie we nie kataryniarza bez katarynki znaczy list pieniny. Drzazga w nosie kozy wesele. Samowar z ludzk twarz przybytek w rodzinie. Nauka wspczesna na prno amie sobie nad tym gow.

FIGLE SALONOWEMAY ASTRONOMNaley wzi garnitur marynarkowy i zapyta ktrego ze wspbiesiadnikw, czy pragnie ujrze ksiyc i gwiazdy; podnosi si w tym celu rkaw marynarki pustej i kae si patrze przez ten teleskop amatorowi astronomii, nastpnie wlewa si do rkawa karafk wody. W ten sposb may ciekawski zostaje ukarany.

WIELE MASZ LAT?Oto atwy sposb dowiedzenia si, wiele kto ma lat, bez jego woli. Prosi si wszystkich uczestnikw zabawy o paszporty i daje solenne sowo honoru, e si do nich nie zajrzy. Nastpnie zrcznie odwraca si uwag towarzystwa, krzyczc np.: ,,o, sufit si wali, albo ,,o, ptak i korzystajc z zamieszania, zaglda si do paszportw. Naley uwaa, aby si nie pomyli przy oddawaniu paszportw.

KTO PRDZEJ ZEJDZIE Z TRZECIEGO PITRA I WRCI?Wycig naley urzdzi w ten sposb, aby postara si by na kocu, po cichu wrci do pokoju, zje przygotowane butersznyty i udawa, e si ju wrcio z powrotem.

BIBLIOTEKAA. KSIKI, POYCZONE BEZ SOWA HONORU1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

B. KSIKI POYCZONE POD SOWEM HONORU1. 2.

3. 4. 5.

C. KSIKI NABYTE NA WASNO1. 2.

KSIKI, KTRE KADY POWINIEN POSIADA W SWEJ BIBLIOTECE1. Grzyby jadalne i trujce, atlasik kieszonkowy. 2. Ruptura ppka, napisa dr Foks (z rozkadanym portretem autora). 3. Szyja i jej okolice, napisa autor Maego turysty. 4. Przed, podczas i po, napisa Stary wiarus (pseudonim). 5. Poznaj siebie bezstronnie, napisa Zenon z Sulejowa.

SPIS BIELIZNY ODDANEJ DO PRANIAGaci ................................................................... koszul ................................................................ majtek ................................................................ konierzy ............................................................ szczotek do zbw ............................................. przecierade ...................................................... ek .................................................................. ng ..................................................................... Uwaga: Przed oddaniem bielizny do prania naley wypru obce znaki i wyhaftowa swoje.

DLA PAMICI3. Wykpa si. Odda konierzyki do prania. 7. Poyczy od Jasia 2000 mk. Kupi wazonik za 300 mk Jasiowi na imieniny. 11. Wykupi konierzyki. 10. Odda Jasiowi 2000 mk i wzi 8000 mk. 16. Wyczyci zby. 17. Poyczy od H. i B. po 300 mk. 18. Spoliczkowa H. i B. 19. Odda konierzyki do prania. 27. Poyczy od H. i B. po 2000 mk.

DZIURAPAMFLET DWUTYGODNIOWY

stycze nr l 1921 Z poezji ydowskiego SKAMANDRA

ZOWYPNIEI ZIELONE SOWAA gdzie pod pasem wypina, Tam pucha upina przepuklina. Isia woda, siusia woda po kaftanie, Dudni w spodni dopajego, bo nie kamie. A po szczecinie bij, a wionie w kalesonie, A i tam r wesoo te muranowskie konie.

IIW biaotrzewiu wanie bdzi bezpieczne Modzik cioci z zapaem uyni, Trzewia peni piszczel i psieczn, Psi psi przy nie cinie w ppek winie! A gdy skpiec na powoczu skinie, W ciemne ciemi zawiergol ptakiem, W biaotrzewiu siknie osobicie, A Tuwimiak przystan za krzakiem. Julian Tuwim

RANO*Hop! Skacz z ka! jak modo, Servus, klozecie kochany! Odlewam si troch z wody, W pi minut jestem ubrany. Nie mog tam dugo siedzie, Nie bior z sob dziennikw. Po co mam wicej wiedzie Od braci mych ulicznikw! Zrobi na schodw porczy* S.

Jak z nimi dziesi lat temu, Nic mnie nie mczy, nie drczy! Dzie dobry, dzie dobry kademu! Ulice i domy tacz, Wszystko w popochu ucieka, Ach! wiat ten jest pomaracz, Ktra mi z tyu wycieka. Kazimierz Wierzyski

*W nastpnym numerze rozpoczynamy druk sensacyjnej powieci Heleny Piszek pt. TRDOWATY SEDESSE

*Redakcja nie przyjmuje adnych rkoczynw (pisow). Redaktor nie przyjmuje adnych interesantw (tek) i posiada pozwolenie na bro nr 1834. Redaktor i wydawca Antoni Sonimski

Z jednodniwki

PAPIEREK LAKMUSOWYpod redakcj St. Ignacego Witkiewicza Zakopane 1922

HIPONRano band wyjeda na Hipka Pewien ksidz, znany z kroju zielonej sutanny. Wieczorem zjeda cicho wychudy jak rybka Dawny kolega szkolny wypuszczony z wanny. Hipon wyj z szuflady glansowan brdk, Zmarym onom w notesie stawia same paki, Gow o drzwi pociera jak gwk zapaki, Przed najblisz rodzin zamyka wygdk.

Dodatek Nadzwyczajny

KURIER POLSKIWarszawa, 1 kwietnia 1922

CYRK AURORA I AURELIAOryginalne trupy w gorsecie na motocyklu, oprcz tego szykarna programa marcowa, m.in. czowiekosio, bezustanny miech, bezdenne krowy, ktre poykaj wszystko, konie bez rk, grajce w szachy. Gentlemanbalon, unoszcy si w powietrze i tam pozostajcy. Pocztek o godz. 8. Kady czowiek moe wprowadzi kobiet, kada kobieta dziecko, kade dziecko psa, kady pies szczeka.

Z RADY MINISTRW(T.A.P.) Na wczorajszym posiedzeniu Rady Ministrw pan minister skarbu wnis, aby kary wizienia powyej piciu lat zamieni na kar mierci, a to ze wzgldu na rnic w kosztach tych dwch rodkw karnych. Pan minister sprawiedliwoci wyrazi sw zgod na ten wniosek. Dyskusja nad t spraw zajmie prawdopodobnie kilka nastpnych posiedze Rady Ministrw. Z innej strony dowiadujemy si, e sprawa powysza nie natrafia z jedynym wyjtkiem ministra zdrowia publicznego na rzeczow opozycj w rzdzie, a kierownik ministerstwa spraw wojskowych zastrzeg si tylko przeciw rozstrzelaniu jako formie wykonania kary, albowiem zmusioby to do szybszego odbierania amunicji z fabryk prywatnych. Trudnoci powstay std, e pan minister skarbu stan, polemizujc z drem Chodk, na stanowisku ustawy o naprawie finansw, podczas gdy pan Chodko wychodzi z zaoe swojej lekarskiej specjalnoci. Minister skarbu twierdzi, e dziki uchwale Sejmu ma prawo zmieniania we wasnym zakresie wszelkich ustaw polskich, o ile zmiana pociga za sob oszczdnoci, i e kwesti kary mierci poda do wiadomoci Rady Ministrw tylko w kurtuazji koleeskiej. Szczegy repliki pana ministra zdrowia publicznego nie s znane. W koach prawniczych naszego miasta sprawa ta obudzia zainteresowanie tym ywsze, e okryta jest cis tajemnic urzdow. Jutro podamy w tej kwestii zupenie dokadne informacje.

Z YCIA MODZIEYBODAJ TAK U NASW Anglii modzie miejscowa odsonia pomnik generaa Nelsona zrobiony ze zrazw. Krl by obecny przy oblewaniu sosem.

OBRADY SEJMU WALNEGOWRAENIA SZCZEGLNEWczoraj znw walny sejm si obradza. Przyszo duo rnych mczyzn. Wszyscy zasiedli w wielkiej sali na fotelach, a kilku na takim podwyszeniu jak estrada. I potem taki

jeden, siwy ju, powiedzia do tych, co siedz na sali, e on otwiera posiedzenie. To zaraz wyszed z tych fotelw jeden brunet i powiedzia do innych, e on chce, eby rzd da pienidze, bo bez pienidzy adne ycie. I tak dugo mwi, a tamci to suchali i tak kiwali gowami, e niby oni te nie maj forsy. A ten siwy to krci w palcach owek i mia taki dzwonek i czasem sobie dzwoni i wszyscy si mieli. Potem to ten brunet wrci na swoje krzeso, a wyszed jeden yd i tak krzycza na Polakw, e co oni sobie myl. No dobrze. I jak skoczy, to zaraz wsta ksidz i dobrze mu nagada. A potem to wyszed jeden oficer i mwi o sodatach, e oni s dobrzy. To wszyscy krzyczeli: Wiwat! hura! A potem mwi taki starszy, elegancki czowiek i mwi e chopy chc zabra ziemi. To te chopy mu krzyczeli, e on sam jest zodziej, to po co si czepia. A, on nic, tylko dalej swoje. Na to ten siwy wsta i zacz woa: Co to jest? Wic chopy si uspokoiy i tylko jeden si odgraa. A jak siwy powiedzia, e zamyka posiedzenie, to wszyscy wstali i zaczli lecie do drzwi. Byczo byo!

KRONIKA ZAGRANICZNAWGRY A MAA ENTENTAPiccolo de la Secolo donosi z Budapesztu, e od pewnego czasu odbywaj si tam narady w celu niewiadomym. Oczywicie wiadomo t naley przyj z zastrzeeniem, gdy il ny a des croitelles pour que lon ne fera des modles, jak mwi przysowie. W kadym bd razie tutejsze stronnictwo tzw. wichrowatych przyjo rezolucj, domagajc si powoania trzech rocznikw Tygodnika Ilustrowanego. Wiadomo o tym zastaa prezydenta ministrw w ku. Przewidywane jest wystpienie posw melodramatycznych z interpelacj do Anglii i Wranglii.

LIGA NARODW OSTRZEGA JAPONIW zwizku z zamierzonym skasowaniem Japonii i zastpieniem jej tymczasow komisj do odbudowy od dobudowy, wysoki komisarz rady ustali projekt nastpujcy: 1) ostrzee Japoni, 2) Japonia ostrzye lig, 3) wosy si podzieli, 4) podzia si owosi, 5) Wosi uczesz si na przedzia, 6) Czesi na jea, 7) jee si zabije.

RADA MIEJSKARada Miejska obradowaa si wczoraj z nowego podatku dochodowego. Postanowiono opodatkowa wszystkie rzeczy, ktre dochodz. Ludzie, ktrzy dochodz do kogo na ulicy z prob o ogie, paci bd 2 proc. od ceny banderoli zapakowej. Radny Herbst proponowa opodatkowanie dochodzenia sdowego. Potem dugo mwiono o miej przyszoci i projektach spdzania lata.

CENY W MOSKWIETargi 8 milionw, tuzin sztucznych oczu w handlu detalicznym 19, lody waniliowe w blaszankach miliard, zastaw za blaszank miliard, uki i glisty 4, szarawary, szarugi, szaraki i szarady w jednej cenie, rymy mskie 50 tysicy, spadochrony 9.

Z YCIA CECHW

Wczoraj podczas rozmowy wystpiy u jednego pana ujemne cechy charakteru ze sztandarami i piewem.

LIST DO REDAKCJISzanowny Panie Redaktorze! Uprzejmie prosz o udzielenie mi miejsca w nastpujcej sprawie: Jadc w zeszym tygodniu tramwajem nr 18 na Prag (zaznaczam, e jechaem do znajomego, ktry niedawno wrci z Rosji, bo by na wojnie, a teraz mieszka na Pradze u kuzynki, bo w Warszawie nie moe dosta mieszkania, powszechna bolczka!), byem wiadkiem oburzajcej sceny, jaka si rozegraa tu przed mymi oczyma. Ot jeden z obecnych pasaerw wykupi za umwion z gry cen bilet tramwajowy i nastpnie schowa go do kieszeni, nic nikomu nie mwic. Wtedy brat jego, ktry sta na przednim pomocie, zwrci si do motorniczego z jakim zapytaniem. Ten odpowiedzia mu co i zadzwoni. Wtedy ten pierwszy zwracajc si do mnie zapyta, czy to ju Puawska, a gdy otrzyma przeczc odpowied, jecha dalej, nic nikomu nie mwic. Zdziwiony tym faktem, wysiadem i udaem si na ulic, gdzie mieszka mj znajomy. Nie wiem, jak si ta sprawa skoczya, lecz sdz, e tego rodzaju postpowanie wzgldem mieszkacw stolicy powinno zaniepokoi opini, a wadze winny wejrze w t drastyczn spraw i ukara, kogo naley. Racz przyj, Panie Redaktorze, wyrazy prawdziwego uwielbienia M. Tycman Wobec droyzny kur wysiaduj drb w celu wylgu. Oferty sub. Dowiadczony Uwag.! adnych wsplnikw nie posiadam.

TEATR I MUZYKAW i e l k i . Dzi nuda, jutro nuda, co dzie dzika nuda. R o z m a i t o c i . Dzi nuda, jutro nuda, co dzie potworna nuda. P o l s k i . Dzi i jutro ponura, beznadziejna nuda. R e d u t a . Straszna, zgroz przejmujca nuda co dzie. Komedia May im. Domosawskiego Nowoci co dzie Nowy grona nuda Praski Nietoperz Dramatyczny

DOOKOA TEATRUDookoa Teatru snuj si coraz czciej ludzie bez zajcia, ktrzy znajduj specjaln przyjemno w wypytywaniu si wychodzcych z premiery o tre sztuki, gr aktorw, tendencje autora itd. Bezczelno tych wczgw dochodzi do tego, e wczoraj pobito dotkliwie p. K. L., ktry niedokadnie zda recenzj z gry p. Kopyciskiego. Pod filarami stoj filary naszej sceny i patrz na te sceny bez zmruenia powiek. Z. C.

KURIER MIEJSKILOKATOROWIE A BRAMYZ powodu strajku dozorcw domowych, magistrat wystosowa listy do wszystkich lokatorw z zaproszeniem na fiveoclock u prezesa ministrw, ktry si prawdopodobnie nie odbdzie ze wzgldu na strajk strw. Zaproszenia tego nie otrzymali lokatorowie Abramy.

WYPADKIWYPADEK SAMOCHODOWYNa rogu ulicy Granicznej i abiej samochd ciarowy przestraszy si krawca mskiego S. Rubina i wpad do bramy nr 11. Prawdopodobnie wskutek przestrachu nastpio przedwczesne rozwizanie i przy samochodzie ciarowym znaleziono may, czyciutki motocykl z koszykiem. Rower odesano do domu podrzutkw.

ZNOWU KWICZOYPan Witold Koguciski wychodzc z mieszkania nie zamkn za sob lufcika, no i oczywicie znaleziono nazajutrz dwa kwiczoy w palcie i na wieszaku.

NA EKRANIEW kinie Suka demonstrowany jest obecnie film pt. Szczcie i kwiaty nad Dunajem. Rzecz dzieje si w eleganckiej miejscowoci kpielowej w Anglii. Mody baron turecki zakocha si po uszy w uroczej diwie bankowej Malignie. Lecz serce hrabianki od dawna byo osabione przez naduywanie napojw chodzcych. Wtedy mulat wbija po rkoje sztylet w serce niewiernego atlety i ucieka do stanu Illinois. Mija kilka lat. Eurydyka jest ju on doktora i pieci noworodka w ou konajcej pierwszej ony. Druga i trzecia, oblegane w ssiednim pokoju przez zbuntowanych mieszkacw zburzonego miasta, przecigaj z litewska i stroj si. W akcie trzecim noworodek jest ju atlet i mci si za doznane dobrodziejstwa. Przez pokj przecigaj karawany wielbdw i detektyww ze znanym Nikiem Pinkertonem na ustach. Maligna wraca do Eurydyki i gdakaj w kcie, naladujc pikne kury, kurczta i saat, i raki. Strza doktor pada a Dunaj szemrze swoje odwieczne credo. m e.

WIAT MODYSKRZANE CHUSTKI DO NOSAW Stanie Illinois znany krawiec damski Pietraszek wprowadzi now mod. Wszystkie tamtejsze eleganckie paryanki wycieraj swoje zadarte noski i sukienki w skr niedwiedzi. Koszt takiego skrzanego pata wynosi dwa dolary z fenigami. Chusteczki urzdzone s tak, e posiadaj w rodku ma furtk z kdk, przez ktre zadarte paryanki wytrzsaj zawarto noskw na mae skrzane spodeczki, piknie obrbione.

MODNY KOLORAngielskie lady nosz obecnie tylko kolor warcinowy. Jest to nowa barwa, ktr wynalaz student czeski Pietraszek. Pozornie nie rni si od fioletu lub koloru tego, ale po duszym noszeniu przybiera odcie rowy i elegancki. Modne s tame szpilki do nosa, futeray na grdyk i drobne strzpki z wasnej skry na przegubek. Wrzody wyszy z mody i nie wiadomo, gdzie s.

PIES ADWOKATEMW stanie Ohio zdarzy si do niezwyky jak na tamtejsze stosunki wypadek. Piekarz z Wyoming, oskarony o systematyczn kradzie wdliny, w braku wiadkw powoa si na swego pieska imieniem Pietraszek, ktry w sdzie broni gorco swego pana i po dwugodzinnym przemwieniu uzyska dla piekarza uniewinnienie.

Z PIMIENNICTWAWyszed spod prasy pewien pan, ktry szuka znajomego w cukierni na Mazowieckiej. Odbito go w stu czterdziestu egzemplarzach na papierze holenderskim. Noga i jej okolice, nowy atlas prof. Pietraszka przedstawia si okazale. Szczeglnie udatne s dwa skadane portrety autora w wieku dziecinnym. Autor jest wyczerpany ju po pierwszym wydaniu. Cena egzemplarza podwyszona z powodu szkd materialnych przy remoncie.

REKLAMYP i e r cionki bior na wychowanie. Wszelka biuteria znajdzie u mnie ciche i mie schronienie na staro. Zotnik i Zonik, sp. z ogr. od. Wizienie Mokotw.

*U s t a nawiam nowe godziny biurowe dla fabryk mi