Snnet Ve Bidat Nedir

www.dinimizislam.com

1

DNMZ SLAM www.dinimizislam.com

Snnet ve Bid'at nedir

Knye Sahibi:

Mehmet Ali Demirba Gazeteci Yazar

29 Ekim Cad. No:23 Kat:4

Yenibosna stanbul Tel: (0212) 454 38 20

[email protected]

Hazrlayan: www.bizimsahife.org


2

Snnet ve Bid'at nedir N D E K L E R

Snnet ve bid'at nedir 3 Snnet nedir 3 Snnet eitleri nelerdir 6 Snnete uymann nemi 8 Yalnz Kuran diyen yalanclar 13 Bidat nedir, ne deildir 13 Bidat ve bidat ehli olanlar 16 Bidat ehliyle dostluk kurmak 18 Bidat ehlinin ibadeti 21 Sahih olmakla kabul olmak nedir 23 Bidat,snnet ve farkl ictihad 25 Bidatler mayn gibidir 26 Gnmzde ilenen bidatler 28 Bidat olmayanlar 31 Deiiklik yok etmek demektir32 Dinde reform ne demek 34 Klasik ve modern kaynaklar 35 detler dinde delil olur mu? 36 Bidat ehli ile niin birleilmiyor 39 Hak zere olan bir taife bulunur 43 eitli sual ve cevaplar 44 Dinde kolaylk var ne demek 50 htiyat elden brakmamal 54 ncelikli olan iler 55 ki gn eit olmamal 57 Niyetin nemi ve ilimsiz iyi niyetin zarar 58

Her eit arlk zararldr 71 in esas dinin emrine uymaktr 76 Haramla farz akrsa 77 Cihazla ibadet etmek 79 Ylba kutlamak ve Noel 81 zel gnleri kutlamak 86 araf, sark giymek, sakal brakmak 91 Seravil, alvar deildir 100 Telkin vermek snnettir 101 l iin devir ve iskat 104 Sevab balamak 110 Kabristanda Kuran okumak 114 Kfirlere benzemek 115 Resulullaha uymak 117 Salten tncn okumak 118 man ve nikh tazelemek 120 Hile-i eriyye nedir 122 Emri yapmamak veya deitirmek 126 Unutulan snnetler ve farzlar 127 Harac ve zaruret nedir 129 Onlarn dinine uymadka 130 Bidat ehlini ktlemek gybet olmaz 132 Snnet, fitne ve mdara 133 Snnetin manas 138 Snnet ve mekruh denilen i 141


3

Snnet ve bid'at nedir Snnet nedir Sual: Snnet ne demektir? CEVAP Snnet kelimesi yerine gre, farkl anlamlarda kullanlr: 1- Kitab ve snnet ifadesindeki snnet, hadis-i erifler demektir. Hadis-i

erifte buyuruldu ki: (Allahn kitabna, Peygamberin snnetine sarlrsanz hi

saptmazsnz.) [Hakim] 2- Farz ve snnet ifadesindeki snnet, Resulullah efendimizin farz

olmayarak yapt iler demektir. Hadis-i erifte buyuruldu ki: (mmetim bozulunca, snnetime uyana ehid sevab verilir.) [Hakim] 3- Snnet, yalnz olarak kullanlnca, slamiyet demektir. Hadis-i erifte

buyuruldu ki: (Bir zaman gelecek ki, ortalk bozulduu zaman snnetime

[slamiyete] tutunmak avuta ate tutmak gibi olacaktr.) [Hakim] 4- Snnet, yol, r gibi manalara da gelir. Mesela snnet-i hasene iyi

r, snnet-i seyyie kt r demektir. Hadis-i erifte buyuruldu ki: (Bir kimse, snnet-i hasene karrsa, [iyi bir r aarsa] onun sevab

ve kyamete kadar onunla amel edenlerin sevab kadar sevap alr. Bir kimse de snnet-i seyyie karrsa, [kt bir r aarsa] onun gnah ve kyamete kadar onu ileyenlerin gnah kadar gnah kazanr.) [Mslim]

Bir de, snnet det, i anlamndadr. Mesela Snnetullah tabiri, Allahn deti, Allahn ii demektir. Hazret-i merin snneti demek, Hazret-i merin deti demektir.

5- Ehl-i snnet, kurtulu frkasnn addr. mam- Rabbani hazretleri buyurdu ki:

Tirmizinin bildirdii hadis-i erifte, (mmetim 73 frkaya ayrlr, 72si Cehenneme gider, yalnz bir frka kurtulur. Bu frka, benim ve Eshabmn yolunda gidenlerdir) buyuruldu. Bu frkaya (Ehl-i snnet vel cemaat) denir.

6- ocuklarn snnet olmasna da snnet denir. Sual: Snneti deitirmekte mahzur var mdr? Mesela tesbihi 33 yerine,

daha fazla sevap olsun diye 44 olarak eksek mahzuru olur mu? Sakal bir tutam yerine bir veya iki kar uzatsak veya ok ksa yapsak bir mahzuru olur mu?

CEVAP Peygamber efendimizin yapt ilere snnet denir. Hatta birisini bir ey

yaparken grp de bir ey demedii ilere de snnet denir. Peygamber efendimiz bu yaptklarn ya ibadet olarak veya det olarak yapard. det


4

olarak yaptklarna snnet-i zevaid denir. Uzun entari giymesi, salarn uzatmas veya ksaltmas, sakal brakmas gibi. Bir kimse, (Peygamberimiz, kadnlar gibi entari, uzun gmlek giyermi) diyerek alay etse, iman gider. Yahut sakal beenmeyen veya snnete uygun sakal olana ember sakall, top sakall diye hakaret eden kfir olur. nk Peygamber efendimizin yapt ileri yani snnetini, beenmemi olur. Halbuki Allah telnn btn insanlarn en stn olarak yaratt ve lemlere rahmet olarak gnderdii Peygamberini beenmemek, Allah beenmemek olur. (Niye byle Peygamber gnderdin) demek olur. Allah beenmeyenin de kfir olaca pek aktr. Kur'an- kerimde, Peygamber efendimizin emrettiini yapmak, yasakladndan kamak gerektii bildiriliyor. (Har 7)

badete ait hkmler zamanla deimez. badetleri deitirmek, dini deitirmek olur, dinsizlik olur. Bir kfir, bir sz ile [kelime-i ehadet getirerek] mslman olur. Bir mslman da kfre drc bir sz ile kfir olur. Dinimizin herhangi bir hkmn beenmeyen, mesela, (tesettr lzumsuzdur) diyenin iman gider. Resulullah efendimize uymann nemi byktr. Kur'an- kerimde mealen buyuruluyor ki:

(Resule itaat eden, Allaha itaat etmi olur.) [Nisa 80] Peygamber efendimiz de ayn mealde buyuruyor ki: (Bana itaat eden, Allaha itaat etmi olur, bana isyan eden de Allaha

isyan etmi olur.) [Buhari] Kur'an- kerimde, Resulullaha itaatin Allaha itaat olduu, Ona isyan

edenin Allaha isyan etmi olduu bildirilmekte, (Allaha ve Resulne itaat), (Allah ve Resulne isyan) ifadeleri ok yerde gemektedir. (Nisa 13-14)

Hadis-i eriflerde de buyuruluyor ki: (Snnetimden yz eviren benden deildir.) [Mslim] (Bir bid'at karlnca, bir snnet kalkm olur.) [.Ahmed] badet maksad ile dine bir ey ilave etmek bid'attir, byk gnahtr.

Dinimiz noksan deildir. H Allah tel veya Peygamber efendimiz dinde bir eyi eksik brakm da, daha iyisini biz mi yapacaz? badete bid'at kartrmak, Allah telnn bildirdii dinde noksanlk bulmak, koyduu hkmleri beenmemek, dini deitirmek olur. Mesela akam namaznn farzn 3 rekat yerine, daha fazla ibadet edeyim diye 4 rekat klmak bid'attir. 3 yerine de gemez, namaz hi kabul olmaz. Tesbihleri 33 yerine, ok sevap olsun diye 40 defa veya daha fazla ekmek bid'at olur. Hi tesbih ekilmese gnah olmaz. Fakat snnet sevabndan mahrum kalnm olur.

Bir din kitabn tahkir etmek, slam limlerinden biri ile alay etmek ve tazim etmemiz emrolunan bir eyi tahkir etmek, tahkir etmemiz emrolunan bir eyi tazim etmek kfrdr. Bunlar yapan kfir olur. (Birgivi)

Sakal snnet diye ksa brakmak veya sadece enede brakmak bid'at olur, Resulullah efendimizin sakal ekli beenilmemi olur. Hadis-i erifte, (badetleri bizim gibi yapmayanlar bizden deildir) buyuruluyor.


5

Namazlardan sonra yet-el-krsi okunur. Sonra tesbihler ekilir, ondan sonra dua edilir. Dua ederken salten tncina veya baka dualar da okunur. yet-el-krsinin okunduu yerde salten tncinay okumak snneti deitirmek olur, yani bid'attir. Peygamber efendimiz nasl ibadet etmise, mezhebimiz bunu nasl bildirmise, o ekilde ibadet edilir. (unu da yapalm, tekini de ilave edelim) demek, dinde deiiklik olur. (Hadika)

(Kim dinde olmayan bir ey karrsa merduddur) hadis-i erifi gsteriyor ki, dinden olmayan bir itikad, bir sz, bir i, bir hl ortaya karlr ve bunun din ve ibadet olduuna inanlrsa, yahut slamiyetin bildirmi olduklarnda, bir fazlalk veya noksanlk yaplrsa ve bunu yapmaktan sevap beklenirse, bu yenilikler, deiiklikler bid'at olur. slamiyete uyulmam, ona iman edilmemi olur.

mam- Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Bugn kalbler kararm olduundan, baz bid'atler gzel grnse de,

hepsinden kanmak gerekir, kyamette hepsinin zararl olduu anlalacaktr. Hadis-i erifte, (Her bid'at sapklktr) buyuruldu. (Mslim)

Din bir btndr. Bir hkmn beenmeyen veya deitiren kfir olur. Mesela snnet olan sakal da beenmeyen kfir olur. Beendii halde yapmaz ise kfir olmaz. Snneti deitirirse bid'at ehli olur. [Hadika, Berika, Birgivi Vasiyetnamesi, Mektubat- Rabbani]

Sual: Snnete yapmak ne demektir? CEVAP Hadis-i erifte buyuruldu ki: (mmetim arasnda ayrlk olunca, benim snnetime ve Hulefa-i

raidinin snnetine yapn!) [Tirmizi] Bu hadis-i erif, bu mmette eitli ayrlklar olacan haber veriyor.

Bunlar arasnda, Resulullahn ve Onun 4 halifesinin yolunda olana sarlnz diyor. Snnet, Resulullahn, szleri, btn ibadetleri, ileri, itikadlar, ahlak ve bir ey yaplrken grnce, mani olmayp susmas demektir. Bir hadis-i erifte buyuruldu ki:

(Fitne fesat yayld zaman, snnetime yapana yz ehid sevab verilir!) [Hakim]

Yani nefse ve bid'atlere ve kendi aklna uyarak slamiyetin hududu dna tald zaman, benim snnetime uyana, kyamette yz ehid sevab verilecektir. nk fitne fesat zamannda slamiyete uymak, kfirlerle harp etmek gibi g olacaktr. Bir hadis-i erif meali:

(slam dini garip olarak balad. Sonu da garip olacaktr. Bu gariplere mjdeler olsun! Bunlar, insanlarn bozduu snnetimi dzeltir.) [Mslim]

Yani, slamiyetin balangcnda, insanlarn ou, Mslmanl bilmedikleri, onu yadrgadklar gibi, ahir zamanda da, dini bilenler azalr. Bunlar, benden sonra bozulmu olan snnetimi slah ederler. Bunun iin, emr-i maruf ve nehy-i mnker yaparlar. Snnete, yani slamiyete uymakta


6

bakalarna rnek olurlar. slam bilgilerini doru olarak yazp, kitaplarn yaymaya alrlar. Bunlar dinleyenler az, kar gelenler ok olur.

Snnet nedir? Sual: Hakikat Kitabevi yaynlarndan, Eshab- Kiram kitabnda deniyor ki: (Server-i lem, namazda rkudan kalkarken, (Semi Allah limen

hamideh = Allah tel, kendisine hamd edenin hamdini iitir yani kabul eder) deyince, ilk safta bulunan Hazret-i Muaviye, (Rabbena lekel hamd = Hamdimizi kabul eden Rabbimiz, sana hamd olsun) dedi. Byle sylemesini, Resulullah efendimiz takdirle karlad. Bunu sylemek, kyamete kadar snnet olarak kald. Resulullahn takdirine mazhar olmak, ne byk nimettir. Onun syledii bir sz kyamete kadar Mslmanlarn sylemesine sebep olmak da, ayr bir fazilettir.)

Bir sahabinin sylemesi, nasl namazda snnet olur ki? CEVAP Snnet, sadece Peygamber efendimizin yapt iler deildir. Birisini bir

ey yaparken grp de bir ey demezse veya onu yapn derse, o da snnet olur. Burada yaplan ii beenmesi, o ie raz olmas ve bundan sonra bu iin yaplmasn emretmesi, o iin snnet olduunu gsteriyor.

Snnet eitleri nelerdir Sual: (Snnetimi terk edene efaatim haram oldu) hadis-i erifini

limlerimiz nasl aklamlardr? CEVAP Peygamber efendimizin kendiliinden emrettii veya yapt ibadetlere

(Snnet) denir. Snnet ikiye ayrlr: 1- Snnet-i hda 2- Snnet-i zevaid 1-Snnet-i hda: Buna snnet-i mekkede de denir. slam dininin iardr, baka dinlerde

yoktur. Peygamber efendimiz bunlar devaml yapm, nadiren terk etmi ve terk edenlere de bir ey dememitir. Ara sra terk ettii snnetlere de (gayri mekkede) denir. Mekked snneti, zrsz [mazeretsiz] devaml terk etmek mekruhtur, kk gnah olur. Namaz iindeki mekked snnetleri terk etmek ise tahrimen mekruhtur. (Redd-l-muhtar)

Dinimizin btn hkmleri Kur'an- kerimden kmaktadr. Bu hkmler ksmdr:

a- Manalar ak olan ve ilim ehli tarafndan bildirilen hkmlerdir. [Allah birdir gibi]

b- Mctehidler tarafndan ictihadla karlan hkmlerdir. [Abdestin farznn, Hanefide drt, Hanbelide on olmas gibi.]


7

c- Bir ksm ise ok gizlidir. Allah tel bildirmedike anlalamaz. Bunlar sadece Peygamber efendimize bildirilmitir. Bu hkmler de Kur'an- kerimden kartlyor ise de, Peygamber efendimiz tarafndan akland iin bunlara (Snnet) denir. (Mektubat- Rabbani c.2, m. 55)

Ezan okumak, cemaatle namaz klmak gibi snnetler (Snnet-i hda)dr. (Hadika)

2-Snnet-i zevaid: Peygamber efendimizin, ibadet olarak deil de det olarak devaml

yapt eylere denir. Zevaid snnetleri terk etmek mekruh deildir. Peygamber efendimizin giyini ekli, iyi eyleri yapmaya sadan balamas gibi eyleri snnet-i zevaiddir. (Redd-l-muhtar)

Hadis-i erifte buyuruldu ki: (Farza bal olan ve olmayan snnet vardr. Farzdaki snnetin asl

Allahn kitabndadr. Bu snneti, [snnet-i hday] almak hidayet, terki ise dalalettir. Dier snneti [snnet-i zaideyi] almak fazilet, terki ise gnah deildir.) [Taberani]

Peygamber efendimizin byle det olarak yapt eyleri yapmamak bid'at deildir. Bunlar yapp yapmamak, lkelerin ve insanlarn detlerine bal olup, dini hkmler deildir. Her lkenin deti baka bakadr. Hatta bir lkenin deti zamanla deiir. Bununla beraber, dete bal eylerde de [Bir mazeret yoksa] Resulullaha tbi olmak, dnya ve ahirette insana ok ey kazandrr ve eitli saadetlere yol aar. (Mektubat- Rabbani c.2, m.55)

Kitab ve Snnet denilince, buradaki snnet, hadis-i erifler demektir. Farz ve Snnet denince, buradaki snnet, Peygamber efendimizin farz olmayarak yapt iler demektir. Snnet, yalnz olarak kullanlnca (slamiyet) demektir. Bu snnete uyanlara (Ehl-i snnet) denir. (Cevhere)

eyh-ul-islam bni Kemal Paazade hazretleri, (erh- hadis-i erbain) kitabnda, (Snnetimi terk edene efaatim haram oldu) hadis-i erifini aklarken buyuruyor ki: Bu hadis-i erifteki snnet, slamiyet demektir. nk mmin, byk gnah ilese de efaatten mahrum kalmaz. Nitekim hadis-i erifte buyuruldu ki:

(mmetimden, byk gnah ileyenlere efaat edeceim.) [Ebu Davud]

Grld gibi Ehl-i snnetten ayrlanlar efaate kavuamayacaklardr. (ira)

(mmetimin arasnda fitne, fesat yayld zaman, snnetime sarlana yz ehid sevab vardr) hadis-i erifi, fitne zamannda, ehl-i snnet ve cemaat itikadnda olup, be vakit namaz cemaat ile klana yz ehid sevab verileceini bildirmektedir. (Ryad-un-nashin)

Bunun iin, nce ehl-i snnete uygun iman etmek, sonra haramlardan saknmak, sonra farzlar yapmak, sonra mekruhlardan saknmak, sonra mekked snnetleri, daha sonra da mstehaplar yapmak gerekir.


8

Saa ve teke riayet Sual: ayn ekerini kartrrken, sadan sola doru kartrmak, barda

sa elle tutmak, ay tek sayda imek zevaid snnettir deniyor. Peygamber efendimiz ay m iti de, bunlar snnet olsun?

CEVAP ay, kahve, limonata gibi tek tek isim verilmez. Bunlar mubah eylerdir.

Mubah olan her ie sadan balamak, teke riayet ekmek snnet-i zevaiddir. Yani adetlere ait snnettir. Buna mstehab da denir. Bunlar terk etmek gnah olmaz; ama yaplmas sevab olur. Birka rnek verelim:

Camiye sa ayakla girmek, girince sa tarafa oturmak mstehabdr. Ayakkab, gmlek giyerken, ba tra ederken ve tararken, trnak keserken, Mslmann evine ve odasna girerken, sadaka verirken sadan balanr. Bunlarn zdd olanlar yaparken, mesela ayakkab, orap, elbise karrken, Mslmann evinden, odasndan karken, tuvalete girerken, smkrrken, taharetlenirken soldan balamak mstehabdr. zrsz bunlarn tersini yapmak, tenzihi mekruh olur. Sa elle yiyip imek, sa elle kurban kesmek, sa elle yazmak, ay, kahve, su gibi eyler verirken sadan balamak mstehabdr. Solak olanlarn, sol elle yazmasnda ve sol elle kurban kesmesinde mahzur olmaz.

Drt eyin kymeti Sual: Teke riayet etmek snnettir; ama tek olmayan kymetli olmaz m? CEVAP Teke riayet etmek ayr, kymetli eylerin tek ve ift olmas ayrdr. Drt ey

ile ilgili ok husus vardr. Birka yledir: Yer yeryznn dzeni drt ey iledir: Toprak, su, ate ve rzgr. Tabiatn dzeni drt ey iledir: Scaklk, soukluk, nem ve kuraklk. Dinin salah drt ey iledir: Namaz, zekt, oru ve hac. nsann salah drt ey iledir: Yemek, imek, giyinmek ve barnmak Drt kitap: Tevrat, ncil, Zebur ve Kur'an- kerim. Drt melek: Cebrail, Mikail, srafil ve Azrail (aleyhimsselam) Drt halife: Ebu Bekir, mer, Osman, Ali (radyallah anhm) Drt mezhep: Hanefi, Maliki, afii ve Hanbeli. Drt mevsim: lkbahar, yaz, son bahar, k. Snnete uymann nemi Sual: Sa veya sol ayakla girilir, sadan balanr, teke riayet edilir gibi

eylere nem vermenin iyi olduu syleniyor. Bunlar yapmazsak gnah m olur? Ne diye bu konular zerinde duruluyor?

CEVAP


9

Bunlara detle ilgili snnet denir. Bunlar yapmamak gnah olmaz. Hatta mekruh bile deildir. Ancak, dete bal eylerde de Resulullaha uymak, dnya ve ahirette, insana ok ey kazandrr ve eitli saadetlere yol aar.

Her ite Peygamber efendimize uymaya almak, hep Onu hatrlamak, Onunla rabta kurmak gafletten kurtulmaya sebep olur. Mslman her ite uurla hareket etmeli, admn nasl attn nereye attn bilmelidir. Nereye hangi ayakla girilip hangi ayakla klacann uurunda olmaldr. Mutlak mctehid olan imam- Sfyan hazretleri, bir gn camiye girerken, uursuzca admn ieri atyor, sonra bunun farkna varp kendi kendine diyor ki: (Buraya bir hayvan, bir kz de koysak ya sa ayakla veya sol ayakla girer. Senin hayvandan farkn olmalyd, hangi ayakla girdiine dikkat etmeliydin. Bundan sonra senin adn sevr = kz olsun.)

Gerekten de yle oluyor. Bugn btn kitaplarda bu byk zatn ad imam- Sevri olarak mehurdur. O halde her ite Resulullahn snnetine uymaya almal. Snnete uymak iin, iyi, temiz ilere sadan balamal, bir ey alrken teke riayet etmeli, yani 1,3,5,7 gibi tek olmasna gayret etmeli. Camide, evde, otobste sa taraf semeli. Mmknse kbleye kar oturmaya almal. Elimiz temiz de olsa, yemek yiyeceimiz zaman elimizi ykamalyz. Yemee tuz ile balayp tuz ile bitirmeliyiz. Manevi temizlik gibi, maddi temizlie de riayet etmeliyiz. Abdest alrken misvakla dilerimizi temizlemeliyiz.

En az haftada bir Cuma gn gusletmeliyiz. Her hafta sa, sakal, trnak kesmek, koltuk, kask temizlemek snnettir. Daha fazla geciktirmemelidir. Krk gn geirmek ise gnah olur.

Resulullaha uymak iin Peygamber efendimizden bin kadar mucize grld. Bu mucizelerin en

kymetlilerinden biri de, edepli ve gzel huylu olmas idi. Resulullaha uymak iin unlar da yapmaya almalyz:

Fakirle, zenginle, bykle, kkle karlanca, nce selam vermeliyiz. Tokalamak iin, nce biz elimizi uzatmalyz. Gnah olmayan her davete gitmeliyiz. Herkesle iyi geinmeye, gler yzl, tatl szl olmaya almalyz.

Resulullah efendimiz, kendisine hizmet edenlere de ok iyi davranrd. nsanlarn banda bulunan kimsenin, Resulullah efendimize uyarak, bunlardan gelen her trl skntlara katlanmas gerekir. Zaten skntya katlanmak, herkes iin iyi bir huydur. Ama mirlerin katlanmas ise daha gzel olur.

Herkese iyilik etmeliyiz. Nazik ve cmert olmalyz. sraftan kanmalyz. nsanlara acmalyz. Bir kiinin bile Cehenneme gitmesine raz olmamalyz. Herkese uygun bir din kitab hediye etmeye almalyz. Kimseden bir ey beklememeliyiz. Az konumalyz, dinlemesini bilmeliyiz.

Resulullah efendimizin gzel huylar pek oktur. Her Mslmann bunlar renmesi ve bu gzel huylarla ahlaklanmas gerekir. Bylece, dnya ve


10

ahirette felaketlerden, skntlardan kurtulmak ve O iki cihan efendisinin efaatine kavumak nasip olur.

Sual: Peygamber efendimizin peygamberliini kabul eden, fakat ona uymayan Cennete gider mi?

CEVAP M. Masum hazretleri buyuruyor ki: (En byk saadet, iki cihann en stn insan olan Muhammed

aleyhisselama tbi olmaktr. Cehennem azabndan kurtulmak iin, Allah telnn setii sevdii insanlarn reisine uymak gerekir. Cennet nimetlerine kavumak, Ona tbi olanlara mahsustur. Allah telnn sevgisine kavumak iin, Ona tbi olmak arttr. Ona uymayanlarn tevbeleri, zhdleri, tevekklleri ve dualar kabul olmaz. Onun yolunda olmayanlarn zikirleri, fikirleri, evkleri ve zevkleri kymetsizdir. Peygamberler, Onun hayat veren deryasndan bir kadehe kavumakla, o derecelere ykselmilerdir. Evliya, Onun sonsuz bahrinden bir yudum imekle muradlarna ermilerdir. Yer yzndeki melekler, Onun hizmetileri, gklerdekiler, aklardr. Her ey, btn varlklar, Onun erefine yaratlm, btn varlklar, Onun mbarek ruhundan feyz almlardr. Allah telnn varln O aklam, her eyin yaratan, Onun rzasn almak istemitir. Ona ve Onun line ve Eshabna bizden dualar olsun. O yce Peygamber, hepimizden raz olsun!) [c.1, m.10]

[Ey saadete kavumak isteyen akl sahipleri! Btn gcnzle Ona tbi olmaya alnz! Bu devlete, bu nimete mani olan her eyden kanz! Harikalar gsteren bir din yobazn ve yksek mevkiler, diplomalar ele geirmi olan bir fen yobazn, yani Ona tbi olmak erefinden mahrum olan bir cahili, bir gafili grrseniz, bunun szlerinin, yazlarnn, radyolardaki, televizyonlardaki samalarnn, yalanlarnn, insan felakete srkleyeceini ve hi byle gsteri yapmayan, fakat ok dikkat ile ve titizlikle Ona tbi olana inanmann, Onu sevmenin, felaketlerden kurtarc ok kymetli ila olduunu biliniz!]

Sual: Allah sevmi olmak iin Resuln de sevmek gerekir mi? CEVAP Allah telnn sevgili Peygamberine uymadka, Allah tely sevmek

saadetleri ele geemez. Kur'an- kerimde mealen, (Allah tely seviyorsanz, bana tbi olunuz! Bana uyanlar Allah sever!) buyuruldu. (A. mran 31)

Allah tel, Habibine byle demesini emir buyurmaktadr. Saadete kavumak isteyen kimse, btn detlerini, ibadetlerini ve alverilerini Onun gibi yapmaya almaldr! Bu dnyada, bir kimsenin sevdiine benzemeye alanlar, bu kimseye sevimli ve gzel grnrler. Bu kimse, onlar da ok sever, beenir. Bunun gibi, sevgiliyi sevenler, her zaman sevilir. Sevgilinin dmanlar, sevenin de dmanlar olur. Bundan dolay, grnen ve


11

grnmeyen btn iyilikler, btn stnlkler, ancak o yce Peygamberi sevmekle ele geebilir. Ykselebilmenin, ilerlemenin ls, bu sevgidir.

Allah tel, sevgili Peygamberini, insanlarn en gzeli, en iyisi, en sevimlisi olarak yaratt. Her iyilii, her gzellii, her stnl Onda toplad. Eshab- kiramn hepsi, Ona ak idiler. Hepsinin kalbi, Onun sevgisi ile yanyordu. Onun ay yzn, nur saan cemalini grmeleri, lezzetlerin en tatls idi. Onun sevgisi uruna canlarn, mallarn feda ettiler.

Allah seviyorum diyenlerin, Eshab- kiram gibi olmalar gerekir. Seven bir kimse, sevdiinin sevdiklerini de sever. Sevdiinin dmanlarna dman olur. Bu sevmek ve dmanlk, bu kimsenin elinde deildir. Kendiliinden hasl olur. Bu kimse, sevmesinde ve dmanlnda deli gibidir. Bunun iindir ki, (Bir kimseye deli denilmedike, bu kimsenin iman tam olmaz!) buyuruldu. Kendisinde bu delilik bulunmayanlar, sevmekten mahrumdurlar. Dmanlk etmeyince, dostluk olmaz! Seviyorum diyebilmek iin, sevgilinin dmanlarna dman olmak gerekir.

Sual: Mhim meseleler varken mekruhla, snnetle uramak doru mudur?

CEVAP Snnetin dinimizdeki yeri byktr. Kur'an- kerimde mealen buyuruluyor

ki: (O, [Resulm] vahiyden bakasn sylemez.) [Necm 3,4] (Resulmn verdiini aln, yasakladndan da saknn!) [Har 7] Hanefi bir kimse, azna burnuna su alp denize girse veya du altnda

ykansa, gusletmi olur. Ancak bir mazeret olmadan snneti terk etmemelidir. Dinimiz her eyin en iyisini, en gzelini bildirmitir. Bir kimse, madem ki

gusledecektir, bunu en gzel ekilde yani Resulullah efendimizin snnetine uygun olarak yapmaldr.

Mbarek ve temiz ileri yaparken sadan balamak snnet-i zevaiddir, yani mstehaptr. Mstehab terk etmek gnah olmaz. Mesela camiye sa ayakla girmek mstehaptr. Bir kimse, sol aya ile camiye girse, gnah ilemi olmaz. Fakat bir bakas, (Sa ayakla camiye girmek snnettir, niin sol ayakla girdin?) dese, o kimse de, (Snnetse, snnet, nolacak yani) diye cevap verse, niyeti snnete nem vermemek ise kfre der.

Baka bir kimseye, (O ii yapma, mekruhtur) dense, o da, (Nolacak yaparsam) diyerek mekruha nem vermezse Mslmanlktan kar. nk snneti ve mekruhu bildiren Muhammed aleyhisselam kltm, Onu beenmemi olur.

Peygamber efendimizi beenmemek, Onu Peygamber olarak gnderen Allah beenmemek olur. Bir kimse, mstehaplar yapmasa da, mekruh ilese de, bunlarn nemini inkr etmemelidir. Farzlar da byledir. Bir farz yapmayan Mslmanlktan kmaz. Fakat, (Nolacak farzsa farzdr) diyerek nemini inkr ederse iman gider. (Hadika)


12

Sual: Bir yazar, "Farzla birlikte snnet klmak irktir. Aslnda snnetle itigal eden mrik olur" diyor. Snnet namazlar da Allah iin klnmyor mu? Peygamber efendimiz snnet namazlar kld iin -h- Ona mrik mi denmek isteniyor? Snnetlerin klnmasn, snnetlere uyulmasn Allah emrediyor mu?

CEVAP Peygamber efendimiz, Allah telnn bildirdiklerinden baka ey

sylemez, baka yol tutmaz. Peygamber efendimizin kld namazlar da, bizim kldmz snnetler de Allah iin klnan namazlardr. Allah iin klnan snnetlere, nafile namazlara irk demek, Allahn Resulne uyana mrik demek olur. Peygamber efendimizin yanl bir ey syleyeceini dnmek, Allah telnn kelamn inkr olur. nk Allah tel, (Resulme uyan kurtulur) buyururken, buna inanmamak Allah inkr etmek olur. [Geni bilgi iin dier maddelerdeki yazlar okuyunuz.]

Bu din edep dinidir Sual: "Peygamberimizin yaad zaman ve koullarla ilgili boyutu yresel

olup, evrensel deildir. Bunun iin Peygamberimizin kendi rf-detleri ve o zamanki uygulamalar din asndan bizi balamaz" demek caiz midir?

CEVAP Bizi balamaz sz ok irkin ve nahotur. nk imam- Rabbani

hazretleri buyurdu ki: Peygamber efendimizin det olarak yapt eyleri yapmamak bid'at

deildir. Bunlar yapp yapmamak, lkelerin ve insanlarn detlerine bal olup, dini hkmler deildir. Her lkenin deti baka bakadr. Hatta bir lkenin deti zamanla deiir. Bununla beraber, dete bal eylerde de [bir mazeret yoksa] Resulullaha tbi olmak, dnya ve ahirette insana ok ey kazandrr ve eitli saadetlere yol aar. (Mekt. 2/55)

Bu din edep dinidir. Sualdeki irkin ifadede her ne kadar rf ve detler kastediliyorsa da, Allah telya ve Onun lemlere rahmet olarak gnderdii Resulne kar edebi muhafaza etmeli. Muhatap u veya bu zt deil, Allah ve Resuldr. yet-i kerimelerde mealen buyuruluyor ki:

(Resulullahta sizin iin [uyulmas gereken] gzel rnekler vardr.) [Ahzab 21]

(Resulm, kendi arzusu ile konumaz. Onun [dini hkmlere ait her] sz vahiydir.) [Necm 3, 4]

(Biz seni lemlere rahmet olarak gnderdik.) [Enbiya 107] (Resulm de ki; Bana uyun ki, Allah da sizi sevsin!) [Al-i mran 31] Byle yce bir Peygamberin, snnet-i zevaid olarak yaptklar, giyini

ekli, yrmesi, konumas, sakal brakmas, sark sarmas, sadan balamas gibi detleri bizi balamaz demek irkin bir sz deil midir?


13

Yalnz Kuran diyen yalanclar Bilgi iin tklaynz (Peygamber efendimiz > Yalnz Kur'an diyen

yalanclar) Bidat nedir, ne deildir Sual: Bidat nedir? CEVAP Bid'at, sonradan karlan ey demektir. Bunlar ya dette olur veya

ibadette olur. dette bid'at, sevap beklenilmeden, dnya menfaati iin yaplan

eylerdir. dette bid'at, bir ibadeti bozmazsa veya dinin yasak ettii bir ey deilse gnah olmaz. dette olan bid'at, ceket, pardes giymek, ay ve kahve imek gibi dinin yasak etmedii bir ey ise, gnah deildir. Peygamber efendimizin papaz ayakkabs ve Rum cbbesi giydii hadis-i erifle bildirildi. (Tirmizi)

Fen ve fen bilgileri dinde bid'at deildir. Fenni bululara sahip kmak, dinimizin emridir. (lim inde de olsa aln! Fen ve sanat, mminin kaybettii maldr. Nerede bulursa alsn) hadis-i erifleri, kfirlere uymay deil, fenni onlarda bile olsa, arayp bulmay emrediyor. (Mevduat-l-ulum)

badette bid'at, Resulullahn ve drt halife zamannda bulunmayp da, dinimizde, sonradan meydana karlan, uydurulan inanlara, szlere, ilere, ekillere ve detlere denir. badetlere bid'at kartrmak byk gnahtr. Bidati snnet diye ilemek haramdr. Bunlarn hepsini din diye, ibadet diye uydurmak veya dinin nem verdii eyleri dinden ayrdr, din buna karmaz demek bid'attir. Bid'atlerin bazlar kfr, bazlar byk gnahtr. Hadis-i erifte, (Her bid'at sapklktr) buyuruldu. (Mslim)

Bidat karan, dinde noksanlk grp baz hkmleri deitirmeye, yeni hkmler koymaya alr. Sahih hadisleri uydurma zanneder, slam limlerini beenmez. Bidat ehli kibirlidir.

mam- Gazali hazretleri buyurdu ki: Kibrin dier gnahlardan daha byk olmasnn sebebi udur: Byklk

ancak Allah telya mahsus iken, kulun kibirlenmesi, bir klenin hkmdarn tacn bana geirerek onun tahtnda oturup hkmetmesine benzer. Hkmdarn bir emrini yapmayarak su ilemekle, hkmdarlna sahip kmak, onun tahtna oturup emirler vermek arasnda elbette byk fark vardr. te kibirlenmek, Allahn emrini yapmamak gibi bir su deil, bizzat ilah olmak gibi byk su oluyor.

Bidatin de hrszlk, katillik, fahielik, iki imek gibi haramlardan daha byk olmasnn sebebi budur. Gnah ileyen kimse, Allahn emrine isyan etmi olur, byk gnah iler. Fakat bidat karan kimse, Allahn, Resulnn


14

ve Resulullahn vrisleri olan limlerin bildirdii hkmleri beenmeyip yeni hkmler koymaya, bizzat dinin sahibi olmaya alyor. Yani Allah adna, Resul adna hareket ediyor, hatta onlar beenmeyip kendi grn din gibi ortaya koymaya alyor. Bu bakmdan bidat ehli, hrszdan, ekyadan, katilden daha byk gnah iliyor. te bunun gibi sebeplerden dolay Peygamber efendimiz, (Ben onlardan deilim, onlar da benden deildir. Onlara kar cihad, kfirlerle cihad gibi nemlidir) buyuruyor. (Deylemi)

mam- Rabbani hazretleri de buyuruyor ki: (Bidat ehli, yapaca deiikliklerle, dini dzelteceklerini,

olgunlatracaklarn zannederek bid'at karyor, bid'atlerin zulmetleri ile snnetin nurunu rtmeye alyorlar. Bunlar, dinin noksanlklarn tamamladklarn iddia ediyorlar. Bilmiyorlar ki din noksan deil, kmildir. Dini noksan sanp, tamamlamaya [aa uydurmaya, eitli bidatler karmaya] almak, Maide suresinin, (Bugn sizin iin dininizi ikml eyledim. zerinize olan nimetimi tamamladm ve size din olarak slamiyeti vermekle raz oldum) mealindeki 3. yetine inanmamak olur. (m.260)

Her bidat sapklktr Sual: Niye faydal olan bidatlere itiraz edilir ki? CEVAP Faydal bidat olmaz. H o zaman Allah tel dini eksik gndermi

olur. mam- Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Okul, kitap gibi dinin izin verdii faydal eylere bid'at dememeli, Snnet-i

hasene, yani iyi i demeli. Bid'atler, faydal grnseler de, hepsinden kanmak gerekir. Hibir bid'atte fayda yoktur. Bugn kalbler karardndan, baz bid'atler gzel grnse de, kyamette hepsinin zararl olduu anlalacaktr.

Bir hadis-i erifte buyuruluyor ki: (Din adna uydurulan her ey bidattir, her bidat sapklktr; her

sapklk da Cehenneme gtrr.) [Buhari, Mslim, bni Mace, Nesai] Peygamber efendimiz, Eshab- kiram ve imdiye kadar gelen slam

limleri, namaz nasl klmlar, ibadetleri nasl yapmlarsa, aynen yle yapmak gerekir. Eklemek ve karmak, dini deitirmek olur. badetlere bid'at sokmakla daha gzel ibadet edilmi olmaz. (badetleri bizim gibi yapmayanlar, bizden deildir) hadis-i erifini dnerek, ibadetlere ilave ve karma yaparak dini deitirmekten ok saknmaldr!

Bidat insan elinin demesidir Sual: Bidat, ilahi hkmler topluluu olan dinimize insan elinin demesi

diye tarif ediliyor. Peygamberimiz de insan, mctehidler de insandr. Peygamberimiz, farkl hkmler bildirmitir. Mctehidlerin de, birbirinden farkl hkmleri vardr. Biri bir husus iin farz derken, teki snnet diyebiliyor. O zaman bu insan eli demesini nasl aklayabiliriz?


15

CEVAP Resulullah efendimiz, Allah telnn kulu, elisi, halifesi ve vekilidir.

Vekil, kendisine verilen yetki bakmndan asl gibidir. Yani asln verdii konularda yetki sahibidir. Mesela, canlar Allah tel alr. Bunu vekili vastasyla yapar. Bir ayet-i kerime meali:

(Sizin cannz almaya vekil klnan lm melei, cannz alacak; sonra dndrlp Rabbinize gtrleceksiniz.) [Secde 11]

Halife ve vekil, yaklak ayn anlamdadr. Kuran- kerimde buyuruluyor ki: (Ey Davud, biz seni yeryznde halife yaptk.) [Sad 26] (Sizi yeryznde halifeler yapan Odur. nkr edenin zarar

kendinedir.) [Fatr 39] Bu konudaki hadis-i eriflerde de buyuruluyor ki: (dil sultan Allahn yeryzndeki halifesidir.) [Beyheki] (Neslimden gelecek olan Mehdi, Allahn halifesidir.) [Deylemi, Hkim] (Emr-i maruf ve nehy-i mnker yapan Allahn ve Resulnn

halifesidir.) [Deylemi] (Snnetimi ihya edip yayan halifemdir.) [.Asakir] (Sultan, yeryznde zllullahtr.) [Taberani] Zllullah, Allahn glgesi demek deildir, Allah telnn emirlerini tatbik

etme yetkisine sahip halife, vekil demektir. Allah tel, hkm koymas iin Resulne yetki vermitir. Artk

Resulnn koyduu hkmler, beeri kanunlar deil, ilahi hkmler olur. Mctehid limler de, Resulullahn vekilleridir. Onlara ictihad etme yetkisi verilmitir. Bu farkl ictihadlarn rahmeti ilahi olduu da aklanmtr. Bu bakmdan, Resulullahn hkmleri gibi, mctehidlerin her biri rahmet olan farkl ictihadlar, ilahi hkmlere zt kabul edilmez; nk ahirette Allah tel, insanlar onlarn bildirdii hkmlerle hesaba ekecektir. afii mezhebindekine, (Deniz haaratn niye yedin), Hanefi mezhebindekine de, (Kar cinse dokunduun halde niye abdest almadn) diye sormayacaktr. Byle olunca, onlarn koyduu hkmler beeri olmaktan kmakta, Allah telnn emrine uygun gelmektedir.

Gzel bidat olmaz Sual: Bu millet niye eitli sapk gruplara blnmtr? CEVAP Peygamber efendimiz buyuruyor ki: (Kyamete yakn ilim azalr, cehalet artar.) [bni Mace] Demek ki, asr- saadetten uzaklatka ilim azalacak, cehalet

oalacaktr. Cahillik oalnca da, sapklar treyecek, halk saptmaya alacaklardr. Snneti bidat gibi gsterecekler, bidatleri de snnetmi gibi cilalayp halka sunacaklardr. Yani hakk btl olarak gsterecekler, btllar


16

hak olarak sunacaklardr. Byle yaplnca da, o milletin saptmas kanlmaz olur. Bir hadis-i erif meali yledir:

(Hidayete kavuan hibir topluluk, hakk btl, btl hak gstermeye almadka, dallete dmez, yani saptmaz.) [Tirmizi]

Onun iin snneti ve bidati iyi bilmeli. Yaptklar sapklklara, klf bulmak iin, (Gzel bidat) diyenlere kar uyank olmal. badetlerde deiiklik olmaz, ibadeti daha gzel hle getiremeyiz. Bu u demektir: (Allah bu ibadeti eksik emretmi, dorusu byle olur) anlamna gelir. badette gzel bidat olmaz. mam- Rabbani hazretleri bunu Mektubat'nda gzel aklyor. Allah ve Resul iyi bilememi de, biz mi daha iyisini bileceiz? Deiiklik yapmaya ne hakkmz vardr? detlerde gzel bidat olur, bunun mahzuru olmaz. badette gzel bidat olmaz. Teknolojideki yenilikler detler iindir, teknolojinin ilerlemesiyle ibadetlerde deiiklik olmaz. Mesela namaz klp bunu videoya alp, namaz vakti gelince bunu seyretmekle namaz klnm olmaz. Kasete alnan Yasin-i erifi kabre gtrp almakla, lye Yasin okunmu olmaz. badete sokulan btn aletler bidattr. Peygamber efendimiz, (Her bidat sapklktr) buyuruyor. (Mslim)

Daha iyi olur sanmamal, her eit deiiklikten ok saknmal. Bidat ve bidat ehli olanlar Sual: Bidat ka trldr? CEVAP Resulullah efendimizin ve Onun drt halifesinin zamanlarnda dinde

olmayan bir inan, bir ii, bir sz ortaya karmak ve byle bir bozukluu yaymak ve bundan sevap beklemek yasak edilen bid'at olur. Bid'at trldr:

1- slamiyetin kfr alameti dedii eyleri zaruret olmadan kullanmak, en kt bid'attir.

2- Ehl-i snnet limlerinin bildirdiklerine uymayan inanlar da kt bid'attir.

3- badet olarak yaplan yenilikler, reformlar, amelde bid'at olup byk gnahtr. (c.2, m.19)

badetlerde byle deiiklik yapanlara da bid'at ehli denir. Hadis-i eriflerde buyuruluyor ki:

(Her bid'at sapklktr.) [Mslim] (Bir bid'at karann namaz, orucu, hacc, umresi, cihad, tevbesi,

farz, nafilesi ve hibir iyilii kabul olmaz, hamurdan [yadan] kl kar gibi, dinden kmas kolay olur.) [bni Mace]

(Allah tel, bid'at ehlinin ne duasn ne zektn ne haccn, ne namazn, ne de sadakasn kabul eder, yadan kl kar gibi dinden kar.) [Deylemi]


17

(Bid'at ehli, bid'atini Allah rzas iin terk etmedike, hibir ameli kabul olmaz.) [Deylemi, bni Neccar, Ebu Nasr, bni Ebi Asm]

(Bid'at ehlinin tevbesi, bid'ati brakana kadar kabul olmaz.) [Taberani] (Tevbesi kabul olmaz demek, bid'at ehli, bid'atinden sevap bekledii, iyi bir i yaptn sand iin tevbe etmeyi dnmez. Bu bid'atten vazgemedii iin de ibadeti kabul olmaz.)

(Bid'at ehlinin hi birisi Srattan geemez, Cehenneme der.) [bni Asakir]

(Bidat karp, onunla amel edenlere lanet olsun.) [Dare Kutni] (Bidat karana da, onu himaye edene de lanet olsun.) [Buhari] (Bid'at ehlini beenmeyenin kalbi, iman ile dolar.) [Gunye] (Bir zaman gelir, snnetim unutulur, bid'atler kar. Snnete uyanlar

garip olur, yalnz kalr. Bid'atlere uyan ise, kendilerine ok yardmc bulur.) [ira]

(Amellerin en hayrls farzlar, en kts de bid'atlerdir.) [Beyheki] (Bidat ehli, yaratklarn en ktsdr.) [Ebu Nuaym] (Bid'at ehline sert davran! Allah tel, onlara dmandr.) [bni

Asakir] (mmetim gruplaacak, bid'atlere bulaacak, tpk kuduzun srp da,

kuduranda hibir yer kalmayp her tarafn sard gibi, bu bid'at de onlarn her hallerine bulaacaktr.) [Ebu Davud]

(mmetim 73 frkaya ayrlr, [bidat ehli olan] 72si Cehenneme gider. Yalnz bir frka kurtulur. Cehennemden kurtulan frka, benim ve Eshabmn gittii yolda gidenlerdir.) [Tirmizi] (Bu frkann ise, Ehl-i snnet vel-cemaat olduu icma ile bildirildi.) [Mekt. Rabbani, Hadika]

Ahmed bin Muhammed Tahtavi hazretleri buyuruyor ki: Frka-i naciyye, bugn drt mezhepte toplanmtr. Bu zamanda bu drt

hak mezhepten birine uymayan, bid'at ehlidir. (Tahtavi) (Bid'atler yayld zaman ilmi olanlar bunu aklasn. Eer

aklamayp ilmini gizlerse, Allahn indirdii Kuran gizlemi olur.) [bni Asakir]

(Bid'atler knca lim ilmini aa karsn! lmini aklamayana lanet olsun!) [Deylemi]

mam- Malik hazretleri, (Bid'at ehlinin ahitlii kabul olmaz) buyurdu. O halde bidatlerden ok saknmaldr.

Bidat ehli cennete girecek mi? Sual: Bidat ehli Mslman, dorudan cennete giremez mi? CEVAP Bidat ehli, imanndaki bozukluk sebebiyle mutlaka Cehenneme girecektir.

Affedilmeleri mmkn deildir, yani affedilmeyecekleri bildirilmitir. Hadis-i erifte buyuruldu ki:


18

(mmetim 73 frkaya ayrlr, 72si cehenneme gider, yalnz bir frkas kurtulur. Bu frka, benim ve Eshabmn yolunda gidenlerdir.) [Tirmizi]

Bidat ehli, iman ile lrse sonunda elbette cennete gider; fakat bu zamanda, Ehl-i snnet itikadnda olmayann kfre dmemesi, imanla lmesi imknsz denecek kadar zordur. eitli haramlar ilemekten ekinmeyen Ehl-i snnet itikadndaki kimsenin de bidat ehli gibi kfre dmesi ok kolay olur. Namaz klmayan, iki ien bir kimsenin, kfre dmesi an meselesidir; nk onda dini kayg kalmamtr. Rahata kfre drc sz ve harekette bulunabilir. Namaz klmad, iki itii iin deil, bu gnahlar hafife ald ve bu da onu kfre drebilecei iin, Cehennemlik olabilir.

Bir kimse, icma ile ve zaruri olarak bildirilmemi olan inanlacak eylerde, manas aka anlalamayan nasslara [yet-i kerime ve hadis-i eriflere] yanl mana verirse buna bidat ehli denir; fakat dinde inanmas zaruri lazm olan eylere inanmayan, yani her Mslmann iittii, bildii eyleri, tevilini bilmeden reddeden kfre girer.

Bidat ehliyle dostluk kurmak Sual: Bidat ehliyle dostluk kurmakta mahzur var m? CEVAP Bidat ehliye arkadalk yapmak caiz deildir. mam- Rabbani hazretleri

buyuruyor ki: yi biliniz ki, bidat ehli ile konumak, kfirle arkadalk etmekten, kat kat

daha fenadr. Bidat ehlinden ylandan, canavardan kaar gibi kamak gerekir. (1/260)

Bidat ehlinden baka herkese, dosta ve dmana, Mslmana ve kfire, daima gler yz, tatl dil gstermelidir. Bidat ehline ve mnafklara ve aka gnah ileyenlere tatl dil ve gler yz caiz olmad iin, zaruret olmadka, bunlarla karlamamaya, grmemeye almal, grlrse, zaruret miktarn amamaldr. (Nikaye)

Bidat ehli ile grmeyi yasaklayan hadis-i eriflerden bazlar unlardr: (Bidat sahibine hrmet eden, slamiyeti ykmaya yardm etmi olur.)

[Taberani] (Onlardan kan! Sizi dalalete, fitneye drmesinler.) [Mslim] (Hasta olurlarsa, ziyaretlerine gitmeyin!) [Ebu Davud] (Karlanca, onlara selam vermeyin!) [bni Mace] (Onlarla birlikte bulunmayn, birlikte yiyip imeyin!) [Ukayli] (Onlarn cenazelerine gitmeyin, onlarla birlikte namaz klmayn!) [bni

Hibban] (Onlar benden, ben de onlardan deilim. Onlarla cihad, kfirlerle

cihad gibidir.) [Deylemi]


19

(Bir bidat ehli ldnde slamda bir fetih vuku bulmu gibi olur.) [Hatib]

(Bir bidat karan, lmeden nce mutlaka onun ktlne maruz kalr.) [Taberani]

(Bidat ehlinden ilim renmeye almak, kyamet alametlerindendir.) [Taberani]

(Bidat ehline eytan ok ibadet yaptrr, onu ok alatr.) [Mektubat- Masumiyye]

(Bidat ehline sert davran! Allah tel, onlara dmandr.) [bni Asakir]

(Kim bidat ehlinden buz ederek yz evirirse, Allah tel onun kalbini korkulardan emin klar ve imanla doldurur. Bidat ehline sert muamele edeni de, en byk korku gnnde emin klar. Bidat ehlini hakir ve zelil greni de, Cennette yz derece ykseltir. Bidat ehline selam veren veya onu sevindirici eyle karlayan, Kuran- kerimi kmsemi olur.) [Hatib]

Seyyid Abdlkadir-i Geylani hazretleri buyuruyor ki: Hadis-i erifte (Bidat ehline, Allah iin sert bakann kalbini, Allah

tel imanla doldurur ve korkulardan emin klar) buyurdu. Tasavvuf byklerinden Fudayl bin Iyad, (Bidat syleyenleri ve yapanlar sevenlerin ibadetlerini, Allah tel kabul etmez ve kalblerinden imanlarn karr. Bidat ehlini sevmeyenin ibadeti az olsa da, Allah telnn bunu affetmesi umulur. Yolda bidat sahibine kar gelirsen, yolunu deitir) buyurdu. Sfyan bin Uyeyne de, (Bidat ehlinin cenazesinde bulunana cenazeden ayrlncaya kadar, Allah gazap eder) buyurdu. (Gunye)

Bidat ehlinden byle uzak durmann sebebi bidatin ok kt bir i olduu iindir; nk bidat karan dine ilave yapyor, Allah adna, Resul adna hkmler koymu oluyor. Allahn ve Resulnn koyduu hkmleri beenmemi oluyor. Kendi bozuk yolunu yaymaya alyor. Her gnahtan daha byn ilemi oluyor.

Bidat frkalarn sevmek Sual: Resulullah, (mmetim 73 frkaya ayrlacak, 72si [bidat frkalar]

Cehenneme gidecek yalnz bir frka kurtulacak, o da benim ve Eshabmn yolunda giden frkadr) buyururken, Ehl-i snnet limleri de, kurtulu frkasnn, Ehl-i snnet olduunu aklarken, bir mezhepsiz, (Bu mmet, bidat frkalaryla, her eit mezheple bir btndr, hepsini severim, hi birini tenkit etmem) diyor. Cehennemlik olan bidat ehlini sevmek, Allah ve Resulne kar gelmek deil midir?

CEVAP Bidatin ve bidat sahiplerinin zararlarn ve onlardan uzaklamak

gerektiini, dinimiz aka bildirmitir.


20

Bidat ehlini sevmemek ve zararlarn da duyurmak lazmdr. (Kimya-y Saadet)

mam- Muhammed Masum hazretleri buyuruyor ki: Her mminin Ehl-i snnet itikadna yapmas, bozuk imandan kanmas

lazmdr. Bidat sahipleriyle mnakaa etmemeli, onlardan uzaklamal. Bayramlarda, sevinli zamanlarda ziyaretlerine gitmemeli, cenazelerine namaz klmamal. tikadlar bozuk olduu iin, onlar sevmemeyi ibadet bilmeli. Bidat sahiplerini sevenlerin ibadetleri kabul olmaz. Bidat sahiplerini sevmeyenleri, Allah teala affeder. Muhabbetin alameti, sevilenin dostlarn sevmek, dmanlarn sevmemektir. (1/29)

Yine Muhammed Masum hazretleri buyuruyor ki: Bidat sahibinin meclisinde bulunma! Szlerini iitme! Hatta onlarn

bulunduu ehirden uzak ol ki, zamanla kalbin onlara kaymasn! Onlara uymamal. Onlar din adam deil, din hrszlardr. eytann tuzaklardr. Onlarn yaldzl, ackl szlerine aldanmamal, aslandan kaar gibi, bunlarn yanndan kamaldr. (2/110)

Mazher-i Can- Canan hazretleri buyuruyor ki: Kfirleri, bidat sahiplerini ve aka gnah ilemeye devam eden fsklar

sevmemek emrolundu. Bunlarla konumamal, evlerine, toplantlarna gitmemeli, selam vermemeli, arkadalk yapmamaldr.

Bidat ehli demek, bidatini yaymak iin yani Mslmanlarn imanlarn, ibadetlerini bozmak iin uraan kimse demektir. Dinimiz bidat sahiplerini sevmemeyi, onlar aalamay emretmektedir. Onlara sayg gstermek haramdr. Bidat yayld ve zararnn oald zaman, bunu reddetmek, bunun ktln Mslmanlara duyurmak farzdr. Hatta farzlarn nemlilerinden olduunda, icma-i mmet vardr. Selef-i salihin ve bunlarn halefleri, hep byle yaptlar. Bu farz terk eden, icmadan ayrlm olur. (S. Ebediyye)

Bir hadis-i erif meali: (Bidatler yaylp, sonra gelenler ncekilere lanet ettii zaman, doruyu bilenler herkese sylesin! Eer sylemeyip gizlerse, Allah telnn indirdii Kuran- kerimi gizlemi olur.) [bni Asakir]

Grld gibi dinimiz, bidat sahiplerini sevmeyi deil, bilakis sevmemeyi, onlarla mcadele etmeyi, hem onlara, hem de onlara aldanmamalar iin btn Mslmanlara, emr-i maruf yapmay emrediyor. (Ben bir mezhebi taklit etmem, tahkik edip anladma uyarm) diyen mezhepsiz, dinimizin emrine aykr olarak, (mmetin btn frkalarn severim, hibirinin trnann satlmasna raz olmam) diyor. Mezhepsizin bidat ehlini sevmesi yadrganmaz. hirette herkes, sevdikleriyle beraber olacaktr.


21

Bidat ehlinin ibadeti Sual: Bidat ehlinin amelinin kabul olmayacana dair hadis var mdr?

Bunun uydurma olmadn nasl bileceiz? CEVAP ctihad ictihadla nakzedilmedii gibi, bir lim baka bir limin kitabndaki

hadise uydurma demekle o hadis teki lime gre de uydurma olmaz. Ayrca birok din adam da sahih olmakla, kabul olmann ne demek olduunu bilmiyor. Aadaki yazlardan bir ksm bu konu ile ilgilidir. Bidat ehlinin amelinin kabul olmayacana dair birok hadis-i erif vardr. Bir tanesi yledir:

(Bir bid'at ehlinin namaz, orucu, hacc, umresi, cihad, tevbesi, farz, nafilesi ve hibir iyilii kabul olmaz, hamurdan [yadan] kl kar gibi, dinden kmas kolay olur.) [bni Mace]

Hadika ve Berikada (Bid'at ehlinin hibir ibadeti kabul olmaz) hadis-i erifi aklanrken, (badetleri sahih olur, fakat sevap verilmez) deniyor. Bidat ehlinin ibadetleri sahih olsa da kabul olmaz. Kabul olmaz demek, sahih olmaz demek deildir. Sahih olur, fakat sevab olmaz demektir. (Redd-l-muhtar)

Bir hadisin uydurma olup olmadn imam- Buhari, imam- Mslim, imam- Gazali, imam- Rabbani gibi slam limleri bilemiyorsa, biz nasl bileceiz? Resulullahn vrisleri olan bu limler, sahih ile uydurma hadisi ayramayacak kadar, cahil mi? Yahut kasten uydurma hadis alacak kadar din dman m? Dini yeniden mi aklayacaz? Mezhep imamlarmz, hadis imamlarmz, h biz mi sorguya ekeceiz? Onlar dinimizi eksik olarak m tanttlar? (Kasten bana izafe ederek yalan syleyen, hadis uyduran, Cehennemdeki yerine hazrlansn) hadis-i erifini bilmiyorlar m veya biliyorlar da nemsemediklerinden dolay m uydurma hadisi kitaplarna alyorlar? Ehl-i snnet limlerinin kitaplarnda uydurma hadis var demek, Resulullahn vrislerine irkin bir saldrdr.

Seyyid Ahmed Tahtavi hazretleri buyurdu ki: Tek kurtulu frkas olan Ehl-i snnet vel-cemaate tbi olun. Allah

telnn yardm ve korumas ve tevfk bu frkada olanlaradr, gazab ve azab da bu frkadan ayrlanlaradr. Bu frka-i naciyye, bugn drt mezhepte toplanmtr. Bu zamanda, bu drt mezhepten birine uymayan, bid'at ehlidir ve Cehenneme gidecektir. (Drr-l-muhtar haiyesi Zebayh ksm)

afiide imam arkasnda Fatiha okumak farz, Hanefide tahrimen mekruhtur. Farkl ictihad rahmet olduu iin ikisi de sevap alr. Sonra, ictihad ictihadla nakzedilemez. mam- afii farz dedi diye Hanefiler Fatiha okuyamaz. Hanefiler de haram dedi diye afiiler bu ictihaddan vazgeemez. nk mctehid hata ederse bir, isabet ederse iki sevap kazanr. Bir mctehid, baka bir mctehidin ictihadn nakzedemez. Hadis konusunda da byledir. mam- afii, bu hadis mevdudur dese, Hanefilerce de bu hadis mevdu olamaz.

Seyyid Abdlhakim Arvasi hazretleri buyuruyor ki:


22

Hadis ilminde mctehid bir lim, baz limlerin sahih dedii bir hadise mevdu diyebilir. Mctehidin byle demesi; Bu hadisi, Resulullah sylememitir" anlamnda deildir. Bu hadis benim usulme gre yani sahih olmas iin aradm lzumlu artlar tamadndan hadis deil, uydurmadr; fakat baka mctehide gre hadis sahih olabilir demektir. Farkl ictihadlar da aynen byledir. Bana gre yani elimdeki mevcut delillere gre dorusu bu der; fakat farkl ictihadda bulunan mctehide sz sylemez. Birinin uydurma demeye yetkisi varsa, tekinin de sahih demeye yetkisi vardr. Bunun iin hibir Ehl-i snnet liminin kitabnda uydurma hadis olmaz.

Salih amelin kymeti Sual: mam- Rabbani hazretleri, (Bidat ehlinin yapt ibadetler,

plerin ilerine benzer. pler herkesten daha ok alr, ok yorulur, cretleri de herkesten aadr. slamiyet'e doru uyanlar ise, mcevherciler gibidir. Bunlarn ii az, kazanlar pek oktur. Bazen bir saatlik almalar, yz binlerce senenin kazancn hasl eder. Bunun sebebi, slamiyet'e uygun amel ettikleri iindir. Hak tel bunu ok beenir) diyor. Burada plere hakaret edilmiyor mu? almadan ok para kazanmak insanlar tembellie srklemez mi? Yanl deil mi bu ifadeler?

CEVAP Verilen bu rnein py ktlemek ile sarraf vmek ile alakas yoktur.

man ve ameli dzgn olanlarn ok sevap alaca, dzgn olmayanlarn ise, ellerine ok az ey geecei bildiriliyor. Kolay anlalmas iin byle bir rnek gsteriliyor. Kuyumcu az alr, ok kazanr, p ok alr az kazanr deniyor. O halde yaplan i doru olmal deniyor. alrken yorulma denmiyor ki. Anlatlmak istenen u hadis-i erifte ok gzel anlatlyor:

(Yemin ederim ki, bir kimse, Uhud da kadar altn sadaka verse, eshabmdan birinin bir avu kadar arpa sadakasnn sevabna kavuamaz.) [Buhari]

Burada Eshab- kiram vlrken dier insanlar ktlenmi olmuyor. Eshab- kiramn kymetinin bykl bildiriliyor. Birisi yorulmadan az miktar bir avu arpa sadaka ediyor, tekiler da kadar altn veriyor ama sevap olarak az alyor. Sebebi unlardr:

1- tikatlarnn dzgn olmas, bidat karmamas, 2- Amellerinin dzgn olmas, bidat karmamas. Eshab kiramn ayrca sohbette bulunma erefi var. Bu eref, onlar ok

ykseklere karyor, hepsinin cennetlik olmasna sebep oluyor. Netice: slamiyete uygun yaplan ibadete, zikre, hayr hasenata nefs,

eytan karamaz, yani bunlar bozamaz, istediklerini elde edemezler. slamiyete uygun yaplmayan her eye ise eytan da karr nefs de karr. Ona gece gndz ibadet ettirirler, zikir ektirirler, alatrlar szlatrlar, hatta hapislere attrrlar, hatta cann dahi verdirirler, o hep bunlar makbul diye


23

yapar, sonunda eline bir ey gemedii gibi, vay ben ne yapmm diye kahrolur.

Bidat ehlinin ameli Sual: Bir kimse Ehli snnet deildir, ancak kfre drc bidati de

yoktur. Byle bir bidat ehlinin yapt ibadetler sahih midir? CEVAP Ehl-i snnet itikadnda olmayana bidat ehli denir. Bidat ehlinin yapt

ibadetler, sahih olduu takdirde, bortan ve azaptan kurtulursa da, vaat edilen sevabna kavuamaz. Ahirette, dnyada yapm olduu iyiliklerinin, hayrat ve hasenatnn karlna kavuamaz. Bunlara kavumak iin, tevbe ederek imann dzeltmesi gerekir. Ehli snnet olmayann iman dzgn olmaz. man bozuk olan kimse, Allah telnn rzasna, sevgisine kavuamaz. Onun rahmetinden, yardmndan mahrum kalr. Rahat, huzuru bulamaz. Bir hadis-i erif meali:

(Bir bid'at ehlinin namaz, orucu, hacc, umresi, cihad, tevbesi, farz, nafilesi ve hibir iyilii kabul olmaz, hamurdan [yadan] kl kar gibi, dinden kmas kolay olur.) [bni Mace]

Hadika ve Berikada (Bid'at ehlinin hibir ibadeti kabul olmaz) hadis-i erifi aklanrken, (badetleri sahih olur, fakat sevap verilmez) deniyor. Tevbesi kabul olmaz demek, amelini makbul bilip tevbe etmeyecei iindir.

Fsklarn ve bidat ehlinin ibadetleri sahih olsa da kabul olmaz. Kabul olmaz demek, sahih olmaz demek deildir. Sahih olur, fakat sevab olmaz demektir. (Redd-l-muhtar)

Sahih olmakla kabul olmak nedir Sual: Sahih olmakla kabul olmak ayn mdr? CEVAP Sahih olan bir ibadet, kabul olmayabilir. Mesela ald ceket ile namaz

klan kimsenin namaz sahihtir, namaz borcundan kurtulur. Fakat sevab noksan olur. Dier btn gnahlar da byledir. Mesela, oru tutan kimse akam orucunu iki ile asa, orucu yine sahihtir, ama orutan hasl olan byk sevaplarn hepsine kavuamaz. Hadis-i eriflerde buyuruldu ki:

(Haram elbise giyinenin ibadetleri kabul olmaz.) [Bezzar] (On dirhemlik elbisenin bir dirhemi haramsa, onunla klnan namaz

kabul olmaz.) [.Ahmed] (Haram cilbab [gmlek] ile klnan namaz kabul olmaz.) [Bezzar] (Bir lokma haram yiyenin krk gnlk gzel ameli kabul olmaz.)

[Taberani, Deylemi] (arap ienin krk gn namaz kabul olmaz.) [Hakim, .Neccar] (Zekat vermeyenin namaz kabul olmaz.) [Taberani]


24

(Emanete riayet etmeyenin namaz da, zekat da kabul olmaz.) [Bezzar]

(Hakk kabul etmemekte direnenin farz da, nafilesi de kabul olmaz.) [Hakim]

(Kendisini istemeyen cemaate imam olann namaz kabul olmaz.) [Beyheki]

(Salarn deve hrgc gibi yapan kadnn namaz kabul olmaz.) [Taberani]

(Kaan klenin, efendisine dnnceye kadar namaz kabul olmaz.) [Mslim]

(Farz namaz borcu olann, nafile namaz kabul olmaz.) [Drret-l fahire, Ftuh-ul-gayb]

(oluk ocuunun haklarn ifa etmeyenin namazlar, orular kabul olmaz.) [Mrid-n-nisa]

(Kzn fskla evlendirenin farz da, nafilesi de kabul olmaz.) [ira] Buradaki kabul olmaz ifadeleri, ehli snnet itikadndaki mslman iin

geerli olup, sahih olmaz, boa gider anlamnda deildir. Sahih ve ihlasl olan her ibadetin sevab olur. Ama gnahlar bu sevaplar azaltr, gnahn okluuna gre hepsini de yok edebilir.

Bid'at ehlinin ibadetleri de sahih olursa da kabul olmaz. Yani niye namaz klmadn niye oru tutmadn demezler. Ancak ibadetlerine ve hayr hasenatlarna sevab alamazlar. Birka hadis-i erif meali yledir:

(Allah tel, bid'at ehlinin ne duasn ne zekatn ne haccn, ne namazn, ne de sadakasn kabul eder, yadan kl kar gibi dinden kar.) [Deylemi]

(Bid'at ehli, bid'atini Allah rzas iin terk etmedike, hibir ameli kabul olmaz.) [bni Neccar]

(Eshabmn birisine kt sz sylenin farz da, nafilesi de kabul olmaz.) [Taberani]

(Eshabma dil uzatlrsa, doruyu bilen herkese bildirsin, gc yettii halde doruyu bildirmeyen limin hibir ibadeti kabul olmaz.) [Ebu Nuaym]

Sahih ve kabul olmak Sual: (Abdestsiz namaz sahih olmaz, ama kabul olur) deniyor. Abdestsiz

namaz nasl kabul oluyor? CEVAP Abdestsiz namaz klnmaz. Kasten klmak namazla alay olur. Unutarak

klann durumu farkldr. Eer unutarak klp da, sonra abdestsiz kldn hatrlamazsa, unutmak zr olduu iin o namaz kabul olur. Hatrlarsa sahih olmaz, abdest alp yeniden klmas gerekir.

Sahih olmak ve kabul olmak nedir, nce bunlar aklayalm:


25

Bir ibadetin sahih olmas demek, o ibadetin geerli hle gelmesi iin istenen artlarn yerine getirilmesi demektir. Mesela namaz ibadetinin sahih olmas iin, gusln ve abdestin de sahih olmas lazm. Ayrca namazn farzlarna, vaciblerine ve mfsitlerine riayet etmek de gerekir. Bir ibadetin btn artlar yerine gelse, yine de kabul olmayabilir. Ama bir ibadetin kabul olmas iin, o ibadet iin gerekli btn artlara uymak da icap eder.

Bir kimse, abdestsiz namaz klsa, sonra abdestsiz olduunu anlarsa, o namaz iade etmesi farzdr. Namaz sahih ve kabul olmasa da, abdestsiz kld namaz Allah rzas iin kldndan dolay niyetinin sevabna kavuur. Peygamber efendimiz, (Mminin niyeti, amelinden hayrldr) buyuruyor. (Taberani)

Bir mmin halis niyet ederek, (u da altn olsa da, muhtalara datsam) diye dnse, bu halis niyetinden dolay sanki datm gibi sevaba kavuaca din kitaplarnda yazldr. Abdestsiz namaz klan kimse de, abdestinin olmadn bilmedii iin yapt halis niyete kar ok sevab alr. Ebahta deniyor ki:

Bir ibadette sevab hsl olmas iin, halis niyet edilmesi de arttr. Halis niyet ederek yaplan bir ibadet, bilmeyerek bozulmusa, sahih olmaz, ama niyet edildii iin, ok sevab hsl olur. Mesela, bir kimsenin abdestli olduunu sanarak, abdestsiz kld namaz, [daha sonra abdestsiz olduu meydana kmsa] sahih olmaz, ama niyetine karlk ok sevab verilir. artlarna uygun olarak klnan her namaz sahihtir, ancak riya ile, gsteri iin klnan namazlara sevab verilmez.

artlarna uygun olan ve farzlar yaplan her ibadet muhakkak sahih olur. Sahih olan ibadetin kabul olup olmayaca bilinemez. Mesela bidat ehlinin ibadetleri sahih olsa da kabul olmaz. Kabul olmaz demek, sahih olsa da, sevab olmaz, yani o ibadete sevab verilmez demektir. (Redd-l-muhtar)

Demek ki, abdestsiz namaz sahih olmad gibi, kabul da olmuyor, ama abdestsiz olduunu bilmediinden halis niyet edildii iin niyetinin sevabna kavuuluyor.

Bidat, snnet ve farkl ictihad Sual: mam- Rabbani, namaza dururken niyeti dil ile sylemek bid'at der.

Bidati haseneyi kabul etmez. imdi, dil ile niyet eden bidat mi ilemi oluyor? Bidati hasene diyen limler yanl yolda mdr?

CEVAP Farkl ictihad rahmettir. limin birisi bir meseleye bidat teki caiz, hatta

snnet diyebilir. Fkhta byle saysz mesele vardr. Yani mctehidlerin farkl ictihadlar oktur. mameyne gre snnet, imam- azama gre vacip olanlar var. Mesela bugnk ikindi namaznn balama vakti imameyne gre bildirilmitir. mam- azama gre o vakitte ikindi klnsa, vakti girmedii iin


26

sahih olmaz. Bu mezhep iinde olduu gibi mezhepler arasnda da byledir. Mesela kurban kesmek, Hanefide vacip, dier mezhepte snnettir. Bayram namaz klmak da yledir. Deniz haarat yedii iin afiileri ktlemek caiz olur mu? afiide snnet olan ey, Hanefide bidattir. Mesela her farzdan sonra yet-el krsi okumak afiide snnet, Hanefide bidattir. [Hanefide farzdan sonra deil, namaz bittikten sonra okumak snnettir.] Farkl ictihadlardan dolay limler sulanmaz.

Namazda niyetin kalb ile yaplmas drt mezhepte de farzdr. Sadece dil ile yaplmas hibir mezhepte caiz deildir, kalbin de hazr olmas lazmdr. Kalb ile beraber dil ile sylemeye izin verilmi, hatta mstehab olduunu bildiren limler de olmutur. Namazda parmak kaldrmak da byledir. Bidat ve snnet diyen limler vardr. Bu durumda bizim gibi avam ne yapacaktr? Dinde eksik bir ey braklmamtr, bu da bildirilmitir. Tercih erbab limlerin, mftbih kavil olarak bildirdiklerine, yani onlarn setii sze uyarz, mesele kalmaz. Snnet veya bid'at denilen bir eyi yapmamak gerektii, Berika, Hadika ve bni Abidinde bildirilmektedir. Dinimizde zlmemi hibir mesele yoktur.

slam limleri, bid'ati, Bid'at-i hasene ve Bid'at-i seyyie diye ikiye ayrmlar, mektep, kitap gibi sonradan kanlara Bid'at-i hasene demilerdir. Hadikada (Byle bir bid'at, bir ibadetin yaplmasna yardmc olduu iin, dinimiz izin verir) buyuruldu. mam- Rabbani hazretleri ise, dinin izin verdii byle faydal eylere, bid'at kelimesini bulatrmamak ve bunlara Snnet-i hasene [iyi i] demek gerektiini bildirir. Snnet, burada yol, i demektir. Yolun, iin iyisi de, kts de olur. Hadis-i erifte, Snnet-i hasene [iyi r] aanlar vlyor, Snnet-i seyyie [kt r] aanlar ktleniyor. (Mslim)

mam- Rabbani hazretlerini, bidat-i haseneyi kabul etmiyor gibi gstermek yanltr. O sadece verilen ismi uygun bulmuyor. Mesela bidat iin pislik dense, iyi pislik, kt pislik diye ayrmamal diyor, madem yaplan iyi bir ey ise ona snnet-i hasene = iyi i demeli, bidat kelimesini gzel ilere bulatrmamal buyuruyor

Bidatler mayn gibidir Sual: Dinin bir emrini hi yapmamaktansa, azn yapmann bir zarar olur

mu? Birka rnek vereyim: 1- Namaz rekatlar oktur. Her vakitte iki veya bir rekat klsak, hi

klmamaktan daha iyi deil mi? 2- Snnet zere sakal brakmayp yalnz enede brakmak, hi

brakmamaktan iyi deil mi? 3- Kurban bayramnda ko kesemedim, bir tavuk kestim, hi

kesmemekten iyi deil mi?


27

4- arkada da, gleri yetmedii iin ortak bir ko kesmiler. Hi kesmemekten iyi deil midir?

5- Tesbihleri 33 defa deil de 3 er defa eksek, hi tesbih ekmemekten iyi deil mi?

CEVAP Bunlar ibadettir. badetleri deitirmek, hi yapmamaktan daha byk

gnahtr. nk hi yapmamak belki tembellikten ileri gelebilir. Fakat ibadeti deitirmek, kendi akln beenip Allahn emrini beenmemekten ileri gelir. badet, Allahn gnderdii Kitaba ve Peygambere uymak demektir. Bir insan, bir ii, Allahn emri olduu iin deil, kendi aklna uygun geldii iin yaparsa, Ona kulluk yapmam, dinin emrini yerine getirmemi olur. Hadis-i eriflerde buyuruluyor ki:

(Her bid'at sapklktr.) [Mslim] (Bir bid'at karann namaz, orucu, hacc, cihad, tevbesi, farz,

nafilesi ve hibir ibadeti kabul olmaz, yadan kl kar gibi, dinden kmas kolay olur.) [bni Mace, Deylemi]

(Dinde olmayan bir ey meydana karlrsa, o ey merduddur.) [Buhari]

Bu hadis-i erifler gsteriyor ki, dinde olmayan bir eyi ortaya karlr ve bunun ibadet olduuna inanlrsa, yahut dinin bildirdiinden bir fazlalk veya noksanlk yaplp bunu yapmakta sevap beklenirse, bu deiiklikler, bid'at olur. slamiyete uyulmam, ona iman edilmemi olur. imdi sorularnza maddelerine gre cevap verelim:

1- Namazlar bildirilen rekattan az veya ok klan, hi klmam olur, hatta emri deitirdii iin bid'at ilemi, byk gnaha girmi olur.

2- Sakal, sark gibi snnet-i zeviddir. Snnet diye yalnz enede sakal brakmak snneti deitirmek olur, bidat ve haram olur. Halbuki herhangi bir mazeretle sakal brakmamak gnah olmaz. Fakat snnet diye, snneti deitirmek gnah olur. Bir kimse, namaz byle klnr diyerek eitli jimnastik hareketleri yapsa, namaz klmamaktan daha byk gnah ilemi olur.

3- Dinimiz, tavuktan kurban olmaz diyor. Kurban olur demek Allah yalanlamak olur. Dinimiz, Mslman kadn gayri Mslim erkekle evlenemez diyor. Evlenir diyen Allah yalanlad iin kfir olur.

4- Dinimiz, bir kou ancak bir kii kesebilir diyor. kii de kesebilir demek dinin emrini yalanlamak olur.

5- Bir aacn tam 33 metre uzanda hazine gml olsa, dier yerlere mayn dense, biz de, 33. metre olan yeri deil de, mesela 13 veya 43. metre uzaklktaki yeri kazarsak mayna arparz, stelik, hazineye de kavuamayz. nk hazine 33. metrede gmldr. Dinin btn emirleri byledir. Bid'atler, haramlar mayn gibidir. Farzlar, snnetler hazine gibidir.

Sual: Bir ibadeti eksik veya fazla yapmak bid'at deniyor. Eksiin zarar olur ama fazlann ne zarar olur? Fazla mal gz m karr?


28

CEVAP Emre uyulmam olur. Yani dinin emri yaplmam olur. Bildirilen ibadetleri

aynen yapmak dinin emridir, eksik fazla yapmay istemek kendi isteidir. Bu fark iyi anlamal.

Gnmzde ilenen bidatler Sual: Gnmzde ilenen bidatler nelerdir? CEVAP badetlere bir ey ilave etmek bid'attir, byk gnahtr. Dinimiz noksan

deildir. H Allah tel veya Peygamber efendimiz dinde bir eyi eksik brakm da, daha iyisini biz mi yapacaz? badete bid'at kartrmak, Allah telnn dininde noksanlk bulmak, koyduu hkmleri beenmemek, dini deitirmek olur.

Mesela akam namaznn farzn 3 rekat yerine, daha fazla ibadet etmek iin, 4 rekat klmak bid'attir. 3 yerine de gemez, namaz hi kabul olmaz. Tesbihleri 33 yerine, ok sevap olsun diye 40 defa veya daha fazla ekmek bid'at olur. Halbuki hi tesbih ekilmeden gidilse gnah olmaz.

Namazlardan sonra yet-el-krsi okunur, tesbihler ekilir ve dua edilir. Dua ederken salten tncina okunur. yet-el krsinin okunduu yerde salten tncinay okumak snneti deitirmek olur, yani bid'attir. Peygamber efendimiz nasl ibadet etmise, mezhebimiz bunu nasl bildirmise, o ekilde ibadet edilir. unu da yapalm, tekini de ilave edelim demek, dinde deiiklik olur. Hadis-i erifte, (badetleri bizim gibi yapmayan bizden deildir) buyuruluyor. Hoparlrle ezan okumak iyi ise, Allah tel, Peygamberine ibadetin iyisini niye bildirmedi? Allah hoparlr yaratmaktan ciz mi idi? Binlerce mucizesi grlen Sevgili Peygamberimiz bunu yapamaz myd? Yapmadna gre, hoparlr ibadete sokmak bidat olur.

Dier bidatlerden bazlar unlardr: nce oraba veya plak ayaa mesh etmek. (Drer) Kur'an- kerimi teganni ile okumak. (Bezzziyye) Namaz hoparlr ile kldrmak. (Mezahibi erbea, Elmall tefsiri) Snnet ile farz namaz arasnda dua etmek, tesbih ekmek, hlas

okumak. (bni bidin) Mezzinin tesbihlere komuta etmesi. Hutbeyi Trke olarak okumak. (El

edille) Namaz klp, duadan sonra kr secdesi yapmak. (Drr-l Muhtar) Namazlardan sonra imam ile, eli gse koyarak selamlamak. (S.

Ebediyye) Camide her namazdan sonra msafeha etmek. [Tokalamak] (Redd-l-

muhtar)


29

Estafirullahel'azim ellezi... diye balayan istifar mezzinin yksek sesle okumas. (El bda)

Vaazdan sonra, cenazede yksek sesle dua etmek. (Mektib-i erife) Mezar ta zerine yet-i kerime, iir, methiye v.s. yazmak. (S. Ebediyye) Aure gn aure piirmeyi ibadet sanmak. (S.Ebediyye) Bir kabirden baka bir yere nakledilirken tekrar cenaze namaz klmak.

(Hindiyye) Eshab- kiramdan herhangi birini ktlemek. (erh-i Akid) Kadn bir defada talakla boamak. (Mecmua-i Zhdiyye) Cenazede yksek sesle tekbir getirmek, ilhi okumak. (Halebi) Cenaze namazndan sonra konuma yapmak. (Zbdet-l-makamt) l evinden helva vs. datmak. lnn 3, 7, 40, 52 veya 53 nc

gnlerini yapmak. (Tahtavi) Kabir azabna inanmamak. (Akid-i eybniyye) Yatrlara mum yakmak. Mezhepsiz olmak. (Tahtavi) Zekeriya sofras diye adak yapmak. (S.Ebediyye) Bir kiinin bildirdii hadislere inanmamak. (Ttrhniyye) Mirac mucizesinin Kudsten sonrasna inanmamak. (Bahr) Ksa sakala snnet demek. (Hadika) Mbarek gecelerde, minareler arasna mahya asmak. (Mirat-l-

haremeyn) Hazret-i Mehdi geldii zaman, (Bir zaman gelir ki, Snnet, bid'at gibi

irkin grlr, bid'at ise snnet gibi rabet grr) hadis-i erifinde bildirildii gibi, bid'at ilemeye alm olan Medinedeki lim, bid'ati gzel sanp ibadet olarak yapt iin Hazret-i Mehdinin bidat aleyhindeki szlerine ap "Bu adam bizim dinimizi yok ediyor" diyecektir. Hazret-i Mehdi, bu mezhepsizi ldrecektir. (Mek. Rabbani)

Baz bidatler: Cennette, Allah telnn grleceine inanmamak, Gkte Allah var demek, Allah dede demek, Hazret-i Aliyi dier halifeden stn sanmak, Eshab- kirama veya fsk Mslmanlara bile lanet etmek bidattir. Namaza balarken yalnz dil ile niyet etmek bid'attir. Kalb ile niyet arttr. Kur'an, zikirleri, tekbirleri mzikle veya ney alarak okumak bidattir,

tasavvuf mzii de bidattir. cretle Kuran okumak bid'attir. Hutbenin ikinci ksmnda, aa basamaa inmek, sonra tekrar yukar

basamaa kmak, Mest zerine mesh etmemek ve plak ayaa mesh etmek bid'attir. Vaazdan sonra toplanarak yksek sesle dua yapmak, Mbarek gecelerde, camilerde fazla k yakmak bid'attir.


30

Ksa sakal ile snneti yerine getirdiine inanmak, Byk zatlarn lm yldnmlerinde matem tutmak bid'attir. Cenaze olduunu bildirmek iin, minarelerde salt okumak, lnn 40. ve 52. gecesini yapmak, Mezar talarna resim koymak, Fatiha ve methiye yazmak bidattir. Trbe veya camilerde tavaf eder gibi dnmek bidattir. Sual: (Namazlardan sonra, hemen yet-el-krsi okumak lazm iken, nce

Salten Tnciny ve baka dualar okumak bidattir. Bunlar, tesbihlerden sonra okumaldr) diyorsunuz.

Snnet ile farz arasnda zikir ekmek, dua etmek niin bidat olsun? Salten Tnciny nce oku, sonra oku ne fark eder? Hem hocamz her zaman byle okur. O bilmiyor da sen mi biliyorsun?

CEVAP Biz, muteber eserlerden alarak yazyoruz. Kendi grmz din gibi

ortaya srmekten Allah saklasn. Kimin hocas olursa olsun, muteber eserlere aykr ise, itibar edilmez.

Merakl-felahn Tahtavi haiyesinin tercmesi olan Nimet-i slamda, (Farz ile snnet ve snnet ile farz arasnda konumak, snneti iskat [iptal] etmez. Fakat snnetin sevabn azaltr. Bir kavle gre de, snnet sakt [iptal] olmakla namaz iade olunur) deniyor.

Ayn ifade Drr-l Muhtarda da vardr: (Snnet ile farz arasnda konumak, snneti iskat etmez ise de, sevabn azaltr. Bir ey okumak da konumak gibidir. Baz limler, Snnet kabul olmaz. nceki snneti tekrar klmak gerekir buyurmaktadr.)

Bu ifade, Drr-l Muhtarn Arabi aslnn 457, baz basklarnda 711. sayfasndadr. Trke tercmesinde de c.3, s. 40-41dedir. bni bidin hazretleri, bu ifadeyi aklarken, (Her trl okumalar da bu hkme girer) buyurmaktadr.

u halde, snnet ile farz arasnda konumamal, dua, sure veya hls okumamaldr. Hele bu okumalar det hline getirmek bidattir. badetlere ilave yapmak, dini deitirmek olur. Hadis-i erifte, (badetleri bizim gibi yapmayan bizden deildir) buyuruluyor. (Mizan-l kbra)

Peygamber efendimiz nasl ibadet etmise, mezhebimiz bunu nasl bildirmise, o ekilde ibadet edilir. (unu yapalm, tekini ilve edelim) veya, (Hocamz byle yapyordu. Biz de yle yapalm) demek, dinde reform olur. Asla caiz olmaz.

Snnet ile farz arasnda bir ey okumann snneti iskat [iptal] edecei Bahr-r-rakta da yazldr.

Tefekkr eder Sabahn snnetini evinde klp, camiye gelen kimse, konumaz, sesli

olarak bir ey okumaz. Dudan kprdatmadan kalbinden kelime-i tevhid


31

okuyabilir veya tefekkr eder. Eer kazaya kalm namaz varsa, kaza klar. Kuran- kerim okunuyorsa dinler.

Sabah namaznn farz ile snneti arasnda okunmas bildirilen dualar vardr. Bu dualar sabah namaznn snnetinden nce veya farzdan sonra okumaldr.

nk, bni bidin hazretleri buyuruyor ki: Snnetten sonra yalnz, (Allahmme entesselam...... ikram) denir. Fazla

bir ey okunursa, snnet namaz, snnet olan yerinde klnmam olur. Baz limler, Snnet sakt olur, tekrar klnmas lazm olur buyurdu. Farzdan sonra olan snneti (Allahmme entesselam....) dedikten sonra, daha fazla geciktirmek mekruh olur. Resulullah efendimiz, farzdan sonra, (Allahmme entesselam...) diyecek kadar oturup, hemen son snnete balard. Hadis-i eriflerde, namazlardan sonra okunmalar bildirilen Evrd son snnetlerden sonra okunur. nk snnet namazlar, farzlarn devamdr. Son snnetlerden sonra okumaya, farzdan sonra okumak denilir. (Resulullah farz namazdan sonra Tesbih, Tahmid, Tekbir ve Tehlil okurdu) demek, (Son snnetlerden sonra okurdu) demektir. (Redd-l-muhtar)

Bunlar, Hanefi mezhebine gredir. afii mezhebinde durum farkldr. Herkes kendi mezhebine gre amel etmelidir. Mesela bir Hanefi, afiiler imam arkasnda Fatiha okuyor diye Fatiha okursa, tahrimen mekruh ilemi olur. Namaz iade etmesi vacip olur.

Bidat olmayanlar Sual: Bidat ehli, aada yazdm eylere hurafe diyorlar. Doru mu? CEVAP Yanl syledikleri eitli kitaplarda yazldr: Kur'an ve hadiste olmayp da, icma veya kyas fukaha ile meydana gelen

hkmler bidat deildir. ki bayram arasnda nikah yapmak caizdir. Peygamber efendimiz, Cuma

gnne rastlayan bir bayram gn, namazdan sonra, nikah yapmas istenince, (ki bayram aras nikah olmaz) buyurdu. Yani vakit dar, bayramlatktan sonra tekrar cuma namaz iin mescide geleceiz demek istemitir.

Nazar iin kurun dkmek, nazar boncuu takmak, tarlaya at kafas takmak bidat deildir. Bunlara baklnca, gzlerdeki ua ilk defa oraya gider ve nazar nlenir. (Hindiye)

l iittii iin, lye telkin vermek snnettir. Devir ve iskat bidat deildir. Definden sonra, mezarlkta, cenaze sahiplerine taziyede bulunmak bid'at deildir.

Peygamber efendimizin det olarak yapt eyleri yapmamak [mesela entari giymemek] yahut da yapmad eyleri yapmak, [mesela atal kak kullanmak] bid'at deildir.


32

lm evliyaya adak yapmak, yani mbarek bir zat vesile edip, Allah telya yalvarmak caizdir. Mesela (Hastam iyi olursa, sevab Seyyidet Nefise hazretlerine olmak zere, Allah iin, adak olarak bir koyun keseceim) demek. Burada, Allah tel iin kesilen adan sevab Seyyidet Nefise hazretlerine balanyor, onun efaati ile, Allah tel, hastaya ifa veriyor kazay, belay gideriyor. Koyunu mezar banda kesmek haramdr. Puta tapanlarn, put yannda kesmelerine benzememeli. Trbenin avlusu genise, bir kenarda kesilebilir.

leri, Allah telnn yaptna inanarak, trbelerdeki evliyadan yardm istemek, onlarn hrmetine dua etmek de bidat deildir. Hazret-i Mevlana, (Ben lnce, beni dnn, imdadnza yetiirim) buyurdu. Deyleminin bildirdii (Kabirdekiler olmasa, yeryzndekiler yanard) hadis-i erifi de, Allah telnn izni ile, llerin dirilere yardm ettiini gstermektedir.

Deiiklik yok etmek demektir Sual: Bidat sahiplerini sevmemek hatta budi fillah etmemiz lazm ama i

ieyiz ne yapmamz lazm? CEVAP Sevmemek baka iyi geinmek baka. Herkes ile iyi geinmek gerekir.

Bidat ehli, kfre dmemise mslmandr. Din kitaplarmzda, kfirlerin bile kendilerinin deil, itikadlarnn pis, kt, yanl olduu bildirilmektedir. Bidat ehlinin hli de buna benzer.

mam- Rabbani hazretleri buyuruyor ki: (Bidat ehli, yapaca deiikliklerle, dini dzelteceklerini,


(Her bidat snneti ortadan kaldrr. Bidatler, reformlar, herhangi bir bakmdan olsa bile, snnetten fazla oluyorlar. Bu fazlalk, snneti deitirmek demektir. Deiiklik ise, yok etmek demektir.) (m.186)

Konunun herkes tarafndan anlalmas iin basit bir rnek verelim: Mesela bir I harfi yazalm. I nn stne yatay olarak ok ksa bir izgi daha

izersek T olur. Peki I harfi ne oldu? ok kk bir izgi yznden kayboldu gitti, T oldu. Bu nedir diye sorulduunda T denir. Halbuki az nce I idi.

Peki T harfinin zerindeki bu ok kk yatay izgiyi biraz aaya koyarsak ne olur? T kaybolup gider, yerine ha iareti gelir. Yani bambaka


33

ey oldu. stelik kfirlerin sayg duyduu, tapt bir iaret oldu. Bu nedir diye sorulduunda ha iareti denir.

Bu ok kk yatay izgiyi tam ortaya koyarsak ne olur? T kaybolup gider, yerine + iareti gelir. Bu nedir diye sorulduunda + iareti denir. Halbuki daha nce I idi.

Bidatler de buna benziyor. mam- Rabbani hazretlerinin buyurduu gibi (deiiklik yok etmek demektir.) Bu yok etmek, mekruh olabilir, haram olabilir veya kfr olabilir. Bu yazlar iyi anlalrsa, bidatin zarar, bidat ehlinin hem dine, hem kendine hem de bakalarna zarar daha iyi anlalm olur. Bu yzden, bidat ehliyle olsun, kfirlerle olsun dostluk kurmann, onlarn itikadlarn sevmenin zararna uramamak iin uzak durmak, grmemek lazmdr. Bu, kavga d etmek, mnakaa etmek demek deildir. Onlarn itikadlarn sevmemek demektir. Bu yzden herkes ile iyi geinmelidir. Mnakaa etmemeli, kaba davranmamaldr. Bir kfir bile kelime-i ehadet getirip mslman olursa, tertemiz insan olur, din kardeimiz olur.

Sual: Namazlarda rekat saylarn oaltmak, yani daha ok namaz klmak, tesbihleri daha ok ekmek, yani daha ok zikretmek daha iyi deil midir? Namazda okunan sure ve dualar daha farkl ve daha ok okusak, otururken okunanlar ayakta okusak, ayakta okunanlar otururken okusak bir sakncas olur mu?

CEVAP badet, dinin emrettiini, bildirdii ekilde yapmak demektir. Bahsettiiniz

ekilde yapmak bidat olur, caiz olmaz. Birka rnek verelim: Sabah namaznn farz iki rekattr. Kasten rekat klarsak bid'at olur ve

hi kabul olmaz. nk Peygamber efendimiz iki kln buyurmu ve iki klmtr.

le namaznn farz drt rekattr. Kasten be rekat klarsak bid'at olur ve hi kabul olmaz. nk Peygamberimiz drt kln buyurmu ve drt klmtr.

kindi namaznn farz da drt rekattr. Kasten be rekat klarsak bid'at olur ve hi kabul olmaz. nk Peygamberimiz drt kln buyurmu ve drt klmtr.

Akam namaznn farz rekattr. Kasten drt rekat klarsak bid'at olur ve hi kabul olmaz. nk Peygamberimiz kln buyurmu ve klmtr.

Yats namaznn farz drt rekattr. Kasten be rekat klarsak bid'at olur ve hi kabul olmaz. nk Peygamberimiz drt kln buyurmu ve drt klmtr. Onun bildirdiini deitirmek dini bozmak olur. Ama baka vakit, mesela akamdan sabaha kadar nafile namaz klabiliriz. Kazamz varsa kaza klabiliriz. (Peygamberimizin emrine uymak arttr) demek fazla ibadet etmeyin demek deildir.

Namazda Fatiha okunacak yerde kasten Ettehyyat okumak, Ettehyyat okunacak yerde Fatiha okumak dini deitirmek olur. Yine Peygamber efendimiz, namazlardan sonra 33 kere Sbhanallah, 33 kere Elhamdlillah ,


34

33 kere de Allah ekber dememizi emretmitir. Bunu az veya ok yaparsak snneti deitirmi oluruz. Ama baka zaman, sabahtan akama kadar, akamdan sabaha kadar istediimiz kadar tesbih ekebiliriz. Bin kere, milyon kere ekebiliriz. Bunu da Peygamber efendimiz emretmitir. Bunlarn sakncas olmaz, aksine ok iyi olur. Bildirilen yerlerde deiiklik yaplmaz. Herkes kafasna gre dini deitirirse ortada din kalmaz. Bir hadis-i erif meali:

(Her bid'at sapklktr, her sapkln sonu da Cehennemdir.) [. Asakir] Dinde reform ne demek Sual: "Avrupa dinde reform yaparak ilerledi. Bizim de ayn eyi yapmamz

gerekir" deniyor. Dinde reform ne demektir? CEVAP Reform, slah etmek, bozulmu bir eyi dzelterek, eski doru haline

getirmek demektir. Hristiyanlk bozulduu iin reform yapld. Mslmanlk bozulmad iin byle bir hareket bozmak olur. Bunun iin reform yapmak isteyenlerin, dinimizi iten ykmak istedikleri anlalmaktadr.

mam- Rabbani hazretleri buyuruyor ki: (Bidat ehli, yapaca deiikliklerle, dini dzelteceklerini,


Bugnk anlaya gre dinde reform e ayrlr: Ehl-i snnet limleri, cahiller ve din dmanlar tarafndan dine sokulmak

istenen hurafeleri dzelttiler. eitli kymetli kitaplar hazrladlar. Kendilerinden bir ey ilave etmediler. Eshab- kiramn bildirdiklerini naklettiler. Daha sonra gelen limler de bunlarn kitaplarndan naklederek kitap yazdlar. Bunlara reformcu deil, Mceddid denir. Nitekim hadis-i erifte (Benden sonra, her yz senede bir lim kar, dinimi kuvvetlendirir) buyuruldu. mam- a'zam, imam- afii, imam- Gazali, imam- Rabbani ve ahir zamanda gelecek Hazret-i Mehdi bu mceddidlerdendir. (Rahmetullahi aleyhim)

Dinde reformun ikinci ksm, slam limlerinin bildirdiklerine inanmayp, Kur'an- kerime ve hadis-i eriflere, kendi anlaylarna gre mana veren sapklarn tuttuu yoldur. Bunlarn slam limlerinin bildirdiklerinden ayr syledikleri eylere bid'at ve kendilerine de bid'at ehli veya mezhepsiz denir. Peygamber efendimiz (mmetim 73 frkaya ayrlacak. Bunlardan 72si Cehenneme gidecek, biri inan sebebiyle Cehenneme girmeyecek)


35

buyurdu. Cehenneme girmeyen frkann ise (Ehl-i snnet vel-cemaat) olduu icma ile bildirilmitir.

badette bid'at, Peygamber efendimizin ve drt halifesinin zamanlarndan bulunmayp, onlardan sonra dinde meydana karlan, ibadet olarak yaplmaya allan eylerdir. badetlerde ilave ve karma olmaz. Mesela TVdeki imama uyup namaz klmak bid'attir.

Dinde deil, detlerde deiiklik ise bid'at ve gnah deildir. Mesela atal kakla yemek yemek, kahve, ay imek gibi eyler det olduu iin bid'at deildir.

Dinde reformun nc ksm, dini slah ediyoruz, dzeltiyoruz diyerek slamiyeti iten ykmaya alma hareketidir. Yakn tarihimizde camilere mzik aleti sokma ve sra koyma gibi gayretleri olmutur. Ayn sinsi gaye devam etmektedir. Dikkatli olmak gerekir.

Klasik ve modern kaynaklar Gncel dini meseleler istiare toplants sonu bildirgesi yaynland.

Malum basnn; tesettr kalkyor, ezan Trke okunacak gibi kard yaygaralarn yalan olduu meydana kt.

Alnan kararlara bakalm: 4. maddenin c bendinde, (slamn temel kaynann sadece Kuran

olduu, Snnetin kaynak deeri tamad izlenimine yol aacak sluptan kanlmas) tavsiye ediliyor. Her ne kadar dinimizdeki drt delilden bahsedilmemise de, yine de lml saylr.

5. maddede, (Klasik dini kaynaklarn gnmz dini problemlerinin zmnde tek belirleyici kaynak olarak grlmesinin yetersiz olabilecei gibi, bunlar gz ard edilerek dorudan Kurandan ve hadislerden zm retilmesi de baz olumsuzluklar tayacaktr) deniyor. Klasik kaynak dedikleri, Kitap, Snnet, cma ve Kyastr. Burada Kuran ve Snnet gz ard edilmiyor ki. Drt delil klasik olunca, ilk ikisi nasl modern oluyor?

12. maddede, (Dine gre kadn erkek eittir) deniyor. Kadn ile erkek iki ayr cinstir. Vasflar eit olmayan iki ey arasnda mukayese yaplmas ilmi deildir. Mesela vapur, uak ve otobs gibi aralarn, birinin dierine stnl sylenemez. Uak, denizde yzemedii iin vapurdan aa saylmaz. Vapur, karada gitmedii iin bisikletten aadr denmez. Vapur baka bir vapurla, uak baka bir uakla mukayese edilebilir. kisi de kara vastas olduu halde, bir tankla bir taksi mukayese edilemez. Her birinin vazifesi ayrdr. Ara olarak eittir ama yaptklar grev bakmndan farkldr. Tank iin hzl gidememek, taksi iin de, ezip geememek bir kusur deildir. Onun iin kadn erkek eittir sz dini deil, politik olup, her alanda kadn smrmek isteyen yabanclarn tuzadr.


36

20. maddede, (Kadn zel halinde, Kuran okuyabilir, mescide girebilir ve baz bilginlerce de tavaf da yapabilir) deniyor. Klasik kaynan drd de buna yanl diyor. Tirmizideki hadis-i erifte, (Hayzl ve cnp, Kuran okuyamaz) buyuruldu. Peygamberimiz, (Kurana temiz olanlardan bakas dokunamaz) yetini (Kurana ancak temiz olan dokunabilir) diye aklamtr. (Nesai)

bni Macedeki hadis-i erifte, (Hayzlya mescide girmek helal olmaz) ve Tirmizideki hadis-i erifte, (Beytullah tavaf etmek, namaz klmak gibidir, temiz ve abdestli olmak lazmdr) buyuruldu.

21. maddede, (Cuma ve bayram namazlarnn kadn iin zendirilmesi gerekir) deniyor. Kadn, klmaya mecbur olmad Cuma ve bayram namazna gelmese kime ne zarar olur ki?

35. maddede, (Unutulmamal ki, hibir tercme, aslnn yerini tutamaz, evirisine Kuran denilemez ve o eviri Kuran hkmnde olamaz) ve 38. maddede, (Kurban kesmek yerine bedelinin tasadduk, bu ibadetin yerine gemez) deniyor. Bunlar, klasik kaynaklara da uygundur.

37. maddede, namazlarn be vakit olduu ancak, alkanlk haline getirmemek kaydyla iki namaz cem edilebilir deniyor. Halbuki hangi mezhep, hangi artlarda ceme ruhsat veriyorsa, ihtiya halinde, telfk yapmamak art ile o mezhep taklit edilerek cem yaplabilir. Klasik kaynaklara gre, hibir mezhebe uymadan cem yaplamaz.

detler dinde delil olur mu? Sual: (Ahkam zaman ile deiir) kaidesine gre detler dinde delil olur

mu? CEVAP detler, Delil-i eri olamaz. Din, detlere tbi olamaz. detlerin,

modalarn slamiyete uygun olmas gerekir. Bir iin slamiyete uygun olmasn salamak iin, bu i ile ilgili eitli kaviller varsa, bunlardan zamana ve ahsa uygun, elverili olan kavle uygun olmas salanr. (Ahkam zaman ile deiir) de bu demektir. (Berika)

Sual: detle ilgili snnetler nelerdir? detle ilgili snnetleri yapmak mstehap dediniz. Sol eli kullanmak yani mstehabn terki mekruh deil mi?

CEVAP Mekruh deildir. Mbarek, erefli ve temiz ileri yaparken sadan

balamak mstehaptr. Bunlara zevaid snnetler denir. Ayakkab, gmlek giyerken, sa tararken, misvak kullanrken, trnak keserken, el, ayak ykarken, mescide girerken, tuvaletten karken, sadaka verirken, yemek yerken, su ierken sadan balanr. Bunlarn zdd olanlar yaparken, mesela ayakkab karrken, taharetlenirken, smkrrken soldan balamak mstehaptr. zrsz, kasten bunlarn tersini yapmak tenzihi mekruhtur. Tenzihi mekruh, mekruh demek deildir.


37

Sual: Zevaid snnet diyerek eytan gibi sol el ile yiyip imeye bile mekruh deil dediniz. Sadece tenzihi mekruh olur dediniz. Sadan balamak nemli snnet deil midir?

CEVAP Peygamber efendimizin ibadet ve det olarak yaptklarnn hkm

farkldr. detle ilgili snnetler mstehaptr. San nemi elbette byktr. San, sola gre stnl vardr.

Mbarek, erefli ve temiz ileri yaparken sadan balanr. Peygamber efendimiz, elindeki suyu, sanda bulunan bir kylye uzatr. Kyl, (Ya Resulallah, solunuzdaki Ebu Bekire niin vermiyorsunuz? O benden daha faziletli) der. Resulullah, (Suyu sadan datn!) buyurur. Yine, (Sa elle yiyip iin, sa elle alp verin; nk eytan, sol eliyle yiyip ier, sol eliyle alp verir) buyurmutur. Bir yere giderken, yol ikiye ayrlr, soracak kimse de bulunmazsa, (Karnza iki yol karsa, sadan yryn!) hadis-i erifine uymaldr.

San erefi, Kuran- kerimde de bildirilir. (Vaka) suresinde (Eshab-l-meymene = Sac) ve (Eshab-l-meeme = Solcu) ifadeleri geer ve saclarn [dine uyanlarn] Cennet ehli, solcularn [dine uymayanlarn] Cehennem ehli olduu bildirilir. Meymene; sa, sa kol, sa taraf gibi anlamlara gelir. Eshab- meymene, sac demektir. Cennete gidecek mutlu kiilere denir. Meeme; sol, sol kol, sol taraf, uursuzluk gibi anlamlara gelir. Eshab- meeme, solcu demektir. Cehenneme gidecek bedbahtlara denir.

Sual: Teke riayet etmenin, bir eye sadan balamann hkm nedir? CEVAP Teke riayet etmek, yani bir ey yaparken 1, 3, 5, 7 gibi tek sayda yapmak

snnettir. Hadis-i erifte, (Allah tel tektir, teke riayet edeni sever) buyuruldu.

mam- Rabbani hazretleri, Mevlana Salihe baheden birka karanfil getirmesini emretti. Onun, alt tane karanfil getirdiini grnce buyurdu ki:

(Bizim en aa talebemiz, en azndan (Allah tel tektir, teke riayet edeni sever) hadis-i erifini bilir. Teke riayet mstehaptr. nsanlar mstehab ne zannediyorlar? Mstehap, Allah telnn sevdii eydir. Eer dnya ve ahireti Allah telnn sevdii bir ey iin verseler, hibir ey vermemi olurlar.)

Mbarek, erefli ve temiz ileri yaparken sadan balamak mstehaptr. Bunlara Snnet-i zevaid denir. Ayakkab, gmlek giyerken, sa tararken, misvak kullanrken, trnak keserken, el, ayak ykarken, mescide girerken, heladan karken, sadaka verirken, yemek yerken, su ierken sadan balanr. Bunlarn zdd olanlar yaparken, mesela ayakkab karrken, taharetlenirken, smkrrken soldan balamak mstehaptr. zrsz, kasten bunlarn tersini yapmak tenzihi mekruhtur. Bir hadis-i erifte de, (Allah sadan balamay sever) buyuruluyor.


38

Sa el ne demek? Sual: Buharideki bir hadiste, (Namaz hakknda Allah'tan korkun! Sa

elinizin mlik olduu eyler [kleler] hakknda Allah'tan korkun! Kimsesiz, fakir, dul kadn ve yetimler hakknda Allah'tan korkun!) buyuruluyor. Hadiste niye sa el deniyor?

CEVAP Bunlar deyimdir. Trkede de byle deyimler vardr. (Elimin altnda u

kadar mal var) veya (Elimin altnda yzlerce insan var) yahut (Bahsettiiniz ii yapmak elimde deil) gibi ifadelerde geen el kelimesinin hi birisinin bildiimiz el ile alakas yoktur. Buradaki el, g, kuvvet, malik olmak anlamndadr. Arapada da, sa el tabiri kullanlyor. Kuran- kerimde de, Allah iin bir ok yerde el tabiri geer. Hi birisinin hakiki el ile alakas yoktur. Hepsi deyimdir.

Yukarda bildirdiiniz hadis-i erif ok gzel bir nasihattir. nce namaza nem verilmesi, sonra hizmetilerimize iyi muamele edilmesi, fakir dul ve yetimlerin hakknn gzetilmesinin nemi bildiriliyor.

Sual: Peygamberimizin salarn uzatt syleniyor. Erkeklerin de salarn uzatmalar veya kazmalar snnet olur mu?

CEVAP slam limleri, Peygamber efendimizin yapt eyleri e ayrmlardr: 1- Mslmanlarn da yapmas lazm olan eylerdir. Bunlara, snnet denir. 2- dete bal eylerdir. Bunlar her Mslman, bulunduu yerin detine

uyarak yapar. 3- Resulullaha mahsus olan, zel eylerdir. Bunlar bakalarnn yapmas

caiz deildir. Bunlara, hasais denir. Bunun iin, Peygamberimizin her yaptna deil, kitaplarda slam

limlerinin bildirdii hususlara uymak gerekir. Kendi aklmza, kendi anladmza gre hareket etmemiz uygun olmaz.

Klk kyafet, sa sakal gibi eylere snnet-i zevaid, yani dete bal snnet denir. Bunlar gibi dete bal ilerde, herkes yaad yerdeki detlere uymal. dete uymamak uygun olmaz, fitneye sebep olursa haram olur. Budist papazlarna benzemek niyetiyle ba dazlak yapmak ve kadnlar gibi salarn uzatmak caiz olmaz. Bir ihtiyatan dolay olursa mahzuru olmaz.

detle ilgili snnetler Sual: Peygamber efendimizin her yapt snnet deniyor. Mesela yatmak,

yiyip imek, yrmek gibi eyler, snnet midir, mubah mdr? CEVAP Mubahtr, snnet deildir. Snnet iki trldr: Snnet-i hd, ezan ve ikamet okumak gibi, slm dininin irdr. Snnet-i zide, Resulullah efendimizin klk kyafeti, elbise giymek,

yatmak, yiyip imek ve yrmek gibi ilerdeki detleridir. (Hadika)


39

Elbise giymek, yatmak ve yrmek ve benzerleri mubahtr. Bunlarn yapl ekli snnettir.

Yatmak snnet deil ama sa yanna yatmak snnettir. Resulullah efendimiz, mbarek avucunun iini sa yanann altna koyup, sa yan stne yatard. Yzkoyun yatmak mekruhtur.

Yemek mubahtr. parmakla yemek, sa el ile yemek snnettir. Su imek mubahtr. Oturarak imek snnettir.

Elbise giymek mubahtr. Resulullah gibi giyinmek snnettir. Resulullah efendimiz, siyah, beyaz ve yeil giyinirlerdi.

Ba kapatmak mubahtr. Sark giymek, sarn ucunu sarktmak snnettir.

Yrmek mubahtr. nne bakarak, sratle yrmek snnettir. Herkesin sa, by olur. Ama Resulullah efendimizinki gibi ekil vermek

snnet olur. Byklarnn uzunluu ve ekli, mbarek kalar kadar idi. Sakal bir tutam idi. Bu llere uymayan sakal ve byk bidat olur.

Bidat ehli ile niin birleilmiyor Sual: Peygamber efendimiz, (Allahn kullar, karde olun) buyurduuna

gre, birbirlerinin hatalarn grmeyip Ehl-i snnet ile bidat ehli niin birlemiyor?

CEVAP Bu hadis-i erifin manas, (Karde olmanz salayacak eyleri yapn)

demektir. Buna gre, bidat sahiplerinin, hak yolda bulunan mslmanlarla karde olabilmeleri iin, bidati terk etmeleri ve snneti kabul etmeleri gerekir. Bidate devam edip de, Ehl-i snnet olanlar kendileri ile karde olmaya armalar, ak sapklk ve irkin bir hiledir. (Umdet-l-kari)

Bidat ehli ile grmeyi yasaklayan hadis-i eriflerden birka: (Bidat ehline sert davran! Allah tel, onlara dmandr.) [bni

Asakir] (Onlardan kan! Sizi dalalete, fitneye drmesinler.) [Mslim] (Hasta olurlarsa, ziyaretlerine gitmeyin!) [Ebu Davud] (Karlanca, onlara selam vermeyin!) [bni Mace] (Onlarla birlikte bulunmayn, birlikte yiyip imeyin!) [Ukayli] (Onlarn cenazelerine gitmeyin, onlarla birlikte namaz klmayn!) [bni

Hibban] (Ben onlardan deilim, onlar da benden deildir. Onlara kar cihad

etmek, kfirlerle cihad etmek gibidir.) [Deylemi] (Bidat ehli, bidatini Allah rzas iin terk etmedike, hibir ameli

kabul olmaz.) [.Neccar]


40

Yani itikadda veya amelde veya szde yahut ahlakta bidat olan bir eyi yapmaya devam edenin bu cinslerden ibadetleri sahih olsa da, hibiri kabul olmaz. badetlerinin kabul olmas iin, bu bidati terk etmesi gerekir.

mam- Rabbani hazretleri buyuruyor ki: Bugn kalbler kararm olduundan, baz bidatler gzel grnse de,

hepsinden kanmak gerekir. Kyamette

Documents

Snnet Ve Bidat Nedir