SOLUNUM SİSTEMİ

Büşra AYDINNo: 88Sınıf: 6/AHasan Tahsin İlköğretim Okulu

SOLUNUMSOLUNUM

Canlılar, besinlerden enerji yapmak Canlılar, besinlerden enerji yapmak için oksijene ihtiyaç duyar. Besin için oksijene ihtiyaç duyar. Besin maddeleri hücre içinde oksijenle maddeleri hücre içinde oksijenle yakılır. Bunun sonunda enerji açığa yakılır. Bunun sonunda enerji açığa çıkar. Bu olaya, çıkar. Bu olaya, solunumsolunum denir. denir.

Bütün canlılar solunum yapar. Bütün canlılar solunum yapar.

Solunum sonucu Solunum sonucu karbondioksitkarbondioksit açığa açığa çıkar.çıkar.

Solunum sisteminin Solunum sisteminin görevlerigörevleri

Havanın akciğerlere ulaştırılmasını sağlamakHavanın akciğerlere ulaştırılmasını sağlamak

Akciğerlerde hava ile kan arasındaki alışverişi Akciğerlerde hava ile kan arasındaki alışverişi sağlamak sağlamak

((oksijen ve karbondioksit değişimioksijen ve karbondioksit değişimi))

İç dengenin korunmasına yardımcı olmakİç dengenin korunmasına yardımcı olmak

Sesin oluşumunu sağlamakSesin oluşumunu sağlamak

Solunum yüzeyini sıcaklık Solunum yüzeyini sıcaklık değişimlerinden ve diğer çevresel değişimlerinden ve diğer çevresel faktörlerden korumakfaktörlerden korumak

Solunum sistemini ve diğer dokuları Solunum sistemini ve diğer dokuları patojenlerin girişine karşı korumakpatojenlerin girişine karşı korumak

Kaslar ile idrar çıkarmada ve Kaslar ile idrar çıkarmada ve defekasyonda yardımcı olmakdefekasyonda yardımcı olmak

Solunum Sistemi OrganlarıSolunum Sistemi Organları

İnsanda solunum sistemi organları : İnsanda solunum sistemi organları :

BurunBurun Yutak Yutak GırtlakGırtlak Soluk borusuSoluk borusu Akciğerdir. Akciğerdir.

NOT :NOT : Bunların yanında Bunların yanında derideri de yaptığı gaz alışverişi de yaptığı gaz alışverişi nedeniyle bir çeşit solunum organı olarak görev yapar. nedeniyle bir çeşit solunum organı olarak görev yapar.

BURUNHavanın akciğerlere giriş yeridir

BURUNBURUN

• Burun yoluyla alınan Burun yoluyla alınan hava içerisindeki hava içerisindeki toztoz ve ve partiküllerpartiküller burun burun kılları tarafından kılları tarafından tutulur. tutulur.

• Böylece akciğerlere Böylece akciğerlere temiz hava ulaşmış temiz hava ulaşmış olur. olur.

• Hava ısıtılır.Hava ısıtılır.

YUTAKSolunum sistemi ile Solunum sistemi ile sindirim sistemini sindirim sistemini birbirinden ayıran birbirinden ayıran bölümdürbölümdür

YUTAKYUTAK

Yutak hem yiyecekler hem de hava Yutak hem yiyecekler hem de hava için ortak bir geçiş yoludur için ortak bir geçiş yoludur

Yutak 2 tüpe ayrılır;Yutak 2 tüpe ayrılır;

yemek borusuyemek borusu

gırtlakgırtlak

GIRTLAK

Havayolunun bir parçasıdır.

Ses telleri burada bulunur.

Havanın bu telleri titretmesi ile ses oluşur.

Soluk borusu denilen uzun bir tüpe açılır.

SOLUK BORUSU

Soluk borusu ( Trakea ) yaklaşık 2-5 cm genişliğinde ve 10 cm kadar uzunlukta olan boru şeklinde bir yapıdır.

2 tane ana bronşa ayrılır

Ana bronşlar akciğere girdikten sonra dallanmaya devam ederler

AKCİĞERLER

►Göğüs boşluğu içerisindedirGöğüs boşluğu içerisindedir

►Akciğerler 2 tane olup, süngerimsi yapıda, Akciğerler 2 tane olup, süngerimsi yapıda, rengi açık pembe olan organlardır.rengi açık pembe olan organlardır.

►Dıştan Dıştan göğüs kafesigöğüs kafesi ve alttan da göğüs ve ve alttan da göğüs ve karın boşluğunu ayıran karın boşluğunu ayıran diyaframdiyaframla la çevrilmişlerdir.çevrilmişlerdir.

AKCİĞERLERAKCİĞERLER

SAĞ AKCİĞER SOL AKCİĞER

2 bölümden oluşmuştur

3 bölümden oluşmuştur3 bölümden oluşmuştur

3. lobun yerini kalp almıştır.

% 10 daha büyüktür.  

Akciğerlerin iki görevi vardır;

Hava içindeki oksijenin alveollerin etrafındaki kılcal kan damarlarına geçmesi

Organlardan gelen karbondioksitin alveollere alınıp dışarı atılması  

NOT : Akciğeri örten çift katlı zara plevra adı verilir. Korumanın yanı sıra, akciğerlerin rahatça daralıp, gevşemesini de sağlar.

BronşçuklaBronşçuklarr

Bronşlar Bronşlar akciğerlerin akciğerlerin

içinde içinde bronşçuklarla bronşçuklarla devam ederdevam eder

Görünüşü üzüm salkımına Görünüşü üzüm salkımına benzer.benzer.

ALVEOL

Alveoller kılcal kan damarları ile Alveoller kılcal kan damarları ile çevrilidirçevrilidir

AlveollerAlveoller, küçük ve içi, küçük ve içi hava dolu keseciklerdir. hava dolu keseciklerdir.

Akciğerlerimizde yaklaşık 600 milyon ALVEOL bulunur.

Tüm bu alveoller açılarak uç uca eklendiğinde bir tenis sahasını kaplayacak yüzey alanına sahiptir

Gaz değişimi nasıl olur?

Gaz değişimi nasıl olur?

Alveole giren havadaki Alveole giren havadaki oksijenoksijen kılcal kan kılcal kan damarlarınadamarlarına geçer. geçer.

Kirli kandaki Kirli kandaki karbondioksitkarbondioksit de yine de yine alveolleralveollerde tutularak dışarı verilir. de tutularak dışarı verilir.

Buna Buna hücre dışı solunumhücre dışı solunum denir. denir.

Gaz değişimi nasıl olur?

Gaz değişimi nasıl olur?

Akciğerlerdeki alveol-kılcal damar arasındaki gaz alışverişi

Solunum olayı, göğüs boşluğu ve akciğerlerin genişleyip

daralmasına dayanır.

Aynı zamanda bu mekanizmada diyafram kası ve kaburgalar arası kaslar

etkin rol oynarlar

SOLUNUM OLAYI SOLUNUM OLAYI

SOLUK ALIRKENSOLUK ALIRKENSoluk alırken,

diyafram kası kasılır kaburgalar arası açılır hacim artar

göğüs iç basıncı düşer ve içeriye hava girer.

Bu esnada göğüs boşluğu genişlemiştir.

SOLUK VERİRKENSOLUK VERİRKEN Soluk verirken;

diyafram kası gevşer, kaburgalar birbirine

yaklaşır hacim azalır,

göğüs iç basıncı artar ve dışarıya hava verilir.

Bu esnada göğüs boşluğu daralmıştır.

Soluk alma Soluk verme

Akciğer modeli

NOT :NOT : Solunum hızı kandaki CO2

miktarına göre düzenlenir.

CO2 artışı soluk alıp vermeyi hızlandırır.

Soluk alış verişinin hızı ve şiddeti omurilik soğanındaki sinirler tarafından denetlenir

Akciğerlerimizin sağlığı için;  Soluduğumuz hava, olabildiğince

temiz ve nemli olmalı.

Terli iken soğuğa çıkılmamalı,

Kapalı yerlerde fazla kalmamalı

Toz, toprak, duman gibi maddeler solunum havasında bulunmamalı (sigara akciğer kanserinin en önemli nedenidir)

Solunum sisteminin sağlığı

Burundan nefes alınıp verilmelidir

Vereme karşı BCG aşısı yaptırılmalıdır.

Dengeli beslenmeli ve düzenli olarak spor yapılmalıdır

Alkol, sigara gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durulmalıdır

Temiz havalı yerlerde dolaşılmalıdır. (orman, göl, deniz kıyısı gibi)

Kalabalık, havasız, ve tozlu yerlerde fazla durulmamalıdır.

Teneffüslerde pencereler açılarak sınıfın havası temizlenmelidir.

Solunum Sistemi Solunum Sistemi HastalıklarıHastalıkları

• Boğmaca, Boğmaca, • Nezle, Nezle, • Kızıl, Kızıl, • Kızamık, Kızamık, • Kabakulak, Kabakulak, • Menenjit Menenjit

• Zatürre, Zatürre, • Zatülcenp, Zatülcenp, • Çiçek, Çiçek, • Su çiçeği, Su çiçeği, • Verem, Verem, • Difteri, (kuş Difteri, (kuş

palazı)palazı)

KAYNAKKAYNAK

www.medibul.comwww.medibul.com

www.biology.sebat.edu.kg/tr/solunum www.acilveilkyardim.com/foto/solunumsistemiwww.acilveilkyardim.com/foto/solunumsistemi www.fenokulu.netwww.fenokulu.net