Son trimesterde yapılan Omega-3 yağ asidi

desteğinin, kordon kanı Omega-3 yağ asitleri

düzeylerine etkisi

Prof.Dr.Muazzez GARİPAĞAOĞLU

Yrd.Doç.Dr.Nihal BÜYÜKUSLU

Sunum içeriği

Omega yağ asitleri ve metabolizması

Gebelik döneminde omega yağ asitlerinin önemi

Amaç

Yöntem

Bulgular

Sonuçlar

Omega yağ asitleri

Esansiyel yağ asitleri insan

vücudunda yeterli düzeyde

sentezlenemedikleri için diyetle

alınmaları gerekir.

Vücutta doğal olarak iki tipi

bulunur.

omega-6 (ω-6) serisi cis-linoleik

asitten,

omega-3 (ω-3) serisi α-linolenik

asitten kaynaklanır.

Omega yağ asitleri

Omega-3 yağ asitleri

Gebelik döneminde Omega-3 yağ asitleri

Anneye olan faydaları

Gestasyon yaşı üzerinde

etkilidir.

Doğum sonrası depresyonu

engeller

Erken doğum riskini azaltır.

Bebeğin doğum ağırlığı

üzerine etkilidir.

Anne sütündeki DHA

içeriğini arttırır

Bebeğe olan faydaları

DHA, beyin ve retinada en

fazla bulunan PUFA

kaynağıdır.

Gebelik süresince, fetal

büyüme ve nörolojik

gelişmede DHA önemli rol

üstlenir.

Bilişsel ve immünolojik

fonksiyonları etkiler.

DHA ve beyin gelişimi

DHA, gebeliğin son trimesterinde ve doğumdan sonraki

ilk üç ayda beyinde yoğun olarak birikir.

DHA’nın bu birikimi, beynin ağırlığının artışı ile eş

zamanlıdır.

DHA alım miktarı

Üçüncü trimesterde fetal birikme 50-60 mg/gün

Gebelik ve laktasyon dönemlerinde önerilen günlük alım

miktarı 200-300 mg (World Health Organization (WHO) ve

Food and Agriculture Organization of the United Nations

(FAO) )

Projenin amacı

Türkiye’de gebe kadınların omega-3 yağ asitleri

seviyelerinin belirlenmesi

Gebeliğin son trimesterinde omega-3 desteği verilen

kadınlarda omega-3 yağ asitleri düzeylerinin değişiminin

incelenmesi

Yöntem

Tanımlayıcı, randomize olarak planlanan bu çalışmaya,

Kadıköy-Koşuyolu Medipol Hastanesi’nde izlenen ve

doğum yapan 18-40 yaş arası, son trimesterin başında,

sağlıklı, omega desteği almayan, tekil gebe, gönüllü 52

kadın alındı.

Gebelere ilişkin demografik bilgiler yüz yüze görüşme

yoluyla bir anket formu ile elde edildi.

Çalışmaya alınan gebeler, omega desteği alan (n=23) ve

omega desteği almayan (n=29) olarak iki gruba ayrıldı.

Etik kurul raporu «Medipol Üniversitesi Etik Kurulu»nda

onaylandı.

Yöntem

Çalışma süresince katılımcıların:

Gebeliğin son trimesterinden başlayarak 2. yaşın sonuna kadar

süren bir çalışmadır.

Gebelik ve laktasyon döneminde beslenme durumları ile

antropometrik ve demografik bilgileri anket yoluyla

Son trimesterin başında intravenöz ve doğumda kordon kanı

örnekleri, profesyonel sağlık çalışanları tarafından

Doğumda bebek boy, kilo ve baş çevreleri bilgileri

Kolostrum, 15. gün, 1, ay, 3. ay ve 6. ayda anne sütü örnekleri

Çocuk gelişim uzmanları tarafından izlenilen ve tespit edilen

bebeklerin (0-2 yaş) gelişim durumları kayıt altına alındı.

Yöntem

Son üç ay boyunca, Omega desteği alan gruba, 504 mg

EPA ve 378 mg DHA içeren Omega-3 ürünü, 1 kapsül/gün

verildi.

Gebelerden çalışmanın başında venöz, doğumda umblikal

venden kan örnekleri alındı.

Serum örneklerinde omega-3 yağ asitleri, gaz

kromatografisi ile analiz edildi.

Verilerin analizinde, SPSS 21.0 paket programı kullanıldı.

Bulgular

Toplam

(n=52)

Omega

desteği

almayan

(n=23)

Omega

desteği alan

(n=29)

*P

Yaş (yıl) 32,854±3,898 32,074±3,761 33,857±3,929 0,119

BKİ 25,658±2,564 25,822±2,645 25,447±2,504 0,619

Bulgular Omega Desteği

Almayanlar

(n=23)

Omega Desteği

Alanlar

(n=29)

*P

Serum örnekleri Toplam yağ asitleri üzerinden ağırlıkça %

Ortalama ± SD ****% Değişim

DHA

22-24 hafta 1,954 ± 0,529 1,880 ± 0,721 -3,8 0,941

Kordon 2,499 ± 0,654 3,532 ± 1,100 41,3 0,000

***% Değişim 27,9 87,9

**P 0,000 0,000

EPA

22-24 hafta 0,204± 0,232 0,211 ± 0,238 3,4 0,811

Kordon 0,071 ± 0,032 0,138 ± 0,090 94,4 0,001

***% Değişim -65,2 -34,6

**P 0,000 0,417

*Independent samples t test, control vs. omega supplement

** Mann-Whitney U test p<0.05, change from value at week 22, control vs omega supplementation

***Differences in percent omega-3 fatty acids between 22 weeks and delivery (+ increased; - decreased)

**** Differences in percent omega-3 fatty acids between control and omega supplementation

Sonuç

Son trimesterde Omega-3 desteği almayan gebe kadınların DHA düzeyleri 1,3 kat arttı

EPA düzeyleri 3,0 kat azaldı

Son trimesterde Omega-3 desteği alan gebe kadınların DHA düzeyleri 2,0 kat arttı

EPA düzeyleri 1,5 kat azaldı

Elde edilen sonuçlar, DHA açısından, daha önceki literatürde verilenler ile uyum içindedir.

EPA düzeylerinde değişim ile ilgili yeterli bilgi bulunmamaktadır. EPA düzeyleri, daha çok kalp sağlığı ile ilgili çalışılmış, ancak gebelik durumuna özgü herhangi spesifik bir işlevsellikten bahsedilmemiştir.

Çalışmamızda aldığımız sonuçlar, gebelik döneminde EPA düzeyi değişiminin önemli olabileceğini ve bu konuda daha ileri çalışmaların gerekliliğini ortaya koymaktadır.

Kaynaklar Arsic A, Vucic V, Prekajski N, Tepsic J, Ristic-Medic D, Velickovic V, Glibetic M. (2012) Different fatty acid

composition of serum phospholipids of small and appropriate for gestational age preterm infants and of

milk from their mothers. Hippokratia16(3);230-235.

EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA). (2012) Scientific Opinion on the Tolerable

Upper Intake Level of eicosapentaenoic acid (EPA), docosahexaenoic acid (DHA) and docosapentaenoic

acid (DPA). EFSA Journal 10(7):2815.

Greenberg, JA, Bell SJ, Van Ausdal W. ( 2008) Omega-3 Fatty Acid Supplementation During Pregnancy. Reviews

In Obstetrics & Gynecology. 1(4): 162-169.

Jensen CL. (2006) Effects of n3 fatty acids during pregnancy and lactation. Am J Clin Nutr 83(suppl);1452S–7S.

Koren G. (2015) Polyunsaturated fatty acids and fetal brain development. Canadian Family Physician • Le

Médecin de famille canadien 61:41-42.

Montgomery C, Speake BK, Cameron A, Sattar N, Weaver LT. (2003) Maternal docosahexaenoic acid

supplementation and fetal accretion. Br J Nutr 90;135-145.

Morse NL. (2012) Benefits of Docosahexaenoic Acid, Folic Acid, Vitamin D and Iodine on Foetal and Infant

Brain Development and Function Following Maternal Supplementation during Pregnancy and Lactation.

Nutrients 4;799-840.

Muhlhausler BS, Gibson RA, Yelland LN, Makrides M. (2014)Heterogeneity in cord blood DHA

concentration: Towards an explanation. Prostaglandins, Leukotrienes and Essential Fatty Acids 91;135–140.

Osendarp SJM. (2011) The role of omega-3 fatty acids in child development. OCL 18(6) ;307-313.

Superko HR, Superko SM, Nasir K, Agatston, Garrett BC. (2013)Omega-3 Fatty Acid Blood Levels Clinical

Significance and Controversy. Circulation. 128;2154-2161.