21
Piotr Dominik Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji – Warszawa SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ISTOTNY CZYNNIK BUDOWANIA DOBREGO WIZERUNKU I PRZEWAGI KONKURENCYJNEJ PRZEDSIĘBIORSTWA HOTELARSKIEGO Streszczenie Celem opracowania jest analiza roli społecznej odpowiedzialności biz- nesu jako istotnego czynnika w budowaniu dobrego wizerunku i przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa hotelarskiego. W Polsce , mimo kryzysu, ceny utrzymują się na stabilnym poziomie, a placówki hotelarskie postrzegane są jako znakomite miejsca organizacji imprez integracyjnych czy organizacji szkoleń. Znaczenie CSR ma dla hotelarzy wymiar wizerunkowy i finansowy. W znaczeniu wizerunkowym polega na organizacji działań z zakresu CSR, promowaniu takowej koncepcji i wszelkich działań z zakresu obszarów wyty- czonych przez normę ISO 26000. W wymiarze finansowym to inwestowanie budżetu w działania CSR, tworzenie nowego wizerunku przedsiębiorstwa. Słowa kluczowe: społeczna odpowiedzialność biznesu, hotelarstwo, CSR. Kody JEL: L83 Wstęp Z roku na rok w Polsce przybywa firm zaangażowanych na polu społecz- nym i ochrony środowiska. Społeczna odpowiedzialność biznesu ( Corporate Social Responsibility – CSR) to szybko rozwijający się trend, z którym muszą zmierzyć się przedsiębiorstwa w Polsce i na świecie. W stosunku do między- narodowych korporacji, CSR w Polsce jest dopiero na etapie początkowego rozwoju, ale coraz więcej firm dostrzega w tej koncepcji sposób na kreowanie pozytywnego wizerunku przedsiębiorstwa. Obecnie firmy muszą być spo- łecznie odpowiedzialne, aby sprostać rosnącej konkurencji na rynku. Wiele przedsiębiorstw traktuje społeczną odpowiedzialność biznesu jako pewnego rodzaju wyznacznik funkcjonowania, stanowiący część jej filozofii działania. Społeczna odpowiedzialność biznesu to nie tylko powinność przedsiębiorstwa wobec otoczenia społecznego czy naturalnego. Odpowiedzialny biznes to sposób na rozwój, przynoszący firmie, jej klientom i kontrahentom wymierne korzyści. KNUV 2016; 3(49): 93-113

SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

Piotr DominikSzkoła Główna Turystyki i Rekreacji – Warszawa

SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ISTOTNY CZYNNIK BUDOWANIA DOBREGO WIZERUNKU I PRZEWAGI KONKURENCYJNEJ PRZEDSIĘBIORSTWA HOTELARSKIEGO

Streszczenie

Celem opracowania jest analiza roli społecznej odpowiedzialności biz-nesu jako istotnego czynnika w budowaniu dobrego wizerunku i przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa hotelarskiego. W Polsce , mimo kryzysu, ceny utrzymują się na stabilnym poziomie, a placówki hotelarskie postrzegane są jako znakomite miejsca organizacji imprez integracyjnych czy organizacji szkoleń. Znaczenie CSR ma dla hotelarzy wymiar wizerunkowy i fi nansowy. W znaczeniu wizerunkowym polega na organizacji działań z zakresu CSR, promowaniu takowej koncepcji i wszelkich działań z zakresu obszarów wyty-czonych przez normę ISO 26000. W wymiarze fi nansowym to inwestowanie budżetu w działania CSR, tworzenie nowego wizerunku przedsiębiorstwa.

Słowa kluczowe: społeczna odpowiedzialność biznesu, hotelarstwo, CSR.

Kody JEL: L83

Wstęp

Z roku na rok w Polsce przybywa fi rm zaangażowanych na polu społecz-nym i ochrony środowiska. Społeczna odpowiedzialność biznesu (Corporate Social Responsibility – CSR) to szybko rozwijający się trend, z którym muszą zmierzyć się przedsiębiorstwa w Polsce i na świecie. W stosunku do między-narodowych korporacji, CSR w Polsce jest dopiero na etapie początkowego rozwoju, ale coraz więcej fi rm dostrzega w tej koncepcji sposób na kreowanie pozytywnego wizerunku przedsiębiorstwa. Obecnie fi rmy muszą być spo-łecznie odpowiedzialne, aby sprostać rosnącej konkurencji na rynku. Wiele przedsiębiorstw traktuje społeczną odpowiedzialność biznesu jako pewnego rodzaju wyznacznik funkcjonowania, stanowiący część jej fi lozofi i działania. Społeczna odpowiedzialność biznesu to nie tylko powinność przedsiębiorstwa wobec otoczenia społecznego czy naturalnego. Odpowiedzialny biznes to sposób na rozwój, przynoszący fi rmie, jej klientom i kontrahentom wymierne korzyści.

KNUV 2016; 3(49): 93-113

Page 2: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

94 Piotr Dominik

W dzisiejszych czasach fi rma, która istnieje tylko dla siebie i zysku nie jest postrzegana przez coraz bardziej wymagające społeczeństwo za wiarygodnego i godnego zaufania partnera czy dostawcę towarów lub usług. Przedsiębiorstwo powinno być nastawione na bardzo szerokie grono interesariuszy, czyli: społe-czeństwo, klientów, dostawców, kooperantów, pracowników, instytucje rządowe i pozarządowe, działać na rzecz społeczności lokalnej i środowiska naturalnego. Firma musi być otwarta i słuchać swojego otoczenia, a jednocześnie nie re-zygnować z osiągania zysków, prowadząc długofalowe i świadome działania, mając na uwadze swoje otoczenie wewnętrzne i zewnętrzne.

Również w branży hotelarskiej coraz większą uwagę zwraca się na korzyści płynące z prowadzenia aktywnej polityki społecznej odpowiedzialności. Do kluczowych atrybutów rynkowych wynikających z CSR należy zaliczyć poprawę relacji z klientami, wejście na nowe rynki oraz zwiększenie poziomu innowa-cyjności. Od strony marketingu najważniejszy jest aspekt budowy reputacji marki na bazie jej przejrzystości oraz poprawie relacji z klientami, która oznacza wykorzystanie CSR do zaangażowania klientów, pracowników i innych inte-resariuszy w proces tworzenia innowacyjnych produktów odpowiedzialnych społecznie. Celem opracowania jest analiza roli społecznej odpowiedzialności biznesu jako istotnego czynnika w budowaniu dobrego wizerunku i przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa hotelarskiego.

Przesłanki powstania społecznej odpowiedzialności biznesu

Przedsiębiorstwo funkcjonuje w otoczeniu, na które oddziałuje w sposób pozytywny bądź negatywny. Pozytywny wpływ wywiera przez oferowanie swoich produktów i usług społeczeństwu, tworzenie nowych miejsc pracy, infrastruktury technicznej oraz jest źródłem dochodów w budżecie miasta lub gminy. Negatywnym efektem działalności przedsiębiorstwa jest degrada-cja środowiska, zużycie surowców naturalnych – surowców energetycznych, zasobów wody, czystego powietrza, ziemi oraz zanieczyszczenie środowiska. Zatem przedsiębiorstwa mają ogromny wpływ na środowisko i jakość życia spo-łeczeństwa, w którym funkcjonują. Dlatego też duże fi rmy często postrzegane są jako główni sprawcy degradacji i zanieczyszczenia środowiska naturalnego (Pawłowicz i in. 2009, s. 122).

Głównym celem każdego przedsiębiorstwa jest osiągnięcie zysku i jeszcze do niedawna większość z nich dążyła do tego za wszelką cenę, często postępując nieetycznie. W dzisiejszych czasach, w związku z łatwiejszym dostępem do informacji i rosnącą świadomością społeczną, działania takie są często na-głaśniane przez media, co powoduje negatywne konsekwencje dla wizerunku fi rmy. Przedsiębiorstwa, chcąc zniwelować negatywny wpływ swojej działalno-ści na otoczenie oraz odpowiadając na zmieniającą się świadomość społeczną

Page 3: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

95Społeczna odpowiedzialność biznesu jako istotny czynnik budowania dobrego wizerunku…

odbiorców, zaczęły świadomie działać na rzecz otoczenia widząc w tym szansę na polepszenie swojego wizerunku i podniesienie konkurencyjności na rynku. Wiele z nich zwraca uwagę nie tylko na osiągnięcie jak najwyższego zysku, ale także bierze udział w rozwiązywaniu złożonych problemów społecznych i ekonomicznych. Wzrastające oczekiwania społeczeństwa w zakresie odpo-wiedzialności przedsiębiorstw są spowodowane:– gwałtowną degradacją środowiska przyrodniczego, – „aferami” gospodarczymi znanymi dzięki mediom, – procesami globalizacji gospodarki i marginalizacją społeczności lokalnych, – agresywnym marketingiem manipulującym klientami, – wzrostem świadomości konsumentów i rozwojem organizacji konsumenc-

kich, – siłą organizacji związkowych, – wzrostem demokratyzacji społeczeństw (Pawłowicz i in. 2009, s. 122).

Koncepcja marketingu społecznego powstała w wyniku przeobrażeń mar-ketingowych, a także postępującego procesu degradacji środowiska i wyzwań, przed którymi stają przedsiębiorstwa działające w warunkach rozwijającej się globalnej gospodarki. Howard Bowen był jedną z pierwszych osób, który ją dostrzegł, nie nazywając tego zjawiska jeszcze w ten sposób. To on w latach 50. XX wieku w publikacji pt. Social Responsibilities of the Businessman wyjaśniał, że aktywność biznesowa dotyka zwykłych ludzi, społeczeństwa i dlatego biz-nes powinien prowadzić działania, które będą spójne z celami i wartościami społecznymi, dając tym nowoczesne spojrzenie na społeczną odpowiedzialność biznesu. Koncepcja ta szybko zaczęła się upowszechniać dzięki zmianie sposobu postrzegania i funkcjonowania przedsiębiorstw oraz pojmowania roli, którą odgrywają w społeczeństwach. Określenie „marketing społeczny” zostało użyte po raz pierwszy przez Ph. Kotlera i G. Zaltmana w 1971 roku w odniesieniu do rozwiązywania problemów ogólnospołecznych, za pomocą narzędzi marketin-gu komercyjnego. Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej koncepcji Społecznej Odpowiedzialności Biznesu (Corporate Social Responsibility – CSR) (Rabiański 2011, s. 5).

W  literaturze znajdziemy wiele defi nicji społecznej odpowiedzialności biznesu. Jest to zjawisko wielowymiarowe, a na jego ostateczny kształt wpływa wiele czynników, takich jak: globalizacja, wzrost konkurencyjności, rozwój mediów oraz wzrost świadomości społecznej.

W 2001 roku Komisja Europejska opublikowała Zieloną Księgę na temat społecznej odpowiedzialności biznesu, w której CSR zdefi niowany został jako „koncepcja, zgodnie z którą przedsiębiorstwa dobrowolnie integrują proble-matykę społeczną i ekologiczną w system działalności komercyjnej i w system interakcji z interesariuszami” (Raport Millward Brown SMG/KRC 2011, s. 31). Według Business for Social Responsibility, wiodącego stowarzyszenia korporacji USA, zajmującego się rozwojem i zastosowaniem koncepcji CSR, odpowiedzial-

Page 4: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

96 Piotr Dominik

ność społeczna przedsiębiorstw to osiągnięcie przez przedsiębiorstwo sukcesu komercyjnego metodami, które bazują na normach etycznych i szacunku do ludzi, społeczeństw i środowiska naturalnego (Pawłowicz i in. 2009, s. 122).

Światowa Rada Biznesu na rzecz Zrównoważonego Rozwoju defi niuje odpo-wiedzialność społeczną przedsiębiorstw jako: „…ciągłe zobowiązanie biznesu do zachowania etycznego oraz przyczyniania się do zrównoważonego rozwoju ekonomicznego poprzez poprawę jakości życia pracowników i ich rodzin, jak również lokalnej społeczności i społeczeństwa jako całości” (Rabiański 2011, s. 7). Jedną z najnowszych defi nicji znajdziemy w dokumencie charakteryzu-jącym normę ISO 26000, defi niującym społeczną odpowiedzialność biznesu jako: „...odpowiedzialność organizacji za wpływ jej decyzji i działań (produkty, serwis, procesy) na społeczeństwo i środowisko”.

Społeczna odpowiedzialność w hotelarstwie

Hotele Starwood Hotels & Resorts w Polsce

Sieć hoteli Starwood Hotels and Reasorts prowadzi szerokie działania z za-kresu społecznej odpowiedzialności. Działalność ta ma znaczenie strategiczne i wpisana jest w misję fi rmy. Opiera się przede wszystkim na dwóch fi larach. Pierwszym z nich jest działanie w sposób ekologiczny i aktywne wdrażanie nowych inicjatyw, które mają na celu ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko. Przeprowadzona wśród gości w 2010 roku ankieta na temat eko-logii, pokazała że ma ona znaczenie dla 94% klientów i aż 52% ankietowanych uznało, że podejście hotelu do aspektu ekologii może być czynnikiem decydu-jącym o wyborze obiektu. Drugi fi lar w zakresie CSR to działalność społeczna, która przejawia się przede wszystkim w pomocy dzieciom.

Wszystkie hotele sieci dbają o  ekologiczny aspekt swojej działalności. Działają w  sposób przyjazny środowisku i  aktywnie wdrażają programy ekologiczne. Za cel stawiają sobie propagowanie dobrych praktyk prośrodowi-skowych wśród pracowników i partnerów biznesowych. Hotele wprowadzają innowacje ekologiczne i szerzą praktyki mające na celu:– ochronę zasobów naturalnych, – zmniejszenie ilości wytwarzanych odpadów i zanieczyszczeń, – poprawę jakości środowiska wewnętrznego, – tworzenie i raportowanie kluczowych wskaźników dotyczących ekologii, – podnoszenie świadomości w zakresie ochrony środowiska wśród pracow-

ników, gości, najemców oraz współpracowników.Wprowadzają również Green Management System co oznacza, że wszystkie

budynki Starwood są zarządzane ekologicznie. Dążą do tego, aby do roku 2020 zredukować zużycie energii elektrycznej o 30%, a wody o 20%. Jest to konkretny

Page 5: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

97Społeczna odpowiedzialność biznesu jako istotny czynnik budowania dobrego wizerunku…

cel i każdy hotel jest z tego rozliczany. Co roku jest przeprowadzany audyt zewnętrzny.

Hotele sieci Starwood Hotels & Resorts w  Polsce wprowadziły pakiet Zielona Konferencja aby zmniejszyć negatywny wpływ na środowisko. Pakiet ten oferuje:– kącik z przyborami biurowymi (zamiast notatników i długopisów rozłożo-

nych przy każdym uczestniku);– wykorzystanie tablic wielokrotnego użytku (zamiast tablic z  wielkimi

arkuszami papieru);– wykorzystanie podczas spotkania tylko światła dziennego (zamiast sztucz-

nego oświetlenia);– włączenie klimatyzacji tylko na prośbę uczestników spotkania;– wodę mineralną w dużym dystrybutorze (zamiast serwowanej w małych

butelkach);– śmietankę i  mleko serwowane w  dzbankach (a  nie jednorazowych

opakowaniach);– ekologiczną przerwę kawową z naturalnymi sokami owocowymi i ciastecz-

kami przygotowanymi w hotelu z produktów ekologicznych;– ekologiczne menu lunchowe, przygotowane z  lokalnych produktów

sezonowych;– usługę Green Meeting Concierge – jest to osoba, która przygotowuje salę

i dba o przestrzeganie zasad Zielonej Konferencji;– wykorzystanie mniejszej liczby obrusów i serwetek podczas spotkania;– zachęcanie organizatorów spotkań do przesyłania materiałów konferencyj-

nych pocztą elektroniczną zamiast ich drukowania1.Wszystkie obiekty uczestniczą w projekcie Green Room zachęcając gości

do ponownego używania pościeli i ręczników i wymiany ich na czyste tylko na prośbę gości, segregowania śmieci oraz ograniczania zużycia energii i wody2.

Działalność społeczna i ekologiczna pięciu hoteli Starwood Hotels and Resorts w Polsce (Sheraton w Warszawie, Krakowie, Poznaniu i Sopocie oraz Westin w Warszawie) została nagrodzona certyfi katem Green Key. Green Key jest międzynarodowym systemem certyfi kacji hoteli i obiektów turystycznych, którego ideą jest propagowanie społecznej odpowiedzialności w turystyce. Podstawowym kryterium oceny hoteli ubiegających się o ten certyfi kat jest wdrażanie polityki proekologicznej oraz działanie w sposób nieszkodzący środowisku naturalnemu, propagowanie działań z zakresu odpowiedzialności społecznej i edukacja pracowników3.

Hotele sieci Starwood od 1998 roku współpracują z UNICEF, również w dwóch projektach prowadzonych globalnie. Pierwszym z nich jest projekt

1 http://www.hotelnews.pl [dostęp: 27.04.2013].2 http://www.e-hotelarz.pl [dostęp: 27.04.2013].3 http://www.green-key.org.pl [dostęp: 27.04.2013].

Page 6: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

98 Piotr Dominik

Check Out for Children. Jest on podzielony ze względu na marki i polega na tym, że hotele zachęcają swoich gości do przekazywania kwoty 1 dolara/1 euro na UNICEF. W każdym z hoteli jest to inny projekt np.: Sheraton ma program pod nazwą Kids belong – zbiera fundusze na centra edukacyjne dla dzieci z Malawi; Westin prowadzi program Water for Live – oczyszczanie wody w Afryce; Le Meridien – Art is Live – edukacja przez sztukę, która uświadamia afrykańskim dzieciom, jak groźne jest zakażenie wirusem HIV. Drugi projekt pod nazwą Road to Awareness jest skierowany do pracowników i partnerów biznesowych. W ramach niego hotele starają się pozyskać środki na różne potrzeby związane z edukacją. W obiektach goście zachęcani są do wsparcia akcji przez przyłącze-nie się do przejażdżki rowerowej w lobby hotelowych. W pozyskanie środków intensywnie włączają się również pracownicy sieci biorący udział w loteriach i zabawach podczas pikników, których celem jest pozyskanie funduszy dla dzieci. W 2011 roku były to działania skierowane do dzieci w Egipcie. Celem akcji było zebranie ponad 100 000 euro, które pomogą UNICEF wesprzeć 2000 dzieci żyjących i pracujących na egipskich ulicach. Ten projekt ma na celu ochronę praw tych dzieci przez zapewnienie im pomocy medycznej, socjalnej i psychologicznej oraz obronę przed wykorzystaniem. W 2012 roku zbierano pieniądze dla Etiopii, które zostały przeznaczone na wspieranie edukacji dzieci, wybudowanie i wyposażenie klas w szkołach podstawowych oraz zapewnienie przyborów szkolnych, a także wspieranie edukacyjnego projektu pomocy dla dzieci w Rumunii i Pakistanie.

Od 2004 roku polskie hotele sieci Starwood włączają się do globalnej ini-cjatywy Youth Career Initiative. Ma ona na celu wspieranie młodych talentów, stworzenie możliwości zdobycia doświadczenia zawodowego dzieciom i mło-dzieży z trudnych środowisk. Biorą oni udział w organizowanych przez hotele szkoleniach oraz nauce języka angielskiego. Dzięki programowi uczestnicy roz-wijają zdolności, nabierają pewności siebie i uczą się podejmowania świadomych decyzji. Program ma pokazywać możliwości karier w sektorze hotelarskim oraz to, że ciężką pracą można osiągnąć sukces. Często osoby biorące udział w tym programie otrzymują propozycje pracy w hotelach Starwood.

Hotele Starwood w Polsce współpracują z Fundacją Orimari w różnych formach, m.in. spotkaniach dla dzieci z domu dziecka, szczepieniach, bada-niach, zakupie sprzętu medycznego. Wraz z tą fundacją w hotelu Sheraton w Warszawie organizowana jest cyklicznie, raz w roku kolacja Smaki Dobra, której głównym punktem jest licytacja sześciu wybitnych dań przygotowa-nych przez sześciu szefów kuchni z hoteli Sheraton w Warszawie, Krakowie, Poznaniu i Sopocie oraz Westin i Bristol w Warszawie. Dodatkowo każdy gość biorąc udział w ekskluzywnej kolacji kupuję tzw. cegiełkę za możliwość uczestnictwa w tym wydarzeniu. Pieniądze z tej akcji są zawsze przekazywane na pomoc dzieciom. Podczas czterech edycji zebrano około 1 600 000 złotych na zakup sprzętu medycznego. Do tej pory ze zbiórki pieniędzy został zaku-

Page 7: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

99Społeczna odpowiedzialność biznesu jako istotny czynnik budowania dobrego wizerunku…

piony sprzęt medyczny m.in. dla szpitala na Szaserów w Warszawie, a także dla szpitali w Olsztynie, Lublinie, we Wrocławiu, dla oddziałów pediatrycznych różnego profi lu. W zeszłym roku po raz pierwszy zorganizowano taki projekt z cukiernikami w Hotelu Le Meridien Bristol w Warszawie pod nazwą Słodki Smak Dobra. Cukiernicy zainspirowani przekazanymi na aukcję rzeźbami artystów stworzyli słodkie dzieła sztuki, które wystawiono na licytację. Dochód z licytacji wyniósł ponad 100 000 zł i został przeznaczony na sprzęt medyczny dla Centrum Zdrowia Dziecka.

Hotele Westin, Sheraton i  Le Meridien Bristol współpracują z  FCSR (Foundation for Corporate Social Responsibility). Wraz z nią pracują przy różnych projektach m.in. dostarczaniu ciepłych posiłków do szkół i ubogich rodzin.

Oprócz globalnych i ogólnopolskich inicjatyw każdy hotel sieci prowadzi szeroką działalność i podejmuje liczne akcje we własnym zakresie, np. Sheraton Warsaw wraz z Fundacją Orimimari przygotowuje różne imprezy z okazji Dnia Dziecka mające na celu przywrócenie uśmiechu na twarzach dzieci z domów dziecka. W tym dniu hotel zorganizował m.in. Dzień Dziecka w stylu You Can Dance. Imprezę dla podopiecznych z warszawskich domów dziecka prowadzili Kinga Rusin i Michał Piróg. Atrakcją były warsztaty taneczne prowadzone przez uczestników poprzednich edycji You Can Dance, spotkanie z tancerzami i słodki poczęstunek.

Inną wspólną imprezą we współpracy z Fundacją Orimari był pokaz mody dla mężczyzn. W roli modeli wystąpiło wielu znanych aktorów i celebrytów, prezentując ubrania marek Cosimo Martinelli i Reserved. Podczas pokazu zbierano pieniądze sprzedająć wejściówki – cegiełki, wystawiając na aukcji różnego rodzaju przedmioty, m.in. fotografi e Lidii Popiel, vouchery na pobyt w hotelach sieci nie tylko w Polsce, ale i za granicą. Dochód przeznaczono na sprzęt medyczny oddziału dziecięcego dla szpitala w Konstancinie.

Inne projekty Sheratona w Warszawie to m.in. zbiórka wśród pracowników różnych rzeczy, które są przekazywane dla ośmiu domów dziecka i domów samotnej matki. Polega to na tym, że przez tydzień wystawiane są pudła, do których pracownicy mogą wkładać rzeczy nowe lub używane, nie zniszczone i trwałe środki żywnościowe. Dodatkowo Hotel przekazuje np. koce, kompu-tery, telewizory.

Westin Warsaw współpracuje z Fundacją Mam Marzenie, która spełnia marzenia nieuleczalnie chorych dzieci. Hotel udostępnia salę, pomaga w or-ganizacji i zapraszaniu artystów na koncert Magia Marzeń (odbyły się już trzy edycje). Zebrane środki przekazywane są na spełnianie marzeń podopiecznych fundacji. Dzieci i ich rodziny, które przyjeżdżają do Warszawy nocują w ho-telach sieci.

Page 8: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

100 Piotr Dominik

Hotel Westin wspiera akcję magazynu „Elle” polegającą na aukcjach in-ternetowych w serwisie Allegro różnych wydarzeń i przedmiotów. Dochód przeznaczany jest na stypendia naukowe dla uczestniczek konkursu Dziewczyny Przyszłości. Śladami Marii Skłodowskiej-Curie. Celem konkursu jest wspie-ranie i promowanie uzdolnionych studentek kierunków ścisłych, które mają już na swoim koncie sukcesy naukowe. Hotel włącza się w akcję wystawiając na aukcję m.in. lekcje gotowania pod okiem szefa kuchni Th e Westin Warsaw Janusza Korzyńskiego lub noclegi w apartamencie prezydenckim. W 2010 roku hotel Westin włączył się do pomocy dla powodzian i przekazał Polskiemu Czerwonemu Krzyżowi 50 telewizorów dla poszkodowanych rodzin z miej-scowości: Gąbin, Słubice, Świniary i Sokolniki.

Poznański Sheraton zaprasza swoich znanych gości, np. polityków, cele-brytów, sportowców, artystów itp. do ozdabiania bombek choinkowych, które wystawiane są na aukcję, a dochód z niej przekazywany jest na realizację ma-rzeń podopiecznych Fundacji Mam Marzenie. Co roku hotel organizuje Dzień Dziecka dla dzieci z Domu Samotnej Matki w Poznaniu, podczas którego dzieci zwiedzają hotel, korzystają z jego atrakcji i mogą obserwować na czym polega praca w hotelu. Hotel włączył się również w realizację projektu Poznań CSR Contest, w ramach którego m.in. dzieli się doświadczeniami i wiedzą w zakresie społecznej odpowiedzialności z licealistami i studentami, co przyczynia się do podnoszenia poziomu świadomości społecznej i ekologicznej.

W kwestii relacji z dostawcami sieć nie ma standardów, ale zasada jest taka, że preferowani są ci dostawcy, którzy posiadają politykę ekologiczną w swojej misji albo działają w sposób ekologiczny i etyczny. Przy zakupie produktów żywnościowych preferowani są dostawcy lokalni – w ten sposób eliminowane są koszty i wspierane polskie rolnictwo oraz ograniczana jest emisja dwutlenku węgla, który wiąże się z transportem.

Komunikacja z pracownikami prowadzona jest przede wszystkim przez szefów poszczególnych działów. Istnieje również specjalna strona interne-towa, na której przedstawiana jest strategia, misja, polityka działania fi rmy, zamieszczane są informację o obszarach działania poszczególnych hoteli sieci. Działa także bezpłatna linia Hot Etics, na którą pracownik może bezpłatnie zadzwonić i zgłosić skargę lub uwagi dotyczące działania swoich przełożonych i współpracowników. Raz w roku menadżerowie są oceniani przez swój zespół poprzez anonimową ankietę.

Wellnes Comity jest to program, którego celem jest propagowanie zdro-wego trybu życia wśród pracowników. W ramach niego została przeprowa-dzona ankieta, w której pracownicy wyrazili swoje potrzeby. Pokazała ona, że największym zainteresowaniem cieszą się karty sportowe i dlatego każdy z pracowników posiada taką kartę umożliwiającą korzystanie z wielu obiektów, np. siłowni fi tness. Na spotkaniach z szefem kuchni pracownicy edukowani są

Page 9: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

101Społeczna odpowiedzialność biznesu jako istotny czynnik budowania dobrego wizerunku…

w zakresie zdrowego żywienia. Edukacja prowadzona jest także przy okazji pikników organizowanych pod różnymi hasłami, np. Ekologia.

Grupa Hotelowa Orbis i sieć Accor w Polsce

Orbis S.A. wraz z partnerem strategicznym Grupą Accor od wielu lat stara się rozwijać w zgodzie ze środowiskiem naturalnym i społecznością lokalną. Hotele Grupy Orbis od 2000 roku działają pod znanymi na całym świecie markami należącymi do fi rmy Accor: Sofi tel, Novotel, Mercure, Ibis, Ibis Budget, a także pod marką Orbis Hotels. Od kwietnia 2012 roku rozpoczął wdrażanie nowego programu zrównoważonego rozwoju – PLANET 21, planu działania zapisanego w nowej strategii CSR Grupy Accor. Pogram ten nawiązuje do dokumentu Agenda 21, który został podpisany w Rio de Janeiro w 1992 roku i dotyczy zrównoważonego rozwoju i ochrony zasobów środowiska naturalne-go, z którymi musimy się uporać w XXI wieku. Program PLANET 21 zawiera 21 zobowiązań i celów w 7 obszarach, przyjętych wspólnie przez Accor i Orbis S.A., które mają zostać zrealizowane do 2015 roku. Zobowiązania te mają być realizowane przy zaangażowaniu pracowników, partnerów biznesowych, a tak-że gości, którzy są zapraszani do włączania się w prowadzone działania, poprzez różne komunikaty np. w czasie rezerwacji, czy pobyt w hotelu lub restauracji (PLANET 21 2012, s. 2-4).

Program PLANET 21 → 7 fi larów – 21 zobowiązań: Zdrowie1. Zapewnienie zdrowych wnętrz2. Promowanie odpowiedzialnego odżywania się3. Zapobieganie chorobomNatura4. Zmniejszenie zużycia wody 5. Zwiększenie recyklingu odpadów 6. Ochrona różnorodności biologicznejDwutlenek węgla7. Zmniejszenie zużycia energii 8. Zmniejszenie emisji CO2 9. Zwiększenie wykorzystania energii odnawialnejInnowacyjność10. Stymulowanie projektowania ekologicznego11. Promowanie zrównoważonego budownictwa 12. Wprowadzenie zrównoważonych ofert i technologiiSpołeczność lokalna13. Ochrona dzieci przed wykorzystywaniem 14. Wsparcie odpowiedzialnych praktyk nabywczych

Page 10: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

102 Piotr Dominik

15. Ochrona ekosystemówZatrudnienie 16. Wsparcie rozwoju i umiejętności pracowników 17. Czynienie z różnorodności atutu 18. Poprawa jakości życia zawodowegoDialog19. Prowadzenie działalności gospodarczej w sposób otwarty i przejrzysty 20. Zaangażowanie hoteli franczyzowych i hoteli zarządzanych na podsta-

wie umowy o zarządzanie21. Dzielenie się zobowiązaniami z dostawcami.W 2006 roku Grupa Hotelowa Orbis rozpoczęła wdrażanie Programu

Ochrony Środowiska Goście Ziemi, zainicjowanego przez Accor, którego celem jest zwiększenie wiedzy i świadomości pracowników, gości i dostawców na temat ekologii. Do końca 2010 roku został on wprowadzony w 64% hoteli Grupy (37 obiektów). W ramach programu Grupa Orbis przyjęła Kartę Ochrony Śro-dowiska, która stała się standardowym narzędziem realizacji polityki proekolo-gicznej całej Grupy. W praktyce wdrażanie tego projektu oznacza działanie na różnych płaszczyznach, od monitorowania i ograniczania zużycia wody i ener-gii, segregacji i utylizacji odpadów, przez zbilansowane menu do podnoszenia świadomości swoich interesariuszy dzięki szkoleniom, akcjom ekologicznym i propagowaniu dobrych praktyk. Dbałość o ochronę środowiska przejawia się również w oferowaniu gościom ekologicznych kosmetyków. Sieć Mercure wprowadziła serię Mercure&me, która nie zawiera barwników i jest przyjazna dla środowiska. Marka Novotel także korzysta z kosmetyków linii „N” na bazie składników naturalnych, stworzonych specjalnie dla tej sieci i posiadających certyfi katy ekologiczne (Ecocert, Ecolabel). Z okazji Światowego Dnia Ziemi hotele Orbis organizują Dzień Gościa Ziemi. W tym dniu pracownicy wraz z rodzinami sprzątają lasy, parki, plaże, sadzą drzewa i kwiaty. Organizowane są również pikniki oraz spotkania edukacyjne dla dzieci z leśnikami i ekologami (Business Traveller 2011, s. 44-45). W ramach tej akcji na terenie całej Polski posadzono 5820 drzew4. Hotele Grupy Orbis biorą także udział w akcji Godzina dla Ziemi zainicjowanej przez organizację ekologiczną WWF . W hotelach na godzinę gaszone jest oświetlenie zewnętrzne. Pracownicy hoteli namawiają gości, by gasili również w tym czasie światło w pokojach (Business Traveller 2011, s. 45).

W ramach Programu Goście Ziemi i PLANET 21 hotele Orbis we współpracy z Krajowym Centrum ds. AIDS dnia 1 grudnia włączają się w akcję Światowego Dnia AIDS. W ramach tego programu organizowane jest spotkanie pracowni-ków z przedstawicielami Krajowego Centrum ds. AIDS, którzy uświadamiają

4 http://www.fi rma.orbis.pl [dostęp: 05.04.2013].

Page 11: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

103Społeczna odpowiedzialność biznesu jako istotny czynnik budowania dobrego wizerunku…

i prowadzą edukację, jak zapobiegać chorobie oraz przedstawiają aktualny stan wiedzy o niej („Panorama Orbisu” 2011, s. 3).

Działania Orbisu nie skupiają się jedynie na dbałości o środowisko natu-ralne, ale wspierają również organizacje niosące pomoc ludziom i aktywnie uczestniczą w różnych akcjach. Jednym z przejawów tej działalności jest za-inicjowany przez pracowników przy współpracy z Fundacją MaMa projekt społeczny Spółdzielnia MaM. Program skierowany jest do młodych, samotnych matek w trudnej sytuacji życiowej. Jego celem jest uczenie młodych kobiet nowych umiejętności, które pozwolą na uzyskanie dochodów i godne życie. Podczas szkoleń uczestniczki uczą się nowoczesnego rękodzieła artystycznego, wytwarzają różne przedmioty, które następnie mogą sprzedawać w założonej przez siebie spółdzielni socjalnej. Fundacja Accor przekazała na ten cel 41 tysięcy euro (Raport Roczny Orbis SA 2010 2011, s. 25).

Orbis włącza się również aktywnie w ochronę najmłodszych. Grupa była inicjatorem podpisania we współpracy z Fundacją Dzieci Niczyje i pod patro-natem honorowym Komendanta Głównego Policji przełomowego dokumentu dla branży turystycznej w Polsce – Th e Code of Conduc, czyli Kodeksu Postę-powania, którego celem jest ochrona dzieci przed wykorzystywaniem seksu-alnym. Ma on na celu przeciwdziałanie krzywdzeniu małoletnich, zwracanie uwagi społeczeństwa na ten problem oraz inicjowanie i wdrażanie działań zapobiegawczych. Kodeks ten powstał w 1998 roku z inicjatywy organizacji ECPAT (End Child Prostitution Child Pornography & Traffi cking of Children for Sexual Purposes), która działa na rzecz zapobiegania problemowi dziecięcej prostytucji, pornografi i i handlu dziećmi5.

Wszystkie Hotele Ibis i  Ibis Budget w  Polsce podczas wymiany łóżek w swoich placówkach przekazały 420 łóżek różnym organizacjom i instytucjom charytatywnym, m.in.: Caritas Diecezji Warszawsko-Praskiej, Stowarzyszeniu „Monar-Markot” w Warszawie i Stowarzyszeniu „SOS dla Rodziny” („Panora-ma Orbisu” 2012, s. 10).

Grupa Orbis dużą uwagę poświęca pracownikom, dbając o doskonalanie ich umiejętności i kompetencji, ponieważ odpowiednio wykwalifi kowany i za-angażowany personel w dużym stopniu wpływa na wizerunek i sukces fi rmy. O rozwoju pracowników świadczą:– 6500 dni szkoleniowych w 2011 roku, – ponad 2750 przeszkolonych osób, – dostosowanie programów szkoleniowych do poszczególnych marek

i standardów, – Top Talent Hotel Management Program — plan edukacyjny opracowany

przy współpracy z Uniwersytetem Łódzkim,

5 http://www.fi rma.orbis.pl [dostęp: 05.04.2013].

Page 12: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

104 Piotr Dominik

– Talent Development Program — nowy program rozwojowy dla pracowników,

– promowanie różnorodności w miejscu pracy, – wspieranie mobilności zawodowej w kraju i za granicą (Broszura Korpora-

cyjna Orbis 2011, s. 11).Accor stwarza możliwość rozwoju i doskonalenia także dzięki corocznemu

konkursowi Accor Professional Challenge Awards. Jest on skierowany do mło-dych pracowników w dwóch grupach wiekowych 19-22 oraz 23-25 lat i odbywa się w czterech kategoriach: recepcjonista, kelner, kucharz i barman. W 10. edycji konkursu w 2013 roku do międzynarodowego fi nału zakwalifi kowało się czwo-ro, a wśród ośmiu laureatów znalazło się dwoje Polaków6.

Od czterech lat Orbis wspólnie z centrum szkoleniowym MK Cafe Szkoła Mistrzów Kawy organizuje mistrzostwa baristów dla swoich pracowników. Celem konkursu jest wprowadzanie najlepszych standardów przygotowywania i serwowania kawy przez profesjonalne szkolenie pracowników. Są to jedyne takie zawody baristów dla pracowników hoteli. W 2013 roku laureatem został pracownik Hotelu Novotel Kraków Centrum7.

W Polsce od 2010 roku w hotelach Novotel realizowany jest program roz-woju zawodowego dla pracowników Move Up. Składa się z kilku części:– „Welcome” – to część poświęcona przyjęciu nowego pracownika, zapozna-

niu go z pracą w hotelu, – „Itineraries” – dotyczy kariery pracownika – rozwoju jego ścieżki

zawodowej, – „Globetrotter” – polega na międzynarodowej wymianie pracowników

zajmujących te same stanowiska w obrębie sieci i  służy zdobywaniu do-świadczeń zawodowych,

– „Visa” – to również wymiana pracowników, ale traktowana jako nagroda i wyróżnienie,

– „Novotel Services Attitude” – polega na kształtowaniu postaw pracowników w stosunku do gości (Raport Roczny Orbis SA 2010 2011, s. 23).Najważniejszą imprezą jest ciesząca się dużą popularnością coroczna Olim-

piada Sportowa pracowników Orbisu. Zawody odbywają się w wielu różnych dyscyplinach, takich jak: tenis stołowy, fi tness, siatkówka, biegi, pływanie, szachy, rzut podkową, układanie kostki Rubika na czas. Jest to okazja do spę-dzania wspólnie czasu, wypoczynku i integracji pracowników ze wszystkich hoteli sieci (Raport Roczny Orbis SA 2010 2011, s. 24).

W Kancelarii Premiera Rady Ministrów w dniu 14.02.2012 r. Grupa Hote-lowa Orbis podpisała polską Kartę Różnorodności. Jest ona pisemnym zobowią-zaniem wdrażania polityki równego traktowania i zarządzania różnorodnością

6 http://www.allinclusivemagazine.home.pl [dostęp: 06.05.2013].7 http://www.e-hotelarz.pl [dostęp: 06.05.2013].

Page 13: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

105Społeczna odpowiedzialność biznesu jako istotny czynnik budowania dobrego wizerunku…

w miejscu pracy, a także w codziennych relacjach z dostawcami i klientami. Karta promuje poszanowanie różnorodności wszystkich osób zatrudnionych i nie dyskryminowania nikogo ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, stan zdrowia, narodowość, tożsamość płciową, status rodzinny, czy styl życia8.

W ramach Karty Różnorodności Grupa Orbis realizuje następujące zadania:– promuje tematykę etyki i wzorów, – popiera równość kobiet i  mężczyzn oraz posiada wdrożony system

raportowania, – posiada politykę zarządzania różnorodnością wiekową, – inwestuje w programy szkoleń, w których co najmniej 20% pracowników

to osoby w wieku 50 plus, – docenia młodych, utalentowanych pracowników przez Accor Professional

Challenge Awards, – inwestuje w ambitny program rozwoju zawodowego i edukacji Top Talent

Hotel Management Program, – angażuje się w pionierskie i  innowacyjne projekty z zakresu Społecznej

Odpowiedzialności Biznesu wspierające różnorodność w  jej kontekście społecznym, np. Spółdzielnia MaM9.W  celu zapewnienia wszystkim pracownikom równego traktowania

Orbis SA podpisał i wdrożył od dnia 1 kwietnia 2012 roku Zakładowy Układ Zbiorowy Pracy. Gwarantuje on spójne i przejrzyste warunki pracy i zasady zatrudnienia, wynagradzania oraz premiowania dla wszystkich zatrudnionych w hotelach, a także porządkuje nazwy stanowisk oraz zapewnia jednolite świad-czenia dodatkowe i uprawnienia („Panorama Orbisu” 2011, s. 2).

Grupa Hotelowa Carlson Rezidor w Polsce

Grupa hotelowa Carlson Rezidor w Polsce podsiada dwie marki – Radisson Blu i Park Inn by Radisson. Od 1998 roku obowiązkowo we wszystkich swo-ich obiektach aktywnie wdraża koncepcje odpowiedzialności społecznej pod hasłem Odpowiedzialni w biznesie (Responsible Business), która początkowo opierała się na „21 krytycznych punktach”, skierowanych na zmniejszenie ne-gatywnego wpływu działalności obiektów hotelarskich na otoczenie. Obecnie program ten został rozszerzony i skupia się na trzech obszarach odpowiedzial-ności społecznej:– redukowaniu negatywnego wpływu na środowisko naturalne (Think

Planet), – respektowaniu społecznych i etycznych zasad i wartości w fi rmie i lokalnej

społeczności (Th ink Together),

8 http://www.fi rma.orbis.pl [dostęp: 05.04.2013].9 http://www.fi rma.orbis.pl [dostęp: 05.04.2013].

Page 14: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

106 Piotr Dominik

– odpowiedzialności za zdrowie i bezpieczeństwo pracowników oraz gości (Th ink People) (Dominik 2013).W ramach tych trzech obszarów hotele podejmują wiele działań zarówno

globalnych, prowadzonych we wszystkich obiektach, jak i lokalnych, w których poszczególne hotele realizują wiele inicjatyw we własnym zakresie. Na po-czątku, w roku 1998, program został wpisany w misję fi rmy, a w późniejszym czasie w strategię i coroczny biznesplan każdego hotelu. W celu realizacji tych działań stworzono odpowiednią strukturę złożoną z Dyrektora ds. Programu Odpowiedzialni w biznesie w zarządzie grupy Carlson Rezidor, podlegających mu Regionalnych Koordynatorów (12 regionów w Europie, Afryce oraz na Bliskim Wchodzie) oraz Dyrektorów Generalnych i Hotelowych Koordynatorów Programu w każdym hotelu, którzy są odpowiedzialni za wdrażanie programu. Do ich zadań należy opracowanie i realizacja rocznych planów działań, przepro-wadzanie regularnych audytów, comiesięczne przygotowanie raportów na temat realizowanych zadań, wdrażanie korporacyjnych procedur i dostosowywanie ich do lokalnego prawa i zwyczajów. W każdym z hoteli powołano zespoły ds. wdrażania programu oraz certyfi kowanych wewnętrznych trenerów, którzy prowadzą szkolenia Living Responsible Business. Na stronie internetowej Grupy Rezidor działa serwis dla pracowników zawierający zbiór wszystkich obowiązu-jących procedur, podręczników, dokumentów, narzędzi, bazę danych dobrych praktyk umożliwiających wymianę pomysłów między hotelami, a także bazę obowiązujących ustaw i rozporządzeń w państwach, w których działają hotele. Do działań obowiązkowych w każdym hotelu należą m.in. szkolenia pracowni-ków, programy dla gości i klientów (towel replacement, CO2 off setting), zakupy produktów Fair Trade, zdrowe menu w karcie restauracyjnej, coroczne audyty wewnętrzne, certyfi kacja zewnętrzna. Decyzje dotyczące gospodarowania mediami i odpadami, działalność dobroczynna i pomoc lokalnej społeczności należą do poszczególnych zespołów w każdym hotelu.

Globalnie w obszarze troski o środowisko naturalne we wszystkich hotelach Grupy Carlson Rezidor segreguje się śmieci, zbiera zużyte baterie od gości hotelowych, ogranicza zużycie opakowań plastikowych w gastronomii, moni-toruje się zużycie mediów i inwestycje zmierzające do redukcji zużycia wody i energii elektrycznej. W ramach programu Odpowiedzialni w Biznesie zachęca się gości hoteli, np. do ograniczenia częstotliwości wymiany ręczników i pościeli w pokojach (towel replacement program) lub przekazania punktów zdobytych w programie lojalnościowym Carlson Club na inicjatywy pro-środowiskowe re-alizowane przez międzynarodowe organizacje pozarządowe (Carbon Neutral). Goście i organizatorzy konferencji mogą także wesprzeć akcje sadzenia drzew w Kenii czy budowę farm wiatrowych w Indiach. Hotele biorą również udział w corocznej akcji WWF Godzina dla Ziemi, promując oszczędzanie energii elektrycznej wśród gości i pracowników hotelu.

Page 15: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

107Społeczna odpowiedzialność biznesu jako istotny czynnik budowania dobrego wizerunku…

Grupa hotelowa Carlson Rezidor jako jedyny globalny partner kampanii z branży hotelarskiej został partnerem akcji World Clean Up 2012, mającej na celu likwidację nielegalnych wysypisk śmieci oraz podniesienie świadomości ludzi na ten temat. Od marca do września 2012 roku, hotele należące do grupy zorganizowały wiele działań w niemal 100 krajach, m.in. w Europie, Afryce i obu Amerykach10.

W roku 2012 został opracowany pięcioletni plan działania pt. Th ink Planet. Jego celem jest redukcja zużycia energii o 25%, co przyniesie oszczędność kosztów energii w skali całej grupy o około 24 mln euro. W celu realizacji tego planu hotele prowadzą audyty energetyczne, (identyfi kacja obszarów, w których możliwe jest zmniejszenie zużycia energii), podejmują dodatkowe inwestycje (oświetlenie LED, inteligentne kuchnie, a także prowadzą szeroki program szkoleniowy wśród pracowników uczący odpowiednich nawyków i zachowań wspierających realizację celu. Maskotką Th ink Planet jest Lumi, robaczek świętojański. Dla pracowników stworzony został konkurs Lumi sprawdzający wiedzę z zakresu zużycia energii przez 5 prostych pytań. Konkurs przeznaczony jest dla wszystkich pracowników hoteli oraz personelu fi rm zewnętrznych, świadczących usługi w hotelach. Laureaci konkursu co miesiąc mogą wygrać iPada11.

Warszawski hotel Radisson Blu jako pierwszy w Polsce uzyskał między-narodowy certyfi kat Green Key, przyznawany obiektom spełniającym nowo-czesne normy w dziedzinie ekologii, propagującym świadomość ekologiczną i społeczną oraz prowadzącym lokalne i globalne inicjatywy na rzecz ochrony środowiska. Obecnie certyfi kat ten posiadają również hotele Radisson Blu w Krakowie, Wrocławiu, Szczecinie i Gdańsku12.

Radisson Blu Hotel Kraków w 2010 roku jako pierwszy i jedyny hotel na świecie uzyskał certyfi kat BS 8901. Jest on aktualnie najbardziej wymagającą normą, przyznawaną organizatorom spotkań, imprez i konferencji, którzy opra-cowali i wdrożyli system odpowiedzialnego i zrównoważonego zarządzania. Opiera się ona na trzech priorytetach: zmniejszenie negatywnego wspływu na środowisko naturalne, pozytywne oddziaływanie na lokalną społeczność i redukcja kosztów produkcji i eksploatacji. W krakowskim hotelu opracowanie tego systemu trwało około 1, 5 roku i objęło zestaw ponad 50 procedur opisują-cych codzienną pracę hotelu oraz zarządzanie spotkaniami. Niektóre przykłady rozwiązań stosowanych przez Radisson Blu Hotel Kraków to:– Zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko naturalne:

– odpowiednie planowanie logistyki transportu podczas spotkania co zmniejsza emisję CO2 do atmosfery,

– restrykcyjny system segregacji śmieci,

10 http://www.ighp.pl [dostęp: 13.05.2013].11 http://www.odpowiedzialnybiznes.pl [dostęp: 14.05.2013].12 http://www.green-key.org.pl [dostęp: 14.05.2013].

Page 16: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

108 Piotr Dominik

– większość przedmiotów wykorzystywanych podczas spotkań to pro-dukty ekologiczne (ołówki, notesy, butelki na wodę itp.),

– Reverse Carbon Off set – możliwość sfi nansowania lub posadzenia przez uczestników drzew, które pochłoną dwutlenek węgla wyemitowany w związku ze spotkaniem.

– Pozytywne oddziaływanie na społeczność lokalną:– 80% dostawców hotelu to dostawcy lokalni, – ponad połowa fi rm, z którymi hotel współpracuje pochodzi z regionu, – współpraca z  fi rmami deklarującymi uczciwe zasady zatrudnienia

pracowników, – możliwość wsparcia lokalnego domu dziecka podczas konferencji.

– Redukcja kosztów produkcji i eksploatacji:– odpowiedzialne zarządzanie cateringiem – precyzyjne planowa-

nie liczby posiłków na każdym etapie spotkania według zasady zdrowie-energia-odpowiedzialność,

– minimalizowanie poziomu zużycia energii elektrycznej i cieplnej, – raportowanie na temat zużytych materiałów i  wyprodukowanych

podczas spotkania śmieci13. W 2012 roku Radisson Blu opracował i wprowadził nową formułę spotkań

i konferencji organizowanych w hotelach, pod nazwą Experience Meetings, która jest dostępna w 255 hotelach w 55 krajach, w tym w sześciu w Polsce: w Krakowie, Warszawie, Wrocławiu, Gdańsku i Szczecinie. Obejmuje ona wszystkie działania związane z przygotowaniem i realizacją konferencji, od doboru sali (dostępny jest internetowy katalog powierzchni konferencyjnych na stronie (meetings.carlsonrezidor.com), poprzez zapewnienie cateringu, po obsługę. Experience Meetings składa się z trzech fi larów:– Brain Food (pokarm dla mózgu) oferuje odpowiednią żywność serwowa-

ną podczas spotkań, na którą składają się świeże potrawy, przygotowane z dostępnych lokalnie produktów o niskiej zawartości tłuszczu i cukru,

– Brain Box (nieszablonowe myślenie) – sale konferencyjne zaprojektowane pod kątem zwiększenia wydajności pracy i wspomagające kreatywność, Connectivity (łączność) obejmuje bezpłatny dostęp do szybkiego internetu

dla wszystkich uczestników spotkań i gości hotelowych (dziennikturystyczny.pl/, 14.05.2013)

Drugim obszarem koncepcji Odpowiedzialni w biznesie jest wspieranie społeczności lokalnych z otoczenia hoteli. Co roku organizowana jest akcja Responsible Business Action Month, podczas której pracownicy poszczegól-nych hoteli podejmują lokalne działania. Do najczęstszych inicjatyw należy współpraca z  domami dziecka, szkołami, przedszkolami, fundacjami czy stowarzyszeniami dobroczynnymi.

13 http://www.nu.fob.org.pl [dostęp: 14.05.2013].

Page 17: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

109Społeczna odpowiedzialność biznesu jako istotny czynnik budowania dobrego wizerunku…

Pracownicy hoteli Park Inn i Radisson Blu biegli w 33. Maratonie Warszaw-skim, pokonując łącznie 336 km. Zebrane w ten sposób pieniądze (ponad 5,5 tysiąca złotych) zostały przeznaczone dla ciężko chorych dzieci z Fundacji Mam Marzenie. W 2012 roku w 34. Maratonie Warszawskim pracownicy wspierali kampanię Amnesty International Stop przymusowym wysiedleniom14.

Oprócz tego hotele podejmują wiele innych inicjatyw społecznych każdy we własnym zakresie.

Hotel Radisson Blu Centrum organizuje wycieczki po hotelu dla uczest-ników zajęć prowadzonych przez Towarzystwo Przyjaciół Dzieci oraz świą-teczną sprzedaż prac wykonanych przez podopiecznych podczas zajęć terapii plastycznej, zbierając fundusze na rzecz TPD. Od września do października 2012 roku na terenie hotelu prowadzono zbiórkę do skarbonki stacjonarnej, z której uzyskany dochód został w przekazany na zakup materiałów do zajęć dla placówek TPD w województwie mazowieckim. Pracownicy działu technicznego wyremontowali sale szkoleniowe, pokoje oraz łazienki w Ośrodku Pomocy Ofi arom Przemocy w Rodzinie w Warszawie15.

Hotel Radisson Blu Sobieski w Warszawie sprawuje całoroczną opiekę nad Domem Dziecka przy ulicy Tarczyńskiej w Warszawie. Już od ponad 20 lat hotel Radisson Blu Sobieski bierze udział w akcji Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy (np. przygotowując na fi nał ważący 60 kg czekoladowy tort). Co roku pracownicy włączają się w akcję Sprzątanie Świata16.

Radisson Blu Hotel Kraków jest współinicjatorem i współorganizatorem charytatywnego biegu Kraków Bussines Run. Do udziału zaproszone były wszystkie małopolskie fi rmy, które do biegu w formie sztafety zgłaszały 5-oso-bowe zespoły. Celem tego biegu, oprócz propagowania zdrowego trybu życia, jest zbieranie środków na pomoc konkretnym podopiecznym Fundacji Jaśka Meli Poza Horyzonty. W akcję aktywnie włączają się pracownicy hotelu.

Stałym działaniem krakowskiego hotelu jest pomoc dla Domu Dziecka im. Jana Brzechwy w  Krakowie. Realizują to na różne sposoby, np. przez organizowanie przejażdżek konnych i pikników lub Charytatywną Aukcję Dzieł Sztuki, podczas której na rzecz wychowanków zebrano ponad 10 000 zł. W okresie świątecznym w holu stoi choinka, na której wiszą bombki wyko-nane przez podopiecznych z domu dziecka i ich opiekunów, a w nich są listy dzieci z życzeniami do Świętego Mikołaja. Pracownicy hotelu i goście spełnili wszystkie te życzenia. Inna inicjatywa to Child’s Happiness, polegająca na sprze-daży kolorowych bransoletek – goście hotelu mogą zakupić je za symboliczne 5 złotych, by w ten sposób spełnić marzenia dzieci. Hotel przekazał również

14 http://www.rynekhoreca.pl [dostęp: 17.05.2013].15 http://www.radissonblu.pl [dostęp: 117.05.2013].16 http://www.radissonblu.pl [dostęp: 17.05.2013].

Page 18: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

110 Piotr Dominik

dla Uniwersyteckiego Szpital Dziecięcego wyposażenie do urządzenia czterech kącików zabaw dla małych pacjentów17.

Oprócz pomocy dzieciom hotel Radisson Blu Kraków włącza się rów-nież w inne akcje pomocy, np. razem z Caritas Polska wspierał powodzian głównie w województwach małopolskim, śląskim, opolskim i podkarpackim. Przedstawiciele hotelu przeprowadzili na terenie największych krakowskich biurowców zbiórkę produktów spożywczych o  długim terminie ważno-ści, ubrań, koców, środków czystości i zabawek, które następnie przekazali poszkodowanym18.

Pracownicy Hotel Radisson Blu Szczecin w ramach programu Responsible Business wspólnie ze Stowarzyszeniem Przyjaciół Dzieci Niepełnosprawnych „Przyjazna 18” biorą udział w  warsztatach z  dziećmi niepełnosprawnymi z Gimnazjum nr 18. Celem spotkań jest poszerzanie wiedzy i umiejętności związanych z problematyką osób niepełnosprawnych. Hotel podpisał umowę z Polskim Stowarzyszeniem na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym, w ramach której przyjmuje do pracy na dziale HSKP (housekeeping) i kuchni osoby upośledzone umysłowo. Szczeciński Radisson podejmuje inicjatywę Kampania Wrażeń, polegającą na zbieraniu pieniędzy na międzynarodowe obozy wakacyjne dla chorych dzieci. Włącza się również w akcję Paczka dla Zwierzaczka zorganizowaną przez Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami i co roku wraz z młodzieżą szkolną uczestniczy w akcji Sprzątanie Ziemi.

Trzeci obszar strategii Carlson Rezidor Odpowiedzialni w biznesie to odpo-wiedzialność za zdrowie i bezpieczeństwo pracowników oraz gości. Działania w tym obszarze realizowane są na wielu płaszczyznach: od zapewnienia bezpie-czeństwa w obiekcie hotelowym dzięki nowoczesnym systemom ochrony, przez wyposażenie każdego hotelu w defi brylator i szkolenie pracowników z zasad udzielania pierwszej pomocy, oferowanie zdrowych posiłków w restauracji, po wcześniej wspomnianą ofertę Brain Food skierowaną do gości konferencyjnych.

Grupa Carlson Rezidor dba również o pracowników wspierając ich rozwój zawodowy, zapewniając bezpieczne i zgodne z prawem warunki pracy. Do zatrudnionych w hotelach skierowany jest program Living Responsible Business, który ma na celu kreowanie świadomości ekologicznej i etycznej wśród pracow-ników. Każdy przyjęty pracownik przechodzi obowiązkowe szkolenie na temat programu Odpowiedzialni w biznesie, który hotel wdraża, a także na temat ekologii nie tylko w hotelu, ale również w życiu codziennym i prowadzenia działań na rzecz społeczeństwa. Firma wprowadziła wewnętrzny kodeks etyki Code of Business Ethics regulujący postępowanie pracowników w stosunku do klientów, społeczności lokalnych i do siebie nawzajem. Istnieje również kodeks postępowania dla dostawców Suppliers Code of Business Conduct, który zawiera

17 http://www.radissonblu.pl [dostęp: 17.05.2013].18 http://www.wp.pl [dostęp: 17.05.2013].

Page 19: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

111Społeczna odpowiedzialność biznesu jako istotny czynnik budowania dobrego wizerunku…

wymagania w odniesieniu do partnerów biznesowych. Grupa posiada stronę internetową www.rezidorethics.com, która daje szansę zgłoszenia do zarządu przypadków niestosowania kodeksu etyki oraz co roku przeprowadza badanie atmosfery pracy, realizowane przez niezależną fi rmę zewnętrzną.

Podsumowanie

Podstawa koncepcji Corporate Social Responsibility jest wynikiem zapo-trzebowania społeczeństwa na stosowanie etycznych zasad. W transformacjach koncepcji odpowiedzialnego biznesu powstało przekonanie, że jej stosowanie powinno być długofalowe i ma pozytywne skutki ekonomiczne. Wiadomo, że etyczne postępowanie z interesariuszami i społeczeństwem może przynieść pozytywne wyniki ekonomiczne. Klient zachęcony przez odpowiedzialne działanie fi rmy zawsze będzie miło wspominał i identyfi kował markę hotelu z  czymś pozytywnym, co znacznie wzmocni wizerunek przedsiębiorstwa i przyciągnie pozostałą klientelę. Działania proekologiczne pozwolą natomiast zaoszczędzić znaczne sumy pieniędzy. Zielone eventy w Radissonie Blu Kraków nie tylko uświadamiają partnerom, współpracownikom i gościom, jak ważna jest ochrona środowiska, ale są również znakomitą reklamą dla Raddisona, na którą nie trzeba wykładać dodatkowych funduszy. Idea odpowiedzialne-go biznesu stała się modna w ostatnim czasie – zaczynają ją wdrażać duże, jak i małe (MSP) przedsiębiorstwa hotelarskie. Społeczeństwo coraz bardziej uświadamia sobie, jak ważny jest sam człowiek, ale jednocześnie jak ważne jest środowisko, w którym żyjemy. Nastała moda na ekologię, coraz częściej sprawdzamy, czy jedzenie jest ekologiczne, czy nie ma konserwantów. Jednak większość ludzi i przedsiębiorców nie do końca rozumie, czym jest wdrażanie idei odpowiedzialnego biznesu. Przedsiębiorstwa stosujące czasem działania charytatywne też nie mogą określać się jako stosujące CSR. Jest to długofalowa strategia w wielu obszarach działania mająca przynosić długotrwałe efekty dla fi rmy, partnerów i społeczeństwa, a nie tylko narzędzie marketingowe pomagające w walce o klienta.

Bibliografi aBroszura Korporacyjna Orbis (2011), Hotelarstwo w najlepszym standardzie.Business Traveller (2011), Hotele w przyjaźni z naturą, maj.Dominik P. (red.) (2013), Innowacyjne rozwiązania we współczesnym hotelarstwie,

ALMAMER Szkoła Wyższa w Warszawie, Warszawa.Hotele w przyjaźni z naturą (2011), Business Traveller, maj.„Panorama Orbisu” (2011), Układ zbiorowy dla pracowników, grudzień, nr 12/311.

Page 20: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

112 Piotr Dominik

„Panorama Orbisu” (2011a), Hotele Novotel przyjazne dzieciom, marzec/kwiecień, nr 2/313.

„Panorama Orbisu” (2011b), Pomoc osobom w trudnej sytuacji życiowej, wrzesień/październik, nr 5/316.

Pawłowicz I.A., Skriebkowa O., Wallis A. (2009), Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw, „Zeszyt Naukowy WSOTiH”, nr 1.

Raport MillwardBrown SMG/KRC dla PARP (2011), Ocena stanu wdrażania stan-dardów społecznej odpowiedzialności biznesu, Warszawa, 9 grudnia.

Raport Roczny Orbis SA 2010 (2011), Orbis, Warszawa.Teczka prasowa Accor PLANET 21 (2012).http://www.allinclusivemagazine.home.pl [dostęp: 06.05.2013].http://www.dziennikturystyczny.pl [dostęp: 14.05.2013].http://www.e-hotelarz.pl [dostęp: 27.04.2013].http://www.e-hotelarz.pl [dostęp: 06.05.2013].http://www.e-konferencje.pl [dostęp: 17.05.2013].http://www.fi rma.orbis.pl [dostęp: 05.04.2013].http://www.green-key.org.pl [dostęp: 27.04.2013].http://www.green-key.org.pl [dostęp: 14.05.2013].http://www.hotelnews.pl [dostęp: 27.04.2013].http://www.ighp.pl [dostęp: 13.05.2013].http://www.ighp.pl [dostęp: 17.05.2013].http://www.lumiquiz.com/Pl [dostęp: 13.05.2013].http://www.nu.fob.org.pl [dostęp: 14.05.2013].http://www.odpowiedzialnybiznes.pl [dostęp: 14.05.2013].http://www.radissonblu.pl [dostęp: 17.05.2013].http://www.rynekhoreca.pl [dostęp: 17.05.2013].http://www.wp.pl [dostęp: 17.05.2013].

Corporate Social Responsibility as the Crucial Factor of Building the Hotel Enterprise’s Good Image and Competitive Edge

Summary

An aim of the study is to analyse the role of corporate social responsibility as the crucial factor in building the good image and the competitive advantage of the hotel enterprise. In Poland, in spite of the crisis, prices are at the stable level and the hotel establishments are perceived as excellent venues

Page 21: SPOŁECZNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ BIZNESU JAKO ...yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight...Pojęcie „marketing społeczny” było pierwszym określeniem współczesnej

113Społeczna odpowiedzialność biznesu jako istotny czynnik budowania dobrego wizerunku…

for organising integration events or trainings. Importance of CSR means an image and fi nancial dimension for hoteliers. In image meaning, it consists in arranging the measures in the area of CSR, promoting such a concept, and all actions in the areas marked out by the ISO 26000 standard. In the fi nancial dimension, this means investing budget in CSR measures and creating a new corporate image.

Key words: corporate social responsibility, hotel industry, CSR.

JEL codes: Z32, Q18

Artykuł nadesłany do redakcji w kwietniu 2016 roku.© All rights reserved

Afi liacja:dr Piotr DominikSzkoła Główna Turystyki i RekreacjiWydział Turystyki i Rekreacjiul. Stokłosy 302-787 Warszawatel.: 22 457 23 00e-mail: [email protected]