Upload
hoangtuyen
View
214
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
SSPPRRAAWWOOZZDDAANNIIEE ZZ RREEAALLIIZZAACCJJII
MMIIEEJJSSKKIIEEGGOO PPRROOGGRRAAMMUU DDZZIIAAŁŁAAŃŃ
NNAA RRZZEECCZZ OOSSÓÓBB NNIIEEPPEEŁŁNNOOSSPPRRAAWWNNYYCCHH
WW 22001100 rr..
Gliwice, marzec 2011 r.
3
Niniejsze sprawozdanie zostało przygotowane jako opis wkładu instytucji i organizacji
pozarządowych w realizację celów operacyjnych „Miejskiego Programu Działań na Rzecz
Osób Niepełnosprawnych”.
Urząd Miejski w Gliwicach
Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych W ramach partnerstwa lokalnego Miasto Gliwice zleciło organizacjom pozarządowym
realizację zadań publicznych w zakresie rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych.
W 2010 r. w wyniku rozstrzygnięć otwartych konkursów ofert, organizacje pozarządowe
zrealizowały następujące zadania:
- „NIE! Życiu obok. Niewidomy w społeczeństwie”- Polski Związek Niewidomych
Koło w Gliwicach,
- „Powrót do normalnego funkcjonowania w życiu rodzinnym i społecznym”
Gliwickie Stowarzyszenie Amazonek,
- „Rozwijanie kompetencji społecznych u dzieci niewidomych i niedowidzących
ze sprzężoną niepełnosprawnością, w wieku do lat 7, z terenu miasta Gliwice”
Regionalna Fundacja Pomocy Niewidomym w Chorzowie,
- „Organizacja comiesięcznych integracyjnych spotkań chorych
na stwardnienie rozsiane (Sekcja SM) z elementami pobudzania aktywności
społecznej” Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych, Inwalidów, Ich Opiekunów
i Przyjaciół „SON” w Gliwicach.
Ponadto w trybie art. 19a ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku
publicznego i o wolontariacie (Dz.U. z 2010 r., Nr 234, poz. 1536) Śląskie Stowarzyszenie
Chorych na SM „SEZAM” otrzymało dotację na realizację zadnia pt. „Nie pozostawaj
w tyle - integracja osób chorych na SM ze społecznością lokalną”.
Na realizację powyższych zadań z budżetu miasta Gliwice w 2010 r.
wydatkowano kwotę 26.200,00 zł.
W zakresie promocji zdrowia zrealizowano następujące przedsięwzięcia:
1. Akcja dla mieszkańców pod nazwą „Zadbaj o swoje serce”, podczas której
przeprowadzono badania EKG, pomiar cukru, wskaźnika BMI, ciśnienia tętniczego
krwi. Podczas akcji lekarze z Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu udzielali
konsultacji. W akcji wzięło udział 120 osób.
4
2. Audycje o tematyce zdrowotnej ze szczególnym uwzględnieniem „Dni ważnych dla
promocji zdrowia” - liczba audycji: 8.
3. Konsultacje logopedyczne i psychologiczne dla osób niepełnosprawnych z terenu
Miasta Gliwice - liczba konsultacji: 6 dni po 5 godzin - z konsultacji skorzystało
28 osób.
4. Akcja antynikotynowa dla mieszkańców „Polska bez dymu” – Kampania społeczno-
edukacyjna, mająca na celu szerzenie profilaktyki antynikotynowej. Akcja miała
miejsce w C.H „ARENA”, gdzie został umieszczony stand informacyjny w formie
paczki papierosów, zawierający informacje na temat zmian w ustawie
antynikotynowej, która weszła w życie 15.11.2010 r. Prowadzone były liczne
działania informacyjno-zdrowotne, przypominające o szkodliwych skutkach palenia
tytoniu.
5
Stand informacyjny w Centrum Handlowym „ARENA”
Finał akcji w dniu 15.11.2010 r. w dniu wejścia w życie znowelizowanej ustawy
antynikotynowej
6
5. Udział w akcji „Stop 18” – edukacja sprzedawców wyrobów tytoniowych w zakresie
przestrzegania przepisów o zakazie sprzedaży wyrobów tytoniowych nieletnim. Liczba
sprzedawców objętych szkoleniem: 123 osoby. W ramach akcji Prezydent Miasta Gliwice
wystosował list do gliwickich sprzedawców wyrobów tytoniowych, w którym
poinformował o przystąpieniu do akcji. W liście Prezydent apelował, aby w ramach
prowadzonej działalności korzystać z przysługujących praw do kontroli wieku klientów.
Działania takie pozwolą uniknąć kary grzywny, a tym samym przyczynią się
do zwiększenia odpowiedzialności za zdrowie gliwickiej młodzieży.
Akcja „Stop 18” prowadzona była również w szkołach w ramach zajęć edukacyjnych
przypominających o szkodliwości palenia tytoniu.
6. Zakup materiałów edukacyjnych dla szkół z zakresu pierwszej pomocy
przedmedycznej oraz plansz edukacyjno - zdrowotnych pod nazwą „czysto, zdrowo
i wesoło” dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Liczba zakupionych
materiałów 74 filmy na DVD oraz 98 plansz.
W 2010 roku po przeprowadzeniu przez Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych,
Miasto konkursu ofert zakupiło świadczenia zdrowotne z zakresu rehabilitacji leczniczej
dla kobiet z obrzękiem limfatycznym po mastektomii w NZOZ MEDI-SPATZ
przy ul. Mikołowskiej 25 w Gliwicach.
Zakres świadczeń zdrowotnych obejmował wizytę u lekarza angiologa oraz zlecone
przez lekarza świadczenia rehabilitacyjne. Z ww. świadczeń mogły skorzystać wszystkie
mieszkanki Gliwic z obrzękiem limfatycznym po zabiegu mastektomii, w przypadku braku
świadczeń finansowanych przez NFZ, lub u których długi okres oczekiwania
na świadczenia finansowane przez NFZ mógł spowodować znaczne pogorszenie stanu
zdrowia. Terminarz zabiegów i ćwiczeń rehabilitacyjnych ustalany był z każdą pacjentką
indywidualnie.
W 2010 r. z powyższych świadczeń skorzystało 38 kobiet.
7
Jednym z elementów realizacji celu Programu pn.: „Tworzenie warunków aktywności
społecznej osób niepełnosprawnych jako podstawy integracji społecznej” było
zorganizowanie wystawy twórczości niepełnosprawnych.
3 grudnia 2010 z okazji Międzynarodowego Dnia Osób Niepełnosprawnych w Palmiarni
Miejskiej została otwarta
wystawa twórczości osób niepełnosprawnych
pt. „POZNAĆ, ABY ZROZUMIEĆ”.
Na wystawie zaprezentowano prace wykonane różnymi technikami przez osoby
niepełnosprawne.
Za zgodą Pana Prezydenta Zygmunta Frankiewicza, w dniu 03.12.10 dla wszystkich osób
niepełnosprawnych obowiązywał bezpłatny wstęp do Palmiarni Miejskiej
Wystawa została zorganizowana przez Urząd Miejski we współpracy z Warsztatami Terapii
Zajęciowej Caritas, Warsztatami Terapii Zajęciowej "Tęcza", Środowiskowym Domem
Samopomocy, Gliwickim Ośrodkiem Integracji Niepełnosprawnych oraz Ośrodkiem
Pobytu Dziennego dla Młodzieży w GOAR oraz Miejskim Zarządem Usług Komunalnych.
9
W nawiązaniu do zapisów celu operacyjnego: "Usprawnienie systemu informacji z zakresu
niepełnosprawności oraz zwiększenie dostępu osób niepełnosprawnych do informacji",
zawartego w "Miejskim Programie Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych", Wydział
Zdrowia i Spraw Społecznych przygotował dodatkową zakładkę: „Informator
dla niepełnosprawnych”, poświęconą problematyce niepełnosprawności na stronie
internetowej Urzędu Miejskiego w Gliwicach www.gliwice.eu.
W zakładce znalazły się informacje o:
- programach działań na rzecz osób niepełnosprawnych (Miejskim Programie Działań
na Rzecz Osób Niepełnosprawnych, Wojewódzkim Programie Wyrównywania Szans Osób
Niepełnosprawnych, Karcie Praw Osób Niepełnosprawnych i innych,
- aktach prawnych związanych z tematyką niepełnosprawności,
- jednostkach miejskich, organizacjach pozarządowych i innych instytucjach zajmujących
się pomocą osobom niepełnosprawnym,
- aktualnościach z różnych sfer życia osób niepełnosprawnych,
- podstawowych prawach osób niepełnosprawnych (np. z zakresu dostępu do edukacji,
rynku pracy, pomocy społecznej, zasiłków i świadczeń związanych z niepełnosprawnością,
rehabilitacji fizycznej, orzekania o niepełnosprawności),
- programach i konkursach organizowanych przez inne instytucje np. PFRON,
- serwisach internetowych poświęconych problematyce niepełnosprawności.
Pracownik Wydziału Zdrowia i Spraw Społecznych uczestniczył między innymi
w następujących spotkaniach dotyczących spraw osób niepełnosprawnych:
- Gala Finałowa Śląskiego Etapu Konkursu „Lodołamacze 2010”, zorganizowana przez
Polską Organizację Pracodawców Osób Niepełnosprawnych,
- konferencja „Zatrudnienie wspomagane”, której organizatorem było Ministerstwo Pracy
i Polityki Społecznej,
- seminarium „Budowa zintegrowanego systemu wsparcia osób niepełnosprawnych
poprzez działanie Zespołów Interdyscyplinarnych i rozwiązywanie problemów w obszarze
opieki nad dzieckiem i rodziną” – organizator: Urząd Marszałkowski Województwa
Śląskiego,
- spotkanie dotyczące realizacji zadań powiatu z zakresu rehabilitacji społecznej osób
niepełnosprawnych w warunkach ograniczonego finansowania ze środków PFRON
w siedzibie Śląskiego Związku Gmin i Powiatów,
- konferencja pt. „Przełamywanie barier związanych z niepełnosprawnością”,
zorganizowana przez Śląski Urząd Wojewódzki,
- IV Gliwickie Spotkania Tęczowe – festiwal twórczości osób niepełnosprawnych,
- obchody Międzynarodowego Dnia Osoby Niepełnosprawnej w Gliwicach,
10
- debata w sprawie możliwości samodzielnego funkcjonowania osób niepełnosprawnych –
Kolegium Nauczycielskie w Gliwicach,
- konferencja „Równe prawa = równe szanse” – organizator: Pełnomocnik Marszałka
Województwa Śląskiego ds. Osób Niepełnosprawnych.
Miasto Gliwice otrzymało środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych przypadające według algorytmu w 2010 r. w łącznej kwocie
2.518.303,00 zł. Środki te były wydatkowane na zadania wskazane w Uchwale
Nr XXXIII/1014/201 Rady Miejskiej w Gliwicach z dnia 25 marca 2010 r. były realizowane
przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Gliwicach oraz Powiatowy Urząd Pracy w Gliwicach.
Wydział Edukacji
Wydział Edukacji poprzez działania na rzecz osób niepełnosprawnych
zapewniał dzieciom i młodzieży niepełnosprawnej zajęcia dydaktyczno-wychowawcze
wraz z opieką medyczną: psycholog, logopeda, rehabilitant. Młodzieży przewlekle chorej
zapewniono opiekę wspomagającą nauczyciela w szkołach i przedszkolach na każdym
poziomie, poprzez grupy i oddziały integracyjne. Kontynuowano nauczanie indywidualne
i specjalistyczne. Istotnym elementem wyżej wymienionych działań było ustawiczne
wdrażanie zachowań i koniecznych nawyków przystosowujących młodzież do życia
w środowisku społecznym. Kontynuowano wzorem lat ubiegłych dowóz dzieci i młodzieży
niepełnosprawnej do placówek oświatowych.
Koszty dowozu do szkół w Gliwicach i poza Gliwice ponoszone przez miasto –
bez dowozu funkcjonującego w ramach działalności Zespołów Szkół Ogólnokształcących
nr 6 i 7 Specjalnych w Gliwicach) wyniosły w 2010 roku 633.568,00 zł.
Poradnia Pedagogiczno-Psychologiczna kontynuowała szereg działań prowadzonych
sukcesywnie od wielu lat np.:
- konferencja dla nauczycieli zorganizowana w dniu 23 marca 2010 r. pt. ”Dostosowanie
wymagań dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”,
- Ogólnopolska „Konferencja Logopedyczna” w dniu 19 maja 2010 r. nt. „Jąkanie –
wyzwaniem terapeutycznym dla jąkających się i nie tylko”.
Zorganizowano i przeprowadzono szkolenia Gliwickiego Zespołu Doskonalenia
Logopedów:
- „Wczesna interwencja logopedyczna w przypadku objawów jąkania u dziecka w wieku
przedszkolnym”,
- „Mowa i myślenie dziecka – prezentacja czeskiej metody dydaktyczno-logopedycznej”,
- „Zaburzenia w komunikacji werbalnej i niewerbalnej osób z zaburzeniami
psychicznymi”,
11
- „Co warto wiedzieć o wadzie słuchu”.
Inne działania Poradni na rzecz dzieci i młodzieży niepełnosprawnej:
- Terapia Ruchu Rozwijającego W. Sherborne,
- terapia dziecka z mutyzmem,
- terapia dziecka nadpobudliwego psychoruchowo,
- terapia rozwoju mowy dla dzieci z opóźnionym rozwojem mowy,
- terapia jąkających się (młodzieży),
- pomoc w opiniowaniu i orzecznictwie dzieci niepełnosprawnych – współpraca
z Gliwickim Ośrodkiem Adaptacyjno – Rehabilitacyjnym.
Zespół Szkół Ogólnokształcących Specjalnych nr 6 w Gliwicach przeprowadził
szkolenia i konferencje dla nauczycieli pracujących z uczniami ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi o tematyce:
- „Wczesne wspomaganie rozwoju małego dziecka szansą na jego sukces
w edukacji szkolnej”,
- „Model kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
w szkołach ogólnodostępnych i w szkołach z oddziałami integracyjnymi”,
- „Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w szkole ponadgimnazjalnej w świetle
prawa oświatowego”,
- „Dostosowanie metod i form nauczania do możliwości percepcyjno - motorycznych
uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi”,
- „Dostosowanie wymagań edukacyjnymi do specyfiki poszczególnych
niepełnosprawności”,
- „Dokumentacja ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w świetle
znowelizowanego prawa oświatowego”,
- „Wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia niepełnosprawnego
oraz zasady konstruowania Indywidualnych Programów Edukacyjno - Terapeutycznych”.
Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 1 w Gliwicach
Szkoła jest przystosowana do potrzeb uczniów niepełnosprawnych (windy, podjazdy,
schodołaz, toalety).
Zakupiono środki dydaktyczne do pracy z dziećmi niepełnosprawnymi:
- programy komputerowe,
- pomoce dydaktyczne,
- zestawy gimnastyczne, gry ruchowe,
- piankowy tor przeszkód, kolorowe materace, tunel gąsienica,
- chusta integracyjna CLANZA.
12
Doposażono salkę rehabilitacyjną w sprzęt specjalistyczny: gruszki i kształtki
rehabilitacyjne, woreczki z grochem, kolorowe wyspy, deski balansacyjne, taśmy THERA-
BAND.
Wyposażono salę dla integracyjnego oddziału przedszkolnego:
- zakupiono stoliki, krzesła, regały, wykładzinę dywanową,
- zabawki i gry.
Nauczyciele uczestniczyli w szkoleniach:
- „Model kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w świetle
aktualnych przepisów oświatowych”,
- „Organizowanie i udzielenie pierwszej pomocy psychologiczno- pedagogicznej w świetle
nowych regulacji prawnych”,
- „Od diagnozy do sukcesu "edukacyjnego". Jak pracować z uczniem ze specjalnymi
potrzebami edukacyjnymi”,
- „Terapia logopedyczna dziecka o nieharmonijnym rozwoju w oparciu o programy
autorskie”,
- „Jak radzić sobie z trudnymi zachowaniami uczniów?”.
Wszyscy uczniowie bardzo aktywnie włączyli się do akcji zbiórki nakrętek,
z przeznaczeniem na wózek inwalidzki dla ucznia niepełnosprawnego.
Zorganizowano dwie imprezy międzyszkolne dla uczniów niepełnosprawnych:
- Spotkanie ze sztuką
- Igrzyska Placówek Integracyjnych.
Przedszkole Miejskie z Oddziałami Integracyjnymi Nr 31
Przedszkole obejmuje swoją opieką 15 dzieci z orzeczeniami
o niepełnosprawności. Są to dzieci z różnorodnymi dysfunkcjami rozwoju
psychomotorycznego takimi jak: mózgowe porażenie dziecięce, zaburzenia związane
ze spektrum autystycznym oraz o podłożu genetycznym i środowiskowym.
W związku ze specyfiką przedszkola nieustannie podejmowano działania mające
na celu ciągłe dostosowywanie i unowocześnianie placówki zgodnie z potrzebami
niepełnosprawnych wychowanków w obszarach edukacyjnym, terapeutycznym oraz
dotyczącym infrastruktury budynku i terenu wokół budynku:
Obszar terapeutyczny:
objęcie dzieci z dysfunkcjami rozwojowymi pomocą psychologiczną,
pedagogiczną i logopedyczną w formie terapii indywidualnej,
zapewnienie specjalistycznych zajęć w ramach Wczesnego Wspomagania
Rozwoju dziecka,
współpraca ze specjalistami Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej
w Gliwicach, GOAR,
13
wzbogacenie bazy terapeutycznej o środki edukacyjne w oparciu o pomoce
Montessori, pakiet logopedyczny, programy multimedialne wspomagające
rozwój psychomotoryczny dziecka,
rehabilitacja ruchowa prowadzona przez specjalistę z wykorzystaniem sprzętu
rehabilitacyjnego,
spotkania konsultacyjne i instruktażowe z rodzicami dzieci niepełnosprawnych.
Obszar edukacyjny:
sukcesywne doposażenie sal przedszkolnych w pomoce dydaktyczne,
stosowanie metod o charakterze rewalidacyjnym podczas zajęć grupowych,
pogłębianie wiedzy merytorycznej i metodycznej w zakresie psychologii,
logopedii oraz pedagogiki specjalnej poprzez uczestnictwo w kursach i warsztatach
podnoszących kwalifikacje i doskonalących umiejętności zawodowe,
współpraca z placówkami integracyjnymi i specjalnymi na terenie Gliwic.
Przedszkole zaplanowało modernizację terenu oraz zakupiło sprzęt do ogrodu
przedszkolnego, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb i deficytów rozwojowych dzieci
niepełnosprawnych, zapewniający bezpieczeństwo i stymulujący rozwój zarówno
motoryczny jak i społeczno – emocjonalny wychowanków.
Zatrudnieni są specjaliści: logopeda, terapeuta ruchu, pedagog terapeuta,
psycholog. W grupach integracyjnych zgodnie z przepisami zapewniano pracę nauczycieli
wspomagających ze specjalizacją oligofrenopedagogiczną w wymiarze 5 godzin dziennie
w każdej z trzech grup.
Zespół Szkół Zawodowych Specjalnych w Gliwicach
Budynek szkolny jest dostosowany do potrzeb uczniów niepełnosprawnych,
wyposażony w windę i wygodne, bezpieczne podjazdy.
Kadra pedagogiczna składa się z wysoko wykwalifikowanych specjalistów,
przygotowanych do pracy z uczniami ze wszystkimi typami niepełnosprawności,
stale podnoszących swoje kwalifikacje i umiejętności zawodowe, którzy w swoich
relacjach z uczniami kierują się szacunkiem dla drugiego człowieka.
Uczniowie i ich rodzice korzystali z szeroko pojętej pomocy psychopedagogicznej.
Uczniowie, stosownie do potrzeb, mieli zapewnioną rewalidację w formie zajęć
korekcyjno – kompensacyjnych, logopedycznych oraz rewalidację ruchową.
Młodzież z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności korzystała
z organizowanych przez szkołę turnusów rehabilitacyjnych, dofinansowanych
ze środków PFRON.
Do szkoły uczniowie dojeżdżali zorganizowanymi przez miasto oraz okoliczne
14
gminy przewozami lub nieodpłatnie, komunikacją miejską.
Szkoła prowadziła dożywianie uczniów, gorące posiłki dostarczane były przez
firmę cateringową.
Szeroka oferta edukacyjna pozwalała uczniom niepełnosprawnym na realizację
planów edukacyjnych zgodnie z zainteresowaniami, ale także potrzebami rynku
pracy.
Szkoła współpracowała z Powiatowym Urzędem Pracy i Młodzieżowym Biurem
Pracy. Podczas spotkań z uczniami pracownicy tych instytucji przedstawiali
aktualne oferty pracy stałej i sezonowej.
Podczas nauki w szkole uczniowie zapoznawani byli z prawami osób
niepełnosprawnych, nauczyciele zachęcali uczniów do korzystania z ich praw.
Praca wychowawcza polegała między innymi na budowaniu atmosfery
współodpowiedzialności, empatii, wzajemnej tolerancji i gotowości do niesienia
pomocy słabszym, ale także budowaniu prawidłowej samooceny i zaradności
życiowej.
Sukcesem szkoły jest pełna integracja uczniów, bez względu na poziom
oraz rodzaj niepełnosprawności, atmosfera sprzyjająca nauce, pełnemu rozwojowi
oraz poczuciu bezpieczeństwa uczniów na terenie szkoły.
Integracja szkoły ze środowiskiem polegała na prezentacji oraz sprzedaży
wytworów wykonanych przez uczniów szkoły zawodowej i szkoły
przysposabiającej do pracy, a także corocznych akcjach promocji zdrowia.
Uczniowie mieli możliwość rywalizacji:
- w sporcie, poprzez udział w zawodach i rozgrywkach sportowych,
- w umiejętnościach zawodowych – udział w szkolnych i międzyszkolnych
konkursach „najsprawniejszy w zawodzie”,
- a także w dziedzinach artystycznych (teatrzyk, śpiew, recytacje),
uczestnicząc w międzyszkolnych pokazach i konkursach.
Aby wesprzeć nauczycieli ze szkół ogólnodostępnych wiedzą i doświadczeniem
w pracy z uczniami niepełnosprawnymi, w szkole organizowane są konferencje
pod hasłem „Zrozum - Zaakceptuj - Pomóż”. Zaproszeni specjaliści udzielają
praktycznych wskazówek pomocnych w codziennych relacjach
z niepełnosprawnym uczniem.
15
Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi Nr 10
Uczniowie niepełnosprawni Szkoły Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi Nr 10
w Gliwicach w roku 2010 byli objęci dodatkowymi zajęciami z terapii pedagogicznej
i psychologicznej oraz trapią EEG Biofeedback i terapią audio-psycho-lingwistyczną
metodą A.A Tomatisa oraz programem „Uwaga klasa”. Brali udział w projektach unijnych
wyrównujących szanse edukacyjne „Od abstrakcji do konkretu…” oraz uczestniczyli
w wyjeździe na Zielone kolonie do Łeby i w półkoloniach zimowych.
Zainteresowani uczniowie niepełnosprawni zgodnie z własnym wyborem brali także udział
w dodatkowych zajęciach:
- koło plastyczne,
- zajęcia wyrównawcze z j. angielskiego w klasach 4-6,
- zajęcia świetlicowe- zabawy w języku angielskim,
- zajęcia wyrównawcze z matematyki,
- gry i zabawy ortograficzne,
- koło plastyczno-informatyczne,
- koło informatyczne,
- koło teatralne,
- chór szkolny.
Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 21
Działaniami podejmowanymi w Szkole Podstawowej z Oddziałami Integracyjnymi nr 21
na rzecz uczniów niepełnosprawnych i ich rodzin były:
- dostosowanie treści, metod i form nauczania do indywidualnych potrzeb edukacyjnych
uczniów,
- pomoc w uzyskaniu dofinansowania podręczników szkolnych,
- kierowanie do Poradni Pedagogiczno-Psychologicznej oraz innych poradni
specjalistycznych w celu aktualizacji orzeczeń o niepełnosprawności i potrzebie nauczania
specjalnego,
- organizowanie zajęć rewalidacyjnych i konsultacji psychologicznych,
- konsultacje pedagogiczne i psychologiczne dla rodzin uczniów niepełnosprawnych.
16
Biuro Obsługi Klienta - Konsultant ds. Osób Niepełnosprawnych
Zakres spraw załatwianych na stanowisku Konsultanta ds. Osób
Niepełnosprawnych zmieniał się wraz z potrzebami zgłaszanymi przez klientów tego
stanowiska. W miarę sygnalizowanych problemów Konsultant starał się wyjaśnić sprawę
w oparciu o informacje uzyskane z aktów prawnych lub współpracując z odpowiednimi
merytorycznie instytucjami.
porównanie ilości informacji udzielonych w latach 2008-2010
0
500
1000
1500
2000
2500
sprawy
ilość
osó
b
2008r 1732 1194 1367 141 138 2309 429 2082009r 1437 1319 1431 135 96 1969 415 1892010r 787 1144 1037 106 113 1206 340 218
turnusy rehabilitacyjne karty parkingowe określanie
niepełnosprawności informacje n/t ZPCH informacje n/t stowarzyszeń uprawnienia i ulgi pomoc osobom
głuchoniemym kredyty PFRON
Do najważniejszych zadań realizowanych przez Konsultanta ds. Osób Niepełnosprawnych
należało:
- udzielanie pomocy niepełnosprawnym i ich rodzinom w załatwianiu życiowych
problemów, uzyskaniu środków finansowych i rzeczowych niezbędnych do życia poprzez
kierowanie do odpowiednich jednostek i stowarzyszeń, pomoc przy pisaniu pism, podań,
interwencje telefoniczne w różnych instytucjach (np. ZUS, Ośrodek Pomocy Społecznej,
Powiatowy Urząd Pracy, Urzędy Skarbowe),
- udzielanie pomocy osobom niepełnosprawnym przy załatwianiu spraw na terenie
Urzędu Miejskiego - w przypadku osób niesłyszących pomoc ta polegała na asyście
tłumacza języka migowego, osoby mające trudności w poruszaniu ze względu na wzrok
lub narząd ruchu były komunikowane za pośrednictwem Konsultanta z osobą
kompetentną z właściwego wydziału,
- współpraca z organizacjami społecznymi, jednostkami administracji publicznej
w zakresie udzielania informacji na temat działalności gliwickich organizacji
17
pozarządowych w oparciu o dane zamieszczone na stronach internetowych samych
organizacji lub Gliwickiego Centrum Organizacji Pozarządowych,
- informowanie o sytuacji osób niepełnosprawnych w świetle prawa, a także szczegółowe
informacje na temat statusu osoby niepełnosprawnej, trybu postępowania w sprawach
o ubezwłasnowolnienie, stosowania podpisu zastępczego w przypadku opiekunów osób
niezdolnych do osobistego podpisu, ale nie ubezwłasnowolnionych, sposobie załatwienia
renty socjalnej i renty inwalidzkiej
- udzielanie informacji na temat przepisów dotyczących rehabilitacji i zatrudnienia osób
niepełnosprawnych - wiedza na temat przepisów była aktualizowana na bieżąco
w oparciu o program aktów prawnych LEX i prasę prawniczą (np. Gazeta Prawna,
Rzeczpospolita, Integracja, Świat Ciszy, Bifron),
- udostępnienie aktualnego wykazu zakładów pracy chronionej. Wykaz ten został
opracowany na podstawie ogólnopolskiego katalogu zakładów pracy chronionej
i informacji uzyskanych telefonicznie bezpośrednio u pracodawców. Jest on corocznie
aktualizowany przez pracowników stanowiska. W zakresie pozostałych informacji
dotyczących zatrudnienia osób niepełnosprawnych i prowadzonej przez nich działalności
gospodarczej współpracowano z Powiatowym Urzędem Pracy i Śląskim Oddziałem PFRON,
- pomoc w uzyskaniu rezerwacji na turnusy rehabilitacyjne, polegająca na współpracy
z Biurem Środków PFRON w zakresie pobierania wniosków na dofinansowanie
i sporadycznie na dostarczaniu wypełnionych wniosków od osób niepełnosprawnych.
Poprzez kontakt telefoniczny z organizatorami i ośrodkami uprawnionymi
do przyjmowania osób na turnusy rehabilitacyjne dokonywano rezerwacji miejsc
a następnie wysyłano komplet dokumentów,
- przyjmowanie wniosków i wydawanie kart parkingowych, uprawniających osoby
niepełnosprawne do niestosowania się do niektórych znaków drogowych,
- wydawanie druków w celu uzyskania orzeczenia niepełnosprawności, stopnia
niepełnosprawności i legitymacji osób niepełnosprawnych, pomoc osobom
niepełnosprawnym w pisaniu odwołań od orzeczeń i współpraca w tym zakresie
z Miejskim Zespołem do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności,
- udzielanie informacji na temat przywilejów osób niepełnosprawnych (ulg pocztowych,
telekomunikacyjnych, abonamentu RTV, opłat paszportowych, biletów do muzeów,
przejazdów komunikacją miejską i transportem publicznym – PKP i PKS),
- monitorowanie programów Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych (informowanie i pobieranie druków ze strony internetowej PFRON
do programów: PEGAZ, HOMER),
- informacje na temat odliczeń podatkowych wydatków na cele rehabilitacyjne oraz
pomoc przy rozliczeniu rocznych zeznań podatkowych, pomoc przy przekazywaniu 1%
podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego.
18
W związku ze zmniejszeniem przez PFRON liczby dofinansowań do turnusów
rehabilitacyjnych i innych programów kierowanych do osób niepełnosprawnych
zmniejszyła się liczba osób korzystających z pomocy Konsultantów ds. Osób
Niepełnosprawnych.
Coraz więcej osób telefonicznie dowiaduje się, dzwoniąc do Konsultanta,
w sprawie uprawnień przysługujących z racji niepełnosprawności, a także
o możliwościach sprawdzania i rozszerzania wiadomości na stale aktualizowanej stronie
internetowej Urzędu Miejskiego.
Wydział Kultury i Promocji Miasta W zakresie działań na rzecz osób niepełnosprawnych w ramach rozstrzygnięcia
konkursu w dziedzinie kultury fizycznej i sportu w zakresie szkolenia sportowego dzieci
i młodzieży przyznano dotację dla Uczniowskiego Klubu Sportowego "Szóstka".
Dotacja w wysokości 8.000,00 zł została przyznana na szkolenie sportowe dzieci
i młodzieży w pływaniu niepełnosprawnych w okresie od 1 lutego do 31 grudnia 2010 r.
W ramach zadania z nauki pływania organizowanej dwa razy w tygodniu korzystała grupa
30 dzieci (głównie niepełnosprawnych intelektualnie).
Ponadto TUR Gliwice - Centrum Sportu i Wypoczynku W 2010 roku wydawał ulgowe
bilety dla osób niepełnosprawnych w krytych pływalniach:
a) „Mewa” - skorzystało 4 231 osób,
b) „Delfin” - skorzystało 11 002 osoby.
W dniu 17 grudnia 2010 roku w krytej pływalni Delfin została zorganizowana przez
Uczniowski Klub Sportowy „Szóstka”, we współpracy z TUR Gliwice, II Integracyjna
Olimpiada Wodna, w której wzięło udział 60 niepełnosprawnych dzieci.
W „Stajni nad Jeziorem” na terenie OW TUR Czechowice przeprowadzono 520 zajęć
hipoterapii.
Wydział Kultury i Promocji Miasta stale współpracował także ze Stowarzyszeniem
Osób Niepełnosprawnych Inwalidów, Ich Opiekunów i Przyjaciół „SON” w zakresie
współfinansowania zadania publicznego realizowanego przez to Stowarzyszenie -
przekazano dotację na koncerty wokalno-recytatorskie „Czy pamiętasz Żołnierzu”.
Jednym z zadań Referatu Prasowego jest wydawanie tygodnika „Miejski Serwis
Informacyjny – Gliwice” – ważnego narzędzia komunikacji gliwickiego samorządu
z mieszkańcami oraz internetowego dziennika – „Miejski Serwis Internetowy Gliwice”.
W 2010 r. na łamach MSI publikowane były różnorodne informacje poświęcone osobom
niepełnosprawnym. Dotyczyły one: prezentacji organizacji i stowarzyszeń działających
19
na rzecz niepełnosprawnych, imprez miejskich – artystycznych czy edukacyjnych,
spotkań integracyjnych organizowanych w mieście i poświęconych sprawom osób
niepełnosprawnych.
Poniżej tytuły informacji i daty publikacji, które ukazały się na łamach MSI w 2010 roku, a w załączniku nr 1 do niniejszego sprawozdania załączono ich treść:
„Gliwickie Organizacje Pożytku Publicznego – Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych, Inwalidów, Ich Opiekunów i Przyjaciół „SON” – prezentacja stowarzyszenia (jak działa, komu pomaga, informacje o organizowanych przedsięwzięciach itp.) – MSI nr 1/2010 z 7 stycznia 2010 r.
„Nauczanie integracyjne” – informacja o placówkach oświatowych działających w mieście, które prowadzą oddziały integracyjne – MSI nr 1/2010 z 7 stycznia 2010 r.
„Przełamać izolację” – informacja o Środowiskowym Domu Samopomocy prowadzonym przez Ośrodek Pomocy Społecznej wspierającym osoby z zaburzeniami psychicznymi – MSI nr 1/2010 z 7 stycznia 2010 r.
„Gliwickie Organizacje Pożytku Publicznego – Fundacja „Tacy sami” – prezentacja stowarzyszenia (jak działa, komu pomaga, informacje o organizowanych przedsięwzięciach itp.) – MSI nr 3/2010 z 21 stycznia 2010 r.
„Gliwickie Organizacje Pożytku Publicznego – Społeczny Komitet Pomocy Osobom Niepełnosprawnym – prezentacja stowarzyszenia (jak działa, komu pomaga, informacje o organizowanych przedsięwzięciach itp.) – MSI nr 4/2010 z 28 stycznia 2010 r.
„Gliwickie Organizacje Pożytku Publicznego – Śląskie Stowarzyszenie Chorych na SM „Sezam” – prezentacja stowarzyszenia (jak działa, komu pomaga, informacje o organizowanych przedsięwzięciach itp.) – MSI nr 5/2010 z 4 lutego 2010 r.
„Pomogą niepełnosprawnym” – informacja o pomocy w rozliczaniu PIT-ów zorganizowanej przez GOIN – MSI nr 13/2010 z 1 kwietnia 2010 r.
„Ważni każdego dnia” – tekst na temat działalności Warsztatów Terapii Zajęciowej „Tęcza” – MSI nr 18/2010 z 6 maja 2010 r.
„Czekając na…” – tekst o problemach z uruchomieniem w mieście kolejnego Środowiskowego Domu Samopomocy wspierającego osoby niepełnosprawne intelektualnie i przewlekle chore psychicznie – MSI nr 21-22/2010 z 27 maja 2010 r.
„Stwardnienie rozsiane – razem przeciw” – informacja o spotkaniu Sekcji Stwardnienia Rozsianego organizowanym przez Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych, Inwalidów, Ich Opiekunów i Przyjaciół „SON”– MSI nr 21-22/2010 z 27 maja 2010 r.
„Pomoc niepełnosprawnym powodzianom” – informacja o możliwości uzyskania przez osoby niepełnosprawne wsparcia finansowego z PFRON – MSI nr 23/2010 z 10 czerwca 2010 r.
„Wakacje z GOIN” – informacja o letnich półkoloniach dla dzieci organizowanych przez Gliwicki Ośrodek Integracji Niepełnosprawnych – MSI nr 34/2010 z 26 sierpnia 2010 r.
20
„Miasto równych szans” – tekst o programie „Gliwickie inicjatywy partnerskie na rzecz aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych” realizowanym w mieście – MSI nr 36/2010 z 9 września 2010 r.
„Razem na przekór SM” – informacja o pikniku organizowanym przez „Sezam” – MSI nr 38/2010 z 23 września 2010 r.
„Tęczowe spotkania” – zapowiedź festiwalu twórczości osób niepełnosprawnych – MSI nr 43/2010 z 28 października 2010 r.
„Poznać, aby zrozumieć” – zapowiedź wystawy prac przygotowanych przez osoby niepełnosprawne w Palmiarni Miejskiej – MSI nr 48/2010 z 2 grudnia 2010 r.
Integracja w „jedynce” – informacja o XV Igrzyskach Placówek Integracyjnych w SP nr 1 – MSI nr 48/2010 z 2 grudnia 2010 r.
„Dzień osób niepełnosprawnych” – obchody Dnia… zorganizowane przez Zespół Szkół Ogólnokształcących Specjalnych nr 7 – MSI nr 49/2010 z 9 grudnia 2010 r.
„Sztuka bez granic…” – relacja z wernisaży wystawy prac przygotowanych przez osoby niepełnosprawne w Palmiarni Miejskiej – MSI nr 50/2010 z 16 grudnia 2010 r.
„Podajmy sobie ręce” – informacja o happeningu integracyjnym zorganizowanym przez Zespół Szkół Ogólnokształcących Specjalnych nr 7 – MSI nr 50/2010 z 16 grudnia 2010 r.
Materiały publikowane na łamach MSI były również umieszczane w serwisie internetowym w całości lub skrócie z odniesieniem do wydania papierowego. Oprócz tego w 2010 r. w „Miejskim Serwisie Internetowym Gliwice” opublikowano informacje:
„Dni Otwarte GOIN” – informacja o działalności Ośrodka – 27 września 2010 r.
„Minigiełda pracy dla niepełnosprawnych” – zapowiedź otwartej minigiełdy pracy dla osób niepełnosprawnych w siedzibie Gliwickiego Ośrodka Integracji Niepełnosprawnych – 18 października 2010 r.
„Galeria GOIN – reaktywacja” – informacja o otwarciu galerii przy Gliwickim Ośrodku Integracji Niepełnosprawnych – 29 listopada 2010 r.
21
Powiatowy Urząd Pracy
Powiatowy Urząd Pracy podejmował następujące działania
na rzecz niepełnosprawnych mieszkańców Gliwic w 2010r.
Ewidencja niepełnosprawnych mieszkańców Gliwic, zarejestrowanych w PUP
Gliwice.
Bezrobotni – 443 osoby, w tym 215 kobiet.
Poszukujący pracy i nie pozostający w zatrudnieniu – 152 osoby, w tym 53 kobiet (stan
na koniec 2010r.)
Podjęcia pracy w 2010r:
Bezrobotni - 119 wyłączeń z ewidencji na skutek podjęcia pracy
Poszukujący pracy- 150 wyłączeń z ewidencji na skutek podjęcia pracy
Wyrównywanie szans osób niepełnosprawnych w dostępie do rynku pracy.
Inicjowanie tworzenia programów na rzecz aktywizacji zawodowej osób
niepełnosprawnych.
W 2010r. PUP Gliwice zainicjował dwa nowe programy na rzecz aktywizacji
zawodowej osób niepełnosprawnych.
Program Forma wsparcia Liczba uczestników
niepełnosprawnych
Szkolenia 25
Dotacje na działalność
gospodarczą
1
6.1.3 PO KL
„Punkt Wyjścia”
Staż 4
Junior Staż 6
W 2010 roku kontynuowany był program – „Asystent osoby niepełnosprawnej”,
polegający na skierowaniu 29 osób bezrobotnych do odbywania stażu w organizacjach
pozarządowych, zajmujących się pomocą osobom niepełnosprawnym. Rolą stażystów
było m.in. ułatwianie aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym osobom
niepełnosprawnym oraz udzielanie im wsparcia w podnoszeniu jakości życia codziennego.
Rozwijanie specjalistycznych usług pośrednictwa pracy i poradnictwa
zawodowego dla osób niepełnosprawnych.
W strukturze Powiatowego Urzędu Pracy z dniem 01.01.2010 r. zostało
wyodrębnione Centrum Aktywizacji Zawodowej, jako wyspecjalizowana komórka
zajmująca się aktywizacją zawodową i świadczeniem usług rynku pracy. W 2010r. oprócz
22
standardowych działań z zakresu pośrednictwa pracy i doradztwa zawodowego
realizowanych wobec osób bezrobotnych i poszukujących pracy, zorganizowano cykl
spotkań dla mieszkańców Gliwic, potrzebujących wsparcia doradców zawodowych
i pośredników pracy:
1. Spotkanie z osobami niepełnosprawnymi na terenie GOIN Gliwice z doradcami
zawodowymi PUP Gliwice – Temat: „Nowe horyzonty- lepsza przyszłość”.
Tematyka spotkania w dniu 15.09.2010r.:
- skuteczne metody poszukiwania pracy
- rynek pracy otwarty- zamknięty
- metody rekrutacji i selekcji pracowników
- jak czytać ogłoszenia o pracę
- oczekiwania pracodawcy wobec przyszłego pracownika
- stres podczas rozmowy kwalifikacyjnej
- indywidualne konsultacje (18 uczestników).
2. Spotkanie doradców zawodowych z uczestnikami Warsztatów Terapii Zajęciowej
Caritas Diecezji Gliwickiej (ok. 50 osób).
Tematyka spotkania w dniu 19.10.2010r. :
- oferta PUP Gliwice kierowana do osób niepełnosprawnych
- podnoszenie kwalifikacji zawodowych.
3. Mini giełda pracy dla osób niepełnosprawnych w dniu 18.09.2010r. w siedzibie GOIN
Gliwice
- 7 firm oferowało zatrudnienie dla osób niepełnosprawnych
- przedstawiono ofertę 245 wolnych miejsc pracy
- giełdę odwiedziło ok. 150 osób
4. Prelekcje Inspektora Pracy - Państwowej Inspekcji Pracy w Katowicach/ o Gliwice,
z zakresu prawa pracy, zapobiegania wchodzenia w szarą strefę i nielegalnemu
zatrudnieniu dla ok. 150 osób bezrobotnych i poszukujących pracy, w tym osoby
niepełnosprawne - termin: 26.10.2010r.
– prelekcja w Urzędzie Miasta Gliwice oraz 23.10.2010r. w Cechu Rzemiosł Różnych
i Przedsiębiorczości dla pracodawców i rozpoczynających działalność gospodarczą
(ok. 50 osób).
5. PUP Gliwice w 2010r. dysponował 556 wolnymi stanowiskami pracy dla osób
niepełnosprawnych. Oferty pracy najczęściej występowały w zawodach: sprzątaczka,
robotnik gospodarczy, pracownik ochrony, wartownik.
6. W wyniku bezpośredniego zwrócenia się do Zakładów Pracy Chronionej pozyskano
82 wolne miejsca pracy dla osób niepełnosprawnych.
23
Propagowanie doskonalenia zawodowego osób niepełnosprawnych, zgodnego
z potrzebami rynku pracy.
Z różnorodnych kursów zawodowych i szkoleń finansowanych przez PUP Gliwice w 2010r.
skorzystało 97 osób niepełnosprawnych.
Wspieranie działań na rzecz tworzenia miejsc pracy dla osób
niepełnosprawnych.
W 2010r. pozyskano 2 pracodawców, którzy stworzyli nowe miejsca pracy dla
niepełnosprawnych mieszkańców Gliwic w ramach doposażonych ze środków PFRON
stanowisk pracy.
Promocja metod aktywizacji zawodowej dla osób niepełnosprawnych
finansowanych ze środków PFRON.
Środki PFRON na aktywizację zawodową mieszkańców Gliwic w wysokości 190 tys.
Wydatkowano na po niższe formy:
Nazwa formy Liczba osób niepełnosprawnych objętych
wsparciem
Szkolenia 17
Dotacje na działalność gospodarczą 2
Doposażenie stanowiska pracy 2
Razem 21 osób
Promocja metod aktywizacji odbywała się poprzez:
- tworzenie indywidualnych planów działań,
- udzielanie informacji przez pracowników PUP,
- ulotki informacyjne, informatory, strony WWW.
Wspieranie podejmowania działalności gospodarczej przez osoby
niepełnosprawne.
Działalność gospodarczą w 2010 r., dzięki środkom otrzymanym z PUP Gliwice,
rozpoczęły 4 osoby niepełnosprawne.
Promowanie nowych form pracy dla osób niepełnosprawnych, w tym telepracy
i e- pracy.
Oferty e-pracy i telepracy w 2010 r. nie występowały wśród ofert pracy składanych
w PUP przez pracodawców. Klientom PUP w ramach Infokiosków, ogłoszeń
24
umieszczanych w prasie i na stronach WWW umożliwiano dostęp do informacji o tego
typu ofertach.
Szeroka polityka informacyjna dotycząca oferty działań dla osób
niepełnosprawnych.
Informacje o działaniach PUP umieszczane były na bieżąco w gablotach,
na stronach www.pup.gliwice.pl, w prasie i ogłoszeniach radiowych. Osoby
niepełnosprawne podczas rejestracji w PUP otrzymywały specjalnie dla nich wydany
informator oraz ulotki omawiające poszczególne zagadnienia prawne i formy aktywizacji
zawodowej. PUP współpracował z partnerami rynku pracy w ramach promocji wszelkich
programów, kierowanych do niepełnosprawnych beneficjentów.
Zintegrowanie zasobów i lokalnych partnerów do pracy na rzecz
niepełnosprawnych.
Współpraca PUP Gliwice z partnerami rynku pracy
i organizacjami pozarządowymi w zakresie aktywizacji
zawodowej osób niepełnosprawnych, została w 2010 roku
nagrodzona główną nagrodą i przyznaniem Samorządowi Miasta
Gliwice statuetki oraz tytułu „Samorząd Równych Szans 2010”,
za najlepsze praktyki jednostek samorządu terytorialnego
w zakresie polityki na rzecz osób niepełnosprawnych.
Nagrodzony projekt stanowi załącznik nr 2 do niniejszego opracowania.
25
Ośrodek Pomocy Społecznej
Wspieranie osób niepełnosprawnych i ich rodzin poprzez system pomocy
społecznej.
Ośrodek Pomocy Społecznej kontynuował świadczenie usług specjalistycznych dla osób
z zaburzeniami psychicznymi, które dotyczą osób: chorych psychicznie, wykazujących
zaburzenia psychotyczne, upośledzonych umysłowo oraz osób wykazujących inne
zakłócenia czynności psychicznych. Usługi te, dostosowane były do szczególnych potrzeb
wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności i świadczone przez osoby
ze specjalistycznym przygotowaniem. Miały one na celu przygotowanie osób
do codziennego, samodzielnego życia w środowisku. Usługi świadczone były dla osób
dorosłych, które ze względu na stan zdrowia psychicznego lub fizycznego nie były
w stanie skorzystać z usług środowiskowego domu pomocy społecznej lub warsztatów
terapii zajęciowej. Obejmowały swym zakresem usprawnienie funkcjonowania
w społeczeństwie, w tym: trening umiejętności społecznych, wspomaganie rozwoju
psychoruchowego, motywowanie do aktywności, motywowanie do leczenia i rehabilitacji,
inne w zależności od potrzeb.
Jednocześnie świadczone były usługi specjalistyczne u dzieci leczonych psychiatrycznie
i obejmowały między innymi wspieranie psychologiczno – pedagogiczne i edukacyjno –
terapeutyczne, w tym: wsparcie psychologiczne, rozmowy terapeutyczne, pracę
z dzieckiem oraz współpracę z rodziną. Usługi te stanowiły swoisty łącznik pomiędzy
indywidualnym nauczaniem, którym są przeważnie objęte dzieci z rozpoznanymi
chorobami psychicznymi a terapią prowadzoną w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej,
czy w Poradni Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży przy ul. Młyńskiej.
Ta forma usług pozwalała na odejście od instytucjonalnej pomocy osobom zaburzonym
psychicznie, umożliwiała budowanie systemu wsparcia społecznego, lepsze poznanie
sytuacji życiowej oraz skutecznie wspierała osoby i ich rodziny, poprzez naukę i rozwój
umiejętności niezbędnych do samodzielnego życia. Wspierano proces leczenia,
rehabilitację i usprawniano zaburzone funkcje organizmu. W 2010 roku tą formą pomocy
zostało objętych 36 osób.
Transport osób niepełnosprawnych
Ośrodek Pomocy Społecznej, wzorem lat ubiegłych, realizował zadanie w postaci
transportu osób niepełnosprawnych – dowożono i odwożono dzieci z miejsc zamieszkania
do szkół oraz przewożono niepełnosprawnych mieszkańców Gliwic w systemie „taxi-bus”.
26
Z usług korzystało 10 uczniów uczęszczających do czterech szkół, a z usługi „tax-bus”
skorzystało 36 osób niepełnosprawnych ruchowo, które nie miały możliwości korzystania
ze środków transportu publicznego.
Mieszkanie chronione
W Gliwicach w miesiącu kwietniu 2010 roku nastąpiło otwarcie mieszkania chronionego
dla osób niepełnosprawnych, które stanowi formę rehabilitacji i usamodzielnienia dla
5 osób. Zostało utworzone w oparciu o istniejący wcześniej hostel i jest prowadzone
przez Ośrodek Pomocy Społecznej.
Mieszkanie chronione to doskonała forma treningu samodzielnego prowadzenia
gospodarstwa domowego, treningu umiejętności gospodarowania budżetem,
odpowiedzialności za siebie i swoje leczenie, dbania o czystość, przyrządzania posiłków,
a także nabycia umiejętności dbania o drugiego człowieka i budowania prawidłowych
relacji międzyludzkich.
Celem mieszkania chronionego jest:
1) zapewnienie wsparcia osobom niepełnosprawnym fizycznie i intelektualnie,
rekrutującym się ze środowiska lokalnego,
2) utrzymanie osób niepełnosprawnych w ich naturalnym środowisku, a tym samym
przeciwdziałanie zjawisku instytucjonalizacji,
3) usamodzielnianie niektórych mieszkańców, których aktualny stan zdrowia umożliwia
samodzielne życie, ze szczególnym uwzględnieniem osób młodych.
Działalność mieszkania chronionego skierowana jest przede wszystkim do osób, które
ze względu na wiek i niepełnosprawność nie wymagają pełnego zakresu usług
świadczonych przez stacjonarne placówki pomocy instytucjonalnej, natomiast zakres
usług opiekuńczych świadczonych w miejscu zamieszkania jest niewystarczający lub
niemożliwy do realizacji.
Pobyt w mieszkaniu chronionym stanowi niezbędny etap w drodze do uzyskania pełnej
samodzielności życiowej.
Działalność mieszkania chronionego dla osób niepełnosprawnych wymagających wsparcia
ma na celu:
- stworzenie bezpiecznych warunków życia,
- podtrzymywanie optymalnego stopnia funkcjonowania poprzez zindywidualizowanie
oddziaływania mieszczącego się w zakresie leczniczo - rehabilitacyjnym oraz opiekuńczo
– terapeutycznym,
- podtrzymywanie umiejętności manualno - fizycznych i intelektualno - psychicznych,
dotyczących orientacji w środowisku, zainteresowań i nawiązywania kontaktów,
- utrzymywanie stałych kontaktów z rodzinami osób przebywających w mieszkaniu
chronionym.
27
Ponadto Ośrodek Pomocy Społecznej w Gliwicach realizował świadczenie usług
opiekuńczych i pielęgnacyjnych, zleconych Agencji Opiekuńczo – Medycznej i Handlowej.
Działania Ośrodka skupiały się na monitorowaniu środowisk, w których już przyznano
usługi oraz na poszerzaniu współpracy z Zakładami Opieki Zdrowotnej w kwestii objęcia
długoterminową opieką pielęgniarską środowisk wymagających usług pielęgnacyjnych.
Ponadto w 2010 roku kontynuowano współpracę z firmą MEDYK, która oferuje pomoc
w opiece nad chorymi oraz niepełnosprawnymi.
Od czerwca 2009 r. do nadal w ramach Ośrodka Pomocy Społecznej były świadczone
usługi rehabilitacyjne, mające na celu usprawnienie osób po przebytych chorobach
układu krążenia, chorobach neurologicznych, genetycznych. Ta forma pomocy była
skierowana do osób niezdolnych do korzystania ze stacjonarnych placówek.
Pracownicy socjalni Ośrodka Pomocy Społecznej wspierali osoby niepełnosprawne i ich
rodziny prowadząc pracę socjalną, udzielając wsparcia emocjonalnego i psychicznego.
Ponadto przyznawane usługi opiekuńcze miały na celu pomoc przy wykonywaniu
czynności dnia codziennego i tym samym niedopuszczanie do rezygnacji z ról
społecznych osób niepełnosprawnych.
Środowiskowy Dom Samopomocy
Tworzenie warunków aktywności społecznej osób niepełnosprawnych jako
podstawy integracji społecznej
Środowiskowy Dom Samopomocy w Gliwicach jest przeznaczony dla 17 osób. W 2010
roku przebywało w ośrodku w kolejnych miesiącach średnio ok. 25 osób.
W ośrodku prowadzona była arteterapia w oparciu o pracownie: plastyczną, witrażową,
ceramiczną, fotograficzną, a także zajęcia parateatralne oraz terapia ruchem.
Ponadto prowadzony był: trening kulinarny, trening farmakologiczny, trening
umiejętności społecznych, psychozabawy, prelekcje z lekarzem psychiatrą na tematy
dowolne, które pacjenci sami wybierali. Dużym zainteresowaniem cieszyły się zajęcia
komputerowe dotyczące obsługi komputera oraz nauki korzystania z internetu.
Prowadzona była również terapia indywidualna z każdym z uczestników.
Uczestnicy ośrodka brali udział w treningach piłki nożnej, odbywających się raz
w tygodniu na sali gimnastycznej w zaprzyjaźnionej szkole podstawowej.
Podsumowaniem całorocznej pracy był udział w turnieju piłki nożnej, który został
zorganizowany przez Caritas Tychy w Bielszowicach, gdzie uczestnicy zajęli III miejsce.
28
Ośrodek współpracował także z rodzinami osób chorujących psychicznie. Była to grupa
otwarta, w której uczestniczyły rodziny podopiecznych, a także osoby z zewnątrz.
W grupie wsparcia dla rodzin w 2010 roku wzięło udział 20 osób. W kontakcie
indywidualnym dodatkowo pozostało 20 osób. Spotkania dla rodzin prowadzone były
przez psychologa i lekarza psychiatrę.
Zorganizowano, jak co roku, spotkanie wigilijne oraz wielkanocne, zabawy karnawałowe,
obchodzone były urodziny uczestników. Wszystko to wpływało na kształtowanie więzi
między uczestnikami i sprzyjało podtrzymywaniu kontaktów z ośrodkiem.
W Środowiskowym Domu Samopomocy odbywały się także spotkania klubowe dla byłych
uczestników ŚDS. Uczestnicy Klubu realizowali program, który zawierał: trening
kulinarny, grupę dyskusyjną, zajęcia relaksacyjne. Ponadto uczestnicy klubu byli włączani
we wszystkie dodatkowe imprezy. W spotkaniach klubowych wzięło udział w roku 2010
20 osób. W miesiącach letnich podopieczni korzystali z kąpieliska Leśnego.
W galerii „Sklepik z marzeniami” prezentowane były prace powstałe w ŚDS. Otwarcie
galerii miało także na celu utworzenie stanowiska pracy funkcjonującego w ramach
działalności galerii. W sklepiku zatrudniony jest jeden z uczestników Środowiskowego
Domu Samopomocy.
W ramach współpracy ze Stowarzyszeniem Na Rzecz Ochrony Zdrowia Psychicznego
”Nasz Dom” Środowiskowy Dom Samopomocy zorganizował wyjazd do Krakowa, gdzie
uczestnicy odwiedzili Żydowskie Muzeum Galicja na Kazimierzu oraz wzięli udział
w warsztatach piosenki żydowskiej.
Wyrównywanie szans osób niepełnosprawnych w dostępie do rynku pracy
Środowiskowy Dom Samopomocy od 2010 podjął regularną współpracę z doradcą
zawodowym. W spotkaniach wzięło udział 20 osób. Indywidualne spotkania odbywały się
dwa razy w miesiącu. Zainteresowane osoby razem z doradcą zawodowym składały swoje
oferty. Chodziły na spotkania z pracodawcami.
Dwóch uczestników ośrodka podjęło pracę na wolnym rynku i nadal pracuje.
Dwie pozostałe osoby utrzymują się na rynku od 2008 roku. Łącznie czterech
uczestników ŚDS w 2010 roku było zatrudnionych na otwartym rynku pracy.
Przeciwdziałanie dyskryminacji i realizacja praw osób niepełnosprawnych jako
podstawy integracji społecznej
Szczególnym zadaniem projektu było wspieranie działań integrujących osoby
niepełnosprawne w sferze zdrowia psychicznego z mieszkańcami Gliwic. Galeria
zaprezentowała dwie wystawy. Pierwsza to wystawa malarska pt. „Malarskie Impresje”
29
studentek Uniwersytetu Trzeciego Wieku z grupy malarskiej artysty plastyka ZPAP
Mariana Bietkowskiego. W grudniu została zaprezentowana indywidualna wystawa prac
uczestnika Środowiskowego Domu Samopomocy pt. ”Pastelowy świat”.
W ramach współpracy ze Stowarzyszeniem na Rzecz Ochrony Zdrowia Psychicznego
„Nasz Dom”, Środowiskowy Dom Samopomocy w Ruinach Teatru Miejskiego w Gliwicach
zorganizował imprezę pt. ”Na pograniczu światów”. W trakcie spotkania zaprezentowano
przedstawienie parateatralne „Dybuk”, wystawę fotografii wykonanych przez osoby
chorujące psychicznie, a także wystawę fotografii wykonanych przez członków
Stowarzyszenia na Rzecz Dziedzictwa Żydowskiego ”Pamięć Zikaron”. Imprezie
towarzyszył również występ zespołu Klezmaholicks oraz prezentacja prac ze Sklepiku
z marzeniami, które zostały wykonane przez uczestników Środowiskowego Domu
Samopomocy .
W ramach obchodów Dnia Osób Niepełnosprawnych 3.12.10 uczestnicy Środowiskowego
Domu Samopomocy zaprezentowali swoje prace w Palmiarni Miejskiej na wystawie pt.
”Poznać, aby zrozumieć”.
Ponadto w 2010 roku została rozszerzona działalność Galerii poprzez uruchomienie
w październiku 2010 drugiego lokalu o nazwie „Magiel”. W listopadzie zostało
zorganizowane w „Maglu” spotkanie osób chorujących psychicznie z młodzieżą z LO nr 5.
W spotkaniu wzięły udział osoby z krakowskiego stowarzyszenia skupiającego osoby
chore na schizofrenię i ich rodziny, a także uczestnicy Środowiskowego Domu
Samopomocy.
W 2010 roku w mieszkaniu chronionym dla osób z zaburzeniami psychicznymi
w Gliwicach przy ul. Zawiszy Czarnego przebywały dwie osoby - uczestnicy
Środowiskowego Domu Samopomocy. Jedna z tych osób pracuje, przy czym w 2010 roku
zmieniła pracę na lepiej płatną, z lepszymi warunkami, kontynuuje także naukę w szkole
wieczorowej i 2011 roku przystąpi do matury.
Dzienny Dom Pomocy Społecznej
Dzienny Dom Pomocy Społecznej ,którego podopiecznymi są między innymi osoby
niepełnosprawne, realizował zadania mające na celu pozostawienie osoby jak najdłużej
w jej dotychczasowym środowisku życia oraz utrzymanie jak najdłużej sprawności
i niezależności. Działaniami tymi były:
- usprawnienie fizyczne: - kinezyterapia, codzienna gimnastyka usprawniająca,
wyjazdy do Groty solnej, wyjazdy na basen, masaże,
- zaspokajanie potrzeb kulturalnych i towarzyskich: - wyjścia do operetki,
muzeum, spotkania integracyjne z DPS „OPOKA”, wycieczki,
30
kontakt z uczniami szkół podstawowych i gimnazjów,
- spotkania okolicznościowe: - imieniny i urodziny, spotkania Wielkanocne
i Opłatkowe, obchody Dnia Babci i Dziadka, obchody Dnia
Kobiet, obchody Międzynarodowego Dnia Seniora, Andrzejki,
Mikołajki,
- prelekcje z oświaty zdrowia (profilaktyka zdrowia): obchodzono Światowy Dzień
Chorego – zajęcia tematyczne, Międzynarodowy Dzień
Inwalidów i Ludzi Niepełnosprawnych, Międzynarodowy Dzień
Udzielania Pierwszej Pomocy, Międzynarodowy Dzień Osób
Starszych, Światowy Dzień Zwalczania Cukrzycy,
- terapia zajęciowa indywidualna i grupowa, mająca na celu rozwijanie
zainteresowań i utrzymania aktywności: kinezyterapia,
arteterapia, muzykoterapia czynna i bierna, gry i zabawy,
socjoterapia, grupa terapeutyczna - zajęcia usprawniające
pamięć, myślenie, koncentracje, spostrzeganie, uwagę,
zapamiętywanie (wspólne rozwiązywanie łamigłówek,
krzyżówek, rebusów itp), ergoterapia (kulinaria).
Gliwicki Ośrodek Integracji Niepełnosprawnych
Główne cele Gliwickiego Ośrodka Integracji Niepełnosprawnych:
1. Zaspokajanie potrzeb lokalowych osób niepełnosprawnych oraz Stowarzyszeń
działających na rzecz osób niepełnosprawnych poprzez:
a) zapewnienie miejsca dla bezpiecznego i godnego spędzenia czasu dla korzystających
od poniedziałku do piątku, przez 8 godzin dziennie,
b) udostępnienie stowarzyszeniom pomieszczeń w celu realizowania oferty na rzecz osób
niepełnosprawnych,
c) umożliwienie korzystania z zaplecza gospodarczego, informatycznego, technicznego,
sanitarnego.
2. Działania wspomagające, polegające na:
31
a) integrowaniu organizacji pozarządowych na rzecz zaspokajania specjalistycznych,
indywidualnych potrzeb klientów,
b) umożliwieniu realizacji potrzeb kulturalnych, rekreacyjnych, towarzyskich, m.in.
poprzez organizację świąt, uroczystości okolicznościowych przez korzystających z usług
ośrodka,
c) stymulowaniu do nawiązywania, utrzymywania i rozwijania kontaktów pomiędzy
instytucjami i organizacjami działającymi w obszarze pomocy i integracji osób
niepełnosprawnych,
d) inicjowaniu wspólnych przedsięwzięć na rzecz środowiska osób niepełnosprawnych,
e) przekazywaniu informacji o bieżących oraz planowanych przyszłych działaniach
na rzecz osób niepełnosprawnych,
f) wspieraniu osób niepełnosprawnych poprzez organizowanie szkoleń podnoszących
kwalifikacje oraz inne działania dostosowane do zgłoszonych potrzeb, odpowiadające
możliwościom organizacyjnym i finansowym Ośrodka Pomocy Społecznej.
3. Ze względu na umiejscowienie (centrum miasta), łatwy dojazd oraz dostosowanie
ośrodka do potrzeb osób niepełnosprawnych (bez barier) Ośrodek Pomocy Społecznej
umieścił w GOIN Biuro Obsługi Środków PFRON, gdzie osoby niepełnosprawne w ramach
środków PFRON mogą starać się o pomoc finansową w zakresie rehabilitacji społecznej
ze środków PFRON.
Wspieranie działań na rzecz zapobiegania niepełnosprawności
Z okazji Międzynarodowego Dnia Osób Niepełnosprawnych przy pomocy finansowej
Urzędu Miejskiego w Gliwicach zorganizowano piętnastogodzinne bezpłatne konsultacje
ze specjalistami: logopedą i psychologiem.
32
RODZAJ ZADANIA ILOŚĆ UDZIELONYCH PORAD
KONSULTACJA LOGOPEDYCZNA 15
KOSULTACJA PSYCHOLOGICZNA 13
RAZEM 28
Przez cały rok przez cztery dni w tygodniu możliwe było również uzyskanie bezpłatnej
konsultacji rehabilitacyjnej.
RODZAJ ZADANIA ILOŚĆ UDZIELONYCH PORAD
KONSULTACJA REHABILITACYJNA 175
Usprawnienie systemu opieki medycznej i rehabilitacji fizycznej dla osób
niepełnosprawnych
Dzięki udostępnieniu przez Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych SON sprzętu, przez
cztery dni w tygodniu w gabinecie rehabilitacji można było skorzystać z zabiegów polem
magnetycznym, laserem, fotelem terapeutycznym oraz lampą bioptron.
W roku 2010 wykonano następującą ilość zabiegów:
RODZAJ ZABIEGÓW
FOTEL
TERAPEUTYCZNY
LASER POLE
MAGNETYCZNE
LAMPA
BIOPTRON
RAZEM
122 53 129 18 322
33
W działającym w GOIN biurze obsługi środków PFRON udzielane są między innymi
dofinansowania do zakupu sprzętu rehabilitacyjnego oraz środków ortopedycznych
i pomocniczych.
W roku 2010 udzielono:
RODZAJ ZADANIA ILOŚĆ UDZIELONYCH
DOFINANSOWAŃ
Dofinansowanie do zakupu sprzętu
rehabilitacyjnego
13
Dofinansowanie do zakupu środków
ortopedycznych i pomocniczych
165
RAZEM 178
Wyrównanie szans osób niepełnosprawnych w dostępie do rynku pracy
W celu umożliwienia pozyskania umiejętności obsługi komputera, na 5 stanowiskach
prowadzone są warsztaty komputerowe.
W roku 2010 w warsztatach komputerowych wzięło udział:
ROK ILOŚĆ UCZESTNIKÓW
2010 48
W roku 2010 razem z Powiatowym Urzędem Pracy zorganizowano już po raz drugi „Mini
giełdę pracy”, która cieszyła się ogromnym zainteresowaniem wśród niepełnosprawnych
osób bezrobotnych. Można było skorzystać z wielu ofert zakładów pracy, porozmawiać
z przedstawicielami pracodawców i Polskiej Organizacji Pracodawców Osób
34
Niepełnosprawnych oraz Powiatowego Urzędu Pracy.
W akcji uczestniczyło ponad 100 osób niepełnosprawnych.
Nawiązano współpracę z Platformą Integracji Osób Niepełnosprawnych, dzięki czemu
umożliwiono przeprowadzenie rozmów kwalifikacyjnych do pracy w Auchan w Gliwicach.
Dzięki bieżącym informacjom o ofertach pracy przekazywanym do GOIN, osoby
niepełnosprawne miały dostęp do informacji o możliwości uzyskania zatrudnienia również
w ośrodku. Udostępniona tablica ogłoszeń oprócz umożliwienia pracodawcom
pozostawiania ogłoszeń o wolnych miejscach pracy, służyła również osobom
niepełnosprawnym do pozostawiania drobnych ogłoszeń n/t np. kupna/sprzedaży
drobnego sprzętu.
Tworzenie warunków aktywności społecznej osób niepełnosprawnych jako
podstawy integracji społecznej
W biurze obsługi środków PFRON udzielono dofinansowania:
RODZAJ ZADANIA ILOŚĆ UDZIELONYCH
DOFINANSOWAŃ
DOFINANSOWANIE DO WYJAZDU NA TURNUS
REHABILITACYJNY
408
DOFINANSOWANIE DO LIKWIDACJI BARIER
ARCHITEKTONICZNYCH W MIEJSCU ZAMIESZKANIA
OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ
44
DOFINANSOWANIE DO LIKWIDACJI BARIER
TECHNICZNYCH W MIEJSCU ZAMIESZKANIA OSOBY
NIEPEŁNOSPRAWNEJ
17
DOFINANSOWANIE DO LIKWIDACJI BARIER
W KOMUNIKOWANIU SIĘ
25
RAZEM 494
35
Na terenie miasta Gliwice działają dwa warsztaty terapii zajęciowej, w których łącznie
uczestniczy 90 osób, w tym:
WTZ ILOŚĆ UCZESTNIKÓW
CARITAS 55
TĘCZA 35
RAZEM 90
Od kilku lat dzięki porozumieniu z nauczycielskim kolegium języków obcych prowadzone
są zajęcia warsztatowe z języka włoskiego. Spotkania odbywają się raz w tygodniu.
W październiku uruchomiono nową grupę dla osób niepełnosprawnych pragnących
nauczyć się tego języka.
ROK ILOŚĆ SPOTKAŃ
2010 41
W związku z inicjatywą własną osób niepełnosprawnych spotykających się w ośrodku
rozpoczęto prowadzenie zajęć manualnych oraz muzykoterapii.
RODZAJ ZAJĘĆ ILOŚĆ SPOTKAŃ
MANUALNE 12
TERAPIA RUCHOWA 43
Przy współpracy z Urzędem Miejskim, działającymi na terenie Gliwic WTZ-ami,
Środowiskowym Domem Samopomocy oraz Ośrodkiem Pobytu Dziennego dla Młodzieży
36
w GOAR zorganizowano wystawę prac osób niepełnosprawnych w Palmiarni.
Wznowiono działalność „Galerii w podwórzu” promującej działalność twórczą osób
niepełnosprawnych. Galeria umożliwiła również kontakt osób niepełnosprawnych
z różnymi formami sztuk plastycznych oraz twórcami profesjonalnymi i amatorami.
Współpraca z organizacjami pozarządowymi i tworzenie partnerstwa lokalnego
na rzecz niepełnosprawnych
Do końca 2010 roku Ośrodek współpracował ze stowarzyszeniami:
1. Stowarzyszeniem Osób Niepełnosprawnych SON
2. Centrum Integracji Niepełnosprawnych
3. Stowarzyszeniem Amazonek
4. Uniwersytetem III wieku
37
Dzięki tej współpracy prowadzone były:
- Dyżur sekcji „Osteoporoza” – poradnictwo - 1 raz w tygodniu (SON)
ROK ILOŚĆ SPOTKAŃ
2010 47
- Dyżur grupy wsparcia SM – porady dla chorych i ich rodzin - (grupy ok. 10 osób)
ROK ILOŚĆ SPOTKAŃ
2010 10
- Dyżur gr. wsparcia AFAZJA – porady dla chorych i ich rodzin - 1 raz w miesiącu (grupa
ok. 30 osób) (SON)
ROK ILOŚĆ SPOTKAŃ
2010 10
- Dyżur Koordynatora Centrum Wolontariatu SON – 1 raz w tygodniu
ROK ILOŚĆ SPOTKAŃ
2010 45
- Spotkania Klubu Przyjaciół Bruno Gröninga (SON) – (grupa ok. 25 osób)
ROK ILOŚĆ SPOTKAŃ
2010 16
- Dyżur informacyjny CIN – 1 raz w tygodniu
ROK ILOŚĆ SPOTKAŃ
2010 35
38
- Gry stolikowe (CIN)– 1 raz w tygodniu (grupy ok. 15-20 osób
ROK ILOŚĆ SPOTKAŃ
2010 35
- warsztaty języka francuskiego (UTW)– 1 raz w tygodniu
ROK ILOŚĆ SPOTKAŃ
2010 34
- Dyżur informacyjny Stowarzyszenia Amazonek
ROK ILOŚĆ SPOTKAŃ
2010 2
Z okazji 10-lecia istnienia GOIN we wrześniu zorganizowano „Dni otwarte” w celu
rozpowszechnienia i zapoznania mieszkańców Gliwic z ofertą przygotowaną
dla niepełnosprawnych.
Przez trzy dni pracownicy GOIN oraz dyżurujące Stowarzyszenia prezentowały swoją
działalność przychodzącym gościom, zapraszając do wzięcia udziału we wspólnych
zajęciach i prelekcjach organizowanych w ośrodku.
Usprawnienie systemu informacji z zakresu niepełnosprawności oraz
zwiększenie dostępu osób niepełnosprawnych do informacji
Dzięki współpracy z I i II Urzędem Skarbowym, co roku delegowanych jest do Ośrodka
po dwóch pracowników w celu przeprowadzenia prelekcji na temat „Odliczenia skarbowe
przysługujące osobom niepełnosprawnym”. Na organizowanych spotkaniach omawiane
były bieżące odliczenia przysługujące osobom niepełnosprawnym za rok poprzedni oraz
udzielano bezpłatnej pomocy w wypełnianiu druków PIT.
ROK ILOŚĆ SPOTKAŃ ILOŚĆ UDZIELONYCH PORAD
2010 4 24
39
Istnienie strony internetowej zwiększało dostęp do informacji dla osób
niepełnosprawnych oraz ich rodzin. Do ważniejszych informacji znajdujących się
na portalu Ośrodka można zaliczyć:
- informacje o działalności ośrodka zarówno dla osób niepełnosprawnych,
jak i stowarzyszeń,
- informacje o możliwościach otrzymania dofinansowania ze środków PFRON
wraz z odpowiednimi wnioskami,
- harmonogramy miesięczne,
- czat dla niepełnosprawnych,
- dostępna lupa dla osób niedowidzących,
- aktualne wydarzenia.
W działającym punkcie konsultacyjnym oprócz dyżurów Stowarzyszeń oferowano również
możliwość skorzystania z bezpłatnych porad prawnych.
Dyżur odbywał się raz w tygodniu.
ROK ILOŚĆ SPOTKAŃ ILOŚĆ UDZIELONYCH PORAD
2010 40 226
Okresowo w punkcie konsultacyjnym można było skorzystać również z pomocy
w wypełnianiu PIT-ów (druki dostępne w GOIN).
ROK ILOŚĆ SPOTKAŃ
2010 12
40
Dużym zainteresowaniem wśród osób niepełnosprawnych cieszyła się prowadzona przez
Ośrodek kawiarenka internetowa.
Możliwość bezpłatnego skorzystania z internetu ułatwiała dostęp do nowych technologii
oraz umożliwiała poszukiwanie pracy za pomocą internetu.
ROK ILOŚĆ KORZYSTAJĄCYCH
2010 580
Przygotowano i upowszechniono ulotki informacyjne:
- dotyczące możliwości korzystania z oferty dofinansowań ze środków PFRON, oferowanej
przez działające w GOIN biuro obsługi środków PFRON;
- na temat oferty Gliwickiego Ośrodka Integracji Niepełnosprawnych.
Przeciwdziałanie dyskryminacji i realizacja praw osób niepełnosprawnych
Założeniem ośrodka jest stworzenie miejsca, w którym osoby niepełnosprawne mają
możliwość bezpiecznego i godnego spędzenia czasu.
We współpracy głównie ze Stowarzyszeniem Osób Niepełnosprawnych organizowane były
różnego rodzaju okazjonalne imprezy integracyjne (w tym Walentynki, bal
przebierańców, Dzień Babci, Dzień Matki itp.).
41
ROK ILOŚĆ IMPREZ
2010 32
Prelekcje zarówno na temat zdrowia, jak i na różne ciekawe tematy np. historyczne
ROK ILOŚĆ IMPREZ
2010 15
W roku 2010 zorganizowano cykliczną już imprezę Sylwestrową dla osób
niepełnosprawnych - z oferty skorzystało 25 osób.
Ponadto w prowadzonej świetlicy umożliwiono osobom niepełnosprawnym spędzenie
wolnego czasu w towarzystwie innych. Przy kawie, herbacie a czasem drobnym
poczęstunku przyniesionym przez kogoś z przychodzących można było podyskutować,
posłuchać muzyki, poczytać gazetę lub obejrzeć telewizję.
Podczas corocznie organizowanej akcji „Lato z komputerem” dla dzieci z rodzin ubogich
i dysfunkcyjnych, zwracano szczególną uwagę na integrację dzieci z osobami
niepełnosprawnymi. Korzystające z oferty GOIN osoby niepełnosprawne były zapraszane
na organizowane przez dzieci wystawy prac własnych wykonanych podczas akcji.
Gliwicki Ośrodek Adaptacyjno – Rehabilitacyjny dla Dzieci
i Młodzieży Niepełnosprawnej
Gliwicki Ośrodek Adaptacyjno – Rehabilitacyjny dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej
(GOAR) prowadził terapię w celu zaspokajania potrzeb niepełnosprawnego dziecka i jego
rodziny. Cele te realizował poprzez:
- zapobieganie zaburzeniom rozwoju psychoruchowego u dzieci,
- prowadzenie wielospecjalistycznej rehabilitacji dzieci i młodzieży niepełnosprawnej,
- zajmowanie się dziećmi z problemami neurologicznymi.
Główną zasadą pracy Ośrodka jest osiąganie optymalnych rezultatów poprzez wczesną
diagnozę i terapię, prowadzoną kompleksowo przez wielospecjalistyczny zespół.
Świadczenia mają charakter medyczno- edukacyjno- opiekuńczy.
42
W skład struktury organizacyjnej placówki wchodzą: Ośrodek Pobytu Dziennego dla
Dzieci (Ośrodek Rehabilitacji Dziennej), Ośrodek Pobytu Dziennego dla Młodzieży
Niepełnosprawnej oraz poradnie specjalistyczne: neurologii dziecięcej, rehabilitacyjna
z towarzyszącym gabinetem fizjoterapeutycznym, psychologiczna.
W 2010 roku Ośrodek Pobytu Dziennego dla Dzieci oferował terapię prowadzoną
w systemie 1-2 godzinnych sesji diagnostyczno-terapeutycznych w obecności rodzica,
przeznaczonych przede wszystkim dla dzieci od urodzenia do 7 roku życia. Była ona
oparta na pracy zespołu specjalistycznych gabinetów i miała głównie charakter
indywidualny. W skład zespołu terapeutycznego wchodzili: lekarze (prowadzący
i konsultanci), fizjoterapeuci, psycholodzy, neurologopedzi, pedagodzy specjalni. Każdy
specjalista ustalał program terapii dla dziecka, który w porozumieniu z rodzicami lub
opiekunami był przez nich kontynuowany w warunkach domowych.
Drugi rodzaj świadczeń – rehabilitacja dla dzieci w wieku przedszkolnym prowadzona
w systemie pobytu dziennego, dłuższego niż 1-2 godzinna sesja terapeutyczna, opisana
wyżej, została w 2010 r. zastąpiona przez zajęcia w niepublicznym przedszkolu oraz
w drugiej niepublicznej placówce oświatowej: Gliwickim Ośrodku Rewalidacyjno –
Wychowawczym na terenie tego samego budynku. Ta forma usprawniania dziecka
zapewnia bardzo dużą intensywność terapii, niczym nie zastąpioną stymulację rozwoju
w grupie rówieśniczej, rozwój samodzielności, naukę czynności życia codziennego
i przygotowuje do integracji ze zdrowymi rówieśnikami.
Ośrodek Pobytu Dziennego dla Młodzieży realizował codzienny, kilkugodzinny program,
przede wszystkim szeroko pojętej rehabilitacji społecznej dla młodzieży niepełnosprawnej
wymagającej wielokierunkowego usprawnienia. Ośrodek przeznaczony jest głównie dla
osób niepełnosprawnych, które ukończyły realizację obowiązku edukacyjnego i nie mają
możliwości pobierania analogicznych świadczeń rehabilitacyjnych w innych placówkach.
Działalność spzoz GOAR w 2010 roku ujęta w liczbach to między innymi:
- ponad 4000 osobodni zrealizowanych dla dorosłych osób niepełnosprawnych,
przebywających w placówce od godzin popołudniowych do wieczora i sfinansowanych
przez miasto Gliwice,
- około 900 dzieci uczestniczących w 17.445 jednogodzinnych, dwugodzinnych lub
trzygodzinnych sesjach terapeutycznych u różnych specjalistów,
- 2039 dzieci uczestniczących w 3272 poradach udzielonych przez neurologa dziecięcego,
- 115 dzieci objętych poradami lekarza rehabilitacji, które następnie z reguły
obejmowano całoroczna opieką ambulatoryjnego gabinetu fizjoterapii,
- 160 spotkań z psychologiem Poradni Rodzinnej.
W 2010 roku kontynuowano dotychczasowy sposób realizowania przez GOAR
poszczególnych celów operacyjnych Programu.
43
Bieżące diagnozowanie środowiska osób niepełnosprawnych
Wielospecjalistyczny zespół wczesnej interwencji GOAR prowadził stałą diagnostykę
zaburzeń rozwoju u dzieci, które w przyszłości mogą skutkować ujawnieniem się
niepełnosprawności. Działania te mają na celu wyłonienie grupy najmłodszych dzieci,
zagrożonych rozwojem niepełnosprawności i stanowią pierwsze ogniwo rozwiązań
systemowych.
Wyrównywanie szans życiowych osób niepełnosprawnych
Wszystkie struktury GOAR były nastawione na kompleksową rehabilitację i zaangażowane
w wyrównywanie szans życiowych osób niepełnosprawnych. Ośrodek przywiązywał
szczególna wagę do działań wczesnej interwencji u najmłodszych dzieci – od urodzenia
do czasu rozpoczęcia nauki w szkole, gdyż ze względu na szczególne właściwości mózgu
w tym czasie można uzyskać optymalne rezultaty usprawnienia.
Ośrodek skupiał się także na działaniach terapeutycznych przygotowujących najmłodsze
dzieci do uczestnictwa w życiu grupy przedszkolnej, z kolei przedszkolaki
przygotowywane były do funkcjonowania w szkole. Jednym z zadań Ośrodka Pobytu
Dziennego dla młodych, dorosłych osób niepełnosprawnych była aktywizacja społeczna,
mająca na celu zapobieganie marginalizacji i wykluczeniu. Ponadto poprzez regularną
terapie zajęciową placówka realizowała elementy rehabilitacji zawodowej.
Stworzenie możliwości do pełnej rehabilitacji leczniczej, społecznej
i zawodowej
Największa grupa podopiecznych GOAR to dzieci z zaburzonym rozwojem
psychomotorycznym w wieku od urodzenia do rozpoczęcia nauki w szkole. Ważnym
aspektem związanym z powiększeniem możliwości rehabilitacyjnych dla tej grupy dzieci
jest polepszenie warunków lokalowych placówki. Z tego powodu podejmowane są kroki
mające na celu znalezienie rozwiązania problemu.
Doskonalenie systemu pomocy osobom niepełnosprawnym
Na miarę swoich możliwości GOAR starał się uczestniczyć w doskonaleniu systemu
pomocy osobom niepełnosprawnym, podejmując lub kontynuując takie działania jak:
- prowadzenie rozmów z NFZ na temat standardów świadczeń dla osób
niepełnosprawnych,
- udział w ogólnopolskich projektach dotyczących doskonalenia systemu pomocy osobom
niepełnosprawnym (np. w projekcie zamojskim „Sieć mpd” oraz warszawskim –
dotyczącym wprowadzenia kodów ICF w Polsce),
- stałe rozwijanie współpracy z instytucjami resortu edukacji i pomocy społecznej
na terenie miasta,
44
- wprowadzenie nowych elementów systemowej pomocy osobom niepełnosprawnym
na terenie budynku, w którym znajduje się GOAR (np. stworzenie przez Społeczny
Komitet Pomocy Osobom Niepełnosprawnym Gliwickiego Ośrodka Rewalidacyjno –
Wychowawczego dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej oraz Przedszkola dla Dzieci
Niepełnosprawnych),
- doskonalenie modelu pracy GOAR, w tym lepsze przystosowanie budynku pod kątem
potrzeb osób niepełnosprawnych.
GOAR - Ośrodek Pobytu Dziennego dla Młodzieży
Niepełnosprawnej
Podsumowując działalność Ośrodka w 2010 r. można przytoczyć słowa: „posiadamy
więcej możliwości niż o tym wiemy”. Podczas codziennych zajęć, dzięki zaangażowaniu
całego zespołu terapeutycznego osiągnięto sukcesy zarówno na polu terapeutycznym, jak
i artystycznym. Skład zespołu nie zmienił się od 3 lat, kadra podnosiła swoje kwalifikacje
i doskonaliła warsztat pracy, co bezpośrednio przekładało się na zwiększenie
efektywności pracy. Ośrodek zajął III miejsce podczas XIX Przeglądu Zespołów
Artystycznych Szkół i Placówek Specjalnych w Tychach. Grupa artystów „Teatru
Klubowego” przygotowała spektakl „Królowa Śniegu”, który został wyróżniony przez jury
spośród ponad 20 zaprezentowanych spektakli.
W 2010 r. Ośrodek wzbogacił ofertę zajęć w pracowniach terapii zajęciowej. Utworzono
trzy nowe pracownie: komputerowo-teatralną, rękodzieła artystycznego oraz krawiecko –
florystyczną, które zastąpiły dotychczasowe pracownie. Zakupiono nowy sprzęt (między
innymi komputery przenośne z peryferiami, materiały plastyczne i maszyny do szycia),
co umożliwiło prowadzenie zajęć na jeszcze wyższym poziomie i sprawiło, że odpowiadają
one potrzebom rehabilitacji zawodowej podopiecznych. Kontynuowano projekt
usamodzielnienia podopiecznych i pracy nad lękiem separacyjnym podopiecznych i ich
rodzin poprzez kilkudniowe wyjazdy. W 2010 r. zorganizowano wakacyjny wyjazd na trzy
dni do Cieszyna. Program wyjazdu umożliwił podopiecznym doświadczenie życia
i funkcjonowania w pełnej integracji ze społeczeństwem. Proces terapeutyczny rodzin
zwieńczyła prezentacja przygotowanego filmu z wyjazdu.
W ramach codziennych zajęć podopieczni uczestniczyli między innymi w następujących
wydarzeniach:
- wyjazd na kulig do Ośrodka „TUR”,
- występ przedpremierowy: „Królowa Śniegu” w Auli Jana Pawła II w Gliwicach,
- śniadanie Wielkanocne, na które zaproszono byłych podopiecznych i przyjaciół Ośrodka,
45
- udział w Spotkaniach Artystów Nieprzetartego Szlaku na Śląsku,
- wyjście do Galerii „Rondo” na wystawę „Janosch dzieciom”,
- udział w XIX Przeglądzie Zespołów Artystycznych Szkół i Placówek Specjalnych
w Tychach,
- udział w I Festiwalu Sportowym w Jaworznie,
- udział w III Biegu od Lipy do Lipy w Pilchowicach,
- Piknik Rodzinny,
- kiermasz prac plastycznych w CH Platan w Zabrzu,
- Trening Umiejętności Społecznych i Komunikacyjnych,
- udział w VIII Rajdzie Pieszym z okazji obchodów 11 Listopada,
- udział w Mistrzostwach Gliwic Modeli Halowych w hali sportowej Politechniki Śląskiej,
- spotkanie wigilijne „Wspomnień Czar 2010”,
- Sylwester 2010.
Ponadto Ośrodek, wychodząc naprzeciw potrzebom zgłaszanym przez rodziców,
opiekunów i samą młodzież, zapoczątkował i zorganizował spotkania w domach
podopiecznych.
W odpowiedzi na zaproszenie Urzędu Miejskiego, we współpracy z pozostałymi
placówkami z terenu Gliwic, współorganizowano wystawę twórczości osób
niepełnosprawnych w Palmiarni Miejskiej.
Gliwickie Centrum Edukacyjno- Rehabilitacyjne (GCER) prowadzone przez Społeczny Komitet Pomocy Osobom Niepełnosprawnym
I. Zarys historyczny powołania i działalności GCER – SKPON w 2010 roku
1. Od 01.01.2010r. rozpoczęło działalność Gliwickie Centrum Edukacyjno-
Rehabilitacyjne (GCER), które opieką objęło działanie dwóch placówek oświatowych:
Gliwickiego Ośrodka Rewalidacyjno - Wychowawczego Dla Dzieci i Młodzieży
Niepełnosprawnej oraz Niepublicznego Przedszkola Dla Dzieci Niepełnosprawnych, które
zostało utworzone z przekształcenia Ośrodka Pobytu Dziennego GOAR.
Przedszkole rozpoczęło swoją działalność edukacyjną z dniem 1.01.2010r.
Placówki GCER prowadzone są przez stowarzyszenie - Społeczny Komitet Pomocy
Osobom Niepełnosprawnych w Gliwicach.
Do zadań Przedszkola należy:
a) Wspomaganie indywidualnego rozwoju dziecka we wszystkich sferach
rozwojowych.
b) Sprawowanie opieki nad wychowankami odpowiednio do ich potrzeb i możliwości
rozwojowych, w czasie wszystkich zajęć organizowanych w przedszkolu i poza
46
przedszkolem ( wspólne spacery, wycieczki).
c) Wychowanie przedszkolne wraz z przygotowaniem do podjęcia nauki w szkole.
d) Prowadzenie zajęć specjalistycznych przez psychologa, logopedę, pedagoga,
fizjoterapeutę.
e) Kształtowanie umiejętności: zaradności, aktywności i niezależności wychowanków.
f) Współpraca z rodziną (opiekunami prawnymi) wychowanka, wspomaganie jej
w wychowaniu dzieci oraz przygotowaniu do nauki szkolnej.
g) Współpraca z różnymi placówkami (Poradnią Psychologiczno - Pedagogiczną,
placówkami opieki zdrowotnej, opieki społecznej i innymi).
h) Udzielanie pomocy psychologiczno- pedagogicznej w celu zapewnienia
optymalnego rozwoju dziecka.
i) Organizowanie oddziałów umożliwiających niepełnosprawnym wychowankom
zdobycie wiedzy i umiejętności na miarę ich możliwości.
j) Wspieranie rozwoju aktywności poznawczej dziecka nastawionej na poznanie
samego siebie i otaczającej rzeczywistości społeczno – kulturalnej i przyrodniczej.
k) Wzbogacanie doświadczenia dziecka poprzez sytuacje wychowawcze świadomie
tworzone przez siebie, oraz wynikające ze spontanicznej aktywności dziecka.
l) Przedszkole współpracuje z Gliwickim Ośrodkiem Adaptacyjno –
Rehabilitacyjnym dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej.
Zajęcia wychowawczo-dydaktyczne i opiekuńcze dla dzieci prowadzone były w oparciu
o obowiązującą podstawę wychowania przedszkolnego dostosowaną do pracy
z dziećmi upośledzonymi umysłowo z niepełnosprawnością sprzężoną.
Zajęcia indywidualne i specjalistyczne wychowanków Przedszkola prowadzono
w oparciu o indywidualne programy wspomagania i korygowania rozwoju dziecka,
opracowane na podstawie przeprowadzonej diagnozy specjalistycznej i obserwacji
dziecka oraz w oparciu o znane metody terapeutyczne.
Wychowankowie Przedszkola korzystali ze świadczeń medycznych w ramach NFZ,
realizowanych przez GOAR.
W arkuszu organizacji na dzień 1.01.2010r. Niepubliczne Przedszkole dla Dzieci
Niepełnosprawnych posiadało 5 oddziałów przedszkolnych, w tym 4 grupy
przedszkolne dla dzieci z niepełnosprawnością sprzężoną i 1 oddział dla dzieci
z niepełnosprawnością ruchową.
Natomiast GORW posiadał 5 oddziałów „O” dla dzieci 6- letnich upośledzonych
umysłowo z niepełnosprawnością sprzężoną, realizujących obowiązek szkolny (roczne
przygotowanie przedszkolne) oraz 2 zespoły rewalidacyjno- wychowawcze dla dzieci
z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim. Placówka ta również prowadziła
zajęcia specjalistyczne dla dzieci niepełnosprawnych w ramach Wczesnego
47
Wspomagania Rozwoju Dziecka, zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem MEN.
Wychowankowie GORW objęci byli również opieką psychologiczną, logopedyczną oraz
działaniami terapeutycznymi rehabilitacji ruchowej.
GCER realizuje edukację, rehabilitację i rewalidację w celu osiągnięcia możliwie
wszechstronnego rozwoju wychowanków w dostępnym zakresie, w tym osiągnięcia
zaradności, aktywności społecznej i niezależności w życiu codziennym, adekwatnie
do indywidualnego poziomu sprawności i umiejętności oraz uzyskania optymalnego
rozwoju ruchowego. Dla osiągnięcia celu w placówkach stosuje się znane
i nowatorskie metody terapeutyczne ze szczególnym uwzględnieniem przygotowania
do nauki w szkole.
Cele i zadania GCER realizowane były w formie:
a. zajęć dydaktyczno - wychowawczych prowadzonych w oddziałach zerowych
(roczne przygotowanie przedszkolne), zawierających połączenie funkcji
wychowawczych, dydaktycznych i opiekuńczych,
b. zajęć rewalidacyjno – wychowawczych dla dzieci z upośledzeniem
w stopniu głębokim,
c. zajęć wychowawczo - dydaktycznych i opiekuńczych dla dzieci
niepełnosprawnych, będących wychowankami Przedszkola,
d. zajęć rewalidacyjnych - indywidualnej terapii psychologicznej,
pedagogicznej, logopedycznej, rehabilitacji oraz innych zajęć o charakterze
terapeutycznym: m.in. terapii zaburzeń integracji sensorycznej - SI,
wielozmysłowej stymulacji w Sali Doświadczania Świata i innych,
e. pomocy i specjalistycznych konsultacji dla rodziców oraz wspomagania
w wychowaniu i rewalidacji dzieci i przygotowaniu ich do nauki szkolnej.
Powyższe zajęcia prowadzone były w formie zajęć grupowych i indywidualnych.
GCER ściśle współpracuje z Gliwickim Ośrodkiem Adaptacyjno – Rehabilitacyjnym dla
Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej.
48
II. Wydarzenia, imprezy, szkolenia, które odbyły się na terenie GCER w roku 2010.
1. Organizowanie imprez integracyjnych i okolicznościowych, takich jak: Andrzejki, Dzień
Górnika, Mikołaj, Bal Karnawałowy, Dzień Babci i Dziadka, Dzień Mamy i Taty, Uroczyste
zakończenie roku szkolnego.
2. Organizowanie imprez integrujących oddział przedszkolny takich jak: urodziny
wychowanków, spotkania świąteczne z okazji Świąt Bożego Narodzenia- Wigilia, Świąt
Wielkanocnych- śniadanie wielkanocne, Dzień Ziemi oraz wycieczki oddziałowe:
tematyczne i wyjazdowe do Ogrodu Zoologicznego w Chorzowie, wycieczka do lasu
w Rachowicach - przejście szlakiem edukacyjnym, wycieczka do Palmiarni w Gliwicach.
3. Udział wychowanków GCER w spotkaniach integracyjnych z grupami przedszkolnymi
organizowanymi przez gliwickie placówki przedszkolne.
4. Liczny udział wychowanków GCER w konkursach na: „Najpiękniejszą Kartkę i Ozdobę
Bożonarodzeniową” i „Najpiękniejszą Kartkę i Ozdobę Wielkanocną”.
Obydwa konkursy zorganizowane zostały przez Zespół Szkół Ogólnokształcących
Specjalnych nr 7 w Gliwicach. W konkursach tych wychowankowie zdobyli nagrody
i wyróżnienia.
5. Udział wychowanków GCER w ramach X Przeglądu Twórczości Artystycznej Placówek
Specjalnych Ziemi Gliwickiej „Podajmy Sobie Ręce” w Gliwicach.
W tej imprezie uczestniczono z przedstawieniem pt.: „Przygoda nad Stawem” oraz
„W Krainie Krasnoludków”.
6. W ramach współpracy ze Społecznym Komitetem Pomocy Osobom Niepełnosprawnym
oraz Gliwickim Ośrodkiem Adaptacyjno-Rehabilitacyjnym dla Dzieci i Młodzieży
Niepełnosprawnej, GCER współuczestniczył w organizowaniu kolejnej Edycji Jasełkowego
Koncertu Charytatywnego „Tu jesteśmy”.
7. W ramach współpracy z PFRON, współorganizacja przez GCER zadania: „Wczesna
pomoc dziecku niepełnosprawnemu”. Program obejmował prowadzenie przez specjalistów
placówki indywidualnej terapii zajęciowej oraz szkoleń dla rodziców.
8. Współudział GCER w przygotowaniu kalendarzy i ulotek informacyjnych
na potrzeby zbierania 1 % na rzecz pomocy osobom niepełnosprawnym, w ramach
posiadanego przez SKPON statusu organizacji pożytku publicznego.
9. Rozbudowa ogrodu przedszkolnego z placem zabaw dla wychowanków GCER.
10. Zakup specjalistycznego sprzętu dydaktycznego, rehabilitacyjnego oraz
terapeutycznego, a w szczególności z zakresu komunikacji alternatywnej
i wspomagającej.
49
Warsztaty Terapii Zajęciowej Caritas Diecezji Gliwickiej
W Warsztatach uczestniczy 55 osób z orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym i znacznym.
1. Wyrównywanie szans życiowych osób niepełnosprawnych realizowane było przez:
a) Rozwijanie umiejętności życia codziennego - formy zajęć:
- trening w zakresie czynności życia codziennego,
- ćwiczenia w zakresie samoobsługi i higieny osobistej,
- trening w zakresie wyglądu zewnętrznego,
- zajęcia z gospodarstwa domowego: higieniczne i estetyczne przyrządzanie posiłków,
prace porządkowe w domu, obsługa urządzeń technicznych i audiowizualnych,
rozwój umiejętności ogrodniczych,
- trening ekonomiczny,
b) Przygotowanie do życia w środowisku społecznym - formy zajęć:
- trening umiejętności interpersonalnych,
- trening wiedzy o sobie samym,
- trening asertywności,
- trening rozwiązywania problemów w trudnych sytuacjach międzyludzkich,
- trening mediacji i negocjacji,
- ćwiczenia umiejętności komunikacyjnych,
- ćwiczenia umiejętności komunikowania się poprzez Internet,
- ćwiczenia aktywności w sytuacjach społecznych,
- ćwiczenia z orientacji przestrzennej,
- ćwiczenia w pełnieniu roli uczestnika WTZ, domownika, klienta, obywatela i pracownika.
2. Działania w zakresie integracji osób niepełnosprawnych
Warsztaty prowadziły liczne działania w/w zakresie. Obejmowały one uczestnictwo osób
niepełnosprawnych inicjatywach podejmowanych przez placówkę oraz inne organizacje
pozarządowe i instytucje.
3. Działania w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej
Rehabilitacja społeczna realizowana była: m.in. przez tzw. społeczność terapeutyczną,
która jest jedną z form pracy z osobami niepełnosprawnymi. Prowadzący (psycholog)
przyjmował indywidualny styl zajęć, dostosowany do poziomu uczestników grupy i ich
potrzeb. Zajęcia odbywały się w każdy piątek, co miało na celu omówienie całego
tygodnia pracy w Warsztatach, dobrych i gorszych chwil w kontaktach z kolegami,
podsumowanie zachowań. Uczestnicy oceniali się nawzajem, brali udział w dyskusji
na poszczególne tematy. Zgłaszali konflikty i próbowali je rozwiązać pod kierunkiem
50
i przy pomocy psychologa. W czasie cotygodniowych spotkań zostały omówione minione
imprezy, wydarzenia, wycieczki, które wpisały się w rehabilitację społeczną.
Działanie muzyki zachęcało do rekreacyjnego ruchu, ćwiczeń oddechowych, odpoczynku,
poprawiało nastrój i zwiększało aktywność.
Rehabilitacja zawodowa - U jej podstaw leżą dwie przesłanki: każda osoba
niepełnosprawna, pomimo uszkodzenia organizmu, zachowuje pewne sprawności
i dyspozycje, które po ich zidentyfikowaniu, ukierunkowaniu i usprawnieniu stają się
podstawą umożliwiającą podjęcie szkolenia, a później pracy zawodowej. Żadna praca
nie wymaga od osoby, która ją wykonuje, wykorzystywania wszystkich jej sprawności,
zarówno fizycznych, psychicznych czy tez społecznych. W związku z tym osoba
niepełnosprawna w wyniku swojej niepełnosprawności nie traci wszystkich możliwości
podjęcia zatrudnienia, gdyż wiadomym jest, ze wykonując określony zawód nikt
nie wykorzystuje wszystkich swoich możliwości, a tylko niektóre z nich.
Niepełnosprawność może ograniczać możliwości wyboru stanowiska czy charakteru pracy,
jednakże rzadko całkowicie wyklucza możliwość podjęcia zatrudnienia.
Terapia zajęciowa w zakresie rehabilitacji zawodowej odbywała się w grupach
pięcioosobowych w pracowniach terapeutycznych:
• gospodarstwa domowego,
• hafciarskiej,
• krawieckiej,
• komputerowej,
• introligatorskiej,
• stolarskiej,
• plastycznej,
• muzyczno – teatralnej,
• rękodzieła artystycznego,
• • zoologiczno – botanicznej oraz w punktach aktywizacji zawodowej utworzonych
w WTZ: Biuro uczestnika i Radiowęzeł (Radio „Kropka”).
Terapia zajęciowa w zakresie rehabilitacji społecznej i zawodowej realizowana była
zgodnie z Planem Działalności Warsztatu i programami poszczególnych pracowni.
Każdy z uczestników realizował indywidualny program rehabilitacji i terapii, który był
tworzony i weryfikowany na podstawie zgromadzonych dokumentów, wywiadu
z rodzicami, obserwacji działań i zachowań w Warsztacie oraz szczegółowej punktowej
oceny. Program był realizowany w pracowni wiodącej, a także w innych pracowniach
według indywidualnych potrzeb.
Realizowane w WTZ indywidualne programy rehabilitacji i terapii są autorskimi
programami placówki.
51
Zostały one podzielone na działy:
• zaradność osobista,
• samodzielność społeczna wypełnianie ról społecznych,
• rehabilitacja społeczna i zawodowa,
• rehabilitacja funkcjonalna,
• formy pracy,
• metody pracy,
• wskazania do zajęć dodatkowych,
• formy współpracy z rodzicami lub opiekunami (lub alternatywne).
Rozwijanie psychofizycznych sprawności niezbędnych w pracy formy zajęć:
• trening przygotowania do podjęcia pracy,
• trening umiejętności pracy w zespole i współodpowiedzialności za wykonywane
zadanie,
• rozwijanie motywacji i tempa pracy,
• podnoszenie sprawności ruchowej i manualnej,
• ćwiczenia koncentracji i pamięci,
• ćwiczenia wytrwałości i odpowiedzialności, doprowadzania powierzonego zadania
do końca,
• ćwiczenia w zakresie dokładności pracy oraz przestrzegania dyscypliny pracy,
• ćwiczenia w zakresie samodzielnego planowania, kontrolowania wykonywania
zadania.
Rozwijanie umiejętności zawodowych - formy zajęć:
• stosowanie technik komputerowych i multimedialnych, w tym stosowanie
specjalistycznych programów użytkowych i Internetu.
• zajęcia krawieckie, hafciarskie i introligatorskie,
• zajęcia z obróbki szkła i rękodzieła artystycznego,
• zajęcia plastyczne,
• zajęcia gastronomiczne i kuchenne,
• zajęcia dekoracji i estetycznego wystroju wnętrz,
• zajęcia ogrodnicze,
• trening podstawowych umiejętności komunikacji społecznej,
• trening w zakresie wyglądu zewnętrznego i higieny osobistej,
• trening w zakresie umiejętności kulinarnych i zdrowego żywienia,
• trening zachowań rynkowych i ekonomicznych,
• trening rozwiązywania problemów w trudnych sytuacjach międzyludzkich,
• trening przygotowania do podjęcia pracy.
52
Od 2006 roku zwiększone zostały działania Warsztatu w zakresie rehabilitacji zawodowej.
W Warsztacie istnieje Biuro Uczestnika, które stanowi dla podopiecznych wstęp
do prawdziwych kontaktów z pracą. Nawiązane zostały liczne kontakty z pracodawcami
w celu zapoznania uczestników z zakładami pracy, podjęcia praktyk zawodowych
oraz zatrudnienia.
W WTZ jest zatrudniony doradca zawodowy. Obecność doradcy zawodowego okazała się
bardzo przydatna. Działania doradcy zawodowego polegały na:
- gromadzeniu, opracowywaniu i upowszechnianiu informacji o zawodach, możliwościach
kształcenia i szkolenia zawodowego,
- prowadzeniu w miarę potrzeb indywidualnego i grupowego poradnictwa zawodowego,
udzielaniu informacji zawodowych,
- diagnozowaniu i określaniu predyspozycji zawodowych oraz ścieżek rozwoju
zawodowego,
- ocenianiu zdobytych przez uczestników umiejętności w czasie zajęć rehabilitacji
zawodowej,
- wnioskowaniu o skierowanie uczestnika do ZAZ, ZPCH lub ewentualnie na otwarty
rynek pracy.
Doradca zawodowy pełnił także rolę trenera zawodu poprzez wspieranie osób
niepełnosprawnych przygotowywanych do podjęcia pracy podczas czynnych praktyk
zawodowych w zakładach pracy, a także wspomagał merytorycznie pracodawców
w zakresie zatrudniania osób niepełnosprawnych – uczestników WTZ.
W celu osiągnięcia lepszych efektów pracy, doradca zawodowy współpracował z rodzicami
i opiekunami osób niepełnosprawnych, kadrą Warsztatów, innymi doradcami
zawodowymi i instruktorami zawodu, instytucjami rynku pracy, organizacjami
działającymi na rzecz aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych (m.in. POPON)
oraz potencjalnymi pracodawcami.
Pierwsze doświadczenia związane z aktywizacją zawodową uczestnicy Warsztatów
nabierali w utworzonych na terenie placówki punktach aktywizacji zawodowej: Biurze
uczestnika i Radiowęźle.
W wyniku prowadzonej aktywizacji zawodowej uczestników Warsztatu w 2010 roku
kontynuowano współpracę z dwoma pracodawcami, z którymi nawiązano kontakt
w grudniu 2006 roku. Efektem tej współpracy były praktyki zawodowe dla kolejnych
dziesięciu uczestników Warsztatów.
Warsztaty niestrudzenie przekonywały wszystkich o tym, iż warto zatrudnić osoby
niepełnoprawne z uwzględnieniem ich możliwości i talentów.
53
4. Doskonalenie systemu pomocy osobom niepełnosprawnym Powyższy temat był realizowany m.in. przez szkolenia mające na celu podnoszenie
kwalifikacji zawodowych kadry pracowniczej warsztatów, przez co wdrażane są nowe
metody i formy pracy z osobami niepełnosprawnymi oraz współpracę z lokalnym
samorządem, instytucjami oraz organizacjami w celu podwyższenia jakości świadczonych
usług i promowania nowych rozwiązań.
Warsztaty w/w obszarze współpracują z:
• Organizacjami pozarządowymi działającymi w imieniu i na rzecz osób
niepełnosprawnych w zakresie rehabilitacji społecznej
• Instytucjami działającymi na rzecz osób niepełnosprawnych
• Publiczną administracją samorządową i państwową
• Radą Osiedlową dzielnicy Czechowice
• Pracodawcami
• Sponsorami
• Innymi Warsztatami Terapii Zajęciowej
• Mediami – w zakresie promocji działań w dziedzinie likwidacji barier
psychologicznych i społecznych w stosunku do osób niepełnosprawnych.
5. Diagnozowanie środowiska osób niepełnosprawnych
Powyższy temat realizowany był przede wszystkim przez współpracę z rodzinami lub
opiekunami uczestników. Była ona czynnikiem warunkującym uzyskanie najlepszych
efektów rehabilitacyjnych prowadzonych przez Warsztaty, a także stwarzała możliwość
ustalenia wspólnych form i metod tej rehabilitacji realizowanej nie tylko w placówce,
ale i w domu rodzinnym uczestnika.
Zdecydowana większość rodziców i opiekunów uczestników placówki wykazywała dużą
aktywność i zaangażowanie w działalność Warsztatów. Zainteresowani byli metodami
i formami rehabilitacji, chętnie dzielili się swoimi uwagami i spostrzeżeniami dotyczącymi
funkcjonowania placówki, konsultowali się z pracownikami w sprawach związanych
z podopiecznymi, a także chętnie brali udział w organizowanych wyjazdach i imprezach
integracyjnych, stanowiąc niejednokrotnie dużą pomoc dla Warsztatów.
54
Gliwickie Centrum Organizacji Pozarządowych
W 2010 roku Gliwickie Centrum Organizacji Pozarządowych, zgodnie ze swoim statutem,
wspierało organizacje z terenu Gliwic, w tym organizacje działające na rzecz osób
niepełnosprawnych poprzez:
- aktualizację i bieżącą weryfikację bazy danych Centrum – według danych na dzień
31.12.2010 r. baza zawierała informacje o 24 organizacjach działających na rzecz osób
niepełnosprawnych,
- udostępnianie infrastruktury Centrum takim organizacjom jak: Gliwickie Stowarzyszenie
Amazonek, Gliwickie Stowarzyszenie Niesłyszących, Stowarzyszenie Rodziców
i Opiekunów Dzieci i Młodzieży z Zespołem ADHD „Akceptacja”, Stowarzyszenie FAON,
Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych, Inwalidów, Ich Opiekunów i Przyjaciół „SON”,
Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów, Koło PTTK „Niewidomy Globtroter” –
pomieszczenia GCOP przy ul. Jagiellońskiej 21 są przystosowane do potrzeb osób
niepełnosprawnych,
- konsultacje z zakresu prawa, księgowości oraz pozyskiwania funduszy na działalność
organizacji – udzielono 31 porad,
- konsultacje z zakresu rejestracji nowych stowarzyszeń: dzięki wsparciu Inkubatora
Społecznej Przedsiębiorczości zostało zarejestrowane stowarzyszenie działające m.in.
na rzecz osób niepełnosprawnych – Stowarzyszenie na Rzecz Rodzin Zastępczych
o Charakterze Pogotowia Rodzinnego i Osób Niepełnosprawnych „Gniazdo”,
- konsultacje wniosku do Programu Operacyjnego Funduszu Inicjatyw Obywatelskich,
- promocję gliwickich organizacji pożytku publicznego w związku z kampanią „Przekaż
1% na rzecz gliwickich organizacji pozarządowych” – wydano ulotki i plakaty promujące
ww. organizacje, zorganizowano przemarsz przedstawicieli tych organizacji ulicami
miasta, opublikowano artykuły o OPP na łamach Miejskiego Serwisu Informacyjnego,
- zorganizowanie w dniu 23.04.2010 r. Gali, podczas której Prezydent Zygmunt
Frankiewicz wyróżnił gliwickie organizacje pozarządowe i przedsiębiorców działających
na rzecz trzeciego sektora; za Gliwicką Organizacje Roku uznano Śląskie Stowarzyszenie
Rodzin Wielodzietnych im. Św. Józefa, Liderem Społecznym Roku została Pani Nela
Krewniak, działająca w Śląskiej Lidze Walki z Rakiem,
- organizację w dniu 8.12.2010 r. Gali z okazji Dnia Wolontariusza, podczas której
uhonorowano między innymi organizacje i wolontariuszy działających na rzecz osób
niepełnosprawnych,
- współpracę z organizacjami działającymi na rzecz osób niepełnosprawnych w zakresie
pozyskiwania wolontariuszy – w 2010 r. zaangażowano wolontariuszy do pracy
w Stowarzyszeniu Osób Niepełnosprawnych, Inwalidów, Ich Opiekunów i Przyjaciół
„SON”, Domu Pomocy Społecznej „Opoka” oraz w Polskim Związku Niewidomych,
55
- pomoc w utworzeniu zespołów branżowych, składających się z przedstawicieli
organizacji pozarządowych i działających jako organy opiniodawczo – doradcze
Prezydenta Miasta Gliwice - w 2010 roku powstał Zespół Branżowy działający w zakresie
zdrowia, pomocy społecznej i ekologii oraz Rada Seniorów.
Ponadto organizacje działające na rzecz osób niepełnosprawnych wzięły udział
w szkoleniach: „Nowelizacja ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie”,
„Kształtowanie umiejętności liderskich – charyzma lidera” oraz w warsztatach dla
koordynatorów wolontariuszy. Czynnie uczestniczyły także w konsultacjach Programu
Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi na rok 2011 oraz w spotkaniach kwartalnych
„ W GCOP przy kawie”.
Gliwickie Koło Polskiego Związku Niewidomych
Gliwickie Koło Polskiego Związku Niewidomych zrzesza 420 członków zwyczajnych
i 7 członków podopiecznych. Podstawą działalności Koła jest statut Polskiego Związku
Niewidomych i regulamin pracy kół Okręgu Śląskiego PZN. W 2010 r. Koło podjęło
następujące działania:
- przyjęto 10 nowych członków, dla których przeprowadzono dwa szkolenia m.in.
w zakresie posługiwania się białą laską, orientacji przestrzennej, poruszania się
z przewodnikiem, wstępnego zapoznania się z pismem punktowym oraz w zakresie
czynności życia codziennego,
- przeprowadzono 2 wyjazdowe szkolenia w terenie w zakresie orientacji przestrzennej,
słuchowej, poruszania się po różnym terenie z białą laską i przewodnikiem, w których
uczestniczyło 86 osób,
- zorganizowano dwa wyjazdy aktywnej rehabilitacji ruchowej - 96 uczestników,
Źródło: Polski Związek Niewidomych Koło w Gliwicach
56
- w świetlicy szkoleniowo-rehabilitacyjnej Koła przeprowadzono 4 kursy praktyczne z zakresu czynności życia codziennego - sporządzania i podawania posiłków, higieny osobistej, prania, prasowania – 68 uczestników,
- zorganizowano 4 konkursy 10-boju tyflologicznego - uczestniczyło 27 osób,
- zorganizowano VI Miejski Konkurs Książki Mówionej,
- w świetlicy koła przeprowadzono m.in. prelekcje dotyczące ochrony prawnej osób niepełnosprawnych, spotkanie z diabetologiem, szkolenie dotyczące wypełniania wniosków o dofinansowanie z PFRON i PIT, pokaz sprzętu optycznego, czytników oraz telefonu dostosowanego do potrzeb osób niewidomych,
- przygotowano 17 imprez integracyjnych o charakterze kulturalnym – uczestniczyło łącznie 761 osób,
- we współpracy z dyrekcją i pedagogami, w Zespole Szkół Ogólnokształcących w Gliwicach – Sośnicy przeprowadzona została prelekcja dla młodzieży na temat funkcjonowania osób niewidomych w społeczeństwie, ich problemach i potrzebach oraz o sposobach niesienia im pomocy.
Polski Czerwony Krzyż Zarząd Rejonowy w Gliwicach
Zarząd Rejonowy PCK we współpracy z Powiatowym Urzędem Pracy w Gliwicach realizował program staży na stanowisku asystenta osoby niepełnosprawnej.
5 asystentów wspierało osoby niepełnosprawne w codziennych czynnościach:
- toalecie,
- zakupach,
- przygotowywaniu posiłków,
- wyjściu na spacer,
- załatwianiu spraw urzędowych,
- realizacji indywidualnych zainteresowań podopiecznych
Ponadto wspierali osoby niepełnosprawne poprzez:
- doradzanie w zakresie planowania i organizacji gospodarstwa domowego,
- doradzanie w zakresie planowania wydatków i sposobu spędzania wolnego czasu,
- udzielanie pierwszej pomocy w przypadku zagrożenia zdrowia lub życia podopiecznego.
Opieką objęto osoby chore, w starszym wieku, o znacznym stopniu niepełnosprawności, zamieszkałe na terenie Gliwic.
Realizując zadania asystenci doskonalili kwalifikacje i umiejętności w zakresie:
- sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną,
- wykonywania podstawowych zabiegów rehabilitacyjnych,
- organizowania czasu wolnego podopiecznych,
57
- współdziałania w podnoszeniu jakości życia osoby niepełnosprawnej poprzez ułatwianie
wykonywania czynności dnia codziennego, wykształcenie samodzielności oraz w części
przypadków stworzenie warunków do samodzielnej rehabilitacji,
- aktywnej współpracy z rodziną osoby niepełnosprawnej oraz instytucjami społecznymi.
Asystenci zapoznali się również z zadaniami realizowanymi przez Polski Czerwony Krzyż,
uczestniczyli w organizacji „Dnia Walki z Głodem”, świątecznych zbiórkach żywności
i wydawaniu artykułów spożywczych dla ludzi potrzebujących pomocy.
Doświadczenia zdobyte w ramach realizacji programu usług asystenta osoby
niepełnosprawnej wskazują na konieczność kontynuowania realizacji zadań.
Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta Koło Gliwickie
System pomocy realizowany przez Koło Gliwickie składa się z następujących placówek:
1. Placówki pierwszego kontaktu:
- Noclegownia dla mężczyzn,
- Punkt wydawania posiłków ( dla wszystkich zgłaszających się),
- Klub Integracji Społecznej ( dla wszystkich zgłaszających się),
2. Placówki pomocy kompleksowej:
- Schronisko dla mężczyzn,
- mieszkania chronione.
Dokumentowanie stopnia niepełnosprawności możliwe jest jedynie w placówkach
pomocy kompleksowej. Placówki pierwszego kontaktu nie prowadzą ewidencji w tym
zakresie, a osoby ze znaczną niepełnosprawnością kierowane są do schroniska.
W 2010 roku z miejsc w Schronisku dla mężczyzn skorzystało 55 osób
niepełnosprawnych, którym starano się stworzyć odpowiednie warunki z uwzględnieniem
rodzaju oraz stopnia niepełnosprawności.
W Kole realizowano specjalne programy mające uwrażliwić mieszkańców Schroniska
na potrzeby osób niepełnosprawnych, dofinansowane z funduszy Województwa Śląskiego.
Programy te miały na celu likwidację barier nieufności oraz wpłynęły na poczucie własnej
wartości i osobistego wkładu w funkcjonowanie wspólnoty Schroniska oraz zwiększenie
poczucia bezpieczeństwa i akceptacji dodatkowych potrzeb osób niepełnosprawnych.
Projekt realizowany był przez pracowników Schroniska, a działania te wspierali:
- stażysta z Powiatowego Urzędu Pracy pełniący funkcję asystenta osoby
niepełnosprawnej,
- fizjoterapeuta (dwa razy w tygodniu po dwie godziny),
- pielęgniarka z punktu opieki CARITAS.
58
W Schronisku, gdzie prowadzona jest kompleksowa pomoc skierowana do wszystkich
bezdomnych, w stosunku do 5 mężczyzn rozpoczęto procedurę mającą na celu wydanie
orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Dla jednego z niepełnosprawnych zgromadzono
dokumenty pozwalające uzyskać decyzję o przyznaniu emerytury.
Każdy niepełnosprawny na równych prawach mógł korzystać ze wszystkich świadczeń,
w tym porad prawnika, terapeuty uzależnień, czy udziału w spotkaniach integracyjnych.
Ilość osobodni usług świadczonych w Schronisku na rzecz osób niepełnosprawnych
w 2010r. wyniosła 11.449 przy 33.575 wszystkich usług na rzecz mieszkańców
Schroniska.
Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta Koło Gliwickie, znając potrzeby rozwijania
usług na rzecz niepełnosprawnych w prowadzonych przez siebie placówkach, planuje
kontynuowanie tych działań w 2011 roku.
Gliwickie Stowarzyszenie Amazonek
Celem Stowarzyszenia jest działalność na rzecz osób dotkniętych problemami
chorób nowotworowych, ze szczególnym uwzględnieniem nowotworów piersi oraz
prowadzenie działań profilaktycznych ukierunkowanych na poprawę ich warunków życia
i zwiększenie uczestnictwa w życiu społecznym i gospodarczym poprzez:
- ochronę i promocję zdrowia,
- działanie na rzecz osób niepełnosprawnych,
- przeciwdziałanie izolacji wynikającej z istniejących układów rodzinnych
i środowiskowych,
- promocję i organizację wolontariatu – ochotniczki.
Cele te osiągnięto w następujący sposób:
1. Raz w miesiącu Stowarzyszenie organizowało spotkania ogólne, które miały
charakter informacyjno - integracyjny, poruszane były bieżące problemy,
prowadzono prelekcje psychologa, rehabilitanta oraz innych zaproszonych gości.
Dużym zainteresowaniem cieszyły się pokazy protez i specjalistycznej bielizny
przeprowadzone prze przedstawicielki firm.
2. We wrześniu 2010 r. we współpracy z Unią Śląską Amazonek, firmą
farmaceutyczną i portalem amazonki.net/spotkania zorganizowano spotkanie
na temat genu HER2 z serii „Spotkań przy herbacie” – prelekcja prowadzona była
przez lekarza onkologa.
3. W każdą środę prowadzono dyżury przeszkolonych i przygotowanych do roli osoby
pomagającej ochotniczek na Oddziale Chirurgii w Instytucie Onkologii – tzw.
„rozmowy przy łóżku pacjenta”. W każdy poniedziałek pełnione były dyżury
59
w siedzibie Stowarzyszenia w Gliwickim Centrum Organizacji Pozarządowych,
na które zgłaszały się panie przed i po operacji. Podczas dyżurów ochotniczki
udzielały im wsparcia i informacji, tak istotnych dla osób, które znalazły się
w trudnej sytuacji i potrzebują rozmowy z osobami, które tę drogę mają za sobą.
4. Zorganizowano 2 jednodniowe wyjazdy integracyjne, a w październiku panie
uczestniczyły w XI Ogólnopolskiej Pielgrzymce Amazonek.
5. Członkinie Stowarzyszenia uczestniczyły w szkoleniach, konferencjach
i sympozjach organizowanych przez Unię Śląską i Federację Amazonek oraz inne
stowarzyszenia.
6. Stowarzyszenie prowadziło telefon zaufania, udzielano informacji
o organizowanych turnusach rehabilitacyjnych, możliwości uzyskania
dofinansowań, korzystania z gimnastyki rehabilitacyjnej.
Śląskie Stowarzyszenie Chorych na SM SezaM
Od początku działalności praca członków Stowarzyszenia kierowała się głównie
w stronę osób niepełnosprawnych i chorych. W roku 2010 skupiono się na integracji oraz
aktywizacji osób chorych na SM. Podjęto następujące działania:
1. W dniach 29 i 30 maja 2010 r. zorganizowany został piknik wyjazdowy
do Brzeźnicy, gdzie w trakcie wspólnej zabawy oraz ćwiczeń rehabilitacyjnych
i zajęć z psychologiem niepełnosprawni mieli okazję poznania swoich możliwości
i pogłębienia wiary w siebie. Zajęcia prowadzili wolontariusze oraz profesjonaliści -
rehabilitanci i psycholog.
2. 25 września 2010r. na pikniku integracyjnym w MDK w Gliwicach Bojkowie
społeczność lokalna integrowała się z osobami chorymi. Można było wziąć udział
w różnego rodzaju warsztatach, miedzy innymi malarskim i tanecznym.
Mieszkańcy Gliwic chętnie współpracowali z osobami chorymiWrażenia po pikniku
były bardzo pozytywne, gdyż chorzy poznali swoje możliwości, czasami ukryte, a
pozostali uczestnicy zobaczyli, że pomoc innym ludziom może dawać wiele
radości.
3. Ponadto od trzech lat tradycyjnie zorganizowano "Andrzejkowy Bal
Charytatywny", którego głównym celem była zbiórka funduszy na działalność
Stowarzyszenia oraz integracja osób niepełnosprawnych. Chorzy chętnie brali
udział w zabawie, gdyż nie czuli się odrzuceni, ale w pełni akceptowani. Podczas
imprezy licytowane były wyroby rękodzielnicze, obrazy oraz kartki świąteczne
wykonane przez członków stowarzyszenia i darczyńców.
60
Jednym z ważnych osiągnięć było otwarcie w dniu 20.10.2010 r. pierwszej w Polsce
Poradni dla Chorych na SM, której patronem jest Stowarzyszenie. Poradnia działa trzy dni
w tygodniu - dyżury pełnią lekarze neurolodzy oraz rehabilitantka, wizyty są bezpłatne.
Z czasem planowane jest rozszerzenie oferty o lekarzy innych specjalności.
Poza tego typu akcjami Stowarzyszenie pracowało z podopiecznymi w ciągu całego
roku. Na comiesięcznych spotkaniach członkowie stowarzyszenia mogli poszerzyć swoją
wiedzę na temat choroby, dowiedzieć się o możliwościach jej leczenia oraz rehabilitacji.
W kwietniu zorganizowano wyjazd rehabilitacyjny do Dusznik Zdroju dla 60 chorych.
Stowarzyszenie wprawdzie ma w swej nazwie SM, ale pomaga także i tym, których
dotknęła inna choroba, a oczekują pomocy.
Stowarzyszenie „AKCEPTACJA”
Motto: „Społeczeństwo, które potrafi zmierzyć się z autyzmem poradzi sobie
ze wszystkimi innymi rodzajami niepełnosprawności.”
Stowarzyszenie ,,AKCEPTACJA“ jest zrzeszeniem osób, zawiązanym dla niesienia pomocy
dzieciom i młodzieży z zespołem ADHD oraz Aspergera (spektrum autyzmu) w różnych
okresach rozwoju życia, ich rodzinom i opiekunom prawnym.
Stowarzyszenie swe cele realizuje poprzez:
1. Tworzenie bazy informacyjnej w celu wczesnego wykrywania zespołu ADHD
i Aspergera
2. Nawiązywanie kontaktów i współpracy z ośrodkami specjalistycznymi celem
konsultowania i diagnozowania dzieci i młodzieży
3. Współpracę z wolontariuszami na rzecz dzieci i młodzieży
4. Organizowanie szkoleń i wykładów dla rodziców i opiekunów, pedagogów
i nauczycieli
5. Prowadzenie warsztatów terapeutycznych dla dzieci i młodzieży
6. Podniesienie poziomu rehabilitacji fizycznej i psychicznej
9. Prowadzenie samopomocowych grup wsparcia dla rodziców i opiekunów
10. Organizowanie i udzielanie, poradnictwa wynikającego z celów Stowarzyszenia
11. Współpraca z organami władzy, administracją rządową, samorządową, podmiotami
gospodarczymi oraz innymi organizacjami i instytucjami.
Członkowie Stowarzyszenia, w tym pedagog i nauczyciel matematyki pełnili dyżury
w swojej siedzibie przy ul. Jagiellońskiej 21 w każdy poniedziałek w godz. 16 – 18.
Na dyżury zgłaszali się rodzice, dziadkowie oraz rodzeństwo osób mających problemy
z nadpobudliwością, niejednokrotnie zdesperowani, zagubieni, zestresowani zachowaniem
61
swoich dzieci. Otrzymali materiały i artykuły na temat zespołów ADHD i Aspergera, tak
bardzo potrzebne zrozumienie od osób borykających się z podobnymi problemami
wychowawczymi oraz inną niezbędną pomoc, w tym wspieranie w kontaktach
z placówkami służby zdrowia, szkołami oraz z sądami rodzinnymi
W roku 2010 odbyło się 39 dyżurów w czasie których udzielono wsparcia rodzicom
8 dzieci.
W trakcie dyżurów udzielane były również bezpłatne korepetycje z matematyki dla dzieci.
W roku sprawozdawczym z tego rodzaju pomocy skorzystało 5 dzieci.
W ramach działalności statutowej stowarzyszenie zorganizowało terapię grupową oraz
indywidualną dla dzieci:
1. w Gliwicach, ul. Kościuszki 35 w Inkubatorze Społecznej Przedsiębiorczości w każdy
wtorek odbywają się zajęcia terapii grupowej
od godziny 17-tej do 18,25 - dzieci młodszej grupy - uczestniczy 4 dzieci
od godziny 18,3o do 20,oo - dzieci starszej grupy terapeutycznej 4 dzieci,
2. w piątki w Gliwicach ul. Kościuszki 35 obywają się zajęcia terapii indywidualnej –
1 dziecko,
3. w każdą środę w Zabrzu przy ul. Brodzińskiego 4 od godziny 18.00 do 19,30 odbywa
się prowadzona pod okiem specjalisty terapia grupowa dla młodzieży - 3 dzieci.
Grupowe zajęcia terapeutyczne oparte są na Programie Modyfikacji Zachowań,
obejmującym metody rehabilitacji poznawczej z zakresu kontroli i zrozumienia emocji,
treningu umiejętności wzrokowo-przestrzennych oraz Treningu Umiejętności
Społecznych, współdziałania w grupie, uczenie poprawnych wzorców zachowań oraz
wzmacniania pozytywnych przekonań o sobie.
Zajęcia prowadzą psycholodzy posiadający kwalifikacje do prowadzenia tego typu terapii
zatrudnieni w Centrum Neurorehabilitacji im. Zofii i Józefa Dziurkowskich w Warszawie
- Oddział w Czeladzi. W czasie zajęć pomagają im wolontariuszki współpracujące
ze stowarzyszeniem.
W trakcie zajęć terapeutycznych dzieci organizowane są Samopomocowe Grupy
Wsparcia, mają one między innymi na celu wymianę doświadczeń rodzicielskich,
zrozumienie w trudnej sytuacji oraz dzielenie się sukcesami dzieci.
62
Z początkiem grudnia zorganizowano dzieciom spotkanie z Świętym Mikołajem.
Źródło: Stowarzyszenie „AKCEPTACJA”
63
Załącznik do sprawozdania nr 1
Publikacje w MSI poświęcone tematyce niepełnosprawności
Pokonując bariery
Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych, Inwalidów, Ich Opiekunów i Przyjaciół „SON” powstało w 1994 r. z inicjatywy Janiny Stoksik. Status OPP uzyskało w 2004 r. – Naszym podstawowym celem jest szeroko pojęta integracja środowiska osób niepełnosprawnych z terenu Gliwic. Chcemy przeciwdziałać izolacji tej grupy społecznej, zwiększać jej aktywność i udział w życiu gospodarczym, a także ułatwiać rehabilitację zdrowotną zawodową – mówi Janina Stosik, prezes SON.
W ramach stowarzyszenia funkcjonują między innymi grupy wsparcia: Afazja, SM, Osteoporoza czy Grono. Każda z nich skupia ludzi borykających się z określonym problemem. Są to chorzy na stwardnienie rozsiane, osteoporozę lub rodzice i opiekunowie młodzieży niepełnosprawnej umysłowo (np. z zespołem Downa lub autystycznej). Utworzono też Centrum Wolontariatu, a chętnych do pomocy osobom starszym i niepełnosprawnym nie brakuje. Dzięki pracy i zaangażowaniu wolontariuszy wielu ludzi odzyskuje radość życia. Ponadto w siedzibie SON (bez barier architektonicznych) są organizowane okolicznościowe imprezy. Dużym zainteresowaniem cieszą się zajęcia plastyczne, rozwiązywanie krzyżówek, spotkania filmowe oraz inne przedsięwzięcia o charakterze kulturalnym, rekreacyjnym i oświatowym.
– Od wielu lat nasi podopieczni w okresie wiosenno-letnim mogą uczestniczyć w wycieczkach krajoznawczych. W 2009 r. rozpoczęliśmy realizację projektu rehabilitacyjno-poznawczego, w ramach którego niepełnosprawni będą maszerować po Gliwicach, posługując się kijkami nordic walking – opowiada Janina Stoksik. Dla wszystkich zainteresowanych powstał Punkt Rehabilitacji wyposażony w specjalistyczne urządzania do magnetoterapii, laseroterapii, światłoterapii i koloroterapii.
SON – wspólnie ze Stowarzyszeniem Przyjaciół Integracji – corocznie przygotowuje na terenie naszego miasta kampanie parkingowe. – Bronimy miejsc parkingowych dla niepełnosprawnych. Przekonujemy mieszkańców Gliwic, że zajmowanie tzw. kopert pozbawia osoby niepełnosprawne możliwości swobodnego poruszania się w miejscach publicznych – informuje prezes organizacji. Podkreśla, że dzięki takim staraniom powstały m.in. nowe miejsca postojowe przy poczcie głównej i Powiatowym Urzędzie Pracy.
Największy sukces to stworzenie wspólnoty ludzi, którzy bezinteresownie poświęcili swój czas oraz umiejętności i doprowadzili do autentycznej integracji środowiska osób niepełnosprawnych. –W tej chwili staramy się o otwarcie w Gliwicach całodobowego domu opieki dla młodzieży umysłowo chorej. Bardzo potrzebne jest miejsce, w którym mogłaby ona przebywać, kiedy rodzicom potrzebna jest chwila wytchnienia, gdy sami muszą poddać się leczeniu lub gdy ich zabraknie – mówi Janina Stoksik.
Fundusze na swoją działalność, poza składkami członkowskimi, organizacja pozyskuje z dotacji samorządowych, dofinansowania PFRON, sprzedaży „cegiełek”, nawiązek sądowych, darowizn oraz z 1% podatku dochodowego. Za ubiegły rok dochód z tego ostatniego źródła wyniósł 29 tys. zł.
64
Dlaczego warto działać? – Dzisiejsze społeczeństwo to w dużej mierze starsi ludzie. My mówimy, że z dużym prawdopodobieństwem niepełnosprawnym się było, jest lub będzie. Nie warto izolować się lub skupiać wyłącznie na sobie. Każdy z nas zawsze może się czymś podzielić – czasem, życzliwością i dobrym słowem – przekonuje Janina Stoksik.
Przełamać izolację Szacuje się, iż blisko 450 milionów ludzi na całym świecie boryka się z różnego rodzaju dolegliwościami i zaburzeniami psychicznymi. Konieczne jest zapewnienie im wielostronnej, zintegrowanej i dostępnej opieki zdrowotnej, ale również przełamanie społecznej izolacji. Szansą na to są środowiskowe domy samopomocy. Ośrodek Pomocy Społecznej prowadzi taką placówkę przy ul. Tarnogórskiej 231. Zajęcia odbywają się od poniedziałku do piątku, w godz. od 7.30 do 15.30 – Przyjmujemy osoby, które leczą się psychiatrycznie. Są to pacjenci ze zdiagnozowaną chorobą np. schizofrenią czy depresją, jak i osoby po gwałtownym załamaniu psychicznym, które są pod opieką lekarską – stwierdza Magdalena Odrobina, kierownik Środowiskowego Domu Samopomocy.
W ośrodku prowadzone są zajęcia aktywizacyjne, m.in. plastyczne, ceramiczne, stolarskie oraz konstruowania witraży. W ramach warsztatów kulinarnych podopieczni uczą się przygotowania posiłków, obsługi sprzętu i wyposażenia domowego. Terapia obejmuje również zajęcia relaksacyjne i treningi umiejętności społecznych. – Dystans pomiędzy osobami leczącymi się psychiatrycznie a otoczeniem jest najczęściej wzajemny i bardzo głęboki. Poczucie izolacji utrudnia funkcjonowanie w społeczeństwie oraz zmaganie się z chorobą. W naszym ośrodku oferujemy wsparcie i pomoc specjalistów. Terapia jest odpłatna, jednak w uzasadnionych przypadkach pacjenci są z niej zwalniani lub też są to symboliczne kwoty, ok. 10 zł miesięcznie – wyjaśnia kierownik ŚDS Środowiskowy Dom Samopomocy organizuje również bezpłatne spotkania dla rodzin osób leczących się psychiatrycznie. – Do grupy wsparcia prowadzonej przez lekarza psychiatrę i psychologa mogą dołączyć także krewni i bliscy pacjentów, którzy nie są podopiecznymi naszej placówki – informuje M. Odrobina. – Spotkania odbywają się co drugi wtorek miesiąca w godz. od 16.30 do 18.00.
Placówka prowadzi także Klub pacjenta (w każdą środę od 15.30 do 18.00) oraz zajęcia dla osób z obniżoną sprawnością intelektualną (w czwartki od 15.30 do 17.30). Szczegółowe informacje można uzyskać dzwoniąc pod nr tel. 32-270-07-65.
Nauczanie integracyjne Edukacyjni eksperci nie mają wątpliwości, że niepełnosprawne dzieci powinny uczęszczać do wspólnych klas wraz ze swymi pełnosprawnymi rówieśnikami. W Gliwicach nie brakuje przykładów nauczania integracyjnego. W Gimnazjum nr 2, wchodzącym w skład Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 5 (ul. Sikornik 34), istnieje w tym roku szkolnym 6 klas integracyjnych. Do każdej z nich uczęszcza kilkoro uczniów niepełnosprawnych fizycznie (wady słuchu, wady wzroku, zaburzenia ruchowe, autyzm, a także niepełnosprawności sprzężone). Zajęcia w klasach integracyjnych są prowadzone przez dwóch nauczycieli, w tym – pedagoga specjalnego. Jego zadaniem jest dostosowanie procesu nauczania do możliwości uczniów niepełnosprawnych. Podobne rozwiązania zastosowano w VIII Liceum Ogólnokształcącym, które również należy do zespołu placówek edukacyjnych na Sikorniku. W tej szkole istnieją obecnie 4 klasy integracyjne. – Warto podkreślić, że wprowadzając system nauczania integracyjnego, usunęliśmy bariery architektoniczne w gmachu szkoły (toalety dla osób niepełnosprawnych, wejścia bezprogowe, winda). Wszyscy nasi uczniowie są objęci specjalistyczną opieką logopedy, pedagoga i psychologa. Czy takie postępowanie przynosi zamierzone efekty? Fakty świadczą same za siebie. Większość uczniów
65
niepełnosprawnych z naszego liceum zdała maturę i kontynuuje naukę na wyższych uczelniach, w szkołach pomaturalnych lub policealnych. Wychodzimy z założenia, że najważniejszą sprawą jest wyeliminowanie u osób niepełnosprawnych poczucia osamotnienia i bezradności. Klasy integracyjne wzbudzają zaś w nich wiarę we własne siły i możliwości – uważa Barbara Smolnik, nauczycielka z ZSO nr 5.
Fundacja „Tacy sami”
Żyć pełnią życia
Inspiracją do założenia fundacji była chęć stworzenia organizacji, która pomagałaby wszystkim niepełnosprawnym, a nie skupiała się wyłącznie na grupie osób dotkniętych tym samym schorzeniem. – Sama jestem osobą niepełnosprawną i szukając pomocy nie znalazłam takiej organizacji. Postanowiłam zatem założyć własną. Było to w 2003 r. – wspomina prezes Agata Kopeć-Romik.
Organizacja stara się pomagać osobom niepełnosprawnym z całej Polski poprzez aktywizację społeczną, zawodową i sportową. – Naszym głównym zadaniem jest zachęcenie tych osób do wyjścia z domów, pokazanie im piękna otaczającego świata – opowiada Agata Kopeć-Romik. Jednym ze sposobów na zrealizowanie celu są kursy nurkowania. Najpierw osoby niepełnosprawne uczestniczą w zajęcia na basenie, podczas których oswajają się z wodą i sprzętem, a potem jadą na obóz do Chorwacji. Tam kończą kurs i uzyskują uprawnienia nurkowe – takie same jak ludzie pełnosprawni.
Fundacja udziela także innego typu pomocy – finansuje kosztowną rehabilitację po udarach mózgu lub wypadkach oraz zakup sprzętu rehabilitacyjnego, np. wózków inwalidzkich lub protez kończyn. – Na protezę trzeba wydać około 60 – 80 tysięcy złotych. Aby zdobyć tę kwotę, przygotowujemy różnego rodzaju akcje medialne. Nie przekazujemy nikomu pieniędzy, ale sami kupujemy potrzebny sprzęt. Chcemy mieć pewność, że zebrane fundusze nie zostaną przeznaczone na inne cele – mówi prezes fundacji.
W ramach projektu „Gotowi do pracy – wsparcie osób niepełnosprawnych w podejmowaniu zatrudnienia” fundacja pomaga ludziom odnaleźć się na rynku pracy. Pełni ona często rolę pośrednika między pracodawcami, którzy chcą pozyskać osoby niepełnosprawne, a chętnymi do podjęcia zatrudnienia. Organizacja stara się także sprawować funkcję centrum informacji. – Dzielę się z innymi swoją wiedzą. Doradzam, kieruję do właściwych instytucji. Grunt to wiedzieć, gdzie można uzyskać pomoc – podkreśla szefowa. „Tacy sami” współpracują również z gdyńskim Stowarzyszeniem Paralotniarzy i pomagają osobom, które uległy wypadkowi, uprawiając sport.
– Na nasz sukces pracują wszystkie osoby, które trafiają do fundacji. Po tygodniowym obozie wracają do domu odmienione, z większą wiarą w siebie i swoje możliwości. Dążymy do tego, aby niepełnosprawni mogli żyć jak inni, stąd też nazwa „Tacy sami” – tłumaczy Agata Kopeć-Romik. Wielką radością członków organizacji jest stały kontakt z osobami, którym pomogli. Jedni podopieczni przeżyli fajną przygodę, drudzy znaleźli partnera – w ich życiu następują zmiany, których wcześniej nie oczekiwali.
Fundacja ma wiele planów na przyszłość. Chce kontynuować rozpoczęte projekty, spełniać potrzeby podopiecznych, których jest coraz więcej, finansować leczenie kolejnych osób i zakup protez, organizować obozy. Pieniądze na działalność pozyskuje z darowizn i 1% podatku dochodowego. Fundacji – jako organizacji ogólnopolskiej –
66
udaje się zebrać co roku kilkadziesiąt tysięcy złotych. – Jeśli nie możemy komuś pomóc w danym roku, pamiętamy o nim w następnym. Niezależnie od własnych starań, zachęcamy również naszych podopiecznych do aktywności w poszukiwaniu funduszy – mówi pani prezes. Do mieszkańców naszego miasta apeluje: Nie odwracajcie wzroku od niepełnosprawnych, nie uciekajcie na drugą stronę ulicy. Radzimy sobie w życiu, ale czasem są sytuacje, kiedy Wasza pomoc jest nam niezbędna. I za jej okazanie będziemy wdzięczni.
Społeczny Komitet Pomocy Osobom Niepełnosprawnym
Im wcześniej, tym lepiej
Komitet powstał w 1991 r. z inicjatywy gliwickiej lekarki Ludwiki Gadomskiej. Wraz z grupką zapaleńców pragnęła ona stworzyć placówkę dla dzieci z wczesnym uszkodzeniem mózgu. Organizacja zmieniała nazwę kilkakrotnie, co wynikało z coraz szerszego zakresu działania. Początkowo funkcjonowała jako Społeczny Komitet Pomocy Ośrodkowi Rehabilitacji, którego celem było zorganizowanie i wspieranie tej placówki. Potem jako Społeczny Komitet Pomocy Dzieciom Niepełnosprawnym skupiła się na pomaganiu najmłodszym gliwiczanom zagrożonym niepełnosprawnością. Dziś znana jest jako Społeczny Komitet Pomocy Osobom Niepełnosprawnym. Status OPP uzyskała w 2004 r.
Starania komitetu doprowadziły do powstania Gliwickiego Ośrodka Adaptacyjno-Rehabilitacyjnego dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej (GOAR). – Miasto przekazało nam budynek i pomogło w jego remoncie, a my zajęliśmy się utworzeniem placówki. Do dziś jest nam ona najbliższa, ale zauważyliśmy, że możemy robić jeszcze więcej – mówi Anna Franek, członek zarządu. Niedawno organizacja zajęła się także działalnością oświatową. Wzięła pod swoje skrzydła zerówkę dla niepełnosprawnych dzieci oraz niepubliczne przedszkole.
Kolejnym dokonaniem stowarzyszenia było stworzenie całodobowego Domu Rodzinnego, przeznaczonego dla dorosłych niepełnosprawnych po stracie rodziców. – Pragnęliśmy im stworzyć warunki zbliżone do domowych w ośrodku będącym alternatywą dla domów pomocy społecznej – podkreśla Anna Franek. W hostelu mieszkało 5 – 6 osób mogących samodzielnie funkcjonować dzięki wsparciu asystentów. Utworzenie takiej placówki stanowiło pewnego rodzaju eksperyment. Zrealizowano go z sukcesem. Komitet prowadził Dom Rodzinny przez 10 lat dzięki pomocy Krzysztofa Karasa – oddanego sprawie człowieka, mieszkańca i koordynatora placówki. Po jego śmierci ośrodek przekazano pod opiekę miasta.
Dla członków komitetu bardzo ważne jest dzielenie się doświadczeniami. We współpracy z zespołem GOAR-u zorganizowali dwie konferencje naukowe z udziałem gości zagranicznych. Ich tematem było wczesne wykrywanie uszkodzeń mózgu u dzieci. Przez 6 lat stowarzyszenie było też zaangażowane w projekt, który miał na celu współpracę kilkudziesięciu organizacji i placówek pomagających niepełnosprawnym dzieciom w regionie. – W tym czasie odbywały się comiesięczne spotkania, wydawany był biuletyn. Wiele nauczyliśmy się od siebie. Udało się zintegrować środowisko osób działających na rzecz niepełnosprawnych dzieci na Śląsku. Nadal ze sobą współpracujemy, wspólnie prowadzimy rozmowy z NFZ i podejmujemy próby walki o wprowadzenie bardziej przyjaznych dla naszych podopiecznych przepisów prawnych – mówi Anna Franek.
67
Mianem sukcesu można określić wszystkie podjęte przez organizację inicjatywy i zrealizowane zadania. Dzięki jej staraniom zapewniana jest profesjonalna i skuteczna pomoc dzieciom zagrożonym nieprawidłowym rozwojem już od pierwszych chwil życia. A jak wyglądają plany na przyszłość? Komitet chce nadal intensywnie działać i stworzyć placówkę, którą samodzielnie poprowadzi. Pozyskuje fundusze poprzez organizację imprez charytatywnych, z dotacji miejskich i 1% podatku dochodowego. Dzięki wsparciu z 1%, którego wysokość sięga kilkudziesięciu tysięcy złotych rocznie, może zapewnić GOAR-owi najnowocześniejszy sprzęt. – Te pieniądze pozwalają na skuteczniejszą rehabilitację dzieci. Wczesna interwencja wielokrotnie ratuje je przed poważną niepełnosprawnością. Trzeba zdać sobie sprawę z tego, że specjalistyczna pomoc przydaje się czasami już od pierwszych dni życia dziecka. Dlatego ważne jest, aby w razie potrzeby szybko trafić do profesjonalnego ośrodka – uświadamia Anna Franek.
Śląskie Stowarzyszenie Chorych na SM „Sezam”
Razem raźniej
Inicjatorką powstania organizacji była Karolina Kropornicka, której syn zachorował na SM (sklerosis multiplex), czyli stwardnienie rozsiane. Wraz z pielęgniarką Bogusławą Dyrbuś umieściła na forum internetowym informację o spotkaniu dla cierpiących na to schorzenie. Na anons odpowiedziało aż 90 osób. Dostrzegły one skalę problemu i postanowiły założyć stowarzyszenie.
Członkowie organizacji to przede wszystkim osoby chore na SM, ich najbliżsi, ale także osoby zdrowe, które po prostu chcą pomagać. – Prowadzimy wiele działań, by chorym żyło się lepiej. Przede wszystkim organizujemy comiesięczne spotkania (informacyjne, integracyjne, szkolenia), na które może przyjść każdy. Większość osób na wieść o swojej chorobie w pierwszym odruchu wypiera problem, potem zwykle popada w depresję. Dlatego w czasie spotkań do dyspozycji pozostaje psycholog, a często też lekarze innych specjalizacji – wyjaśnia Karolina Kropornicka.
„Sezam” oferuje także różne zajęcia (muzykoterapia, aquarobic czy pilates), udział w wyjazdach sanatoryjnych, organizuje imprezy okolicznościowe, festyny oraz pikniki z zawodami i konkursami. – Jednym z naszych celów jest przywrócenie chorym radości życia – opowiada Karolina Kropornicka. Na stałe w kalendarz wpisał się więc coroczny Bal Andrzejkowy, podczas którego odbywa się aukcja. Dobra zabawa łączy się ze zbieraniem funduszy na działalność organizacji. Tradycją stało się też „światełko przyjaźni” – wszyscy dostają świeczki, które zapalają w wigilijny wieczór na znak solidarności. – Nasi członkowie zżywają się ze sobą. Jeśli komuś pogorszy się stan zdrowia, trafi do szpitala, wówczas wspierają się wzajemnie i odwiedzają – opowiada prezes Natalia Sitek.
Stowarzyszenie pomaga również chorym w uzyskaniu leku – interferonu. Pośredniczy między pacjentem a NFZ. Miesięczna kuracja kosztuje około 2900 zł, a program refundowany przez NFZ trwa jedynie 3 lata. Ważne jest jednak, by pacjenci nie mieli przerwy w przyjmowaniu leku i aby był to ten sam preparat. Obecnie walczą o wyeliminowanie różnic w traktowaniu tego problemu w poszczególnych województwach. Starają się też, by SM zostało objęte programem leczenia narodowego.
Jednym z sukcesów „Sezamu” jest wynegocjowanie z firmą farmaceutyczną niższej ceny za leki. – Odwiedza nas coraz więcej ludzi i to nie tylko ze Śląska, ale i z Opolszczyzny. To dowód na to, że jesteśmy potrzebni – podkreśla Natalia Sitek. W przyszłości „Sezam” planuje rozbudowę siedziby w Bojkowie, gdzie powinny powstać gabinety lekarskie.
68
Poszukuje strategicznego sponsora. Fundusze na działalność czerpie dotąd ze składek członkowskich, sponsoringu oraz 1% podatku. Dochód z tego ostatniego źródła zwiększa się z roku na rok. Jest przeznaczany przede wszystkim na pomoc konkretnym osobom (wskazanym przez podatników), a reszta – na bieżącą działalność organizacji.
Okazuje się, że Polacy nie mają zbyt dużej wiedzy na temat choroby, jaką jest stwardnienie rozsiane. – Chciałybyśmy, aby pracodawcy nie dyskryminowali osób chorych na SM. Są świetnymi pracownikami, bardzo im zależy na utrzymaniu zatrudnienia. Poza tym mogą pracować w domach. Zazwyczaj choroba nie przeszkadza im w wykonywaniu obowiązków. Życzymy sobie jednocześnie, aby rodziny nie izolowały chorych od świata. Wszystkich potrzebujących zapraszamy do nas. Nasze spotkania podbudowują i dodają otuchy – zachęcają Natalia Sitek i Karolina Kropornicka.
Pomogą niepełnosprawnym
Gliwicki Ośrodek Integracji Niepełnosprawnych zachęca osoby niepełnosprawne do skorzystania z pomocy przy wypełnianiu rocznych zeznań podatkowych PIT. – Na wszystkie pytania dotyczące przysługujących ulg i odliczeń odpowiedzą pracownicy gliwickich urzędów skarbowych – informuje Katarzyna Wessely-Woźniczka, koordynatorka z GOIN. Dyżury będą organizowane w siedzibie Ośrodka przy ul. Zwycięstwa 34 (oficyna). 7 kwietnia z zainteresowanymi spotkają się przedstawiciele I Urzędu Skarbowego, a 14 kwietnia – II Urzędu Skarbowego. Konsultacje będą prowadzone w godzinach od 11.00 do 12.00. (bom)
WAŻNI KAŻDEGO DNIA
Upośledzenie umysłowe jest obciążone największym, spośród innych niepełnosprawności, niezrozumieniem i piętnem. Osoby nim dotknięte są najczęściej spychane na margines, pozbawione nauki, pracy czy kontaktów z ludźmi. Takiemu traktowaniu przeciwstawiają się twórcy przypadającego 5 maja DNIA GODNOŚCI OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ. Jego idea zrodziła się we Francji, w której „Spotkanie z godnością" („Randez-vous de la dignité”) jest obchodzone co roku z udziałem przedstawicieli najwyższych władz oraz popularnych osób.
Z góry należy uprzedzić, że „Dzień Godności...” nie zlikwiduje w mgnieniu oka nietolerancji czy głupich docinków kierowanych pod adresem osób niepełnosprawnych umysłowo. Pozwala jednak za każdym razem głośno upomnieć się o ich prawa. Przypomina, że są oni ważni nie tylko 5 maja, lecz 365 dni w roku. Ogólnopolskie obchody „Dnia...” stanowią ponadto dobrą okazję do zaprezentowania działalności instytucji i placówek zajmujących się niepełnosprawnymi intelektualnie. W Gliwicach należą do tej grupy tzw. warsztaty terapii zajęciowej (WTZ „TĘCZA” oraz WTZ Caritas Diecezji Gliwickiej).
– „TĘCZA” powstała w maju 1993 r. jako druga tego typu placówka w województwie śląskim – opowiada Wojciech Kotylak, wieloletni instruktor Warsztatów Terapii Zajęciowej „TĘCZA” przy spółdzielni „Twórczość” (zakładzie pracy chronionej), a zarazem koordynator Śląskiego Nieprzetartego Szlaku. – Zajmujemy się 35 osobami z niepełnosprawnością intelektualną. W pracowni plastycznej, hafciarskiej, tkackiej i krawieckiej mogą one rozwijać wyobraźnię i zdolności manualne, w pracowni stolarskiej – nauczyć się obróbki drewna i odczytywania prostych schematów, w pracowni komputerowo-teatralnej – poznać podstawy obsługi komputera oraz wspólnie przygotowywać przedstawienia i występy muzyczne, natomiast w pracowni gospodarstwa
69
domowego – spróbować samodzielnego życia w domowych pieleszach, począwszy od przygotowania posiłków, obsługę urządzeń i sprzętów domowych, po robienie zakupów.
„TĘCZA” prowadzi też działania związane z rehabilitacją zawodową osób niepełnosprawnych, w ramach których odbywają się indywidualne rozmowy na temat preferencji zawodowych, organizowane są również badania ankietowe oraz zajęcia grupowe „ABC na rynku pracy. Aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych” w formie pogadanki i ćwiczeń opracowanych przez doradcę zawodowego z Ośrodka Informacji i Poradnictwa Zawodowego dla Osób Niepełnosprawnych w Rybniku.
Od kilku lat warsztaty przy spółdzielni „Twórczość” przygotowują również Przegląd Twórczości Warsztatów Terapii Zajęciowej Województwa Śląskiego „Gliwickie Spotkania Tęczowe”. Podopieczni WTZ nie tylko biorą udział w ich organizacji, ale występują też na różnego rodzaju festiwalach twórczości artystycznej osób niepełnosprawnych na Śląsku i Podbeskidziu. To imprezy o wyjątkowym klimacie, nawiązujące formą do barwnych widowisk pokazanych w „Czarnym baloniku” australijskiej reżyserki Elissy Down. Warto podkreślić, że ten kameralny komediodramat (okrzyknięty najlepszą australijską fabułą 2008 r.) jako jeden z niewielu filmów traktuje m.in. o osobach niepełnosprawnych, pokazując ich radości i smutki bez udziwnień czy niepotrzebnego moralizatorstwa, za to w ciepły, bardzo życiowy, momentami też bardzo zabawny sposób.
– Niepełnosprawni z gliwickiej „TĘCZY” uczestniczą także intensywnie w artystycznych imprezach organizowanych w ramach Śląskiego Nieprzetartego Szlaku (ŚNS) – podkreśla Wojciech Kotylak. Jak wyjaśnia, ŚNS stanowi część Międzynarodowego Nieprzetartego Szlaku, będącego – jak zobowiązuje nazwa – międzynarodowym stowarzyszeniem osób niepełnosprawnych, ich instruktorów i wolontariuszy. Ruch zrodził się przed ponad 20 laty na Lubelszczyźnie, by po pewnym czasie rozszerzyć swą działalność na Białoruś, Ukrainę, Litwę i Rosję. Od kilku lat działa też na Śląsku. – Jednym z ważniejszych przedsięwzięć ŚNS są Spotkania Teatralne Artystów Nieprzetartego Szlaku na Śląsku, podsumowujące całoroczne działania w ramach Międzynarodowego Nieprzetartego Szlaku – dodaje koordynator.
Ostatnie (jubileuszowe) zmagania sceniczne ŚNS odbyły się 9 kwietnia w filii Młodzieżowego Domu Kultury w Bojkowie. Uczestniczyło w nich blisko 180 niepełnosprawnych artystów i ich opiekunów. Wieńczyły one cykl imprez Nieprzetartego Szlaku związanych tematycznie z „żywiołami”. Temat ten obowiązywał zarówno w konkursie plastycznym, jak i w Spotkaniach z Piosenką, Spotkaniach z Poezją czy tzw. konkursie na znak. – Już wkrótce poznamy kolejny temat obowiązujący w działaniach artystycznych – zapowiada Wojciech Kotylak. Zanim to nastąpi, warto przyjrzeć się fotograficznym reminiscencjom ilustrującym niedawne dokonania „TĘCZY”.
Warsztaty Terapii Zajęciowej realizują zadania w dziedzinach rehabilitacji społecznej i zawodowej. Pozwalają one poprawić sprawność osób niepełnosprawnych, dzięki czemu możliwe staje się prowadzenia przez nie niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia – na miarę indywidualnych możliwości. Działalność WTZ jest finansowana ze środków PFRON oraz budżetu miasta.
70
Czekając na...
Niepełnosprawni intelektualnie oraz osoby przewlekle chore psychicznie mogą korzystać z wsparcia środowiskowych domów pomocy, działających dzięki dotacjom z budżetu państwa. Placówki te zapewniają dzienną opiekę (zwykle do godz. 15.00), niezbędną rehabilitację oraz terapię zajęciową. Ich istnienie jest dla bliskich i opiekunów chorych prawdziwym błogosławieństwem. W naszym mieście nie ma jeszcze ŚDS-u (najbliższy funkcjonuje w powiecie, na terenie Knurowa). Na jego otwarcie oczekują jednak rodziny i opiekunowie 23 osób, korzystających póki co z popołudniowych zajęć w Gliwickim Ośrodku Adaptacyjno-Rehabilitacyjnym dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej. Czy ich nadzieje zostaną spełnione? Decyzja leży w rękach Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego.
– Chcielibyśmy otworzyć w mieście profesjonalny Środowiskowy Dom Samopomocy przeznaczony dla ponad trzydziestu osób. Mamy już na ten cel budynek po szkole ogrodniczej przy ul. Daszyńskiego 550, a nawet projekty budowlane i wykonawcze na jego adaptację – mówi Lucyna Woźniak, szefowa Wydziału Zdrowia i Spraw Społecznych Urzędu Miejskiego w Gliwicach. Idea szybkiego uruchomienia ŚDS rozbija się jednak – jak tłumaczy – o kwestie finansowe. – Jeszcze w ubiegłym roku sądziliśmy, że jest możliwe otwarcie Domu przy częściowym finansowaniu tego przedsięwzięcia z pieniędzy miasta oraz dotacji państwowej, rozdzielanej w regionie przez wojewodę śląskiego. Niezbędna w takich przypadkach opinia radcy prawnego wykluczyła jednak taką możliwość. Interpretacja przepisów jest ściśle jednoznaczna: prowadzenie środowiskowych domów samopomocy jest zadaniem administracji rządowej, tak samo jak i finansowanie ich działalności – wyjaśnia.
Innymi słowy, dotacja z budżetu państwa powinna pokrywać w całości koszty utworzenia Środowiskowego Domu Samopomocy. Na to potrzeba ponad 2 mln zł. Budynek po szkole wymaga bowiem gruntowanej przebudowy oraz dostosowania do wymogów obowiązujących przepisów prawnych.
Na początku tego roku do Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego trafił wniosek władz Gliwic o przyznanie dotacji celowej z rezerwy budżetu państwa na utworzenie ŚDS. Dokument opiewał na kwotę 2 299 723 zł. Oficjalnej odpowiedzi na to pismo wciąż brak, są za to informacje telefoniczne, udzielone pod koniec lutego przez Bożenę Stępień, dyrektor Wydziału Polityki Społecznej ŚUW. Wynika z nich, że całkowita kwota tegorocznej dotacji dla województwa śląskiego na rozwój sieci środowiskowych domów samopomocy wynosi 400 tys. zł. Pierwszeństwo w jej przyznaniu mają obszary tzw. białych plam, a więc gminy, w których nie ma jeszcze ŚDS-ów. Ich przeciętne zapotrzebowanie na dotację oscyluje jednak wokół kwoty 50 tys. zł, a nie 2 mln zł. Poza tym przedstawiony przez Gliwice projekt wybiega poza ramy działania typowych środowiskowych domów samopomocy. Jest raczej zbliżony do działania dziennego domu pomocy społecznej – zwróciła uwagę urzędniczka ŚUW.
Czy to oznacza, że ŚDS w Gliwicach nie powstanie? Pokaże to najbliższa przyszłość. O zawiłości sytuacji zostali już powiadomieni bliscy i opiekunowie osób niepełnosprawnych, który spotkali się w tym celu z prezydentem miasta. Warto podkreślić, że spotkanie to zaowocowało wstępnymi uzgodnieniami, które pozwalają patrzeć optymistycznie na losy Środowiskowego Domu Samopomocy. – Przekazałem rodzinom, że możliwe jest zainwestowanie przez gminę w miejski budynek, który będzie
71
potem służył potrzebom ŚDS. Byłoby dobrze, gdyby do jego adaptacji dołożył się Śląski Urząd Wojewódzki. Problemem będzie jednak kwestia utrzymywania istniejącego ŚDS – to, zgodnie z przepisami, musi bowiem robić wojewoda. Z tego też względu jeszcze przed rozpoczęciem inwestycji musiałaby zostać podpisana z nim wstępna umowa na bieżące utrzymanie ŚDS – relacjonuje przebieg rozmowy Zygmunt Frankiewicz.
STWARDNIENIE ROZSIANE – RAZEM PRZECIW
„SON” – Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych, ich Rodzin, Opiekunów i Przyjaciół – zaprasza na otwarte spotkanie Sekcji Stwardnienia Rozsianego (SM). Odbędzie się ono w piątek, 28 maja, w siedzibie Gliwickiego Ośrodka Integracji Niepełnosprawnych przy ul. Zwycięstwa 34 (oficyna). Początek – godz. 16.30.
– Spotkanie organizowane jest w ramach II Światowego Dnia Chorych na SM, przypadającego 26 maja – informuje Janina Stoksik, liderka sekcji oraz prezes zarządu „SON”. – Obchodząc go, chcemy budować powszechną świadomość tej choroby. Nadal bowiem SM jest jednym z najbardziej tajemniczych schorzeń neurologicznych, które dotyka głównie osoby między 20 a 40 rokiem życia, upośledzając mięśnie, wzrok, równowagę, czucie oraz sprawność intelektualną. Ciągle nie wiadomo np., co wpływa na jego rozwój i dlaczego z jego powodu cierpią częściej kobiety niż mężczyźni. Nieznane są również dokładne rejestry chorych na SM. Polskie szacunki mówią o 50 – 60 tys. osób – dodaje.
Zapowiadane spotkanie ma dotyczyć problemów, z jakimi zmagają się na co dzień pacjenci ze stwardnieniem rozsianym. – Na miejscu będzie można nabyć książki na ten temat i zapoznać się z ćwiczeniami dla osób z SM (do wykonywania w domu dla osób leżących, poruszających się samodzielnie lub na wózku) – sygnalizuje liderka.
Sekcja SM w Gliwicach działa od kilku lat. Ma status grupy wsparcia skupiającej osoby chore i ich opiekunów. – Należymy do grona członków wspierających Polskiego Towarzystwa Stwardnienia Rozsianego. Spotykamy się w GOIN w drugie piątki miesiąca po godz. 16.30. Prowadzimy działalność informacyjno-doradczą, udostępniamy też drobne pomoce do ćwiczeń w domu. Dzięki temu chorzy mogą korzystać z różnorodnych form aktywności – mówi Janina Stoksik. Dodatkowe informacje na temat Sekcji SM można uzyskać pod nr tel. 32/332-44-41, 32/232-06-42, e-mail: [email protected].
POMOC NIEPEŁNOSPRAWNYM POWODZIANOM
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych przygotował program „Powódź 2010”. Przewiduje on udzielenie wsparcia finansowego osobom niepełnosprawnym, które odczuły dotkliwie skutki majowego żywiołu. Wsparcie to, w formie jednorazowego świadczenia do kwoty 2 tys. zł, wypłacanego ze środków PFRON, mogą otrzymać osoby o znacznym i umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz dzieci i młodzież niepełnosprawna posiadające aktualne orzeczenie o niepełnosprawności wydane przed ukończeniem 16 roku życia. Wnioski o wypłatę świadczenia przyjmuje Śląski Oddział PFRON w Katowicach (Plac Grunwaldzki 8-10/8). Można je składać do 15 listopada. Wnioskodawcy powinni pamiętać o dołączeniu dokumentów potwierdzających poniesienie szkody, powstałej w wyniku zalania mieszkania lud domu podczas majowej powodzi.
72
Szczegółowe informacje o programie można znaleźć na stronie internetowej www.pfron.org.pl/portal/pl/45/882/PFRON_35_mln_zl_dla_niepelnosprawnych_powodzian.html.
Wakacje z GOIN
13 sierpnia zakończyły się dziecięce półkolonie letnie, obfitujące w rozmaite atrakcje, a zorganizowane przez Gliwicki Ośrodek Integracji Niepełnosprawnych funkcjonujący przy Ośrodku Pomocy Społecznej. Pomysłodawcy akcji przygotowali dla 30 uczestników dwa dwutygodniowe turnusy (dla dzieci młodszych w wieku 8 – 11 lat oraz dzieci starszych do 14. roku życia). Od 19 lipca dzieciaki brały udział w warsztatach plastycznych oraz komputerowych („Lato z komputerem”), zajęciach w plenerze, wycieczkach do kina i Palmiarni, tudzież wyjazdach poza miasto, m.in. do parku linowego w Ustroniu. W ramach zakończenia kolonii wystąpiły one w sympatycznym przedstawieniu, wystawianym „na deskach” GOIN-u.
Miasto równych szans Gliwice zostały wyróżnione tytułem „Samorząd równych szans 2010”. Nagrodę przyznały miastu Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego oraz Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych – organizatorzy konkursu na najlepsze praktyki samorządu terytorialnego w zakresie polityki na rzecz osób niepełnosprawnych. Doceniono w ten sposób projekt „Gliwickie inicjatywy partnerskie na rzecz aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych”, przygotowany przez Powiatowy Urząd Pracy. Niepełnosprawnych nie widać w statystykach dotyczących rynku pracy. Często – z uwagi na wcześniejsze, negatywne doświadczenia – rezygnują oni z aktywności zawodowej. Jednak znalezienie zatrudnienia to jedna z największych potrzeb życiowych tej grupy! Jak wynika z oficjalnych danych PUP, w Gliwicach około 600 niepełnosprawnych mieszkańców rocznie zamierza podjąć pracę w obranym zawodzie. Niemniej biorąc pod uwagę fakt, że wiele osób może nie korzystać z pośrednictwa urzędu, należy założyć, że w rzeczywistości chętnych jest dużo więcej... – Właśnie dlatego jednym z głównych zadań samorządu jest angażowanie jak największej liczby instytucji, organizacji pozarządowych, pracodawców i innych partnerów społecznych do podejmowania działań na rzecz aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych – wyjaśniają autorzy nagrodzonego projektu. Jednym z nich jest „Asystent osoby niepełnosprawnej”, projekt zainaugurowany w czerwcu 2009 r. Pozwoli wyszkolić 27 stażystów, pomagających niepełnosprawnym w codziennych czynnościach, rehabilitacji zdrowotnej czy poruszaniu się po mieście. Uczestnicy prowadzą też zajęcia integracyjne i rozwijające koordynację ruchowo-słuchową dzieci, opiekują się nimi w świetlicy środowiskowej, ponadto wspierają pracę nauczycieli. Równie ciekawą inicjatywą jest zakończony już (realizowany od czerwca do grudnia ub.r.) projekt „(Nie)Pełnosprawni – mamy potencjał”. Na czym polegał? – 30 osób zostało objętych różnorodnymi działaniami z zakresu aktywizacji zawodowej. Niepełnosprawni uczestniczyli w zajęciach z psychologiem, pośrednikiem pracy, doradcą zawodowym, specjalistami ds. szkoleń oraz liderem klubu pracy. W efekcie 11 osób znalazło zatrudnienie, 6 odbywa staże, tyle samo złożyło wnioski na udział w szkoleniach, a dwóch uczestników szkoleń wystąpiło o przyznanie dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej – informują pomysłodawcy przedsięwzięcia. – Organizowaliśmy też spotkania integracyjne i informacyjne z udziałem przedstawicieli PFRON, Ośrodka Informacji dla Osób Niepełnosprawnych w Katowicach, Gliwickiego
73
Ośrodka Integracji Niepełnosprawnych oraz wykwalifikowanej kadry PUP w Gliwicach, zajmującej się aktywizacją osób niepełnosprawnych – kontynuują. – Przygotowaliśmy ponadto „Informator dla osób niepełnosprawnych”, w którym znalazły się m.in. Karta Praw Osób Niepełnosprawnych, informacje o usługach gliwickiego PUP-u i źródłach finansowania, wykazy zakładów pracy chronionej, oferta Ośrodka Informacji dla Osób Niepełnosprawnych w Katowicach, ulotki Punktu Poradnictwa dla Osób Niepełnosprawnych Katowice, poradnik Urzędu Miejskiego „Niepełnosprawni – Podstawowe uprawnienia i ulgi”, ulotki GOIN i PFRON. W spotkaniu pod hasłem „(Nie)Pełnosprawni – EDUKACJA – PRACA – PERSPEKTYWY” wzięli udział m.in.: pełnomocnik rządu ds. równego traktowania oraz przewodnicząca Europejskiej Unii Kobiet – Sekcja Polska. Prelegenci prezentowali własne praktyki związane z pracą na rzecz niepełnosprawnych. Dyskutowano o likwidacji barier, tworzeniu miejsc pracy oraz możliwościach ich dofinansowywania. Przedstawiono aktualną sytuację zakładów pracy chronionej i oczekiwania pracodawców. Omówiono kierunki zmian stanu prawnego dotyczącego zatrudniania niepełnosprawnych. Jak autorzy projektu oceniają efekty dotychczasowych działań? – Rozpowszechniliśmy idee dialogu społecznego na rzecz osób niepełnosprawnych. Nawiązaliśmy kontakty i wspólnie z nowymi partnerami zapoczątkowaliśmy wiele interesujących działań, m.in. przygotowaliśmy do pracy wykwalifikowane kadry zajmujące się osobami nie w pełni sprawnymi. Udało się też zwiększyć wskaźnik zatrudnienia w grupie niepełnosprawnych bezrobotnych – wyliczają przedstawiciele PUP.
RAZEM NA PRZEKÓR SM
25 września na terenie Młodzieżowego Domu Kultury w Gliwicach Bojkowie (ul. Rolników 164) odbędzie się piknik organizowany przez Śląskie Stowarzyszenie Chorych na SM „SEZAM”. Impreza rozpocznie się o godz. 12.00 (przewidywane zakończenie – godz. 22.00). Jej celem będzie wzajemna integracja oraz poszerzenie wiedzy o problemach osób chorych na stwardnienie rozsiane. W programie przewidziano m.in. naukę salsy i innych tańców latynoamerykańskich, warsztaty fotograficzne, plener malarski, warsztaty wizażu, origami i nauki jazdy samochodem oraz gry i zabawy sprawnościowe przystosowane także dla osób „sprawnych inaczej”. Piknik zakończy się wspólną zabawą przy muzyce tanecznej i karaoke. – Zapraszamy mieszkańców Gliwic do uczestnictwa w imprezie! – nawołują przedstawiciele „SEZAMU”.
Spotkania Tęczowe
Sala bojkowskiej filii Młodzieżowego Domu Kultury (ul. Rolników 164) będzie w czwartek, 4 listopada, miejscem IV Gliwickich Spotkań Tęczowych – Festiwalu Twórczości Osób Niepełnosprawnych. Do Gliwic przyjadą zespoły złożone z młodych ludzi, dotkniętych niepełnosprawnością intelektualną bądź zaburzeniami psychicznymi. Celem festiwalu jest prezentacja ich twórczości teatralnej i muzycznej. Poszczególne pokazy artystyczne (pantomima, inscenizacja muzyczna, taniec, śpiew itp.) będą swoistą formą przedstawienia działań terapeutycznych, podejmowanych przez specjalistów w pracy z młodzieżą niepełnosprawną. Organizatorami przedsięwzięcia są: Centrum Integracji Niepełnosprawnych w Gliwicach, Młodzieżowy Dom Kultury oraz Warsztaty Terapii Zajęciowej „Tęcza” w Gliwicach. Początek – godz. 10.00.
74
Poznać, aby zrozumieć
3 grudnia przypada Międzynarodowy Dzień Osób Niepełnosprawnych. Tego dnia w Palmiarni Miejskiej zostanie otwarta wystawa pt. „Poznać, aby zrozumieć”. Prezentowane będą m.in. prace uczestników Warsztatów Terapii Zajęciowej „Caritas” i „Tęcza” oraz podopiecznych Środowiskowego Domu Samopomocy, Gliwickiego Ośrodka Integracji Niepełnosprawnych oraz Ośrodka Pobytu Dziennego dla Młodzieży w GOAR. – Mamy nadzieję, że zorganizowanie wystawy w placówce, która jest dostępna dla wszystkich mieszkańców Gliwic, umożliwi zaprezentowanie prac niepełnosprawnych szerokiemu gronu odbiorców – mówią organizatorzy ekspozycji. Wystawa będzie czynna do końca roku. 3 grudnia dla niepełnosprawnych gliwiczan wstęp do Palmiarni Miejskiej będzie bezpłatny.
Integracja w „jedynce”
Około 240 dzieci spotkało się podczas XV Igrzysk Placówek Integracyjnych. Impreza odbyła się w Szkole Podstawowej nr 1 (ul. Kozielska 39) pod hasłem „Morskie opowieści”. – W tym roku patronem igrzysk był Neptun – pan mórz i oceanów, który wyłonił się z morskiej czeluści w inscenizacji zaprezentowanej przez uczniów niepełnosprawnych. Neptun przewodził także paradzie placówek integracyjnych – relacjonuje Joanna Bartoszek, która wraz z Moniką Smerkowską koordynowała całe przedsięwzięcie. W sportowej zabawie uczestniczyły dzieci z placówek z oddziałami integracyjnymi – Szkół Podstawowych nr 1, 10, 21 oraz Przedszkoli Miejskich nr 21 i 31.
DZIEŃ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Zespół Szkół Ogólnokształcących Specjalnych nr 7 włączył się także w przygotowanie obchodów Międzynarodowego Dnia Osób Niepełnosprawnych. Odbędą się one 10 grudnia, a ich współorganizatorami są: Kolegium Nauczycielskie, Powiatowa Społeczna Rada ds. Osób Niepełnosprawnych, Stowarzyszenie Nowe Obszary Edukacji oraz Stowarzyszenie „Ja Ty My”. Obchody zainauguruje o godz. 9.00 msza święta w intencji osób niepełnosprawnych w Katedrze, celebrowana przez księdza biskupa Gerarda Kusza. Następnie przewidziano przemarsz ulicami miasta w barwnym korowodzie do Centrum Edukacyjno-Kongresowego Politechniki Śląskiej przy ul. Konarskiego. Tam o godz. 11.00 rozpocznie się uroczyste spotkanie, którego program wypełnią w pierwszej kolejności przemówienia gości oraz występy artystyczne uczestników Warsztatów Terapii Zajęciowej „Tęcza”, uczniów ZSO nr 7, wychowanków Gliwickiego Centrum Edukacyjno-Rehabilitacyjnego i studentów Kolegium Nauczycielskiego. Na godz. 13.30 zaplanowano natomiast debatę „Osoba niepełnosprawna w środowisku lokalnym”. Wezmą w niej udział osoby niepełnosprawne oraz przedstawiciele organizacji i instytucji działających na rzecz niepełnosprawnych w naszym regionie.
Sztuka nie zna granic…
…i przełamuje bariery. Przekonali się o tym wszyscy, którzy na początku grudnia pojawili się w Palmiarni Miejskiej na otwarciu wystawy „Poznać, aby zrozumieć”. Ekspozycja została zorganizowana z okazji Międzynarodowego Dnia Niepełnosprawnych.
75
W drewnianej altanie, wśród rozłożystych palm, zaprezentowano artystyczne prace uczestników Warsztatów Terapii Zajęciowej „Caritas” i „Tęcza” oraz podopiecznych Środowiskowego Domu Samopomocy, Gliwickiego Ośrodka Integracji Niepełnosprawnych i Ośrodka Pobytu Dziennego dla Młodzieży GOAR. Główni bohaterowie spotkania zaprezentowali także popisy wokalno-muzyczne. Goście mogli przekonać się o wyjątkowych zdolnościach Beaty Chmury z WTZ „Tęcza” oraz Mateusza Majka z WTZ „Caritas”. Przebojowo wykonane hity Maryli Rodowicz i skoczne dźwięki akordeonu były prawdziwą ozdobą wernisażu. Wystawę można oglądać do końca roku.
PODAJMY SOBIE RĘCE
Wspólne malowanie obrazu „Moje marzenia” zainaugurowało happening przygotowany przez Zespół Szkół Ogólnokształcących Specjalnych nr 7. Spotkanie pod hasłem „Podajmy sobie ręce” zorganizowano 1 grudnia w Centrum Handlowym FORUM przy ul. Lipowej 1. Celem imprezy była próba integracji osób niepełnosprawnych intelektualnie z osobami pełnosprawnymi. Postanowiono ukazać umiejętności osób niepełnosprawnych poprzez wystawę ich prac. Udział w happeningu był natomiast okazją do refleksji nad tym, jak świat widzą pozostali ludzie. Pamiętajmy, że wszyscy marzymy o tym samym – bezpieczeństwie, miłości i akceptacji…
„Dni Otwarte GOIN”
Od 10 lat w strukturze Ośrodka Pomocy Społecznej działa Gliwicki Ośrodek Integracji Niepełnosprawnych (ul. Zwycięstwa 34, oficyna). To miejsce pozbawione barier architektonicznych, otwarte na różnorodne potrzeby osób nie w pełni sprawnych. Z myślą o nich otworzono tam świetlicę, kawiarenkę internetową, gabinet rehabilitacji i punkt konsultacyjny. – Prowadzimy bezpłatne warsztaty językowe oraz informatyczne, zajęcia manualne (każdy pierwszy piątek miesiąca) czy „gry stolikowe” w ramach Centrum Integracji Niepełnosprawnych. Wtorki to z kolei dzień prelekcji oraz uroczystości okazjonalnych i świątecznych, na które zaprasza Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych SON – opowiadają przedstawiciele GOIN. W gabinecie rehabilitacji, czynnym od poniedziałku do czwartku, osoby niepełnosprawne mogą skorzystać z fotela masującego, leczniczej lampy Bioptron, lasera i magnetoterapii. Wszelkie zabiegi są wykonywane przez doświadczone rehabilitantki
W świetlicy GOIN (w wyznaczonych terminach) spotykają się grupy wsparcia. Na pomoc mogą liczyć osoby dotknięte afazją, chorzy na stwardnienie rozsiane i rodziny osób borykających się z chorobą Alzheimera. Natomiast w punkcie konsultacyjnym dyżurują: prawnik, koordynator centrum wolontariatu Stowarzyszenia Osób Niepełnosprawnych SON, a także przedstawiciele innych organizacji. Swoje usługi oferuje również Biuro Obsługi Środków PFRON, zajmujące się kwestiami dofinansowania zakupu środków ortopedycznych i pomocniczych, sprzętu rehabilitacyjnego oraz wyjazdu na turnus rehabilitacyjny, tudzież likwidacji barier funkcjonalnych. – O tym, co jeszcze możemy zaoferować osobom niepełnosprawnym, opowiemy w trakcie DNI OTWARTYCH (27 – 29 września) – zawiadamiają pracownicy GOIN. Będą oni do dyspozycji zainteresowanych w godzinach od 11.00 do 17.00.
76
„Minigiełda pracy dla niepełnosprawnych”
W poniedziałek, 18 października, w siedzibie Gliwickiego Ośrodka Integracji Niepełnosprawnych (ul. Zwycięstwa 34 – oficyna) odbędzie się otwarta minigiełda pracy dla osób niepełnosprawnych. Spotkanie pod hasłem „Nowe horyzonty, lepsza przyszłość” rozpocznie się o godz. 10.00 (przewidywane zakończenie – godz. 14.00). – Należy pamiętać o zabraniu ze sobą aktualnego życiorysu zawodowego (CV) i orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Gwarantujemy możliwość bezpośredniego kontaktu z pracodawcą i prezentację ofert pracy na lokalnym rynku pracy – informuje Katarzyna Wessely-Woźniczka, koordynator GOIN. Minigiełda pracy jest wspólną inicjatywą Powiatowego Urzędu Pracy w Gliwicach i GOIN.
„Galeria GOIN – reaktywacja”
Od 3 grudnia w Gliwickim Ośrodku Integracji Niepełnosprawnych (ul. Zwycięstwa 34, oficyna) będzie działała ponownie „Galeria w podwórzu", propagująca twórczość ludzi nie w pełni sprawnych. W ramach pierwszej wystawy zatytułowanej BARWNY ŚWIAT zobaczymy prace Gerarda Stanisława Trefonia. Ekspozycja ma być udostępniana do końca grudnia, w środy i piątki w godzinach od 10.00 do 15.30 oraz w czwartki od 10.00 do 13.30.