88

Click here to load reader

Srbi Na Austrijskom Dvoru

Embed Size (px)

DESCRIPTION

srbi

Citation preview

Page 1: Srbi Na Austrijskom Dvoru

ico

Grujic, Radoslav MKako se postupalo sa

srpskim molbama nadvoru cesara avstrijskog

DR303

678

Page 2: Srbi Na Austrijskom Dvoru
Page 3: Srbi Na Austrijskom Dvoru

I

/

^MFE MATMUE GPnCKEs:e=»03" le.

3B0PHHK HCTOPHJCKHX AOKYMEHRTfl

.^^'C^-

aHo cc nociByiiaAO ca cpiicHnivi ]viOA6ajAa

^ HA Ji;BOPy TVECAPA ABCTPHJCKOF

uim i«Att«« Pfiowa oawpttiapxa JlpccHUja 111. HapHOjcButia.

Oa

PA;i,oej[ABA M. rpyjMTiA.

y HOBOM CAA>'

HSilAH^E MATHUE CPnCKE

1906.

Page 4: Srbi Na Austrijskom Dvoru

x<s

imu cpncKA.

\\qa MaTMue CpncKe. MaTMii,a CpncKa je ;ipyuiTBo KojeHMa ueji ;i,a MaTeppjajiHOM h yMHOM cnaroM noTiiOMajKe, pasBHJaH paciipocTHpe Kihi;a;eBHOCT h BeiuiaHy cpncKy, a thm nyTCMjlA iiojiHace iipocBCTy napo^ta cpiicitor (§. 1. YcTaBa).

MyiaHOM MftTMUie Cpncne Moace iiocTaxn CBaKH Cp6aH kojh

y djiaraJHiiny MaTHqaHy iiojio5kh 100 Kp. oa je;i;HHiiyT hjih iio-

jiojKUBiuH 20 Kp. odBca^e ce, Ji^ he ocxajio y roAHiuitnM mccth-

ii,aMa 3a H;i;yhe 4 ro^Hne nojio-i.HTu (§. 3. YcTaBa).

-£^

MATHHHHA mUM 1906. myieronMC, mecT Kaara (kh.. 235— 240). CsaKa ABa Mecei^a

H3Jia3H je;i,Ha KitHra o^ 7— 9 TaCana.• KfbMre MaiMne Cpncne: Bpoj 14 h 15. „BH3aHTajaH Cpfia" ;

II. Oji Ct. CTanojeBHlia.— Bp. 16. „Cayji", Tpare;i,HJa Jl,pary- j

THHa J. MjiHJha—

Bp. 17. „4ocHTBJe 06pa;i.0BHA y XoiiOBy" \

ofl, TflxoMupa OcTojaisa.>

360PHMK HCTopMJcmx AOKywieHaTa. Bp. 1. (Bp. 18. Kitara i

MaTBu,e CpiiCKe.) KaKO ce nocTynajio ea cpiiCKHM M0Ji6aMa Ba

^Bopy iiecapa aBCTpnjcKor iiocjie^ite ro;iHHe jKBBOTa iiaTpajapxa ;

Apceaaja III. ^apHojeBHha. 0;i; Pa^ToaiaBa M. FpyjaliM. I

KtbMre 3a Hapo/\ : Bp. 116. „Pa3roBopH y^ioKOJiHi^a", 11. :

cacTaBBO "BoKa MaxajjioBHh. — Bp. 117. „ll3 KH>Bra cTapo- ;

CTaBHBX. IV. KpajB Bo;iHri". 0;i; CTCBana CpeMu,a.—

Bp. 118.

„BHnorpaj^apcTBo" III. 0;i; JoaaHa }KaBKOBaha. —Bp. 119.

„yMy H epiiy" I. Oit IlaBJia ApiuHHOBa.—

Bp. 120. „BpAO h

tjobck", oji; M. A. JoBanoBaha.Kitare noji II. h IV. aKO ce Cam n uixaMnajy cbc, Be fee

CBarjta nsjiasaxa y BaBe;ieiioM pejty aiH fee aiiaK bocbth aace6a rope acraKHyTH Cpoj.

nPETDUTA HA UmMk H3|AH)A,

1. ^LianoBB jioSHBajy csa n;j;i:aiba MaTHyaaa. ^bm yiuraT^

iipBy 'lecTHuy MJiaHapaae O;; 20 K., ;to6Hfee cee Kibare KOJ<

M3Jia3e Te ro^naae.

2. ITpeTUJiaTHBua ^lodaBajy Jlexoniic, Kilhi e MarBi],e CpnCKeH KtLare 3a Bapo;T (6e3 KajieHj;apa) 3a 6 K. y HH03eMCTBy 3a 8 K.

3. PoK npeTiiJiaTB Hcraqe CBpmeTKOM Meceua Mitpxa. llocjie

Tora poKu (a a pamije) npo;i,ajy ce noje.ii;BHe Kitare MaxHTHBaH.3;i,aiba no uena, Koja je 03na4ena aa Kopai],aMa.

Page 5: Srbi Na Austrijskom Dvoru

^-^

: hRVATS,^K \ JriAAVI HaVATSKOi

ivrbHiti maTHUE CPnCKEe.:e=ot is.

3B0PHHK HCTOPHJCKHX ilOKYMEHflTfi

I.

HaHo ce socnyoaAo ca cpucHnjiit jvioA6ajna

HA ;i;BOpy tiecapa abctphjckof

liocAeAR>c lOAURC pSoifia Qaifipttjapxa ApccHUja lit. KapHOjcSutia.

Oa

PA^OCIABA M. FP.VJMIU.

y HOBOM CA^y

H3ilAH=>E MATHUE CPOCKE19015.

Page 6: Srbi Na Austrijskom Dvoru

\ ^XX A Ry^^^

1974 )/

. ''/fFHY Of ^^^

303

HOBM CAAFIITAMIIAPIUA CPIICKK K1I>IIVKAPK lil'AT.KM. IlOlloi'.IlTiA

I'JOO.

Page 7: Srbi Na Austrijskom Dvoru

llpoiujie ro^iiHe 6aBH0 can ce hcko Bpeaie y Beqy.lIpiijaTeJBCKa npe^tycpexjbHBOCT rocii. rcHepajia

— hhtch-

.jtaHxa A. 'idyKHha, Bpe^tHorn poAO.i.y6HBor Hamer KH»HH«eB-

HHKa, Te ;to6poTa IfceroseEKcejieHUHJe r. *eji;i.MapmajijiaJT-

HRHTa Em. nji. BoJHOBHka, ynpaBHTCJba 6eiKor ;a[BopcKor

paTHor apxHBa, ;i,ajia mh je MoryknocT, ;i.a y TaMomiteM

paTHOM apxHBy iioTpaa«HM ii0Tpe6He mh iio;i,aTKe 3a

j^aBHO BeK iipe^tyacTH pa;i,: „0 pa;ty namux Hapo^tHO-

upKBCHiix ca5opa no;i, ABCTpo-yrapcKOM". Tom iipHJiii-

KOM,—

TpaavcKn noTpe6HH mii MaxepHJaji,—

ciyuaJHo mh

AO^e AO pyKy H je;i;aH a>acii,HKy.i, y komc, nope;t ooHJiHe

rpai^e 3a npBH Ham nsoopHH caoop y Kpyme;j,o.iy 1708.

r. H H>eroBO ;a;o6a, HaHt>ox h na jejuij Tajny HH<i>opMa-

HHJy hecapy JocH*y I., cBaKano oji, Kap;^HHaJIa h npn-Maca YrapcKC rpo«i>a KojiOHHka, a na ony SHaMCHHTynpeji,CTaBKy naxpHJapxa ApccHHJa III. HapHojcBHha oa

Mapxa 1706. r., Kojy je r./I,p. Pa;i;oHnh He^aBHO, y

JIcTonncy MaxHue CpncKC, no jcahom. hc cacBHM hot-

nyHOM, npeHHcy, y ne;iHHH na jaBHOCT hshco.

J/lH<i>opMaHHJa Ta oji; BCJiHKor je sna^aja— no cbomc

•ca^pHiajy. Kap;tHHaji Ko.iOHHk 6ho je y oho ;io6a cKopo

HajynjinBHHJa .ih^ihoct na ;i.Bopy. ILeroBa ce peq n nocjie

CMpxH .leono.Ti;i,a I., c kojhm oh oeuie npHCHn npnjaxe.T,,

CBar;ta paji.o cnymajia h nonixoBajia;a HCxopHJcKa <i»aKxa

Ka3yjy naM, ;ia je uiap Joch* I. — chh .;[eoHOJi;iOB—

n OBOM npn.iiHKOM, y rjiaBHOM, oain no OBOJ HH«i>opMa-

u,nJH Kap;tHHaji0B0J uocxynno,—

y o^roBopy cbomc

naxpnjapxy Apcennjy III. na noMeHyxy H>eroBy npe^-

^xaBKy. ()xy;a; naM ca;iipH«aj xe nn^opManHJe h Sana ne-

Page 8: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 4

o6nqHO jacHy CBeiMOCT na iinTaite: KaKO ce na oeuKOM

jtBopy, OHora ;to6a, yonke mhcjiiijio o npaBocjiaBHOM?

cpncKOM Hapo;i,y ii o H>eroBiiM npHBUJiernjaMa, Koje cy

My yseK caMO chjiom OKOJiHOCxn H3;i,aBaHe n qyBane oiuie!

Hanepa mh je, ;i;a OBjte HsneceM noTnyn ca,np/Kajxe BaacHe iiH<i>opMaii;HJe, xe jijpmmM 3a noxpe^Ho. ;i;a

yje;i.HO iicxaKHCM n hckc oaBHiije MOMenxe h3 xora;i,oC)a,

KOJH cxoje y xecHoj sesn, KaKO ca nocxaHKOM, xaKO h

ca ;i;ajbOM cy;!,6HH0M noMenyxe M0Ji6e iiaxpHJapxoBe.

Tieeap Jleoiiojijt I. aaKjionno je o^ih o. Maja 1705.

roji;., y cpe^ Bpjio xeniKHx npujiHKa no ABcxpo-YrapcKy,jep ycxanaK Ma^apa cbg je BHine oximao Maxa. ILera

je Hac:ieji,Ho cim Joch* I. (Dr. Anton Mayer,— Die

letzten Habsburger, Wien 1880 cxp. 145 n;i,.)

IlaxpHJapx cpncKH Apcennje III. ^apnojeBnli,— Kora

je, Kao npaBor nacxnpa h poAOjf>y6a,'cpncKa jiiyiua xyxo6ojiejia, mxo ce H>eroBOM Hapo;i;y H3;i,aHe, a KpB.iby xeuiKo

sacjiyatHBane, npHBHjrernje nenonixyjy, nero Kpae n

npesHpy—

6p;i.pnM okom Moxpno je, ji;a My ce ne oMamieHH jejiaH sro^tan xpenyxaK, y komc 6h ca ycnexoM mo-

rao saMOJiHXH hecapa ii ocxa.ie spxoBne BJiacxn y ^tpaiaBM,xe Hx, xaKO pefen, chjiom okojihocxh npHCHJinxn, ;iia no-

BJiacxnne Hapo;i,He yxBp;i;e h Hajcxpoatnje 3a6paHe, CBHMaH CBaKOMe, BpeJ^axH cpncKH napojii h rasnxn H>eroBa

npasa. CBe;ton,H xora cy naM mhofh eKcneji;Hx npoxo-KOJiH ^BopcKor PaxHor CaBCxa, ^BopcKe KoMope, TajneIl,apcKe n YrapcKe KaHn;ejiapHJe, xe joni caqyEann cnncw

xoMC no 6eqKHM n nemxancKHM apxHBHMa, Kojn naM

jacHO .noKasyjy o^ihhcko cxapaae naxpnjapxa Apcennjao Hapoji.y CBOMC — y ono npexeniKO Ao6a nanier no-

jiHxnqKO-pejiHrH03H0T atHBOxa nojt ABCxpo-YrapcKOM.—

Ila xaKO ra Bn;i,HMO h o;i,Max no CMpxn n;apa J[eono.i;j,a

I., rjne ynoxpe6jLaBa srojiian xpenyxaK, n ca moji6om, yHMC Hapoji.a cpncKor, o6patia ce hobom napy JocH<i>y

I., 3a sauixHxy npHBH.iernja, o5e}iaBajyfeH sa xo itapy

CBaKy HOMok npoxHB cbhx ;a;ymMaHa H,eroBHX 3eMa.i,a.

Page 9: Srbi Na Austrijskom Dvoru

A HOBii uap Tpe5a Cp6e, ji.o5pe paxHHKe, xe seh 24.

<l>e6pyapa 1706. y Be^y iiOTniicyje ynas, kojhm naxpii-

japxy cpiiCKOM ApceHiijy, xe cbcm cpncKOM Kjmpy n

Hapo;i,y, noxBp^yje cee o;i, iiOKOJHor i;apa Jleono-Ti^a h3-

jtaHC npiiBioemje, Kao h cbg mh.iocxii n cjiooojte, Kojeji,o xajna Y/KHBaxy (OBcpoB. jiaxHHCKii npennc y Mh-

xpori.-IlaxpHJap. ApxHBy y KapjiOBiin ex 1706 6p. 81).H xaKO, 3ancxa, i^ap je iioxiiiicao ynas, ii3;i;ao sanoBCcx,

ajiH KaKBa yxexa Hapojty cpncKOM o;i, xora, Kaji; xo CBe

ocxa;i.e ii onex caMO na naniipy ! BaiiOBCAHnnH h KOMop-CKII tIHHOBHIII],II, IIOACXpeKaBaHH pilMCKlIM iipBOCBeuixeHii-

lUiMa, CBemxeHiimiMa h jeaynxaMa, micy ce Ha xe Ha-

jioie MHoro o6a3iipajiH, jep cy 3HajiH, ;i,a iix 3a xo He

caMo ^a Hehe HHKaKOBa Kaana cxiihn, nero ;i,a ke MOiK;i.a

joui H Harpa^eHii 6pixh;—

ji,o6pe ciyre jiouihx rocno-

;iapa, snajie cy jioopo, mxa ce cbc n3a CBaKor cinqHor

yKasa n 3anoBecxH Kpwje !

TaKO cy cpiiCKe npHBii.iernje n ;i,a.fce Kpaene, cpn-CKa npasa laHxCHa n noxiiCKPiBana. HapoA ce na mho-

riiM MecxHMa noueo oynnxw, a napo^nxo y ,,Majioj

BjianiKoj"— y CiaBOHnjii n Apa;i,cKOM Kpajy (Ekch.

npox. ^B. Pax. CaBexa, Beq ex 1706. IV. 6p. 177 n

224, xe per. np. ;I,b. P. C. B. ex 1706. 11. op. 374 ii

H III, 6p. 51 H 81). ^Bop, ocexHBUiH onacHOCX, onex

Mopa ;i;a ooeKaBa, a 3anoBe;iiHHi;nMa h ;^py^HM mmoB-HHu,HMa o36hji>ho Ha.Tia>Ke, ;ta HapoA cpncKH Bnme ne

ii3a3HBajy, Hero mxnxe n nonyinxajy My (OBcpoB. npe-HHC y M. II. A. K. ex 1706, op. 8'2).

IlaxpHJapx ApceHHJe III. hojuhocho je ;i.Bopy }i,o

xo ;i,o6a, Bek hckojihro nyxa, xy>K6e n MOJiGe CBOJe n

napo;i,He. y KOJiiMa je, npeina npnjiHKaMa, peI>ao cbc

BaHxHHJe HOBpe;i,e Hapo^nnx HpnBHJieiiija; ho na xo cy0^1. HaJBHoier Mecxa oOnqno yseK jioJiasHjin caMO O'Op-

Ma:iHH ojiroBopn. y ohKhm npxaMa, qecxo Bpjio HejacHHMx'XHJiOM HHcaHH; ajiH, .leKa xhm noBpe;i,aMa oxyjt HHKa;i,

HHJe 6njio, jep KaKO naJBHuie Bjiacxn, xaKO n h>hxobh

jioxq[HH.eHH, HMajH cy yBCK npe^i, o^nMa cbojhm ii3BecaH

yoopaa^-eHH hha, kojh je no Cpoe o;i, sp.io cyA^OHocHor

Page 10: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 6

SHaqaja imao oiixn. OHa no3HaTa ACBiiaa aBCTpnjcK(?

nojiHTHKe, ;to6a Tora, iipeMa Mai)apnMa : ,,faciam Huii-

gariam captivam, postea mendicam, deiiule (*atliolieain"

— dnjia je ynoTpe6.i,aBaHa cBarji,a, Kaji ro;i. cy to caMa-

npH.TiHKe ;i,oiiycTHJie, ii npcMa epncKOM napojiy iiojt Ab-

CTpo-yrapcKOM. A pasyne ce, jia ce na cBCMy tomb

pajtHJio TaJHMM II iipenpejiieHHM naqnHOM.

3aT0 je iiaxpujapx ApcenHJe III. ^JapHojeBiik--

^iiM je JI.0O110 o;i. napa JocH<i>a 1. iioTBpjty Hapoji,Hiix

iipuBiiJieriija oji, 24. (I>e6pyapa 170G. xe BH;i,eo, icaKO jeH y ifcoj onex cbc y onhiiM ii;pxaMa, noxiixao o^Max ii.

caM .mmio(Bii;iiii: saBpinexaK II[-Ker ;i;ejia no^ii I. iipii-

jiOHieiie Mo.i5e iiaxpujapxoBe) noj^ueo ABopy onmiipiio,.

y iTOceoHHM xa^KaMa. ca^piKaj cbhx Hapo;i.y iiSAaniix

npHBHJiernja, hobhx iioxpeSa, xe snaxHiiJHx iioBpe^a^—

y Ha;i,Pi, ;i,a ke ncxo xaKo HspH'iHo iia cBaivy xauKy 110-

aiixiiBan — jacaH oji,roBop ji.o5iixh.

Cxapn po;iiOJBy6nBH naxpnjapx jipiKao je. ;i,a he ce-

xime Beh je;i,nOM Kpaj ymmnxn cbhm sjioyiioxpeOaMa^xe OH II Hapo;i na Miipy ocxaBiixii, jep Kao mxo ca>t

bcih: „Bek cmo ;iiOinjiii ;i;o s^Bajaita n cxiia nac je, iiixo

xaKO qecxo MopaMO Bame BejHwancxBO ji,a yaiieMiipyjeMO-

(saBpmexaK xaqKe 24. Il-or o;i,eji. iiaxp. Mo.iue oji.

Mapxa 1706 r.)."

Cbh cy H3rjie;iin, ;i.a iiaxpiijapx ApceHiije III. Hiije-

caM oji. ceoe, no CBOJoj bojbh h naMexH, xy BasKHy npe;i,-

cxaBKy iiaiiHcao n ABOpy yiipaBHO. Bnke, no cboj iipii-

.iiimi, jta je xo yqniLeHO no jtoroBopy na nsBecnoM Bek

pannje ojipncanoM soopy napojiinnx npBana onoia ;i,o6a—cjinqno, Kao mxo je yqnifceHO n 18. Jyna 1G9U r.

y Beorpa;ty (X M. C. kh,. 184 cxp. 8—9). II xaji.a je

napo;!;, 3aje;iH0 c naxpiijapxoM, ;ii0Heo BaKJbyuaK, ajiHJe-

M0.ii6y caMO naxpnjapx noxnncao, ;ioiihm iiynoMok BJia-

ji.Hnii Hcanjn IdaKOBnky noxnncame n neKn npncyxHiraacxynHiiim napo^tnn.

—3a xaKOBO cy^eite ;taje naM ocnoBa, nope;i. caMor

ca;tpH?aja o;i,hochhx xa^iaKa caivie npe;i,cxaBKe, join 11

xa OK0.1HOCX, mxo cy na ;i,Bopy ;ipa«ajin, ;i;a cy caM0>

Page 11: Srbi Na Austrijskom Dvoru

i—

iioje;i.iiHe triikc iijjaBii napaa bojlc Hapo;i;He, ;i.ouhm

ocTajie, ;ta cy To6oa«e. Kao iuto ce iiH4>opMaTop, rpo*Ko-iOHnh, iispaaiaBa, cano : .,CMemHii saxxeBii B.ia;i.nKe

Ilcanje 'JoaKOBHiia, jcoaa nopoA 'nuje oe.mcTuo^ ^a xaKO

lUTa xpa/Kii (^HH*op. Ha Tsm. 3. Il-or o;tc.)." HaJBHiiieiiaK ysepaBa nac o tomc caM CBcqaHH ojuroBop napcB.

y KOM ce iispiiqHO Kaaie: „noinTO cmo mhjiocthbo pa-

cy;i,H.iH pa3yMHe M0Ji6e cnoMenyTor naxpiijapxa ii Ap-xiienncKoiia ApccHHJa ^lapHOJeBnka u CTajiema nejioea

n.jejHeua^ cpncKoea uau ujiwpcKOza uapo/ia .... iBiijiir

C'zoernig-.—

Ethiiographie der Oesterreichischeii 3Io-

narchie III. Beila^-en cxp. 72)."

Taj 36op Hapo;^HH Mopao je o;i,p/KaH ohxh Haj;i,a.T>e

no^exKOM <l>e6pyapa 170(3 ro;i., jep je M0.i6a iiaxpiijap-

xoBa Bek SI. Mapxa 6njia y pyKaMa PaxHora CaBexa. a

npe xora jom y pynaMa ii.apa JocH*a I.. Kojii je. no

CBOJ iipujiHun y CBOJoj xaJHOJ ^BopcKoj KaHij,ejiapiijn.

jl&o yqiiHuxH Biime npeniica— oahocho iipcBO^ta Ha

.laxHHCKii. xoMe nac ynepaBa KpaxaK ca;ip/Kaj jeji.Hor

jloHHca /I,BopcKor PaxHor Canexa — ^BopcKOJ KoMopn0^ ^). Mapxa h. r... y perncxpaxypH PaxHor Canexa y

Beqy (ex 1706. III. 6p. 177).

Ys xo, ji,SLj[,e ce hoshxhbho H3Becxn, us saBpmexKaIll-feer o;tceKa naxpnjapxoBe MO.iOe, j;a je oh npajcM

4>e6pyapa n.in nouexKOM Mapxa na.Tiaano ce y Be^iy n

jh^ho CBOjy H Hapo;iiHy iipcACxaBKy ;i;Bopy nojineo : a

MOHi^a je Hcxo xaKO jih^ho h o;i,.iyKy napcKy ojt, 24.

<I>e6pyapa n. r. npnMiro, xe He3a;i.0B0JLaH c ojtjyKOM yKOM je ona H3;[i,aHa

— o^Max hohobo no^neo HOBy, Beh

y HanpcA na 36opy cnpeM.i,eHy, M0Ji6y CBOJy n napojiHy.

lloMCHyxHM ;i.onHCOM ofl, 9. Mapxa 170(5 r. Paxnn

CaBCx ii3Becxno je ^BopcKy KoMopy o xoj 3HaMeHnxojMo.ion naxppijapxoBoj 3a noxBp;i.y cbhx npwBH.iernja n

noBBao je. jia, ce ca rpo*OBHMa UIxapeMGeproM h KIjih-

KOM. 3anoBe;iHnM renepajiHMa y CjiaBOHHJn ii na Thcii.

HOcaBexyje, KaKo 6h ce naxpnjapxy moxjio Ha;tOKHa;i,Hxii,

no npaBy xpeker, o;i;y3exo My ^oopo Ce^yj, xe o Hcn.xaxn,

Page 12: Srbi Na Austrijskom Dvoru

o;i,HOCHO eKBimajieHTy, HCHcnjiakeHe My ;i.o ca;i.a nen-

3HJe y H3Hocy 1 (^000 *op.—

y HCTO ;to5a 6Hke, ;iia je caM u,ap, jih^ho iijih

iipcKO CBOJe KaimejiapHJe, npennc M0Ji6e naTpnjapxoBeH KapjtMHajiy rpo«i>y KojiOHwhy jtocTaBHO, xpa^ekn H>e-

roBO MHniJbeifce.

II,epHHr y CBOJoj ETHorpa<i>HJii aBCTpujcKe Monap-

xHJe Ha CTp. 100 — y cbojhm perecTaMa 113 apxHBa— cxaBHO je Ko;i. iioMeHyxe iipe;i,CTaBKe iiaxpHJapxoBe

jtaxyM: 1706 r. JyHii 16; a no H>eMy IIhko (Cp6ii yYrapcKoj cb. I. cxp, 104 — iiorpeiuHO Jyjia), IIlBHKep

(Politisclie Geychichte der Serbeii in Uiiji,"ani cxp. 43).

FpSnk (Kap.TroBaqKO BJiajuriqaHCXBO I, cxp. 253), A. Tay-KHk (JaBop 1891 r. 5p. 12), Apx. PyBapau; (i];Hxnpa-

jykpi ''ByKHka y Oj^jioMutHMa rpo*y Taop^y BpaHKO-

BHhy H iiaxp. Ape. UpHojeBufey cxp. 81), ^p. Pa;i;oHnk

(IlpHJioumH iicxop. Cpoa y YrapcKOJ cxp. 9) h;i,p.—

fljp'jKSiJiii cy, ;i;a je xa iipe;i.cxaBKa naxpHJapxoBa saiicxa

iiOA THM ;i;axyMOM caquFtena. Ho xo ne cxojn.— y Hiit>opMaii;iijii KojiOHHkeBoj na xy iipeji.cxaBKy,

Kojy kcMO HH'iKC II y opnrnnajiy ojtmxaMiiaxH, caM KoJionnk

HspniiHO Bciii, ;i,a je xa npe;i,cxaBKa Meceii,a Mapxa 1 70()

ro;i;. II,apcKOM ^Bopy iio^tHecena (Pniictorum Extractiis

ab Arseiiio (Jlieniovitz Patriarcha, llasciaiioriim ])orrecto-

nim Aiilae Caesaren. ^Fense ^Fartio ad 170() Menae).Obc peqii KojiOHiikeBe Heociiopiio noxBp^yje h ropeiio-

MCHyxo Mecxo y peracxpaxypn ^Bop. PaxHor Casexa.— IIo xoMC je ji;aK.iie naxpnjapx Apceniije ILL Hap-HojcBiiii xy sHaMCKHxy M0Ji6y CBOJy 11 Hapo^ny Mopaono;i,HexH Her;i,e nocjie^titiix jiana <^I>e6pyapa hjih o;i.Max

Ha iio^iexKy Mapxa.H aKO lI,epHHr xBp;i,H, ;i,a je y apxHBy MHHHCxap-

cxBa <i>HHaHCiija y Beyy Hainao xy SHaMennxy MOJiOy

HaxpHJapxoBy y opHrnnajiy, kojh je xo6o»?e naxpHJapx

ApccHHJe in. caM CBOJepyuno nncao, xe h aKO HwcaMHMao npHjiMKC ;ia y iiOMenyxoM apxiiBy bh;i,hm xaj if,e-

roB opurHHaji. Hnan Mory o;i;.iyiHO xBp;i.Hxii, ;i,a onaj

aivax, mxo ra je II,epHHr y pyKaMa iiMao niije opiini-

Page 13: Srbi Na Austrijskom Dvoru

flaji, a join Maae iiaTpnjapxoBOM pvKOM nncaH. A eso

sauiTO :

— CBaKOM, Ko je no oc^khm apxHBHMa pa;i.Ho

Mopa 611T11 no3HaTO, jlr cy cbii BaaiHHJn opnrimajiHii

aKTH, KOJH Ha II,apcKH ^Bop 6exy yiipaB.T>eHH, cMeinxeHH

y xaJHOM jiBopcKOM apxaBy (K. u. K. i.eheimes Haiis-

Hof- mid 8taats-Arcliiv), a caMO npenncii h>hxobh najiase

ce, no KaTKa;i, y ;ipyrHM apxHBHMa. /I,ajLe, n caM ;iia-

TyM, KOJH je I],epHnr na Toj M0.i6n naniao yTsp^yjenac y tom Mniu.i.eH>y.

IlaTpnjapx je no^tneo noqexKOM Jyea uctc r.

noHOBHy M0Ji6y napy Jocn*y I. y cxnapn ^ajta.

noTBp;i.e Kyna Kyiie y IlaKpany n nencnjiaKene nee-

3HJe (0 TOMe HHHie); nap je xajia. ncMa cyMH>e, npe-nnc xe Mo.ioe n one Mo.ioe o;i, Mapxa, nouixo n ona ynocie^aeM Jtejiy cbomc cinqno npBOJ ca;ipa;n, j^ocxaBHO

^BopcKoj KoMopn, y qnJH jtejioKpyr peniaBame xaKOBnx

nnxaaa cnajta : oxy;i, je Moryhe, ;ta je na uoMcnyxoMaKxy, nixo ra je Hepnnr BH;iieo, 3a6ejieHjeH jtaxyM IG.

Jynn ITOG. Kao Jian, y Kojn je npennc yqnaen hjih

Ko;t ^BOpcKe KoMOpe npHM.i,eH,— Kao nixo caM ce naiao

npnjinKe yBepnxn npn MnornM ;i;pyrnM cjiyiajeBHMa.OB;i.e join Mory npnMexnxn, js,Si cy MaxoM cbh npe-

nncH HJiii npenojiin na .laxnncKn n neMaqKii, nainiix cpn-CKHX opHrnnajiHiix aKaxa. MaxOM ne jtaxupanii na cbomc

Mecxy, ;;oK cy CKopo cbh cpncKn opnrnna.iHn anxn. Koje€aM y pynaMa naiao. yBCK na cbomc MCCxy, npeji; iiox-

nncoM MOJiHJiana, jtaxnpann.Hcxo xaKO jipHvHM. fl.a opiiriinaji xe M0Ji5e nnje

nncan JiaxiincKn nero cpncKH, Kao n opHriina.T one MO.ioe

H nynoMofen napojtne ca caOopa y Beorpajty IS. JynaH>90 II ;ipyra nnCMa n M0Ji6e naxpiijapxone h3 onora

H KacHiijer ;to6a (JE.M. C. kh>. 184 cxp. (>—10; kh.;

219 cxp. 8n—38 H Kit. 220). IIoboa xaKOBOM cy^eityj;ajtoine mh, nope;i; ocxa.ior. join n jijRa opiirnnajiHa aKxa

n3 1704. u 1705. roji;., Koja je nncao B.iajtnKa Ilcanja

ToaKOBuk cpncKOM iinpH.xHnoM, a ncMa^KOM roxnuoM nox-

nncao nx renepa.! «i>e.i;majrMajcxep Capon HexcM, nojio-

Page 14: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 10 -

atHBiuH Kpaj HMCHa CBora ii uenai CBoj (K. M. TI. A,

ex 1704 5p. 77 m ex 1705 6p. 79).

Joui Mil je npuMeTHTH, ji.R MH je jio caji iiosnaxo

HeKHX ner iipeiinca xe ynaMeHHTe iipe;i,CTaBKe iiaTpii-

japxoBe.

IIpBii je onaj, Kor je lI,epHiir namao y apxiiBif

GuBiue ^BopcKe KoMope, a ca;i, MHUHCxapcxBa «i>iiHaH-

CHJa. IIo H>eMy je xaj iipeniic ;i,o caji, ^tpacan 3a opu-rHHaji II no H>eroBOM KpaxKOM n3Bo;i,y, CBe jio CKopa^

roBopn.io ce o xoj moji6ii y iiauioj iicxopiijcKoj kh>h-

KCBHOCXH.

^pyrn je npeimc onaj, mxo je 6ho y pynaMaKap;iHHa.ia Kojonnfea, xe npeMa KOMe je on ii Hanncao

CBOJy im«i>opMau,njy : ja ra uixaMiiaM y iipiuiory 3aje;i,Ho-

ca xoM nH<i>opMaii.iijoM.

TpeliH je iipenHC mxaMiiao r. ;^p. Pa^iiOHiik y Jlr

M. C. KH>. 223/4. H saceOno OAUixaMiiao.

qexBpxoM npeiiiicy 3HaM, ;i,a ra je iinao r. Apx,PyBapan, jep je y cbojhm 0;i,.TiOMii:nMa o rpo<i>y 'liopt)y

EpaHKOBnhy ii iiaxp. Ape. ^lapHOJeBHky (exp. 82—84)—iipuBeo lia jiaximcKOM je3iiKy yBo;i, xe M0.i6e na-

xpujapxoBe. Taj yBO^ je noxiiyno carjiacan ca yBOji,OM

y npeimcy mxo ra je inxaMiiao r.;i,p. Pa;noHiili. Hnje

JIM Moatjia xo je^an iicxii iipeiiiic?. . . ApxiiM. PyBapanHasBao je xaj iipeiinc „iipocxHM iipenwcoM", xe BeJiHr

;i,a opuriiHaji xe 3naMeHnxe MOJioe, aKO je iiaiiHcaii ;ia-

XHHCKH, Hiije Morjio oiixii iiiicaii CBOJepytlHIIM iiiicmom

naxpnjapxa Apcennja HapHojeBiiha, jep iiaxpiijapx iinje

3Hao jiaxHHCKH, (0;t.i0Mmi . . . cxp. 84)...

Hocjiejiihii — iiexii npeiiiic, hjiii MOH%;iia join KOHuenax^xe M0Ji6e Hajia3iio ce y MnxpoiiojiiijcKo-naxpnjapaiiixoM ap-

XHBy y KapjiOBmiMa noA 6p. 2G ex 1690. ^anac xora aKxa

HCMa y KapjiOBamcoj apxHBH, nao ii MHonix ;i.pyriix 6aui

HaJBaiKHHJHx ciiiica, ajiii je ocxao y ckciiOhxhom npoxo-

KOJiy noA noMenyxHM opojcM oiimiipan ii3boa tPor oa-

ccKa xe M0.i6e iiaxpiijapxoBe.—

KapaKxepiicxHqno je, ;i.a npeniic II^epHiiroB ii Eo-jiOHHkeB HMajy 24 xa^KC, y ;],pyroM o;i;ceKy, ii jio^axaK

Page 15: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 11 —

Ha Kpajy.—

.inqey iiaTpHJapxoey mojiov, pa;i,ii o;ty-acTor My jnoopa Ceuyj, HCHcnjiaheHe nensHJe ii noTBp;i;emieMCTBa sa iteroBy nopo;i.nuy; ;^o^HM Pa;iiOHnheB h

KapjiOBaqKii HMajy 25 Taqana, mxo je nocra.TO oiyix.

jep je 13. H 14. Ta^Ka oBa jibh iioxoita iipeiiiica cuojeua

y jejtHy 13. xaqKy y npBa ;tBa npeimca; 3a thm cy na

Kpajy ApyrHM pe^OM ii3JiOHieHe xa^KC y Ko.ioniilieBOM h

II,epiiHroBOM npeniicy. a jtpyriiM y PaiioHiiheBOM ii Kap-aoBaqKOM (TaKO je y npEnx IT., 22., 23. ir 24. xaqna. »

y ;i;pyrHx 22., 23., 24. ii 25. iochm xora. OBa jiBa iio-

xoH>a HCMajy OHor .iiiquor ;i;o;i,axKa naxpnjapxoee M0.i5<i.— IlHaqe cy, ochm jom hckiix HesHaxHiix cto.ihcxiiukhx

ii3MeHa, y CBeMy carjiacmi.

A mxo je Kap.ioBaqKH anax xe MOJioe yBe;ie»

y eKcn6uxHii npoxoKOJi Mchy anxa n3 16*JU roji.,

^p/KiiM jiSL je oxy;ia, mxo na iteMy ne oeme jia-

xyMa, Kao mxo casi eKcnGiixop Kaate sine dato), a

L'Ba auxa cy yBat^aaa y xaj npoxoKO.i xck riocie 1774

YOA-- y ;io()a Miixponojinxa BnkcHxnja JoBaHOBnKa-Bii-

;i.aKa. a jiOTJie cnrypno cjinqnor npoxoKo.ia ne oeme.

xe je CKCHonxop no cbom yBcpeity nocxyimo, ji;pHteKn

jis, je xa MOJioa Mopa.ia nocxaxii Her;ie o^JiMax riocjie

ceooe.

Bek caM nanpcA penao iia je nap Jocii«i> I., mwf

je npuMiio xy SHaMCHUxy MOJiGy naxpnjapxoBy. iio^Heo

y npenncy Kap;iiHHa.iy rpo<i'y Ko.xoHnhy, xpaatefeit

iBcroBo Mnm.'Leifce. Ko.iOHnk je xa;ia jom oho y Beuy.xe je CBaKaKO xy n nanncao CBOJy SHaMennxy nH«>op-

MaHHJy, y CMHCJiy Koje je 3a xhm nap n nocxynfio. Ha-

cKopo nocjie xora Ko.iOHnh je o6ojieo, xe je npeKc^-

nejior Jiexa, cbc ;i,o 19. CenxeMopa 170G r. oaBHo ce ymyMH KHpxoepmKOJ (Kirchberji:], a no xom ce onex yBeq noBpaxHo, ^;^e je nocjie hckojihko Mccenn 2o. Ja-

Hyapa 1707 n yMpo. (Bujim: Josepli ^lanrer. — Car-

dinal Leopold graf Kollonisch Primas von l'n{j;'ani.

Imisbruck 1887 cxp. 403).—

^a je Kojiomih CBOJy HHa>opMai;HJy nanncao npenero mxo je n3 Beqa oxamao Bn;i,H ce h h3 caMor ca-

Page 16: Srbi Na Austrijskom Dvoru

12 -

j,pataja iteroBe HH<i>opMau,nje, iiouito oh joiu Hiimxa He

3Ha 3a noHOBHy MOJi(>y iiaTpiijapxoBy o;i; Jyna h. r.

36or ^ajLa, iiensiije h noTBpjie Kyna Kyhe y IlaKpaicy,Te TOMe HHTaiby im^opMHine i],apa caMo Ha ochoby

OHora, HiTO je naTpnjapx naBeo y CBOJoj onuinpHojonke HapojtHOJ moji6h oji; Mecen;a Mapia.— Ilocjie CMpTH KojionnheBe, ycxynjECHa je OBa

xaJHa H,eroBa nH*opMaH.HJa, y npenncy, ^BopcKOM Pax-

HOM CaBexy, jep My je noxpeSna 6njia pa^n snaita pi

paBHaH,a npH pemaBaH>y hobo ncKpcinx nnxaH>a pa;i,H

H86opa HOBor apxHenncKona cpncKor, nomxo je h naxpn-

japx ApceHHJe, jom 3a a^HBOxa KojiOHHheBa, npeMHnyo.Ebo no xoM npenncy, xe snaMennxe KojionnfeeBe

HHt]&opMai;HJe, ca h3bo;iom M0Ji6e naxpnjapxoBe, y nox-

HynoM cajipatajy h>hxobom, — a na Kpajy mxaMnahy h

OpiirHHa.TIHH .laXHHCKH xeKCx.

„06aBemTaj ilih o;i,roBop na xauKe ii MO.iCe, Koje je iio;i,-

Heo naxpiijapx cpiiCKM 1706 ro;i;.

I. MwBo;i, Ta^iaKa, iuto iix je iiaxpHJapx cpiicKM ApceHnjeHapHojeBiili iio;i;Heo u,apcKOM ;i,Bopy Meceu,a Mapxa 1706.

IIpBO ce roBopH, KaKo je iiokojhm hecap Jeoiio.u I- bo:{-

Bao HCToi^ iiaxpujapxa m cpiiCKii napoji; Hi^BecHHM MaHiia>ecTOM

o;i, 1690 ro;i,,, ;ta ;i;oi>y iio;i; OKpH:r,e IberoBor BejH'iaHeTBa ii

;i,OMa aBCTpMJCKor; xe KaKO je 36or xora iiaTpHJapx 6ho y oiia-

CHOCTH, ;i;a he ra Typnii yxBaTiiTii n yOiixH. llaxpMJapx je sa-

THM, H3 mrcTe peBHocTH;, .f.ydaBH H o;i,aHoeTH, iipeMa npcBHiuHieM

yi,OMy aBCTpujcKOM, cjie;i;eiiH iiOMenyTOM no3HBy. ocxaBMO CBOjy

iipocTpaiiy B.:iacT no A;i6aH]iJHj Paiimoj, Cp6MJH. Bochm, ^[a:i-

Mau,HJii, Xepu,eroBHHH, J)yrapcKoj ii x.j{,.,

xe ee ca BHUie O/i,

40000 ;;yiiia ckjiohmo no;i, OKpHJte PBeroBor BejiHiiancxBa m iipe-

BMuiH.er ;i,0Ma aBCxpHJcKor. (^bhm Hapo;i,OM HacejbeHa cy iiycxaMecxa no Cpejuy, KyMaHMJii ii ;i,pyriiM KpajeBHAia iio^ BJiamliy

liecapeBOM. IIpHMepy iberoBOM e:ie;i,no je h iiocjie mhofh Hapo;i;,Te ee Hace.mo no KpajesiiMa no;i, BJiainliy j,Bopa aBCxpHJCKor.—

Hapo;i; xaj noc.iao je y Beu, ;i,Bopy xom, cBOJe iiocjiaHiiKe,

KOJH ;i,o6Hnie o;i; noKOJHor n,apa .leono:i;i,a npiiBHJierHJe ;^a caB

Hapo;i;, xe n ea,T; MOJie obh, ,(,a iim hobm nap Hcxe noxBp;i.ii ii

ooHOBii. Ca;i,pHtaj cbmx xmx npHBMJierHJa MajioiKHJEH cy y noceO-BHM xauKaMa.

Page 17: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— i:

Ha Te TauKe, iipcMa xoMarnjajnoj ()6Be3anocTH, a.iu 6e:f

iiKaKOBor npoiiHciiBaH>a, ^tajeii H3JaiiiH>eH,e, pa;ijaiuH>efte h iipo-

TiiBHy TaJHy HH*opMau,HJy.McTHHa je, ;i,a je noMenyTH iiaTpiijapx 169U r. iioHBan o;i;

Hecapa .leoiio.ua I^ ;i,a j.ol^e iio;i, OKpH.te KecapeBO, Te ;i,a je36or Tora 6ho y o'ihtoj oiiacHocTii o;i; TypaKa, Kao uito je m

;i,a.T.e iicTHHa, ;i,a je oh co6om ;i,OBeo 40000 ;i.yma no;i; OKpii.T>e

;i,OMa aBCTpHJCKora.— A:in npu tomc hc xpeSa HaryoiiTH m3

BH^ta, ;i,a je joiu upe ;i.Be ro;^iiHe, iipe Tora, hecap paaaciao iio-

aHBC Mel^y noMenyTe iiapo^te, Te ;i,a je iia to o;i;Max HeKOJiiiKa

XH.T>a;i,a .i>y;;n. h nopo;i,Hna, Mel^y Kojima 6euie ;i,ocTa n Kaxo-

jiHKa, noxHTa.io iio;i, OKpu^te aBCTpMJCKO. Tom iipHJiiiKOM naJBHiiie

cy Ha KopHCT ;i,OMa aBCTpHJCKor pa;tu.iH: Hpei7aniH>H OHCKyn 60-

caHCKH, ca SHCKynoM HHKono.bCKHM 11 rpo*OM lIaB;ioM^ BpaHKo-BufeeM, ya homoK mhothx ;i,pyrHX KaTO.iwKa, a naTpHJapx Apce-

HHJe III. yuHHHo je, uito je rope HaBe;i,eHO, e.ieji.eiiu iipHMepy

H>HXOBy TCK nocje ;i,Be ro;i;HHe.

Ohh ja.be TpajKe o;i, Tlecapa, ;ta hm hotbp;;h cbc iipHBH-

jierMJe, Koje cy o;i, hokojhof hecapa .leono.i;ta I. ;i,o6H.in. A.mOHH y CBOJHM TauKaMa TyMa'ie to iipnBH.ieiiije Horpenmo, Te

H3Bo;i,e, ;i,a je no r.iacy hcthx itiiMa A03BO.beHo ne caMO ;i,a caja

„mH3MaTHuu" 6yjy, Beli ;i,a Kao TaKOBu t. j. o;i,e.beHn o;i, Kaxo-

jHKa H pHiMCKe upKBe, H ;i,a.T>e ocTaTH Mory. Ho to hm ce ne

MOH<e HHKaKO jouycTHTH, jep He caMo, ;ta to cb. naiua KaTo-

jnwKa Bepa 3a6paH.yje, nero je o;i;;iyuHo npoTHBHO h caMOM

;i,pa{aBHOM pa3;iory ;Ta ncKycTBO nac ;i,OBO.bHO yun, iHTa je CBe

pasjiHKa y Bepn no YrapcKoj HO'innnjia y He;i;aBHO npoui.ia Bpe-

MeHa, a HCTopHJa naM Kasyje mxa je cbc ;i,orai7ajio ce 36or

Tora H no jpyrnM KpajesHMa CBeTa. CTora Ba.i.a nacTojaTH,a.iH 6e3 BejiHKe ra.iaMe h Bpel^aiba, ;i;a ce Taj njinpcKH mjih

paniKH Hapo;i; noMajo cje;i,HHH ca phmckom h;pkbom, o;i, KOJe ce,

y 0CTa:i0M, h onano mhofo ne pa3.:iHKyje.

HpHBHjierHJe, 3a KOJe ohh Tpaa^e H0TBp;i;y, HCKa Ho;i,Hecy

y opnrHHajiy, ;i,a ce npno KOMHCHona-iHO npernejajy. Y H>uMa

naK TauKe, Koje ce Sane BcpcKHM CTBapnMa, nncy hh onaKo no-

3HTHBno H jacHo o;tpel7eHe, Beh cy yBHJene h saoKpyacene TaKo,

;i;a ;i,aHauiHjH u,ap, a Mal)apcKH n H.iHpcKH Kpa.b, no npasy cbomc

MO>Ke HX HOTHyno orpaHHiiHTH, Te y kojhko ce na sepcKe cTsapno;i,HOce H HenoTBp;i,HTH, nan dap caMO npHBpeMeno noTBp;i,HTH

;i,o CBor ;i,a.T>er mmjiocthbof pacno-ioajeaa.

Ohh Tpa/Ke :

I. ^I,a no oSHuajy cbom, ho o6pe;i,y rp'iKC hctouhc upKBeH no npoHHCHMa CTapor Ka.ieH;i;apa cjio6o;i;ho -KHBeTH Mory.— Ha OBO MH je hphmcthth, ;i,a mije caBCTHO, npcMa ;i,a-

HamibHM npHJiHKaMa, ;ta cavHaftH H,ap h H>eroBO hobo MHHHCTap-

Page 18: Srbi Na Austrijskom Dvoru

14

^TBO oBy iioB.iacTiiny cacBHM iioHHuiTH. 3a ca;t mm ce moiko

jtoi^Bu.iMTii, ;i,a II ;i,a.be, ^o iioBor pacno-iOHieiLa HieroBor BejiM-

'laHCTBa, Mory >KHBeTii no cbojiim o6iiMajiiMa, o6pe;i,HMa CBOJe

HpKBC H IK) cTapoM jja.ieH,a,apy, onaKO hcto, uao idto cy m :^a

BpCMC iioKoJHor hccapa .leoiio.xia to iipaBo yaciiBa-iH.

II. ,l,a iix lie y:meMiipyjy HHKaKOBe upKBene m CBCTCKe

ii.iacTii.—llpeHMiiiibH ;i,Bop Bell caM no ceoM nacTOJH, ;i,a ux hmko

jie ysHCMMpyje ii hc iUOCTaB.ija. A.ih naiipoTiiB, ii.MMa ce Mopa;iadpaHiiTii, ,i,a ohm lie CM?jy HiiKora o;; Cp6a chjiom ciipe'iaBaTH,

Ka;i, KOJH oBOJeBOJhHO xofee c phmckom upKBOM ;i,a ce cje;i,HHii.

III. ,|a MM ce ;to;^BO.iH, ;i,a cTaje*/KH upKBenH h CBeTOBHH

c.;j()60/MJo Mory H.jMcby ceoe i)MpaTH iiaTpiijapxa hjim apxMeiiM-CKoria. cpucKC iiapo^tHOCTM h je:^HKa.— AiiocrojicKH Kpa.bCBH yrapcKii ii ;i.oca;i, cy yBCK HMajiM

iipaBo iiarpoHaTa y yrapcKoj h y cbmm Hacjbe;i,HHM Kpa.'beBM-iiaMa H iipOBWHUHJaMa. Koje cy joj iipnuqjeHe, tc cy iipcMa tomc<'aMM nocraB.i.a.iM apxHciiMCKOiie, eimcKone ii cbc ocTa^ie CBem-

TCHMKe : cTora ;;aManiii.ii uap. no iipaBy cbom h cbojmx nacijC/i-

tiHita, HMTH Moa^e, hmtii ('Me (vi,cTyiiHTH o;i, Tora npaBa. UpcMatomc lie IberoBO BejiH'iaHCTBo h y 6y;i,ylie, Kao niTO je h ;i,ocajiia,

iKX'TaB.baTii ne caMO apxHeiiHCKone, eiiHCKOiie m CBeuiTenHKe

jiaTMiicKor oOpevi,a, nero TaKol^ep h iiaTpHJapxa, eimcKone m

cHCMiTeiiMKe o()pe;i,a rp<iKor. A koj; iiocTaB.baiba iiaTpHJapxaj Ka;i,

iioTpcoa nacTane, h caM n,ap nMahe nyvivian o63Hp iipcMa cpn-<'icoM Hapojiy, Te Ke o;i,pel7HBaTH ncTor 113 ibuxoBa luieMena 11

je^MKa.— y:5 to ne TpeOa hh to aaSopaBHTH, ;i;a cpncKH na-

}>o;i,MM no;t TypuMMa imje iBiao npaBO CJio6o;i,Hor M^oopa CBora

iiaTpHJapxa. IbHMa cy ra Typun npocTo nocTaB;ba:iH, — a Kora

MM je Ty})<jnii naMCTnyo, onora cy Mopajin cbb iipHMMTM m aa

TaKOBor npH:{naTM. ^'laK:ie, ncKa oH;i,a 11 PberoBO BejiH'iaHCTBo

TO npaBO yw^MBa.. IV. J\ik iiaTpMJapx MO/ite c.iooo;i;ho pacnojiaraTH cbom nj)i.-

liawa rp"jKO-HCTo>iHor o6pe;i,a.

MojKO MM ce ;i,03B0jinTH. y ko.ihko to KaHonn k upKBcnanpaTm.ra rpMKora o6pe;i.a aaxTCBajy, a.m ce npn tom ne cmc nn

uaJMan.e iioKpe;i.HTM iipano Kpa.bCBCKe jypHC/U'KitHJe^ eiincKona m

^BenrrencTBa ])HMci;o-.iaTMncKor, tc ,i,piKaBHe 6:iaraJHe.

V. ^\& Mo;Ke emicKoiie iiocBeliUBaTn, Ka:iyi)epe no Manac-

THpMMa naMeniTaTH, upKBC ivi,e oy.TC noTpeOa, no CBojoj BJia-

crHToj MoliM, no;i,H:jaTH, tc cBeniTeiiMKe cpncKe no rpa;i.0BHMa 11

*e.iHMa iiocTaB.i.aTH.— Mo;Ke ce ;i,oiiycTHTM, ;i,a naTpujapx mohjc enncKone

UiXBeKiiBaTn, na-iyi^epe no ManacTMpHMa naMeuiTaTH m CBenrre-

iiHKe cpncKe, t. j. raH3MaTHKe, no rpa;i,aBHMa h ee.THMa nocTan-

Page 19: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 15 —

.baTM, a.^H npn tom ee He CMe hh HaJMaite KpiLiiTH iipaBo Kpa-

.bCBCKO jyi)iic^nKn,iijc. laTiiHCKe upKBe h,i,p-rfcaBne o.iaraJHC. Ho

HHj OHHM eniicKoniiMa, ManacTHpuMa ii CBCiiiTCHimiiMa, Kojii cy<^-pneKu 6h;ui, a.iH ce ii[ii:^Me o;i,peKJm m ca .laTMHCKOxi u,pKBOM

eje^HHu.in, ii.ui lie ee y 6y;i.yhe eje;iHHnTii— ho cmc naxpiijapx

HHKaKOBu upaBa iiMaTii : He CMe hx y:^HeMirpHBaTM, hhth xaKOBC

.i>yj.e uporaibaTii. TanoBu a>y,T.H WMajy ce CMaTpaTu nao naTo-

^ihh,u, Te iioT'iHH.eHH oiiTJi ncK.by'iHBO KaTo;m4F;iiM euiiCKOmiMaH cBeinTcueTBy ; a naipujapx j,a ce ne ycy^H nocTaBiiTM Ha;i,

H.HMa KaKOBC ;ipyre HiHi^MaxHKe. — He Moace ce ,t,03bo.imth, ;i.a

iio rpaj,0KiiMa n ce.niMa. no cBOJoj bo.t>h h B.iacTH, no;i.UHjy

upKBc. Hero HCha mm ce no ce.iHMa ii rpa4.oBUMa ycxyne caiao

one upKBc. Koje ey HMa.[n n aa xypcKora rocuo;i,CTBa. Y ohhmjiaK MCCTHMa, rj.e npe Hiicy nMa.iu HHKaKOBe upKBc, a iiMa Be-

,iHKH opoj Cpoa, HCKa ce lo^JBO.rii :^a .byoaB Miipa. m 6ap .je,T,Hy

Uj)KBy carpa;i,e ; a y ciyiajy aKO oh rpa;i,CKH MaiiiCTpaTH, hjih

^jCM.i.e rocHojap, Mor.ni otk.iohhth H.iaMCH neciore h CBaKH cy-Koo MO/KC HM cc, uiTa BHHic, ;i,aTii H HOTpcOHa ipal^a 3a rpa;i,H>y

Hcre. Jep cc cpncKC njtKBc tokom BjieMena ,iaKo Mory y KaTo-

JH'IKC upKBe oOpnyTH h aayaexH.VI. Pc'ijy, Kao Hixo je h ,i,o caja oh.io. xaKo n o^ ca^a,

;i.a MO'/KC cxojaxH na 'le.iy iipKBaMa rp'iKora odpe.ia h oiiliHHaMa

Hcxoia 3aK0Ha.— Ca HcxHx ]>a3.ioi'a. hcxo cybeH>e h o;i;;iyKa. Kao h ko;i;

HpehaiHFbHx xa'iana.

\ n. J|a B.iacxuTH.M ayxopHxexoM upkbchhm, npcMa npHBH-.lernJaMa ibuaiiH.M oi. npehaniH^Hx Kpa;beBa, c:io6o4ho xioiKe y-

n])aB.bani cboJum Ha[)0A0M no TpuKoj; PaiuKoJ, ByrapcKoj, ^aji-

MaHHJH, JcHono.by. XepueioBHHH, YrapcKoj h XpnaxcKOJ, Mh3hjmII lI.iHpnJH, re y iuilic r.ie ro;i, ('p6a HMa.

— Hei.a Ho;iHecy xaKOBe HpHHH.knnje, 3a Koje Be.ie ,i,a cyHX n.Ma.iii. na liC hm ce noxBp.iHXH;

— no xo nnje Moryhe, jepjHxa BHnie. n janac joni hmh neKo.niKo naxpHJai)axa y homc-

uyxuM HpoBnimnjaMa.Vni. /I,a cxa.iew.n npKBenn. Kao apxHCHHCKon, chuckoiim,

Ka;iy]>eiHi ii cBaKor cxenena CBeKcHnmi — ho xianacxnpnMa ii

upKBaMa. ibuxoBora oo])e,i,a, Mory c.iooo^ho pacnojiaraxn. xe ;i,a

nx iiMKo iiecMC y ynpaBH iioMeHyxHM ManacxupuMa. upKBaMa u

jiean/iCHiuijaMa yaneMnpHBaxn. hhxh cnpciaBaxH.— MoH.e ce ;io3bo.ihxh na hcxh naMnn n no^ hcxhm yc.io-

BOM. Kao H y xa'Hui 4. h o-xoj.

IX, /la cy H o;i. ca;i„ no cxapoM npaBy cbom, ciooo^hm o;i,

^(.ecexKa, paannx ;i,pyrHX ;i,aBaiba h yKBapxHpaBaH>a BOJHHKa.— To npaBO movkc yaiHBaxH caMO upKBenn cxajca; h xo

caMO iia onaj uaunn, Kao n pHMO-Kaxo.iu'iKO cBemxencTBO.

Page 20: Srbi Na Austrijskom Dvoru

16

X. /l,a ociLM B.ia;i,apa huko, o;i, CBexoBHor cTajievixa. HecMe

yxBaTUTH H.iii 3aTBopHTH .imi,e cBeiuTeHiiiiKor cTa.iea;a.

— Kao lUTO csLM KOji. 9-Te TauKe peKao, neKa ii y obom

ciyiajy uocTyiia ce c h.hxobmm CBemTeHCTBOM, Kao uito ce iio-

cTyiia H ca CBeiuTeHCTBOM pHMO-KaTo.iHiKe upKBC. Ho y cjiyiiajy.

;i,a ce komc oa ii>Hx yiiiHu HeiipaB;i,a na cy;i,y H.iixoBy, Moace ce

HCTH o6paTiiTii Ha TberoBO Be.iM'iaHCTBO jijh Ha a>oi)yM KaTo-

jmiKHx euHCKOua.

XI. ApxHCHiiCKony ;i.a 6y;i,e j,03B0.T.eH0, TaKoee oco6e i;pK-

BCHor CTa.iea^a, Koje KaKOBy KpnBHuy ynine,— ho KanoHCKOM

npasy KaBHHTH.— MoH;e ce ;i;oHycTMTH, ;i:a naTpnjapx hjih apxMenHCKOHcaM Ka3HM ce6M Ho;i,imH>eHa CBeuiTena :iHu;a rp'iKora o6pe3:a t.

j.

iuH3MaTHKe, npcMa tomc KaKOBy ko Kasny no KanoHCKOM npaByipuKora o6pe;i,a aacjyiKyje; ajM My ce HHKaKO He Moace ;i,ony-

CTHTH, ja .iHHiaBa uHHa, Kao uito je to ;i,oca;i; pa;i,uo, ocmm yMCK.T>yiiHBOM cjiy^ajy, aKO naa Tora aKTa o;i,Max cjie;i,H Kasua

cMpTH.— HapoiMTO My ce aaOpaftyje^ ;iia npe;i, CBOJ cy^i,

no-

BJiaiH oHe, Koju xoiie ;i,a ce c phmckom u,pKBOM cnoje h.ih cy ce

Bell cnoJHjiu;—

jep cy TaKOBH Beh hcho;i; H>eroBe B.iacTH o;i,y3eTH.

XII. j[a, hm ce ocTaBC y nocejuy cbc u;pKBe, ManacTupH m

H>HX0Ba ;i,o6pa, Kao m ;i,o6pa apxHCHHCKona h enHCKOua^ Koja cyhm npel7amH.H BJia;i,apH ;i,apoBajiH hjih noTBp;i,HJiH.— IIIto ce TH'ie upKBH, ManacTupa h h>hxobmx ;i;o6apaKao H ;i,o6apa uaTpHJapauiKO-apxHeHHCKoncKHx n chuckohckhx,MoiiH he hm ce hcto noTBp;;HTH no H>eroBOM BejiHuancTBy, caMo

TaKO, aKO HOKaHiy HHCMene ;i,0Ka3e, ;i,a cy obc hjih one u,pKBe.

ManacTHpe h pe3u;i;eHu,HJe, tc H>HX0Ba ;i,o6pa, sancTa ji,o6h.ih h

;i,ocavHa yacHBajiH. Je;i,HH0 ;i,aKJie, Ka;i; TaKOsa CBe;i,oqaHCTBa hoji,-

necy, H3;i;alie hm Kpa.T,eBCK0 BCiHiiancTBO noTBp;i,HH jihct, jep ce

HpeTHOCTaBJia, ;i,a ohh no;t TypcKOM Bjiamhy, ne caMO ;na, HHcyHMajiH HHKaKOBHx ;i;o6apa, Hero ji,a cj, uiTa ehhic, h o;i; cane

MHJiocTHH.e, Kojy cy o;i; CBora Hapo;i,a ;i;o6HBajui, Typynny H3BecaH

ro;i,HmH.H ^anaK ujialiaTH Mopa.iH.

XIII. JI,a HM ce HOBpaTC u,pKBe, uito cy o^i; TypaKa ocbo-

jeue, jep cy Typu,H npe tc H,pKBe o;i; H.nx otcjih.

— HcKa HM ce uoBpaTC cbc ohc upKBC, KOJe hm je Henpu-jaTCjB XpHiuKaHCKor HMCua Typyiiu otco duo, ajm iipso Mopajy^OBOJbHO ;i,0Ka3aTH, ;jia cy tc ii,pKBe no h>hxobom o6pe;i;y carpa-

})eHe. A i;pKBe h nanyuiTeHe ManacTHpe KaTOJiu'iKC;, Kao h 6oro-

Mo.i>e TypcKC, .lyTepaucKe n Ka;iBHHCKe, aKO cy noTajno h 6ea

vi,03Bo:ie 3ay3ejiH uMajy naTpar spaTHTu h KaTOJiHH,HMa ycTyuHTH,XIV. ^'I.a apxHenncKona h enncKOiie, Ka;i;a iipcMa noTpeSw

MauacTHpe u u,pKBe CBora o6pe;i,a o6M.ia3e,— hhko. KaKO oa

Page 21: Srbi Na Austrijskom Dvoru

- 17 —

CBeTOBHor, TaKO 11 0^ upKBCHor CTa;iea;a ne yaHeimpyje, hhtu

iipemi y HiiixoBy iioc.iy.— MoiKe ce ,to3Bo;mTH, ;;a naxpiijapx h emicKoim, npeManpomicy CBojiix upKBCHiix aaKoiia, upKBe, ManacTiipe h CBemTCHeoco6e Ha;i,3iipaBajy ;

caMO ncKa npn tom ocoOhto iia3e ;i.a Henpe-Kopa«ie rpaHime u He 3a:ia3e y jypHc;tHKUHJy KaTo.iHKa, jep fee

Ta;;a H>e;i;oBO Be.iH»iaHCTBO HMaxii ;i,a peiiiaBa pa3iie Tyaide. Ha-

po'iuTO ce HHKaKO He Moace ^onycTuxii, ^a HaAr.ie;i,ajy one, kojhcy ce c puMCKOM upuBOM cnoJH.iu, ii.iii he ce cnoJHTH, ;i,a hm He6ii CTa;i,o 5yHHju n KyKo.i. nocejaaH.

XV. ^l^a ce yiHHH cbc Moryhe, KaKO 6n ee HenpiijaTe.i.^

BoagoM noMohy, h3 ftuxoBiix 3eMa.T.a nporHao, xe ohh naxparnpece.iH.iH na cBoja orftHuixa.—

HH*opManiija 110 xoM.

XVI. J,a cpncKu Hapo.i, ii o;i, ca;;a mo/KC ocxaxii iio^ cbojhmMarucxpaxiiMa, xe 6e3 HKaKOBC CMexH>e c.io6o;i.ho ya^uBaxii CBOJe

iipHBii.ieriije.— ^loxe ce ;i,oiiycxiixn, ;i,a xaj MjHpcKii napo;; no rpa;i.o-

BiiMa II MCcxuMa. y Kojinia je ;to ca;i, no;i; cbojom ynpaBOM ii no

CBOJUM o6H'iajiiMa ikhbco ii ;i,a.x>e xaKO ;kiibii, a.iii ce xa Mccxa

Mopajy noHOBO o6paxHXn H>eroBOM Be.iH'iancxBy, ;;a hm ce npii-

jainibe npHBii.ieruje ii MyHnnHimja.iHa iipasa noxBp;i,e.

XB. Ilpu iioxBp;i,u xaKOBHx h c.ihmhhx iipHBii.ieriija, KaKo

Hiii3MaximuMa, xaKO ii cbiim ;i,pyrHM aKaxo.iimiiMa, Ba.ba.io oh^

Hapo»mxo y cxBapuMa, Koje ce na Bepy o;i,Hoce, ca oco6hxom

ooa3pHBomiiy jiocxynHxn. HaaMe. aKO ce xe npHBH.ierMJe Beh ne

Mory ii3MeHyxH ii.iii ci.-paxnxii, xo ncKa ce 6ap oj peiH ;i;o pe'miioxBp;i,e HJH xaKOBiiM xaMHHM H3pa3HMa 11 ^BOcMHC.ieHHM peiHMau3.ioaxe, KOJe dii ce, y pa3Ha BpcMena, Mor.ie ca;i, OBaKO, a ca;i

onaKO pa3yMexu u xyiiaunxH; y3 xo on Ba.ba.io cbc xo caMO

npiiBpeMCHo II ca H3BecHUM K.iay3y.iaMa iioxBp;i,Hxu, Kano dii

KacHiije, y 3ro;i,HO npcMe, xii iiniSMaxHHH, nao ii ocxa.iH aKaxojiiuHyKa

I,HM BHHie He oyj.y oiexa.ie ciu'ine iipiiBH.ieriije puMCKe upKBC,

ca UpKBOM KaX0.1U4K0M, II IipOXHB BO.bC H^IIXOBC, .laKIUC CC ClIO-

j 11X11 MOr.lH.

XVII. Ako ko o;i, npaBoc.iaBHiix yMpe oe3 xccxaMCuxa ii

Hac.ie^HHKa, xa;i,a iberoBo HMaibe ^a iipanaAHe upKBaMa, iiana-

cxii.pii.Ma H apxHeiiHCKony; yMpe .iii nan apxiienncKon h.ih enucKon,

xa;i.a iberoBO iiiixaBO iiMaH>e HCKa nocxane cBOJiina a])xiieHHCKoiia.— Ka;^a yMpe Kaxo-imiKH apxneiiHCKon, eiiiicboii, ii.in MaKO 113 cBcxoBHor cxa.iea{a. 6e3 xecxaMCHxa ii Hac.ie;tHUKa. xa;i;a

CBa iberoBa ;i,o6pa nac.iei^yje Kpa.T.eBCKa djarajna. Kano he ce

naK ;i;a.T>e pacno.iO/KHXH xa ;i,odpa saBiicahe o;i, mh.iocxh H>eroBa

Be.iu'iaHCXBa. Ako oh naK obii H3JaBH.ie, ;iia o;i, noKOJHor napa

iniajy cxa.iHy npHBH.ierifjy na xo,—

xa;i.a, ;i,a hm ce ne 6ii 'ih-

KH>nre Maxime CpncKC. 18 2

Page 22: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 18 —

HHJio, Aa iiM cc cBe oAysHMa, MOH^e iiM ce iipn tom i.po;j iipcTC

iiporjie;i,aTii, xe CBa TaKO Hacjiel)eHa ;i;o6pa Mory ce no;i,e.JHTii Ha

TpH ;i;ejia: je;i,aH ;i,eo ;i,a ocTaHe ;tpaiaBH0J S.iaraJHH, /ipyrii ;i,a

ce ji,a;i,e poi)au,HMa, a TpeiiM; ;i,a ce ycTynn ApxHeimcKony ii upKBii.

NB. Ako 6m HieroBO BejiiiiancTBO to iipaBO iiocse ycTy-HHJO itHMa, Ta;i;a 6n ohh noKyiioBajiH MHora ;i,o6pa o;i, nauiHX

KaTOJiuua 3a ohc, kojh Hacjie;i,HHKa HCMajy, xe 6u Ha xaj na»iHH

ce6H npHKynHJiu MHora /i,o6pa, Koja 6h KacHHJe CBa y ManacTupeCBOJe o6pHyTH Morjm.

XVIII. M najnocjie, ji^a cbh Cp6H, h y ;i;yxoBHMM h y cbct-

CKHM CTBapMMa, saBHCc o;i, CBora apxHeuiiCKona.— Obo ilhxobo 3axTeBaH>e^ ;i,a cbh, krko CBeuiTeHHUH, TaKOH CBeTOBH>au,H, je;i,MHO o;i, noMenyTor naTpnjapxa saBHce, ne Moa^e

ce HHKaKO ;ii03B0jniTn, jep npe CBcra npoTHBu ce ;i,o6poM pe;i,y,

KOJH je ;i,yma cbhx CTBapn. IIo ce6H ce nan pa3yMe, ;ta cbh

CBeuiTeHHU,H rpiKor o6pe;i,a Hiaajy 6hth noABJiacHH tom naTpn-japxy HJiH apxHCHHCKony, a TaKO hcto h can cbctobkh CTajieiK

y ohhm cTBapHMa, Koja no KanoHH'iKOM npany npHiiaji,ajy cy;i,y

jtyxoBHOM—

;i,aKJie h apxHenncKOHy. Ajih hito ce THqe cbctob-

HHX CTBapH Hc Moacc CC ;i,onycTHTH, ;i,a Hapoji; rp'iKora oSpe^a6y;i,e noTiiHH.eH apxHenncKony, jep hh KaTOJiHUKH napo^i, y thm

CTBapHMa HHJe no;i,BJiacaH cboj'hm CncKynHMa. Y TaKOBHM CTBa-

pHMa o;i;BHCHfee cbh ohh o;i; cbojhx cbctobkhx HorjiaBHua h npcT-HOCTaBjLeHHX MarHCTpaTa, Kao hito je to ko;i; KaTOjniKa h aoca;i,a 6hjio.

Ilocjie 18-Te TauKe uarpujapx nacraejba : KaKO ce cpncKHHapo;i; pa;i,H thx npana HajeHepiHimnje Copno c HenpHJaTCheMXpHHliiaHCKOr HMCHa H H0T0U,HMa KpBH, 3a XpHHlhaHCKy CTBap,Ha 6oJHHM HOJbHMa Hpocyo. BopehM ce TaKO, Hapo;i, cpncKn Ha;i,ao

ce c nyHHM npasoM, jia he 6ap no;i; BJiamhy feecapcBOni moIih na

MHpy y5KHBaTH CBOJH HpaBa, ajiH My je ropKO HCKycTBO cacBHM

npoTHBHO ;i;oKa3ajio. CanoM naTpnjapxy ;i,aTa je BJiacT yiipaBe,no upjiBH.iernjaMa; Kao hito je h no;i; TypuHMa HMao, ajni My je

KacHHJe TO HpaBO o;i,y3eTO HavH npHMopcKHM ;i,hctphktom, naji,

Kpa.T>eBHHOM XpBaTCKOM M TpaHCHjiBamijoM; a Hapo;i,, kojh ce

MaxoM cbom pyxy h Kpyxy npoTHB cbhx HeHpHJaTe.i>a Copno,CHJiHO ce H CHJiH HenpaBe;i,HO opyajaHOM pyKOM na ;i,aBaH.e csaKO-

BpcHHx ;i;a/K6HHa. Mcto TaKO cy ce Aorai)ajie mhoic neHpaB;i.e h

y norjie;i,y ;i,eceTKa, o;i; Kora cy Hapo;i. ocjo6o;i,H.ie iioMenyTe npn-BHJierHJe, a h cTapn 3aK0HH yrapcKHx Kpajbesa: MaTHJe h B.ia-

;i,HC.iaBa. y3 TO ce napo'iHTO HHcy jij^maBue B.iacTH o6a3Hpa.ieHa HpaBO naTpHJapxoBo H3.ioateHO y Tanun 18-TOJ, no Kojoj cbm

HMajy o;i; apxHenHCKona, Kao BpxoBne iviaBC, KaKO y ^yxoBKHM,TaKO H y CBCTCKHM CTBapHMa, HOTHyHO 3HBHCHTH. IllTa BHIUC.

H3;i,aHa cy ;i;Ba ;T;eKpeTa, KoJHMa My ce ne caMO o^ysHMa jypHC-

Page 23: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 19 —

;iiiKituja, Hero ce 'lan ii oh no;i; B.iacT phmckhx enncKoua no;i;-

Bprasa, a HacjioB naTpajapxa u apxHenHCKona o;iiy3HMa. IIpoTHBTora OH je Befe o;i,Max Ta;i,a najcBe'iamije npoxecTOBao, tc ce h

ca;iia npoTHB Tora CBeiiano orpa^yje. Be.iH ;i;a.T>e, ;i;a ey My jomII MHora Jtpyra npana OKpftena, hito cbc 6HBa caMO Ha naJBehyHiTCTy H,apeKora yr;ie;i,a.

/I,a 6a ce nan y Oyjyhe caqyBao BeJiH yr.ie;i. noBJiacTH-

n,aMa, Te ;i,a 6h ce o;i; ca,n c BehiiM pecneKTOM nouiTOBajie na-

po^He HpuBiLiernje. KaKO oji, CTpane CBeniTeHH'iKor, xaKO h cbc-

TOBHor CTaaeata, a napo;; cpncKu, ;i;a 6m u ;i;ajbe Morao BcpHOcayaiUTH B:ia;i;apy na KopacT onhera ;iio6pa,

—naxpHJapx mo.iii

hecapa, ja, ys cxpory npeTH.y KasHOM, hsbo.iu us^aTH napejdy,^a noMCHyTe npuBH-ierHJe y cbhm TaiiKaMa, 6e3 HKanoBe K.iay-

sy.ie, iiMajy ;i,octojho nouiTOBane 6hth, o;i; cbhx, na h naJBHiUHX,BJiacTH ;i;BopcKHx H yrapcKiix, no cbhm npoBHHitHJaMa h ;i,HCTpm;-

THiia; a y3 to ncKa ce cbc tc npuBuaeruje nyS.iHKyjy Kano no

yrapcKOJ, TaKO h no jtHCTpHKTHMa caTMapcKOM, Bapa;],HHCKOM n

6e.ieH>emK0M, no Kpa.beBUHH XpBaTCKOJ n HpHMopjy, Te no ;iiH-

CTpuKTHMa .Tmj,u n Kp6aBH, Ilo.ty 3pHHono.T>CKOM, C.iaBOHHJn h

y H>oj Maaoj BjianiKOJ, na no TpaHcujBaHnju h cbhm ocTa.iHM

Hac.i.e;;HHM npoBHHu,HJaMa. HapoiHTo naK naraaniyje, Kano 6hce THMe, no B.iauiKoj. Mo.i;i,aBCKOJ. M.iHpuJH, Musujn h t. j;.,

cTanyjylin cpncKH Hapo;i„ jiaKuie npHBOJieo na eMnrpau,iijy yfeecapeBC 3eM.T>e. Hajnocjie naTpHJapx mo.ih^ ja ce ymimTe ona

;i,Ba ;i;eKpeTa, Kojmna ce oh y npanuMa cbojhm orpann'iaBa, Te

;i,a My ce nospaTH c.io6o;i,a ynpaB.i>aH>a 6e3 MKaKOBC saBHCHocTH

oj; pHMCKHX enncKona; hcto TaKo ;i;a My ce nospaTH n naciOB

naTpHJapxa n apxHenncKona, kojh ;i;a ocTane h H>eroBHM Hac.T>e;i;-

HHH,HMa, Te ;i;a ce H>eMy n H>eroBHM enHCKonuMa ;;onycTH c.io-

6ojHo npaBo npHKyn.T>aH.a ;i,eceTKa no cbhm npoBHHiiajaMa i\3;e

cpncKM napo;]; jkhbh.

Hn^opMaxop je na to o^roBopHO :

ObC OBaKO USpUUHO npOTHBHe KaTO.m'lKOJ BepH lipHBH-

.lernje, Mory caMO inH3MaTHu.HMa o;i; KopucTH 6htu, tc 6h ce

^pncKH ii.m HJiHpcKH napo;; THMe caMO tc/KC cje;i,nHHO ca cbojom

MaTepoM CB. pHMCKOM upKBOM ; y3T0 Tpe6a iiMaTH na yMy, ;i;a

TaKOBC npHBH-iernje HHKa;i; HHJe Tpaa^no caB napo;!; ILiupHKa

pHMCKor, a CBH OHH 3aje;i.HuqKH 6opH.iH cy ce npoTHB nenpuja-^e.T>a xpHmfeaHCKor UMcna n Ma^apcKux ycTannKa. UlTa bhuic,HH caMH CpSn, iiHJe saciyre naTpnjapx ucTH^e, He Tpaace, o;i;

IberoBor BejHqancTBa, noBor H,apa, h H>eroBa ;i;Bopa, nnniTa

TaKOBa, niTO 6h 6hjio npoTHB u,pKBe KaTOjm^iKC;ohh Tpaate caMO

TO, fl,Si npHJHKOM CKJianaaa Mupa ca MaJ^apHMa y3My ce m ohh

y o63Hp, Te ;i,a ce no;i,B.iacTe HCK,T>y»fflBO i^apcKOM ;i,0My aBCTpnj-

.CKOM, KaKO Hx Hc 6h Hocic Ma^apu, Kao HenpHJaTe.T>H h.hxobh,

Page 24: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 20 —

KRKO y upKBeHiiM, TaKO n y OBeTOBuuM cTBapuMa. y3HeMHpuBa.iirH iiporaitajiH.

HcKa Taj iiaxpujapx hhcmchum ;i,0Ka3UMa iioKaacc CBOJe-

CTape iipuBHJierHJe, no KOJMMa je To6o>Ke ;i,o6mo iipaBO jypiic^nK-

HHJe Ha;i, noMenyTHM iiOKpajymaMa ;ho to oh HiiKaKO ,T,0Ka3aTH

Hetie MoliH, Te My ce hm na kojh na^iMH Taj saxTCB ne Moace

yBaiKiiTH.

II. Hsa Tora mojiii naTpujapx, y hmc CBora na-

poAa, ;i,a ce xa iipasa ocxaBe nexaKHyTa ii nacjLejtHH-

ii,HMa cBCr cpncKor napo^ta no cbiim iipoBHHi].iijaMa ii

jtiicxpHKxnMa, xc y onfee r;i,e ro;i. iix 6yAe 611.10, na

nacjie^ilHHM scMJbaMa ILeroBor n,apcKor Bejin^iancxBa. AnapouHxo joni xpaa;e :

1. /l,a ce He nasHBajy cpaMHHM hmchoji mH3.MaTHKa, Bch

n.iaHOBUMa HCTO^iHe u,pKBe rp^Kora o6pe;ta—

npaBOCJiaBHHM Ka-

TO.lHH,UMa.— Bo.T>a je IheroBor BejiuiiancTBa ;i,a ce cpncKu napoji;,.

KaKO upKBCHu, TaKO H CBCTOBHH cTajeaj, HHiiMM He Bpel)a7 Te ce

CTora Moate o;i,pe;iHTH, ;i,a ce ohh y cbmm cnacHMa, jmcTHHaMaH yonhe nncMenHM HcnpaBaMa ne nasHBajy bhuic miKSMaTnuiiMa,.— Hero 'iJiaHOBHMa hcto'ihc upKBC rp'iKora o6pe;i,a. Ako naKsaucTa >Kejie ;i,a ce KaTOJiHH,HMa 30By, to npBO Mopajy HSJaBMTiiKaKO cy KaTOJiHu;H h Ba.i>a ;i,o6po ;i,a npoy^ie, Kora puMCKa upKBa^TO.niixU caSopn 11 cb. KanoHH nasHBajy uiH3MaTMu,HMa ; tc 611

BH;i,e;iH, ;i,a ce TaKO Ha3HBajy ohm, kojh cy ce o;i, npaBe pHMCKeupKBC o;i,ejiHJiH. y ocTa.iOM OBO HUTaite h ne cnaja y ;i,e.ioKpyr

H:)eroBor HcjiHiiancTBa, nero bhuic na upKBCHH cTa.ie5K, y ^mJHHocao IBeroBO BejiHuancTBO ne yaeAu ;i,a yTuue.

2. ^I,a naTpHJapx Moace joui 3a aiMBOTa CBora, no cTapoiiH.HXOBOM ooH'iajy. nocTaBHTH ceOn Hac.i,e;i,HnKa, Kora napoji; u;

CBCiuTeHCTBo 3a TaKOBor H3a6epe, tc uiTa oh 3a aaiBOTa TecTa-

MCHTOM o,T,pe;i,H. to ;i,a je Taj Hac.Tie;i;HHK ibcroB ;i,yaxaH nsBpiunTH,— To ;i,o ca;i; joni HHKa;i; mije pal^eno, hhth koj obof

K])a.beBCKor ;i,Bopa. hhth ko;i, Typana. Y cawoM Haprnpaay neMOHxC hhko Apyrii nocTaTM naTpnjapxoM, aok jom xvibu naTpa-japx H Ha CTOJiHUH je naTpnjapaun^oj, nero tck Ka;i. osaj yMpe,o;q)e'ie ce npecTOJia H.m ra Typn^n cOaue — na H>eroB() mccto-

nocTaB.ba ce ;q)yrn. ^I,aKJie. obo Moace 6imi caMO Ta;i,a. aKO na-

Tpiija])x ApccHHJe axe.m ;i,a 3axBa;iH. h.iim ra liecap, no CBOJoj

Kpa.ijeBCKOj Mohn, jimhih npecTo.ia n na ilctobo mccto nocTasn

v^pyror. Obrko je uecTo o6nqaBao pa;uiTH TypcKn H,ap c naTpn-ja]>CHMa ii,apMrpa,T,CKMM. Ilo tomc HHKaKO ce ne Moa;e jtonycTHTH,M 3a avHBOTa CBora naTpujapx nocTaB.La ceCn Hac.i.e;i,HHKa.

Hero HCKa ce naTpnjapx hsbccth. KaKo 6h ce mofjo c itHMe

Page 25: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 21 -

nocTynHTu. Ka;i, oh ii oHaKO Hiiju oj; cajaH>cr B.ia;tapa y cbom

no.ioa;ajy iioTBpl^eH. xe ra iicth Moace y cBaKO ^o6r c6au,iiTii mHa MCCTO H>eroBo ;tpyror nocTaBUTH — no CBojoj bo.t.h. Bp.io6ii jo6po 6h.io. Ka;i, 6h ce npeno KaKOBor noyajanor qoBCKa. oji,

CTpaHC jBopa. osSh.-lho nonpeTH.io naTpujapxy.—

MOBeKy HHaqe

Heo6paaoBaHOM h CTpam.T>nB0M.— tc ce o;i;.iyiiHo saxTCBaao ^a oh

o;i,ycTaHe o;i; cbhx ohhx TauaKa. Koje cy nanepeHe npoTUB puM-<?Ke upKBC. Meijy thm paj,H onher ;i,o6pa u sehe KopncTH no

cjiyacOy tiecapesy, Tpedajio 6h Tano ;i;yro OK.ieBaTH noc.ie CMpxHca;i,aH.er naxpHJapxa ca nocTaB.T,aH.eM ;i,pyror, ;iiOK to ne 6ii caCBHM npeuuio y sadopaB. tc Kaj; oh yMpe Ta;^a ne he 6hth

Kora, KOJH 6u Morao nocBehHBaTH u HajtOMeiuhnsaTH one B.ia-

jtHKe, KOJe ce 6y;i,y Me^y thm c phmckom upkbom enoJHje; ^OBU 6n Taja nocTencHO noTpy;i;n.iH ce, ;i,a cje^nne c phmckomUpKBOM H>HxoBe HryMaHC, Ka:iyl>epe h CBcmTenHKe; — tc fee ce

TaKO nocTeueno 6es HKaKone chjic. tokom BpcMCHa. cbh ohu ca

puMCKOM upKBOM cjej,HHHTH ;a c Hapo;i.OM 6h ce Taaa HOCTynH.io

•OHaKO. KaKO TO 6y;i.y npHJiHKe oHora BpcMena ;i,OHejie.

UIto ce THqe TCCTaMCHTa naTpnjapxoBa, mO/KC My ce j03-bojihth ji,& no CBOjoj BO.T>u fecTaMCHaT Hannme

;caMO ce nocje

Taj TecTaMcnaT Mopa no;i,HeTH H>eroBOM Be.iHqancTBy na noTBp;iy.

'i\. SaxTCBajy, ;ta ce ojpe,T;H. ;i,a CBaKu oHaj CBCuiTenHK,

Ka-iyl^ep, enncKon h,ih apxHenncKon h>hxob. koJh ce 6y;i.e, na<?a6.ra:3aH u;pKBe h cBemTCHCTBa H>nxoBor. c phmckom upkbomcje.THHHo, .iHmeH 6y,T,e cbhx npHBHJiernja h nporaan HSMcl^y h>hx.

— Ona Ta'iKa je nenpoMHui.beHa, HeocHOBana h HeupaBejHa,-Te o»iHTO Hanepena npoTHB name cb. pHMO-KaTo.miiKe upKBC ; to

y ocTaaoM h hhjc onacKa naTpHJapxoBa, Bcfe BJia^tHKe Hcanje^aKOBuJia. — ^lOBCKa onacna h onaKa. BapBapHna, kojh je o;ii

yBCK HecaB.ia;i;.i>HBH npoTHBHHK KaTOJiHKa. Cxora Ba.T>a naTpn-japxy ouiTpo o;i;roBopHTH, j;a to HHcy ace.-be Hapo;ta. nero caMOCMeuiHH saxTCBH B.ia;tHKe Hcanje, Kora je napo;; noc.iao ;i,a mo.th

o;i; ;i;Bopa feecapesa noTBpAy ohhx ;i,pyrHx—

npHCTOJHHX 3ax-

TCBa. Ba.T>a ra join ynnTaxn, KaKBa 6h ce Todoace cad.iaaan

Mor.ia H3po;i,HTH o;i, Tora, a ko 6h ce kojh oj; h,hx c phmckomi;pKBOM cjejHHHO. TC c KaKBUM o6pa30M ycyi)yjy ce TpaatnTHOHO y OBOJ Ta»mH, Ka;i; ;i;o6po 3Ha;i,y. ;;a je npel^e ncTouna upKBac pHMCKOM upKBOM OH.ia cje^HHieHa, TC ;i;a je tck npe neKo.iHKO

BCKOBa o;i. HCTC ce o;i;ejiHJia caMO 36or yoSpaatenocTn h nesa-

.T.aJiCTBa HCKHX JbyAH; 36or Tora je Bor cnrypno h KaannoHCT0»iH0 rpqKO u;apcTBo h no;^Bprao ra Typunny. a to je mhofo

cMCTaao, ;ta ce yHnja tc upKBC nnje HSBpniH.ia. Ho 'iy;i;H0BaT0

je, ;ta obh, hito cy ca;!; no;i; B.iauiiiy piiMCKMx itapena. tc HMajy»tMBy 3ro;i,y, ;i;a ce c phmckom H,pKB0M cje;;HHe

— TaKO y c.ie-

iioj TBp;i;omaBocTH ocTajy. A n PBeroBor Be.in'iaHCTBa je mhhi-

Page 26: Srbi Na Austrijskom Dvoru

- 22 —

ji>eH>e, ;i,a cy naTpajapx u B;ia;i,HKa Mcauja ToaKOBnli, Kao jhjji^n

o^ BHCOKor itpKBCHor ;T,ocTojaHCTBa, npeMa cbomg iio.ioatajy, a:

Kao npaBC cjiyre Boatje, 6am HaJBHiiie jtyacHH cxapaTHce^ji,& Mci^y Hapo;i,OM 0BJia;i,a MHp BoiKJii h cjiora Haj6o.Tja; tc 6hno TOMe ^yatHOCT H>HxoBa 6HJia h o ynHJn CTapaTuce, Kano 6m

Hapo;i;ii MorjiH MHpno y cjiosh hchbcth, cjiy/KefeM Bepno Bory h

Kpa.by.— Ho iteroBO BejiniiaHCTBO h3 Ta^iaKa, iuto cy iix ohh^

Kao aaxTCBe CBOJe, ;i,Bopy no;i,HejiH, Morjio ce 6am o iipoTiiBHOM

ysepHTH, Te he CTora ;i,Bop 6hth npHCH-i^eH, ano iiaTpujapx h

BJia;!i,HKa, Kano ce6e, TaKO h napo^i,, Ha 3;;paBMJe Amcjin ne o6pHy^npo THB OHHX, KOJH pymc MHp BepHora Hapo;i;a h npe^ie onfey

cjiory—

;i,pyre Mepe npe;i,y3eTH. A npHBe;i,eHe Ta^iKe h>hxobhx

saxTeBa jacno naayjy, Kano CTOje npeMa tomc naTpnjapx n B.ia-

^HKa iDaKOBHii.

4. HeKa ce ne ;i;onycTH, ;i,a onu, kojh npel)y na ynnjy^no Hapo;],y cpncKOM ^mHC KojeKaKone HCMnpe, nao mTO je to

;i,o ca;i;a 6hjio, jep to cjiy;KH caMo na ca6jia3aH Hapo;i;y, a o;!^

BCJiHKe je onacHOCTH no i^apcKy cjiy}K6y h onhe ;i,o6po.— CTBapHHM ;i;oKa3HMa nena noKaajy na^i;; i,ne h KaKOBe

HCMHpe npaBHJiii cy ohh, kojh ce ca KaTOJiniKOM upKBOM cje;i,H-

HHuie. M H>eroBO BejiH'iaHCTBO je MHm.^eH>a, ;i,a 6am ohh npaneHaJBeliH neMHp h 3jio, kojh cnpeianajy ynnjy, a ne ohh, kojh

npncTynajy ynnJH. TaKO npecBCTJiH na;i,6HCKyn 3arpe6a»nai cbc-

;i;o'iH, ;i,a cy npBH h ynnjaTCKor enncKona .By6n6paTHlia OTpo-

BajiH, a H>eroBa CHHOBU,a y ;i,pyry npoBnHi],HJy OTHpcMHan^ j\ok

cy yHHJaTC no Majioj BjiamKOJ yacacno 3;iocTaB.i>a;iH.

5. ^a ApxHCHHCKon Moate enncKone, CBaKor pe;i,a h -ctc-

nena CBcfeennKe, Te h cbc CBCTOBHe 3BaHH»mHKe, na ocnoBy;i,o6HBeHHx npHBHjierHJa, 6e3 HKaKBC ;i;ajLe noTBp;i,e IBeroBor

BejiHiiaHCTBa, h3 CBora Hapo;i;a 6HpaTH h HOCTaB.T>aTH.—ApxHCHHCKony ce ;i;03B0JbaBa, ;;a no ;i,oca;i,aH>eM h>hxo-

BOM o6HqHJy 6Hpa h nocTaB.i>a nryMane, BHKape h cbc ocTajie

miace i^pKBcne uhhobc 6e3 bkhic noTBp;i,e ;3a Bnme ^hhobc Tpa-

2(H ce noTBp;i,a IBeroBor BejinqaHCTBa, a n36op enncKona HCK;i>y-iiHBO je npano anocTOJiCKor KpajLa yrapcKor, o;i, Kor ne Moace

HH ca;i,aH>H Kpa.T> o^tCTynHTH,—

jep fee ce tumc jianme MHoruHa yHHJy o6pHyTH. IIIto ce naK THqe H36opa n nocTaB.i.anja

CBCTOBHHx 3BaHHqHHKa — HC MO'Aie cc HHKaKOBO HpaBO apxHe-HHCKOny ;ii03B0JIHTH.

6. ^la ce, Ka;i; ro;i; noTpe6a 3axTeBa, cjio6o;i.ho Mory ca-

CTajaTH na 36opoBHMa, ko;i, apxHcnncKona h.oi enapxnjcKHX enn-

CKona, Te ;i,a ce hhko, 6ho oh Ma Kojer CTajieaca. hhkum ne cnpe-^laBa, aKo 6n xtco y Bei hIih.— 36opoBH TH H cacTaHu,H y onhe — ne Mory ce TaKOjiaKO ;i,03B0JiHTH, jep ce onasHJio, ;ta ce na H.HMa KOJCKaKOBJi

Page 27: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 23 —

3.111 3aK.T>y«mn ;i.OHoce u ii3Bo;i,e; je;i,HHO mm ce xaKOBii cacTanuH

Mory ;i,oiiycTHTii 0H;i;a. ano aaxo hmr saKOHUTor yapoKa, uao h.

lip. ;ia ce Hapo;i;y H.m cTa.ie-/KHMa iiy6.iHu.upa KaKOBa sanoBecTH>eroBa Be.iiiuaHCTBa, ii.iu aiio cy KanoBii ;tpa{aBHii nociOBii,

pa;ui KOJHX cy osaKOBu caCopn noxpeSHH, Y Ben nan ;i,oja3HTH,TC Ko;i, H>eroBor Be.iHiiaHCTBa ii npeBHUiiter ;i.Bopa M0.i6e CBOJeiio;i,HOCiiTii H iiojKypHBaTH peuieite h>hxobo. — Moace um ce yCBaKO ;i.oOa ;i;o3bo.iiitii.

7. /I,a MM ce Hu na Koju naiHH ne iipemi lUTaMiiapuje,iiiKo.ie H ;i;pyre iioTpedne saBo^ie, kojh ca upKBOM y CBe3ii exoje.ocHHBaTH II iio;i,H3aTH. HcTO TaKO, ;i,a ce CBaKOM oj; H>iixoBa

Hapo;i,a u odpe^a je;i,HOM 3a CBar;i,a j,03bojh, ;i,a no bo.t.u, Kano

j,yro xohe, Mory no.iasHTii pHMCKe uiKO.ie m yHiiBep3iiTeTe.— y cjiyiiajcBHiia r;i;e ne 6ii 6blio HiiKaKOBe uiTCTe no

piiMCKy upKBy pa;i,n xaKOBe j.03B0.ie— mo/KC hm ce ;i,oiiycTHTH.

A.IH HnaK Mopahe ce iiocTaBHTii H3BecHii neH3opii, kojh he CBa

^c.ia, Koja OHH Cy,i,y xtc.ih uiTaMiiaTH, npBO nper.ie;i,aTii u o;i,o-

dpiiTii. UIto cc TH'ie lUKOJia. Koje naMepasajy ocHimaTH. mo/KC

HM ce no ave.iiH y«iHHHTH, ajH caMO c tom K.iaysy.iOM. ;i,a ynn-Te.T.u, npo<i>ecopH ii pcKTopn thx 3aBo;i,a, Mopajy 6hth hs h,h-

xoBor CTa;i.a, a HHKaKO ne CMCJy na TaKOBa Mecxa .i>y;i,e CTpaneAOBa^axH. Haiue lUKO.ie Mory c:io6o;i,ho. cbc ;i,o inecTC, no.ia3iiTH.

8. Ho MecTHMa. r;i.e Cp6H cxanyjy uoMemaHo c Mai)apuMaH HeMituMa. ;i;a hx hhko ne y3HeMHpyje y BpuieH>y h.hxobhx

pe.nirno3Hiix oopeja, Hero HCKa y thm MecTHMa yajuBajy iicxe

iiOB.iacTuue. KOJe h ocTa.iu CTanoBHimH yajHBajy. ^a.7je join, jusl Moryc.io6o;i,HO SapaTH h3 CBOJe cpe;i;HHe caBeTHune y ohKhhcko Befee.— Mory HM ce ;i,03bo.ihth tc iioB.iacTiin,e ii to h3 pas-

•lora, niTO ca;; joui B.ia;i.a MaJ^apcKH ycTanaK, xe ihto ce iioKa-

3a.io, ;ta no rpa;i.0BHMa sancTa hjhbc mhofh Cp6H CKyna c Ma-

i)apHMa H HeMii,HMa. cHOcetn je;i;HaKo c H>HMa cbc ;i:p»caBHe

xepexe. Hcxo xano mohjc hm ce ;i,03B0.iHxn ii3oop 1. h.ih 2 ca-

BexHHKa y onhnncKO Bcfee, jep je BepoBaxno, a ii ncnycxBO je

noKasajio, ;i.a no ohiim MecxHMa, y kom cy caBexHiin,u pasne

Hapo;i,HocxH iie iiopai)ajy ce xaKO .laKo 6yHe, noiuxo je;taH na-

poA ;i,pyrH na^siipaBa ;a ys xo je .lauo Moryhe, p;a he h Cp6H

no XHM MCCXHMa, HaKOH n3BecHor BpeMena, .xaKine, y KaxojHKe

npexoHHXH ce.

9. ^a HX HHKO 0;i, pilMOKaXO.XHKa, 6hO oh ItpKBCHOr H.IH

CBCxoBHor cxa.ieH;a, ne c.mc y3HeMHpHBaxH, npn rpat^eity h>hxo-

Biix upKaea no rpa;i,OBHMa, BapoinnMa, cejiHMa ii 3aceoi;uMa.— Obo hm ce Moate jonycxHxn caMO no ohh.m MecxHMa

ivie MHore cpncKC nopo;;HHe cxanyjy ;no npn xom ne CMejy hh

HaJMaH>y nixexy ocexHxn Mymmnnnajne noB.iacxHue iiOMCHyxHX

rpa;i,OBa h Mecxa, Kao hh upkbchh cxa.ieH.- pHMCK3 npKBC. Ilpn

Page 28: Srbi Na Austrijskom Dvoru

24

TOMe iiaK HMajy 6htii c.iuhhh ycjiOBn, Kao iuto cy ii8:ioH;eHH iia

Kpajy MH*opMau,HJe Ha Ta'my nexy.10. Ilo CBHM npoBHHitMJaMa II ;i;HCTpiiK'THMa, y KOJiiMa cpii-

CKM Hapo;i. JKHBH, HeKa eiiHCKOiiii H K.inp ocTa.iH je;i,nHO o;i; ap-XHeiiHCKOiia ;jaBncH, a hhiioiuto o^ pHM.bana. Ako ce iiaK ;i;oroAn

;i,a apxHeriHCKOu Kora iioaoBe iipe;i, ce6e, a oBaj He ;i,o^e 6e3

onpaB;T,aHor pasjiora, Ta;i,a TaKaB ;i,a ce Ka3HM no KaHOHCKOM

npaBy, Ho hm TanaB enHCKon hjih CBeuiTeHHK y oniie HCKa ce

He no;i,BproBa iiojiMTimKHM BJiacTHMa ;i.pyrora Hapo;ia— Hero

HeKa ce MCKJbyMMBO ocTasH H>eroBOM apxnenHCKOiiy, komc je

je;i;HHOM j^aTa BJiacT Ha;i, h,mm. Mcto xaKO HCKa ce cpncKH na-

po;i, Hii Ha Koju HaqHH ne npe»m^ ;i,a cBeTKOBune CBOje CBeTKj^je.— Mo5Ke ce ;toiiycTMTH, ;i,a caB itpKBCHH CTajiea; rp'iKora

o6pe;i,a iioTua;i,a jypHc;i,HKH;HJn iiaTpnjapxoBoj hjih apxMeimcKO-iiOBoj. Ajih, Ka;i; ro;i; ce ;i,oro;i,H, ;i;a ;i;oTHtiHH naTpHJapx, y CTBapHKoje oco6e npcKopaiH rpanime iipana cBora, xe je;i,HOJ ii.ih

;i;pyroj CTpaHM 6y;i,e Huiao na pyity, Ta;i;a ncKa je ;ii03B0.T>eH0

HCsajlOBOJLHoj CTpanuH o6paTHTM ce c aiiejiauHJOM na HajSjiniKy

CBCTy CTO.iMny pHMO-KaTOJHiiKy, KaKO 6h ce CTBap 6oji>e h npa-

Be^tHiije peuiHTH Morjia; a 3a tiim neica hm je ;i,03B0JLeH0 o6pa-THTH ce H na naJBHuia MecTa, jep je ii y HHxepecy onhera

;i.o6pa, ;i;a ce hhko ne npe»m y yjKHBaity cbojmx onpaBjtaHMX

upaBa. H>eroBO BejiwuaHCTBO xoJie h mohcc hm ;i;onycTWTH, jia

cjiaBe CBOJe ^tBe HajiJiaBUHJe CBCTKOBHHe;caMO ohh, Kao uito

je TO HCKycTBO iiOKa3a.[o, ne iie npn tom hh Majio ;i,a ce ooa-

3Hpy na lysaHje iipaBa 3eMaji>cKHx rocno;i,apa.

11. ,Ha cBemxeHCTBo h>hxobo CjIo6o;i,ho mojkc, o;i; .i>y;i;H

rp'iKora o6pe;i;a; a naHMe o;i; Cp6a, PycHiia h B-iaxa, iio cbhm

Hacjbe;i,HHM iipoBHHUHJaMa H>eroBor Bejm'iaHCTBa, npHKynjF.aTH

;iieceTaK, Te mTOJiapne h ocTajie npHxo;i,e.— Ako Mory ;i;oKa3aTH, ;i,a hm je iiokojhh hecap .leoiio.iji.

I. Ta npana ;tao — noTBp;i,Hlie hm Ta;ta h»hx h ca;i,aH>H B.ia.T;ap.

^I,03bojihth hm ce nnaK uoiKe, ji^st cjio6o;iho yjKHBajy uiTOJiapne

npHXo;i;e o;i; Cp6a iiiH3MaTHKa. IIIto ce iiaK ;;eceTKa th'ic. ho-

iHTO je fberoBO BejiHuancTBO y hmc Tora h y luie Tpn.i.eceTKa

o;i,pe;i;iijio iiaTpnjapxy nensHJy o;i, 3000 <i>op. ro;i,HinH>e—

HpH-MCTHTH je, ;i;a je caB ;i;eceTaK ocTaBJben phmckom lumpy, Te

;i,aKJie lb. B. c thm bhiuc HCMa nocjia; no tomc, HCKa r;ie;i;ajy

OHH KaKO he ce, y Horjie;i,y tc CTBapn, iioro;i,HTH c i.vmpoM .la-

THHCKHM. — Hjih najnocjie. aKO je dam BO.ba PberoBor Be.iH-

'lancTBa. mojkc hm ce JtoiiycTHTH, j[a HpHKyn.T.ajy jtecexaK o;i,

Cpda CBora o6pe;iia, ajm 6e3 HKaKOBC inTCTC no Tyt>e npano ;

o;i; PycHHa h Bjiaxa naK. nuKaKO hm ce to ne M0>Ke ;i,03bojihth.

jep hh'ihm He Mory nocBe;i;oirHTH, ;i;a hm je Ta iioB.iacTHna jtana,iiomTo je TO caMO HSMHiH.toTHHa HcanJHHa.

Page 29: Srbi Na Austrijskom Dvoru

- 25 -

12. EimcKOii H.IU cBeheHHK y oiihe, Kora iiocTaeii apxM-enHCKon, HCKa ce Kao TaKaB upnsHaje m iiouixyje.— Moace mm ce ymHUTii no H{e.i.ii, ;i,ok je join y acHBOTyoBaj iiaTpiijapx, a.iH nocjie iteroBe CMpTii HCKa ce iioTiiyHo

yKHHC Taj oSniiaj. Hcto Tano Hena ce na H>eroBO mccto bhiuc

HiiKa^ He nocTaBii ;tpyru iiaxpujapx, jep je to npoTiiBHo upKBii

KaTo.iHUKOj 11 caSopHMa cb. oTana.

lo. CpiicKii o^HcnpH H BOJHHUH H>uxoBor Hapoj;a, HCKa ce

noiuxyjy. Kao ii HCMaiiKH, tc HCKa ce npH;ipyHie BOJHiiiuTBy iio-

TOH>er Hapo;i,a. naKo ko;i K0H>aHnniTBa, TaKo ii ko;i; nemauiTBa;

MCTO TaKO HCKa yiKMBajy hctc o.raKuiHu,e y pa6oTaMa, nopesuMaH ;i;oBaajaH,y ^psa.— Ha OBO Hiije norpeSna iiHa>opMau,aja, jep H>eroBO He-.iHuaHCTBo H iipeBuiJiH,H ^Bop. c ;ipyre CTpane, ;;oBo.bHO cyoSaBeiuTeHH, KaKo Ba.T>a ^pacaTu h Harpa^HBaTii one, o KOJHMaje roBop.

14. JXsi ILICMUliH epiICKC HapOJtHOCTH, KOJH Cy Kao TaKOBMBeh iiMeHOBaHii ii.iu y 6y;i,yfee 6y;iiy no Hier. Be;i. npor.iaiuenM3a TaKOBC. — yacMBajy CBa yoCii'iajena npaBa no cbhm rpa;to-BMMa. MecTnMa. na h ManacTHpHsia itHxoBor o6pe;i,a ; ncKa hm

ys TO 6y;i.e c.io6o;iho ;i,eceTHHe n ;;pyre npaxo^e oji CBOJux ^o-

6apa yiKHBaTM.— OBa je Mo.ioa npaBe;;Ha, tc joj ce movkc y;i;oBOjbHTH.

1"). J{a, no MecTHMa, ivi,e ro;i. cpncKH napo;; xmbh. hhkoMe ce He ;i.onycTH. oj TypaKa h JcBpeja. ;i;a jtyhaHC OTBapajyH po6y npo;tajy.

— ochm y ;i;aHe Be.iuKHX Bauiapa.—Hnje noTpeSna na obo uH<i>opMauHJa, jep to yucTo

saBueii oj Mn.iocTn Ihcv. Be;r.; ho bhiuc 6m ;i,OHe.io lUTeTc, Hero

KOpHCTH.10. McTO TaKO, HCKa ce ne ;;o3bo.ih hmkom o;i. ^pyre na-

po;i,HocTH, ;i,a y jial>aMa ;tOB03H bhho y MecTa, y KoJHMa Cp6HatMBe. ;toK CpCn npso bhho CBOJe He npo;;a;ty.— Obo HHJe M0.i6a CBHJy, nero caMO ohux. kojm HMajyBHHorpaae. tc cxora mm ce ne mojkc no bo.t.h yuiKHTH. Hanpo-THB, HCKa CBMMa H CBaKOMC HO CBHM Hac.T>e;i,HHM npOBMHUHJaMa6yje ;io3BO.T>eno ne caMO bmho. nero m Apyre n.io;toBe. ;i,OHa-

maTH n npojaBaTH. OTy;i; ;i,o.ia3H ;i,B0CTpyKa KopncT : h 3a Kynu,a.H 3a npo,T,aBu,a. IIpo;i,aBaou KopHCTH ce, nixo bhho CBOje 6pate

npeTBopn y noBan. a Kynau. uito xaKOBO bhho h ocTa.ie luio-

;ioBe no HHacy neny Moa;e KynnTH : a thmc pacTe n 6.iaraJHaH>eroBor Be.in«iaHCTBa. jep ce yBosHnna. npeB03Hnna n CBe

jtpyro, Hajnpe Mopa y KopncT ;i;pa{aBHe C.iaraJHC n.iaTMTn.

IT. ITpH.iHKOM CK.ianaH.a MHpa c Mal>apHMa. ^a 6y;ty Cp6MnpoTHB THX CBOJMX KpBHMX HenpHJaTe.T>a j;0B0.T.H0 3auiTHKemi H

J yroBopy Tora Mnpa yK.T>y'reHH.

Page 30: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 26 —

— Mo.iCa je oiipaB;;aHa.

18. /I,a Hapoji, cpncKH h o;i, ca;i; He n.iaha bcKu iiopes^

Hero mTO ra je ;i;o ca;i;a iLiafeao. 0;i; pa6oTa jh»ihhx hjih ca

KO-iMMa ;i;a ce napo^i; iioTnyHO oc;io6o;i,h. A y ciyqajy, ;i;a Hyw.jasaxTCBa KaKOBC pa6oTe, to ncKa mm ce y hmc Jiiiime pa6oTeiLiaTH 12 HOBUHfea, a y mie oho ca KOJHMa je;i,Ha «i>opHHTa. HajaBaH no;i;B03 ncKa ce Cp6ii He rone, a y cjiyiajy ;i,a ra ;i,ajy,

HCKa HM ce y hmc Tora, KaKo npeiia BpeMeny nena 6y;i,e. o,i;pa-

ijyna o;i,HocaH ;i,eo o;i; nopesa.—Hnje noTpeSna HH4>opMau,HJa.

19. Cjio6o;i;hh bojhhu,h, a TaKO hcto h ocTajm, ;i,a ce Herone ;i,a ByKy .lal^e 6es o;i,pei)eHe Harpa;i,e 3a to.

—IlHa>opMau,HJa ne Tpe6a.

20. /I,a ce o,i,pe;i.H Ta^ma Mepa BHna h »;HTa o;; CTOTHHyjiH6apa, Te ;i;a ce je cbh u,apcKH hhhobhhuh, no cbhm npoBiiH-

UHJaMa, no;i, npcTHiOM CTpore KasHe, Ta'iHO h CBy,T. je;i,HaK0 npn-

^tpafasajy.21. Ako 6ii hecapcBa BOJCKa hjh H.eHH mhhobhhuh. npo-

jia3ehH Kpo3 cpncKe KpajcBC, KaKOBy uiTCTy Hapo;i,y HanciH.

HCKa ce HCTa Ha;i,OKHa;i,H• a napo;; ;i,a HCMopa napcKHM naac.ia-

HHii,nMa HuiuTa ;i;aTH 6e3 npH3HaHHH,e.'— Ha o6e obc Taqne nnje nyacna HH4>opMau,MJa.

22. JI,a ce Beh je;i,H0M hito npe HSBpum npecejieH.e cpn-CKor Hapo^ta, Koje My je y ,Ji,Ba Maxa ;i,eKpeTHMa oSeiiano. aHaHMe y CjiaBonnjy, Majiy BjiauiKy, CpcM, no.T>e KyMancKO. ;i,m-

CTpuKaT u3Me^y Jl,paBe n CaBe cbc ;i,o pcKC ILiobc h ipaHHueXpBaTCKC, iio.te TayjiHHCKO, ;i;HCTpHKaT Apa;i,CKn cbc ;i,o JeHOse,Te Xa.iMa^ ii3Mei)y pcKC Mopnma h Il,pHora Kpnaja. Ys to mo.iC;^

^a ce 3a BpcMcna H3BecTe, aKO Moa{;i,a kojh o;i, 3eMa.T>CKHx roc-

no;i,apa, 6njio CBCTOBHor hjih upKBenor cTa.ie)Ka. y thm Ki)aje-

BHMa CBoja ;i,o6pa HMa.— IHto ce TH'ie Tora npecejieHia, Koje hm je 3aMCTa jomo^ noKOJHor hecapa JleonojiAa I. oSehaHo, nocToje pasna mhiu-

.ibeH.a H TO je;T;Ha 3a, a ;i;pyro npoTHB npece.ieH>a. HaHMe, ohh,

KOJH cy ce Beh cmccthjih y noje;i,HHHM KpajeBHMa, carpa;i,H:iu

cy TaMO ce6H Kyhe, no;i,HrjiH BpTOBe h BHHorpa;i;e, tc mhofo

^pyro uiTo-HiTa tomc cjihuho h noTpe6Ho; a cbc to ohh cy

CBOJOM MyKOM H Tpy;i,OM, O BJiaCTHTOM TpOUIKy CBOM yilHHH.lH.TaKO cy nanp. ypa;i;HjiH Cpdn ho By;i,HMy, Hchith, CeHTanjpHJH,OcTporoHy, Ctohom Beorpa;i,y n ;i,pyrHM rpa,T,OBHMa n MCCTHMa.CTora 6h hm Bp.io tchiko 6hjio ca;i;a CBe to nanycTHTH n ca

Aei^OM, CTa;i,OM, noKyhcTBOM h ocTajiOM hokpcthom cbojhhomCBOjoM y ;iipyra ce MecTa npecejiHTH, r;i,e 6ii caMO c ^.laHOBHMa

Hapo;i;a CBOra CTanoBajin. Hope;!; Tora, ko 6h 3Hao KaMO cMCpaCHpHBCHo MHui.T>eH.e Tora HaTpajapxa h B.ia^HKe Hcanje "BaKO-

Page 31: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 27 —

BMha, jep He he 6htii 'iiict nocao, Ka;i; ce ohh Tano aiecTOKO

OTHMajy o;i, yHHJe ii cbom chjiom Tpaace to npecejieite. BojaTMce, ;i,a Taj Hapo;i; caKynace y je;i,Hy i],ejmHy, jep h oBaKO pacneii-KaH He o6y3;i,aHe je hy;i;H h iy;i,a ijhhh, a mTa 6h Ten MoraonoiHHHTH Ka;ii 6n ce y noMenyTe Kpajese npeceaao; carypHOje ;i,a ra Ta;i,a hhko ne 6h Morao ,T,pa;aTH y nociyniHOCTii ii

ftHMe OBjajaTH, jep SynaMa HHKa;i; Kpaja ne 6u 6hjio,—

xajH>HXOB saje^iiHu^iKH ajHBOT ;i,ao 6h hm rojiejuy CHary. A mh ;i;o6pO'

3HaM0, H3 He;iiaBHor BpeMCHa, KaKO cy ohii uecTO Bpjio HenoKopnu.Ta OHO Kaj, je Mnp CK:ion.T>eH c TypuHMa, 3ap He 6eme rpjHeKySype c H>iiMa, mTo ne xre;i,ome ycTymiTH Typ^iHHy onaj ;i,ea

3eM.i»e, KOJH My je no yroBopy o MHpy HMao npunacTH•

;i;a HHJe-

itBop HM HonpeTHo, 3aH,ejo ra ne 6a hh ycTynnjiH. jep \i aKO hm

je TO BHme nyTa o;i, caMor ;i,Bopa sanoBe^eno— ne xTejouie

nonycTHTH. A ohh uito y .InH,H h Kpdasu cxanyjy bcuhto cyHenociynmH h nenoKopHH, tc cy eno h hckc KaneTane n ynpa-BHTejLe (ry6epHaTope) noySnjajiH. a npe 12 ro;i,HHa, y Kap.io-Ba'iKOM renepa.iaTy. 6.iH3y Kanejie, noydHJame CKopo cbc KOfta-

HHuiTBO hecapcBe. H ;;aHac cy ohh CKopo CBy;i,a TaKO neuo-

c.iyuiHH, a HapoiiHTO y Ma:ioj BjaiHKOJ. tc je CTora joui Haj6o.T>e,

3,a OHH ocTaHy r;i,e cy ;i,aHac; TaKO fee h ;i,a.i.e /Khbcth homc-

mano c Ma^apHMa, xe KaKo ce Mci^ycoSno sp.io Mp3e nasHhe

je;i,aH Hapo;i; na pa,]; ;i,pyrora. tc ne he ;;oHycTHTH ,;i,a ce u3Be;i.y

p^aBe H onacHe naMcpe H>HX0Be. obomc HMaMO jobo.TjHO HCKy-CTBa y HaJHOBHJoj Mai)apcKOJ 6yHH h.ih ycTanKy. C ;i,pyre ohct

CTpane, Ka;i; 6h ce ohh cbh y HOMcnyTe Kpajene npece.iH.iH.

Ta;i.a 6h ohh y 6y;i,yheM paTy c TypH,uMa, hoiuto 6u TypuHnpBO Ha H>HX MopajH HaBajHTH. CH.iaH oTHop TypH,HMa ;i,aTtt

MorjiH, TC CBaKaKO H cHpeiiH.iu H>HxoBO Hpo;i,HpaH>e.

23. /I,a.T>e Tpaace, ;i,a HMajy ko;i, YrapcKe ^BopcKC Kanue-

.lapuje ;i;Ba caBCTHUKa. Koje he CpSn H3Me^y ce6e dnpaTH. ThcaBeTHHii,H HMajiH 6h ;i;ya;HOCT. ;i,a y cbhm noc.ioBHMa sacTynajy

cpncKH Hapo;];, Te ra hithtc h dpane o;i, Mat)apcKe 3.iode h na-

KOCTH, KaKO y HpHBaTHOM. TaKO Hy jaBHOM HCHBOTy Hapo;i,HOM ;

^lyBa-iH 6h y3 to npHBHjerHJe Hapo;i,He. Kano ce BHuie ne 6u

;i;ora^ajio, oho hito je ;i,oca;t SHsaao, ;i.a ce ;;aHac hchito ;i,aje.

a cyTpa Bch ooopu h hohhhith. Be3 H,HX0Ba 3HaH>a. 3;a ce ne

CMC HHHiTa 3aK.T.yqHTH, y nome;iy Hapo^Hnx CTBapn. ^a ce n.ia-

hajy, Kao h ocTajiH h h3 ;j,pa;aBHe 6aaraJHe, ;i,a ne 6ii 6n:m na

TepeT Hapo;i,y. A je;i,HHO Hapo;t ;^a HMa;te npano, Ka;i,a h KaKO

My ce cbh;i;h, 0H03BaTH hx. Ys to jom MO.ie, ;i,a u,ap eneprHMHO.

HaJoacH, ;i,a ce npemicu npHBHaernja, y3 OTBopeno hhcmo naTpn-

japxoBO, HMajy hcto TaKo CMaTpaTH Kao h opHrHHa^H.—

Onaj 3axTeB, ;i;a nMa;ty ,T,Ba caBCTHUKa, o;; CBora na-

po,T,a, Koj yrapcKC ^T,BopcKe KaHue.iapnje, noTnynoje OHpaB;^aH

Page 32: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 28 —

H Bajbajio 6ii ra ysaJKHTH. Obo je saxTeB cbmx h,hx t. j. trkoiKCJie He caMO Cp6H rpqKora o6pe;i,a hjim uiH3MaTMu,M, nero n

KaTOJiimH ifcHxoBe Hapo;i,HOCTH. A H iiOKOJHH hecap Jleoiiojiji, I.

odefeao je to hm McnyHHTH, Te ce ohii iiOTnyHO onpaB;(aHo

na^ajy. ;i,a he mm to hobh ii,ap ;^aHCTa h yiiuHHTH. lIoTpeOno6h OiLio, ;i;a h Kpa.i>eBHHa XpBaTcpa HMa je;i,Hor CBor aacTyii-

HUKa, jep caB Taj Hapo;i,, kojm /Khbm no cbhm Kpa.T>eBHHaMa h

Hac.T>e;i;HHM iipoBHHUHJaMa npeBMiuifcer ;i,OMa aBCTpHJCKor,— y

Kpa.beBHHH CjiaBOHHJH cKopo HCKjbyiiHBO caM CTanyje, a 6opMO€e je CBar;i,a xpaCpo iipoTHB Typ'iuHa ii Mai^apcKiix ycTaHHKa;yie^Y THM ;i,o ;i,aHac HHJa HMao hh je;i,Hor CBor caBeTHHKa koji;

,^BopcKe YrapcKe KaHii,ejiapMJe. Ciora ce ii MOJKe thm Cp6HMa.jep cy yBCK BepHH Smjih ;i,OMy iVBCTpiijcKOMe. a CTaHOBHHii,ii cy

YrapcKe ii H.oj iipmia;i,ajyfeHx iioKpaJMHa, ;!,03bojihth, ;i,a iiiviajy

.;i,Ba caeeTHUKa, ajin Taito, ^a ohh ne Mory 6hth rp'iKora o6pe;i,aH:m umsMaTMHH, nero KaT0.iHUH. A ^lyacHOCT obhx Hejta Oy^e,jia Ko;; iiOMenyTe yrapcKe ^BopcKe KaHu,e.iapHJe, dpMHy ce u

na3e Ha cbc nocjiOBe, kojh ce dyji,y Tnn,ajiH Hapo;i,a cpncKor.

24. Ako ce ;i,oro;i;u ;i,a ApxHeuwcKon ycjbe;i, onacHOCTH o;ii

HenpiijaTcsa. ne MOiKe ocTaTH y CBOjoj ca;i,aH,oj pe3H;i;eHu;HJH,TO HCKa My 6y;i;e cjio6o;i,ho, y3 npacTaHaK Kjmpa h Hapo;i;a,

o;i;a6paTn cedn ;i,pyro ce;iHHiTe. Koje ;i;a My ce OH;i,a, Kao TaKOBO3a HaBCK nOTBp,T,H.— OBa CO M0Ji6a mohjc HcnyHHTH, ajiH noji, ycjiOBOM. ;i,a

iiaTpHJapx, y cjiy»iajy onacHocTii o;i, HenpHJaTejba, npBO oanaim,

KOJe 6m mcctc acejieo 3a ce;i,HmTe CBOje ;naHMe. to mccto Mopa

6hth 'iHCTO y B.iacTH JLeroBor BciMqaHCTBa; a hmhouito ne

CBOJHHa KOJe u,pKBe H.m ManacTMpa KaTOjmiKor hjim kof ;i,pyror3eMa.T>CKor rocno;i,apa. HapoyHTO mm je hphmcthth, ;i;a npa tomc

TpeOa HpMHa3HTH, ;i;a naTpujapx m y tomc HCMa KanoBe CKpn-Bene naMcpe ;

a nanMC : ;i,a My ne 6y;j,e to caMO Jiaatan naro-

Bop, ;ta ce jiaKHie yByie y npaBa ohhx^ kojm ne CHa;i;ajy no;i,

ifaeroBy jypMc;i;HKu,HJy. Jep .islko je Moryhe, ;i,a oh tmmc caMO

Tpa>KH HaiiMHj ;i,a yl)e Me^y yHMJaTe, kojm cy npnaHajiM pMMCKyitpKBy 3a CBOjy rjiaBy, KaKo 6h hx ohct na CTapn raji. (vomitus)

Haseo, Kao iuto je to seii npe hckojimko ro;i,HHa noKymasao"iMHHTH y XpBaTCKOJ, a y enMCKOHHJM Cbm;i,hm'ikoj.

M3.ioajMBHiH CBe Topc HaBe;i;eHe Taune naTpnjapx c napo-;i,OM MOJiH, ;i;a mm H>eroBo BejiM'iaHCTBO onpocTM^ ano cy uiToro;i;

norpeuiHJiM, tc ce npenopyijyjy Bory m HpaB;i;n, CBOjoj CJiy5K6HH BepHocTM, jep cy BeK cKopo ;i,o 3;i;BajaH>a jtouiJin, a cth;i; hx,iiiTo TaKO »iecTO Mopajy H>eroBO BejiMuaHCTBo ;i,a y3HeMMpyjy.— Eto h caMH npM3Hajy HeyMecHOCT Kano obhx Ta^iaKa,TaKO M npHJauiH.Hx moji6h, tc 3;i,Bajajy 36or Tora^ a 6ojehu ce

itpcKopa MOJie onponiTaj.

Page 33: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 29 —

HaKOH cBcra OBora hsjiojkho je naipHJapx ceojyjHUHy M0Ji6y, na Kojy je HH4>opMaTop TaKo^ep jiao CBOJeMiiuiJbeibe.

Ebo h Tor nocjie;tH,er ;tejia obc snaMeHHTe mojioc

H HH<I'OpMa^Hje :

III. UIto ce iiaK thuc Moje .iihihocth Kao ApxHeiiiiCKOiia,Hena ee cexH Bame Be.iH'iaHCTBO, KaKO mh je npBO 3a apxue-iiHCKoncKy CTO.iimy Hauiy saMaK Cnpa^i 6ho o;i,pe^eH, a KavH jeMCTH o;i; Mene o;i;y3eT, Ta;i,a mh je no u,eHy o;i; 20000 *op.ycTyn.T.eH 3aMaK Oenyj; onaj caM ja 3a tum c Be.iHKiiM Tpom-KOM onpaBHO H Moja 3eM.T>MmTa oko H>era .T>y;i,HMa Hace.iiio, TeH.HX Ha TpH ro^tHHe o;i, CBaKor ;i;aBaH.a oCv1o6o;i,ho. Ho no tom

Mopa;i,ox H H>era, 6e3 HKaKOse OTuiTexe, ea pe3H;i;eHH,HJ0M mojom,nHBHHH,aMa, tc ocTajHM 3rpa;i;aMa h BMHorpa;;MMa, Ha CHJiy ycTy-nuTH nopo;tnuH Ma^apcKwx Eecepe;i.HJa,

— a cse to Mene jeCTajio npeKo 50000 4>opnHaTa. 0;i, to ;i,o6a eeo sefe HMa ;i,ocTa

BpeMena, a Menn ce HUKaKO neMoace ;i.a nal^e KaKOBO 3ro;i,HO;

ciH'iHO MecTO H nMaH>e; y3 to joui ne jtoCHBaM CBojy nensHJy,Koja MH je o;i;pe^eHa y H3Hoey 3000 <i>op. Kao, ce y3Me y oSsnpobo u noMenyTa iHTCTa o;i, 50000 <i>op. OH;;a Moace 6hth jacnonpeBHuiftCM ;i,Bopy, KaKO mh je tchiko ikhbhth y obhm oypHHMBpeMCHHMa, Ka;i; ce 3Ha ;i,a HHKaKOBHx ;i;pyrHX cpecTasa HCMaM.

CTora najnoHHSHHJe mo.ihm Bame Bean'iaHCTBO, ja c o6-

3HpoM Ha Mojy cjyajoy h OKymany BepnocT Mojy h npn obom

Mal^apcKOM ycTaHKj, o;i, Koje Me hh naJBciie npeTH.e nenpHJa-Te.T>CKe u BCJiHKa o6eiiaH>a, ne Morome hh 3a TpenyT OKa noKo-

.leoaTH,—

;ta mh ce y mccto o;i,y3eTor ;i,o6pa Ce'iyj H3;i,a yroTOBOM 3a H>' H3;;aHa CBOTa oji; 2OO0O *op., tc 3a Mojy pe3u-

,T;eHu,HJy, 3,a mh ce ycTyna KaKOBO ;tpyro mccto hjih y CpeMy.u.iH y KpajcBHMa CaaBOHHJe. Ys to, ;i,a mh ce y hmc saocTa.ie

neH3uje, y H3Hocy 16000 *op., fl,&ji,e jom ;i,pyro KaKOBO mccto

y CpcMy H.iH C.iasoHHJH, tc ;i,a mh ce ;i,a;i.e nacjioB caBeTHHKaH iioTBp;tH, o;i; ;i,aBHHHe y nopo;i,HB,H Mojoj ;;o6HBeHH, nacioBKHe3a o;i, Ajidannje, a rpO Moj ;i;a 6jfl,e HacJbe;i,aH y MyiuKOM n

HiCHCKOM noTOMCTBV MOia OpaTa Taop^a. Toko mojium. ^a 6u

ce uno npe u3fla.Tia ofljiyKa na cee oee M0ji6e, kuko 6u Moeaocufiu y uapo;; n jom euuie ea noflCTUt^aru na ecpHOcr u cjiyjK6yBamee BejiunaHCTsa. Toj mh.iocth npenopyhyjyhn ce6e n CBOJ

Hapo;i, jecaM B. Be.i. ht. ;i;,

—BepoBaTHO je, ;i.a je naTpHJapx 3acTa npeTpnno y

Mo.i6u HaBej,eHe uiTCTe, TpomKOBC h ocTajia 3.ia, tc ce n nosn-

TUBHO 3Ha ;i,a je cbc OHaKO 6h.io, Kao hito je oh naBCo. AHOuiTo ce 3Ha,ne, ^sl je Taj naTpnjapx yncK sepan ;i;0My ancTpHJ-CKOM ocTao, Te c pa3.ii0ra, iuto je oh Beh 6.iH3y o'iajaH.a, a

Page 34: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 30 —

3ie^yTHM je ko;i; CBer iiiMSMaTHiiKor Hapo;!.a y Bpjio BejiHKOM

iiomTOBaiby TaKO, ;i,a caMo je;i,HiiM mhiom mohjc caB xaj Hapo^i,

KaKO Ha AoOpo, TaKO u na 3.10 noKpcHyTH,— to 6h spjio Hyn^CHo

6vuio, ;i;a My ce iuto npe ;i;a;i,e iiSBecHa OTuiTCTa 3a npeTpiubena3ja. Jl^a 6h ce naK h ;i;ajBe naxpHJapx, a h Kaposi;, 3a;i,pa(ao yBepHocTH ;i,OMy ascTpHJCKOM, HeKa ce cbc iuto ce THqe H>eroBe

A)Co6e, 6paTa My "Bop^a h cbc iteroBe nopo;i,Hi],e noTnyHO 110-

TBj);i,H ;OH HCKa ce o6acne CBaKOM iiamfey n ncKa My ce ;i;a;i,e na-

CJiOB caBCTHMKa M eKBHBajiCHaT y HMaH>y 3a npcTpnejie niTCTe.

Obo ce ca;i, Moace CBe yiiHHHTH, 6e3 HKaKOse uitctc ho ca;i,aH>e

cTaHiC CTape Bepe, a TaKo hcto h 6e3 uiTCTe no onhe, jaBHO h

npHBaTHO ;i,o6po, jep cbc obo uito ce ca;i;a jihuho naxpHJapxyimHH Mopa ce nocie CMpTH H.eroBe ohct jtpacaBHoj 6jiaraJHii

HOBpaTHTM.Ha 3aBpuieTKy mojih HH^opMaTop, jia. oBa HH<i>opMau,HJa

^CTane TaJHOM. y3 to ce H3BHH.aBa, aKO hito M05K;i;a nnje yHOTnynoj cbctjiocth H3Heo, jep je MaTcpiijaji orpoMan h pas-

jiH'ian, iioiuto je M0Ji6a He caMO KanoncKor, Beh h no-iHTiiiKor,

BOJHHiiKor H CKOHOMCKor ca;i,pjKaja, a ys to je KpaTKO spcMeHMao Ha pacnojioaceH.y. IIpejtJiaacytiH naK cbc obo bhcokom cy;i;y

npenopyhyje ce h mojih 3a mhjioct "

TaKOBa je exo 6HJia HH*opMaii,HJa KojiOHnKeBa ua

<iBaKy noje^HHy xa^Ky naxpHJapxoBe h Hapo^tHC M0Ji6e. —Kao mxo ce na BHine Mecxa y ca;i,pa;ajy HH*op-

Mai],HJe Mooo npHMexHXH (ko;; xaq. 1, 3, 4, 10 h 11

0;i,c. II.), KojiOHHii je Bck ynanpe^ snao KaKO ii,ap

JocH* I. MHCJiH noje;i,HHHM saxxeBHMa Hapo^a cpn-

CKor, xe je cacBHM onpaB^tano npexnocxaBHxn, ;i;a ce

OH, npe Hero mxo je nanncao CBOjy HH*opMau;HJy,— ca

napcM CBCMy xoMC nocasexoBao. H oho H>eroBo na-

rjianiHBaite, ;i,a 6h ce iiaxpnjapxy, npe CBcra h mxo

npe, xpe6ajia H3;^axH 3aji.0B0JLmxHHa, 3a npexpnjbeHemxexe. nomxo je on y bcjihrom yrjie;i;y ko;i. Hapo;i;a

CBora, 6Hlie 6am jua je Mnmjteae caMora napa, jep,Kao mxo Beii cnoMcnyx, uiap je npcKO PaxHor CaBCxa

jom 9. Mapxa Hape;i.HO ^BopcKOJ KoMopn, fl,Si ce tomc

HocaBcxyje c rcHepajiHMa inxapeM6eproM n IIIjihkom.

Me^yxHM je cxHoa h HOBa M0Ji6a naxpnjapxoBa c

no^exKOM Jyna h. r., a 6am y OBOJ cxsapn.

Page 35: Srbi Na Austrijskom Dvoru

Oi

HaHMc, iiaTpHJapx je y obo ;to6a seh naiuao 6hosro^lHO MecTO, Koje oh Morao npHMHTH Kao eKBHsajie-

HaT Ha MecTO Ceqyja, xe je CTora no^Heo Hoey M0Ji6y,

y Kojoj je Tpaa«no, ^a My ce cejio ^ajb Ko;^ OceKa

ycxynn y HMe Tora eKBHBa.T[eHTa; ys to, jisl My ce H3;;a

sa^tpatana ncHSHJa, o^hocho ;ta My ce A3l 3a H>y ckbh-BajECHax y cejiima, Koja oko /l,a.Tba Jieate h pnoifoaK

,,3Hrapa" y BaqKOJ;—

y 6y;tyfee naK ;^a My ce ro-

;iHinH>a ncHSHJa pe;tOBHO H3;taje. Y moji6h toj mojiho je

naxpHJapx join h to, asl My ce nsjta naJBHina noTsp^ta:3a Kyhy, Kojy je Kynao y IlaKpaity, hcto onaKo, KaouiTO je II Bjia;i,Hii,H HcanJH TaaKOBaky ;i,aHa, na iteroBy

Kyfey y Apa^y (lip. y ab. kom. ap. B. ex 1706, IX.

npH.ior y ;to;iaTKy II.)

npHMCTHTH MH jc OBjic, ^a jc joiH i^ap J[eonoji;t

I. 18. ^eii;eM6pa 1703 roji,. H3BecTH0 naTpiijapxa Ap-ceHHJa III., ;i;a fee ^hm ce MaJ^apcKH ycTanaK yryniH :

1.) Hapo;iiHe npHBHJierHJe y CBCMy HcnyHHTH ii ocury-

paTH. 2.) Jla je ^eopcKa KoMopa eeK yuy^ena, ^a yuumiupe/i^03^ KOJe 6u ce KaMepajino ^o6po Moajio saoKpysKuruu ycTynuTU uarpujapxy,

— na mccto saMKa u ^o6paCeuyj^ KOJe My je no npaey rpe^eea o^yseTO u ^aTO uo-

"po^ui^u Eecepe^uja. 3.) ^a je ojupe^eno, ;i;a naTpnjapxOA ca;ii neH3HJy CBOJy oa 3000 *op. HMapeji.OBHO npHMaTH, yno.iOBHHy, H3 6eqKe n 6y;tHMCKe jupataBHC Sjiarajne. II

4.) HcKa 3aT0 naTpnjapx no6pHHe ce 3a iuto jaqy m

^HepmqHHJy aKu;HJy cpncKora Hapo;iia npoTHB Ma^apcKHxycTaHHKa (M. II. A. K. ex 1703. 6p. 73).

— Ho oa

noMCHyTHx o6efeaH>a ne 6h HnniTa 3a acHBOxa Jleoiioji-

j^OBa H aKO Cp6H noKa3aine neoSiiqey BepnocT n xpa6-

pocT y 6op6H c ycxaHHUiiMa.Cxora je naxpnjapx h Mopao ho^ihochxh noHOBHe

M0.i6e HOBOM n;apy Jocii*y I. A ii,ap, qnM je npHMHorope noMCHyxy noHOBHy MOJioy naxpnjapxoBy, yiiy-XHO jy je o;tMax, y npenncy, ^BopcKoj KoMopH,j.a OHa npnSaBH noxpe6He no^axKe h o6aBeinxa-

je 3a mxo Spate h ycneinnnje peraeite xora, KaKO ce

Page 36: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 32 -

H,HMa Ta,^a iiHHiiao, oaBHor nuTaita y CBOJ OBOJ cxeapH^A ^BopcKa KoMopa, o^Max sa thm, 21. Jyna ii. r. h3-

;i.aje najior rjiaBiiOM cxapeinHHii itapcKe ynpaBC y OccKyA.TieKcaH;tpy KajrancKy, jiia ce o Toj cxBapii ciiopaayM^ca «I>eJI;^^aj^MajcTepoM 6apoHOM Hcxcmom, xe ;i,a o pe-

syjixaxy ^hm npe KoMopy xa^iHO HSBecxii.

KajiaHCK je xy Hape;ii6y npHMHo 26. Jyna m na

CKopo ce cacxao ca 5apoHOM Hcxcmom, sanoBejtHiiKOM

nexpoBapa,a,HHCKHM, xe iiomxo ce ca ibviue ;tOBOJLHO no-

caBCxoBao o^roBopHO je 7. Jyjia /I,BopcKOJ KoMopii. YCBOM o;[i,roBopy ncnptpiao je KaKO je iiaxpnjapx o^iiHOCHy

Kyhy y IlaKpaixy Kyimo, xe KaKO je xa cxBap ojt, bc-

jiHKor saMauiaja; saxiiM, KaKO 6m onacno ohjio, ;i.a npe-

cxoHima iiaxpHJapxoBa 6y;i,e y Majioj BiauiKOJ, xe a^6n HaJ3ro;iiHHJe 6mjio, ;!i,a ce yqiiHii no aie.T>n h moji6ii

naxpnjapxoBOJ, nanMC, ;iia My ce ycxynw KaKOBO mccxo

y 6jih3hhh OccKa, jep iiaxpujapxa Hapojii H>eroB jaKO

iiomxyje, na 6h ra, Kao inxo je ii Mnuijbeite cane ^Bop-CKC KoMope, Bajtajio na CBann nagnn y ;i,o6poj bojbh

o;i,pHtaxH. Ys xo, aKO 6n ce xano yqnHH.Tio, tsl^sl 6n ws

OceKa na H>era MHoro jiaKuie 6hjio Moxpuxn. (Bn^n xo

nncMO y Archiv fur ()sterreicli. Geschichte, Wien 1867CB. XXXVIII, cxp. 138—184; cp. IIhko, CpCn y Yrap.

cxp. 107, H X.;t.).

npHMHBuiH OBaj HSBeiuxaj KajianeKOB, ^BopcKaKoMopa je cnopasyMCJia ce ca PaxnnM CaBCxoM h no;ii-

Hcia CBOJ npe;i.Jior uiapy, kojh ra ycBojn, xe Bck 15.

Jyjia 1706. r. nsa^e, nyxcM ^BopcKe KoMope, naJBnma

o^jiyKa, Aa ce naxpnjapxy Apcennjy III. Mn.TiocxnBO

ycxyna ;i,o6po ^a.T> ?;o;ii Ocena, Kao cKBHBajieHax 3a

o;i,y3exo My no npaBy xpehera, ;i,o6po Ce^yj (Opnr.M. n. A. K. ex 1706 6p. 84). Cbu cy nsr.ieAn, jia je

y xo ;iio6a y ABopy cnpcMan noBO-Jban o;i,roBop cxapoM

naxpnjapxy n na ocxa.Tie xa^KC onor ;i,e.ia HieroBe on-

mnpne MOJioe, Kojn nsnocn 3axxeBe y Kopncx iteroBe

.in^mocxn n nopo;i,Hn,e My 6paxa ''Bop^a. Ho o xomc

HCMaMo 3aca;i,a nnKaKOBHx no;i,axaKa, xe ne MoatCMa

nnnixa nosnxnBno 3aKM.yTinxn.

Page 37: Srbi Na Austrijskom Dvoru

- 33 —

Ilocjie OBora ;i;Bop je csaKaKO ^patao, ;i.a je je^anH TO jtocxa rjiaeaH ;iieo CBOJe Opnre, Ha6aqeHe My oBoiii

BaaiHOM M0.I50M naTpnjapxoBOM h napojtHOM, 6ap sa

atHBOxa naTpnjapxoBa yciieuiHO ca cbojhx loeiia ckh-

Hyo, jep je naxpHJapx it no h.hxobom yBepeity 6hooaBHH qnHHJian, ;ioGpor hjih 3Jior pacnojioH;eii»a cpncKorHapojta npeMa Kpynii. Ho Bajbajio je h Hapo;i. Ma miM

3a;ii0B0jT>nTn, c oosiipoM na one cHJiHe :3axTeBe y moji6h

H3JioaieHe. H nap je nanoKOH, HaKOH joroBopa ca qjia-

HOBHMa PaxHor CaBexa, ^BopcKe KoMope n ocxajiHM 3a

xaKOBe cxBapH Ha;iiJieiKHHM *aKxopHMa — Konaqno o;^-

jiyqno, ;iia h y xom nnxaay nocxynii y CMHCiy Kojio-

HwkeBe iiH*opMau;HJe.H s^HJLa 7. Asrycxa n. r. ii3ai)e ona, ne xojihko

SHaMCHHTa, KOJiHKO KapaKxepHcxnqHa, CBeqana noxBp;i.a

HapojtHHx npHBHJierMJa o;i; napa Jocn<i>a I. Y h>oj jeCBe jieno n ;i,a ne Moa^e JiacKaBuje 6hxh no cpncKH na-

poA peqeno, a.TiH je cse xo xaKO bcuixo y onfenM *pa-3aMa yBHJeno, ;i,a je HencKpeKHM n3;taBaqnMa ifcennM

ocxaBiena Moryknocx, ;i.a y 3ro;i.HO speMe one xo pas-

pyiue H na CBOJy pyKy oGpny.H OBy o;iijyKy napcKy, Kao n Beknny ^ipyrnx,

noHxypHJie cy nonaJBHine He3ro;i,He npiiJinKe y jtpaiaBH.

Hnje ce oa^aBa onaKo jiacKajio n ooekaBajio 6e;iH0M

cpncKOM napojty. Y to jto6a, nope;i, CBe jaqe nncypeK-

nnje <I>paH.e PaKonnja II., jom je 6ecHH0 n pax na

rpannnaMa <X>paHi];ycKe n Hxajinje ca Bpjio npoMenJLii-BOM cpeKoM (Dr. Schwicker — Pol. Gesch. d. Serb,

cxp. 46)— a qjianoBHMa Paxnor CaBCxa, na n ocTa-

jiHMa, Bpjio je ;i;o6po no3HaTa onjia Bpe;i,HOCT cpncKHX

BOJHHKa y paTy.

IIoMceyTa CBe^ana noTBp;i.a napojtnnx npHBHJierHJa

-oji. 7. AsrycTa 1706 r., Kao o^roBop ;i;Bopa na ony 3Ha-

MCHHTy M0Ji6y Hapo;iHy h naxpnjapxoBy o;i; Mapxa ii. r.

— ;i.ocxaB.T.eHa je naxpnjapxy Apcennjy III. nyxcM

n,apcKe ^BopcKe n ^pataBne KannejiapHJe, a 29. Cen-

TeM6pa H. r. h nyxcM YrapcKc ^BopcKc KaenejiapHJe

(Bh^h OBcpoB. npennc y M. II. A. K. ex 1706. 6p.

KttHre MaxHue CpncKe. 18. 3

Page 38: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 34 —

85, Te cp. y jio^aTKy (iipiijior I[[.) mxaMii. KOHueiiaT

najiora ^Bop. Kom. o;ii 10. Ceiix. h. r. Yr. ^b. K., ;i.a

wspsijiu yooimajeny samxHTHy ^wnjiOMy npHBiui.).Ebo mxa ce pcKJio y xoj CBeqanoj iioxBpjtii Hapojt-

HHX iipuBHJieriija:

,,Mm JoCH* II T. ;j,. lloiUTO CMO MH.IOCTMBO paCMOTpHJlH

pa;{yMHe Mo;i6e iioMeHyxor cpiicKor iiaxpMJapxa m apxMermchouaAi)ceHHJa MapHOJeBiilia, a xaKO hcto m CTa:ie/Ka CBer ii.ieMeHa,

cpiit'Kor H.1H n.iiipei»or Hapo;i,a, xe ibiixoBe BaHpCyine aaciyrc,cxeneHe aa Ham iipeBMuiihu ;i,om, iiomxo je pe«ieHo ilicmg ii Ha-

po;i,7 y CBaKoj iipn.iHUH Ka;i, ro;i, cy CyKXHjin paxoBH ca uaj-jkciiiKhm HCiipHJaxe.beM, Kao ii y obhm ea;i,aH,HM 6yHxoBHii«jKMM

Hat'ii.bHAia, iiope;i, cbiix Haaajia, luxexa h ocxa.'iHx Heiipii.iiiKa m

Hcaro^ia — ocxao ne caMO y iioxiiyiioj, cxajmoj ii neiioKojie-

OiiBoj BcpHocTM ii])OMa HcxoM ;i,()My, Hero je h caMHM ;i,ejioM, yMiioio iipH.iuKa; Be.iMK(»;i,ymH(> irocBe;;oiiMO cBOJy iio;i,anH<iKy

pcBHot'T, o;i,aiiocT II iiociyiuHocx, KaKO xHMe iirro je KopucTiion ciyiKiio ManieM ;i,0My, xano mcxo ii xiiMe, iiixo je cbojckh m

.in'iHo iiOMarao. xe iKaHociio oiihe xepexe; ;i,a.i>e, luxo je xaj

Hai)o;i,, He Hrre;i,eJiH hh KpBM hii HMaii.a, Beli ,i,pHceliii cBa ;i,oOpa

iio;i, Hiimxa ii iie.AiajieliH ;ui oiiacHocxii jkhboxr ii ocxa;ie neBO.i.e,

CBar^a cxajuio iipnexajao ya cBora saKOHiixor napa ii rociio^apa,— a caMO y HaMe])M, ;i,a oeyjexii Heiipiijaxe.i>('Ke u OynxoBHHyKCHaMei)e

— xe XHMe oecMpxHOM xBa.ioM iipaay Ho;i,anii'iKy ;i,yH;-

Hoex iiaBpiHiio II oSehaBa n jKejiii B})njnxH je xaKo ,i,o Kpaja>i{MBOxa eBora — xo mh-iocxmbo xoKeMO ;i,a yBaacHMo cbc najiio-

HH3HMJe Mo:i6e iiOMenyxHx MOJiHJian,a. Cxora, no nauieM Haj6o.T>e\t

aHaii.y H no 3;q)aBoj caBecxii, iiyiioM napcKOM h Kpa.T>eBCKOM

B.ianiliy m BavKHoinhy iiaiipe^ cHOMeiiyxe iipMBiuierMJe, c.:io6o;i,e

n u])aBiine, Koje ey mm naJMii.'iocxiiBiije ^i,aiie uapcKiiM oxBope-HHM iiMCMOM luiiHer yiJBMiiieHor Pociioj,HHa II po^Hxe.ba

— obhmUHCMOM Haj;i.yOa:^HHJe 3a iijHijaxHO ;i,pa;M.Mo y neaoji iluxobom

eavipwcajy, :m];.i.yiinHMa h H3.n*,KeihnMa, y eBeMy h cnaueMy, naj-

Mii.ioexuBHJe o^M'opHXH II ii()XBp;uixii, :ia;i,i);KaHajyliii ce6H hi)m

xoMe najiioxyiiiijy B.iacx — Ka;i,a ee no bo.i.ii Bojkjoj m cio/K-

hhm aayamiaii.eM C])6a n ocxajiHX Hainnx Bepnnx no;i,aHHKa,

MHp iioBpaxH y Maine.M > rapcKOM Kpa.T.eBCXBy h ;i;pyrHM no-

K})ajiiHaMa,—

j,a xe e.ioOo;i,e, iipana n npuBH.iernje iipomiipH.Mon y 6o:hn hx pe^ iipeMa iH)H.inKaMa Bpexiena nocxaBH.MO

;a

yjejHO M ;i,a iipo('Xi)ainijy Haiiiy mh.iocx iipeMa epncKOM Hapo;i,y

iioKaHxeMO, KaixO xo r)y;te o,i,roBapa.io KO}»nexH h ;i,o6py Haiiier

napcxBa H Haiiinx 3eMa.i>a, a ocodnxo caMora epncKor Hapo;i,a.

Oxora OBHM ouixpo na.iajKeMo ii ^anoBC.iaMO cbhm HaiiniM

pe^lOBHHM ey;i;oBHMa, KaKO upkbchhm, xaiio h CBCxeKHM, ;i;ajr.e

Page 39: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 35 —

«BHM HaiUllM IIO;iiaHHUUMa, MIIHHCTpHMa It »IIlHOBHHIi;iIMa Kor My^tpaio cTeriena, ^\iasL, ^ocTOJaHCTBa ii MMCHa, Te cbmm 0CTa.mMHauiiiM BepHHM H .i,y6a3HHM no;i,aHHii,uMa : jub. noMenyTOM apxH-enucKony h iiaTpajapxy, Te cbhm cTajieacHMa peqeHor cpucKorHapoj,a

— cbc Hanpej HaBe;i;eHe npHSHjerHJe, npaBa. CMo6oj,e,

B.iaCTlI, MH.10('TM. ;i,03B0.ie H IipaBHlJ,e, UITO Cy MM OBOM HaiUOM

rpaMaTOM uoTBp^eHe, yiioTpe6.T.HBaTH, yjKHBaTu ii H,HMa ce pa-j.0BaTii ocTaBe Mupno, 6e3 3aiipeKe, CMyTH>e ii 6ea cBaKe naiia-

cth; ;i.a hx ;ipa;e, uitiitc h ja ce He yey;i,e y»iHHUTii HeuiTO,niTO 611 6h.io iipoTiiBHo H>uxoBOMe ca^paiajy, a HCKa He ;i,ony-

cTe, ;i,a ce ycy^e h ;i,pyrii to iihhhth;nnaqe he nacTu y Hauiy

11 HaiuHx Hac.ie;i,HUKa HaJTea;y HeMH.iocT; iia ochm uito fee mmce ;i,e.io ymiiuTnTH, jom fee n;iaTHTH Ka3He TpH;i,eceT MapaKaqacTa 3JiaTa h to no.ioBHuy ^acKy mjih Haiuoj 6wiaraJHH, a

jtpyry iio:iOBHu,y oHMMa, KoJHMa ce yuMHM HenpaB;i;a (Czoernig,—Ethnographie . . . Ill, 72; 3a thm y jKe*apoBHfea, IlHKoa,

Fponfea H T. ;;.).''

CHJiHa o6ehaH>a n lacKaite Hapo^y y xoj noTsp^H,Te xeiuKe npexite oHiiMa, kojh 6h ce y 5y;i;yhe ycy-J.HJIH KpH>HTn H ra3HTH opaBa cpncKor napoAa,

— Kao

j.a cy naxpHJapxa 11 cpncKH HapoA MOMCHxajiHO 3a;to-

BOiHJia. H naxpHJapx npnida xy, h onex caMO y onfenM

itpxaMa HSJioHieHy, noxsp^ty, xe je cnaKaKo 11 Hapo;iiy

oCsHaityje. Ho ji,B. naxpnjapx, a h napoji c itHM, ne

6eine 5ain nocBC 3a;iOBOJbaH c xaKOBHM oiiKhm o;^^OBo-

poM, Ha H>HX0Be onuiHpHe, y noceSniiM xaqnaMa ii3Jio-

HvCHe, M0Ji5e ri xyHt6e, xe ;i.a cy cbc xo ca hckom cyM-H,OM npnxBaxHjiH

—;iaje nan ocHOBa mucjiiixh iioHOBHa

MOJioa iiaxpHJapxoBa PaxnoM CaBcxy noqexKOM CenxcM-

6pa 1706 r.(jl,B.

P. C. a. B. ex 1706. IX, 6p. 163, a

y Ao;iaxKy npwjior IV.), nope;i; ;^py^HX jacHHX ji,o-

Ka3a, 113 BpcMCHa HaKOH roAHHC jkRua nocjie OBora ^o-

ra^aja,—

KOJHMa fecMO HHHie roBopHXH.

HeKii HaniH h cxpaHH ncxopHqapii nara^ajy, ^a

Hapoji, cpncKH HHJe 6ho 3a;i.0B0.i>aH, ca noMCHyxoM cbc-

qanoM noxBp;iiOM npHBHJierHJa, naJBHiue 36or peqw :

„ . . . leservantes insuper Nobis plenissimam facultatein

easdem immiiiiitates, praerogativas et privilegia iilterius

cxplicaiuli . . .". Hy, y kojihko mh je no3Haxo, jio ^anac

BHJe npoHa^eH HHKaKas aKax, iijih caBpcMCHa xomc Ao5y

Page 40: Srbi Na Austrijskom Dvoru

36

6HJbemKa, Koja 6h hem jtajia ocHOBHa pasjiora TBpJ^HTPT,

ji,Si je Ham Hapo;ii y oho ;i.o6a o6paTPio Ma caMO h Bekyna2KH>y na Te pe^n.

y HOMeHyTOJ HOBOJ moji6h, Koja je nnaie Bpjio

KpaTKa, naxpHJapx mojih PaxHH CaBCT, ;i;a n oh, c oO-

3HpoM Ha paTHa BpeMcna, H3;!i,a sauiTHTHy ^tnnjioMy

(Salva Guardia), nonyT n;apcKe ^BopcKe KaHH;ejiapBJeH YrapcKe ^BopcKe KannejiapHJe, na noBJiacTHne h

cjio6o;iie, hito hx cpncKH napoji; ;i;o6h, o;i; noKOJHor napaJ[eonoji;iia, sa ciiJiHe sacjiyre CBoje. Kao npnjior ya tv

M0Ji6y npHJiOHtCH je ;i,eKpeT kecapa Jleonojijta I. o;i; G.

cenTeM6pa 1691 r., kojh je ynpaBJben 6ho na CBe Bwrne

H HHHce BOJHnqKe BjracTH c HaJBHHiHM HSBeniTajeM, jaa

je cpncKH naTpnjapx, enncKOHH, CBeuiTeHCTBO h caR

Hapojt ocjio6o^eH oji, cbhx ;i;aBaH>a n ;tpHtaBHHx xepexa

(HcMaqKH npeuHC — nopejt M0Ji6e naxp. y A. ^. P. C.

B. ex 1706, IX, 6p. 163).— Moji6a Ta nnje ;i;aTHpaHa, a.in je y perncxpa-

Typn PaxHor CaBexa 3a6HJbeHteHO, ;i.a je HpnMjbena 15.

CenxeM^pa 1706 r.

ynavna y o^ih, jta je ii KOHitenax sanixnxHe ;i;HnjioMe

kecapeBe ncxor ji;axyMa caqnaeH, Ka;i; h Mo.Ti5a iipHM-

jbena; a xa jtnHjioMa ce HSJtaje naxpnjapxy h Hapo;[i;y

cpncKOM 6ain noBo;i;oM ropae M0Ji6e naxpnjapxoBe (Opnr.

KOHnenxay ;i;. P. C. a. B. ex 1706, IX,' 6p. 3581 —y ;io;i,axKy npnjior V.).

3anixo ce xaKO xnxajio ca o^roBopoM, h xo BpjianoBOJbHHM ojiroBopoM, Ha noMenyxy M0.i6y naxpnjapxoByM napojiia cpncKor

—paajacHHhe ham o;!iiMax obh

MOMeHXH.

Bam y xe jtane Ma^apcKH ycxaHHH;n Heo6HqHOMCHJioM Hanajin cy na iiecapeBy BOJCKy. FeHepaji OapoHKyKJieH;i,ep HSBecxno je xhx ;i,aHa PaxHH Casex o rp;i,HOJ

onacHOCxH, KOJa npexn Ocxporony. CxaHOBHiinH y rpa;i.y.

Kao ;iia cy ckjiohh Ma^apnMa, a CpCn cy onex orop-^enn na Kaxo-inKe 36or HCKe u:pKBHu,e, Kojy hm je Kap-^timaji KojiOHHk je;^Ba ycxynno, xck naKOH noHOBHoroaSnjBHor najiora PaxHor CaBexa, kojh My je yje^HO h

Page 41: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 37 —

iipe;toiiiio KaKOBa 6h ce onacHocx oxy^i Mor.ia napoAnTu(Ekc. np. AB. p. c. 1704 fol. 423, 557 cxp. 1496, xeex 170G III. 6p. 538, Kao ii per. up. jib. p. c. B. ex1705 I, 6p. 59). A 1. OKxo6pa 170G ro^. npiiHH EBren

CaeojcKH Beh n3BeinxaBa PaxHH CaBex, ;ta ce Ocxpo-roH Mopao iipe^axH ycxannuHMa (IIlBnKep norpemHoBciH, ji,R ce OcxporoH iipe;tao join y ABrycxy

—cxp.

46). y Hcxo ;to6a xHxa.iii cy OcxporoHy y noMoh re-

Hepa.TiH PaSyxHH ii UIxapeMoepr, y nujnu 6ojhhm pe^o-BHMa MaxoM Cp6H 6exy, kojii 12. OKxo6pa h. r. ii

ocBOJHuie OcxporoH noHOBo 3a Kecapa (Maurer,—

C'ardiiial Leopold graf Kolloiiisch . . . cxp. 394—5.).

Te OKOJiHOCXH exo Harea.ie cy Paxnii CaBex h

napa, asl CMccxa o;troBope oHaKO noBo.i>Ho na naxpn-japxoBy M0Ji6y,

— h xo jom, jia ne o^roBopM canPaxHH CaBex, Ha Kora je MOJioa ynpaB.tena 6HJia, HeroM caM nap npcKo Paxnor CaBCxa.

Tom hobom samxaxHOM jtnnjiOM (Protectiouale) ^apJocH* 1. HoxBp^yje noMenyxH ;teKpex JleonoJiaa I. oa6. CenxeM5pa 1691 r., kojhm ce naxpnjapx, enncKOHH,CBemxcHcxBO h caB Hapo;i; cpncKH no cbhm KpajcBiiMa

y YrapcKOJ, CjiaBOHHJn, XpBaxcKoj, HjinpHJH, Mh3hjh,

Aji6aHHJH, PpqKOJ, ByrapcKOJ, Ilo^tropjy, Bochh, Jcho-

noa>y h ho cbhm jtpyniM MCCXHMa, rjie roA nx HMa,

yaHMajy y i^apcKy sauixHxy n oc.io6a^ajy o;i. cbhx Jia-

BaH>a H paxHHx xepexa. To hm ce ^ihhh pa^H h,hxobhx

HeocHopHHx sacjiyra y CojeBHMa n npoxHB caBpcMennx

ycxaHHKa, a ca acejbOM, jisl ce oji ca;i.a npoxHB h.hx

joui eneprHqHHJe 6ope. Cxora ce Hajiaaie cBHMa, kojhxce OBa cxBap xnqe, a napoqHxo KOMCcapHMa BOJeHHM,

<l>ypHpHMa H OCXaJIHM BOJeHHM qHHOBHHHHMa, Kao H CBHM

3anoBe;i,HHH;HMa, jisi cpncKH napoA nase, 'lynajy h uixe;te.

xe, uoji, npexH.0M najcxpoHvHJe Kasne, aa hm ce He

ycyjte yqnHHXH HHKaKOBy mxexy, hhxh hx chjihxh na

n.iaiiaae ^taatOHHa h xepexa, oa kojhx ce ohh obhm

iincMOM HOxnyHO oc.io6al)ajy (Bhjih npennc xor koh-

Henxa y ^o;taxKy hoa V., a opnr. ce najiasH y M. II.

A. K. ex 1706 6p. 88).

Page 42: Srbi Na Austrijskom Dvoru

Hhjc mh ii03HaT0, ji,ii Ml je nocie oBora naTpujapx^AO CMpTH CBOJe, join KaKoee M0Ji6e ;i.Bopy hecapcByno;tHocHo, a y hmc CBOJe h napojia CBora. Ho xa okoji-

HOCT, lUTO ce naxpHJapx OnxoSpa Mcceua h. r., ca Bjia-

jiHKOM HcaHJOM X>aK0BHlieM K ^tpyniM HapojiHHM iipBa-

UMMa y Beqy najiasH, jtaje mh ocnoBa c iioy3AaHoiiiKy

TBp^lHTH, Aa je y Ben ;iiomao c neKUM Ba/KHHM Hapo;i,HHMTiocjiOM. A H3 Beua nnje ce poAOJi.y6wBii iiaTpujapx im

BpaxHO BHuie y CBOJ Hapoji;, sek xano MyqeHUMKH 3a-

Bpmn CBOJ naxHHiiKH hchbox 27. OKxo6pa 1076. r. (27.Okx. cxoJH y Ekc. np. K. M. A.,

— a mhofh niieu,H

HaBa^ajy 24. Okx., Kao ^lian CMpxn naxpnjapxoBe).

KapaKxepncxH^HO je, nocie CBera OHor, mxo ;io3-

nacMO H3 HH*opMau.wje KoJionnheBe, ;i,a je ncxor ;i,aHa,

Ka^ je naxpnjapx Apcennje lit. HapHOJeBnk n3;iaHyo,n3auiao iiapcKn ^tenpex, nyxeM uapcKe ^Bopcne Kan-

i^ejiapiije, kojhm ce BJiajiHKa Hcanja ToaKOBnK HMCiiyjen. Kp. CaBexHHKOM (QpHr. M. 11. A. K. ex 170().

6p. 91).

—IJ^ap JocH* I. MHCJiHo je, ;i,a ke cacBHM y 3a-

()opaB npehii ona oniuHpna ii Bp.io SHaqaJHa npe;i.cxaBKa

naxpujapxoBa, na Kojy je oh onaKO bcijixo, no caBCxy

CBojnx caBcxHiiKa, y onhnM npxaMa o;iroBopHO. Ajih ce

ii,ap npcBapao.0;i.Max nocjie CMpxii naxpnjapxoBe cnpeMajy ce

Cp6H no;; ABCxpo-YrapcKOM, jisl Snpajy ceOn noBynoiMaBHny npKBc, a n Hapo;i;a cBora. ^pjKaBue Bjiacxii

CMexajy mm, oxemhaBajy hm cacxanaK, oKJicBajy ca h3-

;iiaBaH>eM noxpe6HHX y xy cBpxy OAJiyKa. Ho napo^Tpnn, a 3jhbo ce Me^yxHM cnpcMa jta jtocxojno nsBpiun

CBOJe npaBO o;i; naMxwBeKa yatHBano. M chjiom okoji-

HOCXH najnocjie Mopa;i,ouie BJiacxn nonycxnxn, xe ce

cacxaAC napo^tHO-npKBeHH ca6op y Manacxnpy Kpy-ine;i,OJiy.

Ha xoM ca6opy Aonecome 6yji;HMCKH CpSn, xa^a

HajcBecpnJH n Hajo;[i,jiHUHHJH qjianoBH naniera napojta,

npe^-ior o6pa3Jioa;eH, j;a ca6op noxpajKn o;n Kecapa, Aa

Page 43: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 39 —

ce H3BecHK BaHiHw 3axTeBii cpncKora napojta nek je;t-

HOM KOHaqilO JBRTKe.Geo cnoMHH,eM cxora, iuto je ca;i,paiaj tiix sax-

TCBa, y npe;tJiory oyjtHMCKnx Cp5a, cKopo oa peqH ao

peqn hcth, ca saxTCBHMa Hapo;iiHHM HSJioacennM y ;ipy-roM ;tejiy one SHaMCHHTe mojiGc naTpnjapxoBe oa Mapxa1706. r.

Ebo KaKO cy ohh to ii3jiohxHjih :

„d. ^a HacB OBHMb BJEoqecTHMB iiMCHOMb, ^IwcMa-

THmi, He SOB'S piIM.lHHH, HCrO BaCTO'IHC UpKBC OpXO^OK-coct KaTOJiimn.

B.jS^s. apxneniicKSni. iijiii uaxpiapxT. mohcc 3a /Kii-

BOTa jpSiora n3aopaTi» h nocxaBHTM cbiimi> HaiiiHMb Ha-

pOAOMb CBeXCKUMb H ^SXOBHHMb.r. Ako on naK Ka;i;b noxpe6a Cnjia naxpHwpxS ca-

6opi> SqHHHXH. lOH XII enHCKSm> 8 cbou enapnii, h.tih,

aKo OH Ka;^b ooiiixh ca6opb xoxeo ohxh cbcxckh ii ^S-

xoBHH, nope^t naiuH npeBCJieriax, ox HHKora x^JpOoBaHraHH niixaHra 3a xo HCHMaxii.

A,. Ako 6h ce Koxopn ox Hamera Hapo^a ii KJiiipoca

iipKOBHa, njiH enHCKSnt, iijiii koh nmi npKOBHHKi> c SHiia-

TOMTb pnMCKe upKBe SqHHHO, xaKOBH ;ta ox Hacb HanhexbH CBoe o<i>imne oxnajiHexb, ;na He ^hhh KOH^SsHe MCHijtS

Hapo;i8, KaKO cS ce ;tocjie Haxo;tHjiH h ^hhilih.

e. TH^o^pa'^iH, uiKOJii n ocxajia upKOBHa HaataiaHtii

MeasA^ coooMb jia 6nxoMb cjio6oaho HMaxn.

s. ^ KecapcKOH scmjih, r^e ce ro^t Haxo;tH napojib

Cpb6cKH, n npo^H rpeqancKaro saKona, MeH;;iS HeMii,H

H Maa«apH ; ;ta MorS 8 hcxh ohhx cioOo^a, naKO h ohhx,axHBexn

;n CBoe o^niinpe CKSna ca HHXMa S c8;t8 HMaxn

3aK0Ha rpeuancKaro. TaKoa«;te a^e CBoe upKBC h cboc

pe;tOBHHKe no saKOHS h cxapoMS Kajien^iapS HMaxn h

;ipa«axH, h jkBH npa3;i;HnKa ne cBcxKOBaxn, ho keko ce

cxoH HO cxapoMS KajieH^tapS.

7,. riaxpHrapx HJin apxHfinncKSm. cxpaxa pa;tH ne-

npnraxejiba. aKO He on Morao ocxaxH 8 cbocmS npeGnBa-xejiHOMS MecxS, jia Moate cjiooo^ho na hho mccxo cboh

Hpecxojib npiMecxflXH, c ;toroBopoMb cBera napo^na.

Page 44: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 40 —

H. KaKO ecTb o6iniaH phmckhm u;pKBaM OTi* cBoera

Hapo;i.a ^eccTHHS ^sumsltm. : tslko h name itpKBe rpeqan-CKaro saKOHa, ji,a MorS otb ceoera napojia ;i.eceTO S3h-

MaxH, a H'feMeinaiDtiH ce pHMCKa 8 name mpKBC j^ecexKa.

H Hapojia saKOHa nauiera rp-feqancKa eniiCKone n ocxajie

ItpKOBHHKe UOUITOBaTH, KaKO H pHMCKC I^pKBe i;pKOBHHKe.

A. KaKO rojtb HeMa^iKe o^nmipe h ocxajie bohh-

CTaBHe, xaKO h name nouiTOBaxH o«i>HUHpe, ii ocxajie

BOHHHKe S 60JI1UH pe;iiF>h naquHt SqimiiTM, eph He MorS

xaKO BHine BOCBaxH, mxo c8 ;i:o KOHu,a sehe Sxp8a?;i,eHM,

;ia OH HMb ce oxKS;i.b Kora njiaha h MHjiocxb S^HKHJia.

TaKoat;ie jkg BonncxaBEHM naxopcKOMb cji8at5oM ne cji^-

aiMXH, Jia^e ne bSKh, hh 'topuinoHxt ne ;i.aBaxH, n oxt

;tp8rH KOHxpH58H,Ha cjio6oahh 6hxh.

I. Hapo;tb HpocxH cnpeqb noAaHHHH,H, ec8 Bife^MH

oOxeateHH KOHxpHS^HiHOHMH H ocxa.iHMH pa5oxaMH. 3axo

ji,SL 6h HMb ce Koe oSjiaKuienie Siihhhjio ; <i>opumoH, h

aKO 6h Tjie, u;ecapcKa apMa;i.a, hjih koc perHMCHxe, hjih

KOH co6jieraxH np^KO hhx npoxojtehH n Ksap hjih xpo-maK SqHHHJIH, JlSi 611 HM CC OXX, HOpUHC Ox6hJIO.

di. HcMeuie rpeuancKa saKOHa, koh c8 ce oxt> H,e-

capa ^tocjie SqnHHjiH, h Seanpe^iiSuixa, koh ce S^nne; ;i,a

HMaK) 8 MajKapcKOMS Kpaji-feBCXBS, no BapMc^a npneMHinH5hxh, m no rpa;i.OBH h ocxajin Mtcxa, h H^MeuiKS ^acxs

H Mecxo KaKO H ocxajiH HfeMeiHH ;i.a HMaio.

kV. ^CKpexoMb necapcKOMb cbcxjiocxh 8 ro;tHHH 1G94.

HaMb H3;iiaxoH, h oSenixano, KaKo ce naMH xoke ;i,axH

lUjiaBonia h CnpMHra Me/K;i,8 ^paBOMb n CasoMb ;i;o

XpBaxcKe Kpanne, h hojikj 6aqK0 h KSjihhcko McatjtS

KpHHiCMb H MopHuicMb. 3axo H ca^b npocHMo. Aa naMbce xo KOHBHpMSe H H3;i.a, KaKO ce mo/KC napo^b nauib

CbMeCXHXH.

rT. ^Ba KOHCHjinapa oxb naiuera Hapo;i,a saKona

rpeuancKora, ;i,a 6h Chjih npn ;tBopS necapcKOMS, na

KaHn.ejrapiH SrapcKOH. H xhm KoncHJiuapoM KonaKb kn.iafea oxi> n;ecapcKe cxpane ;ta HMb o82i,e, KaKO h ocxa-

.iHMb KOHCH-nnapoMb, ;i,a MorS 3a napo^b npoBHl)axH npa

Page 45: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 41 —

uecapcKOMS cjiaBHOM^ ;iBop^, Koe KOHCHJinape H36epeonuiTH ca6opt Hapojia Cp6cKa.

41. Ka^e ro^e c MaaiapH MHpb oSjie ce S^hbhth,II Hacb Tor^a 8 MaaiapcKOH seMJin 8 MnpS SqHHHTH h

SMecTHTH, KaKO ^o;^B HCMaqKH napoAfc ^ MaatapcKOH scmjih,

$ Koi cjioGo;ia ocxaHe i^pKBOMb h ocTajiHMa cjio^o^aMH:TaKO H MH no HamcMS saKonS rpeqancKOMS, n.pKBOMi> hocxajiHM cJio6o;i,aMH ;ta ocTan-feMo ; h nptBC Haiue np'feBC-

Jieriie C OBHMB nSHKTH KOH*HpMOBaTH.ei. Bnuie nHcaxn hSheth ano 6h koh cSnpoxuBaH

6mo. iioKopcTBeno npocHMo i;ecapcKoe skjinqaHCTBie, sa

onpomxeHie. C kohml ce6e 11 Hapo;tb Ham Cp6cKH S

npHBHCoqaHiuSK) Bam$ c:iaB8 h Mnjiocxb noKopHenine

np-fenopSqaeMo. _^

Jlexo 1708 8 Bs^tHMS.

CxOWHb Pa^OHKOBHhb 6HpOB H CBH OCXaJIH CUIKSxH

H BacH HapoA cpocKH rp-tqancKora saKona (BHXKOBHh,CnoMeHHii,H H3 5y;i,HM. h nemx. apxima cb. I. 6p. 63.)"— HapoAHO-upKBeHH ca6op ycBOJHO je osaj npe;t-

jior 6y;i.HMCKHx CpGa; M0Ji6y xy neinxo ;tpyKqHJe *op-

My.iHcao je m y 11 xawana cjioatno, xeje npe^ao hobo-

HsaopaHOM MHxponojiHxy HcaHJn 'JsaKOBHky, ;iia je no

HsaciaHHUHMa Hapo;iHHM noAnece u,apcKOM ABopy. Hcanja

je nacKopo M0Ji6y xy ;^Bopy no^tneo,— ajin na iby

HHKa;i pemeibe nnje cxnrjio, Ma ;i;a ce na SBopy, a oco-

6hxo y PaxHOM CaBexy, na H>y osoHJbna naHtH>a o6pa-THJia H cBaKa nojejtiiHa xa^Ka na 3aje;tHHqKHM KOH*e-

peni^HJaMa cbhx bhcokhx ABopcKHx BJiacxn najxaqnaje

iipexpecajia.— Ho xoMe, npcMa o6hjihoj npHKynjbenoj rpat>H,

na jtpyroM Meexy oiimHpHHJe.

Page 46: Srbi Na Austrijskom Dvoru
Page 47: Srbi Na Austrijskom Dvoru

Jl O Jl A T A K.

Page 48: Srbi Na Austrijskom Dvoru
Page 49: Srbi Na Austrijskom Dvoru

1706. —

HHtttopmauHJa KapAMHa/ia rpooa Ko/ioHHiia, liecapy Jocii(t>y I., Ha

npeACTaBKy narpMJapxa cpncKor ApceHHJa III. HapHOjesHlia

OA Mapra 1706 roA.

liiformatio, sen Replica, super Punctis et Petitioiiibus-

Patriarcha Rascianonim porrectis.

Ad 1706.

Punctorum Extractus,

Ab Ai'senio Chernovitz Patiiarclia Rascianorura porrec-toriim Aulae Caesarea, Mense Martio Ad 1706 Vieiiae.

I. Prime recensetur, qualiter in Annum 1690 a

Praedecesore Caesare Leopolao fuerint ad ipsum Patri-

archam et populum Rascianum missae avocatoriae, sen

intimatoriae, per quas ex hortabantur, ut veniant ad de-

votionem Suae Maiestatis, et Aug-ustissimae DomusAustriacae, propter quas avocatorias Idem Patriarcha

fuit apud Turcas in periculo incaptivationis et vitae

amissionis.

Ad quas demum avocatorias Idem Patriarcha ex

purozelo et amore devotioneque erg-a AugustissimamDomum, deserendo suam amplam Jurisdictionem, quamhabuit in Albania, Rascia, Servia, Bosnia, Dalmatia,

Page 50: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 46 —

Herzegovina et Bulgaria etc : cum i)lus quam m/40 aui-

mabus se ad devotiouem Suae Maiestatis et Augustis-simae Domus Austriacae se contulit, cum quo populo4eserta Cumauia, Syrmium, aliaque loca Caesareae Di-

tionis populosa reddebantur. Quod exemplum demuminfinitus popula secuta est ex illisque partibus ad devo-

tiouem Suae IVIaiestatis et Augustissimae Domus acce-

dendo.

Pos't quod miserunt hauc ad Aulam Ablegatos, ut

Privilegia ab Imperatoria, Hegiaque Maiestate confirma-

tea novaque obtiueant.

Quae Privilegia ab Augustissimo Leopoldo coucessa

a moderno Augustissimo Imperatore Josepho coufirmauda

et ampliauda supplicant, taliterque deducunt:

Primo ut.

Eorundem Punctorum, inquantum possibile fuit hu-

niillima ex homagiali obligatione, sine vlla tamen pra-

escriptione.

Explicatio, dilucidatio et contra informatio secreta.

Primo recensetur eundem Patriarcham in Annum1690 accepisse ab Aug'ustissimo Oaesare Leopoldo Avo-

catorias, ut ad Devotiouem Caesaream accedat, ob quodidem Patriarclia fuit in periculo vitae, et captivitatis a

Turcis, ad quas avocatorias esse nihilominus Devotion!

Augustissimae Domus accessit adducendo secum m/40.animarum : Quod ita debet intelligi, nempe duobus annis

finte adventum ejusdem fuerunt illis populis missae Ca-

esareae advocatoriae, ad quas multa millia Hominum,ac Familiarum et quidem Catholicarum acceserunt De-votioni Austriacae, in quod vel maxime adlaborarunt

praeteritus Episcopus Bosnensis cum Episcopo Nicopo-

litauo, et Comite Paulo Brankovitz cum multis alijs

Catholicis, et Patriarclia primo post duos annos secutus

etiam eorundem exemplum fecit quod posuit.

Privilegia itaque ab Augustissimo Leopol-do lmi)e-ratore obtenta poscunt, ut nunc confirmentur, eadem

Privilegia in praescitis ipsorum Punctis, tamen sinistre

interpretando atque deducendo, per quod dare detegunt,

Page 51: Srbi Na Austrijskom Dvoru

47

se esse iion solum de praeseiiti Scliismaticos, verumetiam de futiiro qua talis, id est separatos a Oatholicis,

Ecclesiaque Romaua perseveraudi iuteutioiiatos esse,

quod ipsis eoncedeudum nequaquam est, non solum nos-

tra Sancta Catliolica tide vetauti, sed etiam ii)sa latioiie

status id omniiio prohibente, experieutia, teste quidnamKeligiouum diversitas in Hu)i<>aria praeteritis temporibus,

adeoque est iucumbendum, ut idem P(q)ulus lUyricusseu Kascianus seusim sine sensu strepitu ac violentia

Romanae Ortodoxae Ecclesiae (a qua non in multis dis-

crepat) reuniatur.

I^itur Privilegia. quae contirmatum iri })raetendunt,ut ea produeant in ori^inali, monendi <iuae producta

revisaque eommissionaliter erunt, ad invenient in Punc-

tis materiam Relioiiuiis concenientil)a non esse peri)etua,

sed tantum interimalia. vcl aliqualiter cireumseripta, ac

limitata, adeoque moderna Caesar Hungariaeiiue et lUy-ricorum Rex liberum liabet, eadem in ([uantum materiam

Religionis concernunt restrino-rudi, non conlirmandi vel

iterum saltern ad interim eontirmaiuli. usque ad bene-

placitum aliam([ue clementissimam dispositionem Suam.Primo: Vt juxta Orientalis Ecclesiae Graeci ritus

Rascianorum consuetudinem, ac normam veteris Calen-

darij libere conserventur.

Ad Primum Injormatio.

Sicjuidem non est consultum, ut modernus Au*j;ustis-

simae Caesar, et Excelsum ejusdem modernum Ministe-

rium praesentibus temporibus. et coniuncturis. ipsis ex

integro obruat. Sic ipsis concedi potest taliter qualiter

nempe tuit permissum et opservatum sub Re<>-imine de-

functi Au«>-ustissimi Leopold! Imi)eratoris scilicet, qua-tenus continnent in veteri Callendario, et ipsorum con-

suetudinibus, usque ad bene])lacitum Suae Maiestatis

modernae dispositionemque.2.-do. Ut a nullis Ecclesiasticis, vel Saecularibus

statibus, vlla afficiantur molestia

Ad 2-dum Infor.

Page 52: Srbi Na Austrijskom Dvoru

- 48 -

Quod Au<»'usta Aula 11 id intendet ut a nullis vllar

molestia afficiantur: E contra ipsi vero neminem Ras-

cianorum, qui se voluntarie unire voluerint, impediaiit

per vim ab uuione Ecclesiae Romaiiae verum unicuiqueliberum sit, sese in tempore ideo unire.

3-tio. Liceat ipsis ex propria facultate ex natione

et lingua Rasciana constituere Patriarcham seu Archi-

episcopum, quern status Ecclesiasticus vel(!)

Saecularis

inter se elig-et.

Ad S-tium Infor.

Siquidem Hun<j^ariae Apostolici Reges hactenus sem-

per habuerint Jus Patronatus in Hun<>;aria omnibus que

Haereditarijs Regiiis et Provincijs idem annexis e^Ji<2:endi

Arcbiepiscopos, Episcopos et quosvis alios Ecclesiasti-

cos, ita huic Suo Juri in Suum Suorumque Succesorum

Praeiudicium, cedere non potest, nee vult, adeoque Pa-

triarcham, et alios quosvis Ecclesiasticos tam latinos

(juam Graeci ritus uti hactenus, ita et imposterum fa-

cultatem Sibi Suis([ue Succesoribus reservatam habere

vult. Ipsa enim Sua Maiestas in Creatione Patriarchae

semper dum et quando, futuro tempore iiet, ut ex ipso-

rum Natione, et lingua Illyrica resolvatur benigvam ejus-

dem Gentis eatenus retlexionem semper habitura est.

Imo nee sub Turca habuerunt eligendi Patriarcham, sed

solus Turca et quern ille ponebat, debebant ipsum ac-

ceptare et onmes recogiioscere pro tali, ergo etiam

Sacra Caesarea Maiestas eadem authoritate fruatur.

4-fo Isque Archiepiscopus liberam habeat facultat&m

disponendi cum omnibus orientalis Clraeci ritus Ecclesijs.

Ad 4-tvm. Jrifor.

In quantum Canones, sen Jura Ecslesiastica Graeci

ritus id exigunt, concedetur ita tamen quatenus fiat,

citra laesionem Jurisdictionis Regiae, Episcoporum et

Ecclesiasticorum Romano latinorum ac Fisci Regij.

o-to. Episcopos videlicet consecrandi, sacerdotes in

Monasterijs disponendi, Templa ubi opus fuerit propria

Page 53: Srbi Na Austrijskom Dvoru

49

facultate extrueiidi, ac in civitatibus ac villis Rascianos

sacerdotesi siibordiuandi .

All 5-tum Jnfor,

Coiicedi potest, ut Patriarcha posnit Episcopos conse-

crare, sacerdotes in Monasferijs disponendi, ac in civi-

tatibus et villis subordinare, sacerdotes Hascianos, id

est Schismaticos, ita tamen, ut observetur pure solida

stilus Ecclesiastica, ac iiat sine praejudicio Jurisdictio-

nis Regiae, Ecclesiae latinae et Fisci Regii : Qui vero

Episcopi, Monasteria ac sacerdotes Rasciani fuerunt, et

Schisma deseruerunt, seseque Romanae Ecclesiae anive-

runt, vel de futuro unient, cum talibus idem Patriarcha

nullam habeat disponendi facultatem, et ab eorundem

persecutione uti hactenus factum est, abstinent, qui ubi

que habeantur et reputantur pro Catholicis Episcoporum-que Catholicorum Ecclesiasticorum subsint. et supra

ipsos nullomodo alios Schismaticos ibi imponi praesumatr

Tempea vero in civitatibus ac villis propria facultate,

ut ad libitum exstruant, id etiam concedi. ita simpliciter

ac late, sumendo non potest, sed in civitatibus, villis

alijsque locis antiquitus tempore Dominij Turcici sua

Templa, Ecclesiasque habuerunt, Idem fundi ubi priaillorum Templa existerant, ipsis iterum reassig'uentur

pro readiticatione Templorum, in locis vero ubi antiqui-

tus nulla Templa habuerunt et tamen se copiosus po-

pulus Rascianus locaverat. cui ad minimum unum Tem-

plum pro bono pacis concedi debet : Tali ero-o in casu

cum ardenfia et concurientia dicti loci sen : civitatis

mag'istratibus, vel Domini Terrestris, excindi, ipsis que

pro aedificatione Templorum necessariarum assignari

potest: quae demum Templa Rasciana, progressu tem-

poris, in Catholica converti, vel occupari poserunt.Q-to. Verbo sicut hactenus g-raeci ritus Ecclesijs et

ejusdem Professionis Communitati praesse valeat.

Ad 6-tum. Jnfor.

Eadem ratione stante, eadem in omnibus Resolutio,

ac observatio, uti in mox praecedentibus punctis.

KitHre MaTH^e CpncKC. 18 4

Page 54: Srbi Na Austrijskom Dvoru

50

7-mo. Propria Authoritate Ecclesiastica vig'ore Pri-

vileg'iorum a Praedecessoribus Divis quoiidara HmigariaePeg-ibus, nobis concessorum in tota Graecia, Rascia,

Bulgaria, Dalmatia, Bosnia, Jenopolia et Herzeji^ovinanee non Hungaria et Croatia, Myssia, Illyrica, ubi de

tacto existiraus tacultatte disponendi gaudeat.

Ad 7-mnm. Jnjor.

Prodiicant talia Privilegia, quae se habere as^erunt,

et confirmabuntur ea ijsdem quod nullo modo possunt

approbare, imo dantur adhuc plures Patriarchae usquead liodiernuni in dictis Provincijs.

8-vo. Statibus porro Ecclesiasticis, velut Archiepis-

copo, Episcopis, Monacliis, omnisque g-eneris sacerdoti-

bus ritus gTaeci, in Monasterijs et Templis maneat pro-

pria facultas disponendi, ita nt nemo in praedictis

Monasterijs, Templis et Residentijs ipsorum violentiam

ullam exercere audeat.

Ad 8-vum JIIfor.

Concedi potest ijsdem modis et conditionibus, uti

in praecendentibus punctis (quarto et quinto.

d-no. In Decimis, Contributionibus et quarterijs an-

tiqua immunitate gaudeant.

Ad 9-num Infor.

Gaudeant tantum modo Ecclesiastici soli pariter

formiter et ubi gaudent Ecclesiastici Romano Catholici.

lO-mo. Nee super Ecclesiastico Statu ullus Saecula-

rium, praeter Imperatorem, potestatem habeat arrestandi,

vel incaptivandi aliquem.

Ad lO-muni Jnfor.

Uti in praecedenti puncto 9 -no tit cum Ecclesias-

ticis Romano Catholicis, sed casu quo intra 'se alicui

aliijuam injustitiam facerent, nt ipsi sit liberum appel-landi ad Suam Maiestatem Caesaream, vel ad foruui

Catholicorum Episcoporum.

11-mo. Sed Archiepiscopus tales a se dependentes

Page 55: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— )! —

Ecclesiasticos, poenain aliquam iucurreutes jure Eccle-siastico sen Cauoiiico piiuire queat.

Ad 11-mum Jnfor.

Patriarcha ,seu ArchiepiscopiLs a se depeudeutesGraeci ritiis, id est Schismaticos (noii vero illos. qui se

de fiitiiro unient. vel jam se Romanae Ecclesiae unive-

ruut, adeoque ex ipsius jurisdictioune excesserunt) poenamincurieutes Jure Ecclesiastico seu Cauonico Graeci ritus

potest punire, uou ante jam etfectivos sacerdotes bacu-

lisset, uti ipse facere assuevit, nee de^radet. nam quisemel sacerdotalem dignitatem induerant, degTadari jureC!anonico nequeunt nisi tale faeinus commisissent, ut

4et>Tadationi ipsi mox poena mortis subsecjuenda irro-

ganda que veniat.

12-mo. Collata etiam et contirmata sunt Graeciritus Templa, Monasteria, et ad haec spectantia. proutietiam Archiepiscopos et Episcopos concernentia boua,

qualiacunque ilia sint juxta OoUationem Praedecessorum

liegum possidenda.

Ad 12 mum Jnfor.

Quo ad Templorum, Monasteriorum et ad ilia spec-tantium Bonorum, ita et etiam Pafriarcham, seu Archi-

episcopos ac E])iscopos Graeci ritus Kesidentiarum, et

ad eas spectantium Bonorum: Ipsi a moderna Impera-

toria^Maiestate omnino coniirmabuntur, non tamen aliter,

uisi praemissa praevia productione literal ium documen-torum. paenes, quae dicta Templa, Monasteria, Residen-

tias et ad e a spectnntia Bona aquisiverunt et hactenus

possederunt, quibus taliter productis et discussis conce-

dentur a lle«>nate Maiestate competentes Ooniirmatoriae;

nam supponitur eos sub Dominio Turcico, non solum

nulla possedisse Bona, verum ab ipsis Eleemosynis,

quae a j)opulo ipsis olferebantur, debebant Turcae cer-

tum statutum tributum annuatim pendere.l3-ti(). Quae autem Templa Christiani Nominis

Hostis Turca ipsis ademit et quoque recuperata, mani-

.bus ipsorum resignari demandata sunt.

Page 56: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 52 -

Ad iS-tium Jnjor.

Terapla sen Ecclesias, quae ipsis Christian! Nominis-

Hostis Turca per vim ademit, postquam siifficicnter edo-

ciierint ad ipsorum ritum Templa sen Ecclesias illas-

antiquitus spectasse, ipsis omniiio restituentur. non autem

Templa et Monasteria deserta Catholicorum, Tiircarum,

Liitheranorum et Calviuistarum et quae luiius modi ipsi

via facti, vel clandestine, ac sine habita licentia occu-

parunt, tenebuntur restituere et relinquere.

l4-to. Arcliiepiscopo denique vel Episcopis ipsoruntnecessitate sic exigente, Monasteria et Ecclesias in Ci-

vitatibus aut Pag'is visitantibus, vel etiam Parochos et

Communitatem instruentibus, a nemine tum Ecclesiastico-

turn Saeculari molestentur, aut impediantur.

Ad 14-tum Jitjor.

Concedetur ipsi Patriarchae sen Archiepiscopo et

Episcopi Ecclesias, Monasteria, Ecclesiasticasque perso-nas Graeci ritus (non vero illos, qui se Romanae Eccle-

siae unient, vel unierunt, ut ipsorum gTeg"em turbarent

et zizanias seminarent, nullo modo admittantur) ubi ij)-

sorum Canones id praescribunt modo observato visitan-

di, dumodo tamen in similibus visitationibus non excedant,.

sed se in sphaera tantumodo activitatis suae contineant,

nee in Jurisdictiones Cathalicorum aliqualiter involent:

unde postea multas lamentationes, et querelas Sua Ma-iestas audire necessitata est.

lO'to. Ad hibebiturque pro propossibili omnis Cona-

tus, ut Auxiliante Deo per victoriosa Arma repetita gensRasciana, quo citius in Territoria seu liabitationes antea

possessas denuo introduci et inimici abinde repelli

possint.

Ad lo-fum. Jnformatio per Idem.

l6-to. Utque sub direction e et dispositione proprif

Magistratus, eandem gens perseverare et antiquis privi-

legiis eidem consessis eius(iue consuetudinibus impertur-bate +Vi:ii valeat.

Page 57: Srbi Na Austrijskom Dvoru

oo

Ad l6-tum Jnfor.

De praeterito eadem gens lUyrica, ubi id est, in

<iuibus Civitatibus locisque Ditionum Haereditariarum

8nae Maiestatis Proprios, et ex Xatione sna Magistra-tus et consuetndines, Jnraque municipalia habiiit, inibi

•et imposternm ipsis concedentnr, dummodo ilia loca, et

Magistratus Sua Piivilegia a Praedecessoribus Kegibusliactenus obtenta, producendo in locis debitis pro con-

tirmatione eorundem se insinuent, ijsdem coniirmabuntur.

NB. Omnia Privilegia, quae Scliisraaticis, alijsqueAeatholicis coniirmabuntur in materia, quae Religionem

tangit, contissime procedendum, ac dum et quandoSimilia Privilegia restringi, aut vero immutari vel limi-

tari non possunt, saltern de verbo ad verbum stricte su-

mendo coniirmanda, vel signiiicationibus, terminisque obs-

euris, aut verbis ambiguis, quae futuris temporibus<liversimode intellegi. ac interpretari possint, ita et cla-

usulatis nee in perpetuum, sed circumscriptive, et tantura

interminaliter, ac ad certum tempus expediantur, ut de

futun* affulgente opportuno tempore, et occasione ijdem

8chismatici, et Acatholici, non obstantibus similibus Pri-

yilegiis Komanae Ecclesiae etiam inviti reuniri possint.

ll-mo. Si ex nostris Graeci ritus sine consolatione

prolium et consanguineorum aliquis decederet, ex tunc

talis omnis substantia in Ecclesiam, Monasteria, et Ar-

chiepiscopum, non secus, si Archiepiscopus et Episcopus

quispiam moriatur, talis etiam omnis substantia in Ar-

chiepiscopum devolvatur.

Ad 17-mum Jnformatio.

Cum Catholicis Archiepiscopis, Episcopis, item et

"Saecularibus, ac omnis denique generis hominibus sine

liaeredum solatio, vel Testamentaria dispositione ex hac

vita decedentibus Sacrae Coronae Regius Fiscus omni-

bus in bonis succedebat. Quidnam cum istis eatenus

statuendum, stabit in Clemensissima dispositione, et gra-

tia Suae Maiestatis Modernae Regnantis, siquidem isti

ivsserant, se habere sat s(didum super inde a praeterito

Page 58: Srbi Na Austrijskom Dvoru

- 54 -

Imperatore GloriosisKime lleminiscentiae Pri\ile^'ium, n&

appareat ipsis omnia abimere, posset in hoc ipsis conni-

veri, dividendo tales haereditates in tres Partes, nnamFisco, alteram Oonsanjyuineis, tertiam Archiepiscopo et

Ecclesiae.

NB. Si illis concederet Sua Maiestas Sacratissima,

illi emerent Bon=a a iiostHs Catholicis pro illis, qui ha-

eredes non liabei'ent, tantum ut possint aliquo modo sibi

comparare bona, et cum tempore omnia sub Monastcria

convertere.

l8-v(). Denique ut omnes ab Archiepiscopo tanquani

capite suo Ecclesiastico tam in spiritualibus quam saecui-

laribus dependeant.— Quibus itaque taliter impertitis Nationi nostrae

Privilegijs ille idem Populus, durante ex post toto bello

Turcico conti'a eundem Christiani Nominis Hostem, ])enes-

Armadam M. Vestrae continuo cum maxima ejusdem

sang-uinis profusione Udeliter, et strenue, nuUo sui)erindehabito stipendio, proprijs praeterea Equis et Armis in-

defesse copiosissimo semper numero bellavere, onera-

nihilominus etiam publica Domi et contributiones (juas

libet debitas, ac indebitas milit'ari (|uo(iue executione

sufferre necessitatur. Et ex quo g'ens Imec compromissamsibi lenitatem et dulcedinem in etfeet'ii sperasset. araa-

ritudinem potius contra immunitates eidem benio-ne elar-

gitas, vix non per quoslibet sine omni metu, et terrore

intentatam experiri debuit. Non obstante enim libera

quaeque disponendi facultas milii qua Archiepiscopo

vigore antelatorum Privilegiorum attributa sit, (^uametiam tempore turcico integram ha])ui, ]iihi]ominus ex

post facto in Submariensi ibidem districtu, Rej>'no Cro-atiae et Transylvania iterum in contrarium ac ad Jiodier-

num sublata.

Taliter aeque in possu decimarum, quarum imrnuni-

tas iu praefato Privilegiorum puncto nono ac etiam vigore

legum patriarum Matthiae Reo-is Decreti quinti, articuli

tertii, et Vladislai Reo^is Decreti secundi Art.: ultimi

Page 59: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 55 —

nobis iam aiitiqiiitus admissa licet per expressum liabe-

atiir taiiien noii nisi una aiit altera vice observata, et

liac ipsa immunitate g'audere admissum fuit.

Similiter qiiantiimvis in praeterito puncto 18-vo oni-

nes ab Archiepiscopo tanqnam capite suo Ecclesiastico, tani

in spiritnalibns, quam saecnlaribus dependere debereut.

ill contrarinm tamen duo postmodnin ad me deereta te-

nore eo mao;is praejudicioso emmanata tiiernnt, ([uo noii

tantnm dispositione Ecelesiastiea, aiitea mibi })rivileg,"iter

collata inliiMtus, et cum dependentia ad Episcopos Ko-

manos releg-atus verum etiam ipso Patriarchali et Archi-

episcopali titiilo deinceps g-audere et eundem milii arro-

gare prohibitus super quo quemadmodum eo tum solenniter

protestatus etiam nuDc solennissime contradico. Deuiquein omnibus ferme antelatorum T*rivilej>,-iorum Punetis et

Clausulis, nuUo liabito eorundem respeetu, in maximumautlioritatis Caesareae vilipendium, continuo turbati et

praepediti existimus.

Ut itaque major imposterum eorundem Privileg'io-

rum respectus et de])ita quoque in omnibus et per omnia

observatio cum Terrore, tum per Ecclesiasticos tum Sae-

culares baberi debeat, et Natio baec quoque in ulterio-

rem pro servitio ^faiestatis Vestrae et boni publici incre-

mento, conservationem sui, ijsdem libere ac imperturbatefrui ac g;audere valeat, Maiestatem Vestram Sacratissimam

genu flexo imploramus hummillime, quatenus ilia ipsa

per genitorem Ejusdem Augustissimum pijssimae reminis-

centiae genti nostrae benigne elargita Privilegia, in om-

nibus suis punetis et clausulis, per quaeque videlicet

Cancellariae Suae Intimae, Consilii Bellici, Camerae Au-

licae et Cancellariae Hungaricae, Dicasteria respeetu et

ad subsequentia Regna et provincias, utpote Hungariamet in eo denominanter districtus Szakmariensem, Vara-

diensem, et Pellenosiensem, Croatian! et buic adjacentesI'ortus Maritimos et Districtus Lica et Corbaviensem

contivium Carolostadiensem et Campum Zrinopoliensem,item Sclavoniam, et in liac parvam Valachiam praeterea

Transylvaniam, et reliquas quaslibet Provincias Haere-

Page 60: Srbi Na Austrijskom Dvoru

56

ditarias. Item Valachiam, Moldaviam, lUyriam, Myssiametc. (uude taliter et gens ibidem existens, eo facilius

(juoqiie ad transmigTandum persuadetiir) expresso sonaii-

ter etficacissime et sub g-ravi contrarie imposterum faei-

entibus, eaque iufallibili dictanda poena confirmare, ae

.absque ulla omnino clausula, aut conditione, dictanda

poena Confirmare ac usu roborare benignissime digneturcum expresso annexo, et jam superius dicta ad me eiiia-

nata bina decreta actualiter annihilentur, ac prior mihi

libera impertita facultas absque omni a Romanis Episco-

pis dependentia dispanendi vicissim restabiliatur, titulus-

([ue Patriarclialis et Archiepiscopolis mihi et successori-

l)us in perpetuum constans, ac imperturbatus attril)uatur.

Decimarum immunitas qua etiam de lege P^cclesiae Archi-

episcopum et Episcopis debita, nullo impediente, ubicuii-

que sicque successores in perpetuum Nationi huic in

Provincijs Maiestatis Vestrae Haereditarijs locatae admi-

ttatur, cum insuper subsequentibus novis eadem modali-

tate, respectu primofatarum Provinciarum et Districtuum

conferendis libertatum ac immunitatum Punctis.

Ad iS-um Jnjormatio.

Hoc deniqiie esset contra bonum ordinem, (|ui proutsolet dici, est anima rerum, ut universi et singuli, tain

Fjcclesiastici, quam Saeculares, Milites aeque ac alij,

omnes dependeant a dicto Patriarha sen Arcliiepiscopo.Ecclesiastici itaque graeci ritus dependeant a dicto Pa-

triarclia sen Arhiepiscopo, et etiam reliqui universi cui-

acunque Status, gradus, ordinisque sint in illis, quaeconcernunt Ins Canonicum P'orumque Spirituaele, omninoa dicto Arcliiepiscopo. Quae autem sunt temporalia in illis

Saeculares, uti Catholici non dependent in temporalibusab Archiepiscopis, Episcopisque C'atholicis latinis Ita et

isti Graeci ritus Saeculares minime dependeant et sed

qui sunt milites a generalibus militaribusque, capitibus,

qui essent autem Camerales aeconomici, vel Politici, aut

aliae (^onditionis sotrisque homines, quivis ipsorum de-

pendeat Pi sibi praepositis Magistratibus sen superioribus^

Page 61: Srbi Na Austrijskom Dvoru

Oi

quibus subsimt, iiti inter Catliolicos observatum hactenus

temper exstitit.

Taliter directe opposita Romano — Catholicae Ke-

ligioni ac tendentia etiam de fiituro in manutentionem

Schisraaticis et nimqiiam reiinionis Pristinae (a qua de-

fecit suae Matri Sanctae Eeclesiae Romanae gentis lUy-ricae seu Kascianorum Praetensa Privilegia uon fuerunt

petita a toto Populo Illyricae Romanae, qui toto tempore

proprijs armis et sumptibus primo contra communemOliristiani Xominis Hostem Turcam, demum nunc ....

nefarios Rebelles, aeque uti Rasciaui Grraeci ritus seu

Schismatici, quorum merita ostentat Pati'iarcha bellarunt,

<{ui Rasciani sen Illyrici Catholici nihil contra RomanamOatholicam Religionem ab Augustissimo novo Caesare,

aug'ustaque Aula sibi concedi postulant, quam ut pacicum Hunoaris Rebellibus facienda includantur, ne ab

Hunj»aris imposterum opprimantur, verum ut ipsi Hun-

^ari tam in Spiritualibus, quam temporalibus aequaliter

Tiabeantur, cum ipsi sint subditi Aug-ustissimae DomusAustriacae, Regnicolusque, Hungariae, Partiumque ei

annexarum aeque uti ipsi Hungari.Ut Patriarcha scriptotenus ostendat, antiquitus Pri-

A'ilegia, vigore quorum utrum tot utpote hicce enumeratas

Provincias possederit? Ac sub sua jurisdictione habuerit?

Quod nullo modo approbare poterit.

77. Et qni/lem'.

1-0. Vi non despectuosa Schismaticorum appellatio-

ne iniuriose atficiamur, sed vero et usitato Orientalis Ix--

clesiae ritus Graeci Catholicae Ortodoxae nomine titu-

lemur.

Ad 1-mum Jnformatio.

Lepida })etitio, ad quam tamen ita reponendum om-

nino Suae Maiestatis Sacratissimae est Clementissima

mens ac Intentio, ne dicti Illyrici tam Ecclesiastici, quamSaecularis status uUa, injuria, a quocunque afficiantur et

non minus clementer intendit, ut in omnibus actis, lite-

ralibusque iustrumentis, non Schismatici sed Graeci ritus

Page 62: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 58 —

Orientalis Kcclesiae titulentur. Catholici vero si did vo-

lunt, id docere prius debeiit, qiialiter siut Catholici, secus

dici noil possunt, donee id prius sufficienter dociierint,

quos in Sancta Romana Ecdesia, totque Concilia, ac

Sacri Canones Scliismatico.s, quod sig-niiicat .separatos a

vera Romana Ecclesia, appelat, id non concernit 8uamMaiestatem inliibere, vel maxinie Ecclesiasticis, ad quo-rum jurisdictionem non se vult inj>erere P^ade Sua Maiestas.

2-do. lit Arcliiepiscopu.s et Patriarclia adlmc in vita

successorem sui, queni clerus et po])ulus elegit, de anti-

quitus jam usitato more uostro constituere possit, vivens-

que, quae et Episcopus testamentaliter (j[uibusdam legaret^

ea rite observari et adimpleri debeant.

Ad 2-dum Jvjonnatio.

Hoc siquidem nunquani liactenus factum, tain apudbanc Augustam C/aesaris Aulani, quam etiam apud ipsam

Turcicam, ubi Constantinopolitanus Graeci ritus Patriar-

cha nisi praevie re.signet, vel a Turcico Imperatore de-

ponatur, alter in locum ipsius non creatur: si itaque vult

moderna Patriarclia resignare, vel ut Caesar ipsu (uti

Turcica Imperator cum ( bns^tantinopolitanis Patriarchis

facere assuevit) ex Sua (^aesarea Autlioritate, inotu pro-

prio deponat, et alium substituas id ])otest esse, secus

vivente moderno Patriarclia, ac in sua l^atriarcliali dig-

nitate Caesareaque, nempe Augustissimae Domus Austri-

acae iidelitate devotioneque perseverare volente AugustaCaesar alium substituere non intendit: quo taliter iiitel-

lecto poterit circa hoc se declarare, (jualiter secum fac-

tum iri velit dicta Patriarcha, (|ui vel maxime nunc, cuui

non sit ad hue coniirmatus per modernum Caesarem, po-test iste Caesar ilium deponere, et alium loco ipsiusnovum ad lubitum creare. 8i hoc (NB) ita ex parte Aii-

gustae Aulae dicto Patriarchae, homini alias rudi ac

timido, comminatorie per aliquem suaviter insusurrabitur,

perterreliet, ac universis istis punctis, et contra Romano:Catholicam Religionem appositis praetensionibus sola ce-

det abstinebit, atque desistet, de mortuo vero eadeni

Page 63: Srbi Na Austrijskom Dvoru

- 59 -

modemo alter in locum ejusdeni contetiir (leserviti(r

Sua Maiestatis, ac futuro bono publico non creanda, sed

cum ipsius creatione tam diu ditferendum, [donee sensim

in oblivionem deveniat, ita quando deffeciet Patriarchal

non erit, qui consecret vladicas creare et substituercr

qui sunt uniti Catholicae Ecclesiae (jui demum adlabo-

rabunt unire illorum Igumanos ac Sacerdotes, et ita suc-

cessivis temporibus totus Populus sensim sine sensu, et

violentia reunietur Ecclesiae Romanae, in hoc AugustaAula a tempore se sciet dirig-ere, id e ([ualia erimt tunc

tempora ac vicissitudines, taliter erit cum hoc Populo pro-cedendum.

Quod attineret Testamentariam dispositione dicti

Patriarchae, potest ipsi concedi, ut ipse faciat ad Suumlubitum Testamentum, sed obsineat desuper consensum,et ratiticationem Suae Maiestatis.

3.-tio. Si quempiam ex clero nostro Ecclesiasticum,

aut Episcopum: aut etiam Archiepiscopum, ipsum in pra-

ejudicium Ecclesiae Suae et cleri Romanae Ecclesiae se

unire contigeret, ex tunc talis quiscunque Proventibus,

et emolumeutis suis, ac etiam Privilegijs nostris, ultro^

nee frui, ac gaudere ipso facto inhibeatur, neque eidem tali.

Ad 3.-tium Jnfor,

Haec appositio citrons, inconsiderata, temeraria, et

plane iniqua censetur, tendens dire A. e. contra nostram

Catholicam S: Romanam P^cclesiam, ad eoque non dissi-

mulanda, sen stante commissione accersenda esset Patri-

archa, una cum sibi adjuncto Vladica sen Episcopo Isaja

Diakovich homine iniquo ac perverso, barbaro, ([ui inex-

plicabilis fuit semper adversarius Catholicorum, et a ])o-

tiori horum Postulatorum sen Punctorum e causa, nam

ipse Patriarcham ad ea Augustae Aulae proponenda in-

duxit, itaque inprimus petendum, ut doceat in lustanti,

sibi a Populo commisum fuisse, ut taliter petant, quodnon posuerunt probare, cum Populus ipsis id non com-

miserit, sed dicti Vladicae Isajae sunt tigmenta: Inter-

rogentur demum, quale praejudicium inde eet. ipsi tali^

Page 64: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 60 -

4|iii se uiiiret Ecclesiae, et clero, et quare ita asseruiit,

ntqiie hoc qua fronte ita possunt petere, cum sciant Gra-

^^.cam Orientalem P^cclesiam Catholicae Romanae oliui

fuisse unitam ac non nisi ante pauca saecula ob nou

nullq^um frivolum disgustum separatam, et for san ideo

l)ea punivit Orientale Graecorum Imperium, idem queTurcae subjecit, ut eo iuvalescente, postmodum iterum

reunio Ecclesiae impedita fuit, ipsi vero nunc sub Roma-norum Imperatore existentes reuniendi optimam commodi-tatem nacti in caeca obstinatione persistunt. Turn demum*isset ipsis danda vua suavitas sed fortiter reprimenda,invehendo Suam Maiestatem Sacratissimam AugustamqueAulam eam opinionem habuisse de ipsis, scilicet quodPatriarcha, et Vladica Isaija Diakovich, qua Personae

Ewlesiasticae juxta suam vocationem, et obligationem,

^jua veri servi Dei een. pacis, unionisque audiosi, atque

^'upidi, adeoque deberent audere, inter populum Dei pa-

cem, concordiam, atque unionem procurare, ut Populusidem unitus in concordia vivere, ac Deo et Caesari Regi^suo servire quantum autem ex punctis Augustae Aulae

per ipsos propositis comprehendere licuit, contrarium eadem^ua Maiestas experiri debuit, adeoque nisi viderit Eadem

Aula, eiusdem Patriarcham et Uladicam ad saniores tam

sibi, quam Populo cogitationes reversuros, etiam saepe-fata Sua Maiestas, Augustaque Aula correspondentes^

adequatasque erga praenominatos resolutiones arripiendi

4juamvis invita necessibatur cum servitio Suae Maiestatis

Bonoque publico intersit, utij seponantur, qui totius

unius tanti tamque numerosi, ac fidelis Populi unionem,iic per consequens Publicam Pacem impedire satagunt,uti ex hocomni animadversione digiiissimo proposito Pun-

^;to comprehendere licuit.

4.-to Confusiones quaspiam inter Populum eidem ni-

mirum multum praejudiciosas, quemadmodum hactenus

*^truere aut causare ad avertendas turn servitio Caesareo,tum bono publico nocivas incommoditates ullatenus con-

redatur.

Page 65: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 61 —

Ad 4-tum Jnfor.

Ostendant, ({iias confusiones in populuni faciant,

Romanae P>clesiae Neo-uniti Ecclesiastici, ac Saecularen

Rasciaiii, et demum si taliter ee. invenietur, AugustaAula neeessarium sistema adinvenire intendat potius enimsunt illi pro perturbatoribus Pacishabendi qui- unioneni

impediunt, quam illi, qui unioni accedunt, imo ununi

mactarunt unitam in parva Valachia, et Episcopum Lu-bibratich veneno infecerunt, suamque Fratre ad allias

I*rovincias exmiserunt in compedibus sicuti attestabitur

lUustrissimus Dominus P^piscopus Zagrabiensis.

o-to. Licitum sit, ad mentem Privileo-ioruni nostro-

rum Archiepiscopo nltro nee quoque Episcopos, et alios quos-

cunque Oflieiales Eeclesiasticos absque ulteriori eorundeni

confirniatione vigore praesentium solummodo Privile^ioruniex Xatione — Sua ita etiam Saeculares elig'ere, et con-

stituere.

Ad 5. -turn JnJ^ormatio.

Archiepiseopus potest sui Graeci ritus more liaetenus

observato eligere, et constituere tantumodo Ecclesiasticas

Personas Igiimanos et Yicarios, calterosque minores, illi

vero majores eonfirmationem a Sua Maiestate accipere

teueantur, circa Episcopos eligendos sola Sua Maiestas

Authoritatem habet quia ob banc causam plures ad uni-

oneni se convertent, ad saeculares vero constituendas non

permittatur potestas ejdem Archiepiscopo.

6-to. Exigente necessitate in consilijs ferendijs apud

Archiepiscopum, aut etiam Episcopum imperturbatos con-

ventus et congreg-ationes celebrare, isque cuiuscunqueStatus qui Yieannam venire vellet, sine ultronea diuturne

sollicitanda licentia proficisci non praependiantur.

Ad 6.-turn Juformatio.

Conventus cellebrare sen cong-regationes non possuntita simpliciter permitti siquidem in similibus multa per-

niciosa secuta fuisse hactena experientia ostenderit: legi-

timis autem causis intervenientibus, ubi est E. G. publi-

Page 66: Srbi Na Austrijskom Dvoru

62

-candi populo, et statibus aliqiiod mandatum Suae Maiestatis,

vel pulbica iie«^otia sint, ob quae tales couventus debent

iieri, talibus in casibus possiiut concedi. Yiennam auteni

veniendi, ac apud Suam Maiestatem Augastamque Aulam

I'OUgTua sollicittandi, potest ipsis omni tempore permitti.

7-m()^ Neque 'ripo«»Ta])hias, aut alias Scholas inter

nos et alia necessaria ad FA-clesiani spectantia erig'ere,

et constituere, luillatenus inipediantur, ac tali etiam, qui

Heholas, aut uuIa ersitates Rouianos frequentare volet, liber

lid easdeni aecessus fre(|uentationis quousque eidem pla-

4'uerit, permittatur.

Ad T-mum. Jnfor.

(;iini nullum judicium Religioni Catliolicae, servitio

8uae Maiestatis et Bono Pul>lico causare vel adterrecen-

seatur. AdecKjue potest ijysis concedi: sed tamen consti-

tuantur a1i(jui (Vnsores, ({iii opera imprimenda praevie

censurent, et rcAideant. liatione Scholarum erig'endarum,ac constituendarum potest i})sis admitti intantum, inquan-tum Ma|!;'istros, Profescu'es, aut Kectore, suos ex suo etiam

o-remio suorum elig-ant, nullatenus vero extraneos tales

homines praeiiciendos introducere, nostras Scliolas usqueadsextam libere ipsos permittere frequentare.

8-vo. Ubicuncjue in praefatis Provincijs et districti-

bus Rascianos inter (ilerma nos, aut Hung'aros promiscueliabitare conting-eret, in ritu suo non turbentur et in usu

omnium immunitatum eorundem locorum ad instar reli-

<iu(n-um liu'olarum permittantur suos (juoque ex parteXationis senatores constituendos habere possint, nequederis alterius Xationis mai>-istrorum subesse debeant.

Ad S-um. Jnfor.

Etiam ol> respectum iidelitatis eorundem nunc tem-

pore Ilunoaricae Rebellionis exhibitae, ac ostensae ut in

Oivitatibus, ubi (lermani et Hun^ari habitant, et inter

ipsos numerosi etiam Rasciani deg-unt, oneraque publica

ae(iualiter utij supportant, possent ipsis etiam eaedem

immunitates concedi, et senatores, unus vel duo admitti,

:sed Catholici, sicque in locis Magistratibus, ubi sunt ex

Page 67: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 63 —

<liversarnm Xationum senatoribus eompositi,' ibi non fa-

cile oriunda Rebellio cretlitiir, iiaui una Xatio alteri in

omnibu8 invigilare poterit, ac* etiani successu temporislieri Catbolici.

.9-no. Ecclesias in quocnmiue loco, OivitatibuH, Op-

pidis, Pag'is, ac Villis, neniine ex Komanis, turn Eccle-

siasticis, turn Saecularibns impedire valente, libere extruere,

et aedificare possint.

9-mim Jnformatio.

Id poterit adniiti in loci^, in (juibns nnmerosae Fa-

miliae Rascianornni de*»'nnt, ita tamen, ut sit sine laesi-

-one Jnrium Municipalium Dictaruni civitatum ac locoruni

Ecclesiasticornni qne latinoruin, ac talibns conditionibus,

uti est expressuni in intbrinatione antecedenti in puncto

quinto ad tineni.

10-mo. Episcopi ac totis Clerus (xraeci ritns nnllo

peuitns modo a Ronianis in praefatis Provincijs ac Dis-

trictibus dependere, et quivis in Jurisdictione sua niancre

debeat, et si conti*>-eret, ut Episcopus per Archiepiscopumdebito tempore citaretur. ct nulla habita le<j,"itiina excu-

satione coniparere intennitteret, talis jure Canonico puni-

atur, nee is alterius netionis Mat»'istratni subesse debeat,

verum a solo Arcliiepiscopo suo cui onmis facultas cum

ijsdem disponendi et ordinandi attributa sit. Xeque po-

pula ad suo testa celebrainla adstrin<>'i possit.

Ad 10-um Jnform.

Ut Ecclesiastici (irraeci ritus Jurisdictioni Patriar-

eliae sen Arcliiepiscopo. <)ua immediate corum capiti sub-

sint, sed ubi idem Patriarcha in cuiuspiam causae dis-

cussione, vel diremtione aeqiium excederet, uni vel alteri

parti favendo. ant demendo tali in casu licebit partil>us

injuratis appellare ad jiroxime vicinam Sacram sedem

Romano Catolicam })ro meliori suae causae discussione,

ac etiam ad altiora loca, interest enim Bono publico, ut

nulla in suis justis juribus opprimatur. Duo autem Festa

celebrandi. ut non Populus adstrinoatur, Suam Maiestatem

posse, sive velle, id beni<>ne concedere: sed etiam ipsi

Page 68: Srbi Na Austrijskom Dvoru

64

idem non faciuiit, iiti hacteiius noimiilli consueveruiit in

Praejiiflicium Dominorum Terrestrium.

ll-mo. Ut Clerus iioster a siii ritiis, ubicunque ia

Provincijs Haereditarijs Maiestatis Vestrae existentibus^

et locatis liberam tarn collectiouem Decimarum, qiiam

Stolarum, aliorumqiie Proveutuum liabere valeat, neiiipe

a Rasciaiiis, Rutlienis et Walachis.

Ad 11-mum Jnform.

Si id sibi defuiicto Imperatore Leopoldo conces sumfiiisse edocuerint, id etiam a moderno Caesare confirmari^

ijsdemque concedi potest, cum stolae Proventus pure a

Rascianis Schismaticis iusteque obveniat, competatqueratione verum Decimarum (ol) liac causam, et quidem

propter Tricesimam trium millium iiorenorum per annum

ipsis per Suam Maiestatem fuerunt assig-nata) cum SuaMaiestas omnes decimas Clero cesserit, per consequeus,nihil cum ipsis amplius liabeat ad ag-endum, adeoque vi-

derint illi, quomodo cum Clero latino ratione earundemconvenire poserunt, vel potest, si ita benigue placel)it

Suae Maiestati: possent in liocconsolari, uempecjue ex

decimis percipiant, ab illis sui ritus hominibus (salvo

iure alieno) a Ruthenis et Walachis nullo modo quianullibi possunt hoc ostendere, quod illis concessum sed

ista pura excogitatio Isaiae.

12-mo. Ecclesiasticus aut Episcopus per Arshiepis-

copum constituendus per omnes et ubique pro tali rea-

liter agnosceudus et honorandus habeatur.

Ad 12-mum Jnform.

Posset ipsis concedi quousque vixerit idem Patriar-

cha et post mortem Patriarchae pereat cousuetudo, uua-

cum illo nomine Patriarchali, et nunquam admittatur alter

Patriarcha, quia esset contra Catholicam Ecclesiam et

contra concilia S: S: Patrum.

13-tio. Officiales Rasciaui et ex Natione Sua, ad

instar Germanorum tractentur et honorentur, ac militiae

huius Nationis, tam Pedestris quam Equestris Ordinis,

quae jam satis defessa, tum etiam reliquorum incolarum

Page 69: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 65 -

qui niininim in contribiitionibiis robotis, et vecturis ag-

g7*avati, reliexio beni^nissinia in eorundem sublevationem

liabeatur.

Ad 13.-tium Jnjorm.

Non incliget informatione, cum Sua Maiestas, Excel-

sum que Ministerium seiat aliunde sat bene; qualiter

habendi, remunerandi sintij,

de quibus instantia.

14:-to. Nobiles per Maiestatem Vestram benig-nissimeereandi tales cum cunctis Praerogativis Xobilitaribus in

omnibus communitatibus, civitatibus et locis babeantur,non minus etiam Monasterijs eiusdem ritus, Decimas in

fundis et terris, alijsque Bonis suis imperturbate perciperelicitum sit.

Ad 14- turn. Jnform.

Siquidem justa esset liaec instantia, adeoque potestita ipsis concedi.

15 to. In locis ubi Xationem banc Rascianam exis-

tere contingeret, ut exceptis nundinis, nemo alterius Xa-tionis ibidem officinas erigere aut merces divendere possit^

Ad lo-twm. Juform.

Hoc non indiget informatione, cum lioc stet in gratiaSuae ^laiestatis, sed plus damni, quam hicri Sua eMaies-

tati inferri.

16 to. Similiter, ut nullus ex alijs Provincijs vinumin loca ubi Xatio baec existet, donee eadem suum diven-

dere possit, nee in X'avibus ad feiTe, aut introvehere

audeat.

Ad 16-tum. Jnform.

Haec petitio non est universalis omnium, sed tan-

tummodo nonnulorum. qui vineas habent, vel cum vinis

quaestum exercent, adeoque non concedendum sed gene-raliter omnibus Haereditarijs subditis liceat ubique in

Haereditarijs Provincijs, sed non solum vinum, sed om-nes fruges libere adferre, ac divendere unde beneficium

liabent, aeque vendens ac emens, cum vendes vinum suumin pecuniam convertit, emens vero habet beneficium, quod

KiBure MaTHi^e CpncKe. 18. 5

Page 70: Srbi Na Austrijskom Dvoru

m

tale vinum, alia^qiie friiges allatas leviori pretio compa-rare, non vero illius carius ibidem coemere co<>-atiir, et

crescit aerariniii Suae Maiestatis, quia 'J^icesiiiias, Telo-

nia et alia quae spectant ad Buam Maiestatem debeiit

iil)i que solvere.

17-mo. Ut uullateiius occasione cum Huug'aris sub-

secuturae Pacis excludamur, sed ibidem contra eosdem,

qua nostros infensos liostes, efficaciter proteg-amur.

Ad 17-mum. Jnformatio.

Justa est Jnstantia.

18-vo. Ut g"ens nostra, non majori in summa quamjam conventa ad tempus portioiies suas solvere sit ob-

stricta e contra autem a robothis tam manualibus, quamcurrilibus plenarie exempta; in casu autem necessitatis,

si qime robothae praepari deberent in Portionali quanto,dietim a manual i 12. xcr. defalcentur, a currili vero si-

cuti pro ratione temporis conventum fuerit interea tamenetiam ad vecturus sen Vorspan praestandas, nisi erj»'a

paratam earundem exolutionem adigantur.

Ad 18-nm. Jnformatio.

Hoc non indi^-et' informatione.

19-no. Haijdones nulli, nisi erga paratam solutionem

ita etiam Jncolae reliqui in defalcationem portionalis

quanti ad naves trahendas compellantur.

Ad l9-num. Jnformatio.

Pariter non iudi<>'et Informatione.

20-7no. it Provinciae mensura tam vini, quam fru-

menti 100. librarum assi^nanda, su]) poena, per quoslibet

Officiales Caesareos observari debeat.

2l'mo. Armada (^aesarea, aut Regimen, ant ejusdem

Ofliciales, (iuae(j[uae in transitu damna causaverint, ad ea

refundenda teneantur, aut etiam Al)le<j;ati Caesarei, qui-

bus <iuidpiam sine (luietaiitia administrare non oblig'entur.

Ad 20-num et 21- num. Jnfor.

Pariter non indiget informatione.

Page 71: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 67 —

32-mo. Translocationem qnoque gentis eitlem jam<ludiim decretaliter promissam, videlicet ad Selavoniam,

l)arvani Valacliiam, Syrmium, Campiim Cumanum, Dis-

trictuni intra Savuni et Dravum, usque fluvium lllova,^d Coutiuia Croatica, C'anipuni Giulensem, Districtum

Aradiensem inclusive Jeuova, et Halmos, inter fluvios

Maros et ni«»runi Crisienseni fieudam eamque quantocijusaccelerandani. niodalitatemque ejusdem hac instructione

in casum, si ({uispiani Domini Terrestris ibidem Saecu-

lares aut Ecclesiastici Hona possidereut, nobiscum com-niunicandam ctHaoitamur: ac demum etiam

Ad 22-mum. Jiiformatio,

Quid attineret uti asserunt ipsis ad hue a pie de-

functa (Tloriosissima Caesarea Maiestate appromisam trans-

locationcm «j:tMitis huic: circa banc occurunt variae con-

siderationes pro et contra. Nam primo illi, qui se jamcoUocarunt, Domicilia exsti'uxerunt bortos, vineas, aliaquebuiusmodi proprijs sumptibus, et fatig'ijs sibi procuraruntin potioribus locis ac civitatibus, uti est Budae, Pestini,

S. Andrea, Strigonij, Albae, ac alibi vix non ubique in-

g:ratum, et valde orave, damnosumque erit ijsdem similia

sua jam abaliquot annos extructii Domicilia deserere, ac

cum uxoril)us. liberis, pecoribus rebusque mobilibus se

alio translocare et ita soli insimul babitare. Quis scit

postmodum, quo cidlimat intentio occulta Pati'iarcliae et

Episcopi Isaiae Diakovicli, ([uod ita indesinenter insistant

unioni. ac insimul locationi liuius <»"entis: quae si tota ex

universis locis. in (juibus nunc ita dispersa, divisaque

deg'it in unum coiiveniret, ad bon. et ulti'a proprij Armis

bene instnictorum bominem facile ascenderent, ([ui indo-

mitae naturae alias existentes in simulque babitantes non

facile reo'cndi in obedientia({ue servandi, ut quovis tem-

pore insur«iere possent, ad omnes ([ualescunque tumulta

novitates ac rebellionem incipere, denique exhiberentquese semper indomalnles ac turg'idos, ut recens exemplum,ubi facta nupera Pace cum Turcis occasione separationis

limitum, quomodo ipsi insurrexerant, et nolebant cedere

Page 72: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 68 —

Turcis juxta conventa Pacis certum Terrae districtuni

ibidem in confinijs, quern nee eessissent, nisi AugustissimaAula iteratis vicibus ipsis, ut supersedeant demandasset :

Et Licam ac Corbaviam inhabitantes capitosi ac indoma-

biles se semper exhibuerunt, aliquotque sibi praepositos

Capitaneos sen Gubernatores trucidarunt, prout ante annos

circiter duodecim in Generalitate Carlstadiensi, dum in

quarterijs fuerant, penes Capellam vix non totnm Regi-men Equestre mactarunt; ita usque in hodiernum Diem

perseverantes, maxime in parva Vallacliia, uti InclytaeCamerae Styricae bene constat adeoque ex praedductis

alijsque pluribus Politicis considerationibus concluditur

ac humillime censetui* ee. pro meliori servitio Suae Ma-iestatis ac Bono publico, tam praesenti, quam futuro; ut

gens praefata in locis, ubi se liactenus locaverat in ho-

diernumque degit imposterum ita despersa ac commixta

Hungaris vivat, ac ul)i hae duae Nationes quandam An-

tliipatiam inter se liabentes et ad invicem promiscue ha-

bitantes semper una alteri invigilabit, ac in omnibus

nefarijs ansibus se opponet, resistet, obstaculoque erit,

uti experientia moderna Hungarica rebellione demonstra-

vit: qui autem nee dum se collocarunt, ijsdem ubique in

confinijs Turcicis Fundi necessarij assignari possent,

quatena ibi in confinijs habitando ad omnem cum Turcis^

forsan futuri Belli eventum in ipsos primos Turca impin-

gat, ijque uti ipsorum Indoles est, pro posse resistere

eidem possint.

23-tio. In eo instamus, ut duos Consiliarios ex Na-tione nostra quos inter se status eligent, Cancellariae

Suae Hungaricae, qui negotijs nostris quibuscunque in

privato et publico obvenientibus invigilare, Nationem nos-

tram ab Hungarorum odio et persecutione tam in privato,

quam publico et vel maxime in limitationibus Contribu-

tionum, onerumque publicorum, ne imposterum, uti hacte-

nus opprimantur invigilare Nationen defendere, Privilegia

immunitatesque tueri et non sicut hactenus, quae hodie

expedita et data eras contradictum, nihilque sine ijs, quodNationem saepe fatam concerneret, expediri possit cum

Page 73: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 69 —

salario ad iustar modeniorum Cousiliariorum, obsqiie ag-

^ravio Xationis, cum qiiarterio autem libero, in passu

primofatoruni Cousiliariorum Cancellariae Hungaricae ad-

jungendorum, dum et quando revoeare placebit, hoc ipsumfacere Nationi liberum sit quo et ego, aut Ablegati nostri

in eorundem adventu hocce potiri possint, adjuugere cle-

luentissime velit. Praeterea rogamus humillime, ut si pa-ria quaepiam Privilegiorum nostrorum extraxerimus autheii-

tica, per expressum demandare, ut talia paria penesPatentes Archiepiscopi onstri literas in vigore ^

ad instar

orig-inalium haberi et respici debeant.

Ad 23-tium. Jnjcn-matio.*

L"t duos Consiliarios ex Xatione et lingua sua apudCancellariam Hungaricam habeant, quae quam uecessaria,tarn est justa instantia, et in eo omnes ex tota ilia Na-tione tarn Catliolici, quam graeci ritus, id est Schismatici

instant et supplicant, ac uti a defuncta Maiestate appro-missum exstitit et ipsi sperant hoc se obtenturos ita

possent in hoc a Caesarea, Regiaque dementia consolari,

uti sterile Regnum Croatiae suum Consiliarium ibidem

habet, ita et iste copiosissima latem patenter in omnibus

Regnis et Provincijs Haereditarijs Augustissimae DomusAustriacae degens populus, et qui Regnum Sclavoniae

ferme totum sola inhabitat ac alias praeter militaria con-

tra Turcas et Rebelles lidelissime hactenus vires suas ab

Hungaris oneratam impositamque contributionum quotam

.^iupportavit, solvitque acalias praestationes laboresque

o;i*atuitos Vetera vires sustulit, nullum econtra hicce apud

Augustam Aulam, praefatamque Cancellariam Hungaricam

U|uae cum ipsis quasi disposice hactenus egit, ideo ob

defectum subjectorum, qui pro hacce Natione loqueretur)nullum hactenus, qui negotijs ipsorum invigilent. Adeo-

(lue ipsi Illyrici sen Rasciani, siquidem sint aeque sub-

diti Haereditarij, et quidem semper lideles AugustissimaeDomus Austriacae Incolaeque Hungariae ac Partium ei

iinnexarum, uti ipsimet Hungari possunt ipsis resolvi

ilicti duo Consiliarij, ita tamen, ut sint ex Natione et

Page 74: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 70 —

lingua lllyrica Catliolici non vero Schismatici, qui nui-

versaliter tarn Catholicornm qiiam Graeci ritus piil)]i(*is

aeque ac privatis negotijs in saepe repetita Cancellaria,

Angustaque Aula invigilabunt, ac proniovenda pronioveant.24-to. Archiepiscopus propter ])ericuluni lio8tis in

sua solita Archiepiscopali Re^identia nianere non potest,

eidem secundum placitum cum consensu Xationis et

Cleri, alibi Residentia, aut liabitatio commodo cum con-

firmatione Arcliiepiscopalis sedis suae ibidem libera ad-

mittatur, et lioc in perpetuum.

Ad 24-tum. Jnformatio.

Si Patriarclia sen Archiepiscopus propter metum et

periculum hostis in sua solita Residentia manere Jion

posset: Ostendat ipse locum, ubi posset eidem commoda.

Residentia, et liabitatio excindi; si talis locus non spec-tabit ad aliquam Ecclesiam vel Monasterium Catholicum^aut alium quempiam privatum Dominum IVrrestrem, sed

pure spectabit ad Suam Maiestatem: atc^ue non erit ali-

quod legitimum impedimentum, ob ([uod ipsi non possit

assig-nari, omnino eidem assig-nari i)otest. Sed adverten-

dum est, ne ille inveniat aliquam talsam excusationem,cum qua se vellet introduci ad illos, qui non dependeantab ipso, et agnoverunt S: 8: Romanam Ecclesiam ])ro

capite Suo, et ille vellet querere modum, quomodo possetillos ad antiquum vomitum inducere, sicuti tentavit,

ante aliquot annos in Croatia in P^piscopatu Szvidnicensi;

Supplicamus Inimillime, utti in puncto quopiam eiTa-

ssemus, aut excedissemus, ut nobis Maiestas Vestra 8a-

cratissima ignoscere velit, committimus cunte Deo, et

Justitiae, servitia et lidelitatem nostram, (piia jam pre-fecto desperationi proximi sumus, et pudet nos jam toties-

Augustam Aulaini catena molestare.

'

-— Jnform.

Exorbitantiam ac ineptiam Punctorum, petitionum-

que praemissarum ipsi agnoscentes desperant soliment de

Page 75: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 71 —

cousecutione eonmdem ac- reprehentioneDi timeiites de-

precantiir.

HI. Quod mini aiitem Archiepiscopum et personamnieam attiveret, meminisse Maiestas Vesti-a dignetnr, qua-liter pro Areliiepiscopali Residentia nosh'a praepriniis ArxSiracz niilii assignata haec iterum a me recepta, delude

(^astellum Szechu in pretio viointi millium fioreuorum

coUatum, (juod antea autem fuerat, et postquam maonis

sumptil)U8 et expensis specialique industria mea I'errito-

rium incoluissem incolisque ad tres anuos libertatem im-

pertita absque ullo tot expensarum mearum, ibidem in

aedifieationem Residentiae, Domus Cerevisiariae exstrue-

tioneni Molendinorum, Viuearum ad viginti milliae Hore-

norum faetarum fructu, sineque facta meliorationum me-arum refusione, id est Castellum Szecliu, Familiae

l^eszeredianae Hunoarae eedere, et resignare coactus, et

jam a tauto tempore nullum alium aequivalens licet sae-

pissime demonsti'atum, consequi potui: Accedeute et hoc,

quod ueque pensioue mea trium millium anuuali rite

hucusque potire potuerim, ut jam ad m/lG. milii restantia

mauserint cum eo majori meo praejudicio, et damno, quo

iusuper hoc rebellionis tempore ad quiuquaginta millia

Horenorum damna perpessa: ultronee proinde subsistere

media necessaria deiiciant.

Idcirco Maiestatem Vestram Sacratissimam demisissime

supplico, ([uatenus in intuito servitiorum meorum, tot et

tantorum fidelium exiiibitaque hac rebellione tam cou-

stautis, illibatai^ue iidelitatis meae, a (jua tot tam melli-

lluae licet Hungarorum factae afiidationes et compramissa,tum etiam intentatae comminationes me nee allicere, nee

deternere potuerunt: loco quapropter Domiuij Szeehu

aliud aequivalens in viginti millibus florenorum pro x\r-

chiepiscopali tandem Kesidentia mea aut in 8yrmio, aut

Sclavonicis partibus, districtibusque illico excindendum,ac etiam loco in sedecim millibus florenorum restautis

l^ensionis meae, his aliunde peccuniae defectuosis tempo-ribus Bona in antefato 8vrmio, aut 8clavonia consignanda

Page 76: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 72 -

sine iilteriori proctrostinatione demandare: Praeterea titu-

liim Coiisiliariatiis sui cum titulo insiiper Gnesij de Al-

bania ac confirniatione insignium jam antiquitus perFamiliam meam habitorum inclusive uterini Fratris mei

Greorgij cum ejusdem Posteritatibu.s utriusque sexus uni-

versis conferre benignissime velit, ut sic dum in negotijsNationem tum Personam meam concernentibus, quantoci-

jus hinc vicissim ad populum cum favorabili resolutione

expeditus, eundem ad ultronea et perpetua servitia Mai-

estatis Vestrae praestanda animare, et incitare valeam.

Quibus me et Nationem lianc altissimis ejusdem gratijs

et favoribus liumillime recommendans emorimur una simul

S. C. R. Mattis Vrae

—Jnjorm.

Enumerata a Patriarcha hoc in parag-rapho grava-

mina, injuriae, expensae, ac perpessa innumera damna,

siquidem noterium, manifestumque sit eidem contigisse,

ac ita nti representat, vera esse, ipsum vero Patriar-

cham in iidelitate Augustissimae Domus Austriacae con-

stanter siemper perseverasse, et ita ob praespecificata

perpessa ad incitas, desperationemque mergere: Demumcum ipse sit apud, universum ilium populum lUyricumsui Ritus id est Schismaticum in tam magna veneratione

ac aestimatione, sitque capax ilium totum populum quo-vis suo minimo annutu ad quaecunque tam bona, quammala flectere, adeoque intuitu huius motivi tam ])raes-

pecificatorum perpessorum, ita etiam non minus, ut

imposterum in debita devotione iidelitateque perseveret,

illumque totum subse habitum populum, uti hactenus,ita et imposterum contineat quo ad ipsius personam,

praescitum P^ratrem ejus totamque Familiam omni possi-bili gratia et favore benigne consolari, condecorando

eundem Patriarcham desiderato titulo Consiliarij ac aequi-valens in Bonis pro illis, que sunt ab ipso accepta, ita

et aliam etiam restantiam suam liquidam pariter in Bo-

nis, et denique supplicatos Titulos, confirmationem Pri-

Page 77: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 73 —

vilegiorum ac lusigniorum pro se, Familiaque sua, quaeomnia humillime censetur posse ipsi concedi.

Sine praesenti nee futuro servitij Suae Maiestatis

Orthodoxae Religionis, Boni Publici et privati praeju-dicio imo possunt plura concedi personam Patriarchae

conceruentia, quae post mortem ipsius iterum ad Fiscumdevolvi oportebit.

In conclusione supplicat informans, ut haec infor-

matio in secreto remaneat; demissime deprecando, si

pro obligamine ac desiderio suo in hac materia mixta,

quae utpote ex Canonico, Politico, Militari, ac aecono-mico consistit, non potuerit, ubi decuit satisfacere, namquantum tenui (?) posse et brevitas temporis admissit

pro aliquali notitia praefata modica captiii altiorum sub •

stravit, omnia et singula, ac seipsum alto judicio humillime

favoribusque subijciendo, et recommendando.

(HpenHc. ;T,B. P. C. A. Ben ex 1707, IX, 151).

II.

1706, JyHH — .

Mo^6a narpHJapxa ApceHMja III. MapHojeeMtia, liecapy ascrpHJ-

CKOM, y cTsapH Aa^fl; H>eroBe neHSMje h norepAe KynASHe

Kylie y llaKpauy.*)

Allerdurchlauchtig'ster, GrossmKchtigster und Uniiber-

midlichster Romischer Kaiser, auch^ zu Hung-ani und

Bolieimb Konig- Erzherzog zu Osterreicli etc.

Allergnadigster Kaiser, Konig und Herr Herr etc.

Demnach Euere Kaiserl. Maj. bereits von geraum-ben Jahren mir zu meiner Residenz anfanglich das

Schloss Syracz (velches hinwiderumb einem anderen

*) Aket oBaj HMRO je ;iio6poTy ycTyiiHTH mh r. renepaji-

HHTCH^taHT A. "ByKBh H3 CBOJe aCapKC npHKyujbeHBX, a joni

HemTaMnaHHX, HCTopajcKHX anaTa,— tc My h obom npnjiEKOM

cp;^a^Ha xBajia Ha npHJaTe.T.CKOJ iipe^ycpeTJbHBocTH.

Page 78: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 74 —

cediren musnte) und anstatt de^^eii aber iiachg-ehents-

das Castell Szeclui, in Werth per zwanzig- taiisend gul-den ang-e^chlag-en (welches eben anch sodan der Besze-

redischen Familie liberlassen musste Allergnadigstconferiret: Soil mir zwar anjezo pro aequivalenti das^

in der Gegend Esseg gelegene Dorf Daly eingeraumbtwerden

;allein aber dieweillen erstlich diess vorgedachte

Dorf Daly dem in Syracz und Szechu vorhin einge-schazten Werth der Zwanzig tausend Gulden nieht auB-

tragen doifte. Andertens ich zu Uberkhomung erst be-

merkt beeden Castellen, nicht alien in Sollicitirung

dererselben grosse Spes und Unkosten gemacht, sondern

auch die mir andictirte Taxen und andere gewcinlicheInstellations Jura entricliten muste, und drittens an mei-

ner jalirlich per .-)000 fl. habenden Pension (woran von

lezten Juni 1696 als a dato Resolutionis bis anhero^

nicht melir den 11825 fl. vermog anschussigen Justa-

menten, und Wiederzurtickgebuug der an die lobl. und0. Landschaft gehabten Assignation A, B, C, empfan-

gen (einfolgiicli noch 18675 fl. restierend sindt: Also

habe Eure Kais. Maj. hiemit alleruntertlianigst belangen

sollen, auf dass dieselbe sowohl das Aquivalent loco

Szechu per zwanzig tausend gulden und die iibrige in

Sollicitirung, Entrichtung der Tax, und andere gewohn-lichen Instellations Juribus per lo25 fl. aufgelegteu

expensen, als auch bei diesen so Geldt beklemben Zei-

ten, die mir ex annuali pensione abprobirtermassen per18675 fl. pro praeterito ausstandige restantien, so viell

nemblich, als diese drei Posten in alien betragen, in

Ddly und andern dehme anliegenden Orthen, sambt demTeicht Zigara in Bacska gelegen, excindiren und ein-

raumben, pro futuro aber, mit der Pension, an das Ko-

nigreich Sclavonien mich anweisen zu lassen Allergna-

digst geruhen mochten. Ibrigens Avare audi umb Ertheilung'

einiger Confirmations Patenten liber mein zu Pakarcz

parato acre, vermog Anschusses d. erkauften Hausescum appei'tinentiis (gleich wie es mein Bischof Isajasliber dass Sieinige zu Arad bereits erhalten) ehe auch

Page 79: Srbi Na Austrijskom Dvoru

— 75 —

umb Bezahlung der mir neulich Allergnadigst ang-e.scliat-

ten 3000 fl. worau nicht mehr dan 1000 H. empfaugeiKraeiii AUerunterthanigstes Ansiicheu hiemit; wormit sol-

chergestalten in alle von hier dermahlens expediret sein

raochte. Zu dieser Gewahrung alles dessen micli Aller-

gehorsamst empfelend ersterbe.

Euer Kaysl. May.

Alleruntertlianigster

flpsenius ChernoevichPatriarcha.

(npeniic ^'^B. K. A. B. ex 1706, IX i.

III.

1607, CenTCMOap 10.

ABopcKa KoMopa ynyliyje Kp. VrapcKy 4Bop. KaHue/iapHjy, a^no Hayiory tecapeBy Mspa^H yo6H4ajeHo saiuTHTHO nHCMO, sa

naTpHjafixa ApceHHJa III. HapHOjoBH^a m HapoA cpncKM,— npoMa

caApwajy MSBecHor nocjiaror joj npH/iora.*)

Sacratissimae Caes. Reg. Matt. Inclytae Cancellariao

Hung. Aulicae praesentibns amice insinuandnm. Exacclusis patere nberius, qualesnam altefata Sua Maies-

tas Sacratissima Illustrissimo ac Reverendissimo DominoArsenio Csernovich Graeci ritus Archiepiscopo et Patri-

archa Rascianorum tam pro suin; monasteriis et Bonis,

quam pro tota Eadem Gente clementer concesserit lite-

ras Privilegiorum Confirmatorias, juxta quarum conti-

nentias quatenus et Inclyta ilia Regia Cancellaria Hun-

garico-Aulica solitas Expeditiones Eidem praefato Doming

impetranti desuper elargiri non gravetur, hisce pera-manter requiritur. Cui de reliquo etc. Wiennae 10-ma

Ibris 1706.

(KoHu. y;^B. K. A. B. ex 1706. IX).

*) Vis sCnpHe r. A. 'ByKHha.

Page 80: Srbi Na Austrijskom Dvoru

- 76 —

IV.

1706, CenxeMCap — .

Mo/i6a narpHJapxa ApceHMJa MapHajesHlia; PaTHOM CaBery, y

CTBapH saujTMTe HapoAHHX npMBHyierMja.*)

Erhabener Kriegsrath des Guadigsteii Herrn !

Nachdem Seine geheiligte Majestat, alle diese Vor-

rechte imd Freiheiten von oifentlichen Abgaben und

Diensten, mir dem Erzbischof, der Geistlichkeit und demserbisclien Yolke, w elche vorher durch seinen erhabenen

Abater, seeligsten Angedenkens, dann durch die eigene,

ungarische und osterreichische Kammer gesammelt wur-

den, von Neuen wieder aus den schon bestehenden

oifentlichen Biichern, allergnadigst zubestatigen geriihten,

und diese Vorrechte und Freiheiten nun auch durch

den erhabenen Kriegsrath auf den Kriegsfall unverletz-

lich und nach Gebiirlichkeit einzuhalten, ausgedehet

wurden; nach derselben Gepfiogenheit, wie bisher, undwir gegen welche Herrscher immer wirksam beschiitzt,

gegen niemand verwickelt und in Unruhe versetzt wer-

den sollen, unternehme ich es, den erhabenen Kriegsrath

allerunterthanigst zu fragen, auf welche Art er die

gewahrten Vorrechte uns gnadigst zukommen lassen

wolle. Dem schatzbaren WohlwoUen das Erhabenen

Kriegsratlies mich empfehlend verbleibe ich

Einem erhabenen Krigsrathe

Unterthanigster Diener

flrsenius Csernoevich

Patriarch der Serben.

(Ilpeu. ;ii. p. C. A. IJ. ex 1706, IX, 6p. 168).

*) Ofiaj HCMa^KH npcBOjt—

HOBHJer je ^taxyMa.

Page 81: Srbi Na Austrijskom Dvoru

77 —

V.

1706, CenxcMSap 15.

SaiUTHTHa AHn/ioma, liecapa JocM(t>a, sa narpHJapxa ApceHHJaill. M cpncKH HapoA"^)

Protectionale

fiir den ratzsch. Patriarchen mid die Nation.

Wir Joseph voni Gottesgnaden erwahlter rom. Kai-

ser, zn alien Zeiten Mehrer des Reichs, in Germanien,zn Hnngarn, Bohmen, Dalmatien etc :

Entbieten alien nnd jedemnnsere Kaiserl. und Konigl. Gnadt nnd alles gutes, und

geben Ench hiemit gnadigst zn vernemben; Demnach

^Yeylandt in Gott seligst rnlienden Herrn Vaters Maj,nnd Liebden ans sonderbahren bewegenden X^rsaclien,

nnseren liebeu andaehtigen Arseninm Csernoevics, orientl.

Ecclesiae graeci ritns rascianornm Arcliiepiscopnm, Biseliofe

nnd alle anderen geistl. nnd weltliche selbiger Nation, so sich

in Ungam, Sclavonien, Croatien, Illyrien, Missien, Albanien,

Graecien, Bnlgarien, Podgorien, Jenopolien nnd anderen Or-

then befinden, samt deren Gutter, Inwohner, Unterthanen

an : und znrgehorungen, wie dieselben immer Namben haben

mogen, nichts darvon ausgenomben, in kaiserl. nnd konigl.

Gnaydt, Scliutz nnd Schirm gnadigst an und aufgenommen,ancli von alien aygentliattig einlogir-einquartierungen,und anderen danenliero riilirenden Kriegs-Beschwahrlich-keiten all der kaiserl. nnd konigl. Armada zurgethaneunter war immer commando oder Direction gestandenen

Trouppen ganzlicli und allerdings eximirt und befreyt haben.

Undt Wur nun nmb diser griecliisch-und razischen

Nation Uns jedzeit, zutbrdernis bey jezigen in Unserem

Konigreich Hungarn obschwebenden rebelions trauble be-

zeigenden schuldigsten Kriegs-uud guten nlitzlich Dlen-

sten willen, solches nun wohlgedacht Unseres abgeleibtenHI. Vatters Maj. und Liebden .... andenkhens, ertheilte

Schntz-Patent hiemit allerdingst gnadigst bestattigen thuen.

*) H3 sdnpKe r. A. 'ByKnfea.

Page 82: Srbi Na Austrijskom Dvoru

- 78 —

Als befehlen Wlir deshalben hierauf g-leichmassi^

Eucli Eiiigangs vervvalten alien, sambt undjedem, iuson-

^lerheit deiien v erordiieten quartierimg'S Comissarieii, quar-tiermeistern nnd Foiiriereii, dass Ihr beriihrten Erzbi-

schoifeii Csernoevicli, Bisdiofte, mid alle anderer sich in

ob l)emerkten auch ad ortlien befiiidliclie Geist-mid Avelt-

liche, wie nit wenig' der g-iitter, sambt alien derselben

Innwolmern, Untertlianen, nnd apertinentien bey nns

l)]eibender nnnaclilassliclier Straif (ansser Unserer gemes-sener Verordnnng nnd Befelcli nach erheischnug- allge-

nieinen Weesens nnd Landes besten) ganz unpertnrbirt,

Tinniolestirt, nnd ([nartierfray verbleiben lassen, die Inn-

A\ ohner nnd Untertbanen mit aygenmachtigen execntionen,

gebiscliatznngen, oder in andere weegs nit bescliwabren,Ibnen ilir gross-nnd klein Vicli, Ross, Wag-en, getraidte,

AVein, Bier, Vietualien, nnd alles anderes, wie es immer

genannt AAerden mag, weder mit gewalt, noch sonsten

bieweg genomben, einige nngelegenheit, bescliwahrde,oder Sc'liaden nit znrfiigen, noch anderer soldies znthuen

verstatten, sondern andi dessen alien bey vorbedenter

nnnaeblasslicher straff' ganzlicli enthalten, mid wider die-

sen Unseren gemessenen willen nnd mainnng, anch dess-

wegeu ertlieilten Salva-Gnardia nichts vornemben, in

villmebr selbig wiirklicli naclileben, mid demnach mehrer-

wald — Erzbischotten ( ^sernoevich, Bischofte, mid alle

midere sieli in ol)g'emelten orthen belindliche geist.-nnd

weltliclie, wie nichts minder dereii Glitter, Iiinwohner,njid Untertlianen in alien tiirfallenheiten darbey schiitzen

nnd handhaben sol let.

Dass meinen nnd wollen Wnr erstelich, bey Ver-

meydmig Unserer nngnad mid nnansbleibend hochster

Straif, anch erstattnng alles vernrsaclienden schadens; midwirdt hieraii Unser gnlidigster anch ernstlich gemesseiier

Befelch, .willen nnd maynmig vollzogen. Geben etc.

Wien, d. 15. 8ptbr. 1706.

(KonueiiaT y jX P. C. A. B. ex 1706, IX, 6p. 3581).

Page 83: Srbi Na Austrijskom Dvoru
Page 84: Srbi Na Austrijskom Dvoru
Page 85: Srbi Na Austrijskom Dvoru

>I,oca;i, cy H:^aiiiJie oBe

KH)HrE lATHIIE CPnCKE

6p 1 . }Knr,oT /(pa Joe. Cyoorn^a (ABTo6u()rpa<t>iija). IIpBH ;i;eo :

lUHja. 1901. CTp. X. + 158. hr 8-hh.

6\). 2. zip. T>. /lepa. Arpapnii iiOKpeTH y cxapoM PwMy, c

ocoSmthm oosnpoM na AaHamme name nojBonpHBpeAHe

iipiijiiiKe. 1901. CTp. 202. Ha 8-hh.

6p. 3. Ye;ja MujaroeuR. ri,apHrpajiCKe cJiHKe h npHJiHKe, nyxo

uHCHe upTe. (ea 5 cjiHKa) 1901. Cip. 254 Ha 16-hh.

6p. 4. /Ip. Teo/iop Mauflufx. YcnoMeHe h3 namer H,pKBeHO-Ha-

])oj^Hor -.KHBOTa. III. OA 1867-1876. I. ;^eo. 1902. CTp.

171. Ha 8 HM.

f)p. 5. jKhbot flpa J. Cy6oTuRa. (ABTofiaorpa^HJa). ^pyrn

jteo: npojieke. 1902. CTp. VI. + 179. na 8-hh.

Cp. 6. Epamicjiae S. Hyviuii. Kmcobo Ohhc seMJte h Hapo;iia.

ll3AnH.e ca cJiMKavia. T. cuecKa. 1902 CTp. 180. na 8-hh.

Op. 7. n 8. Ct. GTaHOJeeuFx. Bn^anTiija n Cp5M. Kibiira npsa

1903. CTp. V + 242. na 8-hh.

6}). 9. BpauHc.^ae T>. HymuH. Kocobo. Ohhc seMjLC h uapoAa.

lIsAaifce ca cjiHKaMa 11. csecna 1903. CTp. 116. Ha 8-hh.

6p. 10. Reo "Runimo. 3a KpyxoM. 1904. CTp. 291. na 16-hh.

6p. 11. H 12. Joean Pa/(onv£. 3ana;tHa Espona h CajiKancKH

napoAH upeMa Typ^HMa y npBOJ hojobhhh XV. BeKa.

1905. CTp. IV -f 299. na 8-hh.

6p. 13. JKhbot ;ipa Joeaua CySoruna (ABTo6Horpa$HJa). TpeliH

Aco: JleTO. 1905. CTp. V -f 226. na 8-hh.

op. IG. 4papyruH J. HjivjU. Cayji. Tparej^HJa 1906. CTp. 159.

Ha l6-im.

IlpHM. Bp. i4, 15 H 17 HsahH fee AO^HHje. Bh;;h cTpany

2. KopH^a „MaTHMHHa nsAaaa 1906. ^o;^.

Page 86: Srbi Na Austrijskom Dvoru

'V5 zy^

Ha JleToiiHC m ocTajia H3;naifca MaTMqHHa uome ceiij

iiJiaTHTH y BjiaraJHHUH MaTMue CpiiCKC y Hobom Ca;!ty.

Cp6HJH jemao y KanacapH CBeTHCJiaBa IJ,BHJaHOBHha Beorj

KOMHCHJonapa MaTHu,e Cpiicne.

(9?s <rx(5)

14eHa je OBOJ kh>m3m : 1 KpyHd.

r

Page 87: Srbi Na Austrijskom Dvoru

1

PLEASE DO NOT REMOVE

CARDS OR SLIPS FROM THIS POCKET

UNIVERSITY OF TORONTO LIBRARY

Grujic, Radoslav MKako se postupalo sa

srpskiin molbama nadvoru cesara avstrijskog

Page 88: Srbi Na Austrijskom Dvoru