Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Staða málefna fatlaðs fólks fyrir flutning frá ríki til sveitarfélaga
Félagsvísindastofnun Háskóla Íslands, Rannsóknasetur í fötlunarfræðum,
Stofnun stjórnsýslufræða og stjórnmála
Kynning 26. október 2011
Dr. Guðbjörg Andrea Jónsdóttir Dr. Rannveig Traustadóttir
LÝSING Á AÐFERÐAFRÆÐI Staða málefna fatlaðs fólks fyrir flutning frá ríki til sveitarfélaga
Markmið úttektar Megináhersla í úttektinni var lögð á að afla grunnupplýsinga um aðstæður fatlaðs fólks í lok árs 2010 í þeim tilgangi að hægt verði að meta faglegan ávinning af flutningi þjónustunnar á milli stjórnsýslustiga að þremur árum liðnum eða árið 2014 eins og tilgreint er í 11. grein samkomulags ríkis og sveitarfélaga um tilfærslu þjónustu við fatlað fólk.
Kortlagning á stöðu þjónustu við fatlað fólk 1. Könnun meðal úrtaks fatlaðs fólks sem nýtti
þjónustu frá svæðisskrifstofum, sjálfseignar-stofnunum eða þjónustusveitarfélögum árið 2010
2. Eigindleg viðtöl við 30 fatlaða einstaklinga og/eða aðstandendur þeirra
3. Könnun meðal allra starfsmanna svæðisskrifstofa, sjálfseignarstofnana og þjónustusveitarfélaga sem störfuðu við þjónustu við fatlað fólk í lok árs 2010
Könnun meðal þjónustunotenda - framkvæmd Tilviljunarúrtak um 40% þjónustunotenda hvers þjónustusvæðis – áætlaður heildarfjöldi þjónustu-
notenda árið 2010 er því í kringum 3300 einstaklingar, 2000 fullorðnir og um 1300 börn.
Eigindleg viðtöl - framkvæmd Sérvalinn hópur til að ná þverskurði af hópi fatlaðs fólks sem reiðir sig á
þjónustukerfið í sínu daglega lífi. Samtals 30 viðtöl 17 karlar 13 konur 10 - 59 ára 14 í Reykjavík 7 á Reykjanesi eða nágrannasveitarfélögum höfuðborgarinnar 9 á landsbyggðinni Með margskonar skerðingar – flestir þó með þroskahömlun eða geðræna erfiðleika Mismunandi búsetuform
Könnun meðal starfsfólks - framkvæmd Allt starfsfólk í þjónustu við fatlað fólk í desember 2010 hjá svæðisskrifstofum,
þjónustusveitarfélögum og sjálfseignarstofnunum Ási styrktarfélagi, Skálatúni og Sólheimum
FULLORÐNIR ÞJÓNUSTUNOTENDUR
Staða málefna fatlaðs fólks fyrir flutning frá ríki til sveitarfélaga
Dr. Rannveig Traustadóttir
Hvað er fötlun?
• Lög um málefni fatlaðs fólks: – Samkvæmt lögunum er fatlaður einstaklingur sá sem
þarf á sérstakri þjónustu eða stuðningi að halda vegna andlegrar eða líkamlegrar fötlunar.
• Þessi skilningur felur í sér að litið er á fötlun sem einstaklingsbundið vandamál, og hún fyrst og fremst skilgreind út frá líffræðilegu eða læknisfræðilegu sjónarhorni
Nýr skilningur á fötlun Þrjár helstu leiðir til að skilja fötlun 1. Einstaklingsbundinn (læknisfræðilegur) skilningur Lítur á fötlun/skerðingu sem “galla” eða “afbrigðileika” og
líf fatlaðs fólks sem persónulegan harmleik 2. Félagslegur og menningarlegur skilningur Hafnar einstaklingsbundnum skilningi á fötlun og telur að
félagslegar og menningarlegar hindranir skapi marga eða flesta erfiðleika sem fatlað fólk þarf að takast á við
3. Tengsla- og samskiptaskilningur Rýnir í tengsl og samskipti milli einstaklings og umhverfis/
samfélags. Fötlun verður til í þessu samspili
Nýr félagslegur skilningur á fötlun
• Ekki einblína eingöngu á skerðinguna sem uppsprettu allra „vandamála“ - heldur líta líka til félagslegra þátta
• Margir greina á milli – líffræðilegra þátta (skerðingar) – félagslegra þátta (fötlunar)
• Fötlun er niðurstaða félagslegs fyrirkomulags –
samspils einstaklinga og umhverfis
Félagslegur skilningur á fötlun liggur til grundvallar alþjóðlegri stefnumótun
Dæmi: • Samningur SÞ um réttindi fatlaðs fólks (2006)
– Samningurinn er víðtækur mannréttindasáttmáli sem leggur áherslu á jafnrétti og bann við mismunun á grundvelli fötlunar
• Stefna ESB í málefnum fatlaðs fólks 2010-2020 – Endurnýjar kröfuna um Evrópu án hindrana
• Bæði staðfesta og ítreka nýjan skilning á fötlun
– félagslegan tengslaskilning
Skilningur á fötlun í mannréttindasáttmála SÞ
• Samningurinn viðurkennir „að fötlun er hugtak sem þróast og breytist og að fötlun verður til í samspili einstaklinga sem eru með skerðingar og umhverfis og viðhorfa sem hindra fulla og virka samfélagþátttöku til jafns við aðra.” (Formáli)
• Samningurinn krefst: “Virðingar fyrir fjölbreytileika og viðurkenningar á fötluðu fólki sem hluta af mannlegum margbreytileika og mannlegu eðli” (3. grein)
Bakgrunnur þjónustunotenda • 62% karlar 38% konur • Meðalaldur 39,5 ár
51
37 36 31
21 18
12
22
0
10
20
30
40
50
60
Þroskahömlun Hreyfihömlun Sjónsk. Geðröskun Einhverfa Flogaveiki Heyrnarsk. Önnur skerðing
%
Húsnæðisaðstæður
43
27
21
9
0
10
20
30
40
50
60
Eigið húsnæði eðaleiguhúsnæði
Foreldrahús eða meðættingjum
Sambýli með sérherbergi Íbúðakjarni/íbúðasambýli
%
Hlutfall sem hefur liðið illa vegna samskipta við sambýlisfólk
90
73
47
37
0102030405060708090
100
Íbúðakjarni/íbúðasambýli
Sambýli meðsérherbergi
Foreldrahús eða meðættingjum
Eigin húsnæði eðaleiguhúsnæði
%
84 84
48
36 44 47
9 11
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Foreldrahús eða meðættingjum
Eigin húsnæði eðaleiguhúsnæði
Íbúðakjarni/íbúðasambýli
Sambýli meðsérherbergi
%
Ánægja með samskipti við alltstarfsfólk á heimilinu
Ákveður val á aðstoðarfólkisjálf/ur eða í samráði við aðra
Ánægja með starfsfólk og val á starfsfólki
Það var ein hérna [….] hún var bara vildi öllu stjórna […] Hún sagðist mega stjórna öllu hvað ég gerði og ég átti ekkert að fá að stjórna neinu. Hún vildi bara ráða öllu á heimilinu ég átti ekkert að ráða inni á mínu eigin heimili. (Úr viðtali: Maður á fertugsaldri með þroskahömlun)
Það fer alveg eftir því hver er að vinna [hvernig henni líður] og ég hef stundum sagt það: Af hverju fær hún ekki að ráða þú veist eins og hver vekur hana á morgnana? […] Við erum bara þannig að okkur líkar misvel við fólk og ég hef aldrei skilið af hverju sko þetta forræði þú veist. Hún fær ekki að ráða neinu. Mér finnst að hún eigi að fá að velja […]. Mér finnst það bara vera mannréttindi. (Úr viðtali: Móðir konu með þroskahömlun sem býr á sambýli)
28
19 13
8
31 35
16 13
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Foreldrahús eða meðættingjum
Eigin húsnæði eðaleiguhúsnæði
Sambýli meðsérherbergi
Íbúðakjarni/íbúðasambýli
%
Þarfnast meiri aðstoðar áheimilinu
Þarfnast meiri aðstoðar viðskipulag daglegs lífs
Hlutfall sem þarfnast meiri aðstoðar
Eins og ef mig langar að setjast niður og fara seint að sofa um helgi, fá mér bjór eða fá mér nammi eða eitthvað, [starfsmaðurinn segir þá:] „[Tannburstun] er ekki í verkahring okkar næturvaktar“. (Úr viðtali: Kona um þrítugt sem býr í íbúðakjarna. Næturvakt hefur störf kl. 22) Það var byrjað á því [sjónrænu skipulagi] það er ekkert úthald, það dettur alltaf niður. Það voru búnar til myndir eins og það ef að, þegar hann átti að fara að sofa þá var hengd upp mynd fyrir ofan rúmið. [Það] hefur verið þvílík starfsmannavelta að ég læri ekki nöfnin á þeim, ég kem þrisvar í viku þarna, ég læri ekki nöfnin á starfsfólkinu […]. Það er ekki hægt að setja upp neitt kerfi, sjónrænt eða eitthvað annað þegar það er alltaf verið að fá nýja og nýja starfsmenn. (Úr viðtali: Faðir manns með einhverfu sem býr á sambýli)
Vinna, nám og dagþjónusta
8
17
19
21
23
25
0 10 20 30 40 50 60
Stunda atvinnu með stuðningi
Í vinnu á almennum vinnumarkaði
Í námi
Í vinnu á vernduðum vinnustað eða ístarfshæfingu
Í dagþjónustu/hæfingarstöð eða athvarfi
Ekki í vinnu, skóla eða dagþjónustu
% Svarendur gátu nefnt fleiri en eitt atriði, því er hlutfall svarenda alls yfir 100%
75
89 88 88 82
76 76 70 68
56
31 39
33
50 44
51
71
60
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Heild Þroska-hömlun
Ein-hverfa
Floga-veiki
Sjónsk. Hreyfi-hömlun
Önnurskerðing
Heyrnarsk. Geð-röskun
%
Er í vinnu, námi og/eða dagþjónustu
Ákveður sjálf/ur hvaða vinnu, dagþjónustu eða námhún/hann sækir
Vinna, nám og dagþjónusta eftir skerðingum
Vinna á almennum vinnumarkaði Ég hef verið að starfa þar í meira en, hátt í 8 ár í dag…og ég hef ekki orðið fyrir neinu áreiti þarna í vinnunni. Ég er að vinna í þrifum núna og svo hleyp ég inn í afgreiðsluna og eitthvað þó ég geti ekki alveg reiknað í huganum og á það til að víxla tölum, að þá bara til að vera viss þá er alltaf lítil reiknivél undir borðinu sem ég get notað. Mér finnst fólk ekkert kippa sér upp við það og ég hef sjálf alltaf verið opin gagnvart minni fötlun. Ég hef bara sagt við fólk: Ég er aðeins öðruvísi og þetta tekur pínu tíma. Ég er ekkert voðalega vön að afgreiða þótt ég kunni á posa og get þetta allt… (Úr viðtali: Kona með þroskahömlun, býr á landsbyggðinni)
Hversu oft einmana
17
30
23
30 27
33
21 19
0
10
20
30
40
50
60
Oft Stundum Sjaldan Aldrei
%
HeildMeð geðröskun
35
24 24 23
17 14
0
10
20
30
40
50
60
Vantarfélagsskap
Fjárhags-ástæður
Að komast ekki ástaðinn
Vantar aðstoð Aðgengiábótavant
Annað
%
Hvað hindrar þátttöku í tómstundastarfi eða félagslífi
Fjárhagsástæður hindra félagslíf oft eða stundum
24
35 34
27 23 22 21
17 15
0
10
20
30
40
50
60
Heild Heyrnarsk. Geð-röskun
Hreyfi-hömlun
Sjónsk. Önnurskerðing
Ein-hverfa
Floga-veiki
Þroska-hömlun
%
Kom fyrir á sl. ári að svarandi átti ekki fyrir mat
22
37 31
28
21 17 15
10 10
0
10
20
30
40
50
60
Heild Heyrnarsk. Geð-röskun
Önnurskerðing
Sjónsk. Hreyfi-hömlun
Ein-hverfa
Þroska-hömlun
Floga-veiki
%
Hefur upplifað ofbeldi
16
28 25
13 11
24
0
10
20
30
40
50
60
Heild Íbúðakjarni/íbúðasambýli
Sambýli meðsérherbergi
Foreldrahús eðameð ættingjum
Eigin húsnæðieða
leiguhúsnæði
Geðröskun
%
Notendastýrð persónuleg aðstoð
• 93% fá ekki notendastýrða persónulega aðstoð • 59% hafa áhuga á að fá slíka aðstoð í auknu mæli
ÞJÓNUSTUNOTENDUR YNGRI EN 18 ÁRA
Staða málefna fatlaðs fólks fyrir flutning frá ríki til sveitarfélaga
Bakgrunnur barnanna • 71% drengir 29% stúlkur • Meðalaldur rúm 11 ár
67 65
30 29 23
16 11 10
22
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Einhverfa Þroska-hömlun
Hreyfi-hömlun
Sjónsk. ADHD Heyrnarsk. Flogaveiki Geðröskun Önnurskerðing
%
67
76 72 70
65 63
50 46
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Heild Sjónsk. Heyrnarsk. Hreyfi-hömlun
Þroska-hömlun
Einhverfa ADHD Geðröskun
%
Hlutfall sem er ánægt með samskipti barnsins við alla á heimilinu
9
53 55 50
60
13
37
50
40
65
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
6 ára og yngri 7-10 ára 11-13 ára 14-16 ára 17 og 18 ára
%
Þarfnast meiri aðstoðar á heimilinu
Þarfnast meiri aðstoðar við skipulagdaglegs lífs
Hlutfall sem þarfnast meiri aðstoðar
Hlutfall sem þarf meiri fjárhagslegan stuðning
41
31 33
44
57
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Heild Ein skerðing Tvær skerðingar Þrjár skerðingar Fjórar skerðingareða fleiri
%
Skammtímavistanir og stuðningsfjölskyldur
27%
8%
63% 90%
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Skammtímavistun Stuðningsfjölskylda
%
Mjög ánægð/ur
Frekar ánægð/ur
Hversu ánægt er barnið í skólanum?
38 37 31 45
37
46 51 46
38
31
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Heild Í almennum skólameð stuðningi
Í sérskóla Í sérdeild íalmennum skóla
Í almennum skólaán stuðnings
%
Mjög ánægtFrekar ánægt
Opin svör um af hverju óánægja með skóla stafar:
• Ástæða óánægju í 53% tilfella félagsleg einangrun
• Einnig algengt að þörfum barnsins sé ekki mætt af skólanum
Vissa tíma er hann í bekk með fötluðum krökkum og honum finnst hann ekki eiga samleið með þeim. Honum finnst að „venjulegu“ krakkarnir líti niður á hann fyrir að vera í þessum tímum. (Úr spurningalista: Foreldri 17 ára drengs í almennum skóla)
Ég meina hann fékk ekki að vera með í leynivinaviku og hann fékk ekki að vera með í náttfatapartý sem var haldið inni í stofu og hann heyrði alveg hvað var í gangi […]. Þetta er allt saman gert til að efla félagsleg samskipti á milli og efla samhristing í bekknum en barnið sem þarf kannski mest á því að halda, það fær ekki að vera með . (Úr viðtali: Móðir 12 ára drengs með geðræna erfiðleika)
Hversu oft verður barnið fyrir stríðni, áreitni eða einelti?
19 30 24
33
26 21
24 19
12 9 15
19
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Í almennum skóla meðstuðningi
Í almennum skólaán stuðnings
Í sérdeild íalmennum skóla
Í sérskóla
%
Oft
Stundum
Sjaldan
Aðstöðuleysi hverfisskóla [Hann var kominn] inn í einhverja kompu þarna undir einhverjum stiga, bara einn með stuðningsfulltrúa, algjörlega aðskilinn frá bekknum. (Úr viðtali: Móðir 12 ára drengs með geðræna erfiðleika)
Við fórum samt í viðtal [í hverfisskólann] að kíkja á aðstæður og þær voru ekki til fyrirmyndar. Lyfta sem hefur varla verið notuð, hann sagði bara: „Já, stundum hefur hún stoppað.“ Þau hafa ekki verið með fatlaðan einstakling í fimmtán ár […] með líkamlega fötlun sko sem hefur þurft þá að vera í hjólastól og fá aðstoð eins og hún er með. Þau voru ekki með lausnir varðandi skiptiaðstöðu, bað eða þú veist snyrtiaðstöðu fyrir hana. Þá sagði skólastjórinn: „Já, hér er kompa, við getum sett upp borð hérna, skiptiborð fyrir hana hérna í ræstikompu“. Og það fannst mér ekkert sérstaklega spennandi að bjóða barninu uppá. (Úr viðtali: Foreldrar 9 ára stúlku með fjölþættar skerðingar)
Aðstoð í skóla og ánægja með skólagöngu – börn í almennum skólum
42
23 25
78 83 86
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Reykjavík Landsbyggð Reykjanes og nágr. höfuðb.
%
Þarf meiri aðstoð í skólanum
Mjög/frekar ánægð/ur með skólagönguna
Ánægja með skólagöngu/menntun barnsins
30 34 32 43
25
66 47
39 31
34
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
6 ára og yngri 7-10 ára 11-13 ára 14-16 ára 17 og 18 ára
%
Mjög ánægð/urFrekar ánægð/ur
Félagstengsl
15
26 31 33
40 38
29
53
64 72
84 86
18
40
53 58
69 70
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
6 ára og yngri 7-10 ára 11-13 ára 14-16 ára 17 og 18 ára Með geðröskun
%
Hittir vini sjaldnar en vikulegaEr oft eða stundum einmanaSkortur á félagsskap hindrar tómstundalíf
Skortur á upplýsingum
• Þema í viðtölum og opnum svörum spurningalista Mér finnst þetta vera ansi þungur róður, þekki samt vel þessi mál þar sem ég starfa í þessum geira. Get ímyndað mér að fólk sem þekkir ekki vel til og er kannski efnalítið líka, hreinlega geti ekki staðið í þessu, og börnin þannig ekki að fá þá þjónustu sem þau þyrftu. (Úr spurningalista: Foreldri 9 ára drengs með einhverfu og fleiri skerðingar)
STARFSFÓLK Staða málefna fatlaðs fólks fyrir flutning frá ríki til sveitarfélaga
Bakgrunnur
Meðalaldur Kynjahlutfall
78 80
22 20
0102030405060708090
100
Heildarúrtak Svarendur
%
Konur Karlar
4146 44
39
0
10
20
30
40
50
60
Heild Þjónustusveitarfélag Sjálfseignarstofnun/félag Svæðisskrifstofa
Árafjöldi
Menntun
35 35 31
40 43 46
33 38
23 19
37
22
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Heild Svæðisskrifstofa Þjónustusveitarfélag Sjálfseignarstofnun/félag
%
HáskólaprófFramhaldsskólaprófGrunnskólapróf
Fagmenntun sem nýtist í starfi
2227
18 19
44 4246 46
34 3136 35
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Heild Reykjavík Reykjanes og nágr. höfuðb.
Landsbyggð
%
Fagmenntun, háskólastigFagmenntun, starfsnám/sótt námskeiðEngin fagmenntun
Starfsheiti
41
13 11
510
15
3 3
37
117
3
10
18
12
3
36
7
15
1
1620
14
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Stuðningsfulltr.ófaglærður
Stuðningsfulltr.Starfsnám
Sjúkraliði/félagsliði
Stuðningsfulltr.háskóla-
menntaður
Háskólamennt.sérfræðingur
Stjórnunarstarf Liðveitandi/stuðnings-fjölskylda
Annað
%
Svæðisskrifstofa
Þjónustusveitarfélag
Sjálfseignarstofnun/félag
Starfshlutfall
38 3640
5043 44 46
34
19 2113 16
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Heild Svæðisskrifstofa Þjónustusveitarfélag Sjálfseignarstofnun/félag
%
Fullt starfHlutastarf (50-99%)Hlutastarf (minna en 50%)
Starfsstöð
Svarendur gátu nefnt fleiri en eitt atriði, því er hlutfall svarenda alls yfir 100%
3
2
3
2
4
5
9
10
12
18
25
34
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Annars staðar
Í skóla (grunnskóla, leikskóla)
Á eigin heimili fatlaðs fólks sem býr á áfangastað
Er stuðningsfjölskylda/í liðveislu/heimaþjónustu
Á heimili fyrir fötluð börn
Á svæðisskrifstofu
Á heimili fatlaðs fólks sem býr í þjónustukjarna/íbúðakjarna
Á heimili fatlaðs fólks sem býr í sjálfstæðri búsetu
Á skammtímavistun
Á hæfingarstöð, dagþjónustu eða vinnustöðum fatlaðs fólks
Á heimili fatlaðs fólks sem býr í íbúðasambýli
Á heimili fatlaðs fólks sem býr á herbergjasambýli
%
Faglegur stuðningur og aðstoð
80 7882
9086 86 84
92
57 55 54
69
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Heild Svæðis-skrifstofa
Þjónustu-sveitarfélag
Sjálfseignar-stofnun/félag
%
Ég fæ faglegan stuðning og aðstoð hjá yfirmanni mínum ef á þarf að haldaÉg fæ faglegan stuðning og aðstoð hjá vinnufélögum ef á þarf að haldaAðgengi að sérfræðiþekkingu, stuðningi og ráðgjöf er fullnægjandi
Heilsa, líðan og hagsmunir starfsmanna
7572
8187
57 57 59 61
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Heild Svæðis-skrifstofa
Þjónustu-sveitarfélag
Sjálfseignar-stofnun/félag
%
Stjórnendur á mínum vinnustað bera umhyggju fyrir heilsu og líðan starfsmannaMér finnst trúnaðarmaður/stéttarfélag mitt gæta hagsmuna minna
Breytingar í vændum vegna yfirfærslunnar
80
86 84
92
7975
65
89
63
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Heild Stuðningsfulltr.ófaglærður
Stuðningsfulltr.starfsnám
Sjúkraliði/félagsliði
Stuðningsfulltr.háskóla-
menntaður
Háskólamennt.sérfræðingur
Stjórnunarstarf Liðveitandi/stuðnings-fjölskylda
Annað
%
Hlutfall svarenda sem áleit starf sitt haldast óbreytt þrátt fyrir yfirfærslu þjónustunnar frá ríki til sveitarfélaga
Upplýsingamiðlun og þekking á tilfærslunni
33 3337
24
41 42 43
3335 3643
22
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Heild Svæðis-skrifstofa
Þjónustu-sveitarfélag
Sjálfseignar-stofnun/félag
%
Ég tel upplýsingamiðlun til starfsmanna vegna fyrirhugaðra breytinga vera fullnægjandiÉg tel mig vita hvaða breytingar eru í vændum á starfseminniÉg tel markmiðin að baki breytingunum vera skýr
Afstaða og hlutdeild starfsfólks í innleiðingarferlinu
20 21 20
13
33 34 36
23
45 43
60
31
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Heild Svæðis-skrifstofa
Þjónustu-sveitarfélag
Sjálfseignar-stofnun/félag
%
Starfsmenn eru almennt hvattir til þátttöku í skipulagningu breytinganna
Stjórnendur munu almennt nýta sér hugmyndir og uppástungur starfsmanna í innleiðingarferlinu
Ég tel fyrirhugaðar breytingar vera málaflokknum til hagsbóta
NIÐURLAG Staða málefna fatlaðs fólks fyrir flutning frá ríki til sveitarfélaga
Staða fullorðinna með geðræna erfiðleika – 31% átti ekki fyrir mat einhvern tímann á sl. ári – Fábreyttara félagslíf, fjárhagur hindrun – Oftar einmana, hitta sjaldnar vini – Verða oftar fyrir ofbeldi en aðrir svarendur
Staða fullorðinna með þroskaröskun • Stofnanavætt umhverfi
– Ákveðin þjónusta tryggð • Fjárhagserfiðleikar sjaldgæfir • Fjölbreytt félagslíf
• Sjálfsákvörðunarréttur skertur – Hvar býr og með hverjum – Hvað borðar – Hvar vinnur/stundar nám – Hver aðstoðar
Biðlistar eftir öðru búsetuúrræði
6 9 6
14 5
13
0
10
20
30
40
50
60
70
Heild Býr í foreldrahúsum eða hjá ættingjum
%
Já, fimm ár eða lengur
Já, lengur en eitt ár, skemur en 5 ár
Já, eitt ár eða skemur
17
36
Ég er ennþá að bíða eftir því að ... fá íbúð með stuðningi, eða íbúðakjarna, af því að mér líður ekki vel hér. Þá er einhver sem fylgist með því hvort ég sé að borða eða hvort þeir gefi mér lyfin – minna mig á lyfin og svo að ég einangri mig ekki í langan tíma og sé ekki allt í einu bara dauð. Mig vantar að komast og finna fyrir öryggi ... ég veit ekkert hversu lengi ég fæ að búa hér, mig vantar að búa á stað þar sem að ég fæ að stjórna umhverfinu í kringum mig. (Ung kona á einhverfurófi sem leigir íbúð á almennum markaði)
Aðgengi að almennum vinnumarkaði
25 25 19
44
0102030405060708090
100
Er ekki í vinnu, skóla eðadagþjónustu
Í vinnu á almennumvinnumarkaði með eða án
stuðnings
Í námi Í vinnu á vernduðumvinnustað, athvarfi eða
dagþjónustu
%
Staða barna með geðræna erfiðleika
• Síður ánægja með samskipti inni á heimilinu • Félagsleg einangrun
– Hitta vini sjaldan – Um 86% eru oft eða stundum einmana – Skortur á félagsskap hindrar 70% í þátttöku í félagslífi
og tómstundastarfi
Staða barna á unglingsaldri – Félagsleg einangrun – 70% 14-18 ára oft eða stundum
einmana – Þarfnast meiri aðstoðar á heimili og við skipulag daglegs
lífs – Minni ánægja með skólagöngu – 40% hitta vini sjaldnar en vikulega – Skortur á félagsskap hindrar 69% 17-18 ára unglinga í
þátttöku í félagslífi og tómstundastarfi
Starfsfólk og þjónustunotendur
59
10
30
70
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Sambýli Sjálfstæð búseta
%
Starfsfólk Þjónustnotendur
Nánari upplýsingar Dr. Guðbjörg Andrea Jónsdóttir: [email protected] Dr. Rannveig Traustadóttir: [email protected] Auður Magndís Leiknisdóttir: [email protected] Ingibjörg Lilja Ómarsdóttir: [email protected]