İstanbul Büyükşehir Belediyesi Tasarım Şehri Ortak Akıl ... · 1 Tasarım Şehri İstanbul Ortak Akıl Konferansı İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ TASARIM ŞEHRİ İSTANBUL

1

Tasarım Şehri İstanbul Ortak Akıl Konferansı

İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

TASARIM ŞEHRİ İSTANBULortak akıl konferansı

12 Şubat 2018SHANGRI-LA BOSPHORUS, İSTANBUL

2 3

Tasarım Şehri İstanbul Ortak Akıl Konferansı Tasarım Şehri İstanbul Ortak Akıl Konferansı

4 5


Bilinirlik


İçİndekİlerPROGRAM AKIŞI

AÇILIŞ KONUŞMASI

Prof. Dr. Çiğdem POLATOĞLU

Dr. Hayri BARAÇLI

UNESCO YARATICI ŞEHİRLER AĞI DENEYİM PAYLAŞIMI

SOHBETLERİ

Sertaç ERSAYIN

Ömer TURAN

Eberhard SCHREMPF

TASARIM ŞEHRİ İSTANBUL SÜREÇ SUNUMU

Muhammed Attila SEVİM

YÖNETİCİ ÖZETİ

GİRİŞ

BİRİNCİ OTURUM (MEVCUT DURUM ANALİZİ)

BİRİNCİ OTURUM DEĞERLENDİRMESİ

İKİNCİ OTURUM (FIRSAT TEHDİT ANALİZİ)

İKİNCİ OTURUM DEĞERLENDİRMESİ

ÜÇÜNCÜ OTURUM (AMAÇ HEDEF ANALİZİ)

ÜÇÜNCÜ OTURUM DEĞERLENDİRMESİ

GENEL DEĞERLENDİRME

KATILIMCI LİSTESİ

KAYNAKÇA

8

10

12

14

16

18

19

20

22

24

26

30

34

48

56

66

72

76

80

86

89

8 9


TASARIM ŞEHRİ İSTANBUL

09:0009:30

09:3010:00

10:0010:45

10:4511:00

11:0012:30

12:3013:30

13:3014:15

14:3015:30

15:3016:00

16:0016:30

14:1514:30

Açılış Oturumu

Prof. Dr. Çiğdem POLATOĞLU, Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölüm Başkanı

Dr. Hayri BARAÇLI, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri

UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı Deneyim Paylaşımı SohbetleriModeratör: Sertaç ERSAYIN, End Tasarımcı / re/form/ist Stratejik Tasarım ve Yönetimi Hizmetleri Kurucusu, ETMK Başkanı

Ömer TURAN, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kentsel Tasarım Müdürü

Eberhard SCHREMPF, Graz Tasarım Şehri Direktörü

Tasarım Şehri İstanbul Süreç SunumuMuhammed Attila SEVİM, İnfoloji Genel Müdürü

Mevcut Durum Analizi

Yöntem: Beyin FırtınasıAraştırma Sorusu: İstanbul’un Tasarım Şehri olarak sahip olduğu envanter nedir? Potansiyel iş birliği imkânları nelerdir?

Öğle Yemeği

Fırsat - Tehdit Analizi

Yöntem: Beyin FırtınasıAraştırma Sorusu: Tasarım Şehri İstanbul’un Fırsatları ve Karşılaşabileceği Güçlükler Nelerdir?

Amaç - Hedef Analizi

Yöntem: Beyin FırtınasıAraştırma Konusu: Tasarım Şehri İstanbul’un Belirlenen Odak Noktalar KapsamındaHedefleri Neler Olmalıdır?

Genel Değerlendirme

Kapanış

Kahve Arası

Kayıt – Karşılama

SHANGRI-LA BOSPHORUS, İSTANBUL

PROGRAM AKIŞI

ORTAK AKIL KONFERANSI

10 11


BİRİNCİ OTURUM MEVCUT DURUM ANALİZİToplantının ilk oturumunda Tasarım Şehri İstanbul ile ilgili süreci katılımcılarla paylaşmak, görüş ve fikirlerini almak ve bir yol haritası çıkarmak amacıyla belli sorular sorulmuş ve katılımcılardan söz alarak fikirlerini beyan etmelerini istenmiştir.

açılış konuşması

12 13


Prof. Dr. Çiğdem POLATOĞLUYıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölüm Başkanı

Sayın başkanlar, değerli katılımcılar hepiniz hoş geldiniz.

Öncelikle sayın başkanlara bana bu onuru bahşettikleri için çok teşekkür ediyorum. İstanbul Tasarım Şehri olgusunu, UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı’nda İstanbul’un Tasarım Şehri olmasını Ekim 2017’de öğrendim ve emek verenlerle birlikte çok mutlu oldum. Bu çok gurur verici bir durum, İstanbul’un hak ettiği bir değerdi.

Her şehrin seçtiği bazı odak çalışma alanları bulunmaktadır. İlk olarak baktığımızda İstanbul bu alanların tümünü kapsamakta fakat konuyu dağıtmamak adına bazı seçimlerde bulunulmuştur. Bunları yerine getirmek üzere bazı taahhütlerimiz var. Bir İstanbul Tasarım Merkezi yapacağız. Dokümantasyon çalışacağız. Usta ve tasarımcıları bir araya getiren okullu ve alaylı diyebileceğimiz bir etkinliğin yapılması amaçlanmaktadır. Ayrıca bir diğeri de Tasarım Zirvesi olmakla birlikte bir de bunları taçlandıran çeşitli çalıştaylar, yarışmalar gibi küçük etkinlikler gerçekleştirmek amaçlanmaktadır. Biz bugün devam eden süreçte, siz değerli katılımcılarla bu çalışmanın biraz daha derinine inerek nasıl, neler yapabiliriz onu konuşacağız.

Bu vesile ile konuşmak paylaşmak istediğim bir çalışmamız daha var. Yine İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Sn. Dr. Hayri Baraçlı, Genel Sekreter Yardımcısı Sn. Çağatay Kalkancı, Etüt ve Projeler Daire Başkanı Sn. Ali Ergün, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kentsel Tasarım Müdürü Sn. Ömer Turan ve isimlerini sayamadığım diğer birçok kişi ile içlerinde kamu sektöründen, özel sektörden, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden ve başka firmalardan kişilerinde bulunduğu 50-60 kişilik bir ekip var. İstanbul’da ki üç devlet üniversitesi; İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Fakültesi, Yıldız Teknik Üniversitesi öğretim üyelerinden oluşan yirmi dört yazarımız vardı. İki üç yıla yayılan bir süreçte ama son yazımının da bir yıl sürdüğü bir aşamada 2015-2019 stratejik planı doğrultusunda bir temamız vardı. Daha doğrusu bu kentin hedefiydi, sürdürülebilir İstanbul’du. Aslında bugün konferansta dağıtılan kartlara baktığınızda UNESCO’nun da hedeflediği sürdürülebilirliği biz aslında çok öncesinden hedef olarak almışız. Sürdürülebilir İstanbul teması ile yola çıkarak İstanbul için bir kentsel tasarım kılavuzu, rehberi oluşturmayı hedefledik.

Bu rehberin kapsayıcı olmasını, kentte herkese ulaşmasını, herkes için erişilebilir olmasını hedefledik. Bu yüzden de hocalar tarafından yazılmış olmasına rağmen yazım dili herkes tarafından anlaşılabilir, yol gösteren bir belge ortaya çıkardık. Dikte ettiren değil ama kent içi, kenti iyileştirmeye yönelik çalışmaları da yönlendirecek bir dili olsun istedik ve üç kitap halinde bu eseri ortaya çıkardık. Her kitabın bir teması var. Birinci kitap, daha temel olarak planlama kısmına, ikinci kitap ise kentte daha noktasal atışlar yapan ama yeri örneklemek değil daha genel olarak davranan konulara değindi. Üçüncü kitap ise biraz daha uygulamaya yönelik olarak, bir yere karar verirken öneri ortaya koydukları projeleri acaba orası için nasıl duruyor diye bazı genel konulara bakmalarını istedik. Amacımız akademik, uygulama ve pratik anlamda kapsayıcı olması ve herkesin erişip okuyabilmesiydi. Kitabımız şu an yayınlandı, dağıtımı için sayın başkanlarımızın çalışmaları var. Aynı zamanda web ortamında da herkesin erişimine açılacak. İkinci kitabın içinde iki bölümümüz var. Kentsel mekânlar ve elemanlar bileşenler üzerine gidiyor, üçüncü kitap ise bir kontrol listesi olarak devam edecek.

Çok gurur verici bir çalışmaydı bana bahşettikleri bu onur içinde çok teşekkür etmek isterim. Böyle bir şeyi İstanbul’a akademik camianın da katılımıyla kazandırmak çok önemliydi. İstanbul pek çok konuda önderlik yapmaktadır. Sadece Türkiye için değil aslında dünyanın diğer kentleri içinde örnek teşkil etmektedir. Bu anlamda da Tasarım Şehri olarak yapacağımız, dört yıl taşıyacağımız bu unvan sonrasında da bitmiyor, devam edecek. Çok daha başarılı çalışmalar yapacağımızı düşünüyorum. Dolayısıyla bu anlamda hepimizin burada olması ve bu konferansa katılımda bulunması çok önemli, burada olduğunuz için teşekkür ederim.

14 15


Dr. Hayri BARAÇLIİstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri

Değerli il müdürlerim, İstanbul Kalkınma Ajansı Genel Sekreteri, kıymetli yerli ve yabancı misafirlerimiz, konuklarımız, mesai arkadaşlarım, emeği geçen genç çalışanlarımız ve sivil toplum kuruluşu başkanları ve değerli temsilcileri hepiniz hoş geldiniz.

Bugün burada önümüzdeki süreç içerisinde, dört yılda neler yapacağımızla ilgili çalışmaların başlangıcını hep beraber yapacağız. Önemli olan unsur sadece büyükşehir belediyesi olarak değil siz katılımcılar ve sivil toplum kuruluşları ve değerli hocalarımızla beraber bu farkındalığı ortaya çıkartabilecek bir çalışmayı hep birlikte gerçekleştirecek olmamızdır. UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağına Tasarım Şehri olarak kabul edilmemiz İstanbul adına çok önemli bir çalışmadır. Tabi bu çalışmanın 2018 ve 2021 yılına kadar yapılması ile ilgili de bir öneri vardır. Bizler bu çerçevede çalışmalarımıza hızlı bir şekilde devam edeceğiz. Tasarımı sadece mimari olarak değil her türlü tasarımı ön planda tutan bir anlayış içerisinde gerçekleştirme gayreti içerisindeyiz.

2016 yılından itibaren tasarım ile ilgili çalışmaları başlattık. Bununla ilgili de neler yapabileceğimizi hızlı bir şekilde ortaya koyuyoruz. Tasarım Şehri İstanbul, tasarımın her noktasında farklılığı ortaya çıkartabilecek bir şehirdir. Bizler bu şehri yeniden koruyabilmek ve şehir farkındalıklarını yakalayabilmek içinde büyük bir gayret içerisindeyiz. Kültürel çeşitlilik ve sürdürülebilirlik adına da bizler UNESCO ile beraber bu çalışmayı gerçekleştireceğiz.

İstanbul’u sosyal, ekonomik ve kültürel olarak geliştirecek ve aynı zamanda daha değişik neler yapabileceğiz ile ilgili de çalışmalarımızı hızlı bir şekilde devam ettirme gayreti içerisindeyiz. Tasarım Şehri olarak yapılması planlanan İstanbul Tasarım Merkezi, Usta- Tasarımcı Programı, Dokümantasyon Programı ve Tasarım Şehri İstanbul Zirvesi gibi birçok programı sizlerle gerçekleştirme gayreti içerisinde olacağız. Bunları yaparken belki de İstanbul’da büyük bir tasarım kütüphanesi kurmak, büyük bir gençlik merkezi ortaya çıkarmak, büyük bir tasarım müzesini de hep beraber gerçekleştirebileceğiz. Aynı zamanda Milli Eğitim ile birlikte ilkokul 1. 2. 3. ve 4. sınıflarına yönelik tasarımla ile ilgili neler yapabiliriz çalışma gayreti içerisindeyiz.

Tasarımı da bir kültür haline getirmek gerekmektedir. Kültür haline getirmek için de Kültür Turizm Müdürlüğümüzle ve Sayın müdürümüz ile de ayrı bir şekilde çalışmalar yapacağız. Kültür haline getirdikten sonra Bilim ve Sanayi açısından da değerlendirme gayreti içerisinde olacağız. Bilim ve Sanayi Bakanlığımızla da bu konuda çalışmalarımız hızlı bir şekilde olacaktır.

İstanbul’un farklı bölgelerinde tasarım startupları, tasarım merkezleri ve kuluçka merkezlerini de oluşturma gayreti içerisine girmemiz gerekmektedir. Burada düşünceleri daha farklı noktalara taşıyabiliriz. Ama önemli olan ortak akıl konferansında yapılacak desteklerle beraber hem şehri geleceğe taşıyabilmek hem de şehirlerde yaşayan insanları farklı düşüncelerle katılımcı bir şehir insanı olma noktasına getirmektir. Bununla beraber Milli Eğitim ile birlikte Tasarım Lisesi, İnovasyon Lisesi kurarak bununla ilgili gençlere yönelik bazı çalışmaları da gerçekleştireceğiz.

Bu hafta dergilerde de yer verilen UNESCO Tasarım Şehri ile ilgili bir logo çalışmamız olacak. İstanbul’un katılımcı olması açısından da bu çalışma oldukça önemlidir. Hem 2023 Türkiye’sine hızlı bir şekilde hazırlanma hem de aynı zamanda geleceğin şehri İstanbul’u da hep beraber tasarlama fırsatını elde etmiş olacağız. Burada önemli olan unsur gençlere yönelik projelerde destek sağlayabilmemizdir. Gençleri ön planda tutan bir anlayışla bunları ortaya çıkartmamız gerekmektedir.

Sayın Cumhurbaşkanımızın 2023 ve 2071 vizyonu çerçevesinde bizler de bu gayret içerisinde çalışmalarımızı hızlı bir şekilde devam ettirmeye gayret göstereceğiz. Bizler İstanbul’da birçok projeye imza atıyoruz. Etüt ve Projeler Daire Başkanlığımız da İstanbul’da projeleri ortaya çıkarmaya çalışmakta ve bunun içinde farklı alanlarda çalışmaları ön planda tutmaktadır. Kentsel Tasarım Müdürlüğümüz de bu projenin yürütümünü gerçekleştirmektedir. Tüm genç arkadaşlarımıza ve Sivil Toplum Kuruluşlarına bizlerle beraber İstanbul’u daha güzel yaşanabilir ve sürdürülebilir bir kent olma noktasında verecekleri destekten dolayı şimdiden teşekkür ediyorum. Ortak Akıl Konferansının İstanbul’a ve hepimize başarılar getirmesini temenni ediyorum. Saygılarımı sunuyorum.

16 17


BİRİNCİ OTURUM DEĞERLENDİRmesİ

UNESCO YARATICI ŞEHİRLER AĞI DENEYİM PAYLAŞIMI SOHBETLERİ

18 19


Sertaç ERSAYINEndüstriyel Tasarımcı, Re/form/ist Stratejik Tasarım ve Yönetimi Hizmetleri Kurucusu, ETMK Başkanı

Değerli konuklarımız Tasarım Şehri İstanbul Ortak Akıl Konferansı içerisinde düzenlenen oturumumuza hoş geldiniz. İstanbul; çok büyük bir geçmişe sahip ve bu süreç boyunca hep üreten, değişen, var olan ile yetinmeyen ve sorgulayan bir kent olmuştur. Bu durum sürekli öğrenen bir kent olduğunu göstermektedir. Bu şehrin; geçmişteki ilkel değişimlerden şu anki çağdaş dünyanın yeni teknolojisine kadar olan süreçte, yeni normları sürekli bünyesine katarak ilerleyen bir gelişim sistemi vardır. İstanbul sürekli öğrenmektedir, ancak öğrenmekle kalmayıp sürekli bu yeni değerleri ve normları paylaşmakta ve öğretmektedir. Kentteki yaşayanlara baktığımızda, bu nüfusun nerdeyse dörtte biri bahsettiğimiz gibi sürekli öğreniyor ve daha fazlası ise bu değişikliklerin tamamlayıcısı olmaktadır. Sürece kendini hızlı bir şekilde adapte etmektedir. Bu yüzden rahatça şunu söyleyebiliyoruz. “Biz öyle bir kentte yaşıyoruz ki öğrenen, öğreten ve paylaşan bir yapıya sahip”

Kente baktığımızda, tarihi yarım adaya gittiğimizde zanaatkârların ve ya çoklu üretim yapan endüstrilerin tasarım ölçeğinde ne kadar büyük bir zenginliği barındırdığını görmekteyiz. Bu kentin içindeki dinamikler o kadar çeşitli ki, bu dinamikleri nasıl birleştirebiliriz, nasıl ortak paydada buluşturabiliriz diye kendimize sorduğumuzda bugün konuşacağımız konulara çıkmış oluyoruz.

İstanbul; öğrenen, öğreten ve paylaşan bir kent, içinde sürdürülebilirliği barındıran bir kent, yaratıcı ve geliştirilmeye açık bir kent ve tasarımı benimseyen bir kent. Bu minvalde Yaratıcı Şehirler Ağındaki Tasarım Şehri ünvanlıyla beraber İstanbul dünya içerisinde nasıl bir yere sahip olacak diye düşünmemiz gerekmektedir. 2004’yılından beri UNESCO’nun verdiği tasarım şehirleri unvanlarına sahip şehirlere ve yaptıkları işlere bakmamız gerekmektedir. Bir tasarım profesyoneli, tasarımcı ve meslek kuruluşu yöneticisi olarak herkesi fazlasıyla ilgilendiren bir işin içerisinde olduğumuzu söyleyebilirim. Küresel anlamda yürütülecek olan faaliyetlerle İstanbul artık daha davetkâr bir hal içerisine girecektir. Bu durum küresel ağ içerisinde bulunan diğer tasarım kentleri ile daha organik bir bağ kurulmasını sağlayacaktır.

Dünyaya baktığımızda yaratıcı endüstrinin küresel manada oluşturduğu bir ekonomi var. Bu ekonomide tasarım şehirlerinin yaptığı dış ticaret milyon dolarlar ile ölçülmektedir. Küresel anlamda tasarım şehri unvanını alan kentler bir anlamda kent içindeki değerleri de maksimize eden ve standartları belli bir seviyeye getiren şehirler olduğunu görüyoruz. Tasarım Şehri İstanbul konseptinde de bu ve benzeri çalışmalar ve toplantılar ile daha da mesafe kat edeceğiz.

Ömer TURANİstanbul Büyükşehir Belediyesi Kentsel Tasarım Müdürü

Saygıdeğer konuklarımız öncelikle oturumumuza hoş geldiniz. İstanbul’un Tasarım Şehri unvanı için önemli bir süreç takip edildi. Başvuru sürecinde, çalışma grupları oluşturarak 6 aylık bir çalışma yaptık. Bu süreçte Haziran ayında başvuru dosyamızı UNESCO’ya sunduk. Ekim sonunda da İstanbul Tasarım Şehri olarak adaylığımız kabul oldu. Bu tarihten itibariyle de çalışmalarımızı başlattık. Burada da ilk toplantımızı düzenlemiş oluyoruz. Atacağımız adımlara gelirsek, tasarım merkezi oluşturacağız, bunun yanında dijital ve yazılı bir platform oluşturarak dokümantasyon oluşturacağız. Usta sanat ve sanatkârlarla ilgili çalışmalarımız olacak ve tasarım müzesi projemizi gerçekleştireceğiz. Şu an Beşiktaş iskelesinde tasarım ofisimizi kuruyoruz, çalışmalarımız başladı. Bu süreçte tasarım büromuzda iş paydaşlarımızla, üniversitelerimizle, akademisyen kadrolarımızla ve bu işe gönül veren tasarımcılarla beraber bütün çalışmalarımızı tasarım büromuzda yürüteceğiz. Buradaki bütün katılımcılarımızın da desteklerini bekliyoruz.

Kentsel tasarımla ilgili olarak halİhazırda belli bölümlerimiz var. Bu bölümlerde çalışmalarımız devam etmektedir. Bu çalışmalarda, birleşik peyzaj alanları ile ilgili kriterler getirdik, sokak analizleri yapıyoruz. İstanbul’da kentsel tasarım müdürlüğü olarak cephe rehabilitasyon projeleri yapıyoruz. Bunların yanında, direk uygulamaya yönelik projeler de ortaya çıkarıyoruz. 2 sene önce Mecidiyeköy’de bir cephe rehabilitasyon projesi yaparak, binadaki eklentileri kaldırdık ve onlarla ilgili bir öneri getirdik, sıva, boya ve mantolama yaptık. Şu anda Taksim İstiklal’de Rehabilitasyon projelerimiz devam ediyor. Uzun dönem projelerinin yanında kısa sürede faaliyete geçecek olan projelerimiz de bulunmaktadır. Buna ek olarak kent meydanları ile alakalı olarak standartlar getiriyoruz. İstanbul genelinde uygulanabilecek standart çalışmaları gerçekleştiriyoruz.

20 21


Eberhard SCHREMPFGraz Tasarım Şehri Direktörü

Burada olmak büyük bir gurur. Nazik davetiniz için teşekkürlerimi sunuyorum. Biz tasarım şehri çalışmalarımıza başlayalı yaklaşık 11 sene oldu. İlk aşamada “Creative Industries Styria (CIS)” isimli bir STK’nın finansman desteği ile başladık. Ticaret Odasının da desteği ile Avusturya’daki Graz şehrinin tasarım şehri macerası başlamış oldu. İşe ilk başladığımızda bir kamuoyu araştırması yaptık. Yaratıcı Endüstriler nedir, ne manaya gelir, bize katkısı ne olabilir, gelişmede nasıl bir rol oynar, hem büyüme hem kalkınma anlamında bir şehrin kat etmek isteği mesafeye nasıl katkıda bulunabilir sorunlarının cevaplarını anlamaya çalıştık. Çalışmamız sonunda yaratıcı endüstrilerin gelişmede çok önemli rol oynadığını, şehrin kalkınmasında çok önemli bir bileşen olduğunu gördük. Yaratıcılık konusuna özen gösterilmezse, yani bu alan beslenmezse; kültürün ve şehrin kuruyup solmaya mahkum olacağını anladık. Bu araştırma yaratıcı endüstrilerin bizim için önemini ortaya çıkaran bir araştırma oldu.

İstanbul gibi Graz da Avrupa kültür başkenti seçilmiş ve görev yapmış bir şehirdir. CIS bu çabaları, gelişimi destekleyen ve yenilikçi bir rol oynayan kurum oldu. Bu çerçevede biz yaratıcı sektörlerin tasarım odaklı gelişmesine katkıda bulundu. UNESCO’nun yaratıcı şehirler ağında 180 şehir bulunmaktadır. Bunların arasında İstanbul ile beraber artık 31 tasarım şehri yer alıyor. Muazzam bir çaba ve muazzam bir organizasyondan bahsediyoruz.

Graz, Avrupa’nın merkezindedir. İstanbul’dan 2 saat içinde ulaşabilirsiniz. Graz çok eski bir şehirdir, sadece tasarım şehri değil aynı zamanda UNESCO’nun kültür mirasları arasında da yer almaktadır. Yaklaşık 300 bin nüfusu var. 60 bini öğrencilerden oluşmaktadır. 10 yıllık süreçte festivallerle, etkinliklerle zenginleştirilen bir kültür ve sanat hayatı var. Tasarım haftamız yok ama tüm yıla yayılan farklı aktiviteler söz konusudur. 1 aylık bir dönemde de bu aktiviteleri hızlandırmaktayız. Tasarımla uğraşan ve yaratıcı sektörlerden gelen tüm insanlara bir platform sağlamaya çalışıyoruz. Bunu akıllı bir süreçle yönetmeye çalışıyoruz. Tasarım sadece bir sonuç ya da bir başlangıç değil, tasarım bizi geleceğe taşıyacak olan yolun kapısıdır. Kültürel ve tarihi mirasımızdan kopmadan, bu yolda bizi geleceğe taşıyacak adımları atmak istiyoruz.

Gösterdiğimizi bu çabaların içinde tasarım aktiviteleri var. Farklı firmalarla, öğrencilerle ve şehrin sakinleri ile beraber çalışıyoruz. Hem sosyal hem de endüstriyel anlamda bunu desteklemeye çalışıyoruz. Gelecekte birlikte nasıl yaşamak istiyoruz sorusunun cevabını arıyoruz. Bu şehri geleceğe nasıl taşıyalım, şehir mekanlarını nasıl tasarlayalım gibi sorular soruyoruz. Ancak bunlar her zaman cevabı kolay sorular olmuyor. Aldığımız sonuçlar başarılı olsa da bu yolun kolay olduğunu göstermiyor. Süreçte doğru ortakları bulmak, doğru istikameti bulmak, hedefe dirayetle yürümek ve yaptığımız işleri herkes için anlaşılır kılmak gibi gereklilikler aslında Tasarım Şehri Projesinin oldukça zor bir proje olduğunu gözler önüne seriyor.

Graz küçük, güzel ve aynı zamanda büyük kapasitesi olan bir şehir. Yeni ve eskiyi bünyesinde beraber barındırıyor. Genç nesillerin ve onların çabalarının görünürlüğünü arttırıyoruz. Farklı disiplinleri, tasarım, moda ve anlayışımız altında birleştiriyoruz.

Tasarım derken neyi kastettiğimiz konusunda ortak bir anlayışa sahip olmak çok önemli. Bu çerçevede; uluslararası kimliği olan tasarım ayı ve tasarım forumu yapıyoruz. Tabi bütün bunların bir ihracat boyutu da var. Bu çerçevede, çabalarımız ve vardığımız idrak ile bunun ekonomiye nasıl etki edebilir, yaratıcı sektörlerle nasıl buluşturulabilir gibi konulardaki daha önceki deneyimlerimizden gelen tecrübemizi de başka şehirlerle ya da müşterilerle paylaşıyoruz. Onların tecrübelerinden de biz faydalanıyoruz. Yani bir tasarım transferi söz konusu olabiliyor. Bu durum, her iki taraf için de bir iş fırsatı ifade ediyor. Dolayısı ile tasarımcıların bu süreçteki rollerini daha uygulanabilir kılmak ve bu anlamda bir ağ kurmak oldukça önemli bir hal alıyor. Bunun için bizim için altın değerinde bir veri havuzumuz var. Bu veri havuzu Bizi bir araya getirip, iletişim kurmamızı sağlıyor. İletişim kuramazsak hep sıfırdan başlamamız gerekir. Bir network oluşturduğunuzda, bir veri tabanı, iletişim ağı oluşturduğunuzda fikirlerimizi ve projelerimizi paylaşabilmeyse başlıyoruz. Böylelikle bir temel oluşturup, onun üstüne süreçleri inşa edebiliyoruz.

Biz, yaratıcı sektörler açısından bakıldığında yaratım ve imalat tarafında başarılıyız. Ancak ne yazık ki dağıtım kısmı için aynı şeyi söyleyemiyoruz. Sürecin son halkası olan dağıtım tarafında yaptığımız müdahalelerle süreci geliştirmeye çalışıyoruz. Bu açıdan bakıldığında kurumumuz daha çok hizmet destekleyicisi olarak çalışıyor.

Styria’ya baktığımızda organizasyonumuz limited şirketi gibi kurulmuş bir kuruluştur. Styria içindeki yaratıcı endüstrilerde 15.500 çalışan, 4.500 şirket ve toplam ekonomide %8,2 lik bir pay bulunuyor. Graz küçük bir şehir olmasına rağmen toplam satış hacmine baktığımızda 1,6 milyar Euro’luk bir satış söz konusu.

Bizi farklı kılan şey; finansal krizin hakim olduğu yıllarda bile, geleneksel sektörler küçülürken yaratıcı sektörler büyümeye devam etmesidir. Mesela, 2013-2015 yılları arasındaki süreçte, yüzde 2’lik bir büyüme görüldü, çalışan sayısı yüzde 10 arttı, toplam gelirler yüzde 15.5 arttı. Neredeyse Çin’nin büyüme rakamlarına yakın seviyelerde bir gelişme oldu. Yaratıcı şehirlerin nasıl bir potansiyeli harekete geçirdiğini böylelikle görebiliriz. Bürüt katma değer artışı da yüzde 16.5 oranında oldu. Bu da bize, yaratıcı sektörlerin gücünü gösteriyor.

Sonuç kısmına gelecek olursak yani ne yapmak istiyoruz, tasarım şehri olmak için ne gerekli gibi konulara bakacak olursak, bildiğimiz çok net bir şey var. Tasarım yenilikçiliğin itici gücüdür. Yenilikçi bir yapıya sahip olmak istiyorsanız, bunun yolu tasarımdan geçiyor. Dolayısı ile bizim yapmamız gereken şey, tasarımı şehirde görünür kılmaktır. Böylelikle insanların, tasarımın nasıl fark yaratabileceğini görmesini sağlayabiliriz. Şehrin cazibesini arttırmalıyız. İnsanlar kendilerini güvende hissederek o şehirde yaşamaktan gurur duymalılar. Bunun için kendi oturma odalarındaki rahatlığı şehrin ortak alanlarına taşıyabilmelerini sağlamalıyız. Değişen yaşam koşullarıyla artık evlerde yaşmak daha maliyetli bir hal aldı, dolayısı ile oturduğumuz evlerin metrekaresi düşmeye başladı. Bu değişime cevap verebilmek için şehrin de kamuya açık alanlarını daha cazibeli, daha kullanılabilir, daha rahat ve daha güvenli hale getirmesi gerekmektedir. Tabi bütün bunları yaparken, bu durumun şirketlere sağlayacağı yararları da gözetmek ve göstermek zorundayız. UNESCO’nun networkünde pek çok farklı şehir var. Buralardaki şirketler bize farklı fırsatlar ve imkanlar sunuyor. Bunun karşılıklı nasıl fayda sağlayacağını da ortaya çıkarmamız gereklidir. Bir alışveriş ortamı kurmamız gereklidir. Köprüler kurmamız gerekli ve bu kuruduğumuz köprüler üzerinden firmalar, müşteriler, yaratıcı sektör temsilcileri, tasarımcılar, üniversiteler ve akademik camia ile beraber iş birliklerini başlatmalıyız. Tasarım haftalarını, tasarım aylarını, tasarım festivallerini ziyaret etmeli ve alışverişi başlatmalıyız. Çünkü fark yaratan tek şey tasarımdır.

22 23


TASARIM ŞEHRİ İSTANBUL SÜREÇ SUNUMU

24 25


Muhammed Attila SEVİMİnfoloji Genel Müdürü

UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı 2004 yılında ortaya çıkmıştır. Bu ağı sürdürülebilir kalkınma ve yararlılık çerçevesinde, Birleşmiş Milletlerinde desteklemiş olduğu aynı zamanda şehirlerin rekabet unsurlarını ön plana çıkartacak ve şehirleri farklılaştıracak birer manşet olarak değerlendiren bu anlamda kapasitesi doğrultusunda şehirleri geliştirecek olan bu işlerin organize ettiği bir süreç olarak değerlendirebilmekteyiz.

Yaratıcı Şehirler Ağı’na baktığımızda yedi farklı alanda üye olan ülkeler ve şehirler bulunmaktadır. Tasarım, Zanaat, Halk Sanatları, Film, Edebiyat, Gastronomi, Müzik ve Medya Sanatları ana alanları vardır.

Şu an Tasarım Şehri olarak kabul edilmiş 32 şehir bulunmaktadır. Zanaata baktığımızda 36 şehir bulunmakta ve Türkiye’den Kütahya şehrimiz de bu kategoriye kabul edilmiştir. Film Şehirleri 12 ülke ve 12 şehirden oluşmaktadır. İstanbul bu alanlardan birçoğuna başvurabilirdi fakat UNESCO kuralları gereği bir şehrin sadece bir alana başvurma hakkı bulunmaktadır. Gastronomi de 16 ülke ve 26 şehir var, yine ülkemizden Gaziantep şehrimiz üyedir ve bunu çok iyi bir şekilde değerlendirmişlerdir. Müzik şehirleri, medya ve sanat şehirleri de bulunmaktadır.

Ekim 2017 itibariyle İstanbul Tasarım Şehri olarak Yaratıcı Şehirler Ağı’na kabul edildi. Bu noktada; “Binlerce yıllık kültürel birikimi ve entelektüel kapasitesi, öğrenen-öğreten-paylaşan ekosistemi ile Dünya tasarım mirasına etkileşim ve gelişim sağlayacak değerleri oluşturarak; 21. yy şehir yönetim anlayışıyla şehrin tasarım kültürünü yaşatmak” şeklinde İstanbul Büyükşehir Belediyemiz UNESCO Tasarım Şehri Misyonunu belirlemiş oldu.

Pizza modeli tasarım şehirleri için oldukça önemli bir modeldir. Tasarım Şehirlerinin nasıl çalışması gerektiğini ve nasıl etkileşim içerisinde olmaları gerektiğini kurgulayan bir çalışma metodolojisidir. Pizza modelinde designcities.net üzerinden bir platform kurulmuş ve Tasarım Şehirleri kendi içinde bir network oluşturmuştur. Çünkü UNESCO’nun gösterdiği guide yeterli anlamda Tasarım Şehirlerini tatmin etmemektedir. Pizza modeli ile birlikte seçtiğiniz alanlarda tasarım anlamında diğer şehirlerle iletişim halinde olmak istediğinizi gösteriyorsunuz. UNESCO seçtiğiniz alanlarda dört yıllık periyotlarla taahhütlerde bulunmanızı istemektedir. Biz ilk dört yıllık

Bu strateji oluşturulurken bu fikri şöyle uygulamak gerekiyor; UNESCO kriterlerine, verdiğimiz taahhütlere, ağdaki diğer şehirlerle ne kadar etkileşim içerisinde olduğumuza dikkat etmek zorundayız. 2023 hedefleri bizim için çok önemli ve değerlidir. Aynı zamanda bu çalışma sonucunda paydaşlarla oluşturacağımız tasarım stratejileri sonucunda Yüksek İstişare Kurulu’nun aldığı kararlar ve yönlendirmeler doğrultusunda İstanbul Büyükşehir Belediyesi Etüt ve Projeler Daire Başkanlığı, Kentsel Tasarım Müdürlüğü ve Bimtaş’ın önderliğinde oluşturulacak olan Tasarım Bürosu bu sürecin teknik hizmetlerini, sekretaryasını ve diğer süreçlerini yürütecek.

Günün sonunda Tasarım Bürosu için ortaya bir yapılanma örneği çıkacak. İlerleyen süreçlerde Graz ile işbirliği konuşulacak. Kendilerinin organizasyon şemalarını incelemek üzere bir görüşme ve toplantı yapacağız. Mutlaka iyileştirilecek ve geliştirilecektir. Bu anlamda Sayın Genel Sekreterimizin de belirtmiş olduğu Beşiktaş iskelesinde İstanbul Tasarım Bürosu kurulacak. Bu ekip tasarım stratejilerini, sekretaryasını, teknik hizmetlerini ve danışma noktasını oluşturacak. Aynı zamanda Sn. Sertaç Ersayın, Prof. Dr. Çiğdem Polatoğlu’nun ve değerli katılımcıların da yer aldığı bir danışma heyetimiz olacak ve İstanbul’un tasarım yüzleri olacaklar. Bu noktada UNESCO Tasarım Şehri unvanı vesilesiyle büyükşehir belediyemizin göstermiş olduğu destek pozisyonu ve aynı zamanda danışmanlarımızın da vizyoner bakış açısıyla, İstanbul’un repütasyonunu tasarım alanında ciddi anlamda yükseltmek ve iyi bir noktaya taşımak amacındayız.

Bugün Tasarım Bürosu ne yapacak diye baktığımızda UNESCO ile iletişim sağlayacak, destek programı uygulayacak, projeler gerçekleştirecek ve yeni projeler oluşturacaktır. Katılım, bilinirlik, etkileşim ve gelişim aslında yaptığımız ve UNESCO’nun da bize söylediği her şeyde bu dört ana başlık altında çeşitlenecek ve şekillenecek.

Hepinize geldiğiniz, katıldığınız için çok teşekkür ederim.

UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı networkü şehirlerin kendi içindeki etkileşimini ve gelişimini desteklemek amaçlı kurulmuş bir ağ sistematiğidir.

Katılım; gerçekleştirdiğimiz ortak akıl konferansı bu başlığın bir çıktısı ve yapılacak logo yarışması da yine paydaşların katılımı ile gerçekleşecek ve burada atılan her adım katılımla paydaşların ortak aklıyla gerçekleşecek. Bilinirlik; UNESCO bu kavrama çok önem veriyor. Hem kendi bilinirliği, hem de şehrin bilinirliğini bu ağ ile artırmak ve bu ağın önemini ortaya çıkarmak adına yapılan çalışmaların ortaya çıkarılması gerekmektedir. Bilinirlik noktasında dokümantasyon projemizi ve design magazine dediğimiz belirli periyotlarda çıkacak ve en son dijitalde kalacak bilinirliğimizi artıracak bir çalışma yapmayı taahhüt etmiş bulunuyoruz.

Etkileşim; Bugün Graz Heyeti ile yaptığımız görüşmeler, daha sonra Paris ile yapacağımız işler tamamen ülkenin dünya üzerindeki diğer tasarım şehirleri ile temasta bulunmasını sağlayacak.

Gelişim; UNESCO Tasarım Şehri unvanının getirmiş olduğu cesaret ve ivme ile repütasyonumuzu tasarım alanında artırmak adına şehrin gelişimine katkı sağlayacak Tasarım Merkezi, Tasarım Kütüphanesi, İnovasyon Merkezi ve tasarım alanında yapılacak her türlü çalışmayı gelişim başlığı altına alabiliriz. Önümüzdeki dört yıl boyunca bizim için önemli olan bu dört bölüm etrafında bütün ağı kurgulayıp bu ağ etrafında ilerleyeceğiz.

taahhütlerimizde bulunduk. Bu dört yılın altında seçtiğimiz pizza modelinden noktalarla örneğin bir konferans amacıyla seçtiğimiz noktada, bu modelde Graz ile bu işi yapıyoruz. Bunu da diğer işbirliği yaptığımız şehirlerle paylaşmış oluyoruz.

Pizza modelinde seçtiğimiz ana başlıkların hangi başlıklar ile temas edeceğini söylüyoruz. Biri UNESCO ile de paylaştığımız yapılanma sistematiği, bu şehirdeki tasarım paydaşlarının hepsinin en önemli unsuru olan tasarım İstişare Kurulu’nun yer aldığı kurumların ve kişilerin temsil edildiği bir Tasarım Konseyi oluşturuyoruz. Tasarım İstişare Kurulu’nun almış olduğu kararlar doğrultusunda da İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin önderliğinde UNESCO İstanbul Tasarım Şehri stratejisi oluşturulacak.

26 27


yönetİCİ ÖZETİ

28 29


Dünyada 72 ülkeden 180 şehir UNESCO tarafından yaratıcı şehirler ağına kabul edilmiştir. Konseptin amacı sürdürülebilir ve kapsamlı bir kentsel gelişme için yaratıcılık ve yenilikçilik temelinde; Tasarım, Sinema, Gastronomi, Müzik, El Sanatları, Edebiyat gibi konulardan seçtikleri herhangi bir tema alanında yaratıcı endüstrileri geliştirmeye yönelik birbirleriyle iletişim, etkileşim ve işbirliği geliştirmeye teşvik edilmektedirler.İstanbul bu ağın içinde tasarım temasını seçerek yer almaktadır. Binlerce yıllık tarihsel birikimi ile tasarımın hemen her alanında önemli bir envantere sahip İstanbul bu zenginliğinden şehrin ve ülkenin sürdürülebilir büyümesi ve kalkınmasına destek verebilecek bir ekosistem yaratma kapasitesine sahiptir.

Yaratıcı Şehirler Ağı; Birleşmiş Milletlerin sürdürülebilir kalkınma ve yeni kentsel gündeminde kültürün bu alandaki kolaylaştırıcı rolünü göstermek için benzersiz bir platform oluşturmaktadır. İstanbul, bu platforma tasarım alanında büyük bir katkı sağlayacak konum ve kapasitede bir şehir olarak hem ağdaki diğer şehirlerle işbirliği gerçekleştirmek hem de tasarım üzerinden yaratıcı endüstriler alanında katma değeri yüksek çıktılar elde etmek istemektedir.

Tasarım kavramı özü itibariyle çok kapsamlı bir içeriğe sahiptir. Sanatsal yapıtlardan başlayıp günümüz şehir yaşamlarında problemlerin çözümü için geliştirilen her obje, nesne ve çözüm tasarımla başlamaktadır. Basit el aletinden, ulaşım sorunun çözümüne kadar her konu tasarım alanı içine girmektedir. Bu açıdan bakıldığında el sanatlarından, mimariye, yazılımdan, endüstriyel üretime birçok alanda tasarım perspektifi farklı bir bakış açısı gerektirir. Mevcut durumda İstanbul’un sahip olduğu tasarım zenginliğinin iki boyutu bulunmaktadır. Bunlardan birincisi geçmişten gelen, farklı kültürlerin izlerin taşıyan ve çoğu günümüzde kaybolmaya yüz tutan zanaat alanları; diğeri ise günümüz modern dünyasının taleplerini karşılamaya yönelik tasarım çözümleridir. Her iki alan da birbirleriyle ilişkili ve kendi aralarında etkileşimli alanlardır.

UNESCO’nun misyon ve vizyonuna uygun bir biçimde geçmişten gelen birikimi, günümüz ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik olarak yaratıcılık ve yenilikçilik üzerinden sürdürülebilir bir büyüme ve kalkınma çizgisine taşımak İstanbul’un geleceği ile ilgili yol haritası açısından önemli bir fırsattır.

Bu amacın başarılması şehrin tasarımla ilgili tüm paydaşlarının enerjisi ve çabasıyla mümkün olabilecektir. Halen İstanbul, tasarım başlığı altında değerlendirilebilecek çok sayıda kurumsal organizasyona ve etkinliğe ev sahipliği yapmaktadır. Bunların arasında İstanbul adıyla özdeşleşmiş kalıcı kurumlar olduğu kadar bir köşede keşfedilmeyi ya da desteklenmeyi bekleyen geleneksel zanaat alanları da bulunmaktadır. Tüm bu envanteri bir araya getirmek, bir misyon ve vizyon etrafında toplayıp, yaratıcı şehirler konseptinin ruhuna uygun amaç ve hedefler belirleyerek sürdürülebilirlik temelinde yaşanılabilir bir İstanbul’a ulaşmak bu sürecin yol haritası olarak değerlendirilebilir.

Bu amacı gerçekleştirmeye yönelik başlatılan çalışmalar kapsamında 12 Şubat 2018 tarihinde Shangri-La Boshphorus, İstanbul’da yerel yönetimlerden, özel sektörden, akademik çevrelerden, özel sektör temsilcisi ve sivil toplum kuruluşlarından ilgili paydaşları bir araya getiren Ortak Akıl Konferansı düzenlenmiştir.Ortak Akıl Konferansı bir konuyu çok boyutlu bakış açısı ile değerlendirmek, kolektif şuuru harekete geçirmek, ortak bir yaklaşımla konunun gelecek vizyonunu tanımlamak stratejiler ve eylem planları belirlemek amacıyla konuya uygun yöntemler kullanılarak yapılmaktadır.Konferans, İstanbul’un Tasarım Şehri olarak sahip olduğu envanterleri belirlemek, fırsat ve tehditleri değerlendirmek, amaç ve hedeflerini ortaya koymak, iç ve dış paydaşlarla karşılıklı fikir alışverişinde bulunarak yol haritasını çıkarmak amacıyla gerçekleştirilmiştir.

Üç oturumda gerçekleştirilen Ortak Akıl Konferansında; sırasıyla mevcut durum analizi, fırsat tehdit analizi ve amaç hedef analizi yapılmış olup moderasyon ekibinin hazırladığı sorulara katılımcılar tarafından cevap aranmıştır. Katılımcılara söz verilerek gerçekleştirilen tartışma ortamında elde edilen veriler içerik analizine tabi tutularak yorumlanmıştır.

30 31


GİRİŞ

32 33


Unesco Yaratıcı Şehirler Ağı Programı, farklı gelir seviyesi, kapasite ve nüfusa sahip şehirleri, yaratıcı endüstriler alanında çalışmak, bilgi ve birikimlerini paylaşmak ve şehirler üzerinden ülkeler arasında sosyal, kültürel ve ekonomik işbirlikleri sağlayarak sürdürülebilir şehirler yaratmaya yönelik bir platformdur. Yaratıcı Şehirler Ağı 2004 yılında UNESCO tarafından oluşturulmuştur.

UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı; Tasarım, Zanaat ve Halk Sanatları, Film, Edebiyat, Gastronomi, Müzik ve Medya Sanatları olmak üzere,

Yaratıcı Şehirler Ağı içerisinde yer alan Zanaat ve Halk Sanatları Şehirleri

Ağın diğer önemli bir parçası olan Tasarım Şehirleri

Film Şehirleri,

Edebiyat Şehirleri,

Müzik Şehirleri,

Gastronomi Şehirleri,

Medya Sanatları Şehirleri,

7ülkefarklı alanda

ülke

ülke

ülke

ülke

ülke

ülke

ülke

şehir’de varlığını sürdürmektedir.

şehir

şehir

şehir

şehir

şehir

şehir

şehir’den oluşmaktadır.

72

30 12

24

21

16

13

24

180

36 12

28

31

26

14

32

2005 yılında ilk defa Buenos Aires, Arjantin’in katılımı ile oluşmaya başlayan Tasarım Şehirleri’ne 2017 yılında Brasilia, Brezilya; Cape Town, Güney Afrika; Dubai, Birleşik Arap Emirlikleri; Greater Geolong, Avustralya; İstanbul, Türkiye; Kolding, Danimarka; Korktrjik, Belçika; Meksiko, Meksika ve Vuhan, Çin katılmıştır.

Sanat, zanaat ve ustalık kültürlerine ait binlerce yıllık zenginliğiyle bugün de köklü bir tasarım eğitimi altyapısına sahip; öğrenen, öğreten ve insan yetiştiren yaratıcı bir ekosistem olan İstanbul, Kasım 2016 itibari ile Tasarım Şehri olma yolunda hazırlıklarına başlamıştır. Haziran 2017’de başvuru yapılması ile devam eden süreç, Ekim 2017’de kabul ile sonuçlanmıştır.

Avusturya’nın en büyük 2. Şehri Graz, Brezilya’nın en popüler 8. Şehri Curitiba, şehir yaşamını iyileştirmek adına iş birlikçi ve pratik bir yaklaşımla tasarımı kullanan Helsinki, yaratıcılığı geliştirmek adına öğrenci değişim programları gerçekleştiren Seul bugün önemli tasarım şehirleri arasında yer almaktadır.

34 35


BİRİNCİ OTURUM MEVCUT DURUM ANALİZİ

Tasarım Şehri İstanbul Ortak Akıl Konferansında, açılış oturumu ve panelin ardından katılımcılarla Beyin Fırtınası yöntemi kullanılarak Mevcut Durum Analizi gerçekleştirilmiştir. Bu oturumda katılımcılar söz alarak İstanbul’un Tasarım Şehri olarak sahip olduğu envanter nedir? Potansiyel iş birliği imkânları nelerdir? sorularına cevap aramışlardır. Konuşmacılar, oturum süresince İstanbul’un hali hazırdaki durumunun ne olduğu ve bu durumda İstanbul’un gelecek vizyonu içinde nasıl değerlendirilebileceği üzerine fikirlerini beyan etmişlerdir. Her görüş aynı zamanda yazılı olarak da katılımcılar tarafından post-itlere yazılarak ifade edilmiştir. Yapılan değerlendirmelerde ortaya çıkan fikirler belirtildiği gibidir:

36 37


1. Geçmişte yapılan çalışmalar için envanter çıkarılması gerekmektedir.

a. Atölye İstanbul’un da içinde bulunduğu Yaratıcı Endüstriler Hub’ı bulunmaktadır, oradaki verilerin değerlendirilmesi gerekilmektedir.

b. İTÜ Yaratıcı Endüstriler Konseyinin yaptığı çalışmalardan İstanbul Tasarım Haritalanması çalışması yürütülmüştür.

c. Şehir Üniversitesi’nde kentte ne gibi çalışmalar var diye bir veri tabanı kurulmuş, web tabanlı önemli bir çalışma yapılmıştır.

d. Tasarım Müzesi konusunda ETMK’nın bir çalışması vardı ve bunun için bir veri tabanı oluşturulmuştu. Bu çalışmadan da faydalanılması gerekmektedir.

e. İzmir Ekonomi Üniversitesi’nde özellikle mobilya üzerine gerçekleştirilen çalışmaları ve tasarımları topladıkları DATUM Projesi bulunmaktadır, bunların da sürece dahil edilmesi gereklidir.

f. Genel olarak, ETMK’nın birikiminden faydalanılması da önem arz etmektedir.

g. Tüm bu çalışmalar farklı birimler tarafından gerçekleştirilmiştir. Bunların incelenip, bugüne kadar nasıl çalışmalar yapılmış öğrenilerek tekrarlardan kaçınılması gerekmektedir.

h. Bütün bu çalışmalar bir araya getirilerek ortak bir veri tabanı oluşturulması gereklidir.

2. Ergonomi ve ergoterapi uzmanlarının tasarım sürecinin planlanmasına dâhil edilmesi gerekmektedir.

3. İstanbul’un ciddi potansiyeli ve birikimi olan sağlık, din, tarih turizmi ve bu çerçevede yapılabilecek çalışamazlar ve projelerin gündeme alınması gerekmektedir. Konu ile alakalı profesyonellerin çalışmaya dahil edilmesi gerekmektedir.

4. 2002 yılında “Türk-Alman Tasarımcılar Buluşması” başlatıldı. Bu iş birliği hala devam etmektedir.

a. “Tasarım Parkı” sürekli bu sürecin içinde olmuş ve iki ülke arasında, üniversitelerle köprü niteliğinde çalışmalar gerçekleştirmiştir.

b. Bu konuda kullanılabilecek ciddi bir arşiv çalışması bulunmaktadır.

5. Şu anda UNESCO tasarım kenti olan pek çok şehirde yapılmış ve hala devam eden projeler bulunmaktadır.

a. Küçük ya da büyük fark etmeden bunların hepsinin gözden geçirilmesi gerekmektedir.

b. Bu şehirler arasındaki networkün sürdürülebilir bir şekilde devam etmesi gerekmektedir.

c. İstanbul’da yapılan sayısı azımsanmayacak ölçüde etkinlik düzenlenmektedir. Bunların hepsinin değerlendirilerek projeye katkıda bulunmak gerekmektedir.

6. İstanbul’da müthiş bir tarih ve kültür mirası bulunmaktadır.

a. Müzeler envanteri oluşturulmalıdır.

b. Bu bakımdan sadece fetih sonrası dönemin önemsenmesi ile kalmayıp, arkaik buluntulara (Yenikapı ve Beşiktaş’da bulunan, zanaat unsuru taşıyan eserler. Sandaletler, çinicilik vb. eserlere) yer ve yön verilebilir.

7. Usta ve zanaat kültürü ile ilgili olarak;

a. “Made in Şişhane” gibi 10 yılı aşkındır devam eden projelere bakılmalıdır. Birçok basılı, yayımlanmış envanteri bulunmaktadır. Bunlara bakılabilir, metotlar, yerli ve yabancı ortaklıkların incelenmesi yararlı olacaktır.

b. “Usta işi Beyoğlu” adında 2 senedir, Beyoğlu Belediyesi ve STK’lar ile beraber yapılan bir proje bulunmaktadır.

c. Proje, içine bölgedeki meslek liselerini de katan, Beyoğlu bölgesindeki Zanaat Mahallelerinin çalışma ve eğitim kurumu olarak nasıl geliştirilebilir diye araştıran bir proje dizayn edilmiştir.

8. Bilgi Üniversitesi’nde son 5 yıldır yürütülen Tasarım Öğrencilerinin zanaat mahallelerinde ve zanaat atölyelerinde çırak olarak çalıştıkları ve yaratıcı ürünler çıkardıkları bir proje bulunmaktadır.

9. İSMEK’deki zanaatkârlarla bir tasarım stüdyosu kurgulandı ve şu an deniz müzesinde bulunmaktadır.

10. Genel olarak kent ölçeğinde tasarımla ilgili ne tür ilişkiler olduğuna bakılması gerekmektedir. Ancak bunun yanında bağımsız küçük girişimlerde bulunmaktadır. Bunlar tabandan gelen çalışmalardır. Bunları iyi değerlendirmek, kaçırmamak ve uzun soluklu olarak neler yapılmış, daha neler yapılabilir diye bakmak gerekmektedir.

a. Uluslararası anlamda tasarım ve zanaat networkünün oluşturulması üzerine çalışılarak, uzun soluklu projelerin oluşturulması gerekmektedir. Yaratıcı Şehirler ağını da kullanarak konferanslar, ortak çalışmalar yürütülmesi planlanabilir.

11. Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde 2012’den beri devam eden “Zanaattan Tasarıma” projesi bulunmaktadır.

a. “Miras Semboller Zanaattan Tasarıma – İstanbul” projesi de 2017’de başlatılmıştır.

b. İlk bölümü olan İstanbul yazma desenleri ile ilgili bölüm tamamlanmıştır.

c. Devam eden süreçte İstanbul’da sembolleşmiş her şey ele alınarak, bu sembollerin tekstil tasarımı alanında nasıl değerlendirebileceği üzerine çalışma yapılacaktır.

d. Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nin hali hazırda biten projeleri bulunmaktadır. Bölümün uluslararası tecrübesi bulunmaktadır.

e. Birlikte bir çalışma ortamı oluşturulabilirse iyi sonuçlar alınacaktır.

12. İstanbul’un kendisi 10 bin yıllık tarihi ile bir envanterdir, bir kimliğe sahiptir. Bunu her yanı ile kucaklamamız gerekmektedir.

a. Bunun yanında yıllardır devam eden ustalar, ustalıklar ve zanaatlar bulunmaktadır.

13. New York Belediyesinin zanaatkarlarla ilgili olan bir çalışması örnek alınabilir.

a. Bu çalışmada; New York Belediyesi zanaatların yaşaması için terziden, iğne-iplikçiye, ayakkabıcıya kadar birçok çeşidin bulunduğu bir alan oluşturulmuştur.

b. Son 15 yıldır devam eden başarılı bir projedir.

c. Hatta bu bölge uluslararası turizme bile açılmıştır.

38 39


14. Sağlıkla ilgili olarak,

a. Türkiye’de tıp alanındaki gelişmeler, dünya ile yarışabilecek bilgi, birikim, tecrübe, yetenek ve teknolojiye sahiptir.

b. Ancak nüfusu 15 milyona ulaşan İstanbul’un kitlesel sağlık, spor ve egzersiz konusunda sınıfta kalacak düzeydedir.

c. Belediyelerin konu ile ilgili olarak attığı adımlar olsa da, tasarım konusunda buraya da odaklanmak gerekmektedir.

d. Bu 15 milyonluk şehir beraber nasıl spor yapabilir.

e. Saatleri oturarak geçen insanları kamu alanlarında nasıl hareketlendirebiliriz diye düşünmek gerekmektedir.

f. Günümüzün teknolojisini kullanarak insanları hareket etmeye nasıl teşvik edebilir bunu araştırmamız gerekmektedir.

g. Bu bile başlı başına bir ekonomi oluşturacaktır.

15. Televizyondaki reklamlarda dünya standartlarındaki yaratıcı reklamların kamu alanında da, bu amaçlara ulaşmak için kullanılması gerekmektedir.

16. “Tasarımcılar için yaşam boyu öğrenim okulu” konsepti projenin önem verilmesi ve geliştirilmesi gerekmektedir.

17. Üniversiteler, mesleki ulusal-uluslararası kuruluşlar, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Hayat Boyu Eğitim Merkezi, Endüstriler vb. kurumlar arası işbirliği sağlanmalıdır.

18. Tasarımın zanaatlar için itici rolü üzerine düşünülmesi ve geliştirilmesi gerekmektedir.

19. Genç nüfus işsizliğini gidermek amaçlı tasarım okulları açılması gerekmektedir.

20. İstanbul’un en güçlü olduğu alanlar hem global hem lokal ölçekte tespit edilerek, UNESCO tasarım şehri deneyiminin bölgemizdeki diğer şehirlerin ve ülkelerin tasarım geleceğine de etkisi olacaktır.

21. Tasarımın toplumsal, sosyal ve kültürel birlik açısından fark yaratacak bir potansiyele sahip olduğu göz önünde tutulmalıdır.

22. Tasarım şehri olmadaki deneyimlerimizi ileride bizim çevremizdeki kentlere de aktarabileceğimiz bir ortam oluşturmamız gerekmektedir.

23. Bütün envanterler belirlendikten sonra İstanbul’un en güçlü olduğu tasarım başlıklarının belirlenmesi, bu başlıkların altında her bir paydaş için iyi bir rol dağılımı yapılması gerekmektedir.

a. Geniş bir başlık olan tasarımın, 4-5 başlıkta özelleştirilerek alanın daraltılması ve 4 yıllık süreçte bu ölçekte daha hızlı yol alınabilir bir strateji üretilmesi gerekmektedir.

24. İstanbul’un giderek kaybettiği kültürel ve mimari mirası yeşili, doğayı ekolojiyi kurtarabilecek ve koruyabilecek stratejiler üretilmesi gerekmektedir.

a. Bunlarla ilgili mesajlar ve odak çalışmaları yapılması gerekmektedir.

25. İstanbul’un çevresini, bölgesini ve hatta bütün Türkiye’yi yansıtan bir şehir olarak ele alınması gerekmektedir.

a. Envanter ve dokümantasyon çalışması yapılırken buna dikkat edilmesi gerekmektedir.

26. Türkiye’nin tanıtımı kendi değerlerinin daha iyi tanıtılacağı bir biçimde yapılması gerekmektedir.

27. Projelerin ticari ve ekonomik boyutunun yanında fikir ve düşünce platformu olarak da işlev görmesi gerekmektedir.

28. Pratik ve teorik boyutların beraber hareket etmesi ve birbirini desteklemesi gerekmektedir. Böylelikle dünyadaki tasarım başarı hikâyelerinin arasında yer alabilmemiz mümkün olacaktır.

29. İngiltere’de 2016 senesinde yaratıcı endüstrilerin ekonomiye katkısı 91.8 milyar pound olmuştur. Yaratıcı ekonomini ülke ekonominse nasıl katkıda bulunacağını ve etkin rol oynayacağını göz önüne çıkarmamız gerekmektedir.

30. Şehrin bir teması, tasarım dili ve bütünlüğü olması gerekmektedir.

31. Tasarım konusunda ortak dile sahip olunması gerekmektedir.

32. Kavram olarak tasarım nedir konusunu tartışıp, tasarım bir oluş mudur, amaç mıdır, iş modeli midir yoksa iletişim şekli midir diye düşünülerek ortak bir şekilde bizim coğrafyamıza göre tanımının yapılması gerekmektedir.

33. Tasarımın toplumdaki karşılığının anlaşılması gerekmektedir.

34. Geriye doğru bakıp, problemlerin nasıl çözülebileceğini karar vericilerle oturup tartışmamız gerekmektedir.

35. Multidisipliner çalışarak mühendislik, mimari ve hatta hukuk alanında çalışmalar gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

36. Tasarım kültürü oluşturulmalıdır.

37. Tasarım kütüphanesi oluşturularak gençlerin ve profesyonellerin (öğrencilerin, mimarların, tasarımcıların…) bir araya getirilmesi, bu çerçevede şematik mindsetlerin oluşturulması gerekmektedir.

38. Tasarım sektörü, doğası gereği çok dağınık ve küçük ölçeklidir. Dolayısı bütün çalışmalara ulaşmak kolay olmayacaktır.

a. Tasarımcılara ulaşacağımız bir yol bulunması gerekmektedir.

39. Çoğu insan tasarımın çok küçük bir şey olduğunu düşünmektedir.

a. Televizyonlarda tasarıma önem veren programların yapılması gerekmektedir.

b. Tasarımcı ve tasarımın ne olduğunun televizyon gibi kitlelere ulaşabileceğimiz araçlarla halka ve yerele anlatılması gerekmektedir.

c. Tasarıma yerel talep oluşturulması gerekmektedir.

40. Halkın tasarıma olan erişilebilirliğini artırmamız gerekmektedir.

a. Kamusal alanların kamu desteği ile buna göre dizayn edilmesi gerekmektedir.

41. Yaratıcı endüstrilerin katma değerinin yüksek olması gerekmektedir.

a. Bu alanlara yapılan yatırımların geri dönüşünün oldukça yüksek olması olumsuz etki yaratmaktadır.

b. Türkiye’nin tasarıma yönelik oluşturduğu katma değer çok azdır.

40 41


42. Tasarımcıların imalatçılarla buluşturulmasının gerçekleştirilmesi, tasarımların ürün haline getirilerek yerli ve yabancı müşterilerle buluşturulması gerekmektedir.

a. Kültür AŞ. Desteği ile bu alanda hali hazırda yerli ürünler yurtdışı pazarlarına ulaşabilmektedir.

43. Yerli tasarımcıların yerli imalatçılarla beraber çalışması gerekmektedir.

44. Yeterli imalatçının bulunmasında problem oluşturmakta, bulunsa bile butik olarak iş yapmaktadırlar.

45. Tasarımı müzelerden çıkartıp halka, geniş kitlelere yayabilmemiz gerekmektedir.

46. Tasarım yarışmalarından çıkan ürünlerin piyasa dönmesi zor olmaktadır. Ancak bunların ürünlere uygulayıp kamuya kazandırılması ve tüketiciyle buluşturulması tasarıma teşvik etmektedir.

47. Tasarımcıların, tasarımlarının piyasada yerinin olduğunun güveninin tasarımcılara verilmesi gerekmektedir.

48. Bazı sembol alanlarda iyileştirme yapılması ve halkın tasarıma bakışının değiştirilmesi gerekmektedir.

49. Pizza modeli alanlarının hepsinde İstanbul’un potansiyelinin olduğu görülmektedir.

50. Kamu Üniversite Sanayi İş Birliği;

a. İstanbul’da dokuz üniversite ve akademisyenlerle bu iş birliği devam etmektedir.

b. İstanbul’un dünya, sanat, kültür, finans, tarih, bilim, sanayi ve teknoloji başkenti olarak düşünülmesi gerekmektedir.

c. Mekânların altyapısının yüksek teknoloji ile donatılmasına odaklanmamız gerekmektedir.

d. Akıllı şehirlerle ilgili İstanbul Sanayi İl Müdürlüğü ve Büyükşehir Belediyesi ile yürütülen ortak bir proje bulunmaktadır. Esenler Belediyesinin askeri alanların şehir merkezlerinden farklı yerlere konuşlandırılması ile alakalı bir projesi var. 150 hektarlık bir alanda 25 bin kişinin yaşayabileceği bir prototip akıllı şehirler uygulama çalışması bulunmaktadır. Proje ortakları Aselsan, Çevre İl Müdürlüğü, Büyükşehir Belediyesi ve Esenler Belediyesi ile yürütülüyor. Aselsan’ın UGES Projesinin (Ulaşım Güvenlik Eğitim Sağlık Sistemleri) uygulaması burada gerçekleşecek.

e. Tasarım odaklı İstanbul’da ortaya konulabilecek akıllı şehirlerle ilgili önceliğimiz tasarımda ve şehir planlamasında akıllı planlamadır.

f. Akıllı toplum, akıllı şehir, akıllı insan konseptinde hareket edilmesi gerekmektedir.

g. Enerji verimliliği, geri dönüşüm, sıfır atık, sıfır karbon, yerli ve milli sanayi imkanlarına sahip bir sistemin bu alanda oluşturulması planlanmaktadır. Bunlar TÜBİTAK’tan yarışmalarla desteklenmektedir.

h. İstanbul odağında büyük bir restorasyon projesi olarak Haliç tersanesinde teknolojik tasarımlarla geliştirmeler yapılmaktadır. Burası tasarım ve AR-GE Merkezlerinin kuluçka merkezi olması planlanmaktadır.

i. Türkiye’de 180 tasarım merkezi 900 AR-GE merkezi bulunmaktadır. 2018 hedeflerinde tasarım merkezlerinin 250, AR-GE merkezlerini 1000’e çıkartılması hedeflenmektedir.

j. Tasarımdan üretime, üretimden markalaşmaya süreç oluşturmak gerekmektedir.

51. İstanbul’un 2010’da Kültür Başkenti deneyimi var. Bu tecrübeye dayanarak fiilen evrensel talep yaratmış tasarımcıların bu işin içerisinde olması gerekmektedir.

a. Entelektüel ve teoriden daha çok pratiğe geçmek gerekmektedir.

b. Tasarım yapanların evrensel iş çıkarabilmek için önünde oluşan engeller ne, devletin tasarıma olan talebi ne, bunların ele alınması gerekmektedir.

52. 2010’daki iş birlikleri, networkler konferanslar düşünüldüğünde geriye kalan bellek ve birikimin olmamıştır.

a. Tekrar aynı süreci yaşarken daha çok bilgi aktarımına ve sürekliliğe sahip olunması gerekmektedir.

b. Geçmişte ne yaptık, ne başardık, ne gibi engellere takıldık bunların ortaya konulması gerekmektedir.

53. Tasarım ve tasarımcıların fikri mülkiyetine değer verilerek bunların korunması sağlanmalı ve bunu bir kültür haline getirmemiz gerekmektedir.

54. Bellek ve tasarım ilişkisinin sağlam bir şekilde kurulması, potansiyelin iyi kullanılması gerekmektedir. İSMEK’in tasarım alanında hayat boyu eğitim merkezlerinden çıkan işler potansiyeli gözler önüne sermektedir.

55. İstanbul’un kendi coğrafyası ve kimliği ile diğer 30 tasarım şehrinden daha farklı bir şey ortaya çıkarması gerekmektedir.

a. Bu özgünlüğü kendi yerel paydaşları ile yakalaması gerekmektedir.

56. Tasarım sosyal refah yaratmaktadır.

a. Tüketim konusunda bir dinamizm getirir.

57. Şu an tasarım konusunda ne yapıyoruz sorusunun yanında kentte yaşayan insanlarla bunu nasıl ilişkilendirebiliriz diye plan yapmamız gerekmektedir.

58. Birçok tasarım yarışması düzenlense de çıktılar halk ile paylaşılamamakta, halk ile buluşulamamaktadır.

59. Var olan etkinliklerin envanterinin çıkarılıp aslında birbiri ile ilgisiz gibi görünen ama birbirini destekleyebilecek etkinlikler arasında bağ kurulması gereklidir.

a. Daha sonra uluslararası arenada boy göstermesi sağlanması gereklidir.

60. İstanbul imkanları, biriktirdiği yetenekler ve geldiği durum incelendiğinde BrainCity yani kentin kendi kendisi akıl üreten bir duruma gelmiştir.

61. Doğru şeyler yapıp, bu doğru şeyleri talep eden kitle profili oluşturulması gerekmektedir.

62. Tasarımların oluşturulduktan sonra kamu tarafından takibi yapılması gerekmektedir.

42 43


63. Kamunun etkinliğinin azaldığı yerde özel sektör de büyük işler yapabildiği görülmüştür.

a. Dolayısı ile Akbank, Yapı Kredi, Pera gibi aktörlerin de bu sürece dâhil edilmesi gerekmektedir

b. İSTKA projelerinin de bu proje kapsamında desteklenmesi gerekmektedir.

c. Mevcut birikimlerin kaybolmaması, şehir sembollerinin özellikle atıl kalan yerlerin tasarım odaklı tekrar ele alınması gerekmektedir.

d. Halka direkt dokunan metrobüs, metro gibi taşıtların ve duraklarının da halk sağlığı ve göz zevki düşünülerek tasarım yapılması gerekmektedir.

64. Üniversitelerin Erasmus gibi öğrenci değişim programları kullanılarak tasarım ağı networkündeki diğer şehirlere giderek iş birliği oluşturulması sağlanabilir.

65. Üniversitelerin diğer bölümleri ve farklı disiplinler ile iletişime geçilmesi, UNESCO tasarım ağına dâhil olunmasında bir bağlantı olarak üniversitelerin ve öğrencilerin kullanılması gerekmektedir.

66. Öğrenciler için tasarım konseptinde kurslar, üniversitelerde ders açılarak öğrencilere imkan tanınması gerekmektedir.

67. Tasarımdan bahsederken içinde bulunduğumuz kültürü yansıtması, hem tarihi yansıtmalı hem de günceli ıskalanmamalıdır.

a. Dijital dönüşümde bu süreçte ele alınması gerekmektedir.

68. Turizm konusunun ana başlık halinde ele alınması gerekmektedir.

a. İstanbul’a 10 milyon üzerinde turist gelmektedir.

69. İstanbul’da hızlı prototipleme, hızlı hareket ve üretim sağlanabilmektedir. Bu İstanbul’un güçlü yanıdır. Bunun üzerinde bir farklılaşma ve rekabete girilmesi gerekmektedir.

a. Bunu yaparken özen konusuna toplu bir bilincin oluşturulması gerekmektedir.

70. Tasarım eğitiminin yeniden değerlendirilmesi gerekmektedir.

a. Branşlaşmanın uygulanması gerekmektedir.

b. Üniversiteler sektör uzmanlarına yer vermelidir, derslerde vizyon ve birikim paylaşımı sağlanmalıdır.

71. Tasarım eğitiminin, eğitimin her evresinde olması gerekmektedir.

a. Tasarım eğitimi ilkokul çağından başlayarak öğrenciye verilmelidir.

72. Küçük büyük bütün katılımcıların karar alıcı sıfatı ile sürece dâhil olması gerekmektedir.

73. Birbirinden farklı en iyi örnekler, rol model alınmalıdır ancak daha sonra İstanbul’un kendisinin bir rol model haline gelmesi sağlanmalıdır.

a. İstanbul bir an önce aktif halde çalışmalı, teori ve tartışmanın ötesine gidilerek iş yapılmalıdır.

b. Tasarım temalarının gastronomi, mimari ve benzeri olarak çeşitlendirilmesi gerekmektedir

74. Tarihi Yarımada projede daha öne çıkartılmalıdır.

75. Tasarım talepçisinin, finans ve yatırımcısının kim olduğunun belirlenmesi gerekmektedir.

76. Kültürel miras dokümantasyonu kapsamında sanat ve tasarım mirası belirlenirken bu sürecin insan hikâyeleri olduğu unutulmamalıdır. Tasarımcıların, zanaatkârların deneyim ve hikâyelerinin de kayıt altına alınması gerekmektedir.

77. İyi tasarımın kullanıcılar ve üreticiler tarafından daha fazla talep edilmesi sağlanmalı ve tasarım değeri yükseltilmelidir.

a. Tasarımcı üretici birliği artırılmalıdır.

b. Tasarımların ürüne dönüşmesi sağlanmalı ve geniş tüketici kitlelerine ulaşması sağlanmalıdır.

78. Usta ve tasarımcı işbirliklerinin artırılması gerekmektedir.

79. Tasarım envanterleri ve tasarım sektörleri arası etkileşimi (network) gösteren ağ tasarımı yapılması ve online ortama aktarılması gerekmektedir.

80. Erişilebilir tasarım olgusuna odaklanılmalıdır .

81. Yaşanabilir bir kentsel çevre olgusunun önemini kavrayan tasarım çalışmalıdır.

82. İşlenmiş veri setleri oluşturulması ve bilginin sürekliliğinin sağlanması gerekmektedir.

83. Kamusal alan tasarımı üzerine kamusal alanlar yaratarak tasarımların şehirle bütünleşmesi, sergilenmesi ve böylece halkın katılımı sağlanmalıdır.

84. Genel olarak tasarım etkinliklerine tasarımcı ve akademisyenlerin katılımı ile istenilen etki yaratılamamaktadır.

a. İş dünyasının ve firmaların da aktif olarak rol alabileceği etkinliklerin ve projelerin artırılması gerekmektedir.

85. Tasarım formülü/mesajı oluşturulması gerekmektedir.

a. Bu formülün İstanbul’u da koruyan bir tasarım formülü olması gerekmektedir.

86. Disiplinler arası ortaklık oluşturulması gerekmektedir.

87. Hamilik geleneği inovasyona entegre edilmelidir.

88. Ustaların birikimlerinin değerlendirilmelidir.

89. Giderek alan olarak küçülen İstanbul’da tasarım alanları için planlama yapılması ve yer ayrılması gerekmektedir.

90. Bir tasarım şehri olmak adına şehrin bir temasının olmalıdır.

a. Yapılan çalışmaların ortak bir dilde ifade edilmesi bütünlük ve algı yaratılması gerekmektedir.

91. Atıl durumda olan eski binalar restore çalışmaları ile Tasarım Şehri İstanbul projesinde kullanılabilir.

92. Mimarlar, tasarım sanatçıları, turizmciler ve performans sanatçılarının çalışmalarına odaklanılması ve projeye entegre edilmelidir.

93. “Tasarım Müzesi” (Design Museum) ile mevcut tüm çalışmaların bir araya getirilmesi (yazılı, görsel vb.) (Kalıcı Koleksiyon) ve güncel tasarım fikirleri ve etkinlikler ile sürekli farkındalık oluşturulmalıdır.

94. Salt mimarlık ve tasarım arşivi oluşturulmalıdır.

44 45


95. İstanbul’un en güçlü mirasçılarından biri ancak “Tasarım Kenti” fikrinin odağında zanaatkârların bulunmamaktadır.

a. Fikrin merkezinde “tasarım odaklı düşünce” bulunması gerekmektedir.

b. Zanaatta, inovasyonda, şehir planlamasında, grafik tasarımda, mobilyada, ışıkta, moda vb. tasarım odaklı düşünme refleksi oluşturulması gerekmektedir.

96. Medya’da tasarım ile ilgili olarak TV yayınları yapılmalıdır.

97. İlkokul ve ortaokul öğrencilerine yönelik tasarım kültürü oluşturulması ve bu öğrencilere yönelik etkinliklerin artırılması gerekmektedir.

98. Engellilerin şehir yaşamına aktif katılımına yönelik çözüm çalışmalarının artırılması gerekmektedir.

99. Tasarım öğrencilerinin geleceğin tasarımcıları olarak sürece katılması gerekmektedir.

100. Günümüze kadar gerçekleşmiş olan uluslararası katılımların söz konusu olduğu Türkiye’deki öğrenci bienallerinin projeye envanter olarak alınması gerekmektedir.

101. Tasarım Şehri İstanbul Projesi’nin, Avrupa Kültür Başkenti 2010 birikimiyle ilişkilendirilmeli, oluşturulan zemin bu projede değerlendirilmelidir.

102. Üretilen tasarım projelerinin hayata geçirilmesi adına tasarım konusunda yatırım yapacak şirketler ile görüşülmelidir.

103. Tasarım çalışmalarında İstanbul’a özgü yanları kullanmak üzere mimari detayları içeren bir envanter kataloğunun hazırlanmalıdır.

a. Bu kataloğun içine cami ve kilise gibi kamu yapıları alınmalıdır.

104. Tasarım konusunda girişimcilik ekosistemi oluşturulmalıdır.

105. Tasarım networkü ile iletişim kanalları kullanılarak açık katılım sağlanmalıdır.

106. Tasarım organizasyonlarının değerlendirilmelidir.

107. Çocukların ve ‘Maker Movement’ hareketine katılması gerekmektedir

108. Mimari, takı tasarımı, moda, müzik, halk el sanatları, halı ve müzeler, mutfak sanatları, mobilya gibi somut envanterlerin dikkate alınması gerekmektedir.

109. Tasarım ve zanaat networkünün geliştirilmesi gerekmektedir.

110. Kentte yaşayanların tasarımın dönüştürücü gücünü hissetmesini sağlayacak çalışmaların yapılması gerekmektedir

111. İstanbul ölçeğindeki şehirlerle ilişki ve işbirliği sağlanmalıdır.

112. Moda tasarımı, grafik, oyun, multimedya tasarımının çalışmalara dahil edilmesi gerekmektedir

113. İstanbul’da tasarım okuyan yabancı öğrencilerin “elçi” niteliğinde değerlendirilerek iyi uygulamalar oluşturulmalıdır.

114. Geleneksel – Modern etkileşimi doğru anlaşılmalıdır.

115. Teknoloji tasarımının desteklenmesi gerekmektedir.

116. Endüstriyel üretimde yenilikçi tasarımlar yapılması gerekmektedir

117. İstanbul şehrinin kozmopolit özelliği göz önünde bulundurulmalıdır.

118. Tasarımın terimselleşmesi, iktisadi politika ve şehir yönetiminin önemli bir boyutu haline gelmiştir.

a. Bunun idaresi için daha çok interdisipliner çalışma yapılması gerekmektedir.

119. 2010 yılında gerçekleştirilen 21. yy ’da Yaratıcı Şehirler ve Enstitüler Sempozyumu envanteri mevcut bulunmaktadır.

120. Tarih ve Boğaziçi Haliç, Liman Kenti, Yeni Kapı kazılarından başlayarak öncelikle tarihi tanıtım ve pazarlanma üzerine yoğunlaşılmalıdır.

121. Liman ve denizcilik kenti, “Su ile Yaşayan Kent” Sadabad, Boğaziçi Ceneviz, Galata dönemleri gibi Osmanlı tarihindeki değerlerimizin “tasarımla yeniden üretimi” gibi projeler gerçekleştirilmelidir.

122. Tasarımı koruyan, geliştiren ekosistemlerin oluşturulması gerekmektedir.

123. Nüfusun büyük bir bölümünü ilgilendiren inaktivasyon çalışmaları yapılmalıdır.

124. Yaşam alanlarını tasarlarken egzersiz yapılacak bölümlerin ayrılması gerekmektedir

125. Önümüzdeki 4 yıl belirli temalara bölünmelidir.

a. Kamu özel sektör iş birlikleri, teori – araştırma, Design by Research, Açık alan, Zanaat vb.

126. Mimar Sinan Üniversitesi “Miras Semboller: Zanaattan Tasarıma İstanbul” geleneksel veya modern yöntemlerle üretilmiş sembollerin genç tasarımcılar tarafından ele alınıp yorumlanmasına olanak sağlayan bir projenin envanteri bulunmaktadır.

127. Tasarım oldukça geniş ve daha da genişleyen bir kavramdır. Kapsayıcı ön kavram olarak; sistem tasarımı, servis tasarımı gibi alanların dikkate alınması gerekmektedir.

128. Tasarım nedir diye düşünürken aynı zamanda doğru ve öncü tasarımların öne çıkarıldığı bir ortam veya platform oluşturulması gerekmektedir.

129. Tasarımcı ile bu tasarıma yatırım yapacak kişilerin buluşturulması gerekmektedir.

130. Özel alandaki yaratıcılıkla kamunun buluşturulması gerekmektedir.

131. Tasarım kütüphanesi oluşturulmalıdır.

a. Yoğun kamusal alanlarda (Metro vb.), halk sağlığı, egzersiz, temel sağlık hizmetleri, acil-sağlık-akıllı sistemler, akıllı şehir tasarımları konseptlerinde pilot tasarımlar yapılması (Marmara HİPAM) gerekmektedir.

132. Usta-Zanaatkâr teması ile tarih devirlerine göre (Antik Çağ-Bizans-Osmanlı-Cumhuriyet) -üretim parkları – mahalleleri oluşturulmalıdır.

133. Demokratik ve saydam tasarım süreçlerinin geliştirilmesi gerekmektedir.

134. İSTKA projelerinden yaratıcı endüstrileri desteklemekle ilgili olan projeler, Tasarım Şehri İstanbul dahilinde öne getirilmelidir.

135. Sembol alanlar tasarım konseptinde yeniden değerlendirilmelidir.

a. Pera Müzesi önü TRT binası kültür sanata eklenmelidir.

b. Zincirlikuyu Metrobüs erişimi düzenlenmelidir.

c. Park ve Bahçeler düzenlenmelidir.

46 47


136. DATUM projesi, ETMK Tasarım Müzesi, British Council Yaratıcı Endüstriler Ağı çalışmaları envanter olarak incelenmelidir.

137. İstanbul’un tasarım şehri olunduğunun şehrin içine yansıtılması ve bu kentte yaşayanlar için de farkındalık yaratılması, ardından “Designed in İstanbul” mottosu ile yurt dışına açılması gerçekleştirilebilir.

138. Kentte yaşayanlar için farkındalık yaratırken, kentsel tasarım ve kent mobilyaları ile şehir sakilerine ulaşılması gerekmektedir.

139. Tasarımın şehir sakinlerinin yaşamlarına katkıda bulunacağına dair bilincin artırılması gerekmektedir.

140. Tüm disiplinleri tasarım başlığı altında toplayan ve tasarımın diğer disiplinler ile ilişkisini ortaya koyan bir etkinlik serisi yapılmalıdır.

141. Kamunun tasarımla karşılaştırıldığı alanların ilki peyzaj alanlarıdır. Bu alanlardaki düzenlemeler büyük problemler taşımaktadır.

a. Bu konuda kamu bilinci oluşturulmalıdır.

b. Daha ekonomik, sürdürülebilir ve doğal olgular arayışı içinde olunmalıdır.

c. Yarışma gibi araçlar kullanılmalıdır.

142. Tasarımda uzun vadeli düşünülmelidir.

143. Sistem düşüncesi oluşturulmalı ve detaylara verilen önem arttırılmalıdır.

144. Tasarım oluşturulurken; zaman ile olan ilişki, kısa vadeli düşünme, fikri mülkiyet, hızlı üretim, tüm sistemi düşünülmesi gibi kavramların hepsinin ele alınması gerekmektedir.

145. İstanbul hızlı prototipleme yapabilecek potansiyele sahiptir.

146. Orta kalite eleştirisi yapılmaktadır ve bunun geliştirilmesi gerekmektedir.

147. Özeni nasıl daha iyi arttırabiliriz diye düşünülmesi gerekmektedir.

148. Tasarım eğitiminde branşlaşma olmalıdır.

149. Mezun olan tasarımcının hangi sektörde görev alacağını bilmesi, eğitiminin buna göre şekillenmesi gerekmektedir.

150. Eğitimde sektör profesyonellerinden destek alınması, uygulama ile edinilmiş tecrübeye eğitimde yer verilmesi gerekmektedir.

48 49


BİRİNCİ OTURUM değerlenDİRMESİ

Birinci oturumda mevcut durum analizi gerçekleştiren konuşmacılar, sadece mevcut durumu ortaya koymakla kalmayıp, bu duruma karşın atılabilecek adımları da ifade ederek zengin bir oturum oluşmasına imkan sağlamıştır. Dolayısı ile katılımcılar tarafından ifade edilen fikir ve düşünceler geleceğe yönelik potansiyel iş adımlarına da referans vermektedir. Çok geniş bir fikir havuzu oluşturan beyin fırtınası oturumunun çıktıları aşağıdaki 5 başlık altında derlenmiştir.

50 51


İSTANBUL’UN SAHİP OLDUĞU ENVANTER VE VERİ TABANI

Envanter ve veri tabanı başlıkları birincil önem arz eden konulardır. İstanbul’un 2010 Kültür Başkenti tecrübesi, ders çıkarılması gereken ve bu sayede gelişimin önünü açan çok önemli bir deneyim olmuştur. Bu deneyimde, şu fark edilmiştir ki bu tür projelerde yapılan işler ve elde edilen sonuçlar ile ilgili bir veri tabanı oluşturulmaması projelerin sürekliliği ve sonraki projeler için girdi oluşturma kapasitesini olumsuz etkilemektedir. Kültür Başkenti sürecinin yanı sıra İstanbul’un geçmişten bu yana süre gelen, planlanmış, gerçekleştirilmiş, yarım kalmış veya dile getirilmiş olmakla birlikte adım atılmamış çeşitli etkinlikleri ve birikimleri bulunmaktadır. Bunlar sırasıyla;

• Yaratıcı Endüstriler Merkezi (Hub)• İstanbul Tasarım Haritalanması• Tasarım Müzesi• DATUM Projesi• Türk-Alman Tasarımcılar Buluşması• Tasarım Parkı• Made in Şişhane• Usta İşi Beyoğlu-Beyoğlu Yaratıcılık Atölyeleri• Bilgi Üniversitesi öğrencilerine yönelik Usta-Çırak etkinliği• İSMEK • Miras Semboller Zanattan Tasarıma• 2010 Yaratıcı Şehirler ve Enstitüler Sempozyumu• İş Bankası Bir Usta Bin Usta• İstanbul Modern Zanaat, Sanat ve Tasarım Platformu• Türkiye Tasarım Haftası• İstanbul Tasarım Bienali• İstanbul’un Ustaları

Bu etkinlikler ve projelerle birlikte belirli periyotlarla gerçekleştirilen seminer, sempozyum, kongre ve benzeri etkinlikler de İstanbul’un tasarım şehri konsepti içinde sahip olduğu envanterdir. Bütün bu envanterin yaratıcı şehirler konsepti içinde belirlenecek bazı ortak amaçlara hizmet edecek şekilde değerlendirilmesi büyük bir kazanç sağlayacaktır. Bu noktada en büyük eksiklik bu birikimin hemen her birisinin kendi başına gerçekleştiği ve birbirleriyle organik bir bağlantısının bulunmayışıdır. Gerçekleşen etkinlikler ve yürütülen projelerin çıktıları ile ilgili erişilebilir ve geliştirilebilir bir veri tabanı bulunmamaktadır. Birinci oturum çıktılarında görülebileceği üzere, konuşmacılar bu etkinlikler ile ilgili geniş bilgiler vermişlerdir. Bütün bu envanterle ilgili projeler ve etkinliklerin bir platformda toplanarak izlenebilir, kaydedilebilir, paylaşılabilir ve geliştirilebilir bir veri tabanı konumuna getirilmesinin önemli bir gereklilik olduğunun üzerinde durmuşlardır.

Envanter belirleme ve veri tabanı oluşturmanın sağlayacağı bir diğer avantaj ise sınıflandırma imkanıdır. Yol haritası çizilirken İstanbul’un güçlü yanları bu sayede belirlenebilir. Hızlı aksiyon alınabilecek alanlar ortaya çıkılabilir Böylelikle belirli alanlarda odaklanma sağlanabilir. İş kalemleri, ele alınacak temalar ve çalışma alanları daha doğru bir biçimde belirlenebilir, hali hazırda yürümekte olan projeler, kat edilen yollar incelenebilir ve böylelikle doğru bir plan ortaya çıkarılabilir.

NETWORK

Yaratıcı Şehirler Ağı’na şu ana kadar tasarım şehri olarak katılan ve birbirinden farklı projeler gerçekleştirmiş birçok şehir vardır. Bu şehirler ile deneyim paylaşımı yapılmalıdır. Elbette ki İstanbul’un tarihi, dokusu ve coğrafyası ile diğer şehirlerden çok farklı bir yapısı vardır, ancak yürütülmesi gereken süreçler, uygulamalar belli aşamalarda paralellik gösterecektir. Bu bilgi paylaşımının gerçekleştirilebilmesi için konferanslar, seminerler, zirveler, toplantılar, geziler vb. etkinlikler düzenlenebilir. Uluslararası bir ağa böylelikle adapte olunabilir ve ondan faydalanılabilir.

Sadece uluslararası olarak değil ulusal ve bölgesel network de geliştirilmelidir. Tasarımcıların, kurumların birbirini tanıması ve bilmesi potansiyel anlaşmalara ve işlere imkan tanıyacaktır. Bunların yönetilmesi ile, atılacak adımlar hız kazanabilir.

Yaratıcı şehirler projesinin gerçekleştirilme sürecinde ağ içinde yer alan farklı alanlardaki şehirler ile de işbirliği yapılması söz konusu olabilmekte ayrıca “tasarım” konsepti dışında örneğin gastronomi ya da “zanaat ya da halk sanatları” gibi alanların da dikkate alınarak birlikte etkinlikler düzenlenmesi de önerilmektedir. Bu anlamda İstanbul’un sahip olduğu zenginlikler de değerlendirilmelidir.

EĞİTİM

Eğitim, tasarımda sürdürülebilirliğin, yetkin ve kaliteli bir üretimin sağlanmasında öne çıkan olguların arasında yer almaktadır. Meslek liseleri, tasarım liseleri, zanaat okulları ve üniversitelerde ilgili bölümler genç yaşta eğitilerek sektörde değer yaratacak profesyonellerin oluşmasına imkan sağlayacak kurumların başında gelmektedir. Ayrıca bu kurumlarda verilen eğitim, unutulmaya yüz tutan zanaat ve sanatların da tekrar gün yüzüne çıkmasına imkan tanıyacaktır. Burada değinilmesi gereken bir problem ise, özellikle üniversitelerde tasarım öğrencilerinin branşlaşma eksikliğidir. Tasarım çok geniş bir alan olduğu için, üniversitelerden çıkan gençlerin sektöre, sektördeki spesifik alanlara adaptasyonu zor olmaktadır. Dolayısı ile gençlerin üniversite çağındayken belli alanlarda branşlaşması sağlanmalı, akademik ve teoriden daha ileriye giderek sektör temsilcilerinin önderliğinde pratik ve reel uygulamalar yapılarak onlara yol gösterilmelidir. Diğer yandan ise, gençlerin potansiyelini değerlendirmek için Yaratıcı Şehirler Ağı’ndaki diğer ülkelerle değişim programları uygulanabilir, gençler uluslararası yarışmalara yönlendirilebilir böylelikle uluslararası ölçekte bir temas sağlanabilir.

Sadece tasarım profesyonellerinin değil toplumun eğitimi de ele alınması gereken bir konudur. Tasarımın değer yaratan bir olgu olduğu vurgulanmalıdır. Sektörde iyi, güzel ve doğru işler yapıldıktan sonra, bu doğru işleri talep eden kitle profili oluşturulması gerekmektedir. Bu da yine eğitim ile olacaktır. Sadece okul ya da kurum değil, reklamlar, televizyon programları ve kamu spotları gibi halka direkt dokunulabilecek mecralar kullanılmalıdır.

52 53


ETKİLEŞİM

Tasarımda etkileşim 3 doğrultuda incelenmektedir. Bunlardan ilki; tasarımcılar ve yatırımcılar arasında gerçekleşmektedir. Yaratıcı endüstrilere yönelik üretilen tasarımların kamu ve özel sektörde talep oluşturan kurum ve kuruluşlarla olan etkileşimi oldukça önemlidir. Bu ilişkiler, ticarileştirmenin ve tasarım ihracının değer yaratmasına imkan sağlayan bir etkileşim olarak ortaya çıkmaktadır. İkincisi ise tasarımcıların yani üretenlerin kendi arasındaki etkileşimidir. Bu etkileşim ise bireyler ya da iş grupları olarak değerlendirilmesinin yanında Yaratıcı Şehirler Ağı’ndaki ülkelerin de etkileşime geçerek üreten insan kaynaklarının beraber çalışması olarak da düşünülebilir. Böylelikle bilgi ve tecrübe paylaşımı yapılabilmekte ve birikimli ilerleyen bir sürecin oluşturulmasına imkan sağlanmaktadır. Bu da üretimin kalitesinin arttırılmasına ortam hazırlamaktadır.

Üçüncü etkileşim ise tasarımcı ve toplum arasındadır. Üretilen yaratıcı tasarımların ve endüstrilerin halka ulaşabilmesi sürdürülebilirliğin sağlanmasında kilit rol oynamaktadır. Sadece sektörel ve profesyonel anlamda geliştirilen bir sistem, tasarımın benimsenmesi konusunda yeterli olmayacaktır. Bu nedenle tasarımın toplumun her kesimine yani şehir sakinlerine yayılması, bu gruplar tarafından benimsenmesi ve talep edilen bir meta haline getirilmesi için bu etkileşim önemli bir role sahiptir

Kaynak: YEKON, İstanbul Tasarım Haritası Atölyesi Final Raporu

KURUMLAR

İSTANBULTASARIMSİSTEMİ

BİLEŞENLERİ

OFİSLER

ENDÜSTRİYELTASARIM

İÇMİMARİ

GRAFİK/İLETİŞİMTASARIMI

MODATASARIMI

SERGİLEME

ZANAAT

YARIŞMALAR

FİKRİ HAKLAR

YAYINCILIK

PERAKENDE

İMALAT

EĞİTİM

İSTANBULTASARIM SİSTEMİ

54 55


TİCARİLEŞTİRME

Yaratıcı tasarımlar ve bunların kullanıldığı yaratıcı endüstriler, klasik endüstrilere nazaran katma değeri çok daha yüksek endüstrilerdir. İngiltere’de 2016 senesinde yaratıcı endüstrilerin ekonomiye katkısı 91.8 milyar Pound olmuştur, Graz gibi küçük bir kentte ise 1.6 milyar Euro’dur. Ayrıca şehir ekonomisinin büyümesine önemli katkılar sağlamıştır. İstanbul’da henüz bu seviyede bir kazanım söz konusu olmamakla birlikte büyük bir potansiyelin varlığı da bir gerçektir. Ancak sektörde böylesine kitlesel bir ticarileşme hareketi belli zorlukları da içinde barındırmaktadır. Bunların ilki, tasarımlarda imalat kısmına girildiğinde endüstrilerin yüksek talebine rağmen imalat butik ölçekte gerçekleştirilmektedir. Tasarımcılar ile imalatçıların buluşması daha sonra bunun markalaşma süreci ağır ilerlemektedir. Tasarımcı tarafında üretimlerin sektör içerisinde ticari değeri olduğu bilincinin yerleştirilmesi ve bunu destekleyen çalışmaların yapılması gerekmektedir. Destekleyen çalışmaların başında ise tasarımcının fikri mülkiyet hakkının korunması gelmektedir.

Tasarımın endüstrileşmesi sürecinde sahip olunan kapasitenin organize edilmesi, pazara yönelik kanalların oluşturulması, markalama, tanıtım ve promosyon faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi, pazar talebinin belirlenmesi, iş gücünün yetiştirilmesi ve korunması gibi süreçlerin de ayrıca planlanması gerektiği açıktır. Halen var olan zanaat alanlarında anılan bu eksiklikler nedeniyle mevcut durumun korunması da güçleşmekte ve geleneksel zanaatların yaşaması giderek daha zor olmaktadır. Fikri ve sınai mülkiyet haklarının korunmasına yönelik düzenlemelerin de getirilmesi, var olan düzenlemelerin işleyişinin sağlanması, taklit ve imitasyon ile mücadele edilmesi sürecin sağlıklı işlemesi bakımından önemlidir.

İSTANBUL TASARIM SİSTEMİ VE

ZANAAT

ZANAATKARPATRON

PROJE

VAR

USTA

VAR(AZ)

PROJE V2 PROJE V1

YOK

KREDİ/ BORÇ

REVİZYON

KALIP

HATASIZSA

OK REVİZE

HATALIYSA

MÜDAHALESİZİMALAT

YENİ ÇIRAK YETİŞTİRME İMKANI

Üretim kültür birikiminin

Malzeme bilgisinin

Katma değer yaratan zaanatin

Korunumu sağlanabilir

EL EMEĞİ

GÖZ NURU

YILLARIN TECRÜBESİ

KÜLTÜR BİRİKİMİYAPI

M S

ÜREC

İ

İMALAT SIRASINDAMÜDAHALE

Kaynak: YEKON, İstanbul Tasarım Haritası Atölyesi Final Raporu- Hazırlayan: Burak AKBIYIK

56 57


İKİNCİ OTURUM FIRSAT TEHDİT ANALİZİ

Tasarım Şehri İstanbul Ortak Akıl Konferansı’nın ikinci oturumunda çeşitli sektörlerden katılımcılar moderasyon ekibi tarafından hazırlanan ve kendilerine yöneltilen; “Tasarım Şehri İstanbul’un Fırsatları ve Karşılaşabileceği Güçlükler Nelerdir? sorusuna cevap aramak için 5 farklı gruba ayrılmış ve soru çerçevesinde fikir ve görüşlerini belirterek oturuma katkıda bulunmuşlardır. Oturum sonucunda katılımcılar tarafından ortaya konulan fikir ve görüşler herhangi bir yoruma tabi tutulmadan belirtildiği gibidir:

58 59


FIRSATLAR

1. Belediyenin tasarıma olan ilgisi

2. İstanbul’un sahip olduğu tarihsel değerleri

3. Tasarım konusunun hali hazırda bakir bir alan olması

a. Çözümlenememiş problemlerin yarattığı fırsat

4. Mevcut üretim potansiyeli

5. Mevcut gastronomi potansiyeli

a. Kahvaltı: çok çeşitli peynirlere her şeye sahip olunması

i. Örneğin; urban farming

b. İstanbul’un mutfağı ön plana çıkarılmalı

6. Mevcut kültürel aktörler (İKSV, Sabancı Müzesi)

7. Örnek proje: Balat’ın dönüşümü, Balat’da sanatçılara ortam oluşturulması, turizm ile ilişkilendirilebiliyor olması

8. Sadece turizm potansiyeli değil, bu süreçte yaşanabilirlik ve ulaşıma da destek olunması

a. Örneğin; Belediye bünyesinde iyi iş yapan birimlerin yaygınlaştırılması

i. Metro durakları, Metrobüs durakları

9. Geleneksel üretim bölgelerinin korunması

a. Kapalıçarşı, şişhane

10. Öneri: Zanaatkâr ve ustaların bilgilerini aktarma süreçleri

a. Var olan şimdiye kadar yapılan projelerin farkına varılması, İSTKA’nın desteğindeki yarım kalmış projelerin devam ettirilmesi

b. Atıl kalmış projelerin hayata geçirilmesi, öncelikle derlenmesi kayıt altına alınması

c. İstanbul’un değerlerinin simgelerinin ön plana çıkarılması

11. Öneri: Kültür başkenti 2010’da hazırlanan çalışmaların güncellenmesi, çalışmaların yapılması

a. Okulların aktive edilmesi

b. İstanbul’un gençlerinin bu projede kullanılması – tasarımcı olsun olmasın

GRUP 1

TEHDİTLER

1. İç ve dış göçlerin oluşturduğu demografik yapıda yaşanan değişiklikler

a. Yaşam alışkanlıklarının şehrin yapısında meydana getirdiği değişikliğin belirsizliği

b. Duyduğumuz dilde değişim

c. Tüketicilerdeki değişim

2. Geleneksel sanatların kayboluşu

3. Müzelere, sanata, tasarıma ulaşma konusunda bilgi sahibi olunmaması

4. Büyükşehir ile koordinasyon, iyi tasarıma ulaşamama

5. Tasarımın tasarım olarak düşünülmemesi siyasi boyutun buna engel olması

6. Bize ait olan, İstanbul’a ait olan sokak lezzetlerini kaybetme riskinin olması

7. İstanbul’un sokaklarının, meydanlarının daha temiz olması gereği

8. Atık yönetimi (Mevcut üretim potansiyelinin rehabilite edilerek yürütülmesi)

9. Kent belleğimiz kentsel dönüşüme kurban olması

a. Yönetmelik var, denetim var, cezai yaptırım yok

10. Var olan değerlerin yorumlama süreci

a. Bir heyet oluşturulmalı ve çalışmalar bu heyetten geçmeli

11. Üretim ve teknolojinin ilerlemesine bağlı olarak fabrikasyona gidilmesi

12. Genel koordinasyonsuzluk

13. İyi yönetişimin olmaması

60 61


FIRSATLAR

1. Tasarımın popüler bir meslek olarak algılanması

2. Moda haftası,

a. Ekonomiye katkı

b. Turizme katkı

c. Çalışanların sadece yüzde 5’lik kısmının moda alanında çalışması

d. Önemli bir payının olması

3. Zanaat

a. Zanaat mahallelerinin varlığı

b. Zanaat tasarım ilişkisi ile proje ve tasarımların varlığı

c. Yüksek üretim kabiliyeti

d. En yaratıcı gençlik

4. Eğitim

a. Eğitim kurumların çeşitliliği

b. Çok uluslu çok kültürlü öğrenciler

5. Gençlik

a. Genç nüfusun fazla olması

b. Yeniliğe açık olması

c. Kolektif çalışmaya açık

6. Kent

a. Yüksek kalitede iş yapabilme

b. Coğrafi lojistik

c. Çok kültürlülük

d. Kültürel geçmiş

e. Deneyimli, yaşlı kent

f. Dinamik

g. Devlet teşvikleri

h. Patent, tasarım tescil, faydalı model, başvuruların artışı

i. Girişimci bireylerin varlığı

j. Kendi çözümlerini tabanda üreten ve uygulayan kent

GRUP 2

TEHDİTLER

1. Tasarım kelimesinin farklı çağrışımları

2. Zanaat

a. Zanaatta yeni nesil eksikliği

b. Kaybolma tehdidi

c. Master planlarda zanaatın kent merkezinden çıkarılması kararları

d. Zanaat eğitiminin eksikliği

e. Kent merkezindeki soylulaştırma ve fiyat artışı ile yarışamama

3. Eğitim

a. Katılımcı olmamaları

b. Kalitenin düşüklüğü

c. Donanım eksikliği: Mekân, atölye

d. Disiplinler arası eğitim eksikliği

e. Beyin göçü

f. Ezberleyerek öğrenme alışkanlığı

g. Yaparak öğrenmenin eksikliği

4. Gençlik

a. Gençler için kolektif alanlar yetersiz

b. Tüketici gençliğin varlığı

c. Üretken gençliğin olmayışı

d. Sorumluluk almama isteği

5. Kent

a. İstanbul’da kentin kontrolsüz büyümesi

b. Katılım eksikliği

c. Göç

d. Güvenlik

e. Tasarım vergilerinin düşmesi

f. Bellek problemi

62 63


GRUP 3

FIRSATLAR

1. Tarih

2. Birikim

3. İnsan kaynağı

4. Akademik güç

5. Genç dinamik nüfus (pratik)

6. Çözüm odaklı yapı

7. Yaratıcılık

8. Yatırımcı potansiyeli

TEHDİTLER

1. Devamlılık eksikliği

2. Sürdürülebilir olamama

3. Çabuk vazgeçme

4. İlgi odağının kayması

5. Disiplinler arası çalışma yoksunluğu

6. Tasarımın lüks olarak algılanması

7. Kopyacılık

GRUP 3

FIRSATLAR

1. Tasarım farkındalığını artırmak

2. Eğitim ve akademiyle işbirliği potansiyelinin bulunması, tecrübeden faydalanılması

3. Gençler ve profesyonellerin köprü kurabileceği bir platform olması

4. Çağımızdaki maker kültürü ve dijital ortamdaki artan trendler

5. Atölyelerin kurulması ile fikirlerin gerçek olma potansiyelinin bulunması

6. LivingLab’lerin varlığı

7. Veri eksikliğini tamamlama fırsatının bulunması

8. Zanaatkârlığa verilen önem ile sürekliliğin sağlanması / onarılması

9. Uzun süredir planlanan projelerin gerçekleştirilebilmesi (Tasarım Müzesi, Sanal Müze, Envanter)

10. Toplumla kamu arasında ara yüz oluşturması

11. Henüz kazanca geçmemiş üretim potansiyelini ortaya çıkarması

TEHDİTLER

1. Farklılıklara bakış açısının yoksunluğu

2. Özgünlük paradoksu

3. Sürenin kısa olması

4. Yaratıcı endüstrinin data/veri eksikliği

5. Projenin sadece zanaatkârlığa odaklı kalma olasılığı ve enerjinin yanlış kullanılması

6. Kolektif çalışma isteksizliği

7. Fikri mülkiyet haklarına olan bilinç yetersizliği

8. Mevzuat ve içtihat

(Devletin tasarımı bu anlamda desteklememesi)

9. Ana motivasyon / amaçlar konusunda kafa karışıklığının bulunması

10. Süre, ekonomi, enerji kısıtlarından dolayı odakların önceliklendirilmesi / belirlenmesi

11. Denetim mekanizmalarının süreksizliği

GRUP 4

64 65


FIRSATLAR

1. Tasarımın popüler bir meslek olarak algılanması

2. Tasarım eğitiminde eksiklerin tespit edilmesi ve iyileştirilmesi

3. Tasarımla ilgilenmeyen toplumun bilgilendirilmesi, farkındalık oluşturulması

4. Tasarımla ilgili tüm paydaşların bir araya gelerek bir envanter ve network kurulması

5. İstanbul’un kültürel miras bakımından zengin olması

6. İstanbul’un tasarım ve yaratıcı endüstrilerin merkezi olması

7. Üretici ve tasarımcıların bir araya geldiği yeni iş imkânlarının doğması

8. Kamunun son dönemde ilgisinin ve desteğinin artmış olması

9. Tasarımın ekonomiye katkısının toplum tarafından algılanması

TEHDİTLER

1. Tasarım kelimesinin farklı çağrışımlarının bulunması (kapsayıcılığı)

2. İstanbul 2010 sürecinin kamuoyuna olumsuz algı yaratması

3. Bürokrasinin bulunması

4. Organizasyonel anlamda belirsizliğin bulunması ve şeffaf yapılanma

5. 4 yıllık değerlendirme döneminin çok uzun olması, senelik olmaması

6. Siyasi belirsizliğin bulunması

7. Kamunun süreçteki rolünün baskınlığı

8. Kurumlar arası çalışma geleneği ve kültürünün olmaması

9. İstanbul şehrinin büyüklüğü ve nüfusun fazla olması

10. Projenin gerçek tasarımcıya ulaşmaması

11. Yabancı katılımcıların gelmemesi

12. Tasarım bürosunun rakip olarak algılanması

GRUP 5

66 67


İKİNCİ OTURUM DEĞERLENDİRMESİİstanbul’un bir tasarım şehri olarak yol haritasını oluşturma çabalarına yönelik yapılan Ortak Akıl Konferansı’nın ikinci oturumunda; İstanbul’un bu anlamda sahip olduğu fırsatlar ve karşılaşacağı güçlükler grup çalışması yöntemiyle değerlendirilerek fırsat ve tehdit analizi yapılmıştır.

68 69


FIRSATLAR

Geçmişten günümüze birçok farklı kültüre ev sahipliği yapan İstanbul, kültürel geçmişi çok zengin bir şehirdir. Tarihsel birikimi ve sahip olduğu tarihsel değerleri bütün semtlerine yansıyan şehir, belediyelerin tasarıma olan ilgisinin de payı ile bunu bir fırsata çevirecektir. Tasarım konusunun hali hazırda bakir bir alan olması yani halen gelişmeye devam etmesi önemli bir fırsat olarak karşımıza çıkmaktadır. Bir takım zanaat okullarının ve zanaatla ilgili meslek dallarının canlandırılması ve buradan sağlanabilecek fırsatların açığa çıkarılması gerekmektedir.

Türkiye gastronomi potansiyeli ile pek çok turistin ilgisini çekmektedir. Ülke olarak oldukça zengin bir yemek kültürümüzün bulunması ve farklı bölgelerin zenginliklerini İstanbul’un tek çatı altında bulundurabilmesi şehre gelen turist sayısını etkilemektedir. Bunun yanı sıra Kent tarımı (urban farming) gibi uygulamalarla şehir bahçeciliği üzerine çalışmalar yapılarak İstanbul’un mutfağı ön plana çıkartılmalıdır.

Kapalıçarşı ve Şişhane gibi geleneksel üretim bölgelerinin korunması gerekmektedir. Bu bölgeler turizm po-tansiyeli açısından oldukça önemli bir konuma sahiptir ve şehrin birçok alanda kendini dışarıya göstermesine imkan sağlamaktadır. Bahsi geçen bölgeleri sadece turizm potansiyeli olarak görmenin dışında İstanbul’un tasarım şehri olduğunu hissettirmek ve bu alanda farkındalığı artırabilmek oldukça önemli bir yer teşkil etme-ktedir. Bu nedenle belediye bünyesinde tasarım anlamında iyi uygulama örnekleri düzenli olarak takip edilmeli ve farklı alanlarda kullanılmak üzere değerlendirilmelidir. Örneğin; Metro duraklarında yapılan iyi tasarımlar diğer ulaşım ağlarına da uygulanmalıdır.

Zanaat mahallelerinin varlığı, zanaat tasarım ilişkisini barındıran proje ve tasarımların varlığı, yüksek üretim ka-biliyeti İstanbul için bir fırsattır. Hali hazırda zanaatlarına devam eden zanaatkâr ve ustaların varlığını fırsata çevirmek gerekmektedir. Zanaat dalları yavaş yavaş kaybolmadan kişilerin bilgi birikimleri ve tecrübelerini aktarma süreçlerine önem verilmelidir. Bu zamana kadar tamamlanan projelerin farkına varılması ve İSTKA’nın desteğindeki yarım kalmış projelerin devam ettirilerek fırsata çevrilmesi gerekmektedir.

Tasarım Şehri İstanbul’un belirlenen odak alanları dışındaki, moda haftası gibi etkinliklere de odaklanması gerekmektedir. Moda haftası olarak adından söz ettiren bir etkinliğin şehre, tasarıma ve ülkeye sağladığı katkılar oldukça fazladır. New York’un tasarım ve moda şehri olarak anıldığı bilinmektedir. Nitekim New York Moda Haftası şehrin bu kimliği ile oldukça örtüşmektedir. Bu kadar büyük çapta ses getiren bu etkinliğe bakıldığı zaman New York’un sadece %5 gibi küçük bir kısmı moda ile ilgili çalışmaktadır. Ancak New York Moda Haftası’nın şehrin ekonomisine ve turizmine katkısının oldukça yüksek olduğu bilinmektedir. İstanbul’da

da bu alanda atılacak adımlar sayesinde fırsat yakalanabilir.

Genç nüfusun fazla olması, yeniliğe ve kolektif çalışmaya açık olması, çok uluslu çok kültürlü bir yapıya sahip olunması da önemli noktalar olarak karşımıza çıkmaktadır. İstanbul’da özellikle tasarım alanındaki insan kaynağı, üniversitelerimiz bünyesinde bulunan tasarım bölümlerinde mevcut akademik güç ve sahip olduğumuz genç dinamik nüfus bize Tasarım Şehri İstanbul olarak fırsat sağlayacak önemli noktalardır. Kent içinde yüksek kalitede iş yapabilme kabiliyeti bulunmaktadır. Girişimci bireylerin varlığı buna bağlı olarak patent, tasarım, tescil, faydalı model ve başvuruların artmasına sebep olmaktadır. Bu alanda verilen devlet teşvikleri oldukça önemlidir.

Kentin coğrafi konumu ve sahip olduğu lojistik ağı önemli bir fırsattır. Yapılacak çalışmalarla kentin tasarım yönünün öne çıkarılması bölgeyi transit geçiş olarak kullanan bireylerin bunu fark etmesine imkan sağlayacaktır.

Tasarım Şehri İstanbul projesi tasarım farkındalığını artırmak açısından karşımıza çıkan büyük bir fırsattır. Akademik anlamda işbirliği potansiyeli sunulması, tecrübelerden faydalanılması ve gençler ile profesyonellerin köprü kurabileceği bir platform olması açısından oldukça önemlidir. Atölyelerin kurulması ve fikirlerin açığa çıkması, veri eksikliğini tamamlama fırsatı sunması, henüz kazanca geçmemiş üretim potansiyelini ortaya çıkarması karşılaşılacak fırsatlar arasında yer almaktadır. Ayrıca Tasarım Müzesi, Sanal Müze gibi uzun süredir planlanan projelerin gerçekleştirilebilmesi, toplumla kamu arasında ara yüz yaratması ve zanaatkârlığa ver-ilen önem ile sürekliliğin sağlanması İstanbul’un fırsatları olarak düşünülmektedir.

Tasarımın popüler bir meslek olarak algılanması ciddi anlamda fırsat doğurmaktadır. Türkiye’nin farklı yerl-erindeki üniversitelerin bünyelerinde mevcut tasarım bölümleri ve tasarımcı olmak isteyen gençlerin sayısının son yıllarda giderek artması bir avantaj olarak görülmektedir. Tasarım eğitiminde eksikliklerin tespit edilmesi ve iyileştirilmesini de bir fırsat olarak değerlendirebilmekteyiz. Tasarımla ilgilenmeyen toplumun bilgilendi-rilmesi ve bu anlamda bir farkındalık oluşturulması, tasarımla ilgili tüm paydaşların bir araya gelerek bir envanter ve network kuracak olması, İstanbul’un kültürel miras ve zenginlik açısından da önemli bir lokasyon olması karşımıza çıkan fırsatlardandır. Ayrıca üretici ve tasarımcıların bir araya gelmesi ile yeni iş imkânlarının doğacak olması, kamunun tasarıma karşı son dönemde artan destek ve ilgisi oldukça önemli bir fırsat olarak görülmektedir.

70 71


TEHDİTLER

İstanbul son yıllarda önemli bir oranda iç ve dış göç almaktadır. Şehrin demografisini hızla değiştiren bu durum şehrin kültür, sanat ve yaratıcı endüstriler bakımından da profiline etki etmektedir. Mevcut kültürel doku göçlerle birlikte farklı kültürlerle etkileşime girmekte ve özgünlüğünü kaybetme riski ile karşı karşıya kalmaktadır.

Kentin müze, sanatsal yapı, tasarım merkezleri ve tarihi eserleri gibi alanlarına ulaşım ve erişimde yaşanan sorunlar nedeniyle bu alandaki talepte azalmalar söz konusudur. Tasarım ve sanatla ilgilenen kurumların ve bireylerin büyükşehir belediyeleri ile aralarında koordinasyon problemi olması karşımıza çıkan ve aşılması gereken bir tehdit unsurudur.

Kent belleğinin kentsel dönüşümle beraber yok olma tehlikesi bulunmaktadır. Bu tehlikenin önlenebilmesi için yönetmelikler ve denetim çalışmaları bulunmaktadır ancak cezai yaptırım anlamında eksik kalınması karşılaşılan güçlükler arasındadır.

Ucuz üretim anlayışının yaygınlaşması ve teknolojinin ilerlemesine bağlı olarak ortaya çıkan fabrikasyon üretim ciddi bir şekilde dezavantaj oluşturmaktadır. Zanaat İstanbul için fırsat olarak değerlendirilirken yeni nesil gençlerin zanaatkar olarak yetişmemesi, bu nedenle yaşayan zanaat dallarının kaybolma tehdidi ile karşı karşıya kalınmaktadır. Zanaat eğitiminin eksikliği, kent merkezindeki soylulaştırma ve fiyat artışları ile zanaatkârların yarışamayarak kaybetmesi bu alandaki tehditler olarak karşımıza çıkmaktadır.

Ezbere dayalı öğrenme alışkanlığının var olması, yaparak veya deneyimleyerek öğrenmenin eksik olması, artan beyin göçü, disiplinler arası eğitim eksikliği, eğitimde katılımcılık anlayışı ve mekân, atölye gibi donanımların eksik olması şehrimiz açısından tehdit oluşturacak unsurlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Ayrıca tüketim odaklı bir yaşam tarzının hakim olması, üretim alanındaki sorunlar diğer tehditler arasında yer almaktadır.

Etkinlik noktasında devamlılığın sağlanmaması, yapılacak projelerde başlangıç ve bitiş anlamında sürdürülebilirliğin sağlanamaması, bir noktadan sonra hedef kitleye veya yapılması hedeflenenlere ulaşılamadığında projeden çabuk vazgeçilmesi sorunu ile karşılaşılmaktadır. Disiplinler arası çalışma yoksunluğu, tasarımın lüks olarak algılanması ve kopyacılık dikkat edilmesi gereken noktalar arasında yer almaktadır.

Farklılıklara bakış açısının yoksunluğu, yaratıcı endüstriler alanında veri eksikliğinin bulunması ve dört yıl olarak tanımlanmış sürenin kısa olması karşımıza çıkabilecek güçlükler arasında yer almaktadır. Zanaatın bir fırsat unsuru olarak değerlendirilmesinin yanında, projenin zanaatkârlığa odaklanıp enerjinin yanlış kullanılmasıyla daha fazla verim alınabilecek alanların gözden kaçırılması ciddi bir risk oluşturabileceğinden göz önünde bulundurulmalıdır. Kolektif çalışma isteksizliği, denetim mekanizmalarında sürekliliğin sağlanamaması, mevzuat ve içtihat kapsamında tasarımın yeterince desteklenmemesi de tehdit olarak görülmektedir. Ayrıca süre, ekonomi ve enerji gibi kısıtlardan dolayı odak alanların önceliklendirilmesi/belirlenmesi anlamında güçlükler ile de karşılaşılabileceği düşünülmektedir.

Tasarım kelimesi etrafında tam bir anlayış birliğinin bulunmayışı, farklı disiplinlerin tasarım kavramını farklı algılaması ve tasarımcılarda farklı çağrışımlar uyandırması bir tehdit olarak görülmektedir. İstanbul 2010 Kültür Başkenti sürecinin kamuoyu üzerinde yarattığı olumsuz algı, bürokrasi ile kaybedilen zamanlar, organizasyonel belirsizlik ve siyasi belirsizliklerin bir tehdit yaratabileceği düşünülmektedir. Kamunun süreçteki rolünün baskınlığı, kurumlar arası çalışma geleneği ve kültürünün olmaması, yabancı katılımcıların ülkeye çekilememesi, İstanbul şehrinin büyüklüğü ve nüfusu da yine bir tehdit unsuru olarak düşünülmektedir.

72 73


ÜÇÜNCÜ OTURUM AMAÇ HEDEF ANALİZİ

Ortak Akıl Konferansı’nın üçüncü oturumunda katılımcılar moderasyon ekibi tarafından hazırlanan ve kendilerine yöneltilen; “Tasarım Şehri İstanbul’un Belirlenen Odak Noktalar Kapsamında Hedefleri Neler Olmalıdır? sorusuna cevap aramıştır. Oturum sonucunda katılımcılar tarafından ortaya konulan fikir ve görüşler belirtildiği gibidir:

74 75


1. İşin sahibinin ve yönetim modelinin belirlenmesi

a. Düzenli danışma kurulu toplantılarının yapılması

b. İstanbul nüfusundan kişilerin ve fikir sahibi olabilecek paydaşların fikirlerinin alınması

2. Konuşulan konuların ve fikirlerin dikkate alındığı, önceden söylenenlerin ciddiye alınarak yeni bir sürecin başlatıldığı bir sistem olması

3. Diğer şehir örneklerinin incelenmesi

a. Süreci yönetecek grubun belirlenmesi

b. Neden tasarım kenti olmak için Unesco’ya başvuruldu? sorusunun cevabı paylaşılmalı

c. Herkese aynı anda ulaşılması, işi yapabilecek bilgi birikimine sahip kişilerle çalışılması

d. Yapılan bütün çalışmaların arşivlenmesi

4. 2010’da gerçekleştirilen projeden geriye veri kalmadı, aynı hataların bir kez daha yapılmaması

a. Süreci yönetecek grup, direktörlük ya da merkezin sadece bu alanda çalışması, sürekli geliştirilmesi ve özelleştirilmesi

5. İBB Unesco’ya başvururken neler hedefledi ve şu an neredeyiz, sorularına cevap verilmeli

a. Ne kadar geliştirebildiğimiz analiz edilmeli

b. Tasarım projelerinin bir politika olarak ele alınması, kişi bazlı olarak götürmek yerine her değişimde aynı kalitede devam edebilmesi

c. İş paylaşımı ve danışmanlık gibi konularda reel davranılması gerekli

d. Yapılan işlerin kayıtlarının tutulması, eski işlerin ivedilikle ortaya çıkarılması, yeni projelerde kaynak olarak kullanılması

6. İstanbul’un tasarımın her alanını kapsayabilecek bir potansiyele sahip olması ve projenin gücünün buradan bu çeşitlilik ve dağınıklıktan gelmesi

a. Ustalık ve zanaatın ön plana çıkarılması

i. Birçok ülkede bulanamayan bu özelliğin İstanbul’da ön plana çıkarılması

ii. Tasarım Şehri İstanbul’un bir iş modeli olarak düşünülmesinden ziyade bir referans noktası, herkese fırsat verecek bir platform olarak düşünülmesi

iii. Halihazırda yapılan işlere bakılması, bu işlerin desteklenerek ortaya çıkarılması arşiv ve envanterlerin bir araya getirilmesi

iv. Kurulması planlanan tasarım merkezi için bir model çalışılması

1. Yerinin nerede olacağı, içinde hangi bölümlerin olacağı, bu konuda ayrı bir çalışma grubu oluşturulması gerekli mi, bu noktalar üzerinde düşünülmeli

v. Bütün paydaşlar ve kurumlar beraber hareket edip hepsinin rollerinin belirlenmesi ve bu doğrultuda bir model oluşturulması

7. Tasarım Şehri İstanbul, İstanbul Tasarım Merkezi, dokümantasyon, The Usta & Designer, Design City İstanbul Summit ile ilgili olarak neler yapabilir vb. bunlarla ilgili çalışmalar yapılması

a. Bu konular ile hepsi ayrı ayrı oturumlar olacak şekilde veya ayrı günlerde toplantılar düzenlenmeli

i. Alt başlıklarında neler var belirlenmeli

b. Ne düşünüldü ve UNESCO bizi tasarım şehri olarak neden listesine aldı bunlar paydaşlarla paylaşılmalı

c. Bir sonraki toplantıda üzerine koymak, geliştirilmek üzere devam ettirilmesi

d. Belediyenin de içinde olduğu bağımsız birtakım alanlardan (STK, özel, bağımsız kurumlar vb.) gelen katılımcı bir model oluşturulması

8. Tasarım Merkezinin niteliğinin ne olduğu açıkça ifade edilmesi

a. Tasarım merkezlerinin niteliğinin nasıl arttırılacağı yönünde çalışmaların yapılması

b. Konu hakkında bilgilendirmelerin düzenli olarak yapılması

9. Tasarım bürosu için özel bir yer tahsis edilmesi, tasarlanması

a. Daha dinamik daha çekici bir yer olarak tasarlanması

b. Tek bir sinerji etrafında hareket edilmesi

c. Süreçte İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Bimtaş gibi kurumların aktif görev alması ve süreç takibini yapması

10. Büyük veri oluşturulması

a. Bir server satın alınarak veya kiralanarak arşivleme yapılması

11. Zanaatkârlar ve meslek odalarının hangilerinin ön plana çıkarılacağının belirlenmesi

a. Bu süreci yürütürken her bölümün başında bir sorumlu olması

76 77


ÜÇÜNCÜ OTURUM DEĞERLENDİRMESİ

Ortak Akıl Konferansı’nın son oturumunda farklı sektör temsilcilerinden oluşan katılımcılar Unesco Yaratıcı Şehirler Ağı kapsamında Tasarım Şehri olarak seçilen İstanbul’un belirlenen odak noktaları kapsamında ilerleyen süreçlerde ulaşması gereken hedefler nelerdir sorusu çerçevesinde beyin fırtınası yöntemini kullanarak amaç hedef analizi yapmışlardır. Oturumda katılımcılar tarafından üzerinde durulan belli başlı konular belirtiği gibi şekildedir:

78 79


Tasarım Şehri İstanbul’un hedeflerine ulaşması için öncelikle işin sahibinin, yüklenicisinin kim olduğu ve bütçesinin açık bir şekilde belirtilmesi gerekmektedir. Yönetim modelinin belirlenerek düzenli danışma kurulu toplantılarının yapılması sağlanmalıdır. Ayrıca iş sahibi ve konferans davetlileri dışında kalabalık İstanbul nüfusundan kişilerin ve fikir sahibi olabilecek paydaşların fikirlerinin alınması gerekmektedir. Fikir alınan kişilere, görüşlerinin önemsendiği ve kendilerine konu ile ilgili bir muhatap bulacaklarının güveni verilmelidir. Yeni bir süreç başlatılırken önceden konuşulan konuların ve paylaşılan fikirlerin dikkate ve ciddiye alındığı bir sistem oluşturulması gerekmektedir.

Diğer şehir örneklerinin incelenmesi hedeflere yönelme doğrultusunda izlenebilecek önemli bir adımdır. 2010’da gerçekleştirilen projeden geriye üretilen hiçbir şeyin fotoğraf, video veya yazılı bir verisinin kalmaması dikkate alınması gereken önemli bir noktadır. Aynı hataların bir kez daha yapılmaması gerekmektedir. Belediyenin çatısı altında olması bu bakımdan önemlidir. Bu işin büyük bir mesai alanı olmasından dolayı işleyişi yürütecek kişilerin, grupların sadece bu iş ile sorumlu olmaları gerekmektedir.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi UNESCO’ya 31 Mayıs 2017 tarihinde başvururken neler hedefledi, hangi amaçla tasarım kenti olmak için Unesco’ya başvurdu bunlara bakılmalı ve şu an neredeyiz, ne kadar geliştirebildik bunlar analiz edilmelidir. Tasarım projelerinin bir politika olarak ele alınması, proje aşamalarını, süreçlerini kişi bazlı götürmek yerine her değişimde aynı kalitede devam ettirilmesini sağlamak gerekmektedir. İş paylaşımı ve danışmanlık gibi konularda reel davranılmalıdır. Yapılan işlerin kayıtlarının tutulması, eski işlerin ivedilikle ortaya çıkarılması, yeni projelerde kaynak olarak kullanılması gerekmektedir.

İstanbul, tasarımın her alanını kapsayabilecek bir potansiyele sahiptir. Bu projenin gücü, bu çeşitlilik ve dağınıklıktan gelmektedir. Her alanda potansiyel var fakat başvuru sürecinde biraz daha ustalık ve zanaat ön plana çıkarılmaktadır. Çünkü Avrupa’da birçok ülkede bulunmayan bu özelliğin İstanbul’da ön plana çıkarılması gerekmektedir. Ayrıca Zanaatkâr ve Meslek Odalarının hangilerinin ön plana çıkarılacağının belirlenmesi ve bu süreci yürütürken her bölümün başında bir olması gerekmektedir. Tasarım Şehri İstanbul, bir iş modeli olarak düşünülmesinden ziyade bir referans noktası, herkese fırsat verecek bir platform olarak düşünüldüğünde daha verimli çalışmalar ortaya çıkacaktır. Hali hazırda yapılan işlere bakılması, bu işlerin desteklenerek ortaya çıkarılması, arşiv ve envanterlerin bir araya getirilmesi önem arz etmektedir.

Kurulması planlanan tasarım merkezi için bir model çalışılması, yerinin nerede olacağı, içinde hangi bölümlerin olacağı, bu konuda ayrı bir çalışma grubu oluşturulması gerekli mi, bu noktalar üzerinde düşünülmesi gerekmektedir. Tasarım Şehri İstanbul, Tasarım Merkezi, dokümantasyon, The Usta & Designer, Design City İstanbul Summit ile ilgili olarak neler yapılabilir vb. bunlarla ilgili çalışmalar yapılmalıdır. Bu konular ile ilgili hepsi ayrı ayrı oturumlar olacak şekilde veya ayrı günlerde toplantılar düzenlenmeli devamında yapılan toplantılarla birlikte bu dört başlık geliştirilerek devam ettirilmelidir.

Tasarım merkezinin niteliğinin ne olduğunun açıkça ifade edilmesi ve konu hakkında bilgilendirmelerin düzenli olarak yapılması gerekmektedir. Tasarım bürosu için özel bir yer tahsis edilmesi ve tasarlanması önemlidir. Daha dinamik daha çekici bir yer olmalı ve tek bir sinerji etrafında hareket etmelidir. Ayrıca süreçte İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Bimtaş gibi kurumların aktif görev alması ve süreç takibini yapması gerekmektedir.

80 81


GENEL DEĞERLENDİRME Tasarım Şehri İstanbul Ortak Akıl Konferansı’na katılan konuyla ilgili çeşitli tarafları temsil eden paydaşların yaptıkları değerlendirmeler sonucunda ortaya çıkan sonuçlar bu başlık altında belirtildiği şekilde değerlendirilebilir;

82 83


Yaratıcı şehir kavramının özü itibariyle İstanbul bir yaratıcı şehir midir? Sorusunun ilk olarak cevaplanması gerekir. İstanbul çok özelliği içinde taşıyan özel bir şehir olmakla birlikte yaratıcı şehir konseptinin gerektirdiği özellikleri taşımakta mıdır?

Yaratıcı şehir konsepti yaratıcı endüstrilerin varlığı ve yarattıkları katma değerle ilişkilidir. “Yaratıcılık” kavramı günümüzde şehirlerin kendi gelişim stratejilerine ve politikalarına yön verecek kapsam ve öneme sahiptir. Yaratıcı endüstriler içeriğinde sahip olunan zenginlikleri şehirlerin rekabetsel üstünlük alanları olarak ön plana çıkmaya başlamıştır. Yaratıcılık üzerinden ortaya çıkan rekabet; yaratıcı kesimlerin ihtiyaç duydukları altyapı ve üst yapı unsurlarını oluşturan ve bu yolla nitelikli işgücü istihdamı sağlayan, üretilen katma değeri yüksek çıktılar vasıtasıyla şehir ekonomisi ve hatta ülke ekonomisine katkı sağlayan şehirlerin ortaya çıkmasına yol açmıştır.

Yaratıcı şehirler; kurumlar, üniversiteler, kültür ve sanat faaliyetleri, ulaşım ve sağlık alanlarında sağladıkları altyapılarla birlikte, insanlar arasında etkileşimi sağlayan ve bu etkileşim sonucu ortaya çıkan fikir alışverişlerinden ortaya çıkacak yaratıcı fikirleri destekleyen ortamları sağlarlar. Bu bağlamda, dünyadaki birçok şehir yaratıcı şehir olarak gösterilebilir ve çoğu şehrin ‘yaratıcı şehir’ olarak tanımlanabilmek için yarıştığı görülmektedir.

Bu anlamda yaratıcı endüstrilerin temelinde yer alan inovasyon kavramının kurumsallaşması ve uzun vadeli stratejilerin belirlenmesi bakımından İstanbul’un UNESCO’nun Yaratıcı Şehirler Ağı içinde Tasarım Şehri olarak kendi yol haritasını bütün paydaşlarıyla birlikte belirlemesi ve bunu bir politika olarak benimsemesi ihtiyacı bulunmaktadır.

Bu anlamda hem sanat hem de zanaat bakımından güncel ve tarihsel büyük bir birikime sahip olmak yaratıcı şehir olmak bakımından tek başına yeterli değildir.

Elbette ki UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı kapsamında “Tasarım Şehri” olarak kabul edilmek İstanbul için önemli bir prestij kaynağıdır. Ağ içinde yer alan farklı şehirler ile etkileşimde olmak, birikim ve deneyim paylaşımı gerçekleştirmek İstanbul için önemli kazanımlardır.

İstanbul, “Tasarım Şehri” konsepti ile ilgili olarak da geriye doğru 10-15 yıllık bir süre içinde çeşitli vesilelerle önemli adımların atıldığı bir şehirdir. Yaratıcı şehirler ağına katılan çok sayıda şehir içinde bu kadar zengin bir birikimi olan ikinci bir kent muhtemelen yoktur. Ayrıca bu konuda birbirinden bağımsız çok sayıda etkinlik, proje ve benzeri faaliyetin gerçekleştiriliyor olması da İstanbul’un önemli avantajları arasında yer almaktadır.

Yaratıcı Şehirler Ağına tasarım şehri konseptinden katılarak sürdürülebilir bir şehir gerçekleştirmeye yönelik olarak nasıl bir yol haritası izlenmelidir sorusuna farklı perspektiflerden cevap aranan bu etkinlikte katılımcılar konunun farklı boyutlarını ele alarak çeşitli öneriler geliştirmişlerdir. Buna göre kabaca yol haritası şu şekilde oluşmuştur;

Mevcut faaliyetlerin koordinasyonu ve entegrasyonunu sağlayacak bir platform oluşturulması; halen çok sayıda faaliyete ev sahipliği yapan İstanbul’da bu faaliyetlerin birbiriyle ilişkilendirilmesi, izlenebilir hale gelmesi ve çıktılarının bir veri tabanında toplanarak geleceğe yönelik bir değer oluşturulması ilk adım olarak önerilmiştir.

Tasarım Şehri İstanbul konseptinin paydaşlarının belirlenmesi; Tasarım Şehri İstanbul konsepti içinde yer alacak kişiler, kurumlar, sivil toplum kuruluşları ve bunların gerçekleştirebilecekleri projeler bakımından paydaşların belirlenmesi ve işbirliği protokollerinin oluşturulması bu alanda atılması gereken bir başka adımdır. Bu noktada özellikle sivil toplum kuruluşları, üniversiteler, konuyla ilgili kanaat önderlerinin katkılarının fazlaca önemli olduğunun altının çizilmesi gerekir.

Etkinlikler Takviminin Oluşturulması; Halen yürüyen etkinliklerin tek bir noktadan ve belirli bir konsept içinde yürütülmesi bakımından bir etkinlik takvimi belirlenmesi ve bütün etkinliklerin UNESCO yaratıcı şehirler ağı markası altına alınarak desteklenmesinin sağlanması bir başka önemli adım olarak görülmektedir.

Sanatlar ve Zanaatlar Alanında Projeler Üretilmesi; Halen icra edilmekte olan ve sayıları 20 civarında olan sanat ve zanaat alanlarında geleneksel yöntemlerin gelecek nesillere aktarılması ve mevcut yöntemlerin endüstriyel üretime yönelmesi amacıyla usta-çırak buluşmalarını sağlayacak projelerin gerçekleştirilmesi, var olanların desteklenmesi gerekmektedir. 2010 yılı Kültür Başkenti İstanbul sürecinde gerçekleştirilen İstanbul’un Ustaları projesi kapsamında yapılan envanter çalışmasında aşağıda yer alan zanaat dallarına yer verilmiştir.

• Ahşap Oymacılık

• Bakırcılık

• Cam İşlemeciliği – Vitray

• Ciltçilik

• Dokuma

• Ebru

• Folklorik Bebek Yapımı

• Geleneksel Keçe Sanatı

• Geleneksel Türk Tiyatrosu – Kukla Yapımı

• Hat

• Kalemişi

• Katı’

• Kuyumculuk – Mücevher Tasarımı

• Minyatürk

• Sedef Kakma

• Seramik ve Çini

• Tesbih Yapımı

• Tezhip

84


Yine aynı proje kapsamında tespit edilen sanat ve zanaat ustalarının isimleri ise aşağıdaki gibidir.

A. Erol Dönmez

Ali Hüsrevoğlu

Davut BektaşHüseyin Hüsnü

TürkmenÖmer Faruk

DereSelim Türkoğlu Turan Sevgili

Adem Sakal

Ali ToyEmine

SağmanHüsrev Subaşı

Ömer Faruk Özoğul

Serap Bostancı Tuluk

Zehra Çekin

Ahmet Demir

Alpaslan AkyüzEtem

ÇalışkanJavad Khuran Orhan Dağlı Süleyman Berk

Ahmet Koçak

Arda ÇakmakFatih

ÇetinkayaM. Efdaluddin

KılıçOsman Özçay

Tahsin Kurt

Ahmet Kutluhan

Ayten Tiryaki Ferhat KurluMehmet Arif

VuralOsman Yılmazer

Talip Mert

Ahmet Zeki Yavaş

Berrin YaparGürkan Pehlivan

Necati Korkmaz

Savaş ÇevikTuba Özen

Mulalar

Diğer Tasarım Şehirleriyle İşbirliği; Tasarım şehri konseptinde önceden beri faaliyette bulunan ve özellikle endüstriyel tasarım alanında önemli mesafeler kat etmiş şehirlerle işbirlikleri geliştirmek suretiyle deneyim ve birikimlerin paylaşılmasına yönelik çalışmaların yapılması bir başka önemli adım olarak görülmektedir.

Konsepti genişletmeye yönelik iletişim çalışmalarının gerçekleştirilmesi; Tasarım şehri İstanbul konseptine katılımın giderek daha fazla olması bakımından sürecin duyurulması, tanıtılması ve farkındalık yaratmaya yönelik iletişim çabalarının yanı sıra geniş kitlelerin katılımını teşvik etmek amacı ile yarışmalar, sempozyumlar, kongreler, seminerlere de ağırlık verilmesi önemlidir. Ayrıca maker hareketi, hackathon (hack günü), livinglab gibi yeni etkileşim ve iletişim yöntemleri de bu amaçla kullanılarak tasarım şehri konseptinin yaygınlaştırılması gerekir.

Başlangıç için yukarıda sayılan etkinlikler önemli olmakla birlikte ilk adımda dört yıl sürecek etkinlikler için daha ayrıntılı yol haritalarına ihtiyaç bulunmaktadır. Belirlenen ana başlıklar altında alt gruplarla küçük odak grup çalışmaları, paneller yapılarak çalışma temaları, projeler, işbirlikleri ve benzeri üretimlerin ortaya çıkarılması gerekir.

•Yaratıcı Endüstriler Merkezi (Hub)•İstanbul Tasaım Haritalanması•Tasarım Müzesi•DATUM Müzesi•Türk - Alman Tasarımcılar Buluşması•Tasarım Parkı

Tasarım şehirleri ile;

Cape TownDubai

Greater GeelongKoldingKorktrijk

Mexico CityVuhanGraz

CuritibaHelsinki

Seul

İç paydaşlarKamuoyu

BasınMedya

Living Lab Maker Hareketi

Konsepti genişletmeye yönelik iletişim çalışmaların gerçekleştirilmesi

Atölyeler

•Made in Şişhane•Usta İşi Beyoğlu-Beyoğlu Yaratıcılık Atölyeleri•Bilgi Üniversitesi öğrencilerine yönelik Usta-Çırak etkinliği•İSMEK•Miras Semboller Zanattan Tasarıma•2010 Yaratıcı Şehirler ve Enstitüler Sempozyumu

•İş Bankası Bir Usta Bin Usta•İstanbul Modern Zanaat, Sanat ve Tasarım Platformu•Türkiye Tasarım Haftası•İstanbul Bienali•İstanbul’un Ustaları

Marka KonumlandırmaUNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı

Design City

PROJELER

İletişimi Sağlayan Platform

Projeler geliştirerekendüstriyel tasarım

imkanları

85


http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/177/a-erol-donmez

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/177/a-erol-donmez

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/4/ali-husrevoglu

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/4/ali-husrevoglu

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/172/davut-bektas

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/186/huseyin-husnu-turkmen

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/186/huseyin-husnu-turkmen

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/232/omer-faruk-dere

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/232/omer-faruk-dere

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/23/selim-turkoglu

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/204/turan-sevgili

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/20/adem-sakal

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/20/adem-sakal

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/19/ali-toy

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/115/emine-sagman

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/115/emine-sagman

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/229/husrev-subasi

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/203/omer-faruk-ozogul

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/203/omer-faruk-ozogul

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/247/serap-bostanci-tuluk

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/247/serap-bostanci-tuluk

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/262/zehra-cekin

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/201/ahmet-demir

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/201/ahmet-demir

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/21/alpaslan-akyuz

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/240/etem-caliskan

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/240/etem-caliskan

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/62/javad-khuran

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/197/orhan-dagli

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/24/suleyman-berk

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/202/ahmet-kocak

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/202/ahmet-kocak

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/18/arda-cakmak

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/123/fatih-cetinkaya

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/123/fatih-cetinkaya

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/110/m-efdaluddin-kilic

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/110/m-efdaluddin-kilic

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/199/osman-ozcay

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/199/osman-ozcay

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/287/tahsin-kurt

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/1/ahmet-kutluhan

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/1/ahmet-kutluhan

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/83/ayten-tiryaki

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/130/ferhat-kurlu

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/308/mehmet-arif-vural

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/308/mehmet-arif-vural

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/67/osman-yilmazer

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/67/osman-yilmazer

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/236/talip-mert

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/56/ahmet-zeki-yavas

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/56/ahmet-zeki-yavas

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/162/berrin-yapar

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/291/gurkan-pehlivan

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/291/gurkan-pehlivan

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/285/necati-korkmaz

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/285/necati-korkmaz

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/22/savas-cevik

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/254/tuba-ozen-mulalar

http://www.istanbulunustalari.com/tr/usta/254/tuba-ozen-mulalar

86 87


KATILIMCI LİSTESİ

NO İSİM - SOYİSİM ÇALIŞTIĞI KURUM DEPARTMAN UNVAN

1 Dr. Hayri BARAÇLI İstanbul Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreter

2 Görgün TANER İKSV Genel Müdürlük Genel Müdür

3 Ahsen ERDOĞAN Bilgi Üniversitesi Yapı Kredi Kültür Sanat KPY, Kültür Merkezi

4 Deniz OVA İKSV İstanbul Tasarım Bienali Direktör

5 Sinan Mert ŞENER İTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Prof. Dr

6 Cem DOĞAN Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi İç Mimarlık Doç. Dr

7 Seza Sinanlar USLU YTÜ Sanat Tasarım Fakültesi Doç. Dr

8 Ali KURAL URBAR Kentleşme ve Mimarlık Ltd.

Kentsel Tasarım ve Mimarlık Müdür

9 Deniz ÇALIŞ İstanbul Bilgi Üniversitesi Mimarlık Yrd. Doç. Dr

10 İhsan Tolga KORUCU UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Genel Sekreterlik Sektör Uzmanı

11 Özlem TUNA Özlem Tuna Tasarımcı

12 Serra ER İBB AB İlişkileri Müdürlüğü Proje Koordinatörü

13 İsmail ERDOĞAN İstanbul Tasarım Merkezi Müdür Yrd.

14 Duygu ERTEN İstanbul Medipol Üniversitesi İnşaat Öğretim Üyesi

15 Hikmet ERKAN İBB Kurumsal Proje Yönetimi Müdür

16 Dilek YILDIZ İTÜ Mimarlık Akademisyen

17 Zuhal AYANOĞLU İBB Kentsel Tasarım Müdürlüğü Müdür Yrd.

18 Nur URFALIOĞLU YTÜ Mimarlık Akademisyen

19 Gülcan ORAK WRI Türkiye Sürdürülebilir Şehirler Kentsel Hareketlilik Şehir Plancısı

20 Coşkun YILMAZ İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Müdür

21 Merve AKI WRI Türkiye Sürdürülebilir Şehirler Kentsel Hareketlilik Yönetici

22 Burcu ONUK İBB AB İlişkileri Müdürlüğü Proje Koordinatörü

23 Mustafa Emre GÖZLEVELİ Memreg Endüstriyel Tasarım Kurucu


24 Mehmet KALYONCU Türkiye Tasarım Vakfı Yönetim Kurulu Yönetim Kurulu Başkanı

25 Furkan DEMİRCİ Türkiye Tasarım Vakfı Yönetim Kurulu Yönetim Kurulu Üyesi

26 Emel ÖZTEP Bimtaş Metropolitan Planlama Müdürlüğü Kentsel Tasarım Şefi

27 Rumeysa BOZ Türkiye Tasarım Vakfı Genel Sekreter

28 Murat ŞANAL ŞANAL Mimarlık Araştırma Kentsel Tasarım Ortak

29 Serhan ADA UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Yönetim Kurulu Yönetim Kurulu

Üyesi

30 M.Talha YILMAZ Kültür A.Ş. Hediyem İstanbul Marka Yön.

Üretim ve Pazarlama Şefi

31 Ömer TURAN İBB Kentsel Tasarım Müdürlüğü Müdür

32 Burcu ÖZÜPAK GÜLEÇ İKİKİ Tasarım Danışmanlık Kurucu Ortak

33 Engin AYAZ ATÖLYE Tasarım Kurucu Ortak

34 Çiğdem POLATOĞLU YTÜ

35 Fatma ÖZDEN İBB İSMEK Sergi Fuar Koordinatör

36 Kaya ÜÇER Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

Mimari Restorasyon Programı Doç. Dr

37 Ümit ÜNAL Bilim Sanayi ve Teknoloji Müdürlüğü

38 Şevket DEMİRKAYA İBB Kültürel Etkinlikler Müdür

39 Metin ULUOCAK İBB Kentsel Tasarım Müdürlüğü İnşaat Mühendisi

40 Sertaç ERSAYIN re/form/ist Kurucu

41 Zuhal ULUSOY Kadir Has Üniversitesi Mimarlık Prof. Dr

42 Arhan KAYAR dDf Kurucu Ortak

43 Ebru YILMAZLAR İBB Kentsel Tasarım Müdürlüğü

Mimar / Proje İhale Şefi

44 İsmail TAŞDEMİR Türkiye Otelciler Birliği Yönetim Kurulu Genel Müdür

45 Berke TURGAY İstanbul Sanayi Odası Endüstriyel Strateji Şubesi Yüksek Mühendis

46 Hüseyin SEÇKİN 3. Mecra Reklam ve Turizm Tic. A.Ş. İş Geliştirme Gn. Md. Yrd.

88 89



47 Hüseyin TOK İBB Kültür Varlıkları Daire Başkanlığı Daire Başkanı

48 Cihangir İSTEK İstanbul Bilgi Üniversitesi / İnternational Council of Design Başkan Yrd.

49 Aysıla SILDIR VİP Turizm Event Project Manager

50 Hayrettin ÖZMEN İBB Kentsel Tasarım Müdürlüğü Müdür Yrd.

51 Gülname TURAN İTÜ Endüstri Ürünleri Tasarımı Doç. Dr

52 Gökhan AVCIOĞLU GAD Vakfı Kurucu / Mimar

53 Mustafa UZUN İSTSOB Başkan Vekili

54 Mehmet ÜNAL İstanbul Yeniyüzyıl Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Prof. Dr

55 Murat ÇETİN Kadir Has Üniversitesi Mimarlık Prof. Dr

56 Mustafa GÜL İSTKAPlanlama,

Programlama ve Koordinasyon

Uzman

57 Özlem ER İTÜ Endüstri Ürünleri Tasarımı Prof. Dr

58 Sinan MERİÇ SSTD / Smart Tasarım Genel Sekreter

59 Neslihan GÖNCÜ İBB Kentsel Tasarım Şehir Plancısı

60 Sedat AYBAR İstanbul Aydın Üniversitesi Ekonomi ve Finans Prof. Dr

61 Selçuk SEÇKİN Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sanat Tarihi Yrd. Doç. Dr

62 Esin DÜZAKIN Marmara Üniversitesi Endüstri Ürünleri Tasarımı Öğretim Üyesi

63 Nursema ÖZTÜRK Maltepe Üniversitesi Tasarım / İç Mimarlık İç Mimar

64 Semiha KAN ETMK İstanbul Şube Başkanı

65 Ahmet EROL AE Design Tasarım Tasarımcı

66 Serdal AKYURT İBB Müdür

67 Katya KAYA TURKECO İnşaat ve Enerji

68 Osman KARACABACAK İBB Basın Danışmanlığı Editör

69 Salih EFİLOĞLU Şehir Tiyatroları Yönetici Müdür

70 Aslı KIYAK İNGİN İstanbul Bilgi Üniversitesi / İsmek

Endüstri Ürünleri Tasarımı Öğretim Üyesi


71 Saadet AYTIS Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi İç Mimarlık Yrd. Doç. Dr

72 Sinan GENİM Mimar

73 Özge İMREK BİMTAŞ Kentsel Tasarım Şefliği Şehir Plancısı

74 Gaye KIRLIDÖKME BELEN Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

Tekstil ve Moda Tasarımı Doç. Dr

75 Ayşe COŞKUN ORLANDİ Kadir Has Üniversitesi Endüstri Ürünleri Tasarımı Yrd. Doç. Dr

76 Nejla GÜVENÇ YEKON Asbaşkan

77 Özgül ATAY Konsept Projeler Dergisi İmtiyaz Sahibi ve Genel Yayın

Yönetmeni

78 Alper DERİNBOĞAZ Praxis Peyzaj Mimarlığı ve Kentsel Tasarım Yüksek Mimar

79 Nurcan CANDAŞ İBB Kentsel Tasarım Müdürlüğü Harita Mühendisi

80 Ali Serdar FAK Marmara Üniversitesi Hipertansiyon Merkezi Prof. Dr

81 Fehmi BİLGE TÜRKİYE TASARIM VAKFI Mutevelli Heyeti Baskani

82 Ayhan TEZCAN Açıkhava Reklamcıları Derneği Yönetim Kurulu Yönetim Kurulu Başkanı

83 Enise Burcu DERİNBOĞAZ Praxis Landscape Peyzaj Mimarı

84 Murat Can ALANUR Konsept Projeler Satış Müdür

KAYNAKÇA

• Prof.Dr. Özlem ER, Doç.Dr. Şebnem Tİmur Öğüt, Feyza Baltaci İstanbul Tasarım Haritası Atölyesi, • Landry, Charles (2006). The Creative City. A Toolkit for Urban Innovators. London: Earthscan

Publications Ltd • Florida, Richard. (2011). The Rise of the Creative Class. And How It’s Transforming Work, Leisure,

Community and Everyday Life. New York: Basic Books. • Yekon, İstanbul Tasarım Haritası Atölyesi Final Raporu

90 91


92


Documents

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Tasarım Şehri Ortak Akıl ... · 1 Tasarım Şehri İstanbul Ortak Akıl Konferansı İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ TASARIM ŞEHRİ İSTANBUL