Strateški plan razvoja Opštine Andrijevica 2012-2016

(Predlog)

Strateški plan razvoja

Opštine Andrijevica

2012 - 2017

Andrijevica, februar 2012. god.

Strateški plan razvoja Opštine Andrijevica 2012-2017

2

Strateški plan razvoja Opštine Andrijevica za period 2012-2017 godine

pripremio je strateški tim i graĎani Opštine uz pomoć Regionalnog centra za

ţivotnu sredinu, konsultantske firme MAXIMA CONSALTING iz Beograda i

Ministarstva ekonomije, a koji se realizuje u okviru projekta Obrazovanje za

održivi razvoj na Zapadnom Balkanu, koji finansira Ministarstvo spoljnih poslova

Finske. Zakonom o Regionalnom razvoju Crne Gore i usvojenim Strateškim

dokumentima na nacionalnom nivou, definisan je okvir za izradu Strateškog plana

razvoja na nivou lokalne zajednice. S tim u vezi, izradi ove Strategije pristupilo se

sistematski i u partnerstvu sa Regionalnim centrom za ţivotnu sredinu i drugim

lokalnim akterima. Tokom 2009. godine potpisan je ugovor o Razumijevanju

Opštine Andrijevica i REC-a čime se i zvanično krenulo u realizaciju ovog dijela

projekta u kojem je predviĎena izrada Strateškog plana opštine Andrijevica.

Da bi se stekli i drugi neophodni preduslovi za izradu Strategije, Predsjednik

Opštine Andrijevica је 13.10.2011. god. donio Odluku о pristupanju izradi

Strategije i formirala је radnu grupu za izradu Strateškog dokumenta.


3


4

Metodologija

Kao najvaţnija strategija, Strategija odrţivog razvoja lokalne zajednice uključuje sve

smjernice, ciljeve i mjere relevantne za sve sektore, stvarajući uslove za realizaciju ili razvoj

drugih planova na lokalnom nivou. Svi drugi lokalni sektorski planovi imaju za cilj da u okviru

svojih oblasti ispune i razviju mogućnosti šire definisane Strategije razvoja lokalne zajednice,

poštujući smjernice zadate vizijom, ciljevima i prioritetima, pruţajući operativnu podršku

projektima i aktivnostima predviĎenim akcionim planom.

Strategija je zasnovana na participativnom pristupu, što podrazumijeva direktnu

uključenost svih javnih i privatnih zainteresovanih strana u toku trajanja cjelokupnog procesa.

Participativni pristup u izradi Strategije se ne odnosi samo na zajedničku izradu strateškog

dokumenta i akcionog plana, nego omogućuje šire učešće zajednice u identifikaciji, aktiviranju i

koordinaciji partnerstva za implementaciju pojedinih aktivnosti i projekata.

Razlog za uvoĎenje participativnog metoda je prije svega praktične prirode. Participativni

pristup poboljšava kvalitet donijetih odluka tako što omogućava:

- Potreban nivo znanja za odgovoran proces donošenja odluka zasnovanih na činjenicama

- Široku podršku za donošenje odluke

- Zajedničko vlasništvo nad problemima i rješenjima problema

- Jačanje lokalnih kapaciteta za implementaciju projekata

- Povratne informacije za rukovodstvo

Razvojni subjekti sa različitim ulogama i funkcijama su bili uključeni u proces izrade

Strateškog plana počev od faze planiranja pa do faze definisanja realizacije projekata i

upravljačkih aktivnosti. Konsultativna grupa okuplja sve zainteresovane strane koji ţive i rade na

teritoriji Opštine. Konsultativna grupa je bila zaduţena za opštu elaboraciju Strategije i imala je

stručnu podršku tematskih radnih grupa kao i svih javnih institucija i agencija. Na prvom

sastanku, članovi Konsultativne grupe su identifikovali tematske radne grupe.

Proces izrade Strateškog plana se sastoji od pet glavnih faza koje se ponavljaju u

petogodišnjem ciklusa

Faze Dokumenta

0. Pokretanje procesa strateškog planiranja Organizaciona struktura - regulativa

1. Analiza tekućeg stanja – Profilisanje

zajedn.

Izvještaj o odrţivosti

2. Definisanje prioriteta, vizija i ciljeva Strateški dokument

3. Projekti i aktivnosti za oreĎene rezultate Akcioni plan

4.Implementacija, upravljanje, praćenje Upravljački sistem

5. Marketing i komunikacije Plan marketinga i plan komunikacija

Ciklus izrade Strateškog plana počinje izradom Analize tekućeg stanja – profilisanjem

zajednice kojom se tekuće stanje i faktori odrţivosti u zajednici identifikuju i procjenjuju.

Sljedeći korak je definisanje vizije, ciljeva i prioriteta u okviru strateškog dokumenta na

lokalnom nivou, uključujući i prostorne dijagrame, gdje je to moguće. Nakon ove faze, slijedi

definisanje aktivnosti i projekata u okviru lokalnog akcionog plana, koji je dopunjen i podrţan

partnerskim sporazumima. Kako bi smo postigli odreĎene rezultate, faza implementacije projekta

treba da bude podrţana razvijenim sistemom upravljanja i monitoringa.


5

S A D R Ţ A J

1. Osnovna analiza..................................................................................................................2

1.1. Pregled.............................................................................................................................2

1.1.1. Osnovne karakteristike .................................................................................................2

1.1.2. Prirodni resursi ..........................................................................................................9

1.1.3. Infrastruktura ...........................................................................................................13

1.2. Demografija, rad i socijalno staranje............................................................................15

1.2.1. Demografski trendovi...............................................................................................15

1.2.2. Zaposlenost i nezaposlenost......................................................................................16

1.2.3. Zdravstveno - obrazovni sistem................................................................................18

1.2.4. Kultura i sport...........................................................................................................20

1.3. Ekonomsko - proizvodni sistem....................................................................................21

1.3.1. Industrija i usluge......................................................................................................21

1.3.2. Turizam.........................................................................................................................26

1.3.3. Poljoprivreda................................................................................................................28

1.4. Saobraćaj i komunikacione tehnologije.........................................................................30

1.4.1. Putnički saobraćaj......................................................................................................30

1.4.2. Komunikaciona i poštanska mreţa............................................................................33

1.5. Ţivotna sredina..............................................................................................................34

1.5.1. Upravljanje otpadom.................................................................................................34

1.5.2. Kanalisanje otpadnih voda........................................................................................34

1.5.3. Upravljanje šumama i zaštita biodiverziteta..............................................................35

1.6. Administrativni kapaciteti.............................................................................................36

1.6.1. Organizacioni i kadrovski kapaciteti.........................................................................36

1.6.2. Finansijski kapaciteti.................................................................................................37

2. SWOT Analiza...................................................................................................................39

2.1. Vrijednosti Opštine Andrijevica....................................................................................39

2.2. Analiza zainteresovanih strana......................................................................................41

2.3. SWOT analiza demografije, rada i socijalnog staranja.................................................46

2.4. SWOT analiza ekonomsko-proizvodnog sistema..........................................................47

2.5. SWOT analiza saobraćaja i komunikacije i ICT-a........................................................48

2.6. SWOT analiza ţivotne sredine......................................................................................49

2.7. SWOT analiza administrativnih kapaciteta...................................................................50

3. Razvojni ciljevi opštine, prioriteti i mjere sa razvojnim projektima..................................51

3.1. Vizija.............................................................................................................................51

3.2. Definisanje prioriteta.....................................................................................................51

3.3. Akcioni plan..................................................................................................................52

3.4. Izvori finansiranja razvojnih projekata..........................................................................62

4. Sistem menadţmenta i monitoringa....................................................................................66

4.1. Rad konsultativne grupe................................................................................................69

Anex 1 – Analize postojećeg stanja........................................................................................70

Opis projekata (Project Fiches)..............................................................................................77


6

1.Osnovna analiza

1.1. Pregled

1.1.1 Osnovne karakteristike

Opština Adrijevica nalazi se u sjeveroistočnom dijelu Crne Gore. Graniči se na sjeveru i

istoku sa opštinom Berane, na jugoistoku sa opštinom Plav, na zapadu sa opštinama Podgorica i

Kolašin, a na jugu, u duţini od 25 km se graniči sa Republikom Albanijom.

NajmlaĎa crnogorska opština nalazi se u Gornjem Polimlju većim dijelom na lijevoj obali Lima.

Na području opštine Andrijevica prema popisu iz 2011. godine, ţivi 5071 stanovnik. Opštinski

centar se nalazi izmeĎu dvije planinske rijeke Zlorečice i Kraljštice i ima vrlo povoljne uslove

za razvoj turizma.

Opština Adrijevica zahvata prostor od 340 km² okruţen visokim planinama: Komovima,

Bjelasicom i Prokletijama.

Slika br.1 - Karta granica opština Crne Gore

Naselja opštine su uglavnom razbijenog tipa i relativno dobro su povezana meĎu sobom.

Naselja ima 24 organizovanih u 16 mjesnih zajednica, uz opštinski centar Andrijevicu, koje

predstavlja populaciono najveće naselje opštine (1055 stanovnika prema posljednjem popisu).

Opštinski centar Andrijevica predstavlja glavni upravni, ekonomski, privredni i kulturni centar

Opštine, kome direktno i indirektno gravitiraju sva naselja.


7

Reljef

Prema geomorfološkoj rejonizaciji Crne Gore, teritorija opštine Andrijevica pripada oblasti

visokih planina i površi koja se karakteriše prostranim, dobro očuvanim zaravnima i površima. U

geomorfološkom pogledu teritorija opštine Andrijevica je brdsko-planinskog karaktera sa

nadmorskim visinama od 700 m do 2.461 m na Komu Vasojevićkom.

Slika br.2 - Panorama Andrijevice

Opština Andrijevica zahvata jugoistočne djelove masiva planine Bjelasice gdje se

ističu vrhovi Troglav , Jelenak , Lisa i drugi. Masiv Bjelasice se preko prevoja Trešnjevik

povezuje sa masivom Komova na kojima se u opštini Andrijevica pored masiva Koma

Vasojevićkog nalaze planine Bavan, Štavna , Carine i druge.

Na jugu uz granicu sa Republikom Albanijom se nalaze Mojan, Ilijina glava i druge.

Na jugoistočnom dijelu teritorija Opštine zahvata jugozapadne, zapadne i sjeverozapadne

djelove Visitora sa Lipovicom, Grebenom i Zeletinom. Na istoku Opštine se nalazi Balj.

Planinske masive razdvajaju i presijecaju brojne doline rijeka koje su duboko usjekle svoja

korita gradeći mjestimično i prave klisure. Najznačajnija od njih je svakako dolina Lima koja ima

značajna proširenja na mjestima gdje se u Lim ulivaju njegove pritoke.


8

Hidrografija

Hidrografske karakteristike područja opštine profilišu veoma raznovrstan i značajan

vodni potencijal, kao prirodno bogastvo. U hidrografskom pogledu tereni opštine Andrijevica

pripadaju području sa veoma razvijenom hidrografskom mreţom tj. sa brojnim površinskim

tokovima. U tom smislu, na području Opštine postoji evidentan hidroenergetski potencijal rijeke

Lim sa pritokama. Najznačajniji površinski tok je rijeka Lim koja pripada slivu Drine odnosno

crnomorskom slivu. Svi ostali površinski tokovi na teritoriji Opštine pripadaju slivu Lima. Desne

pritoke Lima na teritoriji Andrijevice su Piševska i Šekularska rijeka, a lijeve Zlorečica koja nastaje

od Perućice i Kutske rijeke, zatim Kraštica i Gradišnica odnosno Trebačka rijeka. Sem

pomenutih, postoje i brojni manji vodotoci posebno na području Ulotine, Gornjih Luga, ZabrĎa i

Trešnjeva.

Klima

Klimatski uslovi na širem području Andrijevice (područje doline Lima, Bjelasice i

Komova) su karakteristični za umjereno - kontinentalnu (dolina Lima), sub-planinsku (srednje

visinske zone) i planinsku klimu (visoko-planinsko područje), sa znatnim uticajima mediteranske

klime. Andrijevica, zbog svog poloţaja u dolini Lima (kroz koju u ovo područje dolaze klimatski

uticaji iz okolnih niţih područja) ima umjereno - kontinentalnu klimu, znatno blaţu od okolnih

visoko-planinskih terena kojima je okruţena, a istovremeno oštriju od niţih Berana, sa nekim

elementima sub-planinske klime. Zime su duge i hladne, sa dosta snijega, ljeta su kraća i svjeţija

nego u gradovima Polimlja na niţoj nadmorskoj visini, slabije su izraţena godišnja doba i jeseni

su toplije od proljeća.

Moţe se konstatovati da u klimatskom pogledu područje opštine Andrijevica najvećim

dijelom pripada zoni izmijenjene umjereno-kontinentalne klime koja se karakteriše oštrim zimama

i svjeţim ljetima. Obzirom na izraţenu morfološku razuĎenost terena (visoke planine, duboke rječne

doline) veoma su velike razlike u mikroklimi pojedinih mjesta na teritoriji Opštine.

PreovlaĎujući vjetrovi u zimskim mesecima su sjeverozapadni i sjeverni, a u ostalim

mjesecima juţni vjetrovi. Sjeverni vjetrovi donose suvo i stabilno vrijeme pogodno za turistički

boravak tokom ljeta i zime. Vjetrovi iz juţnog pravca najviše su zastupljeni u zimskom periodu,

kada donose značajne količine snijeţnih padavina. Karakteristično je za ovo područje da su česte

pojave vremenskih nepogoga kada zbog obilnih padavina dolazi do poplava koje prouzrokuju

ogromne štete. Obzirom da se na klimatološkoj stanici u Andrijevici vrše mjerenja i osmatranja

meteoroloških parametara od 2004. godine, prikazane vrijednosti prosječne temperature vazduha i

količine padavina odnose se na period od 2004-2011. godine.

Prosječna temperatura vazduha

jan feb mar apr Maj jun jul avg sep okt nov dec Sr.god

-0.4 0.7 4.5 9.9 14.0 17.3 19.5 19.1 14.8 9.7 5.0 1.2 9.6

Prosječna količina padavina u lit/m2

jan feb mar apr Maj jun jul avg sep okt nov dec Sr.god

83 79 90 53 101 76 41 51 72 87 181 137 1053

Izvor: Hidrometeorološki zavod Crne Gore


9

1.1.2 Prirodni resursi

Vodno bogatstvo

Vode, kao prirodni resursi, imaju višestruke razvojne mogućnosti za stanovništvo:

hidro- energetski potencijal, trţišnu valorizaciju i multifunkcionalni privredni razvoj.

Ekonomska upotreba, zaštita i racionalan pristup vodnim potencijalima, moţe imati

veoma pozitivne efekte u budućem razvoju.

Bogata i raznovrsna hidrografska mreţa koju čine rijeka Lim sa pritokama, i to

Zlorečica, Kraljštica, Trebačka rijeka, manji vodotoci, izvori i vrela, čine dobru osnovu

za razvoj turizma, izgradnju energetskih objekata, flaširanje pitke vode i razvoj rečnog

ribarstva.

Slika br.3 - Mogući energetsko-privredni objekti na vodotokovima Perućice i Zlorečice

Od značajnijih hidrogeoloških pojava na prostoru opštine Andrijevica treba istaći:

Izvore male izdašnosti (Qmin = 0,1 – 0,5 l/s) koji ističu direktno iz tvorevina

paleozojske starosti i sličnih sedimenata kredno-paleogene starosti (sliv

Gradišnice, Rajovića, Desne rijeke i dr.);

Izvori male izdašnosti (Qmin = 0,1 – 0,3 l/s) iz vulkanskih stijena (andeziti,

keratofiri i dr.) u slivu Gradišnice i Piševske rijeke;

Kontaktni izvori na višim kotama u terenu koji se pojavljuju na kontaktu

karbonatnih stijenskih masa (krečnjaka i dolomita) i nepropusnih stijena, kakvi su

izvori u slivu Mojanske rijeke;

Bazični izvori koji ističu duţ korita vodotoka Lima i njegovih pritoka (izvori na

području Ulotine, Sutjeske i u koritu Kutske rijeke);

Mineralni izvori u Kraljima.


10

Ministarstvo za ekonomski razvoj (sadašnje Ministarstvo ekonomije) je raspisalo

tendere za dodjelu koncesija za izgradnju MHE krajem 2009. godine, na deset vodotoka,

od kojih su dva na teritoriji opštine Andrijevica, i to: Kraljštica i Trebačka rijeka. Za ova

dva vodotoka su raĎena jednogodišnja mjerenja hidropotencijala od strane

Hidrometeorološkog zavoda Crne Gore. S obzirom na idejna rješenja za tehno-

ekonomsko valorizovanje ovih vodotoka, a na osnovu tendera koji je u proceduri,

moguće je definisati ove lokacije za tu namjenu. Kako bi se omogućila nesmetana

realizacija ovih projekata, Prostorno urbanističkim planom opštine Andrijevica će biti

rezervisane površine za tu namjenu.

Na rijekama Lim i Zlorečica, kao ni na Kutskoj rijeci i Perućici još uvijek nijesu

raspisani tenderi za dodjelu prava za energetsko-ekonomsku eksploataciju putem

izgradnje MHE, već su za isti u postupku neophodnih istraţivanja i pripreme za stavljanje

u pravnu proceduru za dodjelu ovog prava ponuĎačima. Iz tog razloga, a s obzirom na

njihov prirodni potencijal, Prostorno urbanističkim planom opštine Andrijevica

rezervisan je prostor i uz ove vodotoke.

Mineralne sirovine

Iz ove oblasti treba posebno istaći brojna nalazišta ukrasnog kamena, mermera,

šljunka i pijeska. Kada su u pitanju eksploatacija i prerada mermera i ukrasnog kamena

na području opštine Andrijevica treba naglasiti da postoji više lokaliteta različitog

arhitektonskog graĎevinskog kamena i mermera od kojih su najznačajniji sledeći:

Lokalitet Trebačka rijeka

Izdanci vulkanogenih stijena u gornjem toku Trebačke rijeke se javljaju sa lijeve i

desne strane počev od nadmorske visine od oko 850 m, dok je samo korito rijeke

prekriveno blokovima od istih stijena. Na prirodnom izdanku stijena je blijedozelene

boje, a na svjeţem prelomu zelene i sivozelene. Stijene su masivne teksture, jedre i

veoma kompaktne. Na površini se uočavaju pukotine od kojih su neke i otvorene širine

desetak santimetara i koje omogućavaju odvaljivanje većih blokova stijene.

Lokalitet Seoce

U usjeku puta koji vodi od zaseoka Gunjaje prema katunu Stupe kod dvije

uzastopne krivine na visini od 1.170 do 1.185 m otkriveni su gridvasti i brečasti krečnjaci

gornjeg anizika. Ovaj izdanak se moţe pratiti od gornje krivine (1.185 m) u pravcu

jugoistoka oko dvesta metara. Prema podacima sa detaljne geološke karte 1:10.000 ove

stijene su zastupljene i sjeverozapadno od ovog mjesta i predstavljaju dio

gornjoanizijskih krečnjaka koji su zastupljeni na cijelom prostoru od katuna Stupe, preko

Borove glave i Plase do ove lokalnosti. Na osnovu ovih podataka na ovoj pojavi bi imalo

oko 350.000 m3 stijenske mase, uz pretpostavku da se od ove mase u blok masu iskoristi

15% onda bi se dobilo oko 70.500 m3 bloka.

Lokalitet Piševska rijeka

Izlivne i piroklastične stijene u Piševskoj rijeci su sastavni dio vulkanogenog masiva

Sjekirice koji zahvata površinu od oko 25 km2. Od izlivnih stijena su zastupljeni andeziti

i keratofiri, a od piroklastičnih vulkanske breče i tufovi sa meĎusobnim prelazima.


11

Lokalitet Babov potok

Na prostoru izmeĎu Bradavec potoka i Malinovačkog potoka nijesu samo

skranovi interesantni kao A-G kamen, već to mogu biti i dioritporfuriti, mermeri i

mermerasti krečnjaci. Dioritiu se javljaju na cijelom prostoru uz skarnove u vidu dajkova

i ćica različite debljine.

Mermeri i mermerasti krečnjaci su zastupljeni na nešto višoj udaljenostri od

debljih dioritskih ţica i nastali su uglavnom od krečnjaka donjeg anizhika. Istraţnom

bušotinom B-5, izmeĎu Goletnog usova i Bradavec potoka, nabušeni su mermeri i

mermerasti krečnjaci ispod deluvijalnog nanosa na cijeloj dubini bušotine od 272 m

Lokalitet Pčelinjak (Kuti)

Rumeni brečasti krečnjaci i dolomitični krečnjaci otkriveni su na grebenu

Pčelinjaka na nadmorskoj visini od oko 1.150 do 1.450 m i praćeni su po pruţanju u

pravcu zapada, jugozapada do bezimenog potoka, zapravo vododerine. Duţina ove

otkrivene zone iznosi oko 800 m a širina oko 80 tj. Zahvata površinu od oko 64000 m2.

Lokalitet Žoljevica

Na brdu Ţoljevica oko 5 km sjeverno od Andrijevice, koje je povezano lokalnim

asfaltnim putem, nalazi se leţište arhitektonsko – graĎevinskog kamena "Ţoljevica". Ovo

leţište izgraĎuju srednjo – trijaski sivi i bijeli masivni mermerasti krečnjaci. Bijeli

mermerasti krečnjak na površini terena zahvata površinu od oko 3000 m², a debljina mu

iznosi oko 30 m, dok sivi mermerasti krečnjak zahvata površinu od oko 30000 m ² i ima

debljinu oko 50 m.

Proračunate rezerve sivog mermera B+C1 kategorije iznose 2223000 m³. Rezerve bijelog

i sivobijelog mermera pripadaju C1 kategoriji i iznose oko 60000 m³.

Lokaliteti šljunka i pijeska

Kod Bandovića mosta, 1,5 km nizvodno od Andrijevice u proširenom dijelu

korita Lima na mjestu gdje energija vode naglo opada zbog oštrih promjena pravca

vodenog toka, nalazi se pojava šljunka i pijeska. Količine respoloţive za godišnju

eksploataciju procjenjuju se na oko 100 – 120.000 m³.

Lokaliteti sa sličnim karakteristikama u koritu Lima su Ramin lom u Gračanici,

Trepča i Trešnjevo.

Šume i šumsko zemljište

Raznolikost prirodnih elemenata: litološki sastav, reljef zemljišta, klima i hidrografija kao

i geografski poloţaj, presudno su uticali na razvoj raznovrsne autohtone flore i vegetacije.

U flori opštine Andrijevica veliki je broj biljnih vrsta od kojih su neke relikti i endemiti:

Pinus peuce-molika, Pinus heldreichii-munika, Acer heldreichii-planinski javor i td.

U bogatoj flori ovog prostora je viliki broj ljekovitih, medonosnih, aromatičnih, jestivih i

drugih ekonomski značajnih vrsta. Pored ovih, značajne su i mnoge biljke livadskih

ekosistema za ishranu stoke i divljači.


12

Šumska vegetacija se prostire od doline Lima do blizu 2000m nadmorske visine

na obroncima Komova. Najniţi pojas čine šume vrbe (Salicetum) oko rijeke Lima i

njegovih pritoka. Na juţnim ekspozicijama brdskog pojasa javljaju se šume kitnjaka i

cera (Quercetum petraeae-ceridis), a iznad kitnjakovih šuma šume bukve (Fagetum

montanum), koje su najrasprostranjenije u ovom području (Gradišnica, Trešnjevik, Kuti).

Pojas šuma jele, smrče i bukve (Abieto-Fagetum) najveći prostor zahvata na Jelovici.

Šume smrče (Piceetum excelse) javljaju se u Jelovici i Piševu a jele i smrče (Abieti-

Piceetum) u slivu Štitske rijeke. U kanjonu Kutske rijeke, na strmim kanjonskim

padinama i stijenama Zeletina javljaju se šume crnog bora (Pinetum nigrae).

Šume munike (Pinetum heldreichii) javljaju se fragmentarno: u gornjem toku

Mojanske rijeke ispod Komova, na krečnjačkim padinama Zeletina, na Asancu, Golešu i

dr.

Šume molike (Pinetum peuces) javljaju se u subalpijskom pojasu na Zeletinu i Piševu.

Najviši šumski pojas sem molike čine i subalpijske šume bukve (Fagetum subalpinum) na

Komovima, Jelovici i Lipovici.

Ljekovito bilje i šumski plodovi

Ljekovito bilje i šumski plodovi predstavljaju vaţan sezonski resurs kojem

pogoduju klima i konfiguracija zemljišta. MeĎutim, ova grana je još uvijek samo

značajan neiskorišćeni potencijali ovog područja. Prema podacima nadleţnih sluţbi, sa

ovog područja se otpreme velike količine borovnice, pečurke, kleke, raznih čajeva i

drugih šumskih plodova i ljekobilja.

Dosadašnje korišćenje ljekovitog bilja, šumskih plodova i gljiva u ovom području

odvijalo se bez planski razraĎene koncepcije rada, utvrĎenog načina i asortimana

korišćenja po obimu i vrstama i bez kontrole korišćenja.

Najznačajnije vrste sa komercijalnog aspekta su:

- Ljekovito bilje: hajdučka trava, čičak, velebinje, breza, glog, rastavić, šumska jagoda,

lincura, kantarion, oman, borovnica, vranilovka, sl.paprat, kupina, malina, maslačak,

majčina dušica, podbjel, kopriva i dr.

- Šumski plodovi: glog, kleka, jagoda, trnjina, kupina, malina, borovnica, mrazovac,

šipurak i dr.

- Gljive: vrganj, lisičarka, crna truba, blagva i šampinjoni.

Ukupno, najznačajni proizvod čini borovnica čiji otkup godišnje dostiţe oko 100 tona.

Osim sakupljanja ljekovitog bilja i šumskih plodova postoje prirodni uslovi i za plantaţno

uzgajanje odreĎenih vrsta.


13

1.1.3. Infrastruktura

Putna mreţa

Jedini vid saobraćaja na teritoriji opštine Andrijevica je drumski saobraćaj. Javni

putevi na teritoriji opštine, prema funkciji u mreţi, kategorisani su na magistralne,

regionalne i lokalne puteve.

Pored javnih, na teritoriji opštine postoji i mreţa nekategorisanih puteva koju čine

seoski, poljski i šumski putevi, putevi na nasipima za odbranu od poplava i sl.

Okosnicu putne mreţe opštine čini magistralni put M-9 koji kroz teritoriju opštine

prolazi u pravcu pribliţno zapad – istok i kojim se ostvaruje direktna veza sa susjednim

opštinskim centrima Kolašin i Plav. Kroz teritoriju opštine prolazi i regionalni putni

pravac R-2 koji se prostire pribliţno u pravcu jug – sjever i kojim je ostvarena direktna

veza opštinskog centra Andrijevice sa susednim opštinskim centrom Berane. Oba

drţavna puta, i M-9 i R-2 ostvaruju direktnu vezu sa magistralnim putem M-2 (deo

evropskog puta E-65, odnosno E-80) a preko njega opština Andrijevica povezana je sa

ostalom putnom mreţom u regionu, drţavi i širem okruţenju. Povezanost opštine

Andrijevica sa putnom mreţom šireg okruţenja prikazana je na slici broj 5.

Slika broj br.5 – Poloţaj Andrijevicu u odnosu na putnu mreţu šireg okruţenja


14

Elektro mreţa

Poslednjih, slobodno moţemo reći, par decenija, kao što je poznato, došlo je do pada

privrednih aktivnosti i do obustavljanja rada ili gašenja pojedinih privrednih subjekata.

To se reflektovalo na elektoridstribuciju jer je došlo do nagle promjene u strukturi

potrošnje električne energije. Posebno se to odnosi na veće potrošače na 10 kV

naponskom nivou. Sada se praktično gotovo čitava potrošnja realizuje na 0,4 kV

naponskom nivou, preko dotrajale niskonaponske /NN/ mreţe koja generiše relativno

velike tehničke gubitke. Tako napr. Za mjesec april 2010. godine 95,8% od ukupno

primljene energije realizovano je na niskom naponu.

Komunalna infrastuktura

Gradski vodovod

Duţina primarnog voda iznosi 15km a sekundarnog 16km. Na vodovodnu mreţu

priključeno je 600 korisnika, što čini trećinu ukupnog broja korisnika. Ostalo

stanovništvo se snabdijeva iz posebno sagraĎenih seoskih vodovoda.

Pijace

UreĎena i rekonstruisana zelena pijaca u skladu sa savremenim načinom prometa robe

postoji samo u Andrijevici.

Stočne pijace

Ranije se stoka prodavala na putu ka opštini Plav . Ova pijaca je bila bez odgovarajućih

sanitarija, pristupnih puteva ili sistema za registraciju kupljene i prodate stoke. Trgovci

nijesu imali pristup vagama, a prodaja se vršila na osnovu slobodne procjene teţine

Završetkom izgradnje 2006. godine, stočna pijaca u Andrijevici je dobila: prostor

za prijem stoke; posebne štandove za perad, sitnu i krupnu stoku; vagu za mjerenje stoke;

sanitarije; kao i rampe za utovar i istovar stoke. Novi objekat stočne pijace koristi se

svakog ponedjeljka.

Groblja

Sva naselja imaju odgovarajuća groblja, pojedina naselja i nekoliko.

Veterinarska stanica

Aktivna veterinarska stanica postoji samo u Andrijevici

Stočna groblja

Nema jasno opredeljenih lokacija za stočna groblja, niti za organizovano prikupljanje i

odvoţenje ţivotinjskog otpada.

Upravljanje otpadom

Sakupljanje kućnog otpada je u nadleţnosti Javno komunalnog preduzeća, saglasno

odlukama o osnivanju u kojima je definisan nivo usluga i način formiranja cijene usluga.


15

1.2 Demografija, rad i socijalno staranje

1.2.1. Demografski trendovi

Broj stanovnika, gustina naseljenosti i prirodni priraštaj

Kao što je u prethodnim poglavljima navedeno, prema popisu iz 2011. godine na

području opštine Andrijevica ţivi ukupno 5.071 stanovnik. Populaciono najveće je

naselje Andrijevica (1.055), dok su ostala naselja populaciono dosta manja, pa sljedeće

naselje po brojnosti je Trešnjevo (465). Broj stanovnika u periodu od 1953. do 2011. je u

konstantnom padu, a takoĎe je nastavljen od formiranja Opštine od 1991. do 2011. i

smanjio se za 22%. Isto se dešavalo i sa brojem domaćinstava, čiji broj se smanjio za

10,04%.1 Brojni su faktori uticali na smanjenje broja stanovnika, od izraţenih migracija

ka razvijenim gradskim sredinama do negativne stope prirodnog priraštaja. Smanjenje

broja stanovnika je rezultat nepovoljnog odnosa nataliteta i mortaliteta, migracije

stanovništva, kao i odlazak mladih u veće centre.

Tabela br.1 – Stanovništvo, domaćinstva i stanovi po naseljima

Stanovništvo Domaćinstva Stanovi Stanovništvo Domaćinstva Stanovi Stanovništvo Domaćinstva Stanovi

Andrijevica 6552 1871 2452 5697 1898 2925 5117 1699 3473

Urbana sredina 923 271 296 1061 338 472 1055 353 542

Ruralna sredina 5629 1600 2156 4636 1560 2453 4016 1346 2931

Andrijevica (grad) 923 271 296 1061 338 472 1055 363 542

Andţelati 164 43 54 134 46 62 150 63 127

Bojovići 130 41 47 129 37 59 33 10 14

Boţići 221 58 96 245 90 132 190 54 95

Cecuni 120 41 61 77 33 67 55 21 75

Đulići 152 39 77 129 32 51 101 31 85

Dulipolje 230 71 107 134 51 115 90 34 132

Gnjili Potok 178 48 64 111 32 55 87 27 53

Gornje Luge 170 45 68 142 50 84 120 44 85

Gračanica 394 125 174 306 120 183 267 101 224

Jošanica 215 68 111 162 64 105 97 42 135

Košutići 185 49 77 141 46 87 121 39 86

Kralje 263 70 101 226 78 111 207 70 128

Kuti 74 23 41 49 19 41 30 11 41

Oblo Brdo 138 45 58 69 27 55 54 20 81

Prisoja 384 116 117 321 92 147 340 95 152

Rijeka Marsenića 387 100 127 348 116 141 299 92 148

Seoca 271 75 95 117 34 48 107 34 57

Sjenoţeta 116 31 40 95 38 64 56 21 65

Slatina 405 97 98 392 110 164 455 153 253

Trepča 254 71 83 237 73 115 213 65 143

Trešnjevo 577 175 218 532 179 259 465 153 324

Ulotina 292 96 146 240 97 170 226 80 163

Zabrdje 309 73 96 300 96 138 253 86 265

Popis 2011.Popis 1991. Popis 2003.

Izvor: Monstat

1 Anex 1, tabela broj 24.


16

U Opštini Andrijevica prosječna gustina naseljenosti je 17.9 st/km2. Prirodni

priraštaj Opštine je negativan - 2010. godine je iznosio -25 (47 ţivoroĎenih i 72 umrlih

stanovnika). Vitalni idex iznosi 0.7.

Starosna i polna struktura stanovništva

U Opštini je prisutna ravnomjerna zastupljenost polova, uz nešto veći broj

muškaraca. U starosnoj strukturi je najveće učešće radno sposobnog stanovništva, uz

konstantan pad mlaĎih od 19 godina, što je rezultat negativnog priraštaja i migracija.

Prosječna starost stanovništva Opštine je 39 godina i karakteriše je tzv. demografska

starost. Tabela br.2 - Starosna struktura stanovništva

Opis 0-20 20-60 60 i više nepoznato indeks

starenja Ukupno % Ukupno % Ukupno % Ukupno %

Andrijevica 1266 25,0 2659 52,4 1144 22,6 2 0,04 0,90

Sjeverni r. 79891 28,6 153852 55,1 43639 15,6 2 037 0,7 0,55

Crna Gora 176 848 28,5 334362 53,9 103 3903 16,7 5 542 0,9 0,58

Izvor: Monstat (popis 2011)

Tabela br.3 - Osnovni pokazatelji kretanja stanovništva

Promjena u broju

Opis Broj stanovnika /2011/ stanovn. 2003/2011 Gustina Broj

Ukupno Urbano ruralno Apsol. % naselj. domać.

Andrijev. 5071 1055 4016 -714 -12,34 17,9 1689

Sjev.reg. 177837 71673 106164 -17042

-8,7 24,3 53273

C.Gora 620029 392020 228009 -166 -0,03 44,9 194 195


1.2.2. Zaposlenost i nezaposlenost

Zapošljavanje je jedan od ključnih problema i pokazatelj nedovoljne razvijenosti.

Nizak stepen zaposlenosti koji je u 2010. godini u opštini Andriljevica iznosio 15,78% je

karakterističan za veći broj opština sa područja Sjevernog regiona, kako okolnih tako i

udaljenijih (Plav – 9,45%, Roţaje – 12,36%, Šavnik – 11,41%, Mojkovac – 18,39%), kao

i većih i razvijenijih (Berane 13,08%, Kolašin – 14,58%, Pljevlja – 15,33%). Sve

navedene opštine u pogledu zapošljavanja zaostaju u odnosu na prosjek za Crnu Goru,

gdje je udio zaposlenih u odnosu na stanovništvo oko 27%. Pored najvećeg broja lica sa

srednjom stručnom spremom, KV i NK radnika, na evidenciji nezaposlenih su i lica sa

VSS, VŠS i VK kvalifikacijama. Prema podacima Zavoda za zapošljavanje, biljeţi se


17

minimalan pad nezaposlenih, što je više rezultat sistema evidencije nego stvarnog stanja,

s obzirom na to da je od 2006. prestao sa radom veći broj privrednih subjekata.2

Tabela br.4 – Grafički prikaz promjene u broju nezaposlenih za period od 2006. do 2011.

0

50

100

150

200

I ste

pen

II step

en

III ste

pen

IV ste

pen

V ste

pen

VI s

tepen

VII

step

en

Series1

Series2

Series3

Series4

Series5

Izvor: Zavod za zapošljavanje

U poreĎenju sa regionom takoĎe se biljeţi negativan trend, što pokazuje sljedeća

tabela.

Tabela br.5 - Kvalifikaciona struktura nezaposlenih

Opis

I

stepen

II

stepen

III

stepen

IV

stepen

V

stepen

VI

stepen

VII

stepen Ukupno

Andrijev. 106 7 45 132 2 35 15 342

Sjev.reg. 2758 474 3521 3743 81 377 859 11813

CG 6143 1504 8705 9955 513 159 4047 31026

Izvor: Monstat /2010/

Pored niske stope zaposlenosti, opštinu Andrijevica karakteriše i niţa prosječna

neto zarada, koja je u 2010. godini iznosila 420 EUR, što je znatno niţe od republičkog

prosjeka. TakoĎe, karakteristična je tendencija pada prosječne bruto zarade što pokazuje

sljedeća tabela:

Tabela br.6 - Broj zaposlenih i prosječna zarada u Opštini Andrijevica

Godina Broj zaposlenih Bruto zarada Neto

zarada

2008 537 492 336

2009 536 531 382

2010 453 626 420




18

1.2.3. Zdravstveno obrazovni sistem

Zdravstvena zaštita je zastupljena preko Doma zdravlja u opštinskom centru

Andrijevici i ambulantama u naseljima Gračanica, Dulipolje, Kralje i Trepča, koje se

trenutno ne koriste. Starosna struktura u selima je takva da se javlja povećana potreba za

zdravstvenom zaštitom u terenskim ambulantama, zbog čega je neophodno razvijati

ravnomjerno mreţu ambulantnih punktova. Zdravstvene usluge u pomenutoj ustanovi

obavlja 6 ljekara i 19 srednjeg medicinskog osoblja uz činjenicu da se taj broj dugo

godina nije bitno promijenio.3 Kada je riječ o socijalnoj zaštiti, u opštinskom centru

Andrijevica postoji Centar za socijalni rad. Njegova površina je 48 m2

, u kome troje

zaposlenih opsluţuje 500 korisnika. Primjetan je nedostatak apoteka i specijalističkih

sluţbi u zdravstvenim stanicama i ambulantama kao i nizak nivo komunalne

opremljenosti. Tabela br.7 – Zdravstvene ustanove

Naseljeno mjesto Vrsta zdravstvene ustanove Površina objekta Korišćenje objekta

Andrijevica Dom zdravlja 450 m2 koristi

Gračanica ambulanta 104 m2 ne koristi

Dulipolje ambulanta 40 m2 ne koristi

Kralje ambulanta 200 m2 ne koristi

Trepča ambulanta 120 m2 ne koristi

Izvor: Dom zdravlja

Obrazovna struktura stanovništva

Obrazovna struktura stanovništva Andrijevice je nezadovoljavajuća, obzirom na

mali broj stanovnika sa višom i visokom stručnom spremom (oko 6%), kao i zbog

relativno visokog procenta onih bez školske spreme (6.67%). S druge strane, 41.38%

stanovištva je sa srednjom stručnom spremom.

Tabela br.8 - Struktura stanovništva prema školskoj spremi

Školska sprema Crna Gora Opština Sjever.reg.

Bez školske

spreme

ukupno 53469 313 45545

% 4,56 6,67 4,51

nepotpuno

osnovno obrazovanje

ukupno 122295 614 102560

% 10,42 13,09 10,16

Osnovno obrazovanje

ukupno 282564 1367 238693

% 24,08 29,14 23,64

Srednje obrazovanje

ukupno 572657 1941 495750

% 48,79 41,38 49,1

Više obrazovanje

ukupno 57812 190 51028

% 4,93 4,05 5,05

Visoko obrazovanje

ukupno 84825 145 76011

% 7,23 3,09 7,53

Izvor: Monstat



19

Analizom podataka iz tabele moguće je zaključiti da je na nivou Opštine

najzastupljenije stanovništvo sa srednjim, a potom i sa osnovnim obrazovanjem, dok je

procenat više i visoko obrazovanog stanovništva nezadovoljavajući. Kada je riječ o

opštinskom centru situacija je nešto drugačija. Naime, procenat više i visoko

obrazovanog stanovništva je znatno veći, a kao i na nivou Opštine, najzastupljenije je

stanovništvo sa završenom srednjom školom.

Skoro sva seoska naselja imaju matične osmorazredne ili isturena odjeljenja

četvororazrednih škola osnovnog obrazovanja. U opštinskom centru Andrijevici radi

organizaciona jedinica predškolskog vaspitanja i obrazovanja i Mješovita srednja škola, u

sklopu objekta osnovne škole. I pored izgraĎenih objekata u svim mjesnim centrima evidentan je pad broja učenika i

zatvaranje školskih objekata što dodatno podstiče migraciona kretanja.

Tabela br.9 - Broj upisanih učenika po godinama

Opis 2006 2007 2008 2009 2010

OŠ Milić Keljanović 45 42 40 41 39

OŠ Bajo Jojić 567 553 530 518 487

Srednja mješovita škola 220 208 215 207 192

Ukupno 832 803 785 766 718

Izvor: Obrazovne ustanove

Pomenuti trend se i dalje nastavlja, što pokazuje da se u prvi razred osnovne škole

upisuje manji broj učenika u odnosu na ostale razrede.4

Opšta ocjena je nizak nivo komunalne opremljenosti, zatim nedovoljna

opremljenost školskog prostora, uključujući sportske terene i fiskulturne sale, kuhinje,

računarske učionice i kabinete. TakoĎe, postoji neiskorišten veliki broj školskih objekata

za koje je potrebno izvršiti prenamjenu.5

4 Anex 1, tabela broj 31 i 32.



20

1.2.4 Kultura i sport

Kulturno – zabavni ţivot organizuje se u okviru djelatnosti JU Centar za kulturu i sport

koji je osnovan 1994.god. Bruto graĎevinska površina objekta je 1.097m2. Broj zaposlenih je 13.

U okviru Centra za kulturu djeluje i Gradska biblioteka sa fondom od 12.000 knjiga, i čitaonica

koja je osnovana 1892. godine. Centralna manifestacija su svakako ''Andrijevački dani kulture''

koji svakog jula u čast Dana opštine svojim sadrţajima nastoje da obogate ţivot svojim ţiteljima

i gostima. Centar je i izdavač časopisa ''Vremekazi'', osmišljenog kao specijalan vodič kroz

prošlost, sadašnjost, a ka budućnosti ovih prostora u kulturno – obrazovnom smislu.

Van opštinskog centra, koji ima izgraĎen Dom kulture, u naseljima Rijeka Marsenića,

Trepča, Trešnjevo, ZabrĎe, Slatina, Gračanica, Ulotina, Cecune, Bojovići, Đulići, Gornje Luge,

Boţići i Kralje izgraĎeni su višenamjenski domovi, za okupljanje i manje kulturne

manifestacije. Na području opštine postoje brojni kulturno istorijski spomenici, crkve, meĎu

kojima su najznčajni spomen park Knjaţevac, crkva Mihailo Arhangel u Andrijevici .

Slika br.6 - Spomen park Knjaţevac

Za razvoj sporta na području opštine Andrijevica postoje relativno povoljni uslovi

s obzirom na izgraĎenu infrastrukturu i zainteresovanost mladih za ove aktivnosti. U

gradskom centru postoji veliki fudbalski stadion kao i stadion malih sportova, meĎutim,

nedostaje sportska hala koja bi obezbijedila kontinuitet ovih aktivnosti tokom čitave

godine.

U dosadašnjem periodu formiranu su: fudbalski, rukometni, karate i šahovski klub

koji se takmiče u niţem rangu i koji ostvaruju značajne rezultate, posebno rukometni i

karate klub.


21

1.3. Ekonomsko proizvodni sistem

Strategijom regionalnog razvoja Crne Gore prostor Crne Gore je podijeljen na tri

regiona shodno ostvarenom nivou ekonomskog razvoja, raspoloţivim potencijalima i

drugim karakteristikama tih područja. Opština Andrijevica pripada sjevernom regionu i

karakteriše je privredna nerazvijenost, niska zaposlenost, niţa gustina naseljenosti i

usitnjenost većeg broja naselja. Pored toga, iskazano je zaostajanje u pogledu razvijenosti

usluţnih djelatnosti – trgovine, finansijskih, ostalih komunalnih, društvenih i ličnih

usluga, graĎevinskih i saobraćajnih kako u odnosu na Crnu Goru tako i prema prosjeku

za Sjeverni region.

Postojeći industrijski kapaciteti u Andrijevici ne koriste instalisane kapacitete u

potpunosti, tako da za sada nemaju zahtjeve za proširenjem prostora. Nakon prestanka

rada većeg broja preduzeća, van funkcije je u naselju Andrijevici ostao poslovni prostor

oko 26.500 m2 i pripadajuće zemljište oko 38.500 m

2. U napuštenim objektima (domova,

škola, karaula i dr.), u većem broju naselja se nalazi oko 3.000 m2 izgraĎenog i preko

48.000 m2 zemljišta. Pored turističke funkcije, raspoloţivi prostori omogućavaju da se u

okviru njih obavljaju i druge privredne (proizvodne i usluţne) djelatnosti.

Nakon sprovedenog postupka privatizacije smanjen je broj industrijskih

kapaciteta jer je prestala sa radom Fabrika za proizvodnju koţe, Fabrika za proizvodnju

ventilacione opreme i Fabrika za proizvodnju konditorskih proizvoda, što je bitno

promijenilo privrednu strukturu.

1.3.1. Industrija i usluge

Na prostoru Andrijevice, nekada značajnom raskršću puteva, počeci privreĎivanja

vezuju se za otvaranje ugostiteljskih, trgovinskih i zanatskih radnji. Od tada do danas

privredni razvoj uglavnom se bazirao na raspolţivim resursima ovog područja za čije

korišćenje je od uvijek postojao interes partnera za ulaganje, što je rezultiralo izgradnjom

većeg broja proizvodnih kapaciteta preduzeća čije je sjedište van područja Opštine

Andrijevica, a koji su nakon privatizacije prestali sa radom.

Slika br.7 - Pogon za preradu drveta


22

Privrednu djelatnost na području opštine Andrijevica obavlja ukupno 120 privrednih

subjekata od toga: 49 privrednih društava, 9 poslovnih jedinica i 62 preduzetnika. Posmatrano

prema veličini privrednih društava, dominantna su mikro preduzeća dok su srednja i

velika preduizeća prestala sa radom što pokazuje tabelarni pregled.

Tabela broj 10: Broj preduzeća po veličini

Opis

Mikro Mala Srednja Velika Ukupn

o br.

preduz. %

br.

preduz. %

br.

preduz. %

br.

preduz. %

Andrijevica 40 81,63 9 18 0 0 49

Sjeverni

region

2699 91,1 230 7,8 32 1,1 1 0 2962

Crna Gora 17744 91,4 1386 7,1 238 1,2 42 0,2 19410

Izvor: Mapa resursa

Kao što je već istaknuto, privrednu aktivnost na područiju opštine obavljaju 49

privrednih društava u različitim oblastima, što pokazuje tabela:

Tabela broj 11. Struktura preduzeća po djelatnostima u Andrijevici

Sektor djelatnosti Svega %

Poljoprivreda,šumarstvo i vodoprivreda 8 16,32 %

Ribarstvo 1 2,04 %

VaĎenje ruda i kamena - -

PreraĎivačka industrija 10 20,40 %

Proizvodnja električne energije,gasa i vode 1 2,04 %

GraĎevinarstvo - -

Trgovina na veliko, malo, opravka 19 38,78 %

Hoteli i restorani 2 4,04 %

Saobracaj, skladištenje i veze 2 4,04 %

Finansijsko posredovanje 2 -

Aktivnosti u vezi sa nekretninama, iznajmljivanje i posl.akt. 1 -

Drţavna uprava i socijalno osiguranje - -

Obrazovanje - -

Zravstveni i socijalni rad - -

Ostale komunalne, društvene i lične usluge 3 6,12 %

Eksteritorijalne organizacije i tijela - -

UKUPNO 49 100 %

Izvor : Opština Andrijevica


23

Aktivnog stanovništva na području Opštine ima 2.320, od kojih 1.285 (55,4%)

obavlja djelatnost. U strukturi aktivnog stanovništva Opštine najviše je zastupljeno

stanovništvo u preraĎivačkoj industriji (19,2%) a potom u primarnom sektoru (13,2%) i

trgovini (9,0%), na nivou Sjevernog regiona primarni sektor je najznačajniji izvor

zapošljavanja, dok se preraĎivačka industrija nalazi na drugom mjestu. Kada je u pitanju

Crna Gora pribliţno je isto učešće aktivnih koje svoje zanimanje ostvaruju u trgovini,

preraĎivačkoj industriji i drţavnoj upravi.

Tabela broj 12. Aktivno stanovništvo koje obavlja zanimanje prema delatnosti – popis 2003.

Djelatnosti:

Opština

Andrijevica

Crna Gora Severni Region

Broj % Broj % Broj %

Polj., lov i šumarstvo 169 13.2 15.185 8,9 10334 21.9

Ribarstvo 2 0.2 150 0,1 21 0.1

VaĎenje ruda i kamena 4 0.3 3.546 2,1 1804 3.8

PreraĎivačka industrija 247 19.2 23.558 13,8 5909 12.5

Proiz.el.en.,gasa i vode 47 3.7 5.139 3,0 1446 3.1

GraĎevinarstvo 29 2.3 6.101 3,6 1507 3.2

Trgovina na veliko i

malo

116 9.0 24.514 14,3 4386 9.3

Hoteli i restorani 65 5.1 9.957 5,8 2030 4.3

Saobraćaj, sklad. I

veze

80 6.2 14.280 8,3 2634 5.6

Finansijsko

posredovanje

7 0.5 2.278 1,3 377 0.8

Poslovi sa

nekretninama

8 0.6 3.903 2,3 424 0.9

Drţav.uprava i

soc.osigur.

231 18.0 22.709 13,3 5817 12.3

Obrazovanje 117 9.1 11.947 7,0 3793 8.0

Zdravstveni i socijalni

rad

58 4.5 10.689 6,2 2340 5.0

Ostale kom. društ. i

lične usluge

37

2.9

9.861

5,8

1859

3.9

Privatna domaćinstva

sa zaposlenim licima

-

-

53

0,0

3

0.0

Eksteritorijalne organ.i

tela

- - 148 0,1 5 0.0

Nepoznato 68 5.3 7.307 4,3 2468 5.2

Svega: 1285 100,0 171.325 100,0 47157 100,0

Izvor: Monstat /2003/


24

Značaj pojedinih oblasti opštine Andrijevica u širem okruţenju (Crne Gore i

Sjevernog regiona) razmatran je preko koeficijenata lokacije i specijalizacije.

Vrijednosti lokacionih koeficijenata ukazuje na nekoliko bitnih zaključaka vezanih za

postojeću strukturu i nivo razvijenosti:

Opština Andrijevica ima viši lokacioni koeficijenat u odnosu na Republički prosjek

samo u oblasti preraĎivačke industrije, hotela, restorana i saobraćaja, dok u svim

ostalim oblastima značajnije zaostaje a najviše u finansijskim i poslovima sa

nekretninama.

Opština Andrijevica u odnosu na prosek Sjevernog regiona iskazuje viši koeficijent

lokacije samo u primarnom sektoru, preraĎivačkoj industriji i proizvodnji energije i

vode. Zaostajanje je najizraţenije u poslovima finansijskog posredovanja, poslovima

sa nekretninama i komunalnim i drugim uslugama.

Usluge snabdijevanja električnom energijom

Usluge snabdijevanja električnom energijom Opštini Andrijevica pruţa ED

Berane preko Poslovnice u Andrijevici. Ovo područije karakteriše nepovoljna

konfiguracija terena, sa značajnim dijelom teritorije čija je nadmorska visina iznad 1000

metara, loši putevi i često nepristupačni tereni, što se posebno odrţava na uslove

odrţavanja mreţe i pristup potrošačima zbog kontrole i očitavanja u zimskom periodu.

Stanje distributivne mreţe ocjenjuje se, pored ostalog, i primjenom dva poznata

kriterijuma:

1. duţina NN mreţe po trafo reonu i

2. broj trafostanica na 100 kilometara kvadratnih teritorije koju pokriva distribucija.

Što pokazuju sljedeći podaci:

1. Duţina NN mreţe po trafo reonu

– Crna Gora 3,5 km

– ED Berane 7 km

– Razvijene zemlje ispod 1 km

2. Broj TS na 100 km kvadratnih

– Crna Gora 27

– ED Berane 17

– Razvijene zemlje iznad 120

Zbog razuĎenog terena i dotrajalih mreţa sa drugim linijama i malim presjecima,

visoki su tehnički gubici u ED Berane.


25

Tabela broj 13. Broj i snaga transformatorskih stanica po naponskim nivoima

Naziv Broj trafostanica Instalisana snaga (MVA)

110/35 kV 1 10

35/10 kV 1 2 × 2.5

10/0.4 kV Grad 6 (10) 2.63

10/0.4 kV Seoska naselja 48 6.58

Izvor: Elektrodistribucija 2010

Tabela broj 14. Duţina dalekovoda

Naziv 2009. god.

110 kV -

35 kV -

10 kV Seoska naselja 48.4 (km)

10 kV Grad 2 (km)

Izvor: Elektrodistribucija 2010

Mreţa 10 kV

Mreţa 10 kV u gradu je podzemna i daje sigurnost u napajanju trafostanica 10/

0,4 kV. Na vangradskom području je vazdušna i jednostrano se napajaju TS 10/0,4 kV.

Ovaj sistem napajanja je nepouzdan ali iz ekonomskih razloga nije moguće napajanje u

prstenu.

Mreţa 0.4 kV

Mreţa 0,4 kV je uglavnom zadovoljavajuća, jedino u vangradskom području

egzistira jedan broj drvenih stubova koje treba zamijeniti.

Transformatorske stanice

Instalisana snaga sadašnjih transformatorskih stanica TS 110/35 kV, 10 MVA; TS 35/10

kV, 2 × 2.5 MVA i TS 10/0.4 kV, 9.21 MVA za gradsko i seosko područje

zadovoljavaju svojim kapacitetima, ali se za dalji razvoj moraju graditi nove i postojeće

rekonstruisati na veću snagu.


26

1.3.2 Turizam

Opština Andrijevica ima veoma povoljne uslove za razvoj čitavog spektra

savremenih vidova turizma. Dosta dobro očuvane prirodne vrijednosti planina Komova,

Bjelasice i Prokletija sa ţivopisnim dolinama rijeka pruţaju mogućnosti razvoja raznih

vrsta planinskog turizma: kao što je sportsko-rekreativni, zdravstveni, katunski,

planinarenje, lov, ribolov itd.

Slika br.8 – Eko katun Štavna

Sa vrhova Komova (Kučki 2.487m i Vasojevički 2 .462 m) posjetilac će biti

zadivljen čudnovatim kontrastima boja i dalekim vidicima. Pruţaju

mogućnost za pješačenje alpinizam i druge planinarske discipline, voţnju

bicikla, boravak u katunima i konzumaciju domaćih proizvoda.

U neposrednoj blizini lokaliteta Štavna nalazi se još nekoliko katuna kao što

su Gradišnica, Lisa, Ljuban, Ljubaštica, Varda, Zeletin, Balj, Asanac i dr. koji

će kroz osmišljenu turističku ponudu biti neposredno uključeni u čitav

projekat. Podrazumijeva se da se poljoiprivredni proizvodi plasiraju i sa ovih

područja u samom Eko katunu ili na ugovrenim lokalitetima, koji će se istaći

kroz osmišljenu turističku ponudu. Planinske kućice sve više postaju

atraktivan smještajni prostor za turiste pa ih treba i dalje prilagoĎavati

zahtjevima i potrebama korisnika.

Prostor planine Bjelasice je izuzetno bogat potencijalima za razvoj turizma.

Bogatstvo biljnih i ţivotinjskih vrsta, bogatstvo vodom , šest jezera do kojih

se lako dolazi su uslovi za boravak ljubitelja prirode. Na ovom prostoru su

objeleţene planinarske staze, a u planu je i stvaranje mogućnosti za nordijsko

skijanje, biciklizam i dr.

Prostor planine Zeletin pripada masivu Prokletija i jedan je od najsačuvanijih

u Crnoj Gori. Bogatstvo nepreglednih pašnjaka, voda, šumskih kompleksa

molike i ostalog četinarskog drveća su izuzetni potencijali za razvoj turizma.

Pruţanjem turističkih usluga se bavi relativno mali broj privrednih društava i

preduzetnika, i ako za to postoje povoljni uslovi. Od značajnijih turističkih kapaciteta se

izdvajaju hotel ’’Komovi’’ , Eko-katun DOO i jedan broj preduzrtnika. Hotel “Komovi”

se nalazi u samom centru Andrijevice, raspolaţe sa 100 leţajeva i potrebnim pratećim

sadrţajima za pruţanje turističkih usluga. U neposrednoj blizini objekta nalaze se

značajni sportski kapaciteti: fudbalski stadion i stadion malih sportova.


27

Turističko naselje Eko katun je prvi projekat iz oblasti odrţivog turizma i

ekologije, i predstavlja početnu fazu razvoja eko-turizma na području naše opštine.

Značaj ovog projekta nije samo ostvarivanje ekonomskih efekata i trţišne

valorizacije turističkog potencijala, već u tome što predstavlja početni korak razvoja

proizvodnje zdrave hrane, domaće radinosti i drugih djelatnosti koje čine osnovni

preduslov stabilnog razvoja turizma. Kapaciete katuna čine: objekti – kolibe/ njih 10 / sa

sadrţajem za odmor i boravak 5 osoba, zajednički prostor za organizovanje kulturnih i

drugih aktivnosti.

Na prostoru planine Krivi do izgraĎen je planinarski dom, centar za planinare

koji koriste planinarsku stazu Trešnjevik – Lisa- Krivi do – Jelovica, i istovremeno

omogućava povezivanje regiona Andrijevice sa Biogradskom gorom, što zajedno čini

posebnu turističku ponudu. Ovaj objekat kapaciteta 25 gostiju upotpunjuje i poboljšava

turističku planinarsku ponudu i sluţi kao veza Sjeverne i Juţne transvezale u regionu.

Ono što bi trebalo istaći u ovom projektu je ekološka izgradnja doma koja treba da

posluţi kao primjer lokalnoj arhitekturi i graĎevinarstvu.

Motel “Most” nalazi se na ulazu u Andrijevicu na raksrsnici puteva: magistralnog

puta Berane-Andrijevica – Plav i Andrijevica-Mateševo-Podgorica.Objekat posjeduje

restoranski prostor sa ljetnjom terasom i sobama za prenoćište, a smješten je nad rječicom

Kraljšticom.

Tabela br.15 Kapaciteti za smještaj turista

Region/Opština Broj

Objekata

Broj

soba

Broj leţaja Broj domacinstava koja

turistima iznajmljuju

privatne sobe, stanove/kuće UKUPNO STALNI POMOĆNI

Andrijevica 4 71 171 171 0 2

Sjeverni

region 50 1.549 3.586 3.374 212 73

Crna Gora 309 69.319 166.288 143.275 23.013 11.675

Izvor: Mapa resursa

Pored prirodnih ljepota značajan preduslov za razvoj turizma na području opštine

postoji jedan broj objekata koji su van funkcije: ugostiteljski objekat na Jelovici, objekti

napuštenih kasarni sa atraktivnim lokacijama, kao i brojni planinski katuni čiji se objekti

mogu adaptirati za potrebe turizma.

Snabdijevanje stanovništva vodom

Gradski vodovod u Andrijevici izgraĎen je, 1982. godine kojim se dovodi voda

sa izvora Krkori u reonu sela Kuti koje je udaljeno skoro 15 kilometara od naselja na

lijevoj strani Kutske rijeke, jer topografski uslovi omogućavaju da se voda dovede do

naselja gravitacijom i gravitaciono distribuira do pojedinih potrošača.


28

Sada se pored naselja Andrijevice iz ovog vodovoda snabdijevaju i djelovi

naselja Đuliće, Bojoviće, Seoce, Boţiće, Prisoja, Slatina, ZabrĎe i Trešnjevo.

U toku prethodnog perioda je bilo čestih kvarova na vodovodnoj mreţi, pa je djelom i

zbog toga i izraĎen projekat zamjene azbest cementnih cijevi.

Prema analizama Komunalnog preduzeća mogu se navesti još neke karakteristike

glavnog vodovodnog sistema:

Izvor Krkori nije kaptiran u cjelini. Nema tačnih podataka o tome koliki je kapacitet

ovog izvorišta u minimumu. Procjenjuje se da je to preko 100 l/s. Kaptirano je oko

60% tog kapaciteta. Vodovod je graĎen sa ciljem da se u samu Andrijevicu dovede

oko 40 l/s vode.

Nije predviĎeno niti se vrši bilo kakvo kondicioniranje vode, osim hlorisanja, a uzorci

vode po pravilu odgovaraju Pravilniku o kvalitetu i higijenkoj ispravnosti vode za

piće.

Kao zaključak se moţe konstatovati da naselja opštine Andrijevica imaju dobra

izvorišta vode i u pogledu količine mogu se dugoročno podmiriti potrebe stanovništva i

privrede.

1.3.3. Poljoprivreda

Poljoprivredna proizvodnja u individualnom sektoru predstavlja značajnu granu

privreĎivanja u Opštini Andrijevica, jer se radi o djelatnosti za koju postoje relativno

dobri uslovi i razvijena tradicija. Naime, evidentno je da Opština raspolaţe sa velikom

površinom poljoprivrednog zemljišta, što pokazuje i pregled u daljem tekstu.

Tabela br.16 - Pregled namjene površina

Namjena Andrijevica

u ha % CG u ha %

Šumsko zemljište 17434 51,24 737.863 53.42

Poljoprivredno zemljište 13251 38,94 514501 37.25

Vodno zemljište 750 2,21 30650 2.22

Putevi 100 0,29 11000 0.80

GraĎevinska područja i naselja* 610 1,79 80708 5.84

Ostalo zemljište 1855 5,53 6478 0.47

Ukupno 34000 100,00 1.381.200 100.00

Izvor: opština Andrijevica


29

Poljoprivredno zemljište u Andrijevici čine 13.251 ha poljoprivrednog zemljišta,

od kojih su prema podacima iz 2010. godine najzastupljeniji pašnjaci (7.692 ha) i

livade (4.178 ha). Daleko manje su zastupljene oranice i bašte (752 ha), kao i

voćnjaci (629 ha), dok vinograda na teritoriji opštine nema.6 Što se tiče oraničnih

površina, najzastupljenije je povrtno bilje (pasulj, krompir), potom ţita (kukuruz,

pšenica, raţ, ječam), dok stočno krmno bilje zauzima znatno manje površine.7

Obzirom na konfiguraciju terena i klimatske uslove ovo područje je pogodno za

razvoj voćarstva što pokazuju i podaci o broju posaĎenih stabala voća

Tabela br.17 - Broj rodnih stabala

Godina Jabuke Kruške Šljive

2005 5450 5100 52500

2006 7650 6400 56500

2007 8000 6800 59000

2008 9100 7000 61000

2009 9200 7100 62000

2010 9200 7250 63000


Za razliku od smanjenja površina za uzgoj povrća na nivou Crne Gore i Opštine,

evident je porast broja rodnih stabala, što je osnov za razvoj voćarstva.8

Uzgoj stoke je jedna od primarnih poljoprivrednih aktivnosti. Prema podacima iz

popisa od 2010. godine zabiljeţen je pad stočnog fonda kao posljedica

nedovoljnog ulaganja od strane Drţave u razvoj stočarstva, što pokazuje i sljedeći

tabelarni pregled.

Tabela br.18 - stoka, ţivina i košnice

Godina Goveda Svinje Ovce Konji Ţivina Košnice

2006 3709 446 5055 483 11952 725

2007 3543 399 4823 492 11047 602

2008 3162 328 5776 501 12576 856

2009 2801 250 5441 498 11788 605

2010 2730 88 3520 492 14160 628





http://www.andrijevica.cg.yu/images/Planina1-v.jpg


30

Sličan trend je zabiljeţen i na nivou Crne Gore, što upućuje na porebu većeg

ulaganja u oblasti stočarstav kao značajne grane za čiji razvoj postoje povoljni uslovi.9

Poljoprivredom, lovom i šumarstvom u Opštini se bavi ukupno oko 13 %

stanovništva. U odnosu na zastupljenost ove djelatnosti u Republici koeficijent je

neznatno veći, ali znatno niţi nego u Sjevernom regionu (21,9% stanovništva).

1.4. Saobraćaj i komunikacione tehnologije

Saobraćajna povezanost Andrijevice sa susjednim opštinama i regionom je

relativno dobra, mada je evidentna potreba za daljom modernizacijom posebno lokalne

putne mreţe. Do Andrijevice se Jadranskom magistralom stiţe iz pravca Podgorice 154 km, iz

pravca Bijelog Polja 50 km. Redovnim autobuskim linijama Andrijevica je povezana sa

gradovima u Crnoj Gori i regionom: Andrijevica – Podgorica – Herceg Novi ( 314 km) ,

Andrijevica - Budva (231 km) i Andrijevica – Beograd (396 km). Najbliţa ţeljeznička stanica

nalazi se u Bijelom Polju (50 km) od Andrijevice a najbliţi aerodrom u Podgorici (154 km) .

1.4.1.Putnički saobraćaj

Kategorisana putna mreţa (drţavni i opštinski putevi) na teritoriji opštine

Andrijevica ima ukupnu duţinu od oko 113 km, što predstavlja svega oko 1,5%

kategorisane putne mreţe Crne Gore (7368 km).

Tabela br. 19 - Duţina kategorisane putne mreţe

Kategorija

puta

Crna Gora Opština Andrijevica

km učešće (%) km

Učešće u mreţi

opštine

(%)

Učešće u mreţi

Cene Gore

(%)

Magistralni 884 12,0 31,0 27,5 3,5

Regionalni 963 13,1 7,9 7,0 0,7

Lokalni 5521 74,9 73,7 65,5 1,3

Ukupno 7368 100,0 112,6 100,0 1,5

Izvor: opština Andrijevica 2010

Na teritoriji Opštine, magistralni put M-9 se prostire u duţini od oko 31 km i

prolazi kroz ukupno 6 naselja (Gnjili Potok, Sjenoţeta, Kralje, opštinski centar

Andrijevica, Gornje Luge, i Ulotina). Prosječna širina kolovoznih traka na dionici ovog

puta od granice sa opštinom Kolašin (iz pravca Mateševa) do Andrijevice je čak ispod 2

m, a na dionici Andrijevica – Murino 3,5 m. Kroz gradsko područje Andrijevice ovaj

drţavni put prolazi u duţini od oko 2,2 km.

Značajni dio putne mreţe na teritoriji opštine čini i mreţa lokalnih kao i

nekategorisanih puteva. Na osnovu Odluke o opštinskim i nekategorisanim putevima

rang lokalnog puta imaju putni pravci prikazani u tabeli koja slijedi.



31

Tabela broj 20. Lokalni putevi na teritoriji opštine Andrijevica

Oznaka

puta Trasa

Duţina

(km)

L1 Most Bandovića - Ţoljevica 4,7

L2 Andrijevic – Đuliće – Jošanica 10,0

L3 Đulić – Kuti 7,0

L4 Ramin Lom – Zoriće 8,0

L5 Marsenića Rijeka – Navotina 2,0

L6 Kralje - Oblo Brdo 3,0

7 Crvena prla – Ţoljevica 3,0

L8 Trepča – Brodac 2,0

L9 Marsenića Rijeka – Kruševo 17,0

L10 Andrijevica – Seoce 3,0

L11 Magistrala – Staro groblje – Fetov Do – Savi do 2,1

L12 Magistrala - Dolivi 2,7

L13 Trešnjevik – Preslo – Eko katun 4,2

L14 Sitna luka – Groblje na Glavici - Ţoljevica 3,0

L15 Rijeka Marsenića – Lukin Vir 2,0

UKUPNO 73,7

Izvor: Opština Andrijevica 2010

Od ukupno 73,7 km lokalnih puteva, prema podacima lokalnih opštinskih sluţbi,

blizu 94% je sa asfaltnim kolovoznim zastorom dok je preostalih 6% sa zemljanim

kolovoznim zastorom. MeĎutim, mreţu lokalnih puteva karakteriše mala širina kolovoza

(kreće se u granicama 3,0 do 5,0 m), kao i nepostojanje horizontalne i vertikalne

signalizacije što čini dodatnu nepovoljnost u odvijanju saobraćaja. Odrţavanje mreţe

lokalnih puteva je u nadleţnosti Sekretarijata lokalne uprave, a sprovodi se u skladu sa

godišnjim planovima odrţavanja.

Poseban problem na lokalnim putevima u opštini Andrijevica predstavlja

izdavanje koncesija za korišćenje šuma, usljed čega se teškim teretnim vozilima obavlja

transport putevima koji nisu dimenzionisani za takav vid saobraćaja, a kao posljedica se

javlja oštećenje trupa puta kao i cjelokupne kolovozne površine.

Na području opštine Andrijevica postoji i veoma razvijena mreţa nekategorisanih

puteva (seoski, poljski, šumski i drugi putevi) sa ukupnom duţinom od oko 697 km.

Većina ovih puteva je sa zemljanim kolovoznim zastorom a karakteriše ih veoma mala

širina kolovoza, nepovoljne tehničko - eksploatacione i terenske karakteristike, odnosno

nepovoljni uslovi odvijanja saobraćaja na njima.

Jedan od pokazatelja razvijenosti putne mreţe nekog područja je i gustina putne

mreţe, koja na teritoriji opštine Andrijevica iznosi 39,8 km/100 km2 i znatno je ispod

prosjeka u odnosu na gustinu putne mreţe Crne Gore (53,3 km/100 km2). Mala gustina

putne mreţe je posljedica velike površine opštine i male duţine kategorisane putne mreţe

(magistralnih, regionalnih i lokalnih puteva). MeĎutim, gustina putne mreţe izraţena u

odnosu na broj stanovnika iznosi 19,5 km/1000 stanovnika i znatno je iznad proseka za

Crnu Goru (11,9 km/1000 stanovnika).


32

Pješački saobraćaj

Kada se govori o pješačkom saobraćaju, misli se na pješački saobraćaj na teritoriji

opštinskog centra – naselja Andrijevica. Pješačka kretanja u uţem centru Andrijevice su

najintenzivnija. Na to presudan uticaj imaju lokacije javnih objekata i drugih sadrţaja u

naselju. MeĎutim, neadekVatni poprečni profili pojedinih saobraćajnica sa veoma uskim

trotoarima, nepostojanje trotoara ili loše stanje trotoara onemogućavaju efikasno

odvijanje ovog vida saobraćaja.

Slika br.9 - Putna mreţa na teritoriji opštine Andrijevica

Parkiranje

Potreba za parkiranjem na javnim površinama posebno se javlja u zonama gde su locirani

vaţniji javni objekti. U tom smislu i potreba za parkiranjem vozila najizraţenija je u

opštinskom centru - gradskom području Andrijevice.

U zonama naselja Andrijevice van centra, kao i u ostalim naseljima na teritoriji opštine

parkiranje vozila je uglavnom organizovano u okViru privatnih parcela.

Na teritoriji Opštine, ne postoje ureĎeni javni prostori za parkiranje teretnih vozila.

Javni prevoz putnika

Prijem i otprema putnika u prigradskom i meĎugradskom javnom prevozu obavlja se

preko stajališta Andrijevica koje se nalazi u centru Andrijevice uz magistralni put M-9.

Redovnim autobuskim linijama Andrijevica je povezana sa gradovima Crne Gore i

regiona (Podgorica, Budva, Herceg Novi, Berane, Plav, Gusinje, Beograd). U Andrijevici

ne postoji autobuska stanica, već samo stalajište.

Benzinske stanice

Na području opštine Andrijevica postoji samo jedna benzinska stanica, sa dva točiona

mesta, a nalazi se na gradskom području u ulici Branka Deletića, u blizini zgrade MUP-a.

Imajući u vidu kapacitet postojeće benzinske stanice sa jedne strane kao i ukupne potrebe

stanovništva opštine za ovom uslugom sa druge, moţe se reći da stanje nije

zadovoljavajuće, kako sa stanovišta kapaciteta tako i sa stanovišta pokrivenosti područja.


33

1.4.2. Komunikaciona i poštanska mreţa

Telekomunikacije

Mreţna grupa opštine Andrijevica pripada, u organizacionom pogledu, glavnoj

centrali u Beranama sa pozivnim brojem 067.

MeĎumjesne veze ostvarene su sa nadreĎenom telefonskom centralom u Beranama preko

optičkih kablova:

– Berane – Andrijevica 155 Mbit

– Berane – Trepča 8 Mbit

– Berane – Ulotina 8 Mbit

– Andrijevica – Plav 155 Mbit

Opština Andrijevica ima tri (3) krajnje centrale sa sledećim kapacitetima:

– Andrijevica 1280/64

– Trepča 256/0

– Ulotina 256/0

Broj telefonskih preplatnika je ukupno 827 odnosno po centralama: Andrijevica

664, Trepča 130, Ulotina 33. Broj telefonskih priključaka na 100 stanovnika je 18 tf / 100

stan. Broj telefona na 100 (sto) stanovnika govori nam o razvijenosti telefonske mreţe u

opštini Andrijevica. Prosjek telefona na 100 stanovnika u Crnoj Gori iznosi 37 tf / 100

stanovnika. Osnovni nedostatak telekomunikacionog sistema je mali kapacitet telefonskih

centrala. Teritorija Opštine je pokrivena mobilnom telefonijom u sada zadovoljavajućem

obimu

Opština je pokrivena baznim radio – stanicama mobilne telefonije sa

karakterističnim brojevima: Telenor– 069, T-mobile – 067 , M:tel – 068 i RDC. Bazne

stanice izgaĎene su na sljedećim lokacijama: Andrijevica, Maleš i Balj.

Radio, TV i internet mreţa

Emitovanje, prenos i distribucija radio i TV signala obavlja se preko Javnog servisa Crne

Gore. Andrijevica posjeduje lokalni radio. Internet se koristi preko iznajmljene mreţe.

Poštanska mreţa

Poštanske jedinice izgraĎene su u Andrijevici, Trepči i Ulotini.

Poštanski saobraćaj funkcioniše u zadovoljavajućem obimu i ne predviĎaju se nove

lokacije za izgradnju novih poštanskih objekata. PredviĎa se da se u postojećim poštama

poveća asortiman usluga.


34

1.5 Ţivotna sredina

1.5.1. Upravljanje otpadom

Način na koji se danas raspolaţe sakupljenim komunalnim otpadom u Andrijevici

ne zadovoljava ni u tehničkom a pogotovo ne u sanitarnom pogledu. Mnogi kontejneri su

u lošem stanju. Stanje voznog parka za transport komunalnog otpada nije

zadovoljavajuće. Evidentan je nedostatak broja potrebnih vozila i vozila odgovarajućeg

tipa. Na osnovu podataka iz JKP, ovo preduzeće raspolaţe sa jednim vozilom za

podizanje i odvoz kontejnera starosti 12 godina. Praţnjenje metalnih kanti vrši se ručno.

Ne postoji selektivno prikupljanje otpada.

Procjena pruţene usluge odvoţenja komunalnog otpada na godišnjem nivou za

stanovništvo, odnosno procijenjena količina sakupljenog otpada Andrijevice je 516,48

t/g, odnosno 40% od proizvedenih 1.291 t/g. Sakupljanje kućnog otpada se u urbanom

području, uglavnom, obavlja dobro, uprkos nedostatku savremenih vozila za sakupljanje

otpada, nedovoljnog broja kontejnera i problema sa finansiranjem. Sakupljanje otpada se

vrši dva puta sedmično.

Otpad koji se sakuplja većinom u gradskom, kao i u jednom dijelu seoskog

područja, odlaţe se na gradskoj deponiji, dok su odreĎena ruralna područja uglavnom

izostavljena iz ovog procesa. Posljedica ovoga je nastanak velikog broja lokalnih

smetlišta, često formiranih na lokacijama sa negativnim uticajem na okolinu i zdravlje

ljudi. U pojedinim selima kao i u gradskom jezgru prisutno je i sezonsko variranje u

učestalosti sakupljanja otpada.

Sav otpad koji se sakupi direktno se transportuje na lokalnu privremenu deponiju,

na lokalitet Sućeska udaljen 5 km od centra grada, gdje se vrši trenutno odlaganje

sakupljenog otpada i to ne samo komunalnog već i raznovrsnog drvnog otpada kao i

graĎevinskog šuta što dodatno usloţnjava kValitet odrţavanja deponije. NikakVe

prethodne mjere nijesu primijenjene niti se ostvaruju u toku odlaganja u cilju zaštite ili

sprečavanja zagaĎivanja ţivotne sredine, vazduha, tla, vegetacije, i podzemnih voda.

Trajno rješavanje pitanja odlaganja čvrstog otpada je predviĎeno kroz realizaciju projekta

izgradnje Regionalne deponije u Beranama10

.

1.5.2. Kanalisanje otpadnih voda

Postojeća kanalizacija je izgraĎena samo u centru Opštine. Za ostala naselja ne

postoji kanalizaciona mreţa. Postojeća kanalizaciona mreţa je u lošem stanju, naročito

sabirni bazen zbog čega dolazi do izlivanja otpadnih voda i ugroţavanja ţivotne sredine.

Za rješavanje ovog problema, u okViru postojeće planske dokumentacije predviĎena je

izgradnja kolektora za prečišćavanje otpadnih voda.

10

Regionalni projekat se odnosi na izgradnju deponije za odlaganje i reciklažu otpada u Beranama za opštine Plav, Andrijevicu, Berane i Rožaje.


35

1.5.3. Upravljanje šumama i zaštita biodiverziteta

Šume i šumsko zemljište opštine Andrijevica imaju površinu 17.434 ha. Obraslo

šumom je 15.557 ha ili 55 % od površine opštine. Stepen šumovitosti je iznad stepena

šumovitosti Crne Gore (45%) s tendencijom povećanja, jer se na znatnoj površini

planinskih pašnjaka obnavlja šuma.

Drvna zapremina šuma iznosi 3.943.000 m³, a godišnji zapreminski prirast 69.000

m³. Učešće vrsta drveća u drvnoj zapremini je: bukVa 69%, jela 11%, smrča 10%, molika

4%, munika 2%, crni bor 1%, cer 1%, plemeniti lišćari (javor, jasen) 2% i ostali lišćari

1%. Prosječna drvna zapremina je 253 m³/ha, a prosječni godišnji prirast 4,4 m³/ha.

Struktura šuma prema vlasništvu: drţavne šume 12.327 ha ili 79% i privatne šume 3.230

ha ili 21%.

Struktura šume prema uzgojnom obliku je sljedeća: visoke prirodne šume 11.975

ha, šumske kulture 13 ha, izdanačke šume 3.121 ha, šikare 428 ha i šibljaci 20 ha.

Prema osnovnoj namjeni šume su razvrstane na:

- privredne šume 10.742 ha

- zaštitne šume 4.815 ha

Prema planu gazdovanja šumama predviĎena je prosječna godišnja sječa od 5.597

m3 četinara i 15.180 m

3 lišćara. U privrednim šumama prioritetni cilj je postizanje

maksimalne i trajne proizvodnje drveta i ostalih šumskih proizvoda: šumski plodovi,

ljekovito bilje, pečurke i dr. pri čemu je bitno sačuvati stabilnost i produktivnost staništa.

Zaštitne šume imaju niz izuzetno značajnih zaštitnih funkcija: zaštita zemljišta od

erozije i degradacije, zaštite od usova i sipara, zaštita izvorišta vodosnabdijevanja, zaštita

od poplava i pojas šuma na gornjoj granici šumske vegetacije. Prostornim planom Crne

Gore do 2020.godine predloţeno je formiranje regionalnog parka Komovi, u koji će dio

šuma opštine Andrijevica biti uključen.

Struktura šuma prema florističkom sastavu u odnosu na ukupnu površinu: šume

bukVe 52%, mješovite šume jele, smrče i bukVe 26%, mješovite šume cera i kitnjaka

9%, šume molike 4%, šume munike 3%, šume crnog bora 2%, šume smrče 2%, mješovite

šume jele i smrče 1% i mješovite šume smrče i molike 1%. Neobraslo šumsko zemljište u

arealu šume (drţavno vlasništvo) površine 1877 ha, razvrstano je na kategorije:

- zemljište pogodno za pošumljаvanje 598 ha

- neplodno zemljište (kamenjari, stijene) 876 ha


36

Tabela br.21 - Šumski fond

Kategorija šuma

Površina Drvna zapremina-m³ Godišnji prinos

(ha) četinari lišćari svega četina

ri lišćari svega

A.Drţavne šume

1.Privredne šume

2.Zaštitne šume

B.Privatne šume

C:Svega šume

Šum.neobraslo zem

Sv.šume i šum.zem.

12.327

7.512

4.815

3230

15.557

1.877

17.434

1.049.760

704.230

345.530

47610

1.097.370

2.569.760

1.879.990

689.770

276.210

2.845.970

3.619.520

2.584.220

1.035.300

323.820

3.943.340

22.440

15.970

6.470

1770

24.210

40.350

28.740

11.610

4.490

44.840

62.790

44.710

18.080

6.260

69.050

Izvor: Uprava za šume (2010)

Karakteristična je pojava da koncesionari ne poštuju utvrĎeni plan sječe, te da se

ne pridrţavaju tehničkih standarda prilikom eksploatacije. Posebno je evidentna činjenica

da se ne vodi dovoljno računa o poštovanju šumskog reda kao ni zaštiti putne

infrastukture koja je ugroţena zbog nedozvoljenog tereta.

1.6. Administrativni kapaciteti

1.6.1. Organizacioni i kadrovski kapaciteti

U skladu sa zakonom o lokalnoj samoupravi (Sluţbeni list Crne Gore broj 3/2010)

formirani su organi lokalne uprave kao i druge institucije od značaja za funkcionisanje

lokalne uprave. Naime, u skladu sa svojim nadleţnostima formriani su na lokalnom nivou

sljedeći organi i institucje, i to:

Lokalna uprava___________________________35 zaposlenih

Centar za kulturu _________________________13

Javni servis Radio Andrijevica _______________6

Crveni krst_______________________________1

Sluţba zaštite_____________________________9

JP komunalno____________________________33

Pored organa lokane samouprave na teritoriji opštine funkcionišu organizacione

jedinice organa drţavne uprave i drugih institucija koje su u funkciji pruţanja potrebnih

usluga graĎanima i to:


37

Sluţba javnih prihoda______________________1 zaposlenih

Uprava za nekretnine ______________________3

Uprava za šume __________________________7

Odjeljenje bezbjednosti ___________________17

Sluţba za zapošljavanje ____________________2

Centar za socijalni rad _____________________3

Odjeljenje za penzijsko i socijalno osiguranje ___2

Pored ovih organa i institucija formirano je 36 nevladinih organizacija i udruţenja

iz različitih oblasti i to:

Poljoprivreda_____________________________5

Zaštita prirode____________________________7

Kultura i tradicija_________________________12

Zdravstvo i socijalna zaštita _________________4

Sport i rekreacija __________________________8

1.6.2. Finansijski kapaciteti

U skladu sa vaţećim propisima organi lokalne uprave i jedan broj insistucija se

finansiraju iz budţeta opštine, organizacione sluţbe drţavnih organa iz drţavnog budţeta,

dok se nevladine organizacije finansiraju iz namjenskih sredstava na osnovu javnog

konkursa za projekat u skladu sa Odlukom o finansiranju nevladnih organizacija.

Najznačajniji izvor budţetskih prihoda su transferi, i to iz Egalizacionog fonda

Crne Gore, koji čine posljednjih godina oko polovinu ukupnih budţetskih sredstava.

Nisko učešće poreskih sredstava je, prije svega, rezultat nezadovoljavajućeg stanja u

privredi. Povećanje sredstava za kapitalne izdatke predstavljaju pozitivni trend, s obzirom

na nezadovoljavajuće stanje u infrastrukturnom sistemu (putevi, vodovod) i višegodišnje

zaostajanje u pripremi prostorno planske dokumentacije, kao osnove za rezervisanje

prostora za ulaganja u privredni razvoj i definisanja pravila korišćenja zemljišta i

graĎenja.

Prihodi

Struktura budţetskih prihoda pokazuje da su u svim godinama od 2006. do 2011.

transferisana sredstva imala najveći značaj, i to preteţno transferisana od strane

Egalizicionog fonda. Značaj ostalih izvora se tokom navedenog perioda mijenjao. U

2006. godini su na drugom mestu po izdašnosti bili porezi a potom naknade. U 2007.

godini su po značaju, odmah iza transferisanih sredstava bili primici od prodaje

finansijske imovine, dok je značaj sredstava od naknada i poreza bio znatno manji. U

2008. godini značajno je povećan udio transferisanih sredstava, dok je udio poreskih i

sredstava od naknada ostao na pribliţno istom nivou. Za 2011. godinu, takoĎe, se očekuje

najveći priliv (preko polovina budţetskih sredstava) od transferisanih sredstava

(Egalizacionog fonda), a potom i donatora. Treba podvući da je udio sredstva od poreza

značajno smanjen u odnosu na 2006. godinu, što je direktna posljedica smanjene


38

privredne aktivnosti i teškoća sa kojima se srejeću privredni subjekti (veći dio ne radi). U

2012. godini se za poboljšanje opštinskog budţeta računa na kreditna sredstva od strane

meĎunarodnih institucija.

Rashodi

Najznačajnija karakteristika budţetskih rashoda odnosi se na odnos tekućih i

kapitalnih izdataka, imajući u vidu da se tekući izdaci koriste za finansiranje rada

opštinske uprave, a kapitalni izdaci za finansiranje izgradnje infrastrukture, ureĎenje

zemljišta i sl. U svim analiziranim godinama veći dio budţetskih sredstava se koristio za

tekuće rashode, posebno u 2006. godini, a potom se izdvajanja za potrebe finansiranja

kapitalnih izdataka povećavaju, što je vrlo značajno sa stanovišta stvaranja potrebnih

preduslova za podsticanje ekonomskog razvoja.

Najveći dio sredstava se izdvajao za modernizaciju i odrţavanje lokalnih puteva.

Kapitalni izdaci su za 2011. godinu planirani na nivou 1.140,701 € i značajnija sredstva

su namijenjena za izgradnju i rekonstrukciju putne mreţe. U pojedinim godinama je bilo

visoko učešće sredstava za graĎenje objekata. Posle duţeg zastoja, iz budţeta su nešto

veća sredstva namijenjena izradi urbanističkih projekata (prostorno-planske i druge

dokumentacije). Pored toga, povećanju kapitalnog budţeta doprinijela je uspješna

saradnja Opštine sa meĎunarodnim organizacijama i fondovima (EU, USID, UNDP I DR.

FONDOVI). U okviru Opštine formiran je tim za izradu projekata koje finansira EU koji

je do sada realizovao više projekata iz Programa sa Evropskom komisijom, Svjetskom

bankom, UNDP-em i drugim meĎunarodnim organizacijama.

Tabela br.22 - Iznos kapitalnog budţeta Crne Gore

Budţet Opštine

Andrijevica (€)

2007. 2008. 2009. 2010. 2011.

1.202.930 1.325.628 1.209.868 818.219 2.130.170

Kapitalni dio (€) 539.065 557.746 376.718 119.391 1.140.701

Učešće (%) 44,81 42,07 31,14 14,59 53,55

Budţet Crne

Gore (€) 749.088.301 838.251.649 1.623.684.943 1.426.963.634 1.335.774.127

Kapitalni dio (€) 34.911.032 85.666.737 217.212.715 120.800.000 81.213.750

Učešće (%) 4,66 10,22 13,38 8,47 6,08

Izvor: Opština Andrijevica


39

Tabela broj 23. Struktura Budţeta opštine Andrijevica za period 2007-2011 (u €)

Godina 2007. 2008. 2009. 2010. 2011.

Ukupni prihodi 1.202.930 1.325.628 1.209.868 818.219 2.130.170

izvorni 249.432 265.064 350.031 208.747 334.400

ustupljeni 898.439 983.564 849.837 527.102 1.278.455

dotacije 55.059 77.000 10.000 82.370 517.315

Ukupni rashodi 1.135.064 1.249.382 1.167.090 79.528 2.130.170

dug iz prethod.

perioda 9.975 21.359 13.806 4.034 58.000

za rad lok.uprave 390.182 420.169 500.903 43.6865 684.062

transferi ostalim

koris 195.842 250.108 275.663 219.238 247.407

kapitalni budţet 539.065 557.746 376.718 119.391 1.140.701


2. SWOT analiza

2.1 Vrijednosti Opštine Andrijevica

Tim za strateško planiranje Andrijevica je kroz individualni rad, rad u grupama i

diskusiju u okViru svoje zajednice prepoznao sljedeće vrijednosti koje imaju uticaja na

njihove aktivnosti, a time i na strateški razvoj.

Te vrijednosti su:

Poštovanje moralnih normi

Poštovanje normi kao vrijednost andrijevačke opštine je prepoznatljiva u

svakodnevnici. Ona se ogleda u poštovanju tradicionalnih normi, poštovanju kodeksa

ponašanja, odnosima u porodici i moralu.

Poštovanje moralnih normi omogućuje da se odnosi u porodici i društvu odrţavaju na

jako visokom nivou što utiče na opštu, prije svega kulturnu, sliku Andrijevice.

Gostoprimstvo, solidarnost i humanost

Na svakom koraku i pri svakom kontaktu sa ljudima na ulici se da primijetiti da

su gostoljubiv i učtiv narod. S obzirom na ratna dešavanja u okruţenju u posljednjih 10-

ak godina i nalete izbjeglih i raseljenih lica sa područja Ex Jugoslavije, Andrijevica je

pokazala svoje pravo lice. Kroz evidenciju Crvenog Krsta Andrijevice u periodu 1998-

2000. godina je prošlo preko 5.000 raseljenih lica. I ako u jako teško socijalnom


40

poloţaju, stanovnici Andrijevice su pomogli raseljenim licima da naĎu stjecište u

privatnom smještaju i da im izaĎu u susret i više nego li su im to prilike omogućavale.

Jedna od najistaknutijih vrijednosti u andrijevačkoj opštini jeste solidarnost. Ona

se ogleda u uzajamnom potpomaganju gradjana u akcijama koje se organizuju u mjesnim

zajednicama, na rješavanju kako pojedinačnih, tako i zajedničkih problema. Izraţena je i

solidarnost institucija prema pojedincima u nesrećnim slučajevima. Takodje se moţe

istaći kao ogledalo solidarnosti i podrška u pozitivnim inicijativama u zajednici koje

mogu učiniti zajednicu jačom, boljom i organizovanijom.

Ţelja za obrazovanjem

Iako intelektualnim kapacitetom jako bogata zajednica, ljudi koji ţive i rade u

Andrijevici teţe ka daljem usavršavanju kako bi na taj način što bolje doprinijeli svom

razvoju i prosperitetu a istovremeno i razvoju i prosperitetu Andrijevice. Sve je više

kadrova koji su na spisku Zavoda za zapošljavanje Andrijevica a koji traţe

doškolovavanje ili prekValifikaciju kako bi izašli u susret novim mogućnostima

zapošljavanja i na taj način doprinijeli većim prihodima zajednice.

Transparentna lokalna uprava

Lokalna samouprava u Andrijevici je otvorena za sve vidove saradnje, kako sa

graĎanima, tako i sa republičkim organima, susjednim opštinama, donatorima,

nevladinim organizacijama i svim zainteresovanim stranama. Ova vrijednost se ogleda u

brojnim organizovanim zborovima graĎana, javnim raspravama, forumima koji su imali

za cilj da prezentuju aktivnosti lokalne samouprave, budţet, planirane projekte i dobiju

povratne informacije od zainteresovanih strana.

Aktivizam građana, sposobnost organizovanja i timski rad

GraĎani Andrijevice su se pokazali veoma aktivnim u aktivnostima CRDA

programa kroz dobru organizovanost i timski rad. Kroz CRDA program se definisao

projekat grupnog karaktera od kog je imala koristi cijela zajednica opštine Andrijevica.

GraĎani su se zajednički organizovali, kroz timski rad i dobru podijelu uloga realizovali

projekat karaktera zaštite čovjekove okoline i na taj način pokazali kako mogu biti

aktivni kroz proces izbora projekta, njegove realizacije i kampanje kako bi taj projekat

imao još veće efekte.

Poštovanje različitosti

Iako mala zajednica, Andrijevica se pokazala veoma otvorenom i agilnom. Kada se radi o

prilivu izbjeglog stanovništva, pokazalo se da se vrlo brzo i lako prihvataju nova

uvjerenja i stavovi. Pri kulturnom dijalogu uvaţavaju se pravila, bez obzira na različitosti

i vrijednosti pojedinaca.


41

2.2 Analiza zainteresovanih strana

Zainteresovane unutrašnje strane:

Organi lokalne samouprave,

Mjesne zajednice,

Javne ustanove/Prosvjeta,

GraĎani,

Preduzetnici,

NVO,

Javna preduzeća

Odbornici lokalnog parlamenta,

Privredna društva

Zainteresovane

Strane

Šta oni

očekuju od

nas

Šta mi treba

da uradimo da

bi ispunili

očekivanja

Kako oni

utiču na nas

Šta mi

očekujemo

od njih

Koliko

su oni

nama

vaţni

Organi lokalne

samouprave

Realan,

ostvarljiv

strateški

plan, koji će

biti

prihvatljiv

na svim

nivoima.

Da uradimo

plan koji će biti

prihvaćen na

svim potrebnim

nivoima i koji

moţe da se

argumentovano

brani na bazi

analiza

uraĎenih i

korišćenih pri

izradi plana.

Kroz

dosadašnju

saradnju

postoji

maksimalna

koordinacija i

uticaj putem:

Saradnja na

svim

nivoima

Izuzetno

su vaţni

- ideja,

- sugestija,

- pruţanja

pomoći

Mjesne zajednice

Realan,

ostvarljiv

strateški

plan, koji će

biti

prihvatljiv

na svim

nivoima.

Da uradimo

plan koji će biti

prihvaćen na

svim potrebnim

nivoima i koji

moţe da se

argumentovano

brani na bazi

analiza

uraĎenih i

korišćenih pri

izradi plana.

Koordinirane

institucije

Saradnja na

svim

nivoima

Izuzetno

su vaţni


42

Javne ustanove

Realan,

ostvarljiv

strateški

plan, koji će

biti

prihvatljiv

na svim

nivoima.

Da uradimo

plan koji će biti

prihvaćen na

svim potrebnim

nivoima i koji

moţe da se

argumentovano

brani na bazi

analiza

uraĎenih i

korišćenih pri

izradi plana.

Koordinirane

institucije

Saradnja na

svim

nivoima

Izuzetno

su vaţni

GraĎani

Izrada

realnog,

kValitetnog

i

ostvarljivog

plana

Uraditi plan sa

precizno

definisanim

ciljevima i

dinamikom

ostvarivanja

Definisali su

svoje potrebe i

dali ideje za

koncipiranje

plana

Da se

uključe

aktivno u

realizaciju

plana

Izuzetno

su vaţni

Preduzetnici

Planom

definisati

povoljne

uslove za

razvoj

Predvidjeti

oblasti koje su

prioritet za

razvoj

Iskazivanjem

svojih namjera

za bavljenje

planiranom

djelatnošću

Svojim

sredstvima i

idejama

pomognu

realizaciju

plana

Prilično

su vaţni

NVO

Uključiti u

proces

pripreme i

realizacije

plana

Pozvati na

aktivno učešće

u pripremi

plana

Prije svega u

prezentaciji i

propagandi

plana

Kreativne

ideja za

pripremu

plana i

marketinga

Prilično

su vaţni

Javna preduzeća

Da u

strateškom

planu uvrsti

njihove

projekte

Da se stvore

uslovi z

arealizaciju

njihovih

projekata

Investicije u

infrastrukturu

Da definišu

razvojne

projekte

Prilično

su vaţni

Odbornici

lokalnog

parlamenta

Da se

predlozi

prihvate

Podrška

projektima

Kroz rad SO

(donošenje

odluka)

Da iznose

precizno

zahtjeve

graĎana

Izuzetno

su vaţni

Privredna društva

Da se kroz

plan

obezbjede

povoljni

uslovi

poslovanja

Podrška

projektima

UnapreĎuju

standard

Dugoročna

razvojna

rješenja

Izuzetno

su vaţni


43

Spoljašnje zainteresovane strane:

Drţavne institucije,

MeĎunarodne donatorske

organizacije,

Strani investitori,

Domaći investitori,

Dijaspora,

NVOe (domaće i strane),

Susjedne opštine,

Naučne institucije i pojedinci.

Zainteresova

ne Strane

Sta oni

očekuju od

nas

Sta mi treba

da uradimo

da bi ispunili

ocekivanjač

Kako oni utiču

na nas

Sta mi

očekujemo

od njih

Koliko

su oni

nama

vazni

Drţavne

institucije

- Procjena i

interes

Stalnom

prezentacijom i

kValitetnim

dokazivanjem

valjanosti plana

Plan

ravnomjernog

razvoja tetnim

dokazivanjem

valjanosti plana

Stručnu,

Izuzetno

su vaţni

- Realne

planove

(regulative)

Finansijsku i

Pravnu

pomoć

(regulativa)

MeĎunarodne

donatorske

organizacije

KValitetan

plan koji je

moguće uz

- da se ovaj

plan uradi

kValitetno;

- direktno;

- podrška

realizaciji

projekta koji

Izuzetno

su vaţni


44

njihovu

pomoć

realizovati po

dosad

usvojenim

procedurama

- da se

implementacija

plana radi

kavlitetno i

javno;

- dosadašnja

saradnja je

unaprijedila

naše znanje iz

oblasti

planiranja,

utvrĎivanja

prioriteta,

izrade

projekata,

preporuka

drugim

organizacijama,

stručna i

savjetodavna

podrška

proističu iz

plana

- lobiranje

Strani

investitori

- atraktivne

projekte za

ulaganja uz

garancije

zajednice;

- zakonska

regulative

- iskustva

minimalna

- finansiranje

projekata od

zajedničkog

interesa

Izuzetno

su vaţni

- informacije

o tome.

- marketing i

prezentacija

projekata gdje

god je moguće

- trebalo bi da

pospješe razvoj

sredine

- sajmovi itd. - uposlenost;

-

svojimulaganji

ma

Domaći

investitori

- informacije

o prirodnim

resursima;

Da

obezbjedimo - zahtjevima

Za pojedine

projekte

ulaganja u

nove

investicije.

Izuzetno

su vaţni


45

- o postojećoj

privrednoj

infrastrukturi

;

- kValitetnu

plansku i

projektnu

dokumentaciju;

-

interesovanjem

- trţištu; - bazu

podataka; - idejama

- ambijentu;

- povoljne

normativne

uslove

- gotove

projekte.

Dijaspora

Informacije o

razvojnim

mogućnostim

a u svim

oblastima

Prezentacija

namjera i

mogućnost

ugradnje

njihovih ideja u

plan

- donacijama

Ulaganje

kapitala u

kValitetne

programme

i realizaciju

ukupnog

plana

-

prilično

- animiranjem

stranih

investitora

- prenošenjem

iskustava iz

stranih drţava

NVOe

(domaće i

strane)

Uključiti u

proces

pripreme i

realizacije

plana

Pozvati na

aktivno učešće

u pripremi

plana

Prije svega u

prezentaciji i

propagandi

plana

Kreativne

ideja za

pripremu

plan ai

marketing

-

prilično

Susjedne

opštine

- da plan

obuhvati

projekte od

zajedničkog

interesa

- da ih

uključimo u

rješavanju

zajedničkih

pitanja

- davanjem

svojih predloga

- da i oni rade

na

zajedničkim

projektima

-

prilično

Naučne

institucije i

pojedinci

- da ih

uključimo u

realizaciju

projekta

- redovno

saraĎujemo

- davanjem

stručnih savjeta

- pomoć u

izradi

stručnih

analiza

Izuzetno

su vaţni


46

Kao i u dosadašnjem radu, rad u grupama, uz interaktivnu komunikaciju članova

u grupama kroz odreĎene vjeţbe, doveo je do rezultata vezane za SWOT analizu. SWOT

analiza podrazumijeva analizu okruţenja kako bi se tačno definisale odreĎene unutrašnje

snage zajednice, unutrašnje slabosti zajednice, spoljašnje mogućnosti i prijetnje koja

dolaze van zajednice, a koje mogu potpomoći ili usporiti razvoj zajednice u narednih pet

godina. Prilikom objašnjenja osnovnih koraka i značaja SWOT analize, više puta je

naglašeno da je suština ove analize u iskorišćavanju i ojačavanju unutrašnjih snaga i

iskorišćavanju spoljašnjih mogućnosti, kao i prevazilaţenju i smanjenju unutrašnjih

slabosti i savladavanju spoljašnjih prijetnji.

Rezultati koje je dala SWOT analiza dati su u daljem tekstu.

2.3 SWOT analiza demografije, rada i socijalnog staranja

SNAGE

+ Postojanje mreţe osnovnih škola u

Opštini

+ Postojanje srednje škole u Opštini

+ Postojanje Doma Zdravlja u Opštini i

područne ambulante

+ Postojanje Doma kulture i

višenamjenskih domova u svim MZ

+ Organizovane sluţbe za rješavanje

socijalnih pitanja

SLABOSTI

– Neadekvatna opremljenost školskih

objekata

– Nekorišćenje seoskih ambulanti usled

neekonomičnosti poslovanja

– Nepostojanje kulturnih sadrţaja u MZ

– Nedostatak finansijskih sredstava u

budţetu Opštine

– Visok odliv obrazovanih ljudi

– Neorganizovane sportske aktivnosti

– Visok procenat stanovništva preko 65

godina

– Opadanje broja učenika u školama

MOGUĆNOSTI

+ Relativno dobre mogućnosti visokog

obrazovanja: blizina fakulteta u

susjednoj Opštini

+ Postoji saradnja sa Zavodom za

zapošljavanje i drugim Republičkim

institucijama

+ Aktivnosti na realizaciji

internacionalnih programa ( REC)

PRIJETNJE

– Nizak prirodni priraštaj

– Odliv stanovništva u industrijske i

administrativne centre

– Ekonomska nestabilnost

– Svjetska ekonomska kriza

– Relativno česte promene zakonske

regulative

– Dugoročna nezaposlenost

Ocjena stanja:

Nizak ţivotni standard i nepovoljni socijalni poloţaj većine graĎana u duţem

vremenskom periodu doveli su do negativnih migracionih kretanja i smanjenje

kadrovskog potencijala kao ključne pretpostavke za razvoj Opštine.


47

2.4 SWOT analiza ekonomsko-proizvodnog sistema

SNAGE

+ Postojanje relevantnih strateških

dokumenata na nivou Opštine

+ Znanje i iskustvo iz oblasti

poljoprivrede i prehrambeno-

preraĎivačke industrije

+ Postojanje udruţenja preduzetnika

+ IzgraĎeni kapaciteti za razvoj turizma

+ Elektrificirano ruralno područje

+ Potencijali za razvoj ruralnog turizma

SLABOSTI

– Nedostatak finansijskih sredstava za

poslovanje privrednih društava

– Nepostojanje izvozno orijentisanih

preduzeća

– Nekorišćenje izgraĎenih industrijskih

kapaciteta

– Nedostatak kadrova u privredi

– Nemotivisanost privrednika za širim

poslovnim udruţivanjem

– Nedostatak standarda kvaliteta u

poslovanju MSP

– Nepostojanje uslova da se zadrţe

mladi školovani ljudi

– Nedostatak stambenog prostora za

kadrove

– Neplanska eksploatacija prirodnih

resursa

– Dotrajala elektro mreţa

MOGUĆNOSTI

+ Postojanje fondova / programa (EU,

Vlada Crne Gore , donatori)

+ Postojanje prirodnih resursa pogodnih

za razvoj poljoprivrede, turizma,

hidroenergije i drvoprerade

+ Šumsko bogatstvo

+ Korišćenje planinskih katuna za

razvoj turizma

+ Raspoloţive rezerve ukrasnog

kamena, mermera, šljunka i pijeska

PRIJETNJE

– Nestabilni uslovi poslovanja

– Loše iskustvo sa privatizacijom

– Monopolistička ponašanja,

favorizovanje malih grupa i pojedinaca

– Nepostojanje kreditne podrške sektoru

MSP

– Prisutnost sive ekonomije

– Česta promjena propisa/uslova

poslovanja

– Neadekvatana politika po pitanju

razvoja proizvodnih djelatnosti

– Nezaintresovanost investitora za

ulaganje

Ocjena stanja:

U opštini je izraţena nezaposlenost i odliv stanovništva usljed slabo razvijenih privrednih

aktivnosti i nedovoljnog korištenja prirodnih resursa.

Turizam se razvija neplanski usljed slabe ponud i organizacije u uz neiskorišćenost

turističkih kapaciteta, dok su selo I poljoprivreda napušteni što je prouzrokovalo

napuštanje sela.


48

2.5 SWOT analiza saobraćaja i komunikacije i ICT-a

SNAGE

+ Postoji javno preduzeće za odrţavanje

puteva

+ UraĎeni planovi razvoja putne mreţe

+ Postoji telekomunikaciona i poštanska

mreţa

+ Aktivizam graĎana u izgradnji putne

mreţe u ruralnom području

SLABOSTI

– Putna mreţa u lošem stanju

– Nerazvijena telekomunikaciona mreţa u

ruralnom području

– Nepostojanje organizovanog

prigradskog saobraćaja

– Nedostatak sredstava za modernizaciju

saobraćajne i telekomunikacione mreţe

MOGUĆNOSTI

+ Povoljan geografski poloţaj

+ Realizacija programa sanacije šteta od

poplava

+ Usvojena Strategija razvoja saobraćaja

PRIJETNJE

– Česta pojava poplava

– Pojava klizišta

– Klimatski uslovi

– Neodrţavanje TT mreţe

Ocjena stanja:

Infrastuktura je nedovoljno razvijena, naročito putna mreţa, što ogranočava privrednu

aktivnost i kvalitet ţivota graĎana, posebno na seoskom područiju u kom ţivi 80%

stanovništva.


49

2.6 SWOT analiza ţivotne sredine

SNAGE

+ NezagaĎeno poljoprivredno zemljište

+ Pogodno tlo i klimatski uslovi za

proizvodnju zdrave hrane

+ Potpisan Sporazum o formiranju

regiona za upravljanje otpadom i

zajedničkom upravljanju čvrstim

komunalnim otpadom

+ Postojanje Javnog preduzeća za

stambeno komunalnu djelatnost

+ Postojanje NVO čija je djelatnost

zaštita ţivotne sredine

+ Zaintresovanost lokalnih samouprava i

stanovništva za rješavanje problema

ţivotne sredine

+ Organizovana Sluţba zaštite od

elementarnih nepogoda i poţara

SLABOSTI

– Neadekvatno upravljanje čvrstim

otpadom i otpadnim vodama

– Nedovoljna informisanost stanovništva

o pitanjima zaštite ţivotne sredine

– Nizak nivo stručnosti u oblasti zaštite

ţivotne sredine

– Nedostatak mjernih stanica za praćenje

kvaliteta vode, vazduha zemljišta

– Bespravna gradnja kao uzrok

devastacije prostora i prenošenje loših

navika iz prethodnog perioda

– Nedostatak katastra o postojećim

prirodnim resursima

– Nepoštovanje zakonske regulative u

dijelu eksploatacije šuma

– Postojanje prečistača voda – koji nije u

funkciji

MOGUĆNOSTI

+ Paket Zakona iz oblasti zaštite ţivotne

sredine

+ Zainteresovanost stranih investitora za

ulaganje u ekologiju

+ Stimulativne mjere republičkih

ministarstava u oblasti ekologije

+ UnapreĎenje upravljanja šumama, uz

veći stepen uključenosti lokalnih

samouprava

+ UvoĎenje standarda EU

+ Postojanje domaćih fondova za

obezbeĎivanje sredstava za projekte iz

ove oblasti

+ Postojanje liste zagaĎivača

+ Sačuvana priroda (šume, vode i rudna

bogatstva)

+ Pokrenut Projekat za proglašenje

područja Komova regionalnim parkom

PRIJETNJE

– Nedovoljan nivo ekonomskog razvoja

društva

– Elementarne nepogode

– Neplanska sječa šuma

– Nedovršetak zakonske transformacije i

donošenje svih sistemskih zakona

(transformacija JP, vlasništvo lokalne

samouprave, sektorski Zakoni, itd.)

– Nepostojanje subvencija drţave

– Neadekvatna primjena Zakona o

koncesijama za eksploataciju šljunka i

pijeska

Ocjena stanja:

Iako Opština Andrijevica nema većih zagaĎivača ţivotne sredine, malo paţnje se

posvećuje ekološkim pitanjima i problemima, posebno podizanju ekološke svijesti

graĎana i kvalitetnom upravljanju čvrstim otpadom


50

2.7 SWOT analiza administrativnih kapaciteta

SNAGE

+ Organizovana i transparentna lokalna

samouprava

+ Postojanje plana kapitalnih investicija

+ Osposobljenost timova za izradu

projekata

+ Postoje lokalne NVO (u oblasti

socijalne zaštite, obrazovanja, sporta i

zaštite prirode)

+ Postoje formirane organizacione

jedinice Ministarstava i drţavnih

institucija (direkcija za nekretnine,

direkcija javnih prihoda, fond

zdravstvene zaštite, centar za socijalni

rad i dr.)

SLABOSTI

– Nedostatak sredstava za finansiranje

organa i institucija lokalne samouprave

iz Opštinskog budţeta

– Nedostatak prostornih i tehničkih

uslova za rad

– Loša naplata izvornih prihoda

– Baze podataka nijesu razvijene

– Nedovljan broj stručnih kadrova

MOGUĆNOSTI

+ Aktivizam graĎana

+ Programi pruţanja pomoći drţavnih

organa i meĎunarodnih organizacija

+ UtvrĎeni prioriteti razvoja sjevernog

regiona

+ Bolja saradnja sa regionom i

Republikom

+ MeĎunarodni projekti (REC,

USAID, UNDP, EU fondovi)

PRIJETNJE

– Ekonomska kriza

– Pad standarda graĎana

– Nezainteresovanost stanovništva za rad

u civilnom sektoru

– Visok stepen centralizacije budţetskih

prihoda

– Smanjenje egalizacionog fonda

namijenjenog za finansiranje Opština

Ocjena stanja:

Smanjenje budţetskih sredstava iz godine u godinu za ove namjene uslovilo je smanjenu

aktivnost u svim oblastima društvenog ţivota i zaostajanje u primjeni organizacionih i

tehničkih standarda koji vaţe u razvijenim zemljama.


51

3. Razvojni ciljevi Opštine, prioriteti i mjere sa

razvojnim projektima

Na osnovu rezultata dobijenih analizom postojećeg stanja u opštini Andrijevica,

kao i SWOT analizama, a uzimajući pri tom u obzir postojeću ekonomsku politiku,

razvojne planove i programe na nivou Crne Gore (od značaja za Opštinu11

), kao i

uzimajući u obzir razvojne programe i projekte u Opštini, u nastavku su definisani

osnovni parametri Strategije.

3.1. Vizija

Opštinu Andrijevica u narednih 5 godina vidimo kao srednje razvijenu opštinu sa

niskim procentom nezaposlenih i boljim uslovima ţivota koje obezbjeĎuje povećana

privredna aktivnost malih i srednjih preduzeća i odrţivo korišćenje i eksploatacija

prirodnih resursa.

3.2. Definisanje prioriteta

Prioritet 1: UnaprijeĎen ekonomsko proizvodni sistem i ostvaren rast ţivotnog

standarda.

Opšti cilj 1.1. Povećan broj preraĎivačkih i usluţnih kapaciteta i smanjen broj

nezaposlenih.

Posebni cilj 1.1.1 Iskorišćen hidro-energetski potencijal rijeke Kuckaje i Mojacke

rijeke.

Posebni cilj 1.1.2 Izvršena geološka istraţivanja na području Opštine i odreĎeni

najpovoljniji lokaliteti za eksploataciju ukrasnog kamena i mermera.

Posebni cilj 1.1.3 Pokrenuta proizvodnja kroz izvršenu prenamjenu privatizovanih

proizvodnih kapaciteta koji se ne koriste.

Opšti cilj 1.2. Razvijen planinski i sportsko rekreativni turizam

Posebni cilj 1.2.1 Povećani smještajni kapaciteti prenamjenom postojećih objekata i

izgradnjom novih.

Posebni cilj 1.2.2 Proširena turistička ponuda.

Opšti cilj 1.3. Očuvan ţivot na selu i povećana poljoprivredna proizvodnja.

Posebni cilj 1.3.1 Formirana udruţenja i poboljšani tehnološki uslovi i organizacija

proizvodnje u individualnom sektoru.

Posebni cilj 1.3.2 Iskorištene komparativne prednosti za otvaranje preraĎivačkih i

usluţnih kapaciteta u oblasti poljoprivrede na ruralnom području.

11

Strategija održivog razvoja Crne Gore; Strategija regionalnog razvoja Crne Gore; Višegodišnji investicioni plan Crne Gore; Prostorno urbanistički plan Opštine Andrijevica itd.


52

Prioritet 2: Andrijevica je infrastrukturno i prostorno ureĎena sredina.

Opšti cilj 2.1. Infrastruktura zadovoljava potrebe graĎana i privrede.

Posebni cilj 2.1.1 IzgraĎena putna mreţa i obezbijeĎena saobraćajna povezanost

gradskog centra sa seoskim i planinskim područjem.

Posebni cilj 2.1.2 ObezbijeĎeno uredno snadbijevanje stanovništva pitkom vodom na

gradskom i seoskom području.

Posebni cilj 2.1.3 Rekonstruisana seoska elektro mreţa.

Posebni cilj 2.1.4 Povećan stambeni fond.

Prioritet 3 Očuvana ţivotna sredina

Opšti cilj 3.1. Zaustavljena devastacija prostora i pojačana zaštita ţivotne sredine.

Posebni cilj 3.1.1 UreĎeni rečni tokovi i izvorišta pitkih voda.

Posebni cilj 3.1.2 Organizovano selektivno prikupljanje i odlaganje čvrstog otpada.

Posebni cilj 3.1.3 UnaprijeĎen sistem zaštite dobara od elementarnih nepogoda i

poţara.

Prioritet 4: UnaprijeĎeno funkcionisanje društvenih djelatnosti i poboljšan društveni

ţivot.

Opšti cilj 4.1. Zdravstveno obrazovni sistem podignut na veći nivo.

Posebni cilj 4.1.1 Povećana efikasnost u pruţanju zdravstvenih usluga.

Posebni cilj 4.1.2 Povećan nivo kvaliteta obavljanja procesa nastave.

Opšti cilj 4.2 Administrativni kapaciteti obezbjeĎuju kvalitetno pruţanje usluga

graĎanima.

Posebni cilj 4.2.1 UnaprijeĎena saradnja sa meĎunarodnim organizacijama na

realizaciji razvojnih projekata.

Posebni cilj 4.2.2 Poboljšani uslovi za rad nevladinih organizacija.

Opšti cilj 4.3 Obogaćen sadrţaj kulturnih i sportsko-rekreativnih aktivnosti.

Posebni cilj 4.3.1 Omasovljenje sporta u zajednici.

Posebni cilj 4.3.2 Očuvanje kulturnih i tradicionalnih vrijednosti.

3.3. Akcioni plan

Akciono planiranje podrazumijeva razradu strateških ciljeva na odreĎene etape, a

te etape ponovo razraditi na konkretne aktivnosti koje bi se trebale realizovati da bi se

dostigli postavljeni ciljevi.

Konsultativna grupa je, podijeljena u četiri podgrupe, nastavila sa definisanjem

etapa i definisanjem vremenskih okvira za odreĎenu etapu sa tačno odreĎenim organom

odgovonim za realizaciju.


53

Prioritet 1. UnaprijeĎen ekonomsko proizvodni sistem i ostvaren rast ţivotnog standarda.

Opšti cilj 1.1. Povećan broj preraĎivačkih i usluţnih kapaciteta i smanjen broj nezaposlenih.

Posebni cilj 1.1.1. Iskorišćen hidro-energetski potencijal rijeke Kuckaje i Mojacke rijeke.

Redni

brojNajvaţnije mjere i aktivnosti

Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena

vrijednostIndikatori

1

Snimanje terena i odabir najpovoljnije

lokacije za izgradnju MHE na rečnom

toku Mojanske rijeke

3 mjeseca 350.000.00€

Potpisani ugovori sa

privatnim partnerima

1.1 Mjerenje energetskog potencijala 12 mjeseci

1.2

Pribavljanje mišljenja od nadleţnih

institucija o uslovima priključenja

objekta

1 mjesec

1.3 Rješavanje imovinsko pravnih odnosa 6 mjeseci

1.4Izrada izvještaja o procjeni uticaja na

ţivotnu sredinu1 mjesec

1.5Izrada idejnog projekta MHE na

Mojanskoj rijeci8 mjeseci

1.6

Podnošenje zahtjeva za izdavanje

energetske dozvole nadleţnom

Ministarstvu

1 mjesec

1.7 Traţenje strateškog partnera 6 mjeseci

2

Snimanje terena i odabir najpovoljnije

lokacije za izgradnju MHE na rečnom

toku rijeke Kuckaje

3 mjeseca 200.000.00€

Potpisani ugovori sa

privatnim partnerima

2.1 Mjerenje energetskog potencijala 12 mjeseci

2.2

Pribavljanje mišljenja od nadleţnih

institucija o uslovima priključenja

objekta

1 mjesec

2.3 Rješavanje imovinsko pravnih odnosa 6 mjeseci

2.4Izrada izvještaja o procjeni uticaja na

ţivotnu sredinu

1 mjesec

2.5Izrada idejnog projekta MHE na

rijeci Kuckaji

8 mjeseci

2.6



Ministarstvu

1 mjesec

2.7 Traţenje strateškog partnera 6 mjeseci

3ObezbjeĎenje sredstava za izgradnju

mHE na gradskom vodovodu3 mjeseca 500.000.00€

3.1

Izmjena i dopuna tehničke

dokumentacije za izgradnju MHE na

gradskom vodovodu

8 mjeseci

3.2



Ministarstvu

1 mjesec

3.3Raspisivanje tendera za odabir

najpovoljnijeg izvoĎača1 mjesec

3.4Potpisivanje ugovora sa

najpovoljnijim izvoĎačem1 mjesec

3.5 IzvoĎenje radova 12 mjeseci

3.6 Izdavanje upotrebne dozvole 1 mjesec

Opština Andrijevica;

Ministarstvo turizma;

Ovlašćena institucija za

istraţivanje i

projektovanje

energetskih objekata;

Odabrani investitor




istraţivanje i

projektovanje


Odabrani investitor




istraţivanje i

projektovanje


Odabrani investitor

Godišnji izvještaj o

količini proizvedene

električne energije u kV


54

Posebni cilj 1.1.2. Izvršena geološka istraţivanja na području Opštine i odreĎeni

najpovoljniji lokaliteti za eksploataciju ukrasnog kamena i mermera.

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1

Identifikovanje mogućih lokacija koje

treba obuhvatiti istraţivačkim

radovima

6 mjeseci 30.000.00€

Broj registrovanih

privrenih subjekata na

1.000 stanovnika

1.1Angaţovanje naučnih institucija za

obavljanje istraţivačkih radova 9 mjeseci

1.2 Raspisivanje oglasa 1 mjesec

1.3 Izbor izvoĎača 12 mjeseci

1.4 ObezbjerĎenje sredstava 1 mjesec

1.5 Izrada elaborata 15 mjeseci

1.6 Javna rasprava o nacrtu elaborata 1 mjesec

1.7 Usvajanje elaborata 1 mjesec

1.8Javna prezentacija rezultata

istraţivanja8 mjeseci

1.9 Izrada publikacija 1 mjesec

1.10 Davanje koncesija 1 mjesec

Sekretarijat lokalne

samouprave;


istraţivanje;

Ministarstvo ekonomije

Posebni cilj 1.1.3. Pokrenuta proizvodnja kroz izvršenu prenamjenu privatizovanih

proizvodnih kapaciteta koji se ne koriste.

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1Sagledavanje postojećeg stanja u

privrednim objektima van funkcije6 mjeseci 30.000.00€

1.1 Popis imovine 1 mjesec

1.2 Popis obaveza i potraţivanja 1 mjesec

1.3 Popis i analiza stanja kadrova 1 mjesec

1.4UtvrĎivanje tehničko - tehnološke

opremljenosti2 mjeseca

1.5Traţenje poslovnog partnera za

ulaganje6 mjeseci

1.6 Izrada tenderske dokumentacije 4 mjeseca

1.7 Raspisivanje tendera 2 mjeseca

1.8 Odabir najpovoljnijeg ponuĎača 1 mjesec

Menadţment preduzeća;

Opština;

Investitori

Površina poslovnog

prostora na 1.000

stanovnika izgraĎene

predhodne godine

Broj registrovanih

privrednih subjekata na

1.000 stanovnika


55

Opšti cilj 1.2. Razvijen planinski i sportsko rekreativni turizam

Posebni cilj 1.2.1 Povećani smještajni kapaciteti prenamjenom postojećih objekata i

izgradnjom novih.

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1 Prikupljanje podataka o stanju na

terenu 6 mjeseci 10.000.00

1.1Zajednička analiza stanja sa

korisnicima katuna 2 mjeseca

1.2

Izrada programa prenamjene

planinskih objekata za potrebe

turizma

4 mjeseca

2Izrada projektne dokumentacija za

izgradnju Eko katuna Rujišta 6 mjeseci 30.000.00€

2.1 Raspisivanje tendera 1 mjesec

2.2 Izbor najpovoljnijeg ponuĎača 1 mjesec



samouprave;

MZ Trešnjevo;


samouprave;

MZ Trešnjevo;

IzvoĎač radova;

Donator

Lokacijski koeficijent

zapošljavanja;

Broj smještajnih jedinica

Lokacijski koeficijent

zapošljavanja;

Broj smještajnih jedinica

Posebni cilj 1.2.2. Proširena turistička ponuda.

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1Donošenje odluke o formiranju

turističke organizacije1 mjesec

Sekretarijat za poslove

lokalne samouprave15.000.00€

Formirana turistička

organizacija;

1.1 ObezbjeĎenje prostora za rad TO 2 mjeseca

1.2Nabavka opreme i sredstava za rad

TO4 mjeseca

2Izrada projekta ureĎenja spomen-

parka Knjaţevac3 mjeseca 70.000.00€

2.1 ObezbjeĎenje sredstava 3 mjeseca

2.2 Izbor izvoĎača i izvoĎenje radova 4 mjeseca

3Izgradnja infrastrukture ribolovnog

doma2 mjeseca 10.000.00€

3.1 Nabavka opreme za ribolov 1 mjesec

3.2 UreĎenje zaštićenih ribolovnih revira 2 mjeseca


lokalne samouprave;

Donator; JP za

komunalnu djelatnost


lokalne samouprave;

Ribolovačko društvo

'Lim'

Fiskalni kapacitet

Opštine

Duţina ribolovnog revira

/ km

UraĎena projektna

dokumentacija spomen-

parka;

Broj turističkih posjeta


56

Opšti cilj 1.3. Očuvan ţivot na selu i povećana poljoprivredna proizvodnja.

Posebni cilj 1.3.1. Formirana udruţenja i poboljšani tehnološki uslovi i organizacija

proizvodnje u individualnom sektoru.

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1

Snimanje stanja u oblasti stočarstva,

voćarstva i ratarstva u individualnom

sektoru

3 mjeseca 10.000.00€

1.1

Izrada elaborata o stepenu tehničko -

tehnološke opremljenosti

poljoprivrednih proizvoĎača

6 mjeseci

1.2

Izrada programa modernizacije

proizvodnje i uvoĎenje standarda u

ovoj oblasti

2 mjeseca

1.3 Realizacija programa 24 mjeseca


lokalne samouprave;

Udruţenje voćara;

Udruţenje stočara;

Udruţenje pčelara;

Broj registrovanih

poljoprivrednih

gazdinstava;

Broj oglednih farmi

Posebni cilj 1.3.2. Iskorištene komparativne prednosti za otvaranje preraĎivačkih i

usluţnih kapaciteta u oblasti poljoprivrede na ruralnom području.

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1

Donošenje odluke o nastavku

izgradnje sušare voća i povrća u

Konjusima

1 mjesec 70.000.00€

1.2Raspisivanje tendera za nabavku

opreme 1 mjesec

1.3 Odabir najpovoljnijeg izvoĎača 1 mjesec


2Donošenje odluke o izgradnji pogona

za preradu meda u Kraljima 1 mjesec 40.000.00€


opreme 1 mjesec

2.2 Odabir najpovoljnijeg izvoĎača 6 mjeseci


Udruţenje pčelara;

MZ Kralje;

Donator;

Sekrtarijat za poslove

lokalne samouprave

Udruţenje voćara;

MZ Konjuhe;

Donator;


lokalne samouprave

Broj registrovanih

poljoprivrednih

gazdinstava; Ostvareni

prihod od proizvodnje

Broj registrovanih

pčelara; Ostvareni

prihod od proizvodnje


57

Prioritet 2 Andrijevica je infrastrukturno i prostorno ureĎena sredina.

Opšti cilj 2.1. Infrastruktura zadovoljava potrebe graĎana i privrede.

Posebni cilj 2.1.1. IzgraĎena putna mreţa i obezbijeĎena saobraćajna povezanost

gradskog centra sa seoskim i planinskim područjem.

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1

Donošenje Odluke o asfaltiranju

putnog pravca Begluk - OŠ u

Andrijevici

1 mjesec 120.000.00€Duţina puta u km

1.1Rješavanje imovinsko-pravnih

odnosa 2 mjeseca

1.2 Izrada projektne dokumentacije 3 mjeseca


1.4 IzvoĎenje radova 1 mjesec

2Raspisivanje tendera za izgradnju

mosta na Limu u mjestu Zoriće1 mjesec 200.000.00€

IzgraĎen most

2.1ObezbjeĎivanje sredstava za ove

namjene3 mjeseca

2.3 Izbor najpovoljnijeg izvoĎača 1 mjesec


3Izrada izvještaja o stanju putne mreţe

na području Opštine1 mjesec 150.000.00€

Duţina rekonstruisanih

puteva

3.1

Organizovanje sastanaka sa

predstavnicima MZ u vezi izrade

Programa sanacije putne mreţe

2 mjeseca

3.2Izrada Programa sanacije putne

mreţe za narednih 5 godina 2 mjeseca

3.3Donošenje Odluke o usvajanju

Programa sanacije putne mreţe 1 mjesec

3.4 Realizacija programa 15 mjeseci


lokalne samouprave;

Direkcija javnih radova;

MZ Andrijevica;

JP za komunalnu

djelatnost


lokalne samouprave;


MZ Gračanica;


lokalne samouprave;

Sve MZ iz Opštine;

JP za komunalnu

djelatnost

Posebni cilj 2.1.2. ObezbijeĎeno uredno snadbijevanje stanovništva pitkom vodom na

gradskom i seoskom području.

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1Raspisvanje tendera na izvoĎenju

radova gradskog vodovoda2 mjeseca 800.000.00€


1.2Izvodjenje radova

10 mjeseci


lokalne samouprave;

JP za komunalnu

djelatnost Investicioni

Fond za razvoj

Procenat domaćinstava

sa sigurnim pristupom

vode za piće


58

Posebni cilj 2.1.3. Rekonstruisana seoska elektro mreţa.

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1

Izrada projektne dokumentacije za

elektrifikaciju sela4 mjeseca 200.000.00€

1.1 ObezbjeĎenje finansijskih sredstava 2 mjeseca

1.2

Objavljivanje tendera i odabir

izvoĎača1 mjesec

1.3 IzvoĎenje radova 4 mjeseca

1.4 Tehnički prijem i privoĎenje namjeni 1 mjesec

Elektro privreda Crne

Gore; Mijesne

zajednice: Konjuhe,

Đuliće, Gračanica,

Ulotina i Kralje;

Broj rekonstruisanih

elektrodistributivnih

objekata;

Procenat domaćinstava

sa sigurnim pristupom

eletrične energije

Posebni cilj 2.1.4. Povećan stambeni fond

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1Objavljivanje tendera za izgradnju

stambene zgrade1 mjesec 200.000.00€

Broj novoizgraĎenih

stambenih jedinica;


1.2 Izgradnja objekta 12 mjeseci

1.3 Izdavanje upotrebne dozvole 1 mjesec

2

Organizovanje sastanaka sa

predstavnicima skupštine stanara

zgrada

2 mjeseca 50.000.00€

Ulupna površina

ureĎenih fasada

2.1UtvrĎivanje zainteresovanih vlasnika

za ureĎenje fasada1 mjesec

2.2UtvrĎivanje učešća stanara u

finansiranju1 mjesec

2.3 Raspisivanje tendera 1 mjesec



lokalne samouprave;

Savjeti stanara;

IzvoĎač radova


lokalne samouprave;

Sindikalni fond;

IzvoĎač radova


59

Prioritet 3 Očuvana ţivotna sredina

Opšti cilj 3.1. Zaustavljena devastacija prostora i pojačana zaštita ţivotne sredine.

Posebni cilj 3.1.1 UreĎeni rečni tokovi i izvorišta pitkih voda.

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1

Izrada sporazuma o regionalnom

projektu zaštite Lima i pritoka opština

Andrijevica, Plav, Bijelo Polje,

Berane

1 mjesec 80.000.00€

Godišnji izvještaj o

sanaciji šteta o

poplavama

1.1Raspisivanje tendera za izradu

projekta1 mjesec


1.3 ObezbjeĎivanje sredstava 10 mjeseci

1.4 Izrada projektne dokumentacije 10 mjeseci

2

Raspisivanje tendera za izradu

projekta rekonstrukcije kanalizacione

mreţe i izgranje kolektora za

prećišćavanje odpadnih voda

2 mjeseca 25.000.00€

Program upravljanja

otpadnih voda

2.1 Izbor najpovoljnijeg izvoĎača 1 mjesec


Opštine Andrijevica,

Plav, Berane i Bijelo

Polje; Ministarstvo

poljoprivrede; Direkcija

javnih radova

Ministarstvo

poljoprivrede;


JP za komunalnu

djelatnost

Posebni cilj 3.1.2. Organizovano selektivno prikupljanje i odlaganje čvrstog otpada

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1 Popis postojećih divljih deponija 1 mjesec 30.000.00€

1.1ObezbjeĎenje sredstava za uklanjanje

divljih deponija 1 mjesec

1.2UreĎenje privremene deponije u

Sućeskoj za odlaganje otpada3 mjeseca

2

Definisanje obaveza opštine

Andrijevica u zajedničkom projektu

‚‚Izgradnja regionalne deponije u

Beranama‚‚

1 mjesec 100.000.00€

Otpad po vrsti odlaganja

2.1ObezbjeĎenje sredstava za izgradnju

Regionalne deponije 10 mjeseci

3Organizovanje edukacije o

selektrivnom odlaganju otpada12 mjeseci 50.000.00€

3.1Nabavka opreme za selektivno

odlaganje otpada10 mjeseci

3.2Deponovanje otpada na privremenoj

lokaciji 12 mjeseci


lokalne samouprave; JP

za komunalnu djelatnost;

Sve MZ u Opštini

Ministarstvo odrţivog

razvoja i turizma;

Opštine Andrijevica,

Berane, Plav, Roţaje.


lokalne samouprave;

JP za komunalnu

djelatnost

Uklonjene divlje

deponije; Broj

postavljenih tabli

upozorenja

Otpad po vrsti odlaganja;

Broj stanovnika koji su

prošli edukaciju;

Broj postavljenih kanti i

kontejnera za odlaganje

otpada


60

Posebni cilj 3.1.3. UnaprijeĎen sistem zaštite dobara od elementarnih nepogoda i

poţara.

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1Formiranje Sluţbe zaštite od

elementarnih nepogoda i poţara1 mjesec


lokalne samouprave; 15.000.00€

Godišnji izvještaj o zaštiti

imovine


opreme1 mjesec

1.2 Izbor najpovoljnijeg dobavljača 1 mjesec

1.3Osposabljavanje kadrova za

intervenciju u vanrednim prilikama 3 mjesec

2 Izrada projekta vatrogasnog doma 6 mjeseci 150.000.00€ IzgraĎen vatrogasni dom

2.1Raspisivanje tendera za izvoĎenje

radova 1 mjesec



lokalne samouprave;

Prioritet 4: UnaprijeĎeno funkcionisanje društvenih djelatnosti i poboljšan društveni

ţivot.

Opšti cilj 4.1. Zdravstveno obrazovni sistem podignut na veći nivo.

Posebni cilj 4.1.1 Povećana efikasnost u pruţanju zdravstvenih usluga.

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1

Nabavka savremene opreme za

dijagnostiku 3 mjeseca

Dom zdravlja

Andrijevica;

Ministarstvo zdravlja

30.000.00€

Broj izvršenih pregleda

Posebni cilj 4.1.2. Povećan nivo kvaliteta obavljanja procesa nastave.

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1Popis potrebnih sredstava za

opremanje kabineta2 mjeseca 20.000.00€

1.1

Razgovor sa školama i formiranje

zahtjeva donatorima, Ministarstvu

prosv. I nauke, dijaspori i privatni

preduzetnicima

1 mjesec

1.2 Napraviti buĎţet za prvu etapu 1 mjesec

1.3Slanje zahtjeva potencijalnim

donatorima1 mjesec

2Sagledavanje stanja u napuštenim

školskim objektima 2 mjeseca 10.000.00€

2.1

Dogovor škole i lokalnog

stanovništva o mogućoj prenamjeni

prostora

1 mjesec


Ministarstvo prosvete i

nauke; OŠ Bajo Jojić;


lokalne samouprave

Ministarstvo prosvete i

nauke; OŠ Bajo Jojić;


lokalne samouprave

Broj škola koje su

adaptirane za druge

namjene

Udio stanovnika sa

završenom osnovnom i

srednjom školom


61

Opšti cilj 4.2 Administrativni kapaciteti obezbjeĎuju kvalitetno pruţanje usluga

graĎanima.

Posebni cilj 4.2.1 UnaprijeĎena saradnja sa meĎunarodnim organizacijama na

realizaciji razvojnih projekata.

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1

Stvaranje prostornih i tehničkih uslova

za rad tima za izradu projekata koje

finansira EU

3 mjeseca


lokalne samouprave;

Donatori

22.000.00€

1.1

Kadrovsko osposobljavanje i

edukacija za rad na projektima 3 mjeseca


lokalne samouprave;

Donatori

Stepen razvijenosti

Opštine Andrijevica;

Broj edukacija/godina;

UnapreĎenje tehničke

opremljenosti/godina

Posebni cilj 4.2.2. Poboljšani uslovi za rad nevladinih organizacija.

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1 ObezbjeĎenje prostora za rad NVO 1 mjesec 10.000.00€

1.1 ObezbjeĎenje sredstava za rad NVO 1 mjesec

Broj projekata koje

realizuje NVO;

Broj NVO;


lokalne samouprave;

NVO

Opšti cilj 4.3 Obogaćen sadrţaj kulturnih i sportsko-rekreativnih aktivnosti.

Posebni cilj 4.3.1 Omasovljenje sporta u zajednici.

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1

Definisati uslove i način korišćenja

bivše kasarne za izgradnju sportske

dvorane

2 mjeseca 100.000.00€

1.1Raspisivanje tendera za izradu

projektne dokumentacije 1 mjesec

1.2 Odabir najpovoljnijeg ponuĎača 1 mjesec

1.3 Izrada projektne dokumentacije 10 mjeseci


Projektantska kuća;


Ministarstvo finansija;

Centar za Kulturu

Andrijevica

Broj korisnika objekta;

Površina sportskih

objakata u odnosu na

broj stanovnika Opštine

Posebni cilj 4.3.2. Očuvanje kulturnih i tradicionalnih vrijednosti.

Redni


Vremenski

okvirPartneri

Procijenjena


1

Opremiti višenamjenske domove u

MZ za organizovanje kulturnih

manifestacija

12 mjeseci 12.000.00

1.1

Obezbijediti sredstva i opremu za rad

KUD ‚‚Komovi‚‚ Andrijevica 10 mjeseci

Centar za kulturu

Andrijevica; Mistarstvo

kulture; Sve MZ u

Opštini; Sekrtarijat za

poslove lokalne

samouprave;

Broj stanovnika na jedan

objekat društvenih,

kulturnih, rekreativnih

aktivnosti


62

3.4. Izvori finansiranja razvojnih projekata

Lokalni i regionalni razvoj moţe biti finansiran iz više različitih izvora.

Uobičajeno je da su ova sredstva ograničena, a finansijska kriza i slabljenje privredne

aktivnosti vrše dodatni pritisak na finansiranje planiranih projekata. U narednom periodu,

investicije u funkciji lokalnog i regionalnog razvoja moguće je očekivati iz sljedećih

potencijalnih izvora:

- Budţet Crne Gore;

- Sopstveni izvori jedinica lokalne samouprave;

- Fondovi Evropske unije;

- Ostali medunarodni izvori finansiranja;

- Privatno bankarski sektor i Investiciono-razvojni fond Crne Gore.

Budţet Crne Gore

Finansijska podrška kroz budţet Crne Gore moguca je preko kapitalnog budţeta.

Kapitalni budţet odnosi se na izdvajanja za realizaciju kapitalnih projekata. Kapitalni

budţet moţe da obuhvati projekte koji imaju i regionalni značaj, a ne samo lokalni. U

tom smislu je moguća i saradnja izmedu jedinica lokalne samouprave u cilju zajedničkog

finansiranja i realizacije projekata. Iz kapitalnog budţeta najčešće se finansiraju

infrastrukturni projekti u domenu putne infrastrukture i sl.

Sopstveni izvori jedinica lokalne samouprave

Kao što je definisano Ustavom Crne Gore svaka jedinica lokalne samouprave

kreira prilive u svom budţetu na bazi sopstvenih izvora i izvora od strane drţavnog

budţeta. U sopstvene izvore ubrajaju se sopstveni prihodi, zajednički prorezi i doprinosi

koje uvodi drţava, sredstva iz egalizacionog fonda, uslovne dotacije iz budţeta drţave i

ostali prihodi budţeta lokalnih samouprava. U sopstvene prihode jedinica lokalne

samouprave ubrajaju se: lokalni porezi, lokalne takse, lokalne naknade i ostali lokalni

prihodi.

Fondovi Evropske unije

Od 2007. godine Crnoj Gori su dostupna sredstva IPA programa kao integralni

instrument koji je zamijenio program CARDS i predpristupne fondove Phare, ISPA i

Sapard. IPA je priprema za korišcenje sredstava iz strukturnih i kohezionog fonda, koji ce

Crnoj Gori biti na raspolaganju nakon ulaska u Evropsku uniju.

Trenutno, Crna Gora ima pravo na sredstva iz dvije komponente IPA programa:

- Podrška tranziciji i izgradnja institucija i

- Regionalna i prekogranična saradnja.

Komponenta koja se odnosi na podršku tranziciji i razvoju institucija je

namijenjena ministarstvima i drugim institucijama javne uprave na nacionalnom niovu,

dok su korisnici sredstava druge komponente lokalna samouprava, nevladin sektor,

neprofitna poslovna udruţenja, asocijacije itd.


63

Međunarodne organizacije

U Crnoj Gori radi veliki broj medunarodnih organizacija. Svaka od njih doprinosi

razvoju društva i drţave u cjelini kroz projekte koje organizuju u tom cilju, što

predstavlja znacajan izvor finansiranja za lokalne samouprave. Medunarodna sredstva

dostupna su kroz bilateralnu pomoć i pomoć medunarodnih organizacija. Bilateralna

pomoć obuhvata organizacije zemalja koji imaju svoje ambasade u Crnoj Gori, kao i

same ambasade u pojedinim slučajevima.

Medu najznačajnim se ubrajaju:

- USAID Crna Gora

- OEPS

- UINDP

- Ambasada Sjedinjenih Americkih Drţava

- Norveška ambasada iz Beograda (koja pokriva i Crnu Goru)

- GIZ Crna Gora –

- Crnogorsko–austrijska saradnja Bjelasica i Komovi

- Svjetska banka

- Evropska banka za obnovu i razvoj (EBRD) i dr.

Privatno bankarski sektor i Investiciono-razvojni fond Crne Gore (IRF)

Kao poseban izvor finansijskih sredstava privrednim društvima i lokalnim

samoupravama mogu se navesti bankarski sektor i Investiciono razvojni fond Crne Gore

(IRF), koji stimulišu razvoj privrede i implementaciju projekata kroz povoljne uslove

finansiranja. Finansijska podrška preko bankarskog sektora i IRF-a moguća je kroz razne

vrste kredita koji su dostupni kako privrednim društvima, tako i lokalnim samoupravama.

Oblik finansiranja navedenih organizacija je projektnog tipa, što znači obavezu

lokalnih uprava da pripreme i kandiduju projekte u skladu sa kriterijuma koji vaţe za

pojedine organizacije.

Imajući u vidu potencijalne izvore finansiranja na jednoj strani, i realne potrebe za

realizaciju odreĎenih investicija koje su u funkciji razvoja Opštine Andrijevica na drugoj,

u daljem tekstu dat je pregled projekata koji se planiraju realizovati u okviru mjera i

aktivnosti za implementaciju razvojnih ciljeva u narednih 5 godina.


64

1.1

.1/1

Izra

da p

roje

ktn

e d

oku

men

tacije z

a m

HE

na

Mo

jan

sko

j ri

jeci

Op

šti

na

2013-2

016

350000

350,0

00

1.1

.1/2

Izra

da p

roje

ktn

e d

oku

men

tacije z

a m

HE

na

rije

ci K

uckaji

Op

šti

na

2013-2

016

200000

200000

1.1

.1/3

Pro

jekat

izg

rad

nje

min

i h

idro

-ele

ktr

. n

a

gra

dsko

m v

od

ov

od

uO

pšti

na

2014

500000

500000

1.1

.2/1

Izra

da e

lab

ora

ta o

istr

aţn

im g

eo

loškim

rad

ov

ima

Op

šti

na

2014

10000

20000

30000

1.1

.3/1

Izra

da e

lab

ora

ta o

ko

rišćen

ju s

lob

od

no

g

po

slo

vn

og

pro

sto

raO

pšti

na

2014

15000

15000

30000

1.2

.1/1

Izra

da p

rog

ram

a p

ren

am

jen

e p

lan

inskih

ob

jekata

za

po

treb

e t

uri

zma

TO

An

dri

jev

ica

2015

10000

10000

1.2

.1/2

Izra

da p

roje

ktn

e d

oku

men

tacija z

a izg

rad

nju

Eko

katu

na R

ujišta

M

Z T

rešn

jev

o2013-2

014

10000

20000

30000

1.2

.2/1

Osn

ivan

je T

uri

sti

čke o

rgan

izacije

Op

šti

na

2012

15000

15000

1.2

.2/2

Ure

Ďen

je s

po

men

park

a K

nja

ţev

ac

Op

šti

na

2012-2

013

10000

60000

70000

1.2

.2/3

Izg

rad

nja

in

frastr

uktu

re r

ibo

lov

ačko

g d

om

aR

ibo

lov

ačko

dru

štv

o L

im2013

2000

8000

10000

1.3

.1/1

Izra

da p

rog

ram

a m

od

ern

izacije

po

ljo

pri

vre

dn

e p

roiz

vo

dn

jeO

pšti

na

2014

2000

8000

10000

1.3

.2/1

Izg

rad

nja

su

šare

u K

on

jusim

aN

VO

"O

rgan

ik"

2012-2

014

10000

60000

70000

1.3

.2/2

Izg

rad

nja

po

go

na z

a p

rera

du

med

a u

Kra

ljim

a U

dru

ţen

je p

čela

ra2014

2000

8000

10000

2.1

.1/1

Asfa

ltir

an

je lo

kaln

og

pu

tno

g p

rav

ca isp

od

An

dri

jev

ice

Op

šti

na

2013

20000

100000

120000

2.1

.1/2

Izg

rad

nja

mo

sta

na L

imu

u Z

ori

će

Op

šti

ne

An

dri

jev

ica i P

lav

2014

100000

100000

200000

2.1

.1/3

Pro

gra

m izg

rad

nje

i s

an

acija p

utn

e m

reţe

Op

šti

na

2012-2

016

150000

150000

2.1

.2/1

Reko

nstr

ukcija g

rad

sko

g v

od

ov

od

a K

rko

ri

JP k

om

un

aln

o2012-2

013

50000

150000

100000

500000

800000

2.1

.3/1

Reko

nstr

ukcija e

lektr

o m

reţe

Ele

ktr

o p

riv

red

a2012-2

016

100000

100000

200000

2.1

.4/1

Izg

rad

nja

sta

mb

en

e z

gra

de

Op

šti

na

2014

30000

170000

200000

2.1

.4/2

Po

sta

vljan

je f

asad

a n

a s

tam

ben

im z

gra

dam

aO

pšti

na

2013-2

016

25000

25000

50000

3.1

.1/1

Izr

ad

a p

roje

kta

reg

ula

cija k

ori

ta r

ijeke L

ima

Reg

ion

aln

i p

roje

kat

2016-2

017

12000

68000

80000

Drţ

avni

bud

ţet

Fo

nd

ovi

EU

F

INA

NS

IRA

NJE

PR

OJE

KT

A (

u €

)

Uk

up

no

Bro

j

pro

jek

taN

azi

v p

roje

kta

Od

go

vo

rno

lic

e

Vrije

me

realiz

acije

(go

din

a)

Op

štin

ski

bud

ţet

MeĎ

una-

rod

ne o

rg.

Kre

ditna

sre

dst

va


65

3.1

.1/2

Izra

da p

roje

ktn

e d

oku

men

tacije z

a

reko

nstr

ukciju

kan

aliza

cio

ne m

reţe

sa

sis

tem

om

om

za p

rečiš

ćav

an

je o

tpad

nih

vo

da

JP k

om

un

aln

o2015

10000

15000

25000

3.1

.2/1

Pro

gra

m u

kla

nja

nja

div

ljih

dep

on

ija

JP k

om

un

aln

o2012

10000

20000

30000

3.1

.2/2

Izg

rad

nja

reg

ion

aln

e d

ep

on

ije (

Učešće

Op

šti

ne)

Reg

ion

aln

i p

roje

kat

2016

100000

100000

3.1

.2/3

Pro

gra

m e

du

kacije o

sele

ktr

ivn

om

od

lag

an

ju

otp

ad

aJP

ko

mu

naln

o2013

10000

40000

50000

3.1

.3/1

Fo

rmir

an

je S

luţb

e z

ašti

te o

d e

lem

en

tarn

ih

nep

og

od

a i p

oţa

raO

pšti

na

2012

15000

15000

3.1

.3/2

Izg

rad

nja

Vatr

og

asn

og

do

ma

Op

šti

na

2012

20000

130000

150000

4.1

.1/1

Nab

av

ka s

av

rem

en

e o

pre

me z

a d

ijag

no

sti

ku

za p

otr

eb

e D

om

a Z

dra

vlja

Do

m Z

dra

vlja

2015

15000

15000

4.1

.2/1

Op

rem

an

je k

ab

ineta

za f

izik

u, h

em

iju

i

bio

log

iju

OŠ

Bajo

Jo

jic

2013

5000

15000

20000

4.1

.2/2

Izra

da p

roje

ktn

e d

oku

men

tacije z

a

pre

nam

jen

u s

lob

od

no

g š

ko

lsko

g p

rosto

raO

Š B

ajo

Jo

jic

2012

10000

10000

4.2

.1/1

Stv

ara

nje

pro

sto

rnih

i t

eh

nič

kih

uslo

va z

a

rad

tim

a z

a izr

ad

u p

roje

kata

ko

je f

inan

sir

a E

UO

pšti

na

2014

2000

20000

22000

4.2

.2/1

Ob

ezb

jeĎ

en

je p

rosto

ra z

a r

ad

NV

OO

pšti

na

2013

10000

10000

4.3

.1/1

Izr

ad

a p

roje

ktn

e d

oku

men

tacije z

a izg

rad

nju

sp

ort

ske d

vo

ran

uC

en

tar

za k

ult

uru

2016

20000

50000

30000

100000

4.3

.2/1

Op

rem

iti v

išen

am

jen

ske d

om

ov

e u

MZ

za

org

an

izo

van

je k

ult

urn

ih m

an

ifesta

cija

Op

šti

na

2014

2000

10000

12000

58

20

00

82

70

00

64

50

00

61

50

00

10

25

00

0

Ukupno

36

94

00

0.0

0UKUPNO:

F

INA

NS

IRA

NJE

PR

OJE

KT

A (

u €

)

Drţ

avni

budţe

t

Fondovi

EU

MeĎuna-

rodne o

rg.

Kre

ditna

sre

dst

va

Bro

j

pro

jekta

Nazi

v p

roje

kta

Odgovorn

o lic

e

Vrije

me

realiz

acije

(godin

a)

Opšt

insk

i

budţe

t


66

4. Sistem menadţmenta i monitoringa

Proces implementacije strategije mora biti jasno definisan. Ključni akteri moraju

biti svjesni svojih uloga i odgovornosti. Izvršna vlast zbog toga mora: raspodijeliti

odgovornost i zadatke tako da se ciljevi mogu efikasno realizovati, i definisati set

indikatora kako bi se pratio napredak u implementaciji strategije. Kako bi se strateški

plan razvoja lokalne zajednice uspjšeno realizovao, preoces strateškog planiranja mora

uključiti i aktivnosti na sistemu upravljanja i monitoringa. Sistem upravljanja obuhvata

procese planiranja, organizacije, odabira ljudi, koordiniranja rukovoĎenja i kontrole,

uključujući i angaţovanje ljuskih, finansijskih, tehnoloških i prirodnih resursa.

Implementacija strategije mora biti razmatrana i preispitivana od strane svih

uključenih u proces izrade i implementacije strategije. Način na koji se ovaj proces

provjere i preispitivanja realizuje daje odrţivost sistemu upravljanja i monitoringa,

ostvarivajući različite veze u okviru i van organiazcije procesa implementacije. Proces

strateškog planiranja je prije svega dinamičan proces i finalni dokumenti se posmatraju

kao dinamični odnosno promjenljivi alati. U tom kontekstu, cjelkupan proces planiranja

je definisan kao petogodišnji ciklus analie – planiranja- programiranja- implementacije –

realizacije – praćenja – procjene – ponovne analize itd.

Proces se kompletno preispituje na 5 godina, odnosno nakon 5 godina bi trebalo

razviti novu strategiju odrţivog razvoja lokalne zajednice. Proces je kompletno prikazan

na sljedećem dijagramu:

Ciklus Strategije odrţivog razvoja lokalne

zajednice

Ciklus strategije odrţivog razvoja lokalne zajednice

Godina 5

Godina 2-3-4


2/3 Strateški dokument sa dijagramima

Lokalni akcioni plan

Ocjena odrţivosti


a) Praćenje implementacije Lokalnog akcionog plana

b) Jednogodišnje aţuriranje indikatora

Godina 1


a) Aţuriranje svih indikatora

Strateški dokument sa dijagramima

Lokalni akcioni plan

Ocjena odrţivosti


67

Faza implemtacije strateškog plana razvoja opštine je zasnovana na

implemtentaciji akcionog plana, dobroj organizacionoj strukturi i angaţovanju

zainteresovanih aktera. Proces implementacije Strateškog plana lokalne zajednice je

inkorporiran i koristi postojeću strukturu u lokalnoj administraciji. Osnovni dio

organizacione strukture predstavlja koordinacioni tim u koji su uključeni različiti sektori.

Tim je postavljen u okviru lokalne administracije tako da moţe da koordinira

cjelokupnim sistemom upravljanja i monitoringa, a imenovan je od strane Predsjednika

opštine. Koordinacioni tim je odgovoran za integraciju strateškog dokumenta i lokalnog

akcionog plana, prvenstveno u smislu: Direktne povezanosti akcionog plana sa izradom i

aktima opštinskog budţeta. Za svaku aktivnost u okviru akcionog plana moraju se

obezbijediti finansijska sredstva ili bar izvori finansiranja; Direktne povezanosti sa svim

opštinskim operativnim planovima i odjeljenjima. Strateški dokument i lokalni akcioni

plan moraju u potpunosti biti integrisani sa redovnim opštinskim radnim procedurama.

Sistem upravljanja treba precizno da identifikuje nosioce odgovorne za implementaciju

pojedinih aktivnosti i da pruţi precizno definisana ovlašćenja i odgovornosti svih

rukovodilaca sluţbi za sprovoĎenje tog integrisanog procesa u razumnom vremenskom

roku (do usvajanja narednog opštinskog budţeta); Integracije akcionog plana i strateškog

dokumenta sa planovima, projektima i aktivnostima svih javnih i privatnih institucija

koje su uključene kao glavni nosioci implematacije akcionog plana (različite institucije,

organi javne uprave, javna komunalna preduzeća itd.).Veliki broj redovnih upravljačkih

aktivnosti se odvija u oblasti urbanističkog sistema i teritorijalne organizacije, a pod

ingerencijom različitih opštinskih institucija i organa. Njihova potpuna uključenost u

implementaciju lokalnog akcionog plana je od vitalnog značaja za odrţivost i razvoj.

Sistem upravljanja procesom izrade Strateškog plana lokalne zajednica

Predsjednik Opštine obavezuje koordinacioni

tim da sprovede

implementaciju

Više-sektorski koordinacioni tim je odgovoran za punu integraciju

strategije i sredstava planiranja i

upravljanja

Tijelo za razvoj

strategije Eksterno

koordinira i prati

implementaciju

akcionog plana

Finansijsko

integrisanje

sa opštinskim

budţetom

Kros

integracija sa

opštinskim

sektorima i

upravama

Tehnička

integracija sa

JKP, itd.


68

Sistem upravljanja procesom izrade Strateškog plana razvoja opštine se konstatno

prati i procjenjuje putem godišnjih ciklusa evalucije. Prilikom evalucije se koriste

indikatori odrţivosti (odnose se na strateški dokument ali i na stanje kompletne lokalne

zajednice) i indikatora učinka (vezani su za status implementacije lokalnog akcionog

plana). Indikatori su osnova za potpun sistem monitoringa implementacije strategije, i

predstavljaju osnovu sistema upravljanja. Indikatori pruţaju osnovne informacije i

saznanja vezana za uspješnost procesa implementacije strategije i dinamiku

usaglašavanja. Sve promjene indikatora i svi rezultati godišnje evalucije su dostupni svim

graĎanima putem izvještaja koji je jednostavan i lak za čitanje.

Imajući u vidu da svaka strategija i njen akcioni plan podleţu kontroli i

vrjednovanju, Projektni tim opštine Andrijevica je predvidio da će se u ovoj strategiji,

ovom njenom delu posvetiti posebna paţnja.

Predsednik Opštine je donio Odluku o formiranju Tima. Ovom odlukom

definisana su imena članova i njihovi opšti zadaci, u smislu praćenja, nadgledanja i

procene postignutih rezultata realizacije Strategije, kao i obaveza izveštavanja prema

Skupštini opštine.

Imenovano tjelo će raditi analizu realizovanih projekata i njihovih efekata, sa posebnim

osvrtom na eventualne prepreke u realizaciji i davati smjernice za usklaĎivanje akcionog

plana sa već uraĎenim.

Prikupljanje podataka će se vršiti u saradnji sa donatorima i Ministarstvom. Paţnja će biti

usmjerena na 3 vrste informacija:

1. Finansijske

2. Fizičke

3. Administrativne

Informacije će se prikupljati direktno „na terenu“ anketiranjem i intervjuisanjem

relevantnih učesnika ili analizom pisanih dokumenata (projekata, izveštaja i dr.)

Monitoring izveštaj je pisani dokument u kojem će se naći sve relevantne informacije

neophodne za uspješnu ocjenu realizacije Strategije. Izveštaj će se podnositi minimum 1

godišnje, a po potrebi i češće.


69

4.1 Rad konsultativne grupe

Pri izradi Strateškog plana opštine Andrijevica, korišćen je princip

maksimalizacije učešća svih lokalnih zainteresovanih strana. Organizacija rada na

Streteškom dokumentu je definisana na osnovu četiri prioritetna cilja razvoja Opštine, pa

je i sam proces izrade Strateškog plana bio rukovoĎen definisanjem radnih grupa,

sastavljenih od predstavnika lokalne zajednice, a koji su imali zadatak da obezbijede

učešće i drugih relevantnih zainteresovanih strana. Radne grupe su imale svoje

koordinatore i članove.

Koordinator procesa izrade strategije ispred Konsultativne grupe - Radota Pantović

Radna grupa za razvoj privrede i preduzetništva

VoĎa grupe: Biljana Bandović

Članovi: Novo Vukićević

Igor Mašović

Radna grupa za infrastrukturu i urbanizam

VoĎa grupe: Miodrag Novović

Članovi: Slavko Stijović

Dragan Vučeljić

Radna grupa za zaštitu ţivotne sredine, poljoprivredu i turizam

VoĎa grupe: Radovan Marjanović

Članovi: Goran Đurišić

Dr Zvonko Vuković

Radna grupa za razvoj društvenih djelatnosti

VoĎa grupe: Lalević Dobrašin

Članovi: Radota Pantović

Nebojša Lekić

U toku rada Konsultativna grupa je odrţavala petnaestodnevno sastanke o čemu

su voĎeni zapisnici o radu . TakoĎe, svim uključenim subjektima u proces dostavljani su

odreĎeni zahtjevi za dostavu potrebnih informacija, a istovremeno razmjenjivana

mišljenja o datim rješenjima.

Tokom rada razmatrane su pojedinačno četiri faze, a na kraju je organizovan

sastanak za sumiranje datih predloga uz učešće najodgovornijih predstavnika lokalne

uprave i sačinjen konačni tekst.

U procesu pripreme predloga ovog dokumenta aktivno su učestvovali predstavnik

Konsultantske firme Maxima Consalting Emil Durumbašić i predstavnik Ministarstva

ekonomije kao evaluator Nikola Savić.

U skladu sa Zakonom, sproveden je postupak javne rasprave koja je trajala 15

dana, nakon čega je Konsultativni tim razmotrio date predloge i sugestije i sačinio

predlog dokumenta koji je dostavljen Ministarstvu ekonomije na davanje saglasnosti.


70

Anex 1- Analize postojećeg stanja


71

Tabela br.24 – Uporedni pregled broja stanovnika (1953 -2011 god.)

Naselja 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2003. 2011

Andrijevica 899 1007 994 941 923 1073 1055

Andţelati 139 119 144 95 164 134 187

Boţići 368 375 316 342 221 250 190

Bojovići 195 144 157 155 130 128 33

Gnjili Potok 281 281 262 199 178 111 87

Gornje Luge 261 239 199 163 170 150 120

Gračanica 906 787 736 558 397 307 276

Dulipolje 560 532 465 309 230 134 90

Đulići 303 252 223 181 152 130 101

ZabrĎe 416 414 395 357 311 302 253

Jošanica 513 506 433 333 215 162 97

Košutići 408 326 308 235 185 143 121

Kralje 384 351 298 269 263 228 207

Kuti 182 177 132 95 75 49 30

Oblo Brdo 292 235 205 173 138 69 54

Prisoja 466 494 393 385 384 348 340

Rijeka Marsenića 412 468 432 404 390 353 299

Seoca 446 445 409 434 271 117 107

Sjenoţega 229 214 178 151 116 95 56

Slatina 447 418 407 392 405 405 455

Trepča 480 399 392 330 254 238 213

Trešnjevo 825 761 719 649 577 539 465

Ulotina 515 502 487 373 292 243 226

Cecune 400 346 282 189 120 77 55

Opština ukupno 10.327 9.792 8.966 7.712 6.561 5.785 5071

Opštinski centar 899 1.007 994 941 923 1.073 1055

Ostala naselja 9.428 8.785 7.972 6.771 5.638 4.712 4016



72

Tabela br.25 – Površine zasijane ţitom i povrtnim biljem (u ha)

Opis Godina Kukuruz Pšenica Raž Ječam Krompir Pasulj

2005 3059 840 117 759 10313 679

2006 2782 808 175 860 10179 677

2007 2756 808 194 868 10190 675

2008 2712 826 200 787 10233 642

2009 2664 846 324 807 10360 648

2010 2734 734 259 731 10241 645

2005 240 3 0 6 280 10

2006 240 0 0 2 250 10

2007 220 0 0 1 230 8

2008 180 0 0 1 190 8

2009 130 0 0 1 215 8

2010 135 0 0 1 210 10

Crna Gora

Andrijevica

Izvor: Monstat

Tabela br.26 – Pregled stanja stoke, ţivine i košnica

Opis Godina Goveda Svinje Ovce Konji Ţivina Košnice

2006 100483 10449 223491 6245 356146 36735

2007 98007 12773 218340 5488 425430 35883

2008 91929 5130 200396 4854 278024 27508

2009 89194 3315 188227 4451 236688 21526

2010 84046 4565 180228 4342 240745 13632

2006 3709 446 5055 483 11952 725

2007 3543 399 4823 492 11047 602

2008 3162 328 5776 501 12576 856

2009 2801 250 5441 498 11788 605

2010 2730 88 3520 492 14160 628

Crna Gora

Andrijevica

Izvor: Monstat


73

Tabela br.27 – Poljoprivredno zemljište prema kategorijama korišćenja (u ha)

svegaoranice i

baštevoćnjaci vinogradi livade

2005 517097 189126 46179 11151 4036 127760 325326 2645

2006 517337 189252 44524 11926 4181 128621 325436 2649

2007 516465 189939 44957 11976 4225 128781 323876 2650

2008 516219 189300 45237 11885 4325 127853 324269 2650

2009 516070 188889 45673 11899 4386 126931 324531 2650

2010 515798 188703 45472 11970 4391 126870 32447 2648

2005 13339 5647 762 629 0 4256 7692 0

2006 13339 5637 627 629 0 4381 7702 0

2007 13251 5559 752 629 0 4178 7692 0

2008 13261 5569 762 629 0 4178 7692 0

2009 13261 5569 762 629 0 4178 7692 0

2010 13261 5569 762 629 0 4178 7692 0

Andrijevica

Obradiva površina

Opis Godina pašnjaciUkupnobare,

ribnjaci

Crna Gora

Izvor: Monstat

Tabela br.28 – Broj rodnih stabala

2005 376787 186460 1120463

2006 391028 182005 1110998

2007 405628 194265 10992002

2008 425223 196815 1101850

2009 461793 196114 1125833

2010 472453 199354 1144070

2005 5450 5100 52500

2006 7650 6400 56500

2007 8000 6800 59000

2008 9100 7000 61000

2009 9200 7100 62000

2010 9200 7250 63000

Jabuke

Andrijevica

Crna Gora

Kruške Šljive Opis Godina

Izvor: Monstat


74

Tabela br.29 – Kvalifikaciona struktura nezaposlenih 2006-2010

Opis 2006 2007 2008 2009 2010

I stepen 126 101 103 106 105

II stepen 6 7 8 7 6

III stepen 135 127 107 95 97

IV stepen 162 140 127 132 128

V stepen 3 2 1 2 1

VI stepen 8 8 8 5 9

VII stepen 16 22 10 15 25

Ukupno 456 407 364 362 371

Izvor: Zavod za zapošljavanje

Tabela br.30 – Pregled stanja planinskih katuna

Naziv planine Naziv katuna Izgrađenih

koliba

Kolibe u

dobrom stanju

Balj Platna 3 3

Javorovica 3 3

Kovčezi 9 3

Jezera 10 10

Stupe 14 4

Lisa Lisa 35 0

Bačko brdo Bačko brdo 15 0

Krivi do 10 5

Asanac Asanac 6 0

Crna Gora 5 0

Mojanska rijeka 5 2

Košutićka rupa 6 3

Gradišnica Cvijetnice 20 15

Ruišta 15 10

Patkovica 35 30

Gradišnica 32 26

Bjelega 10 5

Sjekirica katunište 5 5

Piševo 5 5

Grudički katun 1 1

Dolovi 6 6

Štavna Štavna 30 15

Jelovica Katun Bojovića 12 4

Trebački 15 10



75

Tabela br.31 – Broj učenika po razredima u srednjim školama

Razred Broj učenika

I RAZRED 26

II RAZRED 41

II RAZRED 45

IV RAZRED 45

Ukupno 157

Izvor: Srednje škole

Tabela br.32 – Broj učenika po razredima u osnovnim školama

Broj Učenika

Razred OŠ Bajo Jojić OŠ Milić Keljanović Ukupno

I RAZRED 49 4 53

II RAZRED 46 3 53

II RAZRED 51 4 55

IV RAZRED 54 9 63

V RAZRED 63 0 63

VI RAZRED 66 2 68

VII RAZRED 72 9 81

VIII RAZRED 38 3 41

IX RAZRED 41 0 41

Ukupno 480 38 518

Izvor: Osnovne Škole

Tabela br.33 – Struktura zaposlenih u zdravstvu

Opis 2011 2010 2009 2008 2007

Broj ljekara 6 6 6 6 6

Ostalo medicinsko osoblje 19 19 22 22 22

Pomoćno osoblje 2 2 2 2 2

Ukupno zaposlenih 27 27 30 30 30

Izvor: Dom zdravlja


76

Tabela br.34 - Objekti za osnovno obrazovanje

Školski objekti u

naseljima

Školski

objekat

Površina

objekta

Spratnost

objekta

Broj

učionica

Korišćenje

objekta

Srednja mješ.škola Andrijevica 1300.30 p+2 7 koristi

OŠ ,,Bajo Jojić,, Andrijevica 1537.00 p+2 20 koristi

Rijeka Marse 200.00 p+0 2 koristi

Trepča 600.00 p+1 4 koristi

Trešnjevo 479.00 p+1 3 koristi

ZabrĎe 253.00 p+0 2 koristi

Slatina 225.00 p+0 2 koristi

Kralje 140.40 p+0 2 koristi

Gnjili Potok 105.00 p+0 2 ne koristi

Seoce 235.00 p+0 2 koristi

Kruševo 100.00 p+0 3 ne koristi

Gračanica 140.00 p+0 3 koristi

Ulotina 68.00 p+0 5 koristi

OŠ ,,Milić

Keljanović,, Dulipolje 300.00 p+0 8 koristi

Đulići 300.00 p+0 5 koristi

Jošanica 150.00 p+0 3 ne koristi

Kuti 162.00 p+0 2 ne koristi

Izvor: Obrazovne ustanove


77

Opis projekata (,,Project Fiches’’)


78

Dokument o projektu broj 1.1.1/1

Andrijevica

Naziv projekta Izrada projektne dokumentacije za izgradnju mHE na Mojackoj

rijeci

Lokacija

projekta Jošanica - Andrijevica

Postojece stanje Snadbijevanje stanovništva i privrede električnom energijom je

problem prisutan vec duţe vrijeme u Opštini posebno u njenom

ruralnom dijelu. Posebno je karakterističan problem nemogućnosti

obezbjeĎenja kvalitetnog snadbijevanja električnom energijom u

zimskom period zbog dotrajalosti elektro mreţe. Takvo stanje u

velikoj mjeri ograničava interesovanje potencijalnih investitora za

korišćenje resursa na ovom području i ako postoje izdašni hidro-

energetski potencijali.

Opravdanost

projekta

Realizacijom ovog projekta otvorile bi se mogućnosti za izgradnju

multifunkcionalnih privrednih objekata, prije svega sistema za

navodnjavanje, turističkih kapaciteta, objekata za sport i rekreaciju,

preraĎivačkih kapaciteta itd. Istovremeno bi se pokrenula aktivnost

na širem planu za valorizaciju energetskog potencijala ovog rečnog

toka kroz ulganja potencijalnih investitora.

Ciljevi projekta Povećanje proizvodnje električne energije i stvaranje uslova za

sigurnije snadbijevanje novih preraĎivačkih kapaciteta i drugih

privrednih subjekata na ovom prodručju.

Opis projekta U okviru pripreme projekta izvršiće se potrebna istraživanja i

mjerenja i na osnovu toga uraditi idejni projekat kao osnova za

traženje strateškog partnera za realizaciju projekta u cjelini.

Projektom se predviđa izgradnja mHE od 5 MW

Očekivani

uticaj projekta Kroz pokrenuće se privredna aktivnost na ovom pordručju u oblasti

poljoprivredne proizvodnje i turizma što će omogućiti kvalitetnije

korišćenje komparativnih prednosti ovog područja.

Procijenjeni

troškovi

projekta

350.000.00€

Ocjena

prioriteta Drugi prioritet u oblasti ekonomskog razvoja.

Predlozeni izvor

finansiranja Sredstva fonda EU – 100%

Nivo

pripremljenosti

projekta

Predstoji izrada idejnog projekta


79


Andrijevica

Naziv projekta Izrada idejnog projekta za izgradnju mHE na rijeci Kuckaji

Lokacija

projekta Kuti - Andrijevica

Postojece stanje

Snadbijevanje stanovništva i privrede električnom energijom je

problem prisutan vec duţe vrijeme u Opštini posebno u njenom

ruralnom dijelu. Posebno je karakterističan problem nemogućnosti

obezbjeĎenja kvalitetnog snadbijevanja električnom energijom u

zimskom period zbog dotrajalosti elektro mreţe. Takvo stanje u

velikoj mjeri ograničava interesovanje potencijalnih investitora za

korišćenje resursa na ovom području i ako postoje izdašni hidro-

energetski potencijali.

Opravdanost

projekta

Realizacijom ovog projekta otvorile bi se mogućnosti za izgradnju

multifunkcionalnih privrednih objekata, prije svega sistema za

navodnjavanje, turističkih kapaciteta, objekata za sport i rekreaciju,

preraĎivačkih kapaciteta itd. Istovremeno bi se pokrenula aktivnost

na širem planu za valorizaciju energetskog potencijala ovog rečnog

toka kroz ulganja potencijalnih investitora.

Ciljevi projekta Povećanje proizvodnje električne energije i stvaranje uslova za

sigurnije snadbijevanje novih preraĎivačkih kapaciteta i drugih

privrednih subjekata na ovom prodručju.

Opis projekta U okviru pripreme projekta izvršiće se potrebna istraživanja i

mjerenja i na osnovu toga uraditi idejni projekat kao osnova za

traženje strateškog partnera za realizaciju projekta u cjelini.

Projektom se predviđa izgradnja mHE od 3 MW

Očekivani

uticaj projekta Kroz pokrenuće se privredna aktivnost na ovom pordručju u oblasti

poljoprivredne proizvodnje i turizma što će omogućiti kvalitetnije

korišćenje komparativnih prednosti ovog područja.

Procijenjeni

troškovi

projekta

200.000.00€

Ocjena

prioriteta Treći prioritet u oblasti ekonomskog razvoja.

Predlozeni izvor

finansiranja MeĎunarodne organizacije – 100%

Nivo

pripremljenosti

projekta

Predstoji izrada idejnog projekta


80


Andrijevica

Naziv projekta Izgradnja mHE na gradskom vodovodu

Lokacija

projekta Kuti - Andrijevica

Postojece stanje

Gradski vodovod čija je duţina primarne mreţe 15km sa velikom

visinskom razlikom, u kontinuitetu već dugi niz godina izloţen je

čestim havarijama zbog neadekvatne zaštite vodovod, visokog

pritiska i neodgovarajućeg kvaliteta cijevi. S tim u vezi, uraĎen je

projekat za rekonstrukciju gradskog vodovoda što je povoljna

predpostavka za paralelnu gradnju mini hidro centrale.

Opravdanost

projekta

Realizacijom ovog projekta paralelno sa rekonstrukcijom gradskog

vodovoda racionalizovali bi se troškovi gradnje a ujedno bi se

obezbijedila primjena tehničkih standarda za korišćenje gradskog

vodovoda.

Ciljevi projekta ObezbjeĎenje dodatnih količina električne energije JPK i drugih

javnih sluţbi kao i prodaja elektroprivredi viška električne energije u

cilju racionalizacije troškova poslovanja javnog sektora.

Opis projekta Na prelivnoj komori gradskog vodovoda izgradila bi se mHe snage

100 kV i ujedno bi se izvršila zamjena postojećih betonsko-zbestnih

cijevi.

Očekivani

uticaj projekta Realizacijom ovog projekta omogućilo bi se kvalitetno

snadbijevanje privrede i stanovništva vodom što bi povećalo broj

korisnika gradskog vodovoda a istovremeno bi se povećali prihodi

javnog sektora kroz prodaju električne energije.

Procijenjeni

troškovi

projekta

500.000.00€

Ocjena

prioriteta Prvi prioritet u oblasti ekonomskog razvoja.

Predlozeni izvor

finansiranja Kreditna sredstva investicionog fonda za razvoj – 100%

Nivo

pripremljenosti

projekta

UraĎen glavni projekat


81


Andrijevica

Naziv projekta Izrada elaborata o istraţnim geološkim radovima

Lokacija

projekta Opština Andrijevica

Postojeće stanje

Opština Andrijevica raspolaţe sa brojnim nalazištima ukrasnog

kamena i mermera koji su bliţe definisani u istraţivanjima

geološkog zavoda koja su radjena 1996 god. U dosadašnjem periodu

vršena je eksploatacija na lokalitetu Ţoljevica.

Opravdanost

projekta

Izradom elaborate potpuno bi se definisala ekonomsko isplativa

nalazišta što je ključni preduslov za potencijalne investitore za

ulaganje u ovoj oblasti

Ciljevi projekta ObezbjeĎivanje svih potrebnih podataka u pogledu količina,

kvaliteta i drugim karakteristikama ukrasnog kamena i mermera

kako bi se obezbijedila njihova adekvatna promocija što je uslov za

voĎenje daljih aktivnosti u cilju organizovanja eksploatacije ovih

materijala.

Opis projekta Projektom bi se izvršila potrebna istraživanja i ispitivanja uzoraka

sa 8 lokacija koje su označene kao moguća, ekonomski isplativa,

nalazišta

Očekivani

uticaj projekta Kvalitetnom prezentacijom rezultata istraţivanja očekuje se

zainteresovanost potencijalnih investitora za uzimanje koncesija za

eksploataciju ukrasnog kamena i mermera. Time bi se uposlio

odreĎen broj radnika što bi direktno uticalo na zaustavljanje

migracija sa seoskog područja.

Procijenjeni

troškovi

projekta

30.000.00€

Ocjena

prioriteta Peti prioritet u oblasti ekonomskog razvoja.

Predloţeni izvor

finansiranja Opštinski budţet – 34% ; Drţavni budţet – 66%

Nivo

pripremljenosti

projekta

Predstoji izrada elaborata


82


Andrijevica

Naziv projekta Izrada elaborata o korišćenju slobodnog poslovnog prostora

Lokacija

projekta Opština Andijevica

Postojeće stanje

Nakon sprovedenog postupka privatizacije najveći broj privrednih

kapaciteta ostali su neiskorišćeni iako postoji izgraĎena

infrastruktura. Pored napuštenih privrednih objekata na području

mijesnih zajednica postoje izgraĎeni objekti bivših kasarni kao i

objekti škola i domova koji se ne koriste već duţe vremena.

Opravdanost

projekta

Da bi se detaljno sagledalo stanje i mogućnosti korišćenja slobodnih

objekata potrebno je detaljno analizirati sve aspekte ovog problema i

učiniti ga dostupnim potencijalnim investitorima. Takav pristup će

omogućiti da se za značajan dio slobodnog poslovnog prostora moţe

izvršiti prenamjena obzirom na stepen očuvanosti i atraktivnosti

lokacija na kojoj se nalaze.

Ciljevi projekta Omogućavanje otvaranja novih preraĎivačkih kapaciteta uz

minimalna ulaganja u privrednu infrastrukturu čime bi se značajno

uticalo na smanjenje nezaposlenosti.

Opis projekta Na osnovu izvršenog popisa slobodnog poslovnog prostora,

tehničke opremljenosti istog i drugih parametara, analiza bi

sadržala ocjenu stanja i mogućnosti za nova ulaganja kao i uslove

i kriterijume pod kojima je moguće koristiti slobodan prostor.

Očekivani

uticaj projekta Realizacijom ovog projekta stvorili bi se uslovi za bolju zaštitu i

očuvanje izgraĎenih objekata a istovremeno bi se pokrenula i

privredna aktivnost u različitim oblastima.

Procijenjeni

troškovi

projekta

30.000.00€

Ocjena

prioriteta Četvrti prioritet u oblasti ekonomskog razvoja.

Predloţeni izvor

finansiranja Opština Andrijevica – 50% ; Drţavni budţet – 50%

Nivo

pripremljenosti

projekta



83


Andrijevica

Naziv projekta Izrada programa prenamjene planinskih koliba za potrebe turizma

Lokacija


Postojeće stanje

Na skoro svim planinskim područijima postoje planinski katuni za

potrebe stočara. S obzirom da je veliki broj objekata u dobrom

stanju a da se ne koriste za svoje namjene zbog smanjene

poljoprivredne proizvodnje ostavlja mogućnost za njihovu

prenamjenu. Slična situacija je i na seoskom području usled

izraţenih migracija prema gradskim centrima.

Opravdanost

projekta

Imajući u vidu da je prioritet u razvoju dat planinskom turizmu,

povećanje smještajnih kapaciteta predstavlja vaţno pitanje pa u tom

smislu adaptacija postojećih i izgradnja novih objekata ima prednost

u ulaganjima za ovu oblast. Ova aktivnost je posebno značajna zbog

toga što je u okviru prostornog plana Bjelasice i Komova predviĎena

izgradnja ski centra i drugih turističkih objekata u neposrednoj

blizini katuna.

Ciljevi projekta Realizacijom ovog projekta povećaće se smještajni kapaciteti za

turiste, uvećaće se prihod poljoprivrednih proizvoĎača i unaprijediti

infrastruktura Opštine Andrijevica.

Opis projekta Izvršiti popis svih planinskih katuna sa analizom stanja planinskih

koliba. Predložiti obim i strukturu radova na adaptaciji objekata.

Izvršiti prezentaciju rezultata zainteresovanim subjektima.

Očekivani

uticaj projekta Realizacijom projekta očekuje se povećan br. turista na planinskom

području a istovremeno porast zainteresovanosti poljoprivrednih

proizvoĎača za korišćenje katuna što će zajedno uticati na rast

ţivotnog standard i rast poljoprivredne proizvodnje

Procijenjeni

troškovi

projekta

10.000.00€

Ocjena

prioriteta Šesti prioritet u oblasti ekonomskog razvoja.

Predlozeni izvor

finansiranja Opština Andrijevica – 100%

Nivo

pripremljenosti

projekta



84


Andrijevica

Naziv projekta Izrada eko katuna ’’Rujišta’’

Lokacija

projekta Trešnjevo - Andrijevica

Postojeće stanje

Korisnici katuna Rujišta su donijeli odluku o izgradnji Eko katuna

Rujišta i odredili lokaciju u neposrednoj blizini postojećih

planinskih katuna. Za lokaciju postoji odgovarajuća infrastruktura i

riješeni su imovinsko pravni odnosi.

Opravdanost

projekta

Realizacijom ovog projekta unaprijediće se infrastruktura na ovom

području a istovremeno će porasti zainteresovanost poljoprivrednih

proizvoĎača za korišćenje već izgraĎenih planinskih koliba.

Ciljevi projekta Povećanje smještajnih kapaciteta i proširanje turističke ponude uz

promociju lokalnih proizvoda.

Opis projekta Izgradnja 10 zasebnih objekata sa restoranom, recepcijom i

pomoćnim objektima

Očekivani

uticaj projekta Izgradnjom ovih objekata i povezivanjem sa već izgraĎenim na

lokacijama Jelovica, Krivi Do i Štavna, zaokruţiće se turistička

ponuda što će produţiti boravak turista na ovom području a

istovremeno će otvoriti mogućnosti za plasiranje poljoprivrednih

proizvoda i proizvoda domaće radinosti

Procijenjeni

troškovi

projekta

130.000.00€

Ocjena

prioriteta Sedmi prioritet u oblasti ekonomskog razvoja.

Predloţeni izvor

finansiranja Opština Andrijevica – 8% ; Fondovi EU – 76% ; MeĎunarodne

organizacije – 16%

Nivo

pripremljenosti

projekta

UraĎen idejni projekat


85

Dokument o projektu broj 1.2.2/1 Andrijevica

Naziv projekta Osnivanje turističke organizacije

Lokacija

projekta Andrijevica

Postojeće stanje

Iako je turizam definisan kao prioritetna djelatnost ne postoji

specijalizovana organizacija koja se bavi ovim poslom. Naime,

jedan dio poslova je prenešen na regionalnu turističku organizaciju a

jedan dio poslova se obavlja u sekretarijatu za poslove lokalne

samouprave.

Opravdanost

projekta

Imajući u vidu činjenicu da je strateškim planom razvoje predviĎene

realizacija niza projekata, postoji potreba formiranja turističke

organizacije kao nosioca ovih aktivnosti. Činjenica da postoji jedan

broj turističkih kapaciteta na nivou Opštine te da nije zaokruţena

ponuda u pravom smislu, ova organizacija bi imala značajno mjesto

u promociju turističkih vrijednosti na ovim prostorima.

Ciljevi projekta ObezbjeĎivanje kadrovskih, prostornih i tehničkih sredstava za rad

turističke organizacije kao i stvaranje uslova za osmišljavanje

projekata i njihovu realizaciju.

Opis projekta U okviru objekta Centra za kulturu postoji kancelarijski prostor

koji bi se ustupio organizaciji za korišćenje. Isti će se opremiti

tehničkim sredstvima neophodim za rad organizacije.

Očekivani

uticaj projekta Realizacijom ovog projekta pokrenuće se rješavanje brojnih pitanja

kao i boljoj promociji Andrijevice kao turističke destinacije.

Procijenjeni

troškovi

projekta

15.000.00€

Ocjena

prioriteta Osmi prioritet u oblasti ekonomskog razvoja.

Predlozeni izvor


Nivo

pripremljenosti

projekta

U toku je realizacija projekta


86


Naziv projekta UreĎenje spomen-parka Knjaţevac

Lokacija


Postojeće stanje

Spomen-park Knjaţevac predstavlja značajano kulturno istorijsko

nasleĎe po čemu je Opština Andrijevica prepoznata u regionu i šire.

S obzirom da se u okviru parka nalaze crkva, parohijski dom i brojni

istorijski spomenici a da isti nije ureĎen na adekvatan način,

prestavlja prijetnju za njihovu kvalitetnu zaštitu. Ruinirana ograda i

oštećeni mobilijar u okviru parka u značajnoj mjeru umanjuje

vrijednost ovog prostora i onemogućava odrţavanje tradicionalnih

manifestacija u pomenutom spomen-parku.

Opravdanost

projekta

Realizacijom ovog projekta obezbijedila bi se kvalitetna zaštita

kulturno-istorijskih spomenika na ovom prostoru, uljepsala slika

grada i istovremeno ucinila ovaj prostor turistički atraktivan.

Ciljevi projekta Očuvanje kulturno-istorijskih spomenika na ovom prostoru i

stvaranje povoljnog ambijenta za odrţavanje tradicionalnih

manifestacija značajnih za opštinu i region.

Opis projekta U okviru projekta je planirano da se postavi ograda oko parka,

kapija, da se proširenje i renoviranje postojećeg mobilijara u

parku kao i manje rekonstrukcije na objektima.

Očekivani

uticaj projekta Realizacijom ovog projekta, ovaj prostor će ponovo postati

atraktivan za posjetioce različitih interesovanja.

Procijenjeni

troškovi

projekta

70.000.00€

Ocjena

prioriteta Deveti prioritet u oblasti ekonomskog razvoja.

Predlozeni izvor

finansiranja Opština Andrijevica – 14% ; Fondovi EU – 86%

Nivo

pripremljenosti

projekta

UraĎena je projektna dokumentacija


87


Naziv projekta Izgradnja infrastrukture ribolovačkog doma

Lokacija

projekta Seoce - Andrijevica

Postojeće stanje

U saradnji sa Opštinom i donatorima, ribolovačko društvo je

izgradilo ribolovački dom za potrebe članova tog društva kao i za

odrţavanje takmičenja. U dosadašnjem periodu objekat je izgraĎen

meĎutim nedostaje potrebna infrastruktura (pristupni put,

vodovodna i elektro mreţa i ureĎenje dvorišnog prostora).

Opravdanost

projekta

Realizaciojom ovog prostora stvorili bi se uslovi za rad

ribolovačkog društva što bi povećalo broj članova a takoĎe bi se

obezbijedilo odrţavanje tamičenja na lokalnom i republičkom nivou.

Ciljevi projekta Razvoj sportskog ribolova i promocija ovog sporta u turističke

svrhe.

Opis projekta Projektom je predviđeno da se izgradi pristupni put, uredi dvorišni

prostor doma i uradi vodovodna i elektro mreža.

Očekivani

uticaj projekta Zaštita ribljeg fonda kroz jačanje čuvarske sluţbe. Povećanje

ribolovnih revira. Povećanje zainteresovanosti za sportski ribolov.

Procijenjeni

troškovi

projekta

10.000.00€

Ocjena

prioriteta Deseti prioritet u oblasti ekonomskog razvoja.

Predlozeni izvor


Nivo

pripremljenosti

projekta



88


Naziv projekta Izrada programa modernizacije poljoprivredene proizvodnje u

individualnom sektoru

Lokacija


Postojeće stanje

Poljoprivredna proizvodnja u oblasti voćarstva, stočarstva i dr. na

seoskom području se odvija još uvijek na tradicionalni način uz

nedovoljnu primjenu agrotehničkih i drugih mjera predviĎenih za

ove vrste proizvodnje. Obzirom na dosta nepogodnu konfiguraciju

terena, neadekvatnu stručnu osposobljenost i visok prosjek starosti

populacije raspoloţivi potencijal nije moguće koristiti na pravi način

bez primjene novih tehnologija.

Opravdanost

projekta

Primjenom savremenih agrotehničkih mjera kroz realizaciju pilot

projekata podsakli bi poljoprivredne proizvoĎače za racionalnije

korišćenje resursa na svojim imanjima.

Ciljevi projekta Realizacija pilot projekata u svim mijesnim zajednicama (stočne

farme, voćni zasadi, staklenici, ribnjaci i drugo) prektično bi

doprinijeli edukaciji poljoprivrednih proizvoĎača za poboljšanje

proizvodnje na svojim imanjima.

Opis projekta U projektu je dat detaljan prikaz funkcionisanja savremenih farmi

sa procjenama prihoda, tehničkim sredstvima i drugim elementima

neophodnim za organizovanje proizvodnje u različitim

djelatnostima što predstavlja osnovu za pravilno usmjeravanje

poljoprivrednih proizvođača u okviru procesa proizvodnje.

Očekivani

uticaj projekta Primjenom savremenih tehničkih standard povećaće se proizvodnja

na poljoprivrednim gazdinstvima što će doprinijeti povećanju

ekonomske snage poljoprivrednih proizvoĎača.

Procijenjeni

troškovi

projekta

10.000.00€

Ocjena

prioriteta Jedanaesti prioritet u oblasti ekonomskog razvoja.

Predlozeni izvor


Nivo

pripremljenosti

projekta

Predstoji izrada programa


89


Naziv projekta Izgradnja sušare za voće ljekobilje

Lokacija

projekta Konjusi - Andrijevica

Postojeće stanje

Opština Andrijevica raspolaţe sa zanačajnim količinama ljekobilja i

brojnim zasadima voća. Na prostoru ove opštine ne postoji ni jedan

izgraĎen kapacitet za finalnu preradu ovh proizvoda iako prostoje

brojni nesikorišteni objekti u mijesnim zajednicama. Udruţenje

voćara je pokrenulo inicijativu za izgradnju sušare i izgradilo

objekat u Konjusima.

Opravdanost

projekta

Realizacijom ovog projekta omogućiće se velikom broju

poljoprivrednih proizvoĎača da sa svog posjeda daju na dalju

preradu značajne količine voća koje se do sada neracionalno

koristilo. Istovremeno, ovaj kapacitet obezbjeĎuje mogućnost dalje

prerade i pakovanja ljekobilja koje se do sada sakupljalo i kristilo

samo za pojedninačne potrebe.

Ciljevi projekta Stvaranje uslova za finalnu preradu voća i ljekobilja uz angaţovanje

većeg broja lokalnih poljoprivrednih proizvoĎača kao i

zapošljavanje jednog broja radnika na seoskom području.

Opis projekta Projektom je predviđena nabavka mašina potrebnih za sušenje

voća i ljekobilja, vozila za otkup sirovina i druga potrebna sredstva

za zaokruživanje tehnološkog procesa.

Očekivani

uticaj projekta Aktiviranjem ovog pogona, obezbijediće se bolje korišćenje

raspoloţivih sirovina a istovremeno će se povećati interes seoskoh

stanovništva za uzgoj voća i sakupljanja ljekobilja što će poboljšati

njihovu ekonomsku situaciju.

Procijenjeni

troškovi

projekta

70.000.00€

Ocjena

prioriteta Dvanaesti prioritet u oblasti ekonomskog razvoja.

Predlozeni izvor

finansiranja Opština Andrijevica – 14% ; MeĎunarodne organizacije – 86%

Nivo

pripremljenosti

projekta



90


Naziv projekta Izgradnja pogona za preradu meda u Kraljima

Lokacija

projekta Kralje - Andrijevica

Postojeće stanje

Pčelarstvo je tradicionalna djelatnost na ovom području s obzirom

na izuzetno povoljne uslove za proizvodnju meda. Potoji

registrovano udruţenje pčelara koje okuplja 90 članova sa preko 100

pčelarskih društava a koje u značajnoj mjeri pomaţe svojim

članovima da organizuju proizvodnju na pravi način. Poseban

problem u proizvodnji meda predstavlja nedostatak opreme i

sredstava što umanjuje kvalitet proizvoda i obim proizvodnje.

Opravdanost

projekta

Realizacijom ovog programa obezbijedila bi se potrebna oprema i

mašine za preradu meda i olakšali uslovi za rad pčelara.

Ciljevi projekta Povećanje proizvodnje meda i proširenje plasmana proizvoda u

okruţenju

Opis projekta Projektom je predviđena izgradnja pogona za proizvodnju košnica

i drugih elemenata potrebnih za obavljanje ove djelatnosti

Očekivani

uticaj projekta ObezbjeĎenjem povoljnijih uslova za bavljenje pčelarstvom

povećaće se broj pčelara kao i kvalitet proizvoda što će omogućiti

brendiranje proizvoda

Procijenjeni

troškovi

projekta

10.000.00€

Ocjena

prioriteta Trinaesti prioritet u oblasti ekonomskog razvoja.

Predlozeni izvor

finansiranja Opština Andrijevica – 20% ; Drţavni buţet – 80%

Nivo

pripremljenosti

projekta

Predstoji izrada projektne dokumentacije


91


Andrijevica

Naziv projekta Asfaltiranje putnog pravca ispod Andrijevice do škole

Lokacija


Postojece

stanje

Makadamski putni pravac ispod Andrijevice se koristi kao

alternativni putni pravac i kao takav ne moţe da ispuni datu funkciju.

Naime radi se o putnom pravcu koji povezuje značajan prostor

Prljanija kao i odreĎene privredne objekte sa magistralnim putem i

samim centrom grada.

Opravdanost

projekta

Realizacijom ovoga projekta završiće se asfaltiranje svih putnih

pravaca na uţem gradskom reonu i obezbijediće se kvalitetno

funkcionisanje saobarćaja u uţem gradskom jezgrdu.

Ciljevi

projekta

Cilj projekta je da se u skladu sa urbanističkoim zahtjevima urede

saobraćajnice i time poboljjša bezbjednost saobraćaja u gradu.

Opis projekta Projektom je predviđeno postavljanje asfaltnog zastora u dužini od

2 km i izgradnja odgovrajućih propusta i kanala za odvođenje

atmosferskih voda.

Očekivani

uticaj projekta Stavljanjem u funkciju ovoga projekta otvoriće se mogućnost daljeg

širenja putne mreţe na području Prljanija I izgradnja ulica u skladu sa

urbanisatičkim projektom

Procijenjeni

troškovi

projekta

Procijenjena vrijednost projekta iznosi 120.000 €.

Ocjena

prioriteta Četvrti prioritet u oblasti putne infrastrukture.

Predlozeni

izvor

finansiranja

Opština Andrijevica – 17% ; Direkcija za javne radove – 83%

Nivo

pripremljenost

i projekta

Predstoji izrada projektne dokumentacije.


92


Andrijevica

Naziv projekta Projekat izgradnje mosta na Limu – Zoriće

Lokacija

projekta Gračanica

Postojece

stanje

Područje mjesne zajednice Gračanica nema kvalitetnu povezanost sa

magistralnim putem Andrijevica-Plav što predstavlja značajno

ograničenje u pogledu funkcionisanja saobraćaja na ovom

području.Naime Mjesna zajednica Gračanica je povezana sa jednim

mostom sa ovim magistralnim putem a dok je drugi most na Zoriću

znatno oštećen. S obzirom da ova mjesna zajednica i Mjesna

zajednica Murina imaju interese za izgradnju ovoga mosta, pokrenuta

je inicijativa za izradu projektne dokumentacije prije neku godinu.

Opravdanost

projekta

Izgradnjom ovoga mosta bitno bi se poboljšala saobraćajna veza

stanovnika Gračanice i Zorića a takoĎe bi se obezbijedila i sigurnost

u odvijanju saobraćaja s obzirom da postojeći put sa desne strane

Lima koji povezuje ova sela je suviše uzak za kvalitetno odvijanje

saobraćaja.

Ciljevi

projekta

Cilj projekta je da se modernizuje postojeća saobraćajnica i poveća

bezbjednost saobraćaja na ovom području.

Opis projekta Projektom je predviđena izgradnja mosta u dužini od 48 m i

pristupnih puteva sa jedne i druge strane mosta.

Očekivani

uticaj projekta Projekat bi poboljšao povezanost stanovništva sa magistralnim putem

a time I sa opštinskim centrima Plav I Andrijevica što bi se pozitivno

odrazilo na proces zadrţavanja stanovništva na selo.

Procijenjeni

troškovi

projekta


Ocjena

prioriteta Šesti prioritet u oblasti putne infrastrukture.

Predlozeni

izvor

finansiranja

Direkcija za javne radove – 50% ; MeĎunarodne organizacije – 50%

Nivo

pripremljenost

i projekta

UraĎena je projektna dokumentacija.


93


Andrijevica

Naziv projekta Program izgradnje putne infrastrutkure

Lokacija

projekta Područje opštine

Postojece stanje

U cilju posticanja razvoja sela posebno je značajno dugoročno

plnairati ulaganje u oblasti seoske infrastruture što je preduslov za

poboljšanje uslova ţivota na selu. U dosadašnjem periodu u okviru

predhodnog investicionog plana realizovan je program izgradnje

seoske putne mreţe što je samo jedan od segmenata planiranja

izgradnje infrastrukture na selu.Stoga će ovim programom biti

obuhvaćeni manji putni pravci a koji imaju značajnu ulogu u

funkciji kvalitetnijeg povezivanja u okviru mjesnih zajednica, s

obzirom da su veći projekti posebno izdvojeni u okviru

Višegodišnjeg investicionog plana. Postupak donošenja programa

je ranije definisan i podrazumijeva neposredno učešće predstavnika

mjesnih zajednica.

Opravdanost

projekta

Realizacijom ovoga projekta u narednih pet godina obezbijediće se

uslovi da se izgradi jedan broj manjih objekata koji su značajni za

ţivot na selu i za koje je moguće obezbijediti sredstva iz budţeta

opštine a po svom karakteru su lokalnog značaja za mjesno

stanovništvo.

Ciljevi projekta Cilj projekta je da se što potpunije zadovolje potrebe graĎana na

pojedinim mjesnim područjima za izgradnju objekata od značaja za

to mjesno područje.

Opis projekta Programom je predviđeno da se svake godine utvrđuju prioriteti

za realizaciju pojedinih ulaganja saglasno mogućnostima

građana i opštine da obezbijede sredstva za ove namjene.

Programom će poebno biti definisana struktura ulaganja po

mjesnim zajednicama prije svega u oblasti rekonstrukcije

postojeće i izgradnje nove putne mreže

Očekivani

uticaj projekta Realizacijom ovoga programa obezbijediće se ravnomjeran razvoj

seoskog područja u okviru mogućnosti graĎana I budţeta opštine za

obezbjeĎenje srestava za ove namjene.

Procijenjeni

troškovi

projekta

Procijenjena vrijednost projekta iznosi 150.000 €. za narednih

pet godina.

Ocjena

prioriteta Treći prioritet u oblasti putne infrastrukture.

Predlozeni izvor


Nivo

pripremljenosti

projekta

U toku je izrada programa.


94


Andrijevica

Naziv projekta Projekat rekonstrukcije vodovoda ’’Krkori’’

Lokacija

projekta

Krkori-Kuti,Andrijevica

Postojece stanje

Kaptaţa na vodozahvatu Krkori je uraĎena 1985. godine Kapacitet

ove kaptaţe je 40 litara u sekundi. Primarni vod je duţine 15 km, a

sekundarna mreţa 16 km. Cijevi ovog voda su od azbesta i

cementa. Profil cijevi u duţini od 10 km je 250 dok je 5 km profila

O 200. Cijevi u sekundarnoj mreţi su od PVC materijala.

Opravdanost

projekta

Realizacojom ovog projekta će se riješiti problem slabog

snabdijevanja ovog područja vodom. Doći će do značajnog

smanjenja gubitka vode. Broj korisnika ovog projekta je 1800.

Ciljevi projekta Rekonstrukcijom vodozahvata Krkori povećala bi se količina vode

na 70 litara u sekundi i samim tim poboljšala snabdjevensot vodom

ovog područja i to: lokalne ekonomije, škola, Doma zdravlja i

domaćinstava.

Opis projekta Projektom se predviđa saniranje kaptaže, opravka suvog zida u

kaptaži, postavljanje betonskog zida za prikupljanje vode,

postavljanje betonskih ploča za pokrvanje kaptaže i izrada kanala

za dovod vode sa izvora do kaptaže. Na postojećem vodovodu je

neophodno uraditi prelivne komore u selu Andželate a na

pojedinim mjestima zamijeniti cijevi.

Očekivani

uticaj projekta Bolja snabdjevenost vodom Andirjevice.

Bolji uslovi ţivota na ovom području.

Procijenjeni

troškovi

projekta


Ocjena

prioriteta Prvi prioritet u oblasti infrastrukture.

Predlozeni izvor

finansiranja Opština Andrijevica – 7% ; Ministarstvo poljoprivrede 18% ;

Fondovi EU 12% ; Kreditna sredstva fonda za razvoj – 63%

Nivo

pripremljenosti

projekta

UraĎena projektna dokumentacija.


95


Andrijevica

Naziv projekta Rekonstrukcija NN mreže Đuliće , Konjuhe , Ulotina , Gračanica i

Kralje

Lokacija

projekta Đuliće , Konjuhe , Ulotina , Gračanica i Kralje

Postojece

stanje NN mreţa je prilično izraubovana

Opravdanost

projekta

Snabdijevanje električnom energijom 2000 stanovnika

Ciljevi

projekta

Poboljšanje snabdijevanja električnom energijom stanovništva sela

Đuliće, Konjuhe , Ulotina , Gračanica i Kralje

Opis projekta - ugradnja novih drvnih stubova

- zamjena uţeta alfe

- zamjena izolatora N 95

Očekivani

uticaj projekta - Poboljšanje u snabdijevanju električnom energijom

Procijenjeni

troškovi

projekta

200000 €

Ocjena

prioriteta Peti prioritet u oblasti infrastrukture

Predlozeni

izvor

finansiranja

Elektroprivreda Crne Gore – ED Berane – 50% ; Fondovi EU – 50%

Nivo

pripremljenost

i projekta


96

Dokument o projektu 2.1.4/1

Andrijevica

Naziv

projekta

Izgradnja stambenih zgrada

Lokacija


Postojece

stanje

Činjenica da je poslednja stambena zgrada u opštini Andrijevica za

rješavanje stambenih pitanja graĎana i zaposlenih izgraĎena prije 50

godina pokazuje koliko je dugo ovaj problem prisutan u opštini

Andijevica. U skladu sa naraslim potrebama za rješavanje stambenih

potreba u saradnji sa Republičkim sindikalnim fondom pokrenuta je

aktivnost na izgradnji stambene zgrade sa 9 stanova i nadogradnji

postojeće stembene zgrade za izgradnju 6 stanova.

Opravdanost

projekta

Realizacijom ovoga proejkta izgradiće se novih 15 stambenih jedinica

sa namjerom da se rješavaju problemi kadrova, zaposlenih i socijalnih

slučajeva što je bitan preduslov za zadrţavanje stručnih ljudi na ovom

području kao preduslov za povećanje kvaliteta privredne i durštvene

aktivnsoti na području opštine.

Ciljevi

projekta

Cilj projekta je da se u najvećoj mejri razriješe stambena pitanja prije

svega kadrova i zaposlenih u javnim preduzećima i lokalnoj upravi,

privrednim društvima kao i obezbijedi odgovarajući broj stambenih

jedinica za rješavanje socijalnih slučajeva uz povoljne uslove otplate.

Opis

projekta

Projektom je predviđena izgradnja 2 stambena objekta

Očekivani

uticaj

projekta

Poboljšanjem stambenih uslova bitno će se popraviti kvalitet ţivota na

ovom području što će svakako doprinijeti zadrţavanju stručnih ljudi I

zapošljavanjiu novih mladih ljudi što je sve predpostavka budućeg

razvoja grada u cjelini.

Procijenjeni

troškovi

projekta


Ocjena

prioriteta Drugi prioritet u oblasti infrastrukture

Predlozeni

izvor

finansiranja

Opština Andrijevica – 14 % ; Drţavni budţet – 86%

Nivo

pripremljeno

sti projekta

UraĎena je projektna dokumentacija


97


Andrijevica

Naziv projekta Sanacija fasada stambenih zgrada

Lokacija


Postojece stanje

Na gradskom području Andrijevice izgraĎeno je 13 stambenih

zgrada čija je starost preko pedeset godina. Imajući u vidu tadašnji

način gradnje i relativno dug period njihovog trajanja evidetna su

oštećenja uglavnom kod svih stambenih zgrada kako fasada ,

instalacija tako i krovnog pokrivača, što sve zahtijeva hitnu

intervenciju na saniranju nastalih oštećenja. S obzirom da su

stanovi u stambenim zgradama otkupljeni od strane korisnika

potrebno je na organizovan način prići realizaciji ovog zajedničkog

projekta.

Opravdanost

projekta

Realizacijom ovoga projekta značajno bi se poboljšali uslovi

stanovanja u stambenim zgradama i uljepšao izgled grada što je

značajan elemenat za stvaranje ukupnih uslova ţivota stanvništva u

gradu.

Ciljevi projekta

Cilj projekta je da se poboljšaju uslovi ţivota stanara u stambenim

zgradama kao i poboljša izgled grada eliminisanjem oštećenja na

fasadama zgrada.

Opis projekta Projektom je predviđeno da se izvrši sanacija fasada na

zgradama na gradskom području u fazama prema stepenu

oštećenja .

Očekivani

uticaj projekta Završetkom ovog projekta bitno će se popraviti uslovi ţivota u

postojećim stambenim zgradama I riješiti odreĎeni ekološki

problemi koji su evidentni zbog starosti I dotrajalosti osnovnih

instalacija.

Procijenjeni

troškovi

projekta

Procijenjeni vrijednost projekta su 50.000 €.

Ocjena

prioriteta Četvrti prioritet u oblati infrastrukture

Predlozeni izvor

finansiranja Opština Andrijevica – 50% ; GraĎani Opštine – 50%

Nivo

pripremljenosti

projekta

Izrada projektne dokumentacije je u toku.


98


Andrijevica

Naziv projekta Izrada projektne dokumentacije za regulaciju korita rijeke Lima

Lokacija

projekta Korito Lima od Plava do Bijelog Polja

Postojece stanje

Već duţi niz godina rijeka Lim na potezu Plav - Bijelo Polje u

vrijeme jeseni i i proleća zbog obilnih padavina ugroţava

magistralni put uz rečni tok Lima i imanja individualnih

proizvoĎača na ovom području. Zbog nepreduzimanja mjera već je

ugroţena saobraćajnica a prijeti opasnost da rijeka napravi značajne

štete sa trajnim posledicama.

Opravdanost

projekta

Regulacijom rijeke Lima na potezu Plav - Bijelo Polje zaštitilo bi

se priobalje rijeke , infrastrukturni objekti koji su u neposrednoj

blizini, stvorila mogućnost za korišćenje rijeke za navodnjavanje

poljorpvirendih površina koje su značajne za razvoj poljoprivrede

ovih opština .

Ciljevi projekta Cilj projekta je da se u skladu sa vaţećim standardima reguliše tok

rijeke i trajno obezbijedi zaštita dobara sa obje obale.

Opis projekta Projekat predviđa podizanje odgovarajuće zaštite s obje strane

rijeke kao i izgadnju odgovarajućih kanala za navodnjavanje i

drugih pratećih elemenata bitnih za zaštitu priobalja.

Očekivani

uticaj projekta Realizacijom ovoga projekta zaštitit će se zemljište od poplava kao

I riješiti odreĎeni ekološki problemi koje ova rijeke plavljenjem

izaziva.

Procijenjeni

troškovi

projekta

Procijenjeni vrijednost projekta iznosi 80.000 €.

Ocjena

prioriteta Treći prioritet u oblasti zaštite ţivotne sredine.

Predlozeni izvor


Nivo

pripremljenosti

projekta

Potpisan sporazum o zajedničkom ulaganju .


99


Andrijevica

Naziv projekta Izrada projektne dokumentacije za rekonstrukciju kanalizacione

mreţe sa izgradnjom sitema za prečišćavanje voda

Lokacija


Postojece stanje

Duţina kanalizacione mreţe iznosi 3 km. Na nju je priključeno oko

1000 korisnika dok privredni objekti i škole nisu priključeni na

mreţu već imaju svoje septičke jame. Kolektor koji se nalazi na

obali rijeke Zlorečice ne vrši svoju funkciju. Na kraju se te otpadne

vode izlivaju u rijeke Zlorečicu i Lim bez bilo kakvog

prešišćavanja. Ostatak populacije koristi septičke jame sa isjima na

sopstvenom zemljištu, od kojih mnoge nisu propisno izgradjene.

Začepljenja odvoda su česta, i uglavnom su rezultat mulja i drugih

materijala koji u odvode dolaze putem slivnika – slivnici nemaju

otvore u kojima bi se taloţili mulj i teţi materijali. Značajni

procenat začepljenja se moze pripisati čvrstom otpadu. Kao i u

uličnoj kanalizaciji, česta su začepljenja i u stambenim zgradama.

Odrţavanje ovih odvoda je takoĎe odgovornost Vodovoda, čak i

prije priključivanja na uličnu kanalizaciju.

Opravdanost

projekta Ovaj projekat je potreban da bi se otpadne vode proizvedene u

gradu efikasno sakupljale i na kraju odvele u postrojenja za

prečišćavanje i da bi se naselja koja koriste septičke jame

prikljucila na gradski kanalizacioni sistem. Broj korisnika je oko

1500.

Ciljevi projekta

Direktan cilj projekta je stvaranje kanalizacione mreţe koja će

omogućiti efikasno i kvalitetno sakupljanje i odvodjenje otpadnih

voda iz cijelog grada (na mreţu će se priključiti i privredni objekti i

škole). Ostali ciljevi projekta su:

ObezbjeĎenje kvalitetnijih usluga,

Smanjenje zahtjeva za odrţavanjem,

Smanjeno zagaĎenje okoline u djelovima grada bez

kanalizacije,

Povećana spremnost plaćanja,

Olakšavanje razdvajanja fekalne i atmosferske kanalizacije.

Opis projekta Najprije treba izraditi katastar podzemnih instalacija, pripremiti

geodetske podloge, pripremiti projektnu dokumentaciju, zatim

zamijeniti djelove odvoda koji su u lošem stanju i povećati njihov

kapacitet gdje on ne zadovoljava potrebe. Povezati sistem na

kolektor i postaviti uređaj za prečišćavanje.


100

Očekivani

uticaj projekta Očekivani uticaj uključuje:

Bolja zaštita ţivotne sredine i smanjenje zagaĎenosti rijeka

Manje začepljenja odvoda

Manje plavljenja, posebno za vrijeme jakih kiša

Bolji kvalitet ţivota

Smanjeni troškovi odrţavanja

Zadovoljniji graĎani.

Procijenjeni

troškovi

projekta

25.000.00€

Ocjena

prioriteta Četvrti prioritet u zaštiti ţivotne sredine

Predlozeni izvor


Nivo

pripremljenosti

projekta

Za sada nije uraĎen glavni projekat.


101


Andrijevica

Naziv projekta Program uklanjanja divljih deponija

Lokacija


Postojeće stanje

Na području opštine registrovan je odreĎen broj divljih deponija,

posebno na seoskom području koje ugroţavaju izvoršite voda a

takoĎe i postoje deponije u blizini rječnih tokova. Još uvijek ne

postoji potreban nivo odgovornosti graĎana i nadleţnih sluţbi za

prijavljivanje potencijalnih zagaĎivača kao i preduzimanje mjera za

njihovo uklanjanje. JPK nije u mogućnosti da pravovremeno

interveniše i sprečava ove pojave a slična je situacija i sa

industrijskim otpadom.

Opravdanost

projekta

Kroz program se ţeli ukazati na značaj zašite ţivotne sredine,

pokrenuti proces edukacije stanovništva kao i precizirati obaveze

Javnog preduzeća za komunalnu djelatnost u pogledu uklanjanja

divljih deponija što će ukupno doprinijeti dugoročnom rješavanju

ovog problema.

Ciljevi projekta

Uklanjanje divljih deponija.

Opis projekta Utvrđivanje obaveza, dinamike realizacije i obima sredstava za

kontinuirano uklanjanje deponija i podizanje ekološke svijesti

građana.

Očekivani

utacaj projekta Realizacijom ovog programa doprinijeće se zaštiti ţivotne sredine,

posebno zaštiti izvorišta pitkih voda što je od posebnog značaja za

graĎane ove Opštine.

Procijenjeni

troškovi

projekta

30.000.00€

Ocjena

prioriteta Sedmi prioritet u oblasti zaštite ţivotne sredine

Predloţeni izvor


Nivo

pripremljenosti

projekta



102


Andrijevica

Naziv projekta Učešće u projektu izgradnje regionalne deponije

Lokacija

projekta Berane

Postojece

stanje

U skladu sa vaţećim planskim dokumentima na nivou Crne Gore

predviĎena je izgradnja regionalne deponije za opštine: Berane,

Roţaje, Andrijevicu i Plav . Opština Andrijevica kao i ostale

opštine trenutno koristi privremenu deponiju na lokaciji Sućeska

koja moţe zadovoljiti potrebe u narednih 10 godina. S obzirom da je

pitanje odlaganja otpada dugoročan problem postoji opravdana

potreba da opština Andrijevica učestvuje u realiazciji ovog

zajedničkog projekta.

Opravdanost

projekta

Realizacijom projekta izgradnje regionalne deponije u Beranama sa

reciklaţnim centrom stvoriće se mogućnost za selekciju i preradu

otpada kao i deponovanje otpada koji nije moguće reciklirati.

Ciljevi

projekta

Cilj projekta je da se riješi problem odlaganja čvrstog otpada,

zatvore deponije koje nisu izgraĎene u skaldu sa vaţećim

standardima a time i zaštiti ţivotna sredina.

Opis projekta Projektom je predviđeno da se izgradi postrojenje za recikliranje

čvrstog otpada, uredi prostor za odlaganje otpada, a na području

opština urade prihvatne deponije sa kojih bi se odvozio selektovani

otpad u reciklažni centar.

Očekivani

utacaj projekta Projekat bi obezbijedio zaštitu ţivotne sredine, odlaganje čvrstog

otpada, zaposlenje novih radnika I obezbijedila dodatna sredstva

za unapreĎenje djelatnosti u ovoj oblasti.

Procijenjeni

troškovi

projekta

Procijenjena vrijednost učešća opštine u projektu iznosi

100.000 €.

Ocjena

prioriteta Treći prioritet u oblasti zaštite ţivotne sredine.

Predlozeni

izvor

finansiranja

Opština Andrijevica – 10%

Nivo

pripremljenost

i projekta

Uradjena je projektna dokumentacija.


103


Andrijevica

Naziv projekta Program edukacije o slektivnom odlaganju otpada

Lokacija


Postojeće stanje

Poslove prikupljanja, odvoza i odlaganja čvrstog otpada obavlja

Javno preduzeće za stambeno komunalnu djelatnost sa

neadekvatnom opremom i mehanizacijom. Naime ne postoji

dovoljan broj kontejnera a prevoz se obavlja jednim vozilom koje

ne moţe da zadovolji potrebe. Čvrsti otpad se odlaţe na

privremenoj deponiji koja nije uraĎena u skladu sa standardima pa

je istu potrebnu rekonstruisati.

Opravdanost

projekta

Ovim programom bi se obezbijedilo mogućnost široke edukacije

graĎana i nadleţnih institucija o potrebi selektivnog prikupljanja

otpada a istovremeno bi se definisale potrebe za nabavkom opreme

za seleketivno odlaganje otpada.

Ciljevi projekta

Pripremanje graĎana za primjenu standarda za selektivno

prikupljanje i odlaganje otpada čime bi se stvorili uslovi za

funkcionisanje regionalne deponije u Beranama.

Opis projekta U okviru projekta predviđeno je održavanje stručnih skupova ili

radionica, posebno za mlade, kao i definisanje potrebe za

nabakom opreme za selektivno odlaganja otpada

Očekivani

utacaj projekta Povećanje nivoa ureĎenosti gradske sredine i uključivanje seoskog

stanovnštva u proces organizovanog prikupljanja i selekcije čvrstog

otpada.

Procijenjeni

troškovi

projekta

50.000.00 €

Ocjena

prioriteta Osmi prioritet u oblasti zaštite ţivotne sredine.

Predloţeni izvor

finansiranja Opština Andrijevica – 20% ; MrĎunarodne organizacije – 80%

Nivo

pripremljenosti

projekta



104


Andrijevica

Naziv projekta Formiranje sluţbe zaštite od elementarnih nepogoda i poţara

Lokacija


Postojeće stanje

U poslednjih nekoliko godina sve su češće pojave elementarnih

nepogoda koje pričinjavaju značajne štete na stambenim objektima,

infrastrukturi i poljoprivrednom zemljištu. TakoĎe česti su slučajevi

šumskih poţareva koje je teško spriječiti zbog nepristupačnosti

terena i nepostojanja odgovarajuće sluţbe za ove namjene.

Opravdanost

projekta

Formiranje sluţbe zaštite obezbijedili bi se uslovi za blagovremene

intervencije u slučaju vandrednih prilika što bi smanjilo štete i

negativne posledice na ukupan društveni ţivot u Opštini.

Ciljevi projekta

Kadrovski, materijalno tehnički i organozaciono osposobiti sluţbu

za intrervencije u svim vandrednim situacijama.

Opis projekta Projektom se podrazumijeva zapošljavanje potrebnog broja

izvršioca kao i nabavka potrebnog inventara, opreme i sredstava

za funkcionisanje službe.

Očekivani

uticaj projekta Realizacijom ovog projekta pojačaće se preventivna aktivnost na

zaštiti ljudi i dobara kao i smanjiti štetne posledice elementarnih

nepogoda.

Procijenjeni

troškovi

projekta

15.000.00 €

Ocjena

prioriteta Prvi prioritet o oblasti zaštite ţivotne sredine

Predloţeni izvor


Nivo

pripremljenosti

projekta



105


Andrijevica

Naziv projekta Izgradnja Vatrogasnog doma u Andrijevici

Lokacija


Postojece stanje

Opština Andrijevica je uprotekom periodu obezbijedila odreĎna

tehnička sredstva za djelovanje u slučaju poţara i drugih vanrednih

prilika koje se zbog nepostojanja odgovrajućih uslova neadekvatno

koriste. S tim u vezi, planira se izgradnje Vatrogasnog doma koji bi

bio u funkciji zaštite od poţara i djelovanja u slučaju vanrednih

situacija. Objekat se planiraizgraditi na prosatoru bivše kasarne u

Andrijevici i isti je predviĎen planskom dokumentacijom.

Opravdanost

projekta

Realizacijom ovog projekta tvoriće se uslovi za kvalitetnu zaštitu

stanovništva i dobara od elementarnih nepogoda i vanrednih

situacija posebno kada su u pitanju šumski poţari koji su česti na

ovom području.

Ciljevi projekta

Cilj projekta je efikasno djelovanje u slučaju elementarnih

nepogoda i vanrednih prilika obzirom na nepovoljnu konfiguraciju

terena i udaljenosti naselja od gradskog centra.

Opis projekta Projektom se predviđa da se na lokaciji bivše kasarne u

Andrijevici izgradi objekat povaršine 200 m2 sa pratećim

sadržajima što bi omogućilo opremljenost vatrogasne službe za

intervenciju u svim slučajevima.

Očekivani

utacaj projekta Stavljanjem u funkciju ovog projekta obezbijedila bi se zaštita

imovine graĎana kao I zaštita posebno šumskog dobra koje je

izloţeno čestim poţarima, uglavnom zbog nepaţnje graĎana.

Procijenjeni

troškovi

projekta

150.000.00€

Ocjena

prioriteta Drugi prioritet u oblasti zaštite ţivotne sredine

Predlozeni izvor


Nivo

pripremljenosti

projekta

Izrada projektne dokumentacije je u toku.


106


Andrijevica

Naziv projekta Nabavka savremene opreme za dijagnostiku

Lokacija


Postojeće stanje

Zdravstvene usluge na području Opštine Andrijevica pruţa Dom

Zdravlja sa upošljenih 6 ljekara i 19 medicinskih tehničara. Pored

zaposlenih u domu zdravlja pojedine specijalističke usluge pruţaju

ljekari iz doma zdravlja Berane. Dom Zdravlja raspolaţe sa

neadekvatnom opremom za pruţanje potrebnih usluga graĎanima.

Opravdanost

projekta

Realizacijom projekta poboljšali bi se uslovi rada i proširio spektar

usluga koje ove institucija moţe da pruţi graĎanima što bi povećalo

kvalitet zdravstvene zaštite graĎana.

Ciljevi projekta Nabavka opreme i edukacija stručnog osoblja za korišćenje iste.

Opis projekta Projekat podrazumijeva nabavku opreme prema specičikaciji

doma zdravlja i raspored stručnih savjetovanja za zaposlene.

Očekivani

utacaj projekta Efikasnija zdravstvena zaštita.

Procijenjeni

troškovi

projekta

15.000.00€

Ocjena

prioriteta Četvrti prioritet u oblasti društvenih djelatnosti

Predlozeni izvor

finansiranja Drţavni budţet – 100%

Nivo

pripremljenosti

projekta

Predstoji izrada projekta


107


Andrijevica

Naziv projekta Opremanje kabineta za fiziku, hemiju i biologiju u OŠ i SMŠ

Lokacija


Postojece stanje

Osnovna škola Bajo Jojić i Srednja mješovita škola u Andrijevici

raspolaţu sa potebnim prostorima za formiranje kabineta iz oblasti

fizike, hemije i biologije ali zbog nedostatka sredstava isti nijesu

opremljeni. Imajući u vidu značaj postojanja kabineteske opreme za

sticanje znanja iz ovih oblasti neophodno je iznaći sredstva da se

nabavi odgovrajuća oprema bez čega nije moguće pruţiti stručna

znanja iz ovih oblasti..

Opravdanost

projekta

Realizacijom ovoga projekta zaokruţila bi se cjelina obrazovnog

procesa što je garancija za kvalitetno obrazovanje učenika i

stvaranje mogućnosti za praktičnu provjeru znanja u ovim

oblastima.

Ciljevi projekta Cilj projekta je da se u skladu sa zahtjevima obrazovnog procesa a

u skladu sa programom obezbijede adekvatni uslovi za sticanje

odgovarajućeg stepena ospsobljenosti u ovim oblastima.

Opis projekta Projektom je predviđeno da se nabave potrebna učila i opreme

predviđene za ove oblasti.

Očekivani

utacaj projekta Osposobljavanjem kabineta za rad doprinijet će kvalitetnijem

sticanju praktičnog znanja iz ovih oblasti što je jedan od ključnih

preduslova za primjenu stečenih znanja u budućem radu..

Procijenjeni

troškovi

projekta

20.000.00 €.

Ocjena

prioriteta Peti prioritet u oblasti društvenih djelatnosti

Predlozeni izvor

finansiranja Drţavni budţet – 25% ; Fondovi EU – 75%

Nivo

pripremljenosti

projekta



108


Andrijevica

Naziv projekta Izrada projektne dokumentacije za prenamjenu školskih objekata

Lokacija


Postojeće stanje

Na području Opštine, naročito u ruralnom dijelu, postoji jedan broj

školskih objekata koji je van funkcije zbog smanjenja broja

učenika. Obzirom da se objekti ne koriste u duţem period isti su

izloţeni propadanju jer obrazovne institucije nemaju sredstava za

njihovo odrţavanje i zaštitu.

Opravdanost

projekta

Prenamjenom prostora, predviĎenom ovim projektom, zaštitili bi se

objekti od daljeg propadanja jer bi se njihovim aktiviranjem

ostvario prihod koji bi bio u funkciji poboljšanja uslova rada

obrazovnih institucija

Ciljevi projekta Zaštita objekata od daljeg propadanje i obezbjeĎenje sredstava za

rad obrazovnih institucija.

Opis projekta Projektom je predviđen obim i struktuta radova na adaptaciji

slobodnih školskih objekata za obavljanje određenih djelatnosti

kao i postupak izbora najpovoljnijeg ponuđača za korišćenje istih

Očekivani

uticaj projekta Obavljanjem odreĎenim djelatnostima u slobodnim školskim

objektima uposliće se jedan broj radnika.

Procijenjeni

troškovi

projekta

10.000.00 €

Ocjena

prioriteta Šesti prioritet u oblasti društvenih djelatnosti

Predlozeni izvor


Nivo

pripremljenosti

projekta



109


Andrijevica

Naziv projekta Stvaranje prostornih i tehničkih uslova za rad tima za izradu

projektata koje finasira EU

Lokacija


Postojeće stanje

U okviru lokalne samouprave formiran je tim za izradu projekata

koji se finansiraju iz fondova EU. Članovi tima poslove obavljaju

uz svoje redovne radne obaveze i nemaju adekvatan prostor za

okupljanje i rad što predstavlja problem u postupku kandidivanja

projekata.

Opravdanost

projekta

Realizacijom projekta stvorili bi se uslovi da se blagovremeno i na

kvalitetan način izvršavaju poslovi i da se racionalizuju troškovi

rada.

Ciljevi projekta ObezbjeĎenje kvalitetnih projekata i efikasnog sprovoĎenja

procedure kandidovanja projekata kod evropske komisije.

Opis projekta Projektom je predviđena potrebna kadrovska struktura i premjer i

predračun potrebnih radova na adaptaciji prostora i nabavku

opreme za rad tima.

Očekivani

uticaj projekta Obzirom da su budţetska sredstva mala za finansiranje neophodnih

investicija, kandidiovanje projekata kod meĎunarodnih organizacija

i evropskih fondova objektivno predstavlja jedini izvor za

obezbjeĎenje sredstava za ove namjene.

Procijenjeni

troškovi

projekta

22.000.00€

Ocjena

prioriteta Prvi prioritet u oblasti društvenih djelatnosti

Predloţeni izvor


Nivo

pripremljenosti

projekta



110


Andrijevica

Naziv projekta ObezbjeĎenje prostora za rad NVO

Lokacija


Postojeće stanje

Na području Opštine Andrijevica registrovano je 36 nevaladinih

organizacija koje djeluju u različitim oblastima i okupljaju veliki

broj članova. Jedan od klučnih problama za rad NVO jeste

nedostatak prostornih uslova kao i nedostatak finansijskih sredstava

za njihov rad.

Opravdanost

projekta

Stvaranjem prostornih uslova intezivirala bi se aktivnost NVO na

planu izrade projekata od značaja za graĎanje u oblasti

poljopriverede, zaštite ţivotne sredine i socijalne zaštite.

Ciljevi projekta Poboljšanje uslova za rad NVO

Opis projekta Projektom je predviđen način obezbjeđenja prostora i izvršen

odabir NVO koje imaju prednost za ustupanje prostora za rad

Očekivani

uticaj projekta Povećala bi se efikasnost u rješavanju problema graĎana kroz

realizaciju projekata sektora NVO

Procijenjeni

troškovi

projekta

10.000.00€

Ocjena

prioriteta Sedmi prioritet u oblasti društvenih djelatnosti

Predloţeni izvor

finansiranja Oopština Andrijevica – 100%

Nivo

pripremljenosti

projekta



111


Andrijevica

Naziv projekta Izrada projektne dokumentacije za izgradnju višenamjenske

sportske dvorane

Lokacija

projekta

Predlog: Lokacija dvorane na dijelu parcele iznad kasarne vojske,

koja je predvidjena DUP-om Knjaţevac

Postojece

stanje Nema objekta ove namjene

Opravdanost

projekta

Broj korisnika projekata do koje mejre projekat ispunjava potrebe ili

rešava probleme, uštede do kojih dovodi projekat, prihodi koje

stvara= omladina, sportisti i graĎani.

Ciljevi

projekta

Stvaranje uslova za bavljenje dvoranskim sportovima, kao uslov

rada postojećih i formiranje novih klubova, kulturni, zabavni i

rekreativni aspekt.

Opis projekta Projekat je još uvijek ideja sa puno nepoznanica. Izgraditi sortsku

dovoranu sa 1200-1500 mjesta i pratećim sadržajima.

Očekivani

utacaj projekta Pozitivan uticaj na razvoj sporta I angaţovanja mlade populacije uz

efekat zapošljavanja 5-7 ljudi.

Procijenjeni

troškovi

projekta

Za planiranje (studija izvodljivosti, glavni projekat), kupovina

zemljišta, troškovi izgradnje, opema./ 100,000 €/

Ocjena

projekta Sedmi prioritet u oblasti društvenih djelatnosti

Predlozeni

izvor

finansiranja

Opština Andrijevica – 20% ; Direkcija za javne radove – 50% ;

MeĎunarodne organizacije – 30%

Nivo

pripremljenost

i projekta

Predstoji izrada projektne dokumentacije.


112


Andrijevica

Naziv projekta Opremanje višenamjenskih domova u Mijesnim Zajednicama

Lokacija

projekta

Andrijevica

Postojeće stanje U svim mijesnim zajednicama izgraĎeni su višenamjenski domovi

za potrebe mijesnog stanovništva. Imajući u vidu činjenicu da

mijesne zajednice nemaju sredstava za njihovo opremanje

evidentno je nekorišćenje u potrebnom obimu iako postoji

interesovanje graĎana za različitim vidovima kulturnog i

društvenog angaţovanja

Opravdanost

projekta

Realizacijom ovog projekta obogatiće se sadrţaj svakodnevnog

ţivota na selu što je bitan uslov za zadrţavanje stanovništva na

seoskom području.

Ciljevi projekta

Osavremenjavanje uslova kulturnog, sportskog i uopšte društvenog

ţivota na selu.

Opis projekta Predviđena je nabavka sportskih rekvizita, savremenih tehničkih

sredstava komunikacije i druge opreme za svaku mijesnu

zajednicu pojedinačno.

Očekivani

uticaj projekta UnapreĎenje društvenog ţivota na selu i razvoja ameterizma u

oblasti sporta i kultura

Procijenjeni

troškovi

projekta

12.000.00€

Ocjena projekta Osmi prioritet u oblasti društvenih djelatnosti

Predloţeni izvor


Nivo

pripremljenosti

projekta

Postoji izrada projektne dokumentacije

Documents

Strateški plan razvoja Opštine Andrijevica 2012-2016