Studiegids opleiding Gezondheidszorgpsycholoog …...Studiegids GZ-opleiding 2017 5 1.6 Taken en verantwoordelijkheden van de opleidingsinstelling Het secretariaat is het eerste aanspreekpunt

Studiegids opleiding Gezondheidszorgpsycholoog 2017

Postadres Postbus 6909 6503 GK NIJMEGEN Bezoekadres Toernooiveld 5 6525 ED NIJMEGEN T (024) 361 25 11 www.rcsw.nl

Radboud Centrum Sociale Wetenschappen

Studiegids GZ-opleiding 2017

2

Inhoudsopgave 1. Organisatie en inrichting van het onderwijs ..................................................................................... 3

1.1 Inleiding ................................................................................................................................... 3 1.2 Doelstelling van de opleiding ................................................................................................... 3 1.3 Eindkwalificaties ...................................................................................................................... 3 1.4 Inhoud en opzet van de opleiding ........................................................................................... 4 1.5 De toelating.............................................................................................................................. 4 1.6 Taken en verantwoordelijkheden van de opleidingsinstelling ................................................. 5 1.7 Vrijstellingen ............................................................................................................................ 5 1.8 Opleidingscommissie ............................................................................................................... 5 1.9 Examencommissie .................................................................................................................. 6 1.10 Kosten ...................................................................................................................................... 6 1.11 Website en elektronische leeromgeving .................................................................................. 6 1.12 Registratie als gezondheidszorgpsycholoog BIG .................................................................... 6 1.13 Registratie als orthopedagoog generalist NVO ....................................................................... 6 1.14 Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) ........................................................................... 7 1.15 Nederlandse Vereniging van Pedagogen en Onderwijskundigen (NVO) ............................... 7 1.16 Nederlandse Vereniging voor Gezondheidszorgpsychologie en haar specialismen (NVGzP)7

2. Het cursorisch onderwijs ................................................................................................................. 8

2.1 Modules ................................................................................................................................... 8 2.2 Overleg met het RadboudCSW ............................................................................................... 9 2.3 Literatuur en casussen ............................................................................................................ 9 2.4 Bibliotheek en testotheek ........................................................................................................ 9 2.5 Evaluatie en beoordeling ......................................................................................................... 9 2.6 Aanwezigheidsverplichting .................................................................................................... 10 2.7 Actieve participatie van cursisten .......................................................................................... 10 2.8 Signaleringsformulier functioneren in cursorisch onderwijs .................................................. 11 2.9 Leslocatie ............................................................................................................................... 11

3. Het praktijkonderwijs ..................................................................................................................... 12

3.1 Omvang en organisatie ......................................................................................................... 12 3.2 P-opleider en praktijkopleider ................................................................................................ 12 3.3 Werkbegeleider ..................................................................................................................... 13 3.4 Supervisor .............................................................................................................................. 14 3.5 Individueel opleidingsplan ..................................................................................................... 15 3.6 Praktijktoetsen ....................................................................................................................... 15 3.7 Portfolio en vervolg opleidingsplan ........................................................................................ 16 3.8 Evaluatie en beoordelingsprocedure ..................................................................................... 16

Bijlage 1: Vrijstellingenbeleid voor deelnemers aan de gz-opleidingen ............................................ 17 Bijlage 2: Taken en verantwoordelijkheden groepsvertegenwoordiger ............................................. 18 Bijlage 3: Het volgen van lessen via Facetime .................................................................................. 20 Bijlage 4: Actieve participatie is de standaard voor ervaringsgericht leren ....................................... 21 Bijlage 5: Signaleringsformulier functioneren in cursorisch onderwijs ............................................... 22 Bijlage 6: Randvoorwaarden voor het volgen van de modules in de praktijk .................................... 24



3

1. Organisatie en inrichting van het onderwijs

1.1 Inleiding De opleiding tot gezondheidszorgpsycholoog (gz-opleiding) is een postdoctorale beroepsopleiding voor psychologen en pedagogen die werkzaam zijn in de gezondheidszorg. De opleiding kent twee varianten: één gericht op kinderen & jeugdigen en één gericht op volwassenen & ouderen.

De minister van VWS heeft met het inwerking stellen van de Wet BIG Nederland in zes regio’s verdeeld en de Stichting Psychologische vervolgOpleiding Nijmegen (SPON) daarbij aangewezen als erkende opleidingsinstelling voor de regio Oost Midden Nederland. De organisatie wordt uitgevoerd door het Radboud Centrum Sociale Wetenschappen (RadboudCSW), onderdeel van de Faculteit der Sociale Wetenschappen van de Radboud Universiteit Nijmegen.

SPON participeert in het Landelijk Overleg van GGZ-Opleidingsinstellingen (vereniging LOGO) dat afstemming en samenwerking van de zes opleidingsinstellingen tot doel heeft. In deze studiegids staat informatie over de organisatie en inrichting van de opleiding, over het cursorisch onderwijs en over het praktijkonderwijs.

1.2 Doelstelling van de opleiding De doelstelling van de gz-opleiding is om de basispsycholoog op te leiden tot een competente gz-psycholoog. De gz-psycholoog is een breed opgeleide professional en werkzaam in vele settings waarin cliënten met diverse problematiek zich aanmelden. Ongeveer de helft van de gz-psychologen werkt in de geestelijke gezondheidszorg, de andere helft in de somatische zorg, in forensische instellingen, de verslavingszorg, de jeugdzorg, gehandicaptenzorg of in sectoren buiten de gezondheidszorg. Binnen deze sectoren werkt hij als zelfstandig diagnosticus en behandelaar van psychische stoornissen en psychische aspecten van lichamelijke ziekten, invaliditeit en problemen in de persoonlijke levenssfeer. Hij richt zich in eerste instantie op kortdurende hulpverlening van lichte tot matig complexe problematiek. De gz-psycholoog werkt zowel intra- als interdisciplinair. Het competentieprofiel van de gz-psycholoog is te vinden op Moodle (Opleidingsplan GZ-psycholoog) en in het Handboek voor gz-psychologen (pagina 37 en verder).

1.3 Eindkwalificaties Tot het takenpakket van de gz-psycholoog behoren onder meer het verrichten van

psychologische en orthopedagogische diagnostiek met behulp van tests, observaties en interviews met als doel de problematiek van de cliënt of het cliëntsysteem in kaart te brengen, te begrijpen en een adequate aanpak te formuleren. Tevens kenmerkend in zijn takenpakket is de indicatiestelling. Het toewijzen van de cliënt aan de meest geschikte behandeling of begeleiding is daarbij het doel. In veel gevallen is de gz-psycholoog ook degene die behandelingen en begeleiding initieert en uitvoert. Dat betreft doorgaans kortdurende en klachtgerichte interventies waarvan een aantal in protocollen en richtlijnen zijn beschreven. Ook het aansturen van anderen in het uitvoeren van (delen van) behandelingen behoort tot de taken, evenals het leidinggeven aan behandelteams. Diagnostiek, indicatiestelling en behandeling richten zich op uiteenlopende problematiek die kan variëren van enkelvoudig tot meer complex, die de gehele levensloop omvat. Te denken valt hierbij aan emotionele en gedragsproblemen, het leren omgaan met verworven aandoeningen en het zich leren aanpassen aan nieuwe levensfasen. Hoewel de gz-psycholoog qua diagnostiek en indicatiestelling zeker het hele veld overziet, behoren meervoudige diagnoses en persoonlijkheidsproblematiek doorgaans minder tot de behandeltaken van de gz-psycholoog.

Binnen de beroepsuitoefening werkt de gz-psycholoog met aan het domein aanpalende specialisten, zoals de klinisch psycholoog, psychiater, psychotherapeut en orthopedagoog samen. Daarnaast werkt hij samen met verschillende andere professionals als verpleegkundigen, fysiotherapeuten en maatschappelijk werkers.



4

1.4 Inhoud en opzet van de opleiding De gz-opleiding omvat tenminste 3600 uur (exclusief literatuurstudie) en is als volgt opgebouwd:

CURSUS PRAKTIJK

Contacturen Praktijkopdrachten Werkzaamheden Supervisie

Diagnostiek 200 100 1116 36

Indicatiestelling 40 20 279 9

Behandeling 200 100 1116 36

Overige taken 40 20 279 9

Totaal 480 240 2790 90

Het cursorisch programma van 480 uur volgt u in 2 jaar. Voor het cursorisch programma geldt een strikte aanwezigheidsverplichting en er wordt intensieve voorbereiding verwacht in de vorm van literatuurstudie en praktijkopdrachten. Daarnaast bestaat de opleiding uit een praktijkdeel van twee tot vier jaar waarin u tenminste 16 uur per week omschreven praktijkervaring moet opdoen onder begeleiding van een erkend praktijkopleider en werkbegeleider en met omschreven supervisie van erkende supervisors. Dit deel van de opleiding vindt plaats binnen een praktijkopleidingsinstelling, waarmee bindende afspraken zijn gemaakt over de inhoud en organisatie van de praktijkopleiding. Onder eindverantwoordelijkheid van de hoofdopleider geven docenten vorm aan het cursorisch programma en praktijkopleiders aan het praktijkprogramma. De opleiding is erop gericht theorie en praktijk zinvol met elkaar te verbinden. Deze opleiding heeft een beperkte opleidingscapaciteit en stelt hoge eisen aan de kandidaten voor de opleiding. Ook zijn er formele toelatingsvoorwaarden.

1.5 De toelating Een doctoraalopleiding of universitaire Masteropleiding in de psychologie, pedagogiek of geestelijke gezondheidkunde is een vereiste voor deelname aan de opleiding. Daarnaast moeten alle kandidaten aan een omschreven aantal onderdelen hebben voldaan (vastgesteld op de LOGO-verklaring). Tot slot dienen kandidaten door een erkende praktijkinstelling te worden voorgedragen voor de gz-opleiding.

Praktijkinstellingen worden erkend door SPON. De selectie van deelnemers voor de opleiding vindt in eerste instantie in de praktijk plaats. Soms worden interne kandidaten uit de praktijkinstellingen voorgedragen, in andere gevallen wordt een vacature opgesteld waarna een sollicitatieprocedure wordt gevolgd. De praktijkopleider en sollicitatiecommissie dragen op basis van deze procedure een kandidaat voor aan de hoofdopleider, die in een toelatingsgesprek vaststelt of de kandidaat tot de opleiding kan worden toegelaten.

Na toelating tot de opleiding neemt de praktijkinstelling de deelnemer voor de duur van de

opleiding in dienst. De verplichtingen van de opleidingsinstelling (RadboudCSW/SPON), praktijkinstelling en deelnemer worden vastgelegd in de opleidingsovereenkomst.



5

1.6 Taken en verantwoordelijkheden van de opleidingsinstelling Het secretariaat is het eerste aanspreekpunt van de opleiding. Hier komen e-mail, (post,) en telefoon binnen. Alle producten bestemd voor deelnemers, docenten, praktijkopleiders en de diverse commissies komen van het secretariaat. Voor allerlei algemene vragen kunt u hier terecht. De organisatie van de opleiding berust bij de coördinator van het RadboudCSW. De coördinator:

is het aanspreekpunt voor alle individuele kwesties met betrekking tot de opleiding van cursisten, docenten, praktijkopleiders en directies waarvoor de bestaande regelingen en afspraken geen uitkomst bieden;

is (gedelegeerd) verantwoordelijk voor de werving van opleidingsplaatsen;

is (gedelegeerd) verantwoordelijk voor de sollicitatie- en selectieprocedure van kandidaten;

is (gedelegeerd) verantwoordelijk voor het overleg over de invulling en evaluatie van de opleidingsroutes (praktijk en theorie) met docenten, praktijkopleiders, cursisten en hoofdopleiders;

is (gedelegeerd) verantwoordelijk voor de studievoortgangbewaking van cursisten;

is (gedelegeerd) verantwoordelijk voor de noodzakelijke erkenningprocedures van de opleiding en de cursorische onderdelen;

is ambtelijk secretaris van de regionale opleidingscommissie gz;

is (gedelegeerd) verantwoordelijk voor de financiële afhandeling en budgetbewaking van de opleiding tot gz-psycholoog;

participeert in het landelijk overleg van hoofdopleiders en coördinatoren (HCO) van het Landelijke Overleg GGZ Opleidingsinstellingen (vereniging LOGO);

participeert in ontwikkeltaken op het gebied van de postdoctorale GGZ-opleidingen. De inhoudelijke eindverantwoordelijkheid voor de opleiding berust bij de hoofdopleider van de opleiding. De hoofdopleider:

is eindverantwoordelijk voor het geheel van de opleiding en mede verantwoordelijk voor de beleidsontwikkeling van de postdoctorale opleidingen;

is verantwoordelijk voor selectie en aanname van deelnemers;

adviseert de Stichting Psychologische vervolgOpleiding Nijmegen over de aanwijzing van de opleidingsplaatsen en de voordracht van praktijkopleiders;

is verantwoordelijk voor de keuze van docenten;

is eindverantwoordelijk voor de evaluatie en de daarop mede gebaseerde bijstellingen van het cursorisch programma en van individuele praktijkopleidingroutes;

is aanspreekbaar voor individuele opleidingsproblemen wanneer deze niet in overleg met betrokken docenten, praktijkopleider, supervisor of coördinator opgelost kunnen worden;

is voorzitter van de regionale overlegorganen en de examencommissie en is adviseur van de Stichting Psychologische vervolgOpleiding Nijmegen en vertegenwoordigt de opleiding in landelijke organen.

De hoofdopleider, coördinator en managementassistent werken in één team samen aan de organisatie van een of meerdere opleidingsgroepen.

1.7 Vrijstellingen In het landelijk overleg van hoofdopleiders en coördinatoren van de gz-opleidingen is een vrij-

stellingenbeleid vastgesteld. Voor het praktijk-onderwijs is geen vrijstelling mogelijk. Vrijstellingen kunnen per e-mail worden aangevraagd bij de coördinator. Zie voor meer informatie bijlage 1, vrijstellingenbeleid voor deelnemers aan de gz-opleidingen.

1.8 Opleidingscommissie

De opleidingscommissie adviseert de hoofdopleider gevraagd en ongevraagd over alle zaken met betrekking tot het onderwijs. Ook is het een belangrijk orgaan voor de kwaliteitsbewaking van het onderwijs. In deze commissie hebben de hoofddocenten, een aantal praktijkopleiders en een afvaardiging van de deelnemers aan de opleiding zitting. In de regel komt de commissie vier keer per jaar bijeen. Deelnemers aan de opleiding die graag deel willen nemen kunnen dit bij de



6

secretaris van de commissie kenbaar maken. Voor deelname aan de vergaderingen is vergoeding geregeld.

1.9 Examencommissie De examencommissie bewaakt de naleving van het examenreglement en beoordeelt ieder jaar

de studievoortgang van alle deelnemers aan de opleiding. Ook beoordeelt de examen-commissie aan het eind van de opleiding of een deelnemer zijn of haar diploma in ontvangst kan nemen.

De examencommissie bestaat uit dezelfde personen als de opleidingscommissie minus de

afvaardiging van de deelnemers aan de opleiding.

1.10 Kosten Het cursusgeld voor de gz-opleiding wordt jaarlijks door het bestuur van SPON vastgesteld en op

de website (www.rcsw.nl) gepubliceerd. Het bedrag dient in vastgestelde betalingstermijnen te worden voldaan. In sommige gevallen betaalt de praktijkinstelling naast het salaris ook (een deel van) de opleidingskosten. Hierover maken de deelnemers zelf afspraken met de praktijkinstelling. De afspraken kunnen aan het secretariaat van het RadboudCSW worden doorgegeven.

Daarnaast zijn er kosten verbonden aan de benodigde literatuur. Per module wordt aangegeven

welke boeken aangeschaft moeten worden. De totale kosten hiervoor liggen om en nabij de € 1.000,- en zijn in principe voor rekening van de deelnemer.

De cursuskosten voor de gz-opleiding zijn fiscaal aftrekbaar. Voor de belastingdienst ontvangen

de deelnemers een verklaring van het RadboudCSW.

1.11 Website en elektronische leeromgeving Op de website (www.rcsw.nl) vindt men algemene informatie over de opleidingen, antwoorden op veel gestelde vragen, nieuws en contactinformatie. Via de website kan men ook inloggen op Moodle; de elektronische leeromgeving van het RadboudCSW. Moodle (moodle.rcsw.nl) bevat alle cursusinformatie en veel cursusmateriaal, maar ook specifieke opleidingsinformatie, opleidingseisen, roosters, de praktijkopleiding en handleidingen. Voor Moodle ontvangen deelnemers een wachtwoord. Iedereen die toegang heeft tot het systeem krijgt verschillende rechten. Over het hele systeem ligt een rollen- en rechtenbeleid: afhankelijk van uw rol krijgt u bepaalde gegevens te zien. De deelnemer heeft toegang tot Moodle tot het moment waarop hij het getuigschrift ontvangt. Deelnemers onderhouden in Moodle hun persoonlijke portfolio. Alleen de deelnemer, de betreffende praktijkopleider, hoofdopleider en medewerkers van het RadboudCSW hebben toegang tot de pagina waarin dit portfolio is opgeslagen. Om de privacy te beschermen blijft de toegang tot het praktijkdeel van Moodle beperkt tot deze kleine groep gebruikers.

1.12 Registratie als gezondheidszorgpsycholoog BIG

Twee keer per jaar vindt er een officiële diploma-uitreiking plaats. Diegenen van wie de examencommissie heeft bepaald dat ze hun diploma in ontvangst mogen nemen kunnen aan de uitreiking deelnemen. Met een afschrift van het diploma kunt u vervolgens de BIG-registratie aanvragen.

Na inschrijving in het BIG-register mag men zich pas gezondheidszorgpsycholoog noemen. Tot

die tijd mogen deelnemers aan de opleiding zich psycholoog of pedagoog of geestelijk gezondheidkundige in opleiding tot gezondheidszorgpsycholoog noemen. In de opleiding gebruiken we hiervoor de afkorting piog. De term gz-psycholoog in opleiding (GIO) is juridisch niet correct en mag niet gehanteerd worden.

Meer informatie over de registratie als gz-psycholoog is te vinden op www.bigregister.nl.

1.13 Registratie als orthopedagoog generalist NVO Voor deelnemers aan de gz-opleiding met variant kinderen & jeugdigen bestaat op dit moment

een overgangsregeling om na de gz-opleiding te kunnen voldoen aan de eisen van de NVO voor registratie als orthopedagoog generalist. De meest recente informatie hierover vindt u op www.nvo.nl.

http://www.rcsw.nl/

http://www.rcsw.nl/

http://www.ribiz.nl/

http://www.nvo.nl/



7

1.14 Nederlands Instituut van Psychologen (NIP) Deelnemers aan de opleiding ontvangen van het RadboudCSW een verklaring waarmee bij het

NIP tegen een gereduceerd tarief een lidmaatschap kan worden aangevraagd (voor deelnemers met psychologie als vooropleiding).

1.15 Nederlandse Vereniging van Pedagogen en Onderwijskundigen (NVO) Deelnemers aan de opleiding ontvangen van het RadboudCSW een verklaring waarmee bij de NVO tegen een gereduceerd tarief een lidmaatschap kan worden aangevraagd (voor deelnemers met pedagogische wetenschappen als vooropleiding).

1.16 Nederlandse Vereniging voor Gezondheidszorgpsychologie en haar specialismen (NVGzP)

Deelnemers aan de opleiding ontvangen van het RadboudCSW een verklaring waarmee bij de NVGzP tegen een gereduceerd tarief een lidmaatschap kan worden aangevraagd.



8

2. Het cursorisch onderwijs

2.1 Modules Het cursorisch programma van de Nijmeegse gz-opleiding is opgedeeld in thematische modules. Naast een aantal algemeen inleidende modules over psychodiagnostiek, indicatiestelling en behandeling en een aantal themabijeenkomsten dat valt onder GZ-psycholoog in context is het opleidingsprogramma geordend op basis van klachtgebieden. Met behulp van literatuur, casuïstiek, rollenspelen en videodemonstraties gaan docenten per module systematisch in op het proces van diagnostiek, indicatiestelling en behandeling bij de betreffende klachten. Weerkerende aspecten zoals psychopathologie en normaliteit, psychodiagnostiek, etiologie en epidemiologie, behandelmogelijkheden vanuit verschillende psychotherapeutische referentiekaders (o.a. cognitieve gedragstherapie, cliëntgerichte benadering, psycho-dynamische benadering, waar opportuun), multidisciplinaire richtlijnen en de protocollaire, klachtgerichte en procesgerichte benaderingen komen per module aan bod. Ook is er telkens aandacht voor de specifieke benadering van de verschillende leeftijdscategorieën en het levensloopperspectief. Bijna iedere module is opgebouwd uit een generiek en specifiek onderdeel. Het generieke gedeelte volgen de cursisten van Volwassenen en Ouderen (VO) en Kind en Jeugd (KJ) gezamenlijk. Het specifieke gedeelte van de module volgende cursisten van VO en KJ apart van elkaar. Deze opzet doet meer recht aan het generieke karakter van de gezondheidszorgpsycholoog. Het specifieke onderdeel biedt ruimte voor een invulling die past bij de wensen van de verschillende praktijkinstellingen. De keuze modules zijn volledig specifiek voor zowel VO als KJ en gaan in op de actualiteit van vandaag. Met deze unieke opzet onderscheid de Nieuwe Nijmeegse gz-opleiding zich van andere gz-opleidingen. Het globaal programma voor de gz-opleiding ziet er als volgt uit:

Module Totaal aantal uur Waarvan Generiek

VO KJ

Methodiek van Diagnostiek 45 45 15

Proces van diagnostiek en behandeling 57 57 42

Inleiding in de gedragstherapie 30 30 30

Angst- en stemmingsstoornissen 45 45 45

Somatische klachten 45 30 15

Hechting en persoonlijkheidsproblematiek 45 30 15

Klinische neuropsychologie 45 30 15

Ontwikkelingsstoornissen 15 45 15

GZ-psycholoog in context 36 36 36

Gedragsstoornissen - 15 -

Kortdurend behandelen 15 15 15

Groepsdynamica 15 15 15

Verslaving en impulscontrole 15 15 15

Wetenschappelijke attitude 12 12 12

Psychotische klachten 9 9 9

Psychofarmacologie 6 6 6

Keuzemodules 15 15 -

Totaal aantal uur 450 450



9

Randvoorwaarden voor het volgen van de modules in de praktijk Voor sommige modules is het nodig vooraf een en ander te organiseren in de praktijk. Bijvoorbeeld het inplannen van een supervisor met specifieke expertise, een patiënt toebedeeld krijgen met specifieke problematiek. In bijlage 6 staan deze randvoorwaarden per module beschreven. Om de module succesvol te kunnen volgen dient de praktijkopleider vóór aanvang van de module deze randvoorwaarden te organiseren. Elke module bestaat uit een aantal bijeenkomsten van elk 3 uur (exclusief pauze). Er is een vaste opleidingsdag die wordt bekend gemaakt voor de start van de opleiding. De bijeenkomsten vinden plaats op de ochtend en in de middag of middag en avond. Het RadboudCSW behoudt zich het recht voor om gedurende de opleiding uit te wijken naar een ander dagdeel of andere dag, al naar gelang de beschikbaarheid van docenten.

Naast het verplicht bijwonen van de bijeenkomsten wordt van de deelnemers verwacht dat ze

opgegeven literatuur bestuderen en (praktijk)opdrachten maken. Voor ieder contactuur gaan we uit van één uur voorbereiding in de vorm van literatuurstudie en een half uur in de vorm van (praktijk)opdrachten.

De startweek. In de eerste week van de opleiding maakt de piog in vier lesdagen intensief kennis

met de opleiding en met elkaar. De aftrap van een aantal cursusvakken vindt dan plaats. Daarnaast wordt aandacht besteed aan het competentiegericht opleiden en de praktijkopleiding.

Bij de programmering van de modules wordt rekening gehouden met de schoolvakanties in de

regio Nijmegen. Deelnemers wordt verzocht bij de vakantieplanning hier rekening mee te houden. Zie ook de informatie over de aanwezigheidsverplichting (2.6).

2.2 Overleg met het RadboudCSW Tweemaal per kalenderjaar vindt er een overleg plaats tussen de hoofdopleider(s) en vertegenwoordigers uit de opleidingsgroepen. Hierin staat de inhoud van de opleiding centraal. Op initiatief van de coördinator, de hoofdopleider of de opleidingsgroep kan er een groepsoverleg worden ingepland. Dit overleg wordt in de regel ingepland voorafgaande of na afloop van een cursusbijeenkomst. De groepsvertegenwoordiger wordt door de groep gekozen. Lees voor meer informatie bijlage 2: Taken en verantwoordelijkheden groepsvertegenwoordiger.

2.3 Literatuur en casussen Voor elke module wordt een omschreven hoeveelheid literatuur opgegeven die bestudeerd dient

te worden. Een deel hiervan wordt door het RadboudCSW aangeboden in de digitale leeromgeving, voor de overige literatuur geldt dat studieboeken dienen te worden geraadpleegd. De literatuur wordt bekend gemaakt in de modulewerkboeken.

In de modules wordt o.a. gebruik gemaakt van casussen. Ook de eindopdracht bestaat vaak uit

een casusbeschrijving. Bij de planning van de praktijkwerkzaamheden moet men daarom rekening houden met opdrachten vanuit de modules. Gedurende de module angst- en stemmingsstoornissen kan het bijvoorbeeld noodzakelijk zijn om een casus in te brengen.

2.4 Bibliotheek en testotheek Deelnemers ontvangen een verklaring van deelname aan de opleiding waarmee toegang

verkregen kan worden tot de Universiteitsbibliotheek. Literatuur opzoeken in de bibliotheek kan via de website van de RU: www.ru.nl. Met een bibliotheekpas van de universiteit kunnen deelnemers diagnostiektesten, die niet op de praktijkplek aanwezig zijn, lenen bij de testotheek van de universiteit.

2.5 Evaluatie en beoordeling Elke module wordt afgesloten met een beoordeling in de vorm van een cijfer (1 t/m 10). Cijfers

lager dan een 6 gelden als onvoldoende. De beoordelingscriteria zijn opgenomen in het modulewerkboek. Ook maakt de docent afspraken over een termijn waarbinnen de module moet worden afgerond. Bij een onvoldoende beoordeling mag er één herkansing plaatsvinden. Zie ook het examenreglement.

http://www.ru.nl/



10

Naast bovengenoemde beoordeling let de docent bij elke deelnemer op zijn of haar inzet en

leerbaarheid. Indien een docent problemen signaleert dan zal hij of zij hierover een gesprek aangaan met de deelnemer. De hoofdopleider wordt hiervan op de hoogte gebracht. De inzet en de leerbaarheid wordt besproken in de examencommissie en weegt mee voor het wel of niet behalen van het diploma. De punten waarop de deelnemers worden geëvalueerd en de procedure die hierbij wordt gevolgd zijn opgenomen in een apart document op Moodle.

Tenslotte vullen de deelnemers voor elke afgesloten module een evaluatieformulier in. Deze

evaluaties worden besproken in de vergaderingen van de opleidingscommissie en kunnen aanleiding zijn tot aanpassingen in het onderwijs voor de groepen die volgen.

2.6 Aanwezigheidsverplichting Voor deelname aan het cursorisch onderwijs geldt een aanwezigheidsplicht. Zij dienen alle

bijeenkomsten bij te wonen. Indien een deelnemer bijeenkomsten van een module gemist heeft moet hij of zij met de betreffende docent een afspraak maken voor het maken van een compensatie-opdracht. Deze opdracht is op Moodle te vinden bij de cursus ‘GZ-algemeen’. Indien een deelnemer meer dan 20% van een module gemist heeft, betekent dit dat de module in het geheel moet worden overgedaan. Dit impliceert dat de opleiding niet binnen twee jaar kan worden afgerond.

Voor modules van bijvoorbeeld 10 dagdelen wordt de regel als volgt toegepast:

Tot en met 2 gemiste dagdelen compenseren Bij 3 of meer gemiste dagdelen module opnieuw

Voor de korte modules geldt de aanwezigheidsregeling over het totaal van alle bijeenkomsten. Bij afwezigheid dient de compensatie-opdracht te worden ingeleverd bij de coördinator. Indien door roostering meer bijeenkomsten van dezelfde module op dezelfde dag plaatsvinden dan wordt er geen uitzondering gemaakt op de regel. Afwezigheid moet altijd gemeld worden aan het secretariaat van de opleiding. Het is niet toegestaan om tijdens cursusbijeenkomsten vakantie te nemen. Bij hoge uitzondering en alleen indien de les zich ervoor leent kant de cursist de les bijwonen via Facetime. Hiervoor dient altijd toestemming te worden gevraagd aan de docent en hoofdopleider. Zie voor meer informatie bijlage 3: Het volgen van lessen via Facetime. Addendum examenreglement Artikel 2: Deelname aan cursorisch onderwijs Deelnemer heeft de mogelijkheid om per studiejaar eenmalig voor één gemiste opleidingsdag (bestaande uit maximaal twee dagdelen) af te zien van het inleveren van de compensatieopdracht. Deelnemer zet deze mogelijkheid op basis van eigen overwegingen in. Dit besluit wordt door deelnemer kenbaar gemaakt bij zowel docent(en) als ondersteuner van de opleiding. Bij afwezigheid van een bijeenkomst dient de deelnemer het huiswerk van de gemiste bijeenkomst altijd te bestuderen en/of uit te voeren. Een gemiste bijeenkomst waarvoor geen compenserende opdracht wordt uitgevoerd telt wel mee in de absentie van het totale aantal contacturen van een opleidingsonderdeel. Het niet hoeven maken van een compenserende opdracht bij een gemiste bijeenkomst geldt voor modules en capita selecta. Het gewijzigde addendum treedt in werking op 1 januari 2016.

2.7 Actieve participatie van cursisten De gz-opleiding van het RadboudCSW heeft de ambitie te leiden tot duurzame

gedragsverandering: de cursist integreert kennis in zijn handelen en ontwikkelt competenties voor het adequaat handelen in de beroepspraktijk. In de didactische vormgeving van de gz-opleiding gaan we er daarbij van uit dat het opdoen van ervaringen en de wisselwerking tussen theorie en praktijk geldt als de basis voor leren. Met andere woorden, binnen de gz-opleidingen staat de ervaringsgerichte leercyclus centraal, zowel in de praktijk als in het cursorisch onderwijs. In bijlage 4, ‘’Actieve participatie is de standaard voor ervaringsgericht leren’’, staat beschreven wat met actieve participatie wordt bedoeld.



11

2.8 Signaleringsformulier functioneren in cursorisch onderwijs Radboud Centrum Sociale Wetenschappen wil beter en eerder in beeld krijgen als er twijfels

bestaan over het functioneren van een cursist in het cursorisch onderwijs. Gebruik van dit formulier heeft als doel (tijdig) te communiceren over (potentiële) problemen in het functioneren van de piog binnen het cursorisch onderwijs. In het geval een docent problemen voorziet of signaleert bij een piog met betrekking tot zijn of haar functioneren (denk hierbij aan niveau van kennis, vaardigheden, participatie en reflecteren vermogen) dan vult de docent het ‘’signaleringsformulier’’ in. Zie bijlage 5, ‘’Signaleringsformulier functioneren in cursorisch onderwijs’’ voor een verdere beschrijving en het formulier.

2.9 Leslocatie Het cursorisch onderwijs wordt verzorgd in Nijmegen.



12

3. Het praktijkonderwijs

3.1 Omvang en organisatie Het praktijkonderwijs van de opleiding vindt plaats bij een erkende praktijkinstelling en heeft een

omvang van 2880 uur. Dit is inclusief 90 uur voor supervisie. Verwacht wordt dat tenminste 100 uur aan praktijkopdrachten besteed kan worden tijdens werktijd. Om aan het vereiste aantal uren werkervaring te kunnen voldoen krijgen deelnemers bij de praktijkinstelling een aanstelling als psycholoog of pedagoog in opleiding tot gz-psycholoog (piog) van 32 uur per week gedurende twee jaar (voltijd-variant) of tenminste 16 uur per week gedurende vier jaar (deeltijd-variant). In dit kader wordt voor de duur van de opleiding een opleidingsovereenkomst afgesloten tussen het Radboud Centrum Sociale Wetenschappen (Radboud CSW), de piog en de praktijkinstelling. De piog sluit daarnaast een arbeidsovereenkomst met de praktijkinstelling. De taken van de piog worden verdeeld in psychodiagnostiek (40%), indicatiestelling (10%), behandeling (40%) en overige taken (10%).

De inhoudelijke verantwoordelijkheid voor de gehele opleiding berust bij de hoofdopleider van het Radboud CSW. De hoofdopleider delegeert de verantwoordelijkheden voor het praktijkdeel aan de praktijkopleider of p-opleider. De praktijkopleider zorgt voor de praktijkbegeleiding van de piog en wijst hiervoor gekwalificeerde werkbegeleiders en supervisors aan. Op Moodle vindt u een uitgave van de Kamer Gezondheidszorgpsycholoog en College Specialismen Gezondheidszorgpsycholoog aangaande de taken en verantwoordelijkheden in de praktijkopleiding tot gezondheidszorgpsycholoog en gezondheidszorgpsycholoog-specialist. In dit document zijn de regels voor de praktijkopleiding en het tuchtrecht geëxpliciteerd. Ook bevat het document een modelinstructie. U wordt geadviseerd deze bijlage door te nemen. In de paragrafen hieronder worden de aanvullingen vanuit het RadboudCSW genoemd en de kwalificatie-eisen voor praktijkopleiders, werkbegeleiders en supervisors van de Kamer Gezondheidszorgpsycholoog.

3.2 P-opleider en praktijkopleider De p-opleider/praktijkopleider is een ervaren en geregistreerde gz-psycholoog die er bij de

praktijkinstelling voor zorgt dat de piog de opleiding volgens de eisen binnen de gestelde termijn kan afronden. De praktijkopleider fungeert daarbij als mentor, als toezichthouder op de werkomstandigheden en leermogelijkheden binnen de praktijkinstelling en als ‘troubleshooter’ in geval van problemen. Hij of zij ziet ook toe op de arbeidsrechterlijke taken en plichten van de piog en beoordeelt de vooruitgang en de kwaliteit van het praktijkwerk in het licht van de opleidingsdoelstellingen.

De p-opleider/praktijkopleider

o is verantwoordelijk voor het opstellen van het plan praktijkopleiding, waarin wordt aangegeven welke werkzaamheden plaatsvinden, onder wiens verantwoordelijkheid en supervisie, en hoe evaluatie en beoordeling hiervan zal plaatsvinden. Dit plan dient met instemming van de directie uiterlijk 1 maand na aanvang van de opleiding ter goedkeuring aan de hoofdopleider te worden voorgelegd;

o is bij het maken van een plan praktijkopleiding gehouden aan de eisen zoals die ten aanzien van de praktijkopleiding worden geformuleerd in de registratie-eisen van de Wet BIG zoals die zijn uit-gewerkt in de AMVB en de taak- en functie-omschrijving van de piog binnen de instelling. Desge-wenst vindt hierover overleg met de coördinator van de opleiding plaats;

o is verantwoordelijk om in overleg met directie en eventueel betrokken afdelingshoofden de randvoorwaarden voor een voldoende differentiatie van werkzaamheden en supervisie daarover te realiseren;

o organiseert de inhoudelijke supervisie (90 uur) en werkbegeleiding (minimaal 1 uur per week) en zal zich, voor zover hij de werkbegeleiding niet zelf verzorgt, informeren over het verloop, de evaluatie en de beoordeling van het leerproces;

o ziet erop toe dat de piog halfjaarlijks het portfolio ter goedkeuring voorlegt aan de hoofdopleider. In dit portfolio zijn de beoordelingen van alle betrokkenen



13

(werkbegeleiders, supervisors en praktijkopleider) opgenomen en een mede daarop gebaseerd oordeel van de praktijkopleider. Naar aanleiding van dit verslag vindt een evaluatiegesprek plaats tussen de piog en de praktijkopleider. Na afloop van de praktijkperiode vindt er een eindbeoordelings-gesprek plaats;

o bespreekt indien nodig met betrokken piog en de coördinator van de opleiding over tussentijdse twijfels over het functioneren van de piog en / of over de voortgang van de opleiding. Indien nodig vindt overleg plaats met de hoofdopleider;

o is geacht aanwezig te zijn op de praktijkopleidersbijeenkomsten. Tijdens deze bijeenkomsten wordt aandacht besteed aan thema's uit de opleiding, ontwikkelingen op het gebied van de opleiding en de registratie-eisen en aan een uitwisseling van ervaringen om zo te komen tot een optimale afstemming van theorie en praktijk binnen de opleiding.

Aan de p-opleider/praktijkopleider worden door de Kamer Gezondheidszorgpsycholoog de volgende eisen gesteld: 1. Minimaal vijf jaar geregistreerd als gz-psycholoog en minimaal drie jaar fte werkervaring

als zodanig. 2. Aantoonbare competenties op het gebied van begeleiding, verworven door ervaring

en/of opleiding. 3. Werkzaam zijn bij de praktijkinstelling, bij voorkeur op basis van een

arbeidsovereenkomst met een aanstellingsomvang van ten minste 0,5 fte. 4. Actief op het gebied van patiëntgebonden werkzaamheden, voor gemiddeld ten minste

8 uur per week. 5. De rol van de betrokkene als praktijkopleider is expliciet vastgelegd. Daarbij dienen te

zijn vastgelegd: - de verantwoordelijkheden van de betrokkene, conform de omschrijving in Taken en

verantwoordelijkheden; - de tijd die betrokkene hiervoor beschikbaar heeft; - de bevoegdheid van betrokkene om in te grijpen door de lijn heen, indien het belang

van de opleiding dit vereist; - toegang van de betrokkene tot de leiding van de instelling, hetzij rechtstreeks, hetzij

via de P-opleider. De praktijkopleider en piog zitten één keer per zes weken bij elkaar.

3.3 Werkbegeleider De werkbegeleiders zijn de ervaren collega’s die de vanuit de praktijkopleider gedelegeerde verantwoordelijkheid dragen voor de cliënten/patiënten die de piog ziet. Daartoe zijn ze in het dagelijkse werk steun en toeverlaat voor tussentijds intercollegiaal overleg. Tijdens de gesprekken staat het functioneren op de werkvloer centraal. Onder andere omgaan met caseload, behandelen diagnostische interventies, richtlijnen en protocollen kunnen de inhoud van de besprekingen vormen. Werkbegeleiders kunnen toezicht houden op het handelen van de piog. Werkbegeleiders zijn indien ze als gz-psycholoog de taak van toezicht gedelegeerd hebben gekregen tuchtrechtelijk verantwoordelijk voor het handelen van de piog (zie ook artikel van Heijnen en Verbraak in het Handboek voor gz-psychologen (pagina 527 en verder). Het RadboudCSW heeft bepaald dat de werkbegeleider niet alle taken in het kader van de gz-opleiding mag uitoefenen. In het algemeen plan praktijkopleiding is een overzicht van deze taken te vinden. Aan de werkbegeleider worden door de Kamer Gezondheidszorgpsycholoog de volgende eisen gesteld: 1. Minimaal drie jaar geregistreerd als gz-psycholoog, en minimaal twee jaar fte

werkervaring als zodanig. 2. Aantoonbare competenties op het gebied van begeleiding, verworven door ervaring

en/of opleiding. 3. Werkzaam in de patiëntenzorg, binnen hetzelfde team als de piog. 4. Tijdens werktijden van de piog voldoende aanwezig binnen de werkeenheid om

aantoonbaar de begeleidingstaken adequaat te kunnen vervullen, met een ondergrens



14

van 50% van de werktijd van de piog. Daarbij dient de werkbegeleider zicht te hebben op, en weet te hebben van, de inhoudelijke werkzaamheden van de piog.

3.4 Supervisor

De praktijkopleider organiseert de supervisie voor de piog die minimaal 90 uur (= 90 sessies) van de werktijd in beslag neemt. Deze supervisie is in principe individueel en vindt regelmatig plaats. Eén supervisie-uur bestaat uit een sessie van minimaal 45 minuten aaneengesloten contacttijd en 15 minuten voorbereiding en uitwerking (voor de opleiding te noteren als 1 uur individuele supervisie). Supervisie mag ook in groepjes van twee of drie supervisanten plaatsvinden. In een groepje van twee bestaat een sessie uit minimaal 60 minuten aaneengesloten contacttijd en 15 minuten voorbereiding en uitwerking (voor de opleiding te rekenen als 1 uur individuele supervisie). In een groepje van drie bestaat een sessie uit minimaal 90 minuten aaneengesloten contacttijd en 15 minuten voorbereiding en uitwerking (voor de opleiding te rekenen als 1 uur individuele supervisie). Bij supervisie wordt ervan uitgegaan dat er tenminste 15 sessies bij eenzelfde supervisor worden gevolgd om een zinvol leerproces mogelijk te maken. Als in het kader van een bepaalde module uit het cursorisch onderwijs een aantal sessies bij een andere supervisor nodig is, kan van het minimum van 15 sessies worden afgeweken. Hiertoe dient de naam en een korte motivatie, bij voorkeur via het IOP, aan de coördinator te worden gestuurd.

Het methodisch en technisch leren handelen en het procesmatige verloop van diagnostiek en

behandeling alsmede de reflectie over de attitude van de piog in relatie met cliënten of andere beroepsmatige contacten vormen de aandachtspunten van de supervisie. De supervisanten houden een verslag bij van de leerdoelen die ook in de halfjaarlijkse praktijkevaluatie wordt meegenomen.

Aan de supervisor Psychodiagnostiek en indicatiestelling worden door de Kamer Gezondheidszorgpsycholoog de volgende eisen gesteld: 1. Minimaal drie jaar geregistreerd als gz-psycholoog, en minimaal twee jaar fte

werkervaring als zodanig. 2. In afwijking van het eerste lid kan supervisie inzake psychotherapeutische

deeltechnieken ook worden gegeven door een psychotherapeut of psychiater met minimaal twee jaar fte werkervaring en aantoonbare ervaring op het betreffende gebied van de psychotherapie.

3. Aantoonbare vakinhoudelijke expertise op het terrein waarop de supervisie betrekking heeft.

4. Aantoonbare competenties op het gebied van begeleiding (bij voorkeur supervisie), verworven door ervaring en/of opleiding.

5. Substantiële recente werkervaring in de patiëntenzorg. 6. Bij voorkeur niet werkzaam binnen hetzelfde team als de piog. Bovenstaande eisen gelden eveneens voor de supervisor Behandeling en overige taken. Het verdient bovendien de voorkeur dat deze supervisor is geregistreerd bij een specialistische psychotherapievereniging. Er dienen ten minste twee supervisoren bij de opleiding betrokken te zijn, waarbij het aandeel van één supervisor niet meer bedraagt dan 60 uur. Indien de beoogde supervisoren niet aan de bovengenoemde kwalificatie-eis voldoen, kan de praktijkopleider op basis van het curriculum vitae schriftelijk toestemming van de hoofdopleider vragen. Dit dient voor aanvang van de supervisie te geschieden. De hoofdopleider kan op basis van aangetoonde ervaring en deskundigheid een voorgestelde supervisor alsnog bevoegd verklaren. Daarbij dient gespecificeerd te zijn wat het bereik is van de dispensatie, bijvoorbeeld ten aanzien van het domein en de looptijd. De praktijkinstelling dient de functie van praktijkopleider/werkbegeleider en supervisor niet in een persoon te combineren. Dit om te voorkomen dat de beoordelende taak van de praktijkopleider conflicterend wordt met het belang van een veilig en vertrouwd leerklimaat tijdens de supervisie. Bij de begeleiding van de piog dienen tenminste 3 personen betrokken te zijn.



15

3.5 Individueel opleidingsplan De planning van werkzaamheden, van de supervisie en werkbegeleiding wordt voor de

opleidingsduur aan het begin van de opleiding in overleg met de praktijkopleider vastgelegd in een individueel opleidingsplan (IOP). Deze plannen dienen uiterlijk één maand na aanvang van de opleiding te worden geüpload in Moodle ter goedkeuring. Wijzigingen in het plan, bijvoorbeeld ten gevolge van langdurig verzuim of wisseling van supervisor, dienen zo spoedig mogelijk te worden doorgegeven. Voorafgaand aan iedere opleidingsperiode wordt het plan door de piog bijgewerkt en geüpload. Verder dient de planning van kenmerkende beroepssituaties halfjaarlijks te worden geüpload. In het individueel opleidingsplan worden leerdoelen opgenomen. Deze moeten SMART worden geformuleerd: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden. Informatie over het SMART-formuleren van leerdoelen is te vinden op Moodle bij het praktijkprogramma. Om zicht te krijgen op sterke punten en ontwikkelpunten is er een zelfbeoordelingslijst die als hulpmiddel dient bij het formuleren van leerdoelen. Verwacht wordt dat de zelfbeoordelingslijst bij aanvang van de opleiding wordt ingevuld en besproken met de praktijkopleider.

3.6 Praktijktoetsen In het opleidingsplan voor de gezondheidszorgpsycholoog is een aantal toetsen vastgelegd dat de piog dient te doen in de praktijk. De toetsen zijn bedoeld om feedback te genereren waarmee de piog zijn competenties in de gewenste richting kan ontwikkelen. De meeste praktijktoetsen zijn dan ook ontwikkelingsgericht van aard. Voor deze toetsen zijn feedbackinstrumenten ontwikkeld waarmee de praktijkopleider, werkbegeleider en supervisor systematisch feedback geven. Ook andere functionarissen die geen deel uitmaken van de opleidingsgroep kunnen gevraagd worden om aan de hand van feedbackinstrumenten feedback te geven aan de piog. Op een aantal momenten wordt er selectief beoordeeld. Deze beoordeling doet de praktijkopleider na 1 jaar en aan het einde van de opleiding (voor deeltijders zal er na elk jaar selectief worden beoordeeld). De praktijkopleider gebruikt hiervoor het formulier ‘geschiktheidsbeoordeling praktijk’ dat in het praktijkprogramma op Moodle te vinden is.

Toetstabel Wie? Jaar 1 Jaar 2

Voortgangsgesprek (tussentijdse evaluatie) Alle competenties

PO Na 6 maanden

Na 18 maanden

Geschiktheidsbeoordeling Praktijk (eindbeoordeling jaar 1/ jaar 2) Alle competenties

PO Na 1 jaar Na 2 jaar

Geschiktheidsbeoordeling Overall a.d.h.v portfolio (go/ no go) Alle competenties

Examen-commissie van het opleidings-instituut

Na 1 jaar Na 2 jaar

360° beoordeling Competentiegebieden: samenwerking, organisatie en professionaliteit

Zie instructie

Na 6 maanden

Na 18 maanden

Referaat Competentiegebieden: kennis en wetenschap, organisatie

PO/ WB/SV 1x 1x

Praktijkbeoordelingen Alle competenties

PO/WB/SV Min. 10x Min. 10x

Termijnen zijn gebaseerd op een voltijdsopleidingstraject.



16

3.7 Portfolio en vervolg opleidingsplan Het praktijkonderwijs wordt door middel van een portfolio elk half jaar in de praktijk geëvalueerd. Het portfolio bestaat onder meer uit een zelfreflectie, urenregistratie, praktijkbeoordelingen en beoordeling van de praktijkopleider. In het praktijkprogramma in Moodle zijn de formats te vinden van de onderdelen van het portfolio. Voordat het portfolio in Moodle wordt ingestuurd dient de praktijkopleider akkoord te zijn met de inhoud ervan. Na afloop van elke periode wordt samen met het portfolio een nieuw individueel opleidingsplan en de planning van de kenmerkende beroepssituaties ingeleverd. In het nieuwe plan worden leerdoelen geformuleerd op basis van de ontwikkelingen en beoordelingen in het portfolio. De hoofdopleider geeft het uiteindelijke eindoordeel over het praktijkdeel van de opleiding. Deelnemers die hun opleiding afronden en in aanmerking willen komen voor een getuigschrift dienen tijdig het portfolio van de laatste periode te uploaden in Moodle. Voor deelnemers die de deeltijdvariant volgen geldt de regel dat zij de documenten van het portfolio, het bijbehorende individuele opleidingsplan en de planning van kenmerkende beroepssituaties de eerste twee jaar halfjaarlijks uploaden in Moodle en voor het vervolg van de opleiding nog maar eens per jaar. De ervaring leert dat – in verband met de vakantieperiodes – vroegtijdig met de verzameling van gegevens en de bespreking ervan moet worden gestart.

Wat Start januari Start september

Start:Individueel opleidingsplan planning kbs 1 februari 1 oktober

portfolio periode 1 (jaar 1, 1e helft) 1 juli 1 maart

portfolio periode 2 (jaar 1, 2e helft) 1 januari 1 september

portfolio periode 3 (jaar 2, 1e helft) 1 juli 1 maart

portfolio periode 4 (jaar 2, 2e helft) 1 december 1 augustus

portfolio periode 5 (jaar 3 deeltijd)) 1 december 1 augustus

portfolio periode 6 (jaar 4, deeltijd) 1 december 1 augustus

3.8 Evaluatie en beoordelingsprocedure

Het diagram op de volgende pagina geeft een overzicht van de portfolio activiteiten en documenten en de rol hierin van de piog, praktijkopleider, werkbegeleider, supervisor en RadboudCSW. Rood en groen geven het onderscheid aan tussen een selectieve toets (rood) en een ontwikkelingsgerichte toets (groen). De onderste laag geeft aan waar de piog gedurende elke periode aan werkt en welke formulieren in Moodle hiermee corresponderen. De formulieren die horen bij de praktijkbeoordelingen (KBS), het referaat en de 360 graden feedback en de bewijsstukken IOP worden gedurende de hele periode geüpload. De zelfreflectie, de urenregistratie en de verklaring werkbegeleider en supervisor zijn documenten die de piog aan het eind van elke periode uploadt. De praktijkopleider bekijkt het portfolio materiaal grondig en betrekt zijn bevindingen hierover elk half jaar in zijn/haar evaluatie of beoordeling (formulier voortgangsgesprek of geschiktheidsbeoordeling). RadboudCSW bekijkt ieder half jaar het formulier voortgangsgesprek of geschiktheidsbeoordeling. RadboudCSW bekijkt ook de voortgang van de opbouw van het portfolio maar zal hier als zodanig in Moodle geen inhoudelijke beoordeling voor geven. De bevindingen zijn immers al door de praktijkopleider meegenomen in zijn/haar beoordeling. Als de evaluatie/beoordeling van de praktijkopleider op het formulier voortgangsgesprek/geschiktheidsbeoordeling er aanleiding toe geeft zal Radboud CSW inzoomen op het portfolio om een beeld te vormen van de exacte voortgang van de piog. De hoofdopleider geeft in Moodle al dan niet zijn/haar akkoord op: 1. Algemeen opleidingsplan 2. Individueel opleidingsplan (IOP) 3. Planning en overzicht KBS-en 4. Urenregistratie 5. Voortgangsgesprek/ Geschiktheidsbeoordeling



16



17

Bijlage 1: Vrijstellingenbeleid voor deelnemers aan de gz-opleidingen In de Algemene Maatregel van Bestuur inzake de opleiding tot en de deskundigheid van de gezondheidszorgpsycholoog, is in art 9, lid 2, opgenomen, dat de opleidingsinstelling een reglement dient vast te stellen waarin het ‘verlenen van ontheffing van onderdelen van de opleiding’ is vastgelegd. Het vrijstellingenbeleid valt onder de verantwoordelijkheid van de hoofdopleider. Hieronder wordt het vrijstellingenbeleid van de zes door de Minister van VWS erkende opleidingsinstellingen uiteengezet. Uitgangspunt Het uitgangspunt van de gz-opleiding is dat de deelnemer de volledige opleiding volgt en verantwoordelijk is voor de kosten die daaraan verbonden zijn. Er bestaat de mogelijkheid van vrijstellingen. Alleen zij, die toegelaten zijn tot de opleiding tot gezondheidszorgpsycholoog, kunnen vrijstellingen aanvragen. Dit houdt in dat het niet mogelijk is om vooraf vrijstellingen aan te vragen. Dit vrijstellingenbeleid laat onverlet dat de hoofdopleiders in onderling overleg specifieke regelingen voor specifieke groepen kunnen vaststellen. Criteria Vrijstellingen kunnen alleen toegekend worden voor het cursorisch gedeelte. Bij de beoordeling van verzoeken om vrijstellingen zullen de eisen zoals deze staan geformuleerd in de AMvB en de opleidingsvereisten, aangevuld met de eisen die de hoofdopleiders aan de invulling van bepaalde onderdelen stellen, als leidraad gehanteerd worden. Maximaal kan voor 50 uur cursorisch onderwijs vrijstelling worden verleend. Het verzoek om vrijstelling dient te worden beoordeeld door de hoofdopleider. Gekeken zal worden in hoeverre het gevolgde cursorische onderwijs overeenkomt met een van de onderdelen die in de gz-opleiding gegeven worden. Hierbij zal worden vergeleken: de duur van het cursorische onderwijs (aantal uren), de inhoud, de gebruikte literatuur en de docent(en). De start van de cursus mag niet langer dan 5 jaar geleden zijn geweest op het moment van de aanvraag, en moet met goed gevolg zijn afgerond. Mogelijke uitkomsten van de beoordeling:

a. het separaat gevolgde cursorische onderwijs is meer dan, of komt in grote lijnen overeen met

een cursusonderdeel in de gz-opleiding: vrijstelling;

b. het separaat gevolgde cursorische onderwijs overlapt met een deel van de cursus: gedeeltelijke

vrijstelling, eventueel met aanvullende eisen;

c. de gevolgde cursus stemt niet overeen met hetgeen in de gz-opleiding aan de orde komt: de

gz-psycholoog i.o. dient het blok van de opleiding helemaal te volgen.

Praktische uitvoering Vrijstellingen kunnen niet eerder worden aangevraagd dan dat de persoon is aangenomen voor de opleiding. Vrijstelling moet uiterlijk tien werkdagen vóór aanvang van de module schriftelijk aangevraagd worden en dient door de hoofdopleider voor vaststelling van het werkplan beoordeeld te zijn. De uitkomst wordt in het werkplan opgenomen. Eventueel verleende vrijstellingen hebben in geen geval consequenties voor de opleidingsprijs. Aanvragen van de vrijstelling De aanvraag van het vrijstellingsverzoek (incl relevante bewijsstukken) dient per e-mail te worden ingediend bij de groepscoördinator. Dit vrijstellingenbeleid is ingegaan per 1 december 2015. Vastgesteld door het Landelijk Hoofdopleiders en Coördinatorenoverleg GZ, november 2002. Gewijzigd 28 januari 2016.



18

Bijlage 2: Taken en verantwoordelijkheden groepsvertegenwoordiger Voor elk startmoment (januari- september) van de gz-opleiding wordt er per groep een groepsvertegenwoordiger aangesteld. De groepsvertegenwoordiger wordt door de groep gekozen. Daarnaast kiest de groep een achterwacht. De achterwacht vervangt de groepsvertegenwoordiger wanneer die afwezig is. Het heeft de voorkeur dat de groepsvertegenwoordiger gedurende twee jaar (van het cursorisch gedeelte) van de gz-opleiding aangewezen blijft. Vanwege de vergaderlocatie is het aan te bevelen een groepsvertegenwoordiger te kiezen die in Nijmegen woont. De groepsvertegenwoordiger:

spreekt namens de groep en houdt dus rekening met de gevoelens of belangen van de cursisten die worden vertegenwoordigd;

vertegenwoordigt de groep richting hoofdopleider, opleidingscoördinator en docenten;

gaat vertrouwelijk om met informatie (over onderwerpen, docenten, cursisten of andere betrokkenen);

dient altijd ethisch te handelen;

participeert in de vergaderingen (zie onder);

neemt proactief contact op met de coördinator indien er namens de groep iets besproken moet worden met het RCSW of hoofdopleider;

is eerste aanspreekpunt van de coördinator en hoofdopleider indien het RCSW iets wil bespreken met de groep.

Vergaderingen De groepsvertegenwoordiger heeft zitting in de volgende vergaderingen: 1. Groepsvertegenwoordigersoverleg

Samenstelling: alle groepsvertegenwoordigers, 2(plv) hoofdopleiders, coördinatoren van de GZ-opleiding

Beschrijving: Het groepsoverleg bestaat uit twee onderdelen 1. Inbreng van opmerkingen en vragen vanuit de groep.

Dit eerste onderdeel kan de hoofdopleider gebruiken voor het doen van mededelingen over wijzigingen in onderwijs. De groepsvertegenwoordiger kan voorafgaand aan het overleg bespreekpunten indienen. Voorbeelden hiervan zijn alle punten, thema’s m.b.t. de inhoud en kwaliteit van het onderwijs, docenten, faciliteiten.

2. Bespreken van module-evaluaties.

Frequentie: twee keer per jaar, 1 á 2 weken vóórafgaand aan de opleidingscommissie

Duur: anderhalf uur. Zie figuur jaarcyclus onderaan dit document. nb. Na afronding van de opleiding neemt de groepsvertegenwoordiger nog één keer deel aan deze vergadering zodat zij evaluatieresultaten tot en met de laatste module kan toelichten.



19

2. Vergadering van de opleidingscommissie

Samenstelling: 4 groepsvertegenwoordigers1, 8 hoofddocenten, 4 praktijkopleiders, 2(plv) hoofdopleiders, coördinatoren van de GZ-opleiding

Beschrijving: De opleidingscommissie bestaat steeds uit twee onderdelen.

1. Het eerste onderdeel betreft evaluatie van en ontwikkelingen in het cursorisch- en het praktijkonderwijs. Hierin worden als vast onderdeel de module-evaluaties besproken. Indien nodig kan een groepsvertegenwoordiger toelichting geven op de evaluatieresultaten.

2. Het tweede onderdeel heeft als onderwerp de voortgang van cursisten. Aan dit onderdeel nemen de groepsvertegenwoordigers niet deel.

Frequentie: twee keer per jaar

Duur: één uur voor alle leden (anderhalf uur voor alle leden minus

groepsvertegenwoordigers) Zie figuur jaarcyclus onderaan dit document.

Vergoeding Aanwezigheid tijdens de vergaderingen van de opleidingscommissie en groepsvertegenwoordigers op RCSW wordt vergoed. De werkzaamheden kunnen worden opgevoerd onder ‘’overige taken’’. Zie ook studiegids hoofdstuk ‘’Inhoud en opzet van de opleiding’’. Heb je vragen over de rol van groepsvertegenwoordiger? Dan kun je contact opnemen met je opleidingscoördinator. Jaarcyclus

Bijlage2 is gewijzigd op 30-5-2017. Wijziging betreft nieuwe vergaderstructuur.

1 Aan deze vergadering nemen niet alle groepsvertegenwoordigers deel, maar een viertal afgevaardigden.



20

Bijlage 3: Het volgen van lessen via Facetime Standpunt HCO-GZ In principe is het onwenselijk dat cursisten lessen volgen via Facetime. Reden hiervoor is dat de lessen actieve deelname van de cursist veronderstellen en dat fysieke aanwezigheid in de klas heeft dan ook meerwaarde heeft. Bij wijze van uitzondering kan overwogen worden dat een cursist wel een les via FaceTime kan volgen. Uitzonderingen Procedure in het kort De cursist vraagt:

toestemming aan de docent (e-mail docent gegevens staan op moodle)

toestemming aan de hoofdopleider*, via de coördinator van zijn groep

(per e-mail of telefoon aan groepsondersteuner of groepscoördinator)

* als docent akkoord is

Nb indien de docent voorafgaand aan de les niet (per e-mail) bereikt wordt of de docent geeft negatief advies, dan kan de les niet bijgewoond worden via facetime. Zie verder hoofdstuk ‘’aanwezigheidsverplichting’’ in deze studiegids, Bij uitzondering is de procedure als volgt

1. De cursist vraagt toestemming aan de betrokken docent. De docent (eventueel in overleg met

de hoofddocent) besluit of het mogelijk is om de les bij te wonen via FaceTime. Hij/zij weet

namelijk precies wat er geagendeerd staat voor de betreffende bijeenkomst en kan goed

overzien wat er gemist wordt aan interactie.

2. Wanneer de (hoofd)docent akkoord is met het volgen van de les via FaceTime, kan de cursist

het verzoek richten aan de (hoofd)opleider. Deze beslist of de situatie (betreffende les,

betreffende module of het verloop van de opleiding voor betreffende cursist) het toelaat én of

de achtergrond van het verzoek tot de uitzondering (waarom de les niet live bijgewoond kan

worden) zwaarwegend genoeg is.

Voorwaarden 1. De les wordt door de (hoofd)docent als geschikt voor FaceTime beoordeeld 2. De cursist maakt geen van opnamen van de bijeenkomst (beeld en/of geluid) 3. De cursist is alleen in de ruimte en wordt niet gestoord door anderen 4. De cursist zit gedurende de volledige les achter het scherm (uitgezonderd de pauze) 5. De cursist is cognitief en emotioneel in staat om de les met volle aandacht te kunnen volgen en aan de les te kunnen participeren.



21

Bijlage 4: Actieve participatie is de standaard voor ervaringsgericht leren De gz-opleiding van het RadboudCSW heeft de ambitie te leiden tot duurzame gedragsverandering: de cursist integreert kennis in zijn handelen en ontwikkelt competenties voor het adequaat handelen in de beroepspraktijk. In de didactische vormgeving van de gz-opleiding gaan we er daarbij van uit dat het opdoen van ervaringen en de wisselwerking tussen theorie en praktijk geldt als de basis voor leren. Met andere woorden, binnen de gz-opleidingen staat de ervaringsgerichte leercyclus centraal, zowel in de praktijk als in het cursorisch onderwijs.

Tijdens deze ervaringscyclus is het van belang dat cursisten (1) aandacht hebben voor concrete ervaringen, (2) reflecteren op deze ervaringen, (3) abstracties ontwikkelen op basis van deze reflecties en (4) experimenteren op basis van nieuw ontwikkelde abstracties. Dit ervaringsgerichte leren veronderstelt dus dat er veel gedaan wordt. Het gaat om doen (actie), maar zeer zeker ook om meedoen (participatie).

Leren bij het RadboudCSW doet de cursist:

1. Actief: de cursist is betrokken, actief, voert leerzame activiteiten uit en doet leerzame ervaringen op

2. Construerend: al aanwezige concepten en competenties worden bewust gemaakt. Leren heeft vooral plaats wanneer er een kloof bestaat tussen wat iemand weet/ denkt te weten en wat de buitenwereld biedt. Nieuwe ervaringen worden geïntegreerd in de bestaande kennisstructuur. Aandacht voor het expliciteren en concretiseren van voorkennis.

3. Authentiek: de cursist leert zoveel mogelijk in beroepspraktijk, werkt aan realistische opdrachten en casussen, werkt aan eigen leervragen.

4. Samen met anderen: leren verloopt het best in samenspraak met anderen, wanneer gezamenlijk aan problemen wordt gewerkt. De cursist werkt in groepen met andere cursisten, docenten en experts, in interactie met anderen. In het onderwijsproces is peer-learning een belangrijk element.

5. Reflectief: de cursist integreert door reflectie nieuwe ervaring en aanwezige kennis. De cursist wordt gestimuleerd leeractiviteiten systematisch voor te bereiden, te monitoren en te evalueren. In het onderwijs is veel aandacht voor dergelijke zelfreflectie.

Dat kan allemaal alleen als de cursist bereid en in staat is om aan een aantal voorwaarden te voldoen tijdens de opleiding. Specifiek met het oog op de lesbijeenkomsten (cursorisch deel van de gz-opleiding) zijn dit de volgende:

1. De lessen worden voorbereid, huiswerk wordt gedaan, cases worden voorbereid; zodat er tijdens de bijeenkomsten zoveel mogelijk aandacht kan zijn voor het integreren van deze kennis in het handelen. Hiermee kunnen abstracties geconcretiseerd worden naar observaties.

2. Tijdens de lesbijeenkomsten wordt actief geparticipeerd; door het stellen van vragen, meedoen aan discussies, meedoen aan rollenspellen. Dat geeft ruimte aan zelfreflectie.

3. Tijdens de lesbijeenkomsten durft en kan men zijn eigen handelen ter discussie stellen; door zich kritisch naar zichzelf en waar nodig kwetsbaar op te stellen. Door deze zelfreflectie wordt de weg geopend naar concreet ervaren.

4. Tijdens de lesbijeenkomsten doet men nieuwe ervaringen op door te oefenen met nieuwe of andere activiteiten dan men gewend is; dit vergt actief experimenteren.

Uitgangspunt is dat iedere cursist bovenstaande voorwaarden laat zien gedurende de opleiding. Aangezien de opsomming hierboven a priori voorwaarden betreft worden cursisten hier niet standaard op beoordeeld. Echter in geval van twijfel over de voortgang van de ontwikkeling van de cursist tot gz-psycholoog, of over diens geschiktheid als gz-psycholoog, zal het al dan niet voldoen aan deze basisvoorwaarden meegewogen worden in de evaluatie. Marc Verbraak, juni 2015. Vastgesteld door de opleidingscommissie gz kj (21 september 2015) en gz vo (17 september 2015).



22

Bijlage 5: Signaleringsformulier functioneren in cursorisch onderwijs Radboud Centrum Sociale Wetenschappen wil beter en eerder in beeld krijgen als er twijfels bestaan over het functioneren van een piog in het cursorisch onderwijs. Gebruik van dit formulier heeft als doel (tijdig) te communiceren over (potentiële) problemen in het functioneren van de piog binnen het cursorisch onderwijs. In het geval een docent problemen voorziet of signaleert bij een piog met betrekking tot zijn of haar functioneren (denk hierbij aan niveau van kennis, vaardigheden, participatie en reflecteren vermogen) dan geldt de volgende procedure: De docent bespreekt de problemen zo snel mogelijk met de betreffende piog en maakt eventueel afspraken met de piog voor het verdere verloop van de bijeenkomsten. De docent vult voor de betreffende piog het signaleringsformulier in en geeft daar indien van toepassing ook op aan wat de gemaakte afspraken zijn. De piog moet tevens horen dat het Radboud Centrum Sociale Wetenschappen van de gesignaleerde problemen op de hoogte wordt gebracht. De docent informeert de hoofddocent van de module en het Radboud Centrum Sociale Wetenschappen (de coördinator of de hoofdopleider) over de gesignaleerde problemen en voorziet het Radboud Centrum Sociale Wetenschappen en de piog van een afschrift van het formulier. Indien de docent en piog afspraken hebben gemaakt worden deze geëvalueerd en de conclusie(s) beschreven en later toegevoegd aan het signaleringsformulier. Ook van deze conclusies ontvangt het Radboud Centrum Sociale Wetenschappen en de piog een afschrift. Het Radboud Centrum Sociale Wetenschappen (de hoofdopleider) bepaalt, al dan niet in overleg met de (hoofd)docent, of de docenten van de volgende module en/of de praktijkopleider van de piog van de gesignaleerde problemen op de hoogte moeten worden gesteld. Zo ja, dan neemt het Radboud Centrum Sociale Wetenschappen contact op met de betreffende (hoofd)docent en/of praktijkopleider. Het signaleringsformulier dient als geheugensteun tijdens de vergaderingen van de examencommissie.



23

Signaleringsformulier Piog: Docent: Module: Datum besproken: 1. Wat is er gesignaleerd ?

2. Waarom is dit een probleem?

3. Wat is gewenst?

4. Hoe kan het gewenste worden bereikt?

5. Welke afspraken zijn gemaakt?

6. Wanneer vindt de evaluatie plaats(datum evaluatie)? Let op, indien sprake is van evaluatie, de conclusies daarvan later toevoegen



24

Bijlage 6: Randvoorwaarden voor het volgen van de modules in de praktijk Voor sommige modules is het nodig vooraf één en ander te organiseren in de praktijk. Bijvoorbeeld het inplannen van een supervisor met specifieke expertise, een patiënt toebedeeld krijgen met specifieke problematiek. Hieronder staan per module deze randvoorwaarden beschreven. Om de module succesvol te kunnen volgen dient de praktijkopleider vóór aanvang van de module deze randvoorwaarden te organiseren. Voor aanvang van de module dient de praktijkopleider het volgende te organiseren voor een succesvol opleidingstraject van de piog: Methodiek van Diagnostiek Kind & Jeugd: 1. De piog moet een diagnostiek-casus praktisch uitvoeren waarin verschillende fases van de diagnostische cyclus aan de orde komen. 2. De piog moet een video-opname kunnen maken van een advies dan wel intake gesprek. Volwassenen & Ouderen Informatie volgt. Proces van diagnostiek en behandeling Informatie volgt Inleiding in de gedragstherapie De piog moet in de periode dat de module loopt een patiënt met als primaire diagnose op as 1 een angst en/of stemmingsstoornis zien, bij voorkeur vanaf het begin van het diagnostisch proces tot en met afsluiting en evaluatie. Angst- en stemmingsstoornissen De piog moet gedurende deze module een individuele casus met primair een angst en stemmingsstoornis kunnen behandelen. Somatische klachten In de loop van het vak moet de piog een patiënt zien (casus) met een somatische klacht. Daarbij moet de piog het proces doorlopen van intake/ klachtanalyse tot en met het opstellen van een behandelplan, het voorstellen van het plan aan de patiënt en tot slot de patiënt motiveren. Hechting en persoonlijkheidsproblematiek 1. Een systeem (minimaal ouders-kind) om een observatie bij uit te voeren. 2. De piog moet in de periode dat de module loopt een casus /patiënt zien waarbij complexe problematiek of persoonlijkheidsproblematiek speelt. Klinische neuropsychologie Volwassenen & Ouderen: 1. De piog moet beschikking hebben over voldoende testmateriaal op neuropsychologisch vlak. (Overzicht is beschikbaar bij RCSW). 2. Indien de piog weinig kennis/ervaring op neuropsychologisch vlak heeft moet de piog de mogelijkheid hebben supervisie te krijgen van een supervisor die voldoet aan de eisen die de gz-opleiding stelt. 3. De piog moet een cliënt zien met een neuro psychologische vraagstelling*. Belangrijk is dat de piog niet te vroeg begint (om te voorkomen dat er met teveel inzicht achteraf gewerkt wordt.) *Het hoeft geen neurologie casus te zijn, mag ook depressie, ADHD, autisme, psychose, dementie enzovoort. Kind en Jeugd Informatie volgt.



25

Ontwikkelingsstoornissen 1. De piog moet beschikking hebben over diagnostiekcasussen met vraagstelling of er sprake is van ASS dan wel ADHD (met name afnemen ontwikkelingsanamnese, hetero-anamnese, DSM 5 interview, vragenlijsten). 2. De piog moet enkele sessies systeemtherapie kunnen bijwonen. 3. Psycho-educatie ASS/ADHD bij patiënt en systeem bijvoorbeeld ook in adviesgesprekken (verschillende sessies/verschillende patiënten). Gedragsstoornissen 1. De piog moet een casus* zien waarbij een interactiewijzer kan worden afgenomen. *Betreft gedragsproblemen, hoeft nog niet helder te zijn of het een gedragsstoornis is. 2. Een casus (bij voorkeur dezelfde) waarmee een eerste gesprek kan worden gehouden ten behoeve van werkalliantie vormen. Mag ook doorverwijzingscontact zijn. Groepsdynamica Wenselijk (indien mogelijk) dient de piog voor deze module een groepsbehandeling mee te draaien. Voor de volgende modules - Kortdurend behandelen, GZ-psycholoog in context, Verslaving en impulscontrole, Wetenschappelijke attitude, Psychotische klachten, Psychofarmacologie, Keuzemodules, -geldt geen specifieke voorbereiding.

Documents

Studiegids opleiding Gezondheidszorgpsycholoog …...Studiegids GZ-opleiding 2017 5 1.6 Taken en verantwoordelijkheden van de opleidingsinstelling Het secretariaat is het eerste aanspreekpunt