SUNUM KİTABI

SUNUM KİTABI

Editör: Güner Ekşi, İTÜ/SÜT-D

Bu sunum kitabı, Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği (SÜT-D) ve Enerji Verimliliği

Derneği (ENVER) işbirliğinde, 5-6 Mart 2015 tarihlerinde İstanbul Teknik Üniversitesi

(İTÜ), İTÜNOVA TTO ve İTÜ Arı Teknokent ev sahipliğinde gerçekleştirilen ve Türkiye’de

bir ilk olan İstanbul Elektrikli ve Elektronik Atık Zirvesi (IEEWS 2015) sunumlarını

içermektedir.

Kitabı oluştururken sunumların özgünlüğünün korunmasına azami özen gösterildi. Ayrıca,

sunumlar zirve programı gerçek işleyişi temel alınarak sıralandı. Diliyoruz ki, bu sunum

kitabı çalışmalarınızda sizlere yardımcı bir kaynak olsun.

IEEWS 2015’e emek ve katkılarınız için içtenlikle teşekkür ederiz.

Güner Ekşi, İTÜ/SÜT-DEditörİstanbul, Nisan 2015

EDİTÖRDEN

SUNUM SIRASI5

Ma

rt 2

01

5

I. OTURUM: DÜNYADA E-ATIK YÖNETİMİ İYİ UYGULAMALARIBaşkan: Dr.Ercan Çitil, İTÜNOVA Teknoloji Transfer Ofisi Genel Müdürü

E-atık YönetimiChristophe Pautrat, Avrupa Geri Dönüşüm Platformu Operasyon Direktörü ve Fransa Ülke Müdürü

5

DC Plazma Ark Teknolojisini Kullanarak Elektronik Atık Metal KurtarmaDr.Tim Johnson, Tetronics International Teknik Direktörü

22

Entegre Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya Geri Kazanım ÇözümleriAndreas Christian Kröniger, RLG Reverse Logistics Group, BU Çevreye Uyum Direktörü

40

Gelişen Dünya’da E-atık ÇözümleriHande Baloğlu, Hewlett-Packard Türkiye ve Ortadoğu Çevre Yöneticisi

72

II. OTURUM: TÜRKİYE VE E-ATIK Başkan: Prof.Dr. Serdar Doğruel, İstanbul Teknik Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü

Ulusal Geri Dönüşüm Stratejisi ve Eylem Planı (2014-2017)Betül Konaklı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Sanayi Genel Müdürlüğü Sanayi ve Teknoloji Uzman Yardımcısı

98

Türkiye’de Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların YönetimiGökhan Şentürk, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Özel Atıkların Yönetimi Şube Müdürü

117

AB ve Türkiye’de AEEE YönetimiRifat Ünal Sayman, REC Türkiye Direktörü

146

Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların YönetimiLevent Halaç, Elektrik ve Elektronik Geri Dönüşüm ve Atık Yönetimi Derneği İktisadi İşletmesi Genel Müdürü

171

Sayfa No

6 M

art

20

15

III. OTURUM: TÜRKİYE’DE E-ATIK YÖNETİMİBaşkan: Ahmet Varır, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Atık Dairesi Başkanı

Türkiye’de E-atık Yönetimi Geri Dönüşüm BoyutuSibel Özcan, GEKSANDER AEEE Kom. Başk., AnelDoğa Genel MüdürüUfuk Işık, Akademi Çevre Kurucu Ortağı - Mesut Özer, Ekovar Genel Müdürü

189

Arçelik A.Ş.’ de AEEE YönetimiFatih Özkadı, Arçelik Enerji ve Çevre Yöneticisi

212

IV. OTURUM: KENT VE E-ATIKBaşkan: Prof.Dr. Serhat Şeker, İstanbul Teknik Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Fakültesi Dekanı

Kadıköy İlçesinde Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların YönetimiŞule Yardım, Kadıköy Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürü

243

Elektrikli ve Elektronik Atık ProjelerimizDr. Dilek Kars, Kartal Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürü

264

Exitcom RecyclingMurat Ilgar, EXITCOM RECYCLING Genel Müdürü

291

Altaş Yapı Sanayi ve Temizlik Hizmetleri Ticaret A.Ş.Sibel Arslan, ALTAŞ Elektronik Atık Tesisi Müdürü

359

V. OTURUM: YEREL YÖNETİMLERDE E-ATIK (MBB OTURUMU)Başkan: A. Cihat Kahraman, Marmara Belediyeler Birliği Çevre Yönetim Merkezi Direktörü

Sakarya’daki Elektronik Atıkların Macerası (2009-2015)Arzu Saygıner Çil, Sakarya Büyükşehir Belediyesi Özel Atık ve Proje Uzmanı

371

Ataşehir BelediyesiAyten Kartal, Ataşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürü

399

Osmangazi BelediyesiYrd.Doç.Dr.İsmail Selimoğlu, Osmangazi Belediyesi Başkan Yardımcısı

442

Sözlü Sunum - Dr. M. Fevzi Toksoy, ACTECON Danışmanlık A.Ş.

Kartepe BelediyesiGökçen Gönülay, Kartepe Belediyesi Çevre Yüksek Mühendisi

467

5 MART 2015 - I. OTURUM

DÜNYADA E-ATIK YÖNETİMİ İYİ UYGULAMALARI

Sayfa No: 5

E-atık Yönetimi

Christophe Pautrat

Avrupa Geri Dönüşüm Platformu Operasyon Direktörü ve Fransa Ülke Müdürü

6

E-waste managementChristophe Pautrat – Chief Operating Officer5th March 2015

Established in 2004

Waste collected:

over 2,300,000 tons WEEE

over 30,000 tons Batteries

Members: over 3,000 membership agreements with producers and importers

Team: 100 employees in 2013

Compliance services: 32 countries

Geographical presence: 15 countries

Waste: WEEE, batteries, packaging, PV panels

European Recycling Platform

Harmonize national measures on the management

of WEEE with common minimum

standards of treatment

In Turkey since 2013

Part of Landbell Group since 2014

What does it take to succeed?

Various e-waste management models:

- The legacy commercial model

focus on raw material value – profit-driven

scrap dealers

- The extended producer responsibility model (EPR)

focus on material recovery and depollution – regulation-driven

producer responsibility organizations (PRO)

What does it take to succeed?

Various e-waste management models:

- The legacy commercial model

focus on raw material value – profit-driven

scrap dealers

- The extended producer responsibility model (EPR)

focus on material recovery and depollution – regulation-driven

producer responsibility organizations (PRO)

Extended Producer Responsibility

An environmental policy approach in which a producer’s responsibility for a product is

extended to the post-consumer stage of a product’s life cycle

An EPR policy is characterized by:

(1) the shifting of responsibility (physically and/or economically; fully or partially) upstream toward the producer and away from municipalities; and

(2) the provision of incentives to producers to take into account environmental considerations when designing their products.

(OECD)

Key success factors for EPR

Set clear targets

Build an equitable compliance framework

Enforce minimum technical standards

Design incentives for producers

Measure and improve

Run IT

Regulatory enforcement

Set clear targets

- SMART targets (specific, measurable, achievable, relevant, timely defined)

- Better focus on what to achieve rather than how to achieve: favor innovation and initiative result-driven regulations

- Build a stable and straightforward legal framework allowing participants to invest for the future

- Take into account progress especially technological

- Explicit role & responsibility of all stakeholders

- Producers &. retailers- Municipalities & retailers- Operators- …

Build an equitable compliance framework

Coordination and/or clearing mechanisms are needed to ensure equitable participation of producers

Key objectives of clearing / balancing are

- Equitable, non-speculative access to waste sources- Avoid cherry-picking, and allowing “universal” service to waste holders

- Reduce partial or full free-riding caused by inequitable access to waste- Allocation of waste obligation and access to waste in proportion of market share- Clear reporting on achievements vs. obligations

The coordination may be delivered through balancing arrangements directly agreed between participants or via a legal entity (“clearing house”).

Balancing may be preventive, post-mortem or both.

Clearing may involve physical transfer of waste, of collection points or be financial

Enforce minimum technical standards

- Complements collection targets: proper treatment delivers the promise of waste collection

- Indispensable to ensure environmental goals are achieved- Sets a level playing field for operators and authorized institutions alike- Continuous technical improvement- Focus on hazardous substances (PCB-containing capacitors, CFC, lead, mercury…)

WEEELABEX standards

Administrative and organisational requirements

Legal compliance Technical and infrastructural conditions Training Downstream monitoring Preparation for re-use Shipments

Technical requirements Handling Storage De-pollution De-pollution monitoring Further treatment Storage of fractions

Recycling and recovery Disposal of fractions Documentation

Special focus on Cooling Equipment, CRT and FPD, Lamps

Design incentive for producers

- Fees should reflect as much as possible actual management cost

- Avoid cross-subsidizing between categories / streams

- Evaluate merits of differentiated pricing according to EEE environmental performance P&L impact = motivation!

- Protection from free riders

Measure & improve

- Data is key to understanding and improving WEEE management- Sampling: know what is collected- Mass balance: know what is recycled- Brand sampling: inform producers- Depollution batches: know the risk and the performance

- PCB- Mercury content

- WEEE arising studies: know what’s available

- Data collection help decision makers to define priorities and make sound investments

Run IT

- Streamline supply chain management- Control collection and treatment performance- Produce traceability evidence- Reduce overall management costs

Effective enforcement of EPR regulations

As producer responsibility is at the core of EPR, producers should retain the freedom to chose their compliance solution

Targets should be explicit, ambitious but achievable

Clear recycling standards should be set, against which efficiencies should be sought

Incentives and simplicity for producers

Clarify role of stakeholders: consumers, distributors, municipalities, waste operators…

Regulations should take into account the evolutionary nature of technology…

Balancing / clearing mechanisms should be implemented

Regulators have a clear enforcement responsibility vis a vis producers, stakeholders and systems

Questions?

[email protected]

[email protected]

mailto:[email protected]

Danke Thank you Dziękuję TakkTakk Grazie Tak Ďakujem Kiitos Tack Gracias תודהObrigado Grazie Tak MerciGrazie Merci Dank u Gracias DankeThank you Tack Dziękuję Merci תודהTakk Grazie Dank u Ďakujem Tak Kiitos Gracias Obrigado Grazie Thank you



Sayfa No: 22

DC Plazma Ark Teknolojisini Kullanarak Elektronik Atık Metal Kurtarma

Dr. Tim Johnson

Tetronics International Teknik Direktörü

Recovery of Metals from Electronics Waste using DC Plasma Arc Technology

Istanbul Electrical & Electronics Waste Summit (IEEWS)

5-6th March 2015

Dr Tim Johnson, Technical Director

Commercial in confidence

24

Our Company

Our Vision

To enable a thriving planet for future generations, while making it financially beneficial for companies, shareholders and governments to make responsible choices for the environment and for generations to come.

Our MissionOffering economically stable and viable methods of recovering resources from waste. Using our industry-leading technology and experience to deliver maximum resource recovery and the highest levels of hazardous material destruction.

UK environmental company with 50 years’ global experience delivering clean plasma technology for maximum resource recovery and the highest levels of hazardous material destruction.

Our Technology

Developed, enhanced and continually refined over 50 years with 109 patents, granted or pending across 12 families

Widely recognised as World Leaders in Plasma

Tailored solutions for Resource Recovery and Hazardous Material Treatment

Technically and Economically proven with an impressive track record

Global Service Provision

Tailored Support

World Class Plasma Materials Testing Facility in UK


25

From the 1970’s to today


26

Plasma is a Metal Recovery Technology


27

Recovery Rate is not Element-Specific

92%

93%

94%

95%

96%

97%

98%

99%

100%

1 10 100 1000 10000 100000

Slag

bas

ed

rec

ove

ry r

ate

(%)

Species concentration in input material (ppm)

Recovery rate plotted against concentration in input material: Ag, Au, Ir, Pd, Pt, Re, Rh, Ru

• Based on data taken from experimental trials, commissioning and commercial operation• Recovery rate calculated by loss of metal to the slag

>98% typical for commercial operation


28

Primary Extraction vs Secondary SourcesProduction of metals from secondary sources removes the very energy intensive ore extraction and processing steps of primary production

Recycling / recovery leads to enormous cuts in energy use, CO2 emission, water use and waste production

0

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

Gold Platinum

kWh

per

kg

of

gold

or

pla

tin

um

Energy Consumption in Precious Metals Production

Production from Ore Recovery by Plasma

Recycling / recovery is cheaper per kg of precious metal produced


29

E-waste : A Source of Precious Metals

Precious metals content of all E-waste (based on use in electronics):

Copper: 3.0 wt%

Silver: 110 ppm

Gold: 5 ppm

Pd: 0.6 ppm

Typical precious metals content of printed circuit boards:

Copper: 20 to 30 wt%

Silver: 500 to 2000 ppm

Gold: 50 to 300 ppm

Pd: 5 to 50 ppm

600,000 tonnes per year of e-waste in Turkey = circa 3.0 Tonnes of gold = circa $120m per year


30

E-waste Facility in UK

£1.0m ($1.5m) R&D project to build plasma e-waste plant at Tetronics

60% funded by UK government

E-waste to refined pure metals

Based on pre-incinerated e-waste being fed into plasma furnace

Integrated consortium:

Metech: e-waste processor

Tetronics: Plasma smelting technology provider

Vale: Final refiner

Project start: April 2015

Plant start-up: Mid 2016


31

BlueOak Arkansas, e-waste Plant

7,000 tonnes per year of printed circuit board scrap

Plant will take crushed but otherwise untreated e-waste

Plant located in Osceola, Arkansas

Tetronics awarded contract April 2014

Project broke ground June 2014

Site work progressing

Equipment construction currently underway

Plant completion expected H1 2015

Ramping up of production expected in H2 2015


32

From Ground Breaking to Construction

Ground breaking at site, attended by Al Gore and other dignitaries

Progress at site by Autumn 2014


33

Tetronics Process

• Raw crushed PCB• Flux (CaO)• Recycled off gas dust,

casting slag, floor sweepings etc.

• Other plants: can accept Ni-H batteries (requires carbon reductant)


34

Tetronics Process

• Collector metal alloy –copper, silver, gold, palladium, platinum etc.

• Composition dependent on e-waste

• Method of casting modified to suit downstream refining process


35

Tetronics Process

• Combustion of combustible species• Cooling of gas and ‘sticky’

particulate• Multi-stage particulate removal• Capture of off gas dusts for

recycling or disposal• Neutralisation of acidic gas species• Induced draft fan linked to furnace

pressure, with emergency back-up• Monitoring of stack emissions


36

Typical Plasma Furnace Sectional Schematic

Water cooled roof and shell

Refractory lining

Slag overflow spout

Main tap hole

Roof camera

Molten slag

Molten Metal

Conductive hearth

Off gas duct


37

Typical Layout

Electrode seal

Graphite electrode (cathode)

Electrode manipulator

Thermal oxidiser

Access platform


38

A Place for PlasmaLocalised facilities, offering quicker turnaround Retaining valuable resources in-country crucial to manufacturing

Provides manufacturers a future-proof solution for managing risk of material supply

Lowest capital and operation cost at ‘small’ operational scales

Exceptional environmental credentials Significantly reduced energy use and GHG emission compared with primary extraction

Low environment impacts-helping meet companies meet CSR targets

Plasma is a clean controllable heat source (not combustion)

Small physical footprint and easily retrofitable to existing plants

Maximum recovery of strategic materials Including: Au, Ag, Pd, Cu, Fe, Sn

Higher recovery than alternative processes >98% typically achieved

Complete destruction of hazardous e-Waste elements High Destruction & Removal Efficiency (DREs) with levels of

99.9999% typically achieved

Marston GateSouth Marston ParkStirling RoadSwindon SN3 4DE

Tel : +44 (0)1793 238500

Thank [email protected]

Dr Tim Johnson

Technical Director

Tetronics International



Sayfa No: 40

Entegre Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya Geri Kazanım Çözümleri

Andreas Christian Kröniger

RLG Reverse Logistics Group, BU Çevreye Uyum Direktörü

Integrated WEEE Take-back SolutionsReverse Logistics Group

Istanbul, March 2015

2© Reverse Logistics Group 2015

Headquartered in Munich/Germany

> 20 affiliate companies

> 500 employees

Offices in > 10 countries, operations in > 50 countries.

After Sales Services

Recycling Returns Services

Environmental Compliance Services

The Reverse Logistics Group facilitates closed material loops

by providing next-generation returns and recycling management

solutions.

We help to close material loops.

© Reverse Logistics Group 2015 3

RLG performs WEEE take-backactivities worldwide

+ RLG performs WEEE compliance management in even more countries

4March 15© Reverse Logistics Group 2014

Different models of WEEE take-back1


Managed by registered take-back systems

Managed individually by OEM

WEEE take-back isdifferently organized

Managed centrally by authority

Take-back system 2Take-back system 1

Take-back managed by registered take-back schemesTake-back schemes cover

Setting-up collectionpoints

Collection

Recycling

Documentation

Reporting to authorities

Authorities

RLGThe take-back scheme has to fulfillthe mandatory recycling target

!




Take-back centrally managed by authorityService providers as RLGperform

Collection

Recycling

Reporting to authorities

Authority

OEMs

RLG

ServiceProviders

No mandatory recycling target for the OEM or the take-back scheme

!


Insight: German SystemTake back and recycling process

Producer

RLG / RLG NETLocal service

provider

Output reportingPick up request

EAR

Pick up request

Volume reporting/ weight form

Order

Input reporting

Full reporting

Confirmation of collection

Municipal collection

Volume reporting/weight form

Containerdelivery

Pick up/ recycling



Coordinated pick-ups are going down


4% 4%

67%

17%

8%

2015

SG1 SG2 SG3 SG4 SG5

39%

SG1 SG2 SG3 SG4 SG5

4%

46%

3%8%

2008

Main burden oncooling appliances

Take-back managed individually by OEMVarious service providers as RLG perform

Setting-up collection points

Pick up / collection

Recycling

Documentation / reporting to authorities

OEMs

RLG

Service Providers The OEM has to

fulfill the mandatory recycling target

!



Improvement: OEMs´Group PlanGroup Plan covers

Collection

Recycling / disposal

Documentation / reporting to authorities

OEMs

OEMs´Group Plan

Managed by RLG

Lower cost

Improved control

Higher collectionperformance



WEEE Take-back Turkey

© Reverse Logistics Group 2014 March 15 57

2


Industry expertise paired with countryknowledge.


OEMs care for their costumers and products throughout the wholelifecycle.

RLGOEMs assume responsibility forhuman health and environment protection.

Compliance Scheme Turkey

What OEMs can expect:

Consulting / regulatory monitoring

Registration service with authorities

Collection at Municipalities (B2C)

B2B Collection service

Recycling service

Reporting service

IT network

Documentation

Compliance Scheme Turkey

OEMs benefit from:

Compliance with Turkish WEEE law

Fulfill collection targets

Process material according toregulatory and corporate environmentalstandards

Improve environmental compliance

Control and reduce costs

Provide operational process

efficiency

Create synergies and leverage amongthe members


Scheme roll-out planning

Founding of scheme

Pilot phaseIstanbul area

Scheme roll-outmajor cities

Country-wide

coverage


RLG Systems & Operations


3

RLG provides transparency across all channels.

RLG NET: multi-channel, centralized,customized. Made in Dornach.


RLG delivers detailed mass flow reporting.

Detailed tracking ensures maximum transparency.


RLG trains and audits recycling facilities.


Supplementary Services


4

Environmental Compliance Management

legislative consulting regarding WEEE,batteries and packaging in > 28 countries (EU and EFTA)

monitoring of regulatory changes

management of product master data: source, review, categorize

reporting to national clearing houses

Environmental and legal compliance.Compliance cost optimization.


Accurate management of product and market dataprovides potential for massive cost savings.

Maximum transparency + in-depth insight


REBAT compliance scheme for batteries

> 3.000 tons collected batteries each year

services include collection, recycling, reporting, documentation and registrationwith authorities

Assured legal compliance.Closed loop material recovery.


Clearing system for one-way beverage packaging

> 40 Mio. beverage containers are being counted annually within the CCR system

billions of data records are being processed in the CCR data center

Precise data management 24/ 7.High-quality secondary material.


Andreas KrönigerDirector BU Environmental Compliance

Reverse Logistics GroupKarl-Hammerschmidt-Str. 36D 85609 DornachTel +49 89 49049 500andreas.kroeniger@rev-log.comwww.rev-log.comwww.return-to-value.com

Thank you for your attention.


http://www.rev-log.com/

http://www.return-to-value.com/



Sayfa No: 72

Gelişen Dünya’da E-atık Çözümleri

Hande Baloğlu

Hewlett-Packard Türkiye ve Ortadoğu Çevre Yöneticisi

© Copyright 2014 Hewlett-Packard Development Company, L.P. The information contained herein is subject to change without notice.

E-Waste Solutions In Developing World

Dr. Hande Baloglu Toker, Turkey and Middle East Environment Manager

© Copyright 2014 Hewlett-Packard Development Company, L.P. HP Restricted.74

30% Large and Small Domestic Appliances (excluding Refrigerators)

15% DVD/Players, CD players, radios, Hi-Fi’s and other Consumer EEE

20% Refrigerators

15% Computers and other IT (excluding Monitors)

10% Televisions

10% Monitors

ELECTRICAL 50% ELECTRONIC 50%

Source: EMPA Swiss Federal Laboratories for Material Testing & Research

E-waste: 40-50M tons produced WW annually

Source: UNU

E-waste: The Fastest growing waste stream

Source: UNU

What is E-waste?


What is the problem?

E-waste contains substances which can be hazardous if not handled properly• Lead• CFC’s• Mercury

E-waste is rich in valuable materials such as:• Copper• Aluminum• Iron• Precious metals

HAZARDS RESOURCES

E-waste can be hazardous if not handled properly

Valuable materials/resources are lost if e-waste is not properly recycled


From e-waste… …to resources

The Challenge



E-waste regulatory map EMEA*

• EU has the WEEE Directive since 2002.

• Several non EU Countries are now following this trend.

• Challenge: Getting the recipe right for new countries and avoiding the pitfalls which lead to high cost and low flexibility Existing Regulation

Developing Regulation

Egypt

Morocco

Ghana Nigeria Ethiopia

Uganda

Tanzania

Kenya

Cameroon

RSA

*This map does not claim to be 100% complete

Russia

Israel

Turkey


EU E-waste operations have revealed certain implementation weaknesses

EU E-Waste Lessons: Avoiding The Pitfalls

Operational outcome has not considered WEEE has a value and many people are already collecting and recycling WEEE.

No allocation mechanism in some countries has led to a Monopoly lock in with high costs and low flexibility.

Lack of proper recycling standards and enforcement has created an un-level playing field for recycling

Lack of government enforcement has allowed free riders


EU E-Waste Lessons3 Principles for E-waste Regulations and Operations

Fai

r A

lloca

tion

Key Principles

Con

trol

&

Com

petit

ion

Rec

yclin

g Q

ualit

y


EU E-Waste Solutions LessonsWell Defined Responsibilities


Municipalities manage E-Waste on their own

Access to Waste problem

18%

2007

38%

2012

% of German Municipalities not providing E-Scrap to Producer Compliance Schemes(no concrete data available from other MS)*Source: EAR, German ‚Clearing House‘


E-Scrap collected by

Producer Compliance

Schemes(reported)

~ 35%

Others(Municipalities, Scrap

Dealers, retailers, Charity)

(not reported)

~ 45%~10% exported in 2nd hand market~10% in Waste Bin

Access to Waste problem


Creating Recycling Solutions for Developing Countriesan issue AND an opportunity • Rudimentary recycling is the issue

Non valuable fractions are dumped Requires regulations / recycling standards

• Collection is NOT a problem

• e-waste has value, hence can be collected & treated as a profitable business, creating jobs

• Consumption of electrical & electronic goods is growing exponentially (new & second hand)


Copy / Paste solutions from the industrialized world do not work in developing countries

- value of waste is (relatively) high

- no/limited municipal infrastructure

- no/limited proper treatment available (few exceptions)

EPR in developing countries needs a tailored approach


The Paradigm shift Early 2000’s

- 100 €/t

-800€/t

-500 €/t

Fees charged

by recyclers

+ 1000 €/t

+ 230 €/t

+ 45 €/t

TodayRecyclers pay to receive WEEE

Producers Pay Recyclers

Revenues paid by recyclers

Recycling cost revenues*

*Source: EUWID 6/2013, for PC: HP

© Copyright 2014 Hewlett-Packard Development Company, L.P. The information contained herein is subject to change without notice.86

Example: Copper

1,250 $/t(2000)

5,500 $/t (May 2014)

Drivers of e-waste valueReasons

• Commodity Prices

• Recycling Efficiency

• Demand for Recycled Plastics

• Steel

• Aluminium

• Precious Metals

• Recycled Plastics

Also true for:


Create an infrastructure for E-Waste which:

drives all E-Waste into proper treatment channels creates good, clean jobs captures raw materials runs without day by day involvement of producers is sustainable

E-waste represents an oportunity!


Collection takes place but majority of recycling is rudimentary

Current state of e-waste recycling in developing countries:

• Rudimentary recyclers focus on valuable fractions in e-waste and dump non-valuable fractions

Material Markets

Local Dumping

Non-Valuable Fractions

Informal Collectors

Valuable FractionsRudimentary

Recyclers

E-wasteEnd user

formal collection / treatment

• Some formal and approved recyclers may already exist but volumes are often low


Eliminate local dumping and stimulate licensed recycling

The goal in e-waste recycling:

Material Markets

Local Dumping

Non-Valuable Fractions

Informal Collectors

Rudimentary Recyclers

Licensed RecyclersNon-valuable Fractions

Licensed recyclers must meet treatment standards to ensure optimal recycling

Valuable Fractions

Valuable Fractions

E-wasteEnd user

formal collection / treatment


Collection Incentive

Improve conditions of existing informal collection network for e-waste

Our solution for e-waste recycling:

Informal Collectors

Material Markets

Licensed Recyclers

Producers

Fin

ance

• The informal sector plays an important role in e-waste collection. The goal is to improve conditions of the sector and ensure health, safety and environmental protection are adhered to.

CollectorsEnd user

E-waste


Extended Producer Responsibility embedded in legislation

Our requirement for e-waste recycling:

Material Markets

Producers

Fin

ance

Extended Producer Responsibility legislation

• Legislation is required to create level playing field for all producers and recyclers

Collection Incentive

CollectorsLicensed Recyclers

End user

E-waste


E-waste solutions Alliance for Africa

Reclaimed Appliances (UK) Ltd Leading, not following

Solution = Collection & Recycling System + Regulation

http://www.google.co.uk/imgres?imgurl=http://www.ereviews.dk/wp-content/uploads/philips_logo.gif&imgrefurl=http://www.ereviews.dk/philips-lancerer-verdens-f%C3%B8rste-led-tv-designet-af-dig/&h=690&w=3090&sz=340&tbnid=MP48_-HnlyZ7wM:&tbnh=26&tbnw=116&prev=/search?q=Philips+logo&tbm=isch&tbo=u&zoom=1&q=Philips+logo&usg=__Ly0ZUE3p5e7R5mSvKdO-jyIPYqc=&hl=en-GB&sa=X&ei=60bQUPm7Iqib0QWzwIGABw&ved=0CC4Q9QEwBA

http://www.google.co.uk/imgres?imgurl=http://www.ereviews.dk/wp-content/uploads/philips_logo.gif&imgrefurl=http://www.ereviews.dk/philips-lancerer-verdens-f%C3%B8rste-led-tv-designet-af-dig/&h=690&w=3090&sz=340&tbnid=MP48_-HnlyZ7wM:&tbnh=26&tbnw=116&prev=/search?q=Philips+logo&tbm=isch&tbo=u&zoom=1&q=Philips+logo&usg=__Ly0ZUE3p5e7R5mSvKdO-jyIPYqc=&hl=en-GB&sa=X&ei=60bQUPm7Iqib0QWzwIGABw&ved=0CC4Q9QEwBA

http://www.reclaimed-appliances.co.uk/

http://www.reclaimed-appliances.co.uk/


HP’s pioneering recycling projects in Africa since 2008East Africa Compliant Recycling (EACR)


Partnering with UK recycler and German Development Bank; launched Dec 2013

From a pilot project to a sustainable/scalable model

Treatment Centre & Trading Platform

operating under strict recycling standards

20 collectors for each collection point

$$

Collection centres X 50

Self sustaining

Processes ALL end of life electrical & electronics

Connecting informal sector to global markets, creating JOBS


How technology can help create a more sustainable world

About the EACR “IT backbone”

Cloud

Mobility

Collection points & collectors equipped with mobile terminal

Physical & financial flows data traceability along the chain

Data storage and back up in the “cloud”

Secure payment to collectors

Secure tracking for business customer (future)

Security

Big Data


Principles for E-waste regulation and implementation

E-waste is a resource, the collection and recovery of most e-waste makes business sense. Collection of ‘non valuable’ e-waste must be incentivized

Improper treatment is the problem, treatment standards are required

Roles and responsibilities of all stakeholders must be defined, collaboration between stakeholders is key

Improve conditions of the informal sector in the collection of e-waste while health, safety and environmental protection are adhered to

Enforcement of requirements on all stakeholders is key

Fair competition in the collection and recycling market is essential for an efficient EPR system


Thank youFor more information visit:

www.hp.com/environmentwww.hp.com/recycle

Thank you for your attention !

5 MART 2015 - II. OTURUM

TÜRKİYE VE E-ATIK

Sayfa No: 98

Ulusal Geri Dönüşüm Stratejisi ve Eylem Planı (2014-2017)

Betül Konaklı

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Sanayi Genel Müdürlüğü Sanayi ve Teknoloji Uzman Yardımcısı

ULUSAL GERİ DÖNÜŞÜM STRATEJİSİ VE EYLEM PLANI (2014-2017)

SANAYİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ05.03.2015 - İstanbul

Betül KONAKLISanayi ve Teknoloji Uzman Yardımcısı

• STRATEJİ BELGESİ HAZIRLIK SÜRECİ

• KAPSAM

• GZFT ANALİZİ

• VİZYON VE GENEL AMAÇ

• HEDEFLER

• EYLEM PLANI

Sunum Planı

T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji BakanlığıSanayi Genel Müdürlüğü


Strateji Belgesi Hazırlık Süreci

Koordinasyon Toplantısı

Kapsam Belirleme Toplantısı

Mevcut Durum Analizi

Strateji Hazırlık Çalıştayı

SektörelDeğerlendirme

Toplantıları

Mutabakat Toplantıları

EKKSunumu

YPKSunumu

Belgenin NihaiHale

Getirilmesi

ResmiGazete’de

Yayımlanması

Taslak Belgenin

Görüşlere Açılması

EKKKararı

1 Ağustos 2011

30 Aralık 2014

Kapsam

Ulusal Geri Dönüşüm

Stratejisinin Kapsamı

Belediye

AtıklarıAtık pil ve

akümülatörler

Atık elektrikli ve elektronik

eşyalar

Ambalaj

atıkları

Ömrünü tamamlamış

lastikler

Ömrünü tamamlamış

araçlar

Metal hurdalar

Atık yağlar

Hafriyat toprağı ile inşaat ve

yıkıntı atıkları

Hayvansal Atıklar

Endüstriyel atıklar


Ulusal Geri Dönüşüm Stratejisi Belgesi

Mevcut Durum1 GZFT

Analizi2VizyonGenel Amaç

Hedefler

3 Eylem Planı4


GZFT Analizi


Güçlü Yönler Zayıf Yönler

- İyi uygulama örneklerinin bulunması

- Birçok atık türü için deneyim ve altyapının bulunması

- Atıkları kaynakta ayrı biriktirme bilinci ve alışkanlığının olmaması

- Geri dönüşüm için yaygın toplama noktalarının olmaması

Fırsatlar Tehditler

- Konuyla ilgili STK’ların varlığı ve etkinliklerinin giderek artması

- Avrupa Birliği uyum süreci

- Tüketim artışına paralel olarakgeri dönüşümdekullanılabilecek atık miktarındaartış olması

- Lisanslı geri dönüşümtesislerinde standardizasyoneksikliği

- Sektörde kayıt dışılığın varlığı, lisanssız firmaların vetoplayıcıların olması


Mevcut Durum1 GZFT


Hedefler

3 Eylem Planı4


VİZYON

• Her bireyin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşaması adına sürdürülebilirkalkınmaya hizmet eden geri dönüşüm sistemine sahip bir Türkiye

GENEL AMAÇ

• Çevreye ve insana saygılı, kaynakların etkin kullanıldığı ve geri dönüşümün ekonominin vazgeçilmez parçalarından biri haline geldiği üretim ve tüketim kültürünün oluşumunu sağlamak





GZFTANALİZİ

E Y L E M L E R

UYGULAMA, İZLEME VE DEĞERLENDİRME MEKANİZMASI

BSTB

Sorumlu

ÇŞB sorumlu

GENEL AMAÇ

VİZYON

Toplumun tüm kesimlerinde geri dönüşüm bilincini oluşturmak Hedef 1

(13 Eylem)

İlgili mevzuatı geri dönüşüme yönelik olarak geliştirmekHedef 2

(14 Eylem)

Atıkların etkin bir şekilde geri dönüştürülmesi için gerekli alt yapıyı oluşturmak

Hedef 3

(14 Eylem)

Geri dönüşüm konusunda finansal destek sağlamakHedef 4

(5 Eylem)

Atık üretimini kayıt altına alarak etkin bir denetim sistemi kurmak

Hedef 5

(8 Eylem)

Hedefler


54 Eylem


Mevcut Durum1 GZFT


Hedefler

3 Eylem Planı4


Eylem Planı


Hedef 1: Toplumun tüm kesimlerinde geri dönüşüm bilincini oluşturmak

Hedeflenen alanlar• Örgün ve Yaygın Eğitim

Kurumları, Özel Kurslar• Haneler • AVM, metro ve benzeri kalabalık

yerler• İbadethaneler• Yerel yönetimler• Sektör çalışanları

Hedefe yönelik araçlar• Projeler/etkinlikler• Kılavuz/broşür• Kamu spotu • Sempozyum/çalıştay• Çevre köşeleri• Teşvik edici ödüller• Eğitimler

Eylem Planı


Hedef 1: Toplumun tüm kesimlerinde geri dönüşüm bilincini oluşturmak

Beklenen hedef çıktıları

• Bilinç oluşturulması ve özendirilmesi• Atığın kaynağında ayrıştırılması• Meslek standart ve yeterliliklerin hazırlanması• Nitelikli personel ihtiyacının karşılanması

Eylem Planı


Hedef 2: İlgili mevzuatı geri dönüşüme yönelik olarak geliştirmek

Hedeflenen alanlar- Atıkların kaynağında ayrı toplanması ve atık getirme merkezlerine

bırakılması amacıyla yeni bir mevzuat yayımlanması

- Geri dönüşüm/geri kazanım ve toplama-ayırma tesislerine yönelik iş yeri ve çalışma koşulları standartları belirlenmesi

2015 Yılı Programı• Atık elektrikli ve elektronik eşyaların geri dönüşümüne/geri kazanımına,

toplanmasına ve ayrıştırılmasına yönelik tesisler için standartbelirlenecektir.

• Atık elektrikli ve elektronik eşyaların geri dönüşümüne/geri kazanımına,toplanmasına ve ayrıştırılmasına yönelik tesislere lisans verme ve lisansyenileme ölçütleri detaylı olarak belirlenecektir.

Eylem Planı


Hedef 3: Atıkların etkin bir şekilde geri dönüştürülmesi için gerekli alt yapıyı oluşturmak

• Belediyeler ve belediyelerin anlaşacağı lisanslı işletmeler tarafından geri dönüştürülebilir atıkların kaynakta kirlenmeden ve ayrıştırılmış olarak toplanabilmesi ve taşınmasını sağlayacak sistemlerin geliştirilmesi

• İlçe belediyelerinin görüşleri alınarak büyükşehir belediyeleri tarafından oluşturulan stratejik plan ve yıllık hedeflerde geri dönüşüme ilişkin faaliyetlere yer verilmesi

• Geri dönüşüme yönelik kooperatifler kurulması, geliştirilmesi ve bu konuda dünyadaki başarılı kooperatifler ile işbirliğinin kolaylaştırılması amacıyla eğitim ve araştırma-geliştirme faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi

Eylem Planı


Hedef 4: Geri dönüşüm konusunda finansal destek sağlamak

Beklenen hedef çıktıları

• Yerel yönetimlerin atık yönetimi özelinde bütçesinin artırılması

• Geri dönüşüm teknolojilerine ilişkin Ar-Ge çalışmalarının ve teknoloji transferi projelerinin ve uygulamalarının yaygınlaştırılmasının desteklenmesi

• KOBİ’lerin geri dönüşüm/geri kazanım ve toplamaya/ayırmaya ilişkin faaliyetleri “KOSGEB Destek Programları” kapsamında desteklenmesi

Eylem Planı


Hedef 5: Atık üretimini kayıt altına alarak etkin bir denetim sistemi kurmak

• Atık oluşturan tesisler, geri dönüştürülebilir atık bilgileri, toplama-ayırma, geri dönüşüm ve işleme tesisleri bazında envanteroluşturulmasına yönelik idari kayıt sistemi geliştirilmesi

• Geri dönüşüm konusunda kayıt dışılığın ortadan kaldırılması için uygulama ve denetim mekanizmasının güçlendirilmesi

• Atık geri dönüşümü veya bertarafında termal işlem uygulayan tesislerde uygulanan Online İzleme ve Denetleme Sistemleri (atık su,

baca gazı vb.) geliştirilmesi

TEŞEKKÜR EDERİM.

Betül KONAKLISanayi ve Teknoloji Uzman Yardımcısı

Çevre ve İklim Değişikliği ŞubesiSanayi Genel Müdürlüğü

[email protected]




TÜRKİYE VE E-ATIK

Sayfa No: 117

Türkiye’de Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Yönetimi

Gökhan Şentürk

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Özel Atıkların Yönetimi Şube Müdürü

Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü

Atık Yönetimi Dairesi Başkanlığı

2015 - ISTANBUL

TÜRKİYE’DE ATIK ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK

EŞYALARIN YÖNETİMİ

Atık Yönetimi Hiyerarşisi


Temel Görev Alanları ve MevzuatAtıkların;• kaynağında en aza indirilmesi, sınıflara ayrılması,• toplanması ve taşınması,• geçici depolanması,• yeniden kullanılması,• geri kazanılması, • enerjiye dönüştürülmesi,• bertaraf edilmesi, • konularında politika ve strateji belirlemek ve mevzuat hazırlamaktır.

GERİ DÖNÜŞÜM / GERİ KAZANIM

• Geri Dönüşüm:Atıkların bir üretim prosedürüne tabi tutularak, orijinal amaçlı ya da enerji geri kazanımı hariç olmak üzere, organik geri dönüşüm dahil diğer amaçlar için yeniden işlenmesi olarak tanımlanır.

• Geri Kazanım:Tekrar kullanım ve geri dönüşüm kavramlarını da kapsayan; atıkların özelliklerinden yararlanılarak içindeki bileşenlerin fiziksel, kimyasal veya biyokimyasal yöntemlerle başka ürünlere veya enerjiye çevrilmesi faaliyetlerinin tümü geri kazanım olarak tanımlanır.

Elektrikli ve Elektronik Eşya Atıkları

EE’lerde Kullanılan Metaller

Günümüzde EE Sanayiinde Kullanılan Elementler

EEE’lerde Yer Alan Önemli Zararlı Maddeler

Materyaller Uygulama

Ağır Metaller

(Cd), (Ni), (Zn), (Pb), (Hg) Piller, flüoresantüpleri

(Sn), (Pb), (Cd) Lehim

(Ba), (Sr), (Pb) Katot ışını tüpücamları

(Cd), (Y), (Eu), (Se), (Zn) Flüoresan tozları

(Hg) Röleler

Organik Bileşenler

PCB Kondansatörler

PBDE Alevgeciktiriciler

Mineral Yağlar Yağlayıcılar

Örneğin; Bir bilgisayar yaklaşık1,4 kg kurşun,0,002 kg kadmiyum,0,000574 kg cıva içermektedir.

• Bin adet cep telefonu devresinin geri kazanımından elde edilen değerli metal miktarları:

250 mg gümüş, 24 mg altın 9 mg paladyum ve 9 gr bakır

• Bir ton basılmış devre kartı yaklaşık olarak; 80 – 1500 gr altın, 160 – 210 kg bakır ihtiva eder.

EEE’lerde Bulunan Bazı Değerli Metaller

İlk cep telefonu (1973) Google Glass (2014)

ATIK ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EŞYALARIN KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ

Dayanak

• 2872 sayılı Çevre Kanunu

• Avrupa Birliğinin;

-2002/95/EC sayılı Elektrikli ve Elektronik Eşyalarda Bazı Zararlı Maddelerin Kullanımının Sınırlandırılmasına İlişkin Direktif

-2002/96/EC sayılı Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya Direktifi

• 2002/95/EC RoHS Direktifi karşılığı olan “Elektrikli ve Elektronik Eşyalarda Bazı Zararlı Maddelerin Kullanımının Sınırlandırılmasına Dair Yönetmelik” (EEE Yönetmeliği) 30.05.2008 tarih ve 26891 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ve 30.05.2009 tarihinde de yürürlüğe girmiştir.

• 2002/95/EC RoHS Direktifi ile 2002/96/EC sayılı WEEE Direktifinin tek bir yönetmelik olarak yayımlanması kararı alınmıştır.

30/5/2008 tarihli ve 26891 sayılı Resmi Gazete’de

yayımlanan EEE Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

AEEElerin Kontrolü Yönetmeliği 22.05.2012

tarihinde 28300 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

WEEE+RoHS

Genel İlkeler

AEEE’nin bir bütün olarak yeniden kullanılması esastır, böyle bir yeniden kullanım söz konusuysa, bu hedeflere dahil edilmez.

AEEE’lerin ve parçalarının teknik olarak işlenerek geri dönüşüm ve geri kazanım imkanının bulunmaması durumunda bertarafınamüsaade edilir.

AEEE’lerin geri dönüşümü, geri kazanımı ve bertarafı çevre lisanslı tesislerde yapılır.

Görev, Yetki ve Sorumluluklar

Çevre izin ve lisansıvermek Uygunluk Beyan

Formunu yıllık olarak toplamak

Üreticiler ve belediyeler tarafından hazırlanan

yönetim planlarınıdeğerlendirmek

Üreticilere ilişkin kayıt sistemini oluşturmakla ve

firma kod numarasıvermek

Toplama ve geri dönüşüm faaliyetlerini

değerlendirmek

Yönetmeliğe aykırılık durumunda Çevre

Kanunu’nda öngörülen cezalar

BAKANLIK

Bakanlık:


• Aşağıdaki tabloya uygun olarak getirme merkezlerini kurarak AEEE’lerin toplanmasını sağlamak

Belediyeler:

Belediye Nüfusu

Getirme Merkezi Oluşturma ve

AEEE Toplama Başlangıç

Yılları

400.000’den fazla 1/5/2013

200.000-400.000 arası 1/1/2014

100.000-200.000 arası 1/1/2015

50.000-100.000 arası 1/1/2016

10.000-50.000 arası 1/1/2017

10.000’den az 1/1/2018

Görev, Yetki ve SorumluluklarGruplar :

Buzdolabı/Soğutucu İşleme Tesislerinin Sağlaması Gereken Asgari Teknik Şartlar

.

AEEE Yönetmeliğinin Ek-4’ünde kategorilere göre işleme tesislerinin bulunduracağı teknik şartlar belirtilmiştir. Buzdolabı/Soğutucu İşleme Tesislerinde aranan asgari teknik şartlar:

1) Tesiste yürüyen bant sistemi bulunur.

2) Soğutma devreleri içerisinde bulunan ozon tabakasına zarar veren veya sera etkisine katkı potansiyeli 15’in üzerinde olan soğutucu gazlar ile diğer gazların çekilmesi ve depolanmasını sağlayacak ekipman ile kompresör yağlarının çekilmesini sağlayacak ekipman tesiste bulundurulur.

3)Buzdolabı/soğutucular mekanik olarak kırıcı ile kırılır. Kırma sistemi kapalı bir sistem olup ortaya çıkan gazların tutulması için uygun filtre sistemi kullanılır.

Buzdolabı/Soğutucu İşleme Tesislerinin Sağlaması Gereken Asgari Teknik Şartlar

4) Kapalı sistemlerde buzdolabı/soğutuculardaki gaz içeren köpüklerin parlamaya neden olmaması amacıyla azot duşu, basınç giderme sistemi, gaz alarm cihazı ve benzeri teknolojilerle gerekli tedbirler alınır.

5)Buzdolabı/Soğutuculardan çıkarılan ve gazı alınan poliüretanlar (PUR) için ayrı depolama alanı bulunur.

6)EEE üretimi yapılan yerlerde bu Yönetmeliğin 5 nci maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendine göre ozon tabakasına zarar veren veya sera etkisine katkı potansiyeli 15’in üzerinde olan gazları içermeyen soğutucuların ve buzdolaplarının işlenmesi için kapalı sistem kırma ünitesi aranmaz.

Görev, Yetki ve SorumluluklarElektrikli ve elektronik eşya üreticileri:

• Evsel AEEE’lere dair Yönetmeliğin 15 inci maddesindeki toplama hedeflerinin gerçekleştirilmesini sağlamak


Teknik ve ekonomik imkânlar esas olmak üzere, uluslararası gelişmelere bağlı olarak, elektrikli ve elektronik eşyaların üretim, ürün temini, ürün geliştirme, AR-GE ve tasarım faaliyetlerinde bu Yönetmelik kapsamındaki zararlı maddelerin kullanımından kaçınmak veya yerlerine daha güvenli alternatif maddeleri kullanmak için gerekli çalışmaları yapmak

Kendileri veya organizasyonunda

yer aldığı yetkilendirilmiş

kuruluş tarafından, bu Yönetmelikten

kaynaklanan yükümlülüklerin

yerine getirilmesine ilişkin AEEE yönetim

planını hazırlamak ve Bakanlık onayına

sunmak

Bu Yönetmelikten kaynaklanan

yükümlülüklerini münferit veya

mevcut bir yetkilendirilmiş

kuruluşa dahil olarak yerine

getirmek ve bu Yönetmelik

kapsamında teminat vermek

Elektrikli ve elektronik eşya üreticileri:


Her yıl Şubat ayı sonuna kadar Ek-3’te yer alan Uygunluk Beyan

Formunu doldurarak Bakanlığa sunmak

Piyasaya sürecekleri EEE’ler için esasları Bakanlıkça

belirlenen kayıt sistemine başvurmak ve Bakanlıktan

kod numarası almak

Evsel AEEE’lere dair 15 inci maddedeki toplama

hedeflerinin gerçekleştirilmesini

sağlamak

Ürün bilgisi açıklamalarında “AEEE

Yönetmeliğine Uygundur” ibaresine yer

vermek

Evsel olmayan AEEE’lerin toplanması, işlenmesi ve bertaraf edilmesi amacıyla bir

sistem kurmak

Elektrikli ve elektronik eşya üreticileri:

Yıllara göre toplanan atık miktarları

Ülkemizdeki AEEE İşleme Tesis Sayısı

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

13

5 4

13

2125

35

41

AEEE İşleme Tesisi Sayıları

Tüketici Sorumluluğu:

• AEEE’leri üreticilerin ve belediyelerin belirledikleri esaslara göre diğer evsel atıklardan ayrı olarak biriktirmek

• AEEE’lerini dağıtıcıların, belediyelerin, üreticilerin veya işleme tesislerinin oluşturdukları toplama yerlerine götürmekle veya götürülmesini sağlamakla ve kayıt dışı toplama yapanlara vermemek

İlginiz için teşekkür ederim.

Gökhan ŞENTÜRKŞube Müdürü

[email protected]: 0 312 586 30 78

Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü


2015 - İSTANBUL



TÜRKİYE VE E-ATIK

Sayfa No: 146

AB ve Türkiye’de AEEE Yönetimi

Rifat Ünal Sayman

REC Türkiye Direktörü

İstanbul Elektrikli ve Elektronik Atık Zirvesi

Rifat Ünal SaymanREC Türkiye, Direktör

AB ve Türkiye’de AEEE Yönetimiİstanbul Teknik Üniversitesi

Mart 2015, İstanbul

Küresel elektrikli ve elektronik eşya (EEE) satış miktarı hızla artıyor. 1990 yılında 19,5 milyon ton olan EEE miktarı, 2010 yılında 57,4 Milyon ton’aerişmiş bulunuyor ve 2015 yılında 75 milyon tonu aşacak.

EEE Miktarındaki artışa bağlı olarak Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya (AEEE) miktarında hızlı bir artış var

AEEE’ler uygunsuz yöntemlerle bertaraf ediliyor ve çevre kirliliğine neden oluyor, insan sağlığını tehdit ediyor

AEEE Ön Bilgi

Avrupa Birliği sorunu çözmek için AEEE (WEEE) Direktifini uygulamaya sokuyor. (2003)

AEEE Direktifinin kapsamı ve hedefleri genişletiliyor (Temmuz 2012)

Türkiye AB uyum süreci kapsamında AEEE Direktifini uyumlaştırıyor (Mayıs 2012)

Yönetmeliğin uygulaması halen bekleniyor

Kilit Kavramlar

Çevreci Tasarım (Eco-Design)

Ömrünü Tamamlamış Ürün Yönetimi

– Kaynağında Ayırma

– Geri Toplama (Take-back)

– Yeniden Kullanım (Reuse)

– Geri Kazanım (Recovery)

– Geri Dönüşüm (Recycle)

Optimizasyon

(Genişletilmiş) Üretici Sorumluluğu

Yetkilendirilmiş Kuruluş

Koordinasyon Merkezi

Atık Getirme Merkezi (Noktası)

Görünür Ücretleme

AEEE Kategorileri

Atık Kolu Toplama ve İşleme

Maliyetleri (Ortalama)

Materyal Satış Geliri

(Potansiyel)

Geri Dönüşümün

Çevresel Faydası

Potansiyel Kirleticilik

(Toksikasyon)

Toplam EEE içindeki Payı

(Fransa)

Sıcaklık Kontrol Cihazları (Buzdolabı,

Klima vs)

Yüksek Orta Yüksek Yüksek %25

Televizyon, Monitör ve bunları içeren cihazlar

Yüksek Yüksek Orta Orta %9

Aydınlatma Eşyaları

Yüksek Orta Orta Yüksek %2

Büyük Ev Eşyaları

Orta Orta Orta Orta %31

Karışık AEEE (Küçük Aletler)

Düşük Yüksek Yüksek Orta %28

Küçük BIT Cihazları

Orta Yüksek Yüksek Orta %5

Kişi Başı ~24 kg EEE~20 kg AEEE(Fransa)

AB 2019 Yılı HedefleriPiyasaya Sürülen EEE’nin %65’i

VeyaOluşan AEEE %85’i

Kayıtdışı (YK Sistemleri Dışında) Toplanan

AEEE’nin Oluşan AEEE’ye Oranı

64%

69%

50%

59%

53%

60%

71%

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%100%

Netherlands(2010)

Italy(2011)

Germany(2011)

France(2012)

Belgium(2011)

67%EU(2008)

AB Ülkelerinde AEEE Yönetiminde Karşılaşılan Sorunlar

Neden Atık Yönetimi?

Kaynakların azlığı, nüfus artışı ve dünya çapında atık miktarlarının büyümesi dikkatealındığında sürdürülebilir atık yönetimine ihtiyaç duymaktayız.

Nüfus artışı Atık miktarının artması

Kentleşme Karmaşık atık ürünler

Ekonomik büyüme Karışımların çeşitliliği

Sürdürülebilir atık yönetimi şunları sağlar:

Sağlık ve hijyen Yaşam kalitesi

Salımların azaltılması Çevre koruma (hava, toprak, su)

Geri dönüşü, geri kazanım Kaynakların korunması

Piyasaya Süren Firmaların Bilgileri

Piyasaya Sürülen Ürün Miktarı (Adet ve Ağırlık)

Oluşan Atık

Coğrafi Dağılımı

Toplanan Atık

İşlenen Atık

ÖNCELİKLİ VERİ İHTİYACI

10 Yıllık Nüfus Artışı (2004-2013)

Kaynak: REC Türkiye, Veri kaynağı: UNSD

76.6713%

-4%

-2%

0%

2%

4%

6%

8%

10%

12%

14%

0.00

10.00

20.00

30.00

40.00

50.00

60.00

70.00

80.00

90.00

Almanya Türkiye Fransa İngiltere İtalya İspanya

Mil

lio

ns

2004 2013 Artış Oranı

4.14

3.82

0%

1%

2%

3%

4%

5%

6%

7%

8%

9%

10%

0.00

0.50

1.00

1.50

2.00

2.50

3.00

3.50

4.00

4.50

Türkiye İspanya İtalya Fransa İngiltere Almanya

2005 2010 Azalış Oranı

Hanehalkı Büyüklüğü (2005-2010)

Kaynak: REC Türkiye, Veri kaynağı: UNSD

Satınalma Gücü Paritesinegöre 10 Yıllık GSYİH Artışı (2004-2013)

Kaynak: REC Türkiye, Veri kaynağı: Dünya Bankası

10,293

18,975

84%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

$0.00

$5,000.00

$10,000.00

$15,000.00

$20,000.00

$25,000.00

$30,000.00

$35,000.00

$40,000.00

$45,000.00

$50,000.00

İngiltere Almanya Fransa İtalya İspanya Türkiye

2004 2013 Artış Oranı

AEEE Miktarı

Türkiye’de PSÜ ve Oluşan Atık Miktarı

No Atık Kolu Piyasaya Sürülen EEE Miktarı (ton)

Kat 1 Sıcaklık Kontrol Cihazları (Buzdolabı, Klima vs)

300.000

Kat 2 Televizyon, Monitör ve bunları içeren cihazlar

75.000

Kat 3 Aydınlatma Eşyaları 22.000

Kat 4 Büyük Ev Eşyaları 260.000

Kat 5 Karışık AEEE (Küçük Aletler) 240.000

Kat 6 Küçük BIT Cihazları 26.000

Piyasaya Sürülen EEE 923.000

Oluşan AEEE 738.000

REC Türkiye(Kat 1, Kat 4: 2013 Diğer: 2012)

Toplam 564.796 ton

Oluşan AEEE: 7,5 kg / kişibaşı

Kişi başına gayrisafi katma değer (GSKD) dikkate alınarak oluşan AEEE NUT2 bölgelerine dağıtılmıştır.

Atıkların İllere Dağılımı (2011)

Belediye Toplama Noktaları

Kocaeli Belediyesi Atık Getirme Merkezi

Lisanslı Tesislerde İşlenen AEEE

Kategori/Yıl 2009 % 2010 % Toplam Toplam

1 Büyük ev eşyaları 72 3% 116 4% 188 4%

2 Küçük ev aletleri 216 9% 265 9% 481 9%

3Bilişim ve telekomünikasyon

ekipmanları

1.282 56% 2.290 75% 3.572 67%

4 Tüketici ekipmanları 84 4% 121 4% 204 4%

5 Işıklandırma cihaz ve aletleri 1 0% 0 0% 1 0%

6 Elektrikli ve elektronik aletler 649 28% 239 8% 889 17%

7 Oyuncaklar, eğlence, spor aletleri 0 0% 0 0% 0 0%

8 Tıbbî cihazlar 0 0% 3 0% 3 0%

9 İzleme ve kontrol aletleri 0 0% 0 0% 0 0%

10 Otomatlar 0 0% 0 0% 0 0%

TOPLAM 2.302 100% 3.034 100% 5.338 100%

Fiziksel Akış

Finansal Akış

Kordinasyon

Ekonomik Maliyet

Yönetmelik Hayata Geçirilmeli

Aşamalı geçiş olmalı (Tolerans Yaklaşımı Hayata Geçirilebilir)

Kayıt dışı ile etkin mücadele edilmeli

Belediye Atık Getirme Merkezleri hızla kurulmalı

Belediyeler topladıkları AEEE'leri belli bir tarife üzerinden teslim etmeli

Yetkilendirilmiş kuruluşların atığa erişimini yönetecek "Koordinasyon Merkezi" kurulmalı

Tüketiciler ağır AEEE'lerini evlerinden ücretsiz teslim edebilmeli

Görünür Ücretlendirme "Visible Fee" olmalı

Yetkilendirilmiş kuruluşa üyelik «Finansal Garanti»

Kayıt sistemi şeffaf olmalı

Bütün Piyasaya Sürenler sisteme dahil edilmeli

Servisler sürece dahil edilmeli

Küçük ölçekli dağıtıcılara muafiyet getirilmeli

ÖNERİLER

TEŞEKKÜRLERRıfat Ünal Sayman – [email protected]



TÜRKİYE VE E-ATIK

Sayfa No: 171

Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Yönetimi

Levent Halaç

Elektrik ve Elektronik Geri Dönüşüm ve Atık Yönetimi Derneği İktisadi İşletmesi Genel Müdürü

ATIK ELEKTRİKLİ VE

ELEKTRONİK

EŞYALARIN YÖNETİMİ

05.03.2015 İstanbul

TÜRKİYE’DE BEYAZ

EŞYA SEKTÖRÜ

TÜRKİYE’DE BEYAZ EŞYA SEKTÖRÜTÜRKİYE’DE

BEYAZ EŞYA

SEKTÖRÜ

1. Türkiye

2. İtalya

3.Polonya

4.Almanya

Diğer

• 2010 ihracat değeri : 2,5 Milyar USD

• 2023 ihracat hedefi : 11 Milyar USD

• 4 ana beyaz eşya grubunda üretim adetleri

Türkiye : 21,0 milyon (2013) İtalya : 13,6 milyon (2010) Polonya : 9,6 milyon (2010)

• 12.000 bayi, 2000 servis, 500 yan sanayi

Avrupa’nın en büyük beyaz eşya üreticisi: TÜRKİYE


2003 6 milyon adet

2013 15 milyon adet

Türkiye Beyaz Eşya İhracatı

Kaynak: Türkbesd 2013 Verileri

AEEE’LERİN ÇEVRESEL

VE EKONOMİK

SONUÇLARI

HURDA GERİ DÖNÜŞÜMÜAEEE’LERİN

ÇEVRESEL VE EKONOMİK

SONUÇLARI

Kaynak: M. F. TAŞKIN vd./ ISEM2014 Adiyaman - TURKEY


Çevresel Etkileri

• Hammadde tasarrufu• Enerji tasarrufu• Çevre kirliliği

mücadelesi

Ekonomik Etkileri

• Cevher tasarrufu• Hurda ithalatının

azaltılması

TOPLAM İTHALATIN %4’Ü HURDA

Demir cevheri Metal hurda

enerji sarfiyatını %70hava kirliliğini %30 ve su kirliliğini %60-70

azaltıyor.

AEEE GERİ DÖNÜŞÜMÜ

AEEE Geri Dönüşümü ile hurda ithalatı azaltılabilir ve yerli hurda kullanımı arttırılabilir.

AEEE’LERİN

ÇEVRESEL VE EKONOMİK

SONUÇLARI


DERNEK KURUCU ÜYELERİELDAY


ELDAY


Tüketici

Toplama Noktası

İşleme

Tesisi

Üretici

AMAÇ

Atığın yol haritasını çizmektir!

BilinçlendirmeFarkındalık oluşturma

Belediyelerin getirme merkezleri Dağıtıcılar

Lisanslı firmalar

Tek tip raporlama

Ürünün hammadde olarak kullanabilmesi

AEEE TOPLAMA KONSEPTİELDAY


BURSA PİLOT BÖLGE

UYGULAMASI

PİLOT BÖLGE UYGULAMASI

Amaç

Küçük ölçekte sistemin uygulanabilirliğini görmek

Maliyet analizi yapmak.

Servisler ve geri dönüşüm merkeziyle koordinasyonu görmek

Toplama kapasitesini ve atığın durumunu tespit etmek.

Belediyeler ile yapılacak işbirliğinin verimliliğini görmek.

Kapsam

Proje alanı: Bursa ili

Lojistik: Servisler, Belediye araçları ve geri dönüşüm tesisinin

araçları

Geri dönüşüm tesisleri: BURKASAN ve Exitcom

PİLOT BÖLGE

UYGULAMASI


PİLOT BÖLGE UYGULAMASIPİLOT BÖLGE

UYGULAMASI


%55 %45

AEEE KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ-UYGULANABİLİRLİK

AEEE KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ-UYGULANABİ-LİRLİK


KARŞILAŞILAN SORUNLAR

Bilgi eksikliği

AEEE hakkında veri bulunmaması

Yönetmelik muhataplarının bilinçsizliği (Üretici, tüketici ve belediyeler)

İşleme tesisi eksikliği

Tam tesis bulunmaması

Tesislerin konumları

Sisteme kayıtlı olmayan üreticiler

Yönetmelik değişiklik taslağı

Koordinasyon merkezi

Hedefler

SİZESANDIĞINIZDAN

DAHA ÇOKİHTİYACIMIZ

VAR

TEŞEKKÜR EDERİZ

6 MART 2015 - III. OTURUM

TÜRKİYE’DE E-ATIK YÖNETİMİ

Sayfa No: 189

Türkiye’de E-atık Yönetimi Geri Dönüşüm Boyutu

Sibel Özcan

GEKSANDER AEEE Kom. Başk., AnelDoğa Genel Müdürü


Geri Dönüşüm BoyutuSibel ÖZCAN, Anel Doğa Genel Müdürü

Geksander –AEEE Kom.Başk.

Geri Kazanım Sanayicileri Derneği

Geksander 2009 yılında sektördeki paydaşlar tarafından Ankara’da kurulmuş, tüm Türkiye’de faaliyet gösteren bir sivil toplum kuruluşudur.

Amaçlarımız:• Atık sektörünün kurumsallaşması• Sektörde ortak paydalar oluşturulması• Tüm endüstriyel atıklarla ilgili bir üst yapının oluşturulmasının

sağlanması • Üyelere küresel vizyon kazandırılması• Çevre bilinci ve bilimsel altyapıya katkı sağlanması

• Madeni Atık Yağ

• Bitkisel Atık Yağ

• Sağlık Kurlş. Kaynaklı Atıklar

• Tehlikesiz Atıklar

• Tehlikeli Sıvı Atıklar

• Elektrik/ Elektronik Atıklar

• Ömrünü Tamamlamış Lastikler

• Endüstriyel Atıklar

Alt Komisyonlarımız Sektöre Katkımız

• 27 Üye Kuruluş

• 1.000 çalışan

• %20 Beyaz Yakalı

• %80 Mavi Yakalı

• İşlenen atık: 300.000 ton/yıl


Çalışmalarımızdan Örnekler

• Alt komisyonlar

• Erasmus Programı (2015-2018, Fransa, İspanya, Romanya STK mesleki eğitimi

• Ulusal Çevre Strateji Grubu

• Madeni yağ çalıştayları

• TUÇEV Ankara Üni. atık yağ toplama projesi

• MSB Atık Yönetim Paneli

• Öğrenci bursları


Sosyal Sorumluluk Projelerimiz

• Kalkınma Ajansı ve Yıldırım Beyazıt Üniversitesinin yürüttüğü elektrik ve elektronik atıkların toplanması projesi

• Karabük Üniversitesi ile Erasmus öğrenci değişim programına katkıda bulunulması

• Ankara Üniversitesi, Tüçev ve Türkçev ile Türkiye çapında atık bitkisel yağların toplanması projesi

• Yüksek Öğrenim öğrencilerine burs verilmesi

• Çevre Gününde orta öğrenim öğrencilerin çevre bilincinin artırılması için ödülle desteklenmesi

• Madeni yağ ve atık madeni yağ konulu yayınların desteklenmesi

• Sektörde Geksander isimli derginin yayınlanması

• Ostim’de Atık Getirme Merkezi’nin kurulması

Üyelerimiz


Vizyonumuz : Her bireyin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşaması adına sürdürülebilir kalkınmaya hizmet eden geri dönüşüm sistemine sahip bir Türkiye

Amacımız :Çevreye ve insana saygılı, kaynakların etkin kullanıldığı ve geri dönüşümün ekonominin vazgeçilmez parçalarından biri haline geldiği üretim ve tüketim kültürünün oluşumunu sağlamak

1. Toplumun tüm kesimlerinde geri dönüşüm bilincini oluşturmak

2. İlgili mevzuatı geri dönüşüme yönelik olarak geliştirmek

3. Atıkların etkin bir şekilde geri dönüştürülmesi için gerekli alt yapıyı oluşturmak

4. Geri dönüşüm konusunda finansal destek sağlamak

5. Atık üretimini kayıt altına alarak etkin bir denetim sistemi kurmak

Ulusal Geri Dönüşüm Stratejisi

• Temmuz 2014 Avrupa Komisyonu Döngüsel Ekonomi Tebliği, sıfır atık programı (COM(2014) 938)

• Hedef: Döngüsel ekonomi odaklı altyapı• Geri dönüşümü artırmak

• Malzeme kaybını minimize etmek

• İstihdam yaratarak ekonomiyi büyütmek

• Yeni iş modelleri, eko-dizayn ve endüstri birlikteliği

• Sıfır Atık hedefine yönlenmek

• Sera gazı emisyonu ve çevreye etkisini azaltmak

Avrupa 2014

Döngüsel Ekonomi

• Küresel elektrikli ve elektronik eşya (EEE) satış miktarı hızla artıyor. 1990 yılında 19,5 milyon ton olan EEE miktarı, 2010 yılında 57,4 Milyon ton’aerişmiş bulunuyor ve 2015 yılında 75 milyon tonu aşacak.

• EEE Miktarındaki artışa bağlı olarak Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya (AEEE) miktarında hızlı bir artış var

• Uygun ve yeterli altyapı sağlanırsa e-atıklar fırsata dönüşür böylelikle;

Atıklar doğru yöntemlerle işlenir

Sağlıklı sektör oluşumunu sağlar ve malzeme elde edilir

İkincil hammadde elde edilir

Yönetmelik ve uygulama sıkıntıları aşılır

Sürdürülebilir bir sistem kurulur

Döngüsel Ekonomi

• Gelişme sürecinde olan ülkelerde, ülke gerçeklerine/şartlarına özel uygulamalara ihtiyaç duyuluyor Atık halen ekonomik bir değer ifade etmektedir.

Yerel altyapı gereksinimlerinin oluşturulamaması/ yetersizliği

Geri dönüşüm sektörü bazı istisnalar hariç, olması gereken asgari yeterliliğe ulaşamamıştır.

Yasal sorumluluklar ve ekonomik gerçekler çerçevesinde uygulanabilir-sürdürülebilir atık yol haritası belirlenmelidir.

Neden özel çözüm ve uygulamalar gerekiyor; AEEE’ler uygunsuz yöntemlerle bertaraf edilmekte ve çevre kirliliğine neden

olmaktadır. Dolayısıyla insan sağlığını tehdit etmeye devam etmektedir.

Denetim ve kontrol zafiyeti, kayıt dışı uygulamalara olanak sağlamaktadır.

Toplama sistemi / yetkilendirilmiş kuruluşlar / koordinasyon merkezlerinin oluşumundaki yetersizlikler; sisteme alınamayan atıkları, kontrol edilemeyen hurdacılığı/yetersiz geri dönüşümü, tesis standardizasyon eksikliğini, yüksek maliyetleri, kayıt dışı ekonomiyi sürdürülebilir kılmaktadır.

Döngüsel Ekonomi

• Atığın geri dönüşüm, geri kazanım ve bertaraf maliyetlerinin üstlenilmesi konusu ülkemizde henüz doğru bir altyapı ile oluşturulamamaktadır. Yetkilendirilmiş kuruluşların Avrupa’daki pozisyonu itibari ile yatırımcı fizibilitesini yapabilmekte ve yatırımını gerçekleştirebilmektedir. Yetkilendirilmiş kuruluşların varlığı Avrupa ülkelerinde;

• Atık üreticisinin ilgili yasa ve mevzuat gereği bilgilendirilmesi ile bilinçlendirilmesi,

• Atığa doğru altyapı ve doğru yöntemler ile işlem yapma yaklaşımının sağlanması ile daha kaliteli hizmet, ara ürün, yan ürün ya da hammadde sağlanması,

• Yeni teknoloji yatırımları ve AR-GE çalışmalarının önünün açılması,

• Kayıt dışı oluşumun azaltılması,

• Atığın takibinin kolaylaştırılması,

• Olası çevre felaketlerinin önlenebilmesi konularında etkili olmaktadır.

• Esas olan atık üreticilerden geri kazanım noktasına varıncaya kadarki zincirin sağlıklı bir şekilde yönetilmesi ve başarılmasıdır. Zira geri dönüşüm ve geri kazanımı başarmak daha kolaydır.

“YK” Yapısının ve Organizasyonunun Tamamlanamamış Olmasının / Olmamasının Etkileri

Çevre politikalarının önceliği ve çevre konusunda yapılacak yatırımlar için hibe, kısmi destek, ödemesiz dönemli kredi desteği, vergi indirimi vbkonularda altyapının yeterli olmaması,

• Avrupa Birliği üyesi ülkeler ile rekabet koşulları Türkiye ile kıyaslandığında ciddi ölçüde açık ara farklılıklar vardır. Teknolojik yeterliliği Türkiye’ye göre yüksek olan üye ülke firmaları otomasyon sistemleri ile etkin, hızlı ve düşük maliyetli ancak kaliteli ve sürekliliği olan standartlarda ürün ve hizmet sunmaktadırlar. Bu imkânların önünün açılması yönünde atılımların olması gerekmektedir. Üye ülke kuruluşları Avrupa Birliği fonlarından Türkiye’ye nazaran çok daha yüksek oranda faydalanmaktadır, aday adaylığı devam eden ülkemizde bu durum neredeyse yok denecek kadar azdır.

• Gelişmiş ülkelerde geri dönüşümü/kazanım teşvik edilmekte, mali ve idari açıdan desteklenmektedir. Bunun neticesinde geri kazanım sektöründe ve teknolojilerinde büyük gelişmeler sağlanmıştır.

Çevre Yatırımlarına Destek Plan-Programlarının Yetersizliğinin Etkileri

• Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Atıkların İthalat Denetimi Tebliği (ÜRÜN GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ: 2015/3) ‘ ne göre elektrikli elektronik atıkların ithalatı yasaktır. 160214 ve 160216 tehlikesiz Avrupa atık kodu ile belirlenen atık türleri bu tebliğe göre Ek-2/A “İTHALİ YASAK ATIKLAR” listesinde tanımlanmış olup tesis yatırımı yapmak isteyen yerli ya da yabancı bir yatırımcının Türkiye sınırları içerisinde Avrupa standartlarında bir tesis kurup işletmesinin önü engellenmiş olmaktadır.

• İthalat yasağı, doğru atığın, talep edilen içerik ve miktarda tesise kabulünü imkânsız hale getirmektedir.

• Yatırım maliyeti yüksek olan bu türde tesisler, atık temin edememe durumunda hammadde ihtiyacını sağlayamaz ve tesis işlemez hale gelir.

• Ekonomik değeri olan bu ve buna benzer atıklarında ülke dışına çıkartılmasının engellenmesi hatta bu tür atıkların ülkemize ithalatının yapılmasının önünün açılması gerekir.

• Yapılacak yatırımların en önemli girdisi olan hammadde e-atık temini için gerekli altyapı oluşturulduğu taktirde uygun kapasite ve teknolojiye haiz bir rafineri tesisinin yerli/yabancı teknoloji ve sermaye ile kurulması mümkün olabilecektir.

E-atık İthalatının Yasak Oluşunun Etkileri

• Sanayi ve Ticaret Odalarından herhangi birinde kayıtlı olmayan, mahalli idareden ruhsat almamış kişi ve gruplar ile fiziki ve resmi bir işyeri sahibi olup da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nca ilgili yasa ve mevzuatlara uygunluk sağlayarak çevre izin ve lisansını almamış olan şirketlerin, sistemin içinde ve neredeyse sistemin yöneticisi ve şekillendiricisi pozisyonunda bir güce sahip olması her türlü fiziki ve maddi güçlüklere rağmen yatırımını yapmış, riskleri üstlenmiş, her türden mevzuata uygun hareket eden kuruluşların önünde bir engel teşkil etmektedir.

• Kayıt altına alınamayan atıklara doğru müdahaleler edilemediği için çevrenin zarar görmesi, vergi usulsüzlüğü, istatiksel verilerin elde edilmesinin güçlüğü ile atığın zararlarını azaltıcı etkisi olan önlemlerin yetersiz kalması vb. durumlara neden olmaktadır.

Lisanssız, kayıt dışı kuruluşlar ile olan rekabet ortamının zorluğu ve etkileri

• Yeteri kadar kontrol altına alınamayan atık üreticileri gerek bilinçsizlik gerekse ekonomik sebeplerden ötürü ürettiği atığın sorumluluğundan kaçmak ya da daha üst şartlarda (mali) atığını değerlendirmek adına atık yönetim planlarını oluşturmamakta ya da oluşturuyor ise de atıklarını uygun tür ve miktarda beyan etmemekte ya da bu planlara uygun hareket etmemektedir. Yasa koyucular tarafından yasanın uygulatılarak atık üreticilerinin bu tutumundan vazgeçirilmesi gerekmektedir.

• Atıklar ihtiyaç fazlası / stok fazlası ürün olarak lisansız kuruluşlara KDV liürün olarak satılmaktadır.

• Atık üreticisinin tedarikçisini sadece ekonomik gerekçelerle seçmesi

• Atık üreticisinin atığı ciddi gelir sağlama aracı olarak görmesi

• Resmi otoritelerin sektörel / firma bazlı atık üretim kapasiteleri ve kriterleri ile ilgili detaylı teknik bilgiye haiz olmaması nedeniyle atık yönetim planlarının denetlenememesi,

• Çevre mevzuatını ilgilendiren denetimlerin daha çok çevre izin ve lisansı almış kuruluşlara yönelik yapılması, izin ve lisans olmadan faaliyetlerini sürdürenler ile mücadelenin ve usulsüz işlemlere yönelik yaptırımların yetersizliği, kayıt dışılığının önünü kesememektedir.

Atık üreticilerin atığı yetkisiz ve lisansız kişi ve kuruluşlara vermesi/ satması

Özel müteşebbis kamu kurum ve kuruluşlarından doğrudan atık temin edememektedir. Bu durum;

• Atığın doğru zamanda, uygun yöntemler ile teslim alınması, taşınması ve işlenmesi süreçlerinde bürokratik uygulamalar nedeniyle aksaklıkların yaşanmasına

• Devletin kurumlarının (atık sahiplerinin/üreticilerinin) talep ettiği hizmetleri talep ettiği şartlarda alamamasına

• Atık üreticisi bilincinin ve sorumluluğun oluşmamasına

• Devlet kurumlarının geri dönüşüm sektörüne uzak kalmasına ve atık yönetiminde sıkıntılı süreçlere sebep olmasına

• Bu konuda yasa koyucuların atığın teslimi konusunda serbestlik ilkesini oluşturması, rekabet şartlarını da bozan bu durumun ortadan kaldırılması için gerekli adımların atılması gerekmektedir.

Özel Müteşebbisin Kamu Kurumlarından Doğrudan Atık ve Hurda Temin Edememesinin Etkileri

• İstisna kapsamından çıkılmadığı sürece KDV istisnası ile kesilecek fatura “3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanu’nun 17/4g. No’lu maddesi gereği KDV’den istisna edilmiştir” ibaresi ile KDV’siz olarak düzenlenmektedir.

• Alımlar esnasında KDV muafiyetinden istisna almış atık üreticilerinden temin edilen hurda ve atıklar ile işletme giderlerinden doğan ödenen KDV tutarları birikmekte ve iadeler söz konusu olduğunda ise geri dönüşüm ve/veya geri kazanım tesisleri sıkıntı yaşamaktadırlar.

• İhracat yapmak koşulu ile yalnızca bir kısmı devlet tarafından mahsup ve/veya iade olan KDV lerin oranları yatırımcıyı tatmin etmemektedir.

• Bu vesile ile ilgili kurumların harekete geçerek çevrenin ve insan hayatının daha kaliteli şartlarda korunmasına yönelik faaliyet gösteren ya da göstermeye aday olan kişi, kurum ya da kuruluşlarının mücadele şartlarının ve üzerlerindeki yüklerin hafifletilmesi amacıyla, biriken KDV’ lerini ödeyecekleri her türden vergi, harç ve sgk primleri vb. kalemlerden doğrudan, koşulsuz ve şartsız olarak düşümünü yapması gerekmektedir.

KDV Kanunu Etkileri

• Sahip olunan know-how ve teknolojik altyapısı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın gerekli izinleri ile faaliyet gösteren tesislerin yatırım teşviklerinin sağlanmasının ardından işleme, arındırma, geri dönüşüm, geri kazanım vb. yöntemlerin standartlaştırılması veya uygun formda hizmetin sağlanması için sınır kriterlerin getirilmesi amacıyla Sanayi Bakanlığımızın bu konuda yatırımcılara destek sağlaması gerekmektedir.

• Bağımsız akredite uzman denetim kadrosunun Türkiye genelinde standart şartların sağlanması ve tesislerin teknik yeterliliklerinin (makine, teçhizat, proses ve proses çıktıları bazında) TSE standartları kapsamına alınması

• Böylelikle İl Çevre Müdürlüklerinin iller bazında farklılık gösterebilen denetim –kabul kriter ve yeterliliklerinde standardizasyona olanak sağlanacaktır.

Kalite Standartları/Kapasite Kriterleri Etkileri

• YK yapısının ve organizasyonunun yaygınlaştırılmalı ve atığa erişimini yönetecek "Koordinasyon Merkezi" kurulmalı

• Yerel Yönetimler Atık Getirme Merkezlerini hızla kurmalı ,finansmanı için YK larsisteme entegre edilmeli

• Çevre politikalarına ve ulusal geri dönüşüm stratejine uygun eylem planları yapılmalı (Uyumlu Sanayi/Ekonomi/Çevre Şehircilik/Gümrük Politikaları )

• Yurtiçi /Yurtdışı yatırımcı gözüyle Türkiye’de E atık değerlendirilmeli, Sorunların çözümünde; sürdürülebilir bir faaliyet için sektörün bir paydaşı olan geri dönüşüm firmalarının da görüşleri alınmalı ve ülkemize yakışır bir sektörün inşası sağlanmalı

• Çevre konusunda teşvik, hibe, destek programları uygulanmalı,

• E-atık ithalat engeli kaldırılmalı

Önerilerimiz

• Etkin ve yaygın denetimlerle kayıt dışı ve lisanssız faaliyetler ile sonuca yönelik mücadele edilmeli,

• Kayıt / Beyan sistemi şeffaf olmalı

• Bütün Piyasaya Sürenler /servisler/üreticiler sisteme dahil edilmeli

• Görünür - Ücretlendirme –Sistem finansmanı modeli öngörülmeli ( Yerel Yönetim /YK/KM/ GD/Lojistik)

• Atık üreticisinin atığa bakış açısı geliştirilmeli

• Özel müteşebbisin Kamu kurumlarından doğrudan atık ve hurda temini sağlanmalı

• Buzdolabı, kartuş toner, flüoresan, crt monitör vb. atık malzemelerin zararları azaltıcı yönde geri kazanımı, bertarafını sağlayacak otomasyon sistemli tesislerin kurulması teşvik edilmeli ve desteklenmeli

Önerilerimiz

• Çocuklarımıza yaşanabilir bir dünya bırakmak• Daha kapsamlı vizyon, paydaşlarla işbirliği• Küresel amaç birliği adına

İLGİ VE İŞBİRLİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ….

GEKSANDER AEEE KOMİSYONU

6 MART 2015 - III. OTURUM


Sayfa No: 212

Arçelik A.Ş.’ de AEEE Yönetimi

Fatih Özkadı

Arçelik Enerji ve Çevre Yöneticisi

Arçelik A.Ş.’de

AEEE Yönetimi

Fatih ÖzkadıEnerji ve Çevre Departmanı

6 Mart 2015

SUNUM İÇERİĞİ

AEEE ÜLKEMİZ İÇİN NEDEN ÖNEMLİ?

DÜNYADA VE AVRUPA’DA AEEE

TÜRKİYE’DE AEEE

AEEE ARÇELİK İÇİN NEDEN ÖNEMLİ?

AEEE ÇALIŞMALARINDA BİZ NELER YAPTIK?

İŞBİRLİKLERİMİZ

ÖNERİLERİMİZ

SONUÇLAR

Beyaz eşyalar, konutlarda elektrik tüketiminin yaklaşık %55’ini oluşturmaktadır. TVve klima da eklendiğinde bu değer %71’e ulaşmaktadır.Konutlarda kullanılan beyaz eşyalar Türkiye elektrik tüketiminin yaklaşık %13,2’sini oluşturmaktadır.

Diğer15%

Sanayi46%

Konut24%

Ticaret15%

Eski ve verimsiz ürünlerin ülkemiz enerji tüketimine etkisi

EEE’lerin Ülkemiz Toplam Elektrik Tüketimindeki Payı

Türkiye’de Buzdolabı Enerji Sınıflarının Analizi

1,247

1,113

980 891

802

668

490 374

294 196

-

200

400

600

800

1,000

1,200

1,400

G F E D C B A A+ A++ A+++

(*) Soğutucu bölmesi 300 litre, soğutma bölmesi 15 litre ve dondurucu bölmesi 100 litre olan No-Frost SN-T iklim sınıfına sahip solo bir buzdolabı referans alınarak hesaplanmıştır.

2014 Yılı Sonu İtibari ile Kullanımdaki

Buzdolaplarının DağılımıENERJİ SINIFLARINA GÖRE BUZDOLABI YILLIK ENERJİ TÜKETİMİ*

[kWh/yıl]

Satılabilir Ekotasarım

LimitiD

2%C

7%B

18%

A36%

A+32%

A++5%

A+++0,3%

%84

Çok eski ürünlerin enerji tüketimi , bugünkü ürünlerin enerji tüketiminin 3 katından fazladır.

Yeniden kullanım kriterleriKontrolsüz 2. el pazarının engellenmesi

Dünyada her yıl 40-50 milyon ton e-atık oluşmaktadır.

Avrupa Birliği

Piyasaya sürülen EEE 21 kg/kişi

Toplanan AEEE 6,5 kg/kişi

DÜNYADA VE AVRUPA’DA AEEE

WEEE Direktifi 2003-2012

Hedef 4 kg/kişi

AB’DE AEEE HEDEFLERİ

WEEE RecastDirektifi

2012-2015 2016-2018 2019-

Hedef 4 kg/kişi 45% EEE*65% EEE* veya 85%

oluşan AEEE

* Önceki 3 yılda piyasaya sürülen EEE ağırlığının ortalamasıdır.

Değerli AEEE’ler üreticilere gelmemektedir!

Almanya’da raporlanan AEEE (2009)

İşlenen AEEE

miktarının

yüzdesi

Piyasaya sürülen miktarın yüzdesi

İşlenen miktar

piyasaya sürülen miktar karşılaştırması

Büyük ev eşyaları 9% 70% 3%

Soğutucu ve dondurucu cihazlar 88% 25% 81%

Küçük ev aletleri 3% 5% 15%

100% 100%

Grup (kategori) bazında hedef zorunludur.

* Not: Miktarlar ton cinsindendir.

% of tons of WEEE treated

% of tons of WEEE PoM

tons treatedvs. tons PoM

TÜRKİYE’DE AEEE

22 Mayıs 2012’de Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği yayımlandı.

17.02.2014 tarihli Elektrikli ve Elektronik Eşya Üretici Kayıt Sistemi (EEE) duyurusu*Sisteme Kaydolup “EEE Üretici Numarası” Alan Üreticiler: 195 adet

*http://www.csb.gov.tr/gm/cygm/index.php?Sayfa=duyurudetay&Id=10038

3000 üretici (ithalatçı dahil) öngörülmektedir. Üreticilerin % 6,5’i kayıt olmuştur.

http://www.csb.gov.tr/gm/cygm/index.php?Sayfa=duyurudetay&Id=10038

AEEE Yönetmeliği 2013 2014 2015 2016 2017 2018TOPLAM EVSEL AEEE (kg/kişi-yıl)

0,3 0,5 1 2 2 4

AEEE Yönetmeliği - taslak 2015 2016 2017 2018 2019 2020

Yıllara Göre Toplama Hedefi (Bir önceki yıl piyasaya sürülen EEE miktarı (kg) *tablodaki oran (%))

5% 10% 15% 20% 30% 45%

TÜRKİYE’DE AEEE HEDEFLERİ

Türkiye’de EEE ve AEEE Tahmini

REC TR Dünya Bankası

Piyasaya sürülen EEE (ton)

1.045.00013,3 kg/kişi(2015 yılı)

1.339.00016,2 kg/kişi(2020 yılı)

Oluşan AEEE (ton)

698.0008,9 kg/kişi(2015 yılı)

523.6006,8 kg/kişi(2015 yılı)

894.00010,8 kg/kişi(2020 yılı)

582.5007,3 kg/kişi(2018 yılı)

2011 yılı piyasaya sürülen EEE tahmini* (TÜRKBESD)

* Not: Sadece tablodaki ürünler üzerinden hesap yapılmıştır.

REC TR Raporu: 849.000

ton

Türkiye’deki oluşan AEEE miktarı hesaplanırken AB’deki veriler üzerinden hesap yapılırken dikkat edilmelidir. Ülkemizde ürünlerin kullanım süresi daha uzun ve 2. el kullanımı daha yaygındır.

Ev yaşamına yönelik dayanıklı tüketim malları,komponentleri ve tüketici elektroniği ürünleri üretimi,pazarlama ve satış sonrası hizmetleri

25.000 çalışan

10 marka

5 ülkede, 14 üretim tesisi (Çin, Romanya, Rusya, Güney Afrika, Türkiye )

130’dan fazla ülkeye ürün ve hizmet

1955’den bugüne yarım asırdan fazla tecrübe

AEEE ARÇELİK İÇİN NEDEN ÖNEMLİ?

• Arçelik Dünyaya Saygılıdır

-Çevre dostudur

-İnsana değer verir

-Sorumluluğunun bilincindedir

• Arçelik Dünyada Saygındır

-Kendini aşarak daima yükseği hedefler

Vizyon

Pazar Konumu

Türkiye beyaz eşya pazarında Arçelik A.Ş. ,

• Lider şirketlerden birisi

• Yaygın Yetkili Satıcısı ve

Satış Sonrası Servis ağına

sahip

Temiz Üretim ve Sürdürülebilir Üretim

Arçelik’te

• Atıkların kaynağında önlenmesi ve azaltılması

• Üretimde enerji ve su verimliliği

• Atıkların tesiste yeniden kullanımı/ geri kazanımı

• Kaynak verimliliğinin artırılması

• Ürünlerin üretim ve kullanım aşamalarında ortaya çıkan çevresel etkilerinin azaltılması

• Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=images&cd=&cad=rja&docid=MJKg4X59szxcMM&tbnid=jczUtX12t-GS7M:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.greenledlite.com/&ei=pMZJUYSZEZL08ASPgoHQDg&bvm=bv.44011176,d.Yms&psig=AFQjCNEWlRPL7ru914-KSTE0YtKGSs078A&ust=1363875819682787

http://www.google.com.tr/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&frm=1&source=images&cd=&cad=rja&docid=MJKg4X59szxcMM&tbnid=jczUtX12t-GS7M:&ved=0CAUQjRw&url=http://www.greenledlite.com/&ei=pMZJUYSZEZL08ASPgoHQDg&bvm=bv.44011176,d.Yms&psig=AFQjCNEWlRPL7ru914-KSTE0YtKGSs078A&ust=1363875819682787

Ürünlerin üretim ve kullanım aşamalarında ortaya çıkan çevresel etkilerinin azaltılması

• Arçelik A.Ş. “Sürdürebilir Gelişim” ve çevre duyarlı yaklaşımını,Toplam Kalite felsefesini esas alan yönetim anlayışının bir gereğiolarak benimsemektedir.

• Bu yaklaşım çerçevesinde Arçelik A.Ş.; çevre dostu üretimfaaliyetleri gerçekleştirmekte; çevre dostu ürünler üretmektedir.

“AB Çevre Ödülleri - Türkiye Programı”, "Yönetim Kategorisi" birincisi

“AB Çevre Ödülleri - Avrupa Programı”, "Yönetim Kategorisi" finalisti

• Arçelik A.Ş., faaliyetleri çerçevesinde, çevrenin ve insan sağlığının korunmasına yönelik ulusal ve uluslararası yasal yükümlülüklere ve gönüllü standartlara uygunluğunu takip etmektedir:

Atık Elektrikli ve Elektronik

Eşyaların Kontrolü Yönetmeliği

(AEEE)

Elektrikli ve Elektronik Eşyalarda Bazı Zararlı

Maddelerin Kullanımının Sınırlandırılması Direktifi

(RoHS)

Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni

ve Kısıtlanmasına İlişkin (REACH) Tüzük

PAH (poliaromatik

hidrokarbonlar)

Ürünlerin üretim ve kullanım aşamalarında ortaya çıkan çevresel etkilerinin azaltılması

Ürün lojistiği, <%0.1

Üretim ve hammadde tedarik , <%4

Tüketici kullanımı, %94-95

Ürün geri dönüşümü, <%0.3

2010-2012 AEEE Yönetmeliği çalışmaları

Mayıs 2012 AEEE Yönetmeliği yayımlandı

2012-2014 TÜRKBESD çalışmaları (KM, YK)

2014 AEEE Yönetim Planı

2014 Geri dönüşüm tesisi (Bolu ve Eskişehir)

Eylül 2014 AEEE Değişim Kampanyası ile AEEE’lerin

toplanması ve işlenmesi

AEEE İÇİN BİZ NE YAPTIK?

AEEE Değiştirme Kampanyası

AEEE Değiştirme Kampanyası

AEEE İşleme Tesisi

Ev

Aktarma merkezi

Yetkili Servis

Yetkili Servis Aracı

Lojistik Aracı

Lojistik Aracı

Lojistik Aracı

Bayiden satış

Yetkili Servis – Yeni Ürün

AEEE

Bolu AEEE İşleme Tesisi

Eskişehir AEEE İşleme Tesisi

1 buzdolabı = 250 kg sera gazı

Buzdolabının geri kazanımıile ortalama 250 kgkarbondioksit eşdeğeri sera gazı salınımıönlenebilir.

1. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

2. Üniversiteler (İTÜ, Marmara Üniversitesi, Akdeniz

Üniversitesi)

3. TÜBİTAK MAM – Poliüretan Atığının Atıktan Türetilmiş Yakıt

(ATY) Olarak Geri Kazanılabilirliğinin Araştırılması Projesi

4. REC Türkiye

5. Geri Dönüşüm Şirketleri

6. TÜRKBESD, TOBB, TÜSİAD, CECED

İŞBİRLİKLERİ

ÖNERİLERİMİZ

Şeffaf ve sürekli izlenebilir bir sistem

Kayıt sisteminin sürekli genişletilmesi

Tüm paydaşların kayıt sistemine dahil olması

Hedeflere uyumun mutlak kontrolü

Belediyelerin atık getirme merkezlerini kurması

Yetkilendirilmiş kuruluşların oluşturulması

SONUÇLAR Arçelik A.Ş. AEEE Yönetmeliği’nin uygulanmasında yükümlülüklerini

yerine getirmektedir.

Arçelik A.Ş. tarafından EEE beyanları ile 2013 ve 2014 yılı AEEE raporlama beyanları Bakanlığımıza yapılmıştır.

2014 yılında 2 adet AEEE işleme tesisi yatırımı yapılmıştır.

Türkiye’deki geri dönüşüm tesislerinin sayısının ve kalitesinin artırılması gereklidir.

Kayıt dışı üreticilerin EEE Üretici Kayıt Uygulaması sistemine dahil olması ve beyan yapması önemlidir.

AEEE Yönetmeliği Ek-5 Üretici Raporlama Tabloları

TEŞEKKÜRLER

6 MART 2015 - IV. OTURUM

KENT VE E-ATIK

Sayfa No: 243

Kadıköy İlçesinde Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Yönetimi

Şule Yardım

Kadıköy Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürü

KADIKÖY İLÇESİNDEATIK ELEKTRİKLİveELEKTRONİKEŞYALARINYÖNETİMİ

Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü


ATIK ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EŞYALAR

ATIK ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EŞYALAR


Kurşun

Cıva

Kadmiyum

Fosfor

BaryumKrom 6

AEEE YÖNETİMİ


Önleme

Azaltma

Yeniden Kullanım

Geri Dönüşüm

Enerji Geri Kazanımı

Bertaraf

B ü t ü n c ü l A t ı k Y ö n e t i m i

1

2

3

4

5

6

AEEEÇALIŞMALARIMIZANASIL BAŞLADIK ?


ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EKİPMAN ATIKLARINYÖNETİMİ PROJESİ


ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EKİPMAN ATIKLARININYÖNETİMİ PROJESİ


ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EKİPMAN ATIKLARINYÖNETİMİ PROJESİ


YÖNETMELİKLEBİRLİKTEÇALIŞMALARIMIZANASIL YÖN VERDİK ?


AEEE YÖNETMELİĞİ

Nüfusu 400.000’den fazla olan belediyeler“AEEE Getirme Merkezi” kurmakla yükümlüdür

Toplama sisteminin kurulmasıbelediyeler için zorunlu hale gelmiştir

22.05.2012 tarih ve 28300 sayılı AEEE Yönetmeliğine göre;

AEEE Yönetim Planı’nın hazırlanarak, Bakanlığa gönderilmesi gerekmektedir

Mart 2013’tetamamlandı

Mart 2013’tetamamlandı

Aralık 2012’detamamlandı


A d r e s t e n To p l a m a

G e t i r m e M e r k e z i n e B ı r a k m a

To p l a m a N o k t a s ı n a B ı r a k m aSonKullanıcı

Piyasaya Süren

İthalatçıFirma

AEEE Getirme Merkezi

AEEE254


EEEÜreticisi

AEEE Getirme Merkezi

AEEE İşleme Tesisi

Hammadde

Yeni Ürün

AEEETOPLAMA SİSTEMİ

AEEE İŞLEME TESİSİ VE GETİRME MERKEZİ


CRT (Monitör Kırıcı) Florasan Kırıcı PVC Kırıcı

AEEE SEYYAR TOPLAMA SİSTEMİ


AEEE Toplama Noktaları


42200.0

94438.0

62500.0

53917.0

61000.0 59873.0

AEEE TOPLAMA MİKTARLARIMIZ


AEEEBİLİNÇLENDİRMEÇALIŞMALARIMIZ


AEEE BİLİNÇLENDİRME ÇALIŞMALARIMIZ



AEEE BİLİNÇLENDİRME ÇALIŞMALARIMIZ

262

İLK VE ORTA OKULLARDA AEEE TOPLAMA YARIŞMASIVE DÜZENLENEN EĞİTİM ÇALIŞMALARIMIZ


DİNLEDİĞİNİZİÇİNTEŞEKKÜR EDERİZ.



KENT VE E-ATIK

Sayfa No: 264

Elektrikli ve Elektronik Atık Projelerimiz

Dr. Dilek Kars

Kartal Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürü

ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK ATIKPROJELERİMİZ

Büyük Ev Eşyaları

Küçük Ev Aletleri

Bilişim ve Telekomünikasyon

Ekipmanları

Tüketici Ekipmanları

Elektrikli ve Elektronik Aletler

Oyuncaklar, Eğlence, Spor Aletleri

Tıbbi Cihazlar

İzleme ve Kontrol Cihaz ve Aletleri

Otomatlar

Elektrikli ve Elektronik Eşya kategorileri

• Altın

• Gümüş

• Bakır

• Paladyum

• Alüminyum

• Demir

• Plastik

KURŞUN PVC BARYUM KADMİYUM CİVA BERİLYUM SELENYUM

ELEKTRONİK ATIK GERİ KAZANIM SİSTEMİMİZ

22.05.2012 tarihinde yürürlüğe giren Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların

Kontrolü Yönetmeliği çerçevesinde, Kartal Belediyesi Çevre Koruma ve KontrolMüdürlüğü olarak 1 Ocak 2013 tarihinde elektrikli ve elektronik atıkları

kaynağında ayrı toplamaya başladık.

VATANDAŞ

TALEBİ

MAVİ MASA

280 59 59ALO ÇEVRE

280 60 60

ÇEVRE KORUMA VE KONTROL MÜDÜRLÜĞÜ

[email protected]

LİSANSLI FİRMAE-ATIK TOPLAMA

EKİBİ

TALEP GELEN ADRESTEN ATIKLARIN ALINMASI

TESİSTE ATIKLARIN

İŞLEMESİRAPORLAMA

BİLGİLENDİRME VE EĞİTİM ÇALIŞMALARIMIZ

E-atıkları kaynağında ayrı bir şekilde toplamak amacıyla eş zamanlı olarakbilgilendirme ve eğitim çalışmalarına başladık.

Kurum 2013 2014 Toplam

Okullar 32 44 76

Siteler 8 6+317 331

Diğer(kamu ve özel kurumlar)

14 11 25

Toplam 54 378 432

YIL AY

TOPLANAN E-ATIK

MİKTARI

(Kg)

YIL

TOPLANAN E-ATIK

MİKTARI

(Kg)

2013

OCAK 724

2014

250

ŞUBAT 2.540 3.990

MART 1.480 2.030

NİSAN 900 890

MAYIS 3.120 320,5

HAZİRAN 300 926

TEMMUZ 580 502,3

AĞUSTOS 7.970 147,8

EYLÜL 1.320 1.120,5

EKİM 370 831,3

KASIM 820 785,6

ARALIK 170 737

TOPLAM 20.294 13.091

2013 ve 2014 yıllarında topladığımız atık miktarları.

BİLGİLENDİRME VE EĞİTİM ÇALIŞMALARIMIZ

Okullarda bilgilendirme amaçlı eğitimler düzenliyoruz.

22 Mart Dünya Su Günü, 5Haziran Dünya Çevre Günü,festivaller ve her Pazar kurulanorganik pazarımızda stantlarkuruyor ve bilgilendirmeçalışmaları yapıyoruz.

İLÇEMİZDEKİ İŞYERLERİNE TEBLİGAT YAPIYORUZ

İhtiyacı olan okullara e-atık

toplama konteynırı teslim ettik.

E-ATIK TOPLAMA EKİPMANI TEMİNİ

ATIKLARI KAPI KAPI TOPLUYORUZ

E-atıklar, toplama ekibimiz tarafından her Perşembe günü talebin geldiği adresten rutin olarak toplanmaktadır.

Kamu kurumlarından açığa çıkan e-atıkları geri dönüşüm sistemine dahilediyoruz.

ELEKTRONİK ATIK GERİ KAZANIM PROJELERİMİZ

2013-2014 yılında okullar arası elektronik atık toplama yarışması düzenledik.

YARIŞMALAR VE KAMPANYALAR DÜZENLİYORUZ

Dereceye giren okullara

ödüllerini teslim ettik.

1. Okula 10 adet2. Okula 2 adet3. Okula 1 adet bilgisayar verdik.

2015 yılında ise “Elektrikli

ve Elektronik Atıklardan

Tasarım Yarışması”

organize ettik.-İlçemizde öğrenim gören

öğrencilerimizden, e-atıklar kullanılarak çeşitli

sanatsal tasarımlar

oluşturmasını istedik.

- Bu sayede e-atıkları daha

yakından tanımalarını

sağlamayı amaçladık.

7 den 70 e Atığını Getir Kitabını Götür

203 kişiye 908 kitap verilmiştir.

ULUSLAR ARASI ATIK MATERYALLERİN KALICI SANATA

DÖNÜŞMESİ PROJESİ

18 ülke 27 sanatçı 57 eser

"Eğitimdir ki; bir milleti ya hür, bağımsız, şanlı, yüksek bir topluluk halinde yaşatır, ya da bir milleti esaret ve sefalete terk eder."Mustafa Kemal ATATÜRK

KARTAL BELEDİYESİ

Alo Çevre : 0216 280 60 60E-mail : [email protected]

ÇEVREYE VERDİĞİNİZ DEĞER İÇİN TEŞEKKÜR

EDERİZ…


KENT VE E-ATIK

Sayfa No: 291

Exitcom Recycling

Murat Ilgar

EXITCOM RECYCLING Genel Müdürü

EXITCOM RECYCLING

Exitcom Recycling

Almanya’da: 1999 de başladı

293

Türkiye’de: 2003 de başladı

Sudi Arabistan’da: 2012 de başladı

Azerbaycan’da: 2013 de başladı

Kazakistan: Projelendirme Aşamasında

Makedonya: Projelendirme Aşamasında

E-ATIK NELERDEN OLUŞUR?

Exitcom Recycling

Exitcom Recycling

WEEE-AEEE

Toplama Grubu 1 Toplama Grubu 2 Toplama Grubu 3 Toplama Grubu 4 Toplama Grubu 5

Buzdolabı/ soğutucular

Büyük Beyaz Eşyalar ve Otomatlar

TV ve Monitörler

Toplama Grubu 6

Bilişim,Telokomünikasyon ve tüketici ekipmanları

Aydınlatma Ekipmanları

Küçük Ev Aletleri

PROSESLERİMİZ

Exitcom Recycling

ELEKTRONİK ATIK TESİSİ/ TÜBİTAK

Exitcom Recycling

LCD İŞLEME ÜNİTESİ

Exitcom Recycling

CRT İŞLEME ÜNİTESİ

Exitcom Recycling

TÜRKİYEDE İLK TONER TESİSİ/ MARKA

Exitcom Recycling

TÜRKİYE’DE İLK LAMBA TESİSİ/TÜBİTAK

Exitcom Recycling

TÜRKİYE’DE Kİ İLK PİL GERİ DÖNÜŞÜM TESİSİ

Exitcom Recycling

Kocaeli Sanayi Odası - 2011 de Girişimcilik Ödülü-2012 de Sürdürülebilirlik Ödülü

Exitcom Recycling

NELER YAPTIK?

• Türkiye’de ilk Elektronik Atık Geri Dönüşüm Sektörünü Avrupa’dan modelledik ve Türkiye’nin ilk tesisini kurduk -2003

• Türkiye’de ilk sektörel ‘ Reverse Logistics’ çalışmasını başlattık- İTÜ /İşletme Mühendisliği

Akademik çalışması ile rapor haline getirilmiştir.

• Türkiye’de ilk atık yöntemleri Akademik çalışmasını yaptık. İTÜ/ işletme Mühendisliği

Exitcom Recycling

Türkiye’de İlk TAKE BACK Çalışmaları

Bir çok kurumsal firma ile ‘’ESKİYİ GETİR YENİYİ GÖTÜR’’ adı altında take backsistemleri kurup atık toplanmasını sağlıyoruz.

BELEDİYE İLE İLK ATIK TOPLAMA NOKTALARI

Exitcom Recycling

KOCAELİŞİŞLİ BELEDİYESİ

İZMİR KARŞIYAKA BELEDİYESİOSMANGAZİ BELEDİYESİ

YALOVA KAYSERİ

SİVAS SAKARYAATAŞEHİR

ANTALYA

TEKİRDAĞ

KÖRFEZ

BURSA

SİLİVRİ

DERİNCE

MELİKGAZİ

Exitcom Recycling

ATIK TOPLAMA NOKTASI – ATAŞEHİR BELEDİYESİ İLE

AVRUPA’YA İLK TEKNİK GEZİLER

Exitcom Recycling

Exitcom Recycling

EXITCOM TESİSİ’NE - OKUL GEZİLERİ

Exitcom Recycling

ALMANYA TEKNİK GEZİ

Exitcom Recycling

İSTANBUL BÜYÜK ŞEHİR BELEDİYESİ- MARMARA BELEDİYELER BİRLİĞİ -ATAŞEHİR BELEDİYE –ÇANKAYA BELEDİYESİ-ANTALYA BELEDİYESİ-SAKARYA

BELEDİYESİ- KOCAELİ BÜYÜK ŞEHİR BELEDİYESİ

Exitcom Recycling

Exitcom Recycling

TEKNİK GEZİLER’DEN

İLK ELEKTRONİK MARKET TOPLAMA SİSTEMLERİ

Exitcom Recycling

EXITCOM olarak bizler Türkiye’deki elektronik marketlerin birçoğu ile ortak bir şekilde elektronik atık toplamaktayız.

Toplama noktası olarak gördüğümüz marketlerde, halktan gelen elektronik atıklar toplanmakta ve tesisimize kabul edilmektedir

Market Çalışmalarımız

Exitcom Recycling

14 x

Mağaza Çalışmalarımız

Exitcom


Exitcom


Exitcom

Exitcom Recycling

Exitcom Recycling


Exitcom

FARKINDALIK PROJELERİ

• Özel Firmalarda ‘ Kağnı Turnede’Projesi ile Farkındalık Günleri Düzenlendi.

• Kurumlarda Eğitimler Verildi.

• Kurum İçi Toplama Projeleri Başladı.

Exitcom Recycling

ATIK TOPLAMA PROJELERİ

Exitcom Recycling

Üniversitelerde Seminerler Verildi(Yurt içi-Yurt Dışı)

İstanbul Teknik Üniversitesiİstanbul ÜniversitesiAnkara ÜniversitesiÇankaya ÜniversitesiYıldız Teknik ÜniversitesiKocaeli ÜniversitesiIsparta ÜniversitesiDoğu Akdeniz Üniversitesi-KıbrısSakarya ÜniversitesiKöln Üniversitesi

Exitcom Recycling

Exitcom Recycling

ÜNİVERSİTE’LER DE ETKİNLİKLER..

03.03.2008 Exitcom Recycling

• ‘Atıktan Sanata’ Projesi ile birçok kişiye ulaştık

ve Geri Dönüşüm mesajları verdik.

Exitcom Recycling

ATIKTAN SANATA

Exitcom Recycling

‘Green IT ’ projesi ile birçok üreticiye geri dönüşüme davet ettik. HP ile, Greenpeace, My Climate, Green Pr ortaklığında bir proje idi.

2011 -2012 -2013

Dünyamız için geri dönüşüm sloganı ile Yeryüzü Derneği Green Pr ile toplanan atıkların geri dönüşüm geliri ile derneğe bağış yapıldı.

Exitcom Recycling

CEBİT’DE FARKINDALIK PROJELERİ

Exitcom Recycling

CEBİT PROJE AFİŞ..

Exitcom Recycling

CEBİT PROJE AÇILIŞ

Exitcom Recycling

Sosyal Sorumluluk Projeleri

• Gülen Yüzler Projesi,

• Darıca Hayvanat Bahçesi vs..

Exitcom Recycling

Sokak Hayvanları Projesi

Exitcom Recycling

Exitcom Recycling

Engellilerle Engelsiz Projeler

Exitcom Recycling

AKADEMİK – AB PROJE VE ÇALIŞMALARIMIZ

AKADEMİK PROJELER

• Türkiye’de e-atıkların toplama yöntemleri/İTÜ İşletme Mühendisliği

• Türkiye’de e-atıklar en kolektif toplama modelleri / İTÜ İşletme Mühendisliği

• Türkiye’de Kurulması Gereken atık getirme merkezleri için lokasyon rotalama /İTÜ İşletme Mühendisliği

• Türkiye’de istatiksel olarak e-atıklar /REC ile

• Türkiye’de sayısal verilerle pillerin toplanması ve işlenmesi / Boğaziçi Üniversitesi – Ekonomi Bölümü

• Türkiye’de değerli metallerin geri kazanılması- Boğaziçi Üniversitesi – Isparta Üniversitesi- Atatürk Üniversitesi

• Elektronik Atıktan Bakır Kazanımı/ Karadeniz Teknik Üniversitesi- Isparta Üniversitesi

Exitcom Recycling

AB PROJELERİ • Elektronik atıkların içerisinden çıkan değerli metallerin geri kazandırılması

/ Hamburg Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi, Isparta Üniversitesi

• AB projesi – Almanya – IZOP /Elektronik atıklarda TR – Avrupa model Paylaşımı

• AB Projesi – Almanya – IZOP /Tr’de pillerin toplanması ve geri dönüştürülmesi

• AB Projesi- Almanya- Değerli metallerin kendi ülkelerinde Geri Kazandırılması /Recovery of Rare Earth Elements

• AB Projesi- Almanya- Lambaların geri kazanımı- Re usıng of WasteFluorescent Glas in Industry

Exitcom Recycling

ALMANYA EXITCOM’A OKUL GEZİLERİ…

Exitcom Recycling

PROJELER’DEN..

Exitcom Recycling

ARGE PROJELERİMİZ

Exitcom Recycling

• İlk elektronik atık işleme tesisi Projesi - Isparta Üniversitesi • İlk Toner işleme tesisi Projesi -Marka • İlk Floresan işleme tesisi Projesi-Tübitak • CRT camlarının geri kazanımı Projesi – Gebze İleri teknoloji

Enstitüsü • Lamba camlarının geri kazanımı – 2. Endüstride kullanımı Projesi –

Kocaeli Üniversitesi + İsfalt İle• Tr de ilk elektronik atıklardan çıkan PLASTİKLERİN GERİ

DÖNÜŞÜMÜ projesi – Kocaeli Üniversitesi ile• Genel Kırıcı Projesi – Kosgeb• E –atıklarda farkındalık Projesi – Kosgeb

E-ATIK SEKTÖRÜNDE NELERE DİKKAT EDİLMELİ..

-İhalelere giren İşleme Tesisleri Gerçekten var mı?

-Çalışılacak işleme tesislerine üreticiler denetimler yapıyor mu?

-Bakanlık denetim yapıyor mu?

-Tesisler Uluslar arası standartlara uygun mu?

-İsg Çevre Kalite sistemleri ne durumda ?

-Güvenlik şartları sağlanıyor mu?

-Bilgi Güvenliği sağlanıyor mu?

-Veri imhası sağlanıyor mu?

-Raporlamalar gerçek mi?

-Çapraz denetimler yapılıyor mu?

-İllegal atık ticaretine nasıl önlemler alınıyor?

-Atık üreticisi işleme tesislerinden ne derece memnun?

Exitcom Recycling

TÜRKİYE’Yİ TEMSİL ETTİK..

• Salzburg Avusturya’da : IERC 2011,2012,2013,2014,2015 Dünyanın En Büyük Elektronik Atık Kongresi

• Bakü Azerbeycan’da: Recycling &Energy Recovery Congress

• Bakü Azerbeycan’da: Waste to art Festival

• Riyad Saudı Arabia: Recycling Congress

• Bonn Almanya: Alman – Türk platformu

• Bonn Almanya: Çevre Bakanlığı

• Üsküp Makedonya: Maswa ( Macadonia Solid Waste Management)

• Hannover Almanya : IFAT

Exitcom Recycling

ARABİSTAN FUAR

Exitcom Recycling

ARABİSTAN- EXITCOM

Exitcom Recycling

AZERBEYCAN - EXITCOM

Exitcom Recycling

Exitcom Recycling

SALZBURG KONGRE / IERC 2011,2012,2013,2014,2015

MEDYA’DA YER ALDIK

Exitcom Recycling

• Ntv Gece Bülteni• HABERTÜRK Teknopark• HaberTürk Teknopark 2• Atv Ana Haber Bülteni• Kanal7 Fuar saati• CNN TÜRK Farkında mısınız?• Kanal24 Cebit 2008 Btnet• Ntv Yeşil Hat• Flash Tv Eko Flash • Fox Tv• Samanyolu Tv• Spor Türk• Saudi Tv• Hannover Tv

• Recycling Industry Dergisi• Forbes Dergisi• Hürriyet Gazetesi• Zaman Gazetesi• Kocaeli Gazetesi• Milliyet Gazetesi

BASIN’DA BİZ…

03.03.2008 Exitcom Recycling

BASIN’DA BİZ…

Exitcom Recycling

BASIN’DA BİZ..

Exitcom Recycling

SEKTÖRDE BİZ

Exitcom Recycling

GRUP- E / YEŞİL KAMERA ÖDÜL TÖRENİ

Exitcom Recycling

www.exitcom.com.tr

www.tonergerikazanim.com

www.lambageridonusum.com

www.atikgetirmemerkezi.com

www.e-atik.com

www.geridonusum.org

İNTERNET SİTELERİMİZ:

Exitcom Recycling

ÜRETİCİ REFERANSLARIMIZ

356Exitcom Recycling

http://images.google.de/imgres?imgurl=http://control.bu.edu/ieee/cdc04/XeroxLogo.jpg&imgrefurl=http://control.bu.edu/ieee/cdc04/cdc04sponsormenu.html&usg=__8TXzFohzoflAR_7bxQyOtpTSR2E=&h=397&w=1672&sz=82&hl=de&start=3&um=1&tbnid=gviuO_GOn5xD0M:&tbnh=36&tbnw=150&prev=/images?q=xerox&hl=de&rlz=1G1GGLQ_DEDE334&sa=N&um=1

http://images.google.de/imgres?imgurl=http://control.bu.edu/ieee/cdc04/XeroxLogo.jpg&imgrefurl=http://control.bu.edu/ieee/cdc04/cdc04sponsormenu.html&usg=__8TXzFohzoflAR_7bxQyOtpTSR2E=&h=397&w=1672&sz=82&hl=de&start=3&um=1&tbnid=gviuO_GOn5xD0M:&tbnh=36&tbnw=150&prev=/images?q=xerox&hl=de&rlz=1G1GGLQ_DEDE334&sa=N&um=1

Exitcom Recycling

TEŞEKKÜRLER

EXITCOM RECYCLING MURAT ILGAR Genel Müdü[email protected] 352 3676



KENT VE E-ATIK

Sayfa No: 359

Altaş Yapı Sanayi ve Temizlik Hizmetleri Ticaret A.Ş.

Sibel Arslan

ALTAŞ Elektronik Atık Tesisi Müdürü

Altaş Yapı Sanayi ve Temizlik Hizmetleri Ticaret A.Ş.

ALTAŞ KİMDİR ?

1992 yılında kurulan firmamız, çevre, atık yönetimi ve geri dönüşüm

endüstrisinde kent temizliği, evsel atıkların toplanması ve

taşınması, ambalaj ve elektronik atıkların toplanması ve

ayrıştırılması, tıbbı atıkların toplanması ve bertarafı konularında

faaliyet göstermektedir.Alanında en yeni teknolojileri uygulamaya geçiren ALTAŞ,

bünyesinde 3500 den fazla çalışanı, 700 den fazla araç filosuyla

sektörde önemli bir konuma sahiptir.

Firmamız yaptığı iş gereği evsel atıkların toplanmasıyla ilgili;

Kadıköy Belediyesi,

Maltepe Belediyesi, Kartal Belediyesi,e-atık toplama protokolüne sahiptir.

EEE üreticisi firmalar tarafından oluşan AEEE ler için iki gün boyunca nasıl toplanacağı ve işleneceği konusunda değerli

sunumlar yapıldı.

Ancak evsel AEEE ler konusunda atığa nasıl ulaşılacağı

hususunda bir katkı sunulmadı.

Yönetmeliğimizde neyin nasıl yapılacağı açık olarak belirtilmiş

olmasına rağmen kimse yeterince üzerine düşen görevi yerine

getirmemektedir.

Yönetmelik gereği 2014 yılında ortalama nüfusu 450.000 olan bir yerel yönetimin 225 ton evsel AEEE toplaması gerekmektedir

Ancak yerel yönetimler adına toplama yapan bir firma olarak gerçek rakamlar

çok düşüktür.

Kurumsal firmalarla anlaşma ve çözüm ortaklığı ile daha kolay atığa ulaşmak

mümkündür.Evsel atıklar için bir Türkiye modeli oluşturulması gerektiğini düşünüyorum

çünkü tecrübelerim gereği getirme merkezlerine atık getirilmemektedir,

toplama kapıdan kapıya yapılmaktadır.

Kadıköy ilçesi sınırlarında;

1 Getirme merkezi 12 Toplama noktası

Maltepe ilçesi sınırlarında;

1 Getirme merkezi 2 Toplama noktası

Kartal ilçesi sınırlarında;

2 Toplama noktası

TOPLAMA NOKTALARI

TOPLAMA NOKTALARI

SEKTÖR SORUNLARINDANBİRKAÇI

Atık miktarının nasıl artırılacağı, maaliyetlerin kimler tarafından karşılanacağı,

Toplama maaliyetlerinin kimler tarafından karşılanacağı,

Toplama noktalarının güvenliğinin nasıl sağlanacağı.

TEŞEKKÜRLER

Sibel ARSLANE-Atık Tesis Müdürü

Merdivenköy Mh. Yumurtacı

Abdibey cd. No:89Kadıköy / İstanbul

Tel & Fax: +90 216 567 06 04Gsm: +90 532 769 16 98

[email protected]

6 MART 2015 - V. OTURUM

YEREL YÖNETİMLERDE E-ATIK (MBB OTURUMU)

Sayfa No: 371

Sakarya’daki Elektronik Atıkların Macerası (2009-2015)

Arzu Saygıner Çil

Sakarya Büyükşehir Belediyesi Özel Atık ve Proje Uzmanı

SAKARYA’DAKİ ELEKTRONİK

ATIKLARIN MACERASI2009-2015

Arzu SAYGINER ÇİLÖzel Atık ve Proje Uzmanı

…SENE 2009…

Elektronik atıkları

topluyorlarmış...

Siz yakında muz kabuklarını da

toplarsınız

Tüm çalışmalar TEK bir isim altında toplandı…

ATIK ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EŞYALARIN TOPLANMASI VE GERİ DÖNÜŞÜMÜ PROJESİ

3E 1A PROJESİ

İLK FAALİYETLER“Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Toplanması ve Geri Dönüşümü Projesi” (3E 1A) planlanırken toplumun tüm kesimlerinin

bu çalışmaya katılması hedeflenmiş ve Büyükşehir Belediyemiz Medya Tanıtım Şube Müdürlüğümüzle birlikte görsel ve yazılıdokümanlar hazırlanırken herkesin anlayacağı dilin seçilmesine özen gösterilmiştir.

Şehrin 7 ayrı noktasında billboardlarla, 24 noktada da “raket” tabir edilen, özellikle kavşaklardabulunan noktalardaki duyuru tabelalarında tanıtımlar yapılarak, elektronik atıkların çöp olmadığıve Büyükşehir Belediyemiz tarafından ayrı toplandığı, tek yapılması gerekenin Belediyemiz ALO 153Çözüm Masası’nın aranarak iletişim bilgilerinin bırakılması olduğu vurgulanmıştır.

TEASERMedya Planlama Şube Müdürlüğümüz ile birlikte hazırlanan 40 saniyelik “Elektronik Atık Çöp Değildir” konulu kısa tanıtım filmi

Sakarya’daki sinema salonlarında film öncesi gösterilmeye başlanmıştır. Ayrıca bu kısa tanıtım filmi Adapazarı Kültür Merkezi (AKM)kafeteryasında bulunan mini televizyonlarda da gösterilmiştir.

Elektronik Atık Tanıtım Fragmanı (Sinema Salonlarında Gösteriliyor).avi

Elektronik Atık Tanıtım Fragmanı (Sinema Salonlarında Gösteriliyor).avi

İLK FAALİYETLEREXITCOM Firması ile işbirliği protokolü imzalanmıştır. Sonrasında Sakarya Üniversitesi ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü ile protokoller

yapılarak elektronik atıkların bu kurumlardan da Büyükşehir Belediyesi organizasyonunda toplanmasına başlanmıştır.Üniversitemiz fakülteleri ile elektrik ve elektronik bölümleri bulunan endüstri meslek liselerine elektronik atık kutuları

yerleştirilerek öğrencilerin çalışmaya katılımı teşvik edilmiştir.Halkın katılımının sağlanması amacıyla, Sakarya Büyükşehir Belediyemiz sınırlarında halkın kolay ulaşabileceği ve malzemelerin

dış etkenlerden zarar görmeyeceği güvenlikli yerlere (çoğunlukla ilçe belediyeleri ve muhtarlıklara) elektronik atık toplama kutularıkonulmuş, basın yoluyla ve hazırlanan afişlerle de bu noktaların duyuruları yapılmıştır.

2010 YILI EN ÇEVRECİ KURUM ÖDÜLÜ

PROJE TANITIM TOPLANTISIProjenin başlangıcının yapılması ve duyurulması

amacıyla Atatürk Kültür Merkezi’nde İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün belirlediği okul müdürleri ve bu okulların öğrencileri ile birlikte Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanımızın katılımıyla projenin başlangıcı yapılmıştır.

Ayrıca hem üniversitenin hem de İl Milli Eğitim Müdürlüğünün personeli ve öğrencileri ile muhtarlarımıza bilgilendirme çalışmaları yapılmıştır.

İLK FAALİYETLER• SAMEK (Sakarya Büyükşehir Belediyesi Meslek Edindirme Kursları) kursiyerlerine eğitim

çalışmaları yapılmıştır. Bununla elektronik atık toplama bilincinin toplumun çekirdeği olan ailelerimiz ile halkın tüm kesimlerine yayılması hedeflenmiştir.

• Sakarya Büyükşehir Belediyesi Kent Konseyi Yürütme Kurulu ve Kent Konseyi Kadın Meclisi toplantılarına katılım sağlanmıştır. Kent Konseyi üyesi olmanın yanında bir sivil toplum örgütü başkanı olması sıfatı da taşıyan kişilere konu aktarılmıştır.

• SATSO’ya bağlı işletmeler ve organize sanayi bölgelerimizde bulunan fabrikalar da çalışmaya ortak olmuştur.

EĞİTİM

Haftada 1 gün okullarda “Çevre Eğitimleri”

düzenlenmektedir. Bu çerçevede okullarda

ELEKTRONİK ATIKLAR hakkında

çocuklara bilgilendirme yapılmaktadır.


18.Uluslararası Çevre Proje Olimpiyatı

(INEPO – 2010 )

“Çevre Eğitimleri Projesi”

ÇEVRECİ KENTLER

Projenin , “Çevreci Kentler Sakaryada Buluşuyor” adı altında düzenlediğimiz ulusal ölçekli bilgilendirme toplantısında,Edindiğimiz bilgileri ve deneyimlerimizi diğer belediyelerle paylaşmak amacıyla ‘Atık Piller, Zararları, Toplanması ve BelediyelereDüşen Görevler’ ve ‘Elektronik Atıklar Zararları, Geri Dönüşümü ve Belediyelerin Sorumlulukları’ konularında bilgilendirmeleryapılmıştır. Bilgilendirme toplantısına İstanbul, Bilecik, Bolu, Bursa, Düzce ve Kocaeli illerinde bulunan tüm belediyeler davetedilmiştir. Bu değerlendirme toplantısında hem atık pillerin toplanması konusunda hem de AEEE-Atık Elektrikli ElektronikEşyaların Kontrolü Yönetmeliği ile ilgili görüşler ortaya konulmuştur. Yönetmeliğin eksiklikleri, işleme tesislerinin şartları, ve atıkgetirme merkezlerinin önemi değerlendirilmiştir. (2012)

ÇİZGİ FİLM

Çizgi Film-a.wmv

Çizgi Film-a.wmv

KATILIM SAĞLANAN ORGANİZASYONLAR

Cine 5 Televizyonu’nda yayımlanan ve sanatçı Yeşim Salkım’ın Sunuculuğunu yaptığı “Hayata Şans Ver” adlı programda, Büyükşehir Belediyesi’nin çevre alanında yaptığı çalışmalar hakkında bilgi verilmiştir. Sosyal sorumluluk projelerinin ve başarılı çalışmaların anlatıldığı bu programda ilk kez bir Belediye konuk olarak davet edilmiştir.

“Belediyeler Tarafından Yürütülen Örnek Atık Projeleri ve Finansmanı” konusunda örnek belediye olarak davet edildiğimiz, Çevre Şehircilik Bakanlığı, Marmara Belediyeler Birliği, REC Türkiye ve TÜDAM tarafından düzenlenen, REW İSTANBUL 2012 Atık Yönetimi Sempozyumunda yapılan sunumla tecrübelerimiz diğer katılımcılar ile paylaşılmıştır.


2015 YILINDA

ELEKTRONİK ATIK ÇALIŞMALARINDA

GELİNEN SON NOKTA

2015 YILINA KADAR TOPLANAN ELEKTRONİK ATIK MİKTARI

55.186,00 Kg

Elektrik ve Elektronik Atıkların Tersine Lojistik Süreçlerinin İyileştirilmesine Yönelik Bütünleşik Bir Sistem Tasarımı

1005 – ULUSAL YENİ FİKİRLER VE ÜRÜNLER ARAŞTIRMA DESTEK PROGRAMI

Doç. Dr. Bersam Bolat yürütücülüğünde tamamlanan ve Gül Tekin Temur’un yazdığı “Tersine Lojistik Ağlarında Sürdürülebilirlik Yaklaşımına Yönelik Çok Amaçlı Bir Model Önerisi: Elektronik Atık Sektöründe Bir Uygulama” adlı doktora tezinde sunulan kapsamlı literatür çalışmasında tespit edilen, AEEE’nin uygulanmasına ilişkin belirsizliklerin, ülkemiz özelinde detaylı bir biçimde değerlendirilmesi, tartışılması ve kök neden analizi ile sınanması amacı ile, en yüksek ekonomik faaliyetin gerçekleştiği ve e-atık oluşum miktarının en yoğun olarak gerçekleştiği Marmara Bölgesi’ndeki e-atık geri kazanım ağlarında yer alan en önemli üç aktör grubundan (üreticiler, belediyeler, geri dönüşüm hizmeti sağlayıcılar) önemli paydaşların içinde bulundukları durum ve yönetmeliğe uyumluluk sürecinde karşılaşılabilecekleri olası belirsizliklere ilişkin bilgi ve görüşleri, uzman panelleri ve Delfi Araştırması metodundan yararlanılarak toplanacaktır.

Marmara Belediyeler Birliği

Örnek Belediyecilik Projeleri Yarışması

Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşyaların

Toplanması ve Geri Dönüşümü Projesi

(3E 1A Projesi)

Büyükşehir Belediyeleri İkincilik Ödülü

Doğu Marmara Kalkınma Ajansı

Çevresel Sürdürülebilirliğin Sağlanması Yarışması

“Dijital Çağın Karanlık Yüzü Aydınlanıyor:

E-Atıklar Toplanıyor, Sakarya Değerleniyor Projesi”

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

“En Temiz Kent” Yarışması

Büyükşehir Belediyeleri

kategorisinde :

Birincilik Ödülü

“Çevre Beratı”

TEŞEKKÜR EDERİM



Sayfa No: 399

Ataşehir Belediyesi

Ayten Kartal

Ataşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Müdürü

ATAŞEHİR BELEDİYESİÇEVRE KORUMA VE KONTROL MÜDÜRLÜĞÜ


Kendisini sürekli olarak daha hızlı, daha verimli, daha şık, daha ekonomik şeklinde pazarlayan günümüz eğilimleri sayesinde kullanmakta olduğumuz elektronik cihazlar kullanım amaçlarına göre değişmek üzere 1 ila 6 yıl içerisinde “iş görmez” veya “ tamiri yenisini almaktan daha pahalı” hale gelmektedir. Bu durumda bir zamanlar yüksek meblağlar ödeyerek aldığımız elektronik eşyalarımız ya çöpe ya da hurdacılara gitmektedir. E-Atık adı verilen atık türü de bu şekilde ortaya çıkmış olmaktadır.


Dünyada her yıl 50 milyon tona yakın e-atık oluşmaktadır. 2017 yılında dünyada üretilen e-atık miktarı yıllık 65,4 tona ulaşması beklenmektedir.

Yükselen e-atık dağı istenilen düzeyde geri dönüştürülemediğinden dünya genelinde hem önemli bir kaynak israfına yol açmış hem de dikkat çekici bir çevre sorununa dönüşmüş durumdadır.

http://www.google.com.tr/url?sa=i&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0CAgQjRw&url=http://www.ekocedlab.com.tr/?p%3Dbizden_haberler%26a%3Datik_elektrikli_ve_elektronik_esyalarin_yonetimi_konusunda&ei=hp71VN6yOMKfyAPetoGgCA&psig=AFQjCNEVsBTYtktAR0kKwZtznTEUZlWVUg&ust=1425469446989344

http://www.google.com.tr/url?sa=i&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0CAgQjRw&url=http://www.ekocedlab.com.tr/?p%3Dbizden_haberler%26a%3Datik_elektrikli_ve_elektronik_esyalarin_yonetimi_konusunda&ei=hp71VN6yOMKfyAPetoGgCA&psig=AFQjCNEVsBTYtktAR0kKwZtznTEUZlWVUg&ust=1425469446989344

• Tüketimdeki bu hızlı artış ile birlikte yıllık ortalama% 3-5 artış hızı ile Avrupa’da en hızlı büyüyen atık türü olarak belirtilmektedir.

Kişi başına üretilen e-atık miktarının 14-20 kg/yıl olduğu tahmin edilmektedir.

E-atıklar, evsel atıklara oranla 3 kat daha hızlı artmakta ve

buna paralel olarak e-atıkların evsel atıklar içindeki payı % 8’e ulaşmaktadır.



Ürün Adı 2011 yılında Türkiye’de piyasaya sürülen ürün ağırlığı (ton)

Soğutucu 212.833

Dondurucu 24.076

Klima (Ev Tipi) 120.176

Çamaşır Mak. 149.009

Bulaşık Mak. 80.289

Kurutucu 3.749

Pişiriciler 32.608

Fırın 59.782

Isıtıcılar 40.080

Monitör 33.849

Televizyon 46.506

PC ve Non-TV 3.696

Diğer (Yazarkasa) 562

Küçük Ev Aletleri 66.635

TOPLAM 873.856


10%10%

15%

15%20%

30%

Monitörler

Televizyonlar

Bilgisayar, telefon, fax, yazıcı

DVD/VCR, CD çalar, Radyo, Hİ-Ficihazları

Buzdolabı

Çamaşır makinası, elektriklisüpürge, fırın, klima, kahvemakinası


Elektronik eşyaların çoğu 1000’den fazla değişik ana maddeden oluşmaktadır.

Elektronik ürünlerin yapımında klorlu solventler, bromlu alev geciktiriciler, PVC, ağırmetaller, plastik ve gazlar kullanılmaktadır. Örneğin: bir TV katot ışın tüpü (CRT) 2-4 kgkurşun, büyük TV ekranı ondan daha fazla kurşun içermektedir.

Bilgisayar monitörleri ve televizyonların iç yüzey kaplamalarında tehlikeli atık sınıfınagiren fosfor bulunmaktadır.

Elektronik atıkların içerdiği tehlikeli maddeler, ilkel geri dönüşüm metotları ile insanve çevre sağlığını etkilemektedir.

Örneğin; televizyon tüplerinin çekiçlerle parçalanarak kurşun tozunun açığa çıkarılmasıve havaya karışması, bilgisayar kablolarının yakılarak bakır açığa çıkarılması,bilgisayara ana kartlarının değerli maden elde etmek için asit kullanılarak eritilmesiinsan ve çevre sağlığı için çok büyük bir tehdit meydana getirmektedir.

Bu nedenle E-atıkların geri dönüşüm sürecinde çok daha ileri düzeyde ayrıştırmateknikleri kullanılması gerekmektedir.


ABD’de 1997 ile 2004 yılları arasında kullanılmaz hale gelen

315 milyon bilgisayar ve monitörde toplam 545.000 ton kurşun

bulunmaktadır.

Gelişmiş ülkelerin büyük bir kısmı tehlikeli e-atıklarını fakir Asya ve

Afrika ülkelerine ihraç etmeyi veya bağışlamayı tercih etmektedir.

Türkiye’de yıllık 539.000 ton atık elektrikli ve elektronik

eşyanın yaklaşık %1-2’si geri dönüştürülmektedir.

Buying a new device

ATAŞEHİR

BELEDİYESİ

TOPLAMA ARACI

Elektronik atık

Toplama kutuları Elektronik mağazalar

Toplama

Ayrıştırma

Yeni ürün

Geri dönüşüm

Geri dönüşüm


Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Geri

Dönüşümü

Atık kabul edilen elektronik eşyalar geri dönüşümü mümkün metal, cam ve plastik malzemeler de içermektedir.

Kablolar, cam, alüminyum, çelik, bakır ve diğer değerli metaller, plastik veya bunların kompozit bileşenlerinden oluşan parçalar barındırmaktadır.

Bu malzemeler ya doğrudan yeniden kullanılırlar ya da işlenip değerlendirilirler.

AEEE geri dönüşümü ile hurda ithalatı azaltılabilir ve yerli hurda kullanımı artırılabilir.


Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Geri Dönüşümü

E-Atıkların geri kazanımı sadece bir insan sağlığı ve çevre problemi değil aynı zamanda içeriklerinde barındırdıkları değerli madenler açısından da kaynak israfının önlenmesinde ve ülke kaynaklarının verimli kullanılmasında önemli bir etkendir.

E-Atıktan çelik üretimi için harcanan enerji, cevherden üretime göre daha azdır.

Daha az ve temiz enerji kullanımı, çıkan atık gazların ve artık ürünlerin de az olmasını sağlamaktadır.

E-atık kullanımı sonucunda daha düşük maliyetle daha yüksek kalitede ürünler üretebilmektir.

Değerli metallerin farklı elektronik parçalar içindeki (telefon, hesap makinesi ve baskılı devre kartları) dağılım oranları bu cihazların ekonomik değerlerinin % 70’ten fazlasını, TV kartları ve DVD oynatıcıların ekonomik değerlerinin ise yaklaşık % 40’lık bir kısmını oluşturmaktadır.



BİR BİLGİSAYAR

ÜRETMEK İÇİN

1300 kg su tüketilmektedir.

240 kg fosil yakıt tüketilmektedir

22 kg kimyasal

tüketilmektedir.



AEEE Geri Dönüşümü ile hurda ithalatı azaltılabilir ve yerli hurda kullanımı

arttırılabilir.



Tabloda birincil kaynaklara kıyasla geri kazanımın sağladığı enerji tasarrufu oranları verilmektedir.

Metal/Malzeme Enerji tasarrufu (%)

Alüminyum 95

Bakır 85

Demir ve çelik 74

Kurşun 65

Çinko 60

Kağıt 64

Plastik >80

Kaynak: Ersin Yener Yazıcı, Hacı Deveci, “E-Atıklardan Metallerin Geri Kazanımı”,

Madencilik, Cilt.48, Sayı:3, 2009, s.5.

Bir ton kişisel bilgisayar atığından elde edilen altın miktarı da 17 ton altıncevherinden daha fazla altın içermektedir.

Bin adet cep telefonu devresinin geri kazanımı ile elde edilen değerli metal miktarları 250 mg gümüş, 24 mg altın 9 mg paladyum ve 9 gr bakırdır. Bu metal miktarları sırası ile 250 ton gümüş 24 ton altın 9 ton paladyum ve 9000 ton bakır cevherinin içerdiği değerli metal içeriğine eşdeğerdir.

Örneğin ortalama 100 gram ağırlığındaki bir cep telefonu ortalama 25 gram değerli maden içermektedir ve bu oranın büyük bir kısmı bakırdan oluşmaktadır dolayısıyla küçük boyutuna rağmen sadece Mobil telefonlarının içerdiği değerli madenler toplamda önemli bir ekonomik kaynağa işaret etmektedir.




Dönüşümü

Floresan lambalar ve enerji tasarruflu lambalarda az enerjiyle çok ışık vermektedirler ve uzun ömürlüdürler.

Bununla beraber az miktarda cıva içermektedirler. Zehirli cıva buharının çevreye karışmaması için, eski floresan lambaların diğer çöplerden kesinlikle ayrılması gerekmektedir. Sadece o zaman cıva kontrollü bir şekilde uzaklaştırılabilir ve kullanılmış camdan faydalanılabilir.



Dönüşümü

ENERJİ TASARRUFU SAĞLAR

DOĞAL KAYNAKLARIN KORUNUMUNU SAĞLAR

HAMMADDEKAYNAĞI VE

KİMYEVİ MADDE TASARRUFU SAĞLAR

ÇEVRE KORUNUMUNU SAĞLAR


Buzdolabı gövdesinden ütü

Monitör plastiğinden bank

Bunları Biliyor muydunuz?

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.rehberalem.com/firmalar/22809/urun/buzdolabi_4.jpg&imgrefurl=http://www.rehberalem.com/urun/metin+ticaret/beyaz+esya+bayileri/2287/buzdolabi.html&h=600&w=600&sz=28&hl=tr&start=7&usg=__RiCch1iVW59hKGHMVEQqfRhxgiI=&tbnid=YD7fUqxPlA2GLM:&tbnh=135&tbnw=135&prev=/images?q=buzdolab%C4%B1&gbv=2&hl=tr

http://images.google.com.tr/imgres?imgurl=http://www.rehberalem.com/firmalar/22809/urun/buzdolabi_4.jpg&imgrefurl=http://www.rehberalem.com/urun/metin+ticaret/beyaz+esya+bayileri/2287/buzdolabi.html&h=600&w=600&sz=28&hl=tr&start=7&usg=__RiCch1iVW59hKGHMVEQqfRhxgiI=&tbnid=YD7fUqxPlA2GLM:&tbnh=135&tbnw=135&prev=/images?q=buzdolab%C4%B1&gbv=2&hl=tr

Türkiye’ de e-atıkların toplanması ve çevre ve insan sağlığını dikkate alarak geri dönüştürülmesiyle ilgili son yıllarda önemli adımlar atılmaktadır.

Türkiye’de e-atıkların yönetimi için teknik ve idari esasların belirlenmesi çalışmaları,AB düzenlemelerine uygun olarak gerçekleştirilmektedir. 2002/96/EC-WEEEDirektifine paralel olarak hazırlanan yönetmelik; belediyeleri, Elektrikli ve Elektronikürün üreticilerine, dağıtıcılarına ve tüketicilerine çeşitli sorumluluklaryüklemektedir. Yönetmelik, e-atıkların toplanmak suretiyle geri kazanımını ilkeedinmiş, bu konuda hedefler belirlemiştir.

Türkiye’de yılda 539 .000 ton e-atık oluşmakta ve söz konusu atıkların sadece20.000 tonu doğru ve sağlıklı yöntemlerle geri dönüştürülmektedir. En fazla çöpeatılan ürünlerin televizyon ve CRT monitörler olması ve en çok e-atık üretenşehirler sıralamasında İstanbul, Kocaeli ve Ankara yer alması dikkat çekicinoktalardır. Türkiye’de ayrıca yaklaşık lisanslı E-atık işleme tesis sayısı 40 olarakaçıklanmıştır.



Elektrikli ve Elektronik Atıkların Zararları Yönetimi

22.05.2012 tarih ve 28300 sayılı Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü (AEEE) Yönetmeliği yayımlanmış olup, ilçe belediyelerinin yükümlülükleri 8.Madde de belirtilmiştir. Belediyeler; • AEEE yönetim planını hazırlamakla ve AEEE toplama başlangıç yılından en az altı ay önce

Bakanlığa göndermekle, • Yönetim planı çerçevesinde toplama programı hakkında konutları bilgilendirmek, bu program

çerçevesinde toplama işlemini yapmak veya yaptırmakla, • Atık getirme merkezlerini kurarak AEEE’lerin toplanmasını sağlamakla ve kurulan getirme

merkezlerine ilişkin olarak halkı bilgilendirmekle, • Getirme merkezlerinde belirtilen gruplamaya göre AEEE’lerin uygun konteynerlerde

biriktirilmesini sağlamakla, • Toplama esnasında kullanılan araçlar üzerinde “Atık Elektrikli ve Elektronik Eşya Toplama

Aracı” ibaresinin bulunmasını sağlamakla, • Gerektiğinde evsel AEEE’lerin toplanması için il özel idareleri ile ortak çalışmalar yapmakla, • Toplanan evsel AEEE’leri Koordinasyon Merkezince belirlenen lisanslı işleme tesislerine

göndermekle ve Koordinasyon Merkezine belgelemekle yükümlüdür.


31 Aralık 2014 ÇARŞAMBA tarihinde 29219 sayılı Atık Getirme Merkezi Tebliği’nde;

GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin yayımı tarihi itibariyle bu Tebliğin Ek-6’sında yer alan büyükşehir belediyesi olan illerde ilçe belediyeleri, diğer illerde il ve ilçe belediyelerinden;

a) I. Kademede olanlar iki yıl,

b) II. Kademede olanlar üç yıl,

c) III. Kademede olanlar dört yıl içerisinde 1. sınıf atık getirme merkezlerini kurmakla,

(2) Mevcut atık getirme merkezleri, bu Tebliğin yayımı tarihi itibariyle Tebliğde belirlenen şartlara bir yıl içerisinde uyum sağlamak ve bu şartları sağladığına dair il müdürlüğünden onay yazısı almakla,yükümlüdür.


Ataşehir’de Elektronik Atık Toplama Çalışmaları• AEEE Yönetim Planı hazırlanarak, Bakanlığa gönderilmiştir.

• Elektrikli ve elektronik atıklar için konteyner konularak toplama sistemi kurulmuştur.

• 22.05.2012 tarih ve 28300 sayılı Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü (AEEE) Yönetmeliği ve 31 Aralık 2014 tarihinde 29219 sayılı Atık Getirme Merkezi Tebliği yayımlanmış olup, Belediyeler AEEE Getirme Merkezi kurmakla yükümlü olup, atık getirme merkezimiz kurulum aşamasındadır.

• İlçede belirlenen pilot noktalara elektronik atık getirilmesi amacıyla yeşil noktalar yapılması planlanmıştır.

• Vatandaşların Atık Getirme Merkezi’ne ya da toplama noktalarına bırakamadıkları ve alınmasını talep ettikleri her türlü elektrikli ve elektronik atık bedelsiz alınarak, toplama konteynırına getirilmektedir.

• Talepler doğrultusunda işyerlerine, konutlara ve okullara toplama kutuları dağıtılmaktadır.


Ataşehirde Elektronik Atık Toplama Çalışmaları


Ataşehirde Elektronik Atık Toplama Çalışmaları


Elektrikli ve Elektronik Atıkları Toplama Noktası


Elektrikli ve Elektronik Atıkları Toplama Noktası


0

2000

4000

6000

8000

10000

12000

14000

16000

1 2 3 4 5Series1 680 3171 3020 6220 12000

Series2 2010 2011 2012 2013 2014

Kg

Elektronik Atık Miktari (Kg)



İlçemizde yer alan hurdacılara denetim yapılarak, atık elektrikli ve elektronik eşya kabul edilmemesi yönünde tebligat bırakılmıştır.


İşyerlerine bilgilendirme çalışmaları

İlçemizde yer alan işyerleri ve AVM’lerde bilgilendirme çalışmaları yapılmaktadır.


Bilinçlendirme çalışmaları kapsamında mahalle gönüllüleri ile ev toplantıları başlatıldı. Bu toplantılar kapsamında ilçemizde ki farklı mahallelerde evleri ziyaret ediyoruz.

Konutlara Bilgilendirme Çalışmaları


Öğretmenlerin katıldığı eğiticilerin eğitimi yapılmaktadır.

Eğiticilerin Eğitimi


2013 yılında Exitcom elektronik atık toplama ve geri dönüşüm tesisine teknik gezi düzenlendi. Teknik geziden önce öğrencilere atık elektrikli ve elektronik eşyaların geri dönüşümü konusunda sunum yapılmıştır.

Okullara Bilgilendirme Çalışmaları


Teknik gezide toplam 1500 öğrencinin tesisi gezmesi sağlandı.

.




Bilgilendirme çalışmaları kapsamında Hasan Leyli Ortaokulunda tüm öğrencilere elektrikli ve elektronik atıkların geri dönüşümü konusunda eğitim verildi.


İlçede Yeşil Noktalar

İlçede yeşil noktalar (atık toplama noktaları) oluşturulması hedeflenmektedir. İlk etapta Carrefour AVM otoparkı, Mimar Sinan Parkı önü, Mimar Sinan Mah. Zabıta Birimi yanı olarak belirlenmiştir.


Elektrikli ve Elektronik Atıkları Toplanması ile ilgili Mevzuatta

Karşılaşılan Sorunlar

22.05.2012 tarih ve 28300 sayılı Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolü (AEEE) Yönetmeliği yayımlanmış ancak tamamlayıcı mevzuatın tam olarak yürürlüğe girmemiş olması ve tarafların e-atık konusundaki bilgi ve bilinç düzeyinin istenilen seviyede olmamasından kaynaklı olarak e-atık yönetim uygulamaları da henüz istenilen şekilde tam manada yürüyememektedir. Bu sebeple hedeflenen toplanma oranlarına kısa vadede ulaşılamayacağı görülmektedir.

Üreticiler, kotalarını doldurmak için ya kendileri bir sistem kurup atıklarını toplamalı ya da bir YK’ya üye olarak sorumluluklarını devretmeleri gerekmektedir. Ancak; henüz kurulmuş sadece bir YK bulunmakta ve üreticilerin toplaması gereken atık miktarları ve kotaları hakkında şu ana kadar net bir bilgi bulunmamaktadır.

Evsel nitelikli elektrikli ve elektronik atıkların toplanması çalışmaları yönetmelik gereği Belediyeler tarafından yapılmakta olup, toplamayla ilgili tüm maliyet belediyeler tarafından karşılanmaktadır. Toplama noktası/atık getirme merkezi kurulsa bile çoğunlukla atıklar, vatandaşın talebi üzerine belediye tarafından adreslerden alınmaktadır.

Önerilerİşleme tesisleri;

• Teknolojilerini geliştirerek tüm e-atıkları işleyebilecek, uyumlu hale getirmelidir. Önemli olanbu faaliyetlerin çevre ve insan sağlığına zarar vermeden güvenli bir şekildegerçekleştirilmesidir.

• Toplama sistemini kurmalı, konteyner ve kutu vb. ekipmanları hazırlamalı, yazılım veraporlama sistemini kurmalıdır.

Üreticiler;

• Uyum sistemlerini hızlıca kurmalılar, kendileri sistemlerini yönetecekler ise, atığıtoplayacakları kanalları belirlemelidir.

• Ayrıca; elektronik marketlerle ve bayilerle eskiyi getir yeniyi götür kampanyaları yapmalılar,eğer ki bir yetkilendirilmiş kurum ile anlaşacaklar ise tüm sorumluluklarını yetkilendirilmişkurumlara aktarmalılar.

• Bundan sonra üretilecek elektrikli ve elektronik malzemelerin tehlikeli atık içermemesi veçevre dostu olması yönünde çeşitli çalışmalar yapılmalıdır.


ÖnerilerYetkilendirilmiş kuruluşlar;

• Tüm alt yapıyı ve yönetmelikte üreticilerden beklenen her şeyi üreticiler adına üstlenmeliler.

• Belediyeler ve işleme tesisleri ile anlaşmalar yapmalıdır. • Belediyeler ile bilinçlendirme aktiviteleri ve projeler gerçekleştirmelidirler. • Belediyelere toplama sistemi için tüm ekipmanları (kutu, konteyner ve taşıyıcı

ekipman) tedarik etmeli ve personel desteği de sağlamalıdır.

Belediyeler;

• Toplama noktaları için yer belirlemeli ve atıkların vatandaş tarafından getirilmesi için teşvik edici çalışmalar yapılmalıdır.

• Halkın ulaşabileceği alanlarda gerekli duyuru ve bilinçlendirme aktivitelerini YK’ların maddi desteği ile programlamalıdır.

• Okul ve toplu sosyal alanlarda programlar düzenlemelidir. • Belediyeler YK’lar ile işleme tesisi seçiminde söz sahibi olmalıdır.


Öneriler

Dağıtıcılar;• Son kullanıcı için mağazalarında bilinçlendirme görselleri bulundurmak ve eskiyi

getir yeniyi götür gibi kampanyalar düzenleyerek destekte bulunabilirler.

• Bakanlık AEEE daha iyi yönetilmesi için tebliğler yayınlamalı ve işleme tesislerinin yeterliliğini denetlemeli, uygun raporlamalar talep etmelidir.

• E-atık yönetimi konusundaki eksikliklerin başında düzenli, periyodik, sağlıklı, yayımlanmış istatistiki veri eksikliği gelmektedir. E-atık istatistiklerinin düzenli bir şekilde tutulması ve yayımlanması gerekmektedir.


ÖnerilerE-atıklar ile ilgili geliştirilen projelerin çoğu atıkların toplanması ve

ayrıştırılması ile ilgili olup, değerli metallerin (Cu, Al, Ni, Au, Ag, Pd) kazanımına yönelik teknolojik projelerin sayısı sınırlıdır.

Geri kazanma ile ülke içinde değerli metallerin rezervi korunmuş olacak ve ülkemizin bu bakımdan dışarıdan ihtiyaç duyup satın almaya çalışacağı metaller bulunabilecektir.

E-atıklar doğru bir şekilde yönetilmediği takdirde çevre ve insan sağlığına zarar ile hammadde ve enerji israfına sebep olmaktadır.

Bu sorunun önüne geçebilmek için gerek kamu çalışanı, gerek üretici, gerek tüketici olarak e-atıklarla ilgili daha duyarlı davranmak zorundayız.

Böylece hem ülke kaynaklarının israfı engellenmiş hem de gelecek nesillere temiz ve sağlıklı bir çevre bırakılmış olacaktır.


Ayten [email protected]

Tel: 0216 570 50 00-1560




Sayfa No: 442

Osmangazi Belediyesi

Yrd.Doç.Dr. İsmail Selimoğlu

Osmangazi Belediyesi Başkan Yardımcısı

OSMANGAZİ BELEDİYESİBelediyemiz 813.262 kişilik nüfusla Türkiye’nin en büyük 4. ilçe belediyesidir. • Çevrenin değişik alanlarında eğitim, araştırma ve geliştirme çalışmalarını

destekleyerek, • Atıkların azaltılarak geri kazanım yolu ile lisanslı tesislerde bertaraf edilmesini

sağlayarak,• Yürürlükteki çevre mevzuatları ve standardın gerekliliklerini yerine getirerek, çevreye

olan sorumluklarımızın bilinci içinde faaliyetlerimizi sürdürmek, sürekli iyileşmek ve gelişmek, ilkesiyle E-Atıkların ayrı toplanması çalışmalarını 2008 yılından buyana başarıyla

yürütüyoruz.

E-ATIKLAR NEDİR?

E-Atık; elektronik aletlerin kullanımsüresini tamamlamasıyla ortaya

çıkan atıklardır.

Büyük ev aletleri, küçük ev aletleri, iletişimcihazları, bilgisayarlar, televizyon, VCD, DVD,

vb. atıklardır.

OSMANGAZİ BELEDİYESİNDE AEEE ATIKLARINA YÖNELİK

YAPILAN İLK ÇALIŞMALAR

Osmangazi Belediyesi henüz hiçbir yasal zorunluluk bulunmadığı halde 2008yılında Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların ayrı toplanması çalışmalarını

başlatmıştır.

Çalışmada; kamu bilincini arttırmak, çöpe atılan e-atık miktarını azaltmak, sürdürülebilir çevre ve ülke ekonomisi yaratmak amaçlanmıştır.

E-atıkların kontrollü ve sağlıklı bir sistemle toplanması için üreticilerle, tüketicilerle, okullarla, kamu kurum ve kuruluşlarıyla ve sivil toplum

kuruluşlarıyla ortak çalışmalar yürütmekteyiz. Çalışmalarımız; birebir vatandaş bilgilendirmesi, toplu seminerler, çeşitli etkinlik ve projeler şeklindedir.

Çalışmalarımız kapsamında bu güne kadar 465 okulda 104.350 öğrenciye ve 935.685 vatandaşımıza ulaşarak Elektronik atıkların insan sağlığı ve çevreye

verdiği zararları anlatan, çevre bilincini artırmaya yönelik bilgilendirme seminerleri düzenledik. E- atıkların ayrı toplanması için gerekli materyallerden 91

adet konteyner, 8 adet kutu ve 839 bilgilendirme broşürü dağıttık.

Yapılan bilinçlendirme ve eğitim toplantıları sayesinde 48.292 kg Elektronik Atık topladık. 2015 yılında E- atıklar konusunda ilk yetkilendirilmiş kuruluş olan

ELDAY ile protokol imzaladık.

NASIL TOPLUYORUZ ?

İlçemizdeki vatandaşlar E- atıklarını şantiyemizdeki ara depolama sahasına, mahalledeki seyyar atık getirme aracına

bırakabilirler ya da bizi arayarak alınmasını sağlayabilirler.

EVSEL AEEE (YILLARA GÖRE) TOPLAMA HEDEFLERİMİZ2015 yılı 12.000 kg2016 yılı 14.400 kg2017 yılı 17.280 kg2018 yılı 20.736 kg

PROJELERİMİZ – 12009 yılında Bursa Anadolu Lisesi’yle

birlikte “Elektronik Atıklar Projesi” hayata geçirilmiştir.Proje kapsamında belediyemiz yetkililerince 96 okulda 21.120 öğrenciye ve 500.576 vatandaşımıza bilgilendirme seminerleri

verdik ve 1.664 kg e-atık topladık.

PROJELERİMİZ – 2“Dede Torun Çevre İçin El Ele Projesi”

2011 yılında hayata geçirilen proje kapsamında, Bursa Büyükşehir Belediyesi

Huzurevi sakinlerine (285 yaşlımız var) ve çalışanlarına (170 çalışan personel var),

58 okulda 11.600 öğrenciye bilgilendirme semineri düzenledik, 82.760

vatandaşımıza yüz yüze bilgilendirme çalışması yaptık.

PROJELERİMİZ – 2Biz bu projede ayrı toplanan e-atıklardan elde edilen değerle

huzurevindeki çevreci dede ve ninelerimize hediye almayı, onları ziyaret etmeyi, onlarla birlikte eskiyi yâd etmeyi, kimselere vermeye

kıyamadıkları bozuk el radyolarını, artık çalışmayan ısıtıcılarını, el fenerlerini e-atık konteynerlerine bıraktıklarını, her kuşağın ortak

derdinin temiz çevre olduğunu vurgulamak istedik.

PROJELERİMİZ – 2

Huzurevi sakinleri; dikim atölyelerinde 1.000 adet çevreci

bez torba dikerek, huzurevine yerleştirilen konteynerler de e-

atıkları ayrı toplayarak ve 1 milyon fidan kampanyasına katılarak

projemize destek oldu. Okulda eğitim gören 130 öğrenci ile aktif

E-atık toplama faaliyetleri gerçekleştirdik. Öğrencilerimiz huzurevindeki dede ninelerini proje süresince ziyaret ederek

birlikte ortak çalışmalar yürüttü.

PROJELERİMİZ – 22011 yılında yürüttüğümüz bu proje kapsamında; Sürdürülen

geri kazanım çalışmalarının toplumun farklı kesimlerine ulaştırılması ile çığ gibi büyüyen çevreci topluluklar oluşturduk.

Huzurevi ziyaret oranı %20 artış gösterdi. 12.329 kg E-atık topladık.

PROJELERİMİZ – 3 2013 yılında Türkiye’de bir ilk olan ‘‘Gezici Konteyner Araç

Projesi’’ ni uygulamaya koyduk.Proje ile sağlıklı bir atık yönetim sisteminin temel unsurları olan

atıkların öncelikle kaynakta önlenmesi, üretilen atıkların kaynakta ayrıştırılması, geri dönüşebilir atıkların ekonomiye geri kazandırılması

ve böylece depolanacak atık miktarının azaltılması, geri dönüştürülemeyen atıkların ise çevre ve insan sağlığına zarar

vermeyecek şekilde depolanması sağlanmaktadır. Proje kapsamında 87.457 vatandaşımıza ulaştık ve 18.128 kg E-atık topladık.

PROJELERİMİZ – 4 “Atıkları Ayrı Toplama Engeliniz Olmasın Projesi”

Temel çevre sorunlarını sosyal sorumluluk projeleriyle birleştirerek özgün projeler hayata geçiren Belediyemiz bu alanda her yıl

atıklardan elde edilen değerle temin edilen akülü sandalyeleri engelli ve çevreci yurttaşlarımıza hediye etmektedir. 4 yıldır

devam eden bu uygulama sayesinde dokunduğumuz her hayatta kalıcı izler bıraktık.

Yaptığımız projelerin sonunda katılımcılar;•Çevre ve çevre bilimi konusunda bilgi sahibi olurlar.

•Doğal çevrenin insan hayatı için hayati önemi kavrarlar.•Çevrenin korunması ve sorunların önlenmesi konusunda, kendilerine de bir

sorumluluk düştüğünün bilincine varırlar.• Doğal kaynaklarımız korunur hammadde ihtiyacı azalır.

•Bertaraf edilmesi gereken atık miktarı azalır.•Enerji tasarrufu sağlanır.• Ekonomiye katkı sağlanır.

1- TEKNİK 1- TEKNİK GEZİ

Osmangazi Belediyesi Temizlik İşleri Müdürlüğü çalışanları gözetiminde, öğrenci ve öğretmenlerden oluşan guruplarla Elektronik

Atık Geri Kazanım Tesisi Exitcom ’a teknik geziler tertip edildi.

ETKİNLİKLER

2 - ATIK DEFİLESİ

Atık malzemelerden (elektronik cihaz, cd, pil, kapak…) hazırlanan kıyafetlerle defileler yapıldı.

3 - SEMİNER

http://www.osmangazicevre.com/yonet/resim.php?id=2056&w=1000&h=600

http://www.osmangazicevre.com/yonet/resim.php?id=2056&w=1000&h=600

4 - BİLGİLENDİRME ÇALIŞMASI

5 - FESTİVAL, FUAR VE ORGANİZASYON STANDLARI

http://www.osmangazi.bel.tr/haberler/images/1264_1b.jpg

http://www.osmangazi.bel.tr/haberler/images/1264_1b.jpg

6 - SEMPOZYUM VE TOPLANTILAR

7- ÇEVRE HAFATASI ETKİNLİKLERİ (UÇURTMA ŞENLĞİ VE KARAGÖZ HACİVAT GÖSTERİSİ…)

8 –ZİYARETLER

TEŞEKKÜRLER



Sayfa No: 467

Kartepe Belediyesi

Gökçen Gönülay

Kartepe Belediyesi Çevre Yüksek Mühendisi

SÜREYYA GÖKÇEN GÖNÜLAY ÇEVRE YÜKSEK MÜHENDİSİ

KARTEPE BELEDİYESİ


İSTANBUL ELEKTRİKLİ

VE ELEKTRONİK ATIK

ZİRVESİ

5-6 MART 2015

İÇERİK

• KARTEPE İLÇESİ HAKKINDA

• KARTEPE BELEDİYESİ ORGANİZASYON ŞEMASI

• ÇEVRE KORUMA KONTROL MÜDÜRLÜĞÜNÜN KURULUŞU

VE GÖREVLERİ

• MÜDÜRLÜK TARAFINDAN YAPILAN ÇALIŞMALAR

• ATIK GETİRME MERKEZİ TANITIMI

KARTEPE İLÇESİ HAKKINDA

Kartepe ilçesi, Mart 2008 tarihinde 5747 sayılı kanunla; Köseköy, Uzunçiftilik, Uzuntarla, Eşme,

Acısu, Maşukiye; Büyük Derbent, Arslanbey, Sarımeşe ve Suadiye ilk kademe belediyelerinin

birleşmesiyle kurulmuş ve kısa bir zaman içerisinde yapılanmasını tamamlamıştır.

İlçe, coğrafi konumu itibariyle Kocaeli ilinin doğu kısmında İzmit ilçesi ile Sapanca Gölü

arasındadır. Yaz aylarında golf, kampcılık, binicilik, bisiklet, su kayağı ve trekking gibi sporların

yapılabilmesi, kış aylarında ise şehrin gürültüsünden kaçmak isteyenler ve kayak tutkunları için

çok önemli bir adres olması ilçemizi daha cazip bir hale getirmektedir.

276 km2 ‘lik alanda yer alan Kartepe ilçesinin 2014 yılı adrese dayalı nüfus kayıt sistemi verilerine

göre yılsonu nüfusu 104 882’dir.



KARTEPE BELEDİYESİ ORGANİZASYON ŞEMASI

Müdürlüğümüz 04.01.2011 tarihinde kurulmuş olup, Çevre Koruma ve Kontrol Birimi ile

Mezarlıklar Birimi olmak üzere iki ana bölümden oluşmaktadır. Belediye sınırları içerisinde

çevre ve insan sağlığını tehdit edebilecek unsurlardan çevreyi korumak ve ilçemizdeki cenaze

hizmetlerinin yürütülmesi için kurulan müdürlüğümüzde 2 Çevre Mühendisi ile birlikte

toplam 27 personel görev yapmaktadır.

YAPILAN ÇALIŞMALAR

• Ambalaj Atıklarının Kaynağında Ayrı Toplanması:

• Atık Pillerin Kaynağında Ayrı Toplanması

• Bitkisel Atık Yağların Kaynağında Ayrı Toplanması

• Çevre Denetim Faaliyetleri

• Eğitim Çalışmaları

• Atık Elektrikli ve Elektronik Atıkların Kaynağında Ayrı Toplanması

• Atık Getirme Merkezi Faaliyetleri

ÇEVRE KORUMA KONTROL MÜDÜRLÜĞÜNÜN KURULUŞU VE GÖREVLERİ

Ambalaj atıklarının toplanmasını sağlamak

amacı ile ilçe genelinde yaklaşık 700 adet geridönüşüm konteyneri ile faaliyet göstermekteyiz.

Atık pillerin kaynağında ayrı toplanmasını

sağlamak amacı ile ilçemizde bulunan 52 adetokul ve muhtarlığa atık pil kutuları bırakıldı.Ayrıca site yönetimlerine de atık pil toplamakutuları bırakılarak bugüne kadar toplam 7000kg atık pilin doğayı kirletmesi engellenmiştir.

MÜDÜRLÜK TARAFINDAN YAPILAN ÇALIŞMALAR

Müdürlüğümüze gelen şikayetler yerindeincelenerek gerekli işlemler yapılmaktadır.

Bitkisel atık yağların kaynağında toplanması

amacı ile muhtarlıklar, site yönetimleri vb. atık

yağ toplama bidonu bırakılmıştır. Ayrıca

Belediyemiz Ruhsat Müdürlüğü ile yapılan

çalışmada yeni açılacak restaurantların bitkiselatık yağ sözleşmesi yapması zorunlu halegetirilmiştir.


ELEKTRİKLİ VE ELEKTRONİK EŞYALARIN KAYNAĞINDA AYRI

TOPLANMASINA YÖNELİK YAPILAN ÇALIŞMALAR

22.05.2012 tarih ve 28300 sayılı Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşyaların Kontrolü

Yönetmeliği’nin 8. maddesinin 1. fıkrasına göre

Belediyeler;

Yönetim planı çerçevesinde toplama programı hakkında konutları bilgilendirmek, bu

program çerçevesinde toplama işlemini yapmak veya yaptırmakla,

İlçemizin 2009 yılında kurulması ile birlikte

elektrikli ve elektronik atıkların toplanmasını

sağlamak amacı ile elektronik atıkların

toplanmasına yönelik protokol imzalanmıştır.


Konutlarda elektrikli ve elektronik atık

toplamaya yönelik bilgilendirme çalışmaları

yapılmış, konu ile ilgili 1000 adet broşür vb.

tanıtım materyali dağıtılmıştır.

Kartepe ilçesinde bulunan 52 adet okula

elektronik atıkların toplanmasını sağlamak

amacı ile elektronik atık toplama kutuları

bırakılarak, okullarda toplama noktaları

oluşturulmuştur.


Müdürlüğümüz tarafından toplanan

elektronik atıklar ilçemizde bulunan

elektronik atık geri dönüşüm tesisine

teslim edilmektedir.

Tarafımızdan toplanarak geri dönüşüm

tesisine teslim edilen toplam elektronik

atık miktarı 7988 kg’dır.


Getirme merkezlerinde yönetmelikte

belirtilen gruplamaya göre AEEE’lerin

uygun konteynerlerde biriktirilmesini

sağlamakla,

Toplama esnasında kullanılan araçlar

üzerinde “Atık Elektrikli ve Elektronik

Eşya Toplama Aracı” ibaresinin

bulunmasını sağlamakla,


Aşağıdaki tabloya uygun olarak getirme merkezlerini kurarak AEEE’lerin toplanmasını

sağlamakla ve kurulan getirme merkezlerine ilişkin olarak halkı bilgilendirmekle

yükümlüdür

Belediye Nüfusu

Getirme Merkezi Oluşturma ve AEEE

Toplama Başlangıç Yılları

400.000’den fazla 1/5/2013

200.000-400.000 arası 1/1/2014

100.000-200.000 arası 1/1/2015

50.000-100.000 arası 1/1/2016

10.000-50.000 arası 1/1/2017

10.000’den az 1/1/2018

Atık Getirme Merkezimiz 2013 yılında kurularak aktif olarak kullanılmaya başlanmıştır.


ATIK GETİRME MERKEZİ ÇALIŞMALARI

31.12.2014 tarih ve29222 sayılı atık Getirme Merkezi Tebliği’nin 8. Maddesinin 1. fıkrasına göre

Büyükşehirlerde ilçe belediyeleri, belediyeler, mahalli idare birlikleri;

1. sınıf atık getirme merkezini kurmak/kurdurmakla, işletmek/işlettirmekle,

ATIK GETİRME MERKEZİ TANITIMI

Atıkların yönetimi kapsamında, bu Tebliğ ile sorumluluk verilen taraflarla birlikte

bilinçlendirme ve eğitim faaliyetleri yapmak veya katkıda bulunmakla,

yükümlüdür.


Atık Getirme Merkezleri ve Teknik Özellikleri

Tebliğin 11. maddesine göre ;

• Vatandaşların kolay ulaşabileceği konumda olmalıdır.

• Zemin, sızdırmazlık sağlanacak şekilde betondan yapılmalı ancak, kapalı konteynır kullanılması

durumunda beton veya asfalt ile kaplı olmalıdır.

• Atıklar, gruplarına göre ayrı olarak, türlerine uygun biriktirme ekipmanlarında biriktirilmeli, ilgili

mevzuata uygun olarak çevresel kirliliğe yol açmayacak şekilde gerekli tedbirler alınmalıdır.




• Alanda kör toplama kanalı ile sonlanankuşaklama kanalı bulunmalıdır, denmektedir.

Ayrıca 1. Sınıf atık getirmemerkezlerinde;• Yönetim binası, kantar, giriş kontrol noktası

bulunmalı ve asgari 1.000 m2 alana sahipolmalıdır.

• Tesis etrafı, en az 1,5 m yüksekliğinde beton,briket veya tuğla benzeri kalıcı yapı malzemesi ileçevrili olmalıdır.

• Atıkların bekletildiği alanın üzeri kapalı olmalıdır.• Bu Tebliğin Ek-2’sinde yer alan atık gruplarından

ilk 13 grubun biriktirilmesi zorunludur. 14 üncügrup tercihe bağlı olarak 1. sınıf getirmemerkezinde yer alır.



İlçemizdeki okullarda eğitim gören öğrenciler,

atık getirme merkezimize düzenlediğimiz

ziyaretler vasıtası ile merkezin işlevini ve

kaynağında ayrıştırmanın önemini yerinde

görerek öğreniyorlar.

Atık getirme merkezleri ile ilgili bilgi

sağlamak amacı ile atık getirme

merkezimiz girişinde 1 adet

bilgilendirme panosu oluşturulmuştur.


Evsel kaynaklı ve küçük hacimli atıklar

vatandaşlarımız tarafından atık getirme

merkezimize getirilmektedir.

İri hacimli atıklar, buzdolabı, çamaşır

makinesi vb. atıklar ise Müdürlüğümüze

ait aracımızla toplanmakta ve atık getirme

merkezimize getirilmektedir.



• Yönetmeliğin 15. maddesinin 3. fıkrasına göre Yetkilendirilmiş kuruluşlar, atık

yönetim planları dahilinde, atık getirme merkezlerinin işletilebilmesi amacıyla

biriktirme ekipmanı, tanıtım materyalleri temin eder ve eğitim ve bilinçlendirme

faaliyeti yürütür.

Ancak; Belediyeler atık getirme merkezlerini kurarak önemli bir maliyeti

karşılamaktadır. Bununla birlikte atığın atık getirme merkezine transferi de

Belediyelere önemli ölçüde mali yük getirmektedir.

Bir sonraki adım; işleme tesisleri ve yetkilendirilmiş kuruluşların , belediyelerin

denetiminde toplama maliyetlerini paylaşması olmalıdır.

SON SÖZ

TEŞEKKÜRLER

SÜREYYA GÖKÇEN GÖNÜLAY ÇEVRE YÜKSEK MÜHENDİSİ

KARTEPE BELEDİYESİ


Documents

SUNUM KİTABI