Systemy odwadniająco – nawadniające cz.II – tereny zurbanizowane

Opracowanie: dr inż. Dariusz AndrakaKatedra Systemów Inżynierii Środowiska

Elementy systemu nawadniania

jest to zwykle plastikowa skrzynka, którą umieszcza się w centralnym miejscu ogrodu (ale tak, by była niewidoczna - najlepiej na rabacie);

Skrzynka rozdzielcza

do skrzynki doprowadza się rurę od ujęcia wody, a wewnątrz montuje rozdzielacz z wylotami (przyłączami) do poszczególnych sekcji

każdą sekcję podłącza się do rozdzielacza elektrozaworem, który będzie się otwierał lub zamykał pod wpływem impulsu elektrycznego wysyłanego ze sterownika - dlatego do studzienki musi być też doprowadzony przewód elektryczny

Poszczególne części systemu łączy się rurami z tworzywa sztucznego w linie nawadniające. Stosuje się do tego elastyczne rury polietylenowe w ciemnym kolorze - by nie rozwijały się w nich glony. Rury mają grubość ścianek 2-3 mm i średnicę zewnętrzną 16, 20, 25, 32, 40 lub 50 mm; średnicę tę dobiera się do długości linii i liczby zamontowanych na niej końcówek zraszających.

Rury i końcówki rozkłada się na powierzchni gruntu zgodnie z projektem i poszczególne odcinki skręca się specjalnymi złączkami. Po połączeniu ich w całość, próbnym podlewaniu i ewentualnej korekcie przebiegu linii nawadniających wykopuje się rowki na instalację; powinny mieć głębokość 30-40 cm i szerokość 30 cm. Rury zakopuje się w nich bez żadnych podsypek ze żwiru czy z piasku

Linie nawadniające

Linie nawadniające - układanie

aby nie zniszczyć istniejącego trawnika, darń wycinamy i odkładamy na bok wykopu

rodzaje końcówek dobiera się do nasadzeń na jednej linii nawadniającej montuje się tylko

jeden rodzaj końcówek: albo zraszacze wynurzalne bądź niewynurzalne; albo mikrozraszacze, albo linię kroplującą.

ważne!: przed zamontowaniem końcówek należy przepłukać wszystkie ciągi, aby nie zanieczyścić piaskiem delikatnych końcówek instalacji

Końcówki zraszające

Przykłady końcówek linia kroplująca

mikrozraszacz

zraszacze obrotowe

zraszacze statyczne z wymiennymi końcówkami

Jest to urządzenie elektroniczne, w którym programuje się godziny włączania i wyłączania poszczególnych sekcji systemu (otwarcia lub zamknięcia elektro-zaworów).

Sterownik można umieścić na ścianie domu - zarówno na zewnątrz budynku, jak i w środku, na przykład w kuchni. Może być zasilany prądem z sieci lub baterii.

Niezależnie od zaprogramowanych godzin podlewania można wybrane sekcje lub cały system włączyć ręcznie poza ustaloną porą. Skorzystanie z tej funkcji sterownika nie wymaga potem ponownego programowania - będzie działał zgodnie z zapisanym wcześniej ustawieniem.

Sterownik

Jest to urządzenie elektroniczne, które blokuje włączanie się systemu podlewania, kiedy pada (albo niedawno padał) deszcz. Czujnik nie reaguje na pierwsze krople deszczu, lecz dopiero gdy spadnie od 3 do 25 mm.

Aby po deszczu system ponownie zaczął działać, wilgoć z czujnika musi odparować

Czujnik deszczu

Steruje działaniem systemu według stopnia nasycenia gleby wodą.

W przydomowych ogrodach częściej stosuje się czujniki deszczu

Czujnik wilgotności gleby

Stosujemy w celu odwodnienia instalacji na okres zimowy. Ponieważ są one używane przy grawitacyjnym sposobie odwadniania, instalujemy je w najniższych punktach terenu. W zależności od ukształtowania terenu i jego wielkości, punkty spustowe projektujemy osobno dla każdej sekcji lub jeden zbiorczy dla całego systemu.

Studzienki spustowe

Punkt taki składa się z zaworu kulowego umieszczonego na końcu rury wprowadzonego do studzienki. W studzience należy wykonać podsypkę żwirową ułatwiającą filtrację wody, której grubość zależy od rodzaju gruntu w podłożu. W przypadku gruntów lekkich (piaszczystych) wystarczająca będzie ok. 10 cm warstwa zapobiegająca zamulaniu studzienki. W przypadku gruntów cięższych grubość podsypki powinna umożliwiać przejęcie ilość wody skierowanej do danej studzienki.

Innym sposobem na grawitacyjne odwadnianie instalacji jest zastosowanie zaworów płuczących. Montaż tych zaworów nie wymaga stosowania studzienek, ponieważ są to zawory automatyczne, które zamykają się, gdy instalacja jest pod ciśnieniem, a ponownie otwierają się na koniec nawadniania, pozwalając na opróżnienie rury. Zawory te wymagają tylko umieszczenia ich w obsypce filtracyjnej. Od góry obsypka przykrywana jest warstwą darni, więc punkt spustowy jest niewidoczny i nie wpływa na wygląd otoczenia.

Odwadnianie instalacji – cd.

W sytuacjach, gdy trudno jest wykonać sieć rozprowadzającą ze spadkami umożliwiającymi odwodnienie grawitacyjne instalację należy opróżniać na zimę poprzez przedmuchanie strumieniem sprężonego powietrza za pomocą sprężarki.