C i L T : 1* YASAMA YOl : 1

T. B. M. M. TUTANAK DERGİSİ

26 ncı Birleşim

25 .1 .1984 Çarşamba

İ Ç İ N D E K İ L E R

Sayfa I. — GEÇEN TUTANAK ÖZETİ 426

II. — YOKLAMA 426

III. — BAŞKANLIĞIN GENEL KURU­LA SUNUŞLARI 426

A) Gündem Dışı Konuşmalar 426

1. — Sivas Milletvekili Mustafa Kemal Palaoğlu'nun, yasama döneminin, T. B. M. M. nin «Onyedinci Dönemi» olarak adlandırılma­sı gerektiği hakkında gündem dışı konuşması. 426:

427

B) Çeşitli İşler 427 1. — Kıbrıs eski Cumhurbaşkanı Yardım­

cısı Dr. Fazıl Küçük'ün vefatı dolayısıyla Başkanlık Tezkeresi ve saygı duruşu. (5/1) 427:428

IV. — KANUN TASARI VE TEKLİF­LERİYLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER 428

1. — 21 . 6 . 1927 tarihli ve 1111 Sayılı Askerlik Kanununun 5 inci Maddesinin De­ğiştirilmesine ve Bu Kanuna Bir Geçici Mad-

Sayfa de Eklenmesine İlişkin Kanun Tasarısı ve Millî Savunma Komisyonu Raporu. (1/437) (S. Sayısı: 4) 428:429

V. — SORULAR VE CEVAPLAR 430

A) Yazılı Sorular ve Cevapları 430

1. — Erzurum Milletvekili Hilmi Nalbant-oğlu'nun, Bingöl Sağlık Müdürlüğünce açılan imtihanın sonucuna ilişkin sorusu ve Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Mehmet Aydın'ın ya­zılı cevabı. (7/4) 430

2. — Erzurum Milletvekili Hilmi Nalbant-oğlu'nun, Erzurum ve civarındaki depremin meydana getirdiği hasara ve yapılan yardım­lara ilişkin Bayındırlık ve İskân ve Ulaştırma Bakanlarından sorusu ve Bayındırlık ve İskân Bakanı 1. Safa Giray'ın yazılı cevabı. (7/5) 430:439

3. — Erzurum Milletvekili Hilmi Nalbant-oğlu'nun, Erzurum ve civarındaki deprem ne­deniyle yapılan yardımların dağıtımındaki usulsüzlüğe ilişkin sorusu ve İçişleri Bakanı Ali Tanrıyar'ın yazılı cevabı. (7/6) 439:440

T. B. M. M. B : 26 25 , 1 a 1984 O : 1

I. — GEÇEN TUTANAK ÖZET!

İstanbul Milletvekili Yılmaz ihsan Hastürk, or­man ağaçlandırılması sebebiyle orman köylüsünün sorunları hakkında,

Ankara Milletvekili ismail Saruhan, turizm sek­törünün iyi yönlendirilmesi gerektiğine dair ve

Yozgat Milletvekili Hüseyin Mükerrem Hiç de, akaryakıt zamlarının beyan dışı bırakılması ile ilgili uygulama konusunda;

Gündem dışı birer konuşma yaptılar. Kuzey Atlantik Assamblesi Türk Grubu üyelikle­

rine siyasî parti gruplarınca gösterilen adaylara ilişkin ve

Avrupa Konseyi yedek üyeliğine de istifa sebebiyle boşalan bir yedek üyelik için gösterilen adaya, dair;

Başkanlık tezkereleri Genel Kurulun bilgisine su­nuldu.

Amerika Birleşik Devletleri Kongre üyeleri, Hü­kümet yetkilileri ve ilgili kuruluşlarla görüşmelerde bulunmak üzere teşkil olunan parlamento heyetinin 1 - 8 Şubat 1984 tarihleri arasında adı geçen ülkeye gönderilmesine dair Başbakanlık tezkeresi kabul edildi.

Ölüm cezasına hükümlü; Mehmet Uçaroğlu, Fevzi Işık ve İbrahim Yalçın Arkan haklarındaki dava dos­yasının ve

Ölüm cezasına hükümlü; Harun Kartal, Aslan Tayfun Özkök, Ahmet Fazıl Ercüment Özdemir, Aslan Şener Yıldırım, Sadettin Güven ve Baki Altın haklarındaki dava dosyasının;

Geri verilmesine dair Başbakanlık tezkereleri okundu ve Adalet Komisyonunda bulunan dosyaların geri verildiği bildirildi.

Siirt Mlletvekili M. Abdürrezak Ceylan'ın, hu­bubat taban fiyatlarının açıklanmasına ilişkin (6/4) ve

istanbul Milletvekili Yılmaz ihsan Hastürk'ün, gübreye yapılan zamların sonuçlarına ilişkin (6/5);

Sözlü sorularına Tarım, Orman ve Köyişlerİ Ba­kanı H. Hüsnü Doğan cevap verdi.

25 Ocak 1984 Çarşamba günü saat 15.(B'te topla­nılmak üzere Birleşime saat 16.05'te son verildi.

Başkan Başkanvekili

Abdulhalim ARAŞ

Kâtip Üye Kırklareli

Cemal ÖZBÎLEN

Kâtip Üye Hatay

M. Murat SÖKMENOĞLU

BİRİNCİ OTURUM Açılma Saati : 15.00

BAŞKAN : Başkanvekili Abdulhalim ARAŞ KÂTİP ÜYELER : Saffet SAKARYA (ÇaKkırı), Cemal ÖZBİLEN (Kırklareli)

BAŞKAN — Türkiye Büyük Millet Meclisinin 26 ncı Birleşimini açıyorum.

BAŞKAN pılacaktır.

II. — YOKLAMA

Ad okunmak suretiyle yoklama ya- (Bilecik Milletvekillerine kadar yoklama yapıldı) BAŞKAN — Çoğunluğumuz vardır.

III. — BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA SUNUŞLARI

BAŞKAN — Gündem dışı görüşme talebi vardır; söz vereceğim.

Sayın Mustafa Kemal Palaoğlu, dönemimiz hak­kında görüşme talebinde bulunmuşlardır; buradalar mı?

A) GÜNDEM DIŞI KONUŞMALAR 1. — Sivas Milletvekili Mustafa Kemal Palaoğlu'

nun, yasama döneminin, T. B. M. M.'nin «Onyedinci Dönemi» olarak adlandırılması gerektiği hakkında gündem dışı konuşması.

— m —

T, B. M. M. B : 26

MUSTAFA KEMAL PALAOĞLU (Sivas) — Evet efendim.

BAŞKAN — Buyurun Sayın Palaoğlu.

MUSTAFA KEMAL PALAOĞLU (Sivas) — Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; Türkiye Büyük Millet Meclisinin bu dönemi, «Birinci Dönem» ola­rak anılmak isteniyor. 1961 genel seçimleriyle oluşan döneme de «Birinci Dönem» denmişti. Bütün bunların isabetli olmadığını, dönemimizin «Onyedinci Dönem» olmak gerektiğini arza çalışacağım. Konuya değişik açılardan yaklaşarak anlatmaya çalışacağım ki, Tür­kiye Büyük Millet Meclisinin tarihi, bir bütündür; aradaki fasılaların özünde yatan temel amaç ve espri de budur, müdahalaler O'nu yaşatmak için yapılmış­tır, tarihsel doğrultusuyla ve siyasal sistemiyle akışı devam ettirmek için.

Meclisimizin tarihinde ikişer adet 2 nci, 3 üncü, 4 üncü ve 5 inci dönemler ve üç adet 1 inci dönem oluştu. Bu, daima karışıklıklara yol açacak ve örne­ğin; kimin, hangi 1 inci dönemin üyesi olduğu ayrıca açıklanmak gerekecektir. Türkiye Büyük Millet Mec­lisinin kendi tarihinin içinde bir tek 1 inci Dönem vardır. O, 1920 - 1923 yılları arasına rastlayan ve o yılları Türk tarihinin üç altın yılı haline getiren 1 inci Türkiye Büyük Millet Meclisidir. Velevki, sayısal bile olsa, onunla ilgili bir karışıklığa ve iltibasa hakkımız olmamak gerekir. O, sadece zaman sıralaması açısın­dan ve ilk anlamında birinci değil, her anlamda bi­rinciydi. O tektir, o biriciktir.

Şimdi konuya siyasal evrim çizgimiz, anayasacılık gelişmelerimizin tarihi ve Anayasa Hukukumuz açıla­rından da bakalım.

Sayın milletvekilleri, Türkiye'nin siyasal rejim olarak temel ve ana doğrultusu özgürlükçü ve çoğulcu demokrasidir. Hemen belirtmeliyim ki; siyasal rejimi çok geniş anlamda, âdeta siyasal iklim anlamında kullanıyorum.

Siyasal sistem ise, siyasal rejimin âdeta iç mi­marisi, teknik türevidir. Siyasal sistem, parlamenter sistem olabilir, başkanlık sistemi olabilir. Türkiye'nin siyasal sistem konusunda da tercihi bellidir ve bu de­ğişmemiştir; Parlamenter sistem.

1982 Anayasası, gerek ana tarihsel doğrultuda, ge­rekse sistem tercihinde temel bir değişiklik ve dönü­şüm aramamış, getirmemiştir.

25 s 1 . 1984 O : 1

Her yeni anayasa bir ölçüde tepki nitelikleri taşır, Bir yeni anayasa ihtiyacını gündeme getiren koşullar ve toplumsal güç dengeleri, tepkinin niteliğini, boyut­larını ve ölçüsünü tayin eder. Kurallarda değişiklikler ve düzeltmeler olur, özgürlük anlayışında ve çoğulcu­lukta açılmalar ya da daralmalar olabilir. Burada önemli olan, ana tarihsel doğrultuda ve siyasal sis­temde temel değişikliklerin ve dramatik altüst oluşla­rın söz konusu olması veya olmamasıdır.

Bir olayın, bir dönemin büyük ve önemli olması başka şeydir, siyasal rejimde ve siyasal sistemde te­mel değişiklikleri gündeme getirip getirmemiş olması başka şeydir.

Parlamento dönemlerinin yeniden sıralanmasını bilimsel olarak da doğru kılacak olan ölçüt budur ve Türkiye'de yeniden sıralamayı gerektirecek bir durum, bu açıdan da söz konusu değildir. Türkiye Büyük Millet Meclisinin tarihi, bu açıdan da bir bütündür.

Türkiye Büyük Millet Meclisi, sen, Birinci Tür­kiye Büyük Millet Meclisinden geliyorsun. Sevgili ve Aziz Reis Paşasıyla ve Meclis üstünlüğüyle O Mec­listen; 1920 yılının Nisan ayının 23 üncü günü zeval­den hemen sonra ve «İstiklali tam» sesleri arasında açılan O Meclisten... Senin kaynağın odur; sen On­yedinci Dönemsin. (Alkışlar)

Sayın Başkan, bana bütün bunları söylemek im­kânını, bu güzel imkânı lüfettiniz; size teşekkürler borç­luyum. Sizi ve Türkiye Büyük Millet Meclisinin On­yedinci Dönem üyeleri sevgili ve aziz arkadaşlarımı saygılarımla selamlıyorum. (Alkışlar)

BAŞKAN — Teşekkür ederiz Sayın Palaoğlu.

B) ÇEŞÎTLt İŞLER

1. — Kıbrıs eski Cumhurbaşkanı Yardımcısı Dr. Fazıl Küçük'ün vefatı dolayısıyla Başkanlık tezkeresi ve saygı duruşu. (5/1)

BAŞKAN — Sayın üyeler, gündeme geçiyorum. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığının bir

tezkeresi vardır, okutuyorum :

Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kuruluna Kıbrıs eski Cumhurbaşkanı Yardımcısı Sayın Dr.

Fazıl Küçük'ün vefatı nedeniyle siyasî parti grupla­rının müştereken ve milletvekillerinin verdikleri öner­geler üzerine; Başkanlık Divanımız, Merhuma Tan­rıdan rahmet, yakınlarına ve Kıbrıslı soydaşlarımıza başsağlığı dilekleriyle aziz manevî varlığı önünde

— 427 —

T. B. M. M. B: 26 25 . 1 , 1984 0 : 1

Genel Kurulun 1 dakikalık saygı duruşuna davet edilmesini kararlaştırmıştır.

Genel Kurulu 1 radikalık saygı duruşuna davet ediyorum.

Necmettin Karaduman Türkiye Büyük Millet

Meclisi Başkanı

IV. — KANUN TASARI VE TEKLİFLERİYI

1. — 21.6.1927 tarihli ve HU sayılı Askerlik Ka­nununun 5 inci Maddesinin Değiştirilmesine ve Bu Kanuna Bir Geçici Madde Eklenmesine İlişkin Ka­nun Tasarısı ve Millî Savunma Komisyonu Raporu. (1/437) (S. Sayısı:4) (1)

BAŞKAN — Gündemimizde yer alan kanun ta­san ve tekliflerine geçiyoruz.

Gündemimizde, 4 S. Sayılı 21.6.1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanununun 5 inci Maddesinin Değiştirilmesine ve Bu Kanuna Bir Geçici Madde Eklenmesine îlişkin Kanun Tasarısı var.

Tasarı üzerindeki görüşmelerimize başlıyoruz. Komisyon ve Hükümet yerlerini almış bulun­

maktadırlar. Komisyon raporunun okunup okunmaması konu­

sunu oylarınıza arz ediyorum. Komisyon raporunun okunmasını kabul edenler... Etmeyenler... Komisyon raporunun okunmamasına karar verilmiştir.

Tasarının tümü üzerinde Milliyetçi Demokrasi Partisi Grubu adına Sayın Turgut Kunter söz iste­mişlerdir; buyursunlar efendim.

Sayın Kunter konuşma süreniz 20 dakikadır efen­dim.

MDP GRUBU ADINA TURGUT KUNTER (Rize) — Sayın Başkan, Türkiye Büyük Millet Mec­lisinin sayın üyeleri; 21.6.1927 Tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanununun 5 inci Maddesinin Değiştiril­mesine ve Bu Kanuna Bir Geçici Madde Eklenmesi­ne îlişkin Kanun Tasarısı üzerinde Milliyetçi Demok­rasi Partisi Grubu adına maruzatta bulunmak üzere huzurunuzdayım. Sayın Başkanı ve sayın milletvekil­lerini saygıyla selamlarım.

Söz konusu kanun tasarısı Millî Savunma Ko­misyonumuzda ilk görüşülen ve oybirliği ile kabul edilen bir kanun tasarısı olmak itibarı ile bundan bü­yük bir haz duymaktayım. Bu vesile ile dünümüzün,

(1) 4 S. Sayılı Basmayazı Tutanağa eklidir.

BAŞKAN — Efendim, Kıbrıs eski Cumhurbaş­kanı Yardımcısı Sayın Dr. Fazıl Küçük'e rahmet, yakınlarına ve Kıbrıslı soydaşlarımıza başsağlığı di­leğiyle Türkiye Büyük Millet Meclisinin siz sayın üyelerini 1 dakikalık saygı duruşuna davet ediyorum.

(Saygı duruşunda bulunuldu) BAŞKAN — Teşekkür ederim efendim.

KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER

bugünümüzün ve yarınımızın sonsuzlara değin temi­natı olan Silahlı Kuvvetlerimizi de şükran ve minnet duygularıyla selamlarım.

Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; kanun tasarı­sı 4 maddeden oluşmaktadır. Tasarının çerçeve 1 in­ci maddesi ile 21.6.1927 tarihli ve 1111 sayılı Asker­lik Kanununun, 12.11.1980 tarihli ve 2338 sayılı Ka­nunla değişik 5 inci maddesi değiştirilmektedir. Anı­lan madde, erbaş ve erlerin muvazzaflık süreleri ile 1076 sayılı Yedeksubay Kanununa tabi yükümlüle­rin hizmet sürelerini düzenlemektedir. Tasarı ile ya­pılan değişiklik erbaş ve erlerin muvazzaflık hizmet sürelerine bir tadilat getirmemekle beraber, 1076 sa­yılı Yedeksubay Kanununa tabi yükümlülerin hiz­met sürelerine değişiklik getirmektedir. Şöyle ki, de­ğiştirilmemiş olan, halen meri olan kanundaki 5 inci maddenin şekline göre 1076 sayılı Kanun hükmüne tabi yükümlülerden istekleriyle erbaş ve er olacak­lar aynı celbe tabi olup. yedek subay adayı olacak­ların hizmet süresinin yarısı kadar yükümlülükle muvazzaf kılınmakla beraber, seçim sonucu yedek­subay adayı olamayanlar ile makbul bir özrü olmak­sızın seçime katılamayanların hizmet süreleri birbir­lerine oranla, yani birincisine oranla, daha doğrusu, 4 ay daha fazla bir hizmet mecburiyeti getirmekte­dir.

Tasarı ile getirilen değişiklikte, yani halen önle­rinde bulunan tasarıyla yukarıda belirttiğim ikili uy­gulama kaldırılmakta ve gerek istekleriyle erbaş ve er olacaklar, gerekse seçim süreleri itibariyle seçim suretiyle erbaş ve er olacakların hizmet süreleri 8 ay olarak tespit edilmektedir.

Sayın Başkan, sayın milletvekilleri, kanun tasarı­sının 2 nci maddesiyle esas kanuna 15 inci geçici ve yeni bir madde eklenmektedir. Bu maddeye göre, kanunun yürürlüğe girdiği tarihte seçim sonucu veya makbul bir özrü olmaksızın seçime katılmadıkları sebebiyle erbaş ve er olarak hizmet yapmakta olan yükümlülerin hizmet sürelerini, aynı celbe tabi olup

T. a M. M. B: 26 25 s 1 a 1984 0 : 1

yedeksubay adayı olarak ayrılanların hizmet sürele­rinin yarısı kadar bir süreye indirmektedir. Halen bu durumda olup da yedeksubaylık süresi olan 16 ayın 8 ayını aşmış erbaş ve erler mevcuttur. Eğer yüksek iradenizle önlerinizde bulunan tasarısı kanun­laşacak olursa, bunlar da terhise tabi tutulacaklardır ve bunların miktarı da 149 kişidir.

Kanun tasarısının 3 üncü maddesi yürürlüktür, 4 üncü maddesi yürütmedir.

Sayın Başkan, sayın milletvekilleri; maruzatım bu­rada son bulmaktadır; teşekkür eder, saygılar suna­rım. (Alkışlar)

BAŞKAN — Gruplar adına başka söz isteyen var mı? Yok.

Gruplar adına söz isteyen olmadığına göre, Sayın Komisyon söz istiyorlar mı efendim?

MÎLLÎ SAVUNMA KOMİSYONU SÖZCÜSÜ ÎLKER TUNCAY (Çankırı) — Hayır efendim, söz istemiyoruz.

BAŞKAN — O. halde maddelere geçilmesini oy­larınıza sunuyorum. Maddelere geçilmesini kabul edenler..1. Etmeyenler... Maddelere geçilmesi kabul edilmiştir.

Tasarının 1 inci maddesini okutuyorum. 21.7.1927 Tarihli ve 1111 Sayılı Askerlik Kanununun 5 inci Maddesinin Değiştirilmesine ve Bu Kanuna Bir Geçici Madde Eklenmesine İlişkin Kanun Tasarısı

MADDE 1. — 21.6.1927 tarihli ve 1111 sayılı As­kerlik Kanununun 12.11.1980 tarihli ve 2338 sayılı Kanunla değişik 5 inci maddesi aşağıdaki şekilde de­ğiştirilmiştir.

«Madde 5. — Erbaş ve erler için muvazzaflık hiz­met süresi; Kara, Deniz, Hava Kuvvetleri ile Jan­darma Genel Komutanlığında yirmi aydır. Ancak 1076 sayılı Kanun hükmüne tabi yükümlülerden; bu yükümlülüklerini istekleriyle veya seçim sonucu Ye­dek Subay adayı olmadıkları için erbaş - er olarak yerine getirecekler ile makbul bir özürü olmaksızın seçime katılmayanların hizmet süresi, aynı celbe tabi olup yedeksubay adayı olarak ayrılanların hizmet sü­resinin yarısı kadardır.

Bu hizmetler askerlik şubesinden sevk tarihinden başlar. Belirtilen sürelerden fazla askerlik yapanların fazla hizmetleri, askerlik çağının sonundan iki kat olarak düşülür.

Bu Kanunun tespit ettiği esaslar dışında veya mu­vazzaflık hizmetini yapmadıkça hiçbir fert askerlik çağından çıkarılamaz.»

BAŞKAN — Tasarının birinci maddesi hakkın­da söz isteyen var mı? Yok

Maddeyi oylarınıza arz ediyorum. Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Madde kabul edilmiştir.

2 nci maddeyi okutuyorum. MADDE 2. — 21.6.1927 tarihli ve 1111 sayılı As­

kerlik Kanununa aşağıdaki geçici 15 inci madde ek­lenmiştir.

«GEÇÎCt MADDE 15. — Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte seçim sonucu veya makbul bir özürü olmaksızın seçime katılmadıkları için erbaş - er ola­rak askerlik hizmetini yapmakta olan yükümlülerin hizmet süresi, aynı celbe tabi olup yedeksubay ada­yı olarak ayrılanların hizmet süresinin yarısı kadar­dır.»

BAŞKAN — Madde hakkında söz isteyen?.. Yok. Maddeyi okunduğu şekliyle oylarınıza arz ediyo­

rum. Kabul edenler... Kabul etmeyenler... Kabul edil­miştir.

3 üncü maddeyi okutuyorum. MADDE 3. — Bu Kanun yayımı tarihinde yü­

rürlüğe girer. BAŞKAN — Madde hakkında söz isteyen?.. Yok. Maddeyi oylarınıza arz ediyorum. Kabul eden­

ler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir. 4 üncü maddeyi okutuyorum. MADDE 4. — Bu Kanun hükümlerini Bakanlar

Kurulu yürütür. BAŞKAN — Madde hakkında söz isteyen?.. Yok. Maddeyi oylarınıza arz ediyorum. Kabul eden­

ler... Etmeyenler... Kabul edilmiştir. Kanun tasarısının tümünü oylarınıza arz ediyo­

rum. Kabul edenler... Etmeyenler... Kabul edilmiş­tir.

Böylece tasarı, kabul edilerek kanunlaşmıştır. Mil­letimize hayırlı ve uğurlu olsun. (Alkışlar)

18.1.1984 tarihli «Gelen Kâğıtlar» da yayınlanan ve 26 Ocak 1984 Perşembe günkü Gündeme girecek olan sözlü soruları görüşmek için, 26 Ocak 1984 Per­şembe günü saat 15.00'te toplanmak üzere birleşimi kapatıyorum.

Kapanma Saati : 15.30

— 429 —

T, B. M. M. B: 26 25 . 1 . 1984 0 : 1

V. — SORULAR

A) YAZILI SORULAR VE CEVAPLARI 1. — Erzurum Milletvekili Hilmi Nalbantoğlu'

nun, Bingöl Sağlık Müdürlüğünce açılan imtihanın sonucuna ilişkin sorusu ve Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Mehmet Aydın'm yazılı cevabı. (7/4)

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Aşağıdaki sorularımın «Sağlık ve Sosyal Yardım

Bakanı» tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasına aracılığınızı arz ve rica ederim.

Saygılarımla. 26.12.1983 Hilmi Nalbantoğlu

Erzurum Milletvekili 23 Aralık 1983 tarihli 4810 sayılı Bingöl Gazete­

sinde yayınlanan «Sayın Cumhurbaşkanımıza açık mektup» başlıklı yazıda, 'Bingöl Sağlık Müdürlüğün­ce açılan imtihanın, bir siyasî partinin il başkanının girişimleri sonucu Sağlık Bakanlığının tel emri ile durdurulduğu belirtilmektedir.

Soru II : Bu imtihanın sonucu ne olmuştur? Soru 2 : Bu şekilde başka illerde de müdahale

olmuşmudur? Soru 3 : Bundan sonra böyle olaylara karşı Ba­

kanlık ne gibi önlem düşünmektedir?

T. C. Sağlık ve Sosyal Yardım

Bakanlığı 24.1.1984 Hukuk Müşavirliği

Sayı : HM. 9214/87

KONU : Erzurum Milletvekili Hilmi Nalbantoğ-lu'nun yazılı soru önergesi.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Erzurum Milletvekili Sayın Hilmi Nalbantoğlu'

nun Bingöl İli Sağlık ve Sosyal Yardım Müdürlüğü' nce açılan imtihanın sonucuna ilişkin yazılı soru önergesine ait cevabım ektedir.

Bilgilerinize arz ederim. Mehmet Aydın

Bakan Erzurum Milletvekili Sayın Hilmi Nalbantoğlu'nun

Yazılı 'Soru Önergesine Cevap Soru 1. — 23 Aralık 1983 tarihli 4810 sayılı Bin­

göl Gazetesinde yayımlanan «Sayın Cumhurbaşkanı­mıza açık mektup» başlıklı yazıda, Bingöl Sağlık Mü-dürlüğü'nce açılan imtihanın, bir siyasî partinin il başkanının girişimleri sonucu Sağlık Bakanlığı'nın tel emri ile durdurulduğu belirtilmektedir. Bu imti­hanın ısonucu ne olmuştur?

— 43»

VE CEVAPLAR Cevap 1. — Bingöl ili sağlık kuruluşlarımızın per­

sonel ihtiyacını karşılamak üzere münhal bulunan 25 kadro için memur imtihanı açılması kararlaştırılmış ve 21.12.1983 tarihi imtihan günü olarak anılan Va­lilikçe ilân edilmiştir. Bilâhare, memur imtihanı ile ilgili olarak Bakanlığımıza çeşitli ihbar ve şikâyet şeklinde başvurular olmuştur. Durumun tetkiki için anılan imtihan Bakanlığımızca Bingöl Valiliğine çe­kilen 20.12.1983 tarih ve 20(4048 sayılı 'telgrafla dur­durulmuştur. Bu işlem sadece idarî bir tedbir mahi­yetinde olup, Bakanlığımızın sağlıklı ve âdil bir imti­hanın gerçekleştirilmesi hususunda gerekli hassasiye­tinin bir sonucudur ve Bingöl mahallî gazetesinde çı­kan «Sayın Cumhurbaşkanımıza açık mektup» baş­lıklı yazı ile ilgisi yoktur.

Bakanlığımızın telgrafından 2 gün sonra da Baş­bakanlığın 22.lf2.1983 tarih ve 1983/94 sayılı genel­gesi ile açıktan yapılacak memur atamalarının duri durulması üzerine imtihan yapılamamıştır. Başbakan­lıkça açıktan atamalara izin verildiğinde Bingöl'de memur sınavı hemen gerçekleştirilecektir.

Soru 2. — iBu şekilde başka illerde de müdahale olmuş mudur?

Cevap 2. — Bakanlığımız, herhangi bir ilde imti­hana girenlerin eşit şartlar içerisinde yarışmalarını sağlamak, sorularının gizliliğini muhafaza etmek, im­tihanın her safhasında mevzuatın uygulanmasının temininde gerekli tedbirleri almak konusunda hassa­siyet göstermiş ve zaman zaman bazı imtihanlar geç­miş dönemlerde de durdurulmuştur.

Son olarak 12 Ekim 1983 tarihinde Ankara Şeref­likoçhisar Devlet Hastanesinde verilen kadrolarla il­gili açılan imtihanın, memur atanmalarına ilişkin yö­netmeliğin usul ve esaslarına ilişkin hükümlerine ay­kırı olarak yapıldığının anlaşılması üzerine, iptali ci­hetine gidilmiştir.

Soru 3. — Bundan sonra böyle olaylara karşılık Bakanlık ne gibi önlem düşünmektedir?

Cevap 3. — Bakanlığımız, her konuda gösterdiği hassasiyet ve titizliği imtihanlarda da sürdürecek, kanun ve usullere uygun şekilde memur alımına de­vam edecektir.

2. — Erzurum Milletvekili Hilmi Nalbantoğlu' nun, Erzurum ve civarındaki depremin meydana ge­tirdiği hasara ve yapılan yardımlara ilişkin Bayındır­lık ve İskân ve Ulaştırma bakanlarından sorusu ve Bayındırlık ve İskân Bakanı 1. Safa Giray'ın yazılı cevabı. (7/5)

T, B. M. M. B : 26

Türkiye Büyük: Millet Meclisi Başkanlığına Aşağıdaki sorularımın 'Bayındırlık - tskân ve

Ulaştırma Bakanlarından yazılı olarak cevaplandırıl­ması için aracılığınızı arz ederim.

Saygılarımla 26.12.1983 Hilmi Nalbantoğlu

Erzurum Milletvekili

30 Ekim 1983 günü Erzurum ve civarında vuku bulan müessif deprem nedeniyle:

1. — Deprem olduğu ilçe ve köylerin depremden sonraki kesin durumu tespitlerinin detaylı envante­rinin bilgi olarak verilmesini.

a) Yıkılan ev sayısı, b) Ölü ve yaralı sayısı, c) Yıkılan ahır merek sayısı, d) Telef olan sığır ve davar sayısı, e) Sağ kalan vatandaşlar için ne gibi iskân im­

kânı temin edildiği. (Yerlerinde barındırılanlar başka yerlere nakledilenler).

f) Yeni barınak yapım faaliyetleri, g) Yiyecek ve giyecek yardımları ı(aynî yardım

veya nakdî yardım.) v.s. 2. — Yeni geçici konut yapımı faaliyetleri,

.3. — Meskenini onarana yardım faaliyetleri, (Bu konuda aynî ve nakdî yardımlar)

4. — Bütün bu işler için devlet bütçesinden veya ülkemiz içinden veya dışından sağlanan yardımlar,

5. — «Bütün bu işler içiri yapılan sarf miktarları v.s.

T. C. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü

Ankara Sayı : 1-01-064/713

24 Ocak 1984

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına İlgi : 9.1.1984 gün ve 7/5-615/00722 sayılı ya­

zınız. İlgideki yazınız ekinde gönderilen Erzurum Mil­

letvekili Sayın Hilmi Nalbanıtoğlu'nun 30.10.1983 de Erzurum ve yöresindeki depremle ilgili yazılı soru önergesinde belirtilen hususlar hakkında Bakanlığı­mızca yapılan ve bilinenler şunlardır.

î. — 30,10.1983 tarihinde Erzurum ve Kars İl­lerinde meydana gelen depreme ait detaylı hasar tes­pit cetvelleri ilişiktir. l(Efe: 1)

a) Yıkılan ev sayısı Ek: l'de görüldüğü gibi 3 240 dır.

— 431

25 , 1 â 1984 O : İ

b) Ölü sayısı 1 '159, yaralı sayısı 1 196 dır. c) Yıkılan ahır ve merek sayısı 3 002 dir. d) Telef olan hayvan sayısı 6 700 büyük baş,

M 990 küçükbaştır. e, f) Afetzede vatandaşlar öncelikle çadırda

geçici barındırmaya alınmıştır. Bilahara, Binaları yıkık ve ağır hasarlı olanlardan: 132 aile çeşitli kamu kuruluşlarına ait lojmanlara, 446 aile yeni kurulan prefabrike konutlara yer­

leştirilmişlerdir. Bunların dışında kışı köylerinde geçirmek isteye-

yenlere yapacakları barınaklar için 150 000 er TL. ve istekleri halinde kereste,

Kışı illeri dahilinde başka bir yerde geçirmek is­teyenlere 25 000 er TL.'

Komşu illere gitmek isteyenlere 50 000 er TL. Uzak illere gideceklere de 75 000 er TL. geçici

iskân yardımı, yapılmaktadır. Ayrıca konutları orta hasar gören 2 997 aileye

50 000 er TL. İlgi : Az hasar gören 4 754 aileye de 25 000 er TL.si

onarım yardımı yapılmaktadır. Bu yardımların ta­mamı hibedir.

Bu yardımları karşılamak üzere Erzurum Vali­liğine 550 000 000 TL. si,

Kars Valiliğine de 100 000 000 TL. si, gönderil­miştir.

ödemelerin süratle yapılması için özel ekipler oluşturulmuş olup, ödemeler genellikle köylere gidile­rek yapılmaktadır.

g) Afetzedelerin yiyecek, giyecek, vs. âcil yar­dım ihtiyaçlarını karşılamak için Bakanlığımca Vali­liklere 45 000 000 lira âcil yardım ödeneği gönderil­miştir.

Ayrıca bilindiği gibi Kızılay'da, gerek kendi im­kânlarından, gerekse yapılan bağışların koordinesi ve ulaştırılması ile afetzedelerin yiyecek ve giyecek ihtiyaçlarını karşılamıştır, Nisan ayına kadar da karşılamaya devam etmektedir.

2. — Şu anda geçici konut ihtiyacı kalmamıştır. Bundan sonra binaları yıkık ve ağır hasarlı olan afet­zedelerden haksahibi kabul edilip gerekli borçlan­mayı yapacaiklara 1984 yılı içinde daimi konutlan inşa edilerek verilecektir.

Bununla ilgili arazi çalışmalarına hemen başlanıl­mıştır. Yerseçimleri bitirilmiş, harita alımı, kadastro,

T. B. M. M. B: 26 25 . 1 s 1984 O: 1

imâr planı, kamulaştırma, haksahipiiği tespiti ve hak-sahiplerinin borçlandırılması çalışmaları süratle de­vam etmektedir. Bu çalışmalar inşaat sezonuna ka­dar bitirilecektir.

inşaatla ilgili diğer hazırlık çalışmaları da sürdü­rülmektedir.

3. — Konutların acil onarımı ile ilgili bilgi e, f fıkralarında belirtilmiştir. Ayrıca İlkbaharda, konut­ları orta ve az hasarlı olup, isteyen ve borçlanan afet­zedelere onarım yardımı yapılacaktır.

4. — Bakanlığımız ve Tarım Orman ve Köy İş­leri, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlıkları başta ol­

mak üzere diğer Bakanlıkların da bu konuda çeşitli harcamaları olmuştur ve olacaktır.

Nakdî olarak, yurt içinden 2 295 796 213 TL. yurt dışından 449 298 553 TL. ile ayrıca 10 Milyon dolar bağış vardır. Ayni yardımlar bunun dışında­dır.

5. — Bu deprem nedeni ile Bakanlığımca 1 330 000 000 Lira harcanmış olup, harcama devam etmektedir.

Bilgilerinize arz olunur. 1 Safa Giray

Bakan

ERZURUM VE KARS iLLERt KAPSAMINDA 30.10.1983 GÜNÜ MEYDANA GELEN DEPREM SO­NUCU HASAR DURUMUNU BELİRLEYEN İCMALDİR

Sıra No.

1 2 3 4 5 6

1

İli

Erzurum Erzurum Erzurum Erzurum Erzurum Erzurum

ilçesi

Horasan Harman Pasinler Oltu Şenkaya Tortum

Erzurum 11 Toplamı : Kars Sarıkamış

Genel Toplam :

Köy Adedi

50 40

7 13 11 5

126 15

141

Mah. Adedi ,

.7 3

— — —

10

—

10

Genel Hane

5761 4857 2423 594 664 183

14482

1590

16072

Genel Nüfus

41222 27949 20171 3594 4572 1050

98558

13540

111598

HASAR DURUMU Yıkık

Ağır

1295 1246 185 108 52 — •

2886 354

3240

Orta Hasar J

799 1306 28i8 160 78 —

2631 3166

2997

Az Hasar

1647 1491 816 120 170 74

4318 43<6

4754

— 432 —

T B. M. M. B: 26 25 . 1 s 1984 O : 1

ERZURUM İLİ KAPSAMINDA 30,10.1983 GÜNÜ MEYDANA GELEN DEPREM NEDENİYLE DÜZENLENEN HASAR TESPİT RAPORLARINA GÖRE HASAR DURUMLARINI BELİRLEYEN

İCMALDİR

HORASAN MERKEZ

Sıra No.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Köy veya

Yeni İnönü Esentepe Camii Kebir Hasan Baba Şerefiye K. Karabekir

mahalle

Mahalle

» » » »

TOPLAM

Genel hane

395 191 200 176 134 269 250

1 615

Nüfusu

3 123 1 232 1 200 1 400 1 200 1 614 1 450

11 219

Kesin Tespit Y.Ağır

5 3 2 ıı 1

— —

11

Orta

15 10 11 5 3

12 2

58

Az

73 29 10 32 39

134 6

323

Hasar Yüzdesi

% 02 % 2 % 01' % 06 % 07

—

Düşünceler

E R Z U R U M İLİ K A P S A M I N D A 30.10.1983 G Ü N Ü M E Y D A N A G E L E N D E P R E M NEDENİYLE D Ü Z E N L E N E N HASAR TESPİT RAPORLARINA G Ö R E HASAR D U R U M L A R I N I BELİRLEYEN

İCMALDİR

H O R A S A N İLÇESÎ

Sıra No . Köy veya mahalle

1. Azap 2. Muratbağı 3. Çamlıkale 4. Gerek 5. Yörükath 6. Kırkdikme 7. Akçataş 8. Kızlarkale 9. Bahçe

10, Karabıyık 11. Dönertaş 12. Hacıalhmet 13. A. Bademözü 14. Y. Horum 15^ Yüzören 16. Döllefc 17. Y. Bademözü 18. Aktaş 19. Pmarlı 20. Hızarderesi 21. Karaçuha 22. Çayırdüzü

Genel hane

143 123 110 92

110 70 62 54 44 27 93

125 45 74

135 43 62 77 53 15 40 49

Nüfusu

571! 985 980 830 610 272 350 390 412 190 530 750 299 443 5011 150 548 500 450 110 222 450

—fc. ı

Kesin Y.Ağır

143 123!

ııa 92

110 70 62 54 44 20 82 91! 26 33 28 17 24 21i 14 3 8

10

« 3 —

Tespit Orta

— — — — — — — — — — 4

17 15 27 33 18 18 11 10 11' 16 33

Az

— — — — — — — — — — 7

17 4 5

>H6 8

19 18 10 —. 15 6

Hasar Yüzdesi

% 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 ;% 100 % 100 % 100 % 100 % 88 % 73 % 58 % 44 % 40 % 40 % 37 % 27 % 26 % 26 % 20 % 20

Düşünceler

T. R M. M. B: 26 25 , 1 s 1984 0 : 1

Sıra Genel Kesin Tespit Sonucu Hasar N04 Köy veya mahalle hane Nüfusu Y. Ağır Orta Az Yüzdesi Düşünceler

23. Bulgurlu 24. Yıldıran 25. Kalender 26. Yatıksırt 27. Kükürtlü 28. Çamurlu 29. Dalbaşı 30. Ardı 31. A. Tahirhoca 3'2. Tavşancı 33, Kırkgözeler 34. Hızırilyas 35. Değirmenler 36. Mollamelik 37. Küçükkonak 38. A. Kızılca 39. Araş (Velibaba) 40. Şeyhyusuf 41. Gündeğer 42. Kırık 43. Aliceyrek 44. İncesu 45, Dikili 46. Kemerli 47. Yk. Tahirhoca 48. Yeşilöz 49., Arpaçayır 50. Teknecik

202 120 48 65

101 37 61 77 78

116 200

71 55 11 58 28 93 60 64 35

233 107 35

123 64 93

114 151

1 857 1 00Q

320 450 700 218 333 443 514

1 050 2 500

7Q2 328 45

321 162 790 600 441 233

1 600 600 263 850 385 755

1 050 950

35 20 8 7 9 3 3 3 2 4 4 1

— — —

' — — — — — — — — — — —' —

'

63 29 18 28 51 8

22 28 5

53 61 5

20 7 4 9

34 2 6 3

43 21 1 2 2 3

— —

64 56 21 30 39 24 33 20 32 55

135 30 35 1

39 1Q 44 38 21 16

128 70 10

114 39 23 54 18

% % % % % % % % % % % %

17 16 16 10 9 8 4 4 3 3 2 2

— — — — — — — — — — — — — — — —

TOPLAM 4146 30 003 1 284 741 1 324

Kesin Tespite çıkılıp da hasarsız olduğu anlaşılan Iköykr :

1. Alagöz 2. Kepenek 3. Akçatoprak 4. Karacaören 5. Kırklar 6. Danışment

— 434 —

T„ B. M. M. B: 26 25 . 1 s 1984 O: 1

ERZURUM İLİ KAPSAMINDA 30.10.1983 GÜNÜ MEYDANA GELEN DEPREM NEDENİYLE DÜZENLENEN HASAR TESPİT RAPORLARINA GÖRE HASAR DURUMLARINI BELİRLEYEN

İCMALDİR

NARtMAN İLÇESİ

Sıra Genel Kesin Tespit Hasar No, Köy veya mahalle hane Nüfusu Y. Ağır Orta Az Yüzdesi Düşünceler

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

10. 11. 12.

. 1 3 , 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 2L 22. 23. 24. 25, 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32, 33. 34. 35. 36. 37. 38.

Merkez Camiikebir Merkez Camiisağır Merkez Tuzla Koyunören Gollü Çimenli Taşburun Kışlaköy Alacayar Şekerli Sütpınar Otlutepe Güllüdağ Pınaryolu Toygarlı Sülüklü Güvenlik Mahmuçavuş Karapınar Aş. Yayla Dazlak Karadağ Araköy Savaşçılar Kilimli Ergazi Telli Serinsu Beyler Mercimekli Yoldere Yk. Yayla Tuztaşı Yanıktaş Koçkaya Şehitler Kuruçalı Samikale

299 230 361 137 121 5« 77

136 102 360 165 148 70

129 41 56 64

131 43 36 52 -47 .70 58 65

107 -32

111 204 74 91

112 71 61

177 112 118 130

19 4 520

— 703 544 184 617 830 474

2 500 790

1 044 388 718 320 390 354 828 300 233 240 253 ' 281 368 330 619 216 721

1 076 376 562 600 490 480

1 157 666 745 750

39 60 9

137 108 47 56 80 601

190 «0 6B 32 44 14 17 19 38 10 8

10 9

13 10 8

15 4

12 14 5 5 6 4 3, 7 1 1 2

126 106 43 —

' 12 12 18 22 40

125 58 40 31 62 22 12 16 37 14 6

34 37 13 18 11 48 3

33 65 20 13 10 33 18 43 16 17 21

68 26

108 —

1 — 3

34 — 10 26 30

1 14 4

23 6

31 14 16 7 2

25 23 48 45-24 37 81 46 69 52 31 40

116 50 58 73

% 13 % 02 % 003 % 100 % 89 % 81 % 71 % 59 % 59 % 52 % 48 % 46 % 46 % 34 % 34 % 30 % 29 % 29 % 23 % 22 % 20 % 19 % 18 % 17 % 17 % 14 % 12 % ıo % 7 % 7 % 5 % 5 % 5 % 5 % 3 % 008 % 008 %0015

— 435 •—

Sıra No,

39. 40. 41. 42. 43.

T, R M. M.

Köy veya mahalle

Boğakale Başkale Demirdagı Gökdağ Sapanlı

TOPLAM

Genel hane

57 155 59

111 19

4 857

B : 26

Nüfusu

568 950 250 407 107

27 949

25 . 1 £ 1984

Kesin Tespit Y.Agır

— — — . — —

1 246

Orta

19 8

15 8 3

1 306

O :

Az

37 147 15 39 4

1 491

1

Hasar Yüzdesi

— — — —

Düşünceler

ERZURUM İLİ KAPSAMINDA 30.10.1983 GÜNÜ MEYDANA GELEN DEPREM NEDENİYLE DÜZENLENEN HASAR TESPİT RAPORLARINA GÖRE HASAR DURUMLARINI BELİRLEYEN

İCMALDİR

PASİNLER İLÇESİ

Sıra No.ı Köy veya mahalle

1» Ilıcasu 2. Ügümü 3. Köprüköy 4. Kavuşturan 5. Yapağı 6. örentaş 7. Buğdaylı 8. Ağcaşar 9, Kızılören

10. Soğuksu 11. Karataşlar 12. Pekecik 13. Tımar 14. Aşağı Çakmak 15. Y. Söğütlü 16. Yeşilöz 17. Uzunark 18, Derehaşı 19. Yağan 20. Oraklar 21. Y. Kızılca 22. Demirdöven 23. Emre 24. Dumankaya 25. Akçam 26. Güzelhisar 27< Ardıçlı

TOPLAM

Genel hane

68 74

254 89 81 35

135 90 34 68 54 50 28 46 15 25

165 54

257 38 63

155 150 100 32

154 109

2 423

Nüfusu

580 410

4 635 101 310 185 824 857 280 475 377 400 221 265 93

160 1 049

280 2 720

355 420 891 943

m 275; 910 700

20 171

Kesin Y.Ağır

43 45 68 12 8 4 2

— — —

• —

— — — —i

— — — •— —

' — — — — •

— —. 3

185

Tespit Orta

22 7

50 38 18 3

31 10 3 4 2 1 3 8 3

— — 1'

— — — 10 3

— — 28 43

288

Az 1 •

3 22 50 23 48 28 80 14 30 41 21 10 12 36 6

12 9 8

25 23 6

64! 63 31i • 5

93 531

816

Hasar Yüzdesi

% % % % % % %

63 61 26 13 13 11 1

— — — — — — — — — — — — — — — — — — — —

Düşünceler

- 4 3 6 -

L B . M . M . B: 26 25 , 1 s 1984 O : I

Hasar Tespitline gidip de hasarı olmayan köyler :

1. Kıyıkonak 2. Otlukapı

3. Yeriiköy 4. Kayabaşı 5. Gölçay 6. Alaca 7. Eğilmez 8. Esendere 9. Yaylaköy

ERZURUM İLİ KAPSAMINDA 30.10.1983 GÜNÜ MEYDANA GELEN DEPREM. NEDENİYLE DÜZENLENEN HASAR TESPİT RAPORLARINA GÖRE HASAR DURUMLARİNİ BELİRLEYEN

İCMALDİR

OLTU İLÇESİ

Sıra Genel Kesin Tespit Hasar No,. Köy veya mahalle hane Nüfusu Y. Ağır Orta Az Yüzdesi Düşünceler

la 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

10. 11. 12. 13.

Çatak Nüğürcük Çatalsöğüt Duralar Süleymanlı Damarlıtaş Dokuzdeğirmen Toprakkale Çayüstü! Yk. Çamlı tpekçayır Konukseven Ayyıldız

70 78 54 16 47 66 31 42 80 65 45 — —

446 600 275 72

350 431 200 —

500 320 400 — —

48 4

19 5

13 16 3

— — — — — —

ir 13 14 11 30 50 28 3

— — — — —

11 46 11 —

3 — — 17 25 7 4

— —

% 68 % 351 % 35 % 31 !% 27 % 24 % 09.

— — — — — —

TOPLAM 594 3 594 108 160 120

— 437 —

T, B. M, M. B: 26 25 . 1 s 1984 0 : 1

ERZURUM İLİ KAPSAMINDA 30.10.1983 GÜNÜ MEYDANA GELEN DEPREM NEDENİYLE DÜZENLENEN HASAR TESPİT RAPORLARINA GÖRE HASAR DURUMLARINI BELİRTEN

İCMALDİR

TORTUM İLÇESİ

Sıra Genel Kesin Tespit Hasar No., Köy veya mahalle hane Nüfusu Y. Ağır Orta Az Yüzdesi Düşünceler

1. Y. Sivri 2. Çivilikaya 3. Hami diye 4. Çaylıca 5. Yamankaya

TOPLAM 183 1 0150 — — 74

ERZURUM İLİ KAPSAMINDA 30.10.1983 GÜNÜ MEYDANA GELEN DEPREM NEDENİYLE DÜZENLENEN HASAR TESPİT RAPORLARINA GÖRE HASAR DURUMLARINI BELİRTEN

İCMALDİR

ŞENKAYA İLÇESİ

Sıra Genel Kesin Tespit No, Köy veya mahalle hane Nüfusu Y. Ağır Orta

1. DötyoÜ 2. Gözebaşı 3. Kireçli 4. Oyuktaş 5. Esenyurtj 6. Şjenpınar 7. Güreşken 8. Gaziler Be. 9. Bereketli

10. Tazeköy 11. Kaynak

92 40 56 56 65 57

100 144 54 — —

550 250 391 400 475 400 550 956 600 — —

34 6 6 6

— — — — — — —

31 7

13 19 4 2 1 1

— — —

TOPLAM 664 4 572 52 78

150 840 — — 41 33 210 — — 33

Az

15 18 26 27 25 3

10 24 22

—

Hasar Yüzdesi

% 40 % 27 \% ıo % ıo

— — — — —

—

Düşünceler

170

— 438 —

T. B. M, M. B : 26 25 , 1 â 1984 0 : 1

KARS tLÎ KAPSAMINDA 30.10.1983 GÜNÜ MEYDANA GELEN DEPREM NEDENİYLE DÜZENLENEN HASAR TESPİT RAPORLARINA GÖRE HASAR DURUMLARINI

BELİRTEN İCMALDİR

SARIKAMIŞ İLÇESİ

Sıra No,

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

10. 11. 12. 13. 14. 15.

Köy veya mahalle

Parmakdere Balabantaş Akören Altırtbulaik Sırbasan Yeniköy Isısu Taşlrgüney Karaurgan Kurbançayırı Süngütaş İnkaya Sıraitaşlar Köroğlu Topkaya

TOPLAM

Genel hane

26 100 160 95 89

176 105 79

170 80 68

185 53

136 68

1 590

Nüfusu

207 950

1 295 910 718

1 510 1 020

530 1.300

620 610,

1 640 420 840 470

13 040

Kesin Tespit Y.Ağır

20 68 95 36 32 55 27

2 7 5 6 l1

— — —

354

Orta

5 13 41 47 51 47 69 8

27 23 10 11 3 3 8

366

Az

1 18 17 11 — 57 25 37 36 47 31 63 6

75 12

436

Hasar Yüzdesi Düşünceler

% 77 '% 68 % 60 % 38 % 36 % 31 % 26 % 02 % 04 % 06 % 08 %005

— — —

3. — Erzurum Milletvekili Hilmi Nalbantoğlu'nım, Erzurum ve civarındaki deprem nedeniyle yapılan yar­dımların dağıtımındaki usulsüzlüğe ilişkin sorusu ve İçişleri Bakanı Ali Tanrıyar'ın yazılı cevabı. (716).

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Aşağıda'ki sorularımın İçişleri Bakanı tarafından

yazılı olarak cevaplandırılmasına aracılığınızı arz ede­rim.

Saygılarımla. 26.12.1983 Hilmi NALBANTOĞLU

Erzurum Milletvekili

ÖZET : 30 Ekim 1983 pazar günü vuku bulan Erzurum yöresi depremi nedeniyle vatandaşlara yapı­lacak yardımlardan;

14 Kasım 1983 tarihinde, Oltu ilçesinde, deprem geçiren köy muhtarlarından 6-7 köy muhtarına da­ğıtılan eşyalardan; bir kısmını;

Kaymakamlık Yazı İşleri Müdürü : Etem Başlak Maliye Millî Emlak Memuru : Sevinç Gökçe Kaymakamlık Makam Şoförü : Selâhattin Yücel İsimli görevli kişiler bir kısım eşyayı da depo ola­

rak kullanılan belediye dükkânından kaymakamın ma­kam arabası (Jeep) ile iki üç defa bazı yerlere götü­rüldüğü ve ihbar neticesinde yukarıda isimleri yazılı şahısların evlerinde bazı eşyaların bulunduğu ve el-koyulduğu şahıslarında tutuklandığı öğrenilmiştir.

5.1. — önce bu olayın sonucu ne olmuştur? 5.2. — Ayrıca Deprem bölgesine gönderilen yar­

dım malzeme ve yiyeceklerde dağıtımdan ötürü bir başka yolsuzluk olup olmadığı?

T.C. İçişleri Bakanlığı Mer İd. Gn. Md. 24 Ocak 1984

Ş/b. .MU. ': 430-325-25-2/433 Konu : Yaiznlı soru önergesi

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına İLGİ : T.B.M.M. Başkanlığının 9.1.1984 tarih ve

Genel Sekreterlik Kanunlar ve Kararlar Müdürlüğü 7/6-616/00723 sayılı yazısı.

Erzurum İli Oltu İlçesi Aslanpaşa Mahallesi Ata­türk Caddesi No. : 42/A'da eski Belediye Başkanı Nazım Karabulut'un 23.11.1983 tarihli dilekçesine is­tinaden, Erzurum Milletvekili Hilmi Nalbantoğlu ta-

T, B. M. M. B: 26 25 . 1 a 1984 O: 1

rafından T.B.M.M. Başkanlığına verilip Bakanlığımıza intikal ettirilen 26.12.1983 tarihli yazılı soru önergesi üzerine yapılan incelemede :

Oltu İlçesi Yazı İşleri Müdürü Etem Bastı, Millî Emlak Memuru Sevinç Gökçe ve Kaymakamlık Şo­förü Selahafitin Yücel'in, deprem malzemesi dağıtımı sırasında yapılan yardımlardan bir kısmım evlerine götürmek suretiyle emniyeti suiistimal suçundan Oltu Mahkemesince 15.11.1983 tarihinde tutuklandıkları ve aynı tarihte de Valilikçe görevden uzaklaştırıldıkları,

ancak adı geçenlerin 30.12.1983 tarihinde tahliye edil­dikleri ve haklarında açılan idarî tahkikatın devam et­tiği, ayrıca bu konuda Nazım Karabulut tarafından Valiliğe verilen 23.11.1983 tarihli dilekçenin Oltu C. Savcılığına intikal ettirildiği ve deprem bölgesinde baş­ka bir yolsuzluğun bulunmadığı anlaşılmıştır.

Bilgilerinize arz ederim. Ali Tanrıyar

Bakan 25 Ocak 1984

mmm

— 440 —

Türkiye Büyük Millet Meclisi GÜNDEMİ

26 NCI BİRLEŞİM

25 . 1 . 1984 Çarşamba

Saat : 15.00

1 BAŞKANLIĞIN GENEL KURULA

SUNUŞLARI 2

ÖZEL GÜNDEMDE YER ALACAK İŞLER 3

SEÇİM 4

OYLAMASI YAPILACAK İŞLER 5

GENEL GÖRÜŞME VE MECLİS ARAŞ­TIRMASI YAPILMASINA DAİR

ÖNGÖRÜŞMELER 6

SÖZLÜ SORULAR 7

KANUN TASARI VE TEKLİFLERİYLE KOMİSYONLARDAN GELEN DİĞER İŞLER

1. — 21 . 6 , 1927 tarMi ve 1111 Sayılı Askerlik Kanununun 5 inci Maddesinin Değiştirilmesine ve Bu Kanuna Bir Geçici Madde Eklenmesine İlişkin Ka­nun Tasarısı ve Millî Savunma Komisyonu Raporu. (1/437) (S. Sayısı : 4) (Dağıtma tarihi : 23.1.1984)

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ S. Sayısı : 4

2 1 . 6 . 1 9 2 7 Tarihli ve 1111 Sayılı Askerlik Kanununun 5 inci Maddesinin Değiştirilmesine ve Bu Kanuna Bîr Geçici Madde Eklenmesine İlişkin Kanun Tasarısı ve Millî Savunma Komisyonu

Raporu. (1/437)

TC. Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar Tetkik Dairesi Baskanhğı 28 Andık 1983

Sayı : K.K.T.D. 18/101-1665/08791

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Millî Savunma Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kımlunca 26.12.1983 tarihinde kanrtaşta-ıbm «21.6.1927 Tarihli ve 1111 Sayıh Askerlik Kanununun 5 ind Maddesinin Değlftisftnesine ve Bu Kanuna Bir Geçici Madde Eklenmesine İlişkin Kanun Tasarısı» ile gerekçesi ekli olacak gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Turgut ÖZAL Başbakan

GENEL GEREKÇE

14 Kasım 1980 tarih ve 1716 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 2338 sayıh «1076 Sayılı Yedek Subay ve Yedek Askerî Memurlar Kanununun 3 üncü Maddesinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bir Ek ve Bir Geçici Madde Eklenmesi, 1111 Sayılı Askerlik Kanununun 5 ve 77 nci Maddelerinin Değiştirilme­si, 78 inci Maddesine Bir Fıkra Eklenmesi Hakkında Kanun» ile, Silahlı Kuvvetler ihtiyacından fazla olan, 4 yıl ve daha fazla süreli yüksekokul ve fakülteleri bitiren yükümlülerden ihtiyaç fazlası olanlar arasında is­tekli olmadıkları halde seçim sonunda yedek subay adayı ola/mayarak erbaş - er olarak yerine getireceklerin ve makul bir özürü olmaksızın seçime katılmayanların hizmet suresi, emsallerinin hizmet sürelerinin yarı­sına 4 ay ilave edilerek elde edilecek süre kadar olarak belirlenmiştir.

Bu durum yedek subay olmak isteyenlerin emsallerinden 4 ay fazla hizmete tabi tutularak cezalandırıl­ması anlamına gelmektedir. Bu nedenle, kutsal bir görevin ifasında, aynı statüye tabi olup, er - erbaş olarak yükümlülüklerini yerine getireceklerin hizmet süreleri arasındaki eşitsizliğin giderilmesi için hazırlanan tasarı ile, yükümlülüklerini istekleriyle veya seçim sonucu yedek subay adayı olamadıktan için er • erbaş olarak ye­rine getirecekler ile makbul bir özürü olmaksızın seçime katılmayanların hizmet süresi, aynı celbe tabi otup yedek subay adayı olarak ayrılanların hizmet süresinin yansı towiaj olarak tespit editoriftir.

— 2 —

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. — Tasarının bu maddesi ile, 1111 sayılı Askerlik Kanununun 5 inci maddesinde 2338 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle hükme bağlanan, kura sonucu yedek subay adayı olamayan yükümlülerin, is­tekleriyle er - erbaş olanlardan 4 ay fazla askerlik hizmeti yapmaları, yedek subay olma arzusunu cezalandır­mak anlamına geleceğinden bu eşitsizliğe son verilerek, yükümlülüklerini istekleriyle veya seçim sonucu ye­dek subay adayı olamadıkları için erbaş - er olarak yerine getireceklerin 'hizmet süreleri aynı celbe tabi yedek subay adaylarının hizmet süresinin yarısı olarak belirlenmiştir.

Madde 2. — (Bu madde ile, 1111 sayılı Askerlik Kanununa Geçici 15 inci madde eklenerek, Kanunun yü­rürlüğe girdiği tarihte seçim sonucu er - erbaş olarak askerlik yapmakta olan yükümlülerin, lehe olan bu Kanun hükmünden yararlandırılmaları amacıyla, hizmet süreleri aynı celbe tabî olup yedek subay adayı olanların hizmet süresinin yarısı kadar olarak tespit edilmiştir.

Madde 3. — (Söz konusu maddede, Kanunun yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği açıyanmıştır.

Madde 4. — Tasarının bu maddesi ile, Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulunun yürüteceği belirtilmiştir.

Milli Savunma Koalisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi Millî Savunma Komisyonu

Esas No. : 1/437 u 19 Ocak 1984 Karar No. : 2

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına

21.6.1927 Tarihli ve 1111 Sayılı Askerlik Kanununun 5 inci Maddesinin Değiştirilmesine ve Bu Kanuna Bir Geçici Madde Eklenmesine İlişkin Kanun Tasarısı, Komisyonumuzun 18.1.1984 tarihli ve 4 üncü Birle­şiminde ilgili Millî Savunma Bakanlığı temsilcisinin de iştirakiyle görüşüldü.

Gerek tasarının gerekçesinde arz ve izah olunan hususları ve gerekse temsilcilerin verdikleri mütemmim bilgileri uygun mütalaa eden Komisyonumuz, taşarının tümünü prensip olarak benimsedikten sonra maddele­rin müzakeresine geçmiştir.

Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Tasarının 2 nci maddesiyle 1111 Sayılı Kanuna «Geçici Madde 15» eklenmek istenmektedir. Bu mad­de ile tasarının kanunlaşması halinde seçim sonucu er - erbaş olarak askerlik yapmakta olan yükümlülerin hizmet süresi aynı celbe tabi yedeksubay adayı olarak ayrılanların hizmet sürelerinin yarısı kadar yani 8 ay olacağını hükme bağlamaktadır.

Tasarının 1 inci maddesinde «makbul bir özürü olmaksızın seçime katılmayanların hizmet süresi aynı celbe tabi olup yedek subay adayı olarak ayrılanların hizmet sürelerinin yarısı kadardır» denilmektedir.

Türk Silahlı Kuvvetlerinde makbul özürü olmadığından er - erbaş olarak görev yapan yükümlülerin adedi 149'dur. 1 inci madde ile paralelliği sağlamak ve bu kişilerin 4 ay fazla bir askerlik yapmalarını önlemek amacıyla Geçici 15 inci maddeye «veya makbul bir özürü olmaksızın seçime katılmadıkları için» ibaresi eklenmiş ayrıca, Anayasamızın 72 nci maddesinde askerlik : «Vatan hizmeti, her Türk'ün hakkı ve ödevi­dir.» şeklinde mütalaa edildiğinden «askerlik» kelimesinden sonra «hizmeti» kelimesi ilave edilmiş ve madde bu değişikliklerle Komisyonumuzca kabul edilmiştir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 4)

— 3 —

Tasarının yürürlük ve yürütme maddeleri olan 3 üncü ve 4 üncü maddeler Komisyonumuzca aynen ka­bul edilmiştir.

işbu Raporumuz Genel Kurulun tasvibine sunul mak üzere saygıyla arz olunur.

Başkan Ömer Ferruh ÎLTER

İstanbul İmzada bulunamadı.

Üye Ahmet Kemal AY D AR

Ankara

Üye Ali Rıza AKAYDIN

Çorum

Üye Ali TOPÇUOĞLU

Kahramanmaraş

Üye Mekin SARIOĞLU

Manisa

v

Üye

Başkanveküi Nevzat YAĞCI

Elazığ

Üye Hüseyin ŞEN

Artvin

Üye Hayrettin OZANSOY

Diyarbakır İmzada bulunamadı.

Üye Vecihi AKIN

Konya

Üye Emin ALPKAYA

Niğde

Mehmet Muhlis ARIKAN Samsun

İmzada bulunamadı.

Üye

Sözcü İlker TUNCAY

Çankırı

Üye Ali Kemal ERDEM

Burdur

Üye Reşit ÜLKER

İstanbul

Üye Emin Fahrettin ÖZDİLEK

Konya

Üye Turgut Halit KUNTER

Rize

Musa ATEŞ Tunceli

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 4)

_ . 4 —

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

21.6.1927 Tarihli ve 1111 Sayık Askerlik Kanununun 5 inci Maddesinin Değiştirilmesine ve Bu Kanuna Bir Geçici Madde Eklenmesine İlişkin Kanun Tasarısı

MADDE 1, — 21.6.1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanununun 12.11.1980 tarihli ve 2338 sayılı Ka­nunla değişik 5 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

«Madde 5. — Erbaş ve erler için muvazzaflık hizmet süresi; Kara, Deniz, Hava Kuvvetleri ile Jandarma Genel Komutanlığında yirmi aydır. Ancak 10ı76 sayılı Kanun hükmüne tabi yükümlülerden; bu yükümlülük­lerini istekleriyle veya seçim sonucu Yedek Subay adayı olmadıkları için erbaş-er olarak yerine getirecekler ile makbul bir özürü olmaksızın seçime katılmayanların hizmet süresi, aynı celbe tabi olup yedek subay adayı olarak ayrılanların hizmet süresinin yarısı kadardır.

Bu hizmetler Askerlik Şubesinden sevk tarihinden başlar. Belirtilen sürelerden fazla askerlik yapanların fazla hizmetleri, askerlik çağının sonundan ilki kat olarak düşülür.

Bu Kanunun tespit ettiği esaslar dışımda veya muvazzaflık hizmetini yapmadıkça hiç bir fert askerlik çağından çıkarılamaz.»

MADDE 2. — 21.6.1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanununa aşağıdaki Geçici 15 inci madde ek­lenmiştir.

«GEÇİCİ MADDE 15. — Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte seçim sonucu er-erbaş olarak askerlik yap­makta olan yükümlülerin hizmet süresi, aynı celbe tabi olup yedek subay adayı olarak ayrılanların hizmet sü­resinin yarısı kadardır.»

MADDE 3. — Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 4. — Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. 26.12.1983

Başbakan T. Özal

Devlet Bakamı - Başbakan Yardımcısı /. K. Erdem

Devlet Bakanı S. N. Türel

Sanayi ve Ticaret Bakanı H. C. Aral

Devlet Bakanı K. Oksay

Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakam C. Büyükbaş

Devlet Bakanı A. M. Yılmaz

Millî Savunma Bakam Z. Yavuztürk

Maliye ve Gümrük Bakanı V. Arıkan

Sağlık ve Sosyal Yardım Bakam M.. Aydm

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakam Af. Kalemli

KüMr ve Turizm Bakanı Af. Af. Taşçıoğlu

Devlet Bakanı Adalet Bakanı A. K. Alptemoçin Af. N. Eldem

İçişleri Bakam Dışişleri Bakam A. Tanrıyar V. Halefoğlu

Millî Eğitim Gençlik ve Spor Bakanı Bayındırlık ve iskân Bakanı Af. V,. Dinçerler 1. S. Giray

Ulaştırma Bakam Tarım, Orman ve Köy İşleri Bakam V. Atasoy H. H. Doğan

Devlet Bakanı Devlet Bakam A. Tenekeci 1. özdağlar

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 4)

— 5 —

MİLLÎ SAVUNMA KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

21.6.1927 Tarihli ve 1111 Sayıh Askerlik Kanununun 5 inci Maddesinin Değiştirilmesine ve Bu Kanuna Bir Geçici Madde Eklenmesine İlişkin Kanun Tasarısı

MADDE 1. — Tasarının 1 inci maddesi aynen kabul edilmüştir.

MADDE 2. — 21.6.1927 tarihli ve 1111 sayıh Askerlik Kanununa aşağıdaki geçici 15 inci madde eklen* mistir.

«OEÇİÜİ MADDE 15. — Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte seçim sonucu veya makbul bir özürü olmaksı­zın seçime katılmadıkları için er - erbaş olarak askerdik hizmetini yapmakta olan yükümlülerin hizmet suret si, aym celbe tabi olup yedek subay adayı olarak ayrılanların hizmet süresinin yarısı kadardır.»

MADDE 3. — Tasarının 3 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.

MADDE 4. — Tasarının 4 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.

MHto

Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı : 4)