Цахилгаан эрчим хүчний үйлдвэр Цахилгаан эрчим хүчийг үйлдвэрлэн хэрэглэгчдэд дамжуулан хүргэдэг үйлдвэрийг цахилгаан эрчим хүчний үйлдвэр гэнэ. 1.Дүгнэлтийг гүйцээ ! Орчин үед үйлдвэрлэл зөвхөн эрчим хүчний тодорхой бааз суурь дээр тулгуурлан хөгжинө. Хүн төрөлхтөн XVIII зууны эцсээс түлшинд агуулагдах химийн эрчим хүч, гол мөрөн, нар, салхи, газрын гүний эрчим хүчийг цахилгаан эрчим хүч болгон хувиргадаг машин техникийг зохион бүтээсэн байна. 2.Цахилгаан эрчим хүчний үйлдвэрийн давуу тал ач холбогдлыг бич !-Үйлдвэрлэх хүчний хөгжил, байршил-Хүн амын соёл ахуй нөхцлийг сайжруулах - Шинэ техник технологи нэвтрүүлэхэд гол үүрэг гүйцэтгэнэ. 3.Дэлхийн улс орнуудын хөгжлийн түвшинг ямар үзүүлэлтээр тодорхойлдог вэ? -Дэлхийн улс орнуудын хөгжлийн түвшинг үнэлэхдээ нийт үйлдвэрлэж буй цахилгаанаас гадна нэг хүн амд, үйлдвэрийн нэг ажилчинд оногдох хэмжээг гол үзүүлэлт болгон авдаг.

4.Схемийг гүйцээ

Дулааны цахилгаан

станц

Усан цахилгаан

станц

цахилгаан ст Дизель

цахилгаан станц

Нар, салхины цахилгаан

станц

Атомын цахилгаан

станц

Цахилгаан эрчим хүчний үйлдвэрийн хэв шинж

5.Цахилгаанаас гадна халуун ус, уур гаргаж үйлдвэр,аж ахуйн нэгж,ахуйн хэрэгцээнд нийлүүлдэг станцыг дулааны цахилгаан станц гэнэ.6. Дулааны цахилгаан станцтай аймгуудыг дасгалын зурагт тэмдэглэ.

7.Дүгнэлийг гүйцээ. Дулааны цахилгаан станцууд нь нүүрсээр ажилладаг бөгөөд Монгол улсад үйлдвэрлэж буй цахилгаан дулааны 90 гаруй хувийг боловсруулдаг. УБ хотод ДЦС гурав бий. Тэдгээрээс IV ЦС одоогоор Монгол улсын хамгийн их хүчин чадалтай /5400 000 кВт/станцад тооцогдоно. 8.Цаашдаа одоо хаана хаана ДЦС барихаар төлөвлөж байна вэ?-УБ-т 5-р цахилгаан станц, Өмнөговийн Таван толгой,Хөвсгөлийн Могойн голын уурхайн дэргэд Дулааны цахилгаан станц барихаар төлөвлөж байна. 9.Манай орны ямар ямар голууд усны эрчим хүчний нөөцтэй вэ?Монгол орны гол мөрдөөс Сэлэнгэ, Эг, Орхон, Туул, Хараа, Ерөө, Онон, Хэрлэн, Ховд, Завхан голууд усны эрчим хүчний нөөцтэй.10.Манай улс анх 1959 онд 650 кВт-ын хүчин чадалтай улирлын чанартай Усан ЦС-ыг хаана барьж бэ? Манай улс анх 1959 онд 650 кВт-ын хүчин чадалтай улирлын чанартай Усан ЦС-ыг Хархорины усжуулах системийн сувгийг ашиглан байгуулсан. 11.Одоо хаана хаана улирлын чанартай жижиг УЦС-ууд ажилладаг вэ?-Одоо Увс, Завхан, Ховд, Говь-Алтай, Хөвсгөл аймгийн зарим суманд улирлын чанартай жижиг усан цахмилгаан станцууд ажиллаж байна.

Баруун бүсийн ЭХНС Төвийн ЭХНС Зүүн бүсийн ЭХНС

ОХУ-ын Саян-Шушинскийн УЦС-аас Улаангом—Ховд-

Өлгий хотыг холбодог. яваандаа Баруун бүсийн бүх

сумыг холбоно. Улаанбоомын УЦС-ыг

ашиглалтанд оруулснаар Завхан говь-Алтай өндөр

хүчдлийн ЦДШ-аар холбогдоно. Завахн аймаг

удахгүй Могойн голын ДЦС-тай холбогдоно.

ОХУ-ын Галуут нуурын ДЦС-аас а.Сүхбаатар-Дархан-УБ-Багануур-Чойр-Сайншанд, Чойр-Бор-Өндөр-

Өндөрхаан, Чойр-Мандалговь б.Дархан-Эрдэнэт-Булган-

Хархорин-Хужирт-Арвайхээр-Баянхонгор,Хархорин-Цэцэрлэг

в.Булган-Мөрөн-Хатгал Төвийн ЭХС манай орны нутаг

дэвсгэрийн 3/2, хүн амын 70 гаруй хувийг цахилгаанаар хангаж байна.

Энэ системийн эхлэл нь Чойбалсан хотоос Баруун –Урт

хот хүртэл тавигджээ.

12.Цахилгаан станцад үйлдвэрлэсэн цахилгааныг өндөр хүчдэлийн цахилгаан дамжуулах шугамаар бусад суурин газарт хүргэдэг системийг Эрчим хүчний нэгдсэн систем гэнэ. Өнөөгийн байдлаар манай оронд Төв,Зүүн,Баруун бүсийг хамарсан гурван систем ажиллаж байна. Яваандаа дээрхи 3 систем хоорондоо өндөр хүчдэлийн шугамаар холбогдоно. •Доорх бичиглэлийг ашиглан Эрчим хүчний системүүдийг газарзүйн зурагт тэмдэглэ./зураг????????????????/

•Дээрх бичиглэлийг ашиглан Эрчим хүчний системүүдийг газарзүйн зурагт тэмдэглэ.

2

3

1

1 – Төвийн эрчим хүчний нэгдсэн систем2 – Баруун бүсийн эрчим хүчний систем3 - Зүүн бүсийн эрчим хүчний систем