Tajniki psychiki,czyli co pomaga na rozmowie o pracę

Wybierasz się na rozmowę kwalifikacyjną. Nie wiesz, jak „sprzedać” swoje zalety i zapanować nad strachem? Jak nie eksponować słabości i co robić, by zyskać w oczach rekrutera?

Musisz się do tego psychicznie przygotować i odegrać kilka ról.

Nikt nie oczekuje, że będziesz projektantem i znawcą trendów mody. Nie musisz wyglądać, jak z wybiegu i mieć tytuł „Miss”. Nie zmienia to jednak faktu, że Twój ubiór i wygląd również mają znaczenie podczas rozmowy.

To, czy jesteś oratorem, który porywa swoją mową lub odwrotnie – jesteś typem „milczka”, odpowiadającego pół sylabami - nie przesądzi o sukcesie. Podobnie jak to, czy jesteś zamkniętym w sobie introwertykiem, czy towarzyskim ekstrawertykiem.

„Ja” – to główna rola, którą powinieneś zagrać na rekrutacyjnej scenie, a Twoim zadaniem jest bycie sobą.

Powinieneś być trochę jak psycholog, który uważnie słucha, stara się zrozumieć drugą stronę, odczytać emocje rozmówcy. Dodatkowo wejść „w buty” potencjalnego pracodawcy, wcielić się w rolę rekrutera i zastanowić nad jego punktem widzenia. Mieć „coś” z aktora, ale nie bawić się w clowna. Zachowywać się jak dyplomata i myśleć, jak strateg, ale bez kłamstw i pretensjonalności.

15 dróg do pozytywnych wrażeńBez względu na usposobienie, temperament i predyspozycje - każdy kandydat może skorzystać z uniwersalnych sposobów na dobrą komunikację z rekruterem. Trzeba się tylko skupić na emocjach i psychologicznym podejściu.

Bez względu na usposobienie, temperament i predyspozycje - każdy kandydat może skorzystać z uniwersalnych sposobówna dobrą komunikację z rekruterem. Trzeba się tylko skupić na emocjach i psychologicznym podejściu.

Bądź jak aktor, ale nie zakładaj maskiMożesz sięgnąć po metody i techniki stosowane przez aktorów, przygotowujących się do odegrania roli. – Korzystając z metody Stanisławskiego, można spróbować wzbudzić w sobie pożądane uczucia, np. przywołać wspomnienia momentów, gdy czuliśmy się pewni siebie czy szczerze zaciekawieni. Jeśli zapanujemy nad swoją psychiką, odpowiednie gesty, postawa i mimika wypłyną z nas naturalnie i bardziej prawdopodobne, że będą dostosowane do konkretnej osoby, z którą rozmawiamy – tłumaczy dr Agnieszka Krzysztof – Świderska, psycholog i psychoterapeuta.

Uśmiechaj się i bądź pogodnyTwój „doklejony” na siłę uśmiech od razu zostanie zauważony, co nie znaczy doceniony. Nie zmuszaj się więc do promiennych min od ucha do ucha. - Posępny wyraz twarzy zniechęca, ale sztuczność też odstrasza. Chodzi o to, aby swoim wyrazem twarzy mówić, że jest się pogodnym, pozytywnym człowiekiem – tłumaczy Konstancja Zyzik, specjalista ds. rekrutacji w Grupie Pracuj. Taki nastrój i energia promieniują i udzielają się otoczeniu.

Utrzymuj kontakt wzrokowyStres powoduje, że często nie patrzymy w oczy rozmówcy. Tymczasem naturalny (nie mylić z natarczywy) kontakt wzrokowy dowodzi naszej otwartości, zainteresowania, zaciekawienia rozmową.

Mów ludzkim głosemZ pozoru banalne „dzień dobry” może wpłynąć na pierwsze wrażenie. Zwróć więc uwagę na wokalikę, ton i tempo głosu, sposób mówienia. Bądź serdeczny, co nie znaczy „podlizujący się”. Nie musisz silić się na przesadną powagę, ale częste dowcipkowanie czy nienaturalny chichot też nie są mile widziane. Ważne jest, jak i co mówimy. – Kolokwializmy działają mocno na niekorzyść kandydata – przestrzega Konstancja Zyzik.

Mów ciałemJeśli gestykulujesz, rób to delikatnie, naturalnie, gdyż zbytnia ekspresja może drażnić rozmówcę. Czuj się swobodnie, ale pamiętaj, że to nie impreza. Wysunięte przed siebie nogi, ciało niedbale opuszczone na krześle czy „zwisające” ręce mogą być odebrane jako brak szacunku i lekceważenie rozmówcy. – W stresie często nie wiemy, co zrobić z rękami. Najlepiej trzymać je na biurku, ewentualnie na kolanach – radzi Konstancja Zyzik. Wyprostowana postawa, uniesiona, a nie spuszczona głowa – to zdaniem Anny Szubert, certyfikowanego stratega personal brandingu, dobry sposób, by pokazać, że panujemy nad emocjami.

Uważaj na sztucznośćNie zmuszaj się do gestów czy pozy, którą uważasz za „mile widzianą”, tylko dlatego, że tak przeczytałeś w jakimś poradniku.- W praktyce to trochę tak, jak z dziewczyną na pierwszej randce - często im bardziej się stara, tym gorzej to wychodzi – twierdzi dr Agnieszka Krzysztof – Świderska. Warto za to eliminować elementy, które nas rozpraszają. Przykładowo, jeśli mamy nawyk bawienia się włosami, lepiej je wcześniej upiąć. Jeśli mamy świadomość, że w sytuacjach stresu stukamy palcami o blat biurka lub stale drapiemy się po głowie – lepiej już na początku położyć ręce na kolanach. Nasze nerwowe ruchy widzimy przede wszystkim my sami i tojeszcze bardziej potęguje zdenerwowanie oraz rozkojarzenie. - Nie jest dobrze nadmiernie skupiać się na sobie, w tym na swoich słabościach, które właśnie wtedy stają się bardziej widoczne. Polecam raczej wykazać zainteresowanie przyszłym miejscem pracy, a zwłaszcza zadaniami, jakie na danym stanowisku będzie się realizować – podkreśla psycholog.

Słuchaj, bo słyszenie to za małoW stresie często nie potrafimy skupić uwagi na czyichś słowach. Wchodzimy w słowo, zasypujemy pytaniami, koncentrujemy się tylko na sobie. To, że jesteś świetnym mówcą nie wystarczy. Czasem też trzeba umieć milczeć i słuchać. Pokazujesz w ten sposób, że jesteś cierpliwy, zainteresowany i uważny. Z pewnością jednak nie zyskasz takiego miana, jeśli będziesz odbierać telefony i smsy podczas interview, na dodatek bez słowa „przepraszam”.

Bądź empatycznySpróbuj wczuć się w sytuację rekrutera, zrozumieć jego emocje, postawę, oczekiwania. Zastanów się, jak możesz wyglądać w jego oczach, co możesz zrobić, by łatwiej mu było odczytać Twoje emocje.

ObserwujŚledź zachowania rekrutera, jego wyraz twarzy, postawę, gdyż płynie z nich wiele sygnałów. Dzięki temu możesz zauważyć, czy na przykład woli on utrzymywać dystans i nie lubi, i nie lubi, gdy kandydat go skraca, czy jest zainteresowany tym, co mówimy, czy może znużony, bo zboczyliśmy z tematu.

Zanim przekroczysz próg…

Anna Szubert: - Jeszcze zanim zaczniemy rozmowę rekrutacyjną, spróbujmy przygotować do tego swoje ciało. Oczekując na spotkanie, obserwujmy otoczenie zamiast siedzieć ze spuszczoną głową, garbić się, kurczyć ciało i bawić telefonem.

Bądź szczeryNie udawaj kogoś, kim nie jesteś, nie mów czegoś, z czym się absolutnie nie zgadzasz. Jeśli się stresujesz, lepiej o tym wprost powiedzieć niż silić się na fałszywą pewność siebie.

Dbaj o dyplomacjęBycie szczerym nie oznacza zapominania o podstawach dobrego wychowania. Nie krytykuj, nie zaczynaj trudnych tematów, nie nakręcaj spirali negatywnych wrażeń. Nie skarż się na poprzedniego pracodawcę, nie narzekaj na wszystko dookoła i nie przypinaj sobie już na starcie łatki „marudy”.

Buduj dobre emocjeOpowiadaj z pasją i entuzjazmem, dziel się swoimi przeżyciami. Możesz to robić odpowiadając choćby na pytanie o minionewakacje. Zamiast narzekać na upały i tłum turystów w Egipcie, przywołaj najlepsze wspomnienia i doświadczenia, które były radosne i ubogacające.

Miej swój „talizman”To może być cokolwiek, co dodaje pewności siebie. Tak naprawdę jednak nie chodzi o rzecz, ale o nasz sposób myślenia, autorefleksję, poprawę samopoczucia i wzbudzenie pozytywnego nastawienia. - Jeśli ktoś uwierzy, że w błękitnej koszuli będzie się lepiej prezentować, to poczuje się w niej lepiej i faktycznie lepiej wypadnie – mówi dr Agnieszka KrzysztofŚwiderska.

Skup się na motywacjiTo zdaniem psychologów jeden z kluczy do sukcesu. Musisz wiedzieć, czego chcesz, jaki jest twój cel, co cię motywuje do działania, co sprawia, że czujesz satysfakcję. Możesz być pewny, że rekrutera zainteresuje, dlaczego akurat TA firma i dlaczego TO stanowisko.

Dbaj o samoocenęŻadne techniki, metody i tzw. mądre książki nie pomogą, jeśli blokada znajduje się w Twojej psychice. Musisz znać swoją wartość, mocne strony i słabości oraz wierzyć, że jesteś w stanie osiągnąć zamierzony cel. Ani pycha ani przesadna skromność nie są dobrymi doradcami podczas interview. Liczy się realna ocena swoich możliwości i chęć dalszego rozwoju.

Rób wizualizacjeStres związany z rozmową rekrutacyjną można łagodzić za pomocą wizualizacji – kiedy dopada nas lęk, przywołujmy w myślach pozytywne obrazy, ciepłe wspomnienia i budujące doświadczenia.

W lecie łatwiej o błędy, czyli czego nie robić na rozmowie o pracęAby czuć komfort psychiczny podczas rozmowy rekrutacyjnej, musisz być nie tylko merytorycznie przygotowany i dążyć do skutecznej komunikacji, ale również zadbać o swój zewnętrzny wizerunek. Pamiętaj, pierwsze wrażenie możesz zrobić tylko raz! Tymczasem, gdy przychodzi lato, nad kandydatami wisi widmo katastrofy wizerunkowej, która wynika z katastrofy ubraniowej. - Gołe nogi, odsłonięte palce u stóp, krótkie rękawki, zbyt krótka sukienka, która idzie w górę za każdym razem, gdy podnosimy się z fotela i wciąż ją poprawiamy. To wszystko bardzo osłabia wizerunek kandydatów – wylicza Anna Szubert.

Co jeszcze zniechęca i odstrasza rekruterów?

» Nieschludny, brudny ubiór i wygląd (tłuste włosy, brudne paznokcie)

» Brak dbałości o higienę osobistą » Zbyt wyzywający ubiór i makijaż » Niezdejmowanie okularów

przeciwsłonecznych, czapki czy kapelusza

Firmowe inspiracjeKonstancja Zyzik: - Polecam zaglądnąć na stronę firmy, do której aplikujemy. W zakładce „Kariera” zwykle zamieszczone są zdjęcia pracowników, możemy podpatrzeć, jaki styl ubioru dominuje. Dzięki temu będziemy wiedzieć, na co możemy sobie pozwolić. Zalecam jednak, by własne, śmiałe eksperymenty zostawić na inną okazję.

Zasada: 3 x „E”Anna Szubert, certyfikowany strateg personal brandingu, zaleca potrójną elegancję podczas interview: elegancja w ubraniu, działaniu i myśleniu.

Obalamy mity, czyli kandydaci pytają

Czy starając się o pracę w branży kreatywnej, powinnam ubrać się kolorowo?

Konstancja Zyzik: Ubiór powinien być dostosowany do miejsca pracy. Są branże, takie jak bankowość, w których obowiązuje ścisły dress code i wówczas są wymagane podczas rozmowy żakiet, garsonka czy garnitur. W pozostałych przypadkach warto postawić na tzw. casual look. Nieformalnie, ale jednocześnie schludnie i elegancko. To, czy możemy sobie pozwolić na swobodny, kolorowy wizerunek, zależy od firmy i jest sprawą indywidualną. Jeśli jednak usłyszeliśmy, że w agencji reklamowej X dobre wrażenie zrobi kolor pomarańczowy, a my czujemy się w tym kolorze niekomfortowo – nie róbmy niczego na siłę. Zalecam zdrowy rozsądek.

Jestem nieśmiały, zamknięty w sobie. Nie bardzo umiem się „sprzedać” i wypromować podczas rozmowy. Czy toprzekreśla moje szanse?

Anna Szubert: Przede wszystkim liczą się kompetencje, wiedza, doświadczenie. Nie każdy chce odpowiadać pełnymi zdaniami i potrafi być otwarty, co nie znaczy, że nie znajdzie przez to pracy. Wiele zależy od branży. Na przykład od sprzedawców czy PR-owców komunikatywność jest wymagana i oceniana poprzez zachowanie na rozmowie, ale na innych stanowiskach, jak na przykład specjalista ds. IT takie kwestie nie mają zasadniczego znaczenia. Podczas rekrutacji potrzebne jest wzajemne zrozumienie – rekruter też musi szanować to, że ma do czynienia z różnymi rozmówcami. Jeśli jednak chcemy, to możemy się nauczyć pewnych zachowań i poćwiczyć je wcześniej w domu, np. uścisk dłoni czy powitalne słowa.

Często można spotkać się z poradami w stylu: nie trzymaj rąk pod biurkiem, bo to oznacza nieczyste intencje, niedrap się po nosie, bo to oznacza, że kłamiesz itd. Czy faktycznie należy traktować to poważnie?

Dr Agnieszka Krzysztof-Świderska: Mowa ciała z reguły zdradza bardzo wiele na temat naszych emocji i motywacji. Niemniej należy pamiętać, że zarówno ich ekspresja, jak i interpretacja przez różne osoby jest bardzo indywidualną sprawą. Nasze ciało naprawdę dużo mówi, ale nie każdy zna jego język i niejednokrotnie dochodzić może do nieporozumień. Tak naprawdę nie działają tu żadne proste rady typu „nie zakładaj rąk”. Próby panowania nad gestami prowadzą do sztuczności, a ta nie jest nigdy dobrze widziana. Prościej i zdecydowanie skuteczniej jest popracować nad swoją motywacją do danej pracy i rzeczywistą otwartością na nowe doświadczenia.