TASIRIN SOYAYYA NA AMINA YUSUF GWAMNA · qaramin littafi shi ne qara fito da muhimmancin soyayya a fili. Ma`anar So da yin bayani, akan matakin farko na kafa kyakyawar soyayya. Wanda

TASIRIN SOYAYYA NA AMINA YUSUF GWAMNA

i


ii

TASIRIN SOYAYYYA

NA

AMINA YUSUF GWAMNA


iii

Juhaifah Ventures

NO. B2 FCE Kano Village,

Kano State.

©Haqqin Mallaka (M), Amina Yusuf Gwamna 2019

Ba’a yarda a juyi wannan littafai ta kowacce hanya, ko

sarrafa shi, ko sake buga shi ba said a izinin

marubuciyarsa.

An fara bugawa a shekarar 2019/1440 A.H.

Kamfanin da ya yi Xab’i Juhaifah Ventures FCE Kano

07037131142, 08063391234

Email: [email protected]


iv

Abubuwan da ke ciki

Godiya

Sadaukarwa

Gabatarwa

BABI NA DAYA: SO

1.0 Ma’anar so

1.1 Matsayi mafi Girma

1.2 Soyayyarsa farilla ce gare mu

1.3 Acikin masoya su ne abin koyin mu

BABI NA BIYU: SOYAYYA

2.0 Alamomin soyayya

2.1 Dalilan da kan sabbaba soyayya

2.2 Matakin farko na kafa kyakkyawar

soyayya a rayuwar Aure.

2.3 So ba ya fita daga zuciya


v

BABI NA UKU: BEGE

3.0 Maànar Bege

3.1 Matakai na bege

3.2 Tarairayar juna cikin soyayya

3.3 Sinadarai dake qara danqon soyayya

SOYAYYA

4.1 Soyayya ruwan zuma

4.2 Labarin Hawayen soyayya

4.3 Labarin Laila da Majanoon

4.4 Labarin Jameel da Buthaina

4.5 Labarin Shayin soyayya

4.6 Labarin Jarumi da Magajiya


vi

GODIYA

Godiya ta tabbata ga Allah Maxaukakin

sarki da ya hore min rubuta wannan qaramin

littafi. Wato Tasirin soyayya har aka buga.

Godiya ga Babana Alh. Yusuf Isyaku Gwamna.

Da kuma Malamar da ta fara koya min soyayya

dalla-dalla wato mahaifiya ta Hajiya Muhd Voyi.

Godiya ba iyaka ga Mai Gidana, Masoyina

Alh. Abubakar Musa. Godiya ta musamman ga

Bayin Allah da su kai ta xawainiya dani a

vangarori daban-daban na rayuwata. Musamman

wajen bani ilmi, da taimakon rubuce-rubuce na,

Dr. Bala Muhd (Muàllim), Dr. Usman Shuàib

Zannuraini sashen a Jamiiàr Bayero. Dr. Nura

Abdullahi (Na madina) sashen koyon addinin

musulunci a Jamiàr Bayero. Mal. Ibrahim

Muàzzam Mai bushara. Malama Ruqayya (Mrs.

Sheikh Daurawa), Malama Goggo (Mrs. Sheikh

Dr. Hassan Gwarzo), Malama. Hassana (Mrs.

Sheikh Dr. Bashir).


vii

Godiya ba iyaka ga dukkanin masoyana,

masoya rubuce-rubuce na. Ina roqon Allah ya

karvi dukkan ibadunmu, ya girmama ladan mu.

Amina Yusuf Gwamna

08037072225


viii

SADAUKARWA

Na sadaukar da wannan littafin ga

dukkanin ma su qaunata. Allah ya sanya su

acikin inuwarsa ranar da babu wata inuwar sai

inuwar al’arshi.

Aminatu `yar Yusuf ne,

Addininki Garkuwa ne,

Iliminki ko ado ne,

Hankalinki abin yabo ne,

Qaunarki ta na faranta rai na.


ix

GABATARWA

Ita soyayya haxuwar zuciya ce da gamon

jini. Saboda haka manufar buga wannan xan

qaramin littafi shi ne qara fito da muhimmancin

soyayya a fili. Maànar So da yin bayani, akan

matakin farko na kafa kyakyawar soyayya.

Wanda hakan zai taimaka wajen rage gurguwar

soyayya. Wacce akan xora ta akan doron

kwaxayi, ko shaàwa. Hakan ke haifar da

matsaloli dayawa ga iyalanmu.

Ya zama tilas mu cika gidajen mu na aure

da Soyayya. Yadda yara za su ta shi cikin yana yi

mai kyau. Su rage qiyayya, su dinga son `yan

uwansu da al-umma. Sai ka ga gidajen mu sun

zama wani dausayi na soyayya.

Wannan littafi na Tasirin soyayya ya

bayyana cewa in dai har soyayya ingantacciya

ce. To, fa, ba ta fita daga zuciya. Da irin

sinadarai da ke qara danqon soyayya. Da yadda


x

masoya za su dinga tarairayar juna cikin

soyayya.

Bugu da qari, har ma da labaran sooyayya

ma su tava zuciya. Da mashahurin labarin nan na

Laila da Majnoon. Tare da fito da Darussa da ke

ciki. Da kuma nishaxantar da mai karatu.

Allah ya sanya albarka a cikin wannan

littafi. Ya zama ya anfanar da mu duka. Allah ya

yafe mn dukkan wani kuskure a cikin sa.

Wassalamu Alaikum

Amina Yusuf Gwamna

Shugabar qungiyar Mace ta Musamman Kano

08037072225


11

BABI NA DAYA: SO

MA’ANAR SO

So ko qauna shine yarda da amincewar

zuciya game da wani mutum ko wani abu.

Zuciya ita ce inda so ko qauna ke zaune.

Zuciya kuwa babu wani mahalicci daya ke da

iko da ita sai Allah (S.W.T.) da ya halicceta.

Allah shi ya ke kimsa so ko qauna acikin

zukata. Soyayya wani kogine wanda duk ya fada

cikin sa, sai yai ninkaya ya kasa fita.

Son da zukata guda biyu kewa junan su shi

ake kira soyayya. Ta kan zama soyayya mai karfi

ko mai rauni. Ingantacciyar soyayya ko kauna ta

na dawwama a zukata har abada.

Wasu kan faxa kogin soyayya a dalilin son

Allah. Misali kana da ibada a kullum cikin

yawan karatun Qur’ani. Ita kuma in ta saurari

karatun Qur’ani tamkar ta suma. Tabbas so ya

farantawa mutane dayawa, kuma so ya wahalar

da mutane da yawa. Babu wanda ya kuvuta daga


12

tasirin sa. Qauna ta gaskiya ba ta Qarewa, sai dai

takan iya sanyi saboda nisa, rashin samun

kulawa, Qiyayya daga xaya vangaren ko rabuwa.

In kuwa kaji ance maka taqare to dama

sha’awace ko kwadayin samun dukiya, mulki da

dai sauran su. Shi so ya na da wahala ka iya cire

shi in har ya shige ka. Masoya na haqiqa sun yi

bayani su na iya haqura da abubuwa dayawa a

rayuwa amma banda son masoyansu.

In muka duba soyayya acikin al’ummar

mu, za ka samu mafi yawan hazuqan mutane sun

so wata mace a rayuwar su. Malamai

Shugabanni, Sarakuna da dai sauransu.

1.1 MATSAYI MAFI GIRMA

Kalmar so (wato hubbi) girma ne da ita.

Allah madaukakin sarki yana soyayya kamar

yadda ya bayyana a wurare dayawa acikin al-

qur’ani mai girma irin wanda ya ke so. Misali:-

Allah yana cewa “Allah yana son masu

kyautatawa.”

(Ma’ida: 93)


13

Wurare daban-daban acikin al-qur’ani ya zo da

irin waxanda Allah (S.W.T.) ya ke so.

Alamun cikar imanin mutum shine tsantsar

soyayyar sa ga Allah wato komai za kayi, kayi

don Allah kamar yadda yazo cikin wannan

hadisin.

Annabi (S.A.W.) yace

“ wanda yayi soyayya dan Allah,

kuma ya bayar don Allah, kuma ya

hana don Allah to hakika imanin sa

ya cika” (Turmizi)

Wajibine mu so Allah muqurar soyayya. Alamun

son Allah shine yi masa biyayya, kaucewa sava

masa yawan ibada da yawan ambaton Allah.

Mutum ya dinga samun nishaxi cikin ibada ba

wai ana ibadar kamar ana yin alal-larurati ba.

Idan muka yunqura samun yardar Allah mai

sauki ne ga wanda Allah ya sauqaqawa.

Soyayyar farko da zamu fara nema ita ce ta

ubangijin mu. Sai mu samu albarka acikin

rayuwar mu. Duk mai neman soyayyar ubangijin


14

mu to ga bayanin abubuwan yi tare da albishir na

samun soyayyar Allah maxaukakin sarki acikin

wannan hadisin.

Hadisin Qudisi

Allah ya ce “ Bawa na ba zai nemi kusanci izuwa

gareni ba sama da abin da na farlanta masa.

Bawa na ba zai gushe ba yana neman kusanci

izuwa gareni da ayyukan ibada na nafila har sai

na so shi idan na so shi, sai na kasance jikinsa

daya ke ji dashi da ganin sa daya ke gani dashi,

da hannunsa da ya ke damqa dashi, da kafar sa

daya ke tafiya da ita. Wallahi da zai rokeni da na

amsa masa kuma idan ya rantse game da ni sai na

barrantar dashi. (Bukhari)

SubuhanAllahil Azeem!

Yan uwa masu albarka wannan irin matsayi mafi

girma ne abin nema.

1.2 SOYAYYAR SA FARILLACE

GAREMU


15

Shine mafi kyawun halitta, kyawawan halaye,

xabi’u kuma mafi cikar su. Shine Bawan Allah

cikamakon annabawa, masoyin mu Muhammad

salAllahu alaihi wasallama. Shine wanda

soyayyar sa farilla ce agare mu. Ya zama lallai yi

masa salati yayin da aka ambace shi.

Annabi (S.A.W.) yace “ Na rantse da wanda

rai na ya ke hannun sa. Imanin xayan ku bazai

cika ba har sai na zamo ni ne mafi soyuwa

agareshi daga iyayensa da yan uwansa da mutane

baki xaya”

( Bukhari da muslim)

1.3 ACIKIN MASOYA SU NE ABUN

KOYIN MU

Ina shaida wa, ina tabbatarwa cewa bayan

Annabi (S.A.W.) babu tamkar sayyadina

Abubakar As-sadiq (R.A.). Sai sayyadina Umar

(R.A.), sai sayyadina Usman (R.A.), sai

sayyadina Ali (R.A.), Da dukkan ragowar

sahabban manzon Allah (S.A.W.).


16

Waxannan su ne abin koyin mu da za mu yi

riko.zamanin sahabbai, zamani ne na imani

rayuwar su ta kasance cikin yawaitar Ibada. Su

na da daraja, zamu fahimci irin bambancin

matsayin su acikin wannan hadisin.

Annabi (S.A.W.) ya ce “ kada ku zagi

sahabbai na, domin da xayan ku zai ciyar da

dinare mai girman dutsen uhudu ba zai kai

kwatankwacin su ba”


17

BABI NA BIYU: ALAMUN SOYAYYA

2.0 ALAMOMIN SOYAYYA

So ko qauna ana fahimtar su ne ta hanyoyi

dayawa daga cikin su akwai :-

Yawaita ambato

Bin umarni

Sadaukar da kai

Yawaita kyautatawa

Damuwa da halin wanda ake so ya ke

ciki

Qoqarin farantawa wanda ake so

2.1 DALILIN DA KAN SABBABA

SOYAYYA

Akwai dalili dayawa da kan sabbaba soyayya

kaxan daga cikinsu kuwa su ne:-

Dacewar xabi’u da halaye na halitta

Jarumta

Ilimi

Alheri (kyauta)

Gaskiya


18

Amana

Kunya

Da sauransu.

2.2 MATAKIN FARKO NA KAFA

KYAKKAWAR SOYAYYA A RAYUWAR

AURE

Matakin farko shine soyayya ta zama soyayya ce

ta gaskiya. Ka da mace ta shigo da yaudara

misali qarin gashi, kirji, qugu, ko launin fatar

jiki. Shima Namijin ban da aron kuxi, takalma,

Riguna, mota, da makaman tansu. A kaucewa

qarya asalin iyaye ko dukiya, alokacin neman

Aure.

Kafin aure lalle ne ya zama soyayya ce

mafi tsarki wato wadda babu tava jikin juna, ko

batsa acikinta, tunanin ko buqatuwar saduwa ta

jiki ba.

Rashin kiyaye wannan matakin shi ke

janyo saurin kiyayya, zubewar mutunci da raini a

mafi yawan aure. Hakan kuma na kaiwa ga sake-

saken aure da ke afkuwa.


19

Masoya bayan sunyi aure sai su yi tsari na

baiwa juna muhinmanci yin abubuwa tare irin su

hira, aiki, ibada, tafiya, cin abinci, da wanka.

Ma’auratan da ke cikin watanni ko shekarar

farko yakamata ace su na cike da buguwar

soyayya ne. Su na tsakiyar shayar da juna bammi

irin na qauna, soyayya da shaquwa.

Ita amarya ta na cikin bin hanyoyin daban-

daban don yin biyayya da farantawa Ango. Wato

ado, kwaliya, qunshi, gyaran gashi akai-akai da

kammala girki da wuri.

Shi ne ya sa ko budurwa ko bazawara aka

auro. A wannan matakin ake ce mata amarya

komin qarancin shekarunta ko kuma tsufanta.

Shi kuwa ango hankalinsa, lokacinsa na

wajen baiwa amaryarsa kyakkyawar kulawa.

Za’a samu ango da yawan shiga gidan sa. (shine

gudowa daga kasuwa ko ofishin sa). Haka kuma

shine shigowa da duk abinda ake bukata kafin

ma anema. Kai bai tsaya kan abubuwan da su ke

wajibi ba. Harma da irin su tsire, kaza, kayan

marmari don qoqarin sa na farantawa amaryar


20

sa. Musamman ma ace ango ya samu amaryar da

ta san yadda za ta tarairayeshi.

Shiyasa galibi gidajen sabon aure a rufe ya

ke sai ka yi ta bugu kafin abude maka qofa.

Wasu ma dai kanyi tafiyar soyayya wato

(honey moon). Wacce masoya ke yi don nu na

soyayya ga juna a kwanakin farko na tarewarsu.

Awannan tafiyar zasu tsara rayuwar auren su

gaba xaya. Wannan tafiya na da matukar

muhinmanci a matakin farko na kafa kyakyawar

soyayya arayuwar auren masoyan.

Amma fa wannan tafiyar ba sai sabon aure

ba. Ko yanzu kuma in ku ka shirya sai axebe

yara akai su gidan kakannin su. Ko agaiyyato

kakarsu ta zo nan gidan ku ta zauna da su. Ku

kuma ku samu damar tafiya ta `yan kwanaki, don

kafa soyayyar ku.

Ga tsofaffin ma’aurata ita ce kevantacciyar

tafiya da waxanda su ka yi auren soyayya ke yi,

don samun kevewa, sakewa, nishadi, da jin daxi.


21

A irin wannan tafiyar ne za su samu damar

warware duk `yar wata rashin jituwa, ko kura-

kuren da ake yiwa juna. Wato tafiya ce ta

sabunta soyayya.

Idan babu halin yin tafiyar kwanaki, sai ayi

tattalin ranakun hutun mai gida (weekend).

Wajen yini a wuraren shaqatawa ko da kuwa

gidan dabbobi ne (zoo), gidan tarihi (meseum),

wajen tanxe tanxe (Bakery), ko shaqatawa

(minjibir park na kano).

Rashin kafa kyakkyawar soyayya a rayuwar

aure. Shine ya sa irin wannan rayuwa tai mana

karanci ainun. Har akan samu qiyayya, hassada,

rashin shaquwa, rashin amana, tausayi ga

ma’aurata.

Ba shakka hakanne ya ke kawo mana zaman

doya da manja, ko zaman `ya’ya.

A qarshe dai wannan ya zama cikin manyan

dalilan mace-macen aure. Shine aure ke mutuwa

a `yan kwanaki farko ko a `yan shekarun farko

na aure.


22

2.3 SO BA YA FITA DAGA ZUCIYA

Mutane dayawa sun haqiqance akan so na

ficewa daga zuciya. Sai dai kuma haziqan

masoya dayawa, sun tabbatar da cewa soyayya

bata fita daga zuciya.

Na san wasu za su ce shifa biri ya yi kama

da mutum. Saboda `yan mata da zaurawa kanyi

manema daban-daban. Amma da zarar tafiya ta

yi nisa, sai ka ji an vace bat.

`Yan mata da zaurawa na cikin tashin

hankali sulle vewan masoya. Saboda haka na ga

ya dace yan uwana mu fahimci wanda duk ya

kauce, toh daman Allah bai Qaddara miji ki ba

ne.

Hakan take ma a vangaren samarin, idan

budurwa ta kufcema. To tun chan ba rabon ka ba

ce. Sai ka rungumi qaddara, ka roqi Allah ya

kawo tagari.

Tabbas na gano So ba ya fita da ga zuciya.

In kuwa ya fice, to daman kwaxayin wani abune.


23

Saboda haka ba’ayiwa masoyi ko

masoyiya biyayya akan abinda ya ke savon Allah

ne.

Anan wani na iya cewa to yaya zan

fahimci wacce take sona da gaske ?

An tambayi wani mai hikima cewa ya

za’ayi mutum ya san mai kaunarsa. Sai yace.

Wanda damuwarka take zama damuwarsa.

Wanda ya ke tambayar halin da ka ke ciki.

Wanda baya qosawa da kai.

Wanda ya ke kau da kai idan ka yi

kuskure.

Wanda ya ke maka addu’a.

BABI NA UKU: BEGE

3.0 MAÀNAR BEGE:

Bege shine nuna matuqar qishirwar ganin

masoyi/masoyiya, son kusanta dashi, qallafe rai

da yawan tunanin sa. Bege da shaquwa ma’urata

na da matuqar muhinmancin gaske.Waxanda ke


24

jin daxi galibi cikin aurensu, za ka ga sun shaqu

da juna ne.

Cikin abubuwa da su ke sa begen juna da

shakuwa. Su ne soyayya, ladabi, kyautatawa, yin

abubuwa tare kamar cin abinci, wanka, wasa,

aiki tare da sauran su.

Kyakkaywan misalin masoya su ne Annabi

(S.A.W.) da Aisha (R.A.). Saboda bege da

shaquwa da ke tsakanin Annabi (S.A.W.) da

Aisha (R.A.). Shi yasa da bashi da lafiya ya na

tambaya Aìna na ke ? Gobe fa ? Jibi ? har sai ya

ji ance xakin Aisha (R.A.) tukunna.

3.1 MATAKAI NA BEGE:

Bege nan mataki-mataki ne. Wato

gwargwadon soyayyar ka da matar ka/mijin ki

gwargwadon yadda za ku dinga begen juna.


25

Abu ne mai asali da muhinmancin gaske

miji ya dinga begen matarsa. Ita ma mata, ta

dinga begen mijin ta.

Anan kyakkyawan misalin da na zaqulo

mana shine na Annabi (S.A.W.) da Nana Khadija

(R.A.), Annabi (S.A.W.) ya na girmama

qawayen ta bayan ta rasu. Idan su ka zo har

mayafin sa ya ke shinfixa musu.

Haka kuma idan ya yi yanka ya na aika

musu da Nama.

SubuhanAllahil azeem! Jama’a ku dubi irin

wannan qauna. Ana begenta alhalin ba ta raye

ma.

AZABTUWA

Mutum yai zugum kullum cikin tunani mai

tsanani. Bai iya walwala har bacci, ci abinci da

dai sauran alamu na rayuwa.

DIMAUCEWA

Mutum kanyi bege har sai hankali ya xan gushe

saboda tsabar bege.


26

Ana san masoya da ke yanka jikin su, su yi

tawada da jininsu Su rubutawa masoyiyar su

wasiqa da jini .

Sai dai a yanzu begen juna ya fi afkuwa ne

`yan kaxan da ga cikin ma’aurata. Mace za ta yi

tafiya ta jima, kaga mijinta bai jin komai haka

shima in mijinta ya yi tafiya sai ka tarar matar ba

ta da wani damuwa. Ko mene ya jawo haka?

Dalilin shi ne: Muna nesa da juna ne

musamman a rayuwar mu ta yanzu, saboda

abubuwan zamani. Kamar na’ura mai

kwakwalwa, waya, tashoshin talbijin da dai

sauran su.

Zaà zauna cikin xaki guda, miji na latsa

wayarsa, matar na kallo. Ko matar a kan Naùra

mai qwaqwalwa, miji na kallon qwallo.

3.2 TARAIRAYAR JUNA CIKIN

SOYAYYA

Yakamata mu fahimci kamar yadda ruhi ya ke

al’amarin Allah, haka so ya ke. Da so da ruhi a


27

haxe suke. Saboda haka ne yadda tasirin so ya ke

agareshi.

Soyayya ita ce jigon rayuwa ba wanda baya

son aso shi. Ba wanda ba ya son kulawa (care) .

saboda haka dole takan sa mutum ya nemi

hanyar da zai samu soyayya da kulawa.

Ashe kenan abune mai mahinmancin gaske

ma’aurata su dinga tarairayar juna cikin so da

qauna. Mu mata lallai mu zama masu tarairayar

mazajen mu. Su ma maza su zama ma su nu na

mana kulawa. Sai mushaqu har mu dinga begen

juna wato mu dinga misayar soyayya kamar

yadda Annabi (S.A.W.) ke yi da iyalan sa.

Abin tambayar shine, idan ni mijina bai iya

ba. Ko bai damu da soyayyar ba yaya zan masa?

Yar’uwa mai albarka cikin dabaru zaki

lallava. Wato ke ta vangaren ki sai kidinga saka

soyayya a komai na ki. Shi so kamar ciwo ne, za

ki ga watarana ya kamu. Ko da zai xauki tsawon

lokaci kaddai ki gaji.


28

Idan mun lura da kyau zamu fahimci idan

mace ta bada soyayya. Sai itama a lilliveta da

soyayya.

Wani na iya cewa idan kuma mace ba ta iya

soyayya ba. Mijinta na son ya canjata a soyayya

yaya zai yi ?

Da farko mijinta sai ya fahimci akwai

kevantattun xabi’u ga mata. Wanda dole ne sai

sun siffantu da su kamar jin isa, da jin qai amma

tarbiyar addini ita ce ta ke sai ta ta.

Na biyu kuma xabi’ar mace son yabawa da

zugawa. Ta hanyar haka za’a iya gyara halayenta

dayawa.

Dan uwa mai albarka ka sa ni fa, idan ka na

kyautatawa kai ma za’a soka. Kuma za’a dinga

tarairayar ka da kyautata ma.

3.3 SINADARAI DA KE QARA DANQON

SOYAYYA

Akwai sinadarai da ke da matuqar tasiri

wajen qara danqon soyayya a cikin rayuwar


29

maàurata. Su na dayawa amma zan zaqulo ma

yan kaxan daga cikinsu.

KALAMAN SOYAYYA: kalmomin soyayya na

cikin sinadaren da ke qara danqon soyayya.

Zuciya ta na jin daxi, kuma ta amince ma wanda

ke mata kalmomin so da qauna.

Kiran masoyi ko masoyiya da suna mai

daxi

Yawan faxawa masoyi/masoyiya “ina

matuqar qaunarki, soyayyarki ta

lulluve ko ina a cikin zuciyata”.

Bayanin yadda ake jin rashin daxi,

yayin da aka yi nesa da juna.

SUMBA

Sumbata na cikin manyan sinadaren da ke

qara danqon soyayya. Yana da kyau maàurata

su mayar da shi abin yi akai-akai.

Abu ne mai kyau saboda shugabanmu

Annabi (S.A.W.) ya na sumbatar iyalansa yana

asiwaki kafin ya shiga gida.


30

Mata da miji ya zama dole kowanne ya

zama mai yawan kula da tsaftar baki, hakanne

zai sa aji daxi tare da nutsuwa. Rashin tsaftace

baki shi ya ke sa, xaya daga cikin maàurata ya

dinga qin amincewa.

Sumba duk lokacin maraba, idan an haxu.

Sumba duk lokacin rabuwa, idan zaà fita.

Sumba ta mu kwana lafiya, zaà yi bacci.

Sumba ta godiya, kinyi kyau Sarauniyata,

irin wannan kwalliya.

Sumba ta musamman ta gayattar haxa

shimfixa.

HAXA JIKI

Haxa jiki (wato runguma) ana jin xumin juna

shima na cikin manyan sindarin da ke qara

danqon soyayya.

Haxa jiki ya yin maraba

Haxa jiki kafin fita


31

Haxa jiki lokacin hutawa. Cinyarki ta

zamo ita ce matashin kai na mijinki ako da

yaushe.

Kyakyawa misalin da zan kawo mana shine,

Aisha (R.A.) tace “Annabi (S.A.W.) ya na

karanta Quràni akan cinyata alhali ina haila”.

Nana Aisha (R.A.) ta nace: ya mutu yana

tsakanin havata da qirgina.

KYAUTA

Xabiàce ta zuciya ta na son wanda ya ke

kyautata mata. Miji ya dinga yiwa matarsa

kyautar bazata. Musamman Turare, Kayan sawa,

Katin Soyayya, da furanni (flowers). Mace ma ta

kwatanta kyauta ga mijinta dai-dai qarfinta.

Tausayin juna:

Mace ta dinga tausayin miji cefane, bashi

da lafiya ko ya haxu da larura

Miji ya tausayawa mace laulayin ciki

Ta je makaranta ta dawo, aiki,rashin lafiya

da dai sauran su.


32

SAQONNIN SADARWA

Yana da muhimmanci masoya su zama su na

tafiya da zamani. Miji ya dinga tuntuvar matarsa,

ita ma mata ta dinga tuntuvar mijinta. Wato

tuntuvar juna ta waya don jin lafiyar juna.

Amfani da cibiyoyin sadarwa na zamani

wajen yin hira (chatting) tura saqon soyayya,

hotunan zuciya, filawa da sauran su.

Wadannan abubuwa na taimakawa matuqa

idan anyi amfani da su ta hanyoyi masu kyau.

BABI NA HUXU: LABARAN MASOYA

4.1 Soyayya Ruwan zuma:-

Babu wani abu mai daxi kamar soyayya.

Tabbas gaskiya ne da ake cewa soyayya ruwan

zuma in ka sha, to ka baiwa masoyi.

So abu ne mai tasiri wanda ka iya sa

mutum ya makance alhali gashi da idanuwansa.

Shi ne ciwon da babu likitan da zai iya baka

maganinsa. Sai dai shi masoyi ko masoyiyarka.


33

Shine abin da kan bugar da masoyi ko

masoyiyarka har ya dinga sambatu. Kamar yadda

wasu masoya su kace.

Mu kan bugu (wato mu yi maye) duk da

kuwa cewar ba mu sha ko da kurva xaya daga

giya ba. Sai dai cewa zantukan soyayya shi ne

giyar. Ga shi kuwa shi mashayin giya ya kan

warware daga buguwarsa. Amma mashayin

soyayya, yana zama cikin mayen soyayya tsawon

rayuwarsa.

4.2 LABARIN HAWAYEN SOYAYYA

Barira: Barira ita ce matar Mugisu, shi bawa ne

na wasu mutanen Madina. Ita baiwa ce ga Aìsha

(R.A.) tana zuwa tana yi mata hidima. A nan ma

za mu ga yadda musulunci yake bai wa `ya mace

`yanci.

A musulunci daga an `yanta baiwar a ke auren

bawa, to ita ce ke da zavi na zama da shi ko

rabuwa.

Bayan Aìsha ta saye ta, sai ta `yanta ta. Sai

Annabi Alaihissalamu ya ba ta zavin zama da


34

mijinta ko rabuwa da shi. Saboda ita ta zama `ya,

shi kuma yana bawa. Sai barira ta zavi rabuwa a

shi. Mugisu yana tsanin son Barira, amma dole

ya haqura.

Abdullahi xan Abbas (R.A.) ya rawaito Hadisi a

cikin Sahihul Bukhari, ya ga Mugisu (mijin

Barira) yana bin ta kwararo-kwararo a Madina

yana kuka. Har gemun sa ya jiqe a hawaye,

domin ta yarda a mayar musu auransu. Amma ta

qi yarda. Har ma Annabi Alaihissalamu yake

cewa baffan sa.

“ Ba ka mamakin son da Mugisu yake yi wa

Barira, da qin da Barira take yi wa Mugisu?” Sai

Annabi (S.A.W.) ya ce mata, “ba kya yarda a

mayar muku da auren ku ba” sai ta ce, “Ya

Maàikin Allah, umarni kake ba ni?” sai Annabi

ya ce “ceto nake yi” sai ta ce, “to ba ni da

buqatarsa”.

Kun ga karamci irin na Annabi (S.A.W.) bai

tilasta sai dole ta komawa auren mijinta ba.

Wato hikima irin na Annabi (S.A.W.) bai tilasta

sai dole ta komawa auren mijinta ba.


35

Wato hikima wajen raba aure idan har mace tana

tsananin qin miji shi ne don tserar da ita daga

halaka. Idan mace tana qin miji, to ba za ta dinga

yin haquri da shi ba, tausaya masa ko faranta

masa rai ba.

Musulunci ya tabbatarwa mace `yancin da take

da shi na neman rabuwa da miji idan ta ji bata

qaunarsa. Ko da kuwa akwai ci da sha. Kamar

yadda za mu ga hakan a wannan qissa mai zuwa.

Jamila Bnt Ubayyu: matar sahabin Annabi

(S.A.W.) Sabitu bn Qais.

Annabi (S.A.W.) ya sami labarin rashin

jituwar da ke tsakanin Jamila da mijinta Sabitu.

Sai ya aika yana tambayarta dalili. Sai ta yi

bayanin cewa ita ba ta da suka game a addinin

mijinta (wato mai kula da addini ne). Ita kawai

son sa ne ta ji ba ta yi. Sai Annabi (S.A.W.) ya

tambayeta ta, ko za ta iya mayar masa da gonarsa

da ya ba ta a matsayin sadaki? Sai ta yarda ta

mayar masa. Kuma suka rabu.


36

DARUSSA

Ya zama wajibi mace ta ji tsoron Allah.

Mu kaucewa halaka miji, saboda qiyayya

ta shigo. Ba dai-dai ba ne watsawa miji

fetur, yanka shi, balle kashe shi.

Idan sulhu ba zai yuwu ba. To mace ta bi

hanyar da ta dace. Kamar yadda muke ji

a lokacin Annabi (S.A.W.)

Soyayya ake so a cikin rayuwar aure. Ka

da maàurata su zama cikin balaì da

tashin hankali kullum.

4.3 LABARIN LAILA MAJNOON

Akwai wani bawan Allah mai suna Qais ibn

al-mulawwah wanda ya fi shahara da Majnoon

Laila. Anhaife shi ne a wajen qarni na biyar wato

a zamanin daular Umayya. Kuma shi kaxai ne

awajen mahaifiyar sa.

Qais wato Majnoon Laila ya na da kyawun

halitta ga jarumta sosai. kuma ya na da

kyawawan xabi’u. Ya faxa kogin soyayyar wata


37

mace da ake kira Laila. Ya so ta soyayya da ba’a

tava yin irin ta ba. Saboda shi haziqine yai

rubuce-rubuce na waqoqi dayawa da ke nuna irin

tsananin son daya ke yiwa Laila. Laila `Yar gata

ce gurin mahaifanta. Ana misali da ita wajen

kyau. Dukkan abinda ya mace za ta mallaka ace

mata kyakyawa, Laila ta na da shi da qari.

Qais da Laila sun kamu da tsananin son junan

su abin har ya wuce hankalin kowa.

Sai dai lokacin da iyayen Qais suka je neman

auren Laila. Sai iyayen Laila suka qi amincewa

su suna ganin `yarsu tafi qarfin ta auri Qais.

Duk daqin amincewar iyayen waxannan

masoya ba su daina soyayyar ba. Sai ma ruruwa

da soyayyar ta dinga yi kai kace ana qarawa

wuta fetur.

Iyayan Laila su ka tirsasa mata ta auri wani

mai dukiya. Sunan sa wardi atha kafi. Shi kuwa

Qais ganin yadda bashi da wani aiki sai begen

masoyiyar sa Laila. Sai akace mahaifinsa ya

kama hannunsa, su ka tafi yin xawafi. Shi

atunanin mahaifin Qais wannnan ne kaxai zai sa


38

a samu saukin halin da xansu ya shiga ciki.

Baban Qais yace da xansa idan munje muna

xawafi ka yi ta rokon Allah ya cire maka

soyayyar Laila.

Sai dai kuma ya yin da suke xawafi sai akaji

Qais yana ta addu’a yana cewa “Allah ka qara

min soyayyar Laila”.

Duk da ya ke an auradda Laila ga wardi,

amma zuciyar Laila ta na gurin masoyinta Qais.

Ba ta da aiki sai tunanin wanda zuciyar ta ke so.

Wardi ya rasa yadda zai yi ya ji daxin zaman

auren sa da Laila. Saboda a kullum ta na cikin

kuka da begen Qais. Sai kawai ya yanke shawara

ya koma Iraq tare da matarsa Laila, ko hakan zai

sa ta daina tunanin Qais.

Wane mutum ! Laila ta riga ta kamu da

tsananin qaunar Qais. Shi kuwa so irin wannan

ba shi da magani.

In taqaice muku labari dai ba abinda ya

chanza.


39

Shi kuwa Qais, alokacin da ya samu labarin

antafi da masoyiyarsa qasar Iraq. Bai yi wata-

wata ba, sai kawai ya bi su.

Mutane sunyi iya yinsu wai mayya ta je

barka ankorota. Akan raba Qais da Laila ba

yadda ba’ai ba, amma abin ya ci tura.

A nan dai qasar ta Iraq Laila ta kamu da

ciwon zuciya ta na tare da mutumin da iyayan ta

suka aura mata ta mutu.

Abin ban mamaki kuwa shi Qais na jin Laila

ta mutu, sai shima zuciyarsa ta buga ya faxi

atake ya mutu.

Ance an bunne masoyan akusa da junnan su

a kusa da wani dutse mai dausayi.

Wannan masoyan Majnoon Laila, Allah bai

nufi sun yi aure ba. Amma dai sun buga soyayya

da sun bar tarihi. Kuma sun nunawa duniya

maànar soyayya.


40

DARUSSA

So ciwone, Ciwon so abune mai

matuqar haxari wanda ka je fa mutum

cikin irin kowani hali. Yana da kyau a

tausayawa irin wanda suka faxa kogin

soyayya.

Iyaye su daina tilastawa `ya`yan su auren

dole

Ba’a siyan soyayya

Masu kuxi su daina tilastawa mace ta

aure su, ko ba soyayya.

Auran da ba soyayya, to ba bu nutsuwa

da tausayi.

4.4 LABARIN JAMEEL DA BUTHAINA

A can cikin qasashen larabawa dai, anyi wani

bawan Allah mai suna Jameel ibn Ma’amar ibn

Abdallah ibn Subah. Sananne mutum ne haziqi

wanda ya shahara da waqoqin soyayya acikin

qasar Masar.

Jameel tun ya na qarami ya faxa kogin son

wata kyakyawar mace da ake kiranta Buthaina


41

Ummu-Abdulmalik. Su na matuqar son junnan

su.

Sai dai sun samu cikas acikin soyayyar su.

Saboda a lokacin da iyayen sa su ka je neman

masa aure Buthaina, sai aka hana su.

Iyayan ta su ka nemi wani daban suka aura

mata.

Abin ta’ajibin shine waxannan masoyan sun

cigaba da soyayyar su alhalin ta na gidan wani.

Abu kamar wasa dai, soyayya sosai su ke

zubawa.

In taqaice muku labarin dole ta sa wancan

mijin na buthaina ya gaji ya sake ta. Ita kuwa

takoma gun masoyin ta su ka yi aure.

Acikin waqoqin shi Jameel ya ke cewa “ Ya

wahala a soyayya kamar Qais Laila majoon,

amma Qais bai kai ga cimma burinsa ba amma

shi ya kai.


42

DARUSSA

1. SALLAMI:-

Misayar soyaya yana da muhimmanci.

Namiji ya tabbata ya samu karvuwa

awajen wacce zai aura. Ya zama ka yi

nasara ka sami soyayyar ta. Ko dai ace da

fari bata kaunar ka, ya zama an jawo

hankalinta acikin kyakkyawar mu’amala

a lokacin zamantakewar aure.

2. HAQURI:-

Rungumar qaddara da baiwa zuciya

haquri, ya na da muhimmanci. Za haifar

da natsuwa, zaman lafiya, biyayya da

samun lada. Wato ga wacce aka

tilastawa, ko kuma qaddara ta jawo ta

auri wanda ba shine zavinta ba. A duk

lokacin da ta yi aure to lalle a rufe shafin

soyayyar wani. Ta yi qoqarin nunawa

zuciyata kyawawan halayen mijin da ta

aura. Har asamu ya samu wani gurbi daga

zuciyata. Irin wannan halin kirki iyayan

mu na da suka yi.


43

3. TSORON ALLAH:

Iyaye su ji tsoron Allah ka da su dinga

cutar da `ya`yensu. Saboda kwaxayin

abin duniya.

4.5 LABARIN SHAYIN MASOYA

Haneef ya ce na hadu da wata kakkyawar

yarinya `yar gata ce sosai. Da ganinta maza sai

rububinta suke duk inda ta wulga. Mazanma

kasaitattun gaske ne ke iya tunkararta. A wajen

walima na ganta sai bibiyarta samari su ke yi.

Ni kuwa na samu wuri na natsu. Tamkar ni

bata finciki zuciya ta ba. Da alama ma babu

wadda ya damu dani saboda daga ganin shiga ta,

kai ma kasan bani da hali.

Sai dai duk da kauwame kaina da na yi,

na tsaya iya matsayina. Bai hana zuciyata fadawa

kogin son Hanan ba. Kai ba wai a zuciyata ba,

sai da nayi kokari na matsa kusa da ita. Na yi

jarumtar neman izini mu xan zauna tare, mu sha

shayi.


44

Yadda ta ganni ta yi mamakin wannan

gayyata. Sai dai jarumtata, ya burgeta kwarai.

Tarbiyyar ta kuma ya sa ta ta amsa gayyata.

Ta cika alkawari na bani lokutanta, muka

zauna tare a teburin shan shayi na bada umarni

akawo mana shayi. Sai dai zuciyata ta rikice

sosai ganin cewa gani gata. Soyayyarta ta

baibeyni har ma ban san me na keyi ba. Ina cikin

tunaninta duk da gata a gabana.

Sai kawai na ji ance shayin da me za ka

sha? Ba tare da waige ba, sai nace gishiri. Ban

san me nace ba,sai da na ji ta zubo min

kyawawan idanunta tace ” shayi da gishiri ka ke

sha?

Kunya ta kamani, dana fahimci abun da

nace. Amma sai na dage cikin annushuwa nace

“Ni kuma haka nake shan shayi da gishiri”.

Mamaki duk ya bayyana a fuskarta. Ta ce

“kai kuma ya akai haka? Shayi da gishiri. Sai na

gyara zama don ina son in burgeta. Na fara

zayyano labarina inji Haneef.


45

A lokacin ina yaro, ina yawan son wasa a

kogi. Saboda gidan mu babu nisa da kogin garin

mu. Wannan yasa idan ina cikin sa, baki na yana

cike da xanxano kogin. Xanxanon sa kuma,

kamar ki sawa shayi gishiri ne. Wannan xanxano

na saba da shi. Haka kuma ya zamar min hanyar

da nake tuno da kuruciya ta. Na ke tuno da iyaye

na da na ke kewarsu. Sai idanuwan Haneef suka

ciko da hawaye.

Bashakka ta ji daxi wannan labarin mai

ban tausayi. Tace lallai kana matuqar qaunar

iyayenka da garin ku. Sai ta yaba da irin yanayin

sa, jarumtar sa, da yadda ya fuskan ce ta. Nan da

nan ita ma ta fara bashi labarin rayuwarta.

Daga wannan rana, muka fara soyayya.

Har ta fahimci Haneef mutumin kirki ne. Ga

kyawawan halaye jarumta da iya soyayya. Hanan

ta gode wa Allah da bai kufce ma ta ba. Ta gode

wa labarin shayin gishiri sa, da ya fizgo hankalin

ta gare shi. Labarin waxanan masoya Hanan da

Haneef bai tsaya a iya zance ba. Sun yi aure sun

ci gaba da soyayya. A kullum tana haxa masa

shayi, sai ta zuba masa gishiri kaxan. Haneef ya


46

karva yana sha, yana ta ma ta murmushi har ya

shanye.

Bayan shekara arbaìn cikin begen juna da

soyayya, tare da shan shayi mai gishiri.sai

Haneef ya rasu ya bar wa Hanan wata wasiqa.

Wannan wasiqar ta tona sirrin da ya voye tsawon

shekaru.

Yace “masoyiyata kiyi min afuwa. Na

rayu da ke da wata qarya iya rayuwa ta. Wannan

qaryar xaya, ita ce kaxai na san nayi miki. Idon

kin tuna farkon haxuwar mu a ranar na riki ce

ainun. Saboda tsabar son da na ke miki. Shi yasa

maimakon na ce abani sukari, sai nace gishiri.

Yadda ki kayi, sai ya burgeni. Shi ne naka

sa janye maganar gishirin. Na qirqiri wannan

labarin kogi na baki a gaskiya bana jin daxin

shayin gishirin nan. Soyayyar ki ce kawai ta

sani. Nake shan sa kullum don in ciga ba da

birge ki, kamar yadda nace tun farkon haxuwar

mu.

Bayan mun yi aure, na yi qoqarin faxa

miki. Amma sai na tuna mun yi alqawari ba za


47

mu yi wa junan mu qarya ba. Sai kawai na ji

tsoron vata miki rai, idan ki ka san gaskiya. Sai

na haqura, nake ta shan shayin gishiri.

Yanzu kuwa tun da lokacin mutuwa ta ya

yi. Shi ne ban jin tsoron ki sani, na rubuta miki

gaskiya. Kai wannan shayin gishiri da rashin

daxi yake.

Babu shakka tun da na haxu da da ke, na

ke azabtar da kaina da wannan shayi. Ina

matuqar son ki zan iya sadaukar da komai

saboda ke. Da zaà qara bani aron wata sabuwar

rayuwa. Da zan cigaba da shan shayin gishirin

nan cikin murmushi. Mu qara zaman soyayya da

begen juna tare da ke.

Hanan tai ta kwarar da zazzafan hawaye.

Qaunarsa ta qara rivanya wa. Kewarsa ta dame

ta. Ga shi ya riga da ya rasu ya barta.

Tun bayan kammala karatun wannan

wasiqar da marigayi Haneef ya bari. Sai Hanan

ta shiga shan shayi da gishiri. Tace “soyayya

abace da bata gushewa, abace mai sa ayi afuwa


48

ga juna. Baà haqura, sai dai a tabbata cikin

kogin soyayya.

Hanan ta ce yakamata ka so wanda duk

yake yawan tunaka. Wanda ya ke qaunarka ta

gaskiya wanda ya ke alfahari da kai. Zai iya

nunawa abokan sa, ya na ji da kai. Wanda zai

hana idonsa bacci, don ya kula da ke. Wanda zai

iya nuna ki a matsayin ta sa. Ko da kin jiqe da

gumi ga gajiya (ba kwalliya). Wanda zai dinga

kiran ki “Yaa sarauniya ta!” “Yaa kyakkyawa

ta”!

Ba shakka ina alfahari da Haneef yana

raye, kuma ina alfahari da shi bayan mutuwarsa.

DARUSSA:-

Maza aka sani da fara gabatar da abin

bajinta, kyakkyawar kulawa ga mace. Idan

ka nuna wa mace qauna soyayya da

kulawa. To tabbas zaka mallaki zuciyar ta.

Zata lillive ka da ninkin ba ninkin na

soyayya.

Namiji zai iya auren kowacce mace.

Komai kuxinta, sarauta, ko kyau. Kuma su


49

zauna lafiya ta lilleveshi da soyayya da

biyayya. Tamkar ta auri wanda ya dace da

ita, don haka yana da muhimmanci maza

su koyi soyayya.

Soyayya tana cigaba koda xaya daga cikin

masoyan ya rasu yabar xayan. Shi ya sa

yake da muhimmanci a kafa aure akan

ingantacciyar soyayya

4.6 LABARIN JARUMI NA MAGAJIYA

A shekarun baya anyi wata baiwa Allah

mai suna Magajiya. Magajiya ta samu karayar

zuciya (broken heart) adalilin mutuwar auren ta.

Saboda aganin ta, zai wahala ta samu mutumin

da zai bata kulawa da soyayya kamar yadda ta

samu a wajen mai gidanta.

Soyayya mai tsanani, kuma da shaquwarta da

mijin na baya. Ya sanya shima mijinta, ba zai iya

jure barinta ba. Saboda haka, ya tarkato ya shiga

layin zaurawanta. Ya na ta lallashi da ban baki ta

koma xakin ta.


50

Magaji mutum ne mai kirki. Don kuwa ya na

da addini, riqon iyali da gaskiya. Gashi rayuwa

ce ta wanka tare, cin abinci tare, hira tare da

sauran su.

Bashakka da ace babu rigima surukai da

Magajiya ta koma xakin ta. Sai dai haka Allah ya

qaddara rashin komawar nan shi yafi alkhairi.

Domin al-amuran sun yi girma da tsananin da

komawarsu ba kwanciyar hankali.

Magaji ya azabtu sosai kamar yadda alamu

suka bayyana a tattare da shi Na yawan zullumi

da tunani. Sai dai tunani waxanda da suka rura

wutar raba su, su ka nu na masa yai aure shine

zai samu salama. Hakan kuwa akayi, nan da nan

yai auren sa.

Ita kuwa Magajiya bayan yawan tunani da

zullumi. Sai ya zamto ma gaba xaya ta sare da

soyayya da Namiji. Balle kuma ace zancen aure.

Saboda haka ta sa karatun addini, da karatun

boko a gaba. Ta cike lokutanta da yawan

ambaton Allah. Don samar wa kanta nutsuwa. Ta


51

cika lokutanta da halartar wa’azi. Da kuma

karance-karance har ma da sanaà.

Akwana a tashi sai ta dinga samun sauyin

tunani, tare da rage tsoron maza daya shiga ranta.

Bayan wani tsawon lokaci sai Magajiya ta

fara fuskantar ta yi daga mutane daban-daban.

Tun ta na janye wa da basarwa har ta haqura

tafara sakin jikin ta. Saboda qorafe-korafen yan

uwa da abokanan arziqi.

Allah Al-musawwiru sai ya fito da wani

jarumi wanda ya yi kukan kura ya dage akan nu

na soyayyarsa ga Magajiya.

Aikuwa dai ya yin da jarumin ya samu izinin

fara nemanta, don su fahimci juna. Ashe Magaji

kamar ya na lave.

Wata rana jarumin ya taho zance wajen

Magajiya sai kuwa wani saurayi ya tare shi yayi

masa gargaxi cewa. An umar ce shi da in ya na

son kanshi da lafiya to ya daina zuwa zancen

nan.


52

Jarumin bai xauki wannan abakin komai ba

wai an tsikari kakkausa, yaciga ba da zuwa

zancen sa.

A karo na biyu ansake aiko da gargaxi. Aka

shaida masa sharri da qage wani kage da ake wa

Magajiya. Yana tunanin wannan zai sa ya guje

ta. Amma ina! Gogan na ka ya yi nisa. Bai

daddara ba ya ci gaba da zancen sa.

A karo na uku dai aka sake tare Jarumi a

hanyar sa ta zuwa zance wajen sahibar ta sa.

Shine ya ce ma sa idan har ka matsa sai ka auri

Magajiya to ka tabbatar ka na iya rasa rayuwar

ka don kuwa kasan waye tsohon mijin ta ?

Jarumi ya ce wani ne yace ya sake ta?

“ka da ke ni ko ka yanka ni duk xaya ne”

Jarumi ya qara da cewa: Insha Allahu aure

na ni da Magajiya fa tamkar an xaura. Ko zan

rasa numfahshina akanta, to babu fasawa.

Magajiya na ganin irin abubuwan da ke

faruwa sai ta nemi da su canja inda su ke zance


53

ita da jarumi. Shi kuma jarumin yai murmushi,

ya ce “me kike voyewa? Ni fa ba na tsoron

komai akanki. Zan iya ba da komai nawa saboda

ke. Ina matuqar qaunar ki. Ban tava jin ina son

wata irin soyayyar da na ke miki ba”.

Bari ma in baki labarin gargaxin da ake ta

yi mini. Wannan tsoratarwaba tai min komai ba

face qara min soyayyarki. Don Allah ki bani

dama azo a kawo sadaki, a xaura mana aure

mana cikin satin nan.

Wallahi da ace ana shafa fatihar xaurin

auren mu. Zan faxi in mutu to Alhamdulillah na

amince. Daga nan ma a wuce da ni maqabarta na

cika burina, na zamanto mijinki. Ballanta na ma

zaman auranmu za mu yi fes. Don kuwa ba

mutuwa zan ba, ke ce ruhina kuma rabin raina..

Ganin hawayen Magajiya ya dakatar da

shi. Menene ? Magajiya ta ce: ban tava zaton zan

samu wani ya nuna min soyayya kamar haka ba.

Ga adireshin waliyyinmu da ke xaura ma na

aure. Ka je ka gaishe shi. Ni kuma a gida zan

shaida musu na amince.


54

DARUSSA

1. Jarumtaka ta na da muhimmancin gaske a

soyayya ta na sa nan da nan namiji ya

samu martaba a wajen mace. Saboda haka

ne muke ganin yadda maza da yawa ke

koxa kansu ko da kuwa abin da suke faxa

ba gaskiya bane. Su nayin hakanne don

nuna jarumtaka saboda su sami kwarjini a

wajen masoyiyarsu. A cikin waqoqi da

yawa akwai baitoci da masoya ke nuna irin

jarumtarsu.

2. Mane ma daban-daban sun nemi aurenta

sai gashi jarumi daga nuna jarumtarsa sai

yayi nasarar samun amincewarta. Wannan

na nuna mana muhimmancin zama jarumi.

3. Idan aure ya mutu, yana da muhimmanci

musulmi ya rungumi qaddara. Ka da

mutum ya qi haqura har yai ta bin

munanan hanyoyi ya varar da lahirarsa,

saboda neman dawo da wacce ya rasa.


55

KAMMALAWA

Kowanne mutum na da bukatar soyayya a

rayuwarsa. Ashe ya zama wajibi mu san

yadda za mu inganta soyayyarmu.

Wassalamu alaikum

Documents

TASIRIN SOYAYYA NA AMINA YUSUF GWAMNA · qaramin littafi shi ne qara fito da muhimmancin soyayya a fili. Ma`anar So da yin bayani, akan matakin farko na kafa kyakyawar soyayya. Wanda