T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı | Anasayfa - 2013 … · 2019. 3. 13. · hukuku, sosyal gvenlik, vatandaşlık ve yabancılar mevzuatı dahil olmak zere, o

TC

CcedilALIŞMA VE SOSYAL GUumlVENLİK BAKANLIĞI

Dış İlişkiler ve Yurt Dışı İşccedili Hizmetleri

Genel Muumlduumlrluumlğuuml

DİYİH

2013 Yılı Raporu

YURT DIŞINDAKİ VATANDAŞLARIMIZA

İLİŞKİN GELİŞMELER VE SAYISAL BİLGİLER

2

copy

Bu kitabın yayın hakkı

TC Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı

Dış İlişkiler ve Yurt Dışı İşccedili Hizmetleri Genel Muumlduumlrluumlğuumlrsquone aittir

Kitaptan yapılacak alıntılar kaynak goumlstermek suretiyle yapılabilir

3

ISBN 978-975-455-130-3

ISSN 1301-1367

4

5

TUumlRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI

ldquoDevlet yabancı uumllkelerde ccedilalışan Tuumlrk vatandaşlarının aile birliğinin

ccedilocuklarının eğitiminin kuumlltuumlrel ihtiyaccedillarının ve sosyal

guumlvenliklerinin sağlanması anavatanla bağlarının korunması ve yurda

doumlnuumlşlerinde yardımcı olunması iccedilin gereken tedbirleri alırrdquo

(Madde 62)

6

İccedilindekiler

OumlNSOumlZ 11

GENEL MUumlDUumlRLUumlĞUumlMUumlZ VE YURT DIŞI TEŞKİLATIMIZIN TARİHCcedilESİ 13

DİYİH GENEL MUumlDUumlRLUumlĞUuml TEŞKİLAT ŞEMASI 14

YURT DIŞINDAKİ TUumlRK İŞGUumlCUuml 16

1 BOumlLUumlM BAKANLIĞIMIZ GOumlREV ALANLARINI VE VATANDAŞLARIMIZI

İLGİLENDİREN GELİŞMELER 18

11 FEDERAL ALMANYA 19

112 CcedilALIŞMA VE İSTİHDAM 21

113 SOSYAL GUumlVENLİK VE SOSYAL YARDIMLAR 34

114 GENEL VE MESLEKİ EĞİTİM 41

115 İŞGUumlCUuml GOumlCcedilUuml VE UYUM 43

116 İKİLİ VE CcedilOK TARAFLI ANLAŞMALARİKİLİ İLİŞKİLER 48

12 HOLLANDA 49

121 DEMOGRAFİK BİLGİLER 49





13 BELCcedilİKA 73






136 İKİLİ VE CcedilOK TARAFLI ANLAŞMALAR İKİLİ İLİŞKİLER 105

7

14 FRANSA 107







15 DANİMARKA 153







16 AVUSTURYA 178







167 DİĞER OumlNEMLİ GELİŞMELER 211

17 İSVİCcedilRE 215







177 LİECHTENSTEİN PRENSLİĞİ 229

8

1771 Demografik Bilgiler 229

1772 Sayısal Veriler 229

18 İSVECcedil 230






186 İKİLİ VE CcedilOK TARAFLI ANLAŞMALAR VE İKİLİ İLİŞKİLER 249

19 İNGİLTERE 250








110 AVUSTRALYA 295







111 SUUDİ ARABİSTAN 327





9



112 KUVEYT 351



1123 SOSYAL GUumlVENLİK BİLGİLERİ 359




113 LİBYA 365






114 KUZEY KIBRIS TUumlRK CUMHURİYETİ 373







115 AZERBAYCAN 393







10

116 TUumlRKMENİSTAN 413




1164 GENEL EĞİTİM 419


117 KAZAKİSTAN 420







2 BOumlLUumlM ULUSLARARASI KURULUŞLAR VE YABANCI UumlLKELERLE YAPILAN

SOumlZLEŞME VE ANLAŞMALAR ndash İLİŞKİLER İLE BUNLARIN UYGULANMASINA

İLİŞKİN YARGI KARARLARI 428

21 ULUSLARARASI İLİŞKİLER 429

211 ULUSLARARASI CcedilALIŞMA OumlRGUumlTUuml (ILO) 429

212 AVRUPA KONSEYI (AK) 444

213 İKTİSADİ İŞBİRLİĞİ VE GELİŞME TEŞKİLATI (OECD) 451

214 G -20 PLATFORMU 456

215 DİĞER KURULUŞLAR 461

22 AVRUPA BIRLIĞI ILE İLGİLİ GELİŞMELER 462

221 İRLANDA AB DOumlNEM BAŞKANLIĞININ POLİTİKA OumlNCELİKLERİ 462

222 LİTVANYA AB DOumlNEM BAŞKANLIĞININ POLİTİKA OumlNCELİKLERİ 464

223 AVRUPA BİRLİĞİ ndash TUumlRKİYE İLİŞKİLERİ 465

224 AVRUPA BIRLIĞI ADALET DIVANI KARARLARI 470

EK-1 OSLO DEKLARASYONU 474

MERKEZ VE YURT DIŞI BİRİMLERİ ADRES REHBERİ 477

11

Faruk CcedilELİK

Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanı

OumlNSOumlZ

Buumlyuumlk ccediloğunluğu Batı Avrupa uumllkelerinde olmak uumlzere yurt dışında yaklaşık doumlrt milyon

vatandaşımız yaşamaktadır Bu rakam diğer uumllke vatandaşlığına geccedilmiş olanlarla birlikte beş

milyonu aşmaktadır Yurt dışında bir suumlre ccedilalıştıktan sonra Tuumlrkiyersquoye kesin doumlnuumlş yapmış ancak

geccedilmiş ccedilalışmalarından dolayı bu uumllkeler ile hem hukuki hem ailevi bağlantıları suumlren iki

milyondan fazla vatandaşımız da halen Tuumlrkiyersquode yaşamaktadır

Goumlccedil ve goumlccedilmenler konusu tarih boyunca var olmuştur Ancak guumlnuumlmuumlzde uumllkeler arasındaki

gelişmişlik duumlzeyi yanında teknoloji ulaşım ve haberleşmede ulaşılan uumlst seviye ile uumlretimin

kuumlreselleşmesi uumllkeler arasında gelir dağılımında ciddi farklılıklara neden olmuş ve işguumlcuuml goumlccediluuml

12

dahil goumlccedil olgusu yeni boyutlar kazanmıştır Sadece uumllkeler arasındaki ikili ilişkilerde değil

uluslararası platformlarda da konunun oumlnemi her geccedilen guumln artmaktadır

Oumlzellikle Batı Avrupa uumllkelerinde goumlccedilmenlere youmlnelik olumsuz politikaların ve uygulamaların

giderek katılaşması bu uumllkelerde ikamet eden vatandaşlarımızın karşılaştıkları sorunları

ağırlaştırmakta soumlzkonusu yaklaşım anılan uumllkelerde goumlrev yapan personelimizin sorumluluklarını

daha da artırmaktadır

Bakanlığımız yurt dışında ccedilalışan vatandaşlarımızın ve aile fertlerinin yaşadıkları uumllkedeki iş

hukuku sosyal guumlvenlik vatandaşlık ve yabancılar mevzuatı dahil olmak uumlzere o uumllkelerle yapılan

işguumlcuuml ve sosyal guumlvenlik anlaşmaları diğer ikili ve uluslararası soumlzleşmeler ve Avrupa Birliği

hukukundan doğan hak ve menfaatlerinin korunması konusunda azami gayret goumlstermekte

soumlzkonusu haklar konusunda vatandaşlarımızı bilgilendirmekte gerektiğinde idari ve yargı yolu

dahil onların haklarının takibi konusunda meşru ve hukuki her imkanı seferber etmektedir

Bu ccedilerccedilevede buguumlne kadar 29 uumllke ile Sosyal Guumlvenlik Anlaşması imzalanmış olup bunların 25rsquoi

yuumlruumlrluumlktedir Kalan 4 Anlaşmanın iccedil onay suumlreci tamamlanmak uumlzeredir Ayrıca 8 uumllke ile daha

Sosyal Guumlvenlik Anlaşması muumlzakereleri devam etmektedir

Ayrıca Bakanlığımız vatandaşlarımızın iccedilinde yaşadıkları toplumların sosyal ekonomik kuumlltuumlrel

ve siyasi ortamlarına uyum sağlamalarına yardımcı olmakta aynı zamanda onların uumllkemizle olan

bağlarını canlı tutmaları ve kendi milli ve manevi değerlerini korumaları konusunda her tuumlrluuml ccedilabayı

da sarf etmektedir

Yayımlanmasına başlandığı ilk yıllardan bu yana alanında tek kaynak olma oumlzelliğini suumlrduumlren bu

geleneksel Raporun yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız uumlniversiteler araştırmacılar kamu

kurum ve kuruluşları basın-yayın organları ile diğer tuumlm kullanıcılara faydalı olmasını diler

hazırlanmasında emeği geccedilen yurt dışı teşkilatımız ile Dış İlişkiler ve Yurt Dışı İşccedili Hizmetleri

Genel Muumlduumlrluumlğuuml personeline teşekkuumlr ederim

13

GENEL MUumlDUumlRLUumlĞUumlMUumlZ VE YURT DIŞI TEŞKİLATIMIZIN

TARİHCcedilESİ

Bakanlığımız yurt dışı teşkilatı ilk defa 4841 sayılı Ccedilalışma Bakanlığı Kuruluş Kanununun 6rsquoncı

maddesine 08051967 tarih ve 864 sayılı kanunla eklenen bir maddeyle kurulmuştur Daha sonra

yine aynı Kanuna 06041972 tarih ve 1579 sayılı kanunla eklenen maddelerle ldquoYurt Dışı İşccedili

Sorunları Genel Muumlduumlrluumlğuumlrdquo Bakanlık Merkez birimleri iccedilinde yer almıştır Bu kanunlara

dayanılarak hazırlanan yurt dışı youmlnetmeliği 11061973 tarih ve 14561 sayılı Resmi Gazetersquode

yayımlanarak yuumlruumlrluumlğe konmuştur Bu youmlnetmelik 06051988 tarihine kadar muhtelif

değişiklikler yapılarak uygulanmıştır

Ccedilalışma Bakanlığı ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığının birleştirilmesiyle 13121983 tarih ve 184 sayılı

Kanun Huumlkmuumlnde Kararnameyle Kurulan ldquoCcedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığırdquonın ana hizmet

birimleri iccedilinde Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz ldquoYurt Dışı İşccedili Hizmetleri Genel Muumlduumlrluumlğuumlrdquo adı altında yer

almıştır Daha sonra 09011985 tarih ve 3146 sayılı Bakanlığımız Teşkilat Kanununda Genel

Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzuumln goumlrev yetki ve sorumlulukları yeniden belirlenmiştir Soumlzkonusu Kanun 18 Ocak

1985 tarih ve 18639 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanmıştır

Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Yurt dışı Teşkilatı Hakkında 189 sayılı Kanun Huumlkmuumlnde

Kararname ile duumlzenlenen yurt dışında goumlrevlendirilecek memurların seccedilimi atanmaları ve yurt dışı

kadro sayıları Başbakanlık ve Bakanlığımızca ccedilıkarılan ccedileşitli youmlnetmeliklerle yeniden

belirlenmiştir

16072003 tarihinde TBMMrsquode kabul edilen ve 2472003 tarih ve 25178 sayılı Resmi Gazetersquode

yayımlanarak yuumlruumlrluumlğe giren 4947 sayılı Kanunla 3146 sayılı Bakanlığımız Teşkilat Kanununda

yapılan değişiklik sonucunda Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzuumln adı ldquoDış İlişkiler ve Yurt Dışı İşccedili Hizmetleri

Genel Muumlduumlrluumlğuumlrdquo olarak belirlenmiş ve goumlrevleri yeniden tanımlanmıştır ldquoCcedilalışma ve Sosyal

Guumlvenlik Bakanlığı Yurt Dışı İşccedili Hizmetleri Uzman Yardımcılığı ve Uzmanlığı Atama Goumlrev ve

Ccedilalışma Youmlnetmeliğirdquo 8 Şubat 2004 tarih ve 25367 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanmıştır

Dış İlişkiler ve Yurt Dışı İşccedili Hizmetleri Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzuumln koordinasyonunda 17 uumllkede

17rsquosi Muumlşavirlik 23rsquouuml Ataşelik olmak uumlzere toplam 40 birim ile hizmet goumltuumlruumllmekte iken yurt dışı

teşkilatına 2014 yılında 10 yeni birim daha ilave edilerek birim sayısı 50rsquoye uumllke sayısı ise 23rsquoe

ccedilıkarılmıştır

14

İnsan

Kaynakları

ve Destek

Hizmetleri

Dairesi

Başkanlığı

Anlaşmalar Dairesi Başkanlığı

Uluslararası Kuruluşlar Dairesi Başkanlığı

Protokol Dairesi Başkanlığı

Yurt Dışı Vatandaş Hizmetleri Dairesi Başkanlığı

Yurt Dışı Teşkilatı ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığı

Eğitim Dairesi Başkanlığı

Yayınlar ve Dokuumlmantasyon Dairesi Başkanlığı

DİYİH GENEL MUumlDUumlRLUumlĞUuml TEŞKİLAT ŞEMASI

GENEL MUumlDUumlR

GENEL MUumlDUumlR YARDIMCISI


15

16

YURT DIŞINDAKİ TUumlRK İŞGUumlCUuml

Uumllke dışındaki vatandaşlarımızın sayısı 2013 verilerine goumlre 5506438rsquodir Soumlz konusu

vatandaşlarımızın 1913053 Avrupa Uumllkelerirsquonde 118414rsquouuml Tuumlrk Cumhuriyetleri ve Kuzey Kıbrıs

Tuumlrk Cumhuriyetirsquonde 161904rsquouuml Ortadoğu ve Afrika Uumllkelerirsquonde 77162rsquosi Avustralyarsquoda

240512rsquosi Amerika ve Kanandarsquoda 90091rsquoi Rusyarsquoda ve yaklaşık 90266rsquosı ise diğer Asya

uumllkelerinde bulunmaktadır

2012 verilerine goumlre yurt dışında ccedilalışan vatandaşlarımızın sayısı 1443998 olup bunların

1038834rsquouuml Avrupa Uumllkelerirsquonde 20548rsquoi Tuumlrk Cumhuriyetlerirsquonde 142801rsquoi Ortadoğu ve Afrika

uumllkelerinde 36931rsquoi Avustralyarsquoda ccedilalışmaktadır

Yabancı uumllke vatandaşlığına geccedilmiş bulunan vatandaşlarımızın toplam sayısı 2013 yılı sonu

itibarıyla 1871 367rsquodir Bu sayıya doğumla yabancı uumllke vatandaşlığını alanlar dahil değildir

Tuumlrk Vatandaşlığından İzinle Yabancı Uumllke Uyruğuna Geccedilen Tuumlrklerin

Bazı Uumllkelere Goumlre Sayıları

Uumllkeler Tarih Sayı

F Almanya 1972 - 2013 891746

Hollanda 1946 - 2013 313368

Belccedilika 1985 -2013 173562

Avusturya 1999 - 2013 91915

Fransa 1991 - 2013 167798

İsveccedil 1990 - 2013 43238

Danimarka 1980 - 2013 32473

İngiltere 1989 - 2011 66862

İsviccedilre 1990 - 2012 50959

Avustralya 1996 - 2006 39446

Toplam 1871367

Kaynak Dışişleri Bakanlığı

17

2013 Yılında Yurt Dışına Goumlnderilen İşccedililerin Uumllkeler İtibarıyla Dağılımı

Uumllkeler 2013 Yılı

Rusya 13463

Afganistan 1168

SArabistan 5206

Tuumlrkmenistan 3816

Gabon 1225

Gine 846

Azerbaycan 3069

Irak 15294

Libya 1854

Cezayir 1131

Diğer Uumllkeler 8297

Toplam 55369

Kaynak Tuumlrkiye İş Kurumu Genel Muumlduumlrluumlğuuml

18

1 BOumlLUumlM BAKANLIĞIMIZ GOumlREV ALANLARINI VE

VATANDAŞLARIMIZI İLGİLENDİREN GELİŞMELER

19

11 FEDERAL ALMANYA

111 DEMOGRAFİK BİLGİLER

Genel Yabancı ve Tuumlrk Nuumlfus

31122013 tarihi itibariyle

Cinsiyet Genel Yabancı Tuumlrk

Erkek 39535400 3531200 802663

Kadın 41180600 3396500 747145

Toplam 80716000 6927700 1549808

Kaynak Federal İstatistik Dairesi

Vatandaşlarımızın Cinsiyetlerine ve Yaş Gruplarına Goumlre Dağılımı


0-15 16-35 36-65 65 ve yukarı

Erkek 38726 274676 371846 117415

Kadın 36782 253996 356315 100052

Toplam 75508 528672 728161 217467


Vatandaşlarımızın EyaletlereBoumllgelereİdari Yapılanmaya Goumlre Dağılımı


EyaletBoumllgeİdari Yapılanma

(Boumllge Adı)

Toplam

Baden-Wuumlrttemberg 269471

Bavyera 203784

Berlin-Brandenburg 114029

Bremen 25471

Hamburg 49433

Hessen 162116

Mecklemburg Vorpommer 1277

Aşağı Saksonya 93726

Kuzey Ren Vestfalya 520573

Palatina 61239

Saarland 11162

Saksonya 3950

Saksonya Anhalt 2217

Schleswig Holstein 29312

Thuumlringen 2048

Toplam 1549808


20

Vatandaşlarımızın Diğer Yabancılarla Sayısal Mukayesesi


Uyruğu Erkek Kadın Toplam

Tuumlrk 802663 747145 1549808

Polonya 323543 286312 609855

İtalyan 325814 227129 552943

Yunan 172588 143743 316331

Hırvatistan 119164 121379 240543

Sırbistan 102895 102148 205043

Rusya Federasyonu 81719 134572 216291

Avusturya 93414 85354 178768

Bosna Hersek 81810 75645 157455

Hollanda 79163 63254 142417

İspanyol 69235 66304 135539

Portekiz 70700 56668 127368

Ukrayna 44752 77603 122355

Fransız 57389 62656 120045

İngiltere 63276 40151 103427

Eski Sırbistan ve Montenegro 19184 17147 36331

Belccedilika 12906 12099 25005

Guumlney Kıbrıs 768 699 1467


Doğan Oumllen Evlenen Vatandaşlarımızın Sayısı

2013 yılı itibariyle

Başkonsolosluk

Goumlrev boumllgesi

Doğan

Oumllen

Evlenen

Tuumlrk-Tuumlrk Tuumlrk-Yabancı

Berlin 1745 443 200 100

Duumlsseldorf 1625 619 128 994

Essen 1925 578 106 820

Frankfurt 2050 540 252 1055

Hamburg 898 366 31 613

Hannover 2073 533 93 772

Karlsruhe 1550 375 313 568

Koumlln 2146 463 412 589

Mainz 942 201 110 434

Muumlnih 1927 405 427 525

Muumlnster 1426 360 132 535

Nuumlrnberg 929 240 144 363

Stuttgart 2570 579 554 975

Toplam 21298 5702 2902 8353

Kaynak Almanyarsquodaki Başkonsolosluklarımız

21

112 CcedilALIŞMA VE İSTİHDAM

1121 Oumlnemli Olaylar ve Gelişmeler

2012 yılında Avrupa Birliği uumllkelerinde ortaya ccedilıkan Avro krizinin ardından 2013 yılında Alman

ekonomisi yılın ikinci yarısında yeniden buumlyuumlmeye başlamıştır 2013 yılı genelinde buumlyuumlme 05

oranında gerccedilekleşmiştir Ancak istihdam piyasası oldukccedila kuumlccediluumlk oranda seyreden ekonomik

buumlyuumlmeden fazla etkilenmemiş tuumlm ccedilalışanların sayılarında artış kaydedilmiştir Federal İstatistik

Dairesirsquonin verilerine goumlre 2013 yılında tuumlm ccedilalışanların sayısı ortalama 233000 artarak 4184

milyona yuumlkselmiştir Boumlylece tuumlm ccedilalışanların sayısı iki Almanyarsquonın birleşmesinden sonra en

yuumlksek duumlzeye ulaşmıştır

2013 yılında sigortaya tabi olarak ccedilalışanların sayısı ise ccedilok daha hızlı bir şekilde artmıştır

Sigortaya tabi olarak ccedilalışanların sayısı 348000 ( 12) artarak 2927 milyon olarak kayıtlara

geccedilmiştir Boumlylece sigortaya tabi olarak bağımlı ccedilalışanlar tuumlm ccedilalışanların 70rsquoini oluşturmuştur

2013 yılında bağımsız ccedilalışanların sayılarında azalma kaydedilmiştir Bağımsız ccedilalışanların sayısı

2013 yılında bir yıl oumlncesine goumlre 65000 ( 14)) azalarak 482 milyon duumlzeyine gelmiştir Boumlylece

2013 yılında ccedilalışanların 107rsquosini bağımsız ccedilalışanlar oluşturmuştur 2012 yılında bu oran

109 2003 yılında 106 1993 yılında ise 97 olarak gerccedilekleşmiştir

Duumlşuumlk uumlcretli işlerde ccedilalışanların sayılarında oumlzellikle de bunların sigortaya tabi olarak ccedilalışan

boumlluumlmuumlnde duumlşuumlş devam etmiştir Duumlşuumlk uumlcretli işlerde ccedilalışanların sayısı 2013 yılında 16000 (

03) azalmış ve 482 milyon olarak kayıtlara geccedilmiştir Bunların tuumlm ccedilalışanlar arasındaki oranı ise

115rsquodir Sigortaya tabi ccedilalışırken ayrıca ek bir işte ccedilalışanların sayısı da bir yıl oumlncesine goumlre

56000 ( 22) artarak 263 milyona ccedilıkmıştır

2013 yılında kısa suumlreli ccedilalışanların sayısı bir yıl oumlncesine goumlre artmış 2012 yılında ortalama

112000rsquoden 130000rsquoe yuumlkselmiştir

Boumllgesel olarak ele alındığında sigortaya tabi ccedilalışanların sayısı Haziran 2013 itibariyle bir yıl

oumlncesine goumlre Batı Almanyarsquoda 13 artarak 2376 milyona Doğu Almanyarsquoda ise 08 artarak

551 milyona ccedilıkmıştır

22

İş piyasasının durumu eyaletlere goumlre değerlendirildiğinde 2013 yılında istihdamda en buumlyuumlk artış

1 yıl oumlncesinde olduğu gibi sırasıyla 26 oranıyla Berlin 18 oranıyla Bavyera ve Hamburgrsquoda

gerccedilekleşmiştir Doğu eyaletlerinden yalnız Sakdonyarsquoda 08 oranında artış gerccedilekleşirken diğer

eyaletlerde azalmalar kaydedilmiştir

Sektoumlrlere goumlre sigortaya tabi ccedilalışanların sayısı neredeyse tuumlm işkollarında artış goumlstermiştir

Ekonomik hizmet sektoumlruumlnde 162000 ( 51) sağlık ve sosyal hizmet alanlarında 83000 ( 23)

nakliyat ve depolama sektoumlruumlnde 28000 ( 19) ve imalat sektoumlruumlnde 28000 ( 04) artış

kaydedilmiştir Sadece oumlduumlnccedil işccedili verilen sektoumlrde 44000 ( 56) azalma kaydedilmiştir

2013 yılında sigortaya tabi ccedilalışanların 692rsquosi hizmet sektoumlruumlnde istihdam edilmiştir (2012

yılında 69 2011 yılında 69 2010 yılında 688 2009 682 2008 677) İmalat

sektoumlruumlnde ise sigortaya tabi ccedilalışanların 299rsquou (2012 yılında 302rsquosi 2011 yılında 302

2010 yılında 304rsquouuml 2009 310 2008 315) istihdam edilmiştir

2013 yılında ortalama 2950000 işsiz (2012 yılında 2897000 2011 yılında 2976000 2010

yılında 3239000) kayıtlara geccedilmiştir İşsizlerin sayısı bir yıl oumlncesine goumlre 53000 ( 2) daha

fazladır

Boumllgesel olarak bakıldığında 2013 yılında işsizlerin sayısı Doğu Almanyarsquoda azalırken Batı

Almanyarsquoda artmıştır 2013 yılında Doğu Almanyarsquoda yılda ortalama 27000 ( 3) azalma

gerccedilekleşmiş ve sayı 870000 olarak kaydedilmiştir Batı Almanyarsquoda ise bu sayı yıllık ortalama

80000 ( 4) artarak 2080000rsquoe yuumlkselmiştir

Eyaletler olarak işsiz sayısı bir yıl oumlncesine goumlre az da olsa tuumlm Batı eyaletlerinde artmış tuumlm Doğu

eyaletlerinde ise azalmıştır Oransal olarak Batı eyaletlerinde en yuumlksek artış 9 ile Saarlandrsquoda

en duumlşuumlk artış ise 1 ile Bremenrsquode kaydedilmiştir Doğu eyaletlerinde ise en yuumlksek duumlşuumlş 35

ile Tuumlringenrsquode ve en az duumlşuumlş 24 ile Berlinrsquode gerccedilekleşmiştir

İşsiz kalınan suumlre olarak 2013 yılında bir yıl oumlncesine goumlre artış kaydedilmiştir Bu yılda işsizler

ortalama 369 haftada ancak yeni bir iş bulabilmişlerdir Bu suumlre 2012 yılında 366 2011 yılında

369 hafta 2010 yılında ise 376 hafta olmuştur Uzun suumlreli işsizlerin (12 aydan fazla işsiz

kalanlar) sayısında da artış goumlruumllmuumlştuumlr 2013 yılında ortalama 1050000 kişi uzun suumlreli işsiz

olarak kayıtlarda yer almışlardır Bu sayı bir yıl oumlncesine goumlre 19000 ( 2) daha fazladır Uzun

suumlreli işsizlerin tuumlm işsizler iccedilindeki oranı 356 ile bir yıl oumlncesine goumlre değişmemiştir

23

2013 yılı işsizlik oranı ortalama 69 olarak gerccedilekleşmiştir Bu oran bir yıl oumlncesine goumlre 01

daha fazladır

Boumllgesel olarak 2013 yılı ortalama işsizlik oranı Batı Almanyarsquoda 6 Doğu Almanyarsquoda ise

103 olarak kayıtlara geccedilmiştir Bir yıl oumlncesiyle kıyaslandığında ortalama işsizlik oranı Batırsquoda

01 artarken Doğursquoda ise 04 azalmıştır

1122 Mevzuat Değişiklikleri

Kısa Suumlreli İşsizlik Oumldeneği

Kısa Suumlreli İşsizlik Oumldeneği Tuumlzuumlğuumlnde 14 Aralık 2012 tarihli yapılan değişiklikle 6 ayla

sınırlandırılan kısa suumlreli işsizlik oumldeneği suumlresi 31122013 tarihine kadar doğacak talep hakları

iccedilin 12 aya kadar uzatılmıştır

Cuumlzi Suumlreli İşlerde (Minijob) Ccedilalışanlar

1 Ocak 2013 tarihi itibariye cuumlzi suumlreli işlerde ccedilalışılmasına ilişkin yeni duumlzenlemeler yuumlruumlrluumlğe

girmiştir Bu tuumlr işlerde ccedilalışanlara oumldenen uumlcret 50 Avro artırılarak 450 Avrorsquoya ccedilıkarılmıştır

Ayrıca cuumlzi suumlreli işlerde ccedilalışanlar emeklilik sigortasına tabi olacaklar ancak başvurmaları halinde

emeklilik sigortasından muaf tutulacaklardır

Ayrıca cuumlzi suumlreli işlerde azami uumlcret sınırı 800 Avrorsquodan 850 Avrorsquoya yuumlkseltilmiştir Diğer bir

deyişle 850 Avrorsquoya kadar olan uumlcretler cuumlzi suumlreli işler sınıfına dahil edilmiştir

İşverenlerin İflas Fonu Aidatı

İşverenler tarafından iflas fonuna oumldenen aidat miktarı 2013 yılında uumlcretlerin 015rsquoi olarak

belirlenmiştir 2012 yılında aidat 004 oranında kesilmiştir Bilindiği uumlzere ccedilalışanların

alacaklarını teminat altına almaya youmlnelik oluşturulan iflas fonu işverenlerden kesilen aidatlar ile

finanse edilmektedir

24

1123 Oumlnemli Yargı Kararları

ABADrsquoın 21062012 tarih ve C-7811 sayılı yıllık izin sırasında işgoumlremezlik durumunın yıllık

izine etkileri hakkındaki Kararı

Yıllık iznini kullanan bir ccedilalışanın hastalıktan dolayı işgoumlremez duruma duumlşmesiyle ileride

hastalığının suumlresine uygun bir suumlre daha izin kullanma hakkı bulunmaktadır

Ccedilalışma Suumlrelerinin Duumlzenlenmesine ilişkin 04112003 tarih ve 200388EG sayılı AB Direktifilsquone

goumlre tuumlm ccedilalışanların yıllık izin hakkı bulunmaktadır

İspanyarsquoda ccedilalışanların yıllık izinleri toplu soumlzleşmelerde işveren ve işccedili temsilcileri tarafından

belirlenmektedir İspanyol milli hukuku ayrıca hamilelik doğum veya emzirme nedeniyle yıllık

izin sırasında ortaya ccedilıkan geccedilici işgoumlremezlik durumundan dolayı kullanılamayan yıllık izin

suumlresinin başka bir zamanda kullanılması hakkını ccedilalışanlara tanımaktadır Mevcut davada da alış

veriş merkezleri iccedilin bağıtlanmış toplu soumlzleşme 2009-2010 yılları arasında benzer bir duumlzenleme

oumlngoumlrmuumlştuumlr Ancak İspanyol milli hukukunda yıllık izin sırasında ortaya ccedilıkan hastalıktan dolayı

işgoumlremezlik durumu accedilısından bir duumlzenleme mevcut değildir İzin sırasında ortaya ccedilıkan

işgoumlremezlik durumundan kaynaklanan guumlnlerin izin olarak telafisi amacıyla İspanyarsquodaki

sendikalar iş mahkemelerine başvurarak kollektif davalar accedilmışlardır

Davanın goumlruumlşuumllduumlğuuml İspanyol Yargıtayrsquoı davayı oumln karar alınabilmesi iccedilin ABADrsquoa goumltuumlrmuumlştuumlr

ABAD iccediltihatı yıllık izni oumlzel değeri olan bir sosyal hukuk temel ilkesi olarak nitelemektedir

Avrupa Birliğinin Temel Haklar Şartırsquonda yıllık izin bu anlamda tanımlanmıştır Yıllık izin hakkı

yorumlanırken hak daraltıcı olarak yorumlanamaz

ABAD goumlre ayrıca yıllık izin hakkıyla ccedilalışanın dinlenmesi ve belli bir zaman zarfı iccedilinde serbest

zaman imkanına sahip olması amaccedillanmıştır Ccedilalışanın yıllık izni sırasında hastalanması hali ise bu

durumdan farklı olarak ccedilalışana hastalığından dolayı iyileşmesi iccedilin tanınan suumlre anlamına

gelmektedir

Yıllık izin hakkının dayandığı bahsi geccedilen sebep accedilısından ABAD daha oumlnceki iccediltihatında bir

ccedilalışanın yıllık iznini kullanmaya başlamadan oumlnce hasta olması halinde yıllık iznini başka bir

zamanda kullanma hakkına sahip olduğuna huumlkmetmiştir (10092009 tarih ve C-27708 sayılı

Karar)

25

ABAD kararında hastalık durumundan dolayı ortaya ccedilıkan işgoumlremezlik halinin ne zaman

olduğunun oumlnemli olmadığını belirtmiştir Bu nedenle hastalıktan dolayı ortaya ccedilıkan işgoumlremezlik

suumlresiyle ccedilakışan yıllık izin hakkını ccedilalışanlar ileriki bir tarihte kullanma hakkına sahiptir ABAD

bu hakkın ccedilalışanlara yalnız yıllık izinlerini kullanmadan oumlnce hastalanmaları halinde verilmiş

olması durumunda izin kullanma suumlresinin tamamen tesaduumlfe bırakılmış ve yıllık iznin amacına

ters duumlşmuumlş olacağına huumlkmetmiştir

ABADrsquoın 19072012 tarih ve C-15411 sayılı yabancı uumllkelerin Almanyarsquodaki

temsiciliklerinde ccedilalışanların yabancı uumllke temsilciliklerine karşı yerel mahkemeler oumlnuumlnde

dava accedilmalarına ilişkin Kararı

Yabancı bir uumllke buumlyuumlkelccedililiğinde soumlzleşmeli olarak ccedilalışan bir kişinin iş soumlzleşmesinin feshine

karşı AB uumlyesi uumllke mahkemesinde accediltığı davada bu ccedilalışan yabancı temsilcilikte bu uumllkenin

egemenlik hakkından doğan işleri yapmaması halinde yabancı uumllke dokunulmazlık statuumlsuumlnden

yararlanamaz Bu nedenle boumlyle bir soumlzleşmeli ccedilalışan ilgili buumlyuumlkelccedililiğin bulunduğu uumlye uumllke

mahkemelerinde dava accedilabilir

Davacı Cezayirrsquoin Berlin Buumlyuumlkelccedililiğirsquonde şofoumlr olarak ccedilalışırken iş soumlzleşmesinin feshedilmesi

uumlzerine Alman İş Mahkemesirsquone başvurarak fesih kararına karşı dava accedilmıştır Davanın accedilılması

uumlzerine Cezayir yabancı uumllke olduğundan Alman yargı yollarına karşı dokunulmaz olduğunu ve

Alman yargı yollarının kendisini bağlamayacağını iddia etmiştir Ayrıca Cezayir davalı ccedilalışanla

yapılan soumlzleşmede oumlngoumlruumllen Cezayir mahkemeleri yetkilidir huumlkmuumlnuuml ileri suumlrmuumlştuumlr

Bu bağlamda Berlin-Brandenburg Eyalet İş Mahkemesi Avrupa Konseyirsquonin 442001 sayılı bireysel

iş soumlzleşmeleriyle ilgili yetkili mahkemelere ilişkin duumlzenlemeleri de kapsayan Direktifinin

yorumlanması amacıyla oumln karar talebiyle ABADrsquoa başvurmuştur Anılan duumlzenlemeler ccedilalışanları

iş soumlzleşmelerinin zayıf tarafı olarak korumak amacıyla yapılmıştır Oumlrneğin işvereninin AB dışında

ikamet etmesi halinde bu işverenin şubesinin bulunduğu AB uumlye uumllkesinin mahkemeleri oumlnuumlnde

ccedilalışanların dava accedilması oumlngoumlruumllmektedir

ABAD ccedilalışan tarafından ifa edilen işin egemenlik hakkından doğan bir goumlrev olmadığı hallerde

uumlccediluumlncuuml uumllke buumlyuumlkelccedililiklerini uumllke adına bağıtlanan iş soumlzleşmesine ilişkin tartışmalı hukuksal

sorunlarda bahsi geccedilen Direktif anlamında bu uumllkenin şubesi olarak nitelemiştir Tuumlm kamu

kuruluşları gibi buumlyuumlkelccedililikler de sivil hukuk alanında haklar ve yuumlkuumlmluumlluumlkler uumlstlenebilirler Bu

26

durum buumlyuumlkelccedililiğin egemenlik hakkından doğan goumlrevleri yapmayan kişilerle iş soumlzleşmeleri

bağıtladığı hallerde soumlz konusudur Buumlyuumlkelccedililik iş ilişkilerinde dışarıya youmlnelik faaliyetleri olan bir

birim niteliğine sahiptir Ayrıca iş hukuku alanında tartışmalı durum buumlyuumlkelccedililiğin işletmesiyle

ilgili personel konularına ilişkin bir durumdur

Cezayirin dokunulmazlık hakkına sahip olduğuna dair iddiası dokunulmazlığın tuumlm alanlarda

mutlak olarak geccedilerli olamayacağı gerccedileğine ters duumlşmektedir Dokunulmazlık hukuksal tartışmanın

egemenlik hakkıyla ilgili olduğu durumlarda geccedilerlidir Ancak hukuksal tartışmalı durumun

egemenlik hakkıyla ilgili olmayan faaliyetleri kapsamında dokunulmazlık soumlz konusu değildir

Bu nedenle devletler hukuku ilkesi olan devletlerin dokunulmazlığı anılan Direktif ile ihlal

edilmemektedir Bir ccedilalışanın kendisiyle bağıtlanan iş soumlzleşmesinin feshine karşı dava accedilması ve

başvurduğu mahkemenin bu ccedilalışan tarafından ifa edilen işin bu devletin egemenlik alanına girip

girmediğini tespit etmesi sonucunda AB uumllkesi mahkemesinin yetkili olup olmadığı belirlenecektir

ABAD iş soumlzleşmesi ile yalnız Cezayir yargısının iş soumlzleşmesi ile ilgili davalarda yetkili kılınmış

olmasının anılan Direktifccedile oumlngoumlruumllen yargı yollarından farklı uygulamalara gidilmesine izin

verilmediğinden bağlayıcı olmayacağına huumlkmetmiştir Boumlylece dava konusunun ortaya

ccedilıkmasından oumlnce belirlenen yetkili mahkeme hususu ccedilalışanın anılan Direktifte tanınan kişisel iş

soumlzleşmeleriyle ilgili diğer yargı yollarına başvurmasını engelleyici değildir Zira aksine huumlkuumlm iş

soumlzleşmelerinin zayıf tarafı olan ccedilalışanların korunmaya muhtaccedil oldukları ilkesi hedefinden sapmış

olacaktır

Federal İş Mahkemesirsquonin İş Guumlvencesi Kanunursquonun oumlduumlnccedil işccedililere uygulanması hakkındaki

24012013 tarih ve 2 AZR 14012 sayılı Kararı

İş Guumlvencesi Kanunursquonun (Kuumlndigungsschutzgesetz) 23rsquouumlncuuml maddesinin 1rsquoinci fıkrasının 3rsquouumlncuuml

cuumlmlesi huumlkmuuml 31 Aralık 2003 tarihinden sonra en az 10 işccedili ccedilalıştıran işletmelerde istihdam

edilmiş ccedilalışanlar iccedilin geccedilerlidir Anılan Kanun anlamında işletmede ccedilalışan işccedililerin sayısının

tespitinde kural olarak işletmede mevcut işccedili accedilığının doldurulması amacıyla istihdam edilen oumlduumlnccedil

işccedililerin de sayısı hesaba katılmalıdır Anılan huumlkuumlm anlam ve amacına uygun olarak ancak bu

şekilde yorumlanabilir

Davacı ccedilalışan 2007 Temmuz ayından beri davalı işletmede ccedilalışmaktadır Davalı işletme davacı

işccedilisiyle beraber toplam 10 işccedili ccedilalıştırmaktadır 2009 Kasım ayında davalı işveren davacı ccedilalışanın

27

soumlzleşmesini feshetmiştir Fesih kararına karşı dava accedilan ccedilalışan davasının İş Guumlvencesi

Kanunursquona goumlre goumlruumllmesi ve bu nedenle işletmede ccedilalışan işccedililerin sayılarının hesaplanmasında

oumlduumlnccedil işccedililerin de hesaba katılması gerektiğini ileri suumlrmuumlştuumlr

İş ve Eyalet İş Mahkemeleri İş Guumlvencesi Kanunursquonun burada uygulanamayacağını ileri suumlrerek

davayı reddetmiştir Ancak davacının accediltığı temyiz davası Federal İş Mahkemesirsquonce kabul

edilmiştir

Federal İş Mahkemesi oumlduumlnccedil işccedililerin işveren ile hizmet soumlzleşmelerinin bulunmaması durumunun

bunların sayılarının nazarı dikkate alınmasına engel teşkil etmeyeceğini belirtmiştir Kuumlccediluumlk

işletmelerin İş Guumlvencesi Kanununun kapsama alanı dışında tutulmalarındaki sebep duumlşuumlk buumltccedileli

bir donanımla ccedilalışılması bir fesih davası nedeniyle ortaya ccedilıkacak idari ve mali yuumlkuumln kuumlccediluumlk

işletmeleri zora sokacağıdır Ancak bir işletmede ccedilalışanların sayılarının tespitinde oumlnemli olan

bunların duumlzenli olarak ccedilalışanlardan oluşup oluşmadığının saptanmasına bağlıdır Bu bağlamda

duumlzenli ccedilalışanların bu işletmenin işccedililerinden ve oumlduumlnccedil işccedililerden oluşmuş olması boumlyle farklı bir

muameleyi haklı kılmamaktadır

Federal İş Mahkemesi davayı karar alınması iccedilin Eyalet İş Mahkemesirsquone geri goumlndermiştir Eyalet

İş Mahkemesi oumlduumlnccedil işccedili statuumlsuumlnde ccedilalışan işccedililerin fesih sırasında duumlzenli olarak ya da sadece

geccedilici bir iş kaybının giderilmesi iccedilin ccedilalıştırılıp ccedilalıştırılmadığının tespitini yaparak İş Guumlvencesi

Kanunursquonun uygulanıp uygulanamayacağına karar verecektir

Federal İş Mahkemesirsquonin yaştan dolayı ayrımcılığa ilişkin 24012013 tarih ve 2 AZR 42911

sayılı Kararı

laquo Uumlniversite mezunugenccedil profesyoneller adlı eğitim programı iccedilin meslek tecruumlbesi olmayan bir

kişi alınacaktır laquo şeklinde bir kamu kuruluşu tarafından verilen iş ilanına başvuran 36 yaşında bir

avukatın başvurusunun reddedilmesi bu kişinin yaşından dolayı ayrımcılığa uğradığına ilişkin bir

delildir İşveren bu durumda bunun boumlyle olmadığını ispatla yuumlkuumlmluumlduumlr İşveren ret gerekccedilesini

ancak başvuru sahibinin diploma notlarının diğer başvuru sahiplerine goumlre daha duumlşuumlk olduğuna bu

nedenle kendisinin işe alınabilecek adaylar arasına giremeyeceğine dayandırabilir

Bir devlet hastanesi olan davalı işveren gazete ilanıyla oumlnuumlmuumlzdeki yıllarda nitelikli youmlneticilere

ihtiyaccedil olacağından bir oumlzel eğitim programı sunduklarını ve bu program iccedilin her yıl 2 uumlniversite

mezununu işe alacaklarını bildirmiştir Aranılan kişilerin meslek tecruumlbesi olmayanlardan seccedililecek

28

olmalarından bu kişilerin kişisel oumlzellikleri oumlne ccedilıkarılmıştır 36 yaşındaki davacı meslek tecruumlbesi

olan bir hukukccediludur ve bu kişinin iş başvurusu reddedilmiştir Davacı işe alınmamasını yaşından

dolayı ayrımcılığa uğratıldığı şeklinde değerlendirmiş ve bu nedenle davalı işverenden tazminat

talep etmiştir Davalı işveren boumlyle bir ayrımcılık yapılmadığını okullarını iyi ve ccedilok iyi dereceyle

bitirmiş olanlardan adayların seccedilildiğini ileri suumlrmuumlştuumlr İlk yargı yollarında dava reddedilmiştir

Davacıyı kısmi olarak haklı goumlren Federal İş Mahkemesi genccedil profesyonel ve meslek tecruumlbesi

olmayanları hedefleyen iş ilanı verilmesinin başvuru sahibinin yaşından dolayı reddedildiğine

ilişkin delil sayılabileceğine huumlkmetmiştir Bunun boumlyle olmadığını işveren ancak kendisinin kamu

işvereni olduğundan en iyi notlara sahip başvuru sahiplerinden birini işe alacağını ispatlaması

halinde ccediluumlruumltebilecektir Davacının boumlyle bir seccedilim yapılmadığı iddiasından dolayı durumun tespiti

iccedilin dava Eyalet İş Mahkemesirsquone geri goumlnderilmiştir

Federal İş Mahkemesirsquonin 13032013 tarih ve 5 AZR 95411 sayılı oumlduumlnccedil verilen işccedililere de aynı

uumlcretin oumldenmesi gerektiğine ilişkin Kararı

Oumlduumlnccedil İşccedili Verilmesi Hakkındaki Kanun işvereni oumlduumlnccedil alarak ccedilalıştırdığı işccedililere de kendi

ccedilalışanlarına oumldediği uumlcreti oumldemekle yuumlkuumlmluuml kılmaktadır Anılan Kanunrsquoa goumlre ancak toplu

soumlzleşmeler yoluyla taraflar arasında kararlaştırılması halinde oumlduumlnccedil ccedilalıştırılan işccedililere farklı uumlcret

oumldenmesi muumlmkuumlnduumlr Diğer taraftan toplu soumlzleşmelere bağlı olmayan ccedilalışanlar da bu tuumlr toplu

soumlzleşmelerde oumlngoumlruumllen duumlzenlemeleri işverenle yapacakları hizmet soumlzleşmelerine dahil

edebilme hakkına sahiptirler

Federal İş Mahkemesirsquonin 10 Temmuz 2013 tarih ve 10 AZR 91512 sayılı işverenin

işccedililerini diğer işletmesinde istihdam ederken takdir hakkını kullanmasına ilişkin Kararı

Bir işveren işten kaynaklanan nedenlerle ccedilalışanlarından bazılarını bir işletmeden diğer işletmeye

goumlndermek istemesi halinde goumlndereceği ccedilalışanları seccedilerken takdir hakkını doğru kullanmak

zorundadır Seccedililecekler listesine yalnız suumlreli iş soumlzleşmesiyle ccedilalışanları dahil etmek hukuka

aykırıdır

Davacı İş Ajansırsquonın bir il muumlduumlrluumlğuumlnde suumlreli iş soumlzleşmesi ile istihdam edilmiştir İşveren

aralarında davacının da bulunduğu ve suumlreli iş soumlzleşmeleriyle ccedilalışan bazı ccedilalışanları İş Ajansının

başka bir şehirdeki şubesine tayin etmiştir

29

Davacı iş mahkemesine başvurarak kendi oumlzel yaşam durumundan dolayı yeni işyerine

goumlnderilmesini haksız olarak goumlrmuumlş ve aynı zamanda ccedilalışanlar arasında yapılan seccedilimin hukuka

aykırı olduğunu iddia etmiştir

Federal İş Mahkemesi davalı işverenin mevcut toplu soumlzleşme ve hizmet soumlzleşmesi huumlkuumlmlerine

goumlre davacıyı işin gereği bir nedenle başka bir yerdeki işyerine goumlnderme hakkının bulunduğuna

ancak goumlnderme işleminin işverenin gidecek işccedililerini seccedilerken takdir hakkının doğru kullanılması

halinde geccedilerli olacağına huumlkmetmiştir Hem ccedilalışanın hem de işverenin menfaatlerinin uygun bir

şekilde goumlzetildiği durumlarda takdir hakkı doğru kullanılmıştır İşveren goumlnderilecek ccedilalışanlar

listesine daha oumlnce yalnız suumlreli iş soumlzleşmesiyle ccedilalışanları dahil ettiğinden ve yalnız suumlreli iş

soumlzleşmesi ile ccedilalışanlar diğer şubeye goumlnderildiklerinden goumlnderme işlemi geccedilersizdir

1124 Sayısal Veriler

Aktif Nuumlfusİşguumlcuuml Sayıları ve Oranları


Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 13513163 15755755 29268918

Yabancı 1461784 925934 2386243

Tuumlrk 351096 159282 510378

Kaynak Federal İş Ajansı

30

Ccedilalışan Vatandaşlarımızın Yaş Gruplarına Goumlre Dağılımı


Yaş Grubu Erkek Kadın Toplam

15-20 8956 7419 16375

20-25 34305 25160 59465

25-30 36145 18613 54758

30-35 50304 18691 68995

35-40 60044 23270 83314

40-45 58492 26092 84584

45-50 53783 19625 73408

50-55 28322 10735 39057

55-60 15446 5932 21378

60-65 4595 3372 7967

Toplam 351096 159282 510378


Ccedilalışan Vatandaşlarımızın Boumllge İş AjanslarınaBoumllgelereİdari Yapılanmaya Goumlre Dağılımı


Kuzey (Schleswig-Holstein-Hamburg ve Mecklenburg-Vorpommern) 24646

Aşağı Saksonya-Bremen 33792

Kuzey Ren-Vestfalya 154972

Hessen 57481

Rheinland Pfalz-Saarland 23178

Baden-Wuumlrtemberg 105771

Bavyera 83397


Saksonya-AnhaltThuumlringen 1628

Saksonya 1153

Toplam 510378


Ccedilalışan Vatandaşlarımızın İşkollarına Goumlre Dağılımı


Tarım orman balıkccedilılık 1069

Maden ve taş toprak 2654

İmalat sanayi 164095

Enerji 901

31

Su işleri kanalizasyon ccediloumlp sektoumlruuml 3708

İnşaat sektoumlruuml 29117

Ticaret otomobil ve motorlu araccedillar tamirciliği 72536

Ulaştırma ve depolama 42893

Otelcilik lokantacılık 27737

Bilişim ve iletişim 4547

Kredi ve sigortacılık 3935

Emlak ve konut sektoumlruuml 1496

Serbest ve bilimsel hizmetler sektoumlruuml 11561

Diğer iktisadi hizmetler sektoumlruuml 84009

Kamu idaresi sosyal sigortalar 7778

Eğitim ve oumlğretim 7547

Sağlık ve sosyal hizmetler 28746

Sanat eğlence dinlence 2590

Diğer hizmet sektoumlrleri 12620

Oumlzel ev hizmetleri 254

Uluslararası organizasyonlar 201

Başka işkoluna girmeyen hizmetler 384

Toplam 510378


Bağımsız Ccedilalışan Vatandaşlarımızla İlgili Bilgiler

Araştırma kurumlarınca 2013 yılı itibariyle Almanyarsquoda 80000 civarında Tuumlrk koumlkenli işverenin

bulunduğu kaydedilmiştir

Tuumlrk işletmelerinin faaliyet goumlsterdikleri alanlar sektoumlrler itibariyle tahmini olarak aşağıda

belirtilmiştir

32

Sektoumlrler Sayı ()

İmalat 2080 26

İnşaat 1280 16

El sanatları 7280 91

Toptan ticaret 3680 46

Parakende ticaret 26480 331

Gastronomi 18800 235

Hizmet 20400 255

Toplam 80000 100

Tuumlrk işletmelerinde yaklaşık 400000rsquoe yakın kişi istihdam edilmektedir Toplam yatırımın 8 milyar

Avro yıllık cironun ise 40 milyar Avro olduğu hesaplanmaktadır Soumlz konusu işletmelerin buumlyuumlk

boumlluumlmuumlnuuml kuumlccediluumlk aile işletmeleri teşkil etmektedir

Kaynak Tuumlrkiye Araştırmalar Merkezi

Asgari ve Ortalama Aylık Uumlcretler


İşkolları Aylık

Asgari

Uumlcret

Asgari Saat

Uumlcretleri

(Avro)

Ortalama Bruumlt

Aylık Uumlcretler

Finans ve sigortacılık 4613


Enerji 4540

Su işleri kanalizasyon ccediloumlp 3316

Serbest ve bilimsel hizmetler 4155


Maden 4004

İmalat 3720

Emlak ve konut 3693


Sanat eğlence 3430

Kamu idaresi ve sosyal sigortalar 3394

Ticaret 3218


Sular idaresi 3108

İnşaat 11051025 2927


Lokantacılık otelcilik 2029

Kaynak Kaynak Federal Ccedilalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı

33

Not Almanyarsquoda asgari uumlcret uygulaması inşaat sektoumlruuml dışında genel anlamda henuumlz

bulunmamaktadır Ancak Federal Huumlkuumlmetrsquoin aldığı karar gereğince 2015 yılından itibaren

istisnaları olmakla birlikte Federal duumlzeyde tuumlm sektoumlrler iccedilin geccedilerli asgari saat uumlcretinin 850 Avro

olarak yuumlruumlrluumlğe girmesi beklenmektedir

Toplu İş Uyuşmazlıkları ve Toplu İş Soumlzleşmeleri

Almanyarsquoda 2013 yılında yaklaşık 70000 toplu soumlzleşme bağıtlanmıştır Ayrıca Almanyarsquoda

2013 yılında 501 genel geccedilerli toplu soumlzleşme ilan edilmiştir Bu soumlzleşmelerin 223rsquouuml 2012 yılından

kalan soumlzleşmelerin devamı niteliğinde olup 268 yeni genel geccedilerli toplu soumlzleşme yuumlruumlrluumlğe

girmiştir Tuumlm toplu soumlzleşmeler sendikalı ccedilalışanların 52rsquosi ile doğrudan ilgilidir

Kaynak Federal Ccedilalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı

İşsiz Sayısı ve İşsizlik Oranları


Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 1323995 65 1548788 68 2872783 68

Yabancı 245135 261310 506445 142

Tuumlrk 63941 79296 143556 209


İşsiz Vatandaşlarımızın Yaş Gruplarına Goumlre Dağılımı

2013 yılı ortalaması


15-20 1495 1082 2577

20-25 6563 4541 11104

25-30 9361 6237 15598

30-35 12485 9507 21992

35-40 13963 11929 25892

40-45 12819 12241 25060

45-50 11356 8732 20088

50-55 6974 5509 12483

55-60 4939 3907 8846

60-65 1254 1244 2498

Toplam 81233 64950 146183


34

İşsiz Vatandaşlarımızın Boumllge İş AjanslarınaBoumllgelereİdari Yapılanmaya Goumlre Dağılımı


Kuzey (Schleswig HolsteinHamburgMecklenburg-Vorpommern)

8239

Aşağı SaksonyaBremen 13554

Kuzey Ren-Verstfalya 59415

Hessen 13291

Rheinland-PfalzSaarland 6042


Bavyera 10397

BerlinBrandenburg 15103

Saksonya-Anhalt Thuumlringen 476

Saksonya 540

Toplam 143237


113 SOSYAL GUumlVENLİK VE SOSYAL YARDIMLAR


2013 yılında 2950000 işsizden yıllık ortalama 970000rsquoi ( 33) birinci basamak işsizlik parası

1981000rsquoi ( 67) ikinci basamak işsizlik parası almıştır Bir yıl oumlncesine goumlre birinci basamak

işsizlik parası alanların sayısı 67000 ( 7) artarken ikinci basamak işsizlik parası alanların sayısı

ise 14000 ( 1) azalmıştır

Diğer taraftan Aralık 2013rsquode 143237 işsiz vatandaşımızın 24414rsquouuml ( 1704) birinci basamak

işsizlik parası alırken 118823rsquouuml ( 8296) ikinci basamak işsizlik parası almıştır

1132 Mevzuat Değişiklikleri ve Oumlnemli Yargı Kararları

Birinci Basamak İşsizlik Parası ve İkinci Basamak İşsizlik Parası

Alman mevzuatına goumlre işsiz kalanlara son 52 hafta iccedilindeki ortalama haftalık net kazancın en az

bir ccedilocuk sahibi işsizler iccedilin 67rsquosi diğerleri iccedilin 60rsquoı tutarında ldquoBirinci basamak işsizlik

parasırdquo oumldenmektedir

35

01012013 tarihi itibariyle ikinci basamak işsizlik parası uygulaması ccedilerccedilevesinde hak sahipleri iccedilin

yardım miktarları artırılmıştır Yalnız yaşayanlar iccedilin mutad yardım miktarı 374 Avrodan 382

Avrorsquoya ccedilıkarılmıştır Aşağıda yardım basamaklarına goumlre mutad yardım miktarları belirtilmiştir

Sosyal Kanunrsquoun 12rsquonci Kitabına goumlre istihdam piyasası dışında kalan ve yardıma muhtaccedil kişiler

iccedilin oumldenen sosyal yardım oumldenekleri de yardım miktarlarıyla aynıdır

Yardım tuumlrleri Yardım miktarı (Avro)

1rsquoinci yardım miktarı (Yalnız yaşayan ve yalnız ccedilocuk yetiştiren hak

sahipleri iccedilin)

382

2rsquonci yardım miktarı (Aynı hanede yaşayan eşlerden her biri iccedilin) 345

3rsquouumlncuuml yardım miktarı (Ailesi yanında yaşayan yetişkin hak sahipleri

iccedilin)

306

4rsquouumlncuuml yardım miktarı (14-18 yaşındaki ccedilocuklar iccedilin) 289

5rsquoinci yardım miktarı (6-14 yaşındaki ccedilocuklar iccedilin) 255

6rsquoncı yardım miktarı (0-6 yaşındaki ccedilocuklar iccedilin)

224

İsteğe Bağlı Asgari Sigorta Prim Miktarı

Yaşlılık sigortası isteğe bağlı aylık asgari prim miktarı 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren 8505 Avro

olarak belirlenmiştir

Sağlık Sigortası Prim Oranı

2013 yılında sağlık sigortası prim oranında herhangi bir değişiklik olmamış oran 155 olarak

kalmıştır Bu miktarın 82rsquosi sigortalılar 73rsquouuml işverenler tarafından karşılanacaktır

Sanatccedilıların Sosyal Sigorta Prim Oranı

Sanatccedilıların sosyal sigorta prim oranı 2013 yılı iccedilin 39rsquodan 41rsquoe yuumlkseltilmiştir

36

Bakım Sigortası Prim Oranı

01012013 tarihi itibariyle bakım sigortası prim oranı ccedilocuklu sigortalılarda 195rsquoden 205rsquoe

ccedilocuksuz sigortalılar da ise 22rsquoden 23rsquoe artırılmıştır (işveren ve işccedili oranı yarı yarıya)

Yaşlılık Aylığı Alanlar İccedilin Ek Kazanccedil Sınırları

Cuumlzi suumlreli işlerde kazanccedil sınırının 450 Avroya ccedilıkartılmasıyla yaşlılık aylığı alanlarda da kazanccedil

sınırları yuumlkseltilmiştir Buna goumlre 65 yaşını doldurmadan emekli olanlar ile işgoumlremezlik aylığı

alan kişiler emekli aylıklarında kesintiye gidilmeden 450 Avroya kadar kazanccedil elde

edebileceklerdir

Sosyal Guumlvenlik Primlerine Esas Alınan Uumlcret Uumlst Sınırları (Avro olarak)

Eski Eyaletler

Tuumlm sigortalıların ortalama gelir miktarı

Yıllık 32340

Aylık 2695

Yaşlılık sigortası

Yıllık 69600

Aylık 5800

Madenciler yaşlılık sigortası

Yıllık 85200

Aylık 7100

İşsizlik sigortası

Yıllık 69600

Aylık 5800

Yasal hastalık sigortası

Yıllık 52200

Aylık 4350

Bakım sigortası

Yıllık 47250

Aylık 393750

37

Yeni Eyaletler

Sosyal sigorta (Tuumlm sigortalıların ortalama gelir miktarı)

Yıllık 27300

Aylık 2275


Yıllık 58800

Aylık 4900


Yıllık 72600

Aylık 6050


Yıllık 58800

Aylık 4900


Yıllık 52200

Aylık 4350

Bakım sigortası

Yıllık 47250

Aylık 393750

Bakım Sigortası Oumldemeleri

2013 yılında bakım sigortası oumldenekleri bakım durumu basamaklarına goumlre aşağıda belirtilen

miktarlar arasında oumldenecektir

Bakım basamakları Yardım miktarı (euro)

0 ndash 1 Basamak 120-225

1 Basamak 305-665

2 Basamak 525-1250

3 Basamak 799-1550

Oumlzel mağduriyetler 1918

Ccedilocuk Muafiyet Miktarı

Gelir vergisinde dikkate alınan ccedilocuk muafiyet miktarında bir değişiklik olmamış ve 2013 yılında

her ccedilocuk iccedilin 7008 Avro olarak kalmıştır

38

Ccedilocuk Nafaka Miktarları

Eşlerinden ayrı ccedilocuklarını yetiştiren ebeveynlerin ccedilocukları iccedilin talep edecekleri nafaka miktarları

Nafaka miktarı (euro)

6 yaşını doldurmamış ccedilocuklar iccedilin 317



18 yaşını doldurmuş ccedilocuklar iccedilin 588

Ebeveyn Parası

2013 yılı iccedilin ebeveyn parasında herhangi bir değişiklik olmamıştır Tek başına ccedilocuk yetiştiren

anne babalar yıllık gelirlerinin 250000 Avrorsquodan veya beraber ccedilocuk yetiştiren ebeveynler yıllık

gelirlerinin 500000 Avrodan fazla olması halinde ebeveyn parası alamayacaklardır

1200 Avrodan fazla geliri olan ebeveynler gelirlerinin 65rsquoi oranında (buguumlne kadar 67) bu

miktardan az geliri olanlar ise 67rsquosi oranında ebeveyn parası alabileceklerdir

En az 300 Avro ve en ccedilok 1800 Avro ebeveyn parası oumldenmeye devam edilecektir İkinci basamak

işsizlik parası alan ebeveynlerin ebeveyn parası ikinci basamak işsizlik parasının hesabında nazari

dikkate alınacaktır


Sigorta Kolları İtibarıyla Oumldenek Alanların Sayısı


Sigorta kolları ve rejimleri Yararlananların sayısı

Genel Tuumlrk

Yaşlılık 16003273 208099

Maluliyet 1517248 57937

Oumlluumlm (Dul Yetim) 5150163 88400

Toplam 22670684 354436

Kaynak Alman Emeklilik Sigortası

39

31122012 tarihi itibariyle Alman sosyal guumlvenlik kuruluşlarından malulluumlk yaşlılık dul ve yetim

aylığı almakta olan toplam 354436 vatandaşımızdan 94703rsquouuml Tuumlrkiyersquode ikamet etmektedir

Almanyarsquoda ikamet eden her hak sahibine ayda ortalama 68739 Avro Tuumlrkiyersquode ikamet eden her

hak sahibine ise ayda ortalama 59026 Avro tutarında yaşlılık aylığı oumldenmektedir

Sosyal Guumlvenlik Prim Oranları


Sigorta Kolları İşccedili Payı

()

İşveren Payı

()

Devlet

Katkısı

Toplam

()

Yaşlılık-malulluumlk-oumlluumlm 945 945 - 189

Madenciler Yaşlılık Sigortası 945 1565 - 2510

İşsizlik Sigortası 15 15 3

Hastalık 82 73 155

Bakım Sigortası

- Ccedilocuklu Sigortalılar

-Ccedilocuksuz Sigortalılar

1025

1275

1025

1025

205

23


İşsizlik Oumldeneği

Sosyal Kanunrsquoun 3rsquouumlncuuml Kitabının 137rsquonci maddesine goumlre işsiz olan gerekli bekleme suumlresini

dolduran ve İş Ajansına işsizlik beyanında bulunan sigortalı ccedilalışanlara birinci basamak işsizlik

parası oumldenmektedir Gerekli bekleme suumlresi son 2 yılda 12 aydır Buna goumlre son 2 yılda 12 ay

işisizlik sigortasına prim oumldeyen sigortalılar birnci basamak işszilik parasına hak kazanmaktadırlar

Evli ve en az 1 ccedilocuklu sigortalılar uumlcretlerinin 67rsquosi diğer sigortalılar 60rsquoı oranında işsizlik

parası almaktadırlar

40

İş Kazaları ve Meslek Hastalıklarına İlişkin Veriler


İş Kazası Yol Kazası Meslek Hastalığı

Alman 756561 145145 13419

Yabancı 45786 5287 757

- Tuumlrk 9676 974 238

Toplam 802347 150432 14176

Kaynak Alman Kaza Sigortaları Birliği

Ccedilocuk Parası Miktarları

2013 Yılı İtibariyle

Goumlrev yapılan uumllkedeki ccedilocuklar

iccedilin (euro)

Tuumlrkiyersquode kalan

ccedilocuklar iccedilin (euro)

1 Ccedilocuk iccedilin 184 511




5 ve sonraki her ccedilocuk iccedilin 3579


Tuumlrkiyersquodeki ccedilocuklar iccedilin

Yardım miktarı (euro)

1 ccedilocuk iccedilin 511


3 ve 4 ccedilocuk iccedilin 3068


Ccedilocuk Parasından Yararlanan Ccedilocuk ve Aile Sayısı ile Oumldenen Miktarlar


Goumlrev yapılan uumllkedeki




Ccedilocuk Parası Alan Ccedilocuk Sayısı 664894 75

Ccedilocuk Parası Alan Aile Sayısı 325498 17

Oumldenen Toplam Ccedilocuk Parası 13157057997 447581


41

114 GENEL VE MESLEKİ EĞİTİM


Meslek Eğitimi

Ekim 2012rsquoden Ekim 2013rsquoe kadar 504500 accedilık mesleki eğitim yeri kayıtlara geccedilmiştir Bu sayı bir

yıl oumlncesine goumlre 12600 ( 24) daha azdır Mesleki eğitim yerlerinden 472300rsquouuml işletmeiccedili

(2012rsquoye goumlre 6300 ( 13) daha az) 32300rsquouuml işletmedışı mesleki eğitim yeri (2012lsquoye goumlre 6200

( 161) daha az) tespit edilmiştir

Mesleki eğitim yeri boumllgesel olarak Batı Almanyarsquoda 396600 (bir yıl oumlncesine goumlre 3700 ( 09)

daha az) Doğu Almanyarsquoda ise 75400 (bir yıl oumlncesine goumlre 2500 ( 32) daha az) işletme iccedili accedilık

mesleki eğitim yeri kaydedilmiştir İşletmedışı mesleki eğitim yeri sayısında ise bir yıl oumlncesinde

olduğu gibi duumlşuumlş devam etmiştir Batı Almanyarsquoda işletme dışı mesleki eğitim yeri sayısı 4900 (

174) azalarak 23400rsquoe Doğu Almanyarsquoda ise 1300 ( 125) azalarak 8900rsquoe inmiştir

Eyluumll 2013 sonu itibariyle 530700 genccedille mesleki eğitim anlaşması bağıtlanmıştır Bu sayı bir yıl

oumlncesine goumlre 20500 ( 37) daha azdır Batı Almanyarsquoda geccedilen yıla goumlre 15900 ( 34) azalma

ile 456500 genccedille meslek eğitim soumlzleşmesi yapılmıştır Doğu Almanyarsquoda ise geccedilen yıla kıyasla

4700 ( 59) azalma ile 74200 meslek eğitim soumlzleşmesi yapılmıştır

2013 yılında 561200 genccedil bir mesleki eğitim yerine yerleştirilmek uumlzere başvuru yapmıştır Bu

sayı bir yıl oumlncesine goumlre 600 ( 01) daha azdır Batı Almanyarsquoda başvuru sahibi genccedil sayısı 2013

yılında yalnız 100 ( 00) artarak 468800 olarak kayıtlara geccedilerken Doğu Almanyarsquoda ise 1800

( 2) azalarak 91100rsquoe duumlşmuumlştuumlr

2013 yılı sonunda 21000 genccedil henuumlz bir mesleki eğitim yerine yerleştirilememiştir Bir yıl oumlncesine

goumlre bu sayı 45400 ( 345) daha fazladır Bununla Almanya genelinde başvuru sahibi genccedillerin

37rsquosi henuumlz mesleki eğitim yeri bulamamışlardır Bu oran Batı Almanyarsquoda 35 Doğu

Almanyarsquoda 50rsquodir Batı Almanyarsquoda 16300 (5700 ya da 540- daha fazla) Doğu

Almanyarsquoda ise 4500 (500 ya da 105- daha az) genccedil mesleki eğitim yerine yerleştirilememiştir

42

2013 sonunda 33500 (bir yıl oumlncesine goumlre 100 ( 08) daha fazla) meslek eğitim yerine

yerleştirme yapılamamıştır Batı Almanyarsquoda 27300 (300 ya da 08 daha fazla) Doğu

Almanyarsquoda 6200 (30 ya da 05 daha fazla) accedilık mesleki eğitim yeri bulunmaktadır

2013 yılında 561600 gence 504500 accedilık meslek eğitim yeri duumlşmuumlştuumlr Boumlylece meslek eğitim

başvurusunda bulunan genccedillerin sayısı accedilık meslek eğitim sayısına goumlre 56600 daha fazla olarak

kayıtlara geccedilmiştir (2012 yılında 44700 2011 yılında 26400) 2013 yılında bir meslek eğitim

yerine 111 genccedil duumlşmektedir 2012 yılında bu sayı 109rsquodur 2013 yılı sonunda 21000 mesleki

eğitim yerine yerleştirilemeyen genccedil ile 33500 yerleştirme yapılamayan mesleki eğitim yeri

arasındaki fark 12500 olarak gerccedilekleşmiştir Bir yıl oumlncesinde bu fark 17600 olarak

kaydedilmiştir Boumlylece son 5 yıldan beri meslek eğitim yeri fazlası bulunmaktadır


Okula Devam Eden Tuumlrk Ccedilocuklarının Sayısı ve Devam Ettikleri Okullara Goumlre Dağılımı

(20122013 oumlğretim yılı itibariyle)

Okul Tipi

Genel Eğitim veren okullar

(Algemeinbildende Schulen)

Ccedilocuk Sayıları

(Bir Oumlnceki Oumlğretim

Yılı)

Tuumlrk Yabancı Tuumlrk

Oumlnsınıflar (Vorklassen) 889 107 108

Ana okulu (Schulkindergarten) 2426 577 687

İlkokul (Grundschule) 176341 37330 46973

Orta okul (Hauptschulen) 120136 43082 53241

Farklı eğitim veren okullar (Schulen mit

mehreren Bildungsgaumlngen)

19033 5943 6837

Orta okul (Realschulen) 82603 33630 38811

Kapsamlı orta okul (Gesamtschule) 76531 30139 32799

FreieWaldorf okulları 1493 125 128

Lise (Gymnasium) 100052 26094 29096

Akşam okulları (Abendschulen) 8791 3511 3748

Oumlğrenme engelli oklFoumlrderschulen) 39700 13015 15737

Toplam 627995 193553 228165

Kaynak Federal Eğitim ve Araştırma Bakanlığı

43

Meslek Okuluna Devam Eden Tuumlrk Ccedilocuklarının Sayısı

(20122013 yılı itibariyle)

Okul tuumlruuml



Yılı)


Meslek okulları 206769 83538 86888

Sağlık alanında okullar 10604 2024 1981


Tuumlrk Dili ve Kuumlltuumlruuml Derslerine Devam Eden Ccedilocukların Sayısı

20112012 oumlğretim yılı itibariyle

Ccedilocuk sayısı 115000

Kaynak Almanyarsquodaki Eğitim Ataşelikleri

Yuumlksek Oumlğrenime Devam Eden Tuumlrk Oumlğrenci Sayısı

Ders Yılı Yabancı Oumlğrenci Tuumlrk

20122013 282201 30645


115 İŞGUumlCUuml GOumlCcedilUuml VE UYUM

1151 Mevzuat Değişikliği ve Oumlnemli Yargı Kararları

Uumlccediluumlncuuml Uumllke Vatandaşı Yuumlksek Kalifiye Elemanların Almanyarsquoya Girişini ve İkametlerini

Duumlzenleyen Kanun (Mavi Kart Uygulaması)

AB Yuumlksek Kalifikasyon Direktifinin Uyarlanması Hakkında Kanun (Gesetz zur Umsetzung der

Hochqualifizierten-Richtlinie der Europaumlischen Union) 01082012 tarihi itibariyle yuumlruumlrluumlğe

girmiştir

44

Boumlylelikle uumlccediluumlncuuml uumllkelerden gelecek yuumlksek kalifiye (uumlniversite veya yuumlksek okul mezunu)

elemanların AB uumllkelerinde istihdamını kolaylaştırmayı ve bununla kalifiye eleman accedilığını

kapatmayı amaccedillayan Avrupa Birliği Komisyonursquonun 25052009 tarih ve 200950EG sayılı

Yuumlksek Kalifiye Elemanı Uumlccediluumlncuuml Uumllke Vatandaşlarının Uumllkeye Giriş ve İkametlerini Duumlzenleyen

Direktifi Alman mevzuatına uyarlanmıştır Kanun ile birlikte oumlzellikle İkamet Kanunursquonda olmak

uumlzere diğer ilgili Kanunlarda da değişiklikler yapılmıştır

Yeni uygulama ile birlikte diğer uumllkelerden gelecek uumlniversite veya eşdeğer yuumlksek okul

mezunlarına Almanyada iş bulmaları halinde Alman vatandaşı ve AB uumlyesi uumllke vatandaşlarının

oumlnceliği aranmadan ve ayrıca işverenlerin AB uumllkelerinden uygun aday bulup bulamadıklarına

bakılmaksızın ccedilalışma imkanı tanınmaktadır Ccedilalışma iccedilin aşağıda belirtilen koşulların yerine

getirilmesi halinde Almanyarsquodaki bir işveren ile iş akdinin imzalanmış olması yeterli goumlruumllmektedir

Burada bekleme suumlresi kalktığından işlemler kolaylaştırılmakta ve hızlandırılmaktadır

ldquoMavi Kartrdquo olarak da adlandırılan bu duumlzenleme ile temininde sorunlar yaşanılan yuumlksek kalifiye

elemanlarının iş piyasasına girişlerinde Almanyarsquodaki buumlrokratik engellerin kaldırılması

amaccedillanmıştır Bu meyanda genelde bir yabancının ccedilalışmasında Federal İş Ajansırsquonın onayı

gerekir iken temininde sorunlar yaşanılan deklare edilmiş meslekler iccedilin bu onay gerekmemektedir

Burada asıl olan belirli somut bir işte ccedilalışmak isteyen soumlz konusu şartları haiz elemanların

Almanyarsquodaki bir işveren tarafından işe kabul edilmesi bir iş akdinin bağıtlanmasıdır Ayrıca bu iş

akdinin nerede ve nasıl biraraya gelinerek bağıtlanacağı mevzuu Kanun koyucu accedilısından bir oumlnem

arz etmemektedir

Mavi Kart uygulaması ccedilerccedilevesinde temininde guumlccedilluumlk yaşanılan branşlar veya sektoumlrlerin Federal İş

Ajansırsquonca belirlenmesi oumlngoumlruumllmektedir Hali hazırda doğa bilimleri başlığı altında adlandırılan

astronomi fizik kimya biyoloji jeoloji ve ccedilevre bilimleri boumlluumlmleri matematik mimarlık şehir ve

ulaşım planlamacılığı tasarımcı inşaat muumlhendisliği makina muumlhendisliği elektronik

muumlhendisliği doktor (diş doktoru hariccedil) informatik ve bilgisayar alanında temininde guumlccedilluumlk

yaşanılan branşlar veya boumlluumlmler olarak tespit edilmiştir Bu boumlluumlmlerin iş piyasasının gelişmesine

bağlı olarak değişmesi oumlngoumlruumllmektedir

Mavi Kart AB (Blaue Karte EU) olarak da adlandırılan yeni duumlzenlemede eleman bulmada guumlccedilluumlk

yaşanılan mesleklerdeki uzmanlara şart koşulan alt gelir alt sınırı 34944 Avrorsquodur

45

Listede yer almayan meslek gruplarında ccedilalışmak isteyenlerden ise yıllık asgari 44800 Avro

kazanma şartını yerine getirmeleri istenmektedir

Mavi Kart şartlarını yerine getirenlere en fazla doumlrt yıl suumlreyle oturma izni verilmesi

oumlngoumlruumllmektedir İş akdinin suumlresi 4 yıldan az olanlara ise iş akdi suumlresine ilave olarak 3 ay daha

geccedilerli oturma izni verilecektir Oturma izninin ilk iki yılını takiben ccedilalışmaya devam edilmesi ve

Almanca bilinmesi halinde oturma izni suumlresize ccedilevrilmekte 3 yıllık ccedilalışmadan sonra ise yerleşme

izni alma hakkı verilmektedir Diğer taraftan ilk uumlccedil yıl iccedilinde Hartz IV ya da benzeri tuumlrden sosyal

yardım alanların oturma izni geccedilerliliğini kaybedecektir

Yeni duumlzenlemede Mavi Kart sahiplerine AB uumllkeleri iccedilerisinde dolaşım imkanı getirilmekte

bunlara 18 ay Almanyarsquoda ccedilalıştıktan sonra başka bir AB uumllkesine gitme izni tanınmaktadır Bu

durumda başka bir AB uumllkesine gidildiğinde Almanyarsquoda geccedilen suumlreler de gidilen uumllkede ikamet

izni verilmesinde ayrıca dikkate alınmaktadır

Mavi Kart sahiplerinin aile birleştirilmesinde herhangi bir kısıtlama soumlz konusu olmadığı gibi

bunların ccedilalışmalarında da bir kısıtlama oumlngoumlruumllmemektedir

Alman uumlniversitesinden mezun yabancılara tanınan iş arama suumlresi

Almanyarsquodan mezun olan yabancı uyruklu uumlniversite mezunlarının mezuniyetten sonra ccedilalışmaları

iccedilin oumlngoumlruumllen iş arama suumlresi 12 aydan 18 aya ccedilıkarılmıştır

Almanyarsquoda oumlğrenim goumlren yabancı oumlğrencilerin ccedilalışma hakları

Yine Almanyarsquoda uumlniversitede oumlğrenim goumlren yabancı oumlğrencilerin yıllık ccedilalışma saatlerinde de

artırıma gidilerek tam guumln ccedilalışmada 90 guumln 120 guumlne yarım guumln ccedilalışmada ise 180 guumln 240 guumlne


Yurt dışında uumlniversite mezunu yabancıların Almanyarsquoda iş arama hakları

Yurt dışında bir uumlniversiteden mezun yabancıların yanlarında geccedilimlerine yetecek kadar paraları

olması halinde bunlar 6 ay suumlreyle Almanyarsquoda iş aramak amacıyla kalabilecekler

46


Bulunulan Uumllke Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımızın Yıllar İtibariyle Sayısı

Yıl Sayı

1972-1979 2219

1980-1989 10361

1990 2034

1991 3529

1992 7377

1993 12915

1994 19590

1995 31578

1996 46294

1997 42240

1998 59664

1999 103900

2000 82861

2001 76861

2002 64631

2003 56244

2004 44465

2005 32661

2006 33388

2007 28861

2008 24449

2009 24647

2010 26192

2011 28103

2012 33246

Toplam 891746


Bulunulan Uumllke Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımız ile Diğer Yabancıların Sayısal Mukayesesi

2008 2009 2010 2011 2012

Tuumlrk 24449 24467 26192 28103 33246

Bosna Hersek 1878 1733 1945 1703 1864

Hırvat 1032 542 689 665 544

Eski Yugoslav Sırp

Monteneg

6343 4187 3298 2881 2611

Polonya 4245 3841 3789 4281 4493

Romen 2137 2357 2523 2399 2343

Rusya Federasyonu 2439 2477 2753 2965 3165

47

Ukrayna 1953 2345 3118 4264 3690

Fas 3130 3042 2806 3011 2852

Tunus 734 832 792 816 867

Afganistan 2512 3549 3520 2711 2716

Sri Lanka 1492 1407 1207 1032 864

Vietnam 1048 1513 1738 2428 3299

Irak 4229 5136 5228 4790 3510

İran 2734 3184 3046 2728 2463

İsrail 1971 1681 1649 1971 101

Kazakistan 1602 1439 1601 1923 1937

Luumlbnan 1675 1759 1697 1433 1283

Pakistan 1208 1305 1178 1151 1251

Ccedilin 1172 1194 1300 1332 1381

Diğerleri - - - - -

Toplam 94470 96121 101570 106987 109938

1153Vatandaşlarımız Arasında Oumlrguumltlenme

Tuumlrk Derneklerine İlişkin Sayısal Bilgiler

2013 yılı İtibariyle

Dernek Tuumlruuml Sayı

Diyanet İşleri Tuumlrk İslam Birliği (DİTİB) 850

Dini Siyasi Sosyal Kuumlltuumlrel 2650

Sportif 450

Diğer (İşveren okul aile birlikleri vs) 1300

Toplam 5250

48

Vatandaşlarımızın Genel ve Yerel Youmlnetimlere Katılımlarıyla İlgili Sayısal Bilgiler

2013 Yılı itibariyle

Avrupa Parlamentosu 1

Federal Parlamento 10

Eyalet Parlamentoları 27

Yerel Youmlnetimler 85

Yabancılar Meclisleri 1500

Toplam 1623

116 İKİLİ VE CcedilOK TARAFLI ANLAŞMALARİKİLİ İLİŞKİLER

Tuumlrkiye-Almanya İstisna Akdi İşguumlcuuml Anlaşması Uygulaması

Tuumlrkiye-Almanya İstisna Akdi İşguumlcuuml Anlaşması ccedilerccedilevesinde Almanyarsquoda Aralık 2013 ayı

itibariyle 33rsquouuml inşaat sektoumlruumlnde 258rsquoi inşaat yan sanayiinde olmak uumlzere toplam 293 vatandaşımız

istihdam edilmiştir Anılan Anlaşma ccedilerccedilevesinde 2013 yılında ayda ortalama 351 vatandaşımız

Almanyarsquoda ccedilalışmıştır

İstisna Akdi İşguumlcuuml Anlaşması ccedilerccedilevesinde iş uumlstlenecek Tuumlrk firmalarına 01102013 tarihinden

sonraki 1 yıllık doumlnemde 6170 kişilik kontenjan ayrılmıştır

49

12 HOLLANDA



01012013 tarihi itibarıyla

Cinsiyet Genel Yabancı Tuumlrk sadece TC

uyruklu

Erkek 8307339 1740189 204133 41392

Kadın 8472236 1802892 191169 40542

Toplam 16779575 3543081 395302 81934

Kaynak Hollanda İstatistik Buumlrosu (CBS)



Yaş grubu Toplam Erkek Kadın

0 ndash 10 55932 28632 27300

10 ndash 20 69682 35927 33755

20 ndash 30 69539 35585 33954

30 ndash 40 73127 37081 36046

40 ndash 50 66700 35529 31171

50 ndash 60 31505 16944 14561

60 ndash 70 17047 7863 9184

70 ndash 80 10511 6079 4432

80 ndash 90 1212 486 726

90 + 47 7 40

Toplam 395302 204133 191169


50



EyaletBoumllgeİdari Yapılanma Erkek Kadın Toplam

Groningen 2439 2355 4794

Friesland 895 822 1717

Drenthe 996 799 1795

Overrijsel 18035 17133 35168

Flevoland 3234 2963 6197

Gelderland 20466 19225 39691

Utrecht 13918 13189 27107

Noord-Holland 41650 38752 80402

Zuid-Holland 68089 63761 131850

Zeeland 1650 1583 3233

Noord Brabant 26319 24724 51043

Limburg 6442 5863 12305

Toplam 204133 191169 395302

Kaynak Hollanda İstatistik Buumlrosu (CBS)TC ve Tuumlrk asıllı Hollanda uyruklular dahil





Tuumlrk 204133 191169 395302

Alman 172538 200182 372720

Faslı 189366 179472 368838

Surinamlı 165084 182547 347631

Toplam yabancılar 1740189 1802892 3543081

51



Doğan Oumllen Evlenen

Deventer Başkonsolosluğu 757 170 80

Rotterdam Başkonsolosluğu 2 053 516 668

Toplam 2 810 686 748

Kaynak Deventer Başkonsolosluğu

Kaynak Rotterdam Başkonsolosluğu

()Daha oumlnce doğup 2013 yılında kaydı yapılanlarla beraber toplam 3264

() Evlilik bildiriminde bulunan vatandaş sayısıdır Nikahı Başkonsoloslukta kıyılan sayısı

19rsquodur



Buumlyuumlme

Hollandarsquonın Gayrisafi Yurticcedili Hacircsılası (GSYİH) 2013 yılı sonu itibariyle cari fiyatlarla 602658

Milyon Avrorsquodur 2013 yılı GSYİH rakamı bir oumlnceki yılın aynı doumlnemine goumlre 06 buumlyuumlme

goumlstermiştir Buumlyuumlmenin uumlzerinde tuumlketim yatırım ve kamu sektoumlruumlnuumln negatif katkısı buna karşın

ihracatın pozitif etkisi olmuştur 2014 yılının ilk ccedileyreğinde bir oumlnceki yılın aynı doumlnemine goumlre

01 buumlyuumlme olmuştur 2014 yılında yatırım ve kamu harcaması ile ihracatın olumlu katkısı ile 05

oranında bir buumlyuumlme beklenmektedir Tuumlketimde 2014 yılında yine bir duumlşuumlş beklenmekte fakat bu

duumlşuumlşuumln bir oumlnceki yıla goumlre daha duumlşuumlk olması umulmaktadır Aynı doumlnemde ev fiyatların uzun

suumlren duumlşuumlşten sonra durağanlaşacağı tahmin edilmektedir

GSYİH 2013 yılında 2005 yılı fiyatları esas alındığında 543025 milyon Avro olarak

gerccedilekleşmiştir 2005 yılı fiyatlarına goumlre 2013 yılı GSYİHrsquosı bir oumlnceki yıla goumlre -08 oranında

daralma goumlstermiştir 2014 yılının ilk ccedileyreğinde de bir oumlnceki yılın aynı doumlnemine goumlre -05

daralma yaşanmıştır Ekonomik buumlyuumlmenin 2014 yılında 19 olması beklenmektedir

52

Hollanda Uluslararası Para Fonursquonun Nisan 2014 tarihli Duumlnya Ekonomik Goumlruumlnuumlm Verilerine

goumlre 188 uumllke arasında 800007 Milyon ABD Doları1 tutarındaki GSYİH ile 18rsquoinci sırada yer

almaktadır2 Aynı verilere goumlre 2013 yılındaki kişi başına duumlşen milli gelir cari fiyatlara goumlre 35864

Avro (47634 ABD Doları) olup Hollanda 186 uumllke arasında 13rsquouumlncuuml sırada3 yer almaktadır

İşguumlcuuml Piyasası

2013 yılı sonu itibariyle Hollandarsquodaki 15-65 yaş arası iş guumlcuuml 7939 bin kişi olup iş bulamayan kişi

sayısı 656 bindir Dolayısıyla 2013 yılı işsizlik oranı 83 olarak gerccedilekleşmiştir 2014 yılı 1rsquoinci

ccedileyreğinde ise iş guumlcuuml 7835 bin kişi iş bulamayan 700 bin kişi ve işsizlik oranı 89rsquodur İşsizlik

oranının 2014 yılında 76 olması planlanmıştır

2012 yılında 15-65 yaş arası istihdam edilen 7387 kişiden 336 bini ilkokul 1253 bini orta dereceli

okul 3136 bini lise ve dengi okul 1664 bini yuumlksek okul veya uumlniversite ve 923 bini lisansuumlstuuml

okul mezunudur İş bulamayanların ise 46 bini ilkokul 126 bini orta dereceli okul 210 bini lise ve

dengi okul 77 bini yuumlksek okul veya uumlniversite ve 42 bini lisansuumlstuuml mezunudur4

İş kolu accedilısından bakıldığında 2012 yılında iflas eden firma sayısı 8616 iken bu sayı 2013 yılında

9456rsquoya ulaşmıştır En fazla iflas ticaret alanında (2160) gerccedilekleşmiştir 2014 yılının 1rsquoinci

ccedileyreğinde iflas eden firma sayısı 2001rsquodir


Ccedilalışan Vatandaşlarımızın Sayısı ve Cinsiyete Goumlre Dağılımı


Ccedilalışanlar İşsizler

Erkek 83000 16000

Kadın 48000 10000

Toplam 131000 26000

Kaynak Hollanda İstatistik Buumlrosu (CBS) 24000 15-65 yaş arası

1 IMF tarafından 602344 Avro karşılığı değerlendirmeye alınan tutar

2 2012 yılı sıralaması da aynıdır Tuumlrkiye 2013 yılında 17rsquoinci sırada yer almaktadır

3 Tuumlrkiye 10815 ABD Dolarlık kişi başına duumlşen milli geliri ile 65rsquoinci sırada yer almaktadır

4 Tuumlrk koumlkenli istihdam edilen 143 bin işguumlcuumlnuumln 19 bini ilkokul 34 bini orta dereceli okul 61 bini lise ve dengi okul ve

17 bini yuumlksek okul veya uumlniversite mezunudur İşsizlerde bu sırasıyla 4 bin 6 bin 11 bin ve 2 bindir

53

Ccedilalışan Vatandaşlarımızın Diğer Yabancı İşccedililerle Sayısal Mukayesesi


Hollandalı 5783000

Tuumlrk 131000

Yabancı 1369000

Genel 7283000

Kaynak CBS

Vatandaşlarımız ve Yabancılar Arasında İşsizlik Durumu ve İşguumlcuumlne Katılım Oranları

Accedilısından Mukayesesi


Grup 15-6

4 y

aş

nuuml

fus

(x1000)

Ccedilalı

şan

sayıs

ı

(x1000)

İşsi

z sa

yıs

ı

(x1000)

İşguuml

cuumln

e

katı

lma-

yan

lar

(x1000)

İşguuml

cuumln

e

katı

lım

(

)

Net

işg

uumlcuuml

ne

katı

lım

(

)

İşsi

zlik

ora

nı

Hollandalı 8553 5904 422 2227 740 690 67

Yabancılar 2468 1388 212 868 648 562 132

Batılı

yabancılar

1085 692 78 315 710 638 102

Batılı

olmayan

yabancılar

1357 677 155 525 613 499 186

Tuumlrkler 279 131 26 122 563 468 169

- Erkek 144 83 16 45 689 577 163

- Kadın 135 48 10 77 429 353 177

Faslılar 231 104 28 98 575 452 214

Surinamlılar 257 151 30 76 705 586 168

Toplam 11013 7283 656 3074 721 661 83


54

Bağımsız Ccedilalışan Vatandaşlarımızla İlgili Bilgile


Bağımsız ccedilalışan vatandaşlarımız Sayı

Kadın 4000

Erkek 16000

Toplam 20000

Kaynak CBS Hollanda İstatistik Buumlrosu



Yaş Aylık

(avro)

Haftalık

(avro)

Guumlnluumlk

(avro)

23 yaş ve uumlstuuml 146940 33910 6782

22 124900 28825 5765

21 106530 24585 4917

20 90370 20855 4171

19 77145 17805 3561

18 66860 15430 3086

17 58040 13395 2679

16 50695 11700 2340

15 44080 10175 2035


Bruumlt uumlcretin asgari 8rsquoi oranında tatil parası verilmekte olup bu oumldeme yılda bir kez toptan veya

taksitler halinde yapılabilmektedir

55



AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNE ADİL YARGILANMA HAKKININ

İHLALİ BAŞVURUSU

Ek oumldenekler davasının 11 yıl suumlrmesi neticesinde adil yargılanma hakkının ihlal edildiği savıyla

accedilılan davalarda Utrecht Merkezi Yuumlksek İdare Mahkemesi her bir davacıya 1000- avro tazminat

oumldenmesine karar vermiştir

Karar Hollanda tarafının oumlnerdiği 25- avroya goumlre makul goumlruumlnmesine karşın Lahey Ccedilalışma ve

Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliğince memnuniyet verici bulunmamıştır Konu Avrupa İnsan Hakları

Mahkemesine taşınmıştır (Başvuru no4027413)

Başvuruda toplam dava suumlresinin tespiti ve tazminat tutarının yeniden belirlenmesi talep edilmiştir

Utrecht Merkezi Yuumlksek İdare Mahkemesi tazminat kararında suumlreyi tespit ederken 2001 ndash 2003

doumlnemindeki ek oumldenekler davaları iccedilin geccedilen suumlreyi toplam suumlreye dahil etmemiştir ABADrsquonda

geccedilen suumlrede (1 Kasım 2007-26 Mayıs 2011) toplam suumlrenin hesabında dikkate alınmamıştır

AİHMrsquosinden bu suumlrenin de dikkate alınması talep edilmiştir

AHİM tek hakimli oturumda 7 Kasım 2013 tarihinde başvurunun Soumlzleşmenin 34 ve 35

maddelerinde sayılan kriterlere goumlre kabul edilmediğine karar vermiştir Kararda buna ilave olarak

bu kararın Buumlyuumlk Daire ya da başka bir organ nezdinde temyizinin muumlmkuumln olmadığı

belirtilmektedir

AVRUPA BİRLİĞİ ADALET DİVANI DEMİRCİ DAVASI

Utrecht Merkezi Yuumlksek İdare Mahkemesi Ek oumldenekler davası hakkındaki kararını 14 Kasım 2011

tarihinde accedilıklamıştır Buna goumlre Ek oumldeneklerin AB uumlyesi uumllkelerin vatandaşları iccedilin AB iccedilinde

transferinin durdurulmuş olması Tuumlrk vatandaşlarına AB vatandaşlarından daha lehte haklar

sağlandığı anlamında yorumlanamaz Bu anlamda Katma Protokolrsquouumln 59 maddesi ek oumldeneklerin

Tuumlrkiyersquoye transferi iccedilin bir engel teşkil etmez Ancak bu karardan ccedilifte vatandaşlığa sahip olanlar

faydalanabilecek midir

56

Utrecht Merkezi Yuumlksek İdare Mahkemesinde aralarında ccedilifte vatandaşlığa sahip olan Salih

Demirci de dahil 6 ccedilifte vatandaşlığa sahip vatandaşımızın davası 12 Ekim 2012 tarihinde

goumlruumllmuumlştuumlr

Utrecht Merkezi Yuumlksek İdare Mahkemesi aldığı ara kararla davayı Avrupa Birliği Adalet Divanına

(ABAD) taşımıştır Mahkeme Lahey Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliğine muhatap 31 Ocak

2013 tarihli yazısı ile ccedilifte vatandaşların durumuna ilişkin olarak ABADrsquoa 2 soru sormak istediğini

bildirilmesini istemiştir

Mahkeme ABADrsquoa aşağıdaki soruları youmlneltmiştir

1 380 sayılı Kararın 6 maddesinin 1 fıkrasının Katma Protokolrsquoun 59 maddesi de dikkate

alındığında ek oumldeneklerin ilgilinin oumldemeyi yapan uumllkede ikamet etmemesi gerekccedilesiyse

durdurulmasını oumlngoumlren bir ulusal mevzuat olan Ek Oumldenekler Yasasının 4 maddesinin Tuumlrk

vatandaşları iccedilin uygulanmasını engellemesi gerektiği şeklindeki yorum Tuumlrk vatandaşlığının yanı

sıra bu Uumlye Devletin vatandaşlığına sahip olan kimseler iccedilin de geccedilerli olduğu şeklinde

yorumlanmak zorunda mıdır

2 Mahkemenin birinci soruyu ilgili kimselerin 380 sayılı Kararın 6 maddesinin 1 fıkrasına goumlre

boumlyle bir talepte bulunabilecekleri ancak bu talebi Katma Protokolrsquoun 59 maddesinin

sınırlandıracağı şeklinde yanıtlaması durumunda Katma Protokolrsquoun 59 maddesi AB

vatandaşlarının AB mevzuatına goumlre bu tuumlr bir oumldeneği talep edemeyecekleri tarihten itibaren

oumldenmemesi kararı AB vatandaşlarının anılan oumldeneği başlangıccedilta tam olarak sonrasında ise 1

Ocak 2008 tarihinden itibaren kademeli bir geccedilişle oumldendiği doumlnemide mi kapsar şeklinde


Daha yalın bir ifade ile birinci soruda Katma Protokolrsquoun 59 maddesinin Tuumlrkiyersquode ikamet eden

ccedilifte vatandaşlara ek oumldeneklerin oumldenmesini engelleyip engellemeyeceği sorulmakta ikinci soruda

ise birinci soruya ldquoengellerrdquo şeklinde bir yanıt verilmesi halinde Katma Protokolrsquoun 59

maddesinin AB vatandaşları iccedilin oumlngoumlruumllen geccediliş duumlzenlemesinden (2005-2010 arası) bu kimselerin

de faydalanmasını engelleyip engellemeyeceği sorulmaktadır (Geccediliş duumlzenlemesi sadece AB iccedilinde

transferler iccedilin oumlngoumlruumllmuumlştuumlr)

ABAD henuumlz duruşma guumlnuumlnuuml belirlememiştir

57

AKDAŞ KARARI SONRASI SOSYAL GUumlVENLİK DAVALARI

Akdaş Kararı 26 Mayıs 2011 tarihinde accedilıklanmıştır Hollanda Akadaş kararına rağmen yeni kesinti

kararlarını uygulamaya koymuştur İlk olarak yaşlılık aylıklarına ilave olarak oumldenmekte olan

primsiz nitelikteki oumlzel nakdi yardımlar 1 Haziran 2011 tarihinden itibaren kesilmiştir

Hollanda da Avrupa Birliği Avrupa Ekonomik Alanı ve İsviccedilre dışına transfer edilen bazı sosyal

guumlvenlik oumldeneklerinde ikamet edilen uumllke prensibinin uygulanmasını oumlngoumlren bir Kanun Tasarısı

27 Mart 2012 tarihinde yasalaşmıştır

Kanuna goumlre

1) Ccedilocuk paraları (AKW)

2) Ccedilocuk yardımı (WKB)

3) Geride kalanlar oumldeneği ndashdul yetim aylığı- (Anw)

4) Kısmi işgoumlremezlik oumldeneği -35-80 işgoumlremezlik oranı- (WGA)

Kanunları ikamet edilen uumllke prensibi esas alınarak uygulanacaktır

Kanunun yuumlruumlrluumlk tarihi AKW Anw ve WGA bakımından 1 Temmuz 2012 bu yardımı halen

almakta olanlar bakımından ise 1 Ocak 2013 olarak belirlenmiştir Bu ikinci grup iccedilin 1 Temmuz

2012 ila 1 Ocak 2013 tarihleri arasında bir geccediliş duumlzenlemesi oumlngoumlruumllmuumlştuumlr WKB bakımından ise

Kanunun yuumlruumlrluumlk tarihi 1 Ocak 2013 olarak oumlngoumlruumllmuumlştuumlr

Kanunun genel gerekccedilesinde ikamet edilen uumllke prensibinin OECD veveya Duumlnya Bankası

verilerine goumlre Hollandarsquonın ve ikamet edilen uumllkenin Satınalma Guumlcuuml Pariteleri dikkate alınarak

uygulanacağı belirtilmektedir Buna goumlre bu veriler dikkate alınarak Hollanda Bakanlar Kurulu

kararıyla ikamet edilen uumllkeler iccedilin farklı oranlar belirlenecek ve bu oranlar her yıl guumlncellenecektir

Satınalma Guumlcuuml Pariteleri oranlarının Hollandarsquonın aleyhine olduğu durumlarda Hollandarsquoda

geccedilerli oumldenek miktarının en fazla 100rsquouuml transfer edilebilecektir

İkamet edilen uumllke prensibinin uygulamaya konulmasıyla birlikte Tuumlrkiyersquoye transfer edilmekte

olan ccedilocuk parası geride kalanlar oumldeneği ve geccedilici işgoumlremezlik oumldeneklerinde 40 oranında

kesintiye gitmiştir

58

Kanunun genel gerekccedilesinde birccedilok uumllkeyle yapılan ikili anlaşmalarda ve sosyal guumlvenlik

alanındaki ccedilok taraflı anlaşmalarda sigorta oumldeneklerinin transferi soumlz konusu olduğunda

azaltılamayacağı değiştirilemeyeceği ve durdurulamayacağına dair huumlkuumlmler bulunduğu ancak

bunun ulusal mevzuatta farklı hakların duumlzenlenmesine engel bir durum teşkil etmediği ifade

edilmektedir

Genel gerekccedilede Tuumlrkiyersquoye Avrupa Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi ve TuumlrkiyeAB Ortaklık Hukuku

kapsamında yapılan atıflar oldukccedila kapsamlı ve geniş bir boumlluumlmuuml oluşturmaktadır

Genel gerekccedilede ABAD 380 sayılı OKKrsquonın 6 maddesine goumlre maluliyet aylıklarına yapılan

ilave oumldeneğin hak sahiplerinin Tuumlrkiyersquode doumlnmuumlş olmaları gerekccedilesiyle ulusal mevzuatta yapılan

bir değişiklikle kesilemeyeceğine değiştirilemeyeceğine karar verdiği ancak ikamet edilen uumllke

prensibinin uygulanması oumldeneklerin ihracını sınırlamadığı bu prensibe goumlre belirlenen yardım

hiccedilbir değişikliğe uğramadan ihraccedil edileceği bundan dolayı da Akdaş kararının ikamet edilen uumllke

prensibinin uygulanması uumlzerinde hiccedil bir etkisi bulunmadığı belirtilmektedir

KOB DAVASI (YAŞLILIK AYLIKLARI EK YARDIMI KESİNTİ KARARI)

Hollandarsquoda yaşlılık aylıklarına ilave olarak her ay 3309 avro ek oumldeme yapılmaktadır Hollanda

Sosyal Sigortalar Kurumu 1 Haziran 2011 tarihinden itibaren bu ek oumldemeyi Hollanda dışına

transfer etmeme kararı almıştır Kesinti kararından Tuumlrkiyersquode ikamet eden 22 508 kişi

etkilenmiştir Her ay kesinti tutarı 750 000- avrorsquodur

Hollanda kesinti kararını şu şekilde uygulamıştır Oumlncelikle yaşılılık aylığı ek oumldemesinin adı

değiştirilerek KOB adı verilmiştir KOB yardımını vergi ile ilişkilendiren Hollanda toplam

vergisinin 90rsquoını Hollandarsquoda oumldeyenlere bu ek yardımın verileceğini accedilıklamıştır Bu kesinti

kararı AB uumllkelerini de kapsamıştır

Hollanda Sosyal Sigortalar Kurumu (SVB) kesinti kararını Mayıs 2011 ayında Tuumlrkiyersquode ikamet

eden vatandaşlarımıza iletmiştir Karar Hollandaca ve ekinde Tuumlrkccedile bir accedilıklama ile bildirilmiştir

Lahey Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliğince kesinti kararına karşı itiraz dilekccedilesi

geliştirilmiş ve ccedilok sayıda vatandaşımızın kesinti kararına itiraz etmeleri sağlanmıştır

59

KOB kesintisi sosyal guumlvenlik alanındaki davalar iccedilin oumlnemli bir oumlrnektir Oumlncelikle KOBrsquoun hangi

mevzuat kapsamına girdiğinin belirlenmesi gerekmektedir KOB 140871 sayılı Tuumlzuumlğuumln IIa

numaralı Ekinde yer almamaktadır Bununla birlikte primsiz nitelikte oumlzel nakdi yardım (special

non-contributory cash benefits) olduğu accedilıktır Ek yardımının adının değiştirilmiş olması ve vergi

sistemiyle ilişkilendirilmiş olması durumu değiştirmemektedir Bu değerlendirme itirazın temel

gerekccedilesini oluşturmaktadır

Lahey Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik muumlşavirliğince geliştirilen dava dilekccedilesinde Mahkemeden

yaşlılık aylığının (AOW) ilavesi olan ek oumldeneklerin (KOB) Tuumlrkiyersquode ikamet eden Tuumlrk

vatandaşlarından 1 Haziran 2011 tarihinden itibaren kesilmesi kararının

Tuumlrkiye Cumhuriyeti ile Hollanda Krallığı arasındaki ikili Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesirsquonin 5 (1)

maddesinin yerine uygulanabilir olan Avrupa Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesinin 11(1) maddesirsquone

Ortaklık Konseyinin 19 Eyluumll 1980 tarihli 380 sayılı Avrupa Toplulukları Uumlye Uumllkelerinin Sosyal

Guumlvenlik Programlarının Tuumlrk İşccedililerine ve Aile Bireylerine Uygulanması Uumlzerine Kararrsquoın 6(1)

maddesine

İnsan Hakları ve Temel Oumlzguumlrluumlklerin Korunmasına Dair Avrupa Soumlzleşmesirsquonin Ek Protokoluumlnuumln

1 maddesi ile bağlantılı olarak Romarsquoda 4 Kasım 1950 tarihinde imzalanan İnsan Hakları ve Temel

Oumlzguumlrluumlklerin Korunmasına Dair Avrupa Soumlzleşmesirsquonin vatandaşlık esasında ayrımcılık

yapılamayacağı ilkesinin yer aldığı 14 maddesine

Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda kabul edilen ve 23 Mart 1976 tarihinde yuumlruumlrluumlğe Kişisel ve

Siyasal Haklara İlişkin Uluslararası Soumlzleşmersquonin 26 maddesine

aykırı olduğuna karar vermesi talep edilmiştir

KOB davası duruşması 3 Ekim 2012 tarihinde yapılmıştır Karar vatandaşlarımızın lehine

accedilıklanmıştır Haarlem Mahkemesi kararı sınırlı tutarak sadece Tuumlrkiye Hollanda Sosyal Guumlvenlik

Soumlzleşmesine dayandırmıştır

Diğer taraftan Avrupa Komisyonu da 21022013 tarihinde soumlzkonusu uygulamanın AB

vatandaşlarının haklarını ihlal etmesi bakımından AB muumlktesebatına aykırı olduğu iddiasıyla

Avrupa Birliği Adalet Divanırsquona başvurmuştur

Hollanda ilk derece mahkemesinde olumlu sonuccedillanan bu davaları temyize goumltuumlrmekten

vazgeccedilmiştir

60

Boumlylece KOB davası vatandaşlarımızın lehine sonuccedillanmıştır Oumldemeler Ekim Kasım 2013

tarihinde yapılmıştır Geriye doumlnuumlk olarak kişi başına 930- avro oumldeme yapılmıştır KOB oumldemeleri

yaşlılık aylığı ile birlikte oumldenmeye devam edilmektedir

İKAMET EDİLEN UumlLKE PRENSİBİNİN UYGULANMASI

Bir AB uumlyesi uumllkeden maluliyet oumldeneği yaşlılık oumldeneği geride kalanlar oumldeneği (dul veya yetim

nakdi yardımları) iş kazası ve meslek hastalıkları oumldeneği ile bu oumldeneklerin tamamlayıcı primsiz

nitelikteki oumlzel nakdi yardımların (special non-contributory cash benefits) hiccedilbir kesinti olmaksızın

Tuumlrkiyersquoye transferinin muumlmkuumln olduğunu belirten ABADrsquoın Akdaş kararı 2652011 tarihinde

accedilıklanmıştır

Hollanda bu karara rağmen 1 Temmuz 2012 tarihinde yuumlruumlrluumlğe giren bir kanunla ikamet edilen

uumllke prensibini uygulamaya koymuş ve 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren geride kalanlar ve

işgoumlremezlik oumldeneklerini 1 Temmuz 2013 tarihinden itibaren de ccedilocuk paralarını 40 oranında

kesmiştir

Ek oumldenekler ve KOB davası primsiz nitelikteki oumlzel nakdi yardımlar ile ilgilidir Diğer bir ifade ile

bu yardımlar ilave yardımlardır İkamet edilen uumllke prensibi kapsamında yapılan kesintiler ise

sosyal sigorta oumldeneğinin aslından yapılan kesintilerdir

GERİDE KALANLAR OumlDENEĞİ DAVASI ldquoikamet edilen uumllke prensibirdquo

Tuumlrkiyersquoye transfer edilen geride kalanlar oumldenekleri 1 Ocak 2013 tarihinde 40 oranında

kesilmiştir Lahey Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliğince hazırlanan itiraz dilekccedilesi ile kesinti

kararlarına karşı ilk itirazlar yapılmıştır

İtiraz dilekccedilesi KOB yardımlarıyla ilgili kesintilere karşı kullanılan itiraz dilekccedilesinin aynısıdır

Kararının aykırı olduğu soumlzleşmeler ve bu soumlzleşmelerin maddeleri aynıdır Bu yaklaşım basit ve

pratik bir itiraz youmlntemi sağlamaktadır Gerekccedilesi ne olursa olsun 380 sayılı OKKrsquonın 6 (1)

maddesinde tanımlanan sigorta oumldenekleri ve bu oumldeneklere ilave olarak oumldenmekte olan primsiz

nitelikteki oumlzel nakdi yardımlarda yapılacak kesintilerde bu itiraz dilekccedilesi kullanılabilecektir

61

Geride kalanlar oumldeneği (Anw) kesintileri iccedilin yapılan itirazlar Hollanda Sosyal Sigortalar Kurumu

(SVB) tarafından reddedilmiştir Anw davaları Lahey Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

tarafından hazırlanan itiraz dilekccedilesinde belirtilen gerekccedilelere dayanılarak hazırlanmıştır

Dava Amsterdam Boumllge Mahkemesinde goumlruumllmuumlştuumlr Mahkeme kararı 22 Ağustos 2013 tarihinde

accedilıklanmıştır Mahkeme doğrudan Akdaş Kararına atıf yaparak kesinti kararlarının 380 sayılı

OKKrsquonın 6(1) maddesine aykırı olduğuna karar vermiştir Kararın diğer oumlnemli oumlzelliği ikamet

edilen uumllke prensibinin 380 sayılı OKKrsquonın aynı maddesine aykırı olduğunun belirtilmesidir

SVB temyize başvurmuştur Temyiz duruşması 17 Ocak 2014 tarihinde Utrecht Merkezi Yuumlksek

İdare Mahkemesinde yapılmıştır Temyiz Mahkemesi Amsterdam boumllge Mahkemesinin kararını

onamıştır

Davadan 625 geride kalan (dul) etkilenmiştir Aylık kesinti tutarı her bir kişi iccedilin 55043 avrodur

GECcedilİCİ İŞ GOumlREMEZLİK OumlDENEĞİ DAVASI ldquoikamet edilen uumllke prensibirdquo

Tuumlrkiyersquoye transfer edilen geccedilici iş goumlremezlik oumldenekleri 1 Ocak 2013 tarihinde 40 oranında


kararlarına karşı ilk itirazlar yapılmıştır Mahkeme 2013 yılı iccedilerisinde duruşma guumlnuuml

belirlememiştir

AB Komisyonu Tuumlrkler İccedilin Danışma Kurulu (IOT)rsquonun başvurusu uumlzerine maluliyet

oumldeneklerinde kesinti yapılmasının 380 sayılı OKKrsquona aykırı olduğu gerekccedilesiyle Hollandarsquoya

karşı soruşturma başlatmıştır

CcedilOCUK PARALARI (AKW) DAVASI ldquoikamet edilen uumllke prensibirdquo

Tuumlrkiyersquoye transfer edilen ccedilocuk paraları 1 Ocak 2013 tarihinde 40 oranında kesilmiştir

Muumlşavirliğimiz kesinti kararlarına karşı ilk itirazları yaptırmıştır Lahey Ccedilalışma ve Sosyal

Guumlvenlik Muumlşavirliğince hazırlanan itiraz dilekccedilesi ile kesinti kararlarına karşı ilk itirazlar

yapılmıştır

Ccedilocuk paraları kesintisinde durum primsiz nitelikteki oumlzel nakdi yardımlar geride kalanlar oumldeneği

ve maluliyet aylıklarındaki kesinti kararlarından farklılık goumlstermektedir

62

IOTrsquonin AB Komisyonu nezdinde yaptığı girişimde Komisyon ccedilocuk paralarını geride kalanlar

oumldeneği ile maluliyet oumldeneğinden ayırmıştır Komisyon IOTrsquoye yanıtında Ankara Anlaşmasına Ek

Protokoluumln 39 maddesinin aile yardımlarının Tuumlrk işccedililerinin sadece AB iccedilinde ikamet eden aile

bireylerine oumldenmesi yuumlkuumlmluumlluumlğuuml getirdiğini AB mevzuatına goumlre AB uumllkelerinde ccedilalışan Tuumlrk

işccedililerinin AB dışında oumlrneğin Tuumlrkiyersquode ikamet eden aile bireylerine aile yardımlarını ihraccedil etme

mecburiyeti getirmediğini bu nedenle de aile yardımlarının Komisyonun Hollandarsquoya karşı

yuumlruumlteceği soruşturma kapsamına alınmadığı belirtmektedir

Ccedilocuk parası ile ilgili itiraz dilekccedilesi ebeveynlerinden en az birisinin Hollandarsquoda bulunan

ccedilocukların ccedilocuk parasının oumldenmesi gerektiği yaklaşımıyla hazırlanmıştır Her iki ebeveynin de

Tuumlrkiyersquode ikamet ediyor olması halinde ccedilocuk parasının oumldenmesini gerekli kılan bir mevzuat

bulunmamaktadır Bununla birlikte heriki ebeveynin de Tuumlrkiyersquode bulunduğu uumlccedil vatandaşımızın

ccedilocuk paralarının kesilmesi kararına karşı dava accedilılmıştır

Amsterdam Boumllge Mahkemesi 10 Ocak 2014 tarihinde accedilıkladığı kararında dava dilekccedilesinde

sunulan hukuki dayanakların her iki ebeveynin de Tuumlrkiyersquode bulunduğu bir durumu oumlngoumlrmediği

kararına varmıştır

TEK VELİLİ YETİM OumlDENEĞİ DAVASI

Hollandarsquoda tek velili yetim oumldeneği 1 Ekim 2013 tarihinden itibaren iptal edilmiştir Bu bir sigorta

kolunun kaldırılması anlamına gelmektedir 1 Ekim 2013 tarihinden itibaren tek velili yetim

oumldeneğinin bir miktarı geride kalanlar oumldeneğine (anw-dul aylığı) ilave edilmektedir Bu karar tek

velili yetim oumldeneğinin sadece Hollanda dışına transferinin engellenmesi anlamına gelmemektedir

Bu defa kesinti Hollandarsquoda yaşayanları da etkilemektedir Bununla birlikte Hollanda dışına transfer

edilen tek velili yetim oumldeneklerinin daha fazla etkilendiği de accedilıktır Oumlrneğin Tuumlrkiyersquoye transfer

edilen tek velili yetim oumldeneği geride kalanlar oumldeneğine dahil edilse bile geride kalanlar oumldeneği

40 oranında kesintiye tabi tutulacağı iccedilin kesinti kararının etkisi daha fazla olacaktır

Tek velili yetim oumldeneği 1 Ekim 2013 oumlncesinde geride kalan ebeveynin ccedilalışıp ccedilalışmadığının

veya bir geliri olup olmadığına bakılmaksızın oumldenmekteydi Yeni durumda geride kalan ebeveynin

ccedilalışıyor olması nedeniyle geride kalanlar oumldeneğine hak kazanaması durumunda tek velili yetim

oumldeneği de kendiliğinden iptal olmaktadır

63

Lahey Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliğince hazırlanan itiraz dilekccedilesi ile tek velili yetim

oumldeneğinin kaldırılması kararına karşı ilk itirazlar yapılmıştır

Hollanda Sosyal Sigortalar Kurumunun itirazlara olumsuz yanıt vermesi beklenmektedir Kurumun

kararının accedilıklanmasından sonra konu yargıya taşınabilecektir


İşccedili ve İşveren Katkıları Bakımında Sigorta Prim Oranları


Sigorta Kolları İşccedili Payı İşveren Payı Devlet Katkısı Toplam

Yaşlılık

(AOW)

1790 - - 1790

Maluliyet

(WAOWIA)

- 465 - 465

Dul Yetim

(ANW)

060 - - 060

İstisnai Sağlık Giderleri

(AWBZ)

1265 - - 1265

Hastalık

(ZVW)

- 775 - 775

İşsizlik - 170 - 170

Analık - - - -

İş Kazası

(WGA)

- 054 - 054

Ccedilocuk Bakım Sigortası

(KO)

- 050 - 050

Kaynak SZW Hollanda Sosyal Guumlvenlik ve İstihdam Bakanlığı

64

Sigorta Kolları İtibariyle Sosyal Guumlvenlik Oumldeneği Alanların Sayısı




Toplam oumldenek (Avro)


Genel Tuumlrk Genel

(x milyon)

Tuumlrk

Bağımlı Ccedilalışan

3168800 24090 303014 90497 - Yaşlılık

- Maluliyet 817840 35350 107922 -

- Oumlluumlm (Dul Yetim) 685000 8582

- İşsizlik 389600 26000 62903 -

Bağımsız Ccedilalışan

- - - - Yaşlılık

- Maluliyet 19430 170 - -

- Oumlluumlm(Dul Yetim) - - - -

- İşsizlik - - - -

Kaynak (CBS) Hollanda İstatistik Kurumu

20270 Hollandarsquoda

3770 Tuumlrkiyersquode

Tuumlrkiyede İkamet Eden Vatandaşlarımıza Yapılan Sosyal Guumlvenlik Oumldemeleri

Tuumlrkiyersquoye transfer edilen sosyal sigornta oumldenekleri verileri vatandaşlık esasına goumlre

ayrıştırılmamıştır Aşağıda yer alan tablolarda yer alan veriler Tuumlrkiyersquode ikamet eden ve

Hollandarsquodan bir sigorta oumldeneği alanların toplam sayısını goumlstermektedir

2012 ve 2013 yıllarına ait veriler Hollandarsquoda 2013 yılında yuumlruumlrluumlğe konulan ikamet edilen uumllke

prensibinin etkisini goumlstermek amacıyla verilmiştir Bu kapsamda dul ve yetim aylıklarında 2012

yılında 677 hak sahibi iccedilin 10404000- avro transfer yapılırken 2013 yılında 605 hak sahibi iccedilin

sadece 5251000- avro transfer yapılmıştır

65

4381 Sigorta Kolları İtibariyle Sosyal Sigorta Oumldeneği Alanların Sayısı



Toplam oumldenek

X 1000 avro


Yaşlılık

21941 kişi

90497

Maluliyet

Oumlluumlm(DulYetim)

677 10404

Bağımsız CcedilalışanSerbest Meslek Sahibi

Yaşlılık

Bağımlı

ccedilalışanlar

sayısı

iccedilinde

Bağımlı

ccedilalışanlar

sayısı

iccedilinde

Maluliyet

Oumlluumlm(Dul Yetim)



Toplam oumldenek

x 1000 avro


Yaşlılık

22508 kişi

94817

Maluliyet

Oumlluumlm (DulYetim)

605 5251


Yaşlılık

Bağımlı

ccedilalışanlar

sayısı iccedilinde

Bağımlı

ccedilalışanlar


Maluliyet

Oumlluumlm (Dul Yetim)

66


2013 Yılı İtibarıyla

Uumlccedil aylık doumlnem iccedilin avro

Goumlrev yapılan uumllkedeki ccedilocuklar iccedilin Tuumlrkiyersquode kalan ccedilocuklar iccedilin

0-5 yaş 6-11 yaş 12-17 yaş 0-5 yaş 6-11 yaş 12-17 yaş

1 ccedilocuk 19165 23271 27378 19165 46542 54756

2 ccedilocuk 19165 23271 27378 19165 46542 54756

3 ccedilocuk 19165 23271 27378 19165 46542 54756

4 ccedilocuk 19165 23271 27378 19165 46542 54756

5 ccedilocuk 19165 23271 27378 19165 46542 54756

Eğitim goumlren ccedilocuklar iccedilin iki katı ccedilocuk parası oumldenmektedir

Ccedilocuk yardımı (buumltccedilesi)

Hollandarsquoda ccedilocuk parasının yanısıra ccedilocuk buumltccedilesi kapsamında ayrıca ccedilocuklar iccedilin mali destek

sağlanmaktadır Bu mali destek ailenin gelir durumu ve mali varlıklarıyla bağlantılıdır Ocak 2014

tarihi itibariyle mali varlıkların ederi tek kişi olarak yaşayanlar iccedilin 102 499- avro ccediliftler iccedilin 123

638- avrorsquoyu geccedilmemelidir

Yıllık geliri 26 265- avrorsquoya kadar olanlara en fazla ccedilocuk yardımı parası oumldenmektedir Yıllık

geliri 26 265- avrorsquodan fazla olanlara gelire goumlre ccedilocuk yardımı parası oumldenmektedir

Ccedilocuk yardımı (WKB)

2013 yılı toplam yıllık en fazla oumldeme avro

Hollandarsquodaki ccedilocuklar iccedilin Tuumlrkiyersquode kalan ccedilocuklar iccedilin

1 ccedilocuk 1017- 1017-





6 ccedilocuk ve

sonraki ccedilocuklar

106- 106-

67



AKW Hollandarsquodaki

ccedilocuklar iccedilin

Tuumlrkiyersquode kalan ccedilocuklar iccedilin


Ccedilocuk Parası Alan Aile Sayısı 1912447 -

Oumldenen Toplam Ccedilocuk Parası 32 milyar avro -


Tuumlrkiyersquoye transfer edilen ccedilocuk parası (AKW) ve ccedilocuk yardımı (WKB) sayıları

AKW WKB Toplam

2011 2070 1619 3689

2013 1632 1396 3022

Yaşlılık Aylığı Miktarları (AOW)

1 Ocak 2013 tarihinden itibaren

Yalnız yaşayanlara yalnız yaşayan annebabalara evlilere ve birlikte yaşayan eşlere verilen AOW

yaşlılık aylığı miktarları farklıdır Miktarlar genelde her altı ayda bir Sosyal İşler Bakanlığı

tarafından yeniden belirlenir Aşağıdaki miktarlar 1 Ocak 2013 tarihi itibarıyla geccedilerlidir

Aylık Tatil parası

Yalnız yaşayanlar 105672 6912

Reşit olmayan ccedilocuğuyla (ccedilocuklarıyla)

yalnız yaşayanlar

133807 8887

Evliler iccedilin kişi başına 72221 4936

Evliler (eşlerden birisi 65 yaş altında ilave

oumldenek ile birlikte)

144442 9872

Bruumlt tutara 3365 avro tutarındaki KOB yardımı (Yaşlı Vergi Muumlkelleflerine Alım Guumlcuuml Yardımı) dahildir

Aylık bruumlt tatil paraları topluca Mayıs ayında oumldenir

68

Geride Kalanlar Oumldeneği (ANW)

1 Ocak 2013 itibarıyla geride kalanlar oumldeneği (aylıkAvro)

Anw ayavro Tatil parası

Geride kalanlar oumldeneği 111952 8256

Yarım yetim oumldeneği 24953 2358

Yetim (10 yaşına kadar) 35825 2642

Yetim (10-16 yaş) 53737 3963

Yetim )16-21) 71649 5284

Bruumlt miktara 1623 avro tutarındaki Anw yardımı dahildir Aylık bruumlt tatil paraları topluca Mayıs ayında

oumldenir

Sosyal YardımGeccedilim Yardımı (WWB)

Sosyal yardım kişinin gelirinin temel yaşam ihtiyaccedillarını karşılayabilmek iccedilin ihtiyaccedil duyduğu en

az gelir duumlzeyinden az olması halinde yapılan bir yardımdır Sosyal yardıma hak kazanabilmek iccedilin

sadece gelirin asgari gelir duumlzeyinden duumlşuumlk olması yetmemekte aynı zamanda mal varlığının da

belli bir duumlzeyden fazla olmaması gerekmektedir

Geccedilim yardımını (WWB) hak edebilmek iccedilin azami sermaye değeri sınırları (2013)

En Fazla Sermaye Varlığı Sınırı

Aile iccedilin 11590 avro

Yalnız yaşayan kişi iccedilin 5795 avro

Geccedilim (Sosyal) Yardımı Miktarları

Kişinin Statuumlsuuml Yardım Miktarı (ayavro)

21-65 yaş arasında evli veya birlikte yaşayan 132196

21-65 yaş arasında ccedilocuklu tek ebeveyn 92537

21-65 yaş arasında tek başına yaşayan 66098

69

Belediyelerin tek başına yaşayanlara ve ccedilocuklu tek ebeveynlere asgari uumlcretin 20rsquosi kadar ilave

yardım yapması muumlmkuumlnduumlr Ayrıca belediyelerin uzun suumlredir sosyal yardım alanlara veya ccedileşitli

nedenlerle ilave masraf yapmak zorunda kalan sosyal yardımla geccedilinenlere ek yardımda bulunması

imkacircnı vardır

65 Yaşın uumlzerindekiler iccedilin Geccedilim Yardımı (AIO- aylıkAvro)

Tek başına yaşayanlar 102666

Evli ya da birlikte yaşayanlar 141313

AIO yaşlılık aylığı (AOW) ile birlikte Sosyal Guumlvenlik Kurumu (SVB) tarafından oumldenir

Sosyal yardım oumldeneğinden vergi ve sigorta primleri kesilir Yaşlılık aylığı alanların vergi

indiriminden faydalanma hakları vardır Bu indirim sayesinde daha az vergi ve prim oumldenir veya hiccedil

oumldenmez Vergi indiriminden ne oumllccediluumlde faydalanılabileceği kişisel duruma bağlıdır




İlkokullara devam eden oumlğrenciler iccedilin vatandaşlık esasında ayrıştırılmış istatistik

yayınlanmamaktadır Aşağıda ilkokula devam eden toplam oumlğrencilerin sayıları verilmiştir

Verilen Eğitim Eğitim Yılı Sayı

İlk oumlğretim 2010-2011 1577750

2011-2012 1559268

2012-2013 1538031


70

Orta ve yuumlksek oumlğretime devam eden Tuumlrk oumlğrencilerin sayıları


Orta Lise

(VMBOHAVOVWO)

2011-2012 31990

Meslek Lisesi

( MBO)

2011-2012 23247

Yuumlksek Meslek

(HBO)

2011-2012 11043

Uumlniversite

(WO)

2011-2012 3860

Toplam Tuumlrk Oumlğrenciler 2011-2012 70140



1251 Vatandaşlarımız Arasında Oumlrguumltlenme

Hollandadaki yabancılar oumlrguumltlenme oumlzguumlrluumlğuumlne sahiptir Nitekim vatandaşlarımızın sosyal

kuumlltuumlrel dini ekonomik ve politik ihtiyaccedilları doğrultusunda Hollanda mevzuatına uygun olarak

kurdukları derneklerin sayısı her geccedilen yıl artmakta ve bu dernekler uumlst kuruluşlar halinde de

organize olmaktadır Halen buumlyuumlk ccediloğunluğu dini ve kuumlltuumlrel amaccedillı olmak uumlzere 200rsquouuml aşkın dernek

ile bunların oluşturduğu federasyonlar bulunmaktadır Bu dernekler Konsolosluklarımıza tescil

ettirilmediği iccedilin kesin sayıları bilinmemektedir

Hollandada bulunan yabancılarla ilgili politikalar oluşturulurken bu grupların goumlruumlşlerinin sağlıklı

olarak alınabilmesi iccedilin azınlık gruplarına ait Danışma Kurulları faaliyete geccedilirilmiştir 1985

yılında kurulan ve Hollanda duumlzeyinde oumlrguumltlenmiş 10 Tuumlrk federasyonu adına hareket eden

Hollandada Tuumlrkler iccedilin Danışma Kurulu nun (IOT) diğer azınlık Danışma Kurullarıyla dayanışma

iccedilerisinde Hollanda Huumlkuumlmetine resen veya talep uumlzerine goumlruumlş bildirdiği ve yabancılara ilişkin

politika ve kararları kısmen de olsa etkilediği goumlzlenmektedir IOTrsquoe uumlye 10 federasyon 200

civarında yerel derneği temsil etmektedir

71

Bu kurula uumlye olan Federasyonlar aşağıda goumlsterilmiştir

Tuumlrk İslam Kuumlltuumlr Federasyonu (TIKF)

Hollanda Tuumlrkiyeli İşccedililer Birliği (HTİB)

Hollanda Tuumlrkiye Kadınlar Birliği (HTKB)

Hollanda İslam Federasyonu (NIF)

Hollanda Tuumlrk-İslam Kuruluşları Birliği (HTİKB)

Demokratik Sosyal Dernekler Federasyonu (DSDF)

Hollanda İslam Merkezi Vakfı (SICN)

Hollanda Spor Kuluumlpleri Federasyonu (HTSKF)

Hollanda Alevi Birlikleri Federasyonu (HAK-DER)

Hollanda Tuumlrk Yaşlılar Federasyonu (TOF)

Yukarıdaki ccedilatı kuruluşların dışında Hollandarsquodaki Tuumlrk işadamlarının sosyal ve ekonomik

guumlccedillerini bir ccedilatı altında birleştirerek guumlccedilluuml bir birliktelik oluşturmayı hedefleyen Hollanda-Tuumlrk

İşadamları Derneği (HOTIAD) ile Hollanda Genccedil İşadamları Federasyonu (HOGIAF) da

faaliyet goumlstermektedir

1252 Vatandaşlarımızın Genel ve Yerel Youmlnetimlere Katılımlarıyla İlgili Sayısal Bilgiler

Avrupa Parlamentosunda bulunan Tuumlrk koumlkenli temsilci

Emine Bozkurt Pvda (İşccedili Partisi)

Parlamentorsquodaki Tuumlrk koumlkenli milletvekilleri

12092012 tarihinde yapılan genel seccedilimde Tuumlrk koumlkenli 5 milletvekili Hollanda Temsilciler

Meclisirsquone girmeye hak kazanmıştır

Saadet Karabulut SP (Sosyalist Partisi)

Tunahan Kuzu Pvda (İşccedili Partisi)

Keklik Yuumlcel Pvda (İşccedili Partisi)

Selccediluk Oumlztuumlrk Pvda (İşccedili Partisi)

Sultan Guumlnal-Gezer Pvda (İşccedili Partisi)

72

Eyalet Meclisleri

02 Mart 2011 tarihinde yapılan Eyalet Meclisleri seccedilim sonuccedillarına goumlre Kuzey Hollanda eyaletinde

Adnan Tekin Mehmet Uygun Zafer Yurdakul Gelderland eyaletinde Yasemin Ccedilegerek Uumlnal

Soumlzen Kuzey Brabant eyaletinde Nurettin Altundal Zeeland eyaletinde Bayram Erbişim Friesland

eyaletinde Oumlmer Kaya Guumlney Hollanda eyaletinde Bahattin Erbaş Utrecht eyaletinde Dursun Kılıccedil

Limburg eyaletinde Selccediluk Oumlztuumlrk ve Overijssel eyaletinde ise Zafer Aydoğdu eyalet meclisine

seccedililmişlerdir

Belediye Meclisi Uumlyeleri

3 Mart 2010 tarihinde Hollandarsquoda 431 Belediyersquonin meclis uumlyelikleri iccedilin yapılan seccedilimlerde 190

Tuumlrk koumlkenli aday 4 yıl suumlre ile goumlrev yapmak uumlzere meclis uumlyeliğine seccedililmiştir

73

13 BELCcedilİKA





(01012010

tarihi itibarıyla)

Erkek 5447488 607883 19869

Kadın 5652066 587239 19682

Toplam 11099554 1195122 39551()

Kaynak Milli İstatistik Enstituumlsuuml (INS)

Not Sayısal veriler sadece Tuumlrk vatandaşlığına sahip olan vatandaşlarımıza ilişkindir Belccedilika vatandaşlığı

almış vatandaşlarımız uumllkedeki genel rakamlar iccedilerisinde yer almaktadır



0-20 20-64 65 ve yukarı Toplam

Erkek 3276 14915 1678 19869

Kadın 3187 13946 2549 19682

Toplam 6463 28861 4227 39551

Kaynak Milli İstatistik Enstituumlsuuml (INS) 2010 Yılı Verileri

Vatandaşlarımızın İdari Boumllgelere Goumlre Dağılımı



( Boumllge Adı )

Toplam

Bruumlksel Başşehir 10667

Flaman Boumllgesi 19299

Valon Boumllgesi 9988

TOPLAM 39954


74


Uyruğu Toplam

Tuumlrk 39551

AB Genel Toplam 715121

İtalyan 165052

Hollandalı 133536

Fransız 140227

Alman 39421

İspanyol 45233

Portekiz 33084

Polonyalı 43085

Rus 12813

Faslı 81943

Cezayirli 8984

Kongolu 18056

ABD Vatandaşı 11133

TOPLAM YABANCI NUumlFUS (diğer yabancı uumllke vatandaşları dahil) 1057666

Kaynak INS (Ulusal İstatistik Enstituumlsuuml) 2010 Yılı Verileri


31 Aralık 2013 itibari ile Bruumlksel Başkonsolosluğu goumlrev boumllgesinde toplam 117431 Anvers

Başkonsolosluğu goumlrev boumllgesinde ise 113986 vatandaşımız yaşamaktadır Toplamda ise

Belccedilikarsquoda yaşayan vatandaş sayısı 231417rsquodir

31 Aralık 2013 itibarıyla

Doğum kaydı yapılan

ccedilocuk

Oumlluumlm Bildirimleri Evlilik Bildirimleri

Bruumlksel Başkonsolosluğu 1382 183 154

Anvers Başkonsolosluğu 1587 205 200

Toplam 2969 388 354

Kaynak Bruumlksel Başkonsolosluğu Anvers Başkonsolosluğu

TuumlrkTuumlrk ve TuumlrkYabancı bir arada olmak uumlzere bildirimde bulunulan toplam sayılar

75



Yıl iccedilinde toplamda 11000 kişi işini kaybetmiştir İş kaybı oumlnemli oumllccediluumlde işletmelerin yeniden

yapılanma ccedilerccedilevesinde işccedili ccedilıkarmalarından kaynaklanmıştır İşten ccedilıkarmalar oumlzellikle sanayi

kesiminde yaşanmıştır Eğitim ve kamu idaresi sektoumlruumlnde istihdam edilen 1000 kişi işini

kaybetmiştir İstihdam rakamında iyileşme sadece sağlık ve sosyal hizmetlerde ccedilalışanlarda

gerccedilekleşmiştir Yıl iccedilinde toplam 9000 kişi sağlık alanında ve sosyal hizmetlerde ccedilalışmaya

başlamıştır

Bulgaristan ve Romanya vatandaşlarının ccedilalışma izni olmadan herhangi bir gelir getirici işte

ccedilalışmaları muumlmkuumln olmamakla birlikte bağımsız ccedilalışma alanında bir kısıtlama soumlzkonusu

değildir Bu iki uumllke vatandaşı bağımsız ccedilalışanların sayısı guumlnuumlmuumlze kadar hızla artmış ve 2012

yılında Belccedilikarsquodaki toplam bağımsız ccedilalışan sayısının 25 oranına ulaşmıştır Diğer yandan 2012

yılı kayıtlara goumlre farklı milliyete sahip toplam 25000 kişi bağımsız olarak ccedilalışmaktadır

Geccedilici işccedili konumunda istihdam edilenlerin sayısı da artarak 2012 yılında toplamda 150000

rakamına ulaşmıştır Bu konumdaki kişilerin oumlnemli bir kısmı işletme merkezi ccedilevre uumllkelerde

(Hollanda Fransa ve Almanya) kurulu bulunan firmalar tarafından istihdam edilmekle birlikte

işverenleri Belccedilikarsquodaki işverenlerin sosyal haklar alanındaki buumltuumln yuumlkuumlmluumlluumlklerini yerine

getirmekle sorumludur İşverenler goumlrevlendirme ccedilerccedilevesinde ccedilalıştıracakları yabancıları işe

başlatmadan oumlnce Limosa sistemi ccedilerccedilevesinde Belccedilika sosyal guumlvenlik sistemine bildirmekle

sorumludur İşverenler ayrıca yabancı işccediliye Belccedilikarsquodaki asgari uumlcret duumlzeyinde uumlcret oumldemek ve

sosyal yuumlkuumlmluumlkleri eşit duumlzeyde tanımakla yuumlkuumlmluumlduumlr Geccedilici goumlrevlendirme ccedilerccedilevesinde

ccedilalışan yabancılar genellikle inşaat demir doumlkuumlm ve metal sektoumlruumlnde istihdam edilmektedir

2013 yılında ccedilalışma ccedilağındaki nuumlfusa 25000 kişi dahil olmuştur Mevcut olumsuz koşullara bağlı

olarak ccedilalışan nuumlfus rakamında ise ancak 14000 kişilik artış kaydedilmiştir

İşsizlik rakamları da 2012rsquoye nazaran artarak devam etmiş ve Ulusal İşsizlik Sigortasırsquondan

(ONEM) oumldenek alanların sayısına 24000 yeni işsiz eklenmiştir Toplam işsiz rakamı ise 584000

rakamına ulaşmıştır

76

15-64 yaş aralığında işsizlik oranının 2013 yılında da yuumlkselmeye devam etmesi ve 2014 yılında

91 oranına ulaşması beklenmektedir Bu oran 1998 yılından bu yana goumlzlemlenmiş en yuumlksek

orandır

İşsizlik rakamları boumllgeler accedilısından da farklılık goumlstermektedir 2013 yılında işsizlik rakamları

yapısal dalgalanmalara daha accedilık olan Flaman boumllgesinde oumlnemli derecede artmıştır 2013 yılında

bir oumlnceki yıla nazaran 17000 yeni işsiz kayıtlara dahil olmuştur 2013 yılında işsizlik sigortasına

kayıtlı olanların sayısı Wallon boumllgesinde 253000 Flaman boumllgesinde 222000 ve Bruumlksel

boumllgesine ise 109000 kişidir

İşsizlikten oumlzellikle eğitim hayatını yeni bitirmiş ve deneyimi olmayan genccedil işsizler etkilenmeye

devam etmiştir Toplam işsiz rakamları iccedilinde genccedil işsizlerin sayısı 25 oranına ulaşmıştır

1 Ocak 2013 tarihinden itibaren iş arama yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnden muaf olma yaşının 60rsquoa ccedilekilmesi 50

yaş uumlstuuml olanların ccedilalışma ccedilağında kalmasına yol accedilmakla birlikte 58 ve 59 yaş grubu işsiz sayısını

da arttırmıştır

Ccedilalışma ccedilağındaki 15 yaş uumlstuuml grup iccedilindeki işsizlik oranı atış kaydederek uyumlulaştırılmış

rakamlarda 2013 yılı iccedilin 85 oranında gerccedilekleşmiştir 15-64 yaş grubu ccedilalışma ccedilağındaki nuumlfus

accedilısından boumllgeler arasında işsizlik rakamları oumlnemli farklılıklar goumlstermektedir Uyumlulaştırılmış

ortalama işsizlik rakamı 2013 yılının ilk uumlccedil ccedileyreğinde ortalamada Başkent Bruumlksel Boumllgesinde

194 Wallon boumllgesinde 114 oranında gerccedilekleşirken Flaman boumllgesinde 5 oranında kalmıştır

77

Yıllık ortalamada yaşanan gelişmeler (x1000)

2009 2010 2011 2012 2013

tahmini

2013

ortalamada

tahmini x

1000

Ccedilalışma ccedilağındaki nuumlfus (1) 50 55 45 22 22 7269

Ccedilalışan nuumlfus 43 45 43 25 14 5209

Toplam istihdam -8 31 63 11 -11 4625

Sınır aşarak ccedilalışanlar 1 1 0 1 0 81

Uumllke iccedili istihdam -9 30 63 9 -11 4544

Bağımsız ccedilalışanlar 4 6 10 9 6 751

Uumlcretliler -13 24 54 1 -18 3793

İşsizlik (2) 51 14 -20 14 24 584

Kaynak Evolution eacuteconomique et financiegravere Banque National (Rapport 2013 )

(1) 15-64 yaş arası nuumlfus

(2) Yaşlı işsizler hariccedil olmak uumlzere tam oranlı işsizlik oumldeneği alanlar ile zorunlu veya isteğe bağlı

olarak işsizlik sigortasına kayıtlı olan işsizleri kapsamaktadır

1322 Ekonomik ve Sosyal Gelişmelerin İstihdam Piyasasına Etkisi

Genel Ekonomik Değerlendirme

Belccedilikada uzun zamandan beri yaşanan durgunluğun ardından 2013 yılı ikinci ccedileyreğinden itibaren

ekonomik faaliyetlerde toparlanma goumlzlemlenmeye başlamıştır Bu toparlanmanın Euro Boumllgesi iccedilin

oumlngoumlruumllen olumlu tahminlere paralel olarak devam edeceği beklenmektedir

GSYİHnin 2013 yılında 02 oranında 2014 yılı iccedilin ise 11 oranında artacağı tahmin

edilmektedir Dış pazarlardaki zayıflama nedeniyle Belccedilika ihracatında 2013 yılında her hangi bir

artış yaşanmamıştır Duumlnya ticaretinin de rayına oturmasıyla birlikte Belccedilika ihracatının 2014

yılında ivme kazanacağı beklenmektedir

2013 yılı itibariyle enflasyonda 12 oranı ile keskin bir duumlşuumlş yaşanmıştır ve 2014 yılı tahmini

13 şeklindedir Enflasyon oranındaki duumlşuumlşuumln sebepleri olarak enerji fiyatları goumlsterilmektedir

Buna ilaveten istihdam maliyetlerindeki ılımlı seyir de enflasyon oranına olumlu etki etmiştir

78

2013 yılsonu itibariyle kamu finansman accedilığının GSYİHnın 28i oranında gerccedilekleşeceği ve

2014 yılında bu oranın sabit kalacağı tahmin edilmektedir


2013 yılında hissedilmeye başlanan ekonomik iyileşme belirtileri etkisini istihdamda yeterince

goumlstermemiştir Bu durum iki ana etkene bağlanmaktadır Birincisi ccedilok uzun suumlren ekonomik

durgunluğun işletmelerin olumsuzluklara direnme guumlcuumlnuuml kırması diğer etken ise ekonomik

nedenlerle işsizlik sigortasına dahil olma şartlarının ağırlaştırılmış olması ve işletmelerin işten

ccedilıkarma durumunda işsizlik sigortasına katkıda bulunması zorunluluğu getirilmiş olmasıdır

2010 yılından itibaren uygulanmaya konulan yeniden işe kazandırma programı lsquowin-winrsquo işsiz

sayısının artmasını engellemiş ancak programın sonlandırılmasının ardından işsiz sayısı katlanarak

artmıştır 2013 yılı başından itibaren hızla artış kaydeden geccedilici suumlreli işsiz sayısı uzun suumlreli işsiz

sayısına yaklaşmıştır 2011 yılında yaklaşık 50000 işsizin yararlandığı yeniden işe kazandırma

programından yararlanan işsiz sayısı 2013 yılında sıfır duumlzeyinde kalmıştır

Diğer yandan soumlz konusu ekonomik değişimlerin istihdam oranlarına gecikmeli olarak

yansımasının ardından 2013 yılı iccedilin istihdamın 04 oranında duumlşeceği tahmin edilmektedir

Beklentiler sadece 2014 yılında artış olasılığının var olabileceği youmlnuumlndedir Fakat bu buumlyuumlmenin

de 01 gibi duumlşuumlk bir seviyede olacağı oumlngoumlruumllmektedir

Ekonomideki canlanma ve talep artışından kaynaklanan faaliyet artışı oumlncelikle mevcut işguumlcuuml

verimliliğinin artırılması ile karşılanmaktadır Bir başka ifadeyle uumlretim artışı yeni istihdam ile değil

de mevcut ccedilalışanların ccedilalışma saatlerindeki artış ile karşılanmaktadır 2009 yılında kuumlresel kriz

nedeniyle işten ccedilıkarma yerine ccedilalışma saatlerinde azaltmaya gidilmiş veya ccedilalışanların geccedilici

suumlreli işten ayrılışına izin verilmiştir Kişi başına duumlşen ccedilalışma suumlresinde azaltma yapılarak net

işten ccedilıkarma ccediloumlzuumlm yoluna başvurulmamıştır

Bu sebeple beklenen ekonomik iyileşme bağlamında işverenlerin oumlncelikle mevcut ccedilalışanlarının

ccedilalışma saatlerini artırıp işguumlcuuml verimliliğini duumlzeltmesinin ardından istihdam arayışına girmesi

beklenmektedir Bu ccedilerccedilevede 2014 yılında kişi başına duumlşen ccedilalışma suumlresinde artış olması

beklenirken yeni istihdam edilen kişi sayısında ccedilok az bir artış olması beklenmektedir

79

2013 yılı sonu itibarı ile istihdamda 17400 kişilik bir azalma olması takip eden yıl ise 2500 kişilik

bir artış gerccedilekleşmesi oumlngoumlruumllmektedir

Kaynak Belccedilika Merkez Bankası 2013 Yıllık Raporu Genel Ekonomi ve İstihdam



İstihdam oranı 2013 yılında AB uumlyesi uumllkelerde 683 duumlzeyinde gerccedilekleşirken Belccedilikarsquoda 673

oranında kalmıştır Ekonomik krizden kaynaklanan bu gerileme Federal Huumlkuumlmetin 2020 yılı hedefi

olarak oumlngoumlrduumlğuuml 732 duumlzeyindeki istihdam oranının gerccedilekleşmesini zora sokmuştur Boumllgeler

accedilısından sadece Flaman boumllgesinde istihdam oranı hedeflenen bu oranın da uumlzerinde bir duumlzeyi

yakalamış ve istihdam oranı 2013 yılının ilk uumlccedil ccedileyreğinde ortalamada 76 oranında

gerccedilekleşmiştir Aynı doumlnemde 20-64 yaş arası ccedilalışma ccedilağındaki istihdam oranı Wallon boumllgesinde

623 Başkent Bruumlksel boumllgesinde ise 568 oranında kalmıştır

Boumllgesel accedilıdan incelendiğinde Bruumlksel boumllgesinde istihdam oranı 589 Wallon boumllgesinde 622

ve Flaman boumllgesinde 716rsquodır

2013 yılı iccedilin yıllık ortalamada yaşanan gelişmeler (x1000)

2009 2010 2011 2012 2013

tahmini

2013

ortalamada

tahmini x

1000

Ccedilalışma ccedilağındaki nuumlfus

(1)

50 55 45 22 22 7269


Toplam istihdam -8 31 63 11 -11 4625




Uumlcretliler -13 24 54 1 -18 3793

İşsizlik (2) 51 14 -20 14 24 584

Kaynak Evolution eacuteconomique et financiegravere Banque National marcheacute drsquoemploi (Rapport 2013 )

80


(2) Yaşlı işsizler hariccedil olmak uumlzere tam oranlı işsizlik oumldeneği alanlar ile zorunlu veya isteğe

bağlı olarak işsizlik sigortasına kayıtlı olan işsizleri kapsamaktadır



0 ndash 20 Yaş 21 ndash 64 Yaş 65 Yaş ve Uumlstuuml

Toplam 6995 28276 4148

Kaynak Ulusal İstatistik Enstituumlsuuml (INS) 2007 Yılı Verileri

Belccedilika Ulusal İstatistik Enstituumlsuumlrsquonuumln Tuumlrk vatandaşlarının yaş gruplarına ilişkin olarak vermiş

olduğu rakamlar dikkate alındığında 21-64 yaş arası ccedilalışma ccedilağındaki nuumlfus (aktif nuumlfus) 28276

olup bu sayı 39419 olan toplam sayının 72rsquosidir

INSrsquoin verileri goumlz oumlnuumlnde bulundurularak ccedilalışma ccedilağındaki vatandaşlarımıza ilişkin olarak elde

edilen 72 oranı Başkonsolosluklarımızda kayıtlı vatandaşlarımızın sayısına uyarlandığında

Belccedilikarsquodaki vatandaşlarımızın 162989rsquounun ccedilalışma ccedilağında olduğu sonucu elde edilmektedir

Sonuccedil olarak eğitime devam edenler işsizler (uumllke ortalamasının uumlzerindedir 30 ve +) 55 yaşında

erken emekli olan veya erken yaşta ccedilalışma hayatından ccedilekilenler ve ev hanımları duumlşuumllduumlğuumlnde

hacirclihazırda ccedilalışan vatandaşlarımızın sayısının 85000 dolayında olabileceği tahmin edilmektedir

Ccedilalışan Vatandaşlarımızın Ccedilalışma Dairelerine Boumllgelereİdari Yapılanmaya Goumlre Dağılımı

31 Aralık 2007 tarihi itibari ile ccedilalışan Tuumlrk vatandaşı sayısı 17048 olup bu rakamın 1817rsquosini

kendi adına bağımsız ccedilalışan Tuumlrk vatandaşları oluşturmaktadır Veriler uumllke geneline ilişkin olup

boumllgelere goumlre dağılım belirtilmemiştir

Sayısal veriler sadece Tuumlrk vatandaşlığına sahip olan vatandaşlarımıza ilişkindir Belccedilika

vatandaşlığı almış vatandaşlarımız uumllkedeki genel rakamlar iccedilinde yer almaktadır

81


Tuumlrk vatandaşlarının oumlzellikle hizmet sektoumlruuml (yiyecek seyahat acenteliği temizlik sektoumlruuml giyim

mobilya kuumlccediluumlk ve orta oumllccedilekli market işletmeciliği) taşımacılık kuumlccediluumlk ve orta oumllccedilekli inşaat

sektoumlruuml ile bunlara bağlı meslek kategorilerilerinde ccedilalışmaktadırlar

Başka bir ifade ile vatandaşlarımız daha ccedilok el emeği hizmet ağırlıklı sektoumlrlerde (birincil ve

ikincil sektoumlrler) ccedilalışmaktadır Oumlzellikle kamu idarelerinin sağlık ve eğitim hizmetlerinin

sunulduğu sektoumlrlerde (uumlccediluumlncuumll ve doumlrduumlncuumll sektoumlrler) vatandaşlarımız Belccedilika vatandaşlığını

kazanmış olsalar dahi duumlşuumlk oranda yer almaktadır Bu durum buumlyuumlk oumllccediluumlde vatandaşlarımızın

eğitim ve mesleki bilgilerine bağlı olarak şekillenmektedir

Guumlnuumlmuumlzde vatandaşlarımız arasındaki işsizlik rakamlarında artış goumlruumllmesi vatandaşlarımızı kendi

adına işyeri kurmaya youmlnlendirmektedir Bu alanda birccedilok kredi imkacircnının sağlanması bu eğilimi

artırmaktadır

Bununla birlikte vatandaşlarımızın işyeri kurmak istedikleri alanda yeterince araştırma

yapmamaları idari ve muhasebe gibi konularda yetersiz kalmaları uzun vadeli bir accedilılım

sağlayamamaları kurulan birccedilok işletmenin bir veya birkaccedil yıl iccedilinde iflası veya kapanması ile

sonuccedillanmaktadır


Belccedilika genelinde serbest ccedilalışma belgesi bulunan yalnızca Tuumlrk uyruklu vatandaşımızın sayısı 31

Aralık 2012 tarihi itibari ile 2627rsquodir Soumlz konusu vatandaşlarımızın oumlnemli boumlluumlmuumlnuuml bakkaliye

lokantacılık seyahat acenteliği alanlarında işletmelere sahip kuumlccediluumlk esnaf oluşturmaktadır

Kaynak Serbest Ccedilalışanlar Milli Sosyal Guumlvenlik Enstituumlsuuml (INASTI) 2012 Rapport wwwinastifgovbe


Belccedilikarsquoda asgari uumlcret birccedilok uumllkedeki uygulamanın tersine kanunla değil sosyal tarafların

muumlzakereleri neticesinde toplu soumlzleşmelerle belirlenmektedir Toplu soumlzleşmeler asgari uumlcreti

tespit etmekte bunun yanında işletme toplu soumlzleşmesi veya iş soumlzleşmesi ile daha yuumlksek bir uumlcret

oumlngoumlruumllebilmektedir

82

13 Temmuz 1993 tarihinde yapılan ve uumlzerinde birccedilok değişiklik yapılan 43 sayılı Ulusal Ccedilalışma

Konseyi Soumlzleşmesi halen yuumlruumlrluumlktedir Uumllkedeki tuumlketici fiyatlarında gerccedilekleşen değişikliklere

bağlı olarak asgari uumlcret miktarında duumlzenleme yapılmaktadır Soumlzleşme uyarınca 01052013

tarihinden itibaren geccedilerli olan bruumlt asgari uumlcret (tam guumln ccedilalışma halinde) aşağıdaki gibidir

21 yaş ve uumlstuuml olanlar (tam guumln ccedilalışma halinde) 150182 AVRO

215 yaşında ve en az 6 ay hizmeti olanlar 154167 AVRO


Bu uumlcretler esas alınarak ayrıca sektoumlrler duumlzeyinde asgari uumlcretler tespit edilmektedir Diğer

yandan bu uumlcretlerden evli veya bekar olunmasına goumlre 20 ile 40 arasında (sosyal sigorta ve

vergi) kesintisi yapılarak net asgari uumlcretler hesaplanmaktadır Net uumlcretlere ayrıca bruumlt uumlcretler

iccedilinde goumlruumllmeyen sosyal yardımlaroumldenekler eklenmektedir


EROSTAT verilerine goumlre 2013 yılı ikinci yarısı iccedilin işsizlik oranı

Genel işsizlik 86 (AB 11) Ulusal İş Bulma Kurumu (ONEM) ile AB

İstatistik Kurumu (EUROSTAT) verilenleri lsquouyumlulaştırılarakrsquo elde edilen orandır

İstihdam oranı 617

Ccedilalışma ccedilağındaki aktif nuumlfus 669

Ekim 2013 tarihi itibari ile toplam işsiz sayısı 427241rsquodir Toplam rakam iccedilinde Tuumlrk işsiz sayısı

ise 4666rsquodir 31 Aralık 2013 itibari ile kesinleşmiş rakamlara goumlre

Yabancılar arasında genel işsizlik rakamı 135

Avrupa vatandaşları dışındaki yabancılar işsizlik rakamı 183

Tuumlrk vatandaşları arasındaki genel işsizlik 323

(31122007 tarihinde ccedilalışan aktif Tuumlrk nuumlfusu esas alınarak elde edilmiştir Veriler bilgi amaccedillıdır

Gerccedilek anlamda guumlnuumlmuumlzde Belccedilikarsquoda işsiz vatandaşlarımızın sayısını yansıtmamaktadır)

83



a) İşe son verme suumlrecinde işccedili (ouvrier) konumundaki uumlcretliler ile buumlro ccedilalışanlarının

(employeacute) tabi oldukları uygulama farklılığına son verilmesine youmlnelik duumlzenleme

Belccedilikarsquoda her ikisi de uumlcretli olarak ccedilalışan grubu oluşturmakla birlikte buumlro ccedilalışanları (employeacute)

ile fizik guumlcuuml ile ccedilalışan işccedililerin (ouvrier) işe son verme alanında farklı mevzuat duumlzenlemesine

tabi tutulması uzun yıllardır sosyal taraflarca tartışma konusu olmuştur

Konu hakkında uzun suumlredir ccedilalışma yuumlruumlten sosyal taraflar her iki grup ccedilalışanın tek bir mevzuata

tabi olmasına ilişkin ccedilalışmalarını sonlandırarak 8 Temmuz 2013 tarihi itibariyle mutabakat

sağlamışlardır

Mevzuat farklıklarını gidermeye youmlnelik olarak mutabakat sağlanan duumlzenlemenin en oumlnemli

maddeleri aşağıda belirtilmiştir

1 İşe son verme alanında buumlro ccedilalışanları ile işccedili sınıfı arasındaki mevzuat farklılığı

sonlandırılmıştır

2 İşe son verme suumlrecinde oumln bildirimde bulunma şartı korunmuştur 2014 yılından itibaren işe

son verme alanında yeni mevzuatta oumlngoumlruumllen oumln bildirim suumlresi uygulanacaktır

İşe son verme işlemlerinde yeni uygulamada oumlngoumlruumllen oumlnbildirim suumlre şartları aşağıdaki

gibidir

- İlk iki yıl ccedilalışma suumlresi iccedilinde her uumlccedil aylık ccedilalışma iccedilin iki hafta oumlnbildirim suumlresi

uygulanacaktır

- İki yıldan doumlrt yıla kadar ccedilalışma suumlresi iccedilinde her yıl iccedilin bir hafta oumlnbildirim suumlresi

eklenecektir

- Doumlrt yıl ile beş yıl ccedilalışma suumlresi iccedilinde her yıl iccedilin iki hafta oumlnbildirim suumlresi

eklenecektir Beş yıllık ccedilalışma suumlresi sonunda toplam onbeş hafta oumlnbildirim suumlresi

uygulanacaktır

84

- 20 yıllık ccedilalışmadan sonra oumlnbildirim suumlresi ancak her ccedilalışma yılı iccedilin bir hafta olarak

uygulanacaktır Uygulama ile aşırı uzun oumlnbildirim suumlresinin oluşmasının oumlnuumlne

geccedililmeye ccedilalışılmaktadır

3 Ccedilalışan kişinin işe son verme suumlreci iccedilinde yeni iş arama imkacircnları daha da genişletilmiştir

Uygulama işsiz kalan kişinin işten ayrıldıktan sonra işsiz kalma olasılığını azaltmaktadır

4 İşe son verme durumunda bunun gerekccedilesinin belirtilmesi zorunlu kılınmıştır

5 14 guumlnden az olan ve kısa suumlreli hastalık suumlresi olarak tanımlanan ccedilalışılmayan suumlrenin ilk

guumlnuuml iccedilin işverenin uumlcret oumldememe uygulamasına son verilmiştir İşccedililer de buumlro ccedilalışanları

gibi ccedilalışmadıkları hastalık suumlresinin ilk guumlnuuml iccedilin uumlcret hakkına kavuşmuştur Uygulamada

suiistimalleri azaltmak iccedilin denetimler de arttırılmıştır

6 İşe son vermede takip edilmesi gereken yeni oumlnbildirim suumlrecinin işverenlere ilave mali yuumlk

getirmemesi iccedilin gerekli buumltccedile aktarması yapılacaktır

Yeni uygulama 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren uygulamaya konulacaktır

b) Aile yardımlarında indirim yapılması

Buumltccedile kısıtlamaları ccedilerccedilevesinde 1 Eyluumll 2013 tarihinden itibaren geccedilerli olmak uumlzere yetişkin

ccedilocuklardan halen oumlğrenci olanlar ile 1997 yılından oumlnce doğmuş ailenin tek ccedilocuğuna oumldenen

yardımlarda indirim yapılmıştır

Yeni uygulama ccedilerccedilevesinde yapılan oumldeme miktarları

Oumlnceki miktar İndirim yapılmış miktar

16-17 yaşları arasındaki ccedilocuklar 12164 EUR 11423 EUR


Diğer durumlardaki ccedilocuklar iccedilin yapılan oumldemelerde herhangi bir değişiklik yapılmamıştır

85

c) Hastalık sigortasına doğrudan kayıt olabilme uygulamasının sonlandırılması

Belccedilikarsquoda goumlrevli diplomatik misyon ccedilalışanlarının ldquokendi istekleri ile doğrudanrdquo Sağlık Sigortası

Kuruluşlarına (Mutuel) kayıt olabilme uygulamasına 1 Eyluumll 2013 tarihinden itibaren son

verilmiştir

Protokol Kimliğine haiz bazı misyon goumlrevlileri (AB uumlyesi uumllke temsilcilik ccedilalışanları da dahil

olmak uumlzere) Belccedilika sağlık kurumlarından almış oldukları hizmetlerin karşılığını sağlık

kuruluşlarına oumldememeleri uumlzerine soumlzkonusu tedbir uygulamaya konulmuştur Yeni uygulama

ccedilerccedilevesinde bu durumdaki kişilere bundan boumlyle ancak adlarına Belccedilika sosyal guumlvenlik sistemine

sigorta primi yatırılması durumunda sağlık hizmeti verilecektir

Belccedilika ile Tuumlrkiye arasındaki yuumlruumlrluumlkteki ikili sosyal guumlvenlik soumlzleşmesi ccedilerccedilevesinde mevcut

uygulamada herhangi bir değişiklik soumlzkonusu değildir Diplomatik misyonlarımızda bir iş

soumlzleşmesine bağlı olarak ccedilalışanlar konuya ilişkin BT 8 Formuumllerini ibraz etmeleri durumunda

eskiden olduğu Hastalık Sigortası Kuruluşuna kayıt olmaya ve ardından sağlık hizmeti almaya

devam edeceklerdir

Diplomatik misyonlarımızda suumlrekli veya geccedilici goumlrevlendirme ccedilerccedilevesinde goumlrev yapan

goumlrevlilerimiz daha oumlnceki uygulamada olduğu gibi bedelini oumldeyerek almış oldukları sağlık

hizmetlerine ilişkin harcamaları bağlı oldukları Bakanlık veya kurumdan talep edeceklerdir

d) Sosyal yardım alanında yetkilerin boumllge youmlnetimlerine devir edilmesi

Altıncısı gerccedilekleştirilen Federal Devlet Kurumlarının yeniden yapılandırılması ccedilalışmaları

ccedilerccedilevesinde bazı alanlarda yetki ve sorumlulukların boumllge idarelerine aktarılması

kararlaştırılmıştır

Halihazırda bir ccedilok alanda yetki ve sorumluluklar boumllge idarelerine zaten bırakılmış durumdadır

Yeni uygulama ise yetki ve sorumlulukların aktarılmasından ccedilok bu işlemlerin nasıl yuumlruumltuumlleceği

konularında yoğunlaşmaktadır

1 Temmuz 2014 tarihinden itibaren yuumlruumlrluumlğe giren uygulama ile uumlccedil alanda duumlzenleme yapılması

oumlngoumlruumllmektedir

86

- Aile yardımları

- Sağlık (yaşlı kişilere youmlnelik sağlık ve bakım hizmetleri)

- İstihdam (İş bulmaya yardım hizmetleri İşsizlerin denetlenmesi)

Uygulama ccedilerccedilevesinde 20 milyar tutarında bir buumltccedilenin boumllge idarelerine bırakılması

oumlngoumlruumllmektedir Belirtilen buumltccedile ihtiyaccedillar doğrultusunda ilgili alanlara bırakılacaktır Boumllge

youmlnetimlerinin yetkilerinin arttırılması ile hizmet etkinliği ve kalitesinin artırılması beklenmektedir

Uygulamaya ilişkin en oumlnemli ccedilekince ise Federal Buumltccedileden yapılan yardımların azalması

durumunda boumllge youmlnetimlerinin bu alanlardaki harcamaları karşılamada hangi kaynaklardan buumltccedile

aktaracakları konuları uumlzerinde yoğunlaşmaktadır Oumlzellikle aile yardımlarının miktarında zamanla

bir azalma gerccedilekleşeceği youmlnuumlnde ccedilekinceler bulunmaktadır

Uygulamaya getirilen diğer bir ccedilekince ise şahısların yer değiştirmesi durumunda işlemlerin karışıp

karışmayacağı veya hak ve oumldenekler alanında farklı uygulamalara yol accedilıp accedilmayacağı


Yeni uygulama oumlzellikle Fransızca konuşulan Başkent Bruumlksel Boumllgesi ile Wallon Boumllge

youmlnetimlerinin sosyal guumlvenlik alanında yetki ve sorumluluklarını arttırmaktadır Her iki boumllge

youmlnetimi oluşabilecek aksaklıkların giderilmesi iccedilin aşağıda belirtilen alanlarda daha fazla ortak

ccedilalışma yapılmasını kararlaştırmışlardır

1 Sağlık ve sosyal yardım alanlarında duumlzenleme Başkent Bruumlksel Boumllgesi ile Wallon Boumllge

youmlnetimleri Sağlık ve sosyal yardım alanlarında yapacakları her duumlzenlemede eşguumlduumlm

halinde ccedilalışacak ve kişilerin ikametini taşımasından kaynaklanabilecek hak kayıplarının

oluşması oumlnlenecektir

2 Aile yardımları alanında farklı uygulamaların oumlnuumlne geccedililmesi Aynı boumllgede yaşayan

Flaman aile ile Wallon ailelerin farklı oranda aile yardımı almalarına veya ailelerin boumllge

değiştirmesine bağlı olarak farklı miktarda aile yardımı almalarına ve farklı uygulamaya tabi

tutulmaları oumlnlenecektir

87

e) Belccedilikarsquoda yaşayan goumlccedilmenlerin diğer bir AB uumllkesinde iş arama imkanı

Belccedilikarsquoda yaşayan goumlccedilmenler diğer Avrupa Birliği uumlyesi başka bir uumllkede iş arama ve aynı

zamanda Belccedilikarsquodan işsizlik sigortası oumldeneği almaya devam edebilirler

Kimler yararlanabilir

Belccedilikarsquoda sigortalı olan goumlccedilmenler Belccedilikarsquodan aldıkları işsizlik sigortası oumldeneğini almaya devam

ederek 3 ay suumlresince başka bir AB uumlyesi uumllkede iş arayabilirler 3 aylık suumlre istisnai durumlarda 6

aya ccedilıkabilmektedir

Uygulama Danimarkarsquoyı kapsamamaktadır İngilterersquoye gidilmesi durumda ise işlemler farklılık

goumlstermektedir

Ne yapılması gerekmektedir

İşsiz kaldıktan sonra 4 hafta iş aranması ve tam oranlı işsizlik sigortası oumldeneği alınması

gerekmektedir Bu suumlre istisnai durumlarda 4 hafta daha uzatılabilmektedir

Belccedilikarsquoyı terk etmeden oumlnce ikamet yerinde bulunan iş bulma kurumuna veya işsizlik sigortası

oumldeneğini oumldeyen kuruluşu başvurulması ve U2 formunun talep edilmesi gerekmektedir

İlgili birim gerekli şartların taşınması durumunda U2 formunu hazırlamakta ve ayrıca işsizlik

sigortası oumldeneklerinin Belccedilika dışında da alınmasına imkan sağlayan C3-EXPORT belgesi

duumlzenlemektedir

İlgililerin ileri bir tarihte tekrar Belccedilikarsquoya doumlnduumlklerinde sorun ile karşılaşmamaları iccedilin sağlık

sigortası kuruluşuna başvurarak bildirimde bulunmalarında yarar bulunmaktadır

Belccedilika dışında ne kadar suumlre işsizlik sigortası oumldeneği alınmaya devam edilebilir

Belccedilika dışında toplam 3 ay suumlresince işsizlik sigortası oumldeneği alınmaya devam edilebilir Bu suumlre

parccedilalar halinde de kullanılabilir

88

Bulunulan uumllke iş bulma kurumunun onayını vermesi veya iş bulma şansının bulunduğunun yoğun

bir şekilde iş arandığının belgelenmesi veya iş bulunacağınıza dair somut deliller sunulması

durumunda bu suumlre 6 aya kadar uzatılabilmektedir

Soumlzkonusu 3 aylık ve istisnai durumlarda 6 aylık suumlre ilgilinin Belccedilikarsquoya geri doumlnuumlp belirli bir suumlre

uumlcretli veya işveren olarak tekrar ccedilalışmasının ardından tekrar talep edilebilmektedir

Diğer AB uumlyesi uumllkede yapılması gereken işlemler ve haklar

- İşsizlik oumldeneğinin Belccedilika dışına goumlnderilmeye başlandığını takip eden 7 guumln iccedilinde

ilgilinin iş arama amacı ile bulunduğu uumllke iş bulma kurumuna kayıt yaptırması

gerekmektedir

- İlgili uumllke kurumu işsiz olarak kayıt yaptırıldığını ONEMrsquoe bildirecektir İlgilinin kendisi de

diğer uumllke kurumuna iş bulmak amacı ile kayıt yaptırdığına dair bir belge yanında C3-

EXPORT belgesini ONEMrsquoe goumlndererek bildirimde bulunabilir Bu işlemlerin yapılması

işsizlik oumldeneklerinin oumldenmeye devam etmesi iccedilin oumlnem arz etmektedir

- Diğer uumllkede ccedilalışmaya başlanılması veya ccedilalıştıktan sonra bu uumllkeden işsizlik sigortası

oumldeneği alınıp alınmadığının ONEMrsquoe bildirilmesi gerekmektedir

Belccedilikarsquoya geri gelinmesi durumunda yapılması gereken işlemler

Belccedilika dışında işsizlik sigortasın alındığı 6 aylık suumlre iccedilinde veya bu suumlrenin hemen bitiminde

Belccedilikarsquoya doumlnuumllmesi durumunda işsizlik sigortası oumldeneği hakkı korunmaktadır Hakkın tekrar

kazanılması iccedilin iş bulmak amacı ile kayıt yaptırılması gerekmektedir

Başvuru Belccedilikarsquoya doumlnuumllduumlğuumlnuumln takip eden 7 guumln iccedilinde yetkili iş bumla kurumuna (ACTIRIS

ADG FOREM veya VDAB) yapılmalıdır

Belccedilikarsquoya gelmeden oumlnce ccedilalışılan uumllke kurumundan ccedilalışma suumlrelerini goumlsteren U2 belgesinin

alınmasında yarar bulunmaktadır

İlgilinin Belccedilikarsquodan işsizlik sigortası oumldeneğinin oumldendiği suumlreni bitiminden daha uzun suumlre

Belccedilika dışında kalması ve ardından Belccedilikarsquoya doumlnmesi durumunda da işsizlik sigortası oumldeneği

hakkı korunmaktadır Oumldenek hakkının tekrar kazanılması iccedilin Belccedilika dışında işsizlik sigortasının

en son oumldendiği tarihten itibaren 3 yıl iccedilinde Belccedilikarsquoya doumlnuumllmuumlş olması gerekmektedir

89

Soumlzkonusu 3 yıllık suumlrenin Belccedilika dışında bağımsız veya uumlcretli olarak ccedilalışıldığının belgelenmesi

durumunda uzatılması muumlmkuumlnduumlr

Belccedilikarsquoya ccedilok daha uzun bir suumlrenin ardından geri doumlnuumllmesi durumunda oumldenek talep edebilmek

iccedilin gerekli kayıt ve ccedilalışma suumlre şartlarının taşınması gerekmektedir

f)Bağımsız ccedilalışanlar ile uumlcretli ccedilalışanlara eşit miktarda aile yardımı oumldenmesi

Bakanlar Kurulunca kabul edilen yasa tasarısı uyarınca goumlnuumlmuumlze kadar bağımsız ccedilalışanlar ile

uumlcretli ccedilalışanlara oumldenen aile yardımları uygulamasındaki uygulama farklılığının sonlandırılması

amaccedillanmaktadır

Tasarı uyarınca 1 Temmuz 2014 tarihinden itibaren bağımsız ccedilalışanlar ile uumlcretli ccedilalışanların artık

aynı oran ve miktar uumlzerinden aile yardımı alması oumlngoumlruumllmektedir

Ayrıca 1 Temmuz 2014 tarihinden itibaren tek ebeveynli ailelere oumldenen aile yardımı miktarı ile

sosyal yardım olarak oumldenen aile yardımlarına hak kazanmada uygulanan azami kriterlerde artış

sağlanmıştır Uygulama ccedilerccedilevesinde 1 Temmuz 2014 tarihinden itibaren yaklaşık 7000 ailenin

daha tek ebeveynli aileler iccedilin oumldenen aile yardımları ile sosyal yardım olarak oumldenen tamamlayıcı

oumldeneğine hak kazanmaları sağlanmıştır

Federal Devlet Kurumlarının yeniden yapılandırılması ccedilalışmaları ccedilerccedilevesinde bazı alanlarda yetki

ve sorumlulukların boumllge idarelerine aktarılması kararlaştırılmıştır 2014 tarihinden itibaren aşamalı

olarak yuumlruumlrluumlğe girecek uygulama ile uumlccedil alanda duumlzenleme yapılması oumlngoumlruumllmektedir Bunlar

- Aile yardımları



Federal youmlnetimin yetkisinde bulunan aile oumldeneklerinin uygulamasında yetki ve sorumlulukların

boumllge youmlnetilmelerine bırakılmasının boumllgeler arasında yardım miktarlarında farklılık yaratması

beklenmektedir

90

g) Sosyal guumlvenlik katkı paylarının oumldenmesi işlemlerinde işverenler ile daha yakın ccedilalışmaya

başlanılması

Ulusal Sosyal Guumlvenlik Katkı Payları (ONSS) sosyal guumlvenlik alanında işletmelerin daha yakından

takip edilebilmesi ve işverenlere etkin hizmet verilebilmesi iccedilin Aralık 2013 tarihinden itibaren yeni

bir ccedilalışma sistemine başlamıştır Yeni uygulananın ana hatları aşağıdaki gibidir

a) İşverenlerin belirli bir tutarın uumlzerindeki sosyal guumlvenlik katkı payları iccedilin oumlnceden oumldeme

işlemlerinde uumlst sınır 6197 avrorsquodan 4000 avrorsquoya ccedilekilmiştir Uygulama ile işverenlerin

katkı paylarını oumlnceden oumldemesi sağlanmakta ve katkı paylarının toplanmasında etkinlik

arttırılmaktadır

b) Katkı paylarının gecikmesi durumunda kurum doğrudan işveren ile temas kurarak

gecikmenin nedenini oumlğrenmekte ve karşılaşılan sorunların ccediloumlzuumlmuuml iccedilin ccedilok daha erken bir

doumlnemde işveren ile ortak ccedilalışmaya başlanmaktadır İşverenin oumldeme guumlccedilluumlğuumlnde

bulunması durumunda kurum işveren ldquodostanerdquo ccediloumlzuumlm ccedilerccedilevesinde yeni bir oumldeme planı

geliştirebilmektedir

c) Katkı paylarını zamanında oumldemeyen işverenler daha yakın takip edilmekte ve daha erken

bir tarihte işverene uyarı tebligatı goumlnderilerek idari ve cezai işlemler ccedilerccedilevesinde tahsil

işlemleri gerccedilekleştirilmektedir

ONSSrsquoin yeni politikası oumldeme guumlccedilluumlğuuml iccedilinde olan işverenler ile daha yakın bir ccedilalışma

yuumlruumltuumllmesi ve işlemlere erken tarihte başlanması esaslarına dayanmaktadır



Sosyal Guumlvenlik Ulusal Enstituumlsuuml (ONSS) iş kazası sigortası hariccedil olmak uumlzere sosyal guumlvenlik

katkı paylarının toplanması sosyal guumlvenliğin değişik branşlarının idaresi ile mali kaynakların

goumlrevli kurumlara dağıtımından sorumlu bir kamu kuruluşudur

29 Haziran 1981 tarihli Kanunun 22 maddesi uyarınca sosyal guumlvenlik harcamalarının finansmanı

işccedili - işveren primleri devlet katkısı Kanunla belirlenen gelirler ile faiz geliri ve borccedillardan

oluşmaktadır

91

2013 yılı birinci uumlccedil aylık doumlnemi iccedilin sosyal sigorta prim oranları (uumlcretli (işccedili buumlro ccedilalışanları) ve

işveren accedilısından)

Sektoumlr İşccedili Buumlro ccedilalışanları

(Bruumlt uumlcret iccedilinde yuumlzde x

108 (Bruumlt uumlcret iccedilinde )

Ccedilalışan İşveren Toplam Ccedilalışan İşveren Toplam

GENEL KATKI (1)

Yaşlılık 750 886 1636 750 886 1636

Hastalık-malulluumlk

Sağlık giderleri 355 380 735 355 380 735

Hastalık oumldeneği 115 235 350 115 235 350

İşsizlik 087 146 233 087 146 233

Aile yardımları 700 700 700 700

İş kazası 030 030 030 030

Meslek hastalıkları 100 100 100 100

1307 2477 3784 1307 2477 3784

DİĞER KATKI

ORANLARI

Yıllık izinler (2) 600 600

Amyant maddesi fonu 001 001 001 01

İş kazası 002 002 002 002

Uumlcretli eğitim izni 005 005 005 005

Bir meslek kursunu

takip eden genccedilleri

destekleme planı

005 005 005 005

Ccedilocuk bakımı 005 005 005 005

Risk altındaki grup 010 010 010 010

Uumlcret ayarlaması 748 748 748 748

İŞSİZLİK SİGORTASI

KATKI PAYI

(10 ve daha fazla

kişinin ccedilalışması) 160 160 160 160


92

İŞYERİNİN

KAPANMASI

Genel Uygulamalar

1 ile 19 kişinin ccedilalıştığı

işyeri 022 022 022 022


20 veya daha fazla

kişinin

ccedilalıştığı işyeri

023 023 023 023


Geccedilici işsizlik 023 023 023 023


GENEL TOPLAM


işyeri 1307 3900 5207 1307 3300 4607

10 ile 19 kişinin

ccedilalıştığı işyeri 1307 4069 5376 1307 3469 4776

20 veya daha fazla

kişinin ccedilalıştığı işyeri 1307 4070 5377 1307 3470 4777

(1) Sosyal guumlvenliğin buumltuumln dallarına dahil ccedilalışanlar ve işverenler iccedilin sektoumlrlere goumlre katkı

oranının yerini genel katkı oranı almıştır

(2) 108 oranında bir oumlnceki yıla ait bruumlt gelir uumlzerinden hesaplanan 1027 oranındaki katkı payı

dahil değildir Soumlzkonusu katkı payı en geccedil 30 Nisan tarihinde yatırılmaktadır


İşsizlik sigortası oumldeme miktarında 01042013 tarihinden itibaren değişiklik yapılmıştır Yeni

miktarlar aşağıda belirtilmiştir

İşsizlik oumldeneğinin miktarı ilke olarak ilgilinin işsiz kalmadan oumlnceki doumlnemde aldığı uumlcret goumlz

oumlnuumlnde bulundurularak hesaplanmaktadır Bununla birlikte ilgili kişi işsiz kalmadan oumlnceki

doumlnemde ccedilalışmamış ise asgari uumlcret goumlz oumlnuumlnde bulundurularak işsizlik oumldeneği miktarı

hesaplanmaktadır

93

a) Belirli bir ccedilalışma suumlresi sonunda işsiz kalanlara oumldenen işsizlik oumldeneği

01042013 tarihinden itibaren

Guumlnluumlk Aylık

en az en ccedilok en az en ccedilok

Bakımında kişi bulunan işsiz aile reisi 4485 5425 116610 141050

Tek başına yaşayanlar

50 ile 54 yaşları arası


3753

4123

4611

4958

97578

107198

119886

128908

Birlikte yaşayanlar

50 ile 54 yaşları arası birlikte yaşayanlar 3048 3718 79248 96668



b) Ccedilalışma suumlresi goumlzoumlnuumlnde bulundurulmadan ilgililere oumldenen işsizlik oumldeneği miktarı


Guumlnluumlk Aylık

En az en ccedilok en az en ccedilok

Bakımında kişi bulunan işsiz aile reisi

ilk 6 ay

7aydan 12 aya kadar

13aydan itibaren

4279

4279

4279

6166

5305

4958

111254

111254

111254

160316

137930

128908


İlk 6 ay

7 aydan 12 aya kadar

13 aydan itibaren

3594

3594

3594

6166

5305

4446

93444

93444

93444

157196

137930

115596


İlk 6 ay

7aydan 12 aya kadar

13aydan itibaren

2694

2694

2694

6166

5305

3305

70044

70044

70044

160316

137930

85930

94

1 Eyluumll 2013 tarihinden itibaren asgari işsizlik sigortası oumldenekleri ile oumlzel durumdan dolayı işsizlik

sigortası oumldeneği alanlara (Eğitim hayatından yeni ccedilıkmış iş arayanlar evde ccedilocuk bakanlar) oumldenen

işsizdik sigortası oumldeneklerinde de 2 oranında artış gerccedilekleştirilmiştir

Yeni duumlzenleme uyarınca asgari işsizlik sigortası oumldenek miktarları aşağıdaki gibidir

Bakımında ccedilocuk bulunan kişi iccedilin 1135 Avro (bir oumlnceki rakam 111254)

Tek başına yaşayan işsiz kişi 95316 Avro (bir oumlnceki rakam 93444)

Eğitim hayatından yeni ccedilıkmış tek başına

yaşayan 21 yaşındaki genccedil işsiz

81796 Avro (bir oumlnceki rakam 80184)

Aile Yardımları ile İlgili Sayısal Bilgiler ve Aile Yardımlarının Miktarı


Belccedilikarsquoda ve Tuumlrkiyersquode ikamet eden ccedilocuklar iccedilin oumldenen aile yardımlarının miktarı

Ccedilocuk Sayısı ve Sırası Belccedilikarsquodaki Ccedilocuklar iccedilin

asgari aile yardımı

30122013 tarihi itibari ile

Tuumlrkiyersquodeki Ccedilocuklar iccedilin

aile yardımı


1Ccedilocuk 9028 AVRO 2667 AVRO



4Ccedilocuk ve sonraki her

ccedilocuk iccedilin

24941 AVRO 3168 AVRO

4 ccedilocuktan sonra oumldeme

yapılmamaktadır

Yukarıdaki tabloda yer alan aile yardımı oumldenekleri asgari miktar olup Belccedilikarsquoda ikamet eden

ccedilocuklar iccedilin yapılan aile yardımlarında ccedilocuğun yaşına eğitim ve sağlık durumuna bağlı olarak

oumldenen tamamlayıcı diğer aile yardımları bulunmaktadır

95

Tuumlrkiyersquode ikamet eden ccedilocuklar iccedilin oumldenen aile yardımları miktarında Belccedilikarsquodaki fiyat

artışlarında 2 oranından daha fazla bir değişiklik gerccedilekleşmesi durumunda artış

kaydedilmektedir

Tuumlrkiyersquode İkamet Eden Vatandaşlarımıza Yapılan Sosyal Sigorta Oumldemeleri

a) Ulusal Emeklilik Kasasınca (ONP) Belccedilikarsquoda ikamet eden Tuumlrk vatandaşlarına

yapılan sosyal guumlvenlik oumldemeleri

Kişi Sayısı Aylık miktar (Ocak 2012)

Avro

Yaşlılık aylığı alan uumlcretliler 3226 390877183

Yaşlılık aylığı alan bağımsız ccedilalışanlar 114 1676151

Buumltuumln rejimler toplamı 3251 392553334

Toplam iccedilindeki yaşlılık aylığı 2364 278295380

Toplam iccedilindeki dulluk aylığı 1218 114257954

b) Ulusal Emeklilik Kasasınca (ONP) Tuumlrkiyersquode ikamet eden kişilere yapılan sosyal

guumlvenlik oumldemeleri (Vatandaşlık durumu dikkate alınmadan toplam sayı)


Avro



Buumltuumln rejimler toplamı () 7949 371971451



Kaynak ONP infostatonpfgovbe Statistiques de 2012

() 252rsquosi Belccedilikalı 7645rsquoi Tuumlrk ve 52rsquosi başka milliyete sahiptir

2012 yılı iccedilinde Belccedilika tarafından Tuumlrkiyersquoye 4588232199 avro tutarında aylık transferi

gerccedilekleşmiştir

96

Emekli aylıkları boumlluumlmuumlnde tek tek verilen sayılar ile toplamların birbirini tutmaması aynı kişilerin

hem dul hem emekli aylığı ya da hem emekli-dul hem de en az geccedilim parası alanlar iccedilinde

sayılmasından kaynaklanmaktadır

Not Veriler 2012 yılına aittir



Belccedilikarsquoda tam zamanlı eğitime kayıtlı oumlğrenciler 16 yaşına girmiş olmaları kaydıyla

ccedilalışabilmektedir Ayrıca 15 yaşındaki oumlğrenciler de orta oumlğretimin (1-6 sınıflar) ilk iki yılını

tamamlamış olmaları kaydıyla oumlğrenci olarak ccedilalışabilmektedir

Soumlzleşme Bu kapsamda oumlğrenciler ldquoOumlğrenci İstihdam Soumlzleşmesirdquo olarak adlandırılan oumlzel bir

soumlzleşme uyarınca oumlğrenci statuumlsuumlnde ccedilalışmaktadır Soumlzleşme belirli suumlreli bir iş soumlzleşmesidir

Soumlzleşmede oumlğrenci ve işverenin kimlik bilgileri soumlzleşmenin başlangıccedil ve sona erdiği tarihler

ccedilalışma ve dinlenme suumlreleri ve uumlcret belirtilmektedir İşveren ve oumlğrenci tarafından imzalanması

gereken soumlzleşmenin bir kopyası oumlğrenciye verilmek zorundadır

Oumlğrenciler bir takvim yılı iccedilinde toplam 50 guumln ccedilalışabileceklerdir Oumlğrenci olarak ccedilalışılan suumlrede

sadece ldquodayanışma kesintisirdquo adı altında duumlşuumlk oranda prim kesintisi yapılmaktadır 50 guumlnden fazla

ccedilalışılması durumunda ise sosyal guumlvenlik kesintileri normal orandan yapılmaktadır

Bir işveren ile en fazla bir yıllık ccedilalışma soumlzleşmesi yapılabilir Bir işveren iccedilin bir yılı aşan suumlrede

ccedilalışıldığında soumlzleşme normal ccedilalışma soumlzleşmesi olarak kabul edilir ve aynı işverenle bir daha

oumlğrenci istihdam soumlzleşmesi imzalanamaz

Deneme suumlresi İstenir ise soumlzleşmelere deneme suumlresi de konulabilmektedir Deneme suumlresi en az 7

guumln en fazla 14 guumln olmak durumundadır ldquoOumlğrenci İstihdam Soumlzleşmesirdquo kapsamında ccedilalışan

oumlğrencilerin hakları ccedilalışma mevzuatınca korunur Soumlz konusu mevzuat ne tuumlr işlerde

ccedilalışılabileceği sahip olunan dinlenme zamanı hakları ve hangi zamanlarda ccedilalışılabileceği vb

konuları belirlemektedir

97

Sosyal guumlvenlik kesintileri Oumlğrenci olarak ccedilalışıldığı suumlrece oumldenen sosyal guumlvenlik primi normal

kesinti oranına goumlre daha duumlşuumlktuumlr Soumlzkonusu kesinti miktarı oumlğrencinin bruumlt uumlcretinin 271rsquoidir

İşverenin oumldeyeceği dayanışma kesintisi oranı ise 542rsquodir

Normal bir iş soumlzleşmesine goumlre ccedilalışan bir kişinin uumlcretinden genelde 1307 oranında sosyal

guumlvenlik kesintisi yapılmaktadır Ancak bu oran ccedilalışanın yaşı ve aldığı maaşa bağlı olarak da

farklılık arz edebilmektedir

50 guumlnluumlk suumlrenin aşımı Bir takvim yılında 50 takvim guumlnuumlnuuml aşan suumlrede ccedilalışmak da

muumlmkuumlnduumlr Ancak bu durumda indirimli sosyal guumlvenlik kesintisi oumldeme imkanı ortadan

kalkmaktadır 51 guumlnden itibaren normal sosyal guumlvenlik primleri oumldenmek zorundadır 50 guumlnden

fazla ccedilalışılan suumlreler iccedilin de oumlğrenci olarak ccedilalışma durumu devam eder Bu nedenle bu suumlreleri

kapsayan bir oumlğrenci istihdam soumlzleşmesi yapılması gerekmektedir

Yarım zamanlı ccedilalışma İndirimli prim oumldemesine tabi yıllık 50 guumlnluumlk ccedilalışma suumlresi muumlddetince

- Yarım guumln veya guumlnde birkaccedil saat ccedilalışılması durumunda bile yarı zamanlı ccedilalışılan her guumln

bir tam guumln olarak kabul edilir ve 50 guumlnden duumlşuumlluumlr Guumlnde birkaccedil saatlik ccedilalışmaya karşılık

indirimli prim guumlnuuml kotasından bir tam guumlnuumln kaybedildiğinin goumlz oumlnuumlnde bulundurulması

gerekmektedir

- 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren geccedilerli olan diğer bir husus oumlğrencilerin okul ders zamanları

ve diğer sosyal faaliyetlerin dışında kalan tuumlm zamanlarda oumlğrenci statuumlsuumlnde ccedilalışabilecek

olmasıdır 50 guumlnluumlk ccedilalışma suumlresi boyunca dikkat edilmesi gereken husus indirimli prim

desteğinden faydalanmak iccedilin 50 guumlnluumlk yıllık kotanın aşılmaması ders ve diğer sosyal

faaliyetlerin aksatılmamasıdır

- 50 guumlnluumlk kotayı aşmamak kaydıyla bir veya daha fazla işverenle soumlzleşme karşılığı

ccedilalışılabilir

İşten ayrılma ve işe son verme ldquoOumlğrenci İstihdam Soumlzleşmesirdquo kapsamındaki işlerde işten ayrılma

veya işe son verme durumlarında karşı tarafa oumlnceden bildirimde bulunma kuralına uyulması

gerekmektedir Bildirim suumlreleri soumlzleşmenin suumlresine goumlre farlılık arz eder

98

Bir ay ve daha az suumlreli soumlzleşmelerde oumlğrenci accedilısından bir işveren accedilısından uumlccedil guumln oumlnce karşı

taraf haberdar edilmelidir Bu suumlreler bir aydan daha fazla olan soumlzleşmelerde oumlğrenci accedilısından uumlccedil

işveren accedilısından yedi guumln şeklindedir Fesih bildirimi karşı tarafa bildirimin yapıldığı haftadan

sonraki ilk pazartesi guumlnuuml geccedilerlilik kazanır

Uumlcretler Oumlğrencilerin ccedilalıştıkları işler karşılığında alacakları uumlcretler ccedilalıştıkları sektoumlre goumlre

farklılık goumlsterebilmektedir Toplu iş soumlzleşmelerinin yapıldığı sektoumlrlerde uzlaşıya varılan asgari

uumlcret uumlzerinden oumldemeler yapılır Hiccedilbir toplu iş soumlzleşmesinin olmadığı sektoumlrlerde ortalama asgari

uumlcret uumlzerinden oumldemeler yapılmaktadır

Tatiller ve tatil oumldemeleri Tatiller ve tatil oumldemeleri sadece normal sosyal guumlvenlik primi oumldeyen

ccedilalışanlar iccedilin geccedilerlidir Eğer normal sosyal guumlvenlik primi yerine duumlşuumlk orandaki sosyal guumlvenlik

katkı payı oumldenerek ccedilalışılıyor ise tatil ve tatil oumldemelerinden faydalanılamaz Ancak resmi

tatillerde (Noel Paskalya Milli Bayramlar vb) durum farklıdır ve bu izinlerden faydalanılır

Ebeveynlerin vergi oumldemeleri Genel uygulamada bakmakla yuumlkuumlmluuml ccedilocuğu bulunan ebeveynler

duumlşuumlk vergi oumldemektedir Oumlğrenci olarak ccedilalışanlar da ebeveynlerinin bakımı altında goumlruumlnduumlğuuml

muumlddetccedile duumlşuumlk vergi oumldenmeye devam edilir Ebeveynlerin bakımı altında olmak demek mali

olarak ebeveynin yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnde olmak demektir

Gelirin belirli bir limiti aşması durumunda oumlğrenci artık bakım altında olmaktan ccedilıkmakta ve

ebeveynler daha fazla vergi oumldemektedir Engelli ccedilocuklarda bu vergiye tabi olan miktar farklılık

goumlstermektedir Bakım altında olunup olunmadığının belirlenmesinde kullanılan değerler her yıl

değişmektedir

Ebeveynlerin aldığı ccedilocuk yardımları Oumlğrenci statuumlsuumlnde ccedilalışan ccedilocuklar yılın birinci ikinci ve

doumlrduumlncuuml ccedileyrek doumlnemleri iccedilin 240 saatin altında ccedilalışmış ise ebeveynleri ccedilocuk yardımları almaya

devam etmektedirler Belirtilen suumlreden fazla ccedilalışılmış ise suumlre aşımının olduğu uumlccedil aylık doumlnem

iccedilin ccedilocuk yardımı oumldemesi yapılmaz

Oumlğrenci okuldan yeni mezun olmuş yarı zamanlı ccedilalışıyor ve ikincil faaliyet olarak kendi hesabına

ccedilalışıyor ise farklı uygulamalar esastır

99


Belccedilika eğitim makamlarınca eğitim ccedilağındaki oumlğrencilerin uyruklarına ait herhangi bir kayıt

tutulmamaktadır Bu yuumlzden ccedileşitli seviyelerde oumlğrenim goumlren Tuumlrk koumlkenli oumlğrenci sayılarının

tespiti muumlmkuumln bulunmamaktadır Ancak Belccedilikarsquoda zorunlu eğitim ilkoumlğretim ve ortaoumlğretim 6+6

toplam 12 yıl olduğundan Tuumlrk koumlkenli olsun olmasın herkesin devam ettiği varsayımdır

İkinci 6 yıllık doumlnem itibariyle oumlğrenciler mesleki veya akademik lise eğitimine devam etmek

durumundadır Sivil toplum kuruluşlarında vatandaşlarımızla yapılan goumlruumlşmelerde goumlccedilmen

durumunda olanların daha ccedilok mesleki eğitime youmlnlendirildiği ifade edilmektedir Meslek

liselerinden mezun olanların ise uumlniversiteye geccedilişleri ccedilok kısıtlıdır



Halen ilk-orta ve lise ccedilağında Tuumlrkccedile ve Tuumlrk Kuumlltuumlruuml derslerine devam eden oumlğrenci sayısı

5215rsquotir

Tuumlrkccedile ve Tuumlrk kuumlltuumlruuml dersleri toplam 139 Belccedilika resmi okulu ile 94 Tuumlrk derneğinde

verilmektedir

Uumlccedil okutmanımız ise toplam yedi farklı yuumlksekokul ve uumlniversitede (ULB UCL Leuven

Uumlniversitesi Gent Uumlniversitesi Marie Haps Hogeschool Universiteit Brussel Thomas More

Anvers) Tuumlrkccedile dersleri vermektedir

Belccedilikarsquoda 3 adet okutman ile 66 Tuumlrkccedile ve Tuumlrk kuumlltuumlruuml oumlğretmeni goumlrev yapmaktadır

Kaynak Bruumlksel Buumlyuumlkelccedililiği Eğitim Muumlşavirliği


Uumlniversite duumlzeyinde Buumlyuumlkelccedililik Eğitim Muumlşavirliğinde kayıtlı 45 lisans 48 yuumlksek lisans ve 30

doktora oumlğrenimi yapan vatandaşımız bulunmaktadır


100



a) Goumlccedil Politikası

Belccedilikarsquonın goumlccedil politikası diğer Avrupa Birliği uumllkelerinin goumlccedil politikaları ile benzerlik

arzetmektedir Ana hatlarıyla uumllkenin goumlccedil politikası uumllke dışından yasa dışı yollardan goumlccediluumln

tamamen durdurulması ve diğer yandan uumllke iccedilindeki yabancı nuumlfusun uyumunun hızlandırılması

esaslarına dayanmaktadır

Halihazırda Belccedilika youmlnelik goumlccedil hareketleri ccediloğunlukla aile birleştirmesi ccedilerccedilevesinde gelen

yabancılar ve yuumlksek nitelikle kişilerden oluşan yabancılardan oluşmaktadır

Belccedilikarsquoya son doumlnemde yerleşmek veya gelir getirici bir işte ccedilalışmak uumlzere gelen yabancıların

oumlnemli bir kısmını AB vatandaşları oluşturmaktadır Uumllkeye uzun suumlreli ikamet amaccedillı giriş yapan

AB vatandaşları arasında en geniş grubu Bulgaristan ve Romanya vatandaşları oluşturmaktadır

1974 yılına kadar işguumlcuuml accedilığını yabancı işguumlcuuml ile karşılanmış olup 1974 yılında yaşanan petrol

krizinin ardından yabancı işguumlcuuml alımı durdurulmuştur Mevcut istihdam politikası ise işguumlcuumlnuumln

ulusal iş piyasasından temin edilmesi esasları uumlzerine kurulmuştur Soumlzkonusu politikanın ana

esaslarını ccedilalışma ccedilağındaki nuumlfusun daha uzun suumlre ccedilalışma hayatında tutulması yeni meslek

edindirme kursları ve istihdama kazandırma politikaları ile işsizliğin azaltılması erken emeklilik

şartlarının zorlaştırılması işsizlik sigortası oumldenekleri elde etme koşullarının ağırlaştırılması ve

oumldeme suumlresinin kısaltılması oluşturmaktadır

Belccedilikarsquoya youmlnelik olarak halihazırda bir yabancı işguumlcuuml akımı soumlzkonusu olmayıp guumlnuumlmuumlzde

uumllkeye youmlnelik goumlccedilmen işccedili girişinin hemen hemen tamamı aile birleştirmesi ccedilerccedilevesinde

gerccedilekleşmektedir Ayrıca ABrsquone son doumlnemde uumlye olan uumllke vatandaşlarının yoğun bir şekilde

uumllkeye giriş yapması dolaylı da olsa yabancılar mevzuatı alanında olumsuz gelişmelere yol accedilmıştır

101

b) Uyum Politikası

Belccedilikarsquoda yaşayan yabancıların uumllkeye uyumuna youmlnelik ccedilalışmalara son yıllarda ağırlık verilmeye

başlanmıştır Belccedilikarsquonın idari yapısının federal sisteme bağlı olması federal kurumların

buumltccedilelerinin de ayrı olmasına yol accedilmaktadır Buna bağlı olarak yabancıların uyumuna youmlnelik

ccedilalışmaların yoğunluğu ve yapısı boumllgeler arasında farklılık goumlstermektedir Flaman Boumllge

youmlnetiminin maddi accedilıdan daha fazla imkanlara sahip bulunması bu boumllgede yabancılara youmlnelik

yapılan faaliyetlerin daha fazla ve etkili olmasına imkan sağlamaktadır

Diğer yandan uumllkede oumlzellikle Flaman boumllgesinde yabancı aleyhtarı bir tutum gelişmektedir

Yaşanan birccedilok olumsuzluğun yabancılardan kaynaklandığı belirli kesimlerce guumlndemde

tutulmaktadır Ayrıca yabancıların ccedilok kısa bir suumlre ccedilalışma suumlresinin ardından hayatları boyunca

sosyal guumlvenlik sistemine dahil oldukları vurgulanmaktadır

c) Belccedilikarsquoya Tuumlrk İşguumlcuuml Goumlccediluumlnuumln 50 Yıldoumlnuumlmuuml

Vatandaşlarımızın Belccedilikarsquoya youmlnelik goumlccedil hareketinin 50rsquoinci yıldoumlnuumlmuuml 2014 yılında ccedileşitli

etkinlikler ile anılacaktır

Vatandaşlarımızın 50 yıla ilişkin anma programları duumlzenlenmesi youmlnuumlndeki talepleri uumlzerine

Belccedilikarsquoda kurulu sivil toplum temsilcileri ve Buumlyuumlkelccedililiğimizin katılımı ile faaliyetlerin

koordinasyon goumlrevini uumlstlenmek uumlzere eşguumlduumlm toplantılarına başlanmıştır

Muumlşavirliğimiz de uumlye olarak ccedilalışmalarına katıldığı Eşguumlduumlm Komitesi oumlzellikle faaliyetlerde

tekrarın yaşanmaması belirli bir takvim programı oluşturulması ve yerel makamlar ile tek bir

merkezden iletişim sağlanması goumlrevini yerine getirmektedir

Komite ccedilalışmalarına 2012 Eyluumll ayında başlamış olup her ay duumlzenli olarak yapılan toplantılarda

daha oumlnce belirlenmiş guumlndem maddeleri ele alınmakta ve ortak kararlar doğrultusunda hareket

edilmektedir

Halihazırda 2014 yılında yapılacak faaliyetler belirli bir takvime bağlanmış olup ihtiyaccedillar

doğrultusunda değişiklik yapılmakta ve yeni faaliyeteler dahil edilmektedir

102

Muumlşavirliğimizce konuya ilişkin olarak Goumlccediluumln 50rsquoıncı yıldoumlnuumlmuuml konulu bir fotoğraf sergisi

duumlzenlenecektir

2004 yılında gerccedilekleştirilen 40rsquoıncı yıl ccedilalışmaları ccedilerccedilevesinde Muumlşavirliğimizce duumlzenlenen

rdquoGoumlccediluumln 40 Yılırdquo temalı fotoğraf sergisi tekrar goumlzden geccedilirilerek ve yeni fotoğraflar dahil edilerek

ortak faaliyet programı iccedilinde serilecektir

d) Vatandaşlık Yasası

Belccedilika vatandaşlığını edinme koşullarını zorlaştırmayı oumlngoumlren Vatandaşlık Yasa Tasarı 25 Ekim

2012 tarihinde Temsilciler Meclisinde kabul edilmiştir Yuumlruumlrluumlkteki Vatandaşlık Yasasında

değişiklik yapılmasını oumlngoumlren yasa tasarısı belirli maddeleri accedilısından onay tarihi itibari ile

kısmen buumltuumln huumlkuumlmleri accedilısından ise 1 Ocak 2013 tarihinde yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Yasa tasarısı esas itibari ile uumllkede yasal olarak ikamet edenlerin vatandaşlığa geccedilişine imkan

sağlamaktadır Yasa ile yetişkin yabancının başvuru anında uumllkede yasal olarak ikamet etmesi ve

ikamet suumlresinin ise sınırsız olması oumlngoumlruumllmektedir Yeni uygulama uyarınca Belccedilika dışında

ikamet edenler artık vatandaşlık başvurusunda bulunamayacaktır

Yeni vatandaşlık yasa huumlkuumlmleri oumlzellikle uumllkeye uyum goumlsteren durumların bir tuumlr oumlduumlllendirilmesi

esasları uumlzerine kurulmuştur Vatandaşlığın uyumu desteklen bir araccedil olması ilkesi ise geri planda

bırakılmıştır

Bununla birlikte vatandaşlığı elde etme koşullarına accedilıklık kazandırılmıştır Yasaya ilave edilen

yeni uygulama ise Belccedilikalı ccedilocuğun ebeveynlerine vatandaşlık hakkının tanınmasıdır

Bununla birlikte yasaya getirilen kısıtlayıcı huumlkuumlmler geccedilici işlerde ccedilalışanlar ile ev kadınlarının

vatandaşlık elde etmelerini zorlaştırmıştır

Belccedilika vatandaşlık yasasına dahil edilen ldquobir işte ccedilalışma koşulurdquo oumlzellikle sosyal yardım

merkezinden (CPASOCMW) ayni ve nakdi yardım alan veya yegane gelir kaynağı sosyal yardım

merkezlerinin verdiği yardımlar veya işsizlik sigortası oumldeneği olan yabancıların Belccedilika

vatandaşlığına geccediliş koşullarını oumlnemli derecede kısıtlamıştır

103

e) Siyasal Yaşama Katılım

Belccedilikarsquoda yerleşik Tuumlrk vatandaşları ile Tuumlrk koumlkenli Belccedilikalılar uumllke yasalarına saygılı ve

uyumlu bir toplum olarak kabul edilmektedir

Vatandaşlarımız oumlzelikle yerel duumlzeyde siyasa yaşama etkili bir şekilde katılmakta ve siyasi

partilerde de ciddi ccedilalışmalarda bulunmaktadır

Yerel idarelerde goumlrev alan Tuumlrk koumlkenli Belccedilikalıların sayısı oumlnemli derecede artmış olup bu

eğimin oumlnuumlmuumlzdeki doumlnemde de devam etmesi beklenmektedir

f) Yabancılar mevzuatında duumlzenleme yapılması ve Anayasa Mahkemesi kararı

Yabancıların uumllkeye giriş yerleşme ikamet ve sınır dışı edilmesine dair 15 Aralık 1980 tarihli

kanunda değişiklik yapan 8 Temmuz 2011 tarihli Kanun tasarısı 12 Eyluumll 2011 tarihli Resmi

Gazetede yayımlanarak 22 Eyluumll 2011 tarihi itibari ile yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Yapılan yasal duumlzenleme birccedilok kısıtlayıcı yeni huumlkuumlmler getirmiş olup yabancılar lehine

ccedilalışmalarda bulunan sivil toplum kuruluşları yanında uygulamadan etkilenen kişiler (goumlccedilmen ve

goumlccedilmen koumlkenli Belccedilikalılar) yasa değişikliğinin iptaline youmlnelik olarak Anayasa Mahkemesirsquonde

itiraz suumlreci başlatmışlardır

Aile birleştirmesi alanında yapılan duumlzenlemeler oumlzellikle gelir şartı ve evlilik işleminde asgari yaş

şartları accedilısından aile birleştirmesi işlemlerini etkilemektedir

Anılan yasa değişikliğinin iptaline ilişkin olarak yapılan başvuruları değerlendiren Anayasa

Mahkemesi ise toplam yirmi uumlccedil davayı 26 Eyluumll 2013 tarih 1212013 sayılı Kararı ile tek bir başlık

altında sonuccedillandırmıştır Anayasa Mahkemesi duumlzenlemelere ilişkin olarak yapılan itiraz

başvurularını yersiz bulmuş ve uygulamada aykırı bir durum tespit etmemiştir

104



Yıl Sayı

2012 1104

2013 994

Kaynak Bruumlksel ve Anvers Başkonsoloslukları

Bruumlksel (617 ccedilifte vatandaşlık işlemi 2013)

Anvers (377 ccedilifte vatandaşlık işlemi 2013)


Belccedilika genelinde faaliyette bulunan dernek ve uumlst kuruluşun kesin olmayan listesi aşağıda

belirtilmiştir Gerccedilek rakamın daha fazla olduğu tahmin edilmektedir

Dernek Bruumlksel Boumllgesi Anvers Boumllgesi

Tuumlruuml Dernek Sayısı Dernek Sayısı

Federasyon 10 12

Cami- 15 22

Spor 3 4

BağımsızDiğer 3 2

Belccedilikarsquoda yaşayan işadamlarımız tarafından kurulmuş bulunan BETİAD (Belccedilika-Tuumlrk İşadamları

Derneği) TOumlSED (Tuumlrk Oumlzel Sektoumlr Dostluk Derneği) ATİK (Avrupa-Tuumlrk İşadamları Konseyi)

ve Anversrsquote UNACO (Aktif İşadamları Derneği) isimli dernekler faaliyet goumlstermektedir

Vatandaşlarımızın Genel ve Yerel Youmlnetimlere Katılımları

Belccedilika vatandaşlığına geccedilen vatandaşlarımızın sayısının artması aynı zamanda bu uumllkenin siyasi

yaşantısına katılan Tuumlrk koumlkenli Belccedilikalı sayısında da artışa yol accedilmıştır Belccedilikarsquoda en az beş

yıldan beri ikamet eden ve Belccedilikarsquonın demokratik değerlerine saygılı olacağını beyan eden

yabancılara yerel seccedilimlerde oy kullanma hakkı tanınmaktadır Soumlzkonusu yasal duumlzenleme sadece

seccedilme hakkını tanımakta seccedililme hakkını oumlngoumlrmemektedir

Vatandaşlarımız oumlzellikle yerel youmlnetimlerde siyasi yaşama aktif olarak katılmaktadır

105

136 İKİLİ VE CcedilOK TARAFLI ANLAŞMALAR İKİLİ İLİŞKİLER

a) Yuumlruumlrluumlkteki Belccedilika-Tuumlrkiye Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi huumlkuumlmleri yerine geccedilmek uumlzere

yeni bir ldquoAnlaşmardquo ccedilalışmaları devam etmektedir

Yuumlruumlrluumlkteki Belccedilika-Tuumlrkiye Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi yerine geccedilmek uumlzere yeni bir anlaşma

hazırlanmasına ilişkin olarak oluşturulan Sosyal Guumlvenlik Anlaşmasına dair Sosyal Guumlvenlik

Karma Komisyonu yeni anlaşma hazırlık ccedilalışmalarına 2013 yılı iccedilinde de devam etmiştir

Goumlruumlşmelerde ldquoTuumlrkiye Cumhuriyeti ile Belccedilika Krallığı Arasında Sosyal Guumlvenlik Anlaşmasırsquonın

Uygulanmasına İlişkin İdari Anlaşma Taslağırsquonın goumlruumlşmeleri tamamlanmıştır

Taraflar yeni anlaşma belgelerinin muumlmkuumln olan en kısa suumlrede tamamlanması ve imza aşamasına

geccedililmesi youmlnuumlnde mutabakata varmışlardır

b) Yaşlılık ve dul aylığı işlemlerinin zamanlı olarak tamamlanamaması vatandaşlarımızı

mağdur etmektedir Her iki uumllke sosyal guumlvenlik kurumları gecikmelerin karşı taraf kurumunun

işlemlerindeki gecikmelerden kaynaklandığını ifade etmektedir

Konu 15-19 Nisan 2013 tarihleri arasında Bruumlkselrsquode gerccedilekleştirilen İkili sosyal guumlvenlik

soumlzleşmelerine katılan Sosyal Guumlvenlik Kurumu Başkanlığı (SGK) heyet uumlyelerinin de katılımı ile

18042013 tarihinde Belccedilika Yaşlılık Kurumu (Office National des Pensions ONP) bir ccedilalışma

toplantısında ele alınmıştır

Toplantıda taraflar oumlzellikle dosya işlemlerini hızlandırmak amacı ile aylık bağlama bir aylığı dul

aylığına doumlnuumlştuumlrme veya oumldemesi askıya alınan dosya işlemlerinde yararlanmak uumlzere nuumlfus

bilgilerinin elektronik ortamda değişimi konusunda isteklerini dile getirmişlerdir

Konuya ilişkin ccedilalışmalar devam etmekte olup goumlruumlşmede ele alınan sorunların ccediloumlzuumlmuumlne ilişkin

ccedilalışmalar devam etmektedir

Anılan sorunlara muumlmkuumln olan kısa suumlrede ccediloumlzuumlm getirilmesi vatandaşlarımızı mağduriyetini de

sonlandıracaktır

Konu hakkındaki ccedilalışmaların hızlandırılması vatandaşlarımızın mağduriyetini giderecektir

106

c) Belccedilika sosyal guumlvenlik sisteminde primli yardımlar yanında prim karşılığı olmadan yapılan

sosyal yardımlar sistem iccedilinde oumlnemli bir yere sahiptir Sistemin diğer Avrupa Birliği uumllkelerinden

ayrılan en oumlnemli oumlzelliklerinden birisi ise işsizlik sigortası oumldeneğinin guumlnuumlmuumlze kadar sigortalıya

hayat boyu oumldenmesidir

Sigortalılar yaşlılık aylığı bağlanma yaşına geldiklerinde geccedilmişte ccedilalıştıkları suumlreler goumlzoumlnuumlnde

bulundurularak yaşlılık aylığı bağlanmaktadır Belccedilikarsquoda ikamet edilmesi durumunda ise

kendilerine bağlanacak yaşlılık aylığının miktarı belirli bir oranın altında kalmamaktadır

Geccedilmiş doumlnemlerde işsizlik sigortasının bir tuumlr hayat boyu gelir guumlvencesi olarak goumlruumllmesi işsizleri

ccedilalışmaktansa işsizlik sigortasına bağlı kalmaya teşvik etmiştir

Son yıllarda uygulamaya konulan sosyal politika uygulamaları ise uzun suumlreli işsizlerin tekrar

istihdam piyasasına dahil edilmesini hedeflenmektedir Bu ccedilerccedilevede uzun suumlredir işsiz olanların

gelirlerinin azaltılması veya kesilmesi youmlntemiyle meslek kurslarına veya ccedilalışma hayatına

youmlnlendirilmeleri hedeflenmektedir

İşsiz olanların ccedilalışma hayatına tekrar kazandırılmasına youmlnelik geliştirilen politikanın ana esasları

işsizlik sigortası oumldeneklerinin belirli bir suumlre iccedilin oumldenmesi ve oumldenek miktarının ise aşamalı olarak

azaltılması ilkesi uumlzerine kurulmuştur

Oumlngoumlruumllen program ayrıca işsizlik sigortasından ccedilıkmak iccedilin gerekli girişimlerde bulunmayan

işsizlerin ise oumldenek hakkının sona erdirilmesini oumlngoumlrmektedir İşsizdik sigortası hakkını kaybeden

işsizlerin sosyal yardım merkezlerine başvurarak yardım talebinde bulunmaları dışında bir seccedilenek

kalmamaktadır

İşsizlik sigortasından faydalanan işsizlerden yaklaşık 50000 kadarının yeni uygulamadan dolayı

kapsam dışına ccedilıkacak olması sosyal taraflarca eleştirilmekte ve yeni uygulamanın uumllkede muhtaccedil

nuumlfus sayısının artmasına yol accedilacağına dikkat ccedilekilmektedir

107

14 FRANSA



Cinsiyet

Gen

el 1

Oca

k 2

014

tari

hi

itib

arı

yla

)

Yab

an

cı 2010 y

ılı

itib

arı

yla

5

(Doğu

m y

erin

e goumlre)

Tuuml

rk 2010 y

ılı

itib

arı

yla

6

(Mil

liyet

e goumlre)

Tuuml

rk 0

11

22

013

tari

hi

itib

arı

yla

Başk

on

-solo

slu

k

kayıt

ları

na g

oumlre

(ccedili

fte

vata

nd

aşl

ar

da d

acirch

il)

Erkek 31888651 1891396 117001 323390

Kadın 33932265 1813765 104242 288125

Toplam 65820916 3705161 221243 611515

Kaynak Ulusal İstatistik ve Ekonomik Araştırmalar Enstituumlsuuml (INSEE) ve Başkonsolosluk kayıtları


INSEE verilerine goumlre 2010 tarihi itibarıyla

0 - 17 18 -59 60 +

Erkek 30753 74818 11440

Kadın 28482 66867 8896

Toplam 59235 141685 20336

5 INSEE yabancılara ilişkin nuumlfus sayımı sonuccedillarını doğum yeri ve milliyetlere goumlre ayrı ayrı accedilıklamaktadır Buna

goumlre Fransa dışında doğan ve halen Fransarsquoda yaşayanların sayısı 5514000rsquodir Bu istatistikte doğum yeri esas

alındığından Fransa dışında doğan Fransızlar ile sonradan Fransız vatandaşlığını alan yabancılar dikkate

alınmamaktadır Fransarsquoda yaşayan ancak başka bir uumllkenin uyruğunu taşıyanların sayısı ise 3817562rsquodir Bu sayıya

ccedilifte vatandaşlar dacirchil değildir

6 Milliyetler itibariyle accedilıklanan sayılara ccedilifte vatandaşlar dacirchil değildir

108

Başkonsolosluk kayıtlarına goumlre 2010 tarihi itibarıyla

0 - 17 18 - 59 60 +

Erkek 84999 206769 31622

Kadın 78726 184811 24588

Toplam 163725 391580 56210


Vatandaşlarımızın İdari ve Başkonsolosluk Goumlrev Boumllgelerine Goumlre Dağılımı

a) İdari Boumllgelere Goumlre Dağılım


İdari Boumllge Adı Toplam Yabancı Sayısı Toplam Vatandaş Sayısı

Alsace 193 140648 27145

Aquitaine 33 137787 4547

Auvergne 89 44138 3928

Bourgogne 84 64882 5450

Bretagne 90 64170 5775

Centre 102 105795 10791

Champagne-Ardenne 80 50435 4035

Corse 00 26332 0

Franche-Comte 166 51859 8609

Ile-de-France 38 1479566 56223

Languedoc-Roussillon 32 150033 4802

Limousin 95 32532 3090

Lorraine 112 120955 13547

Midi-Pyrenees 21 132202 2776

Nord-Pas-de-Calais 27 129400 3494

Basse-Normandie 103 28936 2980

Haute-Normandie 86 53102 4567

Pays de la Loire 71 73781 5238

Picardie 85 63029 5357

Poitour-Charentes 24 48890 1173

ProAlpes-Cote drsquoAzur 29 307602 8920

Rhone-Alpes 97 399087 38711

Denizaşırı Uumllkeler 112401 98

FRANSA Genel Milliyete goumlre

(Denizaşırı topraklar da dacirchil)

58

3817562

221256 Kaynak Ulusal İstatistik ve Ekonomik Araştırmalar Enstituumlsuuml (INSEE)

109

b) Başkonsolosluk Goumlrev Boumllgelerine Goumlre Dağılımı


Paris 235667

Lyon 135350

Strazburg 130897

Marsilya 38710

Nant 42153

Bordo 28390

Toplam 611515


2010 yılı itibarıyla

Uumllke Erkek Kadın Toplam

Avrupa uumllke vatandaşları 758700 747484 1506184

27 Avrupa Birliği uumlyesi uumllke vatandaşı 682100 657184 1339284

İspanya 61692 66022 127714

İtalya 95990 76480 172470

Portekiz 265061 230393 495454

İngiltere 79665 77362 157027

Diğer AB uumlyesi uumllkeler - - 386619

Diğer Avrupa uumllkeleri - - 166900

Afrika uumllke vatandaşı 819161 724995 1544156

Cezayir 251857 213691 465548

Fas 227153 207805 434958

Tunus 88004 58700 146704

Diğer Afrika uumllkeleri - - 496946

Asya uumllke vatandaşı 259327 272377 531704

Tuumlrkiye 117011 104245 221256

110

Kamboccedilya Laos ve Vietnam - - 40343

Diğer uumllkeler - - 235518

Genel Toplam 1943983 1873579 3817562

Kaynak Ulusal İstatistik ve Ekonomik Araştırmalar Enstituumlsuuml (INSEE)



Başkonsolosluk

Goumlrev Boumllgesi Doğan Oumllen

Evlenen

Tuumlrk-Tuumlrk Tuumlrk-Yabancı Toplam

Paris 3649 282 - 246 1145

Strazburg 1536 209 200 34 234

Lyon 1790 140 20 325 345

Marsilya 871 51 105 35 140

Toplam 7846 682 325 640 1864


Başkonsolosluk


Evlenen


Paris 3969 262 - - 1239

Strazburg 1661 144 174 38 212

Lyon 1966 166 21 304 325

Marsilya 1063 66 86 8 94

Toplam 8659 638 281 350 1870

Kaynak TC Başkonsoloslukları



İşguumlcuuml istihdam şartları

2013 yılı 3 ccedileyreğinde kamu ve tarım sektoumlruuml hariccedil 10 ve daha fazla işccedili ccedilalıştıran işletmelerde

aylık uumlcretler bir oumlnceki 3 aylık doumlneme goumlre 02 bir oumlnceki yıla goumlre 16 oranında artmıştır

111

Enflasyon ise son 3 aylık doumlnemde 01 azalmış son bir yılda 07 oranında artmıştır Enflasyon

dikkate alındığında reel uumlcret artışı son bir yılda 09 duumlzeyinde gerccedilekleşmiştir

Aynı doumlnem itibariyle ortalama haftalık ccedilalışma suumlresi 356 saat olarak gerccedilekleşmiştir

Soumlz konusu işletmelerde istihdam edilenlerin sayısı son 3 aylık doumlnemde 01 (-17800 kişi) son

bir yıllık doumlnemde 07 (-107700 kişi) duumlşmuumlştuumlr

Ccedilalışma suumlreleri

2013 yılı Haziran ayı sonu itibariyle kamu ve tarım sektoumlruuml dışında faaliyet goumlsteren ve 10 kişiden

fazla işccedili ccedilalıştıran işletmelerde ccedilalışanların 840rsquouuml tam guumln ccedilalışmaktadır Tam guumln ccedilalışanlar

arasında esnek suumlreli ccedilalışanların oranı 128rsquodir Soumlz konusu işletmelerde kısmi ccedilalışanların oranı

160rsquodır

2013 yılı 2 ccedileyreğinde işletmelerin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre haftalık ccedilalışma suumlreleri

İşletmedeki

ccedilalışan sayısı

Tam guumln ccedilalışanlar () Ortalama

ccedilalışma suumlresi

(saat)

Serbest suumlreli

ccedilalışanlar7()

Kısmi

ccedilalışanların

oranı ()

32-35

saat

35-36

saat

36-39

saat

39 ve +

saat

Genel 35 796 77 92 356 128 160

10-19 02 654 53 291 365 35 177

20-49 06 718 93 183 361 68 169

50-99 10 779 104 106 358 104 187

100-249 25 806 101 67 356 131 145

250-499 47 827 88 39 354 161 130

500+ 61 859 62 18 351 174 156

Geccedilici ccedilalışma

Geccedilici işlerde ccedilalışanların sayısı 2013 yılı 3 ccedileyrekte bir oumlnceki doumlneme goumlre 10 artarak (5000

kişi) 523100 duumlzeyinde gerccedilekleşmiştir

Bir oumlnceki doumlneme goumlre geccedilici işlerde ccedilalışanların sayısı sanayi sektoumlruumlnde 09 (+2000 kişi)

hizmet sektoumlruumlnde 11 (+1900 kişi) inşaat sektoumlruumlnde 10 (1200 kişi) artmıştır

Bu doumlnem itibariyle geccedilici ccedilalışanlar iccedilerisinde tam guumln ccedilalışanların sayısı 22 soumlzleşme sayısı

27 oranında artmıştır Ortalama ccedilalışma suumlresi 16 hafta duumlzeyinde gerccedilekleşmiştir

7 İş yasasının L212-15-3 maddesi kapsamında haftalık yasal ccedilalışma suumlresi ile bağımlı olmaksızın ccedilalışan uumlst duumlzey goumlrevliler veya ccedilalışma zamanın esnek

kullanımına muumlsait işlerde ccedilalışanlar

112

2013 yılı 3 ccedileyreği itibariyle geccedilici işlerde ccedilalışanlar

Doumlnemsel değişim () Sayı Yıllık değişim ()

2013 3 ccedileyrek

2012 3 ccedileyrek 2012 2013 2013

3 ccedileyrek 4 ccedileyrek 1 ccedileyrek 2 ccedileyrek 3 ccedileyrek 3 ccedileyrek

Geccedilici ccedilalışanlar -47 -17 19 -06 10 5231 06

Soumlzleşme sayısı -28 -01 00 12 56 41689 67

Tam guumln ccedilalışanlar -47 -15 11 09 22 5100 06

Yeni işyerleri

Fransa Ulusal İstatistik ve Ekonomik Araştırmalar Enstituumlsuuml (INSEE) tarafından yapılan

accedilıklamalara goumlre 2013 yılı Ocak ayında yeni accedilılan iş yerlerinin sayısı aile işletmeleri hariccedil bir

oumlnceki aya goumlre 49 artmıştır Aile işletmeleri dahil edildiğinde artış oranı 256ya

ulaşmaktadır Bununla birlikte son 3 ayda accedilılan işyerlerinin sayısı bir oumlnceki yılın aynı doumlnemine

goumlre 84 gerilemiştir Son 12 aylık doumlnem ele alındığında ise accedilılan işyeri sayısının bir oumlnceki

yıla goumlre 11 azaldığı dikkat ccedilekmektedir

Son 4 ayda accedilılan işyeri sayıları ve aylık değişimler

2012 2013

Ekim Kasım Aralık Ocak

Aile işletmeleri hariccedil 20 080 19 986 20 412 21 415

Aylık değişim () 14 ndash05 21 49

Aile işletmeleri dahil 50 918 44 739 37 993 47 708

Aylık değişim () 105 ndash121 ndash151 256

Sektoumlrler itibariyle son 3 ayda kurulan şirket sayıları

Kasım 2012 Aralık 2012 Ocak 2013

Toplam 44739 37993 47708

Sanayi 2317 1794 2299

- İmalat sanayi 1965 1610 2022

İnşaat 6687 5432 7112

Ticaret taşımacılık otel ve lokanta işletmeciliği 12121 10834 12448

- Ticaret 9128 7846 9430

- Taşımacılık ve depolama 874 770 855

- Otel ve lokanta işletmeciliği 2100 2044 2159

Bilgi ve iletişim 2196 1897 2526

Bankacılık ve sigortacılık 1127 1063 974

Emlak 1313 1203 1172

İşletme destek hizmetleri 9307 7873 10422

Eğitim sağlık ve sosyal faaliyetler 4786 3970 5486

Ev hizmetleri 4885 3927 5269

113

İstihdam harcamaları

Ccedilalışma İstihdam Mesleki Eğitim ve Sosyal Diyalog Bakanlığı tarafından 2013 Ocak ayında

yapılan accedilıklamaya goumlre 2010 yılında istihdamı geliştirmeye youmlnelik harcamaların toplamı 908

milyar avroya yuumlkselmiştir İstihdama youmlnelik harcamalar GSYİHnin 47sini oluşturmaktadır

İstihdamı teşvik harcamalarının 501 milyar avroluk kısmını (GSYİHnın 26sı) oumlzel teşvik

programlarının finansmanı oluşturmaktadır Bu ccedilerccedilevede yapılan harcamalar bir oumlnceki yıla goumlre

2009 yılında 17 2010 yılında 8 oranında artmıştır Harcamaların 56sını işsizlik sigortası

tazminatları 18ini destekli istihdam soumlzleşmesi yardımları 15ini işsizlere youmlnelik mesleki

eğitim harcamaları 12sini kamu istihdam araccedillarına ayrılan paylar oluşturmaktadır

İstihdam piyasasına youmlnelik harcamalarının 407 milyar avroluk kısmını ise (GSYİHnın 21i)

genel harcamalar oluşturmaktadır Genel harcamaların 22 milyar avroluk kısmı prim

muafiyetlerinden 46 milyar avroluk kısmı fazla mesaiyi teşvik tedbirlerinden kalan kısmı ise Aktif

Dayanışma Yardımının (RSA) finansmanı ve hassas boumllgeler iccedilin oumlngoumlruumllen tedbirlerin

finansmanından kaynaklanmaktadır İstihdamın teşvikine youmlnelik genel harcamalar oumlzel

harcamaların aksine 2010 yılında 2009 yılına goumlre 34 azalmıştır

Asgari uumlcret alanlar

01012013 tarihi itibariyle ccedilıraklık ve mesleki eğitim goumlrenler hariccedil olmak uumlzere uumlretim sektoumlrde

ccedilalışan asgari uumlcretlilerin sayısı (yaklaşık 1 milyon 900 bin kişi) tuumlm ccedilalışanların 123ini

oluşturmaktadır Bu oran 01012011 tarihi itibariyle 106 01122011 tarihi itibariyle 111

olarak hesaplanmıştır

2011 Aralık ayı rakamları ile 2013 yılı Ocak ayı rakamları karşılaştırıldığında ekonomik faaliyet

alanlarının birccediloğunda asgari uumlcret alanların sayısında artış kaydedilmiştir Asgari uumlcretlilerin sayısı

1-9 arası işccedili istihdam eden işletmelerde daha fazla artarken (40) 10 ve daha fazla işccedili istihdam

eden işletmelerde sınırlı bir artış (06) olmuştur

Asgari uumlcretle ccedilalışanların oranı tam guumln ccedilalışanlar arasında 85 iken kısmı ccedilalışanlar arasında

286rsquoya ulaşmaktadır Asgari uumlcretle ccedilalışanların oranı işletmelerin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre de farklılık

goumlstermektedir 1-9 işccedili ccedilalıştıran işletmelerde bu oran 276 500 ve daha fazla işccedili ccedilalıştıran

işletmelerde 55 olarak hesaplanmıştır

İşletmelerin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre asgari uumlcretle ccedilalışanların sayısı ve tuumlm ccedilalışanlara oranı aşağıdaki

tabloda verilmiştir

114

İşletmede ccedilalışan

işccedili sayısı

01122011 tarihi itibariyle 01122013 tarihi itibariyle Sayı

(x1000)

Tuumlm

ccedilalışanlara

oranı

Tam guumln

ccedilalışanlara

oranı

Kısmi

ccedilalışanlara

oranı

Sayı

(x1000)

Tuumlm

ccedilalışanlara

oranı

Tam guumln

ccedilalışanlara

oranı

Kısmi

ccedilalışanlara

oranı

1-9 işccedili 690 236 188 361 810 276 219 409

10-19 170 118 95 219 170 121 96 234

20-49 230 116 79 288 250 127 87 316

50-99 160 129 81 347 160 126 79 328

100-249 130 84 62 208 140 91 68 217

250-499 80 69 52 192 80 73 55 197

500 ve daha fazla 240 48 29 150 280 55 31 179

Toplam 1 700 111 78 258 1 890 123 85 286

Sağlık sorunu nedeniyle işe devamsızlık

Ulusal İstatistik ve Ekonomik Araştırmalar Enstituumlsuuml (INSEE) tarafından gerccedilekleştirilen ve 2003-

2011 doumlnemini kapsayan araştırma sonuccedillarına goumlre sağlık problemleri veya ccedilocuk bakımından

dolayı 1 hafta iccedilerisinde en az 1 saat işe devam edemeyenlerin oranı 36dır Araştırma

doumlneminde devamsızlık oranlarında yıllar itibariyle oumlnemli bir değişiklik goumlzlenmemektedir Yıl

iccedilerisindeki değişiklikler ise mevsimsel hastalıklarla accedilıklanmaktadır

Araştırma sonuccedilları ccedilalışanların işe devamsızlık oranlarının yaş cinsiyet aile yapısı mesleği

faaliyet alanı gibi sosyo-demografik faktoumlrlere bağlı olarak farklılık goumlsterdiğini ortaya

koymaktadır Araştırma sonuccedillarına goumlre suumlresiz iş soumlzleşmesi ccedilerccedilevesinde en az 1 yıldan beri

ccedilalışanlar (37) ve devlet memurları (39) suumlreli iş soumlzleşmesi veya yeni imzanmış suumlresiz iş

soumlzleşmesi ccedilerccedilevesinde ccedilalışanlara goumlre (26) sağlık nedeniyle işte daha fazla devamsızlık

goumlstermektedirler

İşe devamsızlık oranı ccedilalışanların fiziksel yeterlilik psikolojik durum ve sosyal duumlzeylerine goumlre

oumlnemli oranda farklılık goumlstermektedir Oumlrneğin uumlst duumlzey youmlneticilerin ( 16) işccedililere goumlre (

45) işe devamsızlık oranının duumlşuumlk olması iş ortamında uumlst duumlzey youmlneticilerin işccedililere goumlre

fiziksel psikolojik ve sosyal risklere daha az maruz kalması ile accedilıklanmaktadır

Sağlık nedeniyle bir haftalık doumlnem iccedilerisinde en az 1 saat işe devam etmeyenlerin haftalık ortalama

sayısı 678000dir

Sağlık nedeniyle işe devamsızlık oranları cinsiyet yaş grupları mesleki faaliyet ve sosyal duruma

goumlre aşağıda verilmiştir

115

Devamsızlık

() Devamsızlık

()

Doumlnem

1 Ccedileyrek 41 Eş

durumu

6 yaşından kuumlccediluumlk ccedilocuk var 36

2 Ccedileyrek 35 6 yaşından kuumlccediluumlk ccedilocuk yok 34

3 Ccedileyrek 30 Ccedilalışma

statuumlsuuml

Suumlreli geccedilici mevsimlik 26

4 Ccedileyrek 37 Suumlresiz soumlzleşme 37

Cinsiyet Erkek 31 Memuru 39

Kadın 41 Sosyal

durum

Uumlst duumlzey youmlnetici 16

Yaş

20-24 29 Buumlro ccedilalışanı 42

25-29 31 İşccedili 45

30-34 32

Sektoumlr

Tarım 30

35-39 32 Maden sanayi 21

40-44 32 İmalat sanayi 38

45-49 36 ElektrikGaz 28

50-54 43 Su uumlretimi dağıtımı 40

55-59 54 İnşaat 40

60-64 47 Ticaret ve tamir 35

Yıl

2003 38 Taşımacılık depolama 36

2004 36 Lokantacılık Otelcilik 39

2005 36 Bilişim İletişim 23

2006 34 Bankacılık sigortacılık 27

2007 35 Emlak 33

2008 34 Bilimsel ve teknik 21

2009 37 İdari ve destek hizmetleri 40

2010 36 Kamu idareleri 37

2011 37 Eğitim 32

Medeni

durum

Evli 36 Sağlık sosyal faaliyetler 46

Bekar 36 Sanat ve goumlsteri 28

Diğer 34

İstihdam Piyasasına İlişkin Gelişmeler

2012 yılı ikinci ccedileyrekteki 16000 istihdam kaybının ardından istihdamdaki daralma uumlccediluumlncuuml

ccedileyrekte daha da hızlanmış ve 41700 kayıpla oumlnemli oumllccediluumllere varmıştır İstihdamda en fazla

daralma hizmet sektoumlruumlnde (-33500) meydana gelmiştir Uumlccediluumlncuuml ccedileyrekte istihdam kaybı sanayi

sektoumlruumlnde -5500 inşaat sektoumlruumlnde -2700 olarak kaydedilmiştir Bir oumlnceki ccedileyrekte 6000 artış

kaydedilen devlet destekli hizmet soumlzleşmelerinin sayısı bu ccedileyrekte -29000 azalmıştır

Fransız Ulusal İstatistik ve Ekonomik Araştırmalar Enstituumlsuuml (INSEE) tarafından yapılan

accedilıklamalara goumlre 2011 yılı 4 ccedileyreğinde accedilılan işyeri sayısı 2010 yılı aynı doumlnemine gore 78

oranında azalmıştır Son 1 yılda accedilılan işyeri sayısında ise oumlnceki yıla goumlre 110 azalma

kaydedilmiştir 2011 yılında toplam 549805 işyeri accedilılmıştır Bu işyerlerinin yarısından fazlasının

evvelce aile işyeri işletmiş olan gerccedilek kişiler tarafından accedilılan yeni işyerlerinin olduğu

116

belirtilmektedir Yeni accedilılan işyerlerinin daha ziyade inşaat ticaret ulaşım ve lokantacılık

alanlarında olduğu dikkat ccedilekmektedir

a) Sosyal Hayata Kazandırma Soumlzleşmeleri (CIVIS)

17-25 yaş arası işsizlerin mesleki accedilıdan youmlnlendirilmeleri ve istihdam piyasasına kazandırılmaları

amacıyla ilk defa 2005 yılında uygulamaya konulan Sosyal Hayata Kazandırma Soumlzleşmelerine

2010 yılında bir oumlnceki yıla goumlre 13 artışla 213000 yeni katılım olmuştur Oumlnceki yıllarda bu sayı

170 ile 190000 arasında değişmektedir Bu uygulamadan buguumlne kadar 800000 kişi yararlanmıştır

1 yıl suumlreli olan ve suumlre sonunda uzatılabilen soumlz konusu soumlzleşme ccedilerccedilevesinde ilgililer mesleki

eğitim ve youmlnlendirme kurumlarının danışmanlık ve rehberlik hizmetlerinden yararlanmaktadır Bu

uygulamaya katılanlarda 48rsquoi suumlresi 6 aydan fazla olmak uumlzere suumlresi belirli veya belirsiz hizmet

akitleri ile iş imkacircnına kavuşmuştur

b) ldquoİstihdamı Teşvik Primirdquo Uygulaması

2008 yılında yaşanan ekonomik krizin istihdam piyasası uumlzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması

amacıyla 15 Haziran 2009 tarih ve 2009-692 sayılı Kararname ile uygulamaya konulan ldquoİstihdamı

Teşvik Primirdquo uygulamasından 7245 stajyer yaralanmıştır Uygulama kapsamında buumlnyesinde 26

yaşından kuumlccediluumlk stajyer ccedilalıştıran işletmeler bu stajyerleri suumlrekli iş akitleri ccedilerccedilevesinde istihdam

etmeleri halinde 3000 Avro tutarındaki primden yararlanmışlardır Bu ccedilerccedilevede işverenlere

oumldenen teşvik primlerinin toplam tutarının 20 milyon Avro olduğu bildirilmektedir

c) Geccedilici Ccedilalışma

2011 yılı 3 ve 4 ccedileyreklerinde gerileyen ve 2012 yılının ilk 3 aylık doumlneminde durağan seyreden

geccedilici işlerde ccedilalışanların sayısı 2012 yılı 2 ccedileyreğinde 33 oranında azalarak (-18900 kişi)

548800 duumlzeyinde gerccedilekleşmiştir

Bir oumlnceki doumlneme goumlre geccedilici işlerde ccedilalışanların sayısı sanayi sektoumlruumlnde 54 (-13600 kişi)

inşaat sektoumlruumlnde 23 (-2900 kişi) hizmet sektoumlruumlnde 13 (-2400 kişi) oranında azalmıştır

117

ccedil) İstihdam Şartları

2012 yılı 3 ccedileyreğinde kamu ve tarım sektoumlruuml dışında faaliyet goumlsteren ve 10 kişiden fazla işccedili ccedilalıştıran

işletmelerde ccedilalışanların 843rsquouuml tam guumln ccedilalışmaktadır Haftalık ortalama ccedilalışma suumlresi 356 saat

olarak hesap edilmiştir Soumlz konusu işletmelerde kısmi ccedilalışanların oranı 157rsquodir

Aynı işletmelerde 2012 yılı 3 ccedileyreğinde uumlcretlerde 04 oranında artış kaydedilirken aynı doumlnemde

enflasyon oranı sabit kalmıştır Son 1 yılda ise uumlcret artışı 22 enflasyon artışı 18 seviyesinde


01122011 tarihi itibarıyla ccedilıraklık ve mesleki eğitim goumlrenler hariccedil olmak uumlzere uumlretim sektoumlruumlnde

ccedilalışan asgari uumlcretlilerin sayısı tuumlm ccedilalışanların 111rsquoini oluşturmaktadır 2011 Aralık ayı

rakamları ile aynı yılın Ocak ayı rakamları karşılaştırıldığında hemen hemen buumltuumln ekonomik

faaliyet alanlarında asgari uumlcret alanların sayısında artış kaydedilmiştir Asgari uumlcretlilerin sayısı 10

ve daha fazla işccedili istihdam eden işletmelerde artarken daha kuumlccediluumlk işletmelerde değişmemiştir

2012 yılı uumlccediluumlncuuml ccedileyreğinde kamu ve tarım sektoumlruuml hariccedil 10 ve daha fazla işccedili ccedilalıştıran

işletmelerde aylık uumlcretler bir oumlnceki 3 aylık doumlneme goumlre 04 bir oumlnceki yıla goumlre 22 oranında

artmıştır Soumlz konusu işletmelerde istihdam edilenlerin sayısı son 3 aylık doumlnemde 03 (-50400

kişi) son bir yıllık doumlnemde 04 (-63800 kişi) azalmıştır

d) Hafta Sonu Ccedilalışma

2011 yılı itibarıyla uumlcretlilerin 29rsquou (65 milyon kişi) suumlrekli veya istisnai olarak pazar guumlnuuml mesai

yapmıştır Şahıs ve malmuumllk koruması sosyal hayatın devamlılığı ve sağlık hizmetlerinde istihdam

edilenlerin sayısı toplam istihdamın 14uumlnuuml oluştururken bu uumlccedil alanda pazar guumlnuuml ccedilalışanlar tuumlm

sektoumlrlerde pazar guumlnuuml ccedilalışanların 23uumlnuuml oluşturmaktadır

Pazar guumlnuuml ccedilalışanların oranı 1990 yılında 20 iken suumlrekli artışla 2011 yılında 29rsquoa

yuumlkselmiştir 2011 yılı itibarıyla kendi nam ve hesabına ccedilalışanların 54rsquouumlnuumln (16 milyon)

Cumartesi veya Pazar olmak uumlzere hafta sonu faaliyetlerini suumlrduumlrduumlkleri belirtilmektedir

118

e) KadınErkek Uumlcretleri Arasındaki Eşitsizlik

2009 yılında işletmelerin ilgili kamu kurumlarına vermiş oldukları bildirimlerden hareketle

hazırlanan kadınerkek uumlcret farklılıklarına ilişkin veriler Ccedilalışma İstihdam Mesleki Eğitim ve

Sosyal Diyalog Bakanlığırsquona bağlı Araştırma İnceleme ve İstatistik Genel Muumlduumlrluumlğuumlrsquonce 2012

Mart ayında accedilıklanmıştır Yapılan accedilıklamaya goumlre 2009 yılında uumlretim sektoumlruumlnde faaliyet

goumlsteren ve 10 ve daha fazla işccedili ccedilalıştıran işletmelerde 47 milyonu (41) kadın olmak uumlzere

toplam 126 milyon işccedili ccedilalışmaktadır

Kadın ccedilalışanların yıllık ortalama uumlcretleri erkek ccedilalışanlara goumlre 24 daha duumlşuumlktuumlr Uumlcretler saat

bazında ele alındığında bu fark 14 olarak hesap edilmektedir Cinsiyetler arası uumlcret farklılığı

2002 yılından bu yana yaklaşık olarak aynı duumlzeyde seyretmektedir

Cinsiyetler arası uumlcret farklılıklarında kısmi zamanlı ccedilalışma oumlnemli bir etken olarak ortaya

ccedilıkmaktadır Zira kadın ccedilalışanlar arasında kısmı ccedilalışanların oranı (31) erkeklere goumlre (7) daha

fazladır Kadın erkek uumlcret farklılıkları işgal edilen kadrolar ve sektoumlrlere goumlre farklılık

goumlstermektedir Uumlst duumlzey youmlneticiler arasında saatlik uumlcret farkı 21rsquoe yuumlkselirken kadın

istihdamının az olduğu ancak kadınların daha ziyade kalifiye kadrolarda istihdam edildiği inşaat ve

nakliye sektoumlrlerinde kadın ccedilalışanların uumlcretleri erkeklerle aynı duumlzeyde seyretmektedir

2009 yılında ortalama uumlcretler ve kadınerkek uumlcret farkı

Ccedilalışan sayısı

(milyon)

Ortalama uumlcret (Avro) Fark ()

Erkek Kadın

Uumlcreti saat esasına goumlre hesaplananlar 114 29466 22426 24

Uumlcreti saat esasına goumlre

hesaplanmayanlar

12 65138 52569 19

Genel 126 33251 24359 27

- Tam guumln ccedilalışanlar 105 34418 28429 17

119

f) 2012 Aralık Ayı İtibariyle İşsizlik Verileri


accedilıklamalara goumlre 2012 yılı 3 ccedileyreği itibarıyla Uluslararası Ccedilalışma Oumlrguumltuuml (ILO) kıstaslarına

goumlre denizaşırı vilayetler hariccedil Fransarsquoda işsizlik oranı 99rsquodur Denizaşırı vilayetler de dacirchil

edildiğinde genel işsizlik oranı 103rsquoduumlr

2012 Aralık ayı sonu itibarıyla İstihdam Kurumursquona kayıtlı bulunan A8 grubundaki işsizlerin sayısı

3132900 olarak kaydedilmiştir Son bir yıl ele alındığında bu gruptaki işsizlerin sayısı 100

oranında artmıştır

B9 ve C

10 grubundaki işsizlerin sayısı 1494700 olarak gerccedilekleşmiştir Son 1 yılda B grubundaki

işsizlerin sayısı 89 C grubundaki işsizlerin sayısı ise 47 oranında artmıştır

A B ve C gurubundaki toplam işsizlerin sayısı kıta Fransarsquosında 4627600 olarak gerccedilekleşmiştir

Bu gruptaki işsizlerin sayısı son 1 yılda 88 artmıştır

İşverenlerce İstihdam Kurumuna yapılan iş arzları bir oumlnceki aya goumlre 78 oranında artarken bir

oumlnceki yıla goumlre 118 oranında azalmıştır

g) Yasadışı Ccedilalışma ile Muumlcadele

Yasadışı Ccedilalışma ile Muumlcadele Ulusal Komisyonu 27 Kasım 2012 tarihinde Başbakan Jean-Marc

AYRAULT başkanlığında toplanmıştır Ccedilalışanların temel sosyal hakları accedilısından olumsuz

sonuccedilları olan ve oumlnemli oumllccediluumlde vergi ve prim kaybına neden olan yasadışı ccedilalışma ve kayıt dışı

ekonomi ile muumlcadelenin zorunluluğunun vurgulandığı toplantıda oumlnuumlmuumlzdeki 3 yıl boyunca

uygulamaya konulacak eylem planı benimsemiştir

8 İşsiz olup aktif olarak iş aramak zorunda olanlar

9 İşsiz olup aktif olarak iş aramak zorunda olan ve son bir ay iccedilerisinde 78 saatten az kısmi ccedilalışanlar

10 İşsiz olup aktif olarak iş aramak zorunda olmayan ve son bir ay iccedilerisinde 78 saatten fazla kısmi ccedilalışanlar

120


2014 Yılı Buumltccedile Kanunu

29 Aralık 2013 tarih ve 2013-1278 sayılı Buumltccedile Kanunu ile İş Kanununun uygulama alanını

oluşturan bazı konularda değişiklik yapılmıştır Buna goumlre

Ccedilıraklık soumlzleşmesi ccedilerccedilevesinde işccedili istihdam eden buumltuumln işverenler iccedilin oumlngoumlruumllen 1000

avro tutarındaki devlet yardımı 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren ccedilıraklık primi adı altında

sadece 11 ve daha az işccedili ccedilalıştıran işletmelere verilecektir

Evvelce bir ccedilıraklık soumlzleşmesi ccedilerccedilevesinde istihdam edilen her bir işccedili başına tanınan 1600

avro tutarındaki kurumlar vergisi muafiyetinden 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren sadece

lisans diploması olanları istihdam eden işletmeler yararlanabilecektir

İş Mahkemelerinde accedilılan davalar dolayısıyla davacıdan alınan 35 avro tutarındaki adli

destek katkı payı 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren yuumlruumlrluumlkten kaldırılmıştır

Araştırmageliştirme faaliyetlerine ağırlık veren yeni işletmeler iccedilin oumlngoumlruumllen işveren payı

sigorta prim muafiyeti uygulaması 31 Aralık 2016 tarihine kadar uzatılmıştır Bu

uygulamadan ancak 31 Aralık 2013 tarihinden oumlnce kurulmuş olan işletmeler

yararlanabilecektir

Oumlncelikli kalkınma boumllgelerindeki işletmeler iccedilin oumlngoumlruumllen işveren payı sigorta prim

muafiyetine sınırlama getirilmiştir Buna goumlre asgari uumlcretin 15 katı uumlcretler iccedilin işveren

prim muafiyeti tam olarak asgari uumlcretin 15i ile 24uuml arasındaki uumlcretler iccedilin aşamalı

olarak uygulanacak ve daha yuumlksek uumlcret dilimi iccedilin prim muafiyeti soumlz konusu

olmayacaktır

Nesiller Arası Dayanışma Soumlzleşmeleri Hakkında Kanun

Cumhurbaşkanı Franccedilois Hollandın seccedilim kampanyaları sırasındaki işsizliğin azaltılmasına ilişkin

vaatlerinden biri olan Nesiller Arası Dayanışma Soumlzleşmelerinin ihdasını oumlngoumlren 1 Mart 2013

tarih ve 2013-185 sayılı Kanun 3 Mart 2013 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yuumlruumlrluumlğe

girmiştir

121

Kanunun amacının

1 Genccedillerin suumlrekli iş soumlzleşmesine geccedilişlerini kolaylaştırmak suretiyle istihdam piyasasında

kalıcı olmalarının yolunu accedilmak

2 Yaşlı ccedilalışanların işe alınmalarını ve istihdam piyasasında kalmalarını teşvik etmek

3 Bilgi ve deneyimlerin gelecek nesillere aktarılmasını sağlamak

olduğu bildirilmektedir

Nesiller Arası Dayanışma Soumlzleşmeleri oumlzel hukuka tabi işverenleri ve 300 ve daha fazla işccedili

istihdam eden sanayi ve ticari nitelikli kamu kurumlarını kapsamaktadır Kanun işletmelerin

buumlyuumlkluumlklerine goumlre farklı huumlkuumlmler oumlngoumlrmektedir

50 ve daha az işccedili ccedilalıştıran işletmeler

50den daha az işccedili ccedilalıştıran işyerleri istihdam ettikleri genccedil ve yaşlı işccedililer iccedilin devlet yardımından

faydalanacaklardır Devlet yardımından yararlanabilmek iccedilin aşağıdaki şartların yerine getirilmesi

gerekmektedir

26 yaşından veya malulluumlk soumlz konusu ise 30 yaşından kuumlccediluumlk bir genci suumlrekli iş soumlzleşmesi

ccedilerccedilevesinde tam zamanlı veya gencin rızası dahilinde en az 45 kısmı zamanlı bir işe

almak

57 yaşından buumlyuumlk işccedililer ile 55 yaşından buumlyuumlk olan malul işccedilileri ya da işe alındığı tarihte

55 yaşından buumlyuumlk işccedilileri yardım suumlresince veya işccedili emekli oluncaya kadar suumlrekli iş

soumlzleşmesi ccedilerccedilevesinde istihdam etmek

Kanun kapsamındaki işletmelerin devlet yardımından yararlanabilmesi iccedilin yukarıda belirtilen iki

temel şartın yanı sıra gecikmiş sosyal sigorta prim borccedillarının bulunmaması ve işccedilinin işe alındığı

tarihten geriye doğru 6 aylık suumlre zarfında işccedili alınması oumlngoumlruumllen kadrolarda ekonomik nedenli

işten ccedilıkarma programı uygulanmamış olması veya işccedilinin ağır kusuru hariccedil diğer nedenlerle işten

ccedilıkarma işleminin yapılmaması gerekmektedir

Bu tuumlr işyerlerinde devlet yardımı uygulaması 1 Ocak 2013 tarihinden sonra işe alınanlar iccedilin 1

Mart 2013 tarihinden itibaren uygulanmaya konulmuştur

122

50-300 arası işccedili ccedilalıştıran işletmeler

Buumlnyesinde 50 ile 300 arası işccedili ccedilalıştıran işletmelerin devlet yardımından yararlanabilmeleri iccedilin

50den az işccedili ccedilalıştıran işletmeler iccedilin belirlenen yukarıdaki şartlar yanında işletme veya grup toplu

soumlzleşmesi imzalamış olmaları veya bu tuumlr bir soumlzleşme imzalanmamış ise bir eylem planı

hazırlamaları toplu soumlzleşme veya eylem planından herhangi biri yoksa Nesiller Arası Dayanışma

Soumlzleşmelerini iccedileren ve işkolu bazında imzalanmış bir toplu soumlzleşme kapsamında olmaları

gerekmektedir İşletme veya grup toplu soumlzleşmelerinin ya da eylem planlarının oumlzellikle genccedillerin

suumlrekli eğitim ve istihdamı yaşlıların istihdamda kalmaları ve bilgi ve tecruumlbelerin gelecek nesillere

aktarılmasını teşvik edici oumlnlemleri iccedilermesi gerekmektedir

300 ve daha fazla işccedili ccedilalıştıran işletmeler

300 ve daha fazla işccedili ccedilalıştıran oumlzel hukuka tabi işletmeler ile 300 ve daha fazla işccedili istihdam eden

sanayi ve ticari nitelikli kamu kurumları bir taraftan genccedillerin işe alınmaları ve uyumlarını diğer

taraftan yaşlı işccedililerin istihdamda kalmalarını ve boumlylece bilgi ve deneyimlerini aktarmalarını

sağlayacak işletme veya grup toplu soumlzleşmesi ya da eylem planı hazırlamak durumundadırlar

Toplu soumlzleşme metinlerini veya eylem planlarını 30 Eyluumll 2013 tarihine kadar yetkili idari

makamlara bildirmeyen oumlzel hukuka tabi işyerleri ve sanayi ve ticari nitelikli kamu işletmeleri

hakkında cezai muumleyyide uygulanması oumlngoumlruumllmektedir Cezanın aylık miktarı o işyerinde işccedililere

oumldenen uumlcretin 1i olarak belirlenmiştir

Kanun Devlet yardımının Ulusal İstihdam Kurumu (Pocircle emploi) aracılığı ile sağlanmasını

oumlngoumlrmektedir Yardımın miktarı suumlresi ve işccedilinin işten ayrılmasının yardım verilmesine engel

teşkil etmeyeceği oumlzel durumlar ccedilıkarılacak bir youmlnetmelikle belirlenecektir

İstihdam Guumlvencesi Kanunu

14 Haziran 2013 tarih ve 2013-504 sayılı İstihdam Guumlvencesi Kanunu 16 Haziran 2013 tarihli

Resmi Gazetede yayınlanarak yuumlruumlrluumlğe girmiştir

4 ana boumlluumlmden oluşan Kanunun temel amacı istihdamın korunmasıdır

Kanunun I boumlluumlmuuml aşağıda belirtilen birtakım bireysel ve toplu yeni haklar getirmektedir

Tamamlayıcı sağlık sigortası zorunluluğunun en geccedil 1 Ocak 2016 tarihine kadar buumltuumln

işletmelere yaygınlaştırılması

Ccedilalışanların mesleki eğitimlerine ilişkin bireysel veritabanı oluşturulması

123

Fransa genelinde 5000den ve duumlnya genelinde 10000den fazla ccedilalışanı bulunan işletmelerin

Fransada yapacakları icra komitesi toplantılarına işyeri işccedili temsilcilerinin zorunlu katılımı

Kanunun II boumlluumlmuumlnde istihdama girişi kolaylaştırıcı ve istikrarsızlıkla muumlcadeleye ilişkin

aşağıdaki duumlzenlemelere yer verilmektedir

İşsizlik yardımlarının miktar ve suumlresinin hesaplanmasında oumlnceden kullanılmayan hakların

dikkate alınması prensibi

3 aydan daha az suumlreli iş soumlzleşmelerinde işveren tarafından oumldenen sosyal guumlvenlik primleri

payının artırılması

Bazı istisnalar dışında oumlzellikle haftada en az 24 saat ccedilalışma prensibi kabul edilerek kısmi

ccedilalışma esaslarının ve fazla mesai suumlrelerini uumlcretlendirme kurallarının yeniden belirlenmesi

Kanunun III boumlluumlmuumlnde istihdam tecruumlbe ve yeteneklerin korunması amacıyla ekonomik

değişikliklere ayak uydurma suumlrecinde alınacak oumlnlemlere yer verilmektedir

- İşletme iccedili goumlrev değişikliklerinde goumlruumlşme usul ve esaslarının belirlenmesi

- Kısmi işsizlik rejiminin yeniden goumlzden geccedilirilmesi

- Asgari uumlcretin 12 katından daha az uumlcretle ccedilalışanların maaşlarında indirime gidilmesinin

yasaklanması gibi bir ccedilok guumlvence sağlayarak istihdamın korunmasına ilişkin anlaşmaların

muhtevasının belirlenmesi

- İstihdamı Koruma Planları (PSE) ve sosyal planlarla ilgili kuralların yeniden goumlzden

geccedilirilmesi

- 1000 ve daha fazla işccedili ccedilalıştıran ve işccedilileri toplu olarak işten ccedilıkarmayı planlayan

işverenlerin işyerini devralacak yeni bir muumlteşebbis bulmaya zorlanması

Kanunun IV boumlluumlmuumlnde iş mahkemelerinde uzlaşma yolu aranmasının teşviki 50 ve daha az işccedili

ccedilalıştıran işyerlerinde oumlnceden toplu soumlzleşmeye gerek olmaksızın 31 Aralık 2014 tarihine kadar

deneme mahiyetinde geccedilici işccedili ccedilalıştırma imkanı kanun huumlkuumlmlerinin denizaşırı vilayetlerde

uygulanması konusunda ccedilıkarılacak duumlzenlemelerde Huumlkuumlmete yetki verilmesi gibi farklı konular

duumlzenlenmektedir

124

18 yaşından kuumlccediluumlk ccedilırakların ccedilalıştırılması

Mesleki ve ccedilıraklık eğitimi goumlren 18 yaşından kuumlccediluumlklerin yasaklanmış işlerde ccedilalışma şartlarını

yeniden duumlzenleyen 11 Ekim 2013 tarihli Karar 13 Ekim 2013 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak

yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Mevcut uygulamaya goumlre mesleki eğitim goumlren 18 yaşından kuumlccediluumlk genccediller iş muumlfettişlerinin

raporları doğrultusunda yasaklanmış işlerde istisnai olarak 1 yıl suumlre ile ccedilalıştırılabilirken yeni

uygulama ile bu suumlre risk değerlendirme raporu hazırlanması ve bu rapor doğrultusunda gerekli

oumlnlemlerin alınması ve suumlreccedil boyuncu genccedil işccediliye yetişkin bir işccedilinin refakat etmesi kaydıyla 3

yıla ccedilıkarılmıştır

Denetim raporlarına uymama ve gizli ccedilalışmanın muumleyyidesi

1 Ocak 2014 tarihinden itibaren uygulamaya girecek olan 3 Aralık 2013 tarihli ve 2013-1107 sayılı

Karar ile gizli ccedilalışma ve denetim sonuccedillarına uymama durumunda sosyal sigorta primlerinde artış

oumlngoumlruumllmektedir Karar uyarınca işyerinde evvelce yapılan denetimler sonucu hazırlanan raporlar

doğrultusunda gerekli tedbirleri almayan işverenler iccedilin sosyal sigorta primlerinin 10 oranında

artırılması oumlngoumlruumllmektedir Sosyal sigorta primlerindeki artış gizli ccedilalışmanın tespit edildiği

durumlarda 25e yuumlkselmektedir

Genccedillerin istihdamı

Zor durumda bulunan genccedilleri istihdam piyasasına kazandırmak veya istihdamda tutmak amacıyla

sosyal ve mesleki accedilıdan yakın destek hizmetleri sunulmasını oumlngoumlren 1 Ekim 2013 tarihli Karar 2

Ekim 2013 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Franccedilois Hollandeın Cumhurbaşkanı seccedililmesinden sonra işbaşına gelen yeni Huumlkuumlmetin genccedillere

oumlnuumlmuumlzdeki yıllarda 2012 yılındakinden daha iyi yaşam koşulları sağlamak youmlnuumlndeki vaatleri

ccedilerccedilevesinde ihdas edilen uygulama ile 1 Ekim 2013 - 1 Ekim 2014 tarihleri arasında 10 bin gence

istihdam sağlanması amaccedillanmaktadır

Uygulamanın ilk aşamada pilot boumllge olarak seccedililen Marsilya la Reacuteunion Est le Vaucluse le

Lot-et-Garonne lrsquoAllier Puy-de-Docircme le Finistegravere lrsquoEure lrsquoAude les Vosges boumllgelerinde

başlatılacağı ve 2016 yılından itibaren uumllke geneline yaygınlaştırılacağı bildirilmektedir

Uygulama iccedilin 2014 buumltccedilesinde 30 milyon avro oumldenek oumlngoumlruumllmektedir

125

İstihdamı teşvik uygulaması

Franccedilois Hollandın Cumhurbaşkanı seccedililmesinden sonra istihdamın teşvik edilmesi amacıyla

Genccedillerin İstihdamıGeleceğin Meslekleri Hakkında Kanun ve Nesiller Arası Dayanışma

Soumlzleşmeleri Hakkında Kanun ile iki temel uygulama yuumlruumlrluumlğe konulmuştur

Bu iki duumlzenlemeyi tamamlayıcı nitelikte yeni bir uygulama 28062013 tarihli Resmi Gazetede

yayınlanan 26 Haziran 2013 tarihli ve 2013-549 sayılı Kararname ile yuumlruumlrluumlğe konulmuştur

Kararnamede kapsamda bulunan genccedilleri suumlrekli iş soumlzleşmesi ile tam guumln istihdam edecek

işverenlere istihdam edilecek her bir kişi iccedilin iki taksit halinde oumldenecek 5000 avro devlet yardımı

oumlngoumlruumllmektedir Deneme mahiyetinde olan soumlz konusu duumlzenleme ile hassas boumllgelerdeki

genccedillerin istihdama doumlnuumlşuuml ve bu suumlreccedilte karşılaştıkları ayrımcı muamelelerin oumlnlenmesi

hedeflenmektedir Bu duumlzenleme youmlnetmelikle belirlenen hassas boumllgelerde 6 aydan beri ikamet

eden ve son 1 yıldan beri işsizlik sigortasında kaydı bulunan 30 yaşından kuumlccediluumlk genccedilleri

kapsamaktadır Kararname ile uygulama kapsamında bulunan iller Amiens Clichy-sous-

BoisMontfermeil Fort-de-France Grenoble LilleRoubaix Marsilya Perpignan Saint-Quentin

Sarcelles et Toulouse şeklinde belirlenmiştir

Meslek edindirme yardımı

Niteliksiz veya az nitelikli işccedilileri istihdam piyasasına hazırlamak uumlzere ccedilalıştıran işletmelere

verilecek devlet yardımına ilişkin 3 Ekim 2013 tarihli Karar 6 Ekim 2013 Tarihli Resmi Gazetede

yayınlanarak yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Soumlz konusu Karar uyarınca 1 Ocak 2013 tarihinden bu yana geccedilerli olmak uumlzere anılan

işletmelerdeki her bir kadroda yıl boyunca tam guumln ccedilalışma iccedilin oumlngoumlruumllen devlet yadımı 10000

avro olarak belirlenmiştir Oumlngoumlruumllen para yardımı yıl iccedilerisinde ccedilalışma suumlresi ile orantılı olarak

verilmektedir Devlet ile ilgili işletmeler arasında imzalanan anlaşma uyarınca yardım 12 aya

boumlluumlnerek verilmektedir

Nesiller Arası Dayanışma Soumlzleşmeleri

Nesiller Arası Dayanışma Soumlzleşmeleri Hakkında Kanun 3 Mart 2013 tarihinde yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Kanun uyarınca 50 ve daha az işccedili ccedilalıştıran işletmelerde tecruumlbelerini aktarmak amacıyla yeni işccedili

istihdam eden 57 yaşından kuumlccediluumlk işverenlere devlet yardımı verilmekte ve bu yardım işverenin işi

bırakması durumunda tamamen kesilmektedir

126

13 Eyluumll 2013 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yuumlruumlrluumlğe giren 11 Eyluumll 2013 tarihli ve 2013-

815 sayılı Kararname ile Nesiller Arası Dayanışma Soumlzleşmeleri ile ilgili yukarıda belirtilen

uygulamada değişiklik yapılmıştır Buna goumlre 14 Eyluumll 2013 tarihinden itibaren verilen yardım

ancak işverenin işccediliyi işe aldığı tarihten sonraki 6 ay iccedilerisinde işi bırakması durumunda

kesilebilecektir

Ekonomik nedenle işten ccedilıkarma


Resmi Gazetede yayınlanarak yuumlruumlrluumlğe girmiştir11

Soumlz konusu Kanun istihdamın korunması

kapsamında 50 ve daha fazla işccedili ccedilalıştıran işletmelerde 30 guumln iccedilinde 10dan fazla işccedilinin

ekonomik nedenle toplu olarak işten ccedilıkarılması youmlntemleri ile ilgili oumlnemli değişiklikler

oumlngoumlrmektedir Kanun huumlkuumlmleri uyarınca toplu işten ccedilıkarmalar ancak istihdamı koruma

planlarının iccedileriğine ilişkin bir toplu soumlzleşme imzalanması veya işten ccedilıkarma planın iccedileriğine

ilişkin olarak İş Yasasının L1233-24-2 huumlkuumlmleri ccedilerccedilevesinde12

işveren tarafından detaylı bir

rapor hazırlanması durumunda muumlmkuumln olabilecektir Bu amaccedilla imzalanan toplu soumlzleşme veya

işveren tarafından hazırlanan raporun yetkili idari makam tarafından onaylanması zorunludur

Soumlz konusu kanununun bu youmlndeki huumlkuumlmlerinin uygulanmasına ilişkin 27 Haziran 2013 tarihli ve

2013-354 sayılı Kararname 28 Haziran 2013 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yuumlruumlrluumlğe

girmiştir

Kararnamede yetkili idari makam olarak İşletmeler Rekabet Tuumlketim Ccedilalışma ve İstihdam Boumllge

Muumlduumlrluumlkleri (DRECCTE) belirlenmektedir

Toplu işten ccedilıkarmalarla ilgili huumlkuumlmler 1 Temmuz 2013 tarihinden sonra meydana gelen iş

soumlzleşmesi fesihleri iccedilin uygulanacaktır

KadınErkek eşitliği

Ccedilalışma Hayatında KadınErkek Eşitliği Yuumlksek Kurulu hakkında 30 Nisan 2013 tarihli ve 2013-

371 sayılı Karar 3 Mayıs 2013 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Soumlz konusu Karar Ccedilalışma Hayatında KadınErkek Eşitliği Yuumlksek Kurulunun goumlrev ve işleyişine

ilişkin aşağıdaki değişiklikleri oumlngoumlrmektedir

11 2013 Haziran ayı raporunda bu konuda bilgi sunulmuştur 12 İşyeri işccedili temsilcilerinin bilgilendirilmesi goumlruumlşlerinin alınması işten ccedilıkarma tarihlerinin belirtilmesi kaldırılan kadroların niteliği ve oumlngoumlruumllen mesleki eğitim

faaliyetlerin belirtilmesi gibi

127

Kısıtlayıcı niteliği olmamakla birlikte Yuumlksek Kurulun ccedilalışma alanları zamanın kullanımı

koruma şekilleri aile izinleri işletmede temsil sistemleri cinsel ve psikolojik taciz temel ve

suumlrekli eğitim kız ve erkek ccedilocuklarının meslek seccediliminde ccedileşitliliğin artırılması kadınların

işyeri accedilmalarının kolaylaştırılması şeklinde belirlenmektedir

Mevzuatta aksine bir huumlkuumlm yoksa goumlrevin yuumlruumltuumllmesi iccedilin gerekli goumlruumllen bilgi ve belgelerin

kamu kurumlarınca Yuumlksek Kurula iletilmesi zorunluluğu getirilmektedir Bu ccedilerccedilevede plan

ve buumltccedile programlarına almaları accedilısından Yuumlksek Kurul ihtiyaccedil duyduğu araştırma konularını

ilgili kamu kurumlarının dikkatine sunabilecektir

Kadın haklarından sorumlu bakanlıkccedila her iki yılda bir Yuumlksek Kurula goumlnderilmesi zorunlu

olan raporun muhtevası yeniden belirlenmiştir Soumlz konusu raporda zamanın kullanımı koruma

şekilleri ve orta ve yuumlksek oumlğrenimde youmlnlendirme ve mesleki ccedileşitlilik youmlnetimi konusunda

yapılan eylemlerin bilanccedilosuna yer verilecektir

Yuumlksek Kurul buumlnyesinde sekreterlik kadrosu oluşturulmuştur Kurul sekreteri kadın

haklarından sorumlu Bakanlık tarafından ccedilıkarılacak kararname ile 3 yıl suumlreyle atanacaktır

Sekreterin temel goumlrevi Yuumlksek Kurul buumlnyesinde oluşturulan ccedilalışma grupları ve komitelerin

ccedilalışmalarını organize etmektir Sekreter hiyerarşik accedilıdan doğrudan Kurul Başkanına tabi

olacaktır

Uzun suumlreli kısmi ccedilalışma

Sosyal Guumlvenlik Yasasının D 5122-43 maddesi uyarınca en az 3 ay suumlreli ve suumlre sonunda

yenilenebilen uzun suumlreli kısmi ccedilalışma soumlzleşmeleri akdedilebilmektedir Bu tuumlr soumlzleşmeler suumlre

sonunda yenilenebilmekle birlikte toplam suumlre 1 yıl ile sınırlıdır

24 Aralık 2012 tarihli ve 2012-1446 sayılı Kararname 3 aylık asgari suumlre sınırına istisna getirerek

31 Mart 2013 tarihine kadar imzalanacak soumlzleşmelerde 2 ay suumlreli soumlzleşme imzalanmasına imkan

tanımıştır

Bu defa 12 Nisan 2012 tarihli ve 2013-309 sayılı Kararname ile 2 ay suumlreli soumlzleşme imzalanma

tarihi 31 Temmuz 2013 tarihine kadar uzatılmıştır

128

Uumlcretlerin haczi

1 Ocak 2013 tarihinden itibaren geccedilerli olmak uumlzere uumlcretlere uygulanacak haciz miktarları 14 Ocak

2013 tarihli ve 2013-44 sayılı Kararname ile yeniden belirlenmiştir Haczedilebilecek miktarlar

uumlcret duumlzeylerine goumlre değişmekte olup aşağıda belirtilmiştir

Uumlcretin 3670 euro avrodan aşağı dilimi iccedilin 120si

3670 euro - 7180 arası dilim iccedilin 110u

7180 euro - 10720 arası dilim iccedilin 15i

10720 euro - 14230 arası dilim iccedilin 14uuml


17760 euro - 21330 arası dilim iccedilin 12si

21330 avrodan yukarı dilimi iccedilin tamamı

Geccedilici goumlrevliler

Hassas boumllgelerde hizmet veren dernekler yerel youmlnetimler kamu hizmeti veren oumlzel hukuk tuumlzel

kişileri kamu kurumları kamu eğitim ve oumlğretim kurumları ve toplu konut idareleri İş Yasasının

L5134-100 maddesi kapsamında devlet halk ilişkilerinin guumlccedillendirilmesi amacıyla bu boumllgelerde

ikamet eden 30 yaşından buumlyuumlk ve halihazırda işsiz durumda bulunanları en fazla 3 yıl suumlreli ve bir

defa yenilenebilir iş soumlzleşmeleri ccedilerccedilevesinde geccedilici goumlrevli statuumlsuumlnde ccedilalıştırabilmekte ve bu tuumlr

istihdamdan dolayı devlet yardımından yararlanabilmektedirler

15 Ocak 2013 tarihli ve 2013-54 sayılı Kararname ile İş Yasasının L5134-100 maddesi

kapsamında işccedili ccedilalıştıran işverenlere yapılan devlet yardımının yıllık miktarı 1753840 avro olarak

belirlenmiştir

129




Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 13639000 518 14927000 619 28566000 567

Yabancı 729000 457 1031000 651 1760000 554

Tuumlrk 55875 320 159345 813 215220 578

Kaynak Ulusal İstatistik ve Ekonomik Araştırmalar Enstituumlsuuml (INSEE) ile İccedilişleri Denizaşırı Vilayetler

Yerel Youmlnetimler ve Goumlccedil Bakanlığı



İşkolları Ccedilalışan Sayısı

İnşaat 16000

Tarım 1600

Sanayi 16000

Ticaret 19200

Taşımacılık 8000

Otel ve lokantacılık 16000

Destek Hizmetleri 20800

Eğitim 8000

Sağlık ve Sosyal Hizmetler 17600

Diğer Hizmetler 36800

Toplam 160000

Kaynak Vatandaşlarımızın sayısı INSEE tarafından AEA harici uumllkelere mensup goumlccedilmenler iccedilin accedilıklanan

oranlar doğrultusunda hesaplanmıştır

130


2011 yılı itibarıyla vatandaşlarımızın 17rsquosi bağımsız işlerde 4rsquouuml kamu sektoumlruumlnde

ccedilalışmaktadır Vatandaşlarımızın 21rsquoi geccedilici iş soumlzleşmesiyle ccedilalışmaktadır Geccedilici iş soumlzleşmesi

statuumlsuumlnde ccedilalışma oranının en yuumlksek olduğu goumlccedilmenler Tuumlrklerdir

Ulusal İstatistik ve Ekonomik Araştırmalar Enstituumlsuumlrsquonuumln (INSEE) verilerine goumlre 2011 yılı

itibarıyla goumlccedilmenler arasında bağımsız ccedilalışanların oranı Fransızlarla aynı duumlzeydedir Bu oran

2011 yılı itibarıyla erkeklerde 158 kadınlarda 7 olmak uumlzere ortalama 118 duumlzeyindedir

Vatandaşlarımız arasında bağımsız ccedilalışanların oranının ise yine INSEE verilerine goumlre

Fransızlardan ve yabacıların ortalamasından daha yuumlksek olduğu dikkat ccedilekmektedir (Erkeklerde

19 Kadınlarda 11 genel 17) Bu oranlardan hareketle Fransarsquoda serbest ccedilalışan

vatandaşlarımızın sayısının 36000 civarında olduğu tahmin edilmektedir

Vatandaşlarımızın kendi iş yerini kurma konusundaki girişimci yapısının kolaylıkla fark edildiği

değişik kesimlerce ifade edilmektedir Paris ve ccedilevresinde (Ile de France) hızlı yemek tuumlruuml olarak

isimlendirilen işletmelerin (doumlnercilik) inşaat sektoumlruumlnuumln ve terzi tamirat atoumllyelerinin oumlnemli bir

kısmının vatandaşlarımız tarafından işletildiği bilinmektedir Bu tespit Fransa geneli iccedilin de oran

farklılıklarıyla birlikte benzerlik arz etmektedir Bununla birlikte eğitimlerinin tamamını veya

oumlnemli bir kısmını Fransarsquoda tamamlayan genccedillerimiz arasında meslek yelpazesinin giderek

ccedileşitlendiği goumlruumllmektedir

Yabancıların serbest mesleklere youmlnelme ve kendi işlerini kurma youmlnuumlndeki temayuumllleri uluslararası

kuruluşlarca yapılan araştırmalarla da ortaya konulmaktadır Zira 9-10 Haziran 2010 tarihlerinde

OECD tarafından duumlzenlenen ldquoGoumlccedilmen Girişimciliği ve Goumlccedilmenlerin İstihdama Katkılarırdquo konulu

Konferansrsquota son 10 yılda OECD uumllkelerinde goumlccedilmen girişimciliği ve goumlccedilmenlerin istihdama

katkılarının gerek nitelik gerek sayısal olarak arttığı OECD uumllkeleri genelinde goumlccedilmenler arasında

kendi işini kuranların oranının ( 127) yerli nuumlfusa ( 120) goumlre kuumlccediluumlk bir farkla da olsa daha

yuumlksek olduğu goumlccedilmenler tarafından kurulan işletmelerin artık sadece kendi mensubu oldukları

uumllke vatandaşlarına değil toplumun tuumlm kesimlerine hitap etmekte olduğu ve hemen hemen her

alanda faaliyette bulundukları vurgulanmıştır

131


a) Asgari Uumlcret Fransarsquoda asgari uumlcret 1 Ocak tarihinden itibaren geccedilerli olmak uumlzere yılda bir

kez belirlenmektedir Haftalık 35 saat ccedilalışma karşılığında 2012 yılı iccedilin tespit edilen asgari uumlcret

aşağıda belirtilmiştir

Saatlik Aylık

Bruumlt Net Bruumlt Net

922 Avro 723 Avro 139837 Avro 109694 Avro

Kaynak Ccedilalışma İstihdam Mesleki Eğitim ve Sosyal Diyalog Bakanlığı

b) Ortalama Aylık İşccedili Uumlcretleri 2009 ve 2010 yıllarında işletmelerin ilgili kamu kurumlarına

vermiş oldukları bildirimlerden hareketle hazırlanan ortalama uumlcretlere ilişkin veriler Araştırma

İnceleme ve İstatistik Genel Muumlduumlrluumlğuumlrsquonce 2012 Ekim ayında accedilıklanmıştır Yapılan accedilıklamaya

goumlre 2010 yılında oumlzel sektoumlrde ve yarı kamu sektoumlruumlnde tam guumln ccedilalışan bir işccedilinin bruumlt aylık

uumlcreti 2764 Avrorsquoya (2009 yılına goumlre 21 artış) net uumlcreti ise 2082 Avrorsquoya (2009 yılına goumlre

20 artış) yuumlkselmiştir Net ortalama uumlcretlerdeki artış idari hizmetler destek hizmetleri kok

koumlmuumlruuml uumlretimi ve eczacılık dışında buumltuumln sektoumlrlerde bir oumlnceki yılda kaydedilen artıştan daha

fazla olmuştur 2008 ve 2009 yıllarında yaşanan ekonomik kriz nedeniyle ortalama uumlcretlerde duumlşuumlş

kaydedilen sigortacılık ve bankacılık sektoumlruumlnde 2010 yılında 34 oranında artış kaydedilmiştir

2010 yılında ortalama net uumlcretlerdeki artış 20 ve daha az işccedili ccedilalıştıran işyerlerinde daha duumlşuumlk

duumlzeyde gerccedilekleşmiştir Uumlcret artış oranı 10 ve daha az işccedili ccedilalıştıran işletmelerde 18 10-19

arası işccedili ccedilalıştıran işletmelerde 16 duumlzeyinde kalmıştır

Son yıllarda uumlcret artış oranında bir yavaşlama goumlzlense de banka mali kuruluşlar ve sigorta

şirketleri ccedilalışanlarının uumlcretleri en uumlst seviyede seyretmektedir

132

31 Aralık 2010 tarihi itibarıyla

İşkolları

Ortalama Bruumlt Aylık Uumlcretler (Avro)

İnşaat 2730

Tarım Orman Balıkccedilılık 2437

Maden 2836

İmalat Sanayi 3000

Enerji Su 3317

Ticaret Oto Tamirciliği 2514

Gastronomi 2002

Bilişim İletişim 3977

Taşımacılık ve depolama 2645

Emlak 2858

Eğitim Oumlğretim 2547

Ev Hizmetleri 1942

Kamu İdaresi Sosyal Hizmetler 2290

Bankacılık ve sigortacılık 4239

Diğer 2413

Tuumlm Faaliyet Alanları Ortalaması 2764



Aralık 2013 tarihi itibarıyla

Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 1568800 - 1734000 - 3303200 105

Tuumlm Goumlccedilmenler - 172 - 153 - 161

Tuumlrk - 377 - 208 - 258


133



Sosyal guumlvenlik harcamaları

Sosyal İşler ve Sağlık Bakanı Marisol Touraine ve Buumltccedileden Sorumlu Bakan Bernard Cazeneuve

tarafından Buumltccedile Hesap Komisyonunun raporuna dayanılarak 6 Haziran 2013 tarihinde yapılan

ortak basın accedilıklamasında 2012 yılı sosyal guumlvenlik buumltccedile accedilığının 2011 yılına goumlre 34 milyar

azaldığı ve 2013 yılı accedilığının 2012 ile aynı duumlzeyde kalacağının tahmin edildiği bildirilmiştir Basın

accedilıklamasında değinilen konular oumlzetle aşağıda belirtilmiştir

2012 yılında Sosyal Guumlvenlik Genel Rejimi ve Yaşlılık Dayanışma Fonları (FSV) 175 milyar avro

accedilık vermiştir Buumltccedile accedilığı Sosyal Guumlvenlik Buumltccedile Kanununda oumlngoumlruumllen seviyeye (174 milyar

avro) ccedilok yakın duumlzeyde gerccedilekleşmiştir Bu durum 209 milyar accedilık verilen 2011 yılına goumlre 34

milyar avro iyileşme anlamına gelmektedir ve 2012 yılı yaz aylarından bu yana Huumlkuumlmet tarafından

alınan oumlnlemlerin bir sonucudur

2013 yılında Sosyal Guumlvenlik Genel Rejimi ve Yaşlılık Dayanışma Fonlarının accedilığının olumsuz

ekonomik konjonktuumlre rağmen 173 milyar avro duumlzeyinde kalacağı oumlngoumlruumllmektedir Sosyal

guumlvenlik sisteminin suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla Huumlkuumlmet buumltccedile dengeleri accedilısından

adil oumlnlemler almaya bundan sonraki yıllarda da devam edecektir

Branşlar ve yıllar itibariyle Sosyal Guumlvenlik Genel Rejimi ve Yaşlılık Sigortası Fonları (FSV) buumltccedile

dengeleri (Milyar avro)

Genel Rejim FSV Genel

Rejim +

FSV Sağlık

İş kazası-

Meslek

Has

Yaşlılık Aile

Yard Toplam

2011 -86 -02 -60 -26 -174 -34 -209

2012 -59 -02 -48 -25 -133 -41 -175

2013 -79 +03 -35 -32 -143 -30 -173

134

Emekli aylıkları

Yaşlılık Sigortası Kurumlarınca bağlanan emekli ve dul aylıklarının miktarı 1 Nisan 2013

tarihinden geccedilerli olmak uumlzere 13 oranında artırılmıştır Bu artış doğrultusunda yaşlılık ve dul

aylıklarının asgari miktarları da yuumlkseltilmiştir Yaşlılık ve dul aylıklarının asgari miktarları ile

yaşlılık sigortası kurumlarınca verilen ek yardımların tutarları aşağıda belirtilmiştir

- Asgari emekli aylığı 62899 avro ay (Oumldenen miktar sigortalılık suumlresiyle orantılıdır)

- Asgari dul aylığı 28358 avroay (Asgari dul aylığı 15 yıldan fazla sigortalı ccedilalışması

olanlar iccedilin soumlz konusudur)

- Dul yardımı 60212 avroay

- Toptan oumldeme sınırı 139 avroay (Hesaplanan aylığın tutarı bu miktarın altında kalıyorsa

15 yıl karşılığı aylıklar toptan oumldenebilmektedir)

- Ek yardım (ASPA) tek yaşayanlar iccedilin 78726 avroay ccediliftler iccedilin 122227 avroay (Yaşlılık

ve dul aylıklarını tamamlayıcı nitelikte olup Fransada duumlzenli ikamet şartına bağlıdır)

- Eş yardımı 5081 avroay


Emeklilik reformu

Sosyal guumlvenlik harcamalarındaki accedilıkların azaltılması amacıyla emeklilik sisteminde değişiklikler

oumlngoumlren yasa teklifi 18092013 tarihinde Sosyal İşler ve Sağlık Bakanı Marisol Touraine tarafından

Bakanlar Kuruluna sunulmuştur

Konu ile ilgili olarak anılan Bakanlık tarafından kamuoyuna yapılan accedilıklamada aşağıdaki

hususlara yer verilmiştir

Sistemin suumlrekliliğinin sağlanmasına youmlnelik oumlnlemler

Buguumln itibariyle emeklilik sistemi emekliye ayrılanların sayısında oumlnemli derecede artış ve

ortalama yaşam suumlresinin uzaması nedeniyle mali dengeler accedilısından zor durumda bulunmaktadır

Zira emekliye ayrılanların sayısı yılda ortalama 600 bin civarında seyrederken 2 Duumlnya Savaşı

sonrası kuşakların emekliye ayrılma yaşına gelmesi nedeniyle yılda 800 bin seviyesine yuumlkselmiştir

Keza 60 yaşından sonra hayatta kalma suumlresi erkeklerde 222 yıla kadınlarda 27 yıla yuumlkselmiştir

Emeklilik sisteminin accedilıkları geccediltiğimiz yıllarda yapılan reformlara rağmen artmaya devam

etmiştir Mevcut sistemin devamı durumunda kamu oumlzel ve ek emeklilik sistemlerinin toplam

accedilıkları 2020 yılında 207 milyar avro 2040 yılında 27 milyar avro olarak hesaplanmaktadır

135

Sunulan reform teklifi ile temel emeklilik sistemlerindeki mali dengelerin 2020 yılında sağlanması

ve bu dengenin 2040 yılına kadar muhafaza edilmesi oumlngoumlruumllmektedir

Mali dengenin sağlanması accedilısından 2014 yılından itibaren buumltuumln rejimler iccedilin işccedili ve işverenlerden

kesilen yaşlılık sigortası primlerinin aynı oranda artırılması oumlngoumlruumllmektedir Artış 2014 yılında

015 sonraki 3 yıl iccedilin 005 ve 2017 iccedilin 03 puan olarak hesaplanmıştır 2014 yılında yapılacak

artışın asgari uumlcretliye aylık maliyeti 215 avro civarındadır

3 ve daha fazla ccedilocuk yetiştiren emeklilere verilen 10 oranındaki aylık zammı uumlzerindeki gelir

vergisi muafiyeti kaldırılacaktır

Enflasyon oranı dikkate alınarak her yıl 1 Nisan tarihinde yapılan emekli aylıklarındaki zamlar

bundan boumlyle 1 Ekim tarihinden itibaren yapılacaktır

2020 yılından itibaren tam oran uumlzerinden emekli aylığı hak edebilmek iccedilin gerekli sigortalılık

suumlresi her 3 yılda bir 3 ay artırılmak suretiyle 2035 yılına kadar 43 yıla ccedilıkarılacaktır Sigortalık

suumlresindeki geccediliş suumlreci aşağıda belirtilmiştir

Doğum tarihi 62 yaşın

tamamlandığı yıl

Tam orandan emekli aylığına hak kazanmak iccedilin

gerekli sigortalılık suumlresi

1958 2020 41 yıl 3 ay

1961 2023 42 yıl

1964 2026 42 yıl 1 ay

1967 2029 42 yıl 6 ay

1970 2032 42 yıl 9 ay

1973 2035 43 yıl

Yasa teklifinde ayrıca mevcut verilere goumlre emeklilik sistemi hakkında rapor hazırlamak ve

gerektiğinde Huumlkuumlmete sunmak uumlzere Youmlnlendirme ve Denetleme Kurulları oluşturulması


Zor işlerde ccedilalışanların korunmasına youmlnelik oumlnlemler

Sosyal taraflarca ağır yuumlk kaldırma doğal duruşu zorlayan ccedilalışma şekilleri titreşim kimyasal

madde guumlruumlltuuml basınccedil ve aşırı sıcağa maruz kalma gece ccedilalışması tekrarlanan hareketlerle yapılan

işler olarak tanımlanan zor işlerde ccedilalışan sigortalılar iccedilin 2015 yılından itibaren bireysel hesap

oluşturulması oumlngoumlruumllmektedir

136

Yaşam suumlresini kısaltabilecek zor işlerde ccedilalışanlara maruz kaldıkları risklerin derecesine ve

suumlresine goumlre puan verilecektir Sigortalıya mesleki kariyeri boyunca toplam 100 puan

verilebilecektir Bu puanlar sigortalının guumlccedil olmayan işlere youmlnlendirilmeleri amacıyla mesleki

eğitim faaliyetlerinde kısmi zamanlı ccedilalışmak zorunda kalanlar iccedilin mevcut uumlcretin korunmasında

ve emeklilik iccedilin sigortalılık doumlnemi olarak değerlendirilebilecektir İlk 20 puanın mesleki eğitim

faaliyetlerinde kullanılma zorunluluğu vardır Puanların emekli aylığının hesaplanmasında dikkate

alınan sigortalılık suumlresi olarak değerlendirilmesinde 10 puan iccedilin 3 ay sigortalılık suumlresi verilmesi


Kişisel hesap sisteminin finansmanı buumltuumln işyerlerinden asgari duumlzeyde alınacak primler ve zor

işlerin soumlz konusu olduğu işyerlerinden işin zorluk derecesine goumlre alınacak primlerle

sağlanacaktır

Emeklilik sisteminin adil hale getirilmesine youmlnelik oumlnlemler

Mevcut mevzuata goumlre analık izni kullanılan suumlreler iccedilin ilgililere en fazla 2 doumlnem (6 ay)

sigortalılık suumlresi verilmektedir Yeni duumlzenleme ile 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren analık izni

suumlrelerinin tamamı 90 guumlnluumlk dilimler halinde yaşlılık aylığının hesaplanmasında dikkate alınan

sigortalılık suumlresi olarak değerlendirilecektir

Mevcut mevzuata goumlre yaşlılık sigortası accedilısından 1 doumlnem sigortalılık suumlresinin geccedilerli

sayılabilmesi iccedilin sigortalının takvim yılı iccedilerisinde aldığı uumlcret toplamının asgari saatlik uumlcretin

200 katı olması gerekmektedir Bu durum bir yandan kısmi zamanlı ccedilalışanların 1 yılda 4 doumlnem

sigortalılık suumlresi hakkı kazanamama riskini ortaya ccedilıkarırken diğer taraftan yuumlksek uumlcretle

ccedilalışanların 25 ayda 4 doumlnem sigortalılık suumlresi kazanması anlamına gelmektedir

1 Ocak 2014 tarihinden itibaren sigortalık doumlnemlerinin tescilinin aşağıdaki esaslara goumlre yapılması


1 doumlnem sigortalılık suumlresinin tescili iccedilin asgari saatlik uumlcretin 200 katı yerine 150 katının

yeterli sayılması

Sigortalılık suumlresinin tescilinde haksız kazanımların oumlnlenmesi accedilısından en fazla aylık

asgari uumlcretin 15 katının esas alınması

Yıl iccedilerisinde sigortalılık suumlresinin tescilinde kullanılmasına gerek kalmayan primlerin bir

sonraki yıla devredilmek suretiyle değerlendirilmesi

137

Mevcut sisteme goumlre 3 ve daha fazla ccedilocuk yetiştiren emeklilerin aylıklarında 10 artış

oumlngoumlruumllmektedir 2020 yılından itibaren aylıkların her bir ccedilocuk başına artırılması ve bu artıştan

oumlncelikle bayan sigortalıların yararlanması oumlngoumlruumllmektedir

Ccedilıraklık ve meslek eğitimi goumlrenlerin uumlcret duumlzeyleri ne olursa olsun ccedilıraklık ve meslek eğitiminde

geccedilen buumltuumln suumlreleri yaşlılık aylığının hesaplanmasında esas alınan sigortalılık doumlnemi olarak tescil

edilecektir Tescil iccedilin uumlcret duumlzeyi yeterli olmayanların primleri ulusal dayanışma fonlarından

karşılanacaktır

Yuumlksek oumlğrenim goumlren genccedillerin aktif hayata geccediltikten sonra yuumlksek oumlğrenimde geccedilen suumlrelerini

sosyal guumlvenlikleri accedilısından borccedillanma şartları hafifletilecektir

1 Ocak 2015 tarihinden itibaren tuumlm mesleki eğitim suumlreleri tazmin edilen işsizlik suumlreleriyle aynı

şartlarda (1 doumlnemin tescili iccedilin 50 guumlnluumlk staj suumlresi) sigortalılık suumlresinden sayılacaktır

Mevcut mevzuat uyarınca emekli aylığının miktarı duumlşuumlk olan 6567 yaş uumlstuuml emeklilerin aylıkları

sosyal yardımlarla 1028 avroya tamamlanmaktadır 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren 1028 olan uumlst

sınır 1120 avroya yuumlkseltilecektir

Emeklilik işlemlerinin basitleştirilmesine youmlnelik oumlnlemler

Emeklilik işlemlerinin kolaylaştırılması amacıyla her vatandaş iccedilin bir emeklilik hesabı

oluşturulacaktır Emeklilik hesabında her vatandaşın ccedileşitli rejimlere tabi olarak geccedilen hizmetleri

kayıt altına alınacaktır Emeklilik talepleri elektronik ortamda ve tek bir form ile yapılabilecektir

Rejimler arası ortak kabul noktaları oluşturulması teşvik edilecektir


AktifPasif Sigortalı Sayısı ve Oranı


Yıllar

Aktif Sigortalı Pasif Sigortalı AktifPasif Oranı

Genel Genel Genel

2007 171 115 149

2008 179 119 150

138

2009 176 122 144

2010 178 126 142

2011 180 129 140

2012 177 130 136

Kaynak CNAVTS-Ulusal Yaşlılık Sigortası Kurumu INSEE

Sigorta Kolları İtibariyle Oumldenek Alanların Sayısı


Sigorta kolları ve rejimleri Yararlananların sayısı Toplam oumldenek (Milyar Avro)

Genel Genel


Yaşlılık 13200000 981

İşsizlik - -

Hastalık-Analık Sigortası 58800000 1500

Aile yardımı (aile sayısı) 12000000 403


Serbest Meslek Sahibi

- Yaşlılık 2000000 86

- Maluliyet ve Oumlluumlm 26000 0245

- İşsizlik - -

- Hastalık-Analık Sigortası 4100000 74

Kaynak Aile Yardımları Kasası (CAF) Sosyal Guumlvenlik Genel Muumlduumlrluumlğuuml RSI


1 Ocak 2013 tarihi itibarıyla

Sigorta kolları

Mesleki riskler

İşccedili payı İşveren payı

Prime esas aylık uumlcret

tavanı (euro)

Prime esas aylık

uumlcret tavanı (euro)

Genel Rejim

Hastalık sigortası Uumlcretin tamamı 075 Uumlcretin tamamı 128

139

Dayanışma - - Uumlcretin tamamı 03

Yaşlılık sigortası 3086 675 3086 84

Yaşlılık sigortası Uumlcretin tamamı 01 Uumlcretin tamamı 16

İş kazası - - Uumlcretin tamamı Risklere goumlre

değişmektedir

Aile yardımları - - Uumlcretin tamamı 54

Genel Sosyal Katılım

(CSG)

Uumlcretin tamamı

-175

75

Sosyal Guumlvenlik

Accedilıklarının

Kapatılması (CRDS)

Uumlcretin tamamı

-175

05

İşsizlik sigortası 12124 24 12124 4

Ek Emeklilik Rejimi

Uumlcretliler

Dilim A 3086 3 3086 45

Dilim B 3086-9258 arası 8 3086-9258 arası 12

Uumlst duumlzey youmlneticiler

Dilim A (ARRCO) 3086 3 3086 45

Dilim B - C (AGIRC) 3086-24688 arası 77 3086-24688 arası 126

İş kazası ve meslek hastalığı primi işkollarına goumlre değişmektedir 2009 yılında bu sigorta kolu iccedilin

uumlcretlilerden tahsil edilen prim ortalaması 228 olarak accedilıklanmıştır


1 Temmuz 2013 tarihinden itibaren uygulanan yardım miktarları asgari sigortalılık suumlresi ve azami

yararlanma suumlreleri aşağıda belirtilmiştir

Asgari sigortalılık suumlresi Yardımın miktarı Yardımın suumlresi

50 yaşından

kuumlccediluumlk

50 yaşından

buumlyuumlk

Guumlnluumlk miktar 2838 Avro

veya ortalama guumlnluumlk uumlcretin

75rsquoini geccedilmemek uumlzere

ortalama bruumlt uumlcretin 404 +

1164 Avro veya ortalama

bruumlt uumlcretin 574rsquouuml

(Avantajlı olan

oumldenmektedir)

50 yaşından

kuumlccediluumlk

50 yaşından

buumlyuumlk

Son 28 ay

iccedilerisinde

122 guumln

Son 36 ay

iccedilerisinde

122 guumln

730 guumlnuuml (24

ay) geccedilmemek

uumlzere

1095 guumlnuuml (36 ay)

geccedilmemek uumlzere

sigortalılık suumlresi

140

veya 610

saat(4 ay)

veya 610

saat (4 ay)

sigortalılık

suumlresi kadar

kadar

İstihdama doumlnuumlş yardımından yararlanabilmek iccedilin asgari bir ccedilalışma suumlresi yanında aşağıdaki

şartları da haiz olmak gerekmektedir

- İşsiz olarak İstihdam Kurumuna kayıtlı bulunmak

- Fiziki durumu ccedilalışmaya elverişli olmak

- Etkin bir şekilde iş arıyor olmak (59 yaşından buumlyuumlkler iccedilin bu şart aranmamaktadır)

- Son ccedilalıştığı işyerinden işveren tarafından ccedilıkarılmış olmak veya iş akdi suumlresi sona

ermiş olmak



İş Kazası Meslek Hastalığı Toplam (vaka sayısı)

Uumllke Geneli - - 735000

Kaynak Aile Yardımları Kasası (CAF) Sosyal Guumlvenlik Genel Muumlduumlrluumlğuuml MSA RSI





ccedilocuklar iccedilin (Aylık-Avro)


(Aylık-Avro)

1 Ccedilocuk İccedilin Oumldenmemektedir 1405

2 Ccedilocuk İccedilin 12857 4621



5 ve sonraki Her Ccedilocuk İccedilin 16473 Oumldenmemektedir

Kaynak Aile Yardımları Sandığı (CAF)

Ccedilocuk paraları ailelerin gelir durumu veya mesleki bir faaliyet icra edilip edilmediğine

bakılmaksızın en az 2 ccedilocuklu (denizaşırı topraklarda 1 ccedilocuktan itibaren) ailelere verilmektedir

Ayrıca Fransarsquoda ikamet eden 3 ve daha fazla ccedilocuklu ailelerin 30 Nisan 1997 oumlncesi doğumlu

141

ccedilocukları iccedilin ccedilocuk parasına 14 yaşından itibaren 6353 Avro 1 Mayıs 1997 sonrası doğumlu

ccedilocukları iccedilin 11-15 yaşlar arasında 3574 Avro 16 yaşından itibaren 6353 Avro ilave ccedilocuk parası

oumldenmektedir






Ccedilocuk Parası Alan Ccedilocuk Sayısı - -

Ccedilocuk Parası Alan Aile Sayısı - 320

Oumldenen Toplam Ccedilocuk Parası - 133631 Avro

Kaynak Avrupa ve Uluslararası Sosyal Guumlvenlik İrtibat Merkezi (CLEISS)

Diğer Aile Yardımları

Fransarsquoda ccedilocuğun ve ailenin korunması barınma şartlarının iyileştirilmesi ve dayanışma amacına

youmlnelik olarak yapılan yardımlar aile yardımları sigortası kapsamında gerccedilekleştirilmektedir Bazı

istisnalar dışında yardımlar gelir şartına bağlı olarak oumldenmektedir Yardımlardan yararlanmak iccedilin

gereken temel şart ise Fransarsquoda duumlzenli ikamet ediyor olmaktır 01012013 tarihinden itibaren

uygulanmakta olan bazı aile yardımları ve miktarları aşağıdaki belirtilmiştir

a) Kuumlccediluumlk Ccedilocuk Bakım Yardımı (PAJE)

Bu yardım 1 Ocak 2004 tarihinde ihdas edilmiştir Ccedilocuğun doğumuyla birlikte verilen yardımdır

Yardım aşağıdaki unsurlardan oluşmaktadır

- Doğum veya Evlat Edinme Primi

Doğum veya evlat edinme primi gelir koşuluyla doğacak her ccedilocuk iccedilin hamileliğin 7 ayı sırasında

veya 20 yaşından kuumlccediluumlk bir ccedilocuğun evlat edinilmesi nedeniyle verilir Doğum priminin miktarı

92308 Avro evlat edinme priminin miktarı 184615 Avro olup doğum veya evlat edinmeden

kaynaklanan masrafların karşılanması amacına youmlneliktir

142

Yardımın verilebilmesi iccedilin annenin hamileliğin ilk on doumlrt haftası sırasında ilk tıbbi muayeneden

geccediltiğini ispatlaması gerekmektedir Gelir tavanı doğmuş veya doğacak ccedilocuk sayısına goumlre

değişmekte olup 1 Ocak 2012 tarihinden beri uygulanan gelir tavanları aşağıda belirtilmiştir

Yardımdan yararlanabilmek iccedilin gerekli yıllık gelir tavanı (euro)

Ccedilocuk sayısı Tek gelirli aile Tek ebeveynli veya ccedilift gelirli aile

1 35 480 46 888

2 42 576 53 984

3 51 091 62 499

+ her bir ccedilocuk iccedilin 8 515 8 515

- Temel Yardım

Temel yardım ccedilocuğun doğumundan itibaren uumlccedil yaşına kadar olan suumlre iccedilin verilir Yardımın

miktarı aylık 18462 Avrorsquodur

- İstihdam Destek Yardımı

Soumlz konusu yardım ccedilocuğuyla ilgilenmek amacıyla mesleki faaliyetine ara vermek veya kısmi

zamanlı ccedilalışmak zorunda kalan ebeveynlere verilmektedir Yardımın miktarı aylık 14477 Avro ile

57281 Avro arasında değişmektedir

Yardım tek ccedilocuklu ailelere azami 6 ay suumlreyle 2 ve daha fazla ccedilocuklu ailelere azami 3 yıl suumlreyle

verilmektedir

- Bakıcı İstihdam Yardımı

Soumlz konusu yardım 6 yaşından kuumlccediluumlk ccedilocuğun bakımı iccedilin doğrudan evde bakıcı istihdam eden

kişiye verilmektedir Yardımın miktarı ailenin gelir duumlzeyi ve ccedilocuğun yaşına bağlı olarak aylık

8667 Avro ile 45818 Avro arasında değişmektedir

b) Oumlzuumlrluuml veya Hasta Ccedilocuk Bakım Yardımı (AJPP)

Soumlz konusu yardım hasta ciddi bir şekilde oumlzuumlrluuml veya ciddi bir kaza geccedilirmiş 20 yaşından kuumlccediluumlk

ccedilocuklarıyla ilgilenmek iccedilin mesleki faaliyetlerine ara veren veya kısmi zamanlı ccedilalışan

143

ebeveynlere verilmektedir Guumlnluumlk yardımın miktarı tek ebeveynli aileler iccedilin 5014 Avro ccedilift

ebeveynli aileler iccedilin 4220 Avrorsquodur

c) Konut Yardımı

Konut yardımı kirada oturan ya da ev sahibi olmakla birlikte oturmakta olduğu evin borccedillarını

oumldeyen kimselere verilmektedir Gelir duumlzeyinin duumlşuumlkluumlğuuml ve ccedilocuk sayısının fazlalığı yardım

miktarını artıran en temel faktoumlrlerdir

ccedil) Oumlzuumlrluuml Ccedilocuk Eğitim Yardımı (AEEH)

Bu yardım gelir koşulu aranmaksızın 20 yaşından kuumlccediluumlk iş goumlremezlik oranı en az 50 olan her

ccedilocuk iccedilin ccedilocuğun bir oumlzel eğitim kurumunda bakılması veya evde bakım hizmeti alınması

durumunda verilmektedir Yardımın aylık temel miktarı 12921 Avrorsquodur

a) Yetişkin Oumlzuumlrluuml Yardımı (AAH)

AAH en az 80 oranında oumlzuumlrluuml olanlara Oumlzel Eğitim Yardımı hakkının sona ermesinden itibaren

verilmektedir Yardım verilmesi ailenin gelir duumlzeyine bağlıdır Yardımın azami aylık miktarı

79018 Avrorsquodur

b) Aktif Dayanışma Yardımı (RSA)

Fransarsquoda duumlzenli ikamet edenlere asgari bir gelir garanti etmek amacıyla ihdas edilen bu

yardımdan yararlanabilmek iccedilin Fransarsquoda ikamet etmek 25 yaşından buumlyuumlk olmak gerekmektedir

Yardım ailenin diğer gelirlerini tamamlayıcı niteliktedir Yardım aylık miktarı aşağıda belirtilmiştir

Ccedilocuk sayısı Yalınız yaşayanlar iccedilin (Avro) Ccediliftler iccedilin (Avro)

0 49931 74897

1 74897 89876

2 89876 1 04855

+ her bir ccedilocuk iccedilin 19972 19972


2011 yılında Fransarsquonın uumllke dışına transfer ettiği sosyal sigorta oumldeneklerinin toplamı 6 milyar 597

milyon Avrorsquodur Aynı yıl itibarıyla Tuumlrkiyersquoye transfer edilen oumldenek miktarı ise 57 milyon 992

bin Avrorsquodur

144

Sigorta Kolları İtibariyle Sosyal Sigorta Oumldeneği Alanların Sayısı


Oumldenek tuumlruuml

Yararlanan kişi sayısı Oumldemelerin toplam tutarı

(euro)

2011 2012 2011 2012

Sağlık harcamaları 22342 25900 7714326 5064888

Hastalık-analık sigortası nakdi yardımları 262 284 281744 270155

İş kazası ve meslek hastalıkları nakdi yardımları 256 184 281744 252495

İş kazası ve meslek hastalığı aylığı 591 560 2173363 2186373

Maluliyet aylığı 35 33 201658 212333

Yaşlılık aylığı 12800 13397 26435337 27614999

Dul aylığı 4869 5307 10146195 10836881

Ek emekli aylığı 8733 8838 8547320 8845860

Ek dul aylığı 2759 2936 1959965 2178701

Dulluk yardımı 8 11 116218 106648

Oumlluumlm yardımı 1 0 6046 0

Ccedilocuk paraları 277 320 128779 133621

Toplam 52933 57770 57992695 57702954


Okula Devam Eden Ccedilocukların Sayısı ve Devam Ettikleri Okullara Goumlre Dağılımı

(X1000)

Okul tuumlruuml Yıllar

Eğitim yılı

2009-2010 2010-2011 2011-2012

Okul oumlncesi 25328 25391 25618

İlkokul 40705 40808 41021

Oumlzuumlrluuml sınıfları 438 443 468

İlkoumlğrenim toplam 6 6471 66643 67107

Ortaokul 31072 31264 31852

Meslek liseleri 6943 7055 6947

Genel ve teknoloji liseleri 14313 14257 14400

Oumlzel eğitim destekli sınıflar 989 956 958

Ortaoumlğrenim toplam (Tarım liseleri hariccedil) 53317 53532 54156

145

Tarım liseleri 1519 1497 1536

Ccedilıraklık eğitim merkezleri 4321 4335 4431

Sağlık liseleri 748 781 798

Yuumlksek oumlğrenim 23140 23196 23478

Toplam 149517 149987 151506

Kaynak INSEE


2012-2013 Oumlğretim yılı

Başkonsolosluk boumllgesi

Okul duumlzeyi

İlkokul Ortaokul Lise

Paris 5194 1441 70

Lyon 5539 1265 11

Strazburg 6206 1030 90

Marsilya 6371 1512 11

Toplam 23310 5248 182 Kaynak TC Paris Eğitim Muumlşavirliği

Mesleki Eğitim Goumlrenlerin Sayısı

Meslek Lisesine devam edenler ile İşletmelerde Mesleki Eğitim goumlrenler (Uumllke Geneli)

Eğitim Yılı Genel

2010 706000

2011 695000

2012 657500

Kaynak INSEE Fransız Milli Eğitim Bakanlığı



a) Aile Birleştirmesi Yabancıların Fransarsquoya girişi ikametleri ve sığınma hakkına ilişkin mevzuat

aile birleştirmesi kapsamında Fransarsquoya getirilecek 65 yaşından kuumlccediluumlk eş ile 16 yaşından buumlyuumlk

ccedilocukların Fransızca dil bilgisi ve Cumhuriyet değerlerine bağlılıklarının oumllccediluumllmesi amacıyla

sınavdan geccedilmelerini oumlngoumlrmektedir

146

2011 yılında Fransarsquoya ccedilalışmak amacıyla 36919 aile birleştirmesi kapsamında 14139 olmak

uumlzere toplam 51058 yabancı kabul edilmiştir 2011 yılında ccedilalışmak amacıyla 543 ve aile

birleştirmesi kapsamında 1020 olmak uumlzere Fransarsquoya gelen vatandaşlarımızın sayısı 1563rsquotuumlr

b) Uyum Soumlzleşmeleri Uyum soumlzleşmeleri Fransarsquoya suumlrekli yerleşmek amacıyla gelen goumlccedilmenler

ve muumllteciler ile devlet arasında imzalanmaktadır 2011 yılında 102254 uyum soumlzleşmesi

imzalanmıştır Uyum soumlzleşmesi imzalayan yabancılar arasında ilk sıraları Cezayirliler ( 166)

Faslılar ( 133) Tunuslular ( 74) ve Tuumlrkler ( 46) almaktadır Uyum soumlzleşmesi imzalayan

yabancılar mevzuat gereğince 1 guumlnluumlk yurttaşlık eğitimine ve Fransarsquodaki yaşam şekli ve şartları

konusunda en fazla 6 saatlik pratik eğitim suumlrecine tabi tutulmaktadırlar

c) Sığınma Talepleri 2011 yılında Fransarsquodan sığınma talebinde bulunanların sayısı aile fertleriyle

birlikte 48576rsquodır 2011 yılında Fransarsquodan sığınma talebinde bulunanlar geldikleri uumllkelere goumlre

sıralandığında ilk on sırayı Rusya ( 78) Ermenistan ( 74) Bangladeş ( 72) Kongo

Demokratik Cumhuriyeti ( 71) Sri Lanka ( 67) Kosova ( 57) Ccedilin ( 40) Haiti ( 39)

Tuumlrkiye ( 39) ve Gine ( 38) almaktadır

ccedil) Geri Doumlnuumlşuuml Teşvik Yardımları Geri doumlnuumlşuuml teşvik yardımları kapsamında goumlnuumllluuml geri

doumlnuumlş yardımı insani yardım mali destek iccedilermeyen yardımlar ve proje yardımları verilmektedir

2011 yılında geri doumlnuumlşuuml teşvik yardımları kapsamında uumllkelerine doumlnen goumlccedilmenlerin sayısı 15840

duumlzeyinde gerccedilekleşmiştir Uumllkelerine geri doumlnenlere verilen insani yardımdan en fazla

yararlananların başında Rumenler (7284) ve Bulgarlar (1429) gelmektedir

d) Ayrımcılık Ayrımcılıkla Muumlcadele ve Eşitlik Yuumlksek Kurulu (HALDE) tarafından yayınlanan

2010 yılı raporunda ayrımcılıkla ilgili olarak 2010 yılında 12467 muumlracaat alındığı 6 yıllık

muumlracaat sayısının 40 bine ulaştığı belirtilmektedir Muumlracaatların 497rsquosini istihdam alanında

yapılan ayrımcılık oluşturmaktadır Bu muumlracaatların 407rsquosi işte ilerleme 9rsquou ise işe alma ile

ilgilidir İstihdamda ayrımcılık vakalarının 23rsquouuml oumlzel sektoumlrde meydana gelmiştir İstihdamdan

sonra ayrımcılık yapıldığına ilişkin şikacircyetler sırasıyla kamu hizmetleri ( 115) oumlzel sektoumlr

hizmetleri ( 106) konut ( 5) eğitim ( 47) mevzuat ( 42) ve diğer konulardan ( 143)

oluşmaktadır

Kurumun oluşturulduğu 2005 yılından bu yana muumlracaatların 27rsquosi etnik koumlken 19rsquou sağlık

durumu ve oumlzuumlrluumlluumlk ile ilgili ayrımcılık vakalarına dayanmaktadır Kadınlardan gelen şikacircyetlerin

147

oranı 2008 yılında 42 iken bu oran 2010 yılında 48rsquoe yuumlkselmiştir 2010 yılında gebeliğe bağlı

ayrımcılık vakası sayısı 615rsquodir

e) Yabancılara Uygulanan İdari Goumlzaltı Suumlresi

Yabancıların Fransaya girişi ikameti ve sığınma hakkını duumlzenleyen mevzuatta değişiklik yapan 25

Ocak 2012 tarih ve 2012-90 sayılı Kararname 27 Ocak 2012 tarihli Resmi Gazetersquode yayımlanarak

yuumlruumlrluumlğe girmiştir Soumlz konusu Kararname uyarınca kamu guumlvenliğini tehlikeye duumlşuumlruumlcuuml teroumlrist

eylemlere karıştıkları gerekccedilesiyle haklarında sınır dışı edilme kararı verilme ihtimali yuumlksek olan

ve ev hapsi ile kontrol edilmeleri riskli bulunan yabancılar hakkında 6 aya kadar idari goumlzaltı cezası

verilebilecektir Kararname ayrıca idari goumlzaltı suumlresi boyunca bu kişilerin diğer mahkucircmlardan

ayrı yerlerde tutulmalarını oumlngoumlrmektedir

1452 Bulunulan Uumllke Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımızın Yıllar İtibariyle Sayısı

Goumlreve gelen Fransız Huumlkuumlmetlerinin uyguladığı goumlccedil ve uyum politikalarına bağlı olarak

değişmekle birlikte her yıl yaklaşık 130 bin yabancı Fransız vatandaşlığına geccedilmektedir Fransız

makamlarınca yayımlanan istatistiklere goumlre Fransız vatandaşlığına geccedilen Tuumlrklerin sayısı 2012

yılı sonu itibariyle toplam 167798rsquodir 2002 yılından itibaren her yıl ortalama 10 bin vatandaşımız

Fransız vatandaşlığına geccedilmekte iken son 3 yıldan beri Fransa uyruğuna geccedilen vatandaşlarımızın

sayısının suumlrekli azaldığı goumlzlenmektedir Fransız uyruğuna kabul edilen vatandaşlarımızın Tuumlrk

vatandaşlığından ccedilıkma zorunluluğu bulunmamaktadır

Fransız vatandaşlığı hakkı

- yasal duumlzenlemeler ccedilerccedilevesinde idari makamların takdiri ile

- evlilik yoluyla ve

- 11-18 yaşları arasında toplam 5 yıllık duumlzenli ikamet sonrası beyana bağlı olarak

olmak uumlzere uumlccedil şekilde kazanılabilmektedir Ebeveynlerden birisi Fransız olan ccedilocuklar doğumla

birlikte Fransız vatandaşı olmakta ve Fransız vatandaşlığı hakkı kazananlara ilişkin olarak

yayınlanan istatistiklere yansımamaktadırlar Bu itibarla 2011 yılı sonu itibariyle Fransız

makamlarınca Fransız vatandaşlığına geccediltiği bildirilen toplam 167798 vatandaşımız arasında

Fransız vatandaşlığını doğumla birlikte alan ccedilocuklar yer almamaktadır Fransarsquodaki

Başkonsolosluklarımıza 2013 yılında bildirilen doğum sayısı 8659rsquodur Son on yıl dikkate

alındığında her yıl ortalama 7000 ccedilocuk doğumu bildirilmektedir Bu ccedilocuklardan en az 34rsquouumlnuumln

148

ebeveynlerinden birinin Fransız vatandaşı olduğu varsayıldığında Fransarsquoda halen bulunan ve aynı

zamanda Fransa vatandaşı olan Tuumlrklerin sayısının 200000rsquoin uumlzerinde olduğu tahmin

edilmektedir

Yıllar itibarıyla Fransız vatandaşlığına geccedilen vatandaşlarımızın sayısı aşağıda belirtilmiştir

Yıllar

Fransız vatandaşlığını kazanma şekli

Toplam

Yasal duumlzenleme

İdari karar

Evlilik Beyan Diğertasnif

dışı

2002 5603 546 4297 22 10468

2003 5858 653 3969 13 10493

2004 8700 755 4202 - 13657

2005 8357 493 4750 7 13607

2006 6274 588 4202 - 11064

2007 4275 648 4202 - 9125

2008 5660 450 4087 5 10202

2009 4826 432 3908 5 9171

2010 4981 581 2884 2 8448

2011 3458 578 2295 2 6333

2012 1965 535 2302 2 4804

Toplam 59957 6259 41098 58 107372

Kaynak İccedilişleri Denizaşırı Vilayetler Yerel Youmlnetimler ve Goumlccedil Bakanlığı

1453 Bulunulan Uumllke Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımız ile Diğer Yabancıların Sayısal

Mukayesesi

Uumllkeler 2008 2009 2010 2011 2012

İspanya 592 442 429 402 396

İtalya 777 620 569 589 639

Portekiz 7778 6415 4903 3805 3257

Polonya 593 586 689 580 632

149

Romanya 787 822 996 1195 1226

Sırbistan ve Karadağ 3375 3219 3192 2048 1118

İsviccedilre 381 319 275 291 226


Ccedilin 1122 1407 1220 1198 1178

Tuumlrkiye 10202 9171 8448 6333 4804

Cezayir 20256 20659 20941 15039 12436

Fas 28699 26097 27637 20965 16720

Tunus 9471 9268 8520 6288 4978

Kamerun 2014 2411 2824 2356 1841

Komor Adaları 1049 1334 1403 1280 1170

Kongo 2933 3269 3327 1908 1153

Fildişi Sahilleri 2197 2565 3003 2161 1663

Madagaskar 1360 1498 1691 1570 1635

Mali 2237 2704 2698 2054 1626

Moritanya 686 838 864 607 427

Senegal 3038 3364 3508 2825 2437

Kongo DC 2402 2294 2293 1698 1258

ABD 499 466 517 478 528

Brezilya 605 585 580 640 680

Haiti 2922 2981 2771 1627 1301

Diğer 25550 26003 33020 31385

Toplam 137452 135842 143275 114584 65523



Fransarsquoda vatandaşlarımız tarafından kurulan ve Başkonsolosluklarımıza bildirimde bulunan

derneklerin sayıları Başkonsolosluk goumlrev boumllgeleri itibarıyla aşağıda verilmektedir

Goumlrev boumllgesi İl sayısı Dernek sayısı

Paris 39 177 + 4 Uumlst kurul

150

Lyon 16 160

Marsilya 30 51 + - Uumlst kurul

Strazburg 10 179 +12 Uumlst kurul



Fransarsquoda AB uumlyesi uumllke vatandaşları dışındaki yabancıların yerel ve genel seccedilimlere katılma hakkı

bulunmamaktadır Fransız vatandaşı olan Tuumlrkler aynı konumdaki diğer yabancılar gibi bu hakkı

kullanmaktadırlar Avrupa Birliği uumlyesi uumllke vatandaşları ise ikamet ettikleri mahaldeki yerel

seccedilimlere ve Avrupa Parlamentosu seccedilimlerine katılabilmektedir

Tuumlrk koumlkenli parlamenter bulunmamaktadır Buna karşılık Fransarsquoda 9-16 Mart 2008 tarihlerinde

duumlzenlenen yerel seccedilimlerde Paris goumlrev boumllgesinde 4 vatandaşımız belediye başkan yardımcılığı

ve 34 vatandaşımız ise belediye meclis uumlyeliğine seccedililmiştir


İşguumlcuuml anlaşması ve sosyal guumlvenlik soumlzleşmesi

Uumllkemiz ile Fransa arasında ccedilalışma ve sosyal guumlvenlik alanındaki ikili ilişkilerin temelini 8 Nisan

1965 tarihinde imzalanan İşguumlcuuml anlaşması ve 20 Ocak 1972 tarihinde imzalanarak 1 Ağustos 1973

tarihinde yuumlruumlrluumlğe giren Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi oluşturmaktadır

1973 yılında yaşanan kriz sonrasında Avrupa Uumllkeleri ile birlikte Fransanın da yabancı işguumlcuuml

alımını durdurması nedeniyle yuumlruumlrluumlkten kaldırılmamakla birlikte işguumlcuuml anlaşmasının uygulama

alanı kalmamıştır

Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi gereğince soumlzleşme ve idari anlaşmaların aksayan youmlnlerini tespit

etmek ve ccediloumlzuumlm bulmak amacıyla oluşturulan Sosyal Guumlvenlik Karma Komisyonu toplantıları her

iki uumllkede doumlnuumlşuumlmluuml olarak gerccedilekleştirilmektedir

151

Karma Komisyonunun son toplantısı 24-26 Mayıs 2011 tarihlerinde Parisrsquote yapılmıştır Ağırlıklı

olarak sağlık giderlerine ilişkin hesapların guumlndeme geldiği Karma Komisyon toplantısında

Soumlzleşmenin yuumlruumlrluumlğe girdiği tarihten bu yana sosyal guumlvenlik mevzuatında ve kurumsal duumlzeyde

oumlnemli reformların yapıldığını vurgulayan Tuumlrk Tarafı Soumlzleşmenin yenilenmesi gerekliliğini

guumlndeme getirmiştir Benzer tespitlerde bulunan Fransız tarafı bu oumlneriye olumlu yaklaşmış ve

yeniden duumlzenlenecek soumlzleşmede sahtecilik ve koumltuumlye kullanmaları oumlnlemek amacıyla gerekli

duumlzenlemelere ağırlık verilmesi gerektiğini vurgulamıştır

Halen yuumlruumlrluumlkte olan soumlzleşmeye goumlre Fransadan aylık alanlar ile işsizler ve bağımsız ccedilalışan

vatandaşlarımız Tuumlrkiyeye geccedilici olarak gittiklerinde aldıkları sağlık hizmetlerinin bedelinin

karşılanması konusunda sorunla karşılaşmaktadırlar Bu itibarla soumlzleşmenin revizyonu

ccedilalışmalarına ivedilik kazandırılması mevcut durumdan kaynaklanan sorunların giderilmesi

accedilısından oumlnem arz etmektedir

İşbirliği programı

Bakanlığımız ile Fransa Ccedilalışma İstihdam Mesleki Eğitim ve Sosyal Diyalog Bakanlığı arasında

2011 yılında imzalanan İşbirliği Programı ccedilerccedilevesinde bakanlığımız iş muumlfettişlerinden oluşan bir

heyet 25-29 Kasım 2013 tarihlerinde Fransaya ccedilalışma ziyaretinde bulunmuştur

AB mevzuatının uygulanması

Fransadaki ccedilocukları iccedilin ccedilocuk parası talebinde bulunan ve bu talebin Gard Aile Yardımları Kasası

tarafından reddedilmesi uumlzerine yargı yoluna giden Tekin X adlı vatandaşımızın davası ile ilgili

olarak Fransa Yuumlksek Mahkemesi (Yargıtay) tarafından verilen 5 Nisan 2013 tarihli kararda aile

yardımlarının verilmesini yardımdan yararlanacak ccedilocukların aile birleştirmesi kapsamında

Fransaya girmiş olması ve gerekli sağlık raporunun alınması şartına bağlayan ulusal mevzuat

huumlkuumlmleri 380 sayılı Ortaklık Konseyi Kararına aykırı bulunmuş ve Aile Yardımları Kasası ilgili

tarafından talep edilen 2500 avro tazminatı oumldemeye mahkum edilmiştir

Konuya ilişkin ayrıntılı bilgi 05062013 tarih ve 1469 sayı yazımızla Bakanlığımıza iletilmiştir

152

Fransanın taraf olduğu uluslararası soumlzleşmeler

Uluslararası Ccedilalışma Teşkilatı (UCcedilT) soumlzleşmeleri

Fransa ILOnun aşağıda belirtilen 8 temel soumlzleşmesinin tamamını onaylamıştır

29 nolu Zorla Ccedilalıştırma Soumlzleşmesi (1930)

87 nolu Oumlrguumltlenme Oumlzguumlrluumlğuuml ve Oumlrguumltlenme Hakkının Korunması Soumlzleşmesi

(1948)

98 nolu Oumlrguumltlenme ve Toplu Soumlzleşme Hakkı Soumlzleşmesi (1949)

100 nolu Eşit Uumlcret Soumlzleşmesi (1951)

105 nolu Zorla Ccedilalıştırmanın Yasaklanması Soumlzleşmesi (1957)

111 nolu Ayrımcılık (İstihdam ve Meslek) Soumlzleşmesi (1958)

138 nolu Asgari Yaş Soumlzleşmesi (1973)

182 nolu Ccedilocuk İşccedililiğinin En koumltuuml Biccedilimleri Soumlzleşmesi (1999)

Temel soumlzleşmelerle birlikte buguumlne kadar 124 soumlzleşme Fransa tarafından onaylanmıştır

Bunlardan 42si feshedilmiş 84uuml halen yuumlruumlrluumlkte bulunmaktadır

2006 tarihli Deniz İş Soumlzleşmesi Fransa tarafından 28 Şubat 2013 tarihinde onaylanmış ve Fransa

accedilısından 28 Şubat 2014 tarihinden itibaren yuumlruumlrluumlğe girecektir Soumlzleşmenin yuumlruumlrluumlğe girmesiyle

birlikte bundan oumlnce denizcilik alanında Fransa tarafından onaylanan 24 soumlzleşme feshedilmiş

olacaktır

Avrupa Konseyi Soumlzleşmeleri

Fransa buguumlne kadar 170 Avrupa Konseyi soumlzleşmesini imzalamıştır İmzalan soumlzleşmelerden

132si onaylanmıştır Onaylanan soumlzleşmelerden 5 tanesi muhtelif tarihlerde feshedilmiştir

Fransa Bakanlığımızın goumlrev alanına giren aşağıdaki soumlzleşmelere taraftır

Temel Hak ve Oumlzguumlrluumlklerin Korunması Soumlzleşmesi (005) ve ek protokoller

Yaşlılık Maluliyet ve Oumlluumlm Sigortalarına İlişkin Ara Anlaşma (012)

Yaşlılık Maluliyet ve Oumlluumlm Sigortaları Dışında Kalan Sigorta Kollarına İlişkin Ara

Anlaşma (013)

Avrupa Sosyal Ve Tıbbı Yardım Soumlzleşmesi (014)

Avrupa Sosyal Şartı (035)

Avrupa Sosyal Guumlvenlik Kodu (048)

Goumlccedilmen İşccedililerin Hukuki Statuumlsuuml Soumlzleşmesi (093)

Revize Avrupa Sosyal Şartı (163)

153

15 DANİMARKA


Genel Yabancı ve Tuumlrk Nuumlfus (Danimarka uyruğuna geccedilenler dahil)



Erkek 2789802 307302 32369

Kadın 2833699 314336 28781

Toplam 5623501 621638 61150

Kaynak Danimarka İstatistik Buumlrosu



0-15 16-25 26-55 56-64 65 ve yukarı

Erkek 6605 6145 15724 1631 1421

Kadın 6338 5871 14728 1486 1201

Toplam 12943 12016 30452 3117 2622


Vatandaşlarımızın EyaletlereBoumllgelereİdari Yapılanmaya Goumlre Dağılımı (Danimarka

uyruğuna geccedilenler dahil)


İdari Boumllge Toplam

Başkent Boumllgesi (Region Hovedstaden) 36059

Sjaeliglland Boumllgesi (Region Sjaeliglland) 9363

Guumlney Danimarka Boumllgesi (Region Syddanmark) 6199

Orta Jylland Boumllgesi (Region Midtjylland) 8494

Kuzey Jylland Boumllgesi (Region Nordjylland) 1035

Genel Toplam 61150


154

Danimarkarsquoda Yabancı Nuumlfusun Koumlkenlere Goumlre Dağılımı


Uumllkeler Toplam

Tuumlrkiye 60549

Almanya 31808

Polonyalı 33568

Bosna- Hersek 22365

Yugoslavya 16353

Norveccedil 16454

İsveccedil 15028

İngiltere 13827

Romanya 13136

İzlanda 8682

Hollanda 6841

Rusya Federasyonu 5788

Avrupa Uumllkeleri Toplamı 320224

Irak 30112

Luumlbnan 24588

Pakistan 22015

İran 16602

Vietnam 14448

Afganistan 14900

Sri Lanka 11161

Tayland 10482

Filipin 10470

Ccedilin 10397

Asya Uumllkeleri Toplamı 198489

Somali 17522

Faslı 10227

Mısır 2136

Afrika Uumllkeleri Toplamı 51997

ABD 8800

Kanada 2381

Kuzey Amerika Uumllkeleri Toplamı 11181

Brezilya 2809

Şili 1525

Arjantin 1125

OrtaGuumlney Amerika Uumllkeleri Toplamı 11314

Avustralya 2021

Yeni Zelanda 578

Okyanusya Uumllkeleri Toplamı 2655

Vatansızlar Bilinmeyenler 1301

Genel Toplam 597161 Kaynak Danimarka İstatistik Buumlrosu

155




(Tuumlrk-TuumlrkTuumlrk-Yabancı)

388 98 193

Kaynak TC Kopenhag Buumlyuumlkelccedililiği



Rapor doumlnemi iccedilerisinde kuumlresel nitelikte yaşanan ekonomik kriz Danimarkarsquoda da etkisini işguumlcuuml

piyasası uumlzerinde goumlstermiş işguumlcuuml piyasasında yaşanan bu kriz 2010 yılında başlamış 2013 yılının

ilk ccedileyreğine kadar da devam etmiştir 2013 yılının son 6 ayı iccedilerisinde 25000 yeni iş imkanı

yaratılmıştır Yaratılan yeni iş imkanlarına rağmen istihdam duumlzeyi duumlşuumlk seyrini suumlrduumlrmuumlş kriz

oumlncesine goumlre karşılaştırıldığında istihdam edilenlerin sayısında 170000 azalma gerccedilekleşmiştir

2013 yılında istihdamda kaydedilen gelişme daha ccedilok kamu sektoumlruumlnde yaratılan imkanlardan

kaynaklanmış burada 10000 kişilik istihdam artışı gerccedilekleştirilmiştir Aynı zamanda oumlzel

sektoumlrdeki istihdamda da gelişme kaydedilmiştir Daha ccedilok esnek iş yaratılması suretiyle işguumlcuuml

piyasasının iyileştirilmesi sağlanmıştır

a) Sendikalı Uumlye Sayısında Azalma

Danimarkarsquoda en fazla uumlyeye sahip 2 sendikanın uumlye sayısı ile ilgili rapor doumlneminde istatistik

yayımlanmıştır Soumlzkonusu istatistikte Danimarka İşccedilileri Birleşik Federasyonu (Fagligt Faeliglles

Forbund - 3F) ile Danimarka Ticaret ve Buumlro Ccedilalışanları Sendikasırsquonın (HK) uumlye sayısında 2012

yılında duumlşuumlş kaydedildiği 3F Federasyonursquonun 20000 uumlye kaybederek sayısının 323082rsquoe HK

Sendikasının ise 10000 uumlye kaybederek 300000rsquoe gerilediği belirtilmiştir Oumlzellikle HK iccedilin uumlye

sayısında kaydedilen bu duumlşuumlşuumln 20 milyon DKKrsquoluk bir kayba neden olacağı ifade edilmiştir

156

b) İstihdamı Artırmaya Youmlnelik Oumlnlemler

Danimarka Huumlkuumlmeti tarafından accedilıklanan rdquoBuumlyuumlme Planırdquo ile yeni istihdam alanları yaratılması

amaccedillanmış bu ccedilerccedilevede ekonomik dengeleri korumak ve yeni iş alanları yaratarak Danimarkalı

şirketlerin rekabet guumlcuumlnuuml artırmak uumlzere kurumlar vergisinin 25rsquoden 22rsquoye duumlşuumlruumllmesi atık

su ambalaj yenilebilir enerji konularında vergi teşvikleri sağlanması otel ve restoran hizmetleri

konusunda vergiden muaf masraf oranının 50rsquoden 75rsquoe ccedilıkarılması kamu harcamalarında

kesintiye gidilmesi gibi bir dizi oumlnlemler sıralanmıştır

c) İşsizlik Oumldeneği Alma ve Yeniden İşe Başlama

Danimarka İşguumlcuuml Piyasası Kurulu tarafından yayınlanan raporda işsizlik oumldeneği alma suumlresi sona

eren kimselerden iş bulabilenlerin oranının neredeyse onda birrsquoden daha az olduğu kaydedilmiştir

Raporda Ocak-Mayıs 2013 tarihleri arasında işsizlik oumldeneği alma hakkını kaybeden 18000 kişiden

sadece 89rsquounun yeni iş bulabildiği belirtilmiştir Bu durumun Ocak 2013 oumlncesi daha koumltuuml

olduğu o doumlnemde işsizlik oumldeneği alma suumlresi sona eren 5072 kişiden sadece 59rsquounun yeni iş

bulabildiği kaydedilmiştir

d) İstihdamı Artırmaya Youmlnelik Oumlnlemler








Aktif Nuumlfusişguumlcuuml sayıları


Toplam Sayı

Uumllke Geneli 2647502

Yabancı (Tuumlrk vat dahil) 227420

Tuumlrk 15347 Kaynak Danimarka İstatistik Buumlrosu

157

İstihdam Oranları


Erkek Kadın Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 1298050 725 1297959 690 2516009 707

Yabancı

Goumlccedilmeler (Batı Uumllkeleri)

Goumlccedilmeler (Diğer Uumllkeler)

Gelen Kuşaklar (Batı

Uumllkeleri)

Gelen Kuşaklar

(DiğerUumllkeler)

49885 633 42280 554 92165 594

106890 519 52847 430 159737 473

2921 627 2799 650 5720 638

12303 512 11655 512 23958 512

Irak 4166 397 2321 274 6487 342

Bosna Hersek 3922 500 3642 474 7564 487

İran 3429 482 2259 459 5688 473

Luumlbnan 2483 404 1122 220 3605 321

Pakistan 3514 635 1620 328 5134 490

Afganistan 2566 458 1399 321 3965 398

Somali 1390 281 1070 251 2460 267

Tayland 593 533 5000 639 5593 625

Filipinler 613 592 3025 387 3638 411

Yugoslavya 2294 522 1880 428 4174 475

Ccedilin 2003 637 2606 534 4609 560

Vietnam 2394 637 2523 578 4917 606

Tuumlrk 9167 609 5670 405 14837 511




15-24 1484 995 2479

25-55 7338 4574 11912

56-65 345 101 446

Toplam 9167 5670 14837


158



İşkolları Toplam

İnşaat 151


İmalat Sanayi 2805

Ticaret ve Gastronomi 4583

Ulaştırma ve İletişim 1063

Finans ve Sigorta 2837


Diğer 482

Toplam 14837



Danimarkarsquoda batı uumllkeleri dışından gelen yabancılar iccedilerisinde yer alan vatandaşlarımızın 15rsquoi

serbest ccedilalışmakta olup sayısal olarak 1704 kişiye tekabuumll etmektedir Serbest ccedilalışan

vatandaşlarımızın buumlyuumlk ccediloğunluğu pizza gril şeklindeki lokantacılık sektoumlruumlnde ccedilalışmakta kalanlar

ise daha ccedilok temizlik serbest ticaret seyahat acenteliği ve ulaştırma (taksicilik) sektoumlruumlnde faaliyet


16 ndash 64 Yaş Arası Serbest Ccedilalışanların Sayısı ve Oranları


Serbest

Ccedilalışanların Sayısı

Uumlcretli Bir İşte

Ccedilalışanların

Sayısı

Toplam


Sayısı

Serbest


Oranı

Batı Uumllkelerinden

Gelen Yabancılar

6152 81254 87406 70

Erkek 3676 43189 46865 78

Kadın 2476 38065 40541 61

159

Diğer Uumllkelerden Gelen

Yabancılar

10974 100756 111730 98

Erkek 7800 51379 59179 132

Kadın 3174 49377 52551 60

Danimarkalılar 147124 2160579 2307703 64

Erkek 100272 1086793 1187065 84

Kadın 46852 1073786 1120638 42


16 - 64 Yaş Arası Serbest Ccedilalışan Vatandaşlarımız ve Diğer Bazı Yabancıların Oranı


Serbest Ccedilalışanların Oranı

Ukraynalılar 2

Filipinliler 2

Romanyalılar 2

Bosnalılar 3

Litvanyalılar 4

Somalililer 3

İranlılar 14

Tuumlrkler 15

Iraklılar 17

Pakistanlılar 17

Luumlbnanlılar 19

Hollandalılar 25


Batı uumllkelerinden gelen yabancılar iccedilerisinde en yuumlksek serbest ccedilalışan oranını 25 ile ccediloğunluğunu

ccediliftccedililerin oluşturduğu Hollandarsquodan gelenler en duumlşuumlk oranını ise 2 ile Ukrayna Filipinler Bosna-

Hersek ve Romanyarsquodan gelenler teşkil etmektedir Batı uumllkeleri dışından gelen yabancılar iccedilerisinde

yer alan Luumlbnanlılar arasında serbest ccedilalışanların oranı ise 19 Pakistanlılar arasında ise 17rsquodir

Bu grup iccedilerisinde yer alan Tuumlrklerin 15rsquoi serbest ccedilalışmaktadır

160

Danimarkarsquoda serbest ccedilalışan yabancılardan Batı uumllkelerinden gelenlerin 142rsquosi sosyal kurumlarda

128rsquoi seyahat acenteleri temizlik işleri vb işlerde 107rsquosi eğitim sektoumlruumlnde 102rsquosi ticari

işlerde ccedilalışırken diğer uumllkelerinden gelenlerin 245rsquoi sosyal kurumlarda 154rsquouuml seyahat

acenteleri temizlik işleri vb işlerde 76rsquosı eğitim sektoumlruumlnde 99rsquou ise ticari işlerde faaliyet

goumlstermektedirler Oumlte yandan Danimarkarsquoda serbest ccedilalışan yabancıların gelirleri hem Danimarkalı

serbest ccedilalışanlarınkinden hem de uumlcretli bir işte ccedilalışan yabancıların gelirinden daha duumlşuumlktuumlr Oysa

bu durum Danimarkalılar arasında tam tersi olup Danimarkalı serbest ccedilalışanların geliri uumlcretli bir işte

Danimarkalının gelirinden yuumlksektir


Danimarkarsquoda Devlet tarafından bir asgari uumlcret tespiti yapılmamakta ve asgari uumlcretin sosyal

taraflar arasında belirlenmesinde esas alınması gereken yasal normlar bulunmamaktadır Danimarka

işguumlcuuml piyasasında oumlrguumltlenme oranı ccedilok yuumlksektir İşccedililerin 80rsquoinden işverenlerin ise

50rsquosinden fazlası oumlrguumltlenmişlerdir Uumllkedeki en buumlyuumlk işccedili oumlrguumltuuml olan Danimarka İşccedili

Sendikaları Konfederasyonu (LO) ile Danimarka İşverenler Konfederasyonu (DA) arasında iki-uumlccedil

yılda bir yapılan toplu pazarlık goumlruumlşmelerinde yapılacak anlaşmanın kapsamı ve suumlresi uumlcret

koşulları ve uumlcretlerin anlaşmanın geccedilerli olduğu suumlre zarfında işyerlerinde hangi esaslar

ccedilerccedilevesinde pazarlık konusu edileceği ccedilalışma guumlnleri ve ccedilalışma saatleri tatil guumlnleri ve tatil

oumldemeleri işyeri temsilcilerinin seccedilimi işyerlerindeki ccedilalışma koşulları ile ilgili esaslar vb konular

ele alınmakta ve uumlzerinde uzlaşılan hususları iccedileren bir ccedilerccedileve anlaşma imzalanmaktadır

İşccedili sendikaları ve işverenler bu ccedilerccedileve soumlzleşmenin belirlediği esaslara goumlre toplu pazarlık

goumlruumlşmelerini yapmakta ve işkolları veya işyerleri itibarıyla anlaşmalar imzalamaktadırlar Bu

anlaşmalarda uumlcretin unsurları belirlenmekte ve bazı anlaşmalarda o işyeri veya işkolunda ccedilalışan

işccedililer iccedilin asgari uumlcret belirlenebilmektedir Ancak son yıllarda birccedilok anlaşmadan asgari uumlcret

kavramı ccedilıkartılmaya başlanmış yerine işccedililere işlerinde goumlsterdikleri başarıya kabiliyetlerine

eğitim durumlarına goumlre uumlcret oumldenmesini oumlngoumlren verimliliği arttırıcı mahiyette uumlcret

tanımlamaları iccedileren anlaşmalar yapılmaya başlanmıştır

Danimarkarsquoda sosyal taraflar arasında yapılan toplu pazarlık goumlruumlşmelerinde uumlcret artış taleplerinin

değerlendirilmesinde ve karşılıklı mutabakat sağlanmasında fiyat hareketleri refahta meydana

gelen artışlardan işccedili kesiminin alması gereken payın saptanması işccedililerin verimliliğinde meydana

gelen artışlar işccedililerin ccedilalışma ve izin suumlreleri veya sosyal haklarla ilgili talepleri vb konjonktuumlrel

olaylar oumlnemli rol oynamaktadır

161

Danimarkarsquoda sendikalı olmayan işccedililerin uumlcretleri ise işccedili ve işverenlerin karşılıklı anlaşmaları

suretiyle belirlenmektedir Ancak aynı işkolunda veya işyerinde ccedilalışan sendikalı işccedililere oumldenen

uumlcretler genellikle sendikasız işccedililer iccedilin de uygulanmaktadır Yine İşverenler Konfederasyonuna

uumlye olmayan işyerlerinde ccedilalışan işccedililerin uumlcretlerinin belirlenmesinde esas itibarıyla aynı

işkolunda veya işyerinde faaliyette bulunan işccedili sendikaları ile İşverenler Konfederasyonu uumlyesi

işyerleri arasında yapılan soumlzleşmeler esas alınmaktadır

Danimarkarsquoda 2013 yılı itibarıyla aylık uumlcret esasına goumlre ccedilalışan ve youmlnetim kademesinde

bulunmayanlar iccedilin uygulanan oumlzel ve kamu sektoumlruumlndeki ortalama bruumlt uumlcretler aşağıdaki tabloda

belirtilmiştir



Kamu Sektoumlruumlnde Youmlnetim Kademesinde Olmayan Uumlcretliler İccedilin Ortalama

Aylık Uumlcretleri

Sektoumlrler

Kamu Sektoumlruuml

Ortalama Aylık Uumlcret

(BruumltDKK)

Sanayi 47249

UlaştırmaTaşımacılık Hizmetleri

Bilimsel Araştırma ve Geliştirme Hizmetleri (Bilgi

İletişim vb)

51578

48655

Eğitim Hizmetleri 47249

Sanat Eğlence ve Dinlenme Hizmetleri 47323

Kamu Youmlnetimi Savunma ve Zorunlu Guumlvenlik

Hizmetleri

46102

Oumlzel Sektoumlrde Youmlnetim Kademesinde Olmayan Uumlcretliler İccedilin Ortalama

Aylık Uumlcretleri

Sektoumlrler

Oumlzel Sektoumlr

Ortalama Aylık

Uumlcret

(BruumltDKK)

Sanayi Genel 46102

Madencilik ve Taş İşlemeciliği 46842

İnşaat Sanayi 45177

Ticaret ve Taşımacılık Hizmetleri 45584

Bilgi İletişim Hizmetleri 46879

Finans ve Sigorta Hizmetleri 48877

Diğer Ticari Hizmetler 45769

162

Gayri Menkul İşleri 44807

Eğitim ve Sağlık Hizmetleri 45140


Kaynak Danmarks Statistik StatbankdkDB07 ILON2 ve ILON4)

Not Danimarkarsquoda bruumlt gelirden 8 oranında iş piyasası katkısı 1 yaşlılık aylığı tasarruf primi

ve ortalama 35-38 arasında değişen gelir vergisi (duumlşuumlk gelir gruplarından) kesilmektedir


Vatandaşlarımız Danimarkalılar ve Diğer Yabancılar Arasındaki İşsizlik Durumu ve İşsizlik

Oranları


Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 72917 56 74346 54 147264 55

Yabancı 15025 123 14984 109 30009 115

Tuumlrk 2339 167 2458 163 4797 165



a) İşsizler Tekrar Mesleki Eğitime Youmlnelmekte

Rapor doumlnemi iccedilerisinde Danimarka genelindeki 12 işbulma merkezinde (jobcentre) yapılan

araştırma sonrası işsizlik oumldeneğinin 2 yıl ile sınırlandırılmasını oumlngoumlren ve 1 Ocak 2013 tarihi

itibariyle yuumlruumlrluumlğe giren uygulama sonrası soumlzkonusu oumldeneği alma suumlresinin sonuna yaklaşan

işsizlerin 80rsquoinin aktivasyon programları ccedilerccedilevesinde iş arama faaliyetlerine youmlnelmek yerine

okula doumlnerek eğitim ve mesleki eğitime başlamayı istedikleri belirlenmiştir Kalan 20rsquolik

kesimin buumlyuumlk ccediloğunluğunu ise 48-59 yaş arası vasıfsız işccedililerin oluşturduğu kaydedilmiştir

163

b) İşsizlik Oumldeneğinde Yapılan Duumlzenlemelerden Goumlccedilmenler Fazla Etkileniyor

Danimarka İşccedili Sendikaları tarafından yayınlanan raporda işsizlik oumldeneği ile ilgili yuumlruumlrluumlğe konan

yeni duumlzenlemenin oumlzellikle Batı uumllkeleri dışından gelen goumlccedilmenlerin uumlccedil kat daha fazla etkilendiği

belirtilmiştir İşsizlik oumldeneği alma hakkını kaybeden işsiz sayısının giderek artması ve oumlzellikle de

goumlccedilmenler arasında işsizliğin artması sendikaları endişelendirici bir boyuta ulaştığı kaydedilmiştir

Soumlzkonusu duumlzenleme dolayısıyla işsizlik oumldeneği alma hakkını kaybedeceklerin başında vasıfsız

goumlccedilmen işccedililerin gelmesi bu duumlzenlemeden en fazla bu kesimlerin etkileneceğini ortaya

koymaktadır Raporda sadece bu yılın ilk iki ayında işsizlik oumldeneği alma hakkını kaybeden işsiz

sayısının 9 bin 300 kişi olduğu ve bunun 2 binini goumlccedilmenlerin oluşturduğu belirtilmiştir

Araştırmacılar tarafından soumlz konusu işsizlik oumldeneği alma suumlresine getirilen kısıtlamanın uyum

politikalarını olumsuz etkileyeceği insanları kaccedilak ccedilalışmaya zorlayacağı oumlne suumlruumllmuumlştuumlr

c) MaluliyetErken Emekli Aylığı Alanlara Ccedilalışma İmkanı

Başlatılan yeni uygulama ile daha oumlnce kendilerine maluliyeterken emekli aylığı (foslashrtidspension)

bağlanmış olanlardan ccedilalışmak isteyen ve sağlık durumu muumlsait olanlara haftada en az 2 saate kadar

esnek işlerde (Fleksjob) ccedilalışabilmelerine imkan tanınmıştır

d) Genccedil İşsizlerin İşe Entegrasyonu

Genccedil işsizlerin eğitimmesleki eğitime geccedilişlerini sağlayacak ldquokoumlpruuml programlarardquo katılımlarını

oumlngoumlren yeni duumlzenleme yuumlruumlrluumlğe girmiş bulunmaktadır Soumlzkonusu duumlzenleme ile işguumlcuuml

piyasasında uygulanan aktifleştirme programları ccedilerccedilevesinde iş arayan ya da işe uygun durumda

bulunan genccedil işsizlerin eğitime ya da mesleki eğitime katılmalarını sağlamak suretiyle işguumlcuuml

piyasasının rahatlatılması oumlngoumlruumllmuumlştuumlr

e) İşsizlere Yardımı Alanlara Performans Uygulaması

Danimarka Parlamentosursquona sunulan yasa tasarısı ile işsizlik oumldeneği sosyal yardım ya da eğitim

yardımı alma suumlresini bitirmiş olan işsiz kimselere youmlnelik yeni işguumlcuuml piyasası performans

uygulaması getirilmektedir Buna goumlre yukarıda belirtilen oumldenek ve yardım alma hakkını kullanıp

bitirmiş kimselere geccedilici işguumlcuuml piyasası performans programlarına veya aktifleştirme

programlarına katılma karşılığı sosyal yardım desteğinin suumlrduumlruumllmesi oumlngoumlruumllmuumlştuumlr

164


Belli Sigorta Kolları İtibariyle Sosyal Guumlvenlik Oumldeneği Alan Genel Tuumlrk Nuumlfusun Sayıları


2012

MalulluumlkErken

Emeklilik

Aylığı

İsteğe Bağlı Erken

Emeklilik

Oumldeneği

Analık

Yardımları

Sosyal

Yardım

Hastalık

Yardımı

Danimarkalılar 234694 101978 53710 107633 67975

Tuumlrkler 4754 282 925 3034 1371


İşsizlik sigortası İşsizlik sigortası isteğe bağlı bir sigorta olup her iş kolunda işccedililer veveya

bağımsız ccedilalışanlar tarafından kurulan ve İstihdam Bakanlığınca tanınan işsizlik kasaları tarafından

yuumlruumltuumllmektedir İşsizlik kasaları sendikaların buumlnyesinde faaliyette bulunmaktadırlar İşsizlik

sigortasının finansmanı ilgili kimselerin ccedilalıştıkları sırada ccedilalışma suumlrelerine bağlı olarak tam-guumln

veya yarım guumln ya da en az 18 aylık yuumlksek tahsili veya mesleki eğitimi tamamlayanlar herhangi bir

ccedilalışmaları olmasa bile meslekleriyle ilgili sendikalara ve bu sendikaların işsizlik kasalarına uumlye

olarak oumldedikleri işsizlik sigortası aylık primleriyle sağlanmaktadır

İşsizlik Oumldeneği Bir işsizlik kasasına en az bir yıl suumlreyle tam guumln uumlye olup son 3 yıl iccedilinde asgari

52 hafta ve en az 1924 saat ccedilalışmış olanlar işsiz kaldıklarında işsizlik kasasından işsizlik oumldeneği

almaya hak kazanmaktadırlar Bir işsizlik kasasına yarım guumln uumlye olanların işsizlik oumldeneğinden

yararlanabilmeleri iccedilin ise en az bir yıl suumlreyle uumlyeliklerinin bulunması son 3 yıl iccedilinde asgari 34

hafta ve en az 1258 saat ccedilalışmış olmaları gerekmektedir 2013 yılı itibariyle vergiye tabi olan

işsizlik oumldeneği miktarı 14580 DKK olup işsizlik oumldeneğinden azami yararlanma suumlresi ise 2 yıldır

165


Aile Yardımları (Ccedilocuk Paraları) Alanlarla İlgili Sayısal Bilgiler


Aile

Yardımları

Toplamı

Genccedillik

Oumldeneği

Normal

Ccedilocuk

Yardımı

Oumlzel Ccedilocuk

Yardımı

Ccedilok Ccedilocuk

Yardımı

Danimarka Geneli 974711 217117 198473 2931435 9436


Temmuz 2011 yılında yuumlruumlrluumlğe konan yeni duumlzenleme ile 15-17 yaş arası genccedillere aylık Genccedillik Oumldeneği

(Ungeydelse) oumldemesi başlatılmıştır

2013 yılı itibarıyla geccedilerli olan net aile yardımı tutarları şoumlyledir

Yaş Grupları Uumlccedil Aylık (DKK) Yıllık (DKK)

0-2 yaş grubunda olan ccedilocuklar iccedilin 4299 17196



15-17 yaş arası ccedilocuklar iccedilin 893 (Aylık)

Kaynak Beskaeftigelseministeriet-Vejlening om satser mv2013

2012 yılı itibarıyla geccedilerli olan ccedilocuk yardımı (parası) tutarları şoumlyledir

Ccedilocuk yardımları Uumlccedil Aylık DKK) Yıllık (DKK)

Normal Ccedilocuk Yardımı (Ccedilocuk başına) 1276 5104

İlave Ccedilocuk Yardımı 1300 5200

Oumlzel Ccedilocuk Yardımı (Temel miktar-grundbeloslashb) 3261 13044

Oumlzel Ccedilocuk Yardımı Alanlara İlave Yardım 423 1692

Oumlzel Ccedilocuk Yardımı (Anne ve babanın her ikisi de oumllmuumlş) 6522 26088

İlave Ccedilocuk Yardımı (Anne ve babanın her ikisi de oumllmuumlş) 846 3384

Bir Batında Birden Fazla Doğum Yardımı 2103 8412

Oumlzel Ccedilocuk Yardımı (Eğitim goumlren anne ve babalar iccedilin) 1674 6696

Evlat Edinme Yardımı (Bir defaya mahsus) 48458

Kaynak Pensionsstyrelsen De Aktuelle Satser- Vejledning om regulering pr 1 januar 2012 af satser efter lov

om social pension mv

166




Okul Tipi Genel Danimarkalılar Yabancılar Tuumlrk Asıllılar

Temel Eğitim 708437 634887 73550 10530

Lise Oumlncesi Hazırlık Eğitimi 5421 4975 446 112

Lise (Gymnasium amp HF) 104936 94768 10168 2115

Meslek Yuumlksek Eğitimi 39582 35873 3709

Mesleki Temel Eğitim 45928 39883 6045

Meslek Liseleri 86538 77987 8551 1833

Kısa Suumlreli Yuumlksekoumlğretim 23738 18357 5381 401

Orta Suumlreli Yuumlksek Oumlğretim 83331 71615 11716 2016

Uumlniversite-Lisans 76785 67825 8960 1974

Uzun Suumlreli Yuumlksek Oumlğretim 63406 52456 10950 426

Genel Toplam 1238102 1098626 139476 19407

Kaynak Danimarka Eğitim Bakanlığı



Okul Tuumlruuml Erkek Kadın

Toplam

İlkoumlğretim 5196 4981 10177

Lise 534 812 1346

Toplam 5730 5793 11523

Kaynak TC Kopenhag Buumlyuumlkelccedililiği Eğitim Muumlşavirliği -2013

Danimarka tarafından 2002 yılında yapılan bir yasa değişikliği ile belediyelerce ana dili eğitimi

derslerinin sunulması zorunluluk olmaktan ccedilıkarılmış bu amaccedilla belediyelere yapılan kaynak

transferi durdurulmuştur Dolayısıyla buguumln belediyelerin 75rsquoinde Tuumlrkccedile ana dili eğitimi

kaldırılmış durumdadır İsterlerse bazı belediyelerin (vatandaşlarımızın yoğun olarak yaşadığı Ishoslashj

Belediyesi gibi) bu hizmetleri sunmalarına da imkan tanınmıştır Oumlte yandan vatandaşlarımız

tarafından Danimarkarsquoda kurulan oumlzel okullarda ve derneklerde Tuumlrkccedile ana dili dersleri uumlcretli

167

olarak verilmektedir Daha oumlnceki yıllarda temel eğitim goumlren Tuumlrk ccedilocuklarının yaklaşık yarısı ana

dili derslerine katılmakta iken buguumln bu sayının ccedilok duumlşuumlk olduğu tahmin edilmektedir

Danimarkarsquoda 2013-2014 oumlğretim yılı iccedilerisinde TC Kopenhag Buumlyuumlkelccedililiği Eğitim Muumlşavirliği

verilerine goumlre Tuumlrkccedile ana dili derslerine devam eden oumlğrenci sayısı 800 kişidir


Danimarkarsquoda meslek liseleri ve meslek yuumlksek eğitimine devam eden Tuumlrk koumlkenli oumlğrenci sayısı

2012 yılı itibarıyla 1833 kişidir

Eğitim Yılı Genel Yabancı

Tuumlrk

2010 134282 14880 2131

2011 136821 15413 2234

2012 135759 15199 1833

2013 130462 14886 -

Toplam 537324 60378

KaynakDanmark Statistiks-U14 ve TC Kopenhag Buumlyuumlkelccedililiği Eğitim Muumlşavirliği 2013


Erkek Kadın Toplam

Oumlnlisans 199 166 365

Lisans 790 1399 2189

Lisans Uumlstuuml 204 294 498

Genel Toplam 1193 1859 3052

KaynakTC Kopenhag Buumlyuumlkelccedililiği Eğitim Muumlşavirliği -2013

168


1551Oumlnemli Olaylar ve Gelişmeler

a) Danimarka Yabancılar İdaresi

Danimarkarsquoda oturma ve ccedilalışma izinleri ile aile birleşimine ilişkin başvuruların yapıldığı

Danimarka Yabancılar Dairesirsquonin (Danmarks Udlaeligndingeservice) goumlrev alanları 2012 yılında

farklı Bakanlıklar arasında paylaştırılmış olup ismininde değiştirilmesi oumlngoumlruumllmuumlştuumlr Buna goumlre

aile birleşimi ile ilgili başvuruların yine aynı adı taşıyan ve 20 yıl aradan sonra tekrar Adalet

Bakanlığırsquona bağlanan Yabancılar Muumlduumlrluumlğuumlne yapılması buna karşılık ccedilalışma izinlerinin ise

Ccedilalışma Bakanlığı buumlnyesinde oluşturulacak yeni bir muumlduumlrluumlğe devredilmesi kararlaştırılmıştır

b) Goumlccedilmen Muumlzesi

Danimarkarsquodaki ilk ve tek Goumlccedilmen Muumlzesi (Immigrant Museet) rapor doumlnemi iccedilerisinde Farum

kentinde accedilılmış olup muumlzede 16 yuumlzyıl başlarından guumlnuumlmuumlze kadar Danimarkarsquonın goumlccedil tarihine

ışık tutulmakta muumlzede goumlccedile ve goumlccedilmenlere ait değerli eşyalardan fotoğraflara goumlccedilmenlerin sosyal

yaşamlarına Danimarkarsquonın goumlccedile ve goumlccedilmenlere yaklaşımına ve goumlccedilmenlerin Danimarkarsquonın

inşasına ve gelişmesine katkılarına kadar birccedilok konuda bilgi belge eşya vb şeyler

sergilenmektedir Muumlzede ayrıca 1971 yılında Almanyarsquodan kitleler halinde Danimarkarsquoya gelen

vatandaşlarımızın da goumlccedil tarihine ilişkin bilgi belge ve eşyalar yer almakta 1970rsquoli yıllarda

Danimarkarsquodaki toplam 13000 misafir işccedilinin 6000rsquoini Tuumlrkiyersquoden gelen misafir işccedililerin

oluşturduğuna ilişkin anekdotlar yer almaktadır

c) Yabancıların Uumllkelerine Doumlnuumlşlerinin Teşvik Edilmesi

Danimarka Huumlkuumlmeti tarafından yabancıların kendi uumllkelerine doumlnuumlşuumlnuuml teşvik etmek uumlzere 2000

yılından bu yana uygulanan ldquoVatana Geri Doumlnuumlşuuml Teşvik Yasasırdquo ile ilgili duumlzenlememeler

suumlrduumlruumllmekle beraber Huumlkuumlmet yeni yasal duumlzenleme ile bu uygulamanın kamuoyuna duyurulması

konusunda belediyelere (kommuner) sağladığı yardımın durdurulmasını oumlngoumlrmuumlştuumlr Buna goumlre

daha oumlnce bu yasadan yararlanan her yabancı ve muumllteci iccedilin kişi başına belediyelere verilen 25000

DKKrsquoluk yardım uygulamasına son verilmiş soumlzkonusu uygulamanın kamuoyuna duyurulması

işleminin Danimarka Muumllteci Konseyirsquonce (Dansk Flygtninge Hjaeliglp) yapılması oumlngoumlruumllmuumlştuumlr

169

ccedil) Ayrımcılık

Danimarka İnsan Hakları Enstituumlsuuml (Institut for Menneskerettigheder-IMR) tarafından

Danimarkarsquoda etnik kimliği yaşı cinsiyeti inancı oumlzuumlrluuml olması vb nedeniyle her tuumlrluuml

ayırımcılığa maruz kalan kimselerin uğradıkları ayırımcılığı accedilıkccedila bildirebilecekleri ldquosigfranudkrdquo

adıyla bir internet portalı hizmete sunulmuştur Daha oumlnce Kopenhag Belediyesi tarafından hizmete

sunulan ve şu anda Danimarka İnsan Hakları Enstituumlsuumlrsquone (IMR) devredilen internet portalına

yapılan şikayetler sonrasında Danimarkarsquodaki ayrımcılığın boyutu ve maruz kalan kimselerin

sayısının tespiti bakımından yararlı olacağı duumlşuumlnuumllmekte ayrıca ayrımcılıkla muumlcadele iccedilin erişim

imkanları artırılmış bulunmaktadır Bu kapsamda Danimarka uyum Bakanlığı tarafından yayınlanan

bir araştırmada AB uumlyesi uumllkelerde halkın 16rsquosının Danimarkarsquoda ise halkın 14rsquouumlnuumln

ayrımcılığa maruz kaldığı Danimarkarsquodaki goumlccedilmenlerin ise 46rsquosının ayırımcılığa maruz kaldığı

ancak 14rsquouumlnuumln şikayette bulunduğu kaydedilmiştir


a) Aile Birleşimi

Danimarka Huumlkuumlmeti tarafından rapor doumlnemi iccedilerisinde Yabancılar Yasasırsquonın aile birleşimine

ilişkin kurallarını yumuşatan yeni duumlzenlemeler iccedileren yasa tasarısı yasalaşarak yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Buna goumlre

- Yuumlruumlrluumlkteki Yabancılar Yasasırsquonda oumlngoumlruumllen aile birleşimi ccedilerccedilevesinde oturum izni

alınabilmesi iccedilin aile birleşimi yapacak eşlerin her ikisinin de 24 yaşını doldurmuş olması koşulu

suumlrduumlruumllmekte ancak Danimarkarsquoda ikamet eden eşten istenen diğer bazı koşularda yumuşatıcı

duumlzenlemeler yapılmıştır

- Aile birleşiminde Danimarkarsquodaki eş ile Danimarka dışından gelecek olan eşin 24 yaşın altında

olmaları ya da her ikisinin 24 yaşında veya daha fazla olması yasal meşru ve tam zamanlı bir işte

ccedilalışmak suretiyle edindiği iş tecruumlbesi Danimarkaca dil yeterliliği veya aynı duumlzeyde İngilizce

Almanca Fransızca ya da İspanyolca dillerinden birinde veya birkaccedilında dil yeterliliğine sahip

olması Danimarka iccedilinde veya dışında tamamladığı eğitim durumuna ayrıca Danimarkarsquoda getto

olarak belirlenen boumllgelerin dışında yaşamış olması insani işlerde ccedilalışmış olması kendi uumllkesinde

170

belli bir suumlre kendi kendine yeter durumda bulunması gibi ek kriterlere bağlı olarak verilen puan

sistemi kaldırılmıştır

- Avustralya Kanada İsrail Japonya Yeni Zelanda İsviccedilre Guumlney Kore ve ABD vatandaşlarının

dışındaki uumllkelerden gelenlere youmlnelik uygulanan Danimarkaca dil yeterliliği ile Danimarka ve

Danimarka toplumu hakkında bilgi sahibi olmayı oumlngoumlren goumlccedilmenlikuyum sınavı kaldırılmış bu

sınavın yerine aile birleşimi yapan yabancılara uumlccedil aşamalı ve 9 aylık suumlre sonunda yapılacak dil

sınavı getirilmiştir

- Aile birleşimi başvurularında istenen başvuru uumlcretleri kaldırılmıştır

- Danimarkarsquoya gelen eşe Entegrasyon Yasası veya Aktif Sosyal Politika Yasası ccedilerccedilevesinde

ileride yapılabilecek yardım masraflarını karşılamak uumlzere 100000 DKK (Bu miktar her yıl yeniden

belirlenmektedir) tutarında yatırılması oumlngoumlruumllen mali teminat 50000 DKKrsquona duumlşuumlruumllmuumlştuumlr ve bu

miktarında uumlccedil aşamalı dil sınavındaki başarıya goumlre 10000 DKKrsquolık kısmının geri oumldenmesi

muumlmkuumln olabilmektedir

- Aile birleşimine izin verilebilmesi iccedilin eşlerin Danimarkarsquoyla ortak bağlarının başka bir uumllkeyle

olan ortak bağlarından daha guumlccedilluuml olmasını oumlngoumlren ve eşlerin Danimarkarsquoya bağlılığında esas

alınan 28 yıllık Danimarkarsquoda ikamet etme suumlresi 26 yıla duumlşuumlruumllmuumlştuumlr

b) Suumlrekli Oturma İzni

Danimarka Huumlkuumlmeti tarafından Yabancılar Yasasırsquonın 11 maddesinde yer alan kuralları

yumuşatmak amacıyla hazırlanan yasa tasarısı yuumlruumlrluumlğe girmiştir Buna goumlre

- Yuumlruumlrluumlkteki Yabancılar Yasasırsquonda aile birleşiminde olduğu gibi suumlrekli oturma izni iccedilin de

oumlngoumlruumllen meşru ve tam zamanlı bir işte ccedilalışmak suretiyle edindiği iş tecruumlbesi Danimarkaca dil

yeterliliği veya aynı duumlzeyde İngilizce Almanca Fransızca ya da İspanyolca dillerinden birinde

veya birkaccedilında dil yeterliliğine sahip olması son 25 yıl iccedilerisinde ccedilalışmış ve herhangi bir succedil

işlememiş olması Danimarka iccedilinde veya dışında tamamladığı eğitim durumuna ayrıca

Danimarkarsquoda getto olarak belirlenen boumllgelerin dışında yaşamış olması insani işlerde ccedilalışmış

olması kendi uumllkesinde belli bir suumlre kendi kendine yeter durumda bulunması gibi ek kriterlere

bağlı olarak verilen puan sisteminin kaldırılmasını

171

- Yuumlruumlrluumlkteki Yabancılar Yasasırsquonda suumlrekli oturum iccedilin oumlngoumlruumllen Danimarkarsquoda yasal olarak

ikamet etmiş olma şartının 4 seneden 5 seneye ccedilıkarılmasını

- Suumlrekli oturum izni almak iccedilin son 3 sene iccedilerisinde herhangi bir sosyal yardım almamış olma

şartının da hafifletilmesini

- Suumlrekli oturma izni başvurusunda bulunan kimselerden daha oumlnce istenen Danimarkaca dil

yeterlilik duumlzeyinin orta duumlzeyden (2 derece) temel seviyeye (1 derece) indirilmesini

- Daha oumlnce suumlrekli oturma izni başvurusunda bulunan kimselerden istenen son 3 yıl iccedilerisinde 25

yıl duumlzenli ve tam zamanlı bir işte (haftada 36 saat) ccedilalışmış olma ya da son 4 yıl iccedilerisinde duumlzenli

ve tam zamanlı bir işte ccedilalışmış olma ve bu suumlre iccedilerisinde 6 ay suumlre ile mesleki eğitime devam

etme ya da en uumlst duumlzeyde Danimarkaca dil yeterlilik seviyesini (3 derece) tamamlamış olma

şartının son 5 yıl iccedilerisinde 3 yıl ccedilalışmış olmak şekline doumlnuumlştuumlruumllmesi suretiyle ccedilalışma şartının

esnekleştirilmesi serbest ccedilalışanlardan aynı şartın istenmesi 3 yıllık ccedilalışma suumlresi iccedilerisinde

haftada en az 30 saatlik ccedilalışmanın kabul edilmesi bu ccedilalışmalarda sosyal hizmet ve bakım hizmeti

niteliği taşıyan ccedilalışmalara oumlzel oumlnem verilmesi kısmi zamanlı ccedilalışmalarda ise haftada 15 ila 30

saat arası ccedilalışmanın toplanarak istenen tam zamanlı ccedilalışma suumlresine tamamlanması Danimarka

dışına goumlnderilen işccedililerden ise 2 yıllık tam zamanlı ccedilalışma suumlresi istenmesini

- Bir oumlnceki Yabancılar Yasasırsquonda suumlrekli oturma izni başvurusunda eğitime devam etme koşulu

zorunlu bir koşul olmayıp uyum testlerinde aranan kriterler arasında yer almakta ve suumlrekli oturum

izni başvurusunda bulunan ve bir yuumlksek oumlğretim programını tamamlayan kimselere 15 puan

kazandırmakta iken yeni duumlzenleme ile lise eğitimiyle veya mesleki eğitimle birlikte yuumlksek

oumlğretimi bir buumltuumln olarak ccedilalışmaya eşdeğer tutulması Danimarkarsquoda lisans eğitmini bitiren bir

kimseye doğrudan suumlrekli oturma izni verilmesini oumlngoumlrmektedir

a) Ana Dili Eğitiminin Yeniden Başlatılması

Rapor doumlnemi iccedilerisinde Danimarka Huumlkuumlmeti tarafından yuumlruumlrluumlğe konulmak uumlzere ana dili

eğitiminin yeniden başlatılmasını oumlngoumlren bir plan kamuoyuna accedilıklanmıştır Soumlz konusu Planda

ilkoumlğretim okullarında belli derslerde ana dili eğitimini başlatma kararı vererek oumlnuumlmuumlzdeki 2 yıl

iccedilerisinde 210rsquodan fazla okulda ana dili eğitiminin verilmesini oumlngoumlrmuumlştuumlr

172

b) Yabancılar Duumlşuumlk Uumlcretli İşlerde Ccedilalışmaya Daha İstekli

Danimarka İstatistik Kurumu (Statistiks Danmark) tarafından yayımlanan bir ccedilalışmada uumllkedeki

yabancıların Danimarkalılara goumlre duumlşuumlk uumlcretli işlerde ccedilalışmaya daha ccedilok istekli olduklarının

belirlendiği buna goumlre Danimarkarsquoda ccedilalışan yabancıların 27rsquosinin saat uumlcreti 130 DKKrsquonun

altında olan işlerde ccedilalıştıkları buna karşılık Danimarkalılar arasında bu oranın 10rsquoda kaldığı

tespit edilmiştir

c) Yeni Kuşak Goumlccedilmenlerin Seccedilimlere Katılımı Daha Duumlşuumlk

Danimarkarsquoda yaklaşan yerel seccedilimler goumlz oumlnuumlne alınarak yapılan bir araştırmada Batı Avrupa

dışındaki uumllkelerden gelen goumlccedilmenlerin sonradan gelen kuşaklarının seccedilimlere ve demokratik

suumlreccedillere ebeveynlerinden daha az katılım goumlsterdiklerinin belirlendiği accedilıklanmıştır Soumlz konusu

araştırmada son seccedilimlerde sandıklara giden Batı Avrupa dışından gelen birinci kuşak goumlccedilmenlerin

oranı 369 iken bu oranın sonradan gelen kuşaklar arasında 317rsquoye duumlştuumlğuuml tespit edilmiştir

d) Doğu Avruparsquodan Gelen İşccedili Sayısı Artmakta

Danimarka işguumlcuuml piyasasına katılan Doğu Avrupa uumllkelerinden gelen işccedililerle ilgili yapılan bir

ccedilalışmada sayının 51000rsquoi aştığı belirtilerek bu rakamın duumlşmesinin soumlz konusu olmayacağı gibi

giderek artacağı kaydedilmiştir Oumlzellikle Danimarka iş duumlnyası tarafından bu uumllkelerden gelen

işccedililerin işbirliğine daha accedilık olmaları ve daha az uumlcretle ccedilalışmayı kabul etmeleri gerekccedile

goumlsterilerek daha ccedilok tercih edildikleri dolayısıyla Danimarkalı işccedililer ile Danimarkarsquoda suumlrekli

oturma ve ccedilalışma izni olan goumlccedilmen işccedilileri zor guumlnlerin beklediği ifade edilmiştir

e) Mesleki Eğitim Kurumlarına Talep Azalmakta

Danimarkarsquoda genccedillerin son yıllarda mesleki eğitim veren okullara gitmek yerine ccediloğunun normal

liseleri tercih etmesinden kaynaklanan durumun daha ileriki yıllarda ciddi sorunlara sebep olacağı

ara eleman bulma sorununun giderek arttığı kaydedilerek bu alanda ciddi reforma gereksinim

duyulduğu ifade edilmiştir Ayrıca mesleki eğitime devam edenlerinin ccediloğunun da eğitim suumlresi

iccedilerisinde mesleki eğitimden ayrıldıkları goumlz oumlnuumlne alındığında başta mesleki eğitime giriş

koşullarının yoğunlaştırılmasının yanı sıra mesleki eğitime devamı teşvik edici duumlzenlemelerin

yapılması gerektiği dile getirilmiştir

173

f) Muumlsluumlman ve Hristiyan Goumlccedilmen Nuumlfusun Sayıları Değişiyor

Danimarka Kopenhag Uumlniversitesi Sosyoloji Boumlluumlmuuml tarafından geccedilen 10 yıl iccedilerisinde goumlccedilmenlerle

ilgili kaydedilen gelişmeler konusunda yapılan ccedilalışmada 10 yıl oumlncesinde Muumlsluumlman goumlccedilmenlerin

sayısının Hristiyan goumlccedilmenlere goumlre 30 daha fazla olmasına karşın buguumln aradaki farkın 7rsquoye

duumlştuumlğuuml kaydedilmiştir Ccedilalışmada Danimarkarsquoda şu anda 244000 Muumlsluumlman goumlccedilmen 227000 ise

Hristiyan goumlccedilmen ve onların geriden gelen kuşaklarının bulunduğu belirtilmekte AB uumlyesi uumllkeler

arasında uygulanan serbest dolaşım dolayısıyla Danimarkarsquodaki Muumlsluumlman ve Hristiyan goumlccedilmenler

arasındaki farkın giderek azalacağı oumlnuumlmuumlzdeki 5 yıl iccedilerisinde Hristiyan goumlccedilmenlerin sayısının

Muumlsluumlman goumlccedilmenlerin sayısını geccedileceği kaydedilmiştir

g) Uumllkesine Doumlnen Tuumlrk Goumlccedilmen Genccedillerin Sayısı Artmakta

Danimarka İstatistik Kurumu tarafından yayınlanan Tuumlrk koumlkenli Danimarkalılarla ilgili istatistikicirc

verilerde 2012 yılında Tuumlrkiyersquoye kesin doumlnuumlş yapan Tuumlrk koumlkenli Danimarkalıların sayısı 506rsquoya

ulaşmıştır Bu eğilimin 2010 yılında 325 kişi ile başladığı 2011 yılında 495rsquoe yuumlkseldiği

kaydedilmiştir Soumlz konusu geri doumlnuumlşuumln Tuumlrk ekonomisinde kaydedilen gelişmelerden

kaynaklandığı belirtilerek oumlzellikle 20-24 yaşa arası genccedillerin Tuumlrkiyersquode şanslarını denemek

istedikleri ifade edilmiştir

h) Goumlccedil ve Uyum Araştırmasında İlginccedil Sonuccedillar

Danimarkarsquoda goumlccedilmenler ve uyum alanında en ccedilok ciddiye alınan ve kapsamlı araştırmalardan olan

Ropckwool Fonursquonun goumlccedil ve uyum araştırmasında ccedilarpıcı sonuccedillar ortaya ccedilıkmıştır Rockwool

Fonu Araştırma Birimi tarafından gerccedilekleştirilen araştırmada goumlccedilmenler arasındaki boşanma

oranının Danimarkalıları geccediltiği belirtilmekte oumlzellikle ikinci ve uumlccediluumlncuuml kuşak goumlccedilmenlerin

Danimarka yaşam tarzını benimsedikleri kaydedilmektedir Soumlz konusu araştırmada goumlccedilmen

grupları arasında eğitim iş piyasası sosyalleşme gibi konularda istatistiki bilgiler verilmekte

goumlccedilmenlerin eş seccediliminde buumlyuumlk oranda kendi milletinden ve kuumlltuumlruumlnden biriyle evlenmeyi tercih

ettikleri belirtilmektedir Araştırmada ayrıca Danimarkalılarla evlenen Tuumlrk Pakistanlı ve eski

Yugoslavyarsquodan gelen goumlccedilmen oranının oldukccedila duumlşuumlk olduğu kaydedilmekte genccedil goumlccedilmenlerin

artık kendi uumllkelerinden biriyle evlenmek yerine Danimarkarsquoda yaşayan kendi milletinden ve

kuumlltuumlruumlnden birini eş olarak tercih ettikleri ifade edilmektedir

174

Oumlte yandan Tuumlrkiye Pakistan Irak ve eski Yugoslavyarsquodan gelen goumlccedilmenler arasında yapılan

araştırmaya goumlre 25-54 yaş arasındaki goumlccedilmenler arasındaki boşanma oranının 34rsquoe ulaşmış

bulunduğuna dikkat ccedilekilen araştırmada uzmanlar her ne kadar bu durumun tuhaf goumlruumlnse de

boşanma oranındaki artışın goumlccedilmenlerin Danimarkarsquoya uyumunu ve Danimarkalılarla neredeyse

aynı oranı yakalamış olmasının Danimarka yaşam tarzını benimsediklerini goumlstermeleri accedilısından

olumlu değerlendirilmesi gerektiğini dile getirmektedirler Araştırmanın en ccedilarpıcı sonuccedillarından

biri ise yaşam tarzı tercihinde birinci kuşak goumlccedilmenler ile ikinci ve uumlccediluumlncuuml kuşak goumlccedilmenler

arasında oluşan uccedilurumun ortaya ccedilıkmasıdır Genccedil goumlccedilmen grupların Danimarkalı komşularının

yaşam tarzını tercih ettikleri ccedilalışma eğitim boş zamanları değerlendirme gibi konularda

goumlccedilmenler ile Danimarkalıların tercihleri arasında bir fark goumlruumllmediği belirtilmektedir

Araştırmada Danimarkarsquoda yaşayan genccedil goumlccedilmenlerin aile kurma ccedilocuk sahibi olma gibi konularda

Danimarkalılara benzedikleri belli bir ekonomik altyapıyı oluşturduktan sonra evlenme ve ccedilocuk

sahibi olmayı duumlşuumlnduumlkleri dolayısıyla geccedil evlendikleri ancak erken boşandıkları gibi bir durumun

ortaya ccedilıktığı dile getirilmektedir Yine Araştırmaya goumlre Danimarkarsquoya en iyi uyum sağlayan

goumlccedilmen grupları olarak Pakistanlılar ve eski Yugoslavyarsquodan gelen goumlccedilmenler oumln sıralarda yer

alırken vatandaşlarımızın ise orta sıralarda yer aldığı kaydedilmiştir

1553Sayısal Veriler

Danimarka Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımızın Sayısı

Yıllar Sayı

1979-1999 11170

2000 3096

2001 3270

2002 1948

2003 2158

2004 732

2005 878

2006 1125

2007 527

2008 581

2009 511

2010 239

2011 227

2012 278

Toplam 26740 Kaynak Danimarka İstatistik Buumlrosu

175

Danimarkarsquoya Gelen ve Ayrılan Vatandaşlarımızın Sayısı

Yıl Gelen Ayrılan

2010 832 431

2011 662 604

2012 667 675

2013 833 578

KaynakDanmarks Statistiks ndashVAN1AAR - UDVAN


2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Tuumlrk 527 581 511 239 227 278

Irak 515 1166 1201 368 1065 775

Bosna Hersek 224 270 265 131 217 169

Somali 317 527 264 142 345 387 Kaynak Invandrere i Danmark 2012 Pg 40


Danimarkada 5i federasyon 1rsquoi kadın derneği 3rsquouuml Danimarkadaki Tuumlrk işadamları tarafından ticari

ve ekonomik alanda kurulmuş dernekler (Danimarka-Tuumlrkiye İşadamları Derneği (DATİAD)

Muumlstakil İşadamları Derneği (MUumlSİAD) ve Danimarka Tuumlrk Ticaret ve Sanayi Odası (TUumlMSİAD))

ile 2rsquosi de uumlniversite oumlğrencilerininmezunlarının kurduğu dernekler (Tuumlrkiye Danimarka İletişim

Platformu ve Danimarka Tuumlrk Genccedillik Derneği) olmak uumlzere vatandaşlarımız tarafından kurulan

toplam 67 civarında dernek bulunmaktadır



Uumlst Kuruluşlar

5

Dini Hizmet Amaccedillı Dernekler 42

Sosyal ve Kuumlltuumlrel Amaccedillı Dernekler 18

Spor Dernekleri 1

Diğerleri 1

Toplam 67

176



Avrupa Parlamentosu


Eyalet Parlamentoları


Yabancılar Meclisleri

Toplam 41

2012 Yılı itibarıyla

Sıra No Adı Soyadı Seccedilim Boumllgesi Partisi

1 Taner Yılmaz Kopenhag Sosyal Demokrat Parti (S)

2 Ayfer Baykal Kopenhag Sosyalist Halkccedilı Parti (SF)

3 Huumlseyin Araccedil Aringrhus Sosyal Demokrat Parti (S)

4 Buumlnyamin Şimşek Aringrhus Liberal Parti (V)

5 Cemal Oklu Roskilde Sosyal Demokrat Parti (S)

6 Tuncay Yılmaz Roskilde Sosyalist Halkccedilı Parti (SF)

7 Canan Doğan Holstebro Sosyal Demokrat Parti (S)

8 Emine Koca Slagelse Sosyal Demokrat Parti (S)

9 Sadık Zeki Topccedilu Ringsted Sosyal Demokrat Parti (S)

10 Neslihan Diksan Furesoslash Sosyal Demokrat Parti (S)

11 Fatma Ccediletinkaya Randers Sosyal Demokrat Parti (S)

12 Ali Vural Kerteminde Sosyalist Halkccedilı Parti (SF)

13 Seyit Ahmet Oumlzkan İshoslashj Sosyal Demokrat Parti (S)

14 Bilal İnekccedili İshoslashj Sosyalist Halkccedilı Parti (SF)

15 Şenguumll Deniz Ishoslashj Sosyal Demokrat Parti (S)

16 Bayram Yuumlksel Ishoslashj Sosyal Demokrat Parti (S)

17 Sami Deniz Ishoslashj Sosyalist Halkccedilı Parti (SF)

18 Kemal Bektaş Hoslashje-Taastrup Sosyal Demokrat Parti (S)

19 Ekrem Guumlnbulut Hoslashje-Taastrup Sosyal Demokrat Parti (S)

20 Fuat Yalan Helsingoslashr Sosyal Demokrat Parti (S)

177

21 Serdal Benli Gladsaxe Sosyalist Halkccedilı Parti (SF)

22 İsminur Lone Yalccedilınkaya Gladsaxe Liberal Parti (V)

23 Turan Savaş Fredericia Sosyal Demokrat Parti (S)

24 Ergin Oumlzer Fredensborg Sosyal Demokrat Parti (S)

25 Mahmut Erdem Broslashndby Sosyalist Halkccedilı Parti (SF)

26 Doğan Polat Albertslund Sosyal Demokrat Parti (S)

27 Mehmet Kuumlccediluumlkakın Albertslund Sosyalist Halkccedilı Parti (SF)

28 Erdal Ccedilolak Vallensbaeligk Strand Sosyalist Halkccedilı Parti (SF)

29 Emrah Tuncer Holbaeligk Sosyal Liberal Parti (RV)

30 Ali Uumlnsal Koslashge Liberal Parti (V)

31 Oumlzgen Yuumlcel Hilleroslashd Liberal Parti (V)

32 Mustafa Kellegoumlz Silkeborg Sosyal Demokrat Parti (S)


İki Uumllke Arasında İmzalanan Anlaşma ve Protokoller

Anlaşma Adı İmza Tarihi

Ticaret Anlaşması 15121948

Tuumlrkiye-Danimarka İktisadi Sınai Bilimsel ve Teknik İşbirliği Anlaşması 26101976

Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması 721990

Sağlık İşlerine İlişkin Protokol 2541991

Ccedilifte Vergilendirmenin Oumlnlenmesi Anlaşması 3051991

Turizm İşbirliği Anlaşması 2071993

Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi 22011976

Uumllkemiz ile Danimarka arasında 22 Ocak 1976 tarihinde imzalanan Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi 1

Şubat 1978 tarihinde yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Anılan Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi 13 Aralık 1999 tarihinde revize edilmiştir ve revize Soumlzleşme

1 Aralık 2003 tarihinden bu yana yuumlruumlrluumlktedir

178

16 AVUSTURYA





Erkek 4123622 504954 58764

Kadın 4328238 499314 54906

Toplam 8451860 1004268 113670

Kaynak Federal İstatistik Kurumu



0 ndash 15 16 ndash 24 26 ndash 49 50 ndash 65 65 ve yukarı

Erkek 10172 8771 29369 7291 3161

Kadın 9643 8494 25225 8349 3195

Toplam 19815 17265 54594 15640 6356


Vatandaşlarımızın Eyaletlere Goumlre Dağılımı 01012012 tarihi itibarıyla

Eyaletler Erkek Kadın Toplam

Burgenland 439 401 840

Kaernten 433 423 856

Aşağı Avusturya 7975 7514 15489

Yukarı Avusturya 7324 6722 14046

Salzburg 3393 3054 6447

Steiermark 3115 3020 6135

Tirol 5852 6030 11882

Vorarlberg 6985 6686 13671

Viyana 22453 20955 43408

Genel Toplam 57969 54805 112774


179



Milliyet Toplam

Almanya 157793

Tuumlrkiye 113670

Sırbistan 111280

Bosna Hersek 89925

Hırvatistan 58619

Romanya 53261

Polonya 45965

Macaristan 37004

Rusya 27343

Slovakya 25333

Makedonya 19377

Kosova 17943

İtalya 17831

Bulgaristan 14144

Afganistan 12380

Ccedilek Cumhuriyeti 10232

Ccedilin 10191

Slovenya 9592

Diğer 172405

TOPLAM 1004288

Kaynak Federal İstatistik Kurumu 01012013



Buumlyuumlkelccedililik

Goumlrev boumllgesi

Evlenen

Doğan Oumllen Tuumlrk-Tuumlrk Tuumlrk-Yabancı

Avusturya 1501 299 144 584

Kaynak Statistisches Jahrbuch 2014

180

Uyarı 5901 Sayılı Kanun kapsamında izin ile Tuumlrk vatandaşlığından ayrılan ldquoMavi Kartrdquo hamili Tuumlrk

uyruklular ile ccedilifte vatandaşlık hakkı olup bulunduğu uumllke kimlik kartı ile işlemlerini yaptıran

vatandaşlarımız bu sınıfa dacirchil değildir



Avusturyanın ccedilalışma yaşındaki (15-64 yaş) nuumlfusunun toplam sayısı 5662300 olup bu sayının

4444100uuml istihdam hayatına katılmış bulunmaktadır Sivil işguumlcuumlnuumln (15-64 yaş) istihdama

katılım oranında 73rsquoluumlk bir ortalama değerle AB uumlyesi uumllkeler arasında beşinci sırada

gelmektedir İşguumlcuumlne katılım oranı Avusturya vatandaşlarında 74 iken (erkeklerde 79

kadınlarda 70) bu oran goumlccedilmen koumlkenlilerde ortalama 66 (erkeklerde 73 kadınlarda 59)

Tuumlrk koumlkenlilerde de 56 (erkek 69 kadın 43) şeklinde ortaya ccedilıkmaktadır


Cuumlzi Ccedilalışma (Geringfugige Beschaeftigung) Uumlcret Sınırı 01012013 tarihinden itibaren geccedilerli

olacak şekilde yeniden belirlenmiştir Buna goumlre kaza sigortası dışında uzun vadeli sigorta kolları

primi oumldenmeyen kısmi suumlreli ve sınırlı kazanccedillı bu ccedilalışma ilişkisinde guumlnluumlk 2970 Avro aylık

38680 Avro kazanccedil elde edilebilecektir

İş Kanununda yapılan ve 01012014 tarihinden itibaren yuumlruumlrluumlğe girecek olan yasal duumlzenleme

ccedilalışanlara bakmakla yuumlkuumlmluuml oldukları birinci derece yakınlarının bakımını uumlstlenmek uumlzere l-3

ay arasında değişen suumlrelerde Bakım İzni (Pflegekarenz) verilmesine imkacircn tanımaktadır Bir

işletmede aralıksız olarak en az uumlccedil aydan beri ccedilalışanlara verilmesi oumlngoumlruumllen bakım izni

başvurusunda bakılacak kişinin en az 3 Basamak kapsamına giren (0-18 yaş grubunda

olanlar ile ruh ve sinir hastalarında 1 Basamak) engel derecesine sahip bulunması esastır Yeni

yasal duumlzenleme bakım izni başvurusu kabul edilen ccedilalışanlara haftalık ccedilalışma saatini 10a

duumlşuumlrmesine de olanak tanımaktadır Bakım izni aynı kişi iccedilin bakım derecesinde artış olmadığı

suumlrece sadece bir defaya mahsus verilebilecektir

Federal Meclisin kabul ettiği yeni bir yasal duumlzenleme eğitim izni kullanan ccedilalışanların kısmi

ccedilalışma kapsamında ccedilalışma saatlerinde 25-50 oranında kesinti yapılabilmesine imkacircn

sağlamaktadır 2013 yılı Temmuz ayından itibaren yuumlruumlrluumlğe giren bu duumlzenleme ccedilalışma

181

saatlerindeki kısıtlama iccedilin İş Piyasası Servisinin (AMS) saat başına 076 Avro tutarında oumldeme

yapmasını oumlngoumlrmektedir

Federal Yuumlksek İdare Mahkemesi 8Ob A 7612b sayılı kararında işten ccedilıkartılmış olması

nedeniyle erken emekliliğe başvuran ve yaş koşuluna bağlı olarak emekli aylığı eksik oumldenen

sigortalının tazminat talebini reddetmiştir Yuumlksek Mahkeme 60 yaşını doldurmadan işten

ccedilıkartılan sigortalının bu işleme karşı accediltığı davayı kazandığını işverenin bu durumda ccedilalışanı tam

uumlcretle yeniden işe almakla yuumlkuumlmluuml olduğunu kabul etmiş ancak sigortalının bu suumlreci

beklemeden yaşlılık aylığı başvurusunda bulunup aylık almaya başladığını vurgulayarak erken

aylık oumldenmesine bağlı eksik oumldemelerin eski işverence tazmin edilemeyeceğine huumlkmetmiştir

St Poumllten Yuumlksek Eyalet Mahkemesi 21 R 1613 frdquo sayılı kararında Tuumlrk vatandaşı olduğu

gerekccedilesiyle davacıya Goumltuumlruuml Ulaşım Yardımı (Pendlerhilfe) oumldemeyen Aşağı Avusturya

Eyaletini haksız bulmuş ve bu husustaki yerel mahkeme kararını değiştirmiştir Karara goumlre yetkili

Eyalet makamı davacı Tuumlrk işccedilisine 14 guumln iccedilinde 750 Avro (2012 tarihinden itibaren 4 faiz

uygulanacaktır) tutarında oumldeme yapacak ve dava masraflarını da uumlstlenecektir Davacı Tuumlrk

vatandaşı 40 yıldan beri Avusturyada ikamet etmekte olup suumlresiz oturma izni hamilidir Davalı

taraf yaptığı savunmada goumltuumlruuml ulaşım yardımını ilgili yasal mevzuat gereği sadece Avrupa

Ekonomik Alanına giren uumllke vatandaşlarına yaptığını bu yardımın esasen bir sosyal oumldenek

anlamını taşımadığını ve bu şekliyle de ayırımcılık yasağıyla ilgili Eyalet mevzuatının ihlal

edilmediğini ifade etmiştir

Federal Yuumlksek Mahkeme 9 Ob A 4013 t sayılı kararında Polonya asıllı Avusturya

vatandaşının işvereninin ccedilok sık rapor alması nedeniyle aldığı işten ccedilıkartılması kararına yaptığı

itirazı kabul etmiş ve işverenin iş akdi feshinde milliyete dayalı ayırımcılık yaptığına huumlkmetmiştir

Yuumlksek Mahkeme davacı tarafın işyerinde emrinde ccedilalıştığı ustabaşının suumlrekli olarak pissin

yalancı ve hırsızsın aptalsın ve beyinsizsin şeklindeki hakaretlerine maruz kaldığını esasen iki

kişinin yapması gereken işi yaptığını ve bu nedenle bel fıtığı olduğunu soumlzluuml tacizlerin de kendisini

depresyona suumlruumlklediği yolundaki savunmasını inandırıcı bulmuş ve davalı tarafın davacının

Avusturya vatandaşı olduğu gerekccedilesiyle milliyete dayalı ayırımcılığın soumlz konusu edilemeyeceği

şeklindeki tezini reddetmiştir Mahkeme davacının işyerinde sadece goumlccedilmen koumlkenli ccedilalışanların

bulunduğu bir ekipte yer almış olmasının milliyete dayalı ayırımcılığa yeterli delil teşkil edeceğini

ayrıca vurgulamıştır

182




Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 1720800 70 1974400 79 3695200 74

Yabancı 222600 59 265900 73 488500 66

Tuumlrk 11900 43 27800 69 39700 56

Genel Toplam 1955300 67 2268100 78 4223400 73

Kaynak Federal Istatistik Kurumu

5901 Sayılı Karnm kapsamında izin ile Tuumlrk vatandaşlığından ayrılan Mavi Kart hamili Tuumlrk uyruklular

ile ccedilifte vatandaşhk hakkı olup bulunduğu uumllke kimlik kartı ile işlemlerini yaptıran vatandaşlarımız ile

işsizlik kaydı bulunan vatandaşlarımız bu sınıfa dacirchil değildir

Toplam İşguumlcuumlnuumln (25-64 Yaş) Eğitim Durumu

Genel Avusturya Koumlkenli Tuumlrk Koumlkenli

Zorunlu Eğitim 156 120 642

Mesleki Eğitim 536 583 250

Lise ve Dengi 153 148 80

Yuumlksek Oumlğrenim 148 149 28

Kaynak MigrationampIntegration 2013

Ccedilalışan Tuumlrklerin Yaş Gruplarına Goumlre Dağılımı


Yaş Grubu Tuumlrk Vatandaşları Tuumlrk Asıllı Olanlar

15-19 lt3000 lt3000

20-55 40800 84500

56-65 lt3000 3900

65 yaş uumlzeri lt3000 lt3000

Toplam (Yaklaşık) 49800 91700

Kaynak İş Piyasası Servisi İstatistikleri

183

Ccedilalışan Tuumlrklerin Ccedilalışma DairelerineBoumllgelereİdari Yapılanmaya Goumlre Dağılımı


Yerleşim Boumllgesi Sayı

Burgenland 300

Kaernten 0

Aşağı Avusturya 5100

Yukarı Avusturya 4400

Salzburg 2700

Steiermark 1800

Tirol 5600

Vorarlberg 6000

Viyana 13800

Toplam 39700

Kaynak İş Piyasası Servisi

Ccedilalışan Yabancıların İş Kollarına Goumlre Dağılımı



Tarım- Orman 10233

Sanayi 76364

Ticaret - Ulaştırma 16233

Hizmetler 53576

Teknik Meslekler 3672

İdari işler- Buumlro Hizmetleri 8974

Sağlık- Eğitim 6313

Diğerleri 283118

Toplam 458483


Not İş Piyasası Servisi ccedilalışan vatandaşlarımızın iş kollarına goumlre dağılımı hakkında istatistik

tutmamaktadır Yukarıdaki tablo mevcut istatistikler ışığında değiştirilerek duumlzenlenmiştir

184


Yabancı Koumlkenli Tuumlrk Vatandaşı Tuumlrkiye Doğumlu

Erkek 41100 lt3000 4500

Kadın 25900 lt3000 lt3000

Toplam 67700 lt6000 5000

Kaynak Arbeitskraefteerhebung 2011

Avusturya İstatistik Kurumu serbest ccedilalışanların milliyetleri ve faaliyet goumlsterdikleri sektoumlrlere

goumlre dağılımına ilişkin istatistik tutmadığı gibi bunların istihdam ettiği işccedili sayısı hakkında da bilgi

ve dokuumlman mevcut değildir

Federal İstatistik Kurumu tarafından ccedilıkartılan Goumlccedil ve Entegrasyon Yıllığı 2013 adlı kitapccedilık

2012 yılı verileri ışığında ccedilalışma hayatındaki 111100 Tuumlrk ve Tuumlrk asıllı goumlccedilmen nuumlfusun

76sının (8450) serbest ccedilalıştığına işaret etmektedir Aynı kaynak Tuumlrk ve Tuumlrk asıllı

muumlteşebbislerin yabancı koumlkenli girişimciler iccedilindeki oranını 6 olarak vermektedir

Viyana Ticaret Odası yetkililerinin yaptığı accedilıklamalara goumlre buradaki Tuumlrk ve Tuumlrk asıllı

muumlteşebbislerin sayısı 3000i geccedilmektedir ve bunlardan 1000 kadarının Tuumlrk vatandaşı olduğu

anlaşılmaktadır Muumlteşebbislerimizin faaliyet alanı 45 ile ticari sektoumlrlerde yoğunlaşmaktadır

Zanaatkacircr olarak serbest meslek icra edenlerin oranı ise 29 olup bu sektoumlruuml 26 ile hizmetler

takip etmektedir

Vatandaşlarımızın veya Tuumlrk koumlkenli muumlteşebbislerin kurmuş oldukları şirketlerin tuumlrleri ve

buumlyuumlkluumlklerine ilişkin ayrı bir istatistik tutulmamaktadır Bununla birlikte bunların ağırlıklı olarak

perakende ticaret sektoumlruumlnde (2000) ve gastronomi (500) alanında faaliyet goumlsterdiği keza 100

kadar şirketin ithalatccedilı-toptancı olarak ticari faaliyet yuumlruumlttuumlğuuml tahmin edilmektedir Tuumlrk veya Tuumlrk

koumlkenli işletmelerde toplam 6000 kişinin istihdam imkacircnı bulduğu ve bu sayının ccedilok buumlyuumlk oranda

yine Tuumlrk koumlkenli goumlccedilmenlerden oluştuğu duumlşuumlnuumllmektedir

Avusturya Ticaret Odası yetkilileri Tuumlrk veya Tuumlrk koumlkenli şirketlerin toplam 300 milyon Avro

tutarında bir ciroya sahip olduğu tahminen belirtmektedirler Bu ciroların yaklaşık 30unun

Tuumlrkiyeden mal ithal eden firmalara ait olduğu hususunda ortak goumlruumlş bulunmaktadır

185

Avusturyada faaliyet goumlsteren Tuumlrk girişimciler buumlyuumlk oumllccediluumlde kuumlccediluumlk ve orta oumllccedilekli Tuumlrk işletme

sahiplerini bir araya getiren ATİS TUumlMSİAD MUumlSİAD ve Viyana Tuumlrk İş Adamları Derneği adı

altındaki teşkilatlarla oumlrguumltlenmiş bulunmaktadır



İşkolları Ortalama Aylık Uumlcretler euro

İmalat Sanayi 2113

İnşaat 1889

Ticaret Oto Bakım ve Tamiri 1608

Ulaştırma ve Depolama 2002

Gastronomi 1143

Bankacılık ve Sigortacılık 2712

Diğer Ekonomik Faaliyetler 1353

Kamu Hizmetleri Savunma Sosyal Sigortalar 2204


Sağlık ve Sosyal İşler 1764


Kaynak Federal Ccedilalışma Bakanlığı

Avusturyarsquoda yasal asgari uumlcret uygulaması bulunmamaktadır Bununla birlikte Federal Ccedilalışma

Bakanlığı sadece ev hizmetlerinde istihdam edilenlere uygulanmak uumlzere aylık asgari uumlcret

sınırlarını belirlemektedir Bu kapsamda oumldenecek asgari uumlcretlerde istihdam edilen kişinin mesleki

eğitimi ve ccedilalışma suumlresi esas alınmaktadır

Federal Ccedilalışma Bakanlığı ev hizmetlerinde ccedilalıştırılan meslek eğitimli personele 1-5 hizmet yılı

iccedilin 114420 euro tutarında asgari uumlcret oumldenmesini kararlaştırmıştır Aynı hizmet suumlresi iccedilin ev

hizmetlerinde ccedilalıştırılan eğitimli aşccedilılara 145430 euro keza ccedilocuk ve bebek bakıcılarına yine ayni

koşullarda 124540 euro asgari uumlcret oumldenmesi zorunludur

Ev hizmetlerinde hasta veya yaşlı bakımı iccedilin istihdam edilen kişiler 126240 euro ( 1-5 hizmet yılı

iccedilin) asgari uumlcret almaktadır Bu personelin eğitimli olması halinde oumldenecek asgari uumlcret sınırı

151060 euro olarak tespit edilmiştir

186


Avusturya Sendikalar Birliği (OumlGB) ccedilatısı altında faaliyet goumlsteren toplam 7 sendika ile işverenleri

temsilen Ticaret Odaları arasında her yıl toplam 450 den fazla toplu iş soumlzleşmesi imzalanmaktadır

Bu soumlzleşmeler yıllık uumlcret artışları yanında tatil oumldeneği ve yılsonu ikramiyesi gibi uumlcret dışı

yapılan yardımları iccedilermektedir



Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 122012 70 165195 82 287206 76

Yabancı 26872 105 39871 108 66743 107

Tuumlrk 3700 - 6425 - 10125 171

Kaynak Federal İş Piyasası Servisi

Meslek eğitimine devam eden vatandaşlarımız dacirchildir icircşsizlik kaydı bulunan bu grubun ccedilıkması halinde

vatandaşlarımız arasındaki işsizlik oranı 138 şeklinde ifade edilecektir




İşsiz Vatandaşlarımızın Ccedilalışma Dairelerine Boumllgelere İdari Yapılanmaya Goumlre Dağılımı

2013 Yılı Ortalaması

Federal Eyaletler Kadın Erkek Toplam

Burgenland 22 47 70

Kaumlrnten 32 56 88



Salzburg 152 274 426


Tirol 387 526 912

187

Voralberg 313 470 783

Viyana 1601 2859 4460

Avusturya Genel 3700 6425 10125

Kaynak AMS 2013 Ortalama Istatistik Doumlkuumlmuuml



Federal Ccedilalışma Bakanlığı

Ccedilalışma hayatının sevk ve idaresinden sorumlu Bakanlık yeniden yapılandırılmıştır Avusturyarsquonın

ccedilalışma hayatı ve sosyal guumlvenlik mevzuatı 31 Ocak 2009 tarihine kadar Ekonomi Ccedilalışma ve Aile

Bakanlığı ile Sosyal Guumlvenlik ve Tuumlketiciyi Koruma Bakanlığı olmak uumlzere iki farklı Federal

Bakanlığın sorumluluk alanına bırakılmıştır Bu tarihten itibaren gerccedilekleştirilen yasal duumlzenleme

ile Federal Ccedilalışma Sosyal İşler ve Tuumlketiciyi Koruma Bakanlığı hayata geccedilirilmiş ve sosyal

politika alanı tek bir kurumsal otoriteye bağlanmıştır

Yeni Bakanlık Bakanlık makamı ve yardımcı diğer uumlniteler yanında 7 ayrı ana hizmet biriminden

teşekkuumll etmiştir

Bu birimlerin goumlrev ve sorumluluk alanları

1Sivil Savunma Hizmetleri

2Sosyal Sigortalar

3Tuumlketici Hakları ve Tuumlketicinin Korunması

4Bakım Engelli Hakları ve Yardımları Diğer Sosyal Yardımlar

5Avrupa Birliği Uluslar Arası Kuruluşlar ve İlişkiler

6İş Piyasası

7İş Hukuku ve İş Teftiş Kurumu şeklinde sıralanmaktadır

Rudolf Hundstorfer Avusturya Sendikalar Birliği (OumlGB) Başkanı iken 27 Huumlkuumlmetin Ccedilalışma

Bakanlığı goumlrevine atanmıştır Federal Engelliler Savunma Makamı bu Bakanlık buumlnyesinde

faaliyet goumlstermekte ve sekreterya hizmetleri buradan yuumlruumltuumllmektedir

188

Sosyal Guumlvenlik Kurumları

Avusturya sosyal guumlvenlik sistemi hastalık kaza ve emeklilik sigortasını kapsamaktadır Her uumlccedil

sigorta da ccedilalışanlar iccedilin zorunlu tutulan sigorta kollarıdır Bir sosyal guumlvenlik kurumu tarafından

yuumlruumltuumllmemekle birlikte işsizlik sigortası da zorunlu sigorta kolu olup uumllke genelinde faaliyet

goumlsteren Federal Ccedilalışma Kurumuİş Piyasası Servisi (AMS-Arbeitsmarktservice) tarafından

sevk ve idare edilmektedir

Avusturya sosyal guumlvenlik sisteminin fınansmanında toplam harcamaların (523 Milyar Avro)

toplam gelir (525 Milyar Avro) iccedilindeki oranı 996 olarak tespit edilmiştir 2012 yılında toplam

gelirinden 21299023598 Avro daha az harcama yapılmıştır

Hastalık sigortası her Federal eyalette bulunan 9 Boumllge 6 İşletme ve 4 Kurumsal olmak uumlzere

toplam 19 hastalık kasası tarafından yuumlruumltuumllmektedir 2012 yılı itibarıyla toplam 6620491

(3295391 Erkek) kişi hastalık sigortalarına aylık prim oumldemektedir Gelirlerin 829unu prim

kesintilerinden sağlayan hastalık sigortası 84 Milyonluk toplam nuumlfusun 999 unu (6288432

Prim Oumldeyen 1985268 Aile Ferdi) kapsamında bulundurmaktadır Sigorta kapsamında yapılan

ve toplam bedeli 15 Milyar Avro olan yardım ve harcamaların tutarı ulusal gelirin yaklaşık

5ine karşılık gelmektedir Sağlık tesislerine ( 29) ve doktorlara (24) yapılan oumldemeler

gider kaleminin 53uumlnuuml (813 Milyar Avro) oluşturmaktadır

Emeklilik sigortası 6 yetkili kurum tarafından yuumlruumltuumllmektedir Bu kurumlar Emeklilik Sigortası

Kurumu (uumlcret karşılığı bağımlı ccedilalışanlar iccedilin) Demiryolu ve Maden İşccedilileri Sigorta Kurumu

Kamu Ccedilalışanları Sigorta Kurumu Bağımsız Ccedilalışanlar Sigorta Kurumu Ccediliftccedililer Sigorta Kurumu

ve Noterler Sigorta Kurumu şeklinde sıralanmaktadır Emeklilik sigorta kurumlarına toplam

3673673 kişi sosyal guumlvenlik primi oumldemektedir Bu sayı iccedilinde Ccedilalışanların Emeklilik Sigortası

Kurumu (PVA) 3137529 accedilık ara ilk sırada gelmektedir Bağımsız ccedilalışan toplam 536144 kişi

sosyal guumlvenlik prim kesintilerini bağlı oldukları sosyal guumlvenlik kurumlarına yatırmaktadır

Emeklilik sigortası kurumlarının 357 Milyar Avro olan toplam gelirinin 271 Milyar Avrosu prim

kesintilerinden sağlanmaktadır 2012 yılının toplam gideri olarak verilen 35691394139 Avronun

314 Milyar Avrosu sigorta aylıklarına harcanmıştır

189

Emeklilik sigorta kurumları toplam 2273628 hak sahibine sigorta aylığı oumldemektedir Bu

sayının 1554432sini yaşlılık aylığı 208339unu maluliyet aylığı 510857sini de dulyetim

aylıkları oluşturmaktadır

Her 1000 ccedilalışana duumlşen emekli sayısı 1992 yılında 582 iken bu sayı 2012 yılı sonu itibarıyla 615e

yuumlkselmiş bulunmaktadır Ortalama emeklilik yaşı erkek sigortalılarda 594 iken bu yaş kadınlarda

574 olarak belirlenmiştir

Rapor doumlneminde emeklilik sigorta kurumlarına 176352 aylık başvurusu tespit edilmiştir Bu

başvurulardan 73223uuml yaşlılık aylığı 68150si maluliyet aylığı 22538u ise dul aylığı

talebiyle gerccedilekleşmiş olup toplam 123238 başvuru olumlu sonuccedillanmıştır Bu kapsamda

63651 sigortalıya yaşlılık ( 52) 27446 kişiye de maluliyet ( 22) aylığı bağlanmış 32141 hak

sahibine ise duldul erkekyetim aylığı oumldenmeye başlanmıştır

Zorunlu kaza sigortası yuumlruumlten kurum sayısı 4 olup bunlar Genel Kaza Sigortası Kurumu

Demiryolu ve Maden İşccedilileri Kaza Sigortası Kurumu Kamu Ccedilalışanları Kaza Sigortası Kurumu

ve Ccediliftccedililer Kaza Sigortası Kurumu şeklinde sıralanmaktadır

Toplam 6148068 sigortalının prim oumldediği kaza sigortası kapsamında 102026 hak sahibine aylık

oumldenmektedir Bu aylıklar iccedilinde kaza aylığı (86375) ilk sırada gelirken 12473 dul ve 2788 yetim

aylığı verilmektedir Kaza sigortasının 1515 Milyar Avro tutan toplam gelirinin 95i (1456

Milyar Avro) prim kesintilerinden elde edilmektedir Toplam harcama tutarının (1485

Milyar Avro) yaklaşık 600 Milyon Avroluk kısmı kaza aylıklarının fınansmanı iccedilin

kullanılmıştır Kaza Sigortası tarafından 2012 yılında kaydedilen 181299 iş kazası ve meslek

hastalığından 321 i oumlluumlmle sonuccedillanmıştır

İşsizlik sigortası kapsamında tahsil edilen 53 Milyar Avroya karşılık 58 Milyar Avro harcama

gerccedilekleştirilmiştir Toplam harcamalar iccedilinde İşsizlik Parası (15 Milyar Avro) ve Muhtaccedillık

Oumldeneği (11 Milyar Avro) ilk iki sırada gelmektedir İş piyasası tedbirlerinin fınansmanı iccedilin de

yaklaşık 1 Milyar Avro tutarında bir kaynak aktarılmıştır

190


Bakım Sigortası ( Pflegeversicherung)

Bakım parası miktarlarında bir değişiklik yapılmamış olup bakım parası 112013 tarihinden itibaren

1 basamak bakım grubu iccedilin aylık 15420 Avro







olarak oumldenecektir

Emekli Aylıklarına Getirilen Zam

MalulluumlkYaşlılık ve Oumlluumlm Sigortası (Pensionsversicherung) Aylıkları 1 Ocak 2013 tarihinden

itibaren 18 oranında artırılmıştır 2012 yılında bağlanmış olan emekli aylıklarının intibakı

01012014 tarihinde yapılacaktır

18 yaşını tamamlamış olup da mesleki veya yuumlksek oumlğrenimlerini suumlrduumlren ccedilocuklar iccedilin yapılan

aile yardımlarının (ccedilocuk parası) 2013 yılı Eyluumll ayından itibaren ebeveynleri yerine doğrudan hak

sahibi ccedilocuğa ait banka hesap numarasına havale edilmesi uygulaması başlatılmıştır

İlgili Bakanlık Avusturyada ikamet eden toplam 18 milyon hak sahibi ccedilocuktan

270000inin yeni uygulamadan yararlanmak uumlzere yetkili Maliye Dairesine (Finansamt) başvuruda

bulunabileceğini ifade etmiştir Mevcut yasal durumda 18 yaşındaki bir hak sahibi iccedilin 13090 Avro

ccedilocuk parası oumldenmekte olup bu miktar 19 yaşında 15270 Avroya yuumlkseltilmektedir

01012014 tarihinde 50 yaşını doldurmuş olan sigortalılara sadece suumlrekli olarak iş veya meslek

goumlremezlik halinde maluliyet aylığı bağlanabilecektir Bu tarihten oumlnce yapılan geccedilici maluliyet

aylığı oumldemesi iyileştirme aylığı (Rehabilitationsgeld) veya meslek değişikliği eğitimi yardımı

(Umschulungsgeld) adıyla oumldenmeye devam edecektir

191

Reccedilete Uumlcreti Muafiyeti

1 Ocak 2013 tarihinden itibaren geccedilerli reccedilete uumlcreti ve muafıyet sınırları yeniden belirlenmiştir

Buna goumlre duumlzenlenen her reccedilete iccedilin sigortalılardan 530 Avro katkı payı alınacaktır Aylık net

kazancı 83763 Avroyu aşmayan yalnız yaşayanlar ile aylık net kazanccedilları 125589Avroyu

aşmayan eşler katkı payı oumldemeyecektir

Aynı şekilde hastalıkları ya da oumlzuumlrluumlluumlk hali nedeniyle ortalamanın uumlstuumlnde harcamaları olan ve

aylık net kazancı 96327 Avroyu aşmayan yalnız yaşayanlar ile aylık net kazancı 144427 Avroyu

aşmayan eşlere de reccedilete uumlcretinden muafıyet hakkı tanınmıştır Hastalık Kasaları tarafından

sigortalılara duumlzenlenen Elektronik-Sağlık Kartı (E-Card) iccedilin duumlzenleme bedeli olarak 1030 Avro

tahsil edilecektir

İşsizlik Sigortası (Arbeitslosenversicherung)

İşsizlik Sigortası prim kesintisinin işccedili payında esas alınan aylık kazanccedil sınırları yeniden

belirlenmiş olup aşağıda verilmektedir

Prime Esas Aylık Kazanccedil Prim Oranı

Aylık 121900 Avrodan az olan kazanccedillarda Prim kesintisi yapılmayacaktır

Aylık 121900-1330 00 Avro kazanccedil aralığında 1 oranında

Ayhk 133000-149700 Avro kazanccedil aralığında 2 oranında

Aylık 145600 Avrodan fazla olan kazanccedillarda 3 oranında

işsizlik sigortası prim kesintisi yapılacaktır

01012013 tarihinden itibaren yuumlruumlrluumlğe sokulan yasal duumlzenleme kapsamında malulluumlğe bağlı

olarak uygulanan erken emeklilik (57 Yaş) sisteminde değişikliğe gidilmiştir Buna goumlre 57 yaşını

doldurmuş olup malucirclluumlk aylığı bağlanmasına ilişkin tespit işlemlerinin başlatıldığı tarihten

(Stichtag) oumlnceki son 15 yıl iccedilinde en az 10 yıl suumlreyle yapmış oldukları işi hastalık veya engellilik

hali nedeniyle artık yapabilecek durumda olmayan sigortalılar malucircl kabul edilmektedir Yeni

duumlzenleme ile 57 yaş sınırı 112013 tarihinden itibaren kademeli olarak 60 yaşa yuumlkseltilmiştir

Buna goumlre soumlz konusu malulluumlk aylığının bağlanması iccedilin 2013 yılında talepte bulunacakların 58

yaşını doldurmuş olmaları gerekmektedir Aynı yasal mevzuatla Geccediliş Aylığı (Korridorpension)

ile İlgili duumlzenlemede de değişikliğe gidilmiş ve 62 yaşın doldurulması ve 375 yıllık (450 ay)

sigortalılık suumlresinin bulunması halinde bağlanan geccediliş aylığı iccedilin oumlngoumlruumllen sigortalılık suumlresi

192

112013 tarihinden itibaren kademeli olarak 480 aya (40 yıl) ccedilıkarılmıştır Buna goumlre soumlz konusu

aylığın bağlanması iccedilin 2013 yılında talepte bulunacak sigortalıların 38 yıllık (456 ay) sigortalılık

suumlresinin bulunması gerekmektedir




Yıllar


Genel Tuumlrk Genel Tuumlrk Genel

2012 3673673 39400 2273628 9976 -

Kaynak Statistisches Handbuch 2013 Arbeitsmarktstatistik 3 Quartal 2013

Not 5901 Sayılı Kanun kapsamında izin ile Tuumlrk vatandaşlığından ayrılan ldquoMavi Kartrdquo hamili Tuumlrk





Sigorta kolları ve rejimleri Yararlananların sayısı Toplam oumldenek Milyon euro

Bağımlı Ccedilalışan Genel Tuumlrk Genel

Yaşlılık 1313097 5297 18462

Maluliyet 182712 2479 12307

Oumlluumlm(Dul Yetim) 424088 2215 13900

İşsizlik 332425 - 3059



Yaşlılık 241335 - 10295

Maluliyet 25627 - 1700

Oumlluumlm(Dul Yetim) 86769 - 9393

Kaynak Statistisches Handbuch 2013 AMS-Jahresbericht 2012

193

Uyarı 5901 Sayılı Kanun kapsamında izin ile Tuumlrk vatandaşlığından ayrılan Mavi Kart hamili Tuumlrk uyruklular

ile ccedilifte vatandaşlık hakkı olup bulunduğu uumllke kimlik kartı ile işlemlerini yaptıran vatandaşlarımız bu sınıfa dacirchil

değildir Avusturyada mukim vatandaşlarımıza yapılan aylık oumldemelerinin tutarı verilmemektedir

Bağımlı ccedilalışanlar boumlluumlmuumlndeki işsizlik sigortası yardımları bağımsız ccedilalışanları da kapsamaktadır



Sigorta Kolları İşccedili Payı İşveren Payı Toplam

Yaşlılık 1025 1255 2280

Hastalık 395 370 765

İşsizlik 300 300 600

İş Kazası 000 140 140

Kaynak Avusturya Sosyal Guumlvenlik Kurumları Birliği

İşsizlik Oumldeneği Alanlar


Kadın Erkek Toplam

İşsizlik Parası (İP) 59888 59042 118930

Muhtaccedillık Yardımı (MY) 41113 61608 102721

Yaşlılık Aylığı Oumln Oumldemesi 7383 11794 19177

Maluliyet Aylığı Oumln Oumldemesi 7355 11740 19095

Eğitim İccedilin İşsizlik Parası 2629 2154 4783

Eğitim İccedilin Muhtaccedillık Yardımı 9733 10704 20437

Meslek Geliştirme Yardımı 5287 3390 8677

Toplam Sigorta Oumldemeleri 168618 172091 340709


İş piyasasına amade olan işsizlere oumln sigortalılık koşulunun yerine getirilmesi halinde İşsizlik

Parası (Arbeitslosengeld) oumldenmektedir

İşsizlik parasında uygulanan genel kural işsizlik muumlracaatından geriye doğru 2 yıl iccedilinde en az 52

hafta suumlresiyle işsizlik sigortası primi oumldenmiş olmasıdır Hak sahibinin 25 yaşın altında olması

halinde işsizlik kaydından geriye doğru 1 yıl iccedilinde en az 26 haftalık prim suumlresi talep edilmektedir

194

İşsizlik Parası asgari 20 hafta suumlreyle oumldenmektedir Oumldeme suumlresi son 5 yıl iccedilinde en az 156 hafta

(3 yıl) işsizlik sigortası primi oumldemiş bulunan hak sahipleri iccedilin 30 haftaya 40 yaşını doldurmuş ve

son 10 yıl iccedilinde en az 312 hafta (6 yıl) işsizlik sigortası primi oumldemiş hak sahipleri iccedilin 39 haftaya

başvuru tarihinde 50 yaşını aşmış ve son 15 sene iccedilinde en az 468 hafta (9 yıl) prim oumldemiş hak

sahipleri iccedilin 52 haftaya yuumlkseltilmektedir

İşsizlik parası emeklilik sigortası kurumlarınca mesleki rehabilitasyona tabi tutulan hak sahiplerine

istisnai olarak 78 hafta suumlreyle oumldenebilmektedir İşsizlik parası miktarının belirlenmesinde hak

sahibinin başvuru tarihinden oumlnceki yılına ait ortalama geliri esas alınmaktadır Bu gelirin 55i

İşsizlik Parası miktarını oluşturur Belirlenen miktar Denkleştirme Zammı (Ausgleichzulage)

tutarından (2013 iccedilin 83763 Avro) az olamaz İşsizlik parası suumlresinin dolmasından sonra

Muhtaccedillık Oumldeneği (Notstandshilfe) adı altında işsizlik yardımı yapılmaktadır İşsizlik yardımı

hesabında hak sahibinin kendisinin ve eşinin geliri de dikkate alınmaktadır Bu oumldeneğin miktarı

işsizlik parası miktarının 95i kadardırİşsizlik sigortası kapsamında hak sahiplerine Emeklilik

Avansı (Pensionsvorschuss) Meslek Geliştirme Yardımı (Weiterbildungsgeld) Meslek Değitirme

Parası (Umschulungsgeld) gibi ilave maddi destekler sağlanmaktadır



İş Kazası Meslek Hastalığı Toplam

Vaka 112104 1474 113578

Oumlluumlmluuml 171 104 275

Kaynak Statistisches Handbuch 2013

Kaza Sigortası Yardımı Alanlar

Aylık Tuumlruuml Aylık Sayısı Ortalama Miktar(Avro)

Kaza Aylığı 86963 342

Dul Aylığı 13065 565

Ebeveyn Aylığı 9 394

Yetim Aylığı 2922 379

Toplam Aylık 102959 371


195



lt3Yaş 3gtYaş gt10 Yaş gt 19 Yaş

1 Ccedilocuk Iccedilin 10540 11270 13090 15270




5 ve sonraki Her

Ccedilocuk İccedilin

+ 50 +50 +50 +50

KaynakFederal Ekonomi Bakanlığı

Tuumlrkiyersquode ikamet eden ccedilocuklar iccedilin aile yardımı yapılmamaktadır

Engelli ccedilocuklar iccedilin 13830 Avro tutarında aylık ek oumldeme yapılmaktadır

Ccedilocuk Parası aylık olarak oumldenmektedir

Okula giden her ccedilocuk iccedilin Eyluumll ayında ccedilocuk başına 10000 Avro tutarında Okula Başlama

Yardımı (Schulstartgeld) oumldenmektedir Bu yardım iccedilin yazılı başvuru şartı aranmaz

Ccedilocuk Parası oumlğrenim hayatına devam edilmesi halinde kaideten 25 istisnai durumlarda da

26 yaşın tamamlanmasına kadar oumldenebilmektedir




Sigorta kolları ve rejimleri Yararlananların sayısı Toplam oumldenek euro


Yaşlılık 9976 4966808253

Maluliyet 657 758071734

Oumlluumlm(DulYetim) 6245 1932579132

Kaynak Avusturya Sigorta Kurumları Birliği



29 Eyluumll 2013 tarihinde gerccedilekleştirilen genel seccedilim sonrası oluşturulan yeni Federal Huumlkuumlmet

Eğitim Bakanlığının teşkilat yapısında değişikliğe gitmiş ve bu kapsamda Eğitim Kuumlltuumlr ve Sanat

196

Bakanlığı adıyla anılan Bakanlığın goumlrev alanı eğitim ve kadın sorunlarıyla sınırlı tutulmuştur

Yeni Kabinenin Eğitim ve Kadın Sorunları Bakanlığı goumlrevine Gabriele Heinisch-Hosek getirilmiş

bulunmaktadır

Aynı şekilde yuumlksek oumlğrenim kurumlarından sorumlu Bilim ve Araştırma Bakanlığı lağvedilmiş

olup bu bakanlığın goumlrevleri Federal Bilim Araştırma ve Ekonomi Bakanlığı adıyla oluşturulan

yeni bakanlığa devredilmiştir

Daha oumlnce Federal Ekonomi ve Aile Bakanı olarak goumlrev yapan Dr Reinold Mitterlehner yeni

kabinede de Bilim Araştırma ve Ekonomi Bakanı olarak yer almıştır


Halen 5 yaşındaki ccedilocuklar iccedilin uygulanmakta olan zorunlu yuva eğitim yılı pilot proje şeklinde

Avusturyanın 3 eyaletinde hayata geccedilirilmiştir

15 yaşını tamamlayıp herhangi bir eğitim kurumuna devam etmeyen veya mesleki eğitim

goumlrmeyen genccedillerin 18 yaşına kadar bir mesleki tedbire katılımlarını zorunlu tutan duumlzenleme

gerccedilekleştirilmiştir Duumlzenleme 2015 yılından sonra uygulanacaktır

Federal Başbakan Werner Faymann tarafından accedilıklanan 10 maddelik Mesleki Eğitim

TeşvikPaketi

-sosyal ortakların ccedilırakların ve eğitim kurumlarının desteklenmesi amacıyla kendi buumlnyelerinde

Mesleki Eğitim Fonu oluşturmalarına imkacircn sağlanması -kamu ihalesi alan yuumlklenici fırmalar

iccedilin işyerinde meslek eğitim yeri yaratma yuumlkuumlmluumlluumlğuuml getirilmesi

-mesleki eğitime Avusturya genelinde kalite standardı getirilmesi bu ortak standardın duumlzenli olarak

sosyal taraflarca denetlenmesinin sağlanması

-işletmeler uumlstuuml mesleki eğitim kurumlarına (uumlberbetriebliche Ausbildung) devam etmekte olan

ccedilırakları uumlstlenen işletmelere bunlara asgari bir yıl eğitim garantisi verilmesi koşuluyla maddi

destek sağlanması

-ccedilıraklık eğitimi bitirme sınavları hazırlık kurslarına devam eden oumlğrencilere 250 Avro tutarında

destek sağlanması

-mesleki eğitim alanında uluslar arası tanıtım organizasyonlarına veya yarışmalara Avusturya adına

katılan kurumlara veya oumlğrencilere yılda azami 70000 Avro tutarında maddi katkı sağlanması

-işletmelerin sunduğu ccedilıraklık eğitiminin kalitesini yuumlkseltecek projelere destek olunması

197

-meslek okullarının modernleştirilmesi ve kurumsal alt yapılarının duumlzeltilmesi

-mesleki eğitimle lise diplomasına ulaşma modelinin daha da geliştirilmesi

-toplam 132000 kişinin istihdam edildiği Federal kurumların ccedilıraklık eğitimine daha fazla ağırlık

vermesi (halen 50 branşta toplam 1350 ccedilırak yetiştirilmektedir) gibi hususlara yer verilmektedir

Paketin 2014 yılında yasalaşarak yuumlruumlrluumlğe sokulması kuvvetle muhtemeldir

Federal Dışişleri Bakanlığı teşkilat yapısında gerccedilekleştirilen değişiklikle uyum ve goumlccedil

konularından sorumlu Devlet Sekreterliği makamı kaldırılmış bu goumlrev Federal Dışişleri

Bakanlığına devredilmiştir Uyum konusunda faaliyet goumlsteren kurumsal yapı niteliğindeki

Avusturya Entegrasyon Fonu yine aynı duumlzenleme ile Dışişleri Bakanlığına bağlanmış

bulunmaktadır

Avusturya Vatandaşlık Yasası kapsamında gerccedilekleştirilen değişikle vatandaşlık

başvurusunda aranan ve 10 yıl olarak uygulanan ikamet suumlresi başvuru sahibinin en az uumlccedil yıl

suumlreyle bir sivil toplum kuruluşunda veya bir yardım oumlrguumltuumlnde fahri olarak ccedilalışması kaydıyla

6 yıla indirilmesi sağlanmıştır Zorunlu ikamet suumlresi aynı duumlzenleme ccedilerccedilevesinde B2 seviyede

Almanca bilgisine sahip olan yabancılar iccedilin de yine aynı yasa değişikliği sonucu 6 sene olarak

uygulanacaktır

Yargı Kararları

Viyanarsquoda mukim Tuumlrk asıllı Avusturya vatandaşı Mehmet Efe Tuumlrkiyersquode yaşayan ccedilocukları

iccedilin oumldenen aile yardımlarının kesilmesi nedeniyle uğradığı mağduriyetin insan hakları ihlali

olduğunu ileri suumlrerek Avrupa İnsan Hakları Mahkemesirsquone başvuruda bulunmuş Uumllkemizin de bu

davaya muumldahil olarak katılması sağlanmış olup gelinen noktada Avusturyarsquonın 2010 yılı Mart

ayında uumllke savunmasını İnsan Hakları Mahkemesirsquone sunmuş bulunmaktadır Avrupa İnsan

Hakları Mahkemesi Avusturya vatandaşı Mehmet Efersquonin Tuumlrkiyersquode mukim ccedilocuklarına yapılan

aile yardımının kesilmesine ilişkin olarak Avusturya aleyhine accediltığı ihlal davasını goumlruumlşerek karara

bağlamıştır AİHM 08012013 tarihli kararında Avrupa İnsan Hakları Soumlzleşmesirsquonin 14 ncuuml

maddesinin ihlal edilmediği sonucuna varmıştır Avusturya Kararın gerekccedilesine yansıyan resmi

savunmasında Avusturyarsquonın aile yardımlarıyla ilgili yasal mevzuatında uumllkede yerleşik ccedilocuklar

arasında asgari geccedilim standardının korunmasını hedef aldığını bu kapsamda yapılan yardımın bir

anlamda geleceğe yatırım olarak goumlruumllduumlğuumlnuuml yurt dışında mukim ccedilocukların uumllkeye katkı

sağlayamayacağı nedeniyle aile yardımı dışında tutulduklarını ileri suumlrmuumlştuumlr Mahkeme

Avusturyarsquonın kendi sosyal guumlvenlik sistemini uumllkede yerleşik nuumlfusun ihtiyaccedillarına goumlre dizayn

198

ettiğini ve Avusturya dışında yaşayan kişilerin durumlarıyla ilgili sağlıklı bir mukayesenin

yapılamayacağını vurgulamıştır

AB-Adalet Divanı (ABAD) Salzburg Eyaleti Kliniklerinde ccedilalıştırılan doktorların tabi olduğu

uumlcret kategorisinde bu eyalet sınırlarında sahip olunan tuumlm kıdem suumlrelerinin dikkate alındığını

buna karşılık başka işyeri veya uumllkelerde geccedilen kıdem suumlrelerinin sadece 60ının uumlcret

sınıflandırılmasında değerlendirildiğini belirtmiş ve bu duumlzenlemenin Birlik hukukuyla

bağdaşmadığına huumlkmetmiştir ABAD Kararında (C-51412) Salzburg Eyalet Kliklerinde istihdam

edilen toplam 716 doktordan 113uumlnuumln Birlik uumlyesi uumllke vatandaşı olduğu belirtilmekte ve bu

hekimlere tıp eğitimini bir başka uumlye uumllkede tamamlamış olmaları şartıyla soumlz konusu kararın

doğrudan uygulanacağı vurgulanmaktadır

Avrupa Birliği Adalet Divanı C-61411 sayılı Kuso Kararında genel emeklilik yaşı

kadınlarda 60 erkeklerde 65 olan Avusturyanın bu uygulama ile cinsiyete dayalı ayırımcılık

yaptığı sonucuna varmıştır ABAD Karar gerekccedilesinde 60 yaşını dolduran Bayan Kusonun 65

yaşına kadar ccedilalışmaya devam etme arzusuna rağmen işvereni tarafından zorunlu emekliliğe

sevk edilmesinin doğrudan ayırımcılık olarak goumlruumllduumlğuumlne davacı taraf ile yapılan iş

soumlzleşmesinin Avusturyanın tam uumlyelik tarihinden oumlnce yapılmış olmasının da kararı

etkilemeyeceğine dikkat ccedilekilmiştir

Federal Anayasa Mahkemesi bir yabancı hakkında verilen sınır dışı kararında yabancının

Avusturyadaki konumu medeni hali uyum istek ve ccedilabasının da dikkate alınması gerektiğinden

hareketle iltica talebi ret edildikten sonra Avusturyada illegal yaşamaya başlayan Kosova

vatandaşı iccedilin verilen kararı (VfGH-B 88012) bozmuştur Kararın gerekccedilesinde sınır dışı kararında

39 yaşındaki yabancının sadece 10 yıl suumlreyle Avusturyada illegal yaşamasının dayanak olarak

goumlsterilmemesi gerektiğine dikkat ccedilekilmekte ve bu yancı hakkındaki kararda kendisinin ikameti

suumlresince ccedilalıştığı iyi Almanca oumlğrendiği adli sicilinin temiz olduğu ayrıca Avusturya toplumuzla

uyum iccedilinde yaşadığı gibi unsurların da goumlz oumlnuumlnde bulundurulmasının zorunlu olduğu

vurgulanmıştır

Federal Anayasa Mahkemesi Avusturyaya yerleşen yabancıların Uyum Soumlzleşmesi

kapsamında gitmek zorunda olduğu lisan kurslarına Federal Dışişleri Bakanlığına bağlı

Entegrasyon Fonunun uygunluk sertifıkası duumlzenlenmesi veya verilen iznin kaldırılması hakkındaki

Federal Yabancılar Yasasının 16 ncı maddesini Anayasa aykırı bulmuştur Mahkeme kurumsal dil

kursu lisansı iptal edilen bir işletmenin başvurusu uumlzerine aldığı G 7512 sayılı kararında

199

Entegrasyon Fonunun doğrudan yuumlruumltme niteliği taşıyan bir kurum niteliği taşımadığı ve bu tuumlr bir

idari tedbir alma yetkisinin bulunmadığına dikkat ccedilekilmekte keza Fonun kuruluş kanunu

huumlkuumlmlerinde bağlı olunan Federal Bakanlık adına boumlyle bir yetki kullanımına dair herhangi bir

ifadenin de yer almadığı ayrıca Fonun Federal Meclise karşı sorumlu olan bir organa doğrudan

bağlı olarak ccedilalışmadığı dolayısıyla yuumlruumltme organı olarak goumlruumllemeyeceği belirtilmektedir

Avusturya AB muumlktesebatına uyum amacıyla Federal Engellilere Muamele Eşitliği Kanununun

2 Maddesinde belirtilen imtiyazlı konumlular listesine bu uumllkede yasal olarak ikamet eden ve

ccedilalışma izni hamili olan uumlccediluumlncuuml uumllke yabancılarını da dacirchil etmiş bulunmaktadır Anılan madde iş

piyasasında ve işe yerleştirmede imtiyazlı konuma sahip engellileri tanımlamaktadır Avusturya

vatandaşları yanında AB uumlye uumllke vatandaşları ile Avrupa Ekonomik Alanı uumllkeleri ve İsviccedilre

vatandaşları aile fertleri ile birlikte bu cuumlmleden sayılmaktadır Yeni duumlzenleme uygulama alanını

Avusturyada oturma ve ccedilalışma izni bulunan 3uumlncuuml uumllke vatandaşlarını kapsayacak şekilde

genişletmektedir



Okul Tuumlrleri Toplam Oumlğrenci Yabancı Oumlğrenci Tuumlrk Oumlğrenci Tuumlrk Kız

Oumlğrenci

Zorunlu Eğitim 328121 37150 5695 2781

Temel Eğitim 163659 20212 4029 1937

Oumlzel Eğitim

Sonderschulen

13748 2530 653 282

Politeknik Okulu 18022 2801 543 204

Yeni Orta Okul 56615 8345 1832 858

Lise 199890 15473 953 592

Meslek Okulu

Berufsschulen

134282 9622 1556 503

Meslek Lisesi 56398 4986 812 461

Yuumlksek Meslek

Lisesi

148274 9416 845 492

Avusturya Genel 1119009 110535 16918 8110

Kaynak Eğitim Muumlşavirliği

200


Avusturyada Tuumlrkccedile ve Tuumlrk Kuumlltuumlr Derslerine devam eden Tuumlrk oumlğrencilerin sayısı 14810 olup

bu oumlğrenciler iccedilin 148 oumlğretmen goumlrevlendirilmiştir


Erkek Kadın Toplam

2282 1561 3843

KaynakFederal Bilim Bakanlığı


Eğitim Yılı Genel Yabancı Tuumlrk

2012 467032 24024 4719




Dual sistemde meslek eğitimi goumlren yabancılar hariccedil tutulmuştur



Avusturya resmi olarak bir goumlccedil uumllkesi olduğunu kabul etmemesine rağmen iş guumlcuuml piyasalarında

yaşanan gelişmeler yabancı işguumlcuumlnuumln kontrolluuml bir şekilde uumllkeye gelmesine imkacircn sağlandığını

goumlstermektedir Oumlzellikle yerli iş guumlcuuml ile doldurulamayan nitelikli işguumlcuuml accedilığı AB ve uumlccediluumlncuuml

uumllke vatandaşları ile kapatılmak istenmektedir Bu gaye ile oluşturulan yasal zeminde her yıl

accedilıklanan meslek dallarındaki personel ihtiyacı iccedilin uumllkemizden de başvuru yapılabilmektedir Bu

başvurular başvuru sahibinin yaşı yabancı dil bilgisi seviyesi mesleki eğitimi ve meslek deneyimi

kapsamında ve belli bir puanlama sistemi esas alınarak değerlendirilmektedir Goumlccedilmen adayının

niteliğine uygun bir işyeri bulduğunu belgelemesi ve toplam 75 puandan en az 50 puan alacak

niteliğe sahip olması zorunludur Aynı şekilde ccedilok uumlst duumlzey kalifıkasyona sahip yabancı iş

guumlcuumlnuumln istihdamında da benzeri puanlama sistemi uygulanmakta ancak başvuru sahibinden 100

201

toplam puandan en az 70 puan alması beklenmektedir Bu kapsamda ccedilalıştırılacak kişilere

oumldenecek asgari bruumlt uumlcret sınırı da ilgili Bakanlık tarafından belirlenmektedir

Oumlte yandan Avusturyada yuumlksek oumlğrenimlerini tamamlayan uumlccediluumlncuuml uumllke vatandaşlarına

tahsillerini bitirdikleri tarihten itibaren 6 ay iccedilinde eğitim alanlarına uygun bir iş bulmaları halinde

oturma ve ccedilalışma izni verilmesi yasal zorunluluktur Bu kesimden bir kişiyi istihdam edecek

işverenlerin en az 203850 Avro tutarında bir aylık bruumlt uumlcret oumldemeyi taahhuumlt etmesi

gerekmektedir

Avusturyada yuumlksek oumlğrenim goumlren uumlccediluumlncuuml uumllke vatandaşları da Yabancı İşccedili İstihdam Yasası

huumlkuumlmlerine tabi olup bunlar da ccedilalışma izni almak suretiyle belli saat ve kazanccedil sınırında

ccedilalışma hakkına sahiptir Oumln lisans eğitimi devam eden yabancı uumlniversite oumlğrencileri haftalık

10 saat lisansuumlstuuml eğitimde olanlar ise haftada 20 saat ccedilalışabilmektedir Bu tuumlr istihdam ilişkisi iccedilin

duumlzenlenecek ccedilalışma izni iş piyasası incelemesine tabi olmayıp işverenlerin başvurusu ile

gerccedilekleşmektedir Haftalık ccedilalışma saatinin daha uzun suumlre oumlngoumlruumllmesi halinde yerel makamlar

(AMS) iş piyasasındaki gelişmeleri ve ihtiyaccedilları esas alarak karar vermektedir

Avusturyada mukim bir işletme veya işveren İş Piyasası Servisinin (AMS) aranılan niteliklere

sahip kilit personel ihtiyacına cevap verememesi halinde aylık 2718 Avro bruumlt uumlcret oumldemeyi

taahhuumlt etmesi şartıyla uumlccediluumlncuuml uumllkelerde kilit personel getirtebilmektedir Bu statuumlde istihdamı

duumlşuumlnuumllen personel iccedilin de puanlama sistemi uygulanmakta olup 75 tam puandan en az 50 puana

ulaşılması gerekmektedir

Diğer Batı Avrupa uumllkelerinde olduğu gibi Avusturyada da toplumun bir kesimi yabancı nuumlfusu

yaşanan ekonomik sıkıntıların bazı ccedilevresel veya sosyal sorunların asayiş ve guumlvenlik

kaygılarının sorumlusu olarak goumlrme eğilimindedir Bu eğilim zaman zaman bazı siyasi partiler

sivil toplum oumlrguumltleri veya bir kısım basın ve yayın kuruluşları tarafından da suiistimal edilerek

uumllkede yabancı aleyhtarı bir ortamın doğmasına veya yayılmasına zemin hazırlamaktadır Bu

kesimler politikalarını yabancılar Avusturya toplumuna uyum sağlamıyor tezine

dayandırırken yabancı aleyhtarı tutum ve davranışlarına kılıf sağlama arayışıyla entegrasyon

konusundaki başarısızlıkların sorumluluğundan adeta kaccedilmak istemektedir Entegrasyon suumlrecinin

başarısı yerleşik yabancı nuumlfusun uyum arzusu ve barış iccedilinde birlikte yaşam kararlılığı kadar yerli

halkın da yabancıları kabul etmelerine ve guumlccedilluuml bir ortak yaşam ccedilabasına bağlıdır Burada

siyasetten beklenen yabancıların guumlven duyabilecekleri kurumsal yapılanmaların hayata

202

geccedilirilmesi ve yabancı nuumlfusun uyumunu engelleyen yasal mevzuatın ayıklanarak suumlratle

değiştirilmesidir

Bu noktada 2011 yılında Federal İccedilişleri Bakanlığı buumlnyesinde oluşturulan ve goumlccedil ve goumlccedilmen

sorunlarından sorumlu Devlet Sekreterliği makamının uyuma katkı sağlayan ccedilaba ve girişimleri

fevkalade oumlnemli ve anlamlıdır Oumlzellikle Devlet Sekreterliği makamına getirilen Sebastian Kurz

uyguladığı politikalar ve ccedileşitli proje ve programlarla goumlccedil ve goumlccedilmenlerin uyumu konusunun farklı

kesimlerce de tartışılmasına ve bu sorunların ccediloumlzuumlmuumlne hem siyasal hem de kitlesel destek

sağlanmasına yardımcı olmuştur

Entegrasyon Devlet Sekreterliğinin oumlzellikle Uyum Elccedilileri Şimdi Sıra Sizde Uumllkenin Sana

İhtiyacı Var sloganlarıyla yuumlruumlttuumlğuuml projeler Avusturya kamuoyunun yabancılar meselesine

daha fazla ilgi goumlstermesine katkı sağladığı aşikacircrdır Keza yabancı uumllkelerden alınan diplomaların

denklik işlemlerinde sağlanan kısmi olumlu gelişmeler de yine bu makamın girişimleriyle

gerccedilekleşmiştir Aynı şekilde halen 5 yaşındaki ccedilocuklar iccedilin uygulanan zorunlu yuva eğitiminin

iki yıla ccedilıkartılması yolundaki yasal ccedilalışmalar goumlccedilmen nuumlfusun takdirini kazanmıştır Federal

Huumlkuumlmetin uyumdan sorumlusu Devlet Sekreteri Sebastian Kurzun (2013 Aralık ayından itibaren

Dışişleri Bakanı) Avusturya Entegrasyon Fonu ve Avusturya Ticaret Odasının ortaklaşa yuumlruumlttuumlğuuml

Goumlccedilmenlere Mentor (Goumlccedilmen Koccedilluğu) projesi kapsamında Fildişi Sahilleri vatandaşı 28

yaşındaki uumlniversite oumlğrencisi Otalia Sackoya koccedilluk etmesi de ayrıca kayda değer gelişme

olarak goumlruumllmuumlş ve buumlyuumlk takdirle karşılanmıştır

Uyumdan sorumlu resmi kurumun aynı zamanda asayişten sorumlu Federal İccedilişleri

Bakanlığının goumlrev ve sorumluluk alanına bırakılmış olması bazı ccedilevrelerde yabancılar

konusunun sanki bir guumlvenlik sorunuymuş gibi algılanacağı yolunda kuşku ve teredduumlt yarattığı

bilinmektedir

29 Eyluumll 2013 tarihinde gerccedilekleştirilen Ulusal Parlamento seccedilimleri sonucunda Federal İccedilişleri

Bakanlığına bağlı olarak faaliyet goumlsteren Devlet Sekreterliği makamı kaldırılmış goumlccedil ve goumlccedilmen

konusu Federal Dışişleri Bakanlığı goumlrev alanına alınmıştır Federal Huumlkuumlmetin uyumdan sorumlu

Devlet Sekreteri Sebastian Kurz 16122013 tarihinde Federal Dışişleri Bakanlığı goumlrevine

getirilmiş Dışişleri Bakanlığı da bilahare yapılan yasal duumlzenleme ile Federal Avrupa İlişkileri

Entegrasyon ve Dışişleri Bakanlığı adını almış bulunmaktadır

203

2012 yılında gerccedilekleştirilen değişiklikle Yabancılar İkamet ve Yerleşme Kanunu (Madde 18)

kapsamına alınıp yasal guumlvenceye kavuşturulan Federal Uyum Komisyonu goumlccedil ve goumlccedilmen

konularına yaklaşım farkını ortaya koymaktadır Yılda en az iki kez toplanan ve uumlyele ri 5 yıllık

suumlreyle atanan Komisyonun 2013 Yılı Faaliyet Raporunda genel ve yuva eğitiminde Almanca

dilinin teşvik edilmesi zorunlu ikinci yuva eğitim yılının 3 Eyalette (Salzburg Steiermark Aşağı

Avusturya) Pilot Proje olarak uygulamaya konulması işletmelerin ihtiyacına goumlre mesleki

Almanca kurslarının geliştirilmesi diploma denklik işlemlerinin tek merkezden yuumlruumltuumllmesi aile

birleştirmesi kapsamında esas alınan basit Almanca eğitiminin online olarak verilmeye

başlanması vatandaşlık testinin yeniden hazırlanması vatandaşlık testine hazırlık amacıyla

yeni eğitim materyallerinin geliştirilmesi uyum suumlrecinde başarı goumlsteren yabancıların (B 2

seviyesinde Almanca bilenler en az uumlccedil yıl suumlreyle sivil toplum kuruluşlarında veya yardım

oumlrguumltlerinde fahri olarak ccedilalışanlar vb) Avusturya vatandaşlığına alınmalarının kolaylaştırılması

goumlccedilmenlerin Avusturya sağlık sistemi ve bakım yardımları ile uyumlarını sağlayacak projelerin

uygulamaya konulması Entegrasyon Gazetecilik Oumlduumlluuml (3 dalda verilmektedir) verilmesi

İslam Diyalog Forumunun (Dialogforum Islam) hayata geccedilirilmesi spor alanında uyumu teşvik

eden projelerin oumlduumlllendirilmesi gibi hedeflere tam anlamıyla ulaşıldığı accedilıklanmaktadır

Avusturya gerek yasal mevzuatları gerekse kurumsal yapılanmaları accedilısından ayırımcılıkla

muumlcadelede oumlnemli adımlar atmıştır Bu bağlamda Eşit Muamele Kanunu ccedilıkartılmış bu kanunun

uygulama alanı 2004 ve 2008 yıllarında yapılan değişikliklerle oumlzel sektoumlruuml de kapsayacak şekilde

genişletilmiştir Keza yasanın uygulamasından sorumlu idari birimler (Eşit Muamele Savunma

Makamı Eşit Muamele Komisyonları vb) hayata geccedilirilmiştir Sanayileşmiş demokratik bir

toplum duumlzeninin hukuk sistemi iccedilinde ayırımcılığı kabullenmesi zaten muumlmkuumln değildir

Avusturyada da din ırk dil cinsiyet etnik koumlken veya milliyet esaslı ayırımcılığı succedil eylemi

olarak değerlendiren yasal duumlzenlemeler vardır ve uygulanmaktadır Ancak mevcut yasal

duumlzenlemelere de rağmen yabancı aleyhtarı bir takım eylem ve soumlylemler rapor doumlneminde de tespit

edilmiştir Oumlrneğin 28102013 tarihli ve 2044990300111275 sayılı yazımızda da belirtildiği

gibi Tuumlrk ve Avusturya vatandaşı Yuumlksel YILMAZ 2007 yılından beri ccedilalışmakta olduğu

OumlBBMe (Avusturya Demiryolu İşletmesi) yabancı aleyhtarı tutum ve davranışlar sergilendiğini

şirket youmlnetiminin bu iddialara karşı duyarsız kaldığı ve gerekli tedbirleri almadığı ırkccedilılık

succedillamalarının Avusturya Parlamentosu ve Ulaştırma Bakanlığı yetkililerine intikal ettirilmesinden

sonra işveren tarafından işten ccedilıkartıldığı gerekccedilesiyle hem yargıya hem de Eşit Muamele

Savunma Makamına başvuruda bulunmuştur

204

Federal Eşit Muamele Savunma Makamının Federal Parlamentoya sunduğu 2012 yılı

raporunda ccedilalışma hayatını kapsayan konularda toplam 797 başvuru alındığı bu

başvuruların 327sinin ( 41) yasal durum hakkında bilgi talebiyle yapıldığı 190 muumlracaatın (

24) etnik koumlkene dayalı ayırımcılığı iccedilerdiği keza l45 kişinin ( 18) ccedilalışma hayatında yaşa

dayalı ayırımcı muameleye muhatap kaldığı din ve inanca dayalı ayırımcılık iddiasıyla

gerccedilekleştirilen şikacircyet sayısının ise 80 ( 10) olduğu ifade edilmektedir

Bazı kişi kurum ve grupların taciz saldırı tartaklama ve kundaklama şeklinde tezahuumlr eden

yabancı karşıtı fıillerini basit asayiş olayı şeklinde sunmaya ccedilalışmak veya bunları zararsız

goumlstermeye gayret sarf etmek de yabancı duumlşmanlığının bir başka tuumlruumlduumlr Bu tavır elbette ki

Avusturya toplumunun ccedilok buumlyuumlk bir boumlluumlmuumlnuuml olduğu gibi bu uumllkede huzur barış ve guumlven iccedilinde

Avusturyalı komşularıyla yaşamak isteyen kanunlara bağlı insan hakları ve temel oumlzguumlrluumlklere

saygılı kişisel hak ve yuumlkuumlmluumlluumlklerinin bilincinde olan vatandaşlarımızı ve onların samimi

entegrasyon ccedilabalarını olumsuz youmlnde etkilemektedir

Az da olsa bazı Tuumlrk dernekleri ve kuruluşlarına youmlnelik rapor doumlneminde gerccedilekleştirilen saldırı

ve kundaklama eylemleri Avusturyadaki bir kısım aşırı grupların faaliyetlerinin daha yakından

izlenmesi gerektiğine dikkat ccedilekecek niteliktedir Vatandaşlarımız guumlvenlik birimlerinin

aşırı sağcı grupların can ve mal guumlvenliğine karşı gerccedilekleştirdikleri eylemlerde sıfır tolerans

ilkesiyle hareket etmelerini beklemekte ve talep etmektedir

Avusturyada ırkccedilılıkla muumlcadele etmek ve toplumsal duyarlılığı artırmak uumlzere 1999 senesinde

kurulan ZARA (Zivilcourage und Anti-Rassismus-Arbeit) isimli sivil toplum kuruluşu ccedilalışmaları

hakkında duumlzenli olarak yıllık raporlar hazırlamaktadır Irkccedilılık Raporu adıyla yayınlanan

raporların sonuncusu 2013 yılına ait olup bu yıl iccedilinde tespit edilen eylemlere bu raporda yer

verilmekte ve kuruluşa intikal eden veya ettirilen yabancı aleyhtarı tuumlm girişimler sıralanmaktadır

ZARAnın 2013Yılı Irkccedilılık Raporunda rapor doumlneminde 731 ırkccedilı eylemin kayıt altına alındığına

ve bu eylemlerden buumlyuumlk bir boumlluumlmuumlnuumln internet ortamı kamusal alan ve hizmet sektoumlruumlnde

belirlendiğine dikkat ccedilekilmektedir Eylemlerin vuku bulduğu alanlara goumlre oransal dağılımı

aşağıda verilmektedir

İnternet Uumlzerinden Yayın 20

Hizmet Sektoumlruuml ve Hizmet Sunumu 19

Kamusal Alan 19

205

Polis Teşkilatı 8

Siyasi Hayat ve BasınYayın Kuruluşları 8

Duvar Yazıları Afış ve Hakaret İccedileren Karalamalar 8

Ccedilalışma Hayatı 7

Sıralanan bu eylemlerin sadece 33uuml eyleme doğrudan muhatap kalanlar tarafından ihbar

edilmiştir İhbar sahiplerinden 53uuml ise bizzat şahit olduğu veya goumlzlemlediği eylem hakkında

bildirimde bulunmuş ve bunların kayıt altına alınmasını talep etmiştir

ZARA yetkilileri gerek ccedilalışma hayatında gerekse kamusal alandaki ırkccedilı eylemler sıralamasında

başoumlrtuumlsuuml taşıyan kadınlara youmlnelik şiddet ve taciz girişimlerinin oumlnde geldiğini ve bu eylem

kayıtlarında oumlnceki yıllara oranla buumlyuumlk artış goumlzlendiğini ifade etmektedir Irkccedilı eylem ve

saldırılardan 53uumlnuumln plaket afış veya slogan kullanılarak gerccedilekleştirildiği bunlardan 3uuml toplu

taşıma araccedilları olmak uumlzere 42sinin Viyanada tespit edildiği afiş karalama ve duvar yazılarında

55 oranında Yahudi aleyhtarlığının 24 oranda İslam dini karşıtlığının 11 oranda Afrika

karşıtlığının 6 oranda Tuumlrk duumlşmanlığının ve 4 oranda ırkccedilılığın işlendiği ifade edilmektedir



Yıl Sayı

2013 1108

Kaynak Viyana Başkonsolosluğu


2007 2008 2009 2010 2011 2012

Tuumlrk 2076 1664 1242 937 1178 1198

Eski Yugosl 9346 6003 4181 3152 2811 2841

AB Uumllkeleri 1051 854 856 598 709 765

Diğer AB Uumllkeleri 284 288 291 270 461 494

Genel 14010 10258 7978 6135 6690 7043

2004 yılından itibaren ABrsquoye uumlye olan uumllkeler hariccedil

206

Vatandaşlarımız Arasında Oumlrguumltlenme




Uumlst Kuruluşlar 11



Spor Dernekleri 2

Diğerleri 4

Toplam 141

Kaynak Viyana Başkonsolosluğumuz verileri esas alınmıştır tuumlm Avusturya da 250 kadar derneğin faaliyet

goumlsterdiği duumlşuumlnuumllmektedir

Bu derneklerin 64 uuml ATİB e bağhdır



Avrupa Parlamentosu -




Toplam 8


Tuumlrkiye-Avusturya Sosyal Guumlvenlik İrtibat Kurumları toplantısı 2013 yılı Temmuz ayında

Ankarada gerccedilekleştirilmiştir Bu toplantıda sağlık sigortası yardımlarının karşılıklı mahsubunda

esas alınan aile katsayısının yeniden belirlenmesi hususunda mutabakat sağlanmış bu konuda

hazırlanan Protokol metni taraflarca kabul edilmiştir Protokoluumln mektup teatisi ile imzalanması

suumlreci henuumlz sonuccedillandırılamamıştır

Oumlte yandan mevzuatımıza tabi olarak Avusturyadaki kamu kurumlarında istihdam edilmekte olan

soumlzleşmeli personelin bu uumllkedeki sağlık yardımlarından sorunsuzca yararlandırılmalarını

207

sağlayacak Elektronik Sağlık Kartı uygulaması yine İrtibat Kurumları toplantısında ele alınıp

karşılıklı irade beyanıyla ccediloumlzuumlme kavuşturulması oumlngoumlruumllduumlğuuml şekilde başlatılmıştır

Avusturyadaki hastalık kasaları kendi goumlrev boumllgelerindeki resmi temsilciliklerimizde istihdam

edilen soumlzleşmeli personele E Kart duumlzenleme işlemini tamamlamış ve uygulamaya sorunsuz bir

şekilde geccedililmiştir

Tuumlrkiye-Avusturya İşguumlcuuml Soumlzleşmesi 15051964 tarihinde imzalanmış ve aynı tarihte yuumlruumlrluumlğe

girmiştir Soumlzleşme resmen iptal edilmemiş olmakla birlikte yabancı işguumlcuuml getirme yasağı

kararına dayanarak artık uygulanmamaktadır

Tuumlrkiye-Avusturya Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi 28101999 tarihinde imzalanmış olup

01122000 tarihinde yuumlruumlrluumlğe sokulmuştur Bu Soumlzleşme ile aynı tarihte yuumlruumlrluumlğe giren İdari

Anlaşmanın imza tarihi de 15112000 olarak kayıtlıdır

Avusturya 1949 senesinde kurulan ve uumlye sayısı 49a ulaşan Avrupa Konseyine 1956 yılında uumlye

olmuştur Avrupa Konseyi tarafından 18101961 tarihinde kabul edilen Sosyal Şartı 10091969

tarihinde onaylayan (BGBL 4601969) Avusturya 2010 yılında Şartın 7 (Ccedilocuk ve Genccedillerin

Korunması) 8 (Ccedilalışanların Korunması) 16 (Ailenin Korunması) 17 (Annenin Korunması) ve

19 (Goumlccedilmen İşccedililer ve Aile Fertlerinin Korunması) maddelerinin

uygulamalarına ilişkin uumllke raporu sunmuştur

Avusturya Goumlzden Geccedilirilmiş Sosyal Şartı 01052011 tarihinde onaylamıştır Bu kapsamda

245626 ve 28 nci maddelere ilişkin uumllke raporu 2013 yılı Ekim ayında teslim edilmiş

bulunmaktadır

Avusturya 1919 ve 1938 yıllarını kapsayan doumlnemde ve 1947 senesinden itibaren Uluslar arası

Ccedilalışma Oumlrguumltuuml (ILO) uumlyesidir ILOnun 188 soumlzleşmesinden 54uumlnuuml onaylayan Avusturya insan

haklarına youmlnelik temel soumlzleşmelerin tamamına taraftır Bu soumlzleşmeler sırasıyla

29 Nolu Zorla Ccedilalıştırma Soumlzleşmesi 1960 yılında

87 Nolu Sendika Oumlzguumlrluumlğuuml ve Sendikalaşma Hakkı Soumlzleşmesi 1950 yılında

98 Nolu Oumlrguumltlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı Soumlzleşmesi 1951 yılında

100 Nolu Eşit Uumlcret Hakkı Soumlzleşmesi 1953 yılında

105 Nolu Zorla Ccedilalıştırma Yasağı Soumlzleşmesi 1958 yılında

111 Nolu Ayırımcılığın Oumlnlenmesi Soumlzleşmesi 1973 yılında

138 Nolu İstihdamda Asgari yaş Soumlzleşmesi 2000 yılında ve

208

182 Nolu En Koumltuuml Biccedilimlerdeki Ccedilocuk İşccedililiğinin Ortadan Kaldırılması Soumlzleşmesi 2001

yılında onaylanarak kabul edilmiştir

Onayladığı ortalama soumlzleşme adedi (54) Avrupa Birliği ortalaması altında kalan Avusturya İLO

soumlzleşmelerinin onay suumlrecinde ulusal mevzuatın soumlzleşme huumlkuumlmleriyle tam uyumunun sağlanmış

olmasını esas almakta ve suumlrecin bundan sonra başlatılmasını tercih etmektedir Avusturya 2013 yılı

Kasım ayında iş sağlığı ve guumlvenliği alanındaki 187 sayılı İLO Soumlzleşmesini onaylamış

bulunmaktadır

Birlik uumllkelerinin aile birleştirmelerinde şart olarak ileri suumlrecekleri gelir garantisi sınırında uumlye

devletlerin kendi milli mevzuatlarındaki sosyal yardım sınırlarını esas almaları gerektiği yolundaki

ABAD yorum kararını uygulanmamaktadır Zira Avusturya aile birleştirmesi uygulamasına

getirdiği gelir garantisi koşulunda uumllkedeki sosyal yardım sınırını başvuru sahibinin duumlzenli

harcamalarını da (kira nafaka banka kredi taksidi vb) dikkate almak suretiyle yuumlkseltmektedir Bu

uygulama ile aile birleştirmesi koşullarının ABAD Kararına da ters duumlşecek şekilde zorlaştırıldığı

aşikacircrdır

Avusturya yerleşmek amacıyla gelen 3 uumllke vatandaşı yabancılara bir Uyum Soumlzleşmesi

(Integrationvereinbarung) imzalatmakta ve belli bir suumlre zarfında ve belli seviyede (Bl) Almanca

bilgisine vakıf olduğunu kanıtlayamayan yabancılara dolayısıyla da vatandaşlarımıza guumlvenceli

ikamet statuumlsuuml (suumlresiz oturma izni-Daueraufenthalt) tanımamaktadır Bu soumlzleşmedeki

yuumlkuumlmluumlluumlkleri yerine getirmeyenlere de ayrıca para cezası uygulanmaktadır Avusturyadaki

Uyum Soumlzleşmesi uygulamasının Hollandada yaşayan yabancılara tatbik edilen uyum kursları ve

sınavları ile birebir oumlrtuumlşmekte olduğundan ve Utecht Temyiz Mahkemesinin 180 sayılı OKK

kapsamında Tuumlrk vatandaşlarının uyum kurslarına tabi tutulamayacağı yolundaki kesinleşmiş

kararından hareketle Tuumlrkiye-AB Ortaklık Hukukuna ters duumlştuumlğuuml duumlşuumlnuumllmektedir Kaldı ki

vatandaşlarımıza beş yıllık yasal ikametten sonra sağlanan ccedilalışma izni muafıyet hakkı aynı

zamanda guumlvenceli ikamet hakkını da kapsaması ortaklık hukuku gereğidir

Keza ABne uumlye uumllkelerin kendi sınırlarında yasal olarak ikamet etmekte olan 3uumlncuuml uumllke

vatandaşlarının guumlvenceli ikamet izni taleplerinde tahsil edecekleri harccedil miktarlarını belirlerken bu

bedeli diğer uumlye uumllke vatandaşlarına duumlzenlenen aynı iccedilerikli belgeler iccedilin talep edilen harccedil bedelleri

ile makul seviyede tutmaya oumlzen goumlstermeleri gerektiğine ilişkin ABAD Kararı (29042010 C-

9207) dikkate alınmamaktadır Nitekim guumlvenceli ikamet statuumlsuumlnuuml ifade eden oturma izni tuumlruuml iccedilin

209

vatandaşlarımızdan 150 Avro tahsil edilirken aynı statuuml iccedilin AB uumlye uumllke vatandaşlarından sadece

1360 Avro talep edilmektedir

Avusturya sosyal guumlvenlik prim kesintisi olmaksızın sınırlı kazanccedil (386 Avro Aylık) elde edilen iş

ilişkisini (Geringfuumlgige Beschaeftigung) 180 Sayılı OKK kapsamında yasal iş ilişkisi olarak

değerlendirmemektedir Oumlzellikle Avusturyada yuumlksek tahsil yapmakta olan vatandaşlarımız

tarafından tercih edilen bu tuumlr istihdam ilişkisi yetkili makamların duumlzenledikleri yazılı ccedilalışma

iznine tabi olup sadece kaza sigortası iccedilin prim kesintisi yapılmaktadır Bu konuda Federal Yuumlksek

İdare Mahkemesinin yuumlksek oumlğrenim amacıyla Avusturyaya gelen Derya Guumllfırat isimli

vatandaşımızın tam guumln (haftalık 40 saat) ccedilalışma izni talebini reddeden İş Piyasası Servisinin

24092010 tarihli idari işlemini Birlik hukuku ile bağdaşmadığı gerekccedilesiyle bozma kararı oumlnemli

bir emsaldir Ancak Yuumlksek Mahkemenin Tuumlrkiye-AB ortaklık ilişkisi ve 180 sayılı Ortaklık

Konseyi Kararının (OKK) 6 Maddesine dayandırdığı 26062012 tarihli bu kararının bir kanun

değişikliği ile milli mevzuata alınması sağlanamamıştır Yetkili makam haftalık 40 saat ccedilalışmasına

izin verilen Tuumlrk oumlğrencilerin İkamet Amacı Değişikliği yolundaki taleplerini de kabul

etmemektedir Bu konuda accedilılan davalar sonuccedillanma aşamasındadır

Oumlte yandan Avusturyadaki yuumlksek eğitim kurumlarına devam eden Tuumlrk oumlğrencilerinden

Avusturya ve AB uumllkesi vatandaşlarına uygulanan miktardan farklı olarak daha yuumlksek oumlğrenim

harcı bedeli tahsil edilmektedir Tuumlrkiye 3 uumlncuuml uumllkeler kategorisinde değerlendirilirken

vatandaşlarına daha duumlşuumlk harccedil uygulanan ve aralarında Bosna Hersek gibi katılım muumlzakereleri

devam eden 2 nci grup uumllkeler arasında yer almamaktadır Bu hususun da yargı konusu

yapılmasında buumlyuumlk yarar goumlruumllmektedir

Aynı şekilde Federal Danıştayın ABADın yorum kararlarına dayanarak aldığı 18042012 tarihli

kararda aile birleştirmelerinde uygulanan bazı kısıtlamaların (21 yaş sınırı vize başvurusunda

Almanca bilgi duumlzeyinin belgelenmesi) 180 sayılı OKK ile ters duumlştuumlğuuml ve Tuumlrk vatandaşlarına

uygulanamayacağı hususu teyit edilmekte olup itirazda bulunan vatandaşımızın ikamet izni

başvurusu kabul edilmiştir Kararın uygulama alanı ccedilıkartılan bir Genelge marifetiyle

genişletilmiş olmakla birlikte uygulamanın yine ayrı bir yasal dayanağa oturtulması henuumlz

gerccedilekleştirilmemiştir

ABADın yorum kararlarının milli mevzuata alınmasını zorlayacak en etkili youmlntemi benzer

talepleri bu uumllkede de dava konusu yapmak olacaktır Burada vatandaşlarımızın da gerekli

duyarlılığı goumlstermeleri esastır Vatandaşlarımızın hukuki hak arama suumlrecini genelde tercih

210

etmemeleri dava sonucunun ccedilok uzun suumlre sonra alınacağı duumlşuumlncesi dava masraflarının aile

buumltccedilesini zorlayacağı kuşkusu ve ayrıca iccedilinde yaşanılan uumllkenin resmi kurumlarını dava etmenin

bazı işlemler uumlzerinde olumsuz etkiler (vatandaşlık başvurusu suumlresiz ikamet izni ve sosyal yardım

muumlracaatları vb) yaratacağı endişesi ile izah edilebilecektir Bu itibarla resmi kurumlarımızın veya

destekli sivil toplum kuruluşlarının ortaklaşa bir fon yaratmaları ve bu fon kaynaklarının oumlnem arz

eden oumlrnek davaların fınansmanına destek olmasında buumlyuumlk yarar goumlruumllmektedir

Avusturya bir Birlik uumlyesi uumllke olarak uumlye uumllke vatandaşlarının eşit muameleye tabi tutulmalarını

oumlngoumlren 2007252EG(AB vatandaşlarının temel hakları hakkında Direktif) 7792007EG

(Daphne III Programı) ve 16722006EG sayılı AB Parlamentosu Kararı kapsamında uyguladığı uumlccedil

değişik tedbirle bu kararların 2014-2020 seneleri arasında hayata geccedilirilmesi yolunda adımlar

atmıştır

Bu tedbirlerle cinsiyete etnik kimliğe yaşa dini inanca duumlnya goumlruumlşuumlne veya cinsel tercihlere

dayalı ayırımcılıkla muumlcadeleye oumlncelik verilmesi ırkccedilılık yabancı duumlşmanlığı veya

toleranssızlığın diğer biccedilimlerinin oumlnlenmesi engelli haklarının savunulması ve teşviki kadın erkek

eşitliğinin korunması kadın ve ccedilocuklara veya himayeye muhtaccedil diğer gruplara youmlnelik şiddet

eylemlerinin oumlnlenmesi ccedilocuk haklarına saygı goumlsterilmesi oumlzel yaşama saygı goumlsterilmesi ve

kişisel bilgilerin saklanması Birlik sınırlarında Birlik Vatandaşı şuurunun geliştirilmesi ile

tuumlketici haklarının daha etkili korunması amaccedillanmıştır

Avusturya 01122009 tarihinde yuumlruumlrluumlğe goumlren Lizbon Soumlzleşmesi ile Birliğin sosyal politik

hedeflerine uyum sağlama ccedilabasındadır Bu Soumlzleşmenin 153uumlncuuml Maddesi kapsamda ccedilalışma

hayatı ile işccedili sağlığı ve iş guumlvenliği tedbirlerinin iyileştirilmesi iş koşulları sosyal guumlvenlik ve

sosyal korumanın geliştirilmesi iş ilişkisinin sonlandırılmasına karşı ccedilalışanın himayesi

ccedilalışanların işletmede temsili AB sınırlarında yasal olarak ikamet eden uumlccediluumlncuuml uumllke vatandaşlarının

iş piyasasında korunması iş piyasasından dışlanan grupların mesleki uyumları kadın ve erkeklere iş

piyasasında şans ve fırsat eşitliği tanınması sosyal dışlanma ile muumlcadele sosyal guumlvenlik

sistemlerinin modernleştirilmesi gibi konularda ilave tedbirler almaktadır

Yine aynı Soumlzleşmenin 19uncu Maddesi uyarınca ayırımcılığın her tuumlruumlyle muumlcadele edilmesi

kadın ve erkek ccedilalışanlar arasında uumlcret eşitliğinin sağlanması (Madde 157) hedeflenmiştir

Avusturya fakirlikle muumlcadeleyi hedefıne alan 2020 AB Strateji Belgesi kapsamında duumlzenli

hazırlanan uumllke raporunda sosyal dışlanma ve fakirlik tehdidi altında yaşayan nuumlfus sayısını 2020

211

yılına kadar 235000e indirmeyi ileri yaş ccedilalışanlar ile ccedilocuk genccedil ve goumlccedilmenlerin iş piyasasına

katılım oranı artırmayı erken yaşlarda emeklilik imkacircnını daraltmayı ccedilocuk sahibi kadın ccedilalışanları

iş piyasasında tutma veya bunların iş piyasasıyla yeniden uyumunu sağlamayı amaccedillamıştır ve bu

amaccedillara youmlnelik proje program ve destek tedbirleri uygulamaktadır

167 DİĞER OumlNEMLİ GELİŞMELER

Diploma Denkliği ve Mesleki Yeterlilik

Yuumlksek oumlğrenimlerini uumllkemizde tamamlayıp Avusturyarsquoya gelen ve burada yerleşen

vatandaşlarımızın diplomaları doğrudan tanınmamaktadır Vatandaşlarımız mezun oldukları

kurumlar ve eğitim muumlfredatına bağlı olarak yapılan değerlendirme sonucunda Avusturyarsquoda denk

tutulan duumlzeyden itibaren ayrı bir eğitime sevk edilmektedir Avusturyarsquoya gelmeden oumlnce

uumllkemizde ya da bir diğer yabancı uumllkede alınmış orta oumlğrenim yuumlksek oumlğrenim ve mesleki eğitim

diplomalarının mezuniyet belgelerinin Avusturya mevzuatına goumlre denkliğinin sağlanması bu

uumllkede bir meslek sahibi olarak ccedilalışılmasına olanak yarattığı gibi bir mesleki nitelik

kazanılmasında da oumlnemli rol oynamaktadır

Tuumlrkiyersquode teoripratik eğitim sisteminde alınan meslek diploması eğitim muumlfredatının Avusturya

ile oumlrtuumlşmesi halinde kabul edilebilmektedir Ancak mesleki yeterliliğin eğitim kurumları dışında

kazanılmış olması halinde belli şartlar altında (18 yaş ve iki yıllık mesleki deneyim sertifika vb)

Ticaret Odası (Wirtschaftskammer) tarafından duumlzenlenen kurslara veya sınavlara katılmak

suretiyle dışarıdan diploma alınabilmektedir

Yuumlksek Oumlğrenim Diplomalarının Denkliği

Yabancı uumllkelerde alınmış yuumlksek oumlğrenim diplomalarının denklik işlemlerinde yetkili kurum

soumlzkonusu olan oumlğrenimin Avusturyalsquoda yapıldığı bir uumlniversite ya da yuumlksek okuldur Diğer

taraftan yabancı uumllkelerde alınmış yuumlksek oumlğrenim diplomalarının ve unvanların denklik işlemleri

iccedilin bilgi vermek uumlzere Federal Bilim ve Araştırma Bakanlığı nezdinde aşağıda iletişim bilgileri

verilen Ulusal Bilgi Merkezi - EnicNaricAustria- kurulmuştur Soumlz konusu kuruluş Avusturyarsquoda

yuumlksek oumlğrenim alanındaki tuumlm denklik işlemlerine ilişkin bilgi veren resmi başvuru ve irtibat

kuruluşudur

212

ldquoENICNARICAUSTRIArdquo

Bundesministerium fuumlr Wissenschaft und Forschung

Abteilung III7

Teinfaltstraszlige 8 1014 WIEN

Tel 01531205921 Fax 0153120997890

E-mailnaric(at)bmwfgvat

Orta Oumlğrenim Diplomalarının Denkliği

Orta oumlğrenim diplomalarının denklik işlemleri iccedilin yetkili kuruluş aşağıda iletişim bilgileri verilen

Federal Eğitim Sanat ve Kuumlltuumlr Bakanlığırsquodır

Bundesministerium fuumlr Unterricht Kunst und Kultur (BMUKK)

Minoritenplatz 5 1014 WIEN

Tel01-53120-0

E-mail ministeriumbmukkgvat

Anılan Bakanlık yabancı diplomaların mezuniyet belgelerinin tanınmasında yabancı uumllkede

verilmiş olan sınavların ve goumlruumllmuumlş olan derslerin Avusturyarsquodaki sınav ve derslerle

karşılaştırılmasını esas almaktadır Muumlnferit konuların veya derslerin yeterince goumlruumllmediği

sonucuna varılması halinde başvuru sahibinden Eyaletlerin eğitimden sorumlu makamlarınca

(Landesschulrat) yaptırılan harici olgunluk sınavınadenklik sınavına (Externistenreifepruumlfung

Nostrifikationspruumlfung) girmesi istenmektedir

Ccedilıraklık Eğitimi Diplomalarının Denkliği

Ccedilıraklık eğitimi diplomalarının tanınması iccedilin yetkili kuruluş aşağıda iletişim bilgileri verilen

Federal Ekonomi Aile ve Genccedillik Bakanlığı Mesleki Eğitim Dairesirsquodir

bdquoBundesministeriumfuumlrWirtschaft Familie und Jugendldquo

Abteilung I4 (Berufsausbildung)

Stubenring 1 1011 WIEN

Tel 0171100-2213 Faks 0171100-2366

www bmwfjgvat

E-mail posti4bmwfjgvat

213

Ccedilocuk Parası ve Tahkim Suumlreci

Avusturya Tuumlrkiyersquode ikamet eden ccedilocukları iccedilin vatandaşlarımıza yaptığı aile yardımlarını o

tarihte geccedilerli Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesirsquoni tek taraflı feshetmek suretiyle 1101996 tarihinden

itibaren durdurmuştur Avusturya ile 28101999 tarihinde imzalanan yeni ldquoAnlaşmardquo aile

yardımlarını kapsamamaktadır Tuumlrkiye fesih tarihinden oumlnce yapılan oumldemelerin kazanılmış hak

olduğu dolayısıyla Kanunun oumlngoumlrduumlğuuml yaş sınırına kadar oumldemelerin suumlrduumlruumllmesi fikrini

savunurken Avusturya fesih işlemi ile aile yardımlarının yasal dayanağının ortadan kalktığını

ayrıca ccedilocuk parasının prime esas bir sosyal guumlvenlik oumldeneği olmadığı şeklindeki duumlşuumlncesinde

ısrar etmiştir Tarafların sorunun bir hakem heyetine taşınması konusunda uzlaşma sağlamasından

sonra iki uumllke yetkili makamları bir ldquoTahkim Anlaşmasırdquo taslağı hazırlamak uumlzere 2004 yılında iki

kez bir araya gelmiş ve bir madde dışında hazırlanan taslak metin uumlzerinde mutabakata varmışlardır

Anlaşma taslağının ldquoUygulanacak Hukukrdquo başlıklı 22 maddesi tarafların uzlaşma sağlayamadığı

tek maddedir Avusturya tarafı Hakem Heyetirsquonin Avusturya mevzuatını esas alarak karar

vermesini talep etmekte buna karşılık Tuumlrk tarafı feshedilen Soumlzleşme huumlkuumlmleri ile uluslararası

metinlerin dikkate alınması gerektiğini ileri suumlrmektedir Sorunun ccediloumlzuumlmuumlne katkı sağlayacağı

duumlşuumlncesiyle Avusturya tarafına sunulan son oumlnerimiz 14052008 tarihli ldquoVerbal Notardquo ile

bildirilmiş olup bu Notarsquoya henuumlz cevap verilmemiştir

Oumlte yandan Viyanarsquoda mukim Tuumlrk asıllı Avusturya vatandaşı Mehmet Efe Tuumlrkiyersquode yaşayan

ccedilocukları iccedilin oumldenen aile yardımlarının kesilmesi nedeniyle uğradığı mağduriyetin insan hakları

ihlali olduğunu ileri suumlrerek Avrupa İnsan Hakları Mahkemesirsquone başvuruda bulunmuş Uumllkemizin

de bu davaya muumldahil olarak katılması sağlanmış olup gelinen noktada Avusturyarsquonın 2010 yılı

Mart ayında uumllke savunmasını İnsan Hakları Mahkemesirsquone sunmuş bulunmaktadır Avrupa İnsan












214

Vatandaşlık Ccedilifte Tabiiyet ve Mavi Kart Uygulaması

Avusturya vatandaşlık mevzuatında yapılan son değişikliklerle (01072011) başvuru sahibinin

ldquoB2rdquo seviyede Almanca bilmesi son uumlccedil yıl iccedilinde geccedilimini sağlamak uumlzere sosyal yardım nitelikli

yardımlar almamış olması sadece Avusturyarsquonın değil aynı zamanda muumlracaatta bulunduğu

Federal Eyaletrsquoin de siyasi tarihi kapsamındaki test sınavını başarmış olması gibi yeni ve

zorlaştırılmış koşullar getirilmiştir Bu ağırlaştırılmış şartlar vatandaşlığa geccedilmek isteyen

yabancıların sayısını da olumsuz etkilemektedir Nitekim Avusturya vatandaşlığını tercih eden

vatandaşlarımızın sayısında 2004 yılından itibaren sistematik bir gerileme goumlzlenmektedir 2003

yılında toplam 45112 yabancı (Tuumlrk 13680) Avusturya vatandaşlığına geccedilmişken bu sayı 2008rsquode

10268rsquoe 2010rsquoda 6145rsquoe 2013 yılında ise 1108rsquoe gerilemiştir

Avusturya Vatandaşlık Kanunu vatandaşlığa alınan yabancının iki yıl iccedilinde kendi uumllkesiyle

vatandaşlık ilişkisinin sona erdirilmiş olmasını zorunlu kılmaktadır

Avusturya oumlnceden yazılı izin almaksızın bir başka uumllkenin vatandaşlığına geccedilenlerin

vatandaşlığını geri almaktadır Ccedilifte vatandaşlık izni ccedilok oumlzel hallerde istisnai olarak verilmektedir

Az sayıda da olsa Avusturyarsquonın ekonomik kuumlltuumlrel sportif bilimsel ve sanat hayatının

gelişmesine katkı sağladığına veya sağlayacağına inanılan yabancıların Federal Başbakanlık

makamının onayıyla ve ccedilifte vatandaşlık esasında Avusturya vatandaşlığına alınmalarına izin

verilmektedir

215

17 İSVİCcedilRE





Erkek 3968524 855085 37785

Kadın 4070536 982027 33060

Toplam 8039060 1837112 70845


() Ccedilifte vatandaşlar geccedilici izinli ve ilticalılar ile birlikte İsviccedilrede yaşayan Tuumlrk vatandaşlarının toplam

sayısının 120000 civarında olduğu değerlendirilmektedir

Yıllar itibarıyla vatandaşlarımızın sayısındaki azalma vatandaşlarımızın İsviccedilre vatandaşlığına

geccedilmesinden kaynaklanmaktadır İsviccedilre vatandaşlığı kazanmış yabancılara kendi vatandaşlıklarını

korusalar dahi yabancılar ile ilgili istatistiklerde yer verilmemektedir Yabancılar ile ilgili

istatistikler bu uumllkede yaşayan ancak İsviccedilre vatandaşı olmayan yabancıları ihtiva etmektedir

İsviccedilre vatandaşlığına geccediltikleri bilinen vatandaşlarımızın sayısı 50959 dur Uumllkede yaşayan Tuumlrk

vatandaşı ccedilifte vatandaş muumllteci ve iltica başvurusu yapmış statuumllerindeki toplam vatandaş




0 ndash 14 15 - 24 25 - 54 65 +

Erkek 6619 4772 21531 1604

Kadın 6393 4184 17818 1489

Toplam 13012 8956 39349 3093

Kaynak İsviccedilre Federal İstatistik Dairesi İnteraktif Hesaplama Sistemi (2012)

216



Kanton Erkek Kadın Toplam

Zuumlrih 7627 6380 14007

Bern 2970 2484 5454

Luzern 892 733 1625

Fribourg 946 766 1712

Solothurn 2867 2537 5404

Ticino 489 450 939

Vaud 1708 1436 3144

Basel-Stadt 3433 3182 6615

Basel-Landschaft 2734 2516 5250

StGallen 2588 2234 4822

Aargau 5388 4948 10336

Thurgau 1485 1361 2846

Valais 277 248 525

Glarus 314 260 574

Neuchacirctel 476 365 841

Schaffhausen 548 505 1053

Zug 610 541 1151

Obwalden 69 52 121

Nidwalden 53 37 90

Schwyz 457 412 869

Uri 101 96 197

Glarus 314 260 574

Appenzell 232 187 419

Diğer 1851 1419 3270

Toplam 38429 33409 71838

Kaynak İsviccedilre Federal İstatistik Dairesi İnteraktif Hesaplama Sistemi

217



Goumlrev Boumllgesi Doğan Oumllen Evlenen

Bern Buumlyuumlkelccedililiği Konsolosluk Şubesi goumlrev

boumllgesinde

308

41

93

Zuumlrih Başkonsolosluğu goumlrev boumllgesinde

1131

139

409

Cenevre Başkonsolosluğu goumlrev boumllgesinde

355

40

51

Toplam 1794 220 553

Kaynak Bern Buumlyuumlkelccedililiği Zuumlrih Başkonsolosluğu Cenevre Başkonsolosluğu



-Federal Huumlkuumlmet tarafından Ocak ayı başında sağlık ve sağlık sigortalarındaki yeni hedefleri

belirleyen ldquoSağlık 2020rdquo Strateji Paketi kamuoyuna sunulmuştur

İccedilişleri ve Sağlık Bakanlığından yapılan accedilıklamada soumlz konusu paketin 36 adet oumlnlem maddesi

iccedilerdiği ve amacın sağlık sistemi alanında yaşam kalitesinin arttırılması fırsat eşitliğinin

yaygınlaştırılması şeffaflığın sağlanması ve tıbbi malzeme temin kaynaklarına erişimin

kolaylaştırılması olduğu accedilıklanmıştır

-Mart ayında aile politikasında ccedileşitli değişikliklere gidilmesi iccedilin bazı anayasa maddelerinde

değişiklikler yapılmasına youmlnelik bir halkoylaması yapılarak kabul edilmiştirSoumlz konusu

değişiklikler ccedilalışan ccediliftlerin ccedilocuklarına daha iyi bakabilmeleri aynı zamanda ccedilocukların eğitim

ve sosyal gelişimleriyle daha sağlıklı bir şekilde ilgilenebilmeleri iccedilin yasa yolu ile

desteklenmelerini amaccedillamaktadır

Paket ayrıca kreş ana okulu guumlnduumlzluuml okul sisteminin uumllke ccedilapında yaygınlaştırılması ve iş

hayatında ccedilalışan aile bireylerinin birbirlerine ve ccedilocuklarına daha fazla zaman ayırmasını

sağlayacak esnek ccedilalışma imkanlarının yaratılması gibi hususları iccedilermektedir

218

-İsviccedilre Ulusal Meclisinde Mart ayında yapılan oylama neticesinde suumlrekli oturma iznine sahip

olmayan goumlccedilmenlerin vatandaşlığa alınmaması şeklindeki oumlnerge 59 hayır oyuna karşı 129 evet

oyu ile kabul edilmiştir Parlamento bunun yanı sıra Bakanlar Kurulunun vatandaşlığa alınmak iccedilin

uumllkede 12 yıl suumlre ile ikamet koşulunu 8 yıla indirmek şeklindeki talebine de karşı ccedilıkmıştır

Ayrıca uumllkede doğmuş buumlyuumlmuumlş genccedil kuşak yabancılara uygulanan ldquokolaylaştırılmış vatandaşlığa

geccediliş suumlrecirdquo uygulamasının kaldırılması hususu da 77 hayır oyuna karşı 103 oy ile kabul edilmiştir

Onanan bu değişiklik kararı Ulusal Meclis tarafından Kantonlar Meclisine goumlnderilmiştir Kantonlar

meclisinin de onaylaması durumunda yabancılar kanunundaki yukarıda anılan değişiklikler

geccedilerlilik kazanacaktır

-Uumllke nuumlfusunun giderek yaşlanması bu durumun emekli sandıklarının finansmanını

zorlaştırması ve emeklilerin hergeccedilen guumln daha fazla sosyal yardıma bağımlı hale gelmesi

karşısında İccedilişleri ve Ekonomi bakanlıkları tarafından bir ccedilalışma grubu oluşturulmuştur Bu

grubun aşağıdaki hususlarda ccedilalışmalar yapması planlanmıştır

Yaşlıların erken emekliye ayrılma isteklerini azaltacak oumlnlemlerin alınması

Ccedilalışma şartlarının yaşlılara uygun hale getirilmesi ve yaşlıların ccedilalışmaya motive

edilmelerine youmlnelik faaliyetlerin belirlenmesi

Yaşlı işsizlerin yeniden ccedilalışma hayatına doumlnebilmeleri iccedilin gerekli duumlzenlemelerin

yapılması

-2013 Nisan ayında Emeklilik (AHVAVS) ve Malulen Emeklilik (IVAI) işsizlik sigortası ikinci

ve uumlccediluumlncuuml kasa aile yardımı ve benzeri sosyal guumlvenlik hizmetleri kapsamında yapılan oumldemelerde

yeni duumlzenleme yapılmıştır

Buna goumlre AHVAVSde 2014 Ocak ayından itibaren emekli maaşlarına zam yapılmıştır En duumlşuumlk

emekli aylığı 1170 Frank en yuumlksek emekli aylığı 2340 Frank olarak belirlenmiştir Evli emeklilere

oumldenen muumlşterek aylık ise yeni duumlzenlemeye goumlre 3510 Frank olmuştur

- İsviccedilre yapılan bir halk oylaması sonucunda uumlyesi olduğu Schengen Serbest Dolaşım Anlaşması

huumlkuumlmlerine kısıtlamalar getirmiştir

Avrupa Birliği uumlyesi devletlerden son yıllarda aşırı goumlccedil alan İsviccedilre AB ile imzalanan serbest

dolaşım anlaşmasında yer alan bir maddeyi işleme koyarak 8 yeni AB uumlyesi uumllke vatandaşlarına

uyguladığı giriş kısıtlamasını 17 AB uumllkesi vatandaşlarına yaymıştır Mayıs ayında yuumlruumlrluumlğe giren

219

bu uygulamaya goumlre 2013 yılında 8 yeni AB uumlyesi uumllke vatandaşlarından sadece 2180 kişiye eski

AB uumlyesi uumllke vatandaşlarından ise 53700 kişiye ccedilalışma ve oturma izni verilmesi oumlngoumlruumllmuumlş yeni

başvurulara kota uygulaması getirilmiştir Bu karar AB organlarınca şiddetle eleştirilmiştir


İsviccedilre Basınında yer alan haberlerde İsviccedilrersquode yapılan mevzuat değişikliğince bundan boumlyle

yalnızca C tipi oturum izni olan yabancıların vatandaşlık başvurusunda bulunabilecekleri

bildirilmektedir Bu kapsamda İsviccedilre Federal Huumlkuumlmeti 8 Mart tarihli oturumunda Yabancılar

Yasasırsquonda tadilat yapılmasına ilişkin bir karar almıştır Accedilıklamaya goumlre tadil edilmesi oumlngoumlruumllen

maddeler arasında aile birleşimi Sadece entegre olmuş yabancılara oturma izni verilmesi

entegrasyonun okul iş ve sosyal ccedilevre ile ilgili alınacak oumlnlemlerle desteklenmesi gibi hususlar yer

almaktadır

-20 Mart tarihinde bir basın accedilıklamasında bulunan Adalet Bakanı Simonetta Sommaruga C tipi

kimlikli oturum koşularının sıkılaştırılacağını duyurmuştur Buna goumlre goumlccedilmenler C kimliğini ancak

İsviccedilre yaşam tarzına entegre oldukları zaman alabileceklerdir Bakan goumlccedilmenlere youmlnelik

planlanan yeni yasal duumlzenlemeler ile ilgili accedilıklamasında Nisan ayında Ulusal Meclise sunulacak

olan bu değişiklik tasarısının Federal devletin ve Kantonların Entegrasyon ile ilgili goumlrevleri daha

net olarak tanımlayacağına değinerek goumlccedilmenlere youmlnelik yatırımların son yıllarda ihmal edildiğini

ifade etmiştir

Sommaruga entegrasyonun tek youmlnluuml olamayacağını vurgularken ldquoEntegrasyonda sadece

goumlccedilmenler ccedilaba harcamayacak bu konuda İsviccedilrelilere de goumlrevler duumlştuumlğuumlnuuml ccediluumlnkuuml

entegrasyonun oumlzellikle meslek ve eğitim yaşamında sokakta mahallede geliştiği ayrıca entegre

olmak hiccedil bir şekilde kendi kuumlltuumlruumlnden veya yaşam biccediliminden vazgeccedilmek anlamına gelmediğildquo

ifadesini kullanmıştır

-İsviccedilre Federal Mahkemesi Temmuz ayında emsal teşkil edici bir karar alarak Tuumlrk koumlkenli bir

İsviccedilre vatandaşının Tuumlrkiyersquodeki gayri resmi ilişkisinden olma ccedilocuklarına İsviccedilre vatandaşlığını

alma hakkı olduğuna huumlkmetmiştir (Başvuru sahibinin evlilik dışı olan ve İsviccedilrersquode ikamet

etmeyen ccedilocuklarına İsviccedilre vatandaşlığı verilmesi talebi Solothurn Kanton youmlnetimi tarafından

reddedilmiş ve konu Federal Mahkemeye taşınmıştı)

220




Aktif Nuumlfus Kadın Erkek Toplam

Uumllke Geneli 2267758 2784502 5052260

Yabancı 518126 902584 1420710

Tuumlrk 13574 25284 38858

Genel Toplam 2799458 3712370 6511828

Not Aktif nuumlfusişguumlcuuml istihdam edilen nuumlfus ile işsizlerin toplamından oluşur

Kaynak SECOBFS


Yıllık oturma izni sahibi ve yerleşme hakkı sahibi olan serbest ccedilalışanların (işveren) toplamı

31122011 itibarıyla 1325rsquodir Bu rakamlara ccedilifte vatandaş statuumlsuumlndeki vatandaşlarımız ile

Tuumlrkiyersquoden İsviccedilrersquoye sermaye getirerek firma kurmuş vatandaşlarımız dacirchil değildir Bu grubun

da eklenmesi ile serbest ccedilalışanların (işveren) sayısının 1500rsquouuml aştığı değerlendirilmektedir


İsviccedilrersquode sabit bir asgari uumlcret belirleme sistemi yoktur Ortalama ve asgari aylıklar değişik meslek

gruplarına goumlre farklılık goumlstermekte ve baz alınan meblağlar meslek odaları tavsiyeleri toplu

soumlzleşmeler ve genel sosyo-ekonomik konjonktuumlruumln gelişimini takip yolu ile belirlenmektedir

Aşağıdaki ccedilizelgede İsviccedilrersquode oumlzel sektoumlr ve kamu sektoumlruumlnde (Devlet daireleri dahil) verilen

ortalama aylıklar (net) ve bunların genel toplama olan oranları yer almaktadır Soumlz konusu

uumlcretlerin belirlenmesinde haftada 40 saatlik ccedilalışma suumlresi baz alınmaktadır

221

İsviccedilrersquode ortalama aylık bruumlt uumlcretler (İFr olarak 2013 verileri)

Yuumlksek Vasıflı

Personel

Mesleki Eğitimli

Personel

Vasıfsız Personel

Genel Ortalama

Genel

7384

Kadın

6341

Erkek

7859

Genel

5463

Kadın

5014

Erkek

5678

Genel

4400

Kadın

4047

Erkek

4798

Genel

5749

Kadın

5134

Erkek

6111

Kaynak SECO Federal Ekonomi Muumlsteşarlığı



Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 63208 412 90052 588 153260 100

Yabancı - - - - 74266 485

Tuumlrk - - - - 5750 118

Kaynak Federal İstatistik Dairesi Ccedilalışanlara Ait İstatistik (ETS) Federal Ekonomi Dairesi

(SECO) İş Piyasası İstatistikleri

İşsiz Vatandaşlarımızın Ccedilalışma Dairelerine Boumllgelereİdari Yapılanmaya Goumlre Dağılımı


Kanton İşsiz Sayısı

Zuumlrih 551

Bern 196

Luzern 53

Uri 3

Schwyz 28

Obwald 0

Glarus 3

Zug 34

Freiburg 88

Solothurn 175

Basel-Sd 227

Basel-Ln 180

222

Schaffh 43

Appen A 8

Appen I 5

St Gallen 139

Graubuumln 13

Aargau 385

Thurgau 68

Tessin 38

Waadt 155

Wallis 17

Neuenb 65

Genf 86

Jura 6

Toplam 2566

Kaynak İş Piyasası İstatistik Dairesi Seco2014



-İsviccedilre Huumlkuumlmeti 27 Şubat 2013 tarihli oturumunda İsviccedilrersquode oumlzel kurumlarca yuumlruumltuumllen sağlık

sigortası işlemlerine daha fazla şeffaflık kazandırılması ve devlet uhdesinde bir kamusal sağlık

sigortası kurulması konusunda guumlndeme getirilen halkoylamasına karşı olduğunu accedilıklamıştır

Huumlkuumlmet soumlzcuumlsuuml huumlkuumlmetin kamusal sigorta alternatifini ihtiva etmeyen oluşturulacak bir

reasuumlrans sistemi ile yuumlksek sağlık masraflarının tamamen sigortalının uumlzerine yıkılmasını

oumlnleyecek ve temel sağlık sigortası huumlkuumlmleri ile isteğe bağlı ek sağlık hizmetlerini birbirinden net

bir şekilde ayıran bir kanuni değişiklikten yana olduğunu duyurmuştur

-Sosyal Guumlvenlik Sistemlerinin Finansmanı

2012 yılı sonu itibariyle İsviccedilre Sosyal Guumlvenlik kurumunun aktif ve pasifleri

Tahsil edilen Sosyal Guumlvenlik primleri 39058000000- İFr

(Bu rakamın iccedilinde ayrıca Devlet katkı payı 7585000000- İFr 2262000000- İFr

KDV den alınan pay ve kumar kazanccedillarından alınan vergi 329000000-İFr yer almaktadır)

223

Yapılan oumldemeler toplamı (Maluliyet sigortası hariccedil) 38798000000- İFr

( Yaşlılık aylıkları 38300000000-İFr Muhtaccedillık yardımı 530000000-İFr)

2012 yılı sonu itibariyle Maluliyet Sigortası kurumunun aktif ve pasifleri

Tahsil edilen primler 4900000000- İFr


KDV den alınan pay ve oumlzel faizler 1100000000-İFr yer almaktadır)

Yapılan oumldemeler toplamı 6700000000- İFr

( Maluliyet aylıkları 5700000000-İFr Muhtaccedillık yardımı ve diğer 1000000000-İFr)


Ccedilalışan iccedilin yatırılan aidatlar Serbest

Ccedilalışanlar

Ccedilalışmayanlar

İşccedili İşveren Toplam En az İFr En ccedilok

İFr

Yaşlılık ve Geride

Kalanlar Sigortası

(AHV)

420

420

840

(1)

4200-

780

382

8400

Malulluumlk Sigortası (IV) 070 070 140 (1)

0754-

140

64 1400

Ek Yardım Sigortası

(EO)

015

015

030

(1)

0162-

030

14

300

İşsizlik Sigortası (ALV)

(2)

100

100

200

-

-

-

Meslek Kazaları

Sigortası (BU) (23)

-

(3)

096

(3)

096

(4)

-

-

Meslek Harici Kazalar

(NBU) (256)

(6)

160

-

(6)

160

(4)

-

-

Pansiyon Kasa (BV) (7)

400-

1300

400-

1400

ve fazlası

(7)

yaklaşık

1740

(4)

- -

Aile Yardımları (FZ) (8) (9)

-

(8) 100-

420

(8) 100-

420

(8) - -

(1) İlk değer 9200 İFr kazanca kadar ikinci değer 9200-54800 İFr kazanccedillar iccedilin

224

(2) Sigortaya tabi yıllık en yuumlksek uumlcret 126000

(3) İşkollarındaki rizikoya goumlre oumldenen prim miktarı (2007)

(4) Serbest ccedilalışanlar isteğe bağlı sigorta yaptırabilmektedirler

(5) Haftada 8 saatten az bağımlı ccedilalışanlar iccedilin mecburi değildir İşsizler iccedilin aidat oranı 437rsquodir

(6) 2007 yılının ortalama bruumlt primi

(7) Aidat oranı gelirin yuumlksekliği ile bağlantılıdır

(8) Kantonlara goumlre ayrı duumlzenlemeler vardır

(9) Wallis Kantonunda ccedilalışanlar 01012002 tarihinden beri zorunlu 03 oumldeme yapmaktadır


İşsizlik parası alma azami suumlresi her işsizlik durumu iccedilin 2 yıl olup işsizlik sigortasından teşvik

yardımı almadan kendi işini kurup serbest ccedilalışanlar ccedilocuk yetiştirenler ve Yaşlılık ve Oumlluumlm

Sigortasırsquondan (AHV) aylık alma yaşından 4 yıl oumlncesinde başvuranlar iccedilin azami suumlre belirli

şartlarda 2 yıl daha uzatılmaktadır İşsizlik parası almaya hak kazanmak iccedilin aidat oumldeme azami

suumlresi her işsizlik durumu iccedilin 2 yıl olup bu suumlre tazminat alma hakkının elde edildiği tarihten 2

yıl oumlnce başlamaktadır

Sigortalının aylık kazancının azami 80rsquoi oranındaki tutar aylık işsizlik parasını belirlemekte olup

bunun 227rsquoye boumlluumlnmesi ile elde edilen miktar guumlnluumlk yevmiye (Taggeld) olarak hak sahibine

oumldenmektedir Matrah olarak alınan aylık bedeli ccedilalışanın son 6 ayda almış olduğu aylık maaşın

ortalamasına tekabuumll etmektedir

Yaşlılara ve kısmen malulen emekli olanlara 520 guumlnluumlk işsizlik parası alma hakkını kolaylaştırmak

iccedilin parlamento 2012 yılının Aralık ayında asgari ccedilalışma şartı olan 24 aylık suumlreyi 22 aya

indirmiştir



16 yaşına kadar ccedilocuklara 200 İFr ve 16-25 yaşları arasındaki eğitime devam eden ccedilocuklara 250

İFr ccedilocuk parası oumldenmektedir Ccedilocuk parası oumldenebilmesi iccedilin ebeveynlerden en az birinin tam ya

da kısmi olarak ccedilalışıyor olması gerekir

225

2011 yılında yuumlruumlrluumlğe konulan kararname uyarınca bu tanımlamaya rakamsal olarak ccedilalışanların

eline yılda en az 6960 İFr ya da ayda en az 580 İFr maaş bedeli geccedilmesi koşulu eklenmiştir Gelir

bildirimleri doğrultusunda serbest meslek sahipleri de ccedilocuk parası alma hakkına sahiptirler Tarım

ccedilalışanları iccedilin ise oumlzel duumlzenlemeler bulunmaktadır

Ccedilocuk yardımları ailenin gelir hanesine dahil olup bu durum yıllık gelir vergisi beyannamesinde

vergiye tabi gelir olarak ibraz edilmek zorundadır

İsviccedilre Dışında Yaşayan Ccedilocukları Olanlara Oumldenen Ccedilocuk Paraları

İsviccedilre dışında ikamet eden ccedilocuklar iccedilin 01012009 tarihinden itibaren aile yardımları (ccedilocuk

parası) Avrupa Birliğirsquonin yeni uumlyeleri Romanya ve Bulgaristan hariccedil AB ve EFTA (Norveccedil

İzlanda Liechtenstein) uumllkelerinin vatandaşlarının ccedilocuklarının AB ve EFTA uumllkelerinde ikamet

etmeleri durumunda yapılmaktadır

İsviccedilrersquode ccedilalışan vatandaşlarımızın Tuumlrkiyersquode ikamet eden ccedilocuklarına ccedilocukaile yardımı

oumldemeleri yapılmamakta olup bu konu 2010 yılı iccedilerisinde Tuumlrkiye-İsviccedilre Sosyal Guumlvenlik

Anlaşması tadiline ilişkin ikili goumlruumlşmelerde ele alınmıştır



Erkek Kadın Toplam

Maluliyet Aylığı Alan Tuumlrk Vatandaşları 346 162 508

Maluliyet Aylığı Miktarı 604 255 859

Yaşlılık Aylığı Alan Tuumlrk Vatandaşları 397 472 869

Yaşlılık Aylığı Miktarı 430 431 861

Kaynak Federal İstatistik Dairesi BFS

226




2011 - 2012 Oumlğretim Yılı

Anaokulu Zorunlu Eğitim Lise Yuumlksek Oumlğrenim

1

Kademe

2

Kademe

3

Kademe

Genel

Lise

Mesleki

Eğitim

Meslek

Lisesi

Yuumlksek

Okul Uumlniversite Master Doktora

5349 3549 1336 310 2425 33 193 673 36 9

Toplam Toplam Toplam Toplam

1936 10234 2768 911

Genel Toplam 15849

Kaynak TCBern Buumlyuumlkelccedililiği Eğitim Muumlşavirliği

LİSANS MASTER DOKTORA TOPLAM

2012 205 36 9 335

Tuumlrk oumlğrenci sayılarına ccedilifte vatandaşlık hakkına sahip Tuumlrk oumlğrenciler dacirchil değildir


Sınıf Tipi Ccedilocuk Sayısı

Ana Sınıfı 75

İlkoumlğretim 3365

Toplam 3440




2010 2011 227459 38191 2176

Mesleki Matura (Bakalorya) Yapan Tuumlrk Oumlğrenci Sayısı 22



vatandaşlarımız bu sayılara dahil değildir

227



2012 yılı sonu itibarıyla 50959 vatandaşımız İsviccedilre vatandaşlığına geccedilmiştir Bu vatandaşlarımız

ağırlıklı olarak Tuumlrk vatandaşlığını da korumaktadırlar




Almanya 157819 126353 284172

Fransa 56152 47510 103662

İtalya 169423 122399 291822

Kosova 41038 38223 79261

İspanya 38367 31070 69437

Sırbistan 50942 47730 98672

Portekiz 131548 106397 237945

Bosna Hersek 17272 16302 33574

Fas 3231 4372 7603

Kaynak Federal Goumlccedil Dairesi



Kuumlltuumlrel ve sosyal faaliyette bulunanlar 64

Dini hizmet verenler 33

Federasyon sayısı 10

Spor dernekleri 10

Diğerleri 8

Toplam 125

228


İsviccedilrersquode yasal olarak ikamet eden yabancılar Federal Devlet Meclislerine (Ulusal

Meclis+Kantonlar Meclisi) seccedilme ve seccedililme hakkına sahip değildir Yabancı nuumlfusa sadece

mahalli duumlzeyle sınırlı siyasi katılım tanınmakta kanton duumlzeyinde ve federal duumlzeydeki siyasal

katılım hakları sadece İsviccedilre vatandaşlarına hasredilmiş bulunmaktadır Kanton Parlamentolarına

seccedililmiş ccedilifte tabiiyete sahip vatandaşlarımızın genel nuumlfusa goumlre oranları ccedilok duumlşuumlktuumlr Oumlrneğin

Bern Kantonunda 28 Mart 2010 tarihinde gerccedilekleştirilen yerel seccedilimlerde seccedilimlere katılan 4 Tuumlrk

aday yeterli sayıda oy alamadıkları iccedilin seccedililememişlerdir


Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi Revizyonu

-2013 yılında ikili ilişkiler ve sosyal guumlvenlik antlaşmasının tadili konularında somut gelişmeler

olmamıştır

2013 oumlncesinde TC Bern Buumlyuumlkelccedilisi Sayın Tanju Suumlmer İsviccedilre Federal Sosyal Guumlvenlik

Kurumu Baskanı Yves Rossier ile talebi uumlzerine 15 Mart 2012 tarihinde bir goumlruumlşme

gerccedilekleştirmiştir Goumlruumlşmede Buumlyuumlkelccedililiğimiz Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliğini tedviren

yuumlruumlten Goumlnenccedil Ağacıkoğlu da hazır bulunmuştur

Başkan Rossier diğer uumllkelerle yapılan sosyal guumlvenlik anlaşmalarının İsviccedilrersquode hassas bir konu

olduğunu İsviccedilrersquode malulen emekli olduktan sonra uumllkelerine geri doumlnen ancak daha sonra tekrar

ccedilalışmaya başladığı anlaşılan yabancılar nedeniyle bazı siyasi partilerin bu tip ikili sosyal guumlvenlik

anlaşmalarını yakından takip ettiklerini ve suumlrekli bir biccedilimde sorguladıklarını ifade etmiştir

Rossier tadil edilmiş Tuumlrkiye-İsviccedilre Sosyal Guumlvenlik Anlaşmasının da İsviccedilre Parlamentosuna

sunulması aşamasında ccedilok yakından inceleneceğini tahmin ettiğini dolayısıyla anlaşmanın onay

suumlrecinde maluliyet konusunu suiistimal edenlere karsı uumllkemiz ile iyi işleyen bir işbirliğinin

olduğuna dair Parlamenterleri ikna etmeye yardımcı olacak belgelere ihtiyaccedil duyacaklarını

belirtmiştir İsviccedilre Federal Sosyal Guumlvenlik Kurumu Başkanı tarafından tevdi edilen ilgili

kurumlarımızca incelendikten sonra haklarında hazırlanacak muumlfettiş raporlarının iletilmesi talep

edilen iki oumlrnek dosya Dışişleri bakanlığı kanalıyla Bakanlığımıza kurye ile goumlnderilmiştir

229

Bilahare soumlzkonusu iki oumlrnek dosyaya ilişkin olarak hazırlanan raporlar İsviccedilre tarafına iletilmiş

olup 2013 yılında bu konuda bir yanıt alınamamıştır

177 LİECHTENSTEİN PRENSLİĞİ

1771 Demografik Bilgiler


Toplam Oran

Liechtenstein Vatandaşı 24610 663

Yabancı 11750 316

Tuumlrk 769 21

Toplam 37129 100


Tuumlrk Vatandaşlarının Diğer Yabancılarla Sayısal Mukayesesi


Uyruğu Toplam Oran

İsviccedilreli 3598 287

Tuumlrk 769 61

Avusturyalı 2165 173

Alman 1448 116

İtalyan 1164 93

Diğer 3375 27

Toplam 12519 100

Bern Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Genel Nuumlfus Ccedilalışanların Sayısı ve Oranı


Toplam nuumlfus Ccedilalışanlar Oran

37129 18994 512

230

18 İSVECcedil





Erkek 4815357 988629 -

Kadın 4832341 1012561 -

Toplam 9647698 2001190 12398

Kaynak İsveccedil İstatistik Kurumu (SCB)

Yabancı tanımı yabancı bir uumllkede doğan ya da kendisi İsveccedil doğumlu olmasına karşın anne ve babası

yabancı bir uumllkede doğan kişiyi İsveccedilli tanımı ise İsveccedilte doğan ve anne ve babası İsveccedil doğumlu ya da

anne ve babasından birisi İsveccedil doğumlu kişileri ifade eder

Vatandaşlarımızın Cinsiyet ve Yaş Gruplarına Goumlre Dağılımı


Erkek 7608

Kadın 4790

Toplam 12398

Kaynak İsveccedil İstatistik Kurumu

Vatandaşlarımızın İdari Yapılanmaya Goumlre Dağılımı

Yabancı koumlkenli Tuumlrk

İller Toplam nuumlfus sayısı Koumlkenli sayısı()

Stokholm 2159252 650963 49000

Uppsala 345139 64353 4500

Soumldermanland 277134 59553 1500

Oumlstergoumltland 437540 74751 4500

Joumlnkoumlping 340751 61709 2200

Kronoberg 187004 36046 700

Kalmar 233906 28265 550

231


()İsveccedil İstatistik Kurumu verilerine dayanılarak belirlenen tahmini sayıyı yansıtmaktadır

Vatandaşlarımızın Diğer Yabancılarla Mukayesesi


Menşe uumllke

Doğum

yerine goumlre

Kendisi İsveccedil

doğumlu olup ana-

baba menşe uumllke

doğumlu

Kendisi İsveccedil doğumlu

olup ana- babasından birisi

menşe uumllke doğumlu

Toplam

Tuumlrkiye 45085 34006 10229 89320

Finlandiya 424949

Irak 179876

Eski Yugoslavya 133586

Norveccedil 118106

Polonya 114052

Danimarka 109170

Iran 95561

Bosna-Hersek 80650

Gotland 57147 3557 150

Blekinge 152789 21100 300

Skacircne 1272434 314458 10000

Halland 306326 43535 1000

Vacircstra Goumltland 1613342 336955 14000

Vacircrmland 273623 34747 1500

Orebro 285066 51374 4000

Vacircstmanland 258575 60633 3500

Dalama 277118 33650 2000

Gacircvleborg 277737 34960 1700

Vasternorrland 241969 24645 500

Jacircmtland 126322 10911 700

Vasterbotten 260950 25793 400

Norrbotten 249465 29232 300

Toplam 9647698 2001190 103000

232

ŞiliKolombiya 70376

Somali 63790

Ccedilin 33309

Afganistan 26452

Kaynak İsveccedil İstatistik Kurumu 2013 Yıllığı

Doğan Evlenen Oumllen Vatandaşlarımızın Sayısı


Yapılan İşlem İşlem Sayısı

Doğum 510

Evlenme 84

Oumlluumlm 91

Duumlzenlenen Nuumlfus Huumlviyet Cuumlzdanı 1341

Kaynak Tuumlrkiye Cumhuriyeti Stokholm Buumlyuumlkelccedililiği Konsolosluk Şubesi kayıtları



İşsizliğin azaltılması iccedilin 2013 ve 2014 yılları iccedilin buumltccedileden ilave kaynak aktarılmış olup işsizliğin

azaltılmasına youmlnelik tedbirler şunlardır

1-Ccedilalışmanın daha değerli olduğuna vurgu yapılarak istihdamın arttırılmasını sağlamak

2-Yatırım iccedilin iyi bir iklim yaratarak girişimcileri desteklemek

3-Verimliliğin arttırılması iccedilin rekabet ve yaratıcığı sağlamak bunun yanısıra araştırma ve

oumlğrenmeyi teşvik edici oumlnlemler almak

Uzun doumlnemli işsizliğin azaltılması iccedilin 2013 ve 2014 yıllarında 7000rsquoer yeni yetişkin mesleki

eğitim alanının accedilılması ve işyeri eğitiminin yaygınlaştırılması ve boumllgesel gelişimin maddi olarak

desteklenmesi kararlaştırılmıştır

2013 yılı başında huumlkuumlmet işsizlik sigortasının belli şartlar altında durdurulması kararını almış olup

bu karar ccedilerccedilevesinde yeni uygulama 01 Eyluumll 2013 tarihinden itibaren geccedilerli olacaktır Buna goumlre

01 Eyluumll 2013 tarihinden itibaren işsizlik başvurusunda bulunan kişilerin bağlı olduğu istihdam

233

buumlrosuna her ay iş bulmak iccedilin ccedilaba sarf ettiğini goumlsterir bir rapor goumlndermesi zorunludur İş

bulmak amacıyla gerekli ccedilabayı goumlstermeyenlerin belirlenmesi halinde ise iş bulma kurumu işsizlik

sigorta fonuna bildirimde bulunarak gerektiğinde kişilerin aldıkları işsizlik parasının kesilmesini

sağlayabilecektir

İşsizlik sigortasından yararlanabilmek iccedilin son 12 ayın 6 ayında 80 saatlik bir ccedilalışma karşılığında

işsizlik sigortası primi oumldenmiş olması gerekmektedir İşsizlik parası son alınan aylığı 80rsquoi

tutarında olup alınacak yardım miktarı guumlnluumlk en fazla 680-Kronu geccedilmeyecektir (Oumlrnek vermek

gerekirse yukarıdaki şartları yerine getiren aylık kazancı 18 700-Kron olan bir kişi 14 960-Kron

yardım alacaktır)


İşguumlcuuml Sayıları ve Oranları

Sektoumlrler İstihdam oranı Erkek Kadın

Oumlzel sektoumlr 699 1808352 1129012

Merkezi youmlnetim 55 113753 118277

Vilayet youmlnetimi 57 48394 191592

Boumllgesemt youmlnetimi 89 167596 625801

Toplam 2138095 2064682




İşkolu Sayı

Tarım ormancılık ve balıkccedilılık 12

imalat sanayii madencilik 1367

Elektrik gaz buhar ve sıcak su tesisleri sulama işleri ve atık 39

İnşaat Sanayii 253

Ticaret araccedil ve motosiklet tamir ve bakım işyerleri 1968

Taşımacılık ve depolama şirketleri 1285

Otel ve restoranlar 5666

234

Enformasyon ve iletişim şirketleri 240

Finansal kurumlar ve sigorta şirketleri 143

Emlak alım-satım işyerleri 158

Mesleki bilimsel ve teknik 1918

Kamu idareleri ve milli savunma 471

Eğitim kurumları 1695

İnsan sağlığı ve toplumsan iş kurumları 2086

Sanat eğlence ve rekreasyon diğer hizmet alanları 833

Diğer 396

Toplam 18530


Bağımsız Ccedilalışan Vatandaşlarımızla İlgili Veriler

Tuumlrkiye doğumlu girişimci sayısı

Muumlteahhit 33

Tuumlccar 313

Taşımacı 220

OtelRestoran sahibi 2256

İletişim 10

Emlakccedilı 22

İşletme sahibi 106

Eğitimci 6

Bakım hizmeti 15

Kişisel ve kuumlltuumlrel hizmetler 334

İmalat sanayii 54

ZiraatBalıkccedilılık 1

Bilinmeyen 259

Toplam 3629


235


a) Mesleklere Goumlre Asgari ve Ortalama Aylık Uumlcretler (İsveccedil Kronu)


Meslekler Kadın Erkek

Uzman doktor 38200 54900

Bankacı 31500 44300

Ekonomi Youmlneticisi 47700 66400

Sağlık Sektoumlruuml Youmlneticisi 39300 52600

Sigorta Temsilcisi 39300 52600

Direktoumlr 63700 83400

İşletmeci 37300 49300

Yapıampİnşaat Ccedilalışanı 20600 25700

Satış Elemanı 25000 25000

Avukat 30700 37700

Eğitim Danışmanı 29500 29500

Tamirci 25600 -

b) Sektoumlrlere Goumlre Asgari ve Ortalama Uumlcretler (İsveccedil Kronu)



İşsizlik oranı İşguumlcuuml oranı

İsveccedil doğumlu 59 718

Yabancı doğumlu 158 668

Oumlzel Sektoumlrde ortalama saatlik işccedili uumlcreti 15260 SEK

Kamu Sektoumlruumlnde devlet memurunun ortalama aylık uumlcreti 31600 SEK

236



İsveccedilrsquote sosyal guumlvenlik işlemleri sigorta bakımından İsveccedil Sosyal Sigortalar Kurumu

(Foumlrsaumlkringskassan) ile aylık sistemlerinden sorumlu kurum olan İsveccedil Aylıklar Kurumu

(Pensionsmyndigheten) tarafından yuumlruumltuumllmektedir Soumlz konusu kurumlar işccedili ve işveren katkıları

ve vergiler yoluyla finanse edilmektedirler Sosyal sigortaların denetimi İsveccedil Sosyal Sigortalar

Denetim Başkanlığı tarafından yapılmaktadır Soumlz konusu birim 01 Temmuz 2009 tarihinden

itibaren faaliyete geccedilmiştir Kurumun kuruluş amacı sosyal guumlvenlik sistemlerinin etkin

youmlnetilmesinin sağlanmasıdır Bu amaccedilla denetim ve incelemelerde bulunmaktadır

Sosyal guumlvenlik sisteminin amacı insanlara yaşamlarının buumltuumln aşamalarında ekonomik guumlvence

sağlamaktır Bundan dolayı sigorta sistemi her şeyden oumlnce hastalara fonksiyon engellilere ana-

babalara (ebeveynlere) ve emeklilere destek ve yardım sunmaya youmlneliktir Ccedilocuk yardımları geliri

olsun olmasın herkese eşit oranda oumldenmesine karşın konut yardımı aylık sahipleri iccedilin gelire bağlı

yardımlardır

Sosyal Sigorta Oumldemeleri

2012 yılında sosyal sigorta harcamaları idari giderler hariccedil ccedileşitli yardım ve oumldenekler iccedilin toplam

olarak 203 milyar SEK tutmuştur Bu miktar 2012 yılı gayri safi milli hasılasının yaklaşık olarak

56 oranındadır ki son 30 yılın en duumlşuumlk yuumlzdesidir Bunun yaklaşık yarısından fazlası 119 milyar SEK

( 56) hastalık ve maluliyet aylıklarına yaklaşık 70 milyar SEK (33) ccedilocuklu ailelere destek iccedilin

harcanmıştır İdari maliyetler yaklaşık 02 oranında gerccedilekleşmiştir

Emeklilik

Emeklilik sistemi merkezi huumlkuumlmet buumltccedilesinden bağımsız olup yaklaşık 241 milyar SEK

tutarındadır Kamu aylık sisteminin dışında birccedilok kişi de ayrıca mesleki aylık ve oumlzel emeklilik

sistemlerine dahildir Sistem uumlccedil ayak uumlzerine kuruludur Bunlar

1- Kamu Aylık Sistemi Gelire dayalı (gelir ve prim emekliliği) ve ikamete dayalı (garanti

aylığı) emeklilik sistemleri

2- Mesleki Emeklilik (Toplu soumlzleşme emekliliği)

3- Goumlnuumllluuml Oumlzel Emeklilik Sistemi

237

I-Kamu aylık sistemi Emeklilik sisteminin birinci ayağını oluşturmaktadır Emeklilik yaşı esnek

olmakla birlikte 65 yaş yaşlılık aylığının bağlanmasında esas alınmaktadır Ancak garanti aylığı

dışında hem gelire bağlı emeklilikte hem de prim emekliliğinde 61 yaşını dolduranlar erken emekli

olabilmektedirler bu durumda erken emekli olanlar sistemin birikime dayalı olmasından dolayı

duumlşuumlk aylık almaktadırlar Bunun yanında aylık alıyor iken ccedilalışabilmeleri de muumlmkuumlnduumlr Ancak

kişiler isterlerse emeklilik yaşını 67 olarak soumlzleşmelerinde belirtebilir ve 67 yaşına kadar

ccedilalışabilirler İstihdam yasasındaki bu değişiklik 2001 yılında yapılmış ve uygulamasına 2003

yılından itibaren başlanılmıştır Bu durumda kişinin 67 yaşından oumlnce emekli edilebilmesi soumlz

konusu olamamaktadır

Ccedilocuk yetiştirilen suumlreler askerlik hizmeti yuumlksek oumlğrenimde geccedilen suumlreler ve işsizlik doumlnemleri

gelir emekliliğine dayalı aylık hakkının doğmasında hesaba katılan suumlreler arasındadır ve bu

suumlreccedillerde primleri devlet tarafından yatırılır

Gelire dayalı aylık sistemi mali accedilıdan bağımsız ve merkezi huumlkuumlmet buumltccedilesinden tamamen ayrıdır

Gelir arttıkccedila emeklilikte alınacak aylık da o oranda yuumlkselmektedir Ccedilalışmaya dayalı emeklilik

sisteminin yanı sıra tamamlayıcı mahiyette olmak uumlzere 65 yaşına gelindiğinde garanti aylığı da

alınabilmektedir Tuumlm sistem İsveccedil Aylıklar Kurumu (Pensionsmyndigheten) ve Sigorta Kurumu

(Foumlrsaumlkringskassan) tarafından youmlnetilmektedir

Ccedilalışmaya Dayalı Emeklilik Sistemi Bu emeklilik sisteminin temel prensibi buumltuumln ccedilalışma

yaşamı boyunca elde edilen gelirlerin hesaplanmasına dayalı olmasıdır Her yıl kişi işveren veya

bazı durumlarda da devlet tarafından ccedilalışılarak elde edilen gelirden ve sosyal sigorta sisteminden

alınan oumldenekler karşılığında (işsizlik parası da dahil) emeklilik primi oumldenmektedir

Bu primler emeklilik puanı olarak

a) Gelir Emekliliği (Inkomstpension)

b) Prim Emekliliği (Primiepension)

olmak uumlzere iki şekilde kişiye ait emeklilik hesaplarında kaydedilmektedir


Ulusal emekli aylık sisteminin en oumlnemli parccedilasıdır Bu emeklilik sistemi buumlyuumlk oumllccediluumlde bir

paylaşım sistemidir Bu yıl iccedilinde oumldenen emeklilik primlerinin aynı yıl iccedilinde emeklilere aylık

olarak oumldendiği anlamına gelmektedir Bir başka deyişle ldquoyeniden dağıtımrdquo (pay as you go) olarak

238

adlandırılır Bu sistemde aktif olanlardan emekli olmuş nesile gelir aktarımı sağlanmaktadır Bu

paylaşım sistemi ile oumldenen emekli aylığına gelir emekliliği adı verilir Gelir emekliliği primi

ccedilalışanın bruumlt yıllık gelirinin 16rsquosı oranındadır İşveren tarafından yatırılır Emeklilik yaşı esnek

olup 61 yaşından itibaren erken emekli olunma hakkı bulunmaktadır Hem emekli olup hem de 67

yaşına kadar ccedilalışabilmek muumlmkuumlnduumlr Tuumlrkiyersquoye oumldenen gelir emeklilik aylığında İsveccedil tarafınca

vergi kesilmemektedir İsveccedilrsquote vergiye tabi bir geliri olmayanlar gelir aylığına hak kazanmazlar

Emekliliğe ayrılma yerine ccedilalışmaya devam ederek daha fazla emeklilik puan hakkı kazanılması

alınacak gelir emekliliği miktarının artmasını sağlar

Aylık hesabında esas alınan en fazla aylık bruumlt gelir tutarı 2013 yılı iccedilin 35 375 SEKrsquotir Bunun

uumlzerinde aylık geliri olan bir kişi iccedilin işverenlerce kesintiler oumldenmiş olsa bile soumlz konusu tutar

bağlanacak aylık hesabında dikkate alınmaz

İsveccedilrsquote tuumlm işverenler ccedilalışanları iccedilin emeklilik primi sağlık sigortası ve diğer sosyal oumldenekler

iccedilin zorunlu sosyal guumlvenlik primini oumldemek durumundadır Bu katkıların tutarı oumldedikleri bruumlt

uumlcretin 3142rsquosi oranındadır 26 yaşın altındakiler iccedilin işverenler azaltılmış oranda sosyal

guumlvenlik primi oumldemektedirler Buna goumlre oumldemek zorunda oldukları prim 3142 yerine 1549

oranındadır

Ccedilalışanlar ise uumlcretlerinin 7rsquosi oranında genel aylık kesintisi vasıtasıyla aylık sistemine prim

oumldemektedirler Bu prim gelir vergisini de iccedilermekte olup işveren tarafından gelir vergisiyle birlikte

en başında kesilmektedir 2012 yılı iccedilin yıllık 440622 SEKrsquoi aşan gelirleri iccedilin ccedilalışanların genel

aylık kesintisine prim oumldeme yuumlkuumlmluumlluumlkleri bulunmamaktadır

Bu sistem İsveccedilrsquote yaşayanların yaklaşık 80rsquoini kapsar Gelire dayalı aylık bir kişinin tuumlm

yaşamı boyunca elde ettiği gelirlerle ve geri doumlnuumlş miktarlarıyla bağlantılı bir aylık olmaktadır

Erken emeklilik 61 yaş doldurulduğunda muumlmkuumlnduumlr alınacak aylık miktarı 65 yaşında emekli

olunduğunda bağlanacak aylık miktarının 72 oranında olmaktadır Eğer 68 yaşında emekli

olunursa bu defa aylık miktarı 65 yaşında yapılacak emeklilik tutarının 29 oranında fazlası

olacaktır

239


Kazanılmış olan emeklilik haklarının kuumlccediluumlk bir boumlluumlmuuml fonlandırılmış bir sistemde tasarruf edilir

Emekliliğin bu boumlluumlmuumlne prim emekliliği adı verilir Primler Ulusal Vergi Kurulu tarafından

toplanmakta ve Aylıklar Kurumu (Pensionsmyndigheten) tarafından youmlnetilmektedir Yaklaşık 800

farklı fon arasında seccedilim yapılabilmektedir Prim emekliliği primi emekliliğe temel oluşturan bruumlt

yıllık gelirin 25 oranı kadardır İşveren tarafından yatırılır 61 yaşından itibaren erken emekli

olunabilmektedir

Gelir emekliliğinden farklı olarak prim emekliliği tasarruf edilmiş gerccedilek para miktarının fonlara

yatırılması anlamına gelmektedir Bu paranın gelişimi tamamıyla yatırım yapmayı tercih edilen

fonlardaki artış ve bunların ne kadar buumlyuumlme sağladıklarına bağlıdır Bu alandaki en son duumlzenleme

31 Mayıs 2010 tarihinde yuumlruumlrluumlğe girmiştir Buna goumlre tasarruf sahibinin vefatı halinde eşi kayıtlı

ortağı ya da bazı durumlarda ortak yaşam iccedilindeki kişilere geride kalan hak sahipleri olarak oumldeme

yapılabilmektedir Prim aylığından yararlanabilmek iccedilin 2012 yılında yıllık en az 1861200 SEK

gelirin olması gerekmektedir

Garanti Edilmiş Aylık (Garantiepension)

İsveccedilrsquote ccedilalışan ve yaşayan herkesi kapsayan bir aylıktır Vergilere dayalı sabit fiyat endeksli

temel bir gelir garantisidir İsveccedil vatandaşları ile İsveccedilrsquote ikamet edip 65 yaşını tamamlayanlara

bağlanır Tam garanti aylığına hak kazanabilmek iccedilin 40 yıl yani 25 yaşından itibaren 65 yaşına

kadar İsveccedilrsquote ikamet etmek gerekmektedir Başka bir ABAEA uumllkesindeki ikamet edilmesi garanti

aylığı hesabında dikkate alınmaktadır Garanti aylığı bir ABAEA uumllkesinde ikamet edilmesi

halinde oumldenebilmekte olup Tuumlrkiyersquode ikamet edilmesi halinde oumldenmemektedir Ayrıca uumllke

dışından alınan yabancı aylılar garanti aylığında eksiltme yapılmasına neden olmaktadır Garanti

aylığı uumllkede ne kadar uzun yaşandığı ile bağlantılı olmaktadır 40 yıldan az ikamet edilen

durumlarda her yıl iccedilin 140 oranında azaltılmış garanti aylığına hak kazanılmaktadır Eğer 16 ila 24

yaşları arası ccedilalışılmış ise suumlreye ilave edilebilmektedir

Sorumlu olan kurum İsveccedil Aylıklar Kurumudur (Pensionsmyndigheten) Bunun iccedilin İsveccedilrsquote en az

3 (uumlccedil) yıl yaşamış olmak gerekmektedir AB uumlyesi uumllkeler Lihtenştayn İzlanda ve Norveccedilrsquote geccedilen

ikamet suumlreleri de garanti aylığı hesabında İsveccedilrsquote geccedilen suumlreler olarak dikkate alınmaktadır Bu

vergiye dayalı bir aylıktır Nuumlfusun yaklaşık 74rsquouuml bu sistemden yararlanmaktadır Ccediloğunluğu

devlet destekli sağlık ve ccedilocuk bakım hizmetleri bu hakların iccedilerisindedir

240

2013 itibariyle bu aylıktan yararlananların sayısının 800 000 olduğu tahmin edilmektedir Yaklaşık

218 000 gelir emeklisi de garanti aylığından istifade etmiştir Garanti aylığı sahibi kişilerin 81rsquoini

kadınlar oluşturmaktadır 2013 yılı iccedilin tam garanti aylığı bekarlar iccedilin 7 899 SEK evliler iccedilin ise

7046 SEKrsquotir Kişinin ayrıca bir geliri varsa garanti aylığında azaltmaya gidilir Bu azaltma iki

safhalıdır Duumlşuumlk gelirlilerde gelire dayalı aylık tutarı kadar garanti aylığı azaltılır yuumlksek

gelirlilerde ise sadece 48 oranında azaltılmaktadır Bu şu anlama gelmektedir Yaklaşık olarak

11 394- SEK gelir emekliliği alan tek kişiye ya da yaklaşık 10 099- SEK gelir emekliliği alan evli

kişiye garanti aylığı oumldenmemektedir

II-Mesleki Emeklilik (Toplu Soumlzleşme Emekliliği-Tjaumlnstpension) Emeklilik sisteminin ikinci

ayağını oluşturmaktadır İşveren ile ccedilalışan arasında uumlcret anlaşmalarında tespit edilen youmlnetimi

fonu ve oumldemeleri buna bağlı olarak belirlenen sistemdir İşccedili ve işveren arasında toplu

soumlzleşmelere ya da bireysel iş soumlzleşmelerine dayalı ve emeklilik olarak da adlandırılan tamamlayıcı

bir aylık sistemidir Aylık sahiplerine aylıklarının yaklaşık 10rsquou kadar destek sağlayan bir

gelirdir Bu sistemde yaklaşık 2rsquolik bir payın kişisel aylık hesabına aktarılması oumlngoumlruumllmektedir

Şahıslar kişisel hesaplarını youmlnetecek aylık fonlarını tercih etmektedirler Tam aylık 30 yıllık bir

prim suumlresiyle gerccedilekleşebilmektedir Bu sistem 1953 tarihinden sonra doğmuş herkesi

kapsamaktadır Aylık işveren tarafından oumldenmektedir

Mesleki aylık istemi

1-Ek emeklilik aylığını

2-Hayat sigortasını

3-Kaza sigortasını

4-Uzun vadeli maluliyet sigortasını

5-Maluliyet durumunda oumldeme muafiyetini kapsamaktadır

Eğer kendinize ait bir işyeri var ise oumldenen vergi miktarına goumlre emekli aylık miktarı değişmektedir

Ne kadar yuumlksek vergi oumldenirse aylık miktarı da o oranda artmaktadır Bu emeklilik 55 yaşından

oumlnce muumlmkuumln olamamakta en az 5 yılın uumlzerindeki suumlreleri kapsamaktadır 2006 yılı verilerine goumlre

20 ila 64 yaş arası kişilerin 38rsquoini kapsamıştır Bunların yaklaşık 42rsquosi kadın 34rsquouuml

erkeklerden oluşmuştur Sayıları 2 milyon civarındaki bu grup soumlz konusu emeklilikten istifade

etmektedir

241

III-Goumlnuumllluuml Oumlzel Emeklilik Emeklilik sisteminin uumlccediluumlncuuml ayağını oluşturmaktadır Goumlnuumllluuml

tasarrufa bağlı oumlzel bir emeklilik sigortasıdır Alınacak aylık miktarı tasarrufun değerlendirilmesiyle

doğrudan ilişkilidir



2013 yılı itibarıyla doğum yerine goumlre İsveccedilte kayıtlı sigortalı sayısı aşağıda goumlsterilmiştir

Uumllke (Doğum Yeri) Kadın Erkek Toplam

İsveccedil 3253196 3218832 6472028

İsveccedil dışındaki İskandinavya 134182 95952 230134

İskandinavya hariccedil 27 AB uumllkesi 115323 106223 221546

Avrupa 93079 82977 176056

Sahra Afrikası 42048 42325 84373

Asya 84435 51238 135674

Ortadoğu K Afrika ve Tuumlrkiye 129065 150609 279674

KAmerika 12641 13249 25890

GAmerika 30599 28060 58659

Okyanusya 1202 2127 3329

Toplam 3895770 3791593 7687363

Kaynak İsveccedil Sosyal Sigortalar Kurumu

Sigorta Kolları İtibariyle Oumldenek Alanların Sayısı ve Yapılan Oumldemeler

Oumldenek Alanların (Oumldeme İşlemleri) Sayısı

Aralık 2012

itibarıyla

Toplam

sayı

Garanti aylığı

(ikamete dayalı)

Gelir aylığı

(ccedilalışmaya

dayalı)

Ek oumldeme Prim aylığı

(ccedilalışanlar

oumlder)

Ev

Yardımı

Yaşlılık

Aylığı sahibi

2005140

806152

1110937

1890476

984825

264183

242

Sosyal Guumlvenlik Primi Oranları

Zorunlu İşveren Prim Oranları - 2012 Prim Oranlan ()

Emekli Aylığı 1021

Geride Kalan Hak Sahipleri İccedilin 117

Sağlık Sigortası 502

İş Kazası 030

Aile Sigortası 260

İşsizlik Sigortası 291

Uumlcret Katkısı 921

Toplam 3142




Aylık Ccedilocuk Oumldeneği

(İsveccedil Kronu)

Geniş aile yardımı

(İsveccedil Kronu)

Toplam

(İsveccedil Kronu)

1 ccedilocuk 1050 - 1050

2 ccedilocuk 2100 150 2250

3 ccedilocuk 3150 604 3754

4 ccedilocuk 4200 1614 5814

5 ccedilocuk 5250 2864 8114

İlave her ccedilocuk iccedilin 1050 1250 2300

İsveccedilten Tuumlrkiyersquodeki Vatandaşlarımıza Yapılan Sosyal Guumlvenlik Oumldemeleri

Yıllık Oumldeme Tutarı

(Kron)

Oumldeme İşlemi

Sayısı

Kişi Başına Ortalama Aylık Oumldeme

Tutarı (Kron)

25652849 5214 4920

243

İsveccedilten Aylık Alan ve İsveccedil Dışında Yaşayan Emeklilere Yapılan Oumldeme Sayıları




İsveccedilte zorunlu temel eğitim dokuz yıldır Oumlğrenciler altı yılın sonunda seccediltikleri mesleğe goumlre 3

yıl suumlreli lise ve dengi okullara youmlnlendirilmektedir İsveccedilte meslek iccedili eğitim ile işsizlerin ve

yetişkinlerin yeniden eğitimi de oumlnemli yer tutmaktadır

Oumlğretim yılı Ağustos ayının ikinci yarısında başlamakta ve Haziran ayında sona ermektedir

İsveccedilte 13 uumlniversite 2 uzman yuumlksek eğitim ve araştırma enstituumlsuuml 40 kadar kolej ve enstituuml

bulunmaktadır Uumllke genelinde toplam 717 lise mevcuttur Birkaccedil istisna dışında bunların tuumlmuuml

Uumllke Oumldeme Sayısı

Finlandiya 399396

Almanya 151453

Norveccedil 82927

Danimarka 69355

Yunanistan 54178

İspanya 50904

ABD 44901

Kanada 25331

İtalya 27868

Avustralya 22280

Fransa 17759

İngiltere 17404


Sırbistan Karadağ 13669

Avusturya 11969

Tuumlrkiye 5214

Toplam 1099374

244

resmi oumlğretim kurumlarıdır İsveccedil temel eğitiminin son yıllarda giderek rekabetccedili olmaktan

uzaklaşması eğitim seviyesinde belirgin bir duumlşuumlşuumln kaydedilmesi nedeniyle bu alanda reform

ccedilalışmalarına başlanılmıştır



Okula Devam Edenlerin Sayısı ve Devam Ettikleri Okullara Goumlre Dağılımı

İsveccedilte toplam 290 Belediyede okul oumlncesi ilk ve ortaoumlğretim seviyesinde 10559 okul ve

1371936 oumlğrenci mevcut olup oumlğrencilerin okul seviyesine goumlre dağılımı ile her seviyede anadil

eğitimi alanların sayıları aşağıda goumlsterilmiştir

Okullar Sayı

Ana sınıfı 107662


Ortaoumlğretim 351641

Diğer (Uluslararası veya Sami okullarına gidenler ve engellilerin eğitimi

pedagojik eğitim vs alanlar)

23448

Tuumlrk Vatandaşları

İsveccedilte 25-64 yaş arası Tuumlrk vatandaşlarının eğitim durumu aşağıda goumlsterilmiştir

Sayı

İlkoumlğretim

()

Ortaoumlğretim

()

3 Yıldan Az

Yuumlksek

Oumlğrenim ()

3 Yıldan Fazla

Yuumlksek Oumlğrenim

()

Bilgi

Yok

()

Erkek 18953 42 33 8 10 7

Kadın 14942 46 33 6 9 5

Toplam 33892 44 33 7 9 6

Kaynak Eğitim Muumlşavirliği 2011 yılı verileri

245

Anadil Eğitimi

İlkoumlğretimde anadil dersine giren toplam oumlğrenci 184203

Ortaoumlğretimde anadil dersine giren toplam oumlğrenci 3896

Toplam anadil oumlğretmeni 3062

(Kadın2125 Erkek937)

Tuumlrk Dili ve Kuumlltuumlruuml Derslerine Devam Eden Ccedilocukların Sayısı ve Devam Ettikleri Okullara

Goumlre Dağılımı

Anadili Tuumlrkccedile olan ana sınıf oumlğrencisi 675 (Kız 33l Erkek 344)

Anadili Tuumlrkccedile olan ilkokul oumlğrencisi 6072 (Kız 3047 Erkek 3025)

Anadili Tuumlrkccedile olan engelliler okullarındaki oumlğrenciler 39 (Kız 19 Erkek20)


Yabancıların Eğitim Durumu

Yabancı uumllkelerde doğup İsveccedilte ikamet eden 25-64 yaş grubunun eğitim durumları aşağıda

goumlsterilmiştir

Uumllkeler

Eğitimli

nuumlfus

sayısı

Temel

eğitim

()

Lise

eğitimi

()

3 yıldan kısa

suumlreli yuumlksek

okul eğitimi

()

3 yıldan

uzun suumlreli

yuumlksek okul

eğitimi ()

Kayıtlara

İşlenmeyen

okul

eğitimi ()

Finlandiya 102158 24 47 11 16 2

Irak 77178 31 26 15 22 5

Yugoslavya 49572 29 49 10 10 2

Iran 52001 10 38 17 31 4

Polonya 52254 8 41 14 24 14

Bosna-Hersek 41496 15 54 13 16 2

Tuumlrkiye 33895 44 33 7 9 6

Danimarka 26265 14 33 12 25 16

Norveccedil 23376 16 39 13 22 10

246

Şili 23677 20 51 13 15 1

Almanya 23719 8 30 12 39 10

Luumlbnan 20415 36 38 10 11 5

Tayland 22285 45 24 10 14 7

Suriye 16678 38 32 12 12 5

İngiltere 14817 11 25 17 36 11

Somali 20775 44 25 6 5 20

Romanya 14483 8 36 13 30 13

ABD 10268 4 17 19 50 10

Etiyopya 11146 19 45 13 17 6

Hindistan 12870 9 28 15 32 15




İsveccedilrsquoe yaşanan goumlccedil tarihi iccedilerisinde İsveccedil huumlkuumlmeti uumllkeye dışarıdan gelen işguumlcuumlnuumln

yerleştirilmesinde İsveccedil İşccedili Sendikaları Konfederasyonu LO ile işbirliği yapmıştır Bu ortak

ccedilalışmada dışarıdan ucuz işccedili getirtilmesinden ziyade İsveccedilli ile aynı uumlcret seviyesinin

uygulanmasına ve aynı sosyal hakların verilmesine oumlzen goumlsterilmiştir Bunu gerccedilekleştirirken

işguumlcuuml goumlccediluumlnde sadece LO tarafından kabul edilen goumlccedilmenlere izin verilmiştir

1950 ve 60rsquolı yıllardan 1985 yılına kadar sığınmacıların entegrasyonundan Ulusal İstihdam Kurulu

sorumlu iken 1985 yılında Goumlccedil Kurulu devreye girmiştir Kurul dil mesleki eğitim ve konut

imkanlarına dayalı bir entegrasyon programı uygulamıştır Program uumllkede geniş bir alana yayılmış

boumllgede ccedileşitli belediyelerce yuumlruumltuumllmuumlş ve belediyeler bu uygulamayı suumlrduumlrmek uumlzere kabul

ettikleri sığınmacı sayılarına bağlı olarak devletten suumlbvansiyon almışlardır Suumlbvansiyonu

kaybetmek istemeyen belediyeler başka boumllgelere yerleşmek isteyen sığınmacılara izin vermemiştir

Ancak bu program başarılı olmamış sığınmacıların devlete bağımlılığını ve işsizliklerini artırmıştır

Bu nedenle program 1990rsquolı yıllarda revize edilmiş uygulama esnek hale getirilmiş ccedileşitlilik

anlayışı kabul edilmiştir Bu esneklikten biri de istediği yere yerleşmek isteyen sığınmacının

isteğinin yerine getirilmesi olmuştur

247

1997 yılında benimsenen resmi bir entegrasyon politikası ile devlet bu alandaki rotasını belirlemeye

başlamıştır 1998 yılında İsveccedil Entegrasyon Kurulunu kurmuştur Entegrasyon politikasının ccedilıkış

noktası genel politikanın toplumun etnik ve kuumlltuumlrel farklılığına dayalı olmasıydı Politika bireyleri

toplumun bir parccedilası olmaya temel demokratik değerleri korumaya hem kadın hem erkek iccedilin eşit

hak ve fırsatlar sağlamaya youmlnelik katkıda bulunmaya ayrımcılık yabancı duumlşmanlığı ve ırkccedilılığa

karşı destek olmasını teşvik etmeye odaklanmıştır Şu anda yabancılara ccedilalışma ve oturum izninin

verilmesinden sorumlu kurum İsveccedil Goumlccedil Kurumu (Migrationverket) bulunmaktadır

2002 yılının Haziran ayında İsveccedil huumlkuumlmeti tarafından yayımlanan 21 yuumlzyıl entegrasyon

politikasında 2015 yılı iccedilin İsveccedil yabancı işguumlcuumlnuumln ccedilalışma yaşındakilerin 27rsquosini oluşturacağı

tahmini yapılmıştır Ayrıca bu alandaki huumlkuumlmet politikalarından biri ccedilalışma yaşamındaki etnik ve

kuumlltuumlrel farklılığın arttırılması olmuştur Bu accedilıdan uumllkede mevcut tuumlm yerli ve yabancı işguumlcuuml

potansiyelinin ayrım goumlzetmeksizin değerlendirilmesi buumlyuumlk oumlnem arz etmiştir

2004-2009 yılları arasında uumlccediluumlncuuml uumllke vatandaşlarına verilen ccedilalışma izinleri ikiye katlanmış

ccediloğunluğunu tarımsal faaliyet IT teknolojileri ve gıda sektoumlruumlnde ccedilalışanlar oluşturmuştur

Gelenlerin ccediloğu Tayland Hindistan ve Ccedilinrsquoden olmuştur Sığınmacı olarak başvuranlar arasından

en ccedilok ccedilalışma izni Irakrsquotan gelenlere verilmiştir Ccedilalıştıkları alanlar daha ccedilok temizlik işleri

mutfak ve restoran olmuştur

Nitekim 2010 yılında İsveccedil İstihdam Bakanlığırsquonın (Arbetsmarknadsministriet) accedilıklanan

programında şu başlıklara yer verilmiştir

İsveccedilrsquote oumlnuumlmuumlzdeki on yıllık doumlnemde bir işguumlcuuml accedilığı ve kamu kaynaklarının yetersizliği

sorunu yaşanması beklenmektedir Yaşlı kesimin emeklilik ve sağlık harcamalarının karşılanması

iccedilin toplam ccedilalışma suumlresinin arttırılması gerekmektedir Bu da ldquomevcut işguumlcuumlnuumln daha fazla

ccedilalışmasırdquo ve ldquoccedilalışan sayısının arttırılmasırdquo gibi iki yolla yapılabilecektir

Yaşlanan nuumlfusa bağlı olarak sosyal guumlvenlik giderlerinin karşılanmasında son derece buumlyuumlk

oumlnem taşıyan ldquoaktif-pasif sigortalırdquo dengesi zorlanmaktadır Bu sorunun aşılması iccedilin

20-64 yaşlar arası ccedilalışan sayısı yuumlkseltilmelidir

Sağlığa ya da yaşa bağlı erken emeklilik azaltılmalıdır

65 yaşından sonra isteğe bağlı olarak ccedilalışmanın suumlrduumlruumllmesi sağlanmalıdır

İktisadi gelişme canlandırılmalıdır

Daha fazla nitelikli gencin iş piyasasına girişinin sağlanması iccedilin daha etkin bir eğitim sistemi

kurulmalıdır

248

Ancak yukarıdaki oumlnlemler de işguumlcuuml accedilığının kapatılması bakımından yeterli olmayabilir bu

nedenle ilerde daha fazla yabancı işguumlcuumlne gereksinim duyulabilir

Avrupa Birliğirsquone en son uumlye olan on uumllke uumlzerinde yapılan incelemeler iktisadi gelişmişlik ve

istihdam ve uumlcret duumlzeylerinde goumlruumllen farklılıkların bu uumllkelerden gelecek goumlccediluumln artmasına yol

accedilabileceğini ortaya koymaktadır

İsveccedil iş piyasasındaki duumlzenleme boşlukları da bu olumsuzluğa katkıda bulunabilir

İsveccedilrsquoe işguumlcuuml goumlccediluuml arttırılmalıdır

Goumlccedilmenlerin daha iyi ccedilalışma koşullarına sahip olması bakımından işguumlcuuml goumlccediluuml yasal temele

oturtulmalı ve bu yolda duumlzenlemeler yapılmalıdır

İsveccedilrsquoe nitelikli yabancı işguumlcuumlnuumln ccedilekilebilmesi iccedilin suumlrekli tamguumln ccedilalışma eğitim gibi

imkanlar sunulmalıdır

Yasadışı goumlccedile ve ccedilalışmaya karşı caydırıcı oumlnlemler alınmalı bu kapsamda vergi daireleri iş

sağlığı ve guumlvenliği youmlnetimi ve kolluk guumlccedilleri desteklenmelidir


İsveccedil Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımızın Yıllar İtibariyle Sayısı

Yıllar 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2010 2011 2012 2013

Sayı 1187 1375 826 1146 2904 1456 1125 1049 1343 1325 1156

İsveccedilrsquoe Gelen ve İsveccedilrsquoten Ayrılan Tuumlrk Vatandaşlarının Sayısı

Yıllar Gelen Ayrılan

2003 1153 129

2004 1123 159

2005 1102 130

2006 1533 208

2007 1453 286

2008 1458 230

2009 2213 509

2010 2435 505

2011 2133 612

2012 1973 420

2013 1326 435


249







Spor Dernekleri 3

Diğerleri -

Toplam 75

Vatandaşlarımızın Genel ve Yerel Youmlnetime Katılımı ile İlgili Bilgiler

Tuumlrkiye doğumlu milletvekilleri ile bağlı oldukları siyasi partiler aşağıdadır

Sosyal Demokrat Parti İbrahim Baylan Vaumlsterbotten

Yeşiller Mehmet Kaplan Stokholm

Ilımlı Parti Metin Ataseven Stokholm Edip Noyan Stokholm Sedat Doğru Stokholm

Liberal Parti Guumllan Avcı Stokholm

186 İKİLİ VE CcedilOK TARAFLI ANLAŞMALAR VE İKİLİ İLİŞKİLER

26 Ağustos 2004 tarihinde Stokholmrsquode imzalanan ldquoTuumlrkiye Cumhuriyeti ile İsveccedil Krallığı

Arasında 30061978 tarihinde imzalanan Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesini Değiştiren Ek

Soumlzleşmersquonin hukuki ve anayasal suumlreci taraflarca tamamlanmıştır Ancak anılan soumlzleşmeyle aynı

tarihte birlikte yuumlruumlrluumlğe girmesi gereken ldquoUygulanmasına ait Ek İdari Anlaşmardquonın uumlccedil dilde

hazırlanarak imzalanması işlemi 2004 yılından beri aksamış ve bu guumlne kadar aşılamamıştır

Muumlşavirliğimizce ldquoEk İdari Anlaşmardquo metinlerinin her uumlccedil dilde (Tuumlrkccedile İsveccedilccedile ve İngilizce)

hazırlanması sağlanarak imza işlemleri tamamlanmıştır Boumlylece uumllkelerimiz arasında daha

gelişmiş bir soumlzleşme metni uumlzerinde goumlruumlşmelerin yapılabilmesi imkanının oumlnuuml accedilılmıştır

250

19 İNGİLTERE



Mart 2011 tarihi itibarıyla

Genel Yabancı Tuumlrk

Erkek 27573376 50130

Kadın 28502536 40985

Toplam 55075912 3367313 91115

Kaynak 2011 Nuumlfus Sayımı

Nuumlfus sayımı sonuccedilları Birleşik Krallığı oluşturan doumlrt uumllkeden ikisi olan İngiltere ve Gallerrsquoi

kapsamaktadır İskoccedilya ve Kuzey İrlanda iccedilin ayrı nuumlfus sayımları yapılmakta olup bu uumllkelerin nuumlfusları

sırasıyla 53 milyon ve 18 milyon olarak accedilıklanmıştır Accedilıklanan verilere goumlre Tuumlrkiye doğumluların sayısı

İskoccedilyarsquoda 2424 Kuzey İrlandarsquoda ise 377rsquodir

Yukarıda yer alan tabloda Tuumlrk vatandaşlarının sayısına ilişkin verilen rakam İngiltere ve Gallerrsquode

yaşayan Tuumlrkiye doğumluların sayısını goumlstermektedir Tahmin edileceği uumlzere bu rakam Birleşik Krallıkrsquota

yaşayan tuumlm vatandaşlarımızın sayısını değil sadece Tuumlrkiye doğumlu vatandaşlarımızın sayısını

yansıtmaktadır Bununla birlikte Birleşik Krallıkrsquota yaşayan Tuumlrk nuumlfusunun resmi rakamlarda

belirtilenlerden ccedilok daha fazla olduğu tahmin edilmektedir İngiliz Parlamentosu İccedilişleri Komitesinin

Temmuz 2012de yayımladığı ldquoTuumlrkiyenin Avrupa Birliğirsquone Katılmasının Adalet ve İccedilişleri Alanına

Yansımalarırdquo başlıklı raporda İngiliz İccedilişleri Bakanlığırsquonın İngilteredeki Tuumlrk varlığına ilişkin tahminine

yer verilmektedir Buna goumlre İngilterede 150000i Tuumlrk vatandaşı 300000i KKTC vatandaşı ve geri kalan

kısmı da Bulgar ve Romen vatandaşlığına sahip Tuumlrkler olmak uumlzere toplam 500000 kadar Tuumlrk koumlkenlinin

yaşadığı tahmin edilmektedir



Yaş Grubu Kadın Erkek Toplam

0-4 270 331 601

5-7 232 287 519

8-9 247 278 525

251

10-14 1445 1474 2919

15 314 375 689

16-17 725 829 1554

18-19 805 892 1697

20-24 3581 3913 7494

25-29 5578 6504 12082

30-34 6744 8840 15584

35-39 6247 7644 13891

40-44 4843 5860 10703

45-49 3837 4868 8705

50-54 2114 2937 5051

55-59 1437 2043 3480

60-64 983 1267 2250

65-69 592 891 1483

70-74 361 420 781

75-79 215 254 469

80-84 186 126 312

85 ve uumlstuuml 229 97 326

Toplam 40985 50130 91115

Kaynak 2011 Genel Nuumlfus Sayımı Sonuccedilları



Boumllge Toplam

İngiltere 89484

Londra 59596

Guumlneydoğu Boumllgesi 7815

Doğu Boumllgesi 5908

Kuzeydoğu Boumllgesi 3403

Guumlneybatı Boumllgesi 3296

Yorkshire ve Humber Boumllgesi 3179

İccedil Doğu Boumllgesi 2923

İccedil Batı Boumllge 2309


Galler 1631

İngiltere ve Galler Toplamı 91115


Yukarıdaki oranlara goumlre vatandaşlarımızın yaklaşık 654rsquouuml Londrarsquoda bulunmakta bunu 85

ile South East (Guumlney Doğu) ve 64 ile East (Doğu) boumllgeleri izlemekte en az nuumlfusumuzun

bulunduğu boumllgenin ise North East (Kuzey Doğu) boumllgesi olduğu anlaşılmaktadır Londrarsquoda

252

vatandaşlarımızın yoğunlaştığı ilk beş belediyenin sırasıyla Enfield (13968) Haringey (10096)

Hackney (8982) Islington (3777) ve Waltham Forest (3279) olduğu goumlruumllmektedir






Başkonsolosluk Goumlrev Boumllgesi Doğan Oumllen

Londra 1414 110

Kaynak TC Londra Başkonsolosluğu



İngilterersquode Huumlkuumlmet istihdamı artırmak iccedilin aldığı tedbirlere devam ederek oumlzuumlrluumllerin istihdamını

ve yeni iş kurmak isteyen girişimcilerin sayısını artırmak iccedilin yeni teşvikler getirmiştir

İş Sağlığı ve Guumlvenliği duumlzenlemelerini basitleştirmek ve buumlrokrasiyi azaltmak uumlzere oumlnemli

değişiklikler yapılmıştır

Uyruğu Toplam

Hindistan 694148

Polonya 579121

Pakistan 482137

İrlanda 407357

Almanya 273564

Bangladeş 211500

Nijerya 191183

Guumlney Afrika 191023

ABD 177185

Jamaika 160095

Tuumlrkiye 91115

Toplam 3458428

253


İş Sağlığı ve Guumlvenliği alanında yapılan değişiklikler

4 Şubat 2013 tarihinde yayımlanan iki rapor İngilterersquode Huumlkuumlmetin iş sağlığı ve guumlvenliği alanında

yaptığı basitleştirmeler ve bu yolla yapılan tasarruflar hakkında bilgi vermiştir

Profesoumlr Ragnar Lofstedt tarafından kaleme alınan ilk rapor 2011 yılında yine kendisi tarafından

hazırlanan ldquoİş Sağlığı ve Guumlvenliğinin Herkes İccedilin Islah Edilmesirdquo adlı raporda yer verilen

tavsiyelerin hayata geccedilirilmesinde kaydedilen ilerlemelere değinmiştir Lofstedt İngilterersquode iş

sağlığı ve guumlvenliği alanındaki aşırı titiz uygulamaları ortadan kaldırmaya doumlnuumlk tavsiyelerinin

ccediloğunun hayata geccedilirilmesini memnuniyetle karşılamıştır Rapor bu değişikliklerin işletmelerin

gereksiz buumlrokratik ayrıntılardan ziyade yaptıkları işe yoğunlaşmalarına yardımcı olacağını

belirtmiştir

Yayımlanan ikinci rapor ise Huumlkuumlmetin 2010 yılında Lord Young tarafından hazırlanan ldquoOrtak

Akıl Ortak Guumlvenlikrdquo adlı raporda yer alan 35 tavsiyeden 23rsquouumlnuuml uygulamaya koyduğunu tespit

etmiştir Lord Young soumlz konusu raporunda tazminat kuumlltuumlruumlnuumln yuumlkselişiyle muumlcadele etmek ve

sağlık ve guumlvenlik mevzuatının olumsuz algılanması sorununa eğilmek uumlzere mevcut

duumlzenlemelerde değişiklikler yapılması ccedilağrısında bulunmuştu

İngilterersquode İş Sağlığı ve Guumlvenliği duumlzenlemelerini basitleştirmek ve buumlrokrasiyi azaltmak uumlzere

yapılan ve yapılacak değişiklikler şu şekilde oumlzetlenebilir

2014 yılına kadar Mevzuatın yarısının goumlzden geccedilirilmesi ayıklanması veya basitleştirilmesi

planlanmıştır

İşyerlerinde meydana gelen kazaların bildirilmesine ilişkin bir değişiklik 10 yıllık zaman

diliminde işletmelerin 5 milyon Sterlin tasarruf etmesini sağlayacaktır (6 Nisan 2012

tarihinden itibaren işverenlerin işccedililerin 7 guumln ya da daha az işten uzak kalmalarına neden

olan yaralanmaları Sağlık ve Guumlvenlik İdaresirsquone bildirme yuumlkuumlmluumlluumlğuuml kaldırılmıştır)

İşletmelerin su ısıtıcısı ve bilgisayar gibi elektrikli eşyaları hangi sıklıkla kontrol

edeceklerine ilişkin kurallarda yapılan basitleştirmenin işletmelere 30 milyon Sterlin

kazandıracağı hesaplanmıştır

2013 ortasına kadar 10 takım sağlık ve guumlvenlik duumlzenlemesinden birisi ayıklanmıştır

Guumlncelliğini yitirmiş 200 takım youmlnerge ayıklanmış olup bu buumltuumln sağlık ve guumlvenlik

yayınlarının beşte birine tekabuumll etmektedir

254

Sağlık ve Guumlvenlik İdaresi (HSE) tarafından yapılan teftişler 201011 doumlneminde

33000rsquoden 201112 doumlneminde 22000rsquoe duumlşuumlruumllmuumlş teftişler risklerin yuumlksek olduğu

alanlara yoğunlaştırılmıştır

İlk doumlrt ayda 75000rsquoden fazla kullanıcı HSErsquonin internet sitesinde bulunan ldquoToolboxrdquo adlı

uygulamaya erişim sağlamıştır Toolbox işletmelerin sorumluluklarını daha iyi anlamalarını

kolaylaştırarak zaman tasarrufu sağlamaktadır Her ay 12 milyon işletmenin sağlık ve

guumlvenlikle ilgili tavsiye almak uumlzere HSE internet sitesini kullandığı belirtilmektedir

Risk değerlendirme işlemlerinin duumlzenlenmesi planlanmaktadır

Okulları ve yerel youmlnetimleri gereksiz buumlrokrasiden kurtulmaya teşvik edici yeni ve accedilık

youmlnergeler yayımlayarak okulların oumlğrencileri değerli ziyaret ve gezilere goumltuumlrmesine engel

olan buumlrokrasi ve diğer engellerin ortadan kaldırılması planlanmaktadır

Diğer yandan Sağlık ve Guumlvenlik İdaresirsquonin (HSE) yerel youmlnetimlere youmlnelik olarak yayımladığı

ve 29 Mayıs 2013 tarihinde yuumlruumlrluumlğe giren Ulusal Uygulama Kodu adlı duumlzenleme yerel

youmlnetimlerin gereksiz denetimler yapmasını yasaklamaktadır

Uygulama ile yerel youmlnetimlerin yuumlksek risk iccedileren faaliyetlere ve ccedilalışanlarını tehlikeye atan

işyerlerine yoğunlaşması amaccedillanmaktadır Değişiklik sonucunda birccedilok duumlkkacircnı ve buumlroyu

kapsayan on binlerce işyerinin denetimlerin dışında kalması beklenmektedir Denetimlerin hayatı

tehdit eden lejyonella bakterisinin uumlrediği soğutma kuleleri ve patlamaya yol accedilabilecek aşınmış

LPG boruları gibi yuumlksek risk iccedileren alanlara yoğunlaştırılması hedeflenmiştir

İstihdamla İlgili Gelişmeler

İşsizlik oranında azalma

2013 yılında yaşanan ekonomik canlanmaya paralel olarak işsizlik oranında oumlnemli duumlşuumlşler

goumlruumllmuumlştuumlr İşsizlik oranı yıl başındaki 78 seviyesinden Aralık 2013rsquote 71rsquoe kadar

gerilemiştir Aynı doumlnemde istihdam edilenlerin sayısı da rekor duumlzeylere ulaşmıştır Ekim 2013 -

Aralık 2013 doumlnemi itibarıyla 16 - 64 yaş grubu iccedilin istihdam oranı 721 olarak kaydedilmiştir Bu

yaş grubu iccedilin istihdamdaki toplam kişi sayısı 3015 milyon olarak gerccedilekleşmiştir

255

Oumlzuumlrluumllerin istihdamı

İşe Erişim programı oumlzuumlrluumllerin ccedilalışma hayatlarında karşılaştıkları seyahat ve oumlzel teccedilhizat gibi

masrafların karşılanması iccedilin mali yardım sağlayan bir programdır Oumlzuumlrluuml girişimcilere işlerini

başlatmaları iccedilin 2013 yılında İşe Erişim programı ccedilerccedilevesinde destek sağlanacağı accedilıklanmıştı Bu

tedbirin amacı serbest meslek sahibi oumlzuumlrluumllerin sayısını artırmaktır İstatistiklere goumlre yarım milyon

oumlzuumlrluuml meslek sahibidir ki bu rakam ccedilalışan buumltuumln oumlzuumlrluumller iccedilinde 15rsquoe tekabuumll etmektedir

Nisan 2011rsquode yuumlruumlrluumlğe konulan ve Ağustos 2011rsquode tuumlm İngilterersquode uygulamaya geccedilen bir iş

fikri olan işsizlere uzman rehberliği ve mali destek sağlayan Yeni Girişim Oumldeneğine kayıtlı olan

oumlzuumlrluumller 14 Ocaktan itibaren anılan destekten faydalanabilecektir İşe Erişim programının 2012

yılında 30000 oumlzuumlrluumlnuumln iş bulmasını ya da işlerini korumasını sağladığı belirtilmektedir

Yeni Girişimcilere Destek

2013 yılı Eyluumll ayında yeni bir iş kuracak olan girişimcilere destek amacıyla yuumlruumlrluumlğe konmuş

olan İş Kurma Kredisi ve Yeni Girişim Oumldeneği adlı programlara 69 Milyon Sterlin tutarında ilave

mali kaynak sağlanacağı accedilıklanmıştır Accedilıklanan verilere goumlre Huumlkuumlmet programları ccedilerccedilevesinde

sağlanan yardımlar sayesinde son 2 yılda 30000 yeni istihdam yaratılmıştır Yuumlruumlrluumlğe sokulan yeni

ilave kaynak paketi aşağıdaki unsurları iccedilermektedir

İşsiz olmakla beraber bir işletme kurmak isteyenler iccedilin iş rehberliği ve mali kaynak

desteği sağlanması Yeni Girişimci Oumldeneği 2014 yılının sonuna kadar uzatılmış olup

ilave 60000 rehberlik kontenjanı sağlamış olacaktır Oumldenek ccedilerccedilevesinde Eyluumll 2013rsquoe

kadar 26000 yeni işyerinin kurulmasına imkacircn sağlandığı ifade edilmektedir

İş Kurma Kredisi ccedilerccedilevesinde sağlanacak 34 Milyon Sterlinin 7600 işyerini

destekleyeceği accedilıklanmaktadır Programa Eyluumll 2013rsquoe kadar 35000 dolayında kişinin

başvurduğu ve 8000 civarında kişinin bu oumldenekten faydalandığı bildirilmiştir

256





Ekonomik Aktivite İngilterersquode doğanlar İngiltere dışında doğanlar

Sayı (Bin) Oran Sayı (Bin) Oran

Aktif - Toplam 23171 600 4236 613

Ccedilalışan 21690 562 3914 566

İşsiz 1480 38 322 47

Aktif Olmayan-Toplam 12457 323 1824 264

Emekli 8845 229 869 126

Diğer 3612 94 955 138

Toplam oumlğrenci 2959 77 850 123

Toplam 38586 100 6911 100

Kaynak2011 Genel Nuumlfus Sayımı sonuccedilları

Vatandaşlarımız Arasında Ekonomik Aktivite Durumu


Erkek Kadın Toplam

Ekonomik Bakımdan Faal Olanlar 35379 15399 50778

İstihdam - Toplam 32139 12977 45116

İşccedili-Toplam 21295 10019 31314

İşccedili-Kısmi zamanlı 10097 4791 14888

İşccedili-Tam Zamanlı 11198 5228 16426

Kendi Namına Ccedilalışan- Toplam 9916 2219 12135

Kendi Namına Ccedilalışan- Kısmi zamanlı 3024 1159 4183

Kendi Namına Ccedilalışan- Tam Zamanlı 6892 1060 7952

Ccedilalışmakta olan tam zamanlı oumlğrenciler 928 739 1667

İşsiz-Toplam 3240 2422 5662

İşsiz (Tam zamanlı oumlğrenciler hariccedil) 2910 2043 4953

Tam zamanlı oumlğrenciler 330 379 709

257

Ekonomik Bakımdan Faal Olmayanlar 12006 23078 35084

Emekli 1840 1824 3664

Oumlğrenci (Tam zamanlı oumlğrenciler dahil) 3337 3962 7299

EvAile bakan 1108 9468 10576

Devamlı hasta ve işgoumlremez 2791 3150 5941

Diğerleri 2930 4674 7604


Yukarıdaki tabloda yer alan veriler değerlendirildiğinde İngilterersquode yaşayan vatandaşlarımız

arasındaki işsizlik oranının 97 oranında olduğu goumlruumllecektir Erkekler arasında işsizlik oranı

57 (2910 kişi) iken kadınlar arasında bu oran 4rsquotuumlr (2043 kişi) Oranın hesaplamasında tam

zamanlı oumlğrencilerin hariccedil tutulduğu işsiz sayısı dikkate alınmıştır



Ekonomik Bakımdan Faal Olan Vatandaşlarımızın Yaş ve Cinsiyete Goumlre Dağılımı

Yaş Erkek Kadın Toplam

Ekonomik Bakımdan Faal Olan 16 Yaşından Buumlyuumlk Vatandaşlarımız 35379 15399 50778

16 - 17 113 87 200

18 - 19 298 228 526

20 - 21 636 401 1037

22 - 24 1720 1033 2753

25 - 29 5376 2564 7940

30 - 34 7796 3216 11012

35 - 39 6658 2767 9425

40 - 44 4960 2161 7121

45 - 49 3802 1529 5331

50 - 54 2032 771 2803

55 - 59 1184 375 1559

60 - 64 497 162 659

65 - 69 200 49 249

70 - 74 52 14 66



258

Ccedilalışan Vatandaşlarımızın İdari Yapılanmaya Goumlre Dağılımı




Kuzeybatı Boumllgesi 2047



İccedil Batı Boumllgesi 1275


Londra 26452



Galler Boumllgesi 1003



Ccedilalışan Vatandaşlarımızın İşkollarına ve Mesleklere Goumlre Dağılımı

Ccedilalışan vatandaşlarımızın işkollarına goumlre dağılımını goumlsteren istatistikler henuumlz

yayımlanmadığından 2001 tarihli nuumlfus sayımına goumlre accedilıklanan rakamlara yer verilmektedir

Nisan 2001 tarihi itibarıyla

İşkollarına Goumlre Sayı

Tarım hayvancılık ormancılık 82

Balıkccedilılık 3

Madencilik 27

İmalat 1890

Elektrik gaz ve su işleri 34

İnşaat 536

Toptan ve perakende ticaret 3880

Otel yiyecek (restoran) 4415

Taşıma depolama ve iletişim 1102

Mali aracılık 595

Emlak kiralama vb iş faaliyetleri 1924

Kamu youmlnetimi ve savunma sosyal guumlvenlik 345

259

Eğitim 786

Sağlık 1002

Diğer 1110

Toplam 17731

Kaynak Ulusal İstatistik Kurumu 2001 Nuumlfus Sayımı Verileri - Tuumlrkiye doğumlulara ait ayrıntılı tablolar

Yukarıdaki tabloların incelenmesinden de goumlruumlleceği uumlzere vatandaşlarımızın daha ziyade ticaretle

uğraştığı ve yiyecek sektoumlruumlnde ccedilalıştığı imalat emlak sağlık işlerinde de kayda değer oranda

vatandaşımızın bulunduğu goumlruumllmektedir

Mesleklere Goumlre Sayı

Youmlnetici ve uumlst duumlzey goumlrevliler 3714

Profesyonel meslekler 1513

Yardımcı profesyonel ve teknik meslekler 1503

İdari sekreterlik meslekleri 1127

Nitelikli ticari meslekler 2812

Şahsi hizmet meslekleri 1198

Satış ve muumlşteri hizmetleri meslekleri 1594

İşleme ve makina operasyonları meslekleri 1649

İlk basamak meslekler (niteliksiz) 2608

Toplam 17728


Youmlnetici ve uumlst duumlzey goumlrevliler kategorisindeki vatandaşlarımızın 1 sırada olması bu uumllkede

vatandaşlarımızın ağırlıklı olarak kendi işletmelerinde (youmlnetici statuumlsuumlnde) ccedilalışmalarından

kaynaklanmaktadır


Erkek Kadın Toplam




260

Ccedilalışan vatandaşlarımızın toplamının 45116 olduğu dikkate alındığında serbest ccedilalışan

vatandaşlarımızın oranının tuumlm ccedilalışanların 268rsquoine tekabuumll ettiği bir başka ifadeyle her 4

vatandaşımızdan 1rsquoinin kendi namına ccedilalıştığı goumlruumllmektedir

1970rsquoli ve 1980rsquoli yıllarda İngilterersquode ağırlıklı olarak tekstil enduumlstrisinde ccedilalışmakta olan

vatandaşlarımız diğer Batı uumllkelerinde olduğu gibi İngilterersquode de tekstil enduumlstrisinin ccediloumlkmesiyle

birlikte kendi namına ccedilalışmaya youmlnelerek restoran kebap duumlkkacircnı kahvehane suumlpermarket taksi

işletmesi gibi işyerleri işlettikleri bunun yanı sıra Kuzey Londrarsquoda Tuumlrkler tarafından işletilen

hazır giyim oto tamirhanesi nalburiye ve kuyumcu gibi işyerleri de bulunduğu goumlzlenmektedir

Tuumlrk Restoranları ve Suumlpermarketleri Ulusal Birliği NARTSrsquotan (National Association of Turkish

Restaurants Takeaways and Supermarkets) ekonomik kriz oumlncesinde alınan bilgilerde İngilterersquode

Birliğe kayıtlı 17000 işletme olduğu belirtilmekteydi Ancak NARTS Başkanı Mahir Kılıccedil

kendisiyle 31032014 tarihinde yapılan goumlruumlşmemizde ekonomik kriz ve artan maliyetler gıda

sektoumlruumlnde kalifiye eleman eksikliği ve işguumlcuumlnuumln maliyeti gıda sektoumlruumlnde diğer goumlccedilmen

gruplarının rakip unsurlar olarak devreye girmesi ve markalaşamama gibi nedenlerle bu sayının 10-

12 bin civarına gerilediği ve vatandaşlarımızın 2003-2007 yılları arasında gıda sektoumlruumlnde yaşadığı

altın yılların geride kaldığına dikkat ccedilekmiş ve bu gerilemenin devam edeceği tahmininde

bulunmuştur

Londra Yerel Youmlnetimi tarafından yaptırılan ve 2009 yılı Nisan ayında yayınlanan bir raporda

2005-2006 Yılı Nuumlfus Araştırmasına goumlre Tuumlrkiye doğumlu ccedilalışma yaşındaki nuumlfusun 35rsquoi

kendi namına ccedilalışmakta iken bu oranın İngiltere nuumlfusunda 13 olduğu belirtilmektedir


Ortalama haftalık yıllık ve saatlik uumlcretler

2013 yılında tam zamanlı ccedilalışan yetişkinler iccedilin ortalama haftalık bruumlt uumlcretler 517 Sterlin olarak

kaydedilmiştir Ortalama haftalık bruumlt uumlcret tam zamanlı ccedilalışan yetişkin erkekler iccedilin 556 Sterlin

kadınlar iccedilin 459 Sterlin olarak gerccedilekleşmiştir

Kısmi zamanlı ccedilalışan yetişkinler iccedilin ortalama haftalık bruumlt uumlcretler 160 Sterlin (kadınlar iccedilin 164

Sterlin erkekler iccedilin 149 Sterlin) olarak gerccedilekleşmiştir

261

Tam zamanlı ya da kısmi zamanlı ccedilalışma dikkate alınmadığında ortalama haftalık bruumlt uumlcretler 417

Sterlin olarak kaydedilmiştir

2012-2013 vergi yılında tam zamanlı ccedilalışanlar iccedilin ortalama yıllık bruumlt uumlcret 27000 Sterlin

olmuştur Bu rakam erkekler iccedilin 29300 Sterlin kadınlar iccedilin 23600 Sterlinrsquodir

2013rsquote tam zamanlı ccedilalışanlar iccedilin ortalama saatlik uumlcret 1303 olarak gerccedilekleşmiştir Erkeklerde

bu rakam 1360 Sterlin iken kadınlarda 1224 Sterlin olmuştur

Asgari uumlcret

İngilterersquode 1 Ekim 2013rsquoten itibaren geccedilerli olan saatlik asgari uumlcret miktarları aşağıdaki tabloda

yer almaktadır

İngilterede saatlik asgari uumlcret miktarları yıllar itibarıyla aşağıdaki tabloda yer almaktadır

Yıl

21 yaş ve uumlzeri

(Sterlin)

18-20 yaş

(Sterlin)

18 yaş altı

(Sterlin)

Ccedilırak

(Sterlin)

2013 (1 Ekimdenrsquoden

itibaren)

pound631 pound503 pound372 pound268

2012 619 498 368 265

2011 608 498 368 260

2010 593 492 364 250

Nisan 2013 itibarıyla

İşkollarına goumlre haftalık ortalama uumlcretler

HaftalıkSterlin

Buumltuumln işkolları ve hizmetlerde ortalama 5175

Maden 8104

Elektrik gaz buhar ve klima uumlretimi ve dağıtımı 7150


Bilgi ve iletişim 6690

Mesleki bilimsel ve teknik faaliyetler 6238

262

Kamu idaresi ve savunma zorunlu sosyal guumlvenlik 5938

Eğitim 5632

İnşaat 5500

Su dağıtımı kanalizasyon atık youmlnetimi ve iyileştirme 5480

İmalat sanayi 5305


İnsan sağlığı ve sosyal işler 4976

Gayrimenkul 4834

Diğer hizmetler 4465

İdari ve destek hizmetleri 4130

Toptan ve perakende ticaret Motorlu araccedil ve motosiklet tamiri 4096


Sanat eğlence ve rekreasyon 4038

Konaklama ve gıda hizmetleri 3156

Kaynak Ulusal İstatistik Buumlrosu Şubat 2014

Tuumlrkiyersquode doğan goumlccedilmenlere dair bilgilerin de yer aldığı Kamu Politikası Araştırma Enstituumlsuuml

tarafından Eyluumll 2007rsquode yayımlanan araştırmaya goumlre Tuumlrkiyersquode doğan nuumlfus tuumlm sosyo-

ekonomik goumlstergeler bakımından İngiltere nuumlfusunun gerisindedir Oumlrneğin Tuumlrkiye doğumlular

arasında ccedilalışma yaşında olanların oumlğrenciler hariccedil 41rsquoi istihdam edilmekteyken İngiltere

nuumlfusunda bu oran 78rsquodir Tuumlrkiyersquode doğan ccedilalışma yaşında ve ekonomik olarak aktif olanların

yıllık ortalama geliri 14750 Sterlin iken İngiltere nuumlfusunda bu miktar 21250 Sterlinrsquodir

Ekonomik Goumlstergeler Tuumlrkiye Doğumlular İngiltere Doğumlular

İstihdam Oranı 41 78

İşsizlik Oranı 7 4

Ortalama Saatlik Uumlcret 820 Sterlin 1110 Sterlin

Ortalama Yıllık Gelir 14750 Sterlin 21250 Sterlin

Gelir Desteği Oumldeneği Alanların

Oranı

21 4

Sosyal Konutta Yaşayanların

Oranı

49 17

Kaynak Kamu Politikası Araştırma Enstituumlsuuml Eyluumll 2007

263


Aralık 2012 ndash Şubat 2013 doumlnemi itibarıyla

Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 256 milyon 79

Yabancı

Tuumlrk 2043 133 2910 82 4953 97

Tuumlrkiye doğumlulara ait veriler Mart 2011 tarihi itibarıyla geccedilerlidir



Sosyal Guumlvenlik Yardımları Sahteciliğine Karşı Oumlnlemler

Birlikte yaşama izlenimi vererek haksız yardım alanlara yeni duumlzenlemelerle ağır cezalar

getirileceği accedilıklanmıştır Ccedilalışma ve Emeklilik Bakanlığırsquondan tek başına yaşayan ebeveyn

olduklarını beyan ederek ldquoGelir Desteği Oumldeneğirdquo ve ldquoİşsizlik Yardımırdquo alan ancak başka biriyle

karı- koca olarak yaşayanların vergi muumlkellefleri accedilısından yaklaşık 100 milyon sterlinlik bir yuumlk

getirdiği ve bunun en yaygın karşılaşılan sahtecilik tuumlruuml olduğu belirtilmektedir Aşağıda belirtildiği

gibi Sosyal guumlvenlik reformu tasarısındaki bazı duumlzenlemelerle sahteciliğe ağır cezalar getirileceği


350 sterlin veya kişiye fazla oumldenen kısmın 50sinden yuumlksek olacak kadar idari para cezası ile

4 hafta yardımdan mahrum bırakma

Mahkucircmiyetle sonuccedillanan succedillarda ilk succedil iccedilin 13 hafta ikinci succedil iccedilin 26 hafta ve uumlccediluumlncuuml succedil

iccedilin 3 yıl boyunca yardımdan mahrum bırakma

Ciddi ve oumlrguumltluuml yardım sahteciliği veya kimlik sahteciliğinde doğrudan 3 yıl yardımdan

mahrum bırakma

Yardım alanın ihmalkacircrlığı veya hatası nedeniyle yapılan fazla oumldemelerde 50 sterlinlik yeni bir

para cezası

264

Bu kapsamda 8 Mayıs 2012 tarihinden itibaren yardım alanında sahtecilik yapanlara herhangi bir

dava accedilılmaksızın asgari 350 sterlin olmak uumlzere 2000 sterline kadar ceza verilebileceği

accedilıklanmıştır Yukarıdaki diğer cezaların da ilerleyen tarihlerde yuumlruumlrluumlğe gireceği accedilıklanmıştır

ldquoEvrensel Kredirdquo sisteminin de yardımlardaki sahtecilik ve yanlışları azaltacağı accedilıklanmaktadır Şu

anda oumldenmekte olan yardımların oumlzel olarak ccedilalışan 1000 personel tarafından ayıklandığı boumlylece

2013 yılında ldquoEvrensel Kredirdquo sistemine girecek yardım taleplerinin sahtecilikten arındırılmış

olacağı belirtilmektedir Accedilıklanan rakamlara goumlre Nisan 2010 ile Mart 2011 arasında sahtecilik ve

hatalar nedeniyle 32 Milyon sterlin kaybedildiği belirtilmiştir Bu rakamın 12 milyon sterlini

sahtecilik 13 milyon sterlini hak sahibi hatası ve 08 milyon sterlini ise kurum hatasından

oluşmaktadır

İşsizlik Oumldeneği İhlacircllerine Karşı Yeni Duumlzenlemeler

22 Ekim 2012 tarihinde getirilen yeni duumlzenlemelere goumlre ldquoİşsizlik Oumldeneğirdquo alan ancak aktif bir

biccedilimde iş aramayan ya da kendilerine oumlnerilen işleri geri ccedilevirenler iccedilin yeni yaptırımlar

getirilmiştir Daha oumlnceki duruma goumlre sorumluluklarını yerine getirmeyenler bir hafta ile 6 ay

arasında değişen suumlrelerde ldquoİşsizlik Oumldeneğirdquonden mahrumiyet de dacirchil olmak uumlzere ccedileşitli

yaptırımlara maruz kalmaktaydılar Getirilen yeni kurallara goumlre ise kuumlccediluumlk ihlaller iccedilin 4 hafta

ciddi ve tekrarlayan ihlaller iccedilin 3 yıla kadar yaptırımlar uygulanabilecektir Rakamlara goumlre 2011

yılında 495000 kişiye yaptırım uygulanmış olup bunlardan 72000i kendilerine yapılan iş

oumlnerilerini geri ccedilevirenlerden oluşmaktadır

İş Sağlığı ve Guumlvenliğinde Yeni Duumlzenleme

6 Nisan 2012 tarihinden itibaren işverenlerin 7 guumln ya da daha az işten uzak kalmalarına neden

olacak şekilde yaralanan işccedililerin durumlarını Sağlık ve Guumlvenlik İdaresine bildirme yuumlkuumlmluumlluumlğuuml

kaldırılmıştır Daha oumlnceki duumlzenlemede işccediliyi 3 guumln normal ccedilalışmasından uzak tutan

yaralanmalar rapor edilmek zorundaydı

Yaralanmaların Hastalıkların ve Tehlikeli Olayların Bildirilmesi Youmlnetmeliğirsquondeki bu değişikliğin

raporlarda 30 azalmaya neden olacağı tahmin edilmektedir Yılda 30000 rapora tekabuumll eden bu

azalmanın işletmelere yılda 10000 saat kazandıracağı bildirilmektedir Ayrıca kazayı rapor etme

suumlresi de 10 guumlnden 15 guumlne ccedilıkarılmıştır

265

Yalnız Yaşayan Ebeveynlere İlişkin Duumlzenleme

Yalnız yaşayan ebeveynlerin yardımlara bağlı olarak hayatlarını suumlrduumlrmek yerine daha erken iş

aramaya başlamalarını amaccedillayan duumlzenlemeler 21 Mayıs 2012 itibarıyla yuumlruumlrluumlğe sokulmuştur

ldquoGelir Desteği Oumldeneğirdquo alan ve 5 yaş ve uumlstuumlnde ccedilocuğu olan yalnız ebeveynler bu tarihten

itibaren Gelir Desteği Oumldeneği almayı bırakarak ldquoİşsizlik Oumldeneğirdquo almaya başlayacaklardır

İşsizlik Oumldeneği alanlara iş bulma konusunda daha fazla destek sağlanmaktadır Duumlzenleme

oumlncesinde ccedilocuklar iccedilin geccedilerli olan yaş sınırı 7 olarak duumlzenlenmişti

İstatistiklere goumlre İngilterede 18 milyon ccedilocuk hiccedil bir aile uumlyesinin ccedilalışmadığı evlerde yaşamakta

600000 yalnız ebeveyn ise ldquoGelir Desteği Oumldeneğirdquo almaktadır Huumlkuumlmet yalnız ebeveynli aileleri

desteklemek iccedilin yılda 6 milyon sterlinden fazla harcama yapmaktadır Ccedilalışmayan bir anne veya

babayla yaşayan bir ccedilocuğun yoksulluk iccedilinde olması ihtimalinin yarım guumln veya tam guumln ccedilalışan

bir anne veya babayla yaşayan ccedilocuğa goumlre sırasıyla uumlccedil kat ve beş kat daha fazla olduğu ifade

edilmektedir

Diğer yandan ldquoEvrensel Kredirdquo sistemi altında yaklaşık 80000 aileye daha ccedilocuk bakım yardımı

oumldeneceği accedilıklanmıştır Mevcut sistemde bu destek tuumlruuml iccedilin harcanmakta olan 2 milyar sterline

ilaveten Evrensel Kredi altında ilave 300 milyon sterlin daha ayrılacaktır Şu anda ccedilocuk bakım

desteği 16 saat ya da daha fazla ccedilalışanlar iccedilin mevcutken yeni sistemde asgari ccedilalışma saati şartı

kaldırılacaktır ldquoEvrensel Kredirdquo sistemi 2013 yılında uygulanmaya başlamıştır

Sosyal Guumlvenlik Sistemine İlişkin Genel Bilgiler

İngilterede geniş kapsamlı ve devlet tarafından idare edilen sosyal guumlvenlik rejimi tuumlm toplumu

iccedilermektedir Prim katkısına dayalı oumldenekler (contributory) olduğu gibi prime dayalı olmayan

(non-contributory) ve gelire bağlı (income-related) olarak verilen oumldenekler de bulunmaktadır

Prime dayalı oumldenekler ve bunların idaresi işccedili ve işverenlerden gelire bağlı olarak alınan zorunlu

primlerle finanse edilen Ulusal Sigorta Fonu (National Insurance Fund) tarafından

sağlanmaktadır Oumldenekler yaşlılık geride kalan hak sahipleri hastalık analık ve işsizlik

bakımından gruplandırılmakta olup ağırlıklı olarak sabit oranlıdır Oumlzellikle emekli aylığında olmak

uumlzere bazı prime dayalı oumldeneklerde kazanca bağlı bir unsur da (earnings related component) soumlz

konusu olabilmektedir

266

Prime bağlı olmayan (non-contributory) oumldenekler genel vergilerden karşılanır ve bireysel koşullara

bağlıdır (oumlzuumlrluuml olma ccedilocuk sahibi olup olmama vb)

ldquoKira Yardımı (Housing Benefıt)rdquo ldquoCcedilalışmayanlara Gelir Desteği (Income Support)rdquo ve emekli

aylığı bağlanma yaşının altında olup geccedilim sıkıntısı iccedilinde bulunanlara 60 yaşından sonra verilen

ldquoEmeklilik Kredisi (Pension Credit)rdquo gibi gelir durumu esas alınarak (income related) verilen

oumldenekler ise asgari geccedilim guumlvencesi sağlama (safety net) amacıyla verilmekte olup genel

vergilerden finanse edilir Ulusal Sağlık Hizmetleri (USH-National Health Service-NHS) evrensel

sağlık hizmeti sağlamaktadır Vergilerden ve Ulusal Sigorta Fonu (USF-National Insurance Fund)

tarafından finanse edilen USHrsquoden İngilterede yaşayan herkes prim oumldemeksizin yararlanmaktadır

İngilterede devlet emekliliği yanı sıra işyeri emekliliği ve bireysel emeklilik gibi ikinci ayak

emeklilik sistemleri de mevcuttur

İşgoumlremezlik Oumldenekleri

Bu oumldenekler 13 Nisan 1995te yuumlruumlrluumlğe giren ve ccedilalışma guumlcuuml olmayan ve prim oumldeme

koşullarını yerine getiren kişilere verilen işgoumlremezlik oumldeneği (Incapacity Benefıt) ile ldquoİleri Derece

İşgoumlremezlik Yardımırdquonı (Severe Disablement Allowance) kapsamaktadır 27 Ekim 2008 tarihinde

uygulamasına başlanan İstihdam ve Destek Oumldeneği (Employment and Support Allowance)

ldquoİşgoumlremezlik Oumldeneğirdquonin (Incapacity Benefit) yerini almıştır Bu tarihten oumlnce malul olanlar

değişiklikten etkilenmeyecek ancak bu tarihten sonra işgoumlremez duruma duumlşenlere ldquoİşgoumlremezlik

Oumldeneğirdquo yerine ldquoİstihdam ve Destek Oumldeneğirdquo verilecektir Soumlz konusu oumldeneğin işgoumlremez

durumda olmakla birlikte ccedilalışma kapasitesinin bir kısmını koruyanlar ve tamamen kaybedenler iccedilin

farklı kategorileri bulunmaktadır

Maluliyet Yaşam Yardımı 1 Nisan 1992 tarihinden itibaren yuumlruumlrluumlkte olan ve 65 yaşından oumlnce

malul olan ve bakım yardımına ya da hareket edebilmek iccedilin yardıma ihtiyacı olan ccedilalışma

yaşındaki kişilere verilen bir oumldenektir

İş Kazası Maluliyet Oumldeneği 5 Temmuz 1948 tarihinden itibaren yuumlruumlrluumlkte olan ve iş kazası

veya meslek hastalığına bağlı olarak malul duruma duumlşen kişilere verilen bir oumldenektir 1 Ekim

1986dan itibaren 14uumln altındaki maluliyet oranı tespit edilenler oumldenekten

yararlanamamaktadırlar

267

Bakım Yardımı 6 Aralık 1971den itibaren 65 yaşın uumlzerinde fiziksel veya zihinsel olarak ciddi

mağduriyeti bulunan ve ciddi bakıma veya denetime ihtiyacı bulunanlara verilen oumldenektir

Bakıcı Oumldeneği 5 Temmuz 1976 tarihinden itibaren ciddi mağduriyeti olan kişilere haftada en az

35 saat bakmakta olan kişilere oumldenmektedir

Gelir Desteği 11 Nisan 1998den itibaren 16-59 yaşlan arasında haftada 16 saatten az ccedilalışan ve

ihtiyaccedillarını karşılayacak yeterli gelir elde edemeyen kişilere oumldenmektedir

Kira Yardımı Duumlşuumlk uumlcretli kişilere ccedilalıştıkları veya ccedilalışmadıkları doumlnemlerde kiraladıkları ev

iccedilin verilen gelire dayalı oumldenektir

Belediye Vergisi Yardımı 1 Nisan 1993 yılından itibaren gelire bağlı olarak oumldenen ve kira

yardımına benzer şekilde hesaplanan duumlşuumlk gelir sahibi kişilerin belediye vergilerini oumldemelerine

yardımcı olmak uumlzere verilen oumldenektir

Kamu Temel Emeklilik Aylığı 65 yaşını tamamlayan yeterli prim oumldeme koşulunu yerine

getirmiş kişilere oumldenen emekli aylığıdır

Emeklilik Kredisi Ekim 2003 itibarıyla emeklilik doumlneminde yoksulluğu oumlnlemek uumlzere getirilen

ve 60 yaşın uumlzerinde yoksul ve duumlşuumlk emekli aylığı alması beklenen veya 65 yaşın uumlzerinde duumlşuumlk

aylık sahibi kişilere verilen oumldenektir

Dulluk Yardımları (Kadın) 6 Temmuz 1948ten beri yuumlruumlrluumlkte olan bu oumldenekler 11 Nisan

1988- 8 Nisan 2001 tarihleri arasında dul kalan kadınlara oumldenmektedir Aşağıda hakkında bilgi

verilen ldquoOumlluumlm Yardımlarırdquo bunların yerine geccedilmiştir

Eski duumlzenlemede bulunan yardımlar şoumlyledir

- Dul Parası (Widows Payment) Eşin oumlluumlmuumlnden itibaren 3 ay iccedilinde talep edilebilen bir defada

1000 sterlin olarak oumldenen yardımdır

- Dul Ana Oumldeneği (Widowed Mothers Allowance) Bağımlı ccedilocuğu olan kadınlara verilen

oumldenektir

268

- Dul Aylığı (Widows Pension) Kocanın oumlluumlm tarihinde 45-65 yaş arası olan bağımlı ccedilocuğu

olmayan kadınlara 65 yaşına kadar haftalık olarak oumldenen paradır

Oumlluumlm Yardımları (Dul KadınErkek Eş) 9 Nisan 2001 tarihi itibarıyla dulluk yardımlarının

yerini alan ve 9 Nisan 2001 tarihinde veya sonrasında dul kalan eşe (erkek veya kadın) oumldenen

oumldeneklerdir Uumlccedil ccedileşit oumlluumlm yardımı vardır

- Dul Parası (Bereavement payment) Bir defada oumldenen sabit miktar

- Dul Ebeveyn Oumldeneği (Widowed Parents Allowance) Bağımlı ccedilocukları olan dullara oumldenen

miktar

- Dul Oumldeneği (Bereavement Allowance) Bağımlı ccedilocuğu olmayan dullara 52 hafta boyunca

oumldenir

Yasal Analık İstihdam edilen hamile bayanlara 26 hafta suumlrekli istihdam edilmiş olma koşuluyla

işverenleri tarafından 39 haftaya kadar oumldenen oumldenektir İşverenler bu oumldeneğin 92sini devletten

geri alırlar

Yasal Babalık Oumldeneği Ccedilocuk sahibi olan biyolojik babaya veya ccedilocuk sahibi olan kadının eşine

ya da hayat arkadaşına 26 hafta ccedilalışmış olma koşuluyla ccedilocuk yetiştirme sorumluluğunun bir

unsuru olarak bir veya arka arkaya 2 haftaya kadar işveren tarafından verilen bir oumldenektir

Yasal Evlat Edinme Oumldeneği 26 hafta suumlreyle ccedilalışmış ve bir kurum vasıtasıyla evlat edinmiş

olma halinde 39 haftaya kadar işveren tarafından verilen oumldenektir Yasal Analık Oumldemesi ile aynı

oranlarda verilir

Ccedilalışana Destek Oumldeneği Gelir duumlzeyi duumlşuumlk işlerde ccedilalışanların kazanccedillarını artırmaya youmlnelik

olarak verilmektedir 16 yaşın uumlzerinde bekacircr birlikte yaşayan evli veya evlilik olmaksızın birlikte

yaşayan ve uumlcretli işte ccedilalışan kişiler yıllık hane gelirlerine bağlı olarak ihtiyaccedil testine tabi olan bu

sosyal yardım oumldeneğinden yararlanabilirler Vergi Kurumu tarafından idare edilen bu oumldenek genel

vergilerden finanse edilir

Aile Yardımlarıyla (Ccedilocuk Paraları) İlgili Bilgiler Ccedilocuk oumldeneği (Child Benefit) en buumlyuumlk

ccedilocuk iccedilin haftalık 2030 sterlin diğer her bir ccedilocuk iccedilin ise 1340 sterlindir

269

Ccedilocuk Vergi Kredisi (Child Tax Credit) ise gelir duumlzeyi duumlşuumlk ccedilocuklu aileleri desteklemeye

youmlnelik bir sosyal yardımdır Bir veya daha fazla sayıda ccedilocuk sahibi olanlar gelir seviyelerine veya

oumlzuumlrluuml ccedilocukları olup olmaması gibi faktoumlrlere bağlı olarak (2012-2013 vergi yılı iccedilin) yıllık 545-

2950 sterlin arasında değişen bu oumldenekten yararlanabilirler

Ccedilalışma ve Emeklilik Bakanlığı Kraliccedile II Elizabethin 60 yıl oumlnce tahta ccedilıkmasından bu yana

İngiliz toplumunun yapısında meydana gelen değişikliklere ilişkin verileri yayımlamıştır Bu

verilere goumlre son 60 yılda emeklilerin sayısı iki katına ccedilıkmış 100 yaşına kadar yaşayan İngiliz

sayısı 44 kat artmış ve yaşam suumlresi ortalama olarak 10 yıl uzamıştır

1952 yılında emeklilerin sayısı 68 milyon iken bu sayı 56 milyon artarak buguumln 124 milyona

ulaşmıştır Emeklilerin nuumlfusa oranı 1952de 14 iken bu oran buguumln 6 artmıştır Aynı yıl yuumlz

yaşında veya daha yaşlı olanların sayısı 300 iken bu sayı 13120ye ulaşmıştır 1952 yılında doğan

bir erkek ccedilocuğunun 78 bir kız ccedilocuğunun 83 yaşına kadar yaşaması beklenmekteydi 2012 yılında

doğan bir erkek ve kız ccedilocuğunun sırasıyla 91 ve 94 yaşına kadar yaşaması beklenmektedir

Bu rakamlara işaret eden Emeklilik Bakanı Steve WEBB emeklilik yaşının 2028 yılına kadar 67ye

ccedilıkarılacağını ve emekli aylığının da basitleştirilerek tek-katmanlı hale getirileceğini ifade etmiştir

1952 yılında devletten emekli aylığı alanların sayısı 5 milyondan daha azken buguumln 115 milyon

kişi emekli aylığı almakta buna ilaveten yurt dışında yaşayan 1 milyon civarında emekli

bulunmaktadır 1952 yılında emekli aylığı miktarı haftalık 1 sterlin 12s idi ve postaneden emekli

defteri ile alınabiliyordu Devlet emekli aylığı buguumln haftalık 10745 sterlin olup doğrudan kişisel

hesaplara tercihe goumlre haftalık 15 guumlnluumlk ve aylık olarak oumldenebilmektedir Diğer yandan 86 yaş ve

uumlzerinde olan ccedilok az kişinin ccedilalışmaya devam ettiği accedilıklanmıştır Rakamlara goumlre buguumln 65 yaş ve

uumlzerinde olan 350000 kadın ve 540000 erkek ccedilalışmaktadır 1952 yılında 65 ve uumlstuuml kadınların

15i işguumlcuumlne dacirchilken bu oran buguumln 65a yuumlkselmiştir


İşletme Emekli Aylığı ile ilgili değişiklikler

Ccedilalışanların tasarruf etmelerini teşvik etmek ve mesleki emekliliğe erişimlerini sağlamak amacıyla

2012 yılı Ekim ayında yuumlruumlrluumlğe giren işletme aylığına zorunlu kayıt uygulaması birinci yılını

doldururken 16 milyon kişinin sistemde kalmayı tercih ettiği accedilıklanmıştır Oumlnuumlmuumlzdeki 5 yılda 11

milyon civarında kişinin sisteme dacirchil edileceği tahmin edilmektedir Uygulama buumlyuumlk firmalarla

270

başlamış olup orta ve kuumlccediluumlk oumllccedilekli işletmelerin de 2018rsquoe kadar sisteme dacirchil edilmesi

planlanmaktadır

İşverenler 22 ile emeklilik yaşı arasında olan yılda 8105 Sterlinrsquoden fazla kazanan ve Birleşik

Krallıkta istihdam edilen ccedilalışanlarını otomatik olarak işletme emekli rejimine kaydetmek

zorundadırlar Hangi tuumlr işletme emekli aylığı rejiminin uygulanacağına işveren karar verir

Yeni sistemde işverenler kişinin kazancının en az 1rsquoi (2018rsquoe kadar 3rsquoe yuumlkselecek) ccedilalışanlar

08rsquoi (2018rsquode 4rsquouuml) kadar prim oumlderken devlet de kişinin kazancından alınan vergiden 02

(2018rsquode 1) oranında yapacağı indirimi işletme emekli aylığına aktaracaktır İsteyen ccedilalışanlar bu

sistemin dışında kalabileceklerdir Otomatik kayıt her 3 yılda bir tekrar edilecek ve ccedilalışanlar aynı

seccedileneğe sahip olacaklardır İşletme emekli aylığı alabilmek iccedilin asgari yaş 55rsquotir

Diğer yandan 7 Kasım 2013 tarihinde Huumlkuumlmetin gelecek nesiller iccedilin işletme emekli aylığını

yeniden biccedilimlendirecek değişiklik oumlnerileri uumlzerinde ccedilalıştığı accedilıklanmıştır Değişikliklerin amacı

sigortalıların alacakları aylık konusunda daha fazla kesinlik sağlamak yatırım risklerini daha eşit

biccedilimde paylaştırmak ve işverenlerin en iyi işletme emekli aylığı imkacircnlarını sunmalarına yardımcı

olmaktır

İngilterersquode temel olarak iki tip işletme emekli aylığı vardır ve işyerinde uygulanacak olan sistemi

işveren seccedilmektedir

Belirlenmiş Prim Bazlı Emeklilik sistemleri (Defined contribution pension schemes) aynı

zamanda Para Alım (Money Purchase) programı olarak da bilinir Bu sistemde prim işveren

tarafından seccedililen bir sigorta şirketi tarafından yatırım yapmak iccedilin kullanılır Emekli olunduğunda

sigortalının alacağı miktar sisteme ne miktarda ve ne kadar suumlreyle prim oumldendiğine ve yatırımın ne

kadar başarılı olduğuna goumlre değişmektedir Elde edilen gelirin kısa doumlnemde değişken olmakla

beraber uzun doumlnemde birikim hesaplarından daha yuumlksek olduğu ifade edilmektedir Bu sisteme

bağlı bazı programlarda primler kişi emeklilik yaşına yaklaştıkccedila daha duumlşuumlk riskli yatırımlara

youmlnlendirilmektedir Bu sistemde sigorta şirketi sigortalıdan duumlşuumlk oranda bir işletim uumlcreti

almaktadır

Belirlenmiş Oumldenek Bazlı Emeklilik sistemleri (Defined benefit pension schemes) aynı zamanda

Nihai Maaş (final salary) veya Maaşa Bağlı (salary-related) sistem olarak da bilinir

271

Bu sistemde emekli olunduğunda her bir yıl iccedilin belirli oumldenek garanti edilmekte ne kadar aylık

alacağınız yatırımlara bağlanmamaktadır Emekli olunduğunda alınacak miktar ccedilalışırken alınan

maaşa ve işveren iccedilin ne kadar ccedilalışıldığına bağlı olmaktadır

Son yıllarda oumldenek bazlı sistemlerin hızlı bir şekilde azaldığı 2007 yılından bu yana 36rsquodan

14rsquoe duumlştuumlğuuml sayı olarak da sadece 841 programın accedilık olduğu goumlzlemlenmiştir Ccedilalışma ve

Emeklilik Bakanlığı riskin firma ve işccedililer arasında paylaşıldığı bu sisteme olan talebi artırmak

uumlzere sigorta şirketleri ve işverenlerle yakın biccedilimde ccedilalışmaktadır Bu ccedilerccedilevede işverenlerin bu

sistemleri kapatmak yerine ccedilalışanlarına oumlnermeye devam etmelerini sağlayacak yeni bir yasal

ccedilerccedileve oluşturmak da istenilmektedir Bu amaccedilla danışma suumlrecine accedilılan oumlneriler şu şekildedir

İşverenler işccedililer sigortacılar ve yatırım youmlneticileri arasında daha fazla risk paylaşımına

imkan tanıyan yeni duumlzenleyici bir ccedilerccedileve oluşturulması

Oumldenek bazlı emeklilik sistemini daha esnek hale getirecek duumlzenlemeler getirilmesi

Prim bazlı emeklilik sisteminde sigortalıya alacağı emekli aylığıyla ilgili daha fazla kesinlik

sağlayacak duumlzenlemeler getirilmesi

Yeni toplu prim bazlı emeklilik sistemlerine imkan sağlanması

Ccedilocuk yardımında yeni duumlzenleme

Evrensel bir oumldenek olan ve ccedilocuğu olan herkese gelir durumuna bakılmaksızın verilen Ccedilocuk

Yardımı geccediltiğimiz buumltccedile doumlneminde duyurulan ve 7 Ocak 2013 tarihinde yuumlruumlrluumlğe giren bir

değişiklikle gelire bağlı bir oumldenek haline getirilmiştir

İlk defa 1946 yılında oumldenmeye başlamış olan yardım en buumlyuumlk veya tek ccedilocuk iccedilin haftalık 2030

Sterlin diğer ccedilocukların her biri iccedilin 1340 Sterlin olarak oumldenmektedir

Yapılan değişiklikle 7 Ocak 2013 tarihinden itibaren yılda 50000 Sterlinden fazla kazanan

yaklaşık 11 milyon ebeveyne oumldenen yardım miktarı oumlnemli oumllccediluumlde azalacak yılda 60000

Sterlinden fazla kazanan 820000 ebeveyne ise bu yardım verilmeyecektir Değişikliğin 2014

yılında 15 milyar Sterlin tasarruf sağlayacağı bildirilmektedir

Yeni duumlzenleme tek gelirli ya da ccedilift gelirli aileler arasında fark goumlzetmemektedir Oumlrneğin yılda

60000 Sterlin kazanan bir anne ya da baba bu yardımı kaybederken her biri ayrı ayrı yılda 50000

Sterlin kazanan bir ccedilift ise yardım almaya devam etmektedir

272

Yılda 50000-60000 Sterlin arasında kazanan ebeveynler Ccedilocuk Yardımı almaya hak kazanmakla

beraber getirilen yeni bir vergi (Yuumlksek Gelirliler iccedilin Ccedilocuk Yardımı Harcı) ile aldıkları ccedilocuk

yardımının oumlnemli bir kısmını devlete geri oumldemek durumunda kalacaklardır

Sosyal Yardımlarda Artış Yasa Tasarısı kabul edildi

Sosyal Yardımlarda Artış Yasa Tasarısı 20 Aralık 2012 tarihinde Parlamentoya sunulmuş ve 8 Ocak

2013 tarihinde kabul edilmiştir Tasarıya goumlre ccedilalışma yaşında olan sigortalılara verilen yardımlar

ve oumldeneklerde 2016 yılına kadar sadece 1rsquolik bir artış yapılabilecektir Bu yardım ve oumldenekler

şunlardır İşsizlik Yardımı İstihdam ve Destek Oumldeneği Gelir Desteği Konut Yardımı Analık

babalık ve evlatlık oumldenekleri Hastalık Oumldeneği Ccedilalışana Destek Kredisi ile Ccedilocuk Vergi

Kredisinin bazı bileşenleri

Bakım Yardımı vergi kredilerinin işgoumlremezlik nedeniyle verilen kısımları Maluliyet Yaşam

Yardımı İstihdam ve Destek Oumldeneğinin destek bileşeni gibi bakıcılara verilen yardımlar veya

işgoumlremezlik yardımlarındaki artışlar ise enflasyona goumlre yapılmaya devam edilecektir

Değişikliklerin 2015-16 vergi yılına kadar 19 milyar Sterlin tutarında tasarruf sağlayacağı ifade

edilmektedir

Devlet emekli aylığında oumlngoumlruumllen değişikliklere ilişkin beyaz belge

Devlet emekli aylığı sistemini basitleştirmek iccedilin yapılması oumlngoumlruumllen değişikliklere ilişkin beyaz

belge Ocak 2013rsquote yayımlanmıştır Basit ve sabit oranlı bir emekli aylığı (buguumlnuumln rakamları ile

144 Sterlin 2017 rakamlarına goumlre yaklaşık 155 Sterlin) uygulamaya konulacak ve tam emekli

aylığı almak iccedilin 35 yıl prim oumldeme şartı getirilecektir Sabit oranlı emekli aylığı uygulamasından

oumlzellikle serbest ccedilalışanlar ile duumlşuumlk gelirli ccedilalışanların fayda sağlayacağı belirtilmektedir Beyaz

Belgeyle ilgili olarak alınan olumlu tepkilerin ardından Huumlkuumlmet Mart 2013rsquote yaptığı bir

accedilıklamayla uygulamanın Nisan 2016rsquoda yuumlruumlrluumlğe girmesini kararlaştırmıştır

Anılan reformun yapılmaması durumunda devlet emekli aylığına ve emeklilere sağlanan yardımlara

yapılan harcamanın 201213 vergi yılında GSYİHrsquoin 69rsquoundan 206061rsquode 85rsquouna

yuumlkseleceği hesaplanmaktadır Reformlardan sonra ise bu oranın 81rsquode kalacağı ve devlet emekli

aylığının gelecek nesiller iccedilinde suumlrduumlruumllebilir hale getirileceği belirtilmektedir

273

Reform kapsamında emekli aylığına hak kazanmak iccedilin asgari prim oumldeme suumlresi de duumlzenlenecek

olup boumlylelikle İngilterersquode az bir suumlre ccedilalışarak emekli aylığına hak kazanılmasının oumlnuumlne

geccedililmek istenmektedir Bu tedbirle 2040 yılına kadar Avrupa Ekonomik Alanı dışında yaşayan

yaklaşık 400000 kişinin emekli aylığı almaya hak kazanamayacağı bildirilmektedir

Reform emeklilik yaşının duumlzenli olarak goumlzden geccedilirilmesini şu anda yuumlruumlrluumlkte olan karmaşık

oumlluumlm yardımlarının yuumlruumlrluumlğe sokulacak Oumlluumlm Destek Oumldeneği ile basitleştirilmesini ve oumlzel

emeklilik mevzuatının guumlccedillendirilmesini de oumlngoumlrmektedir Ccedilalışma ve Emeklilik Bakanlığırsquonın

accedilıkladığı sayısal verilere goumlre

Ocak 2013 itibarıyla 115 milyon kişi devlet emekli aylığı almaktadır

Haftalık 80 Sterlinin altında emekli aylığı alan erkek sayısı 474000 iken bu rakam

kadınlarda 28 milyondur

Yaklaşık 32 milyon kişi (26 milyon hanehalkı) emeklilik gelirlerine ilaveten Emeklilik

Kredisi almaktadır

Mevcut sistemde 42 milyon serbest meslek sahibi tam emekli aylığı alamamaktadır

Reformla temel ve ilave emekli aylığı ayrımı ortadan kaldırılacaktır

Tam emekli aylığını hak etmek iccedilin 35 yıllık prim oumldeme suumlresi getirilecektir

Kısmi emekli aylığına hak kazanmak iccedilin asgari 10 yıllık prim oumldenmiş olması şartı

getirilecektir

Eski sistem altında kazanılmış emeklilik hakları korunacaktır

Diğer yandan Mayıs 2013rsquote yapılan accedilıklamaya goumlre ve Devlet Emekli Aylığında yapılacak

değişikliklerden sonra birden fazla işte ccedilalışmakla beraber sigorta primi oumldemek iccedilin geccedilerli olan

eşiğin altında kazanccedil sağlayanların prim oumldemiş kabul edilecekleri boumlylece emekli olmalarının

kolaylaşacağı accedilıklanmıştır

Mevcut duruma goumlre Alt Kazanccedil Limitinin (Yıllık 5668 Sterlin) altında kazanccedil sağlayanlar prim

oumldemek zorunda olmadıklarından Devlet Emekli Aylığı kapsamı dışındadırlar Bu kişilerin emekli

olabilmeleri iccedilin ya başka bir nedenle prim oumldemiş kabul edilmeleri ya da isteğe bağlı prim

oumldemeleri gerekmektedir Evrensel Kredi sisteminin tam olarak yuumlruumlrluumlğe girmesinden sonra bu

durumun değişeceği ve bu durumda olduğu tahmin edilen 800000 hane halkının değişikliklerden

faydalanacağı tahmin edilmektedir

274

Ayrıca Limitin altında kazanccedil sağlayan ve Konut yardımı veya Ccedilocuk Destek Kredisi alanların yanı

sıra hacirclihazırda Gelir Desteği Oumldeneği alanların da prim oumldemiş kabul edilecekleri belirtilmektedir

Sosyal Guumlvenlik sisteminde Nisan 2013rsquote yuumlruumlrluumlğe giren değişiklikler

Nisan 2013rsquote sosyal guumlvenlik sisteminde İngilterersquode uygulanan sosyal yardımları kısıtlayıcı bir

dizi uygulama yuumlruumlrluumlğe girmiştir Bu değişiklikler aşağıda sıralanmıştır

1 Nisan ndash Fazla oda suumlbvansiyonunun kaldırılması Belediye evlerinde oturan ccedilalışma yaşındaki

kiracılar hane halkının ihtiyacı olan oda sayısı karşılığında Konut Yardımı alacaklar boumlylece oumlzel

sektoumlr kiracılarına uygulanan kurallarla uyum sağlanmış olacaktır Evde bulunan fazla odalar iccedilin

Konut Yardımı oumldenmeyecektir Kaldıkları belediye evinde ihtiyaccediltan fazla odası olan ailelerin

aldıkları kira yardımı miktarı kısıtlanacaktır Buna goumlre fazladan bir odası olanların aldıkları

yardımın 14rsquouuml birden fazla odası olanların ise 25rsquoi kesilecektir Oda sayısı hesaplanırken

ihtiyaccedil her bir yetişkin ve ccedilift iccedilin bir oda 16 yaşından kuumlccediluumlk aynı cinsiyette iki ccedilocuk iccedilin bir oda

olarak hesaplanmaktadır 10 yaşın altındaki ccedilocuklar ise cinsiyetlerine bakılmaksızın aynı odayı

paylaşacaklardır Muhalefetin ldquoyatak odası vergisirdquo olarak nitelediği değişikliklerin 600 binden

fazla aileyi etkilemesi beklenmektedir

8 Nisan ndash Kişisel Bağımsızlık Oumldeneği Ccedilalışma yaşında olup Maluliyet Yaşam yardımı alanlar iccedilin

yeni bir yardım Kişisel Bağımsızlık Oumldeneği adıyla yuumlruumlrluumlğe konacaktır 1992 tarihinde yuumlruumlrluumlğe

giren Maluliyet Yaşam Yardımının yerini alacak olan yeni yardım iccedilin yeni yuumlz yuumlze

değerlendirmeler de yapılacak boumlylece yardımın sadece gerccedilekten ihtiyacı olanlara ulaşması

sağlanacaktır Şu anda sadece pilot boumllgelerde bu yardım iccedilin başvuru alınmakta olup uygulama

Haziran ayında uumllke geneline yayılacaktır Maluliyet Yaşam Yardımı almakta olup durumlarında

değişiklik olan veya yardımı sona ermiş olanların durumu ise Ekim ayından itibaren yeniden

değerlendirileceklerdir Kişisel Bağımsızlık Oumldeneği de MYOumlrsquode olduğu gibi enflasyona goumlre

artırılacak olup oumldenek miktarları da aynı oranda olacaktır Yine MYOumlrsquode olduğu gibi yeni Oumldenek

de gelire dayalı olmayacak ve vergiden muaf tutulacaktır KBOuml iccedilin yapılacak değerlendirmelerde

kişinin engelinin guumlnluumlk yaşamını nasıl etkilediğine yemek yapmak ya da gezip dolaşmak gibi bir

dizi guumlndelik faaliyetlerini yerine getirme becerilerine bakılacağı accedilıklanmaktadır

Nisan ayında İngilterersquonin belli boumllgelerinde uygulanmaya başlanan PIP (Personel Independence

Payment Kişisel Bağımsızlık Oumldeneği) 10 Haziran 2013 itibarıyla tuumlm İngilterersquoye

yaygınlaştırılmıştır Uygulamaya goumlre ccedilalışma yaşında olup bu yardımı alan kişiler eğer şartlarında

275

bir değişiklik olmuşsa almakta oldukları yardım sona ermişse veya kişi 16 yaşına girmişse 2013

yılı Ekim ayından itibaren yeniden değerlendirilmeye tabi tutulacaktır Buna goumlre DLA (Disability

Living Allowance Maluliyet Yaşam Yardımı)alanların buumlyuumlk ccediloğunluğu 2015 yılına kadar yeniden

değerlendirilmeyecek olup 2014 yılında Ccedilalışma ve Emeklilik Bakanlığı da yeni yardımla ilgili ilk

bağımsız değerlendirme raporunu da goumlzden geccedilirmiş olacaktır

Oumlnceki sistemde sistemde DLA alanların 71rsquoi herhangi bir sistematik değerlendirmeye maruz

kalmaksızın suumlresiz yardıma hak kazanmakta olup yardım kararlarının yarıya yakını da talep formu

temel alınarak verilmekteydi Yeni yardım ve uygulama DLArsquodaki bu kontrolsuumlzluumlğe son vermeyi

ve gerccedilekten hak edenlere yardım sağlamayı amaccedillamaktadır

8 Nisan ndash Oumldenek miktarlarının guumlncellenmesi Devlet Emekli Aylığı 25 ccedilalışma yaşındakilere

oumldenen yardımlar ve vergi kredileri 1 ve maluliyet yardımları ise enflasyon oranına goumlre

artırılacaktır

15 Nisan ndash Yardım Tavanı Ccedilalışma hayatının dışında olan hane halklarına verilen yardımların

toplam miktarı İngilterersquode geccedilerli ortalama haftalık uumlcret (vergi ve prim duumlşuumllduumlkten sonra ccediliftler

ve ccedilocuklu aileler iccedilin 500 Sterlin tek başına yaşayanlar iccedilin 350 Sterlin) duumlzeyiyle

sınırlandırılacaktır Uygulama 15 Nisan tarihi itibarıyla Londrarsquonın Haringey Enfield Croydon ve

Bromley ilccedilelerinde başlamış olup 15 Temmuz ile Eyluumll ayı sonuna kadar uumllke ccedilapında kapsama

giren hane halkları uygulamaya dahil olacaklardır Tavan uygulaması aşağıdaki yardımlardan elde

edilen gelirlerin toplamına uygulanacaktır İşsizlik Yardımı Gelir Desteği oumldeneği İstihdam Destek

oumldeneği Konut Yardımı Ccedilocuk yardımı Ccedilocuklu Aile Destek Kredisi ve Bakıcı oumldeneği Aile

bireylerinden birisi Maluliyet Yaşam Yardımı ya da Ccedilalışana Destek Oumldeneği alan hane halkları

uygulamadan muaf olmaktadır Ayrıca son 12 ay boyunca suumlrekli olarak ccedilalışmış olanlara da 39

hafta boyunca tavan uygulanmamaktadır

15 Temmuz 2013 tarihinden itibaren yardım tavanı uygulaması tuumlm İngilterersquoye yayılmaya

başlanmıştır Uygulamanın 2013rsquote 110 milyon Sterlin 2014rsquote ise 185 milyon Sterlin tasarruf

sağlayacağı duumlşuumlnuumllmektedirUygulamanın 12 Ağustos tarihinde başlayan son aşamasında ise

yardım tavanı son 40 yerel youmlnetime yaygınlaştırılmış ve 2013 yılı Eyluumll ayı sonunda buumltuumln uumllke

kapsama girmiş durumdadır

29 Nisanndash Evrensel Kredi Altı temel sosyal yardım oumldeneğinin yerini alacak olan Evrensel Kredi

Kuzey Batı İngilterersquonin belli boumllgelerinde pilot olarak uygulanmaya başlanmıştır Pilot uygulama

276

ccedilerccedilevesinde yeni işsiz duruma duumlşmuumlş sigorta numarası olan 18-60 yaş arası kişiler Evrensel

Kredi talep edebileceklerdir Şartları karşılamayanlar durumlarına uygun diğer yardımlara

youmlnlendirilecektir Uygulamadan elde edilecek sonuccedillara goumlre goumlzden geccedilirilecek olan sistem

Ekimrsquoden itibaren tuumlm uumllkeye yaygınlaştırılmaya başlanacaktır 2017 yılında tuumlm İngilterersquode bu

sisteme geccedililmiş olması planlanmaktadır

Evrensel Kredi Sistemi Nisan ayında Kuzey Batıda bulunan iki boumllgede uygulanmaya başlanmış

olup 10 Temmuz 2013rsquote ise iki yeni boumllgeye yaygınlaştırılmıştır Sistemin Ekim ayından itibaren

6 yeni boumllgede daha uygulanmaya başlayacağı bildirilmektedir

Geribildirim ve goumlzden geccedilirmeler yoluyla guumlvenli bir şekilde uygulanmaya sokulacağı ifade edilen

sistemin tam olarak yuumlruumlrluumlğe girmesi 4 yıllık bir zaman dilimine yayılarak 2017rsquoyi bulacaktır

Yeni sistemin oumlnemli bir ayağı olan bilişim teknolojilerinin geliştirilmesine de devam edildiği

accedilıklanmıştır Yardım kuumlltuumlruumlnuumln değişmesini desteklemek uumlzere iş arama destekleri de

yaygınlaştırılmakta bu amaccedilla 20000 JobCentre Plus ccedilalışanı eğitilmektedir

Altı temel sosyal yardım oumldeneğinin yerini alacak olan Evrensel Kredi Sisteminde yeni işsiz

duruma duumlşmuumlş sigorta numarası olan 18-60 yaş arası kişiler Evrensel Kredi talep

edebilmektedirler Şartları karşılamayanlar durumlarına uygun diğer yardımlara youmlnlendirilecektir

Uygulamadan elde edilecek sonuccedillara goumlre goumlzden geccedilirilecek olan sistem Ekimrsquoden itibaren tuumlm

uumllkeye yaygınlaştırılmaya başlanacaktır 2017 yılında tuumlm İngilterersquode bu sisteme geccedililmiş olması

planlanmaktadır Evrensel Kredi uygulamasının yerini alacağı altı temel yardım şunlardır Gelire

Dayalı İşsizlik Yardımı Gelire Dayalı İstihdam ve Destek Oumldeneği Gelir Desteği Oumldeneği

Ccedilalışana Destek Kredisi Ccedilocuklu Aile Destek Kredisi ve Konut yardımı

Goumlccedilmenler iccedilin zorlaştırılmış sosyal yardım testi ve diğer kısıtlayıcı tedbirler

Gelire dayalı sosyal yardım oumldeneklerini talep edecek olan goumlccedilmenlere uygulanacak olan yeni ve

daha katı bir test 13 Aralık 2013 itibarıyla İngilterersquode uygulanmaya başlanmıştır Habitual

Residence Test (HRT) adıyla zaten uygulanmakta olan ancak son değişikliklerle daha da

katılaştırılan test Huumlkuumlmetin goumlccedil ve sosyal guumlvenlik sistemini ccedilalışarak ekonomiye katkıda bulunan

ve kurallara uyan kişilere yardımcı olacak şekilde değiştirme politikasının bir uumlruumlnuumlduumlr Yeni HRT

eskiden de olduğu uumlzere yurt dışında uzun suumlre yaşadıktan veya ccedilalıştıktan sonra İngilterersquoye doumlnen

İngiliz vatandaşları da dacirchil buumltuumln goumlccedilmenlere uygulanacaktır

277

HRT ilk olarak 1994 yılında sosyal yardım sistemini suistimalden korumak uumlzere uygulamaya

konulmuştur Uygulamanın amacı gelire dayalı yardımların İngiltere ile yakın bağları olan ve

uumllkede yerleşme niyeti olanlara oumldenmesini sağlamaktır İngilterersquode ev ve belediye vergisi gibi

bazı sosyal yardım oumldeneklerinde bu test uygulanarak kişinin uumllkede ne kadar suumlredir ikamet

etmekte olduğuna ve kalma niyetine bakılmaktadır İngiltere vatandaşı olsun veya olmasın

İngilterersquode 2 yıldan az suumlredir kalmakta olan herkesin bazı oumldeneklere hak sahipliğini belirlemede

bu test kullanılmaktadır İngiltere veya AB vatandaşı olsa da HRT testini geccedilemeyenler yabancı işccedili

gibi değerlendirilerek bunlara bazı sosyal yardım oumldenekleri bağlanmamaktadır

Test Mayıs 2004rsquote Avrupa Direktiflerinde yer alan şartlar baz alınarak katılaştırılmış ve lsquoikamet

hakkırsquo şartı getirilmiştir Kişinin iş arıyor olması serbest meslek sahibi oumlğrenci veya sosyal yardım

sistemine yuumlk olmayacak şekilde kendileri ve aile uumlyeleri iccedilin yeterli mali kaynak sahibi olması

durumunda lsquoikamet hakkırsquo olduğu kuralı getirilmiştir İkamet hakkı unsuru ekonomik olarak faal

olmayan goumlccedilmenlerin sosyal yardımlara hak kazanıp kazamayacağı konusunda belirleyici

olmaktadır

Geliştirilmiş olan HRTrsquoyi geccedilebilmek ve yardıma başvurabilmek iccedilin goumlccedilmenlerin daha kişiye oumlzel

soruları cevaplamaları daha detaylı bilgi vermeleri ve daha fazla belge sunmaları gerekecektir

Daha oumlncekinden farklı olarak goumlccedilmenlerin İngilterersquoye gelmeden oumlnce iş bulmak iccedilin goumlsterdikleri

ccedilabalar ve İngilizce duumlzeylerinin iş bulmalarına engel olup olmayacağı konusunda da bilgi

vermeleri gerekecektir Bu şekilde uumllkedeki sosyal yardım sisteminin suistimal edilmesinin oumlnuumlne

geccedililmesi ve uumllkeye katkıda bulunanların sistemden faydalanması amaccedillanmaktadır Huumlkuumlmet yeni

HRTrsquonin de AB Hukukuna uygun olduğunu savunmaktadır

Yeni HRT goumlccedilmenlerin sosyal yardımlara erişimiyle ilgili alınması planlanan bir dizi oumlnlemden

sadece bir tanesi olup 2014 yılı boyunca bazı yeni duumlzenlemelerin yapılması planlanmaktadır

Avrupa Ekonomik Alanından (AEA) gelen işsizlerin ve eski işccedililerin faal bir şekilde iş

aradıklarını ve gerccedilekten ccedilalışma beklentileri olduğunu goumlsterememeleri durumunda İşsizlik

Oumldeneğirsquonin 6 ay ile sınırlandırılması

İşsizlik yardımı alabilmek iccedilin Avrupa Ekonomik Alanından (AEA) gelen işsizlerin

İngilterersquode en az 3 ay yaşamaları şartı Başbakan Cameron İngiliz kamuoyunun

goumlccedilmenlerin İngilterersquoye kamu hizmetlerini ve sosyal yardım sistemini suiistimal etmek

uumlzere gelmelerinden endişe ettiğini savunarak ABrsquoden gelen işsizlerin 1 Ocak 2014rsquoten

278

itibaren işsizlere verilen yardımlara başvurmaları iccedilin 3 ay beklemeleri gerektiğini

accedilıklamıştır Başbakan atılan adımların uzun vadeli ekonomik bir planın parccedilası olduğunu

ve ldquohiccedilbir katkı sunmadan bir şeyler elde etmerdquo kuumlltuumlruumlne son vermeyi amaccedilladıklarını ifade

etmiştir

Avrupa Ekonomik Alanından (AEA) yeni gelen işsizlerin Konut Yardımına erişimlerinin

engellenmesi Ccedilalışma ve Emeklilikten sorumlu Devlet Bakanı Iain Duncan Smithrsquoin 20

Ocak tarihinde yaptığı accedilıklamaya goumlre gelire dayalı İşsizlik Yardımı almaya başlayan yeni

goumlccedilmenlere Nisan 2014 itibarıyla Konut Yardımı bağlanmayacaktır Bu değişiklikten

İngiliz ve İrlanda vatandaşları ile işccedili olarak veya bağımsız ccedilalışan ve sonradan işten

ccedilıkarıldığı iccedilin işsizlik yardımı talep eden AEA vatandaşları etkilenmeyecektir

Ccedilalışmadığı ya da kendini geccedilindirmek iccedilin yeterli geliri olmadığı iccedilin uumllkeden

goumlnderilenlerin 12 ay boyunca yeniden girişlerinin engellenmesi

Ccedilalışanlarına asgari uumlcret oumldemediği tespit edilen işyerlerine verilen cezanın 4 katına

ccedilıkarılarak 20000 Sterlin olarak belirlenmesi

2013 yılı Ağustos ayında yayımlanan bir araştırmaya goumlre Şubat 2013 itibarıyla 56 milyondan

fazla kişi ccedilalışma yaşında olanlara verilen yardımları almakta olup bunların 397000rsquoi (7rsquosi) ilk

defa sigorta numarası aldıklarında İngiliz vatandaşı olmayanlardan oluşmaktadır Bu rakamın 2008

yılına goumlre 100000 fazla olduğu bildirilmektedir



Aktifpasif sigortalı oranlarına ilişkin ayrı veriler bulunmamakta olup aktif işguumlcuumlne ve emeklileri

oumlğrencileri ve işgoumlremezleri iccedileren aktif olmayan nuumlfusa ilişkin ayrıntılı bilgi aşağıdaki tabloda

verilmiştir

Diğer yandan 15 yaşından kuumlccediluumlk ve 64 yaşından buumlyuumlk nuumlfusun 15-64 yaş aralığında bulunan

ccedilalışma yaşındaki nuumlfusa oranını ifade eden bağımlılık oranları ise 1973 2008 ve 2011 yıllarında

sırasıyla 5997 5097 ve 5187 olarak gerccedilekleşmiştir

279




Aktif - Toplam 23171 600 4236 613

Ccedilalışan 21690 562 3914 566

İşsiz 1480 38 322 47


Emekli 8845 229 869 126

Diğer 3612 94 955 138


Toplam 38586 100 6911 100


Sigorta Kolları İtibariyle Sosyal Guumlvenlik OumldeneğiYardımı Alanların Sayısı

Oumldenek tuumlruuml Yardım Miktarı

(SterlinHaftalık)

Asgari-Azami

Yararlanan

Sayısı (2012)

Devlet Emeklilik (Yaşlılık) Aylığı (State

Basic Pension)

11015 12870000

İşgoumlremezlik Oumldenekleri (Incapacity

Benefits)

İstihdam ve Destek Oumldeneği (Employment and Support

Allowance)

İşgoumlremezlik oumldeneği (Incapacity Benefit)

İleri derecede maluliyet

oumldeneği (Severe Disablement

Allowance)

5680-11255

7645-10135

7180-8250

2473420

1871070

400800

201550

Maluliyet Yaşam Yardımı

(Disability Living Allowance)

2100 ndash 7915 329 milyon

İş Kazası Maluliyet Oumldeneği

(Industrial Injuries Disablement

Benefit)

3232 ndash 16160 314000

(Haziran 2013)

280

Dulluk Yardımları (Kadın eş iccedilin)

(Widowrsquos Benefits)

Dul Ana Oumldeneği (Widowed Motherrsquos

Allowance)

Dulluk Aylığı (Widowrsquos Pension)

10830

10830

32 bin (toplam)

3 bin

29 bin

Oumlluumlm Yardımları (kadınerkek eş iccedilin)

(Bereavement Benefits)

Dulluk Oumldeneği -Tek seferde oumldenir-

(Bereavement Payment)

Dul Ebeveyn Oumldeneği (Widowed Parentrsquos

Allowance)

Dulluk Aylığı (Bereavement Allowance)

2000 Sterlin

10830

10830

67 bin (toplam)

-

46 bin

21 bin


(Jobseekersrsquo Allowance) 5680-11255 126 milyon

Pension Credit

(Emeklilik Kredisi)

14540 239 milyon

Bakım Yardımı

(Attendance Allowance)


Bakıcı Yardımı

(Carerrsquos Allowance)

5975 651 bin

Gelir Destek Oumldeneği

(Income Support)

5680-11255 959 bin

Kira Yardımı

(Housing Benefit)

8991 (ort) 499 milyon

(Kasım 2012)

Belediye Vergisi Yardımı

(Council Tax Benefit)

- 5904 250

(Şubat 2013)

Analık Yardımı (Maternity Allowance) 1367813

İstatistikler

mevcut değildir

Yasal Analık Oumldeneği (Statutory

Maternity Pay)

1367814

İstatistikler

mevcut değildir

Yasal Babalık Oumldeneği (Statutory

Paternity Pay)

136783 İstatistikler

mevcut değildir

Yasal Evlat Edinme Oumldeneği (Statutory

Adoption Pay)


mevcut değildir

Yasal Hastalık Oumldeneği (Statutory

Sickness Pay)


mevcut değildir

Kaynak İngiltere Ccedilalışma ve Emeklilik Bakanlığı 2013 istatistikleri

13

Oumldeneği hak etmek iccedilin kazanccedil eşiği haftalık 3000 Sterlinrsquodir 14

Oumldeneği hak etmek iccedilin kazanccedil eşiği 2013 yılı iccedilin haftalık 11100 Sterlinrsquodir

281

Tablonun değerlendirilmesinde aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır

Bir kişi aynı kategoride (oumlrneğin maluliyet) birden fazla oumldenekten yararlanabilmektedir Bu

nedenle oumldeneklerden yararlananların toplamını vermek muumlmkuumln değildir

İngilterersquode oumldeneklerin miktarını belirlemede kişinin bekacircr evli olduğu yaşı ccedilocukları

olup olmadığı vb ccedilok sayıda faktoumlr dikkate alınmakta bu da oumldenek miktarlarının

yararlanan kişinin koşullarına goumlre buumlyuumlk farklılıklar goumlstermesine neden olmaktadır Bu

nedenle oumldenek miktarları verilirken azami ve asgari miktarlar belirtilmiştir Azamiasgari

miktarlara ilaveten kişilerin mağduriyet durumuna goumlre ccedileşitli prim ilaveleri de

yapılabilmektedir


Sosyal Guumlvenlik Sistemlerinin Finansmanı

İngilterersquode sosyal sigortanın karşılığı ulusal sigortadır İşccedili ve işverenlerden alınan primler sigorta

kollarına goumlre (sağlık analık vb) ayrılmayıp doğrudan Ulusal Sigorta Fonunda (National Insurance

Fund) toplanmaktadır Sigortalı kişiler tuumlm prime dayalı oumldenekler iccedilin Fona tek (global) bir katkı

payı oumldemektedirler Anılan fon yuumlksek işsizlik doumlnemlerinde olduğu gibi belli oumldenekleri

oumldemekte yetersiz kalırsa genel vergilendirmeden transferler yapılmakta fazla vermesi halinde ise

Fonda birikmektedir Sosyal yardım oumldenekleri dacirchil prime dayalı olmayan ve vergilerden finanse

edilen oumldenekler ise bazı ihtiyaccedil gruplarına verilmektedir Bu oumldeneklerin verilmesinde mağduriyet

veya kaynakların duumlzeyi kıstas olarak alınmaktadır

Ulusal Sigorta Fonu İngiltere Bankasındaki bir hesaptadır Parlamento muumldahalesinin dışındadır

Daha oumlnce Vergi Kurumu (Inland Revenue) tarafından youmlnetilen Fon 1999 yılı Nisan ayından beri

Hazine ve Guumlmruumlk İdaresi (HM Revenue and Customs) tarafından idare edilmektedir Fon esas

olarak sosyal sigorta primleri ve yatırım gelirleri tarafından finanse edilmekte ve dağıtım youmlntemine

(pay-as-you-go) goumlre işletilmektedir Sosyal sigorta prim oranları primli oumldenekleri finanse ederek

sistemi suumlrduumlrebilecek oranlarda yıllık olarak belirlenmektedir Fonun oumlduumlnccedil para alma yetkisi

bulunmadığı iccedilin denk olması ccedilok oumlnemlidir Fonun herhangi bir zamanda fazla vermesi halinde bu

para yatırım iccedilin Ulusal Borccedil Komisyonerlerine (National Debt Commissioners) aktarılır

282

Primli oumldeneklerin tutarı ve ilgili idari masraflar her yıl tamamen Ulusal Sigorta Fonundan

karşılanır Belli bir seviyenin uumlzerinde geliri olan ccedilalışanların prim oumldeme muumlkellefiyetleri vardır

Bu gelir Nisan 2013 itibariyle haftada 148 Sterlin olarak belirlenmiştir İşverenlerin ise yine Nisan

2013 itibariyle ccedilalıştırdıkları işccedililerin 148 Sterlinin uumlzerinde gelir elde etmeleri halinde prim oumldeme

muumlkellefiyeti bulunmaktadır Kendi namına ccedilalışanlar ise kazanccedillarına goumlre katkıda bulunurlar

Ccedilalışmayanların isteğe bağlı prim (haftalık 1390 Sterlin) oumldemelerine imkacircn veren bir sistem

mevcut olup hastalar ve işsizler iccedilin prim kredileri verilir bir başka ifadeyle emekliliğe esas primler

oumldenmiş kabul edilir

Nisan 2012-Nisan 2013 doumlnemi itibarıyla

Ccedilalışanların Ulusal Sigorta Primleri

Haftalık Kazanccedillar Kazanccedilların Yuumlzdesi ()

107 sterlinin altında Prim kesintisi yok

107-144 sterlin Prim kesintisi yok ancak oumldenek hakkı var

14401-817 sterlin Kazancın 12si

817 sterlinin uumlzeri (Uumlst Kazanccedil Limiti) Limitin uumlzerindeki tuumlm kazanccedilların 2si

Ccedilalışanların haftada 144 sterlinin altında gelir elde etmeleri halinde prim oumldeme muumlkellefiyetleri

bulunmamakla birlikte haftada 107-144 sterlin arasında gelir elde edenler oumldeneğe hak kazanacak

şekilde prim oumldemiş sayılırlar


İşverenlerin Ulusal Sigorta Primleri



14401-817 sterlin 138

817 sterlinin uumlzeri 138

Kendi namına ccedilalışanlar ise yıllık kazanccedillarının 5595 sterlinden fazla olması halinde haftada 265

sterlin tutarında sabit oranlı bir katkı payı oumldemektedirler Buna ilaveten yıllık kacircrlan 7605 sterlin

283

ile 42475 sterlin arasında olan kişiler 9 oranında kazanca bağlı bir prim ile 42475 sterlinin

uumlzerindeki her tuumlrluuml karları iccedilin ilave bir 2 primi oumldemek zorundadırlar


Ccedilalışma ve Emeklilik Bakanlığı Uluslararası Emeklilik Merkezirsquonden edinilen bilgiye goumlre 2012

yılı itibarıyla İngiltere Tuumlrkiyede ikamet eden 2000 civarında kişiye devlet emekli aylığı ve diğer

oumldenekleri transfer etmiştir Soumlz konusu oumldenekler İngiltere sigorta sistemine kayıtlıdır ve

Tuumlrkiyede ikamet eden tuumlm sigortalılara ait olup vatandaşlık temelinde kayıtlar bulunmamaktadır




İngilterersquode 2011 nuumlfus sayımında Tuumlrkiye doğumlu nuumlfus iccedilinde oumlğrencilerin sayısı 7299 olarak

verilmektedir Ancak Eğitim Muumlşavirliğimizin tahminlerine goumlre İngilterersquode yaşayan zorunlu

oumlğretim ccedilağında (5-16 yaş) oumlğrenci sayısı Kıbrıslı Tuumlrkler dacirchil 30000rsquoden fazladır Okula devam

eden Tuumlrk ccedilocuklarının sayısı ve devam ettikleri okullara goumlre dağılımı itibarıyla istatistikicirc bilgiler

bulunmamaktadır

Londra Eğitim Muumlşavirliğirsquonin kayıtlarına goumlre 2013 yılı sonu itibarıyla İngilterersquode toplam 37 Tuumlrk

Dernek Okulu ile 40 İngiliz Okulu buumlnyesindeki Milli Eğitim Bakanlığı kadrolu 25 oumlğretmenimizin

goumlrev aldığı hafta sonu okullarında Tuumlrk ve yabancı oumlğrencilere eğitim verilmektedir

İngiliz okullarında verilen dersler iki grupta ele alınabilir İlkokullarda ldquoafter-school clubrdquo adı

verilen normal okul saatleri dışında talep eden oumlğrencilere Tuumlrkccedile ve Tuumlrk Kuumlltuumlruuml dersleri

verilmektedir Orta dereceli okullarda ise ccedilocukların ve okulun başarısını oumllccedilmek uumlzere kullanılan

GCSE sınavlarına hazırlık mahiyetinde Modern Yabancı Diller kategorisi altında ve muumlfredat

iccedilerisinde Tuumlrkccedile dersi verilmektedir

İngilterersquode ayrıca Maraton ve Axis Vakıflarına bağlı ldquoWisdom Primaryrdquo ve ldquoSecondaryrdquo adında

tam zamanlı iki oumlzel okul faaliyet goumlstermektedir Tuumlrkccedile eğitim veren dernek ve oumlzel okullar ile

284

İngiliz okulları buumlnyesinde verilen hafta sonu kurslarına 2013 yılında yaklaşık 4300 Tuumlrk oumlğrenci

kaydolmuştur

İngilterersquodeki yuumlksekoumlğretim kurumlarında bulunan lisans ve yuumlksek lisans programlarına 2013

yılında Tuumlrkiyersquoden oumlzel ve burslu olmak uumlzere toplam 2162 oumlğrenci gelmiştir Tuumlrkiyersquoden oumlzel

imkacircnlarıyla lisans duumlzeyinde 706 yuumlksek lisans ve doktora duumlzeyinde ise 605 oumlğrenci gelirken

burslu olarak toplam 851 oumlğrenci yuumlksek lisans ve doktora duumlzeyinde eğitim goumlrmuumlştuumlr


İngilterede mesleki eğitim goumlren Tuumlrk genccedillerinin sayısına dair istatistikicirc bilgiler mevcut değildir

Londra Eğitim Muumlşavirliğinin kayıtlarına goumlre 2008 yılı itibarıyla ldquoMeslek Yuumlksek Okullarırdquonda

(Vocational Qualifications Colleges) 40 dolayında oumlğrenci eğitim goumlrmektedir Ancak 2012 yılı

itibarıyla veri mevcut değildir Yukarda verilen rakam sadece Tuumlrkiyede lise eğitimini

tamamladıktan sonra gelen ve askerlik ertelemesi iccedilin Eğitim Muumlşavirliğirsquone başvuruda bulunan

Tuumlrk oumlğrencilerine ait olduğu iccedilin mesleki eğitim goumlren Tuumlrk genccedillerinin tamamının sayısını

yansıtmamaktadır Lise dengi mesleki eğitim okullarında oumlğrenim goumlren Tuumlrk ccedilocuklarının

sayısının ccedilok daha fazla olduğu tahmin edilmekle birlikte bu kişilerin kayıtlarının bulunmaması

nedeniyle kesin sayılan belli değildir



Birleşik Krallıkta Yaşam Testirsquonde değişiklikler

İngiltere de suumlresiz oturuma ya da vatandaşlığa başvuranların girdiği Birleşik Krallıkta Yaşam

Testirsquone ilişkin bilgiler iccedileren elkitabı guumlncellenerek 28 Ocak 2013rsquote satışa sunulmuştur Yeni el

kitabının ve dolayısıyla testin İngiliz kuumlltuumlr ve tarihine daha fazla odaklandığı spor edebiyat bilim

kuumlltuumlr alanlarında oumlne ccedilıkan kişilere ve elde edilen başarılara uumllkenin doğal guumlzellikleri ile

simgelerine uumllkenin siyasi sistemine ve İngilterersquode yaşamanın getirdiği ayrıcalıkların yanı sıra

sorumluluklara daha fazla yer verildiği bildirilmektedir

285

Birleşik Krallıkta Yaşam Testirsquonin guumlncellenmiş hali elkitabının yayımlanmasından 8 hafta sonra

25 Mart 2013rsquote uygulanmaya başlanmıştır Mevcut test sisteminden farklı olarak adaylar sadece

belirli boumlluumlmlerden değil yeni elkitabında mevcut olan tarih ve hukuk da dacirchil buumltuumln boumlluumlm ve

konulardan sınava tabii tutulacaklardır Test 24 sorudan oluşmakta ve 45 dakika suumlrmektedir Sınavı

geccedilebilmek iccedilin en az 18 sorunun doğru cevaplanması gerekmektedir

Birleşik Krallık Sınır Ajansırsquonın (UKBA) lağvedilmesi

İccedilişleri Bakanlığı 1 Nisan 2013 tarihinden itibaren Sınır Ajansırsquonın lağvedilerek İccedilişleri Bakanlığı

iccedilinde ldquoGoumlccedil ve Vizerdquo ve ldquoGoumlccedil Kurallarının Uygulanmasırdquo olmak uumlzere iki daire şeklinde yeniden

yapılandırıldığını duyurmuştur

Goumlccedil kurallarında 6 Nisan 2013rsquoten itibaren yapılan değişiklikler

Goumlccedil kurallarında 6 Nisan 2013rsquoten itibaren geccedilerli olan değişikliklerden bazıları şunlardır

Tier 1 (Mezun Girişimci) kanalında Birleşik Krallık Yuumlksek Eğitim Kurumlarından mezun

yuumlksek lisans oumlğrencileri iccedilin ilave kota getirilecektir

Tier 4 oumlğrenci kanalında doktorasını İngilterersquode tamamlayan oumlğrencilere iş bulmaları veya

kendi işlerini kurmalarını sağlamak uumlzere 1 yıl vize verilecektir

Anılan tarihten itibaren vize uumlcretleri de değiştirilmiştir

Tier 2 Şirket İccedili Transfer kategorisinde vizeye başvuranlardan yıllık bruumlt 152100 Sterlin ve

daha fazla kazananlardan İngilizce bilgisi şartı aranmayacaktır

Aile ziyareti vizesi başvurularında temyiz hakkı

11 Mayıs 2012 tarihinde yayımlanan Succedil ve Mahkemeler Yasa Tasarısı 25 Nisan 2013 tarihinde

Kraliyet Onayını almış bulunmaktadır Tasarıda yer alan bir huumlkme goumlre aile ziyareti amacıyla vize

başvurusunda bulunan herkes iccedilin temyiz hakkı kaldırılmaktadır Değişiklik 25 Haziran 2013

tarihinde yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Temyiz hakkının yeniden getirildiği 2000 yılından buguumlne kadar yapılan temyiz başvurularının

2010-11 itibarıyla 50000rsquoe ulaştığı bu başvuruların maliyetinin yılda 29 milyon Sterlin olduğu ve

goumlccedille ilgili temyizlerin 40rsquoını oluşturduğu dolayısıyla sisteme yuumlk getirdiği bu kaynakların iltica

gibi diğer başvuruları ccediloumlzmekte kullanılabileceği ifade edilmektedir Ayrıca karara gerekccedile olarak

286

tam temyiz hakkının iş veya turist vizesi gibi diğer vize tuumlrlerinde olmaması mahkemelerde ilk

başvurularda sunulması gereken delillerin sunulması nedeniyle davaların etkisizliği ile yeniden vize

başvurusu yapılması halinde 15 guumlnde karar ccedilıkabilecekken temyiz durumunda mahkemenin 8 aya

kadar uzaması da goumlsterilmektedir Vizesi reddedilen başvuru sahipleri karara itiraz etmek yerine

red gerekccedilelerine atıfta bulunmak suretiyle yeniden vizeye başvurabileceklerdir

Aile Goumlccediluuml Soruşturması Raporu

Aile goumlccediluuml soruşturması 9 Temmuz 2012 tarihinde yuumlruumlrluumlğe giren yeni aile vizesi kuralların

etkilerini araştırmak uumlzere 20 Kasım 2012rsquode Parlamento Goumlccedil Grubu (PGG) tarafından

başlatılmıştır Soruşturmada oumlzellikle AEA vatandaşı olmayan eşepartnere sponsor olacak İngiliz

vatandaşları ve suumlresiz oturum sahipleri iccedilin getirilen 18600 Sterlinlik asgari gelir şartı ilaveten bir

ccedilocuğa sponsor olmak iccedilin bu miktarın 22400 Sterlin olması ve ilave her bir ccedilocuk iccedilin 2400

Sterlin gelir sahibi olunması şartlarının etkisi incelenmiştir PGG kurulu 175rsquoi bu kurallardan

etkilenen ailelerden ve diğerleri vakıflar işletmeler hukukccedilular ve milletvekillerinden olmak uumlzere

280rsquoden fazla goumlruumlşuuml incelemiştir Soruşturma raporu 10 Haziran 2013 tarihinde accedilıklanmıştır

Rapordaki oumlnemli bulgular şoumlyle sıralanabilir

Asgari gelir şartı Temmuz 2012rsquoden bu yana birccedilok İngiliz vatandaşının ve suumlresiz oturum

sahibinin AEA vatandaşı olmayan eşinepartnerine sponsor olarak İngilterersquoye getirmelerini

engellemiştir Bu kural ccedilok geniş bir insan grubunu olumsuz etkilemiş olup sağlık

sektoumlruumlnde hizmet sektoumlruumlnde ve buumlro işlerinde ccedilalışanların da dacirchil olduğu asgari uumlcretten

fazla kazanan ve tam zamanlı ccedilalışanlar olumsuz etkilenenler arasındadır Kazanccedil

duumlzeylerindeki boumllgesel farklılıklar nedeniyle Londra ve Guumlney Doğu İngiltere dışında

yerleşmiş olanların yanı sıra kadınlar yaşlı ccediliftler ve bazı etnik azınlıklar dezavantajlı

durumdadırlar

Asgari gelir şartı aileleriyle yurt dışında yaşayan bazı İngilizlerin aileleriyle beraber

İngilterersquoye doumlnmelerini engellemekte bazı aileleri belirsiz konumda bırakmaktadır

Ccedilocuklar yeni kurallardan etkilenmiştir Bazı durumlarda AEA vatandaşı olmayan eşpartner

İngilterersquode ccedilocuklarıyla bir araya gelememekte ccedilocuklar belirsiz bir suumlreyle

ebeveynlerinden mahrum kalmakta bazı durumlarda ise İngiliz ccedilocuklar ebeveynleriyle yurt

dışında yaşamak zorunda kalmaktadırlar

Kurallar ccedilerccedilevesinde AEA vatandaşı olmayan eşin kazanccedillarının veya uumlccediluumlncuuml bir tarafın

desteğinin başvurularda gelirin hesaplanmasında dikkate alınmaması bu ailelerin gerccedilekte

sahip oldukları desteğin ve gelirin dikkate alınmamasına yol accedilmaktadır

287

Rapora goumlre aile vizesi altındaki yaşlı bağımlı kanalı da fiilen kapanmış durumdadır ccediluumlnkuuml

hem gelir şartını karşılamak fiilen imkacircnsız hale gelmiş hem de oldukccedila sınırlayıcı bir

ldquobakıma muhtaccedillıkrdquo kriteri getirilmiştir

Rapor yukarda goumlruumlleceği uumlzere soumlz konusu yeni kuralların aileleri parccedilaladığı tespitini yaptıktan

sonra politikanın tamamen goumlzden geccedilirilmesi ccedilağrısında bulunmakta ve bazı değişiklik oumlnerileri

yapmaktadır

İngilterersquodeki sponsor eşler uumlzerindeki olumsuz etkileri en aza indirgemek amacıyla asgari

gelir şartı cinsiyet yaş etnik kimlik veya coğrafi boumllge gibi etkenler dikkate alınarak goumlzden

geccedilirilmelidir

AEA vatandaşı olmayan eşlerin başvurularının değerlendirilmesinde ccedilocukların faydaları

dikkate alınmalıdır

Asgari gelir şartının karşılanmasında izin verilen kaynaklar goumlzden geccedilirilmeli AEA

vatandaşı olmayan eşin gelirleri iccedilinde uumlccediluumlncuuml taraflardan gelecek desteğin nakit

birikimlerin ve bağımsız ccedilalışmadan elde edilen gelirlerin de hesaba katılması sağlanmalıdır

Yaşlı bağımlıların aile vizesi kuralları altında İngilterersquoye getirilmesini duumlzenleyen kurallar

goumlzden geccedilirilmelidir

Soumlz konusu rapor aile vizesi de dacirchil olmak uumlzere Huumlkuumlmetin vize politikalarını eleştiren kesimler

iccedilin guumlccedilluuml bir dayanak oluşturmuştur

Oumlğrenci vizelerinde muumllakat uygulaması

Oumlğrenci (Tier 4) vizelerinde yuumlruumlrluumlğe konulan muumllakat uygulaması 27 Haziran 2013rsquoten geccedilerli

olmak uumlzere Tuumlrk oumlğrencilere de uygulanmaya başlanmıştır Muumllakatın oumlğrencinin ne amaccedilla

İngilterersquoye geldiğine odaklanacağı accedilıklanmıştır Muumllakat raporu başvuruyu değerlendirecek olan

vize memuruna goumlnderilecektir Vize memurunun ihtiyaccedil duyması halinde ikinci bir muumllakat da soumlz

konusu olabilecektir

Aile vizelerinde asgari gelir şartıyla ilgili Yuumlksek Mahkeme Kararı

5 Temmuz 2013 tarihinde İngiliz Yuumlksek Mahkemesi İccedilişleri Bakanlığı aleyhine accedilılan bir adli

inceleme davasında AEA vatandaşı olmayan eşepartnere ve ccedilocuklara sponsor olacak İngiliz

vatandaşları ve suumlresiz oturum sahipleri iccedilin getirilen asgari gelir şartı ile ilgili bir karar vermiştir

288

MM amp Ors v Secretary of State for the Home Department davasında Mahkeme asgari gelir şartı

uygulamasını hukuka uygun bulmakla birlikte şart koşulan gelir duumlzeyinin orantısız biccedilimde yuumlksek

olduğuna ve aile yaşamına bir muumldahale oluşturduğuna huumlkmetmiştir

Alınan bu kararı incelemek amacıyla İccedilişleri Bakanlığı bir suumlreliğine aile vizesi başvurularını

değerlendirmeyi askıya almıştır İccedilişleri Bakanlığı asgari gelir miktarını belirleme konusunda

yetkinin mahkemelerde değil Huumlkuumlmet ve Parlamentoda olduğu ve ayrıca belirlenen miktarların

goumlccedil politikası ccedilerccedilevesinde orantılı ve uygun olduğunu ileri suumlrerek kararı 26 Temmuz 2013

tarihinde temyize goumltuumlrmuumlştuumlr Nihai karar ccedilıkana kadar aile birleşimi iccedilin yapılan vize

başvurularında karar verilmeyeceği yinelenmiştir Bu raporun yazıldığı tarih itibarıyla Bakanlığın

yaptığı itiraz henuumlz sonuccedillanmamıştır

Asgari gelir şartı uygulaması 9 Temmuz 2012 tarihinde yuumlruumlrluumlğe giren yeni aile vizesi kuralları

ccedilerccedilevesinde getirilmiş olup AEA vatandaşı olmayan eşepartnere ve ccedilocuklara sponsor olacak

İngiliz vatandaşları ve suumlresiz oturum sahiplerinin yıllık 18600 Sterlinlik asgari gelire ilaveten bir

ccedilocuğa sponsor olmak iccedilin 22400 Sterlin gelire ve ilave her bir ccedilocuk iccedilin ilave 2400 Sterlin gelire

sahip olması şartını getirmektedir

Dil ve Yaşam Bilgisi şartlarında değişiklikler

Huumlkuumlmet 28 Ekim 2013 tarihinden itibaren suumlrekli oturum ve vatandaşlık iccedilin başvuran

goumlccedilmenlerin ve bakmakla yuumlkuumlmluuml oldukları kişilerin dil ve yaşam bilgisi şartlarını karşılaması

gerekeceğini accedilıklamıştır Bunun iccedilin ldquoBirleşik Krallıkta Yaşam Testirdquoni geccedilmek ve B1 seviyesinde

İngilizce konuşma ve dinleme yeterliliğine sahip olduğunu goumlstermek gerekecektir Vatandaşlık

başvuruları iccedilin 2005 yılında oturum başvuruları iccedilin 2007rsquode getirilen dil ve yaşam bilgisi şartları

28 Ekim 2013rsquoten itibaren bu başvurularda bulunan herkes iccedilin zorunlu hale getirilmiştir Mevcut

uygulamada test sınavına girmek veya bir dil sertifikası ibraz etmek yeterli olmaktadır

Goumlccedil Yasa Tasarısı

Huumlkuumlmetin hazırladığı yeni Goumlccedil Yasa Tasarısı 10 Ekim 2013 tarihinde Avam Kamarasına

sunulmuştur Tasarının 2014 baharında kanunlaşması beklenmektedir Tasarı sınır dışı etme ve

temyiz sistemini reforme etmeye Avrupa İnsan Hakları Soumlzleşmesinin 8 maddesinin (oumlzel ve aile

yaşamına saygı hakkı) suistimal edilmesini oumlnlemeye ve yasadışı goumlccedilmenlerin kamu hizmetlerine

ve işguumlcuuml piyasasına erişimlerini engellemeye youmlnelik değişiklik oumlnerileri iccedilermektedir

289

Yasa tasarısı

1 yasadışı goumlccedilmenlerin tespit edilmesini

parmak izi toplama ve kontrol etme

pasaport sorma

uumllkeden ccedilıkışta da kontrol uygulama

evlenmek veya sivil birliktelik kurmak isteyen goumlccedilmenlerin durumunu ve guumlvenilirliğini

inceleme yetkilerini genişletmek suretiyle kolaylaştırmayı

2 yasadışı goumlccedilmenlerin uzaklaştırılması ve sınır dışı edilmesini

temel hakları oumlne suumlren temyizleri korumakla beraber temyize goumltuumlruumllebilecek karar tuumlruumlnuuml

17rsquoden 4rsquoe indirerek

geri doumlnuumllemeyecek zararın soumlz konusu olmadığı durumlarda ilk oumlnce sınır dışı edilmeyi ve

daha sonra temyize gidilmesini muumlmkuumln kılarak

Avrupa İnsan Hakları Soumlzleşmesinin 8 maddesi ile ilgili goumlccedil davalarında mahkemelerin

kamu yararının neyi gerektirdiğiyle ilgili olarak Parlamentonun goumlruumlşuumlnuuml dikkate almasını

sağlayarak

daha oumlnce kefaletle salıverilme talepleri reddedilen goumlccedilmen tutukluların aynı taleple tekrar

başvurmalarını sınırlayarak kolaylaştırmayı

3 yasadışı goumlccedilmenlerin Birleşik Krallıkta yaşamasını

evsahiplerinin kiracılarının goumlccedilmenlik statuumlsuumlnuuml kontrol etmesini sağlamak suretiyle

yasadışı goumlccedilmenlerin oumlzel konut kiralamasını engelleyerek

İccedilişleri Bakanlığırsquonın oumldenmemiş para cezalarını tahsilini kolaylaştırarak

bankaların hesap accedilmadan oumlnce bilinen kaccedilak goumlccedilmenlerin listesini iccedileren bir veritabanına

muumlracaat etmelerini sağlamak suretiyle yasadışı goumlccedilmenlere hesap accedilmasını yasaklayarak

ehliyet almak iccedilin başvuranların goumlccedilmenlik statuumllerinin kontrol edilmesini ve kaccedilak olduğu

tespit edilenlerin ehliyetlerine el konulmasını sağlayacak yetkiler getirerek daha zor hale

getirmeyi

amaccedillamaktadır

290

Bu tedbirlere ilaveten sınırlı goumlccedilmenlik statuumlsuumlne sahip geccedilici goumlccedilmenlerin sağlık sisteminden

faydalanmak iccedilin NHSrsquoe katkı payı oumldemesi goumlccedilmenlerin soumlmuumlruumllmesini engellemek ve sahte ve

yanlış uygulamaların oumlnuumlne geccedilmek amacıyla Goumlccedilmenlik Hizmetleri Komiseri Buumlrosursquonun

goumlccedilmenlik danışmanlık sektoumlruumlnuuml daha etkili biccedilimde denetleyebilmesi iccedilin yeni yetkilerle

donatılması ve dağınık bir goumlruumlnuumlm arz eden mevcut harccedil mevzuatının basitleştirilmesi de yeni

tasarıda yer almaktadır

Toplu olarak bakıldığında bu tedbirlerin Birleşik Krallıkrsquoı yasadışı goumlccedilmenler iccedilin cazip bir hedef

olmaktan ccedilıkarmayı ekonomiye ve topluma katkı sunacak yasal goumlccedilmenlere kapıların accedilık olduğu

ancak kuralları bozanlara karşı ise harekete geccedilileceği mesajını vermeyi hedeflediği ifade edilebilir

Parlamentoya sunulan bu yasa tasarısından bağımsız olarak İccedilişleri Bakanlığı ABrsquoden kaynaklanan

uumllkede işsiz olarak yaşamayı ve nihayetinde yardım hak etmeyi sağlayan hakkın kişinin gerccedilekten

aktif olarak iş aradığını ve gerccedilekten işe girme şansının olduğunu ispat etmedikccedile altı aylık

ikametten sonra durdurulmasına youmlnelik bir duumlzenleme uumlzerinde ccedilalışmaktadır Bunun iccedilin 2006

tarihli Goumlccedilmenlik (Avrupa Ekonomik Alanı) Yasasının 2014 yılı başında değiştirilmesi

planlanmaktadır

Ccedilalışma ve Emeklilik Bakanlığı ise Habitual Residence Test adı verilen ve gelire dayalı sosyal

yardım talep edebilmek iccedilin yurt dışında belli bir suumlre yaşamış ve ccedilalışmış İngiliz vatandaşları da

dahil olmak uumlzere buumltuumln goumlccedilmenlerin girmek zorunda oldukları sınavı geliştirmeyi ve 2014 yılında

yuumlruumlrluumlğe sokmayı planlamaktadır

Romanya ve Bulgaristan vatandaşları iccedilin uygulanan geccedilici kontroller

Romanya ve Bulgaristan vatandaşlarının Birleşik Krallık işguumlcuuml piyasasına erişimlerini engelleyen

geccedilici kontroller 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla sona ermiştir 1 Ocak 2014 itibarıyla anılan uumllke

vatandaşları diğer Avrupa Ekonomik Alanı uumllkelerinin vatandaşlarıyla aynı haklara sahip

olmuşlardır AEA uumllkelerinden gelen diğer vatandaşları gibi bu uumllke vatandaşları da Birliğin

sağladığı haklar kapsamında işccedili bağımsız ccedilalışan oumlğrenci veya kendi kendine yeterli olmaları

kaydıyla İngilterersquode 3 aydan fazla kalabilecektir Ccedilalışmayan veya iş aramayanların ise kendilerini

ve aile bireylerini destekleyebilecek durumda olmaları kapsamlı sağlık sigortasına sahip olmaları

gerekmektedir

291


Birleşik Krallık Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımızın Yıllar İtibariyle Sayısı

Yıl Sayı

2009 7207

2010 4630

2011 3627

2012 4726

Tuumlrkiye Doğumluların İngilterersquoye Geliş Yıllarına Goumlre Dağılımı

İngilterersquoye geliş yılı Sayı

1961rsquoden oumlnce 604

1961-70 1558

1971-80 4522

1981-90 13349

1991-2000 32276

2001-03 13316

2004-06 10714

2007-09 10025

2010-11 4751

Toplam 91115

Tabloda yer alan veriler değerlendirildiğinde oumlzellikle 1991 yılından sonra İngilterersquoye yerleşen

vatandaşlarımızın sayısında ccedilok buumlyuumlk bir artış olduğu bu eğilimin son on yıllık (2001-2011)

suumlreccedilte azalmadığı tersine artış goumlsterdiği goumlruumllmektedir

Accedilıklanan diğer bir veriye goumlre ise vatandaşlarımızın 668rsquoi İngiliz pasaportuna sahiptir

İngilterersquode Tuumlrkccedile konuşanların sayısı 99423 olarak belirlenmiş olup bunların 29884rsquouuml

İngilizcersquoyi hiccedil ya da iyi derecede konuşamazken 69539 kişi ise iyi ya da ccedilok iyi derecede

İngilizce konuşabilmektedir

292



2013 yılı sonu itibarıyla İngiltere genelinde faaliyet goumlstermekte olan toplam Tuumlrk dernek sayısı

Başkonsolosluğumuz kayıtlarına goumlre 70rsquoe ulaşmıştır Bunların 16rsquosı 2002 yılında oluşturulan

ldquoİngiltere Tuumlrk Dernekleri Federasyonurdquonun uumlyesidir Bir uumlst kuruluş bir dini amaccedillı dernek ve iki

taraftar derneği dışında kalanlar sosyal ve kuumlltuumlrel amaccedillı oluşumlardır

Diğer taraftan geccediltiğimiz yıllarda vatandaşlarımız ve Kıbrıslı soydaşlarımız tarafından kurulan

ldquoMetropolitan Polis Derneğirdquo ldquoTuumlrk-İngiliz Hukukccedilular Derneğirdquo ldquoGenccedil Tuumlrkler Kuluumlbuumlrdquo ile

Londra dışında yaşayan vatandaşlarımızın kurdukları dernek ve kuruluşlar ldquoİskoccedilya Dostluk

Derneğildquo ldquoNottingham Tuumlrk Derneğirdquo ldquoReading Tuumlrk Derneğirdquo ldquoSwindon Tuumlrk Halk Birliğirdquo ve

2010 yılında kurulmuş olan ldquoEdinburg Tuumlrk Kuumlltuumlr Merkezirdquo faaliyet goumlstermektedir

Ayrıca 2013 Mayıs ayında Turkuas-UK (Tuumlrkccedile Konuşan Topluluklar Asamblesi) adlı bir sivil

toplum kuruluşu daha faaliyete geccedilmiştir Turkuas-UK İngilterersquode yaşayan vatandaşlarımızın

sorunlarını tespit etme bu sorunlara ccediloumlzuumlm arama toplumumuzun İngiliz kurumları ile ilişkilerini

geliştirme ve eksikliği hissedilen lobicilik faaliyetlerine yoğunlaşmayı amaccedillayan bir kuruluştur


İngilterede Parlamento seccedilimlerine aday ve seccedilmen olarak katılmak iccedilin İngiliz vatandaşı olma şartı

bulunmaktadır Yerel seccedilimlerde ise İngiliz vatandaşlarının yanı sıra AB uumlyesi uumllkeler ve İngiliz

Uluslar Topluluğu uumllkelerinin İngilterede yerleşik vatandaşları da seccedilme ve seccedililme hakkına

sahiptirler Bu durumda İngiliz vatandaşlığını almadıkları suumlrece Tuumlrk vatandaşlarının siyaset

alanında yer alması imkacircnları kısıtlıdır Bununla birlikte uygulamada devamlı ccedilalışma ve oturma

iznine sahip bazı vatandaşlarımızın kendilerinden belge talep edilmeden beyanları esas alınarak

seccedilmen kuumltuumlklerine kaydedilmesine bağlı olarak mahalli seccedilimlerde oy kullanabildikleri de

goumlzlenmektedir

İngilterede Parlamenter sistemin uumlst kanadım oluşturan Lordlar Kamarasırsquona tarihte ilk kez Tuumlrk

(Kıbrıs) koumlkenli bir atama yapılmıştır Liberal Demokrat Parti tarafından 28 Mayıs 2010 tarihinde

Lordlar Kamarasına atanan Barones Meral Ece 15 Temmuz 2010 tarihinden bu yana goumlrevini

suumlrduumlrmektedir

293

2010 yılının Mayıs ayında ise genel seccedilimlerin yanı sıra Londranın bazı boumllgeleri ve ccedileşitli

şehirlerde yerel seccedilimler yapılmıştır Soumlzkonusu seccedilimlerde 6 Tuumlrk koumlkenli milletvekili adayı 55

Tuumlrk koumlkenli belediye meclisi uumlyesi adayı yarışmıştır Seccedilimlerin sonucunda ise parlamentoya

herhangi bir Tuumlrk koumlkenli milletvekili dacirchil olamazken 10 Tuumlrk koumlkenli aday ise belediye meclisi

uumlyesi olmayı başarmıştır İşccedili Partisinden Ahmet KARAHASAN Ahmet OumlYKENER Ayfer

ORHAN Yasemin BRETT Ali BAKIR Yusuf CcedilİCcedilEK Tahsin İBRAHİM Alev CAZİMOĞLU

seccedilimlerde başarılı olurken Muhafazakacircr Partiden Doğan DELMAN ve Ertan HUumlRER belediye

meclisi uumlyesi olmaya hak kazanmıştır Daha oumlnceki doumlnemlerde seccedililenlerle beraber belediye

meclislerinde 17 Tuumlrk koumlkenli temsilci bulunmaktadır

İngilteredeki Tuumlrk toplumunun Tuumlrk adayların yanı sıra kendilerine youmlnelik hizmet vaadinde

bulunan İngiliz adaylara da oy verdikleri goumlzlenmektedir İngiltere Tuumlrk toplumu iccedilindeki genccedillerin

eğitim ve siyasi bilinccedillenme seviyesinin artmasına paralel olarak vatandaşlarımızın oumlnuumlmuumlzdeki

yıllarda siyasi temsil accedilısından daha elverişli bir konuma gelebilecekleri değerlendirilmektedir Bu

itibarla Tuumlrk toplumu iccedilindeki oumlrguumltlenme duumlzeyinin guumlccedillendirilmesinin oumlnem arz ettiği

duumlşuumlnuumllmektedir


1961 tarihli Tuumlrkiye - İngiltere Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesini Tadil Eden Tuumlrkiye Cumhuriyeti

Huumlkuumlmeti ile Buumlyuumlk Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Huumlkuumlmeti Arasındaki Sosyal

Guumlvenlik Soumlzleşmesi ve eki Sağlık Bakımı Protokoluuml 20 Aralık 1999 tarihinde Londrada

imzalanmış ve uumllkemiz tarafından 07082003 tarih ve 20036019 sayılı Bakanlar Kurulu karan ile

onaylanarak 16092003 tarih ve 25231 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanmış olmakla birlikte iki

uumllke arasında gerekli nota teatilerinin yapılmamış olması nedeniyle henuumlz yuumlruumlrluumlğe girmemiştir

Anılan Soumlzleşmersquonin henuumlz yuumlruumlrluumlk kazanmamış olması nedeniyle halen İngiltere ile Tuumlrkiye

arasındaki sosyal sigorta işlemleri 1961 Soumlzleşmesirsquone goumlre yapılmaktadır 1961 Soumlzleşmesi sağlık

yardımlarını iccedilermemektedir Oysa değiştirilmiş Soumlzleşmersquonin yuumlruumlrluumlğe girmesi halinde iki uumllke

vatandaşlarının geccedilici olarak birbirlerinin uumllkelerinde bulundukları suumlrelerde sağlık yardımlarının

yapılarak uumlcretin diğer taraf sigorta sisteminden tahsil edilmesi imkacircnı doğacaktır

294


AB ndash Tuumlrkiye Ortaklık Anlaşması İhlacirclleri İngilterede suumlresiz ikamet ve ccedilalışma iznine sahip

olan vatandaşlarımız sosyal guumlvenlik haklarından İngiliz vatandaşları ile eşit koşullarda

yararlandıkları halde suumlreli oturma ve ccedilalışma iznine sahip vatandaşlarımızın vizelerinde yer alan

bu vize kamu fonlarına erişim imkacircnı vermez şerhinden dolayı oumlzellikle vergilerden karşılanan

bazı sosyal yardım oumldeneklerinden (ccedilocuk parası sosyal yardıma dayalı işsizlik oumldeneği vb)

İngiltere vatandaşlarıyla eşit koşullarda yararlanamadıkları muumlşahede edilmektedir Bu durumun

AB Adalet Divanırsquonın SUumlRUumlL Kararırsquona aykırı olduğu duumlşuumlnuumllmektedir Bu ccedilerccedilevede bir taraftan

ilgili makamlarla temaslar kurularak uygulamadaki ihlacircllerin ortadan kaldırılması yolundaki

baskıların artırılması diğer taraftan vatandaşlarımızın bu konular hakkında bilgilendirilerek yargı

yoluyla hak aramaya teşvik edilmeleri youmlnuumlndeki ccedilalışmalar suumlrduumlruumllmektedir

295

110 AVUSTRALYA



Eyluumll 2013 itibarıyla


Erkek 11468557 2677411 39684

Kadın 11727082 2786694 37478

Toplam 23195639 5464105 77162

Kaynak Avustralya İstatistik Buumlrosu (ABS) Tuumlrk sayısı ABS tarafından nuumlfus sayımının yapıldığı Ağustos 2011rsquoden Eyluumll 2012rsquoye

kadar hesaplanmış nuumlfus artış hızı eklenerek Ataşeliğimizce bulunmuştur



0 ndash 14 15 ndash 24 25 ndash 64 65 ve yukarı Toplam

Erkek 7405 7614 22711 1954 39684

Kadın 7103 6818 21671 1886 37478

Toplam 14508 14432 44382 3840 77162

Kaynak ABS Vatandaşlarımızın sayısı ABS tarafından nuumlfus sayımının yapıldığı Ağustos 2011rsquoden Eyluumll 2013rsquoe kadar hesaplanmış yıllık

nuumlfus artış hızı olan 18 eklenerek Ataşeliğimizce bulunmuştur

Vatandaşlarımızın Eyaletlere ve Boumllgelere Goumlre Dağılımı


EyaletBoumllgeİdari Yapılanma Başkent Toplam

Yeni Guumlney Galler (NSW) Sidney 38195

Viktorya Melburn 32322

Queensland Brisbane 2784

Batı Avustralya Perth 1928

Guumlney Avustralya Adelaide 1542

Tazmanya Hobart 277

Kuzey Boumllgesi Darvin 79

Avustralya Başkent Boumllgesi Canberra 35

Toplam 77162

Kaynak ABS

Vatandaşlarımızın sayısı ABS tarafından nuumlfus sayımının yapıldığı Ağustos 2011rsquoden Eyluumll 2013rsquoe kadar hesaplanmış yıllık nuumlfus artış hızı olan

18 eklenerek Ataşeliğimizce bulunmuştur

296


Aşağıdaki tablolarda Avustralyarsquoda doğan vatandaşlarımız yer almamaktadır ve o nedenle

vatandaşlarımızın sayısı olduğundan az goumlruumlnmektedir Ayrıca genel olarak Avustralya

istatistiklerinde Tuumlrk nuumlfus Orta Doğu Nuumlfusu iccedilinde goumlsterilmektedir

Haziran 2011 itibarıyla

Doğum uumllkesi Toplam sayı

Nepal 29589

Sudan 26199

Guumlney Kore 100255

Afganistan 26527

Tayland 53393

Hindistan 340604

Pakistan 31277

Tayvan 38025

Bangladeş 28179

Japan 52111

Endonezya 73527

Ccedilin 379776

Singapur 58903

Hong Kong 90295

Irak 48348

Zimbabve 31779

Malezya 135607

ABD 83996

Iran 33696

Kanada 44118


Fransa 30631

Yeni Zelanda 544171

Filipinler 177389

Papua Yeni Gine 31225

Rusya 22804

297

Fiji 62778

Burma 22173

Sri Lanka 92243

Kamboccedilya 31397

Vietnam 210803

Tuumlrkiye 39989

İrlanda 72378

Moritus 27026

Şili 28574

Luumlbnan 90395

Bosna Hersek 37470

İngiltere 1192878

Sırbistan 42064

Makedonya 49704

Mısır 41163

Polonya 58447

GKıbrıs 20910

Hırvatistan 68319

Almanya 128558

Hollanda 88609

Malta 48870

Macaristan 22660

Yunanistan 127195

İtalya 216303

Uumllke dışında doğanlar toplamı 5993945

Avustralyarsquoda doğan toplamı 16334902

Toplam 22328847

Kaynak ABS

298


Aralık 2013 itibarıyla


Melburn Başkonsolosluğu Goumlrev Boumllgesi 1275 210 20

Sidney Başkonsolosluğu Goumlrev Boumllgesi 1450 225 28

Toplam 2725 435 48

Kaynak Tuumlrkiye Cumhuriyeti Melburn ve Sidney Başkonsoloslukları kayıtları



2023 yılında 65 olan emeklilik yaşının 67 yuumlkseleceği daha oumlnce accedilıklanmıştı Yapılan yeni

hazırlıkta 2035 yılında emekli olacakların yaş sınırını 70rsquo e ccedilıkarılması istendi Konu ile ilgili

accedilıklama yapan Koalisyon yetkilileri ve Bakan Joe Hockey emeklilik yaşının yuumlkseltilmesi

konusunda şu an iccedilin bir ccedilalışma yapmadıklarını soumlyledi İşccedili oumlrguumltlerinden ACTU Başkanı Ged

Kearney yaptığı accedilıklamada 70 yaşına ccedilekilmesi duumlşuumlnuumllen emeklilik yaşının kabul edilemez

olduğunu soumlyledi Oumlzellikle inşaat sektoumlruumlnde ve ccedilocuk bakım evlerinde ccedilalışanlar nasıl olur da o

yaşlarda ccedilalışmaya devam ederler diyerek mantıklı yaklaşılması ccedilağrısında bulundu Huumlkuumlmete

sunulan rapora goumlre eğer emeklilik yaşı 70rsquoe ccedilıkarılırsa devlet 2025-26 ve 2059-60 yılları arasında

150 milyar dolar kar elde edecek

Ancak bu plana karşı tepkiler buumlyuumlk Yaş ayrımcılığı komisyonu başkanı Susan Ryan yuumlkseltme

raporuna tepki goumlstererek hali hazırda 55 yaşın uumlzerinde 2 milyon işsiz yaşlının olduğunu soumlyledi

National Seniors başkanı Michael ONeill ise 50 yaş uumlstuuml bir ccedilok Avustralyalının işten ccedilıkarılma ile

karşı karşıya olduğu ve iş bulmakta zorlandığı bir ortamda emeklilik yaşının 70 olması kabul

edilemez olduğunu soumlyledi

İş bulmak iccedilin yardım arayan Avustralyalıların sayısı guumln geccediltikccedile artarken daha fazla sayıda

insan ise yenilgiyi kabullenerek iş aramaktan tamamen vazgeccediliyor

Aralık ayında yayınlanan ccedilalışma rakamları 30000rsquoden fazla full-time işin kaybedildiğini işguumlcuuml

iştirak oranının da duumlşeceğini oumlngoumlruumlyor Ccedilalışma hizmeti sunucuları gerccedilek resmin ccedilok daha koumltuuml

olduğunu ve işsizliğin uumllkenin bazı kesimlerinde 30rsquou bulduğunu soumlyluumlyor Finans piyasaları

299

rakamların son bir ayda 30000rsquoden fazla işin kaybedildiğini goumlstermesine şaşırmış olabilir ancak iş

arayanlara yardımcı olmak iccedilin ccedilalışanlar bunun etkisini en ccedilok hissedenler

Ulusal işsizlik oranı 58 olarak biliniyor ancak iş bulma acentalarına goumlre ccediloğu kişi iccedilin durum

bundan daha koumltuuml İş Bulma acentalarından bir temsilci ldquoUumllke ccedilapında işsizliğin yuumlksek olduğu

kesimlere baktığınızda oumlrneğin Guumlneybatı Sydney ve Adelaidersquoin bazı boumllgelerinde genccedillerin

işsizlik oranı 30rsquoun uumlzerinde Rakamlar ayrıca yeterli gelir getirici iş bulamayan hayatlarını

suumlrduumlrebilmek iccedilin daha fazla ccedilalışmaları gereken insanlar olduğunu da goumlsteriyorrdquo şeklinde

accedilıklama yaptı İş bulma şansının az olması nedeniyle birccedilok kişi iş aramayı bırakıyor Bu durum

aralık ayında iş guumlcuumlne iştirak oranının 02 duumlşmesi ile istatistiklere yansıyor Bu durum Ccedilalışma

Bakanı Senatoumlr Eric Abetzrsquoi endişelendirdi Abetz ldquoİştirak oranının duumlşmesi her zaman endişe

verici bir durumdur Bu durumlarda ekonomiyi ve iş yaratmayı suumlrduumlrecek oumlnlemler yaratmak her

zamankinden daha oumlnemlidirrdquo dedi Abetz uumllkenin finans durumu rayına oturtmadan ne kamusal ne

de oumlzel sektoumlrde iyileşme goumlruumllemeyeceğini soumlyledi Abetz ldquoŞişmiş bir kamusal sektoumlruuml finanse

etmek iccedilin yurt dışından borccedil alıp oumlzel sektoumlre yatırmalıyız Kamusal sektoumlruuml finanse eden dinamik

bir oumlzel sektoumlre sahip olmanız gerekirrdquo dedi

Yoksulluk Sınırı Gittikccedile Buumlyuumlyor

Yapılan yeni bir araştırma Avustralyarsquoda yoksulluk sınırının altında yaşayan insanların sayısının

arttığını goumlsterdi 2013 yılı Global Varlık Raporuna goumlre yetişkin bir Avustralyalının zenginlik

sınırı 233504 AUS olarak gerccedilekleşti Buna goumlre Avustralyarsquoda yoksulluk sınırı oranı 102rsquoden

118rsquoe yuumlkseldiği ortaya ccedilıkmış ve 26 milyon Avustralyalının yoksulluk sınırının altında yaşadığı

belirtilmiştir Soumlzkonusu rakamın yarım milyonuna yakınının yaş ortalamasının 15rsquoin altında

olduğu belirtildi

Avustralyarsquoda Engelli Ccedilalışan Azaldı

Avustralya İstatistik Buumlrosu rakamlarına goumlre işguumlcuumlne katkıda bulunun engelli insanların sayısı

geccedilen 20 yılda duumlşuumlkluumlk goumlsterdi Uluslararası Engelli İnsanlar Guumlnuumlnde Avustralya İstatistik

Buumlrosunun yayınladığı rakamlara goumlre 1993 yılında Avustralyalı engellilerin 55rsquoi ve bir engelli

olmayanların da 77rsquosi ccedilalışmaktaydı Ancak bu rakamlar geccediltiğimiz yıl engelliler iccedilin 53rsquoe

duumlşerken engelli olmayanlar iccedilin de 83rsquoe yuumlkseldi Avustralyalıların 18 kadarı engelli ancak

OECD uumllkeleri arasında engellilerin işguumlcuumlne katkısında Avustralya neredeyse son sırada yer alıyor

Access Economics tarafından yapılan bir 2011 araştırması engelli ve engelli olmayan insanların

300

işguumlcuumlne katkısındaki farkın uumlccedilte bir oranında kapatılmasının Avustralya Milli Gelir oranına on yıl

iccedilinde 43 milyar dolar katkı sağlayacağını buldu Rapor boumlyle bir eylemin muumlmkuumln olduğunu ve

Avustralyarsquonın engellilerin ccedilalışma oranını 64rsquoe ccedilıkarmasının gerektiğini soumlyluumlyor

İşsizlik Oranı

Avustralyarsquoda yeni iş imkanları yaratılmasında yavaşlık goumlzlenirken full-time işlerde duumlşuumlş part-

time işlerde ise ccedilok artış kaydedildi Bunun yanısıra genccedillerdeki işsizlik ve iş arayan insanların

sayısı hala yuumlksek Aralık 2013 itibariyle toplam istihdam 11636600 işsiz 716000 olarak

gerccedilekleşti İşsizlik oranı 58 oldu Rakamlar 27900 full-time işin kaybedildiğini buna karşın

part-time işlerde 28900rsquoluumlk bir artış olduğunu goumlsteriyor 1000 yeni iş olanağı sağlanması ise

ekonomistlerin tahminlerini yanılttı

İstihdama katılım oranı son 7 yılın en duumlşuumlk seviyesinde gerccedilekleşti Ccedilalışan veya iş arayan

insanların sayısını yansıtan katılım oranı Ağustos ayında 648rsquode sabit kaldı Eyluumll ayının katılım

oranı ise 649rsquodan 648rsquoe duumlştuuml Aralık ayında ise bu oran 646 oldu Bu sonuccedil iş piyasasında

aktif olan Avustralyarsquolıların sayısının Ekim 2006rsquodan beri en duumlşuumlk seviyeye ulaştığı anlamına

geliyor

Genccedillerde işsizlik oranı yuumlksek

Genccedillerde işsizlik oranı Ağustos ayında 05 duumlşerek 171 olarak gerccedilekleşti İş bulmakta

zorlananlar sadece 15-19 yaş arasındaki Avustralyalılar değil 20rsquoli yaşlardaki Avustralyalıların da

iş bulmakta zorlandığına ilişkin işaretler var ve genccedillerden bazılarının yuumlksek lisansın iş bulmalarını

kolaylaştıracağını uumlmit ederek uumlniversiteye geri doumlnduumlğuuml goumlruumlluumlyor

Sendikalara İnceleme

Liberal Parti Huumlkuumlmetirsquonin İş İlişkileri Bakanı Eric Abetz sendikalarda yaşanan yolsuzlukların

uumlzerine gideceklerini ve sendikalar iccedilin yeni duumlzenlemeler geleceğini accedilıkladı Abetz ilk iş olarak

sendikalarda buumlyuumlk ccedilaplı araştırmalar yapılacağını ve sendikaların bazı alanlarda sahip oldukları

dokunulmazlığın kaldırılacağını belirtti Abetz konuyla ilgili accedilıklamalarında sendikalarda yaşanan

yolsuzlukların uumlzerine gideceklerini belirtti Eğer yolsuzluk tespit edilirse en ağır yaptırımların

uygulanacağını ifade etti Daha oumlnce Sağlık İşccedilileri Sendikasırsquonda yaşandığı uumlzere sendika

youmlneticilerinin zimmetine para geccedilirmesi gibi durumlarda 5 yıl hapis cezası ve 320 bin dolardan az

301

olmamak koşuluyla tazminat oumldenmesi gibi ağır cezalar uumlzerinde ccedilalıştıklarını belirtti Başka bir

deyişle buumlyuumlk şirketlerde yaşanan yolsuzluklara nasıl ceza kesiliyorsa bundan boumlyle sendikalarda

yaşanacak yolsuzlukların da cezasız kalmayacağı ifade edildi İş ilişkileri konusunda da

değişiklikler yapmak istediklerini ifade eden Abbott İnşaat Faaliyetleri Komisyonursquonu yeniden

hayata geccedilirerek inşaat işlerine sıkı denetim getireceklerini soumlyledi

Kadın ndash Erkek Uumlcret Dengesizliği

Avustralya Uumlcret Belirleme Komisyonu tarafından yapılan araştırmaya goumlre son yirmi yıl iccedilinde

kadınlar ve erkekler arasındaki uumlcret dengesizliğinin gittikccedile arttığı ve haftalık oumldemeler bazında

uumlcret farkının 266 dolara kadar yuumlkseldiği accedilıklandı Komisyon adına araştırmaları yuumlruumlten heyetin

başkanı olan Dr Carla Harris ldquoAraştırmamızın sonuccedillarına goumlre kadınlar ve erkekler arasındaki

uumlcret dengesizliği azalacağı yerde artarak buumlyuumlmekte Oumlzellikle 2004 yılından sonraki doumlnemde

oluşan uumlcret dengesizliğinde ciddi bir artış goumlzlemlendi Son verilere goumlre bir bayan işccedili erkek

işccedilinin haftalık kazancının ancak yuumlzde 82rsquosi kadarını kazanabilmekte Yani diğer bir deyişle bir

bayan işccedilinin erkek işccediliyle aynı oranda kazanca sahip olabilmesi iccedilin her yıl 64 guumln daha fazla

ccedilalışması gerekiyor Yıllık fark ise 14 bin dolar civarında ve tuumlm kariyer hayatı goumlz oumlnuumlne

alındığında aradaki fark neredeyse bir milyon doları bulmakta Oluşan bu farkın temel

nedenlerinden biri eğitim derecesi ve buna bağlı olarak ccedilalışılan işlerin erkek egemenliğinde

bulunması İşverenler oluşan bu dengesizliğin farkında bile değiller Hatta goumlruumlşme yaptığımız

birccedilok işveren bayanlara daha ccedilok avantaj sağlandığını ve imkanlar verildiğini duumlşuumlnmekteler

İşverenler bu durumun farkında olmadıkları iccedilin mevcut sistemin değişmesi iccedilin bir ccedilaba iccedilinde de

değiller Oysa gerccedilekler boumlyle değil Avustralya gibi gelişmiş bir uumllkede boumlyle bir fiyat dengesizliği

kabul edilemez Her sene iş yeriyle alakalı ve fiyat dengesizliğini de iccedileren birccedilok şikayet kadınlar

tarafından ilgili mercilere iletilmekte Hazırladığımız plana goumlre oumlnuumlmuumlzdeki seneden itibaren yuumlz

kişinin altında personeli olan firmalar cinsiyete bağlı uumlcret bildiriminde bulunmak zorunda

olacaklar Bizim duumlşuumlncemize goumlre mevcut iş ilişkileri uygulamalarında değişikliğe gidilmesi

gerekiyor Umarım gelecek huumlkuumlmet doumlneminde bu ccedilağrımız dikkate alınır ve oluşan fark bir an

oumlnce kapatılmaya ccedilalışılırrdquo diye konuştu

Doğum İzni Planı

Yeni Başbakan Abbott 1 Temmuz 2015 tarihinden itibaren ccedilalışan kadınların 6 aylık uumlcretli doğum

izni almasına imkan verecek duumlzenleme planladıklarını ifade etti Plan dahilinde yıllık 65 bin

AUSrsquoa ccedilalışan bir kadın 26 haftalık doğum izni sırasında 32500 AUS alabilecek 150 bin AUS

302

uumlzerinde maaş alan kadınlar ise en fazla 75 bin AUS alabilecek Babalar da uumlcretli olarak 2 hafta

izin kullanabilecekler Bu arada Huumlkuumlmetin ccedilalışan kadınların emeklilik oumldemelerini de yapma

kararı ortalama maaşla 2 ccedilocuğu olan bir kadının emekli olduğu zaman 50 bin AUS daha fazla

ikramiyesinin olması anlamına geliyor Planın gelecek yıl buumltccedilesinde 61 AUS milyarlık yer

kaplaması bekleniyor Abbott planı iccedilin gerekli bu parayı Avustralyarsquonın 3000 buumlyuumlk şirketine

15rsquolık vergi uygulayarak karşılamayı duumlşuumlnuumlyor Abbott planın kadınlara ccedilocuk sahibi olma

konusunda destek olacağını umuyor

Suumlrekli İşlerde Ccedilalışmak İsteyenler Artıyor

Avustralya İstatistik Buumlrosu tarafından yapılan bir ccedilalışmaya goumlre 500 bin civarındaki part-time

ccedilalışan suumlrekli işlere geccedilmek istiyor fakat ccedilalışabilecekleri suumlrekli bir iş bulamıyorlar Ayrıca 15 ndash

44 yaş arasındaki işccedililerin 25rsquoi de daha uzun saatler ccedilalışmak istiyorlar Bayan işccedililer daha ccedilok

suumlrekli işlerde ccedilalışma talebinde bulunurken haftada 35 saatin altında ccedilalışan işccedililerin neredeyse

tamamı suumlrekli işlere geccedilmek istiyor Part-time işlerde ccedilalışanların suumlrekli iş bulamamasının

nedenleri arasında birkaccedil temel sebep sayılmaktadır Bunlardan biri kendi ccedilalıştıkları iş alanında

yeterli talep olmaması diğeri işverenlerden bu youmlnde talep gelmemesi bir diğeri ise cinsiyete bağlı

iş grupları nedeniyle bayan ya da erkek işccedililerin sadece kendi cinsiyetleri doğrultusunda iş

başvurusu yapabilmesidir 2008 yılından bu yana Avustralyarsquoda part-time işlerde ccedilalışan fakat

suumlrekli işlere geccedilmek isteyen işccedililerin sayısı ciddi oranda artış goumlsterdiği Avustralya istihdam

piyasasında bu pozisyonda olan işccedililerin oranın 8 civarında olduğu belirtildi

İşsizlik Yardımında Artış

Yeni Başlangıccedil işsizlik yardımı kapsamında yapılan temel oumldeme miktarının yuumlkseltilmesi

huumlkuumlmetin Mayıs buumltccedilesi ile yaptığı değerlendirmelerde oumlncelikli guumlndem olmayı suumlrduumlruumlyor

Yalnız yaşayan ebeveynlerin Yeni Başlangıccedil sistemine dahil edilmeleriyle birlikte yaşadıkları

kayıpların telafi edilmesi huumlkuumlmetin seccedilim yılında acil olarak ele alması gereken konulardan biri

olarak goumlruumlnuumlyor Doumlrt yıl oumlnce yapılan buumltccedile değişiklikleriyle birlikte en kuumlccediluumlk ccedilocuğu 8 yaşından

buumlyuumlk olan tek ebeveynlilere youmlnelik olarak bir işsizlik desteği ve iş programı olan Yeni

Başlangıccedilrsquoa aktarılmıştı Bu yolla Federal buumltccedilede 700 milyon AUS dolara yakın tasarruf

sağlanırken ccedilocuklarını yalnız başına yetiştiren 84 bin anne ndash baba haftada 100 AUS dolara varan

gelir kayıplarına uğruyor Yardımların gelir durumuna bakılmaksızın iki haftalık net 50 AUS dolar

arttırılmasına youmlnelik oumlneri yeni tasarruf tedbirleri arayışında olan Huumlkuumlmetccedile pek kabul goumlrmedi

303

Bunun yerine gelire bağlı olarak değişen yardım iccedilindeki azalma oumlncesi payın 62 AUS dolardan 96

AUS dolara ccedilıkarılmasını guumlndemine aldı

Avustralyarsquoda Kadınların Emeklilik Konusunda Duumlnya Standartlarının Gerisinde Kaldığı

Belirtildi

Yapılan araştırmalara goumlre birccedilok Avustralyalı kadın emeklilik oumldemeleri ve emeklilik hakları

konusunda duumlnya standartlarının ccedilok gerisinde yer alıyor Avustralya Emeklilik Fonu Komisyonu

tarafından yapılan araştırmalara goumlre ccedilalışan kadınların buumlyuumlk boumlluumlmuuml emeklilik oumldemelerini

oumlenmsemiyorlar ve emekli olanlar da ekonomik youmlnden ciddi sıkıntılar yaşıyorlar Avustralya

Emeklilik Fonu Komisyonu tarafından yapılan accedilıklamalarda gelecek 10-15 yıl iccedilinde emekli

olacak Avustralyalı bayanları ccedilok zor guumlnlerin beklediği ccedilalışan kadınların işi bıraktıktan sonra

alıştıkları yaşam standartlarına devam etmelerinin imkansız goumlruumlnduumlğuuml belirtildi Araştırmaya

katılan kadınların emeklilik birikimleri iccedilin yeterli oumlzeni goumlstermedikleri sadece ccedilalışan kadınların

33rsquouumlnuumln kendilerini geccedilindirebilecek kadar emeklilik birikimine sahip oldukları geriye kalan

67rsquosinin ise gelecek yıllarda geccedilim sıkıntısıyla yuumlzleşecekleri belirtildi Bunun arkasındaki

nedenlerin ise kişisel tercihlerin yanısıra erkeklerin bayanlara oranla daha yuumlksek seviyede maaş

alması hamilelik izni ve aile sorunları gibi konular olduğu ifade edilmekte

İş İlanlarında Duumlşuumlş Var

2012 yılında suumlregelen iş ilanlarındaki duumlşuumlş yeni yılda da bu eğilimle devam ederek

ekonomistlerin faiz indirimi ile iş ilanlarının artacağı youmlnuumlndeki spekuumllasyonlarını da boşa ccedilıkarttı

2012 yılının ilk ccedileyreğine oranla 15 oranında inişe geccedilen iş ilanları haftalık Avustralya ccedilapında

130 bin civarında seyrediyor 2012 Nisan ayına oranla ise 30 gerileyen iş ilanlarında yaşanan

duumlşuumlşe ekonomistler farklı yorumlar yaparken yeni yılın ilk aylarındaki duumlşuumlşe gerekccedile olarak tatil

periyodu ve işccedili alımlarındaki ertelemeler goumlsterildi Ekonomistler oumlzellikle Mart ve Nisan

aylarında oluşan figuumlrlerin iş ilanları sayısını etkilediğini ve olası bir yuumlkselişi umut ettiklerini ifade

ettiler Oumlte yandan accedilıklanan rakamların gerccedilekccedili olmadığını ve Devlet İstatistik Buumlrosursquonun asıl

işsizlik rakamlarını accedilıkladıktan sonra gerccedilek bir sonuca ulaşabileceğini savunan ekonomistler de

oldu Duruma olumlu yaklaşan ekonomistler ise işsizlik oranlarının hafif de olsa 55 seviyesine

ccedilıkacağını veya sabit kalacağını duumlşuumlnuumlyorlar 15 bin kişinin daha işsiz kalması demek olan bu

yuumlkseliş devletin ekonomi birimleri tarafından da geccediltiğimiz yılın son doumlneminde oumlngoumlruumllmuumlş ve

geccedilici bir durum olarak nitelendirilmişti Merkez Bankasının bir suumlre boyunca faiz değerlerini sabit

tutacağı tahminlerinin yanı sıra bu yılın ortalarına doğru gerccedilekleştirilecek olası bir faiz indirimi

304

sonrası işsizliğin 575rsquolere ccedilıkacağı tahminler arasında bulunmakta Madencilik sektoumlruumlnuumln

ekonomiye iyi youmlnde etki etmesinden memnun olan ekonomistler bu yıl da ekonomide buumlyuumlme

bekliyorlar

Emekli Maaşlarında Artış

Mart 2013 ayından itibaren yaklaşık 750 bin emeklinin maaşlarında artış olacağı bildirildi

Emekliler her iki haftada bir 680 AUS fazla maaş alacaklar Bu artış aylık bazda 2950 AUS artış

anlamına gelmektedir Bunun yanısıra Huumlkuumlmetin yeni uygulaması ile maaşları artacak emeklilerin

taşınmaz malları ve bankadaki birikimleri de daha duumlşuumlk seviyeden değerlendirmeye alınacak

Maaşların Uumlccedilte Biri Suumlper Emeklilik Fonlarına Yatırılıyor

Ortalama bir Avustralyalının superannuation (suumlper emeklilik) iccedilin yılda 2000 AUS para oumldediği

belirtildi Buna goumlre 20 yaşında iş hayatına 25 bin AUS maaşla başlayan bir kişi oumldeme koşullarına

goumlre 502 bin ila 663 bin AUS arası emeklilik parası biriktiriyor Fakat toplam paranın 118 ndash 174

bin AUSrsquounu oumlduumlyor Sigorta primleri kariyere ve yaşa bağlı olarak katlanarak artıyor 65 yaş

uumlstuumlndekiler en fazla sigorta primi yatıranlar olup yıllık ortalama 6130 AUS prim yatırmaktadırlar

Yaşlara goumlre yatan ortalama sigorta primleri

35 yaş altındakiler 445 AUS

35-49 yaş arası 1239 AUS



500 bin AUS ile emekli olmak isteyen bir kişi 35 yıl boyunca parasının beşte birini suumlper emeklilik

fonlarına oumldemek zorundadır

305



Doğum Uumllkesine Goumlre Seccedililmiş Uumllkeler 2006 yılı itibarıyla

İşguumlcuumlne katılım oranı

Luumlbnan

Irak

Tuumlrkiye

İran

İsrail

Suriye

Avustralya

Erkek 605 536 610 675 763 624 726

Kadın 267 244 343 501 605 280 598

Toplam 442 397 480 592 692 447 660

İşguumlcuuml piyasasında

olmayan nuumlfus oranı

Erkek 368 439 366 308 223 354 259

Kadın 701 732 630 479 372 691 385

Toplam 529 578 494 389 290 527 324

Tam guumln istihdam

edilen nuumlfus oranı

Erkek 353 261 400 434 550 381 530

Kadın 109 95 158 225 254 113 274

Toplam 235 182 282 334 417 242 398

İşsizlik oranı

Erkek 118 214 98 114 52 109 50

Kadın 127 244 133 120 65 142 48

Toplam 121 223 110 117 58 120 49

Kaynak ABS 2006 Nuumlfus sayımı verileri

Ccedilalışan Vatandaşlarımızın Eyaletlere ve Boumllgelere Goumlre Dağılımı 30 Aralık 2013 itibarıyla

Eyaletler Erkek Kadın Toplam sayı

Viktorya 13150 7256 20406

Yeni Guumlney Galler 9750 6630 16380

Queensland 775 388 1163

Batı Avustralya 409 290 699

Guumlney Avustralya 285 240 525

Diğer 163 96 259

Toplam 24532 14900 39432

Kaynak ABS

Not Vatandaşlarımızın sayısı ABS tarafından nuumlfus sayımının yapıldığı Ağustos 2011rsquoden Eyluumll 2012rsquoye kadar hesaplanmış nuumlfus artış hızı

eklenerek Ataşeliğimizce bulunmuştur

306

Ccedilalışan Vatandaşlarımızın İşkollarına Goumlre Dağılımı 30 Aralık 2013 itibarıyla

İşkolu Ccedilalışan İşccedili Sayısı

Tarım Orman Balıkccedilılık Madencilik 1308

İmalat Sanayi 8111

İnşaat 2438

Toptan ve Perakende Ticaret 5567

Ulaştırma ve Depolama Hizmetleri 3388

Maden 2100

Banka Sigorta Finans 3500

Kamu Youmlnetimi Savunma 700

Eğitim Sağlık Hizmetleri 2910

Diğer 3979

Bağımsız Ccedilalışanlar 5331

Toplam 39432

Kaynak ABS




Avustralyarsquoda vatandaşlarımıza ait kuumlccediluumlk ve orta oumllccedilekli firma işletme ve kuruluşların

sektoumlrel dağılımı

Mart 2013 itibarıyla

Muumlteahhitlik- Muumlhendislik-İnşaat-Peyzaj 300

Gıda sektoumlruuml 535

Otomotiv 174

Hukuk hizmetleri- Mali hizmetler ve diğer danışmanlıklar 185

Haberleşme- Basın Yayın-Fotoğraf 89

Sanayi 70

Tekstil 84

Diğer ticari işletmeler 340

Toplam 1777

Kaynak Altın Rehber 2011

307


Tam zamanlı ccedilalışan yetişkinler iccedilin işkollarına goumlre Ağustos 2013 itibariyle ortalama bruumlt yıllık ve

aylık uumlcretler aşağıda verilmiştir

İşkolları İtibariyle Ortalama Aylık Bruumlt Uumlcretler

Ağustos 2013 itibarıyla

İşkolları Avustralya Doları

(AUS)

Avustralya

Doları

(AUS)

Avustralya

Doları

(AUS)

Yıllık Bruumlt

Ortalama Uumlcret

Aylık Bruumlt

Ortalama Uumlcret

Asgari Bruumlt

Saat Uumlcreti

(Tuumlm sektoumlrler

iccedilin asgari bruumlt

saat uumlcreti

aynıdır)

Madencilik Gaz ve Petrol 141321 11777 1637

Uumlst Duumlzey Youmlneticilik 140000 11667 1637

Muumlhendislik 121020 10085 1637

İnşaat 118748 9896 1637

IT-Telekominikasyon 110147 9179 1637

Pazarlama 96738 8062 1637

Bilim sektoumlruuml 95432 7953 1637

Bankacılık ve Mali Hizmetler 94754 7896 1637

Sağlık ve sağlık bakımı 94503 7875 1637

Muhasebe 92514 7710 1637

Kamu Youmlnetimi ve Savunma

Hizmeti

91899 7658 1637

Uumlretim Sektoumlruuml 83514 6959 1637

Medya Reklamcılık Eğlence 82638 6887 1637

308

Eğitim ve Oumlğretim 78238 6520 1637

Emlakccedilılık Sektoumlruuml 74943 6245 1637

Toplum hizmetleri 71607 5967 1637

Ticaret ve diğer hizmetler 69655 5805 1637

Toptan ve Perakende uumlruumlnler 63981 5332 1637

Seyahat ve Turizm 62379 5198 1637

İşkolları Ortalaması 93896 7825 1637


Toplu İş Uyuşmazlıkları

2011 yılı Mart ayı itibarıyla

Yıllar

Uyuşmazlık başına

kaybedilen iş guumlnuuml sayısı

Uyuşmazlık

sayısı

Katılan işccedili

Sayısı rsquo000

Kaybedilen

İşguumlnuuml sayısı rsquo000

2006 656 202 1227 1326

2007 368 135 360 497

2008 1110 177 1729 1965

2009 562 236 893 1327

2010 558 227 548 1266

Kaynak Avustralyarsquoda İş Uyuşmazlıkları-Mart 2011 (Industrial Disputes Australia March 2011-

6321055001)



Boumllge

Toplam

Ccedilalışan

İşsiz

Sayısı

Toplam

İşguumlcuuml

İşsizlik

Oranı ()

İşguumlcuumlne

Katılım ()

Avustralyarsquoda doğanlar 8430500 418400 8848900 47 693

Avustralya dışında

doğanlar

3121400 159000 5231600 48 627

Okyanusya ve Antarktika 440300 25500 465800 55 777

Kuzey-Batı Avrupa 875400 34900 910300 38 606

Guumlney ve Doğu Avrupa 296800 8700 305500 28 409

Kuzey Afrika ve Orta Doğu 137300 18600 155900 119 505

309

Tuumlrkiyersquonin iccedilinde

bulunduğu Kuzey Afrika ve

Orta Doğu (Luumlbnan hariccedil)

101100

15300

116400

131

517

Guumlney Doğu Asya 340900 14800 355700 42 764

Amerika 146700 6400 153000 42 706

Diğer 3300 300 3600 88 676

Kaynak ABS (httpwwwabsgovauAUSSTATS)

Not Tuumlrkler Avustralya istatistiklerinde diğer Kuzey Afrika ve Orta Doğu uumllke vatandaşları ile birlikte

ele alınmaktadır



2013 yılından itibaren geccedilerli olan değişiklik ile en kuumlccediluumlk ccedilocukları 8 yaşına gelenler tek ebeveyn

oumldemesi değil işsizlik parası almaya başlayacaklardır Yeni duumlzenleme 2013 yılı Ocak ayında

başlamıştır Bu durumdan etkilenecek kişilere yapılan oumldemelerde haftalık oranında 5600

Avustralya Doları tutarında bir duumlşuumlş gerccedilekleşmiştir

Yaşlılık Oumldeneği

Yaşlılık Emekliliği almak iccedilin yaş koşulu şu an kadınlarda 645 yaş erkeklerde 65 yaşdır Bu yaşa

ulaşan kişiler gelir ve mal varlığı testini geccediltiği taktirde yaşlılık emekliliği oumldeneği hakkına

kavuşur

Emeklilik yaşı 01072013 tarihinde yapılan olan bir değişiklikle 01072017 tarihinden itibaren

kadın erkek 65 yaş olacak ve yıllara orantılı olarak her iki yılda bir 6 aylık yaş artışı olacak ve bu

artış 2023 yılına kadar devam edecek 2023 yılında ise emeklilik yaşı kadın ve erkek iccedilin 67 yaşına

ulaşmış olacak

310

Yeni Yaş Emekliliği Yasasına goumlre doğum tarihi tablosu aşağıda goumlsterilmiştir

Doğum tarihi Kadınlarda Yaşlılık aylığı

almaya uygun yaş

Erkeklerde Yaşlılık aylığı

almaya uygun yaş

1 Temmuz 1935 ve oumlncesi 60 65

1 Temmuz 1935-31 Aralık 1936 60 6 65

1 Temmuz 1937-30

Haziran1938 61 65

1 Temmuz 1938-31 Aralık 1939 616 65

1 Ocak 1940-30 Haziran 1941 62 65

1 Temmuz 1941-31 Aralık 1942 626 65

1 Ocak 1943-30 Haziran 1944 63 65

1 Temmuz 1944-31 Aralık 1945 636 65

1 Ocak 1946- 30 Temmuz 1947 64 65

1 Temmuz1947-31 Aralık 1948 646 65

1 Ocak 1949-30 Haziran 1952 65 65

1 Temmuz 1952-31 Aralık 1953 656 656

1 Ocak 1954-30 Haziran 1955 66 66

1 Temmuz 1955-Aralık 1956 666 666

1 Ocak 1957-Sonrası 67 67

Sosyal Guumlvenlik Oumldemelerinin Yurt Dışında iken Oumldenme Suumlreleri

1 Ocak 2013 tarihinden itibaren Avustralya dışındayken pek ccedilok sosyal guumlvenlik ve aile yardımı

oumldemesini almaya devam edilebilecek azami suumlre 13 haftadan 6 haftaya indirilmiştir

311

Aşağıda belirtilen Avustralya Huumlkuumlmeti oumldemelerinden birini alanlar bunu almaya Avustralya

dışındayken de suumlresiz olarak devam edebilir ancak altı haftadan sonra alınmakta olunan tutar

aşamalı olarak azalabilir

Bu kapsama giren oumldemeler

Yaşlılık Aylığı

Uluslararası bir sosyal guumlvenlik anlaşması altında yapılan oumldemeler

Maluliyet Oumldeneği (belirli koşullarda)

Kadın Oumldeneği (belirli koşullarda)

Dul Oumldeneği (belirli koşullarda)

Altı haftadan sonra veya eğer Avustralyarsquodan kalıcı olarak ayrılınıyorsa ayrıldıktan sonra alınan

oumldenekler ve ek oumldemeler ayrılma tarihinde azalmaya başlayacaktır Eğer 26 haftadan daha uzun bir

suumlre Avustralya dışında kalınırsa oumldeme oranı tekrar değişebilir Eğer uluslararası bir sosyal

guumlvenlik anlaşmasına goumlre Avustralyarsquodan bir oumldeme alınıyorsa anlaşma dahilindeki uumllkede

kalındığı suumlrece oumldeme suumlresiz olarak oumldenecektir Fakat anlaşma dahilindeki uumllkeden o kişi

ayrıldığı takdirde oumldemesi altı haftadan sonra biter

Kişiler altı haftalık suumlreccedilten sonra oumldemeyi almaya aşağıdaki koşullarda devam edebilir

bullBelirli Avustralya huumlkuumlmeti oumldemeleri alırken Avustralyarsquodaki tam zamanlı bir oumlğrenim

programının uzantısı olarak yurt dışındaki program tarafından onaylanmış bir ccedilalışma yapılıyorsa

bu suumlre boyunca oumldeme almaya devam edebilir

bullAile Vergi Yardımı (Kısım A) alanlar uumlccedil yıla kadar taban maaş miktarını almaya devam

edebilirler

bull 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle halihazırda Avustralya dışında olanlar geri doumlnene kadar bu yeni

kanunlardan etkilenmeyeceklerdir

Bebek Oumldemeleri İptal Edildi

Avustralyarsquonın 2013 yılı Buumltccedilesinde 43 milyar Dolar civarında kesinti yapıldı Accedilıklanan rakamlara

goumlre buumltccediledeki accedilık 194 milyar dolar olarak belirlendi Gelecek yılın tahmini buumltccedilesinde 18 milyar

dolarlık accedilık verileceği tahmin edilirken ilerleyen yıl iccedilinde de 10 milyar dolarlık buumltccedile accedilığı

hesaplandı 2015-2016 buumltccedilesinde ise 800 milyon dolarlık fazla elde edilmesi oumlngoumlruumlluumlyor Ancak

ekonomistler bunun iyimser bir tablo olduğunu ve rakamaların yuvarlanması sonrası buumltccedile fazlası

312

verilmesinin zor olduğu goumlruumlşuumlnde birleşiyorlar Ekonomistlere goumlre Avustralya ekonomisinin eski

parlak guumlnlere doumlnerek buumltccedile fazlası elde edilmesi ancak 2016-2017 yılında 6 milyar dolar civarında

olacak

Bu arada buumltccedilede yapılan kısıntı ccedilerccedilevesinde 5000 AUS olan bebek oumldemesi kaldırıldı ve yeni

uygulamaya gore bebek oumldemesi Aile Vergi Yardımı Programına dahil edilerek ilk bebek iccedilin 2000

AUS ve sonraki bebekler iccedilin 1000 AUS olarak belirlendi 2014 yılından itibaren uygulamaya geccedilecek

yeni bebek oumldemesi sistemi sayesinde devlet 11 milyar dolar tasarruf edecek



2011 ndash 2012 yılları arası itibarıyla

Sigorta kolları ve rejimleri Genel

Yaşlılık 2282600

Maluliyet 827460

Dul Oumldeneği 27028

Bakım oumldeneği 549638

Bakım yardımı 205560

Aile vergi yardımı 1711000

Ebeveyn oumldeneği 125000

Kaynak Avustralya Sosyal Guumlvenlik Hizmetleri Kurumu (Centrelink)


Federal Huumlkuumlmetin sorumluluğunda olan sosyal guumlvenlik hizmetleri vergilerle finanse

edilmektedir1991 tarihli Sosyal Guumlvenlik Yasasırsquona goumlre Avustralya sosyal guumlvenlik aylık yardım

ve oumldenekleri uumllkede ikamet eden herkesi kapsamaktadır Ccedilalışanlar ve işverenlerden ldquoİş Kazası

Sigortasırdquo kapsamındaki bazı hizmetler ile ldquoOumlzel Sağlık Sigortasırdquo ve 1991 yılında yuumlruumlrluumlğe giren

ldquoEk Emeklilik Sigortasırdquo dışında herhangi bir prim alınmamaktadır

İş Kazası Sigortası İşverenlerce oumldenen primlerden meydana gelmektedir İş kazası sigortası

federal duumlzeyde duumlzenlenmediği iccedilin eyaletten eyalete değişiklik goumlstermekte olup en az prim

Queensland Eyaletirsquonde oumldenmekte bunu 1338 oranı ile Viktorya Eyaleti takip etmektedir

Ancak bu oran bir sanayi kolundan diğerine değişebildiği gibi işverenin performansına goumlre de

313

değişiklik goumlstermekte oumlrneğin yuumlksek performansı olan bir işveren diğerlerine goumlre daha az prim

oumldeyebilmektedir

Prim hesaplamalarında aşağıda belirtilen hususlar goumlz oumlnuumlnde bulundurulmaktadır

- İşccediliye oumldenen toplam uumlcret

- İş yerinin buumlyuumlkluumlğuuml

-Sanayi kolu iccedilin belirlenmiş en uumlst prim oranı

- İşccedililerin talepleri sonucu ortaya ccedilıkacak muhtemel masraf miktarı ve

- Yapılan işin tehlike derecesine goumlre İş Kazası Sigortası Kurumu tarafından belirlenen oran

Prim miktarı hesaplandıktan sonra KDV eklenmektedir

Ek Emeklilik Sigortası 1992 tarihli Ek Emeklilik Guumlvencesi Yasasırsquona goumlre tuumlm işverenlerin tam

guumln yarım guumln veya ara sıra ccedilalışan kimselerin de bulunduğu işletmelerin youmlneticileri de dahil

olmak uumlzere istihdam ettikleri tuumlm ccedilalışanlar iccedilin asgari duumlzeyde ek emeklilik sigortası primi

oumldemesi gerekmektedir

1 Temmuz 2002 tarihinden itibaren ise en duumlşuumlk prim oranı işccedilinin kazancının 9rsquou olarak

belirlenmiştir

Oumlzel Sağlık Sigortası Avustralya vatandaşları ulusal sağlık sisteminin (Medicare) yanında bu

sistem tarafından karşılanmayan tedaviler iccedilin ya da daha iyi hizmet almak uumlzere oumlzel sağlık

sigortası da yaptırabilmektedirler


İşsizlik yardımı İki haftalık (Av Doları)

Bekar ccedilocuksuz 50100

Bekar ccedilocuklu 54210

Bekar 60 yaş uumlstuuml 54210

Eşli eşlerin her birine 45230

314


Avustralyarsquoda iş guumlvenliği ve iş kazası sigortası hizmetleri federal duumlzeyde duumlzenlenmemiş olup

eyaletlerin sorumluluğuna bırakılmıştır Bu doğrultuda her eyalette ayrı bir yasal duumlzenleme ve

kurum bulunmaktadır Her eyalette İş Kazası Sigortası Kurumu ya da İşyeri Guumlvenliği Kurumu

adıyla oluşturulan kurumlar işccedili sağlığı ve iş guumlvenliği ile ilgili hizmetleri sunmaktadır


Avustralyarsquoda aile yardımları ccedileşitli oumldemeler yoluyla yapılmaktadır

Aile vergi oumldeneği Avustralyarsquoda ikamet eden 21 yaşın altında olup aileye bağımlı olan veya 21ndash

24 yaş arasında olup tam guumln eğitime devam eden ccedilocuğu olan ailelere geccedilinmek iccedilin değil ailenin

gelirine ek olarak oumldenir Oumldenek miktarı ailenin gelirine bağlıdır duumlşuumlk gelirli olan ailelere yapılan

oumldeme daha fazladır

Doğum oumldeneği Doğum yapan anneye bir defada oumldenir Birden ccedilok doğum halinde oumldeme her bir

ccedilocuk iccedilin yapılır Gelire değil ikamete bağlıdır

Ccedilocuk bakım oumldeneği Okul saatleri dışında guumlnduumlz bakım evlerinde bakım hizmeti alan ailelere

ccedilocuklarının masraflarına katkı olarak oumldenir Ailenin gelirine ve mal varlığına değil ikamete

bağlıdır

Ebeveyn oumldeneği 6 yaşın altında ccedilocuğu bulunan ve yeterli geliri olmayan ailelere (anne veya

babadan sadece birine) verilir 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren yeni ebeveyn yasası ile ccedilalışan anne

veya babadan sadece biri işyerinden uumlcretli ebeveyn iznine ayrılabilmektedir İkamete bağlıdır

OumlksuumlzYetim aylığı Anne ve babasının oumlluumlmuuml veya birinin oumlluumlmuuml sonucu oumlksuumlzyetim kalan 16

yaşın (okumaktaysa 21 yaşın) altındaki ccedilocukların bakımı iccedilin verilir Ailenin geliri ve mal

varlığına bağlı değildir ikamete bağlıdır

315


Temmuz 2013 ndash Temmuz 2014 Arası

Ailelere Vergi

Yardımı -A

Sınıfı İki

Haftalık Tutar

(Av$)

Ailelere Vergi

Yardımı ndash B

Sınıfı İki

Haftalık

(Av$)

Ccedilocuk Bakım

Yardımı (7 yaşın

altı ve okula

gitmeyen) Aylık

(Av$)

Genccedillik Yardımı

(16-24 yaş arası tam

guumln genel eğitim

veya ccedilıraklık eğitimi

alan) İki Haftalık

(Av$)

Yetim

Aylığı

18 yaş altı her

ccedilocuk

5516

22680

18-21 yaş arası

her ccedilocuk

7880

5 yaş altı her

ccedilocuk

14644

5-15 yaş arası

(veya tam guumln

eğitim alıyorsa

16-18 yaş arası)

her ccedilocuk

10220

Onaylı bakım 19500

Kayıtlı bakım

14430

18 ndash 24 yaş arası

her ccedilocuk

27200

16 yaşın

altındaki

(eğitimde ise 21)

ccedilocuklar

5930


Ccedilocuk parası ve aile yardımı gibi oumldemeler Avustralya dışına yapılmamaktadır Dolayısıyla

Tuumlrkiyersquodeki ccedilocuklara oumldenen bir yardım oumldenek vb bulunmamaktadır Avustralya iccedilinde yapılan

oumldemelerde ise etnik koumlkene goumlre bir kayıt tutulmamaktadır

316


Uumllkemiz ile Avustralya arasında İkili Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi olmadığı iccedilin Tuumlrkiyersquode ikamet

ederken yaşlılık aylığı almaya hak kazanabilmek iccedilin

- Yaşlılık aylığına Avustralyarsquoda ikamet ederken başvurmak

- Yaşlılık aylığı hak etme yaşına gelmeden oumlnceki son iki yıl suumlresince Avustralyarsquoda ikamet etmiş

olmak

- Emekli aylığına hak kazandıktan sonra Avustralya dışında ikamet etmeye başlamak

gerekmektedir

- Ayrıca 16-65 yaş aralığında 25 yıl Avustralyarsquoda ikamet etmekle tam emekli aylığına 25 yıldan

(2014 yılından itibaren bu sure 35 yıla ccedilıkarılacaktır) daha az ikamet etmekle ise orantısal azaltma

yoluyla hesaplanan emekli aylığına hak kazanılabilmektedir

- Tuumlrkiyersquode ikamet ederken geccedilmiş ccedilalışmalarına istinaden Avustralya emekli aylığı talebinde

bulunulamamaktadır

- Tuumlrkiyersquode ikamet ederken emekli aylığı talebinde bulunabilmek iccedilin tekrar Avustralyarsquoya

doumlnmek ve en az iki yıl Avustralyarsquoda ikamet etmek zorunludur

Avustralya Sosyal Guumlvenlik Hizmetleri Kurumursquonun (Centrelink) Uluslararası İlişkiler Dairesirsquonden

sağlanan 2011 yılı verilerine goumlre halen Tuumlrkiyersquode ikamet eden vatandaşlarımızdan 950 kişi yaşlılık

aylığı almaktadır

2004 yılından oumlnce Avustralyarsquodan maluliyet aylığı alırken Tuumlrkiyersquoye kesin doumlnuumlş yapanlar bir daha

Avustralyarsquoya geri doumlnuumlş yapmazlarsa maluliyet aylıklarını almaya devam ederler Ancak 2004 yılı

sonrası maluliyet aylığı Avustralya dışında ikili soumlzleşme olmayan uumllkelerde en fazla 6 hafta

oumldenmekte olup bu suumlreden sonra kesilmektedir Yukarıda anılan daireden alınan 2011 yılı verilerine

goumlre 2004 yılı oumlncesi maluliyet aylığı hakkı ile giden vatandaşlarımızın sayısı 720rsquodir Yeni katılım

olamadığı iccedilin bu sayı yıllar iccedilinde giderek azalacaktır

317



Avustralya altı eyalet ve iki boumllgeden oluşan federal bir eğitim sistemine sahiptir Eğitim sistemi

ilkokul ortaokul ve liseler mesleki ileri teknik eğitim ve gelişim okulları (TAFE- Technical and

Further Education) ve uumlniversitelerden oluşmaktadır Avustralyarsquoda uumlniversite oumlncesi eğitim bir yıl

anaokulu ve onu takiben 12 yıllık ilkokul ve ortaoumlğretim (ortaokul ve lise) olmak uumlzere toplam 13

yıldır Avustralyarsquoda mecburi eğitim suumlresi ise 10 yıldır Eğitimle ilgili sorumluluk federal devlet ve

yerel huumlkuumlmetler tarafından birlikte uumlstlenilmektedir Avustralyarsquoda okulların idaresi ve oumldeneği de

dahil olmak uumlzere ilk ve orta oumlğretimden esas itibarıyla eyalet ve boumllge huumlkuumlmetleri sorumludur

Federal huumlkuumlmet finansal desteğin yanı sıra Avustralya genelinde eğitim ve oumlğretim alanında

ulusal eğitim buumltuumlnluumlğuumlnuumln ve tutarlılığın geliştirilmesi amacıyla muumldahil olmaktadır

Avustralya Federal Huumlkuumlmeti ilkoumlğretime başlamadan oumlnceki bir yılda haftada 15 saatten yılda 40

hafta olmak uumlzere uumlniversitelerin doumlrt yıllık okul oumlncesi eğitim boumlluumlmlerinden mezun olmuş

oumlğretmenlerin verdikleri anaokulu eğitimini uumllke genelinde sağlamayı oumlngoumlrmektedir Bu kararın

2013 yılı ortalarına kadar tamamen uygulanmaya geccedilmiş olması planlanmaktadır


Mayıs 2013 verilerine goumlre yaşları 15-64 arası 198400 kişi ccedilıraklık ve mesleki eğitim almıştır Bu

kişilerin 96200rsquouuml (48) eğitimlerini son 12 ay iccedilinde tamamlamıştır Katılımcıların ccediloğunluğu

(81) erkektir En ccedilok eğitim alınan meslek grubu İnşaat sanayisindedir

Mayıs 2013 itibariyle 15-64 yaş arası nuumlfusun 155 milyon olduğu tahmin edilmektedir ve bu

nuumlfusun 29 milyonu (19) oumlrguumln eğitimde yer almıştır 21 milyon kişi okul yeterliliği

kazanmadan eğitim almıştır 813600 kişi ise okul yeterliliği alarak eğitim almıştır Oumlrguumln eğitime

katılanların

53rsquouuml kadın

41rsquoi 15-19 yaş aralığında ve 24rsquouuml 20-24 yaş aralığında

66rsquosı tam zamanlı eğitime katılmış

25rsquoi Avustralya dışı doğumlu

57rsquosi oumlğrenci vizesi sahibi olanlardan oluşmaktadır

318

Yaklaşık 12 milyon kişi (40) yuumlksek eğitim kurumlarına 828600 kişi (29) meslek

okullarına 528800 kişi (18) Teknik ve Yuumlksek eğitim kurumlarına (TAFE) ve 381800 kişi

(13) diğer eğitim kurumlarına katılmıştır

15-64 yaş aralığındaki nuumlfusun oumlrguumln eğitime katılma oranı Mayıs 2001rsquode 17 iken Mayıs

2013rsquode 19 olmuştur Bu yaş gurubundaki kadınların oumlrguumln eğitime katılımı ise Mayıs 2001rsquode

17 iken Mayıs 2013rsquode 20 olmuştur erkeklerin oranı ise aynı zaman aralığında 17rsquoden sadece

18rsquoe yuumlkselmiştir

Mesleki Eğitim Alanlar Aralık 2010 İtibariyle

Erkek Sayısı Kadın Sayısı Toplam

15-19 yaş 258172 203334 461506

20-24 yaş 178446 127986 306432

25- 29 yaş 104476 87284 192462

30-39 yaş 159572 149811 309383

40- 49 yaş 122728 148771 271499

50-59 yaş 78286 92725 171011

60 ve uumlzeri yaş 30634 32381 63015

Toplam 932314 841640 1773954

Kaynak National Centre for Vocational Education Research National Apprentice and Trainee

collection

Mesleki Eğitim alanlar hakkında 2010 yılı itibariyle Tablo

319

Mesleklerine goumlre Ccedilıraklık ve Mesleki Eğitim Alanlarmdash30 Mart 2010

Erkek Kadın Toplam(a)

no no no

Teknisyenler ve ticaret işccedilileri

Teknik eleman ICT and fen teknisyenleri 4 981 1 543 6 524

Otomotiv ve teknik işler işccedilisi 49 392 970 50 364

İnşaat işleri işccedilisi 54 314 534 54 849

Elektroteknik ve telekominikasyon işccedilileri 33 100 643 33 744

Yiyecek işleri işccedilisi 14 109 5 003 19 113

Vasıflı hayvan ve bahccedile işleri işccedilisi 6 504 1 933 8 437

Diğer teknik işler işccedilisi 16 799 14 458 31 257

Toplam Teknik ve ticari işler işccedilisi 179 198 25 084 204 287

Muumlduumlrler 5 729 10 898 16 627

Uzman meslek sahipleri 1 549 1 156 2 705

Toplum ve personel hizmetleri işccedilisi 13 416 34 325 47 741

İdari işler işccedilisi 25 843 41 945 67 788

Satış işccedilileri 17 168 27 680 44 850

Makina operatoumlrleri ve şofoumlrler 27 879 3 266 31 146

İşccedililer 17 959 7 548 25 507

Toplam 288 742 151 902 440 650

(a) Cinsiyetleri belirtilmeyenler dahildir


collection


Avustralyarsquoda Tuumlrkiyersquoden goumlnderilen oumlğretmen bulunmamaktadır Oumlğretmenler mahallinden

goumlrevlendirilmektedir Avustralya Eğitim Bakanlığırsquonca mahallinden goumlrevlendirilen Viktorya

Eyaletinde 90 civarında Yeni Guumlney Galler (NSW) Eyaletinde 70 civarında Tuumlrk oumlğretmen yarım guumln

olarak goumlrev yapmaktadır Oumlzel Tuumlrk eğitim kurumlarınca tam guumln istihdam edilen Tuumlrk oumlğretmenler

bu sayıya dacirchil değildir

Avustralyarsquoda bulunan vatandaşlarımızın ccedilocuklarından oluşan ilk-orta-lise-uumlniversite ve Tuumlrk Dili

okullarında olmak uumlzere değişik duumlzeyde eğitim programlarına devam eden 15000 civarında

320

oumlğrencimiz bulunmaktadır


Tuumlrk oumlğrencilere Tuumlrkccedile ve Tuumlrk Kuumlltuumlruuml dersleri muumlfredatında seccedilimlik ders olarak Tuumlrkccedile dersi

bulunan hafta iccedili devlet okullarında hafta sonu devlet okullarında ve devlet veya yerel youmlnetimlerce

desteklenen hafta sonları dernek okullarında verilmektedir


Tuumlrkiyersquoden goumlnderilen 1800 civarında oumlğrenci Avustralyarsquodaki uumlniversitelerde lisans ve lisans uumlstuuml

eğitim goumlrmektedirler



Avustralya bir goumlccedilmen uumllkesidir Nuumlfus artış hızı yavaş olduğundan ( 13) ve yaşlıların aktif nuumlfus

iccedilindeki oranı giderek arttığından işguumlcuuml accedilığını yerel kaynaklardan karşılayamayan Avustralyarsquoda

genccedil işguumlcuumlne olan gereksinim her geccedilen yıl daha da artmaktadır

Avustralyarsquoda goumlccedil ve vatandaşlık iccedilin yasa duumlzenlemek Federal Meclisrsquoin yetkisindedir Goumlccedil ve

Vatandaşlık Bakanı goumlccedil ve vatandaşlık politikası ile hukukunu idare etme sorumlulukları verilen

Bakanrsquodır Bakan bu goumlrevi Goumlccedil ve Vatandaşlık Dairesi aracılığı ile yuumlruumltmektedir Avustralya Goumlccedil

Programı ırk ve din ayrımcılığı yapmayan bir siyaset izlemektedir Her uumllke vatandaşı etnik

koumlkeni cinsiyeti rengi ne olursa olsun goumlccedilmen olarak başvurabilir ve goumlccedilmenlik başvurusunun

değerlendirmesinde kişinin Goumlccedilmen Yasasırsquonda yer alan koşulları yerine getirip getirmediğine

bakılır

Avustralyarsquoya goumlccedil etmek amacıyla yapılan başvuruların hepsi Goumlccedil Yasası ve youmlnetmeliklerinde yer

alan koşullara goumlre değerlendirilir Değişik vize ccedileşitleri iccedilin değişik kıstaslar bulunmaktadır Bu

kıstaslar Avustralyarsquonın ulusal ccedilıkarlarının ve ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi iccedilin oluşturulmuştur

Kıstaslara huumlkuumlmet karar verir ve bir yıllık program ccedilerccedilevesinde kaccedil kişinin goumlccedilmen olarak

alınacağını belirler Goumlccedilmen seccedilimini youmlneten siyaset ve mevzuat tuumlm başvuranlara eşit olarak

uygulanır Goumlccedilmen siyaseti kıstasları Avustralyarsquonın ihtiyaccedillarını karşılayan ve başarılı bir

321

yerleşim potansiyeli taşıdığına inanılan başvuru sahiplerini seccedilmek uumlzere geliştirilmiştir Her bir

goumlccedilmen sınıfı iccedilin ayrıntılı kurallar vardır ve her bir başvuru tek tek değerlendirilerek seccedilim yapılır

Avustralya bir plan ccedilerccedilevesinde her yıl 150 binden fazla goumlccedilmen almaktadır 2010 ndash 2011 Mali

Yılırsquonda toplam 187450 goumlccedilmen alınması planlanmış olup bunun 125850rsquosi nitelikli goumlccedilmenlerden

58600rsquouuml aile birleşimi yoluyla gelenlerden ve kalanı da insani nedenlerle alınan goumlccedilmenlerden

oluşmaktadır Goumlccedilmen kabul programı Avustralya ekonomisine katkı verebilecek nitelikli goumlccedilmenleri

hedef almaktadır Bu program ccedilerccedilevesinde uumllkeye alınacak goumlccedilmenlerin genccedil olmaları mesleğinde iş

deneyimine ve yeterli İngilizce dilbilgisine sahip olmaları istenmektedir

Nitelikli goumlccedilmen alımı serbest başvuru ve davet yoluyla yapılmaktadır Davet yoluyla alınacaklar bir

işveren eyalet boumllge youmlnetimi veya Avustralyarsquodaki bir yakını tarafından davet edilmektedirler Aile

birleştirmesi programı ccedilerccedilevesinde alınacak olanlar ise Avustralyarsquodaki yakınları ile aile bağları

dikkate alınarak seccedililmektedir Oumlzel uygunluk aranan goumlccedilmenler ise daha oumlnceden Avustralyarsquoda

ikamet etmiş ancak Avustralya vatandaşlığını almamış olanlardan Avustralyarsquoya suumlrekli oturma hakkı

almak uumlzere doumlnmek isteyenler iccedilin uygulanan vize rejimine tabidirler

Goumlccedilmenler Avustralyarsquoya daimi ikamet veya vatandaşlık kıstasları veya vasıf yaş beceri sermaye

iş zekacircsı gibi unsurlar temelinde seccedililebilmektedirler Tuumlm başvuru sahipleri goumlccedilmen mevzuatı

gereğince belirlenen sağlık kıstasını da yerine getirmek zorundadır Eğer bir kişi Avustralyarsquonın

seccedilim kıstaslarını karşılıyorsa ve belli bir sınıf iccedilin tahsis edilmiş belli sayıda vize huumlkuumlmet

tarafından oumlngoumlruumllmemişse goumlccedilmen olarak seccedililmek iccedilin eşit şansa sahiptir

Avustralyarsquoya suumlrekli oturum amacıyla giriş yapan herkes Avustralya sağlık ve karakter

gereklilikleri değerlendirmesinden geccedilmek zorundadır Bu değerlendirme Avustralyarsquoya

Avustralya toplumunun ccedilıkarlarına uymayan kişilerin gelmesini oumlnlemek iccedilin duumlzenlenmiştir

Karakter gerekccedilesiyle giriş izni verilmeyen kişiler succedillu veya succedil oumlrguumltleri ile ilişkili savaş succedillusu

ve toplumun bir boumlluumlmuuml iccedilin iftiralar atma ihtimali olan kişilerdir

322


Avustralya Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımızın Sayısı

Yıl Sayı

2011 ndash 2012 yılları arasında 347

Kaynak Goumlccedilmen ve Vatandaşlık Dairesi Verileri

Avustralya Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımız ile Diğer Yabancıların Sayısal Mukayesesi

Oumlnceki Vatandaşlık Sayı

Afganistan 889

Bangladeş 1183

Brezilya 646

Burma 754

Kamboccedilya 420

Kanada 835

Ccedilin 6876

Kolombiya 393

Mısır 448

Fiji 878

Fransa 580

Almanya 843

Hindistan 10076

Endonezya 882

İran 1024

Irak 1103

İrlanda 1145

İtalya 513

Kenya 293

323

G Kore 1570

Luumlbnan 789

Malezya 1487

Mauritius 331

Nepal 589

Hollanda 390

Yeni Zelanda 3458

Pakistan 990

Filipinler 5592

Polanya 307

Rusya 498

Singapur 577


Sri Lanka 1671

Sudan 913

Tayvan 444

Tayland 1125

Tuumlrkiye 347

İngiltere 16401

ABD 1356

Vietnam 1929

Zimbabwe 1143

Belirtilmemiş 1074

Diğerleri 7215

Toplam 84183


324



Avustralyarsquoda ccediloğunluğu Melburn ve Sidneyrsquode olmak uumlzere vatandaşlarımız tarafından kurulan

ccedilok sayıda Tuumlrk Dernekleri bulunmaktadır Yeni Guumlney Galler Eyaletirsquonin (NSW) başkenti

Sidneyrsquode Sidney Tuumlrk Kuruluşları Konseyi ve Sidney İş Adamları Derneği başlıca Tuumlrk

kuruluşlarındandır Viktorya Eyaletirsquonin başkenti Melburnrsquoda faaliyet goumlsteren Tuumlrk İşadamları

Dernekleri Moreland Tuumlrk Derneği Avustralya Tuumlrk Medya Grubu Viktorya Tuumlrk Oumlğretmenler

Derneği Meadow Heights Tuumlrk Kadınlar Derneği Avustuumlrk Karadeniz Kuumlltuumlr Derneği Avustralya

Denizlililer Cemiyeti Broadmeadows Tuumlrk Yaşlılar Derneği Meadow Heights Tuumlrk Yaşlılar

Derneği Osmanlı Koumlyuuml Yaşlılar Evi ve Diyanet İşleri Başkanlığırsquonca goumlrevlendirilen din

goumlrevlilerinin bulunduğu camiler ccedilerccedilevesinde faaliyet goumlsteren Tuumlrk-İslam derneklerinin gerek

Tuumlrkiye Cumhuriyeti Kanberra Buumlyuumlkelccedililiği ile Sidney ve Melburn Başkonsoloslukları gerekse

yerel makamlar nezdinde faaliyetlerinin olduğu goumlzlenmektedir






Spor Dernekleri 2

Diğerleri -

Toplam 92


Avustralyarsquoda yaşayan vatandaşlarımız yoğun olarak Viktorya ve Yeni Guumlney Galler eyaletlerinde

ikamet etmekte ve ccedilalışmaktadırlar Federal Meclisrsquote henuumlz Tuumlrk koumlkenli bir temsilci

bulunmamaktadır Ancak Tuumlrk koumlkenli iki milletvekili Viktorya Eyalet Meclisirsquone seccedililmiştir Diğer

Eyalet Meclislerirsquonde de henuumlz Tuumlrk koumlkenli temsilci yoktur

325

Viktorya Eyaleti Meclisirsquonde bulunan ve Ağustos 2010 seccedilimlerinde İşccedili Partisi adayı olarak seccedilime

giren Adem Kubilay SOMYUumlREK ve Hamdi EREN Melburnrsquodan yeniden millletvekili

seccedililmişlerdir Viktorya Eyaleti Meclisirsquonde bir milletvekilinin siyasetten ccedilekilmesi ile boşalan

Tuumlrklerrsquoin yoğun olarak yaşadığı Broadmeadows semti milletvekilliği iccedilin ara seccedilim yapılmış ve

bağımsız olarak Tuumlrk koumlkenli aday Celal Şahin 20 oranında oy almış ancak seccedililememiştir

Tuumlrk koumlkenli Oscar Oumlztuumlrk YILDIZ ise Melburnrsquoda Moreland Belediyesi Başkanı olarak goumlrev

yapmaktadır


11061 Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Alanlarında Uumllkemiz ile Avustralya Arasındaki Akdi

Durum

İşguumlcuuml Anlaşması

Tuumlrkiye ile Avustralya arasında Tuumlrk vatandaşlarının Avustralyarsquoda ccedilalışma ve ikametlerini

duumlzenleyen İşguumlcuuml Anlaşması 5 Ekim 1967 tarihinde imzalanmış ve 10 Şubat 1968 tarihinde yuumlruumlrluumlğe

girmiştir

Anlaşma ile Tuumlrk işccedililerinin seccedilimi seccedililen işccedililerin ve ailelerinin nakilleri ikametleri ve işe

yerleştirilmelerine ilişkin ayrıntılar duumlzenlenmiştir Anlaşmanın yuumlruumlrluumlğe girmesiyle birlikte iki uumllke

yetkili kurumlarınca seccedililen Tuumlrk işccedilileri 1968 yılının Ekim ve Kasım aylarından itibaren kafileler

halinde Avustralyarsquoya gelmeye başlamışlardır

Sosyal Guumlvenlik Anlaşması

Ccedilalışmak uumlzere Avustralyarsquoya gelen Tuumlrk işccedililerinin sayısının giderek artması uumlzerine ccedilalışanların

sosyal guumlvenlik haklarını teminat altına almak gereği doğmuştur Bunun uumlzerine sosyal guumlvenlik

konusunda iki uumllke arasındaki ilişkiler 1970rsquolerde başlamış ve ikili Sosyal Guumlvenlik Anlaşması 4

Kasım 1972 tarihinde imzalanmıştır

İki uumllke arasında kazanılmış sosyal guumlvenlik haklarının karşılıklı olarak transferini oumlngoumlren bu

anlaşma Tuumlrkiyersquoden Avustralyarsquoya herhangi bir transferin gerccedilekleşmemesi ve Avustralya sosyal

guumlvenlik mevzuatında yapılan değişiklikler nedeniyle fiilen uygulanamaz hale geldiğinden 1 Temmuz

1991 tarihinden geccedilerli olmak uumlzere 30 Haziran 1991 tarihinde tek taraflı olarak Avustralya Huumlkuumlmeti

326

tarafından feshedilmiştir

Tuumlrkiye-Avustralya arasında yeni bir sosyal guumlvenlik anlaşması hazırlık ccedilalışmaları teknik duumlzeyde

Mayıs 1994 yılında Ankararsquoda daha sonra Sidneyrsquode yapılan goumlruumlşmeler ile başlatılmış ve bu

goumlruumlşmelerde tarafların hazırladıkları taslak metinler muumlzakere edilmiştir

5 Şubat 1996 tarihinde Avustralya tarafının kendi mevzuatında yapılan yeni değişiklikler nedeniyle

daha oumlnce sundukları metin yerine mevcut değişiklikleri yansıtan yeni bir metin uumlzerinde ikinci tur

muumlzakereye başlanmasının uygun olacağını bildirmesi uumlzerine ccedilalışmalara ara verilmiştir

Avustralya tarafı 4 Eyluumll 1998 tarihinde bir anlaşma taslağını Tuumlrkiyersquoye goumlndermiş Tuumlrkiye de bu

taslağa karşı ldquoAvrupa Konseyi Sosyal Guumlvenlik Tip Soumlzleşmesirdquoni temel alan bir anlaşma taslağı

hazırlayarak taslak metni 2000 yılında Avustralya tarafına goumlndermiştir Ancak daha sonrasında

herhangi bir gelişme kaydedilmemiştir

327

111 SUUDİ ARABİSTAN





Erkek 16041361 6297735 110000

Kadın 12334994 2672935 20000

Toplam 28376355 8970670 130000

Kaynak SAMA (Suudi Arabistan Merkez Bankası) 48 Raporu Tablo 28


Yaş Grupları

Toplam 0 - 14 15 - 29 30 - 45 45 - 65 65 ve yukarı

Erkek 6200 22600 60000 20000 1200 110000

Kadın 5800 6500 5750 1900 50 20000

Toplam 12000 25000 61750 30000 1250 130000

Kaynak Riyad Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği tahminleri


Riyad Boumllgesi Sayı

Riyad ve ccedilevresi 30000

Dammam Dahran Khobar ve ccedilevresi 10000

Burayda Uneyza ve ccedilevresi 7000

Skaka Arrsquoar Hail ve ccedilevresi 8000

Toplam 55000

Kaynak Riyad Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

328

Cidde Boumllgesi Sayı

Cidde 25000

Mekke ve Taif 25000

Medine ve ccedilevresi 10000

Tebuumlk 5000

Abha ve Khamis ndash Muşyat 5000

Baha Najran ve Jizan 5000

Toplam 75000

Kaynak Cidde Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliğimizin


Uyruğu Toplam ()

Hindistan 2000000

Pakistan 1500000

Filipin 1400000

Yemen 1000000

Mısır 1000000

Nepal 400000

Bangladeş 400000

Endonezya 250000

Uumlrduumln 150000

Sri Lanka 150000

Tuumlrkiye 130000

Suriye 100000

Filistin 100000

Diğerleri 390670

Toplam 8970670

329


Doğan Oumllen

Riyad 186 14

Cidde 518 33

Toplam 704 47

Kaynak TC Riyad Buumlyuumlkelccedililiği ile Cidde Başkonsolosluğu (2012)

Yukarıda belirtilen oumllen vatandaşlarımızın sayısı uumllkede mukim vatandaşlarımıza aittir Bu rakamın

dışında 106 vatandaşımız ise hac ve umre ibadeti sırasında hayatını kaybetmiştir

Evlenen (Nikah) Sayısı Riyad Cidde Toplam

Tuumlrk ndash Tuumlrk Evliliği 16 15 31

Tuumlrk - Yabancı Evliliği 2 72 74

Kaynak TC Riyad Buumlyuumlkelccedililiği Konsolosluk ile Cidde Başkonsolosluğu kayıtları



2012 yılı iccedilinde ccedilalışma ve istihdam alanında oumlnemli bir gelişme yaşanmamakla birlikte 2011

yılında yuumlruumlrluumlğe giren Nitakat ve Hafiz uygulamalarının geliştirilmesine youmlnelik tasarruflarda

bulunulmuştur

2012 yılında da kamuoyunda Suudi Arabistan vatandaşları iccedilin asgari uumlcret uygulanmasına youmlnelik

tartışmalar devam etmiştir Ccedilalışma Bakanlığı işyerlerinde ihtihdam edilecek Suudlu ccedilalışan iccedilin

verilecek asgari uumlcreti 3000 SAR olarak belirlemiş bunun altında uumlcret verilmesini yasaklamamakla

birlikte 3000 SARrsquonin altında uumlcretle Suudlu istihdam eden işyerinin istihdam ettiği bu kişinin

Nitakat kapsamında yarım olarak değerlendirileceği bir kişinin tam olarak değerlendirilebilmesi

iccedilin ise en az 3000 SAR oumldenmesi gerektiğini ilan etmiştir

330

Ccedilalışma Bakanlığırsquonın raporunda (H 1432 - 1433) 2011-12 yıllarında uumllke genelindeki Ccedilalışma

Buumlrolarına (Mekteb al-Amel) iş talebiyle başvuranların sayısının 54569 kişi olduğu daha oumlnceden

Buumlrolara başvurduğu halde işe yerleştirilemeyenlerle birlikte halen kayıtlı iş talep edenlerin

sayısının 77193 kişi olduğu belirtilmektedir 2012 yılı iccedilerisinde Hafiz programının uygulanmasına

ilişkin tartışmalar da yaşanmıştır Programın uygulanmasına başlandığı sıralarda Sosyal Sigorta

Kurumursquondan aylık alanların bazılarının aylıklarının Hafiz programı kapsamında oumldenen 2000

SARrsquonden daha az olduğu anlaşılmış ve bunların aylık miktarları yuumlkseltilmiştir


Suudi Arabistanrsquoda 2012 yılı iccedilinde uumllkede bulunan tuumlm yabancıları dolayısıyla vatandaşlarımızı da

ilgilendiren yalnızca bir tane oumlnemli mevzuat değişikliği olmuştur

İkamet izni almak isteyen yabancılardan alınan harccedil tutarı 100 SARrsquonden 2400 SARrsquone

ccedilıkarılmıştır Aslında oturum izni alınmasına ilişkin işlemlere dair masrafların yuumlruumlrluumlkte olan İş

Kanununa goumlre işveren tarafından oumldenmesi gerekmektedir İşletme ccedilalıştıran vatandaşlarımız bu

karardan olumsuz youmlnde etkilenmişlerdir Ayrıca uygulama başladığından bu yana uumllke vatandaşı

olan işverenler de maliyetlerinin yuumlkselmesine neden olan bu karara karşı olduklarını

belirtmektedirler



Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Suudlu 870008 38 1448231 62 2318239 100

Yabancı 160258 2 6763117 98 6923375 100

Tuumlrk - - 110000 100 110000 100

Genel Toplam 1030266 11 8321348 89 9351614 100

331

İstihdam Oranları

Sayı Kadın Oran() Erkek Oran() Toplam Oran()

Suudlu 401846 23 1361738 77 1763584 100

Yabancı 155368 2 6860682 98 7016050 100

Tuumlrk 110000 110000

Kamuda İstihdam (2011)

Suudlu Yabancı Toplam

Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam

616748 302360 919108 37128 41902 79030 998138

Oumlzel Sektoumlrde İstihdam (1432 ndash 1433 H 2011 ndash 2012 M)

Uyruğu Suudlu Yabancı Toplam

Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam

Sayı 744990 99486 844476 6823554 113466 6937020 7568544 212952 7781496

Cinsiyet

Oranı

8822 1178 100 9836 164 100 9726 274 100

Oran 957 128 1085 8769 146 8915 9726 274 100

Uyruk

Oranı

984 4672 1085 9016 5328 8915 100 100 100

Kaynak SA Ccedilalışma Bakanlığı 2011 Yılı İstatistikleri Sayfa 111


Yaş Grubu Erkek Toplam

20 Yaşın Altı 300 300

20-25 Yaş Arası 1400 2400

25-30 Yaş Arası 5000 5000

30-35 16000 16000

35-40 20000 20000

40-45 25000 25000

332

45-50 35000 35000

50-55 5000 5000

55-60 1000 1000

60-65 250 250

65 Yaş Uumlzeri 50 50

Toplam 110000 110000







Toplam 47000



Cidde 21000

Mekke ve Taif 21000


Tebuumlk 4000



Toplam 63000

Kaynak Cidde Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliğimizin tahminleri



İnşaat 20000


Maden 100

333

İmalat Sanayi 500

Enerji Su 100


Gastronomi 35000


Emlak ---


Ev Hizmetleri ---


Diğer 28480

Toplam 110000


Uumllke mevzuatı yabancıların kendi nam ve hesaplarına iş kurmalarına izin vermediğinden resmi

anlamda serbest ccedilalışan vatandaşımız bulunmamaktadır Ancak goumlruumlnuumlşte bir kefil yanında belli bir

uumlcreti oumlngoumlren bir iş soumlzleşmesine dayanarak ccedilalışan marangoz aşccedilı tamirci berber servis

işletmeciliği vb mesleklerdeki vatandaşlarımız ya işyerlerini kefilleri ile gayri resmi bir ortaklık

anlaşması ile işletmektedirler ya da kendi adlarına işletip kefillerine aylık muayyen bir miktar

oumldemektedirler

Diğer taraftan son zamanlarda sayıları az da olsa yabancı yatırımcı imkanlarından yararlanarak

işletme ccedilalıştıran vatandaşlarımız da bulunmaktadır Ancak gerek yukarıda belirtildiği şekilde

gerekse yabancı yatırımcı statuumlsuumlnde bağımsız ccedilalışan vatandaşlarımızın ve firmaların sayısı tam

olarak bilinmemekte toplam ccedilalışanlar iccedilinde 25-30 gibi bir oranda oldukları tahmin

edilmektedir


Suudi Arabistanrsquoda asgari uumlcret uygulaması bulunmamaktadır

334

Oumlzel Sektoumlrde Mesleklere Goumlre Ortalama Uumlcretler

İşkolu

Suudlu Yabancı

Erkek Kadın Erkek Kadın

Youmlneticiler 995913 421518 382696 139381

İnsani Teknik ve Bilimsel Alanlarda

Teknikerler

1078895

447406

340505

353598


Teknisyenler

426780

215068

174604

202996

Yazım 544160 317818 216472 317237

Satım 301945 204473 140225 197292

Hizmetler 472766 231803 73710 58748

Tarım Hayvan Yetiştiriciliği Kuş ve Avcılık

269310

178322

54761

55882

Gıda Sanayiinde Kimyasal ve Enduumlstriyel

İşlerde Ccedilalışanlar

519214

191730

79536

71262

Yardımcı Temel Muumlhendislik İşleri 568466 307353 74365 75992

Toplam 568660 282428 93862 152822


Oumlzel Sektoumlrde Faaliyet Alanlarına Goumlre Ortalama Uumlcretler

İşkolu

Suudlu Yabancı


Tarım Orman Kara ve Balık Avcılığı 390411 238725 56623 13777

Madencilik Petrol Gaz ve Kıymetli Taş

Ccedilıkarma

1606497

1631793

381139

457890

Doumlnuumlşuumlm Sanayileri 595670 218966 104745 66139

Elektrik Gaz ve Su 954799 272965 288233 504916

İnşaat ve Bina 326971 222992 85702 62683

Toptan ve Perakende Ticaret 373542 240167 101999 103296

Taşıma Depolama ve Ulaşım 386885 227451 85113 195103

Mal Sigorta Emlak ve Yapım Hizmetleri 880457 677878 291867 146093

335

Bireysel Toplumsal ve Kitle Hizmetleri 635560 239860 112649 219305

Toplam 568660 282428 93862 152822


Kamuda Ortalama Uumlcretler (SAR)

Genel

Derece Duumlzey Grup Ortalama Uumlcret

Asgari 1 3945

Azami 15 24750

Hizmetler Asgari 31 3750

Azami 33 6130

Eğitim Asgari 1 8440

Azami 6 17065

Yargı Asgari Hakim Yardımcısı (A) 10320

Azami Mahkeme Başkanı 42320

Oumlğretim Uumlyesi

(Uumlniversitelerde ya da eşit duumlzeyde)

Asgari Asistan 9555

Azami Profesoumlr 23565

İnceleme Kurulu Uumlyeliği ve

Genel Savcılık

Asgari Soruşturma Teğmeni 7380

Azami Başkan Vekili 33065

Sağlık Asgari Sağlık Goumlrevlisi 10350

Azami Profesoumlr Doktor 38830

Kaynak SAMA 48 Yıllık Raporu (Sayfa 176)


SArsquoda sendika ve meslek oumlrguumltuuml gibi oumlrguumltler bulunmamaktadır Ancak işverenlerin oumlrguumltlendiği ve

youmlneticilerinin seccedilimle işbaşına geldiği ticaret odaları vardır İş uyuşmazlıkları oumlnce Mekteb al-

Amel denilen Ccedilalışma Buumlrolarına iletilmektedir Burada uzlaşma sağlanamazsa sırasıyla İşccedili

Uyuşmazlıklarını Gidermek İccedilin İptidai Komisyonlar ve Yuumlksek Kurullarrsquoa havale edilmektedir

Ccedilalışma Buumlrolarında (Mekteb al-Amel) tarafların rızası ile sonuccedillanan uyuşmazlıklar

336

Yıllar Uyuşmazlık İş Kazaları

2007 2008 11726 1621

2008 2009 14579 1618

2009 2010 13343 2403

2010 2011 11431 1371

2011 2012 18068 1122


İptidai Komisyonlar ve Yuumlksek Kurullarda Sonuccedillandırılan Uyuşmazlıklar

Yıllar

İptidai Komisyonlarda Sonuccedillandırılan

Uyuşmazlıklar

Yuumlksek Kurullarda Sonuccedillandırılan

Uyuşmazlıklar

2007 2008 5855 1676

2008 2009 7162 1828

2009 2010 8100 1726

2010 2011 8387 3134

2011 2012 8628 2394


2011 ndash 2012 yıllarında Bakanlık tarafından ccedilalışanlarının şikayetlerine kayıtsız kalan 557 işyerinin

bilgisayarda yuumlruumltuumllen işlemlerinin durdurulduğu bunlardan 469 işyerinin ise vaki şikayetleri

giderici tedbir almalarından dolayı işlemlerinin yeniden başlatıldığı ve 31 işccediliye işverenden (kefil)

muvafakat almaksızın işveren (kefil) değiştirme imkanı tanındığı belirtilmektedir SArsquoda sendika

kurmak grev lokavt gibi eylemlerde bulunmak yasaktır ve bireysel iş soumlzleşmelerinin dışında toplu

iş soumlzleşmesi yapılmamaktadır

Ccedilalışan Vatandaşlarımızın Diğer Yabancı Ccedilalışanlarla Sayısal Mukayesesi

Uyruğu Toplam ()

Hindistan 1600000

Pakistan 1200000

Filipin 1100000

Yemen 800000

337

Mısır 800000

Nepal 300000

Bangladeş 300000

Endonezya 200000

Uumlrduumln 100000

Sri Lanka 100000

Tuumlrkiye 110000

Suriye 90000

Filistin 90000

Diğerleri 243375

Toplam 7033375

İş Teftişi

SA Ccedilalışma Bakanlığırsquonın 2011 Yılı Raporuna goumlre 1432 ndash 1433 (2011 ndash 2012) yıllarında toplam

96232 teftiş yapıldığı ve 24991 işccediliyi ilgilendiren 2946 davaya bakıldığı belirtilmektedir

Yıllara ve niteliğine goumlre iş teftişi miktarları aşağıdaki tabloda goumlsterilmiştir

Teftiş Kapsamlı Oumlzel İzleme İhtisas

Toplam Yıl Sayı Oran Sayı Oran Sayı Oran Sayı Oran

2007 2008 34101 72 10925 23 1749 4 574 1 47349

2008 2009 37938 69 13932 25 3091 6 224 0 55185

2009 2010 44101 66 17653 26 4638 7 282 0 66674

2010 2011 52446 58 26954 30 9800 11 848 1 90048

2011 2012 48989 51 31081 32 8931 9 7231 8 96232


338


Ccedilalışma Bakanlığırsquonın yayınlamış olduğu istatistiklere goumlre 2012 yılında Hafizrsquoe (Teşfik)

uygulaması kapsamında 97360rsquoı erkek 533989rsquou kadın olmak uumlzere toplam 631349 kişi işsizlik

yardımı alabilmek iccedilin başvurmuş bunlardan 86493rsquouuml erkek 468162rsquosi kadın olmak uumlzere toplam

554655 kişiye oumldeme yapılmıştır

Kaynak SA Ccedilalışma Bakanlığı 2011 Yılı İstatistikleri Sayfa 23 2)


Suudi Arabistanrsquoda uygulanmakta olan Kefalet Sistemi işsiz yabancıların uumllkede kalmalarına imkan

tanımamaktadır İşi sona eren yabancının uumllkesine doumlnuumlş işlemleri işveren tarafından yaptırılmakta

dolayısıyla iş bitiminde ya da işveren tarafından işine son verilmesi durumunda yabancı kendi

uumllkesine doumlnmek zorunda bırakılmaktadır Ayrıca işvereneişyerlerine işin durumuna goumlre yabancı

ccedilalıştırma kontenjanı (kotası) verildiğinden yabancının uumllkesine doumlnuumlşuuml sağlanmadığı suumlrece yerine

yeni yabancı işccedili istihdam edilememektedir

İşsiz sayısına dahil olan yabancıların ccediloğunluğunu işvereni (kefili) ile sorunu olan hukuki

anlaşmazlıktan dolayı mahkeme suumlreci devam eden ya da işyerinden ayrılarak guumlnuumlbirlik işlerde

ccedilalışanların teşkil ettiği tahmin edilmektedir Bu bağlamda vatandaşlarımız arasında da işsizlik yok

denecek kadar azdır



SArabistan ile uumllkemiz ya da başka bir uumllke arasında sosyal guumlvenlik anlaşması bulunmamaktadır

Ayrıca bu uumllkedeki diğer buumltuumln yabancılar gibi vatandaşlarımız da yaşlılık maluliyet ve oumlluumlm

sigortaları bakımından SArabistan Sosyal Sigorta Yasası kapsamı dışındadır İş kazası ve meslek

hastalığı dışında bir sebeple suumlrekli iş goumlremez durumuna duumlşenlerin hak edebilecekleri bir yardım

bulunmadığı gibi uumllkedeki hizmet suumlresine dayanarak kısmi de olsa bir yaşlılık aylığı talep

edilememektedir

339

Suudi Arabistanrsquoda 11 Mart 1987 tarihinde ccedilıkarılan Kraliyet Kararı gereğince tuumlm yabancılar

sosyal guumlvenlik sisteminin dışına ccedilıkarıldığından Tuumlrk vatandaşları iccedilin de uzun vadeli sigorta

kolları iccedilin sigorta primi oumldenmemektedir Kısa vadeli sigorta kolları iccedilin toplam yabancıların

iccedilinde kaccedil vatandaşımız adına prim oumldendiğinin tespiti muumlmkuumln olamamıştır



Yıllar

Aktif Sigortalı

Yerli Yabancı Toplam

2007 753890 2995685 3749575

2008 765224 3265922 4031146

2009 790322 3600115 4390447

2010 852039 3936236 4788275

2011 1034192 4392233 5426425

S Arabistanrsquoda Sosyal Guumlvenlik Alanında Hizmet Veren Kurumlar

Sosyal Sigortalar Genel Kurumu (GOSI) Kendi Yasası gereği en geniş kapsamlı hizmet veren

ve Genel Merkezi Riyadrsquota bulunan Kurum uumllke genelindeki 21 taşra buumlrosuyla en gelişmiş

teknolojiden yaralanarak iştirakccedilisine hizmet vermekte olup Suudi Arabistanrsquoın en zengin

kurumları arasında sayılmaktadır 2011 yılı itibarıyla 5255626rsquosı oumlzel sektoumlrde 170799rsquou kamuda

olmak uumlzere işbaşındaki sigortalı sayısının 5426425 olduğu Kurumrsquoun 1432 H (2011 M) Yıllık

Raporursquondan tespit edilmiştir

Son yıllarda uumllkede devam eden oumlzelleştirme politikası ve devletccedile verilen desteklerle birlikte

kuruma prim oumldeyenlerin sayısında belirgin bir artışın sağlandığı goumlruumllmektedir

340

Sigortalıların Boumllgelere Goumlre Dağılımı (2011)

İşyeri Sayı Oran

Riyad Boumllgesi 1842099 340

Doğu Boumllgesi 1016297 187

Mekke Boumllgesi 918274 169

Sigortalıların Uumlcretlerine Goumlre Dağılımı

Uumlcret Sayı Oran

500 SARrsquodan az 1162177 214

500 - 999 SAR 1702315 314

1000 - 2999 SAR 1611047 297

3000 ndash 9999 SAR 698452 129

10000 ve yukarısı 252434 47

Kaynak () GOSI Hicri 1432 (2011 M) Yılı İstatistik Raporu

Yukarıda belirtildiği uumlzere Suud huumlkuumlmeti 1987 yılında aldığı bir Kraliyet kararıyla uumllkede ccedilalışan

tuumlm yabancıları uzun vadeli sosyal sigorta kapsamı dışına ccedilıkartmıştır Bu tarihe kadar uumllkede

sigorta kapsamında ccedilalışan yabancılara maaşlarından kesilen 5 sigorta primleri 1988rsquoden beri

geri oumldenmektedir

SArsquoda oturum iznine sahip yabancılar yaşlılık malulluumlk ve oumlluumlm sigortaları bakımından Suudi

Sosyal Sigortalar Yasası kapsamı dışında tutulmaktadır SA Sosyal Sigortalar Yasasının sadece iş

kazaları ve meslek hastalıkları ile ilgili huumlkuumlmleri uumllkedeki yabancılara da uygulanabilmektedir

Bunun iccedilin de yabancı işccedilinin işvereni (kefili) tarafından Suudi Sigorta İdaresine kaydının yapılması

gerekmektedir

Sigortalı olmayanlardan iş kazası veya meslek hastalığı sonucu vefat edenlerin geride kalan hak

sahiplerine işveren tarafından 27000 SARrsquolık nakdi meblağ oumldenmesi soumlz konusudur Kaza sonucu

daimi işgoumlremezlik bahis konusu olduğunda ilgili yasalarla belirlenmiş bir tazminat da

oumldenebilmektedir

341

Sosyal Guumlvenlik Kurumu

1962rsquode kurulan Kurum bir suumlre hizmet sunduktan sonra Ccedilalışma ve Sosyal İşler Bakanlığına

bağlanmıştır Bakanlar Kurulu tarafından alınan 22032004 tarihli bir kararla anılan Bakanlığın

Ccedilalışma Bakanlığı ve Sosyal İşler Bakanlığı olarak iki ayrı bakanlığa ayrılmasından sonra Sosyal

Guumlvenlik Kurumu bu defa Sosyal İşler Bakanlığırsquona bağlanmıştır Halen mezkucircr bakanlığa bağlı

olarak uumllke genelinde 78 taşra il muumlduumlrluumlğuumlyle hizmet veren Kurumrsquoun amacı fakir ve muhtaccedil olan

aile fertlerine yardım sağlamak bu durumda olanları fakirlik ve yoksulluğa karşı suumlrekli bir şekilde

korumak ve toplumun birer parccedilası olan bu gruplara insanca yaşamayı sağlamaktır Sağladığı

destek

a) Maaş bağlananlar

Yaşlılık ve diğer sebeplerden iş goumlremezler

Yetimler babası kayıp veya bilinmeyen ccedilocuklar

Kimsesiz kadınlar

b) Nakdi Yardım yapılanlar

Geccedilici iş goumlremezlik yardımı

Tutuklu ailelerine yardım

Ferdi afetlere maruz kalanlar

Acil maddi yardımlar

Terk edilmiş bakıma muhtaccedillar

Oumlzel şartlardan dolayı yardım almaları gerekenler

Sosyal İşler Kurumu

Sosyal İşler Kurumursquonun amaccedilları ve sunduğu hizmetler oumlzet olarak

Sosyal koruma kurumları kapsamında bulunanlara sosyal korumayı sağlamak

Toplumun artan ihtiyaccedillarını karşılamak iccedilin sosyal kalkınma amaccedillı eylem ve projeleri

desteklemek

342

Fakir ve muhtaccedil olan fert ve ailelere kendi doğal ortamlarında kalmalarını sağlayarak sosyal

korumalarını temin etmek

Toplumda yardımlaşma faaliyetlerini guumlccedillendirmek ve gerekli desteği sağlamak iccedilin sebat

goumlstermek ve bu konuda faaliyet goumlsteren hayır ve yardımlaşma kurumlarının yardımlarını

yaygınlaştırmak ve bu tuumlr kurumları geliştirmek

Sosyal İşler politikaları ve amaccedillarına uygun sosyal ve ekonomik kalkınma faaliyetlerinde oumlzel

sektoumlruumln payını guumlccedillendirmekte devamlılık sağlamak

Sosyal bilinccedillendirme programlarına ağırlık vermek

Etkin ve eşit bir şekilde goumlrevlerini ifa etmek iccedilin sosyal sektoumlrlerin kabiliyetlerini arttırmak

Sosyal ccedilalışma ve araştırmalar iccedilin uzun vadeli planlar koymak sosyal yeniliklere goumlre

oumlncelikleri belirlemek

Akli dengesizlik ve bedensel nedenlerle ya da sosyal ve ekonomik sorunlar yaşayan atıl

işguumlcuumlnuumln uumlretken işguumlcuumlne ccedilevrilmesini sağlamak

Analık ve ccedilocuklara gerekli youmlnlendirmeler yapılarak korunmalarına youmlnelik kuumlltuumlrel sağlık

sosyal ve ekonomik projeler hazırlayarak uygulanmasını sağlamak

Kurum ayrıca oumlzel sektoumlr tarafından hazırlanan programları da desteklemektedir Oumlte yandan

Kurum tarafından Alternatif Koruma adı altında kimsesiz ve bakıma muhtaccedil ccedilocukları topluma

kazandırma aile edindirmeye youmlnelik programlar ccedilerccedilevesinde uygun bir sosyal bakım merkezine

yerleştirme ya da bu ccedilocukların bakımını istekli olarak uumlstlenmeyi arzulayan ailelere teslim etme

hizmeti verilmektedir

Bu ailelere

- 0 - 6 yaş arası ccedilocuklar iccedilin aylık 1000-SAR

- 6 yaş ve yukarısı iccedilin aylık 1200- SAR

- Okula devam edenler iccedilin aylık 2400-SAR

nakdi yardımlar yapılmaktadır

Suudi Emeklilik Kurumu

SArsquoda ilk emeklilik sistemi 1943 yılında Maliye Bakanlığırsquona bağlı olarak ldquoEmeklilik Maaşı

İdaresirdquo adı altında kurulmuştur 14081958 tarih 211271 Sayılı Kraliyet kararıyla İdarenin adı

ldquoEmeklilik Kurumurdquo olarak değiştirilmiş Maliye Bakanlığından ayrılarak idari ve mali bakımdan

bağımsız bir kuruluş olarak devlet memuru emeklileriyle asker emeklilerine hizmet vermeye devam

343

etmektedir Başında bir Guvernoumlr bulunan Kurumrsquoun İdare Heyetine Maliye Bakanı başkanlık

etmektedir

SA Emeklilik Kurumu emeklilerine daha iyi hizmet vermek emeklilik işlerini daha suumlratli ve

duumlzenli bir şekilde sonuccedillandırmak ve emekliliği hak edecekleri tespit etmek amacıyla Sivil

Hizmetler Bakanlığı ve Askeri Birimlerle koordineli hareket etmektedir Halen anılan Kurum bir

milyon kadar kişiye hizmet vermektedir

Zorunlu Sağlık Sigortası

Yukarıda sıralanan sosyal guumlvenlik kurumları dışında Sağlık Bakanlığırsquona bağlı olarak 1999 yılında

Kralın onayından geccedilerek altyapısı tamamlandıktan sonra aşamalı olarak yuumlruumlrluumlğe girmek uumlzere

ccedilıkan ldquoSağlık Sigortası İşbirliği Yasasırdquo Suudi Arabistanrsquoda ccedilalışan tuumlm yabancılar ile bunların

aile fertlerini sağlık sigortası kapsamına almayı amaccedillamaktadır Yasa Suud vatandaşları ile uumllkede

yaşayan ikameli ccedilalışma muumlsaadeli yabancılar ile eş ve ccedilocuklarına işkazası ve meslek hastalığı

tanımına girmeyen normal hastalık hallerinde tıbbi yardım yapılmasını ya da hastalık oumldeneği

verilmesini hedeflemektedir

Soumlz konusu Kanunun uygulanmasına youmlnelik ldquoTuumlzuumlkrdquo ile sağlık sigortasından yararlanacak kişilere

verilecek ldquoSağlık Sigortası Karnelerirdquo Sağlık Sigortası Konseyi tarafından şekillendirilmiştir Buna

goumlre Sağlık Sigortası Karnesine sahip kişiler sağlık muayenesi aşı ile ana ve ccedilocuk sağlığı gibi

oumlnleyici uygulamalar gerektiği hallerde laboratuar incelemeleri ve roumlntgen doğum ameliyat ve

yatakta tedavi protez ve tel takma hariccedil her tuumlrluuml diş tedavisi gibi temel hizmetlerden

yararlanabilirler

Soumlz konusu yasa I aşamada 500 ve daha yukarı II aşamada 100-500 arası ve III aşamada ise 1-99

arası yabancı istihdam eden işveren ve kefillerde ccedilalışanlar ile refakatlerinde olan aile fertlerine

uygulanmasını duumlzenlemiş ve tuumlm aşamaların yuumlruumlrluumlk suumlreci tamamlanmıştır

SArsquoda ccedilalışmakta olan vatandaşlarımızın buumlyuumlk kısmı ( 80) 3 aşamada yer almaktadır Ancak

Muumlşavirliğimize intikal eden bilgilerden halen sağlık sigortası kapsamına alınmayan birccedilok

vatandaşımızın bulunduğu bilinmektedir Suud makamları uygulamanın tuumlm yabancıları kapsaması

iccedilin gerekenin yapıldığını ve pek yakında tuumlm yabancıların sağlık sigortası kapsamına alınacağını

ifade etmektedirler

344

Sağlık Sigortası uygulaması 4 grubu kapsamaktadır (Kuumlccediluumlkten buumlyuumlğe doğru)

C Grubu Kişi başına oumldenecek yıllık meblağ 850 SAR olup uumllkede ikamet eden yabancı işccedililer ve

ailelerinin buumlyuumlk boumlluumlmuuml bu grup kapsamındadır

B Grubu Kişi başına oumldenecek yıllık meblağ 990 SARrsquodir

A Grubu Kişi başına oumldenecek yıllık meblağ 1350-1450 SAR arasındadır

VIB Grubu En uumlst grup olup kişi başına oumldenecek ortalama meblağ 2000 SARrsquodir

Yasa uumllke genelinde tuumlm yabancı ccedilalışanların eş ve ccedilocuklarını da kapsamaktadır Soumlz konusu

uygulamadan kaccedilan veya kefaletinde ccedilalışanları zorunlu sağlık sigortası kapsamına almayanların

işguumlcuuml talepleri karşılanmadığı gibi haklarında yasal işlemler yapılmaktadır SArsquoda ccedilalışmakta olan

vatandaşlarımızın buumlyuumlk kısmının ( 80) C grubunda yer aldığı tahmin edilmektedir

Suudi Arabistan genelinde sigorta alanında hizmet veren firmalar arasında halen 25 kadar sigorta

firması Sağlık Bakanlığından aldığı yetki belgesiyle yabancılar ile bunların eş ve ccedilocuklarına

sağlık hizmeti vermektedir

Uumllkede uygulanan sigorta kolları

Maaşlar Kolu

Sadece Suudlu vatandaşlara uygulanır Prim oumldeme oranları uumlcretin 18rsquoi olup bu oranların 9rsquou

işverenden 9rsquou da işccediliden kesilmektedir Bu kolun sunduğu hizmetler

- Emeklilik maaşı

- Mesleki olmayan iş goumlremezlik maaşı

- Dul ndash Yetim maaşı

- 60 yaş oumlncesi maaş

- Emeklilik suumlresini doldurmayanlara hak kazanma yardımı

- Emekli maaşı alıp yeniden işe başlama huumlkmuuml

- Toptan oumldeme tazminatı

- Evlilik yardımı

345

İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları Kolu

İş Kazalarına maruz kalanlara uygulanır Suudlu ve yabancılar arasında bir ayırım yapılmamaktadır

İş kazası geccedilirenlere ve meslek hastalığına maruz kalanlara yapılan yardımlar

- Sağlık yardımı

- Para (nakdi) yardımı

- Suumlrekli işgoumlremezlik yardımı

- Suumlrekli kısmi iş goumlremezlik yardımı

- Oumlluumlm ve cenaze yardımı

İsteğe Bağlı Sigortalılık

1 Kendi nam ve hesabına hiccedil bir işverene bağlı olmaksızın ccedilalışanları hizmet alanında kendi

hesaplarına ya da ortaklaşa herhangi bir tarımsal sanayi ve ticari alanlarda faaliyet goumlsteren

zanaatkarları uumllke dışında ccedilalışanlar ile Suudi ccedilalışma mevzuatına tabi olmayıp uluslararası

ve yabancı kurumlarda ccedilalışanları kapsamaktadır

2 İş mevzuatı uyarınca ilişiği kesilenleri kapsamaktadır

İsteğe bağlı emeklilik iccedilin 1-40 kadar gelir dilimi basamakları belirlenmiş olup iştirakccedili tercih

edeceği gelir dilimine goumlre aylık prim oumldemekle yuumlkuumlmluumlduumlr Başka bir ifadeyle asgari aylık gelir

dilimi 1200 SAR (1dilim) en uumlst aylık gelir dilimi ise (40 dilim) 45000 SAR olarak

belirlenmiştir İsteğe bağlı emeklilik iccedilin başvuruda bulunan kişi aylık gelirini hangi dilime goumlre

seccedilerse seccediltiği aylık gelirin 18rsquoini prim olarak oumldemek zorundadır Verilen hizmetler aşağıda

belirtilmiştir

Emeklilik maaşı

Erken emeklilik maaşı

Mesleki olmayan iş goumlremezlik maaşı

Dul - Yetim maaşı


Sosyal Sigortalar Genel Kurumursquonun yayınlamış olduğu istatistiklere goumlre Kurumrsquodan 1432 H

(2011 M) yılında maaş ve oumldenek alanlara ilişkin bilgiler aşağıda sunulmuştur

Kendisine peşin oumldeme yapılan kişi sayısı 12480

346

Aylık Bağlananlar

Sayı Miktar (SAR

Yaş Haddinden Emekli 1210 2449563448

İşkazası Dışında Maluumlliyet 3605 1673410133

Vefat Edenlerin Aile Fertleri 12702 2657438788

Toplam 17517 3069736146

Evlilik ve Cenaze Yardımı Alanlar

Evlilik Yardımı Cenaze Yardımı

Sayı Miktar (SAR) Sayı Miktar (SAR)

3332 36177007 12566 23027487



Uzun Vadeli 9 9 0 18

Kısa Vadeli 0 2 0 2

Sosyal Sigortalar Kanunu Madde 18


Suudi Arabistanrsquoda işsizlik oumldeneği alma şartları aşağıda accedilıklanmıştır

Suudi Arabistan (SA) vatandaşı olmak veya SA vatandaşı olan bir anneden doğmuş olmak

1- 20 yaşından kuumlccediluumlk 35 yaşından buumlyuumlk olmamak

2- Ccedilalışmaya muktedir olmak

3- Oumlzel sektoumlrde ya da kamu sektoumlruumlnde ccedilalışıyor olmamak

4- Eğitim ya da mesleki eğitim alanında oumlğrenci veya eğitim alan olmamak

5- Herhangi bir ticari faaliyette bulunuyor olmamak (Yani adına faaliyet goumlsteren bir firmanın

olmaması sanayi ziraat hizmet ve zanaat alanlarında faaliyet goumlsteren bir ticari faaliyet iccedilin

işletme ruhsatı alınmış olunmaması veya boumlyle bir amaccedilla başvuru yapılmış olunmaması

347

başvuruda bulunanın (anne-babası eşi erkek ve kız ccedilocukları hariccedil) kefaletinde ccedilalışan bir

yabancının olmaması

6- 2000 SAR veya daha fazla miktara eşdeğer geliri olmamak Bu işsizlik oumldeneği talebinde

bulunulan tarihten geriye doğru 12 aylık suumlre iccedilin ortalama gelir gibi hesaplanır

7- Emekli aylığı almayı hak etmiş olmamak

8- İşsizlikle ilgili herhangi bir oumldeme ya da tazminatı hak etmemiş olmak

9- İşsizlik oumldeneği talebinde bulunulan tarihten geriye doğru 12 ayın en az 10 ayında SArsquoda

ikamet etmiş olmak

10- Herhangi bir sosyal koruma programından veya buna benzer bir uygulamadan yararlanıyor

olmamak

11- İşsizlik oumldeneği talebinde bulunmadan oumlnce aşağıdaki suumlreleri geccedilirmiş olmak

a) Mesleki Eğitim Genel Lise veya Dengi Okul Lisans Lisansuumlstuuml Eğitim diplomalarının

alındığı tarihten itibaren en az altı ay

b) Mesleki Eğitim ya da Eğitim suumlresi iccedilinde devlet tarafından ikramiye almayı hak

etmeyenler iccedilin bu eğitimi bırakma tarihinden itibaren en az altı ay

c) Mesleki Eğitim ya da Eğitim suumlresi iccedilinde devlet tarafından ikramiye almaya hak

kazananlar iccedilin bu eğitimi bırakma tarihinden itibaren en az bir yıl

d) Oumlzel sektoumlr ya da kamu sektoumlruumlnde ccedilalışılmışsa iş ilişkisinin sona erdiği tarihten itibaren

en az uumlccedil ay

Suudi Arabistanrsquoda işsizlere yalnızca 2012 yılında yukarıda belirtilen şartlara goumlre oumldeme

yapılacağı accedilıklanmış ve soumlz konusu şartları taşıyanlara 12 ay boyunca 2000 SAR oumldenmiştir

Ancak uygulamanın devam edip etmeyeceğine dair bir accedilıklama yapılmamıştır



Uyruğu İş Kazası Meslek Hastalığı

Yerli 4357 Bilinmiyor

Yabancı 71468 Bilinmiyor

Tuumlrk Bilinmiyor Bilinmiyor

Toplam 75825 Bilinmiyor

348


1 Ccedilocuk Parası Miktarları

Suudi Arabistanrsquoda yetimler ile tutuklu ve huumlkuumlmluumllerin ccedilocuklarının dışında ccedilocuk parası oumldemesi

yapılmamaktadır

2 Sosyal Yardımlar

SArsquoda hayır kurumlarının dışında periyodik sosyal yardım veren kuruluş bulunmamaktadır Hayır

kurumlarının yaptığı yardımlar da kendi imkanlarına ve kuruluş amaccedillarına goumlre değişmektedir


Yukarıda belirtildiği uumlzere tuumlm yabancılar gibi vatandaşlarımız da 11031987 tarihli Kraliyet

Kararı ile sosyal guumlvenlik kapsamının dışına ccedilıkarıldıklarından Tuumlrkiyersquode ikamet eden

vatandaşlarımıza kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin oumldemeler dışında herhangi bir oumldeme

yapılmamaktadır

Suudi Arabistanrsquoda ccedilalıştığı sırada iş kazası sonucu maluumll kalanların kendilerine ve vefat edenlerin

hak sahiplerine oumlnceden kalma uygulamalar ccedilerccedilevesinde aylık oumldemesi yapılmaktadır Ancak bu

vatandaşlarımızın sayısı ve almış oldukları aylıklar konusunda Muumlşavirliğimizde herhangi bir bilgi

bulunmamaktadır Sosyal Sigortalar Kurumu da bu şekilde oumldeme yaptığı kişileri uyruğuna goumlre

belirtmediğinden Tuumlrk vatandaşlarının sayısı tespit edilememektedir




Okulun Adı Kız Oumlğrenci Erkek Oumlğrenci Toplam

Riyad Uluslararası Tuumlrk Okulu 875 964 1839

Cidde Uluslararası Tuumlrk Okulu 919 839 1758

349

Medine Uluslararası Tuumlrk Okulu 497 602 1099

Tebucirck Uluslararası Tuumlrk Okulu 245 231 476

Taif Uluslararası Tuumlrk Okulu 119 140 259

Dammam Uluslararası Tuumlrk Okulu 120 113 233

Abha Uluslararası Tuumlrk Okulu 94 98 192

Mekke Uluslararası Tuumlrk Okulu 90 127 217

Toplam 2959 3114 6073

Kaynak TC Riyad Buumlyuumlkelccedililiği Eğitim Muumlşavirliği 2012 kayıtları

Halen Riyad Cidde Medine Tebucirck Taif Dammam Abha ve Mekke okullarında toplam olarak

6073 oumlğrenci ve 318 oumlğretmen bulunmaktadır


Tuumlrk Dili ve Kuumlltuumlruuml Derslerine devam eden oumlğrenci bulunmamakla birlikte Suudi Arabistan

vatandaşlarından gelen talepler doğrultusunda Buumlyuumlkelccedililiğimizin goumlzetiminde Tuumlrkccedile kursları

accedilılmaktadır 2012 yılında bu kurslara toplam 13 kişi iştirak etmiştir


Yuumlksek oumlğrenime 34 kayıtlı oumlğrenci devam etmektedir Bunun yanında 12 civarında da herhangi bir

kaydı olmayan oumlğrencinin yuumlksek oumlğrenimine devam ettiği tahmin edilmektedir



Suudi Arabistanrsquoda yabancılara mesleki eğitim imkanı tanınmamaktadır Yurt dışından işccedili getirtme

şartlarında işccedilinin mesleği buumlyuumlk bir oumlnem arz etmektedir İş Kanununda 3 aylık deneme suumlresi

sadece işveren iccedilin tanınmış bir suumlredir ve bu suumlre iccedilinde işccedili istenilen işin gereğini yerine getirecek

mahiyette değilse veya ibraz ettiği belgelerin gerccedileği yansıtmaması halinde soumlzleşme suumlresi sona

ermeden uumllkesine goumlnderilmektedir

350

Hafiz uygulaması ile işe ihtiyacı olanlar tespit edilmiş ve bir kısmı mesleki eğitime

youmlnlendirilmiştir

Ccedilalışma Bakanlığırsquonın yayınlamış olduğu istatistiklere goumlre mesleki eğitime ilişkin rakamlar

aşağıda sunulmuştur

Mesleki Eğitim Katılanlar Mezun Olanlar

İdari Kurslar 219 219

Yardımcı ve Teknik Meslekler 1305 1305

İş Becerilerinin Geliştirilmesi 1924 1924

İngilizce Kursları Yıl İccedili 17 3

İngilizce Kursları Yıl Harici - 12

Riyad Yuumlksek İdare Enstituumlsuuml 1 -

Toplam 3466 3463




- Suudi Arabistan işsizlerine iş bulabilmek iccedilin yabancı istihdamını azaltmak amacıyla bir dizi

tedbirler almıştır Nitekim yaklaşık 10 yıl oumlnce Sarsquovede (işguumlcuumlnuumln Suudileştirilmesi) ile başlayan

uygulamalar 2011 yılında Nitakat ile devam etmiştir 2012 yılında yabancılardan alınan 100 SAR

ikame uumlcretinin 2400 SARrsquone yuumlkseltilmesi ise yabancı istihdamını caydırıcı bir başka unsur olarak

değerlendirilmektedir

- Rapor doumlneminde basında ccedilıkan haberlerde kuumlccediluumlk işletmelerin mercek altına alındığı yabancı

istihdamının en ccedilok bu işletmelerde gerccedilekleştiği tuumlm kuumlccediluumlk işletmelere en az bir Suudlu işguumlcuuml

istihdamının zorunlu hale getirileceği haberleri yer almıştır Vatandaşlarımızın ccediloğunluğu bu tarz

kuumlccediluumlk işletmelerde ccedilalışmaktadır SArsquoda yabancıların eşlerini ve ccedilocuklarını uumllkeye getirebilmeleri

iccedilin eğitim ve gelir durumu birinci derecede goumlz oumlnuumlnde bulundurulmakta bununla birlikte

işverenin (kefilin) muvafakati istenmektedir

351


Uumllkemiz ile SA arasında işguumlcuuml anlaşması sosyal guumlvenlik soumlzleşmesi işbirliği anlaşması veya

protokoluuml Bakanlığımız goumlrev alanına giren konularda yuumlruumltuumllen ikili veya ccedilok taraflı ortak proje

bulunmamaktadır

112 KUVEYT




Genel Nuumlfus Yabancı Tuumlrk

3697000 2171929 3500

Kaynak Kuveyt Vatandaşlık Bilgileri İdaresi 2012



0 ndash 15 16 ndash 25 26 ndash 65 65 yaş uumlstuuml Genel Toplam

Erkek 400 400 1390 10 2200

Kadın 300 600 395 5 1300

Toplam 700 1000 1785 15 3500

KaynakKuveyt Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Vatandaşlarımızın Yerleşim Boumllgelerine Goumlre Dağılımı


Yerleşim Boumllgesi Kişi Sayısı

Kuwait-City 350

Hawalli 1250

352

Ferwaniye 1250

Jahra 250

Ahmedi 250

Diğer Yerleşim Birimleri 150

Genel Toplam 3500

Kaynak Kuveyt Buumlyuumlkelccedililiği Konsolosluk Şubesi ve Muumlşavirliğimiz



Uyruğu Sayısı

Hindistan 653223

Mısır 456543

Bangladeş 189461

Filipinler 144633

Suriye 131610

Pakistan 119847

Sri Lanka 110800

Etiyopya 74097

Uumlrduumln 53141

Nepal 52704

İran 42795

Luumlbnan 41775

Endonezya 17716

Irak 15167

Afganistan 13470

ABD 13045

Yemen 10594

Kanada 6482

Filistin 6100

İngiltere 4044

353

Kaynak Kuveyt İccedilişleri Bakanlığı Goumlccedilmenlik İşleri Genel Muumlduumlrluumlğuumlrsquonuumln 3042012 tarihli

accedilıklaması



Evlenen

Doğan Oumllen Tuumlrk - Tuumlrk Tuumlrk - Yabancı

75 4 - 18

Kaynak Kuveyt Buumlyuumlkelccedililiği Konsolosluk Şubesi



Kuveyt Ulusal İstatistik Buumlrosursquonun 2011 yılı Haziran ayı verilerine goumlre oumlzel sektoumlrde ccedilalışanların

6216rsquosının ayda 180 Kuveyt Dinarırsquonın (KD) altında uumlcret alırken 227rsquosinin gelirinin 180 KD

ndash 360 KD arasında ve sadece 154rsquouumlnuumln gelirinin ise 360 KDrsquonın uumlstuumlnde seyrettiği

anlaşılmaktadır Oumlte yandan ldquoARA Research amp Consultancyrdquo adlı oumlzel araştırma şirketinin 2012

yılı Kasım ayında yayınlanan verilere goumlre Kuveytrsquote 400 KD aylık uumlcretin altında ccedilalışanlar

duumlşuumlk uumlcret grubunda sayılmaktadır Ayrıca ldquoBaytcomrdquo adlı insan kaynakları sitesince yapılan

araştırmada Kuveytrsquote 2012 yılında yabancılar iccedilin en iyi geliri sağlayan sektoumlrlerin sırasıyla

petrokimya bankacılık ve finans ile bilişim alanları olduğu accedilıklanmıştır

Kuveyt Ccedilalışma ve Sosyal İşler Bakanlığırsquonın istihdam programının ana eksenini istihdamın

arttırılması ve yerel işguumlcuumlnuumln oumlzel sektoumlrdeki payının yuumlkseltilmesi oluşturmaktadır Nitekim 08

Şubat 2012 tarihinde accedilıklanan Ulusal İşguumlcuuml Duumlzenleme Programı (The Kuwaiti Manpower

Restructuring Programme) kapsamında sayılarının 19000 civarında olduğu accedilıklanan işsiz Kuveyt

Tuumlrkiye 3500

Ccedilin 3787

Sudan 3783

Somali 3612

Genel Toplam 2171929

354

vatandaşlarının oumlzel sektoumlrdeki işlere yerleştirilmesi planlanmaktadır Kamuda ccedilalışan Kuveyt

vatandaşlarının oranı 75 civarında iken oumlzel sektoumlrde ccedilalışan Kuveytlilerin oranı 62

duumlzeyindedir Anılan Program ccedilerccedilevesinde Kuveyt vatandaşlarının daha ccedilok oumlzel sektoumlrde

ccedilalışmalarının oumlzendirilmesi amacıyla kıdem tazminatı uygulamasına geccedililmesinin planlandığı


Kuveytrsquoe birccedilok yabancının ziyaretccedili vizesiyle gelip sonradan bu vizelerini ccedilalışma vizesine

doumlnuumlştuumlrduumlkleri bilinmektedir Huumlkuumlmetin işsizlik oranını duumlşuumlk duumlzeyde tutmak iccedilin ccedilalışma

vizesi verilmesi işlemlerini asgari duumlzeye ccedilekme ccedilabalarına karşın ziyaretccedili vizelerinin kolaylıkla

ccedilalışma vizesine doumlnuumlştuumlruumllebilmesi nedeniyle bu vize hamili yabancılar arasındaki reel işsizliğin

hala varolduğunu soumlylemek muumlmkuumlnduumlr

2010 tarihli Oumlzel Sektoumlr İş Yasasında asgari uumlcretin belirlenmesine ilişkin bir huumlkuumlmuumln yer

almaması nedeniyle Kuveytrsquode uygulanan asgari uumlcretler konusunda oumlzellikle temizlik işlerinde

benzin istasyonlarında vb yerlerde ccedilalışan işccedililerin (yiyecek ve barınma işverene ait olmak uumlzere)

aylık uumlcretlerinin 150 KDrsquone kadar indiği goumlzlemlenmiştir

Kuveyt Muumllki Hizmetler Komisyonu 2012 yılı Ağustos ayında yaptığı accedilıklamayla başta kamu

kesiminde olmak uumlzere tuumlm accedilık iş pozisyonlarında oumlncelikle Kuveyt vatandaşlarının istihdam

edilmesinin planlandığını ifade etmiştir

Ccedilalışma ve Sosyal İşler Bakanlığınca Kuveyt vatandaşı kadınların ccedilalışma yaşamı iccedilerisindeki

etkinliğini arttırmak amacıyla ldquoKadın Guumlccedillendirme Projesirdquonin yaşama geccedilirildiği accedilıklanmıştır

Kuveytrsquoin yerli nuumlfusunun yaklaşık 51rsquoinin 21 yaş altındaki ccedilocuk ve genccedillerden oluşması

nedeniyle genccedillere iş fırsatı yaratılması konusu suumlrekli olarak huumlkuumlmetlerin guumlndemini işgal

etmektedir Ancak kamu hizmetlerindeki gerek maaşların yuumlksekliği gerekse ccedilalışma saatlerinin ve

izin suumlrelerinin uygunluğu Kuveytli genccedillere kamuda ccedilalışmayı cazip hale getirmektedir


Kuveyt Ccedilalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı Otomasyon Sistemi Başkanlığınca 20 Mayıs 2012

tarihinden itibaren oturma izni alınması ve yenilenmesi işlemlerinin elektronik ortamda

yapılabileceği accedilıklanmıştır Yeni uygulamayla ccedilalışma izni alınması ve yenilenmesi işlemleri iccedilin

Ccedilalışma Dairelerine gidilmesine gerek duyulmayacaktır

355

Yabancı işccedili ebeveyninin pasaportunun refakat hanesinde bulunan ccedilocuklar iccedilin ziyaretccedili vizesi ile

oturum izni verilmesi uygulamasının sona erdiği Kuveyt makamlarınca 4 Haziran 2012 tarihinde


Ccedilalışma ve Sosyal İşler Bakanlığırsquonca 2012 yılı Kasım ayında yapılan bir basın accedilıklamasında

yabancıların ccedilalışma izinlerinin suumlresi ccedilalışacakları şirketin ticari lisansının geccedilerlilik suumlresini

aşamayacağı ifade edilmiştir


Aktif Nuumlfusİşguumlcuuml Sayıları


Sayı


Yabancı 1810000

Tuumlrk 2000


Kaynak İccedilişleri Bakanlığı Goumlccedilmenlik İşleri Genel Muumlduumlrluumlğuumlrsquonuumln 30042012 tarihli

accedilıklamasıyla Muumlşavirliğimiz verileri

Kuveyt Huumlkuumlmetinin Duumlnya Bankası verilerine goumlre halihazırda 69 seviyesinde olan yabancı

işguumlcuuml oranını 45 duumlzeyine duumlşuumlrme ccedilalışmaları kapsamında niteliksiz işguumlcuumlnuumln (unskilled

labourers) uumllkedeki kalış suumlresinin 6 yıl yarı nitelikli işguumlcuumlnuumln (semi-skilled employees) kalış

suumlresinin ise 8 yıl olarak sınırlandırılmasına gayret ettiği goumlruumllmektedir

Kuveytrsquoin oumlnde gelen oumlzel bankalarından biri olan Kuveyt Ulusal Bankasırsquonın (NBK) 23 Ekim

2012 tarihli ekonomik raporunda uumllkenin toplam (yerli + yabancı) işguumlcuuml sayısının son 1 yıl

iccedilerisinde 6rsquolık bir artış kaydettiği belirtilmiştir

356

Ccedilalışan Vatandaşlarımızın Cinsiyete Goumlre Dağılımı


Erkek Kadın Toplam

1800 200 2000

Bağımsız ccedilalışanlar hariccedil

Kaynak Kuveyt Buumlyuumlkelccedililiği Konsolosluk Şubesi kayıtları ile Muumlşavirliğimiz




Kuwait City 200

Hawalli 750

Ferwaniye 700

Jahra 150

Ahmedi 100


Toplam 2000

Kaynak Kuveyt Buumlyuumlkelccedililiği Konsolosluk Şubesi ile Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Kayıtları




İnşaat 300



Diğer 1580

Toplam 2000

Kaynak Kuveyt Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

357


Kuveytrsquote sayısının 1000 civarında olduğu tahmin edilen bağımsız ccedilalışan vatandaşlarımız

berberlik kuafoumlrluumlk restaurantlokanta işletmeciliği inşaatccedilılık oto tamirciliği kaynakccedilılık

terzilik mobilyacılık taşımacılık gibi mesleklerde hem emeklerini hem sermayelerini katarak kendi

nam ve hesaplarına işyerleri işletmektedirler Bir başka anlatımla uumllkedeki ccedilalışanlarımızın oumlnemli

boumlluumlmuuml işletmecilik yapmaktadır

Kuveytli ve Yabancı Ccedilalışanların Mukayesesi

İşguumlcuuml verileri

Kuveyt İstatistik Kurumunun yayımladığı verilere goumlre uumllkede kamu sektoumlruumlnde ccedilalışanların sayısı

toplam 331333 olup bunun 240170ini Kuveytliler 91163uumlnuuml ise yabancılar oluşturmaktadır

Oumlzel sektoumlrde ise toplam 1221877 kişi ccedilalışmakta olup bunun 61890ı Kuveytlilerden

1159987si ise yabancılardan oluşmaktadır

Uumllkede 2012 yılında Kuveytli işsizlerin sayısı 19061 olarak gerccedilekleşirken bir oumlnceki yıl bu sayı

20573duumlr

Kaynak Kuveyt İstatistik Kurumu

Oumlzel sektoumlrde ccedilalışanlar


Yıl Kuveytli Yabancı


2010 27103 30417 57520 964634 80629 1045263

2011 29101 32334 61435 1015799 87567 1103366

2012 28611 33279 61890 1065183 94804 1159987

358

Kamu sektoumlruumlnde ccedilalışanların iş tuumlruumlne goumlre dağılımı


İdari Genel Teknik Destek Oumlzel Toplam

Kuveytli 518 226781 444 2461 9966 240170

Yabancı 0 6906 32 34 84191 91163

Toplam 518 233687 476 2495 94157 331333

Kamu sektoumlruumlnde ccedilalışanların cinsiyete goumlre dağılımı


Uyruk Cinsiyet

Toplam Kadın Erkek

Kuveytli 130844 109326 240170

Yabancı 36566 54597 91163

Toplam 167410 163923 331333



İşkolları

Aylık Asgari

Uumlcret

Asgari Saat

Uumlcretleri

Ortalama Aylık

Uumlcretler

İnşaat - - 200 KD

TicaretOto Tamirciliği - - 150 KD

Ulaştırma ve İletişim - - 200 KD

EğitimOumlğretim - - 300 KD

Ev Hizmetleri 60 KD 0133 KD 60 KD

Kaynak Tuumlrk ve yabancı ccedilalışanlar ve işverenlerle yapılan goumlruumlşmeler

Ev işccedilileri ve guumlvenlik personeli haricinde Kuveytrsquote oumlzel sektoumlrde asgari uumlcret uygulaması

bulunmamaktadır

359

1123 SOSYAL GUumlVENLİK BİLGİLERİ


Yabancıların Sosyal Guumlvenliğini Duumlzenleyen Mevzuat

Uumllkede sadece Kuveyt vatandaşları ile Koumlrfez İşbirliği Konseyine uumlye uumllke vatandaşları buumltuumlnluumlkluuml

bir sosyal sigorta sistemi kapsamındadır

Koumlrfez İşbirliği Konseyi uumllkelerinde 01 Ocak 2006 tarihinden itibaren Ortak Sosyal Guumlvenlik

Yasasının yuumlruumlrluumlğe girmesiyle tuumlm uumlye uumllkelerde ordu mensupları dahil olmak uumlzere kamu ve

oumlzel kesim ccedilalışanları sosyal sigorta sistemi iccedilersinde yer almışlardır Buna goumlre yaşlılık iş

goumlremezlik ve oumlluumlm sigorta kollarına ilişkin primlerin ccedilalışılan uumllkenin sigorta kurumuna iş kazası

ve meslek hastalıkları primlerinin ise vatandaşı olunan uumllkenin sigorta kurumuna oumldenmesi


Kuveyt sosyal sigortalar mevzuatı uyarınca yabancı ccedilalışanlar (Koumlrfez İşbirliği Konseyi

vatandaşları hariccedil) uzun vadeli sigorta kolları kapsamı dışında tutulmuşlardır dolayısıyla

uumlcretlerinden herhangi bir kesinti yapılmamaktadır Bu youmlnuumlyle Kuveyt Sosyal Guumlvenlik

Kurumursquonca ccedilalışanlarımıza prim iadesinde bulunulması da soumlz konusu değildir

Kuveytrsquote yabancılar sadece genel sağlık sigortası (medical insurance) kapsamı iccedilerisindedir

Ancak Omanrsquoda uygulandığı gibi Kuveytrsquote de yabancıların kamu sağlık sistemi uumlzerindeki

yuumlklerinin azaltılması iccedilin yabancı işguumlcuuml istihdam eden firmalardan ccedilalışanlarına oumlzel sağlık

sigortası yaptırmaları istendiği basında yer alan haberler arasındadır

Sosyal Guumlvenlik Mevzuatı

1976 tarihli ve 61 sayılı Sosyal Guumlvenlik Yasasırsquonın (The Amiri Law Decree No61 of 1976) 2

maddesi ile 1980 tarihli Askeri Emeklilik Yasasırsquonın 1 maddesi uyarınca uumllkede sadece Kuveyt

vatandaşları buumltuumlnluumlkluuml bir sosyal sigorta sistemi kapsamında olup bu sistem sigortalıların

işverenlerin ve hazinenin katkılarıyla finanse edilmektedir Kendi nam ve hesabına ccedilalışan Kuveyt

vatandaşları ise belli sınırlar iccedilerisinde kendileri tarafından belirlenen sigorta prim miktarlarını

yatırmakla yuumlkuumlmluumlduumlr Soumlz konusu katkıların toplanmasından ve sigorta oumldemelerinin

360

yapılmasından sorumlu kuruluş anılan Yasayla kurulan Kuveyt Sosyal Guumlvenlik Kurumursquo (The

Public Institution for Social Security) dur

1988 tarihli ve 11 sayılı Karar (Legislative degree No11 of 1988) ise Kuveyt vatandaşlarının yurt

dışı hizmet borccedillanması hakkına ilişkin koşulları ve usulleri duumlzenlemektedir

Oumlte yandan bir refah devleti olan Kuveytrsquote tuumlm Kuveyt vatandaşları analık yardımı ccedilocuk

parası işsizlik sigortası kira yardımı konut kredisi ve evlilik yardımı vb haklardan

yararlanmaktadır Bu yardımların finansmanı Beveridge sisteminin ilkeleriyle uyumlu olarak devlet

buumltccedilesinden karşılanmaktadır Kuveytrsquoteki sosyal guumlvenlik sisteminin temel kurumlarından birisi de

1982 yılında kurulan Zekat Sandığırsquo (Zakat House) dır

Sigortalı sayılanlar Sosyal guumlvenlik sistemi mesleğe bakılmaksızın Kuveytrsquoteki tuumlm vatandaşları

kapsamaktadır

Sigortalılık kapsamı

- Kamu ve oumlzel sektoumlrde ccedilalışanlar iccedilin yaşlılık malulluumlk hastalık ve oumlluumlm sigortası (1977

yılında yuumlruumlrluumlğe girmiştir)

- İş kazası sigortası

- Serbest ccedilalışan vb iccedilin yaşlılık hastalık ve oumlluumlm sigortası (1981-1986 yılları arasında isteğe

bağlı 1986rsquodan sonra ise zorunlu olarak yuumlruumlrluumlğe girmiştir)

Sosyal guumlvenlik sisteminin kaynakları Kuveytrsquote sosyal guumlvenlik sistemi sigortalı işveren ve

devlet tarafından finanse edilmektedir

İdari teşkilat Sosyal Guumlvenlik Kamu Kurumu bağımsız buumltccedilesi olan tuumlzel kişiliğe sahip bir kamu

kuruluşu olup Maliye Bakanlığırsquonın denetimine tabidir

Temel sistem

Sigortalı - Aylık kazancın 5i

- Prim hesaplamasında esas alınan asgari aylık kazanccedil 230 KD

- Prim hesaplamasında esas alınan azami aylık kazanccedil 1500 KD

Serbest ccedilalışan- Beyan edilen aylık gelirin 5-15i


361


İşveren - Uumlcretlerin toplamının 10u



Destek sistemi



Emeklilik yaşı

Temel sistem

50 yaş (2020 yılına kadar 55e ccedilıkarılacaktır) ve en az 15 yıl prim

48 yaş (erkekler ve evlenmemiş ccedilocuğu olmayan kadınlar 2020 yılına kadar 55e

ccedilıkarılacaktır) ve en az 20 yıl prim

43 yaş (Evli kadınlar ve ccedilocuğu olan kadınlar 2020 yılına kadar 50ye ccedilıkarılacaktır) ve en

az 15 yıl prim

Serbest ccedilalışanlar iccedilin 65 yaş ve en az 15 yıl prim yada 55 yaş ve 20 yıl prim

Askeri personel iccedilin 50 yaş ve en az 15 yıl prim yada 45 yaş ve 20 yıl prim

Ağır işlerde ccedilalışanlar iccedilin yaş sınırı olmaksızın en az 20 yıl prim (Engelli bir eşe yada

ccedilocuğa bakan kadınlar iccedilin en az 15 yıl prim)

Destek sistemi

Temel sistemdeki yaşlılık aylığı koşulları geccedilerlidir

Sigortalıların sayısı ve ortalama uumlcret (KD) (Sivil ccedilalışanlar)

(3132009 - 3132012)

Yıl

Kadın Erkek Toplam

Ortalama

uumlcret Sayı

Ortalama

uumlcret Sayı

Ortalama

uumlcret

Sayı

3132009 504 129772 754 115852 622 245624

3132010 505 138345 756 120939 622 259284

3132011 506 145953 757 126251 622 272204

3132012 520 152622 814 129389 655 282011

Not 1 KD = 742924 TL

362

Emeklilerin sayısı ve ortalama yaşlılık aylığı (KD)

(Bağımsız ccedilalışanlar ve diğer)

Tarih

Kadın Erkek Toplam

Ortalama

aylık Sayı

Ortalama

aylık Sayı

Ortalama

aylık

Sayı

3132009 437 1744 868 474 529 2218

3132010 431 2008 878 494 519 2502

3132011 445 2290 899 519 529 2809

3122012 451 2545 920 534 532 3079

Not 1 KD = 742924 TL

Emeklilerin sayısı ve ortalama yaşlılık aylık (KD)

(Askeri sigorta)

Tarih Ortalama aylık Sayı

3132009 1159 12626

3132010 1168 15020

3132011 1170 15674

3122012 1261 16828

Not 1 KD = 742924 TL



Kuveyt Tuumlrk Okulursquona 144 oumlğrenci devam etmektedir Bunun dışında kalan oumlzel oumlğretim

kurumlarına devam eden Tuumlrk oumlğrenci sayısının 10-15 civarında olduğu tahmin edilmektedir

Kuveytrsquoteki devlet okullarına yabancı oumlğrenciler kabul edilmemektedir

363


Yuumlksek oumlğretime devam eden Tuumlrk oumlğrenci bulunmamaktadır Bu durum Kuveyt Devlet

Uumlniversitelerine yabancı oumlğrencilerin kabuluumlnuumln oldukccedila zor olması yanında oumlzel uumlniversite

uumlcretlerinin yuumlksek olmasından kaynaklanmaktadır

Mesleki Eğitim

Mesleki eğitimden yalnız Kuveyt vatandaşları faydalanabilmektedir


İşguumlcuuml piyasasının yapısal sorunları

22 milyon dolayında yabancının ccedilalıştığı Koumlrfez İşbirliği Oumlrguumltuumlrsquone uumlye uumllkelerde olduğu gibi

Kuveytrsquote de (nuumlfusuna oranla) oumlnemli sayıda (2167000) yabancı işguumlcuuml istihdam edilmektedir

Bununla birlikte Kuveyt Dinarının Amerikan Doları karşısında son yıllarda giderek değer

yitirmesi Kuveytrsquoin bir işguumlcuuml pazarı olarak ccedilekiciliğinin belli oumllccediluumlde azalmasına yol accedilmıştır

Uumllkedeki toplam işguumlcuuml arzı iccedilerisinde vasıfsız işguumlcuuml sayısı oldukccedila fazladır

İşguumlcuuml potansiyelinin etkin kullanımına ilişkin girişimler

İşguumlcuumlnuumln Kuveytlileştirilmesi politikası ve oumlzellikle bazı nitelikli işlerdeki işguumlcuuml accedilığı nedeniyle

huumlkuumlmet yabancı işguumlcuumlne youmlnelinmesinden oumlnce yerleşik işguumlcuuml potansiyelinden yararlanılması

iccedilin oumlnlemler almaya başlamıştır İşguumlcuumlnuumln Kuveytlileştirilmesi işguumlcuuml piyasasının yapısal

sorunlarının aşılmasında idealist fakat gerccedilekccedililiği zayıf bir girişim olarak değerlendirilmektedir

Kuveyt yasaları Kuveytte ccedilalışan yabancıların kendi namlarına iş kurmalarına olanak

tanımamaktadır Bu youmlnuumlyle uumllkede bir işyeri ccedilalıştıracak vatandaşlarımızın buumlrokratik işlemleri

kefilleri aracılığıyla yuumlruumltmeleri gerekmektedir Yaygın olarak uygulanan usul ise ruhsat sahibi

olan (hukuken yetki ve sorumluluk taşıyan) Kuveytli kefilin işletmesini kira kar payı veya hisse

karşılığında bir yabancıya icar etmesidir

364

Yabancıların ccedilalışma yaşamını duumlzenleyen mevzuat

Koumlrfez İşbirliği Konseyi uumllkelerindeki ortak duumlzenlemeler

Koumlrfez İşbirliği Konseyirsquone uumlye uumllkelerde ccedilalışma yaşamını duumlzenleyen değişik yasalar yuumlruumlrluumlkte

olmakla birlikte bu uumllkelerin tamamında yabancıların istihdamına ilişkin ortak uygulamalardan soumlz

etmek muumlmkuumlnduumlr

Bu kapsamda gerek Kuveytrsquote gerekse diğer uumlye uumllkelerdeki vize ve ikamet rejimi kefalet

(sponsorluk) sistemi temeline dayanmaktadır Diğer bir ifadeyle bu uumllkelerde ccedilalışma ve oturum

izni alınması işveren (kefil) tarafından sağlanmaktadır Gerccedilek kişiler yanında ticaret siciline

kayıtlı tuumlzel kişiler de kefil olabilmektedirler

Koumlrfez uumllkelerinin hemen hemen hepsinde işccedili-işveren arasındaki anlaşmazlıklarda Ccedilalışma

Buumlrolarına (S Arabistanrsquodaki adıyla Mekteb Al Amel Kuveytrsquoteki adıyla Şursquoun İccediltimaiye)

başvurulabilmekte burada ihtilafın ccediloumlzuumllememesi durumunda dava İş Mahkemesine intikal

ettirilmektedir


Uumllkemiz ile Kuveyt arasında 30 Mart 2008 tarihinde Ankararsquoda imzalanan ldquoTuumlrkiye Cumhuriyeti

Huumlkuumlmeti ile Kuveyt Devleti Huumlkuumlmeti Arasında İşguumlcuuml Değişimi Hakkında Anlaşmardquo 8 Nisan

2012 tarihinde yuumlruumlrluumlğe girmiştir

365

113 LİBYA


Genel ve Tuumlrk Nuumlfus


Genel Tuumlrk

5172230 3570

Kaynak Trablus Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Vatandaşlarımızın İdari Yapılanmalara Goumlre Dağılımı


İdari Yapılanma Toplam

Trablus Boumllgesi 3130

Bingazi Boumllgesi 440

Genel Toplam 3570




Konsolosluk Goumlrev Boumllgesi Doğan Oumllen Evlenen

Trablus Boumllgesi 29 7 20

Bingazi Boumllgesi 2 1 5

Toplam 31 8 25

Kaynak Trablus Buumlyuumlkelccedililiği ve Bingazi Başkonsolosluğu verileri

366



Libyarsquodaki resmi verilere goumlre Libyarsquoda 340 bin işsiz olduğu işsizlerin 56rsquosının 18 ila 32 yaşları

arasında oldukları bunların 228 bininin Savaşccedilı İşleri Komisyonursquona kayıtlı bulunduğu eğitim ve

yatırım alanlarında verilecek desteklerle sıkıntıların atlatılmasına ccedilalışılacağı oumlğrenilmiştir Libya

Ekonomi Bakanlığı Libyadaki genccedil nuumlfusun işsizliğinin ccediloumlzuumlme kavuşturulması ccedilerccedilevesinde

ldquoOumlzel Sektoumlruumln Gelişimi iccedilin İslami Ortaklıkrdquo (ICD) kuruluşu ile kuumlccediluumlk ve orta buumlyuumlkluumlkteki

işletmelerin desteklenmesi iccedilin bir anlaşma imzalamıştır Oumlte yandan Libya Ccedilalışma ve

Rehabilitasyon Bakanlığırsquonın Libyalı oumlğrencilerin yurt dışında eğitim goumlrmesi amacıyla bir

enstituumlnuumln kurulması iccedilin ccedilalıştığı ve 224 milyon avro yatırım yapacağı belirtilmiştir

Tuumlrk Muumlteahhitlik Hizmetleri

Tuumlrk firmalarının Libyarsquoda uumlstlendikleri iş ve proje hacmi 12 milyar doları aşmaktadır Tuumlrkiyersquonin

Libyarsquoyla olan karşılıklı ticaret hacminin 2012 yılında 217 milyar dolar 2013 yılı sonu itibariyle bu

miktarın 3 milyar dolara ccedilıkarılmasına ccedilalışıldığı Tuumlrk firmalarının eski alacaklarının oumldenmesi ve

devrimde meydana gelen zararların tazmini konusunda Libya tarafıyla anlaşma sağlanmasını

muumlteakiben Libyarsquoya doumlnebilecekleri kaydedilmektedir

Libyarsquoda Tamamlanan Kamu Binalari İle Ilgili Projeler ve Şehirleri

No Firma Adı Şehri Proje Adı Adedi Mevcut

Durumu

1 Arsel İnşaat Bingazi Karakol Binası 2 Tamamlandı

2 Cengiz İnşaat Al Beida Emniyet Mdr Binası 2 Tamamlandı

3 Erkem-Yeniguumln Misurata Karakol 1 Tamamlandı

4 Summa Trablus Tarihi okul 1 Tamamlandı

5 MRA Bingazi Sağlık Uumlnitesi 1 Tamamlandı

6 Roumlnesans Misurata Polis Merkezi 1 Tamamlandı

7 Mesa Misurata Havalimanı terminal

binası

1 Tamamlandı

8 Yuumlksel Tobruk Okul 1 Tamamlandı

9 Guumlriş Ankara Libya Okulu

Renovasyon İşleri

1 Tamamlandı

10 Kolin Bingazi Sağlık ocağı 1 Tamamlandı

11 TML Misurata Trafik emniyet binası 1 Tamamlandı

12 Nurol TajuraTrablus Murad Ağa Cami 1 Tamamlandı


367

Bu itibarla Toplam 14 adet proje tamamlanmış durumdadır

Guumlriş firması Libya makamları ile goumlruumlşerek proje değişikliğine gitmiştir

Libyarsquoda Faaliyette Bulunan Muumlteahhitlik Firmaları İle İlgili Son Bilgiler

Yeni Projeler

1) Sembol İnşaat Bingazirsquode rezidans ve otel Projesi 307 milyon dolar

2) Koray İnşaat Trablusrsquota Medine Tower projesi 204 milyon dolar

3) Enka Teknik Ubari Elekrik Santrali projesi 200 milyon dolar

4) Kalem İnşaat Bingazi rezidans alışveriş merkezi projesi 100 milyon dolar (projeye

başlamak iccedilin henuumlz bir ilerleme kaydedilmemiştir)

5) Mimaş İnşaat Bingazi petrol tankı yenileme projesi 10 milyon dolar

6) Emta İnşaat Trablusrsquota ABD Buumlyuumlkelccedililiği binası projesi 18 milyon dolar

7) Oumlzkartallar Trablusrsquota iletişim idaresi binası projesi 7 milyon dolar

8) Kalem İnşaat Bingazirsquode40 adet villa projesi 6 milyon dolar

9) Eren-Tamweel İnşaat Bingazirsquode Ticaret ve Kalkınma Bankası 3 Nolu Kule İnşaatı

projesi 1 milyon dolar


Libyarsquoda yabancıların kendi nam ve hesabına işyeri accedilmaları Libya Mevzuatına goumlre yasak

olduğundan vatandaşlarımız Libyalı işyeri sahipleri ile aralarında bir soumlzleşme yaparak hizmet

sektoumlruumlnde faaliyet goumlsteren en başta lokanta otomobil tamirhanesi mobilya atoumllyesi gibi

işletmeleri ccedilalıştırabilmektedirler İşyerlerinin sayısı kesin olarak bilinmemekle birlikte halen tuumlm

uumllkede 50 civarında olduğu tahmin edilmektedir



Ccedilalışma ve Rehabilitasyon Bakanı Muhammed Suveylim tarafından yapılan en son accedilıklamada

ccedilifte ccedilalışmışlığın oumlnuumlne geccedililmesiyle Genel olarak Libyarsquoda işsizlik oranının 12 olduğunu

beyan etmiştir

Genel oran olarak Libya Ccedilalışma ve Rehabilitasyon Bakanlığınca 400 bin olarak toplam bir sayı

verilmiştir

368

Libyarsquoda genel anlamda yabancılar arasında işsizlik soumlz konusu değildir Zira Libyarsquoya gelen bir

kişinin mutlaka ccedilalışma ve oturum vizelerine bağlı olarak ccedilalışması gerekmektedir Soumlzleşmesi

yenilenen işccedilinin gerekli olan ccedilalışma ve oturumları da yenilenmektedir Aksi halde kişinin kaccedilak

işccedili statuumlsuumlnde değerlendirileceği ve yakalandığı zaman da sınırdaşı edileceği aşikacircrdır

Kaynak Libya Ccedilalışma Bakanlığı


1- Libyada uygulanmakta olan yasal asgari aylık uumlcret 450-LDdir

2- İşsizlik parası uygulaması bulunmamaktadır

3- Sosyal yardımlar ise

bull Aile iccedilinde sakat ccedilocuk bulunması halinde aile yarımı olarak 150-LDı

bull Aile geccedilindiren ve dul kalan eşe 180-LDı

bull Aile geccedilindiren yaşlılara 180-LDı

bull Aile geccedilindirmeyen yaşlılara 130- LDı

4- Ccedilocuk Parası her ccedilocuk iccedilin 100 (yuumlz) LDı şeklinde oumldenmektedir

Libyada ccedilalışan vatandaşlarımızın ortalama aylık uumlcreti 1000- LDı civarında olup kalifiye bir

Tuumlrk işccedilisinin aylık asgari uumlcreti firmanın uumlcret politikası ve yapılan işin ccedileşidimahiyetine goumlre

1200 ndash 1800- LD ı arasındadır


Yaşlılık Maluliyet ve DulYetim Aylıkları

Libyada uzun vadeli sigorta kollarını duumlzenleyen ilk kanun 1957 yılında ccedilıkarılmıştır Bu alanda

yuumlruumlrluumlkte olan kanunlar Emeklilik (1957) Sosyal Sigorta (1958) Sosyal Guumlvenlik (1980

yuumlruumlrluumlk 1981) Maluliyet (1987) Bu kanunlar Askeri personel hariccedil Libyarsquoda ikamet eden buumltuumln

kişileri kapsamaktadır Askeri personel iccedilin ayrı bir sistem mevcuttur

Primler

Sigortalı Kazancın 375i Sigortalının primleri aynı zamanda hastalık hamilelik doğum ve iş

kazası yardımlarını da finanse etmektedir

369

Bağımsız ccedilalışan Beyan edilen gelirin 15675i Primler aynı zamanda hastalık hamilelik

doğum ve iş kazası yardımlarını da finanse etmektedir

İşveren Uumlcretler toplamının 105i yabancı firmalar iccedilin 1125 Primler aynı zamanda

hastalık hamilelik doğum ve iş kazası yardımlarını da finanse etmektedir

Devlet Kazanccedilların 075i ve yıllık suumlbvansiyonlar

Emeklilik yaşı

Erkekler 65 yaş kadınlar 60 yaş kamu goumlrevlileri 62 yaş tehlikeli ve sağlıksız işlerde ccedilalışanlar 60

yaş

Hastalık ve Analık

Libyada hastalık ve analık kollarını duumlzenleyen ilk kanun 1958 yılında ccedilıkarılmıştır Halihazırda

geccedilerli olan kanun ise 1981 yılında yuumlruumlrluumlğe giren Sosyal Guumlvenlik Kanunursquodur

Kapsam

- İşverenin sorumluluğu Tuumlm ccedilalışanlar nakdi yardım kapsamındadır

- Sosyal sigorta Bağımsız ccedilalışanlar (nakdi yardımlar) ccedilalışan ve bağımsız ccedilalışanlar (tıbbi

yardımlar)

Primler

Sigortalı Nakdi yardımlar Uzun vadeli sigorta primlerinden karşılanmaktadır

Tıbbi yardımlar Kazancın 15i

Bağımsız ccedilalışan Nakdi yardımlar Beyan edilen gelirin 15i

Tıbbi yardımlar Beyan edilen gelirin 35i

İşveren Nakdi yardımlar Analık yardımlarının toplam maliyeti

Tıbbi yardımlar Uumlcretler toplamının 245i

370

Devlet Nakdi yardımlar Bağımsız ccedilalışanların gelirlerinin 075i

Tıbbi yardımlar Kazanccedilların 5i

İş Kazası

Libyada iş kazası kolunu duumlzenleyen ilk kanun 1958 yılında ccedilıkarılmıştır Hacirclihazırda 1981 yılında

yuumlruumlrluumlğe giren Sosyal Guumlvenlik Kanunu uygulanmaktadır

Kapsam

İşverenin sorumluluğu Tuumlm ccedilalışanlar nakdi yardım kapsamındadır

Sosyal sigorta Bağımsız ccedilalışanlar (nakdi yardımlar) ccedilalışan ve bağımsız ccedilalışanlar (tıbbi

yardımlar)

Primler

Nakdi yardımlar Uzun vadeli sigorta primlerinden karşılanmaktadır

Tıbbi yardımlar Hastalık ve analık sigorta primlerinden karşılanmaktadır

İşsizlik

İşsizlik Oumldeneği yardımı ve miktarları asgari sigortalılık suumlresi ve azami yararlanma suumlreleri

konusunda yapılan araştırma neticesinde işsiz olan bir kişi işsizliğini ispat etmesi kaydıyla

Kalkınma Fonu Sisteminden iş bulana dek ayda 500 - LD Tutarında işsizlik oumldeneği almaktadır İş

bulması halinde sistemden ccedilıkartıldığı bildirilmiştir

Ccedilalışma ve Rehabilitasyon Bakanlığırsquonın uumllkedeki işsizlik oranının 12 bazen 15 olduğunu ve

işsizlerin sayısının 160 bini geccedilmediğini duyurduğu 2009rsquoda 207 ve 2011rsquode 195 olan işsizlik

oranının duumlşmeye devam ettiği bununla birlikte gerccedilek işsizlik oranının 30 civarında olduğunun

tahmin edildiği ve genccediller arasında işsizliğin yaygın olduğu belirtilmiştir

371

Sosyal Guumlvenlik Alanında Yaşanan Oumlnemli Olaylar ve Gelişmeler

Libyada ccedilalışırken geccedilirdiği bir iş kazası sonucu malul olan ya da oumllen vatandaşlarımızın geride

kalan hak sahiplerine Libya Sosyal Guumlvenlik İdaresince bağlanan aylıkların oumldenmesi Libyarsquoda

meydana gelen rejim değişikliği suumlrecinde durmuştur

Hak sahibi vatandaşlarımızın aylıklarının oumldenmesi konusunda Libya idaresince istenen bilgi ve

belgeler kuruma teslim edilmiş ve bunun sonucunda 52 vatandaşımızın kısmi olarak aylık transferi

gerccedilekleştirilmiş olup 6 kişinin ise işlemleri halen suumlruumlduumlruumllmektedir


Mevzuat Değişikliği ve Oumlnemli Yargı Kararları

Kuzey Afrika uumllkelerinde meydana gelen siyasi gerilimler ve ardından yaşanan rejim

değişikliklerinin doğal bir sonucu olarak başta Tunus ve Libya olmak uumlzere birccedilok kişi Avruparsquoya

goumlccedil etme girişiminde bulunmaktadır

Libya ile Avrupa Birliği arasında bu ccedilerccedilevede yasadışı goumlccediluuml oumlnleme konusunda bir işbirliği

anlaşması imzalanmıştır Avrupa Birliğinin Libyarsquonın sınır guumlvenlik goumlrevlilerini eğitmek ve

guumlney sınırlarının daha iyi denetlenmesinin sağlanılmasına ccedilalışılacağı belirtilmiştir

Bu konuyla ilgili olarak Libya Yasadışı Goumlccedille Muumlcadele İdaresince 4 Ocak guumlnuuml yapılan

accedilıklamada 2013 yılında yakalanan ccediloğunluğu Nijer Sudan ve Ccedilad vatandaşı 40 bin yasadışı

goumlccedilmenden 30 binden fazlasının sınır dışı edildiğinin ve goumlccedilmenlerin barınmaları ve sınır dışı

edilmeleri iccedilin İdarenin 25 milyon dinar harcadığı bildirilmiştir


Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi

20031976 tarihinde imzalanan Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi 01101976 tarihinde

Soumlzleşmenin uygulanmasına ilişkin İdari Anlaşma ise 20011977 tarihinde yuumlruumlrluumlğe girmiştir

372

13091984 tarihinde imzalanan ikinci Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi 01091985 tarihinde

yuumlruumlrluumlğe girmiştir Bakanlar Kurulunun 09011985 tarih ve 3148 sayılı Kararı ile onaylanan

1985 tarihli Soumlzleşme 11031985 tarih ve 18691 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır Bu

Soumlzleşmenin Uygulanmasına Dair İdari Anlaşma (22091985 tarih ve 18876 sayılı RG)

09081985 tarihinde imzalanmıştır

Soumlzleşme ccedilerccedilevesinde oluşturulan ve Soumlzleşmenin uygulanmasında karşılaşılan sorunları gidermek

ve uygulamayı kolaylaştırmakla goumlrevli ldquoTuumlrkiye-Libya Sosyal Guumlvenlik Teknik Komitesirdquo

aralıklarla toplanmaktadır Komitersquonin IX ve son toplantısı 22-26 Şubat 2010 tarihlerinde

Ankararsquoda gerccedilekleşmiş ancak bir sonraki toplantı Libyarsquodaki iccedil karışıklıklar nedeniyle

yapılamamıştır


Tuumlrkiye-Libya İşguumlcuuml Anlaşması 5 Ocak 1975 tarihinde imzalanmıştır Soumlzkonusu Anlaşma

17021975 tarih ve 79453 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla onaylanarak 13 Mayıs 1975 tarih

ve 15235 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır

373

114 KUZEY KIBRIS TUumlRK CUMHURİYETİ





Genel Toplam 150483 135774 286257

KKTC Toplam 94578 95916 190494

Yalnız KKTC 67140 69222 136362

KKTC-Tuumlrkiye 19755 18330 38085

KKTC Diğer 7683 8364 16047

Tuumlrkiye 47842 3708 80550

Kaynak Devlet Planlama Oumlrguumltuuml (DPOuml) 2013 yayınları




Erkek 6430 12411 22609 1871 43321

Kadın 6675 11324 17300 1930 37229

Toplam 13105 23735 39909 3801 80550

Kaynak Devlet Planlama Oumlrguumltuuml (DPOuml) Aralık 2011 Nuumlfus sayımından tahmini



EyaletBoumllge İdari Yapılanma

(Boumllge Adı)

Erkek

Kadın

Toplam

Lefkoşa 17982 12467 30449

374

Gazimağusa 9610 6583 16193

Girne 14196 9648 23844

Guumlzelyurt 4761 3315 8076

İskele 1293 695 1988

Genel Toplam 47842 32708 80550

Kaynak Devlet Planlama Oumlrguumltuuml (DPOuml)2012 yayınlar




Tuumlrkiye 47842 32708 80550

Birleşik Krallık 1848 1843 3691

Tuumlrkmenistan 665 1095 1760

Nijerya 987 292 1279

İran İslam Cumhuriyeti 646 506 1152

Pakistan 939 136 1075

Bulgaristan 417 503 920

Azerbaycan 613 222 835

Diğer 1948 2553 4501

Genel Toplam 8063 7150 15213

Kaynak DPOuml 2012 yayınları


2010 ndash 2013 yılları itibarıyla

Yıllar 2010 2011 2012 2013

Doğum işlem sayısı 2250 2237 2186 2410

Oumllen İşlem sayısı 200 225 227 241

Akdedilen nikah sayısı

Evlenenler

178 950 163 130 Kaynak Buumlyuumlk Elccedililik Konsolosluk Şubesi Aralık 2013

375



KKTCde ccedilalışma ziyaret oumlğrenci ikamet ve iş kurma izni bitmiş olmasına rağmen uumllkeden

ayrılmayan cezalı duruma duumlşmuumlş yabancılar hakkında Cumhuriyet Meclisinin 05122011 tarihli

oturumunda goumlruumlşuumllerek bazı değişikliklerle kabul ettiği ve 09122011 tarihinden 06022012

tarihine kadar 60 guumln suumlreyle yuumlruumlrluumlkte kalan muhaceret affı adı altında ccedilıkartılan Yabancılar ve

Muhaceret (Değişiklik) Yasasından toplamda 9543 kişi vatandaşlarımızdan da 8455 kişi

yararlanmıştır Aynı mahiyette 2009 yılında doumlrduumlncuumlsuuml yapılan (kolaylık) yasasından kayıt dışı

2170 ccedilalışanımız yararlanmıştır Aralık 2011 af sonrasında işguumlcuuml taleplerinin azalması şirketlerde

yaşanan ekonomik daralma nedeniyle geri doumlnuumlşlerde aynı oranda ccedilalışmaikamet izinlerinin

alınabilmesi muumlmkuumln olamamıştır

KKTClsquode 21545i erkek 5193uuml de kadın olmak uumlzere ccedilalışan toplam 26738 sigortalı

vatandaşımız bulunmaktadır


Yabancıların Ccedilalışma İzinleri (Değişiklik) Yasası

Yabancıların kaccedilak olarak istihdamı ile ilgili olarak kaccedilak işccedili ccedilalıştıran işverenlere beş asgari

uumlcret kadar idari para cezası uygulanmasını oumlngoumlren Yabancıların Ccedilalışma İzinleri Değişiklik

Yasası uygulanmaya konmuş ancak uygulamaların sonucunda Bakanlık yoğun bir şekilde

işverenlerin baskısı altında kalmıştır


Aktif Nuumlfus İşguumlcuuml Sayıları ve Oranları

DPOuml tarafından 2011 yılı Ekim ayında gerccedilekleştirilen Hane Halkı İşguumlcuuml (HİA) sonuccedillarına goumlre

KKTCrsquode sivil nuumlfus 266087 kişi olarak tahmin edilmiştir Soumlz konusu sivil nuumlfusun 130680rsquoi

ilccedile merkezlerinde 135407 kişisi ise bucak ve koumlylerde yaşamaktadır

376

Yine anılan kurum tarafından 2011 yılı Ekim ayında yapılan anket sonuccedillarına goumlre kurumsal

olmayan ccedilalışma ccedilağındaki (15 ve daha yukarı yaştaki) nuumlfus 215721 kişi olarak tahmin edilmiştir

Kurumsal olmayan ccedilalışma ccedilağındaki 107947 (500) kişi ilccedile merkezlerinde bulunmaktadır 15

ve daha yukarı yaştakilerin 344rsquouuml Lefkoşarsquo da 238rsquoi Gazimağusarsquo da 241rsquoi Girnersquo de

102rsquosi Guumlzelyurtrsquo ta ve 75rsquoi ise İskelersquode ikamet etmektedir

Yerleşim

Yeri

15 Yaştaki

Kurumsal

Olmayan

Sivil

Nuumlfus

İşguumlcuuml

İstihdam

İşsiz

İşguumlcuumlne

Katılma

Oranı

()

İstihdam

Orani

()

İşsizlik

Oranı

( )

Genccedil

Nuumlfusta

İşsizlik

Oranı(1)

()

Lefkoşa 74232 39292 36 220 3072 529 488 78 213

GMağusa 51283 24296 20 696 3600 474 404 148 267

Girne 52047 26569 24 960 1610 510 480 61 161

Guumlzelyurt 21922 9936 8 817 1119 453 402 113 200

İskele 16237 7421 6 411 1010 457 395 136 490

Toplam 215721 107514 97103 10411 498 450 97 231

Kaynak DPOuml 2012

(1) 15-24 yaş grubunda olanlar


Ocak 2012 itibarıyla


20 Yaşın Altı 508 123 631

20-25 Yaş Arası 1208 283 1491

25-30 Yaş Arası 2066 386 2452

30-35 1554 463 2017

35-40 3280 554 3834

40-45 5742 773 6515

45-50 4671 793 5464

50-55 2342 762 3104

377

55-60 1664 554 2218

Genel Toplam 23035 4691 27726

Kayank KKTC Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği


Ekim 2013 itibarıyla

KKTC TC Diğer Toplam

Lefkoşa 24800 12197 1858 3855

Girne 5566 8742 1674 15882

Magosa 7857 4273 210 12240

İskele 1614 1086 146 2746

Guumlzelyurt 186 874 2 2768

Lefke 281 500 35 479

Genel Toplam 41985 27726 4050 73761





İnşaat 8500


Madencilik ve Taşocakları 1700

İmalat sanayi 4995

Enerji Su 760


Gastronomi 150



Ev Hizmetleri 1895

Toplam 27726

Kaynak KKTC Sosyal Sigortalar Dairesi

378


KKTC Ekonomi ve Turizm Bakanlığı Şirketler Mukayyitliği verilerine goumlre Tuumlrkiye Cumhuriyeti

Kaynaklı Kolektif + Komandit nitelikli 51 Ticari 681 Ltd 632 olmak uumlzere toplamda 1425

kadar ticari şirket bulunmaktadır Ayrıca 2638 vatandaşımız şahıs olarak buradaki şirketlerin

ortağı Tuumlrkiyersquode tescilli 217 şirketin de KKTCrsquode faaliyet goumlsteren şirketlerin ortağı

durumundadır Oumlte yandan Tuumlrkiye Cumhuriyeti tescilli bir sendika (MET-SEN) doumlrt vakıf

hissedarı bir de Tuumlrkiye Cumhuriyeti tescilli bir dernek faaliyet goumlstermektedir Şirketler

Mukayyitliği verilerine gore Tuumlrkiye Cumhuriyeti ve KKTC ortaklı şirketler genel olarak inşaat

bankacılık otelcilik sigortacılık hizmet ve gıda sektoumlrlerinde faaliyet goumlstermektedirler

Oumlte yandan Sosyal Sigortalar ve Sosyal Guumlvenlik Yasaları kapsamında aktif sigortalılara dayanan

verilere goumlre genel olarak KKTC de 8694 kişinin işveren statuumlsuumlnde kayıtlı olarak faaliyet

goumlsterdiği 1564 kişinin ise İsteğe Bağlı yatırım yapanlarla birlikte bağımsız ccedilalışanların toplam

10257 olduğu kurum kayıtlarından anlaşılmaktadır

Kaynak KKTC Şirketler Mukayyitliği ile SSD 2013 kayıtları 331


Asgari Uumlcret Tespit Komisyonu 22 Ocak 2013 tarihinde gerccedilekleştirdiği toplantıda brut asgari

uumlcretin 1300- TLrsquoden 1415- TLrsquoye yuumlkseltilmesine karar vermiştir (Net 1121-TLrsquoden 1231-

TL)

Asgari Uumlcret Tespit Komisyonu kararı uyarınca saatlik asgari uumlcret 816 TL guumlnluumlk 6530 TL

haftalık 32650 TL olmak uumlzere aylık 1415 TL olarak belirlenmiştir Hizmet akdi ile ccedilalışanların

prime esas kazanccedil ortalaması 2185 - 2555 TL arasında değişmektedir

Ocak 2014 itibarıyla asgari uumlcret bruumlt 1560-TL olarak uygulamaya konulmuştur

Kaynak Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı 2012-2013

379


11022013 tarihinden 07112013 tarihleri arasında KT Hemşireler Sendikası Kamu-İş Buumlro-İş

ve KTOumlS tarafından 2 si genel grev olmak uumlzere toplam 8 kamu işyerinde grev uygulanmıştır

Bunlardan en uzun suumlreli grev 40 guumln suumlreyle Buumlro-İş sendikasının taraf olduğu Mehmetccedilik

Belediyesinde uygulanmış olup etkilenen ccedilalışan sayıları hakkında bilgi temini muumlmkuumln

olamamıştır

Ayrıca 01012013- 30122013 tarihleri arasında 67 işyerinde 28 kadar farklı sendika tarafında

işverenlerle TİS imzalanması gerccedilekleştirilmiştir

Kaynak CcedilSGB Sendikalar Mukayyitliği


DPOuml tarafından 2011 yılı Ekim ayında gerccedilekleştirilen anket (HİA) sonuccedillarına goumlre toplam işsiz

sayısı 10411rsquodir Buna goumlre işsizlik oranı KKTC genelinde 97rsquodir KKTC genelinde işsizlik

oranı erkeklerde 80 kadınlarda ise 131 olarak kaydedilmiştir

10411 olarak tahmin olunan işsizlerin 5755 kişisi yani 553 uuml ilccedile merkezlerinde 4655 kişisi

de (447) bucak ve koumlylerde bulunmaktadır 148 ile en yuumlksek işsizlik oranı Gazimağusa da

61 ile de en duumlşuumlk işsizlik oranı Girne de tahmin olunmuştur 15-24 yaş gurubundaki genccedil

nuumlfusun işsizlik oranı ise 23 1 olarak belirlenmiştir Ccedilalışma Dairesi tarafından hazırlanan işsizlik

verilerine goumlre 2012 yılı doumlrduumlncuuml doumlneminde toplam 907 kişi olan kayıtlı işsiz sayısı 2013 yılı

aynı doumlneminde yuumlzde 728 oranında azalmış ve 841 kişiye gerilemiştir 2013 doumlrduumlncuuml doumlnemi

işsizlik verileri cinsiyet kompozisyonuna goumlre incelendiği zaman aktif kayıtlı işsizlerin yaklaşık

51 i erkelerden 49 u kadınlardan oluşmaktadır 2013 yılı uumlccediluumlncuuml doumlneminde iş isteği ile

bekleyen kişi sayısı 878 iken 2013 doumlrduumlncuuml doumlneminde iş isteği ile yeni muumlracaat eden kişi sayısı

894 olmuştur 2013 doumlrduumlncuuml doumlnemde kayıttan duumlşen 816 kişi ve işe yerleştirilen 115 kişi ile

birlikte Aralık 2013 sonu itibanyla iş isteği ile bekleyenlerin sayısı 841 e gerilemiştir

KKTC DPOuml tahmini rakamlarına goumlre 2013 yılı istihdam 101181 İşguumlcuumlne Katılma Oram 494

İstihdam Oranı 453 İşsizlik Oranı ise 97 olarak tahmin olunmuştur

380

Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 4 711 131 5 700 80 10 411 97

Kaynak Ccedilalışma Dairesi 2012

Yabancılar arasında işsizlik yok denebilecek durumdadır



Emeklilik Sistemleri

KKTCrsquode emeklilik sistemleri accedilısından 2008 yılına kadar devam eden ccedilok parccedilalı ve dağınık yapı

1 Ocak 2008rsquode yuumlruumlrluumlğe giren Sosyal Guumlvenlik Yasasıyla birlikte yerini tuumlm ccedilalışanlar iccedilin norm

ve standart birliği sağlayan tek ccedilatılı bir yapıya terk etmiştir Ancak Sosyal Guumlvenlik Yasası 1

Ocak 2008rsquoden sonra ilk defa bir sosyal guumlvenlik sistemine dahil olan kişilere uygulandığı iccedilin 1

Ocak 2008 oumlncesindeki ccedilok parccedilalı yapı da devam etmektedir

Farklı emeklilik sistemlerine dacirchil olan kişilerin 9000 guumln (25 yıl) fiili prim yatırımı yapılması

halinde geccedilerli olan emeklilik yaşları Sosyal Sigortalar Yasasırsquonda 50 (1 Şubat 2012rsquode yuumlruumlrluumlğe

giren yasa ile emeklilik yaşı 35 yaşından kuumlccediluumlk olanlarda doğrudan 35-45 yaş arasında olanlarda

ise kademeli olarak 60rsquoa ccedilıkarıldı) Sosyal Guumlvenlik Yasasırsquonda 60 Devlet memurları iccedilin

Emeklilik Yasasırsquonda 1987 sonrası goumlreve başlayan kamu goumlrevlileri iccedilin 55rsquotir 1987 oumlncesi goumlreve

başlayan kamu goumlrevlileri iccedilin ise yaş koşulu olmadan 10 veya 15 yıl hizmet koşulu emeklilik iccedilin

yeterlidir

Sosyal Sigortalar Affı

İşverenin ihmali yuumlzuumlnden sigorta primleri oumldenmemiş olan sigortalıların borccedillarını kapatabilmesi

ve tekrar sosyal guumlvenlik şemsiyesi altına alınabilmesi iccedilin mağdur ccedilalışanlar ile prim oumldeme

guumlccedilluumlğuumlne duumlşmuumlş kişi ve kurumlarına gecikmiş prim ile gecikme zamlarını oumldeyebilmeleri

amacıyla ccedilıkarılan Sosyal Sigorta Affı 2011 yılı Eyluumll ayında yuumlruumlrluumlğe girmiştir Yasa kapsamında

29 Şubat 2012 tarihine kadar başvurular alınmış ve sigorta peşinatlarının son oumldeme tarihi 30 Mart


381

Sosyal sigorta affı ile iki farklı oumldeme planı oumlngoumlruumllmuumlştuumlr Bunlardan birincisi sigorta primleri ve

gecikme zamlarının 30unun peşin ve geriye kalan primlerin 70inin de en ccedilok 36 ay vade ile

oumldenmesidir Bu durumda gecikme zamlarının 70i bağışlanmıştır İkincisi ise prim borccedillarının

tek bir defada ve peşin olarak oumldenmesi seccedileneğidir Bu durumda ise 2000-2009 yılları arasındaki

gecikme zammının 80 ve 2010 ile 2011 Haziran ayı arasındaki gecikme zamlarının 90ı af

kapsamına alınmıştır

Sosyal Sigorta Affına 6490 başvuru yapılmış olup pek ccediloğu işyerlerine aittir Bu başvuruların

yaklaşık 10000 kişiyi etkilediği tahmin edilmektedir

Oumlte yandan aftan yararlanmak iccedilin başvuranlardan yaklaşık 2000 kişi (3000-4000 ccedilalışanı

etkilemiştir) mali yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnuuml de yerine getirmiş olup bu yolla Sigortalar Dairesine 20 Milyon

TL giriş sağlanmıştır Nitekim sadece SSK şubelerinden 2012 yılının ilk ccedileyreğinde yapılan tahsilat

toplamında goumlzlenen yaklaşık 186 milyon TLrsquolik artış bu durumu teyit etmektedir

Kaynak CcedilSGB ve SSD 2012 Raporları

Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı

Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı gerccedilekleştirmekte olduğu uygulamalarında ccedilalışma

hayatının ve sosyal yaşamın her alanında ccedilağdaş gelişmeye youmlnelik sosyal barışı sağlayıcı kalıcı

ve suumlrduumlruumllebilir politikalar uumlretme ve bu politikaları uygulama youmlnuumlndeki temel prensipleri

uumlzerinde ccedilok yetersiz imkanlarla hizmet vermeye ccedilalışmaktadır

Ana Hizmet Birimleri

1- Ccedilalışma Dairesi

2- Sosyal Sigortalar Dairesi

3- İhtiyat Sandığı Dairesi (Bağlı Kuruluş)

4- Sosyal Hizmetler Dairesi

5- Sendikalar Mukayyitliği ve bu birimlere bağlı ve her kazada teşkilatlanmış şube amirlikleri

olarak hizmet vermektedir

Yukarıda belirtilen ana hizmet birimlerinden sadece İhtiyat sandığının işleyişi uumllkemiz

kurumlarından farklılık taşımaktadır

382

İhtiyat Sandığı 3493 sayılı yasa altında faaliyet goumlstermekte olup bu fonun amacı 1963 olayları

ile Kıbrıs Cumhuriyetinden dışlanan Tuumlrk Toplumu ccedilalışanlarının hiccedilbir ekonomik ve sosyal

menfaat ve guumlvencesi olmadan ccedilalışmak durumunda bırakılmaları sonucunda Geccedilici Tuumlrk

Youmlnetimi 1972 İhtiyat Sandığı Yasasını hayata geccedilirmiştir 1121973 tarihinden beri

yuumlruumlrluumlkte olup 1993 yılında guumlnuumln şartlarına uygun olarak yapılan son değişikliklerle 3493

İhtiyat Sandığı Yasası olarak isimlendirilmiştir

Kanun koyucu Kuzey Kıbrıs Tuumlrk Cumhuriyetirsquonde istihdam edilen muumlstahdemlere

işverenlere ve kendi nam ve hesabına bağımsız ccedilalışanlara sosyal guumlvencelerinin sağlanması ve

emeklilik veya yaşlılık aylığı alma hakkı kazandıkları zaman yatırımlarına karşılık emeklilik

ikramiyesi verilmesini amaccedillamıştır Fon işccedili işveren ve devlet temsilcilerinden oluşan bir

Youmlnetim Kurulu tarafından youmlnetilmekte olup 2008 sonrası ccedilalışma izni ile gelen yabancılar bu

fonrsquoun sağladığı haklardan yararlanamamaktadır


Emeklilik Yaşının 60rsquoa Yuumlkseltilmesi

2011 yılı Aralık ayında KKTC Cumhuriyet Meclisirsquonce kabul edilen Sosyal Sigortalar (Değişiklik)

Yasası ile 1 Şubat 2012 tarihinden itibaren soumlz konusu Yasa kapsamına girenlerin emeklilik yaşı

kademeli olarak 60rsquoa yuumlkseltilmiştir Yasaya goumlre 35 yaş ve altındaki herkes 60 yaşında emekli

olabilecektir 36-44 yaş arasında kademeli emeklilik oumlngoumlruumllmektedir 45 yaşından buumlyuumlk olanlar

ise eski yasaya goumlre 50 55 ve 60 yaşlarında emekli olabilecektir

Aşağıdaki tabloda farklı yaş grupları itibarıyla emeklilik yaşları yer almaktadır

Yaş 50 yaş 25 yıl prim şartı 55 yıl 15 yıl prim şartı 60 yaş 15 yıl prim şartı

44 51 56 60

43 52 57 60

42 53 58 60

41 54 59 60

40 55 60 60

39 56 60 60

38 57 60 60

37 58 60 60

36 59 60 60

35 60 60 60

Kaynak CcedilSGB 2012

383

Yasa ile prim oranları yeniden duumlzenlenmiş olup işccedili sigorta prim oranı 8rsquoden 9rsquoa işveren

sigorta prim oranı 10rsquoden 11rsquoe yuumlkseltilmiştir Hem işccedili hem de işveren İhtiyat Sandığı kesintisi

oranları ise 5rsquoten 4rsquoe duumlşuumlruumllmuumlştuumlr İşverenin kendi adına oumldediği sigorta oranı ise 15rsquoten

17rsquoye ccedilıkarılmıştır Oumlte yandan ccedilalışma guumlcuumlnuumln uumlccedilte ikisini kaybedenlerin malulen emekli

olabilmesi iccedilin en az 5 yıl prim oumldemiş olma koşulu getirilmiştir Bu şartı yerine getiremeyenler

Ccedilalışma Dairesirsquonin Oumlzuumlrluumller Yasasından yararlandırılmaktadır

Sosyal Sigortalar (Değişiklik) Yasası

Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı ldquoSosyal Sigortalar (Değişiklik) Yasası ve Sosyal

Guumlvenlik (Değişiklik) Yasasınırdquo 1 Şubat 2012 tarihinde yuumlruumlrluumlğe koymuştur Bahse konu

yasalar ile kadın sigortalılara ve oumlzuumlrluumllere geccedilmişe nispetle oumlnemli kazanımlar sağlanmıştır

Şoumlyle ki Oumlzuumlrluuml sigortalılardan yaş haddine bakılmaksızın 25 fiili hizmet yılını dolduranlara

emeklilik hakkı sağlamıştır Kadın sigortalılara ise daha oumlnceki yasa ile veirlen doğum oumlncesi

ve sonrası 6 şar haftalık doğum izni 8rsquoer haftalık suumlreye ccedilıkartılmıştır

Oumlnemli Yargı Kararları

Tarih Tuumlr Mahkeme Taraflar Konu Yasa Maddesi

16012012 Yargıtayhukuk Numara25201 1 D No 12012

Uumllfet Emin ile KKTC Başsavcısı arasında

Emeklilik maaşından kesinti yapıldığı iddiası ile dava accedilılması - Davacının taleplerinin Yuumlksek İdare Mahkemesinin yetki alanına girdiği bulgusu ile davanın iptal

edilmesi - Davacının iptal kararını istinaf etmesi - İstinafın oyccedilokluğu ile reddedilmesi Mahkemenin yetkisi - Oumln itiraz - Kararın youmlnetsel bir karar olması ve Kaza Mahkemesinin konuya ilişkin karar

vermeye yetkili olmaması

402010 Emeklilik (Değşiklik) Yasası - 392010 Gelir Vergisi

(Değişiklik) Yasası

27012012 Yargıtayhukuk Numara63200 9 D No22012

Orkun Aytaş ile Şekerbank (Kıbrıs) Ltd arasında

Iş akdi - Iş akdinin ihbarsız ve tazminatsız feshedilmesi nedeniyle tazminat ve iş akdinin haksız

feshedildiğine ilişkin tespit kararı talebi - İlk Mahkemenin talebi reddetmesi uumlzerine Davacının istinaf dosyalaması - İstinafın kabul edilerek İlk Mahkeme huumlkmuumlnuumln iptal edilerek Davacı lehine

tazminat yasal faiz ve dava masrafları iccedilin huumlkuumlm verilmesi

2292 sayılı Iş Yasası madde 15(6)(A) 13

Kaynak KKTC Yuumlksek Mahkeme 2012 (2013 Raporu henuumlz ccedilıkmamıştır)

384


Sosyal Sigortalar ile Sosyal Guumlvenlik Yasasına Tabi Aktif Sigortalıların Toplamı


Boumllgeler KKTC Uyruklu TCUyruklu Diğer Toplam

Lefkoşa 25018 12842 1932 39792

Girne 5687 8798 1714 16199

Gazimağusa 7953 4324 217 12494

İskele 1633 1004 153 2790


Lefke 467 195 37 699

Toplam 42663 27996 4210 74869

Yukarıdaki tablolarda belirtildiği uumlzere KKTC de ccedilalışma izinli ccedilalışan vatandaşlarımızın sayısı

23035 erkek 4961 kadın olmak uumlzere toplam 27996rsquodır Uumllkede ccedilalışan diğer yabancıların sayısı

ise 2089rsquou erkek 2141rsquou kadın olmak uumlzere toplam 4210rsquodur

Aktif Nuumlfus İstihdam Verileri

2006 - 2013 yılları arası

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

İşguumlcuuml 101366 99149 101104 104490 106117 108160 110323 -

İstihdam 91815 89787 91223 91556 93498 95706 97685 101181

İşsiz 9522 9361 9881 12941 12619 12454 12638 10677

GRYrsquode

ccedilalışanlar

4093 2643 3252 2595 800

İşguumlcuumlne

Katılma

Oranı

532 502 501 499 496 495 493 494

İstihdam

Oranı ()

482 454 452 437 437 438 437 453

İşsizlik

Oranı ()

94 94 98 124 119 115 115 97

Guumlney Kıbrıs Rum Youmlnetim

385



Yıllar Aktif Sigortalı Pasif Sigortalı AktifPasif Oranı

2007 72385 23858 303

2008 72942 24763 295

2009 66623 25793 258

2010 70331 27042 260

2011 71144 28186 252

2012 74869 29357 255 Kaynak CcedilSGB SSD2007-2012 verileri




Bağımlı Bağımsız Genel

22782 - Yaşlılık

- Maluliyet 1176

- Oumlluumlm (Dul Yetim) 6464

- İşsizlik 1615

Kaynak CcedilSGB SSD


İşccedili Sigorta prim kesintileri (732007 Madde 5 Fıkra 123 ve 4)


İş Kazası ve Meslek

Hastalıkları Sigortası -

Min 05

Max 6 -

Min 05

Max 6

Hastalık Sigortası 2 2 2 6

Analık Sigortası - 05 05 1

Malulluumlk Yaşlılık ve

Oumlluumlm Sigortası 6 7 3 16

İşsizlik Sigortası 1 1 1 3

Toplam 9 Min 11

Max 165 65

Min 265

Max 32

386

Kendi nam ve hesabına ccedilalışanlar ile İşveren durumundaki gerccedilek kişilerden kesilen sigorta

prim oranları (732007- Madde 5 Fıkra 56 uyarınca)

Sigorta Kolları İşveren Devlet Toplam

İş Kazası ve Meslek Hastalıkları

Sigortası

Min 05

Max 6 -

Min 05

Max 6

Hastalık Sigortası 4 2 6

Analık Sigortası 05 05 1

Malulluumlk Yaşlılık ve Oumlluumlm Sigortası 12 4 16

İşsizlik Sigortası - - -

Toplam

Min 17

Max 225 6

Min 235

Max 29

Kaynak KKTC SS Dairesi 2013 verileri


İşsizlik oumldeneğinin sigortalıya oumldenecek guumlnluumlk miktarı resmi aylıkasgari uumlcretin 175rsquoi olarak

uygulanmaktadır 2012 yılı asgari uumlcret 1300 TL olup guumlnluumlk miktar 1733 sigortalının

geccedilindirmekle yuumlkuumlmluuml olduğu (3 kişiye kadar) her bir kişi iccedilin guumlnluumlk miktarın 25rsquoi kadar

eklenmektedir

İşsizlik Oumldenekleri

720 - 1799 guumln işsizlik sigortası primi oumldemiş olan sigortalı iccedilin 120 guumln işsizlik oumldeneği


5400 guumln ve uumlzeri işsizlik sigortası primi oumldemiş olan sigortalı iccedilin 180 guumln işsizlik oumldeneği

oumldenmektedir

İşsizlik oumldeneği suumlresi sigortalının işsiz olarak ilk kaydını yaptırdığı tarihi takip eden 4 guumlnuumlnden

itibaren 1 yıl iccedilinde suumlrekli veya kesintili olarak verilmektedir

387




Uumllke Geneli 169 147 Oumlluumlm 140 316

Kaynak KKTCSS Dairesi 2013 verileri


2012 (TL

)

01012013 (TL) Accedilıklama

Asgari Uumlcret 1300 141500 01012013 tarihi itibarıyla

İşsizlik OumldeneğiGuumlnluumlk 1733 1886 1415 75 =1886

Sigortalının Geccedilindirmekle

Yuumlkuumlmluuml Olduğu Kişi başı

433 471 1886 25 uumlccedil kişiye kadar

Eş sigortalı iccedilin 2166 2357 1886+471=2357

Sigortalı + iki ccedilocuk 2599 2828 1886+471+471=2828

Sigortalı eş ve iki ccedilocuk 3032 3299 1886+471+471=3299

Doğum Yardımları

A (732007) Sosyal

Guumlvenlik Yasasına Tabi

Olanlar

10032013 tarihinden geccedilerli

Gebelik 32500 35300 Asgari Uumlcretin 25rsquo i kadar

Doğum 52000 56600 Asgari Uumlcretin 40rsquo ı kadar

Emzirme 52000 56600 Asgari Uumlcretin 40rsquo ı kadar

Cenaze Masrafı ile

Evlenme Yardımı

39000 42450 Asgari Uumlcretin 30 kadarı

B (1676) Sosyal Sigortalar

Yasasına Tabi Olanlar iccedilin

Gebelik 28300 35300

Doğum 56600 56600

Emzirme 56600 56600

Cenaze Yardımı 21000 42450

Goumlzluumlk Ccedilerccedileve 6500 12000

Goumlzluumlk Camı 5000 8000

Evlenme Yardımı 260000 283000 Asgari Uumlcret x 2 =2830

Toptan Oumldeme Yasa Md 65 732007 SGK ve 1676 Sosyal

Sigortalar Yasalarının

uygulamasından temel ilkelere aykırı

bir eşitsizlik vardır İdare Meclisinin

Kararının duumlzeltilmesi yoluna

gidilmesinde henuumlz bir irade beyanı

yoktur Toptan oumldemelerde de aynı

eşitsizlik vardır 732007 yasasına

tabi olanlara toptan oumldeme

yapılmasında hayat pahalılığı esas

alınarak oumldeme yapılmakta ise de

1676 da boumlyle bir uygulama

bulunmamaktadır

388



KKTCde eğitim sistemi anaokulu beş yıllık ilkokul yedi yıllık orta oumlğretim ve ardından

yuumlksekoumlğretim ile yaygın eğitimden oluşmaktadır Zorunlu eğitim 6-15 yaş ile sınırlıdır Oumlğrenciler

ilkokul beşinci sınıftan sonra yapılan youmlnlendirme sınavlarıyla Tuumlrk Maarif Kolejlerine ve Buumllent

Ecevit Anadolu Lisesine gidebilmektedirler Youmlnlendirme sınavlarında oumlğrencilerin yaklaşık 10u

uumlst orta ve yuumlksekoumlğretime hazırlayan bu okullara seccedililmekte ve İngilizce eğitim alabilmektedirler

Bunun neticesinde kolejlere devam eden oumlğrencilere uygulanan program ağırlıklı olarak

İngilteredeki uumlniversitelere oumlğrenci hazırlanmaktadır Bunun dışında oumlğrencilerin yaklaşık 10u

da oumlzel okullarda eğitimlerini suumlrduumlrmektedir Uumllkedeki toplam (resmi okullar) yaklaşık 39000

oumlğrencinin 33uuml Tuumlrkiye Cumhuriyeti vatandaşları 64uuml KKTC- KKTCTC (ccedilift uyruklu)

vatandaşları 3 de uumlccediluumlncuuml uumllke vatandaşlarından oluşturmakta yaklaşık 3700 oumlğretmen goumlrev

yapmaktadır


İlkoumlğretimde 85 ilkokul 23 okuloumlncesi ve 6 oumlzel eğitim merkezi olmak uumlzere toplam 114 eğitim

kurumu bulunmaktadır Okuloumlncesi eğitim kurumları 4 yaşından itibaren oumlğrenci kabul etmektedir

19610 anaokulu ilkokul ve oumlzel eğitim oumlğrencisine eğitim vermektedir Yaklaşık olarak her 12

oumlğrenciye 1 oumlğretmen duumlşmektedir Oumlzellikle ilkokullarda oumlğrenci sayıları uumllkemizden gelen

mevsimlik işccedililer ve diğer alanlarda ccedilalışmaya gelen aileler nedeniyle değişkenlik goumlstermektedir

Genel Ortaoumlğretimde 29 ortaokul ve lise ile birlikte bir Guumlzel Sanatlar Lisesi ile bir Fen Lisesi

bulunmaktadır Orta oumlğretim genel ve mesleki oumlğretimden oluşmaktadır Meslek lisesi oumlğrencileri

katsayı farkı olmaksızın uumlniversitelere gidebilmektedir Bu okullarda toplam 1832 oumlğretmen 15245

oumlğrenciye eğitim vermektedir Yaklaşık 8 oumlğrenciye bir oumlğretmen duumlşmektedir

Mesleki Teknik Oumlğretimde 10 meslek lisesi 1 ccedilıraklık ve 1 yaygın eğitim merkezi bulunmaktadır

Meslek liselerinde 3396 (okullaşma oranı 27) oumlğrenciye 672 oumlğretmen eğitim vermektedir Her 5

oumlğrenciye 1 oumlğretmen duumlşmektedir Meslek Liselerinde 17 farklı alan bulunmaktadır Ccedilıraklık

Eğitimi 2013-2014 Oumlğretim yılında 7 branşalanda eğitime başlamış ve 322 oumlğrenciye ulaşmıştır

389

Okula Devam Eden Tuumlrk Vatandaşları Sayısı ve Dağılımı

Okullar KKTC TC TC-KKTC Diğer Toplam

Meslek Liseleri 2296 766 - 27 3089

Genel Liseler 5112 1452 6564 110 6674

Ortaokullar 5677 3080 8757 280 9037

Ana Sınıfıİlkoumlğretim

Okulları

8909 7387 2617 455 19368

Kaynak Lefkoşa Buumlyuumlkelccedililiği Mili Eğitim Muumlşavirliği2012



Yıllar

DAUuml

YDUuml

LAUuml

GAUuml

ODTUuml

(KKTC)

UKUuml

İTUuml

Toplam

2002-03 13211 7418 1263 1648 - 686 - 27748

2003-04 13938 8106 1560 2354 - 1346 - 30605

2004-05 14063 9747 2221 3485 - 2138 - 35473

2005-06 15091 10843 2997 4898 376 3444 - 41865

2006-07 12945 11157 3043 4590 674 3280 - 38799

2007-08 14556 15385 3406 5093 1024 4025 - 43489

2008-09 13980 19340 3773 5033 1278 4503 - 47907

2009-10 12418 1630 3349 5051 1486 4714 - 43328

2010-11 11835 16247 2720 5075 1481 5003 - 43261

2011-12 12272 16756 2597 6676 1614 6272 35 46222

390

Uumlniversitelere Devam Eden Oumlğrenci Sayıları


Uumlniversiteler KKTC Uyruklu TC Uyruklu Diğer Toplam

Doğu Akdeniz 2880 7664 5510 16054

Lefke Avrupa 382 2981 481 3844

Uluslararası Kıbrıs 907 4481 2548 7936

Girne Amerikan 1424 6908 2419 10751

Yakın Doğu 6763 10786 3918 21467

Akdeniz Karpaz 141 95 138 374

ODTUuml KKTC 158 1836 194 2188

İTUuml KKTC 3 107 2 112

Genel Toplam 12658 34858 15210 62726


Bilindiği uumlzere KKTCrsquonin uluslararası tanınma sorunu bu uumllkeye mal ve sermaye hareketini

buumlyuumlk oumllccediluumlde kısıtlamaktadır Ancak gerek KKTCrsquoye ve gerekse de bu uumllkeden diğer uumllkelere

youmlnelik işguumlcuuml daha rahat hareket edebilmektedir KKTC ile uumllkemiz arasında 12 Ekim 2004lsquode

imzalanan ve bu uumllkede bulunan vatandaşlarımızın ikamet ccedilalışma ve sosyal guumlvenlik haklarının

duumlzenlenmesine ilişkin ldquoProtokolrdquo gereği duumlzenlenen yasalar sonucunda bu uumllkede kayıt dışı

istihdamda oumlnemli duumlşuumlş sağlanmıştır KKTC uumllkemizden oumlncelikle 1974 sonrasında ldquotarım

işguumlcuumlrdquo alanında goumlccedil almıştır 2006 yılına gelindiğinde ise bu uumllkedeki vatandaşlarımızın nuumlfusa

oranı 275 diğer uumllke vatandaşlarının oranı ise 32 duumlzeyine ulaşmıştır

KKTC ndash Guumlney Kıbrıs sınırlarının karşılıklı olarak 2003 yılında accedilılmasıyla birlikte KKTC

vatandaşlarının Guumlney Kıbrısrsquota ccedilalışmaları kolaylaşmış uumlcretlerin duumlzeyi de Guumlney Kıbrısrsquota

ccedilalışmayı cazip hale getirmişti Guumlney Kıbrısrsquota ccedilalışan KKTC vatandaşlarının sayısı 2006lsquoda

3500 2007rsquode 3800rsquoe ulaşmış ancak 2010 yılında 2200 kişiye kadar gerilemiştir Guumlnuuml birlik

barkot ile Guumlneyrsquode ccedilalışanların sayısı ise 800-2000 arasında değişmektedir Guumlney Kıbrısrsquota

ccedilalışan KKTC vatandaşlarının 55rsquoi inşaat 32rsquosi hizmet 11rsquoi de imalat sektoumlruumlnde istihdam

edilmektedir

391


Ccedilalışma İzinlerinin Doumlrt Yıl İle Sınırlandırılması Ccedilalışmaları (Tasarı)

Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı tarafından 2009 yılından bu yana ldquoYabancıları Ccedilalışma

İzinleri Değişiklik Yasasırdquo uumlzerinde ccedilalışılmaktadır Bu değişiklikle yabancılara 4 ccedilalışma izni

verilebilecek ve KKTC yurttaşlığının elde edilmesine ilişkin şartlar ağırlaştırılacaktır KKTC

yurttaşlığının alınabilmesi diğer şartlarla birlikte oumlncelikli olarak 5 ccedilalışma izni ve 6rsquonın alınmış

olması gerekmektedir


KKTC Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımızın Yıllar İtibariyle Sayısı


2011 2012 2013 Accedilıklama

KKTC Vatandaşlığından TC

400 525 680

TC Vatandaşlığından KKTC

2829 1945 1993 yılından 2012 Ocak ayına kadar olan suumlrede KKTC vatandaşlığına geccedilenlerin sayısı yaklaşık 5542 olmakla birlikte 2012 yılında başlanılan ccedilalışmalar artarak devam etmiş ve 2013 seccedilim doumlnemine kadar bu sayı toplamda 7487 ye ulaşmıştır

Haklarında ihraccedil kararı Alınanlar Ol 012013- 31122013

255

Kaynak Buumlyuumlkelccedililik Konsolosluk Şubesi KKTC İccedilişleri Bakanlığı

Bulunulan Uumllke Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımız ile Diğer Yabancıların Sayısal

Mukayesesi

KKTC yurttaşlığını kazanan yabancıların başında uumllkemiz vatandaşları gelmektedir Bulgaristan ve

Pakistan vatandaşlarının da yurttaşlık talepleri kısmen karşılanmış olsa da diğer uumllke

vatandaşlarının kayda değer bir başvurusunun bulunmamaktadır

392


KKTCrsquoye goumlccedilmen veya işccedili olarak gelip burada yerleşik hale geccedilmiş vatandaşlarımızdan pek

ccediloğu siyasi niteliği de olan hemşerilik dernekleri kurarak oumlrguumltlenmişlerdir Bunların dışında

gaziler goumlccedilmenler emekli subaylar gibi vatandaşlarımız tarafından kurulan pek ccedilok dernek faaliyet

goumlstermektedir


KKTCrsquode yerleşik duruma geccedilmiş ccedilift uyruklu vatandaşlarımızın ccedilocuklarından genel seccedilimlere

katılarak milletvekilibakan olmuş iki vatandaşımız ayrıca belediye başkanı seccedililen veya belediye

meclislerinde goumlrev yapan vatandaşlarımız da bulunmaktadır Yabancıların seccedilme ve seccedililme

hakkına sahip olmaması nedeniyle KKTCrsquode rdquoccedilalışma iznirdquo ile ccedilalışan vatandaşlarımızın siyasi

faaliyetlerin iccedilinde yer almaları yasa gereği muumlmkuumln değildir


Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi 9 Mart 1987 Sosyal Guumlvenlik Ek Anlaşması 8 Ocak 1998 İşguumlcuuml

Anlaşması 9 Mart 1987 ve İşbirliği Protokoluuml 30 Haziran 1999 tarihinde imzalanmıştır Ayrıca

mevcut Sosyal Guumlvenlik Anlaşması ile İşguumlcuuml Anlaşmasırsquonın tadil ccedilalışmaları suumlrduumlruumllmektedir

Bununla birlikte 27-28 Haziran 2011 tarihlerinde Lefkoşada gerccedilekleştirilen Tuumlrkiye-KKTC

Konsolosluk İstişarelerinde KKTCdeki idari kapasitenin artırılması ve iki uumllke arasındaki ccedilalışma

ve sosyal guumlvenlik alanındaki sorunların daha etkin bir şekilde ele alınabilmesi iccedilin ldquoTuumlrkiye

Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti ile Kuzey Kıbrıs Tuumlrk Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti Arasında Ccedilalışma Sosyal

Guumlvenlik ve İstihdam Alanlarında İşbirliği Anlaşmasırdquo taslağı uumlzerinde mutabakat sağlanmış olup

imzaya hazır hale getirilmiştir

393

115 AZERBAYCAN




Cinsiyet Genel Toplam Yabancı Tuumlrk

Erkek 4713500 12767

Kadın 4763600 2769

Toplam 9477100 43876 15536

Kaynak AC Devlet Migrasiya (Goumlccedil) Hizmeti

Azerbaycanrsquoda ccedilalışma izninden muaf kendi nam ve hesabına ccedilalışan işveren vb gerekccedilelerle

oturum alarak ccedilalışan vatandaşlarımızın yanı sıra muhtelif sebeplerle uumllkede bulunan

vatandaşlarımızın sayısı da dikkate alındığında Azerbaycandaki toplam Tuumlrk nuumlfusun 25000

civarında olduğu tahmin edilmektedir


2012 yılında Azerbaycanrsquoda toplam 11970 yabancıya ccedilalışma izni verilmiş olup bunlardan 6708rsquoi

Tuumlrk vatandaşıdır




438 33 6

Kaynak TC Bakuuml Buumlyuumlkelccedililiği Konsolosluk Kayıtları


Meslek standartları projesi

Azerbaycan Ccedilalışma ve Halkın Sosyal Koruması Bakanlığırsquonın Duumlnya Bankası ile ortak

gerccedilekleştirdiği ldquoSosyal Guumlvenliğin Kalkınması Projesirdquo kapsamında yapılan ccedilalışmalar sonucunda

394

200 meslek standardı hazırlanmıştır Bu standartların hazırlanmasında temel amaccedil uumllkenin

ekonomik kalkınması ortamında uluslararası taleplere uygun rekabet edebilen personelin

yetiştirilmesidir Halihazırda İSCO8808rsquoe uygun olarak geliştirilmiş meslek standartları ve ilgili

eğitim standartları gelişmiş uumllkelerin tamamında ve gelişmekte olan uumllkelerin bir ccediloğunda

uygulanmakta ve bu standartlar hem devlet hem işveren hem de işccedililer iccedilin oldukccedila oumlnemlidir

Anılan proje kapsamında aynı zamanda 100 eğitim standardının 200 standart doğrultusunda

değerlendirme youmlnteminin mesleki sınıflandırmanın İSCO8808rsquoe uyumlaştırılması amacıyla

oumlneriler ve Meslek Standartları Merkezinin oluşturulması iccedilin yasal-kurumsal altyapının

hazırlanması oumlngoumlruumllmektedir Yakın zamanlarda ise Azerbaycanrsquoda işguumlcuuml piyasası kalitesinin

yuumlkseltilmesini teminen kurumsal altyapının iyileştirilmesi iccedilin İşguumlcuuml Kaynaklarının Gelişimi

Ajansı oluşturulacaktır


Aktif nuumlfusişguumlcuuml sayıları


Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli (Ccedilalışabilir nuumlfus)

2431235 2326565 4757800

Uumllke Geneli (Ccedilalışan nuumlfus)

2332939 2188261 4521200

Kaynak AC Ccedilalışma ve Halkın Sosyal Koruması Bakanlığı

Vatandaşlarımıza İlişkin Genel Bilgiler


Ccedilalışma izni verilen vatandaşlarımızın sayısı 6708

Tuumlrk oumlğrenci sayısı 4444

Oturma iznine sahip vatandaşlarımızın sayısı 14787

Diğer (tahmini) 10000

Toplam vatandaş sayımız 24787

395


01012006 tarihinden 31122012 tarihine kadar bireysel kayıt sisteminde kayıtlı sigortalı ccedilalışan

vatandaşlarımızın toplam sayısı 8021 kişidir Bu vatandaşlarımızın toplam sayısı ve yaş gruplarına

goumlre dağılımı (Belirtilen yıllar arasındaki toplam sayı verilmektedir)

01012006 - 31122012 yılları arası

Yaş grupları Kişi sayıları

30 yaşına kadar 1277

31-40 yaş arası 3242



61 yaş uumlstuuml 255

Toplam 8021

Kaynak AC Devlet Sosyal Muumldafaa Fonu

Ccedilalışan Vatandaşlarımızın Ccedilalışma Dairelerine Boumllgelere İdari Yapılanmaya Goumlre

Dağılımı

Azerbaycanrsquoda bulunan vatandaşlarımızın 80rsquoden fazlası Bakuuml ve ccedilevresinde ccedilalışmaktadır


01102011 tarihi itibarıyla Azerbaycanrsquoda ccedilalışan vatandaşlarımızın iş kollarına goumlre dağılımı

İşkolları Kişi

İnşaat 2962

İmalat Sanayi 368

Eğitim 248

Madencilik sanayi 223

Toptan ve perakende ticaret otomobil ve motosiklet tamiri 221

Turizm 100

Diğer 396

Toplam 4518

Kaynak AC Devlet İstatistik Komitesi

396


Yabancıların Azerbaycanrsquoda kendi nam ve hesabına ccedilalışmaları hususunda kanuni hiccedilbir kısıtlama

bulunmamaktadır Bu nedenle sermayeden ccedilok mesleki beceriyi gerektiren kuumlccediluumlk ve orta oumllccedilekli

hizmet sektoumlruumlnde faaliyet goumlsteren lokanta mobilya otomobil tamirhanesi market berber kasap

PVC profil imalatı değirmen kahvehane vb birccedilok işyeri Tuumlrk vatandaşları tarafından

işletilmektedir


Azerbaycanlsquoda 2012 yılında uumlcretli ccedilalışan işccedililerin ortalama aylık uumlcretleri bir oumlnceki yıla oranla

9 artarak 396 AZNrsquoye yuumlkseltilmiştir

Madencilik maliye sigortacılık mesleki bilimsel ve teknik faaliyetler enformasyon iletişim

faaliyetleri ile inşaat sektoumlruumlnde ccedilalışan işccedililere yuumlksek ortalama aylık uumlcret oumldenmektedir

Azerbaycanrsquoda yıllara goumlre asgari uumlcret miktarları

1 Ocak 2007 tarihinden itibaren 40 AZN

1 Şubat 2007 tarihinden itibaren 50 AZN


1 Eyluumll 2008 tarihinden itibaren 75 AZN


1 Aralık 2011 tarihinden itibaren 935 AZN

Not 26112013 itibarıyla 1 AZN = 255 TL 127 $rsquodır

397

Azerbaycanrsquoda işkollarına goumlre ortalama aylık işccedili uumlcretleri


İşkolları

Aylık Asgari

Uumlcret

Orta Uumlc

AZN

Ortalama 105 423


Maliye ve sigorta faaliyeti 11264

Enformasyon ve iletişim 6754

Mesleki bilimsel ve teknik faaliyet 6671

İnşaat 6255

Kamusal ve yardımcı hizmetlerin verilmesi 5665

Nakliyat ve ambar işletmesi 5362

Elektrik enerjisi gaz buhar vb teccedilhizat 4672

Devlet youmlnetimi ve savunma sosyal guumlvenlik 4543

Turistlerin yerleştirilmesi ve iccediltimai iaşe 4444

İmalat Sanayi 4385

Diğer alanlardaki hizmetler 3684

Ticaret nakliyat araccedillarının tamiri 3619

Su teccedilhizatı kirli su ve atık arıtma 3194

Gayri menkul ile ilgili işlemler 2939

Eğitim 2905

Dinlenme eğlence ve guumlzel sanatlar alanında faaliyet 2188

Tarımhayvancılık ormancılık ve balıkccedilılık 2179




Azerbaycanrsquoda 2013 yılı sonu itibarıyla ccedilalışabilir nuumlfus 4757800 kişi olup nuumlfusun 502rsquosini

oluşturmaktadır Bunların 4521200rsquouuml ccedilalışan 236600rsquouuml işsiz nuumlfustur (ILO metodolojisine

uygun) 2013 yılı sonu itibarıyla resmi işsiz statuumlsuuml alanların sayısı (istihdam kurumuna kayıtlı)

36200rsquoduumlr Buna goumlre kayıtlı işsizlik oranı 076rsquodır Genel işsizlik oranı ise 497rsquodir

398

İşsiz Sayıları

ILO metodolojisine uygun 31122013 tarihi itibarıyla

Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli

(AC vatandaşı) 138304 98296 236600


İstihdama İlişkin Bilgiler


Ccedilalışabilir Nuumlfus 4757800

Ccedilalışan Nuumlfus 4521200

İşsiz Sayısı 236600

Kayıtlı İşsiz Sayısı 36200

İşsizlik Oranı 497

Resmi İşsizlik Oranı 076




Oumlnemli Olaylar ve Gelişmeler

Emekli maaşlarının bağlanması ve oumldenmesi işlemleri Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Sosyal

Muumldafaa Fonu tarafından sosyal oumldenek ve yardımların bağlanması fonksiyonu ise Azerbaycan

Cumhuriyeti Emek ve Ahalinin Sosyal Muumldafaası Bakanlığınca yuumlruumltuumllmektedir ldquoSosyal

Oumldenekler Hakkındardquo Azerbaycan Cumhuriyeti Kanununa goumlre Azerbaycan Cumhuriyetinin

vatandaşları bu Kanunla belirlenmiş şartlarla ve şekilde aylık ve bir defalık yardım almak hakkına

sahiptirler

399

Emekli maaşlarının taban seviyesi AC Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmekte olup yaşa goumlre

emekli maaşının taban seviyesi 01 Eyluumll 2013 tarihinden itibaren 100 AZN olarak belirlenmiştir

Sosyal Yardımlar

Azerbaycan Cumhurbaşkanının 29082013 tarihli Kararıyla sosyal yardımların miktarı 01 Eyluumll

2013 tarihinden geccedilerli olmak uumlzere aşağıdaki şekilde belirlenmiştir

Aylık yardımlar

- Yaşa goumlre yardım 60 AZN

- Malulluumlk yardımı

I derece malullere 67 AZN

II derece malullere 50 AZN

III derece malullere 43 AZN

- Savaş malullerine yardım




- Askeri goumlrev malullerine yardım




- Sağlık youmlnuumlnden kısıtlı 18 yaşından kuumlccediluumlk ccedilocuklara 67 AZN

- Aile reisini kaybedenlere 55 AZN

- Velilerini kaybetmiş ve veli himayesinden mahrum kalmış

ccedilocukların kayyumlarına 50 AZN

- Bir yaşından kuumlccediluumlk ccedilocuğu olan duumlşuumlk gelirli ailelere 45 AZN

- Şehit ccedilocuklarına 17 AZN

- Savaş gazileri ve malulleri ile Ccedilernobıl kazası malullerinin

ccedilocuklarına 12 AZN

400

Bir defalık yardımlar

- Doğum yardımı 90 AZN

- Defin yardımı 120 AZN

- Radyasyon kazazedelerine yıllık tedavi yardımı 195 AZN

Ayrıca 2006 yılının Temmuz ayından itibaren ldquoyardıma muhtaccedil vatandaşlara devlet sosyal

yardımırdquo (ldquouumlnvanlı devlet sosyal yardımırdquo) sisteminin hayata geccedilirilmesine başlanmıştır 2013

yılında 141100 aileye (615200 kişiye) devlet sosyal yardım aylığı bağlanmıştır Yıl iccedilinde 316800

kişiye sosyal yardım 35200 kişiye oumlzel statuumlluuml uumlstuumln hizmetler karşılığı aylık oumldenmiş 123800

kişiye bir defaya mahsus yardım yapılmıştır

Ccedilocuk Parasına İlişkin Veriler


Ccedilocuk parası alan

anne sayısı


ccedilocuk sayısı

Bir ccedilocuk iccedilin

oumldenen bir defalık

yardım miktarı

AZN

Yeni doğmuş ccedilocuğa

oumldenen yardım

101657 107869 90




aile sayısı


ccedilocuk sayısı


oumldenen aylık miktar

AZN

Şehit ailelerinin

ccedilocukları

40 57 17

Savaş malullerinin

ccedilocukları

8874 17968 12

I ve II derece

Ccedilernobil NES

malullerinin

ccedilocukları

814 1209 12

Suumlreli askeri hizmet

yapanların ccedilocukları

186 221 55

1 yaşından kuumlccediluumlk

ccedilocuğu olan az gelirli

aileler

6700 6775 45

5rsquoten ccedilok ccedilocuğu

olan aileler

645 2652 30


401

Sosyal Yardımlar


Faydalanan Kişi Sayısı

Sosyal Yardım Tuumlruuml Genel Yabancı Tuumlrk Toplam

Tutar -

AZN

Uumlnvanlı (yardıma

muhtaccedil vatandaşlara)

sosyal yardım

625808 - - 17992990


Aylık yardımlar

2012 itibarıyla

Yardımın tuumlruuml miktarı (AZN)

Yaşa goumlre yardım 550

Malulluumlk yardımı I derece malullere

II derece malullere

III derece malullere

605

440

385

Savaş gazilerine yardım 330

Yetim aylığı 450

Sağlık imkanları kısıtlı 18 yaşından kuumlccediluumlk ccedilocuklara yardım 605

Aile reisini kaybetmeye goumlre yardım 495

Bir yaşından kuumlccediluumlk ccedilocuğu olan duumlşuumlk gelirli ailelere yardım 400

Şehit ccedilocuklarına yardım 150


Doğum yardımı 825 AZN

Defin yardımı 1100 AZN


yardımırdquo (ldquouumlnvanlı devlet sosyal yardımırdquo) sistemi hayata geccedilirilmiştir 01022012 tarihi itibarıyla

123328 aileye (550042 kişiye) devlet sosyal yardım aylığı bağlanmış kişi başına ayda 2342 AZN

(aile başına ortalama 10447 AZN) oumldenmiştir

402

2013 yılında 141100 aileye (615200 kişiye) devlet sosyal yardım aylığı bağlanmıştır Yıl iccedilinde

316800 kişiye sosyal yardım 35200 kişiye oumlzel statuumlluuml uumlstuumln hizmetler karşılığı aylık oumldenmiş

123800 kişiye bir defaya mahsus yardım yapılmıştır

Sosyal Sigortalar

Zorunlu Devlet Sosyal Sigortasında sigorta primi oumldenen uumlcrete goumlre belirlenmektedir Ccedilalışanların

sigorta priminin 22rsquosi işveren 3rsquouuml ccedilalışan tarafından oumldenmekte olup işccedili ve işverenin

oumldedikleri primlerin toplamı 25rsquotir Bu sigorta primi sadece uzun vadeli sigorta kolunu

kapsamaktadır

Maluliyet Yaşlılık Dul ve Yetim Aylığı Alanların Sayısı

Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Sosyal Muumldafaa Fonu verilerine goumlre 2013 yılı sonu itibarıyla

uumllkede 2691357 sigortalı 1277053 emekli bulunmaktadır Bunlardan 791263 kişi yaşlılık

349095 kişi malulluumlk 136695 kişi ise dul-yetim aylığı almaktadırlar 2013 yılı ortalama aylık

emekli maaşı 1705 AZN civarındadır (ortalama aylık uumlcretin 403rsquouuml)

Emekli maaşlarının taban seviyesi Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmektedir Yaşa goumlre emekli

maaşının taban seviyesi 01 Eyluumll 2010 tarihinden itibaren 85 AZN olarak belirlenmiştir 2012

yılında Ortalama aylık emekli maaşı miktarı 152 AZN olmuş bu da ortalama aylık uumlcretin 38rsquodir

Azerbaycan vatandaşları Sosyal Oumldenekler Hakkında Kanun uyarınca aylık veveya bir defalık

yardım alma hakkına sahiptirler




Toplam oumldenek

AZN

Genel Genel

Bağımlı Ccedilalışan 1277053 2403300000

Yaşlılık 791263

Maluliyet 349095

Oumlluumlm (Dul Yetim) 136695


403


İşsizlik oumldeneği aylık minimum 55 AZN maksimum 423 AZNrsquodir 2013 yılı iccedilin ortalama işsizlik

oumldeneği 2685 AZN olmuştur İşsizlik oumldeneğinin suumlresi 12 aylık doumlnem iccedilinde 26 takvim

haftasından ccedilok olamaz

1- Hiccedil ccedilalışmayanlar

Hiccedil ccedilalışmayanların işsizlik yardımlarından yararlanabilmeleri iccedilin Azerbaycan İstihdam

Kurumundan işsizlik statuumlsuuml almaları gerekmektedir İşsiz statuumlsuuml alanlara Bakanlar Kurulu

Kararıyla belirlenmiş olan aylık oumldenmektedir

2- İşini kaybedenler

İstihdam Kanunu gereğince (24 ve 25 maddeler) işsizlik statuumlsuuml alan kişilere işsizliğin vuku

bulmasından oumlnceki 12 aylık doumlnemde 26 haftadan az olmayan suumlre ile uumlcretli bir işte ccedilalıştığı

durumda son ccedilalıştığı işyerinde aldığı son 12 aylık uumlcret ortalamasının 70rsquoini ve uumllke genelindeki

ortalama uumlcret duumlzeyini geccedilmeyecek şekilde aylık bağlanmaktadır

Zorunlu Devlet Sosyal Sigorta Prim Miktarları ve Sigorta Kapsamındaki Nuumlfus

Zorunlu sigorta primi gelire goumlre belirlenmektedir Ccedilalışanların sigorta priminin 22rsquosi işveren

3rsquouuml ccedilalışan tarafından oumldenmekte olup toplam prim miktarı 25rsquotir Bu sigorta primi sadece uzun

vadeli sigorta kollarını kapsamaktadır


Sigortalı Sayısı 2266074

Emekli Sayısı 1272136

Sigortalı Kayıtlılık Oranı 51

Kayıtdışılık Oranı 49

AktifPasif Oranı 178

Sigorta Kapsama Oranı 378

Sigortalı sayısı Ccedilalışan sayısı

Sigortalı sayısı Emekli sayısı

(Sigortalı s + Emekli s) Toplam Nuumlfus

404


Emekli maaşlarının enflasyon oranına uygun indeksleştirilmesi

Azerbaycanrsquoda emekli maaşlarının miktarı tuumlketim fiyatları endeksinin yıllık seviyesine (enflasyon

oranı) uygun olarak guumlncellenmektedir Tuumlketim fiyatları endeksi bir oumlnceki yıla oranla 11 olarak


Sigortalı guumlnlerin hesaplatılmasına ilişkin kanun değişikliği

AC Milli Meclisince 30042013 tarihinde kabul edilen ldquoEmekli aylıkları hakkındardquo AC

Kanununda değişiklik yapılmasına ilişkin AC Kanunu 29052013 tarihinde AC

Cumhurbaşkanınca onaylanarak yayınlanmıştır Değişikliğe goumlre soumlzkonusu kanuna aşağıdaki

iccedilerikte 312-1 maddesi ilave edilmiştir

ldquo312-1 Sigortalıların emek kitapccedilığı doğrultusunda 01012006 tarihine kadar olan doumlneme ait

ccedilalışma suumlresi devlet arşivinin yazılarıyla onaylandığı takdirde bu Kanunun 312 maddesinde

belirtilen belgeler onların emekli aylıklarını bağlayan kuruma dahil olduğu guumln incelenerek

sigortalıya emekli aylığı bağlanırrdquo

Sigortalı guumlnlerin hesaplatılmasına ilişkin duyuru

AC Devlet Sosyal Muumldafaa Fondu (DSMF) 01012006 tarihine kadarki ccedilalışma suumlrelerine ilişkin

bilgileri takdim etmeleri uumlccediluumln 22052013 tarihinde duyuru yapmıştır DSMF vatandaşlardan

kendilerinin 01012006 tarihine kadarki ccedilalışma suumlrelerine ilişkin bilgileri Fondun ilgili

birimlerine takdim etmelerini istemiştir

Asgari uumlcret emekli aylığı miktarı ve bazı sosyal yardımların artırılmasına ilişkin karar

AC Cumhurbaşkanının 22-31 Ağustos 2013 tarihlerindeki ccedileşitli kararlarıyla 01092013

tarihinden geccedilerli olmak kaydıyla

- Birbuccediluk yaşa kadar ccedilocuk bakımı iccedilin kısmen uumlcretli sosyal izinde olanlara verilen aylık

oumldenek miktarı 30 AZN birbuccediluk yaştan uumlş yaşa kadar ccedilocuk bakımı iccedilin ise soumlzkonusu

oumldeneğin miktarı 15 AZN olarak belirlenmiştir

405

- Emekli aylıkların taban seviyesi 85 AZNrsquoden 100 AZNrsquoye ccedilıkarılmıştır

- Asgari uumlcret 935 AZNrsquoden 105 AZNrsquoye ccedilıkarılmıştır

- Savaş malullerine verilen Cumhurbaşkanı sosyal yardım aylığı I II ve III derece savaş

malullerine sırasıyla 110 AZN 85 AZN ve 60 AZN belirlenmiştir

- Şehit ailesine verilen Cumhurbaşkanı sosyal yardım aylığı 200 AZN belirlenmiştir

- Milli Kahraman adı kazanmış şahıslara verilen Cumhurbaşkanı sosyal yardım aylığı 1000

AZN belirlenmiştir


Azerbaycanrsquoda eğitim sistemi milli manevi ve beşeri değerlere dayanmakta ve Bologna suumlrecinde

yakından iştirak etmekle uluslararası eğitim sistemine entegrasyon yolu ile gelişmektedir Yapılan

reformlarla eğitim duumlzeyi her yıl daha da artmaktadır

31122013 tarihi itibariyle Azerbaycanrsquoda faaliyet goumlsteren 1637 devlet ve 40 oumlzel okul oumlncesi

eğitim muumlessesinde (anaokulu) 112 bin ccedilocuk ve ya 1-5 yaş ccedilocukların 15rsquoi eğitim almaktadır

2013-2014 eğitim yılı başında 4477 devlet ve 28 oumlzel okulda 13 milyon oumlğrenci eğitim goumlrmuumlştuumlr

Bundan ilave oumlzuumlrluuml 6352 ccedilocuğun eğitim goumlrduumlğuuml 17 okul ve ya okullarda oumlzel sınıflar faaliyet

goumlstermiştir 2013 yılında okullar (lise) 884 bin mezun vermiştir 2013-2014 eğitim yılı başında

uumllkede faaliyet goumlsteren 58 ihtisas lisesinde 633 bin oumlğrenci eğitim almıştır

37 devlet ve 15 oumlzel yuumlksek oumlğrenim muumlessesesinde 1513 bin kişi eğitim goumlrmuumlştuumlr 2013 yılında

yuumlksek oumlğrenim muumlesseselerini 354 bin kişi kazanmıştır Uumlniversitelerde yerli oumlğrencilerin yanı

sıra 54 uumllkeden 4374 yabancı oumlğrenci de eğitim goumlrmektedir Yabancı oumlğrencilerde ccediloğunluk

Tuumlrkiye (2013-2014 eşitim yılı başında kayıtlı 2638 Tuumlrk oumlğrenci 25022014 tarihi itibariyle

kayırlı Tuumlrk oumlğrenci sayısı 2515) İran Guumlrcistan Rusya Tuumlrkmenistan Ccedilin ve Irak

oumlğrencilerindedir

2013-2014 yılı başında devlet burslusu olarak yurt dışında yuumlksek oumlğrenim goumlren Azerbaycanlı

sayısı 3035 olmuştur


406


Okula Devam Eden Tuumlrk Oumlğrenci ve Oumlğretmen Sayısı

Tuumlrk Oumlğrenci Sayısı (2012-2013 oumlğretim yılı)

Okul Duumlzeyi TC vatandaşı oumlğrenci sayısı

İlk-Orta-Lise 1429

Yuumlksek Oumlğrenim 3015

Toplam 4444

Tuumlrk Oumlğretmen Sayısı (2012-2013 oumlğretim yılı)

Fen Oumlğretmen sayısı

Tuumlrkccedile ve edebiyat 29

Din kuumlltuumlruuml ve ahlak bilgisi 5

Toplam 34

Kaynak TC Bakuuml Buumlyuumlkelccedililiği Eğitim Muumlşavirliği Kayıtları

TC Bakuuml Buumlyuumlkelccedililiği Eğitim Muumlşavirliği Sorumluluğu Altında Faaliyet Goumlsteren

Resmi Eğitim Kurumları

2013 yılı sonu

Tuumlrk Oumlğr Azeri Oumlğr Toplam

- Bakuuml Tuumlrk İlkokulu

- Bakuuml Tuumlrk Ortaokulu

- Bakuuml Tuumlrk Anadolu Lisesi

- Tuumlrkiye Tuumlrkccedilesi Eğitim Oumlğretim Merkezi (TOumlMER)

560

368

211

-

-

21

244

266

560

389

455

266

Toplam 1139 531 1670

407

Vakıflara Bağlı Olarak Faaliyet Goumlsteren Eğitim Kurumları

Tuumlrk Oumlğr Azeri Oumlğr

Toplam

- Tuumlrkiye Diyanet V Bakuuml Tuumlrk Lisesi

- Tuumlrk Duumlnyası Araştır V Bakuuml Atatuumlrk Lisesi

--

11

810

505

810

516

Toplam 11 1315 1326

Oumlzel Eğitim Kurumları

Orta Eğitim


- Bakuuml Oumlzel Kafkas İlkoumlğretim Okulu

- Bakuuml Oumlzel Tuumlrk Lisesi

- Bakuuml Oumlzel Tuumlrk Lisesi Ağdaş Şubesi

- Bakuuml Oumlzel Tuumlrk Lisesi Mingeccedilevir Şubesi

- Bakuuml Oumlzel Tuumlrk Lisesi Guba Şubesi

- Bakuuml Oumlzel Tuumlrk Lisesi Lenkeran Şubesi

- Bakuuml Oumlzel Tuumlrk Lisesi Şirvan Şubesi

- Bakuuml Oumlzel Tuumlrk Lisesi Dede Korkut Şubesi

- Şeki Azerbaycan-Tuumlrkiye Oumlzel Lisesi

- Sumgayıt Oumlzel Tuumlrk Lisesi

- Gence Azerbaycan- Tuumlrkiye Oumlzel Lisesi

- Kafkas Azerbaycan- Tuumlrkiye Oumlzel Gimnaziyası

328

21

1

0

0

0

1

10

0

2

1

7

0

587

241

272

305

262

276

312

183

288

309

707

328

609(1

diğer)

242

272

305

262

277

322

183

290

310

714

- 371 3742 4114

408



AZERBAYCAN UumlNİVERSTELERİNE KAYITLI TUumlRK OumlĞRENCİLER

SIRA

NO UumlNİVERSİTENİN ADI

OumlĞRENCİ

SAYISI

1 BAKUuml DEVLET UumlNİVERSİTESİ 516

2 AZERBAYCAN İKTİSAT UumlNİVERSİTESİ 417

3 AZERBAYCAN MİMARLIK VE İNŞAAT UumlNİVERSİTESİ 123

4 AZERBAYCAN TIP UumlNİVERSİTESİ 78

5 KAFKAS UumlNİVERSİTESİ 278

6 AZERBAYCAN TEKNİK UumlNİVERSİTESİ 391

7 AZERBAYCAN DİLLER UumlNİVERSİTESİ 73

8 AZERBAYCAN NEFT AKADEMİSİ 41

9 AZERBAYCAN PEDAGOJİ UumlNİVERSİTESİ 149

10 BAKUuml SLAVYAN UumlNİVERSİTESİ 65

11 AZERBAYCAN MEDENİYYET VE İNCESANAT UumlNİVERSİTESİ 44

12 SUMGAYIT DEVLET UumlNİVERSİTESİ 286

13 DİĞER 54

TOPLAM 2515


(Meslek Lisesine devam edenler ile İşletmelerde Mesleki Eğitim goumlrenler)


Tuumlrk

2010 25562

2011 27330

2012 28993

2013 30664


409


İşbirliği Protokoluuml ve İşbirliği Anlaşması

Bakanlığımız ile Azerbaycan Cumhuriyeti Ccedilalışma ve Halkın Sosyal Koruması Bakanlığı arasında

15 Aralık 1995 tarihinde İşbirliği Protokoluuml 5 Mayıs 1997 tarihinde ise Bakanlıklararası İşbirliği

Anlaşması imzalanmıştır

Soumlz konusu Anlaşmarsquonın guumlnuumlmuumlz şartlarına uygun hale getirilmesi amacıyla ldquoTuumlrkiye

Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti Arasında Ccedilalışma Sosyal Guumlvenlik

ve İstihdam Alanlarında İşbirliği Anlaşmasırdquo 13 Kasım 2013 tarihinde Ankararsquoda imzalanmış olup

yuumlruumlrluumlğe girmesi halinde 5 Mayıs 1997 tarihinde imzalanan Anlaşma yuumlruumlrluumlkten kalkacaktır


17 Temmuz 1998 tarihinde Ankararsquoda imzalanan Tuumlrkiye-Azerbaycan Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi

9 Ağustos 2001 tarihinde yuumlruumlrluumlğe girmiştir

İdari Anlaşma

İki uumllke arasında mevcut Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesirsquonin Uygulanmasına İlişkin İdari Anlaşma 6

Mayıs 2004 tarihinde Bakuumlrsquode imzalanmıştır

Ek Soumlzleşme ve Ek İdari Anlaşma

Uumllkemiz accedilısından 1 Haziran 2000 tarihinde 4447 sayılı Kanunla yuumlruumlrluumlğe konulan işsizlik

sigortasının muumltekabiliyet esasları ccedilerccedilevesinde iki uumllke arasında 1998 yılında akdedilmiş Sosyal

Guumlvenlik Soumlzleşmesirsquone ve bu Soumlzleşmersquonin uygulanmasına ilişkin İdari Anlaşmarsquoya dahil

edilmesini sağlayan ldquoTuumlrkiye Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti

Arasında 17 Temmuz 1998 tarihinde Ankararsquoda imzalanan Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesirsquonin

Revizyonu ile İlgili Ek Soumlzleşmerdquo ve Ek İdari Anlaşma 18 Eyluumll 2006 tarihinde Bakuumlrsquode

imzalanmıştır

İmzalanan Ek Soumlzleşme ile mevcut soumlzleşmeye işsizlik sigortası da dahil edilmiş işsizlik

yardımlarına hak kazanmak iccedilin her iki uumllkede geccedilen sigortalı hizmet suumlrelerinin birleştirilmesi ve

410

her iki uumllke vatandaşlarına karşılıklılık (muumltekabiliyet) ilkesi ccedilerccedilevesinde işsizlik yardımlarından

yararlanma imkanı sağlanmıştır

Ayrıca Tuumlrkiye-Azerbaycan Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesirsquonin imzalanmasından sonra

Azerbaycanrsquoda ccedilalışma hayatı ve sosyal guumlvenlik sisteminde gerccedilekleştirilen duumlzenlemeler

neticesinde anılan uumllke kanunlarında meydana gelen isim değişiklikleri de yine ek soumlzleşme ile

guumlncellenmiştir


ldquoTuumlrkiye Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti Arasında İşguumlcuumlnuumln

Karşılıklı İstihdamına Dair Anlaşmardquo 13 Kasım 2013 tarihinde Ankararsquoda imzalanmıştır

Tuumlrkiye-Azerbaycan Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ortak Daimi Komisyonu


5 Mayıs 1997 tarihinde Ankararsquoda Bakanlıklararası İşbirliği Anlaşması imzalanmıştır

Azerbaycan heyetinin 2002 yılında uumllkemize yaptığı gayri resmi ziyaret sırasında Bakanlıklar

arasında mevcut İşbirliği Anlaşmasırsquona işlerlik kazandırılması amacıyla Bakanlığımız ile

Azerbaycan Ccedilalışma ve Halkın Sosyal Koruması Bakanlığı arasında ldquoTuumlrkiye-Azerbaycan Ccedilalışma

ve Sosyal Guumlvenlik Ortak Daimi Komisyonurdquo kurulması ve bir an oumlnce faaliyetlerine başlaması

kararlaştırılmış olup 2004 yılından bu yana yapılan Ortak Daimi Komisyon Toplantılarının

yedincisi 12 Temmuz 2012rsquode Bakuumlrsquode gerccedilekleştirilmiştir


Tuumlrk Şirketleriyle İlgili Sayısal Bilgiler

Faal Durumda Olan Tuumlrk Şirketlerinin Sayısı Faaliyet Alanı ve Boumllgelere Goumlre Dağılımı

Azerbaycanrsquoda 2012 yılında vatandaşlarımızın sahiportak olduğu ve faaliyette bulunan tuumlzel kişi

şirket sayısı 1220 gerccedilek kişi şahıs şirketi sayısı 465 olmak uumlzere toplam da 1685rsquotir Azerbaycanrsquoda

faaliyet goumlsteren iki Tuumlrk işveren kuruluşlarından TUumlSİABrsquoın (Tuumlrk Sanayici ve İşadamları

Beynelhalk Cemiyeti) 253 ATİBrsquoin (Azerbaycan Tuumlrkiye İşadamları Birliği) 88 faal uumlyesi vardır

411

Azerbaycan Ekonomisinin Genel Durumu

Azerbaycan ekonomisi devletin halen ciddi bir ağırlığa sahip olduğu ve planlı ekonomiden pazar

ekonomisine geccediliş suumlrecinde olan bir yapıya sahiptir Uumllkenin ekonomik accedilıdan en buumlyuumlk

zenginlikleri buumlyuumlk petrol ve doğalgaz yatakları tarıma elverişli topraklar ve SSCB doumlneminden

miras kalan sanayi tesisleri ile sanayi altyapısıdır

Sovyetler Birliğirsquonin dağılmasından sonra ciddi bir daralma yaşayan Azerbaycan ekonomisine

Ermenistan ile yapılan savaş ağır darbe vurmuştur

Bağımsızlığın ilan edildiği 1991 yılından 1995rsquoe kadar olan suumlrede 60rsquolık bir daralma yaşanan

ekonomide Sovyetler Birliği doumlnemindeki pazarlarını ve devlet teşviklerini kaybetmiş olan plastik

kimyasallar ve imalat gibi birccedilok sektoumlr yok olma seviyesine gelmiştir Diğer taraftan tarım

sektoumlruumlnuumln uumllke ekonomisindeki ağırlığı hızlı bir duumlşuumlş eğilimine girmiştir

İlerleyen yıllarda enerji sektoumlruumlnde kaydedilen buumlyuumlme sayesinde Azerbaycan ekonomisi yuumlkselişe

geccedilmiştir Halen petrol ve doğalgaz sektoumlrleri uumllkedeki ekonomik buumlyuumlmenin motoru olduğu gibi

yabancı sermayenin buumlyuumlk bir kısmı bu sektoumlrlere gelmekte ihracatın 90rsquoını bu sektoumlrler

gerccedilekleştirmekte kamu gelirlerinin buumlyuumlk bir kısmı bu sektoumlrlerden kaynaklanmakta ve doumlviz

rezervlerindeki artış da yine bu sektoumlrler vasıtasıyla sağlanmaktadır

Son yıllarda kuumlresel piyasalarda petrol ve doğalgaz piyasalarında fiyatların yuumlkselmiş olması

Azerbaycanrsquoa buumlyuumlk fayda sağlamıştır Ancak tek bir sektoumlre aşırı derecede bağımlılık Azerbaycan

ekonomisini kuumlresel piyasalardaki fiyat dalgalanmalarına karşı kırılgan hale getirmiştir Bunu

oumlnlemek amacıyla Azerbaycan huumlkuumlmeti enerji dışındaki sektoumlrlerin geliştirilmesi ve ekonomik

yapının ccedileşitlendirilmesine oumlncelik vermektedir

Son doumlnemlerde Azerbaycanrsquoın mali politikaları tamamıyla petrol sektoumlruumlndeki buumlyuumlme ile

desteklenerek bu ccedilerccedilevede altyapının geliştirilmesi kamu maaşlarının ve sosyal guumlvenlik

oumldemelerinin artırılması sağlık ve eğitim alanlarına yatırım yapılması gibi hedefler doğrultusunda

daha fazla kaynak ayrılmaktadır

412

Kuumlresel krizin etkilerinin goumlruumllduumlğuuml 2009 yılında duumlnyada GSYİHrsquode en ccedilok buumlyuumlyen uumllke 93

ile Azerbaycan olmuştur 2010 yılında Azerbaycanrsquoın buumlyuumlme oranı 42 olarak gerccedilekleşmiştir

2011 yılında ekonomi yavaşlamış ve sadece 02 oranında buumlyuumlme goumlstermiştir

2000-2009 yılları arasında GSYİHrsquodeki artış yıllık ortalama 159 olmuş 2009 yılında 431

milyar dolar olan GSYİH 2010 yılında yaklaşık 502 milyar dolara ulaşmış 2011 yılında ise 63

milyar dolar olmuştur Azerbaycanrsquoda 2012 yılında GSYİH bir oumlnceki yıla goumlre 22 oranında

artmış olup 687 milyar dolar olarak gerccedilekleşmiştir

2009 yılında 61 seviyesinde olan işsizlik oranı 2010 yılında 563 olarak gerccedilekleşirken 2011

yılında 55 2012 yılında 519 olarak gerccedilekleşmiştir 2010 yılında kişi başına duumlşen milli gelir

2009 yılına goumlre 17 oranında artışla 5640 dolar olarak kaydedilirken 2011 yılında bu rakam

7003 dolar olurken 2012 yılında 7544 dolar olmuştur

İnşaat sektoumlruuml reel sanayi uumlretiminin hızla duumlşmesine rağmen konut inşası kırsal altyapı ccedilalışmaları

ve ulaşım altyapısının iyileştirilmesi nedeniyle son yıllarda reel anlamda ccedilok hızlı buumlyuumlme

kaydetmiştir

Hizmet sektoumlruuml de ulaşım ve iletişim alanlarında yaşanan gelişmeler nedeniyle hızlı bir şekilde

buumlyuumlmuumlştuumlr Milli gelirin 193rsquouumlnuuml teşkil eden bankacılık sektoumlruuml tuumlm sanayi varlığının

yarısından fazlasını oluşturan iki devlet bankası tarafından youmlnetilmektedir

413

116 TUumlRKMENİSTAN




Cinsiyet Genel Tuumlrk

Erkek 255 milyon 8963

Kadın 263 milyon 1365

Toplam 518 milyon 10328

Kaynak Buumlyuumlkelccedililik Diğer Muumlşavirlikler Tuumlrkmenistan Makamları ve DEİK



0 ndash 15 16 ndash 25 26 ndash 65 65 yaş uumlstuuml Toplam

Erkek 365 141 8456 1 8963

Kadın 337 83 945 1365

Toplam 702 224 9401 1 10328


(Yaş gruplandırmaları alınan istatistik kaynağına goumlre değişebilir)



İdari Yapılanma Erkek Kadın Toplam

Aşkabat 5625 1150 6775

Ahal Vilayeti 480 480

Balkan Vilayeti 1118 15 1133

Daşoğuz Vilayeti 140 140

Lebap Vilayeti 200 200

Mari Vilayeti 1400 200 1600

Genel Toplam 8963 1365 10328


414



DoğumOumlluumlm Evlenen

Doğan Oumllen Tuumlrk ndash Tuumlrk Tuumlrk ndash Yabancı

208 63 1 330



Tuumlrkmenistanrsquoda suumlrekli ikamet eden yabancı uumllke vatandaşları işletme muumlessese ve kuruluşlarda

memur veya işccedili olarak ccedilalışabilmekte ayrıca Tuumlrkmenistan vatandaşları iccedilin tespit edilen usul ve

esaslar ccedilerccedilevesinde başka ccedilalışma faaliyetlerinde de bulunabilmektedirler

Tuumlrkmenistanrsquoda geccedilici ikamet eden yabancı uumllke vatandaşları uumllkede bulunma amaccedillarına uygun

olması ve yaptıkları iş tuumlruuml Tuumlrkmenistan yasalarına ters duumlşmemesi koşuluyla ccedilalışma

faaliyetlerinde bulunabilmektedirler

Tuumlrkmenistanrsquoda hakim olan siyasi istikrar uumllkenin kalkınmasına destek vermektedir Zengin

doğalgaz yataklarıyla oumlnemli coğrafi konumuyla Tuumlrkmenistan oumlnemli bir uumllkedir Tuumlrkmenistanrsquoda

doğalgaz rezervleri Tuumlrkiyersquonin guumlnuumlmuumlz doğalgaz tuumlketimini en az 500 yıl karşılamaya yetecektir

Tuumlrkmenistan ve Tuumlrkiyersquonin doğalgaz alanındaki işbirliği daha oumlnemli hale gelmektedir 11

Cumhurbaşkanımız Sayın Abdullah GUumlLrsquouumln başarılı ccedilalışmaları ile iki uumllke arasında imzalanan

Ortak Deklarasyonda belirtildiği uumlzere taraflar enerji guumlvenliğini sağlamak ile birlikte Tuumlrkmen

doğalgazını ccedileşitli istikametlerde duumlnya pazarına ulaştırma konusunda ortak girişimler yapmaya

hazır olduklarını beyan ettiler İki uumllke arasında Tuumlrkmen doğalgazının Tuumlrkiyersquoye ulaştırılması

hususunda ccedilerccedileve anlaşması imzalandı

415


Ccedilalışan Vatandaşlarımızın Yıllar İtibarıyla Sayısı

Yıllar 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Toplam 5000 6000 7000 7000 8500 10770 9348

Kaynak Aşkabat Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği




15 ndash 24 130 60 190

25 ndash 55 8467 690 9157

56 ndash 65 1 1

65 Yaş Uumlzeri

Toplam 8598 750 9348




İnşaat 8500


İmalat Sanayi 15

Enerji Su 350




Diğer 258

Toplam 9348

416


Tuumlrkmenistan`da Tuumlrk sermayeli 30-40 arasında faal firma bulunmaktadır Tuumlrk firmaları enerji

inşaat tekstil iccedilecek bankacılık sağlık kacircğıt sanayi gıda turizm taşımacılık petrol petrol

uumlruumlnleri oto tamir servisi lokantacılık boya ve perakende satış alanlarında yatırım yapmışlardır

Tuumlrk firmaları oumlzellikle tekstil alanında buumlyuumlk projelere imza atmışlar ve kurdukları modern tekstil

tesisleri ile Tuumlrkmenistanrsquoda tekstil sanayinin temelini oluşturmuşlardır Tuumlrk yatırımları

Tuumlrkmenistanrsquoın ihracat potansiyelinin artmasında oumlnemli katkıda bulunmuştur Oumlzellikle tekstil

yatırımları sayesinde daha oumlnceleri pamuğun tamamını ihraccedil eden Tuumlrkmenistan Orta Asyarsquonın

tekstil ve hazır giyim merkezine doumlnuumlşmuumlştuumlr Bu sektoumlrde uumlretilen uumlruumlnler Rusya gibi geleneksel

pazarların yanında ABD ve Japonya gibi gelişmiş uumllke pazarlarına da ihraccedil edilmeye başlanmıştır

Uumlretim tesislerinin yanı sıra hizmet sektoumlruumlnde de Tuumlrk sermayesi ile accedilılmış bir alışveriş merkezi

ve bir hastane mevcuttur Tuumlrkmenistanrsquoda Tuumlrk yatırımları 1 milyar dolar civarındadır

Tuumlrkmenistanrsquoda Tuumlrk Muumlteahhitlik Hizmetleri

Tuumlrk Muumlteahhitlik firmaları Tuumlrkmenistanrsquoda şimdiye kadar 272 milyar dolar değerinde 647 proje

uumlstlenmişlerdir Sadece 2010 yılında 46 milyar dolar değerinde 56 iş alınmış ve bu rakamlar ile

Tuumlrkmenistan 2010 yılında en ccedilok iş uumlstlendiğimiz uumllke olmuştur 2011 yılında ise 34 milyar dolar

tutarında 63 iş alınmıştır Boumlylelikle Tuumlrkmenistan 2011 yılı itibariyle Rusyarsquonın hemen ardından

en ccedilok iş uumlstlendiğimiz ikinci uumllke olmuştur

2012 yılında Tuumlrk muumlteahhitlerimiz Tuumlrkmenistanrsquoda yaklaşık 49 milyar dolar değerinde projeler

uumlstlenmişlerdir


Tuumlrkmenistanrsquoda Uygulanan Asgari ve Ortalama Uumlcret

1 Ocak 2011 tarihinden itibaren devlet daireleri devlet ve oumlzel şirket ve kurul ccedilalışanlarının

ortalama aylığı ayda 350 Yeni Tuumlrkmen Manatı (123$) olarak belirlenmiştir

417


2012 yılı sonu itibarıyla işsiz sayısı 882000rsquoe ulaşmış olup işsizlik oranı 18 olarak



Tuumlrkmenistan Sosyal Guumlvenlik Bilgileri

Tuumlrkmenistan Emeklilik Kanunu vatandaşların emeklilik şartlarını hesaplanma ve oumldeme şeklini

belirler

Soumlz konusu Kanunrsquoun 1 inci maddesi ldquoTuumlrkmenistan vatandaşlarının emeklilik teminatı goumlnuumllluuml

emeklilik sigortasına istinaden gerccedilekleştirilmektedirrdquo şeklinde ifade edilmiştir

Emeklilik Fonu finansman kaynakları soumlz konusu Kanunun 6 ncı maddesinde ldquoEmekliliğin

finansman kaynakları vatandaşların emeklilik hesabında bulunan emeklilik sigorta oumldemeleri ve

onun yatırım geliridevlet sosyal sigorta oumldemeleri ile mevzuat gereğince yasaklanmayan diğer

kaynaklardan oluşmaktadırrdquo şeklinde yer almıştır

Emeklilik yaşını belirleyen Kanunun 9 uncu maddesi ldquo62 yaşına gelen erkekler buna dahil olarak

58 yaşına gelen ordu mensupları iccedilişleri makamlarının youmlneticileri ve alt bireyleri 57 yaşına

gelen kadınlar buna dahil olarak 55 yaşına gelen ordu mensupları iccedilişleri makamlarının

youmlneticileri ve alt bireyleri emeklilik hakkına sahiptirrdquo şeklinde duumlzenlenmiştir

Sosyal Guumlvenlik Sisteminin Sağladığı Yardım Tuumlrleri ve Miktarları

17 Temmuz 1998 tarihinde onaylanan Tuumlrkmenistanrsquoın Devlet Yardım Parası Hakkındaki Kanunu

Yardım Paralarının Tuumlruuml başlıklı birinci maddesi uyarınca aşağıda belirtilen yardım paraları

oumldenmektedir

a Hamilelik ve doğum

b Ccedilocuk bakımı

c Geccedilici iş kaybı

d Sakatlık (kısmen veya tamamen ccedilalışma kabiliyetinin yitirilmesi)

e Ailenin bakımında sorumlu olan kişinin vefat etmesi

f Sosyal yardım parası

418

Tuumlrkmenistan Bakanlar Kurulu yukarıda goumlsterilen yardım para tuumlrlerini değiştirme yetkisine

sahiptir Yardım parası vergilendirmeye tabii tutulmamaktadır Bu yardımların minimum miktarları

her yıl yeniden belirlenmektedir

Kanun yardımların finansman kaynaklarını şu şekilde sıralamıştır Devlet sosyal sigorta paraları

şirket kurum ve muumlesseselerin oumldemeleri ile Tuumlrkmenistan devlet buumltccedilesi


Zorunlu emekli sigortası katkıları ve oumldeme suumlresi

Oumldeyen kişiler Katkıya esas teşkil

eden miktar

Katkının miktarı Katkının oumldeneceği

tarih

İşverenler Aylık uumlcret 20 Her ay

Esnaflar kendileri iccedilin Ortalama uumlcret 20 Her ay

Esnaflarda ccedilalışan

personel iccedilin

Aylık uumlcret 20 Her ay

Ccediliftccedililer En az aylık uumlcret 15 6 ayda bir defa

Asker annelik izni En az aylık uumlcret 10 Yılda bir defa

Ev hanımları En az aylık uumlcret 15 Her ay

Aile Yardımları ile Suumlbvansyonlar

Uumllkede ccedilocuk yardım parası 75-95 manat olarak belirlenmiş olup 3 yaşa kadar devam etmektedir

Ayrıca yeni doğum yapanlara $35 uumlccediluumlncuuml ccedilocuk doğumunda $100 ccedilocuğun sakatlık olması

durumunda ise ailelerine her ay $100 verilmektedir

Kadınlar guumlnuuml muumlnasebetiyle uumllkede kamu kurum ve kuruluşlarında ccedilalışan kadınlara yıllık bir

defaya mahsus olmak uumlzere 40 manat ilave uumlcret verilmektedir Ayrıca uumllkede Tuumlrkmen

vatandaşlarına elektrik uumlcreti belli bir limitle uumlcretsiz sağlanmakta ve geriye kalan kısmı da duumlşuumlk

fiyattan verilmektedir Diğer yandan doğalgaz ve su uumlcretsiz olarak sağlanmaktadır

419

1164 GENEL EĞİTİM

Aşkabat Buumlyuumlkelccedililiğimiz Eğitim Muumlşavirliği buumlnyesindeki İlkokul ve Anadolu Lisesinde eğitim

goumlrmekte olan Tuumlrk oumlğrencilerin sayısı 820 diğer lisans oumlncesi devlet okullarında okuyan Tuumlrk

oumlğrencilerin sayısı 317 ve oumlzel okullarda okuyan Tuumlrk oumlğrencilerin sayısı 10rsquodur Uumllkede lisans ve

yuumlksek lisans duumlzeyinde eğitim goumlren 20 Tuumlrk oumlğrenci vardır

Buumlyuumlkelccedililiğimiz Eğitim Muumlşavirliği buumlnyesindeki okullarda 7rsquosi idareci olmak uumlzere

Bakanlıklararası Ortak Kuumlltuumlr Komisyonu kararıyla atanmış toplam 57 oumlğretmen goumlrev

yapmaktadır


Uumllkemiz ile Tuumlrkmenistan arasındaki ilişkilerin geliştirilmesine katkı sağlaması ve Bakanlığımız ile

Tuumlrkmenistan Ccedilalışma ve Halkın Sosyal Koruması Bakanlığı arasındaki işbirliğinin hukuki alt

yapısının kurulması amacıyla ldquoTuumlrkiye Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti ile Tuumlrkmenistan Huumlkuumlmeti

Arasında Ccedilalışma Sosyal Guumlvenlik ve İstihdam Alanlarında İşbirliği Anlaşmasırdquo taslağı uumlzerindeki

goumlruumlşmeler 19-20 Ağustos 2013 tarihlerinde Aşkabatrsquota gerccedilekleştirilmiştir

420

117 KAZAKİSTAN




Genel Tuumlrk

17186000 12000

Kaynak Kazakistan İstatistik Kurumu

Astana Buumlyuumlkelccedililiği ve Almatı Başkonsolosluğu verilerine goumlre tahmini



İdari Yapılanma Sayı

Astana Buumlyuumlkelccedililiği Goumlrev Boumllgesi 4319

Almatı Başkonsolosluğu Goumlrev Boumllgesi 4790

Genel Toplam 9109

Buumlyuumlkelccedililik ve Konsolosluk Kayıtlarında bulunan vatandaş sayısıdır Kayıt yaptırmayanlarla

birlikte yaklaşık 12000 kişi olduğu tahmin edilmektedir



Konsolosluk

Goumlrev boumllgesi

Evlenen


Astana 107 4 - 41

Almatı 243 8 - 51

Toplam 450 12 - 92

Kaynak Astana Buumlyuumlkelccedililiği ve Almatı Başkonsolosluğu verileri

421


Kazakistan Huumlkuumlmetince her yıl Kazakistanrsquoa ccedilalışmak uumlzere gelen yabancı işguumlcuuml kotası

belirlenmektedir Astana İstihdam ve Sosyal Programlar Ofisirsquonce 2013 yılı iccedilin kota oranının

Kazakistanrsquoın ccedilalışabilir faal nuumlfusunun binde 12 olarak belirlendiği accedilıklandı

Kazakistan İstatistik Kurumu uumllkede ortalama aylık maaşlar ile ilgili bilgi yayımladı İstatistik

Kurumursquonun verilere goumlre uumllkede 2013 yılının Ağustos ayı itibarıyla ortalama aylık nominal

maaşın 110020 tenge olduğu kaydedildi Bu rakam yaklaşık 700 dolara tekabuumll etmekte Uumllkede

ortalama aylık nominal maaşının bir oumlnceki yılın ağustos ayına goumlre 52 oranında artış goumlsterdiği

de accedilıklandı Ayrıca 2013 yılının temmuz ayında uumllkede kişi başına duumlşen nominal gelirin oumlnceki

yılın aynı doumlneme goumlre 48 oranında artarak aylık 56155 tenge (yaklaşık 370 dolar) tutarına

ulaştığı da belirtildi


Yabancı İşccedili ccedilalıştırılmasına ilişkin mevzuatta yapılan duumlzenlemeye goumlre daha oumlnce 17 olan kota

oranı 01 Ekim 2012 tarihinden itibaren 110 olarak uygulanmaya başlanmıştır Yani her 1 yabancı

işccedili iccedilin 10 yerel işccedili ccedilalıştırma zorunluluğu bulunmaktadır Bu durum kalifiye eleman gerektiren

işlerde yatırımcı ve muumlteahhitlik firmalarını zor durumda bırakmaktadır

12 Haziran 2013 tarihli Meclis Genel Kurulunda Cumhurbaşkanının veto ederek Parlamentoya iade

ettiği Emeklilik Yasası goumlruumlşuumllduuml Daha oumlnce Cumhurbaşkanının onayına sunulan yasanın

ldquoEmeklilik sisteminin reformu tuumlm youmlnleriyle incelenmeden sosyal oumlnemi ve zarureti ile ilgili

bilgilendirme gereği gibi yapılmadan oumlzellikle kadınların emeklilik yaşının aşamalı olarak

yuumlkseltilmesine ilişkin normların iyice duumlşuumlnuumllmeden hazırlandığırdquo gerekccedilesiyle iade edilmişti

Kadınların emeklilik yaşının aşamalı olarak 1 Ocak 2014 yerine 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren

yuumlkseltilmesi oumlnerisi kabul edildi

Kazakistan Cumhuriyeti Huumlkuumlmetinin 31 Temmuz 2013 tarih ve 747 sayılı Kararı ile Kazakistanrsquoda

Ortak Emeklilik Birikim Fonu kuruldu Karar gereği Devlet Emeklilik Birikim Fonursquonun adı Ortak

Emeklilik Birikim fonu olarak değiştirilerek Kazakistan Halk Bankası Emeklilik Fonu Garantum

Emeklilik Birikim Fonu ve Olar Umit Emeklilik Birikim Fonu kamulaştırılarak Ortak Emeklilik

Birikim Fonursquonun buumlnyesine alındı Emeklilik fonlarının 1 Eyluumllrsquoden itibaren Ortak Emeklilik

Birikim Fonursquonun havuzunda toplanacağı belirtildi

422


İşguumlcuuml Sayıları

Kazakistanrsquodaki yabancı iş guumlcuumlnuumln oumlnemli bir kısmını Tuumlrk işguumlcuuml oluşturmaktadır Kazakistan

Ccedilalışma ve Halkın Sosyal Koruması Bakanlığırsquonın verilerine goumlre 2012 yılında Kazakistanrsquoda

22100 yabancı istihdam edilmiş olup Tuumlrk işguumlcuuml ikinci sırada yer almaktadır Tuumlrk işccedililerinin

yabancı işguumlcuuml iccedilindeki oranı 146rsquodır


Ccedilalışan Sayısı


Yabancı 22100

Tuumlrk 3227

Kaynak Kazakistan Ccedilalışma Bakanlığı


Kazakistanrsquoda yaklaşık 2000 vatandaşımız bağımsız olarak ccedilalışmaktadır Kazakistanrsquoda bağımsız

ccedilalışan vatandaşlarımız ağırlıklı olarak inşaat işleri yapı malzemeleri imalat ve ticareti kuumlccediluumlk ve

buumlyuumlk işletmeler perakende ticaret ve hizmet sektoumlrlerinde faaliyet yuumlruumltmektedir

Kazakistanrsquodaki Tuumlrk Yatırımları

Kazakistanrsquoda ayakkabı deri tekstil ve konfeksiyon tarım sağlık inşaat petrol ve kimya ile

hizmetler (sağlık otel ve lokanta işletmeciliği) sektoumlruumlnde 1800 civarında Tuumlrk firması kurulmuş

olup bunların yaklaşık 600rsquouuml faaldir

Uumllkedeki Tuumlrk şirketlerinin faaliyetleri ticaret telekomuumlnikasyon otel ve suumlpermarket işletmeciliği

ile petrol uumlruumlnleri ve gıda imalatında yoğunlaşmıştır Tuumlrkiye Kazakistanrsquoın maden ccedilıkarma

sektoumlruumlnde faaliyet goumlsteren 10 buumlyuumlk yatırımcı uumllkeden biridir

423



Asgari uumlcret (Aylık) 19966 Tenge

Ortalama aylık uumlcret 104654 Tenge




Toplam

Sayı

Uumllke Geneli 470700 52


Yabancılar hariccedil


Bağımsızlıktan sonra Kazakistanrsquoda sosyal guumlvenlik sisteminin yeniden yapılandırılması ihtiyacı

oluşması neticesinde eski doumlnemde sosyalist politikalara goumlre şekillenmiş olan sosyal guumlvenlik

sisteminin daha ccedilağdaş bir yapıya kavuşturulması iccedilin ccedileşitli reformlar gerccedilekleştirilmiştir

Sosyal kalkınmaya odaklanılan 2030 Ulusal Kalkınma Programı kapsamında Kazakistanrsquoın sosyal

guumlvenlik sorunlarını ccediloumlzmek amacıyla acilen yeni sosyal guumlvenlik politikalarının uygulamaya

geccedilirilmesi gerektiği vurgulanmaktadır Kazakistan Sosyal Guumlvenlik Kanunursquona goumlre sosyal

guumlvenlik ldquobireyi toplum ve devletin karşılıklı sorumluluğundardquo saymaktadır Yapılan reformlar

ccedilerccedilevesinde vergiler duumlşuumlruumllerek net uumlcret duumlzeylerinin artırılması hedeflenmiştir Geliri asgari

uumlcretin altında olan aileler iccedilin yoksulluk sigortası uygulaması getirilmiştir

Geniş halk kitlelerinin yaşam standardı yuumlkseltilmeye ccedilalışılmış ve sosyal yardımlar işsizlik

tazminatı emeklilik sistemi sağlık ve eğitim sistemi yeniden duumlzenlenmiştir Bu bağlamda

oumlncelikli olarak ekonomi guumlccedillendirilmeye ccedilalışılmıştır

424

2004 yılında Kazakistan Devlet Sosyal Sigorta Fonursquonun kurulmasıyla sosyal guumlvenlik primleri bu

fonda toplanarak hak sahiplerinin yaşlılık maluliyet iş kazası analık sigorta kolları kapsamına

dahil edilmeleri sağlanmıştır

Sosyal guumlvenlik sisteminin yeni yapılanmasında tamamlayıcı emeklilik sistemlerine de yer verilmiş

olup sistem uumlccedil basamaklı hale doumlnuumlştuumlruumllmuumlştuumlr Birinci aşamada tuumlm vatandaşlara eşit olarak

sağlanan haklar ile doğum sakatlık vb yardımlar soumlz konusudur İkinci aşamada birikimli

emeklilik sistemine geccediliş ile sağlanan haklar oluşturulmuştur Uumlccediluumlncuuml aşama sosyal guumlvenlik

hizmetlerinde vatandaşların isteğine bağlı olarak sosyal prim kesintilerinin artırılarak goumlnuumllluuml

tasarruflarının değerlendirilmesi amaccedillanmıştır Boumlylece Kazakistan vatandaşlarının sosyal

guumlvenlik kurumlardan aldıkları gelirlerin gelişmiş uumllkelerdekilerin seviyesine ccedilıkarılması

amaccedillanmıştır


23012013 tarihinde gerccedilekleştirilen Huumlkuumlmet toplantısında Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev

emeklilik sistemini geliştirmek amacıyla tek bir emeklilik fonunun oluşturulması ve oumlzel emeklilik

fonlarının hesaplarının Merkez Bankası youmlnetiminde olacak bu ortak fona aktarılması gerektiğini

boumlylece vatandaşların para birikimlerinin daha etkin ve guumlvenilir bir şekilde kullanılacağını

vurguladı

Kazakistanrsquoda 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle 11 emeklilik birikim fonu faaliyette bulunmaktadır

1 Ocak 2013 tarihi itibariyle Kazakistanrsquoda Devlet Sosyal Sigorta Kurumursquondan oumldenen sosyal

yardım miktarının Başbakan Serik Ahmetovrsquoun imzasından ccedilıkan ve resmi gazetede yayımlanan

Huumlkuumlmet kararıyla arttırıldığı accedilıklandı

Huumlkuumlmet ccedilalışma kabiliyetini yitiren veya ailenin geccedilimini sağlayan kişiyi kaybeden şahısların

aldıkları sosyal yardım miktarının 16 oranında arttırılmasını kararlaştırdı Karar 1 Ocak 2013

tarihinden itibaren yuumlruumlrluumlğe girdi

Kazakistan Ccedilalışma Bakanlığı 1 Ocak 2014rsquoten itibaren emeklilerin maaşının 9 oranında

arttırılacağını accedilıkladı 9 artışla ortalama emekli maaşı yaklaşık 235 dolar olurken en duumlşuumlk

emekli maaşı 20782 tenge yani yaklaşık 138 dolar olacak Halihazırda ortalama emekli maaşı

425

32400 tenge olup yaklaşık 216 dolar Kazakistanrsquoda yaşlılık aylığı ise 9983 tenge bu uumlcret asgari

geccedilim uumlcretinin 66rsquosını oluşturmakta Bu rakamın 2014rsquode iki katına ccedilıkartılacağı da accedilıklandı

2012 yılı iccedilinde emeklilik yaşının yuumlkseltilmesi ile ilgili bir reform ccedilalışması hazırlanmış olup soumlz

konusu ccedilalışma Cumhurbaşkanı tarafından veto edilmiştir

Sosyal Guumlvenlik Oumldemeleri ve Prim Oranları


Kazakistanrsquoda emeklilik yaşı erkeklerde 63 kadınlarda 58 olup prim guumln sayısı her ikisi iccedilin de

12600rsquoduumlr

Kazakistanrsquoda tek bir Sosyal Guumlvenlik Prim oranı uygulanmaktadır Bruumlt uumlcretin 10rsquou oranında

prim kesilmektedir

Aile Yardımları

İhtiyaccedil testi ve gelir testini yerine getiren Kazakistanrsquoda ikamet eden vatandaşlar muumllteciler

vatandaş olmayanlar ve uyruksuzlar engelli kişiler tam zamanlı oumlğrenciler ve stajerler 80 yaş ve

uumlstuuml kişiler 7 yaşından kuumlccediluumlk ccedilocuklar aile yardımlarına hak kazanırlar

11732 Sayısal Bilgiler



Ccedilocuk yardımı Ccedilocuk Bakım Uumlcreti

1 Ccedilocuk iccedilin 51930 Tenge 9521 Tenge



4 ve sonraki her ccedilocuk iccedilin 86550 Tenge 14714 Tenge

1 TL = 704442KZT


Sadece uumllke iccedilinde oumldenmektedir

426



Kazakistanrsquoda mesleki eğitim veren orta oumlğretim kurumları bulunmaktadır Bu kurumlar ortaokul

(9 Sınıf) sonrası 4 yıl suumlreli eğitim vermektedirler Meslek Yuumlksek Okulları ise 2 yıl suumlreli eğitim

vermektedir Kazakistanrsquoda mesleki eğitim veren okullara youmlnelik rağbet son derece duumlşuumlktuumlr

Kaynak Astana Buumlyuumlkelccedililiği Eğitim Muumlşavirliği




Eğitim Duumlzeyi Kız Erkek Toplam

Lisans Oumlğrencisi 71 232 303

Yuumlksek Lisans Oumlğrencisi 2 4 6

Doktora Oumlğrencisi - 4 4

Toplam 73 240 313



Tuumlrk Muumlteahhitlik Hizmetleri ve Yatırımlar

2012 sonu itibarıyla inşaat firmalarımız Kazakistanrsquoda 165 milyar dolar değerinde proje uumlstlenmiş

olup bu rakam toplam yurt dışı muumlteahhitlik hizmetlerinin 68ini oluşturmakta ve Kazakistan

proje hacmi accedilısından 5 sırada yer almaktadır (Rusya Tuumlrkmenistan Libya ve Iraktan sonra)

Astanarsquonın başkent olarak belirlenmesinden sonra bu şehirdeki inşaat projelerinin yaklaşık 70rsquoi

Tuumlrk muumlteahhitler tarafından hayata geccedilirilmiştir

427


Kalifiye Kazak işguumlcuumlnuumln yetersiz olmasına rağmen Kazak makamlarınca Kazak vatandaşlarına

daha fazla istihdam sağlanması iccedilin yabancı işguumlcuuml kotası duumlşuumlk tutulmaktadır Bu nedenle Tuumlrk

şirketleri ihtiyaccedil duydukları kalifiye Tuumlrk personeli serbestccedile Tuumlrkiyersquoden getirememektedir

İşccedili kotasının duumlşuumlkluumlğuumlnuumln yanı sıra Kazakistanrsquoın yabancılara uyguladığı ldquoccedilalışma lisansırdquo alma

şartları ve suumlreci hem işverenimiz hem de işccedililerimiz iccedilin zaman ve maliyet accedilısından sıkıntı

yaratmaktadır

Diğer yandan yerel işccedili ccedilalıştırma zorunluluğu işverenlerimiz iccedilin ek kuumllfetler yaratmaktadır

Halihazırda her bir istihdam edilecek yabancı personele karşılık 10 Kazak vatandaş istihdam etme

zorunluluğu bulunmaktadır

Yukarıda mezkur nedenlerle işverenlerimiz istediği sayıda Tuumlrk işccedili temin etmekte zorlanmakta

ccedilalışma lisansı almak iccedilin aylarca bekleyen işccedililer ise mağdur olmakta bu suumlreccedil işccedilileri yasal

olmayan yollarla ccedilalışmaya itmekte şirketlerimiz de yasadışı istihdama youmlnelebilmektedir

İşccedililerimizin ccedilalışma izni almadan Kazakistan ile uumllkemiz arasındaki 1 aylık vize muafiyeti

uygulamasını suiistimal ederek ve ekseriyetle Kırgızistan ve Rusya Federasyonursquona her ay giriş-

ccedilıkış yaparak veya ccedilalışma hakkı vermeyen ldquoiş goumlruumlşmesirdquo vizesi almak suretiyle kaccedilak ccedilalıştıkları

goumlruumllmektedir

Bakanlığımız ile Kazakistan Ccedilalışma ve Halkın Sosyal Koruması Bakanlığı arasında Ortak İşbirliği

Anlaşması 19 Ekim 2000 tarihinde Astanarsquoda imzalanmıştır Anılan Anlaşmanın ilgili maddesi

huumlkmuuml ccedilerccedilevesinde oluşturulan Ortak Ccedilalışma Grubu I Toplantısı 4-5 Mart 2005 tarihlerinde

Astanarsquoda gerccedilekleştirilmiştir

Kazakistanrsquoda İnşaat İşccedilileri İccedilin Eğitim Tesisi Kurulması

Tuumlrkiye Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti arasında ldquoKazakistanrsquoda

Kazak İnşaat İşccedilileri İccedilin Eğitim Merkezi Kurulmasına İlişkin İşbirliği Anlaşmasırdquo 24 Aralık 2010

tarihinde Ankararsquoda imzalanmış olup soumlzkonusu Anlaşma 13 Ağustos 2011 tarihi itibariyle

yuumlruumlrluumlktedir

428

2 BOumlLUumlM ULUSLARARASI KURULUŞLAR VE YABANCI

UumlLKELERLE YAPILAN SOumlZLEŞME VE ANLAŞMALAR ndash

İLİŞKİLER İLE BUNLARIN UYGULANMASINA İLİŞKİN YARGI

KARARLARI

429

21 ULUSLARARASI İLİŞKİLER

211 ULUSLARARASI CcedilALIŞMA OumlRGUumlTUuml (ILO)

2111 ILOrsquonun Kuruluşu ve Amacı

Uluslararası Ccedilalışma Oumlrguumltuuml (ILO) sosyal adaletin sağlanması yoluyla duumlnyada kalıcı bir barışın

gerccedilekleştirilmesi amacıyla 1919 yılında Versailles Barış Antlaşması ile kurulmuştur Kuruluşundan

itibaren Milletler Cemiyeti buumlnyesinde faaliyette bulunan ILO 1946 yılından itibaren Birleşmiş

Milletler Teşkilatırsquonın ilk uzmanlık kuruluşu olarak hizmet vermeye devam etmiştir

ILO faaliyetleri son yıllarda doumlrt stratejik hedefe youmlnelmiştir

Ccedilalışmaya ilişkin temel ilke ve standartların teşviki ve uygulanması

Kadın ve erkeklere saygın istihdam ve gelir elde etmede daha buumlyuumlk fırsatlar yaratılması

Herkese youmlnelik sosyal korumanın kapsam ve etkinliğinin geliştirilmesi

Uumlccedilluuml yapı ve sosyal diyalogun guumlccedillendirilmesi

ILOrsquoya halen 185 uumllke uumlyedir Birleşmiş Milletler (BM) Teşkilatına uumlye olan uumllkeler ILO

Anasoumlzleşmesinden doğan yuumlkuumlmluumlluumlkleri kabul ettiklerini bildirmeleri halinde ILOrsquoya uumlye

olabilmektedir BMrsquoe uumlye olmayan bir uumllke ise ancak ILO Genel Konferansı kararıyla uumlyeliğe

alınmaktadır Uumlyelikten ccedilekilme ise ILO Genel Muumlduumlruumlrsquone yapılacak bir bildirimle muumlmkuumln

olabilmektedir

2112 ILOrsquonun Yapısı ve Organları

Merkezi Cenevrersquode bulunan ILO her yıl Haziran ayında yapılan ve karar organı niteliği taşıyan

Uluslararası Ccedilalışma Konferansı yuumlruumltme organı niteliğindeki Youmlnetim Kurulu ve Teşkilatın

sekretarya hizmetlerini yuumlruumlten Uluslararası Ccedilalışma Buumlrosursquondan oluşmaktadır Uluslararası

Ccedilalışma Buumlrosursquonun başında bir Genel Muumlduumlr bulunmaktadır Daha oumlnce Juan SOMAVIA

tarafından yuumlruumltuumllen bu goumlreve 2012 yılında Guy RYDER beş yıl suumlreliğine (İngiltere) seccedililmiştir

(2012-2017)

430

Uluslararası Ccedilalışma Konferansı her bir uumlye uumllkenin 2 huumlkuumlmet 1 işccedili ve 1 işveren temsilcisinden

oluşmaktadır Bu temsilcilere Konferans guumlndemindeki konulara goumlre teknik danışmanlar da refakat

etmektedir

Uluslararası Ccedilalışma Konferansı ccedilalışma yaşamıyla ilgili guumlncel sorunları tartışmakta Soumlzleşme ve

Tavsiye Kararlarından oluşan uluslararası ccedilalışma standartlarını tespit etmekte bu standartların uumlye

uumllkelerde uygulanmasını denetlemekte uumlye uumllkelerin katkılarıyla finanse edilen iki yıllık ILO

Buumltccedilesini kabul etmekte iki yıllık ILO faaliyet programını belirlemekte ve her uumlccedil yılda bir Youmlnetim

Kurulu uumlyelerini seccedilmektedir Konferans ccedilalışmaları oluşturulan Komiteler eliyle yuumlruumltuumllmektedir

Youmlnetim Kurulu ILOrsquonun yuumlruumltme organı olup Konferans gibi uumlccedilluuml yapıya sahiptir Youmlnetim

Kurulu yılda uumlccedil kez toplanmakta ve 28 Huumlkuumlmet 14 işccedili ve 14 işveren olmak uumlzere toplam 56

uumlyeden oluşmaktadır

ILO buumlnyesinde ayrıca bir İdare Mahkemesi Araştırma Merkezi ve İtalyarsquonın Torino şehrinde

faaliyet goumlsteren Eğitim Merkezi bulunmaktadır

2113 Soumlzleşme Raporları

Uumllkemizin onaylamış olduğu Uluslararası Ccedilalışma Soumlzleşmelerinin uumllkemizde uygulanmasına

ilişkin ulusal raporlar Uzmanlar Komitesirsquonin goumlzlem ve doğrudan taleplerinin tercuumlmelerinin

yapılmasını takiben Bakanlık birimleri Bakanlık dışı ilgili kurum ve kuruluşlar ile işccedili işveren ve

meslek oumlrguumltlerine goumlnderildikten sonra derlenen bilgi ve belgeler değerlendirilmek suretiyle

İngilizce veya Fransızca dillerinden birinde hazırlanarak ILOrsquoya goumlnderilmektedir

Ayrıca bu raporların birer oumlrnekleri de ILO Anasoumlzleşmesi uyarınca işccedili ve işveren kuruluşlarına

goumlnderilmektedir

2013 Yılında Uygulama Raporları Hazırlanan Soumlzleşmeler

14 Sayılı Sınai Muumlesseselerde Hafta Tatili Yapılmasına ilişkin Soumlzleşme

29 Sayılı Zorla Ccedilalıştırmaya Dair Soumlzleşme

81 Sayılı Sanayi ve Ticarette İş Teftişine İlişkin Soumlzleşme

105 Sayılı Cebri Ccedilalıştırmanın İlgasına (zorla ccedilalıştırmanın kaldırılmasına) Dair Soumlzleşme

138 Sayılı İstihdama Kabulde Asgari Yaşa İlişkin Soumlzleşme

431

142 Sayılı İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Hakkındaki Soumlzleşme

153 Sayılı Karayolu Taşımacılığında Ccedilalışma Saatleri ve Dinlenme Suumlrelerine İlişkin Soumlzleşme

182 Sayılı En Koumltuuml Biccedilimlerdeki Ccedilocuk İşccedililiği Hakkındaki Soumlzleşme

Ayrıca 98 sayılı Oumlrguumltlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı Soumlzleşmesi ile ilgili olarak Aplikasyon

Komitesi kapsamında rapor hazırlanmıştır

2114 ILOrsquonun Standart Tesisi ve Denetim İşlevleri

ILOrsquonun temel amacı asgari ve evrensel uluslararası standartları belirlemek suretiyle uumlye

uumllkelerdeki ccedilalışma ve yaşam koşullarının iyileştirilmesidir Bu standartlar uluslararası ccedilalışma

soumlzleşmeleri ve tavsiye kararları ile belirlenmektedir ILOrsquonun 2013 yılına kadar toplamda 397

hukuki belgesi olmak uumlzere 189 Soumlzleşme 202 Tavsiye Kararı ve 6 Protokoluuml bulunmaktadır 2014

yılında zorla ccedilalıştırmaya ilişkin yeni bir tavsiye kararı oluşturulmuş boumlylece toplam hukuki belge

sayısı 398rsquoe tavsiye kararlarının sayısı ise 203rsquoe yuumlkselmiştir

Uumlye uumllkelerin onaylamış oldukları Soumlzleşmeleri ne oumllccediluumlde uyguladıklarını izlemek uumlzere kapsamlı

ve etkin bir denetim mekanizması oluşturulmuştur Raporlara ve şikacircyetlere dayanan iki tuumlr denetim

usuluuml bulunmaktadır

Uumlye uumllkelerin onayladıkları soumlzleşmelerle ilgili olarak ulusal mevzuat ve uygulamaları hakkında

belirli aralıklarla ILOrsquoya goumlnderdikleri raporlara dayanan denetim sistemine goumlre bu raporlar

oumlncelikle Uzmanlar Komitesi tarafından incelenmekte ve tespit edilen aykırılıklar bir rapor halinde

Konferansa sunulmaktadır Konferansta oluşturulan Aplikasyon Komitesi ise bu raporda yer alan

uumllkelerden bir kısmını Komitede soumlzluuml savunma yapmaya davet etmektedir

Uumllkeler ayrıca ILO tarafından zaman zaman henuumlz onaylamadıkları soumlzleşmelerle ilgili olarak da

mevcut ulusal mevzuat ve uygulamaya ilişkin rapor vermeye davet edilirler

Başvuru ve şikacircyet hakkına dayanan denetim usuluumlne goumlre şikacircyet konusu ilgili olduğu

Soumlzleşmeye goumlre ya Sendikal Oumlzguumlrluumlkler Komitesirsquonde incelenmekte ya da Youmlnetim Kurulursquonda

oluşturulan uumlccedilluuml yapıda oumlzel bir komitede ele alınmaktadır Bu şikacircyetler neticesinde Youmlnetim

Kurulu ilgili uumllkeye Doğrudan Temas Misyonu goumlnderilmesine veya Soruşturma Komisyonu

kurulmasına karar verebilmektedir

432

2115 Uumllkemiz ile ILO İlişkileri

Tuumlrkiyenin ILO ile ilişkileri 1927 yılına kadar dayanmaktadır Uumllkemiz Milletler Cemiyetirsquonin

uumlyesi olmadığı iccedilin o yıllarda ILO ccedilalışmalarına goumlzlemci statuumlsuumlyle katılmış 1932 yılında Milletler

Cemiyetirsquone uumlye olduğunda ILOrsquonun da uumlyeliğini kazanmıştır

Uumllkemiz ILO Youmlnetim Kurulursquonda 1948-51 1954-57 ve 1996-99 doumlnemlerinde ldquoAsil Uumlyerdquo 1975-

78 1987-90 ve 2002-05 doumlnemlerinde ise ldquoYardımcı Uumlyerdquo sıfatıyla yer almış ve kurul ccedilalışmalarına

katılmıştır

Tuumlrkiye aralarında temel ccedilalışma haklarına ilişkin sekiz soumlzleşmenin de bulunduğu uluslararası

ccedilalışma soumlzleşmelerinden 56rsquosı onaylayarak ulusal mevzuatına katmıştır Bu soumlzleşmelerden 52rsquosi


Oumlte yandan Uluslararası Ccedilalışma Oumlrguumltuuml (ILO) Genel Konferansırsquonın 31 Mayıs 2006 tarihinde

yapılan 95 inci oturumunda kabul edilen ldquo187 Sayılı İş Sağlığı ve Guumlvenliğini Geliştirme Ccedilerccedileve

Soumlzleşmesirdquone katılmamız Tuumlrkiye Buumlyuumlk Millet Meclisirsquonde 1552013 tarihinde kabul edilen

6485 sayılı Kanunla uygun bulunmuştur Soumlz konusu Kanun doğrultusunda 8 Ekim 2013 tarihli ve

28789 sayılı Resmi Gazetersquode 187 Sayılı İş Sağlığı ve Guumlvenliğini Geliştirme Ccedilerccedileve

Soumlzleşmesirsquone Katılmamız Hakkında Karar (20135356 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı)

yayımlanmıştır Uumllkemiz tarafından onaylanan 187 sayılı İş Sağlığı ve Guumlvenliğini Geliştirme

Ccedilerccedileve Soumlzleşmesi ILO tarafından 16012014 tarihinde kaydedilmiştir Bu Soumlzleşmenin kayıt

tarihinden bir yıl sonra 16012015 tarihinde uumllkemiz bakımından yuumlruumlrluumlğe girecektir

Bununla birlikte 2006 tarihli Denizde Ccedilalışma Soumlzleşmesinin (MLC 2006 ) onaylanmasına ilişkin

proseduumlrde başlatılmıştır

Onayladığımız her soumlzleşmeye ilişkin olarak ILOrsquoya duumlzenli aralıklarla ulusal uygulama raporları

goumlnderilmektedir Bu soumlzleşmelerden herhangi biriyle ilgili olarak uumllkemizin Aplikasyon

(Uygulama) Komitesirsquone alınması olasılığı goumlz oumlnuumlnde bulundurularak konferans oumlncesinde de

hazırlık yapılmaktadır Uumllkemiz aleyhine ILOrsquoya yapılan şikacircyetlere ilişkin huumlkuumlmet goumlruumlşuumlmuumlz de

Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından hazırlanmaktadır

433

ldquoİstihdam Buumlyuumlme ve Sosyal Adaletrdquo konulu 9 Boumllgesel Avrupa Toplantısı

Uluslararası Ccedilalışma Oumlrguumltuumlrsquonuumln ldquoİstihdam Buumlyuumlme ve Sosyal Adaletrdquo konulu 9 Boumllgesel Avrupa

Toplantısı 08-1-17 Nisan 2013 tarihlerinde Norveccedilrsquoin Oslo kentinde duumlzenlenmiştir Toplantıya

uumllkemizi temsilen Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanı Sayın Faruk CcedilELİKrsquoin başkanlığında oluşan

Bakanlık heyetimiz iştirak etmiştir

ILO Boumllgesel Toplantıları uumlccedilluuml temsil esasına dayalı bir yapı ccedilerccedilevesinde her doumlrt yılda bir

duumlzenlenmekte olup Avrupa ve Orta Asyarsquodan 51 uumllkenin katılımıyla gerccedilekleştirilmektedir

Bir oumlnceki toplantı 9-13 Şubat 2009 tarihleri arasında Lizbonrsquoda gerccedilekleştirilmiş olup uumllkemiz

ldquoSaygın İş Protokoluumlnuumlrdquo imzalamıştır Toplantının amacı tuumlm duumlnyayı etkisi altına alan ekonomik

krizin istihdam uumlzerindeki etkilerini değerlendirerek bu etkileri en alt duumlzeye indirmek uumlzere

politikalar geliştirmek ve iyi uygulama oumlrneklerini paylaşmak amacıyla uluslararası diyalog ve

işbirliğini tesis etmektir

Soumlz konusu Boumllgesel Toplantının guumlndem maddesi ldquoİstihdam Buumlyuumlme ve Sosyal Adaletrdquo başlıklı

Genel Muumlduumlr Raporunun incelenmesidir Raporda istihdam yaratan buumlyuumlmeyi sağlayacak

politikaların oluşturulması etkin sosyal diyalog ve toplu pazarlık yoluyla nitelikli istihdamın teşvik

edilmesi genccedil işsizliği krizi ve nuumlfusun yaşlanmasından kaynaklanan sorunlarla nasıl başa

ccedilıkılacağı konuları ele alınarak var olan durumun tespitine ilişkin bilgiler ve oumlnerilere yer

verilmiştir

9 Boumllgesel Avrupa Toplantısı Genel Konferansı

Konferansta birccedilok devlet ve huumlkuumlmet başkanı ile bakanlar kriz suumlrecinde uumllkelerinde yaşananları

ve bu ccedilerccedilevede hayata geccedilirdikleri reformları katılımcılarla paylaşmışlardır Ayrıca işccedili ve işveren

temsilcileri de kendi accedilılarından yaşanılan sorunları ve ccediloumlzuumlm oumlnerilerini dile getirmişlerdir

Toplantıda ele alınan konular

Mali krizin etkileri ile başa ccedilıkma

Krizde Genccedil İşsizliği

İş yaratan buumlyuumlme ve nitelikli işler

İş yaratan buumlyuumlmeyi sağlayacak politikalar oluşturmak

434

Etkili sosyal diyalog ve toplu soumlzleşme yoluyla nitelikli işlerin teşvik edilmesi

Genccedil işsizliği ve nuumlfusun yaşlanmasının ortaya ccedilıkardığı sorunlarla muumlcadele

ldquoMali krizin etkileri ile başa ccedilıkmardquo ana teması etrafında yapılan oturumda Sayın Bakanımız da bir

konuşma yapmışlardır Konuşmalarında oumlzetle krizle muumlcadelede başarılı bir politikanın mali

istikrar ile istihdam yaratmaya youmlnelik yatırımlar arasında denge kurulmasına bağlı olduğunu

belirtmişlerdir Ayrıca Tuumlrkiyersquonin krizden en az etkilenen uumllkeler arasında olduğunu istikrarlı

ekonomik ve siyasi ortamının da etkisiyle hızla krizden oumlnceki buumlyuumlme rakamlarına ulaşılarak

yeniden toparlanma suumlrecine girildiğini dile getirmişlerdir

Toplantıda alınan kararlar

Toplantıda gerccedilekleştirilen ccedilalışmalar neticesinde ldquoOslo Deklarasyonu İstihdama ve Buumlyuumlmeye

olan Guumlvenin Yeniden Sağlanmasırdquo başlıklı metin oluşturulmuştur Oslo Deklerasyonu ekte (Ek-1)

yer almaktadır

2009 yılında Lizbonrsquoda gerccedilekleştirilen son toplantıda artan işsizlik ve belirsizliğin yanı sıra

girişimciler ve işccedililer iccedilin olumsuz koşullar yaratan bir kriz suumlrecinin tam ortasında olunduğu ve bu

koşullar dolayısıyla Haziran 2009rsquoda ldquoKuumlresel İstihdam Paktınınrdquo kabul edildiği ifade edilmiştir

Geccedilen doumlrt yıl iccedilinde kimi uumllkeler krizle muumlcadelede başarılı oumlrnekler sergilese de boumllgenin oumlnemli

bir kesiminde sorunlar hala suumlrmektedir Huumlkuumlmetlerin mali sağlamlaştırma yapısal reform ve

rekabet edebilirlik alanlarında uyguladıkları politikalarla teşvik paketleri reel sektoumlr yatırımları

nitelikli iş koşulları ve girişimlere daha fazla kredi sağlanması gibi tedbirlerin bir arada

yuumlruumltuumllebilmesi gerekmektedir

2009rsquoda ldquoKuumlresel İstihdam Paktındardquo yer alan tedbirlerin yararlı olduğu ve etkin biccedilimde

uygulanması gerektiği belirtilmiştir

102 Uluslararası Ccedilalışma Konferansı

Uluslararası Ccedilalışma Oumlrguumltuumlrsquonuumln (ILO) her yıl huumlkuumlmet işccedili ve işveren temsilcilerinin

katılımlarıyla gerccedilekleştirilen konferanslarının 102rsquosi 05-20 Haziran 2013 tarihleri arasında

Cenevrersquode yapılmıştır Huumlkuumlmet İşccedili ve İşveren Gruplarının Konferans oumlncesi hazırlık toplantıları

ise 04 Haziran 2013 tarihinde gerccedilekleşmiştir

435

Uumllkemiz Konferansa Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Muumlsteşar Yardımcısı Sayın Erhan

BATURrsquoun başkanlığında huumlkuumlmet işccedili ve işveren kesimi temsilcilerinden oluşan bir heyetle

katılmıştır

Accedilılış ve Konferans Komiteleri

Konferans Huumlkuumlmet İşccedili ve İşveren temsilcilerinin 4 Haziran 2013 tarihinde yaptıkları hazırlık

toplantısını muumlteakiben 5 Haziran 2013 tarihinde Birleşmiş Milletler Binası Genel Kurul salonunda

toplanarak resmen accedilılmış Konferans Başkan ve Başkan Yardımcılarının seccedilimi yapılmış ve

Konferansrsquota ele alınacak teknik konuları goumlruumlşecek olan Komiteler oluşturulmuştur

Konferans aşağıdaki guumlndemle toplanmıştır

I ILO Youmlnetim Kurulu Başkanırsquonın ve Uluslararası Ccedilalışma Buumlrosu Genel Muumlduumlruumlrsquonuumln

Raporları

II Program ve buumltccedile goumlruumlşmeleri

III Soumlzleşme ve Tavsiye Kararlarının Uygulanmasına ilişkin Bilgi ve Raporlar (Standartların

Uygulanması Komitesi)

IV Yeni Demografik Ccedilerccedilevede İstihdam ve Sosyal Koruma Komitesi (Genel Muumlzakere)

V Suumlrduumlruumllebilir Kalkınma Saygın İş ve Yeşil İşler Komitesi (Genel Muumlzakere)

VI Sosyal Diyalog Komitesi

VII Myanmarrsquoa ilişkin oumlzel oturum Komitesi

Konferans Başkanlığına Uumlrduumln Ccedilalışma Bakanı Nidal KATAMİNE Başkan Yardımcılıklarına ise

Huumlkuumlmet kesiminden Litvanyarsquodan Rytis PAULAUSKAS işveren kesiminden Bangladeşrsquoten

Kamran T RAHMAN ve işccedili kesiminden Dominik Cumhuriyetirsquonden Eulogia FAMİLİA

seccedililmiştir

Genel Kurul 5 Haziranrsquodaki toplantısından sonra 12 Haziran 2013 tarihine kadar ccedilalışmalarına ara

vermiş ancak Komite ccedilalışmaları devam etmiştir

Genel Kurul Ccedilalışmaları

ILO Youmlnetim Kurulu Başkanı 2012 Haziran ve 2013 Haziran doumlnemini iccedileren suumlreccedilte Kurul

ccedilalışmaları hakkında Konferansa bir rapor sunmuştur

Uluslararası Ccedilalışma Buumlrosursquonun Genel Muumlduumlruuml ise guumlncel sosyal politika alanında ldquoILOrsquoNUN

YUumlZUumlNCUuml YILINA DOĞRU Gerccedilekler Yenilenme ve Uumlccedilluuml Taahhuumlt rdquo başlıklı bir rapor

sunmuştur

436

Ayrıca Genel Muumlduumlr geccedilen yıl da olduğu gibi işgal edilmiş Arap topraklarındaki ccedilalışanların

durumu konusunda bir rapor da yayınlamıştır

Komite Ccedilalışmaları

Buumltccedile Komitesi

ILOrsquonun oumlnuumlmuumlzdeki iki yıla (2014-2015) ait buumltccedilesi ile uumllkelerin buumltccedileye katkı payı oranları bu

yılki Buumltccedile Komitersquode goumlruumlşuumllmuumlş ve Genel Kurulrsquoda yapılan oylama sonunda 391 kabul 9 ret ve 2

ccedilekimser oyla kabul edilmiştir Boumlylelikle ILOrsquonun iki yıllık buumltccedilesi 801260000 ABD Doları

(76119700 İsviccedilre Frankı) olarak belirlenmiştir

ILO masraflarının bir kısmı Dolar bir kısmı ise İsviccedilre Frankı olarak harcandığından iki para

arasında bir parite belirlenmekte ve iki paraya ait buumltccedile rakamı ortaya ccedilıkmaktadır

Gelecek iki yıllık buumltccedile iccedilin iki para arasında esas alınan kur rakamı 1 Dolar 095 İsviccedilre Frankı


Daha oumlnceki buumltccedilede uumllkemizin 0617 olan katkı payı oranı oumlnuumlmuumlzdeki iki yıl iccedilin 1 329

oranına ulaşmıştır Boumlylelikle Uumllkemizin 2014 yılında ILOrsquoya 5058154 İsviccedilre Frankı oumldemesi

gerekmektedir Bu rakamdan mevcut kredi miktarımız duumlşuumlleceğinden oumldenecek net miktar

5056802 İsviccedilre Frankıdır

Buumltccedilenin kabul edilmesiyle ILO İdari Mahkemesirsquonin uumlyelerinden Fransız M Frydman ile İsviccedilreli

M Rouillerrsquoin goumlrev suumlrelerinin uzatılması ILOrsquonun yeni uumlyeleri olan Guumlney Sudanrsquoın katkı payı

oranının 0003 Palao Cumhuriyetirsquonin ise 0 001 olarak belirlenmesi oumlnceki yıllara ait katkı

payını oumldeyememiş olmalarından dolayı oy hakkını kaybeden fakat oumldeme planını ILOrsquoya sunan

Paraguayrsquoa oy hakkı tanınması da kabul edilmiştir

Standartların Uygulanması Komitesi

Daimi komite olan Standartların Uygulanması (Aplikasyon) Komitesi 126 huumlkuumlmet temsilcisi uumlye

beş işveren temsilcisi uumlye ve 89 işccedili temsilcisi uumlye olmak uumlzere 220 uumlyeden oluşmuştur Komitenin

437

başkanlığına Arjantin huumlkuumlmeti uumlyesi Noemi Rial başkan yardımcılıklarına Kanada işveren

temsilcisi Sonia Regenbogen ve Belccedilika işccedili temsilcisi Marc Leemans seccedililmiştir

Komite 16 oturum halinde gerccedilekleştirdiği toplantısında Konferans tarafından kabul edilen

Soumlzleşme ve Tavsiye Kararlarının uumllkelerdeki yetkili makama arzına ilişkin ILO Ana Soumlzleşmesinin

19rsquouncu maddesi altında sağlanan bilgileri uumllkelerin onayladığı Soumlzleşmelerin uygulanmasına

ilişkin ILO Ana Soumlzleşmesinin 22 ve 35rsquoinci maddeleri altında goumlnderilen raporları

değerlendirmiştir Bunun yanında ILO Ana Soumlzleşmesinin 19rsquouncu maddesi uyarınca Youmlnetim

Kurulunun farklı soumlzleşmelere ilişkin talep etmiş olduğu raporlar da ele alınmıştır

Komite ccedilalışmalarına Soumlzleşme ve Tavsiye Kararlarının uygulanmasının genel durumuna ve uumlye

devletlerin ILO Ana Soumlzleşmesi altındaki standartlara ilişkin yuumlkuumlmluumlluumlklerini ifa durumlarına

ilişkin tartışmalarla başlamıştır Daha sonra Uzmanlar Komitesi tarafından gerccedilekleştirilen kamu

hizmetlerinde toplu pazarlık ve ccedilalışma ilişkilerine ilişkin Genel Ankete youmlnelik goumlruumlşmeler

gerccedilekleştirilmiştir

Genel goumlruumlşmeyi muumlteakip Komite Soumlzleşme ve Tavsiye Kararlarının uygulanmasına ilişkin

bireysel uumllke değerlendirmelerine geccedilmiş ve bu kapsamda 25 uumllkeyi değerlendirmeye almıştır

Uumllkeler ve değerlendirmeye alındıkları soumlzleşmeler şu şekildedir Bangladeş (87) Belarus (87)

Kamboccedilya (87) Kanada (87) Ccedilad (144) Dominik Cumhuriyeti (111) Mısır (87) Fiji (87)

Yunanistan (98) Guatemala (87) Honduras (98) İran (111) Kenya (138) Kore (111) Malezya

(29) Moritanya (81) Pakistan (81) Paraguay (29) Suudi Arabistan (111) Senegal (182) İspanya

(122) Swaziland (87) Tuumlrkiye (98) Oumlzbekistan (182) Zimbabwe (87)

Yukarıda belirtildiği gibi Aplikasyon Komitesirsquonde uumllkemiz 98 sayılı Oumlrguumltlenme Oumlzguumlrluumlğuuml ve

Toplu Pazarlık Soumlzleşmesinden guumlndeme alınmış ve uumllkemize aşağıdaki konularda eleştiriler

youmlneltilmiştir

- Kamu kurumlarında kamu ccedilalışanlarının sendikal faaliyetlerine ve oumlzguumlrluumlklerine muumldahalede

bulunulduğuna ilişkin şikayetler vardır Bu tuumlr şikayetlerle ilgili ne tuumlr işlemler yapıldığı ve tutulan

istatistikler konusunda herhangi bir bilgi verilmemiştir

- 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Soumlzleşmesi kanunu bir ccedilok sendikanın toplu soumlzleşme yetkisini

kaybetmesine neden olmuştur Uumllke ccedilapında sendikalı uumlye sayısının yaklaşık 1 milyon olduğu ilan

edilmiştir Ancak bunların sadece 600 bini toplu soumlzleşme imkanından faydalanabilmektedir

- Yeni yasaya rağmen ccedilifte baraj sistemi devam etmektedir Her ne kadar işkolu barajı duumlşuumlruumllmuumlş

olsa da iş kolu barajının 1 duumlzeyinde korunması ve 3rsquoe yuumlkseltilmemesi gerekmektedir

438

- Kamuda toplu pazarlık suumlreci kısadır ve sendikalar iccedilin yetersizdir

- Kamuda toplu pazarlıkta anlaşmazlık durumunda devreye giren hakem heyeti huumlkuumlmetin ve

işverenlerin etkin olduğu bir kurumdur ve kararları temyiz imkanı bulunmamaktadır

- İşe iade davalarında hukuki suumlreccedil oldukccedila uzundur

- THY ve Ccedilay-Kur gibi işletmelerde toplu iş soumlzleşmesi imzalama suumlrecinde yaşanan sıkıntılar

guumlndeme getirilmiştir

- Askeriyedeki sivil personel ve polisler iccedilin sendika kurma hakkı bulunmamaktadır

- Memurlar iccedilin grev hakkı yoktur

- KESK yetkililerine youmlnelik soruşturma goumlzaltı ve tutuklamalar soumlz konusudur Yurt dışı ccedilıkış

yasağı getirilen bir ccedilok KESK yetkilisi uluslararası sendikal faaliyetlere katılamamaktadır

- 30rsquodan az işccedili ccedilalıştıran işletmelerde sendikal nedenle işten ccedilıkartılma durumunda sendikal tazminat

hakkının bulunmaması oumlrguumltlenme oumlzguumlrluumlğuuml oumlnuumlnde bir engel teşkil etmektedir

Huumlkuumlmet temsilcimizin yaptığı accedilıklamalar ve verdiği cevaplar ışığında Komite oumlzetle aşağıdaki

sonuccedillara ulaşmıştır

Komite uumllkede son doumlnemde kabul edilen yasaları takdirle karşılamakla birlikte kamu sektoumlruumlnde

toplu soumlzleşme kapsamında bulunmayan kamu ccedilalışanları ve kamu sektoumlruumlnde toplu pazarlığın

oumlnuumlndeki diğer kısıtlamalara youmlnelik duumlzenlemelerin yapılmasını beklemektedir Bu mevzuatın ve

bunların uygulanmasının 98 sayılı Soumlzleşme ile tam uyumlu olmasını sağlamak uumlzere huumlkuumlmeti ILO

ile teknik işbirliğine davet etmektedir Komite huumlkuumlmetten Uzmanlar Komitesirsquonin

değerlendirmelerine paralel olarak oumlzel sektoumlrde sendikal ayrımcılığa ilişkin verilerin toplanması

iccedilin bir sistemin kurulmasını ve 6356 sayılı yasadaki muğlaklıkların giderilmesini talep etmektedir

- Komite huumlkuumlmetten oumlzel ve kamu sektoumlruumlnde sendikal ayrımcılıkla ilgili şikayet

mekanizmalarının işleyişi ve istatistiksel veriler konusunda ayrıntılı bilgi talep etmektedir

- Komite huumlkuumlmetten Uzmanlar Komitesirsquonin bu yılki bir sonraki toplantısında incelenmek uumlzere

ayrıntılı bir rapor goumlndermesini talep etmektedir

Yeni Demografik Ccedilerccedilevede İstihdam ve Sosyal Koruma Komitesi

Yeni Demografik Ccedilerccedilevede İstihdam ve Sosyal Koruma konulu Komite ccedilalışmalarına 5 Haziran

2013rsquote 80 huumlkuumlmet 27 işveren ve 56 işccedili temsilcisinden oluşan 163 uumlyenin katılımıyla başlamıştır

İlk oturumda Komite Başkanı olarak Zimbabwe huumlkuumlmet temsilcisi James Matiza ve Başkan

Yardımcıları olarak Guumlney Afrika işccedili temsilcisi Tanya Cohen ve İtalyan işveren temsilcisi Cinzia

del Rio seccedililmişlerdir

439

Komite ccedilalışmalarına Genel Sekreterlik temsilcilerinin işccedili ve işverenler adına seccedililen Başkan

Yardımcılarının ve huumlkuumlmet temsilcilerinden soumlz almak isteyenlerin konuşmaları ile başlanmıştır

Komite toplantılarının devamında guumlndeme ilişkin Uluslararası Ccedilalışma Buumlrosu tarafından

hazırlanan raporda yer alan tartışma konuları ele alınmıştır

Guumlndeme ilişkin tartışma konularının goumlruumlşuumllmesi tamamlandıktan sonra her biri sekizer tane

olmak uumlzere işccedili işveren ve huumlkuumlmet taraflarından toplam 24 kişiden oluşan bir Taslak Komitesi

seccedililmiş ardından komite ccedilalışmalarına iki guumlnluumlk ara verilmiştir

Uumllke olarak katıldığımız alt IMEC (Sanayileşmiş Pazar Ekonomisi Uumllkeleri) toplantısında

Huumlkuumlmet temsilcimiz bu Komite uumlyesi uumllkelerden Kanada İsviccedilre Japonya Amerika Birleşik

Devletleri ve Norveccedil temsilcilerinden oluşan bir grupta yer alarak taslak uumlzerinde yapılan

ccedilalışmalara katılmıştır

Komite ccedilalışmalarına katılan Huumlkuumlmet temsilcimiz guumlndemle ilgili olarak her aşamada soumlz almış

uumllkemizdeki uygulamalar ve izlenen politikalar hakkında accedilıklamalarda bulunmak ve Komitersquoye

değişiklik oumlnerileri sunmak suretiyle aktif bir katılım goumlstermiştir

Komite ccedilalışmaları neticesinde hazırlanan ldquoYeni Demografik Ccedilerccedilevede İstihdam ve Sosyal

Korumaya ilişkin Sonuccedil Bildirgesinderdquo başlıklar olarak oumlzetle aşağıdaki hususlara yer verilmiştir

Demografik Doumlnuumlşuumlm ve Doumlnuumlşuumlmuumln Yarattığı Sorunlar Rehberlik Eden İlke ve Politikalar

Kapsamlı Bir Politikalar Buumltuumlnuuml

Suumlrduumlruumllebilir Kalkınma Saygın İş ve Yeşil İşler Komitesi

Konferans boyunca toplam 9 oturum gerccedilekleştiren ldquoSuumlrduumlruumllebilir Kalkınmardquo Komitesi 81rsquoi

huumlkuumlmet 32rsquosi işveren ve 61rsquoi işccedili temsilcisi olmak uumlzere toplam 174 uumlyeden oluşmuştur Sudan

Huumlkuumlmeti temsilcisi Abdalhaleem MOHAMAD Komite Başkanı Jamaikalı işveren temsilcisi

Brenda CUTHBERT ile Arjantinli işccedili temsilcisi Gerardo MARTİNEZ ise Komite Başkan

Yardımcıları olarak seccedililmiştir

Komite ccedilalışmalarına rehberlik etmek uumlzere Uluslararası Ccedilalışma Buumlrosu tarafından bir rapor

hazırlanmış ve uumlye uumllkelere Konferansrsquotan oumlnce dağıtılmıştır

440

Soumlz konusu rapor daha ekolojik işletmelere doğru geccediliş ccedilerccedilevesinde herkes iccedilin saygın iş amacının

gerccedilekleştirilmesi konusunda uumlccedil temel fırsatı yani net istihdam yaratılması var olan işlerin yeniden

değerlendirilmesi ve sosyal iccedilerme ve uumlccedil temel sorunu yani ekonomik yapılandırmaya bağlı iş

kayıplarını iklim değişikliğine uyumlaşmayı ve gelirler uumlzerinde azaltıcı etkilerini tanımlamaktadır

Komite ccedilalışmaları ldquoCcedilalışma Hayatı ile Ccedilevre Arasındaki Bağlantılarrdquo ldquoSaygın işler yaratılmasının

olanaklarırdquo ldquoİş duumlnyasının muumlcadele etmesi gereken engellerirdquo ldquoOumlnceki geccediliş suumlreccedillerinden hangi

dersler ccedilıkartılabilirrdquo ldquoEngelleri youmlnetmek ve ortaya ccedilıkan fırsatları değerlendirmek iccedilin ihtiyaccedil

olan kurum ve politikalarrdquo ve ldquoEylem oumlncelikleri ve Uluslararası Ccedilalışma Buumlrosu sosyal taraflar ve

uumlye uumllkelerin roluumlrdquo başlıklı konular uumlzerinde devam etmiştir

Komite soumlz konusu oumlnerilerin goumlruumlşuumllmesi amacıyla yeniden toplanmış ve oumlneriler iki guumln boyunca

tartışılmıştır Komitersquoye Huumlkuumlmet temsilcimizin sunduğu oumlneriler de dahil olmak uumlzere toplamda

129 yazılı değişiklik oumlnerisi sunulmuştur

Yapılan goumlruumlşmeler sonucunda 24 maddeden oluşan sonuccedil kararları metninin de dahil olduğu taslak

rapor 17 Haziran 2013 tarihinde Komitersquoye sunulmuştur




Komite tarafından onaylanan soumlz konusu rapor 19 Haziran 2013 tarihinde toplanan Konferans

Genel Kurulu tarafından da kabul edilmiştir

Konferans tarafından kabul edilen sonuccedil karar metni aşağıdaki belli başlı hususlardan oluşmaktadır

Suumlrduumlruumllebilir kalkınmaya saygın iş ve yeşil işlere ulaşmak iccedilin vizyoner bir yaklaşım

Fırsatlar ve Sorunlar

Youmlnlendirici İlkeler

Herkes iccedilin adil geccediliş amacına youmlnelik kurumsal duumlzenlemeler ve başlıca eylem alanları

Makroekonomik politikalar ve buumlyuumlme politikaları

Enduumlstriyel ve sektoumlrel politikalar

İşletmeye ilişkin politikalar

Yetkinliklerin geliştirilmesi

441

İş sağlığı ve guumlvenliği

Sosyal koruma

Aktif iş piyasası politikaları

Haklar

Uumlccedilluuml yapı ve sosyal diyalog

Huumlkuumlmetler ile işccedili ve işveren oumlrguumltlerinin roluuml

Buumlrorsquoya youmlnelik rehberlik

Araştırma geliştirme bilgilerin youmlnetimi ve yayımı

Kuumlresel ve boumllgesel katılım

Uumllkelere youmlnelik eylem

Kapasitelerin guumlccedillendirilmesi

İzlenecek yol

Sosyal Diyalog Komitesi

Sosyal Diyalog Komitesi Konferans boyunca toplam 10 oturum gerccedilekleştirmiş ve Komite

ccedilalışmalarına 84 huumlkuumlmet 26 işveren ve 62 işccedili temsilcisi olmak uumlzere 172 temsilci katılmıştır

Komitersquonin başkanlığını Belccedilika Huumlkuumlmet Temsilcisi Pierre-Paul MAETER başkan

yardımcılıklarını işverenler adına Danimarka işveren temsilcisi Jorgen RONNEST işccedililer adına

Amerika Birleşik Devletleri işccedili temsilcisi Sarah FOX yapmıştır

Yapılan genel goumlruumlşmenin amacı ccedilalışma hayatında mevcut sosyal diyalog uygulamalarını

değerlendirmek ILO standartları ışığında uumlye uumllkelerin sosyal diyalog sistemlerinin iyileştirilmesi

iccedilin oumlneriler getirmek ve ILO nezdinde bu bağlamda yeni politikalar oluşturulmasını sağlamaktır




Goumlruumlşmeye esas teşkil etmesi iccedilin Uluslararası Ccedilalışma Buumlrosu tarafından bir rapor hazırlanmış ve

uumlye uumllkelere komite toplantısından oumlnce dağıtılmıştır Goumlruumlşme hazırlanan bu rapor ışığında 5 ana

tartışma noktası uumlzerinden yuumlruumltuumllmuumlştuumlr Bunlar

442

1- Geccediliş ve Kriz Doumlnemleri Ccedilerccedilevesinde Sosyal Diyalog

2- Sosyal Diyalogun Guumlccedillendirilmesi ve Uyuşmazlıkların Oumlnlenmesi ve Sonuccedillandırılmasına

İlişkin Mekanizmaların Kuvvetlendirilmesi

3- Sosyal Diyalog Mekanizmalarına Daha Fazla Sektoumlruumln İşletmenin ve İşccedilinin Dacirchil

Edilmesi

4- Sosyal Diyalog Kuumlreselleşme ve Kuumlresel Tedarik Zincirleri

5- Politika Uyumluluğu

Yapılan goumlruumlşmeler sonucunda bir sonuccedil raporu hazırlanmıştır Rapor

I Yol Goumlsterici İlkeler ve Genel Durum

II Sosyal Diyalogu Geliştirecek Tedbirler

III Hareket Planı gibi belli başlı başlıklarından oluşup bu ccedilerccedilevede

A Sosyal Diyalog Kurumlarının ve Suumlreccedillerinin Kuvvetlendirilmesi

B Uumlccedilluuml Yapının Aktoumlrlerine Destek Verilmesi

C Politika Uyumluluğunun Geliştirilmesi

D Sosyal Diyalogu ve Sosyal Ortakların Sosyal Diyaloga Katılımının Aktif Olarak

Arttırılması hususlarında ILO tarafından atılması gereken adımlar sıralanmıştır

Myanmarrsquoa İlişkin Oumlzel Oturum Komitesi

2012 yılında olduğu gibi 2013 yılında da 102 Uluslararası Ccedilalışma Konferansı guumlndeminin oumlzel

oturumunda 29 Sayılı Zorla Ccedilalıştırma Soumlzleşmesi kapsamında 1999 yılından beri ciddi ihlalleri

bulunan Myanmarrsquoın uumllke durumu ele alınmıştır

Uumllkede durumun demokratikleşmeye başlaması uumlzerine ILOrsquonun bu uumllkeye karşı olan tutumunda

101 ILO Konferansından beri yumuşama başlamış bu yılki Konferansta da ILOrsquonun Myanmarrsquoa

yaptırımları tamamen kaldırılmıştır

Yıllar İtibariyle Uumllkemizin Standartların Uygulanması Komitesi Guumlndemine Alındığı

Soumlzleşmeler

Yıl Soumlzleşme No ve Konusu

1981 94-Kamu Soumlzleşmelerinde Ccedilalışma Şartları Huumlkuumlmleri

95-Uumlcretin Korunması

119-Makinalardan Korunma

1982 95-Uumlcretin Korunması



443

98-Oumlrguumltlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı (Oumlzel

Paragraf) 111-İş ve Meslekte Ayırımcılık (Oumlzel Paragraf)


1984 98-Oumlrguumltlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı (Doğrudan

Temas Misyonu istedik)

111-İş ve Meslekte Ayırımcılık


98-Oumlrguumltlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı


1986 98-Oumlrguumltlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı (Listede yer

almış ancak soumlzluuml goumlruumlşme olmamıştır)

1987 98-Oumlrguumltlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı




111-İş ve Meslekte Ayırımcılık (Oumlzel Paragraf)

1990 111-İş ve Meslekte Ayırımcılık



1992 -



1995 26-Asgari Uumlcret Tesbit Usuluuml



1997 87-Sendika Oumlzguumlrluumlğuuml ve Sendikalaşma Hakkının

Korunması


1999 -

2000 98 -Oumlrguumltlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı

2001 158- Hizmet İlişkisine İşveren tarafından Son Verilmesi

2002 122-İstihdam Politikası

2003 -

2004 -


Korunması

2006 -


Korunması

2008 -


Korunması


Korunması


Korunması


444

212 AVRUPA KONSEYI (AK)

2121 AKrsquonin Kuruluşu ve Amacı

Avrupa Konseyirsquonin (AK) oluşturulması fikri İkinci Duumlnya Savaşırsquondan maddi ve manevi buumlyuumlk

kayıplarla ccedilıkan Avruparsquoda bir daha aynı trajedinin yaşanmasını engellemek amacıyla ortaya

atılmış Avruparsquoda gerginliğin ve ccedilatışmanın yerini guumlven ve işbirliğinin alması hedeflenmiştir

Bu konuda yapılan bir dizi konferans sonrası 5 Mayıs 1949rsquoda 10 uumllke - Belccedilika Danimarka

Fransa Hollanda İngiltere İrlanda İsveccedil İtalya Luumlksemburg ve Norveccedil - merkezi Strasbourg

olmak uumlzere Avrupa Konseyirsquoni kuran antlaşmayı imzalamışlardır AKrsquonın belkemiğini oluşturan

Avrupa İnsan Hakları Soumlzleşmesi (AİHS) ise 4 Kasım 1950rsquode Romarsquoda imzalanmıştır

Tuumlrkiye AKrsquoya kuruluşundan uumlccedil ay sonra Yunanistan ve İzlanda ile birlikte Ağustos 1949rsquoda

davet edilerek bu oumlrguumltuumln kurucu uumlyeleri arasında anılmaya hak kazanmıştır Merkezi Strazburgrsquoda

bulunan AKrsquo ya 47 uumlye uumllke bulunmaktadır

AK savunma konuları dışında toplumun karşılaştığı tuumlm temel sorunlar ile ilgilenmektedir Bunlar

insan hakları hukuk alanında işbirliği medya eğitim kuumlltuumlr spor genccedillik sağlık yerel youmlnetimler

boumllgesel planlama ccedilevre aile ve sosyal guumlvenlik sorunlarıdır Oumlrguumltuumln statuumlsuumlnde ekonomik

konularda da faaliyet goumlsterilmesi oumlngoumlruumllmekle birlikte uygulamada bu alandaki ccedilalışmalar sınırlı

kalmaktadır

AKrsquonin yukarıda belirtilen alanlardaki ccedilalışmaları genellikle soumlzleşme ya da protokol hazırlanması

ile gerccedilekleşmektedir Hacirclihazırda AK tarafından hazırlanmış olan toplam 217 Soumlzleşmesi

bulunmaktadır AK Soumlzleşme ve Protokolleri uumlye uumllkelerin mevzuatlarının uyumlaştırılmasını bu

suretle Avrupa duumlzeyinde ortak normlar ve ortak bir hukuk duumlzeni oluşturulmasını amaccedillamaktadır

2122 AKrsquonin Yapısı ve Organları

Kuruluşun temel organları karar organı olan Bakanlar Komitesi danışma organı olan Parlamenter

Meclis ve yerel youmlnetimlerin geliştirilmesini amaccedillayan Yerel ve Boumllgesel Youmlnetimler Kongresirsquodir

(YBYK) Bir denetim organı olan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi de (AİHM) AKrsquonın doumlrduumlncuuml

unsurunu oluşturmaktadır

445

a) Bakanlar Komitesi Bakanlar Komitesinde uumlye uumllkeler Dışişleri Bakanları Bakanlara vekaleten

daha sık toplanan Delegeler Komitesinde ise Daimi Temsilciler (Buumlyuumlkelccedililer) yer alır

Komitersquode buumltccedile yeni uumlye alımı ve Teşkilatın politika ve faaliyetlerinin ana hatları karara

bağlanmaktadır Kararlar uumlye devletlere tavsiyeler ve onaylayan devletler iccedilin bağlayıcı nitelik

taşıyan soumlzleşmeler veya anlaşmalar şeklinde olmaktadır

b) Parlamenter Meclis Konseyin tartışma forumunu ve itici guumlcuumlnuuml oluşturmaktadır AKPM uumlye

uumllkelerin parlamentolarından ve parlamentolarındaki guumlccedil dengesini yansıtacak şekilde seccedililen 315

asil ve 315 yedek uumlyeden oluşur Her uumlye devlete ayrılan parlamenter sayısı soumlzkonusu uumllkenin

nuumlfusuyla orantılı olup uumllkemizden de 12 asil 12 yedek uumlye AKPM ccedilalışmalarına katılmaktadır

AKPMrsquode sahip oldukları uumlyelerin ccedilokluğuna goumlre sırasıyla ldquoSosyalist Gruprdquo ldquoAvrupa Halk

Partileri Gruburdquo ldquoAvrupa Demokratları Gruburdquo ldquoLiberal Demokrat ve Reformcu Gruprdquo ve

ldquoAvrupa Birleşik Sol Gruburdquo olmak uumlzere beş siyasi grup mevcuttur

Ayrıca AKPMrsquonin ccedileşitli konularda oluşturulmuş komisyonları da bulunmaktadır

AKPM Genel Kurulu yılda doumlrt kez Ocak Nisan Haziran ve Eyluumll aylarında 5er guumln suumlreyle

toplanmaktadır AKPMnin ccedileşitli komisyonlarında oluşturulan raporlar Genel Kurula

sunulmaktadır Raporların işlem boumlluumlmleri bir başka deyişle karar Bakanlar Komitesine youmlnelik

tavsiye kararları ya da youmlnergeler tartışılarak oylanmaktadır

c) Yerel ve Boumllgesel Youmlnetimler Kongresi Kongre Avrupa Konseyi prensiplerinin yerel youmlnetimler

duumlzeyinde de geliştirilmesi yerel ve boumllgesel youmlnetimlerin guumlccedillendirilmesi bu yapılanmaların

hukuki ve idari accedilıdan incelenmesi ve aralarındaki sınıroumltesi işbirliğinin artırılması amacıyla

oluşturulmuştur Boumllgesel Meclis ve Yerel Meclis olmak uumlzere iki alt organı bulunmaktadır

d) Sekreterya Konseyin 1300 memurdan oluşan bir Sekreteryası vardır Sekreteryada her uumlye

uumllkenin bulunduracağı memur sayısı Konsey buumltccedilesine yaptığı katkıya paralel olarak

belirlenmektedir

Bakanlığımızca katılım ve katkı sağlanan Avrupa Konseyi ccedilalışmaları aşağıda oumlzetlenmiştir

446

2123 Avrupa Sosyal Şartı ve Revize Sosyal Şart

Avrupa Sosyal Şartı (ASŞ) demokratik sistemlere tam işlerlik kazandırılabilmesini teminen

oumlzellikle ekonomik ve sosyal alanlarda insan haklarının guumlvence altına alınmasını amaccedillayan temel

bir insan hakları soumlzleşmesidir

Avrupa Sosyal Şartı Avrupa Konseyirsquonin insan hakları alanında kabul ettiği en oumlnemli iki temel

belgeden birini oluşturmaktadır Birincisi 1950 tarihli İnsan Hakları ve Temel Oumlzguumlrluumlklerin

Korunmasına İlişkin Avrupa Soumlzleşmesi olup medeni ve siyasi hakları duumlzenlemektedir İkincisini

oluşturan Avrupa Sosyal Şartı ise ccedilalışma sosyal guumlvenlik-sosyal refah sağlık ve bunlarla ilgili

diğer alanlarındaki temel insan haklarına ilişkin huumlkuumlmleri iccedilermektedir

Avrupa Sosyal Şartırsquonın oumlngoumlrduumlğuuml denetim sistemi ccedilerccedilevesinde Bakanlığımızca Şartrsquoın

onayladığımız madde ve fıkralarının uumllkemizde uygulanmasına ilişkin rapor hazırlanmakta ve

hazırlanan ulusal raporlar Avrupa Konseyirsquone sunulmaktadır

1961 tarihli Avrupa Sosyal Şartı toplam 19 madde ve 72 fıkradan oluşmaktadır Avrupa Sosyal

Şartırsquonın 19 maddesinden 7rsquosi temel (ccedilekirdek) maddeler (1 5 6 12 13 16 ve 19) olarak kabul

edilmektedir Soumlzkonusu maddeler aşağıda belirtilmiştir

1 Madde Ccedilalışma hakkı

2 Madde Adil ccedilalışma şartları hakkı

3 Madde Guumlvenli ve sağlıklı ccedilalışma koşulları hakkı

4 Madde Adil bir uumlcret hakkı

5 Madde Oumlrguumltlenme hakkı

6 Madde Toplu pazarlık hakkı

7 Madde Ccedilocukların ve genccedillerin korunma hakkı

8 Madde Ccedilalışan kadınların korunma hakkı

9 Madde Mesleki youmlnlendirme hakkı

10 Madde Mesleki eğitim hakkı

11 Madde Sağlığın korunması hakkı

12 Madde Sosyal guumlvenlik hakkı

13 Madde Sosyal ve tıbbi yardım hakkı

14 Madde Sosyal refah hizmetlerinden yararlanma hakkı

447

15 Madde Oumlzuumlrluuml kişilerin bağımsızlık toplumsal buumltuumlnleşme ve toplum yaşamına

katılma hakkı

16 Madde Ailenin sosyal hukuksal ve ekonomik korunma hakkı

17 Madde Ccedilocukların ve genccedillerin sosyal hukuksal ve ekonomik korunma hakkı

18 Madde Diğer Akit Taraf uumllkesinde kazanccedil getirici bir işte ccedilalışma hakkı

19 Madde Goumlccedilmen işccedililer ve ailelerinin korunma ve yardım hakkı

(Not Koyu olarak yazılmış maddeler temel olan maddeleri goumlstermektedir)

1961 tarihli Avrupa Sosyal Şartı Uumllkemiz tarafından 4 Temmuz 1989 tarihinde onaylanmış ve 24

Aralık 1989 tarihi itibarıyla yuumlruumlrluumlğe girmiştir

5 Kasım 1990 tarihinde Romada duumlzenlenen İnsan Hakları Bakanlar Konferansırsquonda alınan karar

doğrultusunda bir yandan kişisel politik ekonomik sosyal ve kuumlltuumlrel olarak insan haklarının

buumltuumlnluumlğuumlnuuml korumak diğer yandan Avrupa Sosyal Şartına yeni bir guumlccedil kazandırmak uumlzere Şartın

kabuluumlnden sonra meydana gelen sosyal değişiklikler de alınarak Şart guumlncelleştirilmiş 1988

tarihli katma protokolde yer alan haklar ile bir takım yeni hakları ihtiva eden yeni bir Sosyal Şart

hazırlanmıştır 1961 tarihli Avrupa Sosyal Şartırsquonın yerine geccedilen Goumlzden Geccedilirilmiş (Revize)

Avrupa Sosyal Şartı 3 Mayıs 1996 tarihinde imzaya accedilılmış ve 1 Temmuz 1999 tarihinde yuumlruumlrluumlğe

girmiştir

Goumlzden Geccedilirilmiş (Revize) Avrupa Sosyal Şartı tek bir metin halinde 1961 tarihli Şart ile garanti

altına alınan haklarla birlikte 1988 tarihli Ek Protokolrsquouumln iccedilerdiği 4 hakkı (istihdamda fırsat ve

muamele eşitliği hakkı bilgi ve danışma hakkı ccedilalışma koşulları ve ccedilalışma ortamının tespit ve

iyileştirilmesinde yer alma hakkı ve yaşlıların sosyal korunma hakkı) ve bunlara ilaveten 8 yeni

hakkı (işe son verilmesinde korunma hakkı işverenin iflas etmesi durumunda işccedililerin taleplerinin

korunma hakkı onurlu ccedilalışma hakkı aile sorumluluğu taşıyan işccedililerin fırsat eşitliğinden

yararlanma ve eşit muamele goumlrme hakkı işletmede ccedilalışan işccedili temsilcilerinin korunma ve

kendilerine tanınan kolaylıklardan faydalanma hakkı toplu işten ccedilıkarma youmlntemlerine ilişkin

bilgilendirilme ve danışılma hakkı yoksulluk ve sosyal dışlanmaya karşı korunma hakkı ve konut

hakkı) ihtiva etmektedir

Goumlzden Geccedilirilmiş (Revize) Avrupa Sosyal Şartı 31 madde ve toplam 98 fıkrarsquodan oluşmaktadır

Goumlzden Geccedilirilmiş (Revize) Avrupa Sosyal Şartının 31 maddesinden 9rsquou temel (ccedilekirdek)

maddelerdir (1 5 6 7 12 13 16 19 ve 20) Goumlzden Geccedilirilmiş (Revize) Avrupa Sosyal Şartı

1961 tarihli Sosyal Şartrsquoa goumlre iki yeni temel madde daha iccedilermektedir (7 ve 20 Maddeler)

448

Uumllkemiz tarafından 6 Ekim 2004 tarihinde imzalanan ve 27 Haziran 2007 tarihinde onaylanan

Goumlzden Geccedilirilmiş (Revize) Avrupa Sosyal Şartı uumllkemiz accedilısından 1 Ağustos 2007 tarihinde

yuumlruumlrluumlğe girmiş bulunmaktadır

Ancak anılan Revize Şartrsquoın

bull 2 maddesinin (Adil Ccedilalışma Koşulları Hakkı) ldquoen az doumlrt haftalık uumlcretli yıllık izin sağlamayırdquo

oumlngoumlren 3 fıkrasına

bull 4 maddesinin (Adil Bir Uumlcret Hakkı) ldquoCcedilalışanların kendilerine ve ailelerine iyi bir yaşam duumlzeyi

sağlayacak uumlcret hakkına sahip olduklarını tanımayırdquo oumlngoumlren 1 fıkrasına

bull işccedilimemur ayırımı yapmaksızın tuumlm ccedilalışanlar ile işverenlerin ulusal ve uluslararası oumlrguumltler

kurma ve bu oumlrguumltlere uumlye olma oumlzguumlrluumlğuumlnuuml oumlngoumlren 5 maddesine (Oumlrguumltlenme Hakkı)

bull tuumlm ccedilalışanlar ile işverenlerin toplu pazarlık hakkını duumlzenleyen 6 maddesine (Toplu Pazarlık

Hakkı)

Uumllkemizin kalkınmışlık duumlzeyi sosyo-ekonomik şartları ve iccedil mevzuatımızdaki duumlzenlemeler

dikkate alınarak ccedilekince konulmuştur

Uumllkemiz 1961 tarihli Avrupa Sosyal Şartırsquonı temel ve temel olmayan maddelerinin uygulanmasına

ilişkin olarak onaylamış bulunduğu 1989 yılından 2008 yılına kadar Avrupa Konseyirsquone 14 Ulusal

Rapor sunmuştur

Revize Şartrsquoın uygulanmasına ilişkin olarak 2008 tarihinden 2014 yılına kadar 6 Ulusal Rapor

sunmuştur 2007 yılından beri konu grupları halinde sunulan Şart raporlarının 2013 yılında

hazırlanan maddeleri şunlardır

Madde 2 Adil ccedilalışma hakkı

Madde 4 Adil uumlcret hakkı

Madde 21 İşletmelerde bilgilendirme ve istişare hakkı

Madde 22 Ccedilalışma koşullarının ve ccedilalışma ortamının duumlzenlenmesi ve iyileştirilmesine

katılma hakkı

Madde 26 Onurlu Ccedilalışma Hakkı

Madde 28 Ccedilalışanların temsilcilerinin işletmede korunma ve kolaylıklardan yararlanma

hakkı

Madde 29 Ccedilalışanların toplu işten ccedilıkarma suumlrecinde bilgilendirilme ve danışılma hakkı

449

2124 Avrupa Sosyal Şartı ve Avrupa Sosyal Guumlvenlik Kodu Huumlkuumlmet Komitesi

Avrupa Sosyal Şartı uumlye uumllkelerinin temsilcilerinden oluşan Avrupa Sosyal Şartı ve Avrupa Sosyal

Guumlvenlik Kodu Huumlkuumlmet Komitesi Fransarsquonın Strazburg şehrinde yılda iki kez toplanan Avrupa

Konseyi Sosyal Şart Huumlkuumlmet Komitesirsquonin (SŞHK) 127 ve 128 doumlnem toplantıları 27-31 Mayıs

2013 ve 30 Eyluumll-5 Ekim 2013 tarihlerinde yapılmıştır

Toplantılarda Avrupa Sosyal Guumlvenlik Kodu uumllke raporları ile istihdam eğitim ve fırsat eşitliği)

konu grubuna giren Avrupa Sosyal ve Ekonomik Haklar Soumlzleşmesi (Sosyal Şart) maddelerine (1

9 10 15 18 20 24 ve 25) aykırı bulunan uumllke durumları goumlruumlşuumllmuumlştuumlr

127 toplantıda ilk olarak Avrupa Sosyal Guumlvenlik Kodunu onaylayan uumllkelerin sunduğu ulusal

raporları inceleyen ILO Uzmanlar Komitesirsquonin raporu goumlruumlşuumllmuumlş uumllkemizin mevzuat ve

uygulamalarının Kodrsquoa uygun olduğu değerlendirilmiştir İkinci olarak Şartrsquoın 1 maddesinin 2

fıkrası kapsamında doumlrt gerekccedileden Şartrsquoa aykırı bulunan uumllke durumumuz hakkında savunma

yapılmıştır Yapılan savunmayı yeterli bulan Komite uumllkemiz hakkında tavsiye veya uyarı kararı

iccedilin oylamaya gidilmesine gerek goumlrmemiş bir sonraki rapor doumlneminde ayrıntılı bilgi verilmesini

istemiştir

128 doumlnem toplantısında ise uumllkemiz tarafından Şartrsquoın 12 182 183 ve 20 maddefıkralarına

aykırı bulunan ulusal mevzuatımız hakkında soumlzluuml savunma yapılmıştır Yapılan savunmayı yeterli

bulan Komite uumllkemiz hakkında tavsiye veya uyarı kararı iccedilin oylamaya gidilmesine gerek

goumlrmemiş bir sonraki rapor doumlneminde ayrıntılı bilgi verilmesini istemiştir

Diğer yandan Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzden ilgili iki personel Avrupa Konseyi Avrupa Sosyal Şartı

Boumlluumlmuuml buumlnyesinde 2 Eyluumll - 31 Ekim 2013 tarihleri arasında iki aylık bir suumlre ile ccedilalışma ziyareti

gerccedilekleştirmiştir

Soumlz konusu ccedilalışma ziyareti Avrupa Sosyal Şartı kapsamında sunulan ulusal raporlarımızın

kalitesinin yuumlkseltilmesi ve bu bağlamda oumlzellikle bilgi eksikliği veya farklı bilgi verilmesinden

kaynaklanan karar ertelemeleri veya uyumsuzluk kararlarının en aza indirilmesinin sağlanması

amacına youmlnelik konu hakkında araştırma ve incelemelerin yapılmasına olanak sağlamıştır

450

2125 Sosyal Uyum Komitesi (CDCS)

Sosyal Uyum Komitesi (CDCS) Bakanlar Komitesirsquonden sonraki en uumlst duumlzey komite olup Sosyal

Uyum Genel Muumlduumlrluumlğuuml (DG III) ccedilatısı altında faaliyetlerini suumlrduumlrmektedir

Komitersquonin temel goumlrevi Avrupa Konseyi Sosyal Uyum Stratejisi ve Eylem Planını tanıtmak ve

uygulanmasını kolaylaştırmak sosyal uyum eğilimini ve sorunlarını incelemek ve analiz etmek

sosyal politikalara ilişkin işbirliği proje ve programları oluşturmak oumlzuumlrluuml kişilerin haklarını

geliştirmek ve topluma tam katılımlarını sağlamak Avrupa Konseyi Eylem Stratejisinin

uygulanmasını izlemektir Komite tuumlm Avrupa Konseyi uumlyesi devletlerin katılımıyla yılda bir kez

toplanmaktadır Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzden Komiteye uumllkemiz adına duumlzenli katılım sağlanmaktadır

Komitersquonn goumlrev suumlresi 2013 yılı sonu itibariyle sona ermiştir 2014-2015 doumlneminde Komitenin

İnsan Onuru Eşitlik ve Sosyal Uyum Komitesi CDDECS adıyla goumlrev yapması oumlngoumlruumllmektedir

25-26-27 Eyluumll 2013 tarihlerinde Strazburgrsquoda duumlzenlen Avrupa Sosyal Uyum Komitesirsquonin

(CDCS) 26 toplantısına Bakanlığımızı temsilen Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzden katılım sağlanmıştır

Toplantıda 11-12 Ekim 2012 tarihlerinde İstanbulrsquoda duumlzenlenen Sosyal Uyumdan Sorumlu

Avrupa Konseyi 2 Bakanlar Konferansı konusunda uumllkemiz tarafından bir sunum yapılmıştır

Yapılan sunumda oumlzellikle uumllkemiz ve diğer delegeler tarafından Konferansta dile getirilen

goumlruumlşlere değinilmiş İstanbul Konferansı Bakanlar bildirgesinde yer alan tavsiyelerin hayata

geccedilirilmesi doğrultusunda bazı oumlnerilerde bulunulmuştur

Komite ccedilalışmalarına etkinlik ve işlevsellik kazandırmak uumlzere CDCS uumlyeleri arasından cinsiyet

eşitliği ccedilocuk hakları ailenin korunması goumlccedil goumlccedil ve etnik azınlıklar istihdam sosyal guumlvenlik

RomanlarCcedilingeneler engelli kişiler iccedilin raportoumlrleri belirlenmiştir Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz

uzmanlarından ilgili bir personel goumlccedil ve etnik azınlıklar konusunda Komite raportoumlruuml olmuştur

2126 Sosyal Korumaya İlişkin Karşılaştırmalı Bilgi Sistemi (MISSCEO)

1999 yılında kurulan MISSCEO (Mutual Information System on Social Protection of the Council of

Europe) uumlyeleri arasında sosyal koruma alanında duumlzenli olarak bilgi alışverişini amaccedillayan ve AK

Sosyal Politikalar Dairesi ile uumlyelerinin yakın işbirliğiyle ccedilalışan bir oluşum olup kuruluşundan bu

yana her yıl duumlzenli olarak uumllke uzmanlarının katılımıyla 2 guumlnluumlk ccedilalışma toplantısı

451

gerccedilekleştirmektedirSosyal Uyum Komitesirsquonin (CDCS) bir alt komitesidir AK Sosyal Korumaya

İlişkin Karşılaştırmalı Bilgi Sistemi (MISSCEO) Komitesi uumlye uumllkelerin sosyal guumlvenlik mevzuat

ve uygulamalarını karşılaştırmalı olarak incelemektedir

Sosyal Korumaya İlişkin Karşılaştırmalı Bilgi Sistemirsquonin (MISSCEO) 15 Toplantısı 4-5 Temmuz

2013 tarihlerinde Strazburgrsquoda (Fransa) duumlzenlenmiştir Soumlz konusu toplantıya Bakanlığımızı

temsilen Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzden katılım sağlanmıştır Ayrıca MISSCEO iccedilin gerekli bilgiler

Konseyrsquoe sunulmuştur

2127 Avrupa İnsan Haklari Mahkemesi Kararı

MEHMET EFE KARARI

Ccedilocuk paraları ile ilgili olarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 8 Nisan 2013 tarihli Efe

kararı15

(aplication no 913406) oumlnemlidir Mehmet Efe 1989 yılından sonra Avusturyarsquoda ikamet

etmektedir 1978 doğumlu kızı ve 1980 doğumlu oğlu iccedilin oumldenmekte olan ccedilocuk parasının

kesilmesi kararına karşı iccedil hukuk yollarını tuumlkettikten sonra AİHMrsquosine başvurmuştur Tuumlrkiyersquonin

muumldahil olduğu davada mahkeme kararını 8 Nisan 2013 tarihinde accedilıklamıştır Mahkeme AİHSrsquonin

14 maddesi (ayrımcılık) ve bu maddeyle ilişkili olarak Ek 1 Nolu Protokolrsquouumln 1 maddesi (muumllkiyet

hakkı) kapsamında bakmıştır Mahkeme Mehmet Efersquoye ayrımcılık yapılmadığı kararına varmıştır

213 İKTİSADİ İŞBİRLİĞİ VE GELİŞME TEŞKİLATI (OECD)

2131 OECDrsquonin Kuruluşu ve Amacı

II Duumlnya Savaşı sonrası Avruparsquoda yaşanan yıkım ve Avruparsquonın yeniden yapılanması iccedilin ABD

ve Kanadarsquonın oluşturdukları Marshall Yardımırsquonın eşguumlduumlmuumlnuuml sağlamak amacıyla 1947 yılında

kurulan Avrupa Ekonomik İşbirliği Oumlrguumltuuml (OECE) İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı

(OECD)rsquonın ilk nuumlvesini oluşturmaktadır

15

httphudocechrcoeintsitesengpagessearchaspxi=001-115849itemid[001-115849]

452

OECD 14 Aralık 1960 tarihinde imzalanan Paris Soumlzleşmesirsquone dayanılarak 1961 yılında

kurulmuştur

OECD NATOrsquonun ekonomik accedilıdan tamamlayıcısı olarak kurulan OECErsquoden 1961 yılında goumlrevi

devralmış ve amacı o guumlnden bu yana uumllke huumlkuumlmetlerine mali istikrarı korumada destek olmak

suumlrduumlruumllebilir ekonomik buumlyuumlmeyi istihdam artışını ve yuumlksek yaşam standartlarını sağlamada

yardım etmek boumlylece duumlnya ekonomisinin kalkınmasına katkı sağlamaktır

OECD analitik deneyimini ve birikmiş tecruumlbesini son yıllarda Oumlrguumltrsquoe uumlye olmayan ancak Pazar

ekonomisine sahip 70rsquoin uumlzerindeki kalkınan ve gelişmekte olan uumllkeye taşımaktadır

Kuumlreselleşmeyle birlikte OECD ccedilalışmalarının her bir uumlye uumllkede belirli bir alanı ayrı ayrı

incelemektense belirli alandaki politikaların uumlye uumllkeleri ve OECD alanı dışındaki diğer uumllkeleri

topluca nasıl etkilediği uumlzerinde yoğunlaştırmaya başlamıştır Oumlte yandan G 20 platformuna yaptığı

ccedilalışmalarla da katkı vermektedir

OECDrsquoye Uumlye Uumllkeler

Kurucu Uumlyeler

Avusturya Belccedilika Danimarka Fransa Almanya Yunanistan İzlanda İrlanda İtalya

Luumlksemburg Hollanda Norveccedil Portekiz İspanya İsveccedil İsviccedilre Tuumlrkiye İngiltere Kanada ve

ABD


Japonya (1964) Finlandiya (1969) Avustralya (1971) Yeni Zelanda (1973) Meksika (1994) Ccedilek

Cumhuriyeti (1995) Macaristan (1996) Polonya (1996) Kore Cumhuriyeti (1996) Slovakya

(2000) Şili Slovenya İsrail ve Estonya(2010)

OECDrsquonin 2013 yılı itibarıyla 34 uumlyesi bulunmaktadır

Uumlyelik Suumlrecinde Olan ve Ortak Ccedilalışma Yapılan Uumllkeler

Rusya Brezilya Ccedilin Hindistan Guumlney Afrika Endonezya

453

Ayrıca boumllgeler itibariyle- Avrupa-Kafkaslar-Orta Asya-Orta Doğu- Kuzey Afrika ve Afrika

Kıtasının diğer boumllgeleriyle ndashaşağı yukarı 70rsquoe yakın uumllkeyle- ortak ccedilalışmalar yuumlruumltuumllmektedir

OECD Temel İlkeler ve Uumlyelik Şartları

bull Demokrasi

bull İnsan haklarına ve yurttaş oumlzguumlrluumlğuumlne bağlılık

bull Accedilık Pazar ekonomisi ccedilerccedilevesinde istikrarlı gelişme olarak sıralanabilir

OECDrsquonin Amacı

bull Ccedilok taraflı ve korumacı olmayan bir temelde duumlnya ticaretinin geliştirmek

bull Uumlye uumllkelerde halkın yaşam standartlarını iyileştirmek

bull Suumlrekli ve dengeli ekonomik gelişimi sağlayan politikalara destek vermek

bull İstihdamı geliştirmek işsizliği ortadan kaldırmak

bull Yukarıdaki hususları gerccedilekleştirirken uumllkelerin birbirlerine destek olmasını

sağlamaktır

OECD ekonomik gelişme ve refahın sağlanması amacıyla kamu politikalarının hemen her alanında

teknik ccedilalışmalar yuumlruumlten bir huumlkuumlmetlerarası işbirliği teşkilatıdır Uumllkemizin de kurucuları arasında

bulunduğu OECD makro ekonomik politikalar başta olmak uumlzere ticaret tarım vergi finans

rekabet eğitim sağlık ccedilevre sanayi teknoloji yeşil buumlyuumlme suumlrduumlruumllebilir kalkınma istihdam

sosyal guumlvenlik ve uluslararası goumlccedil gibi huumlkuumlmetlerin politika oluşturdukları ccedilok geniş bir sahada

faaliyet goumlstermektedir Teşkilatın temel hedefi bahse konu alanlarda uumlyelerini en guumlncel veri ve

analizler ışığında en iyi politika seccedilenekleriyle donatmak bu kapsamda kuumlresel sorunlar iccedilin de

gerekli ccediloumlzuumlmleri uumlretmektir

2132 OECDrsquonin Yapısı ve Organları

OECDrsquonin Yapısı ve İşleyişi

- Konsey

- Genel Sekreterlik

- Komiteler

- Ccedilalışma Grupları

- Oumlzel Ccedilalışma Grupları

- Bakanlar Konferansı

454

- Diğer OECD Kuruluşları

Konsey Youmlnetim ve karar organıdır Konsey her uumlye uumllkeden birer temsilci ile Avrupa Komisyonu

temsilcisinden oluşmaktadır Duumlzenli olarak Daimi Temsilciler duumlzeyinde toplanır Genel Sekreter

Konseyin başkanıdır Konsey Genel Sekreterliğin tavsiyelerini karara bağlar Konsey yılda bir kez

oumlnemli konuları tartışmak iccedilin ve OECD ccedilalışmalarının oumlnceliklerini belirlemek uumlzere Bakanlar

duumlzeyinden toplanmaktadır Konseyrsquode kararlar oybirliği ile alınır

Genel Sekreterlik Yaklaşık 2500 OECD goumlrevlisi Parisrsquote komitelerin faaliyetlerine destek olmak

iccedilin ccedilalışmaktadır Bir duumlzuumlne kadar Direktoumlrluumlkte goumlrev ekonomist hukukccedilu bilim adamı ve farklı

meslekten uzman araştırma ve incelemeleri gerccedilekleştirmektedir Sekretaryanın başkanlığını Genel

Sekreter deruhte etmektedir ve kendisine doumlrt Genel Sekreter Yardımcısı destek vermektedir Genel

Sekreter ulusal temsilcilerle Sekretarya arasındaki temel bağı sağlayan Konseyrsquoe de başkanlık

etmektedir Halen goumlrevde olan Genel Sekreter Angel Gurriarsquodır

Komiteler 34 uumllkenin temsilcileri fikir alışverişinde bulunmak ve ekonomi ticaret bilim

istihdam eğitim ve mali piyasalar gibi oumlnemli politika alanlarındaki gelişmeleri incelemek iccedilin

uzmanlaşmış komitelerde bir araya gelmektedirler Halen Oumlrguumlt buumlnyesinde 250rsquoden fazla komite

ccedilalışma grubu ve uzmanlar grubu bulunmaktadır Başlıcaları

ndash Ekonomik Gelişmeleri Komitesi (EDRC)

ndash Ccedilelik Komitesi

ndash Turizm Komitesi

ndash Tarım Komitesi

ndash Kamu Youmlnetimi Komitesi(PUMA)

ndash İstihdam İşguumlcuuml ve Sosyal İşler Komitesi (ELSA)

Diğer OECD Kuruluşları

Uluslararası Enerji Ajansı (UEA) 1974 yılında kurulmuştur Uumllkemiz kurucu uumlyesidir Oumlrguumltuumln

temel amacı petrol piyasasında yer alabilecek krizlere karşı hazırlıklı olmak ve uumlye

uumllkeler arasındaki dayanışmayı artırarak enerji guumlvenliliğini sağlamaktır UEA uumlye

uumllkelere petrol stoku bulundurma zorunluluğu getiren bir kuruluştur

455

Nuumlkleer Enerji Ajansı (NEA) Uumlye uumllkelerin nuumlkleer enerji uumlretimlerinin barışccedilı amaccedillarla

geliştirilmesi iccedilin faaliyet goumlstermekte nuumlkleer alanda uumlye uumllkelerce verilen kararların

uyumlaştırılmasına ccedilalışmaktadır

OECDrsquonin Parasal Kaynakları

Uumlye uumllkelerin ekonomik buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı katkıları ile finanse edilmektedir En buumlyuumlk katkıyı

yaklaşık olarak 22 ile ABD ardından Japonya sağlamaktadırUumllkemizin katkısı 164

civarındadır 2014 yılı buumltccedilesinin 357 milyon Avro olması oumlngoumlruumllmektedir

Konseyin onayından geccedilmek suretiyle uumlye uumllkeler oumlzel program ve projeleri finanse etmektedirler

2133 İstihdam Ccedilalışma ve Sosyal İşler Komitesi

OECDrsquonin Bakanlığımız goumlrev alanına giren konularda yuumlruumlttuumlğuuml ccedilalışmalar yakından izlenerek

duumlzenlenen toplantılara katılım sağlanmakta uumllkemiz mevzuatı ve uygulamaları ile diğer ilgili

konularda istenilen bilgi belge ve goumlruumlşler hazırlanarak OECDrsquoye iletilmektedir

Başta İstihdam Ccedilalışma ve Sosyal İşler Komitesi (ELSA) ve KOSGEB tarafından yuumlruumltuumllen Yerel

Ekonomi ve İstihdamın Geliştirilmesi Programı (LEED) olmak uumlzere OECDrsquonin Bakanlığımız

goumlrev alanına giren konulardaki ccedilalışmaları yakından izlenmektedir

PIAAC olarak bilinen rdquoUluslararası Yetişkin Becerilerinin Oumllccediluumllmesi Programırdquo 15-65 yaş grubu

arasında yetişkinlerin eğitim durumları eğitimlerinden edinmiş oldukları birikimi bu birikimin iş

hayatına geccedilişte ne şekilde kullanıldığı ve eğitim sisteminin sosyo-ekonomik hayatın gereklerine ne

şekilde yanıt verdiği hususlarında istatistiki bilgi toplanmasını ve karşılaştırmalı değerlendirmelerde

bulunulmasını amaccedillamaktadır Anılan Programın 2 tur ccedilalışmalarına uumllkemiz 01012012 tarihinde

dahil olmuştur Bu program 5 yıl suumlrecektir Programın yuumlruumltuumllmesinden Avrupa Birliği

Koordinasyon Dairesi Başkanlığı sorumlu olup Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz koordinasyonu

sağlamaktadır

OECDrsquonin 2013 yılında gerccedilekleştirdiği ELSA Komitesirsquonin Goumlccedil Ccedilalışma Grubu Toplantısı 6-7

Haziran 2013 tarihinde yapılmıştır Toplantı oumlncesinde 5 Haziran 2013 guumlnuuml Goumlccedil Ccedilalışma

Grubursquonun girişimiyle duumlzenlenen ldquoGoumlccedilmenlerin ve Ccedilocuklarının İstihdam Piyasasına Uyumurdquo

456

konulu seminere Bakanlığımızı temsilen Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzden katılım sağlanmıştır Ayrıca Goumlccedil

Ccedilalışma Grubursquonun toplantısında yapılan seccedilim sonucunda uumllkemiz temsilcisi 3 yıllık bir suumlre iccedilin

anılan grubun buumlro uumlyeliğine seccedililmiştir 28-29 Kasım 2013 tarihinde yapılan İstihdam Ccedilalışma

Grubu Toplantısına Bakanlığımızı temsilen İŞKUR Genel Muumlduumlrluumlğuuml ve Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzden

bir heyetle katılım sağlanmıştır Toplantıda ldquoSosyal politikalar ve istihdamrdquo arasındaki ilişkiye

youmlnelik uumllkemiz uygulamalarına ilişkin bir sunum Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı

temsilcileriyle birlikte yapılmıştır Aynı doumlnemde OECDrsquonin ccedileşitli soru formları yanıtlanmış ve

raporlar sunulmuştur

214 G -20 PLATFORMU

2141 Kuruluşu ve Amacı

Kuumlresel ekonomik ve mali istikrarın sağlanması ve teşvik edilmesi iccedilin gayrı resmi bir tartışma ve

goumlruumlş alışverişi ortamı olan G20 25 Eyluumll 1999 tarihinde gerccedilekleştirilen G7 Maliye Bakanları ve

Merkez Bankası Başkanlarının Washington Toplantısırsquonda G20 resmen ilan edilmiştir

G20 Avrupa Kıtasırsquondan G 8 uumlyesi de olan 4 uumllke Almanya Fransa İngiltere İtalya Afrika

Kıtasırsquondan Guumlney Afrika Asya Kıtasırsquondan Ccedilin Halk Cumhuriyeti Endonezya Guumlney Kore

Hindistan Japonya Rusya Suudi Arabistan ve Tuumlrkiye olmak uumlzere 8 uumllke Amerika Kıtasırsquondan

ABD Arjantin Brezilya Kanada ve Meksika olmak uumlzere 5 uumllke Okyanusya Kıtasırsquondan da

Avustralya olmak uumlzere Avrupa Birliğirsquonin de katılımıyla 20 uumlyeden oluşmuştur G20 uumllkeleri

Kuumlresel ekonomik ve finansal sistem accedilısından buumlyuumlk oumlnem taşıyan G20 uumllkeleri duumlnya

ekonomisinin yaklaşık 90rsquoını duumlnya ticaretinin 80rsquoini ve duumlnya nuumlfusunun uumlccedilte ikisini temsil

etmektedir

G-20 ccedilalışmaları iki temel kanal uumlzerinden yuumlruumltuumllmektedir İlk kanal uumllkelerin ilgili Bakanları

Muumlsteşarları ve Merkez Bankası BaşkanBaşkan Yardımcılarının oluşturduğu ldquoFinans Kanalırdquodır

İkinci kanal ise uumlye uumllkelerin genellikle Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin oluşturduğu ldquoŞerpa

Kanalırdquodır Ayrıca tartışılan guumlndem maddelerine bağlı olarak gerek ldquofinansrdquo gerekse ldquoşerpardquo

kanallarında teknik duumlzeyde ccedilalışma grupları da kurulmaktadır G20rsquonin dışa accedilılma ccedilabalarının bir

parccedilası olarak uumlye uumllkelerin oumlzel sektoumlr temsilcileri ile duumlşuumlnce ve sivil toplum kuruluşları da G-20

buumlnyesindeki bazı toplantılara katılım sağlamaktadırlar

457

2142 G20 Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları Toplantıları

G20 Uumllkeleri Devlet ve Huumlkuumlmet Başkanlarının 24ndash25 Eyluumll 2009 tarihlerinde ABDrsquonin Pittsburgh

kentinde gerccedilekleştirdikleri Zirvede uumllke liderleri gelecekteki ekonomik buumlyuumlme iccedilin istihdama

youmlnelik bir ccedilerccedileve oluşturulmasının oumlnemi hakkında mutabık kalmışlardır Ayrıca duumlnya

ekonomisi tam sağlıklı bir yapıya ccedilalışanlar ise insan onuruna yakışır bir işe kavuşuncaya kadar

ccedilalışmalarına devam etme kararını vermişlerdir Bu amaccedilla aynı Zirvede 2010 yılı Haziran ayında

Kanadarsquoda gerccedilekleştirilecek Liderler Zirvesi oumlncesi Ccedilalışma ve İstihdam Bakanlarının bir araya

gelmesi kararı da alınmıştır

G20 Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları ilk toplantısı 19 Nisan 2010rsquoda sosyal taraflarla yapılan

goumlruumlşmelerle başlamış 20-21 Nisan 2010 tarihlerinde gerccedilekleştirilen Bakanlar Toplantısında uumllke

liderlerine sunulan Tavsiye Kararlarının kabuluumlyle neticelenmiştir

26-27 Eyluumll 2011 tarihlerinde Parisrsquote Fransarsquonın doumlnem başkanlığında Ccedilalışma ve İstihdam

Bakanları 2 kez bir araya gelerek 3-4 Kasım 2011 tarihlerinde Cannesrsquoda toplanacak uumllke

liderlerine Tavsiye Kararlarını hazırlamışlardır Ayrıca Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları 2

toplantıları ccedilerccedilevesinde 26 Eyluumll 2011 tarihinde sosyal taraflarla goumlruumlşmelerde bulunmuşlardır

G20 Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları 3 Toplantısı 17-18 Mayıs 2012 tarihlerinde Meksikarsquonın

Guadalajara şehrinde gerccedilekleştirilmiştir 2011 yılı Fransa Doumlnem Başkanlığı doumlneminde genccedil

işsizliği alanında ccedilalışmalar yapmak uumlzere İstihdam Goumlrev Guumlcuuml kurulması oumlnerilmiş İstihdam

Goumlrev Guumlcuumlrsquonuumln ccedilalışmaları 2012 yılı Meksika Doumlnem Başkanlığı altında gerccedilekleştirilmiştir

Meksika Doumlnem Başkanlığı suumlresince Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları Toplantısına paralel olarak

İstihdam Goumlrev Guumlcuuml ccedilalışmalarını suumlrduumlrmuumlştuumlr Ccedilalışmalar sonucunda G20 Genccedillik Stratejisi ve

Nitelikli Ccedilıraklık Temel İlkeleri Belgeleri hazırlanmıştır

Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları Toplantısı sonucunda bakanlarca kabul edilen Bildirgede

- Kaliteli istihdamın ve saygın işlerin sağlanması

- Genccedil istihdamının desteklenmesi ve

- Suumlrduumlruumllebilir kalkınma bağlamında kaliteli istihdam yaratan kapsayıcı yeşil buumlyuumlmenin teşvik

edilmesikonularında karara varılmıştır

458

Aynı kararlar 18-19 Haziran 2012 tarihlerinde Los Cabos - Meksikarsquoda gerccedilekleşen Liderler

Zirvesinin sonuccedil bildirgesinde de desteklenmiştir

Kısaca oumlzetlendiğinde G20 uumllkeleri Liderleri

- Makroekonomik kararların merkezine kaliteliinsan onuruna yakışır işlerin yerleştirilmesi

- Yaratılan işlerin işsizliği azaltması ve sosyal iccedilermeyi desteklemesi

- Dezavantajlı grupların istihdamına oumlzel ilgi goumlsterilmesi

- Genccedillerin istihdamında okuldan-işe geccediliş ve ccedilıraklık uygulamalarının teşvik edilmesi ve

- Ccedilalışmaların sosyal taraflarla eşguumlduumlmde goumltuumlruumllmesi

hususlarını vurgulamışlardır

G 20 Doumlrduumlncuuml Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları Toplantısı 18-19 Temmuz 2013 tarihlerinde Rusya

Federasyonursquonun başkenti Moskovarsquoda gerccedilekleştirilmiştir

Bununla birlikte ilk kez 19 Temmuz 2013 tarihinde G20 Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları ile

Ekonomiden Sorumlu Bakanlar Ortak Toplantısı yapılmıştır

Ccedilalışma ve İstihdam Bakanlarının 2013 Yılı Tavsiye Kararları

1 İş Yaratılması Daha fazla ve daha iyi işlerin yaratılması G20 uumllkelerinin tamamının oumlnceliği

olmaya devam etmektedir Oumlzel sektoumlr yeni iş imkacircnlarının yaratılmasında en oumlnemli kaynaktır Alt

başlıklar aşağıda yer almaktadır

Gerekli mali politikalar

KOBİrsquolerin desteklenmesi

Altyapı yatırımlarının oumlnemi

Kayıt dışı ile muumlcadele

Etkin istihdam hizmetleri

Ulusal sosyal koruma zeminleri

Ulusal asgari uumlcretin oumlnemi

Esnek ccedilalışma

Hayat boyu eğitim

2 İş guumlcuuml aktivasyonu eşitlik ve sosyal iccedilerme başlığı altında aşağıdaki konular

vurgulanmıştır

Eğitim sistemleri ve işguumlcuuml piyasasının eşleşmesi

YerelMerkezi makamlar sosyal paydaşlar ve iş duumlnyası arasında daha kuvvetli bir

işbirliğinin teşvik edilmesi

459

Hassas gruplara dair programlar

Nitelik kazamaya youmlnelik farkındalığın ve gerekliliğin desteklenmesi

İşguumlcuuml aktivasyonuyla ilgili oumlnlemler ile sosyal yardımlar arasındaki bağlantının

guumlccedillendirilmesi

Yardım alanların geniş kapsamlı aktivasyonu ve istihdam piyasasına entegrasyonu

laquoSosyal politikaların sosyal uyuma ekonomik istikrara ve orta ila uzun vadeli buumlyuumlmeye katkıda

bulunabilecek yatırımlar olduğu hususunda hemfikir olunduğuraquo vurgulanmaktadır

3 G20 Liderleri ve Deklarasyonlarımızdaki Taahhuumltler Gereğince Belirlenen İstihdam

Guumlndeminin Uygulanmasında Uumllkelerce Kaydedilen İlerlemenin İzlenmesi

Uluslararası kuruluşların iyi uygulama oumlrneklerinin belirlenmesi ve paylaşılmasında goumlsterdiği

yardımların ccedilok değerli olduğu Los Cabos Buumlyuumlme İş ve Eylem Planı ccedilerccedilevesinde verilen

taahhuumltlerin hayata geccedilirilmesine oumlnem verildiği ve desteklendiği belirtilmiştir

4 Yol Haritası

Deklarasyonun Liderlerin dikkatine sulanacağı ve Liderlerden Bakanlarının vermiş olduğu

taahhuumltlerin desteklenmesini bekledikleri belirtilmektedir

Deklarasyonda oumlzetle ifade edildiği gibi iş guumlcuuml aktivasyonu ve istihdam yaratılmasına youmlnelik

kapsamlı ve entegre bir kamu politikası yaklaşımı geliştirilmesi oumlnerisinde bulunulmakta istihdam

yaratılması ve buumlyuumlmenin guumlccedillenmesi iccedilin gerekli olan etkin işguumlcuuml piyasası stratejilerini

uygulamaya kararlı bulunulduğu ifade edilmektedir

G20 Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları ile Ekonomiden Sorumlu Bakanlar Ortak Beyanı

19 Temmuz 2013 Moskovarsquoda ilk kez Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları ile Ekonomiden Sorumlu

Bakanlar bir araya gelerek ortak bir beyanda bulunmuşlardır

Ortak Beyanrsquoda Bakanlar G20 ekonomilerinin uumlretkenlik işlerin niteliği beceri eğitim ccedilalışma

şartları ve yaşam standartları bakımından zorluklarla karşılaştığı kuumlresel buumlyuumlmenin istendiği

duumlzeyde olmadığı işsizliğin halen tuumlm G20 uumllkelerinin en oumlnemli ccediloumlzuumlm bekleyen sorunu olduğunu

belirterek aşağıdaki taahhuumltlerde bulunmuşlardır

460

- Buumlyuumlmeyi ve istihdamı teşvik edecek buumltuumlnleşik makroekonomik mali ve işguumlcuuml politikaları

- Oumlzellikle kuumlccediluumlk ve orta oumllccedilekli işletmelerle ticari girişimcilik ve iş kurmaya youmlnelik olarak

guumlccedilluuml yerel yatırım ortamının teşvik edilmesi

- Buumlyuumlmenin ve iş yaratmanın teşviki kayıt dışılığı azaltmak ve ccedilalışanların haklarını ve sosyal

korumayı sağlarken her yaştaki insanın işguumlcuumlne katılımını sağlamak iccedilin reformlar yapmak

- Genccediller kadınlar yaşlılar ve engellilerin işguumlcuumlne katılımını artırmak yapısal işsizliğin uzun

doumlnem işsizliğin eksik ve kayıt dışı istihdamın azaltılması

- Sosyal koruma sistemlerinin kurulması ulusal uumlcret ayarlama sistemleri goumlz oumlnuumlne alınarak

makul duumlzeyde belirlenmiş asgari uumlcret toplu soumlzleşme anlaşmaları verimlilik maaşlar ile

istihdam arasındaki bağlantıyı destekleyecek diğer politikalar gibi talep dengesini destekleyen

ve eşitsizliği azaltan işguumlcuuml piyasası ve sosyal politikaları hayata geccedilirmek

- Korumaya muhtaccedil grupların yeteneklerinin geliştirilmesine odaklı genccediller iccedilin ccedilalışma garantili

yaklaşımlar da dacirchil mesleki eğitimi ve ccedilıraklık eğitimini teşvik etmek

- G20 uumllkeleri ve sosyal ortakları arasında aktivasyon politikaları uumlzerine en iyi uygulamaların

paylaşımını kolaylaştırmak

İstihdam Goumlrev Guumlcuuml

2011 yılı Fransa Doumlnem Başkanlığı doumlneminde genccedil işsizliği alanında ccedilalışmalar yapmak uumlzere

İstihdam Goumlrev Guumlcuuml kurulması oumlnerilmiş İstihdam Goumlrev Guumlcuumlrsquonuumln ccedilalışmaları 2012 yılı

Meksika Doumlnem Başkanlığı altında gerccedilekleştirilmiştir

2013 yılı Rusya Doumlnem Başkanlığı ise Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları toplantılarına hazırlık grubu

ccedilalışmalarıyla İstihdam Goumlrev Guumlcuuml ccedilalışmalarını birleştirerek grubu İstihdam Goumlrev Guumlcuuml olarak

adlandırmıştır

Rusya Doumlnem Başkanlığının İstihdam Goumlrev Guumlcuuml ccedilalışmaları iccedilin belirlediği 3 oumlnceliği şunlardır

- Yeni iş alanları yaratma

- İşguumlcuumlnuumln aktif hale getirilmesi

- İşguumlcuuml piyasasındaki gelişmelerin ve G20 istihdam guumlndeminin uygulanmasında uumllkelerin

kaydettiği ilerlemelerin izlenmesi

-

Oumlte yandan 2015 yılında uumllkemiz G20 doumlnem başkanlığını uumlstlenecek olup 2014 yılı doumlnem

başkanı Avustralya ile birlikte uumllkemizin Eş başkanlık goumlrevi başlayacaktır

461

Saint Petersburg Liderler Zirvesi

5-6 Eyluumll 2013 tarihlerinde Saint Petersburg- Rusya Federasyonursquonda Liderler Zirvesi

gerccedilekleşmiştir Kuumlresel ekonomideki kırılganlığın devam ettiği Zirvenin ana temasını Rusya

Federasyonu Doumlnem Başkanlığının temel oumlncelik olarak da belirlediği ldquobuumlyuumlme ve istihdamrdquo

oluşturmuştur Zirvede duumlnya ekonomisini guumlccedilluuml bir buumlyuumlme yoluna taşıyacak ve istihdam

yaratacak politikaların uygulanması oumln planda ele alınmıştır

Zirve Bildirgesinin giriş kısmında iş yaratan guumlccedilluuml suumlrduumlruumllebilir ve dengeli bir kuumlresel buumlyuumlmeyi

hedeflediklerini işsizlik eksik istihdamla muumlcadelenin gerekliliğine inanarak ve oumlzellikle genccedillere

youmlnelik daha verimli ve kaliteli insan onuruna yakışır işler yaratacaklarını iş yaratmada KOBİ ve

yatırım teşviklerini dikkate alacaklarını belirtmişlerdir

Liderler Bildirgesinin kaliteli işler yaratarak buumlyuumlme boumlluumlmuumlnde hem Ccedilalışma ve İstihdam

Bakanları Tavsiye Kararlarına hem de Ekonomiden Sorumlu Bakanlarla ortak yayınladıkları

Beyana atıfta bulunulmaktadır

215 DİĞER KURULUŞLAR

İslam Konferansı Oumlrguumltuuml 21 Ağustos 1969 tarihinde İsrailin işgali altında bulunan Kuduumlsteki Al-

Aksa Mescidinin yakılmasının İslam duumlnyasında uyandırdığı tepki uumlzerine 22ndash25 Eyluumll 1969

tarihlerinde Rabatrsquota ilk kez duumlzenlenen İslam Zirve Konferansında alınan bir kararla kurulmuştur

Oumlrguumltuumln ismi 2011 Haziran ayında Astanarsquoda duumlzenlenen 38 Dışişleri Bakanları Konseyirsquonde İslam

İşbirliği Teşkilatı (İİT) olarak değiştirilmiştir Oumlrguumltuumln amacı İslam duumlnyasının hak ve ccedilıkarlarını

korumak uumlye devletler arasında işbirliği ve dayanışmayı guumlccedillendirmektir

İİTrsquonin Ccedilalışma Bakanları 1 Toplantısı 19Duumlnya İş Sağlığı ve Guumlvenliği Kongresi esnasında 10

Eyluumll 2011 tarihinde İstanbulrsquoda duumlzenlenmiş olup soumlzkonusu Toplantıya İİT uumlyesi 15 uumllke

Ccedilalışma Bakanı katılmıştır

Toplantı kapsamında ve sonrasında ldquoİİT İş ve İstihdama İlişkin Konularda İşbirliği Ccedilerccedileve

Taslağırdquo hazırlanmış 2 Konferansın Azerbaycanrsquoın teklifi uumlzerine Bakuumlrsquode duumlzenleneceği ve

Konferansrsquota başta sosyal guumlvence iş sağlığı ve guumlvenliği ile istihdam yaratma konuları olmak

uumlzere İİT uumlye uumllkelerinde ccedilalışma hayatını etkileyen oumlnemli ve guumlncel konuların Ccedilalışma Bakanları

tarafından ele alınması kararlaştırılmıştır

462

Bu kapsamda İİT Uzman Memurlar ve Ccedilalışma Bakanları 2 Konferansı 23-26 Nisan 2013

tarihleri arasında Bakuumlrsquode duumlzenlenmiştir Konferansa uumllkemizi temsilen Ccedilalışma ve Sosyal

Guumlvenlik Bakanımız Sayın Faruk CcedilELİKrsquoin başkanlığında oluşan Bakanlık heyetimiz iştirak

etmiştir

22 AVRUPA BIRLIĞI ILE İLGİLİ GELİŞMELER

2013 yılında ABrsquoye İrlanda ile Litvanya doumlnem başkanlığı yapmıştır Bu doumlnem itibarıyla

kaydedilen gelişmelerden bazıları aşağıda yer almaktadır

221 İrlanda AB Doumlnem Başkanlığının Politika Oumlncelikleri

İrlandanın AB Konseyi Doumlnem Başkanlığı Programında yer alan ccedilalışma hayatı ve sosyal guumlvenlik

konularına ilişkin oumlncelikler aşağıda sunulmaktadır

1- Suumlrduumlruumllebilir İşler Ve Buumlyuumlmeye Yatırım Yapmak

ABnin işlerin yaratılması ve buna bağlı suumlrduumlruumllebilir buumlyuumlmenin sağlanmasına youmlnelik her tuumlrluuml

ccedilabayı sergilemesi gerekliliğini goumlz oumlnuumlne alan İrlanda Doumlnem Başkanlığı iş yaratılması

bağlamında somut adımların atılmasına youmlnelik oumlneriler sunacaktır Daha sağlam bir tek pazar

oluşturmak ve vatandaşların yeni istihdam fırsatlarından faydalanmasını sağlamak amacıyla AB

iccedilinde kişilerin serbest dolaşımının oumlnuumlndeki engellerin kaldırılmasına youmlnelik ccedilalışılacaktır Bu

geccedilici goumlrevlendirilen işccedililer emekli maaşlarının transferi goumlccedilmen işccedililerin haklarının

desteklenmesi ve mesleki yeterliliklerin karşılıklı olarak tanınmasına youmlnelik alanlarda oumlnemli yeni

adımların atılmasını iccedilerecektir

2- Genccedil İşsizliği İle Muumlcadele

Avrupa kayıp bir neslin ortaya ccedilıkmasını oumlnlemek iccedilin genccedillere fırsat sunmalıdır Bu amaccedilla

İrlanda Doumlnem Başkanlığı genccediller iccedilin eğitim ileri uumlniversite eğitimi veya istihdam sağlamayı

amaccedillayan bir Genccedillik Guumlvencesini (Youth Guarantee) getirmeye youmlnelik ccedilalışacaktır Genccedillik

Guumlvencesi bir işte ccedilalışmayan veya eğitimde olmayan genccedillerin bir iş eğitim ccedilıraklık veya

stajyerlik teklifi almasını sağlamaya youmlnelik bir programdır Genccedil işsizliği konusu ayrıca Şubat

463

2013te Dublinde toplanacak İstihdam ve Sosyal İşler Bakanları gayr-ı resmi toplantısının ana odak

noktasını teşkil edecektir

3- Goumlccedil

Yasal goumlccedil konusunda İrlanda Doumlnem Başkanlığı Avrupa Parlamentosu ile ortak ccedilalışarak

Mevsimsel işccedililer Direktifi ve Şirketler Arası Transferler Direktifini kabul edecektir Ayrıca

İrlanda Avrupadaki yasa dışı goumlccedil durumunun Konseyde tam olarak ele alınıp tartışmaya accedilılmasını

sağlayacaktır Sığınma ve Goumlccedil Fonu Duumlzenlemesinin kabul edilmesi yaygın goumlccedil ve sığınma

politikaları ile uyumlu olarak ABye goumlccedil akışlarının etkin bir şekilde youmlnetilmesine katkı

sağlayacaktır

4- Mesleki Yeterliliklerin Tanınması

Mesleki yeterliliklerin tanınmasına ilişkin teklif vasıflı işccedililer iccedilin daha fazla işguumlcuuml mobilitesi

sağlamak uumlzere mevut mesleki yeterliliklerin tanınması sistemini geliştirmeyi amaccedillamaktadır

İrlanda Doumlnem Başkanlığı bu teklif konusunda mutabık kalmak uumlzere Avrupa Parlamentosu AB

Komisyonu ve uumlye devletlerle birlikte ccedilalışacaktır

5- İstihdam Sosyal Politika Sağlık ve Tuumlketici İşleri Konseyi (EPSCO) faaliyetleri

İşler konusunu doumlnem başkanlığı oumlncelikleri araşma alan İrlanda EPSCO Konseyinin ABnin

yatırımlarım istihdam ve sosyal uyuma youmlnelik olarak gerccedilekleştirmesini sağlama youmlnuumlndeki

ccedilabalarım destekleyecektir İrlanda Doumlnem Başkanlığı yuumlksek duumlzeyde istihdamın sağlanması

yeterli duumlzeyde sosyal korumanın guumlvence altına alınması sosyal dışlanma ve yoksullukla

muumlcadele ve ccedilalışma koşullarının iyileştirmesi oumlnceliklerini iccedileren Sosyal Değişim ve Yenilikccedililik

Programı Duumlzenlemesini kabul edecektir

6- İşguumlcuuml Hareketliliği

Bu alanda İrlanda Doumlnem Başkanlığı 1996 yılında kabul edilen işccedililerin geccedilici

goumlrevlendirilmesine ilişkin kuralların uygulanışını geliştirmeye youmlnelik adımlar atacaktır Buna ek

olarak serbest dolaşımı desteklemek işccedililerin mesleki hareketliliğini guumlvence altına almak ve

tamamlayıcı emeklilik rejimlerine ilişkin belli kuralların oluşturduğu engelleri ortadan kaldırmaya

464

youmlnelik olarak hazırlanan Tamamlayıcı Emeklilik Haklan Direktifi EPSCO Konseyinin Haziran

ayındaki toplantısında guumlndeme getirilecektir

7- İşccedili Hakları İş Sağlığı Ve Guumlvenliği

İrlanda Doumlnem Başkanlığı aşağıdaki tekliflere ilişkin EPSCO Konseyinde ilerlemelerin

sağlanmasına youmlnelik ccedilalışacaktır

- Fiziksel ajanlara (elektromanyetik alanlar) maruziyet riskleri ile ilgili işccedililerin sağlık ve

guumlvenlik gerekliliklerini duumlzenleyen teklif

- ABde işyerlerinde tehlikeli kimyasal maddeler kullanan işverenler ve işccedililerin sağlık ve

guumlvenliğinin korunmasına ilişkin direktifleri guumlncellemek uumlzere Avrupa Komisyonundan

beklenen teklifler

- Avrupa Komisyonunun gemi adamlarına ccedilalışma hayatına ilişkin karada ccedilalışanlarla eşit

duumlzeyde hak sağlamak uumlzere guumlndeme getireceği teklifler

8- Sosyal Koruma

İrlanda Doumlnem Başkanlığı ekonomik krizin vatandaşlar uumlzerindeki etkisi sosyal iccedilerme ve sosyal

konıma alanlarında oumlnemli duumlzenlemeler getiren Sosyal Yatırını Paketine ilişkin Avrupa

Komisyonu tarafından hazırlanacak teklifi AB Konseyinin guumlndemine taşıyacaktır

9- Genişleme

İrlanda Doumlnem Başkanlığı Tuumlrkiyenin katılım suumlrecine yeniden hız kazandırmak iccedilin gerekli

adımları atacaktır

222 Litvanya AB Doumlnem Başkanlığının Politika Oumlncelikleri

Litvanya Avrupa Birliği (AB) Konseyi Doumlnem Başkanlığırsquonı 1 Temmuz 2013 tarihinde İrlandarsquodan

devralmıştır Litvanyarsquonın AB uumlyelik suumlrecindeki ilk AB doumlnem başkanlığını yuumlruumltecek olması

oumlnemli bir gelişme olarak nitelendirilmektedir

Litvanya Doumlnem Başkanlığı boyunca karşılaşılacak oumlnemli guumlndem maddeleri arasında ayrıca

ABrsquonin ekonomik krize karşı daha guumlccedilluuml durabilmesi iccedilin geliştirmesi gereken ccedileşitli reformlar ve

yasal duumlzenlemeler de oumlne ccedilıkmaktadır Yeni doumlnem buumltccedilenin onaylanması ve Tek Pazarrsquoın

465

tamamlanması iccedilin hazırlanan eylem planlarının geliştirilmesi de doumlnem başkanlığının oumlnemli

oumlncelikleri arasında yer almaktadır Bu bağlamda Litvanya Doumlnem Başkanlığırsquonın oumlncelikli

başlıkları daha guumlvenilir buumlyuumlyen ve accedilık bir AB yaratma olarak accedilıklanmıştır

Daha guumlvenilir bir AB iccedilin Litvanyarsquonın ccedilalışmaları ABrsquonin ekonomi politikasındaki guumlven

ortamının sağlanmasına youmlnelik olacaktır Bankacılık Birliği ve mali reformlara youmlnelik mevzuatın

esas olarak incelenecek konular arasında olduğu vurgulanmaktadır

Daha ccedilok buumlyuumlyen bir AB iccedilin Avrupa 2020 ve Avrupa Soumlmestrirsquone ağırlık vererek buumlyuumlmenin ve

işsizliğin azaltılmasında ana etkenlerinden biri olan Tek Pazarrsquoın derinleştirilmesine ve

uyumlaştırılmasına ağırlık verilecektir Tek Pazarrsquoın tamamlanması ekonomik kriz ile muumlcadelesi

kapsamında ABrsquonin oumlnemli guumlndem maddeleri arasında yer alan Birinci Tek Pazar Eylem Planırsquonın

(Single Market Act I) hedeflerinin tamamlanması ve İkinci Eylem Planı (Single Market Act II)

ccedilerccedilevesinde belirlenen oumlncelikli eylemlerin geliştirilmesi iccedilin ccedilalışmalar suumlrduumlruumllecektir Bu

bağlamda AB guumlndeminde yer alan ve ikinci eylem planında oumlngoumlruumllen ulaşım ve enerji ağları

serbest dolaşım imkacircnları dijital guumlndem sosyal girişimcilik ve tuumlketici guumlveninin oluşturulması

iccedilin ccedilalışmalar yuumlruumltuumllecektir

Litvanyarsquoya goumlre daha accedilık bir AB iccedilin ise uumllkenin ccedilalışmaları guumlvenlik konuları youmlnuumlnde

olacaktır Altı aylık doumlnemde Doğu ortaklıkları kapsamında ilişkilerin geliştirilmesine devam

edilecektir Ayrıca genişleme suumlrecine destek verilecektir

Başkanlık Doumlnemi boyunca başta ABD Japonya ve Kanada olmak uumlzere serbest ticaret anlaşmaları

ve stratejik ortaklıklar guumlndeme alınacaktır ABrsquonin yeni kuumlresel guumlvenlik problemlerine karşı daha

iyi cevap verebilmesi adına kurulacak işbirlikleri uumlzerinden Ortak Guumlvenlik ve Savunma

Politikasırsquonın guumlccedillendirilmesi hedeflenmektedir Oumlzellikle savunma politikalarına koordineli bir

yaklaşım getirilmesi iccedilin ccedilalışmalar yuumlruumltuumllecektir

Enerji guumlvenliği konusu uumllkenin doumlnem başkanlığının oumlnemli guumlndem maddelerinden birisidir AB

enerji politikalarının dış boyutunun koordine edilmesi ve ABrsquode enerji pazarının tamamlanması da

oumlncelikler arasında yer almaktadır

223 Avrupa Birliği ndash Tuumlrkiye İlişkileri

Avrupa Birliği muumlzakere suumlrecinde Bakanlığımızın sorumluluğu altında bulunan konulara ilişkin

duumlzenli olarak ccedilalışma ziyaretleri gerccedilekleştirilmektedir

466

Bakanımız Sayın Faruk CcedilELİK Avrupa Birliği Bakanı Sayın Egemen BAĞIŞ ile birlikte 9- 11

Nisan 2013 tarihleri arasında AB muumlzakere suumlrecinde Bakanlığımız ccedilalışma alanına ilişkin

konularda goumlruumlşmelerde bulunmak uumlzere Bruumlkselrsquoe bir ccedilalışma ziyareti duumlzenlemişlerdir

AB Komisyonu İstihdam Sosyal İşler ve İccedilermeden Sorumlu Uumlyesi Sn Laszlo ANDOR ile

Genişleme ve Komşuluk Politikasından Sorumlu Uumlyesi Sn Stefan FUumlLE ile gerccedilekleştirilen ve

Bakanlığımız uumlst duumlzey goumlrevlileri ile sosyal tarafların katıldığı goumlruumlşmelerde Genel

Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzden de katılım sağlanmıştır

Avrupa Birliği Komisyonu 1998 yılından beri aday uumllkelerin bir yıllık değerlendirmesi niteliğinde

ilerleme raporları yayınlamaktadır Komisyonrsquoun Tuumlrkiye hakkında 2013 yılında yayınlamış olduğu

ilerleme raporunda yer alan ldquoİşccedililerin Serbest Dolaşımırdquo başlıklı 2 nolu ve ldquoİstihdam ve Sosyal

Politikardquo başlıklı 19 nolu muumlzakere fasıllarında yer alan hususlar aşağıda yer almaktadır

Fasıl 2 İşccedililerin Serbest Dolaşımı

İşguumlcuuml piyasasına erişim konusunda Tuumlrkiyersquonin oumlnuumlmuumlzdeki doumlnemde Avrupa İstihdam

Hizmetleri Ağına (EURES) katılımı veya Avrupa Sağlık Sigortası Kartı ile ilgili gelişme

kaydedilmemiştir Sosyal guumlvenlik sistemlerinin koordinasyonu konusunda Haziran ayında

Bakanlar Kurulu İtalya ile 2012 yılında imzalanmış olan sosyal guumlvenlik anlaşmasını onaylamıştır

Sonuccedil

İşccedililerin serbest dolaşımı konusunda sınırlı ilerleme kaydedilmiştir Genel olarak bu fasıldaki

hazırlıklar erken aşamadadır Tuumlrkiye ikili sosyal guumlvenlik anlaşmaları yapmaya devam etmesi

konusunda teşvik edilmektedir

Fasıl 19 Sosyal Politika ve İstihdam

Buumlyuumlk oranda kayıt dışılık ve mevzuatın yetersiz uygulanması nedeniyle iş guumlcuumlnuumln yaklaşık

40rsquoı iş hukukunun sağladığı korumalardan faydalanmamaktadır Fazla mesai uumlcreti oumldenmeksizin

gerccedilekleşen uzun ccedilalışma suumlreleri haftalık izne riayet edilmemesi gerekccedilesiz işten ccedilıkarmalar

yıllık izin kullanımındaki kısıtlamalar ve kıdem tazminatından faydalanma konusu oumlzellikle

işguumlcuumlnuumln ccediloğunun istihdam edildiği kuumlccediluumlk işletmelerde karşılaşılan ortak sorunlardır Ccedilocuk

467

işccedililiği azalmamış olup yaşları 6-17 arasında olan ccedilocukların 59rsquou ekonomik bir faaliyette

bulunmaktadır

İş sağlığı ve guumlvenliği konusunda bu alanda istişare ve sosyal diyalog platformu olan Ulusal İş

Sağlığı ve Guumlvenliği Konseyini resmi olarak kuran youmlnetmelik de dacirchil olmak uumlzere İş Sağlığı ve

Guumlvenliği Kanunu iccedilin youmlnetmelikler yayımlanmıştır İşveren tarafından sağlık ve guumlvenlik

hizmetlerinin sağlanması ile ilgili bazı maddelerin uygulanması ve Bakanlık tarafından bu

hizmetlerin desteklenmesi ccedilalışanların sayısına ve maruz kaldıkları risk duumlzeyine dayanan geccediliş

doumlnemlerine goumlre duumlzenlenmiştir İş sağlığı ve guumlvenliği konularıyla ilgilenen muumlfettişlerin sayıları

ve kapasiteleri artmıştır fakat mevzuatın iş yerinde uygulanması sosyal tarafların ve profesyonel

kuruluşların katılımıyla izlenmeli ve desteklenmelidir İşletmelerdeki iş sağlığı ve guumlvenliği

uzmanları ccedilalışmalarının bağımsızlığını teminat altına almak iccedilin yetersiz guumlvenceye sahiptir

Kayıtlı sektoumlrde kaydedilen iş kazaları ve meslek hastalıklarının arttığı ccedilocuk işccedililerin hacirclacirc oumlluumlmcuumll

kazaların kurbanı oldukları ve meslek hastalıkları vakalarının ccediloğunun rapor edilmediği goumlz oumlnuumlnde

bulundurulduğunda guumlvenlik kuumlltuumlruumlnuumln teşvikinin ve meslek hastalıklarının teşhisinin

geliştirilmesi gerekmektedir

Sosyal diyalog alanında oumlzel sektoumlre youmlnelik yeni bir Sendikalar ve Toplu İş Soumlzleşmesi Kanunu

Kasım 2012rsquode yuumlruumlrluumlğe girmiştir Sendikaların iccedil işleyişinin kolaylaştırılması uumlyelik usul ve

gerekliliklerinin basitleştirilmesi grevlerin yasaklanmasının sınırlandırılması ve cezai huumlkuumlmlerin

azaltılması gibi bazı iyileştirmeler yapılmıştır ancak enduumlstri ilişkilerinin işleyişi ile ilgili hala

oumlnemli engeller bulunmaktadır Toplu iş soumlzleşmesi yapılması iccedilin gereken yuumlksek ve kuumlmuumllatif

eşiklerden oumltuumlruuml ccedilok az sayıda işccedili toplu iş soumlzleşmelerinden faydalanabilmekte ve grevler dacirchil

olmak uumlzere toplu eylemlerde bulunabilmektedir Kuumlccediluumlk işyerlerinde ccedilalışan sendika uumlyesi işccedililer

sendikal faaliyetleri nedeniyle işten ccedilıkarılma tehlikesinden yeterince korunamamaktadır Pek ccedilok

kategorideki kamu goumlrevlileri oumlrguumltlenme hakkı konusunda kısıtlamalar ile karşılaşmakta ve kamu

goumlrevlileri iccedilin grev yasağı devam etmektedir Uumlccedilluuml ve ikili sosyal diyalog mekanizmalarının

işleyişi zayıf kalmış ve Ekonomik ve Sosyal Konsey etkisiz kalmıştır

İş guumlcuuml piyasasının işleyişi ve istihdam politikası kapsamında 2012 yılında genel olarak işsizlik

92rsquoye genccedil nuumlfusun işsizliği ise 175rsquoe duumlşmuumlştuumlr Tarım dışı sektoumlrde 757 000rsquolik bir iş

artışının olmasından dolayı istihdam ve iş guumlcuuml katılımı oranları iyileşmiştir Kadınların iş

piyasasına katılımı duumlşuumlk kalmaya devam ederken 2012 yılında hacirclacirc ccedilok duumlşuumlk olarak

nitelendirilecek 294rsquoe varan hafif bir yuumlkseliş devam etmiştir Sosyal guumlvenlik primlerine yapılan

devlet katkısı kayıt dışı istihdamın azaltılmasının yanı sıra kadın istihdamı accedilısından da olumlu

468

sonuccedillar vermiştir Uzun suumlreli işsizler ve 302 gibi ccedilok yuumlksek bir oranda olan istihdam

edilmeyen eğitim ve oumlğrenim goumlrmeyen genccediller endişe konusu olmaya devam etmektedir Ulusal

istihdam stratejisi hala kabul edilmemiştir Tuumlrkiye İş Kurumunda personel sayısının artması

kurumsal kapasiteyi ve hizmet sunumunu artırmıştır Uumlccedilte biri kadın olmak uumlzere işe yerleştirmeler

artmıştır Aktif iş piyasası tedbirleri ile ilgili mevzuat yayımlanmıştır (eğitim kursları kamu

yararına ccedilalışma ve işe yerleştirme hizmetleri) Bu tedbirlerin uygulanmasıyla ilgili artık daha fazla

sayısal bilgi toplanmakla birlikte bunların istihdam uumlzerindeki etkisine dair değerlendirilmelerin

guumlccedillendirilmesi gerekmektedir Sosyal bakımdan korunmaya en ccedilok muhtaccedil gruplar ve kentlerin

dışında yaşayanlar istihdam hizmetlerine erişmekte zorluklarla karşılaşmaktadırlar Oumlzellikle tarım

dışı sektoumlrde kayıt dışı istihdamdaki azalma devam etmiştir Sosyal Guumlvenlik Kurumu kayıt dışı

istihdam ile muumlcadele etmek iccedilin ccedilaba sarf etmeye devam etmiştir 2012 yılında kayıtlı olarak

ccedilalışanların sayısında 1 milyonluk bir artış olmuştur Ancak maaşların beyan edilmemesi sorun

olmaya devam etmekte ve kısmi zamanlı ccedilalışanlar ile ev işlerinde ccedilalışanların kayıt altına

alınmalarının oumlnemli oumllccediluumlde iyileştirilmesi gerekmektedir

Avrupa Sosyal Fonuna hazırlıklar ile ilgili olarak Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı İnsan

Kaynaklarını Geliştirme Operasyonel Programı kapsamındaki IPA fonlarının youmlnetilmesi

bakımından kapasitesini daha da artırmıştır Gelecek yıllarda fonların daha etkili bir şekilde

kullanılmasını sağlamak iccedilin bir proje havuzunun oluşturulmasına youmlnelik ccedilabaların daha da

guumlccedillendirilmesi gerekmektedir Tamamlanan ccedilalışmaların değerlendirilmelerinin daha fazla


Sosyal iccedilerme ile ilgili olarak genel bir politika ccedilerccedilevesi hala bulunmamaktadır Sosyal

hizmetlerin kapsamı ve ccedileşitliliği artmaya devam etmiştir 2012 yılında yoksulluk sınırının altında

yaşayan kişilerin sayısı duumlşmuumlştuumlr AB ile karşılaştırıldığında gelir eşitsizliği yuumlksektir ve

yoksulluğun hafifletilmesinde sosyal transferlerin sınırlı bir etkisi olmuştur Sosyal harcamalar daha

da artmış olmakla birlikte duumlşuumlk duumlzeydedir Mevsimsel tarım işccedililerinin yaşama ve ccedilalışma

koşulları endişe konusu olmaya devam etmektedir En ccedilok korunmaya muhtaccedil grupların

ihtiyaccedillarının karşılanmasına youmlnelik politikaların tasarlanması uygulanması ve

değerlendirilmesine youmlnelik idari kapasite artmaktadır fakat yine de yetersizdir Engellilerin kamu

sektoumlruumlnde istihdamıyla ilgili kısıtlı bir artış olmasına rağmen oumlzel sektoumlrde istihdam edilmeleriyle

ilgili olarak ciddi sorunlar yaşanmaya devam etmektedir

Sosyal koruma konusunda oumlnceki yıllara kıyasla oumlnemli bir değişiklik olmamıştır ve 2012 yılında

nuumlfusun 15rsquoi sosyal guumlvenlik şemsiyesinin koruması altında değildir Sosyal guumlvenlik sisteminin

469

kapsamında olmayan ihtiyaccedil sahibi yaşlı ve engelli vatandaşlar iccedilin aylık sosyal yardım oumldemeleri

başlatılmıştır Sosyal guumlvenlik sistemine prim oumldeyen ccedilalışanların emeklilere oranında bir artış

olmuştur Tamamlayıcı oumlzel emeklilik programlarını oumlzendirmek iccedilin mali teşvikler getirilmiştir

Hızla artan emeklilik ve sağlık harcamaları sosyal guumlvenlik sisteminde accedilıklara neden olmaya

devam etmektedir Bu alanda sarf edilen ccedilabaları tamamlamak iccedilin aktif yaşlanma politikaları

oluşturulmamıştır Ccedilocuklara yaşlılara ve engellilere kurum dışı bakım hizmetlerinin sunumu

devam etmiştir

Mevcut ayrımcılıkla muumlcadele kanunları eğitim istihdam sağlık ve sosyal hizmetlere erişimde

ayrımcılıkla muumlcadele edilmesi bakımından yetersizdir Tuumlrkiye istihdamda cinsel youmlnelim ve yaşa

dayalı ayrımcılığa karşı bir koruma sağlamamaktadır

Kadın erkek fırsat eşitliği ile ilgili olarak kamu sektoumlruuml ve oumlzel sektoumlr kadın istihdamını artırmak

amacıyla yeni girişimler başlatılmış fakat bu durum karar alma pozisyonunda ccedilalışan kadınların

oranını artırmamıştır İş ve yaşam dengesini destekleyecek politikalar kadınların kariyer ccedilizgilerini

goumlz oumlnuumlnde bulundurmalı ve toplumsal cinsiyet kalıp yargılarından kaccedilınmalıdır Uygun maliyetli

ccedilocuk ve yaşlı bakım hizmetlerinin olmayışı kadın istihdamındaki temel sorundur Esnek ccedilalışma

duumlzenlemeleri kadınların mevcut tehlikeli ve kayıt dışı ccedilalışma koşullarını ele almalıdır Bazı

kadınlar hamile olmaları veya ccedilocuk sahibi olmaları neticesinde işten ccedilıkarılmakta veya

ccedilalışmaktan vazgeccedilirilmektedir Erkeklere kıyasla daha fazla kadın uumlcretsiz aile işccedilisi olarak

ccedilalışmakta ve eşit işe eşit uumlcret prensibinin tam olarak uygulanması iccedilin daha fazla ccedilaba sarf

edilmesi gerekmektedir Bazı gruplar oumlrneğin aile iccedili şiddet kurbanları istihdama erişim konusunda

ciddi sıkıntılar yaşamaktadır AB muumlktesebatının oumlngoumlrduumlğuuml şekilde bir eşitlik birimi henuumlz

oluşturulmamıştır

Sonuccedil

Sosyal politika ve istihdam alanında duumlzensiz olmakla birlikte bazı ilerlemeler kaydedilmiştir

Sendika ve toplu soumlzleşme mevzuatı kabul edilmiştir ancak enduumlstri ilişkilerinin etkin işleyişinin

oumlnuumlndeki oumlnemli engeller varlığını korumaktadır Ulusal istihdam stratejisinin oluşturulması kayıt

dışı istihdamla muumlcadele sosyal koruma mekanizmalarının kapsamının genişletilmesi ve kadınlar

ile engellilerin istihdam oranlarının artırılması iccedilin daha fazla ccedilaba sarf edilmesi gerekmektedir

Genel olarak mevzuat uyumu nispeten ileri duumlzeydedir

470

224 Avrupa Bırlığı Adalet Dıvanı Kararları

Leyla Ecem DEMİRKAN Kararı (24092013 tarihli ve C2 1111 sayılı)

Dava Konusu

Leyla Ecem Demirkan adlı vatandaşımız Alman makamlarının uumlvey babasını ziyaret etmek iccedilin

vize başvurusunu reddetmesi uumlzerine Berlin İdare Mahkemesirsquonde Almanya Cumhuriyetirsquone karşı

dava accedilmıştır L E Demirkan başvurusunu Katına Protokolrsquouumln 41rsquoinci maddesinin 1 lsquoinci fıkrasına

dayandırarak anılan huumlkmuumln uumlye uumllkelere yeni kısıtlamalar getirilmesini yasakladığını hizmet

sunma oumlzguumlrluumlğuumlne (aktif hizmet sunma oumlzguumlrluumlğuuml) yeni kısıtlama getirilemeyeceğini bahsi geccedilen

oumlzguumlrluumlk ilkesinin diğer taraftan bu hizmetlerden faydalanmak isteyenleri de (pasif hizmet sunma

Oumlzguumlrluumlğuuml) kapsadığını iddia etmiştir

L E Demirkan kendisinin potansiyel hizmet alan olarak nitelenmesi gerektiğini zira ziyaret

amaccedillı seyahatlerin Almanyarsquoda akraba ziyaretleri gibi aynı zamanda hizmet alma olasılığını

iccedilerdiğini ileri suumlrmuumlştuumlr Ayrıca Katma Protokolrsquouumln yuumlruumlrluumlk tarihinden oumlnce Tuumlrk vatandaşlarının

Almanyarsquoya yapacakları ziyaretler iccedilin de vize zorunluluğu bulunmadığını bu nedenle ldquodaha fazla

kısıtlama yapılamaz ilkesirdquo uyarınca 1980 yılında yuumlruumlrluumlğe giren vize zorunluluğunun Tuumlrk

vatandaşlrı iccedilin geccedilerli olmadığını iddia etmiştir

Berlin İdare Mahkemesi 22 Ekim 2009 tarihli kararıyla dava başvurusunu reddetmiştir Bunun

uumlzerine davacı Demirkan Berlin-Brandenburg Mahkemesirsquonde temyiz davası accedilmıştır

Berlin-Brandenburg Yuumlksek İdare Mahkemesi 13 Nisan 2011 tarihinde Katma Protokolrsquouumln 41rsquoinci

maddesinin lrsquoinci fıkrası accedilısından Tuumlrk vatandaşlarının pasif hizmet alma oumlzguumlrluumlklerinin bulunup

bulunmadığının tespiti iccedilin ABADrsquoa oumln karar alınabilmesi iccedilin başvurmuştur

IL Berlin-Brandenburg Yuumlksek İdare Mahkemesi Divanrsquodan bilhassa iki sorunun

cevaplandırılmasını talep etmiştir

1 Tuumlrkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında bir Ortaklık kurulmasına youmlnelik

Anlaşmaya ilişkin 23 Kasım 1970 tarihli Katma Protokolrsquouumln 41 Maddesinin 1 Fıkrası

rnanasında pasif hizmet serbestisi yani hizmet alımı da hizmetlerin serbest dolaşımı

kavramına dahil midir

471

2 Sorunun ldquoevetrdquo ile cevaplandırılması halinde Katma Protokolrsquouumln 41 Maddesi 1 Fıkrasına

goumlre hizmet alım serbestisinin Ortaklık Hukukuyla korunması muumlşahhas bir hizmet alımı

iccedilin değil bilakis akrabaları ziyaret amacıyla Federal Almanyarsquoya uumlccedil aylık bir suumlreyle

seyahat etmek isteyen ve bu esnada sadece Alnıanyarsquodaki hizmet alımı imkanlarını ileri

suumlren davacının durumundaki Tuumlrk vatandaşlarını da kapsar mı

ABADrsquoın Kararı

AB Adalet Divanı bu kararıyla ldquohizmetlerin serbest dolaşımırdquo kavramına accedilıklık getirmiş ve Katına

Protokolrsquoun ldquomevcut şartlarda zorlaştırma yapılamayacağırdquo esasından hareketle ldquohizmetlerin

serbest dolaşımı kavramırdquo ndaıı pasif hizmet serbestliğine ilişkin bir sonuca varılamayacağı başka

bir ifade ile soumlz konusu kavramdan herhangi bir hizmeti almak iccedilin Tuumlrk vatandaşlarının hizmet

alıcısı sıfatıyla bir uumlye devlete gidebilme serbestliğine sahip olmadıkları kararını vermiştir

Divan hizmet sunumu ile ilgili kararlarıyla herhangi bir ccedilelişkiye duumlşmemek iccedilin gerekccedilesinde

zaman zaman soumlz konusu kararlara (Savath Savaş Abatuumly kararları gibi-) atıfta bulunmakta

hizmet sunumu serbestliğiyle ilgili kararların yerindeliğine işaret etmekte ancak hizmet alımı iccedilin

soumlz konusu kararların referans olamayacağını vurgulamaktadır

Mahkeme karar gerekccedilesinde bilhassa Avrupa Ekonomik Topluluğunu (AET) kuran Anlaşmanın

59 Maddesi gereği (daha sonraki AB Anlaşmasının 59 Maddesi bilahare yapılan değişiklikle 49

Maddesi ve en son 56 Madde olarak yer almaktadır) Birlik Anlaşmalarıyla AB uumlyesi uumllke

vatandaşlarına tanınan serbest hizmet dolaşımı hakkının sadece bir hizmet sunumu değil aynı

zamanda hizmet alımı hakkını da iccedilerdiğini ve bunun 1984 yılındaki ldquoLuisiCarbonerdquo kararıyla da

teyit edilmiş olduğunu vurgulamaktadır Bu itibarla Birlik vatandaşları sadece hizmet sunmak iccedilin

değil oumlrneğin eğitim sağlık hizmeti ve turistik amaccedillarla bir başka uumlye uumllkeye gidebilmektedirler

Boumlyle bir hak yani pasif hizmet alımı sınırlardan arındırılmış bir iccedil piyasanın oluşumuna youmlnelik

bir haktır Divanrsquoa goumlre boumlyle bir piyasa ancak bu tuumlr engellerin ortadan kaldırılmasıyla muumlmkuumln

olabilir

Ancak Divan Birlik vatandaşlarına serbest dolaşımla ilgili yani hizmet alımıyla ilgili haklar

tanıyan Birlik Anlaşmaları ile bir taraftan Ortaklık Anlaşması ve diğer taraftan Katma Protokol

472

huumlkuumlmleri arasında eşit değerde huumlkuumlmler goumlrmemektedir Kararın gerekccedilesinde Birlik Anlaşmaları

ve Ortaklık AnlaşmasıKatma Protokol arasındaki hedef farklılığına işaret etmektedir

Divan gerekccedilesinde Birlik Anlaşmalarının hedefinde accedilık ve bariz bir şekilde hem hizmet alımının

hem de hizmet sunumunun yer aldığı bunun da 1984 yılında verdiği ldquoLuisiCarbonerdquo kararıyla

pekiştiği TuumlrkiyeAS Anlaşmalarında (Ortaklık Anlaşması Katma Protokol OKK) huumlkuumlmler accedilık

olmadığından hizmetlerin serbest dolaşımı kavramının hizmet sunumuna uygulanabileceği fakat

Katma Protokolrsquode yer alan ldquomevcut şartlarda zorlaştırmaya gidilemeyeceğirdquo huumlkmuumlne başka bir

ifadeyle pasif hizmet alımına (Stilhalteklausel) uygulanamayacağı goumlruumlşuumlne yer vermektedir

Serbest dolaşımla ilgili olarak Ortaklık Anlaşmasının 14 Maddesinde yer alan AB Anlaşmasının

serbest dolaşımla ilgili maddelerine atıfta bulunulması Tuumlrk vatandaşları iccedilin AB Anlaşmaları

manasında bir serbest dolaşım hakkı iccedilerdiği şeklinde anlaşılamaz Bu maddelere sadece bir ilham

kaynağı olarak işaret edilmiştir

Diğer taraftan Ortaklık Konseyi şimdiye dek Katma Protokol huumlkuumlmleri mucibince hizmetlerin

serbest dolaşımındaki engelleri ortadan kaldırmaya youmlnelik yol planı ve ayrıntıları tespit edecek

herhangi bir tedbir almamıştır Serbest dolaşımı somutlaştıracak herhangi bir girişimde de

bulunmamıştır Ayrıca 1984 yılında LouisiCarbone Kararı verilmeden 14 yani 21 yıl oumlnce Ortaklık

Anlaşmasının ve Katma Protokolrsquouumln taraflarının imza aşamasında hizmetlerin serbest dolaşımının

pasif hizmet serbestisini de iccedilerdiğinden hareket ettiklerine dair herhangi bir ipucu mevcut değildir

Ayrıca Ortaklık Anlaşması ve Katma Protokol yanlış anlaşmaya mahal vermeyecek şekilde amaccedil

olarak bilhassa ekonomik hedeflere odaklanmıştır Ortaklık Anlaşmasının 2 Maddesi bilhassa

ekonomik gelişmeye vurgu yapmaktadır Katma Protokolrsquoun 412 maddesi ise bu hedefleri

detaylandırmıştır

Divan genel bir serbest dolaşımı muumlmkuumln kılmak iccedilin Birlik Anlaşmasının 21 Maddesi gereği

Birlik vatandaşları iccedilin geccedilerli olan ekonomik oumlzguumlrluumlklerle mukayese edilebilir gibi goumlruumlnen

ekonomik oumlzguumlrluumlklerin geliştirilmesinin Ortaklık Anlaşmasının konusu olmadığını ve Ortaklık

Anlaşmasının muayyen hakların kullanılmasını sadece ikamet edilen uumllkenin egemenlik sahasında

teminat altına aldığını belirterek bu hususta 18 Temmuz 2007 tarihli ve C 32505 Derin Kararına

atıfta bulunmaktadır

Gerekccedilede Divan geccedilmişte muumltemadiyen Katına Protokolrsquouumln 411 Maddesinde yer alan lsquomevcut

şartlarda koumltuumlleştirme yapılmamasırdquo kaydının Tuumlrk vatandaşlarına sadece Birlik Hukuku esasında

473

bir yerleşme ve buna bağlı bir ikamet hakkı verilmesine uygun bir huumlkuumlm olmadığına ve bu huumlkme

bağlı olarak hizmetlerin serbest dolaşım hakkının veya uumlye bir uumllkeye serbestccedile giriş hakkının

verilmediğine işaret etmektedir Keza bu hususta da Savaş Abatay TuumlmDarı ve Soysal kararlarını

ileri suumlrmektedir

Divan gerekccedilesinde aynca aşağıdaki hususlara değinmektedir

ldquoMevcut şartlarda koumltuumlleştirme yapılamayacağırdquo kaydı ister yerleşme oumlzguumlrluumlğuumlyle bağlantılı olsun

isterse hizmetlerin serbest dolaşımıyla bağlantılı olsun sadece iktisadi bir faaliyetin icrasıyla

irtibatlı olarak bir Tuumlrk vatandaşının uumlye uumllkelerin egemenlik sahasına girişini ve oradaki ikametini

alakadar eder

Birlik hukukunda yer alan pasif hizmet serbestliği hakkı ise sınırlardan ve her tuumlrluuml engellemelerden

arındırılmış bir iccedil piyasasının ortaya ccedilıkarılması hedefine istinat etmektedir Keza bu hedef Birlik

Anlaşması ile Ortaklık Anlaşması arasındaki farkı ortaya koymaktadır Mevcut karar gerekccedilesinde

de tespit edildiği uumlzere Ortaklık Anlaşması ağırlıklı olarak iktisadi hedeflere odaklanmıştır

Ayrıca Ortaklık Anlaşması ve Katma Protokol huumlkuumlmleri manasında hizmetlerin serbest dolaşımı

kavramının yorumuna ve Birlik Anlaşması manasındaki yorumuna anlaşmaların zamanlaması

bağlamında bakılması gerekir

Bu itibarla Katma Protokolrsquoun 411 Maddesinde oumlngoumlruumllen ldquokoumltuumlleştirmemerdquo kaydının

kendiliğinden haklar yaratmadığının vurgulanması gerekir Boumlylece belli bir zaman zarfından

itibaren her tuumlrluuml yeni bir kısıtlayıcı tedbiri yasaklayan huumlkuumlm soumlz konusudur

Goumlruumlş sunan huumlkuumlmetlerin AB Konseyirsquonin ve Avrupa Komisyonunun da ifade ettikleri uumlzere

hizmetlerin serbest dolaşımı esas itibariyle oumlzuumlnde hizmet sunma serbestliği olarak tasarlanmıştır

Bu nedenledir ki Divan 1984 yılında LouisiCarbone Davasında AB Anlaşması manasında

hizmetlerin serbest dolaşımının pasif hizmet serbestliğini yani hizmet alımı serbestliğini de

kapsadığına karar vermiştir

Boumlylece Ortaklık Anlaşmasının ve Katma Protokolrsquouumln taraflarının imza aşamasında hizmetlerin

serbest dolaşımının pasif hizmet serbestisini de iccedilerdiğinden hareket ettiklerine dair herhangi bir

ipucu mevcut değildir

474

Diğer taraftan Başsavcının 11 numaralı kenar başlığında da ifade ettiği uumlzere Ortaklık

Anlaşmasının taraflarının uygulaması tam aksi iccedilin ipuccedilları sunmaktadır Ccedilok sayıda uumlye devletler

Katma Protokol yuumlruumlrluumlğe girdikten sonra Tuumlrk vatandaşlarının turistik ikametleri iccedilin vize

muumlkellefiyeti getirmiş ve bu konuda Katma Protokolrsquouumln 411 maddesi huumlkmuumlnuuml bir engel olarak

goumlrmemiştir Keza Tuumlrkiye de Ekim 1980rsquode 1973 yılından beri vize muumlkellefiyetinden muaf

tutulan ve işccedili olmayan Belccedilika ve Hollanda vatandaşları iccedilin bu muafiyeti kaldırmak suretiyle

Belccedilika ve Hollanda Krallığına karşı ayın tarzda işlem yapmıştır

Ek-1 OSLO DEKLARASYONU

Oslo Deklarasyonu İşlere ve Buumlyuumlmeye İlişkin Guumlven Duygusunun Yeniden Tesis Edilmesi

Genel Durum

2009 yılında Lizbonrsquoda gerccedilekleştirilen son toplantımızda artan işsizlik ve belirsizliğin yanı sıra

girişimciler ve işccedililer iccedilin olumsuz koşullar yaratan bir kriz suumlrecinin tam ortasındaydık Bu da daha

sonradan G20rsquonin krizle muumlcadele amaccedillı politika ccedilerccedilevesinin bir parccedilası olarak benimsediği

ldquoKuumlresel İstihdam Paktınınrdquo Haziran 2009rsquoda kabul edilmesine yol accedilmıştır

Doumlrt yıl sonra uumllke gerccedilekleri hala birbirinden farklılıklar goumlstermektedir Avrupa ve Merkezi

Asyarsquoda bazı uumllkeler istikrarlı veya gelişen işguumlcuuml piyasaları ile toparlanmaktadır Bununla birlikte

boumllgenin oumlnemli bir kesiminde birccedilok uumllke acı veren reformları yuumlruumlrluumlğe koyarken ve borccedillar ve

parasal sorunlarla muumlcadele ederken oumlzellikle genccediller arasında alarm veren seviyelere yuumlkselen

işsizlik artan iş guumlvensizliği buumlyuumlyen eşitsizlikler sosyal korumanın zayıflaması firmalar ve

yatırımlar iccedilin koumltuumlleşen ve belirsizleşen ccedilevre ile kriz daha da derinleşmiştir

Bu uumllkelerde olumsuz ekonomik politik ve sosyal sonuccedilların uumlstesinden gelmek iccedilin olumlu ccediloumlzuumlm

yolları yaratmak gerekmektedir Sosyal diyalog ve toplu pazarlık krizin etkisini hafifletmek iccedilin

etkin bir araccedil olarak hizmet etmektedir ancak bu araccedillar pek ccedilok uumllkede zayıflamıştır

Bir yandan mali sağlamlaştırma yapısal reform ve rekabet edebilirlik ve diğer taraftan teşvik

paketleri reel sektoumlr yatırımları nitelikli iş koşulları ve girişimlere daha fazla kredi sağlanması gibi

tedbirlerin birbirleriyle rekabet eden paradigmalar olmaması gerekmektedir İşleri buumlyuumlmeyi ve

sosyal adaleti teşvik etmek iccedilin suumlrduumlruumllebilir yaklaşımlar oluşturmak hepimizin ortak ccedilıkarınadır

475

2009 Kuumlresel İstihdam Paktında yer alan tedbirlerin hala geccedilerli olduklarını ve etkin biccedilimde

uygulanmaları gerektiğini duumlşuumlnuumlyoruz

Guumlven yeniden inşa edilebilir

Politika Beklentileri

Uumlccedilluuml yapısı ve yetkisi nedeniyle ILO uumlyelerinin sosyal ve ekonomik krizlerin uumlzerine gitmeleri ve

etkili ve adil politikalar oluşturmalarına yardım etmek iccedilin en iyi şekilde konumlanmıştır

ILOrsquonun

Reel ekonomide istihdam dostu makroekonomik politikalar ve yatırım

Firmalar iccedilin elverişli bir ortam

İşyerinde temel hak ve ilkelere saygı goumlsterirken rekabet edebilirliği ve suumlrduumlruumllebilir

kalkınmayı guumlccedillendirmek iccedilin uygun stratejiler yoluyla

- Saygın işi ve iş yaratmayı guumlccedillendiren politikaları teşvik etmeli

- İşin kalitesini artıran ve cinsiyetler arası uumlcret farkını kapatan stratejileri teşvik etmeli

- 2007 suumlrduumlruumllebilir girişimlere ilişkin Konferans kararına uygun olarak ticari guumlveni başta

KOBİrsquoler olmak uumlzere girişimlerin suumlrduumlruumllebilirliğini tesis edip suumlrduumlrecek politikaları teşvik

etmeli

- Oumlzellikle genccedilleri ve yaşlı işccedilileri hedef alan ve kadınların katılımını teşvik eden etkili ve

etkin işguumlcuuml piyasası politikaları yoluyla iş arayanlara yardım eden politikaları teşvik etmeli

- İşccedililerin vasıfları ve işguumlcuuml piyasasının ihtiyaccedilları arasında yanlış eşleştirmeleri ele almalı

- Genccedil istihdam krizine ilişkin ILC 2012 Harekete Geccedilmeye Ccedilağrırsquonın uygulanmasını teşvik

etmeli

- Yenilikccedili teknolojiler ve yeşil ekonomi dacirchil araştırma geliştirmeye yatırım yapılması iccedilin

stratejileri teşvik etmeli

- Yeterli ve suumlrduumlruumllebilir sosyal koruma programlarını teşvik etmeli

- Verimliliğe youmlnelik uumlcret politikalarına dayalı adil paylaşım sosyal ilerleme ve istikrara

katkıda bulunan her duumlzeyde sosyal diyaloğa sahip olmak iccedilin guumlccedilluuml ve sorumlu sosyal ortaklığı

teşvik etmeli

476

- İşyerinde temel hak ve ilkelere oumlzel oumlnem veren ILO 2008 Sosyal Adalet Deklarasyonursquonun

tam olarak gerccedilekleştirilmesini desteklemelidir

ILOrsquonun Hareket Araccedilları

İccedilinde bulunduğumuz koşullar ILOrsquonun istisnai bir cevap vermesini gerektirmektedir ILOrsquodaki

reform suumlreci harekete geccedilme kapasitesini guumlccedillendirmelidir

ILO Ofisini

- Kanıta dayalı yuumlksek nitelikte araştırma analiz ve teknik tavsiyeler sunmaya

- Boumllgenin ilgili uumllkesinde belirlenen oumlzel sorunlara ilişkin iştirakccedililerine yardım sağlamaya

- Temel ccedilalışma standartları ve diğer ilgili uluslararası ccedilalışma standartlarının uygulanmasına

yardım etmeye

- İyi uygulama oumlrneklerinin paylaşılması iccedilin oluşturulan platformlar yoluyla ve endişe

kaynağı olan belirli hususlara odaklı karşılıklı oumlğrenmeye youmlnelik seminerlerin organize edilmesi

yoluyla tecruumlbe paylaşımını kolaylaştırmaya

- Sosyal diyalog toplu pazarlık ve etkin sosyal ortaklık yoluyla katkılarını artırmak

toparlanma ve reformlar iccedilin sorumluluk almak uumlzere iccedilin huumlkuumlmetler ve sosyal taraflara kapasite

oluşturmaya

- Makroekonomi işguumlcuuml piyasası istihdam ve sosyal koruma konularına ilişkin olarak ndash başta

IMF OECD Duumlnya Bankası AB ve Avrasya Ekonomik Forumu olmak uumlzere - uluslararası ve

boumllgesel oumlrguumltler ve kurumlar ile ve 2013 Temmuz ayında Rusya Federasyonursquonun ev sahipliğini

yapacağı G20 Ortak Ccedilalışma ve Maliye Bakanları Toplantısı benzeri forumlar yoluyla politika

uyumu ve sinerjiyi teşvik etmeye ccedilağırıyoruz

477

MERKEZ VE YURT DIŞI BİRİMLERİ ADRES REHBERİ

DIŞ İLİŞKİLER VE YURT DIŞI İŞCcedilİ HİZMETLERİ GENEL MUumlDUumlRLUumlĞUuml

Genel Muumlduumlrluumlk Adresi İnoumlnuuml Bulvarı No 42 06100 Balgat ANKARA

Telefon (312) 296 60 00 (Santral)

Faks (312) 215 23 12

e-mail diyihcsgbgovtr

YURT DIŞI BİRİMLERİ

1 F ALMANYA

Berlin Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Rungestr 9 10179 Berlin - F ALMANYA

Tel 004930278 96 85-0

Faks 004930278 96 85-8

E-mail berlinmuscsgbgovtr

Berlin Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Heerstr 21 14052 Berlin - F ALMANYA

Tel 0049-30-34153 95 Santral0049-30-892 50 3334

Fax 0049-30-342 42 04

E-mail berlinatacsgbgovtr

Frankfurt Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres KENNEDYALLEE 115-117 60596 FRANKFURT AM MAIN

Tel 0049-69-77 88 41

Faks 0049-69-77 80 41

E-mail frankfurtcsgbgovtr

478

Mainz Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres An der Karlsschanze 7 55131 Mainz - F ALMANYA

Tel 00496131 83 39 93

Faks 0049613181202

E-mail mainzcsgbgovtr

Hannover Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres An der Christuskirche 3 30167 Hannover - F ALMANYA

Tel 00495117686545-48

Faks 004951117700

E-mail hannoverataseligicsgbgovtr

Hamburg Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Mittelweg 13 Stock 3 20148 Hamburg - F ALMANYA

Tel 00494044809366

Faks 00494044809355

E-mail hamburgcsgbgovtr

Duumlsseldorf Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Graf-Adolf-Str 80 40210 Duumlsseldorf - F ALMANYA

Tel 0049211 35 94 69 1795902

Faks 0049211 179 57 75

E-mail dusseldorfcsgbgovtr

Karlsruhe Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Rintheimerstr 82 76131 Karlsruhe - F ALMANYA

Tel 004972185 77 87

Faks 004972184719

E-mail karlsruhecsgbgovtr

Essen Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Am Zehnthof 55 45307 Essen- Deutschland

Tel 0049-201-79 33 40

Faks 0049-201-78 47 79

E-mail essencsgbgovtr

479

Nuumlrnberg Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Regensburgerstr 69 90478 Nuumlrnberg - F ALMANYA

Tel 0049911 26 01 66 409 95 36

Faks 0049911 409 92 93

E-mail nurnbergcsgbgovtr

Muumlnster Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Lotharinger Str 25-27 48147 Muumlnster - F ALMANYA

Tel Santral 004925142492

Faks 004925143327

E-mail munstercsgbgovtr

Stuttgart Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Kernerstr 19B 70182 Stuttgart - F ALMANYA

Tel 0049711286 52 70

Faks 0049711286 52 76

E-mail stuttgartcsgbgovtr

Muumlnih Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Goethe Str 5 Stock 3 80336 Muumlnchen - F ALMANYA

Tel 00498955028848

Faks 00498955028849

E-mail munihcsgbgovtr

Koumlln Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Luxemburger Str 285 50354 HuumlrthKoumlln - F ALMANYA

Tel 0049223376732

Faks 0049223376732

E-mail kolncsgbgovtr

480

2 HOLLANDA

Lahey Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Jan Evertstraat 15 2514 BS Den-Haag - HOLLANDA

Tel 003170362 02 82

Faks 003170362 01 17

E-mail laheycsgbgovtr

Rotterdam Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Westblaak 2 3012 KK Rotterdam - HOLLANDA

Tel 0031104144052 Santral 0031104132270

Faks 0031104144052 - 4114417

E-mail rotterdamcsgbgovtr

Deventer Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Keizerstraat 8 7411 HG Deventer - HOLLANDA

Tel 0031570611394

Faks 0031570611394

E-mail deventercsgbgovtr

3 FRANSA

OECD Nezdinde Tuumlrkiye Daimi Temsilciliği

Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres 44 Rue Sevres 92100 Boulogne-Fransa

Tel 00330146990267

Faks 00330141314076

E-mail oecdmuscsgbgovtr

Paris Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres 44 rue de Segravevres 92100 Boulogne - Billancourt - FRANSA

Tel 0033-1-46990267

Faks 0033-1-41314076

E-mail pariscsgbgovtr

481

Strazburg Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres 10 rue Auguste Lamey 67000 Strasbourg - FRANSA

Tel 0033-3- 88 371427 Santral 0033-3- 88 36 6910 25

Faks 0033-3-88379739

E-mail strazburgcsgbgovtr

Lyon Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres 87 rue de Segraveze 69006 Lyon - FRANSA

Tel 003347274 26 73 Santral 0033472 83 98 40

Faks 003347824 86 75

E-mail lyoncsgbgovtr

4 AVUSTURYA

Viyana Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Prinz-Eugen-Str 40 A-1040 Wien - AVUSTURYA

Tel 00431505 78 06 Santral 00431505 25 1071

Faks 00431505 57 83

E-mail viyanacsgbgovtr

Bregenz Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Arlbergstr 117 A-6900 Bregenz - AVUSTURYA

Tel 0043557447269

Faks 0043557442441

E-mail bregenzcsgbgovtr

Salzburg Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Strubergasse 9 A-5020 Salzburg - AVUSTURYA

Tel 00430662442115 Santral 00430662442120

Faks 004306624421334

E-mail salzburgcsgbgovtr

482

5 BELCcedilİKA

Bruumlksel Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres 4 rue Montoyer 1000 Bruumlxelles - BELCcedilİKA

Tel 00322513 31 28 513 40 95

Faks 00322513 31 28

E-mail brukselcsgbgovtr

AB Nezdinde Tuumlrkiye Daimi Temsilciliği


Adres 4 rue Montoyer 1000 Bruumlxselles - BELCcedilİKA

Tel 0032225024836

Faks 0032225024836

E-mail abmuscsgbgovtr

6 İSVİCcedilRE


Adres Lombachweg 33 CH-3006 Bern - İSVİCcedilRE

Tel 0041 (0)31351 06 29

Faks 0041 (0)31352 88 19

E-mail berncsgbgovtr

Zuumlrih Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Weinbergstr 65 CH- 8006 Zuumlrich - İSVİCcedilRE

Tel 0041 (0)44 363 93 13

Faks 0041 (0)44 368 29 19

E-mail zurihcsgbgovtr

483

BM Cenevre Ofisi Nezdinde Tuumlrkiye Daimi Temsilciliği


Adres 28 B Chemin du Petit Saconnex1211 Geneacuteve 19- İSVİCcedilRE

Tel 004122918 50 82 - 50 80

Faks 004122733 27 97 - 734 08 59

E-mail ilocsgbgovtr

7 AVUSTRALYA

Melburn Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Level 8 24 Albert Road (POBox 323) South Melbourne Vic3205-AVUSTRALYA

Tel 00613968 67 446 Santral 00613969 60 46

Faks 0061396822182

E-mail melburncsgbgovtr

8 İSVECcedil

Stokholm Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Dag Hammerskjoumllds Vaumlg 20 115527 Stokholm - İSVECcedil

Tel 00468664 42 88

Faks 00468663 55 14

E-mail stocsgmteliacom

9 İNGİLTERE

Londra Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Knightsbridge Rutland Gardens SW 7 1BW London - İNGİLTERE

Tel 004420758 159 88

Faks 004420759 169 11

E-mail londracsgbgovtr

484

10 DANİMARKA

Kopenhag Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Vestagervej 16 DK 2100 Koslashbenhavn - DANİMARKA

Tel 0045391 801 25

Faks 0045391 833 88

E-mail kopenhagcsgbgovtr

11 RUSYA FEDERASYONU

Moskova Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres 7 Rostovskiy Peureulok 12 115127 MoscowRussian Fidiration

Tel Buumlyuumlkelccedililik (0078 495) 994 48081147

Faks 00 78 495) 956 55 97 (Buumlyuumlkelccedililik)

E-mail moskovacsgbgovtr

12 SARABİSTAN

Riyad Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres POBox 94 390 Riyadh 11693 - SARABİSTAN

Tel 0096614887954 Santral 009661488 01 01

Faks 0096614887823

E-mail riyadcsgbgovtr

Cidde Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres POBox 70 Jeddah 21411- SARABİSTAN

Tel 00966 2 665 48 73

Faks 009662 284 09 45

E-mail ciddecsgbgovtr

485

13 LİBYA

Trablus Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Turkish Embassy POBox 947 Tripoli - LİBYA

Tel 0021821 340 11 40

Faks 0021821 340 11 46

E-mail trabluscsgbgovtr

14 KUVEYT

Kuveyt Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres POBox 20627 Safat 13067 - KUVEYT

Tel (00 965)252 30 49

Faks (00 965)252 30 49

E-mail kuveytcsgbgovtr

15 KATAR

Doha Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Al-Katifiya Zone 66 Al Rabwa Street 310 Diplomatic Arca Dafna Doha-

Qatar POBox 1977

Tel +974 44951300

Faks +974 44951320

E-mail dohacsgbgovtr


Lefkoşa Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Bedrettin Demirel Cad Lefkoşa - KKTUumlRK CUMHURİYETİ


Faks 03922285118

E-mail lefkosacsgbgovtr

486

17 AZERBAYCAN

Bakuuml Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Samed Vurğun Kuumlccedilesi No 94 Bakuuml - AZERBAYCAN

Tel 0099412449 95 03

Faks 0099412449 95 04

E-mail bakucsgbgovtr

18 TUumlRKMENİSTAN

Aşkabat Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Shevchenko No 9 Ashgabat - TUumlRKMENİSTAN

Tel 0099312 27 35 38 27 20 17

Faks 0099312 27 35 38

E-mail askabatcsgbgovtr

embassyashgabatmfagovtr

19 KAZAKİSTAN

Astana Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Kabanbai Batır Cad 61 Astana - KAZAKİSTAN

Tel 0077172925870-71-72

Faks 0077172925874

E-mail astanacsgbgovtr

2

copy

Bu kitabın yayın hakkı

TC Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı

Dış İlişkiler ve Yurt Dışı İşccedili Hizmetleri Genel Muumlduumlrluumlğuumlrsquone aittir

Kitaptan yapılacak alıntılar kaynak goumlstermek suretiyle yapılabilir

3

ISBN 978-975-455-130-3

ISSN 1301-1367

4

5

TUumlRKİYE CUMHURİYETİ ANAYASASI

ldquoDevlet yabancı uumllkelerde ccedilalışan Tuumlrk vatandaşlarının aile birliğinin

ccedilocuklarının eğitiminin kuumlltuumlrel ihtiyaccedillarının ve sosyal

guumlvenliklerinin sağlanması anavatanla bağlarının korunması ve yurda

doumlnuumlşlerinde yardımcı olunması iccedilin gereken tedbirleri alırrdquo

(Madde 62)

6

İccedilindekiler

OumlNSOumlZ 11

GENEL MUumlDUumlRLUumlĞUumlMUumlZ VE YURT DIŞI TEŞKİLATIMIZIN TARİHCcedilESİ 13

DİYİH GENEL MUumlDUumlRLUumlĞUuml TEŞKİLAT ŞEMASI 14

YURT DIŞINDAKİ TUumlRK İŞGUumlCUuml 16

1 BOumlLUumlM BAKANLIĞIMIZ GOumlREV ALANLARINI VE VATANDAŞLARIMIZI

İLGİLENDİREN GELİŞMELER 18

11 FEDERAL ALMANYA 19






12 HOLLANDA 49






13 BELCcedilİKA 73







7

14 FRANSA 107







15 DANİMARKA 153







16 AVUSTURYA 178








17 İSVİCcedilRE 215







177 LİECHTENSTEİN PRENSLİĞİ 229

8

1771 Demografik Bilgiler 229

1772 Sayısal Veriler 229

18 İSVECcedil 230






186 İKİLİ VE CcedilOK TARAFLI ANLAŞMALAR VE İKİLİ İLİŞKİLER 249

19 İNGİLTERE 250








110 AVUSTRALYA 295







111 SUUDİ ARABİSTAN 327





9



112 KUVEYT 351



1123 SOSYAL GUumlVENLİK BİLGİLERİ 359




113 LİBYA 365






114 KUZEY KIBRIS TUumlRK CUMHURİYETİ 373







115 AZERBAYCAN 393







10

116 TUumlRKMENİSTAN 413




1164 GENEL EĞİTİM 419


117 KAZAKİSTAN 420







2 BOumlLUumlM ULUSLARARASI KURULUŞLAR VE YABANCI UumlLKELERLE YAPILAN

SOumlZLEŞME VE ANLAŞMALAR ndash İLİŞKİLER İLE BUNLARIN UYGULANMASINA

İLİŞKİN YARGI KARARLARI 428

21 ULUSLARARASI İLİŞKİLER 429

211 ULUSLARARASI CcedilALIŞMA OumlRGUumlTUuml (ILO) 429

212 AVRUPA KONSEYI (AK) 444

213 İKTİSADİ İŞBİRLİĞİ VE GELİŞME TEŞKİLATI (OECD) 451

214 G -20 PLATFORMU 456

215 DİĞER KURULUŞLAR 461

22 AVRUPA BIRLIĞI ILE İLGİLİ GELİŞMELER 462

221 İRLANDA AB DOumlNEM BAŞKANLIĞININ POLİTİKA OumlNCELİKLERİ 462

222 LİTVANYA AB DOumlNEM BAŞKANLIĞININ POLİTİKA OumlNCELİKLERİ 464

223 AVRUPA BİRLİĞİ ndash TUumlRKİYE İLİŞKİLERİ 465

224 AVRUPA BIRLIĞI ADALET DIVANI KARARLARI 470

EK-1 OSLO DEKLARASYONU 474

MERKEZ VE YURT DIŞI BİRİMLERİ ADRES REHBERİ 477

11

Faruk CcedilELİK

Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanı

OumlNSOumlZ

Buumlyuumlk ccediloğunluğu Batı Avrupa uumllkelerinde olmak uumlzere yurt dışında yaklaşık doumlrt milyon

vatandaşımız yaşamaktadır Bu rakam diğer uumllke vatandaşlığına geccedilmiş olanlarla birlikte beş

milyonu aşmaktadır Yurt dışında bir suumlre ccedilalıştıktan sonra Tuumlrkiyersquoye kesin doumlnuumlş yapmış ancak

geccedilmiş ccedilalışmalarından dolayı bu uumllkeler ile hem hukuki hem ailevi bağlantıları suumlren iki

milyondan fazla vatandaşımız da halen Tuumlrkiyersquode yaşamaktadır

Goumlccedil ve goumlccedilmenler konusu tarih boyunca var olmuştur Ancak guumlnuumlmuumlzde uumllkeler arasındaki

gelişmişlik duumlzeyi yanında teknoloji ulaşım ve haberleşmede ulaşılan uumlst seviye ile uumlretimin

kuumlreselleşmesi uumllkeler arasında gelir dağılımında ciddi farklılıklara neden olmuş ve işguumlcuuml goumlccediluuml

12

dahil goumlccedil olgusu yeni boyutlar kazanmıştır Sadece uumllkeler arasındaki ikili ilişkilerde değil

uluslararası platformlarda da konunun oumlnemi her geccedilen guumln artmaktadır

Oumlzellikle Batı Avrupa uumllkelerinde goumlccedilmenlere youmlnelik olumsuz politikaların ve uygulamaların

giderek katılaşması bu uumllkelerde ikamet eden vatandaşlarımızın karşılaştıkları sorunları

ağırlaştırmakta soumlzkonusu yaklaşım anılan uumllkelerde goumlrev yapan personelimizin sorumluluklarını

daha da artırmaktadır

Bakanlığımız yurt dışında ccedilalışan vatandaşlarımızın ve aile fertlerinin yaşadıkları uumllkedeki iş

hukuku sosyal guumlvenlik vatandaşlık ve yabancılar mevzuatı dahil olmak uumlzere o uumllkelerle yapılan

işguumlcuuml ve sosyal guumlvenlik anlaşmaları diğer ikili ve uluslararası soumlzleşmeler ve Avrupa Birliği

hukukundan doğan hak ve menfaatlerinin korunması konusunda azami gayret goumlstermekte

soumlzkonusu haklar konusunda vatandaşlarımızı bilgilendirmekte gerektiğinde idari ve yargı yolu

dahil onların haklarının takibi konusunda meşru ve hukuki her imkanı seferber etmektedir

Bu ccedilerccedilevede buguumlne kadar 29 uumllke ile Sosyal Guumlvenlik Anlaşması imzalanmış olup bunların 25rsquoi

yuumlruumlrluumlktedir Kalan 4 Anlaşmanın iccedil onay suumlreci tamamlanmak uumlzeredir Ayrıca 8 uumllke ile daha

Sosyal Guumlvenlik Anlaşması muumlzakereleri devam etmektedir

Ayrıca Bakanlığımız vatandaşlarımızın iccedilinde yaşadıkları toplumların sosyal ekonomik kuumlltuumlrel

ve siyasi ortamlarına uyum sağlamalarına yardımcı olmakta aynı zamanda onların uumllkemizle olan

bağlarını canlı tutmaları ve kendi milli ve manevi değerlerini korumaları konusunda her tuumlrluuml ccedilabayı

da sarf etmektedir

Yayımlanmasına başlandığı ilk yıllardan bu yana alanında tek kaynak olma oumlzelliğini suumlrduumlren bu

geleneksel Raporun yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız uumlniversiteler araştırmacılar kamu

kurum ve kuruluşları basın-yayın organları ile diğer tuumlm kullanıcılara faydalı olmasını diler

hazırlanmasında emeği geccedilen yurt dışı teşkilatımız ile Dış İlişkiler ve Yurt Dışı İşccedili Hizmetleri

Genel Muumlduumlrluumlğuuml personeline teşekkuumlr ederim

13

GENEL MUumlDUumlRLUumlĞUumlMUumlZ VE YURT DIŞI TEŞKİLATIMIZIN

TARİHCcedilESİ

Bakanlığımız yurt dışı teşkilatı ilk defa 4841 sayılı Ccedilalışma Bakanlığı Kuruluş Kanununun 6rsquoncı

maddesine 08051967 tarih ve 864 sayılı kanunla eklenen bir maddeyle kurulmuştur Daha sonra

yine aynı Kanuna 06041972 tarih ve 1579 sayılı kanunla eklenen maddelerle ldquoYurt Dışı İşccedili

Sorunları Genel Muumlduumlrluumlğuumlrdquo Bakanlık Merkez birimleri iccedilinde yer almıştır Bu kanunlara

dayanılarak hazırlanan yurt dışı youmlnetmeliği 11061973 tarih ve 14561 sayılı Resmi Gazetersquode

yayımlanarak yuumlruumlrluumlğe konmuştur Bu youmlnetmelik 06051988 tarihine kadar muhtelif

değişiklikler yapılarak uygulanmıştır

Ccedilalışma Bakanlığı ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığının birleştirilmesiyle 13121983 tarih ve 184 sayılı

Kanun Huumlkmuumlnde Kararnameyle Kurulan ldquoCcedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığırdquonın ana hizmet

birimleri iccedilinde Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz ldquoYurt Dışı İşccedili Hizmetleri Genel Muumlduumlrluumlğuumlrdquo adı altında yer

almıştır Daha sonra 09011985 tarih ve 3146 sayılı Bakanlığımız Teşkilat Kanununda Genel

Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzuumln goumlrev yetki ve sorumlulukları yeniden belirlenmiştir Soumlzkonusu Kanun 18 Ocak

1985 tarih ve 18639 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanmıştır

Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Yurt dışı Teşkilatı Hakkında 189 sayılı Kanun Huumlkmuumlnde

Kararname ile duumlzenlenen yurt dışında goumlrevlendirilecek memurların seccedilimi atanmaları ve yurt dışı

kadro sayıları Başbakanlık ve Bakanlığımızca ccedilıkarılan ccedileşitli youmlnetmeliklerle yeniden

belirlenmiştir

16072003 tarihinde TBMMrsquode kabul edilen ve 2472003 tarih ve 25178 sayılı Resmi Gazetersquode

yayımlanarak yuumlruumlrluumlğe giren 4947 sayılı Kanunla 3146 sayılı Bakanlığımız Teşkilat Kanununda

yapılan değişiklik sonucunda Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzuumln adı ldquoDış İlişkiler ve Yurt Dışı İşccedili Hizmetleri

Genel Muumlduumlrluumlğuumlrdquo olarak belirlenmiş ve goumlrevleri yeniden tanımlanmıştır ldquoCcedilalışma ve Sosyal

Guumlvenlik Bakanlığı Yurt Dışı İşccedili Hizmetleri Uzman Yardımcılığı ve Uzmanlığı Atama Goumlrev ve

Ccedilalışma Youmlnetmeliğirdquo 8 Şubat 2004 tarih ve 25367 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanmıştır

Dış İlişkiler ve Yurt Dışı İşccedili Hizmetleri Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzuumln koordinasyonunda 17 uumllkede

17rsquosi Muumlşavirlik 23rsquouuml Ataşelik olmak uumlzere toplam 40 birim ile hizmet goumltuumlruumllmekte iken yurt dışı

teşkilatına 2014 yılında 10 yeni birim daha ilave edilerek birim sayısı 50rsquoye uumllke sayısı ise 23rsquoe


14

İnsan

Kaynakları

ve Destek

Hizmetleri

Dairesi

Başkanlığı

Anlaşmalar Dairesi Başkanlığı

Uluslararası Kuruluşlar Dairesi Başkanlığı

Protokol Dairesi Başkanlığı

Yurt Dışı Vatandaş Hizmetleri Dairesi Başkanlığı

Yurt Dışı Teşkilatı ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığı

Eğitim Dairesi Başkanlığı

Yayınlar ve Dokuumlmantasyon Dairesi Başkanlığı

DİYİH GENEL MUumlDUumlRLUumlĞUuml TEŞKİLAT ŞEMASI

GENEL MUumlDUumlR



15

16

YURT DIŞINDAKİ TUumlRK İŞGUumlCUuml

Uumllke dışındaki vatandaşlarımızın sayısı 2013 verilerine goumlre 5506438rsquodir Soumlz konusu

vatandaşlarımızın 1913053 Avrupa Uumllkelerirsquonde 118414rsquouuml Tuumlrk Cumhuriyetleri ve Kuzey Kıbrıs

Tuumlrk Cumhuriyetirsquonde 161904rsquouuml Ortadoğu ve Afrika Uumllkelerirsquonde 77162rsquosi Avustralyarsquoda

240512rsquosi Amerika ve Kanandarsquoda 90091rsquoi Rusyarsquoda ve yaklaşık 90266rsquosı ise diğer Asya

uumllkelerinde bulunmaktadır

2012 verilerine goumlre yurt dışında ccedilalışan vatandaşlarımızın sayısı 1443998 olup bunların

1038834rsquouuml Avrupa Uumllkelerirsquonde 20548rsquoi Tuumlrk Cumhuriyetlerirsquonde 142801rsquoi Ortadoğu ve Afrika

uumllkelerinde 36931rsquoi Avustralyarsquoda ccedilalışmaktadır

Yabancı uumllke vatandaşlığına geccedilmiş bulunan vatandaşlarımızın toplam sayısı 2013 yılı sonu

itibarıyla 1871 367rsquodir Bu sayıya doğumla yabancı uumllke vatandaşlığını alanlar dahil değildir

Tuumlrk Vatandaşlığından İzinle Yabancı Uumllke Uyruğuna Geccedilen Tuumlrklerin

Bazı Uumllkelere Goumlre Sayıları

Uumllkeler Tarih Sayı

F Almanya 1972 - 2013 891746

Hollanda 1946 - 2013 313368

Belccedilika 1985 -2013 173562

Avusturya 1999 - 2013 91915

Fransa 1991 - 2013 167798

İsveccedil 1990 - 2013 43238

Danimarka 1980 - 2013 32473

İngiltere 1989 - 2011 66862

İsviccedilre 1990 - 2012 50959

Avustralya 1996 - 2006 39446

Toplam 1871367

Kaynak Dışişleri Bakanlığı

17

2013 Yılında Yurt Dışına Goumlnderilen İşccedililerin Uumllkeler İtibarıyla Dağılımı

Uumllkeler 2013 Yılı

Rusya 13463

Afganistan 1168

SArabistan 5206

Tuumlrkmenistan 3816

Gabon 1225

Gine 846

Azerbaycan 3069

Irak 15294

Libya 1854

Cezayir 1131

Diğer Uumllkeler 8297

Toplam 55369

Kaynak Tuumlrkiye İş Kurumu Genel Muumlduumlrluumlğuuml

18

1 BOumlLUumlM BAKANLIĞIMIZ GOumlREV ALANLARINI VE

VATANDAŞLARIMIZI İLGİLENDİREN GELİŞMELER

19

11 FEDERAL ALMANYA





Erkek 39535400 3531200 802663

Kadın 41180600 3396500 747145

Toplam 80716000 6927700 1549808




0-15 16-35 36-65 65 ve yukarı

Erkek 38726 274676 371846 117415

Kadın 36782 253996 356315 100052

Toplam 75508 528672 728161 217467





(Boumllge Adı)

Toplam


Bavyera 203784


Bremen 25471

Hamburg 49433

Hessen 162116

Mecklemburg Vorpommer 1277

Aşağı Saksonya 93726

Kuzey Ren Vestfalya 520573

Palatina 61239

Saarland 11162

Saksonya 3950

Saksonya Anhalt 2217

Schleswig Holstein 29312

Thuumlringen 2048

Toplam 1549808


20




Tuumlrk 802663 747145 1549808

Polonya 323543 286312 609855

İtalyan 325814 227129 552943

Yunan 172588 143743 316331

Hırvatistan 119164 121379 240543

Sırbistan 102895 102148 205043

Rusya Federasyonu 81719 134572 216291

Avusturya 93414 85354 178768

Bosna Hersek 81810 75645 157455

Hollanda 79163 63254 142417

İspanyol 69235 66304 135539

Portekiz 70700 56668 127368

Ukrayna 44752 77603 122355

Fransız 57389 62656 120045

İngiltere 63276 40151 103427

Eski Sırbistan ve Montenegro 19184 17147 36331

Belccedilika 12906 12099 25005

Guumlney Kıbrıs 768 699 1467




Başkonsolosluk

Goumlrev boumllgesi

Doğan

Oumllen

Evlenen

Tuumlrk-Tuumlrk Tuumlrk-Yabancı

Berlin 1745 443 200 100

Duumlsseldorf 1625 619 128 994

Essen 1925 578 106 820

Frankfurt 2050 540 252 1055

Hamburg 898 366 31 613

Hannover 2073 533 93 772

Karlsruhe 1550 375 313 568

Koumlln 2146 463 412 589

Mainz 942 201 110 434

Muumlnih 1927 405 427 525

Muumlnster 1426 360 132 535

Nuumlrnberg 929 240 144 363

Stuttgart 2570 579 554 975

Toplam 21298 5702 2902 8353

Kaynak Almanyarsquodaki Başkonsolosluklarımız

21



2012 yılında Avrupa Birliği uumllkelerinde ortaya ccedilıkan Avro krizinin ardından 2013 yılında Alman

ekonomisi yılın ikinci yarısında yeniden buumlyuumlmeye başlamıştır 2013 yılı genelinde buumlyuumlme 05

oranında gerccedilekleşmiştir Ancak istihdam piyasası oldukccedila kuumlccediluumlk oranda seyreden ekonomik

buumlyuumlmeden fazla etkilenmemiş tuumlm ccedilalışanların sayılarında artış kaydedilmiştir Federal İstatistik

Dairesirsquonin verilerine goumlre 2013 yılında tuumlm ccedilalışanların sayısı ortalama 233000 artarak 4184

milyona yuumlkselmiştir Boumlylece tuumlm ccedilalışanların sayısı iki Almanyarsquonın birleşmesinden sonra en

yuumlksek duumlzeye ulaşmıştır

2013 yılında sigortaya tabi olarak ccedilalışanların sayısı ise ccedilok daha hızlı bir şekilde artmıştır

Sigortaya tabi olarak ccedilalışanların sayısı 348000 ( 12) artarak 2927 milyon olarak kayıtlara

geccedilmiştir Boumlylece sigortaya tabi olarak bağımlı ccedilalışanlar tuumlm ccedilalışanların 70rsquoini oluşturmuştur

2013 yılında bağımsız ccedilalışanların sayılarında azalma kaydedilmiştir Bağımsız ccedilalışanların sayısı

2013 yılında bir yıl oumlncesine goumlre 65000 ( 14)) azalarak 482 milyon duumlzeyine gelmiştir Boumlylece

2013 yılında ccedilalışanların 107rsquosini bağımsız ccedilalışanlar oluşturmuştur 2012 yılında bu oran

109 2003 yılında 106 1993 yılında ise 97 olarak gerccedilekleşmiştir

Duumlşuumlk uumlcretli işlerde ccedilalışanların sayılarında oumlzellikle de bunların sigortaya tabi olarak ccedilalışan

boumlluumlmuumlnde duumlşuumlş devam etmiştir Duumlşuumlk uumlcretli işlerde ccedilalışanların sayısı 2013 yılında 16000 (

03) azalmış ve 482 milyon olarak kayıtlara geccedilmiştir Bunların tuumlm ccedilalışanlar arasındaki oranı ise

115rsquodir Sigortaya tabi ccedilalışırken ayrıca ek bir işte ccedilalışanların sayısı da bir yıl oumlncesine goumlre

56000 ( 22) artarak 263 milyona ccedilıkmıştır

2013 yılında kısa suumlreli ccedilalışanların sayısı bir yıl oumlncesine goumlre artmış 2012 yılında ortalama

112000rsquoden 130000rsquoe yuumlkselmiştir

Boumllgesel olarak ele alındığında sigortaya tabi ccedilalışanların sayısı Haziran 2013 itibariyle bir yıl

oumlncesine goumlre Batı Almanyarsquoda 13 artarak 2376 milyona Doğu Almanyarsquoda ise 08 artarak

551 milyona ccedilıkmıştır

22

İş piyasasının durumu eyaletlere goumlre değerlendirildiğinde 2013 yılında istihdamda en buumlyuumlk artış

1 yıl oumlncesinde olduğu gibi sırasıyla 26 oranıyla Berlin 18 oranıyla Bavyera ve Hamburgrsquoda

gerccedilekleşmiştir Doğu eyaletlerinden yalnız Sakdonyarsquoda 08 oranında artış gerccedilekleşirken diğer

eyaletlerde azalmalar kaydedilmiştir

Sektoumlrlere goumlre sigortaya tabi ccedilalışanların sayısı neredeyse tuumlm işkollarında artış goumlstermiştir

Ekonomik hizmet sektoumlruumlnde 162000 ( 51) sağlık ve sosyal hizmet alanlarında 83000 ( 23)

nakliyat ve depolama sektoumlruumlnde 28000 ( 19) ve imalat sektoumlruumlnde 28000 ( 04) artış

kaydedilmiştir Sadece oumlduumlnccedil işccedili verilen sektoumlrde 44000 ( 56) azalma kaydedilmiştir

2013 yılında sigortaya tabi ccedilalışanların 692rsquosi hizmet sektoumlruumlnde istihdam edilmiştir (2012

yılında 69 2011 yılında 69 2010 yılında 688 2009 682 2008 677) İmalat

sektoumlruumlnde ise sigortaya tabi ccedilalışanların 299rsquou (2012 yılında 302rsquosi 2011 yılında 302

2010 yılında 304rsquouuml 2009 310 2008 315) istihdam edilmiştir

2013 yılında ortalama 2950000 işsiz (2012 yılında 2897000 2011 yılında 2976000 2010

yılında 3239000) kayıtlara geccedilmiştir İşsizlerin sayısı bir yıl oumlncesine goumlre 53000 ( 2) daha

fazladır

Boumllgesel olarak bakıldığında 2013 yılında işsizlerin sayısı Doğu Almanyarsquoda azalırken Batı

Almanyarsquoda artmıştır 2013 yılında Doğu Almanyarsquoda yılda ortalama 27000 ( 3) azalma

gerccedilekleşmiş ve sayı 870000 olarak kaydedilmiştir Batı Almanyarsquoda ise bu sayı yıllık ortalama

80000 ( 4) artarak 2080000rsquoe yuumlkselmiştir

Eyaletler olarak işsiz sayısı bir yıl oumlncesine goumlre az da olsa tuumlm Batı eyaletlerinde artmış tuumlm Doğu

eyaletlerinde ise azalmıştır Oransal olarak Batı eyaletlerinde en yuumlksek artış 9 ile Saarlandrsquoda

en duumlşuumlk artış ise 1 ile Bremenrsquode kaydedilmiştir Doğu eyaletlerinde ise en yuumlksek duumlşuumlş 35

ile Tuumlringenrsquode ve en az duumlşuumlş 24 ile Berlinrsquode gerccedilekleşmiştir

İşsiz kalınan suumlre olarak 2013 yılında bir yıl oumlncesine goumlre artış kaydedilmiştir Bu yılda işsizler

ortalama 369 haftada ancak yeni bir iş bulabilmişlerdir Bu suumlre 2012 yılında 366 2011 yılında

369 hafta 2010 yılında ise 376 hafta olmuştur Uzun suumlreli işsizlerin (12 aydan fazla işsiz

kalanlar) sayısında da artış goumlruumllmuumlştuumlr 2013 yılında ortalama 1050000 kişi uzun suumlreli işsiz

olarak kayıtlarda yer almışlardır Bu sayı bir yıl oumlncesine goumlre 19000 ( 2) daha fazladır Uzun

suumlreli işsizlerin tuumlm işsizler iccedilindeki oranı 356 ile bir yıl oumlncesine goumlre değişmemiştir

23

2013 yılı işsizlik oranı ortalama 69 olarak gerccedilekleşmiştir Bu oran bir yıl oumlncesine goumlre 01

daha fazladır

Boumllgesel olarak 2013 yılı ortalama işsizlik oranı Batı Almanyarsquoda 6 Doğu Almanyarsquoda ise

103 olarak kayıtlara geccedilmiştir Bir yıl oumlncesiyle kıyaslandığında ortalama işsizlik oranı Batırsquoda

01 artarken Doğursquoda ise 04 azalmıştır

1122 Mevzuat Değişiklikleri

Kısa Suumlreli İşsizlik Oumldeneği

Kısa Suumlreli İşsizlik Oumldeneği Tuumlzuumlğuumlnde 14 Aralık 2012 tarihli yapılan değişiklikle 6 ayla

sınırlandırılan kısa suumlreli işsizlik oumldeneği suumlresi 31122013 tarihine kadar doğacak talep hakları

iccedilin 12 aya kadar uzatılmıştır

Cuumlzi Suumlreli İşlerde (Minijob) Ccedilalışanlar

1 Ocak 2013 tarihi itibariye cuumlzi suumlreli işlerde ccedilalışılmasına ilişkin yeni duumlzenlemeler yuumlruumlrluumlğe

girmiştir Bu tuumlr işlerde ccedilalışanlara oumldenen uumlcret 50 Avro artırılarak 450 Avrorsquoya ccedilıkarılmıştır

Ayrıca cuumlzi suumlreli işlerde ccedilalışanlar emeklilik sigortasına tabi olacaklar ancak başvurmaları halinde

emeklilik sigortasından muaf tutulacaklardır

Ayrıca cuumlzi suumlreli işlerde azami uumlcret sınırı 800 Avrorsquodan 850 Avrorsquoya yuumlkseltilmiştir Diğer bir

deyişle 850 Avrorsquoya kadar olan uumlcretler cuumlzi suumlreli işler sınıfına dahil edilmiştir

İşverenlerin İflas Fonu Aidatı

İşverenler tarafından iflas fonuna oumldenen aidat miktarı 2013 yılında uumlcretlerin 015rsquoi olarak

belirlenmiştir 2012 yılında aidat 004 oranında kesilmiştir Bilindiği uumlzere ccedilalışanların

alacaklarını teminat altına almaya youmlnelik oluşturulan iflas fonu işverenlerden kesilen aidatlar ile

finanse edilmektedir

24

1123 Oumlnemli Yargı Kararları

ABADrsquoın 21062012 tarih ve C-7811 sayılı yıllık izin sırasında işgoumlremezlik durumunın yıllık

izine etkileri hakkındaki Kararı

Yıllık iznini kullanan bir ccedilalışanın hastalıktan dolayı işgoumlremez duruma duumlşmesiyle ileride

hastalığının suumlresine uygun bir suumlre daha izin kullanma hakkı bulunmaktadır

Ccedilalışma Suumlrelerinin Duumlzenlenmesine ilişkin 04112003 tarih ve 200388EG sayılı AB Direktifilsquone

goumlre tuumlm ccedilalışanların yıllık izin hakkı bulunmaktadır

İspanyarsquoda ccedilalışanların yıllık izinleri toplu soumlzleşmelerde işveren ve işccedili temsilcileri tarafından

belirlenmektedir İspanyol milli hukuku ayrıca hamilelik doğum veya emzirme nedeniyle yıllık

izin sırasında ortaya ccedilıkan geccedilici işgoumlremezlik durumundan dolayı kullanılamayan yıllık izin

suumlresinin başka bir zamanda kullanılması hakkını ccedilalışanlara tanımaktadır Mevcut davada da alış

veriş merkezleri iccedilin bağıtlanmış toplu soumlzleşme 2009-2010 yılları arasında benzer bir duumlzenleme

oumlngoumlrmuumlştuumlr Ancak İspanyol milli hukukunda yıllık izin sırasında ortaya ccedilıkan hastalıktan dolayı

işgoumlremezlik durumu accedilısından bir duumlzenleme mevcut değildir İzin sırasında ortaya ccedilıkan

işgoumlremezlik durumundan kaynaklanan guumlnlerin izin olarak telafisi amacıyla İspanyarsquodaki

sendikalar iş mahkemelerine başvurarak kollektif davalar accedilmışlardır

Davanın goumlruumlşuumllduumlğuuml İspanyol Yargıtayrsquoı davayı oumln karar alınabilmesi iccedilin ABADrsquoa goumltuumlrmuumlştuumlr

ABAD iccediltihatı yıllık izni oumlzel değeri olan bir sosyal hukuk temel ilkesi olarak nitelemektedir

Avrupa Birliğinin Temel Haklar Şartırsquonda yıllık izin bu anlamda tanımlanmıştır Yıllık izin hakkı

yorumlanırken hak daraltıcı olarak yorumlanamaz

ABAD goumlre ayrıca yıllık izin hakkıyla ccedilalışanın dinlenmesi ve belli bir zaman zarfı iccedilinde serbest

zaman imkanına sahip olması amaccedillanmıştır Ccedilalışanın yıllık izni sırasında hastalanması hali ise bu

durumdan farklı olarak ccedilalışana hastalığından dolayı iyileşmesi iccedilin tanınan suumlre anlamına

gelmektedir

Yıllık izin hakkının dayandığı bahsi geccedilen sebep accedilısından ABAD daha oumlnceki iccediltihatında bir

ccedilalışanın yıllık iznini kullanmaya başlamadan oumlnce hasta olması halinde yıllık iznini başka bir

zamanda kullanma hakkına sahip olduğuna huumlkmetmiştir (10092009 tarih ve C-27708 sayılı

Karar)

25

ABAD kararında hastalık durumundan dolayı ortaya ccedilıkan işgoumlremezlik halinin ne zaman

olduğunun oumlnemli olmadığını belirtmiştir Bu nedenle hastalıktan dolayı ortaya ccedilıkan işgoumlremezlik

suumlresiyle ccedilakışan yıllık izin hakkını ccedilalışanlar ileriki bir tarihte kullanma hakkına sahiptir ABAD

bu hakkın ccedilalışanlara yalnız yıllık izinlerini kullanmadan oumlnce hastalanmaları halinde verilmiş

olması durumunda izin kullanma suumlresinin tamamen tesaduumlfe bırakılmış ve yıllık iznin amacına

ters duumlşmuumlş olacağına huumlkmetmiştir

ABADrsquoın 19072012 tarih ve C-15411 sayılı yabancı uumllkelerin Almanyarsquodaki

temsiciliklerinde ccedilalışanların yabancı uumllke temsilciliklerine karşı yerel mahkemeler oumlnuumlnde

dava accedilmalarına ilişkin Kararı

Yabancı bir uumllke buumlyuumlkelccedililiğinde soumlzleşmeli olarak ccedilalışan bir kişinin iş soumlzleşmesinin feshine

karşı AB uumlyesi uumllke mahkemesinde accediltığı davada bu ccedilalışan yabancı temsilcilikte bu uumllkenin

egemenlik hakkından doğan işleri yapmaması halinde yabancı uumllke dokunulmazlık statuumlsuumlnden

yararlanamaz Bu nedenle boumlyle bir soumlzleşmeli ccedilalışan ilgili buumlyuumlkelccedililiğin bulunduğu uumlye uumllke

mahkemelerinde dava accedilabilir

Davacı Cezayirrsquoin Berlin Buumlyuumlkelccedililiğirsquonde şofoumlr olarak ccedilalışırken iş soumlzleşmesinin feshedilmesi

uumlzerine Alman İş Mahkemesirsquone başvurarak fesih kararına karşı dava accedilmıştır Davanın accedilılması

uumlzerine Cezayir yabancı uumllke olduğundan Alman yargı yollarına karşı dokunulmaz olduğunu ve

Alman yargı yollarının kendisini bağlamayacağını iddia etmiştir Ayrıca Cezayir davalı ccedilalışanla

yapılan soumlzleşmede oumlngoumlruumllen Cezayir mahkemeleri yetkilidir huumlkmuumlnuuml ileri suumlrmuumlştuumlr

Bu bağlamda Berlin-Brandenburg Eyalet İş Mahkemesi Avrupa Konseyirsquonin 442001 sayılı bireysel

iş soumlzleşmeleriyle ilgili yetkili mahkemelere ilişkin duumlzenlemeleri de kapsayan Direktifinin

yorumlanması amacıyla oumln karar talebiyle ABADrsquoa başvurmuştur Anılan duumlzenlemeler ccedilalışanları

iş soumlzleşmelerinin zayıf tarafı olarak korumak amacıyla yapılmıştır Oumlrneğin işvereninin AB dışında

ikamet etmesi halinde bu işverenin şubesinin bulunduğu AB uumlye uumllkesinin mahkemeleri oumlnuumlnde

ccedilalışanların dava accedilması oumlngoumlruumllmektedir

ABAD ccedilalışan tarafından ifa edilen işin egemenlik hakkından doğan bir goumlrev olmadığı hallerde

uumlccediluumlncuuml uumllke buumlyuumlkelccedililiklerini uumllke adına bağıtlanan iş soumlzleşmesine ilişkin tartışmalı hukuksal

sorunlarda bahsi geccedilen Direktif anlamında bu uumllkenin şubesi olarak nitelemiştir Tuumlm kamu

kuruluşları gibi buumlyuumlkelccedililikler de sivil hukuk alanında haklar ve yuumlkuumlmluumlluumlkler uumlstlenebilirler Bu

26

durum buumlyuumlkelccedililiğin egemenlik hakkından doğan goumlrevleri yapmayan kişilerle iş soumlzleşmeleri

bağıtladığı hallerde soumlz konusudur Buumlyuumlkelccedililik iş ilişkilerinde dışarıya youmlnelik faaliyetleri olan bir

birim niteliğine sahiptir Ayrıca iş hukuku alanında tartışmalı durum buumlyuumlkelccedililiğin işletmesiyle

ilgili personel konularına ilişkin bir durumdur

Cezayirin dokunulmazlık hakkına sahip olduğuna dair iddiası dokunulmazlığın tuumlm alanlarda

mutlak olarak geccedilerli olamayacağı gerccedileğine ters duumlşmektedir Dokunulmazlık hukuksal tartışmanın

egemenlik hakkıyla ilgili olduğu durumlarda geccedilerlidir Ancak hukuksal tartışmalı durumun

egemenlik hakkıyla ilgili olmayan faaliyetleri kapsamında dokunulmazlık soumlz konusu değildir

Bu nedenle devletler hukuku ilkesi olan devletlerin dokunulmazlığı anılan Direktif ile ihlal

edilmemektedir Bir ccedilalışanın kendisiyle bağıtlanan iş soumlzleşmesinin feshine karşı dava accedilması ve

başvurduğu mahkemenin bu ccedilalışan tarafından ifa edilen işin bu devletin egemenlik alanına girip

girmediğini tespit etmesi sonucunda AB uumllkesi mahkemesinin yetkili olup olmadığı belirlenecektir

ABAD iş soumlzleşmesi ile yalnız Cezayir yargısının iş soumlzleşmesi ile ilgili davalarda yetkili kılınmış

olmasının anılan Direktifccedile oumlngoumlruumllen yargı yollarından farklı uygulamalara gidilmesine izin

verilmediğinden bağlayıcı olmayacağına huumlkmetmiştir Boumlylece dava konusunun ortaya

ccedilıkmasından oumlnce belirlenen yetkili mahkeme hususu ccedilalışanın anılan Direktifte tanınan kişisel iş

soumlzleşmeleriyle ilgili diğer yargı yollarına başvurmasını engelleyici değildir Zira aksine huumlkuumlm iş

soumlzleşmelerinin zayıf tarafı olan ccedilalışanların korunmaya muhtaccedil oldukları ilkesi hedefinden sapmış

olacaktır

Federal İş Mahkemesirsquonin İş Guumlvencesi Kanunursquonun oumlduumlnccedil işccedililere uygulanması hakkındaki

24012013 tarih ve 2 AZR 14012 sayılı Kararı

İş Guumlvencesi Kanunursquonun (Kuumlndigungsschutzgesetz) 23rsquouumlncuuml maddesinin 1rsquoinci fıkrasının 3rsquouumlncuuml

cuumlmlesi huumlkmuuml 31 Aralık 2003 tarihinden sonra en az 10 işccedili ccedilalıştıran işletmelerde istihdam

edilmiş ccedilalışanlar iccedilin geccedilerlidir Anılan Kanun anlamında işletmede ccedilalışan işccedililerin sayısının

tespitinde kural olarak işletmede mevcut işccedili accedilığının doldurulması amacıyla istihdam edilen oumlduumlnccedil

işccedililerin de sayısı hesaba katılmalıdır Anılan huumlkuumlm anlam ve amacına uygun olarak ancak bu

şekilde yorumlanabilir

Davacı ccedilalışan 2007 Temmuz ayından beri davalı işletmede ccedilalışmaktadır Davalı işletme davacı

işccedilisiyle beraber toplam 10 işccedili ccedilalıştırmaktadır 2009 Kasım ayında davalı işveren davacı ccedilalışanın

27

soumlzleşmesini feshetmiştir Fesih kararına karşı dava accedilan ccedilalışan davasının İş Guumlvencesi

Kanunursquona goumlre goumlruumllmesi ve bu nedenle işletmede ccedilalışan işccedililerin sayılarının hesaplanmasında

oumlduumlnccedil işccedililerin de hesaba katılması gerektiğini ileri suumlrmuumlştuumlr

İş ve Eyalet İş Mahkemeleri İş Guumlvencesi Kanunursquonun burada uygulanamayacağını ileri suumlrerek

davayı reddetmiştir Ancak davacının accediltığı temyiz davası Federal İş Mahkemesirsquonce kabul

edilmiştir

Federal İş Mahkemesi oumlduumlnccedil işccedililerin işveren ile hizmet soumlzleşmelerinin bulunmaması durumunun

bunların sayılarının nazarı dikkate alınmasına engel teşkil etmeyeceğini belirtmiştir Kuumlccediluumlk

işletmelerin İş Guumlvencesi Kanununun kapsama alanı dışında tutulmalarındaki sebep duumlşuumlk buumltccedileli

bir donanımla ccedilalışılması bir fesih davası nedeniyle ortaya ccedilıkacak idari ve mali yuumlkuumln kuumlccediluumlk

işletmeleri zora sokacağıdır Ancak bir işletmede ccedilalışanların sayılarının tespitinde oumlnemli olan

bunların duumlzenli olarak ccedilalışanlardan oluşup oluşmadığının saptanmasına bağlıdır Bu bağlamda

duumlzenli ccedilalışanların bu işletmenin işccedililerinden ve oumlduumlnccedil işccedililerden oluşmuş olması boumlyle farklı bir

muameleyi haklı kılmamaktadır

Federal İş Mahkemesi davayı karar alınması iccedilin Eyalet İş Mahkemesirsquone geri goumlndermiştir Eyalet

İş Mahkemesi oumlduumlnccedil işccedili statuumlsuumlnde ccedilalışan işccedililerin fesih sırasında duumlzenli olarak ya da sadece

geccedilici bir iş kaybının giderilmesi iccedilin ccedilalıştırılıp ccedilalıştırılmadığının tespitini yaparak İş Guumlvencesi

Kanunursquonun uygulanıp uygulanamayacağına karar verecektir

Federal İş Mahkemesirsquonin yaştan dolayı ayrımcılığa ilişkin 24012013 tarih ve 2 AZR 42911

sayılı Kararı

laquo Uumlniversite mezunugenccedil profesyoneller adlı eğitim programı iccedilin meslek tecruumlbesi olmayan bir

kişi alınacaktır laquo şeklinde bir kamu kuruluşu tarafından verilen iş ilanına başvuran 36 yaşında bir

avukatın başvurusunun reddedilmesi bu kişinin yaşından dolayı ayrımcılığa uğradığına ilişkin bir

delildir İşveren bu durumda bunun boumlyle olmadığını ispatla yuumlkuumlmluumlduumlr İşveren ret gerekccedilesini

ancak başvuru sahibinin diploma notlarının diğer başvuru sahiplerine goumlre daha duumlşuumlk olduğuna bu

nedenle kendisinin işe alınabilecek adaylar arasına giremeyeceğine dayandırabilir

Bir devlet hastanesi olan davalı işveren gazete ilanıyla oumlnuumlmuumlzdeki yıllarda nitelikli youmlneticilere

ihtiyaccedil olacağından bir oumlzel eğitim programı sunduklarını ve bu program iccedilin her yıl 2 uumlniversite

mezununu işe alacaklarını bildirmiştir Aranılan kişilerin meslek tecruumlbesi olmayanlardan seccedililecek

28

olmalarından bu kişilerin kişisel oumlzellikleri oumlne ccedilıkarılmıştır 36 yaşındaki davacı meslek tecruumlbesi

olan bir hukukccediludur ve bu kişinin iş başvurusu reddedilmiştir Davacı işe alınmamasını yaşından

dolayı ayrımcılığa uğratıldığı şeklinde değerlendirmiş ve bu nedenle davalı işverenden tazminat

talep etmiştir Davalı işveren boumlyle bir ayrımcılık yapılmadığını okullarını iyi ve ccedilok iyi dereceyle

bitirmiş olanlardan adayların seccedilildiğini ileri suumlrmuumlştuumlr İlk yargı yollarında dava reddedilmiştir

Davacıyı kısmi olarak haklı goumlren Federal İş Mahkemesi genccedil profesyonel ve meslek tecruumlbesi

olmayanları hedefleyen iş ilanı verilmesinin başvuru sahibinin yaşından dolayı reddedildiğine

ilişkin delil sayılabileceğine huumlkmetmiştir Bunun boumlyle olmadığını işveren ancak kendisinin kamu

işvereni olduğundan en iyi notlara sahip başvuru sahiplerinden birini işe alacağını ispatlaması

halinde ccediluumlruumltebilecektir Davacının boumlyle bir seccedilim yapılmadığı iddiasından dolayı durumun tespiti

iccedilin dava Eyalet İş Mahkemesirsquone geri goumlnderilmiştir

Federal İş Mahkemesirsquonin 13032013 tarih ve 5 AZR 95411 sayılı oumlduumlnccedil verilen işccedililere de aynı

uumlcretin oumldenmesi gerektiğine ilişkin Kararı

Oumlduumlnccedil İşccedili Verilmesi Hakkındaki Kanun işvereni oumlduumlnccedil alarak ccedilalıştırdığı işccedililere de kendi

ccedilalışanlarına oumldediği uumlcreti oumldemekle yuumlkuumlmluuml kılmaktadır Anılan Kanunrsquoa goumlre ancak toplu

soumlzleşmeler yoluyla taraflar arasında kararlaştırılması halinde oumlduumlnccedil ccedilalıştırılan işccedililere farklı uumlcret

oumldenmesi muumlmkuumlnduumlr Diğer taraftan toplu soumlzleşmelere bağlı olmayan ccedilalışanlar da bu tuumlr toplu

soumlzleşmelerde oumlngoumlruumllen duumlzenlemeleri işverenle yapacakları hizmet soumlzleşmelerine dahil

edebilme hakkına sahiptirler

Federal İş Mahkemesirsquonin 10 Temmuz 2013 tarih ve 10 AZR 91512 sayılı işverenin

işccedililerini diğer işletmesinde istihdam ederken takdir hakkını kullanmasına ilişkin Kararı

Bir işveren işten kaynaklanan nedenlerle ccedilalışanlarından bazılarını bir işletmeden diğer işletmeye

goumlndermek istemesi halinde goumlndereceği ccedilalışanları seccedilerken takdir hakkını doğru kullanmak

zorundadır Seccedililecekler listesine yalnız suumlreli iş soumlzleşmesiyle ccedilalışanları dahil etmek hukuka

aykırıdır

Davacı İş Ajansırsquonın bir il muumlduumlrluumlğuumlnde suumlreli iş soumlzleşmesi ile istihdam edilmiştir İşveren

aralarında davacının da bulunduğu ve suumlreli iş soumlzleşmeleriyle ccedilalışan bazı ccedilalışanları İş Ajansının

başka bir şehirdeki şubesine tayin etmiştir

29

Davacı iş mahkemesine başvurarak kendi oumlzel yaşam durumundan dolayı yeni işyerine

goumlnderilmesini haksız olarak goumlrmuumlş ve aynı zamanda ccedilalışanlar arasında yapılan seccedilimin hukuka

aykırı olduğunu iddia etmiştir

Federal İş Mahkemesi davalı işverenin mevcut toplu soumlzleşme ve hizmet soumlzleşmesi huumlkuumlmlerine

goumlre davacıyı işin gereği bir nedenle başka bir yerdeki işyerine goumlnderme hakkının bulunduğuna

ancak goumlnderme işleminin işverenin gidecek işccedililerini seccedilerken takdir hakkının doğru kullanılması

halinde geccedilerli olacağına huumlkmetmiştir Hem ccedilalışanın hem de işverenin menfaatlerinin uygun bir

şekilde goumlzetildiği durumlarda takdir hakkı doğru kullanılmıştır İşveren goumlnderilecek ccedilalışanlar

listesine daha oumlnce yalnız suumlreli iş soumlzleşmesiyle ccedilalışanları dahil ettiğinden ve yalnız suumlreli iş

soumlzleşmesi ile ccedilalışanlar diğer şubeye goumlnderildiklerinden goumlnderme işlemi geccedilersizdir




Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 13513163 15755755 29268918

Yabancı 1461784 925934 2386243

Tuumlrk 351096 159282 510378


30




15-20 8956 7419 16375

20-25 34305 25160 59465

25-30 36145 18613 54758

30-35 50304 18691 68995

35-40 60044 23270 83314

40-45 58492 26092 84584

45-50 53783 19625 73408

50-55 28322 10735 39057

55-60 15446 5932 21378

60-65 4595 3372 7967

Toplam 351096 159282 510378


Ccedilalışan Vatandaşlarımızın Boumllge İş AjanslarınaBoumllgelereİdari Yapılanmaya Goumlre Dağılımı


Kuzey (Schleswig-Holstein-Hamburg ve Mecklenburg-Vorpommern) 24646

Aşağı Saksonya-Bremen 33792

Kuzey Ren-Vestfalya 154972

Hessen 57481

Rheinland Pfalz-Saarland 23178

Baden-Wuumlrtemberg 105771

Bavyera 83397


Saksonya-AnhaltThuumlringen 1628

Saksonya 1153

Toplam 510378




Tarım orman balıkccedilılık 1069

Maden ve taş toprak 2654

İmalat sanayi 164095

Enerji 901

31

Su işleri kanalizasyon ccediloumlp sektoumlruuml 3708

İnşaat sektoumlruuml 29117

Ticaret otomobil ve motorlu araccedillar tamirciliği 72536


Otelcilik lokantacılık 27737


Kredi ve sigortacılık 3935

Emlak ve konut sektoumlruuml 1496

Serbest ve bilimsel hizmetler sektoumlruuml 11561

Diğer iktisadi hizmetler sektoumlruuml 84009

Kamu idaresi sosyal sigortalar 7778



Sanat eğlence dinlence 2590


Oumlzel ev hizmetleri 254

Uluslararası organizasyonlar 201

Başka işkoluna girmeyen hizmetler 384

Toplam 510378



Araştırma kurumlarınca 2013 yılı itibariyle Almanyarsquoda 80000 civarında Tuumlrk koumlkenli işverenin

bulunduğu kaydedilmiştir

Tuumlrk işletmelerinin faaliyet goumlsterdikleri alanlar sektoumlrler itibariyle tahmini olarak aşağıda

belirtilmiştir

32

Sektoumlrler Sayı ()

İmalat 2080 26

İnşaat 1280 16

El sanatları 7280 91

Toptan ticaret 3680 46

Parakende ticaret 26480 331

Gastronomi 18800 235

Hizmet 20400 255

Toplam 80000 100

Tuumlrk işletmelerinde yaklaşık 400000rsquoe yakın kişi istihdam edilmektedir Toplam yatırımın 8 milyar

Avro yıllık cironun ise 40 milyar Avro olduğu hesaplanmaktadır Soumlz konusu işletmelerin buumlyuumlk

boumlluumlmuumlnuuml kuumlccediluumlk aile işletmeleri teşkil etmektedir

Kaynak Tuumlrkiye Araştırmalar Merkezi



İşkolları Aylık

Asgari

Uumlcret

Asgari Saat

Uumlcretleri

(Avro)

Ortalama Bruumlt

Aylık Uumlcretler



Enerji 4540

Su işleri kanalizasyon ccediloumlp 3316

Serbest ve bilimsel hizmetler 4155


Maden 4004

İmalat 3720

Emlak ve konut 3693


Sanat eğlence 3430

Kamu idaresi ve sosyal sigortalar 3394

Ticaret 3218


Sular idaresi 3108

İnşaat 11051025 2927


Lokantacılık otelcilik 2029

Kaynak Kaynak Federal Ccedilalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı

33

Not Almanyarsquoda asgari uumlcret uygulaması inşaat sektoumlruuml dışında genel anlamda henuumlz

bulunmamaktadır Ancak Federal Huumlkuumlmetrsquoin aldığı karar gereğince 2015 yılından itibaren

istisnaları olmakla birlikte Federal duumlzeyde tuumlm sektoumlrler iccedilin geccedilerli asgari saat uumlcretinin 850 Avro

olarak yuumlruumlrluumlğe girmesi beklenmektedir


Almanyarsquoda 2013 yılında yaklaşık 70000 toplu soumlzleşme bağıtlanmıştır Ayrıca Almanyarsquoda

2013 yılında 501 genel geccedilerli toplu soumlzleşme ilan edilmiştir Bu soumlzleşmelerin 223rsquouuml 2012 yılından

kalan soumlzleşmelerin devamı niteliğinde olup 268 yeni genel geccedilerli toplu soumlzleşme yuumlruumlrluumlğe

girmiştir Tuumlm toplu soumlzleşmeler sendikalı ccedilalışanların 52rsquosi ile doğrudan ilgilidir

Kaynak Federal Ccedilalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı



Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 1323995 65 1548788 68 2872783 68

Yabancı 245135 261310 506445 142

Tuumlrk 63941 79296 143556 209





15-20 1495 1082 2577

20-25 6563 4541 11104

25-30 9361 6237 15598

30-35 12485 9507 21992

35-40 13963 11929 25892

40-45 12819 12241 25060

45-50 11356 8732 20088

50-55 6974 5509 12483

55-60 4939 3907 8846

60-65 1254 1244 2498

Toplam 81233 64950 146183


34

İşsiz Vatandaşlarımızın Boumllge İş AjanslarınaBoumllgelereİdari Yapılanmaya Goumlre Dağılımı


Kuzey (Schleswig HolsteinHamburgMecklenburg-Vorpommern)

8239

Aşağı SaksonyaBremen 13554

Kuzey Ren-Verstfalya 59415

Hessen 13291

Rheinland-PfalzSaarland 6042


Bavyera 10397

BerlinBrandenburg 15103

Saksonya-Anhalt Thuumlringen 476

Saksonya 540

Toplam 143237




2013 yılında 2950000 işsizden yıllık ortalama 970000rsquoi ( 33) birinci basamak işsizlik parası

1981000rsquoi ( 67) ikinci basamak işsizlik parası almıştır Bir yıl oumlncesine goumlre birinci basamak

işsizlik parası alanların sayısı 67000 ( 7) artarken ikinci basamak işsizlik parası alanların sayısı

ise 14000 ( 1) azalmıştır

Diğer taraftan Aralık 2013rsquode 143237 işsiz vatandaşımızın 24414rsquouuml ( 1704) birinci basamak

işsizlik parası alırken 118823rsquouuml ( 8296) ikinci basamak işsizlik parası almıştır


Birinci Basamak İşsizlik Parası ve İkinci Basamak İşsizlik Parası

Alman mevzuatına goumlre işsiz kalanlara son 52 hafta iccedilindeki ortalama haftalık net kazancın en az

bir ccedilocuk sahibi işsizler iccedilin 67rsquosi diğerleri iccedilin 60rsquoı tutarında ldquoBirinci basamak işsizlik

parasırdquo oumldenmektedir

35

01012013 tarihi itibariyle ikinci basamak işsizlik parası uygulaması ccedilerccedilevesinde hak sahipleri iccedilin

yardım miktarları artırılmıştır Yalnız yaşayanlar iccedilin mutad yardım miktarı 374 Avrodan 382

Avrorsquoya ccedilıkarılmıştır Aşağıda yardım basamaklarına goumlre mutad yardım miktarları belirtilmiştir

Sosyal Kanunrsquoun 12rsquonci Kitabına goumlre istihdam piyasası dışında kalan ve yardıma muhtaccedil kişiler

iccedilin oumldenen sosyal yardım oumldenekleri de yardım miktarlarıyla aynıdır

Yardım tuumlrleri Yardım miktarı (Avro)

1rsquoinci yardım miktarı (Yalnız yaşayan ve yalnız ccedilocuk yetiştiren hak

sahipleri iccedilin)

382

2rsquonci yardım miktarı (Aynı hanede yaşayan eşlerden her biri iccedilin) 345

3rsquouumlncuuml yardım miktarı (Ailesi yanında yaşayan yetişkin hak sahipleri

iccedilin)

306

4rsquouumlncuuml yardım miktarı (14-18 yaşındaki ccedilocuklar iccedilin) 289

5rsquoinci yardım miktarı (6-14 yaşındaki ccedilocuklar iccedilin) 255

6rsquoncı yardım miktarı (0-6 yaşındaki ccedilocuklar iccedilin)

224

İsteğe Bağlı Asgari Sigorta Prim Miktarı

Yaşlılık sigortası isteğe bağlı aylık asgari prim miktarı 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren 8505 Avro


Sağlık Sigortası Prim Oranı

2013 yılında sağlık sigortası prim oranında herhangi bir değişiklik olmamış oran 155 olarak

kalmıştır Bu miktarın 82rsquosi sigortalılar 73rsquouuml işverenler tarafından karşılanacaktır

Sanatccedilıların Sosyal Sigorta Prim Oranı

Sanatccedilıların sosyal sigorta prim oranı 2013 yılı iccedilin 39rsquodan 41rsquoe yuumlkseltilmiştir

36

Bakım Sigortası Prim Oranı

01012013 tarihi itibariyle bakım sigortası prim oranı ccedilocuklu sigortalılarda 195rsquoden 205rsquoe

ccedilocuksuz sigortalılar da ise 22rsquoden 23rsquoe artırılmıştır (işveren ve işccedili oranı yarı yarıya)

Yaşlılık Aylığı Alanlar İccedilin Ek Kazanccedil Sınırları

Cuumlzi suumlreli işlerde kazanccedil sınırının 450 Avroya ccedilıkartılmasıyla yaşlılık aylığı alanlarda da kazanccedil

sınırları yuumlkseltilmiştir Buna goumlre 65 yaşını doldurmadan emekli olanlar ile işgoumlremezlik aylığı

alan kişiler emekli aylıklarında kesintiye gidilmeden 450 Avroya kadar kazanccedil elde

edebileceklerdir

Sosyal Guumlvenlik Primlerine Esas Alınan Uumlcret Uumlst Sınırları (Avro olarak)

Eski Eyaletler

Tuumlm sigortalıların ortalama gelir miktarı

Yıllık 32340

Aylık 2695


Yıllık 69600

Aylık 5800


Yıllık 85200

Aylık 7100


Yıllık 69600

Aylık 5800


Yıllık 52200

Aylık 4350

Bakım sigortası

Yıllık 47250

Aylık 393750

37

Yeni Eyaletler

Sosyal sigorta (Tuumlm sigortalıların ortalama gelir miktarı)

Yıllık 27300

Aylık 2275


Yıllık 58800

Aylık 4900


Yıllık 72600

Aylık 6050


Yıllık 58800

Aylık 4900


Yıllık 52200

Aylık 4350

Bakım sigortası

Yıllık 47250

Aylık 393750

Bakım Sigortası Oumldemeleri

2013 yılında bakım sigortası oumldenekleri bakım durumu basamaklarına goumlre aşağıda belirtilen

miktarlar arasında oumldenecektir

Bakım basamakları Yardım miktarı (euro)

0 ndash 1 Basamak 120-225

1 Basamak 305-665

2 Basamak 525-1250

3 Basamak 799-1550

Oumlzel mağduriyetler 1918

Ccedilocuk Muafiyet Miktarı

Gelir vergisinde dikkate alınan ccedilocuk muafiyet miktarında bir değişiklik olmamış ve 2013 yılında

her ccedilocuk iccedilin 7008 Avro olarak kalmıştır

38

Ccedilocuk Nafaka Miktarları

Eşlerinden ayrı ccedilocuklarını yetiştiren ebeveynlerin ccedilocukları iccedilin talep edecekleri nafaka miktarları

Nafaka miktarı (euro)




18 yaşını doldurmuş ccedilocuklar iccedilin 588

Ebeveyn Parası

2013 yılı iccedilin ebeveyn parasında herhangi bir değişiklik olmamıştır Tek başına ccedilocuk yetiştiren

anne babalar yıllık gelirlerinin 250000 Avrorsquodan veya beraber ccedilocuk yetiştiren ebeveynler yıllık

gelirlerinin 500000 Avrodan fazla olması halinde ebeveyn parası alamayacaklardır

1200 Avrodan fazla geliri olan ebeveynler gelirlerinin 65rsquoi oranında (buguumlne kadar 67) bu

miktardan az geliri olanlar ise 67rsquosi oranında ebeveyn parası alabileceklerdir

En az 300 Avro ve en ccedilok 1800 Avro ebeveyn parası oumldenmeye devam edilecektir İkinci basamak

işsizlik parası alan ebeveynlerin ebeveyn parası ikinci basamak işsizlik parasının hesabında nazari

dikkate alınacaktır





Genel Tuumlrk

Yaşlılık 16003273 208099

Maluliyet 1517248 57937

Oumlluumlm (Dul Yetim) 5150163 88400

Toplam 22670684 354436


39

31122012 tarihi itibariyle Alman sosyal guumlvenlik kuruluşlarından malulluumlk yaşlılık dul ve yetim

aylığı almakta olan toplam 354436 vatandaşımızdan 94703rsquouuml Tuumlrkiyersquode ikamet etmektedir

Almanyarsquoda ikamet eden her hak sahibine ayda ortalama 68739 Avro Tuumlrkiyersquode ikamet eden her

hak sahibine ise ayda ortalama 59026 Avro tutarında yaşlılık aylığı oumldenmektedir



Sigorta Kolları İşccedili Payı

()

İşveren Payı

()

Devlet

Katkısı

Toplam

()

Yaşlılık-malulluumlk-oumlluumlm 945 945 - 189

Madenciler Yaşlılık Sigortası 945 1565 - 2510

İşsizlik Sigortası 15 15 3

Hastalık 82 73 155

Bakım Sigortası

- Ccedilocuklu Sigortalılar

-Ccedilocuksuz Sigortalılar

1025

1275

1025

1025

205

23



Sosyal Kanunrsquoun 3rsquouumlncuuml Kitabının 137rsquonci maddesine goumlre işsiz olan gerekli bekleme suumlresini

dolduran ve İş Ajansına işsizlik beyanında bulunan sigortalı ccedilalışanlara birinci basamak işsizlik

parası oumldenmektedir Gerekli bekleme suumlresi son 2 yılda 12 aydır Buna goumlre son 2 yılda 12 ay

işisizlik sigortasına prim oumldeyen sigortalılar birnci basamak işszilik parasına hak kazanmaktadırlar

Evli ve en az 1 ccedilocuklu sigortalılar uumlcretlerinin 67rsquosi diğer sigortalılar 60rsquoı oranında işsizlik

parası almaktadırlar

40



İş Kazası Yol Kazası Meslek Hastalığı

Alman 756561 145145 13419

Yabancı 45786 5287 757

- Tuumlrk 9676 974 238

Toplam 802347 150432 14176

Kaynak Alman Kaza Sigortaları Birliği



Goumlrev yapılan uumllkedeki ccedilocuklar

iccedilin (euro)









Tuumlrkiyersquodeki ccedilocuklar iccedilin

Yardım miktarı (euro)



3 ve 4 ccedilocuk iccedilin 3068









Ccedilocuk Parası Alan Aile Sayısı 325498 17

Oumldenen Toplam Ccedilocuk Parası 13157057997 447581


41



Meslek Eğitimi

Ekim 2012rsquoden Ekim 2013rsquoe kadar 504500 accedilık mesleki eğitim yeri kayıtlara geccedilmiştir Bu sayı bir

yıl oumlncesine goumlre 12600 ( 24) daha azdır Mesleki eğitim yerlerinden 472300rsquouuml işletmeiccedili

(2012rsquoye goumlre 6300 ( 13) daha az) 32300rsquouuml işletmedışı mesleki eğitim yeri (2012lsquoye goumlre 6200

( 161) daha az) tespit edilmiştir

Mesleki eğitim yeri boumllgesel olarak Batı Almanyarsquoda 396600 (bir yıl oumlncesine goumlre 3700 ( 09)

daha az) Doğu Almanyarsquoda ise 75400 (bir yıl oumlncesine goumlre 2500 ( 32) daha az) işletme iccedili accedilık

mesleki eğitim yeri kaydedilmiştir İşletmedışı mesleki eğitim yeri sayısında ise bir yıl oumlncesinde

olduğu gibi duumlşuumlş devam etmiştir Batı Almanyarsquoda işletme dışı mesleki eğitim yeri sayısı 4900 (

174) azalarak 23400rsquoe Doğu Almanyarsquoda ise 1300 ( 125) azalarak 8900rsquoe inmiştir

Eyluumll 2013 sonu itibariyle 530700 genccedille mesleki eğitim anlaşması bağıtlanmıştır Bu sayı bir yıl

oumlncesine goumlre 20500 ( 37) daha azdır Batı Almanyarsquoda geccedilen yıla goumlre 15900 ( 34) azalma

ile 456500 genccedille meslek eğitim soumlzleşmesi yapılmıştır Doğu Almanyarsquoda ise geccedilen yıla kıyasla

4700 ( 59) azalma ile 74200 meslek eğitim soumlzleşmesi yapılmıştır

2013 yılında 561200 genccedil bir mesleki eğitim yerine yerleştirilmek uumlzere başvuru yapmıştır Bu

sayı bir yıl oumlncesine goumlre 600 ( 01) daha azdır Batı Almanyarsquoda başvuru sahibi genccedil sayısı 2013

yılında yalnız 100 ( 00) artarak 468800 olarak kayıtlara geccedilerken Doğu Almanyarsquoda ise 1800

( 2) azalarak 91100rsquoe duumlşmuumlştuumlr

2013 yılı sonunda 21000 genccedil henuumlz bir mesleki eğitim yerine yerleştirilememiştir Bir yıl oumlncesine

goumlre bu sayı 45400 ( 345) daha fazladır Bununla Almanya genelinde başvuru sahibi genccedillerin

37rsquosi henuumlz mesleki eğitim yeri bulamamışlardır Bu oran Batı Almanyarsquoda 35 Doğu

Almanyarsquoda 50rsquodir Batı Almanyarsquoda 16300 (5700 ya da 540- daha fazla) Doğu

Almanyarsquoda ise 4500 (500 ya da 105- daha az) genccedil mesleki eğitim yerine yerleştirilememiştir

42

2013 sonunda 33500 (bir yıl oumlncesine goumlre 100 ( 08) daha fazla) meslek eğitim yerine

yerleştirme yapılamamıştır Batı Almanyarsquoda 27300 (300 ya da 08 daha fazla) Doğu

Almanyarsquoda 6200 (30 ya da 05 daha fazla) accedilık mesleki eğitim yeri bulunmaktadır

2013 yılında 561600 gence 504500 accedilık meslek eğitim yeri duumlşmuumlştuumlr Boumlylece meslek eğitim

başvurusunda bulunan genccedillerin sayısı accedilık meslek eğitim sayısına goumlre 56600 daha fazla olarak

kayıtlara geccedilmiştir (2012 yılında 44700 2011 yılında 26400) 2013 yılında bir meslek eğitim

yerine 111 genccedil duumlşmektedir 2012 yılında bu sayı 109rsquodur 2013 yılı sonunda 21000 mesleki

eğitim yerine yerleştirilemeyen genccedil ile 33500 yerleştirme yapılamayan mesleki eğitim yeri

arasındaki fark 12500 olarak gerccedilekleşmiştir Bir yıl oumlncesinde bu fark 17600 olarak

kaydedilmiştir Boumlylece son 5 yıldan beri meslek eğitim yeri fazlası bulunmaktadır



(20122013 oumlğretim yılı itibariyle)

Okul Tipi

Genel Eğitim veren okullar

(Algemeinbildende Schulen)



Yılı)


Oumlnsınıflar (Vorklassen) 889 107 108

Ana okulu (Schulkindergarten) 2426 577 687

İlkokul (Grundschule) 176341 37330 46973

Orta okul (Hauptschulen) 120136 43082 53241

Farklı eğitim veren okullar (Schulen mit

mehreren Bildungsgaumlngen)

19033 5943 6837

Orta okul (Realschulen) 82603 33630 38811

Kapsamlı orta okul (Gesamtschule) 76531 30139 32799

FreieWaldorf okulları 1493 125 128

Lise (Gymnasium) 100052 26094 29096

Akşam okulları (Abendschulen) 8791 3511 3748

Oumlğrenme engelli oklFoumlrderschulen) 39700 13015 15737

Toplam 627995 193553 228165

Kaynak Federal Eğitim ve Araştırma Bakanlığı

43

Meslek Okuluna Devam Eden Tuumlrk Ccedilocuklarının Sayısı

(20122013 yılı itibariyle)

Okul tuumlruuml



Yılı)


Meslek okulları 206769 83538 86888

Sağlık alanında okullar 10604 2024 1981



20112012 oumlğretim yılı itibariyle

Ccedilocuk sayısı 115000

Kaynak Almanyarsquodaki Eğitim Ataşelikleri


Ders Yılı Yabancı Oumlğrenci Tuumlrk

20122013 282201 30645




Uumlccediluumlncuuml Uumllke Vatandaşı Yuumlksek Kalifiye Elemanların Almanyarsquoya Girişini ve İkametlerini

Duumlzenleyen Kanun (Mavi Kart Uygulaması)

AB Yuumlksek Kalifikasyon Direktifinin Uyarlanması Hakkında Kanun (Gesetz zur Umsetzung der

Hochqualifizierten-Richtlinie der Europaumlischen Union) 01082012 tarihi itibariyle yuumlruumlrluumlğe

girmiştir

44

Boumlylelikle uumlccediluumlncuuml uumllkelerden gelecek yuumlksek kalifiye (uumlniversite veya yuumlksek okul mezunu)

elemanların AB uumllkelerinde istihdamını kolaylaştırmayı ve bununla kalifiye eleman accedilığını

kapatmayı amaccedillayan Avrupa Birliği Komisyonursquonun 25052009 tarih ve 200950EG sayılı

Yuumlksek Kalifiye Elemanı Uumlccediluumlncuuml Uumllke Vatandaşlarının Uumllkeye Giriş ve İkametlerini Duumlzenleyen

Direktifi Alman mevzuatına uyarlanmıştır Kanun ile birlikte oumlzellikle İkamet Kanunursquonda olmak

uumlzere diğer ilgili Kanunlarda da değişiklikler yapılmıştır

Yeni uygulama ile birlikte diğer uumllkelerden gelecek uumlniversite veya eşdeğer yuumlksek okul

mezunlarına Almanyada iş bulmaları halinde Alman vatandaşı ve AB uumlyesi uumllke vatandaşlarının

oumlnceliği aranmadan ve ayrıca işverenlerin AB uumllkelerinden uygun aday bulup bulamadıklarına

bakılmaksızın ccedilalışma imkanı tanınmaktadır Ccedilalışma iccedilin aşağıda belirtilen koşulların yerine

getirilmesi halinde Almanyarsquodaki bir işveren ile iş akdinin imzalanmış olması yeterli goumlruumllmektedir

Burada bekleme suumlresi kalktığından işlemler kolaylaştırılmakta ve hızlandırılmaktadır

ldquoMavi Kartrdquo olarak da adlandırılan bu duumlzenleme ile temininde sorunlar yaşanılan yuumlksek kalifiye

elemanlarının iş piyasasına girişlerinde Almanyarsquodaki buumlrokratik engellerin kaldırılması

amaccedillanmıştır Bu meyanda genelde bir yabancının ccedilalışmasında Federal İş Ajansırsquonın onayı

gerekir iken temininde sorunlar yaşanılan deklare edilmiş meslekler iccedilin bu onay gerekmemektedir

Burada asıl olan belirli somut bir işte ccedilalışmak isteyen soumlz konusu şartları haiz elemanların

Almanyarsquodaki bir işveren tarafından işe kabul edilmesi bir iş akdinin bağıtlanmasıdır Ayrıca bu iş

akdinin nerede ve nasıl biraraya gelinerek bağıtlanacağı mevzuu Kanun koyucu accedilısından bir oumlnem

arz etmemektedir

Mavi Kart uygulaması ccedilerccedilevesinde temininde guumlccedilluumlk yaşanılan branşlar veya sektoumlrlerin Federal İş

Ajansırsquonca belirlenmesi oumlngoumlruumllmektedir Hali hazırda doğa bilimleri başlığı altında adlandırılan

astronomi fizik kimya biyoloji jeoloji ve ccedilevre bilimleri boumlluumlmleri matematik mimarlık şehir ve

ulaşım planlamacılığı tasarımcı inşaat muumlhendisliği makina muumlhendisliği elektronik

muumlhendisliği doktor (diş doktoru hariccedil) informatik ve bilgisayar alanında temininde guumlccedilluumlk

yaşanılan branşlar veya boumlluumlmler olarak tespit edilmiştir Bu boumlluumlmlerin iş piyasasının gelişmesine

bağlı olarak değişmesi oumlngoumlruumllmektedir

Mavi Kart AB (Blaue Karte EU) olarak da adlandırılan yeni duumlzenlemede eleman bulmada guumlccedilluumlk

yaşanılan mesleklerdeki uzmanlara şart koşulan alt gelir alt sınırı 34944 Avrorsquodur

45

Listede yer almayan meslek gruplarında ccedilalışmak isteyenlerden ise yıllık asgari 44800 Avro

kazanma şartını yerine getirmeleri istenmektedir

Mavi Kart şartlarını yerine getirenlere en fazla doumlrt yıl suumlreyle oturma izni verilmesi

oumlngoumlruumllmektedir İş akdinin suumlresi 4 yıldan az olanlara ise iş akdi suumlresine ilave olarak 3 ay daha

geccedilerli oturma izni verilecektir Oturma izninin ilk iki yılını takiben ccedilalışmaya devam edilmesi ve

Almanca bilinmesi halinde oturma izni suumlresize ccedilevrilmekte 3 yıllık ccedilalışmadan sonra ise yerleşme

izni alma hakkı verilmektedir Diğer taraftan ilk uumlccedil yıl iccedilinde Hartz IV ya da benzeri tuumlrden sosyal

yardım alanların oturma izni geccedilerliliğini kaybedecektir

Yeni duumlzenlemede Mavi Kart sahiplerine AB uumllkeleri iccedilerisinde dolaşım imkanı getirilmekte

bunlara 18 ay Almanyarsquoda ccedilalıştıktan sonra başka bir AB uumllkesine gitme izni tanınmaktadır Bu

durumda başka bir AB uumllkesine gidildiğinde Almanyarsquoda geccedilen suumlreler de gidilen uumllkede ikamet

izni verilmesinde ayrıca dikkate alınmaktadır

Mavi Kart sahiplerinin aile birleştirilmesinde herhangi bir kısıtlama soumlz konusu olmadığı gibi

bunların ccedilalışmalarında da bir kısıtlama oumlngoumlruumllmemektedir

Alman uumlniversitesinden mezun yabancılara tanınan iş arama suumlresi

Almanyarsquodan mezun olan yabancı uyruklu uumlniversite mezunlarının mezuniyetten sonra ccedilalışmaları

iccedilin oumlngoumlruumllen iş arama suumlresi 12 aydan 18 aya ccedilıkarılmıştır

Almanyarsquoda oumlğrenim goumlren yabancı oumlğrencilerin ccedilalışma hakları

Yine Almanyarsquoda uumlniversitede oumlğrenim goumlren yabancı oumlğrencilerin yıllık ccedilalışma saatlerinde de

artırıma gidilerek tam guumln ccedilalışmada 90 guumln 120 guumlne yarım guumln ccedilalışmada ise 180 guumln 240 guumlne


Yurt dışında uumlniversite mezunu yabancıların Almanyarsquoda iş arama hakları

Yurt dışında bir uumlniversiteden mezun yabancıların yanlarında geccedilimlerine yetecek kadar paraları

olması halinde bunlar 6 ay suumlreyle Almanyarsquoda iş aramak amacıyla kalabilecekler

46



Yıl Sayı

1972-1979 2219

1980-1989 10361

1990 2034

1991 3529

1992 7377

1993 12915

1994 19590

1995 31578

1996 46294

1997 42240

1998 59664

1999 103900

2000 82861

2001 76861

2002 64631

2003 56244

2004 44465

2005 32661

2006 33388

2007 28861

2008 24449

2009 24647

2010 26192

2011 28103

2012 33246

Toplam 891746



2008 2009 2010 2011 2012

Tuumlrk 24449 24467 26192 28103 33246

Bosna Hersek 1878 1733 1945 1703 1864

Hırvat 1032 542 689 665 544

Eski Yugoslav Sırp

Monteneg

6343 4187 3298 2881 2611

Polonya 4245 3841 3789 4281 4493

Romen 2137 2357 2523 2399 2343


47

Ukrayna 1953 2345 3118 4264 3690

Fas 3130 3042 2806 3011 2852

Tunus 734 832 792 816 867

Afganistan 2512 3549 3520 2711 2716

Sri Lanka 1492 1407 1207 1032 864

Vietnam 1048 1513 1738 2428 3299

Irak 4229 5136 5228 4790 3510

İran 2734 3184 3046 2728 2463

İsrail 1971 1681 1649 1971 101

Kazakistan 1602 1439 1601 1923 1937

Luumlbnan 1675 1759 1697 1433 1283

Pakistan 1208 1305 1178 1151 1251

Ccedilin 1172 1194 1300 1332 1381

Diğerleri - - - - -

Toplam 94470 96121 101570 106987 109938

1153Vatandaşlarımız Arasında Oumlrguumltlenme


2013 yılı İtibariyle


Diyanet İşleri Tuumlrk İslam Birliği (DİTİB) 850

Dini Siyasi Sosyal Kuumlltuumlrel 2650

Sportif 450

Diğer (İşveren okul aile birlikleri vs) 1300

Toplam 5250

48


2013 Yılı itibariyle

Avrupa Parlamentosu 1




Yabancılar Meclisleri 1500

Toplam 1623


Tuumlrkiye-Almanya İstisna Akdi İşguumlcuuml Anlaşması Uygulaması

Tuumlrkiye-Almanya İstisna Akdi İşguumlcuuml Anlaşması ccedilerccedilevesinde Almanyarsquoda Aralık 2013 ayı

itibariyle 33rsquouuml inşaat sektoumlruumlnde 258rsquoi inşaat yan sanayiinde olmak uumlzere toplam 293 vatandaşımız

istihdam edilmiştir Anılan Anlaşma ccedilerccedilevesinde 2013 yılında ayda ortalama 351 vatandaşımız

Almanyarsquoda ccedilalışmıştır

İstisna Akdi İşguumlcuuml Anlaşması ccedilerccedilevesinde iş uumlstlenecek Tuumlrk firmalarına 01102013 tarihinden

sonraki 1 yıllık doumlnemde 6170 kişilik kontenjan ayrılmıştır

49

12 HOLLANDA




Cinsiyet Genel Yabancı Tuumlrk sadece TC

uyruklu

Erkek 8307339 1740189 204133 41392

Kadın 8472236 1802892 191169 40542

Toplam 16779575 3543081 395302 81934




Yaş grubu Toplam Erkek Kadın

0 ndash 10 55932 28632 27300

10 ndash 20 69682 35927 33755

20 ndash 30 69539 35585 33954

30 ndash 40 73127 37081 36046

40 ndash 50 66700 35529 31171

50 ndash 60 31505 16944 14561

60 ndash 70 17047 7863 9184

70 ndash 80 10511 6079 4432

80 ndash 90 1212 486 726

90 + 47 7 40

Toplam 395302 204133 191169


50



EyaletBoumllgeİdari Yapılanma Erkek Kadın Toplam

Groningen 2439 2355 4794

Friesland 895 822 1717

Drenthe 996 799 1795

Overrijsel 18035 17133 35168

Flevoland 3234 2963 6197

Gelderland 20466 19225 39691

Utrecht 13918 13189 27107

Noord-Holland 41650 38752 80402

Zuid-Holland 68089 63761 131850

Zeeland 1650 1583 3233

Noord Brabant 26319 24724 51043

Limburg 6442 5863 12305

Toplam 204133 191169 395302

Kaynak Hollanda İstatistik Buumlrosu (CBS)TC ve Tuumlrk asıllı Hollanda uyruklular dahil





Tuumlrk 204133 191169 395302

Alman 172538 200182 372720

Faslı 189366 179472 368838

Surinamlı 165084 182547 347631

Toplam yabancılar 1740189 1802892 3543081

51




Deventer Başkonsolosluğu 757 170 80

Rotterdam Başkonsolosluğu 2 053 516 668

Toplam 2 810 686 748

Kaynak Deventer Başkonsolosluğu

Kaynak Rotterdam Başkonsolosluğu

()Daha oumlnce doğup 2013 yılında kaydı yapılanlarla beraber toplam 3264

() Evlilik bildiriminde bulunan vatandaş sayısıdır Nikahı Başkonsoloslukta kıyılan sayısı

19rsquodur



Buumlyuumlme

Hollandarsquonın Gayrisafi Yurticcedili Hacircsılası (GSYİH) 2013 yılı sonu itibariyle cari fiyatlarla 602658

Milyon Avrorsquodur 2013 yılı GSYİH rakamı bir oumlnceki yılın aynı doumlnemine goumlre 06 buumlyuumlme

goumlstermiştir Buumlyuumlmenin uumlzerinde tuumlketim yatırım ve kamu sektoumlruumlnuumln negatif katkısı buna karşın

ihracatın pozitif etkisi olmuştur 2014 yılının ilk ccedileyreğinde bir oumlnceki yılın aynı doumlnemine goumlre

01 buumlyuumlme olmuştur 2014 yılında yatırım ve kamu harcaması ile ihracatın olumlu katkısı ile 05

oranında bir buumlyuumlme beklenmektedir Tuumlketimde 2014 yılında yine bir duumlşuumlş beklenmekte fakat bu

duumlşuumlşuumln bir oumlnceki yıla goumlre daha duumlşuumlk olması umulmaktadır Aynı doumlnemde ev fiyatların uzun

suumlren duumlşuumlşten sonra durağanlaşacağı tahmin edilmektedir

GSYİH 2013 yılında 2005 yılı fiyatları esas alındığında 543025 milyon Avro olarak

gerccedilekleşmiştir 2005 yılı fiyatlarına goumlre 2013 yılı GSYİHrsquosı bir oumlnceki yıla goumlre -08 oranında

daralma goumlstermiştir 2014 yılının ilk ccedileyreğinde de bir oumlnceki yılın aynı doumlnemine goumlre -05

daralma yaşanmıştır Ekonomik buumlyuumlmenin 2014 yılında 19 olması beklenmektedir

52

Hollanda Uluslararası Para Fonursquonun Nisan 2014 tarihli Duumlnya Ekonomik Goumlruumlnuumlm Verilerine

goumlre 188 uumllke arasında 800007 Milyon ABD Doları1 tutarındaki GSYİH ile 18rsquoinci sırada yer

almaktadır2 Aynı verilere goumlre 2013 yılındaki kişi başına duumlşen milli gelir cari fiyatlara goumlre 35864

Avro (47634 ABD Doları) olup Hollanda 186 uumllke arasında 13rsquouumlncuuml sırada3 yer almaktadır


2013 yılı sonu itibariyle Hollandarsquodaki 15-65 yaş arası iş guumlcuuml 7939 bin kişi olup iş bulamayan kişi

sayısı 656 bindir Dolayısıyla 2013 yılı işsizlik oranı 83 olarak gerccedilekleşmiştir 2014 yılı 1rsquoinci

ccedileyreğinde ise iş guumlcuuml 7835 bin kişi iş bulamayan 700 bin kişi ve işsizlik oranı 89rsquodur İşsizlik

oranının 2014 yılında 76 olması planlanmıştır

2012 yılında 15-65 yaş arası istihdam edilen 7387 kişiden 336 bini ilkokul 1253 bini orta dereceli

okul 3136 bini lise ve dengi okul 1664 bini yuumlksek okul veya uumlniversite ve 923 bini lisansuumlstuuml

okul mezunudur İş bulamayanların ise 46 bini ilkokul 126 bini orta dereceli okul 210 bini lise ve

dengi okul 77 bini yuumlksek okul veya uumlniversite ve 42 bini lisansuumlstuuml mezunudur4

İş kolu accedilısından bakıldığında 2012 yılında iflas eden firma sayısı 8616 iken bu sayı 2013 yılında

9456rsquoya ulaşmıştır En fazla iflas ticaret alanında (2160) gerccedilekleşmiştir 2014 yılının 1rsquoinci

ccedileyreğinde iflas eden firma sayısı 2001rsquodir


Ccedilalışan Vatandaşlarımızın Sayısı ve Cinsiyete Goumlre Dağılımı


Ccedilalışanlar İşsizler

Erkek 83000 16000

Kadın 48000 10000

Toplam 131000 26000

Kaynak Hollanda İstatistik Buumlrosu (CBS) 24000 15-65 yaş arası

1 IMF tarafından 602344 Avro karşılığı değerlendirmeye alınan tutar

2 2012 yılı sıralaması da aynıdır Tuumlrkiye 2013 yılında 17rsquoinci sırada yer almaktadır

3 Tuumlrkiye 10815 ABD Dolarlık kişi başına duumlşen milli geliri ile 65rsquoinci sırada yer almaktadır

4 Tuumlrk koumlkenli istihdam edilen 143 bin işguumlcuumlnuumln 19 bini ilkokul 34 bini orta dereceli okul 61 bini lise ve dengi okul ve

17 bini yuumlksek okul veya uumlniversite mezunudur İşsizlerde bu sırasıyla 4 bin 6 bin 11 bin ve 2 bindir

53

Ccedilalışan Vatandaşlarımızın Diğer Yabancı İşccedililerle Sayısal Mukayesesi


Hollandalı 5783000

Tuumlrk 131000

Yabancı 1369000

Genel 7283000

Kaynak CBS

Vatandaşlarımız ve Yabancılar Arasında İşsizlik Durumu ve İşguumlcuumlne Katılım Oranları

Accedilısından Mukayesesi


Grup 15-6

4 y

aş

nuuml

fus

(x1000)

Ccedilalı

şan

sayıs

ı

(x1000)

İşsi

z sa

yıs

ı

(x1000)

İşguuml

cuumln

e

katı

lma-

yan

lar

(x1000)

İşguuml

cuumln

e

katı

lım

(

)

Net

işg

uumlcuuml

ne

katı

lım

(

)

İşsi

zlik

ora

nı

Hollandalı 8553 5904 422 2227 740 690 67

Yabancılar 2468 1388 212 868 648 562 132

Batılı

yabancılar

1085 692 78 315 710 638 102

Batılı

olmayan

yabancılar

1357 677 155 525 613 499 186

Tuumlrkler 279 131 26 122 563 468 169

- Erkek 144 83 16 45 689 577 163

- Kadın 135 48 10 77 429 353 177

Faslılar 231 104 28 98 575 452 214

Surinamlılar 257 151 30 76 705 586 168

Toplam 11013 7283 656 3074 721 661 83


54

Bağımsız Ccedilalışan Vatandaşlarımızla İlgili Bilgile


Bağımsız ccedilalışan vatandaşlarımız Sayı

Kadın 4000

Erkek 16000

Toplam 20000




Yaş Aylık

(avro)

Haftalık

(avro)

Guumlnluumlk

(avro)

23 yaş ve uumlstuuml 146940 33910 6782

22 124900 28825 5765

21 106530 24585 4917

20 90370 20855 4171

19 77145 17805 3561

18 66860 15430 3086

17 58040 13395 2679

16 50695 11700 2340

15 44080 10175 2035


Bruumlt uumlcretin asgari 8rsquoi oranında tatil parası verilmekte olup bu oumldeme yılda bir kez toptan veya

taksitler halinde yapılabilmektedir

55



AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNE ADİL YARGILANMA HAKKININ

İHLALİ BAŞVURUSU

Ek oumldenekler davasının 11 yıl suumlrmesi neticesinde adil yargılanma hakkının ihlal edildiği savıyla

accedilılan davalarda Utrecht Merkezi Yuumlksek İdare Mahkemesi her bir davacıya 1000- avro tazminat

oumldenmesine karar vermiştir

Karar Hollanda tarafının oumlnerdiği 25- avroya goumlre makul goumlruumlnmesine karşın Lahey Ccedilalışma ve

Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliğince memnuniyet verici bulunmamıştır Konu Avrupa İnsan Hakları

Mahkemesine taşınmıştır (Başvuru no4027413)

Başvuruda toplam dava suumlresinin tespiti ve tazminat tutarının yeniden belirlenmesi talep edilmiştir

Utrecht Merkezi Yuumlksek İdare Mahkemesi tazminat kararında suumlreyi tespit ederken 2001 ndash 2003

doumlnemindeki ek oumldenekler davaları iccedilin geccedilen suumlreyi toplam suumlreye dahil etmemiştir ABADrsquonda

geccedilen suumlrede (1 Kasım 2007-26 Mayıs 2011) toplam suumlrenin hesabında dikkate alınmamıştır

AİHMrsquosinden bu suumlrenin de dikkate alınması talep edilmiştir

AHİM tek hakimli oturumda 7 Kasım 2013 tarihinde başvurunun Soumlzleşmenin 34 ve 35

maddelerinde sayılan kriterlere goumlre kabul edilmediğine karar vermiştir Kararda buna ilave olarak

bu kararın Buumlyuumlk Daire ya da başka bir organ nezdinde temyizinin muumlmkuumln olmadığı

belirtilmektedir

AVRUPA BİRLİĞİ ADALET DİVANI DEMİRCİ DAVASI

Utrecht Merkezi Yuumlksek İdare Mahkemesi Ek oumldenekler davası hakkındaki kararını 14 Kasım 2011

tarihinde accedilıklamıştır Buna goumlre Ek oumldeneklerin AB uumlyesi uumllkelerin vatandaşları iccedilin AB iccedilinde

transferinin durdurulmuş olması Tuumlrk vatandaşlarına AB vatandaşlarından daha lehte haklar

sağlandığı anlamında yorumlanamaz Bu anlamda Katma Protokolrsquouumln 59 maddesi ek oumldeneklerin

Tuumlrkiyersquoye transferi iccedilin bir engel teşkil etmez Ancak bu karardan ccedilifte vatandaşlığa sahip olanlar

faydalanabilecek midir

56

Utrecht Merkezi Yuumlksek İdare Mahkemesinde aralarında ccedilifte vatandaşlığa sahip olan Salih

Demirci de dahil 6 ccedilifte vatandaşlığa sahip vatandaşımızın davası 12 Ekim 2012 tarihinde

goumlruumllmuumlştuumlr

Utrecht Merkezi Yuumlksek İdare Mahkemesi aldığı ara kararla davayı Avrupa Birliği Adalet Divanına

(ABAD) taşımıştır Mahkeme Lahey Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliğine muhatap 31 Ocak

2013 tarihli yazısı ile ccedilifte vatandaşların durumuna ilişkin olarak ABADrsquoa 2 soru sormak istediğini

bildirilmesini istemiştir

Mahkeme ABADrsquoa aşağıdaki soruları youmlneltmiştir

1 380 sayılı Kararın 6 maddesinin 1 fıkrasının Katma Protokolrsquoun 59 maddesi de dikkate

alındığında ek oumldeneklerin ilgilinin oumldemeyi yapan uumllkede ikamet etmemesi gerekccedilesiyse

durdurulmasını oumlngoumlren bir ulusal mevzuat olan Ek Oumldenekler Yasasının 4 maddesinin Tuumlrk

vatandaşları iccedilin uygulanmasını engellemesi gerektiği şeklindeki yorum Tuumlrk vatandaşlığının yanı

sıra bu Uumlye Devletin vatandaşlığına sahip olan kimseler iccedilin de geccedilerli olduğu şeklinde


2 Mahkemenin birinci soruyu ilgili kimselerin 380 sayılı Kararın 6 maddesinin 1 fıkrasına goumlre

boumlyle bir talepte bulunabilecekleri ancak bu talebi Katma Protokolrsquoun 59 maddesinin

sınırlandıracağı şeklinde yanıtlaması durumunda Katma Protokolrsquoun 59 maddesi AB

vatandaşlarının AB mevzuatına goumlre bu tuumlr bir oumldeneği talep edemeyecekleri tarihten itibaren

oumldenmemesi kararı AB vatandaşlarının anılan oumldeneği başlangıccedilta tam olarak sonrasında ise 1

Ocak 2008 tarihinden itibaren kademeli bir geccedilişle oumldendiği doumlnemide mi kapsar şeklinde


Daha yalın bir ifade ile birinci soruda Katma Protokolrsquoun 59 maddesinin Tuumlrkiyersquode ikamet eden

ccedilifte vatandaşlara ek oumldeneklerin oumldenmesini engelleyip engellemeyeceği sorulmakta ikinci soruda

ise birinci soruya ldquoengellerrdquo şeklinde bir yanıt verilmesi halinde Katma Protokolrsquoun 59

maddesinin AB vatandaşları iccedilin oumlngoumlruumllen geccediliş duumlzenlemesinden (2005-2010 arası) bu kimselerin

de faydalanmasını engelleyip engellemeyeceği sorulmaktadır (Geccediliş duumlzenlemesi sadece AB iccedilinde

transferler iccedilin oumlngoumlruumllmuumlştuumlr)

ABAD henuumlz duruşma guumlnuumlnuuml belirlememiştir

57

AKDAŞ KARARI SONRASI SOSYAL GUumlVENLİK DAVALARI

Akdaş Kararı 26 Mayıs 2011 tarihinde accedilıklanmıştır Hollanda Akadaş kararına rağmen yeni kesinti

kararlarını uygulamaya koymuştur İlk olarak yaşlılık aylıklarına ilave olarak oumldenmekte olan

primsiz nitelikteki oumlzel nakdi yardımlar 1 Haziran 2011 tarihinden itibaren kesilmiştir

Hollanda da Avrupa Birliği Avrupa Ekonomik Alanı ve İsviccedilre dışına transfer edilen bazı sosyal

guumlvenlik oumldeneklerinde ikamet edilen uumllke prensibinin uygulanmasını oumlngoumlren bir Kanun Tasarısı

27 Mart 2012 tarihinde yasalaşmıştır

Kanuna goumlre

1) Ccedilocuk paraları (AKW)

2) Ccedilocuk yardımı (WKB)

3) Geride kalanlar oumldeneği ndashdul yetim aylığı- (Anw)

4) Kısmi işgoumlremezlik oumldeneği -35-80 işgoumlremezlik oranı- (WGA)

Kanunları ikamet edilen uumllke prensibi esas alınarak uygulanacaktır

Kanunun yuumlruumlrluumlk tarihi AKW Anw ve WGA bakımından 1 Temmuz 2012 bu yardımı halen

almakta olanlar bakımından ise 1 Ocak 2013 olarak belirlenmiştir Bu ikinci grup iccedilin 1 Temmuz

2012 ila 1 Ocak 2013 tarihleri arasında bir geccediliş duumlzenlemesi oumlngoumlruumllmuumlştuumlr WKB bakımından ise

Kanunun yuumlruumlrluumlk tarihi 1 Ocak 2013 olarak oumlngoumlruumllmuumlştuumlr

Kanunun genel gerekccedilesinde ikamet edilen uumllke prensibinin OECD veveya Duumlnya Bankası

verilerine goumlre Hollandarsquonın ve ikamet edilen uumllkenin Satınalma Guumlcuuml Pariteleri dikkate alınarak

uygulanacağı belirtilmektedir Buna goumlre bu veriler dikkate alınarak Hollanda Bakanlar Kurulu

kararıyla ikamet edilen uumllkeler iccedilin farklı oranlar belirlenecek ve bu oranlar her yıl guumlncellenecektir

Satınalma Guumlcuuml Pariteleri oranlarının Hollandarsquonın aleyhine olduğu durumlarda Hollandarsquoda

geccedilerli oumldenek miktarının en fazla 100rsquouuml transfer edilebilecektir

İkamet edilen uumllke prensibinin uygulamaya konulmasıyla birlikte Tuumlrkiyersquoye transfer edilmekte

olan ccedilocuk parası geride kalanlar oumldeneği ve geccedilici işgoumlremezlik oumldeneklerinde 40 oranında

kesintiye gitmiştir

58

Kanunun genel gerekccedilesinde birccedilok uumllkeyle yapılan ikili anlaşmalarda ve sosyal guumlvenlik

alanındaki ccedilok taraflı anlaşmalarda sigorta oumldeneklerinin transferi soumlz konusu olduğunda

azaltılamayacağı değiştirilemeyeceği ve durdurulamayacağına dair huumlkuumlmler bulunduğu ancak

bunun ulusal mevzuatta farklı hakların duumlzenlenmesine engel bir durum teşkil etmediği ifade

edilmektedir

Genel gerekccedilede Tuumlrkiyersquoye Avrupa Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi ve TuumlrkiyeAB Ortaklık Hukuku

kapsamında yapılan atıflar oldukccedila kapsamlı ve geniş bir boumlluumlmuuml oluşturmaktadır

Genel gerekccedilede ABAD 380 sayılı OKKrsquonın 6 maddesine goumlre maluliyet aylıklarına yapılan

ilave oumldeneğin hak sahiplerinin Tuumlrkiyersquode doumlnmuumlş olmaları gerekccedilesiyle ulusal mevzuatta yapılan

bir değişiklikle kesilemeyeceğine değiştirilemeyeceğine karar verdiği ancak ikamet edilen uumllke

prensibinin uygulanması oumldeneklerin ihracını sınırlamadığı bu prensibe goumlre belirlenen yardım

hiccedilbir değişikliğe uğramadan ihraccedil edileceği bundan dolayı da Akdaş kararının ikamet edilen uumllke

prensibinin uygulanması uumlzerinde hiccedil bir etkisi bulunmadığı belirtilmektedir

KOB DAVASI (YAŞLILIK AYLIKLARI EK YARDIMI KESİNTİ KARARI)

Hollandarsquoda yaşlılık aylıklarına ilave olarak her ay 3309 avro ek oumldeme yapılmaktadır Hollanda

Sosyal Sigortalar Kurumu 1 Haziran 2011 tarihinden itibaren bu ek oumldemeyi Hollanda dışına

transfer etmeme kararı almıştır Kesinti kararından Tuumlrkiyersquode ikamet eden 22 508 kişi

etkilenmiştir Her ay kesinti tutarı 750 000- avrorsquodur

Hollanda kesinti kararını şu şekilde uygulamıştır Oumlncelikle yaşılılık aylığı ek oumldemesinin adı

değiştirilerek KOB adı verilmiştir KOB yardımını vergi ile ilişkilendiren Hollanda toplam

vergisinin 90rsquoını Hollandarsquoda oumldeyenlere bu ek yardımın verileceğini accedilıklamıştır Bu kesinti

kararı AB uumllkelerini de kapsamıştır

Hollanda Sosyal Sigortalar Kurumu (SVB) kesinti kararını Mayıs 2011 ayında Tuumlrkiyersquode ikamet

eden vatandaşlarımıza iletmiştir Karar Hollandaca ve ekinde Tuumlrkccedile bir accedilıklama ile bildirilmiştir

Lahey Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliğince kesinti kararına karşı itiraz dilekccedilesi

geliştirilmiş ve ccedilok sayıda vatandaşımızın kesinti kararına itiraz etmeleri sağlanmıştır

59

KOB kesintisi sosyal guumlvenlik alanındaki davalar iccedilin oumlnemli bir oumlrnektir Oumlncelikle KOBrsquoun hangi

mevzuat kapsamına girdiğinin belirlenmesi gerekmektedir KOB 140871 sayılı Tuumlzuumlğuumln IIa

numaralı Ekinde yer almamaktadır Bununla birlikte primsiz nitelikte oumlzel nakdi yardım (special

non-contributory cash benefits) olduğu accedilıktır Ek yardımının adının değiştirilmiş olması ve vergi

sistemiyle ilişkilendirilmiş olması durumu değiştirmemektedir Bu değerlendirme itirazın temel

gerekccedilesini oluşturmaktadır

Lahey Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik muumlşavirliğince geliştirilen dava dilekccedilesinde Mahkemeden

yaşlılık aylığının (AOW) ilavesi olan ek oumldeneklerin (KOB) Tuumlrkiyersquode ikamet eden Tuumlrk

vatandaşlarından 1 Haziran 2011 tarihinden itibaren kesilmesi kararının

Tuumlrkiye Cumhuriyeti ile Hollanda Krallığı arasındaki ikili Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesirsquonin 5 (1)

maddesinin yerine uygulanabilir olan Avrupa Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesinin 11(1) maddesirsquone

Ortaklık Konseyinin 19 Eyluumll 1980 tarihli 380 sayılı Avrupa Toplulukları Uumlye Uumllkelerinin Sosyal

Guumlvenlik Programlarının Tuumlrk İşccedililerine ve Aile Bireylerine Uygulanması Uumlzerine Kararrsquoın 6(1)

maddesine

İnsan Hakları ve Temel Oumlzguumlrluumlklerin Korunmasına Dair Avrupa Soumlzleşmesirsquonin Ek Protokoluumlnuumln

1 maddesi ile bağlantılı olarak Romarsquoda 4 Kasım 1950 tarihinde imzalanan İnsan Hakları ve Temel

Oumlzguumlrluumlklerin Korunmasına Dair Avrupa Soumlzleşmesirsquonin vatandaşlık esasında ayrımcılık

yapılamayacağı ilkesinin yer aldığı 14 maddesine

Birleşmiş Milletler Genel Kurulunda kabul edilen ve 23 Mart 1976 tarihinde yuumlruumlrluumlğe Kişisel ve

Siyasal Haklara İlişkin Uluslararası Soumlzleşmersquonin 26 maddesine

aykırı olduğuna karar vermesi talep edilmiştir

KOB davası duruşması 3 Ekim 2012 tarihinde yapılmıştır Karar vatandaşlarımızın lehine

accedilıklanmıştır Haarlem Mahkemesi kararı sınırlı tutarak sadece Tuumlrkiye Hollanda Sosyal Guumlvenlik

Soumlzleşmesine dayandırmıştır

Diğer taraftan Avrupa Komisyonu da 21022013 tarihinde soumlzkonusu uygulamanın AB

vatandaşlarının haklarını ihlal etmesi bakımından AB muumlktesebatına aykırı olduğu iddiasıyla

Avrupa Birliği Adalet Divanırsquona başvurmuştur

Hollanda ilk derece mahkemesinde olumlu sonuccedillanan bu davaları temyize goumltuumlrmekten

vazgeccedilmiştir

60

Boumlylece KOB davası vatandaşlarımızın lehine sonuccedillanmıştır Oumldemeler Ekim Kasım 2013

tarihinde yapılmıştır Geriye doumlnuumlk olarak kişi başına 930- avro oumldeme yapılmıştır KOB oumldemeleri

yaşlılık aylığı ile birlikte oumldenmeye devam edilmektedir

İKAMET EDİLEN UumlLKE PRENSİBİNİN UYGULANMASI

Bir AB uumlyesi uumllkeden maluliyet oumldeneği yaşlılık oumldeneği geride kalanlar oumldeneği (dul veya yetim

nakdi yardımları) iş kazası ve meslek hastalıkları oumldeneği ile bu oumldeneklerin tamamlayıcı primsiz

nitelikteki oumlzel nakdi yardımların (special non-contributory cash benefits) hiccedilbir kesinti olmaksızın

Tuumlrkiyersquoye transferinin muumlmkuumln olduğunu belirten ABADrsquoın Akdaş kararı 2652011 tarihinde


Hollanda bu karara rağmen 1 Temmuz 2012 tarihinde yuumlruumlrluumlğe giren bir kanunla ikamet edilen

uumllke prensibini uygulamaya koymuş ve 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren geride kalanlar ve

işgoumlremezlik oumldeneklerini 1 Temmuz 2013 tarihinden itibaren de ccedilocuk paralarını 40 oranında

kesmiştir

Ek oumldenekler ve KOB davası primsiz nitelikteki oumlzel nakdi yardımlar ile ilgilidir Diğer bir ifade ile

bu yardımlar ilave yardımlardır İkamet edilen uumllke prensibi kapsamında yapılan kesintiler ise

sosyal sigorta oumldeneğinin aslından yapılan kesintilerdir

GERİDE KALANLAR OumlDENEĞİ DAVASI ldquoikamet edilen uumllke prensibirdquo

Tuumlrkiyersquoye transfer edilen geride kalanlar oumldenekleri 1 Ocak 2013 tarihinde 40 oranında


kararlarına karşı ilk itirazlar yapılmıştır

İtiraz dilekccedilesi KOB yardımlarıyla ilgili kesintilere karşı kullanılan itiraz dilekccedilesinin aynısıdır

Kararının aykırı olduğu soumlzleşmeler ve bu soumlzleşmelerin maddeleri aynıdır Bu yaklaşım basit ve

pratik bir itiraz youmlntemi sağlamaktadır Gerekccedilesi ne olursa olsun 380 sayılı OKKrsquonın 6 (1)

maddesinde tanımlanan sigorta oumldenekleri ve bu oumldeneklere ilave olarak oumldenmekte olan primsiz

nitelikteki oumlzel nakdi yardımlarda yapılacak kesintilerde bu itiraz dilekccedilesi kullanılabilecektir

61

Geride kalanlar oumldeneği (Anw) kesintileri iccedilin yapılan itirazlar Hollanda Sosyal Sigortalar Kurumu

(SVB) tarafından reddedilmiştir Anw davaları Lahey Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

tarafından hazırlanan itiraz dilekccedilesinde belirtilen gerekccedilelere dayanılarak hazırlanmıştır

Dava Amsterdam Boumllge Mahkemesinde goumlruumllmuumlştuumlr Mahkeme kararı 22 Ağustos 2013 tarihinde

accedilıklanmıştır Mahkeme doğrudan Akdaş Kararına atıf yaparak kesinti kararlarının 380 sayılı

OKKrsquonın 6(1) maddesine aykırı olduğuna karar vermiştir Kararın diğer oumlnemli oumlzelliği ikamet

edilen uumllke prensibinin 380 sayılı OKKrsquonın aynı maddesine aykırı olduğunun belirtilmesidir

SVB temyize başvurmuştur Temyiz duruşması 17 Ocak 2014 tarihinde Utrecht Merkezi Yuumlksek

İdare Mahkemesinde yapılmıştır Temyiz Mahkemesi Amsterdam boumllge Mahkemesinin kararını

onamıştır

Davadan 625 geride kalan (dul) etkilenmiştir Aylık kesinti tutarı her bir kişi iccedilin 55043 avrodur

GECcedilİCİ İŞ GOumlREMEZLİK OumlDENEĞİ DAVASI ldquoikamet edilen uumllke prensibirdquo

Tuumlrkiyersquoye transfer edilen geccedilici iş goumlremezlik oumldenekleri 1 Ocak 2013 tarihinde 40 oranında


kararlarına karşı ilk itirazlar yapılmıştır Mahkeme 2013 yılı iccedilerisinde duruşma guumlnuuml

belirlememiştir

AB Komisyonu Tuumlrkler İccedilin Danışma Kurulu (IOT)rsquonun başvurusu uumlzerine maluliyet

oumldeneklerinde kesinti yapılmasının 380 sayılı OKKrsquona aykırı olduğu gerekccedilesiyle Hollandarsquoya

karşı soruşturma başlatmıştır

CcedilOCUK PARALARI (AKW) DAVASI ldquoikamet edilen uumllke prensibirdquo

Tuumlrkiyersquoye transfer edilen ccedilocuk paraları 1 Ocak 2013 tarihinde 40 oranında kesilmiştir

Muumlşavirliğimiz kesinti kararlarına karşı ilk itirazları yaptırmıştır Lahey Ccedilalışma ve Sosyal

Guumlvenlik Muumlşavirliğince hazırlanan itiraz dilekccedilesi ile kesinti kararlarına karşı ilk itirazlar

yapılmıştır

Ccedilocuk paraları kesintisinde durum primsiz nitelikteki oumlzel nakdi yardımlar geride kalanlar oumldeneği

ve maluliyet aylıklarındaki kesinti kararlarından farklılık goumlstermektedir

62

IOTrsquonin AB Komisyonu nezdinde yaptığı girişimde Komisyon ccedilocuk paralarını geride kalanlar

oumldeneği ile maluliyet oumldeneğinden ayırmıştır Komisyon IOTrsquoye yanıtında Ankara Anlaşmasına Ek

Protokoluumln 39 maddesinin aile yardımlarının Tuumlrk işccedililerinin sadece AB iccedilinde ikamet eden aile

bireylerine oumldenmesi yuumlkuumlmluumlluumlğuuml getirdiğini AB mevzuatına goumlre AB uumllkelerinde ccedilalışan Tuumlrk

işccedililerinin AB dışında oumlrneğin Tuumlrkiyersquode ikamet eden aile bireylerine aile yardımlarını ihraccedil etme

mecburiyeti getirmediğini bu nedenle de aile yardımlarının Komisyonun Hollandarsquoya karşı

yuumlruumlteceği soruşturma kapsamına alınmadığı belirtmektedir

Ccedilocuk parası ile ilgili itiraz dilekccedilesi ebeveynlerinden en az birisinin Hollandarsquoda bulunan

ccedilocukların ccedilocuk parasının oumldenmesi gerektiği yaklaşımıyla hazırlanmıştır Her iki ebeveynin de

Tuumlrkiyersquode ikamet ediyor olması halinde ccedilocuk parasının oumldenmesini gerekli kılan bir mevzuat

bulunmamaktadır Bununla birlikte heriki ebeveynin de Tuumlrkiyersquode bulunduğu uumlccedil vatandaşımızın

ccedilocuk paralarının kesilmesi kararına karşı dava accedilılmıştır

Amsterdam Boumllge Mahkemesi 10 Ocak 2014 tarihinde accedilıkladığı kararında dava dilekccedilesinde

sunulan hukuki dayanakların her iki ebeveynin de Tuumlrkiyersquode bulunduğu bir durumu oumlngoumlrmediği

kararına varmıştır

TEK VELİLİ YETİM OumlDENEĞİ DAVASI

Hollandarsquoda tek velili yetim oumldeneği 1 Ekim 2013 tarihinden itibaren iptal edilmiştir Bu bir sigorta

kolunun kaldırılması anlamına gelmektedir 1 Ekim 2013 tarihinden itibaren tek velili yetim

oumldeneğinin bir miktarı geride kalanlar oumldeneğine (anw-dul aylığı) ilave edilmektedir Bu karar tek

velili yetim oumldeneğinin sadece Hollanda dışına transferinin engellenmesi anlamına gelmemektedir

Bu defa kesinti Hollandarsquoda yaşayanları da etkilemektedir Bununla birlikte Hollanda dışına transfer

edilen tek velili yetim oumldeneklerinin daha fazla etkilendiği de accedilıktır Oumlrneğin Tuumlrkiyersquoye transfer

edilen tek velili yetim oumldeneği geride kalanlar oumldeneğine dahil edilse bile geride kalanlar oumldeneği

40 oranında kesintiye tabi tutulacağı iccedilin kesinti kararının etkisi daha fazla olacaktır

Tek velili yetim oumldeneği 1 Ekim 2013 oumlncesinde geride kalan ebeveynin ccedilalışıp ccedilalışmadığının

veya bir geliri olup olmadığına bakılmaksızın oumldenmekteydi Yeni durumda geride kalan ebeveynin

ccedilalışıyor olması nedeniyle geride kalanlar oumldeneğine hak kazanaması durumunda tek velili yetim

oumldeneği de kendiliğinden iptal olmaktadır

63

Lahey Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliğince hazırlanan itiraz dilekccedilesi ile tek velili yetim

oumldeneğinin kaldırılması kararına karşı ilk itirazlar yapılmıştır

Hollanda Sosyal Sigortalar Kurumunun itirazlara olumsuz yanıt vermesi beklenmektedir Kurumun

kararının accedilıklanmasından sonra konu yargıya taşınabilecektir


İşccedili ve İşveren Katkıları Bakımında Sigorta Prim Oranları



Yaşlılık

(AOW)

1790 - - 1790

Maluliyet

(WAOWIA)

- 465 - 465

Dul Yetim

(ANW)

060 - - 060

İstisnai Sağlık Giderleri

(AWBZ)

1265 - - 1265

Hastalık

(ZVW)

- 775 - 775

İşsizlik - 170 - 170

Analık - - - -

İş Kazası

(WGA)

- 054 - 054

Ccedilocuk Bakım Sigortası

(KO)

- 050 - 050

Kaynak SZW Hollanda Sosyal Guumlvenlik ve İstihdam Bakanlığı

64

Sigorta Kolları İtibariyle Sosyal Guumlvenlik Oumldeneği Alanların Sayısı




Toplam oumldenek (Avro)


Genel Tuumlrk Genel

(x milyon)

Tuumlrk


3168800 24090 303014 90497 - Yaşlılık

- Maluliyet 817840 35350 107922 -

- Oumlluumlm (Dul Yetim) 685000 8582

- İşsizlik 389600 26000 62903 -


- - - - Yaşlılık

- Maluliyet 19430 170 - -

- Oumlluumlm(Dul Yetim) - - - -

- İşsizlik - - - -

Kaynak (CBS) Hollanda İstatistik Kurumu

20270 Hollandarsquoda

3770 Tuumlrkiyersquode

Tuumlrkiyede İkamet Eden Vatandaşlarımıza Yapılan Sosyal Guumlvenlik Oumldemeleri

Tuumlrkiyersquoye transfer edilen sosyal sigornta oumldenekleri verileri vatandaşlık esasına goumlre

ayrıştırılmamıştır Aşağıda yer alan tablolarda yer alan veriler Tuumlrkiyersquode ikamet eden ve

Hollandarsquodan bir sigorta oumldeneği alanların toplam sayısını goumlstermektedir

2012 ve 2013 yıllarına ait veriler Hollandarsquoda 2013 yılında yuumlruumlrluumlğe konulan ikamet edilen uumllke

prensibinin etkisini goumlstermek amacıyla verilmiştir Bu kapsamda dul ve yetim aylıklarında 2012

yılında 677 hak sahibi iccedilin 10404000- avro transfer yapılırken 2013 yılında 605 hak sahibi iccedilin

sadece 5251000- avro transfer yapılmıştır

65

4381 Sigorta Kolları İtibariyle Sosyal Sigorta Oumldeneği Alanların Sayısı



Toplam oumldenek

X 1000 avro


Yaşlılık

21941 kişi

90497

Maluliyet

Oumlluumlm(DulYetim)

677 10404


Yaşlılık

Bağımlı

ccedilalışanlar

sayısı

iccedilinde

Bağımlı

ccedilalışanlar

sayısı

iccedilinde

Maluliyet

Oumlluumlm(Dul Yetim)



Toplam oumldenek

x 1000 avro


Yaşlılık

22508 kişi

94817

Maluliyet

Oumlluumlm (DulYetim)

605 5251


Yaşlılık

Bağımlı

ccedilalışanlar


Bağımlı

ccedilalışanlar


Maluliyet

Oumlluumlm (Dul Yetim)

66



Uumlccedil aylık doumlnem iccedilin avro

Goumlrev yapılan uumllkedeki ccedilocuklar iccedilin Tuumlrkiyersquode kalan ccedilocuklar iccedilin

0-5 yaş 6-11 yaş 12-17 yaş 0-5 yaş 6-11 yaş 12-17 yaş

1 ccedilocuk 19165 23271 27378 19165 46542 54756

2 ccedilocuk 19165 23271 27378 19165 46542 54756

3 ccedilocuk 19165 23271 27378 19165 46542 54756

4 ccedilocuk 19165 23271 27378 19165 46542 54756

5 ccedilocuk 19165 23271 27378 19165 46542 54756

Eğitim goumlren ccedilocuklar iccedilin iki katı ccedilocuk parası oumldenmektedir

Ccedilocuk yardımı (buumltccedilesi)

Hollandarsquoda ccedilocuk parasının yanısıra ccedilocuk buumltccedilesi kapsamında ayrıca ccedilocuklar iccedilin mali destek

sağlanmaktadır Bu mali destek ailenin gelir durumu ve mali varlıklarıyla bağlantılıdır Ocak 2014

tarihi itibariyle mali varlıkların ederi tek kişi olarak yaşayanlar iccedilin 102 499- avro ccediliftler iccedilin 123

638- avrorsquoyu geccedilmemelidir

Yıllık geliri 26 265- avrorsquoya kadar olanlara en fazla ccedilocuk yardımı parası oumldenmektedir Yıllık

geliri 26 265- avrorsquodan fazla olanlara gelire goumlre ccedilocuk yardımı parası oumldenmektedir

Ccedilocuk yardımı (WKB)

2013 yılı toplam yıllık en fazla oumldeme avro

Hollandarsquodaki ccedilocuklar iccedilin Tuumlrkiyersquode kalan ccedilocuklar iccedilin






6 ccedilocuk ve

sonraki ccedilocuklar

106- 106-

67



AKW Hollandarsquodaki




Ccedilocuk Parası Alan Aile Sayısı 1912447 -

Oumldenen Toplam Ccedilocuk Parası 32 milyar avro -


Tuumlrkiyersquoye transfer edilen ccedilocuk parası (AKW) ve ccedilocuk yardımı (WKB) sayıları

AKW WKB Toplam

2011 2070 1619 3689

2013 1632 1396 3022

Yaşlılık Aylığı Miktarları (AOW)

1 Ocak 2013 tarihinden itibaren

Yalnız yaşayanlara yalnız yaşayan annebabalara evlilere ve birlikte yaşayan eşlere verilen AOW

yaşlılık aylığı miktarları farklıdır Miktarlar genelde her altı ayda bir Sosyal İşler Bakanlığı

tarafından yeniden belirlenir Aşağıdaki miktarlar 1 Ocak 2013 tarihi itibarıyla geccedilerlidir

Aylık Tatil parası

Yalnız yaşayanlar 105672 6912

Reşit olmayan ccedilocuğuyla (ccedilocuklarıyla)

yalnız yaşayanlar

133807 8887

Evliler iccedilin kişi başına 72221 4936

Evliler (eşlerden birisi 65 yaş altında ilave

oumldenek ile birlikte)

144442 9872

Bruumlt tutara 3365 avro tutarındaki KOB yardımı (Yaşlı Vergi Muumlkelleflerine Alım Guumlcuuml Yardımı) dahildir

Aylık bruumlt tatil paraları topluca Mayıs ayında oumldenir

68

Geride Kalanlar Oumldeneği (ANW)

1 Ocak 2013 itibarıyla geride kalanlar oumldeneği (aylıkAvro)

Anw ayavro Tatil parası

Geride kalanlar oumldeneği 111952 8256

Yarım yetim oumldeneği 24953 2358

Yetim (10 yaşına kadar) 35825 2642

Yetim (10-16 yaş) 53737 3963

Yetim )16-21) 71649 5284

Bruumlt miktara 1623 avro tutarındaki Anw yardımı dahildir Aylık bruumlt tatil paraları topluca Mayıs ayında

oumldenir

Sosyal YardımGeccedilim Yardımı (WWB)

Sosyal yardım kişinin gelirinin temel yaşam ihtiyaccedillarını karşılayabilmek iccedilin ihtiyaccedil duyduğu en

az gelir duumlzeyinden az olması halinde yapılan bir yardımdır Sosyal yardıma hak kazanabilmek iccedilin

sadece gelirin asgari gelir duumlzeyinden duumlşuumlk olması yetmemekte aynı zamanda mal varlığının da

belli bir duumlzeyden fazla olmaması gerekmektedir

Geccedilim yardımını (WWB) hak edebilmek iccedilin azami sermaye değeri sınırları (2013)

En Fazla Sermaye Varlığı Sınırı

Aile iccedilin 11590 avro

Yalnız yaşayan kişi iccedilin 5795 avro

Geccedilim (Sosyal) Yardımı Miktarları

Kişinin Statuumlsuuml Yardım Miktarı (ayavro)

21-65 yaş arasında evli veya birlikte yaşayan 132196

21-65 yaş arasında ccedilocuklu tek ebeveyn 92537

21-65 yaş arasında tek başına yaşayan 66098

69

Belediyelerin tek başına yaşayanlara ve ccedilocuklu tek ebeveynlere asgari uumlcretin 20rsquosi kadar ilave

yardım yapması muumlmkuumlnduumlr Ayrıca belediyelerin uzun suumlredir sosyal yardım alanlara veya ccedileşitli

nedenlerle ilave masraf yapmak zorunda kalan sosyal yardımla geccedilinenlere ek yardımda bulunması

imkacircnı vardır

65 Yaşın uumlzerindekiler iccedilin Geccedilim Yardımı (AIO- aylıkAvro)

Tek başına yaşayanlar 102666

Evli ya da birlikte yaşayanlar 141313

AIO yaşlılık aylığı (AOW) ile birlikte Sosyal Guumlvenlik Kurumu (SVB) tarafından oumldenir

Sosyal yardım oumldeneğinden vergi ve sigorta primleri kesilir Yaşlılık aylığı alanların vergi

indiriminden faydalanma hakları vardır Bu indirim sayesinde daha az vergi ve prim oumldenir veya hiccedil

oumldenmez Vergi indiriminden ne oumllccediluumlde faydalanılabileceği kişisel duruma bağlıdır




İlkokullara devam eden oumlğrenciler iccedilin vatandaşlık esasında ayrıştırılmış istatistik

yayınlanmamaktadır Aşağıda ilkokula devam eden toplam oumlğrencilerin sayıları verilmiştir


İlk oumlğretim 2010-2011 1577750

2011-2012 1559268

2012-2013 1538031


70

Orta ve yuumlksek oumlğretime devam eden Tuumlrk oumlğrencilerin sayıları


Orta Lise

(VMBOHAVOVWO)

2011-2012 31990

Meslek Lisesi

( MBO)

2011-2012 23247

Yuumlksek Meslek

(HBO)

2011-2012 11043

Uumlniversite

(WO)

2011-2012 3860

Toplam Tuumlrk Oumlğrenciler 2011-2012 70140



1251 Vatandaşlarımız Arasında Oumlrguumltlenme

Hollandadaki yabancılar oumlrguumltlenme oumlzguumlrluumlğuumlne sahiptir Nitekim vatandaşlarımızın sosyal

kuumlltuumlrel dini ekonomik ve politik ihtiyaccedilları doğrultusunda Hollanda mevzuatına uygun olarak

kurdukları derneklerin sayısı her geccedilen yıl artmakta ve bu dernekler uumlst kuruluşlar halinde de

organize olmaktadır Halen buumlyuumlk ccediloğunluğu dini ve kuumlltuumlrel amaccedillı olmak uumlzere 200rsquouuml aşkın dernek

ile bunların oluşturduğu federasyonlar bulunmaktadır Bu dernekler Konsolosluklarımıza tescil

ettirilmediği iccedilin kesin sayıları bilinmemektedir

Hollandada bulunan yabancılarla ilgili politikalar oluşturulurken bu grupların goumlruumlşlerinin sağlıklı

olarak alınabilmesi iccedilin azınlık gruplarına ait Danışma Kurulları faaliyete geccedilirilmiştir 1985

yılında kurulan ve Hollanda duumlzeyinde oumlrguumltlenmiş 10 Tuumlrk federasyonu adına hareket eden

Hollandada Tuumlrkler iccedilin Danışma Kurulu nun (IOT) diğer azınlık Danışma Kurullarıyla dayanışma

iccedilerisinde Hollanda Huumlkuumlmetine resen veya talep uumlzerine goumlruumlş bildirdiği ve yabancılara ilişkin

politika ve kararları kısmen de olsa etkilediği goumlzlenmektedir IOTrsquoe uumlye 10 federasyon 200

civarında yerel derneği temsil etmektedir

71

Bu kurula uumlye olan Federasyonlar aşağıda goumlsterilmiştir

Tuumlrk İslam Kuumlltuumlr Federasyonu (TIKF)

Hollanda Tuumlrkiyeli İşccedililer Birliği (HTİB)

Hollanda Tuumlrkiye Kadınlar Birliği (HTKB)

Hollanda İslam Federasyonu (NIF)

Hollanda Tuumlrk-İslam Kuruluşları Birliği (HTİKB)

Demokratik Sosyal Dernekler Federasyonu (DSDF)

Hollanda İslam Merkezi Vakfı (SICN)

Hollanda Spor Kuluumlpleri Federasyonu (HTSKF)

Hollanda Alevi Birlikleri Federasyonu (HAK-DER)

Hollanda Tuumlrk Yaşlılar Federasyonu (TOF)

Yukarıdaki ccedilatı kuruluşların dışında Hollandarsquodaki Tuumlrk işadamlarının sosyal ve ekonomik

guumlccedillerini bir ccedilatı altında birleştirerek guumlccedilluuml bir birliktelik oluşturmayı hedefleyen Hollanda-Tuumlrk

İşadamları Derneği (HOTIAD) ile Hollanda Genccedil İşadamları Federasyonu (HOGIAF) da

faaliyet goumlstermektedir

1252 Vatandaşlarımızın Genel ve Yerel Youmlnetimlere Katılımlarıyla İlgili Sayısal Bilgiler

Avrupa Parlamentosunda bulunan Tuumlrk koumlkenli temsilci

Emine Bozkurt Pvda (İşccedili Partisi)

Parlamentorsquodaki Tuumlrk koumlkenli milletvekilleri

12092012 tarihinde yapılan genel seccedilimde Tuumlrk koumlkenli 5 milletvekili Hollanda Temsilciler

Meclisirsquone girmeye hak kazanmıştır

Saadet Karabulut SP (Sosyalist Partisi)

Tunahan Kuzu Pvda (İşccedili Partisi)

Keklik Yuumlcel Pvda (İşccedili Partisi)

Selccediluk Oumlztuumlrk Pvda (İşccedili Partisi)

Sultan Guumlnal-Gezer Pvda (İşccedili Partisi)

72

Eyalet Meclisleri

02 Mart 2011 tarihinde yapılan Eyalet Meclisleri seccedilim sonuccedillarına goumlre Kuzey Hollanda eyaletinde

Adnan Tekin Mehmet Uygun Zafer Yurdakul Gelderland eyaletinde Yasemin Ccedilegerek Uumlnal

Soumlzen Kuzey Brabant eyaletinde Nurettin Altundal Zeeland eyaletinde Bayram Erbişim Friesland

eyaletinde Oumlmer Kaya Guumlney Hollanda eyaletinde Bahattin Erbaş Utrecht eyaletinde Dursun Kılıccedil

Limburg eyaletinde Selccediluk Oumlztuumlrk ve Overijssel eyaletinde ise Zafer Aydoğdu eyalet meclisine

seccedililmişlerdir

Belediye Meclisi Uumlyeleri

3 Mart 2010 tarihinde Hollandarsquoda 431 Belediyersquonin meclis uumlyelikleri iccedilin yapılan seccedilimlerde 190

Tuumlrk koumlkenli aday 4 yıl suumlre ile goumlrev yapmak uumlzere meclis uumlyeliğine seccedililmiştir

73

13 BELCcedilİKA





(01012010

tarihi itibarıyla)

Erkek 5447488 607883 19869

Kadın 5652066 587239 19682

Toplam 11099554 1195122 39551()

Kaynak Milli İstatistik Enstituumlsuuml (INS)

Not Sayısal veriler sadece Tuumlrk vatandaşlığına sahip olan vatandaşlarımıza ilişkindir Belccedilika vatandaşlığı

almış vatandaşlarımız uumllkedeki genel rakamlar iccedilerisinde yer almaktadır



0-20 20-64 65 ve yukarı Toplam

Erkek 3276 14915 1678 19869

Kadın 3187 13946 2549 19682

Toplam 6463 28861 4227 39551


Vatandaşlarımızın İdari Boumllgelere Goumlre Dağılımı



( Boumllge Adı )

Toplam

Bruumlksel Başşehir 10667

Flaman Boumllgesi 19299

Valon Boumllgesi 9988

TOPLAM 39954


74


Uyruğu Toplam

Tuumlrk 39551

AB Genel Toplam 715121

İtalyan 165052

Hollandalı 133536

Fransız 140227

Alman 39421

İspanyol 45233

Portekiz 33084

Polonyalı 43085

Rus 12813

Faslı 81943

Cezayirli 8984

Kongolu 18056

ABD Vatandaşı 11133

TOPLAM YABANCI NUumlFUS (diğer yabancı uumllke vatandaşları dahil) 1057666

Kaynak INS (Ulusal İstatistik Enstituumlsuuml) 2010 Yılı Verileri


31 Aralık 2013 itibari ile Bruumlksel Başkonsolosluğu goumlrev boumllgesinde toplam 117431 Anvers

Başkonsolosluğu goumlrev boumllgesinde ise 113986 vatandaşımız yaşamaktadır Toplamda ise

Belccedilikarsquoda yaşayan vatandaş sayısı 231417rsquodir


Doğum kaydı yapılan

ccedilocuk

Oumlluumlm Bildirimleri Evlilik Bildirimleri

Bruumlksel Başkonsolosluğu 1382 183 154

Anvers Başkonsolosluğu 1587 205 200

Toplam 2969 388 354

Kaynak Bruumlksel Başkonsolosluğu Anvers Başkonsolosluğu

TuumlrkTuumlrk ve TuumlrkYabancı bir arada olmak uumlzere bildirimde bulunulan toplam sayılar

75



Yıl iccedilinde toplamda 11000 kişi işini kaybetmiştir İş kaybı oumlnemli oumllccediluumlde işletmelerin yeniden

yapılanma ccedilerccedilevesinde işccedili ccedilıkarmalarından kaynaklanmıştır İşten ccedilıkarmalar oumlzellikle sanayi

kesiminde yaşanmıştır Eğitim ve kamu idaresi sektoumlruumlnde istihdam edilen 1000 kişi işini

kaybetmiştir İstihdam rakamında iyileşme sadece sağlık ve sosyal hizmetlerde ccedilalışanlarda

gerccedilekleşmiştir Yıl iccedilinde toplam 9000 kişi sağlık alanında ve sosyal hizmetlerde ccedilalışmaya

başlamıştır

Bulgaristan ve Romanya vatandaşlarının ccedilalışma izni olmadan herhangi bir gelir getirici işte

ccedilalışmaları muumlmkuumln olmamakla birlikte bağımsız ccedilalışma alanında bir kısıtlama soumlzkonusu

değildir Bu iki uumllke vatandaşı bağımsız ccedilalışanların sayısı guumlnuumlmuumlze kadar hızla artmış ve 2012

yılında Belccedilikarsquodaki toplam bağımsız ccedilalışan sayısının 25 oranına ulaşmıştır Diğer yandan 2012

yılı kayıtlara goumlre farklı milliyete sahip toplam 25000 kişi bağımsız olarak ccedilalışmaktadır

Geccedilici işccedili konumunda istihdam edilenlerin sayısı da artarak 2012 yılında toplamda 150000

rakamına ulaşmıştır Bu konumdaki kişilerin oumlnemli bir kısmı işletme merkezi ccedilevre uumllkelerde

(Hollanda Fransa ve Almanya) kurulu bulunan firmalar tarafından istihdam edilmekle birlikte

işverenleri Belccedilikarsquodaki işverenlerin sosyal haklar alanındaki buumltuumln yuumlkuumlmluumlluumlklerini yerine

getirmekle sorumludur İşverenler goumlrevlendirme ccedilerccedilevesinde ccedilalıştıracakları yabancıları işe

başlatmadan oumlnce Limosa sistemi ccedilerccedilevesinde Belccedilika sosyal guumlvenlik sistemine bildirmekle

sorumludur İşverenler ayrıca yabancı işccediliye Belccedilikarsquodaki asgari uumlcret duumlzeyinde uumlcret oumldemek ve

sosyal yuumlkuumlmluumlkleri eşit duumlzeyde tanımakla yuumlkuumlmluumlduumlr Geccedilici goumlrevlendirme ccedilerccedilevesinde

ccedilalışan yabancılar genellikle inşaat demir doumlkuumlm ve metal sektoumlruumlnde istihdam edilmektedir

2013 yılında ccedilalışma ccedilağındaki nuumlfusa 25000 kişi dahil olmuştur Mevcut olumsuz koşullara bağlı

olarak ccedilalışan nuumlfus rakamında ise ancak 14000 kişilik artış kaydedilmiştir

İşsizlik rakamları da 2012rsquoye nazaran artarak devam etmiş ve Ulusal İşsizlik Sigortasırsquondan

(ONEM) oumldenek alanların sayısına 24000 yeni işsiz eklenmiştir Toplam işsiz rakamı ise 584000

rakamına ulaşmıştır

76

15-64 yaş aralığında işsizlik oranının 2013 yılında da yuumlkselmeye devam etmesi ve 2014 yılında

91 oranına ulaşması beklenmektedir Bu oran 1998 yılından bu yana goumlzlemlenmiş en yuumlksek

orandır

İşsizlik rakamları boumllgeler accedilısından da farklılık goumlstermektedir 2013 yılında işsizlik rakamları

yapısal dalgalanmalara daha accedilık olan Flaman boumllgesinde oumlnemli derecede artmıştır 2013 yılında

bir oumlnceki yıla nazaran 17000 yeni işsiz kayıtlara dahil olmuştur 2013 yılında işsizlik sigortasına

kayıtlı olanların sayısı Wallon boumllgesinde 253000 Flaman boumllgesinde 222000 ve Bruumlksel

boumllgesine ise 109000 kişidir

İşsizlikten oumlzellikle eğitim hayatını yeni bitirmiş ve deneyimi olmayan genccedil işsizler etkilenmeye

devam etmiştir Toplam işsiz rakamları iccedilinde genccedil işsizlerin sayısı 25 oranına ulaşmıştır

1 Ocak 2013 tarihinden itibaren iş arama yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnden muaf olma yaşının 60rsquoa ccedilekilmesi 50

yaş uumlstuuml olanların ccedilalışma ccedilağında kalmasına yol accedilmakla birlikte 58 ve 59 yaş grubu işsiz sayısını

da arttırmıştır

Ccedilalışma ccedilağındaki 15 yaş uumlstuuml grup iccedilindeki işsizlik oranı atış kaydederek uyumlulaştırılmış

rakamlarda 2013 yılı iccedilin 85 oranında gerccedilekleşmiştir 15-64 yaş grubu ccedilalışma ccedilağındaki nuumlfus

accedilısından boumllgeler arasında işsizlik rakamları oumlnemli farklılıklar goumlstermektedir Uyumlulaştırılmış

ortalama işsizlik rakamı 2013 yılının ilk uumlccedil ccedileyreğinde ortalamada Başkent Bruumlksel Boumllgesinde

194 Wallon boumllgesinde 114 oranında gerccedilekleşirken Flaman boumllgesinde 5 oranında kalmıştır

77

Yıllık ortalamada yaşanan gelişmeler (x1000)

2009 2010 2011 2012 2013

tahmini

2013

ortalamada

tahmini x

1000

Ccedilalışma ccedilağındaki nuumlfus (1) 50 55 45 22 22 7269


Toplam istihdam -8 31 63 11 -11 4625




Uumlcretliler -13 24 54 1 -18 3793

İşsizlik (2) 51 14 -20 14 24 584

Kaynak Evolution eacuteconomique et financiegravere Banque National (Rapport 2013 )


(2) Yaşlı işsizler hariccedil olmak uumlzere tam oranlı işsizlik oumldeneği alanlar ile zorunlu veya isteğe bağlı

olarak işsizlik sigortasına kayıtlı olan işsizleri kapsamaktadır

1322 Ekonomik ve Sosyal Gelişmelerin İstihdam Piyasasına Etkisi

Genel Ekonomik Değerlendirme

Belccedilikada uzun zamandan beri yaşanan durgunluğun ardından 2013 yılı ikinci ccedileyreğinden itibaren

ekonomik faaliyetlerde toparlanma goumlzlemlenmeye başlamıştır Bu toparlanmanın Euro Boumllgesi iccedilin

oumlngoumlruumllen olumlu tahminlere paralel olarak devam edeceği beklenmektedir

GSYİHnin 2013 yılında 02 oranında 2014 yılı iccedilin ise 11 oranında artacağı tahmin

edilmektedir Dış pazarlardaki zayıflama nedeniyle Belccedilika ihracatında 2013 yılında her hangi bir

artış yaşanmamıştır Duumlnya ticaretinin de rayına oturmasıyla birlikte Belccedilika ihracatının 2014

yılında ivme kazanacağı beklenmektedir

2013 yılı itibariyle enflasyonda 12 oranı ile keskin bir duumlşuumlş yaşanmıştır ve 2014 yılı tahmini

13 şeklindedir Enflasyon oranındaki duumlşuumlşuumln sebepleri olarak enerji fiyatları goumlsterilmektedir

Buna ilaveten istihdam maliyetlerindeki ılımlı seyir de enflasyon oranına olumlu etki etmiştir

78

2013 yılsonu itibariyle kamu finansman accedilığının GSYİHnın 28i oranında gerccedilekleşeceği ve

2014 yılında bu oranın sabit kalacağı tahmin edilmektedir


2013 yılında hissedilmeye başlanan ekonomik iyileşme belirtileri etkisini istihdamda yeterince

goumlstermemiştir Bu durum iki ana etkene bağlanmaktadır Birincisi ccedilok uzun suumlren ekonomik

durgunluğun işletmelerin olumsuzluklara direnme guumlcuumlnuuml kırması diğer etken ise ekonomik

nedenlerle işsizlik sigortasına dahil olma şartlarının ağırlaştırılmış olması ve işletmelerin işten

ccedilıkarma durumunda işsizlik sigortasına katkıda bulunması zorunluluğu getirilmiş olmasıdır

2010 yılından itibaren uygulanmaya konulan yeniden işe kazandırma programı lsquowin-winrsquo işsiz

sayısının artmasını engellemiş ancak programın sonlandırılmasının ardından işsiz sayısı katlanarak

artmıştır 2013 yılı başından itibaren hızla artış kaydeden geccedilici suumlreli işsiz sayısı uzun suumlreli işsiz

sayısına yaklaşmıştır 2011 yılında yaklaşık 50000 işsizin yararlandığı yeniden işe kazandırma

programından yararlanan işsiz sayısı 2013 yılında sıfır duumlzeyinde kalmıştır

Diğer yandan soumlz konusu ekonomik değişimlerin istihdam oranlarına gecikmeli olarak

yansımasının ardından 2013 yılı iccedilin istihdamın 04 oranında duumlşeceği tahmin edilmektedir

Beklentiler sadece 2014 yılında artış olasılığının var olabileceği youmlnuumlndedir Fakat bu buumlyuumlmenin

de 01 gibi duumlşuumlk bir seviyede olacağı oumlngoumlruumllmektedir

Ekonomideki canlanma ve talep artışından kaynaklanan faaliyet artışı oumlncelikle mevcut işguumlcuuml

verimliliğinin artırılması ile karşılanmaktadır Bir başka ifadeyle uumlretim artışı yeni istihdam ile değil

de mevcut ccedilalışanların ccedilalışma saatlerindeki artış ile karşılanmaktadır 2009 yılında kuumlresel kriz

nedeniyle işten ccedilıkarma yerine ccedilalışma saatlerinde azaltmaya gidilmiş veya ccedilalışanların geccedilici

suumlreli işten ayrılışına izin verilmiştir Kişi başına duumlşen ccedilalışma suumlresinde azaltma yapılarak net

işten ccedilıkarma ccediloumlzuumlm yoluna başvurulmamıştır

Bu sebeple beklenen ekonomik iyileşme bağlamında işverenlerin oumlncelikle mevcut ccedilalışanlarının

ccedilalışma saatlerini artırıp işguumlcuuml verimliliğini duumlzeltmesinin ardından istihdam arayışına girmesi

beklenmektedir Bu ccedilerccedilevede 2014 yılında kişi başına duumlşen ccedilalışma suumlresinde artış olması

beklenirken yeni istihdam edilen kişi sayısında ccedilok az bir artış olması beklenmektedir

79

2013 yılı sonu itibarı ile istihdamda 17400 kişilik bir azalma olması takip eden yıl ise 2500 kişilik

bir artış gerccedilekleşmesi oumlngoumlruumllmektedir

Kaynak Belccedilika Merkez Bankası 2013 Yıllık Raporu Genel Ekonomi ve İstihdam



İstihdam oranı 2013 yılında AB uumlyesi uumllkelerde 683 duumlzeyinde gerccedilekleşirken Belccedilikarsquoda 673

oranında kalmıştır Ekonomik krizden kaynaklanan bu gerileme Federal Huumlkuumlmetin 2020 yılı hedefi

olarak oumlngoumlrduumlğuuml 732 duumlzeyindeki istihdam oranının gerccedilekleşmesini zora sokmuştur Boumllgeler

accedilısından sadece Flaman boumllgesinde istihdam oranı hedeflenen bu oranın da uumlzerinde bir duumlzeyi

yakalamış ve istihdam oranı 2013 yılının ilk uumlccedil ccedileyreğinde ortalamada 76 oranında

gerccedilekleşmiştir Aynı doumlnemde 20-64 yaş arası ccedilalışma ccedilağındaki istihdam oranı Wallon boumllgesinde

623 Başkent Bruumlksel boumllgesinde ise 568 oranında kalmıştır

Boumllgesel accedilıdan incelendiğinde Bruumlksel boumllgesinde istihdam oranı 589 Wallon boumllgesinde 622

ve Flaman boumllgesinde 716rsquodır

2013 yılı iccedilin yıllık ortalamada yaşanan gelişmeler (x1000)

2009 2010 2011 2012 2013

tahmini

2013

ortalamada

tahmini x

1000

Ccedilalışma ccedilağındaki nuumlfus

(1)

50 55 45 22 22 7269


Toplam istihdam -8 31 63 11 -11 4625




Uumlcretliler -13 24 54 1 -18 3793

İşsizlik (2) 51 14 -20 14 24 584

Kaynak Evolution eacuteconomique et financiegravere Banque National marcheacute drsquoemploi (Rapport 2013 )

80


(2) Yaşlı işsizler hariccedil olmak uumlzere tam oranlı işsizlik oumldeneği alanlar ile zorunlu veya isteğe

bağlı olarak işsizlik sigortasına kayıtlı olan işsizleri kapsamaktadır



0 ndash 20 Yaş 21 ndash 64 Yaş 65 Yaş ve Uumlstuuml

Toplam 6995 28276 4148

Kaynak Ulusal İstatistik Enstituumlsuuml (INS) 2007 Yılı Verileri

Belccedilika Ulusal İstatistik Enstituumlsuumlrsquonuumln Tuumlrk vatandaşlarının yaş gruplarına ilişkin olarak vermiş

olduğu rakamlar dikkate alındığında 21-64 yaş arası ccedilalışma ccedilağındaki nuumlfus (aktif nuumlfus) 28276

olup bu sayı 39419 olan toplam sayının 72rsquosidir

INSrsquoin verileri goumlz oumlnuumlnde bulundurularak ccedilalışma ccedilağındaki vatandaşlarımıza ilişkin olarak elde

edilen 72 oranı Başkonsolosluklarımızda kayıtlı vatandaşlarımızın sayısına uyarlandığında

Belccedilikarsquodaki vatandaşlarımızın 162989rsquounun ccedilalışma ccedilağında olduğu sonucu elde edilmektedir

Sonuccedil olarak eğitime devam edenler işsizler (uumllke ortalamasının uumlzerindedir 30 ve +) 55 yaşında

erken emekli olan veya erken yaşta ccedilalışma hayatından ccedilekilenler ve ev hanımları duumlşuumllduumlğuumlnde

hacirclihazırda ccedilalışan vatandaşlarımızın sayısının 85000 dolayında olabileceği tahmin edilmektedir


31 Aralık 2007 tarihi itibari ile ccedilalışan Tuumlrk vatandaşı sayısı 17048 olup bu rakamın 1817rsquosini

kendi adına bağımsız ccedilalışan Tuumlrk vatandaşları oluşturmaktadır Veriler uumllke geneline ilişkin olup

boumllgelere goumlre dağılım belirtilmemiştir

Sayısal veriler sadece Tuumlrk vatandaşlığına sahip olan vatandaşlarımıza ilişkindir Belccedilika

vatandaşlığı almış vatandaşlarımız uumllkedeki genel rakamlar iccedilinde yer almaktadır

81


Tuumlrk vatandaşlarının oumlzellikle hizmet sektoumlruuml (yiyecek seyahat acenteliği temizlik sektoumlruuml giyim

mobilya kuumlccediluumlk ve orta oumllccedilekli market işletmeciliği) taşımacılık kuumlccediluumlk ve orta oumllccedilekli inşaat

sektoumlruuml ile bunlara bağlı meslek kategorilerilerinde ccedilalışmaktadırlar

Başka bir ifade ile vatandaşlarımız daha ccedilok el emeği hizmet ağırlıklı sektoumlrlerde (birincil ve

ikincil sektoumlrler) ccedilalışmaktadır Oumlzellikle kamu idarelerinin sağlık ve eğitim hizmetlerinin

sunulduğu sektoumlrlerde (uumlccediluumlncuumll ve doumlrduumlncuumll sektoumlrler) vatandaşlarımız Belccedilika vatandaşlığını

kazanmış olsalar dahi duumlşuumlk oranda yer almaktadır Bu durum buumlyuumlk oumllccediluumlde vatandaşlarımızın

eğitim ve mesleki bilgilerine bağlı olarak şekillenmektedir

Guumlnuumlmuumlzde vatandaşlarımız arasındaki işsizlik rakamlarında artış goumlruumllmesi vatandaşlarımızı kendi

adına işyeri kurmaya youmlnlendirmektedir Bu alanda birccedilok kredi imkacircnının sağlanması bu eğilimi

artırmaktadır

Bununla birlikte vatandaşlarımızın işyeri kurmak istedikleri alanda yeterince araştırma

yapmamaları idari ve muhasebe gibi konularda yetersiz kalmaları uzun vadeli bir accedilılım

sağlayamamaları kurulan birccedilok işletmenin bir veya birkaccedil yıl iccedilinde iflası veya kapanması ile

sonuccedillanmaktadır


Belccedilika genelinde serbest ccedilalışma belgesi bulunan yalnızca Tuumlrk uyruklu vatandaşımızın sayısı 31

Aralık 2012 tarihi itibari ile 2627rsquodir Soumlz konusu vatandaşlarımızın oumlnemli boumlluumlmuumlnuuml bakkaliye

lokantacılık seyahat acenteliği alanlarında işletmelere sahip kuumlccediluumlk esnaf oluşturmaktadır

Kaynak Serbest Ccedilalışanlar Milli Sosyal Guumlvenlik Enstituumlsuuml (INASTI) 2012 Rapport wwwinastifgovbe


Belccedilikarsquoda asgari uumlcret birccedilok uumllkedeki uygulamanın tersine kanunla değil sosyal tarafların

muumlzakereleri neticesinde toplu soumlzleşmelerle belirlenmektedir Toplu soumlzleşmeler asgari uumlcreti

tespit etmekte bunun yanında işletme toplu soumlzleşmesi veya iş soumlzleşmesi ile daha yuumlksek bir uumlcret

oumlngoumlruumllebilmektedir

82

13 Temmuz 1993 tarihinde yapılan ve uumlzerinde birccedilok değişiklik yapılan 43 sayılı Ulusal Ccedilalışma

Konseyi Soumlzleşmesi halen yuumlruumlrluumlktedir Uumllkedeki tuumlketici fiyatlarında gerccedilekleşen değişikliklere

bağlı olarak asgari uumlcret miktarında duumlzenleme yapılmaktadır Soumlzleşme uyarınca 01052013

tarihinden itibaren geccedilerli olan bruumlt asgari uumlcret (tam guumln ccedilalışma halinde) aşağıdaki gibidir

21 yaş ve uumlstuuml olanlar (tam guumln ccedilalışma halinde) 150182 AVRO



Bu uumlcretler esas alınarak ayrıca sektoumlrler duumlzeyinde asgari uumlcretler tespit edilmektedir Diğer

yandan bu uumlcretlerden evli veya bekar olunmasına goumlre 20 ile 40 arasında (sosyal sigorta ve

vergi) kesintisi yapılarak net asgari uumlcretler hesaplanmaktadır Net uumlcretlere ayrıca bruumlt uumlcretler

iccedilinde goumlruumllmeyen sosyal yardımlaroumldenekler eklenmektedir


EROSTAT verilerine goumlre 2013 yılı ikinci yarısı iccedilin işsizlik oranı

Genel işsizlik 86 (AB 11) Ulusal İş Bulma Kurumu (ONEM) ile AB

İstatistik Kurumu (EUROSTAT) verilenleri lsquouyumlulaştırılarakrsquo elde edilen orandır

İstihdam oranı 617

Ccedilalışma ccedilağındaki aktif nuumlfus 669

Ekim 2013 tarihi itibari ile toplam işsiz sayısı 427241rsquodir Toplam rakam iccedilinde Tuumlrk işsiz sayısı

ise 4666rsquodir 31 Aralık 2013 itibari ile kesinleşmiş rakamlara goumlre

Yabancılar arasında genel işsizlik rakamı 135

Avrupa vatandaşları dışındaki yabancılar işsizlik rakamı 183

Tuumlrk vatandaşları arasındaki genel işsizlik 323

(31122007 tarihinde ccedilalışan aktif Tuumlrk nuumlfusu esas alınarak elde edilmiştir Veriler bilgi amaccedillıdır

Gerccedilek anlamda guumlnuumlmuumlzde Belccedilikarsquoda işsiz vatandaşlarımızın sayısını yansıtmamaktadır)

83



a) İşe son verme suumlrecinde işccedili (ouvrier) konumundaki uumlcretliler ile buumlro ccedilalışanlarının

(employeacute) tabi oldukları uygulama farklılığına son verilmesine youmlnelik duumlzenleme

Belccedilikarsquoda her ikisi de uumlcretli olarak ccedilalışan grubu oluşturmakla birlikte buumlro ccedilalışanları (employeacute)

ile fizik guumlcuuml ile ccedilalışan işccedililerin (ouvrier) işe son verme alanında farklı mevzuat duumlzenlemesine

tabi tutulması uzun yıllardır sosyal taraflarca tartışma konusu olmuştur

Konu hakkında uzun suumlredir ccedilalışma yuumlruumlten sosyal taraflar her iki grup ccedilalışanın tek bir mevzuata

tabi olmasına ilişkin ccedilalışmalarını sonlandırarak 8 Temmuz 2013 tarihi itibariyle mutabakat

sağlamışlardır

Mevzuat farklıklarını gidermeye youmlnelik olarak mutabakat sağlanan duumlzenlemenin en oumlnemli

maddeleri aşağıda belirtilmiştir

1 İşe son verme alanında buumlro ccedilalışanları ile işccedili sınıfı arasındaki mevzuat farklılığı

sonlandırılmıştır

2 İşe son verme suumlrecinde oumln bildirimde bulunma şartı korunmuştur 2014 yılından itibaren işe

son verme alanında yeni mevzuatta oumlngoumlruumllen oumln bildirim suumlresi uygulanacaktır

İşe son verme işlemlerinde yeni uygulamada oumlngoumlruumllen oumlnbildirim suumlre şartları aşağıdaki

gibidir

- İlk iki yıl ccedilalışma suumlresi iccedilinde her uumlccedil aylık ccedilalışma iccedilin iki hafta oumlnbildirim suumlresi

uygulanacaktır

- İki yıldan doumlrt yıla kadar ccedilalışma suumlresi iccedilinde her yıl iccedilin bir hafta oumlnbildirim suumlresi

eklenecektir

- Doumlrt yıl ile beş yıl ccedilalışma suumlresi iccedilinde her yıl iccedilin iki hafta oumlnbildirim suumlresi

eklenecektir Beş yıllık ccedilalışma suumlresi sonunda toplam onbeş hafta oumlnbildirim suumlresi

uygulanacaktır

84

- 20 yıllık ccedilalışmadan sonra oumlnbildirim suumlresi ancak her ccedilalışma yılı iccedilin bir hafta olarak

uygulanacaktır Uygulama ile aşırı uzun oumlnbildirim suumlresinin oluşmasının oumlnuumlne

geccedililmeye ccedilalışılmaktadır

3 Ccedilalışan kişinin işe son verme suumlreci iccedilinde yeni iş arama imkacircnları daha da genişletilmiştir

Uygulama işsiz kalan kişinin işten ayrıldıktan sonra işsiz kalma olasılığını azaltmaktadır

4 İşe son verme durumunda bunun gerekccedilesinin belirtilmesi zorunlu kılınmıştır

5 14 guumlnden az olan ve kısa suumlreli hastalık suumlresi olarak tanımlanan ccedilalışılmayan suumlrenin ilk

guumlnuuml iccedilin işverenin uumlcret oumldememe uygulamasına son verilmiştir İşccedililer de buumlro ccedilalışanları

gibi ccedilalışmadıkları hastalık suumlresinin ilk guumlnuuml iccedilin uumlcret hakkına kavuşmuştur Uygulamada

suiistimalleri azaltmak iccedilin denetimler de arttırılmıştır

6 İşe son vermede takip edilmesi gereken yeni oumlnbildirim suumlrecinin işverenlere ilave mali yuumlk

getirmemesi iccedilin gerekli buumltccedile aktarması yapılacaktır

Yeni uygulama 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren uygulamaya konulacaktır

b) Aile yardımlarında indirim yapılması

Buumltccedile kısıtlamaları ccedilerccedilevesinde 1 Eyluumll 2013 tarihinden itibaren geccedilerli olmak uumlzere yetişkin

ccedilocuklardan halen oumlğrenci olanlar ile 1997 yılından oumlnce doğmuş ailenin tek ccedilocuğuna oumldenen

yardımlarda indirim yapılmıştır

Yeni uygulama ccedilerccedilevesinde yapılan oumldeme miktarları

Oumlnceki miktar İndirim yapılmış miktar



Diğer durumlardaki ccedilocuklar iccedilin yapılan oumldemelerde herhangi bir değişiklik yapılmamıştır

85

c) Hastalık sigortasına doğrudan kayıt olabilme uygulamasının sonlandırılması

Belccedilikarsquoda goumlrevli diplomatik misyon ccedilalışanlarının ldquokendi istekleri ile doğrudanrdquo Sağlık Sigortası

Kuruluşlarına (Mutuel) kayıt olabilme uygulamasına 1 Eyluumll 2013 tarihinden itibaren son

verilmiştir

Protokol Kimliğine haiz bazı misyon goumlrevlileri (AB uumlyesi uumllke temsilcilik ccedilalışanları da dahil

olmak uumlzere) Belccedilika sağlık kurumlarından almış oldukları hizmetlerin karşılığını sağlık

kuruluşlarına oumldememeleri uumlzerine soumlzkonusu tedbir uygulamaya konulmuştur Yeni uygulama

ccedilerccedilevesinde bu durumdaki kişilere bundan boumlyle ancak adlarına Belccedilika sosyal guumlvenlik sistemine

sigorta primi yatırılması durumunda sağlık hizmeti verilecektir

Belccedilika ile Tuumlrkiye arasındaki yuumlruumlrluumlkteki ikili sosyal guumlvenlik soumlzleşmesi ccedilerccedilevesinde mevcut

uygulamada herhangi bir değişiklik soumlzkonusu değildir Diplomatik misyonlarımızda bir iş

soumlzleşmesine bağlı olarak ccedilalışanlar konuya ilişkin BT 8 Formuumllerini ibraz etmeleri durumunda

eskiden olduğu Hastalık Sigortası Kuruluşuna kayıt olmaya ve ardından sağlık hizmeti almaya

devam edeceklerdir

Diplomatik misyonlarımızda suumlrekli veya geccedilici goumlrevlendirme ccedilerccedilevesinde goumlrev yapan

goumlrevlilerimiz daha oumlnceki uygulamada olduğu gibi bedelini oumldeyerek almış oldukları sağlık

hizmetlerine ilişkin harcamaları bağlı oldukları Bakanlık veya kurumdan talep edeceklerdir

d) Sosyal yardım alanında yetkilerin boumllge youmlnetimlerine devir edilmesi

Altıncısı gerccedilekleştirilen Federal Devlet Kurumlarının yeniden yapılandırılması ccedilalışmaları

ccedilerccedilevesinde bazı alanlarda yetki ve sorumlulukların boumllge idarelerine aktarılması

kararlaştırılmıştır

Halihazırda bir ccedilok alanda yetki ve sorumluluklar boumllge idarelerine zaten bırakılmış durumdadır

Yeni uygulama ise yetki ve sorumlulukların aktarılmasından ccedilok bu işlemlerin nasıl yuumlruumltuumlleceği


1 Temmuz 2014 tarihinden itibaren yuumlruumlrluumlğe giren uygulama ile uumlccedil alanda duumlzenleme yapılması


86

- Aile yardımları



Uygulama ccedilerccedilevesinde 20 milyar tutarında bir buumltccedilenin boumllge idarelerine bırakılması

oumlngoumlruumllmektedir Belirtilen buumltccedile ihtiyaccedillar doğrultusunda ilgili alanlara bırakılacaktır Boumllge

youmlnetimlerinin yetkilerinin arttırılması ile hizmet etkinliği ve kalitesinin artırılması beklenmektedir

Uygulamaya ilişkin en oumlnemli ccedilekince ise Federal Buumltccedileden yapılan yardımların azalması

durumunda boumllge youmlnetimlerinin bu alanlardaki harcamaları karşılamada hangi kaynaklardan buumltccedile

aktaracakları konuları uumlzerinde yoğunlaşmaktadır Oumlzellikle aile yardımlarının miktarında zamanla

bir azalma gerccedilekleşeceği youmlnuumlnde ccedilekinceler bulunmaktadır

Uygulamaya getirilen diğer bir ccedilekince ise şahısların yer değiştirmesi durumunda işlemlerin karışıp

karışmayacağı veya hak ve oumldenekler alanında farklı uygulamalara yol accedilıp accedilmayacağı


Yeni uygulama oumlzellikle Fransızca konuşulan Başkent Bruumlksel Boumllgesi ile Wallon Boumllge

youmlnetimlerinin sosyal guumlvenlik alanında yetki ve sorumluluklarını arttırmaktadır Her iki boumllge

youmlnetimi oluşabilecek aksaklıkların giderilmesi iccedilin aşağıda belirtilen alanlarda daha fazla ortak

ccedilalışma yapılmasını kararlaştırmışlardır

1 Sağlık ve sosyal yardım alanlarında duumlzenleme Başkent Bruumlksel Boumllgesi ile Wallon Boumllge

youmlnetimleri Sağlık ve sosyal yardım alanlarında yapacakları her duumlzenlemede eşguumlduumlm

halinde ccedilalışacak ve kişilerin ikametini taşımasından kaynaklanabilecek hak kayıplarının

oluşması oumlnlenecektir

2 Aile yardımları alanında farklı uygulamaların oumlnuumlne geccedililmesi Aynı boumllgede yaşayan

Flaman aile ile Wallon ailelerin farklı oranda aile yardımı almalarına veya ailelerin boumllge

değiştirmesine bağlı olarak farklı miktarda aile yardımı almalarına ve farklı uygulamaya tabi

tutulmaları oumlnlenecektir

87

e) Belccedilikarsquoda yaşayan goumlccedilmenlerin diğer bir AB uumllkesinde iş arama imkanı

Belccedilikarsquoda yaşayan goumlccedilmenler diğer Avrupa Birliği uumlyesi başka bir uumllkede iş arama ve aynı

zamanda Belccedilikarsquodan işsizlik sigortası oumldeneği almaya devam edebilirler

Kimler yararlanabilir

Belccedilikarsquoda sigortalı olan goumlccedilmenler Belccedilikarsquodan aldıkları işsizlik sigortası oumldeneğini almaya devam

ederek 3 ay suumlresince başka bir AB uumlyesi uumllkede iş arayabilirler 3 aylık suumlre istisnai durumlarda 6

aya ccedilıkabilmektedir

Uygulama Danimarkarsquoyı kapsamamaktadır İngilterersquoye gidilmesi durumda ise işlemler farklılık

goumlstermektedir

Ne yapılması gerekmektedir

İşsiz kaldıktan sonra 4 hafta iş aranması ve tam oranlı işsizlik sigortası oumldeneği alınması

gerekmektedir Bu suumlre istisnai durumlarda 4 hafta daha uzatılabilmektedir

Belccedilikarsquoyı terk etmeden oumlnce ikamet yerinde bulunan iş bulma kurumuna veya işsizlik sigortası

oumldeneğini oumldeyen kuruluşu başvurulması ve U2 formunun talep edilmesi gerekmektedir

İlgili birim gerekli şartların taşınması durumunda U2 formunu hazırlamakta ve ayrıca işsizlik

sigortası oumldeneklerinin Belccedilika dışında da alınmasına imkan sağlayan C3-EXPORT belgesi

duumlzenlemektedir

İlgililerin ileri bir tarihte tekrar Belccedilikarsquoya doumlnduumlklerinde sorun ile karşılaşmamaları iccedilin sağlık

sigortası kuruluşuna başvurarak bildirimde bulunmalarında yarar bulunmaktadır

Belccedilika dışında ne kadar suumlre işsizlik sigortası oumldeneği alınmaya devam edilebilir

Belccedilika dışında toplam 3 ay suumlresince işsizlik sigortası oumldeneği alınmaya devam edilebilir Bu suumlre

parccedilalar halinde de kullanılabilir

88

Bulunulan uumllke iş bulma kurumunun onayını vermesi veya iş bulma şansının bulunduğunun yoğun

bir şekilde iş arandığının belgelenmesi veya iş bulunacağınıza dair somut deliller sunulması

durumunda bu suumlre 6 aya kadar uzatılabilmektedir

Soumlzkonusu 3 aylık ve istisnai durumlarda 6 aylık suumlre ilgilinin Belccedilikarsquoya geri doumlnuumlp belirli bir suumlre

uumlcretli veya işveren olarak tekrar ccedilalışmasının ardından tekrar talep edilebilmektedir

Diğer AB uumlyesi uumllkede yapılması gereken işlemler ve haklar

- İşsizlik oumldeneğinin Belccedilika dışına goumlnderilmeye başlandığını takip eden 7 guumln iccedilinde

ilgilinin iş arama amacı ile bulunduğu uumllke iş bulma kurumuna kayıt yaptırması

gerekmektedir

- İlgili uumllke kurumu işsiz olarak kayıt yaptırıldığını ONEMrsquoe bildirecektir İlgilinin kendisi de

diğer uumllke kurumuna iş bulmak amacı ile kayıt yaptırdığına dair bir belge yanında C3-

EXPORT belgesini ONEMrsquoe goumlndererek bildirimde bulunabilir Bu işlemlerin yapılması

işsizlik oumldeneklerinin oumldenmeye devam etmesi iccedilin oumlnem arz etmektedir

- Diğer uumllkede ccedilalışmaya başlanılması veya ccedilalıştıktan sonra bu uumllkeden işsizlik sigortası

oumldeneği alınıp alınmadığının ONEMrsquoe bildirilmesi gerekmektedir

Belccedilikarsquoya geri gelinmesi durumunda yapılması gereken işlemler

Belccedilika dışında işsizlik sigortasın alındığı 6 aylık suumlre iccedilinde veya bu suumlrenin hemen bitiminde

Belccedilikarsquoya doumlnuumllmesi durumunda işsizlik sigortası oumldeneği hakkı korunmaktadır Hakkın tekrar

kazanılması iccedilin iş bulmak amacı ile kayıt yaptırılması gerekmektedir

Başvuru Belccedilikarsquoya doumlnuumllduumlğuumlnuumln takip eden 7 guumln iccedilinde yetkili iş bumla kurumuna (ACTIRIS

ADG FOREM veya VDAB) yapılmalıdır

Belccedilikarsquoya gelmeden oumlnce ccedilalışılan uumllke kurumundan ccedilalışma suumlrelerini goumlsteren U2 belgesinin

alınmasında yarar bulunmaktadır

İlgilinin Belccedilikarsquodan işsizlik sigortası oumldeneğinin oumldendiği suumlreni bitiminden daha uzun suumlre

Belccedilika dışında kalması ve ardından Belccedilikarsquoya doumlnmesi durumunda da işsizlik sigortası oumldeneği

hakkı korunmaktadır Oumldenek hakkının tekrar kazanılması iccedilin Belccedilika dışında işsizlik sigortasının

en son oumldendiği tarihten itibaren 3 yıl iccedilinde Belccedilikarsquoya doumlnuumllmuumlş olması gerekmektedir

89

Soumlzkonusu 3 yıllık suumlrenin Belccedilika dışında bağımsız veya uumlcretli olarak ccedilalışıldığının belgelenmesi

durumunda uzatılması muumlmkuumlnduumlr

Belccedilikarsquoya ccedilok daha uzun bir suumlrenin ardından geri doumlnuumllmesi durumunda oumldenek talep edebilmek

iccedilin gerekli kayıt ve ccedilalışma suumlre şartlarının taşınması gerekmektedir

f)Bağımsız ccedilalışanlar ile uumlcretli ccedilalışanlara eşit miktarda aile yardımı oumldenmesi

Bakanlar Kurulunca kabul edilen yasa tasarısı uyarınca goumlnuumlmuumlze kadar bağımsız ccedilalışanlar ile

uumlcretli ccedilalışanlara oumldenen aile yardımları uygulamasındaki uygulama farklılığının sonlandırılması

amaccedillanmaktadır

Tasarı uyarınca 1 Temmuz 2014 tarihinden itibaren bağımsız ccedilalışanlar ile uumlcretli ccedilalışanların artık

aynı oran ve miktar uumlzerinden aile yardımı alması oumlngoumlruumllmektedir

Ayrıca 1 Temmuz 2014 tarihinden itibaren tek ebeveynli ailelere oumldenen aile yardımı miktarı ile

sosyal yardım olarak oumldenen aile yardımlarına hak kazanmada uygulanan azami kriterlerde artış

sağlanmıştır Uygulama ccedilerccedilevesinde 1 Temmuz 2014 tarihinden itibaren yaklaşık 7000 ailenin

daha tek ebeveynli aileler iccedilin oumldenen aile yardımları ile sosyal yardım olarak oumldenen tamamlayıcı

oumldeneğine hak kazanmaları sağlanmıştır

Federal Devlet Kurumlarının yeniden yapılandırılması ccedilalışmaları ccedilerccedilevesinde bazı alanlarda yetki

ve sorumlulukların boumllge idarelerine aktarılması kararlaştırılmıştır 2014 tarihinden itibaren aşamalı

olarak yuumlruumlrluumlğe girecek uygulama ile uumlccedil alanda duumlzenleme yapılması oumlngoumlruumllmektedir Bunlar

- Aile yardımları



Federal youmlnetimin yetkisinde bulunan aile oumldeneklerinin uygulamasında yetki ve sorumlulukların

boumllge youmlnetilmelerine bırakılmasının boumllgeler arasında yardım miktarlarında farklılık yaratması

beklenmektedir

90

g) Sosyal guumlvenlik katkı paylarının oumldenmesi işlemlerinde işverenler ile daha yakın ccedilalışmaya

başlanılması

Ulusal Sosyal Guumlvenlik Katkı Payları (ONSS) sosyal guumlvenlik alanında işletmelerin daha yakından

takip edilebilmesi ve işverenlere etkin hizmet verilebilmesi iccedilin Aralık 2013 tarihinden itibaren yeni

bir ccedilalışma sistemine başlamıştır Yeni uygulananın ana hatları aşağıdaki gibidir

a) İşverenlerin belirli bir tutarın uumlzerindeki sosyal guumlvenlik katkı payları iccedilin oumlnceden oumldeme

işlemlerinde uumlst sınır 6197 avrorsquodan 4000 avrorsquoya ccedilekilmiştir Uygulama ile işverenlerin

katkı paylarını oumlnceden oumldemesi sağlanmakta ve katkı paylarının toplanmasında etkinlik

arttırılmaktadır

b) Katkı paylarının gecikmesi durumunda kurum doğrudan işveren ile temas kurarak

gecikmenin nedenini oumlğrenmekte ve karşılaşılan sorunların ccediloumlzuumlmuuml iccedilin ccedilok daha erken bir

doumlnemde işveren ile ortak ccedilalışmaya başlanmaktadır İşverenin oumldeme guumlccedilluumlğuumlnde

bulunması durumunda kurum işveren ldquodostanerdquo ccediloumlzuumlm ccedilerccedilevesinde yeni bir oumldeme planı

geliştirebilmektedir

c) Katkı paylarını zamanında oumldemeyen işverenler daha yakın takip edilmekte ve daha erken

bir tarihte işverene uyarı tebligatı goumlnderilerek idari ve cezai işlemler ccedilerccedilevesinde tahsil

işlemleri gerccedilekleştirilmektedir

ONSSrsquoin yeni politikası oumldeme guumlccedilluumlğuuml iccedilinde olan işverenler ile daha yakın bir ccedilalışma

yuumlruumltuumllmesi ve işlemlere erken tarihte başlanması esaslarına dayanmaktadır



Sosyal Guumlvenlik Ulusal Enstituumlsuuml (ONSS) iş kazası sigortası hariccedil olmak uumlzere sosyal guumlvenlik

katkı paylarının toplanması sosyal guumlvenliğin değişik branşlarının idaresi ile mali kaynakların

goumlrevli kurumlara dağıtımından sorumlu bir kamu kuruluşudur

29 Haziran 1981 tarihli Kanunun 22 maddesi uyarınca sosyal guumlvenlik harcamalarının finansmanı

işccedili - işveren primleri devlet katkısı Kanunla belirlenen gelirler ile faiz geliri ve borccedillardan

oluşmaktadır

91

2013 yılı birinci uumlccedil aylık doumlnemi iccedilin sosyal sigorta prim oranları (uumlcretli (işccedili buumlro ccedilalışanları) ve

işveren accedilısından)

Sektoumlr İşccedili Buumlro ccedilalışanları

(Bruumlt uumlcret iccedilinde yuumlzde x

108 (Bruumlt uumlcret iccedilinde )

Ccedilalışan İşveren Toplam Ccedilalışan İşveren Toplam

GENEL KATKI (1)

Yaşlılık 750 886 1636 750 886 1636

Hastalık-malulluumlk

Sağlık giderleri 355 380 735 355 380 735

Hastalık oumldeneği 115 235 350 115 235 350

İşsizlik 087 146 233 087 146 233

Aile yardımları 700 700 700 700

İş kazası 030 030 030 030

Meslek hastalıkları 100 100 100 100

1307 2477 3784 1307 2477 3784

DİĞER KATKI

ORANLARI

Yıllık izinler (2) 600 600

Amyant maddesi fonu 001 001 001 01

İş kazası 002 002 002 002

Uumlcretli eğitim izni 005 005 005 005

Bir meslek kursunu

takip eden genccedilleri

destekleme planı

005 005 005 005

Ccedilocuk bakımı 005 005 005 005

Risk altındaki grup 010 010 010 010


İŞSİZLİK SİGORTASI

KATKI PAYI

(10 ve daha fazla

kişinin ccedilalışması) 160 160 160 160


92

İŞYERİNİN

KAPANMASI

Genel Uygulamalar


işyeri 022 022 022 022


20 veya daha fazla

kişinin

ccedilalıştığı işyeri

023 023 023 023


Geccedilici işsizlik 023 023 023 023


GENEL TOPLAM


işyeri 1307 3900 5207 1307 3300 4607

10 ile 19 kişinin

ccedilalıştığı işyeri 1307 4069 5376 1307 3469 4776

20 veya daha fazla

kişinin ccedilalıştığı işyeri 1307 4070 5377 1307 3470 4777

(1) Sosyal guumlvenliğin buumltuumln dallarına dahil ccedilalışanlar ve işverenler iccedilin sektoumlrlere goumlre katkı

oranının yerini genel katkı oranı almıştır

(2) 108 oranında bir oumlnceki yıla ait bruumlt gelir uumlzerinden hesaplanan 1027 oranındaki katkı payı

dahil değildir Soumlzkonusu katkı payı en geccedil 30 Nisan tarihinde yatırılmaktadır


İşsizlik sigortası oumldeme miktarında 01042013 tarihinden itibaren değişiklik yapılmıştır Yeni

miktarlar aşağıda belirtilmiştir

İşsizlik oumldeneğinin miktarı ilke olarak ilgilinin işsiz kalmadan oumlnceki doumlnemde aldığı uumlcret goumlz

oumlnuumlnde bulundurularak hesaplanmaktadır Bununla birlikte ilgili kişi işsiz kalmadan oumlnceki

doumlnemde ccedilalışmamış ise asgari uumlcret goumlz oumlnuumlnde bulundurularak işsizlik oumldeneği miktarı

hesaplanmaktadır

93

a) Belirli bir ccedilalışma suumlresi sonunda işsiz kalanlara oumldenen işsizlik oumldeneği


Guumlnluumlk Aylık

en az en ccedilok en az en ccedilok

Bakımında kişi bulunan işsiz aile reisi 4485 5425 116610 141050




3753

4123

4611

4958

97578

107198

119886

128908





b) Ccedilalışma suumlresi goumlzoumlnuumlnde bulundurulmadan ilgililere oumldenen işsizlik oumldeneği miktarı


Guumlnluumlk Aylık

En az en ccedilok en az en ccedilok

Bakımında kişi bulunan işsiz aile reisi

ilk 6 ay

7aydan 12 aya kadar

13aydan itibaren

4279

4279

4279

6166

5305

4958

111254

111254

111254

160316

137930

128908


İlk 6 ay

7 aydan 12 aya kadar

13 aydan itibaren

3594

3594

3594

6166

5305

4446

93444

93444

93444

157196

137930

115596


İlk 6 ay

7aydan 12 aya kadar

13aydan itibaren

2694

2694

2694

6166

5305

3305

70044

70044

70044

160316

137930

85930

94

1 Eyluumll 2013 tarihinden itibaren asgari işsizlik sigortası oumldenekleri ile oumlzel durumdan dolayı işsizlik

sigortası oumldeneği alanlara (Eğitim hayatından yeni ccedilıkmış iş arayanlar evde ccedilocuk bakanlar) oumldenen

işsizdik sigortası oumldeneklerinde de 2 oranında artış gerccedilekleştirilmiştir

Yeni duumlzenleme uyarınca asgari işsizlik sigortası oumldenek miktarları aşağıdaki gibidir

Bakımında ccedilocuk bulunan kişi iccedilin 1135 Avro (bir oumlnceki rakam 111254)

Tek başına yaşayan işsiz kişi 95316 Avro (bir oumlnceki rakam 93444)

Eğitim hayatından yeni ccedilıkmış tek başına

yaşayan 21 yaşındaki genccedil işsiz

81796 Avro (bir oumlnceki rakam 80184)



Belccedilikarsquoda ve Tuumlrkiyersquode ikamet eden ccedilocuklar iccedilin oumldenen aile yardımlarının miktarı

Ccedilocuk Sayısı ve Sırası Belccedilikarsquodaki Ccedilocuklar iccedilin

asgari aile yardımı


Tuumlrkiyersquodeki Ccedilocuklar iccedilin

aile yardımı





4Ccedilocuk ve sonraki her

ccedilocuk iccedilin

24941 AVRO 3168 AVRO

4 ccedilocuktan sonra oumldeme

yapılmamaktadır

Yukarıdaki tabloda yer alan aile yardımı oumldenekleri asgari miktar olup Belccedilikarsquoda ikamet eden

ccedilocuklar iccedilin yapılan aile yardımlarında ccedilocuğun yaşına eğitim ve sağlık durumuna bağlı olarak

oumldenen tamamlayıcı diğer aile yardımları bulunmaktadır

95

Tuumlrkiyersquode ikamet eden ccedilocuklar iccedilin oumldenen aile yardımları miktarında Belccedilikarsquodaki fiyat

artışlarında 2 oranından daha fazla bir değişiklik gerccedilekleşmesi durumunda artış

kaydedilmektedir


a) Ulusal Emeklilik Kasasınca (ONP) Belccedilikarsquoda ikamet eden Tuumlrk vatandaşlarına

yapılan sosyal guumlvenlik oumldemeleri


Avro



Buumltuumln rejimler toplamı 3251 392553334



b) Ulusal Emeklilik Kasasınca (ONP) Tuumlrkiyersquode ikamet eden kişilere yapılan sosyal

guumlvenlik oumldemeleri (Vatandaşlık durumu dikkate alınmadan toplam sayı)


Avro



Buumltuumln rejimler toplamı () 7949 371971451



Kaynak ONP infostatonpfgovbe Statistiques de 2012

() 252rsquosi Belccedilikalı 7645rsquoi Tuumlrk ve 52rsquosi başka milliyete sahiptir

2012 yılı iccedilinde Belccedilika tarafından Tuumlrkiyersquoye 4588232199 avro tutarında aylık transferi


96

Emekli aylıkları boumlluumlmuumlnde tek tek verilen sayılar ile toplamların birbirini tutmaması aynı kişilerin

hem dul hem emekli aylığı ya da hem emekli-dul hem de en az geccedilim parası alanlar iccedilinde

sayılmasından kaynaklanmaktadır

Not Veriler 2012 yılına aittir



Belccedilikarsquoda tam zamanlı eğitime kayıtlı oumlğrenciler 16 yaşına girmiş olmaları kaydıyla

ccedilalışabilmektedir Ayrıca 15 yaşındaki oumlğrenciler de orta oumlğretimin (1-6 sınıflar) ilk iki yılını

tamamlamış olmaları kaydıyla oumlğrenci olarak ccedilalışabilmektedir

Soumlzleşme Bu kapsamda oumlğrenciler ldquoOumlğrenci İstihdam Soumlzleşmesirdquo olarak adlandırılan oumlzel bir

soumlzleşme uyarınca oumlğrenci statuumlsuumlnde ccedilalışmaktadır Soumlzleşme belirli suumlreli bir iş soumlzleşmesidir

Soumlzleşmede oumlğrenci ve işverenin kimlik bilgileri soumlzleşmenin başlangıccedil ve sona erdiği tarihler

ccedilalışma ve dinlenme suumlreleri ve uumlcret belirtilmektedir İşveren ve oumlğrenci tarafından imzalanması

gereken soumlzleşmenin bir kopyası oumlğrenciye verilmek zorundadır

Oumlğrenciler bir takvim yılı iccedilinde toplam 50 guumln ccedilalışabileceklerdir Oumlğrenci olarak ccedilalışılan suumlrede

sadece ldquodayanışma kesintisirdquo adı altında duumlşuumlk oranda prim kesintisi yapılmaktadır 50 guumlnden fazla

ccedilalışılması durumunda ise sosyal guumlvenlik kesintileri normal orandan yapılmaktadır

Bir işveren ile en fazla bir yıllık ccedilalışma soumlzleşmesi yapılabilir Bir işveren iccedilin bir yılı aşan suumlrede

ccedilalışıldığında soumlzleşme normal ccedilalışma soumlzleşmesi olarak kabul edilir ve aynı işverenle bir daha

oumlğrenci istihdam soumlzleşmesi imzalanamaz

Deneme suumlresi İstenir ise soumlzleşmelere deneme suumlresi de konulabilmektedir Deneme suumlresi en az 7

guumln en fazla 14 guumln olmak durumundadır ldquoOumlğrenci İstihdam Soumlzleşmesirdquo kapsamında ccedilalışan

oumlğrencilerin hakları ccedilalışma mevzuatınca korunur Soumlz konusu mevzuat ne tuumlr işlerde

ccedilalışılabileceği sahip olunan dinlenme zamanı hakları ve hangi zamanlarda ccedilalışılabileceği vb

konuları belirlemektedir

97

Sosyal guumlvenlik kesintileri Oumlğrenci olarak ccedilalışıldığı suumlrece oumldenen sosyal guumlvenlik primi normal

kesinti oranına goumlre daha duumlşuumlktuumlr Soumlzkonusu kesinti miktarı oumlğrencinin bruumlt uumlcretinin 271rsquoidir

İşverenin oumldeyeceği dayanışma kesintisi oranı ise 542rsquodir

Normal bir iş soumlzleşmesine goumlre ccedilalışan bir kişinin uumlcretinden genelde 1307 oranında sosyal

guumlvenlik kesintisi yapılmaktadır Ancak bu oran ccedilalışanın yaşı ve aldığı maaşa bağlı olarak da

farklılık arz edebilmektedir

50 guumlnluumlk suumlrenin aşımı Bir takvim yılında 50 takvim guumlnuumlnuuml aşan suumlrede ccedilalışmak da

muumlmkuumlnduumlr Ancak bu durumda indirimli sosyal guumlvenlik kesintisi oumldeme imkanı ortadan

kalkmaktadır 51 guumlnden itibaren normal sosyal guumlvenlik primleri oumldenmek zorundadır 50 guumlnden

fazla ccedilalışılan suumlreler iccedilin de oumlğrenci olarak ccedilalışma durumu devam eder Bu nedenle bu suumlreleri

kapsayan bir oumlğrenci istihdam soumlzleşmesi yapılması gerekmektedir

Yarım zamanlı ccedilalışma İndirimli prim oumldemesine tabi yıllık 50 guumlnluumlk ccedilalışma suumlresi muumlddetince

- Yarım guumln veya guumlnde birkaccedil saat ccedilalışılması durumunda bile yarı zamanlı ccedilalışılan her guumln

bir tam guumln olarak kabul edilir ve 50 guumlnden duumlşuumlluumlr Guumlnde birkaccedil saatlik ccedilalışmaya karşılık

indirimli prim guumlnuuml kotasından bir tam guumlnuumln kaybedildiğinin goumlz oumlnuumlnde bulundurulması

gerekmektedir

- 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren geccedilerli olan diğer bir husus oumlğrencilerin okul ders zamanları

ve diğer sosyal faaliyetlerin dışında kalan tuumlm zamanlarda oumlğrenci statuumlsuumlnde ccedilalışabilecek

olmasıdır 50 guumlnluumlk ccedilalışma suumlresi boyunca dikkat edilmesi gereken husus indirimli prim

desteğinden faydalanmak iccedilin 50 guumlnluumlk yıllık kotanın aşılmaması ders ve diğer sosyal

faaliyetlerin aksatılmamasıdır

- 50 guumlnluumlk kotayı aşmamak kaydıyla bir veya daha fazla işverenle soumlzleşme karşılığı

ccedilalışılabilir

İşten ayrılma ve işe son verme ldquoOumlğrenci İstihdam Soumlzleşmesirdquo kapsamındaki işlerde işten ayrılma

veya işe son verme durumlarında karşı tarafa oumlnceden bildirimde bulunma kuralına uyulması

gerekmektedir Bildirim suumlreleri soumlzleşmenin suumlresine goumlre farlılık arz eder

98

Bir ay ve daha az suumlreli soumlzleşmelerde oumlğrenci accedilısından bir işveren accedilısından uumlccedil guumln oumlnce karşı

taraf haberdar edilmelidir Bu suumlreler bir aydan daha fazla olan soumlzleşmelerde oumlğrenci accedilısından uumlccedil

işveren accedilısından yedi guumln şeklindedir Fesih bildirimi karşı tarafa bildirimin yapıldığı haftadan

sonraki ilk pazartesi guumlnuuml geccedilerlilik kazanır

Uumlcretler Oumlğrencilerin ccedilalıştıkları işler karşılığında alacakları uumlcretler ccedilalıştıkları sektoumlre goumlre

farklılık goumlsterebilmektedir Toplu iş soumlzleşmelerinin yapıldığı sektoumlrlerde uzlaşıya varılan asgari

uumlcret uumlzerinden oumldemeler yapılır Hiccedilbir toplu iş soumlzleşmesinin olmadığı sektoumlrlerde ortalama asgari

uumlcret uumlzerinden oumldemeler yapılmaktadır

Tatiller ve tatil oumldemeleri Tatiller ve tatil oumldemeleri sadece normal sosyal guumlvenlik primi oumldeyen

ccedilalışanlar iccedilin geccedilerlidir Eğer normal sosyal guumlvenlik primi yerine duumlşuumlk orandaki sosyal guumlvenlik

katkı payı oumldenerek ccedilalışılıyor ise tatil ve tatil oumldemelerinden faydalanılamaz Ancak resmi

tatillerde (Noel Paskalya Milli Bayramlar vb) durum farklıdır ve bu izinlerden faydalanılır

Ebeveynlerin vergi oumldemeleri Genel uygulamada bakmakla yuumlkuumlmluuml ccedilocuğu bulunan ebeveynler

duumlşuumlk vergi oumldemektedir Oumlğrenci olarak ccedilalışanlar da ebeveynlerinin bakımı altında goumlruumlnduumlğuuml

muumlddetccedile duumlşuumlk vergi oumldenmeye devam edilir Ebeveynlerin bakımı altında olmak demek mali

olarak ebeveynin yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnde olmak demektir

Gelirin belirli bir limiti aşması durumunda oumlğrenci artık bakım altında olmaktan ccedilıkmakta ve

ebeveynler daha fazla vergi oumldemektedir Engelli ccedilocuklarda bu vergiye tabi olan miktar farklılık

goumlstermektedir Bakım altında olunup olunmadığının belirlenmesinde kullanılan değerler her yıl

değişmektedir

Ebeveynlerin aldığı ccedilocuk yardımları Oumlğrenci statuumlsuumlnde ccedilalışan ccedilocuklar yılın birinci ikinci ve

doumlrduumlncuuml ccedileyrek doumlnemleri iccedilin 240 saatin altında ccedilalışmış ise ebeveynleri ccedilocuk yardımları almaya

devam etmektedirler Belirtilen suumlreden fazla ccedilalışılmış ise suumlre aşımının olduğu uumlccedil aylık doumlnem

iccedilin ccedilocuk yardımı oumldemesi yapılmaz

Oumlğrenci okuldan yeni mezun olmuş yarı zamanlı ccedilalışıyor ve ikincil faaliyet olarak kendi hesabına

ccedilalışıyor ise farklı uygulamalar esastır

99


Belccedilika eğitim makamlarınca eğitim ccedilağındaki oumlğrencilerin uyruklarına ait herhangi bir kayıt

tutulmamaktadır Bu yuumlzden ccedileşitli seviyelerde oumlğrenim goumlren Tuumlrk koumlkenli oumlğrenci sayılarının

tespiti muumlmkuumln bulunmamaktadır Ancak Belccedilikarsquoda zorunlu eğitim ilkoumlğretim ve ortaoumlğretim 6+6

toplam 12 yıl olduğundan Tuumlrk koumlkenli olsun olmasın herkesin devam ettiği varsayımdır

İkinci 6 yıllık doumlnem itibariyle oumlğrenciler mesleki veya akademik lise eğitimine devam etmek

durumundadır Sivil toplum kuruluşlarında vatandaşlarımızla yapılan goumlruumlşmelerde goumlccedilmen

durumunda olanların daha ccedilok mesleki eğitime youmlnlendirildiği ifade edilmektedir Meslek

liselerinden mezun olanların ise uumlniversiteye geccedilişleri ccedilok kısıtlıdır



Halen ilk-orta ve lise ccedilağında Tuumlrkccedile ve Tuumlrk Kuumlltuumlruuml derslerine devam eden oumlğrenci sayısı

5215rsquotir

Tuumlrkccedile ve Tuumlrk kuumlltuumlruuml dersleri toplam 139 Belccedilika resmi okulu ile 94 Tuumlrk derneğinde

verilmektedir

Uumlccedil okutmanımız ise toplam yedi farklı yuumlksekokul ve uumlniversitede (ULB UCL Leuven

Uumlniversitesi Gent Uumlniversitesi Marie Haps Hogeschool Universiteit Brussel Thomas More

Anvers) Tuumlrkccedile dersleri vermektedir

Belccedilikarsquoda 3 adet okutman ile 66 Tuumlrkccedile ve Tuumlrk kuumlltuumlruuml oumlğretmeni goumlrev yapmaktadır



Uumlniversite duumlzeyinde Buumlyuumlkelccedililik Eğitim Muumlşavirliğinde kayıtlı 45 lisans 48 yuumlksek lisans ve 30

doktora oumlğrenimi yapan vatandaşımız bulunmaktadır


100



a) Goumlccedil Politikası

Belccedilikarsquonın goumlccedil politikası diğer Avrupa Birliği uumllkelerinin goumlccedil politikaları ile benzerlik

arzetmektedir Ana hatlarıyla uumllkenin goumlccedil politikası uumllke dışından yasa dışı yollardan goumlccediluumln

tamamen durdurulması ve diğer yandan uumllke iccedilindeki yabancı nuumlfusun uyumunun hızlandırılması

esaslarına dayanmaktadır

Halihazırda Belccedilika youmlnelik goumlccedil hareketleri ccediloğunlukla aile birleştirmesi ccedilerccedilevesinde gelen

yabancılar ve yuumlksek nitelikle kişilerden oluşan yabancılardan oluşmaktadır

Belccedilikarsquoya son doumlnemde yerleşmek veya gelir getirici bir işte ccedilalışmak uumlzere gelen yabancıların

oumlnemli bir kısmını AB vatandaşları oluşturmaktadır Uumllkeye uzun suumlreli ikamet amaccedillı giriş yapan

AB vatandaşları arasında en geniş grubu Bulgaristan ve Romanya vatandaşları oluşturmaktadır

1974 yılına kadar işguumlcuuml accedilığını yabancı işguumlcuuml ile karşılanmış olup 1974 yılında yaşanan petrol

krizinin ardından yabancı işguumlcuuml alımı durdurulmuştur Mevcut istihdam politikası ise işguumlcuumlnuumln

ulusal iş piyasasından temin edilmesi esasları uumlzerine kurulmuştur Soumlzkonusu politikanın ana

esaslarını ccedilalışma ccedilağındaki nuumlfusun daha uzun suumlre ccedilalışma hayatında tutulması yeni meslek

edindirme kursları ve istihdama kazandırma politikaları ile işsizliğin azaltılması erken emeklilik

şartlarının zorlaştırılması işsizlik sigortası oumldenekleri elde etme koşullarının ağırlaştırılması ve

oumldeme suumlresinin kısaltılması oluşturmaktadır

Belccedilikarsquoya youmlnelik olarak halihazırda bir yabancı işguumlcuuml akımı soumlzkonusu olmayıp guumlnuumlmuumlzde

uumllkeye youmlnelik goumlccedilmen işccedili girişinin hemen hemen tamamı aile birleştirmesi ccedilerccedilevesinde

gerccedilekleşmektedir Ayrıca ABrsquone son doumlnemde uumlye olan uumllke vatandaşlarının yoğun bir şekilde

uumllkeye giriş yapması dolaylı da olsa yabancılar mevzuatı alanında olumsuz gelişmelere yol accedilmıştır

101

b) Uyum Politikası

Belccedilikarsquoda yaşayan yabancıların uumllkeye uyumuna youmlnelik ccedilalışmalara son yıllarda ağırlık verilmeye

başlanmıştır Belccedilikarsquonın idari yapısının federal sisteme bağlı olması federal kurumların

buumltccedilelerinin de ayrı olmasına yol accedilmaktadır Buna bağlı olarak yabancıların uyumuna youmlnelik

ccedilalışmaların yoğunluğu ve yapısı boumllgeler arasında farklılık goumlstermektedir Flaman Boumllge

youmlnetiminin maddi accedilıdan daha fazla imkanlara sahip bulunması bu boumllgede yabancılara youmlnelik

yapılan faaliyetlerin daha fazla ve etkili olmasına imkan sağlamaktadır

Diğer yandan uumllkede oumlzellikle Flaman boumllgesinde yabancı aleyhtarı bir tutum gelişmektedir

Yaşanan birccedilok olumsuzluğun yabancılardan kaynaklandığı belirli kesimlerce guumlndemde

tutulmaktadır Ayrıca yabancıların ccedilok kısa bir suumlre ccedilalışma suumlresinin ardından hayatları boyunca

sosyal guumlvenlik sistemine dahil oldukları vurgulanmaktadır

c) Belccedilikarsquoya Tuumlrk İşguumlcuuml Goumlccediluumlnuumln 50 Yıldoumlnuumlmuuml

Vatandaşlarımızın Belccedilikarsquoya youmlnelik goumlccedil hareketinin 50rsquoinci yıldoumlnuumlmuuml 2014 yılında ccedileşitli

etkinlikler ile anılacaktır

Vatandaşlarımızın 50 yıla ilişkin anma programları duumlzenlenmesi youmlnuumlndeki talepleri uumlzerine

Belccedilikarsquoda kurulu sivil toplum temsilcileri ve Buumlyuumlkelccedililiğimizin katılımı ile faaliyetlerin

koordinasyon goumlrevini uumlstlenmek uumlzere eşguumlduumlm toplantılarına başlanmıştır

Muumlşavirliğimiz de uumlye olarak ccedilalışmalarına katıldığı Eşguumlduumlm Komitesi oumlzellikle faaliyetlerde

tekrarın yaşanmaması belirli bir takvim programı oluşturulması ve yerel makamlar ile tek bir

merkezden iletişim sağlanması goumlrevini yerine getirmektedir

Komite ccedilalışmalarına 2012 Eyluumll ayında başlamış olup her ay duumlzenli olarak yapılan toplantılarda

daha oumlnce belirlenmiş guumlndem maddeleri ele alınmakta ve ortak kararlar doğrultusunda hareket

edilmektedir

Halihazırda 2014 yılında yapılacak faaliyetler belirli bir takvime bağlanmış olup ihtiyaccedillar

doğrultusunda değişiklik yapılmakta ve yeni faaliyeteler dahil edilmektedir

102

Muumlşavirliğimizce konuya ilişkin olarak Goumlccediluumln 50rsquoıncı yıldoumlnuumlmuuml konulu bir fotoğraf sergisi

duumlzenlenecektir

2004 yılında gerccedilekleştirilen 40rsquoıncı yıl ccedilalışmaları ccedilerccedilevesinde Muumlşavirliğimizce duumlzenlenen

rdquoGoumlccediluumln 40 Yılırdquo temalı fotoğraf sergisi tekrar goumlzden geccedilirilerek ve yeni fotoğraflar dahil edilerek

ortak faaliyet programı iccedilinde serilecektir

d) Vatandaşlık Yasası

Belccedilika vatandaşlığını edinme koşullarını zorlaştırmayı oumlngoumlren Vatandaşlık Yasa Tasarı 25 Ekim

2012 tarihinde Temsilciler Meclisinde kabul edilmiştir Yuumlruumlrluumlkteki Vatandaşlık Yasasında

değişiklik yapılmasını oumlngoumlren yasa tasarısı belirli maddeleri accedilısından onay tarihi itibari ile

kısmen buumltuumln huumlkuumlmleri accedilısından ise 1 Ocak 2013 tarihinde yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Yasa tasarısı esas itibari ile uumllkede yasal olarak ikamet edenlerin vatandaşlığa geccedilişine imkan

sağlamaktadır Yasa ile yetişkin yabancının başvuru anında uumllkede yasal olarak ikamet etmesi ve

ikamet suumlresinin ise sınırsız olması oumlngoumlruumllmektedir Yeni uygulama uyarınca Belccedilika dışında

ikamet edenler artık vatandaşlık başvurusunda bulunamayacaktır

Yeni vatandaşlık yasa huumlkuumlmleri oumlzellikle uumllkeye uyum goumlsteren durumların bir tuumlr oumlduumlllendirilmesi

esasları uumlzerine kurulmuştur Vatandaşlığın uyumu desteklen bir araccedil olması ilkesi ise geri planda

bırakılmıştır

Bununla birlikte vatandaşlığı elde etme koşullarına accedilıklık kazandırılmıştır Yasaya ilave edilen

yeni uygulama ise Belccedilikalı ccedilocuğun ebeveynlerine vatandaşlık hakkının tanınmasıdır

Bununla birlikte yasaya getirilen kısıtlayıcı huumlkuumlmler geccedilici işlerde ccedilalışanlar ile ev kadınlarının

vatandaşlık elde etmelerini zorlaştırmıştır

Belccedilika vatandaşlık yasasına dahil edilen ldquobir işte ccedilalışma koşulurdquo oumlzellikle sosyal yardım

merkezinden (CPASOCMW) ayni ve nakdi yardım alan veya yegane gelir kaynağı sosyal yardım

merkezlerinin verdiği yardımlar veya işsizlik sigortası oumldeneği olan yabancıların Belccedilika

vatandaşlığına geccediliş koşullarını oumlnemli derecede kısıtlamıştır

103

e) Siyasal Yaşama Katılım

Belccedilikarsquoda yerleşik Tuumlrk vatandaşları ile Tuumlrk koumlkenli Belccedilikalılar uumllke yasalarına saygılı ve

uyumlu bir toplum olarak kabul edilmektedir

Vatandaşlarımız oumlzelikle yerel duumlzeyde siyasa yaşama etkili bir şekilde katılmakta ve siyasi

partilerde de ciddi ccedilalışmalarda bulunmaktadır

Yerel idarelerde goumlrev alan Tuumlrk koumlkenli Belccedilikalıların sayısı oumlnemli derecede artmış olup bu

eğimin oumlnuumlmuumlzdeki doumlnemde de devam etmesi beklenmektedir

f) Yabancılar mevzuatında duumlzenleme yapılması ve Anayasa Mahkemesi kararı

Yabancıların uumllkeye giriş yerleşme ikamet ve sınır dışı edilmesine dair 15 Aralık 1980 tarihli

kanunda değişiklik yapan 8 Temmuz 2011 tarihli Kanun tasarısı 12 Eyluumll 2011 tarihli Resmi

Gazetede yayımlanarak 22 Eyluumll 2011 tarihi itibari ile yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Yapılan yasal duumlzenleme birccedilok kısıtlayıcı yeni huumlkuumlmler getirmiş olup yabancılar lehine

ccedilalışmalarda bulunan sivil toplum kuruluşları yanında uygulamadan etkilenen kişiler (goumlccedilmen ve

goumlccedilmen koumlkenli Belccedilikalılar) yasa değişikliğinin iptaline youmlnelik olarak Anayasa Mahkemesirsquonde

itiraz suumlreci başlatmışlardır

Aile birleştirmesi alanında yapılan duumlzenlemeler oumlzellikle gelir şartı ve evlilik işleminde asgari yaş

şartları accedilısından aile birleştirmesi işlemlerini etkilemektedir

Anılan yasa değişikliğinin iptaline ilişkin olarak yapılan başvuruları değerlendiren Anayasa

Mahkemesi ise toplam yirmi uumlccedil davayı 26 Eyluumll 2013 tarih 1212013 sayılı Kararı ile tek bir başlık

altında sonuccedillandırmıştır Anayasa Mahkemesi duumlzenlemelere ilişkin olarak yapılan itiraz

başvurularını yersiz bulmuş ve uygulamada aykırı bir durum tespit etmemiştir

104



Yıl Sayı

2012 1104

2013 994

Kaynak Bruumlksel ve Anvers Başkonsoloslukları

Bruumlksel (617 ccedilifte vatandaşlık işlemi 2013)

Anvers (377 ccedilifte vatandaşlık işlemi 2013)


Belccedilika genelinde faaliyette bulunan dernek ve uumlst kuruluşun kesin olmayan listesi aşağıda

belirtilmiştir Gerccedilek rakamın daha fazla olduğu tahmin edilmektedir

Dernek Bruumlksel Boumllgesi Anvers Boumllgesi

Tuumlruuml Dernek Sayısı Dernek Sayısı

Federasyon 10 12

Cami- 15 22

Spor 3 4

BağımsızDiğer 3 2

Belccedilikarsquoda yaşayan işadamlarımız tarafından kurulmuş bulunan BETİAD (Belccedilika-Tuumlrk İşadamları

Derneği) TOumlSED (Tuumlrk Oumlzel Sektoumlr Dostluk Derneği) ATİK (Avrupa-Tuumlrk İşadamları Konseyi)

ve Anversrsquote UNACO (Aktif İşadamları Derneği) isimli dernekler faaliyet goumlstermektedir

Vatandaşlarımızın Genel ve Yerel Youmlnetimlere Katılımları

Belccedilika vatandaşlığına geccedilen vatandaşlarımızın sayısının artması aynı zamanda bu uumllkenin siyasi

yaşantısına katılan Tuumlrk koumlkenli Belccedilikalı sayısında da artışa yol accedilmıştır Belccedilikarsquoda en az beş

yıldan beri ikamet eden ve Belccedilikarsquonın demokratik değerlerine saygılı olacağını beyan eden

yabancılara yerel seccedilimlerde oy kullanma hakkı tanınmaktadır Soumlzkonusu yasal duumlzenleme sadece

seccedilme hakkını tanımakta seccedililme hakkını oumlngoumlrmemektedir

Vatandaşlarımız oumlzellikle yerel youmlnetimlerde siyasi yaşama aktif olarak katılmaktadır

105


a) Yuumlruumlrluumlkteki Belccedilika-Tuumlrkiye Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi huumlkuumlmleri yerine geccedilmek uumlzere

yeni bir ldquoAnlaşmardquo ccedilalışmaları devam etmektedir

Yuumlruumlrluumlkteki Belccedilika-Tuumlrkiye Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi yerine geccedilmek uumlzere yeni bir anlaşma

hazırlanmasına ilişkin olarak oluşturulan Sosyal Guumlvenlik Anlaşmasına dair Sosyal Guumlvenlik

Karma Komisyonu yeni anlaşma hazırlık ccedilalışmalarına 2013 yılı iccedilinde de devam etmiştir

Goumlruumlşmelerde ldquoTuumlrkiye Cumhuriyeti ile Belccedilika Krallığı Arasında Sosyal Guumlvenlik Anlaşmasırsquonın

Uygulanmasına İlişkin İdari Anlaşma Taslağırsquonın goumlruumlşmeleri tamamlanmıştır

Taraflar yeni anlaşma belgelerinin muumlmkuumln olan en kısa suumlrede tamamlanması ve imza aşamasına

geccedililmesi youmlnuumlnde mutabakata varmışlardır

b) Yaşlılık ve dul aylığı işlemlerinin zamanlı olarak tamamlanamaması vatandaşlarımızı

mağdur etmektedir Her iki uumllke sosyal guumlvenlik kurumları gecikmelerin karşı taraf kurumunun

işlemlerindeki gecikmelerden kaynaklandığını ifade etmektedir

Konu 15-19 Nisan 2013 tarihleri arasında Bruumlkselrsquode gerccedilekleştirilen İkili sosyal guumlvenlik

soumlzleşmelerine katılan Sosyal Guumlvenlik Kurumu Başkanlığı (SGK) heyet uumlyelerinin de katılımı ile

18042013 tarihinde Belccedilika Yaşlılık Kurumu (Office National des Pensions ONP) bir ccedilalışma

toplantısında ele alınmıştır

Toplantıda taraflar oumlzellikle dosya işlemlerini hızlandırmak amacı ile aylık bağlama bir aylığı dul

aylığına doumlnuumlştuumlrme veya oumldemesi askıya alınan dosya işlemlerinde yararlanmak uumlzere nuumlfus

bilgilerinin elektronik ortamda değişimi konusunda isteklerini dile getirmişlerdir

Konuya ilişkin ccedilalışmalar devam etmekte olup goumlruumlşmede ele alınan sorunların ccediloumlzuumlmuumlne ilişkin

ccedilalışmalar devam etmektedir

Anılan sorunlara muumlmkuumln olan kısa suumlrede ccediloumlzuumlm getirilmesi vatandaşlarımızı mağduriyetini de

sonlandıracaktır

Konu hakkındaki ccedilalışmaların hızlandırılması vatandaşlarımızın mağduriyetini giderecektir

106

c) Belccedilika sosyal guumlvenlik sisteminde primli yardımlar yanında prim karşılığı olmadan yapılan

sosyal yardımlar sistem iccedilinde oumlnemli bir yere sahiptir Sistemin diğer Avrupa Birliği uumllkelerinden

ayrılan en oumlnemli oumlzelliklerinden birisi ise işsizlik sigortası oumldeneğinin guumlnuumlmuumlze kadar sigortalıya

hayat boyu oumldenmesidir

Sigortalılar yaşlılık aylığı bağlanma yaşına geldiklerinde geccedilmişte ccedilalıştıkları suumlreler goumlzoumlnuumlnde

bulundurularak yaşlılık aylığı bağlanmaktadır Belccedilikarsquoda ikamet edilmesi durumunda ise

kendilerine bağlanacak yaşlılık aylığının miktarı belirli bir oranın altında kalmamaktadır

Geccedilmiş doumlnemlerde işsizlik sigortasının bir tuumlr hayat boyu gelir guumlvencesi olarak goumlruumllmesi işsizleri

ccedilalışmaktansa işsizlik sigortasına bağlı kalmaya teşvik etmiştir

Son yıllarda uygulamaya konulan sosyal politika uygulamaları ise uzun suumlreli işsizlerin tekrar

istihdam piyasasına dahil edilmesini hedeflenmektedir Bu ccedilerccedilevede uzun suumlredir işsiz olanların

gelirlerinin azaltılması veya kesilmesi youmlntemiyle meslek kurslarına veya ccedilalışma hayatına

youmlnlendirilmeleri hedeflenmektedir

İşsiz olanların ccedilalışma hayatına tekrar kazandırılmasına youmlnelik geliştirilen politikanın ana esasları

işsizlik sigortası oumldeneklerinin belirli bir suumlre iccedilin oumldenmesi ve oumldenek miktarının ise aşamalı olarak

azaltılması ilkesi uumlzerine kurulmuştur

Oumlngoumlruumllen program ayrıca işsizlik sigortasından ccedilıkmak iccedilin gerekli girişimlerde bulunmayan

işsizlerin ise oumldenek hakkının sona erdirilmesini oumlngoumlrmektedir İşsizdik sigortası hakkını kaybeden

işsizlerin sosyal yardım merkezlerine başvurarak yardım talebinde bulunmaları dışında bir seccedilenek

kalmamaktadır

İşsizlik sigortasından faydalanan işsizlerden yaklaşık 50000 kadarının yeni uygulamadan dolayı

kapsam dışına ccedilıkacak olması sosyal taraflarca eleştirilmekte ve yeni uygulamanın uumllkede muhtaccedil

nuumlfus sayısının artmasına yol accedilacağına dikkat ccedilekilmektedir

107

14 FRANSA



Cinsiyet

Gen

el 1

Oca

k 2

014

tari

hi

itib

arı

yla

)

Yab

an

cı 2010 y

ılı

itib

arı

yla

5

(Doğu

m y

erin

e goumlre)

Tuuml

rk 2010 y

ılı

itib

arı

yla

6

(Mil

liyet

e goumlre)

Tuuml

rk 0

11

22

013

tari

hi

itib

arı

yla

Başk

on

-solo

slu

k

kayıt

ları

na g

oumlre

(ccedili

fte

vata

nd

aşl

ar

da d

acirch

il)

Erkek 31888651 1891396 117001 323390

Kadın 33932265 1813765 104242 288125

Toplam 65820916 3705161 221243 611515



INSEE verilerine goumlre 2010 tarihi itibarıyla

0 - 17 18 -59 60 +

Erkek 30753 74818 11440

Kadın 28482 66867 8896

Toplam 59235 141685 20336

5 INSEE yabancılara ilişkin nuumlfus sayımı sonuccedillarını doğum yeri ve milliyetlere goumlre ayrı ayrı accedilıklamaktadır Buna

goumlre Fransa dışında doğan ve halen Fransarsquoda yaşayanların sayısı 5514000rsquodir Bu istatistikte doğum yeri esas

alındığından Fransa dışında doğan Fransızlar ile sonradan Fransız vatandaşlığını alan yabancılar dikkate

alınmamaktadır Fransarsquoda yaşayan ancak başka bir uumllkenin uyruğunu taşıyanların sayısı ise 3817562rsquodir Bu sayıya

ccedilifte vatandaşlar dacirchil değildir

6 Milliyetler itibariyle accedilıklanan sayılara ccedilifte vatandaşlar dacirchil değildir

108

Başkonsolosluk kayıtlarına goumlre 2010 tarihi itibarıyla

0 - 17 18 - 59 60 +

Erkek 84999 206769 31622

Kadın 78726 184811 24588

Toplam 163725 391580 56210


Vatandaşlarımızın İdari ve Başkonsolosluk Goumlrev Boumllgelerine Goumlre Dağılımı

a) İdari Boumllgelere Goumlre Dağılım


İdari Boumllge Adı Toplam Yabancı Sayısı Toplam Vatandaş Sayısı

Alsace 193 140648 27145

Aquitaine 33 137787 4547

Auvergne 89 44138 3928

Bourgogne 84 64882 5450

Bretagne 90 64170 5775

Centre 102 105795 10791

Champagne-Ardenne 80 50435 4035

Corse 00 26332 0

Franche-Comte 166 51859 8609

Ile-de-France 38 1479566 56223

Languedoc-Roussillon 32 150033 4802

Limousin 95 32532 3090

Lorraine 112 120955 13547

Midi-Pyrenees 21 132202 2776

Nord-Pas-de-Calais 27 129400 3494

Basse-Normandie 103 28936 2980

Haute-Normandie 86 53102 4567

Pays de la Loire 71 73781 5238

Picardie 85 63029 5357

Poitour-Charentes 24 48890 1173

ProAlpes-Cote drsquoAzur 29 307602 8920

Rhone-Alpes 97 399087 38711

Denizaşırı Uumllkeler 112401 98

FRANSA Genel Milliyete goumlre

(Denizaşırı topraklar da dacirchil)

58

3817562

221256 Kaynak Ulusal İstatistik ve Ekonomik Araştırmalar Enstituumlsuuml (INSEE)

109

b) Başkonsolosluk Goumlrev Boumllgelerine Goumlre Dağılımı


Paris 235667

Lyon 135350

Strazburg 130897

Marsilya 38710

Nant 42153

Bordo 28390

Toplam 611515



Uumllke Erkek Kadın Toplam

Avrupa uumllke vatandaşları 758700 747484 1506184

27 Avrupa Birliği uumlyesi uumllke vatandaşı 682100 657184 1339284

İspanya 61692 66022 127714

İtalya 95990 76480 172470

Portekiz 265061 230393 495454

İngiltere 79665 77362 157027

Diğer AB uumlyesi uumllkeler - - 386619

Diğer Avrupa uumllkeleri - - 166900

Afrika uumllke vatandaşı 819161 724995 1544156

Cezayir 251857 213691 465548

Fas 227153 207805 434958

Tunus 88004 58700 146704

Diğer Afrika uumllkeleri - - 496946

Asya uumllke vatandaşı 259327 272377 531704

Tuumlrkiye 117011 104245 221256

110

Kamboccedilya Laos ve Vietnam - - 40343

Diğer uumllkeler - - 235518

Genel Toplam 1943983 1873579 3817562




Başkonsolosluk


Evlenen


Paris 3649 282 - 246 1145

Strazburg 1536 209 200 34 234

Lyon 1790 140 20 325 345

Marsilya 871 51 105 35 140

Toplam 7846 682 325 640 1864


Başkonsolosluk


Evlenen


Paris 3969 262 - - 1239

Strazburg 1661 144 174 38 212

Lyon 1966 166 21 304 325

Marsilya 1063 66 86 8 94

Toplam 8659 638 281 350 1870




İşguumlcuuml istihdam şartları

2013 yılı 3 ccedileyreğinde kamu ve tarım sektoumlruuml hariccedil 10 ve daha fazla işccedili ccedilalıştıran işletmelerde

aylık uumlcretler bir oumlnceki 3 aylık doumlneme goumlre 02 bir oumlnceki yıla goumlre 16 oranında artmıştır

111

Enflasyon ise son 3 aylık doumlnemde 01 azalmış son bir yılda 07 oranında artmıştır Enflasyon

dikkate alındığında reel uumlcret artışı son bir yılda 09 duumlzeyinde gerccedilekleşmiştir

Aynı doumlnem itibariyle ortalama haftalık ccedilalışma suumlresi 356 saat olarak gerccedilekleşmiştir

Soumlz konusu işletmelerde istihdam edilenlerin sayısı son 3 aylık doumlnemde 01 (-17800 kişi) son

bir yıllık doumlnemde 07 (-107700 kişi) duumlşmuumlştuumlr

Ccedilalışma suumlreleri

2013 yılı Haziran ayı sonu itibariyle kamu ve tarım sektoumlruuml dışında faaliyet goumlsteren ve 10 kişiden

fazla işccedili ccedilalıştıran işletmelerde ccedilalışanların 840rsquouuml tam guumln ccedilalışmaktadır Tam guumln ccedilalışanlar

arasında esnek suumlreli ccedilalışanların oranı 128rsquodir Soumlz konusu işletmelerde kısmi ccedilalışanların oranı

160rsquodır

2013 yılı 2 ccedileyreğinde işletmelerin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre haftalık ccedilalışma suumlreleri

İşletmedeki

ccedilalışan sayısı

Tam guumln ccedilalışanlar () Ortalama

ccedilalışma suumlresi

(saat)

Serbest suumlreli

ccedilalışanlar7()

Kısmi

ccedilalışanların

oranı ()

32-35

saat

35-36

saat

36-39

saat

39 ve +

saat

Genel 35 796 77 92 356 128 160

10-19 02 654 53 291 365 35 177

20-49 06 718 93 183 361 68 169

50-99 10 779 104 106 358 104 187

100-249 25 806 101 67 356 131 145

250-499 47 827 88 39 354 161 130

500+ 61 859 62 18 351 174 156

Geccedilici ccedilalışma

Geccedilici işlerde ccedilalışanların sayısı 2013 yılı 3 ccedileyrekte bir oumlnceki doumlneme goumlre 10 artarak (5000

kişi) 523100 duumlzeyinde gerccedilekleşmiştir

Bir oumlnceki doumlneme goumlre geccedilici işlerde ccedilalışanların sayısı sanayi sektoumlruumlnde 09 (+2000 kişi)

hizmet sektoumlruumlnde 11 (+1900 kişi) inşaat sektoumlruumlnde 10 (1200 kişi) artmıştır

Bu doumlnem itibariyle geccedilici ccedilalışanlar iccedilerisinde tam guumln ccedilalışanların sayısı 22 soumlzleşme sayısı

27 oranında artmıştır Ortalama ccedilalışma suumlresi 16 hafta duumlzeyinde gerccedilekleşmiştir

7 İş yasasının L212-15-3 maddesi kapsamında haftalık yasal ccedilalışma suumlresi ile bağımlı olmaksızın ccedilalışan uumlst duumlzey goumlrevliler veya ccedilalışma zamanın esnek

kullanımına muumlsait işlerde ccedilalışanlar

112

2013 yılı 3 ccedileyreği itibariyle geccedilici işlerde ccedilalışanlar

Doumlnemsel değişim () Sayı Yıllık değişim ()

2013 3 ccedileyrek

2012 3 ccedileyrek 2012 2013 2013

3 ccedileyrek 4 ccedileyrek 1 ccedileyrek 2 ccedileyrek 3 ccedileyrek 3 ccedileyrek

Geccedilici ccedilalışanlar -47 -17 19 -06 10 5231 06

Soumlzleşme sayısı -28 -01 00 12 56 41689 67

Tam guumln ccedilalışanlar -47 -15 11 09 22 5100 06

Yeni işyerleri

Fransa Ulusal İstatistik ve Ekonomik Araştırmalar Enstituumlsuuml (INSEE) tarafından yapılan

accedilıklamalara goumlre 2013 yılı Ocak ayında yeni accedilılan iş yerlerinin sayısı aile işletmeleri hariccedil bir

oumlnceki aya goumlre 49 artmıştır Aile işletmeleri dahil edildiğinde artış oranı 256ya

ulaşmaktadır Bununla birlikte son 3 ayda accedilılan işyerlerinin sayısı bir oumlnceki yılın aynı doumlnemine

goumlre 84 gerilemiştir Son 12 aylık doumlnem ele alındığında ise accedilılan işyeri sayısının bir oumlnceki

yıla goumlre 11 azaldığı dikkat ccedilekmektedir

Son 4 ayda accedilılan işyeri sayıları ve aylık değişimler

2012 2013

Ekim Kasım Aralık Ocak

Aile işletmeleri hariccedil 20 080 19 986 20 412 21 415

Aylık değişim () 14 ndash05 21 49

Aile işletmeleri dahil 50 918 44 739 37 993 47 708

Aylık değişim () 105 ndash121 ndash151 256

Sektoumlrler itibariyle son 3 ayda kurulan şirket sayıları

Kasım 2012 Aralık 2012 Ocak 2013

Toplam 44739 37993 47708

Sanayi 2317 1794 2299

- İmalat sanayi 1965 1610 2022

İnşaat 6687 5432 7112

Ticaret taşımacılık otel ve lokanta işletmeciliği 12121 10834 12448

- Ticaret 9128 7846 9430

- Taşımacılık ve depolama 874 770 855

- Otel ve lokanta işletmeciliği 2100 2044 2159

Bilgi ve iletişim 2196 1897 2526

Bankacılık ve sigortacılık 1127 1063 974

Emlak 1313 1203 1172

İşletme destek hizmetleri 9307 7873 10422

Eğitim sağlık ve sosyal faaliyetler 4786 3970 5486

Ev hizmetleri 4885 3927 5269

113

İstihdam harcamaları

Ccedilalışma İstihdam Mesleki Eğitim ve Sosyal Diyalog Bakanlığı tarafından 2013 Ocak ayında

yapılan accedilıklamaya goumlre 2010 yılında istihdamı geliştirmeye youmlnelik harcamaların toplamı 908

milyar avroya yuumlkselmiştir İstihdama youmlnelik harcamalar GSYİHnin 47sini oluşturmaktadır

İstihdamı teşvik harcamalarının 501 milyar avroluk kısmını (GSYİHnın 26sı) oumlzel teşvik

programlarının finansmanı oluşturmaktadır Bu ccedilerccedilevede yapılan harcamalar bir oumlnceki yıla goumlre

2009 yılında 17 2010 yılında 8 oranında artmıştır Harcamaların 56sını işsizlik sigortası

tazminatları 18ini destekli istihdam soumlzleşmesi yardımları 15ini işsizlere youmlnelik mesleki

eğitim harcamaları 12sini kamu istihdam araccedillarına ayrılan paylar oluşturmaktadır

İstihdam piyasasına youmlnelik harcamalarının 407 milyar avroluk kısmını ise (GSYİHnın 21i)

genel harcamalar oluşturmaktadır Genel harcamaların 22 milyar avroluk kısmı prim

muafiyetlerinden 46 milyar avroluk kısmı fazla mesaiyi teşvik tedbirlerinden kalan kısmı ise Aktif

Dayanışma Yardımının (RSA) finansmanı ve hassas boumllgeler iccedilin oumlngoumlruumllen tedbirlerin

finansmanından kaynaklanmaktadır İstihdamın teşvikine youmlnelik genel harcamalar oumlzel

harcamaların aksine 2010 yılında 2009 yılına goumlre 34 azalmıştır

Asgari uumlcret alanlar

01012013 tarihi itibariyle ccedilıraklık ve mesleki eğitim goumlrenler hariccedil olmak uumlzere uumlretim sektoumlrde

ccedilalışan asgari uumlcretlilerin sayısı (yaklaşık 1 milyon 900 bin kişi) tuumlm ccedilalışanların 123ini

oluşturmaktadır Bu oran 01012011 tarihi itibariyle 106 01122011 tarihi itibariyle 111

olarak hesaplanmıştır

2011 Aralık ayı rakamları ile 2013 yılı Ocak ayı rakamları karşılaştırıldığında ekonomik faaliyet

alanlarının birccediloğunda asgari uumlcret alanların sayısında artış kaydedilmiştir Asgari uumlcretlilerin sayısı

1-9 arası işccedili istihdam eden işletmelerde daha fazla artarken (40) 10 ve daha fazla işccedili istihdam

eden işletmelerde sınırlı bir artış (06) olmuştur

Asgari uumlcretle ccedilalışanların oranı tam guumln ccedilalışanlar arasında 85 iken kısmı ccedilalışanlar arasında

286rsquoya ulaşmaktadır Asgari uumlcretle ccedilalışanların oranı işletmelerin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre de farklılık

goumlstermektedir 1-9 işccedili ccedilalıştıran işletmelerde bu oran 276 500 ve daha fazla işccedili ccedilalıştıran

işletmelerde 55 olarak hesaplanmıştır

İşletmelerin buumlyuumlkluumlğuumlne goumlre asgari uumlcretle ccedilalışanların sayısı ve tuumlm ccedilalışanlara oranı aşağıdaki

tabloda verilmiştir

114

İşletmede ccedilalışan

işccedili sayısı

01122011 tarihi itibariyle 01122013 tarihi itibariyle Sayı

(x1000)

Tuumlm

ccedilalışanlara

oranı

Tam guumln

ccedilalışanlara

oranı

Kısmi

ccedilalışanlara

oranı

Sayı

(x1000)

Tuumlm

ccedilalışanlara

oranı

Tam guumln

ccedilalışanlara

oranı

Kısmi

ccedilalışanlara

oranı

1-9 işccedili 690 236 188 361 810 276 219 409

10-19 170 118 95 219 170 121 96 234

20-49 230 116 79 288 250 127 87 316

50-99 160 129 81 347 160 126 79 328

100-249 130 84 62 208 140 91 68 217

250-499 80 69 52 192 80 73 55 197

500 ve daha fazla 240 48 29 150 280 55 31 179

Toplam 1 700 111 78 258 1 890 123 85 286

Sağlık sorunu nedeniyle işe devamsızlık

Ulusal İstatistik ve Ekonomik Araştırmalar Enstituumlsuuml (INSEE) tarafından gerccedilekleştirilen ve 2003-

2011 doumlnemini kapsayan araştırma sonuccedillarına goumlre sağlık problemleri veya ccedilocuk bakımından

dolayı 1 hafta iccedilerisinde en az 1 saat işe devam edemeyenlerin oranı 36dır Araştırma

doumlneminde devamsızlık oranlarında yıllar itibariyle oumlnemli bir değişiklik goumlzlenmemektedir Yıl

iccedilerisindeki değişiklikler ise mevsimsel hastalıklarla accedilıklanmaktadır

Araştırma sonuccedilları ccedilalışanların işe devamsızlık oranlarının yaş cinsiyet aile yapısı mesleği

faaliyet alanı gibi sosyo-demografik faktoumlrlere bağlı olarak farklılık goumlsterdiğini ortaya

koymaktadır Araştırma sonuccedillarına goumlre suumlresiz iş soumlzleşmesi ccedilerccedilevesinde en az 1 yıldan beri

ccedilalışanlar (37) ve devlet memurları (39) suumlreli iş soumlzleşmesi veya yeni imzanmış suumlresiz iş

soumlzleşmesi ccedilerccedilevesinde ccedilalışanlara goumlre (26) sağlık nedeniyle işte daha fazla devamsızlık


İşe devamsızlık oranı ccedilalışanların fiziksel yeterlilik psikolojik durum ve sosyal duumlzeylerine goumlre

oumlnemli oranda farklılık goumlstermektedir Oumlrneğin uumlst duumlzey youmlneticilerin ( 16) işccedililere goumlre (

45) işe devamsızlık oranının duumlşuumlk olması iş ortamında uumlst duumlzey youmlneticilerin işccedililere goumlre

fiziksel psikolojik ve sosyal risklere daha az maruz kalması ile accedilıklanmaktadır

Sağlık nedeniyle bir haftalık doumlnem iccedilerisinde en az 1 saat işe devam etmeyenlerin haftalık ortalama

sayısı 678000dir

Sağlık nedeniyle işe devamsızlık oranları cinsiyet yaş grupları mesleki faaliyet ve sosyal duruma

goumlre aşağıda verilmiştir

115

Devamsızlık

() Devamsızlık

()

Doumlnem

1 Ccedileyrek 41 Eş

durumu

6 yaşından kuumlccediluumlk ccedilocuk var 36

2 Ccedileyrek 35 6 yaşından kuumlccediluumlk ccedilocuk yok 34

3 Ccedileyrek 30 Ccedilalışma

statuumlsuuml

Suumlreli geccedilici mevsimlik 26

4 Ccedileyrek 37 Suumlresiz soumlzleşme 37

Cinsiyet Erkek 31 Memuru 39

Kadın 41 Sosyal

durum

Uumlst duumlzey youmlnetici 16

Yaş

20-24 29 Buumlro ccedilalışanı 42

25-29 31 İşccedili 45

30-34 32

Sektoumlr

Tarım 30

35-39 32 Maden sanayi 21

40-44 32 İmalat sanayi 38

45-49 36 ElektrikGaz 28

50-54 43 Su uumlretimi dağıtımı 40

55-59 54 İnşaat 40

60-64 47 Ticaret ve tamir 35

Yıl

2003 38 Taşımacılık depolama 36

2004 36 Lokantacılık Otelcilik 39

2005 36 Bilişim İletişim 23

2006 34 Bankacılık sigortacılık 27

2007 35 Emlak 33

2008 34 Bilimsel ve teknik 21

2009 37 İdari ve destek hizmetleri 40

2010 36 Kamu idareleri 37

2011 37 Eğitim 32

Medeni

durum

Evli 36 Sağlık sosyal faaliyetler 46

Bekar 36 Sanat ve goumlsteri 28

Diğer 34

İstihdam Piyasasına İlişkin Gelişmeler

2012 yılı ikinci ccedileyrekteki 16000 istihdam kaybının ardından istihdamdaki daralma uumlccediluumlncuuml

ccedileyrekte daha da hızlanmış ve 41700 kayıpla oumlnemli oumllccediluumllere varmıştır İstihdamda en fazla

daralma hizmet sektoumlruumlnde (-33500) meydana gelmiştir Uumlccediluumlncuuml ccedileyrekte istihdam kaybı sanayi

sektoumlruumlnde -5500 inşaat sektoumlruumlnde -2700 olarak kaydedilmiştir Bir oumlnceki ccedileyrekte 6000 artış

kaydedilen devlet destekli hizmet soumlzleşmelerinin sayısı bu ccedileyrekte -29000 azalmıştır


accedilıklamalara goumlre 2011 yılı 4 ccedileyreğinde accedilılan işyeri sayısı 2010 yılı aynı doumlnemine gore 78

oranında azalmıştır Son 1 yılda accedilılan işyeri sayısında ise oumlnceki yıla goumlre 110 azalma

kaydedilmiştir 2011 yılında toplam 549805 işyeri accedilılmıştır Bu işyerlerinin yarısından fazlasının

evvelce aile işyeri işletmiş olan gerccedilek kişiler tarafından accedilılan yeni işyerlerinin olduğu

116

belirtilmektedir Yeni accedilılan işyerlerinin daha ziyade inşaat ticaret ulaşım ve lokantacılık

alanlarında olduğu dikkat ccedilekmektedir

a) Sosyal Hayata Kazandırma Soumlzleşmeleri (CIVIS)

17-25 yaş arası işsizlerin mesleki accedilıdan youmlnlendirilmeleri ve istihdam piyasasına kazandırılmaları

amacıyla ilk defa 2005 yılında uygulamaya konulan Sosyal Hayata Kazandırma Soumlzleşmelerine

2010 yılında bir oumlnceki yıla goumlre 13 artışla 213000 yeni katılım olmuştur Oumlnceki yıllarda bu sayı

170 ile 190000 arasında değişmektedir Bu uygulamadan buguumlne kadar 800000 kişi yararlanmıştır

1 yıl suumlreli olan ve suumlre sonunda uzatılabilen soumlz konusu soumlzleşme ccedilerccedilevesinde ilgililer mesleki

eğitim ve youmlnlendirme kurumlarının danışmanlık ve rehberlik hizmetlerinden yararlanmaktadır Bu

uygulamaya katılanlarda 48rsquoi suumlresi 6 aydan fazla olmak uumlzere suumlresi belirli veya belirsiz hizmet

akitleri ile iş imkacircnına kavuşmuştur

b) ldquoİstihdamı Teşvik Primirdquo Uygulaması

2008 yılında yaşanan ekonomik krizin istihdam piyasası uumlzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması

amacıyla 15 Haziran 2009 tarih ve 2009-692 sayılı Kararname ile uygulamaya konulan ldquoİstihdamı

Teşvik Primirdquo uygulamasından 7245 stajyer yaralanmıştır Uygulama kapsamında buumlnyesinde 26

yaşından kuumlccediluumlk stajyer ccedilalıştıran işletmeler bu stajyerleri suumlrekli iş akitleri ccedilerccedilevesinde istihdam

etmeleri halinde 3000 Avro tutarındaki primden yararlanmışlardır Bu ccedilerccedilevede işverenlere

oumldenen teşvik primlerinin toplam tutarının 20 milyon Avro olduğu bildirilmektedir

c) Geccedilici Ccedilalışma

2011 yılı 3 ve 4 ccedileyreklerinde gerileyen ve 2012 yılının ilk 3 aylık doumlneminde durağan seyreden

geccedilici işlerde ccedilalışanların sayısı 2012 yılı 2 ccedileyreğinde 33 oranında azalarak (-18900 kişi)

548800 duumlzeyinde gerccedilekleşmiştir

Bir oumlnceki doumlneme goumlre geccedilici işlerde ccedilalışanların sayısı sanayi sektoumlruumlnde 54 (-13600 kişi)

inşaat sektoumlruumlnde 23 (-2900 kişi) hizmet sektoumlruumlnde 13 (-2400 kişi) oranında azalmıştır

117

ccedil) İstihdam Şartları

2012 yılı 3 ccedileyreğinde kamu ve tarım sektoumlruuml dışında faaliyet goumlsteren ve 10 kişiden fazla işccedili ccedilalıştıran

işletmelerde ccedilalışanların 843rsquouuml tam guumln ccedilalışmaktadır Haftalık ortalama ccedilalışma suumlresi 356 saat

olarak hesap edilmiştir Soumlz konusu işletmelerde kısmi ccedilalışanların oranı 157rsquodir

Aynı işletmelerde 2012 yılı 3 ccedileyreğinde uumlcretlerde 04 oranında artış kaydedilirken aynı doumlnemde

enflasyon oranı sabit kalmıştır Son 1 yılda ise uumlcret artışı 22 enflasyon artışı 18 seviyesinde


01122011 tarihi itibarıyla ccedilıraklık ve mesleki eğitim goumlrenler hariccedil olmak uumlzere uumlretim sektoumlruumlnde

ccedilalışan asgari uumlcretlilerin sayısı tuumlm ccedilalışanların 111rsquoini oluşturmaktadır 2011 Aralık ayı

rakamları ile aynı yılın Ocak ayı rakamları karşılaştırıldığında hemen hemen buumltuumln ekonomik

faaliyet alanlarında asgari uumlcret alanların sayısında artış kaydedilmiştir Asgari uumlcretlilerin sayısı 10

ve daha fazla işccedili istihdam eden işletmelerde artarken daha kuumlccediluumlk işletmelerde değişmemiştir

2012 yılı uumlccediluumlncuuml ccedileyreğinde kamu ve tarım sektoumlruuml hariccedil 10 ve daha fazla işccedili ccedilalıştıran

işletmelerde aylık uumlcretler bir oumlnceki 3 aylık doumlneme goumlre 04 bir oumlnceki yıla goumlre 22 oranında

artmıştır Soumlz konusu işletmelerde istihdam edilenlerin sayısı son 3 aylık doumlnemde 03 (-50400

kişi) son bir yıllık doumlnemde 04 (-63800 kişi) azalmıştır

d) Hafta Sonu Ccedilalışma

2011 yılı itibarıyla uumlcretlilerin 29rsquou (65 milyon kişi) suumlrekli veya istisnai olarak pazar guumlnuuml mesai

yapmıştır Şahıs ve malmuumllk koruması sosyal hayatın devamlılığı ve sağlık hizmetlerinde istihdam

edilenlerin sayısı toplam istihdamın 14uumlnuuml oluştururken bu uumlccedil alanda pazar guumlnuuml ccedilalışanlar tuumlm

sektoumlrlerde pazar guumlnuuml ccedilalışanların 23uumlnuuml oluşturmaktadır

Pazar guumlnuuml ccedilalışanların oranı 1990 yılında 20 iken suumlrekli artışla 2011 yılında 29rsquoa

yuumlkselmiştir 2011 yılı itibarıyla kendi nam ve hesabına ccedilalışanların 54rsquouumlnuumln (16 milyon)

Cumartesi veya Pazar olmak uumlzere hafta sonu faaliyetlerini suumlrduumlrduumlkleri belirtilmektedir

118

e) KadınErkek Uumlcretleri Arasındaki Eşitsizlik

2009 yılında işletmelerin ilgili kamu kurumlarına vermiş oldukları bildirimlerden hareketle

hazırlanan kadınerkek uumlcret farklılıklarına ilişkin veriler Ccedilalışma İstihdam Mesleki Eğitim ve

Sosyal Diyalog Bakanlığırsquona bağlı Araştırma İnceleme ve İstatistik Genel Muumlduumlrluumlğuumlrsquonce 2012

Mart ayında accedilıklanmıştır Yapılan accedilıklamaya goumlre 2009 yılında uumlretim sektoumlruumlnde faaliyet

goumlsteren ve 10 ve daha fazla işccedili ccedilalıştıran işletmelerde 47 milyonu (41) kadın olmak uumlzere

toplam 126 milyon işccedili ccedilalışmaktadır

Kadın ccedilalışanların yıllık ortalama uumlcretleri erkek ccedilalışanlara goumlre 24 daha duumlşuumlktuumlr Uumlcretler saat

bazında ele alındığında bu fark 14 olarak hesap edilmektedir Cinsiyetler arası uumlcret farklılığı

2002 yılından bu yana yaklaşık olarak aynı duumlzeyde seyretmektedir

Cinsiyetler arası uumlcret farklılıklarında kısmi zamanlı ccedilalışma oumlnemli bir etken olarak ortaya

ccedilıkmaktadır Zira kadın ccedilalışanlar arasında kısmı ccedilalışanların oranı (31) erkeklere goumlre (7) daha

fazladır Kadın erkek uumlcret farklılıkları işgal edilen kadrolar ve sektoumlrlere goumlre farklılık

goumlstermektedir Uumlst duumlzey youmlneticiler arasında saatlik uumlcret farkı 21rsquoe yuumlkselirken kadın

istihdamının az olduğu ancak kadınların daha ziyade kalifiye kadrolarda istihdam edildiği inşaat ve

nakliye sektoumlrlerinde kadın ccedilalışanların uumlcretleri erkeklerle aynı duumlzeyde seyretmektedir

2009 yılında ortalama uumlcretler ve kadınerkek uumlcret farkı

Ccedilalışan sayısı

(milyon)

Ortalama uumlcret (Avro) Fark ()

Erkek Kadın

Uumlcreti saat esasına goumlre hesaplananlar 114 29466 22426 24

Uumlcreti saat esasına goumlre

hesaplanmayanlar

12 65138 52569 19

Genel 126 33251 24359 27

- Tam guumln ccedilalışanlar 105 34418 28429 17

119

f) 2012 Aralık Ayı İtibariyle İşsizlik Verileri


accedilıklamalara goumlre 2012 yılı 3 ccedileyreği itibarıyla Uluslararası Ccedilalışma Oumlrguumltuuml (ILO) kıstaslarına

goumlre denizaşırı vilayetler hariccedil Fransarsquoda işsizlik oranı 99rsquodur Denizaşırı vilayetler de dacirchil

edildiğinde genel işsizlik oranı 103rsquoduumlr

2012 Aralık ayı sonu itibarıyla İstihdam Kurumursquona kayıtlı bulunan A8 grubundaki işsizlerin sayısı

3132900 olarak kaydedilmiştir Son bir yıl ele alındığında bu gruptaki işsizlerin sayısı 100

oranında artmıştır

B9 ve C

10 grubundaki işsizlerin sayısı 1494700 olarak gerccedilekleşmiştir Son 1 yılda B grubundaki

işsizlerin sayısı 89 C grubundaki işsizlerin sayısı ise 47 oranında artmıştır

A B ve C gurubundaki toplam işsizlerin sayısı kıta Fransarsquosında 4627600 olarak gerccedilekleşmiştir

Bu gruptaki işsizlerin sayısı son 1 yılda 88 artmıştır

İşverenlerce İstihdam Kurumuna yapılan iş arzları bir oumlnceki aya goumlre 78 oranında artarken bir

oumlnceki yıla goumlre 118 oranında azalmıştır

g) Yasadışı Ccedilalışma ile Muumlcadele

Yasadışı Ccedilalışma ile Muumlcadele Ulusal Komisyonu 27 Kasım 2012 tarihinde Başbakan Jean-Marc

AYRAULT başkanlığında toplanmıştır Ccedilalışanların temel sosyal hakları accedilısından olumsuz

sonuccedilları olan ve oumlnemli oumllccediluumlde vergi ve prim kaybına neden olan yasadışı ccedilalışma ve kayıt dışı

ekonomi ile muumlcadelenin zorunluluğunun vurgulandığı toplantıda oumlnuumlmuumlzdeki 3 yıl boyunca

uygulamaya konulacak eylem planı benimsemiştir

8 İşsiz olup aktif olarak iş aramak zorunda olanlar

9 İşsiz olup aktif olarak iş aramak zorunda olan ve son bir ay iccedilerisinde 78 saatten az kısmi ccedilalışanlar

10 İşsiz olup aktif olarak iş aramak zorunda olmayan ve son bir ay iccedilerisinde 78 saatten fazla kısmi ccedilalışanlar

120


2014 Yılı Buumltccedile Kanunu

29 Aralık 2013 tarih ve 2013-1278 sayılı Buumltccedile Kanunu ile İş Kanununun uygulama alanını

oluşturan bazı konularda değişiklik yapılmıştır Buna goumlre

Ccedilıraklık soumlzleşmesi ccedilerccedilevesinde işccedili istihdam eden buumltuumln işverenler iccedilin oumlngoumlruumllen 1000

avro tutarındaki devlet yardımı 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren ccedilıraklık primi adı altında

sadece 11 ve daha az işccedili ccedilalıştıran işletmelere verilecektir

Evvelce bir ccedilıraklık soumlzleşmesi ccedilerccedilevesinde istihdam edilen her bir işccedili başına tanınan 1600

avro tutarındaki kurumlar vergisi muafiyetinden 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren sadece

lisans diploması olanları istihdam eden işletmeler yararlanabilecektir

İş Mahkemelerinde accedilılan davalar dolayısıyla davacıdan alınan 35 avro tutarındaki adli

destek katkı payı 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren yuumlruumlrluumlkten kaldırılmıştır

Araştırmageliştirme faaliyetlerine ağırlık veren yeni işletmeler iccedilin oumlngoumlruumllen işveren payı

sigorta prim muafiyeti uygulaması 31 Aralık 2016 tarihine kadar uzatılmıştır Bu

uygulamadan ancak 31 Aralık 2013 tarihinden oumlnce kurulmuş olan işletmeler

yararlanabilecektir

Oumlncelikli kalkınma boumllgelerindeki işletmeler iccedilin oumlngoumlruumllen işveren payı sigorta prim

muafiyetine sınırlama getirilmiştir Buna goumlre asgari uumlcretin 15 katı uumlcretler iccedilin işveren

prim muafiyeti tam olarak asgari uumlcretin 15i ile 24uuml arasındaki uumlcretler iccedilin aşamalı

olarak uygulanacak ve daha yuumlksek uumlcret dilimi iccedilin prim muafiyeti soumlz konusu

olmayacaktır

Nesiller Arası Dayanışma Soumlzleşmeleri Hakkında Kanun

Cumhurbaşkanı Franccedilois Hollandın seccedilim kampanyaları sırasındaki işsizliğin azaltılmasına ilişkin

vaatlerinden biri olan Nesiller Arası Dayanışma Soumlzleşmelerinin ihdasını oumlngoumlren 1 Mart 2013

tarih ve 2013-185 sayılı Kanun 3 Mart 2013 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yuumlruumlrluumlğe

girmiştir

121

Kanunun amacının

1 Genccedillerin suumlrekli iş soumlzleşmesine geccedilişlerini kolaylaştırmak suretiyle istihdam piyasasında

kalıcı olmalarının yolunu accedilmak

2 Yaşlı ccedilalışanların işe alınmalarını ve istihdam piyasasında kalmalarını teşvik etmek

3 Bilgi ve deneyimlerin gelecek nesillere aktarılmasını sağlamak

olduğu bildirilmektedir

Nesiller Arası Dayanışma Soumlzleşmeleri oumlzel hukuka tabi işverenleri ve 300 ve daha fazla işccedili

istihdam eden sanayi ve ticari nitelikli kamu kurumlarını kapsamaktadır Kanun işletmelerin

buumlyuumlkluumlklerine goumlre farklı huumlkuumlmler oumlngoumlrmektedir

50 ve daha az işccedili ccedilalıştıran işletmeler

50den daha az işccedili ccedilalıştıran işyerleri istihdam ettikleri genccedil ve yaşlı işccedililer iccedilin devlet yardımından

faydalanacaklardır Devlet yardımından yararlanabilmek iccedilin aşağıdaki şartların yerine getirilmesi

gerekmektedir

26 yaşından veya malulluumlk soumlz konusu ise 30 yaşından kuumlccediluumlk bir genci suumlrekli iş soumlzleşmesi

ccedilerccedilevesinde tam zamanlı veya gencin rızası dahilinde en az 45 kısmı zamanlı bir işe

almak

57 yaşından buumlyuumlk işccedililer ile 55 yaşından buumlyuumlk olan malul işccedilileri ya da işe alındığı tarihte

55 yaşından buumlyuumlk işccedilileri yardım suumlresince veya işccedili emekli oluncaya kadar suumlrekli iş

soumlzleşmesi ccedilerccedilevesinde istihdam etmek

Kanun kapsamındaki işletmelerin devlet yardımından yararlanabilmesi iccedilin yukarıda belirtilen iki

temel şartın yanı sıra gecikmiş sosyal sigorta prim borccedillarının bulunmaması ve işccedilinin işe alındığı

tarihten geriye doğru 6 aylık suumlre zarfında işccedili alınması oumlngoumlruumllen kadrolarda ekonomik nedenli

işten ccedilıkarma programı uygulanmamış olması veya işccedilinin ağır kusuru hariccedil diğer nedenlerle işten

ccedilıkarma işleminin yapılmaması gerekmektedir

Bu tuumlr işyerlerinde devlet yardımı uygulaması 1 Ocak 2013 tarihinden sonra işe alınanlar iccedilin 1

Mart 2013 tarihinden itibaren uygulanmaya konulmuştur

122

50-300 arası işccedili ccedilalıştıran işletmeler

Buumlnyesinde 50 ile 300 arası işccedili ccedilalıştıran işletmelerin devlet yardımından yararlanabilmeleri iccedilin

50den az işccedili ccedilalıştıran işletmeler iccedilin belirlenen yukarıdaki şartlar yanında işletme veya grup toplu

soumlzleşmesi imzalamış olmaları veya bu tuumlr bir soumlzleşme imzalanmamış ise bir eylem planı

hazırlamaları toplu soumlzleşme veya eylem planından herhangi biri yoksa Nesiller Arası Dayanışma

Soumlzleşmelerini iccedileren ve işkolu bazında imzalanmış bir toplu soumlzleşme kapsamında olmaları

gerekmektedir İşletme veya grup toplu soumlzleşmelerinin ya da eylem planlarının oumlzellikle genccedillerin

suumlrekli eğitim ve istihdamı yaşlıların istihdamda kalmaları ve bilgi ve tecruumlbelerin gelecek nesillere

aktarılmasını teşvik edici oumlnlemleri iccedilermesi gerekmektedir

300 ve daha fazla işccedili ccedilalıştıran işletmeler

300 ve daha fazla işccedili ccedilalıştıran oumlzel hukuka tabi işletmeler ile 300 ve daha fazla işccedili istihdam eden

sanayi ve ticari nitelikli kamu kurumları bir taraftan genccedillerin işe alınmaları ve uyumlarını diğer

taraftan yaşlı işccedililerin istihdamda kalmalarını ve boumlylece bilgi ve deneyimlerini aktarmalarını

sağlayacak işletme veya grup toplu soumlzleşmesi ya da eylem planı hazırlamak durumundadırlar

Toplu soumlzleşme metinlerini veya eylem planlarını 30 Eyluumll 2013 tarihine kadar yetkili idari

makamlara bildirmeyen oumlzel hukuka tabi işyerleri ve sanayi ve ticari nitelikli kamu işletmeleri

hakkında cezai muumleyyide uygulanması oumlngoumlruumllmektedir Cezanın aylık miktarı o işyerinde işccedililere

oumldenen uumlcretin 1i olarak belirlenmiştir

Kanun Devlet yardımının Ulusal İstihdam Kurumu (Pocircle emploi) aracılığı ile sağlanmasını

oumlngoumlrmektedir Yardımın miktarı suumlresi ve işccedilinin işten ayrılmasının yardım verilmesine engel

teşkil etmeyeceği oumlzel durumlar ccedilıkarılacak bir youmlnetmelikle belirlenecektir

İstihdam Guumlvencesi Kanunu


Resmi Gazetede yayınlanarak yuumlruumlrluumlğe girmiştir

4 ana boumlluumlmden oluşan Kanunun temel amacı istihdamın korunmasıdır

Kanunun I boumlluumlmuuml aşağıda belirtilen birtakım bireysel ve toplu yeni haklar getirmektedir

Tamamlayıcı sağlık sigortası zorunluluğunun en geccedil 1 Ocak 2016 tarihine kadar buumltuumln

işletmelere yaygınlaştırılması

Ccedilalışanların mesleki eğitimlerine ilişkin bireysel veritabanı oluşturulması

123

Fransa genelinde 5000den ve duumlnya genelinde 10000den fazla ccedilalışanı bulunan işletmelerin

Fransada yapacakları icra komitesi toplantılarına işyeri işccedili temsilcilerinin zorunlu katılımı

Kanunun II boumlluumlmuumlnde istihdama girişi kolaylaştırıcı ve istikrarsızlıkla muumlcadeleye ilişkin

aşağıdaki duumlzenlemelere yer verilmektedir

İşsizlik yardımlarının miktar ve suumlresinin hesaplanmasında oumlnceden kullanılmayan hakların

dikkate alınması prensibi

3 aydan daha az suumlreli iş soumlzleşmelerinde işveren tarafından oumldenen sosyal guumlvenlik primleri

payının artırılması

Bazı istisnalar dışında oumlzellikle haftada en az 24 saat ccedilalışma prensibi kabul edilerek kısmi

ccedilalışma esaslarının ve fazla mesai suumlrelerini uumlcretlendirme kurallarının yeniden belirlenmesi

Kanunun III boumlluumlmuumlnde istihdam tecruumlbe ve yeteneklerin korunması amacıyla ekonomik

değişikliklere ayak uydurma suumlrecinde alınacak oumlnlemlere yer verilmektedir

- İşletme iccedili goumlrev değişikliklerinde goumlruumlşme usul ve esaslarının belirlenmesi

- Kısmi işsizlik rejiminin yeniden goumlzden geccedilirilmesi

- Asgari uumlcretin 12 katından daha az uumlcretle ccedilalışanların maaşlarında indirime gidilmesinin

yasaklanması gibi bir ccedilok guumlvence sağlayarak istihdamın korunmasına ilişkin anlaşmaların

muhtevasının belirlenmesi

- İstihdamı Koruma Planları (PSE) ve sosyal planlarla ilgili kuralların yeniden goumlzden

geccedilirilmesi

- 1000 ve daha fazla işccedili ccedilalıştıran ve işccedilileri toplu olarak işten ccedilıkarmayı planlayan

işverenlerin işyerini devralacak yeni bir muumlteşebbis bulmaya zorlanması

Kanunun IV boumlluumlmuumlnde iş mahkemelerinde uzlaşma yolu aranmasının teşviki 50 ve daha az işccedili

ccedilalıştıran işyerlerinde oumlnceden toplu soumlzleşmeye gerek olmaksızın 31 Aralık 2014 tarihine kadar

deneme mahiyetinde geccedilici işccedili ccedilalıştırma imkanı kanun huumlkuumlmlerinin denizaşırı vilayetlerde

uygulanması konusunda ccedilıkarılacak duumlzenlemelerde Huumlkuumlmete yetki verilmesi gibi farklı konular

duumlzenlenmektedir

124

18 yaşından kuumlccediluumlk ccedilırakların ccedilalıştırılması

Mesleki ve ccedilıraklık eğitimi goumlren 18 yaşından kuumlccediluumlklerin yasaklanmış işlerde ccedilalışma şartlarını

yeniden duumlzenleyen 11 Ekim 2013 tarihli Karar 13 Ekim 2013 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak

yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Mevcut uygulamaya goumlre mesleki eğitim goumlren 18 yaşından kuumlccediluumlk genccediller iş muumlfettişlerinin

raporları doğrultusunda yasaklanmış işlerde istisnai olarak 1 yıl suumlre ile ccedilalıştırılabilirken yeni

uygulama ile bu suumlre risk değerlendirme raporu hazırlanması ve bu rapor doğrultusunda gerekli

oumlnlemlerin alınması ve suumlreccedil boyuncu genccedil işccediliye yetişkin bir işccedilinin refakat etmesi kaydıyla 3

yıla ccedilıkarılmıştır

Denetim raporlarına uymama ve gizli ccedilalışmanın muumleyyidesi

1 Ocak 2014 tarihinden itibaren uygulamaya girecek olan 3 Aralık 2013 tarihli ve 2013-1107 sayılı

Karar ile gizli ccedilalışma ve denetim sonuccedillarına uymama durumunda sosyal sigorta primlerinde artış

oumlngoumlruumllmektedir Karar uyarınca işyerinde evvelce yapılan denetimler sonucu hazırlanan raporlar

doğrultusunda gerekli tedbirleri almayan işverenler iccedilin sosyal sigorta primlerinin 10 oranında

artırılması oumlngoumlruumllmektedir Sosyal sigorta primlerindeki artış gizli ccedilalışmanın tespit edildiği

durumlarda 25e yuumlkselmektedir

Genccedillerin istihdamı

Zor durumda bulunan genccedilleri istihdam piyasasına kazandırmak veya istihdamda tutmak amacıyla

sosyal ve mesleki accedilıdan yakın destek hizmetleri sunulmasını oumlngoumlren 1 Ekim 2013 tarihli Karar 2

Ekim 2013 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Franccedilois Hollandeın Cumhurbaşkanı seccedililmesinden sonra işbaşına gelen yeni Huumlkuumlmetin genccedillere

oumlnuumlmuumlzdeki yıllarda 2012 yılındakinden daha iyi yaşam koşulları sağlamak youmlnuumlndeki vaatleri

ccedilerccedilevesinde ihdas edilen uygulama ile 1 Ekim 2013 - 1 Ekim 2014 tarihleri arasında 10 bin gence

istihdam sağlanması amaccedillanmaktadır

Uygulamanın ilk aşamada pilot boumllge olarak seccedililen Marsilya la Reacuteunion Est le Vaucluse le

Lot-et-Garonne lrsquoAllier Puy-de-Docircme le Finistegravere lrsquoEure lrsquoAude les Vosges boumllgelerinde

başlatılacağı ve 2016 yılından itibaren uumllke geneline yaygınlaştırılacağı bildirilmektedir

Uygulama iccedilin 2014 buumltccedilesinde 30 milyon avro oumldenek oumlngoumlruumllmektedir

125

İstihdamı teşvik uygulaması

Franccedilois Hollandın Cumhurbaşkanı seccedililmesinden sonra istihdamın teşvik edilmesi amacıyla

Genccedillerin İstihdamıGeleceğin Meslekleri Hakkında Kanun ve Nesiller Arası Dayanışma

Soumlzleşmeleri Hakkında Kanun ile iki temel uygulama yuumlruumlrluumlğe konulmuştur

Bu iki duumlzenlemeyi tamamlayıcı nitelikte yeni bir uygulama 28062013 tarihli Resmi Gazetede

yayınlanan 26 Haziran 2013 tarihli ve 2013-549 sayılı Kararname ile yuumlruumlrluumlğe konulmuştur

Kararnamede kapsamda bulunan genccedilleri suumlrekli iş soumlzleşmesi ile tam guumln istihdam edecek

işverenlere istihdam edilecek her bir kişi iccedilin iki taksit halinde oumldenecek 5000 avro devlet yardımı

oumlngoumlruumllmektedir Deneme mahiyetinde olan soumlz konusu duumlzenleme ile hassas boumllgelerdeki

genccedillerin istihdama doumlnuumlşuuml ve bu suumlreccedilte karşılaştıkları ayrımcı muamelelerin oumlnlenmesi

hedeflenmektedir Bu duumlzenleme youmlnetmelikle belirlenen hassas boumllgelerde 6 aydan beri ikamet

eden ve son 1 yıldan beri işsizlik sigortasında kaydı bulunan 30 yaşından kuumlccediluumlk genccedilleri

kapsamaktadır Kararname ile uygulama kapsamında bulunan iller Amiens Clichy-sous-

BoisMontfermeil Fort-de-France Grenoble LilleRoubaix Marsilya Perpignan Saint-Quentin

Sarcelles et Toulouse şeklinde belirlenmiştir

Meslek edindirme yardımı

Niteliksiz veya az nitelikli işccedilileri istihdam piyasasına hazırlamak uumlzere ccedilalıştıran işletmelere

verilecek devlet yardımına ilişkin 3 Ekim 2013 tarihli Karar 6 Ekim 2013 Tarihli Resmi Gazetede

yayınlanarak yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Soumlz konusu Karar uyarınca 1 Ocak 2013 tarihinden bu yana geccedilerli olmak uumlzere anılan

işletmelerdeki her bir kadroda yıl boyunca tam guumln ccedilalışma iccedilin oumlngoumlruumllen devlet yadımı 10000

avro olarak belirlenmiştir Oumlngoumlruumllen para yardımı yıl iccedilerisinde ccedilalışma suumlresi ile orantılı olarak

verilmektedir Devlet ile ilgili işletmeler arasında imzalanan anlaşma uyarınca yardım 12 aya

boumlluumlnerek verilmektedir

Nesiller Arası Dayanışma Soumlzleşmeleri

Nesiller Arası Dayanışma Soumlzleşmeleri Hakkında Kanun 3 Mart 2013 tarihinde yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Kanun uyarınca 50 ve daha az işccedili ccedilalıştıran işletmelerde tecruumlbelerini aktarmak amacıyla yeni işccedili

istihdam eden 57 yaşından kuumlccediluumlk işverenlere devlet yardımı verilmekte ve bu yardım işverenin işi

bırakması durumunda tamamen kesilmektedir

126

13 Eyluumll 2013 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yuumlruumlrluumlğe giren 11 Eyluumll 2013 tarihli ve 2013-

815 sayılı Kararname ile Nesiller Arası Dayanışma Soumlzleşmeleri ile ilgili yukarıda belirtilen

uygulamada değişiklik yapılmıştır Buna goumlre 14 Eyluumll 2013 tarihinden itibaren verilen yardım

ancak işverenin işccediliyi işe aldığı tarihten sonraki 6 ay iccedilerisinde işi bırakması durumunda

kesilebilecektir

Ekonomik nedenle işten ccedilıkarma


Resmi Gazetede yayınlanarak yuumlruumlrluumlğe girmiştir11

Soumlz konusu Kanun istihdamın korunması

kapsamında 50 ve daha fazla işccedili ccedilalıştıran işletmelerde 30 guumln iccedilinde 10dan fazla işccedilinin

ekonomik nedenle toplu olarak işten ccedilıkarılması youmlntemleri ile ilgili oumlnemli değişiklikler

oumlngoumlrmektedir Kanun huumlkuumlmleri uyarınca toplu işten ccedilıkarmalar ancak istihdamı koruma

planlarının iccedileriğine ilişkin bir toplu soumlzleşme imzalanması veya işten ccedilıkarma planın iccedileriğine

ilişkin olarak İş Yasasının L1233-24-2 huumlkuumlmleri ccedilerccedilevesinde12

işveren tarafından detaylı bir

rapor hazırlanması durumunda muumlmkuumln olabilecektir Bu amaccedilla imzalanan toplu soumlzleşme veya

işveren tarafından hazırlanan raporun yetkili idari makam tarafından onaylanması zorunludur

Soumlz konusu kanununun bu youmlndeki huumlkuumlmlerinin uygulanmasına ilişkin 27 Haziran 2013 tarihli ve

2013-354 sayılı Kararname 28 Haziran 2013 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yuumlruumlrluumlğe

girmiştir

Kararnamede yetkili idari makam olarak İşletmeler Rekabet Tuumlketim Ccedilalışma ve İstihdam Boumllge

Muumlduumlrluumlkleri (DRECCTE) belirlenmektedir

Toplu işten ccedilıkarmalarla ilgili huumlkuumlmler 1 Temmuz 2013 tarihinden sonra meydana gelen iş

soumlzleşmesi fesihleri iccedilin uygulanacaktır

KadınErkek eşitliği

Ccedilalışma Hayatında KadınErkek Eşitliği Yuumlksek Kurulu hakkında 30 Nisan 2013 tarihli ve 2013-

371 sayılı Karar 3 Mayıs 2013 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Soumlz konusu Karar Ccedilalışma Hayatında KadınErkek Eşitliği Yuumlksek Kurulunun goumlrev ve işleyişine

ilişkin aşağıdaki değişiklikleri oumlngoumlrmektedir

11 2013 Haziran ayı raporunda bu konuda bilgi sunulmuştur 12 İşyeri işccedili temsilcilerinin bilgilendirilmesi goumlruumlşlerinin alınması işten ccedilıkarma tarihlerinin belirtilmesi kaldırılan kadroların niteliği ve oumlngoumlruumllen mesleki eğitim

faaliyetlerin belirtilmesi gibi

127

Kısıtlayıcı niteliği olmamakla birlikte Yuumlksek Kurulun ccedilalışma alanları zamanın kullanımı

koruma şekilleri aile izinleri işletmede temsil sistemleri cinsel ve psikolojik taciz temel ve

suumlrekli eğitim kız ve erkek ccedilocuklarının meslek seccediliminde ccedileşitliliğin artırılması kadınların

işyeri accedilmalarının kolaylaştırılması şeklinde belirlenmektedir

Mevzuatta aksine bir huumlkuumlm yoksa goumlrevin yuumlruumltuumllmesi iccedilin gerekli goumlruumllen bilgi ve belgelerin

kamu kurumlarınca Yuumlksek Kurula iletilmesi zorunluluğu getirilmektedir Bu ccedilerccedilevede plan

ve buumltccedile programlarına almaları accedilısından Yuumlksek Kurul ihtiyaccedil duyduğu araştırma konularını

ilgili kamu kurumlarının dikkatine sunabilecektir

Kadın haklarından sorumlu bakanlıkccedila her iki yılda bir Yuumlksek Kurula goumlnderilmesi zorunlu

olan raporun muhtevası yeniden belirlenmiştir Soumlz konusu raporda zamanın kullanımı koruma

şekilleri ve orta ve yuumlksek oumlğrenimde youmlnlendirme ve mesleki ccedileşitlilik youmlnetimi konusunda

yapılan eylemlerin bilanccedilosuna yer verilecektir

Yuumlksek Kurul buumlnyesinde sekreterlik kadrosu oluşturulmuştur Kurul sekreteri kadın

haklarından sorumlu Bakanlık tarafından ccedilıkarılacak kararname ile 3 yıl suumlreyle atanacaktır

Sekreterin temel goumlrevi Yuumlksek Kurul buumlnyesinde oluşturulan ccedilalışma grupları ve komitelerin

ccedilalışmalarını organize etmektir Sekreter hiyerarşik accedilıdan doğrudan Kurul Başkanına tabi

olacaktır

Uzun suumlreli kısmi ccedilalışma

Sosyal Guumlvenlik Yasasının D 5122-43 maddesi uyarınca en az 3 ay suumlreli ve suumlre sonunda

yenilenebilen uzun suumlreli kısmi ccedilalışma soumlzleşmeleri akdedilebilmektedir Bu tuumlr soumlzleşmeler suumlre

sonunda yenilenebilmekle birlikte toplam suumlre 1 yıl ile sınırlıdır

24 Aralık 2012 tarihli ve 2012-1446 sayılı Kararname 3 aylık asgari suumlre sınırına istisna getirerek

31 Mart 2013 tarihine kadar imzalanacak soumlzleşmelerde 2 ay suumlreli soumlzleşme imzalanmasına imkan

tanımıştır

Bu defa 12 Nisan 2012 tarihli ve 2013-309 sayılı Kararname ile 2 ay suumlreli soumlzleşme imzalanma

tarihi 31 Temmuz 2013 tarihine kadar uzatılmıştır

128

Uumlcretlerin haczi

1 Ocak 2013 tarihinden itibaren geccedilerli olmak uumlzere uumlcretlere uygulanacak haciz miktarları 14 Ocak

2013 tarihli ve 2013-44 sayılı Kararname ile yeniden belirlenmiştir Haczedilebilecek miktarlar

uumlcret duumlzeylerine goumlre değişmekte olup aşağıda belirtilmiştir

Uumlcretin 3670 euro avrodan aşağı dilimi iccedilin 120si

3670 euro - 7180 arası dilim iccedilin 110u

7180 euro - 10720 arası dilim iccedilin 15i



17760 euro - 21330 arası dilim iccedilin 12si

21330 avrodan yukarı dilimi iccedilin tamamı

Geccedilici goumlrevliler

Hassas boumllgelerde hizmet veren dernekler yerel youmlnetimler kamu hizmeti veren oumlzel hukuk tuumlzel

kişileri kamu kurumları kamu eğitim ve oumlğretim kurumları ve toplu konut idareleri İş Yasasının

L5134-100 maddesi kapsamında devlet halk ilişkilerinin guumlccedillendirilmesi amacıyla bu boumllgelerde

ikamet eden 30 yaşından buumlyuumlk ve halihazırda işsiz durumda bulunanları en fazla 3 yıl suumlreli ve bir

defa yenilenebilir iş soumlzleşmeleri ccedilerccedilevesinde geccedilici goumlrevli statuumlsuumlnde ccedilalıştırabilmekte ve bu tuumlr

istihdamdan dolayı devlet yardımından yararlanabilmektedirler

15 Ocak 2013 tarihli ve 2013-54 sayılı Kararname ile İş Yasasının L5134-100 maddesi

kapsamında işccedili ccedilalıştıran işverenlere yapılan devlet yardımının yıllık miktarı 1753840 avro olarak

belirlenmiştir

129




Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 13639000 518 14927000 619 28566000 567

Yabancı 729000 457 1031000 651 1760000 554

Tuumlrk 55875 320 159345 813 215220 578

Kaynak Ulusal İstatistik ve Ekonomik Araştırmalar Enstituumlsuuml (INSEE) ile İccedilişleri Denizaşırı Vilayetler

Yerel Youmlnetimler ve Goumlccedil Bakanlığı




İnşaat 16000

Tarım 1600

Sanayi 16000

Ticaret 19200

Taşımacılık 8000

Otel ve lokantacılık 16000

Destek Hizmetleri 20800

Eğitim 8000

Sağlık ve Sosyal Hizmetler 17600

Diğer Hizmetler 36800

Toplam 160000

Kaynak Vatandaşlarımızın sayısı INSEE tarafından AEA harici uumllkelere mensup goumlccedilmenler iccedilin accedilıklanan

oranlar doğrultusunda hesaplanmıştır

130


2011 yılı itibarıyla vatandaşlarımızın 17rsquosi bağımsız işlerde 4rsquouuml kamu sektoumlruumlnde

ccedilalışmaktadır Vatandaşlarımızın 21rsquoi geccedilici iş soumlzleşmesiyle ccedilalışmaktadır Geccedilici iş soumlzleşmesi

statuumlsuumlnde ccedilalışma oranının en yuumlksek olduğu goumlccedilmenler Tuumlrklerdir

Ulusal İstatistik ve Ekonomik Araştırmalar Enstituumlsuumlrsquonuumln (INSEE) verilerine goumlre 2011 yılı

itibarıyla goumlccedilmenler arasında bağımsız ccedilalışanların oranı Fransızlarla aynı duumlzeydedir Bu oran

2011 yılı itibarıyla erkeklerde 158 kadınlarda 7 olmak uumlzere ortalama 118 duumlzeyindedir

Vatandaşlarımız arasında bağımsız ccedilalışanların oranının ise yine INSEE verilerine goumlre

Fransızlardan ve yabacıların ortalamasından daha yuumlksek olduğu dikkat ccedilekmektedir (Erkeklerde

19 Kadınlarda 11 genel 17) Bu oranlardan hareketle Fransarsquoda serbest ccedilalışan

vatandaşlarımızın sayısının 36000 civarında olduğu tahmin edilmektedir

Vatandaşlarımızın kendi iş yerini kurma konusundaki girişimci yapısının kolaylıkla fark edildiği

değişik kesimlerce ifade edilmektedir Paris ve ccedilevresinde (Ile de France) hızlı yemek tuumlruuml olarak

isimlendirilen işletmelerin (doumlnercilik) inşaat sektoumlruumlnuumln ve terzi tamirat atoumllyelerinin oumlnemli bir

kısmının vatandaşlarımız tarafından işletildiği bilinmektedir Bu tespit Fransa geneli iccedilin de oran

farklılıklarıyla birlikte benzerlik arz etmektedir Bununla birlikte eğitimlerinin tamamını veya

oumlnemli bir kısmını Fransarsquoda tamamlayan genccedillerimiz arasında meslek yelpazesinin giderek

ccedileşitlendiği goumlruumllmektedir

Yabancıların serbest mesleklere youmlnelme ve kendi işlerini kurma youmlnuumlndeki temayuumllleri uluslararası

kuruluşlarca yapılan araştırmalarla da ortaya konulmaktadır Zira 9-10 Haziran 2010 tarihlerinde

OECD tarafından duumlzenlenen ldquoGoumlccedilmen Girişimciliği ve Goumlccedilmenlerin İstihdama Katkılarırdquo konulu

Konferansrsquota son 10 yılda OECD uumllkelerinde goumlccedilmen girişimciliği ve goumlccedilmenlerin istihdama

katkılarının gerek nitelik gerek sayısal olarak arttığı OECD uumllkeleri genelinde goumlccedilmenler arasında

kendi işini kuranların oranının ( 127) yerli nuumlfusa ( 120) goumlre kuumlccediluumlk bir farkla da olsa daha

yuumlksek olduğu goumlccedilmenler tarafından kurulan işletmelerin artık sadece kendi mensubu oldukları

uumllke vatandaşlarına değil toplumun tuumlm kesimlerine hitap etmekte olduğu ve hemen hemen her

alanda faaliyette bulundukları vurgulanmıştır

131


a) Asgari Uumlcret Fransarsquoda asgari uumlcret 1 Ocak tarihinden itibaren geccedilerli olmak uumlzere yılda bir

kez belirlenmektedir Haftalık 35 saat ccedilalışma karşılığında 2012 yılı iccedilin tespit edilen asgari uumlcret

aşağıda belirtilmiştir

Saatlik Aylık

Bruumlt Net Bruumlt Net

922 Avro 723 Avro 139837 Avro 109694 Avro


b) Ortalama Aylık İşccedili Uumlcretleri 2009 ve 2010 yıllarında işletmelerin ilgili kamu kurumlarına

vermiş oldukları bildirimlerden hareketle hazırlanan ortalama uumlcretlere ilişkin veriler Araştırma

İnceleme ve İstatistik Genel Muumlduumlrluumlğuumlrsquonce 2012 Ekim ayında accedilıklanmıştır Yapılan accedilıklamaya

goumlre 2010 yılında oumlzel sektoumlrde ve yarı kamu sektoumlruumlnde tam guumln ccedilalışan bir işccedilinin bruumlt aylık

uumlcreti 2764 Avrorsquoya (2009 yılına goumlre 21 artış) net uumlcreti ise 2082 Avrorsquoya (2009 yılına goumlre

20 artış) yuumlkselmiştir Net ortalama uumlcretlerdeki artış idari hizmetler destek hizmetleri kok

koumlmuumlruuml uumlretimi ve eczacılık dışında buumltuumln sektoumlrlerde bir oumlnceki yılda kaydedilen artıştan daha

fazla olmuştur 2008 ve 2009 yıllarında yaşanan ekonomik kriz nedeniyle ortalama uumlcretlerde duumlşuumlş

kaydedilen sigortacılık ve bankacılık sektoumlruumlnde 2010 yılında 34 oranında artış kaydedilmiştir

2010 yılında ortalama net uumlcretlerdeki artış 20 ve daha az işccedili ccedilalıştıran işyerlerinde daha duumlşuumlk

duumlzeyde gerccedilekleşmiştir Uumlcret artış oranı 10 ve daha az işccedili ccedilalıştıran işletmelerde 18 10-19

arası işccedili ccedilalıştıran işletmelerde 16 duumlzeyinde kalmıştır

Son yıllarda uumlcret artış oranında bir yavaşlama goumlzlense de banka mali kuruluşlar ve sigorta

şirketleri ccedilalışanlarının uumlcretleri en uumlst seviyede seyretmektedir

132


İşkolları

Ortalama Bruumlt Aylık Uumlcretler (Avro)

İnşaat 2730


Maden 2836

İmalat Sanayi 3000

Enerji Su 3317


Gastronomi 2002

Bilişim İletişim 3977


Emlak 2858


Ev Hizmetleri 1942


Bankacılık ve sigortacılık 4239

Diğer 2413





Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 1568800 - 1734000 - 3303200 105

Tuumlm Goumlccedilmenler - 172 - 153 - 161

Tuumlrk - 377 - 208 - 258


133



Sosyal guumlvenlik harcamaları

Sosyal İşler ve Sağlık Bakanı Marisol Touraine ve Buumltccedileden Sorumlu Bakan Bernard Cazeneuve

tarafından Buumltccedile Hesap Komisyonunun raporuna dayanılarak 6 Haziran 2013 tarihinde yapılan

ortak basın accedilıklamasında 2012 yılı sosyal guumlvenlik buumltccedile accedilığının 2011 yılına goumlre 34 milyar

azaldığı ve 2013 yılı accedilığının 2012 ile aynı duumlzeyde kalacağının tahmin edildiği bildirilmiştir Basın

accedilıklamasında değinilen konular oumlzetle aşağıda belirtilmiştir

2012 yılında Sosyal Guumlvenlik Genel Rejimi ve Yaşlılık Dayanışma Fonları (FSV) 175 milyar avro

accedilık vermiştir Buumltccedile accedilığı Sosyal Guumlvenlik Buumltccedile Kanununda oumlngoumlruumllen seviyeye (174 milyar

avro) ccedilok yakın duumlzeyde gerccedilekleşmiştir Bu durum 209 milyar accedilık verilen 2011 yılına goumlre 34

milyar avro iyileşme anlamına gelmektedir ve 2012 yılı yaz aylarından bu yana Huumlkuumlmet tarafından

alınan oumlnlemlerin bir sonucudur

2013 yılında Sosyal Guumlvenlik Genel Rejimi ve Yaşlılık Dayanışma Fonlarının accedilığının olumsuz

ekonomik konjonktuumlre rağmen 173 milyar avro duumlzeyinde kalacağı oumlngoumlruumllmektedir Sosyal

guumlvenlik sisteminin suumlrduumlruumllebilirliğinin sağlanması amacıyla Huumlkuumlmet buumltccedile dengeleri accedilısından

adil oumlnlemler almaya bundan sonraki yıllarda da devam edecektir

Branşlar ve yıllar itibariyle Sosyal Guumlvenlik Genel Rejimi ve Yaşlılık Sigortası Fonları (FSV) buumltccedile

dengeleri (Milyar avro)

Genel Rejim FSV Genel

Rejim +

FSV Sağlık

İş kazası-

Meslek

Has

Yaşlılık Aile

Yard Toplam

2011 -86 -02 -60 -26 -174 -34 -209

2012 -59 -02 -48 -25 -133 -41 -175

2013 -79 +03 -35 -32 -143 -30 -173

134

Emekli aylıkları

Yaşlılık Sigortası Kurumlarınca bağlanan emekli ve dul aylıklarının miktarı 1 Nisan 2013

tarihinden geccedilerli olmak uumlzere 13 oranında artırılmıştır Bu artış doğrultusunda yaşlılık ve dul

aylıklarının asgari miktarları da yuumlkseltilmiştir Yaşlılık ve dul aylıklarının asgari miktarları ile

yaşlılık sigortası kurumlarınca verilen ek yardımların tutarları aşağıda belirtilmiştir

- Asgari emekli aylığı 62899 avro ay (Oumldenen miktar sigortalılık suumlresiyle orantılıdır)

- Asgari dul aylığı 28358 avroay (Asgari dul aylığı 15 yıldan fazla sigortalı ccedilalışması

olanlar iccedilin soumlz konusudur)

- Dul yardımı 60212 avroay

- Toptan oumldeme sınırı 139 avroay (Hesaplanan aylığın tutarı bu miktarın altında kalıyorsa

15 yıl karşılığı aylıklar toptan oumldenebilmektedir)

- Ek yardım (ASPA) tek yaşayanlar iccedilin 78726 avroay ccediliftler iccedilin 122227 avroay (Yaşlılık

ve dul aylıklarını tamamlayıcı nitelikte olup Fransada duumlzenli ikamet şartına bağlıdır)

- Eş yardımı 5081 avroay


Emeklilik reformu

Sosyal guumlvenlik harcamalarındaki accedilıkların azaltılması amacıyla emeklilik sisteminde değişiklikler

oumlngoumlren yasa teklifi 18092013 tarihinde Sosyal İşler ve Sağlık Bakanı Marisol Touraine tarafından

Bakanlar Kuruluna sunulmuştur

Konu ile ilgili olarak anılan Bakanlık tarafından kamuoyuna yapılan accedilıklamada aşağıdaki

hususlara yer verilmiştir

Sistemin suumlrekliliğinin sağlanmasına youmlnelik oumlnlemler

Buguumln itibariyle emeklilik sistemi emekliye ayrılanların sayısında oumlnemli derecede artış ve

ortalama yaşam suumlresinin uzaması nedeniyle mali dengeler accedilısından zor durumda bulunmaktadır

Zira emekliye ayrılanların sayısı yılda ortalama 600 bin civarında seyrederken 2 Duumlnya Savaşı

sonrası kuşakların emekliye ayrılma yaşına gelmesi nedeniyle yılda 800 bin seviyesine yuumlkselmiştir

Keza 60 yaşından sonra hayatta kalma suumlresi erkeklerde 222 yıla kadınlarda 27 yıla yuumlkselmiştir

Emeklilik sisteminin accedilıkları geccediltiğimiz yıllarda yapılan reformlara rağmen artmaya devam

etmiştir Mevcut sistemin devamı durumunda kamu oumlzel ve ek emeklilik sistemlerinin toplam

accedilıkları 2020 yılında 207 milyar avro 2040 yılında 27 milyar avro olarak hesaplanmaktadır

135

Sunulan reform teklifi ile temel emeklilik sistemlerindeki mali dengelerin 2020 yılında sağlanması

ve bu dengenin 2040 yılına kadar muhafaza edilmesi oumlngoumlruumllmektedir

Mali dengenin sağlanması accedilısından 2014 yılından itibaren buumltuumln rejimler iccedilin işccedili ve işverenlerden

kesilen yaşlılık sigortası primlerinin aynı oranda artırılması oumlngoumlruumllmektedir Artış 2014 yılında

015 sonraki 3 yıl iccedilin 005 ve 2017 iccedilin 03 puan olarak hesaplanmıştır 2014 yılında yapılacak

artışın asgari uumlcretliye aylık maliyeti 215 avro civarındadır

3 ve daha fazla ccedilocuk yetiştiren emeklilere verilen 10 oranındaki aylık zammı uumlzerindeki gelir

vergisi muafiyeti kaldırılacaktır

Enflasyon oranı dikkate alınarak her yıl 1 Nisan tarihinde yapılan emekli aylıklarındaki zamlar

bundan boumlyle 1 Ekim tarihinden itibaren yapılacaktır

2020 yılından itibaren tam oran uumlzerinden emekli aylığı hak edebilmek iccedilin gerekli sigortalılık

suumlresi her 3 yılda bir 3 ay artırılmak suretiyle 2035 yılına kadar 43 yıla ccedilıkarılacaktır Sigortalık

suumlresindeki geccediliş suumlreci aşağıda belirtilmiştir

Doğum tarihi 62 yaşın

tamamlandığı yıl

Tam orandan emekli aylığına hak kazanmak iccedilin

gerekli sigortalılık suumlresi

1958 2020 41 yıl 3 ay

1961 2023 42 yıl

1964 2026 42 yıl 1 ay

1967 2029 42 yıl 6 ay

1970 2032 42 yıl 9 ay

1973 2035 43 yıl

Yasa teklifinde ayrıca mevcut verilere goumlre emeklilik sistemi hakkında rapor hazırlamak ve

gerektiğinde Huumlkuumlmete sunmak uumlzere Youmlnlendirme ve Denetleme Kurulları oluşturulması


Zor işlerde ccedilalışanların korunmasına youmlnelik oumlnlemler

Sosyal taraflarca ağır yuumlk kaldırma doğal duruşu zorlayan ccedilalışma şekilleri titreşim kimyasal

madde guumlruumlltuuml basınccedil ve aşırı sıcağa maruz kalma gece ccedilalışması tekrarlanan hareketlerle yapılan

işler olarak tanımlanan zor işlerde ccedilalışan sigortalılar iccedilin 2015 yılından itibaren bireysel hesap

oluşturulması oumlngoumlruumllmektedir

136

Yaşam suumlresini kısaltabilecek zor işlerde ccedilalışanlara maruz kaldıkları risklerin derecesine ve

suumlresine goumlre puan verilecektir Sigortalıya mesleki kariyeri boyunca toplam 100 puan

verilebilecektir Bu puanlar sigortalının guumlccedil olmayan işlere youmlnlendirilmeleri amacıyla mesleki

eğitim faaliyetlerinde kısmi zamanlı ccedilalışmak zorunda kalanlar iccedilin mevcut uumlcretin korunmasında

ve emeklilik iccedilin sigortalılık doumlnemi olarak değerlendirilebilecektir İlk 20 puanın mesleki eğitim

faaliyetlerinde kullanılma zorunluluğu vardır Puanların emekli aylığının hesaplanmasında dikkate

alınan sigortalılık suumlresi olarak değerlendirilmesinde 10 puan iccedilin 3 ay sigortalılık suumlresi verilmesi


Kişisel hesap sisteminin finansmanı buumltuumln işyerlerinden asgari duumlzeyde alınacak primler ve zor

işlerin soumlz konusu olduğu işyerlerinden işin zorluk derecesine goumlre alınacak primlerle

sağlanacaktır

Emeklilik sisteminin adil hale getirilmesine youmlnelik oumlnlemler

Mevcut mevzuata goumlre analık izni kullanılan suumlreler iccedilin ilgililere en fazla 2 doumlnem (6 ay)

sigortalılık suumlresi verilmektedir Yeni duumlzenleme ile 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren analık izni

suumlrelerinin tamamı 90 guumlnluumlk dilimler halinde yaşlılık aylığının hesaplanmasında dikkate alınan

sigortalılık suumlresi olarak değerlendirilecektir

Mevcut mevzuata goumlre yaşlılık sigortası accedilısından 1 doumlnem sigortalılık suumlresinin geccedilerli

sayılabilmesi iccedilin sigortalının takvim yılı iccedilerisinde aldığı uumlcret toplamının asgari saatlik uumlcretin

200 katı olması gerekmektedir Bu durum bir yandan kısmi zamanlı ccedilalışanların 1 yılda 4 doumlnem

sigortalılık suumlresi hakkı kazanamama riskini ortaya ccedilıkarırken diğer taraftan yuumlksek uumlcretle

ccedilalışanların 25 ayda 4 doumlnem sigortalılık suumlresi kazanması anlamına gelmektedir

1 Ocak 2014 tarihinden itibaren sigortalık doumlnemlerinin tescilinin aşağıdaki esaslara goumlre yapılması


1 doumlnem sigortalılık suumlresinin tescili iccedilin asgari saatlik uumlcretin 200 katı yerine 150 katının

yeterli sayılması

Sigortalılık suumlresinin tescilinde haksız kazanımların oumlnlenmesi accedilısından en fazla aylık

asgari uumlcretin 15 katının esas alınması

Yıl iccedilerisinde sigortalılık suumlresinin tescilinde kullanılmasına gerek kalmayan primlerin bir

sonraki yıla devredilmek suretiyle değerlendirilmesi

137

Mevcut sisteme goumlre 3 ve daha fazla ccedilocuk yetiştiren emeklilerin aylıklarında 10 artış

oumlngoumlruumllmektedir 2020 yılından itibaren aylıkların her bir ccedilocuk başına artırılması ve bu artıştan

oumlncelikle bayan sigortalıların yararlanması oumlngoumlruumllmektedir

Ccedilıraklık ve meslek eğitimi goumlrenlerin uumlcret duumlzeyleri ne olursa olsun ccedilıraklık ve meslek eğitiminde

geccedilen buumltuumln suumlreleri yaşlılık aylığının hesaplanmasında esas alınan sigortalılık doumlnemi olarak tescil

edilecektir Tescil iccedilin uumlcret duumlzeyi yeterli olmayanların primleri ulusal dayanışma fonlarından

karşılanacaktır

Yuumlksek oumlğrenim goumlren genccedillerin aktif hayata geccediltikten sonra yuumlksek oumlğrenimde geccedilen suumlrelerini

sosyal guumlvenlikleri accedilısından borccedillanma şartları hafifletilecektir

1 Ocak 2015 tarihinden itibaren tuumlm mesleki eğitim suumlreleri tazmin edilen işsizlik suumlreleriyle aynı

şartlarda (1 doumlnemin tescili iccedilin 50 guumlnluumlk staj suumlresi) sigortalılık suumlresinden sayılacaktır

Mevcut mevzuat uyarınca emekli aylığının miktarı duumlşuumlk olan 6567 yaş uumlstuuml emeklilerin aylıkları

sosyal yardımlarla 1028 avroya tamamlanmaktadır 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren 1028 olan uumlst

sınır 1120 avroya yuumlkseltilecektir

Emeklilik işlemlerinin basitleştirilmesine youmlnelik oumlnlemler

Emeklilik işlemlerinin kolaylaştırılması amacıyla her vatandaş iccedilin bir emeklilik hesabı

oluşturulacaktır Emeklilik hesabında her vatandaşın ccedileşitli rejimlere tabi olarak geccedilen hizmetleri

kayıt altına alınacaktır Emeklilik talepleri elektronik ortamda ve tek bir form ile yapılabilecektir

Rejimler arası ortak kabul noktaları oluşturulması teşvik edilecektir




Yıllar


Genel Genel Genel

2007 171 115 149

2008 179 119 150

138

2009 176 122 144

2010 178 126 142

2011 180 129 140

2012 177 130 136

Kaynak CNAVTS-Ulusal Yaşlılık Sigortası Kurumu INSEE



Sigorta kolları ve rejimleri Yararlananların sayısı Toplam oumldenek (Milyar Avro)

Genel Genel


Yaşlılık 13200000 981

İşsizlik - -

Hastalık-Analık Sigortası 58800000 1500

Aile yardımı (aile sayısı) 12000000 403



- Yaşlılık 2000000 86

- Maluliyet ve Oumlluumlm 26000 0245

- İşsizlik - -

- Hastalık-Analık Sigortası 4100000 74

Kaynak Aile Yardımları Kasası (CAF) Sosyal Guumlvenlik Genel Muumlduumlrluumlğuuml RSI



Sigorta kolları

Mesleki riskler

İşccedili payı İşveren payı

Prime esas aylık uumlcret

tavanı (euro)

Prime esas aylık

uumlcret tavanı (euro)

Genel Rejim

Hastalık sigortası Uumlcretin tamamı 075 Uumlcretin tamamı 128

139

Dayanışma - - Uumlcretin tamamı 03

Yaşlılık sigortası 3086 675 3086 84

Yaşlılık sigortası Uumlcretin tamamı 01 Uumlcretin tamamı 16

İş kazası - - Uumlcretin tamamı Risklere goumlre

değişmektedir

Aile yardımları - - Uumlcretin tamamı 54

Genel Sosyal Katılım

(CSG)

Uumlcretin tamamı

-175

75

Sosyal Guumlvenlik

Accedilıklarının

Kapatılması (CRDS)

Uumlcretin tamamı

-175

05

İşsizlik sigortası 12124 24 12124 4

Ek Emeklilik Rejimi

Uumlcretliler

Dilim A 3086 3 3086 45

Dilim B 3086-9258 arası 8 3086-9258 arası 12

Uumlst duumlzey youmlneticiler

Dilim A (ARRCO) 3086 3 3086 45

Dilim B - C (AGIRC) 3086-24688 arası 77 3086-24688 arası 126

İş kazası ve meslek hastalığı primi işkollarına goumlre değişmektedir 2009 yılında bu sigorta kolu iccedilin

uumlcretlilerden tahsil edilen prim ortalaması 228 olarak accedilıklanmıştır


1 Temmuz 2013 tarihinden itibaren uygulanan yardım miktarları asgari sigortalılık suumlresi ve azami

yararlanma suumlreleri aşağıda belirtilmiştir

Asgari sigortalılık suumlresi Yardımın miktarı Yardımın suumlresi

50 yaşından

kuumlccediluumlk

50 yaşından

buumlyuumlk

Guumlnluumlk miktar 2838 Avro

veya ortalama guumlnluumlk uumlcretin

75rsquoini geccedilmemek uumlzere

ortalama bruumlt uumlcretin 404 +

1164 Avro veya ortalama

bruumlt uumlcretin 574rsquouuml

(Avantajlı olan

oumldenmektedir)

50 yaşından

kuumlccediluumlk

50 yaşından

buumlyuumlk

Son 28 ay

iccedilerisinde

122 guumln

Son 36 ay

iccedilerisinde

122 guumln

730 guumlnuuml (24

ay) geccedilmemek

uumlzere

1095 guumlnuuml (36 ay)

geccedilmemek uumlzere

sigortalılık suumlresi

140

veya 610

saat(4 ay)

veya 610

saat (4 ay)

sigortalılık

suumlresi kadar

kadar

İstihdama doumlnuumlş yardımından yararlanabilmek iccedilin asgari bir ccedilalışma suumlresi yanında aşağıdaki

şartları da haiz olmak gerekmektedir

- İşsiz olarak İstihdam Kurumuna kayıtlı bulunmak

- Fiziki durumu ccedilalışmaya elverişli olmak

- Etkin bir şekilde iş arıyor olmak (59 yaşından buumlyuumlkler iccedilin bu şart aranmamaktadır)

- Son ccedilalıştığı işyerinden işveren tarafından ccedilıkarılmış olmak veya iş akdi suumlresi sona

ermiş olmak



İş Kazası Meslek Hastalığı Toplam (vaka sayısı)

Uumllke Geneli - - 735000

Kaynak Aile Yardımları Kasası (CAF) Sosyal Guumlvenlik Genel Muumlduumlrluumlğuuml MSA RSI





ccedilocuklar iccedilin (Aylık-Avro)


(Aylık-Avro)

1 Ccedilocuk İccedilin Oumldenmemektedir 1405




5 ve sonraki Her Ccedilocuk İccedilin 16473 Oumldenmemektedir

Kaynak Aile Yardımları Sandığı (CAF)

Ccedilocuk paraları ailelerin gelir durumu veya mesleki bir faaliyet icra edilip edilmediğine

bakılmaksızın en az 2 ccedilocuklu (denizaşırı topraklarda 1 ccedilocuktan itibaren) ailelere verilmektedir

Ayrıca Fransarsquoda ikamet eden 3 ve daha fazla ccedilocuklu ailelerin 30 Nisan 1997 oumlncesi doğumlu

141

ccedilocukları iccedilin ccedilocuk parasına 14 yaşından itibaren 6353 Avro 1 Mayıs 1997 sonrası doğumlu

ccedilocukları iccedilin 11-15 yaşlar arasında 3574 Avro 16 yaşından itibaren 6353 Avro ilave ccedilocuk parası

oumldenmektedir






Ccedilocuk Parası Alan Ccedilocuk Sayısı - -

Ccedilocuk Parası Alan Aile Sayısı - 320

Oumldenen Toplam Ccedilocuk Parası - 133631 Avro

Kaynak Avrupa ve Uluslararası Sosyal Guumlvenlik İrtibat Merkezi (CLEISS)

Diğer Aile Yardımları

Fransarsquoda ccedilocuğun ve ailenin korunması barınma şartlarının iyileştirilmesi ve dayanışma amacına

youmlnelik olarak yapılan yardımlar aile yardımları sigortası kapsamında gerccedilekleştirilmektedir Bazı

istisnalar dışında yardımlar gelir şartına bağlı olarak oumldenmektedir Yardımlardan yararlanmak iccedilin

gereken temel şart ise Fransarsquoda duumlzenli ikamet ediyor olmaktır 01012013 tarihinden itibaren

uygulanmakta olan bazı aile yardımları ve miktarları aşağıdaki belirtilmiştir

a) Kuumlccediluumlk Ccedilocuk Bakım Yardımı (PAJE)

Bu yardım 1 Ocak 2004 tarihinde ihdas edilmiştir Ccedilocuğun doğumuyla birlikte verilen yardımdır

Yardım aşağıdaki unsurlardan oluşmaktadır

- Doğum veya Evlat Edinme Primi

Doğum veya evlat edinme primi gelir koşuluyla doğacak her ccedilocuk iccedilin hamileliğin 7 ayı sırasında

veya 20 yaşından kuumlccediluumlk bir ccedilocuğun evlat edinilmesi nedeniyle verilir Doğum priminin miktarı

92308 Avro evlat edinme priminin miktarı 184615 Avro olup doğum veya evlat edinmeden

kaynaklanan masrafların karşılanması amacına youmlneliktir

142

Yardımın verilebilmesi iccedilin annenin hamileliğin ilk on doumlrt haftası sırasında ilk tıbbi muayeneden

geccediltiğini ispatlaması gerekmektedir Gelir tavanı doğmuş veya doğacak ccedilocuk sayısına goumlre

değişmekte olup 1 Ocak 2012 tarihinden beri uygulanan gelir tavanları aşağıda belirtilmiştir

Yardımdan yararlanabilmek iccedilin gerekli yıllık gelir tavanı (euro)

Ccedilocuk sayısı Tek gelirli aile Tek ebeveynli veya ccedilift gelirli aile

1 35 480 46 888

2 42 576 53 984

3 51 091 62 499

+ her bir ccedilocuk iccedilin 8 515 8 515

- Temel Yardım

Temel yardım ccedilocuğun doğumundan itibaren uumlccedil yaşına kadar olan suumlre iccedilin verilir Yardımın

miktarı aylık 18462 Avrorsquodur

- İstihdam Destek Yardımı

Soumlz konusu yardım ccedilocuğuyla ilgilenmek amacıyla mesleki faaliyetine ara vermek veya kısmi

zamanlı ccedilalışmak zorunda kalan ebeveynlere verilmektedir Yardımın miktarı aylık 14477 Avro ile

57281 Avro arasında değişmektedir

Yardım tek ccedilocuklu ailelere azami 6 ay suumlreyle 2 ve daha fazla ccedilocuklu ailelere azami 3 yıl suumlreyle

verilmektedir

- Bakıcı İstihdam Yardımı

Soumlz konusu yardım 6 yaşından kuumlccediluumlk ccedilocuğun bakımı iccedilin doğrudan evde bakıcı istihdam eden

kişiye verilmektedir Yardımın miktarı ailenin gelir duumlzeyi ve ccedilocuğun yaşına bağlı olarak aylık

8667 Avro ile 45818 Avro arasında değişmektedir

b) Oumlzuumlrluuml veya Hasta Ccedilocuk Bakım Yardımı (AJPP)

Soumlz konusu yardım hasta ciddi bir şekilde oumlzuumlrluuml veya ciddi bir kaza geccedilirmiş 20 yaşından kuumlccediluumlk

ccedilocuklarıyla ilgilenmek iccedilin mesleki faaliyetlerine ara veren veya kısmi zamanlı ccedilalışan

143

ebeveynlere verilmektedir Guumlnluumlk yardımın miktarı tek ebeveynli aileler iccedilin 5014 Avro ccedilift

ebeveynli aileler iccedilin 4220 Avrorsquodur

c) Konut Yardımı

Konut yardımı kirada oturan ya da ev sahibi olmakla birlikte oturmakta olduğu evin borccedillarını

oumldeyen kimselere verilmektedir Gelir duumlzeyinin duumlşuumlkluumlğuuml ve ccedilocuk sayısının fazlalığı yardım

miktarını artıran en temel faktoumlrlerdir

ccedil) Oumlzuumlrluuml Ccedilocuk Eğitim Yardımı (AEEH)

Bu yardım gelir koşulu aranmaksızın 20 yaşından kuumlccediluumlk iş goumlremezlik oranı en az 50 olan her

ccedilocuk iccedilin ccedilocuğun bir oumlzel eğitim kurumunda bakılması veya evde bakım hizmeti alınması

durumunda verilmektedir Yardımın aylık temel miktarı 12921 Avrorsquodur

a) Yetişkin Oumlzuumlrluuml Yardımı (AAH)

AAH en az 80 oranında oumlzuumlrluuml olanlara Oumlzel Eğitim Yardımı hakkının sona ermesinden itibaren

verilmektedir Yardım verilmesi ailenin gelir duumlzeyine bağlıdır Yardımın azami aylık miktarı

79018 Avrorsquodur

b) Aktif Dayanışma Yardımı (RSA)

Fransarsquoda duumlzenli ikamet edenlere asgari bir gelir garanti etmek amacıyla ihdas edilen bu

yardımdan yararlanabilmek iccedilin Fransarsquoda ikamet etmek 25 yaşından buumlyuumlk olmak gerekmektedir

Yardım ailenin diğer gelirlerini tamamlayıcı niteliktedir Yardım aylık miktarı aşağıda belirtilmiştir

Ccedilocuk sayısı Yalınız yaşayanlar iccedilin (Avro) Ccediliftler iccedilin (Avro)

0 49931 74897

1 74897 89876

2 89876 1 04855

+ her bir ccedilocuk iccedilin 19972 19972


2011 yılında Fransarsquonın uumllke dışına transfer ettiği sosyal sigorta oumldeneklerinin toplamı 6 milyar 597

milyon Avrorsquodur Aynı yıl itibarıyla Tuumlrkiyersquoye transfer edilen oumldenek miktarı ise 57 milyon 992

bin Avrorsquodur

144



Oumldenek tuumlruuml

Yararlanan kişi sayısı Oumldemelerin toplam tutarı

(euro)

2011 2012 2011 2012

Sağlık harcamaları 22342 25900 7714326 5064888

Hastalık-analık sigortası nakdi yardımları 262 284 281744 270155

İş kazası ve meslek hastalıkları nakdi yardımları 256 184 281744 252495

İş kazası ve meslek hastalığı aylığı 591 560 2173363 2186373

Maluliyet aylığı 35 33 201658 212333

Yaşlılık aylığı 12800 13397 26435337 27614999

Dul aylığı 4869 5307 10146195 10836881

Ek emekli aylığı 8733 8838 8547320 8845860

Ek dul aylığı 2759 2936 1959965 2178701

Dulluk yardımı 8 11 116218 106648

Oumlluumlm yardımı 1 0 6046 0

Ccedilocuk paraları 277 320 128779 133621

Toplam 52933 57770 57992695 57702954


Okula Devam Eden Ccedilocukların Sayısı ve Devam Ettikleri Okullara Goumlre Dağılımı

(X1000)

Okul tuumlruuml Yıllar

Eğitim yılı

2009-2010 2010-2011 2011-2012

Okul oumlncesi 25328 25391 25618

İlkokul 40705 40808 41021

Oumlzuumlrluuml sınıfları 438 443 468

İlkoumlğrenim toplam 6 6471 66643 67107

Ortaokul 31072 31264 31852

Meslek liseleri 6943 7055 6947

Genel ve teknoloji liseleri 14313 14257 14400

Oumlzel eğitim destekli sınıflar 989 956 958

Ortaoumlğrenim toplam (Tarım liseleri hariccedil) 53317 53532 54156

145

Tarım liseleri 1519 1497 1536

Ccedilıraklık eğitim merkezleri 4321 4335 4431

Sağlık liseleri 748 781 798

Yuumlksek oumlğrenim 23140 23196 23478

Toplam 149517 149987 151506

Kaynak INSEE


2012-2013 Oumlğretim yılı

Başkonsolosluk boumllgesi

Okul duumlzeyi

İlkokul Ortaokul Lise

Paris 5194 1441 70

Lyon 5539 1265 11

Strazburg 6206 1030 90

Marsilya 6371 1512 11

Toplam 23310 5248 182 Kaynak TC Paris Eğitim Muumlşavirliği


Meslek Lisesine devam edenler ile İşletmelerde Mesleki Eğitim goumlrenler (Uumllke Geneli)

Eğitim Yılı Genel

2010 706000

2011 695000

2012 657500

Kaynak INSEE Fransız Milli Eğitim Bakanlığı



a) Aile Birleştirmesi Yabancıların Fransarsquoya girişi ikametleri ve sığınma hakkına ilişkin mevzuat

aile birleştirmesi kapsamında Fransarsquoya getirilecek 65 yaşından kuumlccediluumlk eş ile 16 yaşından buumlyuumlk

ccedilocukların Fransızca dil bilgisi ve Cumhuriyet değerlerine bağlılıklarının oumllccediluumllmesi amacıyla

sınavdan geccedilmelerini oumlngoumlrmektedir

146

2011 yılında Fransarsquoya ccedilalışmak amacıyla 36919 aile birleştirmesi kapsamında 14139 olmak

uumlzere toplam 51058 yabancı kabul edilmiştir 2011 yılında ccedilalışmak amacıyla 543 ve aile

birleştirmesi kapsamında 1020 olmak uumlzere Fransarsquoya gelen vatandaşlarımızın sayısı 1563rsquotuumlr

b) Uyum Soumlzleşmeleri Uyum soumlzleşmeleri Fransarsquoya suumlrekli yerleşmek amacıyla gelen goumlccedilmenler

ve muumllteciler ile devlet arasında imzalanmaktadır 2011 yılında 102254 uyum soumlzleşmesi

imzalanmıştır Uyum soumlzleşmesi imzalayan yabancılar arasında ilk sıraları Cezayirliler ( 166)

Faslılar ( 133) Tunuslular ( 74) ve Tuumlrkler ( 46) almaktadır Uyum soumlzleşmesi imzalayan

yabancılar mevzuat gereğince 1 guumlnluumlk yurttaşlık eğitimine ve Fransarsquodaki yaşam şekli ve şartları

konusunda en fazla 6 saatlik pratik eğitim suumlrecine tabi tutulmaktadırlar

c) Sığınma Talepleri 2011 yılında Fransarsquodan sığınma talebinde bulunanların sayısı aile fertleriyle

birlikte 48576rsquodır 2011 yılında Fransarsquodan sığınma talebinde bulunanlar geldikleri uumllkelere goumlre

sıralandığında ilk on sırayı Rusya ( 78) Ermenistan ( 74) Bangladeş ( 72) Kongo

Demokratik Cumhuriyeti ( 71) Sri Lanka ( 67) Kosova ( 57) Ccedilin ( 40) Haiti ( 39)

Tuumlrkiye ( 39) ve Gine ( 38) almaktadır

ccedil) Geri Doumlnuumlşuuml Teşvik Yardımları Geri doumlnuumlşuuml teşvik yardımları kapsamında goumlnuumllluuml geri

doumlnuumlş yardımı insani yardım mali destek iccedilermeyen yardımlar ve proje yardımları verilmektedir

2011 yılında geri doumlnuumlşuuml teşvik yardımları kapsamında uumllkelerine doumlnen goumlccedilmenlerin sayısı 15840

duumlzeyinde gerccedilekleşmiştir Uumllkelerine geri doumlnenlere verilen insani yardımdan en fazla

yararlananların başında Rumenler (7284) ve Bulgarlar (1429) gelmektedir

d) Ayrımcılık Ayrımcılıkla Muumlcadele ve Eşitlik Yuumlksek Kurulu (HALDE) tarafından yayınlanan

2010 yılı raporunda ayrımcılıkla ilgili olarak 2010 yılında 12467 muumlracaat alındığı 6 yıllık

muumlracaat sayısının 40 bine ulaştığı belirtilmektedir Muumlracaatların 497rsquosini istihdam alanında

yapılan ayrımcılık oluşturmaktadır Bu muumlracaatların 407rsquosi işte ilerleme 9rsquou ise işe alma ile

ilgilidir İstihdamda ayrımcılık vakalarının 23rsquouuml oumlzel sektoumlrde meydana gelmiştir İstihdamdan

sonra ayrımcılık yapıldığına ilişkin şikacircyetler sırasıyla kamu hizmetleri ( 115) oumlzel sektoumlr

hizmetleri ( 106) konut ( 5) eğitim ( 47) mevzuat ( 42) ve diğer konulardan ( 143)

oluşmaktadır

Kurumun oluşturulduğu 2005 yılından bu yana muumlracaatların 27rsquosi etnik koumlken 19rsquou sağlık

durumu ve oumlzuumlrluumlluumlk ile ilgili ayrımcılık vakalarına dayanmaktadır Kadınlardan gelen şikacircyetlerin

147

oranı 2008 yılında 42 iken bu oran 2010 yılında 48rsquoe yuumlkselmiştir 2010 yılında gebeliğe bağlı

ayrımcılık vakası sayısı 615rsquodir

e) Yabancılara Uygulanan İdari Goumlzaltı Suumlresi

Yabancıların Fransaya girişi ikameti ve sığınma hakkını duumlzenleyen mevzuatta değişiklik yapan 25

Ocak 2012 tarih ve 2012-90 sayılı Kararname 27 Ocak 2012 tarihli Resmi Gazetersquode yayımlanarak

yuumlruumlrluumlğe girmiştir Soumlz konusu Kararname uyarınca kamu guumlvenliğini tehlikeye duumlşuumlruumlcuuml teroumlrist

eylemlere karıştıkları gerekccedilesiyle haklarında sınır dışı edilme kararı verilme ihtimali yuumlksek olan

ve ev hapsi ile kontrol edilmeleri riskli bulunan yabancılar hakkında 6 aya kadar idari goumlzaltı cezası

verilebilecektir Kararname ayrıca idari goumlzaltı suumlresi boyunca bu kişilerin diğer mahkucircmlardan

ayrı yerlerde tutulmalarını oumlngoumlrmektedir

1452 Bulunulan Uumllke Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımızın Yıllar İtibariyle Sayısı

Goumlreve gelen Fransız Huumlkuumlmetlerinin uyguladığı goumlccedil ve uyum politikalarına bağlı olarak

değişmekle birlikte her yıl yaklaşık 130 bin yabancı Fransız vatandaşlığına geccedilmektedir Fransız

makamlarınca yayımlanan istatistiklere goumlre Fransız vatandaşlığına geccedilen Tuumlrklerin sayısı 2012

yılı sonu itibariyle toplam 167798rsquodir 2002 yılından itibaren her yıl ortalama 10 bin vatandaşımız

Fransız vatandaşlığına geccedilmekte iken son 3 yıldan beri Fransa uyruğuna geccedilen vatandaşlarımızın

sayısının suumlrekli azaldığı goumlzlenmektedir Fransız uyruğuna kabul edilen vatandaşlarımızın Tuumlrk

vatandaşlığından ccedilıkma zorunluluğu bulunmamaktadır

Fransız vatandaşlığı hakkı

- yasal duumlzenlemeler ccedilerccedilevesinde idari makamların takdiri ile

- evlilik yoluyla ve

- 11-18 yaşları arasında toplam 5 yıllık duumlzenli ikamet sonrası beyana bağlı olarak

olmak uumlzere uumlccedil şekilde kazanılabilmektedir Ebeveynlerden birisi Fransız olan ccedilocuklar doğumla

birlikte Fransız vatandaşı olmakta ve Fransız vatandaşlığı hakkı kazananlara ilişkin olarak

yayınlanan istatistiklere yansımamaktadırlar Bu itibarla 2011 yılı sonu itibariyle Fransız

makamlarınca Fransız vatandaşlığına geccediltiği bildirilen toplam 167798 vatandaşımız arasında

Fransız vatandaşlığını doğumla birlikte alan ccedilocuklar yer almamaktadır Fransarsquodaki

Başkonsolosluklarımıza 2013 yılında bildirilen doğum sayısı 8659rsquodur Son on yıl dikkate

alındığında her yıl ortalama 7000 ccedilocuk doğumu bildirilmektedir Bu ccedilocuklardan en az 34rsquouumlnuumln

148

ebeveynlerinden birinin Fransız vatandaşı olduğu varsayıldığında Fransarsquoda halen bulunan ve aynı

zamanda Fransa vatandaşı olan Tuumlrklerin sayısının 200000rsquoin uumlzerinde olduğu tahmin

edilmektedir

Yıllar itibarıyla Fransız vatandaşlığına geccedilen vatandaşlarımızın sayısı aşağıda belirtilmiştir

Yıllar

Fransız vatandaşlığını kazanma şekli

Toplam

Yasal duumlzenleme

İdari karar

Evlilik Beyan Diğertasnif

dışı

2002 5603 546 4297 22 10468

2003 5858 653 3969 13 10493

2004 8700 755 4202 - 13657

2005 8357 493 4750 7 13607

2006 6274 588 4202 - 11064

2007 4275 648 4202 - 9125

2008 5660 450 4087 5 10202

2009 4826 432 3908 5 9171

2010 4981 581 2884 2 8448

2011 3458 578 2295 2 6333

2012 1965 535 2302 2 4804

Toplam 59957 6259 41098 58 107372

Kaynak İccedilişleri Denizaşırı Vilayetler Yerel Youmlnetimler ve Goumlccedil Bakanlığı

1453 Bulunulan Uumllke Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımız ile Diğer Yabancıların Sayısal

Mukayesesi

Uumllkeler 2008 2009 2010 2011 2012

İspanya 592 442 429 402 396

İtalya 777 620 569 589 639

Portekiz 7778 6415 4903 3805 3257

Polonya 593 586 689 580 632

149

Romanya 787 822 996 1195 1226

Sırbistan ve Karadağ 3375 3219 3192 2048 1118

İsviccedilre 381 319 275 291 226


Ccedilin 1122 1407 1220 1198 1178

Tuumlrkiye 10202 9171 8448 6333 4804

Cezayir 20256 20659 20941 15039 12436

Fas 28699 26097 27637 20965 16720

Tunus 9471 9268 8520 6288 4978

Kamerun 2014 2411 2824 2356 1841

Komor Adaları 1049 1334 1403 1280 1170

Kongo 2933 3269 3327 1908 1153

Fildişi Sahilleri 2197 2565 3003 2161 1663

Madagaskar 1360 1498 1691 1570 1635

Mali 2237 2704 2698 2054 1626

Moritanya 686 838 864 607 427

Senegal 3038 3364 3508 2825 2437

Kongo DC 2402 2294 2293 1698 1258

ABD 499 466 517 478 528

Brezilya 605 585 580 640 680

Haiti 2922 2981 2771 1627 1301

Diğer 25550 26003 33020 31385

Toplam 137452 135842 143275 114584 65523



Fransarsquoda vatandaşlarımız tarafından kurulan ve Başkonsolosluklarımıza bildirimde bulunan

derneklerin sayıları Başkonsolosluk goumlrev boumllgeleri itibarıyla aşağıda verilmektedir

Goumlrev boumllgesi İl sayısı Dernek sayısı

Paris 39 177 + 4 Uumlst kurul

150

Lyon 16 160

Marsilya 30 51 + - Uumlst kurul

Strazburg 10 179 +12 Uumlst kurul



Fransarsquoda AB uumlyesi uumllke vatandaşları dışındaki yabancıların yerel ve genel seccedilimlere katılma hakkı

bulunmamaktadır Fransız vatandaşı olan Tuumlrkler aynı konumdaki diğer yabancılar gibi bu hakkı

kullanmaktadırlar Avrupa Birliği uumlyesi uumllke vatandaşları ise ikamet ettikleri mahaldeki yerel

seccedilimlere ve Avrupa Parlamentosu seccedilimlerine katılabilmektedir

Tuumlrk koumlkenli parlamenter bulunmamaktadır Buna karşılık Fransarsquoda 9-16 Mart 2008 tarihlerinde

duumlzenlenen yerel seccedilimlerde Paris goumlrev boumllgesinde 4 vatandaşımız belediye başkan yardımcılığı

ve 34 vatandaşımız ise belediye meclis uumlyeliğine seccedililmiştir


İşguumlcuuml anlaşması ve sosyal guumlvenlik soumlzleşmesi

Uumllkemiz ile Fransa arasında ccedilalışma ve sosyal guumlvenlik alanındaki ikili ilişkilerin temelini 8 Nisan

1965 tarihinde imzalanan İşguumlcuuml anlaşması ve 20 Ocak 1972 tarihinde imzalanarak 1 Ağustos 1973

tarihinde yuumlruumlrluumlğe giren Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi oluşturmaktadır

1973 yılında yaşanan kriz sonrasında Avrupa Uumllkeleri ile birlikte Fransanın da yabancı işguumlcuuml

alımını durdurması nedeniyle yuumlruumlrluumlkten kaldırılmamakla birlikte işguumlcuuml anlaşmasının uygulama

alanı kalmamıştır

Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi gereğince soumlzleşme ve idari anlaşmaların aksayan youmlnlerini tespit

etmek ve ccediloumlzuumlm bulmak amacıyla oluşturulan Sosyal Guumlvenlik Karma Komisyonu toplantıları her

iki uumllkede doumlnuumlşuumlmluuml olarak gerccedilekleştirilmektedir

151

Karma Komisyonunun son toplantısı 24-26 Mayıs 2011 tarihlerinde Parisrsquote yapılmıştır Ağırlıklı

olarak sağlık giderlerine ilişkin hesapların guumlndeme geldiği Karma Komisyon toplantısında

Soumlzleşmenin yuumlruumlrluumlğe girdiği tarihten bu yana sosyal guumlvenlik mevzuatında ve kurumsal duumlzeyde

oumlnemli reformların yapıldığını vurgulayan Tuumlrk Tarafı Soumlzleşmenin yenilenmesi gerekliliğini

guumlndeme getirmiştir Benzer tespitlerde bulunan Fransız tarafı bu oumlneriye olumlu yaklaşmış ve

yeniden duumlzenlenecek soumlzleşmede sahtecilik ve koumltuumlye kullanmaları oumlnlemek amacıyla gerekli

duumlzenlemelere ağırlık verilmesi gerektiğini vurgulamıştır

Halen yuumlruumlrluumlkte olan soumlzleşmeye goumlre Fransadan aylık alanlar ile işsizler ve bağımsız ccedilalışan

vatandaşlarımız Tuumlrkiyeye geccedilici olarak gittiklerinde aldıkları sağlık hizmetlerinin bedelinin

karşılanması konusunda sorunla karşılaşmaktadırlar Bu itibarla soumlzleşmenin revizyonu

ccedilalışmalarına ivedilik kazandırılması mevcut durumdan kaynaklanan sorunların giderilmesi

accedilısından oumlnem arz etmektedir

İşbirliği programı

Bakanlığımız ile Fransa Ccedilalışma İstihdam Mesleki Eğitim ve Sosyal Diyalog Bakanlığı arasında

2011 yılında imzalanan İşbirliği Programı ccedilerccedilevesinde bakanlığımız iş muumlfettişlerinden oluşan bir

heyet 25-29 Kasım 2013 tarihlerinde Fransaya ccedilalışma ziyaretinde bulunmuştur

AB mevzuatının uygulanması

Fransadaki ccedilocukları iccedilin ccedilocuk parası talebinde bulunan ve bu talebin Gard Aile Yardımları Kasası

tarafından reddedilmesi uumlzerine yargı yoluna giden Tekin X adlı vatandaşımızın davası ile ilgili

olarak Fransa Yuumlksek Mahkemesi (Yargıtay) tarafından verilen 5 Nisan 2013 tarihli kararda aile

yardımlarının verilmesini yardımdan yararlanacak ccedilocukların aile birleştirmesi kapsamında

Fransaya girmiş olması ve gerekli sağlık raporunun alınması şartına bağlayan ulusal mevzuat

huumlkuumlmleri 380 sayılı Ortaklık Konseyi Kararına aykırı bulunmuş ve Aile Yardımları Kasası ilgili

tarafından talep edilen 2500 avro tazminatı oumldemeye mahkum edilmiştir

Konuya ilişkin ayrıntılı bilgi 05062013 tarih ve 1469 sayı yazımızla Bakanlığımıza iletilmiştir

152

Fransanın taraf olduğu uluslararası soumlzleşmeler

Uluslararası Ccedilalışma Teşkilatı (UCcedilT) soumlzleşmeleri

Fransa ILOnun aşağıda belirtilen 8 temel soumlzleşmesinin tamamını onaylamıştır

29 nolu Zorla Ccedilalıştırma Soumlzleşmesi (1930)

87 nolu Oumlrguumltlenme Oumlzguumlrluumlğuuml ve Oumlrguumltlenme Hakkının Korunması Soumlzleşmesi

(1948)

98 nolu Oumlrguumltlenme ve Toplu Soumlzleşme Hakkı Soumlzleşmesi (1949)

100 nolu Eşit Uumlcret Soumlzleşmesi (1951)

105 nolu Zorla Ccedilalıştırmanın Yasaklanması Soumlzleşmesi (1957)

111 nolu Ayrımcılık (İstihdam ve Meslek) Soumlzleşmesi (1958)

138 nolu Asgari Yaş Soumlzleşmesi (1973)

182 nolu Ccedilocuk İşccedililiğinin En koumltuuml Biccedilimleri Soumlzleşmesi (1999)

Temel soumlzleşmelerle birlikte buguumlne kadar 124 soumlzleşme Fransa tarafından onaylanmıştır

Bunlardan 42si feshedilmiş 84uuml halen yuumlruumlrluumlkte bulunmaktadır

2006 tarihli Deniz İş Soumlzleşmesi Fransa tarafından 28 Şubat 2013 tarihinde onaylanmış ve Fransa

accedilısından 28 Şubat 2014 tarihinden itibaren yuumlruumlrluumlğe girecektir Soumlzleşmenin yuumlruumlrluumlğe girmesiyle

birlikte bundan oumlnce denizcilik alanında Fransa tarafından onaylanan 24 soumlzleşme feshedilmiş

olacaktır

Avrupa Konseyi Soumlzleşmeleri

Fransa buguumlne kadar 170 Avrupa Konseyi soumlzleşmesini imzalamıştır İmzalan soumlzleşmelerden

132si onaylanmıştır Onaylanan soumlzleşmelerden 5 tanesi muhtelif tarihlerde feshedilmiştir

Fransa Bakanlığımızın goumlrev alanına giren aşağıdaki soumlzleşmelere taraftır

Temel Hak ve Oumlzguumlrluumlklerin Korunması Soumlzleşmesi (005) ve ek protokoller

Yaşlılık Maluliyet ve Oumlluumlm Sigortalarına İlişkin Ara Anlaşma (012)

Yaşlılık Maluliyet ve Oumlluumlm Sigortaları Dışında Kalan Sigorta Kollarına İlişkin Ara

Anlaşma (013)

Avrupa Sosyal Ve Tıbbı Yardım Soumlzleşmesi (014)

Avrupa Sosyal Şartı (035)

Avrupa Sosyal Guumlvenlik Kodu (048)

Goumlccedilmen İşccedililerin Hukuki Statuumlsuuml Soumlzleşmesi (093)

Revize Avrupa Sosyal Şartı (163)

153

15 DANİMARKA


Genel Yabancı ve Tuumlrk Nuumlfus (Danimarka uyruğuna geccedilenler dahil)



Erkek 2789802 307302 32369

Kadın 2833699 314336 28781

Toplam 5623501 621638 61150




0-15 16-25 26-55 56-64 65 ve yukarı

Erkek 6605 6145 15724 1631 1421

Kadın 6338 5871 14728 1486 1201

Toplam 12943 12016 30452 3117 2622


Vatandaşlarımızın EyaletlereBoumllgelereİdari Yapılanmaya Goumlre Dağılımı (Danimarka

uyruğuna geccedilenler dahil)


İdari Boumllge Toplam

Başkent Boumllgesi (Region Hovedstaden) 36059

Sjaeliglland Boumllgesi (Region Sjaeliglland) 9363

Guumlney Danimarka Boumllgesi (Region Syddanmark) 6199

Orta Jylland Boumllgesi (Region Midtjylland) 8494

Kuzey Jylland Boumllgesi (Region Nordjylland) 1035

Genel Toplam 61150


154

Danimarkarsquoda Yabancı Nuumlfusun Koumlkenlere Goumlre Dağılımı


Uumllkeler Toplam

Tuumlrkiye 60549

Almanya 31808

Polonyalı 33568

Bosna- Hersek 22365

Yugoslavya 16353

Norveccedil 16454

İsveccedil 15028

İngiltere 13827

Romanya 13136

İzlanda 8682

Hollanda 6841

Rusya Federasyonu 5788

Avrupa Uumllkeleri Toplamı 320224

Irak 30112

Luumlbnan 24588

Pakistan 22015

İran 16602

Vietnam 14448

Afganistan 14900

Sri Lanka 11161

Tayland 10482

Filipin 10470

Ccedilin 10397

Asya Uumllkeleri Toplamı 198489

Somali 17522

Faslı 10227

Mısır 2136

Afrika Uumllkeleri Toplamı 51997

ABD 8800

Kanada 2381

Kuzey Amerika Uumllkeleri Toplamı 11181

Brezilya 2809

Şili 1525

Arjantin 1125

OrtaGuumlney Amerika Uumllkeleri Toplamı 11314

Avustralya 2021

Yeni Zelanda 578

Okyanusya Uumllkeleri Toplamı 2655

Vatansızlar Bilinmeyenler 1301

Genel Toplam 597161 Kaynak Danimarka İstatistik Buumlrosu

155




(Tuumlrk-TuumlrkTuumlrk-Yabancı)

388 98 193

Kaynak TC Kopenhag Buumlyuumlkelccedililiği



Rapor doumlnemi iccedilerisinde kuumlresel nitelikte yaşanan ekonomik kriz Danimarkarsquoda da etkisini işguumlcuuml

piyasası uumlzerinde goumlstermiş işguumlcuuml piyasasında yaşanan bu kriz 2010 yılında başlamış 2013 yılının

ilk ccedileyreğine kadar da devam etmiştir 2013 yılının son 6 ayı iccedilerisinde 25000 yeni iş imkanı

yaratılmıştır Yaratılan yeni iş imkanlarına rağmen istihdam duumlzeyi duumlşuumlk seyrini suumlrduumlrmuumlş kriz

oumlncesine goumlre karşılaştırıldığında istihdam edilenlerin sayısında 170000 azalma gerccedilekleşmiştir

2013 yılında istihdamda kaydedilen gelişme daha ccedilok kamu sektoumlruumlnde yaratılan imkanlardan

kaynaklanmış burada 10000 kişilik istihdam artışı gerccedilekleştirilmiştir Aynı zamanda oumlzel

sektoumlrdeki istihdamda da gelişme kaydedilmiştir Daha ccedilok esnek iş yaratılması suretiyle işguumlcuuml

piyasasının iyileştirilmesi sağlanmıştır

a) Sendikalı Uumlye Sayısında Azalma

Danimarkarsquoda en fazla uumlyeye sahip 2 sendikanın uumlye sayısı ile ilgili rapor doumlneminde istatistik

yayımlanmıştır Soumlzkonusu istatistikte Danimarka İşccedilileri Birleşik Federasyonu (Fagligt Faeliglles

Forbund - 3F) ile Danimarka Ticaret ve Buumlro Ccedilalışanları Sendikasırsquonın (HK) uumlye sayısında 2012

yılında duumlşuumlş kaydedildiği 3F Federasyonursquonun 20000 uumlye kaybederek sayısının 323082rsquoe HK

Sendikasının ise 10000 uumlye kaybederek 300000rsquoe gerilediği belirtilmiştir Oumlzellikle HK iccedilin uumlye

sayısında kaydedilen bu duumlşuumlşuumln 20 milyon DKKrsquoluk bir kayba neden olacağı ifade edilmiştir

156

b) İstihdamı Artırmaya Youmlnelik Oumlnlemler







c) İşsizlik Oumldeneği Alma ve Yeniden İşe Başlama

Danimarka İşguumlcuuml Piyasası Kurulu tarafından yayınlanan raporda işsizlik oumldeneği alma suumlresi sona

eren kimselerden iş bulabilenlerin oranının neredeyse onda birrsquoden daha az olduğu kaydedilmiştir

Raporda Ocak-Mayıs 2013 tarihleri arasında işsizlik oumldeneği alma hakkını kaybeden 18000 kişiden

sadece 89rsquounun yeni iş bulabildiği belirtilmiştir Bu durumun Ocak 2013 oumlncesi daha koumltuuml

olduğu o doumlnemde işsizlik oumldeneği alma suumlresi sona eren 5072 kişiden sadece 59rsquounun yeni iş

bulabildiği kaydedilmiştir

d) İstihdamı Artırmaya Youmlnelik Oumlnlemler








Aktif Nuumlfusişguumlcuuml sayıları


Toplam Sayı


Yabancı (Tuumlrk vat dahil) 227420

Tuumlrk 15347 Kaynak Danimarka İstatistik Buumlrosu

157

İstihdam Oranları


Erkek Kadın Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 1298050 725 1297959 690 2516009 707

Yabancı

Goumlccedilmeler (Batı Uumllkeleri)

Goumlccedilmeler (Diğer Uumllkeler)

Gelen Kuşaklar (Batı

Uumllkeleri)

Gelen Kuşaklar

(DiğerUumllkeler)

49885 633 42280 554 92165 594

106890 519 52847 430 159737 473

2921 627 2799 650 5720 638

12303 512 11655 512 23958 512

Irak 4166 397 2321 274 6487 342

Bosna Hersek 3922 500 3642 474 7564 487

İran 3429 482 2259 459 5688 473

Luumlbnan 2483 404 1122 220 3605 321

Pakistan 3514 635 1620 328 5134 490

Afganistan 2566 458 1399 321 3965 398

Somali 1390 281 1070 251 2460 267

Tayland 593 533 5000 639 5593 625

Filipinler 613 592 3025 387 3638 411

Yugoslavya 2294 522 1880 428 4174 475

Ccedilin 2003 637 2606 534 4609 560

Vietnam 2394 637 2523 578 4917 606

Tuumlrk 9167 609 5670 405 14837 511




15-24 1484 995 2479

25-55 7338 4574 11912

56-65 345 101 446

Toplam 9167 5670 14837


158



İşkolları Toplam

İnşaat 151


İmalat Sanayi 2805

Ticaret ve Gastronomi 4583


Finans ve Sigorta 2837


Diğer 482

Toplam 14837



Danimarkarsquoda batı uumllkeleri dışından gelen yabancılar iccedilerisinde yer alan vatandaşlarımızın 15rsquoi

serbest ccedilalışmakta olup sayısal olarak 1704 kişiye tekabuumll etmektedir Serbest ccedilalışan

vatandaşlarımızın buumlyuumlk ccediloğunluğu pizza gril şeklindeki lokantacılık sektoumlruumlnde ccedilalışmakta kalanlar

ise daha ccedilok temizlik serbest ticaret seyahat acenteliği ve ulaştırma (taksicilik) sektoumlruumlnde faaliyet


16 ndash 64 Yaş Arası Serbest Ccedilalışanların Sayısı ve Oranları


Serbest

Ccedilalışanların Sayısı

Uumlcretli Bir İşte


Sayısı

Toplam


Sayısı

Serbest


Oranı

Batı Uumllkelerinden

Gelen Yabancılar

6152 81254 87406 70

Erkek 3676 43189 46865 78

Kadın 2476 38065 40541 61

159

Diğer Uumllkelerden Gelen

Yabancılar

10974 100756 111730 98

Erkek 7800 51379 59179 132

Kadın 3174 49377 52551 60

Danimarkalılar 147124 2160579 2307703 64

Erkek 100272 1086793 1187065 84

Kadın 46852 1073786 1120638 42


16 - 64 Yaş Arası Serbest Ccedilalışan Vatandaşlarımız ve Diğer Bazı Yabancıların Oranı


Serbest Ccedilalışanların Oranı

Ukraynalılar 2

Filipinliler 2

Romanyalılar 2

Bosnalılar 3

Litvanyalılar 4

Somalililer 3

İranlılar 14

Tuumlrkler 15

Iraklılar 17

Pakistanlılar 17

Luumlbnanlılar 19

Hollandalılar 25


Batı uumllkelerinden gelen yabancılar iccedilerisinde en yuumlksek serbest ccedilalışan oranını 25 ile ccediloğunluğunu

ccediliftccedililerin oluşturduğu Hollandarsquodan gelenler en duumlşuumlk oranını ise 2 ile Ukrayna Filipinler Bosna-

Hersek ve Romanyarsquodan gelenler teşkil etmektedir Batı uumllkeleri dışından gelen yabancılar iccedilerisinde

yer alan Luumlbnanlılar arasında serbest ccedilalışanların oranı ise 19 Pakistanlılar arasında ise 17rsquodir

Bu grup iccedilerisinde yer alan Tuumlrklerin 15rsquoi serbest ccedilalışmaktadır

160

Danimarkarsquoda serbest ccedilalışan yabancılardan Batı uumllkelerinden gelenlerin 142rsquosi sosyal kurumlarda

128rsquoi seyahat acenteleri temizlik işleri vb işlerde 107rsquosi eğitim sektoumlruumlnde 102rsquosi ticari

işlerde ccedilalışırken diğer uumllkelerinden gelenlerin 245rsquoi sosyal kurumlarda 154rsquouuml seyahat

acenteleri temizlik işleri vb işlerde 76rsquosı eğitim sektoumlruumlnde 99rsquou ise ticari işlerde faaliyet

goumlstermektedirler Oumlte yandan Danimarkarsquoda serbest ccedilalışan yabancıların gelirleri hem Danimarkalı

serbest ccedilalışanlarınkinden hem de uumlcretli bir işte ccedilalışan yabancıların gelirinden daha duumlşuumlktuumlr Oysa

bu durum Danimarkalılar arasında tam tersi olup Danimarkalı serbest ccedilalışanların geliri uumlcretli bir işte

Danimarkalının gelirinden yuumlksektir


Danimarkarsquoda Devlet tarafından bir asgari uumlcret tespiti yapılmamakta ve asgari uumlcretin sosyal

taraflar arasında belirlenmesinde esas alınması gereken yasal normlar bulunmamaktadır Danimarka

işguumlcuuml piyasasında oumlrguumltlenme oranı ccedilok yuumlksektir İşccedililerin 80rsquoinden işverenlerin ise

50rsquosinden fazlası oumlrguumltlenmişlerdir Uumllkedeki en buumlyuumlk işccedili oumlrguumltuuml olan Danimarka İşccedili

Sendikaları Konfederasyonu (LO) ile Danimarka İşverenler Konfederasyonu (DA) arasında iki-uumlccedil

yılda bir yapılan toplu pazarlık goumlruumlşmelerinde yapılacak anlaşmanın kapsamı ve suumlresi uumlcret

koşulları ve uumlcretlerin anlaşmanın geccedilerli olduğu suumlre zarfında işyerlerinde hangi esaslar

ccedilerccedilevesinde pazarlık konusu edileceği ccedilalışma guumlnleri ve ccedilalışma saatleri tatil guumlnleri ve tatil

oumldemeleri işyeri temsilcilerinin seccedilimi işyerlerindeki ccedilalışma koşulları ile ilgili esaslar vb konular

ele alınmakta ve uumlzerinde uzlaşılan hususları iccedileren bir ccedilerccedileve anlaşma imzalanmaktadır

İşccedili sendikaları ve işverenler bu ccedilerccedileve soumlzleşmenin belirlediği esaslara goumlre toplu pazarlık

goumlruumlşmelerini yapmakta ve işkolları veya işyerleri itibarıyla anlaşmalar imzalamaktadırlar Bu

anlaşmalarda uumlcretin unsurları belirlenmekte ve bazı anlaşmalarda o işyeri veya işkolunda ccedilalışan

işccedililer iccedilin asgari uumlcret belirlenebilmektedir Ancak son yıllarda birccedilok anlaşmadan asgari uumlcret

kavramı ccedilıkartılmaya başlanmış yerine işccedililere işlerinde goumlsterdikleri başarıya kabiliyetlerine

eğitim durumlarına goumlre uumlcret oumldenmesini oumlngoumlren verimliliği arttırıcı mahiyette uumlcret

tanımlamaları iccedileren anlaşmalar yapılmaya başlanmıştır

Danimarkarsquoda sosyal taraflar arasında yapılan toplu pazarlık goumlruumlşmelerinde uumlcret artış taleplerinin

değerlendirilmesinde ve karşılıklı mutabakat sağlanmasında fiyat hareketleri refahta meydana

gelen artışlardan işccedili kesiminin alması gereken payın saptanması işccedililerin verimliliğinde meydana

gelen artışlar işccedililerin ccedilalışma ve izin suumlreleri veya sosyal haklarla ilgili talepleri vb konjonktuumlrel

olaylar oumlnemli rol oynamaktadır

161

Danimarkarsquoda sendikalı olmayan işccedililerin uumlcretleri ise işccedili ve işverenlerin karşılıklı anlaşmaları

suretiyle belirlenmektedir Ancak aynı işkolunda veya işyerinde ccedilalışan sendikalı işccedililere oumldenen

uumlcretler genellikle sendikasız işccedililer iccedilin de uygulanmaktadır Yine İşverenler Konfederasyonuna

uumlye olmayan işyerlerinde ccedilalışan işccedililerin uumlcretlerinin belirlenmesinde esas itibarıyla aynı

işkolunda veya işyerinde faaliyette bulunan işccedili sendikaları ile İşverenler Konfederasyonu uumlyesi

işyerleri arasında yapılan soumlzleşmeler esas alınmaktadır

Danimarkarsquoda 2013 yılı itibarıyla aylık uumlcret esasına goumlre ccedilalışan ve youmlnetim kademesinde

bulunmayanlar iccedilin uygulanan oumlzel ve kamu sektoumlruumlndeki ortalama bruumlt uumlcretler aşağıdaki tabloda

belirtilmiştir



Kamu Sektoumlruumlnde Youmlnetim Kademesinde Olmayan Uumlcretliler İccedilin Ortalama

Aylık Uumlcretleri

Sektoumlrler

Kamu Sektoumlruuml

Ortalama Aylık Uumlcret

(BruumltDKK)

Sanayi 47249

UlaştırmaTaşımacılık Hizmetleri

Bilimsel Araştırma ve Geliştirme Hizmetleri (Bilgi

İletişim vb)

51578

48655

Eğitim Hizmetleri 47249


Kamu Youmlnetimi Savunma ve Zorunlu Guumlvenlik

Hizmetleri

46102

Oumlzel Sektoumlrde Youmlnetim Kademesinde Olmayan Uumlcretliler İccedilin Ortalama

Aylık Uumlcretleri

Sektoumlrler

Oumlzel Sektoumlr

Ortalama Aylık

Uumlcret

(BruumltDKK)

Sanayi Genel 46102

Madencilik ve Taş İşlemeciliği 46842

İnşaat Sanayi 45177

Ticaret ve Taşımacılık Hizmetleri 45584

Bilgi İletişim Hizmetleri 46879

Finans ve Sigorta Hizmetleri 48877

Diğer Ticari Hizmetler 45769

162

Gayri Menkul İşleri 44807

Eğitim ve Sağlık Hizmetleri 45140


Kaynak Danmarks Statistik StatbankdkDB07 ILON2 ve ILON4)

Not Danimarkarsquoda bruumlt gelirden 8 oranında iş piyasası katkısı 1 yaşlılık aylığı tasarruf primi

ve ortalama 35-38 arasında değişen gelir vergisi (duumlşuumlk gelir gruplarından) kesilmektedir


Vatandaşlarımız Danimarkalılar ve Diğer Yabancılar Arasındaki İşsizlik Durumu ve İşsizlik

Oranları


Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 72917 56 74346 54 147264 55

Yabancı 15025 123 14984 109 30009 115

Tuumlrk 2339 167 2458 163 4797 165



a) İşsizler Tekrar Mesleki Eğitime Youmlnelmekte

Rapor doumlnemi iccedilerisinde Danimarka genelindeki 12 işbulma merkezinde (jobcentre) yapılan

araştırma sonrası işsizlik oumldeneğinin 2 yıl ile sınırlandırılmasını oumlngoumlren ve 1 Ocak 2013 tarihi

itibariyle yuumlruumlrluumlğe giren uygulama sonrası soumlzkonusu oumldeneği alma suumlresinin sonuna yaklaşan

işsizlerin 80rsquoinin aktivasyon programları ccedilerccedilevesinde iş arama faaliyetlerine youmlnelmek yerine

okula doumlnerek eğitim ve mesleki eğitime başlamayı istedikleri belirlenmiştir Kalan 20rsquolik

kesimin buumlyuumlk ccediloğunluğunu ise 48-59 yaş arası vasıfsız işccedililerin oluşturduğu kaydedilmiştir

163

b) İşsizlik Oumldeneğinde Yapılan Duumlzenlemelerden Goumlccedilmenler Fazla Etkileniyor

Danimarka İşccedili Sendikaları tarafından yayınlanan raporda işsizlik oumldeneği ile ilgili yuumlruumlrluumlğe konan

yeni duumlzenlemenin oumlzellikle Batı uumllkeleri dışından gelen goumlccedilmenlerin uumlccedil kat daha fazla etkilendiği

belirtilmiştir İşsizlik oumldeneği alma hakkını kaybeden işsiz sayısının giderek artması ve oumlzellikle de

goumlccedilmenler arasında işsizliğin artması sendikaları endişelendirici bir boyuta ulaştığı kaydedilmiştir

Soumlzkonusu duumlzenleme dolayısıyla işsizlik oumldeneği alma hakkını kaybedeceklerin başında vasıfsız

goumlccedilmen işccedililerin gelmesi bu duumlzenlemeden en fazla bu kesimlerin etkileneceğini ortaya

koymaktadır Raporda sadece bu yılın ilk iki ayında işsizlik oumldeneği alma hakkını kaybeden işsiz

sayısının 9 bin 300 kişi olduğu ve bunun 2 binini goumlccedilmenlerin oluşturduğu belirtilmiştir

Araştırmacılar tarafından soumlz konusu işsizlik oumldeneği alma suumlresine getirilen kısıtlamanın uyum

politikalarını olumsuz etkileyeceği insanları kaccedilak ccedilalışmaya zorlayacağı oumlne suumlruumllmuumlştuumlr

c) MaluliyetErken Emekli Aylığı Alanlara Ccedilalışma İmkanı

Başlatılan yeni uygulama ile daha oumlnce kendilerine maluliyeterken emekli aylığı (foslashrtidspension)

bağlanmış olanlardan ccedilalışmak isteyen ve sağlık durumu muumlsait olanlara haftada en az 2 saate kadar

esnek işlerde (Fleksjob) ccedilalışabilmelerine imkan tanınmıştır

d) Genccedil İşsizlerin İşe Entegrasyonu

Genccedil işsizlerin eğitimmesleki eğitime geccedilişlerini sağlayacak ldquokoumlpruuml programlarardquo katılımlarını

oumlngoumlren yeni duumlzenleme yuumlruumlrluumlğe girmiş bulunmaktadır Soumlzkonusu duumlzenleme ile işguumlcuuml

piyasasında uygulanan aktifleştirme programları ccedilerccedilevesinde iş arayan ya da işe uygun durumda

bulunan genccedil işsizlerin eğitime ya da mesleki eğitime katılmalarını sağlamak suretiyle işguumlcuuml

piyasasının rahatlatılması oumlngoumlruumllmuumlştuumlr

e) İşsizlere Yardımı Alanlara Performans Uygulaması

Danimarka Parlamentosursquona sunulan yasa tasarısı ile işsizlik oumldeneği sosyal yardım ya da eğitim

yardımı alma suumlresini bitirmiş olan işsiz kimselere youmlnelik yeni işguumlcuuml piyasası performans

uygulaması getirilmektedir Buna goumlre yukarıda belirtilen oumldenek ve yardım alma hakkını kullanıp

bitirmiş kimselere geccedilici işguumlcuuml piyasası performans programlarına veya aktifleştirme

programlarına katılma karşılığı sosyal yardım desteğinin suumlrduumlruumllmesi oumlngoumlruumllmuumlştuumlr

164


Belli Sigorta Kolları İtibariyle Sosyal Guumlvenlik Oumldeneği Alan Genel Tuumlrk Nuumlfusun Sayıları


2012

MalulluumlkErken

Emeklilik

Aylığı

İsteğe Bağlı Erken

Emeklilik

Oumldeneği

Analık

Yardımları

Sosyal

Yardım

Hastalık

Yardımı

Danimarkalılar 234694 101978 53710 107633 67975

Tuumlrkler 4754 282 925 3034 1371


İşsizlik sigortası İşsizlik sigortası isteğe bağlı bir sigorta olup her iş kolunda işccedililer veveya

bağımsız ccedilalışanlar tarafından kurulan ve İstihdam Bakanlığınca tanınan işsizlik kasaları tarafından

yuumlruumltuumllmektedir İşsizlik kasaları sendikaların buumlnyesinde faaliyette bulunmaktadırlar İşsizlik

sigortasının finansmanı ilgili kimselerin ccedilalıştıkları sırada ccedilalışma suumlrelerine bağlı olarak tam-guumln

veya yarım guumln ya da en az 18 aylık yuumlksek tahsili veya mesleki eğitimi tamamlayanlar herhangi bir

ccedilalışmaları olmasa bile meslekleriyle ilgili sendikalara ve bu sendikaların işsizlik kasalarına uumlye

olarak oumldedikleri işsizlik sigortası aylık primleriyle sağlanmaktadır

İşsizlik Oumldeneği Bir işsizlik kasasına en az bir yıl suumlreyle tam guumln uumlye olup son 3 yıl iccedilinde asgari

52 hafta ve en az 1924 saat ccedilalışmış olanlar işsiz kaldıklarında işsizlik kasasından işsizlik oumldeneği

almaya hak kazanmaktadırlar Bir işsizlik kasasına yarım guumln uumlye olanların işsizlik oumldeneğinden

yararlanabilmeleri iccedilin ise en az bir yıl suumlreyle uumlyeliklerinin bulunması son 3 yıl iccedilinde asgari 34

hafta ve en az 1258 saat ccedilalışmış olmaları gerekmektedir 2013 yılı itibariyle vergiye tabi olan

işsizlik oumldeneği miktarı 14580 DKK olup işsizlik oumldeneğinden azami yararlanma suumlresi ise 2 yıldır

165


Aile Yardımları (Ccedilocuk Paraları) Alanlarla İlgili Sayısal Bilgiler


Aile

Yardımları

Toplamı

Genccedillik

Oumldeneği

Normal

Ccedilocuk

Yardımı

Oumlzel Ccedilocuk

Yardımı

Ccedilok Ccedilocuk

Yardımı

Danimarka Geneli 974711 217117 198473 2931435 9436


Temmuz 2011 yılında yuumlruumlrluumlğe konan yeni duumlzenleme ile 15-17 yaş arası genccedillere aylık Genccedillik Oumldeneği

(Ungeydelse) oumldemesi başlatılmıştır

2013 yılı itibarıyla geccedilerli olan net aile yardımı tutarları şoumlyledir

Yaş Grupları Uumlccedil Aylık (DKK) Yıllık (DKK)




15-17 yaş arası ccedilocuklar iccedilin 893 (Aylık)

Kaynak Beskaeftigelseministeriet-Vejlening om satser mv2013

2012 yılı itibarıyla geccedilerli olan ccedilocuk yardımı (parası) tutarları şoumlyledir

Ccedilocuk yardımları Uumlccedil Aylık DKK) Yıllık (DKK)

Normal Ccedilocuk Yardımı (Ccedilocuk başına) 1276 5104

İlave Ccedilocuk Yardımı 1300 5200

Oumlzel Ccedilocuk Yardımı (Temel miktar-grundbeloslashb) 3261 13044

Oumlzel Ccedilocuk Yardımı Alanlara İlave Yardım 423 1692

Oumlzel Ccedilocuk Yardımı (Anne ve babanın her ikisi de oumllmuumlş) 6522 26088

İlave Ccedilocuk Yardımı (Anne ve babanın her ikisi de oumllmuumlş) 846 3384

Bir Batında Birden Fazla Doğum Yardımı 2103 8412

Oumlzel Ccedilocuk Yardımı (Eğitim goumlren anne ve babalar iccedilin) 1674 6696

Evlat Edinme Yardımı (Bir defaya mahsus) 48458

Kaynak Pensionsstyrelsen De Aktuelle Satser- Vejledning om regulering pr 1 januar 2012 af satser efter lov

om social pension mv

166




Okul Tipi Genel Danimarkalılar Yabancılar Tuumlrk Asıllılar

Temel Eğitim 708437 634887 73550 10530

Lise Oumlncesi Hazırlık Eğitimi 5421 4975 446 112

Lise (Gymnasium amp HF) 104936 94768 10168 2115

Meslek Yuumlksek Eğitimi 39582 35873 3709

Mesleki Temel Eğitim 45928 39883 6045

Meslek Liseleri 86538 77987 8551 1833

Kısa Suumlreli Yuumlksekoumlğretim 23738 18357 5381 401

Orta Suumlreli Yuumlksek Oumlğretim 83331 71615 11716 2016

Uumlniversite-Lisans 76785 67825 8960 1974

Uzun Suumlreli Yuumlksek Oumlğretim 63406 52456 10950 426

Genel Toplam 1238102 1098626 139476 19407

Kaynak Danimarka Eğitim Bakanlığı



Okul Tuumlruuml Erkek Kadın

Toplam

İlkoumlğretim 5196 4981 10177

Lise 534 812 1346

Toplam 5730 5793 11523

Kaynak TC Kopenhag Buumlyuumlkelccedililiği Eğitim Muumlşavirliği -2013

Danimarka tarafından 2002 yılında yapılan bir yasa değişikliği ile belediyelerce ana dili eğitimi

derslerinin sunulması zorunluluk olmaktan ccedilıkarılmış bu amaccedilla belediyelere yapılan kaynak

transferi durdurulmuştur Dolayısıyla buguumln belediyelerin 75rsquoinde Tuumlrkccedile ana dili eğitimi

kaldırılmış durumdadır İsterlerse bazı belediyelerin (vatandaşlarımızın yoğun olarak yaşadığı Ishoslashj

Belediyesi gibi) bu hizmetleri sunmalarına da imkan tanınmıştır Oumlte yandan vatandaşlarımız

tarafından Danimarkarsquoda kurulan oumlzel okullarda ve derneklerde Tuumlrkccedile ana dili dersleri uumlcretli

167

olarak verilmektedir Daha oumlnceki yıllarda temel eğitim goumlren Tuumlrk ccedilocuklarının yaklaşık yarısı ana

dili derslerine katılmakta iken buguumln bu sayının ccedilok duumlşuumlk olduğu tahmin edilmektedir

Danimarkarsquoda 2013-2014 oumlğretim yılı iccedilerisinde TC Kopenhag Buumlyuumlkelccedililiği Eğitim Muumlşavirliği

verilerine goumlre Tuumlrkccedile ana dili derslerine devam eden oumlğrenci sayısı 800 kişidir


Danimarkarsquoda meslek liseleri ve meslek yuumlksek eğitimine devam eden Tuumlrk koumlkenli oumlğrenci sayısı

2012 yılı itibarıyla 1833 kişidir


Tuumlrk

2010 134282 14880 2131

2011 136821 15413 2234

2012 135759 15199 1833

2013 130462 14886 -

Toplam 537324 60378

KaynakDanmark Statistiks-U14 ve TC Kopenhag Buumlyuumlkelccedililiği Eğitim Muumlşavirliği 2013


Erkek Kadın Toplam

Oumlnlisans 199 166 365

Lisans 790 1399 2189

Lisans Uumlstuuml 204 294 498

Genel Toplam 1193 1859 3052

KaynakTC Kopenhag Buumlyuumlkelccedililiği Eğitim Muumlşavirliği -2013

168


1551Oumlnemli Olaylar ve Gelişmeler

a) Danimarka Yabancılar İdaresi

Danimarkarsquoda oturma ve ccedilalışma izinleri ile aile birleşimine ilişkin başvuruların yapıldığı

Danimarka Yabancılar Dairesirsquonin (Danmarks Udlaeligndingeservice) goumlrev alanları 2012 yılında

farklı Bakanlıklar arasında paylaştırılmış olup ismininde değiştirilmesi oumlngoumlruumllmuumlştuumlr Buna goumlre

aile birleşimi ile ilgili başvuruların yine aynı adı taşıyan ve 20 yıl aradan sonra tekrar Adalet

Bakanlığırsquona bağlanan Yabancılar Muumlduumlrluumlğuumlne yapılması buna karşılık ccedilalışma izinlerinin ise

Ccedilalışma Bakanlığı buumlnyesinde oluşturulacak yeni bir muumlduumlrluumlğe devredilmesi kararlaştırılmıştır

b) Goumlccedilmen Muumlzesi

Danimarkarsquodaki ilk ve tek Goumlccedilmen Muumlzesi (Immigrant Museet) rapor doumlnemi iccedilerisinde Farum

kentinde accedilılmış olup muumlzede 16 yuumlzyıl başlarından guumlnuumlmuumlze kadar Danimarkarsquonın goumlccedil tarihine

ışık tutulmakta muumlzede goumlccedile ve goumlccedilmenlere ait değerli eşyalardan fotoğraflara goumlccedilmenlerin sosyal

yaşamlarına Danimarkarsquonın goumlccedile ve goumlccedilmenlere yaklaşımına ve goumlccedilmenlerin Danimarkarsquonın

inşasına ve gelişmesine katkılarına kadar birccedilok konuda bilgi belge eşya vb şeyler

sergilenmektedir Muumlzede ayrıca 1971 yılında Almanyarsquodan kitleler halinde Danimarkarsquoya gelen

vatandaşlarımızın da goumlccedil tarihine ilişkin bilgi belge ve eşyalar yer almakta 1970rsquoli yıllarda

Danimarkarsquodaki toplam 13000 misafir işccedilinin 6000rsquoini Tuumlrkiyersquoden gelen misafir işccedililerin

oluşturduğuna ilişkin anekdotlar yer almaktadır

c) Yabancıların Uumllkelerine Doumlnuumlşlerinin Teşvik Edilmesi

Danimarka Huumlkuumlmeti tarafından yabancıların kendi uumllkelerine doumlnuumlşuumlnuuml teşvik etmek uumlzere 2000

yılından bu yana uygulanan ldquoVatana Geri Doumlnuumlşuuml Teşvik Yasasırdquo ile ilgili duumlzenlememeler

suumlrduumlruumllmekle beraber Huumlkuumlmet yeni yasal duumlzenleme ile bu uygulamanın kamuoyuna duyurulması

konusunda belediyelere (kommuner) sağladığı yardımın durdurulmasını oumlngoumlrmuumlştuumlr Buna goumlre

daha oumlnce bu yasadan yararlanan her yabancı ve muumllteci iccedilin kişi başına belediyelere verilen 25000

DKKrsquoluk yardım uygulamasına son verilmiş soumlzkonusu uygulamanın kamuoyuna duyurulması

işleminin Danimarka Muumllteci Konseyirsquonce (Dansk Flygtninge Hjaeliglp) yapılması oumlngoumlruumllmuumlştuumlr

169

ccedil) Ayrımcılık

Danimarka İnsan Hakları Enstituumlsuuml (Institut for Menneskerettigheder-IMR) tarafından

Danimarkarsquoda etnik kimliği yaşı cinsiyeti inancı oumlzuumlrluuml olması vb nedeniyle her tuumlrluuml

ayırımcılığa maruz kalan kimselerin uğradıkları ayırımcılığı accedilıkccedila bildirebilecekleri ldquosigfranudkrdquo

adıyla bir internet portalı hizmete sunulmuştur Daha oumlnce Kopenhag Belediyesi tarafından hizmete

sunulan ve şu anda Danimarka İnsan Hakları Enstituumlsuumlrsquone (IMR) devredilen internet portalına

yapılan şikayetler sonrasında Danimarkarsquodaki ayrımcılığın boyutu ve maruz kalan kimselerin

sayısının tespiti bakımından yararlı olacağı duumlşuumlnuumllmekte ayrıca ayrımcılıkla muumlcadele iccedilin erişim

imkanları artırılmış bulunmaktadır Bu kapsamda Danimarka uyum Bakanlığı tarafından yayınlanan

bir araştırmada AB uumlyesi uumllkelerde halkın 16rsquosının Danimarkarsquoda ise halkın 14rsquouumlnuumln

ayrımcılığa maruz kaldığı Danimarkarsquodaki goumlccedilmenlerin ise 46rsquosının ayırımcılığa maruz kaldığı

ancak 14rsquouumlnuumln şikayette bulunduğu kaydedilmiştir


a) Aile Birleşimi

Danimarka Huumlkuumlmeti tarafından rapor doumlnemi iccedilerisinde Yabancılar Yasasırsquonın aile birleşimine

ilişkin kurallarını yumuşatan yeni duumlzenlemeler iccedileren yasa tasarısı yasalaşarak yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Buna goumlre

- Yuumlruumlrluumlkteki Yabancılar Yasasırsquonda oumlngoumlruumllen aile birleşimi ccedilerccedilevesinde oturum izni

alınabilmesi iccedilin aile birleşimi yapacak eşlerin her ikisinin de 24 yaşını doldurmuş olması koşulu

suumlrduumlruumllmekte ancak Danimarkarsquoda ikamet eden eşten istenen diğer bazı koşularda yumuşatıcı

duumlzenlemeler yapılmıştır

- Aile birleşiminde Danimarkarsquodaki eş ile Danimarka dışından gelecek olan eşin 24 yaşın altında

olmaları ya da her ikisinin 24 yaşında veya daha fazla olması yasal meşru ve tam zamanlı bir işte

ccedilalışmak suretiyle edindiği iş tecruumlbesi Danimarkaca dil yeterliliği veya aynı duumlzeyde İngilizce

Almanca Fransızca ya da İspanyolca dillerinden birinde veya birkaccedilında dil yeterliliğine sahip

olması Danimarka iccedilinde veya dışında tamamladığı eğitim durumuna ayrıca Danimarkarsquoda getto

olarak belirlenen boumllgelerin dışında yaşamış olması insani işlerde ccedilalışmış olması kendi uumllkesinde

170

belli bir suumlre kendi kendine yeter durumda bulunması gibi ek kriterlere bağlı olarak verilen puan

sistemi kaldırılmıştır

- Avustralya Kanada İsrail Japonya Yeni Zelanda İsviccedilre Guumlney Kore ve ABD vatandaşlarının

dışındaki uumllkelerden gelenlere youmlnelik uygulanan Danimarkaca dil yeterliliği ile Danimarka ve

Danimarka toplumu hakkında bilgi sahibi olmayı oumlngoumlren goumlccedilmenlikuyum sınavı kaldırılmış bu

sınavın yerine aile birleşimi yapan yabancılara uumlccedil aşamalı ve 9 aylık suumlre sonunda yapılacak dil

sınavı getirilmiştir

- Aile birleşimi başvurularında istenen başvuru uumlcretleri kaldırılmıştır

- Danimarkarsquoya gelen eşe Entegrasyon Yasası veya Aktif Sosyal Politika Yasası ccedilerccedilevesinde

ileride yapılabilecek yardım masraflarını karşılamak uumlzere 100000 DKK (Bu miktar her yıl yeniden

belirlenmektedir) tutarında yatırılması oumlngoumlruumllen mali teminat 50000 DKKrsquona duumlşuumlruumllmuumlştuumlr ve bu

miktarında uumlccedil aşamalı dil sınavındaki başarıya goumlre 10000 DKKrsquolık kısmının geri oumldenmesi

muumlmkuumln olabilmektedir

- Aile birleşimine izin verilebilmesi iccedilin eşlerin Danimarkarsquoyla ortak bağlarının başka bir uumllkeyle

olan ortak bağlarından daha guumlccedilluuml olmasını oumlngoumlren ve eşlerin Danimarkarsquoya bağlılığında esas

alınan 28 yıllık Danimarkarsquoda ikamet etme suumlresi 26 yıla duumlşuumlruumllmuumlştuumlr

b) Suumlrekli Oturma İzni

Danimarka Huumlkuumlmeti tarafından Yabancılar Yasasırsquonın 11 maddesinde yer alan kuralları

yumuşatmak amacıyla hazırlanan yasa tasarısı yuumlruumlrluumlğe girmiştir Buna goumlre

- Yuumlruumlrluumlkteki Yabancılar Yasasırsquonda aile birleşiminde olduğu gibi suumlrekli oturma izni iccedilin de

oumlngoumlruumllen meşru ve tam zamanlı bir işte ccedilalışmak suretiyle edindiği iş tecruumlbesi Danimarkaca dil

yeterliliği veya aynı duumlzeyde İngilizce Almanca Fransızca ya da İspanyolca dillerinden birinde

veya birkaccedilında dil yeterliliğine sahip olması son 25 yıl iccedilerisinde ccedilalışmış ve herhangi bir succedil

işlememiş olması Danimarka iccedilinde veya dışında tamamladığı eğitim durumuna ayrıca

Danimarkarsquoda getto olarak belirlenen boumllgelerin dışında yaşamış olması insani işlerde ccedilalışmış

olması kendi uumllkesinde belli bir suumlre kendi kendine yeter durumda bulunması gibi ek kriterlere

bağlı olarak verilen puan sisteminin kaldırılmasını

171

- Yuumlruumlrluumlkteki Yabancılar Yasasırsquonda suumlrekli oturum iccedilin oumlngoumlruumllen Danimarkarsquoda yasal olarak

ikamet etmiş olma şartının 4 seneden 5 seneye ccedilıkarılmasını

- Suumlrekli oturum izni almak iccedilin son 3 sene iccedilerisinde herhangi bir sosyal yardım almamış olma

şartının da hafifletilmesini

- Suumlrekli oturma izni başvurusunda bulunan kimselerden daha oumlnce istenen Danimarkaca dil

yeterlilik duumlzeyinin orta duumlzeyden (2 derece) temel seviyeye (1 derece) indirilmesini

- Daha oumlnce suumlrekli oturma izni başvurusunda bulunan kimselerden istenen son 3 yıl iccedilerisinde 25

yıl duumlzenli ve tam zamanlı bir işte (haftada 36 saat) ccedilalışmış olma ya da son 4 yıl iccedilerisinde duumlzenli

ve tam zamanlı bir işte ccedilalışmış olma ve bu suumlre iccedilerisinde 6 ay suumlre ile mesleki eğitime devam

etme ya da en uumlst duumlzeyde Danimarkaca dil yeterlilik seviyesini (3 derece) tamamlamış olma

şartının son 5 yıl iccedilerisinde 3 yıl ccedilalışmış olmak şekline doumlnuumlştuumlruumllmesi suretiyle ccedilalışma şartının

esnekleştirilmesi serbest ccedilalışanlardan aynı şartın istenmesi 3 yıllık ccedilalışma suumlresi iccedilerisinde

haftada en az 30 saatlik ccedilalışmanın kabul edilmesi bu ccedilalışmalarda sosyal hizmet ve bakım hizmeti

niteliği taşıyan ccedilalışmalara oumlzel oumlnem verilmesi kısmi zamanlı ccedilalışmalarda ise haftada 15 ila 30

saat arası ccedilalışmanın toplanarak istenen tam zamanlı ccedilalışma suumlresine tamamlanması Danimarka

dışına goumlnderilen işccedililerden ise 2 yıllık tam zamanlı ccedilalışma suumlresi istenmesini

- Bir oumlnceki Yabancılar Yasasırsquonda suumlrekli oturma izni başvurusunda eğitime devam etme koşulu

zorunlu bir koşul olmayıp uyum testlerinde aranan kriterler arasında yer almakta ve suumlrekli oturum

izni başvurusunda bulunan ve bir yuumlksek oumlğretim programını tamamlayan kimselere 15 puan

kazandırmakta iken yeni duumlzenleme ile lise eğitimiyle veya mesleki eğitimle birlikte yuumlksek

oumlğretimi bir buumltuumln olarak ccedilalışmaya eşdeğer tutulması Danimarkarsquoda lisans eğitmini bitiren bir

kimseye doğrudan suumlrekli oturma izni verilmesini oumlngoumlrmektedir

a) Ana Dili Eğitiminin Yeniden Başlatılması

Rapor doumlnemi iccedilerisinde Danimarka Huumlkuumlmeti tarafından yuumlruumlrluumlğe konulmak uumlzere ana dili

eğitiminin yeniden başlatılmasını oumlngoumlren bir plan kamuoyuna accedilıklanmıştır Soumlz konusu Planda

ilkoumlğretim okullarında belli derslerde ana dili eğitimini başlatma kararı vererek oumlnuumlmuumlzdeki 2 yıl

iccedilerisinde 210rsquodan fazla okulda ana dili eğitiminin verilmesini oumlngoumlrmuumlştuumlr

172

b) Yabancılar Duumlşuumlk Uumlcretli İşlerde Ccedilalışmaya Daha İstekli

Danimarka İstatistik Kurumu (Statistiks Danmark) tarafından yayımlanan bir ccedilalışmada uumllkedeki

yabancıların Danimarkalılara goumlre duumlşuumlk uumlcretli işlerde ccedilalışmaya daha ccedilok istekli olduklarının

belirlendiği buna goumlre Danimarkarsquoda ccedilalışan yabancıların 27rsquosinin saat uumlcreti 130 DKKrsquonun

altında olan işlerde ccedilalıştıkları buna karşılık Danimarkalılar arasında bu oranın 10rsquoda kaldığı

tespit edilmiştir

c) Yeni Kuşak Goumlccedilmenlerin Seccedilimlere Katılımı Daha Duumlşuumlk

Danimarkarsquoda yaklaşan yerel seccedilimler goumlz oumlnuumlne alınarak yapılan bir araştırmada Batı Avrupa

dışındaki uumllkelerden gelen goumlccedilmenlerin sonradan gelen kuşaklarının seccedilimlere ve demokratik

suumlreccedillere ebeveynlerinden daha az katılım goumlsterdiklerinin belirlendiği accedilıklanmıştır Soumlz konusu

araştırmada son seccedilimlerde sandıklara giden Batı Avrupa dışından gelen birinci kuşak goumlccedilmenlerin

oranı 369 iken bu oranın sonradan gelen kuşaklar arasında 317rsquoye duumlştuumlğuuml tespit edilmiştir

d) Doğu Avruparsquodan Gelen İşccedili Sayısı Artmakta

Danimarka işguumlcuuml piyasasına katılan Doğu Avrupa uumllkelerinden gelen işccedililerle ilgili yapılan bir

ccedilalışmada sayının 51000rsquoi aştığı belirtilerek bu rakamın duumlşmesinin soumlz konusu olmayacağı gibi

giderek artacağı kaydedilmiştir Oumlzellikle Danimarka iş duumlnyası tarafından bu uumllkelerden gelen

işccedililerin işbirliğine daha accedilık olmaları ve daha az uumlcretle ccedilalışmayı kabul etmeleri gerekccedile

goumlsterilerek daha ccedilok tercih edildikleri dolayısıyla Danimarkalı işccedililer ile Danimarkarsquoda suumlrekli

oturma ve ccedilalışma izni olan goumlccedilmen işccedilileri zor guumlnlerin beklediği ifade edilmiştir

e) Mesleki Eğitim Kurumlarına Talep Azalmakta

Danimarkarsquoda genccedillerin son yıllarda mesleki eğitim veren okullara gitmek yerine ccediloğunun normal

liseleri tercih etmesinden kaynaklanan durumun daha ileriki yıllarda ciddi sorunlara sebep olacağı

ara eleman bulma sorununun giderek arttığı kaydedilerek bu alanda ciddi reforma gereksinim

duyulduğu ifade edilmiştir Ayrıca mesleki eğitime devam edenlerinin ccediloğunun da eğitim suumlresi

iccedilerisinde mesleki eğitimden ayrıldıkları goumlz oumlnuumlne alındığında başta mesleki eğitime giriş

koşullarının yoğunlaştırılmasının yanı sıra mesleki eğitime devamı teşvik edici duumlzenlemelerin

yapılması gerektiği dile getirilmiştir

173

f) Muumlsluumlman ve Hristiyan Goumlccedilmen Nuumlfusun Sayıları Değişiyor

Danimarka Kopenhag Uumlniversitesi Sosyoloji Boumlluumlmuuml tarafından geccedilen 10 yıl iccedilerisinde goumlccedilmenlerle

ilgili kaydedilen gelişmeler konusunda yapılan ccedilalışmada 10 yıl oumlncesinde Muumlsluumlman goumlccedilmenlerin

sayısının Hristiyan goumlccedilmenlere goumlre 30 daha fazla olmasına karşın buguumln aradaki farkın 7rsquoye

duumlştuumlğuuml kaydedilmiştir Ccedilalışmada Danimarkarsquoda şu anda 244000 Muumlsluumlman goumlccedilmen 227000 ise

Hristiyan goumlccedilmen ve onların geriden gelen kuşaklarının bulunduğu belirtilmekte AB uumlyesi uumllkeler

arasında uygulanan serbest dolaşım dolayısıyla Danimarkarsquodaki Muumlsluumlman ve Hristiyan goumlccedilmenler

arasındaki farkın giderek azalacağı oumlnuumlmuumlzdeki 5 yıl iccedilerisinde Hristiyan goumlccedilmenlerin sayısının

Muumlsluumlman goumlccedilmenlerin sayısını geccedileceği kaydedilmiştir

g) Uumllkesine Doumlnen Tuumlrk Goumlccedilmen Genccedillerin Sayısı Artmakta

Danimarka İstatistik Kurumu tarafından yayınlanan Tuumlrk koumlkenli Danimarkalılarla ilgili istatistikicirc

verilerde 2012 yılında Tuumlrkiyersquoye kesin doumlnuumlş yapan Tuumlrk koumlkenli Danimarkalıların sayısı 506rsquoya

ulaşmıştır Bu eğilimin 2010 yılında 325 kişi ile başladığı 2011 yılında 495rsquoe yuumlkseldiği

kaydedilmiştir Soumlz konusu geri doumlnuumlşuumln Tuumlrk ekonomisinde kaydedilen gelişmelerden

kaynaklandığı belirtilerek oumlzellikle 20-24 yaşa arası genccedillerin Tuumlrkiyersquode şanslarını denemek

istedikleri ifade edilmiştir

h) Goumlccedil ve Uyum Araştırmasında İlginccedil Sonuccedillar

Danimarkarsquoda goumlccedilmenler ve uyum alanında en ccedilok ciddiye alınan ve kapsamlı araştırmalardan olan

Ropckwool Fonursquonun goumlccedil ve uyum araştırmasında ccedilarpıcı sonuccedillar ortaya ccedilıkmıştır Rockwool

Fonu Araştırma Birimi tarafından gerccedilekleştirilen araştırmada goumlccedilmenler arasındaki boşanma

oranının Danimarkalıları geccediltiği belirtilmekte oumlzellikle ikinci ve uumlccediluumlncuuml kuşak goumlccedilmenlerin

Danimarka yaşam tarzını benimsedikleri kaydedilmektedir Soumlz konusu araştırmada goumlccedilmen

grupları arasında eğitim iş piyasası sosyalleşme gibi konularda istatistiki bilgiler verilmekte

goumlccedilmenlerin eş seccediliminde buumlyuumlk oranda kendi milletinden ve kuumlltuumlruumlnden biriyle evlenmeyi tercih

ettikleri belirtilmektedir Araştırmada ayrıca Danimarkalılarla evlenen Tuumlrk Pakistanlı ve eski

Yugoslavyarsquodan gelen goumlccedilmen oranının oldukccedila duumlşuumlk olduğu kaydedilmekte genccedil goumlccedilmenlerin

artık kendi uumllkelerinden biriyle evlenmek yerine Danimarkarsquoda yaşayan kendi milletinden ve

kuumlltuumlruumlnden birini eş olarak tercih ettikleri ifade edilmektedir

174

Oumlte yandan Tuumlrkiye Pakistan Irak ve eski Yugoslavyarsquodan gelen goumlccedilmenler arasında yapılan

araştırmaya goumlre 25-54 yaş arasındaki goumlccedilmenler arasındaki boşanma oranının 34rsquoe ulaşmış

bulunduğuna dikkat ccedilekilen araştırmada uzmanlar her ne kadar bu durumun tuhaf goumlruumlnse de

boşanma oranındaki artışın goumlccedilmenlerin Danimarkarsquoya uyumunu ve Danimarkalılarla neredeyse

aynı oranı yakalamış olmasının Danimarka yaşam tarzını benimsediklerini goumlstermeleri accedilısından

olumlu değerlendirilmesi gerektiğini dile getirmektedirler Araştırmanın en ccedilarpıcı sonuccedillarından

biri ise yaşam tarzı tercihinde birinci kuşak goumlccedilmenler ile ikinci ve uumlccediluumlncuuml kuşak goumlccedilmenler

arasında oluşan uccedilurumun ortaya ccedilıkmasıdır Genccedil goumlccedilmen grupların Danimarkalı komşularının

yaşam tarzını tercih ettikleri ccedilalışma eğitim boş zamanları değerlendirme gibi konularda

goumlccedilmenler ile Danimarkalıların tercihleri arasında bir fark goumlruumllmediği belirtilmektedir

Araştırmada Danimarkarsquoda yaşayan genccedil goumlccedilmenlerin aile kurma ccedilocuk sahibi olma gibi konularda

Danimarkalılara benzedikleri belli bir ekonomik altyapıyı oluşturduktan sonra evlenme ve ccedilocuk

sahibi olmayı duumlşuumlnduumlkleri dolayısıyla geccedil evlendikleri ancak erken boşandıkları gibi bir durumun

ortaya ccedilıktığı dile getirilmektedir Yine Araştırmaya goumlre Danimarkarsquoya en iyi uyum sağlayan

goumlccedilmen grupları olarak Pakistanlılar ve eski Yugoslavyarsquodan gelen goumlccedilmenler oumln sıralarda yer

alırken vatandaşlarımızın ise orta sıralarda yer aldığı kaydedilmiştir

1553Sayısal Veriler

Danimarka Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımızın Sayısı

Yıllar Sayı

1979-1999 11170

2000 3096

2001 3270

2002 1948

2003 2158

2004 732

2005 878

2006 1125

2007 527

2008 581

2009 511

2010 239

2011 227

2012 278

Toplam 26740 Kaynak Danimarka İstatistik Buumlrosu

175

Danimarkarsquoya Gelen ve Ayrılan Vatandaşlarımızın Sayısı

Yıl Gelen Ayrılan

2010 832 431

2011 662 604

2012 667 675

2013 833 578

KaynakDanmarks Statistiks ndashVAN1AAR - UDVAN


2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Tuumlrk 527 581 511 239 227 278

Irak 515 1166 1201 368 1065 775

Bosna Hersek 224 270 265 131 217 169

Somali 317 527 264 142 345 387 Kaynak Invandrere i Danmark 2012 Pg 40


Danimarkada 5i federasyon 1rsquoi kadın derneği 3rsquouuml Danimarkadaki Tuumlrk işadamları tarafından ticari

ve ekonomik alanda kurulmuş dernekler (Danimarka-Tuumlrkiye İşadamları Derneği (DATİAD)

Muumlstakil İşadamları Derneği (MUumlSİAD) ve Danimarka Tuumlrk Ticaret ve Sanayi Odası (TUumlMSİAD))

ile 2rsquosi de uumlniversite oumlğrencilerininmezunlarının kurduğu dernekler (Tuumlrkiye Danimarka İletişim

Platformu ve Danimarka Tuumlrk Genccedillik Derneği) olmak uumlzere vatandaşlarımız tarafından kurulan

toplam 67 civarında dernek bulunmaktadır



Uumlst Kuruluşlar

5



Spor Dernekleri 1

Diğerleri 1

Toplam 67

176



Avrupa Parlamentosu


Eyalet Parlamentoları


Yabancılar Meclisleri

Toplam 41


Sıra No Adı Soyadı Seccedilim Boumllgesi Partisi

1 Taner Yılmaz Kopenhag Sosyal Demokrat Parti (S)

2 Ayfer Baykal Kopenhag Sosyalist Halkccedilı Parti (SF)

3 Huumlseyin Araccedil Aringrhus Sosyal Demokrat Parti (S)

4 Buumlnyamin Şimşek Aringrhus Liberal Parti (V)

5 Cemal Oklu Roskilde Sosyal Demokrat Parti (S)

6 Tuncay Yılmaz Roskilde Sosyalist Halkccedilı Parti (SF)

7 Canan Doğan Holstebro Sosyal Demokrat Parti (S)

8 Emine Koca Slagelse Sosyal Demokrat Parti (S)

9 Sadık Zeki Topccedilu Ringsted Sosyal Demokrat Parti (S)

10 Neslihan Diksan Furesoslash Sosyal Demokrat Parti (S)

11 Fatma Ccediletinkaya Randers Sosyal Demokrat Parti (S)

12 Ali Vural Kerteminde Sosyalist Halkccedilı Parti (SF)

13 Seyit Ahmet Oumlzkan İshoslashj Sosyal Demokrat Parti (S)

14 Bilal İnekccedili İshoslashj Sosyalist Halkccedilı Parti (SF)

15 Şenguumll Deniz Ishoslashj Sosyal Demokrat Parti (S)

16 Bayram Yuumlksel Ishoslashj Sosyal Demokrat Parti (S)

17 Sami Deniz Ishoslashj Sosyalist Halkccedilı Parti (SF)

18 Kemal Bektaş Hoslashje-Taastrup Sosyal Demokrat Parti (S)

19 Ekrem Guumlnbulut Hoslashje-Taastrup Sosyal Demokrat Parti (S)

20 Fuat Yalan Helsingoslashr Sosyal Demokrat Parti (S)

177

21 Serdal Benli Gladsaxe Sosyalist Halkccedilı Parti (SF)

22 İsminur Lone Yalccedilınkaya Gladsaxe Liberal Parti (V)

23 Turan Savaş Fredericia Sosyal Demokrat Parti (S)

24 Ergin Oumlzer Fredensborg Sosyal Demokrat Parti (S)

25 Mahmut Erdem Broslashndby Sosyalist Halkccedilı Parti (SF)

26 Doğan Polat Albertslund Sosyal Demokrat Parti (S)

27 Mehmet Kuumlccediluumlkakın Albertslund Sosyalist Halkccedilı Parti (SF)

28 Erdal Ccedilolak Vallensbaeligk Strand Sosyalist Halkccedilı Parti (SF)

29 Emrah Tuncer Holbaeligk Sosyal Liberal Parti (RV)

30 Ali Uumlnsal Koslashge Liberal Parti (V)

31 Oumlzgen Yuumlcel Hilleroslashd Liberal Parti (V)

32 Mustafa Kellegoumlz Silkeborg Sosyal Demokrat Parti (S)


İki Uumllke Arasında İmzalanan Anlaşma ve Protokoller

Anlaşma Adı İmza Tarihi

Ticaret Anlaşması 15121948

Tuumlrkiye-Danimarka İktisadi Sınai Bilimsel ve Teknik İşbirliği Anlaşması 26101976

Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması 721990

Sağlık İşlerine İlişkin Protokol 2541991

Ccedilifte Vergilendirmenin Oumlnlenmesi Anlaşması 3051991

Turizm İşbirliği Anlaşması 2071993

Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi 22011976

Uumllkemiz ile Danimarka arasında 22 Ocak 1976 tarihinde imzalanan Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi 1

Şubat 1978 tarihinde yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Anılan Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi 13 Aralık 1999 tarihinde revize edilmiştir ve revize Soumlzleşme

1 Aralık 2003 tarihinden bu yana yuumlruumlrluumlktedir

178

16 AVUSTURYA





Erkek 4123622 504954 58764

Kadın 4328238 499314 54906

Toplam 8451860 1004268 113670




0 ndash 15 16 ndash 24 26 ndash 49 50 ndash 65 65 ve yukarı

Erkek 10172 8771 29369 7291 3161

Kadın 9643 8494 25225 8349 3195

Toplam 19815 17265 54594 15640 6356


Vatandaşlarımızın Eyaletlere Goumlre Dağılımı 01012012 tarihi itibarıyla

Eyaletler Erkek Kadın Toplam

Burgenland 439 401 840

Kaernten 433 423 856



Salzburg 3393 3054 6447


Tirol 5852 6030 11882

Vorarlberg 6985 6686 13671

Viyana 22453 20955 43408

Genel Toplam 57969 54805 112774


179



Milliyet Toplam

Almanya 157793

Tuumlrkiye 113670

Sırbistan 111280

Bosna Hersek 89925

Hırvatistan 58619

Romanya 53261

Polonya 45965

Macaristan 37004

Rusya 27343

Slovakya 25333

Makedonya 19377

Kosova 17943

İtalya 17831

Bulgaristan 14144

Afganistan 12380


Ccedilin 10191

Slovenya 9592

Diğer 172405

TOPLAM 1004288

Kaynak Federal İstatistik Kurumu 01012013



Buumlyuumlkelccedililik

Goumlrev boumllgesi

Evlenen

Doğan Oumllen Tuumlrk-Tuumlrk Tuumlrk-Yabancı

Avusturya 1501 299 144 584

Kaynak Statistisches Jahrbuch 2014

180






Avusturyanın ccedilalışma yaşındaki (15-64 yaş) nuumlfusunun toplam sayısı 5662300 olup bu sayının

4444100uuml istihdam hayatına katılmış bulunmaktadır Sivil işguumlcuumlnuumln (15-64 yaş) istihdama

katılım oranında 73rsquoluumlk bir ortalama değerle AB uumlyesi uumllkeler arasında beşinci sırada

gelmektedir İşguumlcuumlne katılım oranı Avusturya vatandaşlarında 74 iken (erkeklerde 79

kadınlarda 70) bu oran goumlccedilmen koumlkenlilerde ortalama 66 (erkeklerde 73 kadınlarda 59)

Tuumlrk koumlkenlilerde de 56 (erkek 69 kadın 43) şeklinde ortaya ccedilıkmaktadır


Cuumlzi Ccedilalışma (Geringfugige Beschaeftigung) Uumlcret Sınırı 01012013 tarihinden itibaren geccedilerli

olacak şekilde yeniden belirlenmiştir Buna goumlre kaza sigortası dışında uzun vadeli sigorta kolları

primi oumldenmeyen kısmi suumlreli ve sınırlı kazanccedillı bu ccedilalışma ilişkisinde guumlnluumlk 2970 Avro aylık

38680 Avro kazanccedil elde edilebilecektir

İş Kanununda yapılan ve 01012014 tarihinden itibaren yuumlruumlrluumlğe girecek olan yasal duumlzenleme

ccedilalışanlara bakmakla yuumlkuumlmluuml oldukları birinci derece yakınlarının bakımını uumlstlenmek uumlzere l-3

ay arasında değişen suumlrelerde Bakım İzni (Pflegekarenz) verilmesine imkacircn tanımaktadır Bir

işletmede aralıksız olarak en az uumlccedil aydan beri ccedilalışanlara verilmesi oumlngoumlruumllen bakım izni

başvurusunda bakılacak kişinin en az 3 Basamak kapsamına giren (0-18 yaş grubunda

olanlar ile ruh ve sinir hastalarında 1 Basamak) engel derecesine sahip bulunması esastır Yeni

yasal duumlzenleme bakım izni başvurusu kabul edilen ccedilalışanlara haftalık ccedilalışma saatini 10a

duumlşuumlrmesine de olanak tanımaktadır Bakım izni aynı kişi iccedilin bakım derecesinde artış olmadığı

suumlrece sadece bir defaya mahsus verilebilecektir

Federal Meclisin kabul ettiği yeni bir yasal duumlzenleme eğitim izni kullanan ccedilalışanların kısmi

ccedilalışma kapsamında ccedilalışma saatlerinde 25-50 oranında kesinti yapılabilmesine imkacircn

sağlamaktadır 2013 yılı Temmuz ayından itibaren yuumlruumlrluumlğe giren bu duumlzenleme ccedilalışma

181

saatlerindeki kısıtlama iccedilin İş Piyasası Servisinin (AMS) saat başına 076 Avro tutarında oumldeme

yapmasını oumlngoumlrmektedir

Federal Yuumlksek İdare Mahkemesi 8Ob A 7612b sayılı kararında işten ccedilıkartılmış olması

nedeniyle erken emekliliğe başvuran ve yaş koşuluna bağlı olarak emekli aylığı eksik oumldenen

sigortalının tazminat talebini reddetmiştir Yuumlksek Mahkeme 60 yaşını doldurmadan işten

ccedilıkartılan sigortalının bu işleme karşı accediltığı davayı kazandığını işverenin bu durumda ccedilalışanı tam

uumlcretle yeniden işe almakla yuumlkuumlmluuml olduğunu kabul etmiş ancak sigortalının bu suumlreci

beklemeden yaşlılık aylığı başvurusunda bulunup aylık almaya başladığını vurgulayarak erken

aylık oumldenmesine bağlı eksik oumldemelerin eski işverence tazmin edilemeyeceğine huumlkmetmiştir

St Poumllten Yuumlksek Eyalet Mahkemesi 21 R 1613 frdquo sayılı kararında Tuumlrk vatandaşı olduğu

gerekccedilesiyle davacıya Goumltuumlruuml Ulaşım Yardımı (Pendlerhilfe) oumldemeyen Aşağı Avusturya

Eyaletini haksız bulmuş ve bu husustaki yerel mahkeme kararını değiştirmiştir Karara goumlre yetkili

Eyalet makamı davacı Tuumlrk işccedilisine 14 guumln iccedilinde 750 Avro (2012 tarihinden itibaren 4 faiz

uygulanacaktır) tutarında oumldeme yapacak ve dava masraflarını da uumlstlenecektir Davacı Tuumlrk

vatandaşı 40 yıldan beri Avusturyada ikamet etmekte olup suumlresiz oturma izni hamilidir Davalı

taraf yaptığı savunmada goumltuumlruuml ulaşım yardımını ilgili yasal mevzuat gereği sadece Avrupa

Ekonomik Alanına giren uumllke vatandaşlarına yaptığını bu yardımın esasen bir sosyal oumldenek

anlamını taşımadığını ve bu şekliyle de ayırımcılık yasağıyla ilgili Eyalet mevzuatının ihlal

edilmediğini ifade etmiştir

Federal Yuumlksek Mahkeme 9 Ob A 4013 t sayılı kararında Polonya asıllı Avusturya

vatandaşının işvereninin ccedilok sık rapor alması nedeniyle aldığı işten ccedilıkartılması kararına yaptığı

itirazı kabul etmiş ve işverenin iş akdi feshinde milliyete dayalı ayırımcılık yaptığına huumlkmetmiştir

Yuumlksek Mahkeme davacı tarafın işyerinde emrinde ccedilalıştığı ustabaşının suumlrekli olarak pissin

yalancı ve hırsızsın aptalsın ve beyinsizsin şeklindeki hakaretlerine maruz kaldığını esasen iki

kişinin yapması gereken işi yaptığını ve bu nedenle bel fıtığı olduğunu soumlzluuml tacizlerin de kendisini

depresyona suumlruumlklediği yolundaki savunmasını inandırıcı bulmuş ve davalı tarafın davacının

Avusturya vatandaşı olduğu gerekccedilesiyle milliyete dayalı ayırımcılığın soumlz konusu edilemeyeceği

şeklindeki tezini reddetmiştir Mahkeme davacının işyerinde sadece goumlccedilmen koumlkenli ccedilalışanların

bulunduğu bir ekipte yer almış olmasının milliyete dayalı ayırımcılığa yeterli delil teşkil edeceğini

ayrıca vurgulamıştır

182




Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 1720800 70 1974400 79 3695200 74

Yabancı 222600 59 265900 73 488500 66

Tuumlrk 11900 43 27800 69 39700 56

Genel Toplam 1955300 67 2268100 78 4223400 73

Kaynak Federal Istatistik Kurumu

5901 Sayılı Karnm kapsamında izin ile Tuumlrk vatandaşlığından ayrılan Mavi Kart hamili Tuumlrk uyruklular

ile ccedilifte vatandaşhk hakkı olup bulunduğu uumllke kimlik kartı ile işlemlerini yaptıran vatandaşlarımız ile

işsizlik kaydı bulunan vatandaşlarımız bu sınıfa dacirchil değildir

Toplam İşguumlcuumlnuumln (25-64 Yaş) Eğitim Durumu

Genel Avusturya Koumlkenli Tuumlrk Koumlkenli

Zorunlu Eğitim 156 120 642

Mesleki Eğitim 536 583 250

Lise ve Dengi 153 148 80

Yuumlksek Oumlğrenim 148 149 28

Kaynak MigrationampIntegration 2013

Ccedilalışan Tuumlrklerin Yaş Gruplarına Goumlre Dağılımı


Yaş Grubu Tuumlrk Vatandaşları Tuumlrk Asıllı Olanlar

15-19 lt3000 lt3000

20-55 40800 84500

56-65 lt3000 3900

65 yaş uumlzeri lt3000 lt3000

Toplam (Yaklaşık) 49800 91700

Kaynak İş Piyasası Servisi İstatistikleri

183

Ccedilalışan Tuumlrklerin Ccedilalışma DairelerineBoumllgelereİdari Yapılanmaya Goumlre Dağılımı



Burgenland 300

Kaernten 0

Aşağı Avusturya 5100

Yukarı Avusturya 4400

Salzburg 2700

Steiermark 1800

Tirol 5600

Vorarlberg 6000

Viyana 13800

Toplam 39700


Ccedilalışan Yabancıların İş Kollarına Goumlre Dağılımı



Tarım- Orman 10233

Sanayi 76364

Ticaret - Ulaştırma 16233

Hizmetler 53576

Teknik Meslekler 3672

İdari işler- Buumlro Hizmetleri 8974

Sağlık- Eğitim 6313

Diğerleri 283118

Toplam 458483


Not İş Piyasası Servisi ccedilalışan vatandaşlarımızın iş kollarına goumlre dağılımı hakkında istatistik

tutmamaktadır Yukarıdaki tablo mevcut istatistikler ışığında değiştirilerek duumlzenlenmiştir

184


Yabancı Koumlkenli Tuumlrk Vatandaşı Tuumlrkiye Doğumlu

Erkek 41100 lt3000 4500

Kadın 25900 lt3000 lt3000

Toplam 67700 lt6000 5000

Kaynak Arbeitskraefteerhebung 2011

Avusturya İstatistik Kurumu serbest ccedilalışanların milliyetleri ve faaliyet goumlsterdikleri sektoumlrlere

goumlre dağılımına ilişkin istatistik tutmadığı gibi bunların istihdam ettiği işccedili sayısı hakkında da bilgi

ve dokuumlman mevcut değildir

Federal İstatistik Kurumu tarafından ccedilıkartılan Goumlccedil ve Entegrasyon Yıllığı 2013 adlı kitapccedilık

2012 yılı verileri ışığında ccedilalışma hayatındaki 111100 Tuumlrk ve Tuumlrk asıllı goumlccedilmen nuumlfusun

76sının (8450) serbest ccedilalıştığına işaret etmektedir Aynı kaynak Tuumlrk ve Tuumlrk asıllı

muumlteşebbislerin yabancı koumlkenli girişimciler iccedilindeki oranını 6 olarak vermektedir

Viyana Ticaret Odası yetkililerinin yaptığı accedilıklamalara goumlre buradaki Tuumlrk ve Tuumlrk asıllı

muumlteşebbislerin sayısı 3000i geccedilmektedir ve bunlardan 1000 kadarının Tuumlrk vatandaşı olduğu

anlaşılmaktadır Muumlteşebbislerimizin faaliyet alanı 45 ile ticari sektoumlrlerde yoğunlaşmaktadır

Zanaatkacircr olarak serbest meslek icra edenlerin oranı ise 29 olup bu sektoumlruuml 26 ile hizmetler

takip etmektedir

Vatandaşlarımızın veya Tuumlrk koumlkenli muumlteşebbislerin kurmuş oldukları şirketlerin tuumlrleri ve

buumlyuumlkluumlklerine ilişkin ayrı bir istatistik tutulmamaktadır Bununla birlikte bunların ağırlıklı olarak

perakende ticaret sektoumlruumlnde (2000) ve gastronomi (500) alanında faaliyet goumlsterdiği keza 100

kadar şirketin ithalatccedilı-toptancı olarak ticari faaliyet yuumlruumlttuumlğuuml tahmin edilmektedir Tuumlrk veya Tuumlrk

koumlkenli işletmelerde toplam 6000 kişinin istihdam imkacircnı bulduğu ve bu sayının ccedilok buumlyuumlk oranda

yine Tuumlrk koumlkenli goumlccedilmenlerden oluştuğu duumlşuumlnuumllmektedir

Avusturya Ticaret Odası yetkilileri Tuumlrk veya Tuumlrk koumlkenli şirketlerin toplam 300 milyon Avro

tutarında bir ciroya sahip olduğu tahminen belirtmektedirler Bu ciroların yaklaşık 30unun

Tuumlrkiyeden mal ithal eden firmalara ait olduğu hususunda ortak goumlruumlş bulunmaktadır

185

Avusturyada faaliyet goumlsteren Tuumlrk girişimciler buumlyuumlk oumllccediluumlde kuumlccediluumlk ve orta oumllccedilekli Tuumlrk işletme

sahiplerini bir araya getiren ATİS TUumlMSİAD MUumlSİAD ve Viyana Tuumlrk İş Adamları Derneği adı

altındaki teşkilatlarla oumlrguumltlenmiş bulunmaktadır



İşkolları Ortalama Aylık Uumlcretler euro

İmalat Sanayi 2113

İnşaat 1889

Ticaret Oto Bakım ve Tamiri 1608

Ulaştırma ve Depolama 2002

Gastronomi 1143

Bankacılık ve Sigortacılık 2712

Diğer Ekonomik Faaliyetler 1353

Kamu Hizmetleri Savunma Sosyal Sigortalar 2204


Sağlık ve Sosyal İşler 1764


Kaynak Federal Ccedilalışma Bakanlığı

Avusturyarsquoda yasal asgari uumlcret uygulaması bulunmamaktadır Bununla birlikte Federal Ccedilalışma

Bakanlığı sadece ev hizmetlerinde istihdam edilenlere uygulanmak uumlzere aylık asgari uumlcret

sınırlarını belirlemektedir Bu kapsamda oumldenecek asgari uumlcretlerde istihdam edilen kişinin mesleki

eğitimi ve ccedilalışma suumlresi esas alınmaktadır

Federal Ccedilalışma Bakanlığı ev hizmetlerinde ccedilalıştırılan meslek eğitimli personele 1-5 hizmet yılı

iccedilin 114420 euro tutarında asgari uumlcret oumldenmesini kararlaştırmıştır Aynı hizmet suumlresi iccedilin ev

hizmetlerinde ccedilalıştırılan eğitimli aşccedilılara 145430 euro keza ccedilocuk ve bebek bakıcılarına yine ayni

koşullarda 124540 euro asgari uumlcret oumldenmesi zorunludur

Ev hizmetlerinde hasta veya yaşlı bakımı iccedilin istihdam edilen kişiler 126240 euro ( 1-5 hizmet yılı

iccedilin) asgari uumlcret almaktadır Bu personelin eğitimli olması halinde oumldenecek asgari uumlcret sınırı

151060 euro olarak tespit edilmiştir

186


Avusturya Sendikalar Birliği (OumlGB) ccedilatısı altında faaliyet goumlsteren toplam 7 sendika ile işverenleri

temsilen Ticaret Odaları arasında her yıl toplam 450 den fazla toplu iş soumlzleşmesi imzalanmaktadır

Bu soumlzleşmeler yıllık uumlcret artışları yanında tatil oumldeneği ve yılsonu ikramiyesi gibi uumlcret dışı

yapılan yardımları iccedilermektedir



Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 122012 70 165195 82 287206 76

Yabancı 26872 105 39871 108 66743 107

Tuumlrk 3700 - 6425 - 10125 171

Kaynak Federal İş Piyasası Servisi

Meslek eğitimine devam eden vatandaşlarımız dacirchildir icircşsizlik kaydı bulunan bu grubun ccedilıkması halinde

vatandaşlarımız arasındaki işsizlik oranı 138 şeklinde ifade edilecektir




İşsiz Vatandaşlarımızın Ccedilalışma Dairelerine Boumllgelere İdari Yapılanmaya Goumlre Dağılımı

2013 Yılı Ortalaması

Federal Eyaletler Kadın Erkek Toplam

Burgenland 22 47 70

Kaumlrnten 32 56 88



Salzburg 152 274 426


Tirol 387 526 912

187

Voralberg 313 470 783

Viyana 1601 2859 4460

Avusturya Genel 3700 6425 10125

Kaynak AMS 2013 Ortalama Istatistik Doumlkuumlmuuml



Federal Ccedilalışma Bakanlığı

Ccedilalışma hayatının sevk ve idaresinden sorumlu Bakanlık yeniden yapılandırılmıştır Avusturyarsquonın

ccedilalışma hayatı ve sosyal guumlvenlik mevzuatı 31 Ocak 2009 tarihine kadar Ekonomi Ccedilalışma ve Aile

Bakanlığı ile Sosyal Guumlvenlik ve Tuumlketiciyi Koruma Bakanlığı olmak uumlzere iki farklı Federal

Bakanlığın sorumluluk alanına bırakılmıştır Bu tarihten itibaren gerccedilekleştirilen yasal duumlzenleme

ile Federal Ccedilalışma Sosyal İşler ve Tuumlketiciyi Koruma Bakanlığı hayata geccedilirilmiş ve sosyal

politika alanı tek bir kurumsal otoriteye bağlanmıştır

Yeni Bakanlık Bakanlık makamı ve yardımcı diğer uumlniteler yanında 7 ayrı ana hizmet biriminden

teşekkuumll etmiştir

Bu birimlerin goumlrev ve sorumluluk alanları

1Sivil Savunma Hizmetleri

2Sosyal Sigortalar

3Tuumlketici Hakları ve Tuumlketicinin Korunması

4Bakım Engelli Hakları ve Yardımları Diğer Sosyal Yardımlar

5Avrupa Birliği Uluslar Arası Kuruluşlar ve İlişkiler

6İş Piyasası

7İş Hukuku ve İş Teftiş Kurumu şeklinde sıralanmaktadır

Rudolf Hundstorfer Avusturya Sendikalar Birliği (OumlGB) Başkanı iken 27 Huumlkuumlmetin Ccedilalışma

Bakanlığı goumlrevine atanmıştır Federal Engelliler Savunma Makamı bu Bakanlık buumlnyesinde

faaliyet goumlstermekte ve sekreterya hizmetleri buradan yuumlruumltuumllmektedir

188

Sosyal Guumlvenlik Kurumları

Avusturya sosyal guumlvenlik sistemi hastalık kaza ve emeklilik sigortasını kapsamaktadır Her uumlccedil

sigorta da ccedilalışanlar iccedilin zorunlu tutulan sigorta kollarıdır Bir sosyal guumlvenlik kurumu tarafından

yuumlruumltuumllmemekle birlikte işsizlik sigortası da zorunlu sigorta kolu olup uumllke genelinde faaliyet

goumlsteren Federal Ccedilalışma Kurumuİş Piyasası Servisi (AMS-Arbeitsmarktservice) tarafından

sevk ve idare edilmektedir

Avusturya sosyal guumlvenlik sisteminin fınansmanında toplam harcamaların (523 Milyar Avro)

toplam gelir (525 Milyar Avro) iccedilindeki oranı 996 olarak tespit edilmiştir 2012 yılında toplam

gelirinden 21299023598 Avro daha az harcama yapılmıştır

Hastalık sigortası her Federal eyalette bulunan 9 Boumllge 6 İşletme ve 4 Kurumsal olmak uumlzere

toplam 19 hastalık kasası tarafından yuumlruumltuumllmektedir 2012 yılı itibarıyla toplam 6620491

(3295391 Erkek) kişi hastalık sigortalarına aylık prim oumldemektedir Gelirlerin 829unu prim

kesintilerinden sağlayan hastalık sigortası 84 Milyonluk toplam nuumlfusun 999 unu (6288432

Prim Oumldeyen 1985268 Aile Ferdi) kapsamında bulundurmaktadır Sigorta kapsamında yapılan

ve toplam bedeli 15 Milyar Avro olan yardım ve harcamaların tutarı ulusal gelirin yaklaşık

5ine karşılık gelmektedir Sağlık tesislerine ( 29) ve doktorlara (24) yapılan oumldemeler

gider kaleminin 53uumlnuuml (813 Milyar Avro) oluşturmaktadır

Emeklilik sigortası 6 yetkili kurum tarafından yuumlruumltuumllmektedir Bu kurumlar Emeklilik Sigortası

Kurumu (uumlcret karşılığı bağımlı ccedilalışanlar iccedilin) Demiryolu ve Maden İşccedilileri Sigorta Kurumu

Kamu Ccedilalışanları Sigorta Kurumu Bağımsız Ccedilalışanlar Sigorta Kurumu Ccediliftccedililer Sigorta Kurumu

ve Noterler Sigorta Kurumu şeklinde sıralanmaktadır Emeklilik sigorta kurumlarına toplam

3673673 kişi sosyal guumlvenlik primi oumldemektedir Bu sayı iccedilinde Ccedilalışanların Emeklilik Sigortası

Kurumu (PVA) 3137529 accedilık ara ilk sırada gelmektedir Bağımsız ccedilalışan toplam 536144 kişi

sosyal guumlvenlik prim kesintilerini bağlı oldukları sosyal guumlvenlik kurumlarına yatırmaktadır

Emeklilik sigortası kurumlarının 357 Milyar Avro olan toplam gelirinin 271 Milyar Avrosu prim

kesintilerinden sağlanmaktadır 2012 yılının toplam gideri olarak verilen 35691394139 Avronun

314 Milyar Avrosu sigorta aylıklarına harcanmıştır

189

Emeklilik sigorta kurumları toplam 2273628 hak sahibine sigorta aylığı oumldemektedir Bu

sayının 1554432sini yaşlılık aylığı 208339unu maluliyet aylığı 510857sini de dulyetim

aylıkları oluşturmaktadır

Her 1000 ccedilalışana duumlşen emekli sayısı 1992 yılında 582 iken bu sayı 2012 yılı sonu itibarıyla 615e

yuumlkselmiş bulunmaktadır Ortalama emeklilik yaşı erkek sigortalılarda 594 iken bu yaş kadınlarda


Rapor doumlneminde emeklilik sigorta kurumlarına 176352 aylık başvurusu tespit edilmiştir Bu

başvurulardan 73223uuml yaşlılık aylığı 68150si maluliyet aylığı 22538u ise dul aylığı

talebiyle gerccedilekleşmiş olup toplam 123238 başvuru olumlu sonuccedillanmıştır Bu kapsamda

63651 sigortalıya yaşlılık ( 52) 27446 kişiye de maluliyet ( 22) aylığı bağlanmış 32141 hak

sahibine ise duldul erkekyetim aylığı oumldenmeye başlanmıştır

Zorunlu kaza sigortası yuumlruumlten kurum sayısı 4 olup bunlar Genel Kaza Sigortası Kurumu

Demiryolu ve Maden İşccedilileri Kaza Sigortası Kurumu Kamu Ccedilalışanları Kaza Sigortası Kurumu

ve Ccediliftccedililer Kaza Sigortası Kurumu şeklinde sıralanmaktadır

Toplam 6148068 sigortalının prim oumldediği kaza sigortası kapsamında 102026 hak sahibine aylık

oumldenmektedir Bu aylıklar iccedilinde kaza aylığı (86375) ilk sırada gelirken 12473 dul ve 2788 yetim

aylığı verilmektedir Kaza sigortasının 1515 Milyar Avro tutan toplam gelirinin 95i (1456

Milyar Avro) prim kesintilerinden elde edilmektedir Toplam harcama tutarının (1485

Milyar Avro) yaklaşık 600 Milyon Avroluk kısmı kaza aylıklarının fınansmanı iccedilin

kullanılmıştır Kaza Sigortası tarafından 2012 yılında kaydedilen 181299 iş kazası ve meslek

hastalığından 321 i oumlluumlmle sonuccedillanmıştır

İşsizlik sigortası kapsamında tahsil edilen 53 Milyar Avroya karşılık 58 Milyar Avro harcama

gerccedilekleştirilmiştir Toplam harcamalar iccedilinde İşsizlik Parası (15 Milyar Avro) ve Muhtaccedillık

Oumldeneği (11 Milyar Avro) ilk iki sırada gelmektedir İş piyasası tedbirlerinin fınansmanı iccedilin de

yaklaşık 1 Milyar Avro tutarında bir kaynak aktarılmıştır

190


Bakım Sigortası ( Pflegeversicherung)

Bakım parası miktarlarında bir değişiklik yapılmamış olup bakım parası 112013 tarihinden itibaren








olarak oumldenecektir

Emekli Aylıklarına Getirilen Zam

MalulluumlkYaşlılık ve Oumlluumlm Sigortası (Pensionsversicherung) Aylıkları 1 Ocak 2013 tarihinden

itibaren 18 oranında artırılmıştır 2012 yılında bağlanmış olan emekli aylıklarının intibakı

01012014 tarihinde yapılacaktır

18 yaşını tamamlamış olup da mesleki veya yuumlksek oumlğrenimlerini suumlrduumlren ccedilocuklar iccedilin yapılan

aile yardımlarının (ccedilocuk parası) 2013 yılı Eyluumll ayından itibaren ebeveynleri yerine doğrudan hak

sahibi ccedilocuğa ait banka hesap numarasına havale edilmesi uygulaması başlatılmıştır

İlgili Bakanlık Avusturyada ikamet eden toplam 18 milyon hak sahibi ccedilocuktan

270000inin yeni uygulamadan yararlanmak uumlzere yetkili Maliye Dairesine (Finansamt) başvuruda

bulunabileceğini ifade etmiştir Mevcut yasal durumda 18 yaşındaki bir hak sahibi iccedilin 13090 Avro

ccedilocuk parası oumldenmekte olup bu miktar 19 yaşında 15270 Avroya yuumlkseltilmektedir

01012014 tarihinde 50 yaşını doldurmuş olan sigortalılara sadece suumlrekli olarak iş veya meslek

goumlremezlik halinde maluliyet aylığı bağlanabilecektir Bu tarihten oumlnce yapılan geccedilici maluliyet

aylığı oumldemesi iyileştirme aylığı (Rehabilitationsgeld) veya meslek değişikliği eğitimi yardımı

(Umschulungsgeld) adıyla oumldenmeye devam edecektir

191

Reccedilete Uumlcreti Muafiyeti

1 Ocak 2013 tarihinden itibaren geccedilerli reccedilete uumlcreti ve muafıyet sınırları yeniden belirlenmiştir

Buna goumlre duumlzenlenen her reccedilete iccedilin sigortalılardan 530 Avro katkı payı alınacaktır Aylık net

kazancı 83763 Avroyu aşmayan yalnız yaşayanlar ile aylık net kazanccedilları 125589Avroyu

aşmayan eşler katkı payı oumldemeyecektir

Aynı şekilde hastalıkları ya da oumlzuumlrluumlluumlk hali nedeniyle ortalamanın uumlstuumlnde harcamaları olan ve

aylık net kazancı 96327 Avroyu aşmayan yalnız yaşayanlar ile aylık net kazancı 144427 Avroyu

aşmayan eşlere de reccedilete uumlcretinden muafıyet hakkı tanınmıştır Hastalık Kasaları tarafından

sigortalılara duumlzenlenen Elektronik-Sağlık Kartı (E-Card) iccedilin duumlzenleme bedeli olarak 1030 Avro

tahsil edilecektir

İşsizlik Sigortası (Arbeitslosenversicherung)

İşsizlik Sigortası prim kesintisinin işccedili payında esas alınan aylık kazanccedil sınırları yeniden

belirlenmiş olup aşağıda verilmektedir

Prime Esas Aylık Kazanccedil Prim Oranı

Aylık 121900 Avrodan az olan kazanccedillarda Prim kesintisi yapılmayacaktır

Aylık 121900-1330 00 Avro kazanccedil aralığında 1 oranında

Ayhk 133000-149700 Avro kazanccedil aralığında 2 oranında

Aylık 145600 Avrodan fazla olan kazanccedillarda 3 oranında

işsizlik sigortası prim kesintisi yapılacaktır

01012013 tarihinden itibaren yuumlruumlrluumlğe sokulan yasal duumlzenleme kapsamında malulluumlğe bağlı

olarak uygulanan erken emeklilik (57 Yaş) sisteminde değişikliğe gidilmiştir Buna goumlre 57 yaşını

doldurmuş olup malucirclluumlk aylığı bağlanmasına ilişkin tespit işlemlerinin başlatıldığı tarihten

(Stichtag) oumlnceki son 15 yıl iccedilinde en az 10 yıl suumlreyle yapmış oldukları işi hastalık veya engellilik

hali nedeniyle artık yapabilecek durumda olmayan sigortalılar malucircl kabul edilmektedir Yeni

duumlzenleme ile 57 yaş sınırı 112013 tarihinden itibaren kademeli olarak 60 yaşa yuumlkseltilmiştir

Buna goumlre soumlz konusu malulluumlk aylığının bağlanması iccedilin 2013 yılında talepte bulunacakların 58

yaşını doldurmuş olmaları gerekmektedir Aynı yasal mevzuatla Geccediliş Aylığı (Korridorpension)

ile İlgili duumlzenlemede de değişikliğe gidilmiş ve 62 yaşın doldurulması ve 375 yıllık (450 ay)

sigortalılık suumlresinin bulunması halinde bağlanan geccediliş aylığı iccedilin oumlngoumlruumllen sigortalılık suumlresi

192

112013 tarihinden itibaren kademeli olarak 480 aya (40 yıl) ccedilıkarılmıştır Buna goumlre soumlz konusu

aylığın bağlanması iccedilin 2013 yılında talepte bulunacak sigortalıların 38 yıllık (456 ay) sigortalılık

suumlresinin bulunması gerekmektedir




Yıllar


Genel Tuumlrk Genel Tuumlrk Genel

2012 3673673 39400 2273628 9976 -

Kaynak Statistisches Handbuch 2013 Arbeitsmarktstatistik 3 Quartal 2013






Sigorta kolları ve rejimleri Yararlananların sayısı Toplam oumldenek Milyon euro

Bağımlı Ccedilalışan Genel Tuumlrk Genel

Yaşlılık 1313097 5297 18462

Maluliyet 182712 2479 12307

Oumlluumlm(Dul Yetim) 424088 2215 13900

İşsizlik 332425 - 3059



Yaşlılık 241335 - 10295

Maluliyet 25627 - 1700

Oumlluumlm(Dul Yetim) 86769 - 9393

Kaynak Statistisches Handbuch 2013 AMS-Jahresbericht 2012

193

Uyarı 5901 Sayılı Kanun kapsamında izin ile Tuumlrk vatandaşlığından ayrılan Mavi Kart hamili Tuumlrk uyruklular

ile ccedilifte vatandaşlık hakkı olup bulunduğu uumllke kimlik kartı ile işlemlerini yaptıran vatandaşlarımız bu sınıfa dacirchil

değildir Avusturyada mukim vatandaşlarımıza yapılan aylık oumldemelerinin tutarı verilmemektedir

Bağımlı ccedilalışanlar boumlluumlmuumlndeki işsizlik sigortası yardımları bağımsız ccedilalışanları da kapsamaktadır



Sigorta Kolları İşccedili Payı İşveren Payı Toplam

Yaşlılık 1025 1255 2280

Hastalık 395 370 765

İşsizlik 300 300 600

İş Kazası 000 140 140


İşsizlik Oumldeneği Alanlar


Kadın Erkek Toplam

İşsizlik Parası (İP) 59888 59042 118930

Muhtaccedillık Yardımı (MY) 41113 61608 102721

Yaşlılık Aylığı Oumln Oumldemesi 7383 11794 19177

Maluliyet Aylığı Oumln Oumldemesi 7355 11740 19095

Eğitim İccedilin İşsizlik Parası 2629 2154 4783

Eğitim İccedilin Muhtaccedillık Yardımı 9733 10704 20437

Meslek Geliştirme Yardımı 5287 3390 8677

Toplam Sigorta Oumldemeleri 168618 172091 340709


İş piyasasına amade olan işsizlere oumln sigortalılık koşulunun yerine getirilmesi halinde İşsizlik

Parası (Arbeitslosengeld) oumldenmektedir

İşsizlik parasında uygulanan genel kural işsizlik muumlracaatından geriye doğru 2 yıl iccedilinde en az 52

hafta suumlresiyle işsizlik sigortası primi oumldenmiş olmasıdır Hak sahibinin 25 yaşın altında olması

halinde işsizlik kaydından geriye doğru 1 yıl iccedilinde en az 26 haftalık prim suumlresi talep edilmektedir

194

İşsizlik Parası asgari 20 hafta suumlreyle oumldenmektedir Oumldeme suumlresi son 5 yıl iccedilinde en az 156 hafta

(3 yıl) işsizlik sigortası primi oumldemiş bulunan hak sahipleri iccedilin 30 haftaya 40 yaşını doldurmuş ve

son 10 yıl iccedilinde en az 312 hafta (6 yıl) işsizlik sigortası primi oumldemiş hak sahipleri iccedilin 39 haftaya

başvuru tarihinde 50 yaşını aşmış ve son 15 sene iccedilinde en az 468 hafta (9 yıl) prim oumldemiş hak

sahipleri iccedilin 52 haftaya yuumlkseltilmektedir

İşsizlik parası emeklilik sigortası kurumlarınca mesleki rehabilitasyona tabi tutulan hak sahiplerine

istisnai olarak 78 hafta suumlreyle oumldenebilmektedir İşsizlik parası miktarının belirlenmesinde hak

sahibinin başvuru tarihinden oumlnceki yılına ait ortalama geliri esas alınmaktadır Bu gelirin 55i

İşsizlik Parası miktarını oluşturur Belirlenen miktar Denkleştirme Zammı (Ausgleichzulage)

tutarından (2013 iccedilin 83763 Avro) az olamaz İşsizlik parası suumlresinin dolmasından sonra

Muhtaccedillık Oumldeneği (Notstandshilfe) adı altında işsizlik yardımı yapılmaktadır İşsizlik yardımı

hesabında hak sahibinin kendisinin ve eşinin geliri de dikkate alınmaktadır Bu oumldeneğin miktarı

işsizlik parası miktarının 95i kadardırİşsizlik sigortası kapsamında hak sahiplerine Emeklilik

Avansı (Pensionsvorschuss) Meslek Geliştirme Yardımı (Weiterbildungsgeld) Meslek Değitirme

Parası (Umschulungsgeld) gibi ilave maddi destekler sağlanmaktadır




Vaka 112104 1474 113578

Oumlluumlmluuml 171 104 275


Kaza Sigortası Yardımı Alanlar

Aylık Tuumlruuml Aylık Sayısı Ortalama Miktar(Avro)

Kaza Aylığı 86963 342

Dul Aylığı 13065 565

Ebeveyn Aylığı 9 394

Yetim Aylığı 2922 379

Toplam Aylık 102959 371


195



lt3Yaş 3gtYaş gt10 Yaş gt 19 Yaş





5 ve sonraki Her

Ccedilocuk İccedilin

+ 50 +50 +50 +50

KaynakFederal Ekonomi Bakanlığı

Tuumlrkiyersquode ikamet eden ccedilocuklar iccedilin aile yardımı yapılmamaktadır

Engelli ccedilocuklar iccedilin 13830 Avro tutarında aylık ek oumldeme yapılmaktadır

Ccedilocuk Parası aylık olarak oumldenmektedir

Okula giden her ccedilocuk iccedilin Eyluumll ayında ccedilocuk başına 10000 Avro tutarında Okula Başlama

Yardımı (Schulstartgeld) oumldenmektedir Bu yardım iccedilin yazılı başvuru şartı aranmaz

Ccedilocuk Parası oumlğrenim hayatına devam edilmesi halinde kaideten 25 istisnai durumlarda da

26 yaşın tamamlanmasına kadar oumldenebilmektedir




Sigorta kolları ve rejimleri Yararlananların sayısı Toplam oumldenek euro


Yaşlılık 9976 4966808253

Maluliyet 657 758071734

Oumlluumlm(DulYetim) 6245 1932579132

Kaynak Avusturya Sigorta Kurumları Birliği



29 Eyluumll 2013 tarihinde gerccedilekleştirilen genel seccedilim sonrası oluşturulan yeni Federal Huumlkuumlmet

Eğitim Bakanlığının teşkilat yapısında değişikliğe gitmiş ve bu kapsamda Eğitim Kuumlltuumlr ve Sanat

196

Bakanlığı adıyla anılan Bakanlığın goumlrev alanı eğitim ve kadın sorunlarıyla sınırlı tutulmuştur

Yeni Kabinenin Eğitim ve Kadın Sorunları Bakanlığı goumlrevine Gabriele Heinisch-Hosek getirilmiş

bulunmaktadır

Aynı şekilde yuumlksek oumlğrenim kurumlarından sorumlu Bilim ve Araştırma Bakanlığı lağvedilmiş

olup bu bakanlığın goumlrevleri Federal Bilim Araştırma ve Ekonomi Bakanlığı adıyla oluşturulan

yeni bakanlığa devredilmiştir

Daha oumlnce Federal Ekonomi ve Aile Bakanı olarak goumlrev yapan Dr Reinold Mitterlehner yeni

kabinede de Bilim Araştırma ve Ekonomi Bakanı olarak yer almıştır


Halen 5 yaşındaki ccedilocuklar iccedilin uygulanmakta olan zorunlu yuva eğitim yılı pilot proje şeklinde

Avusturyanın 3 eyaletinde hayata geccedilirilmiştir

15 yaşını tamamlayıp herhangi bir eğitim kurumuna devam etmeyen veya mesleki eğitim

goumlrmeyen genccedillerin 18 yaşına kadar bir mesleki tedbire katılımlarını zorunlu tutan duumlzenleme

gerccedilekleştirilmiştir Duumlzenleme 2015 yılından sonra uygulanacaktır

Federal Başbakan Werner Faymann tarafından accedilıklanan 10 maddelik Mesleki Eğitim

TeşvikPaketi

-sosyal ortakların ccedilırakların ve eğitim kurumlarının desteklenmesi amacıyla kendi buumlnyelerinde

Mesleki Eğitim Fonu oluşturmalarına imkacircn sağlanması -kamu ihalesi alan yuumlklenici fırmalar

iccedilin işyerinde meslek eğitim yeri yaratma yuumlkuumlmluumlluumlğuuml getirilmesi

-mesleki eğitime Avusturya genelinde kalite standardı getirilmesi bu ortak standardın duumlzenli olarak

sosyal taraflarca denetlenmesinin sağlanması

-işletmeler uumlstuuml mesleki eğitim kurumlarına (uumlberbetriebliche Ausbildung) devam etmekte olan

ccedilırakları uumlstlenen işletmelere bunlara asgari bir yıl eğitim garantisi verilmesi koşuluyla maddi

destek sağlanması

-ccedilıraklık eğitimi bitirme sınavları hazırlık kurslarına devam eden oumlğrencilere 250 Avro tutarında

destek sağlanması

-mesleki eğitim alanında uluslar arası tanıtım organizasyonlarına veya yarışmalara Avusturya adına

katılan kurumlara veya oumlğrencilere yılda azami 70000 Avro tutarında maddi katkı sağlanması

-işletmelerin sunduğu ccedilıraklık eğitiminin kalitesini yuumlkseltecek projelere destek olunması

197

-meslek okullarının modernleştirilmesi ve kurumsal alt yapılarının duumlzeltilmesi

-mesleki eğitimle lise diplomasına ulaşma modelinin daha da geliştirilmesi

-toplam 132000 kişinin istihdam edildiği Federal kurumların ccedilıraklık eğitimine daha fazla ağırlık

vermesi (halen 50 branşta toplam 1350 ccedilırak yetiştirilmektedir) gibi hususlara yer verilmektedir

Paketin 2014 yılında yasalaşarak yuumlruumlrluumlğe sokulması kuvvetle muhtemeldir

Federal Dışişleri Bakanlığı teşkilat yapısında gerccedilekleştirilen değişiklikle uyum ve goumlccedil

konularından sorumlu Devlet Sekreterliği makamı kaldırılmış bu goumlrev Federal Dışişleri

Bakanlığına devredilmiştir Uyum konusunda faaliyet goumlsteren kurumsal yapı niteliğindeki

Avusturya Entegrasyon Fonu yine aynı duumlzenleme ile Dışişleri Bakanlığına bağlanmış

bulunmaktadır

Avusturya Vatandaşlık Yasası kapsamında gerccedilekleştirilen değişikle vatandaşlık

başvurusunda aranan ve 10 yıl olarak uygulanan ikamet suumlresi başvuru sahibinin en az uumlccedil yıl

suumlreyle bir sivil toplum kuruluşunda veya bir yardım oumlrguumltuumlnde fahri olarak ccedilalışması kaydıyla

6 yıla indirilmesi sağlanmıştır Zorunlu ikamet suumlresi aynı duumlzenleme ccedilerccedilevesinde B2 seviyede

Almanca bilgisine sahip olan yabancılar iccedilin de yine aynı yasa değişikliği sonucu 6 sene olarak

uygulanacaktır

Yargı Kararları

Viyanarsquoda mukim Tuumlrk asıllı Avusturya vatandaşı Mehmet Efe Tuumlrkiyersquode yaşayan ccedilocukları

iccedilin oumldenen aile yardımlarının kesilmesi nedeniyle uğradığı mağduriyetin insan hakları ihlali

olduğunu ileri suumlrerek Avrupa İnsan Hakları Mahkemesirsquone başvuruda bulunmuş Uumllkemizin de bu

davaya muumldahil olarak katılması sağlanmış olup gelinen noktada Avusturyarsquonın 2010 yılı Mart

ayında uumllke savunmasını İnsan Hakları Mahkemesirsquone sunmuş bulunmaktadır Avrupa İnsan










198



AB-Adalet Divanı (ABAD) Salzburg Eyaleti Kliniklerinde ccedilalıştırılan doktorların tabi olduğu

uumlcret kategorisinde bu eyalet sınırlarında sahip olunan tuumlm kıdem suumlrelerinin dikkate alındığını

buna karşılık başka işyeri veya uumllkelerde geccedilen kıdem suumlrelerinin sadece 60ının uumlcret

sınıflandırılmasında değerlendirildiğini belirtmiş ve bu duumlzenlemenin Birlik hukukuyla

bağdaşmadığına huumlkmetmiştir ABAD Kararında (C-51412) Salzburg Eyalet Kliklerinde istihdam

edilen toplam 716 doktordan 113uumlnuumln Birlik uumlyesi uumllke vatandaşı olduğu belirtilmekte ve bu

hekimlere tıp eğitimini bir başka uumlye uumllkede tamamlamış olmaları şartıyla soumlz konusu kararın

doğrudan uygulanacağı vurgulanmaktadır

Avrupa Birliği Adalet Divanı C-61411 sayılı Kuso Kararında genel emeklilik yaşı

kadınlarda 60 erkeklerde 65 olan Avusturyanın bu uygulama ile cinsiyete dayalı ayırımcılık

yaptığı sonucuna varmıştır ABAD Karar gerekccedilesinde 60 yaşını dolduran Bayan Kusonun 65

yaşına kadar ccedilalışmaya devam etme arzusuna rağmen işvereni tarafından zorunlu emekliliğe

sevk edilmesinin doğrudan ayırımcılık olarak goumlruumllduumlğuumlne davacı taraf ile yapılan iş

soumlzleşmesinin Avusturyanın tam uumlyelik tarihinden oumlnce yapılmış olmasının da kararı

etkilemeyeceğine dikkat ccedilekilmiştir

Federal Anayasa Mahkemesi bir yabancı hakkında verilen sınır dışı kararında yabancının

Avusturyadaki konumu medeni hali uyum istek ve ccedilabasının da dikkate alınması gerektiğinden

hareketle iltica talebi ret edildikten sonra Avusturyada illegal yaşamaya başlayan Kosova

vatandaşı iccedilin verilen kararı (VfGH-B 88012) bozmuştur Kararın gerekccedilesinde sınır dışı kararında

39 yaşındaki yabancının sadece 10 yıl suumlreyle Avusturyada illegal yaşamasının dayanak olarak

goumlsterilmemesi gerektiğine dikkat ccedilekilmekte ve bu yancı hakkındaki kararda kendisinin ikameti

suumlresince ccedilalıştığı iyi Almanca oumlğrendiği adli sicilinin temiz olduğu ayrıca Avusturya toplumuzla

uyum iccedilinde yaşadığı gibi unsurların da goumlz oumlnuumlnde bulundurulmasının zorunlu olduğu

vurgulanmıştır

Federal Anayasa Mahkemesi Avusturyaya yerleşen yabancıların Uyum Soumlzleşmesi

kapsamında gitmek zorunda olduğu lisan kurslarına Federal Dışişleri Bakanlığına bağlı

Entegrasyon Fonunun uygunluk sertifıkası duumlzenlenmesi veya verilen iznin kaldırılması hakkındaki

Federal Yabancılar Yasasının 16 ncı maddesini Anayasa aykırı bulmuştur Mahkeme kurumsal dil

kursu lisansı iptal edilen bir işletmenin başvurusu uumlzerine aldığı G 7512 sayılı kararında

199

Entegrasyon Fonunun doğrudan yuumlruumltme niteliği taşıyan bir kurum niteliği taşımadığı ve bu tuumlr bir

idari tedbir alma yetkisinin bulunmadığına dikkat ccedilekilmekte keza Fonun kuruluş kanunu

huumlkuumlmlerinde bağlı olunan Federal Bakanlık adına boumlyle bir yetki kullanımına dair herhangi bir

ifadenin de yer almadığı ayrıca Fonun Federal Meclise karşı sorumlu olan bir organa doğrudan

bağlı olarak ccedilalışmadığı dolayısıyla yuumlruumltme organı olarak goumlruumllemeyeceği belirtilmektedir

Avusturya AB muumlktesebatına uyum amacıyla Federal Engellilere Muamele Eşitliği Kanununun

2 Maddesinde belirtilen imtiyazlı konumlular listesine bu uumllkede yasal olarak ikamet eden ve

ccedilalışma izni hamili olan uumlccediluumlncuuml uumllke yabancılarını da dacirchil etmiş bulunmaktadır Anılan madde iş

piyasasında ve işe yerleştirmede imtiyazlı konuma sahip engellileri tanımlamaktadır Avusturya

vatandaşları yanında AB uumlye uumllke vatandaşları ile Avrupa Ekonomik Alanı uumllkeleri ve İsviccedilre

vatandaşları aile fertleri ile birlikte bu cuumlmleden sayılmaktadır Yeni duumlzenleme uygulama alanını

Avusturyada oturma ve ccedilalışma izni bulunan 3uumlncuuml uumllke vatandaşlarını kapsayacak şekilde

genişletmektedir



Okul Tuumlrleri Toplam Oumlğrenci Yabancı Oumlğrenci Tuumlrk Oumlğrenci Tuumlrk Kız

Oumlğrenci

Zorunlu Eğitim 328121 37150 5695 2781

Temel Eğitim 163659 20212 4029 1937

Oumlzel Eğitim

Sonderschulen

13748 2530 653 282

Politeknik Okulu 18022 2801 543 204

Yeni Orta Okul 56615 8345 1832 858

Lise 199890 15473 953 592

Meslek Okulu

Berufsschulen

134282 9622 1556 503

Meslek Lisesi 56398 4986 812 461

Yuumlksek Meslek

Lisesi

148274 9416 845 492

Avusturya Genel 1119009 110535 16918 8110


200


Avusturyada Tuumlrkccedile ve Tuumlrk Kuumlltuumlr Derslerine devam eden Tuumlrk oumlğrencilerin sayısı 14810 olup

bu oumlğrenciler iccedilin 148 oumlğretmen goumlrevlendirilmiştir


Erkek Kadın Toplam

2282 1561 3843

KaynakFederal Bilim Bakanlığı



2012 467032 24024 4719




Dual sistemde meslek eğitimi goumlren yabancılar hariccedil tutulmuştur



Avusturya resmi olarak bir goumlccedil uumllkesi olduğunu kabul etmemesine rağmen iş guumlcuuml piyasalarında

yaşanan gelişmeler yabancı işguumlcuumlnuumln kontrolluuml bir şekilde uumllkeye gelmesine imkacircn sağlandığını

goumlstermektedir Oumlzellikle yerli iş guumlcuuml ile doldurulamayan nitelikli işguumlcuuml accedilığı AB ve uumlccediluumlncuuml

uumllke vatandaşları ile kapatılmak istenmektedir Bu gaye ile oluşturulan yasal zeminde her yıl

accedilıklanan meslek dallarındaki personel ihtiyacı iccedilin uumllkemizden de başvuru yapılabilmektedir Bu

başvurular başvuru sahibinin yaşı yabancı dil bilgisi seviyesi mesleki eğitimi ve meslek deneyimi

kapsamında ve belli bir puanlama sistemi esas alınarak değerlendirilmektedir Goumlccedilmen adayının

niteliğine uygun bir işyeri bulduğunu belgelemesi ve toplam 75 puandan en az 50 puan alacak

niteliğe sahip olması zorunludur Aynı şekilde ccedilok uumlst duumlzey kalifıkasyona sahip yabancı iş

guumlcuumlnuumln istihdamında da benzeri puanlama sistemi uygulanmakta ancak başvuru sahibinden 100

201

toplam puandan en az 70 puan alması beklenmektedir Bu kapsamda ccedilalıştırılacak kişilere

oumldenecek asgari bruumlt uumlcret sınırı da ilgili Bakanlık tarafından belirlenmektedir

Oumlte yandan Avusturyada yuumlksek oumlğrenimlerini tamamlayan uumlccediluumlncuuml uumllke vatandaşlarına

tahsillerini bitirdikleri tarihten itibaren 6 ay iccedilinde eğitim alanlarına uygun bir iş bulmaları halinde

oturma ve ccedilalışma izni verilmesi yasal zorunluluktur Bu kesimden bir kişiyi istihdam edecek

işverenlerin en az 203850 Avro tutarında bir aylık bruumlt uumlcret oumldemeyi taahhuumlt etmesi

gerekmektedir

Avusturyada yuumlksek oumlğrenim goumlren uumlccediluumlncuuml uumllke vatandaşları da Yabancı İşccedili İstihdam Yasası

huumlkuumlmlerine tabi olup bunlar da ccedilalışma izni almak suretiyle belli saat ve kazanccedil sınırında

ccedilalışma hakkına sahiptir Oumln lisans eğitimi devam eden yabancı uumlniversite oumlğrencileri haftalık

10 saat lisansuumlstuuml eğitimde olanlar ise haftada 20 saat ccedilalışabilmektedir Bu tuumlr istihdam ilişkisi iccedilin

duumlzenlenecek ccedilalışma izni iş piyasası incelemesine tabi olmayıp işverenlerin başvurusu ile

gerccedilekleşmektedir Haftalık ccedilalışma saatinin daha uzun suumlre oumlngoumlruumllmesi halinde yerel makamlar

(AMS) iş piyasasındaki gelişmeleri ve ihtiyaccedilları esas alarak karar vermektedir

Avusturyada mukim bir işletme veya işveren İş Piyasası Servisinin (AMS) aranılan niteliklere

sahip kilit personel ihtiyacına cevap verememesi halinde aylık 2718 Avro bruumlt uumlcret oumldemeyi

taahhuumlt etmesi şartıyla uumlccediluumlncuuml uumllkelerde kilit personel getirtebilmektedir Bu statuumlde istihdamı

duumlşuumlnuumllen personel iccedilin de puanlama sistemi uygulanmakta olup 75 tam puandan en az 50 puana

ulaşılması gerekmektedir

Diğer Batı Avrupa uumllkelerinde olduğu gibi Avusturyada da toplumun bir kesimi yabancı nuumlfusu

yaşanan ekonomik sıkıntıların bazı ccedilevresel veya sosyal sorunların asayiş ve guumlvenlik

kaygılarının sorumlusu olarak goumlrme eğilimindedir Bu eğilim zaman zaman bazı siyasi partiler

sivil toplum oumlrguumltleri veya bir kısım basın ve yayın kuruluşları tarafından da suiistimal edilerek

uumllkede yabancı aleyhtarı bir ortamın doğmasına veya yayılmasına zemin hazırlamaktadır Bu

kesimler politikalarını yabancılar Avusturya toplumuna uyum sağlamıyor tezine

dayandırırken yabancı aleyhtarı tutum ve davranışlarına kılıf sağlama arayışıyla entegrasyon

konusundaki başarısızlıkların sorumluluğundan adeta kaccedilmak istemektedir Entegrasyon suumlrecinin

başarısı yerleşik yabancı nuumlfusun uyum arzusu ve barış iccedilinde birlikte yaşam kararlılığı kadar yerli

halkın da yabancıları kabul etmelerine ve guumlccedilluuml bir ortak yaşam ccedilabasına bağlıdır Burada

siyasetten beklenen yabancıların guumlven duyabilecekleri kurumsal yapılanmaların hayata

202

geccedilirilmesi ve yabancı nuumlfusun uyumunu engelleyen yasal mevzuatın ayıklanarak suumlratle

değiştirilmesidir

Bu noktada 2011 yılında Federal İccedilişleri Bakanlığı buumlnyesinde oluşturulan ve goumlccedil ve goumlccedilmen

sorunlarından sorumlu Devlet Sekreterliği makamının uyuma katkı sağlayan ccedilaba ve girişimleri

fevkalade oumlnemli ve anlamlıdır Oumlzellikle Devlet Sekreterliği makamına getirilen Sebastian Kurz

uyguladığı politikalar ve ccedileşitli proje ve programlarla goumlccedil ve goumlccedilmenlerin uyumu konusunun farklı

kesimlerce de tartışılmasına ve bu sorunların ccediloumlzuumlmuumlne hem siyasal hem de kitlesel destek

sağlanmasına yardımcı olmuştur

Entegrasyon Devlet Sekreterliğinin oumlzellikle Uyum Elccedilileri Şimdi Sıra Sizde Uumllkenin Sana

İhtiyacı Var sloganlarıyla yuumlruumlttuumlğuuml projeler Avusturya kamuoyunun yabancılar meselesine

daha fazla ilgi goumlstermesine katkı sağladığı aşikacircrdır Keza yabancı uumllkelerden alınan diplomaların

denklik işlemlerinde sağlanan kısmi olumlu gelişmeler de yine bu makamın girişimleriyle

gerccedilekleşmiştir Aynı şekilde halen 5 yaşındaki ccedilocuklar iccedilin uygulanan zorunlu yuva eğitiminin

iki yıla ccedilıkartılması yolundaki yasal ccedilalışmalar goumlccedilmen nuumlfusun takdirini kazanmıştır Federal

Huumlkuumlmetin uyumdan sorumlusu Devlet Sekreteri Sebastian Kurzun (2013 Aralık ayından itibaren

Dışişleri Bakanı) Avusturya Entegrasyon Fonu ve Avusturya Ticaret Odasının ortaklaşa yuumlruumlttuumlğuuml

Goumlccedilmenlere Mentor (Goumlccedilmen Koccedilluğu) projesi kapsamında Fildişi Sahilleri vatandaşı 28

yaşındaki uumlniversite oumlğrencisi Otalia Sackoya koccedilluk etmesi de ayrıca kayda değer gelişme

olarak goumlruumllmuumlş ve buumlyuumlk takdirle karşılanmıştır

Uyumdan sorumlu resmi kurumun aynı zamanda asayişten sorumlu Federal İccedilişleri

Bakanlığının goumlrev ve sorumluluk alanına bırakılmış olması bazı ccedilevrelerde yabancılar

konusunun sanki bir guumlvenlik sorunuymuş gibi algılanacağı yolunda kuşku ve teredduumlt yarattığı

bilinmektedir

29 Eyluumll 2013 tarihinde gerccedilekleştirilen Ulusal Parlamento seccedilimleri sonucunda Federal İccedilişleri

Bakanlığına bağlı olarak faaliyet goumlsteren Devlet Sekreterliği makamı kaldırılmış goumlccedil ve goumlccedilmen

konusu Federal Dışişleri Bakanlığı goumlrev alanına alınmıştır Federal Huumlkuumlmetin uyumdan sorumlu

Devlet Sekreteri Sebastian Kurz 16122013 tarihinde Federal Dışişleri Bakanlığı goumlrevine

getirilmiş Dışişleri Bakanlığı da bilahare yapılan yasal duumlzenleme ile Federal Avrupa İlişkileri

Entegrasyon ve Dışişleri Bakanlığı adını almış bulunmaktadır

203

2012 yılında gerccedilekleştirilen değişiklikle Yabancılar İkamet ve Yerleşme Kanunu (Madde 18)

kapsamına alınıp yasal guumlvenceye kavuşturulan Federal Uyum Komisyonu goumlccedil ve goumlccedilmen

konularına yaklaşım farkını ortaya koymaktadır Yılda en az iki kez toplanan ve uumlyele ri 5 yıllık

suumlreyle atanan Komisyonun 2013 Yılı Faaliyet Raporunda genel ve yuva eğitiminde Almanca

dilinin teşvik edilmesi zorunlu ikinci yuva eğitim yılının 3 Eyalette (Salzburg Steiermark Aşağı

Avusturya) Pilot Proje olarak uygulamaya konulması işletmelerin ihtiyacına goumlre mesleki

Almanca kurslarının geliştirilmesi diploma denklik işlemlerinin tek merkezden yuumlruumltuumllmesi aile

birleştirmesi kapsamında esas alınan basit Almanca eğitiminin online olarak verilmeye

başlanması vatandaşlık testinin yeniden hazırlanması vatandaşlık testine hazırlık amacıyla

yeni eğitim materyallerinin geliştirilmesi uyum suumlrecinde başarı goumlsteren yabancıların (B 2

seviyesinde Almanca bilenler en az uumlccedil yıl suumlreyle sivil toplum kuruluşlarında veya yardım

oumlrguumltlerinde fahri olarak ccedilalışanlar vb) Avusturya vatandaşlığına alınmalarının kolaylaştırılması

goumlccedilmenlerin Avusturya sağlık sistemi ve bakım yardımları ile uyumlarını sağlayacak projelerin

uygulamaya konulması Entegrasyon Gazetecilik Oumlduumlluuml (3 dalda verilmektedir) verilmesi

İslam Diyalog Forumunun (Dialogforum Islam) hayata geccedilirilmesi spor alanında uyumu teşvik

eden projelerin oumlduumlllendirilmesi gibi hedeflere tam anlamıyla ulaşıldığı accedilıklanmaktadır

Avusturya gerek yasal mevzuatları gerekse kurumsal yapılanmaları accedilısından ayırımcılıkla

muumlcadelede oumlnemli adımlar atmıştır Bu bağlamda Eşit Muamele Kanunu ccedilıkartılmış bu kanunun

uygulama alanı 2004 ve 2008 yıllarında yapılan değişikliklerle oumlzel sektoumlruuml de kapsayacak şekilde

genişletilmiştir Keza yasanın uygulamasından sorumlu idari birimler (Eşit Muamele Savunma

Makamı Eşit Muamele Komisyonları vb) hayata geccedilirilmiştir Sanayileşmiş demokratik bir

toplum duumlzeninin hukuk sistemi iccedilinde ayırımcılığı kabullenmesi zaten muumlmkuumln değildir

Avusturyada da din ırk dil cinsiyet etnik koumlken veya milliyet esaslı ayırımcılığı succedil eylemi

olarak değerlendiren yasal duumlzenlemeler vardır ve uygulanmaktadır Ancak mevcut yasal

duumlzenlemelere de rağmen yabancı aleyhtarı bir takım eylem ve soumlylemler rapor doumlneminde de tespit

edilmiştir Oumlrneğin 28102013 tarihli ve 2044990300111275 sayılı yazımızda da belirtildiği

gibi Tuumlrk ve Avusturya vatandaşı Yuumlksel YILMAZ 2007 yılından beri ccedilalışmakta olduğu

OumlBBMe (Avusturya Demiryolu İşletmesi) yabancı aleyhtarı tutum ve davranışlar sergilendiğini

şirket youmlnetiminin bu iddialara karşı duyarsız kaldığı ve gerekli tedbirleri almadığı ırkccedilılık

succedillamalarının Avusturya Parlamentosu ve Ulaştırma Bakanlığı yetkililerine intikal ettirilmesinden

sonra işveren tarafından işten ccedilıkartıldığı gerekccedilesiyle hem yargıya hem de Eşit Muamele

Savunma Makamına başvuruda bulunmuştur

204

Federal Eşit Muamele Savunma Makamının Federal Parlamentoya sunduğu 2012 yılı

raporunda ccedilalışma hayatını kapsayan konularda toplam 797 başvuru alındığı bu

başvuruların 327sinin ( 41) yasal durum hakkında bilgi talebiyle yapıldığı 190 muumlracaatın (

24) etnik koumlkene dayalı ayırımcılığı iccedilerdiği keza l45 kişinin ( 18) ccedilalışma hayatında yaşa

dayalı ayırımcı muameleye muhatap kaldığı din ve inanca dayalı ayırımcılık iddiasıyla

gerccedilekleştirilen şikacircyet sayısının ise 80 ( 10) olduğu ifade edilmektedir

Bazı kişi kurum ve grupların taciz saldırı tartaklama ve kundaklama şeklinde tezahuumlr eden

yabancı karşıtı fıillerini basit asayiş olayı şeklinde sunmaya ccedilalışmak veya bunları zararsız

goumlstermeye gayret sarf etmek de yabancı duumlşmanlığının bir başka tuumlruumlduumlr Bu tavır elbette ki

Avusturya toplumunun ccedilok buumlyuumlk bir boumlluumlmuumlnuuml olduğu gibi bu uumllkede huzur barış ve guumlven iccedilinde

Avusturyalı komşularıyla yaşamak isteyen kanunlara bağlı insan hakları ve temel oumlzguumlrluumlklere

saygılı kişisel hak ve yuumlkuumlmluumlluumlklerinin bilincinde olan vatandaşlarımızı ve onların samimi

entegrasyon ccedilabalarını olumsuz youmlnde etkilemektedir

Az da olsa bazı Tuumlrk dernekleri ve kuruluşlarına youmlnelik rapor doumlneminde gerccedilekleştirilen saldırı

ve kundaklama eylemleri Avusturyadaki bir kısım aşırı grupların faaliyetlerinin daha yakından

izlenmesi gerektiğine dikkat ccedilekecek niteliktedir Vatandaşlarımız guumlvenlik birimlerinin

aşırı sağcı grupların can ve mal guumlvenliğine karşı gerccedilekleştirdikleri eylemlerde sıfır tolerans

ilkesiyle hareket etmelerini beklemekte ve talep etmektedir

Avusturyada ırkccedilılıkla muumlcadele etmek ve toplumsal duyarlılığı artırmak uumlzere 1999 senesinde

kurulan ZARA (Zivilcourage und Anti-Rassismus-Arbeit) isimli sivil toplum kuruluşu ccedilalışmaları

hakkında duumlzenli olarak yıllık raporlar hazırlamaktadır Irkccedilılık Raporu adıyla yayınlanan

raporların sonuncusu 2013 yılına ait olup bu yıl iccedilinde tespit edilen eylemlere bu raporda yer

verilmekte ve kuruluşa intikal eden veya ettirilen yabancı aleyhtarı tuumlm girişimler sıralanmaktadır

ZARAnın 2013Yılı Irkccedilılık Raporunda rapor doumlneminde 731 ırkccedilı eylemin kayıt altına alındığına

ve bu eylemlerden buumlyuumlk bir boumlluumlmuumlnuumln internet ortamı kamusal alan ve hizmet sektoumlruumlnde

belirlendiğine dikkat ccedilekilmektedir Eylemlerin vuku bulduğu alanlara goumlre oransal dağılımı

aşağıda verilmektedir

İnternet Uumlzerinden Yayın 20

Hizmet Sektoumlruuml ve Hizmet Sunumu 19

Kamusal Alan 19

205

Polis Teşkilatı 8

Siyasi Hayat ve BasınYayın Kuruluşları 8

Duvar Yazıları Afış ve Hakaret İccedileren Karalamalar 8

Ccedilalışma Hayatı 7

Sıralanan bu eylemlerin sadece 33uuml eyleme doğrudan muhatap kalanlar tarafından ihbar

edilmiştir İhbar sahiplerinden 53uuml ise bizzat şahit olduğu veya goumlzlemlediği eylem hakkında

bildirimde bulunmuş ve bunların kayıt altına alınmasını talep etmiştir

ZARA yetkilileri gerek ccedilalışma hayatında gerekse kamusal alandaki ırkccedilı eylemler sıralamasında

başoumlrtuumlsuuml taşıyan kadınlara youmlnelik şiddet ve taciz girişimlerinin oumlnde geldiğini ve bu eylem

kayıtlarında oumlnceki yıllara oranla buumlyuumlk artış goumlzlendiğini ifade etmektedir Irkccedilı eylem ve

saldırılardan 53uumlnuumln plaket afış veya slogan kullanılarak gerccedilekleştirildiği bunlardan 3uuml toplu

taşıma araccedilları olmak uumlzere 42sinin Viyanada tespit edildiği afiş karalama ve duvar yazılarında

55 oranında Yahudi aleyhtarlığının 24 oranda İslam dini karşıtlığının 11 oranda Afrika

karşıtlığının 6 oranda Tuumlrk duumlşmanlığının ve 4 oranda ırkccedilılığın işlendiği ifade edilmektedir



Yıl Sayı

2013 1108

Kaynak Viyana Başkonsolosluğu


2007 2008 2009 2010 2011 2012

Tuumlrk 2076 1664 1242 937 1178 1198

Eski Yugosl 9346 6003 4181 3152 2811 2841

AB Uumllkeleri 1051 854 856 598 709 765

Diğer AB Uumllkeleri 284 288 291 270 461 494

Genel 14010 10258 7978 6135 6690 7043

2004 yılından itibaren ABrsquoye uumlye olan uumllkeler hariccedil

206








Spor Dernekleri 2

Diğerleri 4

Toplam 141

Kaynak Viyana Başkonsolosluğumuz verileri esas alınmıştır tuumlm Avusturya da 250 kadar derneğin faaliyet

goumlsterdiği duumlşuumlnuumllmektedir

Bu derneklerin 64 uuml ATİB e bağhdır



Avrupa Parlamentosu -




Toplam 8


Tuumlrkiye-Avusturya Sosyal Guumlvenlik İrtibat Kurumları toplantısı 2013 yılı Temmuz ayında

Ankarada gerccedilekleştirilmiştir Bu toplantıda sağlık sigortası yardımlarının karşılıklı mahsubunda

esas alınan aile katsayısının yeniden belirlenmesi hususunda mutabakat sağlanmış bu konuda

hazırlanan Protokol metni taraflarca kabul edilmiştir Protokoluumln mektup teatisi ile imzalanması

suumlreci henuumlz sonuccedillandırılamamıştır

Oumlte yandan mevzuatımıza tabi olarak Avusturyadaki kamu kurumlarında istihdam edilmekte olan

soumlzleşmeli personelin bu uumllkedeki sağlık yardımlarından sorunsuzca yararlandırılmalarını

207

sağlayacak Elektronik Sağlık Kartı uygulaması yine İrtibat Kurumları toplantısında ele alınıp

karşılıklı irade beyanıyla ccediloumlzuumlme kavuşturulması oumlngoumlruumllduumlğuuml şekilde başlatılmıştır

Avusturyadaki hastalık kasaları kendi goumlrev boumllgelerindeki resmi temsilciliklerimizde istihdam

edilen soumlzleşmeli personele E Kart duumlzenleme işlemini tamamlamış ve uygulamaya sorunsuz bir

şekilde geccedililmiştir

Tuumlrkiye-Avusturya İşguumlcuuml Soumlzleşmesi 15051964 tarihinde imzalanmış ve aynı tarihte yuumlruumlrluumlğe

girmiştir Soumlzleşme resmen iptal edilmemiş olmakla birlikte yabancı işguumlcuuml getirme yasağı

kararına dayanarak artık uygulanmamaktadır

Tuumlrkiye-Avusturya Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi 28101999 tarihinde imzalanmış olup

01122000 tarihinde yuumlruumlrluumlğe sokulmuştur Bu Soumlzleşme ile aynı tarihte yuumlruumlrluumlğe giren İdari

Anlaşmanın imza tarihi de 15112000 olarak kayıtlıdır

Avusturya 1949 senesinde kurulan ve uumlye sayısı 49a ulaşan Avrupa Konseyine 1956 yılında uumlye

olmuştur Avrupa Konseyi tarafından 18101961 tarihinde kabul edilen Sosyal Şartı 10091969

tarihinde onaylayan (BGBL 4601969) Avusturya 2010 yılında Şartın 7 (Ccedilocuk ve Genccedillerin

Korunması) 8 (Ccedilalışanların Korunması) 16 (Ailenin Korunması) 17 (Annenin Korunması) ve

19 (Goumlccedilmen İşccedililer ve Aile Fertlerinin Korunması) maddelerinin

uygulamalarına ilişkin uumllke raporu sunmuştur

Avusturya Goumlzden Geccedilirilmiş Sosyal Şartı 01052011 tarihinde onaylamıştır Bu kapsamda

245626 ve 28 nci maddelere ilişkin uumllke raporu 2013 yılı Ekim ayında teslim edilmiş

bulunmaktadır

Avusturya 1919 ve 1938 yıllarını kapsayan doumlnemde ve 1947 senesinden itibaren Uluslar arası

Ccedilalışma Oumlrguumltuuml (ILO) uumlyesidir ILOnun 188 soumlzleşmesinden 54uumlnuuml onaylayan Avusturya insan

haklarına youmlnelik temel soumlzleşmelerin tamamına taraftır Bu soumlzleşmeler sırasıyla

29 Nolu Zorla Ccedilalıştırma Soumlzleşmesi 1960 yılında

87 Nolu Sendika Oumlzguumlrluumlğuuml ve Sendikalaşma Hakkı Soumlzleşmesi 1950 yılında

98 Nolu Oumlrguumltlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı Soumlzleşmesi 1951 yılında

100 Nolu Eşit Uumlcret Hakkı Soumlzleşmesi 1953 yılında

105 Nolu Zorla Ccedilalıştırma Yasağı Soumlzleşmesi 1958 yılında

111 Nolu Ayırımcılığın Oumlnlenmesi Soumlzleşmesi 1973 yılında

138 Nolu İstihdamda Asgari yaş Soumlzleşmesi 2000 yılında ve

208

182 Nolu En Koumltuuml Biccedilimlerdeki Ccedilocuk İşccedililiğinin Ortadan Kaldırılması Soumlzleşmesi 2001

yılında onaylanarak kabul edilmiştir

Onayladığı ortalama soumlzleşme adedi (54) Avrupa Birliği ortalaması altında kalan Avusturya İLO

soumlzleşmelerinin onay suumlrecinde ulusal mevzuatın soumlzleşme huumlkuumlmleriyle tam uyumunun sağlanmış

olmasını esas almakta ve suumlrecin bundan sonra başlatılmasını tercih etmektedir Avusturya 2013 yılı

Kasım ayında iş sağlığı ve guumlvenliği alanındaki 187 sayılı İLO Soumlzleşmesini onaylamış

bulunmaktadır

Birlik uumllkelerinin aile birleştirmelerinde şart olarak ileri suumlrecekleri gelir garantisi sınırında uumlye

devletlerin kendi milli mevzuatlarındaki sosyal yardım sınırlarını esas almaları gerektiği yolundaki

ABAD yorum kararını uygulanmamaktadır Zira Avusturya aile birleştirmesi uygulamasına

getirdiği gelir garantisi koşulunda uumllkedeki sosyal yardım sınırını başvuru sahibinin duumlzenli

harcamalarını da (kira nafaka banka kredi taksidi vb) dikkate almak suretiyle yuumlkseltmektedir Bu

uygulama ile aile birleştirmesi koşullarının ABAD Kararına da ters duumlşecek şekilde zorlaştırıldığı

aşikacircrdır

Avusturya yerleşmek amacıyla gelen 3 uumllke vatandaşı yabancılara bir Uyum Soumlzleşmesi

(Integrationvereinbarung) imzalatmakta ve belli bir suumlre zarfında ve belli seviyede (Bl) Almanca

bilgisine vakıf olduğunu kanıtlayamayan yabancılara dolayısıyla da vatandaşlarımıza guumlvenceli

ikamet statuumlsuuml (suumlresiz oturma izni-Daueraufenthalt) tanımamaktadır Bu soumlzleşmedeki

yuumlkuumlmluumlluumlkleri yerine getirmeyenlere de ayrıca para cezası uygulanmaktadır Avusturyadaki

Uyum Soumlzleşmesi uygulamasının Hollandada yaşayan yabancılara tatbik edilen uyum kursları ve

sınavları ile birebir oumlrtuumlşmekte olduğundan ve Utecht Temyiz Mahkemesinin 180 sayılı OKK

kapsamında Tuumlrk vatandaşlarının uyum kurslarına tabi tutulamayacağı yolundaki kesinleşmiş

kararından hareketle Tuumlrkiye-AB Ortaklık Hukukuna ters duumlştuumlğuuml duumlşuumlnuumllmektedir Kaldı ki

vatandaşlarımıza beş yıllık yasal ikametten sonra sağlanan ccedilalışma izni muafıyet hakkı aynı

zamanda guumlvenceli ikamet hakkını da kapsaması ortaklık hukuku gereğidir

Keza ABne uumlye uumllkelerin kendi sınırlarında yasal olarak ikamet etmekte olan 3uumlncuuml uumllke

vatandaşlarının guumlvenceli ikamet izni taleplerinde tahsil edecekleri harccedil miktarlarını belirlerken bu

bedeli diğer uumlye uumllke vatandaşlarına duumlzenlenen aynı iccedilerikli belgeler iccedilin talep edilen harccedil bedelleri

ile makul seviyede tutmaya oumlzen goumlstermeleri gerektiğine ilişkin ABAD Kararı (29042010 C-

9207) dikkate alınmamaktadır Nitekim guumlvenceli ikamet statuumlsuumlnuuml ifade eden oturma izni tuumlruuml iccedilin

209

vatandaşlarımızdan 150 Avro tahsil edilirken aynı statuuml iccedilin AB uumlye uumllke vatandaşlarından sadece

1360 Avro talep edilmektedir

Avusturya sosyal guumlvenlik prim kesintisi olmaksızın sınırlı kazanccedil (386 Avro Aylık) elde edilen iş

ilişkisini (Geringfuumlgige Beschaeftigung) 180 Sayılı OKK kapsamında yasal iş ilişkisi olarak

değerlendirmemektedir Oumlzellikle Avusturyada yuumlksek tahsil yapmakta olan vatandaşlarımız

tarafından tercih edilen bu tuumlr istihdam ilişkisi yetkili makamların duumlzenledikleri yazılı ccedilalışma

iznine tabi olup sadece kaza sigortası iccedilin prim kesintisi yapılmaktadır Bu konuda Federal Yuumlksek

İdare Mahkemesinin yuumlksek oumlğrenim amacıyla Avusturyaya gelen Derya Guumllfırat isimli

vatandaşımızın tam guumln (haftalık 40 saat) ccedilalışma izni talebini reddeden İş Piyasası Servisinin

24092010 tarihli idari işlemini Birlik hukuku ile bağdaşmadığı gerekccedilesiyle bozma kararı oumlnemli

bir emsaldir Ancak Yuumlksek Mahkemenin Tuumlrkiye-AB ortaklık ilişkisi ve 180 sayılı Ortaklık

Konseyi Kararının (OKK) 6 Maddesine dayandırdığı 26062012 tarihli bu kararının bir kanun

değişikliği ile milli mevzuata alınması sağlanamamıştır Yetkili makam haftalık 40 saat ccedilalışmasına

izin verilen Tuumlrk oumlğrencilerin İkamet Amacı Değişikliği yolundaki taleplerini de kabul

etmemektedir Bu konuda accedilılan davalar sonuccedillanma aşamasındadır

Oumlte yandan Avusturyadaki yuumlksek eğitim kurumlarına devam eden Tuumlrk oumlğrencilerinden

Avusturya ve AB uumllkesi vatandaşlarına uygulanan miktardan farklı olarak daha yuumlksek oumlğrenim

harcı bedeli tahsil edilmektedir Tuumlrkiye 3 uumlncuuml uumllkeler kategorisinde değerlendirilirken

vatandaşlarına daha duumlşuumlk harccedil uygulanan ve aralarında Bosna Hersek gibi katılım muumlzakereleri

devam eden 2 nci grup uumllkeler arasında yer almamaktadır Bu hususun da yargı konusu

yapılmasında buumlyuumlk yarar goumlruumllmektedir

Aynı şekilde Federal Danıştayın ABADın yorum kararlarına dayanarak aldığı 18042012 tarihli

kararda aile birleştirmelerinde uygulanan bazı kısıtlamaların (21 yaş sınırı vize başvurusunda

Almanca bilgi duumlzeyinin belgelenmesi) 180 sayılı OKK ile ters duumlştuumlğuuml ve Tuumlrk vatandaşlarına

uygulanamayacağı hususu teyit edilmekte olup itirazda bulunan vatandaşımızın ikamet izni

başvurusu kabul edilmiştir Kararın uygulama alanı ccedilıkartılan bir Genelge marifetiyle

genişletilmiş olmakla birlikte uygulamanın yine ayrı bir yasal dayanağa oturtulması henuumlz

gerccedilekleştirilmemiştir

ABADın yorum kararlarının milli mevzuata alınmasını zorlayacak en etkili youmlntemi benzer

talepleri bu uumllkede de dava konusu yapmak olacaktır Burada vatandaşlarımızın da gerekli

duyarlılığı goumlstermeleri esastır Vatandaşlarımızın hukuki hak arama suumlrecini genelde tercih

210

etmemeleri dava sonucunun ccedilok uzun suumlre sonra alınacağı duumlşuumlncesi dava masraflarının aile

buumltccedilesini zorlayacağı kuşkusu ve ayrıca iccedilinde yaşanılan uumllkenin resmi kurumlarını dava etmenin

bazı işlemler uumlzerinde olumsuz etkiler (vatandaşlık başvurusu suumlresiz ikamet izni ve sosyal yardım

muumlracaatları vb) yaratacağı endişesi ile izah edilebilecektir Bu itibarla resmi kurumlarımızın veya

destekli sivil toplum kuruluşlarının ortaklaşa bir fon yaratmaları ve bu fon kaynaklarının oumlnem arz

eden oumlrnek davaların fınansmanına destek olmasında buumlyuumlk yarar goumlruumllmektedir

Avusturya bir Birlik uumlyesi uumllke olarak uumlye uumllke vatandaşlarının eşit muameleye tabi tutulmalarını

oumlngoumlren 2007252EG(AB vatandaşlarının temel hakları hakkında Direktif) 7792007EG

(Daphne III Programı) ve 16722006EG sayılı AB Parlamentosu Kararı kapsamında uyguladığı uumlccedil

değişik tedbirle bu kararların 2014-2020 seneleri arasında hayata geccedilirilmesi yolunda adımlar

atmıştır

Bu tedbirlerle cinsiyete etnik kimliğe yaşa dini inanca duumlnya goumlruumlşuumlne veya cinsel tercihlere

dayalı ayırımcılıkla muumlcadeleye oumlncelik verilmesi ırkccedilılık yabancı duumlşmanlığı veya

toleranssızlığın diğer biccedilimlerinin oumlnlenmesi engelli haklarının savunulması ve teşviki kadın erkek

eşitliğinin korunması kadın ve ccedilocuklara veya himayeye muhtaccedil diğer gruplara youmlnelik şiddet

eylemlerinin oumlnlenmesi ccedilocuk haklarına saygı goumlsterilmesi oumlzel yaşama saygı goumlsterilmesi ve

kişisel bilgilerin saklanması Birlik sınırlarında Birlik Vatandaşı şuurunun geliştirilmesi ile

tuumlketici haklarının daha etkili korunması amaccedillanmıştır

Avusturya 01122009 tarihinde yuumlruumlrluumlğe goumlren Lizbon Soumlzleşmesi ile Birliğin sosyal politik

hedeflerine uyum sağlama ccedilabasındadır Bu Soumlzleşmenin 153uumlncuuml Maddesi kapsamda ccedilalışma

hayatı ile işccedili sağlığı ve iş guumlvenliği tedbirlerinin iyileştirilmesi iş koşulları sosyal guumlvenlik ve

sosyal korumanın geliştirilmesi iş ilişkisinin sonlandırılmasına karşı ccedilalışanın himayesi

ccedilalışanların işletmede temsili AB sınırlarında yasal olarak ikamet eden uumlccediluumlncuuml uumllke vatandaşlarının

iş piyasasında korunması iş piyasasından dışlanan grupların mesleki uyumları kadın ve erkeklere iş

piyasasında şans ve fırsat eşitliği tanınması sosyal dışlanma ile muumlcadele sosyal guumlvenlik

sistemlerinin modernleştirilmesi gibi konularda ilave tedbirler almaktadır

Yine aynı Soumlzleşmenin 19uncu Maddesi uyarınca ayırımcılığın her tuumlruumlyle muumlcadele edilmesi

kadın ve erkek ccedilalışanlar arasında uumlcret eşitliğinin sağlanması (Madde 157) hedeflenmiştir

Avusturya fakirlikle muumlcadeleyi hedefıne alan 2020 AB Strateji Belgesi kapsamında duumlzenli

hazırlanan uumllke raporunda sosyal dışlanma ve fakirlik tehdidi altında yaşayan nuumlfus sayısını 2020

211

yılına kadar 235000e indirmeyi ileri yaş ccedilalışanlar ile ccedilocuk genccedil ve goumlccedilmenlerin iş piyasasına

katılım oranı artırmayı erken yaşlarda emeklilik imkacircnını daraltmayı ccedilocuk sahibi kadın ccedilalışanları

iş piyasasında tutma veya bunların iş piyasasıyla yeniden uyumunu sağlamayı amaccedillamıştır ve bu

amaccedillara youmlnelik proje program ve destek tedbirleri uygulamaktadır


Diploma Denkliği ve Mesleki Yeterlilik

Yuumlksek oumlğrenimlerini uumllkemizde tamamlayıp Avusturyarsquoya gelen ve burada yerleşen

vatandaşlarımızın diplomaları doğrudan tanınmamaktadır Vatandaşlarımız mezun oldukları

kurumlar ve eğitim muumlfredatına bağlı olarak yapılan değerlendirme sonucunda Avusturyarsquoda denk

tutulan duumlzeyden itibaren ayrı bir eğitime sevk edilmektedir Avusturyarsquoya gelmeden oumlnce

uumllkemizde ya da bir diğer yabancı uumllkede alınmış orta oumlğrenim yuumlksek oumlğrenim ve mesleki eğitim

diplomalarının mezuniyet belgelerinin Avusturya mevzuatına goumlre denkliğinin sağlanması bu

uumllkede bir meslek sahibi olarak ccedilalışılmasına olanak yarattığı gibi bir mesleki nitelik

kazanılmasında da oumlnemli rol oynamaktadır

Tuumlrkiyersquode teoripratik eğitim sisteminde alınan meslek diploması eğitim muumlfredatının Avusturya

ile oumlrtuumlşmesi halinde kabul edilebilmektedir Ancak mesleki yeterliliğin eğitim kurumları dışında

kazanılmış olması halinde belli şartlar altında (18 yaş ve iki yıllık mesleki deneyim sertifika vb)

Ticaret Odası (Wirtschaftskammer) tarafından duumlzenlenen kurslara veya sınavlara katılmak

suretiyle dışarıdan diploma alınabilmektedir

Yuumlksek Oumlğrenim Diplomalarının Denkliği

Yabancı uumllkelerde alınmış yuumlksek oumlğrenim diplomalarının denklik işlemlerinde yetkili kurum

soumlzkonusu olan oumlğrenimin Avusturyalsquoda yapıldığı bir uumlniversite ya da yuumlksek okuldur Diğer

taraftan yabancı uumllkelerde alınmış yuumlksek oumlğrenim diplomalarının ve unvanların denklik işlemleri

iccedilin bilgi vermek uumlzere Federal Bilim ve Araştırma Bakanlığı nezdinde aşağıda iletişim bilgileri

verilen Ulusal Bilgi Merkezi - EnicNaricAustria- kurulmuştur Soumlz konusu kuruluş Avusturyarsquoda

yuumlksek oumlğrenim alanındaki tuumlm denklik işlemlerine ilişkin bilgi veren resmi başvuru ve irtibat

kuruluşudur

212

ldquoENICNARICAUSTRIArdquo

Bundesministerium fuumlr Wissenschaft und Forschung

Abteilung III7

Teinfaltstraszlige 8 1014 WIEN

Tel 01531205921 Fax 0153120997890

E-mailnaric(at)bmwfgvat

Orta Oumlğrenim Diplomalarının Denkliği

Orta oumlğrenim diplomalarının denklik işlemleri iccedilin yetkili kuruluş aşağıda iletişim bilgileri verilen

Federal Eğitim Sanat ve Kuumlltuumlr Bakanlığırsquodır

Bundesministerium fuumlr Unterricht Kunst und Kultur (BMUKK)

Minoritenplatz 5 1014 WIEN

Tel01-53120-0

E-mail ministeriumbmukkgvat

Anılan Bakanlık yabancı diplomaların mezuniyet belgelerinin tanınmasında yabancı uumllkede

verilmiş olan sınavların ve goumlruumllmuumlş olan derslerin Avusturyarsquodaki sınav ve derslerle

karşılaştırılmasını esas almaktadır Muumlnferit konuların veya derslerin yeterince goumlruumllmediği

sonucuna varılması halinde başvuru sahibinden Eyaletlerin eğitimden sorumlu makamlarınca

(Landesschulrat) yaptırılan harici olgunluk sınavınadenklik sınavına (Externistenreifepruumlfung

Nostrifikationspruumlfung) girmesi istenmektedir

Ccedilıraklık Eğitimi Diplomalarının Denkliği

Ccedilıraklık eğitimi diplomalarının tanınması iccedilin yetkili kuruluş aşağıda iletişim bilgileri verilen

Federal Ekonomi Aile ve Genccedillik Bakanlığı Mesleki Eğitim Dairesirsquodir

bdquoBundesministeriumfuumlrWirtschaft Familie und Jugendldquo

Abteilung I4 (Berufsausbildung)

Stubenring 1 1011 WIEN

Tel 0171100-2213 Faks 0171100-2366

www bmwfjgvat

E-mail posti4bmwfjgvat

213

Ccedilocuk Parası ve Tahkim Suumlreci

Avusturya Tuumlrkiyersquode ikamet eden ccedilocukları iccedilin vatandaşlarımıza yaptığı aile yardımlarını o

tarihte geccedilerli Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesirsquoni tek taraflı feshetmek suretiyle 1101996 tarihinden

itibaren durdurmuştur Avusturya ile 28101999 tarihinde imzalanan yeni ldquoAnlaşmardquo aile

yardımlarını kapsamamaktadır Tuumlrkiye fesih tarihinden oumlnce yapılan oumldemelerin kazanılmış hak

olduğu dolayısıyla Kanunun oumlngoumlrduumlğuuml yaş sınırına kadar oumldemelerin suumlrduumlruumllmesi fikrini

savunurken Avusturya fesih işlemi ile aile yardımlarının yasal dayanağının ortadan kalktığını

ayrıca ccedilocuk parasının prime esas bir sosyal guumlvenlik oumldeneği olmadığı şeklindeki duumlşuumlncesinde

ısrar etmiştir Tarafların sorunun bir hakem heyetine taşınması konusunda uzlaşma sağlamasından

sonra iki uumllke yetkili makamları bir ldquoTahkim Anlaşmasırdquo taslağı hazırlamak uumlzere 2004 yılında iki

kez bir araya gelmiş ve bir madde dışında hazırlanan taslak metin uumlzerinde mutabakata varmışlardır

Anlaşma taslağının ldquoUygulanacak Hukukrdquo başlıklı 22 maddesi tarafların uzlaşma sağlayamadığı

tek maddedir Avusturya tarafı Hakem Heyetirsquonin Avusturya mevzuatını esas alarak karar

vermesini talep etmekte buna karşılık Tuumlrk tarafı feshedilen Soumlzleşme huumlkuumlmleri ile uluslararası

metinlerin dikkate alınması gerektiğini ileri suumlrmektedir Sorunun ccediloumlzuumlmuumlne katkı sağlayacağı

duumlşuumlncesiyle Avusturya tarafına sunulan son oumlnerimiz 14052008 tarihli ldquoVerbal Notardquo ile

bildirilmiş olup bu Notarsquoya henuumlz cevap verilmemiştir

Oumlte yandan Viyanarsquoda mukim Tuumlrk asıllı Avusturya vatandaşı Mehmet Efe Tuumlrkiyersquode yaşayan

ccedilocukları iccedilin oumldenen aile yardımlarının kesilmesi nedeniyle uğradığı mağduriyetin insan hakları

ihlali olduğunu ileri suumlrerek Avrupa İnsan Hakları Mahkemesirsquone başvuruda bulunmuş Uumllkemizin

de bu davaya muumldahil olarak katılması sağlanmış olup gelinen noktada Avusturyarsquonın 2010 yılı

Mart ayında uumllke savunmasını İnsan Hakları Mahkemesirsquone sunmuş bulunmaktadır Avrupa İnsan












214

Vatandaşlık Ccedilifte Tabiiyet ve Mavi Kart Uygulaması

Avusturya vatandaşlık mevzuatında yapılan son değişikliklerle (01072011) başvuru sahibinin

ldquoB2rdquo seviyede Almanca bilmesi son uumlccedil yıl iccedilinde geccedilimini sağlamak uumlzere sosyal yardım nitelikli

yardımlar almamış olması sadece Avusturyarsquonın değil aynı zamanda muumlracaatta bulunduğu

Federal Eyaletrsquoin de siyasi tarihi kapsamındaki test sınavını başarmış olması gibi yeni ve

zorlaştırılmış koşullar getirilmiştir Bu ağırlaştırılmış şartlar vatandaşlığa geccedilmek isteyen

yabancıların sayısını da olumsuz etkilemektedir Nitekim Avusturya vatandaşlığını tercih eden

vatandaşlarımızın sayısında 2004 yılından itibaren sistematik bir gerileme goumlzlenmektedir 2003

yılında toplam 45112 yabancı (Tuumlrk 13680) Avusturya vatandaşlığına geccedilmişken bu sayı 2008rsquode

10268rsquoe 2010rsquoda 6145rsquoe 2013 yılında ise 1108rsquoe gerilemiştir

Avusturya Vatandaşlık Kanunu vatandaşlığa alınan yabancının iki yıl iccedilinde kendi uumllkesiyle

vatandaşlık ilişkisinin sona erdirilmiş olmasını zorunlu kılmaktadır

Avusturya oumlnceden yazılı izin almaksızın bir başka uumllkenin vatandaşlığına geccedilenlerin

vatandaşlığını geri almaktadır Ccedilifte vatandaşlık izni ccedilok oumlzel hallerde istisnai olarak verilmektedir

Az sayıda da olsa Avusturyarsquonın ekonomik kuumlltuumlrel sportif bilimsel ve sanat hayatının

gelişmesine katkı sağladığına veya sağlayacağına inanılan yabancıların Federal Başbakanlık

makamının onayıyla ve ccedilifte vatandaşlık esasında Avusturya vatandaşlığına alınmalarına izin

verilmektedir

215

17 İSVİCcedilRE





Erkek 3968524 855085 37785

Kadın 4070536 982027 33060

Toplam 8039060 1837112 70845


() Ccedilifte vatandaşlar geccedilici izinli ve ilticalılar ile birlikte İsviccedilrede yaşayan Tuumlrk vatandaşlarının toplam


Yıllar itibarıyla vatandaşlarımızın sayısındaki azalma vatandaşlarımızın İsviccedilre vatandaşlığına

geccedilmesinden kaynaklanmaktadır İsviccedilre vatandaşlığı kazanmış yabancılara kendi vatandaşlıklarını

korusalar dahi yabancılar ile ilgili istatistiklerde yer verilmemektedir Yabancılar ile ilgili

istatistikler bu uumllkede yaşayan ancak İsviccedilre vatandaşı olmayan yabancıları ihtiva etmektedir

İsviccedilre vatandaşlığına geccediltikleri bilinen vatandaşlarımızın sayısı 50959 dur Uumllkede yaşayan Tuumlrk

vatandaşı ccedilifte vatandaş muumllteci ve iltica başvurusu yapmış statuumllerindeki toplam vatandaş




0 ndash 14 15 - 24 25 - 54 65 +

Erkek 6619 4772 21531 1604

Kadın 6393 4184 17818 1489

Toplam 13012 8956 39349 3093

Kaynak İsviccedilre Federal İstatistik Dairesi İnteraktif Hesaplama Sistemi (2012)

216



Kanton Erkek Kadın Toplam

Zuumlrih 7627 6380 14007

Bern 2970 2484 5454

Luzern 892 733 1625

Fribourg 946 766 1712

Solothurn 2867 2537 5404

Ticino 489 450 939

Vaud 1708 1436 3144

Basel-Stadt 3433 3182 6615

Basel-Landschaft 2734 2516 5250

StGallen 2588 2234 4822

Aargau 5388 4948 10336

Thurgau 1485 1361 2846

Valais 277 248 525

Glarus 314 260 574

Neuchacirctel 476 365 841

Schaffhausen 548 505 1053

Zug 610 541 1151

Obwalden 69 52 121

Nidwalden 53 37 90

Schwyz 457 412 869

Uri 101 96 197

Glarus 314 260 574

Appenzell 232 187 419

Diğer 1851 1419 3270

Toplam 38429 33409 71838

Kaynak İsviccedilre Federal İstatistik Dairesi İnteraktif Hesaplama Sistemi

217



Goumlrev Boumllgesi Doğan Oumllen Evlenen

Bern Buumlyuumlkelccedililiği Konsolosluk Şubesi goumlrev

boumllgesinde

308

41

93

Zuumlrih Başkonsolosluğu goumlrev boumllgesinde

1131

139

409

Cenevre Başkonsolosluğu goumlrev boumllgesinde

355

40

51

Toplam 1794 220 553

Kaynak Bern Buumlyuumlkelccedililiği Zuumlrih Başkonsolosluğu Cenevre Başkonsolosluğu



-Federal Huumlkuumlmet tarafından Ocak ayı başında sağlık ve sağlık sigortalarındaki yeni hedefleri

belirleyen ldquoSağlık 2020rdquo Strateji Paketi kamuoyuna sunulmuştur

İccedilişleri ve Sağlık Bakanlığından yapılan accedilıklamada soumlz konusu paketin 36 adet oumlnlem maddesi

iccedilerdiği ve amacın sağlık sistemi alanında yaşam kalitesinin arttırılması fırsat eşitliğinin

yaygınlaştırılması şeffaflığın sağlanması ve tıbbi malzeme temin kaynaklarına erişimin

kolaylaştırılması olduğu accedilıklanmıştır

-Mart ayında aile politikasında ccedileşitli değişikliklere gidilmesi iccedilin bazı anayasa maddelerinde

değişiklikler yapılmasına youmlnelik bir halkoylaması yapılarak kabul edilmiştirSoumlz konusu

değişiklikler ccedilalışan ccediliftlerin ccedilocuklarına daha iyi bakabilmeleri aynı zamanda ccedilocukların eğitim

ve sosyal gelişimleriyle daha sağlıklı bir şekilde ilgilenebilmeleri iccedilin yasa yolu ile

desteklenmelerini amaccedillamaktadır

Paket ayrıca kreş ana okulu guumlnduumlzluuml okul sisteminin uumllke ccedilapında yaygınlaştırılması ve iş

hayatında ccedilalışan aile bireylerinin birbirlerine ve ccedilocuklarına daha fazla zaman ayırmasını

sağlayacak esnek ccedilalışma imkanlarının yaratılması gibi hususları iccedilermektedir

218

-İsviccedilre Ulusal Meclisinde Mart ayında yapılan oylama neticesinde suumlrekli oturma iznine sahip

olmayan goumlccedilmenlerin vatandaşlığa alınmaması şeklindeki oumlnerge 59 hayır oyuna karşı 129 evet

oyu ile kabul edilmiştir Parlamento bunun yanı sıra Bakanlar Kurulunun vatandaşlığa alınmak iccedilin

uumllkede 12 yıl suumlre ile ikamet koşulunu 8 yıla indirmek şeklindeki talebine de karşı ccedilıkmıştır

Ayrıca uumllkede doğmuş buumlyuumlmuumlş genccedil kuşak yabancılara uygulanan ldquokolaylaştırılmış vatandaşlığa

geccediliş suumlrecirdquo uygulamasının kaldırılması hususu da 77 hayır oyuna karşı 103 oy ile kabul edilmiştir

Onanan bu değişiklik kararı Ulusal Meclis tarafından Kantonlar Meclisine goumlnderilmiştir Kantonlar

meclisinin de onaylaması durumunda yabancılar kanunundaki yukarıda anılan değişiklikler

geccedilerlilik kazanacaktır

-Uumllke nuumlfusunun giderek yaşlanması bu durumun emekli sandıklarının finansmanını

zorlaştırması ve emeklilerin hergeccedilen guumln daha fazla sosyal yardıma bağımlı hale gelmesi

karşısında İccedilişleri ve Ekonomi bakanlıkları tarafından bir ccedilalışma grubu oluşturulmuştur Bu

grubun aşağıdaki hususlarda ccedilalışmalar yapması planlanmıştır

Yaşlıların erken emekliye ayrılma isteklerini azaltacak oumlnlemlerin alınması

Ccedilalışma şartlarının yaşlılara uygun hale getirilmesi ve yaşlıların ccedilalışmaya motive

edilmelerine youmlnelik faaliyetlerin belirlenmesi

Yaşlı işsizlerin yeniden ccedilalışma hayatına doumlnebilmeleri iccedilin gerekli duumlzenlemelerin

yapılması

-2013 Nisan ayında Emeklilik (AHVAVS) ve Malulen Emeklilik (IVAI) işsizlik sigortası ikinci

ve uumlccediluumlncuuml kasa aile yardımı ve benzeri sosyal guumlvenlik hizmetleri kapsamında yapılan oumldemelerde

yeni duumlzenleme yapılmıştır

Buna goumlre AHVAVSde 2014 Ocak ayından itibaren emekli maaşlarına zam yapılmıştır En duumlşuumlk

emekli aylığı 1170 Frank en yuumlksek emekli aylığı 2340 Frank olarak belirlenmiştir Evli emeklilere

oumldenen muumlşterek aylık ise yeni duumlzenlemeye goumlre 3510 Frank olmuştur

- İsviccedilre yapılan bir halk oylaması sonucunda uumlyesi olduğu Schengen Serbest Dolaşım Anlaşması

huumlkuumlmlerine kısıtlamalar getirmiştir

Avrupa Birliği uumlyesi devletlerden son yıllarda aşırı goumlccedil alan İsviccedilre AB ile imzalanan serbest

dolaşım anlaşmasında yer alan bir maddeyi işleme koyarak 8 yeni AB uumlyesi uumllke vatandaşlarına

uyguladığı giriş kısıtlamasını 17 AB uumllkesi vatandaşlarına yaymıştır Mayıs ayında yuumlruumlrluumlğe giren

219

bu uygulamaya goumlre 2013 yılında 8 yeni AB uumlyesi uumllke vatandaşlarından sadece 2180 kişiye eski

AB uumlyesi uumllke vatandaşlarından ise 53700 kişiye ccedilalışma ve oturma izni verilmesi oumlngoumlruumllmuumlş yeni

başvurulara kota uygulaması getirilmiştir Bu karar AB organlarınca şiddetle eleştirilmiştir


İsviccedilre Basınında yer alan haberlerde İsviccedilrersquode yapılan mevzuat değişikliğince bundan boumlyle

yalnızca C tipi oturum izni olan yabancıların vatandaşlık başvurusunda bulunabilecekleri

bildirilmektedir Bu kapsamda İsviccedilre Federal Huumlkuumlmeti 8 Mart tarihli oturumunda Yabancılar

Yasasırsquonda tadilat yapılmasına ilişkin bir karar almıştır Accedilıklamaya goumlre tadil edilmesi oumlngoumlruumllen

maddeler arasında aile birleşimi Sadece entegre olmuş yabancılara oturma izni verilmesi

entegrasyonun okul iş ve sosyal ccedilevre ile ilgili alınacak oumlnlemlerle desteklenmesi gibi hususlar yer

almaktadır

-20 Mart tarihinde bir basın accedilıklamasında bulunan Adalet Bakanı Simonetta Sommaruga C tipi

kimlikli oturum koşularının sıkılaştırılacağını duyurmuştur Buna goumlre goumlccedilmenler C kimliğini ancak

İsviccedilre yaşam tarzına entegre oldukları zaman alabileceklerdir Bakan goumlccedilmenlere youmlnelik

planlanan yeni yasal duumlzenlemeler ile ilgili accedilıklamasında Nisan ayında Ulusal Meclise sunulacak

olan bu değişiklik tasarısının Federal devletin ve Kantonların Entegrasyon ile ilgili goumlrevleri daha

net olarak tanımlayacağına değinerek goumlccedilmenlere youmlnelik yatırımların son yıllarda ihmal edildiğini

ifade etmiştir

Sommaruga entegrasyonun tek youmlnluuml olamayacağını vurgularken ldquoEntegrasyonda sadece

goumlccedilmenler ccedilaba harcamayacak bu konuda İsviccedilrelilere de goumlrevler duumlştuumlğuumlnuuml ccediluumlnkuuml

entegrasyonun oumlzellikle meslek ve eğitim yaşamında sokakta mahallede geliştiği ayrıca entegre

olmak hiccedil bir şekilde kendi kuumlltuumlruumlnden veya yaşam biccediliminden vazgeccedilmek anlamına gelmediğildquo

ifadesini kullanmıştır

-İsviccedilre Federal Mahkemesi Temmuz ayında emsal teşkil edici bir karar alarak Tuumlrk koumlkenli bir

İsviccedilre vatandaşının Tuumlrkiyersquodeki gayri resmi ilişkisinden olma ccedilocuklarına İsviccedilre vatandaşlığını

alma hakkı olduğuna huumlkmetmiştir (Başvuru sahibinin evlilik dışı olan ve İsviccedilrersquode ikamet

etmeyen ccedilocuklarına İsviccedilre vatandaşlığı verilmesi talebi Solothurn Kanton youmlnetimi tarafından

reddedilmiş ve konu Federal Mahkemeye taşınmıştı)

220




Aktif Nuumlfus Kadın Erkek Toplam

Uumllke Geneli 2267758 2784502 5052260

Yabancı 518126 902584 1420710

Tuumlrk 13574 25284 38858

Genel Toplam 2799458 3712370 6511828

Not Aktif nuumlfusişguumlcuuml istihdam edilen nuumlfus ile işsizlerin toplamından oluşur

Kaynak SECOBFS


Yıllık oturma izni sahibi ve yerleşme hakkı sahibi olan serbest ccedilalışanların (işveren) toplamı

31122011 itibarıyla 1325rsquodir Bu rakamlara ccedilifte vatandaş statuumlsuumlndeki vatandaşlarımız ile

Tuumlrkiyersquoden İsviccedilrersquoye sermaye getirerek firma kurmuş vatandaşlarımız dacirchil değildir Bu grubun

da eklenmesi ile serbest ccedilalışanların (işveren) sayısının 1500rsquouuml aştığı değerlendirilmektedir


İsviccedilrersquode sabit bir asgari uumlcret belirleme sistemi yoktur Ortalama ve asgari aylıklar değişik meslek

gruplarına goumlre farklılık goumlstermekte ve baz alınan meblağlar meslek odaları tavsiyeleri toplu

soumlzleşmeler ve genel sosyo-ekonomik konjonktuumlruumln gelişimini takip yolu ile belirlenmektedir

Aşağıdaki ccedilizelgede İsviccedilrersquode oumlzel sektoumlr ve kamu sektoumlruumlnde (Devlet daireleri dahil) verilen

ortalama aylıklar (net) ve bunların genel toplama olan oranları yer almaktadır Soumlz konusu

uumlcretlerin belirlenmesinde haftada 40 saatlik ccedilalışma suumlresi baz alınmaktadır

221

İsviccedilrersquode ortalama aylık bruumlt uumlcretler (İFr olarak 2013 verileri)

Yuumlksek Vasıflı

Personel

Mesleki Eğitimli

Personel

Vasıfsız Personel

Genel Ortalama

Genel

7384

Kadın

6341

Erkek

7859

Genel

5463

Kadın

5014

Erkek

5678

Genel

4400

Kadın

4047

Erkek

4798

Genel

5749

Kadın

5134

Erkek

6111

Kaynak SECO Federal Ekonomi Muumlsteşarlığı



Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 63208 412 90052 588 153260 100

Yabancı - - - - 74266 485

Tuumlrk - - - - 5750 118

Kaynak Federal İstatistik Dairesi Ccedilalışanlara Ait İstatistik (ETS) Federal Ekonomi Dairesi

(SECO) İş Piyasası İstatistikleri

İşsiz Vatandaşlarımızın Ccedilalışma Dairelerine Boumllgelereİdari Yapılanmaya Goumlre Dağılımı


Kanton İşsiz Sayısı

Zuumlrih 551

Bern 196

Luzern 53

Uri 3

Schwyz 28

Obwald 0

Glarus 3

Zug 34

Freiburg 88

Solothurn 175

Basel-Sd 227

Basel-Ln 180

222

Schaffh 43

Appen A 8

Appen I 5

St Gallen 139

Graubuumln 13

Aargau 385

Thurgau 68

Tessin 38

Waadt 155

Wallis 17

Neuenb 65

Genf 86

Jura 6

Toplam 2566

Kaynak İş Piyasası İstatistik Dairesi Seco2014



-İsviccedilre Huumlkuumlmeti 27 Şubat 2013 tarihli oturumunda İsviccedilrersquode oumlzel kurumlarca yuumlruumltuumllen sağlık

sigortası işlemlerine daha fazla şeffaflık kazandırılması ve devlet uhdesinde bir kamusal sağlık

sigortası kurulması konusunda guumlndeme getirilen halkoylamasına karşı olduğunu accedilıklamıştır

Huumlkuumlmet soumlzcuumlsuuml huumlkuumlmetin kamusal sigorta alternatifini ihtiva etmeyen oluşturulacak bir

reasuumlrans sistemi ile yuumlksek sağlık masraflarının tamamen sigortalının uumlzerine yıkılmasını

oumlnleyecek ve temel sağlık sigortası huumlkuumlmleri ile isteğe bağlı ek sağlık hizmetlerini birbirinden net

bir şekilde ayıran bir kanuni değişiklikten yana olduğunu duyurmuştur

-Sosyal Guumlvenlik Sistemlerinin Finansmanı

2012 yılı sonu itibariyle İsviccedilre Sosyal Guumlvenlik kurumunun aktif ve pasifleri

Tahsil edilen Sosyal Guumlvenlik primleri 39058000000- İFr


KDV den alınan pay ve kumar kazanccedillarından alınan vergi 329000000-İFr yer almaktadır)

223

Yapılan oumldemeler toplamı (Maluliyet sigortası hariccedil) 38798000000- İFr

( Yaşlılık aylıkları 38300000000-İFr Muhtaccedillık yardımı 530000000-İFr)

2012 yılı sonu itibariyle Maluliyet Sigortası kurumunun aktif ve pasifleri

Tahsil edilen primler 4900000000- İFr


KDV den alınan pay ve oumlzel faizler 1100000000-İFr yer almaktadır)

Yapılan oumldemeler toplamı 6700000000- İFr

( Maluliyet aylıkları 5700000000-İFr Muhtaccedillık yardımı ve diğer 1000000000-İFr)


Ccedilalışan iccedilin yatırılan aidatlar Serbest

Ccedilalışanlar

Ccedilalışmayanlar

İşccedili İşveren Toplam En az İFr En ccedilok

İFr

Yaşlılık ve Geride

Kalanlar Sigortası

(AHV)

420

420

840

(1)

4200-

780

382

8400

Malulluumlk Sigortası (IV) 070 070 140 (1)

0754-

140

64 1400

Ek Yardım Sigortası

(EO)

015

015

030

(1)

0162-

030

14

300

İşsizlik Sigortası (ALV)

(2)

100

100

200

-

-

-

Meslek Kazaları

Sigortası (BU) (23)

-

(3)

096

(3)

096

(4)

-

-

Meslek Harici Kazalar

(NBU) (256)

(6)

160

-

(6)

160

(4)

-

-

Pansiyon Kasa (BV) (7)

400-

1300

400-

1400

ve fazlası

(7)

yaklaşık

1740

(4)

- -

Aile Yardımları (FZ) (8) (9)

-

(8) 100-

420

(8) 100-

420

(8) - -

(1) İlk değer 9200 İFr kazanca kadar ikinci değer 9200-54800 İFr kazanccedillar iccedilin

224

(2) Sigortaya tabi yıllık en yuumlksek uumlcret 126000

(3) İşkollarındaki rizikoya goumlre oumldenen prim miktarı (2007)

(4) Serbest ccedilalışanlar isteğe bağlı sigorta yaptırabilmektedirler

(5) Haftada 8 saatten az bağımlı ccedilalışanlar iccedilin mecburi değildir İşsizler iccedilin aidat oranı 437rsquodir

(6) 2007 yılının ortalama bruumlt primi

(7) Aidat oranı gelirin yuumlksekliği ile bağlantılıdır

(8) Kantonlara goumlre ayrı duumlzenlemeler vardır

(9) Wallis Kantonunda ccedilalışanlar 01012002 tarihinden beri zorunlu 03 oumldeme yapmaktadır


İşsizlik parası alma azami suumlresi her işsizlik durumu iccedilin 2 yıl olup işsizlik sigortasından teşvik

yardımı almadan kendi işini kurup serbest ccedilalışanlar ccedilocuk yetiştirenler ve Yaşlılık ve Oumlluumlm

Sigortasırsquondan (AHV) aylık alma yaşından 4 yıl oumlncesinde başvuranlar iccedilin azami suumlre belirli

şartlarda 2 yıl daha uzatılmaktadır İşsizlik parası almaya hak kazanmak iccedilin aidat oumldeme azami

suumlresi her işsizlik durumu iccedilin 2 yıl olup bu suumlre tazminat alma hakkının elde edildiği tarihten 2

yıl oumlnce başlamaktadır

Sigortalının aylık kazancının azami 80rsquoi oranındaki tutar aylık işsizlik parasını belirlemekte olup

bunun 227rsquoye boumlluumlnmesi ile elde edilen miktar guumlnluumlk yevmiye (Taggeld) olarak hak sahibine

oumldenmektedir Matrah olarak alınan aylık bedeli ccedilalışanın son 6 ayda almış olduğu aylık maaşın

ortalamasına tekabuumll etmektedir

Yaşlılara ve kısmen malulen emekli olanlara 520 guumlnluumlk işsizlik parası alma hakkını kolaylaştırmak

iccedilin parlamento 2012 yılının Aralık ayında asgari ccedilalışma şartı olan 24 aylık suumlreyi 22 aya

indirmiştir



16 yaşına kadar ccedilocuklara 200 İFr ve 16-25 yaşları arasındaki eğitime devam eden ccedilocuklara 250

İFr ccedilocuk parası oumldenmektedir Ccedilocuk parası oumldenebilmesi iccedilin ebeveynlerden en az birinin tam ya

da kısmi olarak ccedilalışıyor olması gerekir

225

2011 yılında yuumlruumlrluumlğe konulan kararname uyarınca bu tanımlamaya rakamsal olarak ccedilalışanların

eline yılda en az 6960 İFr ya da ayda en az 580 İFr maaş bedeli geccedilmesi koşulu eklenmiştir Gelir

bildirimleri doğrultusunda serbest meslek sahipleri de ccedilocuk parası alma hakkına sahiptirler Tarım

ccedilalışanları iccedilin ise oumlzel duumlzenlemeler bulunmaktadır

Ccedilocuk yardımları ailenin gelir hanesine dahil olup bu durum yıllık gelir vergisi beyannamesinde

vergiye tabi gelir olarak ibraz edilmek zorundadır

İsviccedilre Dışında Yaşayan Ccedilocukları Olanlara Oumldenen Ccedilocuk Paraları

İsviccedilre dışında ikamet eden ccedilocuklar iccedilin 01012009 tarihinden itibaren aile yardımları (ccedilocuk

parası) Avrupa Birliğirsquonin yeni uumlyeleri Romanya ve Bulgaristan hariccedil AB ve EFTA (Norveccedil

İzlanda Liechtenstein) uumllkelerinin vatandaşlarının ccedilocuklarının AB ve EFTA uumllkelerinde ikamet

etmeleri durumunda yapılmaktadır

İsviccedilrersquode ccedilalışan vatandaşlarımızın Tuumlrkiyersquode ikamet eden ccedilocuklarına ccedilocukaile yardımı

oumldemeleri yapılmamakta olup bu konu 2010 yılı iccedilerisinde Tuumlrkiye-İsviccedilre Sosyal Guumlvenlik

Anlaşması tadiline ilişkin ikili goumlruumlşmelerde ele alınmıştır



Erkek Kadın Toplam

Maluliyet Aylığı Alan Tuumlrk Vatandaşları 346 162 508

Maluliyet Aylığı Miktarı 604 255 859

Yaşlılık Aylığı Alan Tuumlrk Vatandaşları 397 472 869

Yaşlılık Aylığı Miktarı 430 431 861

Kaynak Federal İstatistik Dairesi BFS

226




2011 - 2012 Oumlğretim Yılı

Anaokulu Zorunlu Eğitim Lise Yuumlksek Oumlğrenim

1

Kademe

2

Kademe

3

Kademe

Genel

Lise

Mesleki

Eğitim

Meslek

Lisesi

Yuumlksek

Okul Uumlniversite Master Doktora

5349 3549 1336 310 2425 33 193 673 36 9

Toplam Toplam Toplam Toplam

1936 10234 2768 911

Genel Toplam 15849


LİSANS MASTER DOKTORA TOPLAM

2012 205 36 9 335

Tuumlrk oumlğrenci sayılarına ccedilifte vatandaşlık hakkına sahip Tuumlrk oumlğrenciler dacirchil değildir


Sınıf Tipi Ccedilocuk Sayısı

Ana Sınıfı 75


Toplam 3440




2010 2011 227459 38191 2176

Mesleki Matura (Bakalorya) Yapan Tuumlrk Oumlğrenci Sayısı 22



vatandaşlarımız bu sayılara dahil değildir

227



2012 yılı sonu itibarıyla 50959 vatandaşımız İsviccedilre vatandaşlığına geccedilmiştir Bu vatandaşlarımız

ağırlıklı olarak Tuumlrk vatandaşlığını da korumaktadırlar




Almanya 157819 126353 284172

Fransa 56152 47510 103662

İtalya 169423 122399 291822

Kosova 41038 38223 79261

İspanya 38367 31070 69437

Sırbistan 50942 47730 98672

Portekiz 131548 106397 237945

Bosna Hersek 17272 16302 33574

Fas 3231 4372 7603

Kaynak Federal Goumlccedil Dairesi



Kuumlltuumlrel ve sosyal faaliyette bulunanlar 64

Dini hizmet verenler 33

Federasyon sayısı 10

Spor dernekleri 10

Diğerleri 8

Toplam 125

228


İsviccedilrersquode yasal olarak ikamet eden yabancılar Federal Devlet Meclislerine (Ulusal

Meclis+Kantonlar Meclisi) seccedilme ve seccedililme hakkına sahip değildir Yabancı nuumlfusa sadece

mahalli duumlzeyle sınırlı siyasi katılım tanınmakta kanton duumlzeyinde ve federal duumlzeydeki siyasal

katılım hakları sadece İsviccedilre vatandaşlarına hasredilmiş bulunmaktadır Kanton Parlamentolarına

seccedililmiş ccedilifte tabiiyete sahip vatandaşlarımızın genel nuumlfusa goumlre oranları ccedilok duumlşuumlktuumlr Oumlrneğin

Bern Kantonunda 28 Mart 2010 tarihinde gerccedilekleştirilen yerel seccedilimlerde seccedilimlere katılan 4 Tuumlrk

aday yeterli sayıda oy alamadıkları iccedilin seccedililememişlerdir


Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi Revizyonu

-2013 yılında ikili ilişkiler ve sosyal guumlvenlik antlaşmasının tadili konularında somut gelişmeler

olmamıştır

2013 oumlncesinde TC Bern Buumlyuumlkelccedilisi Sayın Tanju Suumlmer İsviccedilre Federal Sosyal Guumlvenlik

Kurumu Baskanı Yves Rossier ile talebi uumlzerine 15 Mart 2012 tarihinde bir goumlruumlşme

gerccedilekleştirmiştir Goumlruumlşmede Buumlyuumlkelccedililiğimiz Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliğini tedviren

yuumlruumlten Goumlnenccedil Ağacıkoğlu da hazır bulunmuştur

Başkan Rossier diğer uumllkelerle yapılan sosyal guumlvenlik anlaşmalarının İsviccedilrersquode hassas bir konu

olduğunu İsviccedilrersquode malulen emekli olduktan sonra uumllkelerine geri doumlnen ancak daha sonra tekrar

ccedilalışmaya başladığı anlaşılan yabancılar nedeniyle bazı siyasi partilerin bu tip ikili sosyal guumlvenlik

anlaşmalarını yakından takip ettiklerini ve suumlrekli bir biccedilimde sorguladıklarını ifade etmiştir

Rossier tadil edilmiş Tuumlrkiye-İsviccedilre Sosyal Guumlvenlik Anlaşmasının da İsviccedilre Parlamentosuna

sunulması aşamasında ccedilok yakından inceleneceğini tahmin ettiğini dolayısıyla anlaşmanın onay

suumlrecinde maluliyet konusunu suiistimal edenlere karsı uumllkemiz ile iyi işleyen bir işbirliğinin

olduğuna dair Parlamenterleri ikna etmeye yardımcı olacak belgelere ihtiyaccedil duyacaklarını

belirtmiştir İsviccedilre Federal Sosyal Guumlvenlik Kurumu Başkanı tarafından tevdi edilen ilgili

kurumlarımızca incelendikten sonra haklarında hazırlanacak muumlfettiş raporlarının iletilmesi talep

edilen iki oumlrnek dosya Dışişleri bakanlığı kanalıyla Bakanlığımıza kurye ile goumlnderilmiştir

229

Bilahare soumlzkonusu iki oumlrnek dosyaya ilişkin olarak hazırlanan raporlar İsviccedilre tarafına iletilmiş

olup 2013 yılında bu konuda bir yanıt alınamamıştır

177 LİECHTENSTEİN PRENSLİĞİ

1771 Demografik Bilgiler


Toplam Oran

Liechtenstein Vatandaşı 24610 663

Yabancı 11750 316

Tuumlrk 769 21

Toplam 37129 100


Tuumlrk Vatandaşlarının Diğer Yabancılarla Sayısal Mukayesesi


Uyruğu Toplam Oran

İsviccedilreli 3598 287

Tuumlrk 769 61

Avusturyalı 2165 173

Alman 1448 116

İtalyan 1164 93

Diğer 3375 27

Toplam 12519 100


Genel Nuumlfus Ccedilalışanların Sayısı ve Oranı


Toplam nuumlfus Ccedilalışanlar Oran

37129 18994 512

230

18 İSVECcedil





Erkek 4815357 988629 -

Kadın 4832341 1012561 -

Toplam 9647698 2001190 12398

Kaynak İsveccedil İstatistik Kurumu (SCB)

Yabancı tanımı yabancı bir uumllkede doğan ya da kendisi İsveccedil doğumlu olmasına karşın anne ve babası

yabancı bir uumllkede doğan kişiyi İsveccedilli tanımı ise İsveccedilte doğan ve anne ve babası İsveccedil doğumlu ya da

anne ve babasından birisi İsveccedil doğumlu kişileri ifade eder

Vatandaşlarımızın Cinsiyet ve Yaş Gruplarına Goumlre Dağılımı


Erkek 7608

Kadın 4790

Toplam 12398



Yabancı koumlkenli Tuumlrk

İller Toplam nuumlfus sayısı Koumlkenli sayısı()

Stokholm 2159252 650963 49000

Uppsala 345139 64353 4500

Soumldermanland 277134 59553 1500

Oumlstergoumltland 437540 74751 4500

Joumlnkoumlping 340751 61709 2200

Kronoberg 187004 36046 700

Kalmar 233906 28265 550

231


()İsveccedil İstatistik Kurumu verilerine dayanılarak belirlenen tahmini sayıyı yansıtmaktadır



Menşe uumllke

Doğum

yerine goumlre

Kendisi İsveccedil

doğumlu olup ana-

baba menşe uumllke

doğumlu

Kendisi İsveccedil doğumlu

olup ana- babasından birisi

menşe uumllke doğumlu

Toplam

Tuumlrkiye 45085 34006 10229 89320

Finlandiya 424949

Irak 179876

Eski Yugoslavya 133586

Norveccedil 118106

Polonya 114052

Danimarka 109170

Iran 95561

Bosna-Hersek 80650

Gotland 57147 3557 150

Blekinge 152789 21100 300

Skacircne 1272434 314458 10000

Halland 306326 43535 1000

Vacircstra Goumltland 1613342 336955 14000

Vacircrmland 273623 34747 1500

Orebro 285066 51374 4000

Vacircstmanland 258575 60633 3500

Dalama 277118 33650 2000

Gacircvleborg 277737 34960 1700

Vasternorrland 241969 24645 500

Jacircmtland 126322 10911 700

Vasterbotten 260950 25793 400

Norrbotten 249465 29232 300

Toplam 9647698 2001190 103000

232

ŞiliKolombiya 70376

Somali 63790

Ccedilin 33309

Afganistan 26452

Kaynak İsveccedil İstatistik Kurumu 2013 Yıllığı

Doğan Evlenen Oumllen Vatandaşlarımızın Sayısı


Yapılan İşlem İşlem Sayısı

Doğum 510

Evlenme 84

Oumlluumlm 91

Duumlzenlenen Nuumlfus Huumlviyet Cuumlzdanı 1341

Kaynak Tuumlrkiye Cumhuriyeti Stokholm Buumlyuumlkelccedililiği Konsolosluk Şubesi kayıtları



İşsizliğin azaltılması iccedilin 2013 ve 2014 yılları iccedilin buumltccedileden ilave kaynak aktarılmış olup işsizliğin

azaltılmasına youmlnelik tedbirler şunlardır

1-Ccedilalışmanın daha değerli olduğuna vurgu yapılarak istihdamın arttırılmasını sağlamak

2-Yatırım iccedilin iyi bir iklim yaratarak girişimcileri desteklemek

3-Verimliliğin arttırılması iccedilin rekabet ve yaratıcığı sağlamak bunun yanısıra araştırma ve

oumlğrenmeyi teşvik edici oumlnlemler almak

Uzun doumlnemli işsizliğin azaltılması iccedilin 2013 ve 2014 yıllarında 7000rsquoer yeni yetişkin mesleki

eğitim alanının accedilılması ve işyeri eğitiminin yaygınlaştırılması ve boumllgesel gelişimin maddi olarak

desteklenmesi kararlaştırılmıştır

2013 yılı başında huumlkuumlmet işsizlik sigortasının belli şartlar altında durdurulması kararını almış olup

bu karar ccedilerccedilevesinde yeni uygulama 01 Eyluumll 2013 tarihinden itibaren geccedilerli olacaktır Buna goumlre

01 Eyluumll 2013 tarihinden itibaren işsizlik başvurusunda bulunan kişilerin bağlı olduğu istihdam

233

buumlrosuna her ay iş bulmak iccedilin ccedilaba sarf ettiğini goumlsterir bir rapor goumlndermesi zorunludur İş

bulmak amacıyla gerekli ccedilabayı goumlstermeyenlerin belirlenmesi halinde ise iş bulma kurumu işsizlik

sigorta fonuna bildirimde bulunarak gerektiğinde kişilerin aldıkları işsizlik parasının kesilmesini

sağlayabilecektir

İşsizlik sigortasından yararlanabilmek iccedilin son 12 ayın 6 ayında 80 saatlik bir ccedilalışma karşılığında

işsizlik sigortası primi oumldenmiş olması gerekmektedir İşsizlik parası son alınan aylığı 80rsquoi

tutarında olup alınacak yardım miktarı guumlnluumlk en fazla 680-Kronu geccedilmeyecektir (Oumlrnek vermek

gerekirse yukarıdaki şartları yerine getiren aylık kazancı 18 700-Kron olan bir kişi 14 960-Kron

yardım alacaktır)


İşguumlcuuml Sayıları ve Oranları

Sektoumlrler İstihdam oranı Erkek Kadın

Oumlzel sektoumlr 699 1808352 1129012

Merkezi youmlnetim 55 113753 118277

Vilayet youmlnetimi 57 48394 191592

Boumllgesemt youmlnetimi 89 167596 625801

Toplam 2138095 2064682




İşkolu Sayı


imalat sanayii madencilik 1367

Elektrik gaz buhar ve sıcak su tesisleri sulama işleri ve atık 39

İnşaat Sanayii 253

Ticaret araccedil ve motosiklet tamir ve bakım işyerleri 1968

Taşımacılık ve depolama şirketleri 1285

Otel ve restoranlar 5666

234

Enformasyon ve iletişim şirketleri 240

Finansal kurumlar ve sigorta şirketleri 143

Emlak alım-satım işyerleri 158

Mesleki bilimsel ve teknik 1918

Kamu idareleri ve milli savunma 471

Eğitim kurumları 1695

İnsan sağlığı ve toplumsan iş kurumları 2086

Sanat eğlence ve rekreasyon diğer hizmet alanları 833

Diğer 396

Toplam 18530


Bağımsız Ccedilalışan Vatandaşlarımızla İlgili Veriler

Tuumlrkiye doğumlu girişimci sayısı

Muumlteahhit 33

Tuumlccar 313

Taşımacı 220

OtelRestoran sahibi 2256

İletişim 10

Emlakccedilı 22

İşletme sahibi 106

Eğitimci 6

Bakım hizmeti 15

Kişisel ve kuumlltuumlrel hizmetler 334

İmalat sanayii 54

ZiraatBalıkccedilılık 1

Bilinmeyen 259

Toplam 3629


235


a) Mesleklere Goumlre Asgari ve Ortalama Aylık Uumlcretler (İsveccedil Kronu)


Meslekler Kadın Erkek

Uzman doktor 38200 54900

Bankacı 31500 44300

Ekonomi Youmlneticisi 47700 66400

Sağlık Sektoumlruuml Youmlneticisi 39300 52600

Sigorta Temsilcisi 39300 52600

Direktoumlr 63700 83400

İşletmeci 37300 49300

Yapıampİnşaat Ccedilalışanı 20600 25700

Satış Elemanı 25000 25000

Avukat 30700 37700

Eğitim Danışmanı 29500 29500

Tamirci 25600 -

b) Sektoumlrlere Goumlre Asgari ve Ortalama Uumlcretler (İsveccedil Kronu)



İşsizlik oranı İşguumlcuuml oranı

İsveccedil doğumlu 59 718

Yabancı doğumlu 158 668

Oumlzel Sektoumlrde ortalama saatlik işccedili uumlcreti 15260 SEK

Kamu Sektoumlruumlnde devlet memurunun ortalama aylık uumlcreti 31600 SEK

236



İsveccedilrsquote sosyal guumlvenlik işlemleri sigorta bakımından İsveccedil Sosyal Sigortalar Kurumu

(Foumlrsaumlkringskassan) ile aylık sistemlerinden sorumlu kurum olan İsveccedil Aylıklar Kurumu

(Pensionsmyndigheten) tarafından yuumlruumltuumllmektedir Soumlz konusu kurumlar işccedili ve işveren katkıları

ve vergiler yoluyla finanse edilmektedirler Sosyal sigortaların denetimi İsveccedil Sosyal Sigortalar

Denetim Başkanlığı tarafından yapılmaktadır Soumlz konusu birim 01 Temmuz 2009 tarihinden

itibaren faaliyete geccedilmiştir Kurumun kuruluş amacı sosyal guumlvenlik sistemlerinin etkin

youmlnetilmesinin sağlanmasıdır Bu amaccedilla denetim ve incelemelerde bulunmaktadır

Sosyal guumlvenlik sisteminin amacı insanlara yaşamlarının buumltuumln aşamalarında ekonomik guumlvence

sağlamaktır Bundan dolayı sigorta sistemi her şeyden oumlnce hastalara fonksiyon engellilere ana-

babalara (ebeveynlere) ve emeklilere destek ve yardım sunmaya youmlneliktir Ccedilocuk yardımları geliri

olsun olmasın herkese eşit oranda oumldenmesine karşın konut yardımı aylık sahipleri iccedilin gelire bağlı

yardımlardır

Sosyal Sigorta Oumldemeleri

2012 yılında sosyal sigorta harcamaları idari giderler hariccedil ccedileşitli yardım ve oumldenekler iccedilin toplam

olarak 203 milyar SEK tutmuştur Bu miktar 2012 yılı gayri safi milli hasılasının yaklaşık olarak

56 oranındadır ki son 30 yılın en duumlşuumlk yuumlzdesidir Bunun yaklaşık yarısından fazlası 119 milyar SEK

( 56) hastalık ve maluliyet aylıklarına yaklaşık 70 milyar SEK (33) ccedilocuklu ailelere destek iccedilin

harcanmıştır İdari maliyetler yaklaşık 02 oranında gerccedilekleşmiştir

Emeklilik

Emeklilik sistemi merkezi huumlkuumlmet buumltccedilesinden bağımsız olup yaklaşık 241 milyar SEK

tutarındadır Kamu aylık sisteminin dışında birccedilok kişi de ayrıca mesleki aylık ve oumlzel emeklilik

sistemlerine dahildir Sistem uumlccedil ayak uumlzerine kuruludur Bunlar

1- Kamu Aylık Sistemi Gelire dayalı (gelir ve prim emekliliği) ve ikamete dayalı (garanti

aylığı) emeklilik sistemleri

2- Mesleki Emeklilik (Toplu soumlzleşme emekliliği)

3- Goumlnuumllluuml Oumlzel Emeklilik Sistemi

237

I-Kamu aylık sistemi Emeklilik sisteminin birinci ayağını oluşturmaktadır Emeklilik yaşı esnek

olmakla birlikte 65 yaş yaşlılık aylığının bağlanmasında esas alınmaktadır Ancak garanti aylığı

dışında hem gelire bağlı emeklilikte hem de prim emekliliğinde 61 yaşını dolduranlar erken emekli

olabilmektedirler bu durumda erken emekli olanlar sistemin birikime dayalı olmasından dolayı

duumlşuumlk aylık almaktadırlar Bunun yanında aylık alıyor iken ccedilalışabilmeleri de muumlmkuumlnduumlr Ancak

kişiler isterlerse emeklilik yaşını 67 olarak soumlzleşmelerinde belirtebilir ve 67 yaşına kadar

ccedilalışabilirler İstihdam yasasındaki bu değişiklik 2001 yılında yapılmış ve uygulamasına 2003

yılından itibaren başlanılmıştır Bu durumda kişinin 67 yaşından oumlnce emekli edilebilmesi soumlz

konusu olamamaktadır

Ccedilocuk yetiştirilen suumlreler askerlik hizmeti yuumlksek oumlğrenimde geccedilen suumlreler ve işsizlik doumlnemleri

gelir emekliliğine dayalı aylık hakkının doğmasında hesaba katılan suumlreler arasındadır ve bu

suumlreccedillerde primleri devlet tarafından yatırılır

Gelire dayalı aylık sistemi mali accedilıdan bağımsız ve merkezi huumlkuumlmet buumltccedilesinden tamamen ayrıdır

Gelir arttıkccedila emeklilikte alınacak aylık da o oranda yuumlkselmektedir Ccedilalışmaya dayalı emeklilik

sisteminin yanı sıra tamamlayıcı mahiyette olmak uumlzere 65 yaşına gelindiğinde garanti aylığı da

alınabilmektedir Tuumlm sistem İsveccedil Aylıklar Kurumu (Pensionsmyndigheten) ve Sigorta Kurumu

(Foumlrsaumlkringskassan) tarafından youmlnetilmektedir

Ccedilalışmaya Dayalı Emeklilik Sistemi Bu emeklilik sisteminin temel prensibi buumltuumln ccedilalışma

yaşamı boyunca elde edilen gelirlerin hesaplanmasına dayalı olmasıdır Her yıl kişi işveren veya

bazı durumlarda da devlet tarafından ccedilalışılarak elde edilen gelirden ve sosyal sigorta sisteminden

alınan oumldenekler karşılığında (işsizlik parası da dahil) emeklilik primi oumldenmektedir

Bu primler emeklilik puanı olarak



olmak uumlzere iki şekilde kişiye ait emeklilik hesaplarında kaydedilmektedir


Ulusal emekli aylık sisteminin en oumlnemli parccedilasıdır Bu emeklilik sistemi buumlyuumlk oumllccediluumlde bir

paylaşım sistemidir Bu yıl iccedilinde oumldenen emeklilik primlerinin aynı yıl iccedilinde emeklilere aylık

olarak oumldendiği anlamına gelmektedir Bir başka deyişle ldquoyeniden dağıtımrdquo (pay as you go) olarak

238

adlandırılır Bu sistemde aktif olanlardan emekli olmuş nesile gelir aktarımı sağlanmaktadır Bu

paylaşım sistemi ile oumldenen emekli aylığına gelir emekliliği adı verilir Gelir emekliliği primi

ccedilalışanın bruumlt yıllık gelirinin 16rsquosı oranındadır İşveren tarafından yatırılır Emeklilik yaşı esnek

olup 61 yaşından itibaren erken emekli olunma hakkı bulunmaktadır Hem emekli olup hem de 67

yaşına kadar ccedilalışabilmek muumlmkuumlnduumlr Tuumlrkiyersquoye oumldenen gelir emeklilik aylığında İsveccedil tarafınca

vergi kesilmemektedir İsveccedilrsquote vergiye tabi bir geliri olmayanlar gelir aylığına hak kazanmazlar

Emekliliğe ayrılma yerine ccedilalışmaya devam ederek daha fazla emeklilik puan hakkı kazanılması

alınacak gelir emekliliği miktarının artmasını sağlar

Aylık hesabında esas alınan en fazla aylık bruumlt gelir tutarı 2013 yılı iccedilin 35 375 SEKrsquotir Bunun

uumlzerinde aylık geliri olan bir kişi iccedilin işverenlerce kesintiler oumldenmiş olsa bile soumlz konusu tutar

bağlanacak aylık hesabında dikkate alınmaz

İsveccedilrsquote tuumlm işverenler ccedilalışanları iccedilin emeklilik primi sağlık sigortası ve diğer sosyal oumldenekler

iccedilin zorunlu sosyal guumlvenlik primini oumldemek durumundadır Bu katkıların tutarı oumldedikleri bruumlt

uumlcretin 3142rsquosi oranındadır 26 yaşın altındakiler iccedilin işverenler azaltılmış oranda sosyal

guumlvenlik primi oumldemektedirler Buna goumlre oumldemek zorunda oldukları prim 3142 yerine 1549

oranındadır

Ccedilalışanlar ise uumlcretlerinin 7rsquosi oranında genel aylık kesintisi vasıtasıyla aylık sistemine prim

oumldemektedirler Bu prim gelir vergisini de iccedilermekte olup işveren tarafından gelir vergisiyle birlikte

en başında kesilmektedir 2012 yılı iccedilin yıllık 440622 SEKrsquoi aşan gelirleri iccedilin ccedilalışanların genel

aylık kesintisine prim oumldeme yuumlkuumlmluumlluumlkleri bulunmamaktadır

Bu sistem İsveccedilrsquote yaşayanların yaklaşık 80rsquoini kapsar Gelire dayalı aylık bir kişinin tuumlm

yaşamı boyunca elde ettiği gelirlerle ve geri doumlnuumlş miktarlarıyla bağlantılı bir aylık olmaktadır

Erken emeklilik 61 yaş doldurulduğunda muumlmkuumlnduumlr alınacak aylık miktarı 65 yaşında emekli

olunduğunda bağlanacak aylık miktarının 72 oranında olmaktadır Eğer 68 yaşında emekli

olunursa bu defa aylık miktarı 65 yaşında yapılacak emeklilik tutarının 29 oranında fazlası

olacaktır

239


Kazanılmış olan emeklilik haklarının kuumlccediluumlk bir boumlluumlmuuml fonlandırılmış bir sistemde tasarruf edilir

Emekliliğin bu boumlluumlmuumlne prim emekliliği adı verilir Primler Ulusal Vergi Kurulu tarafından

toplanmakta ve Aylıklar Kurumu (Pensionsmyndigheten) tarafından youmlnetilmektedir Yaklaşık 800

farklı fon arasında seccedilim yapılabilmektedir Prim emekliliği primi emekliliğe temel oluşturan bruumlt

yıllık gelirin 25 oranı kadardır İşveren tarafından yatırılır 61 yaşından itibaren erken emekli

olunabilmektedir

Gelir emekliliğinden farklı olarak prim emekliliği tasarruf edilmiş gerccedilek para miktarının fonlara

yatırılması anlamına gelmektedir Bu paranın gelişimi tamamıyla yatırım yapmayı tercih edilen

fonlardaki artış ve bunların ne kadar buumlyuumlme sağladıklarına bağlıdır Bu alandaki en son duumlzenleme

31 Mayıs 2010 tarihinde yuumlruumlrluumlğe girmiştir Buna goumlre tasarruf sahibinin vefatı halinde eşi kayıtlı

ortağı ya da bazı durumlarda ortak yaşam iccedilindeki kişilere geride kalan hak sahipleri olarak oumldeme

yapılabilmektedir Prim aylığından yararlanabilmek iccedilin 2012 yılında yıllık en az 1861200 SEK

gelirin olması gerekmektedir

Garanti Edilmiş Aylık (Garantiepension)

İsveccedilrsquote ccedilalışan ve yaşayan herkesi kapsayan bir aylıktır Vergilere dayalı sabit fiyat endeksli

temel bir gelir garantisidir İsveccedil vatandaşları ile İsveccedilrsquote ikamet edip 65 yaşını tamamlayanlara

bağlanır Tam garanti aylığına hak kazanabilmek iccedilin 40 yıl yani 25 yaşından itibaren 65 yaşına

kadar İsveccedilrsquote ikamet etmek gerekmektedir Başka bir ABAEA uumllkesindeki ikamet edilmesi garanti

aylığı hesabında dikkate alınmaktadır Garanti aylığı bir ABAEA uumllkesinde ikamet edilmesi

halinde oumldenebilmekte olup Tuumlrkiyersquode ikamet edilmesi halinde oumldenmemektedir Ayrıca uumllke

dışından alınan yabancı aylılar garanti aylığında eksiltme yapılmasına neden olmaktadır Garanti

aylığı uumllkede ne kadar uzun yaşandığı ile bağlantılı olmaktadır 40 yıldan az ikamet edilen

durumlarda her yıl iccedilin 140 oranında azaltılmış garanti aylığına hak kazanılmaktadır Eğer 16 ila 24

yaşları arası ccedilalışılmış ise suumlreye ilave edilebilmektedir

Sorumlu olan kurum İsveccedil Aylıklar Kurumudur (Pensionsmyndigheten) Bunun iccedilin İsveccedilrsquote en az

3 (uumlccedil) yıl yaşamış olmak gerekmektedir AB uumlyesi uumllkeler Lihtenştayn İzlanda ve Norveccedilrsquote geccedilen

ikamet suumlreleri de garanti aylığı hesabında İsveccedilrsquote geccedilen suumlreler olarak dikkate alınmaktadır Bu

vergiye dayalı bir aylıktır Nuumlfusun yaklaşık 74rsquouuml bu sistemden yararlanmaktadır Ccediloğunluğu

devlet destekli sağlık ve ccedilocuk bakım hizmetleri bu hakların iccedilerisindedir

240

2013 itibariyle bu aylıktan yararlananların sayısının 800 000 olduğu tahmin edilmektedir Yaklaşık

218 000 gelir emeklisi de garanti aylığından istifade etmiştir Garanti aylığı sahibi kişilerin 81rsquoini

kadınlar oluşturmaktadır 2013 yılı iccedilin tam garanti aylığı bekarlar iccedilin 7 899 SEK evliler iccedilin ise

7046 SEKrsquotir Kişinin ayrıca bir geliri varsa garanti aylığında azaltmaya gidilir Bu azaltma iki

safhalıdır Duumlşuumlk gelirlilerde gelire dayalı aylık tutarı kadar garanti aylığı azaltılır yuumlksek

gelirlilerde ise sadece 48 oranında azaltılmaktadır Bu şu anlama gelmektedir Yaklaşık olarak

11 394- SEK gelir emekliliği alan tek kişiye ya da yaklaşık 10 099- SEK gelir emekliliği alan evli

kişiye garanti aylığı oumldenmemektedir

II-Mesleki Emeklilik (Toplu Soumlzleşme Emekliliği-Tjaumlnstpension) Emeklilik sisteminin ikinci

ayağını oluşturmaktadır İşveren ile ccedilalışan arasında uumlcret anlaşmalarında tespit edilen youmlnetimi

fonu ve oumldemeleri buna bağlı olarak belirlenen sistemdir İşccedili ve işveren arasında toplu

soumlzleşmelere ya da bireysel iş soumlzleşmelerine dayalı ve emeklilik olarak da adlandırılan tamamlayıcı

bir aylık sistemidir Aylık sahiplerine aylıklarının yaklaşık 10rsquou kadar destek sağlayan bir

gelirdir Bu sistemde yaklaşık 2rsquolik bir payın kişisel aylık hesabına aktarılması oumlngoumlruumllmektedir

Şahıslar kişisel hesaplarını youmlnetecek aylık fonlarını tercih etmektedirler Tam aylık 30 yıllık bir

prim suumlresiyle gerccedilekleşebilmektedir Bu sistem 1953 tarihinden sonra doğmuş herkesi

kapsamaktadır Aylık işveren tarafından oumldenmektedir

Mesleki aylık istemi

1-Ek emeklilik aylığını

2-Hayat sigortasını

3-Kaza sigortasını

4-Uzun vadeli maluliyet sigortasını

5-Maluliyet durumunda oumldeme muafiyetini kapsamaktadır

Eğer kendinize ait bir işyeri var ise oumldenen vergi miktarına goumlre emekli aylık miktarı değişmektedir

Ne kadar yuumlksek vergi oumldenirse aylık miktarı da o oranda artmaktadır Bu emeklilik 55 yaşından

oumlnce muumlmkuumln olamamakta en az 5 yılın uumlzerindeki suumlreleri kapsamaktadır 2006 yılı verilerine goumlre

20 ila 64 yaş arası kişilerin 38rsquoini kapsamıştır Bunların yaklaşık 42rsquosi kadın 34rsquouuml

erkeklerden oluşmuştur Sayıları 2 milyon civarındaki bu grup soumlz konusu emeklilikten istifade

etmektedir

241

III-Goumlnuumllluuml Oumlzel Emeklilik Emeklilik sisteminin uumlccediluumlncuuml ayağını oluşturmaktadır Goumlnuumllluuml

tasarrufa bağlı oumlzel bir emeklilik sigortasıdır Alınacak aylık miktarı tasarrufun değerlendirilmesiyle

doğrudan ilişkilidir



2013 yılı itibarıyla doğum yerine goumlre İsveccedilte kayıtlı sigortalı sayısı aşağıda goumlsterilmiştir

Uumllke (Doğum Yeri) Kadın Erkek Toplam

İsveccedil 3253196 3218832 6472028

İsveccedil dışındaki İskandinavya 134182 95952 230134

İskandinavya hariccedil 27 AB uumllkesi 115323 106223 221546

Avrupa 93079 82977 176056

Sahra Afrikası 42048 42325 84373

Asya 84435 51238 135674

Ortadoğu K Afrika ve Tuumlrkiye 129065 150609 279674

KAmerika 12641 13249 25890

GAmerika 30599 28060 58659

Okyanusya 1202 2127 3329

Toplam 3895770 3791593 7687363


Sigorta Kolları İtibariyle Oumldenek Alanların Sayısı ve Yapılan Oumldemeler

Oumldenek Alanların (Oumldeme İşlemleri) Sayısı

Aralık 2012

itibarıyla

Toplam

sayı

Garanti aylığı

(ikamete dayalı)

Gelir aylığı

(ccedilalışmaya

dayalı)

Ek oumldeme Prim aylığı

(ccedilalışanlar

oumlder)

Ev

Yardımı

Yaşlılık

Aylığı sahibi

2005140

806152

1110937

1890476

984825

264183

242


Zorunlu İşveren Prim Oranları - 2012 Prim Oranlan ()

Emekli Aylığı 1021

Geride Kalan Hak Sahipleri İccedilin 117

Sağlık Sigortası 502

İş Kazası 030

Aile Sigortası 260

İşsizlik Sigortası 291

Uumlcret Katkısı 921

Toplam 3142




Aylık Ccedilocuk Oumldeneği

(İsveccedil Kronu)

Geniş aile yardımı

(İsveccedil Kronu)

Toplam

(İsveccedil Kronu)

1 ccedilocuk 1050 - 1050

2 ccedilocuk 2100 150 2250

3 ccedilocuk 3150 604 3754

4 ccedilocuk 4200 1614 5814

5 ccedilocuk 5250 2864 8114

İlave her ccedilocuk iccedilin 1050 1250 2300

İsveccedilten Tuumlrkiyersquodeki Vatandaşlarımıza Yapılan Sosyal Guumlvenlik Oumldemeleri

Yıllık Oumldeme Tutarı

(Kron)

Oumldeme İşlemi

Sayısı

Kişi Başına Ortalama Aylık Oumldeme

Tutarı (Kron)

25652849 5214 4920

243

İsveccedilten Aylık Alan ve İsveccedil Dışında Yaşayan Emeklilere Yapılan Oumldeme Sayıları




İsveccedilte zorunlu temel eğitim dokuz yıldır Oumlğrenciler altı yılın sonunda seccediltikleri mesleğe goumlre 3

yıl suumlreli lise ve dengi okullara youmlnlendirilmektedir İsveccedilte meslek iccedili eğitim ile işsizlerin ve

yetişkinlerin yeniden eğitimi de oumlnemli yer tutmaktadır

Oumlğretim yılı Ağustos ayının ikinci yarısında başlamakta ve Haziran ayında sona ermektedir

İsveccedilte 13 uumlniversite 2 uzman yuumlksek eğitim ve araştırma enstituumlsuuml 40 kadar kolej ve enstituuml

bulunmaktadır Uumllke genelinde toplam 717 lise mevcuttur Birkaccedil istisna dışında bunların tuumlmuuml

Uumllke Oumldeme Sayısı

Finlandiya 399396

Almanya 151453

Norveccedil 82927

Danimarka 69355

Yunanistan 54178

İspanya 50904

ABD 44901

Kanada 25331

İtalya 27868

Avustralya 22280

Fransa 17759

İngiltere 17404


Sırbistan Karadağ 13669

Avusturya 11969

Tuumlrkiye 5214

Toplam 1099374

244

resmi oumlğretim kurumlarıdır İsveccedil temel eğitiminin son yıllarda giderek rekabetccedili olmaktan

uzaklaşması eğitim seviyesinde belirgin bir duumlşuumlşuumln kaydedilmesi nedeniyle bu alanda reform

ccedilalışmalarına başlanılmıştır



Okula Devam Edenlerin Sayısı ve Devam Ettikleri Okullara Goumlre Dağılımı

İsveccedilte toplam 290 Belediyede okul oumlncesi ilk ve ortaoumlğretim seviyesinde 10559 okul ve

1371936 oumlğrenci mevcut olup oumlğrencilerin okul seviyesine goumlre dağılımı ile her seviyede anadil

eğitimi alanların sayıları aşağıda goumlsterilmiştir

Okullar Sayı

Ana sınıfı 107662


Ortaoumlğretim 351641

Diğer (Uluslararası veya Sami okullarına gidenler ve engellilerin eğitimi

pedagojik eğitim vs alanlar)

23448

Tuumlrk Vatandaşları

İsveccedilte 25-64 yaş arası Tuumlrk vatandaşlarının eğitim durumu aşağıda goumlsterilmiştir

Sayı

İlkoumlğretim

()

Ortaoumlğretim

()

3 Yıldan Az

Yuumlksek

Oumlğrenim ()

3 Yıldan Fazla

Yuumlksek Oumlğrenim

()

Bilgi

Yok

()

Erkek 18953 42 33 8 10 7

Kadın 14942 46 33 6 9 5

Toplam 33892 44 33 7 9 6

Kaynak Eğitim Muumlşavirliği 2011 yılı verileri

245

Anadil Eğitimi

İlkoumlğretimde anadil dersine giren toplam oumlğrenci 184203

Ortaoumlğretimde anadil dersine giren toplam oumlğrenci 3896

Toplam anadil oumlğretmeni 3062

(Kadın2125 Erkek937)

Tuumlrk Dili ve Kuumlltuumlruuml Derslerine Devam Eden Ccedilocukların Sayısı ve Devam Ettikleri Okullara

Goumlre Dağılımı

Anadili Tuumlrkccedile olan ana sınıf oumlğrencisi 675 (Kız 33l Erkek 344)

Anadili Tuumlrkccedile olan ilkokul oumlğrencisi 6072 (Kız 3047 Erkek 3025)

Anadili Tuumlrkccedile olan engelliler okullarındaki oumlğrenciler 39 (Kız 19 Erkek20)


Yabancıların Eğitim Durumu

Yabancı uumllkelerde doğup İsveccedilte ikamet eden 25-64 yaş grubunun eğitim durumları aşağıda

goumlsterilmiştir

Uumllkeler

Eğitimli

nuumlfus

sayısı

Temel

eğitim

()

Lise

eğitimi

()

3 yıldan kısa

suumlreli yuumlksek

okul eğitimi

()

3 yıldan

uzun suumlreli

yuumlksek okul

eğitimi ()

Kayıtlara

İşlenmeyen

okul

eğitimi ()

Finlandiya 102158 24 47 11 16 2

Irak 77178 31 26 15 22 5

Yugoslavya 49572 29 49 10 10 2

Iran 52001 10 38 17 31 4

Polonya 52254 8 41 14 24 14

Bosna-Hersek 41496 15 54 13 16 2

Tuumlrkiye 33895 44 33 7 9 6

Danimarka 26265 14 33 12 25 16

Norveccedil 23376 16 39 13 22 10

246

Şili 23677 20 51 13 15 1

Almanya 23719 8 30 12 39 10

Luumlbnan 20415 36 38 10 11 5

Tayland 22285 45 24 10 14 7

Suriye 16678 38 32 12 12 5

İngiltere 14817 11 25 17 36 11

Somali 20775 44 25 6 5 20

Romanya 14483 8 36 13 30 13

ABD 10268 4 17 19 50 10

Etiyopya 11146 19 45 13 17 6

Hindistan 12870 9 28 15 32 15




İsveccedilrsquoe yaşanan goumlccedil tarihi iccedilerisinde İsveccedil huumlkuumlmeti uumllkeye dışarıdan gelen işguumlcuumlnuumln

yerleştirilmesinde İsveccedil İşccedili Sendikaları Konfederasyonu LO ile işbirliği yapmıştır Bu ortak

ccedilalışmada dışarıdan ucuz işccedili getirtilmesinden ziyade İsveccedilli ile aynı uumlcret seviyesinin

uygulanmasına ve aynı sosyal hakların verilmesine oumlzen goumlsterilmiştir Bunu gerccedilekleştirirken

işguumlcuuml goumlccediluumlnde sadece LO tarafından kabul edilen goumlccedilmenlere izin verilmiştir

1950 ve 60rsquolı yıllardan 1985 yılına kadar sığınmacıların entegrasyonundan Ulusal İstihdam Kurulu

sorumlu iken 1985 yılında Goumlccedil Kurulu devreye girmiştir Kurul dil mesleki eğitim ve konut

imkanlarına dayalı bir entegrasyon programı uygulamıştır Program uumllkede geniş bir alana yayılmış

boumllgede ccedileşitli belediyelerce yuumlruumltuumllmuumlş ve belediyeler bu uygulamayı suumlrduumlrmek uumlzere kabul

ettikleri sığınmacı sayılarına bağlı olarak devletten suumlbvansiyon almışlardır Suumlbvansiyonu

kaybetmek istemeyen belediyeler başka boumllgelere yerleşmek isteyen sığınmacılara izin vermemiştir

Ancak bu program başarılı olmamış sığınmacıların devlete bağımlılığını ve işsizliklerini artırmıştır

Bu nedenle program 1990rsquolı yıllarda revize edilmiş uygulama esnek hale getirilmiş ccedileşitlilik

anlayışı kabul edilmiştir Bu esneklikten biri de istediği yere yerleşmek isteyen sığınmacının

isteğinin yerine getirilmesi olmuştur

247

1997 yılında benimsenen resmi bir entegrasyon politikası ile devlet bu alandaki rotasını belirlemeye

başlamıştır 1998 yılında İsveccedil Entegrasyon Kurulunu kurmuştur Entegrasyon politikasının ccedilıkış

noktası genel politikanın toplumun etnik ve kuumlltuumlrel farklılığına dayalı olmasıydı Politika bireyleri

toplumun bir parccedilası olmaya temel demokratik değerleri korumaya hem kadın hem erkek iccedilin eşit

hak ve fırsatlar sağlamaya youmlnelik katkıda bulunmaya ayrımcılık yabancı duumlşmanlığı ve ırkccedilılığa

karşı destek olmasını teşvik etmeye odaklanmıştır Şu anda yabancılara ccedilalışma ve oturum izninin

verilmesinden sorumlu kurum İsveccedil Goumlccedil Kurumu (Migrationverket) bulunmaktadır

2002 yılının Haziran ayında İsveccedil huumlkuumlmeti tarafından yayımlanan 21 yuumlzyıl entegrasyon

politikasında 2015 yılı iccedilin İsveccedil yabancı işguumlcuumlnuumln ccedilalışma yaşındakilerin 27rsquosini oluşturacağı

tahmini yapılmıştır Ayrıca bu alandaki huumlkuumlmet politikalarından biri ccedilalışma yaşamındaki etnik ve

kuumlltuumlrel farklılığın arttırılması olmuştur Bu accedilıdan uumllkede mevcut tuumlm yerli ve yabancı işguumlcuuml

potansiyelinin ayrım goumlzetmeksizin değerlendirilmesi buumlyuumlk oumlnem arz etmiştir

2004-2009 yılları arasında uumlccediluumlncuuml uumllke vatandaşlarına verilen ccedilalışma izinleri ikiye katlanmış

ccediloğunluğunu tarımsal faaliyet IT teknolojileri ve gıda sektoumlruumlnde ccedilalışanlar oluşturmuştur

Gelenlerin ccediloğu Tayland Hindistan ve Ccedilinrsquoden olmuştur Sığınmacı olarak başvuranlar arasından

en ccedilok ccedilalışma izni Irakrsquotan gelenlere verilmiştir Ccedilalıştıkları alanlar daha ccedilok temizlik işleri

mutfak ve restoran olmuştur

Nitekim 2010 yılında İsveccedil İstihdam Bakanlığırsquonın (Arbetsmarknadsministriet) accedilıklanan

programında şu başlıklara yer verilmiştir

İsveccedilrsquote oumlnuumlmuumlzdeki on yıllık doumlnemde bir işguumlcuuml accedilığı ve kamu kaynaklarının yetersizliği

sorunu yaşanması beklenmektedir Yaşlı kesimin emeklilik ve sağlık harcamalarının karşılanması

iccedilin toplam ccedilalışma suumlresinin arttırılması gerekmektedir Bu da ldquomevcut işguumlcuumlnuumln daha fazla

ccedilalışmasırdquo ve ldquoccedilalışan sayısının arttırılmasırdquo gibi iki yolla yapılabilecektir

Yaşlanan nuumlfusa bağlı olarak sosyal guumlvenlik giderlerinin karşılanmasında son derece buumlyuumlk

oumlnem taşıyan ldquoaktif-pasif sigortalırdquo dengesi zorlanmaktadır Bu sorunun aşılması iccedilin

20-64 yaşlar arası ccedilalışan sayısı yuumlkseltilmelidir

Sağlığa ya da yaşa bağlı erken emeklilik azaltılmalıdır

65 yaşından sonra isteğe bağlı olarak ccedilalışmanın suumlrduumlruumllmesi sağlanmalıdır

İktisadi gelişme canlandırılmalıdır

Daha fazla nitelikli gencin iş piyasasına girişinin sağlanması iccedilin daha etkin bir eğitim sistemi

kurulmalıdır

248

Ancak yukarıdaki oumlnlemler de işguumlcuuml accedilığının kapatılması bakımından yeterli olmayabilir bu

nedenle ilerde daha fazla yabancı işguumlcuumlne gereksinim duyulabilir

Avrupa Birliğirsquone en son uumlye olan on uumllke uumlzerinde yapılan incelemeler iktisadi gelişmişlik ve

istihdam ve uumlcret duumlzeylerinde goumlruumllen farklılıkların bu uumllkelerden gelecek goumlccediluumln artmasına yol

accedilabileceğini ortaya koymaktadır

İsveccedil iş piyasasındaki duumlzenleme boşlukları da bu olumsuzluğa katkıda bulunabilir

İsveccedilrsquoe işguumlcuuml goumlccediluuml arttırılmalıdır

Goumlccedilmenlerin daha iyi ccedilalışma koşullarına sahip olması bakımından işguumlcuuml goumlccediluuml yasal temele

oturtulmalı ve bu yolda duumlzenlemeler yapılmalıdır

İsveccedilrsquoe nitelikli yabancı işguumlcuumlnuumln ccedilekilebilmesi iccedilin suumlrekli tamguumln ccedilalışma eğitim gibi

imkanlar sunulmalıdır

Yasadışı goumlccedile ve ccedilalışmaya karşı caydırıcı oumlnlemler alınmalı bu kapsamda vergi daireleri iş

sağlığı ve guumlvenliği youmlnetimi ve kolluk guumlccedilleri desteklenmelidir


İsveccedil Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımızın Yıllar İtibariyle Sayısı

Yıllar 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2010 2011 2012 2013

Sayı 1187 1375 826 1146 2904 1456 1125 1049 1343 1325 1156

İsveccedilrsquoe Gelen ve İsveccedilrsquoten Ayrılan Tuumlrk Vatandaşlarının Sayısı

Yıllar Gelen Ayrılan

2003 1153 129

2004 1123 159

2005 1102 130

2006 1533 208

2007 1453 286

2008 1458 230

2009 2213 509

2010 2435 505

2011 2133 612

2012 1973 420

2013 1326 435


249







Spor Dernekleri 3

Diğerleri -

Toplam 75

Vatandaşlarımızın Genel ve Yerel Youmlnetime Katılımı ile İlgili Bilgiler

Tuumlrkiye doğumlu milletvekilleri ile bağlı oldukları siyasi partiler aşağıdadır

Sosyal Demokrat Parti İbrahim Baylan Vaumlsterbotten

Yeşiller Mehmet Kaplan Stokholm

Ilımlı Parti Metin Ataseven Stokholm Edip Noyan Stokholm Sedat Doğru Stokholm

Liberal Parti Guumllan Avcı Stokholm

186 İKİLİ VE CcedilOK TARAFLI ANLAŞMALAR VE İKİLİ İLİŞKİLER

26 Ağustos 2004 tarihinde Stokholmrsquode imzalanan ldquoTuumlrkiye Cumhuriyeti ile İsveccedil Krallığı

Arasında 30061978 tarihinde imzalanan Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesini Değiştiren Ek

Soumlzleşmersquonin hukuki ve anayasal suumlreci taraflarca tamamlanmıştır Ancak anılan soumlzleşmeyle aynı

tarihte birlikte yuumlruumlrluumlğe girmesi gereken ldquoUygulanmasına ait Ek İdari Anlaşmardquonın uumlccedil dilde

hazırlanarak imzalanması işlemi 2004 yılından beri aksamış ve bu guumlne kadar aşılamamıştır

Muumlşavirliğimizce ldquoEk İdari Anlaşmardquo metinlerinin her uumlccedil dilde (Tuumlrkccedile İsveccedilccedile ve İngilizce)

hazırlanması sağlanarak imza işlemleri tamamlanmıştır Boumlylece uumllkelerimiz arasında daha

gelişmiş bir soumlzleşme metni uumlzerinde goumlruumlşmelerin yapılabilmesi imkanının oumlnuuml accedilılmıştır

250

19 İNGİLTERE




Genel Yabancı Tuumlrk

Erkek 27573376 50130

Kadın 28502536 40985

Toplam 55075912 3367313 91115


Nuumlfus sayımı sonuccedilları Birleşik Krallığı oluşturan doumlrt uumllkeden ikisi olan İngiltere ve Gallerrsquoi

kapsamaktadır İskoccedilya ve Kuzey İrlanda iccedilin ayrı nuumlfus sayımları yapılmakta olup bu uumllkelerin nuumlfusları

sırasıyla 53 milyon ve 18 milyon olarak accedilıklanmıştır Accedilıklanan verilere goumlre Tuumlrkiye doğumluların sayısı

İskoccedilyarsquoda 2424 Kuzey İrlandarsquoda ise 377rsquodir

Yukarıda yer alan tabloda Tuumlrk vatandaşlarının sayısına ilişkin verilen rakam İngiltere ve Gallerrsquode

yaşayan Tuumlrkiye doğumluların sayısını goumlstermektedir Tahmin edileceği uumlzere bu rakam Birleşik Krallıkrsquota

yaşayan tuumlm vatandaşlarımızın sayısını değil sadece Tuumlrkiye doğumlu vatandaşlarımızın sayısını

yansıtmaktadır Bununla birlikte Birleşik Krallıkrsquota yaşayan Tuumlrk nuumlfusunun resmi rakamlarda

belirtilenlerden ccedilok daha fazla olduğu tahmin edilmektedir İngiliz Parlamentosu İccedilişleri Komitesinin

Temmuz 2012de yayımladığı ldquoTuumlrkiyenin Avrupa Birliğirsquone Katılmasının Adalet ve İccedilişleri Alanına

Yansımalarırdquo başlıklı raporda İngiliz İccedilişleri Bakanlığırsquonın İngilteredeki Tuumlrk varlığına ilişkin tahminine

yer verilmektedir Buna goumlre İngilterede 150000i Tuumlrk vatandaşı 300000i KKTC vatandaşı ve geri kalan

kısmı da Bulgar ve Romen vatandaşlığına sahip Tuumlrkler olmak uumlzere toplam 500000 kadar Tuumlrk koumlkenlinin

yaşadığı tahmin edilmektedir



Yaş Grubu Kadın Erkek Toplam

0-4 270 331 601

5-7 232 287 519

8-9 247 278 525

251

10-14 1445 1474 2919

15 314 375 689

16-17 725 829 1554

18-19 805 892 1697

20-24 3581 3913 7494

25-29 5578 6504 12082

30-34 6744 8840 15584

35-39 6247 7644 13891

40-44 4843 5860 10703

45-49 3837 4868 8705

50-54 2114 2937 5051

55-59 1437 2043 3480

60-64 983 1267 2250

65-69 592 891 1483

70-74 361 420 781

75-79 215 254 469

80-84 186 126 312


Toplam 40985 50130 91115

Kaynak 2011 Genel Nuumlfus Sayımı Sonuccedilları



Boumllge Toplam

İngiltere 89484

Londra 59596







İccedil Batı Boumllge 2309


Galler 1631



Yukarıdaki oranlara goumlre vatandaşlarımızın yaklaşık 654rsquouuml Londrarsquoda bulunmakta bunu 85

ile South East (Guumlney Doğu) ve 64 ile East (Doğu) boumllgeleri izlemekte en az nuumlfusumuzun

bulunduğu boumllgenin ise North East (Kuzey Doğu) boumllgesi olduğu anlaşılmaktadır Londrarsquoda

252

vatandaşlarımızın yoğunlaştığı ilk beş belediyenin sırasıyla Enfield (13968) Haringey (10096)

Hackney (8982) Islington (3777) ve Waltham Forest (3279) olduğu goumlruumllmektedir






Başkonsolosluk Goumlrev Boumllgesi Doğan Oumllen

Londra 1414 110

Kaynak TC Londra Başkonsolosluğu



İngilterersquode Huumlkuumlmet istihdamı artırmak iccedilin aldığı tedbirlere devam ederek oumlzuumlrluumllerin istihdamını

ve yeni iş kurmak isteyen girişimcilerin sayısını artırmak iccedilin yeni teşvikler getirmiştir

İş Sağlığı ve Guumlvenliği duumlzenlemelerini basitleştirmek ve buumlrokrasiyi azaltmak uumlzere oumlnemli

değişiklikler yapılmıştır

Uyruğu Toplam

Hindistan 694148

Polonya 579121

Pakistan 482137

İrlanda 407357

Almanya 273564

Bangladeş 211500

Nijerya 191183


ABD 177185

Jamaika 160095

Tuumlrkiye 91115

Toplam 3458428

253


İş Sağlığı ve Guumlvenliği alanında yapılan değişiklikler

4 Şubat 2013 tarihinde yayımlanan iki rapor İngilterersquode Huumlkuumlmetin iş sağlığı ve guumlvenliği alanında

yaptığı basitleştirmeler ve bu yolla yapılan tasarruflar hakkında bilgi vermiştir

Profesoumlr Ragnar Lofstedt tarafından kaleme alınan ilk rapor 2011 yılında yine kendisi tarafından

hazırlanan ldquoİş Sağlığı ve Guumlvenliğinin Herkes İccedilin Islah Edilmesirdquo adlı raporda yer verilen

tavsiyelerin hayata geccedilirilmesinde kaydedilen ilerlemelere değinmiştir Lofstedt İngilterersquode iş

sağlığı ve guumlvenliği alanındaki aşırı titiz uygulamaları ortadan kaldırmaya doumlnuumlk tavsiyelerinin

ccediloğunun hayata geccedilirilmesini memnuniyetle karşılamıştır Rapor bu değişikliklerin işletmelerin

gereksiz buumlrokratik ayrıntılardan ziyade yaptıkları işe yoğunlaşmalarına yardımcı olacağını

belirtmiştir

Yayımlanan ikinci rapor ise Huumlkuumlmetin 2010 yılında Lord Young tarafından hazırlanan ldquoOrtak

Akıl Ortak Guumlvenlikrdquo adlı raporda yer alan 35 tavsiyeden 23rsquouumlnuuml uygulamaya koyduğunu tespit

etmiştir Lord Young soumlz konusu raporunda tazminat kuumlltuumlruumlnuumln yuumlkselişiyle muumlcadele etmek ve

sağlık ve guumlvenlik mevzuatının olumsuz algılanması sorununa eğilmek uumlzere mevcut

duumlzenlemelerde değişiklikler yapılması ccedilağrısında bulunmuştu

İngilterersquode İş Sağlığı ve Guumlvenliği duumlzenlemelerini basitleştirmek ve buumlrokrasiyi azaltmak uumlzere

yapılan ve yapılacak değişiklikler şu şekilde oumlzetlenebilir

2014 yılına kadar Mevzuatın yarısının goumlzden geccedilirilmesi ayıklanması veya basitleştirilmesi

planlanmıştır

İşyerlerinde meydana gelen kazaların bildirilmesine ilişkin bir değişiklik 10 yıllık zaman

diliminde işletmelerin 5 milyon Sterlin tasarruf etmesini sağlayacaktır (6 Nisan 2012

tarihinden itibaren işverenlerin işccedililerin 7 guumln ya da daha az işten uzak kalmalarına neden

olan yaralanmaları Sağlık ve Guumlvenlik İdaresirsquone bildirme yuumlkuumlmluumlluumlğuuml kaldırılmıştır)

İşletmelerin su ısıtıcısı ve bilgisayar gibi elektrikli eşyaları hangi sıklıkla kontrol

edeceklerine ilişkin kurallarda yapılan basitleştirmenin işletmelere 30 milyon Sterlin

kazandıracağı hesaplanmıştır

2013 ortasına kadar 10 takım sağlık ve guumlvenlik duumlzenlemesinden birisi ayıklanmıştır

Guumlncelliğini yitirmiş 200 takım youmlnerge ayıklanmış olup bu buumltuumln sağlık ve guumlvenlik

yayınlarının beşte birine tekabuumll etmektedir

254

Sağlık ve Guumlvenlik İdaresi (HSE) tarafından yapılan teftişler 201011 doumlneminde

33000rsquoden 201112 doumlneminde 22000rsquoe duumlşuumlruumllmuumlş teftişler risklerin yuumlksek olduğu

alanlara yoğunlaştırılmıştır

İlk doumlrt ayda 75000rsquoden fazla kullanıcı HSErsquonin internet sitesinde bulunan ldquoToolboxrdquo adlı

uygulamaya erişim sağlamıştır Toolbox işletmelerin sorumluluklarını daha iyi anlamalarını

kolaylaştırarak zaman tasarrufu sağlamaktadır Her ay 12 milyon işletmenin sağlık ve

guumlvenlikle ilgili tavsiye almak uumlzere HSE internet sitesini kullandığı belirtilmektedir

Risk değerlendirme işlemlerinin duumlzenlenmesi planlanmaktadır

Okulları ve yerel youmlnetimleri gereksiz buumlrokrasiden kurtulmaya teşvik edici yeni ve accedilık

youmlnergeler yayımlayarak okulların oumlğrencileri değerli ziyaret ve gezilere goumltuumlrmesine engel

olan buumlrokrasi ve diğer engellerin ortadan kaldırılması planlanmaktadır

Diğer yandan Sağlık ve Guumlvenlik İdaresirsquonin (HSE) yerel youmlnetimlere youmlnelik olarak yayımladığı

ve 29 Mayıs 2013 tarihinde yuumlruumlrluumlğe giren Ulusal Uygulama Kodu adlı duumlzenleme yerel

youmlnetimlerin gereksiz denetimler yapmasını yasaklamaktadır

Uygulama ile yerel youmlnetimlerin yuumlksek risk iccedileren faaliyetlere ve ccedilalışanlarını tehlikeye atan

işyerlerine yoğunlaşması amaccedillanmaktadır Değişiklik sonucunda birccedilok duumlkkacircnı ve buumlroyu

kapsayan on binlerce işyerinin denetimlerin dışında kalması beklenmektedir Denetimlerin hayatı

tehdit eden lejyonella bakterisinin uumlrediği soğutma kuleleri ve patlamaya yol accedilabilecek aşınmış

LPG boruları gibi yuumlksek risk iccedileren alanlara yoğunlaştırılması hedeflenmiştir

İstihdamla İlgili Gelişmeler

İşsizlik oranında azalma

2013 yılında yaşanan ekonomik canlanmaya paralel olarak işsizlik oranında oumlnemli duumlşuumlşler

goumlruumllmuumlştuumlr İşsizlik oranı yıl başındaki 78 seviyesinden Aralık 2013rsquote 71rsquoe kadar

gerilemiştir Aynı doumlnemde istihdam edilenlerin sayısı da rekor duumlzeylere ulaşmıştır Ekim 2013 -

Aralık 2013 doumlnemi itibarıyla 16 - 64 yaş grubu iccedilin istihdam oranı 721 olarak kaydedilmiştir Bu

yaş grubu iccedilin istihdamdaki toplam kişi sayısı 3015 milyon olarak gerccedilekleşmiştir

255

Oumlzuumlrluumllerin istihdamı

İşe Erişim programı oumlzuumlrluumllerin ccedilalışma hayatlarında karşılaştıkları seyahat ve oumlzel teccedilhizat gibi

masrafların karşılanması iccedilin mali yardım sağlayan bir programdır Oumlzuumlrluuml girişimcilere işlerini

başlatmaları iccedilin 2013 yılında İşe Erişim programı ccedilerccedilevesinde destek sağlanacağı accedilıklanmıştı Bu

tedbirin amacı serbest meslek sahibi oumlzuumlrluumllerin sayısını artırmaktır İstatistiklere goumlre yarım milyon

oumlzuumlrluuml meslek sahibidir ki bu rakam ccedilalışan buumltuumln oumlzuumlrluumller iccedilinde 15rsquoe tekabuumll etmektedir

Nisan 2011rsquode yuumlruumlrluumlğe konulan ve Ağustos 2011rsquode tuumlm İngilterersquode uygulamaya geccedilen bir iş

fikri olan işsizlere uzman rehberliği ve mali destek sağlayan Yeni Girişim Oumldeneğine kayıtlı olan

oumlzuumlrluumller 14 Ocaktan itibaren anılan destekten faydalanabilecektir İşe Erişim programının 2012

yılında 30000 oumlzuumlrluumlnuumln iş bulmasını ya da işlerini korumasını sağladığı belirtilmektedir

Yeni Girişimcilere Destek

2013 yılı Eyluumll ayında yeni bir iş kuracak olan girişimcilere destek amacıyla yuumlruumlrluumlğe konmuş

olan İş Kurma Kredisi ve Yeni Girişim Oumldeneği adlı programlara 69 Milyon Sterlin tutarında ilave

mali kaynak sağlanacağı accedilıklanmıştır Accedilıklanan verilere goumlre Huumlkuumlmet programları ccedilerccedilevesinde

sağlanan yardımlar sayesinde son 2 yılda 30000 yeni istihdam yaratılmıştır Yuumlruumlrluumlğe sokulan yeni

ilave kaynak paketi aşağıdaki unsurları iccedilermektedir

İşsiz olmakla beraber bir işletme kurmak isteyenler iccedilin iş rehberliği ve mali kaynak

desteği sağlanması Yeni Girişimci Oumldeneği 2014 yılının sonuna kadar uzatılmış olup

ilave 60000 rehberlik kontenjanı sağlamış olacaktır Oumldenek ccedilerccedilevesinde Eyluumll 2013rsquoe

kadar 26000 yeni işyerinin kurulmasına imkacircn sağlandığı ifade edilmektedir

İş Kurma Kredisi ccedilerccedilevesinde sağlanacak 34 Milyon Sterlinin 7600 işyerini

destekleyeceği accedilıklanmaktadır Programa Eyluumll 2013rsquoe kadar 35000 dolayında kişinin

başvurduğu ve 8000 civarında kişinin bu oumldenekten faydalandığı bildirilmiştir

256







Aktif - Toplam 23171 600 4236 613

Ccedilalışan 21690 562 3914 566

İşsiz 1480 38 322 47


Emekli 8845 229 869 126

Diğer 3612 94 955 138


Toplam 38586 100 6911 100


Vatandaşlarımız Arasında Ekonomik Aktivite Durumu


Erkek Kadın Toplam

Ekonomik Bakımdan Faal Olanlar 35379 15399 50778

İstihdam - Toplam 32139 12977 45116

İşccedili-Toplam 21295 10019 31314

İşccedili-Kısmi zamanlı 10097 4791 14888

İşccedili-Tam Zamanlı 11198 5228 16426




Ccedilalışmakta olan tam zamanlı oumlğrenciler 928 739 1667

İşsiz-Toplam 3240 2422 5662

İşsiz (Tam zamanlı oumlğrenciler hariccedil) 2910 2043 4953

Tam zamanlı oumlğrenciler 330 379 709

257

Ekonomik Bakımdan Faal Olmayanlar 12006 23078 35084

Emekli 1840 1824 3664

Oumlğrenci (Tam zamanlı oumlğrenciler dahil) 3337 3962 7299

EvAile bakan 1108 9468 10576

Devamlı hasta ve işgoumlremez 2791 3150 5941

Diğerleri 2930 4674 7604


Yukarıdaki tabloda yer alan veriler değerlendirildiğinde İngilterersquode yaşayan vatandaşlarımız

arasındaki işsizlik oranının 97 oranında olduğu goumlruumllecektir Erkekler arasında işsizlik oranı

57 (2910 kişi) iken kadınlar arasında bu oran 4rsquotuumlr (2043 kişi) Oranın hesaplamasında tam

zamanlı oumlğrencilerin hariccedil tutulduğu işsiz sayısı dikkate alınmıştır



Ekonomik Bakımdan Faal Olan Vatandaşlarımızın Yaş ve Cinsiyete Goumlre Dağılımı

Yaş Erkek Kadın Toplam

Ekonomik Bakımdan Faal Olan 16 Yaşından Buumlyuumlk Vatandaşlarımız 35379 15399 50778

16 - 17 113 87 200

18 - 19 298 228 526

20 - 21 636 401 1037

22 - 24 1720 1033 2753

25 - 29 5376 2564 7940

30 - 34 7796 3216 11012

35 - 39 6658 2767 9425

40 - 44 4960 2161 7121

45 - 49 3802 1529 5331

50 - 54 2032 771 2803

55 - 59 1184 375 1559

60 - 64 497 162 659

65 - 69 200 49 249

70 - 74 52 14 66



258





Kuzeybatı Boumllgesi 2047



İccedil Batı Boumllgesi 1275


Londra 26452



Galler Boumllgesi 1003



Ccedilalışan Vatandaşlarımızın İşkollarına ve Mesleklere Goumlre Dağılımı

Ccedilalışan vatandaşlarımızın işkollarına goumlre dağılımını goumlsteren istatistikler henuumlz

yayımlanmadığından 2001 tarihli nuumlfus sayımına goumlre accedilıklanan rakamlara yer verilmektedir

Nisan 2001 tarihi itibarıyla

İşkollarına Goumlre Sayı

Tarım hayvancılık ormancılık 82

Balıkccedilılık 3

Madencilik 27

İmalat 1890

Elektrik gaz ve su işleri 34

İnşaat 536

Toptan ve perakende ticaret 3880

Otel yiyecek (restoran) 4415

Taşıma depolama ve iletişim 1102

Mali aracılık 595

Emlak kiralama vb iş faaliyetleri 1924

Kamu youmlnetimi ve savunma sosyal guumlvenlik 345

259

Eğitim 786

Sağlık 1002

Diğer 1110

Toplam 17731


Yukarıdaki tabloların incelenmesinden de goumlruumlleceği uumlzere vatandaşlarımızın daha ziyade ticaretle

uğraştığı ve yiyecek sektoumlruumlnde ccedilalıştığı imalat emlak sağlık işlerinde de kayda değer oranda

vatandaşımızın bulunduğu goumlruumllmektedir

Mesleklere Goumlre Sayı

Youmlnetici ve uumlst duumlzey goumlrevliler 3714

Profesyonel meslekler 1513

Yardımcı profesyonel ve teknik meslekler 1503

İdari sekreterlik meslekleri 1127

Nitelikli ticari meslekler 2812

Şahsi hizmet meslekleri 1198

Satış ve muumlşteri hizmetleri meslekleri 1594

İşleme ve makina operasyonları meslekleri 1649

İlk basamak meslekler (niteliksiz) 2608

Toplam 17728


Youmlnetici ve uumlst duumlzey goumlrevliler kategorisindeki vatandaşlarımızın 1 sırada olması bu uumllkede

vatandaşlarımızın ağırlıklı olarak kendi işletmelerinde (youmlnetici statuumlsuumlnde) ccedilalışmalarından

kaynaklanmaktadır


Erkek Kadın Toplam




260

Ccedilalışan vatandaşlarımızın toplamının 45116 olduğu dikkate alındığında serbest ccedilalışan

vatandaşlarımızın oranının tuumlm ccedilalışanların 268rsquoine tekabuumll ettiği bir başka ifadeyle her 4

vatandaşımızdan 1rsquoinin kendi namına ccedilalıştığı goumlruumllmektedir

1970rsquoli ve 1980rsquoli yıllarda İngilterersquode ağırlıklı olarak tekstil enduumlstrisinde ccedilalışmakta olan

vatandaşlarımız diğer Batı uumllkelerinde olduğu gibi İngilterersquode de tekstil enduumlstrisinin ccediloumlkmesiyle

birlikte kendi namına ccedilalışmaya youmlnelerek restoran kebap duumlkkacircnı kahvehane suumlpermarket taksi

işletmesi gibi işyerleri işlettikleri bunun yanı sıra Kuzey Londrarsquoda Tuumlrkler tarafından işletilen

hazır giyim oto tamirhanesi nalburiye ve kuyumcu gibi işyerleri de bulunduğu goumlzlenmektedir

Tuumlrk Restoranları ve Suumlpermarketleri Ulusal Birliği NARTSrsquotan (National Association of Turkish

Restaurants Takeaways and Supermarkets) ekonomik kriz oumlncesinde alınan bilgilerde İngilterersquode

Birliğe kayıtlı 17000 işletme olduğu belirtilmekteydi Ancak NARTS Başkanı Mahir Kılıccedil

kendisiyle 31032014 tarihinde yapılan goumlruumlşmemizde ekonomik kriz ve artan maliyetler gıda

sektoumlruumlnde kalifiye eleman eksikliği ve işguumlcuumlnuumln maliyeti gıda sektoumlruumlnde diğer goumlccedilmen

gruplarının rakip unsurlar olarak devreye girmesi ve markalaşamama gibi nedenlerle bu sayının 10-

12 bin civarına gerilediği ve vatandaşlarımızın 2003-2007 yılları arasında gıda sektoumlruumlnde yaşadığı

altın yılların geride kaldığına dikkat ccedilekmiş ve bu gerilemenin devam edeceği tahmininde

bulunmuştur

Londra Yerel Youmlnetimi tarafından yaptırılan ve 2009 yılı Nisan ayında yayınlanan bir raporda

2005-2006 Yılı Nuumlfus Araştırmasına goumlre Tuumlrkiye doğumlu ccedilalışma yaşındaki nuumlfusun 35rsquoi

kendi namına ccedilalışmakta iken bu oranın İngiltere nuumlfusunda 13 olduğu belirtilmektedir


Ortalama haftalık yıllık ve saatlik uumlcretler

2013 yılında tam zamanlı ccedilalışan yetişkinler iccedilin ortalama haftalık bruumlt uumlcretler 517 Sterlin olarak

kaydedilmiştir Ortalama haftalık bruumlt uumlcret tam zamanlı ccedilalışan yetişkin erkekler iccedilin 556 Sterlin

kadınlar iccedilin 459 Sterlin olarak gerccedilekleşmiştir

Kısmi zamanlı ccedilalışan yetişkinler iccedilin ortalama haftalık bruumlt uumlcretler 160 Sterlin (kadınlar iccedilin 164

Sterlin erkekler iccedilin 149 Sterlin) olarak gerccedilekleşmiştir

261

Tam zamanlı ya da kısmi zamanlı ccedilalışma dikkate alınmadığında ortalama haftalık bruumlt uumlcretler 417

Sterlin olarak kaydedilmiştir

2012-2013 vergi yılında tam zamanlı ccedilalışanlar iccedilin ortalama yıllık bruumlt uumlcret 27000 Sterlin

olmuştur Bu rakam erkekler iccedilin 29300 Sterlin kadınlar iccedilin 23600 Sterlinrsquodir

2013rsquote tam zamanlı ccedilalışanlar iccedilin ortalama saatlik uumlcret 1303 olarak gerccedilekleşmiştir Erkeklerde

bu rakam 1360 Sterlin iken kadınlarda 1224 Sterlin olmuştur

Asgari uumlcret

İngilterersquode 1 Ekim 2013rsquoten itibaren geccedilerli olan saatlik asgari uumlcret miktarları aşağıdaki tabloda

yer almaktadır

İngilterede saatlik asgari uumlcret miktarları yıllar itibarıyla aşağıdaki tabloda yer almaktadır

Yıl

21 yaş ve uumlzeri

(Sterlin)

18-20 yaş

(Sterlin)

18 yaş altı

(Sterlin)

Ccedilırak

(Sterlin)

2013 (1 Ekimdenrsquoden

itibaren)

pound631 pound503 pound372 pound268

2012 619 498 368 265

2011 608 498 368 260

2010 593 492 364 250

Nisan 2013 itibarıyla

İşkollarına goumlre haftalık ortalama uumlcretler

HaftalıkSterlin

Buumltuumln işkolları ve hizmetlerde ortalama 5175

Maden 8104

Elektrik gaz buhar ve klima uumlretimi ve dağıtımı 7150


Bilgi ve iletişim 6690

Mesleki bilimsel ve teknik faaliyetler 6238

262

Kamu idaresi ve savunma zorunlu sosyal guumlvenlik 5938

Eğitim 5632

İnşaat 5500

Su dağıtımı kanalizasyon atık youmlnetimi ve iyileştirme 5480

İmalat sanayi 5305


İnsan sağlığı ve sosyal işler 4976

Gayrimenkul 4834

Diğer hizmetler 4465

İdari ve destek hizmetleri 4130

Toptan ve perakende ticaret Motorlu araccedil ve motosiklet tamiri 4096


Sanat eğlence ve rekreasyon 4038

Konaklama ve gıda hizmetleri 3156

Kaynak Ulusal İstatistik Buumlrosu Şubat 2014

Tuumlrkiyersquode doğan goumlccedilmenlere dair bilgilerin de yer aldığı Kamu Politikası Araştırma Enstituumlsuuml

tarafından Eyluumll 2007rsquode yayımlanan araştırmaya goumlre Tuumlrkiyersquode doğan nuumlfus tuumlm sosyo-

ekonomik goumlstergeler bakımından İngiltere nuumlfusunun gerisindedir Oumlrneğin Tuumlrkiye doğumlular

arasında ccedilalışma yaşında olanların oumlğrenciler hariccedil 41rsquoi istihdam edilmekteyken İngiltere

nuumlfusunda bu oran 78rsquodir Tuumlrkiyersquode doğan ccedilalışma yaşında ve ekonomik olarak aktif olanların

yıllık ortalama geliri 14750 Sterlin iken İngiltere nuumlfusunda bu miktar 21250 Sterlinrsquodir

Ekonomik Goumlstergeler Tuumlrkiye Doğumlular İngiltere Doğumlular

İstihdam Oranı 41 78

İşsizlik Oranı 7 4

Ortalama Saatlik Uumlcret 820 Sterlin 1110 Sterlin

Ortalama Yıllık Gelir 14750 Sterlin 21250 Sterlin

Gelir Desteği Oumldeneği Alanların

Oranı

21 4

Sosyal Konutta Yaşayanların

Oranı

49 17

Kaynak Kamu Politikası Araştırma Enstituumlsuuml Eyluumll 2007

263


Aralık 2012 ndash Şubat 2013 doumlnemi itibarıyla

Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 256 milyon 79

Yabancı

Tuumlrk 2043 133 2910 82 4953 97

Tuumlrkiye doğumlulara ait veriler Mart 2011 tarihi itibarıyla geccedilerlidir



Sosyal Guumlvenlik Yardımları Sahteciliğine Karşı Oumlnlemler

Birlikte yaşama izlenimi vererek haksız yardım alanlara yeni duumlzenlemelerle ağır cezalar

getirileceği accedilıklanmıştır Ccedilalışma ve Emeklilik Bakanlığırsquondan tek başına yaşayan ebeveyn

olduklarını beyan ederek ldquoGelir Desteği Oumldeneğirdquo ve ldquoİşsizlik Yardımırdquo alan ancak başka biriyle

karı- koca olarak yaşayanların vergi muumlkellefleri accedilısından yaklaşık 100 milyon sterlinlik bir yuumlk

getirdiği ve bunun en yaygın karşılaşılan sahtecilik tuumlruuml olduğu belirtilmektedir Aşağıda belirtildiği

gibi Sosyal guumlvenlik reformu tasarısındaki bazı duumlzenlemelerle sahteciliğe ağır cezalar getirileceği


350 sterlin veya kişiye fazla oumldenen kısmın 50sinden yuumlksek olacak kadar idari para cezası ile

4 hafta yardımdan mahrum bırakma

Mahkucircmiyetle sonuccedillanan succedillarda ilk succedil iccedilin 13 hafta ikinci succedil iccedilin 26 hafta ve uumlccediluumlncuuml succedil

iccedilin 3 yıl boyunca yardımdan mahrum bırakma

Ciddi ve oumlrguumltluuml yardım sahteciliği veya kimlik sahteciliğinde doğrudan 3 yıl yardımdan

mahrum bırakma

Yardım alanın ihmalkacircrlığı veya hatası nedeniyle yapılan fazla oumldemelerde 50 sterlinlik yeni bir

para cezası

264

Bu kapsamda 8 Mayıs 2012 tarihinden itibaren yardım alanında sahtecilik yapanlara herhangi bir

dava accedilılmaksızın asgari 350 sterlin olmak uumlzere 2000 sterline kadar ceza verilebileceği

accedilıklanmıştır Yukarıdaki diğer cezaların da ilerleyen tarihlerde yuumlruumlrluumlğe gireceği accedilıklanmıştır

ldquoEvrensel Kredirdquo sisteminin de yardımlardaki sahtecilik ve yanlışları azaltacağı accedilıklanmaktadır Şu

anda oumldenmekte olan yardımların oumlzel olarak ccedilalışan 1000 personel tarafından ayıklandığı boumlylece

2013 yılında ldquoEvrensel Kredirdquo sistemine girecek yardım taleplerinin sahtecilikten arındırılmış

olacağı belirtilmektedir Accedilıklanan rakamlara goumlre Nisan 2010 ile Mart 2011 arasında sahtecilik ve

hatalar nedeniyle 32 Milyon sterlin kaybedildiği belirtilmiştir Bu rakamın 12 milyon sterlini

sahtecilik 13 milyon sterlini hak sahibi hatası ve 08 milyon sterlini ise kurum hatasından

oluşmaktadır

İşsizlik Oumldeneği İhlacircllerine Karşı Yeni Duumlzenlemeler

22 Ekim 2012 tarihinde getirilen yeni duumlzenlemelere goumlre ldquoİşsizlik Oumldeneğirdquo alan ancak aktif bir

biccedilimde iş aramayan ya da kendilerine oumlnerilen işleri geri ccedilevirenler iccedilin yeni yaptırımlar

getirilmiştir Daha oumlnceki duruma goumlre sorumluluklarını yerine getirmeyenler bir hafta ile 6 ay

arasında değişen suumlrelerde ldquoİşsizlik Oumldeneğirdquonden mahrumiyet de dacirchil olmak uumlzere ccedileşitli

yaptırımlara maruz kalmaktaydılar Getirilen yeni kurallara goumlre ise kuumlccediluumlk ihlaller iccedilin 4 hafta

ciddi ve tekrarlayan ihlaller iccedilin 3 yıla kadar yaptırımlar uygulanabilecektir Rakamlara goumlre 2011

yılında 495000 kişiye yaptırım uygulanmış olup bunlardan 72000i kendilerine yapılan iş

oumlnerilerini geri ccedilevirenlerden oluşmaktadır

İş Sağlığı ve Guumlvenliğinde Yeni Duumlzenleme

6 Nisan 2012 tarihinden itibaren işverenlerin 7 guumln ya da daha az işten uzak kalmalarına neden

olacak şekilde yaralanan işccedililerin durumlarını Sağlık ve Guumlvenlik İdaresine bildirme yuumlkuumlmluumlluumlğuuml

kaldırılmıştır Daha oumlnceki duumlzenlemede işccediliyi 3 guumln normal ccedilalışmasından uzak tutan

yaralanmalar rapor edilmek zorundaydı

Yaralanmaların Hastalıkların ve Tehlikeli Olayların Bildirilmesi Youmlnetmeliğirsquondeki bu değişikliğin

raporlarda 30 azalmaya neden olacağı tahmin edilmektedir Yılda 30000 rapora tekabuumll eden bu

azalmanın işletmelere yılda 10000 saat kazandıracağı bildirilmektedir Ayrıca kazayı rapor etme

suumlresi de 10 guumlnden 15 guumlne ccedilıkarılmıştır

265

Yalnız Yaşayan Ebeveynlere İlişkin Duumlzenleme

Yalnız yaşayan ebeveynlerin yardımlara bağlı olarak hayatlarını suumlrduumlrmek yerine daha erken iş

aramaya başlamalarını amaccedillayan duumlzenlemeler 21 Mayıs 2012 itibarıyla yuumlruumlrluumlğe sokulmuştur

ldquoGelir Desteği Oumldeneğirdquo alan ve 5 yaş ve uumlstuumlnde ccedilocuğu olan yalnız ebeveynler bu tarihten

itibaren Gelir Desteği Oumldeneği almayı bırakarak ldquoİşsizlik Oumldeneğirdquo almaya başlayacaklardır

İşsizlik Oumldeneği alanlara iş bulma konusunda daha fazla destek sağlanmaktadır Duumlzenleme

oumlncesinde ccedilocuklar iccedilin geccedilerli olan yaş sınırı 7 olarak duumlzenlenmişti

İstatistiklere goumlre İngilterede 18 milyon ccedilocuk hiccedil bir aile uumlyesinin ccedilalışmadığı evlerde yaşamakta

600000 yalnız ebeveyn ise ldquoGelir Desteği Oumldeneğirdquo almaktadır Huumlkuumlmet yalnız ebeveynli aileleri

desteklemek iccedilin yılda 6 milyon sterlinden fazla harcama yapmaktadır Ccedilalışmayan bir anne veya

babayla yaşayan bir ccedilocuğun yoksulluk iccedilinde olması ihtimalinin yarım guumln veya tam guumln ccedilalışan

bir anne veya babayla yaşayan ccedilocuğa goumlre sırasıyla uumlccedil kat ve beş kat daha fazla olduğu ifade

edilmektedir

Diğer yandan ldquoEvrensel Kredirdquo sistemi altında yaklaşık 80000 aileye daha ccedilocuk bakım yardımı

oumldeneceği accedilıklanmıştır Mevcut sistemde bu destek tuumlruuml iccedilin harcanmakta olan 2 milyar sterline

ilaveten Evrensel Kredi altında ilave 300 milyon sterlin daha ayrılacaktır Şu anda ccedilocuk bakım

desteği 16 saat ya da daha fazla ccedilalışanlar iccedilin mevcutken yeni sistemde asgari ccedilalışma saati şartı

kaldırılacaktır ldquoEvrensel Kredirdquo sistemi 2013 yılında uygulanmaya başlamıştır

Sosyal Guumlvenlik Sistemine İlişkin Genel Bilgiler

İngilterede geniş kapsamlı ve devlet tarafından idare edilen sosyal guumlvenlik rejimi tuumlm toplumu

iccedilermektedir Prim katkısına dayalı oumldenekler (contributory) olduğu gibi prime dayalı olmayan

(non-contributory) ve gelire bağlı (income-related) olarak verilen oumldenekler de bulunmaktadır

Prime dayalı oumldenekler ve bunların idaresi işccedili ve işverenlerden gelire bağlı olarak alınan zorunlu

primlerle finanse edilen Ulusal Sigorta Fonu (National Insurance Fund) tarafından

sağlanmaktadır Oumldenekler yaşlılık geride kalan hak sahipleri hastalık analık ve işsizlik

bakımından gruplandırılmakta olup ağırlıklı olarak sabit oranlıdır Oumlzellikle emekli aylığında olmak

uumlzere bazı prime dayalı oumldeneklerde kazanca bağlı bir unsur da (earnings related component) soumlz

konusu olabilmektedir

266

Prime bağlı olmayan (non-contributory) oumldenekler genel vergilerden karşılanır ve bireysel koşullara

bağlıdır (oumlzuumlrluuml olma ccedilocuk sahibi olup olmama vb)

ldquoKira Yardımı (Housing Benefıt)rdquo ldquoCcedilalışmayanlara Gelir Desteği (Income Support)rdquo ve emekli

aylığı bağlanma yaşının altında olup geccedilim sıkıntısı iccedilinde bulunanlara 60 yaşından sonra verilen

ldquoEmeklilik Kredisi (Pension Credit)rdquo gibi gelir durumu esas alınarak (income related) verilen

oumldenekler ise asgari geccedilim guumlvencesi sağlama (safety net) amacıyla verilmekte olup genel

vergilerden finanse edilir Ulusal Sağlık Hizmetleri (USH-National Health Service-NHS) evrensel

sağlık hizmeti sağlamaktadır Vergilerden ve Ulusal Sigorta Fonu (USF-National Insurance Fund)

tarafından finanse edilen USHrsquoden İngilterede yaşayan herkes prim oumldemeksizin yararlanmaktadır

İngilterede devlet emekliliği yanı sıra işyeri emekliliği ve bireysel emeklilik gibi ikinci ayak

emeklilik sistemleri de mevcuttur

İşgoumlremezlik Oumldenekleri

Bu oumldenekler 13 Nisan 1995te yuumlruumlrluumlğe giren ve ccedilalışma guumlcuuml olmayan ve prim oumldeme

koşullarını yerine getiren kişilere verilen işgoumlremezlik oumldeneği (Incapacity Benefıt) ile ldquoİleri Derece

İşgoumlremezlik Yardımırdquonı (Severe Disablement Allowance) kapsamaktadır 27 Ekim 2008 tarihinde

uygulamasına başlanan İstihdam ve Destek Oumldeneği (Employment and Support Allowance)

ldquoİşgoumlremezlik Oumldeneğirdquonin (Incapacity Benefit) yerini almıştır Bu tarihten oumlnce malul olanlar

değişiklikten etkilenmeyecek ancak bu tarihten sonra işgoumlremez duruma duumlşenlere ldquoİşgoumlremezlik

Oumldeneğirdquo yerine ldquoİstihdam ve Destek Oumldeneğirdquo verilecektir Soumlz konusu oumldeneğin işgoumlremez

durumda olmakla birlikte ccedilalışma kapasitesinin bir kısmını koruyanlar ve tamamen kaybedenler iccedilin

farklı kategorileri bulunmaktadır

Maluliyet Yaşam Yardımı 1 Nisan 1992 tarihinden itibaren yuumlruumlrluumlkte olan ve 65 yaşından oumlnce

malul olan ve bakım yardımına ya da hareket edebilmek iccedilin yardıma ihtiyacı olan ccedilalışma

yaşındaki kişilere verilen bir oumldenektir

İş Kazası Maluliyet Oumldeneği 5 Temmuz 1948 tarihinden itibaren yuumlruumlrluumlkte olan ve iş kazası

veya meslek hastalığına bağlı olarak malul duruma duumlşen kişilere verilen bir oumldenektir 1 Ekim

1986dan itibaren 14uumln altındaki maluliyet oranı tespit edilenler oumldenekten

yararlanamamaktadırlar

267

Bakım Yardımı 6 Aralık 1971den itibaren 65 yaşın uumlzerinde fiziksel veya zihinsel olarak ciddi

mağduriyeti bulunan ve ciddi bakıma veya denetime ihtiyacı bulunanlara verilen oumldenektir

Bakıcı Oumldeneği 5 Temmuz 1976 tarihinden itibaren ciddi mağduriyeti olan kişilere haftada en az

35 saat bakmakta olan kişilere oumldenmektedir

Gelir Desteği 11 Nisan 1998den itibaren 16-59 yaşlan arasında haftada 16 saatten az ccedilalışan ve

ihtiyaccedillarını karşılayacak yeterli gelir elde edemeyen kişilere oumldenmektedir

Kira Yardımı Duumlşuumlk uumlcretli kişilere ccedilalıştıkları veya ccedilalışmadıkları doumlnemlerde kiraladıkları ev

iccedilin verilen gelire dayalı oumldenektir

Belediye Vergisi Yardımı 1 Nisan 1993 yılından itibaren gelire bağlı olarak oumldenen ve kira

yardımına benzer şekilde hesaplanan duumlşuumlk gelir sahibi kişilerin belediye vergilerini oumldemelerine

yardımcı olmak uumlzere verilen oumldenektir

Kamu Temel Emeklilik Aylığı 65 yaşını tamamlayan yeterli prim oumldeme koşulunu yerine

getirmiş kişilere oumldenen emekli aylığıdır

Emeklilik Kredisi Ekim 2003 itibarıyla emeklilik doumlneminde yoksulluğu oumlnlemek uumlzere getirilen

ve 60 yaşın uumlzerinde yoksul ve duumlşuumlk emekli aylığı alması beklenen veya 65 yaşın uumlzerinde duumlşuumlk

aylık sahibi kişilere verilen oumldenektir

Dulluk Yardımları (Kadın) 6 Temmuz 1948ten beri yuumlruumlrluumlkte olan bu oumldenekler 11 Nisan

1988- 8 Nisan 2001 tarihleri arasında dul kalan kadınlara oumldenmektedir Aşağıda hakkında bilgi

verilen ldquoOumlluumlm Yardımlarırdquo bunların yerine geccedilmiştir

Eski duumlzenlemede bulunan yardımlar şoumlyledir

- Dul Parası (Widows Payment) Eşin oumlluumlmuumlnden itibaren 3 ay iccedilinde talep edilebilen bir defada

1000 sterlin olarak oumldenen yardımdır

- Dul Ana Oumldeneği (Widowed Mothers Allowance) Bağımlı ccedilocuğu olan kadınlara verilen

oumldenektir

268

- Dul Aylığı (Widows Pension) Kocanın oumlluumlm tarihinde 45-65 yaş arası olan bağımlı ccedilocuğu

olmayan kadınlara 65 yaşına kadar haftalık olarak oumldenen paradır

Oumlluumlm Yardımları (Dul KadınErkek Eş) 9 Nisan 2001 tarihi itibarıyla dulluk yardımlarının

yerini alan ve 9 Nisan 2001 tarihinde veya sonrasında dul kalan eşe (erkek veya kadın) oumldenen

oumldeneklerdir Uumlccedil ccedileşit oumlluumlm yardımı vardır

- Dul Parası (Bereavement payment) Bir defada oumldenen sabit miktar

- Dul Ebeveyn Oumldeneği (Widowed Parents Allowance) Bağımlı ccedilocukları olan dullara oumldenen

miktar

- Dul Oumldeneği (Bereavement Allowance) Bağımlı ccedilocuğu olmayan dullara 52 hafta boyunca

oumldenir

Yasal Analık İstihdam edilen hamile bayanlara 26 hafta suumlrekli istihdam edilmiş olma koşuluyla

işverenleri tarafından 39 haftaya kadar oumldenen oumldenektir İşverenler bu oumldeneğin 92sini devletten

geri alırlar

Yasal Babalık Oumldeneği Ccedilocuk sahibi olan biyolojik babaya veya ccedilocuk sahibi olan kadının eşine

ya da hayat arkadaşına 26 hafta ccedilalışmış olma koşuluyla ccedilocuk yetiştirme sorumluluğunun bir

unsuru olarak bir veya arka arkaya 2 haftaya kadar işveren tarafından verilen bir oumldenektir

Yasal Evlat Edinme Oumldeneği 26 hafta suumlreyle ccedilalışmış ve bir kurum vasıtasıyla evlat edinmiş

olma halinde 39 haftaya kadar işveren tarafından verilen oumldenektir Yasal Analık Oumldemesi ile aynı

oranlarda verilir

Ccedilalışana Destek Oumldeneği Gelir duumlzeyi duumlşuumlk işlerde ccedilalışanların kazanccedillarını artırmaya youmlnelik

olarak verilmektedir 16 yaşın uumlzerinde bekacircr birlikte yaşayan evli veya evlilik olmaksızın birlikte

yaşayan ve uumlcretli işte ccedilalışan kişiler yıllık hane gelirlerine bağlı olarak ihtiyaccedil testine tabi olan bu

sosyal yardım oumldeneğinden yararlanabilirler Vergi Kurumu tarafından idare edilen bu oumldenek genel

vergilerden finanse edilir

Aile Yardımlarıyla (Ccedilocuk Paraları) İlgili Bilgiler Ccedilocuk oumldeneği (Child Benefit) en buumlyuumlk

ccedilocuk iccedilin haftalık 2030 sterlin diğer her bir ccedilocuk iccedilin ise 1340 sterlindir

269

Ccedilocuk Vergi Kredisi (Child Tax Credit) ise gelir duumlzeyi duumlşuumlk ccedilocuklu aileleri desteklemeye

youmlnelik bir sosyal yardımdır Bir veya daha fazla sayıda ccedilocuk sahibi olanlar gelir seviyelerine veya

oumlzuumlrluuml ccedilocukları olup olmaması gibi faktoumlrlere bağlı olarak (2012-2013 vergi yılı iccedilin) yıllık 545-

2950 sterlin arasında değişen bu oumldenekten yararlanabilirler

Ccedilalışma ve Emeklilik Bakanlığı Kraliccedile II Elizabethin 60 yıl oumlnce tahta ccedilıkmasından bu yana

İngiliz toplumunun yapısında meydana gelen değişikliklere ilişkin verileri yayımlamıştır Bu

verilere goumlre son 60 yılda emeklilerin sayısı iki katına ccedilıkmış 100 yaşına kadar yaşayan İngiliz

sayısı 44 kat artmış ve yaşam suumlresi ortalama olarak 10 yıl uzamıştır

1952 yılında emeklilerin sayısı 68 milyon iken bu sayı 56 milyon artarak buguumln 124 milyona

ulaşmıştır Emeklilerin nuumlfusa oranı 1952de 14 iken bu oran buguumln 6 artmıştır Aynı yıl yuumlz

yaşında veya daha yaşlı olanların sayısı 300 iken bu sayı 13120ye ulaşmıştır 1952 yılında doğan

bir erkek ccedilocuğunun 78 bir kız ccedilocuğunun 83 yaşına kadar yaşaması beklenmekteydi 2012 yılında

doğan bir erkek ve kız ccedilocuğunun sırasıyla 91 ve 94 yaşına kadar yaşaması beklenmektedir

Bu rakamlara işaret eden Emeklilik Bakanı Steve WEBB emeklilik yaşının 2028 yılına kadar 67ye

ccedilıkarılacağını ve emekli aylığının da basitleştirilerek tek-katmanlı hale getirileceğini ifade etmiştir

1952 yılında devletten emekli aylığı alanların sayısı 5 milyondan daha azken buguumln 115 milyon

kişi emekli aylığı almakta buna ilaveten yurt dışında yaşayan 1 milyon civarında emekli

bulunmaktadır 1952 yılında emekli aylığı miktarı haftalık 1 sterlin 12s idi ve postaneden emekli

defteri ile alınabiliyordu Devlet emekli aylığı buguumln haftalık 10745 sterlin olup doğrudan kişisel

hesaplara tercihe goumlre haftalık 15 guumlnluumlk ve aylık olarak oumldenebilmektedir Diğer yandan 86 yaş ve

uumlzerinde olan ccedilok az kişinin ccedilalışmaya devam ettiği accedilıklanmıştır Rakamlara goumlre buguumln 65 yaş ve

uumlzerinde olan 350000 kadın ve 540000 erkek ccedilalışmaktadır 1952 yılında 65 ve uumlstuuml kadınların

15i işguumlcuumlne dacirchilken bu oran buguumln 65a yuumlkselmiştir


İşletme Emekli Aylığı ile ilgili değişiklikler

Ccedilalışanların tasarruf etmelerini teşvik etmek ve mesleki emekliliğe erişimlerini sağlamak amacıyla

2012 yılı Ekim ayında yuumlruumlrluumlğe giren işletme aylığına zorunlu kayıt uygulaması birinci yılını

doldururken 16 milyon kişinin sistemde kalmayı tercih ettiği accedilıklanmıştır Oumlnuumlmuumlzdeki 5 yılda 11

milyon civarında kişinin sisteme dacirchil edileceği tahmin edilmektedir Uygulama buumlyuumlk firmalarla

270

başlamış olup orta ve kuumlccediluumlk oumllccedilekli işletmelerin de 2018rsquoe kadar sisteme dacirchil edilmesi

planlanmaktadır

İşverenler 22 ile emeklilik yaşı arasında olan yılda 8105 Sterlinrsquoden fazla kazanan ve Birleşik

Krallıkta istihdam edilen ccedilalışanlarını otomatik olarak işletme emekli rejimine kaydetmek

zorundadırlar Hangi tuumlr işletme emekli aylığı rejiminin uygulanacağına işveren karar verir

Yeni sistemde işverenler kişinin kazancının en az 1rsquoi (2018rsquoe kadar 3rsquoe yuumlkselecek) ccedilalışanlar

08rsquoi (2018rsquode 4rsquouuml) kadar prim oumlderken devlet de kişinin kazancından alınan vergiden 02

(2018rsquode 1) oranında yapacağı indirimi işletme emekli aylığına aktaracaktır İsteyen ccedilalışanlar bu

sistemin dışında kalabileceklerdir Otomatik kayıt her 3 yılda bir tekrar edilecek ve ccedilalışanlar aynı

seccedileneğe sahip olacaklardır İşletme emekli aylığı alabilmek iccedilin asgari yaş 55rsquotir

Diğer yandan 7 Kasım 2013 tarihinde Huumlkuumlmetin gelecek nesiller iccedilin işletme emekli aylığını

yeniden biccedilimlendirecek değişiklik oumlnerileri uumlzerinde ccedilalıştığı accedilıklanmıştır Değişikliklerin amacı

sigortalıların alacakları aylık konusunda daha fazla kesinlik sağlamak yatırım risklerini daha eşit

biccedilimde paylaştırmak ve işverenlerin en iyi işletme emekli aylığı imkacircnlarını sunmalarına yardımcı

olmaktır

İngilterersquode temel olarak iki tip işletme emekli aylığı vardır ve işyerinde uygulanacak olan sistemi

işveren seccedilmektedir

Belirlenmiş Prim Bazlı Emeklilik sistemleri (Defined contribution pension schemes) aynı

zamanda Para Alım (Money Purchase) programı olarak da bilinir Bu sistemde prim işveren

tarafından seccedililen bir sigorta şirketi tarafından yatırım yapmak iccedilin kullanılır Emekli olunduğunda

sigortalının alacağı miktar sisteme ne miktarda ve ne kadar suumlreyle prim oumldendiğine ve yatırımın ne

kadar başarılı olduğuna goumlre değişmektedir Elde edilen gelirin kısa doumlnemde değişken olmakla

beraber uzun doumlnemde birikim hesaplarından daha yuumlksek olduğu ifade edilmektedir Bu sisteme

bağlı bazı programlarda primler kişi emeklilik yaşına yaklaştıkccedila daha duumlşuumlk riskli yatırımlara

youmlnlendirilmektedir Bu sistemde sigorta şirketi sigortalıdan duumlşuumlk oranda bir işletim uumlcreti

almaktadır

Belirlenmiş Oumldenek Bazlı Emeklilik sistemleri (Defined benefit pension schemes) aynı zamanda

Nihai Maaş (final salary) veya Maaşa Bağlı (salary-related) sistem olarak da bilinir

271

Bu sistemde emekli olunduğunda her bir yıl iccedilin belirli oumldenek garanti edilmekte ne kadar aylık

alacağınız yatırımlara bağlanmamaktadır Emekli olunduğunda alınacak miktar ccedilalışırken alınan

maaşa ve işveren iccedilin ne kadar ccedilalışıldığına bağlı olmaktadır

Son yıllarda oumldenek bazlı sistemlerin hızlı bir şekilde azaldığı 2007 yılından bu yana 36rsquodan

14rsquoe duumlştuumlğuuml sayı olarak da sadece 841 programın accedilık olduğu goumlzlemlenmiştir Ccedilalışma ve

Emeklilik Bakanlığı riskin firma ve işccedililer arasında paylaşıldığı bu sisteme olan talebi artırmak

uumlzere sigorta şirketleri ve işverenlerle yakın biccedilimde ccedilalışmaktadır Bu ccedilerccedilevede işverenlerin bu

sistemleri kapatmak yerine ccedilalışanlarına oumlnermeye devam etmelerini sağlayacak yeni bir yasal

ccedilerccedileve oluşturmak da istenilmektedir Bu amaccedilla danışma suumlrecine accedilılan oumlneriler şu şekildedir

İşverenler işccedililer sigortacılar ve yatırım youmlneticileri arasında daha fazla risk paylaşımına

imkan tanıyan yeni duumlzenleyici bir ccedilerccedileve oluşturulması

Oumldenek bazlı emeklilik sistemini daha esnek hale getirecek duumlzenlemeler getirilmesi

Prim bazlı emeklilik sisteminde sigortalıya alacağı emekli aylığıyla ilgili daha fazla kesinlik

sağlayacak duumlzenlemeler getirilmesi

Yeni toplu prim bazlı emeklilik sistemlerine imkan sağlanması

Ccedilocuk yardımında yeni duumlzenleme

Evrensel bir oumldenek olan ve ccedilocuğu olan herkese gelir durumuna bakılmaksızın verilen Ccedilocuk

Yardımı geccediltiğimiz buumltccedile doumlneminde duyurulan ve 7 Ocak 2013 tarihinde yuumlruumlrluumlğe giren bir

değişiklikle gelire bağlı bir oumldenek haline getirilmiştir

İlk defa 1946 yılında oumldenmeye başlamış olan yardım en buumlyuumlk veya tek ccedilocuk iccedilin haftalık 2030

Sterlin diğer ccedilocukların her biri iccedilin 1340 Sterlin olarak oumldenmektedir

Yapılan değişiklikle 7 Ocak 2013 tarihinden itibaren yılda 50000 Sterlinden fazla kazanan

yaklaşık 11 milyon ebeveyne oumldenen yardım miktarı oumlnemli oumllccediluumlde azalacak yılda 60000

Sterlinden fazla kazanan 820000 ebeveyne ise bu yardım verilmeyecektir Değişikliğin 2014

yılında 15 milyar Sterlin tasarruf sağlayacağı bildirilmektedir

Yeni duumlzenleme tek gelirli ya da ccedilift gelirli aileler arasında fark goumlzetmemektedir Oumlrneğin yılda

60000 Sterlin kazanan bir anne ya da baba bu yardımı kaybederken her biri ayrı ayrı yılda 50000

Sterlin kazanan bir ccedilift ise yardım almaya devam etmektedir

272

Yılda 50000-60000 Sterlin arasında kazanan ebeveynler Ccedilocuk Yardımı almaya hak kazanmakla

beraber getirilen yeni bir vergi (Yuumlksek Gelirliler iccedilin Ccedilocuk Yardımı Harcı) ile aldıkları ccedilocuk

yardımının oumlnemli bir kısmını devlete geri oumldemek durumunda kalacaklardır

Sosyal Yardımlarda Artış Yasa Tasarısı kabul edildi

Sosyal Yardımlarda Artış Yasa Tasarısı 20 Aralık 2012 tarihinde Parlamentoya sunulmuş ve 8 Ocak

2013 tarihinde kabul edilmiştir Tasarıya goumlre ccedilalışma yaşında olan sigortalılara verilen yardımlar

ve oumldeneklerde 2016 yılına kadar sadece 1rsquolik bir artış yapılabilecektir Bu yardım ve oumldenekler

şunlardır İşsizlik Yardımı İstihdam ve Destek Oumldeneği Gelir Desteği Konut Yardımı Analık

babalık ve evlatlık oumldenekleri Hastalık Oumldeneği Ccedilalışana Destek Kredisi ile Ccedilocuk Vergi

Kredisinin bazı bileşenleri

Bakım Yardımı vergi kredilerinin işgoumlremezlik nedeniyle verilen kısımları Maluliyet Yaşam

Yardımı İstihdam ve Destek Oumldeneğinin destek bileşeni gibi bakıcılara verilen yardımlar veya

işgoumlremezlik yardımlarındaki artışlar ise enflasyona goumlre yapılmaya devam edilecektir

Değişikliklerin 2015-16 vergi yılına kadar 19 milyar Sterlin tutarında tasarruf sağlayacağı ifade

edilmektedir

Devlet emekli aylığında oumlngoumlruumllen değişikliklere ilişkin beyaz belge

Devlet emekli aylığı sistemini basitleştirmek iccedilin yapılması oumlngoumlruumllen değişikliklere ilişkin beyaz

belge Ocak 2013rsquote yayımlanmıştır Basit ve sabit oranlı bir emekli aylığı (buguumlnuumln rakamları ile

144 Sterlin 2017 rakamlarına goumlre yaklaşık 155 Sterlin) uygulamaya konulacak ve tam emekli

aylığı almak iccedilin 35 yıl prim oumldeme şartı getirilecektir Sabit oranlı emekli aylığı uygulamasından

oumlzellikle serbest ccedilalışanlar ile duumlşuumlk gelirli ccedilalışanların fayda sağlayacağı belirtilmektedir Beyaz

Belgeyle ilgili olarak alınan olumlu tepkilerin ardından Huumlkuumlmet Mart 2013rsquote yaptığı bir

accedilıklamayla uygulamanın Nisan 2016rsquoda yuumlruumlrluumlğe girmesini kararlaştırmıştır

Anılan reformun yapılmaması durumunda devlet emekli aylığına ve emeklilere sağlanan yardımlara

yapılan harcamanın 201213 vergi yılında GSYİHrsquoin 69rsquoundan 206061rsquode 85rsquouna

yuumlkseleceği hesaplanmaktadır Reformlardan sonra ise bu oranın 81rsquode kalacağı ve devlet emekli

aylığının gelecek nesiller iccedilinde suumlrduumlruumllebilir hale getirileceği belirtilmektedir

273

Reform kapsamında emekli aylığına hak kazanmak iccedilin asgari prim oumldeme suumlresi de duumlzenlenecek

olup boumlylelikle İngilterersquode az bir suumlre ccedilalışarak emekli aylığına hak kazanılmasının oumlnuumlne

geccedililmek istenmektedir Bu tedbirle 2040 yılına kadar Avrupa Ekonomik Alanı dışında yaşayan

yaklaşık 400000 kişinin emekli aylığı almaya hak kazanamayacağı bildirilmektedir

Reform emeklilik yaşının duumlzenli olarak goumlzden geccedilirilmesini şu anda yuumlruumlrluumlkte olan karmaşık

oumlluumlm yardımlarının yuumlruumlrluumlğe sokulacak Oumlluumlm Destek Oumldeneği ile basitleştirilmesini ve oumlzel

emeklilik mevzuatının guumlccedillendirilmesini de oumlngoumlrmektedir Ccedilalışma ve Emeklilik Bakanlığırsquonın

accedilıkladığı sayısal verilere goumlre

Ocak 2013 itibarıyla 115 milyon kişi devlet emekli aylığı almaktadır

Haftalık 80 Sterlinin altında emekli aylığı alan erkek sayısı 474000 iken bu rakam

kadınlarda 28 milyondur

Yaklaşık 32 milyon kişi (26 milyon hanehalkı) emeklilik gelirlerine ilaveten Emeklilik

Kredisi almaktadır

Mevcut sistemde 42 milyon serbest meslek sahibi tam emekli aylığı alamamaktadır

Reformla temel ve ilave emekli aylığı ayrımı ortadan kaldırılacaktır

Tam emekli aylığını hak etmek iccedilin 35 yıllık prim oumldeme suumlresi getirilecektir

Kısmi emekli aylığına hak kazanmak iccedilin asgari 10 yıllık prim oumldenmiş olması şartı

getirilecektir

Eski sistem altında kazanılmış emeklilik hakları korunacaktır

Diğer yandan Mayıs 2013rsquote yapılan accedilıklamaya goumlre ve Devlet Emekli Aylığında yapılacak

değişikliklerden sonra birden fazla işte ccedilalışmakla beraber sigorta primi oumldemek iccedilin geccedilerli olan

eşiğin altında kazanccedil sağlayanların prim oumldemiş kabul edilecekleri boumlylece emekli olmalarının

kolaylaşacağı accedilıklanmıştır

Mevcut duruma goumlre Alt Kazanccedil Limitinin (Yıllık 5668 Sterlin) altında kazanccedil sağlayanlar prim

oumldemek zorunda olmadıklarından Devlet Emekli Aylığı kapsamı dışındadırlar Bu kişilerin emekli

olabilmeleri iccedilin ya başka bir nedenle prim oumldemiş kabul edilmeleri ya da isteğe bağlı prim

oumldemeleri gerekmektedir Evrensel Kredi sisteminin tam olarak yuumlruumlrluumlğe girmesinden sonra bu

durumun değişeceği ve bu durumda olduğu tahmin edilen 800000 hane halkının değişikliklerden

faydalanacağı tahmin edilmektedir

274

Ayrıca Limitin altında kazanccedil sağlayan ve Konut yardımı veya Ccedilocuk Destek Kredisi alanların yanı

sıra hacirclihazırda Gelir Desteği Oumldeneği alanların da prim oumldemiş kabul edilecekleri belirtilmektedir

Sosyal Guumlvenlik sisteminde Nisan 2013rsquote yuumlruumlrluumlğe giren değişiklikler

Nisan 2013rsquote sosyal guumlvenlik sisteminde İngilterersquode uygulanan sosyal yardımları kısıtlayıcı bir

dizi uygulama yuumlruumlrluumlğe girmiştir Bu değişiklikler aşağıda sıralanmıştır

1 Nisan ndash Fazla oda suumlbvansiyonunun kaldırılması Belediye evlerinde oturan ccedilalışma yaşındaki

kiracılar hane halkının ihtiyacı olan oda sayısı karşılığında Konut Yardımı alacaklar boumlylece oumlzel

sektoumlr kiracılarına uygulanan kurallarla uyum sağlanmış olacaktır Evde bulunan fazla odalar iccedilin

Konut Yardımı oumldenmeyecektir Kaldıkları belediye evinde ihtiyaccediltan fazla odası olan ailelerin

aldıkları kira yardımı miktarı kısıtlanacaktır Buna goumlre fazladan bir odası olanların aldıkları

yardımın 14rsquouuml birden fazla odası olanların ise 25rsquoi kesilecektir Oda sayısı hesaplanırken

ihtiyaccedil her bir yetişkin ve ccedilift iccedilin bir oda 16 yaşından kuumlccediluumlk aynı cinsiyette iki ccedilocuk iccedilin bir oda

olarak hesaplanmaktadır 10 yaşın altındaki ccedilocuklar ise cinsiyetlerine bakılmaksızın aynı odayı

paylaşacaklardır Muhalefetin ldquoyatak odası vergisirdquo olarak nitelediği değişikliklerin 600 binden

fazla aileyi etkilemesi beklenmektedir

8 Nisan ndash Kişisel Bağımsızlık Oumldeneği Ccedilalışma yaşında olup Maluliyet Yaşam yardımı alanlar iccedilin

yeni bir yardım Kişisel Bağımsızlık Oumldeneği adıyla yuumlruumlrluumlğe konacaktır 1992 tarihinde yuumlruumlrluumlğe

giren Maluliyet Yaşam Yardımının yerini alacak olan yeni yardım iccedilin yeni yuumlz yuumlze

değerlendirmeler de yapılacak boumlylece yardımın sadece gerccedilekten ihtiyacı olanlara ulaşması

sağlanacaktır Şu anda sadece pilot boumllgelerde bu yardım iccedilin başvuru alınmakta olup uygulama

Haziran ayında uumllke geneline yayılacaktır Maluliyet Yaşam Yardımı almakta olup durumlarında

değişiklik olan veya yardımı sona ermiş olanların durumu ise Ekim ayından itibaren yeniden

değerlendirileceklerdir Kişisel Bağımsızlık Oumldeneği de MYOumlrsquode olduğu gibi enflasyona goumlre

artırılacak olup oumldenek miktarları da aynı oranda olacaktır Yine MYOumlrsquode olduğu gibi yeni Oumldenek

de gelire dayalı olmayacak ve vergiden muaf tutulacaktır KBOuml iccedilin yapılacak değerlendirmelerde

kişinin engelinin guumlnluumlk yaşamını nasıl etkilediğine yemek yapmak ya da gezip dolaşmak gibi bir

dizi guumlndelik faaliyetlerini yerine getirme becerilerine bakılacağı accedilıklanmaktadır

Nisan ayında İngilterersquonin belli boumllgelerinde uygulanmaya başlanan PIP (Personel Independence

Payment Kişisel Bağımsızlık Oumldeneği) 10 Haziran 2013 itibarıyla tuumlm İngilterersquoye

yaygınlaştırılmıştır Uygulamaya goumlre ccedilalışma yaşında olup bu yardımı alan kişiler eğer şartlarında

275

bir değişiklik olmuşsa almakta oldukları yardım sona ermişse veya kişi 16 yaşına girmişse 2013

yılı Ekim ayından itibaren yeniden değerlendirilmeye tabi tutulacaktır Buna goumlre DLA (Disability

Living Allowance Maluliyet Yaşam Yardımı)alanların buumlyuumlk ccediloğunluğu 2015 yılına kadar yeniden

değerlendirilmeyecek olup 2014 yılında Ccedilalışma ve Emeklilik Bakanlığı da yeni yardımla ilgili ilk

bağımsız değerlendirme raporunu da goumlzden geccedilirmiş olacaktır

Oumlnceki sistemde sistemde DLA alanların 71rsquoi herhangi bir sistematik değerlendirmeye maruz

kalmaksızın suumlresiz yardıma hak kazanmakta olup yardım kararlarının yarıya yakını da talep formu

temel alınarak verilmekteydi Yeni yardım ve uygulama DLArsquodaki bu kontrolsuumlzluumlğe son vermeyi

ve gerccedilekten hak edenlere yardım sağlamayı amaccedillamaktadır

8 Nisan ndash Oumldenek miktarlarının guumlncellenmesi Devlet Emekli Aylığı 25 ccedilalışma yaşındakilere

oumldenen yardımlar ve vergi kredileri 1 ve maluliyet yardımları ise enflasyon oranına goumlre

artırılacaktır

15 Nisan ndash Yardım Tavanı Ccedilalışma hayatının dışında olan hane halklarına verilen yardımların

toplam miktarı İngilterersquode geccedilerli ortalama haftalık uumlcret (vergi ve prim duumlşuumllduumlkten sonra ccediliftler

ve ccedilocuklu aileler iccedilin 500 Sterlin tek başına yaşayanlar iccedilin 350 Sterlin) duumlzeyiyle

sınırlandırılacaktır Uygulama 15 Nisan tarihi itibarıyla Londrarsquonın Haringey Enfield Croydon ve

Bromley ilccedilelerinde başlamış olup 15 Temmuz ile Eyluumll ayı sonuna kadar uumllke ccedilapında kapsama

giren hane halkları uygulamaya dahil olacaklardır Tavan uygulaması aşağıdaki yardımlardan elde

edilen gelirlerin toplamına uygulanacaktır İşsizlik Yardımı Gelir Desteği oumldeneği İstihdam Destek

oumldeneği Konut Yardımı Ccedilocuk yardımı Ccedilocuklu Aile Destek Kredisi ve Bakıcı oumldeneği Aile

bireylerinden birisi Maluliyet Yaşam Yardımı ya da Ccedilalışana Destek Oumldeneği alan hane halkları

uygulamadan muaf olmaktadır Ayrıca son 12 ay boyunca suumlrekli olarak ccedilalışmış olanlara da 39

hafta boyunca tavan uygulanmamaktadır

15 Temmuz 2013 tarihinden itibaren yardım tavanı uygulaması tuumlm İngilterersquoye yayılmaya

başlanmıştır Uygulamanın 2013rsquote 110 milyon Sterlin 2014rsquote ise 185 milyon Sterlin tasarruf

sağlayacağı duumlşuumlnuumllmektedirUygulamanın 12 Ağustos tarihinde başlayan son aşamasında ise

yardım tavanı son 40 yerel youmlnetime yaygınlaştırılmış ve 2013 yılı Eyluumll ayı sonunda buumltuumln uumllke

kapsama girmiş durumdadır

29 Nisanndash Evrensel Kredi Altı temel sosyal yardım oumldeneğinin yerini alacak olan Evrensel Kredi

Kuzey Batı İngilterersquonin belli boumllgelerinde pilot olarak uygulanmaya başlanmıştır Pilot uygulama

276

ccedilerccedilevesinde yeni işsiz duruma duumlşmuumlş sigorta numarası olan 18-60 yaş arası kişiler Evrensel

Kredi talep edebileceklerdir Şartları karşılamayanlar durumlarına uygun diğer yardımlara

youmlnlendirilecektir Uygulamadan elde edilecek sonuccedillara goumlre goumlzden geccedilirilecek olan sistem

Ekimrsquoden itibaren tuumlm uumllkeye yaygınlaştırılmaya başlanacaktır 2017 yılında tuumlm İngilterersquode bu

sisteme geccedililmiş olması planlanmaktadır

Evrensel Kredi Sistemi Nisan ayında Kuzey Batıda bulunan iki boumllgede uygulanmaya başlanmış

olup 10 Temmuz 2013rsquote ise iki yeni boumllgeye yaygınlaştırılmıştır Sistemin Ekim ayından itibaren

6 yeni boumllgede daha uygulanmaya başlayacağı bildirilmektedir

Geribildirim ve goumlzden geccedilirmeler yoluyla guumlvenli bir şekilde uygulanmaya sokulacağı ifade edilen

sistemin tam olarak yuumlruumlrluumlğe girmesi 4 yıllık bir zaman dilimine yayılarak 2017rsquoyi bulacaktır

Yeni sistemin oumlnemli bir ayağı olan bilişim teknolojilerinin geliştirilmesine de devam edildiği

accedilıklanmıştır Yardım kuumlltuumlruumlnuumln değişmesini desteklemek uumlzere iş arama destekleri de

yaygınlaştırılmakta bu amaccedilla 20000 JobCentre Plus ccedilalışanı eğitilmektedir

Altı temel sosyal yardım oumldeneğinin yerini alacak olan Evrensel Kredi Sisteminde yeni işsiz

duruma duumlşmuumlş sigorta numarası olan 18-60 yaş arası kişiler Evrensel Kredi talep

edebilmektedirler Şartları karşılamayanlar durumlarına uygun diğer yardımlara youmlnlendirilecektir

Uygulamadan elde edilecek sonuccedillara goumlre goumlzden geccedilirilecek olan sistem Ekimrsquoden itibaren tuumlm

uumllkeye yaygınlaştırılmaya başlanacaktır 2017 yılında tuumlm İngilterersquode bu sisteme geccedililmiş olması

planlanmaktadır Evrensel Kredi uygulamasının yerini alacağı altı temel yardım şunlardır Gelire

Dayalı İşsizlik Yardımı Gelire Dayalı İstihdam ve Destek Oumldeneği Gelir Desteği Oumldeneği

Ccedilalışana Destek Kredisi Ccedilocuklu Aile Destek Kredisi ve Konut yardımı

Goumlccedilmenler iccedilin zorlaştırılmış sosyal yardım testi ve diğer kısıtlayıcı tedbirler

Gelire dayalı sosyal yardım oumldeneklerini talep edecek olan goumlccedilmenlere uygulanacak olan yeni ve

daha katı bir test 13 Aralık 2013 itibarıyla İngilterersquode uygulanmaya başlanmıştır Habitual

Residence Test (HRT) adıyla zaten uygulanmakta olan ancak son değişikliklerle daha da

katılaştırılan test Huumlkuumlmetin goumlccedil ve sosyal guumlvenlik sistemini ccedilalışarak ekonomiye katkıda bulunan

ve kurallara uyan kişilere yardımcı olacak şekilde değiştirme politikasının bir uumlruumlnuumlduumlr Yeni HRT

eskiden de olduğu uumlzere yurt dışında uzun suumlre yaşadıktan veya ccedilalıştıktan sonra İngilterersquoye doumlnen

İngiliz vatandaşları da dacirchil buumltuumln goumlccedilmenlere uygulanacaktır

277

HRT ilk olarak 1994 yılında sosyal yardım sistemini suistimalden korumak uumlzere uygulamaya

konulmuştur Uygulamanın amacı gelire dayalı yardımların İngiltere ile yakın bağları olan ve

uumllkede yerleşme niyeti olanlara oumldenmesini sağlamaktır İngilterersquode ev ve belediye vergisi gibi

bazı sosyal yardım oumldeneklerinde bu test uygulanarak kişinin uumllkede ne kadar suumlredir ikamet

etmekte olduğuna ve kalma niyetine bakılmaktadır İngiltere vatandaşı olsun veya olmasın

İngilterersquode 2 yıldan az suumlredir kalmakta olan herkesin bazı oumldeneklere hak sahipliğini belirlemede

bu test kullanılmaktadır İngiltere veya AB vatandaşı olsa da HRT testini geccedilemeyenler yabancı işccedili

gibi değerlendirilerek bunlara bazı sosyal yardım oumldenekleri bağlanmamaktadır

Test Mayıs 2004rsquote Avrupa Direktiflerinde yer alan şartlar baz alınarak katılaştırılmış ve lsquoikamet

hakkırsquo şartı getirilmiştir Kişinin iş arıyor olması serbest meslek sahibi oumlğrenci veya sosyal yardım

sistemine yuumlk olmayacak şekilde kendileri ve aile uumlyeleri iccedilin yeterli mali kaynak sahibi olması

durumunda lsquoikamet hakkırsquo olduğu kuralı getirilmiştir İkamet hakkı unsuru ekonomik olarak faal

olmayan goumlccedilmenlerin sosyal yardımlara hak kazanıp kazamayacağı konusunda belirleyici

olmaktadır

Geliştirilmiş olan HRTrsquoyi geccedilebilmek ve yardıma başvurabilmek iccedilin goumlccedilmenlerin daha kişiye oumlzel

soruları cevaplamaları daha detaylı bilgi vermeleri ve daha fazla belge sunmaları gerekecektir

Daha oumlncekinden farklı olarak goumlccedilmenlerin İngilterersquoye gelmeden oumlnce iş bulmak iccedilin goumlsterdikleri

ccedilabalar ve İngilizce duumlzeylerinin iş bulmalarına engel olup olmayacağı konusunda da bilgi

vermeleri gerekecektir Bu şekilde uumllkedeki sosyal yardım sisteminin suistimal edilmesinin oumlnuumlne

geccedililmesi ve uumllkeye katkıda bulunanların sistemden faydalanması amaccedillanmaktadır Huumlkuumlmet yeni

HRTrsquonin de AB Hukukuna uygun olduğunu savunmaktadır

Yeni HRT goumlccedilmenlerin sosyal yardımlara erişimiyle ilgili alınması planlanan bir dizi oumlnlemden

sadece bir tanesi olup 2014 yılı boyunca bazı yeni duumlzenlemelerin yapılması planlanmaktadır

Avrupa Ekonomik Alanından (AEA) gelen işsizlerin ve eski işccedililerin faal bir şekilde iş

aradıklarını ve gerccedilekten ccedilalışma beklentileri olduğunu goumlsterememeleri durumunda İşsizlik

Oumldeneğirsquonin 6 ay ile sınırlandırılması

İşsizlik yardımı alabilmek iccedilin Avrupa Ekonomik Alanından (AEA) gelen işsizlerin

İngilterersquode en az 3 ay yaşamaları şartı Başbakan Cameron İngiliz kamuoyunun

goumlccedilmenlerin İngilterersquoye kamu hizmetlerini ve sosyal yardım sistemini suiistimal etmek

uumlzere gelmelerinden endişe ettiğini savunarak ABrsquoden gelen işsizlerin 1 Ocak 2014rsquoten

278

itibaren işsizlere verilen yardımlara başvurmaları iccedilin 3 ay beklemeleri gerektiğini

accedilıklamıştır Başbakan atılan adımların uzun vadeli ekonomik bir planın parccedilası olduğunu

ve ldquohiccedilbir katkı sunmadan bir şeyler elde etmerdquo kuumlltuumlruumlne son vermeyi amaccedilladıklarını ifade

etmiştir

Avrupa Ekonomik Alanından (AEA) yeni gelen işsizlerin Konut Yardımına erişimlerinin

engellenmesi Ccedilalışma ve Emeklilikten sorumlu Devlet Bakanı Iain Duncan Smithrsquoin 20

Ocak tarihinde yaptığı accedilıklamaya goumlre gelire dayalı İşsizlik Yardımı almaya başlayan yeni

goumlccedilmenlere Nisan 2014 itibarıyla Konut Yardımı bağlanmayacaktır Bu değişiklikten

İngiliz ve İrlanda vatandaşları ile işccedili olarak veya bağımsız ccedilalışan ve sonradan işten

ccedilıkarıldığı iccedilin işsizlik yardımı talep eden AEA vatandaşları etkilenmeyecektir

Ccedilalışmadığı ya da kendini geccedilindirmek iccedilin yeterli geliri olmadığı iccedilin uumllkeden

goumlnderilenlerin 12 ay boyunca yeniden girişlerinin engellenmesi

Ccedilalışanlarına asgari uumlcret oumldemediği tespit edilen işyerlerine verilen cezanın 4 katına

ccedilıkarılarak 20000 Sterlin olarak belirlenmesi

2013 yılı Ağustos ayında yayımlanan bir araştırmaya goumlre Şubat 2013 itibarıyla 56 milyondan

fazla kişi ccedilalışma yaşında olanlara verilen yardımları almakta olup bunların 397000rsquoi (7rsquosi) ilk

defa sigorta numarası aldıklarında İngiliz vatandaşı olmayanlardan oluşmaktadır Bu rakamın 2008

yılına goumlre 100000 fazla olduğu bildirilmektedir



Aktifpasif sigortalı oranlarına ilişkin ayrı veriler bulunmamakta olup aktif işguumlcuumlne ve emeklileri

oumlğrencileri ve işgoumlremezleri iccedileren aktif olmayan nuumlfusa ilişkin ayrıntılı bilgi aşağıdaki tabloda

verilmiştir

Diğer yandan 15 yaşından kuumlccediluumlk ve 64 yaşından buumlyuumlk nuumlfusun 15-64 yaş aralığında bulunan

ccedilalışma yaşındaki nuumlfusa oranını ifade eden bağımlılık oranları ise 1973 2008 ve 2011 yıllarında

sırasıyla 5997 5097 ve 5187 olarak gerccedilekleşmiştir

279




Aktif - Toplam 23171 600 4236 613

Ccedilalışan 21690 562 3914 566

İşsiz 1480 38 322 47


Emekli 8845 229 869 126

Diğer 3612 94 955 138


Toplam 38586 100 6911 100


Sigorta Kolları İtibariyle Sosyal Guumlvenlik OumldeneğiYardımı Alanların Sayısı

Oumldenek tuumlruuml Yardım Miktarı

(SterlinHaftalık)

Asgari-Azami

Yararlanan

Sayısı (2012)

Devlet Emeklilik (Yaşlılık) Aylığı (State

Basic Pension)

11015 12870000

İşgoumlremezlik Oumldenekleri (Incapacity

Benefits)

İstihdam ve Destek Oumldeneği (Employment and Support

Allowance)

İşgoumlremezlik oumldeneği (Incapacity Benefit)

İleri derecede maluliyet

oumldeneği (Severe Disablement

Allowance)

5680-11255

7645-10135

7180-8250

2473420

1871070

400800

201550

Maluliyet Yaşam Yardımı

(Disability Living Allowance)


İş Kazası Maluliyet Oumldeneği

(Industrial Injuries Disablement

Benefit)

3232 ndash 16160 314000

(Haziran 2013)

280

Dulluk Yardımları (Kadın eş iccedilin)

(Widowrsquos Benefits)

Dul Ana Oumldeneği (Widowed Motherrsquos

Allowance)

Dulluk Aylığı (Widowrsquos Pension)

10830

10830

32 bin (toplam)

3 bin

29 bin

Oumlluumlm Yardımları (kadınerkek eş iccedilin)

(Bereavement Benefits)

Dulluk Oumldeneği -Tek seferde oumldenir-

(Bereavement Payment)

Dul Ebeveyn Oumldeneği (Widowed Parentrsquos

Allowance)

Dulluk Aylığı (Bereavement Allowance)

2000 Sterlin

10830

10830

67 bin (toplam)

-

46 bin

21 bin


(Jobseekersrsquo Allowance) 5680-11255 126 milyon

Pension Credit

(Emeklilik Kredisi)

14540 239 milyon

Bakım Yardımı

(Attendance Allowance)


Bakıcı Yardımı

(Carerrsquos Allowance)

5975 651 bin

Gelir Destek Oumldeneği

(Income Support)

5680-11255 959 bin

Kira Yardımı

(Housing Benefit)

8991 (ort) 499 milyon

(Kasım 2012)

Belediye Vergisi Yardımı

(Council Tax Benefit)

- 5904 250

(Şubat 2013)

Analık Yardımı (Maternity Allowance) 1367813

İstatistikler

mevcut değildir

Yasal Analık Oumldeneği (Statutory

Maternity Pay)

1367814

İstatistikler

mevcut değildir

Yasal Babalık Oumldeneği (Statutory

Paternity Pay)


mevcut değildir

Yasal Evlat Edinme Oumldeneği (Statutory

Adoption Pay)


mevcut değildir

Yasal Hastalık Oumldeneği (Statutory

Sickness Pay)


mevcut değildir

Kaynak İngiltere Ccedilalışma ve Emeklilik Bakanlığı 2013 istatistikleri

13

Oumldeneği hak etmek iccedilin kazanccedil eşiği haftalık 3000 Sterlinrsquodir 14

Oumldeneği hak etmek iccedilin kazanccedil eşiği 2013 yılı iccedilin haftalık 11100 Sterlinrsquodir

281

Tablonun değerlendirilmesinde aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır

Bir kişi aynı kategoride (oumlrneğin maluliyet) birden fazla oumldenekten yararlanabilmektedir Bu

nedenle oumldeneklerden yararlananların toplamını vermek muumlmkuumln değildir

İngilterersquode oumldeneklerin miktarını belirlemede kişinin bekacircr evli olduğu yaşı ccedilocukları

olup olmadığı vb ccedilok sayıda faktoumlr dikkate alınmakta bu da oumldenek miktarlarının

yararlanan kişinin koşullarına goumlre buumlyuumlk farklılıklar goumlstermesine neden olmaktadır Bu

nedenle oumldenek miktarları verilirken azami ve asgari miktarlar belirtilmiştir Azamiasgari

miktarlara ilaveten kişilerin mağduriyet durumuna goumlre ccedileşitli prim ilaveleri de

yapılabilmektedir


Sosyal Guumlvenlik Sistemlerinin Finansmanı

İngilterersquode sosyal sigortanın karşılığı ulusal sigortadır İşccedili ve işverenlerden alınan primler sigorta

kollarına goumlre (sağlık analık vb) ayrılmayıp doğrudan Ulusal Sigorta Fonunda (National Insurance

Fund) toplanmaktadır Sigortalı kişiler tuumlm prime dayalı oumldenekler iccedilin Fona tek (global) bir katkı

payı oumldemektedirler Anılan fon yuumlksek işsizlik doumlnemlerinde olduğu gibi belli oumldenekleri

oumldemekte yetersiz kalırsa genel vergilendirmeden transferler yapılmakta fazla vermesi halinde ise

Fonda birikmektedir Sosyal yardım oumldenekleri dacirchil prime dayalı olmayan ve vergilerden finanse

edilen oumldenekler ise bazı ihtiyaccedil gruplarına verilmektedir Bu oumldeneklerin verilmesinde mağduriyet

veya kaynakların duumlzeyi kıstas olarak alınmaktadır

Ulusal Sigorta Fonu İngiltere Bankasındaki bir hesaptadır Parlamento muumldahalesinin dışındadır

Daha oumlnce Vergi Kurumu (Inland Revenue) tarafından youmlnetilen Fon 1999 yılı Nisan ayından beri

Hazine ve Guumlmruumlk İdaresi (HM Revenue and Customs) tarafından idare edilmektedir Fon esas

olarak sosyal sigorta primleri ve yatırım gelirleri tarafından finanse edilmekte ve dağıtım youmlntemine

(pay-as-you-go) goumlre işletilmektedir Sosyal sigorta prim oranları primli oumldenekleri finanse ederek

sistemi suumlrduumlrebilecek oranlarda yıllık olarak belirlenmektedir Fonun oumlduumlnccedil para alma yetkisi

bulunmadığı iccedilin denk olması ccedilok oumlnemlidir Fonun herhangi bir zamanda fazla vermesi halinde bu

para yatırım iccedilin Ulusal Borccedil Komisyonerlerine (National Debt Commissioners) aktarılır

282

Primli oumldeneklerin tutarı ve ilgili idari masraflar her yıl tamamen Ulusal Sigorta Fonundan

karşılanır Belli bir seviyenin uumlzerinde geliri olan ccedilalışanların prim oumldeme muumlkellefiyetleri vardır

Bu gelir Nisan 2013 itibariyle haftada 148 Sterlin olarak belirlenmiştir İşverenlerin ise yine Nisan

2013 itibariyle ccedilalıştırdıkları işccedililerin 148 Sterlinin uumlzerinde gelir elde etmeleri halinde prim oumldeme

muumlkellefiyeti bulunmaktadır Kendi namına ccedilalışanlar ise kazanccedillarına goumlre katkıda bulunurlar

Ccedilalışmayanların isteğe bağlı prim (haftalık 1390 Sterlin) oumldemelerine imkacircn veren bir sistem

mevcut olup hastalar ve işsizler iccedilin prim kredileri verilir bir başka ifadeyle emekliliğe esas primler

oumldenmiş kabul edilir


Ccedilalışanların Ulusal Sigorta Primleri



107-144 sterlin Prim kesintisi yok ancak oumldenek hakkı var

14401-817 sterlin Kazancın 12si

817 sterlinin uumlzeri (Uumlst Kazanccedil Limiti) Limitin uumlzerindeki tuumlm kazanccedilların 2si

Ccedilalışanların haftada 144 sterlinin altında gelir elde etmeleri halinde prim oumldeme muumlkellefiyetleri

bulunmamakla birlikte haftada 107-144 sterlin arasında gelir elde edenler oumldeneğe hak kazanacak

şekilde prim oumldemiş sayılırlar


İşverenlerin Ulusal Sigorta Primleri



14401-817 sterlin 138

817 sterlinin uumlzeri 138

Kendi namına ccedilalışanlar ise yıllık kazanccedillarının 5595 sterlinden fazla olması halinde haftada 265

sterlin tutarında sabit oranlı bir katkı payı oumldemektedirler Buna ilaveten yıllık kacircrlan 7605 sterlin

283

ile 42475 sterlin arasında olan kişiler 9 oranında kazanca bağlı bir prim ile 42475 sterlinin

uumlzerindeki her tuumlrluuml karları iccedilin ilave bir 2 primi oumldemek zorundadırlar


Ccedilalışma ve Emeklilik Bakanlığı Uluslararası Emeklilik Merkezirsquonden edinilen bilgiye goumlre 2012

yılı itibarıyla İngiltere Tuumlrkiyede ikamet eden 2000 civarında kişiye devlet emekli aylığı ve diğer

oumldenekleri transfer etmiştir Soumlz konusu oumldenekler İngiltere sigorta sistemine kayıtlıdır ve

Tuumlrkiyede ikamet eden tuumlm sigortalılara ait olup vatandaşlık temelinde kayıtlar bulunmamaktadır




İngilterersquode 2011 nuumlfus sayımında Tuumlrkiye doğumlu nuumlfus iccedilinde oumlğrencilerin sayısı 7299 olarak

verilmektedir Ancak Eğitim Muumlşavirliğimizin tahminlerine goumlre İngilterersquode yaşayan zorunlu

oumlğretim ccedilağında (5-16 yaş) oumlğrenci sayısı Kıbrıslı Tuumlrkler dacirchil 30000rsquoden fazladır Okula devam

eden Tuumlrk ccedilocuklarının sayısı ve devam ettikleri okullara goumlre dağılımı itibarıyla istatistikicirc bilgiler

bulunmamaktadır

Londra Eğitim Muumlşavirliğirsquonin kayıtlarına goumlre 2013 yılı sonu itibarıyla İngilterersquode toplam 37 Tuumlrk

Dernek Okulu ile 40 İngiliz Okulu buumlnyesindeki Milli Eğitim Bakanlığı kadrolu 25 oumlğretmenimizin

goumlrev aldığı hafta sonu okullarında Tuumlrk ve yabancı oumlğrencilere eğitim verilmektedir

İngiliz okullarında verilen dersler iki grupta ele alınabilir İlkokullarda ldquoafter-school clubrdquo adı

verilen normal okul saatleri dışında talep eden oumlğrencilere Tuumlrkccedile ve Tuumlrk Kuumlltuumlruuml dersleri

verilmektedir Orta dereceli okullarda ise ccedilocukların ve okulun başarısını oumllccedilmek uumlzere kullanılan

GCSE sınavlarına hazırlık mahiyetinde Modern Yabancı Diller kategorisi altında ve muumlfredat

iccedilerisinde Tuumlrkccedile dersi verilmektedir

İngilterersquode ayrıca Maraton ve Axis Vakıflarına bağlı ldquoWisdom Primaryrdquo ve ldquoSecondaryrdquo adında

tam zamanlı iki oumlzel okul faaliyet goumlstermektedir Tuumlrkccedile eğitim veren dernek ve oumlzel okullar ile

284

İngiliz okulları buumlnyesinde verilen hafta sonu kurslarına 2013 yılında yaklaşık 4300 Tuumlrk oumlğrenci

kaydolmuştur

İngilterersquodeki yuumlksekoumlğretim kurumlarında bulunan lisans ve yuumlksek lisans programlarına 2013

yılında Tuumlrkiyersquoden oumlzel ve burslu olmak uumlzere toplam 2162 oumlğrenci gelmiştir Tuumlrkiyersquoden oumlzel

imkacircnlarıyla lisans duumlzeyinde 706 yuumlksek lisans ve doktora duumlzeyinde ise 605 oumlğrenci gelirken

burslu olarak toplam 851 oumlğrenci yuumlksek lisans ve doktora duumlzeyinde eğitim goumlrmuumlştuumlr


İngilterede mesleki eğitim goumlren Tuumlrk genccedillerinin sayısına dair istatistikicirc bilgiler mevcut değildir

Londra Eğitim Muumlşavirliğinin kayıtlarına goumlre 2008 yılı itibarıyla ldquoMeslek Yuumlksek Okullarırdquonda

(Vocational Qualifications Colleges) 40 dolayında oumlğrenci eğitim goumlrmektedir Ancak 2012 yılı

itibarıyla veri mevcut değildir Yukarda verilen rakam sadece Tuumlrkiyede lise eğitimini

tamamladıktan sonra gelen ve askerlik ertelemesi iccedilin Eğitim Muumlşavirliğirsquone başvuruda bulunan

Tuumlrk oumlğrencilerine ait olduğu iccedilin mesleki eğitim goumlren Tuumlrk genccedillerinin tamamının sayısını

yansıtmamaktadır Lise dengi mesleki eğitim okullarında oumlğrenim goumlren Tuumlrk ccedilocuklarının

sayısının ccedilok daha fazla olduğu tahmin edilmekle birlikte bu kişilerin kayıtlarının bulunmaması

nedeniyle kesin sayılan belli değildir



Birleşik Krallıkta Yaşam Testirsquonde değişiklikler

İngiltere de suumlresiz oturuma ya da vatandaşlığa başvuranların girdiği Birleşik Krallıkta Yaşam

Testirsquone ilişkin bilgiler iccedileren elkitabı guumlncellenerek 28 Ocak 2013rsquote satışa sunulmuştur Yeni el

kitabının ve dolayısıyla testin İngiliz kuumlltuumlr ve tarihine daha fazla odaklandığı spor edebiyat bilim

kuumlltuumlr alanlarında oumlne ccedilıkan kişilere ve elde edilen başarılara uumllkenin doğal guumlzellikleri ile

simgelerine uumllkenin siyasi sistemine ve İngilterersquode yaşamanın getirdiği ayrıcalıkların yanı sıra

sorumluluklara daha fazla yer verildiği bildirilmektedir

285

Birleşik Krallıkta Yaşam Testirsquonin guumlncellenmiş hali elkitabının yayımlanmasından 8 hafta sonra

25 Mart 2013rsquote uygulanmaya başlanmıştır Mevcut test sisteminden farklı olarak adaylar sadece

belirli boumlluumlmlerden değil yeni elkitabında mevcut olan tarih ve hukuk da dacirchil buumltuumln boumlluumlm ve

konulardan sınava tabii tutulacaklardır Test 24 sorudan oluşmakta ve 45 dakika suumlrmektedir Sınavı

geccedilebilmek iccedilin en az 18 sorunun doğru cevaplanması gerekmektedir

Birleşik Krallık Sınır Ajansırsquonın (UKBA) lağvedilmesi

İccedilişleri Bakanlığı 1 Nisan 2013 tarihinden itibaren Sınır Ajansırsquonın lağvedilerek İccedilişleri Bakanlığı

iccedilinde ldquoGoumlccedil ve Vizerdquo ve ldquoGoumlccedil Kurallarının Uygulanmasırdquo olmak uumlzere iki daire şeklinde yeniden

yapılandırıldığını duyurmuştur

Goumlccedil kurallarında 6 Nisan 2013rsquoten itibaren yapılan değişiklikler

Goumlccedil kurallarında 6 Nisan 2013rsquoten itibaren geccedilerli olan değişikliklerden bazıları şunlardır

Tier 1 (Mezun Girişimci) kanalında Birleşik Krallık Yuumlksek Eğitim Kurumlarından mezun

yuumlksek lisans oumlğrencileri iccedilin ilave kota getirilecektir

Tier 4 oumlğrenci kanalında doktorasını İngilterersquode tamamlayan oumlğrencilere iş bulmaları veya

kendi işlerini kurmalarını sağlamak uumlzere 1 yıl vize verilecektir

Anılan tarihten itibaren vize uumlcretleri de değiştirilmiştir

Tier 2 Şirket İccedili Transfer kategorisinde vizeye başvuranlardan yıllık bruumlt 152100 Sterlin ve

daha fazla kazananlardan İngilizce bilgisi şartı aranmayacaktır

Aile ziyareti vizesi başvurularında temyiz hakkı

11 Mayıs 2012 tarihinde yayımlanan Succedil ve Mahkemeler Yasa Tasarısı 25 Nisan 2013 tarihinde

Kraliyet Onayını almış bulunmaktadır Tasarıda yer alan bir huumlkme goumlre aile ziyareti amacıyla vize

başvurusunda bulunan herkes iccedilin temyiz hakkı kaldırılmaktadır Değişiklik 25 Haziran 2013

tarihinde yuumlruumlrluumlğe girmiştir

Temyiz hakkının yeniden getirildiği 2000 yılından buguumlne kadar yapılan temyiz başvurularının

2010-11 itibarıyla 50000rsquoe ulaştığı bu başvuruların maliyetinin yılda 29 milyon Sterlin olduğu ve

goumlccedille ilgili temyizlerin 40rsquoını oluşturduğu dolayısıyla sisteme yuumlk getirdiği bu kaynakların iltica

gibi diğer başvuruları ccediloumlzmekte kullanılabileceği ifade edilmektedir Ayrıca karara gerekccedile olarak

286

tam temyiz hakkının iş veya turist vizesi gibi diğer vize tuumlrlerinde olmaması mahkemelerde ilk

başvurularda sunulması gereken delillerin sunulması nedeniyle davaların etkisizliği ile yeniden vize

başvurusu yapılması halinde 15 guumlnde karar ccedilıkabilecekken temyiz durumunda mahkemenin 8 aya

kadar uzaması da goumlsterilmektedir Vizesi reddedilen başvuru sahipleri karara itiraz etmek yerine

red gerekccedilelerine atıfta bulunmak suretiyle yeniden vizeye başvurabileceklerdir

Aile Goumlccediluuml Soruşturması Raporu

Aile goumlccediluuml soruşturması 9 Temmuz 2012 tarihinde yuumlruumlrluumlğe giren yeni aile vizesi kuralların

etkilerini araştırmak uumlzere 20 Kasım 2012rsquode Parlamento Goumlccedil Grubu (PGG) tarafından

başlatılmıştır Soruşturmada oumlzellikle AEA vatandaşı olmayan eşepartnere sponsor olacak İngiliz

vatandaşları ve suumlresiz oturum sahipleri iccedilin getirilen 18600 Sterlinlik asgari gelir şartı ilaveten bir

ccedilocuğa sponsor olmak iccedilin bu miktarın 22400 Sterlin olması ve ilave her bir ccedilocuk iccedilin 2400

Sterlin gelir sahibi olunması şartlarının etkisi incelenmiştir PGG kurulu 175rsquoi bu kurallardan

etkilenen ailelerden ve diğerleri vakıflar işletmeler hukukccedilular ve milletvekillerinden olmak uumlzere

280rsquoden fazla goumlruumlşuuml incelemiştir Soruşturma raporu 10 Haziran 2013 tarihinde accedilıklanmıştır

Rapordaki oumlnemli bulgular şoumlyle sıralanabilir

Asgari gelir şartı Temmuz 2012rsquoden bu yana birccedilok İngiliz vatandaşının ve suumlresiz oturum

sahibinin AEA vatandaşı olmayan eşinepartnerine sponsor olarak İngilterersquoye getirmelerini

engellemiştir Bu kural ccedilok geniş bir insan grubunu olumsuz etkilemiş olup sağlık

sektoumlruumlnde hizmet sektoumlruumlnde ve buumlro işlerinde ccedilalışanların da dacirchil olduğu asgari uumlcretten

fazla kazanan ve tam zamanlı ccedilalışanlar olumsuz etkilenenler arasındadır Kazanccedil

duumlzeylerindeki boumllgesel farklılıklar nedeniyle Londra ve Guumlney Doğu İngiltere dışında

yerleşmiş olanların yanı sıra kadınlar yaşlı ccediliftler ve bazı etnik azınlıklar dezavantajlı

durumdadırlar

Asgari gelir şartı aileleriyle yurt dışında yaşayan bazı İngilizlerin aileleriyle beraber

İngilterersquoye doumlnmelerini engellemekte bazı aileleri belirsiz konumda bırakmaktadır

Ccedilocuklar yeni kurallardan etkilenmiştir Bazı durumlarda AEA vatandaşı olmayan eşpartner

İngilterersquode ccedilocuklarıyla bir araya gelememekte ccedilocuklar belirsiz bir suumlreyle

ebeveynlerinden mahrum kalmakta bazı durumlarda ise İngiliz ccedilocuklar ebeveynleriyle yurt

dışında yaşamak zorunda kalmaktadırlar

Kurallar ccedilerccedilevesinde AEA vatandaşı olmayan eşin kazanccedillarının veya uumlccediluumlncuuml bir tarafın

desteğinin başvurularda gelirin hesaplanmasında dikkate alınmaması bu ailelerin gerccedilekte

sahip oldukları desteğin ve gelirin dikkate alınmamasına yol accedilmaktadır

287

Rapora goumlre aile vizesi altındaki yaşlı bağımlı kanalı da fiilen kapanmış durumdadır ccediluumlnkuuml

hem gelir şartını karşılamak fiilen imkacircnsız hale gelmiş hem de oldukccedila sınırlayıcı bir

ldquobakıma muhtaccedillıkrdquo kriteri getirilmiştir

Rapor yukarda goumlruumlleceği uumlzere soumlz konusu yeni kuralların aileleri parccedilaladığı tespitini yaptıktan

sonra politikanın tamamen goumlzden geccedilirilmesi ccedilağrısında bulunmakta ve bazı değişiklik oumlnerileri

yapmaktadır

İngilterersquodeki sponsor eşler uumlzerindeki olumsuz etkileri en aza indirgemek amacıyla asgari

gelir şartı cinsiyet yaş etnik kimlik veya coğrafi boumllge gibi etkenler dikkate alınarak goumlzden

geccedilirilmelidir

AEA vatandaşı olmayan eşlerin başvurularının değerlendirilmesinde ccedilocukların faydaları

dikkate alınmalıdır

Asgari gelir şartının karşılanmasında izin verilen kaynaklar goumlzden geccedilirilmeli AEA

vatandaşı olmayan eşin gelirleri iccedilinde uumlccediluumlncuuml taraflardan gelecek desteğin nakit

birikimlerin ve bağımsız ccedilalışmadan elde edilen gelirlerin de hesaba katılması sağlanmalıdır

Yaşlı bağımlıların aile vizesi kuralları altında İngilterersquoye getirilmesini duumlzenleyen kurallar

goumlzden geccedilirilmelidir

Soumlz konusu rapor aile vizesi de dacirchil olmak uumlzere Huumlkuumlmetin vize politikalarını eleştiren kesimler

iccedilin guumlccedilluuml bir dayanak oluşturmuştur

Oumlğrenci vizelerinde muumllakat uygulaması

Oumlğrenci (Tier 4) vizelerinde yuumlruumlrluumlğe konulan muumllakat uygulaması 27 Haziran 2013rsquoten geccedilerli

olmak uumlzere Tuumlrk oumlğrencilere de uygulanmaya başlanmıştır Muumllakatın oumlğrencinin ne amaccedilla

İngilterersquoye geldiğine odaklanacağı accedilıklanmıştır Muumllakat raporu başvuruyu değerlendirecek olan

vize memuruna goumlnderilecektir Vize memurunun ihtiyaccedil duyması halinde ikinci bir muumllakat da soumlz

konusu olabilecektir

Aile vizelerinde asgari gelir şartıyla ilgili Yuumlksek Mahkeme Kararı

5 Temmuz 2013 tarihinde İngiliz Yuumlksek Mahkemesi İccedilişleri Bakanlığı aleyhine accedilılan bir adli

inceleme davasında AEA vatandaşı olmayan eşepartnere ve ccedilocuklara sponsor olacak İngiliz

vatandaşları ve suumlresiz oturum sahipleri iccedilin getirilen asgari gelir şartı ile ilgili bir karar vermiştir

288

MM amp Ors v Secretary of State for the Home Department davasında Mahkeme asgari gelir şartı

uygulamasını hukuka uygun bulmakla birlikte şart koşulan gelir duumlzeyinin orantısız biccedilimde yuumlksek

olduğuna ve aile yaşamına bir muumldahale oluşturduğuna huumlkmetmiştir

Alınan bu kararı incelemek amacıyla İccedilişleri Bakanlığı bir suumlreliğine aile vizesi başvurularını

değerlendirmeyi askıya almıştır İccedilişleri Bakanlığı asgari gelir miktarını belirleme konusunda

yetkinin mahkemelerde değil Huumlkuumlmet ve Parlamentoda olduğu ve ayrıca belirlenen miktarların

goumlccedil politikası ccedilerccedilevesinde orantılı ve uygun olduğunu ileri suumlrerek kararı 26 Temmuz 2013

tarihinde temyize goumltuumlrmuumlştuumlr Nihai karar ccedilıkana kadar aile birleşimi iccedilin yapılan vize

başvurularında karar verilmeyeceği yinelenmiştir Bu raporun yazıldığı tarih itibarıyla Bakanlığın

yaptığı itiraz henuumlz sonuccedillanmamıştır

Asgari gelir şartı uygulaması 9 Temmuz 2012 tarihinde yuumlruumlrluumlğe giren yeni aile vizesi kuralları

ccedilerccedilevesinde getirilmiş olup AEA vatandaşı olmayan eşepartnere ve ccedilocuklara sponsor olacak

İngiliz vatandaşları ve suumlresiz oturum sahiplerinin yıllık 18600 Sterlinlik asgari gelire ilaveten bir

ccedilocuğa sponsor olmak iccedilin 22400 Sterlin gelire ve ilave her bir ccedilocuk iccedilin ilave 2400 Sterlin gelire

sahip olması şartını getirmektedir

Dil ve Yaşam Bilgisi şartlarında değişiklikler

Huumlkuumlmet 28 Ekim 2013 tarihinden itibaren suumlrekli oturum ve vatandaşlık iccedilin başvuran

goumlccedilmenlerin ve bakmakla yuumlkuumlmluuml oldukları kişilerin dil ve yaşam bilgisi şartlarını karşılaması

gerekeceğini accedilıklamıştır Bunun iccedilin ldquoBirleşik Krallıkta Yaşam Testirdquoni geccedilmek ve B1 seviyesinde

İngilizce konuşma ve dinleme yeterliliğine sahip olduğunu goumlstermek gerekecektir Vatandaşlık

başvuruları iccedilin 2005 yılında oturum başvuruları iccedilin 2007rsquode getirilen dil ve yaşam bilgisi şartları

28 Ekim 2013rsquoten itibaren bu başvurularda bulunan herkes iccedilin zorunlu hale getirilmiştir Mevcut

uygulamada test sınavına girmek veya bir dil sertifikası ibraz etmek yeterli olmaktadır

Goumlccedil Yasa Tasarısı

Huumlkuumlmetin hazırladığı yeni Goumlccedil Yasa Tasarısı 10 Ekim 2013 tarihinde Avam Kamarasına

sunulmuştur Tasarının 2014 baharında kanunlaşması beklenmektedir Tasarı sınır dışı etme ve

temyiz sistemini reforme etmeye Avrupa İnsan Hakları Soumlzleşmesinin 8 maddesinin (oumlzel ve aile

yaşamına saygı hakkı) suistimal edilmesini oumlnlemeye ve yasadışı goumlccedilmenlerin kamu hizmetlerine

ve işguumlcuuml piyasasına erişimlerini engellemeye youmlnelik değişiklik oumlnerileri iccedilermektedir

289

Yasa tasarısı

1 yasadışı goumlccedilmenlerin tespit edilmesini

parmak izi toplama ve kontrol etme

pasaport sorma

uumllkeden ccedilıkışta da kontrol uygulama

evlenmek veya sivil birliktelik kurmak isteyen goumlccedilmenlerin durumunu ve guumlvenilirliğini

inceleme yetkilerini genişletmek suretiyle kolaylaştırmayı

2 yasadışı goumlccedilmenlerin uzaklaştırılması ve sınır dışı edilmesini

temel hakları oumlne suumlren temyizleri korumakla beraber temyize goumltuumlruumllebilecek karar tuumlruumlnuuml

17rsquoden 4rsquoe indirerek

geri doumlnuumllemeyecek zararın soumlz konusu olmadığı durumlarda ilk oumlnce sınır dışı edilmeyi ve

daha sonra temyize gidilmesini muumlmkuumln kılarak

Avrupa İnsan Hakları Soumlzleşmesinin 8 maddesi ile ilgili goumlccedil davalarında mahkemelerin

kamu yararının neyi gerektirdiğiyle ilgili olarak Parlamentonun goumlruumlşuumlnuuml dikkate almasını

sağlayarak

daha oumlnce kefaletle salıverilme talepleri reddedilen goumlccedilmen tutukluların aynı taleple tekrar

başvurmalarını sınırlayarak kolaylaştırmayı

3 yasadışı goumlccedilmenlerin Birleşik Krallıkta yaşamasını

evsahiplerinin kiracılarının goumlccedilmenlik statuumlsuumlnuuml kontrol etmesini sağlamak suretiyle

yasadışı goumlccedilmenlerin oumlzel konut kiralamasını engelleyerek

İccedilişleri Bakanlığırsquonın oumldenmemiş para cezalarını tahsilini kolaylaştırarak

bankaların hesap accedilmadan oumlnce bilinen kaccedilak goumlccedilmenlerin listesini iccedileren bir veritabanına

muumlracaat etmelerini sağlamak suretiyle yasadışı goumlccedilmenlere hesap accedilmasını yasaklayarak

ehliyet almak iccedilin başvuranların goumlccedilmenlik statuumllerinin kontrol edilmesini ve kaccedilak olduğu

tespit edilenlerin ehliyetlerine el konulmasını sağlayacak yetkiler getirerek daha zor hale

getirmeyi

amaccedillamaktadır

290

Bu tedbirlere ilaveten sınırlı goumlccedilmenlik statuumlsuumlne sahip geccedilici goumlccedilmenlerin sağlık sisteminden

faydalanmak iccedilin NHSrsquoe katkı payı oumldemesi goumlccedilmenlerin soumlmuumlruumllmesini engellemek ve sahte ve

yanlış uygulamaların oumlnuumlne geccedilmek amacıyla Goumlccedilmenlik Hizmetleri Komiseri Buumlrosursquonun

goumlccedilmenlik danışmanlık sektoumlruumlnuuml daha etkili biccedilimde denetleyebilmesi iccedilin yeni yetkilerle

donatılması ve dağınık bir goumlruumlnuumlm arz eden mevcut harccedil mevzuatının basitleştirilmesi de yeni

tasarıda yer almaktadır

Toplu olarak bakıldığında bu tedbirlerin Birleşik Krallıkrsquoı yasadışı goumlccedilmenler iccedilin cazip bir hedef

olmaktan ccedilıkarmayı ekonomiye ve topluma katkı sunacak yasal goumlccedilmenlere kapıların accedilık olduğu

ancak kuralları bozanlara karşı ise harekete geccedilileceği mesajını vermeyi hedeflediği ifade edilebilir

Parlamentoya sunulan bu yasa tasarısından bağımsız olarak İccedilişleri Bakanlığı ABrsquoden kaynaklanan

uumllkede işsiz olarak yaşamayı ve nihayetinde yardım hak etmeyi sağlayan hakkın kişinin gerccedilekten

aktif olarak iş aradığını ve gerccedilekten işe girme şansının olduğunu ispat etmedikccedile altı aylık

ikametten sonra durdurulmasına youmlnelik bir duumlzenleme uumlzerinde ccedilalışmaktadır Bunun iccedilin 2006

tarihli Goumlccedilmenlik (Avrupa Ekonomik Alanı) Yasasının 2014 yılı başında değiştirilmesi

planlanmaktadır

Ccedilalışma ve Emeklilik Bakanlığı ise Habitual Residence Test adı verilen ve gelire dayalı sosyal

yardım talep edebilmek iccedilin yurt dışında belli bir suumlre yaşamış ve ccedilalışmış İngiliz vatandaşları da

dahil olmak uumlzere buumltuumln goumlccedilmenlerin girmek zorunda oldukları sınavı geliştirmeyi ve 2014 yılında

yuumlruumlrluumlğe sokmayı planlamaktadır

Romanya ve Bulgaristan vatandaşları iccedilin uygulanan geccedilici kontroller

Romanya ve Bulgaristan vatandaşlarının Birleşik Krallık işguumlcuuml piyasasına erişimlerini engelleyen

geccedilici kontroller 31 Aralık 2013 tarihi itibarıyla sona ermiştir 1 Ocak 2014 itibarıyla anılan uumllke

vatandaşları diğer Avrupa Ekonomik Alanı uumllkelerinin vatandaşlarıyla aynı haklara sahip

olmuşlardır AEA uumllkelerinden gelen diğer vatandaşları gibi bu uumllke vatandaşları da Birliğin

sağladığı haklar kapsamında işccedili bağımsız ccedilalışan oumlğrenci veya kendi kendine yeterli olmaları

kaydıyla İngilterersquode 3 aydan fazla kalabilecektir Ccedilalışmayan veya iş aramayanların ise kendilerini

ve aile bireylerini destekleyebilecek durumda olmaları kapsamlı sağlık sigortasına sahip olmaları

gerekmektedir

291


Birleşik Krallık Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımızın Yıllar İtibariyle Sayısı

Yıl Sayı

2009 7207

2010 4630

2011 3627

2012 4726

Tuumlrkiye Doğumluların İngilterersquoye Geliş Yıllarına Goumlre Dağılımı

İngilterersquoye geliş yılı Sayı

1961rsquoden oumlnce 604

1961-70 1558

1971-80 4522

1981-90 13349

1991-2000 32276

2001-03 13316

2004-06 10714

2007-09 10025

2010-11 4751

Toplam 91115

Tabloda yer alan veriler değerlendirildiğinde oumlzellikle 1991 yılından sonra İngilterersquoye yerleşen

vatandaşlarımızın sayısında ccedilok buumlyuumlk bir artış olduğu bu eğilimin son on yıllık (2001-2011)

suumlreccedilte azalmadığı tersine artış goumlsterdiği goumlruumllmektedir

Accedilıklanan diğer bir veriye goumlre ise vatandaşlarımızın 668rsquoi İngiliz pasaportuna sahiptir

İngilterersquode Tuumlrkccedile konuşanların sayısı 99423 olarak belirlenmiş olup bunların 29884rsquouuml

İngilizcersquoyi hiccedil ya da iyi derecede konuşamazken 69539 kişi ise iyi ya da ccedilok iyi derecede

İngilizce konuşabilmektedir

292



2013 yılı sonu itibarıyla İngiltere genelinde faaliyet goumlstermekte olan toplam Tuumlrk dernek sayısı

Başkonsolosluğumuz kayıtlarına goumlre 70rsquoe ulaşmıştır Bunların 16rsquosı 2002 yılında oluşturulan

ldquoİngiltere Tuumlrk Dernekleri Federasyonurdquonun uumlyesidir Bir uumlst kuruluş bir dini amaccedillı dernek ve iki

taraftar derneği dışında kalanlar sosyal ve kuumlltuumlrel amaccedillı oluşumlardır

Diğer taraftan geccediltiğimiz yıllarda vatandaşlarımız ve Kıbrıslı soydaşlarımız tarafından kurulan

ldquoMetropolitan Polis Derneğirdquo ldquoTuumlrk-İngiliz Hukukccedilular Derneğirdquo ldquoGenccedil Tuumlrkler Kuluumlbuumlrdquo ile

Londra dışında yaşayan vatandaşlarımızın kurdukları dernek ve kuruluşlar ldquoİskoccedilya Dostluk

Derneğildquo ldquoNottingham Tuumlrk Derneğirdquo ldquoReading Tuumlrk Derneğirdquo ldquoSwindon Tuumlrk Halk Birliğirdquo ve

2010 yılında kurulmuş olan ldquoEdinburg Tuumlrk Kuumlltuumlr Merkezirdquo faaliyet goumlstermektedir

Ayrıca 2013 Mayıs ayında Turkuas-UK (Tuumlrkccedile Konuşan Topluluklar Asamblesi) adlı bir sivil

toplum kuruluşu daha faaliyete geccedilmiştir Turkuas-UK İngilterersquode yaşayan vatandaşlarımızın

sorunlarını tespit etme bu sorunlara ccediloumlzuumlm arama toplumumuzun İngiliz kurumları ile ilişkilerini

geliştirme ve eksikliği hissedilen lobicilik faaliyetlerine yoğunlaşmayı amaccedillayan bir kuruluştur


İngilterede Parlamento seccedilimlerine aday ve seccedilmen olarak katılmak iccedilin İngiliz vatandaşı olma şartı

bulunmaktadır Yerel seccedilimlerde ise İngiliz vatandaşlarının yanı sıra AB uumlyesi uumllkeler ve İngiliz

Uluslar Topluluğu uumllkelerinin İngilterede yerleşik vatandaşları da seccedilme ve seccedililme hakkına

sahiptirler Bu durumda İngiliz vatandaşlığını almadıkları suumlrece Tuumlrk vatandaşlarının siyaset

alanında yer alması imkacircnları kısıtlıdır Bununla birlikte uygulamada devamlı ccedilalışma ve oturma

iznine sahip bazı vatandaşlarımızın kendilerinden belge talep edilmeden beyanları esas alınarak

seccedilmen kuumltuumlklerine kaydedilmesine bağlı olarak mahalli seccedilimlerde oy kullanabildikleri de

goumlzlenmektedir

İngilterede Parlamenter sistemin uumlst kanadım oluşturan Lordlar Kamarasırsquona tarihte ilk kez Tuumlrk

(Kıbrıs) koumlkenli bir atama yapılmıştır Liberal Demokrat Parti tarafından 28 Mayıs 2010 tarihinde

Lordlar Kamarasına atanan Barones Meral Ece 15 Temmuz 2010 tarihinden bu yana goumlrevini

suumlrduumlrmektedir

293

2010 yılının Mayıs ayında ise genel seccedilimlerin yanı sıra Londranın bazı boumllgeleri ve ccedileşitli

şehirlerde yerel seccedilimler yapılmıştır Soumlzkonusu seccedilimlerde 6 Tuumlrk koumlkenli milletvekili adayı 55

Tuumlrk koumlkenli belediye meclisi uumlyesi adayı yarışmıştır Seccedilimlerin sonucunda ise parlamentoya

herhangi bir Tuumlrk koumlkenli milletvekili dacirchil olamazken 10 Tuumlrk koumlkenli aday ise belediye meclisi

uumlyesi olmayı başarmıştır İşccedili Partisinden Ahmet KARAHASAN Ahmet OumlYKENER Ayfer

ORHAN Yasemin BRETT Ali BAKIR Yusuf CcedilİCcedilEK Tahsin İBRAHİM Alev CAZİMOĞLU

seccedilimlerde başarılı olurken Muhafazakacircr Partiden Doğan DELMAN ve Ertan HUumlRER belediye

meclisi uumlyesi olmaya hak kazanmıştır Daha oumlnceki doumlnemlerde seccedililenlerle beraber belediye

meclislerinde 17 Tuumlrk koumlkenli temsilci bulunmaktadır

İngilteredeki Tuumlrk toplumunun Tuumlrk adayların yanı sıra kendilerine youmlnelik hizmet vaadinde

bulunan İngiliz adaylara da oy verdikleri goumlzlenmektedir İngiltere Tuumlrk toplumu iccedilindeki genccedillerin

eğitim ve siyasi bilinccedillenme seviyesinin artmasına paralel olarak vatandaşlarımızın oumlnuumlmuumlzdeki

yıllarda siyasi temsil accedilısından daha elverişli bir konuma gelebilecekleri değerlendirilmektedir Bu

itibarla Tuumlrk toplumu iccedilindeki oumlrguumltlenme duumlzeyinin guumlccedillendirilmesinin oumlnem arz ettiği

duumlşuumlnuumllmektedir


1961 tarihli Tuumlrkiye - İngiltere Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesini Tadil Eden Tuumlrkiye Cumhuriyeti

Huumlkuumlmeti ile Buumlyuumlk Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Huumlkuumlmeti Arasındaki Sosyal

Guumlvenlik Soumlzleşmesi ve eki Sağlık Bakımı Protokoluuml 20 Aralık 1999 tarihinde Londrada

imzalanmış ve uumllkemiz tarafından 07082003 tarih ve 20036019 sayılı Bakanlar Kurulu karan ile

onaylanarak 16092003 tarih ve 25231 sayılı Resmi Gazetersquode yayımlanmış olmakla birlikte iki

uumllke arasında gerekli nota teatilerinin yapılmamış olması nedeniyle henuumlz yuumlruumlrluumlğe girmemiştir

Anılan Soumlzleşmersquonin henuumlz yuumlruumlrluumlk kazanmamış olması nedeniyle halen İngiltere ile Tuumlrkiye

arasındaki sosyal sigorta işlemleri 1961 Soumlzleşmesirsquone goumlre yapılmaktadır 1961 Soumlzleşmesi sağlık

yardımlarını iccedilermemektedir Oysa değiştirilmiş Soumlzleşmersquonin yuumlruumlrluumlğe girmesi halinde iki uumllke

vatandaşlarının geccedilici olarak birbirlerinin uumllkelerinde bulundukları suumlrelerde sağlık yardımlarının

yapılarak uumlcretin diğer taraf sigorta sisteminden tahsil edilmesi imkacircnı doğacaktır

294


AB ndash Tuumlrkiye Ortaklık Anlaşması İhlacirclleri İngilterede suumlresiz ikamet ve ccedilalışma iznine sahip

olan vatandaşlarımız sosyal guumlvenlik haklarından İngiliz vatandaşları ile eşit koşullarda

yararlandıkları halde suumlreli oturma ve ccedilalışma iznine sahip vatandaşlarımızın vizelerinde yer alan

bu vize kamu fonlarına erişim imkacircnı vermez şerhinden dolayı oumlzellikle vergilerden karşılanan

bazı sosyal yardım oumldeneklerinden (ccedilocuk parası sosyal yardıma dayalı işsizlik oumldeneği vb)

İngiltere vatandaşlarıyla eşit koşullarda yararlanamadıkları muumlşahede edilmektedir Bu durumun

AB Adalet Divanırsquonın SUumlRUumlL Kararırsquona aykırı olduğu duumlşuumlnuumllmektedir Bu ccedilerccedilevede bir taraftan

ilgili makamlarla temaslar kurularak uygulamadaki ihlacircllerin ortadan kaldırılması yolundaki

baskıların artırılması diğer taraftan vatandaşlarımızın bu konular hakkında bilgilendirilerek yargı

yoluyla hak aramaya teşvik edilmeleri youmlnuumlndeki ccedilalışmalar suumlrduumlruumllmektedir

295

110 AVUSTRALYA





Erkek 11468557 2677411 39684

Kadın 11727082 2786694 37478

Toplam 23195639 5464105 77162

Kaynak Avustralya İstatistik Buumlrosu (ABS) Tuumlrk sayısı ABS tarafından nuumlfus sayımının yapıldığı Ağustos 2011rsquoden Eyluumll 2012rsquoye

kadar hesaplanmış nuumlfus artış hızı eklenerek Ataşeliğimizce bulunmuştur




Erkek 7405 7614 22711 1954 39684

Kadın 7103 6818 21671 1886 37478

Toplam 14508 14432 44382 3840 77162

Kaynak ABS Vatandaşlarımızın sayısı ABS tarafından nuumlfus sayımının yapıldığı Ağustos 2011rsquoden Eyluumll 2013rsquoe kadar hesaplanmış yıllık

nuumlfus artış hızı olan 18 eklenerek Ataşeliğimizce bulunmuştur

Vatandaşlarımızın Eyaletlere ve Boumllgelere Goumlre Dağılımı


EyaletBoumllgeİdari Yapılanma Başkent Toplam

Yeni Guumlney Galler (NSW) Sidney 38195

Viktorya Melburn 32322

Queensland Brisbane 2784

Batı Avustralya Perth 1928

Guumlney Avustralya Adelaide 1542

Tazmanya Hobart 277

Kuzey Boumllgesi Darvin 79

Avustralya Başkent Boumllgesi Canberra 35

Toplam 77162

Kaynak ABS

Vatandaşlarımızın sayısı ABS tarafından nuumlfus sayımının yapıldığı Ağustos 2011rsquoden Eyluumll 2013rsquoe kadar hesaplanmış yıllık nuumlfus artış hızı olan

18 eklenerek Ataşeliğimizce bulunmuştur

296


Aşağıdaki tablolarda Avustralyarsquoda doğan vatandaşlarımız yer almamaktadır ve o nedenle

vatandaşlarımızın sayısı olduğundan az goumlruumlnmektedir Ayrıca genel olarak Avustralya

istatistiklerinde Tuumlrk nuumlfus Orta Doğu Nuumlfusu iccedilinde goumlsterilmektedir

Haziran 2011 itibarıyla

Doğum uumllkesi Toplam sayı

Nepal 29589

Sudan 26199

Guumlney Kore 100255

Afganistan 26527

Tayland 53393

Hindistan 340604

Pakistan 31277

Tayvan 38025

Bangladeş 28179

Japan 52111

Endonezya 73527

Ccedilin 379776

Singapur 58903

Hong Kong 90295

Irak 48348

Zimbabve 31779

Malezya 135607

ABD 83996

Iran 33696

Kanada 44118


Fransa 30631

Yeni Zelanda 544171

Filipinler 177389

Papua Yeni Gine 31225

Rusya 22804

297

Fiji 62778

Burma 22173

Sri Lanka 92243

Kamboccedilya 31397

Vietnam 210803

Tuumlrkiye 39989

İrlanda 72378

Moritus 27026

Şili 28574

Luumlbnan 90395

Bosna Hersek 37470

İngiltere 1192878

Sırbistan 42064

Makedonya 49704

Mısır 41163

Polonya 58447

GKıbrıs 20910

Hırvatistan 68319

Almanya 128558

Hollanda 88609

Malta 48870

Macaristan 22660

Yunanistan 127195

İtalya 216303

Uumllke dışında doğanlar toplamı 5993945

Avustralyarsquoda doğan toplamı 16334902

Toplam 22328847

Kaynak ABS

298




Melburn Başkonsolosluğu Goumlrev Boumllgesi 1275 210 20

Sidney Başkonsolosluğu Goumlrev Boumllgesi 1450 225 28

Toplam 2725 435 48

Kaynak Tuumlrkiye Cumhuriyeti Melburn ve Sidney Başkonsoloslukları kayıtları



2023 yılında 65 olan emeklilik yaşının 67 yuumlkseleceği daha oumlnce accedilıklanmıştı Yapılan yeni

hazırlıkta 2035 yılında emekli olacakların yaş sınırını 70rsquo e ccedilıkarılması istendi Konu ile ilgili

accedilıklama yapan Koalisyon yetkilileri ve Bakan Joe Hockey emeklilik yaşının yuumlkseltilmesi

konusunda şu an iccedilin bir ccedilalışma yapmadıklarını soumlyledi İşccedili oumlrguumltlerinden ACTU Başkanı Ged

Kearney yaptığı accedilıklamada 70 yaşına ccedilekilmesi duumlşuumlnuumllen emeklilik yaşının kabul edilemez

olduğunu soumlyledi Oumlzellikle inşaat sektoumlruumlnde ve ccedilocuk bakım evlerinde ccedilalışanlar nasıl olur da o

yaşlarda ccedilalışmaya devam ederler diyerek mantıklı yaklaşılması ccedilağrısında bulundu Huumlkuumlmete

sunulan rapora goumlre eğer emeklilik yaşı 70rsquoe ccedilıkarılırsa devlet 2025-26 ve 2059-60 yılları arasında

150 milyar dolar kar elde edecek

Ancak bu plana karşı tepkiler buumlyuumlk Yaş ayrımcılığı komisyonu başkanı Susan Ryan yuumlkseltme

raporuna tepki goumlstererek hali hazırda 55 yaşın uumlzerinde 2 milyon işsiz yaşlının olduğunu soumlyledi

National Seniors başkanı Michael ONeill ise 50 yaş uumlstuuml bir ccedilok Avustralyalının işten ccedilıkarılma ile

karşı karşıya olduğu ve iş bulmakta zorlandığı bir ortamda emeklilik yaşının 70 olması kabul

edilemez olduğunu soumlyledi

İş bulmak iccedilin yardım arayan Avustralyalıların sayısı guumln geccediltikccedile artarken daha fazla sayıda

insan ise yenilgiyi kabullenerek iş aramaktan tamamen vazgeccediliyor

Aralık ayında yayınlanan ccedilalışma rakamları 30000rsquoden fazla full-time işin kaybedildiğini işguumlcuuml

iştirak oranının da duumlşeceğini oumlngoumlruumlyor Ccedilalışma hizmeti sunucuları gerccedilek resmin ccedilok daha koumltuuml

olduğunu ve işsizliğin uumllkenin bazı kesimlerinde 30rsquou bulduğunu soumlyluumlyor Finans piyasaları

299

rakamların son bir ayda 30000rsquoden fazla işin kaybedildiğini goumlstermesine şaşırmış olabilir ancak iş

arayanlara yardımcı olmak iccedilin ccedilalışanlar bunun etkisini en ccedilok hissedenler

Ulusal işsizlik oranı 58 olarak biliniyor ancak iş bulma acentalarına goumlre ccediloğu kişi iccedilin durum

bundan daha koumltuuml İş Bulma acentalarından bir temsilci ldquoUumllke ccedilapında işsizliğin yuumlksek olduğu

kesimlere baktığınızda oumlrneğin Guumlneybatı Sydney ve Adelaidersquoin bazı boumllgelerinde genccedillerin

işsizlik oranı 30rsquoun uumlzerinde Rakamlar ayrıca yeterli gelir getirici iş bulamayan hayatlarını

suumlrduumlrebilmek iccedilin daha fazla ccedilalışmaları gereken insanlar olduğunu da goumlsteriyorrdquo şeklinde

accedilıklama yaptı İş bulma şansının az olması nedeniyle birccedilok kişi iş aramayı bırakıyor Bu durum

aralık ayında iş guumlcuumlne iştirak oranının 02 duumlşmesi ile istatistiklere yansıyor Bu durum Ccedilalışma

Bakanı Senatoumlr Eric Abetzrsquoi endişelendirdi Abetz ldquoİştirak oranının duumlşmesi her zaman endişe

verici bir durumdur Bu durumlarda ekonomiyi ve iş yaratmayı suumlrduumlrecek oumlnlemler yaratmak her

zamankinden daha oumlnemlidirrdquo dedi Abetz uumllkenin finans durumu rayına oturtmadan ne kamusal ne

de oumlzel sektoumlrde iyileşme goumlruumllemeyeceğini soumlyledi Abetz ldquoŞişmiş bir kamusal sektoumlruuml finanse

etmek iccedilin yurt dışından borccedil alıp oumlzel sektoumlre yatırmalıyız Kamusal sektoumlruuml finanse eden dinamik

bir oumlzel sektoumlre sahip olmanız gerekirrdquo dedi

Yoksulluk Sınırı Gittikccedile Buumlyuumlyor

Yapılan yeni bir araştırma Avustralyarsquoda yoksulluk sınırının altında yaşayan insanların sayısının

arttığını goumlsterdi 2013 yılı Global Varlık Raporuna goumlre yetişkin bir Avustralyalının zenginlik

sınırı 233504 AUS olarak gerccedilekleşti Buna goumlre Avustralyarsquoda yoksulluk sınırı oranı 102rsquoden

118rsquoe yuumlkseldiği ortaya ccedilıkmış ve 26 milyon Avustralyalının yoksulluk sınırının altında yaşadığı

belirtilmiştir Soumlzkonusu rakamın yarım milyonuna yakınının yaş ortalamasının 15rsquoin altında

olduğu belirtildi

Avustralyarsquoda Engelli Ccedilalışan Azaldı

Avustralya İstatistik Buumlrosu rakamlarına goumlre işguumlcuumlne katkıda bulunun engelli insanların sayısı

geccedilen 20 yılda duumlşuumlkluumlk goumlsterdi Uluslararası Engelli İnsanlar Guumlnuumlnde Avustralya İstatistik

Buumlrosunun yayınladığı rakamlara goumlre 1993 yılında Avustralyalı engellilerin 55rsquoi ve bir engelli

olmayanların da 77rsquosi ccedilalışmaktaydı Ancak bu rakamlar geccediltiğimiz yıl engelliler iccedilin 53rsquoe

duumlşerken engelli olmayanlar iccedilin de 83rsquoe yuumlkseldi Avustralyalıların 18 kadarı engelli ancak

OECD uumllkeleri arasında engellilerin işguumlcuumlne katkısında Avustralya neredeyse son sırada yer alıyor

Access Economics tarafından yapılan bir 2011 araştırması engelli ve engelli olmayan insanların

300

işguumlcuumlne katkısındaki farkın uumlccedilte bir oranında kapatılmasının Avustralya Milli Gelir oranına on yıl

iccedilinde 43 milyar dolar katkı sağlayacağını buldu Rapor boumlyle bir eylemin muumlmkuumln olduğunu ve

Avustralyarsquonın engellilerin ccedilalışma oranını 64rsquoe ccedilıkarmasının gerektiğini soumlyluumlyor

İşsizlik Oranı

Avustralyarsquoda yeni iş imkanları yaratılmasında yavaşlık goumlzlenirken full-time işlerde duumlşuumlş part-

time işlerde ise ccedilok artış kaydedildi Bunun yanısıra genccedillerdeki işsizlik ve iş arayan insanların

sayısı hala yuumlksek Aralık 2013 itibariyle toplam istihdam 11636600 işsiz 716000 olarak

gerccedilekleşti İşsizlik oranı 58 oldu Rakamlar 27900 full-time işin kaybedildiğini buna karşın

part-time işlerde 28900rsquoluumlk bir artış olduğunu goumlsteriyor 1000 yeni iş olanağı sağlanması ise

ekonomistlerin tahminlerini yanılttı

İstihdama katılım oranı son 7 yılın en duumlşuumlk seviyesinde gerccedilekleşti Ccedilalışan veya iş arayan

insanların sayısını yansıtan katılım oranı Ağustos ayında 648rsquode sabit kaldı Eyluumll ayının katılım

oranı ise 649rsquodan 648rsquoe duumlştuuml Aralık ayında ise bu oran 646 oldu Bu sonuccedil iş piyasasında

aktif olan Avustralyarsquolıların sayısının Ekim 2006rsquodan beri en duumlşuumlk seviyeye ulaştığı anlamına

geliyor

Genccedillerde işsizlik oranı yuumlksek

Genccedillerde işsizlik oranı Ağustos ayında 05 duumlşerek 171 olarak gerccedilekleşti İş bulmakta

zorlananlar sadece 15-19 yaş arasındaki Avustralyalılar değil 20rsquoli yaşlardaki Avustralyalıların da

iş bulmakta zorlandığına ilişkin işaretler var ve genccedillerden bazılarının yuumlksek lisansın iş bulmalarını

kolaylaştıracağını uumlmit ederek uumlniversiteye geri doumlnduumlğuuml goumlruumlluumlyor

Sendikalara İnceleme

Liberal Parti Huumlkuumlmetirsquonin İş İlişkileri Bakanı Eric Abetz sendikalarda yaşanan yolsuzlukların

uumlzerine gideceklerini ve sendikalar iccedilin yeni duumlzenlemeler geleceğini accedilıkladı Abetz ilk iş olarak

sendikalarda buumlyuumlk ccedilaplı araştırmalar yapılacağını ve sendikaların bazı alanlarda sahip oldukları

dokunulmazlığın kaldırılacağını belirtti Abetz konuyla ilgili accedilıklamalarında sendikalarda yaşanan

yolsuzlukların uumlzerine gideceklerini belirtti Eğer yolsuzluk tespit edilirse en ağır yaptırımların

uygulanacağını ifade etti Daha oumlnce Sağlık İşccedilileri Sendikasırsquonda yaşandığı uumlzere sendika

youmlneticilerinin zimmetine para geccedilirmesi gibi durumlarda 5 yıl hapis cezası ve 320 bin dolardan az

301

olmamak koşuluyla tazminat oumldenmesi gibi ağır cezalar uumlzerinde ccedilalıştıklarını belirtti Başka bir

deyişle buumlyuumlk şirketlerde yaşanan yolsuzluklara nasıl ceza kesiliyorsa bundan boumlyle sendikalarda

yaşanacak yolsuzlukların da cezasız kalmayacağı ifade edildi İş ilişkileri konusunda da

değişiklikler yapmak istediklerini ifade eden Abbott İnşaat Faaliyetleri Komisyonursquonu yeniden

hayata geccedilirerek inşaat işlerine sıkı denetim getireceklerini soumlyledi

Kadın ndash Erkek Uumlcret Dengesizliği

Avustralya Uumlcret Belirleme Komisyonu tarafından yapılan araştırmaya goumlre son yirmi yıl iccedilinde

kadınlar ve erkekler arasındaki uumlcret dengesizliğinin gittikccedile arttığı ve haftalık oumldemeler bazında

uumlcret farkının 266 dolara kadar yuumlkseldiği accedilıklandı Komisyon adına araştırmaları yuumlruumlten heyetin

başkanı olan Dr Carla Harris ldquoAraştırmamızın sonuccedillarına goumlre kadınlar ve erkekler arasındaki

uumlcret dengesizliği azalacağı yerde artarak buumlyuumlmekte Oumlzellikle 2004 yılından sonraki doumlnemde

oluşan uumlcret dengesizliğinde ciddi bir artış goumlzlemlendi Son verilere goumlre bir bayan işccedili erkek

işccedilinin haftalık kazancının ancak yuumlzde 82rsquosi kadarını kazanabilmekte Yani diğer bir deyişle bir

bayan işccedilinin erkek işccediliyle aynı oranda kazanca sahip olabilmesi iccedilin her yıl 64 guumln daha fazla

ccedilalışması gerekiyor Yıllık fark ise 14 bin dolar civarında ve tuumlm kariyer hayatı goumlz oumlnuumlne

alındığında aradaki fark neredeyse bir milyon doları bulmakta Oluşan bu farkın temel

nedenlerinden biri eğitim derecesi ve buna bağlı olarak ccedilalışılan işlerin erkek egemenliğinde

bulunması İşverenler oluşan bu dengesizliğin farkında bile değiller Hatta goumlruumlşme yaptığımız

birccedilok işveren bayanlara daha ccedilok avantaj sağlandığını ve imkanlar verildiğini duumlşuumlnmekteler

İşverenler bu durumun farkında olmadıkları iccedilin mevcut sistemin değişmesi iccedilin bir ccedilaba iccedilinde de

değiller Oysa gerccedilekler boumlyle değil Avustralya gibi gelişmiş bir uumllkede boumlyle bir fiyat dengesizliği

kabul edilemez Her sene iş yeriyle alakalı ve fiyat dengesizliğini de iccedileren birccedilok şikayet kadınlar

tarafından ilgili mercilere iletilmekte Hazırladığımız plana goumlre oumlnuumlmuumlzdeki seneden itibaren yuumlz

kişinin altında personeli olan firmalar cinsiyete bağlı uumlcret bildiriminde bulunmak zorunda

olacaklar Bizim duumlşuumlncemize goumlre mevcut iş ilişkileri uygulamalarında değişikliğe gidilmesi

gerekiyor Umarım gelecek huumlkuumlmet doumlneminde bu ccedilağrımız dikkate alınır ve oluşan fark bir an

oumlnce kapatılmaya ccedilalışılırrdquo diye konuştu

Doğum İzni Planı

Yeni Başbakan Abbott 1 Temmuz 2015 tarihinden itibaren ccedilalışan kadınların 6 aylık uumlcretli doğum

izni almasına imkan verecek duumlzenleme planladıklarını ifade etti Plan dahilinde yıllık 65 bin

AUSrsquoa ccedilalışan bir kadın 26 haftalık doğum izni sırasında 32500 AUS alabilecek 150 bin AUS

302

uumlzerinde maaş alan kadınlar ise en fazla 75 bin AUS alabilecek Babalar da uumlcretli olarak 2 hafta

izin kullanabilecekler Bu arada Huumlkuumlmetin ccedilalışan kadınların emeklilik oumldemelerini de yapma

kararı ortalama maaşla 2 ccedilocuğu olan bir kadının emekli olduğu zaman 50 bin AUS daha fazla

ikramiyesinin olması anlamına geliyor Planın gelecek yıl buumltccedilesinde 61 AUS milyarlık yer

kaplaması bekleniyor Abbott planı iccedilin gerekli bu parayı Avustralyarsquonın 3000 buumlyuumlk şirketine

15rsquolık vergi uygulayarak karşılamayı duumlşuumlnuumlyor Abbott planın kadınlara ccedilocuk sahibi olma

konusunda destek olacağını umuyor

Suumlrekli İşlerde Ccedilalışmak İsteyenler Artıyor

Avustralya İstatistik Buumlrosu tarafından yapılan bir ccedilalışmaya goumlre 500 bin civarındaki part-time

ccedilalışan suumlrekli işlere geccedilmek istiyor fakat ccedilalışabilecekleri suumlrekli bir iş bulamıyorlar Ayrıca 15 ndash

44 yaş arasındaki işccedililerin 25rsquoi de daha uzun saatler ccedilalışmak istiyorlar Bayan işccedililer daha ccedilok

suumlrekli işlerde ccedilalışma talebinde bulunurken haftada 35 saatin altında ccedilalışan işccedililerin neredeyse

tamamı suumlrekli işlere geccedilmek istiyor Part-time işlerde ccedilalışanların suumlrekli iş bulamamasının

nedenleri arasında birkaccedil temel sebep sayılmaktadır Bunlardan biri kendi ccedilalıştıkları iş alanında

yeterli talep olmaması diğeri işverenlerden bu youmlnde talep gelmemesi bir diğeri ise cinsiyete bağlı

iş grupları nedeniyle bayan ya da erkek işccedililerin sadece kendi cinsiyetleri doğrultusunda iş

başvurusu yapabilmesidir 2008 yılından bu yana Avustralyarsquoda part-time işlerde ccedilalışan fakat

suumlrekli işlere geccedilmek isteyen işccedililerin sayısı ciddi oranda artış goumlsterdiği Avustralya istihdam

piyasasında bu pozisyonda olan işccedililerin oranın 8 civarında olduğu belirtildi

İşsizlik Yardımında Artış

Yeni Başlangıccedil işsizlik yardımı kapsamında yapılan temel oumldeme miktarının yuumlkseltilmesi

huumlkuumlmetin Mayıs buumltccedilesi ile yaptığı değerlendirmelerde oumlncelikli guumlndem olmayı suumlrduumlruumlyor

Yalnız yaşayan ebeveynlerin Yeni Başlangıccedil sistemine dahil edilmeleriyle birlikte yaşadıkları

kayıpların telafi edilmesi huumlkuumlmetin seccedilim yılında acil olarak ele alması gereken konulardan biri

olarak goumlruumlnuumlyor Doumlrt yıl oumlnce yapılan buumltccedile değişiklikleriyle birlikte en kuumlccediluumlk ccedilocuğu 8 yaşından

buumlyuumlk olan tek ebeveynlilere youmlnelik olarak bir işsizlik desteği ve iş programı olan Yeni

Başlangıccedilrsquoa aktarılmıştı Bu yolla Federal buumltccedilede 700 milyon AUS dolara yakın tasarruf

sağlanırken ccedilocuklarını yalnız başına yetiştiren 84 bin anne ndash baba haftada 100 AUS dolara varan

gelir kayıplarına uğruyor Yardımların gelir durumuna bakılmaksızın iki haftalık net 50 AUS dolar

arttırılmasına youmlnelik oumlneri yeni tasarruf tedbirleri arayışında olan Huumlkuumlmetccedile pek kabul goumlrmedi

303

Bunun yerine gelire bağlı olarak değişen yardım iccedilindeki azalma oumlncesi payın 62 AUS dolardan 96

AUS dolara ccedilıkarılmasını guumlndemine aldı

Avustralyarsquoda Kadınların Emeklilik Konusunda Duumlnya Standartlarının Gerisinde Kaldığı

Belirtildi

Yapılan araştırmalara goumlre birccedilok Avustralyalı kadın emeklilik oumldemeleri ve emeklilik hakları

konusunda duumlnya standartlarının ccedilok gerisinde yer alıyor Avustralya Emeklilik Fonu Komisyonu

tarafından yapılan araştırmalara goumlre ccedilalışan kadınların buumlyuumlk boumlluumlmuuml emeklilik oumldemelerini

oumlenmsemiyorlar ve emekli olanlar da ekonomik youmlnden ciddi sıkıntılar yaşıyorlar Avustralya

Emeklilik Fonu Komisyonu tarafından yapılan accedilıklamalarda gelecek 10-15 yıl iccedilinde emekli

olacak Avustralyalı bayanları ccedilok zor guumlnlerin beklediği ccedilalışan kadınların işi bıraktıktan sonra

alıştıkları yaşam standartlarına devam etmelerinin imkansız goumlruumlnduumlğuuml belirtildi Araştırmaya

katılan kadınların emeklilik birikimleri iccedilin yeterli oumlzeni goumlstermedikleri sadece ccedilalışan kadınların

33rsquouumlnuumln kendilerini geccedilindirebilecek kadar emeklilik birikimine sahip oldukları geriye kalan

67rsquosinin ise gelecek yıllarda geccedilim sıkıntısıyla yuumlzleşecekleri belirtildi Bunun arkasındaki

nedenlerin ise kişisel tercihlerin yanısıra erkeklerin bayanlara oranla daha yuumlksek seviyede maaş

alması hamilelik izni ve aile sorunları gibi konular olduğu ifade edilmekte

İş İlanlarında Duumlşuumlş Var

2012 yılında suumlregelen iş ilanlarındaki duumlşuumlş yeni yılda da bu eğilimle devam ederek

ekonomistlerin faiz indirimi ile iş ilanlarının artacağı youmlnuumlndeki spekuumllasyonlarını da boşa ccedilıkarttı

2012 yılının ilk ccedileyreğine oranla 15 oranında inişe geccedilen iş ilanları haftalık Avustralya ccedilapında

130 bin civarında seyrediyor 2012 Nisan ayına oranla ise 30 gerileyen iş ilanlarında yaşanan

duumlşuumlşe ekonomistler farklı yorumlar yaparken yeni yılın ilk aylarındaki duumlşuumlşe gerekccedile olarak tatil

periyodu ve işccedili alımlarındaki ertelemeler goumlsterildi Ekonomistler oumlzellikle Mart ve Nisan

aylarında oluşan figuumlrlerin iş ilanları sayısını etkilediğini ve olası bir yuumlkselişi umut ettiklerini ifade

ettiler Oumlte yandan accedilıklanan rakamların gerccedilekccedili olmadığını ve Devlet İstatistik Buumlrosursquonun asıl

işsizlik rakamlarını accedilıkladıktan sonra gerccedilek bir sonuca ulaşabileceğini savunan ekonomistler de

oldu Duruma olumlu yaklaşan ekonomistler ise işsizlik oranlarının hafif de olsa 55 seviyesine

ccedilıkacağını veya sabit kalacağını duumlşuumlnuumlyorlar 15 bin kişinin daha işsiz kalması demek olan bu

yuumlkseliş devletin ekonomi birimleri tarafından da geccediltiğimiz yılın son doumlneminde oumlngoumlruumllmuumlş ve

geccedilici bir durum olarak nitelendirilmişti Merkez Bankasının bir suumlre boyunca faiz değerlerini sabit

tutacağı tahminlerinin yanı sıra bu yılın ortalarına doğru gerccedilekleştirilecek olası bir faiz indirimi

304

sonrası işsizliğin 575rsquolere ccedilıkacağı tahminler arasında bulunmakta Madencilik sektoumlruumlnuumln

ekonomiye iyi youmlnde etki etmesinden memnun olan ekonomistler bu yıl da ekonomide buumlyuumlme

bekliyorlar

Emekli Maaşlarında Artış

Mart 2013 ayından itibaren yaklaşık 750 bin emeklinin maaşlarında artış olacağı bildirildi

Emekliler her iki haftada bir 680 AUS fazla maaş alacaklar Bu artış aylık bazda 2950 AUS artış

anlamına gelmektedir Bunun yanısıra Huumlkuumlmetin yeni uygulaması ile maaşları artacak emeklilerin

taşınmaz malları ve bankadaki birikimleri de daha duumlşuumlk seviyeden değerlendirmeye alınacak

Maaşların Uumlccedilte Biri Suumlper Emeklilik Fonlarına Yatırılıyor

Ortalama bir Avustralyalının superannuation (suumlper emeklilik) iccedilin yılda 2000 AUS para oumldediği

belirtildi Buna goumlre 20 yaşında iş hayatına 25 bin AUS maaşla başlayan bir kişi oumldeme koşullarına

goumlre 502 bin ila 663 bin AUS arası emeklilik parası biriktiriyor Fakat toplam paranın 118 ndash 174

bin AUSrsquounu oumlduumlyor Sigorta primleri kariyere ve yaşa bağlı olarak katlanarak artıyor 65 yaş

uumlstuumlndekiler en fazla sigorta primi yatıranlar olup yıllık ortalama 6130 AUS prim yatırmaktadırlar

Yaşlara goumlre yatan ortalama sigorta primleri

35 yaş altındakiler 445 AUS




500 bin AUS ile emekli olmak isteyen bir kişi 35 yıl boyunca parasının beşte birini suumlper emeklilik

fonlarına oumldemek zorundadır

305



Doğum Uumllkesine Goumlre Seccedililmiş Uumllkeler 2006 yılı itibarıyla

İşguumlcuumlne katılım oranı

Luumlbnan

Irak

Tuumlrkiye

İran

İsrail

Suriye

Avustralya

Erkek 605 536 610 675 763 624 726

Kadın 267 244 343 501 605 280 598

Toplam 442 397 480 592 692 447 660

İşguumlcuuml piyasasında

olmayan nuumlfus oranı

Erkek 368 439 366 308 223 354 259

Kadın 701 732 630 479 372 691 385

Toplam 529 578 494 389 290 527 324

Tam guumln istihdam

edilen nuumlfus oranı

Erkek 353 261 400 434 550 381 530

Kadın 109 95 158 225 254 113 274

Toplam 235 182 282 334 417 242 398

İşsizlik oranı

Erkek 118 214 98 114 52 109 50

Kadın 127 244 133 120 65 142 48

Toplam 121 223 110 117 58 120 49

Kaynak ABS 2006 Nuumlfus sayımı verileri

Ccedilalışan Vatandaşlarımızın Eyaletlere ve Boumllgelere Goumlre Dağılımı 30 Aralık 2013 itibarıyla

Eyaletler Erkek Kadın Toplam sayı

Viktorya 13150 7256 20406

Yeni Guumlney Galler 9750 6630 16380

Queensland 775 388 1163

Batı Avustralya 409 290 699

Guumlney Avustralya 285 240 525

Diğer 163 96 259

Toplam 24532 14900 39432

Kaynak ABS



306

Ccedilalışan Vatandaşlarımızın İşkollarına Goumlre Dağılımı 30 Aralık 2013 itibarıyla

İşkolu Ccedilalışan İşccedili Sayısı

Tarım Orman Balıkccedilılık Madencilik 1308

İmalat Sanayi 8111

İnşaat 2438

Toptan ve Perakende Ticaret 5567

Ulaştırma ve Depolama Hizmetleri 3388

Maden 2100

Banka Sigorta Finans 3500

Kamu Youmlnetimi Savunma 700

Eğitim Sağlık Hizmetleri 2910

Diğer 3979

Bağımsız Ccedilalışanlar 5331

Toplam 39432

Kaynak ABS




Avustralyarsquoda vatandaşlarımıza ait kuumlccediluumlk ve orta oumllccedilekli firma işletme ve kuruluşların

sektoumlrel dağılımı

Mart 2013 itibarıyla

Muumlteahhitlik- Muumlhendislik-İnşaat-Peyzaj 300

Gıda sektoumlruuml 535

Otomotiv 174

Hukuk hizmetleri- Mali hizmetler ve diğer danışmanlıklar 185

Haberleşme- Basın Yayın-Fotoğraf 89

Sanayi 70

Tekstil 84

Diğer ticari işletmeler 340

Toplam 1777

Kaynak Altın Rehber 2011

307


Tam zamanlı ccedilalışan yetişkinler iccedilin işkollarına goumlre Ağustos 2013 itibariyle ortalama bruumlt yıllık ve

aylık uumlcretler aşağıda verilmiştir

İşkolları İtibariyle Ortalama Aylık Bruumlt Uumlcretler

Ağustos 2013 itibarıyla

İşkolları Avustralya Doları

(AUS)

Avustralya

Doları

(AUS)

Avustralya

Doları

(AUS)

Yıllık Bruumlt

Ortalama Uumlcret

Aylık Bruumlt

Ortalama Uumlcret

Asgari Bruumlt

Saat Uumlcreti

(Tuumlm sektoumlrler

iccedilin asgari bruumlt

saat uumlcreti

aynıdır)

Madencilik Gaz ve Petrol 141321 11777 1637

Uumlst Duumlzey Youmlneticilik 140000 11667 1637

Muumlhendislik 121020 10085 1637

İnşaat 118748 9896 1637

IT-Telekominikasyon 110147 9179 1637

Pazarlama 96738 8062 1637

Bilim sektoumlruuml 95432 7953 1637

Bankacılık ve Mali Hizmetler 94754 7896 1637

Sağlık ve sağlık bakımı 94503 7875 1637

Muhasebe 92514 7710 1637

Kamu Youmlnetimi ve Savunma

Hizmeti

91899 7658 1637

Uumlretim Sektoumlruuml 83514 6959 1637

Medya Reklamcılık Eğlence 82638 6887 1637

308

Eğitim ve Oumlğretim 78238 6520 1637

Emlakccedilılık Sektoumlruuml 74943 6245 1637

Toplum hizmetleri 71607 5967 1637

Ticaret ve diğer hizmetler 69655 5805 1637

Toptan ve Perakende uumlruumlnler 63981 5332 1637

Seyahat ve Turizm 62379 5198 1637

İşkolları Ortalaması 93896 7825 1637


Toplu İş Uyuşmazlıkları

2011 yılı Mart ayı itibarıyla

Yıllar

Uyuşmazlık başına

kaybedilen iş guumlnuuml sayısı

Uyuşmazlık

sayısı

Katılan işccedili

Sayısı rsquo000

Kaybedilen

İşguumlnuuml sayısı rsquo000

2006 656 202 1227 1326

2007 368 135 360 497

2008 1110 177 1729 1965

2009 562 236 893 1327

2010 558 227 548 1266

Kaynak Avustralyarsquoda İş Uyuşmazlıkları-Mart 2011 (Industrial Disputes Australia March 2011-

6321055001)



Boumllge

Toplam

Ccedilalışan

İşsiz

Sayısı

Toplam

İşguumlcuuml

İşsizlik

Oranı ()

İşguumlcuumlne

Katılım ()

Avustralyarsquoda doğanlar 8430500 418400 8848900 47 693

Avustralya dışında

doğanlar

3121400 159000 5231600 48 627

Okyanusya ve Antarktika 440300 25500 465800 55 777

Kuzey-Batı Avrupa 875400 34900 910300 38 606

Guumlney ve Doğu Avrupa 296800 8700 305500 28 409

Kuzey Afrika ve Orta Doğu 137300 18600 155900 119 505

309

Tuumlrkiyersquonin iccedilinde

bulunduğu Kuzey Afrika ve

Orta Doğu (Luumlbnan hariccedil)

101100

15300

116400

131

517

Guumlney Doğu Asya 340900 14800 355700 42 764

Amerika 146700 6400 153000 42 706

Diğer 3300 300 3600 88 676

Kaynak ABS (httpwwwabsgovauAUSSTATS)

Not Tuumlrkler Avustralya istatistiklerinde diğer Kuzey Afrika ve Orta Doğu uumllke vatandaşları ile birlikte

ele alınmaktadır



2013 yılından itibaren geccedilerli olan değişiklik ile en kuumlccediluumlk ccedilocukları 8 yaşına gelenler tek ebeveyn

oumldemesi değil işsizlik parası almaya başlayacaklardır Yeni duumlzenleme 2013 yılı Ocak ayında

başlamıştır Bu durumdan etkilenecek kişilere yapılan oumldemelerde haftalık oranında 5600

Avustralya Doları tutarında bir duumlşuumlş gerccedilekleşmiştir

Yaşlılık Oumldeneği

Yaşlılık Emekliliği almak iccedilin yaş koşulu şu an kadınlarda 645 yaş erkeklerde 65 yaşdır Bu yaşa

ulaşan kişiler gelir ve mal varlığı testini geccediltiği taktirde yaşlılık emekliliği oumldeneği hakkına

kavuşur

Emeklilik yaşı 01072013 tarihinde yapılan olan bir değişiklikle 01072017 tarihinden itibaren

kadın erkek 65 yaş olacak ve yıllara orantılı olarak her iki yılda bir 6 aylık yaş artışı olacak ve bu

artış 2023 yılına kadar devam edecek 2023 yılında ise emeklilik yaşı kadın ve erkek iccedilin 67 yaşına

ulaşmış olacak

310

Yeni Yaş Emekliliği Yasasına goumlre doğum tarihi tablosu aşağıda goumlsterilmiştir

Doğum tarihi Kadınlarda Yaşlılık aylığı

almaya uygun yaş

Erkeklerde Yaşlılık aylığı

almaya uygun yaş

1 Temmuz 1935 ve oumlncesi 60 65

1 Temmuz 1935-31 Aralık 1936 60 6 65

1 Temmuz 1937-30

Haziran1938 61 65

1 Temmuz 1938-31 Aralık 1939 616 65

1 Ocak 1940-30 Haziran 1941 62 65

1 Temmuz 1941-31 Aralık 1942 626 65

1 Ocak 1943-30 Haziran 1944 63 65

1 Temmuz 1944-31 Aralık 1945 636 65

1 Ocak 1946- 30 Temmuz 1947 64 65

1 Temmuz1947-31 Aralık 1948 646 65

1 Ocak 1949-30 Haziran 1952 65 65

1 Temmuz 1952-31 Aralık 1953 656 656

1 Ocak 1954-30 Haziran 1955 66 66

1 Temmuz 1955-Aralık 1956 666 666

1 Ocak 1957-Sonrası 67 67

Sosyal Guumlvenlik Oumldemelerinin Yurt Dışında iken Oumldenme Suumlreleri

1 Ocak 2013 tarihinden itibaren Avustralya dışındayken pek ccedilok sosyal guumlvenlik ve aile yardımı

oumldemesini almaya devam edilebilecek azami suumlre 13 haftadan 6 haftaya indirilmiştir

311

Aşağıda belirtilen Avustralya Huumlkuumlmeti oumldemelerinden birini alanlar bunu almaya Avustralya

dışındayken de suumlresiz olarak devam edebilir ancak altı haftadan sonra alınmakta olunan tutar

aşamalı olarak azalabilir

Bu kapsama giren oumldemeler


Uluslararası bir sosyal guumlvenlik anlaşması altında yapılan oumldemeler

Maluliyet Oumldeneği (belirli koşullarda)

Kadın Oumldeneği (belirli koşullarda)

Dul Oumldeneği (belirli koşullarda)

Altı haftadan sonra veya eğer Avustralyarsquodan kalıcı olarak ayrılınıyorsa ayrıldıktan sonra alınan

oumldenekler ve ek oumldemeler ayrılma tarihinde azalmaya başlayacaktır Eğer 26 haftadan daha uzun bir

suumlre Avustralya dışında kalınırsa oumldeme oranı tekrar değişebilir Eğer uluslararası bir sosyal

guumlvenlik anlaşmasına goumlre Avustralyarsquodan bir oumldeme alınıyorsa anlaşma dahilindeki uumllkede

kalındığı suumlrece oumldeme suumlresiz olarak oumldenecektir Fakat anlaşma dahilindeki uumllkeden o kişi

ayrıldığı takdirde oumldemesi altı haftadan sonra biter

Kişiler altı haftalık suumlreccedilten sonra oumldemeyi almaya aşağıdaki koşullarda devam edebilir

bullBelirli Avustralya huumlkuumlmeti oumldemeleri alırken Avustralyarsquodaki tam zamanlı bir oumlğrenim

programının uzantısı olarak yurt dışındaki program tarafından onaylanmış bir ccedilalışma yapılıyorsa

bu suumlre boyunca oumldeme almaya devam edebilir

bullAile Vergi Yardımı (Kısım A) alanlar uumlccedil yıla kadar taban maaş miktarını almaya devam

edebilirler

bull 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle halihazırda Avustralya dışında olanlar geri doumlnene kadar bu yeni

kanunlardan etkilenmeyeceklerdir

Bebek Oumldemeleri İptal Edildi

Avustralyarsquonın 2013 yılı Buumltccedilesinde 43 milyar Dolar civarında kesinti yapıldı Accedilıklanan rakamlara

goumlre buumltccediledeki accedilık 194 milyar dolar olarak belirlendi Gelecek yılın tahmini buumltccedilesinde 18 milyar

dolarlık accedilık verileceği tahmin edilirken ilerleyen yıl iccedilinde de 10 milyar dolarlık buumltccedile accedilığı

hesaplandı 2015-2016 buumltccedilesinde ise 800 milyon dolarlık fazla elde edilmesi oumlngoumlruumlluumlyor Ancak

ekonomistler bunun iyimser bir tablo olduğunu ve rakamaların yuvarlanması sonrası buumltccedile fazlası

312

verilmesinin zor olduğu goumlruumlşuumlnde birleşiyorlar Ekonomistlere goumlre Avustralya ekonomisinin eski

parlak guumlnlere doumlnerek buumltccedile fazlası elde edilmesi ancak 2016-2017 yılında 6 milyar dolar civarında

olacak

Bu arada buumltccedilede yapılan kısıntı ccedilerccedilevesinde 5000 AUS olan bebek oumldemesi kaldırıldı ve yeni

uygulamaya gore bebek oumldemesi Aile Vergi Yardımı Programına dahil edilerek ilk bebek iccedilin 2000

AUS ve sonraki bebekler iccedilin 1000 AUS olarak belirlendi 2014 yılından itibaren uygulamaya geccedilecek

yeni bebek oumldemesi sistemi sayesinde devlet 11 milyar dolar tasarruf edecek



2011 ndash 2012 yılları arası itibarıyla

Sigorta kolları ve rejimleri Genel

Yaşlılık 2282600

Maluliyet 827460

Dul Oumldeneği 27028

Bakım oumldeneği 549638

Bakım yardımı 205560

Aile vergi yardımı 1711000

Ebeveyn oumldeneği 125000

Kaynak Avustralya Sosyal Guumlvenlik Hizmetleri Kurumu (Centrelink)


Federal Huumlkuumlmetin sorumluluğunda olan sosyal guumlvenlik hizmetleri vergilerle finanse

edilmektedir1991 tarihli Sosyal Guumlvenlik Yasasırsquona goumlre Avustralya sosyal guumlvenlik aylık yardım

ve oumldenekleri uumllkede ikamet eden herkesi kapsamaktadır Ccedilalışanlar ve işverenlerden ldquoİş Kazası

Sigortasırdquo kapsamındaki bazı hizmetler ile ldquoOumlzel Sağlık Sigortasırdquo ve 1991 yılında yuumlruumlrluumlğe giren

ldquoEk Emeklilik Sigortasırdquo dışında herhangi bir prim alınmamaktadır

İş Kazası Sigortası İşverenlerce oumldenen primlerden meydana gelmektedir İş kazası sigortası

federal duumlzeyde duumlzenlenmediği iccedilin eyaletten eyalete değişiklik goumlstermekte olup en az prim

Queensland Eyaletirsquonde oumldenmekte bunu 1338 oranı ile Viktorya Eyaleti takip etmektedir

Ancak bu oran bir sanayi kolundan diğerine değişebildiği gibi işverenin performansına goumlre de

313

değişiklik goumlstermekte oumlrneğin yuumlksek performansı olan bir işveren diğerlerine goumlre daha az prim

oumldeyebilmektedir

Prim hesaplamalarında aşağıda belirtilen hususlar goumlz oumlnuumlnde bulundurulmaktadır

- İşccediliye oumldenen toplam uumlcret

- İş yerinin buumlyuumlkluumlğuuml

-Sanayi kolu iccedilin belirlenmiş en uumlst prim oranı

- İşccedililerin talepleri sonucu ortaya ccedilıkacak muhtemel masraf miktarı ve

- Yapılan işin tehlike derecesine goumlre İş Kazası Sigortası Kurumu tarafından belirlenen oran

Prim miktarı hesaplandıktan sonra KDV eklenmektedir

Ek Emeklilik Sigortası 1992 tarihli Ek Emeklilik Guumlvencesi Yasasırsquona goumlre tuumlm işverenlerin tam

guumln yarım guumln veya ara sıra ccedilalışan kimselerin de bulunduğu işletmelerin youmlneticileri de dahil

olmak uumlzere istihdam ettikleri tuumlm ccedilalışanlar iccedilin asgari duumlzeyde ek emeklilik sigortası primi

oumldemesi gerekmektedir

1 Temmuz 2002 tarihinden itibaren ise en duumlşuumlk prim oranı işccedilinin kazancının 9rsquou olarak

belirlenmiştir

Oumlzel Sağlık Sigortası Avustralya vatandaşları ulusal sağlık sisteminin (Medicare) yanında bu

sistem tarafından karşılanmayan tedaviler iccedilin ya da daha iyi hizmet almak uumlzere oumlzel sağlık

sigortası da yaptırabilmektedirler


İşsizlik yardımı İki haftalık (Av Doları)

Bekar ccedilocuksuz 50100

Bekar ccedilocuklu 54210

Bekar 60 yaş uumlstuuml 54210

Eşli eşlerin her birine 45230

314


Avustralyarsquoda iş guumlvenliği ve iş kazası sigortası hizmetleri federal duumlzeyde duumlzenlenmemiş olup

eyaletlerin sorumluluğuna bırakılmıştır Bu doğrultuda her eyalette ayrı bir yasal duumlzenleme ve

kurum bulunmaktadır Her eyalette İş Kazası Sigortası Kurumu ya da İşyeri Guumlvenliği Kurumu

adıyla oluşturulan kurumlar işccedili sağlığı ve iş guumlvenliği ile ilgili hizmetleri sunmaktadır


Avustralyarsquoda aile yardımları ccedileşitli oumldemeler yoluyla yapılmaktadır

Aile vergi oumldeneği Avustralyarsquoda ikamet eden 21 yaşın altında olup aileye bağımlı olan veya 21ndash

24 yaş arasında olup tam guumln eğitime devam eden ccedilocuğu olan ailelere geccedilinmek iccedilin değil ailenin

gelirine ek olarak oumldenir Oumldenek miktarı ailenin gelirine bağlıdır duumlşuumlk gelirli olan ailelere yapılan

oumldeme daha fazladır

Doğum oumldeneği Doğum yapan anneye bir defada oumldenir Birden ccedilok doğum halinde oumldeme her bir

ccedilocuk iccedilin yapılır Gelire değil ikamete bağlıdır

Ccedilocuk bakım oumldeneği Okul saatleri dışında guumlnduumlz bakım evlerinde bakım hizmeti alan ailelere

ccedilocuklarının masraflarına katkı olarak oumldenir Ailenin gelirine ve mal varlığına değil ikamete

bağlıdır

Ebeveyn oumldeneği 6 yaşın altında ccedilocuğu bulunan ve yeterli geliri olmayan ailelere (anne veya

babadan sadece birine) verilir 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren yeni ebeveyn yasası ile ccedilalışan anne

veya babadan sadece biri işyerinden uumlcretli ebeveyn iznine ayrılabilmektedir İkamete bağlıdır

OumlksuumlzYetim aylığı Anne ve babasının oumlluumlmuuml veya birinin oumlluumlmuuml sonucu oumlksuumlzyetim kalan 16

yaşın (okumaktaysa 21 yaşın) altındaki ccedilocukların bakımı iccedilin verilir Ailenin geliri ve mal

varlığına bağlı değildir ikamete bağlıdır

315


Temmuz 2013 ndash Temmuz 2014 Arası

Ailelere Vergi

Yardımı -A

Sınıfı İki

Haftalık Tutar

(Av$)

Ailelere Vergi

Yardımı ndash B

Sınıfı İki

Haftalık

(Av$)

Ccedilocuk Bakım

Yardımı (7 yaşın

altı ve okula

gitmeyen) Aylık

(Av$)

Genccedillik Yardımı

(16-24 yaş arası tam

guumln genel eğitim

veya ccedilıraklık eğitimi

alan) İki Haftalık

(Av$)

Yetim

Aylığı

18 yaş altı her

ccedilocuk

5516

22680

18-21 yaş arası

her ccedilocuk

7880

5 yaş altı her

ccedilocuk

14644

5-15 yaş arası

(veya tam guumln

eğitim alıyorsa

16-18 yaş arası)

her ccedilocuk

10220

Onaylı bakım 19500

Kayıtlı bakım

14430

18 ndash 24 yaş arası

her ccedilocuk

27200

16 yaşın

altındaki

(eğitimde ise 21)

ccedilocuklar

5930


Ccedilocuk parası ve aile yardımı gibi oumldemeler Avustralya dışına yapılmamaktadır Dolayısıyla

Tuumlrkiyersquodeki ccedilocuklara oumldenen bir yardım oumldenek vb bulunmamaktadır Avustralya iccedilinde yapılan

oumldemelerde ise etnik koumlkene goumlre bir kayıt tutulmamaktadır

316


Uumllkemiz ile Avustralya arasında İkili Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi olmadığı iccedilin Tuumlrkiyersquode ikamet

ederken yaşlılık aylığı almaya hak kazanabilmek iccedilin

- Yaşlılık aylığına Avustralyarsquoda ikamet ederken başvurmak

- Yaşlılık aylığı hak etme yaşına gelmeden oumlnceki son iki yıl suumlresince Avustralyarsquoda ikamet etmiş

olmak

- Emekli aylığına hak kazandıktan sonra Avustralya dışında ikamet etmeye başlamak

gerekmektedir

- Ayrıca 16-65 yaş aralığında 25 yıl Avustralyarsquoda ikamet etmekle tam emekli aylığına 25 yıldan

(2014 yılından itibaren bu sure 35 yıla ccedilıkarılacaktır) daha az ikamet etmekle ise orantısal azaltma

yoluyla hesaplanan emekli aylığına hak kazanılabilmektedir

- Tuumlrkiyersquode ikamet ederken geccedilmiş ccedilalışmalarına istinaden Avustralya emekli aylığı talebinde

bulunulamamaktadır

- Tuumlrkiyersquode ikamet ederken emekli aylığı talebinde bulunabilmek iccedilin tekrar Avustralyarsquoya

doumlnmek ve en az iki yıl Avustralyarsquoda ikamet etmek zorunludur

Avustralya Sosyal Guumlvenlik Hizmetleri Kurumursquonun (Centrelink) Uluslararası İlişkiler Dairesirsquonden

sağlanan 2011 yılı verilerine goumlre halen Tuumlrkiyersquode ikamet eden vatandaşlarımızdan 950 kişi yaşlılık

aylığı almaktadır

2004 yılından oumlnce Avustralyarsquodan maluliyet aylığı alırken Tuumlrkiyersquoye kesin doumlnuumlş yapanlar bir daha

Avustralyarsquoya geri doumlnuumlş yapmazlarsa maluliyet aylıklarını almaya devam ederler Ancak 2004 yılı

sonrası maluliyet aylığı Avustralya dışında ikili soumlzleşme olmayan uumllkelerde en fazla 6 hafta

oumldenmekte olup bu suumlreden sonra kesilmektedir Yukarıda anılan daireden alınan 2011 yılı verilerine

goumlre 2004 yılı oumlncesi maluliyet aylığı hakkı ile giden vatandaşlarımızın sayısı 720rsquodir Yeni katılım

olamadığı iccedilin bu sayı yıllar iccedilinde giderek azalacaktır

317



Avustralya altı eyalet ve iki boumllgeden oluşan federal bir eğitim sistemine sahiptir Eğitim sistemi

ilkokul ortaokul ve liseler mesleki ileri teknik eğitim ve gelişim okulları (TAFE- Technical and

Further Education) ve uumlniversitelerden oluşmaktadır Avustralyarsquoda uumlniversite oumlncesi eğitim bir yıl

anaokulu ve onu takiben 12 yıllık ilkokul ve ortaoumlğretim (ortaokul ve lise) olmak uumlzere toplam 13

yıldır Avustralyarsquoda mecburi eğitim suumlresi ise 10 yıldır Eğitimle ilgili sorumluluk federal devlet ve

yerel huumlkuumlmetler tarafından birlikte uumlstlenilmektedir Avustralyarsquoda okulların idaresi ve oumldeneği de

dahil olmak uumlzere ilk ve orta oumlğretimden esas itibarıyla eyalet ve boumllge huumlkuumlmetleri sorumludur

Federal huumlkuumlmet finansal desteğin yanı sıra Avustralya genelinde eğitim ve oumlğretim alanında

ulusal eğitim buumltuumlnluumlğuumlnuumln ve tutarlılığın geliştirilmesi amacıyla muumldahil olmaktadır

Avustralya Federal Huumlkuumlmeti ilkoumlğretime başlamadan oumlnceki bir yılda haftada 15 saatten yılda 40

hafta olmak uumlzere uumlniversitelerin doumlrt yıllık okul oumlncesi eğitim boumlluumlmlerinden mezun olmuş

oumlğretmenlerin verdikleri anaokulu eğitimini uumllke genelinde sağlamayı oumlngoumlrmektedir Bu kararın

2013 yılı ortalarına kadar tamamen uygulanmaya geccedilmiş olması planlanmaktadır


Mayıs 2013 verilerine goumlre yaşları 15-64 arası 198400 kişi ccedilıraklık ve mesleki eğitim almıştır Bu

kişilerin 96200rsquouuml (48) eğitimlerini son 12 ay iccedilinde tamamlamıştır Katılımcıların ccediloğunluğu

(81) erkektir En ccedilok eğitim alınan meslek grubu İnşaat sanayisindedir

Mayıs 2013 itibariyle 15-64 yaş arası nuumlfusun 155 milyon olduğu tahmin edilmektedir ve bu

nuumlfusun 29 milyonu (19) oumlrguumln eğitimde yer almıştır 21 milyon kişi okul yeterliliği

kazanmadan eğitim almıştır 813600 kişi ise okul yeterliliği alarak eğitim almıştır Oumlrguumln eğitime

katılanların

53rsquouuml kadın

41rsquoi 15-19 yaş aralığında ve 24rsquouuml 20-24 yaş aralığında

66rsquosı tam zamanlı eğitime katılmış

25rsquoi Avustralya dışı doğumlu

57rsquosi oumlğrenci vizesi sahibi olanlardan oluşmaktadır

318

Yaklaşık 12 milyon kişi (40) yuumlksek eğitim kurumlarına 828600 kişi (29) meslek

okullarına 528800 kişi (18) Teknik ve Yuumlksek eğitim kurumlarına (TAFE) ve 381800 kişi

(13) diğer eğitim kurumlarına katılmıştır

15-64 yaş aralığındaki nuumlfusun oumlrguumln eğitime katılma oranı Mayıs 2001rsquode 17 iken Mayıs

2013rsquode 19 olmuştur Bu yaş gurubundaki kadınların oumlrguumln eğitime katılımı ise Mayıs 2001rsquode

17 iken Mayıs 2013rsquode 20 olmuştur erkeklerin oranı ise aynı zaman aralığında 17rsquoden sadece

18rsquoe yuumlkselmiştir

Mesleki Eğitim Alanlar Aralık 2010 İtibariyle

Erkek Sayısı Kadın Sayısı Toplam

15-19 yaş 258172 203334 461506

20-24 yaş 178446 127986 306432

25- 29 yaş 104476 87284 192462

30-39 yaş 159572 149811 309383

40- 49 yaş 122728 148771 271499

50-59 yaş 78286 92725 171011

60 ve uumlzeri yaş 30634 32381 63015

Toplam 932314 841640 1773954


collection

Mesleki Eğitim alanlar hakkında 2010 yılı itibariyle Tablo

319

Mesleklerine goumlre Ccedilıraklık ve Mesleki Eğitim Alanlarmdash30 Mart 2010

Erkek Kadın Toplam(a)

no no no

Teknisyenler ve ticaret işccedilileri

Teknik eleman ICT and fen teknisyenleri 4 981 1 543 6 524

Otomotiv ve teknik işler işccedilisi 49 392 970 50 364

İnşaat işleri işccedilisi 54 314 534 54 849

Elektroteknik ve telekominikasyon işccedilileri 33 100 643 33 744

Yiyecek işleri işccedilisi 14 109 5 003 19 113

Vasıflı hayvan ve bahccedile işleri işccedilisi 6 504 1 933 8 437

Diğer teknik işler işccedilisi 16 799 14 458 31 257

Toplam Teknik ve ticari işler işccedilisi 179 198 25 084 204 287

Muumlduumlrler 5 729 10 898 16 627

Uzman meslek sahipleri 1 549 1 156 2 705

Toplum ve personel hizmetleri işccedilisi 13 416 34 325 47 741

İdari işler işccedilisi 25 843 41 945 67 788

Satış işccedilileri 17 168 27 680 44 850

Makina operatoumlrleri ve şofoumlrler 27 879 3 266 31 146

İşccedililer 17 959 7 548 25 507

Toplam 288 742 151 902 440 650

(a) Cinsiyetleri belirtilmeyenler dahildir


collection


Avustralyarsquoda Tuumlrkiyersquoden goumlnderilen oumlğretmen bulunmamaktadır Oumlğretmenler mahallinden

goumlrevlendirilmektedir Avustralya Eğitim Bakanlığırsquonca mahallinden goumlrevlendirilen Viktorya

Eyaletinde 90 civarında Yeni Guumlney Galler (NSW) Eyaletinde 70 civarında Tuumlrk oumlğretmen yarım guumln

olarak goumlrev yapmaktadır Oumlzel Tuumlrk eğitim kurumlarınca tam guumln istihdam edilen Tuumlrk oumlğretmenler

bu sayıya dacirchil değildir

Avustralyarsquoda bulunan vatandaşlarımızın ccedilocuklarından oluşan ilk-orta-lise-uumlniversite ve Tuumlrk Dili

okullarında olmak uumlzere değişik duumlzeyde eğitim programlarına devam eden 15000 civarında

320

oumlğrencimiz bulunmaktadır


Tuumlrk oumlğrencilere Tuumlrkccedile ve Tuumlrk Kuumlltuumlruuml dersleri muumlfredatında seccedilimlik ders olarak Tuumlrkccedile dersi

bulunan hafta iccedili devlet okullarında hafta sonu devlet okullarında ve devlet veya yerel youmlnetimlerce

desteklenen hafta sonları dernek okullarında verilmektedir


Tuumlrkiyersquoden goumlnderilen 1800 civarında oumlğrenci Avustralyarsquodaki uumlniversitelerde lisans ve lisans uumlstuuml

eğitim goumlrmektedirler



Avustralya bir goumlccedilmen uumllkesidir Nuumlfus artış hızı yavaş olduğundan ( 13) ve yaşlıların aktif nuumlfus

iccedilindeki oranı giderek arttığından işguumlcuuml accedilığını yerel kaynaklardan karşılayamayan Avustralyarsquoda

genccedil işguumlcuumlne olan gereksinim her geccedilen yıl daha da artmaktadır

Avustralyarsquoda goumlccedil ve vatandaşlık iccedilin yasa duumlzenlemek Federal Meclisrsquoin yetkisindedir Goumlccedil ve

Vatandaşlık Bakanı goumlccedil ve vatandaşlık politikası ile hukukunu idare etme sorumlulukları verilen

Bakanrsquodır Bakan bu goumlrevi Goumlccedil ve Vatandaşlık Dairesi aracılığı ile yuumlruumltmektedir Avustralya Goumlccedil

Programı ırk ve din ayrımcılığı yapmayan bir siyaset izlemektedir Her uumllke vatandaşı etnik

koumlkeni cinsiyeti rengi ne olursa olsun goumlccedilmen olarak başvurabilir ve goumlccedilmenlik başvurusunun

değerlendirmesinde kişinin Goumlccedilmen Yasasırsquonda yer alan koşulları yerine getirip getirmediğine

bakılır

Avustralyarsquoya goumlccedil etmek amacıyla yapılan başvuruların hepsi Goumlccedil Yasası ve youmlnetmeliklerinde yer

alan koşullara goumlre değerlendirilir Değişik vize ccedileşitleri iccedilin değişik kıstaslar bulunmaktadır Bu

kıstaslar Avustralyarsquonın ulusal ccedilıkarlarının ve ihtiyaccedillarının karşılanabilmesi iccedilin oluşturulmuştur

Kıstaslara huumlkuumlmet karar verir ve bir yıllık program ccedilerccedilevesinde kaccedil kişinin goumlccedilmen olarak

alınacağını belirler Goumlccedilmen seccedilimini youmlneten siyaset ve mevzuat tuumlm başvuranlara eşit olarak

uygulanır Goumlccedilmen siyaseti kıstasları Avustralyarsquonın ihtiyaccedillarını karşılayan ve başarılı bir

321

yerleşim potansiyeli taşıdığına inanılan başvuru sahiplerini seccedilmek uumlzere geliştirilmiştir Her bir

goumlccedilmen sınıfı iccedilin ayrıntılı kurallar vardır ve her bir başvuru tek tek değerlendirilerek seccedilim yapılır

Avustralya bir plan ccedilerccedilevesinde her yıl 150 binden fazla goumlccedilmen almaktadır 2010 ndash 2011 Mali

Yılırsquonda toplam 187450 goumlccedilmen alınması planlanmış olup bunun 125850rsquosi nitelikli goumlccedilmenlerden

58600rsquouuml aile birleşimi yoluyla gelenlerden ve kalanı da insani nedenlerle alınan goumlccedilmenlerden

oluşmaktadır Goumlccedilmen kabul programı Avustralya ekonomisine katkı verebilecek nitelikli goumlccedilmenleri

hedef almaktadır Bu program ccedilerccedilevesinde uumllkeye alınacak goumlccedilmenlerin genccedil olmaları mesleğinde iş

deneyimine ve yeterli İngilizce dilbilgisine sahip olmaları istenmektedir

Nitelikli goumlccedilmen alımı serbest başvuru ve davet yoluyla yapılmaktadır Davet yoluyla alınacaklar bir

işveren eyalet boumllge youmlnetimi veya Avustralyarsquodaki bir yakını tarafından davet edilmektedirler Aile

birleştirmesi programı ccedilerccedilevesinde alınacak olanlar ise Avustralyarsquodaki yakınları ile aile bağları

dikkate alınarak seccedililmektedir Oumlzel uygunluk aranan goumlccedilmenler ise daha oumlnceden Avustralyarsquoda

ikamet etmiş ancak Avustralya vatandaşlığını almamış olanlardan Avustralyarsquoya suumlrekli oturma hakkı

almak uumlzere doumlnmek isteyenler iccedilin uygulanan vize rejimine tabidirler

Goumlccedilmenler Avustralyarsquoya daimi ikamet veya vatandaşlık kıstasları veya vasıf yaş beceri sermaye

iş zekacircsı gibi unsurlar temelinde seccedililebilmektedirler Tuumlm başvuru sahipleri goumlccedilmen mevzuatı

gereğince belirlenen sağlık kıstasını da yerine getirmek zorundadır Eğer bir kişi Avustralyarsquonın

seccedilim kıstaslarını karşılıyorsa ve belli bir sınıf iccedilin tahsis edilmiş belli sayıda vize huumlkuumlmet

tarafından oumlngoumlruumllmemişse goumlccedilmen olarak seccedililmek iccedilin eşit şansa sahiptir

Avustralyarsquoya suumlrekli oturum amacıyla giriş yapan herkes Avustralya sağlık ve karakter

gereklilikleri değerlendirmesinden geccedilmek zorundadır Bu değerlendirme Avustralyarsquoya

Avustralya toplumunun ccedilıkarlarına uymayan kişilerin gelmesini oumlnlemek iccedilin duumlzenlenmiştir

Karakter gerekccedilesiyle giriş izni verilmeyen kişiler succedillu veya succedil oumlrguumltleri ile ilişkili savaş succedillusu

ve toplumun bir boumlluumlmuuml iccedilin iftiralar atma ihtimali olan kişilerdir

322


Avustralya Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımızın Sayısı

Yıl Sayı

2011 ndash 2012 yılları arasında 347


Avustralya Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımız ile Diğer Yabancıların Sayısal Mukayesesi

Oumlnceki Vatandaşlık Sayı

Afganistan 889

Bangladeş 1183

Brezilya 646

Burma 754

Kamboccedilya 420

Kanada 835

Ccedilin 6876

Kolombiya 393

Mısır 448

Fiji 878

Fransa 580

Almanya 843

Hindistan 10076

Endonezya 882

İran 1024

Irak 1103

İrlanda 1145

İtalya 513

Kenya 293

323

G Kore 1570

Luumlbnan 789

Malezya 1487

Mauritius 331

Nepal 589

Hollanda 390

Yeni Zelanda 3458

Pakistan 990

Filipinler 5592

Polanya 307

Rusya 498

Singapur 577


Sri Lanka 1671

Sudan 913

Tayvan 444

Tayland 1125

Tuumlrkiye 347

İngiltere 16401

ABD 1356

Vietnam 1929

Zimbabwe 1143

Belirtilmemiş 1074

Diğerleri 7215

Toplam 84183


324



Avustralyarsquoda ccediloğunluğu Melburn ve Sidneyrsquode olmak uumlzere vatandaşlarımız tarafından kurulan

ccedilok sayıda Tuumlrk Dernekleri bulunmaktadır Yeni Guumlney Galler Eyaletirsquonin (NSW) başkenti

Sidneyrsquode Sidney Tuumlrk Kuruluşları Konseyi ve Sidney İş Adamları Derneği başlıca Tuumlrk

kuruluşlarındandır Viktorya Eyaletirsquonin başkenti Melburnrsquoda faaliyet goumlsteren Tuumlrk İşadamları

Dernekleri Moreland Tuumlrk Derneği Avustralya Tuumlrk Medya Grubu Viktorya Tuumlrk Oumlğretmenler

Derneği Meadow Heights Tuumlrk Kadınlar Derneği Avustuumlrk Karadeniz Kuumlltuumlr Derneği Avustralya

Denizlililer Cemiyeti Broadmeadows Tuumlrk Yaşlılar Derneği Meadow Heights Tuumlrk Yaşlılar

Derneği Osmanlı Koumlyuuml Yaşlılar Evi ve Diyanet İşleri Başkanlığırsquonca goumlrevlendirilen din

goumlrevlilerinin bulunduğu camiler ccedilerccedilevesinde faaliyet goumlsteren Tuumlrk-İslam derneklerinin gerek

Tuumlrkiye Cumhuriyeti Kanberra Buumlyuumlkelccedililiği ile Sidney ve Melburn Başkonsoloslukları gerekse

yerel makamlar nezdinde faaliyetlerinin olduğu goumlzlenmektedir






Spor Dernekleri 2

Diğerleri -

Toplam 92


Avustralyarsquoda yaşayan vatandaşlarımız yoğun olarak Viktorya ve Yeni Guumlney Galler eyaletlerinde

ikamet etmekte ve ccedilalışmaktadırlar Federal Meclisrsquote henuumlz Tuumlrk koumlkenli bir temsilci

bulunmamaktadır Ancak Tuumlrk koumlkenli iki milletvekili Viktorya Eyalet Meclisirsquone seccedililmiştir Diğer

Eyalet Meclislerirsquonde de henuumlz Tuumlrk koumlkenli temsilci yoktur

325

Viktorya Eyaleti Meclisirsquonde bulunan ve Ağustos 2010 seccedilimlerinde İşccedili Partisi adayı olarak seccedilime

giren Adem Kubilay SOMYUumlREK ve Hamdi EREN Melburnrsquodan yeniden millletvekili

seccedililmişlerdir Viktorya Eyaleti Meclisirsquonde bir milletvekilinin siyasetten ccedilekilmesi ile boşalan

Tuumlrklerrsquoin yoğun olarak yaşadığı Broadmeadows semti milletvekilliği iccedilin ara seccedilim yapılmış ve

bağımsız olarak Tuumlrk koumlkenli aday Celal Şahin 20 oranında oy almış ancak seccedililememiştir

Tuumlrk koumlkenli Oscar Oumlztuumlrk YILDIZ ise Melburnrsquoda Moreland Belediyesi Başkanı olarak goumlrev

yapmaktadır


11061 Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Alanlarında Uumllkemiz ile Avustralya Arasındaki Akdi

Durum


Tuumlrkiye ile Avustralya arasında Tuumlrk vatandaşlarının Avustralyarsquoda ccedilalışma ve ikametlerini

duumlzenleyen İşguumlcuuml Anlaşması 5 Ekim 1967 tarihinde imzalanmış ve 10 Şubat 1968 tarihinde yuumlruumlrluumlğe

girmiştir

Anlaşma ile Tuumlrk işccedililerinin seccedilimi seccedililen işccedililerin ve ailelerinin nakilleri ikametleri ve işe

yerleştirilmelerine ilişkin ayrıntılar duumlzenlenmiştir Anlaşmanın yuumlruumlrluumlğe girmesiyle birlikte iki uumllke

yetkili kurumlarınca seccedililen Tuumlrk işccedilileri 1968 yılının Ekim ve Kasım aylarından itibaren kafileler

halinde Avustralyarsquoya gelmeye başlamışlardır

Sosyal Guumlvenlik Anlaşması

Ccedilalışmak uumlzere Avustralyarsquoya gelen Tuumlrk işccedililerinin sayısının giderek artması uumlzerine ccedilalışanların

sosyal guumlvenlik haklarını teminat altına almak gereği doğmuştur Bunun uumlzerine sosyal guumlvenlik

konusunda iki uumllke arasındaki ilişkiler 1970rsquolerde başlamış ve ikili Sosyal Guumlvenlik Anlaşması 4

Kasım 1972 tarihinde imzalanmıştır

İki uumllke arasında kazanılmış sosyal guumlvenlik haklarının karşılıklı olarak transferini oumlngoumlren bu

anlaşma Tuumlrkiyersquoden Avustralyarsquoya herhangi bir transferin gerccedilekleşmemesi ve Avustralya sosyal

guumlvenlik mevzuatında yapılan değişiklikler nedeniyle fiilen uygulanamaz hale geldiğinden 1 Temmuz

1991 tarihinden geccedilerli olmak uumlzere 30 Haziran 1991 tarihinde tek taraflı olarak Avustralya Huumlkuumlmeti

326

tarafından feshedilmiştir

Tuumlrkiye-Avustralya arasında yeni bir sosyal guumlvenlik anlaşması hazırlık ccedilalışmaları teknik duumlzeyde

Mayıs 1994 yılında Ankararsquoda daha sonra Sidneyrsquode yapılan goumlruumlşmeler ile başlatılmış ve bu

goumlruumlşmelerde tarafların hazırladıkları taslak metinler muumlzakere edilmiştir

5 Şubat 1996 tarihinde Avustralya tarafının kendi mevzuatında yapılan yeni değişiklikler nedeniyle

daha oumlnce sundukları metin yerine mevcut değişiklikleri yansıtan yeni bir metin uumlzerinde ikinci tur

muumlzakereye başlanmasının uygun olacağını bildirmesi uumlzerine ccedilalışmalara ara verilmiştir

Avustralya tarafı 4 Eyluumll 1998 tarihinde bir anlaşma taslağını Tuumlrkiyersquoye goumlndermiş Tuumlrkiye de bu

taslağa karşı ldquoAvrupa Konseyi Sosyal Guumlvenlik Tip Soumlzleşmesirdquoni temel alan bir anlaşma taslağı

hazırlayarak taslak metni 2000 yılında Avustralya tarafına goumlndermiştir Ancak daha sonrasında

herhangi bir gelişme kaydedilmemiştir

327

111 SUUDİ ARABİSTAN





Erkek 16041361 6297735 110000

Kadın 12334994 2672935 20000

Toplam 28376355 8970670 130000

Kaynak SAMA (Suudi Arabistan Merkez Bankası) 48 Raporu Tablo 28


Yaş Grupları

Toplam 0 - 14 15 - 29 30 - 45 45 - 65 65 ve yukarı

Erkek 6200 22600 60000 20000 1200 110000

Kadın 5800 6500 5750 1900 50 20000

Toplam 12000 25000 61750 30000 1250 130000








Toplam 55000

Kaynak Riyad Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

328


Cidde 25000

Mekke ve Taif 25000


Tebuumlk 5000



Toplam 75000

Kaynak Cidde Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliğimizin


Uyruğu Toplam ()

Hindistan 2000000

Pakistan 1500000

Filipin 1400000

Yemen 1000000

Mısır 1000000

Nepal 400000

Bangladeş 400000

Endonezya 250000

Uumlrduumln 150000

Sri Lanka 150000

Tuumlrkiye 130000

Suriye 100000

Filistin 100000

Diğerleri 390670

Toplam 8970670

329


Doğan Oumllen

Riyad 186 14

Cidde 518 33

Toplam 704 47

Kaynak TC Riyad Buumlyuumlkelccedililiği ile Cidde Başkonsolosluğu (2012)

Yukarıda belirtilen oumllen vatandaşlarımızın sayısı uumllkede mukim vatandaşlarımıza aittir Bu rakamın

dışında 106 vatandaşımız ise hac ve umre ibadeti sırasında hayatını kaybetmiştir

Evlenen (Nikah) Sayısı Riyad Cidde Toplam

Tuumlrk ndash Tuumlrk Evliliği 16 15 31

Tuumlrk - Yabancı Evliliği 2 72 74

Kaynak TC Riyad Buumlyuumlkelccedililiği Konsolosluk ile Cidde Başkonsolosluğu kayıtları



2012 yılı iccedilinde ccedilalışma ve istihdam alanında oumlnemli bir gelişme yaşanmamakla birlikte 2011

yılında yuumlruumlrluumlğe giren Nitakat ve Hafiz uygulamalarının geliştirilmesine youmlnelik tasarruflarda

bulunulmuştur

2012 yılında da kamuoyunda Suudi Arabistan vatandaşları iccedilin asgari uumlcret uygulanmasına youmlnelik

tartışmalar devam etmiştir Ccedilalışma Bakanlığı işyerlerinde ihtihdam edilecek Suudlu ccedilalışan iccedilin

verilecek asgari uumlcreti 3000 SAR olarak belirlemiş bunun altında uumlcret verilmesini yasaklamamakla

birlikte 3000 SARrsquonin altında uumlcretle Suudlu istihdam eden işyerinin istihdam ettiği bu kişinin

Nitakat kapsamında yarım olarak değerlendirileceği bir kişinin tam olarak değerlendirilebilmesi

iccedilin ise en az 3000 SAR oumldenmesi gerektiğini ilan etmiştir

330

Ccedilalışma Bakanlığırsquonın raporunda (H 1432 - 1433) 2011-12 yıllarında uumllke genelindeki Ccedilalışma

Buumlrolarına (Mekteb al-Amel) iş talebiyle başvuranların sayısının 54569 kişi olduğu daha oumlnceden

Buumlrolara başvurduğu halde işe yerleştirilemeyenlerle birlikte halen kayıtlı iş talep edenlerin

sayısının 77193 kişi olduğu belirtilmektedir 2012 yılı iccedilerisinde Hafiz programının uygulanmasına

ilişkin tartışmalar da yaşanmıştır Programın uygulanmasına başlandığı sıralarda Sosyal Sigorta

Kurumursquondan aylık alanların bazılarının aylıklarının Hafiz programı kapsamında oumldenen 2000

SARrsquonden daha az olduğu anlaşılmış ve bunların aylık miktarları yuumlkseltilmiştir


Suudi Arabistanrsquoda 2012 yılı iccedilinde uumllkede bulunan tuumlm yabancıları dolayısıyla vatandaşlarımızı da

ilgilendiren yalnızca bir tane oumlnemli mevzuat değişikliği olmuştur

İkamet izni almak isteyen yabancılardan alınan harccedil tutarı 100 SARrsquonden 2400 SARrsquone

ccedilıkarılmıştır Aslında oturum izni alınmasına ilişkin işlemlere dair masrafların yuumlruumlrluumlkte olan İş

Kanununa goumlre işveren tarafından oumldenmesi gerekmektedir İşletme ccedilalıştıran vatandaşlarımız bu

karardan olumsuz youmlnde etkilenmişlerdir Ayrıca uygulama başladığından bu yana uumllke vatandaşı

olan işverenler de maliyetlerinin yuumlkselmesine neden olan bu karara karşı olduklarını

belirtmektedirler



Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Suudlu 870008 38 1448231 62 2318239 100

Yabancı 160258 2 6763117 98 6923375 100

Tuumlrk - - 110000 100 110000 100

Genel Toplam 1030266 11 8321348 89 9351614 100

331

İstihdam Oranları

Sayı Kadın Oran() Erkek Oran() Toplam Oran()

Suudlu 401846 23 1361738 77 1763584 100

Yabancı 155368 2 6860682 98 7016050 100

Tuumlrk 110000 110000

Kamuda İstihdam (2011)

Suudlu Yabancı Toplam


616748 302360 919108 37128 41902 79030 998138

Oumlzel Sektoumlrde İstihdam (1432 ndash 1433 H 2011 ndash 2012 M)

Uyruğu Suudlu Yabancı Toplam

Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam Erkek Kadın Toplam

Sayı 744990 99486 844476 6823554 113466 6937020 7568544 212952 7781496

Cinsiyet

Oranı

8822 1178 100 9836 164 100 9726 274 100

Oran 957 128 1085 8769 146 8915 9726 274 100

Uyruk

Oranı

984 4672 1085 9016 5328 8915 100 100 100



Yaş Grubu Erkek Toplam

20 Yaşın Altı 300 300

20-25 Yaş Arası 1400 2400

25-30 Yaş Arası 5000 5000

30-35 16000 16000

35-40 20000 20000

40-45 25000 25000

332

45-50 35000 35000

50-55 5000 5000

55-60 1000 1000

60-65 250 250

65 Yaş Uumlzeri 50 50

Toplam 110000 110000







Toplam 47000



Cidde 21000

Mekke ve Taif 21000


Tebuumlk 4000



Toplam 63000

Kaynak Cidde Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliğimizin tahminleri



İnşaat 20000


Maden 100

333

İmalat Sanayi 500

Enerji Su 100


Gastronomi 35000


Emlak ---


Ev Hizmetleri ---


Diğer 28480

Toplam 110000


Uumllke mevzuatı yabancıların kendi nam ve hesaplarına iş kurmalarına izin vermediğinden resmi

anlamda serbest ccedilalışan vatandaşımız bulunmamaktadır Ancak goumlruumlnuumlşte bir kefil yanında belli bir

uumlcreti oumlngoumlren bir iş soumlzleşmesine dayanarak ccedilalışan marangoz aşccedilı tamirci berber servis

işletmeciliği vb mesleklerdeki vatandaşlarımız ya işyerlerini kefilleri ile gayri resmi bir ortaklık

anlaşması ile işletmektedirler ya da kendi adlarına işletip kefillerine aylık muayyen bir miktar

oumldemektedirler

Diğer taraftan son zamanlarda sayıları az da olsa yabancı yatırımcı imkanlarından yararlanarak

işletme ccedilalıştıran vatandaşlarımız da bulunmaktadır Ancak gerek yukarıda belirtildiği şekilde

gerekse yabancı yatırımcı statuumlsuumlnde bağımsız ccedilalışan vatandaşlarımızın ve firmaların sayısı tam

olarak bilinmemekte toplam ccedilalışanlar iccedilinde 25-30 gibi bir oranda oldukları tahmin

edilmektedir


Suudi Arabistanrsquoda asgari uumlcret uygulaması bulunmamaktadır

334

Oumlzel Sektoumlrde Mesleklere Goumlre Ortalama Uumlcretler

İşkolu

Suudlu Yabancı


Youmlneticiler 995913 421518 382696 139381


Teknikerler

1078895

447406

340505

353598


Teknisyenler

426780

215068

174604

202996

Yazım 544160 317818 216472 317237

Satım 301945 204473 140225 197292

Hizmetler 472766 231803 73710 58748

Tarım Hayvan Yetiştiriciliği Kuş ve Avcılık

269310

178322

54761

55882

Gıda Sanayiinde Kimyasal ve Enduumlstriyel

İşlerde Ccedilalışanlar

519214

191730

79536

71262

Yardımcı Temel Muumlhendislik İşleri 568466 307353 74365 75992

Toplam 568660 282428 93862 152822


Oumlzel Sektoumlrde Faaliyet Alanlarına Goumlre Ortalama Uumlcretler

İşkolu

Suudlu Yabancı


Tarım Orman Kara ve Balık Avcılığı 390411 238725 56623 13777

Madencilik Petrol Gaz ve Kıymetli Taş

Ccedilıkarma

1606497

1631793

381139

457890

Doumlnuumlşuumlm Sanayileri 595670 218966 104745 66139

Elektrik Gaz ve Su 954799 272965 288233 504916

İnşaat ve Bina 326971 222992 85702 62683

Toptan ve Perakende Ticaret 373542 240167 101999 103296

Taşıma Depolama ve Ulaşım 386885 227451 85113 195103

Mal Sigorta Emlak ve Yapım Hizmetleri 880457 677878 291867 146093

335

Bireysel Toplumsal ve Kitle Hizmetleri 635560 239860 112649 219305

Toplam 568660 282428 93862 152822


Kamuda Ortalama Uumlcretler (SAR)

Genel

Derece Duumlzey Grup Ortalama Uumlcret

Asgari 1 3945

Azami 15 24750

Hizmetler Asgari 31 3750

Azami 33 6130

Eğitim Asgari 1 8440

Azami 6 17065

Yargı Asgari Hakim Yardımcısı (A) 10320

Azami Mahkeme Başkanı 42320

Oumlğretim Uumlyesi

(Uumlniversitelerde ya da eşit duumlzeyde)

Asgari Asistan 9555

Azami Profesoumlr 23565

İnceleme Kurulu Uumlyeliği ve

Genel Savcılık

Asgari Soruşturma Teğmeni 7380

Azami Başkan Vekili 33065

Sağlık Asgari Sağlık Goumlrevlisi 10350

Azami Profesoumlr Doktor 38830

Kaynak SAMA 48 Yıllık Raporu (Sayfa 176)


SArsquoda sendika ve meslek oumlrguumltuuml gibi oumlrguumltler bulunmamaktadır Ancak işverenlerin oumlrguumltlendiği ve

youmlneticilerinin seccedilimle işbaşına geldiği ticaret odaları vardır İş uyuşmazlıkları oumlnce Mekteb al-

Amel denilen Ccedilalışma Buumlrolarına iletilmektedir Burada uzlaşma sağlanamazsa sırasıyla İşccedili

Uyuşmazlıklarını Gidermek İccedilin İptidai Komisyonlar ve Yuumlksek Kurullarrsquoa havale edilmektedir

Ccedilalışma Buumlrolarında (Mekteb al-Amel) tarafların rızası ile sonuccedillanan uyuşmazlıklar

336

Yıllar Uyuşmazlık İş Kazaları

2007 2008 11726 1621

2008 2009 14579 1618

2009 2010 13343 2403

2010 2011 11431 1371

2011 2012 18068 1122


İptidai Komisyonlar ve Yuumlksek Kurullarda Sonuccedillandırılan Uyuşmazlıklar

Yıllar

İptidai Komisyonlarda Sonuccedillandırılan

Uyuşmazlıklar

Yuumlksek Kurullarda Sonuccedillandırılan

Uyuşmazlıklar

2007 2008 5855 1676

2008 2009 7162 1828

2009 2010 8100 1726

2010 2011 8387 3134

2011 2012 8628 2394


2011 ndash 2012 yıllarında Bakanlık tarafından ccedilalışanlarının şikayetlerine kayıtsız kalan 557 işyerinin

bilgisayarda yuumlruumltuumllen işlemlerinin durdurulduğu bunlardan 469 işyerinin ise vaki şikayetleri

giderici tedbir almalarından dolayı işlemlerinin yeniden başlatıldığı ve 31 işccediliye işverenden (kefil)

muvafakat almaksızın işveren (kefil) değiştirme imkanı tanındığı belirtilmektedir SArsquoda sendika

kurmak grev lokavt gibi eylemlerde bulunmak yasaktır ve bireysel iş soumlzleşmelerinin dışında toplu

iş soumlzleşmesi yapılmamaktadır

Ccedilalışan Vatandaşlarımızın Diğer Yabancı Ccedilalışanlarla Sayısal Mukayesesi

Uyruğu Toplam ()

Hindistan 1600000

Pakistan 1200000

Filipin 1100000

Yemen 800000

337

Mısır 800000

Nepal 300000

Bangladeş 300000

Endonezya 200000

Uumlrduumln 100000

Sri Lanka 100000

Tuumlrkiye 110000

Suriye 90000

Filistin 90000

Diğerleri 243375

Toplam 7033375

İş Teftişi

SA Ccedilalışma Bakanlığırsquonın 2011 Yılı Raporuna goumlre 1432 ndash 1433 (2011 ndash 2012) yıllarında toplam

96232 teftiş yapıldığı ve 24991 işccediliyi ilgilendiren 2946 davaya bakıldığı belirtilmektedir

Yıllara ve niteliğine goumlre iş teftişi miktarları aşağıdaki tabloda goumlsterilmiştir

Teftiş Kapsamlı Oumlzel İzleme İhtisas

Toplam Yıl Sayı Oran Sayı Oran Sayı Oran Sayı Oran

2007 2008 34101 72 10925 23 1749 4 574 1 47349

2008 2009 37938 69 13932 25 3091 6 224 0 55185

2009 2010 44101 66 17653 26 4638 7 282 0 66674

2010 2011 52446 58 26954 30 9800 11 848 1 90048

2011 2012 48989 51 31081 32 8931 9 7231 8 96232


338


Ccedilalışma Bakanlığırsquonın yayınlamış olduğu istatistiklere goumlre 2012 yılında Hafizrsquoe (Teşfik)

uygulaması kapsamında 97360rsquoı erkek 533989rsquou kadın olmak uumlzere toplam 631349 kişi işsizlik

yardımı alabilmek iccedilin başvurmuş bunlardan 86493rsquouuml erkek 468162rsquosi kadın olmak uumlzere toplam

554655 kişiye oumldeme yapılmıştır

Kaynak SA Ccedilalışma Bakanlığı 2011 Yılı İstatistikleri Sayfa 23 2)


Suudi Arabistanrsquoda uygulanmakta olan Kefalet Sistemi işsiz yabancıların uumllkede kalmalarına imkan

tanımamaktadır İşi sona eren yabancının uumllkesine doumlnuumlş işlemleri işveren tarafından yaptırılmakta

dolayısıyla iş bitiminde ya da işveren tarafından işine son verilmesi durumunda yabancı kendi

uumllkesine doumlnmek zorunda bırakılmaktadır Ayrıca işvereneişyerlerine işin durumuna goumlre yabancı

ccedilalıştırma kontenjanı (kotası) verildiğinden yabancının uumllkesine doumlnuumlşuuml sağlanmadığı suumlrece yerine

yeni yabancı işccedili istihdam edilememektedir

İşsiz sayısına dahil olan yabancıların ccediloğunluğunu işvereni (kefili) ile sorunu olan hukuki

anlaşmazlıktan dolayı mahkeme suumlreci devam eden ya da işyerinden ayrılarak guumlnuumlbirlik işlerde

ccedilalışanların teşkil ettiği tahmin edilmektedir Bu bağlamda vatandaşlarımız arasında da işsizlik yok

denecek kadar azdır



SArabistan ile uumllkemiz ya da başka bir uumllke arasında sosyal guumlvenlik anlaşması bulunmamaktadır

Ayrıca bu uumllkedeki diğer buumltuumln yabancılar gibi vatandaşlarımız da yaşlılık maluliyet ve oumlluumlm

sigortaları bakımından SArabistan Sosyal Sigorta Yasası kapsamı dışındadır İş kazası ve meslek

hastalığı dışında bir sebeple suumlrekli iş goumlremez durumuna duumlşenlerin hak edebilecekleri bir yardım

bulunmadığı gibi uumllkedeki hizmet suumlresine dayanarak kısmi de olsa bir yaşlılık aylığı talep

edilememektedir

339

Suudi Arabistanrsquoda 11 Mart 1987 tarihinde ccedilıkarılan Kraliyet Kararı gereğince tuumlm yabancılar

sosyal guumlvenlik sisteminin dışına ccedilıkarıldığından Tuumlrk vatandaşları iccedilin de uzun vadeli sigorta

kolları iccedilin sigorta primi oumldenmemektedir Kısa vadeli sigorta kolları iccedilin toplam yabancıların

iccedilinde kaccedil vatandaşımız adına prim oumldendiğinin tespiti muumlmkuumln olamamıştır



Yıllar

Aktif Sigortalı

Yerli Yabancı Toplam

2007 753890 2995685 3749575

2008 765224 3265922 4031146

2009 790322 3600115 4390447

2010 852039 3936236 4788275

2011 1034192 4392233 5426425

S Arabistanrsquoda Sosyal Guumlvenlik Alanında Hizmet Veren Kurumlar

Sosyal Sigortalar Genel Kurumu (GOSI) Kendi Yasası gereği en geniş kapsamlı hizmet veren

ve Genel Merkezi Riyadrsquota bulunan Kurum uumllke genelindeki 21 taşra buumlrosuyla en gelişmiş

teknolojiden yaralanarak iştirakccedilisine hizmet vermekte olup Suudi Arabistanrsquoın en zengin

kurumları arasında sayılmaktadır 2011 yılı itibarıyla 5255626rsquosı oumlzel sektoumlrde 170799rsquou kamuda

olmak uumlzere işbaşındaki sigortalı sayısının 5426425 olduğu Kurumrsquoun 1432 H (2011 M) Yıllık

Raporursquondan tespit edilmiştir

Son yıllarda uumllkede devam eden oumlzelleştirme politikası ve devletccedile verilen desteklerle birlikte

kuruma prim oumldeyenlerin sayısında belirgin bir artışın sağlandığı goumlruumllmektedir

340

Sigortalıların Boumllgelere Goumlre Dağılımı (2011)

İşyeri Sayı Oran

Riyad Boumllgesi 1842099 340

Doğu Boumllgesi 1016297 187

Mekke Boumllgesi 918274 169

Sigortalıların Uumlcretlerine Goumlre Dağılımı

Uumlcret Sayı Oran

500 SARrsquodan az 1162177 214

500 - 999 SAR 1702315 314

1000 - 2999 SAR 1611047 297

3000 ndash 9999 SAR 698452 129

10000 ve yukarısı 252434 47

Kaynak () GOSI Hicri 1432 (2011 M) Yılı İstatistik Raporu

Yukarıda belirtildiği uumlzere Suud huumlkuumlmeti 1987 yılında aldığı bir Kraliyet kararıyla uumllkede ccedilalışan

tuumlm yabancıları uzun vadeli sosyal sigorta kapsamı dışına ccedilıkartmıştır Bu tarihe kadar uumllkede

sigorta kapsamında ccedilalışan yabancılara maaşlarından kesilen 5 sigorta primleri 1988rsquoden beri

geri oumldenmektedir

SArsquoda oturum iznine sahip yabancılar yaşlılık malulluumlk ve oumlluumlm sigortaları bakımından Suudi

Sosyal Sigortalar Yasası kapsamı dışında tutulmaktadır SA Sosyal Sigortalar Yasasının sadece iş

kazaları ve meslek hastalıkları ile ilgili huumlkuumlmleri uumllkedeki yabancılara da uygulanabilmektedir

Bunun iccedilin de yabancı işccedilinin işvereni (kefili) tarafından Suudi Sigorta İdaresine kaydının yapılması

gerekmektedir

Sigortalı olmayanlardan iş kazası veya meslek hastalığı sonucu vefat edenlerin geride kalan hak

sahiplerine işveren tarafından 27000 SARrsquolık nakdi meblağ oumldenmesi soumlz konusudur Kaza sonucu

daimi işgoumlremezlik bahis konusu olduğunda ilgili yasalarla belirlenmiş bir tazminat da

oumldenebilmektedir

341

Sosyal Guumlvenlik Kurumu

1962rsquode kurulan Kurum bir suumlre hizmet sunduktan sonra Ccedilalışma ve Sosyal İşler Bakanlığına

bağlanmıştır Bakanlar Kurulu tarafından alınan 22032004 tarihli bir kararla anılan Bakanlığın

Ccedilalışma Bakanlığı ve Sosyal İşler Bakanlığı olarak iki ayrı bakanlığa ayrılmasından sonra Sosyal

Guumlvenlik Kurumu bu defa Sosyal İşler Bakanlığırsquona bağlanmıştır Halen mezkucircr bakanlığa bağlı

olarak uumllke genelinde 78 taşra il muumlduumlrluumlğuumlyle hizmet veren Kurumrsquoun amacı fakir ve muhtaccedil olan

aile fertlerine yardım sağlamak bu durumda olanları fakirlik ve yoksulluğa karşı suumlrekli bir şekilde

korumak ve toplumun birer parccedilası olan bu gruplara insanca yaşamayı sağlamaktır Sağladığı

destek

a) Maaş bağlananlar

Yaşlılık ve diğer sebeplerden iş goumlremezler

Yetimler babası kayıp veya bilinmeyen ccedilocuklar

Kimsesiz kadınlar

b) Nakdi Yardım yapılanlar

Geccedilici iş goumlremezlik yardımı

Tutuklu ailelerine yardım

Ferdi afetlere maruz kalanlar

Acil maddi yardımlar

Terk edilmiş bakıma muhtaccedillar

Oumlzel şartlardan dolayı yardım almaları gerekenler

Sosyal İşler Kurumu

Sosyal İşler Kurumursquonun amaccedilları ve sunduğu hizmetler oumlzet olarak

Sosyal koruma kurumları kapsamında bulunanlara sosyal korumayı sağlamak

Toplumun artan ihtiyaccedillarını karşılamak iccedilin sosyal kalkınma amaccedillı eylem ve projeleri

desteklemek

342

Fakir ve muhtaccedil olan fert ve ailelere kendi doğal ortamlarında kalmalarını sağlayarak sosyal

korumalarını temin etmek

Toplumda yardımlaşma faaliyetlerini guumlccedillendirmek ve gerekli desteği sağlamak iccedilin sebat

goumlstermek ve bu konuda faaliyet goumlsteren hayır ve yardımlaşma kurumlarının yardımlarını

yaygınlaştırmak ve bu tuumlr kurumları geliştirmek

Sosyal İşler politikaları ve amaccedillarına uygun sosyal ve ekonomik kalkınma faaliyetlerinde oumlzel

sektoumlruumln payını guumlccedillendirmekte devamlılık sağlamak

Sosyal bilinccedillendirme programlarına ağırlık vermek

Etkin ve eşit bir şekilde goumlrevlerini ifa etmek iccedilin sosyal sektoumlrlerin kabiliyetlerini arttırmak

Sosyal ccedilalışma ve araştırmalar iccedilin uzun vadeli planlar koymak sosyal yeniliklere goumlre

oumlncelikleri belirlemek

Akli dengesizlik ve bedensel nedenlerle ya da sosyal ve ekonomik sorunlar yaşayan atıl

işguumlcuumlnuumln uumlretken işguumlcuumlne ccedilevrilmesini sağlamak

Analık ve ccedilocuklara gerekli youmlnlendirmeler yapılarak korunmalarına youmlnelik kuumlltuumlrel sağlık

sosyal ve ekonomik projeler hazırlayarak uygulanmasını sağlamak

Kurum ayrıca oumlzel sektoumlr tarafından hazırlanan programları da desteklemektedir Oumlte yandan

Kurum tarafından Alternatif Koruma adı altında kimsesiz ve bakıma muhtaccedil ccedilocukları topluma

kazandırma aile edindirmeye youmlnelik programlar ccedilerccedilevesinde uygun bir sosyal bakım merkezine

yerleştirme ya da bu ccedilocukların bakımını istekli olarak uumlstlenmeyi arzulayan ailelere teslim etme

hizmeti verilmektedir

Bu ailelere

- 0 - 6 yaş arası ccedilocuklar iccedilin aylık 1000-SAR

- 6 yaş ve yukarısı iccedilin aylık 1200- SAR

- Okula devam edenler iccedilin aylık 2400-SAR

nakdi yardımlar yapılmaktadır

Suudi Emeklilik Kurumu

SArsquoda ilk emeklilik sistemi 1943 yılında Maliye Bakanlığırsquona bağlı olarak ldquoEmeklilik Maaşı

İdaresirdquo adı altında kurulmuştur 14081958 tarih 211271 Sayılı Kraliyet kararıyla İdarenin adı

ldquoEmeklilik Kurumurdquo olarak değiştirilmiş Maliye Bakanlığından ayrılarak idari ve mali bakımdan

bağımsız bir kuruluş olarak devlet memuru emeklileriyle asker emeklilerine hizmet vermeye devam

343

etmektedir Başında bir Guvernoumlr bulunan Kurumrsquoun İdare Heyetine Maliye Bakanı başkanlık

etmektedir

SA Emeklilik Kurumu emeklilerine daha iyi hizmet vermek emeklilik işlerini daha suumlratli ve

duumlzenli bir şekilde sonuccedillandırmak ve emekliliği hak edecekleri tespit etmek amacıyla Sivil

Hizmetler Bakanlığı ve Askeri Birimlerle koordineli hareket etmektedir Halen anılan Kurum bir

milyon kadar kişiye hizmet vermektedir

Zorunlu Sağlık Sigortası

Yukarıda sıralanan sosyal guumlvenlik kurumları dışında Sağlık Bakanlığırsquona bağlı olarak 1999 yılında

Kralın onayından geccedilerek altyapısı tamamlandıktan sonra aşamalı olarak yuumlruumlrluumlğe girmek uumlzere

ccedilıkan ldquoSağlık Sigortası İşbirliği Yasasırdquo Suudi Arabistanrsquoda ccedilalışan tuumlm yabancılar ile bunların

aile fertlerini sağlık sigortası kapsamına almayı amaccedillamaktadır Yasa Suud vatandaşları ile uumllkede

yaşayan ikameli ccedilalışma muumlsaadeli yabancılar ile eş ve ccedilocuklarına işkazası ve meslek hastalığı

tanımına girmeyen normal hastalık hallerinde tıbbi yardım yapılmasını ya da hastalık oumldeneği

verilmesini hedeflemektedir

Soumlz konusu Kanunun uygulanmasına youmlnelik ldquoTuumlzuumlkrdquo ile sağlık sigortasından yararlanacak kişilere

verilecek ldquoSağlık Sigortası Karnelerirdquo Sağlık Sigortası Konseyi tarafından şekillendirilmiştir Buna

goumlre Sağlık Sigortası Karnesine sahip kişiler sağlık muayenesi aşı ile ana ve ccedilocuk sağlığı gibi

oumlnleyici uygulamalar gerektiği hallerde laboratuar incelemeleri ve roumlntgen doğum ameliyat ve

yatakta tedavi protez ve tel takma hariccedil her tuumlrluuml diş tedavisi gibi temel hizmetlerden

yararlanabilirler

Soumlz konusu yasa I aşamada 500 ve daha yukarı II aşamada 100-500 arası ve III aşamada ise 1-99

arası yabancı istihdam eden işveren ve kefillerde ccedilalışanlar ile refakatlerinde olan aile fertlerine

uygulanmasını duumlzenlemiş ve tuumlm aşamaların yuumlruumlrluumlk suumlreci tamamlanmıştır

SArsquoda ccedilalışmakta olan vatandaşlarımızın buumlyuumlk kısmı ( 80) 3 aşamada yer almaktadır Ancak

Muumlşavirliğimize intikal eden bilgilerden halen sağlık sigortası kapsamına alınmayan birccedilok

vatandaşımızın bulunduğu bilinmektedir Suud makamları uygulamanın tuumlm yabancıları kapsaması

iccedilin gerekenin yapıldığını ve pek yakında tuumlm yabancıların sağlık sigortası kapsamına alınacağını

ifade etmektedirler

344

Sağlık Sigortası uygulaması 4 grubu kapsamaktadır (Kuumlccediluumlkten buumlyuumlğe doğru)

C Grubu Kişi başına oumldenecek yıllık meblağ 850 SAR olup uumllkede ikamet eden yabancı işccedililer ve

ailelerinin buumlyuumlk boumlluumlmuuml bu grup kapsamındadır

B Grubu Kişi başına oumldenecek yıllık meblağ 990 SARrsquodir

A Grubu Kişi başına oumldenecek yıllık meblağ 1350-1450 SAR arasındadır

VIB Grubu En uumlst grup olup kişi başına oumldenecek ortalama meblağ 2000 SARrsquodir

Yasa uumllke genelinde tuumlm yabancı ccedilalışanların eş ve ccedilocuklarını da kapsamaktadır Soumlz konusu

uygulamadan kaccedilan veya kefaletinde ccedilalışanları zorunlu sağlık sigortası kapsamına almayanların

işguumlcuuml talepleri karşılanmadığı gibi haklarında yasal işlemler yapılmaktadır SArsquoda ccedilalışmakta olan

vatandaşlarımızın buumlyuumlk kısmının ( 80) C grubunda yer aldığı tahmin edilmektedir

Suudi Arabistan genelinde sigorta alanında hizmet veren firmalar arasında halen 25 kadar sigorta

firması Sağlık Bakanlığından aldığı yetki belgesiyle yabancılar ile bunların eş ve ccedilocuklarına

sağlık hizmeti vermektedir

Uumllkede uygulanan sigorta kolları

Maaşlar Kolu

Sadece Suudlu vatandaşlara uygulanır Prim oumldeme oranları uumlcretin 18rsquoi olup bu oranların 9rsquou

işverenden 9rsquou da işccediliden kesilmektedir Bu kolun sunduğu hizmetler

- Emeklilik maaşı

- Mesleki olmayan iş goumlremezlik maaşı

- Dul ndash Yetim maaşı

- 60 yaş oumlncesi maaş

- Emeklilik suumlresini doldurmayanlara hak kazanma yardımı

- Emekli maaşı alıp yeniden işe başlama huumlkmuuml

- Toptan oumldeme tazminatı

- Evlilik yardımı

345

İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları Kolu

İş Kazalarına maruz kalanlara uygulanır Suudlu ve yabancılar arasında bir ayırım yapılmamaktadır

İş kazası geccedilirenlere ve meslek hastalığına maruz kalanlara yapılan yardımlar

- Sağlık yardımı

- Para (nakdi) yardımı

- Suumlrekli işgoumlremezlik yardımı

- Suumlrekli kısmi iş goumlremezlik yardımı

- Oumlluumlm ve cenaze yardımı

İsteğe Bağlı Sigortalılık

1 Kendi nam ve hesabına hiccedil bir işverene bağlı olmaksızın ccedilalışanları hizmet alanında kendi

hesaplarına ya da ortaklaşa herhangi bir tarımsal sanayi ve ticari alanlarda faaliyet goumlsteren

zanaatkarları uumllke dışında ccedilalışanlar ile Suudi ccedilalışma mevzuatına tabi olmayıp uluslararası

ve yabancı kurumlarda ccedilalışanları kapsamaktadır

2 İş mevzuatı uyarınca ilişiği kesilenleri kapsamaktadır

İsteğe bağlı emeklilik iccedilin 1-40 kadar gelir dilimi basamakları belirlenmiş olup iştirakccedili tercih

edeceği gelir dilimine goumlre aylık prim oumldemekle yuumlkuumlmluumlduumlr Başka bir ifadeyle asgari aylık gelir

dilimi 1200 SAR (1dilim) en uumlst aylık gelir dilimi ise (40 dilim) 45000 SAR olarak

belirlenmiştir İsteğe bağlı emeklilik iccedilin başvuruda bulunan kişi aylık gelirini hangi dilime goumlre

seccedilerse seccediltiği aylık gelirin 18rsquoini prim olarak oumldemek zorundadır Verilen hizmetler aşağıda

belirtilmiştir

Emeklilik maaşı

Erken emeklilik maaşı

Mesleki olmayan iş goumlremezlik maaşı

Dul - Yetim maaşı


Sosyal Sigortalar Genel Kurumursquonun yayınlamış olduğu istatistiklere goumlre Kurumrsquodan 1432 H

(2011 M) yılında maaş ve oumldenek alanlara ilişkin bilgiler aşağıda sunulmuştur

Kendisine peşin oumldeme yapılan kişi sayısı 12480

346

Aylık Bağlananlar

Sayı Miktar (SAR

Yaş Haddinden Emekli 1210 2449563448

İşkazası Dışında Maluumlliyet 3605 1673410133

Vefat Edenlerin Aile Fertleri 12702 2657438788

Toplam 17517 3069736146

Evlilik ve Cenaze Yardımı Alanlar

Evlilik Yardımı Cenaze Yardımı

Sayı Miktar (SAR) Sayı Miktar (SAR)

3332 36177007 12566 23027487



Uzun Vadeli 9 9 0 18

Kısa Vadeli 0 2 0 2

Sosyal Sigortalar Kanunu Madde 18


Suudi Arabistanrsquoda işsizlik oumldeneği alma şartları aşağıda accedilıklanmıştır

Suudi Arabistan (SA) vatandaşı olmak veya SA vatandaşı olan bir anneden doğmuş olmak

1- 20 yaşından kuumlccediluumlk 35 yaşından buumlyuumlk olmamak

2- Ccedilalışmaya muktedir olmak

3- Oumlzel sektoumlrde ya da kamu sektoumlruumlnde ccedilalışıyor olmamak

4- Eğitim ya da mesleki eğitim alanında oumlğrenci veya eğitim alan olmamak

5- Herhangi bir ticari faaliyette bulunuyor olmamak (Yani adına faaliyet goumlsteren bir firmanın

olmaması sanayi ziraat hizmet ve zanaat alanlarında faaliyet goumlsteren bir ticari faaliyet iccedilin

işletme ruhsatı alınmış olunmaması veya boumlyle bir amaccedilla başvuru yapılmış olunmaması

347

başvuruda bulunanın (anne-babası eşi erkek ve kız ccedilocukları hariccedil) kefaletinde ccedilalışan bir

yabancının olmaması

6- 2000 SAR veya daha fazla miktara eşdeğer geliri olmamak Bu işsizlik oumldeneği talebinde

bulunulan tarihten geriye doğru 12 aylık suumlre iccedilin ortalama gelir gibi hesaplanır

7- Emekli aylığı almayı hak etmiş olmamak

8- İşsizlikle ilgili herhangi bir oumldeme ya da tazminatı hak etmemiş olmak

9- İşsizlik oumldeneği talebinde bulunulan tarihten geriye doğru 12 ayın en az 10 ayında SArsquoda

ikamet etmiş olmak

10- Herhangi bir sosyal koruma programından veya buna benzer bir uygulamadan yararlanıyor

olmamak

11- İşsizlik oumldeneği talebinde bulunmadan oumlnce aşağıdaki suumlreleri geccedilirmiş olmak

a) Mesleki Eğitim Genel Lise veya Dengi Okul Lisans Lisansuumlstuuml Eğitim diplomalarının

alındığı tarihten itibaren en az altı ay

b) Mesleki Eğitim ya da Eğitim suumlresi iccedilinde devlet tarafından ikramiye almayı hak

etmeyenler iccedilin bu eğitimi bırakma tarihinden itibaren en az altı ay

c) Mesleki Eğitim ya da Eğitim suumlresi iccedilinde devlet tarafından ikramiye almaya hak

kazananlar iccedilin bu eğitimi bırakma tarihinden itibaren en az bir yıl

d) Oumlzel sektoumlr ya da kamu sektoumlruumlnde ccedilalışılmışsa iş ilişkisinin sona erdiği tarihten itibaren

en az uumlccedil ay

Suudi Arabistanrsquoda işsizlere yalnızca 2012 yılında yukarıda belirtilen şartlara goumlre oumldeme

yapılacağı accedilıklanmış ve soumlz konusu şartları taşıyanlara 12 ay boyunca 2000 SAR oumldenmiştir

Ancak uygulamanın devam edip etmeyeceğine dair bir accedilıklama yapılmamıştır



Uyruğu İş Kazası Meslek Hastalığı

Yerli 4357 Bilinmiyor

Yabancı 71468 Bilinmiyor

Tuumlrk Bilinmiyor Bilinmiyor

Toplam 75825 Bilinmiyor

348


1 Ccedilocuk Parası Miktarları

Suudi Arabistanrsquoda yetimler ile tutuklu ve huumlkuumlmluumllerin ccedilocuklarının dışında ccedilocuk parası oumldemesi

yapılmamaktadır

2 Sosyal Yardımlar

SArsquoda hayır kurumlarının dışında periyodik sosyal yardım veren kuruluş bulunmamaktadır Hayır

kurumlarının yaptığı yardımlar da kendi imkanlarına ve kuruluş amaccedillarına goumlre değişmektedir


Yukarıda belirtildiği uumlzere tuumlm yabancılar gibi vatandaşlarımız da 11031987 tarihli Kraliyet

Kararı ile sosyal guumlvenlik kapsamının dışına ccedilıkarıldıklarından Tuumlrkiyersquode ikamet eden

vatandaşlarımıza kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin oumldemeler dışında herhangi bir oumldeme

yapılmamaktadır

Suudi Arabistanrsquoda ccedilalıştığı sırada iş kazası sonucu maluumll kalanların kendilerine ve vefat edenlerin

hak sahiplerine oumlnceden kalma uygulamalar ccedilerccedilevesinde aylık oumldemesi yapılmaktadır Ancak bu

vatandaşlarımızın sayısı ve almış oldukları aylıklar konusunda Muumlşavirliğimizde herhangi bir bilgi

bulunmamaktadır Sosyal Sigortalar Kurumu da bu şekilde oumldeme yaptığı kişileri uyruğuna goumlre

belirtmediğinden Tuumlrk vatandaşlarının sayısı tespit edilememektedir




Okulun Adı Kız Oumlğrenci Erkek Oumlğrenci Toplam

Riyad Uluslararası Tuumlrk Okulu 875 964 1839

Cidde Uluslararası Tuumlrk Okulu 919 839 1758

349

Medine Uluslararası Tuumlrk Okulu 497 602 1099

Tebucirck Uluslararası Tuumlrk Okulu 245 231 476

Taif Uluslararası Tuumlrk Okulu 119 140 259

Dammam Uluslararası Tuumlrk Okulu 120 113 233

Abha Uluslararası Tuumlrk Okulu 94 98 192

Mekke Uluslararası Tuumlrk Okulu 90 127 217

Toplam 2959 3114 6073


Halen Riyad Cidde Medine Tebucirck Taif Dammam Abha ve Mekke okullarında toplam olarak

6073 oumlğrenci ve 318 oumlğretmen bulunmaktadır


Tuumlrk Dili ve Kuumlltuumlruuml Derslerine devam eden oumlğrenci bulunmamakla birlikte Suudi Arabistan

vatandaşlarından gelen talepler doğrultusunda Buumlyuumlkelccedililiğimizin goumlzetiminde Tuumlrkccedile kursları

accedilılmaktadır 2012 yılında bu kurslara toplam 13 kişi iştirak etmiştir


Yuumlksek oumlğrenime 34 kayıtlı oumlğrenci devam etmektedir Bunun yanında 12 civarında da herhangi bir

kaydı olmayan oumlğrencinin yuumlksek oumlğrenimine devam ettiği tahmin edilmektedir



Suudi Arabistanrsquoda yabancılara mesleki eğitim imkanı tanınmamaktadır Yurt dışından işccedili getirtme

şartlarında işccedilinin mesleği buumlyuumlk bir oumlnem arz etmektedir İş Kanununda 3 aylık deneme suumlresi

sadece işveren iccedilin tanınmış bir suumlredir ve bu suumlre iccedilinde işccedili istenilen işin gereğini yerine getirecek

mahiyette değilse veya ibraz ettiği belgelerin gerccedileği yansıtmaması halinde soumlzleşme suumlresi sona

ermeden uumllkesine goumlnderilmektedir

350

Hafiz uygulaması ile işe ihtiyacı olanlar tespit edilmiş ve bir kısmı mesleki eğitime

youmlnlendirilmiştir

Ccedilalışma Bakanlığırsquonın yayınlamış olduğu istatistiklere goumlre mesleki eğitime ilişkin rakamlar

aşağıda sunulmuştur

Mesleki Eğitim Katılanlar Mezun Olanlar

İdari Kurslar 219 219

Yardımcı ve Teknik Meslekler 1305 1305

İş Becerilerinin Geliştirilmesi 1924 1924

İngilizce Kursları Yıl İccedili 17 3

İngilizce Kursları Yıl Harici - 12

Riyad Yuumlksek İdare Enstituumlsuuml 1 -

Toplam 3466 3463




- Suudi Arabistan işsizlerine iş bulabilmek iccedilin yabancı istihdamını azaltmak amacıyla bir dizi

tedbirler almıştır Nitekim yaklaşık 10 yıl oumlnce Sarsquovede (işguumlcuumlnuumln Suudileştirilmesi) ile başlayan

uygulamalar 2011 yılında Nitakat ile devam etmiştir 2012 yılında yabancılardan alınan 100 SAR

ikame uumlcretinin 2400 SARrsquone yuumlkseltilmesi ise yabancı istihdamını caydırıcı bir başka unsur olarak

değerlendirilmektedir

- Rapor doumlneminde basında ccedilıkan haberlerde kuumlccediluumlk işletmelerin mercek altına alındığı yabancı

istihdamının en ccedilok bu işletmelerde gerccedilekleştiği tuumlm kuumlccediluumlk işletmelere en az bir Suudlu işguumlcuuml

istihdamının zorunlu hale getirileceği haberleri yer almıştır Vatandaşlarımızın ccediloğunluğu bu tarz

kuumlccediluumlk işletmelerde ccedilalışmaktadır SArsquoda yabancıların eşlerini ve ccedilocuklarını uumllkeye getirebilmeleri

iccedilin eğitim ve gelir durumu birinci derecede goumlz oumlnuumlnde bulundurulmakta bununla birlikte

işverenin (kefilin) muvafakati istenmektedir

351


Uumllkemiz ile SA arasında işguumlcuuml anlaşması sosyal guumlvenlik soumlzleşmesi işbirliği anlaşması veya

protokoluuml Bakanlığımız goumlrev alanına giren konularda yuumlruumltuumllen ikili veya ccedilok taraflı ortak proje

bulunmamaktadır

112 KUVEYT




Genel Nuumlfus Yabancı Tuumlrk

3697000 2171929 3500

Kaynak Kuveyt Vatandaşlık Bilgileri İdaresi 2012



0 ndash 15 16 ndash 25 26 ndash 65 65 yaş uumlstuuml Genel Toplam

Erkek 400 400 1390 10 2200

Kadın 300 600 395 5 1300

Toplam 700 1000 1785 15 3500

KaynakKuveyt Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Vatandaşlarımızın Yerleşim Boumllgelerine Goumlre Dağılımı


Yerleşim Boumllgesi Kişi Sayısı

Kuwait-City 350

Hawalli 1250

352

Ferwaniye 1250

Jahra 250

Ahmedi 250


Genel Toplam 3500

Kaynak Kuveyt Buumlyuumlkelccedililiği Konsolosluk Şubesi ve Muumlşavirliğimiz



Uyruğu Sayısı

Hindistan 653223

Mısır 456543

Bangladeş 189461

Filipinler 144633

Suriye 131610

Pakistan 119847

Sri Lanka 110800

Etiyopya 74097

Uumlrduumln 53141

Nepal 52704

İran 42795

Luumlbnan 41775

Endonezya 17716

Irak 15167

Afganistan 13470

ABD 13045

Yemen 10594

Kanada 6482

Filistin 6100

İngiltere 4044

353

Kaynak Kuveyt İccedilişleri Bakanlığı Goumlccedilmenlik İşleri Genel Muumlduumlrluumlğuumlrsquonuumln 3042012 tarihli

accedilıklaması



Evlenen


75 4 - 18

Kaynak Kuveyt Buumlyuumlkelccedililiği Konsolosluk Şubesi



Kuveyt Ulusal İstatistik Buumlrosursquonun 2011 yılı Haziran ayı verilerine goumlre oumlzel sektoumlrde ccedilalışanların

6216rsquosının ayda 180 Kuveyt Dinarırsquonın (KD) altında uumlcret alırken 227rsquosinin gelirinin 180 KD

ndash 360 KD arasında ve sadece 154rsquouumlnuumln gelirinin ise 360 KDrsquonın uumlstuumlnde seyrettiği

anlaşılmaktadır Oumlte yandan ldquoARA Research amp Consultancyrdquo adlı oumlzel araştırma şirketinin 2012

yılı Kasım ayında yayınlanan verilere goumlre Kuveytrsquote 400 KD aylık uumlcretin altında ccedilalışanlar

duumlşuumlk uumlcret grubunda sayılmaktadır Ayrıca ldquoBaytcomrdquo adlı insan kaynakları sitesince yapılan

araştırmada Kuveytrsquote 2012 yılında yabancılar iccedilin en iyi geliri sağlayan sektoumlrlerin sırasıyla

petrokimya bankacılık ve finans ile bilişim alanları olduğu accedilıklanmıştır

Kuveyt Ccedilalışma ve Sosyal İşler Bakanlığırsquonın istihdam programının ana eksenini istihdamın

arttırılması ve yerel işguumlcuumlnuumln oumlzel sektoumlrdeki payının yuumlkseltilmesi oluşturmaktadır Nitekim 08

Şubat 2012 tarihinde accedilıklanan Ulusal İşguumlcuuml Duumlzenleme Programı (The Kuwaiti Manpower

Restructuring Programme) kapsamında sayılarının 19000 civarında olduğu accedilıklanan işsiz Kuveyt

Tuumlrkiye 3500

Ccedilin 3787

Sudan 3783

Somali 3612


354

vatandaşlarının oumlzel sektoumlrdeki işlere yerleştirilmesi planlanmaktadır Kamuda ccedilalışan Kuveyt

vatandaşlarının oranı 75 civarında iken oumlzel sektoumlrde ccedilalışan Kuveytlilerin oranı 62

duumlzeyindedir Anılan Program ccedilerccedilevesinde Kuveyt vatandaşlarının daha ccedilok oumlzel sektoumlrde

ccedilalışmalarının oumlzendirilmesi amacıyla kıdem tazminatı uygulamasına geccedililmesinin planlandığı


Kuveytrsquoe birccedilok yabancının ziyaretccedili vizesiyle gelip sonradan bu vizelerini ccedilalışma vizesine

doumlnuumlştuumlrduumlkleri bilinmektedir Huumlkuumlmetin işsizlik oranını duumlşuumlk duumlzeyde tutmak iccedilin ccedilalışma

vizesi verilmesi işlemlerini asgari duumlzeye ccedilekme ccedilabalarına karşın ziyaretccedili vizelerinin kolaylıkla

ccedilalışma vizesine doumlnuumlştuumlruumllebilmesi nedeniyle bu vize hamili yabancılar arasındaki reel işsizliğin

hala varolduğunu soumlylemek muumlmkuumlnduumlr

2010 tarihli Oumlzel Sektoumlr İş Yasasında asgari uumlcretin belirlenmesine ilişkin bir huumlkuumlmuumln yer

almaması nedeniyle Kuveytrsquode uygulanan asgari uumlcretler konusunda oumlzellikle temizlik işlerinde

benzin istasyonlarında vb yerlerde ccedilalışan işccedililerin (yiyecek ve barınma işverene ait olmak uumlzere)

aylık uumlcretlerinin 150 KDrsquone kadar indiği goumlzlemlenmiştir

Kuveyt Muumllki Hizmetler Komisyonu 2012 yılı Ağustos ayında yaptığı accedilıklamayla başta kamu

kesiminde olmak uumlzere tuumlm accedilık iş pozisyonlarında oumlncelikle Kuveyt vatandaşlarının istihdam

edilmesinin planlandığını ifade etmiştir

Ccedilalışma ve Sosyal İşler Bakanlığınca Kuveyt vatandaşı kadınların ccedilalışma yaşamı iccedilerisindeki

etkinliğini arttırmak amacıyla ldquoKadın Guumlccedillendirme Projesirdquonin yaşama geccedilirildiği accedilıklanmıştır

Kuveytrsquoin yerli nuumlfusunun yaklaşık 51rsquoinin 21 yaş altındaki ccedilocuk ve genccedillerden oluşması

nedeniyle genccedillere iş fırsatı yaratılması konusu suumlrekli olarak huumlkuumlmetlerin guumlndemini işgal

etmektedir Ancak kamu hizmetlerindeki gerek maaşların yuumlksekliği gerekse ccedilalışma saatlerinin ve

izin suumlrelerinin uygunluğu Kuveytli genccedillere kamuda ccedilalışmayı cazip hale getirmektedir


Kuveyt Ccedilalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı Otomasyon Sistemi Başkanlığınca 20 Mayıs 2012

tarihinden itibaren oturma izni alınması ve yenilenmesi işlemlerinin elektronik ortamda

yapılabileceği accedilıklanmıştır Yeni uygulamayla ccedilalışma izni alınması ve yenilenmesi işlemleri iccedilin

Ccedilalışma Dairelerine gidilmesine gerek duyulmayacaktır

355

Yabancı işccedili ebeveyninin pasaportunun refakat hanesinde bulunan ccedilocuklar iccedilin ziyaretccedili vizesi ile

oturum izni verilmesi uygulamasının sona erdiği Kuveyt makamlarınca 4 Haziran 2012 tarihinde


Ccedilalışma ve Sosyal İşler Bakanlığırsquonca 2012 yılı Kasım ayında yapılan bir basın accedilıklamasında

yabancıların ccedilalışma izinlerinin suumlresi ccedilalışacakları şirketin ticari lisansının geccedilerlilik suumlresini

aşamayacağı ifade edilmiştir


Aktif Nuumlfusİşguumlcuuml Sayıları


Sayı


Yabancı 1810000

Tuumlrk 2000


Kaynak İccedilişleri Bakanlığı Goumlccedilmenlik İşleri Genel Muumlduumlrluumlğuumlrsquonuumln 30042012 tarihli

accedilıklamasıyla Muumlşavirliğimiz verileri

Kuveyt Huumlkuumlmetinin Duumlnya Bankası verilerine goumlre halihazırda 69 seviyesinde olan yabancı

işguumlcuuml oranını 45 duumlzeyine duumlşuumlrme ccedilalışmaları kapsamında niteliksiz işguumlcuumlnuumln (unskilled

labourers) uumllkedeki kalış suumlresinin 6 yıl yarı nitelikli işguumlcuumlnuumln (semi-skilled employees) kalış

suumlresinin ise 8 yıl olarak sınırlandırılmasına gayret ettiği goumlruumllmektedir

Kuveytrsquoin oumlnde gelen oumlzel bankalarından biri olan Kuveyt Ulusal Bankasırsquonın (NBK) 23 Ekim

2012 tarihli ekonomik raporunda uumllkenin toplam (yerli + yabancı) işguumlcuuml sayısının son 1 yıl

iccedilerisinde 6rsquolık bir artış kaydettiği belirtilmiştir

356

Ccedilalışan Vatandaşlarımızın Cinsiyete Goumlre Dağılımı


Erkek Kadın Toplam

1800 200 2000

Bağımsız ccedilalışanlar hariccedil

Kaynak Kuveyt Buumlyuumlkelccedililiği Konsolosluk Şubesi kayıtları ile Muumlşavirliğimiz




Kuwait City 200

Hawalli 750

Ferwaniye 700

Jahra 150

Ahmedi 100


Toplam 2000

Kaynak Kuveyt Buumlyuumlkelccedililiği Konsolosluk Şubesi ile Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Kayıtları




İnşaat 300



Diğer 1580

Toplam 2000

Kaynak Kuveyt Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

357


Kuveytrsquote sayısının 1000 civarında olduğu tahmin edilen bağımsız ccedilalışan vatandaşlarımız

berberlik kuafoumlrluumlk restaurantlokanta işletmeciliği inşaatccedilılık oto tamirciliği kaynakccedilılık

terzilik mobilyacılık taşımacılık gibi mesleklerde hem emeklerini hem sermayelerini katarak kendi

nam ve hesaplarına işyerleri işletmektedirler Bir başka anlatımla uumllkedeki ccedilalışanlarımızın oumlnemli

boumlluumlmuuml işletmecilik yapmaktadır

Kuveytli ve Yabancı Ccedilalışanların Mukayesesi

İşguumlcuuml verileri

Kuveyt İstatistik Kurumunun yayımladığı verilere goumlre uumllkede kamu sektoumlruumlnde ccedilalışanların sayısı

toplam 331333 olup bunun 240170ini Kuveytliler 91163uumlnuuml ise yabancılar oluşturmaktadır

Oumlzel sektoumlrde ise toplam 1221877 kişi ccedilalışmakta olup bunun 61890ı Kuveytlilerden

1159987si ise yabancılardan oluşmaktadır

Uumllkede 2012 yılında Kuveytli işsizlerin sayısı 19061 olarak gerccedilekleşirken bir oumlnceki yıl bu sayı

20573duumlr

Kaynak Kuveyt İstatistik Kurumu

Oumlzel sektoumlrde ccedilalışanlar


Yıl Kuveytli Yabancı


2010 27103 30417 57520 964634 80629 1045263

2011 29101 32334 61435 1015799 87567 1103366

2012 28611 33279 61890 1065183 94804 1159987

358

Kamu sektoumlruumlnde ccedilalışanların iş tuumlruumlne goumlre dağılımı


İdari Genel Teknik Destek Oumlzel Toplam

Kuveytli 518 226781 444 2461 9966 240170

Yabancı 0 6906 32 34 84191 91163

Toplam 518 233687 476 2495 94157 331333

Kamu sektoumlruumlnde ccedilalışanların cinsiyete goumlre dağılımı


Uyruk Cinsiyet

Toplam Kadın Erkek

Kuveytli 130844 109326 240170

Yabancı 36566 54597 91163

Toplam 167410 163923 331333



İşkolları

Aylık Asgari

Uumlcret

Asgari Saat

Uumlcretleri

Ortalama Aylık

Uumlcretler

İnşaat - - 200 KD

TicaretOto Tamirciliği - - 150 KD

Ulaştırma ve İletişim - - 200 KD

EğitimOumlğretim - - 300 KD

Ev Hizmetleri 60 KD 0133 KD 60 KD

Kaynak Tuumlrk ve yabancı ccedilalışanlar ve işverenlerle yapılan goumlruumlşmeler

Ev işccedilileri ve guumlvenlik personeli haricinde Kuveytrsquote oumlzel sektoumlrde asgari uumlcret uygulaması

bulunmamaktadır

359

1123 SOSYAL GUumlVENLİK BİLGİLERİ


Yabancıların Sosyal Guumlvenliğini Duumlzenleyen Mevzuat

Uumllkede sadece Kuveyt vatandaşları ile Koumlrfez İşbirliği Konseyine uumlye uumllke vatandaşları buumltuumlnluumlkluuml

bir sosyal sigorta sistemi kapsamındadır

Koumlrfez İşbirliği Konseyi uumllkelerinde 01 Ocak 2006 tarihinden itibaren Ortak Sosyal Guumlvenlik

Yasasının yuumlruumlrluumlğe girmesiyle tuumlm uumlye uumllkelerde ordu mensupları dahil olmak uumlzere kamu ve

oumlzel kesim ccedilalışanları sosyal sigorta sistemi iccedilersinde yer almışlardır Buna goumlre yaşlılık iş

goumlremezlik ve oumlluumlm sigorta kollarına ilişkin primlerin ccedilalışılan uumllkenin sigorta kurumuna iş kazası

ve meslek hastalıkları primlerinin ise vatandaşı olunan uumllkenin sigorta kurumuna oumldenmesi


Kuveyt sosyal sigortalar mevzuatı uyarınca yabancı ccedilalışanlar (Koumlrfez İşbirliği Konseyi

vatandaşları hariccedil) uzun vadeli sigorta kolları kapsamı dışında tutulmuşlardır dolayısıyla

uumlcretlerinden herhangi bir kesinti yapılmamaktadır Bu youmlnuumlyle Kuveyt Sosyal Guumlvenlik

Kurumursquonca ccedilalışanlarımıza prim iadesinde bulunulması da soumlz konusu değildir

Kuveytrsquote yabancılar sadece genel sağlık sigortası (medical insurance) kapsamı iccedilerisindedir

Ancak Omanrsquoda uygulandığı gibi Kuveytrsquote de yabancıların kamu sağlık sistemi uumlzerindeki

yuumlklerinin azaltılması iccedilin yabancı işguumlcuuml istihdam eden firmalardan ccedilalışanlarına oumlzel sağlık

sigortası yaptırmaları istendiği basında yer alan haberler arasındadır

Sosyal Guumlvenlik Mevzuatı

1976 tarihli ve 61 sayılı Sosyal Guumlvenlik Yasasırsquonın (The Amiri Law Decree No61 of 1976) 2

maddesi ile 1980 tarihli Askeri Emeklilik Yasasırsquonın 1 maddesi uyarınca uumllkede sadece Kuveyt

vatandaşları buumltuumlnluumlkluuml bir sosyal sigorta sistemi kapsamında olup bu sistem sigortalıların

işverenlerin ve hazinenin katkılarıyla finanse edilmektedir Kendi nam ve hesabına ccedilalışan Kuveyt

vatandaşları ise belli sınırlar iccedilerisinde kendileri tarafından belirlenen sigorta prim miktarlarını

yatırmakla yuumlkuumlmluumlduumlr Soumlz konusu katkıların toplanmasından ve sigorta oumldemelerinin

360

yapılmasından sorumlu kuruluş anılan Yasayla kurulan Kuveyt Sosyal Guumlvenlik Kurumursquo (The

Public Institution for Social Security) dur

1988 tarihli ve 11 sayılı Karar (Legislative degree No11 of 1988) ise Kuveyt vatandaşlarının yurt

dışı hizmet borccedillanması hakkına ilişkin koşulları ve usulleri duumlzenlemektedir

Oumlte yandan bir refah devleti olan Kuveytrsquote tuumlm Kuveyt vatandaşları analık yardımı ccedilocuk

parası işsizlik sigortası kira yardımı konut kredisi ve evlilik yardımı vb haklardan

yararlanmaktadır Bu yardımların finansmanı Beveridge sisteminin ilkeleriyle uyumlu olarak devlet

buumltccedilesinden karşılanmaktadır Kuveytrsquoteki sosyal guumlvenlik sisteminin temel kurumlarından birisi de

1982 yılında kurulan Zekat Sandığırsquo (Zakat House) dır

Sigortalı sayılanlar Sosyal guumlvenlik sistemi mesleğe bakılmaksızın Kuveytrsquoteki tuumlm vatandaşları

kapsamaktadır

Sigortalılık kapsamı

- Kamu ve oumlzel sektoumlrde ccedilalışanlar iccedilin yaşlılık malulluumlk hastalık ve oumlluumlm sigortası (1977

yılında yuumlruumlrluumlğe girmiştir)

- İş kazası sigortası

- Serbest ccedilalışan vb iccedilin yaşlılık hastalık ve oumlluumlm sigortası (1981-1986 yılları arasında isteğe

bağlı 1986rsquodan sonra ise zorunlu olarak yuumlruumlrluumlğe girmiştir)

Sosyal guumlvenlik sisteminin kaynakları Kuveytrsquote sosyal guumlvenlik sistemi sigortalı işveren ve

devlet tarafından finanse edilmektedir

İdari teşkilat Sosyal Guumlvenlik Kamu Kurumu bağımsız buumltccedilesi olan tuumlzel kişiliğe sahip bir kamu

kuruluşu olup Maliye Bakanlığırsquonın denetimine tabidir

Temel sistem




Serbest ccedilalışan- Beyan edilen aylık gelirin 5-15i


361


İşveren - Uumlcretlerin toplamının 10u



Destek sistemi



Emeklilik yaşı

Temel sistem

50 yaş (2020 yılına kadar 55e ccedilıkarılacaktır) ve en az 15 yıl prim

48 yaş (erkekler ve evlenmemiş ccedilocuğu olmayan kadınlar 2020 yılına kadar 55e

ccedilıkarılacaktır) ve en az 20 yıl prim

43 yaş (Evli kadınlar ve ccedilocuğu olan kadınlar 2020 yılına kadar 50ye ccedilıkarılacaktır) ve en

az 15 yıl prim

Serbest ccedilalışanlar iccedilin 65 yaş ve en az 15 yıl prim yada 55 yaş ve 20 yıl prim

Askeri personel iccedilin 50 yaş ve en az 15 yıl prim yada 45 yaş ve 20 yıl prim

Ağır işlerde ccedilalışanlar iccedilin yaş sınırı olmaksızın en az 20 yıl prim (Engelli bir eşe yada

ccedilocuğa bakan kadınlar iccedilin en az 15 yıl prim)

Destek sistemi

Temel sistemdeki yaşlılık aylığı koşulları geccedilerlidir

Sigortalıların sayısı ve ortalama uumlcret (KD) (Sivil ccedilalışanlar)

(3132009 - 3132012)

Yıl

Kadın Erkek Toplam

Ortalama

uumlcret Sayı

Ortalama

uumlcret Sayı

Ortalama

uumlcret

Sayı

3132009 504 129772 754 115852 622 245624

3132010 505 138345 756 120939 622 259284

3132011 506 145953 757 126251 622 272204

3132012 520 152622 814 129389 655 282011

Not 1 KD = 742924 TL

362

Emeklilerin sayısı ve ortalama yaşlılık aylığı (KD)

(Bağımsız ccedilalışanlar ve diğer)

Tarih

Kadın Erkek Toplam

Ortalama

aylık Sayı

Ortalama

aylık Sayı

Ortalama

aylık

Sayı

3132009 437 1744 868 474 529 2218

3132010 431 2008 878 494 519 2502

3132011 445 2290 899 519 529 2809

3122012 451 2545 920 534 532 3079

Not 1 KD = 742924 TL

Emeklilerin sayısı ve ortalama yaşlılık aylık (KD)

(Askeri sigorta)

Tarih Ortalama aylık Sayı

3132009 1159 12626

3132010 1168 15020

3132011 1170 15674

3122012 1261 16828

Not 1 KD = 742924 TL



Kuveyt Tuumlrk Okulursquona 144 oumlğrenci devam etmektedir Bunun dışında kalan oumlzel oumlğretim

kurumlarına devam eden Tuumlrk oumlğrenci sayısının 10-15 civarında olduğu tahmin edilmektedir

Kuveytrsquoteki devlet okullarına yabancı oumlğrenciler kabul edilmemektedir

363


Yuumlksek oumlğretime devam eden Tuumlrk oumlğrenci bulunmamaktadır Bu durum Kuveyt Devlet

Uumlniversitelerine yabancı oumlğrencilerin kabuluumlnuumln oldukccedila zor olması yanında oumlzel uumlniversite

uumlcretlerinin yuumlksek olmasından kaynaklanmaktadır

Mesleki Eğitim

Mesleki eğitimden yalnız Kuveyt vatandaşları faydalanabilmektedir


İşguumlcuuml piyasasının yapısal sorunları

22 milyon dolayında yabancının ccedilalıştığı Koumlrfez İşbirliği Oumlrguumltuumlrsquone uumlye uumllkelerde olduğu gibi

Kuveytrsquote de (nuumlfusuna oranla) oumlnemli sayıda (2167000) yabancı işguumlcuuml istihdam edilmektedir

Bununla birlikte Kuveyt Dinarının Amerikan Doları karşısında son yıllarda giderek değer

yitirmesi Kuveytrsquoin bir işguumlcuuml pazarı olarak ccedilekiciliğinin belli oumllccediluumlde azalmasına yol accedilmıştır

Uumllkedeki toplam işguumlcuuml arzı iccedilerisinde vasıfsız işguumlcuuml sayısı oldukccedila fazladır

İşguumlcuuml potansiyelinin etkin kullanımına ilişkin girişimler

İşguumlcuumlnuumln Kuveytlileştirilmesi politikası ve oumlzellikle bazı nitelikli işlerdeki işguumlcuuml accedilığı nedeniyle

huumlkuumlmet yabancı işguumlcuumlne youmlnelinmesinden oumlnce yerleşik işguumlcuuml potansiyelinden yararlanılması

iccedilin oumlnlemler almaya başlamıştır İşguumlcuumlnuumln Kuveytlileştirilmesi işguumlcuuml piyasasının yapısal

sorunlarının aşılmasında idealist fakat gerccedilekccedililiği zayıf bir girişim olarak değerlendirilmektedir

Kuveyt yasaları Kuveytte ccedilalışan yabancıların kendi namlarına iş kurmalarına olanak

tanımamaktadır Bu youmlnuumlyle uumllkede bir işyeri ccedilalıştıracak vatandaşlarımızın buumlrokratik işlemleri

kefilleri aracılığıyla yuumlruumltmeleri gerekmektedir Yaygın olarak uygulanan usul ise ruhsat sahibi

olan (hukuken yetki ve sorumluluk taşıyan) Kuveytli kefilin işletmesini kira kar payı veya hisse

karşılığında bir yabancıya icar etmesidir

364

Yabancıların ccedilalışma yaşamını duumlzenleyen mevzuat

Koumlrfez İşbirliği Konseyi uumllkelerindeki ortak duumlzenlemeler

Koumlrfez İşbirliği Konseyirsquone uumlye uumllkelerde ccedilalışma yaşamını duumlzenleyen değişik yasalar yuumlruumlrluumlkte

olmakla birlikte bu uumllkelerin tamamında yabancıların istihdamına ilişkin ortak uygulamalardan soumlz

etmek muumlmkuumlnduumlr

Bu kapsamda gerek Kuveytrsquote gerekse diğer uumlye uumllkelerdeki vize ve ikamet rejimi kefalet

(sponsorluk) sistemi temeline dayanmaktadır Diğer bir ifadeyle bu uumllkelerde ccedilalışma ve oturum

izni alınması işveren (kefil) tarafından sağlanmaktadır Gerccedilek kişiler yanında ticaret siciline

kayıtlı tuumlzel kişiler de kefil olabilmektedirler

Koumlrfez uumllkelerinin hemen hemen hepsinde işccedili-işveren arasındaki anlaşmazlıklarda Ccedilalışma

Buumlrolarına (S Arabistanrsquodaki adıyla Mekteb Al Amel Kuveytrsquoteki adıyla Şursquoun İccediltimaiye)

başvurulabilmekte burada ihtilafın ccediloumlzuumllememesi durumunda dava İş Mahkemesine intikal

ettirilmektedir


Uumllkemiz ile Kuveyt arasında 30 Mart 2008 tarihinde Ankararsquoda imzalanan ldquoTuumlrkiye Cumhuriyeti

Huumlkuumlmeti ile Kuveyt Devleti Huumlkuumlmeti Arasında İşguumlcuuml Değişimi Hakkında Anlaşmardquo 8 Nisan

2012 tarihinde yuumlruumlrluumlğe girmiştir

365

113 LİBYA




Genel Tuumlrk

5172230 3570


Vatandaşlarımızın İdari Yapılanmalara Goumlre Dağılımı


İdari Yapılanma Toplam

Trablus Boumllgesi 3130

Bingazi Boumllgesi 440

Genel Toplam 3570




Konsolosluk Goumlrev Boumllgesi Doğan Oumllen Evlenen

Trablus Boumllgesi 29 7 20

Bingazi Boumllgesi 2 1 5

Toplam 31 8 25


366



Libyarsquodaki resmi verilere goumlre Libyarsquoda 340 bin işsiz olduğu işsizlerin 56rsquosının 18 ila 32 yaşları

arasında oldukları bunların 228 bininin Savaşccedilı İşleri Komisyonursquona kayıtlı bulunduğu eğitim ve

yatırım alanlarında verilecek desteklerle sıkıntıların atlatılmasına ccedilalışılacağı oumlğrenilmiştir Libya

Ekonomi Bakanlığı Libyadaki genccedil nuumlfusun işsizliğinin ccediloumlzuumlme kavuşturulması ccedilerccedilevesinde

ldquoOumlzel Sektoumlruumln Gelişimi iccedilin İslami Ortaklıkrdquo (ICD) kuruluşu ile kuumlccediluumlk ve orta buumlyuumlkluumlkteki

işletmelerin desteklenmesi iccedilin bir anlaşma imzalamıştır Oumlte yandan Libya Ccedilalışma ve

Rehabilitasyon Bakanlığırsquonın Libyalı oumlğrencilerin yurt dışında eğitim goumlrmesi amacıyla bir

enstituumlnuumln kurulması iccedilin ccedilalıştığı ve 224 milyon avro yatırım yapacağı belirtilmiştir

Tuumlrk Muumlteahhitlik Hizmetleri

Tuumlrk firmalarının Libyarsquoda uumlstlendikleri iş ve proje hacmi 12 milyar doları aşmaktadır Tuumlrkiyersquonin

Libyarsquoyla olan karşılıklı ticaret hacminin 2012 yılında 217 milyar dolar 2013 yılı sonu itibariyle bu

miktarın 3 milyar dolara ccedilıkarılmasına ccedilalışıldığı Tuumlrk firmalarının eski alacaklarının oumldenmesi ve

devrimde meydana gelen zararların tazmini konusunda Libya tarafıyla anlaşma sağlanmasını

muumlteakiben Libyarsquoya doumlnebilecekleri kaydedilmektedir

Libyarsquoda Tamamlanan Kamu Binalari İle Ilgili Projeler ve Şehirleri

No Firma Adı Şehri Proje Adı Adedi Mevcut

Durumu

1 Arsel İnşaat Bingazi Karakol Binası 2 Tamamlandı

2 Cengiz İnşaat Al Beida Emniyet Mdr Binası 2 Tamamlandı

3 Erkem-Yeniguumln Misurata Karakol 1 Tamamlandı

4 Summa Trablus Tarihi okul 1 Tamamlandı

5 MRA Bingazi Sağlık Uumlnitesi 1 Tamamlandı

6 Roumlnesans Misurata Polis Merkezi 1 Tamamlandı

7 Mesa Misurata Havalimanı terminal

binası

1 Tamamlandı

8 Yuumlksel Tobruk Okul 1 Tamamlandı

9 Guumlriş Ankara Libya Okulu

Renovasyon İşleri

1 Tamamlandı

10 Kolin Bingazi Sağlık ocağı 1 Tamamlandı

11 TML Misurata Trafik emniyet binası 1 Tamamlandı

12 Nurol TajuraTrablus Murad Ağa Cami 1 Tamamlandı


367

Bu itibarla Toplam 14 adet proje tamamlanmış durumdadır

Guumlriş firması Libya makamları ile goumlruumlşerek proje değişikliğine gitmiştir

Libyarsquoda Faaliyette Bulunan Muumlteahhitlik Firmaları İle İlgili Son Bilgiler

Yeni Projeler

1) Sembol İnşaat Bingazirsquode rezidans ve otel Projesi 307 milyon dolar

2) Koray İnşaat Trablusrsquota Medine Tower projesi 204 milyon dolar

3) Enka Teknik Ubari Elekrik Santrali projesi 200 milyon dolar

4) Kalem İnşaat Bingazi rezidans alışveriş merkezi projesi 100 milyon dolar (projeye

başlamak iccedilin henuumlz bir ilerleme kaydedilmemiştir)

5) Mimaş İnşaat Bingazi petrol tankı yenileme projesi 10 milyon dolar

6) Emta İnşaat Trablusrsquota ABD Buumlyuumlkelccedililiği binası projesi 18 milyon dolar

7) Oumlzkartallar Trablusrsquota iletişim idaresi binası projesi 7 milyon dolar

8) Kalem İnşaat Bingazirsquode40 adet villa projesi 6 milyon dolar

9) Eren-Tamweel İnşaat Bingazirsquode Ticaret ve Kalkınma Bankası 3 Nolu Kule İnşaatı

projesi 1 milyon dolar


Libyarsquoda yabancıların kendi nam ve hesabına işyeri accedilmaları Libya Mevzuatına goumlre yasak

olduğundan vatandaşlarımız Libyalı işyeri sahipleri ile aralarında bir soumlzleşme yaparak hizmet

sektoumlruumlnde faaliyet goumlsteren en başta lokanta otomobil tamirhanesi mobilya atoumllyesi gibi

işletmeleri ccedilalıştırabilmektedirler İşyerlerinin sayısı kesin olarak bilinmemekle birlikte halen tuumlm

uumllkede 50 civarında olduğu tahmin edilmektedir



Ccedilalışma ve Rehabilitasyon Bakanı Muhammed Suveylim tarafından yapılan en son accedilıklamada

ccedilifte ccedilalışmışlığın oumlnuumlne geccedililmesiyle Genel olarak Libyarsquoda işsizlik oranının 12 olduğunu

beyan etmiştir

Genel oran olarak Libya Ccedilalışma ve Rehabilitasyon Bakanlığınca 400 bin olarak toplam bir sayı

verilmiştir

368

Libyarsquoda genel anlamda yabancılar arasında işsizlik soumlz konusu değildir Zira Libyarsquoya gelen bir

kişinin mutlaka ccedilalışma ve oturum vizelerine bağlı olarak ccedilalışması gerekmektedir Soumlzleşmesi

yenilenen işccedilinin gerekli olan ccedilalışma ve oturumları da yenilenmektedir Aksi halde kişinin kaccedilak

işccedili statuumlsuumlnde değerlendirileceği ve yakalandığı zaman da sınırdaşı edileceği aşikacircrdır

Kaynak Libya Ccedilalışma Bakanlığı


1- Libyada uygulanmakta olan yasal asgari aylık uumlcret 450-LDdir

2- İşsizlik parası uygulaması bulunmamaktadır

3- Sosyal yardımlar ise

bull Aile iccedilinde sakat ccedilocuk bulunması halinde aile yarımı olarak 150-LDı

bull Aile geccedilindiren ve dul kalan eşe 180-LDı

bull Aile geccedilindiren yaşlılara 180-LDı

bull Aile geccedilindirmeyen yaşlılara 130- LDı

4- Ccedilocuk Parası her ccedilocuk iccedilin 100 (yuumlz) LDı şeklinde oumldenmektedir

Libyada ccedilalışan vatandaşlarımızın ortalama aylık uumlcreti 1000- LDı civarında olup kalifiye bir

Tuumlrk işccedilisinin aylık asgari uumlcreti firmanın uumlcret politikası ve yapılan işin ccedileşidimahiyetine goumlre

1200 ndash 1800- LD ı arasındadır


Yaşlılık Maluliyet ve DulYetim Aylıkları

Libyada uzun vadeli sigorta kollarını duumlzenleyen ilk kanun 1957 yılında ccedilıkarılmıştır Bu alanda

yuumlruumlrluumlkte olan kanunlar Emeklilik (1957) Sosyal Sigorta (1958) Sosyal Guumlvenlik (1980

yuumlruumlrluumlk 1981) Maluliyet (1987) Bu kanunlar Askeri personel hariccedil Libyarsquoda ikamet eden buumltuumln

kişileri kapsamaktadır Askeri personel iccedilin ayrı bir sistem mevcuttur

Primler

Sigortalı Kazancın 375i Sigortalının primleri aynı zamanda hastalık hamilelik doğum ve iş

kazası yardımlarını da finanse etmektedir

369

Bağımsız ccedilalışan Beyan edilen gelirin 15675i Primler aynı zamanda hastalık hamilelik

doğum ve iş kazası yardımlarını da finanse etmektedir

İşveren Uumlcretler toplamının 105i yabancı firmalar iccedilin 1125 Primler aynı zamanda

hastalık hamilelik doğum ve iş kazası yardımlarını da finanse etmektedir

Devlet Kazanccedilların 075i ve yıllık suumlbvansiyonlar

Emeklilik yaşı

Erkekler 65 yaş kadınlar 60 yaş kamu goumlrevlileri 62 yaş tehlikeli ve sağlıksız işlerde ccedilalışanlar 60

yaş

Hastalık ve Analık

Libyada hastalık ve analık kollarını duumlzenleyen ilk kanun 1958 yılında ccedilıkarılmıştır Halihazırda

geccedilerli olan kanun ise 1981 yılında yuumlruumlrluumlğe giren Sosyal Guumlvenlik Kanunursquodur

Kapsam

- İşverenin sorumluluğu Tuumlm ccedilalışanlar nakdi yardım kapsamındadır

- Sosyal sigorta Bağımsız ccedilalışanlar (nakdi yardımlar) ccedilalışan ve bağımsız ccedilalışanlar (tıbbi

yardımlar)

Primler

Sigortalı Nakdi yardımlar Uzun vadeli sigorta primlerinden karşılanmaktadır

Tıbbi yardımlar Kazancın 15i

Bağımsız ccedilalışan Nakdi yardımlar Beyan edilen gelirin 15i

Tıbbi yardımlar Beyan edilen gelirin 35i

İşveren Nakdi yardımlar Analık yardımlarının toplam maliyeti

Tıbbi yardımlar Uumlcretler toplamının 245i

370

Devlet Nakdi yardımlar Bağımsız ccedilalışanların gelirlerinin 075i

Tıbbi yardımlar Kazanccedilların 5i

İş Kazası

Libyada iş kazası kolunu duumlzenleyen ilk kanun 1958 yılında ccedilıkarılmıştır Hacirclihazırda 1981 yılında

yuumlruumlrluumlğe giren Sosyal Guumlvenlik Kanunu uygulanmaktadır

Kapsam

İşverenin sorumluluğu Tuumlm ccedilalışanlar nakdi yardım kapsamındadır

Sosyal sigorta Bağımsız ccedilalışanlar (nakdi yardımlar) ccedilalışan ve bağımsız ccedilalışanlar (tıbbi

yardımlar)

Primler

Nakdi yardımlar Uzun vadeli sigorta primlerinden karşılanmaktadır

Tıbbi yardımlar Hastalık ve analık sigorta primlerinden karşılanmaktadır

İşsizlik

İşsizlik Oumldeneği yardımı ve miktarları asgari sigortalılık suumlresi ve azami yararlanma suumlreleri

konusunda yapılan araştırma neticesinde işsiz olan bir kişi işsizliğini ispat etmesi kaydıyla

Kalkınma Fonu Sisteminden iş bulana dek ayda 500 - LD Tutarında işsizlik oumldeneği almaktadır İş

bulması halinde sistemden ccedilıkartıldığı bildirilmiştir

Ccedilalışma ve Rehabilitasyon Bakanlığırsquonın uumllkedeki işsizlik oranının 12 bazen 15 olduğunu ve

işsizlerin sayısının 160 bini geccedilmediğini duyurduğu 2009rsquoda 207 ve 2011rsquode 195 olan işsizlik

oranının duumlşmeye devam ettiği bununla birlikte gerccedilek işsizlik oranının 30 civarında olduğunun

tahmin edildiği ve genccediller arasında işsizliğin yaygın olduğu belirtilmiştir

371

Sosyal Guumlvenlik Alanında Yaşanan Oumlnemli Olaylar ve Gelişmeler

Libyada ccedilalışırken geccedilirdiği bir iş kazası sonucu malul olan ya da oumllen vatandaşlarımızın geride

kalan hak sahiplerine Libya Sosyal Guumlvenlik İdaresince bağlanan aylıkların oumldenmesi Libyarsquoda

meydana gelen rejim değişikliği suumlrecinde durmuştur

Hak sahibi vatandaşlarımızın aylıklarının oumldenmesi konusunda Libya idaresince istenen bilgi ve

belgeler kuruma teslim edilmiş ve bunun sonucunda 52 vatandaşımızın kısmi olarak aylık transferi

gerccedilekleştirilmiş olup 6 kişinin ise işlemleri halen suumlruumlduumlruumllmektedir


Mevzuat Değişikliği ve Oumlnemli Yargı Kararları

Kuzey Afrika uumllkelerinde meydana gelen siyasi gerilimler ve ardından yaşanan rejim

değişikliklerinin doğal bir sonucu olarak başta Tunus ve Libya olmak uumlzere birccedilok kişi Avruparsquoya

goumlccedil etme girişiminde bulunmaktadır

Libya ile Avrupa Birliği arasında bu ccedilerccedilevede yasadışı goumlccediluuml oumlnleme konusunda bir işbirliği

anlaşması imzalanmıştır Avrupa Birliğinin Libyarsquonın sınır guumlvenlik goumlrevlilerini eğitmek ve

guumlney sınırlarının daha iyi denetlenmesinin sağlanılmasına ccedilalışılacağı belirtilmiştir

Bu konuyla ilgili olarak Libya Yasadışı Goumlccedille Muumlcadele İdaresince 4 Ocak guumlnuuml yapılan

accedilıklamada 2013 yılında yakalanan ccediloğunluğu Nijer Sudan ve Ccedilad vatandaşı 40 bin yasadışı

goumlccedilmenden 30 binden fazlasının sınır dışı edildiğinin ve goumlccedilmenlerin barınmaları ve sınır dışı

edilmeleri iccedilin İdarenin 25 milyon dinar harcadığı bildirilmiştir



20031976 tarihinde imzalanan Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi 01101976 tarihinde

Soumlzleşmenin uygulanmasına ilişkin İdari Anlaşma ise 20011977 tarihinde yuumlruumlrluumlğe girmiştir

372

13091984 tarihinde imzalanan ikinci Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi 01091985 tarihinde

yuumlruumlrluumlğe girmiştir Bakanlar Kurulunun 09011985 tarih ve 3148 sayılı Kararı ile onaylanan

1985 tarihli Soumlzleşme 11031985 tarih ve 18691 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır Bu

Soumlzleşmenin Uygulanmasına Dair İdari Anlaşma (22091985 tarih ve 18876 sayılı RG)

09081985 tarihinde imzalanmıştır

Soumlzleşme ccedilerccedilevesinde oluşturulan ve Soumlzleşmenin uygulanmasında karşılaşılan sorunları gidermek

ve uygulamayı kolaylaştırmakla goumlrevli ldquoTuumlrkiye-Libya Sosyal Guumlvenlik Teknik Komitesirdquo

aralıklarla toplanmaktadır Komitersquonin IX ve son toplantısı 22-26 Şubat 2010 tarihlerinde

Ankararsquoda gerccedilekleşmiş ancak bir sonraki toplantı Libyarsquodaki iccedil karışıklıklar nedeniyle

yapılamamıştır


Tuumlrkiye-Libya İşguumlcuuml Anlaşması 5 Ocak 1975 tarihinde imzalanmıştır Soumlzkonusu Anlaşma

17021975 tarih ve 79453 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla onaylanarak 13 Mayıs 1975 tarih

ve 15235 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır

373






Genel Toplam 150483 135774 286257

KKTC Toplam 94578 95916 190494

Yalnız KKTC 67140 69222 136362

KKTC-Tuumlrkiye 19755 18330 38085

KKTC Diğer 7683 8364 16047

Tuumlrkiye 47842 3708 80550

Kaynak Devlet Planlama Oumlrguumltuuml (DPOuml) 2013 yayınları




Erkek 6430 12411 22609 1871 43321

Kadın 6675 11324 17300 1930 37229

Toplam 13105 23735 39909 3801 80550

Kaynak Devlet Planlama Oumlrguumltuuml (DPOuml) Aralık 2011 Nuumlfus sayımından tahmini



EyaletBoumllge İdari Yapılanma

(Boumllge Adı)

Erkek

Kadın

Toplam

Lefkoşa 17982 12467 30449

374

Gazimağusa 9610 6583 16193

Girne 14196 9648 23844

Guumlzelyurt 4761 3315 8076

İskele 1293 695 1988

Genel Toplam 47842 32708 80550

Kaynak Devlet Planlama Oumlrguumltuuml (DPOuml)2012 yayınlar




Tuumlrkiye 47842 32708 80550

Birleşik Krallık 1848 1843 3691

Tuumlrkmenistan 665 1095 1760

Nijerya 987 292 1279

İran İslam Cumhuriyeti 646 506 1152

Pakistan 939 136 1075

Bulgaristan 417 503 920

Azerbaycan 613 222 835

Diğer 1948 2553 4501

Genel Toplam 8063 7150 15213

Kaynak DPOuml 2012 yayınları



Yıllar 2010 2011 2012 2013

Doğum işlem sayısı 2250 2237 2186 2410

Oumllen İşlem sayısı 200 225 227 241

Akdedilen nikah sayısı

Evlenenler

178 950 163 130 Kaynak Buumlyuumlk Elccedililik Konsolosluk Şubesi Aralık 2013

375



KKTCde ccedilalışma ziyaret oumlğrenci ikamet ve iş kurma izni bitmiş olmasına rağmen uumllkeden

ayrılmayan cezalı duruma duumlşmuumlş yabancılar hakkında Cumhuriyet Meclisinin 05122011 tarihli

oturumunda goumlruumlşuumllerek bazı değişikliklerle kabul ettiği ve 09122011 tarihinden 06022012

tarihine kadar 60 guumln suumlreyle yuumlruumlrluumlkte kalan muhaceret affı adı altında ccedilıkartılan Yabancılar ve

Muhaceret (Değişiklik) Yasasından toplamda 9543 kişi vatandaşlarımızdan da 8455 kişi

yararlanmıştır Aynı mahiyette 2009 yılında doumlrduumlncuumlsuuml yapılan (kolaylık) yasasından kayıt dışı

2170 ccedilalışanımız yararlanmıştır Aralık 2011 af sonrasında işguumlcuuml taleplerinin azalması şirketlerde

yaşanan ekonomik daralma nedeniyle geri doumlnuumlşlerde aynı oranda ccedilalışmaikamet izinlerinin

alınabilmesi muumlmkuumln olamamıştır

KKTClsquode 21545i erkek 5193uuml de kadın olmak uumlzere ccedilalışan toplam 26738 sigortalı

vatandaşımız bulunmaktadır


Yabancıların Ccedilalışma İzinleri (Değişiklik) Yasası

Yabancıların kaccedilak olarak istihdamı ile ilgili olarak kaccedilak işccedili ccedilalıştıran işverenlere beş asgari

uumlcret kadar idari para cezası uygulanmasını oumlngoumlren Yabancıların Ccedilalışma İzinleri Değişiklik

Yasası uygulanmaya konmuş ancak uygulamaların sonucunda Bakanlık yoğun bir şekilde

işverenlerin baskısı altında kalmıştır


Aktif Nuumlfus İşguumlcuuml Sayıları ve Oranları

DPOuml tarafından 2011 yılı Ekim ayında gerccedilekleştirilen Hane Halkı İşguumlcuuml (HİA) sonuccedillarına goumlre

KKTCrsquode sivil nuumlfus 266087 kişi olarak tahmin edilmiştir Soumlz konusu sivil nuumlfusun 130680rsquoi

ilccedile merkezlerinde 135407 kişisi ise bucak ve koumlylerde yaşamaktadır

376

Yine anılan kurum tarafından 2011 yılı Ekim ayında yapılan anket sonuccedillarına goumlre kurumsal

olmayan ccedilalışma ccedilağındaki (15 ve daha yukarı yaştaki) nuumlfus 215721 kişi olarak tahmin edilmiştir

Kurumsal olmayan ccedilalışma ccedilağındaki 107947 (500) kişi ilccedile merkezlerinde bulunmaktadır 15

ve daha yukarı yaştakilerin 344rsquouuml Lefkoşarsquo da 238rsquoi Gazimağusarsquo da 241rsquoi Girnersquo de

102rsquosi Guumlzelyurtrsquo ta ve 75rsquoi ise İskelersquode ikamet etmektedir

Yerleşim

Yeri

15 Yaştaki

Kurumsal

Olmayan

Sivil

Nuumlfus

İşguumlcuuml

İstihdam

İşsiz

İşguumlcuumlne

Katılma

Oranı

()

İstihdam

Orani

()

İşsizlik

Oranı

( )

Genccedil

Nuumlfusta

İşsizlik

Oranı(1)

()

Lefkoşa 74232 39292 36 220 3072 529 488 78 213

GMağusa 51283 24296 20 696 3600 474 404 148 267

Girne 52047 26569 24 960 1610 510 480 61 161

Guumlzelyurt 21922 9936 8 817 1119 453 402 113 200

İskele 16237 7421 6 411 1010 457 395 136 490

Toplam 215721 107514 97103 10411 498 450 97 231

Kaynak DPOuml 2012

(1) 15-24 yaş grubunda olanlar


Ocak 2012 itibarıyla


20 Yaşın Altı 508 123 631

20-25 Yaş Arası 1208 283 1491

25-30 Yaş Arası 2066 386 2452

30-35 1554 463 2017

35-40 3280 554 3834

40-45 5742 773 6515

45-50 4671 793 5464

50-55 2342 762 3104

377

55-60 1664 554 2218

Genel Toplam 23035 4691 27726




KKTC TC Diğer Toplam

Lefkoşa 24800 12197 1858 3855

Girne 5566 8742 1674 15882

Magosa 7857 4273 210 12240

İskele 1614 1086 146 2746


Lefke 281 500 35 479

Genel Toplam 41985 27726 4050 73761





İnşaat 8500


Madencilik ve Taşocakları 1700

İmalat sanayi 4995

Enerji Su 760


Gastronomi 150



Ev Hizmetleri 1895

Toplam 27726

Kaynak KKTC Sosyal Sigortalar Dairesi

378


KKTC Ekonomi ve Turizm Bakanlığı Şirketler Mukayyitliği verilerine goumlre Tuumlrkiye Cumhuriyeti

Kaynaklı Kolektif + Komandit nitelikli 51 Ticari 681 Ltd 632 olmak uumlzere toplamda 1425

kadar ticari şirket bulunmaktadır Ayrıca 2638 vatandaşımız şahıs olarak buradaki şirketlerin

ortağı Tuumlrkiyersquode tescilli 217 şirketin de KKTCrsquode faaliyet goumlsteren şirketlerin ortağı

durumundadır Oumlte yandan Tuumlrkiye Cumhuriyeti tescilli bir sendika (MET-SEN) doumlrt vakıf

hissedarı bir de Tuumlrkiye Cumhuriyeti tescilli bir dernek faaliyet goumlstermektedir Şirketler

Mukayyitliği verilerine gore Tuumlrkiye Cumhuriyeti ve KKTC ortaklı şirketler genel olarak inşaat

bankacılık otelcilik sigortacılık hizmet ve gıda sektoumlrlerinde faaliyet goumlstermektedirler

Oumlte yandan Sosyal Sigortalar ve Sosyal Guumlvenlik Yasaları kapsamında aktif sigortalılara dayanan

verilere goumlre genel olarak KKTC de 8694 kişinin işveren statuumlsuumlnde kayıtlı olarak faaliyet

goumlsterdiği 1564 kişinin ise İsteğe Bağlı yatırım yapanlarla birlikte bağımsız ccedilalışanların toplam

10257 olduğu kurum kayıtlarından anlaşılmaktadır

Kaynak KKTC Şirketler Mukayyitliği ile SSD 2013 kayıtları 331


Asgari Uumlcret Tespit Komisyonu 22 Ocak 2013 tarihinde gerccedilekleştirdiği toplantıda brut asgari

uumlcretin 1300- TLrsquoden 1415- TLrsquoye yuumlkseltilmesine karar vermiştir (Net 1121-TLrsquoden 1231-

TL)

Asgari Uumlcret Tespit Komisyonu kararı uyarınca saatlik asgari uumlcret 816 TL guumlnluumlk 6530 TL

haftalık 32650 TL olmak uumlzere aylık 1415 TL olarak belirlenmiştir Hizmet akdi ile ccedilalışanların

prime esas kazanccedil ortalaması 2185 - 2555 TL arasında değişmektedir

Ocak 2014 itibarıyla asgari uumlcret bruumlt 1560-TL olarak uygulamaya konulmuştur

Kaynak Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı 2012-2013

379


11022013 tarihinden 07112013 tarihleri arasında KT Hemşireler Sendikası Kamu-İş Buumlro-İş

ve KTOumlS tarafından 2 si genel grev olmak uumlzere toplam 8 kamu işyerinde grev uygulanmıştır

Bunlardan en uzun suumlreli grev 40 guumln suumlreyle Buumlro-İş sendikasının taraf olduğu Mehmetccedilik

Belediyesinde uygulanmış olup etkilenen ccedilalışan sayıları hakkında bilgi temini muumlmkuumln

olamamıştır

Ayrıca 01012013- 30122013 tarihleri arasında 67 işyerinde 28 kadar farklı sendika tarafında

işverenlerle TİS imzalanması gerccedilekleştirilmiştir

Kaynak CcedilSGB Sendikalar Mukayyitliği


DPOuml tarafından 2011 yılı Ekim ayında gerccedilekleştirilen anket (HİA) sonuccedillarına goumlre toplam işsiz

sayısı 10411rsquodir Buna goumlre işsizlik oranı KKTC genelinde 97rsquodir KKTC genelinde işsizlik

oranı erkeklerde 80 kadınlarda ise 131 olarak kaydedilmiştir

10411 olarak tahmin olunan işsizlerin 5755 kişisi yani 553 uuml ilccedile merkezlerinde 4655 kişisi

de (447) bucak ve koumlylerde bulunmaktadır 148 ile en yuumlksek işsizlik oranı Gazimağusa da

61 ile de en duumlşuumlk işsizlik oranı Girne de tahmin olunmuştur 15-24 yaş gurubundaki genccedil

nuumlfusun işsizlik oranı ise 23 1 olarak belirlenmiştir Ccedilalışma Dairesi tarafından hazırlanan işsizlik

verilerine goumlre 2012 yılı doumlrduumlncuuml doumlneminde toplam 907 kişi olan kayıtlı işsiz sayısı 2013 yılı

aynı doumlneminde yuumlzde 728 oranında azalmış ve 841 kişiye gerilemiştir 2013 doumlrduumlncuuml doumlnemi

işsizlik verileri cinsiyet kompozisyonuna goumlre incelendiği zaman aktif kayıtlı işsizlerin yaklaşık

51 i erkelerden 49 u kadınlardan oluşmaktadır 2013 yılı uumlccediluumlncuuml doumlneminde iş isteği ile

bekleyen kişi sayısı 878 iken 2013 doumlrduumlncuuml doumlneminde iş isteği ile yeni muumlracaat eden kişi sayısı

894 olmuştur 2013 doumlrduumlncuuml doumlnemde kayıttan duumlşen 816 kişi ve işe yerleştirilen 115 kişi ile

birlikte Aralık 2013 sonu itibanyla iş isteği ile bekleyenlerin sayısı 841 e gerilemiştir

KKTC DPOuml tahmini rakamlarına goumlre 2013 yılı istihdam 101181 İşguumlcuumlne Katılma Oram 494

İstihdam Oranı 453 İşsizlik Oranı ise 97 olarak tahmin olunmuştur

380

Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli 4 711 131 5 700 80 10 411 97

Kaynak Ccedilalışma Dairesi 2012

Yabancılar arasında işsizlik yok denebilecek durumdadır



Emeklilik Sistemleri

KKTCrsquode emeklilik sistemleri accedilısından 2008 yılına kadar devam eden ccedilok parccedilalı ve dağınık yapı

1 Ocak 2008rsquode yuumlruumlrluumlğe giren Sosyal Guumlvenlik Yasasıyla birlikte yerini tuumlm ccedilalışanlar iccedilin norm

ve standart birliği sağlayan tek ccedilatılı bir yapıya terk etmiştir Ancak Sosyal Guumlvenlik Yasası 1

Ocak 2008rsquoden sonra ilk defa bir sosyal guumlvenlik sistemine dahil olan kişilere uygulandığı iccedilin 1

Ocak 2008 oumlncesindeki ccedilok parccedilalı yapı da devam etmektedir

Farklı emeklilik sistemlerine dacirchil olan kişilerin 9000 guumln (25 yıl) fiili prim yatırımı yapılması

halinde geccedilerli olan emeklilik yaşları Sosyal Sigortalar Yasasırsquonda 50 (1 Şubat 2012rsquode yuumlruumlrluumlğe

giren yasa ile emeklilik yaşı 35 yaşından kuumlccediluumlk olanlarda doğrudan 35-45 yaş arasında olanlarda

ise kademeli olarak 60rsquoa ccedilıkarıldı) Sosyal Guumlvenlik Yasasırsquonda 60 Devlet memurları iccedilin

Emeklilik Yasasırsquonda 1987 sonrası goumlreve başlayan kamu goumlrevlileri iccedilin 55rsquotir 1987 oumlncesi goumlreve

başlayan kamu goumlrevlileri iccedilin ise yaş koşulu olmadan 10 veya 15 yıl hizmet koşulu emeklilik iccedilin

yeterlidir

Sosyal Sigortalar Affı

İşverenin ihmali yuumlzuumlnden sigorta primleri oumldenmemiş olan sigortalıların borccedillarını kapatabilmesi

ve tekrar sosyal guumlvenlik şemsiyesi altına alınabilmesi iccedilin mağdur ccedilalışanlar ile prim oumldeme

guumlccedilluumlğuumlne duumlşmuumlş kişi ve kurumlarına gecikmiş prim ile gecikme zamlarını oumldeyebilmeleri

amacıyla ccedilıkarılan Sosyal Sigorta Affı 2011 yılı Eyluumll ayında yuumlruumlrluumlğe girmiştir Yasa kapsamında

29 Şubat 2012 tarihine kadar başvurular alınmış ve sigorta peşinatlarının son oumldeme tarihi 30 Mart


381

Sosyal sigorta affı ile iki farklı oumldeme planı oumlngoumlruumllmuumlştuumlr Bunlardan birincisi sigorta primleri ve

gecikme zamlarının 30unun peşin ve geriye kalan primlerin 70inin de en ccedilok 36 ay vade ile

oumldenmesidir Bu durumda gecikme zamlarının 70i bağışlanmıştır İkincisi ise prim borccedillarının

tek bir defada ve peşin olarak oumldenmesi seccedileneğidir Bu durumda ise 2000-2009 yılları arasındaki

gecikme zammının 80 ve 2010 ile 2011 Haziran ayı arasındaki gecikme zamlarının 90ı af

kapsamına alınmıştır

Sosyal Sigorta Affına 6490 başvuru yapılmış olup pek ccediloğu işyerlerine aittir Bu başvuruların

yaklaşık 10000 kişiyi etkilediği tahmin edilmektedir

Oumlte yandan aftan yararlanmak iccedilin başvuranlardan yaklaşık 2000 kişi (3000-4000 ccedilalışanı

etkilemiştir) mali yuumlkuumlmluumlluumlğuumlnuuml de yerine getirmiş olup bu yolla Sigortalar Dairesine 20 Milyon

TL giriş sağlanmıştır Nitekim sadece SSK şubelerinden 2012 yılının ilk ccedileyreğinde yapılan tahsilat

toplamında goumlzlenen yaklaşık 186 milyon TLrsquolik artış bu durumu teyit etmektedir

Kaynak CcedilSGB ve SSD 2012 Raporları

Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı

Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı gerccedilekleştirmekte olduğu uygulamalarında ccedilalışma

hayatının ve sosyal yaşamın her alanında ccedilağdaş gelişmeye youmlnelik sosyal barışı sağlayıcı kalıcı

ve suumlrduumlruumllebilir politikalar uumlretme ve bu politikaları uygulama youmlnuumlndeki temel prensipleri

uumlzerinde ccedilok yetersiz imkanlarla hizmet vermeye ccedilalışmaktadır

Ana Hizmet Birimleri

1- Ccedilalışma Dairesi

2- Sosyal Sigortalar Dairesi

3- İhtiyat Sandığı Dairesi (Bağlı Kuruluş)

4- Sosyal Hizmetler Dairesi

5- Sendikalar Mukayyitliği ve bu birimlere bağlı ve her kazada teşkilatlanmış şube amirlikleri

olarak hizmet vermektedir

Yukarıda belirtilen ana hizmet birimlerinden sadece İhtiyat sandığının işleyişi uumllkemiz

kurumlarından farklılık taşımaktadır

382

İhtiyat Sandığı 3493 sayılı yasa altında faaliyet goumlstermekte olup bu fonun amacı 1963 olayları

ile Kıbrıs Cumhuriyetinden dışlanan Tuumlrk Toplumu ccedilalışanlarının hiccedilbir ekonomik ve sosyal

menfaat ve guumlvencesi olmadan ccedilalışmak durumunda bırakılmaları sonucunda Geccedilici Tuumlrk

Youmlnetimi 1972 İhtiyat Sandığı Yasasını hayata geccedilirmiştir 1121973 tarihinden beri

yuumlruumlrluumlkte olup 1993 yılında guumlnuumln şartlarına uygun olarak yapılan son değişikliklerle 3493

İhtiyat Sandığı Yasası olarak isimlendirilmiştir

Kanun koyucu Kuzey Kıbrıs Tuumlrk Cumhuriyetirsquonde istihdam edilen muumlstahdemlere

işverenlere ve kendi nam ve hesabına bağımsız ccedilalışanlara sosyal guumlvencelerinin sağlanması ve

emeklilik veya yaşlılık aylığı alma hakkı kazandıkları zaman yatırımlarına karşılık emeklilik

ikramiyesi verilmesini amaccedillamıştır Fon işccedili işveren ve devlet temsilcilerinden oluşan bir

Youmlnetim Kurulu tarafından youmlnetilmekte olup 2008 sonrası ccedilalışma izni ile gelen yabancılar bu

fonrsquoun sağladığı haklardan yararlanamamaktadır


Emeklilik Yaşının 60rsquoa Yuumlkseltilmesi

2011 yılı Aralık ayında KKTC Cumhuriyet Meclisirsquonce kabul edilen Sosyal Sigortalar (Değişiklik)

Yasası ile 1 Şubat 2012 tarihinden itibaren soumlz konusu Yasa kapsamına girenlerin emeklilik yaşı

kademeli olarak 60rsquoa yuumlkseltilmiştir Yasaya goumlre 35 yaş ve altındaki herkes 60 yaşında emekli

olabilecektir 36-44 yaş arasında kademeli emeklilik oumlngoumlruumllmektedir 45 yaşından buumlyuumlk olanlar

ise eski yasaya goumlre 50 55 ve 60 yaşlarında emekli olabilecektir

Aşağıdaki tabloda farklı yaş grupları itibarıyla emeklilik yaşları yer almaktadır

Yaş 50 yaş 25 yıl prim şartı 55 yıl 15 yıl prim şartı 60 yaş 15 yıl prim şartı

44 51 56 60

43 52 57 60

42 53 58 60

41 54 59 60

40 55 60 60

39 56 60 60

38 57 60 60

37 58 60 60

36 59 60 60

35 60 60 60

Kaynak CcedilSGB 2012

383

Yasa ile prim oranları yeniden duumlzenlenmiş olup işccedili sigorta prim oranı 8rsquoden 9rsquoa işveren

sigorta prim oranı 10rsquoden 11rsquoe yuumlkseltilmiştir Hem işccedili hem de işveren İhtiyat Sandığı kesintisi

oranları ise 5rsquoten 4rsquoe duumlşuumlruumllmuumlştuumlr İşverenin kendi adına oumldediği sigorta oranı ise 15rsquoten

17rsquoye ccedilıkarılmıştır Oumlte yandan ccedilalışma guumlcuumlnuumln uumlccedilte ikisini kaybedenlerin malulen emekli

olabilmesi iccedilin en az 5 yıl prim oumldemiş olma koşulu getirilmiştir Bu şartı yerine getiremeyenler

Ccedilalışma Dairesirsquonin Oumlzuumlrluumller Yasasından yararlandırılmaktadır

Sosyal Sigortalar (Değişiklik) Yasası

Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı ldquoSosyal Sigortalar (Değişiklik) Yasası ve Sosyal

Guumlvenlik (Değişiklik) Yasasınırdquo 1 Şubat 2012 tarihinde yuumlruumlrluumlğe koymuştur Bahse konu

yasalar ile kadın sigortalılara ve oumlzuumlrluumllere geccedilmişe nispetle oumlnemli kazanımlar sağlanmıştır

Şoumlyle ki Oumlzuumlrluuml sigortalılardan yaş haddine bakılmaksızın 25 fiili hizmet yılını dolduranlara

emeklilik hakkı sağlamıştır Kadın sigortalılara ise daha oumlnceki yasa ile veirlen doğum oumlncesi

ve sonrası 6 şar haftalık doğum izni 8rsquoer haftalık suumlreye ccedilıkartılmıştır

Oumlnemli Yargı Kararları

Tarih Tuumlr Mahkeme Taraflar Konu Yasa Maddesi

16012012 Yargıtayhukuk Numara25201 1 D No 12012

Uumllfet Emin ile KKTC Başsavcısı arasında

Emeklilik maaşından kesinti yapıldığı iddiası ile dava accedilılması - Davacının taleplerinin Yuumlksek İdare Mahkemesinin yetki alanına girdiği bulgusu ile davanın iptal

edilmesi - Davacının iptal kararını istinaf etmesi - İstinafın oyccedilokluğu ile reddedilmesi Mahkemenin yetkisi - Oumln itiraz - Kararın youmlnetsel bir karar olması ve Kaza Mahkemesinin konuya ilişkin karar

vermeye yetkili olmaması

402010 Emeklilik (Değşiklik) Yasası - 392010 Gelir Vergisi

(Değişiklik) Yasası

27012012 Yargıtayhukuk Numara63200 9 D No22012

Orkun Aytaş ile Şekerbank (Kıbrıs) Ltd arasında

Iş akdi - Iş akdinin ihbarsız ve tazminatsız feshedilmesi nedeniyle tazminat ve iş akdinin haksız

feshedildiğine ilişkin tespit kararı talebi - İlk Mahkemenin talebi reddetmesi uumlzerine Davacının istinaf dosyalaması - İstinafın kabul edilerek İlk Mahkeme huumlkmuumlnuumln iptal edilerek Davacı lehine

tazminat yasal faiz ve dava masrafları iccedilin huumlkuumlm verilmesi

2292 sayılı Iş Yasası madde 15(6)(A) 13

Kaynak KKTC Yuumlksek Mahkeme 2012 (2013 Raporu henuumlz ccedilıkmamıştır)

384


Sosyal Sigortalar ile Sosyal Guumlvenlik Yasasına Tabi Aktif Sigortalıların Toplamı


Boumllgeler KKTC Uyruklu TCUyruklu Diğer Toplam

Lefkoşa 25018 12842 1932 39792

Girne 5687 8798 1714 16199

Gazimağusa 7953 4324 217 12494

İskele 1633 1004 153 2790


Lefke 467 195 37 699

Toplam 42663 27996 4210 74869

Yukarıdaki tablolarda belirtildiği uumlzere KKTC de ccedilalışma izinli ccedilalışan vatandaşlarımızın sayısı

23035 erkek 4961 kadın olmak uumlzere toplam 27996rsquodır Uumllkede ccedilalışan diğer yabancıların sayısı

ise 2089rsquou erkek 2141rsquou kadın olmak uumlzere toplam 4210rsquodur

Aktif Nuumlfus İstihdam Verileri


2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

İşguumlcuuml 101366 99149 101104 104490 106117 108160 110323 -

İstihdam 91815 89787 91223 91556 93498 95706 97685 101181

İşsiz 9522 9361 9881 12941 12619 12454 12638 10677

GRYrsquode

ccedilalışanlar

4093 2643 3252 2595 800

İşguumlcuumlne

Katılma

Oranı

532 502 501 499 496 495 493 494

İstihdam

Oranı ()

482 454 452 437 437 438 437 453

İşsizlik

Oranı ()

94 94 98 124 119 115 115 97

Guumlney Kıbrıs Rum Youmlnetim

385



Yıllar Aktif Sigortalı Pasif Sigortalı AktifPasif Oranı

2007 72385 23858 303

2008 72942 24763 295

2009 66623 25793 258

2010 70331 27042 260

2011 71144 28186 252

2012 74869 29357 255 Kaynak CcedilSGB SSD2007-2012 verileri




Bağımlı Bağımsız Genel

22782 - Yaşlılık

- Maluliyet 1176

- Oumlluumlm (Dul Yetim) 6464

- İşsizlik 1615

Kaynak CcedilSGB SSD


İşccedili Sigorta prim kesintileri (732007 Madde 5 Fıkra 123 ve 4)


İş Kazası ve Meslek

Hastalıkları Sigortası -

Min 05

Max 6 -

Min 05

Max 6

Hastalık Sigortası 2 2 2 6

Analık Sigortası - 05 05 1

Malulluumlk Yaşlılık ve

Oumlluumlm Sigortası 6 7 3 16

İşsizlik Sigortası 1 1 1 3

Toplam 9 Min 11

Max 165 65

Min 265

Max 32

386

Kendi nam ve hesabına ccedilalışanlar ile İşveren durumundaki gerccedilek kişilerden kesilen sigorta

prim oranları (732007- Madde 5 Fıkra 56 uyarınca)

Sigorta Kolları İşveren Devlet Toplam

İş Kazası ve Meslek Hastalıkları

Sigortası

Min 05

Max 6 -

Min 05

Max 6

Hastalık Sigortası 4 2 6

Analık Sigortası 05 05 1

Malulluumlk Yaşlılık ve Oumlluumlm Sigortası 12 4 16

İşsizlik Sigortası - - -

Toplam

Min 17

Max 225 6

Min 235

Max 29

Kaynak KKTC SS Dairesi 2013 verileri


İşsizlik oumldeneğinin sigortalıya oumldenecek guumlnluumlk miktarı resmi aylıkasgari uumlcretin 175rsquoi olarak

uygulanmaktadır 2012 yılı asgari uumlcret 1300 TL olup guumlnluumlk miktar 1733 sigortalının

geccedilindirmekle yuumlkuumlmluuml olduğu (3 kişiye kadar) her bir kişi iccedilin guumlnluumlk miktarın 25rsquoi kadar

eklenmektedir

İşsizlik Oumldenekleri



5400 guumln ve uumlzeri işsizlik sigortası primi oumldemiş olan sigortalı iccedilin 180 guumln işsizlik oumldeneği

oumldenmektedir

İşsizlik oumldeneği suumlresi sigortalının işsiz olarak ilk kaydını yaptırdığı tarihi takip eden 4 guumlnuumlnden

itibaren 1 yıl iccedilinde suumlrekli veya kesintili olarak verilmektedir

387




Uumllke Geneli 169 147 Oumlluumlm 140 316

Kaynak KKTCSS Dairesi 2013 verileri


2012 (TL

)

01012013 (TL) Accedilıklama

Asgari Uumlcret 1300 141500 01012013 tarihi itibarıyla

İşsizlik OumldeneğiGuumlnluumlk 1733 1886 1415 75 =1886

Sigortalının Geccedilindirmekle

Yuumlkuumlmluuml Olduğu Kişi başı

433 471 1886 25 uumlccedil kişiye kadar

Eş sigortalı iccedilin 2166 2357 1886+471=2357

Sigortalı + iki ccedilocuk 2599 2828 1886+471+471=2828

Sigortalı eş ve iki ccedilocuk 3032 3299 1886+471+471=3299

Doğum Yardımları

A (732007) Sosyal

Guumlvenlik Yasasına Tabi

Olanlar

10032013 tarihinden geccedilerli

Gebelik 32500 35300 Asgari Uumlcretin 25rsquo i kadar

Doğum 52000 56600 Asgari Uumlcretin 40rsquo ı kadar

Emzirme 52000 56600 Asgari Uumlcretin 40rsquo ı kadar

Cenaze Masrafı ile

Evlenme Yardımı

39000 42450 Asgari Uumlcretin 30 kadarı

B (1676) Sosyal Sigortalar

Yasasına Tabi Olanlar iccedilin

Gebelik 28300 35300

Doğum 56600 56600

Emzirme 56600 56600

Cenaze Yardımı 21000 42450

Goumlzluumlk Ccedilerccedileve 6500 12000

Goumlzluumlk Camı 5000 8000

Evlenme Yardımı 260000 283000 Asgari Uumlcret x 2 =2830

Toptan Oumldeme Yasa Md 65 732007 SGK ve 1676 Sosyal

Sigortalar Yasalarının

uygulamasından temel ilkelere aykırı

bir eşitsizlik vardır İdare Meclisinin

Kararının duumlzeltilmesi yoluna

gidilmesinde henuumlz bir irade beyanı

yoktur Toptan oumldemelerde de aynı

eşitsizlik vardır 732007 yasasına

tabi olanlara toptan oumldeme

yapılmasında hayat pahalılığı esas

alınarak oumldeme yapılmakta ise de

1676 da boumlyle bir uygulama

bulunmamaktadır

388



KKTCde eğitim sistemi anaokulu beş yıllık ilkokul yedi yıllık orta oumlğretim ve ardından

yuumlksekoumlğretim ile yaygın eğitimden oluşmaktadır Zorunlu eğitim 6-15 yaş ile sınırlıdır Oumlğrenciler

ilkokul beşinci sınıftan sonra yapılan youmlnlendirme sınavlarıyla Tuumlrk Maarif Kolejlerine ve Buumllent

Ecevit Anadolu Lisesine gidebilmektedirler Youmlnlendirme sınavlarında oumlğrencilerin yaklaşık 10u

uumlst orta ve yuumlksekoumlğretime hazırlayan bu okullara seccedililmekte ve İngilizce eğitim alabilmektedirler

Bunun neticesinde kolejlere devam eden oumlğrencilere uygulanan program ağırlıklı olarak

İngilteredeki uumlniversitelere oumlğrenci hazırlanmaktadır Bunun dışında oumlğrencilerin yaklaşık 10u

da oumlzel okullarda eğitimlerini suumlrduumlrmektedir Uumllkedeki toplam (resmi okullar) yaklaşık 39000

oumlğrencinin 33uuml Tuumlrkiye Cumhuriyeti vatandaşları 64uuml KKTC- KKTCTC (ccedilift uyruklu)

vatandaşları 3 de uumlccediluumlncuuml uumllke vatandaşlarından oluşturmakta yaklaşık 3700 oumlğretmen goumlrev

yapmaktadır


İlkoumlğretimde 85 ilkokul 23 okuloumlncesi ve 6 oumlzel eğitim merkezi olmak uumlzere toplam 114 eğitim

kurumu bulunmaktadır Okuloumlncesi eğitim kurumları 4 yaşından itibaren oumlğrenci kabul etmektedir

19610 anaokulu ilkokul ve oumlzel eğitim oumlğrencisine eğitim vermektedir Yaklaşık olarak her 12

oumlğrenciye 1 oumlğretmen duumlşmektedir Oumlzellikle ilkokullarda oumlğrenci sayıları uumllkemizden gelen

mevsimlik işccedililer ve diğer alanlarda ccedilalışmaya gelen aileler nedeniyle değişkenlik goumlstermektedir

Genel Ortaoumlğretimde 29 ortaokul ve lise ile birlikte bir Guumlzel Sanatlar Lisesi ile bir Fen Lisesi

bulunmaktadır Orta oumlğretim genel ve mesleki oumlğretimden oluşmaktadır Meslek lisesi oumlğrencileri

katsayı farkı olmaksızın uumlniversitelere gidebilmektedir Bu okullarda toplam 1832 oumlğretmen 15245

oumlğrenciye eğitim vermektedir Yaklaşık 8 oumlğrenciye bir oumlğretmen duumlşmektedir

Mesleki Teknik Oumlğretimde 10 meslek lisesi 1 ccedilıraklık ve 1 yaygın eğitim merkezi bulunmaktadır

Meslek liselerinde 3396 (okullaşma oranı 27) oumlğrenciye 672 oumlğretmen eğitim vermektedir Her 5

oumlğrenciye 1 oumlğretmen duumlşmektedir Meslek Liselerinde 17 farklı alan bulunmaktadır Ccedilıraklık

Eğitimi 2013-2014 Oumlğretim yılında 7 branşalanda eğitime başlamış ve 322 oumlğrenciye ulaşmıştır

389

Okula Devam Eden Tuumlrk Vatandaşları Sayısı ve Dağılımı

Okullar KKTC TC TC-KKTC Diğer Toplam

Meslek Liseleri 2296 766 - 27 3089

Genel Liseler 5112 1452 6564 110 6674

Ortaokullar 5677 3080 8757 280 9037

Ana Sınıfıİlkoumlğretim

Okulları

8909 7387 2617 455 19368

Kaynak Lefkoşa Buumlyuumlkelccedililiği Mili Eğitim Muumlşavirliği2012



Yıllar

DAUuml

YDUuml

LAUuml

GAUuml

ODTUuml

(KKTC)

UKUuml

İTUuml

Toplam

2002-03 13211 7418 1263 1648 - 686 - 27748

2003-04 13938 8106 1560 2354 - 1346 - 30605

2004-05 14063 9747 2221 3485 - 2138 - 35473

2005-06 15091 10843 2997 4898 376 3444 - 41865

2006-07 12945 11157 3043 4590 674 3280 - 38799

2007-08 14556 15385 3406 5093 1024 4025 - 43489

2008-09 13980 19340 3773 5033 1278 4503 - 47907

2009-10 12418 1630 3349 5051 1486 4714 - 43328

2010-11 11835 16247 2720 5075 1481 5003 - 43261

2011-12 12272 16756 2597 6676 1614 6272 35 46222

390

Uumlniversitelere Devam Eden Oumlğrenci Sayıları


Uumlniversiteler KKTC Uyruklu TC Uyruklu Diğer Toplam

Doğu Akdeniz 2880 7664 5510 16054

Lefke Avrupa 382 2981 481 3844

Uluslararası Kıbrıs 907 4481 2548 7936

Girne Amerikan 1424 6908 2419 10751

Yakın Doğu 6763 10786 3918 21467

Akdeniz Karpaz 141 95 138 374

ODTUuml KKTC 158 1836 194 2188

İTUuml KKTC 3 107 2 112

Genel Toplam 12658 34858 15210 62726


Bilindiği uumlzere KKTCrsquonin uluslararası tanınma sorunu bu uumllkeye mal ve sermaye hareketini

buumlyuumlk oumllccediluumlde kısıtlamaktadır Ancak gerek KKTCrsquoye ve gerekse de bu uumllkeden diğer uumllkelere

youmlnelik işguumlcuuml daha rahat hareket edebilmektedir KKTC ile uumllkemiz arasında 12 Ekim 2004lsquode

imzalanan ve bu uumllkede bulunan vatandaşlarımızın ikamet ccedilalışma ve sosyal guumlvenlik haklarının

duumlzenlenmesine ilişkin ldquoProtokolrdquo gereği duumlzenlenen yasalar sonucunda bu uumllkede kayıt dışı

istihdamda oumlnemli duumlşuumlş sağlanmıştır KKTC uumllkemizden oumlncelikle 1974 sonrasında ldquotarım

işguumlcuumlrdquo alanında goumlccedil almıştır 2006 yılına gelindiğinde ise bu uumllkedeki vatandaşlarımızın nuumlfusa

oranı 275 diğer uumllke vatandaşlarının oranı ise 32 duumlzeyine ulaşmıştır

KKTC ndash Guumlney Kıbrıs sınırlarının karşılıklı olarak 2003 yılında accedilılmasıyla birlikte KKTC

vatandaşlarının Guumlney Kıbrısrsquota ccedilalışmaları kolaylaşmış uumlcretlerin duumlzeyi de Guumlney Kıbrısrsquota

ccedilalışmayı cazip hale getirmişti Guumlney Kıbrısrsquota ccedilalışan KKTC vatandaşlarının sayısı 2006lsquoda

3500 2007rsquode 3800rsquoe ulaşmış ancak 2010 yılında 2200 kişiye kadar gerilemiştir Guumlnuuml birlik

barkot ile Guumlneyrsquode ccedilalışanların sayısı ise 800-2000 arasında değişmektedir Guumlney Kıbrısrsquota

ccedilalışan KKTC vatandaşlarının 55rsquoi inşaat 32rsquosi hizmet 11rsquoi de imalat sektoumlruumlnde istihdam

edilmektedir

391


Ccedilalışma İzinlerinin Doumlrt Yıl İle Sınırlandırılması Ccedilalışmaları (Tasarı)

Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı tarafından 2009 yılından bu yana ldquoYabancıları Ccedilalışma

İzinleri Değişiklik Yasasırdquo uumlzerinde ccedilalışılmaktadır Bu değişiklikle yabancılara 4 ccedilalışma izni

verilebilecek ve KKTC yurttaşlığının elde edilmesine ilişkin şartlar ağırlaştırılacaktır KKTC

yurttaşlığının alınabilmesi diğer şartlarla birlikte oumlncelikli olarak 5 ccedilalışma izni ve 6rsquonın alınmış

olması gerekmektedir


KKTC Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımızın Yıllar İtibariyle Sayısı


2011 2012 2013 Accedilıklama

KKTC Vatandaşlığından TC

400 525 680

TC Vatandaşlığından KKTC

2829 1945 1993 yılından 2012 Ocak ayına kadar olan suumlrede KKTC vatandaşlığına geccedilenlerin sayısı yaklaşık 5542 olmakla birlikte 2012 yılında başlanılan ccedilalışmalar artarak devam etmiş ve 2013 seccedilim doumlnemine kadar bu sayı toplamda 7487 ye ulaşmıştır

Haklarında ihraccedil kararı Alınanlar Ol 012013- 31122013

255

Kaynak Buumlyuumlkelccedililik Konsolosluk Şubesi KKTC İccedilişleri Bakanlığı

Bulunulan Uumllke Uyruğuna Geccedilen Vatandaşlarımız ile Diğer Yabancıların Sayısal

Mukayesesi

KKTC yurttaşlığını kazanan yabancıların başında uumllkemiz vatandaşları gelmektedir Bulgaristan ve

Pakistan vatandaşlarının da yurttaşlık talepleri kısmen karşılanmış olsa da diğer uumllke

vatandaşlarının kayda değer bir başvurusunun bulunmamaktadır

392


KKTCrsquoye goumlccedilmen veya işccedili olarak gelip burada yerleşik hale geccedilmiş vatandaşlarımızdan pek

ccediloğu siyasi niteliği de olan hemşerilik dernekleri kurarak oumlrguumltlenmişlerdir Bunların dışında

gaziler goumlccedilmenler emekli subaylar gibi vatandaşlarımız tarafından kurulan pek ccedilok dernek faaliyet

goumlstermektedir


KKTCrsquode yerleşik duruma geccedilmiş ccedilift uyruklu vatandaşlarımızın ccedilocuklarından genel seccedilimlere

katılarak milletvekilibakan olmuş iki vatandaşımız ayrıca belediye başkanı seccedililen veya belediye

meclislerinde goumlrev yapan vatandaşlarımız da bulunmaktadır Yabancıların seccedilme ve seccedililme

hakkına sahip olmaması nedeniyle KKTCrsquode rdquoccedilalışma iznirdquo ile ccedilalışan vatandaşlarımızın siyasi

faaliyetlerin iccedilinde yer almaları yasa gereği muumlmkuumln değildir


Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi 9 Mart 1987 Sosyal Guumlvenlik Ek Anlaşması 8 Ocak 1998 İşguumlcuuml

Anlaşması 9 Mart 1987 ve İşbirliği Protokoluuml 30 Haziran 1999 tarihinde imzalanmıştır Ayrıca

mevcut Sosyal Guumlvenlik Anlaşması ile İşguumlcuuml Anlaşmasırsquonın tadil ccedilalışmaları suumlrduumlruumllmektedir

Bununla birlikte 27-28 Haziran 2011 tarihlerinde Lefkoşada gerccedilekleştirilen Tuumlrkiye-KKTC

Konsolosluk İstişarelerinde KKTCdeki idari kapasitenin artırılması ve iki uumllke arasındaki ccedilalışma

ve sosyal guumlvenlik alanındaki sorunların daha etkin bir şekilde ele alınabilmesi iccedilin ldquoTuumlrkiye

Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti ile Kuzey Kıbrıs Tuumlrk Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti Arasında Ccedilalışma Sosyal

Guumlvenlik ve İstihdam Alanlarında İşbirliği Anlaşmasırdquo taslağı uumlzerinde mutabakat sağlanmış olup

imzaya hazır hale getirilmiştir

393

115 AZERBAYCAN




Cinsiyet Genel Toplam Yabancı Tuumlrk

Erkek 4713500 12767

Kadın 4763600 2769

Toplam 9477100 43876 15536

Kaynak AC Devlet Migrasiya (Goumlccedil) Hizmeti

Azerbaycanrsquoda ccedilalışma izninden muaf kendi nam ve hesabına ccedilalışan işveren vb gerekccedilelerle

oturum alarak ccedilalışan vatandaşlarımızın yanı sıra muhtelif sebeplerle uumllkede bulunan

vatandaşlarımızın sayısı da dikkate alındığında Azerbaycandaki toplam Tuumlrk nuumlfusun 25000

civarında olduğu tahmin edilmektedir


2012 yılında Azerbaycanrsquoda toplam 11970 yabancıya ccedilalışma izni verilmiş olup bunlardan 6708rsquoi

Tuumlrk vatandaşıdır




438 33 6

Kaynak TC Bakuuml Buumlyuumlkelccedililiği Konsolosluk Kayıtları


Meslek standartları projesi

Azerbaycan Ccedilalışma ve Halkın Sosyal Koruması Bakanlığırsquonın Duumlnya Bankası ile ortak

gerccedilekleştirdiği ldquoSosyal Guumlvenliğin Kalkınması Projesirdquo kapsamında yapılan ccedilalışmalar sonucunda

394

200 meslek standardı hazırlanmıştır Bu standartların hazırlanmasında temel amaccedil uumllkenin

ekonomik kalkınması ortamında uluslararası taleplere uygun rekabet edebilen personelin

yetiştirilmesidir Halihazırda İSCO8808rsquoe uygun olarak geliştirilmiş meslek standartları ve ilgili

eğitim standartları gelişmiş uumllkelerin tamamında ve gelişmekte olan uumllkelerin bir ccediloğunda

uygulanmakta ve bu standartlar hem devlet hem işveren hem de işccedililer iccedilin oldukccedila oumlnemlidir

Anılan proje kapsamında aynı zamanda 100 eğitim standardının 200 standart doğrultusunda

değerlendirme youmlnteminin mesleki sınıflandırmanın İSCO8808rsquoe uyumlaştırılması amacıyla

oumlneriler ve Meslek Standartları Merkezinin oluşturulması iccedilin yasal-kurumsal altyapının

hazırlanması oumlngoumlruumllmektedir Yakın zamanlarda ise Azerbaycanrsquoda işguumlcuuml piyasası kalitesinin

yuumlkseltilmesini teminen kurumsal altyapının iyileştirilmesi iccedilin İşguumlcuuml Kaynaklarının Gelişimi

Ajansı oluşturulacaktır


Aktif nuumlfusişguumlcuuml sayıları


Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli (Ccedilalışabilir nuumlfus)

2431235 2326565 4757800

Uumllke Geneli (Ccedilalışan nuumlfus)

2332939 2188261 4521200


Vatandaşlarımıza İlişkin Genel Bilgiler


Ccedilalışma izni verilen vatandaşlarımızın sayısı 6708

Tuumlrk oumlğrenci sayısı 4444

Oturma iznine sahip vatandaşlarımızın sayısı 14787

Diğer (tahmini) 10000

Toplam vatandaş sayımız 24787

395


01012006 tarihinden 31122012 tarihine kadar bireysel kayıt sisteminde kayıtlı sigortalı ccedilalışan

vatandaşlarımızın toplam sayısı 8021 kişidir Bu vatandaşlarımızın toplam sayısı ve yaş gruplarına

goumlre dağılımı (Belirtilen yıllar arasındaki toplam sayı verilmektedir)

01012006 - 31122012 yılları arası

Yaş grupları Kişi sayıları

30 yaşına kadar 1277




61 yaş uumlstuuml 255

Toplam 8021


Ccedilalışan Vatandaşlarımızın Ccedilalışma Dairelerine Boumllgelere İdari Yapılanmaya Goumlre

Dağılımı

Azerbaycanrsquoda bulunan vatandaşlarımızın 80rsquoden fazlası Bakuuml ve ccedilevresinde ccedilalışmaktadır


01102011 tarihi itibarıyla Azerbaycanrsquoda ccedilalışan vatandaşlarımızın iş kollarına goumlre dağılımı

İşkolları Kişi

İnşaat 2962

İmalat Sanayi 368

Eğitim 248


Toptan ve perakende ticaret otomobil ve motosiklet tamiri 221

Turizm 100

Diğer 396

Toplam 4518


396


Yabancıların Azerbaycanrsquoda kendi nam ve hesabına ccedilalışmaları hususunda kanuni hiccedilbir kısıtlama

bulunmamaktadır Bu nedenle sermayeden ccedilok mesleki beceriyi gerektiren kuumlccediluumlk ve orta oumllccedilekli

hizmet sektoumlruumlnde faaliyet goumlsteren lokanta mobilya otomobil tamirhanesi market berber kasap

PVC profil imalatı değirmen kahvehane vb birccedilok işyeri Tuumlrk vatandaşları tarafından

işletilmektedir


Azerbaycanlsquoda 2012 yılında uumlcretli ccedilalışan işccedililerin ortalama aylık uumlcretleri bir oumlnceki yıla oranla

9 artarak 396 AZNrsquoye yuumlkseltilmiştir

Madencilik maliye sigortacılık mesleki bilimsel ve teknik faaliyetler enformasyon iletişim

faaliyetleri ile inşaat sektoumlruumlnde ccedilalışan işccedililere yuumlksek ortalama aylık uumlcret oumldenmektedir

Azerbaycanrsquoda yıllara goumlre asgari uumlcret miktarları


1 Şubat 2007 tarihinden itibaren 50 AZN




1 Aralık 2011 tarihinden itibaren 935 AZN

Not 26112013 itibarıyla 1 AZN = 255 TL 127 $rsquodır

397

Azerbaycanrsquoda işkollarına goumlre ortalama aylık işccedili uumlcretleri


İşkolları

Aylık Asgari

Uumlcret

Orta Uumlc

AZN

Ortalama 105 423


Maliye ve sigorta faaliyeti 11264

Enformasyon ve iletişim 6754

Mesleki bilimsel ve teknik faaliyet 6671

İnşaat 6255

Kamusal ve yardımcı hizmetlerin verilmesi 5665

Nakliyat ve ambar işletmesi 5362

Elektrik enerjisi gaz buhar vb teccedilhizat 4672

Devlet youmlnetimi ve savunma sosyal guumlvenlik 4543

Turistlerin yerleştirilmesi ve iccediltimai iaşe 4444

İmalat Sanayi 4385

Diğer alanlardaki hizmetler 3684

Ticaret nakliyat araccedillarının tamiri 3619

Su teccedilhizatı kirli su ve atık arıtma 3194

Gayri menkul ile ilgili işlemler 2939

Eğitim 2905

Dinlenme eğlence ve guumlzel sanatlar alanında faaliyet 2188

Tarımhayvancılık ormancılık ve balıkccedilılık 2179




Azerbaycanrsquoda 2013 yılı sonu itibarıyla ccedilalışabilir nuumlfus 4757800 kişi olup nuumlfusun 502rsquosini

oluşturmaktadır Bunların 4521200rsquouuml ccedilalışan 236600rsquouuml işsiz nuumlfustur (ILO metodolojisine

uygun) 2013 yılı sonu itibarıyla resmi işsiz statuumlsuuml alanların sayısı (istihdam kurumuna kayıtlı)

36200rsquoduumlr Buna goumlre kayıtlı işsizlik oranı 076rsquodır Genel işsizlik oranı ise 497rsquodir

398

İşsiz Sayıları

ILO metodolojisine uygun 31122013 tarihi itibarıyla

Kadın Erkek Toplam

Sayı Sayı Sayı

Uumllke Geneli

(AC vatandaşı) 138304 98296 236600


İstihdama İlişkin Bilgiler


Ccedilalışabilir Nuumlfus 4757800


İşsiz Sayısı 236600

Kayıtlı İşsiz Sayısı 36200

İşsizlik Oranı 497

Resmi İşsizlik Oranı 076




Oumlnemli Olaylar ve Gelişmeler

Emekli maaşlarının bağlanması ve oumldenmesi işlemleri Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Sosyal

Muumldafaa Fonu tarafından sosyal oumldenek ve yardımların bağlanması fonksiyonu ise Azerbaycan

Cumhuriyeti Emek ve Ahalinin Sosyal Muumldafaası Bakanlığınca yuumlruumltuumllmektedir ldquoSosyal

Oumldenekler Hakkındardquo Azerbaycan Cumhuriyeti Kanununa goumlre Azerbaycan Cumhuriyetinin

vatandaşları bu Kanunla belirlenmiş şartlarla ve şekilde aylık ve bir defalık yardım almak hakkına

sahiptirler

399

Emekli maaşlarının taban seviyesi AC Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmekte olup yaşa goumlre

emekli maaşının taban seviyesi 01 Eyluumll 2013 tarihinden itibaren 100 AZN olarak belirlenmiştir

Sosyal Yardımlar

Azerbaycan Cumhurbaşkanının 29082013 tarihli Kararıyla sosyal yardımların miktarı 01 Eyluumll

2013 tarihinden geccedilerli olmak uumlzere aşağıdaki şekilde belirlenmiştir

Aylık yardımlar

- Yaşa goumlre yardım 60 AZN

- Malulluumlk yardımı




- Savaş malullerine yardım




- Askeri goumlrev malullerine yardım




- Sağlık youmlnuumlnden kısıtlı 18 yaşından kuumlccediluumlk ccedilocuklara 67 AZN

- Aile reisini kaybedenlere 55 AZN

- Velilerini kaybetmiş ve veli himayesinden mahrum kalmış

ccedilocukların kayyumlarına 50 AZN

- Bir yaşından kuumlccediluumlk ccedilocuğu olan duumlşuumlk gelirli ailelere 45 AZN

- Şehit ccedilocuklarına 17 AZN

- Savaş gazileri ve malulleri ile Ccedilernobıl kazası malullerinin

ccedilocuklarına 12 AZN

400


- Doğum yardımı 90 AZN

- Defin yardımı 120 AZN

- Radyasyon kazazedelerine yıllık tedavi yardımı 195 AZN


yardımırdquo (ldquouumlnvanlı devlet sosyal yardımırdquo) sisteminin hayata geccedilirilmesine başlanmıştır 2013

yılında 141100 aileye (615200 kişiye) devlet sosyal yardım aylığı bağlanmıştır Yıl iccedilinde 316800

kişiye sosyal yardım 35200 kişiye oumlzel statuumlluuml uumlstuumln hizmetler karşılığı aylık oumldenmiş 123800

kişiye bir defaya mahsus yardım yapılmıştır

Ccedilocuk Parasına İlişkin Veriler



anne sayısı


ccedilocuk sayısı


oumldenen bir defalık

yardım miktarı

AZN

Yeni doğmuş ccedilocuğa

oumldenen yardım

101657 107869 90




aile sayısı


ccedilocuk sayısı


oumldenen aylık miktar

AZN

Şehit ailelerinin

ccedilocukları

40 57 17

Savaş malullerinin

ccedilocukları

8874 17968 12

I ve II derece

Ccedilernobil NES

malullerinin

ccedilocukları

814 1209 12

Suumlreli askeri hizmet

yapanların ccedilocukları

186 221 55

1 yaşından kuumlccediluumlk

ccedilocuğu olan az gelirli

aileler

6700 6775 45

5rsquoten ccedilok ccedilocuğu

olan aileler

645 2652 30


401

Sosyal Yardımlar


Faydalanan Kişi Sayısı

Sosyal Yardım Tuumlruuml Genel Yabancı Tuumlrk Toplam

Tutar -

AZN

Uumlnvanlı (yardıma

muhtaccedil vatandaşlara)

sosyal yardım

625808 - - 17992990


Aylık yardımlar

2012 itibarıyla

Yardımın tuumlruuml miktarı (AZN)

Yaşa goumlre yardım 550

Malulluumlk yardımı I derece malullere

II derece malullere

III derece malullere

605

440

385

Savaş gazilerine yardım 330

Yetim aylığı 450

Sağlık imkanları kısıtlı 18 yaşından kuumlccediluumlk ccedilocuklara yardım 605

Aile reisini kaybetmeye goumlre yardım 495

Bir yaşından kuumlccediluumlk ccedilocuğu olan duumlşuumlk gelirli ailelere yardım 400

Şehit ccedilocuklarına yardım 150


Doğum yardımı 825 AZN

Defin yardımı 1100 AZN


yardımırdquo (ldquouumlnvanlı devlet sosyal yardımırdquo) sistemi hayata geccedilirilmiştir 01022012 tarihi itibarıyla

123328 aileye (550042 kişiye) devlet sosyal yardım aylığı bağlanmış kişi başına ayda 2342 AZN

(aile başına ortalama 10447 AZN) oumldenmiştir

402

2013 yılında 141100 aileye (615200 kişiye) devlet sosyal yardım aylığı bağlanmıştır Yıl iccedilinde

316800 kişiye sosyal yardım 35200 kişiye oumlzel statuumlluuml uumlstuumln hizmetler karşılığı aylık oumldenmiş

123800 kişiye bir defaya mahsus yardım yapılmıştır

Sosyal Sigortalar

Zorunlu Devlet Sosyal Sigortasında sigorta primi oumldenen uumlcrete goumlre belirlenmektedir Ccedilalışanların

sigorta priminin 22rsquosi işveren 3rsquouuml ccedilalışan tarafından oumldenmekte olup işccedili ve işverenin

oumldedikleri primlerin toplamı 25rsquotir Bu sigorta primi sadece uzun vadeli sigorta kolunu

kapsamaktadır

Maluliyet Yaşlılık Dul ve Yetim Aylığı Alanların Sayısı

Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Sosyal Muumldafaa Fonu verilerine goumlre 2013 yılı sonu itibarıyla

uumllkede 2691357 sigortalı 1277053 emekli bulunmaktadır Bunlardan 791263 kişi yaşlılık

349095 kişi malulluumlk 136695 kişi ise dul-yetim aylığı almaktadırlar 2013 yılı ortalama aylık

emekli maaşı 1705 AZN civarındadır (ortalama aylık uumlcretin 403rsquouuml)

Emekli maaşlarının taban seviyesi Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmektedir Yaşa goumlre emekli

maaşının taban seviyesi 01 Eyluumll 2010 tarihinden itibaren 85 AZN olarak belirlenmiştir 2012

yılında Ortalama aylık emekli maaşı miktarı 152 AZN olmuş bu da ortalama aylık uumlcretin 38rsquodir

Azerbaycan vatandaşları Sosyal Oumldenekler Hakkında Kanun uyarınca aylık veveya bir defalık

yardım alma hakkına sahiptirler




Toplam oumldenek

AZN

Genel Genel

Bağımlı Ccedilalışan 1277053 2403300000

Yaşlılık 791263

Maluliyet 349095

Oumlluumlm (Dul Yetim) 136695


403


İşsizlik oumldeneği aylık minimum 55 AZN maksimum 423 AZNrsquodir 2013 yılı iccedilin ortalama işsizlik

oumldeneği 2685 AZN olmuştur İşsizlik oumldeneğinin suumlresi 12 aylık doumlnem iccedilinde 26 takvim

haftasından ccedilok olamaz

1- Hiccedil ccedilalışmayanlar

Hiccedil ccedilalışmayanların işsizlik yardımlarından yararlanabilmeleri iccedilin Azerbaycan İstihdam

Kurumundan işsizlik statuumlsuuml almaları gerekmektedir İşsiz statuumlsuuml alanlara Bakanlar Kurulu

Kararıyla belirlenmiş olan aylık oumldenmektedir

2- İşini kaybedenler

İstihdam Kanunu gereğince (24 ve 25 maddeler) işsizlik statuumlsuuml alan kişilere işsizliğin vuku

bulmasından oumlnceki 12 aylık doumlnemde 26 haftadan az olmayan suumlre ile uumlcretli bir işte ccedilalıştığı

durumda son ccedilalıştığı işyerinde aldığı son 12 aylık uumlcret ortalamasının 70rsquoini ve uumllke genelindeki

ortalama uumlcret duumlzeyini geccedilmeyecek şekilde aylık bağlanmaktadır

Zorunlu Devlet Sosyal Sigorta Prim Miktarları ve Sigorta Kapsamındaki Nuumlfus

Zorunlu sigorta primi gelire goumlre belirlenmektedir Ccedilalışanların sigorta priminin 22rsquosi işveren

3rsquouuml ccedilalışan tarafından oumldenmekte olup toplam prim miktarı 25rsquotir Bu sigorta primi sadece uzun

vadeli sigorta kollarını kapsamaktadır


Sigortalı Sayısı 2266074

Emekli Sayısı 1272136

Sigortalı Kayıtlılık Oranı 51

Kayıtdışılık Oranı 49

AktifPasif Oranı 178

Sigorta Kapsama Oranı 378

Sigortalı sayısı Ccedilalışan sayısı

Sigortalı sayısı Emekli sayısı

(Sigortalı s + Emekli s) Toplam Nuumlfus

404


Emekli maaşlarının enflasyon oranına uygun indeksleştirilmesi

Azerbaycanrsquoda emekli maaşlarının miktarı tuumlketim fiyatları endeksinin yıllık seviyesine (enflasyon

oranı) uygun olarak guumlncellenmektedir Tuumlketim fiyatları endeksi bir oumlnceki yıla oranla 11 olarak


Sigortalı guumlnlerin hesaplatılmasına ilişkin kanun değişikliği

AC Milli Meclisince 30042013 tarihinde kabul edilen ldquoEmekli aylıkları hakkındardquo AC

Kanununda değişiklik yapılmasına ilişkin AC Kanunu 29052013 tarihinde AC

Cumhurbaşkanınca onaylanarak yayınlanmıştır Değişikliğe goumlre soumlzkonusu kanuna aşağıdaki

iccedilerikte 312-1 maddesi ilave edilmiştir

ldquo312-1 Sigortalıların emek kitapccedilığı doğrultusunda 01012006 tarihine kadar olan doumlneme ait

ccedilalışma suumlresi devlet arşivinin yazılarıyla onaylandığı takdirde bu Kanunun 312 maddesinde

belirtilen belgeler onların emekli aylıklarını bağlayan kuruma dahil olduğu guumln incelenerek

sigortalıya emekli aylığı bağlanırrdquo

Sigortalı guumlnlerin hesaplatılmasına ilişkin duyuru

AC Devlet Sosyal Muumldafaa Fondu (DSMF) 01012006 tarihine kadarki ccedilalışma suumlrelerine ilişkin

bilgileri takdim etmeleri uumlccediluumln 22052013 tarihinde duyuru yapmıştır DSMF vatandaşlardan

kendilerinin 01012006 tarihine kadarki ccedilalışma suumlrelerine ilişkin bilgileri Fondun ilgili

birimlerine takdim etmelerini istemiştir

Asgari uumlcret emekli aylığı miktarı ve bazı sosyal yardımların artırılmasına ilişkin karar

AC Cumhurbaşkanının 22-31 Ağustos 2013 tarihlerindeki ccedileşitli kararlarıyla 01092013

tarihinden geccedilerli olmak kaydıyla

- Birbuccediluk yaşa kadar ccedilocuk bakımı iccedilin kısmen uumlcretli sosyal izinde olanlara verilen aylık

oumldenek miktarı 30 AZN birbuccediluk yaştan uumlş yaşa kadar ccedilocuk bakımı iccedilin ise soumlzkonusu

oumldeneğin miktarı 15 AZN olarak belirlenmiştir

405

- Emekli aylıkların taban seviyesi 85 AZNrsquoden 100 AZNrsquoye ccedilıkarılmıştır

- Asgari uumlcret 935 AZNrsquoden 105 AZNrsquoye ccedilıkarılmıştır

- Savaş malullerine verilen Cumhurbaşkanı sosyal yardım aylığı I II ve III derece savaş

malullerine sırasıyla 110 AZN 85 AZN ve 60 AZN belirlenmiştir

- Şehit ailesine verilen Cumhurbaşkanı sosyal yardım aylığı 200 AZN belirlenmiştir

- Milli Kahraman adı kazanmış şahıslara verilen Cumhurbaşkanı sosyal yardım aylığı 1000

AZN belirlenmiştir


Azerbaycanrsquoda eğitim sistemi milli manevi ve beşeri değerlere dayanmakta ve Bologna suumlrecinde

yakından iştirak etmekle uluslararası eğitim sistemine entegrasyon yolu ile gelişmektedir Yapılan

reformlarla eğitim duumlzeyi her yıl daha da artmaktadır

31122013 tarihi itibariyle Azerbaycanrsquoda faaliyet goumlsteren 1637 devlet ve 40 oumlzel okul oumlncesi

eğitim muumlessesinde (anaokulu) 112 bin ccedilocuk ve ya 1-5 yaş ccedilocukların 15rsquoi eğitim almaktadır

2013-2014 eğitim yılı başında 4477 devlet ve 28 oumlzel okulda 13 milyon oumlğrenci eğitim goumlrmuumlştuumlr

Bundan ilave oumlzuumlrluuml 6352 ccedilocuğun eğitim goumlrduumlğuuml 17 okul ve ya okullarda oumlzel sınıflar faaliyet

goumlstermiştir 2013 yılında okullar (lise) 884 bin mezun vermiştir 2013-2014 eğitim yılı başında

uumllkede faaliyet goumlsteren 58 ihtisas lisesinde 633 bin oumlğrenci eğitim almıştır

37 devlet ve 15 oumlzel yuumlksek oumlğrenim muumlessesesinde 1513 bin kişi eğitim goumlrmuumlştuumlr 2013 yılında

yuumlksek oumlğrenim muumlesseselerini 354 bin kişi kazanmıştır Uumlniversitelerde yerli oumlğrencilerin yanı

sıra 54 uumllkeden 4374 yabancı oumlğrenci de eğitim goumlrmektedir Yabancı oumlğrencilerde ccediloğunluk

Tuumlrkiye (2013-2014 eşitim yılı başında kayıtlı 2638 Tuumlrk oumlğrenci 25022014 tarihi itibariyle

kayırlı Tuumlrk oumlğrenci sayısı 2515) İran Guumlrcistan Rusya Tuumlrkmenistan Ccedilin ve Irak

oumlğrencilerindedir

2013-2014 yılı başında devlet burslusu olarak yurt dışında yuumlksek oumlğrenim goumlren Azerbaycanlı

sayısı 3035 olmuştur


406


Okula Devam Eden Tuumlrk Oumlğrenci ve Oumlğretmen Sayısı

Tuumlrk Oumlğrenci Sayısı (2012-2013 oumlğretim yılı)

Okul Duumlzeyi TC vatandaşı oumlğrenci sayısı

İlk-Orta-Lise 1429

Yuumlksek Oumlğrenim 3015

Toplam 4444

Tuumlrk Oumlğretmen Sayısı (2012-2013 oumlğretim yılı)

Fen Oumlğretmen sayısı

Tuumlrkccedile ve edebiyat 29

Din kuumlltuumlruuml ve ahlak bilgisi 5

Toplam 34

Kaynak TC Bakuuml Buumlyuumlkelccedililiği Eğitim Muumlşavirliği Kayıtları

TC Bakuuml Buumlyuumlkelccedililiği Eğitim Muumlşavirliği Sorumluluğu Altında Faaliyet Goumlsteren

Resmi Eğitim Kurumları

2013 yılı sonu


- Bakuuml Tuumlrk İlkokulu

- Bakuuml Tuumlrk Ortaokulu

- Bakuuml Tuumlrk Anadolu Lisesi

- Tuumlrkiye Tuumlrkccedilesi Eğitim Oumlğretim Merkezi (TOumlMER)

560

368

211

-

-

21

244

266

560

389

455

266

Toplam 1139 531 1670

407

Vakıflara Bağlı Olarak Faaliyet Goumlsteren Eğitim Kurumları

Tuumlrk Oumlğr Azeri Oumlğr

Toplam

- Tuumlrkiye Diyanet V Bakuuml Tuumlrk Lisesi

- Tuumlrk Duumlnyası Araştır V Bakuuml Atatuumlrk Lisesi

--

11

810

505

810

516

Toplam 11 1315 1326

Oumlzel Eğitim Kurumları

Orta Eğitim


- Bakuuml Oumlzel Kafkas İlkoumlğretim Okulu

- Bakuuml Oumlzel Tuumlrk Lisesi

- Bakuuml Oumlzel Tuumlrk Lisesi Ağdaş Şubesi

- Bakuuml Oumlzel Tuumlrk Lisesi Mingeccedilevir Şubesi

- Bakuuml Oumlzel Tuumlrk Lisesi Guba Şubesi

- Bakuuml Oumlzel Tuumlrk Lisesi Lenkeran Şubesi

- Bakuuml Oumlzel Tuumlrk Lisesi Şirvan Şubesi

- Bakuuml Oumlzel Tuumlrk Lisesi Dede Korkut Şubesi

- Şeki Azerbaycan-Tuumlrkiye Oumlzel Lisesi

- Sumgayıt Oumlzel Tuumlrk Lisesi

- Gence Azerbaycan- Tuumlrkiye Oumlzel Lisesi

- Kafkas Azerbaycan- Tuumlrkiye Oumlzel Gimnaziyası

328

21

1

0

0

0

1

10

0

2

1

7

0

587

241

272

305

262

276

312

183

288

309

707

328

609(1

diğer)

242

272

305

262

277

322

183

290

310

714

- 371 3742 4114

408



AZERBAYCAN UumlNİVERSTELERİNE KAYITLI TUumlRK OumlĞRENCİLER

SIRA

NO UumlNİVERSİTENİN ADI

OumlĞRENCİ

SAYISI

1 BAKUuml DEVLET UumlNİVERSİTESİ 516

2 AZERBAYCAN İKTİSAT UumlNİVERSİTESİ 417

3 AZERBAYCAN MİMARLIK VE İNŞAAT UumlNİVERSİTESİ 123

4 AZERBAYCAN TIP UumlNİVERSİTESİ 78

5 KAFKAS UumlNİVERSİTESİ 278

6 AZERBAYCAN TEKNİK UumlNİVERSİTESİ 391

7 AZERBAYCAN DİLLER UumlNİVERSİTESİ 73

8 AZERBAYCAN NEFT AKADEMİSİ 41

9 AZERBAYCAN PEDAGOJİ UumlNİVERSİTESİ 149

10 BAKUuml SLAVYAN UumlNİVERSİTESİ 65

11 AZERBAYCAN MEDENİYYET VE İNCESANAT UumlNİVERSİTESİ 44

12 SUMGAYIT DEVLET UumlNİVERSİTESİ 286

13 DİĞER 54

TOPLAM 2515


(Meslek Lisesine devam edenler ile İşletmelerde Mesleki Eğitim goumlrenler)


Tuumlrk

2010 25562

2011 27330

2012 28993

2013 30664


409


İşbirliği Protokoluuml ve İşbirliği Anlaşması


15 Aralık 1995 tarihinde İşbirliği Protokoluuml 5 Mayıs 1997 tarihinde ise Bakanlıklararası İşbirliği

Anlaşması imzalanmıştır

Soumlz konusu Anlaşmarsquonın guumlnuumlmuumlz şartlarına uygun hale getirilmesi amacıyla ldquoTuumlrkiye

Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti Arasında Ccedilalışma Sosyal Guumlvenlik

ve İstihdam Alanlarında İşbirliği Anlaşmasırdquo 13 Kasım 2013 tarihinde Ankararsquoda imzalanmış olup

yuumlruumlrluumlğe girmesi halinde 5 Mayıs 1997 tarihinde imzalanan Anlaşma yuumlruumlrluumlkten kalkacaktır


17 Temmuz 1998 tarihinde Ankararsquoda imzalanan Tuumlrkiye-Azerbaycan Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesi

9 Ağustos 2001 tarihinde yuumlruumlrluumlğe girmiştir

İdari Anlaşma

İki uumllke arasında mevcut Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesirsquonin Uygulanmasına İlişkin İdari Anlaşma 6

Mayıs 2004 tarihinde Bakuumlrsquode imzalanmıştır

Ek Soumlzleşme ve Ek İdari Anlaşma

Uumllkemiz accedilısından 1 Haziran 2000 tarihinde 4447 sayılı Kanunla yuumlruumlrluumlğe konulan işsizlik

sigortasının muumltekabiliyet esasları ccedilerccedilevesinde iki uumllke arasında 1998 yılında akdedilmiş Sosyal

Guumlvenlik Soumlzleşmesirsquone ve bu Soumlzleşmersquonin uygulanmasına ilişkin İdari Anlaşmarsquoya dahil

edilmesini sağlayan ldquoTuumlrkiye Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti

Arasında 17 Temmuz 1998 tarihinde Ankararsquoda imzalanan Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesirsquonin

Revizyonu ile İlgili Ek Soumlzleşmerdquo ve Ek İdari Anlaşma 18 Eyluumll 2006 tarihinde Bakuumlrsquode

imzalanmıştır

İmzalanan Ek Soumlzleşme ile mevcut soumlzleşmeye işsizlik sigortası da dahil edilmiş işsizlik

yardımlarına hak kazanmak iccedilin her iki uumllkede geccedilen sigortalı hizmet suumlrelerinin birleştirilmesi ve

410

her iki uumllke vatandaşlarına karşılıklılık (muumltekabiliyet) ilkesi ccedilerccedilevesinde işsizlik yardımlarından

yararlanma imkanı sağlanmıştır

Ayrıca Tuumlrkiye-Azerbaycan Sosyal Guumlvenlik Soumlzleşmesirsquonin imzalanmasından sonra

Azerbaycanrsquoda ccedilalışma hayatı ve sosyal guumlvenlik sisteminde gerccedilekleştirilen duumlzenlemeler

neticesinde anılan uumllke kanunlarında meydana gelen isim değişiklikleri de yine ek soumlzleşme ile

guumlncellenmiştir


ldquoTuumlrkiye Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti Arasında İşguumlcuumlnuumln

Karşılıklı İstihdamına Dair Anlaşmardquo 13 Kasım 2013 tarihinde Ankararsquoda imzalanmıştır

Tuumlrkiye-Azerbaycan Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ortak Daimi Komisyonu


5 Mayıs 1997 tarihinde Ankararsquoda Bakanlıklararası İşbirliği Anlaşması imzalanmıştır

Azerbaycan heyetinin 2002 yılında uumllkemize yaptığı gayri resmi ziyaret sırasında Bakanlıklar

arasında mevcut İşbirliği Anlaşmasırsquona işlerlik kazandırılması amacıyla Bakanlığımız ile

Azerbaycan Ccedilalışma ve Halkın Sosyal Koruması Bakanlığı arasında ldquoTuumlrkiye-Azerbaycan Ccedilalışma

ve Sosyal Guumlvenlik Ortak Daimi Komisyonurdquo kurulması ve bir an oumlnce faaliyetlerine başlaması

kararlaştırılmış olup 2004 yılından bu yana yapılan Ortak Daimi Komisyon Toplantılarının

yedincisi 12 Temmuz 2012rsquode Bakuumlrsquode gerccedilekleştirilmiştir


Tuumlrk Şirketleriyle İlgili Sayısal Bilgiler

Faal Durumda Olan Tuumlrk Şirketlerinin Sayısı Faaliyet Alanı ve Boumllgelere Goumlre Dağılımı

Azerbaycanrsquoda 2012 yılında vatandaşlarımızın sahiportak olduğu ve faaliyette bulunan tuumlzel kişi

şirket sayısı 1220 gerccedilek kişi şahıs şirketi sayısı 465 olmak uumlzere toplam da 1685rsquotir Azerbaycanrsquoda

faaliyet goumlsteren iki Tuumlrk işveren kuruluşlarından TUumlSİABrsquoın (Tuumlrk Sanayici ve İşadamları

Beynelhalk Cemiyeti) 253 ATİBrsquoin (Azerbaycan Tuumlrkiye İşadamları Birliği) 88 faal uumlyesi vardır

411

Azerbaycan Ekonomisinin Genel Durumu

Azerbaycan ekonomisi devletin halen ciddi bir ağırlığa sahip olduğu ve planlı ekonomiden pazar

ekonomisine geccediliş suumlrecinde olan bir yapıya sahiptir Uumllkenin ekonomik accedilıdan en buumlyuumlk

zenginlikleri buumlyuumlk petrol ve doğalgaz yatakları tarıma elverişli topraklar ve SSCB doumlneminden

miras kalan sanayi tesisleri ile sanayi altyapısıdır

Sovyetler Birliğirsquonin dağılmasından sonra ciddi bir daralma yaşayan Azerbaycan ekonomisine

Ermenistan ile yapılan savaş ağır darbe vurmuştur

Bağımsızlığın ilan edildiği 1991 yılından 1995rsquoe kadar olan suumlrede 60rsquolık bir daralma yaşanan

ekonomide Sovyetler Birliği doumlnemindeki pazarlarını ve devlet teşviklerini kaybetmiş olan plastik

kimyasallar ve imalat gibi birccedilok sektoumlr yok olma seviyesine gelmiştir Diğer taraftan tarım

sektoumlruumlnuumln uumllke ekonomisindeki ağırlığı hızlı bir duumlşuumlş eğilimine girmiştir

İlerleyen yıllarda enerji sektoumlruumlnde kaydedilen buumlyuumlme sayesinde Azerbaycan ekonomisi yuumlkselişe

geccedilmiştir Halen petrol ve doğalgaz sektoumlrleri uumllkedeki ekonomik buumlyuumlmenin motoru olduğu gibi

yabancı sermayenin buumlyuumlk bir kısmı bu sektoumlrlere gelmekte ihracatın 90rsquoını bu sektoumlrler

gerccedilekleştirmekte kamu gelirlerinin buumlyuumlk bir kısmı bu sektoumlrlerden kaynaklanmakta ve doumlviz

rezervlerindeki artış da yine bu sektoumlrler vasıtasıyla sağlanmaktadır

Son yıllarda kuumlresel piyasalarda petrol ve doğalgaz piyasalarında fiyatların yuumlkselmiş olması

Azerbaycanrsquoa buumlyuumlk fayda sağlamıştır Ancak tek bir sektoumlre aşırı derecede bağımlılık Azerbaycan

ekonomisini kuumlresel piyasalardaki fiyat dalgalanmalarına karşı kırılgan hale getirmiştir Bunu

oumlnlemek amacıyla Azerbaycan huumlkuumlmeti enerji dışındaki sektoumlrlerin geliştirilmesi ve ekonomik

yapının ccedileşitlendirilmesine oumlncelik vermektedir

Son doumlnemlerde Azerbaycanrsquoın mali politikaları tamamıyla petrol sektoumlruumlndeki buumlyuumlme ile

desteklenerek bu ccedilerccedilevede altyapının geliştirilmesi kamu maaşlarının ve sosyal guumlvenlik

oumldemelerinin artırılması sağlık ve eğitim alanlarına yatırım yapılması gibi hedefler doğrultusunda

daha fazla kaynak ayrılmaktadır

412

Kuumlresel krizin etkilerinin goumlruumllduumlğuuml 2009 yılında duumlnyada GSYİHrsquode en ccedilok buumlyuumlyen uumllke 93

ile Azerbaycan olmuştur 2010 yılında Azerbaycanrsquoın buumlyuumlme oranı 42 olarak gerccedilekleşmiştir

2011 yılında ekonomi yavaşlamış ve sadece 02 oranında buumlyuumlme goumlstermiştir

2000-2009 yılları arasında GSYİHrsquodeki artış yıllık ortalama 159 olmuş 2009 yılında 431

milyar dolar olan GSYİH 2010 yılında yaklaşık 502 milyar dolara ulaşmış 2011 yılında ise 63

milyar dolar olmuştur Azerbaycanrsquoda 2012 yılında GSYİH bir oumlnceki yıla goumlre 22 oranında

artmış olup 687 milyar dolar olarak gerccedilekleşmiştir

2009 yılında 61 seviyesinde olan işsizlik oranı 2010 yılında 563 olarak gerccedilekleşirken 2011

yılında 55 2012 yılında 519 olarak gerccedilekleşmiştir 2010 yılında kişi başına duumlşen milli gelir

2009 yılına goumlre 17 oranında artışla 5640 dolar olarak kaydedilirken 2011 yılında bu rakam

7003 dolar olurken 2012 yılında 7544 dolar olmuştur

İnşaat sektoumlruuml reel sanayi uumlretiminin hızla duumlşmesine rağmen konut inşası kırsal altyapı ccedilalışmaları

ve ulaşım altyapısının iyileştirilmesi nedeniyle son yıllarda reel anlamda ccedilok hızlı buumlyuumlme

kaydetmiştir

Hizmet sektoumlruuml de ulaşım ve iletişim alanlarında yaşanan gelişmeler nedeniyle hızlı bir şekilde

buumlyuumlmuumlştuumlr Milli gelirin 193rsquouumlnuuml teşkil eden bankacılık sektoumlruuml tuumlm sanayi varlığının

yarısından fazlasını oluşturan iki devlet bankası tarafından youmlnetilmektedir

413

116 TUumlRKMENİSTAN




Cinsiyet Genel Tuumlrk

Erkek 255 milyon 8963

Kadın 263 milyon 1365

Toplam 518 milyon 10328




0 ndash 15 16 ndash 25 26 ndash 65 65 yaş uumlstuuml Toplam

Erkek 365 141 8456 1 8963

Kadın 337 83 945 1365

Toplam 702 224 9401 1 10328


(Yaş gruplandırmaları alınan istatistik kaynağına goumlre değişebilir)



İdari Yapılanma Erkek Kadın Toplam

Aşkabat 5625 1150 6775

Ahal Vilayeti 480 480

Balkan Vilayeti 1118 15 1133

Daşoğuz Vilayeti 140 140

Lebap Vilayeti 200 200

Mari Vilayeti 1400 200 1600

Genel Toplam 8963 1365 10328


414



DoğumOumlluumlm Evlenen

Doğan Oumllen Tuumlrk ndash Tuumlrk Tuumlrk ndash Yabancı

208 63 1 330



Tuumlrkmenistanrsquoda suumlrekli ikamet eden yabancı uumllke vatandaşları işletme muumlessese ve kuruluşlarda

memur veya işccedili olarak ccedilalışabilmekte ayrıca Tuumlrkmenistan vatandaşları iccedilin tespit edilen usul ve

esaslar ccedilerccedilevesinde başka ccedilalışma faaliyetlerinde de bulunabilmektedirler

Tuumlrkmenistanrsquoda geccedilici ikamet eden yabancı uumllke vatandaşları uumllkede bulunma amaccedillarına uygun

olması ve yaptıkları iş tuumlruuml Tuumlrkmenistan yasalarına ters duumlşmemesi koşuluyla ccedilalışma

faaliyetlerinde bulunabilmektedirler

Tuumlrkmenistanrsquoda hakim olan siyasi istikrar uumllkenin kalkınmasına destek vermektedir Zengin

doğalgaz yataklarıyla oumlnemli coğrafi konumuyla Tuumlrkmenistan oumlnemli bir uumllkedir Tuumlrkmenistanrsquoda

doğalgaz rezervleri Tuumlrkiyersquonin guumlnuumlmuumlz doğalgaz tuumlketimini en az 500 yıl karşılamaya yetecektir

Tuumlrkmenistan ve Tuumlrkiyersquonin doğalgaz alanındaki işbirliği daha oumlnemli hale gelmektedir 11

Cumhurbaşkanımız Sayın Abdullah GUumlLrsquouumln başarılı ccedilalışmaları ile iki uumllke arasında imzalanan

Ortak Deklarasyonda belirtildiği uumlzere taraflar enerji guumlvenliğini sağlamak ile birlikte Tuumlrkmen

doğalgazını ccedileşitli istikametlerde duumlnya pazarına ulaştırma konusunda ortak girişimler yapmaya

hazır olduklarını beyan ettiler İki uumllke arasında Tuumlrkmen doğalgazının Tuumlrkiyersquoye ulaştırılması

hususunda ccedilerccedileve anlaşması imzalandı

415


Ccedilalışan Vatandaşlarımızın Yıllar İtibarıyla Sayısı

Yıllar 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Toplam 5000 6000 7000 7000 8500 10770 9348

Kaynak Aşkabat Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği




15 ndash 24 130 60 190

25 ndash 55 8467 690 9157

56 ndash 65 1 1

65 Yaş Uumlzeri

Toplam 8598 750 9348




İnşaat 8500


İmalat Sanayi 15

Enerji Su 350




Diğer 258

Toplam 9348

416


Tuumlrkmenistan`da Tuumlrk sermayeli 30-40 arasında faal firma bulunmaktadır Tuumlrk firmaları enerji

inşaat tekstil iccedilecek bankacılık sağlık kacircğıt sanayi gıda turizm taşımacılık petrol petrol

uumlruumlnleri oto tamir servisi lokantacılık boya ve perakende satış alanlarında yatırım yapmışlardır

Tuumlrk firmaları oumlzellikle tekstil alanında buumlyuumlk projelere imza atmışlar ve kurdukları modern tekstil

tesisleri ile Tuumlrkmenistanrsquoda tekstil sanayinin temelini oluşturmuşlardır Tuumlrk yatırımları

Tuumlrkmenistanrsquoın ihracat potansiyelinin artmasında oumlnemli katkıda bulunmuştur Oumlzellikle tekstil

yatırımları sayesinde daha oumlnceleri pamuğun tamamını ihraccedil eden Tuumlrkmenistan Orta Asyarsquonın

tekstil ve hazır giyim merkezine doumlnuumlşmuumlştuumlr Bu sektoumlrde uumlretilen uumlruumlnler Rusya gibi geleneksel

pazarların yanında ABD ve Japonya gibi gelişmiş uumllke pazarlarına da ihraccedil edilmeye başlanmıştır

Uumlretim tesislerinin yanı sıra hizmet sektoumlruumlnde de Tuumlrk sermayesi ile accedilılmış bir alışveriş merkezi

ve bir hastane mevcuttur Tuumlrkmenistanrsquoda Tuumlrk yatırımları 1 milyar dolar civarındadır

Tuumlrkmenistanrsquoda Tuumlrk Muumlteahhitlik Hizmetleri

Tuumlrk Muumlteahhitlik firmaları Tuumlrkmenistanrsquoda şimdiye kadar 272 milyar dolar değerinde 647 proje

uumlstlenmişlerdir Sadece 2010 yılında 46 milyar dolar değerinde 56 iş alınmış ve bu rakamlar ile

Tuumlrkmenistan 2010 yılında en ccedilok iş uumlstlendiğimiz uumllke olmuştur 2011 yılında ise 34 milyar dolar

tutarında 63 iş alınmıştır Boumlylelikle Tuumlrkmenistan 2011 yılı itibariyle Rusyarsquonın hemen ardından

en ccedilok iş uumlstlendiğimiz ikinci uumllke olmuştur

2012 yılında Tuumlrk muumlteahhitlerimiz Tuumlrkmenistanrsquoda yaklaşık 49 milyar dolar değerinde projeler

uumlstlenmişlerdir


Tuumlrkmenistanrsquoda Uygulanan Asgari ve Ortalama Uumlcret

1 Ocak 2011 tarihinden itibaren devlet daireleri devlet ve oumlzel şirket ve kurul ccedilalışanlarının

ortalama aylığı ayda 350 Yeni Tuumlrkmen Manatı (123$) olarak belirlenmiştir

417


2012 yılı sonu itibarıyla işsiz sayısı 882000rsquoe ulaşmış olup işsizlik oranı 18 olarak



Tuumlrkmenistan Sosyal Guumlvenlik Bilgileri

Tuumlrkmenistan Emeklilik Kanunu vatandaşların emeklilik şartlarını hesaplanma ve oumldeme şeklini

belirler

Soumlz konusu Kanunrsquoun 1 inci maddesi ldquoTuumlrkmenistan vatandaşlarının emeklilik teminatı goumlnuumllluuml

emeklilik sigortasına istinaden gerccedilekleştirilmektedirrdquo şeklinde ifade edilmiştir

Emeklilik Fonu finansman kaynakları soumlz konusu Kanunun 6 ncı maddesinde ldquoEmekliliğin

finansman kaynakları vatandaşların emeklilik hesabında bulunan emeklilik sigorta oumldemeleri ve

onun yatırım geliridevlet sosyal sigorta oumldemeleri ile mevzuat gereğince yasaklanmayan diğer

kaynaklardan oluşmaktadırrdquo şeklinde yer almıştır

Emeklilik yaşını belirleyen Kanunun 9 uncu maddesi ldquo62 yaşına gelen erkekler buna dahil olarak

58 yaşına gelen ordu mensupları iccedilişleri makamlarının youmlneticileri ve alt bireyleri 57 yaşına

gelen kadınlar buna dahil olarak 55 yaşına gelen ordu mensupları iccedilişleri makamlarının

youmlneticileri ve alt bireyleri emeklilik hakkına sahiptirrdquo şeklinde duumlzenlenmiştir

Sosyal Guumlvenlik Sisteminin Sağladığı Yardım Tuumlrleri ve Miktarları

17 Temmuz 1998 tarihinde onaylanan Tuumlrkmenistanrsquoın Devlet Yardım Parası Hakkındaki Kanunu

Yardım Paralarının Tuumlruuml başlıklı birinci maddesi uyarınca aşağıda belirtilen yardım paraları

oumldenmektedir

a Hamilelik ve doğum

b Ccedilocuk bakımı

c Geccedilici iş kaybı

d Sakatlık (kısmen veya tamamen ccedilalışma kabiliyetinin yitirilmesi)

e Ailenin bakımında sorumlu olan kişinin vefat etmesi

f Sosyal yardım parası

418

Tuumlrkmenistan Bakanlar Kurulu yukarıda goumlsterilen yardım para tuumlrlerini değiştirme yetkisine

sahiptir Yardım parası vergilendirmeye tabii tutulmamaktadır Bu yardımların minimum miktarları

her yıl yeniden belirlenmektedir

Kanun yardımların finansman kaynaklarını şu şekilde sıralamıştır Devlet sosyal sigorta paraları

şirket kurum ve muumlesseselerin oumldemeleri ile Tuumlrkmenistan devlet buumltccedilesi


Zorunlu emekli sigortası katkıları ve oumldeme suumlresi

Oumldeyen kişiler Katkıya esas teşkil

eden miktar

Katkının miktarı Katkının oumldeneceği

tarih

İşverenler Aylık uumlcret 20 Her ay

Esnaflar kendileri iccedilin Ortalama uumlcret 20 Her ay

Esnaflarda ccedilalışan

personel iccedilin

Aylık uumlcret 20 Her ay

Ccediliftccedililer En az aylık uumlcret 15 6 ayda bir defa

Asker annelik izni En az aylık uumlcret 10 Yılda bir defa

Ev hanımları En az aylık uumlcret 15 Her ay

Aile Yardımları ile Suumlbvansyonlar

Uumllkede ccedilocuk yardım parası 75-95 manat olarak belirlenmiş olup 3 yaşa kadar devam etmektedir

Ayrıca yeni doğum yapanlara $35 uumlccediluumlncuuml ccedilocuk doğumunda $100 ccedilocuğun sakatlık olması

durumunda ise ailelerine her ay $100 verilmektedir

Kadınlar guumlnuuml muumlnasebetiyle uumllkede kamu kurum ve kuruluşlarında ccedilalışan kadınlara yıllık bir

defaya mahsus olmak uumlzere 40 manat ilave uumlcret verilmektedir Ayrıca uumllkede Tuumlrkmen

vatandaşlarına elektrik uumlcreti belli bir limitle uumlcretsiz sağlanmakta ve geriye kalan kısmı da duumlşuumlk

fiyattan verilmektedir Diğer yandan doğalgaz ve su uumlcretsiz olarak sağlanmaktadır

419

1164 GENEL EĞİTİM

Aşkabat Buumlyuumlkelccedililiğimiz Eğitim Muumlşavirliği buumlnyesindeki İlkokul ve Anadolu Lisesinde eğitim

goumlrmekte olan Tuumlrk oumlğrencilerin sayısı 820 diğer lisans oumlncesi devlet okullarında okuyan Tuumlrk

oumlğrencilerin sayısı 317 ve oumlzel okullarda okuyan Tuumlrk oumlğrencilerin sayısı 10rsquodur Uumllkede lisans ve

yuumlksek lisans duumlzeyinde eğitim goumlren 20 Tuumlrk oumlğrenci vardır

Buumlyuumlkelccedililiğimiz Eğitim Muumlşavirliği buumlnyesindeki okullarda 7rsquosi idareci olmak uumlzere

Bakanlıklararası Ortak Kuumlltuumlr Komisyonu kararıyla atanmış toplam 57 oumlğretmen goumlrev

yapmaktadır


Uumllkemiz ile Tuumlrkmenistan arasındaki ilişkilerin geliştirilmesine katkı sağlaması ve Bakanlığımız ile

Tuumlrkmenistan Ccedilalışma ve Halkın Sosyal Koruması Bakanlığı arasındaki işbirliğinin hukuki alt

yapısının kurulması amacıyla ldquoTuumlrkiye Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti ile Tuumlrkmenistan Huumlkuumlmeti

Arasında Ccedilalışma Sosyal Guumlvenlik ve İstihdam Alanlarında İşbirliği Anlaşmasırdquo taslağı uumlzerindeki

goumlruumlşmeler 19-20 Ağustos 2013 tarihlerinde Aşkabatrsquota gerccedilekleştirilmiştir

420

117 KAZAKİSTAN




Genel Tuumlrk

17186000 12000


Astana Buumlyuumlkelccedililiği ve Almatı Başkonsolosluğu verilerine goumlre tahmini



İdari Yapılanma Sayı

Astana Buumlyuumlkelccedililiği Goumlrev Boumllgesi 4319

Almatı Başkonsolosluğu Goumlrev Boumllgesi 4790

Genel Toplam 9109

Buumlyuumlkelccedililik ve Konsolosluk Kayıtlarında bulunan vatandaş sayısıdır Kayıt yaptırmayanlarla

birlikte yaklaşık 12000 kişi olduğu tahmin edilmektedir



Konsolosluk

Goumlrev boumllgesi

Evlenen


Astana 107 4 - 41

Almatı 243 8 - 51

Toplam 450 12 - 92

Kaynak Astana Buumlyuumlkelccedililiği ve Almatı Başkonsolosluğu verileri

421


Kazakistan Huumlkuumlmetince her yıl Kazakistanrsquoa ccedilalışmak uumlzere gelen yabancı işguumlcuuml kotası

belirlenmektedir Astana İstihdam ve Sosyal Programlar Ofisirsquonce 2013 yılı iccedilin kota oranının

Kazakistanrsquoın ccedilalışabilir faal nuumlfusunun binde 12 olarak belirlendiği accedilıklandı

Kazakistan İstatistik Kurumu uumllkede ortalama aylık maaşlar ile ilgili bilgi yayımladı İstatistik

Kurumursquonun verilere goumlre uumllkede 2013 yılının Ağustos ayı itibarıyla ortalama aylık nominal

maaşın 110020 tenge olduğu kaydedildi Bu rakam yaklaşık 700 dolara tekabuumll etmekte Uumllkede

ortalama aylık nominal maaşının bir oumlnceki yılın ağustos ayına goumlre 52 oranında artış goumlsterdiği

de accedilıklandı Ayrıca 2013 yılının temmuz ayında uumllkede kişi başına duumlşen nominal gelirin oumlnceki

yılın aynı doumlneme goumlre 48 oranında artarak aylık 56155 tenge (yaklaşık 370 dolar) tutarına

ulaştığı da belirtildi


Yabancı İşccedili ccedilalıştırılmasına ilişkin mevzuatta yapılan duumlzenlemeye goumlre daha oumlnce 17 olan kota

oranı 01 Ekim 2012 tarihinden itibaren 110 olarak uygulanmaya başlanmıştır Yani her 1 yabancı

işccedili iccedilin 10 yerel işccedili ccedilalıştırma zorunluluğu bulunmaktadır Bu durum kalifiye eleman gerektiren

işlerde yatırımcı ve muumlteahhitlik firmalarını zor durumda bırakmaktadır

12 Haziran 2013 tarihli Meclis Genel Kurulunda Cumhurbaşkanının veto ederek Parlamentoya iade

ettiği Emeklilik Yasası goumlruumlşuumllduuml Daha oumlnce Cumhurbaşkanının onayına sunulan yasanın

ldquoEmeklilik sisteminin reformu tuumlm youmlnleriyle incelenmeden sosyal oumlnemi ve zarureti ile ilgili

bilgilendirme gereği gibi yapılmadan oumlzellikle kadınların emeklilik yaşının aşamalı olarak

yuumlkseltilmesine ilişkin normların iyice duumlşuumlnuumllmeden hazırlandığırdquo gerekccedilesiyle iade edilmişti

Kadınların emeklilik yaşının aşamalı olarak 1 Ocak 2014 yerine 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren

yuumlkseltilmesi oumlnerisi kabul edildi

Kazakistan Cumhuriyeti Huumlkuumlmetinin 31 Temmuz 2013 tarih ve 747 sayılı Kararı ile Kazakistanrsquoda

Ortak Emeklilik Birikim Fonu kuruldu Karar gereği Devlet Emeklilik Birikim Fonursquonun adı Ortak

Emeklilik Birikim fonu olarak değiştirilerek Kazakistan Halk Bankası Emeklilik Fonu Garantum

Emeklilik Birikim Fonu ve Olar Umit Emeklilik Birikim Fonu kamulaştırılarak Ortak Emeklilik

Birikim Fonursquonun buumlnyesine alındı Emeklilik fonlarının 1 Eyluumllrsquoden itibaren Ortak Emeklilik

Birikim Fonursquonun havuzunda toplanacağı belirtildi

422


İşguumlcuuml Sayıları

Kazakistanrsquodaki yabancı iş guumlcuumlnuumln oumlnemli bir kısmını Tuumlrk işguumlcuuml oluşturmaktadır Kazakistan

Ccedilalışma ve Halkın Sosyal Koruması Bakanlığırsquonın verilerine goumlre 2012 yılında Kazakistanrsquoda

22100 yabancı istihdam edilmiş olup Tuumlrk işguumlcuuml ikinci sırada yer almaktadır Tuumlrk işccedililerinin

yabancı işguumlcuuml iccedilindeki oranı 146rsquodır


Ccedilalışan Sayısı


Yabancı 22100

Tuumlrk 3227



Kazakistanrsquoda yaklaşık 2000 vatandaşımız bağımsız olarak ccedilalışmaktadır Kazakistanrsquoda bağımsız

ccedilalışan vatandaşlarımız ağırlıklı olarak inşaat işleri yapı malzemeleri imalat ve ticareti kuumlccediluumlk ve

buumlyuumlk işletmeler perakende ticaret ve hizmet sektoumlrlerinde faaliyet yuumlruumltmektedir

Kazakistanrsquodaki Tuumlrk Yatırımları

Kazakistanrsquoda ayakkabı deri tekstil ve konfeksiyon tarım sağlık inşaat petrol ve kimya ile

hizmetler (sağlık otel ve lokanta işletmeciliği) sektoumlruumlnde 1800 civarında Tuumlrk firması kurulmuş

olup bunların yaklaşık 600rsquouuml faaldir

Uumllkedeki Tuumlrk şirketlerinin faaliyetleri ticaret telekomuumlnikasyon otel ve suumlpermarket işletmeciliği

ile petrol uumlruumlnleri ve gıda imalatında yoğunlaşmıştır Tuumlrkiye Kazakistanrsquoın maden ccedilıkarma

sektoumlruumlnde faaliyet goumlsteren 10 buumlyuumlk yatırımcı uumllkeden biridir

423



Asgari uumlcret (Aylık) 19966 Tenge

Ortalama aylık uumlcret 104654 Tenge




Toplam

Sayı

Uumllke Geneli 470700 52


Yabancılar hariccedil


Bağımsızlıktan sonra Kazakistanrsquoda sosyal guumlvenlik sisteminin yeniden yapılandırılması ihtiyacı

oluşması neticesinde eski doumlnemde sosyalist politikalara goumlre şekillenmiş olan sosyal guumlvenlik

sisteminin daha ccedilağdaş bir yapıya kavuşturulması iccedilin ccedileşitli reformlar gerccedilekleştirilmiştir

Sosyal kalkınmaya odaklanılan 2030 Ulusal Kalkınma Programı kapsamında Kazakistanrsquoın sosyal

guumlvenlik sorunlarını ccediloumlzmek amacıyla acilen yeni sosyal guumlvenlik politikalarının uygulamaya

geccedilirilmesi gerektiği vurgulanmaktadır Kazakistan Sosyal Guumlvenlik Kanunursquona goumlre sosyal

guumlvenlik ldquobireyi toplum ve devletin karşılıklı sorumluluğundardquo saymaktadır Yapılan reformlar

ccedilerccedilevesinde vergiler duumlşuumlruumllerek net uumlcret duumlzeylerinin artırılması hedeflenmiştir Geliri asgari

uumlcretin altında olan aileler iccedilin yoksulluk sigortası uygulaması getirilmiştir

Geniş halk kitlelerinin yaşam standardı yuumlkseltilmeye ccedilalışılmış ve sosyal yardımlar işsizlik

tazminatı emeklilik sistemi sağlık ve eğitim sistemi yeniden duumlzenlenmiştir Bu bağlamda

oumlncelikli olarak ekonomi guumlccedillendirilmeye ccedilalışılmıştır

424

2004 yılında Kazakistan Devlet Sosyal Sigorta Fonursquonun kurulmasıyla sosyal guumlvenlik primleri bu

fonda toplanarak hak sahiplerinin yaşlılık maluliyet iş kazası analık sigorta kolları kapsamına

dahil edilmeleri sağlanmıştır

Sosyal guumlvenlik sisteminin yeni yapılanmasında tamamlayıcı emeklilik sistemlerine de yer verilmiş

olup sistem uumlccedil basamaklı hale doumlnuumlştuumlruumllmuumlştuumlr Birinci aşamada tuumlm vatandaşlara eşit olarak

sağlanan haklar ile doğum sakatlık vb yardımlar soumlz konusudur İkinci aşamada birikimli

emeklilik sistemine geccediliş ile sağlanan haklar oluşturulmuştur Uumlccediluumlncuuml aşama sosyal guumlvenlik

hizmetlerinde vatandaşların isteğine bağlı olarak sosyal prim kesintilerinin artırılarak goumlnuumllluuml

tasarruflarının değerlendirilmesi amaccedillanmıştır Boumlylece Kazakistan vatandaşlarının sosyal

guumlvenlik kurumlardan aldıkları gelirlerin gelişmiş uumllkelerdekilerin seviyesine ccedilıkarılması

amaccedillanmıştır


23012013 tarihinde gerccedilekleştirilen Huumlkuumlmet toplantısında Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev

emeklilik sistemini geliştirmek amacıyla tek bir emeklilik fonunun oluşturulması ve oumlzel emeklilik

fonlarının hesaplarının Merkez Bankası youmlnetiminde olacak bu ortak fona aktarılması gerektiğini

boumlylece vatandaşların para birikimlerinin daha etkin ve guumlvenilir bir şekilde kullanılacağını

vurguladı

Kazakistanrsquoda 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle 11 emeklilik birikim fonu faaliyette bulunmaktadır

1 Ocak 2013 tarihi itibariyle Kazakistanrsquoda Devlet Sosyal Sigorta Kurumursquondan oumldenen sosyal

yardım miktarının Başbakan Serik Ahmetovrsquoun imzasından ccedilıkan ve resmi gazetede yayımlanan

Huumlkuumlmet kararıyla arttırıldığı accedilıklandı

Huumlkuumlmet ccedilalışma kabiliyetini yitiren veya ailenin geccedilimini sağlayan kişiyi kaybeden şahısların

aldıkları sosyal yardım miktarının 16 oranında arttırılmasını kararlaştırdı Karar 1 Ocak 2013

tarihinden itibaren yuumlruumlrluumlğe girdi

Kazakistan Ccedilalışma Bakanlığı 1 Ocak 2014rsquoten itibaren emeklilerin maaşının 9 oranında

arttırılacağını accedilıkladı 9 artışla ortalama emekli maaşı yaklaşık 235 dolar olurken en duumlşuumlk

emekli maaşı 20782 tenge yani yaklaşık 138 dolar olacak Halihazırda ortalama emekli maaşı

425

32400 tenge olup yaklaşık 216 dolar Kazakistanrsquoda yaşlılık aylığı ise 9983 tenge bu uumlcret asgari

geccedilim uumlcretinin 66rsquosını oluşturmakta Bu rakamın 2014rsquode iki katına ccedilıkartılacağı da accedilıklandı

2012 yılı iccedilinde emeklilik yaşının yuumlkseltilmesi ile ilgili bir reform ccedilalışması hazırlanmış olup soumlz

konusu ccedilalışma Cumhurbaşkanı tarafından veto edilmiştir

Sosyal Guumlvenlik Oumldemeleri ve Prim Oranları


Kazakistanrsquoda emeklilik yaşı erkeklerde 63 kadınlarda 58 olup prim guumln sayısı her ikisi iccedilin de

12600rsquoduumlr

Kazakistanrsquoda tek bir Sosyal Guumlvenlik Prim oranı uygulanmaktadır Bruumlt uumlcretin 10rsquou oranında

prim kesilmektedir

Aile Yardımları

İhtiyaccedil testi ve gelir testini yerine getiren Kazakistanrsquoda ikamet eden vatandaşlar muumllteciler

vatandaş olmayanlar ve uyruksuzlar engelli kişiler tam zamanlı oumlğrenciler ve stajerler 80 yaş ve

uumlstuuml kişiler 7 yaşından kuumlccediluumlk ccedilocuklar aile yardımlarına hak kazanırlar

11732 Sayısal Bilgiler



Ccedilocuk yardımı Ccedilocuk Bakım Uumlcreti




4 ve sonraki her ccedilocuk iccedilin 86550 Tenge 14714 Tenge

1 TL = 704442KZT


Sadece uumllke iccedilinde oumldenmektedir

426



Kazakistanrsquoda mesleki eğitim veren orta oumlğretim kurumları bulunmaktadır Bu kurumlar ortaokul

(9 Sınıf) sonrası 4 yıl suumlreli eğitim vermektedirler Meslek Yuumlksek Okulları ise 2 yıl suumlreli eğitim

vermektedir Kazakistanrsquoda mesleki eğitim veren okullara youmlnelik rağbet son derece duumlşuumlktuumlr





Eğitim Duumlzeyi Kız Erkek Toplam

Lisans Oumlğrencisi 71 232 303

Yuumlksek Lisans Oumlğrencisi 2 4 6

Doktora Oumlğrencisi - 4 4

Toplam 73 240 313



Tuumlrk Muumlteahhitlik Hizmetleri ve Yatırımlar

2012 sonu itibarıyla inşaat firmalarımız Kazakistanrsquoda 165 milyar dolar değerinde proje uumlstlenmiş

olup bu rakam toplam yurt dışı muumlteahhitlik hizmetlerinin 68ini oluşturmakta ve Kazakistan

proje hacmi accedilısından 5 sırada yer almaktadır (Rusya Tuumlrkmenistan Libya ve Iraktan sonra)

Astanarsquonın başkent olarak belirlenmesinden sonra bu şehirdeki inşaat projelerinin yaklaşık 70rsquoi

Tuumlrk muumlteahhitler tarafından hayata geccedilirilmiştir

427


Kalifiye Kazak işguumlcuumlnuumln yetersiz olmasına rağmen Kazak makamlarınca Kazak vatandaşlarına

daha fazla istihdam sağlanması iccedilin yabancı işguumlcuuml kotası duumlşuumlk tutulmaktadır Bu nedenle Tuumlrk

şirketleri ihtiyaccedil duydukları kalifiye Tuumlrk personeli serbestccedile Tuumlrkiyersquoden getirememektedir

İşccedili kotasının duumlşuumlkluumlğuumlnuumln yanı sıra Kazakistanrsquoın yabancılara uyguladığı ldquoccedilalışma lisansırdquo alma

şartları ve suumlreci hem işverenimiz hem de işccedililerimiz iccedilin zaman ve maliyet accedilısından sıkıntı

yaratmaktadır

Diğer yandan yerel işccedili ccedilalıştırma zorunluluğu işverenlerimiz iccedilin ek kuumllfetler yaratmaktadır

Halihazırda her bir istihdam edilecek yabancı personele karşılık 10 Kazak vatandaş istihdam etme

zorunluluğu bulunmaktadır

Yukarıda mezkur nedenlerle işverenlerimiz istediği sayıda Tuumlrk işccedili temin etmekte zorlanmakta

ccedilalışma lisansı almak iccedilin aylarca bekleyen işccedililer ise mağdur olmakta bu suumlreccedil işccedilileri yasal

olmayan yollarla ccedilalışmaya itmekte şirketlerimiz de yasadışı istihdama youmlnelebilmektedir

İşccedililerimizin ccedilalışma izni almadan Kazakistan ile uumllkemiz arasındaki 1 aylık vize muafiyeti

uygulamasını suiistimal ederek ve ekseriyetle Kırgızistan ve Rusya Federasyonursquona her ay giriş-

ccedilıkış yaparak veya ccedilalışma hakkı vermeyen ldquoiş goumlruumlşmesirdquo vizesi almak suretiyle kaccedilak ccedilalıştıkları

goumlruumllmektedir

Bakanlığımız ile Kazakistan Ccedilalışma ve Halkın Sosyal Koruması Bakanlığı arasında Ortak İşbirliği

Anlaşması 19 Ekim 2000 tarihinde Astanarsquoda imzalanmıştır Anılan Anlaşmanın ilgili maddesi

huumlkmuuml ccedilerccedilevesinde oluşturulan Ortak Ccedilalışma Grubu I Toplantısı 4-5 Mart 2005 tarihlerinde

Astanarsquoda gerccedilekleştirilmiştir

Kazakistanrsquoda İnşaat İşccedilileri İccedilin Eğitim Tesisi Kurulması

Tuumlrkiye Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Huumlkuumlmeti arasında ldquoKazakistanrsquoda

Kazak İnşaat İşccedilileri İccedilin Eğitim Merkezi Kurulmasına İlişkin İşbirliği Anlaşmasırdquo 24 Aralık 2010

tarihinde Ankararsquoda imzalanmış olup soumlzkonusu Anlaşma 13 Ağustos 2011 tarihi itibariyle


428

2 BOumlLUumlM ULUSLARARASI KURULUŞLAR VE YABANCI

UumlLKELERLE YAPILAN SOumlZLEŞME VE ANLAŞMALAR ndash

İLİŞKİLER İLE BUNLARIN UYGULANMASINA İLİŞKİN YARGI

KARARLARI

429

21 ULUSLARARASI İLİŞKİLER

211 ULUSLARARASI CcedilALIŞMA OumlRGUumlTUuml (ILO)

2111 ILOrsquonun Kuruluşu ve Amacı

Uluslararası Ccedilalışma Oumlrguumltuuml (ILO) sosyal adaletin sağlanması yoluyla duumlnyada kalıcı bir barışın

gerccedilekleştirilmesi amacıyla 1919 yılında Versailles Barış Antlaşması ile kurulmuştur Kuruluşundan

itibaren Milletler Cemiyeti buumlnyesinde faaliyette bulunan ILO 1946 yılından itibaren Birleşmiş

Milletler Teşkilatırsquonın ilk uzmanlık kuruluşu olarak hizmet vermeye devam etmiştir

ILO faaliyetleri son yıllarda doumlrt stratejik hedefe youmlnelmiştir

Ccedilalışmaya ilişkin temel ilke ve standartların teşviki ve uygulanması

Kadın ve erkeklere saygın istihdam ve gelir elde etmede daha buumlyuumlk fırsatlar yaratılması

Herkese youmlnelik sosyal korumanın kapsam ve etkinliğinin geliştirilmesi

Uumlccedilluuml yapı ve sosyal diyalogun guumlccedillendirilmesi

ILOrsquoya halen 185 uumllke uumlyedir Birleşmiş Milletler (BM) Teşkilatına uumlye olan uumllkeler ILO

Anasoumlzleşmesinden doğan yuumlkuumlmluumlluumlkleri kabul ettiklerini bildirmeleri halinde ILOrsquoya uumlye

olabilmektedir BMrsquoe uumlye olmayan bir uumllke ise ancak ILO Genel Konferansı kararıyla uumlyeliğe

alınmaktadır Uumlyelikten ccedilekilme ise ILO Genel Muumlduumlruumlrsquone yapılacak bir bildirimle muumlmkuumln

olabilmektedir

2112 ILOrsquonun Yapısı ve Organları

Merkezi Cenevrersquode bulunan ILO her yıl Haziran ayında yapılan ve karar organı niteliği taşıyan

Uluslararası Ccedilalışma Konferansı yuumlruumltme organı niteliğindeki Youmlnetim Kurulu ve Teşkilatın

sekretarya hizmetlerini yuumlruumlten Uluslararası Ccedilalışma Buumlrosursquondan oluşmaktadır Uluslararası

Ccedilalışma Buumlrosursquonun başında bir Genel Muumlduumlr bulunmaktadır Daha oumlnce Juan SOMAVIA

tarafından yuumlruumltuumllen bu goumlreve 2012 yılında Guy RYDER beş yıl suumlreliğine (İngiltere) seccedililmiştir

(2012-2017)

430

Uluslararası Ccedilalışma Konferansı her bir uumlye uumllkenin 2 huumlkuumlmet 1 işccedili ve 1 işveren temsilcisinden

oluşmaktadır Bu temsilcilere Konferans guumlndemindeki konulara goumlre teknik danışmanlar da refakat

etmektedir

Uluslararası Ccedilalışma Konferansı ccedilalışma yaşamıyla ilgili guumlncel sorunları tartışmakta Soumlzleşme ve

Tavsiye Kararlarından oluşan uluslararası ccedilalışma standartlarını tespit etmekte bu standartların uumlye

uumllkelerde uygulanmasını denetlemekte uumlye uumllkelerin katkılarıyla finanse edilen iki yıllık ILO

Buumltccedilesini kabul etmekte iki yıllık ILO faaliyet programını belirlemekte ve her uumlccedil yılda bir Youmlnetim

Kurulu uumlyelerini seccedilmektedir Konferans ccedilalışmaları oluşturulan Komiteler eliyle yuumlruumltuumllmektedir

Youmlnetim Kurulu ILOrsquonun yuumlruumltme organı olup Konferans gibi uumlccedilluuml yapıya sahiptir Youmlnetim

Kurulu yılda uumlccedil kez toplanmakta ve 28 Huumlkuumlmet 14 işccedili ve 14 işveren olmak uumlzere toplam 56

uumlyeden oluşmaktadır

ILO buumlnyesinde ayrıca bir İdare Mahkemesi Araştırma Merkezi ve İtalyarsquonın Torino şehrinde

faaliyet goumlsteren Eğitim Merkezi bulunmaktadır

2113 Soumlzleşme Raporları

Uumllkemizin onaylamış olduğu Uluslararası Ccedilalışma Soumlzleşmelerinin uumllkemizde uygulanmasına

ilişkin ulusal raporlar Uzmanlar Komitesirsquonin goumlzlem ve doğrudan taleplerinin tercuumlmelerinin

yapılmasını takiben Bakanlık birimleri Bakanlık dışı ilgili kurum ve kuruluşlar ile işccedili işveren ve

meslek oumlrguumltlerine goumlnderildikten sonra derlenen bilgi ve belgeler değerlendirilmek suretiyle

İngilizce veya Fransızca dillerinden birinde hazırlanarak ILOrsquoya goumlnderilmektedir

Ayrıca bu raporların birer oumlrnekleri de ILO Anasoumlzleşmesi uyarınca işccedili ve işveren kuruluşlarına

goumlnderilmektedir

2013 Yılında Uygulama Raporları Hazırlanan Soumlzleşmeler

14 Sayılı Sınai Muumlesseselerde Hafta Tatili Yapılmasına ilişkin Soumlzleşme

29 Sayılı Zorla Ccedilalıştırmaya Dair Soumlzleşme

81 Sayılı Sanayi ve Ticarette İş Teftişine İlişkin Soumlzleşme

105 Sayılı Cebri Ccedilalıştırmanın İlgasına (zorla ccedilalıştırmanın kaldırılmasına) Dair Soumlzleşme

138 Sayılı İstihdama Kabulde Asgari Yaşa İlişkin Soumlzleşme

431

142 Sayılı İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi Hakkındaki Soumlzleşme

153 Sayılı Karayolu Taşımacılığında Ccedilalışma Saatleri ve Dinlenme Suumlrelerine İlişkin Soumlzleşme

182 Sayılı En Koumltuuml Biccedilimlerdeki Ccedilocuk İşccedililiği Hakkındaki Soumlzleşme

Ayrıca 98 sayılı Oumlrguumltlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı Soumlzleşmesi ile ilgili olarak Aplikasyon

Komitesi kapsamında rapor hazırlanmıştır

2114 ILOrsquonun Standart Tesisi ve Denetim İşlevleri

ILOrsquonun temel amacı asgari ve evrensel uluslararası standartları belirlemek suretiyle uumlye

uumllkelerdeki ccedilalışma ve yaşam koşullarının iyileştirilmesidir Bu standartlar uluslararası ccedilalışma

soumlzleşmeleri ve tavsiye kararları ile belirlenmektedir ILOrsquonun 2013 yılına kadar toplamda 397

hukuki belgesi olmak uumlzere 189 Soumlzleşme 202 Tavsiye Kararı ve 6 Protokoluuml bulunmaktadır 2014

yılında zorla ccedilalıştırmaya ilişkin yeni bir tavsiye kararı oluşturulmuş boumlylece toplam hukuki belge

sayısı 398rsquoe tavsiye kararlarının sayısı ise 203rsquoe yuumlkselmiştir

Uumlye uumllkelerin onaylamış oldukları Soumlzleşmeleri ne oumllccediluumlde uyguladıklarını izlemek uumlzere kapsamlı

ve etkin bir denetim mekanizması oluşturulmuştur Raporlara ve şikacircyetlere dayanan iki tuumlr denetim

usuluuml bulunmaktadır

Uumlye uumllkelerin onayladıkları soumlzleşmelerle ilgili olarak ulusal mevzuat ve uygulamaları hakkında

belirli aralıklarla ILOrsquoya goumlnderdikleri raporlara dayanan denetim sistemine goumlre bu raporlar

oumlncelikle Uzmanlar Komitesi tarafından incelenmekte ve tespit edilen aykırılıklar bir rapor halinde

Konferansa sunulmaktadır Konferansta oluşturulan Aplikasyon Komitesi ise bu raporda yer alan

uumllkelerden bir kısmını Komitede soumlzluuml savunma yapmaya davet etmektedir

Uumllkeler ayrıca ILO tarafından zaman zaman henuumlz onaylamadıkları soumlzleşmelerle ilgili olarak da

mevcut ulusal mevzuat ve uygulamaya ilişkin rapor vermeye davet edilirler

Başvuru ve şikacircyet hakkına dayanan denetim usuluumlne goumlre şikacircyet konusu ilgili olduğu

Soumlzleşmeye goumlre ya Sendikal Oumlzguumlrluumlkler Komitesirsquonde incelenmekte ya da Youmlnetim Kurulursquonda

oluşturulan uumlccedilluuml yapıda oumlzel bir komitede ele alınmaktadır Bu şikacircyetler neticesinde Youmlnetim

Kurulu ilgili uumllkeye Doğrudan Temas Misyonu goumlnderilmesine veya Soruşturma Komisyonu

kurulmasına karar verebilmektedir

432

2115 Uumllkemiz ile ILO İlişkileri

Tuumlrkiyenin ILO ile ilişkileri 1927 yılına kadar dayanmaktadır Uumllkemiz Milletler Cemiyetirsquonin

uumlyesi olmadığı iccedilin o yıllarda ILO ccedilalışmalarına goumlzlemci statuumlsuumlyle katılmış 1932 yılında Milletler

Cemiyetirsquone uumlye olduğunda ILOrsquonun da uumlyeliğini kazanmıştır

Uumllkemiz ILO Youmlnetim Kurulursquonda 1948-51 1954-57 ve 1996-99 doumlnemlerinde ldquoAsil Uumlyerdquo 1975-

78 1987-90 ve 2002-05 doumlnemlerinde ise ldquoYardımcı Uumlyerdquo sıfatıyla yer almış ve kurul ccedilalışmalarına

katılmıştır

Tuumlrkiye aralarında temel ccedilalışma haklarına ilişkin sekiz soumlzleşmenin de bulunduğu uluslararası

ccedilalışma soumlzleşmelerinden 56rsquosı onaylayarak ulusal mevzuatına katmıştır Bu soumlzleşmelerden 52rsquosi


Oumlte yandan Uluslararası Ccedilalışma Oumlrguumltuuml (ILO) Genel Konferansırsquonın 31 Mayıs 2006 tarihinde

yapılan 95 inci oturumunda kabul edilen ldquo187 Sayılı İş Sağlığı ve Guumlvenliğini Geliştirme Ccedilerccedileve

Soumlzleşmesirdquone katılmamız Tuumlrkiye Buumlyuumlk Millet Meclisirsquonde 1552013 tarihinde kabul edilen

6485 sayılı Kanunla uygun bulunmuştur Soumlz konusu Kanun doğrultusunda 8 Ekim 2013 tarihli ve

28789 sayılı Resmi Gazetersquode 187 Sayılı İş Sağlığı ve Guumlvenliğini Geliştirme Ccedilerccedileve

Soumlzleşmesirsquone Katılmamız Hakkında Karar (20135356 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı)

yayımlanmıştır Uumllkemiz tarafından onaylanan 187 sayılı İş Sağlığı ve Guumlvenliğini Geliştirme

Ccedilerccedileve Soumlzleşmesi ILO tarafından 16012014 tarihinde kaydedilmiştir Bu Soumlzleşmenin kayıt

tarihinden bir yıl sonra 16012015 tarihinde uumllkemiz bakımından yuumlruumlrluumlğe girecektir

Bununla birlikte 2006 tarihli Denizde Ccedilalışma Soumlzleşmesinin (MLC 2006 ) onaylanmasına ilişkin

proseduumlrde başlatılmıştır

Onayladığımız her soumlzleşmeye ilişkin olarak ILOrsquoya duumlzenli aralıklarla ulusal uygulama raporları

goumlnderilmektedir Bu soumlzleşmelerden herhangi biriyle ilgili olarak uumllkemizin Aplikasyon

(Uygulama) Komitesirsquone alınması olasılığı goumlz oumlnuumlnde bulundurularak konferans oumlncesinde de

hazırlık yapılmaktadır Uumllkemiz aleyhine ILOrsquoya yapılan şikacircyetlere ilişkin huumlkuumlmet goumlruumlşuumlmuumlz de

Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz tarafından hazırlanmaktadır

433

ldquoİstihdam Buumlyuumlme ve Sosyal Adaletrdquo konulu 9 Boumllgesel Avrupa Toplantısı

Uluslararası Ccedilalışma Oumlrguumltuumlrsquonuumln ldquoİstihdam Buumlyuumlme ve Sosyal Adaletrdquo konulu 9 Boumllgesel Avrupa

Toplantısı 08-1-17 Nisan 2013 tarihlerinde Norveccedilrsquoin Oslo kentinde duumlzenlenmiştir Toplantıya

uumllkemizi temsilen Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanı Sayın Faruk CcedilELİKrsquoin başkanlığında oluşan

Bakanlık heyetimiz iştirak etmiştir

ILO Boumllgesel Toplantıları uumlccedilluuml temsil esasına dayalı bir yapı ccedilerccedilevesinde her doumlrt yılda bir

duumlzenlenmekte olup Avrupa ve Orta Asyarsquodan 51 uumllkenin katılımıyla gerccedilekleştirilmektedir

Bir oumlnceki toplantı 9-13 Şubat 2009 tarihleri arasında Lizbonrsquoda gerccedilekleştirilmiş olup uumllkemiz

ldquoSaygın İş Protokoluumlnuumlrdquo imzalamıştır Toplantının amacı tuumlm duumlnyayı etkisi altına alan ekonomik

krizin istihdam uumlzerindeki etkilerini değerlendirerek bu etkileri en alt duumlzeye indirmek uumlzere

politikalar geliştirmek ve iyi uygulama oumlrneklerini paylaşmak amacıyla uluslararası diyalog ve

işbirliğini tesis etmektir

Soumlz konusu Boumllgesel Toplantının guumlndem maddesi ldquoİstihdam Buumlyuumlme ve Sosyal Adaletrdquo başlıklı

Genel Muumlduumlr Raporunun incelenmesidir Raporda istihdam yaratan buumlyuumlmeyi sağlayacak

politikaların oluşturulması etkin sosyal diyalog ve toplu pazarlık yoluyla nitelikli istihdamın teşvik

edilmesi genccedil işsizliği krizi ve nuumlfusun yaşlanmasından kaynaklanan sorunlarla nasıl başa

ccedilıkılacağı konuları ele alınarak var olan durumun tespitine ilişkin bilgiler ve oumlnerilere yer

verilmiştir

9 Boumllgesel Avrupa Toplantısı Genel Konferansı

Konferansta birccedilok devlet ve huumlkuumlmet başkanı ile bakanlar kriz suumlrecinde uumllkelerinde yaşananları

ve bu ccedilerccedilevede hayata geccedilirdikleri reformları katılımcılarla paylaşmışlardır Ayrıca işccedili ve işveren

temsilcileri de kendi accedilılarından yaşanılan sorunları ve ccediloumlzuumlm oumlnerilerini dile getirmişlerdir

Toplantıda ele alınan konular

Mali krizin etkileri ile başa ccedilıkma

Krizde Genccedil İşsizliği

İş yaratan buumlyuumlme ve nitelikli işler

İş yaratan buumlyuumlmeyi sağlayacak politikalar oluşturmak

434

Etkili sosyal diyalog ve toplu soumlzleşme yoluyla nitelikli işlerin teşvik edilmesi

Genccedil işsizliği ve nuumlfusun yaşlanmasının ortaya ccedilıkardığı sorunlarla muumlcadele

ldquoMali krizin etkileri ile başa ccedilıkmardquo ana teması etrafında yapılan oturumda Sayın Bakanımız da bir

konuşma yapmışlardır Konuşmalarında oumlzetle krizle muumlcadelede başarılı bir politikanın mali

istikrar ile istihdam yaratmaya youmlnelik yatırımlar arasında denge kurulmasına bağlı olduğunu

belirtmişlerdir Ayrıca Tuumlrkiyersquonin krizden en az etkilenen uumllkeler arasında olduğunu istikrarlı

ekonomik ve siyasi ortamının da etkisiyle hızla krizden oumlnceki buumlyuumlme rakamlarına ulaşılarak

yeniden toparlanma suumlrecine girildiğini dile getirmişlerdir

Toplantıda alınan kararlar

Toplantıda gerccedilekleştirilen ccedilalışmalar neticesinde ldquoOslo Deklarasyonu İstihdama ve Buumlyuumlmeye

olan Guumlvenin Yeniden Sağlanmasırdquo başlıklı metin oluşturulmuştur Oslo Deklerasyonu ekte (Ek-1)

yer almaktadır

2009 yılında Lizbonrsquoda gerccedilekleştirilen son toplantıda artan işsizlik ve belirsizliğin yanı sıra

girişimciler ve işccedililer iccedilin olumsuz koşullar yaratan bir kriz suumlrecinin tam ortasında olunduğu ve bu

koşullar dolayısıyla Haziran 2009rsquoda ldquoKuumlresel İstihdam Paktınınrdquo kabul edildiği ifade edilmiştir

Geccedilen doumlrt yıl iccedilinde kimi uumllkeler krizle muumlcadelede başarılı oumlrnekler sergilese de boumllgenin oumlnemli

bir kesiminde sorunlar hala suumlrmektedir Huumlkuumlmetlerin mali sağlamlaştırma yapısal reform ve

rekabet edebilirlik alanlarında uyguladıkları politikalarla teşvik paketleri reel sektoumlr yatırımları

nitelikli iş koşulları ve girişimlere daha fazla kredi sağlanması gibi tedbirlerin bir arada

yuumlruumltuumllebilmesi gerekmektedir

2009rsquoda ldquoKuumlresel İstihdam Paktındardquo yer alan tedbirlerin yararlı olduğu ve etkin biccedilimde

uygulanması gerektiği belirtilmiştir

102 Uluslararası Ccedilalışma Konferansı

Uluslararası Ccedilalışma Oumlrguumltuumlrsquonuumln (ILO) her yıl huumlkuumlmet işccedili ve işveren temsilcilerinin

katılımlarıyla gerccedilekleştirilen konferanslarının 102rsquosi 05-20 Haziran 2013 tarihleri arasında

Cenevrersquode yapılmıştır Huumlkuumlmet İşccedili ve İşveren Gruplarının Konferans oumlncesi hazırlık toplantıları

ise 04 Haziran 2013 tarihinde gerccedilekleşmiştir

435

Uumllkemiz Konferansa Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı Muumlsteşar Yardımcısı Sayın Erhan

BATURrsquoun başkanlığında huumlkuumlmet işccedili ve işveren kesimi temsilcilerinden oluşan bir heyetle

katılmıştır

Accedilılış ve Konferans Komiteleri

Konferans Huumlkuumlmet İşccedili ve İşveren temsilcilerinin 4 Haziran 2013 tarihinde yaptıkları hazırlık

toplantısını muumlteakiben 5 Haziran 2013 tarihinde Birleşmiş Milletler Binası Genel Kurul salonunda

toplanarak resmen accedilılmış Konferans Başkan ve Başkan Yardımcılarının seccedilimi yapılmış ve

Konferansrsquota ele alınacak teknik konuları goumlruumlşecek olan Komiteler oluşturulmuştur

Konferans aşağıdaki guumlndemle toplanmıştır

I ILO Youmlnetim Kurulu Başkanırsquonın ve Uluslararası Ccedilalışma Buumlrosu Genel Muumlduumlruumlrsquonuumln

Raporları

II Program ve buumltccedile goumlruumlşmeleri

III Soumlzleşme ve Tavsiye Kararlarının Uygulanmasına ilişkin Bilgi ve Raporlar (Standartların

Uygulanması Komitesi)

IV Yeni Demografik Ccedilerccedilevede İstihdam ve Sosyal Koruma Komitesi (Genel Muumlzakere)

V Suumlrduumlruumllebilir Kalkınma Saygın İş ve Yeşil İşler Komitesi (Genel Muumlzakere)

VI Sosyal Diyalog Komitesi

VII Myanmarrsquoa ilişkin oumlzel oturum Komitesi

Konferans Başkanlığına Uumlrduumln Ccedilalışma Bakanı Nidal KATAMİNE Başkan Yardımcılıklarına ise

Huumlkuumlmet kesiminden Litvanyarsquodan Rytis PAULAUSKAS işveren kesiminden Bangladeşrsquoten

Kamran T RAHMAN ve işccedili kesiminden Dominik Cumhuriyetirsquonden Eulogia FAMİLİA

seccedililmiştir

Genel Kurul 5 Haziranrsquodaki toplantısından sonra 12 Haziran 2013 tarihine kadar ccedilalışmalarına ara

vermiş ancak Komite ccedilalışmaları devam etmiştir

Genel Kurul Ccedilalışmaları

ILO Youmlnetim Kurulu Başkanı 2012 Haziran ve 2013 Haziran doumlnemini iccedileren suumlreccedilte Kurul

ccedilalışmaları hakkında Konferansa bir rapor sunmuştur

Uluslararası Ccedilalışma Buumlrosursquonun Genel Muumlduumlruuml ise guumlncel sosyal politika alanında ldquoILOrsquoNUN

YUumlZUumlNCUuml YILINA DOĞRU Gerccedilekler Yenilenme ve Uumlccedilluuml Taahhuumlt rdquo başlıklı bir rapor

sunmuştur

436

Ayrıca Genel Muumlduumlr geccedilen yıl da olduğu gibi işgal edilmiş Arap topraklarındaki ccedilalışanların

durumu konusunda bir rapor da yayınlamıştır

Komite Ccedilalışmaları

Buumltccedile Komitesi

ILOrsquonun oumlnuumlmuumlzdeki iki yıla (2014-2015) ait buumltccedilesi ile uumllkelerin buumltccedileye katkı payı oranları bu

yılki Buumltccedile Komitersquode goumlruumlşuumllmuumlş ve Genel Kurulrsquoda yapılan oylama sonunda 391 kabul 9 ret ve 2

ccedilekimser oyla kabul edilmiştir Boumlylelikle ILOrsquonun iki yıllık buumltccedilesi 801260000 ABD Doları

(76119700 İsviccedilre Frankı) olarak belirlenmiştir

ILO masraflarının bir kısmı Dolar bir kısmı ise İsviccedilre Frankı olarak harcandığından iki para

arasında bir parite belirlenmekte ve iki paraya ait buumltccedile rakamı ortaya ccedilıkmaktadır

Gelecek iki yıllık buumltccedile iccedilin iki para arasında esas alınan kur rakamı 1 Dolar 095 İsviccedilre Frankı


Daha oumlnceki buumltccedilede uumllkemizin 0617 olan katkı payı oranı oumlnuumlmuumlzdeki iki yıl iccedilin 1 329

oranına ulaşmıştır Boumlylelikle Uumllkemizin 2014 yılında ILOrsquoya 5058154 İsviccedilre Frankı oumldemesi

gerekmektedir Bu rakamdan mevcut kredi miktarımız duumlşuumlleceğinden oumldenecek net miktar

5056802 İsviccedilre Frankıdır

Buumltccedilenin kabul edilmesiyle ILO İdari Mahkemesirsquonin uumlyelerinden Fransız M Frydman ile İsviccedilreli

M Rouillerrsquoin goumlrev suumlrelerinin uzatılması ILOrsquonun yeni uumlyeleri olan Guumlney Sudanrsquoın katkı payı

oranının 0003 Palao Cumhuriyetirsquonin ise 0 001 olarak belirlenmesi oumlnceki yıllara ait katkı

payını oumldeyememiş olmalarından dolayı oy hakkını kaybeden fakat oumldeme planını ILOrsquoya sunan

Paraguayrsquoa oy hakkı tanınması da kabul edilmiştir

Standartların Uygulanması Komitesi

Daimi komite olan Standartların Uygulanması (Aplikasyon) Komitesi 126 huumlkuumlmet temsilcisi uumlye

beş işveren temsilcisi uumlye ve 89 işccedili temsilcisi uumlye olmak uumlzere 220 uumlyeden oluşmuştur Komitenin

437

başkanlığına Arjantin huumlkuumlmeti uumlyesi Noemi Rial başkan yardımcılıklarına Kanada işveren

temsilcisi Sonia Regenbogen ve Belccedilika işccedili temsilcisi Marc Leemans seccedililmiştir

Komite 16 oturum halinde gerccedilekleştirdiği toplantısında Konferans tarafından kabul edilen

Soumlzleşme ve Tavsiye Kararlarının uumllkelerdeki yetkili makama arzına ilişkin ILO Ana Soumlzleşmesinin

19rsquouncu maddesi altında sağlanan bilgileri uumllkelerin onayladığı Soumlzleşmelerin uygulanmasına

ilişkin ILO Ana Soumlzleşmesinin 22 ve 35rsquoinci maddeleri altında goumlnderilen raporları

değerlendirmiştir Bunun yanında ILO Ana Soumlzleşmesinin 19rsquouncu maddesi uyarınca Youmlnetim

Kurulunun farklı soumlzleşmelere ilişkin talep etmiş olduğu raporlar da ele alınmıştır

Komite ccedilalışmalarına Soumlzleşme ve Tavsiye Kararlarının uygulanmasının genel durumuna ve uumlye

devletlerin ILO Ana Soumlzleşmesi altındaki standartlara ilişkin yuumlkuumlmluumlluumlklerini ifa durumlarına

ilişkin tartışmalarla başlamıştır Daha sonra Uzmanlar Komitesi tarafından gerccedilekleştirilen kamu

hizmetlerinde toplu pazarlık ve ccedilalışma ilişkilerine ilişkin Genel Ankete youmlnelik goumlruumlşmeler

gerccedilekleştirilmiştir

Genel goumlruumlşmeyi muumlteakip Komite Soumlzleşme ve Tavsiye Kararlarının uygulanmasına ilişkin

bireysel uumllke değerlendirmelerine geccedilmiş ve bu kapsamda 25 uumllkeyi değerlendirmeye almıştır

Uumllkeler ve değerlendirmeye alındıkları soumlzleşmeler şu şekildedir Bangladeş (87) Belarus (87)

Kamboccedilya (87) Kanada (87) Ccedilad (144) Dominik Cumhuriyeti (111) Mısır (87) Fiji (87)

Yunanistan (98) Guatemala (87) Honduras (98) İran (111) Kenya (138) Kore (111) Malezya

(29) Moritanya (81) Pakistan (81) Paraguay (29) Suudi Arabistan (111) Senegal (182) İspanya

(122) Swaziland (87) Tuumlrkiye (98) Oumlzbekistan (182) Zimbabwe (87)

Yukarıda belirtildiği gibi Aplikasyon Komitesirsquonde uumllkemiz 98 sayılı Oumlrguumltlenme Oumlzguumlrluumlğuuml ve

Toplu Pazarlık Soumlzleşmesinden guumlndeme alınmış ve uumllkemize aşağıdaki konularda eleştiriler

youmlneltilmiştir

- Kamu kurumlarında kamu ccedilalışanlarının sendikal faaliyetlerine ve oumlzguumlrluumlklerine muumldahalede

bulunulduğuna ilişkin şikayetler vardır Bu tuumlr şikayetlerle ilgili ne tuumlr işlemler yapıldığı ve tutulan

istatistikler konusunda herhangi bir bilgi verilmemiştir

- 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Soumlzleşmesi kanunu bir ccedilok sendikanın toplu soumlzleşme yetkisini

kaybetmesine neden olmuştur Uumllke ccedilapında sendikalı uumlye sayısının yaklaşık 1 milyon olduğu ilan

edilmiştir Ancak bunların sadece 600 bini toplu soumlzleşme imkanından faydalanabilmektedir

- Yeni yasaya rağmen ccedilifte baraj sistemi devam etmektedir Her ne kadar işkolu barajı duumlşuumlruumllmuumlş

olsa da iş kolu barajının 1 duumlzeyinde korunması ve 3rsquoe yuumlkseltilmemesi gerekmektedir

438

- Kamuda toplu pazarlık suumlreci kısadır ve sendikalar iccedilin yetersizdir

- Kamuda toplu pazarlıkta anlaşmazlık durumunda devreye giren hakem heyeti huumlkuumlmetin ve

işverenlerin etkin olduğu bir kurumdur ve kararları temyiz imkanı bulunmamaktadır

- İşe iade davalarında hukuki suumlreccedil oldukccedila uzundur

- THY ve Ccedilay-Kur gibi işletmelerde toplu iş soumlzleşmesi imzalama suumlrecinde yaşanan sıkıntılar

guumlndeme getirilmiştir

- Askeriyedeki sivil personel ve polisler iccedilin sendika kurma hakkı bulunmamaktadır

- Memurlar iccedilin grev hakkı yoktur

- KESK yetkililerine youmlnelik soruşturma goumlzaltı ve tutuklamalar soumlz konusudur Yurt dışı ccedilıkış

yasağı getirilen bir ccedilok KESK yetkilisi uluslararası sendikal faaliyetlere katılamamaktadır

- 30rsquodan az işccedili ccedilalıştıran işletmelerde sendikal nedenle işten ccedilıkartılma durumunda sendikal tazminat

hakkının bulunmaması oumlrguumltlenme oumlzguumlrluumlğuuml oumlnuumlnde bir engel teşkil etmektedir

Huumlkuumlmet temsilcimizin yaptığı accedilıklamalar ve verdiği cevaplar ışığında Komite oumlzetle aşağıdaki

sonuccedillara ulaşmıştır

Komite uumllkede son doumlnemde kabul edilen yasaları takdirle karşılamakla birlikte kamu sektoumlruumlnde

toplu soumlzleşme kapsamında bulunmayan kamu ccedilalışanları ve kamu sektoumlruumlnde toplu pazarlığın

oumlnuumlndeki diğer kısıtlamalara youmlnelik duumlzenlemelerin yapılmasını beklemektedir Bu mevzuatın ve

bunların uygulanmasının 98 sayılı Soumlzleşme ile tam uyumlu olmasını sağlamak uumlzere huumlkuumlmeti ILO

ile teknik işbirliğine davet etmektedir Komite huumlkuumlmetten Uzmanlar Komitesirsquonin

değerlendirmelerine paralel olarak oumlzel sektoumlrde sendikal ayrımcılığa ilişkin verilerin toplanması

iccedilin bir sistemin kurulmasını ve 6356 sayılı yasadaki muğlaklıkların giderilmesini talep etmektedir

- Komite huumlkuumlmetten oumlzel ve kamu sektoumlruumlnde sendikal ayrımcılıkla ilgili şikayet

mekanizmalarının işleyişi ve istatistiksel veriler konusunda ayrıntılı bilgi talep etmektedir

- Komite huumlkuumlmetten Uzmanlar Komitesirsquonin bu yılki bir sonraki toplantısında incelenmek uumlzere

ayrıntılı bir rapor goumlndermesini talep etmektedir

Yeni Demografik Ccedilerccedilevede İstihdam ve Sosyal Koruma Komitesi

Yeni Demografik Ccedilerccedilevede İstihdam ve Sosyal Koruma konulu Komite ccedilalışmalarına 5 Haziran

2013rsquote 80 huumlkuumlmet 27 işveren ve 56 işccedili temsilcisinden oluşan 163 uumlyenin katılımıyla başlamıştır

İlk oturumda Komite Başkanı olarak Zimbabwe huumlkuumlmet temsilcisi James Matiza ve Başkan

Yardımcıları olarak Guumlney Afrika işccedili temsilcisi Tanya Cohen ve İtalyan işveren temsilcisi Cinzia

del Rio seccedililmişlerdir

439

Komite ccedilalışmalarına Genel Sekreterlik temsilcilerinin işccedili ve işverenler adına seccedililen Başkan

Yardımcılarının ve huumlkuumlmet temsilcilerinden soumlz almak isteyenlerin konuşmaları ile başlanmıştır

Komite toplantılarının devamında guumlndeme ilişkin Uluslararası Ccedilalışma Buumlrosu tarafından

hazırlanan raporda yer alan tartışma konuları ele alınmıştır

Guumlndeme ilişkin tartışma konularının goumlruumlşuumllmesi tamamlandıktan sonra her biri sekizer tane

olmak uumlzere işccedili işveren ve huumlkuumlmet taraflarından toplam 24 kişiden oluşan bir Taslak Komitesi

seccedililmiş ardından komite ccedilalışmalarına iki guumlnluumlk ara verilmiştir

Uumllke olarak katıldığımız alt IMEC (Sanayileşmiş Pazar Ekonomisi Uumllkeleri) toplantısında

Huumlkuumlmet temsilcimiz bu Komite uumlyesi uumllkelerden Kanada İsviccedilre Japonya Amerika Birleşik

Devletleri ve Norveccedil temsilcilerinden oluşan bir grupta yer alarak taslak uumlzerinde yapılan

ccedilalışmalara katılmıştır




Komite ccedilalışmaları neticesinde hazırlanan ldquoYeni Demografik Ccedilerccedilevede İstihdam ve Sosyal

Korumaya ilişkin Sonuccedil Bildirgesinderdquo başlıklar olarak oumlzetle aşağıdaki hususlara yer verilmiştir

Demografik Doumlnuumlşuumlm ve Doumlnuumlşuumlmuumln Yarattığı Sorunlar Rehberlik Eden İlke ve Politikalar

Kapsamlı Bir Politikalar Buumltuumlnuuml

Suumlrduumlruumllebilir Kalkınma Saygın İş ve Yeşil İşler Komitesi

Konferans boyunca toplam 9 oturum gerccedilekleştiren ldquoSuumlrduumlruumllebilir Kalkınmardquo Komitesi 81rsquoi

huumlkuumlmet 32rsquosi işveren ve 61rsquoi işccedili temsilcisi olmak uumlzere toplam 174 uumlyeden oluşmuştur Sudan

Huumlkuumlmeti temsilcisi Abdalhaleem MOHAMAD Komite Başkanı Jamaikalı işveren temsilcisi

Brenda CUTHBERT ile Arjantinli işccedili temsilcisi Gerardo MARTİNEZ ise Komite Başkan

Yardımcıları olarak seccedililmiştir

Komite ccedilalışmalarına rehberlik etmek uumlzere Uluslararası Ccedilalışma Buumlrosu tarafından bir rapor

hazırlanmış ve uumlye uumllkelere Konferansrsquotan oumlnce dağıtılmıştır

440

Soumlz konusu rapor daha ekolojik işletmelere doğru geccediliş ccedilerccedilevesinde herkes iccedilin saygın iş amacının

gerccedilekleştirilmesi konusunda uumlccedil temel fırsatı yani net istihdam yaratılması var olan işlerin yeniden

değerlendirilmesi ve sosyal iccedilerme ve uumlccedil temel sorunu yani ekonomik yapılandırmaya bağlı iş

kayıplarını iklim değişikliğine uyumlaşmayı ve gelirler uumlzerinde azaltıcı etkilerini tanımlamaktadır

Komite ccedilalışmaları ldquoCcedilalışma Hayatı ile Ccedilevre Arasındaki Bağlantılarrdquo ldquoSaygın işler yaratılmasının

olanaklarırdquo ldquoİş duumlnyasının muumlcadele etmesi gereken engellerirdquo ldquoOumlnceki geccediliş suumlreccedillerinden hangi

dersler ccedilıkartılabilirrdquo ldquoEngelleri youmlnetmek ve ortaya ccedilıkan fırsatları değerlendirmek iccedilin ihtiyaccedil

olan kurum ve politikalarrdquo ve ldquoEylem oumlncelikleri ve Uluslararası Ccedilalışma Buumlrosu sosyal taraflar ve

uumlye uumllkelerin roluumlrdquo başlıklı konular uumlzerinde devam etmiştir

Komite soumlz konusu oumlnerilerin goumlruumlşuumllmesi amacıyla yeniden toplanmış ve oumlneriler iki guumln boyunca

tartışılmıştır Komitersquoye Huumlkuumlmet temsilcimizin sunduğu oumlneriler de dahil olmak uumlzere toplamda

129 yazılı değişiklik oumlnerisi sunulmuştur

Yapılan goumlruumlşmeler sonucunda 24 maddeden oluşan sonuccedil kararları metninin de dahil olduğu taslak

rapor 17 Haziran 2013 tarihinde Komitersquoye sunulmuştur




Komite tarafından onaylanan soumlz konusu rapor 19 Haziran 2013 tarihinde toplanan Konferans

Genel Kurulu tarafından da kabul edilmiştir

Konferans tarafından kabul edilen sonuccedil karar metni aşağıdaki belli başlı hususlardan oluşmaktadır

Suumlrduumlruumllebilir kalkınmaya saygın iş ve yeşil işlere ulaşmak iccedilin vizyoner bir yaklaşım

Fırsatlar ve Sorunlar

Youmlnlendirici İlkeler

Herkes iccedilin adil geccediliş amacına youmlnelik kurumsal duumlzenlemeler ve başlıca eylem alanları

Makroekonomik politikalar ve buumlyuumlme politikaları

Enduumlstriyel ve sektoumlrel politikalar

İşletmeye ilişkin politikalar

Yetkinliklerin geliştirilmesi

441

İş sağlığı ve guumlvenliği

Sosyal koruma

Aktif iş piyasası politikaları

Haklar

Uumlccedilluuml yapı ve sosyal diyalog

Huumlkuumlmetler ile işccedili ve işveren oumlrguumltlerinin roluuml

Buumlrorsquoya youmlnelik rehberlik

Araştırma geliştirme bilgilerin youmlnetimi ve yayımı

Kuumlresel ve boumllgesel katılım

Uumllkelere youmlnelik eylem

Kapasitelerin guumlccedillendirilmesi

İzlenecek yol

Sosyal Diyalog Komitesi

Sosyal Diyalog Komitesi Konferans boyunca toplam 10 oturum gerccedilekleştirmiş ve Komite

ccedilalışmalarına 84 huumlkuumlmet 26 işveren ve 62 işccedili temsilcisi olmak uumlzere 172 temsilci katılmıştır

Komitersquonin başkanlığını Belccedilika Huumlkuumlmet Temsilcisi Pierre-Paul MAETER başkan

yardımcılıklarını işverenler adına Danimarka işveren temsilcisi Jorgen RONNEST işccedililer adına

Amerika Birleşik Devletleri işccedili temsilcisi Sarah FOX yapmıştır

Yapılan genel goumlruumlşmenin amacı ccedilalışma hayatında mevcut sosyal diyalog uygulamalarını

değerlendirmek ILO standartları ışığında uumlye uumllkelerin sosyal diyalog sistemlerinin iyileştirilmesi

iccedilin oumlneriler getirmek ve ILO nezdinde bu bağlamda yeni politikalar oluşturulmasını sağlamaktır




Goumlruumlşmeye esas teşkil etmesi iccedilin Uluslararası Ccedilalışma Buumlrosu tarafından bir rapor hazırlanmış ve

uumlye uumllkelere komite toplantısından oumlnce dağıtılmıştır Goumlruumlşme hazırlanan bu rapor ışığında 5 ana

tartışma noktası uumlzerinden yuumlruumltuumllmuumlştuumlr Bunlar

442

1- Geccediliş ve Kriz Doumlnemleri Ccedilerccedilevesinde Sosyal Diyalog

2- Sosyal Diyalogun Guumlccedillendirilmesi ve Uyuşmazlıkların Oumlnlenmesi ve Sonuccedillandırılmasına

İlişkin Mekanizmaların Kuvvetlendirilmesi

3- Sosyal Diyalog Mekanizmalarına Daha Fazla Sektoumlruumln İşletmenin ve İşccedilinin Dacirchil

Edilmesi

4- Sosyal Diyalog Kuumlreselleşme ve Kuumlresel Tedarik Zincirleri

5- Politika Uyumluluğu

Yapılan goumlruumlşmeler sonucunda bir sonuccedil raporu hazırlanmıştır Rapor

I Yol Goumlsterici İlkeler ve Genel Durum

II Sosyal Diyalogu Geliştirecek Tedbirler

III Hareket Planı gibi belli başlı başlıklarından oluşup bu ccedilerccedilevede

A Sosyal Diyalog Kurumlarının ve Suumlreccedillerinin Kuvvetlendirilmesi

B Uumlccedilluuml Yapının Aktoumlrlerine Destek Verilmesi

C Politika Uyumluluğunun Geliştirilmesi

D Sosyal Diyalogu ve Sosyal Ortakların Sosyal Diyaloga Katılımının Aktif Olarak

Arttırılması hususlarında ILO tarafından atılması gereken adımlar sıralanmıştır

Myanmarrsquoa İlişkin Oumlzel Oturum Komitesi

2012 yılında olduğu gibi 2013 yılında da 102 Uluslararası Ccedilalışma Konferansı guumlndeminin oumlzel

oturumunda 29 Sayılı Zorla Ccedilalıştırma Soumlzleşmesi kapsamında 1999 yılından beri ciddi ihlalleri

bulunan Myanmarrsquoın uumllke durumu ele alınmıştır

Uumllkede durumun demokratikleşmeye başlaması uumlzerine ILOrsquonun bu uumllkeye karşı olan tutumunda

101 ILO Konferansından beri yumuşama başlamış bu yılki Konferansta da ILOrsquonun Myanmarrsquoa

yaptırımları tamamen kaldırılmıştır

Yıllar İtibariyle Uumllkemizin Standartların Uygulanması Komitesi Guumlndemine Alındığı

Soumlzleşmeler

Yıl Soumlzleşme No ve Konusu

1981 94-Kamu Soumlzleşmelerinde Ccedilalışma Şartları Huumlkuumlmleri

95-Uumlcretin Korunması





443

98-Oumlrguumltlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı (Oumlzel

Paragraf) 111-İş ve Meslekte Ayırımcılık (Oumlzel Paragraf)


1984 98-Oumlrguumltlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı (Doğrudan

Temas Misyonu istedik)





1986 98-Oumlrguumltlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı (Listede yer

almış ancak soumlzluuml goumlruumlşme olmamıştır)





111-İş ve Meslekte Ayırımcılık (Oumlzel Paragraf)

1990 111-İş ve Meslekte Ayırımcılık



1992 -



1995 26-Asgari Uumlcret Tesbit Usuluuml




Korunması


1999 -


2001 158- Hizmet İlişkisine İşveren tarafından Son Verilmesi

2002 122-İstihdam Politikası

2003 -

2004 -


Korunması

2006 -


Korunması

2008 -


Korunması


Korunması


Korunması


444

212 AVRUPA KONSEYI (AK)

2121 AKrsquonin Kuruluşu ve Amacı

Avrupa Konseyirsquonin (AK) oluşturulması fikri İkinci Duumlnya Savaşırsquondan maddi ve manevi buumlyuumlk

kayıplarla ccedilıkan Avruparsquoda bir daha aynı trajedinin yaşanmasını engellemek amacıyla ortaya

atılmış Avruparsquoda gerginliğin ve ccedilatışmanın yerini guumlven ve işbirliğinin alması hedeflenmiştir

Bu konuda yapılan bir dizi konferans sonrası 5 Mayıs 1949rsquoda 10 uumllke - Belccedilika Danimarka

Fransa Hollanda İngiltere İrlanda İsveccedil İtalya Luumlksemburg ve Norveccedil - merkezi Strasbourg

olmak uumlzere Avrupa Konseyirsquoni kuran antlaşmayı imzalamışlardır AKrsquonın belkemiğini oluşturan

Avrupa İnsan Hakları Soumlzleşmesi (AİHS) ise 4 Kasım 1950rsquode Romarsquoda imzalanmıştır

Tuumlrkiye AKrsquoya kuruluşundan uumlccedil ay sonra Yunanistan ve İzlanda ile birlikte Ağustos 1949rsquoda

davet edilerek bu oumlrguumltuumln kurucu uumlyeleri arasında anılmaya hak kazanmıştır Merkezi Strazburgrsquoda

bulunan AKrsquo ya 47 uumlye uumllke bulunmaktadır

AK savunma konuları dışında toplumun karşılaştığı tuumlm temel sorunlar ile ilgilenmektedir Bunlar

insan hakları hukuk alanında işbirliği medya eğitim kuumlltuumlr spor genccedillik sağlık yerel youmlnetimler

boumllgesel planlama ccedilevre aile ve sosyal guumlvenlik sorunlarıdır Oumlrguumltuumln statuumlsuumlnde ekonomik

konularda da faaliyet goumlsterilmesi oumlngoumlruumllmekle birlikte uygulamada bu alandaki ccedilalışmalar sınırlı

kalmaktadır

AKrsquonin yukarıda belirtilen alanlardaki ccedilalışmaları genellikle soumlzleşme ya da protokol hazırlanması

ile gerccedilekleşmektedir Hacirclihazırda AK tarafından hazırlanmış olan toplam 217 Soumlzleşmesi

bulunmaktadır AK Soumlzleşme ve Protokolleri uumlye uumllkelerin mevzuatlarının uyumlaştırılmasını bu

suretle Avrupa duumlzeyinde ortak normlar ve ortak bir hukuk duumlzeni oluşturulmasını amaccedillamaktadır

2122 AKrsquonin Yapısı ve Organları

Kuruluşun temel organları karar organı olan Bakanlar Komitesi danışma organı olan Parlamenter

Meclis ve yerel youmlnetimlerin geliştirilmesini amaccedillayan Yerel ve Boumllgesel Youmlnetimler Kongresirsquodir

(YBYK) Bir denetim organı olan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi de (AİHM) AKrsquonın doumlrduumlncuuml

unsurunu oluşturmaktadır

445

a) Bakanlar Komitesi Bakanlar Komitesinde uumlye uumllkeler Dışişleri Bakanları Bakanlara vekaleten

daha sık toplanan Delegeler Komitesinde ise Daimi Temsilciler (Buumlyuumlkelccedililer) yer alır

Komitersquode buumltccedile yeni uumlye alımı ve Teşkilatın politika ve faaliyetlerinin ana hatları karara

bağlanmaktadır Kararlar uumlye devletlere tavsiyeler ve onaylayan devletler iccedilin bağlayıcı nitelik

taşıyan soumlzleşmeler veya anlaşmalar şeklinde olmaktadır

b) Parlamenter Meclis Konseyin tartışma forumunu ve itici guumlcuumlnuuml oluşturmaktadır AKPM uumlye

uumllkelerin parlamentolarından ve parlamentolarındaki guumlccedil dengesini yansıtacak şekilde seccedililen 315

asil ve 315 yedek uumlyeden oluşur Her uumlye devlete ayrılan parlamenter sayısı soumlzkonusu uumllkenin

nuumlfusuyla orantılı olup uumllkemizden de 12 asil 12 yedek uumlye AKPM ccedilalışmalarına katılmaktadır

AKPMrsquode sahip oldukları uumlyelerin ccedilokluğuna goumlre sırasıyla ldquoSosyalist Gruprdquo ldquoAvrupa Halk

Partileri Gruburdquo ldquoAvrupa Demokratları Gruburdquo ldquoLiberal Demokrat ve Reformcu Gruprdquo ve

ldquoAvrupa Birleşik Sol Gruburdquo olmak uumlzere beş siyasi grup mevcuttur

Ayrıca AKPMrsquonin ccedileşitli konularda oluşturulmuş komisyonları da bulunmaktadır

AKPM Genel Kurulu yılda doumlrt kez Ocak Nisan Haziran ve Eyluumll aylarında 5er guumln suumlreyle

toplanmaktadır AKPMnin ccedileşitli komisyonlarında oluşturulan raporlar Genel Kurula

sunulmaktadır Raporların işlem boumlluumlmleri bir başka deyişle karar Bakanlar Komitesine youmlnelik

tavsiye kararları ya da youmlnergeler tartışılarak oylanmaktadır

c) Yerel ve Boumllgesel Youmlnetimler Kongresi Kongre Avrupa Konseyi prensiplerinin yerel youmlnetimler

duumlzeyinde de geliştirilmesi yerel ve boumllgesel youmlnetimlerin guumlccedillendirilmesi bu yapılanmaların

hukuki ve idari accedilıdan incelenmesi ve aralarındaki sınıroumltesi işbirliğinin artırılması amacıyla

oluşturulmuştur Boumllgesel Meclis ve Yerel Meclis olmak uumlzere iki alt organı bulunmaktadır

d) Sekreterya Konseyin 1300 memurdan oluşan bir Sekreteryası vardır Sekreteryada her uumlye

uumllkenin bulunduracağı memur sayısı Konsey buumltccedilesine yaptığı katkıya paralel olarak

belirlenmektedir

Bakanlığımızca katılım ve katkı sağlanan Avrupa Konseyi ccedilalışmaları aşağıda oumlzetlenmiştir

446

2123 Avrupa Sosyal Şartı ve Revize Sosyal Şart

Avrupa Sosyal Şartı (ASŞ) demokratik sistemlere tam işlerlik kazandırılabilmesini teminen

oumlzellikle ekonomik ve sosyal alanlarda insan haklarının guumlvence altına alınmasını amaccedillayan temel

bir insan hakları soumlzleşmesidir

Avrupa Sosyal Şartı Avrupa Konseyirsquonin insan hakları alanında kabul ettiği en oumlnemli iki temel

belgeden birini oluşturmaktadır Birincisi 1950 tarihli İnsan Hakları ve Temel Oumlzguumlrluumlklerin

Korunmasına İlişkin Avrupa Soumlzleşmesi olup medeni ve siyasi hakları duumlzenlemektedir İkincisini

oluşturan Avrupa Sosyal Şartı ise ccedilalışma sosyal guumlvenlik-sosyal refah sağlık ve bunlarla ilgili

diğer alanlarındaki temel insan haklarına ilişkin huumlkuumlmleri iccedilermektedir

Avrupa Sosyal Şartırsquonın oumlngoumlrduumlğuuml denetim sistemi ccedilerccedilevesinde Bakanlığımızca Şartrsquoın

onayladığımız madde ve fıkralarının uumllkemizde uygulanmasına ilişkin rapor hazırlanmakta ve

hazırlanan ulusal raporlar Avrupa Konseyirsquone sunulmaktadır

1961 tarihli Avrupa Sosyal Şartı toplam 19 madde ve 72 fıkradan oluşmaktadır Avrupa Sosyal

Şartırsquonın 19 maddesinden 7rsquosi temel (ccedilekirdek) maddeler (1 5 6 12 13 16 ve 19) olarak kabul

edilmektedir Soumlzkonusu maddeler aşağıda belirtilmiştir

1 Madde Ccedilalışma hakkı

2 Madde Adil ccedilalışma şartları hakkı

3 Madde Guumlvenli ve sağlıklı ccedilalışma koşulları hakkı

4 Madde Adil bir uumlcret hakkı

5 Madde Oumlrguumltlenme hakkı

6 Madde Toplu pazarlık hakkı

7 Madde Ccedilocukların ve genccedillerin korunma hakkı

8 Madde Ccedilalışan kadınların korunma hakkı

9 Madde Mesleki youmlnlendirme hakkı

10 Madde Mesleki eğitim hakkı

11 Madde Sağlığın korunması hakkı

12 Madde Sosyal guumlvenlik hakkı

13 Madde Sosyal ve tıbbi yardım hakkı

14 Madde Sosyal refah hizmetlerinden yararlanma hakkı

447

15 Madde Oumlzuumlrluuml kişilerin bağımsızlık toplumsal buumltuumlnleşme ve toplum yaşamına

katılma hakkı

16 Madde Ailenin sosyal hukuksal ve ekonomik korunma hakkı

17 Madde Ccedilocukların ve genccedillerin sosyal hukuksal ve ekonomik korunma hakkı

18 Madde Diğer Akit Taraf uumllkesinde kazanccedil getirici bir işte ccedilalışma hakkı

19 Madde Goumlccedilmen işccedililer ve ailelerinin korunma ve yardım hakkı

(Not Koyu olarak yazılmış maddeler temel olan maddeleri goumlstermektedir)

1961 tarihli Avrupa Sosyal Şartı Uumllkemiz tarafından 4 Temmuz 1989 tarihinde onaylanmış ve 24

Aralık 1989 tarihi itibarıyla yuumlruumlrluumlğe girmiştir

5 Kasım 1990 tarihinde Romada duumlzenlenen İnsan Hakları Bakanlar Konferansırsquonda alınan karar

doğrultusunda bir yandan kişisel politik ekonomik sosyal ve kuumlltuumlrel olarak insan haklarının

buumltuumlnluumlğuumlnuuml korumak diğer yandan Avrupa Sosyal Şartına yeni bir guumlccedil kazandırmak uumlzere Şartın

kabuluumlnden sonra meydana gelen sosyal değişiklikler de alınarak Şart guumlncelleştirilmiş 1988

tarihli katma protokolde yer alan haklar ile bir takım yeni hakları ihtiva eden yeni bir Sosyal Şart

hazırlanmıştır 1961 tarihli Avrupa Sosyal Şartırsquonın yerine geccedilen Goumlzden Geccedilirilmiş (Revize)

Avrupa Sosyal Şartı 3 Mayıs 1996 tarihinde imzaya accedilılmış ve 1 Temmuz 1999 tarihinde yuumlruumlrluumlğe

girmiştir

Goumlzden Geccedilirilmiş (Revize) Avrupa Sosyal Şartı tek bir metin halinde 1961 tarihli Şart ile garanti

altına alınan haklarla birlikte 1988 tarihli Ek Protokolrsquouumln iccedilerdiği 4 hakkı (istihdamda fırsat ve

muamele eşitliği hakkı bilgi ve danışma hakkı ccedilalışma koşulları ve ccedilalışma ortamının tespit ve

iyileştirilmesinde yer alma hakkı ve yaşlıların sosyal korunma hakkı) ve bunlara ilaveten 8 yeni

hakkı (işe son verilmesinde korunma hakkı işverenin iflas etmesi durumunda işccedililerin taleplerinin

korunma hakkı onurlu ccedilalışma hakkı aile sorumluluğu taşıyan işccedililerin fırsat eşitliğinden

yararlanma ve eşit muamele goumlrme hakkı işletmede ccedilalışan işccedili temsilcilerinin korunma ve

kendilerine tanınan kolaylıklardan faydalanma hakkı toplu işten ccedilıkarma youmlntemlerine ilişkin

bilgilendirilme ve danışılma hakkı yoksulluk ve sosyal dışlanmaya karşı korunma hakkı ve konut

hakkı) ihtiva etmektedir

Goumlzden Geccedilirilmiş (Revize) Avrupa Sosyal Şartı 31 madde ve toplam 98 fıkrarsquodan oluşmaktadır

Goumlzden Geccedilirilmiş (Revize) Avrupa Sosyal Şartının 31 maddesinden 9rsquou temel (ccedilekirdek)

maddelerdir (1 5 6 7 12 13 16 19 ve 20) Goumlzden Geccedilirilmiş (Revize) Avrupa Sosyal Şartı

1961 tarihli Sosyal Şartrsquoa goumlre iki yeni temel madde daha iccedilermektedir (7 ve 20 Maddeler)

448

Uumllkemiz tarafından 6 Ekim 2004 tarihinde imzalanan ve 27 Haziran 2007 tarihinde onaylanan

Goumlzden Geccedilirilmiş (Revize) Avrupa Sosyal Şartı uumllkemiz accedilısından 1 Ağustos 2007 tarihinde

yuumlruumlrluumlğe girmiş bulunmaktadır

Ancak anılan Revize Şartrsquoın

bull 2 maddesinin (Adil Ccedilalışma Koşulları Hakkı) ldquoen az doumlrt haftalık uumlcretli yıllık izin sağlamayırdquo

oumlngoumlren 3 fıkrasına

bull 4 maddesinin (Adil Bir Uumlcret Hakkı) ldquoCcedilalışanların kendilerine ve ailelerine iyi bir yaşam duumlzeyi

sağlayacak uumlcret hakkına sahip olduklarını tanımayırdquo oumlngoumlren 1 fıkrasına

bull işccedilimemur ayırımı yapmaksızın tuumlm ccedilalışanlar ile işverenlerin ulusal ve uluslararası oumlrguumltler

kurma ve bu oumlrguumltlere uumlye olma oumlzguumlrluumlğuumlnuuml oumlngoumlren 5 maddesine (Oumlrguumltlenme Hakkı)

bull tuumlm ccedilalışanlar ile işverenlerin toplu pazarlık hakkını duumlzenleyen 6 maddesine (Toplu Pazarlık

Hakkı)

Uumllkemizin kalkınmışlık duumlzeyi sosyo-ekonomik şartları ve iccedil mevzuatımızdaki duumlzenlemeler

dikkate alınarak ccedilekince konulmuştur

Uumllkemiz 1961 tarihli Avrupa Sosyal Şartırsquonı temel ve temel olmayan maddelerinin uygulanmasına

ilişkin olarak onaylamış bulunduğu 1989 yılından 2008 yılına kadar Avrupa Konseyirsquone 14 Ulusal

Rapor sunmuştur

Revize Şartrsquoın uygulanmasına ilişkin olarak 2008 tarihinden 2014 yılına kadar 6 Ulusal Rapor

sunmuştur 2007 yılından beri konu grupları halinde sunulan Şart raporlarının 2013 yılında

hazırlanan maddeleri şunlardır

Madde 2 Adil ccedilalışma hakkı

Madde 4 Adil uumlcret hakkı

Madde 21 İşletmelerde bilgilendirme ve istişare hakkı

Madde 22 Ccedilalışma koşullarının ve ccedilalışma ortamının duumlzenlenmesi ve iyileştirilmesine

katılma hakkı

Madde 26 Onurlu Ccedilalışma Hakkı

Madde 28 Ccedilalışanların temsilcilerinin işletmede korunma ve kolaylıklardan yararlanma

hakkı

Madde 29 Ccedilalışanların toplu işten ccedilıkarma suumlrecinde bilgilendirilme ve danışılma hakkı

449

2124 Avrupa Sosyal Şartı ve Avrupa Sosyal Guumlvenlik Kodu Huumlkuumlmet Komitesi

Avrupa Sosyal Şartı uumlye uumllkelerinin temsilcilerinden oluşan Avrupa Sosyal Şartı ve Avrupa Sosyal

Guumlvenlik Kodu Huumlkuumlmet Komitesi Fransarsquonın Strazburg şehrinde yılda iki kez toplanan Avrupa

Konseyi Sosyal Şart Huumlkuumlmet Komitesirsquonin (SŞHK) 127 ve 128 doumlnem toplantıları 27-31 Mayıs

2013 ve 30 Eyluumll-5 Ekim 2013 tarihlerinde yapılmıştır

Toplantılarda Avrupa Sosyal Guumlvenlik Kodu uumllke raporları ile istihdam eğitim ve fırsat eşitliği)

konu grubuna giren Avrupa Sosyal ve Ekonomik Haklar Soumlzleşmesi (Sosyal Şart) maddelerine (1

9 10 15 18 20 24 ve 25) aykırı bulunan uumllke durumları goumlruumlşuumllmuumlştuumlr

127 toplantıda ilk olarak Avrupa Sosyal Guumlvenlik Kodunu onaylayan uumllkelerin sunduğu ulusal

raporları inceleyen ILO Uzmanlar Komitesirsquonin raporu goumlruumlşuumllmuumlş uumllkemizin mevzuat ve

uygulamalarının Kodrsquoa uygun olduğu değerlendirilmiştir İkinci olarak Şartrsquoın 1 maddesinin 2

fıkrası kapsamında doumlrt gerekccedileden Şartrsquoa aykırı bulunan uumllke durumumuz hakkında savunma

yapılmıştır Yapılan savunmayı yeterli bulan Komite uumllkemiz hakkında tavsiye veya uyarı kararı

iccedilin oylamaya gidilmesine gerek goumlrmemiş bir sonraki rapor doumlneminde ayrıntılı bilgi verilmesini

istemiştir

128 doumlnem toplantısında ise uumllkemiz tarafından Şartrsquoın 12 182 183 ve 20 maddefıkralarına

aykırı bulunan ulusal mevzuatımız hakkında soumlzluuml savunma yapılmıştır Yapılan savunmayı yeterli

bulan Komite uumllkemiz hakkında tavsiye veya uyarı kararı iccedilin oylamaya gidilmesine gerek

goumlrmemiş bir sonraki rapor doumlneminde ayrıntılı bilgi verilmesini istemiştir

Diğer yandan Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzden ilgili iki personel Avrupa Konseyi Avrupa Sosyal Şartı

Boumlluumlmuuml buumlnyesinde 2 Eyluumll - 31 Ekim 2013 tarihleri arasında iki aylık bir suumlre ile ccedilalışma ziyareti

gerccedilekleştirmiştir

Soumlz konusu ccedilalışma ziyareti Avrupa Sosyal Şartı kapsamında sunulan ulusal raporlarımızın

kalitesinin yuumlkseltilmesi ve bu bağlamda oumlzellikle bilgi eksikliği veya farklı bilgi verilmesinden

kaynaklanan karar ertelemeleri veya uyumsuzluk kararlarının en aza indirilmesinin sağlanması

amacına youmlnelik konu hakkında araştırma ve incelemelerin yapılmasına olanak sağlamıştır

450

2125 Sosyal Uyum Komitesi (CDCS)

Sosyal Uyum Komitesi (CDCS) Bakanlar Komitesirsquonden sonraki en uumlst duumlzey komite olup Sosyal

Uyum Genel Muumlduumlrluumlğuuml (DG III) ccedilatısı altında faaliyetlerini suumlrduumlrmektedir

Komitersquonin temel goumlrevi Avrupa Konseyi Sosyal Uyum Stratejisi ve Eylem Planını tanıtmak ve

uygulanmasını kolaylaştırmak sosyal uyum eğilimini ve sorunlarını incelemek ve analiz etmek

sosyal politikalara ilişkin işbirliği proje ve programları oluşturmak oumlzuumlrluuml kişilerin haklarını

geliştirmek ve topluma tam katılımlarını sağlamak Avrupa Konseyi Eylem Stratejisinin

uygulanmasını izlemektir Komite tuumlm Avrupa Konseyi uumlyesi devletlerin katılımıyla yılda bir kez

toplanmaktadır Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzden Komiteye uumllkemiz adına duumlzenli katılım sağlanmaktadır

Komitersquonn goumlrev suumlresi 2013 yılı sonu itibariyle sona ermiştir 2014-2015 doumlneminde Komitenin

İnsan Onuru Eşitlik ve Sosyal Uyum Komitesi CDDECS adıyla goumlrev yapması oumlngoumlruumllmektedir

25-26-27 Eyluumll 2013 tarihlerinde Strazburgrsquoda duumlzenlen Avrupa Sosyal Uyum Komitesirsquonin

(CDCS) 26 toplantısına Bakanlığımızı temsilen Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzden katılım sağlanmıştır

Toplantıda 11-12 Ekim 2012 tarihlerinde İstanbulrsquoda duumlzenlenen Sosyal Uyumdan Sorumlu

Avrupa Konseyi 2 Bakanlar Konferansı konusunda uumllkemiz tarafından bir sunum yapılmıştır

Yapılan sunumda oumlzellikle uumllkemiz ve diğer delegeler tarafından Konferansta dile getirilen

goumlruumlşlere değinilmiş İstanbul Konferansı Bakanlar bildirgesinde yer alan tavsiyelerin hayata

geccedilirilmesi doğrultusunda bazı oumlnerilerde bulunulmuştur

Komite ccedilalışmalarına etkinlik ve işlevsellik kazandırmak uumlzere CDCS uumlyeleri arasından cinsiyet

eşitliği ccedilocuk hakları ailenin korunması goumlccedil goumlccedil ve etnik azınlıklar istihdam sosyal guumlvenlik

RomanlarCcedilingeneler engelli kişiler iccedilin raportoumlrleri belirlenmiştir Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz

uzmanlarından ilgili bir personel goumlccedil ve etnik azınlıklar konusunda Komite raportoumlruuml olmuştur

2126 Sosyal Korumaya İlişkin Karşılaştırmalı Bilgi Sistemi (MISSCEO)

1999 yılında kurulan MISSCEO (Mutual Information System on Social Protection of the Council of

Europe) uumlyeleri arasında sosyal koruma alanında duumlzenli olarak bilgi alışverişini amaccedillayan ve AK

Sosyal Politikalar Dairesi ile uumlyelerinin yakın işbirliğiyle ccedilalışan bir oluşum olup kuruluşundan bu

yana her yıl duumlzenli olarak uumllke uzmanlarının katılımıyla 2 guumlnluumlk ccedilalışma toplantısı

451

gerccedilekleştirmektedirSosyal Uyum Komitesirsquonin (CDCS) bir alt komitesidir AK Sosyal Korumaya

İlişkin Karşılaştırmalı Bilgi Sistemi (MISSCEO) Komitesi uumlye uumllkelerin sosyal guumlvenlik mevzuat

ve uygulamalarını karşılaştırmalı olarak incelemektedir

Sosyal Korumaya İlişkin Karşılaştırmalı Bilgi Sistemirsquonin (MISSCEO) 15 Toplantısı 4-5 Temmuz

2013 tarihlerinde Strazburgrsquoda (Fransa) duumlzenlenmiştir Soumlz konusu toplantıya Bakanlığımızı

temsilen Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzden katılım sağlanmıştır Ayrıca MISSCEO iccedilin gerekli bilgiler

Konseyrsquoe sunulmuştur

2127 Avrupa İnsan Haklari Mahkemesi Kararı

MEHMET EFE KARARI

Ccedilocuk paraları ile ilgili olarak Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 8 Nisan 2013 tarihli Efe

kararı15

(aplication no 913406) oumlnemlidir Mehmet Efe 1989 yılından sonra Avusturyarsquoda ikamet

etmektedir 1978 doğumlu kızı ve 1980 doğumlu oğlu iccedilin oumldenmekte olan ccedilocuk parasının

kesilmesi kararına karşı iccedil hukuk yollarını tuumlkettikten sonra AİHMrsquosine başvurmuştur Tuumlrkiyersquonin

muumldahil olduğu davada mahkeme kararını 8 Nisan 2013 tarihinde accedilıklamıştır Mahkeme AİHSrsquonin

14 maddesi (ayrımcılık) ve bu maddeyle ilişkili olarak Ek 1 Nolu Protokolrsquouumln 1 maddesi (muumllkiyet

hakkı) kapsamında bakmıştır Mahkeme Mehmet Efersquoye ayrımcılık yapılmadığı kararına varmıştır

213 İKTİSADİ İŞBİRLİĞİ VE GELİŞME TEŞKİLATI (OECD)

2131 OECDrsquonin Kuruluşu ve Amacı

II Duumlnya Savaşı sonrası Avruparsquoda yaşanan yıkım ve Avruparsquonın yeniden yapılanması iccedilin ABD

ve Kanadarsquonın oluşturdukları Marshall Yardımırsquonın eşguumlduumlmuumlnuuml sağlamak amacıyla 1947 yılında

kurulan Avrupa Ekonomik İşbirliği Oumlrguumltuuml (OECE) İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı

(OECD)rsquonın ilk nuumlvesini oluşturmaktadır

15

httphudocechrcoeintsitesengpagessearchaspxi=001-115849itemid[001-115849]

452

OECD 14 Aralık 1960 tarihinde imzalanan Paris Soumlzleşmesirsquone dayanılarak 1961 yılında

kurulmuştur

OECD NATOrsquonun ekonomik accedilıdan tamamlayıcısı olarak kurulan OECErsquoden 1961 yılında goumlrevi

devralmış ve amacı o guumlnden bu yana uumllke huumlkuumlmetlerine mali istikrarı korumada destek olmak

suumlrduumlruumllebilir ekonomik buumlyuumlmeyi istihdam artışını ve yuumlksek yaşam standartlarını sağlamada

yardım etmek boumlylece duumlnya ekonomisinin kalkınmasına katkı sağlamaktır

OECD analitik deneyimini ve birikmiş tecruumlbesini son yıllarda Oumlrguumltrsquoe uumlye olmayan ancak Pazar

ekonomisine sahip 70rsquoin uumlzerindeki kalkınan ve gelişmekte olan uumllkeye taşımaktadır

Kuumlreselleşmeyle birlikte OECD ccedilalışmalarının her bir uumlye uumllkede belirli bir alanı ayrı ayrı

incelemektense belirli alandaki politikaların uumlye uumllkeleri ve OECD alanı dışındaki diğer uumllkeleri

topluca nasıl etkilediği uumlzerinde yoğunlaştırmaya başlamıştır Oumlte yandan G 20 platformuna yaptığı

ccedilalışmalarla da katkı vermektedir


Kurucu Uumlyeler

Avusturya Belccedilika Danimarka Fransa Almanya Yunanistan İzlanda İrlanda İtalya

Luumlksemburg Hollanda Norveccedil Portekiz İspanya İsveccedil İsviccedilre Tuumlrkiye İngiltere Kanada ve

ABD


Japonya (1964) Finlandiya (1969) Avustralya (1971) Yeni Zelanda (1973) Meksika (1994) Ccedilek

Cumhuriyeti (1995) Macaristan (1996) Polonya (1996) Kore Cumhuriyeti (1996) Slovakya

(2000) Şili Slovenya İsrail ve Estonya(2010)

OECDrsquonin 2013 yılı itibarıyla 34 uumlyesi bulunmaktadır

Uumlyelik Suumlrecinde Olan ve Ortak Ccedilalışma Yapılan Uumllkeler

Rusya Brezilya Ccedilin Hindistan Guumlney Afrika Endonezya

453

Ayrıca boumllgeler itibariyle- Avrupa-Kafkaslar-Orta Asya-Orta Doğu- Kuzey Afrika ve Afrika

Kıtasının diğer boumllgeleriyle ndashaşağı yukarı 70rsquoe yakın uumllkeyle- ortak ccedilalışmalar yuumlruumltuumllmektedir

OECD Temel İlkeler ve Uumlyelik Şartları

bull Demokrasi

bull İnsan haklarına ve yurttaş oumlzguumlrluumlğuumlne bağlılık

bull Accedilık Pazar ekonomisi ccedilerccedilevesinde istikrarlı gelişme olarak sıralanabilir

OECDrsquonin Amacı

bull Ccedilok taraflı ve korumacı olmayan bir temelde duumlnya ticaretinin geliştirmek

bull Uumlye uumllkelerde halkın yaşam standartlarını iyileştirmek

bull Suumlrekli ve dengeli ekonomik gelişimi sağlayan politikalara destek vermek

bull İstihdamı geliştirmek işsizliği ortadan kaldırmak

bull Yukarıdaki hususları gerccedilekleştirirken uumllkelerin birbirlerine destek olmasını

sağlamaktır

OECD ekonomik gelişme ve refahın sağlanması amacıyla kamu politikalarının hemen her alanında

teknik ccedilalışmalar yuumlruumlten bir huumlkuumlmetlerarası işbirliği teşkilatıdır Uumllkemizin de kurucuları arasında

bulunduğu OECD makro ekonomik politikalar başta olmak uumlzere ticaret tarım vergi finans

rekabet eğitim sağlık ccedilevre sanayi teknoloji yeşil buumlyuumlme suumlrduumlruumllebilir kalkınma istihdam

sosyal guumlvenlik ve uluslararası goumlccedil gibi huumlkuumlmetlerin politika oluşturdukları ccedilok geniş bir sahada

faaliyet goumlstermektedir Teşkilatın temel hedefi bahse konu alanlarda uumlyelerini en guumlncel veri ve

analizler ışığında en iyi politika seccedilenekleriyle donatmak bu kapsamda kuumlresel sorunlar iccedilin de

gerekli ccediloumlzuumlmleri uumlretmektir

2132 OECDrsquonin Yapısı ve Organları

OECDrsquonin Yapısı ve İşleyişi

- Konsey

- Genel Sekreterlik

- Komiteler

- Ccedilalışma Grupları

- Oumlzel Ccedilalışma Grupları

- Bakanlar Konferansı

454

- Diğer OECD Kuruluşları

Konsey Youmlnetim ve karar organıdır Konsey her uumlye uumllkeden birer temsilci ile Avrupa Komisyonu

temsilcisinden oluşmaktadır Duumlzenli olarak Daimi Temsilciler duumlzeyinde toplanır Genel Sekreter

Konseyin başkanıdır Konsey Genel Sekreterliğin tavsiyelerini karara bağlar Konsey yılda bir kez

oumlnemli konuları tartışmak iccedilin ve OECD ccedilalışmalarının oumlnceliklerini belirlemek uumlzere Bakanlar

duumlzeyinden toplanmaktadır Konseyrsquode kararlar oybirliği ile alınır

Genel Sekreterlik Yaklaşık 2500 OECD goumlrevlisi Parisrsquote komitelerin faaliyetlerine destek olmak

iccedilin ccedilalışmaktadır Bir duumlzuumlne kadar Direktoumlrluumlkte goumlrev ekonomist hukukccedilu bilim adamı ve farklı

meslekten uzman araştırma ve incelemeleri gerccedilekleştirmektedir Sekretaryanın başkanlığını Genel

Sekreter deruhte etmektedir ve kendisine doumlrt Genel Sekreter Yardımcısı destek vermektedir Genel

Sekreter ulusal temsilcilerle Sekretarya arasındaki temel bağı sağlayan Konseyrsquoe de başkanlık

etmektedir Halen goumlrevde olan Genel Sekreter Angel Gurriarsquodır

Komiteler 34 uumllkenin temsilcileri fikir alışverişinde bulunmak ve ekonomi ticaret bilim

istihdam eğitim ve mali piyasalar gibi oumlnemli politika alanlarındaki gelişmeleri incelemek iccedilin

uzmanlaşmış komitelerde bir araya gelmektedirler Halen Oumlrguumlt buumlnyesinde 250rsquoden fazla komite

ccedilalışma grubu ve uzmanlar grubu bulunmaktadır Başlıcaları

ndash Ekonomik Gelişmeleri Komitesi (EDRC)

ndash Ccedilelik Komitesi

ndash Turizm Komitesi

ndash Tarım Komitesi

ndash Kamu Youmlnetimi Komitesi(PUMA)

ndash İstihdam İşguumlcuuml ve Sosyal İşler Komitesi (ELSA)

Diğer OECD Kuruluşları

Uluslararası Enerji Ajansı (UEA) 1974 yılında kurulmuştur Uumllkemiz kurucu uumlyesidir Oumlrguumltuumln

temel amacı petrol piyasasında yer alabilecek krizlere karşı hazırlıklı olmak ve uumlye

uumllkeler arasındaki dayanışmayı artırarak enerji guumlvenliliğini sağlamaktır UEA uumlye

uumllkelere petrol stoku bulundurma zorunluluğu getiren bir kuruluştur

455

Nuumlkleer Enerji Ajansı (NEA) Uumlye uumllkelerin nuumlkleer enerji uumlretimlerinin barışccedilı amaccedillarla

geliştirilmesi iccedilin faaliyet goumlstermekte nuumlkleer alanda uumlye uumllkelerce verilen kararların

uyumlaştırılmasına ccedilalışmaktadır

OECDrsquonin Parasal Kaynakları

Uumlye uumllkelerin ekonomik buumlyuumlkluumlğuumlne bağlı katkıları ile finanse edilmektedir En buumlyuumlk katkıyı

yaklaşık olarak 22 ile ABD ardından Japonya sağlamaktadırUumllkemizin katkısı 164

civarındadır 2014 yılı buumltccedilesinin 357 milyon Avro olması oumlngoumlruumllmektedir

Konseyin onayından geccedilmek suretiyle uumlye uumllkeler oumlzel program ve projeleri finanse etmektedirler

2133 İstihdam Ccedilalışma ve Sosyal İşler Komitesi

OECDrsquonin Bakanlığımız goumlrev alanına giren konularda yuumlruumlttuumlğuuml ccedilalışmalar yakından izlenerek

duumlzenlenen toplantılara katılım sağlanmakta uumllkemiz mevzuatı ve uygulamaları ile diğer ilgili

konularda istenilen bilgi belge ve goumlruumlşler hazırlanarak OECDrsquoye iletilmektedir

Başta İstihdam Ccedilalışma ve Sosyal İşler Komitesi (ELSA) ve KOSGEB tarafından yuumlruumltuumllen Yerel

Ekonomi ve İstihdamın Geliştirilmesi Programı (LEED) olmak uumlzere OECDrsquonin Bakanlığımız

goumlrev alanına giren konulardaki ccedilalışmaları yakından izlenmektedir

PIAAC olarak bilinen rdquoUluslararası Yetişkin Becerilerinin Oumllccediluumllmesi Programırdquo 15-65 yaş grubu

arasında yetişkinlerin eğitim durumları eğitimlerinden edinmiş oldukları birikimi bu birikimin iş

hayatına geccedilişte ne şekilde kullanıldığı ve eğitim sisteminin sosyo-ekonomik hayatın gereklerine ne

şekilde yanıt verdiği hususlarında istatistiki bilgi toplanmasını ve karşılaştırmalı değerlendirmelerde

bulunulmasını amaccedillamaktadır Anılan Programın 2 tur ccedilalışmalarına uumllkemiz 01012012 tarihinde

dahil olmuştur Bu program 5 yıl suumlrecektir Programın yuumlruumltuumllmesinden Avrupa Birliği

Koordinasyon Dairesi Başkanlığı sorumlu olup Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlz koordinasyonu

sağlamaktadır

OECDrsquonin 2013 yılında gerccedilekleştirdiği ELSA Komitesirsquonin Goumlccedil Ccedilalışma Grubu Toplantısı 6-7

Haziran 2013 tarihinde yapılmıştır Toplantı oumlncesinde 5 Haziran 2013 guumlnuuml Goumlccedil Ccedilalışma

Grubursquonun girişimiyle duumlzenlenen ldquoGoumlccedilmenlerin ve Ccedilocuklarının İstihdam Piyasasına Uyumurdquo

456

konulu seminere Bakanlığımızı temsilen Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzden katılım sağlanmıştır Ayrıca Goumlccedil

Ccedilalışma Grubursquonun toplantısında yapılan seccedilim sonucunda uumllkemiz temsilcisi 3 yıllık bir suumlre iccedilin

anılan grubun buumlro uumlyeliğine seccedililmiştir 28-29 Kasım 2013 tarihinde yapılan İstihdam Ccedilalışma

Grubu Toplantısına Bakanlığımızı temsilen İŞKUR Genel Muumlduumlrluumlğuuml ve Genel Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzden

bir heyetle katılım sağlanmıştır Toplantıda ldquoSosyal politikalar ve istihdamrdquo arasındaki ilişkiye

youmlnelik uumllkemiz uygulamalarına ilişkin bir sunum Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı

temsilcileriyle birlikte yapılmıştır Aynı doumlnemde OECDrsquonin ccedileşitli soru formları yanıtlanmış ve

raporlar sunulmuştur

214 G -20 PLATFORMU

2141 Kuruluşu ve Amacı

Kuumlresel ekonomik ve mali istikrarın sağlanması ve teşvik edilmesi iccedilin gayrı resmi bir tartışma ve

goumlruumlş alışverişi ortamı olan G20 25 Eyluumll 1999 tarihinde gerccedilekleştirilen G7 Maliye Bakanları ve

Merkez Bankası Başkanlarının Washington Toplantısırsquonda G20 resmen ilan edilmiştir

G20 Avrupa Kıtasırsquondan G 8 uumlyesi de olan 4 uumllke Almanya Fransa İngiltere İtalya Afrika

Kıtasırsquondan Guumlney Afrika Asya Kıtasırsquondan Ccedilin Halk Cumhuriyeti Endonezya Guumlney Kore

Hindistan Japonya Rusya Suudi Arabistan ve Tuumlrkiye olmak uumlzere 8 uumllke Amerika Kıtasırsquondan

ABD Arjantin Brezilya Kanada ve Meksika olmak uumlzere 5 uumllke Okyanusya Kıtasırsquondan da

Avustralya olmak uumlzere Avrupa Birliğirsquonin de katılımıyla 20 uumlyeden oluşmuştur G20 uumllkeleri

Kuumlresel ekonomik ve finansal sistem accedilısından buumlyuumlk oumlnem taşıyan G20 uumllkeleri duumlnya

ekonomisinin yaklaşık 90rsquoını duumlnya ticaretinin 80rsquoini ve duumlnya nuumlfusunun uumlccedilte ikisini temsil

etmektedir

G-20 ccedilalışmaları iki temel kanal uumlzerinden yuumlruumltuumllmektedir İlk kanal uumllkelerin ilgili Bakanları

Muumlsteşarları ve Merkez Bankası BaşkanBaşkan Yardımcılarının oluşturduğu ldquoFinans Kanalırdquodır

İkinci kanal ise uumlye uumllkelerin genellikle Dışişleri Bakanlığı yetkililerinin oluşturduğu ldquoŞerpa

Kanalırdquodır Ayrıca tartışılan guumlndem maddelerine bağlı olarak gerek ldquofinansrdquo gerekse ldquoşerpardquo

kanallarında teknik duumlzeyde ccedilalışma grupları da kurulmaktadır G20rsquonin dışa accedilılma ccedilabalarının bir

parccedilası olarak uumlye uumllkelerin oumlzel sektoumlr temsilcileri ile duumlşuumlnce ve sivil toplum kuruluşları da G-20

buumlnyesindeki bazı toplantılara katılım sağlamaktadırlar

457

2142 G20 Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları Toplantıları

G20 Uumllkeleri Devlet ve Huumlkuumlmet Başkanlarının 24ndash25 Eyluumll 2009 tarihlerinde ABDrsquonin Pittsburgh

kentinde gerccedilekleştirdikleri Zirvede uumllke liderleri gelecekteki ekonomik buumlyuumlme iccedilin istihdama

youmlnelik bir ccedilerccedileve oluşturulmasının oumlnemi hakkında mutabık kalmışlardır Ayrıca duumlnya

ekonomisi tam sağlıklı bir yapıya ccedilalışanlar ise insan onuruna yakışır bir işe kavuşuncaya kadar

ccedilalışmalarına devam etme kararını vermişlerdir Bu amaccedilla aynı Zirvede 2010 yılı Haziran ayında

Kanadarsquoda gerccedilekleştirilecek Liderler Zirvesi oumlncesi Ccedilalışma ve İstihdam Bakanlarının bir araya

gelmesi kararı da alınmıştır

G20 Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları ilk toplantısı 19 Nisan 2010rsquoda sosyal taraflarla yapılan

goumlruumlşmelerle başlamış 20-21 Nisan 2010 tarihlerinde gerccedilekleştirilen Bakanlar Toplantısında uumllke

liderlerine sunulan Tavsiye Kararlarının kabuluumlyle neticelenmiştir

26-27 Eyluumll 2011 tarihlerinde Parisrsquote Fransarsquonın doumlnem başkanlığında Ccedilalışma ve İstihdam

Bakanları 2 kez bir araya gelerek 3-4 Kasım 2011 tarihlerinde Cannesrsquoda toplanacak uumllke

liderlerine Tavsiye Kararlarını hazırlamışlardır Ayrıca Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları 2

toplantıları ccedilerccedilevesinde 26 Eyluumll 2011 tarihinde sosyal taraflarla goumlruumlşmelerde bulunmuşlardır

G20 Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları 3 Toplantısı 17-18 Mayıs 2012 tarihlerinde Meksikarsquonın

Guadalajara şehrinde gerccedilekleştirilmiştir 2011 yılı Fransa Doumlnem Başkanlığı doumlneminde genccedil

işsizliği alanında ccedilalışmalar yapmak uumlzere İstihdam Goumlrev Guumlcuuml kurulması oumlnerilmiş İstihdam

Goumlrev Guumlcuumlrsquonuumln ccedilalışmaları 2012 yılı Meksika Doumlnem Başkanlığı altında gerccedilekleştirilmiştir

Meksika Doumlnem Başkanlığı suumlresince Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları Toplantısına paralel olarak

İstihdam Goumlrev Guumlcuuml ccedilalışmalarını suumlrduumlrmuumlştuumlr Ccedilalışmalar sonucunda G20 Genccedillik Stratejisi ve

Nitelikli Ccedilıraklık Temel İlkeleri Belgeleri hazırlanmıştır

Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları Toplantısı sonucunda bakanlarca kabul edilen Bildirgede

- Kaliteli istihdamın ve saygın işlerin sağlanması

- Genccedil istihdamının desteklenmesi ve

- Suumlrduumlruumllebilir kalkınma bağlamında kaliteli istihdam yaratan kapsayıcı yeşil buumlyuumlmenin teşvik

edilmesikonularında karara varılmıştır

458

Aynı kararlar 18-19 Haziran 2012 tarihlerinde Los Cabos - Meksikarsquoda gerccedilekleşen Liderler

Zirvesinin sonuccedil bildirgesinde de desteklenmiştir

Kısaca oumlzetlendiğinde G20 uumllkeleri Liderleri

- Makroekonomik kararların merkezine kaliteliinsan onuruna yakışır işlerin yerleştirilmesi

- Yaratılan işlerin işsizliği azaltması ve sosyal iccedilermeyi desteklemesi

- Dezavantajlı grupların istihdamına oumlzel ilgi goumlsterilmesi

- Genccedillerin istihdamında okuldan-işe geccediliş ve ccedilıraklık uygulamalarının teşvik edilmesi ve

- Ccedilalışmaların sosyal taraflarla eşguumlduumlmde goumltuumlruumllmesi

hususlarını vurgulamışlardır

G 20 Doumlrduumlncuuml Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları Toplantısı 18-19 Temmuz 2013 tarihlerinde Rusya

Federasyonursquonun başkenti Moskovarsquoda gerccedilekleştirilmiştir

Bununla birlikte ilk kez 19 Temmuz 2013 tarihinde G20 Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları ile

Ekonomiden Sorumlu Bakanlar Ortak Toplantısı yapılmıştır

Ccedilalışma ve İstihdam Bakanlarının 2013 Yılı Tavsiye Kararları

1 İş Yaratılması Daha fazla ve daha iyi işlerin yaratılması G20 uumllkelerinin tamamının oumlnceliği

olmaya devam etmektedir Oumlzel sektoumlr yeni iş imkacircnlarının yaratılmasında en oumlnemli kaynaktır Alt

başlıklar aşağıda yer almaktadır

Gerekli mali politikalar

KOBİrsquolerin desteklenmesi

Altyapı yatırımlarının oumlnemi

Kayıt dışı ile muumlcadele

Etkin istihdam hizmetleri

Ulusal sosyal koruma zeminleri

Ulusal asgari uumlcretin oumlnemi

Esnek ccedilalışma

Hayat boyu eğitim

2 İş guumlcuuml aktivasyonu eşitlik ve sosyal iccedilerme başlığı altında aşağıdaki konular

vurgulanmıştır

Eğitim sistemleri ve işguumlcuuml piyasasının eşleşmesi

YerelMerkezi makamlar sosyal paydaşlar ve iş duumlnyası arasında daha kuvvetli bir

işbirliğinin teşvik edilmesi

459

Hassas gruplara dair programlar

Nitelik kazamaya youmlnelik farkındalığın ve gerekliliğin desteklenmesi

İşguumlcuuml aktivasyonuyla ilgili oumlnlemler ile sosyal yardımlar arasındaki bağlantının

guumlccedillendirilmesi

Yardım alanların geniş kapsamlı aktivasyonu ve istihdam piyasasına entegrasyonu

laquoSosyal politikaların sosyal uyuma ekonomik istikrara ve orta ila uzun vadeli buumlyuumlmeye katkıda

bulunabilecek yatırımlar olduğu hususunda hemfikir olunduğuraquo vurgulanmaktadır

3 G20 Liderleri ve Deklarasyonlarımızdaki Taahhuumltler Gereğince Belirlenen İstihdam

Guumlndeminin Uygulanmasında Uumllkelerce Kaydedilen İlerlemenin İzlenmesi

Uluslararası kuruluşların iyi uygulama oumlrneklerinin belirlenmesi ve paylaşılmasında goumlsterdiği

yardımların ccedilok değerli olduğu Los Cabos Buumlyuumlme İş ve Eylem Planı ccedilerccedilevesinde verilen

taahhuumltlerin hayata geccedilirilmesine oumlnem verildiği ve desteklendiği belirtilmiştir

4 Yol Haritası

Deklarasyonun Liderlerin dikkatine sulanacağı ve Liderlerden Bakanlarının vermiş olduğu

taahhuumltlerin desteklenmesini bekledikleri belirtilmektedir

Deklarasyonda oumlzetle ifade edildiği gibi iş guumlcuuml aktivasyonu ve istihdam yaratılmasına youmlnelik

kapsamlı ve entegre bir kamu politikası yaklaşımı geliştirilmesi oumlnerisinde bulunulmakta istihdam

yaratılması ve buumlyuumlmenin guumlccedillenmesi iccedilin gerekli olan etkin işguumlcuuml piyasası stratejilerini

uygulamaya kararlı bulunulduğu ifade edilmektedir

G20 Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları ile Ekonomiden Sorumlu Bakanlar Ortak Beyanı

19 Temmuz 2013 Moskovarsquoda ilk kez Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları ile Ekonomiden Sorumlu

Bakanlar bir araya gelerek ortak bir beyanda bulunmuşlardır

Ortak Beyanrsquoda Bakanlar G20 ekonomilerinin uumlretkenlik işlerin niteliği beceri eğitim ccedilalışma

şartları ve yaşam standartları bakımından zorluklarla karşılaştığı kuumlresel buumlyuumlmenin istendiği

duumlzeyde olmadığı işsizliğin halen tuumlm G20 uumllkelerinin en oumlnemli ccediloumlzuumlm bekleyen sorunu olduğunu

belirterek aşağıdaki taahhuumltlerde bulunmuşlardır

460

- Buumlyuumlmeyi ve istihdamı teşvik edecek buumltuumlnleşik makroekonomik mali ve işguumlcuuml politikaları

- Oumlzellikle kuumlccediluumlk ve orta oumllccedilekli işletmelerle ticari girişimcilik ve iş kurmaya youmlnelik olarak

guumlccedilluuml yerel yatırım ortamının teşvik edilmesi

- Buumlyuumlmenin ve iş yaratmanın teşviki kayıt dışılığı azaltmak ve ccedilalışanların haklarını ve sosyal

korumayı sağlarken her yaştaki insanın işguumlcuumlne katılımını sağlamak iccedilin reformlar yapmak

- Genccediller kadınlar yaşlılar ve engellilerin işguumlcuumlne katılımını artırmak yapısal işsizliğin uzun

doumlnem işsizliğin eksik ve kayıt dışı istihdamın azaltılması

- Sosyal koruma sistemlerinin kurulması ulusal uumlcret ayarlama sistemleri goumlz oumlnuumlne alınarak

makul duumlzeyde belirlenmiş asgari uumlcret toplu soumlzleşme anlaşmaları verimlilik maaşlar ile

istihdam arasındaki bağlantıyı destekleyecek diğer politikalar gibi talep dengesini destekleyen

ve eşitsizliği azaltan işguumlcuuml piyasası ve sosyal politikaları hayata geccedilirmek

- Korumaya muhtaccedil grupların yeteneklerinin geliştirilmesine odaklı genccediller iccedilin ccedilalışma garantili

yaklaşımlar da dacirchil mesleki eğitimi ve ccedilıraklık eğitimini teşvik etmek

- G20 uumllkeleri ve sosyal ortakları arasında aktivasyon politikaları uumlzerine en iyi uygulamaların

paylaşımını kolaylaştırmak

İstihdam Goumlrev Guumlcuuml

2011 yılı Fransa Doumlnem Başkanlığı doumlneminde genccedil işsizliği alanında ccedilalışmalar yapmak uumlzere

İstihdam Goumlrev Guumlcuuml kurulması oumlnerilmiş İstihdam Goumlrev Guumlcuumlrsquonuumln ccedilalışmaları 2012 yılı

Meksika Doumlnem Başkanlığı altında gerccedilekleştirilmiştir

2013 yılı Rusya Doumlnem Başkanlığı ise Ccedilalışma ve İstihdam Bakanları toplantılarına hazırlık grubu

ccedilalışmalarıyla İstihdam Goumlrev Guumlcuuml ccedilalışmalarını birleştirerek grubu İstihdam Goumlrev Guumlcuuml olarak

adlandırmıştır

Rusya Doumlnem Başkanlığının İstihdam Goumlrev Guumlcuuml ccedilalışmaları iccedilin belirlediği 3 oumlnceliği şunlardır

- Yeni iş alanları yaratma

- İşguumlcuumlnuumln aktif hale getirilmesi

- İşguumlcuuml piyasasındaki gelişmelerin ve G20 istihdam guumlndeminin uygulanmasında uumllkelerin

kaydettiği ilerlemelerin izlenmesi

-

Oumlte yandan 2015 yılında uumllkemiz G20 doumlnem başkanlığını uumlstlenecek olup 2014 yılı doumlnem

başkanı Avustralya ile birlikte uumllkemizin Eş başkanlık goumlrevi başlayacaktır

461

Saint Petersburg Liderler Zirvesi

5-6 Eyluumll 2013 tarihlerinde Saint Petersburg- Rusya Federasyonursquonda Liderler Zirvesi

gerccedilekleşmiştir Kuumlresel ekonomideki kırılganlığın devam ettiği Zirvenin ana temasını Rusya

Federasyonu Doumlnem Başkanlığının temel oumlncelik olarak da belirlediği ldquobuumlyuumlme ve istihdamrdquo

oluşturmuştur Zirvede duumlnya ekonomisini guumlccedilluuml bir buumlyuumlme yoluna taşıyacak ve istihdam

yaratacak politikaların uygulanması oumln planda ele alınmıştır

Zirve Bildirgesinin giriş kısmında iş yaratan guumlccedilluuml suumlrduumlruumllebilir ve dengeli bir kuumlresel buumlyuumlmeyi

hedeflediklerini işsizlik eksik istihdamla muumlcadelenin gerekliliğine inanarak ve oumlzellikle genccedillere

youmlnelik daha verimli ve kaliteli insan onuruna yakışır işler yaratacaklarını iş yaratmada KOBİ ve

yatırım teşviklerini dikkate alacaklarını belirtmişlerdir

Liderler Bildirgesinin kaliteli işler yaratarak buumlyuumlme boumlluumlmuumlnde hem Ccedilalışma ve İstihdam

Bakanları Tavsiye Kararlarına hem de Ekonomiden Sorumlu Bakanlarla ortak yayınladıkları

Beyana atıfta bulunulmaktadır

215 DİĞER KURULUŞLAR

İslam Konferansı Oumlrguumltuuml 21 Ağustos 1969 tarihinde İsrailin işgali altında bulunan Kuduumlsteki Al-

Aksa Mescidinin yakılmasının İslam duumlnyasında uyandırdığı tepki uumlzerine 22ndash25 Eyluumll 1969

tarihlerinde Rabatrsquota ilk kez duumlzenlenen İslam Zirve Konferansında alınan bir kararla kurulmuştur

Oumlrguumltuumln ismi 2011 Haziran ayında Astanarsquoda duumlzenlenen 38 Dışişleri Bakanları Konseyirsquonde İslam

İşbirliği Teşkilatı (İİT) olarak değiştirilmiştir Oumlrguumltuumln amacı İslam duumlnyasının hak ve ccedilıkarlarını

korumak uumlye devletler arasında işbirliği ve dayanışmayı guumlccedillendirmektir

İİTrsquonin Ccedilalışma Bakanları 1 Toplantısı 19Duumlnya İş Sağlığı ve Guumlvenliği Kongresi esnasında 10

Eyluumll 2011 tarihinde İstanbulrsquoda duumlzenlenmiş olup soumlzkonusu Toplantıya İİT uumlyesi 15 uumllke

Ccedilalışma Bakanı katılmıştır

Toplantı kapsamında ve sonrasında ldquoİİT İş ve İstihdama İlişkin Konularda İşbirliği Ccedilerccedileve

Taslağırdquo hazırlanmış 2 Konferansın Azerbaycanrsquoın teklifi uumlzerine Bakuumlrsquode duumlzenleneceği ve

Konferansrsquota başta sosyal guumlvence iş sağlığı ve guumlvenliği ile istihdam yaratma konuları olmak

uumlzere İİT uumlye uumllkelerinde ccedilalışma hayatını etkileyen oumlnemli ve guumlncel konuların Ccedilalışma Bakanları

tarafından ele alınması kararlaştırılmıştır

462

Bu kapsamda İİT Uzman Memurlar ve Ccedilalışma Bakanları 2 Konferansı 23-26 Nisan 2013

tarihleri arasında Bakuumlrsquode duumlzenlenmiştir Konferansa uumllkemizi temsilen Ccedilalışma ve Sosyal

Guumlvenlik Bakanımız Sayın Faruk CcedilELİKrsquoin başkanlığında oluşan Bakanlık heyetimiz iştirak

etmiştir

22 AVRUPA BIRLIĞI ILE İLGİLİ GELİŞMELER

2013 yılında ABrsquoye İrlanda ile Litvanya doumlnem başkanlığı yapmıştır Bu doumlnem itibarıyla

kaydedilen gelişmelerden bazıları aşağıda yer almaktadır

221 İrlanda AB Doumlnem Başkanlığının Politika Oumlncelikleri

İrlandanın AB Konseyi Doumlnem Başkanlığı Programında yer alan ccedilalışma hayatı ve sosyal guumlvenlik

konularına ilişkin oumlncelikler aşağıda sunulmaktadır

1- Suumlrduumlruumllebilir İşler Ve Buumlyuumlmeye Yatırım Yapmak

ABnin işlerin yaratılması ve buna bağlı suumlrduumlruumllebilir buumlyuumlmenin sağlanmasına youmlnelik her tuumlrluuml

ccedilabayı sergilemesi gerekliliğini goumlz oumlnuumlne alan İrlanda Doumlnem Başkanlığı iş yaratılması

bağlamında somut adımların atılmasına youmlnelik oumlneriler sunacaktır Daha sağlam bir tek pazar

oluşturmak ve vatandaşların yeni istihdam fırsatlarından faydalanmasını sağlamak amacıyla AB

iccedilinde kişilerin serbest dolaşımının oumlnuumlndeki engellerin kaldırılmasına youmlnelik ccedilalışılacaktır Bu

geccedilici goumlrevlendirilen işccedililer emekli maaşlarının transferi goumlccedilmen işccedililerin haklarının

desteklenmesi ve mesleki yeterliliklerin karşılıklı olarak tanınmasına youmlnelik alanlarda oumlnemli yeni

adımların atılmasını iccedilerecektir

2- Genccedil İşsizliği İle Muumlcadele

Avrupa kayıp bir neslin ortaya ccedilıkmasını oumlnlemek iccedilin genccedillere fırsat sunmalıdır Bu amaccedilla

İrlanda Doumlnem Başkanlığı genccediller iccedilin eğitim ileri uumlniversite eğitimi veya istihdam sağlamayı

amaccedillayan bir Genccedillik Guumlvencesini (Youth Guarantee) getirmeye youmlnelik ccedilalışacaktır Genccedillik

Guumlvencesi bir işte ccedilalışmayan veya eğitimde olmayan genccedillerin bir iş eğitim ccedilıraklık veya

stajyerlik teklifi almasını sağlamaya youmlnelik bir programdır Genccedil işsizliği konusu ayrıca Şubat

463

2013te Dublinde toplanacak İstihdam ve Sosyal İşler Bakanları gayr-ı resmi toplantısının ana odak

noktasını teşkil edecektir

3- Goumlccedil

Yasal goumlccedil konusunda İrlanda Doumlnem Başkanlığı Avrupa Parlamentosu ile ortak ccedilalışarak

Mevsimsel işccedililer Direktifi ve Şirketler Arası Transferler Direktifini kabul edecektir Ayrıca

İrlanda Avrupadaki yasa dışı goumlccedil durumunun Konseyde tam olarak ele alınıp tartışmaya accedilılmasını

sağlayacaktır Sığınma ve Goumlccedil Fonu Duumlzenlemesinin kabul edilmesi yaygın goumlccedil ve sığınma

politikaları ile uyumlu olarak ABye goumlccedil akışlarının etkin bir şekilde youmlnetilmesine katkı

sağlayacaktır

4- Mesleki Yeterliliklerin Tanınması

Mesleki yeterliliklerin tanınmasına ilişkin teklif vasıflı işccedililer iccedilin daha fazla işguumlcuuml mobilitesi

sağlamak uumlzere mevut mesleki yeterliliklerin tanınması sistemini geliştirmeyi amaccedillamaktadır

İrlanda Doumlnem Başkanlığı bu teklif konusunda mutabık kalmak uumlzere Avrupa Parlamentosu AB

Komisyonu ve uumlye devletlerle birlikte ccedilalışacaktır

5- İstihdam Sosyal Politika Sağlık ve Tuumlketici İşleri Konseyi (EPSCO) faaliyetleri

İşler konusunu doumlnem başkanlığı oumlncelikleri araşma alan İrlanda EPSCO Konseyinin ABnin

yatırımlarım istihdam ve sosyal uyuma youmlnelik olarak gerccedilekleştirmesini sağlama youmlnuumlndeki

ccedilabalarım destekleyecektir İrlanda Doumlnem Başkanlığı yuumlksek duumlzeyde istihdamın sağlanması

yeterli duumlzeyde sosyal korumanın guumlvence altına alınması sosyal dışlanma ve yoksullukla

muumlcadele ve ccedilalışma koşullarının iyileştirmesi oumlnceliklerini iccedileren Sosyal Değişim ve Yenilikccedililik

Programı Duumlzenlemesini kabul edecektir

6- İşguumlcuuml Hareketliliği

Bu alanda İrlanda Doumlnem Başkanlığı 1996 yılında kabul edilen işccedililerin geccedilici

goumlrevlendirilmesine ilişkin kuralların uygulanışını geliştirmeye youmlnelik adımlar atacaktır Buna ek

olarak serbest dolaşımı desteklemek işccedililerin mesleki hareketliliğini guumlvence altına almak ve

tamamlayıcı emeklilik rejimlerine ilişkin belli kuralların oluşturduğu engelleri ortadan kaldırmaya

464

youmlnelik olarak hazırlanan Tamamlayıcı Emeklilik Haklan Direktifi EPSCO Konseyinin Haziran

ayındaki toplantısında guumlndeme getirilecektir

7- İşccedili Hakları İş Sağlığı Ve Guumlvenliği

İrlanda Doumlnem Başkanlığı aşağıdaki tekliflere ilişkin EPSCO Konseyinde ilerlemelerin

sağlanmasına youmlnelik ccedilalışacaktır

- Fiziksel ajanlara (elektromanyetik alanlar) maruziyet riskleri ile ilgili işccedililerin sağlık ve

guumlvenlik gerekliliklerini duumlzenleyen teklif

- ABde işyerlerinde tehlikeli kimyasal maddeler kullanan işverenler ve işccedililerin sağlık ve

guumlvenliğinin korunmasına ilişkin direktifleri guumlncellemek uumlzere Avrupa Komisyonundan

beklenen teklifler

- Avrupa Komisyonunun gemi adamlarına ccedilalışma hayatına ilişkin karada ccedilalışanlarla eşit

duumlzeyde hak sağlamak uumlzere guumlndeme getireceği teklifler

8- Sosyal Koruma

İrlanda Doumlnem Başkanlığı ekonomik krizin vatandaşlar uumlzerindeki etkisi sosyal iccedilerme ve sosyal

konıma alanlarında oumlnemli duumlzenlemeler getiren Sosyal Yatırını Paketine ilişkin Avrupa

Komisyonu tarafından hazırlanacak teklifi AB Konseyinin guumlndemine taşıyacaktır

9- Genişleme

İrlanda Doumlnem Başkanlığı Tuumlrkiyenin katılım suumlrecine yeniden hız kazandırmak iccedilin gerekli

adımları atacaktır

222 Litvanya AB Doumlnem Başkanlığının Politika Oumlncelikleri

Litvanya Avrupa Birliği (AB) Konseyi Doumlnem Başkanlığırsquonı 1 Temmuz 2013 tarihinde İrlandarsquodan

devralmıştır Litvanyarsquonın AB uumlyelik suumlrecindeki ilk AB doumlnem başkanlığını yuumlruumltecek olması

oumlnemli bir gelişme olarak nitelendirilmektedir

Litvanya Doumlnem Başkanlığı boyunca karşılaşılacak oumlnemli guumlndem maddeleri arasında ayrıca

ABrsquonin ekonomik krize karşı daha guumlccedilluuml durabilmesi iccedilin geliştirmesi gereken ccedileşitli reformlar ve

yasal duumlzenlemeler de oumlne ccedilıkmaktadır Yeni doumlnem buumltccedilenin onaylanması ve Tek Pazarrsquoın

465

tamamlanması iccedilin hazırlanan eylem planlarının geliştirilmesi de doumlnem başkanlığının oumlnemli

oumlncelikleri arasında yer almaktadır Bu bağlamda Litvanya Doumlnem Başkanlığırsquonın oumlncelikli

başlıkları daha guumlvenilir buumlyuumlyen ve accedilık bir AB yaratma olarak accedilıklanmıştır

Daha guumlvenilir bir AB iccedilin Litvanyarsquonın ccedilalışmaları ABrsquonin ekonomi politikasındaki guumlven

ortamının sağlanmasına youmlnelik olacaktır Bankacılık Birliği ve mali reformlara youmlnelik mevzuatın

esas olarak incelenecek konular arasında olduğu vurgulanmaktadır

Daha ccedilok buumlyuumlyen bir AB iccedilin Avrupa 2020 ve Avrupa Soumlmestrirsquone ağırlık vererek buumlyuumlmenin ve

işsizliğin azaltılmasında ana etkenlerinden biri olan Tek Pazarrsquoın derinleştirilmesine ve

uyumlaştırılmasına ağırlık verilecektir Tek Pazarrsquoın tamamlanması ekonomik kriz ile muumlcadelesi

kapsamında ABrsquonin oumlnemli guumlndem maddeleri arasında yer alan Birinci Tek Pazar Eylem Planırsquonın

(Single Market Act I) hedeflerinin tamamlanması ve İkinci Eylem Planı (Single Market Act II)

ccedilerccedilevesinde belirlenen oumlncelikli eylemlerin geliştirilmesi iccedilin ccedilalışmalar suumlrduumlruumllecektir Bu

bağlamda AB guumlndeminde yer alan ve ikinci eylem planında oumlngoumlruumllen ulaşım ve enerji ağları

serbest dolaşım imkacircnları dijital guumlndem sosyal girişimcilik ve tuumlketici guumlveninin oluşturulması

iccedilin ccedilalışmalar yuumlruumltuumllecektir

Litvanyarsquoya goumlre daha accedilık bir AB iccedilin ise uumllkenin ccedilalışmaları guumlvenlik konuları youmlnuumlnde

olacaktır Altı aylık doumlnemde Doğu ortaklıkları kapsamında ilişkilerin geliştirilmesine devam

edilecektir Ayrıca genişleme suumlrecine destek verilecektir

Başkanlık Doumlnemi boyunca başta ABD Japonya ve Kanada olmak uumlzere serbest ticaret anlaşmaları

ve stratejik ortaklıklar guumlndeme alınacaktır ABrsquonin yeni kuumlresel guumlvenlik problemlerine karşı daha

iyi cevap verebilmesi adına kurulacak işbirlikleri uumlzerinden Ortak Guumlvenlik ve Savunma

Politikasırsquonın guumlccedillendirilmesi hedeflenmektedir Oumlzellikle savunma politikalarına koordineli bir

yaklaşım getirilmesi iccedilin ccedilalışmalar yuumlruumltuumllecektir

Enerji guumlvenliği konusu uumllkenin doumlnem başkanlığının oumlnemli guumlndem maddelerinden birisidir AB

enerji politikalarının dış boyutunun koordine edilmesi ve ABrsquode enerji pazarının tamamlanması da

oumlncelikler arasında yer almaktadır

223 Avrupa Birliği ndash Tuumlrkiye İlişkileri

Avrupa Birliği muumlzakere suumlrecinde Bakanlığımızın sorumluluğu altında bulunan konulara ilişkin

duumlzenli olarak ccedilalışma ziyaretleri gerccedilekleştirilmektedir

466

Bakanımız Sayın Faruk CcedilELİK Avrupa Birliği Bakanı Sayın Egemen BAĞIŞ ile birlikte 9- 11

Nisan 2013 tarihleri arasında AB muumlzakere suumlrecinde Bakanlığımız ccedilalışma alanına ilişkin

konularda goumlruumlşmelerde bulunmak uumlzere Bruumlkselrsquoe bir ccedilalışma ziyareti duumlzenlemişlerdir

AB Komisyonu İstihdam Sosyal İşler ve İccedilermeden Sorumlu Uumlyesi Sn Laszlo ANDOR ile

Genişleme ve Komşuluk Politikasından Sorumlu Uumlyesi Sn Stefan FUumlLE ile gerccedilekleştirilen ve

Bakanlığımız uumlst duumlzey goumlrevlileri ile sosyal tarafların katıldığı goumlruumlşmelerde Genel

Muumlduumlrluumlğuumlmuumlzden de katılım sağlanmıştır

Avrupa Birliği Komisyonu 1998 yılından beri aday uumllkelerin bir yıllık değerlendirmesi niteliğinde

ilerleme raporları yayınlamaktadır Komisyonrsquoun Tuumlrkiye hakkında 2013 yılında yayınlamış olduğu

ilerleme raporunda yer alan ldquoİşccedililerin Serbest Dolaşımırdquo başlıklı 2 nolu ve ldquoİstihdam ve Sosyal

Politikardquo başlıklı 19 nolu muumlzakere fasıllarında yer alan hususlar aşağıda yer almaktadır

Fasıl 2 İşccedililerin Serbest Dolaşımı

İşguumlcuuml piyasasına erişim konusunda Tuumlrkiyersquonin oumlnuumlmuumlzdeki doumlnemde Avrupa İstihdam

Hizmetleri Ağına (EURES) katılımı veya Avrupa Sağlık Sigortası Kartı ile ilgili gelişme

kaydedilmemiştir Sosyal guumlvenlik sistemlerinin koordinasyonu konusunda Haziran ayında

Bakanlar Kurulu İtalya ile 2012 yılında imzalanmış olan sosyal guumlvenlik anlaşmasını onaylamıştır

Sonuccedil

İşccedililerin serbest dolaşımı konusunda sınırlı ilerleme kaydedilmiştir Genel olarak bu fasıldaki

hazırlıklar erken aşamadadır Tuumlrkiye ikili sosyal guumlvenlik anlaşmaları yapmaya devam etmesi

konusunda teşvik edilmektedir

Fasıl 19 Sosyal Politika ve İstihdam

Buumlyuumlk oranda kayıt dışılık ve mevzuatın yetersiz uygulanması nedeniyle iş guumlcuumlnuumln yaklaşık

40rsquoı iş hukukunun sağladığı korumalardan faydalanmamaktadır Fazla mesai uumlcreti oumldenmeksizin

gerccedilekleşen uzun ccedilalışma suumlreleri haftalık izne riayet edilmemesi gerekccedilesiz işten ccedilıkarmalar

yıllık izin kullanımındaki kısıtlamalar ve kıdem tazminatından faydalanma konusu oumlzellikle

işguumlcuumlnuumln ccediloğunun istihdam edildiği kuumlccediluumlk işletmelerde karşılaşılan ortak sorunlardır Ccedilocuk

467

işccedililiği azalmamış olup yaşları 6-17 arasında olan ccedilocukların 59rsquou ekonomik bir faaliyette

bulunmaktadır

İş sağlığı ve guumlvenliği konusunda bu alanda istişare ve sosyal diyalog platformu olan Ulusal İş

Sağlığı ve Guumlvenliği Konseyini resmi olarak kuran youmlnetmelik de dacirchil olmak uumlzere İş Sağlığı ve

Guumlvenliği Kanunu iccedilin youmlnetmelikler yayımlanmıştır İşveren tarafından sağlık ve guumlvenlik

hizmetlerinin sağlanması ile ilgili bazı maddelerin uygulanması ve Bakanlık tarafından bu

hizmetlerin desteklenmesi ccedilalışanların sayısına ve maruz kaldıkları risk duumlzeyine dayanan geccediliş

doumlnemlerine goumlre duumlzenlenmiştir İş sağlığı ve guumlvenliği konularıyla ilgilenen muumlfettişlerin sayıları

ve kapasiteleri artmıştır fakat mevzuatın iş yerinde uygulanması sosyal tarafların ve profesyonel

kuruluşların katılımıyla izlenmeli ve desteklenmelidir İşletmelerdeki iş sağlığı ve guumlvenliği

uzmanları ccedilalışmalarının bağımsızlığını teminat altına almak iccedilin yetersiz guumlvenceye sahiptir

Kayıtlı sektoumlrde kaydedilen iş kazaları ve meslek hastalıklarının arttığı ccedilocuk işccedililerin hacirclacirc oumlluumlmcuumll

kazaların kurbanı oldukları ve meslek hastalıkları vakalarının ccediloğunun rapor edilmediği goumlz oumlnuumlnde

bulundurulduğunda guumlvenlik kuumlltuumlruumlnuumln teşvikinin ve meslek hastalıklarının teşhisinin


Sosyal diyalog alanında oumlzel sektoumlre youmlnelik yeni bir Sendikalar ve Toplu İş Soumlzleşmesi Kanunu

Kasım 2012rsquode yuumlruumlrluumlğe girmiştir Sendikaların iccedil işleyişinin kolaylaştırılması uumlyelik usul ve

gerekliliklerinin basitleştirilmesi grevlerin yasaklanmasının sınırlandırılması ve cezai huumlkuumlmlerin

azaltılması gibi bazı iyileştirmeler yapılmıştır ancak enduumlstri ilişkilerinin işleyişi ile ilgili hala

oumlnemli engeller bulunmaktadır Toplu iş soumlzleşmesi yapılması iccedilin gereken yuumlksek ve kuumlmuumllatif

eşiklerden oumltuumlruuml ccedilok az sayıda işccedili toplu iş soumlzleşmelerinden faydalanabilmekte ve grevler dacirchil

olmak uumlzere toplu eylemlerde bulunabilmektedir Kuumlccediluumlk işyerlerinde ccedilalışan sendika uumlyesi işccedililer

sendikal faaliyetleri nedeniyle işten ccedilıkarılma tehlikesinden yeterince korunamamaktadır Pek ccedilok

kategorideki kamu goumlrevlileri oumlrguumltlenme hakkı konusunda kısıtlamalar ile karşılaşmakta ve kamu

goumlrevlileri iccedilin grev yasağı devam etmektedir Uumlccedilluuml ve ikili sosyal diyalog mekanizmalarının

işleyişi zayıf kalmış ve Ekonomik ve Sosyal Konsey etkisiz kalmıştır

İş guumlcuuml piyasasının işleyişi ve istihdam politikası kapsamında 2012 yılında genel olarak işsizlik

92rsquoye genccedil nuumlfusun işsizliği ise 175rsquoe duumlşmuumlştuumlr Tarım dışı sektoumlrde 757 000rsquolik bir iş

artışının olmasından dolayı istihdam ve iş guumlcuuml katılımı oranları iyileşmiştir Kadınların iş

piyasasına katılımı duumlşuumlk kalmaya devam ederken 2012 yılında hacirclacirc ccedilok duumlşuumlk olarak

nitelendirilecek 294rsquoe varan hafif bir yuumlkseliş devam etmiştir Sosyal guumlvenlik primlerine yapılan

devlet katkısı kayıt dışı istihdamın azaltılmasının yanı sıra kadın istihdamı accedilısından da olumlu

468

sonuccedillar vermiştir Uzun suumlreli işsizler ve 302 gibi ccedilok yuumlksek bir oranda olan istihdam

edilmeyen eğitim ve oumlğrenim goumlrmeyen genccediller endişe konusu olmaya devam etmektedir Ulusal

istihdam stratejisi hala kabul edilmemiştir Tuumlrkiye İş Kurumunda personel sayısının artması

kurumsal kapasiteyi ve hizmet sunumunu artırmıştır Uumlccedilte biri kadın olmak uumlzere işe yerleştirmeler

artmıştır Aktif iş piyasası tedbirleri ile ilgili mevzuat yayımlanmıştır (eğitim kursları kamu

yararına ccedilalışma ve işe yerleştirme hizmetleri) Bu tedbirlerin uygulanmasıyla ilgili artık daha fazla

sayısal bilgi toplanmakla birlikte bunların istihdam uumlzerindeki etkisine dair değerlendirilmelerin

guumlccedillendirilmesi gerekmektedir Sosyal bakımdan korunmaya en ccedilok muhtaccedil gruplar ve kentlerin

dışında yaşayanlar istihdam hizmetlerine erişmekte zorluklarla karşılaşmaktadırlar Oumlzellikle tarım

dışı sektoumlrde kayıt dışı istihdamdaki azalma devam etmiştir Sosyal Guumlvenlik Kurumu kayıt dışı

istihdam ile muumlcadele etmek iccedilin ccedilaba sarf etmeye devam etmiştir 2012 yılında kayıtlı olarak

ccedilalışanların sayısında 1 milyonluk bir artış olmuştur Ancak maaşların beyan edilmemesi sorun

olmaya devam etmekte ve kısmi zamanlı ccedilalışanlar ile ev işlerinde ccedilalışanların kayıt altına

alınmalarının oumlnemli oumllccediluumlde iyileştirilmesi gerekmektedir

Avrupa Sosyal Fonuna hazırlıklar ile ilgili olarak Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Bakanlığı İnsan

Kaynaklarını Geliştirme Operasyonel Programı kapsamındaki IPA fonlarının youmlnetilmesi

bakımından kapasitesini daha da artırmıştır Gelecek yıllarda fonların daha etkili bir şekilde

kullanılmasını sağlamak iccedilin bir proje havuzunun oluşturulmasına youmlnelik ccedilabaların daha da

guumlccedillendirilmesi gerekmektedir Tamamlanan ccedilalışmaların değerlendirilmelerinin daha fazla


Sosyal iccedilerme ile ilgili olarak genel bir politika ccedilerccedilevesi hala bulunmamaktadır Sosyal

hizmetlerin kapsamı ve ccedileşitliliği artmaya devam etmiştir 2012 yılında yoksulluk sınırının altında

yaşayan kişilerin sayısı duumlşmuumlştuumlr AB ile karşılaştırıldığında gelir eşitsizliği yuumlksektir ve

yoksulluğun hafifletilmesinde sosyal transferlerin sınırlı bir etkisi olmuştur Sosyal harcamalar daha

da artmış olmakla birlikte duumlşuumlk duumlzeydedir Mevsimsel tarım işccedililerinin yaşama ve ccedilalışma

koşulları endişe konusu olmaya devam etmektedir En ccedilok korunmaya muhtaccedil grupların

ihtiyaccedillarının karşılanmasına youmlnelik politikaların tasarlanması uygulanması ve

değerlendirilmesine youmlnelik idari kapasite artmaktadır fakat yine de yetersizdir Engellilerin kamu

sektoumlruumlnde istihdamıyla ilgili kısıtlı bir artış olmasına rağmen oumlzel sektoumlrde istihdam edilmeleriyle

ilgili olarak ciddi sorunlar yaşanmaya devam etmektedir

Sosyal koruma konusunda oumlnceki yıllara kıyasla oumlnemli bir değişiklik olmamıştır ve 2012 yılında

nuumlfusun 15rsquoi sosyal guumlvenlik şemsiyesinin koruması altında değildir Sosyal guumlvenlik sisteminin

469

kapsamında olmayan ihtiyaccedil sahibi yaşlı ve engelli vatandaşlar iccedilin aylık sosyal yardım oumldemeleri

başlatılmıştır Sosyal guumlvenlik sistemine prim oumldeyen ccedilalışanların emeklilere oranında bir artış

olmuştur Tamamlayıcı oumlzel emeklilik programlarını oumlzendirmek iccedilin mali teşvikler getirilmiştir

Hızla artan emeklilik ve sağlık harcamaları sosyal guumlvenlik sisteminde accedilıklara neden olmaya

devam etmektedir Bu alanda sarf edilen ccedilabaları tamamlamak iccedilin aktif yaşlanma politikaları

oluşturulmamıştır Ccedilocuklara yaşlılara ve engellilere kurum dışı bakım hizmetlerinin sunumu

devam etmiştir

Mevcut ayrımcılıkla muumlcadele kanunları eğitim istihdam sağlık ve sosyal hizmetlere erişimde

ayrımcılıkla muumlcadele edilmesi bakımından yetersizdir Tuumlrkiye istihdamda cinsel youmlnelim ve yaşa

dayalı ayrımcılığa karşı bir koruma sağlamamaktadır

Kadın erkek fırsat eşitliği ile ilgili olarak kamu sektoumlruuml ve oumlzel sektoumlr kadın istihdamını artırmak

amacıyla yeni girişimler başlatılmış fakat bu durum karar alma pozisyonunda ccedilalışan kadınların

oranını artırmamıştır İş ve yaşam dengesini destekleyecek politikalar kadınların kariyer ccedilizgilerini

goumlz oumlnuumlnde bulundurmalı ve toplumsal cinsiyet kalıp yargılarından kaccedilınmalıdır Uygun maliyetli

ccedilocuk ve yaşlı bakım hizmetlerinin olmayışı kadın istihdamındaki temel sorundur Esnek ccedilalışma

duumlzenlemeleri kadınların mevcut tehlikeli ve kayıt dışı ccedilalışma koşullarını ele almalıdır Bazı

kadınlar hamile olmaları veya ccedilocuk sahibi olmaları neticesinde işten ccedilıkarılmakta veya

ccedilalışmaktan vazgeccedilirilmektedir Erkeklere kıyasla daha fazla kadın uumlcretsiz aile işccedilisi olarak

ccedilalışmakta ve eşit işe eşit uumlcret prensibinin tam olarak uygulanması iccedilin daha fazla ccedilaba sarf

edilmesi gerekmektedir Bazı gruplar oumlrneğin aile iccedili şiddet kurbanları istihdama erişim konusunda

ciddi sıkıntılar yaşamaktadır AB muumlktesebatının oumlngoumlrduumlğuuml şekilde bir eşitlik birimi henuumlz

oluşturulmamıştır

Sonuccedil

Sosyal politika ve istihdam alanında duumlzensiz olmakla birlikte bazı ilerlemeler kaydedilmiştir

Sendika ve toplu soumlzleşme mevzuatı kabul edilmiştir ancak enduumlstri ilişkilerinin etkin işleyişinin

oumlnuumlndeki oumlnemli engeller varlığını korumaktadır Ulusal istihdam stratejisinin oluşturulması kayıt

dışı istihdamla muumlcadele sosyal koruma mekanizmalarının kapsamının genişletilmesi ve kadınlar

ile engellilerin istihdam oranlarının artırılması iccedilin daha fazla ccedilaba sarf edilmesi gerekmektedir

Genel olarak mevzuat uyumu nispeten ileri duumlzeydedir

470

224 Avrupa Bırlığı Adalet Dıvanı Kararları

Leyla Ecem DEMİRKAN Kararı (24092013 tarihli ve C2 1111 sayılı)

Dava Konusu

Leyla Ecem Demirkan adlı vatandaşımız Alman makamlarının uumlvey babasını ziyaret etmek iccedilin

vize başvurusunu reddetmesi uumlzerine Berlin İdare Mahkemesirsquonde Almanya Cumhuriyetirsquone karşı

dava accedilmıştır L E Demirkan başvurusunu Katına Protokolrsquouumln 41rsquoinci maddesinin 1 lsquoinci fıkrasına

dayandırarak anılan huumlkmuumln uumlye uumllkelere yeni kısıtlamalar getirilmesini yasakladığını hizmet

sunma oumlzguumlrluumlğuumlne (aktif hizmet sunma oumlzguumlrluumlğuuml) yeni kısıtlama getirilemeyeceğini bahsi geccedilen

oumlzguumlrluumlk ilkesinin diğer taraftan bu hizmetlerden faydalanmak isteyenleri de (pasif hizmet sunma

Oumlzguumlrluumlğuuml) kapsadığını iddia etmiştir

L E Demirkan kendisinin potansiyel hizmet alan olarak nitelenmesi gerektiğini zira ziyaret

amaccedillı seyahatlerin Almanyarsquoda akraba ziyaretleri gibi aynı zamanda hizmet alma olasılığını

iccedilerdiğini ileri suumlrmuumlştuumlr Ayrıca Katma Protokolrsquouumln yuumlruumlrluumlk tarihinden oumlnce Tuumlrk vatandaşlarının

Almanyarsquoya yapacakları ziyaretler iccedilin de vize zorunluluğu bulunmadığını bu nedenle ldquodaha fazla

kısıtlama yapılamaz ilkesirdquo uyarınca 1980 yılında yuumlruumlrluumlğe giren vize zorunluluğunun Tuumlrk

vatandaşlrı iccedilin geccedilerli olmadığını iddia etmiştir

Berlin İdare Mahkemesi 22 Ekim 2009 tarihli kararıyla dava başvurusunu reddetmiştir Bunun

uumlzerine davacı Demirkan Berlin-Brandenburg Mahkemesirsquonde temyiz davası accedilmıştır

Berlin-Brandenburg Yuumlksek İdare Mahkemesi 13 Nisan 2011 tarihinde Katma Protokolrsquouumln 41rsquoinci

maddesinin lrsquoinci fıkrası accedilısından Tuumlrk vatandaşlarının pasif hizmet alma oumlzguumlrluumlklerinin bulunup

bulunmadığının tespiti iccedilin ABADrsquoa oumln karar alınabilmesi iccedilin başvurmuştur

IL Berlin-Brandenburg Yuumlksek İdare Mahkemesi Divanrsquodan bilhassa iki sorunun

cevaplandırılmasını talep etmiştir

1 Tuumlrkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında bir Ortaklık kurulmasına youmlnelik

Anlaşmaya ilişkin 23 Kasım 1970 tarihli Katma Protokolrsquouumln 41 Maddesinin 1 Fıkrası

rnanasında pasif hizmet serbestisi yani hizmet alımı da hizmetlerin serbest dolaşımı

kavramına dahil midir

471

2 Sorunun ldquoevetrdquo ile cevaplandırılması halinde Katma Protokolrsquouumln 41 Maddesi 1 Fıkrasına

goumlre hizmet alım serbestisinin Ortaklık Hukukuyla korunması muumlşahhas bir hizmet alımı

iccedilin değil bilakis akrabaları ziyaret amacıyla Federal Almanyarsquoya uumlccedil aylık bir suumlreyle

seyahat etmek isteyen ve bu esnada sadece Alnıanyarsquodaki hizmet alımı imkanlarını ileri

suumlren davacının durumundaki Tuumlrk vatandaşlarını da kapsar mı

ABADrsquoın Kararı

AB Adalet Divanı bu kararıyla ldquohizmetlerin serbest dolaşımırdquo kavramına accedilıklık getirmiş ve Katına

Protokolrsquoun ldquomevcut şartlarda zorlaştırma yapılamayacağırdquo esasından hareketle ldquohizmetlerin

serbest dolaşımı kavramırdquo ndaıı pasif hizmet serbestliğine ilişkin bir sonuca varılamayacağı başka

bir ifade ile soumlz konusu kavramdan herhangi bir hizmeti almak iccedilin Tuumlrk vatandaşlarının hizmet

alıcısı sıfatıyla bir uumlye devlete gidebilme serbestliğine sahip olmadıkları kararını vermiştir

Divan hizmet sunumu ile ilgili kararlarıyla herhangi bir ccedilelişkiye duumlşmemek iccedilin gerekccedilesinde

zaman zaman soumlz konusu kararlara (Savath Savaş Abatuumly kararları gibi-) atıfta bulunmakta

hizmet sunumu serbestliğiyle ilgili kararların yerindeliğine işaret etmekte ancak hizmet alımı iccedilin

soumlz konusu kararların referans olamayacağını vurgulamaktadır

Mahkeme karar gerekccedilesinde bilhassa Avrupa Ekonomik Topluluğunu (AET) kuran Anlaşmanın

59 Maddesi gereği (daha sonraki AB Anlaşmasının 59 Maddesi bilahare yapılan değişiklikle 49

Maddesi ve en son 56 Madde olarak yer almaktadır) Birlik Anlaşmalarıyla AB uumlyesi uumllke

vatandaşlarına tanınan serbest hizmet dolaşımı hakkının sadece bir hizmet sunumu değil aynı

zamanda hizmet alımı hakkını da iccedilerdiğini ve bunun 1984 yılındaki ldquoLuisiCarbonerdquo kararıyla da

teyit edilmiş olduğunu vurgulamaktadır Bu itibarla Birlik vatandaşları sadece hizmet sunmak iccedilin

değil oumlrneğin eğitim sağlık hizmeti ve turistik amaccedillarla bir başka uumlye uumllkeye gidebilmektedirler

Boumlyle bir hak yani pasif hizmet alımı sınırlardan arındırılmış bir iccedil piyasanın oluşumuna youmlnelik

bir haktır Divanrsquoa goumlre boumlyle bir piyasa ancak bu tuumlr engellerin ortadan kaldırılmasıyla muumlmkuumln

olabilir

Ancak Divan Birlik vatandaşlarına serbest dolaşımla ilgili yani hizmet alımıyla ilgili haklar

tanıyan Birlik Anlaşmaları ile bir taraftan Ortaklık Anlaşması ve diğer taraftan Katma Protokol

472

huumlkuumlmleri arasında eşit değerde huumlkuumlmler goumlrmemektedir Kararın gerekccedilesinde Birlik Anlaşmaları

ve Ortaklık AnlaşmasıKatma Protokol arasındaki hedef farklılığına işaret etmektedir

Divan gerekccedilesinde Birlik Anlaşmalarının hedefinde accedilık ve bariz bir şekilde hem hizmet alımının

hem de hizmet sunumunun yer aldığı bunun da 1984 yılında verdiği ldquoLuisiCarbonerdquo kararıyla

pekiştiği TuumlrkiyeAS Anlaşmalarında (Ortaklık Anlaşması Katma Protokol OKK) huumlkuumlmler accedilık

olmadığından hizmetlerin serbest dolaşımı kavramının hizmet sunumuna uygulanabileceği fakat

Katma Protokolrsquode yer alan ldquomevcut şartlarda zorlaştırmaya gidilemeyeceğirdquo huumlkmuumlne başka bir

ifadeyle pasif hizmet alımına (Stilhalteklausel) uygulanamayacağı goumlruumlşuumlne yer vermektedir

Serbest dolaşımla ilgili olarak Ortaklık Anlaşmasının 14 Maddesinde yer alan AB Anlaşmasının

serbest dolaşımla ilgili maddelerine atıfta bulunulması Tuumlrk vatandaşları iccedilin AB Anlaşmaları

manasında bir serbest dolaşım hakkı iccedilerdiği şeklinde anlaşılamaz Bu maddelere sadece bir ilham

kaynağı olarak işaret edilmiştir

Diğer taraftan Ortaklık Konseyi şimdiye dek Katma Protokol huumlkuumlmleri mucibince hizmetlerin

serbest dolaşımındaki engelleri ortadan kaldırmaya youmlnelik yol planı ve ayrıntıları tespit edecek

herhangi bir tedbir almamıştır Serbest dolaşımı somutlaştıracak herhangi bir girişimde de

bulunmamıştır Ayrıca 1984 yılında LouisiCarbone Kararı verilmeden 14 yani 21 yıl oumlnce Ortaklık

Anlaşmasının ve Katma Protokolrsquouumln taraflarının imza aşamasında hizmetlerin serbest dolaşımının

pasif hizmet serbestisini de iccedilerdiğinden hareket ettiklerine dair herhangi bir ipucu mevcut değildir

Ayrıca Ortaklık Anlaşması ve Katma Protokol yanlış anlaşmaya mahal vermeyecek şekilde amaccedil

olarak bilhassa ekonomik hedeflere odaklanmıştır Ortaklık Anlaşmasının 2 Maddesi bilhassa

ekonomik gelişmeye vurgu yapmaktadır Katma Protokolrsquoun 412 maddesi ise bu hedefleri

detaylandırmıştır

Divan genel bir serbest dolaşımı muumlmkuumln kılmak iccedilin Birlik Anlaşmasının 21 Maddesi gereği

Birlik vatandaşları iccedilin geccedilerli olan ekonomik oumlzguumlrluumlklerle mukayese edilebilir gibi goumlruumlnen

ekonomik oumlzguumlrluumlklerin geliştirilmesinin Ortaklık Anlaşmasının konusu olmadığını ve Ortaklık

Anlaşmasının muayyen hakların kullanılmasını sadece ikamet edilen uumllkenin egemenlik sahasında

teminat altına aldığını belirterek bu hususta 18 Temmuz 2007 tarihli ve C 32505 Derin Kararına

atıfta bulunmaktadır

Gerekccedilede Divan geccedilmişte muumltemadiyen Katına Protokolrsquouumln 411 Maddesinde yer alan lsquomevcut

şartlarda koumltuumlleştirme yapılmamasırdquo kaydının Tuumlrk vatandaşlarına sadece Birlik Hukuku esasında

473

bir yerleşme ve buna bağlı bir ikamet hakkı verilmesine uygun bir huumlkuumlm olmadığına ve bu huumlkme

bağlı olarak hizmetlerin serbest dolaşım hakkının veya uumlye bir uumllkeye serbestccedile giriş hakkının

verilmediğine işaret etmektedir Keza bu hususta da Savaş Abatay TuumlmDarı ve Soysal kararlarını

ileri suumlrmektedir

Divan gerekccedilesinde aynca aşağıdaki hususlara değinmektedir

ldquoMevcut şartlarda koumltuumlleştirme yapılamayacağırdquo kaydı ister yerleşme oumlzguumlrluumlğuumlyle bağlantılı olsun

isterse hizmetlerin serbest dolaşımıyla bağlantılı olsun sadece iktisadi bir faaliyetin icrasıyla

irtibatlı olarak bir Tuumlrk vatandaşının uumlye uumllkelerin egemenlik sahasına girişini ve oradaki ikametini

alakadar eder

Birlik hukukunda yer alan pasif hizmet serbestliği hakkı ise sınırlardan ve her tuumlrluuml engellemelerden

arındırılmış bir iccedil piyasasının ortaya ccedilıkarılması hedefine istinat etmektedir Keza bu hedef Birlik

Anlaşması ile Ortaklık Anlaşması arasındaki farkı ortaya koymaktadır Mevcut karar gerekccedilesinde

de tespit edildiği uumlzere Ortaklık Anlaşması ağırlıklı olarak iktisadi hedeflere odaklanmıştır

Ayrıca Ortaklık Anlaşması ve Katma Protokol huumlkuumlmleri manasında hizmetlerin serbest dolaşımı

kavramının yorumuna ve Birlik Anlaşması manasındaki yorumuna anlaşmaların zamanlaması

bağlamında bakılması gerekir

Bu itibarla Katma Protokolrsquoun 411 Maddesinde oumlngoumlruumllen ldquokoumltuumlleştirmemerdquo kaydının

kendiliğinden haklar yaratmadığının vurgulanması gerekir Boumlylece belli bir zaman zarfından

itibaren her tuumlrluuml yeni bir kısıtlayıcı tedbiri yasaklayan huumlkuumlm soumlz konusudur

Goumlruumlş sunan huumlkuumlmetlerin AB Konseyirsquonin ve Avrupa Komisyonunun da ifade ettikleri uumlzere

hizmetlerin serbest dolaşımı esas itibariyle oumlzuumlnde hizmet sunma serbestliği olarak tasarlanmıştır

Bu nedenledir ki Divan 1984 yılında LouisiCarbone Davasında AB Anlaşması manasında

hizmetlerin serbest dolaşımının pasif hizmet serbestliğini yani hizmet alımı serbestliğini de

kapsadığına karar vermiştir

Boumlylece Ortaklık Anlaşmasının ve Katma Protokolrsquouumln taraflarının imza aşamasında hizmetlerin

serbest dolaşımının pasif hizmet serbestisini de iccedilerdiğinden hareket ettiklerine dair herhangi bir

ipucu mevcut değildir

474

Diğer taraftan Başsavcının 11 numaralı kenar başlığında da ifade ettiği uumlzere Ortaklık

Anlaşmasının taraflarının uygulaması tam aksi iccedilin ipuccedilları sunmaktadır Ccedilok sayıda uumlye devletler

Katma Protokol yuumlruumlrluumlğe girdikten sonra Tuumlrk vatandaşlarının turistik ikametleri iccedilin vize

muumlkellefiyeti getirmiş ve bu konuda Katma Protokolrsquouumln 411 maddesi huumlkmuumlnuuml bir engel olarak

goumlrmemiştir Keza Tuumlrkiye de Ekim 1980rsquode 1973 yılından beri vize muumlkellefiyetinden muaf

tutulan ve işccedili olmayan Belccedilika ve Hollanda vatandaşları iccedilin bu muafiyeti kaldırmak suretiyle

Belccedilika ve Hollanda Krallığına karşı ayın tarzda işlem yapmıştır

Ek-1 OSLO DEKLARASYONU

Oslo Deklarasyonu İşlere ve Buumlyuumlmeye İlişkin Guumlven Duygusunun Yeniden Tesis Edilmesi

Genel Durum

2009 yılında Lizbonrsquoda gerccedilekleştirilen son toplantımızda artan işsizlik ve belirsizliğin yanı sıra

girişimciler ve işccedililer iccedilin olumsuz koşullar yaratan bir kriz suumlrecinin tam ortasındaydık Bu da daha

sonradan G20rsquonin krizle muumlcadele amaccedillı politika ccedilerccedilevesinin bir parccedilası olarak benimsediği

ldquoKuumlresel İstihdam Paktınınrdquo Haziran 2009rsquoda kabul edilmesine yol accedilmıştır

Doumlrt yıl sonra uumllke gerccedilekleri hala birbirinden farklılıklar goumlstermektedir Avrupa ve Merkezi

Asyarsquoda bazı uumllkeler istikrarlı veya gelişen işguumlcuuml piyasaları ile toparlanmaktadır Bununla birlikte

boumllgenin oumlnemli bir kesiminde birccedilok uumllke acı veren reformları yuumlruumlrluumlğe koyarken ve borccedillar ve

parasal sorunlarla muumlcadele ederken oumlzellikle genccediller arasında alarm veren seviyelere yuumlkselen

işsizlik artan iş guumlvensizliği buumlyuumlyen eşitsizlikler sosyal korumanın zayıflaması firmalar ve

yatırımlar iccedilin koumltuumlleşen ve belirsizleşen ccedilevre ile kriz daha da derinleşmiştir

Bu uumllkelerde olumsuz ekonomik politik ve sosyal sonuccedilların uumlstesinden gelmek iccedilin olumlu ccediloumlzuumlm

yolları yaratmak gerekmektedir Sosyal diyalog ve toplu pazarlık krizin etkisini hafifletmek iccedilin

etkin bir araccedil olarak hizmet etmektedir ancak bu araccedillar pek ccedilok uumllkede zayıflamıştır

Bir yandan mali sağlamlaştırma yapısal reform ve rekabet edebilirlik ve diğer taraftan teşvik

paketleri reel sektoumlr yatırımları nitelikli iş koşulları ve girişimlere daha fazla kredi sağlanması gibi

tedbirlerin birbirleriyle rekabet eden paradigmalar olmaması gerekmektedir İşleri buumlyuumlmeyi ve

sosyal adaleti teşvik etmek iccedilin suumlrduumlruumllebilir yaklaşımlar oluşturmak hepimizin ortak ccedilıkarınadır

475

2009 Kuumlresel İstihdam Paktında yer alan tedbirlerin hala geccedilerli olduklarını ve etkin biccedilimde

uygulanmaları gerektiğini duumlşuumlnuumlyoruz

Guumlven yeniden inşa edilebilir

Politika Beklentileri

Uumlccedilluuml yapısı ve yetkisi nedeniyle ILO uumlyelerinin sosyal ve ekonomik krizlerin uumlzerine gitmeleri ve

etkili ve adil politikalar oluşturmalarına yardım etmek iccedilin en iyi şekilde konumlanmıştır

ILOrsquonun

Reel ekonomide istihdam dostu makroekonomik politikalar ve yatırım

Firmalar iccedilin elverişli bir ortam

İşyerinde temel hak ve ilkelere saygı goumlsterirken rekabet edebilirliği ve suumlrduumlruumllebilir

kalkınmayı guumlccedillendirmek iccedilin uygun stratejiler yoluyla

- Saygın işi ve iş yaratmayı guumlccedillendiren politikaları teşvik etmeli

- İşin kalitesini artıran ve cinsiyetler arası uumlcret farkını kapatan stratejileri teşvik etmeli

- 2007 suumlrduumlruumllebilir girişimlere ilişkin Konferans kararına uygun olarak ticari guumlveni başta

KOBİrsquoler olmak uumlzere girişimlerin suumlrduumlruumllebilirliğini tesis edip suumlrduumlrecek politikaları teşvik

etmeli

- Oumlzellikle genccedilleri ve yaşlı işccedilileri hedef alan ve kadınların katılımını teşvik eden etkili ve

etkin işguumlcuuml piyasası politikaları yoluyla iş arayanlara yardım eden politikaları teşvik etmeli

- İşccedililerin vasıfları ve işguumlcuuml piyasasının ihtiyaccedilları arasında yanlış eşleştirmeleri ele almalı

- Genccedil istihdam krizine ilişkin ILC 2012 Harekete Geccedilmeye Ccedilağrırsquonın uygulanmasını teşvik

etmeli

- Yenilikccedili teknolojiler ve yeşil ekonomi dacirchil araştırma geliştirmeye yatırım yapılması iccedilin

stratejileri teşvik etmeli

- Yeterli ve suumlrduumlruumllebilir sosyal koruma programlarını teşvik etmeli

- Verimliliğe youmlnelik uumlcret politikalarına dayalı adil paylaşım sosyal ilerleme ve istikrara

katkıda bulunan her duumlzeyde sosyal diyaloğa sahip olmak iccedilin guumlccedilluuml ve sorumlu sosyal ortaklığı

teşvik etmeli

476

- İşyerinde temel hak ve ilkelere oumlzel oumlnem veren ILO 2008 Sosyal Adalet Deklarasyonursquonun

tam olarak gerccedilekleştirilmesini desteklemelidir

ILOrsquonun Hareket Araccedilları

İccedilinde bulunduğumuz koşullar ILOrsquonun istisnai bir cevap vermesini gerektirmektedir ILOrsquodaki

reform suumlreci harekete geccedilme kapasitesini guumlccedillendirmelidir

ILO Ofisini

- Kanıta dayalı yuumlksek nitelikte araştırma analiz ve teknik tavsiyeler sunmaya

- Boumllgenin ilgili uumllkesinde belirlenen oumlzel sorunlara ilişkin iştirakccedililerine yardım sağlamaya

- Temel ccedilalışma standartları ve diğer ilgili uluslararası ccedilalışma standartlarının uygulanmasına

yardım etmeye

- İyi uygulama oumlrneklerinin paylaşılması iccedilin oluşturulan platformlar yoluyla ve endişe

kaynağı olan belirli hususlara odaklı karşılıklı oumlğrenmeye youmlnelik seminerlerin organize edilmesi

yoluyla tecruumlbe paylaşımını kolaylaştırmaya

- Sosyal diyalog toplu pazarlık ve etkin sosyal ortaklık yoluyla katkılarını artırmak

toparlanma ve reformlar iccedilin sorumluluk almak uumlzere iccedilin huumlkuumlmetler ve sosyal taraflara kapasite

oluşturmaya

- Makroekonomi işguumlcuuml piyasası istihdam ve sosyal koruma konularına ilişkin olarak ndash başta

IMF OECD Duumlnya Bankası AB ve Avrasya Ekonomik Forumu olmak uumlzere - uluslararası ve

boumllgesel oumlrguumltler ve kurumlar ile ve 2013 Temmuz ayında Rusya Federasyonursquonun ev sahipliğini

yapacağı G20 Ortak Ccedilalışma ve Maliye Bakanları Toplantısı benzeri forumlar yoluyla politika

uyumu ve sinerjiyi teşvik etmeye ccedilağırıyoruz

477

MERKEZ VE YURT DIŞI BİRİMLERİ ADRES REHBERİ

DIŞ İLİŞKİLER VE YURT DIŞI İŞCcedilİ HİZMETLERİ GENEL MUumlDUumlRLUumlĞUuml

Genel Muumlduumlrluumlk Adresi İnoumlnuuml Bulvarı No 42 06100 Balgat ANKARA

Telefon (312) 296 60 00 (Santral)

Faks (312) 215 23 12

e-mail diyihcsgbgovtr

YURT DIŞI BİRİMLERİ

1 F ALMANYA

Berlin Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Rungestr 9 10179 Berlin - F ALMANYA

Tel 004930278 96 85-0

Faks 004930278 96 85-8

E-mail berlinmuscsgbgovtr

Berlin Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Heerstr 21 14052 Berlin - F ALMANYA

Tel 0049-30-34153 95 Santral0049-30-892 50 3334

Fax 0049-30-342 42 04

E-mail berlinatacsgbgovtr

Frankfurt Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres KENNEDYALLEE 115-117 60596 FRANKFURT AM MAIN

Tel 0049-69-77 88 41

Faks 0049-69-77 80 41

E-mail frankfurtcsgbgovtr

478

Mainz Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres An der Karlsschanze 7 55131 Mainz - F ALMANYA

Tel 00496131 83 39 93

Faks 0049613181202

E-mail mainzcsgbgovtr

Hannover Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres An der Christuskirche 3 30167 Hannover - F ALMANYA

Tel 00495117686545-48

Faks 004951117700

E-mail hannoverataseligicsgbgovtr

Hamburg Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Mittelweg 13 Stock 3 20148 Hamburg - F ALMANYA

Tel 00494044809366

Faks 00494044809355

E-mail hamburgcsgbgovtr

Duumlsseldorf Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Graf-Adolf-Str 80 40210 Duumlsseldorf - F ALMANYA

Tel 0049211 35 94 69 1795902

Faks 0049211 179 57 75

E-mail dusseldorfcsgbgovtr

Karlsruhe Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Rintheimerstr 82 76131 Karlsruhe - F ALMANYA

Tel 004972185 77 87

Faks 004972184719

E-mail karlsruhecsgbgovtr

Essen Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Am Zehnthof 55 45307 Essen- Deutschland

Tel 0049-201-79 33 40

Faks 0049-201-78 47 79

E-mail essencsgbgovtr

479

Nuumlrnberg Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Regensburgerstr 69 90478 Nuumlrnberg - F ALMANYA

Tel 0049911 26 01 66 409 95 36

Faks 0049911 409 92 93

E-mail nurnbergcsgbgovtr

Muumlnster Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Lotharinger Str 25-27 48147 Muumlnster - F ALMANYA


Faks 004925143327

E-mail munstercsgbgovtr

Stuttgart Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Kernerstr 19B 70182 Stuttgart - F ALMANYA

Tel 0049711286 52 70

Faks 0049711286 52 76

E-mail stuttgartcsgbgovtr

Muumlnih Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Goethe Str 5 Stock 3 80336 Muumlnchen - F ALMANYA

Tel 00498955028848

Faks 00498955028849

E-mail munihcsgbgovtr

Koumlln Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Luxemburger Str 285 50354 HuumlrthKoumlln - F ALMANYA

Tel 0049223376732

Faks 0049223376732

E-mail kolncsgbgovtr

480

2 HOLLANDA

Lahey Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Jan Evertstraat 15 2514 BS Den-Haag - HOLLANDA

Tel 003170362 02 82

Faks 003170362 01 17

E-mail laheycsgbgovtr

Rotterdam Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Westblaak 2 3012 KK Rotterdam - HOLLANDA

Tel 0031104144052 Santral 0031104132270

Faks 0031104144052 - 4114417

E-mail rotterdamcsgbgovtr

Deventer Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Keizerstraat 8 7411 HG Deventer - HOLLANDA

Tel 0031570611394

Faks 0031570611394

E-mail deventercsgbgovtr

3 FRANSA

OECD Nezdinde Tuumlrkiye Daimi Temsilciliği


Adres 44 Rue Sevres 92100 Boulogne-Fransa

Tel 00330146990267

Faks 00330141314076

E-mail oecdmuscsgbgovtr

Paris Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres 44 rue de Segravevres 92100 Boulogne - Billancourt - FRANSA

Tel 0033-1-46990267

Faks 0033-1-41314076

E-mail pariscsgbgovtr

481

Strazburg Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres 10 rue Auguste Lamey 67000 Strasbourg - FRANSA

Tel 0033-3- 88 371427 Santral 0033-3- 88 36 6910 25

Faks 0033-3-88379739

E-mail strazburgcsgbgovtr

Lyon Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres 87 rue de Segraveze 69006 Lyon - FRANSA

Tel 003347274 26 73 Santral 0033472 83 98 40

Faks 003347824 86 75

E-mail lyoncsgbgovtr

4 AVUSTURYA

Viyana Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Prinz-Eugen-Str 40 A-1040 Wien - AVUSTURYA

Tel 00431505 78 06 Santral 00431505 25 1071

Faks 00431505 57 83

E-mail viyanacsgbgovtr

Bregenz Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Arlbergstr 117 A-6900 Bregenz - AVUSTURYA

Tel 0043557447269

Faks 0043557442441

E-mail bregenzcsgbgovtr

Salzburg Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Strubergasse 9 A-5020 Salzburg - AVUSTURYA

Tel 00430662442115 Santral 00430662442120

Faks 004306624421334

E-mail salzburgcsgbgovtr

482

5 BELCcedilİKA

Bruumlksel Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres 4 rue Montoyer 1000 Bruumlxelles - BELCcedilİKA

Tel 00322513 31 28 513 40 95

Faks 00322513 31 28

E-mail brukselcsgbgovtr

AB Nezdinde Tuumlrkiye Daimi Temsilciliği


Adres 4 rue Montoyer 1000 Bruumlxselles - BELCcedilİKA

Tel 0032225024836

Faks 0032225024836

E-mail abmuscsgbgovtr

6 İSVİCcedilRE


Adres Lombachweg 33 CH-3006 Bern - İSVİCcedilRE

Tel 0041 (0)31351 06 29

Faks 0041 (0)31352 88 19

E-mail berncsgbgovtr

Zuumlrih Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Weinbergstr 65 CH- 8006 Zuumlrich - İSVİCcedilRE

Tel 0041 (0)44 363 93 13

Faks 0041 (0)44 368 29 19

E-mail zurihcsgbgovtr

483

BM Cenevre Ofisi Nezdinde Tuumlrkiye Daimi Temsilciliği


Adres 28 B Chemin du Petit Saconnex1211 Geneacuteve 19- İSVİCcedilRE

Tel 004122918 50 82 - 50 80

Faks 004122733 27 97 - 734 08 59

E-mail ilocsgbgovtr

7 AVUSTRALYA

Melburn Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Level 8 24 Albert Road (POBox 323) South Melbourne Vic3205-AVUSTRALYA

Tel 00613968 67 446 Santral 00613969 60 46

Faks 0061396822182

E-mail melburncsgbgovtr

8 İSVECcedil

Stokholm Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Dag Hammerskjoumllds Vaumlg 20 115527 Stokholm - İSVECcedil

Tel 00468664 42 88

Faks 00468663 55 14

E-mail stocsgmteliacom

9 İNGİLTERE

Londra Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres Knightsbridge Rutland Gardens SW 7 1BW London - İNGİLTERE

Tel 004420758 159 88

Faks 004420759 169 11

E-mail londracsgbgovtr

484

10 DANİMARKA

Kopenhag Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Vestagervej 16 DK 2100 Koslashbenhavn - DANİMARKA

Tel 0045391 801 25

Faks 0045391 833 88

E-mail kopenhagcsgbgovtr

11 RUSYA FEDERASYONU

Moskova Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres 7 Rostovskiy Peureulok 12 115127 MoscowRussian Fidiration

Tel Buumlyuumlkelccedililik (0078 495) 994 48081147

Faks 00 78 495) 956 55 97 (Buumlyuumlkelccedililik)

E-mail moskovacsgbgovtr

12 SARABİSTAN

Riyad Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres POBox 94 390 Riyadh 11693 - SARABİSTAN

Tel 0096614887954 Santral 009661488 01 01

Faks 0096614887823

E-mail riyadcsgbgovtr

Cidde Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Ataşeliği

Adres POBox 70 Jeddah 21411- SARABİSTAN

Tel 00966 2 665 48 73

Faks 009662 284 09 45

E-mail ciddecsgbgovtr

485

13 LİBYA

Trablus Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Turkish Embassy POBox 947 Tripoli - LİBYA

Tel 0021821 340 11 40

Faks 0021821 340 11 46

E-mail trabluscsgbgovtr

14 KUVEYT

Kuveyt Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres POBox 20627 Safat 13067 - KUVEYT

Tel (00 965)252 30 49

Faks (00 965)252 30 49

E-mail kuveytcsgbgovtr

15 KATAR

Doha Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Al-Katifiya Zone 66 Al Rabwa Street 310 Diplomatic Arca Dafna Doha-

Qatar POBox 1977

Tel +974 44951300

Faks +974 44951320

E-mail dohacsgbgovtr


Lefkoşa Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Bedrettin Demirel Cad Lefkoşa - KKTUumlRK CUMHURİYETİ


Faks 03922285118

E-mail lefkosacsgbgovtr

486

17 AZERBAYCAN

Bakuuml Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Samed Vurğun Kuumlccedilesi No 94 Bakuuml - AZERBAYCAN

Tel 0099412449 95 03

Faks 0099412449 95 04

E-mail bakucsgbgovtr

18 TUumlRKMENİSTAN

Aşkabat Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Shevchenko No 9 Ashgabat - TUumlRKMENİSTAN

Tel 0099312 27 35 38 27 20 17

Faks 0099312 27 35 38

E-mail askabatcsgbgovtr

embassyashgabatmfagovtr

19 KAZAKİSTAN

Astana Ccedilalışma ve Sosyal Guumlvenlik Muumlşavirliği

Adres Kabanbai Batır Cad 61 Astana - KAZAKİSTAN

Tel 0077172925870-71-72

Faks 0077172925874

E-mail astanacsgbgovtr

Documents

T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı | Anasayfa - 2013 … · 2019. 3. 13. · hukuku, sosyal gvenlik, vatandaşlık ve yabancılar mevzuatı dahil olmak zere, o