T.C. BAYINDIRLIK VE SKAN BAKANLII KARAYOLLARI GENEL MDRL

-L-

KARAYOLLARI GENEL MDRL

2006

KARAYOLU TEKNK ARTNAMES

(YOL ALTYAPISI, SANAT YAPILARI, KPR VE TNELLER, STYAPI VE ETL LER)

Her hakk sakldr. Bu Teknik artnamenin bir ksm veya tamam Karayollar Genel Mdrlnn yazl izni olmadan oaltamaz. Bilgi eriim sistemine yklenemez veya herhangi bir baka ekilde bir baka yere

aktarlamaz.

ONSOZ

lkemizin jeolojik yaps, toporafik zellikleri, iklim artlar ve aktif

bir deprem kua zerinde yer almas gibi karayolu yapsn etkileyen doal

faktrlerin kritik olmas, bir mhendislik yaps olan karayolunun gvenli ve

ekonomik bir ekilde projelendirilmesini ve yapmn daha da nemli klmaktadr.

Hedefimiz, deien teknolojiye bal olarak hizmetlerin dzeyinin

devaml olarak ykseltilmesi ve bu alanlarda oluan en son teknik gelimelerin

lke artlarna uygun hale getirilerek uygulamaya konulmasnn salanmasdr.

Karayollarnn deien teknolojik gelimelere paralel olarak daha kaliteli

gvenli ekonomik ve doal evre ile uyumlu bir ekilde yaplmas iin

abalarmz srdrlmektedir.

"KARAYOLU TEKNK ARTNAMES "de bu almalarmz nda gelien teknolojik gelimelere uluslararas standartlara ve Avrupa uyum

yasalarna gre yeniden dzenlenerek hizmete sunulmutur. Uygulamada

gereken titizliin gsterilecei inanc ile "Karayolu Teknik artnamesi "nin

hazrlanmasnda, koordinatrln yapan Teknik Aratrma Dairesi

Bakanlna ve dier alma grubu arkadalarma teekkr eder, baarlarmzm

devamn dilerim.

M.Cahit TURHAN Genel Mdr

T.C BAYINDIRLIK VE SKAN BAKANLII

Karayollan Genel Mdrl

Say : B.09.1.TCK.0.12.00/020.0238 Konu : Karayolu Teknik artnamesi

14/02/2006

GENEL MDRLK MAKAMINA

Uluslararas standartlara ve son teknolojik gelimelere gre yeniden dzenlenerek hazrlanan "Karayolu Teknik artnamesi "nin onaylanarak, Karayollan Genel Mdrl, Merkez ve Blge Tekilatlannca onay tarihinden itibaren yaplacak ilerde uygulamaya konulmasn "OLUR" emirlerine arz ederim.

Mnevver

ATASARAL Teknik Aratrma Dairesi Bakan

EK : Karayolu Teknik artnamesi (1 Adet)

OLUR 14/02/2006

M.Cahit TURHAN

Genel Mdr

rayollan Genel Mdrl skmk Aratrma Dairesi Bakanl 100-Ycetepe/ANKARA

T5 EN 150 9001:2000

Tel: 0312 4158502 Fax: 0312 4191667 E-ma"I:tek. aras-d~b-baskanlik@kgm.gov.tr

SI(1) (METRK) - NGLZ BRMLER DNM FAKTRLER

SEMBOL Bilinen arp Bulunan SEMBOL

UZUNLUK /*m mikrometre 3.9 x 10"s nches in mm milimetre 0.039 inches in m metre 3.28 feet ft m metre 1.09 yards yd

km kilometre 0.621 miles mi

ALAN mm2 milimetre kare 0.0016 square inches in2 m2 metre kare 10.764 square feet ft2 m2 metrekare 1.195 square yards yd2 ha hektar 2.47 acres ac

km1 kilometre kare 0.386 square miles mi2

HACM mi mililitre 0.034 fluid ounces floz 1 litre 0.264 gallons gal

m3 metre kp 35.31 cubic feet ft3 m3 metre kp 1.308 cubic yards yd3

AIRLIK mg miligram 0.O00O35 ounces oz

e gram 0.035 ounces oz kg kilogram 2.202 pounds 1b t ton 1.103 Short ton s

(20001b) T

BASIN Pa(N/m2) paskal 0.0001450377 pound per

square inch p/ nch2

KPa kilopaskal 0.1450377 pound per square nch

p/ich2

Mpa (N/mm2) megapaskal 145.0377 pound per square itch

p/ inch2

Kgf/cm* birim santimetre kareye kilogram kuvvet 14.22334 pound per square inch

p/inch2

ISI

c selsius 1.8C+32 I Fahrenheit F

AYDINLATMA lx lks 0.0929 foot-candles Fc

cd/m2 kandela/m2 0.2919 foot-Lamberts F

(1) SI Uluslararas Birim sistemi semboldr.

1

NDEKLER

Sayfa

BLM 100 GENEL HKMLER 1

Ksm 101 TERMLER, KISALTMALAR VE ARTNAME DZEN ............. 2 Ksm 102 N KONTROL EDLMES ......................................................... 12

Ksm 103 MAT TTMKNtN KDNTROT f'T VE M^AFA/AST 14 Ksm 104 PATLAYICI MADDELERN TAINMASI, DEPO EDLMES VE KULLANILMASI ...................................................................

15

Ksm 105 EVRENN KORUNMASI VE MUHAFAZASI ............................ 17

BLM 150 PROJE ARTLARI 19

Ksm 151 ANTYENN KURULMASI ....................................................... 20

Ksm 152 MTEAHHT TARAFINDAN YAPILAN KALTE KONTROL 21

Ksm 153 MTEAHHT TARAFINDAN RNEK ALINMASI VE TEST YAPILMASI ................................................................................

23

Ksm 154 YAPIM, BAKIM VE ONARIM ALIMALARI SIRASINDA

TRAFN KONTROL ...............................................................24

Ksm 155 TOPRAK EROZYONUNUN KONTROL EDLMES ..................... 27 Ksm 156 TOZ KONTROL N SULAMA ................................................ 29

BLM 200 YOL ALTYAPISI 31

Ksm 201 AA KESME, KK SKME VE TEMZLEME LER............. 32 Ksm 202 NAAT ALANINDA YERALAN YAPI VE ENGELLERN KALDIRILMASI ..........................................................................

34

Ksm 203 ZAYIF ZEMNLER ...................................................................... 35

Ksm 204 KAZI LER ............................................................................... 50

Ksm 205 KPR VE SANAT YAPILARI EVRESNDEK KAZI VE DOLGU LER ............................................................................

58

Ksm 206 DOLGULAR ................................................................................ 59

Ksm 207 TESVYE LERNDE TAIMALAR ............................................ 69

Ksm 208 AYRICA DENECEK TAIMALAR .......................................... 71

Ksm 209 KAZI FAZLALIKLARININ KALDIRILMASI ............................... 72

Ksm 210 REGLAJ ....................................................................................... 73

Ksm 211 NCE TESVYE YZEYNN ONARIMI ...................................... 75 Ksm 212 BANKETLER ............................................................................... 76

II

Ksm 213 TOPRAK YOLLARIN NCE TESVYES ..................................... 77

Ksm 214 MEVCUT YOLLARDA NCE TESVYE YZEYNN YENDEN HAZIRLANMASI ........................................................

78

Ksm 215 SULAMA ..................................................................................... 79

Ksm 216 MEVCUT YOLLARIN ONARIMI VE BTML KAPLAMA N HAZIRLANMASI .................................................................

80

Ksm 217 KULLANILMAYAN/TERKEDLEN YOL KESMLERNN

DZENLENMES ........................................................................ 81

Ksm 218 KRE LE ZEMN STABLZASYONU ....................................... 82

BLM 250 DAYANMA YAPILARI VE EVLERN DESTEKLENMES- 93

Ksm 251 GABON YAPILMASI .................................................................. 94

Ksm 252 DONATILI ZEMN DUVAR (TOPRAKARME) ............................. 102

Ksm 253 KAYA BULONU YAPIMI ............................................................ 106

Ksm 254 ZEMN VL DUVAR YAPIMI ................................................. 110

Ksm 255 ZEMN ANKRAJI YAPIMI ........................................................... 115

BLM 300 SANAT YAPILARI, KPRLER VE TNELLER 121

Ksm 301 SANAT YAPILARINA AT KAZI LER.................................... 122

Ksm 302 BZ YATAKLARININ HAZIRLANMASI VE ETRAFLARININ DOLDURULMASI .......................................................................

131

Ksm 303 BZLERDEN BAKA SANAT YAPILARI N DOLGU ............ 137

Ksm 304 TA DOLGU ................................................................................ 138

Ksm 305 TA TAHKMAT ........................................................................ 140

Ksm 306 PERE ........................................................................................... 144 Ksm 307 KARGR NAAT ........................................................................ 147

Ksm 308 BETON LER ........................................................................... 156

Ksm 309 DEMR LER ............................................................................ 200 Ksm 310 MENFEZ VE KPRLERDEK SKELE LER ........................ 216

Ksm 311 BETON VE BETONARME BZ LER ...................................... 217

Ksm 312 BAKIR VE GALVANZE SAC LER ......................................... 224

Ksm 313 DRENAJ LER ........................................................................... 225

Ksm 314 RGARLAR, MENBA TESSATI, SFONLAR, GARGUYLAR... 252

Ksm 315 PREFABRK BETON BORDRLER ........................................... 253

Ksm 316 PREFABRK BETON KAPLAMA ELEMANLARI VE DOAL PARKE KAPLAMA..................................................................

258

111

Ksm 317 GROBETON DEME, TESVYE BETONU, MUHAFAZA BETONU, AP, BETON YZEY SIVASI VE MENTO BADANA .....................................................................................

272

Ksm 318 KATRAN BADANA, KANAVEL VE POLMER BTML TECRT ........................................................................................

276

Ksm 319 KAZIK LER ............................................................................. 279

Ksm 320 NGERLMEL PREFABRK KRLER ...................................... 286

Ksm 321 KPR MESNETLER ................................................................. 298

Ksm 322 GENLEME DERZLER .............................................................. 302

Ksm 350 YEN AVUSTURYA TNEL AMA YNTEM (NATM) LE YAPILAN TNEL LER ............................................................

306

Ksm 351 PSKRTME BETON ................................................................ 389

BLM 400 YOL STYAPISI 455

Ksm 401 ALTTEMEL .................................................................................. 456 Ksm 402 TEMEL ....................................................................................... 462

Ksm 403 TEK TABAKALI BTML SATH KAPLAMA ......................... 479 Ksm 404 FT TABAKALI BTML SATH KAPLAMA ........................ 487 Ksm 405 BTML KORUYUCU SATH KAPLAMA (SEAL COAT) ....... 494

Ksm 406 BTML TEMEL ...................................................................... 497

Ksm 407 ASFALT BETONU BNDER VE AINMA TABAKALARI ........... 513

Ksm 408 TA MASTK ASFALT (TMA) ................................................. 531

Ksm 409 PLENTTE VEYA YOLDA KARITIRILARAK HAZIRLANAN BTML KARIIM BAKIM MALZEMES...............................

537

Ksm 410 BTM EMLSYONLU HAR TP KAPLAMALAR ............... 541

Ksm 411 SATH KAPLAMA VE BTML SICAK KARIIM YAPIMINDA KULLANILACAK SOYULMAYA KARI MUKAVEMET ARTIRICI BTM KATKI MALZEMES ..........

543

Ksm 412 BTML BALAYICILAR ........................................................ 545

Ksm 413 ASFALT KAPLAMANIN KAZINMASI ......................................... 560 Ksm 414 KAZINMI ASFALT KAPLAMANIN YENDEN KULLANIMI LE YAPILAN BTML SICAK KARIIM TABAKASI ...........

562

Ksm 415' ASFALT VE BETON KAPLAMALARDA UYGULANAN DERZ VE ATLAK DOLGU MALZEMELER ZELLKLER VE UYGULAMA ES ASLARI .............................................................

563

Ksm 416 BTML SICAK KARIIM TABAKALARE>DA

KULLANILAN GEOSENTETK MALZEMELER VE ELK GRDLER ....................................................................................

571

Ksm 450 BETON YOLLAR ......................................................................... 577

IV

BLM 500 ETL LER 603

Ksm 501 TP-I SERVS YOLU .................................................................. 604

Ksm 502 TP-n SERVS YOLU ................................................................. 605

Ksm 503 TRAFK ARET LEVHALARI .................................................... 606 Ksm 504 YATAY ARETLEME ................................................................. 619 Ksm 505 TRAFK ARET LEVHALARINDA KULLANILAN REFLEKTF VE REFLEKTF OLMAYAN MALZEMELER ..........

639

Ksm 506 OTOKORKULUKLAR ................................................................. 645

Ksm 507 YOL KENAR DKMES ................................................................ 654

Ksm 508 KONTROL KESM LEVHALARI ................................................ 667 Ksm 509 IIKLI ARET/SNYALZASYON TESSLER ....................... ... 668 Ksm 510 PREFABRK T DRE ............................................................. 686

Ksm 511 GALVANZL KAFES TELDEN T YAPILMASI ...................... 690 Ksm 512 JLETL TEL ............................................................................. 694

Ksm 513 OTOYOLDA KULLANILAN TEL RGL KAFES T ............. 695 Ksm 514 PEYZAJ PROJELENDRME HZMETLER ................................. 697

Ksm 515 PEYZAJ UYGULAMA ALIMALARI 702

Ksm 516 YOLBOYU GELM BAKIM ALIMALARI ......................... 720 Ksm 517 OTOYOL PEYZAJ HZMETLER ................................................ 723

Ksra 518 KAMULATIRMA SINIR TALARI ............................................ 741

Ksm 519 YOL EVRESNN TEMZLENMES ........................................... 743

Ksm 520 YKSEK GRNEBLME ZELLNE SAHP GVENL YELEKLER .............................................................

744

Ksm 521 PREFABRK BETONARME KAR SPERLER ............................ 746 Ksm 522 KAR DREKLER ........................................................................ 749

Ksm 523 KAR VE BUZ MCADELESNDE KULLANILACAK TUZLAR 751

Ksm 524 KAR VE BUZ MCADELESNDE KULLANILACAK AGREGALAR .............................................................................

753

i

BOLUM 100 GENEL HKMLER

1

KISIM 101.- TERMLER, KISALTMALAR VE ARTNAME DZEN

101.01 Terimlerin Anlamlar.

Karayolu Teknik artnamesinde ve szlemeye ait dier belgelerde geen terimlerin anlam ve aklamalar aada verilmitir.

Agrega. Belirli gradasyona ve kaliteye sahip kaya paralan, akl, krnata, kum vb gibi mineral malzeme veya bunlarn karmdr.

Aliyman. Yolun proje yatay hattndaki dorusal ksmdr.

Alt Geit. Karayolunun dier bir karayolu veya demir yolunu alttan gemesini salayan yapdr.

Alttemel Tabakas. styap temel tabakasn tamak zere taban zemini zerine yerletirilen, belirli fiziksel zelliklere sahip granler malzemeden olumu styap tabakasdr.

Anyonik Bitm Emlsiyonu. Bitm emlsiyonlarnda kullanlan emlgatrlerin bitmde znen ksm negatif ykl ise retilen emlsiyon anyonik bitm emlsiyonudur.

Ariyet. Yarmadan kan malzemenin dolgu iin yeterli miktarda olmamas veya niteliinin uygun olmamas halinde uygun bir malzeme ocandan alnan malzemedir.

Asfalt. Mineral agrega ile bitml balaycnn karm ile elde edilen yol kaplamas. En nemli bileeni bitm olan bitml balayc malzeme.

Asfalt Betonu. Belirli gradasyondaki agrega ve filler le bitml balaycnn belirli artlarda karmndan meydana gelen yksek nitelie sahip bir scak karmdr.

Anma Tabakas. Bnder tabakas zerine gelen ve styapnn en st tabakasn oluturan bitml scak karm tabakasdr.

Banket. Karayollar Trafik Kanununa gre banket; yaya yolu ayrlmam karayolunda, tat yolu kenar ile ev ba veya hendek i st kenar arasnda kalan ve olaan olarak yayalarn ve hayvanlarn kullanaca, zorunlu hallerde de aralarn faydalanabilecei ksmdr.

Binder Tabakas. Temel tabakas zerine gelen bitml scak karm tabakasdr.

Brim . Keif zetinde ismi ve fiyat bulunan, l ve denmesi ayr yaplan i ksmlardr.

Bitm. Ham Petroln rafine edilmesinden elde edilen yada doal asfalt olarak bulunan, hemen hemen yada tamamen toluen'de znen ve ortam scaklnda ok viskoz yada katya yakn olan, grnrde buharlamayan adeziv ve su geirmeyen malzeme.

Bitml Balayc. Ana bileeni bitm olan balayclarn tmn kapsayan malzemedir.

Bitm Emlsiyonu. Bitmn su iinde uygun emlgatrler araclyla dalmas ile oluan malzemedir. Bitm emlsiyonu, olumasn salayan emlgatrlerin anyonik veya katyonik olmasna bal olarak anyonik bitm emlsiyonu veya katyonik bitm emlsiyonu adlarn alr. Bitm emlsiyonlarnn da sv petrol asfaltlanna benzer muhtelif cinsleri vardr. Trleri; abuk kesilen-RS, orta hzda kesilen-MS ve yava kesilen-SS emlsiyonlardr.

2

Bitml Temel Tabakas. Balaycl veya balaycsz bir temel tabakas zerine inaa edilen bitml balaycl scak karm tabakasdr.

Boykesit (Profil). Yol ekseninin dey dzlemdeki izdm veya kotlu yol eksenidir.

Damtma (Destilasyon). Bitml malzemelerin, belirtilmi scaklklarda buharlaan miktar ile kalntnn miktar ve niteliini tayin etmektir.

Dayanma Yaplar. Yol platformunun tasarm standartlarna uygun olarak yerletirilebilmesi iin yaplan destek yaplandr. Betonarme veya harl ta istinat ve iksa duvarlar, donatl toprak duvarlar, gabion duvarlar, zemin ivili duvarlar, bulonlu duvarlar, kazkl perde duvarlar, kazkl ankraj duvarlar vb dir.

Depo. Yarma fazlas veya nitelii uygun olmayan kaz malzemesinin hacmidir.

Depo Yeri. Projesinde veya dare tarafndan belirlenen, depo malzemesinin konulduu yerdir.

Dolgu. Yol gabarisinin, proje dey hat kotlarna uygun olarak yerletirilebilmesi iin doal zemin ile yol styaps arasnda kalan ksmdr.

Drenaj. Yeralt ve yerst sularnn yol gvdesine zarar vermeden uzaklatrlmasdr.

Duktilite. ekilerek uzatld zaman byk gerilmeler altnda kopmaya kar malzemenin gsterdii direntir.

Enkesit, Yol gvdesi zerinde yer alan tabaka ve elemanlarn belirli noktalarnn eksene dik dey dzlemdeki zdm alandr.

Esneklik. Yol styapsnn yk altnda oluabilecek deiimleri karlayabilme yeteneidir.

Fauna. Yrenin hayvan topluluu.

Filler. 200 No.lu elei geen mineral malzemedir.

Flora. Yreye ait bitki rts.

Gradasyon (Tane Boyutu Dalm). Malzeme iinde bulunan eitli boydaki tanelerin arlka oranlardr.

Hendek. Yol platformundan veya evlerden gelen yzey sularn toplayarak uygun yerlere dearj etmek iin yaplan yzeysel drenaj yapsdr.

dare. Karayollar Genel Mdrl ve Genel Mdrlk tarafndan atanm temsilciler. dare, genel anlamda szlemeyi yapan i sahibi kurumu ifade eder.

nce Tesviye Tabakas

1. Kaya yarmalarda yzey dzgnln salamak iin tesviye kotuna gre fazla kaz yaplarak bu kaz yerine seme malzeme koymak suretiyle yaplan tabakadr.

3

2. Toprak yarmalarda tesviye kotuna indirilmi zeminin riperlenmek/srlmek vb suretlerde kabartlarak, yeniden sktrlmas ve baz hallerde imento, kire vb ile stabilize edilmesi suretiyle elde edilen tabakadr.

3. Baz hallerde uygun kaz malzemesiyle yaplan dolgunun en st tabakas, nce Tesviye Tabakas adn alr.

nce Tesviye Yzeyi. nce tesviyesi yaplm yol altyaps zemininin en st yzeyidir.

Kafa Hendei. Yzeysel sularn yarma evlerine ve yol gvdesine zarar vermesini nlemek amac le yarma kesimlerinde yama yukar tarafta alan drenaj yapsdr.

Kalite Plan. Szleme gerei proje kapsamnda yaplacak imalat ve kullanlacak malzemelere uygulanacak kalite kontrol ilemlerini belirten dokman.

Kamulatrma Sahas. Yol yzeyi, hendekler, evler, sanat yaplar, kprler, ariyet yerleri, malzeme ocaklar ve dier ksmlar ile yolun yapm ve emniyeti in kamulatrlan arazidir.

Kaplama. styapnn en st tabakas olup kaymaya, trafiin andrmasna ve iklim koullarnn ayrtrma etkisine kar koyan asfalt betonu, sathi kaplama, beton plak, parke vb oluan tabakadr.

Katyonik Bitm Emlsiyonu. Bitm emlsiyonlarnda kullanlan emlgatrlerin btmde znen ksm pozitif ykl ise retilen katyonik bitm emlsiyonudur.

Kesilme. Bitm krecikleri etrafndaki yklerin muhtelif yollarla kaybolmas ve dolaysyla kreciklerin yan yana gelerek bir bitm filmi meydana getirmesidir.

Kontrol Mhendisi. banda dareyi temsil etmek zere yetkilendirilerek atanan, iin yapln ve kullanlan malzemelerin proje ve artnamelerde istenilen nitelikte olup olmadn kontrol eden, Mavir veya Kontrollk birimidir. Bu grevin yaplmasnda almak zere grevlendirilmi ve yetkili klnm teknik elemanlar; Kontrol Mhendisi; Kontrol Amiri, Kontrol efi, Kontrol Tekilat ve yardmclarn ifade eder, bunlar iin bu artnamede ksaca "Kontrol Mhendisi" terimi kullanlmtr.

Kpr. Akarsu, vadi, dier bir yol, demiryolu vb yerlerde geii salamak zere ina edilen; gzlerinden her hangi birinin mesnet eksenleri arasndaki akl, kpr ekseni boyunca 10 metreden byk olan yaplardr. (Kemer kprlerde aklk ls iin zengi sathnn en alak seviyesindeki dik serbest aklk esas alnr.)

Kpr Altyaps. Kprnn styaps altnda kalan ayak ve temel ksmlardr.

Kpr Elemanlar. Kpr ilerinde geen terimlerin tanmlar ekil-100-1' de belirtilmitir.

Kpr styaps. Kprnn ayaklan stnde kalan ksmdr.

Kurp (Yatay ve Dey Kurp). Proje yatay ve dey hattndaki dorusal kesimleri birletiren erisel veya dairesel karayolu kesimidir.

Kr Etmek. Sv petrol asfalt ierisine katlan benzinin, gazyamn veya mazotun buharlamas demektir. naat esnasnda sv petrol asfaltlan tam olarak kr edilemez, kr inaat sonrasnda da bir sre devam eder. Bu sre yava kr eden (SC) cinsi sv petrol asfaltlan iin birka yl da srebilir.

4

Laboratuar, idareye ait veya dare tarafndan belirlenecek laboratuardr.

Mal. Tohumun yetimesi iin saman, su, toprak vb. karm malzemesi. Tohum yastk malzemesi.

Menfez. Akarsu, dier bir yol, demiryolu vb yerlerde geii salamak zere ina edilen; akl 10 metre ve daha kk olan yaplardr.

Modifiye Bitm. retim srasnda bir yada daha fazla kimyasal katk kullanlarak, reolojik zellikleri iyiletirilen bitm.

Mteahhit. Szlemede belirtilen artlar ierisinde ii yapmay, bunun iin gerekli her trl malzeme, ii, makine, alet vb'nin teminini ve iin tamamlanmasn zerine alan zel veya tzel kiidir. Szlemede ikinci taraf temsil eder.

Parafin. Bitm oluturan yapdan birisi olan parafinler veya alifatikler dorusal, boyutlu zincirsi yapda olup mumsu veya yas bir zellik gsterir.

Parlama Noktas. Bir maddenin buharnn alev temasnda geici olarak alev ald, fakat yanmaya devam etmedii en dk scakln tespit edilmi deney artlan altnda llm deeridir.

Penetrasyon. Bitml malzemelerin, standart bir inenin belirli bir yk altnda ve srede, belirli scaklktaki bir numune ierisine dikey olarak girdii derinlik cinsinden ifade edilen kvamhldr.

Platform. Yolun banket d snrlar arasnda kalan yzeydir.

Plentmiks. Plentte (tesiste) kartrma demektir.

Pletmiks Temel, Belirli gradasyon limitleri ierisinde srekli gradasyon verecek ekilde kaba ve ince olmak zere en az ayr tane boyutu grubunun uygun oranda su ile bir plentte kantnlmasyla hazrlanan malzemenin projesinde belirtilen plan, profil ve en kesitlere uygun olarak bir ya da birden fazla tabakalar halinde serilip sktrlmasyla oluturulan tabakadr.

Polimer. Birok kk molekln birleerek oluturduu byk molekl zincirine denir.

Polimer Modfiye Bitm (PMB). Genellikle asfalt kaplamalarda tekerlek izi oluumunu, kaplamalardaki atlaklar, bitmiin oksidasyonunu yada kaplamann sudan dolay zarar grmesini kontrol altna almak amacyla bitme bir yada daha fazla organik polimerler kartrlmas ile oluan bitmlU balayclardr.

Polimer Modifiye Bitm Emlsiyonu. Datlan faz polimer modifiye bitm olan emlsiyon yada Iateks ile modifiye edilen bitm emlsiyonu.

Proje. darece onaylanan veya hazrlanan planlar, boy kesit ve en kesitler, mek en kesitler ve dier detay resimleri ve benzerleridir.

Refj. Yolun geli ve gidi eritlerini birbirinden ayran, yol platformunun ortasnda bulunan toprak, beton vb malzemeden oluan blmdr.

Ripaj. Yol gvenliini salamak, yap ve toprak ilerini azaltmak amac ile yol ekseninin enine kesit iinde kaydnlmasdr.

5

Rodmiks. Plentte veya yolda kartrma sonucunda elde edilen bakm malzemesidir.

Sanat Yaplar. Kpr, tnel, menfez, istinat, iksa duvar, tahkimat vb mhendislik yaplardr.

Seme Malzeme. Tabann tama gcn arttrmak iin dolgu, yarma ve styap tabanlarna projesinde belirtilen kalnlkta getirilerek serilip sktrlan, ariyet ocaklarndan veya kaz malzemelerinden temin edilen fiziksel zellikleri artnamede belirtilen dolgu malzemesidir.

Sanat yaplan yan, yaklam dolgularnda kullanlan, kazlardan veya malzeme ocaklarndan alman fiziksel zellikleri artnamede belirtilen dolgu malzemesidir.

Sv Petrol Asfalt. (Cut-back) Ham petroln kolay uucu bileenlerinin damtma yoluyla uzaklatrlmasndan sonraki kalntya, ham petroln kaynama noktas yksek bir bileeninin, gazya tipinde orta derecede bir zc veya nafta ya da benzin tipi ok uucu bir zc kartrlmas yla elde edilen yumuak balayclardr. Bitme uucu flux ilave edilmesi ile viskozitesi drlen bitml balayc.

Yava Kr Olan Sv Petrol Asfaltlar: (SC) Ham petrol damtma kalntsna, ham petroln kaynama noktas yksek, mazot gibi, bir bileeninin kantnlmasyla elde edilen yumuak balayclardr.

Orta Hzda Kr Olan Sv Petrol Asfaltlan: (MC) Ham petrol damtma kalnts ile gazya tipinde orta derecede uucu bir zcnn kantrlmasndan elde edilen bitml balayclardr.

abuk Kr Qlan Sv Petrol Asfaltlan: (RC) Ham petroln damtma kalnts ile, nafta veya benzin tipi ok uucu bir zcnn kartmlmasndan elde edilen bitml balayclardr.

Szleme. hale edilen iin yaplmas iin dare ile Mteahhit arasnda yaplan yazl anlamadr.

Stabilite. Kaplamann deformasyona kar gsterdii direntir.

antiye efi. Mteahhit adna iin yaplmasn, teknik ve idari bakmdan yrten, i sresince antiyede bulunan, Mteahhit tarafndan kendisine temsil yetkisi verilen ve Mhendis ve Mimar Odalar Kanunu'na gre bu yetkiyi ve sorumluluu tayabilecek kiidir.

artnameler. in yaplna ve kullanlacak malzemeye ait direktifleri, metotlar, nitelikleri, miktarlan ve dier artlar gsteren, teknik, genel, zel ve ek artnamelerdir. Genel olarak yeni artname maddelerini veya teknik artnamedeki maddelerde yaplan deiiklikleri iine alan artnameler " Ek artname " lerdir. Her iin zelliine gre hazrlanm bulunan, iin yaplna ait direktifleri ve artlan, teknik artnamede bulunmayan detayl deiiklikleri iine alan ve her i iin ayrca hazrlanan artnameler. " zel Teknik artnameler " dir.

ev. Yolun doal arazi le balantsn salamak iin yarma ve dolgularda oluturulan eimli yzeydir.

ev Deeri. evlerin yatay dzlem ile yaptklan eimin a olarak, yatay/dey dzlemlerin biribirlerine oran olarak veya yzde olarak belirtilen deeridir.

Taeron. in bir ksmnn yaplmas, dare tarafndan veya darenin onay ile Mteahhit tarafndan kendisine verilen ve szleme ile dareye veya Mteahhide bal olan zel veya tzel

6

kiilerdir. Mteahhide szlemeyle bal olan taeronun dareye kar hibir resmi sfat ve yetkisi yoktur.

Ta Mastik Asfalt. (TMA) Kaba agrega danelerinin birbirine temasnn saland bir iskelet ile boluklar dolduran ince agrega, filler ve bitml balaycdan oluan, anma tabakasnda kullanlan bir scak karmdr.

Temel Tabakas. Kaplama tabakas ile ince tesviye yzeyi veya alttemel tabakas arasnda balan ti yi,yk dalmm ve dzgnl salayan, yola gelen ykleri tayan ve alttemel veya yol tabanna aktaran tabakadr.

Toprak leri. Her cins zemin ve kaya birimlerde yaplan kaz, dolgu vb tesviye ileridir.

Tnel Portalleri. Yol gzergahnda bulunan tnellerin giri ve k yzleridir.

st Geit. Karayolunun dier bir karayolu veya demir yolunu stten gemesini salayan yapdr.

styap Tabam. Tesviye yzeyi altnda kalan, yarma veya dolgularda styapnn tama gcne etkisi olabilecek bir derinlie kadar devam eden ve tama gc styap projelendirmesinde etkin olan tabakadr.

Viskozite. Bir akkann, i srtnmelerinden dolay, harekete kar diren gstermesini salayan zellii ve bu zelliin kabul edilmi bir metoda gre bulunan nmerik deeridir.

Yarma. styap taban kotunun zerinde kalan kaz hacmidir.

Yarma Hendei. Yarmalarda platform ve evlerden gelen sular toplayan ve gerekli yerlere aktan yapdr.

Yol. Kara ulatrma aralarnn gidi geliini temin amacyla ortaya getirilen yapnn btn bu terimle ifade edilir.

Yol Altyaps. Yolun styaps altnda kalan ksmdr.

Yol Altyaps Tabam. Yol altyapsnn oturduu tabii zemin yzeyi veya iyiletirilmi tabii zemin yzeyidir.

Yol Altyaps Taban Takviye Tabakas. Yol altyaps tabannda kazlarak karlan malzemenin yerine seme malzeme getirilerek yaplan takviye tabakasdr.

Yol styaps. Trafik ykn tamak zere yaplan ve kaplama, temel, alttemel tabakalarn iine alan yol yapsdr. styap Tabakalar ekil-100-2'de Tip Enkesitte gsterilmitir.

7

101.02 Ksaltmalar.

1. AASHTO. American Association of State Highway and Transportation Officials Amerika Eyalet Yollar ve Ulam alanlar Kurumu

2. ACI. American Concrete Institute Amerikan Beton Enstits 3. ACPA. American Concrete Pavement Association Amerikan Beton Yollar Kurumu 4. Al. Asphalt Institute Asfalt Enstits 5. ANSI. American National Standarts Institute Amerikan Ulusal Standartlar Enstits 6. ASTM. American Society for Testing and Materials Amerika Test ve Malzeme

Kurumu 7. BSI. British Standarts Institute ngiliz Standartlar Enstits 8. CEN. European Committee for Standardization Avrupa Standart Komitesi 9. DN. (Deutsches Institut fr Normung Alman Standartlar Enstits 10. EN. European Norm Avrupa Standard 11. FHWA. Federal Highway Administration Ulusal Karayollar daresi 12. ISO. International Organization for Standartization Uluslararas Standart Kurumu 13. KK. Kamu hale Kurumu 14. KT. Karayolu Teknik artnamesi 15. PCA. Portland Cement Association Portland imento Birlii 16. SI. International System of Units Uluslararas Birimler Sistemi 17. TSE. Trk Standartlar Enstits 18. TURKAK. Trk Akreditasyon Kurumu

8

101.03 artname Dzeni.

Bu artname yedi blmden olumaktadr. Blm 100 "Genel Hkmler" i iermektedir. Blm 150'de "hale Edilen lerde Uygulanacak Proje artlan" belirtilmektedir. Blm 200-500 arasnda ise ihale edilen ilerde belirtilen i kalemlerine gre malzeme ve yapm artlar verilmektedir.

artnamede her Blm ierisinde Ksmlar yer almaktadr. artnamenin biim ve numaralandrma sistemi genel olarak aada belirtildii ekilde dzenlenmitir.

KISIM xxx.- (xxx: haneli ksm numaras)

xxx.01 Tanm. Bu ksmda in tanm yaplmakta ve kapsam belirtilmektedir.

xxx.02 Malzeme zellikleri.

Bu ksmda bu i veya imalatn yaplmas srasnda kullanlan malzemelere ait ilgili ulusal ve uluslararas standartlar, malzemenin zellikleri, yaplan deneyler ve deney standartlar verilerek; artnamede malzeme nitelii hakknda istenilen deerler ve tolerans limitleri belirtilmektedir.

xxx.03 Yapm artlar.

Bu ksmda, bu iin/imalatn yaplmas iin gereken uygulama esaslar verilmektedir.

9

Yukardaki kpr krokisinde numaralandrlan yer ve elemanlarn adlar unlardr.

1- Fore kazk 2- Temel alt kaz 3- Kazk bal 4- Kolon elevasyon 5- Kenar ayak balk kirii 6- Orta ayak balk kirii 7- Ana kiri 8- Enleme kirii 9- Kulak

10- Deme 11- Elastomer mesnet 12- Bordur 13- Korkuluk

14- Dilatasyon (Ayrm)

19- Tabii zemin 20- Kazk alt kotu 21- Adi anroman 22- Muntazam anroman

23- Pere

TABLYE KEMER N ALTINDA 4) Tabiiye 5 ) Yaklam Gzleri

ekiI-100-1 Kpr Elemanlar

10

15- En yksek su seviyesi 24- Rtret seviyesi 16- En alak su seviyesi 25- Yaklam dolgusu 17- Talveg 26- Yaklam pla 18- Kpr boyu 27- Grobeton

T AB YE KEMER N

(T) zetg (T)

Dikmeler O

Anallar

i 1* 18 _ "/ 17 16 /4 / ^-^^U^

4 ?. '0 \ 5 L-

12 2 ^^

KISIM 102- N KONTROL EDLMES

102.01 Tanm. Bu ksm ihale edilen yol yapm iinin plan ve projeler dorultusunda, szleme ve artnamede belirtilen esaslara uygun bir ekilde yaplmasn salamak iin dare tarafndan dorudan Kontrol Mhendisi veya darenin temsilcisi Mavir ve Kontrol Mhendisi tarafndan birlikte kontrol edilmesini kapsar.

Karayolu Teknik artnamesi kapsamnda dare; terimi Karayollar Genel Mdrl ve Genel Mdrlk tarafndan atanm temsilciler anlamnda kullanlm olup. dare genel anlamda szlemeyi yapan i sahibi kurumu ifade eder.

102.02 Kontrol Mhendisi.

Kontrol Mhendisi darenin i yerindeki temsilcisi olup dare adna i'i kontrol eder.

Kontrol Mhendisi;

- almalarn i program erevesinde belirtilen zamanda ve dzgn bir ekilde yaplmasn,

- in yapmnda kullanlan malzemeler ve uygulanan iiliin kalitesini,

- Proje, plan ve artnamenin uygulanmas ve gerektiinde yorumlanmasn,

- Yaplan i/imalatn miktarlarnn llmesini,

- Szleme esaslar dahilinde yaplan i/imalatlara ait hakedilerin dzenlenmesini,

- Szleme artlarnn karlanabilmesi iin imalatn kabul edilip edilmemesi ve iin durdurulmas dahil gereken her trl uygulamay yapmaya yetkilidir.

Kontrol Mhendislii; mhendis, srveyan, aratrma teknisyeni, alet operatr ve dier grevlilerden oluur. Bu personel, kendi grev alanlarnda Kontrol Mhendisi adna hizmet verir.

Kontrol Mhendisi, imalat iin gereken malzemenin hazrlanmasn, imalatn yaplmasn ve projede yer alan her trl ii kontrol edecektir. Kontrol Mhendisi, yaplan i/imalatn artnameye uygun olmad durumlarda, i ve iiler ile evre gvenlii asndan uygun olmayan hallerde iin durdurulmas dahil gereken nlemleri alacaktr.

102.02 artname ve Proje.

artname ihale dkmanlannn bir parasdr. artname ihaleden sonra Mteahhit ile dare arasnda yaplan szlemenin temelini oluturur.

artname; yol yapm srasnda kullanlan malzeme, yaplan imalat ve ilik iin gerekli artlan doru ve ak bir ekilde tanmlayan belgedir. artname aynca yapm srasnda karlalabilecek farkl durumlarda yaplacak ilemleri de tanmlar.

Proje ise; yol ve yol yaplannn imalat ncesi ve imalata ynelik esas ve detaylann belirtildii rapor, hesaplamalar ve izim paftalandr.

12

in yapm iin gereken her trl plan ve proje dare tarafndan veya darece gerek grlmesi halinde Mteahhit tarafndan hazrlanacaktr. Projeler tamamlanp idare tarafndan onaylanmadan ie balanlmayacaktr.

102-3 Yapm Aamasnda Hazrlanan Projeler.

Yapm aamasnda veya sonrasnda ortaya kan problemlerin zm iin proje almas yaplmadan nce, problemi tanmlayp, nedenlerini ve zmne ynelik farkl alternatifleri gerekeleri ile ortaya koyan kavram projeleri hazrlanacaktr.

Kavram projeleri uygulanacak alternatifin seimini kolaylatrmaya ynelik gerekli bilgileri ve izimleri ierecek ekilde hazrlanarak dare'ye sunulacaktr. Sunulan alternatifler ncelikle dare ve varsa Mavir firma tarafndan yapm sresi, yapm emniyeti, maliyet, kamulatrma vb kriterlere gre deerlendirilecek ve bu deerlendirme sonucuna gre seilecek alternatif iin "Uygulama Projesi" hazrlatlacaktr.

Hazrlanacak plan ve projelerde; kot ve koordinat bilgilerinin yan sra, yaplacak malata ait detay bilgiler, imalat aamalar, hendek, kaz vb iler iin gereken detaylar, trafik iaretleme projesi, mevcut yaplarn yaknnda yaplacak imalatlar iin alnacak nlemler vb gibi tm hususlar belirtilecektir.

Mteahhit tarafndan hazrlanacak her trl plan, proje ve hesaplamalar iin yaplmasndan nce en az 4 takm olarak darenin onayna sunulacaktr. Plan, proje ve hesaplamalarda dare tarafindan revizyon istenilmesi durumunda, gerekli dzeltmeler yapldktan sonra dareye tekrar onaya gnderilecektir.

Kontrol Mhendisi, yapm detaylar, uygulanacak inaat yntemi vb hususlarda aklk salanmas amacyla ek plan, proje ve hesaplamalar isteyebilir. dare tarafndan onaylanm plan ve projelerin, i yerinde veya imalatta uygulanmas srasnda yaplacak deiikliklerden nce Mteahhit dare'den yazl izin alacaktr.

102.04 Yapm Aralar ve Ekipmanlar iin Yk ve Hz Snrlamalar.

Mteahhit; proje alanna veya proje alanndan darya yaplacak her trl malzeme, makine ve ekipman nakli in yasal yk ve trafik hz snrlamalarna uyacaktr.

Nakliye kamyonlan; zerine yklenen malzemenin taarak dklmesini, nakliye srasnda kaybm nleyecek ekilde yklenecektir. Kamyonlar ve i makinalannn alttemel, temel ve styap tabakalan zerinden geilerinin, bu tabakalarda hasar oluturmayacak ekilde dk trafik hznda olmas salanacaktr.

Kontrol Mhendisi tarafndan izin verilmedike alma alan ierisinde yeni yaplan sanat yaplan ve styaplar zerinden an yklenmi tatlar, makine ve ekipman gemeyecektir.

13

KISIM 103.- MALZEMENN KONTROL VE MUHAFAZASI

103.1 Tanm. Bu ksm yol yapmnda kullanlacak her trl malzemenin kontrol ve muhafaza edilmesini kapsar.

103.2 Malzeme Ocaklar ve Nitelikleri.

Yol ve sanat yaplarnn yapm iin gereken malzeme projede belirtilen ocaklarlardan temin edilecektir. Mteahhit yola malzemeyi getirmeden nce malzeme iin gereken test ve incelemenin yaplmas iin Kontrol Mhendisine haber verecektir. Malzeme yola getirilmeden nce ocakta kabul edilebilir. Ancak proje sresince malzeme niteliinde oluabilecek olumsuz deiikliklerden dolay, ocan kullanmna izin verilmeyebilir.

103.02 Numune Alnmas ve Deneyler.

Yol ve sanat yaplar inaatnda kullanlacak her bir ocak malzemesinden ikier adet numune alnp mhrlenecek; bu numunelerden birisi yolun kesin kabul tamamlanncaya kadar darece, dieri ise antiyede muhafaza edilecektir.

Btn malzeme, kullanlmadan nce Kontrol Mhendisi tarafndan muayene edilerek kabul edilecek ve gerekli grldke deneyleri yaplacaktr. Kontrol mhendisi tarafndan kullanlmasna izin verilmeyen malzeme ile yaplan iler kabul edilmeyecektir.

Ocaktan alman numuneler zerine ocak verimi ve yolda kullanlaca Km kesim snrlar yazlacak ve bu snrlar iinde numunelerden daha dk nitelikte malzeme kullanlmayacaktr.

Numuneler; Kontrol Mhendisinin denetimi altnda alnacak ve bu i iin gerekli iilik ve malzeme vb giderler Mteahhide ait olacak ve bunun iin dare hibir deme yapmayacaktr.

103.03 Malzemenin Muhafazas ve Kullanlmas.

Malzeme, sahip olduu nitelikler ve kalitesi bozulmayacak, eksilmeyecek ve deimeyecek ekilde i yerinde muhafaza edilecektir. Malzemeyi sudan, yamurdan, rutubetten, souktan, scaktan vb zararl her trl tesirden korumak zere depolarda gereken nlemlerler alnacak ve tesisler yeterli hale getirilecektir. yerinde kontrol yaplm ve stoklanm malzeme, imalatta kullanlmadan yeniden kontrol edilecek ve malzemede hibir bozukluun olmamas salanacaktr.

Mteahhidin malzemeyi sahipli arazide depo edebilmesi iin bu yerlerin sahiplerinden yazl izin almas gereklidir. Arazi sahibi ile yaplan izin anlamasnn bir rnei dareye verilecektir. Depo yerleri, burada bulunan malzemenin alnarak kullanlmasndan sonra Mteahhit tarafndan btn masraf kendisine ait olmak zere temizlenecek, yeniden dzenlenecek ve eski haline getirilecektir.

Depolanm dolgu malzemesi, agregalar, sathi kaplama mcr, imento, demir, drenaj borusu, bitm vb tm malzemenin gvenliinden Mteahhit sorumludur.

14

KISIM 104.- PATLAYICI MADDELERN TAINMASI, DEPO EDLMES VE KULLANILMASI

104.01 Tanm. Bu ksm, patlaycy maddelerin Tanmas, Depo edilmesi ve Kullanlmasn kapsar. Patlayc maddelerin tanmas, depolanmas ve kullanlmas konularnda bu ksmda belirtilmeyen hususlarda; "Tekel D Braklan Patlayc Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin retimi, thali, Tanmas, Saklanmas, Depolanmas, Sat, Yok Edilmesi, Denetlenmesi Usul ve Esaslarna likin Tzk" 'te, ve bu tzn Ek'leri ve Deiiklikleri' nde belirtilen esaslar geerlidir.

104.02 Patlayc Maddelerin Tanmas.

Patlayc maddelerle kapsllerin ayn tama arac zerinde tanmalar yasaktr. Tama sorumlu bir memurun ve gvenlik glerinin nezareti altnda yaplacaktr.

104.03 Patlayc Maddelerin Depolanmas.

Patlayc madde depolar, srekli, geici ve gezici olmak zere 3 gruba ayrlr. Depolarn yapm, her trl mesken, alma mahalli veya umuma ait yollara olan gvenlik mesafesi, na ve tesisat zellikleri, kapasitesi, depolama artlan, havalandrma vb konularda ilgili tzk hkmlerine uyulmaldr.

104.04 Patlayc Maddelerin Kullanlmas.

Yetkili olmayan hi bir ahs, patlayc maddeleri kullanamaz. Patlayc maddelerin atelenmesinde grev alacak kiiler, geerli "Ateleyici Yeterlik Belgesi"ne sahip olacaktr.

Lam deliklerinin aral ve delik derinlikleri byk patarlar olumayacak ekilde dzenlenecek ve lam delikleri ancak atelenecekleri zaman doldurulacaktr. Kartular biimleri bozulmadan, olduklar gibi kullanlr ve lam deliklerine zorla sokulmaz. Lam deliklerinin doldurulmasnda ahap ubuklar kullanlacaktr. Dinamit kapslleri kartulara kullanlaca zaman taklmahdr. Elektrikle atelemede; atelemeden nce balantlar nce gzle sonra avometre ile kontrol edilmelidir. Devrenin tamamland belirlenmelidir.

Elektrikle arz edilen manyeto ile patlatma yaplmadan nce emniyet sahas belirlenerek gvenlik nlemleri alnmaldr. Ateleyici evreyi uyarmaldr. Daha sonra atelemenin yaplaca snma yerine kadar ekilen kablolar manyetoya balanmaldr. Krmz bayraklarla lamn patlatlmas annda bir iaret ve patlamann sonunda dier bir aret verilecektir. Son iaretten evvel hi bir memur, ii veya ahsn emniyet sahas ierisine girmeye yetkisi yoktur.

Atelemeden sonra patlamayan bir lam bulunursa ve bundan kuku duyulursa, fitille ateleme ileminde en az bir saat, elektrikle ateleme ileminde ise be dakika sre gemeden patlatma alanna kimse girmeyecektir. Patlamam patlayc madde artklar; bir nezaretinin sorumluluu altnda, olanak varsa, o lam delen usta tarafndan, patlamam lam deliinin en az 30 cm yaknnda, ona paralel baka bir delik delinip doldurulacak ve atelenerek patlatlacaktr.

Deliklerin delinmesi, doldurulmas, atelenmesi ve pasanm kaldrlmas srasnda, alma alannda grevlilerden bakasnn bulunmas yasaktr. Ateleyici, lam deliinde kalan patlamam patlayc maddeleri zararsz hale getiremez ise almay durdurur; ekiplerin deimesine rastlamas halinde kendisinden sonraki ateleyiciye durumu bildirerek ii teslim eder ve antiye efine gerekli bilgileri bizzat verir.

15

Patlamam kartu ve kapsller bulunmas olaslna kar; paalar elle kaldrlr, kartu ve kapsller aranr, krek, kazma vb metal ve sivri ulu aletler kullanlmaz.

Patlayc maddelerle alan Mhendis, Teknisyen ve ilere patlayc maddeler ve gvenlik nlemleri konusunda eitim verilerek ilgili yasa ve ynetmelikler kendilerine verilecektir.

16

KISIM 105- EVRENN KORUNMASI VE MUHAFAZASI

105.1 Tanm. Bu ksm evrenin Korunmas ve Muhafazasn kapsar. Yol projesi kapsamndaki faaliyetler ve malzeme ocaklar, su temin yerleri iin evresel Etki Deerlendirmesi (ED) n Aratrma Raporundaki naat veya antiye alan iin belirtilen tm artlara uyulacak, gerekli zin, onay ve ruhsat Mteahhit tarafndan alnacaktr.

105.2 evrenin Korunmas.

Mteahhit, evre kirlenmesini kontrol altna alan btn kanun ve ynetmeliklere uyacaktr. evrenin korunmas ve evre kirliliinin nlenmesi ile ilgili yrrlkteki mevzuat hkmlerine uyacak ve bu hkmlere uygun olarak atmosferde kirlilik yapan unsurlar gerekli kontrol tedbirleriyle en aza indirgeyecektir.

Dere, gl, bataklk ve su rezervuarlarn, yakt, ya, bitm, kalsiyum klorid, boya ve dier zararl maddelerle kirlenmesini nlemek iin gerekli btn nlemleri alacaktr. Dere, gl ve rezervuarlarn dolmasn nlemek iin almalar yapacak ve bu almalar bir program dahilinde srdrecektir.

Derelerin daraltlmasn gerektiren almalara izin verilebilmesi iin Mteahhit, deredeki siltlemenin asgari dzeyde olacan gsteren bir plan yapacak ve Mhendisten bu almalarn nerilen plan dorultusunda yaplmasnn uygun olacana dair onay alacaktr. Mhendis tarafndan aksi ynde bir onay verilmedike, kanal deiiklikleri ve geici veya daimi sanat yaplarnn yaplmas iin gerekli olabilecek durumlar haricinde, i ekipmanlar derelerde altrlmayacaktr.

antiye alan veya ocaklarn dere, gl veya sulak alanlarda veya bunlarn yaknlarnda bulunmas durumunda, bu gibi antiye alanlar veya ocaklar tortularn buralara girmesini nlemek iin edde, ilt itleri ve dier bariyerlerle dere, gl veya sulak alanlardan ayr tutulacaktr. Bariyerlerin konulmas ve sklmesi srasnda dere, gl veya sulak alanlarn sltlemesini veya dolmasn aza indirgemek iin dikkatli davramlacaktr.

Agregalann ykand veya tortu ieren dier" almalarn yapld yerden gelen sular, dkldkleri dere ya da gldeki tortulamann en az dzeyde olmasn salayacak ekilde, filtre edilecek veya kelti havuzunda bekletilecek veya dier yntemlerle bir temizleme muamelesine tabi tutulacaktr.

i sal ve i gvenlii ile ilgili btn kanun ve ynetmeliklere uyulacaktr.

Mteahhit, blgeyi dzenli bir biimde muhafaza edecek, atklardan arndracak ve antiye binalan, bro, depo, ev, tuvalet, lam ukuru, septik tank ve dier yaplan uygun mevzuat hkmlerine gre yaptnlmas ve bakma alnmas iin gerekli izinleri alacaktr.

105.03 Ormanlarn Korunmas.

Ormanlarda ya da ormanlara yakn blgelerde yrtlen almalarda, Mteahhit, ormanlarn korunmas le ilgili yetkili makamlarn kard btn kanun ve ynetmeliklere uyacaktr.

Mteahhit, orman ve yeil alanlarn yanmasn nlemek ve kabilecek yangnlar sndrmek iin kendisi, alanlan ve taeronlar olarak, hem bizzat gerekli btn nlemleri alacak, hem de gerektiinde resmi makamlann istei zerine, orman yangnlarnn nlenmesi ve sndrlmesine yardmc olmak iin gc yettiince her trl gayreti gsterecek ve yangn kendileri tarafndan

17

grldnde mmkn olan en ksa srede yangnn yeri ve mahiyetini orman memuruna bildirecektir.

Orman alanlarndan geen kesimlerde kamulatrma snrlar iinde proje gerei kesilecek aalar haricindeki yksek boydaki aalar kesilmeden braklacak, bu aalarn altndaki kkler, otlar, yapraklar, allar, makilik alanlar ve benzeri bitki artklarndan temizlenecektir. Kesilmeden braklan aalarn, toprak yzeyinden 1 m ykseklie kadar olan alt dallan kesilecektir.

105.04 Tanmazlar, Aa ve Ant vb Korunmas ve Restore Edilmesi.

Mteahhit, karayollar boyunca ve karayollar yaknlarndaki kamu ve zel ahsa ait btn tanmazlar, rnler, aalar, antlar, karayolu levha ve iaretlemeleri, korkuluklar vb nn korunmasndan sorumlu olacak ve bunlara gelebilecek zarar veya hasarn nlenmesi in gerekli btn nlemleri alacaktr.

Projelerde gsterilsin veya gsterilmesin, boru, mecra, direk, tel, kablo ve dier yeralt veya genel yaplara gelebilecek hasarlar nlemek iin mmkn olan btn nlemleri alacaktr.

Mteahhit; Mhendis tarafndan belirleninceye veya yerleri tespit edilinceye kadar btn antlar ve mlkiyetlere ait iaretlemeleri zarar ve tahribata kar koruyacak ve talimat verilene kadar bunlar yerlerinden kaldrmayacaktr.

Mteahhit, aa ve allara zarar vermeyecek veya bunlan tahrip etmeyecek ve yetkisi olmakszn bunlan kesip skmeyecektir.

lerin yapm srasnda veya Mteahhidin ileri yrtememesi sonucunda herhangi bir hareket, ihmal, kusur veya kt ynetiminden dolay kamu ya da ahsa ait mlkiyete dorudan veya dolayl olarak zarar gelmesi veya hasar grmesi durumunda, Mteahhit, masraflar kendisi tarafndan karlanmak zere, kendisine verilebilecek talimata gre hasar onararak, tekrar ina ederek veya restorasyon yaparak sz konusu mlkiyeti, zarar veya hasarn yaplmasndan nceki durumuna benzer veya ayn dzeye getirecek ya da zarar veya hasan kabul edilebilir bir biimde tamir edecektir.

in yapld yerlerde bulunacak kltr ve tabiat varlklar (fosiller, eski paralar, kymetli ve antika eyalar, arkeolojik ve jeolojik kymeti haiz btn enkaz ve kalntlar), dare ve Mteahhit arasnda, darenin mutlak mal kabul edilecek ve Mteahhit bunlarn iiler veya bakalan tarafndan alnp gtrlmemesi veya hasara uratlmamas iin gerekli btn nlemleri alacaktr.

Kaz srasnda bu gibi eya ve sanat eserlerinin meydana kmas durumunda, Mteahhit derhal i bandaki Kontrol Mhendisine bilgi verecek ve ilgili memurlar gelip teslim alncaya kadar bunlan saklayp koruyacaktr. Mteahhit bu konu ile ilgili kanun, tzk ve ynetmelik hkmlerine uyacak ve btn hususlardan sorumlu olacaktr.

18

BLM 150 PROJE ARTLARI

19

KISIM 151.- ANTYENN KURULMASI

151.1 Tanm. Bu ksm; szlemedeki artlar iinde ii yapmay, bunun iin gerekli malzeme, ii, makine, alet vs'nin teminini ve iin tamamlanmasn zerine alan zel veya tzel kii olan ve szlemede ikinci taraf temsil eden Mteahhtin; proje alannda ie balamadan nce, personelin, ekipmann, malzemenin tanmas, antiyenin kurulmas ve projeyle ilgili olarak her trl hazrl yapmasn kapsar.

151.2 Genel.

Yol yapm balamadan nce projede alacak personelin, ekipman ve makinalarn ve her trl malzemenin proje sahasna nakli,

Mteahhite ait idare binas, atlye, depo, laboratuvar ve projede alacak personelin kalaca yaplarn vb yaplmas,

dare/ Kontrol Mhendisine ait hizmet binasnn yaplmas,

antiye alanna giri k, gvenlik ve kontrol tesislerinin yaplmas,

antiye alannda yaplacak olan yaplar, elektrik, su, telefon vb hizmetler iin gereken her trl izinlerin ilgili makamlardan alnmasn kapsar.

20

KISEVI152- MTEAHHT TARAFINDAN YAPILAN KALTE KONTROL

152.01 Tanm. Bu i, yol yapm srasnda yaplan imalatn ve kullanlan malzemelerin szlemeye ve artnamede belirtilen artlara uygun olup olmadnn belirlenmesi amacyla, Mteahhit tarafndan yaplan "Kalite Kontrol" iin numunelerin alnmas, testlerinin yaplmas, gereken teknik ve idari kontrolleri kapsar.

152.02 Mteahhidin Kalite Kontrol Plan.

Mteahhit ie balamadan nce bir "Kalite Kontrol Plan" hazrlayarak darenin onayna sunacaktr. Kalite kontrol plan ile birlikte aada belirtilen ilemlere ait bilgiler de verilecektir. baladktan sonra gerekli hallerde kalite kontrol plannda deiiklik ve eklemeler yaplabilir.

dareye verilen bilgiler esas alnarak Kalite Kontrol Plan dare tarafndan onaylanr. Bu plan i ilerledike revize edilmelidir.

a. Kontrol Testleri. Test yaplacak malzemelerin listesi, yaplan testler, numunelerin alnd yerler ve test tekrarlama skl.

b. Kontrol lemleri. Yapmn her aamasnda aadaki konulara dikkat edilmelidir.

1. Hazrlk aamas. (a) Tm ihale artlarnn gzden geirilmesi. (b) Kullanlacak malzemelerin ihale artlarn karlamas. (c) Makine, ekipman ve personelin ihale artlarn karlayacak kapasiteye sahip

olmas. (d) Yaplacak n testlerin belirlenmesi. (e) Ett ve aplikasyon ilerinin koordine edilmesi.

2. Balama Aamas. { (a) i yapacak personelle birlikte ihale artlarnn gzden geirilmesi. (b) in balamasnn kontrol edilmesi. (c) ilik ile ilgili standartlarn ortaya konulmas. (d) Gerekli hallerde eitim salanmas. (e) Yaplan imalat programna gre detayl test programnn oluturulmas.

3. retim Aamas. (a) Yapm srasnda oluan hata ve kusurlarn belirlenmesi ve bunlarn giderilmesi

iin srekli bir kontrol sisteminin oluturulmas. (b) dareden iin. kontroln talep etmeden nce yapm tamamlanm ilere ait

kontroller yaplm olmas. (c) in yapm srasnda oluan ve tekrarlanan hata ve kusurlarn nlenebilmesi iin

geri besleme ve sistem deiiklikleri yaplmas.

152.03 Personel Nitelikleri.

Mteahhit; iyerinde kalite kontrol ilerinden sorumlu olacak bir mhendis bulunduracaktr. Bu mhendisin gemi deneyimleri, nitelikleri ve grev sorumluluklan dareye bildirilecektir.

Ayrca iyerinde kalite kontrol ve laboratuarda deneylerin yaplmasnda alan teknisyen, laborant vb sorumlu tm personelin gemi i deneyimleri, nitelikleri ve grev sorumluluklan dareye bildirilecektir.

21

152.04 Taeronlar.

Eer kalite kontrol ilerinde bir taeron alyorsa, bu taeronun Mteahhidin ve i'deki dier taeronlarn iyeri organizasyonundaki yeri ve grevi detayl olarak tanmlanmaldr. Taeron yapt her iten Mteahhide kar sorumlu olacaktr.

152.05 Testler.

Yaplacak tm testler kabul edilmi Kalite Kontrol Planna gre gerekletirilecektir.

antiyede bulunan laboratuarn temiz bir durumda olmas ve deneylerde kullanlacak cihaz ve ekipmanlarn dzgn almas ve kalibrasyonlarmn yaplm olmas gerekmektedir.

Laboratuarn istenilen her durumda kontrol ve denetime ak olmas salanacaktr.

Deney ve test sonularnn yanl olduu sonradan anlalrsa Mteahhit bu husustan sorumlu olacak ve yanl deney ve test sonularna yol at olumsuzluklar bedelsiz olarak dzeltecektir.

152.06 Test Kaytlan.

Tamamlanan testlere ait tm kaytlar numaralanacak, bir dosya sistemi erisinde muhafaza edilecek ve darenin kontrolne ak tutulacaktr. Yaplan kontrollerin rapor edilmesinde kontrol sonulan detayl olarak verilecek, gzlenen hatalar ve alman dzeltici nlemler belirtilecektir.

Mteahhidin Kalite Kontrol ilerinden sorumlu Mhendisi tarafndan hazrlanan ve sonucu uygun olan raporlara; 'verilen bilgi ve kaytlar dorudur, yaplan i/imalat ihalede belirtilen artlar karlamaktadr' ifadesi konulacak ve imzalanacaktr.

Bu raporlar, testlerin tamamlanmasndan sonraki i gn dareye verilecektir. Yaplan test sonularn ve artname deerlerini gsterir tablo ve formlar gelitirilebilir. Bu sistem imalat ve retimin kontrolnde yararl olacak, retimde ve imalatta olabilecek hatalarn ksa srede saptanmasn salayacaktr.

152.07 Kabul.

dare tarafndan yaplan test ve kontroller sonucunda, Mteahhidin kalite kontrol sisteminin yetersiz olduunun belirlenmesi durumunda, Mteahhit kalite kontrol sistemini dzeltmek ve gelitirmek in gereken nlemleri alacaktr. Sistemi gelitirmek iin yaplan deiiklikler yazl olarak dareye bildirilecektir.

22

KISIM 153.- MTEAHHT TARAFINDAN RNEK ALINMASI VE TEST YAPILMASI

153.1 Tann. Bu i, yol yapm srasnda kullanlacak her trl malzemenin kalite kontrol iin rnek alnmasn ve testlerin yaplmasn kapsar.

153.2 Yapm artlar.

153.02.01 rnek alnmas.

yerinde yaplan imalatlarda ve kullanlan malzemelerden bu artnamede yer alan blmler ierisinde belirtilen 'rnek alnmas ve test artlar' na uygun olarak rnek alnacak ve test yaplacaktr. rnek alm program ve zaman dareye bildirilecektir. Yaplan deneyler sonucunda hatal ve yetersiz olduu saptanan imalat ve malzemeler, deitirilecek ve dzeltilecektir. rnek alm ve alnan rneklerin blnmesinde gerekli teknik prosedrlere uyulacaktr. rnek alnmas srasnda dare elemanlarnn da bulunmasna dikkat edilecektir. Gerektiinde rnek hemen blnecek ve bir paras deney yapmas iin dareye verilecektir. Btn rneklere etiket taklacak ve etiket aadaki bilgileri ierecektir;

a. Projenin ad

b. Malzemenin kayna

c. rnek numaras

d. Tarih

e. rnein alnd yer

f. rnei alan kii

g. rnee yaplacak teser

153.02.02 Testler.

Btn testler, artnamede Blmler ierisinde belirtilen rnek alnmas ve test artlarna uygun olarak yaplacaktr. Deneylerin yaplmas srasnda dare elemanlarnn da bulunmasna dikkat edilecektir. Testlerin doruluunu gstermek iin gerektiinde malzemeler zerinde belirli aralklarla dorulama testleri yaplabilir.

153.02.03 Kaytlar.

Test sonulan gerekli bilgileri ierecek ekilde form veya fy halinde rapor edilebilecektir. Yaplan test sonu deerlerinin hesaplanmasnda kullanlan alma dokmanlar da dareye verilen formlara, eklenecektir. Bu raporlar, testlerin tamamlanmasndan sonraki i gn dareye verilecektir.

23

KISIM 154.- YAPIM, BAKIM VE ONARIM ALIMALARI SIRASINDA TRAFN KONTROL

154.1 Tanm. Bu i; yol yapm, bakm ve onarm almalar srasnda trafiin kontrol edilmesi ve ynlendirilmesi amacyla yaplacak almalar kapsar.

154.2 Yapm Srasnda Trafiin Dzenlenmesi.

Yolda yaplan almalarda trafiin dzenlenmesi ve iaretlemeler; Bakm Dairesi Bakanlnn "Yol Yapm Bakm ve Onarmlarnda Trafik aretleme Standartlar" kitabnda belirtilen esaslar dahilinde hazrlanp Trafik Bamhendisliince onaylanan trafik projesine uygun olarak yaplacaktr.

Yapm bakm ve onarm almalar srasnda trafik, "Yol Yapm Bakm ve Onarmlarnda Trafik aretleme Standartlar" nda belirtilen esaslar dahilinde kontrol edilecektir.

Yaplan tm dzenlemeler ve iler, evrede yaayan ve yolu kullanan insanlarm can ve mal gvenliini salamaya ynelik olacaktr.

154.03 Yapm Srasnda Yolun Bakm.

Yolun bakmn salamak iin aada belirtilen iler yaplacaktr.

a. Trafik projesi ve kontrol plannda gsterildii ekilde tali yollar ve geiler yaplacaktr.

b. Yapm devam eden yol zerindeki trafik gvenliini salamak zere gereken yatay ve dey iaretlemeler, Bakm Dairesi Bakanlnn "Yol Yapm Bakm ve Onarmlarnda Trafik aretleme Standartlar" kitabnda belirtilen esaslar dahilinde yaplacaktr. almalarn Mteahhit tarafndan yaplmas durumunda da yatay ve dey iaretleme, Trafik Bamhendisliince onaylanan trafik projesine uygun olarak mteaahit tarafndan yaplacaktr.

c. Kavaklarn, yollarn ve evrede oturan nsanlarm yola balantlar salanacaktr.

d. Yolun, servis yollarnn ve balant yollarnn gvenli ve iyi bir durumda olmas salanacaktr. Gereken durumlarda dzeltici nlemler alnacaktr. Mteahhit tarafndan yaplan almalarda, trafik gvenlii iin alnan nlemler ve dzenleme ilerinin maliyeti, Mteahhite aittir.

e. almalar srasnda tehlikeli bir durum yaratmamak ve gr koullarnn salanmas amacyla, trafie ak olan yoldaki toz oluumu nlenmelidir. almann Mteahhit tarafndan yaplmas durumunda bu husus Mteahhit tarafndan salanacaktr.

f. Trafie ak yol zerinde, trafik gvenliini tehlikeye sokan hibir malzeme bulunmayacaktr.

g. lerin yapmn salamak iin gereken kar temizliinden Mteahhit sorumludur. Kamu ulam ile ilgili her trl kar temizliinden ise darenin bakm ekipleri sorumlu olacaktr.

24

154.04 allmayan Dnemde Yolun Trafik Gvenlii.

Yapm almasnn devam etmedii dnemlerde, trafie ak olan yoldaki alma ile ilgili gereksiz trafik iaret levhalar, almann yeniden balad dneme kadar kaldrlacaktr. allmayan dnemde kamu ulam ile ilgili kar temizliinden idare sorumludur.

154.05 Yol Yapm lerine Getirilen Snrlamalar.

Yapm devam eden yol ayn zamanda trafie de aksa yapm faaliyetleri aada belirtildii ekilde snrlandrlr;

(a) Tm makine ve ekipmanlar trafiin ak ynne uygun bir ekilde altrlacaktr. (b) Trafik eridi olarak en az 2.75 metre genilik salanacaktr. Trafii ynlendirilmesi

Bakm Dairesi Bakanlnn "Yol Yapm Bakm ve Onarmlarnda Trafik aretleme Standartlar" kitabnda belirtilen esaslar dahilinde ve burada belirtilen trafik ekipmanlar ile yaplacak, trafiin ynlendirilmesinde rijit cisimler kullanlmayacaktr.

(c) Yapm srasnda kullanlmayan her trl makine, ekipman ve malzeme kontrolsz bir ekilde yol zerinde braklmamaldr. Uygun alanlar seilerek, her trl makine, ekipman ve malzeme bu alanlara braklacaktr.

(d) alma sahalarnda kullanlan bayraklar, "Yol Yapm Bakm ve Onarmlarnda Trafik aretleme Standartlar" kitabnda belirtilen esaslar dahilinde alacaklar, bayraklarn birbirlerini gremedikleri durumlarda aralarndaki haberleme telsizlerle salanacaktr.

(e) Yapmdan dolay trafikte oluabilecek gecikmeler en aza indirgenecektir. Trafiin en ge her 30 dakikada bir gei yapmas salanacaktr.

(f) Yol gece trafii iin yeterli sayda reflektrl veya kl iaretlerle iaretlenecektir.

154.06 Yol Yapmnda Gece almalar.

Yapm faaliyetleri gn doumundan Vz saat sonra balar ve gn batmndan lh saat nce sona erer.

Gece yaplacak almalarda, alma sahas aydnlatlacak, yaplan aydnlatma srclerin gzn rahatsz etmeyecek, kamatrmayacak ekilde dzenlenecektir. Yapm almas ilerledike aydnlatma sistemi de uygun ekilde ilerleyecektir.

Mteahhit tarafndan yaplacak gece almalarnda, mteaahit bir aydnlatma projesi hazrlayacak, almann balangcndan 14 gn nce darenin onaya sunacak, hazrlanan aydnlatma projesinde, aydnlatma tipleri, yerletirilecei yerler, hareketli aydnlatma sistemleri ve bunlarn konumlan belirtilecektir.

Gece alacak tm aralarn san renkli tepe lda olacak ve almalar srasnda kullanlacaktr.

154.07 Trafik ve Gvenlik Eleman.

Mteahhit tarafndan yaplan almalarda, iin banda trafik gvenliinden sorumlu olacak bir teknik eleman bulundurulacaktr. Bu teknik elemann, Karayollar Genel Mdrl veya benzer kurulularn trafik blmnde en az 5 yl fiilen alm olduu belgelenecek ve bu elamann yeterlilii konusunda Trafik Bamhendisliinin onay aranacaktr.

25

Yapm sresince her zaman, almann durduu dnemler dahil olmak zere; aada belirtilen hususlara dikkat edilecektir.

(a) Trafik projesi ve kontrol plan uygulanacak ve bu husus tutanak altna alnacaktr. (b) Trafik kontrol ilemleri taeronlar dahil koordine edilecektir. (c) Trafik kontrol cihazlarnn konumu, durumu ve alabilirlii devaml kontrol

edilecektir.

(d) Trafik kontrol srasnda oluabilecek hata ve sorunlar en ksa srede dzeltilecektir.

(e) Kullanlmayan trafik kontrol ekipmanlar ve levhalar dzgn bir ekilde depolanacaktr.

(f) yerinde alan iiler ile darenin de katld haftalk trafik gvenlik toplantlar yaplacaktr.

(g) Trafik cihaz, ekipman ve levhalar kontrol edilerek, kullanmda olanlarn saylar, tipleri ve alma durumlar her hafta dareye rapor edilecektir.

(h) Trafik projesi ve kontrol plam kapsamnda yaplacak tm almalarda, Blge Trafik Mdrl ile koordinasyon salanacaktr.

26

KISIM 155.- TOPRAK EROZYONUNUN KONTROL EDLMES

155.1 Tanm. Bu i, erozyonun ve sedimanlann kontrol edilmesi iin her trl geici ve kalc yapnn kurulmasn, yapmn ve bakmn kapsar.

155.2 Yapm artlar.

155.02.01 Genel.

Yapm srasnda ve yapmdan sonra oluabilecek, erozyonun en aza indirilebilmesi iin gereken inceleme ve aratrma yaplacak ve daha sonra her trl geici ve kalc nlemler alnacaktr. Mteahhit tarafndan, erozyon kontrol nlemleri iin bir plan hazrlanacak ve darenin onayna sunulacaktr. Bu planda gsterilen nlem yaplarnn tipi, bykl ve yerleri dareye haber vermeden deitirilmeyecektir. Erozyon kontrol plan, kaynaklarn kontrol edilmesi iin alman nlemleri ve Mteahhidin ie bakn yanstr. Alman erozyon kontrol nlemlerinin dare tarafndan yetersiz olduunun anlalmas halinde talimatlar dorultusunda Mteahhit tarafndan dzeltici nlemler alnacaktr.

155.02.02 in Kontrol ve Snrlamalar.

Mteahhit yaplacak yol ekseni zerinde temizlik ve kaz ilerine balamadan nce, proje evresindeki oluabilecek erozyonu kontrol altna almak iin, geotekstil filtre bariyer, tahliye kanallar ve kelme yaplan yapacaktr. Temizlik ve kaz ilemleri, bir defada en fazla 30 000 m2' lik toprak yzey alan akta olacak ekilde snrlandmlacaktr. Erozyon kontrol nlemleri aadaki ekilde yaplacaktr:

(a) Yapm ilerledike, geici erozyon kontrol nlemlerinin yapm da lerleyecektir.

(b) Kaz leri yaplan alanlarn ve evlerin yzeyinin korunmas iin geici tahliye kanallar, toprak eddeler ve ev yzey drenleri yaplacaktr.

(c) Menfez ve dier kk sanat yaplannn tamamlanmasndan hemen sonra, su klann korumak iin gereken yaplar yaplacaktr.

(d) Yol taban kazsnn tamamlanmasndan hemen sonra, ev iyiletirilmesi ve kalc erozyon kontrol nlemleri alnacaktr.

(e) Ariyet ve kaz fazlas malzeme depolarnda erozyonla toprak kaybn nlemek iin depolann evresinde hendekler alacaktr.

(f) Kaz ilerini takip eden gn, erozyonun en aza indirilmesi ve yalardan gelebilecek suyun kontrol altna alnabilmesi iin bir nceki gn yaplan toprak ileri yeniden dzenlenecek ve ekillendirilecektir.

155.02.03 Filtre Bariyerler.

Akan sulardaki sedimanlann filtre edilmesi ve suyun ak hzn azaltmak iin, geotekstil vb malzemeler ile suyun nne bariyerler oluturulmaldr.

155.02.04 Sediman Tutucu Yaplar.

Aada belirtildii ekilde sediman tutucu yaplar yaplacaktr.

27

(a) Geici sediman tutucular. Kaz sonras sularla gelen sedimanlan yakalayp keltmek in, geici sediman tutucular aplmahdr. Bu yaplarn k azlannn korunmas salanmaldr.

(b) Sediman Basenleri. Byk drenaj blgelerinde, sediman basenleri oluturularak, gelen suyun bu basene biriktirilmesi ve sedimanlarn keltilmesi salanacaktr.

(c) klarn Korunmas. Suyun hzn ve oyma etkisini azaltmak iin geici ve kalc erozyon nleme yaplarnn klarnda, riprap veya basenler yaplmaldr.

(d) Derivasyon. Yapm alan evresinden ve evlerden gelen her trl sular, geici kanallar, toprak eddeler ve geici sanat yaplar yaplarak uzaklatrlmaldr.

155.03 Kontrol ve Rapor.

Tm erozyon kontrol ve nleme yaplan haftada en az bir kez arazide kontrol edilecek, durumlar saptanarak dareye rapor edilecektir. Ya miktarnn 24 saatlik br dnemde 10 mm' den fazla olduu durumlarda, ertesi gn tm erozyon kontrol ve nleme yaplar arazide kontrol edilecek, durumlar saptanarak dareye rapor edilecektir.

Yaplarda hasar olumas veya ek nlemlerin gerekmesi durumunda, Mteahhit tarafndan gereken nlemler alnacaktr.

155.04 Bakm ve Temizlik leri.

Yapm projesi tamamlanncaya veya geici nlemlere ihtiya kalmayncaya kadar, tm geici erozyon kontrol ve nleme yaplarnn iyi durumda olmas ve dzgn almas salanacaktr.

Erozyon nleme yaplan yansna kadar sedimanla dolduu anda temizlenecektir. Hasarl, zarar grm ve dzgn almayan yaplar, yeniden yaplacaktr.

Drenaj hendeklerinin beton kaplamasnn ve peyzaj ilerinin yapmnn tamamlanmasndan sonra geici erozyon kontrol yaplar sklerek kaldrlacaktr. Daha sonra arazi doal haline getirilecektir.

28

KISIM 156.- TOZ KONTROL N SULAMA

156.1 Tanm. Bu i, yapm srasnda ve trafikten dolay oluan tozlarn kontrol edilmesi iin sulama yaplmasn kapsar.

156.2 Yapm artlan.

156.02.01 Genel.

Mteahhit, uygun bir su kayna temin ederek, gecelen, hafta sonlar ve allmayan dnem dahil olmak zere, ihtiya duyulan her zaman diliminde, tozu nlemek iin sulama yapacaktr.

Sulama, basnl tipte datclarla veya pskrtmeli sistemlerle, dzgn ve eit bir su datmn salayacak ekilde yaplacaktr.

Yol yapm ile birlikte trafiin de iledii durumlada, toz srekli olarak kontrol altnda tutulmaldr. Yol yapm srasnda yolun trafie kapal olduu durumlarda, sadece evrede yaayan insanlarn ve tesislerin bulunduu yerlerde toz kontrol altna alnmaldr.

Balant ve servis yollarnda, antiye, ocak, depo vb yerlere ait yollarda da toz kontrol salanacaktr.

Sulama yapmamaktan veya yeterli sulama yapmamaktan doacak her trl zarar ve ziyandan Mteahhit sorumludur.

29

BLM 200 YOL ALTYAPISI

31

KISIM 201.- AA KESME, KK SKME VE TEMZLEME LER

201.1 Tanm. Bu Ksm, plan ve projelerde tanmlanan, yol yapm snrlan dahilinde yer alan her trl aa, dal, al, dier bitki, ve gereksiz malzemelerin temizlenmesi, aa vs nin kesilmesi, kklerinin sklp kartlmas ve temizleme ve skmeden dolay oluan btn malzeme ve dkntnn kaldrlmasn kapsar.

201.2 Yapm artlar.

201.02.01 Genel.

Aa Kesme, Kk Skme ve Temizleme leri'nin yaplmas srasnda, Ksm 155 "Toprak Erozyonunun Kontrol Edilmesi" nde belirtilen nlemler alnacaktr.

Aa kesme, kk skme ve temizleme ileri nceden kazklarla tespit edilen alan dahilinde yaplacaktr. Bu snr dnda bulunan ve iaret edilen aalara ve bitki rtsne dokunulmayacaktr.

Tanmlanan alan dndaki bitki rtsne ve dier aalara verilen zararlardan Mteahhit sorumludur.

Temizleme ve skme ileri o ksmda kaz iine balanmadan nce tamamlanm olacak ve bu iki i birbirine kantrlmayacaktr.

Ariyet yerlerinde veya benzeri dier kamulatrma sahas dndaki yerlerde skme ve temizleme ii yaplmas gerekiyor ise skme ve temizleme ileri; ariyetin veya malzemenin alnmaya balanmasndan daha nce tamamlanacak ve bylece bu alanlardan ariyet veya malzeme alnrken, malzeme ierisine bitki kkleri, dknt vb nin karmas nlenecektir.

201.02.02 Skme leri.

(a) Yol gvdesi ve ev hatlar dahilindeki yol prizmasnn oturduu sahada bulunan ve daha nce kesilen aalara ait btn kkler, ktkler sklerek kaldrlacaktr. Yarma tabannda skme ileri yaplrken, kklerin; bulunduu zemin seviyesinden en az 50 cm derinlie kadar olan ksmlan sklp karlacaktr. Daha derin ksmlar Kontrol Mhendisinin izni ile yerinde braklabilir.

(b) Tm dolgu tabanlarnda skme ileri yaplacaktr. Zemin yzeyinden itibaren yeraltna doru, boyu 15 cm' den daha kk olan ve zerine 3 m' den daha fazla ykseklikte dolgu getirilecek alanda yer alan zararsz kkler yerinde braklabilir.

(c) Kanal, hendek ve dier gerekli kaz ilerinde de skme ileri yaplacaktr.

(d) Skme ilemlerinden sonra oluan ukurlar ve boluklar uygun nitelikli malzeme ile doldurulacak, sktrlacak ve evreye uyumlu hale getirilecektir.

201.02.03 Temizleme leri.

Temizleme yaplan snrlar dahilinde bulunan aalar, allar ve dier bitkiler aada belirtildii ekilde temizlenecektir;

(a) Temizleme snrlar erisinde bulunan tm aalar kesilecektir.

32

(b) Yarma evi yzey alannda ve yol taban kotu zerinde veya altnda bulunan tm aa gvdeleri kesilecek ve taban dzgn hale getirilecektir.

(c) Kaz dndaki alanlarda, dolgularda ve ev tanzim snrlarnda bulunan ve yerden ykseklii 15 cm' den daha byk bitki ve aalar kesilecektir.

(d) Yol yzeyine doru ve banketlere uzanan aa dallar, yol gr ykseklii 6 metreyi salayacak ekilde kesilecektir. Aa dallarnn kesilmesi srasnda aalarn btnne zarar verilmeyecek ve gereken iyiletirme nlemleri alnacaktr.

201.02.04 Malzeme ve Dkntnn Kaldrlmas.

Temizleme, kesme ve skme ilerinden kan btn malzeme, dknt ve dier paralar projede belirtilen yerlere veya Kontrol Mhendisinin gsterecei yerlere depolanacaktr.

Kesilecek aalann e yarayacak ksmla dal vb temizlenecek ve en az 3 m uzunluklarda olmak zere biilecek ve yol boyunca, uygun yerlere muntazam ekilde istif edilecektir. Mteahhidin bu istif ve ynlar her trl tehlikeye kar korumadaki sorumluluu bu ii bitirme tarihinden itibaren 6 ay sonrasna kadar devam eder.

33

KISIM 202.- NAAT ALANINDA YERALAN YAPI VE ENGELLERN KALDIRILMASI

202.1 Tanm. Bu i, plan ve projelerde tanmlanan yol yapm snrlan dahilinde yer alan; her trl binann, yaplarn, sanat yaplarnn, hizmet tesislerinin (telefon, elektrik, doal gaz, isale hatt, su kanalet vb), bordur, yaya kaldrm ve dier engellerin kaldrlmasn kapsar.

202.2 Yapm artlar.

202.02.01 Genel.

Yol yapm alan ierisinde yer alan ve kaldrlmas gerektii belirlenen yaplar dikkatli bir ekilde paralara ayrlarak tanabilir hale getirilecektir.

Projede gsterilen kltr varlklar veya dare tarafndan gerekli grlen yaplarda; aydan yap paralarna numaral tanmlamalar getirerek, gerektiinde yeniden hazrlanacak projelerde, bu numaralar kullanlmaldr. Paralara ayrlan malzeme tanacak ve projede belirtilen veya Kontrol Mhendisinin uygun grecei yerlere depo edilecektir.

Sanat yaplar, bordur ve yaya kaldrmlar, kazlarak kaldrlacaktr. Kazlan malzemeler uygun bir ekilde biriktirilecek, bu malzemeler akarsu hatlarna atlmayacak, projede belirlenen veya Kontrol Mhendisinin uygun grecei yerlere depo edilecektir.

Yol hattnda yer alan yap ve engeller; yeni yaplacak yol tabanndan 1 m aaya ve yol hattnn 0,5 m dna kadar olan kesimde tamamen kazlarak atlacaktr.

Kazs yaplacak alan dnda yer alan yap ve engellerin kaldn masndan sonra oluan ukurlar ve boluklar uygun nitelikli malzeme ile doldurulacak, sktrlacak ve evre ile uyumlu hale getirilecektir.

Kaldrlan yap ve engellere ait atk malzemeler, projede belirtilen veya Kontrol Mhendisinin uygun grecei yerlere 1 m yksekliinde, tabakalar halinde depolanacak ve her tabakann zerine 0,5 m kalnlnda toprak malzemesi getirilecektir.

Depoda yer alan byk atk malzeme paralan daha kk hale getirilecektir. Bylece deponun youn ve en az bolukta olmas salanacaktr. Oluturulan depolara gerekli eim ve ev verilerek yzey sularnn drenaj salanacak ekilde dzenleme yaplacak ve evre ile uyumlu hale getirilecektir.

34

KISIM 203.- ZAYIF ZEMNLER

203.01 Tann. Aadaki Tablo-203-l'de belirtilen niteliklerin tmn birden salayamayan btn kaz malzemeleri zayf zemin olarak nitelendirilmektedir.

Tablo-203-1 Uygun Nitelikli Kaz Malzemesi

Deney artname Limiti Deney Standard

Likit Limit (LL)

203.03 S, Zayf Zemin Geileri.

Yeralt Su Seviyesinin Yzeye Yakn Olmas Durumu:

Yeralt suyunun yzeye yakn olmas durumunda yol taban iin nerilen drenaj iltesinin iki kriteri salamas gerekir.

1- Filtrasyon Kriteri: Drenaj salanan zemin tanelerinin drenaj malzemesini tkamamas,

2- Permeablite Kriteri: Drenaj malzemesinin suyu geirebilme zelliinin olmas.

Filtre malzemeleri iin filtrasyon kriterleri aadaTablo-203-2'de verilmektedir.

Tablo-203-2 Filtrasyon Kriterleri

Z=Tabii Zemin F=Filtre Malzemesi

DSF^^DSSZ ......... Di5F65z- Zemin malzemesinin % 65'inin getii elek ap

Karayolu yapmnda drenaj tabakas, gerekli malzemenin temini, ekonomiklii gz nne alnarak eitli yntemlerle tekil edilecektir.

a) nce ve kaba filtre malzemesi (Tablo-203-3, Tablo-203-4) ile,

b) Tip-I, Tip-II malzeme ve geotekstil (Tablo-203-5, Tablo-203-6) ile,

c) Kum ilte ile.

a) Tablo-203-3 ve Tablo-203-4' de gradasyonlan verilen ince ve kaba filtre malzemeleri olarak ncelikle doal malzemeler (gerektiinde ykanm ve elenmi) kullanlacaktr.

36

Tablo-203-3 ince Filtre Malzemesinin zellikleri

I nce Filtre Malzemesi Gradasyonu

|_ Elek Alkl (mm) [ Geen Malzeme % 'si f 3/8" (9,5) 100 1 No: 4 (4,75) 1 95 -100

1 No: L 45 - 8 I No: 50 (0,297) ! 10-30 No: 100(0,149) 1 2-10

Tablo-203-4 Kaba Filtre Malzemesinin zellikleri

1 Kaba Filtre Malzemesi Gradasyonu Elek ..Akl (mm) Geen Malzeme % 'si 1" (25,4) 100 J 3/4" (19) 80-90 3/8" (9,5) 30-70 No: 4 (4,75) 15-45 No: 8 (2,38) 0-0 No: 10 (2,00) 0

b) Yksek Plastisiteli Kil olan blgelerde drenaj amal rgsz tip geotekstil ile birlikte doal veya krmata filtre malzemesi kullanlabilecektir.

Doal ince malzeme bulunamamas durumunda, ince filtre malzemesi yerine Tip-A drenaj amal rgsz tip geotekstil kullanlacaktr. Bu durumda kaba filtre malzemesi yerine Tip^I veya Tip-II malzeme kullanlacaktr.

Drenaj amal rgsz tip geotekstil (Tip-A) kullanlmas durumunda;

Tablo-203-5 TP-I Malzeme

I TP-I Malzeme [ Elek Akl (mm)

Geen Malzeme % 'si 2 1/2" (63) 100

1 1/2" (37,5) 85 -100 3/4" (20) 0-25

| 3/8" (10)

0-5

Drenaj amal rgsz tip geotekstil (Tip-A) kullanlmas durumunda;

37

Tablo-203-6 TP-H Malzeme

TIP-II Malzeme

Elek Akl (mm) t Geen Malzeme % 'si 3" (74) | 100 1 1 1/2" (37,5) 70 - 100 3/4" (20) 1 40 - 100 3/8" (10) | 20-70 No: 4 (5) 0-40 !

No: 8 (2,5) 1 0-12 No: 200 (0,074) 1 0-3

-Yeralt suyu drenaj sisteminde, ince ve kaba filtre malzemesi olarak Tablo-203-3 ve Tablo-203-4' de verilen gradasyona uygun doal malzeme (dere malzemesi vb) fltrasyon ve permeabilite kriterlerinin salanmas asndan geotekstil bohal krmataa gre daha uygun olup, tercih edilmelidir.

-Geotekstil bohal sistemde doal kaba filtre malzemesi yerine, krmata kullanlmas durumunda ise teknik bakmdan, krmatam keli yapda olmas nedeniyle kenetlenmenin fazla olmas, permeabilitenin dmesi ve keli krmata malzemenin geotekstile zarar vermesi gibi olumsuzluklar gznne alnmaldr.

-zellikle yksek plastisiteli kil olan blgelerde krmata drenaj sistemlerin tkanmasna kar geotekstilin kullanlmas halinde geotekstilin yrtlp hasar grmemesi iin geotekstil malzemesi zerine 20-30 cm kalnlnda dere malzemesi serilmeli veya dayanm yksek (Tip-B), olan geotekstil kullanlmaldr.

Drenaj amal geotekstil aadaki Tablo-203-7'de belirtilen artlar salayan, uniform kalnlk ve yzey dokusuna haiz, rgsz, polipropilen sl ilemden gemi geotekstil olacaktr.

Tablo-203-7 Drenaj Amal rgsz, Polipropilen Geotekstil zellikleri

DENEYLER BRM

ARTNAME LMTLER DENEY STANDARTI

TP-A TP-B

Kalnlk, 2 kPa basnta mm

1.5 - 2.5 EN 964

ekme Dayanm , N/ (MD/CD) | aH,m

10/11 20/25 EN ISO 10319

Kopma Uzamas |j %

50-70 50-70 |EN ISO 10319 Delinmeye Kar Dayanm || M (CBR Testi) | W

1700 3500 EN ISO 12236

Koni Drme Deneyi mm

25 10 EN 918

Edeer Gz Akl, O90 | mm 0.1 0.08 EN ISO 12956

Permeabilite, dzlemde jj VIHSO m/sn q | lt/m2s

0.09 90"

0.05 50

j EN ISO 11058

38

c) Aada Tablo-203-8 de gradasyonu verilen Kum ilte kullanlarak; kum iltenin ekonomik olmamas halinde, drenaj malzemesi ve zeminin dane boyutu dalmlarnn tesbiti ile filtrasyon ve permeabilite kriterlerini salayan ekonomik drenaj malzemesi kullanlarak, drenaj iltesi tekil edilir.

Tablo-203-8 Kum ilte Gradasyonu

Elek Akl (mm) J

Geen Malzeme % 'si

3/8" (9.5) 80 - 100 No: 8 (2.4) 5-50 No: 30 (0.61 0-20 No: 50 (0.3) 0-5

203.04 Yzeyde Gllerime Nedeniyle Oluan Tama Gc Zayf Zemin Geileri. Yeralt suyunun Olmamas Durumu:

Yeraltsuyu olmayan fakat yzey gllenmeleri nedeniyle oluan tama gc yetersizliklerini nlemek amacyla zayf zemin syrlr ve kazlarak atlan kesime Aada Tablo-203-9'da gradasyonu verilen "Serbest Drenaj Malzemesi" getirilir. Serbest drenaj malzemesi yzeyden itibaren dolgu tabannda 30-40 cm suyun iki tarafa gemesini salamak amacyla ykseltilir veya ev dibi geirimsiz kil ile kaplanr. Bu kesimde yol yapmnda kullanlan dolgu malzemesi granler nitelikli, geirimli ise, yzeyden itibaren dolgu tabannda serbest drenaj malzemesi kullanlmasna gerek yoktur.

Tablo-203-9 Serbest Drenaj Malzemesi Gradasyonu

Elek Akl (mm) ~zx Geen Malzeme %'si 3" (76) I 100 i 1 1/2" (38) + 70 -100

3/4" (19) -t 40 - 100 | 3/8" (9,5) 1 20-70

No: 4 (4,75) II 0-40 i No: 8 (2,38) ^^ 0-12

No: 200 (0,074) 0-3

203.05 Yarma Tabanlarnda ime zellii Olan Zayf Zemin Geileri.

Yarma tabannda ime zellii olan zemin olmas durumunda, zeminin ime yzdesi ve ime basnc laboratuvar deneyleriyle tayin edilir. Esnek styap yaplmas durumunda yol trafie aldktan sonra styapnn bozulmamas iin, ime nedeniyle oluacak deformasyon en fazla 5 cm olmaldr.

a) ime zellii olan zemin kalnl sondaj veya aratrma ukuru ile tespit edilir.

b) Elde edilen ime basnc ve ime yzdesi deerleri ve ien zemin kalnl kullanlarak, bu zeminin su almas durumunda ne kadar iecei tespit edilir.

39

c) imenin kabul edilebilir snrlar iinde kalmasna karlk gelen ime yzdesi iin gerekli, ime basnc bulunur

d) Hesaplanan yke gre styap tabanna getirilecek ime zellii olmayan malzeme kalnl belirlenir.

e) Su giriinin yol tabanna en fazla 1.5 m yaklamas salanarak, gerekli hallerde yarma evi dibine hendek drenaj yaplmaldr.

Zayf zemin geilerinde gerek yeraltsuyunun drenaj in drenaj tabakas tekilinde, gerekse yzey gllenmelerinden yolun etkilenmemesi iin iyiletirme tabakas oluturulmasnda, sistemin tm yol tabannda btn olarak almas salanmaldr.

Yeni yaplan yollarda, szkonusu drenaj veya iyiletirme tabakas, problemli kesimin tamamnda yaygn, ilte eklinde veya sistematik olarak, yolu enine kesecek ekilde uygulanabilir. Mevcut yollarn standardnn ykseltilmesi veya blnm yollara dntrlmesi durumunda, mevcut yol altnda bu tip bir drenaj veya iyiletirme tabakas olup olmad aratrlmal, var ise, yeni yaplan kesimle balants yaplmaldr. Yok ise; eski yol altnda aralkl kaz le sistemin btnl salanmal veya yeni iyiletirme tabakas tabannda yol dna eim verilerek eski yol altna suyun gitmesi engellenmelidir.

Mevcut yollarn iyiletirilmesi veya blnm yol haline getirilmesinde yol gvdesinin oluturulmas ekil-203-1' de gsterilmitir.

40

^^g^^^^tf '>:

Yeni iyiletirme tabakas

Mevcut iyiletirme tabakas

Yol Geniletilmesi

1 Yert yo. 1 I I l 1 I 1 1 1 1 t 1 1 1 1 1 1 1 1

Kaz sonras yeni iyiletirme tabakas

Eski yolun aralklarla kazlmas yol geniletilmesi

vrf^ffl/ff^

Eski yolun altna su giriinin engellenmesi

ekil-203-1 Mevcut Yollarn yiletirilmesi veya Blnm Yol Haline Getirilmesinde Yol Gvdesinin Oluturulmas

41

203.06 LER ZEMN YLETRME YNTEMLER

Zayf zeminin kalnlnn fazla olduu, s kaz, iyiletirme tabakas ile zlemeyen problemlerde; n ykleme, srarj, dey dren, enjeksiyon, geosentetik kullanm vb ileri zemin iyiletirme yntemleri tek bana veya s zemin iyiletirme teknikleri ile beraber kullanlacaktr.

leri zemin iyiletirme yntemlerinden uygulanacak yntemi belirlemeden nce, iyiletirilecek zayf zemin kalnl sondajlarla belirlenmeli, arazi (SPT, CPT vb) ve ileri laboratuvar deneyleri ( eksenli basn, konsolidasyon vb) ile zemin kayma dayanm ve oturma zelliklerinin belirlenmesi ve proje hazrlanmas gereklidir.

n Ykleme: Yapnn inasndan nce zeminin genellikle yayl toprak yk le yklenmesi.

Srarj: Zemine daimi olarak etkileyecek yap yk zerinde ekstra yk uygulanmas.

Kademeli Ykleme: Zeminin tayabilecei ykseklikte dolgunun aamal ina edilmesidir. Her aamada belirli dolgu ykseklii altnda zemin oturmalarnn tamamlanp kayma dayanm stenen deere ulamasndan sonra dolgunun proje kotuna ykseltilmesi olarak tanmlanmaktadr.

Bu yntemlerle yaplacak imalat srasnda oturma kolonlar ve plakalar yerletirilerek lmler alnmaldr.

203.06.01 Yaklam Dolgular Taban Zemininin Dey Bant Dren Yntemi le yiletirilmesi.

203.06.01.01 Tamm. Dolgularn taban zemininin iyiletirilmesi, oturmalarn hzlandrlmas amacyla uygulanan ileri zemin iyiletirme yntemlerinden birisi de dey bant dren yntemidir. Dey bant dren yntemi uygulama esaslar ve ilem sras aada verilmektedir.

203.06.01.02 Yapm artlan.

Dolgu taban zemini; bitkisel toprak syrmas yapldktan sonra enine su dearjna izin verecek ekilde minimum % 3 at eiminde verilecek ekilde hazrlanacaktr.

Hazrlanan dolgu taban zemini zerine kum ilte malzemesinin ilk 25 cm* lik tabakas getirilecek ve serilip sktrlacaktr.

Dey bant drenler aada belirtilen hususlara uyularak, serilen ilk kum ilte tabakas zerinde yerletirilecektir. Bant dren aplikasyon noktalar, projede belirtilen noktalardan 15 cm' den daha fazla amayacaktr.

Prefabrik sentetik bant drenler bir mandrel veya ceket yardmyla, yrtlmadan zemin ierisinde gerekli proje derinliine indirilecektir. Ancak arazide, skan tabakaya projede belirtilen derinlikten daha nce veya sonra rastlanmas durumlarnda, bant dren boylan Kontrol Mhendisinden izin alnarak revize edilecektir.

Bant yerletirme iin sabit yk ve sabit hz (min 15 cm/sn) seilecektir. Ancak zeminde Standart Penetrasyon Testi (SPT) N Deeri yksek tabakalarla karlaldnda vibrasyon etkisi kullanlabilecektir. Vibrasyon yetersiz kaldnda ndelgi yaplacaktr. ndelgi yaplmas durumunda, ndelgi derinliine kadar delik alr almaz tercihen bant yerletirilmeden nce alan kuyu iine kum ilte malzemesi zelliinde kum doldurulacaktr. ndelgi tercihen auger ile yaplacak ve SPT' N deeri yksek ndelgi gerektiren tabaka geildikten sonra burgu (auger) ile skabilir zeminde en fazla 60 cm ilerlenecektir.

42

Bant drenlerin deyden 6 cm/m den daha fazla sapmamas, yerletirme srasnda dey su terazisiyle kontrol edilerek salanacaktr.

Bantlarn yerletirilmesi srasnda zeminde rselenmenin en az olmasna zen gsterilecektir.

lerleme hi bir ekilde den arlk (ahmerdan) yntemiyle yaplmayacaktr.

Mandrel; bant dreni uygulama srasnda yrtlmaya, kesilmeye ve anmaya kar koruyacak ve gerekli derinlie inildikten sonra mandrel yukarya ekilecektir.

Mandrel kesit alan dikdrtgen veya ekenar drtgen olup, toplam boyda, kesit alan 80 cm2' yi gemeyecektir.

Mandrelin bal olduu ekipmann kapasitesi bant dren uygulamas iin yeterli olacaktr.

Bant dreni yerletirme ilemi tamamlandktan sonra daha nce yerletirilmi olan 25 cm lik kum iltenin kirlenme nedeni le artname dna kp kmad kontrol edilecek bu ilk tabaka ilte malzemesi kirletilerek artname dna km ise yenilenecektir, artname dna kmam ise ilk 25 cm' lik kum ilte zerinden itibaren, bant 20 cm daha yukardan kesilecek ve kum iltenin son 25 cm' lik tabakas serilecektir. Bu ilem sonucunda toplam kalnl 50 cm olan kirlenmemi (No.200 < % 3) kum ilte elde edilip edilmedii kontrol edilecektir.

Yol ekseninin aliymanda olmas durumunda; bant dren uygulamasnn her iki tarafnda kum iltenin tayaca sular toplayp dearj edecek yeterli kapasitede beton kaplamal kanallar ina edilecektir. Yol ekseninin kurpta olmas durumunda kanal deveri aa ynde tek tarafa yaplabilecektir.

203.06.02 Ayrma Amal Geotekstil Kullanm.

203.06.02.01 Tanm. Bu ksm; projecede belirtilen veya dare tarafndan gsterilen yerlerde, yol dolgusu altnda kullanlan ve farkl zellikteki iki zemini birbirinden ayrmak ve birbiri iine nfuz etmesini nlemek amacyla geotekstil kullanmn kapsar.

Ayrma amal geotekstilin birinci fonksiyonu ayrma olup kuvvetlendirme deildir. Geotekstller, zayf zeminlerin iyiletirilmesi ve kaplamasz yollarn tama glerinin artrlmas iin kullanldklar zaman geotekstilden istenen zellikler tabii zeminin mukavemet zelliklerine ve tatlarn dingil yklerine bal olup, bu ksm bu hususlar kapsamamaktadr.

203.06.02.02 Malzeme.

Ayrma amal olarak kullanlacak geotekstilde Tablo-203-10' da belirtilen mekanik ve hidrolik zellikler ile aada sralanan genel zellikler aranacaktr.

Ayrma amacyla kullanlacak geotekstilin tipi: altnda kullanlacaklar dolgunun ykseklii, trafik yk ve dolgu malzemesi ve taban zeminin zelikleri dikkate almarak belirlenecektir. Bu projelendirmede, kullanlacak geotekstilde aranan mekanik ve hidrolik zellikler tespit edilecek ve malzeme bu zellikleri salayacak ekilde Tablo-203-10'da verilen A, B, C tiplerinden birisi olarak seilecektir.

Projelendirmenin Mteahhit tarafndan yaplmas halinde hazrlanan proje dare tarafndan incelenecek ve uygun grlmesi durumunda onaylanacaktr.

43

Tablo- 203-10 Ayrma Amal rgsz Polipropilen Geotekstil Tipleri ve zellikleri

DENEYLER BRM

GEOTEKSTL TIPI DENEY STANDARTI

Kalnlk, 2 kPa basnta (min.) mm

1,8 2,5 EN 964

ekme Dayanm, (min.) (MD/CD) kN/m 12/14 20/25 24/30

EN ISO 10319

Kopma Uzamas 50-70 50-70 50-70 EN ISO 10319

Delinmeye Kar Dayanm, (min.) (CBR Testi)

N 2300 3500 4500 EN ISO 12236

Koni Drme Deneyi, (min.) mm 22 10 EN 918

Edeer Gz Akl, (min.)

O90 0,08 0,08 0,08 EN ISO 12956

Permeabilite, dzlemde VIH30

q m/sn lt/m2s

0,08 80

0,05 50

0,04 40

EN ISO 11058

Geotekstil "rgsz (Non woven), uniform kalnlk ve yzey dokusuna haiz, polipropilen sl ilemden gemi geotekstil olacaktr.

Geotekstiller ultraviyole nlarna kar kuvvetlendirilmi, eskimeye, rmeye, zclere, zeminden oluan herhangi bir kimyasal reaksiyona kar dayankl olmaldr. Ayrca, asit, alkali, bakteri ve dier mikroorganizmalara kar da dayankl olmaldr.

Geotekstilin mukavemet karakteristikleri zerine, slanmann olumsuz bir etkisi olmamaldr.

Geotekstiller kolay tanabilir ve serilebilir olmaldr. Tama ve depolama srasnda geotekstil rulolar herhangi bir hasar nleyecek ekilde paketlenmi olmaldr. Her geotekstilin rulosu etiketlenmesi ve kalite kontrolnde rnn tanmlanmas iin iaretlenmelidir.

Geotekstiller PH deeri 2-13 arasndaki kimyasal maddelere kar mukavemetli olmaldr.

Geotekstulerin hemen kullanlmas halinde UV (Ultraviyole) nlarna kar mukavemet art aranmayacaktr. Iktan zarara uramayan hassas geotekstulerin zeri retimden yerletirme safhasna kadar almamaldr. Yerletirme srasnda geerli olarak a maruz kalma sresi 5 saati gememelidir.

203.06.02.03 Standart Deney Metotlar.

Geotekstiller Avrupa Standartlar (EN) 'de belirtilen esaslara gre deneye tabii tutulacaktr. Burada belirtilmemi herhangi bir deney standard, firmann teklifi ve darenin uygun grmesi halinde kullanlabilir. Yeni deney standartlarnn kullanlmas halinde artname limitleri, sz

44

konusu yeni standartlara gre deerlendirilecektir. Teklif edilen yeni deney standartlarnn darece uygun grlmemesi halinde firma bu artnamede esas kabul edilen deney standartlarna uymak zorundadr.

Kullanlacak ayrma amal geotekstilin kalite kontrolnn yaplmas amacyla satn alnan toplam geotekstil rulo saysna gre belirlenen saydaki rulo, deney amacyla ayrlacak ve bu rulolarn her birinden 5 adet numune alnarak en zayf ynnde deneylere tabi tutulacaktr. Laboratuar deney sonularna gre her rulodan alman 5 adet deney numunesinin sonular ortalamas artname Limitlerini salyorsa o partideki geotekstiller kabul edilecektir. artname Limitlerini salamayan rulonun bulunmas halinde ikinci defa numune rulo seimi yaplarak ilem tekrarlanacaktr. Deney sonulan ortalamas artname limitlerini salyor ise o partideki geotekstil kabul edilecek artname limitlerini salamyor ise reddedilecektir.

dare; geotekstil malzeme numunelerini Mteahhit adna ve masraflar Mteahhite karlanmak zere tercihen akredite olmu bir laboratuarda n denemelere tabi tutarak test edebilecektir. Ayrca dare, uygulama srasnda da kullanlan geotekstilden numune alarak, tercihen akredite olmu bir laboratuarda gerekli grd deneyleri yaptrabilecektir.

Ayrma amal rgsz Tip geotekstillerin kalite kontrolnn tespiti amacyla uygulanacak deney standartlar Tablo-203-lO'da belirtilmitir.

203.06.02.04 Yapm artlan.

203.06.02.04.01 Yzeyin Hazrlanmas.

Geotekstilin yerletirilecei zeminin mukavemeti dikkate alnmakszn zeminin zeri aa ve allardan temizlenecek, yeterli dzgnlk salanarak silind