Tedarik Zinciri Yönetimi Uygulamalı Referans Modelinse.com.tr/user_files/files/Tedarik_Zinciri_Yonetimi.pdf · Tedarik Zinciri Yönetimi: Uygulamalı Referans Modeli Sayfa 3 Proses

Tedarik Zinciri Yönetimi: Uygulamalı Referans Modeli Sayfa 1

Tedarik Zinciri Yönetimi

Uygulamalı Referans Modeli

PLANLAMA TEDARİK ÜRETİM TESLİM İADE

MO

DEL

E G

ENEL

BA

KIŞ


Tedarik Zinciri Yönetimi

Uygulamalı Referans Modeli

İçin

de

kile

r

İÇİNDEKİLER Bölüm 1

Proses Referans Modeli Nedir?

Bölüm 2

Modelin Kapsamı ve Yapısı

Bölüm 3

Modelin Uygulanması

o Kurgulanabilirlik Konsepti

o Modeli Kullanarak Modelleme

o İçerik Yönetimi

o Coğrafik Harita

o İp (Thread) Grafiği

o Proses Modelleri

Tedarik Zinciri Modeli; modern anlamda tedarik zinciri yönetim

sistemleri ve uygulamalarını kullanmak ve mevcut uygulamalarını

daha ileri taşımak isteyen tüm şirket ve organizasyonlara rehber

olabilecek bir üründür.

Modelin içeriği uygulamada uzun yıllardır kullanılıyor olmakla

birlikte; prosesler ve ölçütler en iyi uygulamalar ile desteklenir.

Teknolojinin tedarik zincirinde rol alan taraflar arasında iletişimini

güçlendirecek, tedarik zinciri yönetimi ve ilgili tedarik zinciri

geliştirme aktivitelerinin etkinliğini arttıracak bütünleşik yapıyı

destekleyecek bir omurgasının olması gerektiği de önemlidir.

Etkili bir tedarik zinciri yönetimi disiplinler arası bilgi ve tecrübe

aktarımı gerekli kılar. Tedarik Zinciri Yönetiminde ERP

uygulamaları ve bechmark süreçleri kritiktir.


Proses Referans Modeli Nedir?

Bölüm

Bir

Proses referans modelleri; iş proseslerinin yeniden yapılandırılması, kıyaslama

(benchmarking) ve proses ölçümü gibi belli başlı kavramların, birimler arası

koordinasyonu sağlamaya imkan verecek şekilde entegrasyonunu sağlar.

Prosesin mevcut

(as-is) durumunun

belirlenerek

gelecekte olması

istenen (to-be)

durumunun ortaya

çıkarılması.

Benzer işletmelerin

operasyonel

performansını

rakamlara dökerek

ait olunan sınıfın

en iyi sonuçlarını

baz ve hedef alacak

iç hedeflerin

belirlenmesi.

Ait olunan sınıfın

en iyi

performansını

gerçekleştirmeye

imkan tanıyacak

yönetim

uygulamaları ve

yazılım

çözümlerinin

tanımlanması.

Prosesin mevcut (as-is) durumunun belirlenerek

gelecekte olması istenen (to-be) durumunun

ortaya çıkarılması.

Benzer işletmelerin operasyonel performansını

rakamlara dökerek ait olunan sınıfın en iyi

sonuçlarını baz ve hedef alacak iç hedeflerin

belirlenmesi.

Ait olunan sınıfın en iyi performansını

gerçekleştirmeye imkan tanıyacak yönetim

uygulamaları ve yazılım çözümlerinin

tanımlanması.

İş Proseslerinin

Yeniden

Yapılandırılması

Kıyaslama

(Benchmarking)

En İyi

Uygulamalar

Analizi

Proses Referans Modeli


Bir Proses Referans Modelinde Bulunanlar:

Yönetim Proseslerinin standart tanımı,

Standart prosesler arasındaki ilişkilerin yapısı,

Proses performansını ölçmek için standart ölçütler (kriterler),

Sınıfının en iyi performansını sağlayacak yönetim uygulamaları,

Özellikler ve fonksyonelliğin standart uyumu.

Karmaşık Bir Yönetim Prosesi, Standart Proses

Referans Modeli Şekline İndirgendiğinde

(sadeleştirildiğinde):

Rekabet avantajı sağlamak için kararlı bir adım atılması,

Belirsizliğe yer vermeyecek şekilde tanımlama ve iletişim,

Ölçüm, yönetim ve kontrol,

Düzenlemeler ve özel amaçlara uygun yeniden düzenlemeler mümkün olmaktadır.

Proses Referans Modeli, Yönetimin

Elinde Güçlü Bir Araç Olmaktadır.


Modelin Yapısı ve Kapsamı

Bölüm

İKİ

MODEL aşağıdaki tüm hususları içermektedir:

Siparişin girişinden faturanın ödenmesine kadarki tüm müşteri etkileşimleri (işlemleri),

Tedarikçinizin tedarikçisinden, müşterinizin müşterisine kadar, malzeme, ticari mal, yedek

parça, seri üretim, yazılım vb. dahil olacak şekilde fiziksel malzeme ve hizmeti içeren tüm ürün

işlemleri,

Toplam talep anlayışından, tüm taleplerin teker teker yerine getirilmesi tamamlanana kadar

olan tüm pazar işlemleri.

Tedarikçinin Tedarikçi Şirketiniz Müşteri Müşterinin

Tedarikçisi (Dahili veya Harici) (Dahili veya Harici) Müşterisi

Herhangi bir modelin sınırları itinayla tanımlanmalıdır:

“Tedarikçinizin tedarikçisinden, müşterinizin müşterisine kadar!”

Üretim Teslim Temin

İade İade

Ürt Tsl Tmn

İade İade

Ürt Tsl Tmn

İad İad

Tmn

İade

Tsl

İad

Plan Plan

Plan


Model aşağıdaki gibi tüm iş proses veya aktivitelerini tanımlama

eğiliminde değildir:

o Satış ve Pazarlama (Talep Yaratma)

o Araştırma ve teknoloji geliştirme

o Ürün Geliştirme

o Dağıtım sonrası müşteri desteğinin bazı unsurları.

Ürün Geliştirme gibi modelin kapsamında olmayan proseslere bağlantılar yapılabilir ve bazıları

da Modelde belirtilebilir.

Model aşağıdaki hususları göz önünde bulundurmakla birlikte detaylı

olarak ele almaz:

o Eğitim,

o Kalite,

o Bilişim Teknolojileri (IT),

o Yönetim (Tedarik Zinciri Yönetimi hariç)


Modelinin Kapsamı

MODEL, 5 Belirgin Yönetim Prosesi Üzerine Kurulmuştur:

Arz/Talep Planlama ve Yönetimi

o Kaynaklarla ihtiyaçları dengeleyerek iade de dahil olmak üzere temin, üretim, teslim

süreçlerinin yerine getirilmesini içerecek şekilde tüm tedarik zinciri için planların

belirlenmesi ve koordinasyonunun gerçekleştirilmesi.

o İş yönetmelikleri, tedarik zinciri performansı, veri toplama, stok, sabit kıymetler,

nakliye, planlama konfigürasyonu, kanuni gereklilikler ve uygulamalar ile tedarik

zinciri risklerinin yönetimi.

o Tedarik Zinciri birim planının mali plana paralelliğinin sağlanması.

Stoklu, Siparişe Göre Üretilmiş, Siparişe Göre Tasarlanarak

Üretilmiş Ürünlerin Temini

o Teslimatın (Dağıtımın) planlanması; ürünlerin alınması, kontrolü, transferi ve

tedarikçi ödemelerinin teyidi.

o Siparişe göre tasarlanarak üretilmiş olanların dışındaki önceden belirlenmemiş

ürünlerde özelliklerin belirlenerek temin (tedarik) kaynağının seçilmesi.

o İş Yönetmeliklerinin yönetimi, tedarikçi performansının belirlenmesi ve verilerin

toplanması.

o Stok, sabit kıymetler, gelen ürün, tedarikçi ağı, ithalat/ihracat gereklilikleri, tedarikçi

sözleşmeleri ve tedarik zinciri temin risklerinin yönetimi.

Stok için, Siparişe Göre ve Siparişe Göre Tasarlanmış Üretimin

Gerçekleştirilmesi

o Üretim aktiviteleri, ürünün belirlenmesi, üretim ve testi, paketleme, ürünün

sınıflandırılması, ve teslime (dağıtıma) hazırlanmasının programlanması. Doğanın

korunması ile ilgili olarak bugün, üretimdeki atıkların uzaklaştırılması için özel olarak

geliştirilmiş prosesler vardır.

PLAN

TEMİN

ÜRETİM


o Siparişe göre tasarlanacak ürünler için tasarımın tamamlanması, yönetmelik,

performans, veri, yarı mamül, ekipman ve tesisler, nakliye, üretim ağı, üretimle ilgili

kanuni yükümlülükler ve tedarik zinciri üretim risklerinin yönetimi.

Stoklu, Siparişe Göre Üretilmiş, Siparişe Göre Tasarlanarak

Üretilmiş Ürünler için Sipariş, Depo, Nakliye ve Kurulumun

Yönetimi o Müşterinin taleplerinin alınmasından sevkiyatın planlanarak nakliyecinin seçilmesine

kadar olan tüm sipariş yönetimi aşamaları.

o Ürünlerin alınmasından yüklenmesi ve sevkiyatına kadar olan depo yönetimi.

o Gerek olması durumunda ürünlerin müşterinin şantiyesinde teslim alınıp kontrol

edilerek kurulumu.

o Müşteriye fatura kesilmesi.

o Teslimle ilgili yönetmelik, performans, bilgi, bitmiş ürün stokları, sabit kıymetler,

nakliye, ürün kullanım süresi, ithalat/ihracat gereklilikleri ve tedarik zinciri dağıtım

risklerinin yönetimi.

Hammaddelerin İadesi ve Bitmiş Ürünlerin İade Makbuzları o İade edilen kusurlu ürünlerin temininden itibaren tüm aşamalardaki ürün durumunun

belirlenmesi, kayıtlarının tutulması, ürün iade yetkilendirmesi talebi, ürün

sevkiyatının programlanması, kusurlu ürünün iadesi, teslimi onaylanmış ürünlerin

iadesi, iade makbuzlarının programlanması, ürünün alınması ve kusurlu ürünün

transferi.

o İadelerin temininden itibaren tüm bakım, tamir ve revizyon aşamaları – ürün

durumunun belirlenmesi, kayıtların tutulması, ürün iade yetkilendirme talebi, ürün

sevkiyatının ve tamir-bakım-revizyon ürününün iadesinin programlanması ve teslim,

onaylanmış ürün iadesi, iade makbuzunun programlanması, ürünün teslim alınması,

tamir-bakım-revizyon ürününün transferi.

o Fazla ürünlerin temininden itibaren tüm iade aşamaları - ürün durumunun

belirlenmesi, kayıtların tutulması, ürün iade yetkilendirme talebi, ürün sevkiyatının ve

fazla ürünün iadesinin programlanması ve teslim, onaylanmış ürün iadesi, iade

makbuzunun programlanması, ürünün teslim alınması, fazla ürünün transferi.

o İade yönetmelikleri, performans, veri toplama, iade stokları, sabit kıymetler, nakliye,

ağ konfigürasyonu, kanuni gereklilik ve uygulamalar, tedarik zinciri iade risklerinin

yönetimi.

TESLİM

İADE


Proses Referans Modeli, Klasik Proses

Analiz Modellerinden Farklıdır

Proses Analiz Modelleri, proses unsurlarından sadece belirli bir

konfigürasyonu yansıtacak şekilde geliştirilmişlerdir.

Seviye İçerik:

1

2

3

4

Proses Tipi

Proses

Kategorisi

Proses

Kategorisi

Proses Unsuru

Proses Unsuru

Aktiviteler

Aktiviteler

Dengeli bir yatay

(çapraz proses)ve dikey

(hiyerarşik) bakış

sunar.

(Yeniden)

düzenlenebilecek

şekilde tasarlanmıştır.

Benzer bir prosesin

birçok farklı

konfigürasyonunu

temsil etmek için

kullanılır.

Hiyerarşik Proses

Modellerini bir araya

getirir.


Modelde Üç Seviyeli Proses Detayı

Mevcuttur

Seviye

Ted

arik

Zin

ciri

Op

era

syo

nla

rı R

efe

ran

s M

od

eli

# Tanım Şematik Açıklama

1

Üst Düzey (Proses Tipleri)

Seviye 1, TZ operasyon referans modelinin kapsamını ve içeriğini tanımlar. Burada temel rekabet performans hedefleri belirlenir.

2

Konfigürasyon Seviyesi (Proses Kategorileri)

Bir firmanın TZ, çekirdek proses kategorilerinden 2. Seviyede “siparişe göre yapılandırılmış” olabilir. Firmalar operasyon stratejilerini, TZ için seçtikleri yapılanmaya göre gerçekleştirir.

3

Proses Unsuru Seviyesi (Proseslerin Analizi)

3. seviye, bir firmanın seçtiği pazarlarda rekabet gücünü tanımlar ve şunları içerir: * proses faktörleri tanımlamaları, * proses faktörleri girdi ve çıktıları, * proses performans ölçütleri, nitelikleri ve tanımları, * En iyi uygulamaların tanımları. Firmalar operasyon stratejilerinin ince ayarlarını Seviye 3’te yaparlar.

Kapsam dışı

4

Uygulama Seviyesi (Proses Unsurlarının Analizi)

Firmalar bu seviyede kendi organizasyon-larına özel TZ yönetimi gerçekleştirirler. Seviye 4 ve bunun altı, rekabet gücü kazanmak ve değişen iş koşullarına adapte olabilmek için spesifik uygulamaları tanımlar.

Plan

Tm

Ür

Ts

İade İade

P1.1: T.Z. gerekliliklerinin, önceliklerinin belirlenmesi.

P1.2: T.Z. kaynaklarının teşhisi, belirlenmesi, toplanması,

P1.3: T.Z. ihtiyaç ve kaynaklarının dengelenmesi

P1.4: T.Z. planlarının oluşturulması ve bildirilmesi


Proses Kategorileri

Bir Model prosesi ve bir proses tipi arasındaki ilişkiyle tanımlanır.

Uygulamada, Model konfigürasyon kılavuzundan kendi tedarik zinciri yapılanmalarına uygun proses

kategorileri seçilir.

Seviye 1 Proses Tanımları

Model, 5 temel yönetim prosesi üzerine kurulmuştur.

Model Prosesi Açıklamalar

Plan Temin, üretim, dağıtım gereksinimlerini en iyi karşılayacak şekilde aksiyon planı geliştirerek toplam arz ve talebi dengeleyen prosesler.

Temin Planlanan veya gerçek talebi karşılamak için mal ve hizmetlerin alınmasıyla ilgili prosesler.

Üretim Planlanan veya gerçek talebi karşılamak için ürünün bitmiş hale dönüşmesiyle ilgili prosesler.

Teslim Özellikle talep, nakliye ve dağıtım yönetimini içerecek şekilde, planlanan veya gerçek talebi karşılamak için bitmiş ürün ve hizmet sağlanmasıyla ilgili prosesler.

İade Herhangi bir sebeple geri gönderilen ürünlerin alınması veya geri gönderilmesi ile ilgili prosesler. Bu prosesler teslim sonrası müşteri desteğine uzanmaktadır.

Model Konfigürasyon Kılavuzu

Proses

Tipi

Plan

Uygulama

Kontrol

P1

EP

P2

S1-S3

ES

P3

M1-M3

EM

P4

D1-D4

ED

P5

S/DR1 –

S/DR3

ER

Proses

Kate-

gorisi

Plan Temin Üretim

Teslim İade

MODEL Prosesi


Seviye 2’de, Her Proses Tip Olarak Daha Detaylı Tanımlanabilir:

Model Proses Tipi Özellikleri

Planlama

Beklenen kaynakların, beklenen talep gereksinimlerini karşılamasını sağlayan prosestir. Planlama prosesleri:

Toplam “Arz/Talep”i dengeler

(Genellikle) düzenli, periyodik aralıklarla gerçekleşir.

Uygun planlama öngörüleriyle hareket eder.

Tedarik Zinciri tepki süresine katkıda bulunabilir.

Uygulama

Planlanan veya gerçek talep tarafından tetiklenen, fiziki malların durumunu değiştiren prosestir.

Genellikle şunları içerir: 1. Programlama, sıralama 2. Ürünün dönüştürülmesi ve/veya 3. Ürünün bir sonraki sürece taşınması

Siparişin tamamlanma döngü süresine etki edebilir.

Kontrol Planlama ve uygulama süreçlerinin dayandığı bilgi ve ilişkileri sağlayan, hazırlayan veya yöneten prosestir.

Her uygulama prosesinde, müşteri siparişlerini temsil eden ve karşılayan 3 farklı durum söz konusudur. İlgili ürün

veya hizmet tiplerini destekleyen farklı tedarik zinciri stratejileri vardır. Bu kategoriler aynı zamanda plan ve iade

proseslerini de etkiler.

Stoklu Ürün (S1, M1, D1)

Stok odaklıdır. (Plan)

Standart malzeme talepleri

Yüksek hizmet seviyesi, düşük geri dönüş

Örnek: Raftan alınan bir perakende klima.

Siparişe Göre Üretilen (S2, M2, D2)

Müşteri siparişi odaklıdır.

Ayarlanabilir malzemeler

Daha uzun geri dönüş zamanı

Örnek: Distribütör tarafından sipariş edilen özel renk ve özellik kombinasyonlarıyla üretilen bir araba.

Siparişe Göre Tasarlanan (S3, M3, D3, D4)

Müşteri gereksinimleri odaklıdır.

Yeni malzeme temini gerekir

En uzun teslim süresi, düşük hizmet seviyesi

Örnek: Özel malzeme ve özel bir tasarım kullanılarak, bir mimar ve bir mühendisin sizin için yeni bir mutfak

yaratması.


Model (Seviye-2)

PLAN

P1 Tedarik Zinciri Planı

P2 Temin Planı P3 Üretim Planı P4 Teslim Planı P5 İade Planı

TEMİN S1 Stoklu Ürün T.

ÜRETİM

TESLİM

S2 Siparişe Göre Ü.T.

S3 S.G.Tasarlanmış Ü.T.

M1 Stoğa Göre Ü.

M2 Siparişe Göre Ü.

M3 S.G.Tasarlanmış Ü.

D1 Stoklu Ürün T.

D2 Siparişli Ürün T.

D3 S.G.Tasarlanmış Ü.T.

D4 Perakende Ürün T.

TEMİN İADESİ

SR1 Kusurlu Ürün

İadesi

SR2 Tamir Bakım

Operasyonu (MRO)

Ürün İadesi

SR3 Fazla Ürün İadesi

TESLİM İADESİ

SR1 Kusurlu Ürün

İadesi

SR2 Tamir Bakım

Operasyonu (MRO)

Ürün İadesi

SR3 Fazla Ürün İadesi

Ted

arik

çile

r

Mü

şte

rile

r


Model (Seviye-3)

Seviye 2’deki tüm proses kategorileri için

detaylı proses faktörleri bilgisini sunar.

S1 Stoklu Ürün Temini

S1.2 Detay

Proses akışı

Girdi ve çıktılar

Girdilerin Temini

Çıktıların varış noktası

S1.1 Ürün Teslim

Programlanması

S1.2 Ürünün Alınması S1.3 Ürün Kontrolü S1.4 Ürün Transferi S1.5 Tedarikçi

Ödemesi Onayı

Programlanmış

Makbuzlar

Makbuz

Doğrulama

Makbuz

Doğrulama

Transfer

Ed. Ürün

*Ürün -

Tedarikçi

*Kusurlu Ürünler – DR1.4’ten: DR1 “Kusurlu İade Teslimi”ndeki

Kusurlu Ürünün Transferi

*Tamir- Bakım Operasyonu (MRO) Ürünleri – DR2.4’ten:

DR2“MRO Ürünü İade Teslimi”ndeki MRO Ürününün Transferi

*Fazla Ürünler- DR3.4’ten: DR3 “Fazla Ürün İade Teslimi”ndeki

Fazla Ürünün Transferi

Makbuz Doğrulama

*ES.2’ye: Teminin Sağlanmasında (ES) Tedarikçi Performans Değerlendirmesi

*ES.1’e: Teminin Sağlanmasında (ES) Temin İş Kurallarının (Normlarının) Yönetimi

*ES.6’ya: Teminin Sağlanmasında (ES) Gelen Ürün Yönetimi

*ED.8’e: Teslimin Sağlanmasında (ED) İhracat/İthalat Gereksinimlerinin Yönetimi

*ES.8’e: Teminin Sağlanmasında (ES) İhracat/İthalat Gereksinimlerinin Yönetimi


Modelinin Yapısı

Modelin başından sonuna standart bir notasyon kullanılmıştır:

P : Planlama

S : Temin

M : Üretim

D : Teslim (Dağıtım)

R : İade

SR : Temin İadesi (Satın Alınan Ürünlerin İadesi)

DR : Teslim İadesi (Müşteriden Alınan İade Ürünler)

Örneğin; “EP”de olduğu gibi başa “E” geliyorsa, bu planlama veya gerçekleştirmeyle ilgili bir kontrol

prosesidir. (EP: Planlama Kontrol) Seviye 1’deki tüm proseslerin ilgili kontrol prosesleri vardır.

Proses detayını gösteren şekilde de belirtildiği gibi modelde 3 seviyeli bir hiyerarşi vardır. Burada S1.2

için detaylı bir iş akış örneği bulunmaktadır. S1.2 seviye 3 proses faktörünü gösteren bir notasyondur. Bu

durumda bu bir temin faktörüdür (S: Seviye 1 Temin) ve stoklu ürün teminiyle ilgilidir (S1: Seviye 2 Stoklu

Ürün Temini) ve ürün alımına özeldir (S1.2: Seviye 3 Alınan Ürün Stoklu Ürün Temini). Diğer S1 prosesleri

burada seviye 2’ye kadar gösterilmiş olmalarına rağmen seviye 3 detayı sadece S1.2 için gösterilmiştir.


Örnekler

Model Seviye 3 Standart Proses Faktörleri Tanımı, Performans Proses Tablosu

Ürün Teslimlerinin Programlanması

Mevcut bir sözleşme veya satın alma siparişine istinaden bir ürünün münferit teslimlerinin

gerçekleştirilmesinin programlanması ve yönetimi. Ürünlerin serbest bırakılmaları için koşullar detaylı

temin planına (veya diğer tiplerdeki ürün çekme sistemlerine) göre belirlenir.

Performans Özellikleri Ölçüt

Tedarik Zinciri Güvenilirliği Tedarikçinin temrinindeki değişiklik yüzdesi

Tedarik Zinciri Hassasiyeti Değişikliklere tepki verme ortalama süresi, Tasarım değişiklikleri için ortalama gün sayısı, Ürün teslim sürelerinin programlanması, Program değişiklikleri için ortalama gün sayısı.

Tedarik Zinciri Çevikliği Tanımlanmamış

Tedarik Zinciri Maliyetleri Programlanmış ürün teslimlerinin maliyeti, Sevkiyat başına miktar.

Tedarik Zinciri Varlık Yönetimi Tanımlanmamış

En İyi Uygulamalar Açıklama

Toplu Teslim Mümkünse farklı ürünlerin toplu tesliminin tek bir sevkiyatla gerçekleştirilmesi

Seyrek Ürün Teslimi Ürün ihtiyaçlarını hassasiyetle belirleyerek sık sevkiyat ihtiyacının minimize edilmesi

Tedarikçilere ürün teslimi ihtiyacını bildirmede mekanik (Kanban) çekme uyarıları kullanılır

Elektronik Kanban desteği

Dış tedarikçi sistemlerine arayüz programlanarak tedarikçi tarafından yönetilen stoklar

VMI (Tedarikçi Yönetimli Envanter) anlaşmaları, tedarikçilerin stokları yönetmesine izin verir.

Çevrim zaman ve maliyetlerini azaltmak için EDI işlemlerini kullanmak

830, 850, 856 ve 862 işlemleri için EDI (Elektronik Veri Değişimi) arayüzü

Temin ve üretim prosesleri arasında güçlü bir senkronizasyon oluşmasına imkan verecek gelişmiş sevkiyat bildirimi

Dış tedarikçi sistemlerine arayüz programlayarak açık sipariş desteği

Kritik kalemlerin bulunurluğunu arttırırken, varlıkların ve döngü zamanının azaltılmasında kullanılan sevk anlaşmaları

Stok Sevkiyat Yönetimi

S1.1


Şirket İçindeki Tedarik Zinciri Yönetimi

Uygulamaları Seviye 4’te (ve aşağısında)

Gerçekleşir:

D1.1: Proses talep ve teklif

D1.2: Siparişin alınması, girilmesi ve onayı

D1.3: Siparişin konsolidasyonu

D1.4: Stok rezervi ve teslim tarihinin belirlenmesi

D1.5: Yükleme

D1.6: Sevkiyat güzergahının belirlenmesi

D1.7: Nakliyeci seçimi ve sevkiyatın fiyatlandırılması

D1.8: Ürünün temin veya üretimden alınması

D1.9: Ürünün toplanması

D1.10: Ürünün paketlenmesi

D1.11: Yükleme ve sevk dökümanlarının hazırlanması

D1.12: Ürün sevkiyatı

D1.13: Ürün kurulumu

D1.14: Ürünün müşteri tarafından teslim alınarak kontrolü

D1.15: Fatura

D1.7

D1.6

D1.5

D1.4

D1.3

D1.2

D1.1

Teminden

veya

Üretimden

D1.8

D1.9

D1.10

D1.11

D1 Stoklu

Ürün Teslimi

D1.12

D1.13

D1.14

D1.15


Görevler

Seviye 4

Seviye 5 Aktiviteler

Seviye 6

Proses Faktörü – D1.2

Siparişin

Alınması

Siparişin

Girilmesi

Kredi

Kontrolü

Kredi

Kontrolü

Görev – D1.2.3

Kredi Ekranına

Erişim

Kredi Uyg.

Kontrolü

Siparişin

Temizlenmesi

Muhasebeye

Danışma

Sonuçların Müşteriyle

Paylaşılması

1 Muhasebedeki müşteri temsilcisine danışma

2 Müşteri geçmişinin incelenmesi

3 Gerekiyorsa muhasebedeki temsilcinin ilave kredi

onayı için satış müdürüne danışması

4a Muhasebe temsilcisinin kredi işlemini kapaması

4a Muhasebe temsilcisinin kredi telebini reddi.

Seviye 3’ün altında her

proses faktörü, klasik

hiyerarşik proses

bileşenleriyle tanımlanır.


Performans Özellikleri ve seviye 1 Stratejik Ölçütleri

Seviye 1 stratejik ölçütleri, temel, yüksek seviyeli ölçülerdir ve MODEL prosesleriyle çakışabilir. Seviye 1

ölçütlerinin Model Seviye 1 prosesleriyle (Plan, Temin, Üretim, Teslim, İade) bağlantılı olması şart değildir.

Seviye 1 Ölçütleri

Performans Özellikleri

Müşteriyle İlgili Dahili

Güvenilirlik Hassasiyet Çeviklik Maliyet Varlıklar

Siparişin Eksiksiz Tamamlanması (RL.1.1) √

Siparişin Tamamlanma Süresi (RS.1.1) √

Üst Tedarik Zinciri Esnekliği (AG.1.1) √

Üst Tedarik Zinciri Adaptasyonu (AG.1.2) √

Alt Tedarik Zinciri Adaptasyonu (AG.1.3) √

Tedarik Zinciri Yönetim Maliyetleri (CO.1.1) √

Satılan Malın Maliyeti (CO.1.2) √

Nakit Döngü Süresi (AM.1.1) √

Tedarik Zinciri Sabit Kıymet Geliri (AM.1.2) √

İşletme Sermayesi Geliri (AM.1.3) √

Ölçütler, performans özelliklerine göre kullanılmaktadır. Seviye 1 Stratejik Ölçütleri, bunları uygulayan

kuruluşların, rekabetçi hedef pazarlarda hedefledikleri konumlandırma konusunda ne kadar başarılı

olduklarını ölçebilir. Proses faktörleri gibi modeldeki birçok ölçüt de hiyerarşiktir. Seviye 1 ölçütleri daha alt

seviyedeki hesaplardan türetilmiştir ve MODEL proseslerini çok yönlü olarak etkileyebilecek temel, yüksek

seviyeli ölçütlerdir. Daha düşük seviyelerdeki (Seviye 2 ve 3) hesaplamalar genellikle proseslerin daha dar

kapsamlı alt kümeleriyle bağıntılıdır. Seviye 1 ölçütleriyle bağıntılı seviye 2 ve 3 ölçütleri, ölçüler

bölümünde, “Ölçü Hiyerarşisi” kısmında yer almaktadır. Seviye 1’de olmayan ve plana göre performans

varyasyonlarının tespitinde kullanılan diğer ölçütler, açıklamaları ile ölçüler bölümünde belirtilmiştir.

Model ölçütleri performans özellikleriyle birlikte kullanılır. Performans özellikleri, tedarik zincirinin, rakip

stratejilerle diğer tedarik zincirlerine karşı analizini ve değerlendirilmesini sağlayan unsurlardır. Nasıl

kereste gibi bir fiziksel nesneyi tanımlarken yükseklik, genişlik, derinlik vb standart unsurlar kullanılıyorsa

tedarik zinciri için de standart unsurların tanımlanması gerekmektedir. Bu unsurlar olmazsa düşük maliyet

odaklı bir kuruluş ile güven ve performans konularında rekabet etmeyi seçen bir kuruluşun kıyaslanması son

derece zordur.


Modelde ölçüt kodlama sunulmuştur. Bu, tanımlamayı kolaylaştıracak, birbirine benzer ölçütlerin

karıştırılmasına engel olacaktır ve ölçütlerin performans özellikleri esasına dayandığı için özellikle kıyaslama

(benchmarking) yapmada son derece kullanışlıdır.

Ölçütler “XX.y.z” formatındadır. Burada XX; performans özellikleridir. Olası XX değerleri;

RL: Güvenilirlik

RS: Hassasiyet

AG: Çeviklik

CO: Maliyet

AM: Varlık (Kıymet) Yönetimi

y: ölçüt seviyesi

z: özgün bir sayı.

Örnekler: “Siparişi eksiksiz olarak yerine getirmek” için kod: RL.1.1’dir. Buradan Siparişi eksiksiz olarak

yerine getirmenin stratejik (seviye 1) güvenilirlik ölçütü olduğu anlaşılır. Seviye 2 (tanı ölçütü) için

RL.2.4:Kusursuz Durum örneği verilebilir. Seviye 3 tanı ölçütleri de aynı şekilde alfabetik sıralamaya göre

numara verilerek kodlanmıştır. Gelecekteki yeni ölçüt eklemeleri de basit bir şekilde sıra takip etmek

koşuluyla oluşturulacaktır. Seviye 3 (tanı ölçütü) için de CO.3.141: Direkt Malzeme Maliyeti örnek olarak

verilebilir.


Modelinin Uygulanması

Bölüm

ÜÇ

“Yapılandırılabilirlik” Kavramı

Bir tedarik zincirinin yapılandırılması şu şekildedir:

Plan bilgi kaynakları ve toplanma seviyeleri

Temin lokasyonlar ve ürünler

Üretim üretim yeri ve yöntemleri

Teslim kanallar, stok yerleşimi, ürünler

İade lokasyonlar ve yöntemler

Model, tedarik zinciri konfigürasyonunun (yapılandırılmasının) yönetim proses ve uygulamalarına etkisini çok net bir şekilde

yansıtmalıdır.

Her temel tedarik zinciri; “temin, üretim, teslim”in gerçekleştirilme

proseslerinin bir zinciridir.

Yapılandırılabilirlik

Plan Plan Plan Plan

Müşteri ve Tedarikçi Müşteri ve Tedarikçi Müşteri ve Tedarikçi

2 gerçekleşen 2 prosesin (temin-üretim-teslim) her kesişimi tedarik zincirinde bir “link”tir.

Gerçekleşen prosesler, malzeme ve/veya ürünlerin dönüşümünü veya nakliyesini sağlar.

Her proses, bir önceki prosesin müşterisi ve bir sonrakinin tedarikçisidir.

Planlama prosesleri müşteri-tedarikçi bağlantılarını yönetir.

Bu sebeple planlama prosesleri tedarik zincirini dengeler.

Her bağlantı için plan proses kategorisinin oluşumu gereklidir.

Üretim Teslim Temin


Modelleme

Modelleme Faktörleri: Neden Model?

İş İmkanları:

Strateji geliştirme,

Birleşme, devir, elden çıkarma (şirketler veya tedarik zincirleri için),

Proses optimizasyonu ve yeniden tasarım,

Standardizasyon, düzenleme ve yönetimin uyumu,

Yeni iş başlangıcı (şirket ve tedarik zinciri başlangıçları)

Kıyaslama (Benchmarking),

Proseslerde dış kaynak kullanımı (outsourcing).

Teknoloji Hizmetleri:

Yazılım uygulama (ERP, PLM, QC),

İş akışı ve hizmet odaklı mimari.

Model farklı model tiplerinin varlığını kabul eder. Her biri farklı bir amaca hizmet eder:

İş Kapsamı Grafiği: Bir proje veya organizasyon için kapsamın belirlenmesi.

Coğrafi (Fiziki) Harita: Coğrafi bağlamda malzeme akışını tanımlar. Düğüm, karmaşıklı ve

fazlalığı vurgular.

İp (Thread) Grafiği: Seviye 2 proses bağlantılarına odaklanmış malzeme akış grafiğidir. Yüksek

seviye karmaşıklığını ve fazlalığını tanımlar.

İş akışı ve Proses Modelleri: Seviye 3 veya ötesinde bilgi, malzeme ve iş akış grafiği. Bilgi, insan

(faktörü) ve sistem etkileşim konularını vurgular.

*Düğüm tedarik zincirinde mantıksal veya coğrafi birimleri temsil eder. (Örn.: Depo, fabrika, mağaza)


İş Kapsamı Grafiğinin Hazırlama Aşamaları

1. İş kapsamı grafiğinin yaratılması veya açılması.

2. İşletmenin veya projenin müşterilerinin tanımlanarak, bunların kapsam grafiğindeki müşteri sütununa

yazılması.

3. İşletmenin veya projenin anahtar düğüm noktalarının belirlenerek girişlerinin yapılması. Düğüm, tedarik

zincirindeki mantıksal veya fiziki (Örnek: Depo, fabrika, mağaza, yönetim binası vb.) birimleri

simgelemektedir.

4. İşletmenin veya projenin tedarikçilerinin belirlenerek girilmesi.

5. Opsiyonel olarak, malzeme ve/veya bilgi akışını yansıtacak düğüm noktalarının birleştirilmesi. Malzeme

ve bilgi akışını belirlemek için farklı renk ve/veya çizgiler kullanılmalıdır.

Örnek:

Mp3 A.Ş

Tedarikçiler mp3 A.Ş.

Müşteriler

Hizmet Sağlayıcılar

Flash A.Ş.

Batarya Ltd.Şti.

Bileşenler

Fabrika

mp3 Merkez (HQ)

Depo

Perakende A.Ş.

Malzeme ve Bilgi Akışı

Bilgi Akışı


Coğrafi (Fiziki) Harita Hazırlama Aşamaları:

1. Coğrafi durumun (haritanın) yaratılması

2. Haritada müşterilerin çizilerek isimlerinin belirtilmesi

a. Seviye 2 proseslerinin belirtilmesi

b. Haritada, müşterilerin seviye 2 proseslerinin listelenmesi

3. Müşteriden başlayarak haritadaki her düğüm için aşağıdaki adımların tekrarlanması:

a. Tüm tedarik düğümlerinin (malzemelerin geldiği yerlerin) belirlenmesi

b. Bu tedarik düğümlerinin haritaya çizilerek isimlendirilmesi

c. Seviye 2 proseslerinin belirtilmesi

d. Bunların haritadaki düğümlerde listelenmesi

e. Malzeme akışının (düğümleri birleştiren okların) çizilmesi.

4. Tüm tedarikçiler/düğümler dahil edilene kadar tekrar.

Örnek:

Russia

New Zealand

Papua-New Guinea

Australia

Philippines

Japan

Brunei

Taiwan

South Korea

North Korea

Indonesia

Malaysia

Vietnam

Cambodia

LaosMyanmar

Sri Lanka

Madagascar

India

Mongolia

China

Mozambique

South Africa

Malawi

Pakistan

Zimbabwe

Botswana

Kirgistan

Tadschikistan

Somalia

Afghanistan

Tanzania

Namibia

Sambia

Kenya

Dschibuti

Qatar

Yemen

Uganda

Ethiopia

Usbekistan

Angola

Turkmenistan

Eritrea

Iran

Zaire

Saudi-Arabia

Sudan

Iraq

Kazakhstan

Azerbaijan

Congo

Argentina

Jordan

Central Africa

Chile

Gabun

Israel

Syria

Lebanon

Georgia

Cameroon

Chad

Egypt

Cyprus

Nigeria

Turkey

Benin

Togo

Ghana

Libya

Greece

Niger

Bulgaria

Ivory Coast

Burkina Faso

Liberia

Ukraine

Serbia

Romania

Tunesia

Sierra Leone

Belarus

Mali

Guinea

Brazil

Hungaria

Algeria

Lithuania

Italy

Guinea-Bissau

Estonia

Latvia

SenegalGambia

Poland

Mauretania

Finnland

Bolivia

West Sahara

Germany

Marocco

Sweden

Denmark

Spain

France

Belgium

Netherlands

Portugal

Peru

Norway

French-Guayana

United Kingdom

Guyana

Ireland

Columbia

Ecuador

Venezuela

Trinidad

Panama

Puerto Rico

Costa Rica

Dominican RepublicHaiti

Nicaragua

Jamaica

Honduras

El Salvador

Iceland

Belize

Cuba

Mexico

USA

Greenland

Canada

NepalBhutan

Bangladesh

Thailand

Uruguay

Guatemala

Kuwait

Oman

United Arab Emirates

Lesotho

Swaziland

Burundi

Rwanda

Croatia Bosnia-Herzegovina

Austria

Switzerland

Luxemburg

Moldawia

Albania

Macedonia

Montenegro

Slovenia

Czech Republic

Slovakia

Armenia

Paraguay

Surinam

Merkez

P1, P2, D2, S2

Perakende AŞ

S1, P2

Batarya

Tedarikçisi

D1, P1, P4

Sürücü

Tedarikçisi

D1, P1, P4

MP3 Fabrikası

P3, S1, M1,

D1


MODEL İp (Thread) Grafiği Hazırlama Aşamaları:

1. Çizgi grafik taslağının yaratılması veya açılması

2. Coğrafi haritada her ilgili düğüm için aşağıdaki işlemlerin tekrarı:

a. Düğüm sınıfının (müşteri, tedarikçi vb.) belirlenmesi ve uygun sınıfta düğüm sütununun

yaratılması

b. Bu düğüm için sütunda listelenmiş her proses için bir ifade yaratılması (D2, M2, S1 vb.)

c. Bu düğüm sütununda listelenen her proses için proses sunumlarının yaratılması

d. Prosesle, önceki düğümün prosesinin bağlanması (Kısmi olarak, coğrafi haritadan alınacak

malzeme akış bilgisi kullanılarak)

3. Tüm ilgili düğümler yaratılana kadar tekrar

4. Opsiyonel olarak farklı renk/çizgi kullanılarak bilgi akışlarının eklenmesi.

Örnek:

Batarya

Tedarikçisi

Sürücü

Tedarikçisi

Mp3 AŞ

Merkez

Binası

Mp3 AŞ

Fabrika

Mp3 AŞ

Depo

Perakende

AŞ

Tedarikçiler Mp3 Şirketi Müşteriler

P1

P2 P4 P3 P2

S2

P4 S1 D1 M1

1

S1

D1 D1 S1


Model Proses Modelleri (İş akışları) Hazırlama Aşamaları:

1. Genel tanımların temin edilmesi (Bu, insanların tanımladıklarıdır)

2. Bu genel tanımların Model proses numaralarına göre haritasının çıkartılması (standardizasyon)

3. Organizasyonel sınırları yansıtacak kulvarların yaratılması

4. Bu Model prosesleriyle iş akışlarının yaratılması

5. İş akışlarına, proses girdi-çıktılarını yansıtacak açıklamalar eklenmesi

6. Opsiyonel olarak diğer ilgili bilgilerin eklenmesi

Örnek:

S.S.:Satın alma siparişi; M.T.:Müşteri Talebi

S1.1: Ürün teslimlerinin programlanması

D2.2: Siparişin alınması, girilmesi, onaylanması

D2.3: Rezerv stok tarih hesaplama

S2.1: Ürün teslimlerinin programlanması

D1.2: Siparişin alınması, girilmesi, onaylanması

D1.3: Rezerv stok tarih hesaplama

Perakende A.Ş.

(Gebze) S1.1

Müşteri S.S. Teslim Taahhüdü

mp3

Merkez

(İstanbul) D2.2

M.T.

D2.3

M.T.

S2.1

Şirketler arası S.S.

mp3

Fabrika

(Aşkabat) D1.2

D1.3

Documents

Tedarik Zinciri Yönetimi Uygulamalı Referans Modelinse.com.tr/user_files/files/Tedarik_Zinciri_Yonetimi.pdf · Tedarik Zinciri Yönetimi: Uygulamalı Referans Modeli Sayfa 3 Proses