97
1 KHANGCING PAWL SABBATH SCHOOL LAISIANGTHO SINNA James Thubu by: Clinton Wahlen Translated by: Sir Kham Khan Lian (Pr. Dr. K.P.Gualnam) October, November, December 2014 2 Thu Omte: 1. James, Ih Topa' Sanggampa. . . . .. .. . 6 2. Upna Picin'sakna Vai . . . ... .............19 3. Khialkhemnate Thuaksiamna..... . .....33 4. Hih Takpina leh Sepnabawlna.............48 5. Itna leh Thukham...............................63 6. Zattaak acing Upna (A Zattakcing Upna)........................78 7. Leii Kepsiamna..................................93 8. Akiniamkhiat Avanvai Ciimna . . ......109 9. Thukham Piapa leh Thankhenpa Khat...........................................123 10. Kap In HumHamm Un . . . .. . ...........137 11. Ann La Ding a Kiging........ . . . .........151 12. Thungetna, Damsakna, leh Bawl Thakkikna (Ditkikna). . . .........166 13. Tawntung Lungdamna Thu. . . ........180

Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

1

KHANGCING PAWL SABBATH SCHOOLLAISIANGTHO SINNA

James Thubu

by: Clinton Wahlen

Translated by: Sir Kham Khan Lian(Pr. Dr. K.P.Gualnam)

October, November, December2014

2

Thu Omte:

1. James, Ih Topa' Sanggampa. . . . .. .. . 6

2. Upna Picin'sakna Vai . . . ... .............19

3. Khialkhemnate Thuaksiamna..... . .....33

4. Hih Takpina leh Sepnabawlna.............48

5. Itna leh Thukham...............................63

6. Zattaak acing Upna(A Zattakcing Upna)........................78

7. Leii Kepsiamna..................................93

8. Akiniamkhiat Avanvai Ciimna . . ......109

9. Thukham Piapa leh Thankhenpa Khat...........................................123

10. Kap In HumHamm Un . . . .. . ...........137

11. Ann La Ding a Kiging........ . . . .........151

12. Thungetna, Damsakna, leh Bawl Thakkikna (Ditkikna). . . .........166

13. Tawntung Lungdamna Thu. . . ........180

Page 2: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

3

Kimanna Neimello Laikhak Maw?

James laikhak pen Lai Siangtho sung ahakitelkhial pen Thubu khat ahihi. 1519 Leipzigkinialna ah RC siapi Johann Eck in upna bektungtawn a diktanna vai Martin Luther muhzianialna ah sepna behlap akulzia agenna vai ahna zang hi.

Tua bang teng tawh Luther in zong tuaThubu pen sepna tawh diktanna thu agen bangin na ngaihsun kha a, Pasian humuap loh pi hici in na ngaihsun kha hi. 1529 German LaiSiangtho thak thupattna ah Luther in, John, 1John, Rom, Galatian, Ephesian, leh 1 Peter,cih te, ''Khazih leh thuhoih thupha akilang sakthubute'' api ngaihsut zawk vai zong na gelhhi.

James thubu a thupatna agelhna ah langgen sim tham hi. Lungdamna thupha vai gelhmel lo ahih man in ''buhtuu abang laikhak'' hitak pi na ci ngiat hi. LST pan apaihkhiat lianloh hang in alaigil a angaihsutte tawh nakhenbawl hi.

Luther in Paul laikhakte, adiak in Romeand Galatian, cih te thugil in ngaihsun a,James thubu pen ki apna vai lobuang ading inanialna thute in ama nungsang a Christiantam zawte' ngaihsutzia hong huzap toto hi.

4

James pen kua hi mawk a,? A thukhamvaipi khat maw? Paul genna sung a diktannapen upna tungtawn cih thu nial a sepnatungtawn hi aci maw? Ahih keh tua thu vai etdan dang a en a lungdamna thubute sung aTopa Zeisu gen bang dan a gen maw? TopaZeisu genzia tawh kizui a agen ahih lam kimuhi.

Kipuahphatna lam makaite in Lutherngaihsut bang in James thubu neu etkim hetlo uh hi. Luther zawll Melanchthon bang inJames laikhak pen Paul laikhakte tawh kipaikaan lo tham lo in aki bang in khuavak pia hici in um hi.

James pen Zeisu tawh akikhawlkhawmahihi. Ama lai at pen Christian lai at masapenhi ding bek tham lo in Topa Zeisu in lungdamnathubute sung a agenzia tawh akihuang pen hizaw hi. Topa Zeisu' gentehna thute mah bangin suumlehpaai leh lokhawh singtuk vaigentehna tam zat hi. A thugen bulpite en lengthugil thumanpha, thungetna leh upna vai hipi pen hi.

James lai at atuampianna khat lai ah,christiante' haksatna vaite hong galmuh theisak hi. Linhah hazat na leh leitung vaite pawlpisung hong lut in, acimawh zaw deuhte leh

L

Page 3: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

5

acithei zaw deuhte kikal vaite, James in adiklongaihsutna leh upna omzia hong tel genna tawhsialehpha kikal kikingkalhna vai hong tel muhthei sak hi.

SDAte ading a athupi pen ah, Topa Zeisuhong pai kik nang vai amuanhuaizia hong laksiang bek tham lo in thukham omzia, thukhen-na, leh kumkikna vai thu laigilte hong pholakhi. Elijah pen ih etteh ding in hong lakpha hi.Kumkikna vai lamzik SDAte ih hih mah bangin hih thute eite ading in man pha diak hi.

Tua hi a, tu quater ih zing zinna in Chris-tian hun buppi nawkkha in, thu ki gen masapente vai leh tu hun nunung a ih telsiamzia dingte hong lak hi.

Clinton Wahlen, Ph D, in GC a LaiSiangtho telsutna zumpi ah (Associate Direc-tor of the Biblical Research Institute at theGeneral Conference Head Quarters) makaipizom ahihi. Judah mite biakna (Judaism) tawhkisai Lai Siangtho thak vai ah thu theipipa khatahihi. America te hi in Russia gam, NewZealand, United Kingdom leh Philippines cihmunte ah mapang hi. Adventist Review ah naasem azi Gina tawh ta 2 Daniel leh Heathernei uh hi.

6

Sinna 1 Sept. 27 - Oct. 3

James, Ih Topa Sanggampa

Nipini (Sabbath) Nitaklam Sept. 27

Sim Dingte: John 7:2-5; I Cor. 15:5-7; James1:3; 2:5; I Pet. 2:9, 10; Matt. 7:24-27.

Kamngah: "Note in Ka thupiakna bang in nahih uh leh, ka lawmte na hi ding uh hi." (John15:14).

Tu hun a om eite pen Christian masatetawh hun leh omziate ah kigamla in ihkilamdang mahmah hi. Tua hi a, tua hun laia, hamsatangpi a aom Christiante vai ih telpihthei mel kei hi. Tua hun lai in amaute in Is-rael mipihte bawlsiatna thuak ahih man unthu um mite a innte peuh uh ah kikhawm zeluh hi. James laikhak in Jews Christiante buaigawp a amanthan dek ma Gentile Christiante'nJews pawlpi mite anelsiah mang ma hunkumzabi nih khit lam hun dong mitkha ah hongmu thei sak hi.

Alaikhak at dangte bang lo in hun haksatkawmkal sung a pawlpi khat tung a James in a

Page 4: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

7

at hih tuak lo hi. A kikhenthang pawlpi tuam-tuamte kiang a ki at lai hih tuak zaw hi.

Ama laikhak sung ah ih lutcip ma in tukal sung in laikhak a atpa thu kan cian photni. Ih dotnop thute pen: James kua hi mawka? amah bang ci bang mi hi in? Zeisu tawhkinaina bang cih neih a? Pawlpi sung ah bangpanmun len hiam? cihte ahihi.

October 4 ni Nipini ading kiging in tukal sinnate limtak in sin ni.

Nimasani(Sunday) Sept. 28

James, Topa Zeisu' Sanggampa

Lai at pa kitel gen sinsen lo ahih teh mikim theih khat hi ding hi. James 1:1 a ih theihkhat sun ah: "Topa Pasian leh Zeisu Khazih'sawltakpa kiang pan akikhenthang pawl 12 tekong hopih hi."

Tua hi a, ama thu pen kanhak lo dinghi. LST thak ah James minpua mi 4 om a: 2 tepen nungzui 12 te lak pan hi in "Mark 17, 18" ;Judas' pa (Judas Iscariot ahi lo adang khat,Luke 6:16 (NKJV) leh Topa Zeisu sanggampa(Mark 6:3), tua mite 4 lak ah sauveipi anungta

8

mikim theih pen Topa Zeisu' sanggampa bekmah om hi. Tua ahih man in, Topa Zeisu'sanggampa, James bek mah in hih LST thakbu at hi thei ding hi.

Khut siampa tapa ahih mah bang in,(Matt. 13:55) lokho mite sang in pilna sin zozaw hi ding hi. LST thak sung a thubute sunga laipai hoih pen pawl ahihi. Laimal hoih,thupai picing bek tham lo in LST lui atelsiangzia ah Hebrews thubu zom lian hi. Topa Zeisusanggamte lak ah amin ki at masa pen ahihman in tapa u pen hi ding hi. Hi mah leh, TopaZeisu in a nu kem ding in John vaikhak ahihman in (John 19:26, 27), asanggamte pen Mary'ta hi lo a Josep zimasa tate hi ding hi.

Topa Zeisu' thupha puak nasepna vai ah:"a innkuanpihte in hih thu azak uh ciang inthu zawh nuam uh a, 'alungsim man lo hi' " ciuh hi (Mark 3:21, NIV): John 7:2-5 zong en in".Hih mun pan in Topa Zeisu innkuanpihte inamah koici muh cih hong thei sak hiam? Ih itpen te na ngawn in hong muhkhialh hun adingin bang thusin ih ngah thei ding hiam?____________________________________________

______________________________________________

___________________________________________

Page 5: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

9

"Buukpawi hun in mi lak ah kihel ding aasanggamte in asawlna uh ahang in Zeisu'nasepte mukhial uh a Pasian ahih lam zongum zo lo ahih man uh ahihi." EG White,Khangcin Lunggulh, DA p. 485, 486.

Ninihni (Monday) Sept. 29

Thu Umpa, James

1 Cor. 6:5-7 leh Sawl. 1:14 te sim in.James tung ah bang kikhel cih hong gen hiam?________________________________________________

____________________________________________________

Topa Zeisu in athawhkik khit ciang inPeter leh 12 te akipan mi tampite kiang ahkilang hi. Hun khat thu in mi 500 te tung ahzong kilang hi. James pen tua 500 te lak ahkihel tuak lo hi. Kituam at ahih man in TopaZeisu kituam lat hi ding hi. Bang piang cihhong ki gen tuan lo hi. Kikhelnapi khat piangahih lam ki theihna ah James pen Topa Zeisu'nungzui diktak leh pawlpi sung ah huzaap neipi khat hong suak hi.

Jamess thu ih theih dang bang om laihiam? Sawl. 12:16, 17; 15:13,14,19; 21:17-19;

10

Gal. 1:18, 19; 2:9.____________________________________________________

____________________________________________________

___________________________________________________

James pen Jerusalem khua pawlpi ahmakaipi hong suak hi. Vantung mi in thongsung pan ahotkhiat khit ciang in (AD 44), Pe-ter in ama tung a thupiangte thei sak nuamhi. Kum 5 khit ciang in Jerusalem council ahJames makai in [49 AD] Council thukhennagenkhia hi. Paul in Peter leh John ma inJerusalem a ''khuampite'' lak ah amah genmasa pen hi (Gal. 2:9). Hih vai khit kumtampi(AD 58) khit pawl in Jerusalem mizawngte huhna ding pawlpi tuamtuamte pan akaihkhoptehong puak ciang in Paul in James khebul ahhong tun hi (EG White, Paul' Nuntak sungThupiangte, Sketches From the Life of Paul,pp. 289, 209).

Nungzuipite sih khit kum 10 tampi sungJames pangpi in om hih tuak hi. Amathumanna tawh kisai thuthang tampi om a,amah pen, ''athumann James'' ci in kiciamtehhi. Tua hi a, atung lam in Topa Zeisu um lo hina pi anungsang ciangin pawlpi masateamakaihpi pen khat hong suak hi.

Page 6: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

11

Nithumni (Tuesday) Sept. 30

James leh Lungdamna Thupha

Kamsiatna tawh, Luther' huzap hang in,Christian tampite in James' thubu sung a thuom te amu khiak uh zong hi kha ding hi. Luthersepkhiatna neu muh tuan lo kawm in ih phawkding thu in, ''kipuahphatna pen Luther tawhaman hi lo in . . . . leitung bei dong akizom totoding ahihi. Bang hang hiam cih lehkipuahphatna makaite in ''akhialh khaknateuh'' om thei a kanbeh lai ding thumann tampiom lai hi.'' EG White, Tatkhiatna Tangthu, TheStory of Redemption, p. 353.

Tua hi a, Jonathan Edwards, GeorgeWhite Field - leh Wesley te unau, MethodistPawlpi phuankhiate in Christian nuntakna ahsianthona' kisapzia hong lim gen uh hi. Khan-lawh nihna tawh kipuahphat hun hong kizomtoa Pasian in SDAte ''vantung mi thum tetangkona'' aphuangkhia ding in hong phawnghi. Hih leitung bup tangkona vai pen Khasiangtho tawh adim tecipang mihonte ''Pasianthukhamte leh Zeisu upna alen mite tawhakhumvum hong tung hi.

James 1:3; 2:5, 22, 23; 5:15 sim in. Hih

12

munte ah upna' sep bang hiam? Tua upmuannapen thumann ah thukimna bek akheng ahihlam hong koici lah hiam

______________________________________________

_____________________________________________

____________________________________________

James in upna leh upmuanna gawm 19vei hih alaikhak tomno sung a azat pen sepnaleh diktanna cih kammalte gawm sang atamzawk lam pawl khat in lamdang sa kha ding hi.Alian khat sung mahmah ah upmuanna thupit-zia hong ze etna leh ciimna hong ngetna vaiah hong gen hi (n 3, 6). Hih thu in Jameslaikhak pen thu um mite tung ah akhak bek hilo in upmuanna picing nei ding in lamen hi.Upna cih mawk pen in bang mah lok lo a;upmuanna mann ih cih in aki mu theizialehtong nei hi. Upmuanna mann ih cih penthu um mite nuntak leh zialehtong ah hongkilang ding hi.

Na upmuanna ataktai ahih lam nanuntakna in nisim in koici lah hiam? Thunengnote nangawn ah ataktai na upmuannakoici kalat sak ding nahi hiam?

Nilini (Wednesday) July 2

Vantung Ih Pa Hong Kep Hong Donna

Page 7: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

13

Nilini (Wednesday) October 1

Akithehthang Mi Pawl 12 te

James 1:1; Sawl. 11:19-21; leh 1 Pet.2:9, 10 te sim hi. Hih "mipawl 12 te" kua hia bang teng hang a kithehthang mang himawk uh hiam?

___________________________________________

_________________________________________________

___________________________________________

Ih muhsa mah bang in James in thu ummite kianga alaikhak ahihi. Amasa pen inlungdamna thu tangkona ah Jeruslemkibulphuh a, bawlsiatna hong piang in Stephenkidenlupna in hong nasia sak sema thuum mitehong kithehthangna in lungdamna thu khaiciRoman Enpire munciteng azelsak hongsuak hi..

Sawl. 11 ah, Antioh a kipan in Gentilete omna teng kizel masa ahih man in, "mipawl12 te" in Christian te khempeuh genna zong hithei hi. Kampau tawh kikhen tuam zong omtuan lo a tua hang mah in Jersalem councilah thu um Gentile te vun atna tawh Jews misuahna tungtawn in (Sawl. 15:1-6) Christian

14

suak ding maw cih khentatna hong om hi.

Sawl. 15:13-21 sim in. Pawlpi masatebuaina vai James in koici gen hiam?

_____________________________________________

___________________________________________

LST thu in pawlpi pum khat suah in:James in Amos' genkholhna zang in Israle tekipuahphatna leh kibehlapna Moses' thukhammah bang in gamdangmite Gentile tekhempeuh zong huam hi. James in alaikhaknaah "mi pawl 12 te" acihna in Abranaham tunga kipia kamciam bang in gamluah mite hikhawm uh hi. Peter in zong tua bang mah inChristiante "mi sianthote" (1 Pet. 2:9, saikakPaikhiatna 19:5, 6), cih in tua "akithehthangte"na sam hi. Greek laimal ah diaspora hi tuaka, Israel gampualam a omte khempeuh gennaahihi (John 17:35 en in).

Pawlpi kithehthang kawikawi maw? EiSDA te battuak hi. Gamtat, kampau, omziakibat loh kawmkal ah, eite SDA te Khazih ahProtestant pawlpi tuamdiakte bang in honggawmkhawm hiam?

Page 8: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

15

Ninga Ni (Thursday) October 2

James leh Topa Zeisu

James in Topa Zeisu naupang ahih lai,akhangno lai, leh aupat dong donkha, mukhain theikha hi. Hun khat ciang in amah in TopaZeisu pen Messaih ahihna um bek tham lo inJerusalem ah Christiante makaipi khat in omtohi. Hi mah leh James in asanggampa ci lo inSawltakpa na kici hi. James in kiniamkhiatnaleh ciimna mann thei hi. Hih laikkhak sungah hih zong athupi thute hong suak hi. (James1:9-11, 21; 3:13-18; 4:6-10 en in).

Hih munte enkak in la athu kibangtetomkaih in:

James 1:22 leh Matt. 7:24-27 _______________

_______________________________________________

James 3:12 leh Matt. 7:16 __________________

____________________________________________

James 4:12 leh Matt. 7:1 ___________________

___________________________________________

16

James' laikhak' omzia leh Topa Zeisuthuhilhte adiak in mualtung thuhilhnate'kivalakzia pen kithei kim mahmah hi. "Zeisu'huzapna in James laikhak thute ah hong kilangmahmah hi" - Peter H. Davids, The Epistles ofJames (Grand Rapids, Mich. : Eerdmans Pub-lishing Company., 1982), p. 50.

Lungdamna thubute tawh James thubuih saikaak ciang in tua thubute bulphuh peuhmah lo hi. James in Topa Zeisu thuhilhte penAmah mah tawh kikhawlkhawm a tua thutetelsiam mahmah bek tham lo in Ama thugenaza mite in a upna uh tawh kizui a asemkhiading a lunglawpna anei ding in tawn'bawl hi.

Tu quarter James thubu ih sinkawm intua bang zia ih mu ding hi. James pen athanem,gah neilo, asawii, akihuang kawikawi upnatawh lungkim lo hi. Kal kik ciang ih muh dingbang mah in athubu patna lam pan upna vaihong limgen a tua in Khazih zawh ih kizopnaakilang sak bulpi ahih lam hong lak ding hi.

Na upna ataktaizia leh apicin'ziangaihsunpha in. Atakpi mah maw? Bang zahdong a thuuk? Christian nuntak hong koicinuntak zo sak? Thuuksem, picing sem sak theiding in bang sem in bang teel ding nahi hiam?

Page 9: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

17

Kiginni (Friday) October 3

Simbeh Ding: "Asanggamte in a apkaii aguaigawp Pharisee te ngaihsutzia tawh thumannleh thu thuk khempeuh atheipa ahilh thei dingkisa kha uh hi. Atel zawhloh uh thute ah mawhsak in khial sak uh hi. Amau taina awgingtein adipngek vut in alungsim na sa mahmahhi. Pasian thu ki um sak mahmah uh a, Pasianthu atellah in ki ngaihsun in amau tawh cilehsaa om Pasian pen thei kha lo uh hi.

"Hih bang vaite in atawt lampi ling dimbang sak hi. Mite telkhialhna in Ama lungsimna sak a tua bang mite omlohna mun ahapaikhiat ciang in athuak nuamtuam hi." -EGW, Khang Cin Lunggulh, DA, p. 326.

Kikup Dingte:

1. James laikhak in Christian nuntakzia dinghong lak hi. LST thak sung a akigelh masapen thubu hi kha sop ding hi (AD 44 leh 49kikal). Pasian thu thuk genna laibu khat hibek lo in, Christian nuntak tawh koici nuntakding cih hong gen hi. Ih upna banga ih nuntakding pen bang hang in ih upna zah leh ih upnasang in zong thupi zaw hiam? Ih nuntakziasang in ih upna thupi zaw maw leh? Gentehnain, Nimasa ni lungsim takpi tawh tan' maw;

18

ngaihsun pi mel lo a Nisagih Nipini tan' pong;koi hoih zaw ding?

2. Ninihni sinna sung a ih muh bang in Jamespen Topa Zeisu' sanggampa hi. Kammal dangin gen leng Topa Zeisu pen akipiang sak khem-peuh apiang sak Pasian ngiat ahih hang in,mihing zong hi a, eite mah bang in u leh nautezong nei hi. Hih thu piandang tungtawn inakigamla mahmah vanpi leh mawhna adim hihleitung kigam latna kikal lei dawhsa hong suaksak ahih lam ih telsiam nang hong koici huhhiam? Mawh neite gum ding a Pasian hongsepna thu hong koici lah hiam? Khazih mihinghihna in mawhna tung ah agualzo thei dingteih hihzia hong koici telsiam sak hiam? Khazihmihing hihna in ih gim ih tawl , ih haksanatekhempeuh hong telsiam lam hong muang theisak hiam?

3. Tu kal sinna sung ah James' laikhak'genbulpi pen kiniamkhiatna ahih lam hong genhi. Christian nuntakna sung ah bang hang inkiniamkhiatna thupi hiam? Singlamteh lehtua mun ah apiang thute in adiakdiak in khalam thu ah kisak theihna leh kihih sakna ihneih huai loh zia hong koici theih sak hiam?

Page 10: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

19

Sinna 2 October 4 - 10

Ih Upna (Upmuanna) Picin'sakna Vai

Nipini (Sabbath) nitak lam October 4

Sim Dingte: James 1:2, 3; 1 Pet. 1:6, 7; Philip.3:12-15; James 1:19-21; Luke17:5, 6; Luke 12:16-21.

Kamngah: "Eite upna apiang sak pa akicingsak pa Zeisu ateltak in en in, ih mai ah a omkitaitehna ah tha kiam sak lo in kidem ni. TuaTopa Zeisu in Ama mai ah akoih nuamna thuhang in zum' ngaihsut lo in singlamteh athuakkhit ciang in Pasian tokhom ziat lam ah atuhi." (Hebrew 12:2)

Habawlpa khat in ama hatuam bawlteapaubanlohna vai agenna ah "hatuam bawlnaset pan a hong paikhiate tawh nawngkainabang mah om ngei kei, apau bang lo in ka puakciang in apau bang lo mah hong puak kik uh"ci hi. Hih habawlpa ahatuam bawl sak vai ahlungkham vet lo hi. Akipat cil a asepnalimngaihsut ahih man' ahihi.

Tua bang mah in, Christian te in ih ziaih tongte ahoih lo khak ding pen lungkhammasak ding hi lo hi. Tua pen Pasian nasep

20

ahihi. Ei lam pan pen, ih upna apiang sakpaleh apicing sak pa mitsuan kawm sa iin galdonaapha ih do ding ahihi (1 Timothy 6:12) tua bangKhazih upna in ih sung ah Ama deihna tawhkituak a "hihnopna leh hih zawhna" (Philip. 2:13)hong pia in Ama patsa na hoih ei sung ah hongpicing ding hi (Philip. 1:6); upna lo tawh ei lehei ih ki et leh ih kipat ma nangawn in lel ih kisa khin thei ding hi.

Topa Zeisu cih mah bang in, "Ama hongsawlpa na upna uh in Ama hong upsak ahihi."(John 6:29, NKJV). James in khalam thumannathupi hih thu ih telsiam nang in hong huhding hi.

October 11, mai Nipini adingkiginkholhna in tu kal sinnate limtak in sinni.

Nimasani (Sunday) October 5

Upna in Thuak Zo (Kip)

James 1:2, 3; 1 Pet. 1:6,7; 4:12, 13 tesim in. Ze etna tawh kisai James leh Peterte'n bang ci ngaihsut uh hiam? Hih a up ngamhuai lo LST gena vai ih koici ngaihsut dinghiam?______________________________________________

Page 11: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

21

______________________________________________

Kuamahn ahaksa thuak nuam lo hi. Ahitheih lai teng ih pel hi. Aneu 3 a Greek laimaldokimion in upna zeetna hia adik amann theihcian nang a sittelna ahihi. Peter in kham meitawh akisian sak vai tawh genteh a, tua bangsittelnate thuak nuam lo ahih hang in, Pasianin ih gualzawh ding lamen hi. Ih cihtak nakleh zeetnate in hong lungkia sak lo in "khambang in ih siang sem ding hi"(Job 23:10 saikakPaunak 17:3).

Tua hi a adiak in upna vai zeetna hongtun ciang in lungdam in ih kipak ding hi. Ahangin, Zeisu hong cih mah bang in: "Lungdam inna nuam un, bang hang hiam ci leh van a natha manh uh lian hi (Matt. 5:12). Tua ban ahzeetna in Khazih hong thuak sakna ah honglungdam thei sak hi 1 Pet. 4:13 ah agen mahbang in Khazih thuaksiatna ah hong thuakkhawm thei sak hi.

Atom in ze etnate pan en paisuak inPasian' hong deih sakna ih muh theih dingkisam hi. Tua mun pan in upmuanna hong luthi. Hong it ih Pa um in Ama ciimna ah kingain, Ama kammal tungtawn in ih nungta dinghi. Ih mai lam vaite Ama ih app thei ta hi(Rom. 8:28 en in]." Upna leh Pasian hong itna

22

thei a tua khuavak ah upna tawh ih nuntakciang in ih tuah haksatna vai ah ih kipak theita ding hi.

James 1:3 ah ih upna hong kisittelna inhong "thuak zo thei" sak hi (NKJV). Greekkammal (hypomone) pen "thuakkeikaina"(NASB 1995) ahihkeh "hanciam vevena" (NIV).Hypomone in abei khit dong atawp dong a kicingcihna hi a, atawpna ah Pasian hotkhiatna sungah lungmuanna ahihi (Luke 21:19 sung a bangin).

Haksat tuak lai taka muanhuai taka omding; Topa itna kip tawh haksat pen hun ahzong om theih hi mah hi. Hi mah leh ihhaksatna thuak vai ah lungdam in kipak dinghong cih pen val lua deuh lo maw? Thuak zawhding na ngawn baih lo kawmkal ah lungdam akipak ding cih sawnsawn? Tua ci dingin hongkisawl ahih manin tua lah ih hih noplohpenkhat hi sawnsawn leh, koici ngaihsut a koicigamtat ding?

Ninihni (Monday) Otober 6

Dik Kimna (Pauban Lohna)

James 1:2-4 sim in. Akiban sot danngaihsun in: Upna, sittelna, lungduaina, paubanlohnate ahihi. James in upna tawh pankhia

Page 12: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

23

a tua in Christian te vai bulpi ahihi. Ih up lamakilat nang in zeetna kisam hi ci in hong genhi. Atawpna ah James in zeetna in hanciamtentan ding hong hilh a, tua bang in tua bangvaite in theihloh kal in hong lut in hong zomang ding hi. Pasian ngimna pen eitekhempeuh "pau bang lo a ih picin' nang ahihi"(James 1:4, NKJV). Hih thu deihhuai mahmahhi. Paubang lo (teleios) cih kammal in khalam picinna agen nuam hi a (holokleros) cihpen hoih kim cihna ahihi. Angsung vai ah ihsih takpi leh picing to semsem in "Ama deihnabang in deihna leh sepnopna ih nei ding hi"(Philip. 2:13).

Eph. 4:13 leh Philip. 3:12-15 sim in.Pauban lohna tawh kisai bang ci lungsim puaknei ding in hong kihanthawn hiam?

___________________________________________

______________________________________________

____________________________________________

Paul mah bang in Christian te'n a Topauh bang in angsung khual lo, ki pum piak itnalo tawh lungkim zo lo ding uh hi. Ahi zong in"picing khin" in "dik kim khin" (NKJV) ih kisakhin ngei kei ding hi.

24

Hih mun ah ih theih ding thu khat penmailam hun thu agen ahihi. Paul in Zeisutungtawn a Topa Pasian hong kamciam thu agenahihi. Christian nuntakna ah gamtat tawhkisai "picing khin ing" cih hun om thei lo hi(picing khin akisa te amau kingaihsut hi inmi'n tua cih muh khol lo thei zel zaw sop hi lohiam?). Ei nuntak pen limsuaih bang hia, hoihzaw thei lai den ding ih hih man in nisim inmuanna leh thuman'na tungtawn in upna tawhtha san toto ding in Topa in kamciam hong piahi.

Tu lian in si lecin gupna ngah ding in nahoih kim zo ding hiam? Zeisu na san zawh kal2 sung in asi hi le cin gupna ngah zo in na kium hiam? Kha 6 dong e leh? Na dawnna inKhazih "dikkimna" puan ahunhun in na kisapdenzia hong koici gen ahi hiam?

Nithumni (Tuesday) October 7

Upna tawh ngetna [Thum'na]

AbJames 1:5, 6 sim in. Ciimna lehtheihna kikoici lamdan' hiam? James inakizopzia hong koici gen hiam?___________________________________________

_______________________________________________

Page 13: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

25

Ciim akisakhopte ading in James in"ciimna akisamte in" acih ciang in bang hiamkhat bang thei ding hi mah leh, Solomon inakisap lam thei a, "asia apha akhen theih nangin . . . atelsiam thei lungtang" ngen hi (1 Kumpi.3:9). Tua nung ciang in, TOPA kihtakna inciimna kipatna hi (Paunak 9:10) na ci hi.

Ciimna ih cih ciang in ih theihte bangkhat in kingaihsun kha hi. Anuai a LST muntepan ciimna dik ih cih' pang dang khat pen banghi hong ci hiam? James 1:19-21; 2:15, 16; 3:13.

___________________________________________

_______________________________________________

________________________________________________

Paunak thubu leh James laikhak bu inciimna ih cih pen ih theihna hi lo in ih nun-takpihzia na hi zaw cih hong gen hi. Gentehnain, "thuman'na, kampau kidopsiamna" (James1:19, NIV). Plato in, "mipilte'n gen ding neiahih mann in pau uh a; mihaite ahi leh gennopnei ahih man uh hi" na ci hi. Leitung ah omthupilna khempeuh nei in ciimna ki nei lo theihi cihna suak hi.

Pasian in pilna dik khempeuhte' bul ahih

26

man in, Ama thu ngai in Ama kammalte sim a,Khazih nuntakzia lungngaihna tungtawn inPasian kiang pan a hong pai ih ciimna ahiKhazih ih ngah ding hi (1 Cor. 1:30, NKJV).Khazih zia theia ih nuntakna ah ih kilat sakleh, Zeisu sunga thumann bangin ih nungtading hi. Tua in ciimna mann ahihi.

James 1:6 sim kik in. Lunghei neihnatawh hi lo in upna tawh ih dong ding hi. Ih tuacih ding abaih loh hun om hi. Lunghei neihhun om thei tek hi lo hiam? Tua bang hunciang in, thu ngen a ih upna thute ngaihsunkik in: Zeisu thu, LST genkholhna thute, ihphut khak thute ih ngaihsun ding hi. Hih bangin lunghei neih hun ciang in hih thutengaihsutna in hong koici panpih thei ding hiam?

Nilini (Wednesday) October 8

Uptakpi Zawh Lohna

James 1:6-8 sim in. Hih munn ahamah'n bang hong gen hiam?

_______________________________________________

____________________________________________________

Page 14: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

27 28

tampi hi ci hi. Akisam pen ih upna nungta inkhangto maw? cih thu hi a, ih upna zang a vaikhempeuh ah Pasian ih muan ngam ziatungtawn hi zaw cih thei sak hi.

Khat veivei lungheineihna hong lut theihi. Hih leitung ah muanmawhna, thudon lohnain hong kimvel a kuamah pengg lo hi. Ih hihtheih pen in thu ngen a nung sang a Pasiancihtakna ngaihsun in mailam hun adinga ihmuan ding ahihi.

Pasian leh akamciamte ah muang a upnatawh nuntak theih ding ahang bang teng hiam?Tua te ngaihsun in lungngai leng ih upna hongkhang ding hi.

Ningani (Thursday) OCtober 9

Azawng leh Ahaute

Hih laikhak tomno sung ah James inazawngte vai alim ngaihsutna hong lak a pawlkhat te bang in athu gen pi pen bang inngaihsun uh hi. Tu lai mite bil ah ahau lehazawngte vai lim gen lua in azawngte lam ahpang sa lua kha thei uh hi. James bel Zeisutawh agenzia kilamdang khol lo hi.

Lungheinei cih kammal in lungkatnaagen ahihi. Tua bang vai Kadesh-Barnea ahkimu siang thei hi. Tua mun ah Israelte inupna tawh mainawt ding maw, Topa alangdoEgypte' sall a om kik ding maw cih thu ahihi.Pasian in Moeses tungtawn in gamlak ah asihmang ding thu uh agen ciang in "um"! uh a"Topa hong kamciam mun ah pai ni, khial khahang" ci uh hi (Gamlak. 14:40, NKJV).

Tu in akisik takpi bang uh a, agamtat-khialna uh tungtawn a thupiangte hang a adahhi uh a amau thumanhlohnate leh alungdamtheihlohnate uh hang hi lo hi. Pasian in agensathu khel lo cih amuh uh ciangin amau thuultung sak uh a, gamlak ah pai nawn kei nungci uh hi. Agalte leitang pan paikhiat ding Topain agen ciang in amau kiapna asinna hia atakpiahih loh lam mu uh hi" EGW, Tuulpite lehKamsangte, P P, p. 391.

Luke 17:5, l6 sim in. Zeisu in upna vaihih mun ah bang hong gen hiam?

___________________________________________________

________________________________________________

Nungzuite in upna tam zaw anget uhciang in Zeisu in annkamtang cia upna pen

"

Page 15: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

29

James 1:9-11 leh Luke 8:14; James 1:27leh Matt. 25:37-40; James 2:15, 16 leh Luke10:29-37; James 5:1-4 leh Luke 12:16-21 cihte saikaak in. Bang thupuak ei ading om hiam?Bang vauna leh khalhnate hih sung a kigenvaite pan, ngah thei ding ih hi hiam?

________________________________________________

______________________________________________

___________________________________________________

_________________________________________________

James in bel van kongkhak mihaute ki-ang pan akhak san hi sam lo hi. Ahi zong inZeisu mah bang in hauhna tawh hongluangkhawm khialkhemnate tel hi. Azawngahau khen om lo in thamanh mitsuan tek ni.Suumlehpaii in tawntung vaite pan tu tawmvaite ah hong lunglawp sak kha thei zel hi(2 Cor. 4:18).

Pilna siamnate, hauhnate leh teeinalolnate in, "atualniam zawte" tawh hong kikhensak mawk hi. Pawlpi masate in leitung lumletin tuamite kemkhawm hi. Akiniamkhiat pentein akitawisang thei pen te hi zaw uh hi.

30

Leitung ah gilkial dangtak a oma, puansilh sak ding mite a om lai teng leh; hotkhiatnaakitangsam a om lai teng: akul lo pi aval a zatnakhempeuhte in mizawng daipaamte panppihding in hong kun hong thum ahihi" - EGW,Welfare Ministry, p. 269.

Nang e leh? Na zawn na hauh penthutuam hi a, athupi taktak pen sum vai ahnang koici, cih thu ahihi. Ih kha nuntaknaalauhuai' sakzia koici dan hi mawk hiam?

Kiginni (Friday) October 10

Sinbeh Ding: EGW, "Mualtung Thuhilhna, TheSermon on the Mount," pp. 298-314, KhangcinLunggulh, in The Desire of Ages.

"Pasian in ih lungtang hong teltheih saknuam hi. Ei leh ei ih kitheih siam a, ih kipuahphat theih nang in, vai haksa tuah ding hongphal hun om thei hi. Nuntakna ah vaihaksatein ih picinlohna, ih thanemnate hong puahphain asiangtho van mite tawh khuasa khawm theiding in hong siansuah hi. Tua hi a, haksatnaih tuah ciang leh thu nawngkaite in hongbuaisak ciang in, akimu theilo tawntungnuntakna thute leh tawntung gamh vaitemitsuan zaw lo ding ih hi hiam? Tua hi leh

Page 16: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

31

tua vai sawinawngte'n hong nelhsiah lo in, hongsiansuah zaw ding a, siansuahna picing ngahin Pasian lim leh mel ih sun ding hi" - EGW,Adventist Tangko, The Advent Review and Sab-bath Herald, April 10, 1894.

Kikup Dingte:

1. Haksat hun in LST pan kua vai tawh thana ngah thei pen hiam? Haksatna ah bangtungtawn in lung-nopna na mu thei kha ngeihiam? Na muh theih ngei khit leh tua in hongkoici panpih cih thu hong hawm sawn in maw.Na lungdam pih theih nai kei leh zong tua vaihong gen in (na gen nop tha asuah leh).

2. Ciimna diktak ih cih pen theihna sang inKhazih tungtawna upna tawh ih sepkhiatna nahi zaw cih vai lim ngaihsut in. Thu theih thupilo cihna bang hang in hi tuan lo hiam? Upnathugui diklo tungtawn in Pasian tawhtonkhopna ah bang hemna thupoipi om theiding hiam?

3. Khangno khat in haksatna nasia takaathuak lawm khat nei hi. Tua haksatna athuakmu nuam lo mahmah hita leh alawmpa diknathu ah khangcing semsem cih mu hi. Tuahaksatnate khit ciang in, alawmpa ahoih lam

32

ah kikhel takpi cih mu hi. Na tuah haksatnatepan khalam thu ah na phatuamna bang na muthei hiam? Hih bang thupha lampi dang tawhka ngah theihna a om diam cih nang leh nangki dongh in?

4. Thumann in kician nasak mi khat in, khatveivei lunghei neihna in hong zo kha thei zelhong ci leh na koici panpih thei ding hiam?

Page 17: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

33

Sinna 3 October 11 - 17

Khialkhemnate Thuakkeikaina

Nipini (Sabbath) Nitaklam October 11

Sim Dingte: James 1:12-21; Late 119:11; Pain.3:1-6; Titus 3:5-7; Rom. 13:12,Eph. 4:22.

Kamngah: "Zeetna [khialkhemna] athuak zomi in thupha ngah ding hi. Bang hang hiamna ci uh leh, ze etna athuak zawh khit ciangin Topa in a it mite aciamna bangin nuntaknakumpi lukhu angah ding hi." (James 1:12)

Zeet-khialkhemnate ih thuak ngei tekhi. Thuak zawh ding ih sawm hanginzumhuaina vaite tawh tuisuak in mawhna sungah ih lut kha thei hi. Mawh lo dinga ih sawmsem ciang in, ih zawh loh lam hong kilang inlamet bei sem ih suak hi. Gupna angah mahka hi hiam cih ih lungngai hi. Mawhna sungah ih lutkhak ciangin tua banga angaihsunkhalo Christian omlo kha ding hi.

Hamphatna tak tawh tua khialkhemnateih zo thei hi. Mawhna in hong tuamcip mah taleh "khuavakte Pa" (James 1:17) in mawhzolna

34

sangin lianzaw a, Ama sung ah leh Amatungtawn in zawhna ih ngah thei hi.

Tu kal sung ih sin ding thute tua bangvaite ahihi. Khialkhemna pen om tak pi inmawhna ih cih zong atakpi mah hi in, mawhnagaldona zong akul takpi mah ahihi. Hi mahleh Pasian om takpi a, Ama tungtawn in hongsempai mang ding tua khialkhemnate zawhkhengval theih ahihi.

Oct. 18, Nipini ading kigingkhol ding intu kal sung sinnate limtak in sin ni maw.

Nimasani (Sunday) Oct. 12

Khialkhemna' Zungpi

James 1:13, 14 sim in. Pasian in kuamahakhialh nang in zol ngeilo cih thu bang hangin thupi hiam? Tua khialkhemna koi pan hongkipan a, hih thu ih theihna in mawhzolna vaiah hong koici panpih thei ding hiam?

_______________________________________________

_______________________________________________

James in hong limgen mahmah hi.Pasian pen siatna phuangkhia hilo bek lo in

Page 18: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

35 36

mawhna khen sinsen hi. Khialh nang a ihsung pan a hong kizol bawlna pen mawhna hilo hi. Zeisu mahmah in zong na tuak hi. Athubuai pen khialkhemna hi zaw lo in ih san ihdawn, ih thuhkikna vai na hi zaw hi. Amawhthei pianngei neihna pen mawhna hilo a tuapianngei i ngaihsutnate kimakaih sak a ih teltheihna ih zatsakna vai ahihi. Tua hi a, upnatawh len in Pasian kammal pan a hongkamciam sung ah ih tualbual leh gualzawhnaih ngah ding hi.

Mawhna ih cih pen ei teelna ahih ziangaihsun pha in. Ei teelna hang hi kei mawkleh tua ih teelna tawh hong ki bang ci mawhmatthei mawk ding hiam? Ih teelkhialh loh nanghong panpih ding in, bang thute nisim in ihbawl thei ding hiam?

Ninihni (Monday) Oct. 13

Ih Lunggulh Khak Ciang in

James 1:13-15 sim kik in. Bang hun inkhialkhemna pen mawhna suak ahi hiam?

_____________________________________________

_____________________________________________

khialkhemna bul zong hilo hi. Siatna ngiatpenn khialkhemna' bulpi ahihi. Hih muntungtawn in athupoipipen in ei mahmah,ihsungthu, hi a ahang bulpi pen hi in, tua ziak innan' ding haksa mahmah hi.

Tua hi a, mawhna galdona ih lungsimah kipan hi. Tampite in ih zaknop khol lohding thu hi a, ataktak in mawh ding pen ih telahihi. Kuamah'n hong hamtang sawl thei lohi. Mawhnopnate, lungtupnate, zongsatnatein ih ngaihsutna hong tuamcip hi. Saben lehngaben kammal zang leng, James 1:14 a honggen mah bang in sunglam pan lunggulhna vaiteahihi. Ei ma duhna leh deihnate in hong hihnuam sak a tua thu ih man' khak ciangin hongman in hong awkk sak hi.

Eph. 6:17; Late 119:11 leh Luke 4:8 tesim in. Tua munte ah bang vai kimu a,khialkhemna tunga gualzawhna ding vai tawhkoici kizop hiam?

____________________________________________

___________________________________________

_____________________________________________

James' laiatna ah khialkhemna leh

Page 19: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

3738

agamtat ma in om masa hi (Pian. 3:6). Satancih bangbang amah in sangta hi.

Mawhna pen lungsim ah kipan den hi.Eve mahbang in ahoih lo gamtatna pen "metnabang in ki ngaihsun kha thei hi. Tua ciang inih lunggelna leh ngaihsutnate hong kizomtoding a anntah la in mawhna sung ah ih lutkhata hi.

Hong koici pian cih lamdang ih sa khahi. Ei ma piansak ahihi. Kuamah'n hongbantangkaih lo hi.

"Deihna tak tawh thungetna leh anungtaupna tawh Satan hong galphawnna nang zo aih lungsim hong thanghuai'sak nopna pan ihkem siang zo thei ding hi.

"Khialkhemna lian pen zong paulappicing hi tuan lo hi. Hong kisawl hamtang himah leh zong mawhna ih cih pen ei gamtatmah hi veve hi. Kuamah peuh mah in mawhnahong bawlsak hamtang theilo hi. Ih lungkimkul in, deih zuul kul a, lunggulhna inngaihsutna nelhsiah thei lo tham lo in siatnain dikna tung ah gualzo mawk thei lo hi." EGW,"Christian Priviledge and Duties," Signs of theTimes, Oct. 4, 1883.

_______________________________________________

Mawhna hong kipatkhiatzia telkhehna inGreek kammal tampi kizang a tua te pennausuah vai tawh kinahvawh kim hi. Adik lolunggulhna khat ih kep ciang in mawhna khaicipen naubu sung a nauno bang in "hong lut,hong kiguang, hong tum" hi. ''Mawhna hongkhang cin ciang in, sihna hong suakkhia hi''(James 1:15, Author's Literal Translation). Thuhong lehluan hi. Nuntakna apiang sak dingkimlai sihna hong suak hi (saikaak Rom. 7:10-13). Mawhna in cancer mah bang in a omnamun siasuak sak hi. Ih theihsa bangin mawhnain hong siatsuah hi. Ih lungsim diklo a ih khelthei kei hi.

Pian. 3:1-6 sim in. Eve' tuahkhak thu inmawhna tawh ih buaizia telkheh hi. Bang cikalsuannate in mawhna ah makaih hiam?

________________________________________________

Mawhna pen a zung pan in en lengPasian muanlohna ahihi. Satan in vanmi 1/3te akhem zawh dan mah in (Mang. 12:4 leh 7-9), Eve' lungsungah Pasian' zia lunghei neisakhi (Pian. 3:1-5). Akikham singkung gei a paipen mawhna hi lo in, agah la a nekna inmawhna hi. Tua bang in adiklo ngaihsutna in

Page 20: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

39

Nithumni (Tuesday) Oct. 14

Ahoih Apicing Letsong (Piakkhong)

"Kong it sanggamte aw, khial kha keiun. Ahoih leh apicing letsong khempeuh intung lam pan hi a, "khuavakte Pa" kiang pan hiin Ama sung ah kikhelna leh kilehkikna cih teom lo hi" (James 1:16, 17).

Mawhna in sihna suah mah leh, Pasianin nuntakna bul ahihi. Amah in "Khuavak tePa" (James 1:17) pian sakna gen nuam ahihi(Pian. 1:14-18). Pasian in suahthakna hongpia a tua in "tunglam pan a" ih ngah theihletsong ahihi (saikakk - James 1:17 leh John3:3).

Paul in gupkhiatna pen Pasian hehpihnahang hi acih bang in (Rom. 3:23, 24; Eph. 2:8;2 Timo. 1:9), James 1:17 ah gupkhiatna pen(piakkhong) letsong na ci hi. James ingupkhiatna ahi hih suahtakna pen Pasian hongdeihsakna thu hi a "Ama deihna apicinnatungtawn in akammal tawh hong piang thaksak hi" (James 1:18, NRSV). Pasian ingupkhiatna ih ngah ding deih hi. Hih pen ihpian ma lim a, nuntak thak tawh Ama sung atu leh atawntung ading gupkhiatna in Amadeihna ahihi.

40

Suahthak pianthakna tawh kisai Jameshong lah dan leh Paul leh Peter te hong telkhehdante koici saikakk ding? Titus 3:5-7, 1 Pet.1:23.

_______________________________________________

__________________________________________________

_______________________________________________

Zeisu, Paul, Peter, leh James te'ngupkhiatna pen suahthakna tawh kinahvawhsak tek uh hi. Tatkhiatna vai ah Pasian deihnain mawhna' khenkhap asiasuakcipsa mite,vantung tawh kizop kik sak ding thu ahihi.Akikal kuam thukpi lianlua, zailua in mihingtebawl theihna tawh apiang zo vet hi lo hi. Pasiankammal, Zeisu ngiat mi bang a hong piannatungtawn bek in, vanlehlei akizom kik sak theiahihi. Pasian kammal (2 Timo. 3:16 ) in,piandang takin tua letsong sang ding a alungsimahongg mite ading in nuntakna huu muam theihi.

Atom in gen leng, "Khuavak khempeuhte'Pa in ih kilawm loh kawmkal a hong it luamahmah a "ahoih leh apicing letsong khempeuhhong piakna" sung pan ahoih pen in Zeisu lehAma hong piak suahtakna ahihi.

Page 21: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

41

"Tung lam pan a" hong kipia na letsongngah bang teng hi a? Tuate ih lungngaih dingbang hangin thupi hiam? Ih lungngaih lohciangin bang piang hiam?

Nilini (Wednesday) Oct. 15

Pau Pahpah Lo

James 1:19, 20 sim in. Tua mun ah bangvai agen ahi hiam?

_____________________________________________

_________________________________________________

________________________________________________

Pasiam kammal in vanglian hi. Mitekammal zong thupi hi. Ih genkhiatsa ih lakkik nop a om thei zel hiam? Kamkhial sialliaukici a hong natsak theihzia, hehna in hongsatsuahzia cih te ngaihsutna in hong kamsiamsak thei tuan lo mawk sawnsawn hi. Ei leh eiin kikhelna taktak om thei lo hi. Tua hi aPasian aw ngaiin ih sungah Amah semsak ni.

"Awgingteng veng in, ih gamdaih ciangin Pasian aw kiza siang thei pan hi. Amah in

42

"Om hithiat in la Pasian ka hihna thei in" ci inhong khoo hi. EGW, The Ministry of Healing,p. 58.

Alehlam pan in Pasian aw leh, ei khatleh khat aw ih kingaih loh ciang in buaina hongpiang hi. Innzang, nasepna mun, pawlpite ah,thungaihna a om loh ciang in kinialna in hongzom hi. Tua bang thu hong pian ciang in paunahong tam in hehna hong khang hi. Mawhnanallekk kai abang lak ah James 1:14, 15 sunga angsung lunggulhna adim kiho kizopnate inPasian dikna lam hong zuatpih thei lo hi.

Tua ziak in James in Pasian dikna penmihingte thangpaihna tawh na genkhawm a eingaihsut tawm ih bulphuh ciang in mawhna'piangei teng puakkeu bang in hong lamto dinga avanglian Pasian panpihna khakcip in apanpihthei lo anasak kammalte hong phuul ding hi.Tua thu hang mah in James in "Khuavakte Pa"in nuntakthak hong piak thute hong gen khitlim in ih genkhiat thute ah ih kidop ding honggen hi.

Anuai a munte in kampau vai bang honggen hiam? Paunak 15:1; Isai. 50:4; Eph. 4:29,5:4, Col. 4:6.

______________________________________________

___________________________________________

Page 22: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

43

Mi khat peuh in akammalte tawh hongbuak manggawp hun anunung pen ngaihsunin. Na ngaihsut khak thute in kammalte ahoihlam leh asia lam ading in vang aneihna uhhong lak hi. Na kammalte na kep cing theihnangin na hih theih bang om hiam? Nagenkhiat ma in na ngaihsut phot ding bang hangin thupi mahmah hiam?

Ningani (Thursday) Oct. 16

San'na Tawh Gupna Ngah

James 1:21 sim in. James genna ah"kammal" in bang thu neihna nei hiam?

_______________________________________________

________________________________________________

Upna leh gupkhiatna tawh kisai ih gensathute hih munte in athutawp hong lak hi.Siantholohnate dapkoih a diklohnate hepkhiatding thu hong gen hi. Suahkhia "dapkoih"(RSV) cih thupiak pen LST thak ah diklohnatawh kipelh ding vai 9 vei agenna sung pan 7vei na zang ngiat hi. Khazih akipumaap nuntak-na sung ah thusia in mun nei lo hi (Rom. 13:12;Eph, 4:22, 25; Col. 3:8; Heb. 12:1; 1 Pet. 2:1).

44

Puansuah cihna ah zong kizang a (Sawl. 7:58)ih mawhna "puanninte" suahkhia cihna zongsuak thei hi (enkak Isa. 64:6). Nin banna (RSV)pen James zatna ah "puan nin" mizawngte' silhleh asiangtho atee selhselh mihaute silh puantawh tehkakkna ahihi [James 2:2, NKJV].Zeisu gen mah bang in James in zong mihingtepen puatham vai tawh abuai lai in Pasian in ihlungtang vai ngaihsut pipen in nei hi.

Greek pau a LST lui sung ah ninbang(ryparos) cih pen mun khat bek ah kizang a:Zechariah 3:3, 4 ah Joshua in Isarael temawhna lim alahna ahihi. Pasian in siampipapuannin la in puansiang silh sak a, tua in Is-rael te' kimaisakna leh siansuahna lim la hi.

Hih muhzia pen tu lai Christian te'ngaihsutna ah Zeisu in mawhneite puan nintung ah puanpak siangtho asilh sak sa kha uhhi. Tua bang om thei ngei lo hi. Puan nin tungah puan siangtho ki silh sak lo hi. Zechariahthubu sung a agen mah bang in puansiangakisilh sak ma in puan nin kisuah khia sakphot hi. Hih in Khazih dikna ih silh ma in ihsiantho kul cihna hi lo hi. Tua hi leh kua ingupna ngah mawk ding? Tua bang mah in Zeisuih san khit ciang in mawhna sung ih lut khakleh gupna ngah nawn lo cihna zong hi tuan lohi. Acih nopna ah amah ih ki pumpiak kul a,

Page 23: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

45 46

ding hanciam in. Khazih itna thu gen in la,Ama dikna gen in hong tung vaite khempeuhsemkhia in. Na lungsim ah khaa vei takpi inlaamangthangte gupkhiat ding hanciam theihtawp in hanciam in. Khazih lungsim bang,-angsung omlo itna, lungsim puak na ngah ciangin - khangto in gah na gah ding hi. KhaSiangtho hehpihna thupha na zia na tong ahhong min ding hi. Na upna khang in, naphawksiamna hong khang ding a, na itna hongpicing ding hi. Khazih dikna, sianthona,ithuaina, hoihnate na kilang sak thei semsemding hi." EGW, Khazih Gentehna Thute, ChristObject Lessons, pp. 67, 68.

Kikup Dingte:

1. Kammalte' vangliatna ngaihsun pha laiin. Bang hang in vang nei lua hiam? Kampaute kikoici deih lak thei hiam? Ih pau leh ih atlai kigelh sang in bang ci pau a bang ci at cihpeuh thupi thei zaw hi.

2. Tung lam pana hong kipia silpiakte sungpan bang thupi pen a, bang hang hiam?

3. James 1:12-21 simsuak in. Bang thu genpipen hiam? Bang lametna leh kamciamte eiteading in om hiam?

nisim in ih nunlui mawhna ah si in limlehmelthak hong suah ding in Amah ih phal hong kulhi. Tua bang in paubanna om lo Khazih' diknapuan in eite hong tuam ding hi.

James 1:21 sim kik in. Hih mun in nanuntakna vai agente bang zah dong in thuukngaihsut in koici zat ding na hi hiam? Pasiankammal na lungtang ah "tuh, phut" ding cihthu in bang khiatna nei a bang cih thei dingna hi hiam?

Kiginni (Friday) October 17

Sinbeh Ding: Mawhna leh kikhelzawhnavangliatna thu, EGW, "Repentece," Steps toChrist pp. 23-36 sim in la athupi diak teng tomkaih hi.

Tatkhiatna thu in Satan' vangliatnakhempeuh pan a suahtak siangna thu ahihi.Khazih in akisik mi mawhna pan khenkhia denhi. Dawi nasepte susia ding in Amah hong paia, akisik mite khempeuh mawh bawlna tawhakipelh theih nangun Kha Siangtho akipiaknading thu pia hi." EGW, Khangcin Lunggulh,The Desire of Ages, p. 311.

"Khazih nang gumpa a na san khit leh,nang leh nang kimang ngilh in midangte panpih

Page 24: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

47 48

Sinna 4 October 18 - 24

Hih Takpina leh Sepna Bawlna

Nipini (Sabbath) Nitaklam Oct. 18

Sim Dingte: James 1:23, 24; Matt. 19:16-22; Luke 6:27-38; Rom. 8:2-4; 12:9- 18; 2 Pet. 1:4.

Kamngah: "Note' pumpi kikhem in thu ngaitebek hi kei un; thu bang a gamta te na hi un."(James 1:22).

William Niblo, akitheih zawkna min "TheGreat Blondin," pen zeuu tung ah khaukaihtung a lamsiaupa ci in minthang hi. Septem-ber 1860 hun in Wales kumpi innluah ding pangiat in Blondin in ahuh pa khat anung ah puakawm in tua zeu akan lam mu hi. Tua khitciang in Blondin in British Kumpipa innluahding pa nung puak kawm ding in vasam hi.Blondin' siamzia zakhin in amit tawh amuh khitciang na ngawn in anuntakna akhut ah apngam lo hi.

Cih nopna ah zakna leh muhna bek tawhPasian sung ah kitualbual thei lo hi. Ih lungsimah Pasian om cih sang thei in, lungdamnathumann, nih veina kumkiknate thei mahmahhang. Pasian hong itna leh hong kep hong

4. Lunggulh luatna in mawhna piang sak amawhna in sihna piang sak hi. Hih zahtapanpihna teng tawh bang hang in tua ih ngahding gualzawhna ngah lo in om mawk ih hihiam? Mawhna vai bang ci ngaihsut in banghang in tua bang ngaihsutzia pen alauhuailungsim kimawlna suak den hiam?

5. EGW, lai at atung a atawpna pen sim in.Upna kiplote ading diak in bang athupi ngaihsutpiakna om hiam?

Page 25: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

49

huainate zong mu in thei mahmah hang. Tuateng mah tawh ama khut ah kipum ap ngam loin ih gamtatna tawh kilang sak ngam lo theiding hi hang. Tua thu hang kekk mah in Jamesin aza te bek hi lo in asemkhiate ih hih dinghong lim gen mahmah ahihi.

Tu kal in hehpihna tungtawn a gupkhiatahi te in thu om banga sepna vai ih enkhawmding hi.

Oct. 25, Nipini ading kigingkhol ding intu kal sung sinnate limtak in sin ni maw.

Nimasani (Sunday) October 19

Na Galte Thei in

Mi khat in agalpa thu hih bang in genhi. "Nisim ka khamul met sim in ka mu hi."Hih pen James in ih theih ding a hong deihsakk thu ahihi. Ih gal lian pen ei mah ih hihi.Hotkhiatna pen kua ih hih takpi lam theihnapan kipan a, ih ki upmawh dan peuh hi mawklo hi.

James 1:23, 24 sim in. Hih mun ah kuaki gen a athupoi bulpi bang hi mawk hiam?

__________________________________________________

____________________________________________

50

Ahoih thei pen a ih om ding khialhnaom lo hi mah leh ih puatham vai a, a etlawmtheih zawk nang a sum tampi bei lawh a, eileh ei ih ki khem loh ding hong thupi ding hi.James in, ei leh ei ih ki muh cian zawk ding,ih ut kei mahmah kha phial zong in, kisam cihi.

Matt. 19:16-22 leh 26:33-35, 69-75 simin. Hih mi 2 te kimuhzia atakpi tawh ki koicitehkak hiam? Zeisu thugen asanzia uh in athuuh koici bang in hong gen hiam?

_______________________________________________

_________________________________________________

Mihau khangnopa in thukham te atangbang in kingaihsun hi. Tha khat thu inthumanh dan dang khat, angaihsut khak ngeiloh, puatham sepna bawlna leh zuihnate sangaathuuk zawtham a thumanh ding vai tawhkitalsik kha hi (Rom. 7:7 en in).

Peter zong hih khangnopa bang mah inkitheikhial hi. Ki pum muanna tawh midangtekhempeuh in hong nusia zong in nuntaknakham zah dong in ka muanhuai ding hi ci hi.Mawhna in aletcip lam thei kha lo hi. Amauleh amau akha lam dinmun uh akikhem suakuh hi. Peter bel anungsang ciang hong kikhel

Page 26: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

51

hi. Mihau khangnopa bel thei kha kei hang.

Midang mawhna muh baih in ei a beltua ci lo, ahi na? Ih lungsim tawng ah bel ihsan nop zah sang'in ki thei zaw hang. Nang kiencian in. Hih thu in gumpa na kitang saplam leh, amann tak in; amah lo in tawntungsiatna lam hi mawk, cih hong theisak hi.

Ninihni (Monday) October 20

Asem Azui Takpi

James 1:22 sim kik in. Greek kammalah asem azui takpite "na hi un" ci hi. "Thupiakbang in sem un" na ci leh tua thupiakna hongki koici lamdan ding hiam?

__________________________________________________

_________________________________________________

James in hihna leh sepkhiatna nagawmkhawm hi. Amanh tua te khenlo thamloin athupi zaw zong om sak tuan lo hi. Sumtang khata maitang nih om bang hia khentuamtheih hilo hi. Eite in asemkhiate ih hi ding hi.Tua ban ah Greek laimal ah akhiatna penakizom paisuak asem den athumang nuntakzia,

52

tumah a ih sep pah ding hia, mailam hun khatpeuh cianga sepding cih hi lo hi. Cihnopna ah,eite in Topa sung ah mithak ih suah ding hi a,tua tungtawn in Pasian sawl banga sep dingahihi. Hih in thukhun khat peuh zuih tawhkilamdang mahmah hi. Zanni sinna sung akhangno mihaupa vai bang dan ahihi.

Luke 6:27-38 sim in. Ih sep ih bawl khiatding bang teng bang hong hi ding hiam?

___________________________________________

_______________________________________________

"Na galte na it in", "hong ngen khempeuhna pia un". "Na Pa bang un hehpihna tawhkidim in om un" (Luke 6:27, 30, 36, NKJV).Apiang theilo ding bang khat hi lo hiam? Eileh ei in piang lo mah hi. Hih bang itna penmawh nei mite sung ah apiang ngei hi lo hi.Tua ahih man mah in Zeisu in akilamdangsingkung 2 te leh agahkhia singgahte hong genhi (Luke 6:43-45).

Tua bang mah in Galatian sung ah Paulin cilehsa sepna (Gal. 5:19-21) leh Kha Siangthogah na genkaak hi (Gal. 5:22, 23). Asep lam ihlim ngaihsut ciangin kibuai sem bang khat hia, Kha Siangtho makaihna tawh hi leh agah

Page 27: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

53

hong kilamdang ding a, itna leh thumanhnagah hong gah ding hi.

Nasep kul ahih man leh thupiak khatzuih kul ahih man a thumanh'na cih ngaihsunin. Sep kibang mah sepnopna lungsim tawhsepna leh sep loh phamawh ahih man a sepnatawh saikaak in. Na sung ah Khazih hong tenggahih man a na deihna tawh kizui a nasepkhiatahihi. Hih thu saikaakna tungtawn in tu nisinna ih tel nang hong bang ci huh hiam?

Nithumni (Tuesday) October 21

Suahtakna Thukham

James 1:25 sim in. Thukham omzia hongkoici gen hiam?

______________________________________________

__________________________________________________

James in Late sung a Pasian' thukham"paubanglo, hoihkim" (Late 19:7) leh suahtaknalampi (Late 119:45) hi na ci hi. James sung athukham in hong gum hong siansuah thei lohi. Pasian deihna hong lak a hong zui siamsak thei tuan lo hi. Kimawl siamte ih etna in

54

hong siam hong hat sak thei pah tuan lomah bang ahihi. Tua ih zuih theih nang inKhazih vangliatna ih nuntakna ah ih kisamhi.

Rom. 8:2, 4 leh 2 Cor. 3:17, 18 sim in.Thukham pen sihna piang sak van khat banga ngaihsutna, ahihkeh suahtakna lehnuntakna lampi hong lak banga ngaihsutna,cih thute ah; bang in akilamdang sak himawk hiam?

_________________________________________________

_________________________________________________

Paul mahmah in zong "thukham thuazate in Pasian mai ah dikna ngah lo a,thukham bang a gamtate in diktanna ngahuh hi" (Rom. 2:13, NKJV) na ci hi. Acih mahbang in Kha Siangtho in ih lungtang ah honggelh sakna tungtawn bek in eite in agamtateih suak thei hi. Lungsim pan a thumanhnatungtawn bek in, thukham pen suahtaknathukham suak thei hi.

Tua hi a, ahang pen thukham hi zawlo in ei mahmah ih hi zaw hi. Ei kua ih hih

Page 28: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

55

lam ih mangngilh kha a: honpa akitangsamden mawhneimi ih hihi. Khazih lo tawhthukham' mawh kawkna bek ih za hi. Ahi zongin Khazih sung ah mithak ih suak a (2 Cor.5:17) Zeisu sung ah ih suakta hi (John 8:36).Athukham hong gen a, "ken kong it bang inkhat leh khat ki it un" hong ci hi (John 15:12,NKJV). Khazih tungtawn in hehpihna tawhgupkhiatte ih hita a nidang bangin palsatna'mawhkawkna sung ah ih lut nuam nawn keihi. Khazih sung ah mawhmaina ngah bek loin, thukham azui zo nuntakna thak ih nei theita hi. Tua bang in gupna ngah nang hi lo in,thukham mawh kawkna pan suahtakna hongkipia khin cih thei a nuntakna thak ah anungtaih hihi.

Ei pian ngei tawh thukham' hotkhiat dinglamen a thukham' thu manh ding hanciam' penbang ci ding cih ngaihsun in. Tua in thukhamsila hong bang ci suah sak hiam? Tua silahihna pan Zeisu in hong koici suahtak sak intua thukham mah zui ding in hong koici sawlahi hiam?

Nilini (Wednesday) October 22

Kimanna Nei Maw Nei lo?

James 1:;26, 27 sim in la, Matt. 25:35,

56

36, 40, leh Rom. 12:9-18 te tawh saikakk in.Hih munte tungtawn in Christian diktak hihnana koici telkheh ding hiam?

_____________________________________________

________________________________________________

Topa Zeisu, James, leh Paulte lim genmahmah thu pen kimanna nei Christian hihding thu ahihi. "Azawngkhal pen te" itnatungtawn in (Matt. 25:40), mite phawk khakloh te kiang ah va lenglatna cih te tawh mi vaholim pihna leh adangdangte tawh Zeisu' hongitna kilang sak in, ei tungtawn in Zeisu' itnasungah azawlh siamte ih suah ding ahihi.

"Lungdamna thu ading a tha khauh pengenkhiatna in, a it thei leh a ithuai Christianhihna ahihi." - EGW, The Ministry of Healing,p. 470. Hih vai agen behna ah "tua bang innungta a tua bang huzappha neih theih nangin kalsuan khat sim ah hanciamna, kipumpiakna, kiciatnate kisam hi" na ci lai hi -p. 470. A thuthu in ama dandan tawh hong paihi mawk lo hi. Ih biakna pen upna kipsaknaleh thu gen ngaihnate bek hi leh kimanna neilo ding hi.

James in "biakna" ahihkeh "biakna vai"

Page 29: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

57 58

Ningani (Thursday) October 23

Leitung Mite Tawh Kilamdang

"Leitung vaite tawh ninbang khalo" dingakikep ding cih thu in bang khiatna nei hiam?Tua bang bangci pian theih ding hiam? 1 John2:15, 16; 2 Peter 1:4 cihte zong en in.

__________________________________________________

___________________________________________

Pawl khatte in leitung tawh ki gamla leuh zeetnate apell thei ding kisa kha uh hi.Amanna ciang a om hang in, zeetnate (nan hakih sak diakte bang) pelh theih bang a pelh kulveve hi. Ih thanemnate leh ih vai nawngkaitein ih omna peuh ah hong zui kawikawi mawkhi. Mawhna vai pen apualam cih hi lian tuanlo a, ahih na ciang a om zong in, tua bangtesang in ih sung, leh ih lungsim vai hi zaw hi.Ih galphual pen koikoi ah ih om zong in akibang ahihi.

Tua ban ah ih vaibuaina pawl khat hongman khit ciang in a om laite hong kilang sanhi. Gentehna in inn sung kieu khat hah siangleng akim apam anitlam hong kilang san hi.Ih kha nuntakna vai zong tua bang mah hi a:

ci in aneu 26, 27 ah kipiakna cih nopna kammalna zang hi. Tua bang lungsim in tha khat a kimu thei thu nung suakte pan in mite inakilamdan'na mu thei ding uh hi.

Aki thei baih mahmah khat pen ihkammal zatte pan hi thei hi. Kam khauh, pauell, omziate ah kidawp zawkna pan in mite tungah kilangh hi. Ih leii in zong sakol lee banga ahong lehkhen loh nang in kam kaih ih guanding hi.

James in hong tuam gen diak thu ahtagahte leh meigongte in ih kep ih donna kisamdiak uh hong ci hi. Leitung vai in en leng,bang mah hong pia kik zo lo dingte tung ahtampi beihuai het lo hi. Pasian muhna pan inazawng daipaamte, mi' simmawh, mi' pampaihteih bawlzia pan christian diktak ih hihna: hongpia kik zolo dingte sum leitawi piakna pan; annnek hong sam kik zolo dingte ann nek sapna;hong bawlsiate ading a thu ngetsak a thuphapiakna cihte ahihi (Luke 6:35, 14:12-14, Matt.5:44). Paul hong lahna ah ahoih apha semdinga Khazih sung ah hong kibawlpha ahihi(Eph. 2:10).

Atasamte huhna panpihna in na hunbang zah na zang hiam? Na dawnna pan in naupna pen azat tak cing takpi maw? cih hongthei sak hiam?

Page 30: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

59

Zeisu na naih semsem ciang in na nit lam naki mu semsem ding a musiang thei zaw in Amapianngei dik ah nang kisapna hong kilang sanding hi. EGW, Khazih Kiang Zuatna, SC, p. 64.

Hih mun ah EGW in acih lohpi ci sakkha kei ni. Zeisu tawh ih kinai semsem ciangih mawhna tam semsem ci lo hi. Agen behlaina ah: "Ih tangsapna in Ama kiang leh Amakammal ah hong zuatpih ciang in Amazialehtong a etlawm' mahmah zia ih mu ding aAma limlehmel ih sun semsem ding hi. - StepsTo Christ, p. 65.

Biakna taktak in tua mi Topa sungah"gilkial dangtak" bangin tualbual nopna lungsimnei sak hi (Matt. 5:6). Zeisu in van a APadeihna atheih nang in hun kicingtaak zangkhawm den hi. Ahita zongin mite kiang pantaikhia ngei lo hi. Amah in mite kiang zuanden hi. Akitangsamte panpih in, kituam bawlnakawm teng satkham in tawntung nuntaklungdamna thupha tangkona in ahunte zanghi (John 4:28-35).

Zeisu leh Christian masate in tu hunlai Gentile te tawh neklehdawnte lehkhuasakziate ah kiimlehpaam tawh kilamdanghi mah leh tuate in athumann tangkonakhaktan sak ngei lo hi. Mun khempeuh ah paikawikawi in, gamkuam teng khempeuh ah

60

lungdamna thu tangkona kiptak in phut a,siatna leh siahuainate bulpi ahi Rome khuapina ngawn ah bulkip phut hi.

Kiginni (Friday) October 24

Sinbeh Dingte: EGW, "The Test of Discipleship,"pp. 59 - 63, In Steps to Christ.

"Thukham in Pasian lungsim limlangpiahihi. Mite in akammal, angaihsutna,agamtatnate uh Pasian' kammal tawh a etkakding uh ahihi." - EGW, Comments, The SDABible Commentary, Vol. 7, p. 935.

Upna in thu manhna pan hong pe'n saksangsik in, Khazih' hehpihna ih luah theihnanga thu hong mang thei sak thugui bulpi inupna ngiat mah ahihi.

"Zeisu in mihing pianngei tawh a ombang in Pasian' nungzuite zong Amah bang dinguh hi. Ama tha tawh apicing, asiangtho,honkhiapa nuntak banga anungta ding ih hihi.EGW, Our Father Cares, p. 69.

Page 31: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

61

Kikup Dingte:

1. Aleitung vai munte taikhiat sanh ding hoihzaw bang ahih hang in, mawhna thubuai lehkhialkhemna pan hong pengsakthei tuanlo hi.Khialkhemnate taisan ding in bang tan gamlaih pai kul peuh mah mawk ding hiam? Mawhnaleh khialkhemna tawh ih kipelh theih nang inkoi mun koi mun ah teng hi mah leng bangcih ding ih hi hiam?

2. Thusia bawl mi hon khat nasepna munding bang a aupmawh man un thukante in elec-tronic eavestdropping devices (video zaihna lehaw lakna tuamtuamte) koih sim sawm uh hi.Tua mun pen palik ui honkhat akimkot ah omhi. Palikte in tua mun ah va pai in nitak simann lim nono vapia zel uh hi. Amasa in mi 5, 6bang va kinel uh hi. Asawt lo in tua uite in aann lim piakte uh hong ne nuam mahmah beklo in apia palikte khut na ngawn liak liang uhhi. Tua acing uite zual ta a palikte in akoihnop teng uh va koih thei ta uh hi. Hih thupiang pan bang sinna ih ngah thei ding hiam?Ih kidop kei leh hong cingte in hong kep theihnawn loh ding uh lauhuai thei mawk lo ding ahi hiam?

62

3. Thu a umte bek hi lo in, thu bang a agamtate ih hih theih nang ngaihsun in. Atawpna ahtuate gel kilamdanna taktak bang hi mawkhiam?

4. Khazih hehpihna hang in thukham pan kasuakta hi aci te kiang ah bang gen ding na hihiam? Bang aci nuam uh hi a, bang ci dawnding na hi hiam?

Page 32: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

63 64

pia lai hi (Luke 10:30-37 en in). Hih thu nuntaktawntungna vai thukham siapa dotna vai ahZeisu gen thu ahihi. Sitnipa kiang ah,"hanciam zaw lai o!" ahihkeh "sepbeh lai kul!"acih tang in itna tawh gamtatna vai gen hi.Alauhuai hun nawngkai kawmkal nangawn ahih pi et kholloh te nangawn ih it kul cih thuahihi.

Ih pianphung hi lo in baih ih sa kha keizong in itna mann ih cih pen alauhuai phialzong in pawlpi sung leh pua kideidanna dangtuamtuamte zong ih paihkhiat kul hi. Tu kalsung in athupi mahmah hih vai tawh kisai aJames hong lamlahnate ih ento ding hi.

Nov. 1, Nipini ading kigingkhol ding in tu kalsung sinnate limtak in sin ni maw.

Nimasani (Sunday) October 26

A Zempha Deuhte

James 2:1-4 sim in. Hih pen thukisaikaak vai ahihi. Khat pa hau, kilimzep,leh thupi suah, in akhatpa zawng, hiningneng,in kua phawk khak hi lo hi. Akhatpa kikinkidon in, akhat pen kiawlmawh lo hi. Akhatpatutna nuam kipia in akhat lah akieu lam ahding in sual tung peuh bek ah mun kipia hi.

Sinna 5 October 25 - 31

Itna leh Thukham (10)

Nipini (Sabbath) Nitaklam October 25

Sim Dingte: James 2:1-13; Mark 2:16; Siampi 19:17, 18; Rome 13:8-10; John 12:48.

Kamngah: "Bang hang hiam na ci uh leh,hehpihna a nei lo mi in, hehpihna ngah lo inthukhenna athuak ding hi. Hehpihna inthukhenna zo in akisa thei thei hi. (James2:13).

Ih theih mahmah tangthu; akisam ih vaipen, na thu koici lut sak ding?

Amasa pen siampi khat azom ah Levimipa, Jerusalem pan Jericho apaina vuah misilah-nungta khat lampi gei ah nakipai.Abiakna nasep vai uh man khin a hong ciahlam uh hi na pi tua miliampa don ding ngaihsunkha lo in paisan lel uh hi. Anung ciang inSamaria mi, milimbia-gimnam phialmawk mikhat hong pai in, tua pa hehpih a, aliammatetuam sak in azinbuk manh ding zong piak saklai hi. Tua mipa kisap lai aom leh piak sakding vai zong zinbuuk cingpa kamciam

Page 33: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

65

Hih bang thupiang bel etlawm het lo hi;adiak in hih bang pen biakinn ah kizang diaktawh kibang lai sawn hi ven! Greek pau in"kikaihkhopna" cih kammal pen aneu 2 na ahsynagoge hi a Jew mi Christian Nipi kikhop vaihi in mimal inn zong hi thei hi (Sawl. 18:7, 8en in).

Kum zabi khat na Greco-Roman omziaah, zia leh zaa cihte ki thupi sak mahmah hi.Neih leh lamh, pilna siamna, leh tangpi lak ahhuzap cih te pen minlehpuam leh mimalhamphat na ding in kizang hi. Tangpi adingleh pawlpi ading in atampiak zo te kilim bawlin angah kha te'n zong bang hiam khat tawhtheih neih nuam veve hi. Dikna penthumanna, citna, leh mipi lungdamna tawhkithuk kik hi. Dinmun sang kikhopna ah apaitein akilimbawl dingin lamen uh hi. Tuate ihdon khak kei leh pawlpi maimial thei hi. "Mizia ih zuul kei leh mi muhkhialh leh kitapkikhenkhapna in sawngg thei hi.

Mark 2:16 leh Luke 11:43 sim in. Miziazuul ding bang vaite om hiam? Lungdamnathuguipite tawh bang ci kituah lohna om hiam?

Hauh leh zawn' pen mawhna hi lo aChristian omzia atehna diktak pen, neihlehlam,pilna siamna, leh khan leh kum leh biaknaupna cihte akilamdangte tawh khuasakzia koici

66

cih thu ahihi. Ih pimuh zawk te ih limbawl a,ih neumuh zawk te ih simmawh bawl kha zelhi. Kim leh paam tawh kilamdang ding a Pasianin hong sap ahi ta zong in, kim leh paam ziatekizuul kha pahpah mawk cih ih phawk gige kulhi (Rom. 12:2 en in).

Ei lian ah kibulh leng: James gen banglian in zong kilang lua liang sam kei mah taleng tuam bawl deuh ki nei kha veve thei hi lomaw? Hih bang zialehtong ei sung pan kalkhiain kipuahpha lo ding maw?

Ninihni (Monday) October 27

Mihon Kituam Bawlna

Laibu zuakte'n atheih ciat uh bang inazawng diak te in Christian laibute leina intam zang pen zaw uh hi. Mi hau veng penlaibu zuakte ading in mun haksa suak in amauleh amau lungkim gawp pong lel uh ahih manin Pasian akisap lam uh nangawn, mi zawngzaw te zah in ngaihsun kha lo uh hi. Tua bangkeek mah in pawlpi zong haksat hun pen akhanpen hun hi thei den hi. Tua hi a, vai haksaatuakte in Topa Zeisu hong lah lametna thuteah; nuam asa, alungkim san mite sang in, tamlut zaw uh hi.

Page 34: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

67 68

Amau gamtat siatnate in Zeisu'"minphatnate" lang khat ah kosiatna bangmawk hi. Omzia hoih lo te hoih lo hi khin banah; Zeisu min suang a ki nei te'n abawl uhciang in suk sia san lai hi. Asia zaw lai ahaneih sa uh leh ahuzapte uh Zeisu min tawhpawlpi sung ah midangte tung ah met dawhnaa azangte hang in kikhenna leh kitotna lammanawh pih lailai hi. Tua hi a, ih kampau lehih gamtatte in ih min puak "minpha" tawhakituah ding kidophuai mahmah hi.

Nithumni (Tuesday) October 28

Midangte (Ih Vengte) Itna

James 2:8, 9 tawh Siamp. 19:17, 18 lehMatt. 5:43-45 sim khawm in. A thupi bang thuhih mun ah hong kipia hiam?

__________________________________________________

___________________________________________________

James in Pasian thukham "Kum pipathukham" (James. 2:8) na ci hi; bang hang hiamci leh "Kumpite Kumpipa" (Mang. 19:16)thukham ahihi. Ama thukhamte mualtungthuhilhna sung ah hong pia khin a LST thak

James 2:5, 6 sim in. Amasa aneu 4 tesung a agensate vai, hih mun ah bang hang ingenbeh lai hiam?

___________________________________________________

Hih mun pan in, pawlpi sung ah ahauleh azawngte kikal thu khawkkpite a om lamki mu thei hi. Ahaute'n azawngte asimmawhlai tak un, Pasian in azawng mi pampaihte,"upna thu ah ahaute," tel hi. Azawngte penahaute'n alopthop bawl pen tua hun diak inapiang ngiat thu ahihi. Rome te thukhum ahzong ahaute lam pang in azawngte tung ahthukham kingawh bawl hi.

"Atualniam zaw mi pawl amau aituamvai asem a angaihsutte in atual tung zaw temawh kawk khuan om lo in akhialh khak mahuh leh zong atualniamte dan nasia zaw in atualtung zaw te sang kithuak sak zaw hi." - CraigS. Keener, The IVP Bible Background Commen-tary; New Testament (Downers Grove, I 11.:Inter Varsity Press, 1993), p. 694.

James 2:1 sim in. Hih bang zia hoih lohuzaap vai hih mun ah bang hong gen hiam?

__________________________________________________

Page 35: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

69

sung a om 9 lak a akhatna midangte it dingcih tawh kisai ahihi.

Matt. 5:43 sung Zeisu kammalte inSiamp. 19:18 tua hun a atel dan uh hi ding hi.Gentehna in tua ma lian a Siampilaibu sung aakizang kammal pen vengte cih tawh akibanghi a: "sanggamte" muhdah ding kham hi(Siamp. 19:17). Israel mipihte khat peuh tunga lungkimloh ding phal lo hi (Siamp. 19:18).

Pawl khat in Israel mi ahi lo te tung aheh ding, muhdah ding pen kigen tuan lo ahihman in phamawh lo ding bang in ngaihsun uhhi. Ci mah leng, Israel mi ahi lo te gal bang inngaihsun uh hi. Tua bang ngaihsutna penakipia mahmah a ngaihsut Israel lak ah zongakikhen tuam diak mihonte in zong aneih lamuh kithei hi. Amaute pen "khuamial sung mite"leh "kha lam a mangthang mite" mudah dingin kihilh uh a; minamdangte bek hi lo in, (TheCommunity Rule 1QS 1:10; 9:21, 22), amau thubang angai nuam lo Israel mite zong kihel laihi.

'"Mawhna in asiahuai pen hi a, eite inmawhneite hehpih a ih panpih ding ahihi. Mitampite khial in ahai tatnate uh hang inzumcip uh hi. Amaute in hanthotna kammaltezanuam mahmah uh hi. Akhialhnate uh muin lunggim uh hi. Tua bang mite ih dapkoih

70

ding hi lo hi. Christian takpi ahi leh tua bangmite taisan lo in amau panpihna, akitangsampen te tawh akigamla thei pen in omlo ding uhhi. Bawlsiatna leh mawhnate hang alungmang a om te "kei tawh kisai kei e" peuhih cih khak loh ding ahihi."' EGW, KhangcinLunggulh, DA, p. 504.

Zeisu' nuntak pen Ama itna ngah khading a kilawm lo, Amah a it kik beek lo te tunga angsung khual lo itna' omzia lahna lianpenahhi. Tua bang itna ngah ding a kilawm lo, ait kik nuamlote tung ah ih koici piak thei dinghiam? Ei mah angsung vai ah sihna lehkipumpiakna pen atawpna ah tua thu ading adawnna om sun hi ta mai hiam?

Nilini (Wednesday) October 29

Thukham Buppi

James 2:11 sim in. Anuai a kigual muntesim in la koi pen in "thukham buppi" ahihkeh"itna thukham" pigen maw, a nih in maw cihkhen bawl in.

Page 36: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

71

___________________________________________________Thukham Buppi Itna Thukham

Matt. 5:18, 19__________________________________________________Matt. 22:36-40__________________________________________________Rom. 13:8-10__________________________________________________Gal. 3:10______________________________________________________Gal. 5:3_________________________________________________Gal. 5:14__________________________________________________

Thukham vai Zeisu hilh dan telhak maihi. Tua hun lai biakna uk Jew te (leh tu laimitampite) ading in Moses thukham sung akhempeuh zui lo in thukham zuitakpi ing kicitheilo mai hi. Tua bang dan in thukham 613tang kisuah hi. (248 tang pen ahoih lam hi in,365 tang pen ahoih lo lam ahihi).

Zeisu kiang a kidong dotna ahi athupipen thukham cih thu pen (Matt. 22:36)athangsiahna uh hi ding hi. Zeisu in "malnengno" dong in (Hebrew lai mal lak a aneupen Matt. 5:18 thupi acih kawmkal ah Pasianitna leh ih vente tung ah itna ih cihte thukhamthupi pen ahihna ah adante kihel khingai hi.

72

Zeisu thugente in zong thumah'na pentuam om thei lo hi. Kizopna tungtawn hi a,tua ahih kei leh khiatna nei lo hi. Kammaldang in gen leng, sawm a khat piak pen hihding thu dik ahih man ahihkeh pia kei lenggupna tan ding lau man peuh hi leh kizopnavai om lo hi. Thu khat pan in Pasian hongpiakna tung ah lungdam man hi leh tua penPasian tawh kizopna vai hong suak hi.

Zeisu in athupi zaw "athupi zaw"thukhamte acihna ah "thukhenna, hehpihna,leh upna" (Matt. 23:23) cih te na gen hi. Hihte khempeuh Pasian leh midangte tawh kipawlkhopna vai mah na hihi. Tua ahih man in Jamein, Zeisu leh Paul te genval agen hi tuan lo a:Pasian thukham ih palsat leh Pasian leh mitetawh ih kizopna hong susia hi. Tu hi a, ihkhialhnate alekk ding dikna tampi bawl dingvai hi zaw lo hi. Thumanh'na mawkmawk hongsuak ding a ei aituam vai hong suak ding hi.Tua hi lo a Zeisu theihcianna tawh ih kipatleh ih ngaihsutna pen ei kiang pan Pasian tunga ki apna leh Amah leh mite nasepna lam hongmanawh ding hi.

Na thumanh'na pen hih ding thu ahihman maw, Pasian leh midangte it na hi maw,cih thu ah bang zah tang tuak bang hi dinghiam? Hih huai ahih man a hih pen khial

Page 37: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

73

maw leh? Amite na it man hi kei leh bangkhialhna om ding?

Ningani (Thursday) October 30

Thukham Tawh Thu Hong Kikhen

James 2:12, 13 sim in. (John 12:48;Rom. 2:12, 13; 2 Cor. 5:10; Mang. 20:12, 13zong en in. Thukhenna tawh kisai bang honghilh hiam?

________________________________________________

_________________________________________________

Thukham bulphuh in ih tat ih hekapnatungtawn in asia apha thu hong kikhen dingcih sang a asiang zaw LST hong hilh thu om loa, Zeisu upna tungtawn in Ama dikna tawhhong kituam cih thu in zong thusiang ahihi.

Hih hong kituam cih thu in thu 2 in paia: maisakna (diktanna) leh thumanh'na(siansuahna) cih te ahihi. "Topa Zeisu na sanuh mah bang in Ama sung ah kalsuan un" (Col.2:6, NKJV); cih leh "no te Khazih sung ah naki baptized uh a Zeisu na silh uh hi" cih thu teahihi (Gal. 3:27, NKJV).

74

Ih sep ih bawl tawh kituak in thu hongkikhen ding ahih mah bang in ih hih ih bawllohna tawh thu hong kikhen ding hi zong kicihi. Hih thu amann ahih hang mitampite insangkhial uh hi. Na tam sepman hi tuan lo hi.Tua hi mawk leh hong lungkia sak kha ding hi.Aneu 13 patna lam a James hong genna ah"hehpihna aneilo mite tung a thukhenna ahhehpihna om lo hi (NKJV). Hih thu zong kizopnatawh "sepna" vai ahihi.

Sawt vei ngaihsun leng, thukhenna vaiah lungmang in ih lungkia kha ding hi. Tuathu in "Pasian kihta un . . . . athukhenna nihong tung zo hi" (Mang. 14:7, NKJV) cih vai hilo hi. Tua bang vaite sang in Zeisu dikna ihmuan den ding ahihi; Ama dikna in thukhennavai a ih lamet om sun ahihi. Ama dikna tawhhonkhia Pasian ih itna in Ama hong hih saknopte hong hih nuam sak ding ahihi.

LST sung a thukhenna vaite ei phattuamna ding hi a ih kitang muan pong mawkkhak loh nang thu ahihi. James in "hehpihnain thukhenna tung ah gualzo hi" (James 2:13,NKJV) na ci hi. Mawhna lian pen ah ih tukciang in hih kammal ih phawk ding ahihi.

Khial gawp mang kha in thukhenn lehmawhsakna bek ngak a na om lai tak in

Page 38: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

75

hehpihna, maisakna hong kipia hi lo hiam?Nang bang ci ngaihsut? Midangte akhialhgawpkhak ciang in hih thu aphawk ding in kigingden in.

Kiginni (Friday) October 31

Sinbeh Ding: EGW, "Facing Life's Record,"Kidona Lianpi, The Great Controversy, pp 479-491.

"Pasian mite leh vantung mite mai ahAma ta hong ci hi; tua minpha sia sak ding vaina neih khak loh nang in thu ngen in" James2:7. Pasian in hih leitung ah Ama tang in hongkoih hi. Na tatna peuh ah Pasian min thangsak in. . . . hih thu pen Khazih dikna lehhehpihna tungtawn bek in na hi thei hi." - EGW,Thoughts from the Mount of Blessing, p. 107,Khazih tungtawn in thumanna in siangthonasusia kha lo in mawhmaina pia thei hi." - EGW,Comment 7 BC, p. 936.

Kikup Dingte:

1. Gandi in "na Khazih uh deihhuai sa ing.Na Christian te uh deihhuai sa keng" acih ziauna tawh mi tampi ngaihsutna tomkaih ziau hi."Na Christian te uh Khazih tawh kibang lo lua

76

peuh mah hi." Hih thu agenna ahang banghang in thei hak het lo citciat mawk hiam?Khazih min tawh mi nasepte muh baih mahmahna ven, ei leh ei ki en a Khzih min tawh ih septe ih et ding hi zaw lo hiam? Ih kim ih paamtekiang ah Amah ih koici lah hiam?

2. Na pawlpi pen mite in amau dinmun,ngaihsutzia, neihlehlamhte aki pibawl akizahtakbawl bang in amu uh hiam? Tua bang aamu kei mawk uh leh na puah nang in bangteng bawl ding na hi hiam?

3. LST upna tawh kituak lo na gam ngeinaleh ukziate bang te khawng hiam? Akicianmahmah bang teng hi a ahoih bang khem aakhawk sim gige bangte khawng hiam? Tuateng na telkhiat khit teh na thumann theihtua Zeisu ahi lampi mann in nuntak lampihoih zaw ah hong puak ahihna midangte nalah theih nang in bang ci nuntakpih in bang cilahkhiat ding na hi hiam?

4. Na vengte it ding pen thu khat in koihleng Pasian it ding cih in bang khiatna neihiam? Pasian it ding cih thu in bang khiatnanei a, bang hang a Amah it in, tua itna koicilah ih hi hiam?

5. "Hehpihna in thukham tung ah gualzo hi."

Page 39: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

77

Hih thu in ih nuntakna ah akhialte tawh ihkikholh khopna hong koici huh hiam? Koicibang tawikhai hih bang mun ah kisam hiam?

78

Sinna 6 November 1 - 8

Azattak Cing Upna [A Picing Upna]

Nipini (Sabbath) Nitaklam November 1

Sim Dingte: James 2:14-26; Rom. 3:27-28; Titus 2:14; 2 Cor. 4:2; Rom. 4:1- 5; Joshua 2:1-21.

Kamngah: "Kha tawh a om lo (huu asang lo)pumpi in asi ahih mah bang in gamtatna hoihom lo upna in asi hi." [James 2:26].

Amah pen siavuan min nei simsim pawlpimi zatampi aphakna pawlpi picing mahmah khata upa ahihi. Pawlpi masuante ah apia zo penhi in ama kipiak zawhna in zong midangte thangah sak mahmah hi. Thu gen zong siammahmah hi. Pastorpa om loh ciang amah'nthu hilh in mi khempeuh in athugen lawptakin ngai in athu thuuk in lungsim lawngkha akhalam vai mahmah hi.

Ni khat ni ciang in thu mann hong kilanghi. Nung Nipini a biakinn kahlohna pen mi ummawh bang in khual azin na hi lo hi. Tuipigaldona aom a innpi ah zatui khengval zatna hangin asi na hi mawk hi.

Page 40: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

79 80

Alupna deituam sung ah tanggawl videote leh magazinete tampi om in apawlpi lehadiak in khangnote; amah apimuh, etteh aaneite lunghiang sak gawp hi. Thukhenna penPasian khut sung ah ih ngak ding hi sam naven tua siavuanpa omzia in a upna atakpi hiamcih milungsim ah dotna tampi omsak mawk hi.

Ih gennop thu in; upna tawh hotkhiatnangah ih hi ta zong Christian nuntakna ah upnaleh sepna bawlna pen kikhenkhia thei lo zel a,hih thu pen akitelkhial den thuguipi, Jamesthubu sung ah akilim gen thu ahihi.

Nov. 8, Nipini ading kigingkhol ding intu kal sung sinnate limtak in sin ni maw.

Nimasani (Sunday) November 2

Asi Upna (Upna si)

Mi khat peuh in upna ka nei hi ci na piin asep abawl in azuih kei mawk leh, bangphatuam peuh mah ding hiam? A upna inahonkhia thei ding hiam? (James 2:14, NKJV).Upna bek tawh hotkhiatna cihthu tawh kizuiin bang ci telsiam thei ding ihhi hiam? James2:15 sim in la, Rom. 3:27, 28; Eph. 2:8, 9 tetawh saikaak in.

_________________________________________________

________________________________________________

Gamtatna om lo upna ci in James inakhasiathuai upna (James 2:15, 16) vaigentehna hong pia hi. Ih muh sa mah bang inJames thubu ah thumanhna pen kizopnatungtawn ahihi. Tua hi a kitangsapna neipawlpi mite tawh ki koici zop ding ih hi hiam?Kampau bek hong kicing den lo hi: "Lungmuangou! Pasian in hong vaihawm sak ding hi ei" cihmawk theih om lo in Pasian hong piaknate tawhih panpih hong kul hi.

Ih kisap bel tam peuh mah a kingah kimzo lo hi. "Khat i' vang" cih thu khat om a, eitepen Zeisu' khut leh khe te ih hih man in mi kihuh ki panpih thei hi. Topa Zeisu in zong tuabang keek mah in sem thei zel hi. Mark 5:22-34 sung ah atanu si dek pa in Topa kiang ah vathum hi. Nupi khat in lamkal ah Zeisupuanmong valawng hi. Adam khit teh Zeisuom lel leh nupinu bel lungdam mahmah veveding hi. Zeisu in tua nu pumpi damna ban ahakisap lai damna om lai cih thei hi. Tua nuZeisu ading teci ahih theih nang; angah asangbek hi lo a, apiakkhiat theih nang in hun lakpihhi. Tua khit ciang in James 2:16, NIV thubusung a kammal bang mah in: "lungmuang ou"

Page 41: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

81

(Mark 5:34, NIV) ci hi. Ahi zong in, Jamesthubu sung a kammal bang lo in khiatna neitakpi hi!

Akisapna thei gige in bang mah ih hihkei leh upna tawh sepna hunpha akhahsuahih suak hi. Tua bang ciangin ih upna hongthanem zaw in hong zawngkhal zaw hi. Ahangpen, gamtatna om lo upna si hi. James in nalim gen zaw kan a: Upna si khin ta hi. Nungtahi leh gamtang ding hi. Tua hi kei leh bangphatuam mawk ding? Aneu 14 tawpna ahJames in hi banga sepna omlo leh kimannaneilo upna vai khat hong dong hi. Greek lai ahkician diak lai na ven: "Tua upna in honkhiathei lo hi, ahonkhia thei hia leh? Siang tak in," honkhia thei lo hi."

Ih sepna in hong honkhia hi cihkikhemna pan ih kidalkawm in sepna tungtawnin ih upna koici lahkhiat thei zaw ding ih hihiam?

82

tawh koici lah ding ih hiam?

_______________________________________________

James in kammal zatzia tawhkinialtheihna zang in hong gen hi. Anialte intua kammalte khen bawl in upna leh sepnatuam koih tuak uh a, khat zaw sang om lehkicing ci uh hi. James hong theih sak nop thuin Christian te in upna tawh kipawl sepna aom kei leh hotkhiatna lam et theih om lo aciahihi. "Sepna kihel lo na upna hong lak in,ken ka sepna tawh ka upna hong lak ning" cihi (aneu 18, NKJV).

Cihnopna ah upna akicimawk khat peuhin hong honkhia thei lo hi. Upna diktak,ahonkhia thei upna, in sepna tawh kinahvawhhi. Tua bang in upna pan a hong phulkhiasepna pen sepna hoih ahihi. Upna leh sepnatekhentheih hi lo hi. Sumtang khat maitang nihnei bang hi a akhat om lo in akhat zong omthei tuan lo hi. Alu maw ameei, kawt mawkeu, ih san bang dan ahihi. Upna hong paimasa in sepna ah hong zuatpih hi.

Eph. 2:10, 1 Thess. 1:3, 1 Timo. 5:25 lehTitus 2:14 sung ah Paul' ngaihsut dan lungngaiin. Bang hang in gamtatpha thupi mahmahhiam?

Ninihni (Monday) November 3

Hong Honkhia Upna

James 2:18 sim in. James genpi penbang hi mawk hiam? Ih upna pen ih sepna

Page 42: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

83

____________________________________________________

___________________________________________________

Paul in gamtatpha alangpan hi lo hi.Sepna pen hotkhiatna ngah nang hi lo aci hibek hi (Gal. 2:16 en in). Paul gen thu in,hotkhiatna ngah nang in sepna tung ah ihkingak leh hamsiat thuak bang asuahna thuin, kuamah thukham zuihna tawh hotkhiatnangah cih om thei zo ngei lo hi (Gal. 3:10).Thumanh'na pen Kha Siangtho silpiak tungtawnbek a apiangthei ahihi.

"Mihingte in gamtatpha tawh hotkhiatna

84

Nithumni (Tuesday) November 4

Dawite "Upna"

Gamtatnapha aom kei leh tua upna adikahih lam "kiciatsakna" dang khat bek om akuhkalna ahihi. Thumann um ka hih leh upnaka neih kul hi; hilo hiam? 2 Cor. 4:2; 1 Timo.2:4; James 5:19, 20; 1 Pet. 1:22 leh 1 John3:18, 19 sim in. Hih munte in thumann theihathupina hong koici gen hiam?

__________________________________________________

_________________________________________________

Thumann theihna pen ama mun ah thupimah hi, thupi takpi hi. Hi mah leh, tua thutheihna bek mawk in hong honkhia upna picingsak thei zo lo hi.

James 2:19 in amann upna cih thu ahadiklo ngaihsutna asuahloh nang in bang honghilhkhol hiam?

____________________________________________________

_____________________________________________________

LST lui sung a upna bulpi penpen

kilawm zo theilo ahi leh, hehpihna ngiat tawhahih kul a mawh nei mite in Zeisu um in sanguh ahih man ahihi. Piakkhong taktak ahihi.Upna tungtawn a dik tansakna pen akisangkimthu ahihi. Mihingte in amau gamtatpha tawhtawntung nuntakna ngah thei ahih loh lam ihtel ciang in hih thu ah kinial ding thu om lo hi.EGW, Upna leh Sepna, Faith and Work, p. 20.

Ih gamtatnapha tawh vantung gamthalawh thei hi lo cih thupha in, ahoih apha ihbawl theih khempeuh Pasian ih itna tungtawnin asem abawl ding in lunglawpna lehthangahna bang hang in hong nei sak thei dinghiam?

Page 43: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

85

Thuhilhk. 6:4 hi a "Israelte aw, zakim tek un!Topa ih Pasian in To Pasian khat ahihi!" (NASB1995). Hih pen Shema kici a (Hebrew lai ahakipatna kammal hi), hih mun in To thumPasian khat tom - kim - siang tak in tomkaihhi. LST thu dang khempeuh in hih thumannguipi nungzuih hi.

Hih thu dawite inzong um uh hi. Amauthei ngiat uh hi! Tua in bang phatuamna piahiam leh? Zeisu mai ah zong abawlsiat uh misung pan apaikhia ding a, thu apiak lai mahbang in Pasian mai ah ling uh hi (Mark 3:11,5:7).

Ih gamtatzia akhello, lungsim a upna inkimanna nei lo hi; dawite upna tawh ki banga, upna dik lo leh zuau thu tawh hong khem teahi uh hi. Zeisu hun lai a Israelte akhem mahbang in dawite in, atenna mihing deihna tawhkituak in mite khem in thu pia ding uh a: "KhaSiangtho in teltaka hong gen bang in, hunnunung ciang in mi pawl khatte upna mannpan lampial in dawite thugui khunpi tawhkituak in akhem thei kha te thu ngai ding uhhi." (1 Timo. 4:1)

Ih upna ih nuntakna ah akilatkhiat keileh hong honkhia upna hi lo ding a "dawiteupna" hi zaw sop in, tua bang upna in amauteahotkhiat loh mah bang in ei zong hong honkhialo ding hi.

:

86

Nilini (Wednesday) November 5

Abraham' Upna

James 2:21-24 sim in la Rom. 4:1-5 tawhsaikak in. Abraham upna kikoici gen a,diktansakna pen bang tung ah kinga hiam?

________________________________________________

___________________________________________________

A lunglut huai ah, James leh Paulte'nPian. 15:6 man tuak uh a athukhupna uhakilehbulh bang hi. James genna ah Abrahamin sepna tungtawn in diktanna, Rom. 4:2 sunga thu athalnial bang mawk hi (aneu 24) tawhsaikak in".

Rom. 4 vai ih et ciang in vun atna pendiktansakna ading in akul ahi hiam cih thu hia, Gentile mite in hotkhiatna angah nang inJew mi asuah kul hiam cih vai ahihi (Rom.3:28-30). Paul hong lahna ah Abraham inthukham bang a vun a at man hi lo in aupnahang hi, cih hong lak a ahang pen Abraham ina vun at ma in um khin hi. Abraham in a upnaapuatham pan a ciaptehna ahi vunatna anungbawl ahihi (Rom. 4:9-11). Ahi zong in gamtatnabek, vun atna nangawn diktan sakna ading in

Page 44: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

87 88

ahihi. Gamtatpha ih cihte pen upnakilatkhiatna hi bek mawk lo in upna'gamtatkhiatna na hi gige hi. Nuntaknakhempeuh apiangsak Pasian tung a Abrahamupna in Pasian thu mang nuam sak a atapa,Issac pia zo sak hi. James cih dan in hih thupen thumanhna tungtawn a upna picin saknavai ahihi.

Nang phutkhak thute pan in sepnabawlnate (ahihkeh sep loh bawl loh nate) in naupna koici sukkhak hiam?

Ningani (Thursday) November 6

Rahab' Upna

"Tua bang mah in mikizuak Rahab zongagamtatna mah tawh diktanna ngah hi lo ahihiam?; thukante a inn tung sak in lamtuampan paikhia sak kik hi lo hiam? Joshua 2:1-21sim in. Hih gentehna, upna bek tawhhotkhiatna ngahna vai ah, na koici telsiamhiam?____________________________________________

___________________________________________________

Heb. 11:31 ah Jericho khua mite in

cing zo lo a, "tua upna sung ah ih Pa Abrahambang a akalsuante in" diktanna ngah thei dinguh hi (Rom. 4:12, NKJV).

Hih Paul telgen, gensiangna pen Jamesa tawh kilamdang hiam leh? Paul in zongJames mah bang in Abraham upna akilanghsak, akipsak mah a agen ahihi (Rom. 4:17-21sim in). Abraham in Issac pen Pasian in thokik sak thei cih a upna ahang in amah in "asite nuntakna pia a aom ngeilo nate om sak hi"cih um hi (aneu 17, NASB 1995; saikaak He-brews 11:17-19). Paul in ahonkhia upna atelgenna ah "akamciamte sem thei, sem zo takpihi cih telsiang hi" (Rom. 4:21, NKJV) na ci hi.Atom in, Pasian in Akamciamte kemcing takpihi cih muang a Ama kammal ah thumang taka kingakna in ahong honkhia upna ahihi. Hihsepnate pen "thukham zuihna" hi lo in "upna'nasep (sepkhiatna)" na hi gige hi. James cihdan in ci leng: "upna in ama nasep ah asepkhoplam na mu thei hiam?, sepkhiatna(gamtatkhiatna) tawh upna apicing hi ven?"(James 2:22, NKJV).

Mitampite in upna leh gamtatnate'thupitna lim gen uh a, tua nangawn ah tua tegel, tawm kha bang beek in khen bawl kha uhhi. Upna diktak ih cih in "itna tungtawn aasemkhia agamtakhia upna(Gal. 5:6, NKJV)

Page 45: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

89

um lo hi. Tu lai a aletkhiate'n "thu mang lo" ciuh hi. Jericho khuamite'n Midiante leh Amoritete tung a Israelte' gualzawhzia zakhin uh aIsraelte Pasian vangliatna thei khin in zakhinuh hi. Baal biakna pawi ah Pasian thukhennatungtawn in Jericho khuamite in amasianthona leh milim biakna leh ki lunggulhnahoih lo ahuatzia thei khin uh a: hih thupiangteJericho ah kizel in Rahab' upna bang anei aomhang un thumanh'n ding nial uh hi. EGW,Tuulpite leh Kamsangte, PP, p. 492.

Rahab athumanloh man a suakta hi lo aamanloh kawmkal mah a asuakta hi zaw hi.Amanh Pasian mann um in tua upna tawhkizawitawn in hong semkhia a Joshua sawlthukante na honkhia hi. Asep ding a kisamthu zong om a, thukante sawlna bang in ta in,khauzang sandup atawlet ah khai a Israel te'baang tunga tuuno sisan paisan pawi a kitatlimla ahihi (Paikhiat. 12:21-24 en in). Apicinzawhlohna om ih sa zong in Rahab nuntakziain aupna lak in Pasian maisakna, leh hehpihnasung ah; upna tawh kalsuan a apiang ding thutePasian khut ah a apna ahihi.

James 2:26 sim in. Hih mun in upnaleh gamtatnate kizopzia tomkaih in hong koicigen hiam?_________________________________________________

90

Ih pumpi pen hu om kei leh (hu sang)kei leh siluang ahih lel mah bang in, gamtatnaom lo upna in asi ahihi. Tua ban ah, upnatakpi lo tawh, ih lahkhiat thumanhnate zong"asi sepna bawlnate" (Heb. 6:1, 9:14), suak a,Pasian muhna ah khiatna nei lo hi.

Mi kizuak khat in upna tawh hotkhiatnangah maw? Tua bek upna tawh hotkhiatna vaiah gentehna dinga anei hi leng bang cithukhupna diklo ih ngaihsun kha ding hiam?Hi mah leh zong tua thupiang pan nang adingbang lametna na la thei ding hiam?

Kiginni (Friday) November 7

Sinbeh Dingte: "Angsung vaiteng avenn mangciang in athak leh apha maban kingah thei pana, singlamteh bul ah na kicinlohnate kimu in,Khazih dikkimna na muh ciangin angsung vaitein manh hong nei nawn lo ding hi.

Khazih azongte ading in amah in paubanomlo in ithuai ding a, ih ngaihsutna lehlungtang hong zuun in ih omzia ahhong kilangding hi. Pasian deihna bang alungtang lehnuntakna ah hong kilang ding hi. Na kisapnateah Zeisu kiang pai in la anungta upna tawhthu ngen in Pasian vangliatna lencinent in na

Page 46: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

91

up takpi leh Pasian hotkhiatna na mu ding hi.Hilh thei a na om leh Pasian in hong hilh in;makaih thei a a om leh nuntakna tuinak ahhong kha ding hi" - EGW, Testimonies toSouther Africa, p. 26.

Kikup Dingte:

1. James 2 simsuak in. Ama hontkhiatnavai ah Khazih dikna bek amuang mite ading inakisam bang thupuak om hiam?

2. Mi pawl khat te in James in upna lehgamtatna vai ah Paul tawh kisai kha lo a agenhi a, ama cih mah bang a ih san ding ahihi cithei uh hi. Tua bang ngaihsutna ah bangthudik lo om hiam? Hih vai diakdiak ah banghang in, mundangte ah upna leh gamtatna vaikikoici gen cih ih lungngaih hong kul hiam?Kipuahphat hun lai in Catholic lam a apangtein James thubu man in Roman pawlpi penProtestantte pan dal uh hi. Hih thu in ih upnaguipite LST tawh kituak kimm a ih phuh dingbang hang in thupi cih hong koici lah hiam?

3. Upna leh gamtatna ih kilekkim sak kisamhi. Ki ci thei zelzel hi. Hih ih thu sin tungtawnin tua thu ah na thukim hiam? Na dawnnamidangte tawh kikumkhawm in.

92

4. James thubu sung (ahikeh LST thak bupah) Ishmael vai tawh kisai Abraham up zawhlohna vai ahikeh Rahab zuau gen vaite banghang in kigen lo hiam? Hih thu in Khazih diknatawh kituamna vai bang hong hilh hiam?

Page 47: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

93

Sinna 7 November 8 -14

Leii Kepsiamna

Nipini (Sabbath) Nitaklam November 8

Sim Dingte: James 3:1-12; Thuhilhk. 6:6, 7; Luke 9:51-56; Paunak 16:27; Matt. 7:16-18.

Kamngah: "Bang hang hiam na ci uh leh nathugenna hang in mawhsakna tawh nakipelhding uh hi. Na thugenna hang in thukhennana thuak ding uh hi, ci in ahilh hi." (Matthew12:37).

Kammalte in vanglian mahmah hi."Ahun tak a kigen kammal" (Paunak. 25:11)-phatna, lamal, tangthute in lamdang tak innuntak zuun thei hi. Ih thugente nitampikumtampi sung kimang hi. Naupangte inbuangnai tuihuup bang in kammalte huup uhhi. Tua ziak in azak amuh uh kam pau khatpeuh hoih tak in pau thei uh hi. Tua hi aamau thu akigen azakte uh in amai lam hunuh ah asia apha alak khol suak hi. Asia lamleh apha lam in nu leh pa te gamtat kampauomziate in tate tungtawn in kilangkhia semlai hi.

Akigelh laite in vang nei zaw lai a, sawt

94

vei kimang zaw hi. Avang lian pen in Pasiankammal ahihi. "Na thu (kammal) in ka kheading in meivak hi a, ka lampi ading in khuavakahihi (Late 119:105); leh "Na tung ah ka khialhkhak loh na ding in na kammalte ka lung sungah ka kem (kholl) hi (Late 119:11) cih tengaihsun in. Zeisu in anungzuite lunglawpnatutawm a thupha vaite pan in amuibun zawthute lam ah hei sak in: "kong gen thute inthumann thutak, kha leh nuntakna zong ahihi"(John 6:63).

Kammalte in hehnem leh lunglawp sakahikeh gu bang in siasuak sak thei hi. Nadawh kik nop na genkhiatsa thu om thei zel hilo hiam?

Tu kal sung in James in kammalte tawhkisai athupi hong gennopte ih mu ding hi.

Nov. 15 Nipini ading a kiging khol dingin tu kal sinnate limtak in sin in maw.

Nimasani (Sunday) November 9

Mawhpuak Neihna

James 3:1 sim in. Mawhpuak neihnatawh kisai hih mun ah athupi bang hong thei

-

Page 48: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

95

sak hiam?

________________________________________________

__________________________________________________

Pawlpi sung a siate leh Christian sang asiate in sawtpi kimang ding mite lungsim aseksakte ahih man un alian mawhpuakna neiphadiak uh hi. Tua bang teng hang in amauhuzaana' batloh akizom to sawn huzaap om gigehi. Ih theih atam leh hopsawn ding mawh puakatam semsem hong suak hi.

England gam Cambridge sangpi Tyndalehouse library lutna ah tua sung ah alut mipilte,thu aphawk sak ding laipi kigelh ah; "Pasianzahtakna in ciimna kipatna ahihi" (Pau. 9:10)cih thu na kigelh hi. Vaiteng khupna penmihing hi lo a; Pasian hi in pilna diktak' kipatkhiatna leh among ahihi. Akhasiathuai thuah, pilna hong khan ciang in Pasian muannahong kiam mai hi. Pilna siamnate Pasian tawhatuamtuak bang in kingaihsun in kihilh mawkhi. Pasian thukansiamte pawl khat bang inamin ngah theih nang un upna vai kihel longaihsutzia leh bawlnate zangh uh hi. Tuabangte tungtawn in asangnapangte leh asiatelungsim pan upna thu pen damdam in asuuk'khiatsak suak hi. Tawntung ading a pilna

96

thute in hih leitung thu ban ah siate lehsangnaupangte ading a asaang, athupi,amanpha vantung lutna hong guan sepnabawlna suak hi. Paul in hih mawh puak theiahih man in adinkhiat sak pawlpite a makaitevaipuak guatna nei hi (Sawl. 14:23, sikak Titus1:5). Timothy kiang ah Pasian tuuhonte penasiamlo, aciimlo tuucingte kem ding in vaikhaka (1 Timo. 1:3-7; 3:2-6; 6:2-5; 2 Timo. 2:14, 15te sim in), pawl khatte in sinsin ta leh thumannthutak tel theilo cih thu thei sak hi" (2 Timo.3:7, NKJV).

Nu leh Pa te in midangte ahuzaap sawnatate uh hilh ding mawhpuak thupi nei uh hi.Eite khempeuh in zong, ih omzia tungtawn inih kiim ih paam ih huzap ciat hi. Tua hangmah in Ama hong khap sa bang in ahoih aphahuzap ih neih na ding in Pasian kiang panciimna ih nget ding thupi mahmah hi. Banghang hiam ci leh asia apha ading in huzap ihnei tek hi.

Ahoih lam a hong huzap kua om hiamcih ngaihsun in. Amau bang sem? Hong koicihuzaap uh hiam? Athupi pen ah, tua bang amidangte na huzaap nang in na hih theih bangom hiam?

:

Page 49: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

97

Ninihni (Monday) November 10

Kammal' Vang

"Vaitampi ah ih paubang tek hi" (James3:2, ESV). James in omziate alim genna ahhih thu in hong lungnuam sak peuh mah hi!Ih hih "takpi" na thu in Pasian hong deih sakna,leitung a Ama aiawh ih hihna ih liah sak khakding hi lo hi.

"Agen ahawmnate ah apaubang lo mi inmipicing hi a, apumpi khempeuh zong kem zohi" (aneu 2, ESV). Greek laimal paizia ah gennahawmna vai paubanloh ding pen ahi thei takpithu ahihi. Kammalte thupitzia uang gen' theihloh zah ahihi. Ngaihsutna in kammalte ah hongkha a, tua in gamtatna ah hong puak hi.Kammalte in ih ngaihsutna tha hong guan hi.Tua hi a ih sep ih bawlnate bek ah hi lo inmidangte sepna bawlna zong huzaap sawn laihi. Kampau tungtawn in akizom ih hihi.

Tu kal sung ih lei' vangh neihna thutampi hong kilang hi. Amasa 3 te in thu neuthupi asuah theihzia hong lim gen in: sakolkamkaih in sakol hei zo a, tenbaw meii[leii] intenbaw hei zo in, mei eek khat in gammangtulak kuampi kang tum sak thei hi.

98

.

"Kammal' vang" ahoih lam a LST honggenna bang ih mu hiam? Et ding Thuhilhk.6:6, 7; 23:23; Late 40:3; Pau. 10:21; 12:25; Mal.2:6, 7; Luke 4:22; Rom. 10:6-8.

__________________________________________________

___________________________________________________

____________________________________________________

Khangnote zuun baih a ahi zong insingkungte khauh a akip semsem mah bang inkhangham semsem leh haksa semsem hi. Thukhat pan in inn leh pawlpi ah sia ih hi kim tekhi. Ih kampau in vang nei mahmah ahih manmah in zing tung in ih ngaihsutna Topa kammalah ih diah ding thupi hi. Ih ngaihsut ihkampaute asuak khia sak pen: Pasian KhaSiangtho ahikeh adang khat hi pah hi. Pasiankammal tungtawn in anasia kikhelna om theicih ih neu ngaihsut khak ding hi lo hi (Late33:6, saikak 2 Cor. 4:6); mundang pan a te tawhkilehngat hi.

Kammal in vang nei mahmah akamguicing pawl khat tawh mi khat akhantawnkivat mai thei hi. Kamhoih kamphate in mikhat lunglawp in tha ngah sak thei a akhanzong khom thei hi.

Page 50: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

99

Na khut ah apuakkham thei khat tawile cin na kidop mahmah hong kul ding hi. Tuasang a anasia zaw lai vai khat peuh ah bangcih ding cih thu na dawnna in hong koici genhiam?

Nithumni (Tuesday) November 11

Thu "Neu" Te Athupite Hi

James 3:3-5 sim in. Gentehna 2 tekibatna bang om a, lei tawh ki koici zop uhhiam?

_________________________________________________

___________________________________________________

Sakkol kam a kamkaih khau leh tenbawmeileii te amau hei' nate tawh ih teh ciang inneu mahmah uh, hi mah leh, khut tawh tawmih kaih ih hei ciang in sakol leh tenbaw painamun hong kikhel manggawp hi. Tua bang keekmah in "leei zong neu mahmah na pi kisatheipheuh mah hi" (aneu 5, NKJV). Kammaldangin gen leng, kam khat, et khat, ahikeh mitheekkhat peuh ih neu ngaihsut hang in, tuanengnote mah in lawm ta kim lai gal suak sakthei a, ahih ke'h zong vai hoih lo khat thuhoih

.

100

suak sak thei hi. "Kamzol" tawh dawnkikna inhehna taimang sak a: kamkhauh in hehnatokgawp hi. Mun dik lo lam a thakhop a sakolkoptai leh tenbawpi tuipi sung ah ahat thei pena kihawl aleh tai khat ngaihsun in. Nawh taisem leh atun na ding mun tawh kigamla semhi. Ahoih pen thu in khol phot a kilehkik masakpen ding ahihi. Ih kammalte zong tua bangmah ahihi. Kihona zong ahoihlo pan asiat ciangin khawl baih leng ahoih zaw hi pah hi.

Luke 9:51-56 sim in. Nungzuite kiangah Zeisu dawnkikna bang hiam? Bang thupiang a, hih vai pan bang thu sin ngah theiding ih hi hiam?

_______________________________________________

__________________________________________________

Nungzuite in LST tungtawn a agendanuh ahih sam hang in (2 Kumpi 1:10, 12), Zeisuin tua thu nial hi. Ama thuhilhna in vai tengkhel mang hi. Tua thu ah "khuadang khatzuan uh hi" (Luke 9:56). Samaria khuano khatin Amah anialna vai uh pen anungzuite adingin thusinna suak sak hi. Vai nawngkai ih tuahciang in, ei vai ultung sak a genna hawmnanei ding a ih ngaihsut khak ciang in, Zeisubawlzia phawk in "masuandang khat zuat ding"

Page 51: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

101

hong thei sak hi.

"Tuimal tampi kigawm in, gunpi asuahmah bang in thu nengno teng kigawmto pen ihnuntak, ih masuan hong suak hi. Ih nuntaknain damtui luang bang hi a, lungmuan huai inlungkim huai thei a, ahih kei leh zong ninpaanahtaak leh buanciim adim hawkpi tui, bangthei hi."- EGW, Amah Katel'cian Nang In, ThatI May Know Him, p. 209.

Na nanuntakna ah thu "nengno" a nangaihsut, hun hong kivei toh ciang a "anengnonawn lo" bang vai khawng om hiam?

Nilini (Wednesday) November 12

Siatna Dalkhol

Ih phutkhak ngei om thei tek ding hi. Ihthugen khat na ki uang gen gawp, na kipehtawimang lua kisa in ih tel zawh nawn loh nangawnom thei hi. James cih mah bang in, "meinokhat in gammang tulak zaipi tak kangtum sakthei mawk hi.

Kidawm tak in thu ngen kawm sa inJames 3:6 sim in. Ih kiim ih paam na khem-peuh aninhuai sak ih lei leh ih kammalte'

102

vang neihna na koici gen hiam? Hih mun in ihpaukhiat ma in ngaihsut leh kidop nang vaibang hong hilh hiam?

__________________________________________________

__________________________________________________-

___________________________________________________

Mei pen siansuahna lim la in akizat theihhang in (Isa. 4:4, Zech. 13:9), atam zaw asuksiatna (gentehna a et ding, Joshua 6:24;11:9, 11; 1 Sam. 30:3; Matt. 7:19), asia lamdeihna tawh akihilh kampau kammalte (Pau.16:27, 26:21) zong kihel hi.

Mei pen meieekno khat pan kipan theibek lo in manlang tak in zialtum in sia sakthei hi. Tua bang mah in kammalte inlawmtate, nupate leh mi minphate susia theihi. Naupangte lungsim ah teng in akingaih-sutna leh amasuan siasuak sak thei hi.

Leitung ah mawhna hong lutna pendotna mawkmawk abang dotna khat pan ahihi.(Pian. 3:1 en in). Vantung ah zong tua bangmah a kipan ahihi. Lucifer in "vannuai kiuknaPasian' thukham ah lunghei nei sak hi." - EGW,Tuulpite leh Kamsangte, PP, p. 37. Tua hi a,

Page 52: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

103

"ih lei in hell mei cihcih hi" ci leng a uang genlua suak sam lo ding hi hang (James 3:5,NKJV).

Ih genkhiatsate kilak kik thei lo, kipuahkik thei khin gai lo hi, Ih ci tateu zongin asiat-suahna atawm thei thei ding in ih puah theihnaah ih puah ding ahihi. Asiasa puah ding ihhanciamna in ih khialhnasate ah ih khialh kikloh nang hong panpih ding hi. Gentehna in,Pasian lahbehna tungtawn in, agensa puah kikding in kamsangpa Nathan, David kiang ah paikik pah hi (2 Sam. 7:1-17 sim in). Khazihanialna hang in Peter nasia tak in kap a anungciang in akisikna adikzia tangpi muh in kilangsak hi (John 21:15-17).

"Kua mah'n ih lei ih khalh ih keptheihloh" hang in (James 3:8, NKJV), "thusiapen na lei leh zuau genna pan na kam" kepding hong ki vaikhak hi (Late 34:13, NIV).Pasian Kha Siangtho bek in kampau ih kidopnang hong panpih ding hi (Eph. 4:29-32 en in).

James 3:6-8 sim in. Hih thute in ih genih hawmna ah bang ci bang in hong kidawmsak thei tuam ding hiam? Sia leh pha adingin, ih gen ih hawmnate vang neihna ih koicizat siam thei ding hiam?

104

Ningani (Thursday) November 13

Thupha leh Ham'sia

James 3:9-12 sim in. James in tuinak,theikung, leh lengguite zang in bang thumannhong tellah hiam?

____________________________________________________

____________________________________________________

______________________________________________________

Asia leh apha Christiante kampan hongpaikhia cih thu ih ngaihsut ciang in nuam mello hi. Lim, TV hoih lo cihte en zelzel a Nipiniciang a Pasian thu ngai ding a biakinn a kikhopcih bangte e leh? Pasian thu lim gen mahmahkhit cing a ciamnuih kih huai khawng gen cihbangte e leh? Hih thute thu dik thu hoih tawhkilehngat a, kha vai lo hi. Pasian phatna kammah tawh ciamnuih kih huai gen kik? Akisambang hi mawk hiam?

James in tuinak vai hong gen hi. Tuihoih tui pha anak tawh kisai a, azung in agahhong thei sak hi (enkaak Matt. 7:16-18). Tuabang mah in Pasian kammal hong kituh leh ihnuntakna ah hong kilang ding hi. Hih thumann

Page 53: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

105

ih tel ciang in ih upna lah ding hong baih lammahmah hi. Biakna dik tak pen upmuanna ahzungkha a, akitel' theih mah bang in tuisiangphulna mun in aphulkhia tui tungtawn sim lohih sittel na ding dang kisam tuan nawn lo hi.

Tua kawm kal ah, dot theih thu khat enleng "Pasian mi ih cihte zong athanem lai takuh en leng (Moses in Egypt mipa athah, Davidleh Bethsheba cih bang in), dothuai thu omthei veve mah lo dia maw?"

Pasian deihna bel ih mawh khak loh dinghi mah hi. Ahi zong in Adam leh Eve hongmawh uh ah kipan Pasian in mawhmai saktheihna hong bawl sak a, ih mawh khak mahleh zong ei tang a hong kikham ih kithoihnaah upmuanna bulphuh ding ahihi (enkaak Late32:1, 2). Bang bang hi leh mawhna in dahnahong ken' a, thumanh'na in thupha hong kenghi. Moses in kum 40 sung tuu cinna tawh mithahna atun, ama kisinnasate taisan mang saka, David in Bethsheba tapa sihsuahna thuaka, a innkuan kikhenkham in asihkuan inakumpi gam tanlawh dek hi. Ih mawhnate panmaisakna kingah thei takpi mah a; tua mawhnatungtawn a hong piang thu nawngkaite ei adingleh mi ading zong om lai hi. Maisakna ngen intua tawh akizom thute asiasuak luat loh nanga thum thapaih sang in kikem zo a gualzawhna

106

ngah ding in khuk din in Topa kiang pangualzawhna vang angen den te ih hih ding hoihzaw tham ding hi.

Kiginni (Friday) November 14

Sinbeh Dingte: Khazih' Gentehnate, COL pp.335-339 sung a kampau vangliatna vai "talente"ah, EGW gelh sim in la na lunglut diak thutemidangte hawmsawn kik in.

Thu ginalo genna mun ah ih om khakciang in ahih theih leh ih gen thu laih dingpen ih mawhpuak ahihi. Pasian hehpihna lehpanpihna tawh thudang khat sungg inkikamkupna pen phattuamna apia thei ding vailam ah hei ding ahihi. . . .

"Ih hamphatna thute ih gen zah sang innasia tak a genkhiat ding kisam hi. Pasianhehpihna leh Ama hoihna, itna thute tehpihom thei lo honpa hong itna thute ih gengending ahihi. Ih kammalte in phatna leh lungdamkohna ahih ding kisam hi. Ih lungsim, ihngaihsutna ah Pasian hong itna akidim leh, ihgen ih hawmnate ah hong kilang ding hi. Ihkha nuntakna tawh akizawi tawn thutehopsawn ding thu haksa hi lo ding hi.Ngaihsutna thupi, lunglawpna picing, thumann

Page 54: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

107

telsiangna, angsung vai ahi lote , sianthona,leh dikna lunggulhna vai thute in ih kampauah leh ih omziate pan ih lungsim kuanzia hongkilang ding hi. Ih gen ih hawmna ah Khazihhong kilang ding a, kha gupkhiatna ah vangnei ding hi. EGW, Khazih Gentehna Thute,COL pp. 337-338.

Kikup Dingte:

1. Mitampite ading in kampau vai penpaukhiat baih mahmah hi. Ih thu gen ihngaihsut kholh loh pi in hong paikhia hi. Hihthu adik hi mawk ahih man in ih kam akat main limtak a ngaihsut ding vai koici sin thei dingih hiam?

2. Na kampaute in nang tung mahmah ahvang aneihzia ngaihsun in. Ngaihsut ding kisin dih in: na nuntakna ah Pasian in banghong sem hiam, thupha hong koici piak a,haksatnate pan hong koici panpih, cih bangtekhawng. Ni khat ni nih sung hih bang in nahih khit teh na upmuanna bang ci suk khakhiam?

4. Na kampau in na ngaihsut, midangte'kiang ah akilatkhiat sak zia ngaihsun in. Nangaihsut nop zah sang kilang sak ngawh zaw

108

maw? Nisim in na genkhiat kammalte ciamtehin sim kik le cin na vai bang teng akilang sakding hiam?

Page 55: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

109

Sinna 8 November 15 - 21

Van Ciimna' Kiniamkhiatzia(Akiniamkhiat Avanvai Ciimna)

Nipini (Sabbath) Nitaklam Nov. 15

Sim Dingte: James 3:13 - 4:10; Thuhilhk. 4:6;Gal. 5:17; Jer. 3:6-10, 20; Sawl.19:13-16; Late 24:3-6.

Kamngah: "Topa mai ah na kiniamkhiat un.Tua bang na hi uh leh, Amah in note hongpahtawi ding hi." James. 4:10.

Company laihawlte leh aliante ah "ahizaw deuh utna lungsim" om thei den hi. Hihpen nasemte'n angah ding a kilawm akisak uhangah nai loh uh om thei a zahtak bawl zawkna,khasum tam zaw, zalian zaw cih bang te ahihi.Hih bang lungsim nawngkaina madawknopnaom thei den hi. Tua bang dan hong ki latnapen thuneite phat khengvalna leh naseppihtegensiatna hi thei diak a, demnopna lungsimhang hi thei zel hi. TV ah midangte sia sak loa asang pen tun theih zia akilahna ah naseppihte khat in "asi kuama om kei ei" ci hi.

Angsung khual a kidemna pen leitungnasepnate bek ah om in biakna sung leh pawlpi

110

sung pen kilamdang leh ahoih ding hi ven. LSTmahmah in zong leitung "ngian" te mah thuum mite'n anazat veve mawk lam uh hong lakhi. Tu kal sung hih adah huai thupiang vaiPasian kammal in bang na gen cih en dih ni.

Nov. 22, Nipini ading kigingkhol ding intu kal sung sinnate limtak in sin ni maw.

Nimasani (Sunday) Nov. 16

Alungnem Ciimna

Note lak ah kua in ciimna leh telsiamnanei hiam? Ahoih apha ama omzia tawh amasepkhiatna alungnem ciimna sung ah hong lakhen (James 3:13, ESV). "Alungnem ciimna?"bang khiatna nei thei ding hiam?

__________________________________________________

_________________________________________________

____________________________________________________

LST siamte in James 3 na buppi pen siakhat adinga akisam leh sia ding a akilawm losak ziate vai gen hi ci uh hi. Tua hi a "ciimnaleh telsiamna" neite hi tuak na pi zai zaw in

,

Page 56: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

111

mi khempeuh huam hi. James in hih mun lehama thubu a agen ciimna pen khuak ciimnaahi tua hun lai a Greek te lim ngaihsutmahmah leh tu lai nitumna lam mite pingaihsut mahmah pen hi lo hi. Ciimna ih cihpen mihing gamtat leh omzia ah kimu a, Greekkammal in hong lah mah bang in, anastrophepen "gamtat omzia" ci in na kilet hi (1 Timo.4:12; Heb. 13:7; 1 Pet. 1:15, 2:12 ah zongkizangh). Ih gamtat ih omzia in ih ciimzia honglak hi. Zeisu in zong tua bang mah a ahilhziaagenna "ciimna in atate tung ah kilang hi" naci hi (Matt. 11:19, NKJV).

LST lui sung a "ciimna leh telsiamna" cia aletkhiatna mun om sun pen Moses in Israelte Topa Pasian piak thukham khempeuh azuihna ding uh a ahanthotna ah: "kem in zui un.Bang hang hiam ci leh tua te in minamdangtemai ah na ciimna uh leh na telsiamna uh hiding a, hih thupiakte azak uh ciang in, "hihminampite in ciimna leh telsiamna tawh kidimminam ahi uh hi." (Thuhilhk. 4:6, ESV) ci dinguh hi.

Tua tawh kilehbulh in a "khaa" James3:11 a tui "khaa" acih in pawlpi sung a "hazatnaleh angsung lunggulhnate ahihi (aneu 14, NIV).Greek kammal erithea anunglam ciang aakiletkhiatna ah "angsung bek ngaihsutna"

112

na ci hi - Ceslas Spicq, theological lexicon ofthe New Testament (Hendrickson Publishers),Vol. 2, p. 70. Hih bang zia pen leitung a Chris-tian bang a om ding sang in vantung a satanbatna lam gim nam zaw hi. Angsung vai ah sihding ih tel kei a, ih lunggulhnate Topa ih apkei leh ih vekpi in James gen bang kek alungsim puak aneite ih suak kha ding hi.

"Ciimna' lungneemna" cih laigualno limngaihsut in. Tu mahmah a na masuante ahhih bang ciimna nei lecin bang munte ah bangzah dong in phatuam thei ding hiam?

Ninihni (Monday) Nov. 17

Ciimna Namnih

James 3:15, 16 sim in. Leitung ciimnavai hong bang ci gen hiam? Hih bang ciimnaleitung ah ahihkeh pawlpi sung nangawn ahkoici kalat hiam?

________________________________________________

___________________________________________________

Ih suahpih ciimnate in "leitung vai" in"dawivai" sawn lai a, kha vai lo hi. Hih thu

Page 57: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

113

lamdang sak luat ding hi lo hi. Sawtpi lai inSolomon in "mi muhna ah adik ding abang"ataktak a "sihna lampi" ahi gige om na ci hi(Pau. 14:12, NKJV; 16:25, NKJV). Hih ciimnain asungtawng dongin siathuaina dim hi.Hazatna leh angsung vai hong lut cianginkilemlohna leh kitapkhapna in hong zui dinga, Corinth khua pawlpi hong bang ding hi (hihbang kammal tampi kizatna 2 Cor.12:20 en in).

James 3:17, 18; John 3:3-7; Col. 3:1, 2sim in. "Avan vai ciimna thu" hong koici genuh hiam?

________________________________________________

__________________________________________________

James in Kha Siangtho hong gen lianloh hang, pianthakna vai kimu thei hi. Laiatpa in lokhawh singtukvai, khaici vawh lehagahte gahna vai Zeisu gentehna a mitelungtang a "kivawh" lungdamna thubul phuhhi kha ding hi (Matt. 13:3-9, 18-23 en in).Avantung vai ciimna pen "hehpihna" leh"gahphate" tawh kidim hi. Ih muhsa mah bangin James in thumanh'na limgen a thukhennanangawn ah zong hehpihna in gualzo hong cihi (James 2:13). Kammal dang in gen leng,aciim taktakte Zeisu bang in lungnem in

114

kiniamkhiat bek lo in kilem thei, maisak thei,thudik in, hehpihna tawh kidim in, midangtemawhna ciamteh lo in, amau gensia lo, mawhkawk lo, in thukham vai lo uh hi.

Leitung mite bang a tat ding baihlammahmah mawk hi lo hiam? Kingaihsunpha in:na nuntak leiciimna leh van ciimna te in bangzah dong ciang hong huzaap uh hiam?

Nithumni (Tuesday) November 18

Buaina leh Kitotnate' Zungpi

Kigal bawlna leh kitotnate note lak ahhong koici lut hiam? Na sung vua a om noptatnopna pan hi lo ahi hiam? (James 4:1, NKJV;enkak Gal. 5:17). Hih munte in bang buaina'bul hong bang ci tellah hiam?

__________________________________________________

__________________________________________________

James 4 in thu um mite asusiamangsunglam buaina thu hong tellah hi. Pawlpi sunga kitotnate' sungthu om a: gualnop deihluatna(Greek kammal pan a hedonism) ahihi. Hihmawhna tawh kipawl lunggulhnate,

Page 58: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

115 116

Paul in "cilehsa" acihte pen adeihhuai kha lamlunglawpnate tawh kido den uh hi. Christiannuntak ih cih pen muhmawh galte tawh kidonahi a, "tunglam ciimna" (James 3:17), ih ki uksak kei leh pawlpi sung ah phulkhia in thu ummite lunggim sak hi.

James 4:2, 3 sim in. Mawhna tawhkipawl bang lunggulhnate hong gen a, tua tein pawlpi koici sukkhak hiam?

_______________________________________________

________________________________________________

Hih munte in thukham 10 te agenna hia: "lunggulh napi ngahlo. haza napi lah ngahthei lo" (James 4:2, NKJV na ci hi). Thahna,hazatna, duhgawh duh amnate (enkaak James3:14, 16) in mualtung thuhilhna a Zeisu thugente tawh kihual in pualam sepkhiatna vaibek gen hilo in sunglam ngaihsutna vaibuaiagen nuam pipen hizaw hi. Tua ziak in hihmun a thahna acih in hehna zong huam khangel ding hi. Pawlpi masa pen te kikal ahkithahna bel om liang lo hi. Thu khat pan in,thubu sung a bang in pawlpi mite kizuakna inmatthuakna leh thahna dong baihtak in tunthei hi.

"Ei aituam ki itna in buaina piang sak

Van lam pianthakna ih ngah ciang in Zeisulungsim bang kipua ta ding a, eite hotkhiat nanga sihna dong a Akiniamkhiatna lungsim puakbang ki nei ding hi. A sang pen kituh nawn loin, Zeisu khenphung ah tut nopna leh Amahteltakpi nopna lungsim hong om ding hi. EGW,Khangcin Lunggulh, DA pp. 330, 331.

Nilini (Wednesday) November 19

Leitung Tawh Kizawll

James 4:2-4 sim in. Bang hang in Jamesin "akimawhte" hong ci hiam? Jer. 3:6-10, 20;Isa. 54:5; Jer. 2:2; Luke 16:13 en in.

____________________________________________

_______________________________________________

LST ah Israel te Pasian' mo bang aagenna aom mah bang in James in thuum miteleitung zia te leh ngaihsutnate in honghuzaapna pen kha lam kimawhna tawh nagenteh hi. Ataktak in, to dang khat atel cihnaahihi.

Azom thu, James 4:5 telbaih lo hi. LSTsung a atel hak pen aciliang pawl zong om hi.

Page 59: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

117 118

Telsiam ahaksatzia akiteikhiatna tuamtuamteah kilang hi. Pawl khatte in "kha" acih penKha Siangtho (ih sung in Khasiangtho in . . .lunggulh mahmah," NKJV, HCSB; "AmanhKhasiangtho lunggulh mahmah, . . . ."NASB95). A dang te in mihing kha bang in ngaihsunin ("Pasian in ih sunga hong te'n sak khalunggulh mahmah," NRSV; "ih sung a hong ten'sak kha amahn lunggulh lua mahmah," NIV).Letkhiatna tawh kituak pen leh kilawm hi mahleh, akhiatna kitel tak tuan lo hi. Athu ala,ahun amun, akiim apaam tawh ih et ciang inaneu 5, 6 ki hi ci teikhiat thei ding hi. Linhah,hazatna pen thubu in alang gen mawk ahihiam? Amah in ih sung ah hong ten sak ihkha in lunggulh a, Amah in hehpihna hongpiabeh hi. Tua hih man in, "Pasian inkihihsakna hua a, akiniamkhiatte hehpihna piahi (James 4:5, 6, author's translation, lai atpateikhiat tawm).

Aneu 1 pan 4 a atelgen mah bang inmihing kha (lungsim in asia ahi pah kei zongin lunggulhna tawh kidim a, mawhna inlamkhialh pih ta hi. Ih vai ah hehpihna bek inhong panpih thei hi. Kihihsakna in tuahehpihna baih takin ngah sak theilo hi. Mikhat in alai atna ah zeu ah sikkang hai tawhtui dawh bang in hehpihna ih ngah hi.Akiniamkhiat, alungnem, ama kisap luatnaathei, kilawmna anei vet lo

te tung a kipia hehpihna ading hon'sa a aomtebek in ngah uh hi. EGW at mah bang in, "ihkitangsap luatna bek mah Pasian' hehpihna ihngah theihna hong suak hi." - KhangcinLunggulh, DA p. 317.

Nang leh nang ki en in. Bang thu inhotkhiatna ngah ding in hong kilawm sak hiam?Na dawnna in na nuntakna ah na kitangsapluat hehpihna hong koci phawk sak hiam?Koici bang in singlamteh bek mah in tuakitangsapna don thei hiam?

Ningani (Thursday) November 20

Pasian Tung ah Ki Aaapna

"Pasian tung ah ki ap un. Dawimangpanial un, tua hi leh amah,no kiang pan taikhiading hi. Thu piak' paizia hih mun ah en dih ni.Ih thatang tawh dawimangpa ih nial leh,gualzawh theihna bang ciang ih nei hiam? Jewmi dawi sia 7 te in dawiveipa kiang pan Paulleh Zeisu min pen dawi ai banga azang te tungah dawiveipa hong kitom ciang in si leh naitawh taimang uh hi (Sawl. 19:13-16). Tua hia, dawi hawlkhiat nangin Pasian leh Amadeihna ah ih ki ap kul hi. Tua bang a ih kipatna tungtawn in, dawi anial ih suak hi.

.

Page 60: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

119

James thubu asim masate Pasian ki apngeilo cihna hi lo hi. James in a ki um sakpha mahmah te' kiang a alaikhak ahihi. Tuaahih man in nisim a Pasian tung a kiaapnalam ah lam ih lim ngaihsut a ze etna hong tunsim in ih nial den ding ahihi.

James 4:8-10 sim in. James in bangthupiak hong pia in tuate ki koici zop uh hiam?Pasian tung ah ki apna tawh ki koici zop hiam?

_____________________________________________________

__________________________________________________

Ki khel ding cih thu pen James 3:13 pana kipan hong gen den thu ahihi. Tua kal sungih sinna ah, van ciimna leh dawi ciimna kikal,dawite bang a kiphasakte (Isa. 14:12-14 en in)leh akiniamkhiat Pasian tung ah kiaapte saikakin. Pasian thuciam ah muanhuai loh na vai(James 4:4), leh lungkatna zong ki gen pha kikhi (James 4:8 saikak 1:8). Tua ahih man inPasian tung ah kiaap ding thu pen hanthotnabek hi lo in Zeisu sep bang a mawhna pan asapkhiat kikna kisam hi (Luke 5:32).

Koici bang a kisik ding? James in honghilhna ah Late 24:3-6 siksan in: 1. Pasian nai' leng Amah'n hong nai' ding.

120 2. Na khutte uh leh na lungsimte uhsiansuah ding (ngaihsutna leh gamtatnate); 3. Na kicinlohnate uh ah dah in, kisiik,kap in, na kitangsap luatna pen Pasianhehpihna ngah theih nang paulap theih om sunahih lam phawk ding.

"Topa mai ah kiniamkhiat un, tua hi lehAmah'n hong tawisang ding hi (James 4:10,NKJV). Bang ci nuam hiam? Bang cikiniamkhiat ding? Zeisu hong lah bang a bangci kiniamkhiat thei ding?

Kiginni (Friday) November 21

Sinbeh Dingte: "Leitung mite bang a om nopnahang a lung gim mite om hi. Leitung zialehtongte bang in gamta uh hi. A omzia uh kisia inanuntak uh lungkhamna tawh dim hi. Leitungduhna deihnate tawh alungsim angaihsutnateuh liam in, lungkiatna tawh kibehlap uh hi.Lung nop loh na in nuntakna thate kiam mangsak hi. Ih Topa in hih vangik hakkolpiasuahkhiat ding uh deih hi. . . Pasian leh Amadikna zong masa un ci in hong gena hih nuntaknanga akisamh khempeuh hong piakbeh dingthu kamciam hong pia hi." - EGW, KhangcinLunggulh, DA p. 330.

Page 61: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

Kikup Dingte:

1. Hih sung a kigen ciimnate ngaihsunpha in. Ni nih ni sinna sung a ngaihsut dingthute gualsuk in. Tu kal sung khentatna lehsepna bawlna thupi na neihte ngaihsun in.Bangci bang ciimna kihel hiam?

2. Nimasani a ih muh mah bang inPasian in Israel te kiang ah, Ama thukhamteazuihna uh tungtawn in, akiim apaam uha ommite in "aciim, theihsiamna tawh akidim mite"ci in pakta ding uh hi. Ahi zong in tua in Israelte kisathei sak mawk hilo hiam? Hih pen vanciimna tawh kilehbulh hi. Amau tung ah bangpiang a, akhialhnate uh koici pelh thei ding ihhi hiam? Biak buuk nasepnate in kihihsaknading pan akidalna uh bangci bang in suak hiam?Tu lai eite ading in singlamteh in bang ci bangin kihih sakna pan hong dal thei ding hiam?

3. Atung a EGW kammalte sim kik ni.Leitung dinmun bang teng hanciampi in ih neikha hiam? Tua te akhial hi den in, hi hamtanghiam? Ei mahmah in zong midangte leitungmite tehnate mah tawh ki teh kha zel in nakhempeuh kicing napi anuntakna uh siacip zelhi. Hih leitung' hong piak theihnate in bangzah ta in hong khem thei hiam? Athupi zawkan

122

ah, leitung bangci nial in, hih leitung' khemnathangg ah a awk loh nading un, ih khangnotekoici pattah thei ding ih hi hiam?

4. Kiniamkhiatna lam lim ngaihsut dihni. Bang hang in hih thu Christian nuntaknaah thupi hiam? Kisaktheina bang hang in Zeisunungzui nuamte ading in lauhuai lua mahmahhiam?

121

Page 62: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

123

Sinna 9 November 22 - 28

Thukhampiapa Leh Thukhenpa Khat

Nipini (Sabbath) Nitaklam November 22

Sim Dingte: James 4:11-17; Sawl. 17:11; Heb.4:15, 16; Luke 12:13-21;Thuhilhsia 2:15-19; Titus 2:14.

Kamngah: "Thukham apia leh thukham ukkhat bek om hi. Tua pa in gup ding ahi zonginsiat sak ding ahi zongin ahi thei hi. Na lawmtetung ah thu akhen nang in kua mi na hi hiam?(James 4:12).

Thukham ih ngaihsutzia; Pasianthukham hi in, mite thukham hi ta leh, ihngaihsutzia in midangte leh Pasian tung a ihomzia hong sukha hi. Khat veivei ahau, lehaminthangte thukham tung a leng bang in omkha thei zel mawk hi lo hiam? Thukham abawla, akip sak azangte mahmah in zong tuathukham mah amau metna ding in zang uh hi.Mihonte' thukham ih donlohna in mite thudonlohna hong suahna pen thukham in mitekizopzia uk ahih man ahihi.

Thukham tung a alungsim puak uhakhauh a anemtheilote in khat leh khat kikal

124

kizopna ah zong haksatna tuak thei zel uh hi.Asung tawng lam pan in tua thukham ih muhziapen tua thukham abawl apiapa ciimna ihzahtakna leh tua thukhamte hoih zia tawh kisaiahihi.

Tu kal sinna pen thukham ih zia tawhkipan in, kammal khakngal Pasian thukhampalsatna leh mawhna a' ih ngaihsut khak lohei leh ei tung a kingakna vai pawlkhat en ni.James thubu sung ah mawhna ih etzia dingdang khat hong kipia hi.

November 29, Nipini ading kigingkholding in tu kal sung sinnate limtak in sin nimaw.

Nimasani (Sunday) November 23

Thukhenna Ahihkeh Thupaizia Etna

"Sanggamte aw kiko kigensia kei un.Sanggamte lang khata pau mi in thu akhenahihi. Thukham thu na khen ciang in azui hilo in tua tung ah thu akhen na hihi. (James4:11, NIV). Mi thu ih khen ciang in thukhenkikoici suah thei hiam?

_________________________________________________

Page 63: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

125 126

_________________________________________________

"Thulang gen" cih aneu 11 a kammalpen, mawhna namtampi kihel a, kona,gensiatna, amann lo teci panna, leh hehnakammalte kihel hi. (Siampi. 19:15-18 en in).Thu khat pan in alian 3 ah, James in kamzolzaw zanga, ahi zong in sanggamte lang khat athugenna in thukham mahmah asit suak inthukhawk zaw hi. Thukhen tokhom a ih tutciang in, ih cin lohna angaihsun kha lo kisuakin (Matt. 7:1-3 en in.) midangte thanemna beknagihsun in ei pen thukham tawh kisai kha lothukham tunga leng bang ih suak hi. Tuahun ciang in ih sanggamte ei banga ait lo ihsuak hi (Siampi. 19:18). Tua bang in thukhamazui lo ih suak hi.

Midangte thu khen ih suah lo kawm inkha lam thupaizia koici et ding cih ih sin dinghi.

Anuia munte pan kha lam thupaizia etding kisapna thu kawkkhia in: Sawl. 17:11, 1Cor. 6:1-5, 2 Cor. 13:5, Philp. 1:9, 1 John 4:1;Gal. 6:1.________________________________________________

___________________________________________________

___________________________________________________

Eite in mite hilh, mite gen thute lehPasian kammal ih etkak ding kisam hi. Tuaban ah Pasian kammal tawh aki makaih lo mitezum ah thu va kineih tang in pawlpimite khatleh khat akituah theih lohna te uh bawlphatding hanthot ding ahihi. Athupipen ah, ei lehei kisittel in ih vaihawmte in thuhoih thuphamaw, ih upna vai, cidamzia, Christian nuntakasusia asuah khakloh ding ngaihsutpi a ih neihding ahihi.

Mi thu gena thukhen khak ding pen eideihloh banga atat uh ciang in baih lammahmah hi. Pasian thukhamte kha lam thutawh encian hi zaw maw? Thukham thu ahthukhen suak kha zaw ? cih kingaihsut kul hi.

Ninihni (Monday) Novembrer 24

Thukham Piapa in Thukhenpa hi

LST lui a thukhamte khempeuh Zeisupiak ahihi. Tua thukhamte Moses tungtawnin kipia ahih man in (2 Khang. 33:8, Neh.10:29), Moses thukham kici zel hi. Israeltegamlak teng a amakaih a Sinai mual ahthukham 10 apiapen Topa Zeisu mah na higige hi (1 Cor. 10:1-4 en in). Mual tungthuhilhna pan in Zeisu in thukham' omzia hong

Page 64: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

127 128

mi khempeuh amau sepna bawlnate tawhkituak in thamanh pia ding hi. Tua ban ah mibang in hong piang in mawhneilo in nungta aei te tanga hong sih khit cianin mawhna lehsihna tung ah gualzo in, mawhna pan eite honghonkhia thei hi.

"Thukhenna vai khempeuh pa in Tapakiang ah aap a, Amah mi bang a hong piangPasian ahihi.

"Haksatna teng mi bang a hong thuakpain leitung buppi' thukhen ding in Pasian in bawlhi. Mite sihna pan a honkhia ding a van pan ahong pai mipa in, . . . leitung thukhentesimmawhna athuak, singlamteh ah azumhuaipen sihna athuakpa bek in thamanh lehdanpiakna thukhenna nei ding hi.Thukhampiapa leh honpa ahihna tawh Khazihpen thukhen ding in tuampian tek in kilawmhi.

Thamanh ahihkeh dantatna khat zawsang angah ding ih hihi. Thamanh na lametnabang thu hang bek ahi hiam?

Nithumni (Tuesday) November 25

Gelkholh Kisamh

James 4:13 sim in (Luke 12:13-21 tawh

tel gen in hong genbeh hi. "Amah in mi bang ahong piang . . . Thu (John 1:14), Ama kammal(Thu) tawh thu hong kikhen ding hi (John12:48).

" Thukham piapa leh thukhenpa akibanghia hong honkhia thei in zong susia thei hi.Ahi zong in midang thu khen ding in nang kuana hi hiam?" (James 4:12, ESV). Zeisu eithukhenpa ahih zia anuai a munte in bang honggen hiam? Isa. 33:22; 11:1-5; Heb. 4:15, 16;Mang. 19:11-16.

__________________________________________________

_________________________________________________

Thukham athei mahmah Pa bek in,kipalsat maw cih agen ding in kilawm hi.Asemkhia ding in akilawm hiam cih sinnalaivuannapi aneih ma in sitnite in kumtampithukhamte sin uh hi. Zeisu hun lai a lai theite(ih cih tampi te in Phariseete) hi in Mosesthukhamte leh ngeina thukham tuamtuamtezong limtak in sin uh hi. Hih ngeinate Zeisuin athukimlohna pawl khat hang in makaitetawh kithu tuahlohna nasia tak in om hi.Thukhampiapa ahihna tawh tua thukhamte'deihna leh apalsat apalsatloh uh cihte siangtakin thei hi. Tua hi a hong kumkikni ciang in

.

Page 65: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

129saikaak in). Mailam hun ading kiginkholhnaleh Khazih' hong paikikna ding nisim a kigindennate koici bang in kilekkim sak ding? "Saal"lianzaw lambehna thang koici pelh thei ding?

________________________________________________

__________________________________________________

Maikum khat leh atamzaw adingin vaitegelkholh huai mah hi. Masuan tuamtuamteatom, ahoih bek, leh asauvei gelnate kinei denhi. Mimal leh innkuan ading theihkholhlohvaite ah kiginkholh kul hi. Thudang khat panin, asawt lo in Zeisu hong pai ta ding cih ih uma, leitung neihlehlamhte kangtum lel ding hi(2 Pet. 3:10-12 en in).

Hih vai 2 te vai kilehngat hi lian tuan lohi. Mi khat genna bang ah, "kumtampi sungKhazih hong pai nai lo ding bang in gelkholhnatenei in la zing mahmah ciang a hong pai dingbang in kigingkhol in" na ci hi. Hih te thusiahi lo a vaisau gelnate hong nitun thei lo mahhi. Zeisu thu ngai tampite (tu lai Christiantampite) in saal golzaw alam sawm mihaupain Pasian thupha sang a mapai hi ci ding uhhi. Ahita zong in Zeisu in tua pa lungsim tawnghong thei sak a: "Kum tampi khomh ding neiciei, patau kei o; amah mah kici in

130

neklehdawnte tawh lungnuam in kici hi. Amatupna leh ngaihsutzia pen ama angsung vaiding bek ahihi.

Athupi pen ah, ih gelnate kip sak luatsang in "ih cih ding a kilawm thu in, "Topadeihna ahi leh tua bang nate sem ni " '' (James4:15, NKJV) cih ding ahihi. Ih gelnate ah,atawpna ah "d.v." (Deo Volente, Latin pau in"Pasian deihna ahi leh) cih mawk bek ding hilo hi. Ih ngim ih gelnate Amah aap ding cihnaahihi. Ih thunget ding ah: "Topa Pasian aw,na deihna ka thei nuam hi. Hih gelnate phana sak kei leh hehpihna tawh hong lak in". Ihgelnate ah ahoih kei leh Pasian in hong lakding a - Ama thu ih ngaihnop nak leh ih gelnatepuahpha in khel ding in zong hong lak thei hi.

James 4:13 sim kik in. Apuatham ahaki gen thute bang mah akhiatna anei lo abathang in mihingte' hih nop thu ah hi lo in tuavai angaihsutzia uh ah anawngkai om thei hi.Tua bang lungsim puak tawh ih ngaihsut khakloh kal in ih buai khak loh nang in bang zah tain kidophuai hiam?

Page 66: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

131 132

Nilini (Wednesday) November 26

Tuikhuu

James 4:14 sim in. Bang vai thupi hihmun ah hong kilak hiam?

__________________________________________________

__________________________________________________

__________________________________________________

Nuntak hun tom mahmah hi. Husankhat sim in, Pasian letsong hong piakkhongahihi. James 4:14 ah Greek laimal kizang ngeikhol lo (atmist), zang a "tui huu" ahikeh"tuikhuu" ci in kilet hi. Hebrew kammal Hebel(huu, tuikhuu), thuhilh kikna sung ah 38 veikizang a "amawkna", ci in kiletkhia a leitungnuntak atomzia, athupit loh zia limgen hi. Ihupat semsem ciang in nuntak atomziaangaihsun kha lo om lo kha ding hi. Thu gensiapi Billy Graham in hong tek takpi ciang in,"nuntak hun nawh bei mahmah athei kha ngeinai lo hi mai mawk ing ei" ci hi.

Kammal dang in gen leng sih ding hunnai mahmah hi. Lungphu khat leh khat kikalbek ah om ki hi mai hi. Kuama peuh in, bang

hun peuh in, vai khat peuh tawh tha khat thuin kisi thei hi. James in na ci na mah a, "Zingciang in bang thu piang ding cih ih thei kei hi"(James 4:14, ESV) acih thu ah sihna zong kihelhi.

"Nuntak hun tom vai leh lungnop om lohvai ih gen nop loh hang in; alauhuai thu om a -alauhuaizia akitelcian zo lo - Pasian KhaSiangtho' , awnem sapna don lo in mawhnasung ah nungta mite zekaina pen dahhuaimahmah hi" - EGW, Khazih Kiang Zuatna, SCp. 32.

Tua ban ah nuntak hun tom bek tham loin, lungkim huaina om lo thei lai hi.

Thuhilhk. 2:15-19; 4:4; 5:10; 9:11, 12 simin. Koici bang in Solomon thugen in Jamesgen thu agenbeh suak hiam?

__________________________________________________

_________________________________________________

Thumann lo, thu dik lo, thu thang kailo, te in ih nuntakna ah khiatna nei lo hi. Ihvek in Zeisu tungtawn a tawntung nuntaknakamciam in, ngaklah takk mahmah hi. Tuaom hi kei leh eite in abei mang pak dingtuikhuu bang vive ih hi lel hi.

Page 67: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

133 134

Ngaihsun dih ve: hih leitung in koicibang ciang in hong lencip hiam? Hih tekhempeuh amaimang lel ding ahih zia koiciphawk den ding na hi hiam?

Ningani (Thursday) November 27

Ahoih Apha Thei a Bawl

James 4:15-17 amai lam a thutengaihsun in sim in. Athupi mahmah bang vaihong gen hiam?

________________________________________________

__________________________________________________

Hih mun ah James in ei leh ei kimuannavai gen hi. Tua bang lungsim naihsutna "kihih sakna" ci a, tua bang kampauna pen"kisakhtheihna" hi a, "thusia" ahihi, ci hi. Tuabang in Christian te ading in ngaihsutphakitang sam mahmah hi.

Aneu 17 sim in. LST in mawhna thu 2in hong telsut a 1. akhial gamtatna;

2. adik bawl loh nate ahihi.Amasa pen John genna hi a mawhna in

thukham palsatna ahihi (1 John 3:4); tu laikamletna ah "mawhna in thukham zuihlohna,"

hi a, ahi zong in Greek kammal anomia inthukham khat peuh palsatna hi a thukhamtawh kituak lo a omzia hi zaw lo hi (akizatziaRom. 4:7, Titus 2:14, Heb. 10:17 te ah en in).

Tel sutna 2 na pen James 4:17 hi a "tuaahih man in ahoih sep ding thei na pi asem lote ading in mawhna ahihi." Tua ahih man inkhialkhemna nan ding bek hi lo hi. "KhuavakTate" (Eph. 5:8) ding in hong kisam a "mitemai ah ih khuavak ih tan sak ding, ih gamtatnaphate mu a vantung a om Pasian min aphat nading uh" (Matt. 5:16, ESV) ahihi.

Mihingte kilungkia pak thei ding hi.Ahoih sep huai ih thei khempeuh kisem zo lohi. Ahi zong in tua pen agen nop vai hi lo hi.Topa Zeisu mahmah zong na sem bek in thapaiilo hi. Thu gen ding a apaikhiat hun om inatawlngak hun om hi (Luke 5:16, Mark 6:31)athupi pen ah, ahihnate khempeuh ah Pasiandeihna zong masa hi (John 5:30). Pasiandeihna bang sepna pen a ann nek tawh teh in:"ka ann nek pen Pasian deihna bang sem azawhna ahihi" (John 4:34, NKJV). Ann nekkhat ah ih nek zawh zah om mah bang in, naih sep zawh zah zong om hi. Tua hang in Zeisuin midangte ann alak lai un pawl khat te invawh san uh a "lungdam khawm" uh hi (aneu36-38). Topa na ih sep ciang in atam zaw semding in ki hanthawn a sep nop sem na lungsim

Page 68: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

135 136

ih neih nang in leh ahi thei bang bang a hongki zat nang in thu ih ngen ding hi.

Thungetna in ai tuamm vai ah hong koicisih sak a, ki apna lungsim hong koici guat hiam?Na gelna khempeuh Topa na koici aap thei dinghiam?

Kiginni (Friday) November 28

Sinbeh Dingte: EGW, Christ Object Lesson,pp. 342-346. sung a "Talentte" cih thulu sunga hong lung lut sak thu tawh na Sabbath SchoolClass hawmsawn in.

"Midangte ngaihsutna hoih lo theihnapen thumann lam ah pang a adik lo a gamtatevai kician tak a bawlna pen thudik kilatkhiatsakna hi cih ngaihsutna nei kha uh hen. Hihbang vai ah mitampi in thudik bang a na sanuh hang in upmawh huai lo zah in thusiaphuang hi. Van pan hong pai hi lo in lungsimthak suak lo te kiang pan hi a, apankhia Satanahihi. Midang amawh sak te thu thei siam kisa kha kei uh hen; tua bang hihna in Satannasep pen dikna puan akhuh suak hi" - EGW,Comment, 7 BC pp. 936-937.

"Mi amukhial baih pen te tua bang

asemte hi diak hi. Midangte mawh sakna tawhama lungsim asel ahihi. Mite in mawhnatungtawn in thusia thei uh a; nupa masateamawh khit uh ciang in hong kimawh kawk uhhi a, mihingte zia pen Khazih hehpihna in acinzawh nawn loh ciang a thupiang ahihi" - EGW,Mualtung Thuhilhna, p. 126.

Kikup Dingte:

1. Atung a kigen thu anunung pen en in.Tua bang sepna vaite pen ki koici dal thei ding:midangte thu khen in ih mawh sak ciang in eicintak lohnate ah noptuam ih sak ding hanciamkha mawk hi lo ih hi hiam?

2. Leitung nuntak tom lua mahmah hi. Tuain bang masak ding cih hong bang ci gen hiam?Special Theory of Relativity a agenna ah hunkhat sung in ei manlang na tawh kizui in hunkikhel hi na ci na ven. Adiktak thu in bangzah in manlang in zekai hi mah leh hunte hongbei toto a abei suak hi ta hi. Hih thute in tuahun sung a ih sep ih bawlna vai hong bang cisuk kha hiam?

3. Mawhneite tung a ih hih ding thute ihsep kawm mah in James hong gen thang ah ihawk loh nangin koici sep in koici bawl ding ihhi hiam?

Page 69: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

137138

Sinna 10 Nov. 29 - Dec. 5

Kap In Humhamm un!

Nipini (Sabbath) Nitaklam Nov. 29

Sim Dingte: James 5:1-6; Late 73:3-19; 1Sam. 25:2-11; Siampi. 19:13; Luke16:19- 31; Matt. 5:39.

Kamngah: "Bang hang hiam na cih uh leh nasum omna mun ah na lungsim uh a om dinghi." (Matt. 6:21).

Leitung bup ah "kua mihau ut?" cih TVa kilak akideih mahmah pen tua bang khatamau zong ngah ding in lamen kha sak pongahih man hi kha ding hi.

Hauhna ih cih upmawh na bang khol lomawk hi. Ngahna tam sem leh tua pan a ihngah lungdamna tawm semsem cih thu om penanuam khop a ih om theih khit teh tam neihzawkna in honglungdam sak zaw tuan lo hi.Kikholh khawmna, nasep lungkimna lehlunggel picinnate in hauhna sang inlungdamna piang sak zaw hi. Ahoih pen nateakhong in hong kipia hi a; kam hoih kampha,nuihmai, mi thugen ngaihsakna, diktatnate,kisanna, zahtakna, khualna tawh lawnna, leh

lawmta takpi hihna cih bangte khawng ahihi.

Pasian hong piakkhawng letsongtemanpha zaw lai a: upna, lam etna, ciimna,lungduaina, itna, lungkimna leh thupha dangtampite Kha Siangtho sung ah nuntakna panhong pai hi. Thu nainawng khat ah Christiantein hih thu ah thukim mahmah ding uh hi napin anisim nuntakziate uh ah angsung vaimahmah zel uh hi. Tu kal sung ih muh dingmah bang in, duhhopna pen khialhna liampi hia zuauna khat in ziak tampi kaikhawm hi.

December 6 Nipini ading kiging khol dingin tu kal sung sinnate limtak in sin ni maw.

Nimasani (Sunday) Nov. 30

Thumann Bang In Hong Piang Ding Hi!

James 5 pen thukhawkpi khat tawh hongkipan a "mihaute aw, hong pai un la na tuahsiatding vaite uh ah kap in humhamm un! (James5:1). Hih thu in asimkhate lungla kha mahding hi.

James 1:10, 11 sung ah, hauhna akiploh zia hong phawk sak hi. Alian 5 sung ah,hauhna asuangte "kap a humhamm" ding insawl hi.

Page 70: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

139 140

Amau tung a thukhenna akibuak khin bangtabang hi. Tu kal ih sin ding mun dong tua bangvai teng tawh dim in, Topa Zeisu hong kum madeuh hun sung vai teng kawk hi (Luke 17:27-29; 2 Timo. 3:1, 2; Mang. 18:3, 7 en in). Tuabang lungsim puak mah hun nunung a Pasianpawlpi omzia ahihi. Hih mun a Greek kammalJames 5 sung a "sin gimna" ci a James 5:1 akiletkhia pen Mang. 3:17 sung a "liangvai, gentheihhaksatna" ci a Laodicea vai agenna tawhakammal bul kibang ahihi.

Leitung pen dik loh na dim a, adiak inneihlehlam vai ahihi. Khat veivei telsiam haklua in ahaute'n azawngte tung ah amet dok in,asuk zaw lai ah nuam sa mahmah sawnsawnuh hi! Late 73:3-19 sim in. Hih bang thutekawmkal ah bang lametna nei thei ding ih hihiam?

_______________________________________________

___________________________________________________

__________________________________________________

LST lui sung kamsangte thubute tengah thumanhna thu vai leh Pasian in hong tamkim sak cih kamciam hong pia hi. Hih lametnaih nei ta mah zong in, Pasian hong sapkhiat

ding hun sawtpi ngak geigaina baih sak zo tuanlo mawk hi. Gentehna in, Babylon te vang laiin ki hih sakna tak tawh hong gamtatnate uhhang in kamsangpa Habakkuk in alungkim lohna thute Pasian atang dotna vai kimu thei hi(Heb. 1:2-4, 13, 14 en in). Pasian dawnna tomnokhat tawh adawnna ah tawl khat ngak lai sakhi (Habak. 2:2-4 ). Kamsangpa'n zong mangpah hi (Habk. 3:17, 18 en in).

Bang thumanhlohnate in lungkim lohnahehna leh thangpaihna hong guan hiam? (Natheih khak lohte ahi ci pi in dil lai mawk!) Hihthumanhlohnate ahi thei zah a vensak dingahih kawm kal ah hih vai in hong veng inkamciamna om mah bang in Pasian thumannhong kilang ding hi cih lungmuang tak in koicingak hithiat thei ding ih hiam?

Nimasani (Sunday) Dec. 1

Hauhna In Manh Aneih Nawnloh Hun

James 5:2, 3 sim in. James in hih munah bang vauna hong pia hiam? Akammalteakhauh pai mahmah hang bang ci banghauhnate agen hi mawk hiam? Athupuak bulpibang ahi hiam?_________________________________________________

Page 71: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

141 142

____________________________________________________

Amuatgawp neihlehlamh nget nek puansilh nik ten, leh akekseu ngun leh khamte penhih ih tenna leitung abei hun nai ta a hongnai semsem ciang in amanlang zaw sem bangta hi.

Leitung khua sak zia te ah haksatna khatkhit khat kizom toto in; hun hoih hong paisun ciang in zong sawt vei lo bek lo in asia zawsem in sawngg toto lai hi. Leitung bup khuasakkip in nuam ding bang napi sun mang bangmah in lengmang zel hi. Lungkimlohna lehkhuasak linlawnate khang in azawng ahautekikal kikak semsem ta hi. Hih laikhak Jamesin a at lai in azawngte zawngkhal in tavai semuh a ahaute in lah azawng angautekitangsapnate thudonlo bek lo in nawngkai sazaw lai mawk uh hi.

Anuai a mite hauhna (ahihkeh kitang-sapnate) in bang ci suk khak cih tel gen in:

1. Nabal (1 Sam. 25:2-11) _________________

2. Hezekaiah (2 Kumpi. 20:12-19)__________

3. Peter (Sawl. 3:1-10)____________________

'

Tawl khat khit ciang in leitung vaitekicimtak veve tek hi. Ei ngaihsut bang ahihkhit khol loh nate leh anawngkainate om hi.Sumlehpaai in ama mun nei hi mah leh mihingte'n amun mann lo ah ki koih ki zang kha zelhi.

Sum pen azangkhialte ading in teci hiding hi ci in James in gen hi (James 5:3). Hihthu hun nunung vai tawh agen ahih hang in:ih sum zatzia athupitna agen ahihi. Mimahmah akangtum mei vai ih zak ciang in,tua thu in ih sum ih paai tawh telna ihbawlnate' dipkuathuaizia hong telsiam sak inhong phawnglo ding ahihi. Eite in akangtummang ding in ih neih ih lamhte khol ding maw?Tawntung vai ading in maw (Luke 12:33, 34 enin).

Sum vai ah na lungsim kuanziangaihsun in, tua in mite tawh na kizopna bangci suk khak hiam? Hih thu in tuate na zatziabang hong thei sak hiam?

Nithumni (Tuesday) Dec. 2

Mizawngte' Kikona

James thubu simgai leng, mihaunamtampi ana genna sung ah, amau nasepnavaiteng mah ah atuahsia ding (James 1:11),

Page 72: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

143 144

Asep abawlna vaite uh akem adal ding aahanciamte James 2:6, Lokhawh sing tuknasepna vai ah nasemte thamanh apia kicianlo logam neite khawng ahihi (James 5:4). Hihlai ah mihaute amau gamtatnate vai, tu laialungsim kuanzia uh leh mailam hun a atuahding uh thute hong gen hi. Hi mite inmizawngte thuaksiatna gauu tawh "neih lehlamh khol vetvat" uh hi (James 5:3, NKJV).

"Na lo ma a semte thamanh na piak lohte hong kiko uh hi (James 5:4, NASB). EnkakSiampi. 19:13; Thuhilhk. 24:14, 15; Jer. 22:13.Midangte tawh ih kizopzia ding atutawm adingbek hi lo in akilawm akituak athupi sepkhiatziading bang kimu hiam?

_____________________________________________

__________________________________________________

___________________________________________________

LST hun lai in Israel gam ah nasemtethamanh akipiak ciang in a innkuan nek lehdawn dingte atamzawte'n lei pah uh hi.Thamanh akipiak pahpah kei leh a innkuanvua akialcip uh hi pah mai hi. Tua ahih manin, hih mun a James thu gen pen thukhawkpikhat ahihi.

Tua hang mah in James in anasemte'thamanh apia lo te vai na lim gen mahmah hi.Mi khat peuh peipuang a khem ding pen thusia-pi hi a, mizawngte adingte laksak a, khol dingpen mawhna hi a, mizawngte tung bek ah hi loin; tung thangvan Sianmang tung mahmah amawh hi a, James at mah bang in ahun ciangin thuak ding uh hi.

"Hauhna in mawh puakna lianpi hongguan hi. Lampi hoih lo tawh, sum lei sumzuakna dik lo tawh, meigong tagahte simmawhbawl in akitangsamte awlmawh lo in,neihlehlamh kholna gauteng ahun ciang inatuak ding uh thu genna ah "mihaute aw kapin humhamm un, hun haksa hong tung dinghi" " - EGW, 2 T p. 682.

Sum vai tawh kisai in mi tawh na koicikizop hiam? Christian na hihna hih vai in banghong gen a Khazih' zialehtong koici kilat sakna hi hiam?

Nilini (Wednesday) December 3

Lungnuam in Thau (Tu Lai Tak)

"Angsung vai leh uang tak in lei ah nanungta hi. Thuaksiatna ni ading in na kivak

Page 73: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

145

thau uh hi (James 5:5, ESV; saikaak Ezek.16:49; Amos 4:1). Hih munte in angsung vai auangtatna vaite tawh koici bangin ki paikanhiam?

__________________________________________________

_________________________________________________

Tang lai hun a ngaihsutna khat ahleitung ah neih leh lamh kiciangtan a pawlkhat hong hauh zawk leh pawl khat zawng zawding in ngaihsun uh hi. Kammal dang in genleng, ahaute in midangte zawn zawk nangtungtawn bek in hau zaw thei uh hi. Midangtesukha lua lo a neihlehlamh "bawltawmna" pentu khang thak ngaihsun na dan hong suak hi.Pawl khat te bang in ahaute ahau zawkna uhtungtawn in azawngte hau sak zaw thei hi.Lam khat pan in, akhangto khin te lehakhangto san gamte kidemna in neihlehlamhkhan theihna nate haksa sak semsem ta hi.Tua hi a, neihlehlamh kikim lohna pen tu nidong in a om thu hong suak hi.

Kikimlohna vai tawh kisai Topa Zeisugentehna thute lak ah mihaupa leh Lazarus(Luke 16:19-31 en in). Zeisu hun lai in, mi

146

Kum khat in khat vei lungdam koh annvaknaaneih zawh uh leh lungdam uh hi. Gentehnasung a mi haupa in "puan kang hoih leh puandum san silh in" (puan manpha pen te) "nisimin pawi bawl den hi (aneu 19, ESV). Mi zawngpaLazarus pen mihaupa innmai ah akipuak hangin anektawm ding anget kul hi.

Mi upmawh bang lo in, hih gentehna'gennop pen leitung nuntak hi a, leitung nuntakbei khit vai hi lo hi. Greek lai bang ah "vantungleh "hell" cih kammal om kha lo hi. Mihaupaleh Lazarus pen mun khat ah om hi a (aneu23) - hanmual (hades) misi omna mun hanmualahihi. Amau kikal a kuampi in mi asih khitteh avai teng amansa suak cihna hi zaw hi.Tua ahih man in, hih leitung a mi ih bawlziapen ("Moses leh kamsangte thu," aneu 29, 31,NKJV) sung a kigelh mah bang in na thupimahmah hi. Tulai ih nuntak sung a ih hihkhak loh te bawlphat kik theihna mailam huncih om thei nawn tuan lo cihna hi. "Amuhtheih amipihte a it thei lo te in amuh nai lohuh Pasian koici it thei mawk ding?" (1 John4:20, NKJV).

Tun na "bawlphat" theih hang nungsangciang a na bawlphat theih loh ding akisiikhuaina hih khak bang om hiam?

Page 74: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

147 148

Ningani (Thursday) December 4

Athuakte Ngawh

Mi khat peuh in ahi lo khat ahih khakciang in tua mawh puak pelh ding hanciampen mihingte ngeina suak mai hi. Tua banghun ciang in midang khat ngawh bawl in athuakpen te peuh kimawh sak zaw lai hi. Mi that tein zong akiphelhna un akikhansuahzia peuhngawh mawk uh hi. Mi mawhpihte in zonghong lawp sak hi ci in ngawh zaw lai uh hi.Nu Pa kikhente zong kimawh sak tuak uh hi.Christian thu um mite thahna ah mawh bangte in zong amau thahte in amau pen upnapaikhial hong ci uh ci sawn lai uh hi. Zeisu inzong anungzuite kiang ah "no hong that te inPasian nasem in kituat ding uh hi" na ci ngelmah hi (John 16:2, NKJV). Tua hi a, Jameszong ama upna hang mah a thah thuak hi cihih um hi.

Hih bang teng tung tawn in James 5:6sung a kammalte hong hi pha san in:

"Midikte na mawh sak uh a; amau lahhong nial tuan lo uh hi." Mi na mawh sak thapaih khit teh nang amawh na hih gige na kitheih bang zah vei bang hi ta hiam? Kammallom nunung pen lim ngaihsut in. Hih thu inmi hong hih bang bang thuak lel ding aci nuam

maw? Nial se hi kei le teh akitawng lo dingkim lai kitotpih bang zah vei na nei kha hiam?Topa Zeisu in "na pang lang khat dawh lai in"acih bang ci nuam hiam? (Matt. 5:39). Bangzah ciang ih hi takpi hiam? (ahihkeh zat takpiloh ding kim lai abuai pih ih hi hiam)?

_________________________________________________

__________________________________________________

Ih muh sa bang in James in mihauteleh mizawngte vai tampi na gen hi. Ahauhman vua James in amawh sak ahih loh lam ihphawk kul hi. Pasian in thupi asak penalungsim puak uh leh agamtatna uh ahihi.Zawn man a Pasian in dik asa zong hi tuanpeuh mah lo hi. "Lungsim kiniamkhiatte" leh"upna khauhte" in "vantung gam luah dingteahi uh hi" (Matt. 5:3, James 2:5, NKJV). Hihlungsim sung omziate in neihlehlamh tawhhong kitam sai het lo kha ding hi. Akisainazong om thei kha ding hi. "Ahau anuamsate"(Mang. 3:17) in amau ngaihsut sang in kha lamah kitangsam zaw thei ding uh hi. Israel te inkhapsa gam aluah khit uh a, nuam asak hunuh ciang in "neihlehlamh muh theih ngahtheihna" mahmah zong Pasian kiang pan paiahih lam amangngilh loh na ding un na gen inna vau khol hi (Thuhilhk. 8:11-18).

Page 75: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

149 150

Kiginni (Friday) December 5

Sinbeh Dingte: "Sumlehpaai te in na hoihtampi bawl thei ahih man in manpha mawkmah hi. Pasian mite khat khut sung atun ciangin gilkial dangtak te ading in ann leh tui hi inpuansilh nikten suak hi. Nenniamna pan kidalna, damlo ta ding in huhna panpihna ahihi.Nuntak kitang sapnate ading, midangte' thuphasan na ding leh Khazih thupha ading a akizatkei leh bel sehnel sang akimanna om zaw tuanlo hi.

Akikholcip neih leh lamhte in kimannaom lo bek lo in hamsiatna suak hi. Hih leitungah kha nuntakna vai ah thang bang hi a vansumgum lungngaihna pan in lungka sak hi. . . .

"Sum leh paai te in Pasian hong piaktalent hi ci a angaihsun theite in cilingg tak inzang in apiakkhiat ding in khol bawl dingngaihsun hi." - EGW, C O L, pp. 351, 352.

Kikup Dingte:

2. Anuaia thu ngaihsun in: "Mihau te inmizawngte uk uh a, sum leitawite in sum neite sila ahi uh hi" (Paun. 22:1, ESV). "Mitampite in sum angah lim un zang khin gai pah ahih

man un zawng uh hi . . . .

"Mi khat peuh in leibat hong neih ciangin Satan in mite amat nang a angen bawl khatah a awk bang hi ta hi." EGW, The AdventistHome, p 392. Mite leibatna pan a suah taksakna ahihkeh sum bat ding pelhna penmizawngte kiang a lungdamna thu tangkonakhat asuak thei ding hiam?" (Luke 4:18). Banghang in maw? Bang hih lo na ding?

3. En sum sawltak a nei maw? Ahihkeh sumin ei sawltak a hong nei zaw maw? Luke 16:10-13 en in.

4. Neih leh Lam kikim lohna pen munkhempeuh ah om hi. Pawl khat te in inn hoihpipi 2, 3, 4 na ngawn nei in pawl khat te in singpek tawm tuahkhawm in belh pi in nei uh hi.Pawl khat te'n nek pi in ne in thau kheng valgawp liang uh a, naupang tampite'n gilkial sain lupna zuan mawk uh? Pawl khat te'n ahautekiang pan la in azawng te kipia thei zaw hi ciin pawl khat te in lah mi hong hauh semsemciang in azawngte azawnna uh pan paikhiatpih uh hi aci zong om hi. Christian te inmizawngte thuakna anoptuam nang in bang cisep ih hiam? Bang teng ih sep kul a, ih seploh ding bang teng hiam?

Page 76: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

151 152

Sinna 11 December 6 - 12

Ann La Ding a Kiginkholhna

Nipini (Sabbath) Nitaklam December 6

Sim Dingte: James 5:7-12, Rom. 13:11, 1 Cor.3:13; Luke 7:39-50, Col. 4:6.

Kamngah: Tua mah bang in no te in zong thuakin ngak un. Bang hang hiam na ci uh leh Topahong pai ding anai zo hi. (James 5:8).

Greco-Roman hun lai (mun pawl khatah tu dong mah), in ulian te pai hun ciang inbung leh beng in kiginkholhna nasia tak inkibawl hi. Lampite kihah siang in, inn lehkongkhakte kisiansuah in, paakte kisuan in,gamtat siatnate nasia tak in kidal hi. Uliantehong tun hun ciang a pauban om lo ding inmunte kipuah hi.

Greek kammal parousia pen LST thakah Khazih "hong paina," genna leh James ahkumpi, ulian hong pai hong tun, genna in kizanghi. James 5:7, 8. Leitung ulian te nangawnhong pai ding tua bang zah in kiginkholhnakibawl ahih leh ih Topa leh honpa hong paiding vai ah ih lungsim ahi thei bang in kiginglo ding ih hi hiam?

"A hun" thei lo ih hih ciang in bang cikigin ding ih hi hiam? (Matt. 24:36)? "Thuakkeikaii" ding lungsim "khoo sak" ding cih ciangin bang khiatna nei hiam? "Guah masa lehnunung" James 5:7 vaite tawh kikoici zop hiam?Tu kal sinna ah nitawpni ading vai ahih pi penhang hun khat peuh ading hi thei veve hi. Abeisa hun te khempeuh leh tu lai ih nuntakna ahzong haksatna kawmkal nidang kamsangtemah bang a om ding in upna tawh kiptak dinding hong kikhoo hi.

December 13 ni, Nipini ading kigingkholding in tu kal sinna limtak in sin ni.

Nimasani (Sunday) December 7

"Guahtui" Ngak

Lokho mite in anuntakna vai uh ah khuahun tung ah kinga uh hi. Khua hun kawt lua,keu lua, vot lua, lum lua, cih te in a annlak uhkikhel sak mahmah hi. Gam keu gawte, Is-rael gam bang ah, suuksia sann hi. Ahun aphata guahtui kicing ki nak sap mahmah diak hi.Mun kuaciik khat leh munzaipi a kicingg gahleh teh te manh pen guahtui tung ah kinga hi.

Guah masa Oct. - Nov. kha ah azu

Page 77: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

153 154

guahtui in lei kawt sak in khai pawi nang lehhong po khiat nang in kisam hi. Guah nunungin March, April pawl hi a khaici te lak theihding in min sak hi.

James 5: 7 sim in. (saikak Thuhilhk.11:14, Jer. 5:24, 14:22, Joel 2:23.) LST lui inguahtui vai bang gen hiam? James in Topahong pai vai ding hih thu tawh bang hang inhong memat hiam? Hosea 6:1-3; Joel 2:28, 29te zong en in.

_________________________________________________

___________________________________________________

"Ni suahna gam a guah masa leh guahnunung lim la in, Hebrew kamsangte in khaituh hun leh ann lak hunte kha lam thuphapawlpi tung a nasia tak a abuah hun tawh nagenteh hi. Nungzuite hun lai a Kha Siangthobuak pen guahmasa hi a vai thupi vann hi . . .Leitung annlak kuan ciang in, mihing Tapahong pai na ding in Kha Siangtho buak dinghong kamciam hi. Hih Kha Siangtho buaknapen guah nunung zukna tawh kigenteh a;Chrisitian te in ann nei Topa kiang ah ann lakhun ading in vangliatna angah nang vua nasiatak a anget athum ding uh ahihi." " EGW, OurFather Cares, p. 212.

Zeisu in "leitung bei hun" pen "annlak"na ci hi. (Matt. 13:39). Mark 4:26-29 ahJames 5:7 tawh aki valaak mahmah lim honglak hi. Lokho te in ann min ding ngak uh a:""amasa pen in atehno, tua ciang in akung ,tua ciang in atak a om dong in na khang sakhi. Ann amin ciang in ann lak ding hun ahihman in Amah in Aphiaukawi tawh ann at dingakipan hi,"" aci hi (aneu 28, 29; ESV).

Ann lak hun ciang bek in tang leh tahumkikhen thei pan cih thu in ann lak ma tumahmah in ih upna ih nuntakpih akulzia banghong thei sak hiam?

Ninihni (Monday) December 8

"Nai" Ih Ciang Bang zah in Nai?

James 5:8 in Khazih hong pai kikna hunnai mahmah ahihna kip sak hi. Kum 2000tang khit ciang in, hih kamciam bang ci teltheih ding ih hi hiam?

Zeisu in hong tung ding "vangam vai",(Matt. 4:17, 10:7, 24:33) ih theih nai loh thu ihtheih theih thu tawh hong genteh ahihi. Hihgentehna ih tel et ciang in tua gam in vai 2huam a: tu lai, ih kha lam nuntak omzia leh

Page 78: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

155

avanglian hong pai lai ding thu ahihi. Nungzuitekhempeuh in alametna uh Topa Zeisu hong paiding vai ah nga uh a, (Rom. 13:11, Heb. 10:25,James 5:9), bang hun ding cih hong cian genom lo uh hi. Ei mah bang in amaute in zongthei nuam uh a, Zeisu in athei ding uh hoihpen lo zaw cih thu gen hi (Sawl. 1:6, 7). Kum2000 kim dong paipai lai ding cih thei le uhbang zah ciang dong ahanciam ding uh hiam?

"Na lungsim uh kip sak khoo sak un" acihciang in James in bang ci nuam hiam? (James5:8, NKJV), angak uh agah pen bang hang in"manpha" ( timios; aneu 7) ki ci hiam? (1 Thess.3:13, 2 Thess. 3:3, 1 Pet. 1:19, 1 Cor. 3:12 enin.)

___________________________________________________

_______________________________________________________

Kip sak khoo sak cih kammal deihna ah"kip tak in kiphut kinga" ahihkeh "tha khauhsak" cihna hi. Ih lungsim Topa ah kip in bangbang hi leh paikhia nawn lo cih na hi. Thumannthu tak ah khoo in (2 Pet. 1:12), ze etna tenang zo in, upnate hang a haksatnate thuakzawhna (Sawl. 14:22) cih te khempeuh zongkihel hi.

156

Kha lam khantohna ih cih in abaih denloh hang in "gahpha" gah hi. "Amahpha (timios)Khazih' sisan" (1 Pet. 1:19, NKJV), tawh tatkhiatahi thu um mite khempeuh in van "lo kho pa"ading in manhseh zawh hi lo hi. timios cihkammal in "suangmanpha" Khazih ah "akilam",thu um te limla hi a kha lam thu a Pasianbiakinnpi, pawlpi (1 Cor. 3:11, 12) ahi uh hi.Akip lo thu um mite, Paul in sing, kiak, buhtuubanga asia baih Khazih hong pai ciang a meihaltum theih te bang in agenteh ahihi (1 Cor. 3:12-15). Tua hi a ei leh ei ahun hun in ih ki dot zelding thu in athupi pen ading in ka hih theinate ka zang hiam? Amanpha pen pa leh vai adingin ka zang hiam cih thu ahihi.

"Mi khempeuh sepna hong kilang dinga, tua genkhiatna ni hong tung in mei in hongkilang sak ding a, tua mei in mi kim sepna tebang ahih sittel ding hi (1 Cor. 3:13, NKJV).Na nuntakna ki en in. Bang na sep sem mawkhiam?

Nithumni (Tuesday) December 9

Phunna, Tauna, Khankhiattohna

2 vei kumkikna bang hun hi ding hiam?Bang hang in hih lai ah om lai ih hi hiam?

Page 79: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

157 158

Tu lai kum zabi 21 hun in mi kosiate, thu umlote om uh hi. Hih pen thu thak hi lo hi. Israeltetangthu ah zong alauhuai pen hi a, galte kiangpan a hong pai hi lo in amau lak leh amaulungtang mahmah pan a hong paikhia ahihi.Tua mah bang in Topa hong pai ding hun hongnai sem ciang in, "eite ading in apualam pansang in asung lam pan lauhuai zaw lai hi. . . .Up lohna, lunghei neihna, khawmial iplahnatein dawite leh Satan silsiamte pawlbawlna lampihong suak hi." EGW, Last Day Events, p. 156.

Tua ahih man in, hong hilhna ah "notekhat leh khat ki en thawl kei un, mawh saknana thuak kha ding uh hi, thukhenpa kongbiangah ding hi." Khat leh khat ahihkeh pawlpi langah (ahoih deih kisa in" vai khat peuh na neihiam? Koici vann na hi hiam? Lungnemna,kiniamkhiatna, leh maisakna tawh nang Topa'nhong maisak bang in maw "Luke 7:39-50 en in)leitung vai zaw tawh maw leh? Ahi bang lianin kingaihsunpha in!

__________________________________________________

___________________________________________________

Hih thubu sung a ih sim khit sa te ah,thu um mite lak ah zong kingaihsut ding,kideidanna (James 2:1, 9), ki upmawh khialhna

(James 2:4), leh kigensiatna (3:10, 4:11),kihazatna (3:14), kitotna leh leitung vaiomziate (4:4, 13, 14) om thei hi. James in hihthu dawnna bulpi ahi: upmuanna (James 1:3,6), "thu leh kammal" (James 1;21, NKJV),"suahtakna thukham" ngaihsun in (James 1:25,2:12, NKJV), lungsim takpi leh ciimnapha(James 3:13, 17), hehpihna (James 4:6 lehlungsim omzia siangtho (James 4:8) te ahihi.Sung lam pan a Pasian sepnate' kilatna ahi(James 2:14-26), miphawkloh thuaksiate vehna(James 1:27), hehpih lahna (James 2:13) lehbuaina pan in kilemna khaici vawhna (James3:18) cih te ahihi.

Atawpna ah, Pasian tung vaipuak ih neitek a amaute' sepna bang a thu khen athamanh apia ding pa' thukhenna ih ngaih dingahihi.

Topa hong pai kik ding ih ngak kawm inmidangte hanthawn a na tawisang theih nanglampi bang om a? Na sepkhiat ding bang hangin thupi hiam?

Nilini (Wednesday) December 10

Lungduai Taka Athuakte

James 5:10, 11 sim in. Job leh kamsang

Page 80: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

159 160

Athupi khat in "thuakzawhna"(Makrothymias), "lungduaina" "thuak keikaina"zong kici hi. Ahaksa ze etna kawmkal adinzawhna, nuntakna leh (dawite mahmah)bawlsiatnate thuak zawhna cihte ahihi. Pasiankammal hang a thuak zo ahi uh hi. LST thakleh Abraham vai agenna ah Pasian kamciampicin ding kumtampi sung lungduai tak a angakpa na ci hi. Topa Zeisu zong ih mawh pua insinglamteh ah thuaksiatna leh sihna hongthuak hi (2 Pet. 3:15).

Thuak keikaiina (hypomone), in atawpnaah angah ding mitsuan in ngak hi. Job penhih vaiteng khempeuh khupna in na kigelh hi.Athuaksiatnate khempeuh kheng in atawpnaciang a angah ding thu mitsuan gige hi na cihi (Job 14:13-15, 19:23-27).

Bang teng tu in thuak na hi hiam? Ahong piang nai lo bang vai thu ngen na hi hiam?Lungkiathuai na ki sak hun a om thei zelhiam? Atung a LST sung a athuaksiamte pawlkhat hong kigelhkhiate leh (adangte); pangpaakisak luat ding hunte uh ngaihsun dih ve.Amau kiang pan hong huh thei ding bang, amaute thuakna bang na ngaihtuah thei hiam?

te thu sung ah bang kimu thei tek hiam? Banghang a hih thu kilim gen ahi tam? Ihhaksatnate kawmkal pan in nang adinga nalah theih bang thusin om hiam?

__________________________________________________-

____________________________________________________

_________________________________________________--

Israelte' kamsangte in Topa kammal khello, deihkaih lo in muanhuai tak in genkhia uhhi. Hebrew thubu sung a kamsangtemuanhuainate hong lahna ah: "humpite kamka sak lo" in (Daniel). Meikuang' siathuainabei sak (Shadrach, Meshach, leh Abednego),tem maa pan suakta (Elijah leh Elisha) leh . . .thongkhiat thuak (Jeremiah leh Micaiah),kidenglum (Zechariah, Jehoiada), . . . ki atkham (Isaiah) . . . (leh) tem maa thuak (1 King.19:10 en in)" (Heb. 11:33-37). Job tuah thutebawltawm bang liang in, azi elkona thukawmkal leh amah hehnem ding a hong paitekosiatnate thuak hi. Hih bang galhangte thu-umdangte tawh Pasian a upmuanna uh ki koicilamdan hiam? James hong gen thupi pawl khatte: lungduaina, thuakzawhna, leh tuate tungah lametna leh Pasian muannate ahihi.

Page 81: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

161

Ningani (Thursday) December 11

Nitang Banga Kimu-paisuak

James 5:12 sim in. James in apisuahkiciamna vai alim gen phat mahmah penlamdang kisa phial mai hi. Hih bang kamzattekhempeuh akham' nuam ahih ban ah, "hihkhawk leh hih laikhak bup ah "athupi pen" thuin bang hi pi pen ding hiam? Hih vai athupitakpi mah maw? Ih sinsate ngaihsun kik lenghih laikhak bup thu ah James pen apuathamupna leh tua bang vaite akigen hang in biaknavai cih mawkte peuh tawh alungkim hi lo hi.James in lungdamna thu bek mah ngaihsutpia anei hi a, ama gennate Pasian hong maisaknaleh ama hong hih zawh sakna thupha lo tawheite ading in dinmun sang lua hi. Ih kammaltein ih lungsim sung ah om thute hong pholakin: "lungsim sunga adim a om bang in kipaukhiahi" (Matt. 12:34, NKJV). James thu thuuklakzia pen Zeisu ngaihsutna tawh thu khat inluang a, hong thupiakna ah: "kiciam peuh mahkei un; vanlehlei tawh kiciam kei un, van inPasian tokhom hi a, lei in Akhe ngakna ahihi:Jerusalem khuapi tawh zong kiciam kei un;kumpi lianpa mun ahihi" (Matt. 5:34, 35). Mipawl khat te in akammalte uh kip sakna inasamzangte zang uh hi. Zeisu in hih thutekhempeuh thu hoih hi lo hi ci in:

162

"ahi" te "hi" ci in "ahi lo" te "hi lo" ci un hongci hi.

Na khempeuh Pasian tawh kisai a, ihsamzangte (tawm cik nangawn in) ei kampaupicin sak nang in, ei a bang keek a kamciamnaa zat ding in thu ih nei kei hi. . . .

"Christian te sepna bawlnate khempeuhnitang bang a akimu paisuak ahih ding ahihi.Thumann thutak in Pasian kiang pan hi a;khemna ih cih khempeuh, anengno khat zongSatan kiang pan ahihi." - EGW, Thought fromthe Mount of Blessing, pp. 66, 68. Siang tak atheih ding thu in, zum a kiciamnate akham hilo in, amah mah zong kiciam ding in siampilianpa'n adot ciang in dawn ding nial lo in, tuabang paiziate; thupaizia dik tawh akipelhnamunte na ngawn ah zong mawh sak lian tuanlo hi (Matt. 26:63, 64).

Thumann ih gen ciang in thutampingaihsut ding om a, amasa pen ah thumannkhempeuh ih theih loh zia, ei le ei mahmahnangawn ki thei cian tak lo ih hih man in ihkiniamkhiat ding ahihi. Nihna ah thumann ihgen ciang in zong azate ading in itna tawh theihsakna hi ding hi.

Eph. 4:15, 29 leh Col. 4:6 sim in. Hihathupi vaite thungetna tawh lungngai in. Hih

Page 82: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

163 164

thute kician tak in zui hi le cin Pasianhehpihna tawh bang zah in kilamdang in hoihzaw ding cih thu lungngai in.

Kiginni (Friday) December 12

Sinbeh Dingte: Ze etna hun a Elijah leh Jobte tuahkhak thute sim in la tu hun nu nung ading in EGW gennate pan, "from Jezreel panHoreb ah," pp. 155-166; "bang thu za na hihiam?" pp. 167-176; "Elijah ngaihsutzia lehvangliatna sung ah" pp. 177-189, Kamsangteleh Kumpite, in Prophets and Kings.

"Lungduai tak a ngak ding, lam et a omloh hang muan ding, cih thute in Pasian nasemmakaite theih ding thute ahihi. A haksat hunuh ciang in van lam a te mawk om lo ding hi.Amah in bang mah amatlohna phawk in Pasianapum muante sang a ahehpih huai zaw lehkuama zawh theih loh zawk dang om thei nawnlo hi. . . .

"Haksatna te hong tun hang in mai nawtveve in. Na upna tha hong khauh sak inasemkhia ding in hong kilawm sak ding hi.Tangthu siangthote pen lamdang ih sak ding akigelh bek hi lo in tua mite gualzawhna apiaupna mah in ei sung ah na hong septheih

na ding ahihi." - EGW, Kamsangte leh Kumpite,P P, pp. 174, 175.

Kikup Dingte:

1. Tang leh tahum gentehna ah ann lak hundong pokhawm cih ih thei tek hi (Matt. 13).Pawlpi sung kikhalhna vai ah tua in bangkhiatna nei hiam? Langpanna vai leh upnalampialna vai tawh kisai in eite ading in bangkhiatna nei hiam? Topa hong pai ni ciang insiang lel in teh ci a om mawk ding maw? Tuabang hi thei lo hi. Hih gentehna vai ah ahi a,pawlpi masate hun lai Corinth leh Galatiapawlpi sung te khawng ah kikhalhna kisam atahum vai koici ngaihsut ding a, tang tedepmang ding bek angaihsun tahumte bang cihding ih hi hiam?

2. Khialkhemna leh ze etna ih phu kha tekhi. Bang LST kamciamte leh lai at te in honghehnem in na upna hong kem cing sak zo panna sa hiam? Haksat hun leh mailam thungaihsut ciang in LST sung a kua nuntakna innang ading in khiatna nei pen hiam?

3. James in "khat leh khat kihaza kei un"hong ci hi (5:9). Christian te nangawn khatleh khat kiheh sak thei uh hi.

Page 83: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

165 166

Sinna 12 December 13 - 19

Thungetna, Dam Sakna lehBawl Thak Kikna {Ditkikna}

Nipini (Sabbath) Nitaklam Dec. 13

Sim Dingte: James 5:13-20; 1 John 5:14; 1 Cor. 15:54; Heb. 12:12, 13; John 8:43-45; Paun. 10:12.

Kamngah: Tua ahih ciang in khat leh khat namawhnate uh ki pulak in, na cidam na ding unkhat leh khat ading thu na ki nget sak un.Midikte thungetna in nakpi vanglian in muibunmahmah hi. (James 5:16, NASB 1995).

Mite in alamdang amitphial vaite ahlunglawp uh hi. Na lamdang khat peuh bang amanh loh hi mah leh zong thei nuam mu nuampak pong uh hi. Tua hi a, mi lungkim sak nading, Messaiah ahihna lah na ding, ama deihnakhat peuh ading in na lamdang bawl ding TopaZeisu akisawl akinget ciang in amah in nialhi. Zeisu in vang nei tak a thu ahilhna, lehacina dam saknate vangliatna lahna ah zatding hi lo in eite Ama khut sung ah vanzatbang a ih om ding ahihi. Pasian in natnakhempeuh mi khempeuh dam sak nuam ahi ta

Hong lungmang sak thei hong heh sak thei lehteci hoih lo hong suak sak thei vaite leh thunengnengte kheng in, midangte bang ci it, bangci maisak, bang ci thuak thei ding ih hi hiam?

Page 84: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

167 168

zong in sawtpi kimang ding damsakna vailunggulhpi pen hi.

Tua hi a, hih bang teng tawh, dotna thupipawl khat ngaihsun leng: James thubu sung acina dam sakna vai James gennate bangci telih hi hiam? Dam sakna leh maisakna kikal ahbang kizopna om hiam? Elijah pen lampial huna thungetna lam ah etteh tak cing khat ahihi.Athungetna vai leh Israelte Pasian kiangahasap kikna leh biakpiakna diktak cih bang thutepan bang ih sin thei ding hiam?

December 20 ni Nipini ading kiging kholding in tu kal sung sinnate limtak in sin nimaw.

Nimasani (Sunday) December 14

Christiante Kitangsap Nate

James 5:13 sim in. Alawphuai bangtehkaakna hih mun ah hong lak hiam? Hihthuhilhnate ei ading in koici laak ih hi hiam?

___________________________________________________

______________________________________________________

Vai kilamdang thu 2 (thuaksiatna,lungnopna), James in thungetna leh pahtawinatawh na kinahvawh sak hi. Thuaksiat hun tehthu ngen in, lungnop hun teh pahtawi ding cihi. Hih thute akilamdang hi lo in late thubu aphatnate zong thungetna mah hi a, James inalaikhak patna ah ze etna tuamtuamte ihthuak ciang in zong "upna ze etna in thuakzawhna piang sak cih thei in lungdamna inngaihsut ding" ahihi (James 1:2, 3). Thungethun leh phatna piak hun pen ih ngaihsut sangin aki bang leh atonkhawm den hi zaw hi.

James 5:13 sung a (NASB) "thuaksiatna"cih kammal pen (James 5:10) sung a kamsangtethuakna cih kammal tawh bul khat hi a,lungsim leh pumpi thuaksiatna - "amasa penin gal leh sa vai ah thuakna" (Ceslas Spicq,Theologial Lexicon of the New Testament, vol.2, p. 239), hi a gimpi tawlpi a hamsatangpi asepna ahihi. 2 Timo. 2:9 leh 4:5 ah zong kizanga "sawltak nasep hamsatna leh thuakna" tegen nuam ahihi" - Theological Lexicon of theNew Testament, vol. 2, p. 240. Christian te ihhih mah bang in haksat hun ciang Pasian kilamnaih hi. Haksat hun ciang thu nget kitangsam mahmah a, la sa a tumging tumna te zongin thuak noptuam sak hi (psalleto - atung athuakna nam 2 te hi thei tuak hi.

Page 85: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

169 170

Lasak zong thunget mah bang abiakpiakna mah ahihi. La tampite thungetnahi takpi hi." - EGW, Pilsinna, Education, p. 168.Lunglen khawngaih hun in lammal te lungsimah hong lut in ih lungnuam sak tuam mahmahthei zel hi lo hiam? Thuaksia in hanthot ihkisam thei zel a, hong kilengla in; la hong kisakpih, thu hong ki ngetpihna in lung nuamsak hi. "Alungdamte tawh lungdam khawm inakapte tawh kapkhawm un" (Rom.12:15, NKJV).Ei mahmah in tehtheih omlo lungnopnangahlawh thei ding hi hang.

Late thubu diakdiak in lungsim tha ngahsak thakna lunglawpna, masuan honna zongsuak thei hi.

Haksa tuahna in Topa kiang nai hongzuatpih thei in thungetnopna hong nei thei sakhi. Hun nuam hunpha ih ngah ciang kha lambang lauhuainate om thei zel hiam? Tua banghun ciang bang hang in lungdam kohna thupimahmah hiam? Bang mangngilh lo ding in honghuh hiam?

Ninihni (Monday) Dec. 15

Cinate Thunget Sakna

AJames 5:14, 15 sim in. Cina sathau

nilh thunget sak dingte akoici bangte hi dinga,bang kha lam vai thute kimu thei hiam?

__________________________________________________________________

_____________________________________________________

Cina mi in upate "Topa min tawh sathau"nilh ding a asapna in tua mi' kha lam lung-gulhna lak in upate in zong damna ngah nangin van pan atuam huhna akisapzia mu uh hi(Mark 6:13). Mawh maina vai hong genna inkha lam damna adeih lo mi tua bang a tuambawlna tawh dam sak tuan lo ding cih zong lakhi. "Natna pan damna angah nuamte ading inPasian thukhamte, kha lam leh pumpi vaite,palsatna in mawhna hi a thupha san theih nangin mawhnate thum in taisan kul hi." - EGW,Damna Thupha, The Ministry of Healing, p. 228.

Pasian panpihna ngetna ah upate beksapna vai ah pawlpi bup ngakman huai nawnlo cihna zong suak hi. Cinate ading kammal 2kizang a amasa (astheneo aneu 14 ah) Dorcas"natna leh sihna" ah zong kizang a (Sawl. 9:37,NKJV); anihna (kamno aneu 15 ah) cina migen nuam hi a, misi dek te, hih mun ah anangh-cip mi khat peuh genna ahihi. "Upna tawhthungetna" hang in damna zong hong piang khading a Pasian deihna ah ki apna gen nuam

Page 86: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

171 172

hi in (1 John 5:14), adam a adam kei zong incihna hi. Cina mi "hotkhiatna" leh"thawhkiksakna" (enkak "sihna pan honkhiading . . . ." James 5:20) agennop pen thawh kikni, damsiangthona, "asia thei asi thei na inasia thei lo asi thei lo asuah hun ding" kawkhi (1 Cor. 15:54).

Sathau nilh hun bawl amu kha ngei,akihel kha ngei zong om kha ni, cina mi damlo in asi zong hong om hi. Bang hang in hihsung a kigen thawhkik lametna bek mah ihlung muanna hong suak hiam?

Nithumni (Tuesday) Dec. 16

Kha Cidamna

Pumpi damna sang in kha lam damnathupi zaw hi. Ih deih pen acidam zawmimawhte hi lo in Zeisu sung a tawntungnuntakna aluah sak nuam ki hi zaw hi. Ihkammal ah zong aneu 16 na ah damna honggen hi. Aneu 13-15 a agen vai pan hong pialpak hi. Hih mun a kizang kammal (iaomai)pen hi a pumpi damna kheng hi. (Gentehna inMatt. 13:15 en in). Aneu 15 ah azai zaw damnavai ah damna pen (thawhkikna) hi a Zeisu innatna leh mawhna kizom sak a mawhna pen

vaibuai khempeuhte bul ahihi. Natna khat simpen tua mawhna hang cih kisut thei cihna hilo in, sihna natnate in mawh neite ih hih manaih tuah thute ahihi.

Mark 2:1-12 sim in (saikak Heb. 12:12,13; 1 Pet. 2:24, 25). Bang damna hih munte ingen a damna bulpi (apiang sak) bang hi mawkhiam?

_______________________________________________________

___________________________________________________

Zeisu upna in kha lam zawngkhalna lehmawhna pan in damna hong ken' hi. Zeisudam sakna vaite khempeuh in mite kitangsaphotkhiatna vai alungngai sak thu ahihi. Mark2 sung a pum sipa vai ah kha damna pen tuamipa' ngaihsutpi hi a, Zeisu in amawhnate akimaisakna thu gen masa pen hi. "Amahlunggulh pen in pumpi damna sang in mawhnavangik vai hi zaw hi. Amah in Zeisu mu theiin, maisakna leh van lungmuanna ngah lehasi a ahing zong in Pasian deihna ah alungkimding ahihi." EGW, Khangcin' Lunggulh, DA, p.267. Dam sakna nasemte'n tu lai kibawlnatekhempeuh damsakna vai ah azat uh ban ahami buppi dam sak ding tu lai nuntak bek hi loin tawntung vai lungngaih ding ahihi.

Page 87: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

173 174

Damsakna ah ki lem kikna kihel a tuaziak in "khat leh khat mawhnate ki pulak ding"hong hanthawn hi. Amau tung a ih khialh khakmite tung ah leh ih heh sak khak te tungahthum ding ahihi. Tua hi leh Topa thupha hongtung in mawhnate thumna ah angsung vai ahsihna cihte hong kizomto in Khazih lim leh melih sun thei ta ding hi.

Nilini (Wednesday) Dec. 17

Thunget Hatte (Etteh Huaite)

James 5:17, 18 sim in. Elijah tung tawnin thunget vai bang ih thei kha hiam? Damsakna, maisakna, leh dip kikna thute tawh kikoici zop hiam?

________________________________________________

_______________________________________________

Hih mun a thute in James 5:16 sung a:"midik athungetna in vang nei a thu tampi vanzo hi (NASB). Elijah pen "midik" ahingtang avantung atungpa hi a mituam pian hi tuan lohi. Ei mah bang in lungkhamna leh ngaihsut-nate nei hi. Amah thungetna Pasian in sangcih thu ah ei thungetna zong hong sang ding

hi cih lametna hong nei thei sak hi. Jamesgenna ah "Elijah in nasia tak in thu ngen a"guah zuk loh na ding anget ciang in (LST luiin hong gen cian kei na ven) Thuhilhk. 11:13-17 sung a thute atangtun nang in (James 5:18sung a ahiau hong gen bang in" deihna taktawh ngen hi. Israel te biak baal dawi, huihpileh kek dawi, pen Thuhilhkikna sung a agenbang in do loh theih hi lo hi. Bang tan vei thuanget ciang in kisang cih ih theih loh hang in,athupiang tawh kizui in LST deihna limtak akansuut kawm a athungetna tawh apang ahihi.Daniel in Jerusalem ading athunget sakna ahJeremiah' genkholhna abulphuh mah bang inThuhilhkikna sunga te athungetna ah bulphuhin thu ngen ngel ding hi (Dan. 9:2, 3 en in). Ihthu ngetnate zong Pasian kammal sung a thutebulphuh leng lawhcing zaw ding hi.

Guah zuk loh kum 3 leh alang pen (Luke4:25 in agen bang in) gen kholhna thu ahakimu zel thu hi a, (kal lang genkholhna sunga Topa Zeisu in leitunga na hong sep hun Dan.9:27, Dan. 7:25 leh Mang. 12:14) sung ah kum3 leh alang cih te na om hi. Hih hun abeiciang in, Pasian in Elijah zang in khanlawhnaleh kipuahphatna nasep tungtawn inalampialnate uh athuuk paizia atel theih nanguh ahihi. Hih pen John in kum zabi 1 na sunga Israelte Khazih ading lampi atan sak apuah

'

Page 88: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

175 176

hun leh tu hun nunung a 2 veina kumkiknading a mite kigingkhol sak dinga abei bang amapawlpi hong suat maban lim la zong ahihi (Mal.4:5, 6; Matt. 11:13, 14 en in). Ih pawlpi bup inkhanlawhna leh kipuahphatna adeih ih hihi.Ih nuntakna mahmah tawh ih nisim nuntaknaah hong kipat kul ding hi. Na masuan leh nakhawlmun ding akilang sak telna nang mahbek mah in na bawl theih bang te khawng omhiam?

Ningani (Thursday) Dec. 18

Dikkikna leh Maisakna

Pasian Kha Siantho in Amah leh Israeltekikal kizopna Elijah tungtawn a apuahphat dinghong kipan hi. Elijah' nasepna mun pen Carmelmual tung hi lo hi. Tua pen akipatna hi bek akhua neu tuamtuamte leh inn sung nuntakvaite ah hi ta leh khanlawhna leh kipuah-phatna ah makai dingte akhansuah na ding inkisinna mun sangte hong phuangkhia hi.

James 5:19, 20 sim in. Hih mun ah kigenthute Elijah nasep, tuiphumpa John lehadangte nasepte tawh bang ci genteh ding ihhi hiam? Luke 1:16, 17; saikak Sawl. 3:19 enin.

___________________________________________________

___________________________________________________

Kum khat khit khat Elijah in lungduaitak leh dam tak a hong patkhiatna vai ih phawkkha kei zel hi. Tuiphumpa John in zong mitethumann lampi zuatpih ding ngaihsut pi penin nei a, kisikna leh tuiphumna thu tawh hongkipankhia hi. Topa Zeisu in zong Ama naseptua bang dan in hong kipankhia a thumann lokhialhna thute pan in thumann thutak lamzuatpih hi (John 8:43-45 en in).

James 5:19, 20 ah muanmawh thu sutdan a kigelh Greek lai a upmawhna tawh thugenna bang dan a agelh ahihi. Thumann thutakpan lampialna in upna bek ah hi lo in omziatezong kihel hi a, lungsim a ngaihsutzia pan omzialam ah paisuak den hi. Ih upnate pan lungheineihna hong kipan in lung katna in hong zomtoa langpanna lam hong tun hi. Mawh nei miavak thapna pan kihei kik sakna in sihna panahonkhia suak hi (James 5:20, Literally Trans-lated).

Tu a ih gensate tomkaih leng, James inpawlpi sung a sanggamte Elijah sep bang a mitePasian lam a makaih ding a ahanthawn ahihi.

Page 89: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

177 178

Hih nasep in lungduaina, hehpihna,lungnemna, leh kiniamkhiatnate kisam a;"sanggamte aw, khat peuh mawhna thang ahawk leh athukhual mite in adim' kik ding ihhihi. Khialkhemna ah na puuk loh nang inkidawm in (Gal. 6:1, NIV 1984). Elijah naseppen mite lungsimte Pasian lam leh mite lamah nget sak ding hi a alang lam ngat san sakding hi lo hi. Mite amawh lam uh ki thei uh ana kawkkhiat kisam lo hi. Zeisu maisak mahbang a maisak akisam uh ahihi. Ama hongsihna in hong piakkhiat sihna pana hotkhiatnapen mawhnate "khuhsakna" pan hi a tualungdamna thu nuntakpih a, mihehpih thei teih suah ding ahihi (Paunak 10:12).

Khialhna abawl a akhialh lam athei khatngaihsun in. Bang sem bang bawl a, bang genin Topa kiang ah koicih zuatpih kik ding?

Kiginni (Friday) Dec. 19

Sinbeh Dingte: EGW, "Cinate thunget sakna"Damna Thupha; pp. 225, 233, "Satan' Thangte,"Kidona lianpi, GC pp. 518-523.

"Mihingte hotkhiatna ding in Khazih ineite Amah tawh kipum khat ding hong ngenhi. Manh pia lo a na ngah uh bang in, manh

sang lo in na pia un. Matt. 10:8. Thusia lakah asuksia pen in mawhna hia hehpih inmawhneite ih panpih ding ahihi. Mitampitemawh uh a akhialhna uh hang in zum uh hi.Hanthotna kammal za nuam mahmah uh hi.Amawh akhialhnate hang in lungkia manggawp uh hi. Hih mite ih phawk ding kisam hi.. . .

"Upna leh muanna kammalte gen un.Liamma ading in damna zatui ahihi." EGW,Khangcin lunggulh, DA p. 504.

Kikup Dingte:

1. Na khialh gawp khak hun ngaihsun kikin, nang leh midang ban ah Topa mahmah namawhna hang in na liam sak hi. Na sep nabawlte ah alungkim loh uh hang in (nawngkainaatuah lawh kha phial zong un), hong hanthawnhong lung nuam sak te bang zah in manphahiam? Tua bang vai na phawk pen bang hi a,tua te na phawkna in nang zong tua bang mahin mawhna khialhna lianpi abawl kha te tunga na bawl ding hong thei sak hiam?

2. James 5:16 thungetna tawh kidawm takin sim in. Athupi bang kha lam sim dingte eiading in om hiam? Thungetna' vangliatna bang

Page 90: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

179 180

Sinna 13 December 20 - 26

Tawntung Lungdamna Thu

Nipini (Sabbath) Nitaklam Dec. 20

Sim Dingte: Heb. 4:2; Late 130:3, 4; Luke 15:11-32; Rom. 3:24-26; Heb. 10:1-4; Mang. 14:12.

Kamngah: Gamlapi pek pan in Topa ka ki langhi; Kei mah in nang, tawntung itna tawh kongit a, tua ahih man in nang tung ah lai natnakong nei hi." (Jeremaiah 31:3).

James thubu ih sinna ah lungdamna thutawh kisai vai tampi ih en khin a thubu dangtetawh zong ih tehkak khin hi. LST mundangteleh James gennate tuah khawm pen hak sathei hi, adiak in lungdamna thu ah, ahi zongin kituah khawm thei khin hi. Hih pen athupitmahmah na ah ih nasep masuan hong kicialnavai hi a, "tawntung lungdamna thu gamkhempeuh, nam khempeuh pawl khempeuhtekiang ih puak sawn ding vaite' thuguipi ahihi.(Mang. 14:6).

Tu kal sung, ih Nipi kal tawpna ah,"tawntung lungdamna thu" dotna bulpi "upna

gen a ih kha nuntakna ading in bang zah dongin thupi hiam? Thu ngetna pen ei aituam vaibang khat ahih hang in thungetna hang athupiangte gen in; Thungetna hong kisanziakoici muh in, thungetnate deih banga na ngahloh ciang in zong Topa bang ci muan theihabang ci neih thei na hi hiam? "Deihna taktawh thungetna" pan a na ngah phattuamnaathupi pen na gen ding bang nei na hi hiam?

Page 91: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

181

tungtawn a hotkhiatna" LST sung khempeuhleh James thubu ah zong tua mah ahihi.

Theih ding athupi pen in LST kitukalhngei lo in, hotkhiatna vai bang diakdiak ah, kikingkalh ngei lo hi. Tu quarter Nipi kal tawpnaah lungdamna thu LST in hong koici gen cih ihet ciang in, tatkhiatna vai Pasian gelna huampisung ah James in bang mun la hiam cih ih musiam thei zaw ding hi.

December 27 nipini ading kiging kholding in tu kal sung sinnate limtak in sin nimaw.

Nimasani (Sunday) December 21

Thubului Sunga Lungdamna Thu

"Amau kiang a kitangko lungdamna thumah ih zak hi a, hi mah leh azak uh thu inamau ading in manh aneih lohna ahang in upnatawh sang lo uh ahih man ahihi" (Heb. 4:2,NIV 1984).

Hih thu in angaihsut huai thu ahihi.Amasa pen in hih lungdamna thu in"lungdamna thu" hi bek mawk lo in tualungdamna thu, LST luia kihilh pen mah ahihi.Anihna ah LST thak hun in zong tua mah nakitangko hi. Athu kilamdanna a om hi peuh-

182

mah lo hi. Tua ahih man in avai nawngkai penathu hi zaw lo in akisanzia na hi zaw hi. Tumahmah in zong, mi tuamtuamte in hihakibang lungdamna thu amah atuam tek insang kha thei ding uh hi. Tua ziak in, eite inupna takpi tawh kipumpiak in hih Topa kammalhong kigen hong kisuut ciang in diktakmannntak a asangsiamte ih suah theih nangin upna takpi tawh kipum aap ni.

Anuai a munte pan lungdamna thuphatomkaih sak tek ni.

Pian. 3:15 _________________________________

Paik. 19:4-6 ________________________________

Late 130:3,4; 32:1-5 ________________________

Isai. 53:4-11 _______________________________

Jer. 31:31-34 ______________________________

Genbel a aneih uh bang thu hiam? Eitehong honkhia ding in Zeisu hong kikham hi.Ih mawhnate hong maisak in, mawhna "huatna"hong guat pen Athu manhnopna lungsim neihtheih nang ahihi" (Isa. 1:19) Mitampite adingin Zeisu hong si a, ih mawh ih khialhnate amakisuan in kilawmna anei lo eite diktanna hong

Page 92: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

183

pia hi. Thuciam thak leh thuciam lui tawhakilamdanna pen thukham lungtang ah kigelhin, mawhna te phawk in ki nei nawnlo cih thuhi. (Heb. 8:12). Atom in, maisakna lehpianthakna hong piang in: diktan'sakna lehsiansuahnate in mawhna vai aven' nangaPasian hong mualsuahpihna ahihi. Hih thukammal tuam tampi tawh akigen hang in athukibang hi a: ih mawh tateu zong in Pasian inhong it ahihman in hong hotkhiat theih na dingin ahi thei khempeuh hih loh nei lo hi.

Thukham zuih ding thupi hi cia aum miteih hih na tawh? Thukham zuihna in diknahong pia ih sak khak loh nang in koici kidalthei ding ih hi hiam? Bang hang in ih tua cihding baih den lo thei hiam?

Ninihni (Monday) Dec. 22

Mibang a Hong Piang Lungdamna Thu

Mi pawl khatte'n lungdamna thubutesung pan in lungdamna muh haksa sa mahmahuh hi. Topa Zeisu thu ih zak kimm kei lehathu gente pen thukham vai kisa kha thei dinghi. Israel mite in Pasian mai ah sanhuai dingbang in kingaihsun uh hi. Biak innpi ading

184

phiangsiah pia in biakpiaknate nei uh hi. Annsiangtholote tang uh a, pasal te vun ki at in,pawi leh anipinite uh tang in abiakna makaitecih bang in thukham zui uh hi. Tua kawmkalah John in "kisiik un" ci in hong gen a tui kiphum un zong ci hi. Tua bang, Zeisu insuahthakna kisam ci in, "note dikna in laitheiteleh pharisee te sang asan zawk kei leh vantunggam na lut kei ding uh hi" ci hi (Matt. 5:20).Kammal dang in gen leng, "na neih loh uhakisam om hi. Na gamtatnate uh cingtak zokei" aci ahihi.

Luke 15:11-32, 18:9-17 sim in. Hihgentehnate in lungdamna thu hong koici lahhiam?

________________________________________________

__________________________________________________

___________________________________________________

Tataimang gentehna ah tua tapa inamang ahih lam kithei pak dek lo hi. Damdamin apa itna athak in hong thei in hong kilehkik nuam ta hi. Akihih saknate khempeuh beimang ta hi. Na sem khat bang a akisan dinglamen in zinpi tung bang in nasia tak a akibawlciang in lamdangsa hi. Amau kizopna

Page 93: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

185 186

kizom kik bek lo in hong kikhel ta hi. Gentehnanihna ah athupiang hong kilehbulh hi. "Dik"akisa Pharisee te Pasian in thei kha lo in,"mawhneite" akici siahdongte kisang bek lo indiktanna ngah, kimai sak, in mawhna pansuakta uh hi.

Hih thute in, Pasian hong tel muh saktuam a, pa banga ahi zong in midiklote diktannangah sak hi. Akigawi akisuuk lenggahtui pen"mitampite mawhna ading a kibua kiciamnaka sisan," acih mah bang in, Zeisu in Pasianpawi tuuno bang in ei thuak ding tang in sihnahong thuak takpi hi (Matt. 26:28, NASB; saikaakMark 10:45). Tua bang in hotkhiatna pen hongkipia khong hi a, Topa Zeisu in hong piak sakahihi.

Hih gentehna thute pen nang aituamading in bang lametna na ngah thei hiam? Tuagentehna sung a te tawh na kigenteh theihiam? Na dawnna in na kha nuntakna ah nakikhel akulna a om kha hiam cih na kimuhnaaom hiam?

Nithumni (Tuesday) Dec. 23

Paul Gen Lungdamna Thu

Amipih tampite mah bang in Paul in akha

nuntakna ah ahoih in kingaihsun hi. Tua khitciang in Topa Zeisu pen, "kei hong it mana akei ading a anuntakna hong pia Pasian Tapa"(Gal. 2:20, NASB) ahih lam hong theita hi. Thakhat in gupna angah loh lam hong ki thei inamangthang; Pasian nasem hi lo in Pasian galpana sem, midik hi lo in, mawhnei pen pa ahihnahong kithei ta hi. Amit pan lip te kiakha ta,kammal dang in gen leng LST vai hong telsiangta hi. Pasian hong kilatna, Ama aituam lehLST tungtawn in hong muh ciang in, alungsimhong thak suak in anuntakna hong kikhel siangta hi. Hih thubu ih tel kei leh hih thuteaphulkhia sak Paul laikhakte ih tel cian theikei ding hi.

2 Cor. 3:14-16 sim in la, tua khuavaktungtawn in aneu 2 - 6 sim in. Hih mun ahPaul athupi pen siksan bang hi ci hiam?

_____________________________________________

______________________________________________

Thuciamlui khiatna pen "Topa ih zuatciang bek in" hong siang thei hi aneu 16, ESV.Zeisu in hotkhiatna lampi ahihi. Akipatna lehapicinna ahihi. Israel te'n amau thumanhnasuang uh a, Paul akikhel ma bangmah in,thuciamlui pen sihna ah amakaih bang dan in

Page 94: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

187 188

mu in thei in ngaihsun kha hi. Bang hang himawk hiam? "Mi khempeuh in mawhneite ahiuh hi" (Rom. 3:23), Israel te zong tua bang mahhi a, thukham in mawh kawk thei bek hi. Tualeh lam ah Corinth khua thu um mite pen"Khazih laikhak. . . .laitui tawh hi lo in anungtaPasian Kha siangtho tawh kigelh; suangpektung hi lo in mihing lungtang tung a kigelh laihi uh hi" [aneu 3, NASB).

Rom. 1:16, 17; 3:24-26 sim in. Paul inlungdamna thu bang ci telsuut hiam? Upnatawh Khazih tungtawn in bang teng ngah ih hihiam?

__________________________________________________

_________________________________________________

Lungdamna thu in thu um mi khempeuhhotkhiat na ding in Pasian vang liatna ahihi.Dikna pen ei sepna ah kinga lo a, Khazih ineite ading a sepna tung ah kinga hi."Upmuanna khat khit khat" tungtawn aakhangkhia upna ahihi. Hih thu ah Paul gennopthu Rome thubu bup ah kitellah hi. Athubulpipen alian 3 tawpna ah kimu hi. Khazihtungtawn in tatkhiatna ih ngah a (Pasian in ihmawhnate thamamh apiakna tawh hong lei kikhi), dik tansakna (mawhna pan siang in

hehpihna in hong siansuah hi), leh mawhmaisakna (ih mawhnate mangngilh in hongsang kik hi). Danglam tak in, Pasian in, Khazihhong ki pum apna tungtawn in Zeisu sung ahupmuanna anei mimawhte diktan sakna ahathumanna hong kilang hi.

Nilini (Wednesday) Dec. 24

Tua Thuciam "Thak"

Hebrew thubu in thuciam lui sangthuciam thak pen "hoih zaw" na ci hi (Heb.8:1, 2, 6, NRSV). Thuciam lui pen hoih lo ahihleh bang hang in Pasian in na bawl hiam? cihdot ding thu hong om hi. Athupoi pen athuciamhi zaw lo in, mihingte sanzia na hi zaw hi.

Heb. 7:19, 8:9, 10:1-4 sim in. Thuciamluivai a thupoi thute bang na gen hiam?

Amite tua thuciamna ah "muanhuaisuak lo" uh a, thumang lo in langdo uh hi. Hihthu vai leh, thuciamluia gan tawh biakpiaknate in mawhna lakhia thei ngei lo a (Heb. 10:4)cih nopna ah tua mawhna vai om lai hi. "ZeisuKhazih kipumpiakna bek in atawntung adingin khat vei" thuciamlui sung a aki aap tekhempeuh zong mawh phelna hong pia thei hi.

Page 95: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

189 190

Heb. 10:10, NKJV; 9:15). "Hih pen thukhamin siansuah thei lo a, ahoih zaw lametna hongtun ciang in thuciam thak kamciam tungtawna hong picing ahih man in Pasian kiang ih naithei ta hi" (Heb. 7:19).

Thu khat pan tua kamciam thak penathak hi het lo in Eden huan a gulpi lu agawizanding numei suan - hotkhiatna vai pen Khazihhong sihna ding vai hi a akigen khol den thutu in, "leipiancil pan a thahna athuak tuunoahihi" (Mang. 13:8, et ding Jer. 32:40; Heb.13:20, 21; John 13:3, 4).

Hehpihna kamciam in thumann thakhilo a, tawntung pan in Pasian lung ah tenghi. Tua hang mah a tawntung thuciam akiciahihi" - EGW, The Faith I Live By, p. 77).

Thu khat pan in, Paul tawh ih muh mahbang in, Topa ih mitsuan ciang thutuam piankhat hong piang hi. Tawntung thuciam vaitawh Pasian hong kamciamna ah "alungtanguh ah kei mah zahtakna ka koih ding a, kakiang pan paikhia lo ding uh hi" (Jer. 32:40,NJPS). Gan tawh biakpiakna pen upna tawhahi kei leh mawhna thamanh apia bang mawkmah hi. Singlamteh ah "thahna, zuumna,ngong bawlan, galbawlna te hong thuak ih TopaZeisu" mitsuan leng, sehzawh theih ahi lo

mawhna thamanh leh eite mawhna pan"tawntung thuciamna sisan" (Heb. 13:20, NKJV)tawh hong kitan cih thu in lungdamna thuahihi. Hih thuciam "thak" in na khempeuh ihmuh ih etzia, khat leh khat ki it ding vaite akipan piandang sak hi. Hih thukham pen athakadang khat (Siampi. 19:18) cih hi zaw lo in eiih it bang a midangte it ding cih bek hi nawn loin ke'n (Zeisu) kong it bang in cih thu ahihi(John 13:34).

Zeisu in eite hong it bang in en bang ciit thei ngei peuh mah mawk ding ih hi hiam?

Ningani (Thursday) Dec. 25

Lungdamna Thu' Khumvum'

"Vantung mi 7 na akiko huna akiko dingciang in, Pasian in akamsangte tung a agenthute tangtung khin ta hi" (Mang. 10:7, NASB1995).

Mang. 10:7 in Mang. 14:6 lo buang ahlungdamna thu tangkona vai akigenna om sunahihi. (Greek kammal euangelizo hi a "tangko","thupha tangko" cih na hi). Hih munte SDA teading in athupi diak hi a, tua mun ah hongkicialna thupha ih mu thei hi. Pasian in eiteatuam vilvel in hong cial hi a Amanh

Page 96: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

191 192

"tawntung lungdamna" atangko ding midangnei tuan lo hi.

Lungdamna thu in Piancil panMangmuhna dong akibang ahihi. Athukhamzong akibang ahihi. Thuciam zong akibangahihi. Zeisu, Paul, leh James te genlungdamna thu pen Abraham a tawh zongakibang ahihi (John 8:56, Rome 4:13, James2:21-23). Pawl khat te, hih thu san hak asakha om thei a, lungdamna thu a etzia uhkawciik lua ahih man ahihi. AthumangAbraham' upna pen Zeisu' hong kipumpiakna aamitsuan kholh man ahihi. Upna leh sepnaakikhaikim kul cih lam hi tuan lo hi.Hotkhiatna ngah nang in upna takpi ahih lehkicing paha ahih hang in: lungsim a dawitebanga upna, theih upna, hi lo bek thamlo in,hotkhiatna thu tawh kituak a nungta lo pi adeihkaih upna tawh kamciam te ngah ding banga kingaihsutnate peuh hi lo in; ataktai upnaahih hong kul hi.

Mang. 12:17 leh Mang. 14:12 sung aPasian thukhamte zui a Zeisu teci panna lehupna alen cih thute in tawntung lungdamnathu ah bang thupitna nei hiam?

Hun tawp ni hun ciang in khentatna vaithupi pen in: en kua bia in kua thumang dingcih thu ahihi. Van leh lei tuipi leh cikte abawl

Pasian maw? Ahihkeh tua sapi leh alim maw?Pasian' thukhamte manga (Sabbath ni lakkhiattuan theih hi lo) Zeisu upna tawh ih cih ciangin atawp dong a amuanhuai te cih nopna ahihi.Biakna dik, biakna mann ih cih ah upna lehthumanhna khen theih hi lo hi.

Kosiatna leh bawlsiatnate in Pasianthukhamte kip den ahihna leh pian saknabulphuh nipini' sianthona teci ahihi.

"Hih thumannte Mang. 14 sung a'tawntung lungdamna thu' in Khazih pawlpi koipen cih akitheihkhiatna hi ding hi. Hong paikik hun a hih thu 3 tangkona tungtawn in:"Pasian' thukhamte azui Zeisu a um misiangthote na ci hi" - EGW, Kidona Lianpi, GC,pp. 453, 454.

Kiginni (Friday) Dec. 26

Sinbeh Dingte: EGW, "Tangkona Awpi, TheLoud Cry, pp. 198-202 Huntawp Thupiangte,Last Day Events sung na sim in.

Dinmun sang zaw ih neih kul hi. Pasiantawh lungduai tak in picinkimna ki sak theihpih lo in upna gil tak tawh Pasian kamciamnamuang in Amah tawh ih tonkhawm ding hi.

Page 97: Tedim SSL 4-14 - ကျွန်ုပ်တို့၏အကြောင်း ...myanmar3am.org/wp-content/uploads/2014/08/Tedim-SSL-4-14.pdf3 Kimanna Neimello Laikhak Maw? James

193

Bang hang hiam ci leh tua te in Pasian thumangte ading hi a Pasian thukham apal satlote ading ahihi. Tua thu gil takin um a, Amatung ah kinga leng ki hih sakna vaite hongveng mang ding hi. Eite upna tungtawn a hongkigumkhia hi mah a, up pong lel na tawh hi loin; itna tawh anungta upna hi a, nuntaknasiansuah hi. Khazih khut in mawh neipi pente zong honkhia zo a, palsatna pan thumanhnalam zuat pih kik thei a, ahi ta zong in Chris-tian bang tan vei ih hi liang mah zong in Pasianthukham' ngetna tung ah leng thei tuan peuhmah lo hi. Tua bang te pen Khazih panpih theihding lak a kihel kha lo Ama hong hilhna lehhong lahnate' pualam suak ta a; Ama cihnaom bang in "Kei mah in Ka Pa thukhamte kazui a Ama itna sung ah ka om bang in" Khazihnungzuite khempeuh in Pasian thukham bangin nuntak ding uh ahihi." - EGW, Hun lehThupiangte, Signs of the Times, March 31,1890.

Kikup Dingte:

1. Topa Zeisu, James, leh Paul te inlungdamna thusung a thute tawh akivalakna,akilamdanna bang teng hiam? Avek in enkhawm in huam etna tungtawn in koici bangin ih thukhamvai khakna lam pan ahi zong in,hehpihna paulap a neih pong mawkna pan in

194

bang ci kidal thei ding ih hi hiam?

2. Na kha nuntakna vai na lungkiat ciang inlungdamna thu bang kamciamte tawhkihehnem thei ding na hi hiam? Asia pen hunciang in zong bang hang in khawlcip lo in Khazihdikna in akilawm lo mawh neite tung a akipiakhong ahihna thu in khawlcip mawkna panhong liah hong dal ding thugui let bang ci bangin hong suak hiam?

3. Vantung mi 3 te thupuak in piansaknapen tatkhiatna leh hotkhiatna tawh a kinaiziana koici memat hiam? John 1:1-14 in zong tuateng mah na metmat hi. Tua thuguipite kinaiziain Nipini (Sabbath) pen Pasian thukham' laigilahih lam hong koici hilhcian hiam? Hun tawpbuaina vai ah Nipini (Sabbath) pen thu laigilahihzia pian sakna leh hotkhiatnate'kimematziate ih telsiam nang in hong bang cipanpih thei ding hiam?