tehlike tanımlaması 4

7/25/2019 tehlike tanmlamas 4

1/36

Tehlike tanmlamas

Blm 4


2/36

Tehlike tanmlamas

Risk deerlendirmesi

Risk azaltlmas

Acil durum hazrl

uygula

Organize et

Politikabelirle

Gzden geir

l

Emniyet ynetimistemi !sms"


3/36

Tehlike (HAZARD): bir grevi yerineTehlike (HAZARD): bir grevi yerinegetirirken veya bir faaliyetigetirirken veya bir faaliyetigerekletirirken ortaya kangerekletirirken ortaya kan

istenmeyen bir son!istenmeyen bir son!istenmeyen bir son:istenmeyen bir son:"#$ersonelin yaralanmas"#$ersonelin yaralanmas

%#mal gelen hasar%#mal gelen hasar'evre kirlilii'evre kirlilii#* ++n+n birleimi#* ++n+n birleimi


4/36

rnek olay Arnek olay A,ki liman arasn-a sefer ya.an bir bir ro#ro,ki liman arasn-a sefer ya.an bir bir ro#ro

Ama: limanlar arasn-a tarifeye yarakAma: limanlar arasn-a tarifeye yarakyol/larn emniyetli olarak tanmas!yol/larn emniyetli olarak tanmas!

olas istenmeyen sonlar!olas istenmeyen sonlar!A# 000!!A# 000!!*# 000!!*# 000!!1# 000!!1# 000!!


5/36

A# .ersonelin yaralanmasna ve gemininA# .ersonelin yaralanmasna ve gemininhasarlanmasna yol aan bir yangn2hasarlanmasna yol aan bir yangn2

*# bir gemiyle liman -n-a atma2*# bir gemiyle liman -n-a atma2

gemin2 in hasarlanmas2sefer tarifesiningemin2 in hasarlanmas2sefer tarifesininaksamas ve gemi-e /an emniyetininaksamas ve gemi-e /an emniyetinintehlikeye -+mesitehlikeye -+mesi

1# gemini2n liman-an yarm g+n ge1# gemini2n liman-an yarm g+n gekalkmasna ne-en olan ve seferkalkmasna ne-en olan ve sefertarifesini tamamlamasn nleyentarifesini tamamlamasn nleyeni--etli r+3gar!i--etli r+3gar!


6/36

* rnekte:* rnekte:

4angn2 atma ve kt+ hava kollar4angn2 atma ve kt+ hava kollar

tehlikeler-ir!tehlikeler-ir!'+nk+ .ersonelin yaralanmas2mal'+nk+ .ersonelin yaralanmas2malkayb ge/ikme gibi istenmeyenkayb ge/ikme gibi istenmeyensonlara ne-en olmtrlar!sonlara ne-en olmtrlar!


7/36

rnek Brnek B

4ol-a bir kr var-r! * kr bir tehlike4ol-a bir kr var-r! * kr bir tehlikemi-ir5mi-ir5


8/36

"# kr sk kllanlan bir yol-a-r ve"# kr sk kllanlan bir yol-a-r veyaralanmalara ve tatlarnyaralanmalara ve tatlarnhasarlanmasna ne-en olabilir! *hasarlanmasna ne-en olabilir! *-rm-a kr bir-rm-a kr bir tehlikedirtehlikedir!!

%# kr kllanlmayan bir yol-a-r!%# kr kllanlmayan bir yol-a-r!6lms3 bir son6lms3 bir son

-ormamakta-r!* ne-enle tehlike-ormamakta-r!* ne-enle tehlikeolarak nitelen-irileme3!olarak nitelen-irileme3!


9/36

*ir miktar .aray 7 y8 s+re iin +3ere yatrm ya.lmas*ir miktar .aray 7 y8 s+re iin +3ere yatrm ya.lmasamalanmakta-r9amalanmakta-r9

A# .aray h+k+met garantisin-eki ha3ine bonosnaA# .aray h+k+met garantisin-eki ha3ine bonosna

yatrmakyatrmak*#y+ksek ka3an ve kaybn m+mk+n ol- borsaya*#y+ksek ka3an ve kaybn m+mk+n ol- borsaya

yatrmak!yatrmak!Her iki yatrmn-a tehlikesi mev/ttr an/ak farkl riskHer iki yatrmn-a tehlikesi mev/ttr an/ak farkl risk

seviyelerin-eseviyelerin-e"! -rm-a ana.ara kornmakta ve -evletin belirle-ii"! -rm-a ana.ara kornmakta ve -evletin belirle-ii

-++k bir fai3 el-e e-ilmekte 2risk -++kt+r!-++k bir fai3 el-e e-ilmekte 2risk -++kt+r!%! -rm-a bir kmar-r risk seviyesi y+ksektir!%! -rm-a bir kmar-r risk seviyesi y+ksektir!

rnek Crnek C


10/36

Tehlike tanmlama prensipleriTehlike tanmlama prensipleri

Aama"! amalar yerine getirmek iinAama"! amalar yerine getirmek iinhangi hangi yol ve .lan seilmeli-ir!hangi hangi yol ve .lan seilmeli-ir!

Aama%: bir gr. -eneyimli ve 3manAama%: bir gr. -eneyimli ve 3mankii ile .lanlanan yol-an olaskii ile .lanlanan yol-an olassa.malar tes.it et!sa.malar tes.it et!

Aama &:olas t+m sa.malar listele veAama &:olas t+m sa.malar listele vetanmlana t+m ma--elerin kay-n tt!tanmlana t+m ma--elerin kay-n tt!


11/36

rnek:rnek:

*ir kii ev-en ie yol/lk ya.a/aktr!*ir kii ev-en ie yol/lk ya.a/aktr!

"! aama: mev/t lam"! aama: mev/t lam

aralar2y+r+me223el ara2to.laralar2y+r+me223el ara2to.ltamatama

+re ve maliyet ve emniyet+re ve maliyet ve emniyet

%! aama her bir lam mo- iim%! aama her bir lam mo- iimtehlikelerin tanmlanmastehlikelerin tanmlanmas


12/36

;3el ara!;3el ara! 6las tehlikeler:6las tehlikeler: !baka bir arala ar.mak!baka bir arala ar.mak !ben3in bitmesi!ben3in bitmesi !! !! !!


13/36

To.l tama!To.l tama!6las tehlikeler:6las tehlikeler: !tata binerken ve inerken yaralanma!tata binerken ve inerken yaralanma

Ara/ karmaAra/ karma


14/36

4+r+me4+r+me6las tehlikeler:6las tehlikeler:

!kt+ hava kollar!kt+ hava kollar

!!!!

!!

!!

!!!!


15/36

yaygn teknikler.yaygn teknikler.

Karmak sistemlerde potansiyel tehlikelerin tanmlanmasiin uygulanan sistematik teknikler.

B T!K"#K$!%&'emi deneyimler(

ak )e net olan olaylar ka*ul etmek(

*ir +aaliyette yanl gide*ile,ek konularn kontrol listesiniha-rlamak(

Tehlike )erita*anndan yararlanmak gi*i +aaliyetleredayanr.

TEHLKE ANALZ VE SSTEM GVENL& Y,NTEMLER TEKNKLER


16/36

1 KAZA ANALZ 16 KRTK YOL ANALZ

2 EYLEM HATA ANALZ 17 KRAYOJENK SSTEMLERN GVENLK ANALZ

3 BARER ANALZ 18 HASAR MODU VE ETKLER ANALZ

4 BENT PN ANALZ (BPA 1! DEAKTVASYON GVENLK ANALZ

" KABLO HATA MATRS (#$MA 2% SSTEM GVENL&NDE GRA$KSEL $AYDA

6 NEDEN ' SONU ANALZ 21 ELEKTROMANYETK UYUMLULUK ANALZ VE TEST (EM#

7 DE&)M ANALZ 22 ENERJ ANALZ

8 EKLST ANALZ 23 TEHLKENN KE)$ VE ANALZ N ENERJ TAKB VEBARER ANALZ (ETBA

! KMYASAL PROSES N#EL RSK ANALZ(#P*RA

24 ENERJ TAKB EKLSTELER

1% ORTAK NEDEN ANALZ 2" EVRESEL RSK ANALZ

11 KRTER KAR)+LA)T+RMA (#T# 26 OLAY VE KAZA ETKEN MODELLEME

12 KAPAL+ ALAN GVENL& 27 OLAY A&A#+ ANALZ (ETA

13 OLAS+L+K ANALZ 28 PATLAY+#+ GVENLK ANALZ

14 KONTROL ORANLAMA KOD Y,NTEM(#R#

2! D+) OLAYLAR ANALZ

1" KRTKLK ANALZ 3% SSTEM GVENLK ANALZ

TEHLKE ANALZ VE SSTEM GVENL& Y,NTEMLER'TEKNKLERTEHLKE ANALZ VE SSTEM GVENL& Y,NTEMLER'TEKNKLER


17/36

31 HATA MODU VE ETKLER ANALZ($MEA

46 ARABRM ANALZ

32 HATA MODLAR+- ETKLER VE TEHLKEANALZ ($ME#A

47 ) GVENL& ANALZ (JSA

33 TEHLKE A&A#+ ANALZ 48 LAZER GVENL& ANALZ

34 HATA YAL+T+M METODOLOJS 4! HATA VE RSK A&A#+ ANALZ Y,NETM (MORT

3" HATA A&A#+ ANALZ ($TA "% MADDE UYUMLULUK ANALZ

36 YANG+N TEHLKELER ANALZ "1 ENK,T KAZA DURUMUNDA MAKSMUM GVENLRLK

37 AK+) ANALZ "2 MODELLEME38 TEHLKE ANALZ "3 YAL+T+LM+) NSAN

3! TEHLKE VE AL+)ABLRLK ANALZ(HAZOP

"4 A& MANT+K ANALZ

4% TEHLKE MODU ETKLER ANALZ "" NKLEER KRTKLK ANALZ

41 YAZ+L+M'DONAN+M GVENLK ANALZ "6 NKLEER PATLAY+#+LAR PROSES TEHLKE ANALZ

42 SA&L+K TEHLKE DE&ERLENDRME(HHA

"7 NKLEER GVENLK ANALZ

43 NSAN HATA ANALZ "8 NKLEER GVENLK APRAZ'KONTROL ANALZ

44 NSAN $AKT,RLER ANALZ "! )LEM VE DESTEK TEHLKE ANALZ

4" NSAN GVENLRL& ANALZ (HRA 6% OPERASYONEL HAZ+RL+&+N G,ZDEN GERLMES



18/36

62 PETR A& ANALZ 77 SENARYO ANALZ

63 ,N TEHLKE ANALZ (PHA 78 SSMK ANALZ

64 ,N TEHLKE LSTES 7! ARD+)+K ZAMANL+ OLAYLAR PLAN+ (STEP

6" MUHTEMEL HBRD ANALTK SSTEMDE&ERLENDRME

8% TEK NOKTA HATA ANALZ

66 MUHTEMEL RSK DE&ERLENDRME 81 GZL AK+M ANALZ

67 PROSEDR ANALZ 82 YAZ+L+M HATA MODU VE ETKLER ANALZ (S$MEA

68 PROSES TEHLKE ANALZ 83 YAZ+L+M HATA A&A#+ ANALZ (S$TA

6! RETM SSTEM TEHLKE ANALZ 84 YAZ+L+M TEHLKE ANALZ

7% PROTOTP GEL)TRME 8" YAZ+L+M GZL AK+M ANALZ (SS#A

71 RADYOLOJK TEHLKE GVENLKANALZ

86 STATSTKSEL PROSES KONTROL

72 G,RE#E S+N+$LAND+RMA 87 YAP+SAL GVENLK ANALZ

73 TEKRARLANM+) TEHLKE ANALZ 88 ALT SSTEM TEHLKE ANALZ

74 RSK TABANL+ KARAR ANALZ 8! SSTEM TEHLKE ANALZ (SHA

7" K,K NEDEN ANALZ !% SSTEMATK TE$T)

76 GVENLK TE$T) !1 SSTEMATK ) GVENL& ANALZ


TEHLKE ANALZ VE SSTEM GVENL& Y,NTEMLER TEKNKLER


19/36

!2 ) ANALZ 1%7 MOND NDEKS (+#+

!3 NSAN HATAS+ TAHMN TEKN& (THERP 1%8 TALYAN NDEKS (+SPESL

!4 TEST GVENL& ANALZ 1%! KMYASAL MARUZYET NDEKS (#E+

!" BEKLENEN(D)MAN TEHLKE ANALZ 11% SP+RS TEHLKE NDEKS'SVE EVRE KAZA NDEKS

!6 A#L MDAHALEDE&ERLENDRMESNDE ZAMAN KAYB+ANALZ (T.LA

111 +AEA'H+ZL+ RSK S+N+$LAND+RMA Y,NTEM

!7 BELRSZLK ANALZ 112 TALYAN NDEKS (+SPESL

!8 ) ANALZ SRESN#E'LERLE 113 KMYASAL MARUZYET NDEKS (#E+

!! OLURSA NE OLUR ANALZ (/HAT'$ 114 SP+RS TEHLKE NDEKS'SVE EVRE KAZA NDEKS

1%% OLURSA NE OLUR EKLST ANALZ 11" +AEA'H+ZL+ RSK S+N+$LAND+RMA Y,NTEM

1%1 RZGAR.TORNADO ANALZ 116 MARKOV MODELLEME

1%2 SRE'SSTEM KONTROL LSTELER 117 MONTE #ARLO VE HPERKP ,RNEKLEME

1%3 )LEMLER N#ELEME TEKN& 118 BAYESEN ANALZ

1%4 GVENLK A&+RL+KL+ TEHLKE NDEKS(S0H+

11! KRTKLK ANALZ

12% ZRH TEHLKE ANALZ (ZHA

1%" KAZA TEHLKE NDEKS (AH+

1%6 DO/ YANG+N VE PATLAMA NDEKS



20/36

R A5 M9:9;


21/36

Beyin +rtnasBeyin +rtnas

=arkl -eneyim2 3manlk ve ilgi alanlar olan bir eki. .otansiyel=arkl -eneyim2 3manlk ve ilgi alanlar olan bir eki. .otansiyeltehlikeleri belli bir s+re iin-e listeler!tehlikeleri belli bir s+re iin-e listeler!

* teknik $ek ok alan-a kllanlmakta-r!* teknik $ek ok alan-a kllanlmakta-r!

$rensi.!!$rensi.!!

bir koor-inatr n-erliin-e belli bir s+re iin-e n/e-enbir koor-inatr n-erliin-e belli bir s+re iin-e n/e-enbelirlenmi bir s+re iin-e n/e-en belirlenen miktar-a >kirbelirlenmi bir s+re iin-e n/e-en belirlenen miktar-a >kir+retilir!+retilir!

Tanm:Tanm:gr.(genellikle "% kii) bir koor-inatr belirler!gr.(genellikle "% kii) bir koor-inatr belirler!

Herkes n/e-en alma hakkn-a bilgilen-irilir!Herkes n/e-en alma hakkn-a bilgilen-irilir!=ikirler ortaya ktka bnlar tahtaya sralanrlar!=ikirler ortaya ktka bnlar tahtaya sralanrlar!Daha sonra b >kirler gr.lanr2 gerekirse karlr! sonta sistem2Daha sonra b >kirler gr.lanr2 gerekirse karlr! sonta sistem2

ilem veya faaliyet iin en yakn olas tehlikeler listelenir!ilem veya faaliyet iin en yakn olas tehlikeler listelenir!


22/36

4ararlar:4ararlar:


23/36

*eyin frtnas tekniinin baars & faktre*eyin frtnas tekniinin baars & faktrebal-r!bal-r!

"#katlm/larn seimi: ayn frekansta -++nen"#katlm/larn seimi: ayn frekansta -++nen

katlm/lar ile verimli ve elen/eli bir ortamkatlm/lar ile verimli ve elen/eli bir ortamoltrlabilir2aksi -rm-a 3aten belli olanoltrlabilir2aksi -rm-a 3aten belli olantehlikeler-en fa3las ortaya karlama3!tehlikeler-en fa3las ortaya karlama3!

%#koor-inatr+n baars%#koor-inatr+n baars

katlm/larn aykr gr+lerini akakatlm/larn aykr gr+lerini akasyleyebile/ei bir ortamn yaratlabilmesisyleyebile/ei bir ortamn yaratlabilmesi


24/36

9A/;9A/;

Ha3o.:Ha3o.: ha3ha3ar-ar- o.o.erabilityerabilityTEHLKE VE ALIABLRLK ANALZTEHLKE VE ALIABLRLK ANALZ

$rensi.: tehlikelerin tes.iti ama/yla tasarm$rensi.: tehlikelerin tes.iti ama/yla tasarm

amalarn-an sa.malar klav3 kelimelerinamalarn-an sa.malar klav3 kelimelerinkllanlmas!kllanlmas!


25/36

Temel strate@i aa-a belirlenenTemel strate@i aa-a belirlenenkonlara /eva. aramaktrkonlara /eva. aramaktr

3 kons alt sistemin3 kons alt sistemin grevigrevi *elirlenen amatan*elirlenen amatansa.malarsa.malar * sa.malarn* sa.malarnne-enlerine-enleri

* sa.malar-an -oan* sa.malar-an -oansonlarsonlar


26/36

istem hakkn-a >kir +retmek ama/ylarehber kelimelerkllanlr!

Hibiri2 -aha fa3la2 -aha a3 ve -ier gibi!

-ier kelimesi rnein normal o.erasyonlaraek olarak baka ne olabilir sorsn eki.tarafn-an g3 n+ne alnmasn salar!*yle/e tehlike -omasna ne-enolabile/ek olas >3iksel kollar belirlenir


27/36

4ararlar:4ararlar:orlar ak l ol- iin $otansiyelorlar ak l ol- iin $otansiyel

tehlikelerin tes.itine ynelik birtehlikelerin tes.itine ynelik bir

yglama-r!yglama-r!

=arkl 3manlar bir ama iin bir eki. oltrr=arkl 3manlar bir ama iin bir eki. oltrrakn/alar!akn/alar!Bkibi -or kiilerle oltrlmas gerekliliiBkibi -or kiilerle oltrlmas gereklilii

Ber tam ve -or olarak ya.lmakBer tam ve -or olarak ya.lmakisteniyorsa ekibin .ro@enin her safhasnaisteniyorsa ekibin .ro@enin her safhasna-ahil olmas gereklilii-ahil olmas gereklilii


28/36

Cyglama!kimya .etrolCyglama!kimya .etrolen-+strilerin-e yaygn bir tekniktir!en-+strilerin-e yaygn bir tekniktir!Deni3/ilik alann-a yglamalarDeni3/ilik alann-a yglamalar

var-rvar-r


29/36

Hazop un baars ! "ak#$re ba%l&r'(&a)il olan #*+ #ara,arn sis#e+a#ik -akla+

anla+ .e u-/ula+as /erekir

0( ekip *-eleri sa&e1e konusun&a uz+an &e%ila-n za+an&a e+ni-e# konusun&a u-/un bir#u#+a&a sa)ip ol+al&r2 3a&e1e olas#e)likeleri belirle+ek &e%il a-n za+an&a bu#e)likeleri $n1elik srasna /$re srala+ak#a

$ne+li&ir2!( #e)likeler sa&e1e +*)en&islik konularn&a

&e%il -$ne#i+4ile#i+4#i1ari .e poli#ikkonular&a &a .ar&r2


30/36

Tehlike tipleriTehlike tipleri

4netim tehlikeleri:4netim tehlikeleri:.olitika2 eitime ayrlan.olitika2 eitime ayrlanfonlar2 3el eki.manlarn tesisi2 ylmasfonlar2 3el eki.manlarn tesisi2 ylmasgereken i aklargereken i aklar

+hen-islik tehlikeleri:+hen-islik tehlikeleri:sistemin -onanm ilesistemin -onanm ileilgili tehlikeler-ir!elektrik ve mekanikilgili tehlikeler-ir!elektrik ve mekanikar3alar2valEarn almamas2basn/nar3alar2valEarn almamas2basn/n

y+ksek olmas2 kontrol gstergelerininy+ksek olmas2 kontrol gstergelerininhatal gstermesi! * ti. genel olarakhatal gstermesi! * ti. genel olarakhatal tasarmn son/-rhatal tasarmn son/-r


31/36

,letim tehlikeleri:,letim tehlikeleri:bir gstergenin yanl oknmas2bir gstergenin yanl oknmas2ar3al olan yerine alan bir makineninar3al olan yerine alan bir makineninka.atlmas2feribotn ba ka.ann ka.atlmasnnka.atlmas2feribotn ba ka.ann ka.atlmasnnntlmas! * ti. ka3alar -a insan nsr nemli rolntlmas! * ti. ka3alar -a insan nsr nemli roloynar!oynar!

Ti/ari tehlikeler:Ti/ari tehlikeler: har/amalarla ilgili kararlar ilehar/amalarla ilgili kararlar ileilgili-irler!kaliteli .ahal bir eki.man yerine -aha /3ilgili-irler!kaliteli .ahal bir eki.man yerine -aha /3ama -aha a3 g+venilir bir eki.mann alnmas kararama -aha a3 g+venilir bir eki.mann alnmas karar

$olitik tehlikeler:$olitik tehlikeler:en tehlikeli an/ak anlalmas en 3oren tehlikeli an/ak anlalmas en 3or

olan tehlikeler-ir!olan tehlikeler-ir! Zaman tehlikesi:Zaman tehlikesi: .ro@eler karalatrlan 3aman-a.ro@eler karalatrlan 3aman-abitirilmeli-ir! Aksi -rm-a -ea-line karlr vebitirilmeli-ir! Aksi -rm-a -ea-line karlr vem+teri ile sornlar yaanr!m+teri ile sornlar yaanr!


32/36

rnek alma:rnek alma:

*ir a.artman -airesi ile ilgili tehlikeler:*ir a.artman -airesi ile ilgili tehlikeler:

5a-/n:5a-/n:tfakta yangntfakta yangn

!!!! 6a)a az -a-/n:6a)a az -a-/n:banyo-a kay. -+mebanyo-a kay. -+me!!!! na&irna&ir: binaya ak ar.mas: binaya ak ar.mas!!!!


33/36

T!9$#K! TA"


34/36

5 > 5?8 6 5@

? 5

@ 57 5

55 5> 58 56

sistemdeki tehlikeler

TE(%5#E %5TE5


35/36

Clslararas Deni3/ilik ;rg+t+2 Ha3iran "LLM tarihli Deni3 I+venliiClslararas Deni3/ilik ;rg+t+2 Ha3iran "LLM tarihli Deni3 I+venlii


36/36

Documents

tehlike tanımlaması 4