Temel Kavramlar: Öğrenme Nedir? - WordPress.com...sınıf içinde yapılan tüm etkinlikler, öğretmenin kullandığı tüm yöntem-teknikler, (Öğretim Yöntem ve Teknikleri)

Temel Kavramlar: Öğrenme İlkeleri

Yrd. Doç. Dr. Levent DURDU Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü Eğitim Fakültesi Kocaeli Üniversitesi

Dr. Süleyman Sadi SEFEROĞLU’nun sunumlarından alıntılanmıştır.

-2-

Öğrenme Nedir?

Öğrenme, bireyin olgunlaşma düzeyine göre yaşantıları aracılığıyla ya da çevresiyle etkileşimi sonucunda yeni davranışlar kazanması ya da eski davranışlarını değiştirmesi sürecidir.

Öğrenmelerin nasıl gerçekleştiğini daha iyi anlayabilmek için öğrenme ilkelerine göz atmakta yarar vardır.

-3-

Öğrenme İlkeleri (1)

Öğrenme birikimli bir süreçtir.

Başka bir deyişle, öğrenme daha önceki öğrenilen bilgi ve beceriler üzerine inşa edilir. Bir öncekine dayalı, bir sonrakine hazırlayıcıdır.

-4-


Öğrenme

basitten karmaşığa,

kolaydan zora,

somuttan soyuta,

yakın çevreden uzak çevreye doğru oluşur.

Somut bilgiler daha kısa sürede kazanılır ve daha kolay öğrenilir.

-5-


Yeni öğrenilenlerin daha önce öğrenilenlerle bağlantısı kurulursa öğrenme kalıcı olur.

-6-


Yapılacak olan öğrenme etkinliği için gerekli ön koşul davranışlar kazanılmış olmalı ve öğrenci bunları hatırlayarak kullanabilmelidir.

Öğretilecek konu ile ilgili önbilgiler ne kadar kuvvetli olursa, yeni konunun öğrenilmesi de o kadar kolay ve istenilen düzeyde olur.

-7-


Öğrenme yalnızca bilgi vermeye değil, ilişki kurma ve transfer edebilmeye de odaklanmalıdır.

Öğrenmenin transferi, öğrenilmiş durumla transfer edilecek durum arasındaki benzerliğe bağlıdır.

-8-


Yeni öğrenilen beceriler için tekrar ve uygulama olanağı verilmelidir.

-9-


Yeni öğrenilecek bilgi anlamlı bir bütün içinde verilmelidir. Anlamlı öğrenmeler daha kalıcı olur.

Anlamlı öğrenmeler öğrenciye uygun etkinliklerle sağlanabilir. Öğrenmelerin etkili olabilmesi için öğrenci, okulda öğrendiği kavramların, ilişkilerin gerçek yaşantılarla bağını kurabilmeli günlük yaşama transfer edebilmelidir.

-10-


Öğrenme etkinlikleri sırasında değişik örnek olaylar

sunulmalıdır.

Çünkü ne kadar çok örnek olay sunulursa o kadar

değişik yaşantı sağlanmış olunur. Böyle yapılınca

öğrencinin öğrendikleri arasında ilişki kurması ve

transfer edebilmesi kolaylaşmış olur.

-11-


Öğrencilerin hazır bulunuşluk düzeyleri birbirinden farklıdır.

-12-


Öğrencilerin öğrenme hızları birbirinden farklıdır.

-13-


Yalnız Kulaklar %20

Yalnız Gözler %50

Görsel + İşitsel + Etkin Katılım %70

Görsel + İşitsel + Etkin Katılım + Yaparak Yaşayarak Öğrenme

%90

Öğrenme duyu organları aracılığıyla gerçekleşir.

-14-

Araştırma sonuçlarına göre insanlar:

Okuduklarının % 10'unu

İşittiklerinin % 20'sini

Gördüklerinin % 30'unu

Görüp işittiklerinin % 50'sini

Söylediklerinin % 70'ini

Yapıp söylediklerinin % 90'ını

hatırlamaktadırlar.

Araştırmalar ve Görsel İşitsel Araçlar

-15-

Kaynakça

Demirel, Ö. (2008). Öğretim İlke ve Yöntemleri: Öğretme sanatı (14. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.

Senemoğlu, N. (2009). Gelişim, öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya. Ankara: Pegem A Yayıncılık.

Seferoğlu, S. Sadi (2009). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.

Eğitimde Program Geliştirme Süreci ve

Eğitim Durumlarının Düzenlenmesi

Yrd. Doç. Dr. Levent DURDU Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü Eğitim Fakültesi Kocaeli Üniversitesi

Dr. Süleyman Sadi SEFEROĞLU’nun sunumlarından alıntılanmıştır.

-17-

Konu Başlıkları

Eğitimde program geliştirme süreci

Program geliştirme nedir?

Eğitim programı nedir?

Eğitim programının ögeleri arasındaki ilişki

Bir eğitim programının ögeleri

Eğitim programının işleyişi

Program geliştirme sürecinde yer alan ögeler

Öğrenmeyi Etkileyen Uyarıcılar

Eğitim Durumlarının Seçilmesi

Eğitimde program geliştirme modelleri

-18-

Eğitimde Program Geliştirme Süreci

Bir eğitim sisteminde ortaya çıkan sorunların çözümü,

o sistemdeki eğitim politikalarına yani okuldaki öğrencinin davranışına dönüştürmesi söz konusu olan eğitim programlarının geliştirilmesine bağlıdır.

-19-

Program Geliştirme Nedir? (2)

Program geliştirme,

gerek okul içinde gerekse okul dışında Milli Eğitimin ve okulun amaçlarını etkin bir şekilde geliştirmek ve gerçekleştirmek üzere düzenlenen

içerik ve etkinliklerin

uygun yöntem, teknik, araç ve gereçlerle geliştirilmesine yönelmiş

koordine çabaların tümüdür.

-20-

Eğitim Programı Nedir?

Eğitim programı, program ögeleri olan hedef, içerik, öğretme-öğrenme süreci ve değerlendirme boyutları arasındaki dinamik ilişkiler bütünüdür.

Eğitim programı,

öğrenciye kazandırmayı düşündüğümüz hedefleri,

hedeflere ulaştırıcı eğitim durumlarını,

eğitim durumları sonunda hedeflere ne derece ulaşıldığını anlamaya yönelik (anlama etkinliği olan) değerlendirmeye yer veren,

sürekli değişmeye açık ana plandır.

Program Kavramı

Eğitim öğretim faaliyetleri ülkelerin eğitim politikaları ve eğitim sistemleri çerçevesine göre şekillenen planlı ve programlı olarak yürütülen çalışmalardır.

«her derece ve türdeki ders programları ve eğitim metotlarıyla ders araç ve gereçleri, bilimsel ve teknolojik esaslara ve yeniliklere, çevre ve ülke ihtiyaçlarına göre sürekli olarak geliştirilir» MEB, 1973

-21-

-22-

Eğitim Programı Nedir? (2)

Eğitim programı, öğrencilere kazandırmayı düşündüğümüz davranışların nasıl kazandırılacağının planlanmasıdır.

Belli öğrencileri belli zaman süreci içinde yetiştirmeye yönelik düzenli eğitim durumlarıdır.

-23-

Eğitim Programı

Niçin? Hedefler

(Davranışlar) (Eğitim Felsefesi)

Ne? İçerik Program Değerlendirme Ne Kadar?

Kalite Kontrolü

Nasıl? Öğretme-Öğrenme Süreci

-24-

Programın Ögeleri Arasındaki İlişki

Programın boyutlarından birinde olan bir değişme sistemde yer alan diğer boyutları da etkiler.

Kazanımı değiştirirseniz

ders anlatımı değişir

değerlendirme değişir

-25-

Eğitim Programı (2)

Bir eğitim programı:

Niçin eğitim?

Neler nasıl öğretilecek?

Ne kadar öğrenildiği nasıl anlaşılacak?

sorularının karşılığı olan üç ögeden oluşmaktadır.

-26-

Bir Programın Ögeleri

Program

Eğitim D

urum

ları

-27-

Bir Programın Ögeleri

Bir eğitim programının ögeleri:

1. Hedefler,

yani istendik davranışlar,

2. Eğitim durumları (Öğrenme-öğretme süreçleri),

yani eğitsel yaşantıları oluşturan etkinlikler,

3. Sınama durumları (Değerlendirme),

yani istendik davranışların gerçekleşme derecesini saptama etkinlikleri.

-28-

Eğitim Programının İşleyişi

Bir eğitim programının 1. ve 3. ögeleri ancak eğitim durumlarının düzenlenmesi ve öğrenciye kazandırılması ile işlevsel olabilir.

-29-

Eğitim Programının İşleyişi

Hedefler saptanıp gözlenebilir davranışlara çevrildikten sonra hedeflere ulaşabilmek için "neler nasıl öğretilecek?" sorusunun yanıtlanması gerekir.

Bu sorunun yanıtı eğitim durumlarını, yani hedeflere ulaştırıcı:

Konu içeriği,

Ders araç-gereçleri,

Öğretim yöntemleri ve ilkelerini belirler.

-30-

Bir Eğitim Programının Ögeleri: Hedefler

Hedef (Niçin):

Hedef kavramı, yetiştirilen insanda bulunması uygun görülen, eğitim yoluyla kazandırılabilir nitelikte istendik özellikler olarak tanımlanabilir.

Yani hedef, öğrenciye (bireye) kazandırılması düşünülen özelliklerdir.

Hedef bir programın ilk ögesidir. Bir işe başlarken öncelikle hedef(ler) saptanır.

-31-

Bir Eğitim Programının Ögeleri: Hedefler (2)

Hedef (Niçin):

Hedefler, büyük ölçüde ülkenin eğitim felsefesini ortaya koymaktadır.

Amaç: Amaç kavramı ise daha çok bu hedefe ulaşma isteği anlamında kullanılmaktadır.

Hedeflerin davranışa dönüştürülebilir olmaları gerekir ve hedefler belirlendikten sonra bunların davranış yönünden de dile getirilmesi önemlidir.

-32-

Bir Eğitim Programının Ögeleri: İçerik

İçerik (Ne öğretelim):

Bu aşamada “ne öğretelim” sorusuna yanıt aranır. Hedef-içerik ilişkisi kurulur.

İçerik, saptanan hedefe ulaşmak için

ele alınması planlanan konu alanları,

ilkeler,

kavramlar,

kurallar ve olgulardır.

-33-

Bir Eğitim Programının Ögeleri: Eğitim Durumu

Eğitim durumu, hedefleri bireylere aktarırken (hedef davranışları kazandırırken)

sınıf içinde yapılan tüm etkinlikler,

öğretmenin kullandığı tüm yöntem-teknikler,

(Öğretim Yöntem ve Teknikleri)

araç-gereçler ve öğretme etkinlikleri

(Öğretim Teknolojileri)

Süre

İnsan kaynakları

olarak tanımlanabilir.

-34-

Bir Eğitim Programının Ögeleri: Eğitim Durumu (2)

Öğretme-öğrenme süreçleri (Nasıl öğretelim?):

Eğitim Durumu olarak bilinen programın süreç boyutunda "nasıl öğretelim" sorusuna yanıt aranır.

Sınıf içi uygulamalarda hangi yöntem ve teknikler kullanılmalı?

Hangi araç-gereçlerden yararlanılmalı? vb gibi.

Belirlenen hedeflere nasıl ulaşılacağının yanıtlanması gerekmektedir.

-35-


Eğitim durumu,

saptanan hedef davranışların

her bir öğrenciye,

belirtilen süre içinde ve

en etkin bir biçimde nasıl kazandırılacağının

belirlenmesidir.

Eğitim durumu,

bir bakıma öğretme ortamının düzenlenmesidir.

Bu ortamda öğrenciye, istendik davranışın en kısa

zamanda, en ekonomik ve en etkili bir biçimde

kazandırılması amaçlanmaktadır.

-36-


Bir "eğitim durumu", biçimsel ve niteliksel olarak sekiz aşamadan oluşabilir:

Giriş Bölümü:

Dikkati çekme

Güdüleme

Gözden geçirme

Geçiş

Geliştirme Bölümü

Geliştirme etkinlikleri

Özet

Sonuç Bölümü

Yeniden Güdüleme

Kapanış.

Ders Planı: Bir ders planının belli başlı ögeleri ve hazırlanırken dikkat edilmesi gereken hususlar:

Hazırlık

Dersin Adı

Ünitenin Adı

Konunun Adı

Süre

Kullanılacak Yöntem ve Teknikler

Kullanılacak Kaynak, Araç ve Gereçler

Eğer yapılacaksa Gezi ve Gözlemler

Hedefler

Hedef davranışlar

Dersin İşlenişi

Dikkat çekme

Güdüleme-istekli kılma

Gözden geçirme

Hedef davranışı söyleme

Geçiş-Açıklama

Geliştirme-Sunu

Özetleme

Ödev verme

Tekrar güdüleme

Kapanış

Sınama Durumları

Kapanış

Bilişim Tekn.

Kelime İşlemci

Sayfa Yapısı

40 dakika

Göst.yapt.

Bil. Proj. A4, çetvel

yok

SY. ayarlamak

Kenar boşluklarını istenilen

ölçüde ayarlayabilmek

Kısa sohbet

USD Font

400 milyon $ önceki konu bağl.

Kenar boş…

A4 gösterme

Göst. yaptırma

Tekrar gösterme

Farklı şablonları deneme

Ödevi, resmi sığdırma

Önemini hatırlatma

3 soruluk quiz

Yoklamayı sorma, ödevi hatırlatma,

bir sonraki dersi ifade etme

Örnek Günlük Plan

1_Seferoglu_Planlama_Ders_Plani.docx

Ders_Plani_Guduleme.mp4

-38-

-39-

Bir Eğitim Programının Ögeleri: Değerlendirme

Değerlendirme (Ne kadar? Kalite kontrolü):

Bu aşamada eğitimin kalite kontrolü yapılır.

Sonuçlar, eğitim programının hedeflerine ne kadar ulaşıp ulaşamadığını ortaya koyar.

Başka bir ifadeyle sisteme geri-bildirim sağlanmış olunur.

Değerlendirmeye güven?

-40-

Bir Eğitim Programının Ögeleri: Değerlendirme (2)

Değerlendirme, bir programın sürekli değiştirilip-geliştirildiği aşamadır.

Değerlendirme,

hedeflerin gerçekleşme düzeylerinin saptanması,

verilen bilgilerin öğrenciler tarafından kazanılıp kazanılmadığının,

kazanıldıysa ne düzeyde olduğunun saptanması

Eğer hedeflerde, içerikte veya eğitim durumunda bir hata veya eksiklik varsa bunlar saptanır ve (başa dönülerek) programda gerekli değişiklikler yapılır.

-41-

Öğrenmeyi Etkileyen Uyarıcılar

Öğrenmenin olabilmesi için bazı uyarıcılar gereklidir. Öğrenmeyi olumlu ve olumsuz etkileyen uyarıcılar:

Öğretme durumu,

Öğretme ortamı,

Bireyin özellikleri,

Programlar,

Süre,

Öğretmenin nitelikleri, vb. gibi.

Program Geliştirme Modelleri

26.02.2018 Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU , BÖTE @ KOÜ 43

İhtiyaçların Belirlenmesi

Genel Hedeflerin Belirlenmesi

Alanın Kavram, İlke ve Becerilerinin Belirlenmesi

Öğrenme Alanları ve Alanın Kazanımlarının Belirlenmesi

Öğrenme Alanlarının Kapsadığı Ünitelerin/Temaların Belirlenmesi

Paydaşlarla Paylaşımın Sağlanması

Materyal Geliştirilmesi

Programların Onaya Sunulması

Programların Denenmesi İzlenmesi ve Değerlendirilmesi

Öğretim Etkinlikleri,

Ölçme Değerlendirme ve

Öğretmen Kılavuzu

Diğer Alanlarla

Bağlantılar

Kavram Haritalarının Oluşturulması

MEB -2004 Yeni Program Geliştirme Modeli

Öğretim Programının Öğeleri Program Geliştirme Modeli

İhtiyacın belirlenmesi:

Sivil toplum kuruluşları, öğrenciler, akademisyenler, eğitim yöneticileri, öğretmenler, bilimsel araştırmalar, vb. çeşitli kaynaklardan görüşler alınır.

Genel Hedefler

Kazanımlara göre daha soyut, daha çok öğrenenlerden program sonunda beklenen nitelikleri ifade eder.

Program Alanının Kavram İlke ve Becerileri

Öğrenme Alanları ve Kazanımlar

İçerik Düzenlemesi Etkinlikler Diğer alanlar

Paydaş Görüşleri > Materyal Geliştirme > TTKB

İzleme ve değerlendirme 26.02.2018 Yrd.Doç.Dr. Levent DURDU , BÖTE @ KOÜ 44

-45-

Kaynakça

Demirel, Ö. (2009). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme (12. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.

Demirel, Ö. (2008). Öğretim İlke ve Yöntemleri: Öğretme sanatı (14. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.

Ertürk, S. (1997). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Meteksan A.Ş.

Seferoğlu, S. Sadi (2009). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.

Sönmez, V. (2007). Program geliştirmede öğretmen elkitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.

-46-

Teşekkürler!!!

Documents

Temel Kavramlar: Öğrenme Nedir? - WordPress.com...sınıf içinde yapılan tüm etkinlikler, öğretmenin kullandığı tüm yöntem-teknikler, (Öğretim Yöntem ve Teknikleri)