TÊN BÀI DẠY: SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT KHÍ

• Môn: Vật lý

• Lớp: 6.

• Tiết: 23

Người soạn: Lê Thị Vân.Đơn vị công tác: THCS Khánh Cư

Huyện Yên Khánh – Tỉnh Ninh Bình

Kiểm tra bài cũ

Nêu kết luận về sự nở vì nhiệt của chất lỏng ??

Đáp án

Kết luận về sự nở vì nhiệt của chất lỏng. - Chất lỏng nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi. - Các chất lỏng khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.

*Quan sát hiện tượng xảy ra đối với giọt nước màu trong 2 trường hợp:

+Khi áp bàn tay vào bình cầu

+Khi không áp tay vào bình cầu

Các bước tiến hành thí nghiệmB1: Cắm một ống thủy tinh nhỏ xuyên qua nút cao su của một bình cầu.B2: Nhúng một đầu ống vào cốc nước màu dùng ngón tay bịt chặt đầu còn lại rồi rút ống ra khỏi cốc sao cho còn một giọt nước màu trong ống.(H 20.1 SGK)B3: Lắp chặt nút cao su có gắn ống thuỷ tinh với giọt nước màu vào bình cầu, để nhốt một lượng khí trong bình.B4: Xoa hai bàn tay vào nhau cho nóng lên, rồi áp chặt vào bình cầu (H 20.2 SGK)

C1

Đáp án

Giọt nước màu đi lên, chứng tỏ thể tích không khí trong bình tăng: không khí nở ra .

Có hiện tượng gì xảy ra với giọt nước màu trong ống thuỷ tinh khi bàn tay áp vào bình cầu? Hiện tượng này chứng tỏ thể tích không khí trong bình thay đổi thế nào?

C2Khi ta thôi không áp tay vào bình cầu, có hiện tượng gì xảy ra với giọt nước màu trong ống thuỷ tinh? Hiện tượng này chứng tỏ điều gì?

Giọt nước màu đi xuống, chứng tỏ thể tích không khí trong bình giảm: không khí co lại.

C3

Đáp án

Do không khí trong bình nóng lên.

Tại sao thể tích không khí trong bình cầu lại tăng lên khi ta áp hai bàn tay nóng vào bình?

C4

Đáp án

Do không khí trong bình lạnh đi.

Tại sao thể tích không khí trong bình lại giảm đi khi ta thôi không áp tay vào bình cầu?

C5Hãy đọc bảng 20.1 ghi độ tăng thể tích của 1 000 cm3 (1lít) một số chất, khi nhiệt độ của nó tăng thêm 500C và rút ra nhận xét.

Sắt : 1,80 cm3Thuỷ ngân: 9 cm3Khí ôxi : 183 cm3

Đồng: 2,55 cm3Dầu hoả: 55 cm3Hơi nước: 183 cm3

Nhôm: 3,45 cm3 Rượu: 58 cm3Không khí: 183 cm3

Chất rắnChất lỏngChất khí

* So sánh sự nở vì nhiệt của các chất khí khác nhau?

Các chất khí khác nhau nở vì nhiệt giống nhau.* So sánh sự nở vì nhiệt của các chất khí, lỏng, rắn?

Chất khí nở vì nhiệt nhiều hơn chất lỏng, chất lỏng nở vì

nhiệt nhiều hơn chất rắn.

Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau:a) Thể tích khí trong bình (1).... khi khí nóng lên.b) Thể tích khí trong bình giảm khi khí (2).........c) Chất rắn nở ra vì nhiệt (3)...... , chất khí nở ra vì nhiệt

(4)..........

?tăng

- nóng lên, lạnh đi- tăng, giảm- nhiều nhất, ít nhất

lạnh điít nhất

nhiều nhất.

C6

C7

Đáp án

Khi cho quả bóng bàn bị bẹp vào nước nóng, không khí trong quả bóng bị nóng lên, nở ra làm cho quả bóng phồng lên như cũ.

Tại sao quả bóng bàn đang bị bẹp, khi nhúng vào nước nóng lại có thể phồng lên.

C8

Đáp án

Trọng lượng riêng của không khí được xác định bằngcông thức: Khi nhiệt độ tăng, khối lượng m không đổi nhưng thể tích V tăng. Do đó d giảm. Vì vậy trọng lượng riêng của không khí nóng nhỏ hơn trọng lượng riêng của không khí lạnh: không khí nóng nhẹ hơn không khí lạnh.

Tại sao không khí nóng lại nhẹ hơn không khí lạnh ?

V10md

Nhà bác học Galilê (1564-1642) (Dù thế nào thì trái đất vẫn quay)

C9Đáp án

Dụng cụ đo độ nóng lạnh đầu tiên của loài người do nhà bác học Galilê (1564 - 1642)sáng chế. Nó gồm một bình cầu có gắn mộtống thuỷ tinh. Hơ nóng bình rồi nhúng đầu ống thuỷ tinh vào một bình đựng nước. Khi bình nguội đi, nước dâng lên trong ống thuỷ tinh (H 20.3 ). Bây giờ, dựa theo mức nước trong ống thuỷ tinh, người ta có thể biết thờitiết nóng hay lạnh. Hãy giải thích tại sao?

nóng

lạnh

nóng nóng lạnh lạnh

Khi thời tiết nóng lên, không khí trong bìnhcầu cũng nóng lên, nở ra đẩy mức nước trongống thuỷ tinh xuống dưới. Khi thời tiết lạnh đi, không khí trong bình cầu cũng lạnh đi, colại, do đó mức nước trong ống thuỷ tinh dâng lên. Nếu gắn vào ống thuỷ tinh một băng giấycó chia vạch thì có thể biết được lúc nào mứcnước hạ xuống, dâng lên, nghĩa là khi nào trờinóng, trời lạnh.

Đáp án

- Chất khí nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.- Các chất khí khác nhau nở vì nhiệt giống nhau.- Chất khí nở vì nhiệt nhiều hơn chất lỏng, chất lỏng nở vì nhiệt nhiều hơn chất rắn.

Qua bài học này chúng ta cần ghi nhớ những nội dung kiến thức cơ bản nào??

Ghi nhớ

- Chất khí nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.- Các chất khí khác nhau nở vì nhiệt giống nhau.- Chất khí nở vì nhiệt nhiều hơn chất lỏng, chất lỏng nở vì nhiệt nhiều hơn chất rắn.

Tắt lửaTắt lửaĐốt lửaĐốt lửa

Có thể em chưa biếtNgày 21 tháng 11 năm 1783 hai anh em kĩ sư người

Pháp Mônggônphiê ( Montgolfie) nhờ dùng không khí nóng đã làm cho quả khí cầu đầu tiên của loài người bay lên không trung.

Chọn cụm từ thích hợp dưới đây để điền vào chỗ trống của câu: Các khối hơi nước bốc lên từ mặt biển, sông, hồ, bị ánh nắng mặt trời chiếu vào nên ……………......... .. … và bay lên tạo thành mây.

nở ra, nóng lên, nhẹ đi,

nhẹ đi, nở ra, nóng lên,

nóng lên, nở ra, nhẹ đi,

nhẹ đi, nóng lên, nở ra,

BÀI TẬP 21.1(SBT.Tr28)

Đ

S

S

S

E

nóng lên, nở ra, nhẹ đi,

- Học bài và làm các bài tập còn lại trong SBT. - Hướng dẫn bài 20.5/ SBT/ Tr 25 +Khi ta dùi một lỗ nhỏ ở quả bóng bàn bẹp

rồi nhúng vào nước nóng, các em hãy làm thí nghiệm kiểm tra xem có hiện tượng gì xảy ra từ đó trả lời bài tập.

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ