Web viewArdahan İl Özel İdaresi, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun 3 üncü maddesinde yer alan sınıflandırma çerçevesinde, genel yönetim

ARDAHAN İL ÖZEL İDARESİ

2015 YILI

DENETİM RAPORU

Mart 2016

(Kamu idaresi tarafından cevaplandırılmak üzere gönderilen rapor)

İÇİNDEKİLER

1. KAMU İDARESİNİN MALİ YAPISI VE MALİ TABLOLARI HAKKINDA BİLGİ..........................1

2. DENETLENEN KAMU İDARESİ YÖNETİMİNİN SORUMLULUĞU.................................................4

3. SAYIŞTAYIN SORUMLULUĞU................................................................................................................4

4. DENETİMİN DAYANAĞI, AMACI, YÖNTEMİ VE KAPSAMI...........................................................5

5. DENETİM BULGULARI..............................................................................................................................6

6. EKLER..........................................................................................................................................................27

T.C. Sayıştay Başkanlığı

1. KAMU İDARESİNİN MALİ YAPISI VE MALİ TABLOLARI

HAKKINDA BİLGİ

Ardahan İl Özel İdaresi, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun 3

üncü maddesinde yer alan sınıflandırma çerçevesinde, genel yönetim kapsamında yer alan

kamu idarelerinden birisi olup, faaliyetlerini 2015 yılı bütçesi ile verilen ödenekler ve ilgili

kanunlarla merkezi idareden aktarılan diğer kaynaklarla yürütmektedir.

Ardahan İl Özel İdaresi 2015 Yılı Düzenlilik Denetim Raporu 1


Bu kapsamda idarenin 2015 yılı bütçesiyle 23.000.000,00 TL gelir ve ödenek

öngörülmüş olup, 34.848.756,47 TL 2014 yılından devreden ödenek, Merkezi İdare

Bütçesinden kullanım amacı belirlenmiş yatırımlar için aktarılan toplam 54.882.582,55 TL

ödenek ve imha edilen 2.276.308,29 TL ödenekle birlikte yılı ödenekleri 110.455.030,73

TL’na ulaşmıştır.

İdarenin mali tablolarına göre 2015 yılı gelir ve gider durumu aşağıda gösterilmiştir.

2015 YILI BÜTÇE GELİRLERİ TABLOSU



Tahmini Gerçekleşen

Vergi Gelirleri 0,00 0,00

Teşebbüs ve Mülkiyet Gelirleri 230.000,00 324.823,53

Diğer Gelirler 22.770.000,00 20.379.772,26

Sermaye Gelirleri 0,00 242.472,67



Toplam Öz Gelir 23.000.000,00 20.947.068,46

Alınan Bağış ve Yardımlar ile

Diğer Gelirler (Tahsisli)0,00 54.882.582,55

Toplam Gelir 23.000.000,00 75.829.651,01



2015 YILI ÖDENEKLER TABLOSU



Bütçe ile Verilen

Ödenek

Önceki Yıldan

Devreden Ödenek

Bu Yıl Merkezi

İdareden Aktarılan

Ödenek (Tahsisli)

Ek Ödenek

23.000.000,00 34.848.756,47 54.882.582,55 0,00



İmha Edilen Ödenek Net Bütçe Ödeneği Bütçe Gideri

Toplamı

Sonraki Yıla

Devreden Ödenek

2.276.308,29 110.455.030,73 72.229.644,04 38.225.386,69

Merkezi yönetim kapsamındaki idareler tarafından ödenek gönderilmek suretiyle bir

takım hizmetlerin il özel idareleri eliyle gerçekleştirilmesi 5302 sayılı İl Özel İdaresi

Kanununun 6 ncı maddesine eklenen ek fıkra ile mümkün kılınmıştır. Bu fıkra hükmünce



aktarılan ödenekler nedeniyle öngörülen bütçe büyüklüğü ile gerçekleşen bütçe büyüklükleri

arasında çok büyük farklılıklar oluşmaktadır. Bütçe hazırlık aşamasında merkezi yönetim

kapsamındaki idarelerden yatırım projeleri karşılığında ne kadar ödenek gönderileceği

bilinmediğinden bütçe rakamları gerçekçi olmamaktadır. Aktarma yoluyla gelen nakit, gelir

ve ödenek kaydedilmek suretiyle bütçeleştirilmektedir.

2015 YILI BÜTÇE GİDERLERİ TABLOSU



Bütçe Tahmini Gerçekleşen Gider

Personel Giderleri 7.156.000,00 10.894.773,88

Sosyal Güv. Kurumlarına Devlet Prim

Gideri1.723.500,00 1.350.383,79

Mal ve Hizmet Alım Gideri 6.994.616,00 12.570.551,34



Faiz Giderleri 0,00 0,00

Cari Transferler 1.526.225,00 987.199,87

Sermaye Giderleri 4.096.655,00 41.765.049,86

Sermaye Transferi 300.000,00 4.346.400,25

Borç Verme 50.000,00 315.285,05



Yedek Ödenekler 1.153.004,00 0

Toplam 23.000.000,00 72.229.644,04

Muhasebe ve Raporlama Sistemi

Ardahan İl Özel İdaresi mali işlemlerini, 5018 sayılı Kanunla belirlenmiş

muhasebeleştirme ve raporlama kurallarına göre gerçekleştirmektedir.

5018 sayılı Kanunun 49 uncu maddesinin ilk iki fıkrasında;



“Muhasebe sistemi; karar, kontrol ve hesap verme süreçlerinin etkili çalışmasını

sağlayacak ve malî raporların düzenlenmesi ile kesin hesabın çıkarılmasına temel olacak

şekilde kurulur ve yürütülür.

Kamu hesapları, kamu idarelerinin gelir, gider ve varlıkları ile malî sonuç doğuran

ve öz kaynağın artmasına veya azalmasına neden olan her türlü işlemlerle garantilerin ve

yükümlülüklerin belirlenmiş bir düzen içinde hesaplara kaydedilerek, yönetim ve denetim

yetkilileriyle kamuoyuna gerekli bilgilerin sağlanması amacıyla tutulur.” denilmektedir.



Söz konusu 49 uncu maddenin son fıkrasında ise muhasebe işlemlerine, hesap

planlarına ve işlemlerin muhasebeleştirilmesinde kullanılacak belgelerin şekil ve türlerine

ilişkin düzenlemenin mahalli idareler için İçişleri Bakanlığınca yapılacağı hükmü

getirilmiştir. Bu kapsamda il özel idarelerince de uygulanan Mahalli İdareler Bütçe ve

Muhasebe Yönetmeliği çıkarılmıştır.

Mali işlemlerle ilgili muhasebe kayıtları Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe

Yönetmeliği çerçevesinde İçişleri Bakanlığının sunduğu e-İçişleri otomasyon sistemi



üzerinden yürütülmekte olup, mali nitelikteki hesap ve işlemleri Mali Hizmetler

Müdürlüğünce gerçekleştirilmektedir.

2015 yılı denetimi kapsamında idare tarafından “Kamu İdaresi Hesaplarının

Sayıştaya Verilmesi ve Muhasebe Birimleri ile Muhasebe Yetkililerinin Bildirilmesi

Hakkında Usul ve Esaslar” ın 5 inci maddesi gereğince hesap dönemi sonunda Sayıştaya

gönderilmesi gereken defter, tablo ve belgelerden aşağıda yer alanlar denetime sunulmuş

olup, denetim bunlar ile usul ve esasların 8 inci maddesinde yer alan diğer belgeler dikkate



alınarak yürütülüp sonuçlandırılmıştır.

• Birleştirilmiş veriler defteri

• Geçici ve kesin mizan

• Bilanço

• Banka mevcudu tespit tutanağı

• Alınan çekler sayım tutanağı

• Menkul kıymet ve varlıklar sayım tutanağı



• Teminat mektupları sayım tutanağı

• Değerli kağıtlar sayım tutanağı

• Bütçe giderleri ve ödenekler tablosu

• Bütçe gelirleri ekonomik sınıflandırılması tablosu

• Faaliyet sonuçları tablosu

Denetim görüşü, kamu idaresinin temel mali tabloları olan bilanço ve faaliyet sonuçları

tablosuna verilecektir.



2. DENETLENEN KAMU İDARESİ YÖNETİMİNİN SORUMLULUĞU

Denetlenen kamu idaresinin yönetimi, tabi olduğu muhasebe standart ve ilkelerine

uygun olarak hazırlanmış olan mali rapor ve tabloların doğru ve güvenilir bilgi içerecek

şekilde zamanında Sayıştaya sunulmasından, bir bütün olarak sunulan bu mali tabloların

kamu idaresinin faaliyet ve işlemlerinin sonucunu tüm önemli yönleriyle doğru ve güvenilir



olarak yansıtmasından ve ister hata isterse yolsuzluktan kaynaklansın bu mali rapor ve

tabloların önemli hata veya yanlış beyanlar içermemesinden; kamu idaresinin gelir, gider ve

malları ile bunlara ilişkin hesap ve işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki düzenlemelere

uygunluğundan; mali yönetim ve iç kontrol sistemlerinin amacına uygun olarak

oluşturulmasından, etkin olarak işletilmesinden ve izlenmesinden, mali tabloların dayanağını

oluşturan bilgi ve belgelerin denetime hazır hale getirilmesinden ve sunulmasından

sorumludur.



3. SAYIŞTAYIN SORUMLULUĞU

Sayıştay, denetimlerinin sonucunda hazırladığı raporlarla denetlenen kamu idarelerinin

gelir, gider ve malları ile bunlara ilişkin hesap ve işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki

düzenlemelere uygunluğunu tespit etmek, mali rapor ve tablolarının güvenilirliğine ve



doğruluğuna ilişkin görüş bildirmek, mali yönetim ve iç kontrol sistemlerini değerlendirmekle

sorumludur.

4. DENETİMİN DAYANAĞI, AMACI, YÖNTEMİ VE KAPSAMI

Denetimlerin dayanağı; 6085 sayılı Sayıştay Kanunu, genel kabul görmüş uluslararası



denetim standartları, Sayıştay ikincil mevzuatı ve denetim rehberleridir.

Denetimler, kamu idaresinin hesap ve işlemlerinin kanunlara ve diğer hukuki

düzenlemelere uygunluğunu tespit etmek ve mali rapor ve tablolarının kamu idaresinin tüm

faaliyet ve işlemlerinin sonucunu doğru ve güvenilir olarak yansıttığına ilişkin makul güvence

elde etmek ve mali yönetim ve iç kontrol sistemlerini değerlendirmek amacıyla

yürütülmüştür.

Kamu idaresinin mali tabloları ile bunları oluşturan hesap ve işlemlerinin doğruluğu,



güvenilirliği ve uygunluğuna ilişkin denetim kanıtı elde etmek üzere yürütülen denetimler;

uygun denetim prosedürleri ve tekniklerinin uygulanması ile risk değerlendirmesi yöntemiyle

gerçekleştirilmiştir. Risk değerlendirmesi sırasında, uygulanacak denetim prosedürünün

belirlenmesine esas olmak üzere, mali tabloların üretildiği mali yönetim ve iç kontrol

sistemleri de değerlendirilmiştir.

Denetimin kapsamını, kamu idaresinin mali rapor ve tabloları ile gelir, gider ve

mallarına ilişkin tüm mali faaliyet, karar ve işlemleri ve bunlara ilişkin kayıt, defter, bilgi,



belge ve verileri (elektronik olanlar dâhil) ile mali yönetim ve iç kontrol sistemleri

oluşturmaktadır.

Bu hususlarla ilgili denetim sonucunda denetim görüşü oluşturmak üzere yeterli ve

uygun denetim kanıtı elde edilmiştir.



5. DENETİM BULGULARI

BULGU 1: 150, 253 ve 255 Hesaplarının, Taşınır Mal Cetvelindeki Miktarı ile

Mizan’daki Miktarının Uyumlu Olmaması, Kurum Harcama Birimlerindeki Taşınır

Görevlilerinin E-İçişleri Taşınır Modülünü Kullanmaması ve 2015 Yılı Taşınır Kesin

Hesabının Süresi İçerisinde Sayıştaya Gönderilmemesi.

a)150 İlk Madde ve Malzeme Hesabı, 253 Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabı ve 255



Demirbaşlar Hesabının, Taşınır Mal Cetvelindeki miktarı ile Mizan’daki miktarı uyumlu

değildir.

Hesap Taşınır Cetveli Mizan

150 684.157,32 733.991,64

253 5.415.391,40 5.505.306,40



255 1.049.206,56 1.115.432,84

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun amacı, hesap verebilirliği ve

malî saydamlığı sağlamaktır. 7 nci maddesine göre, kamu hesaplarının, standart bir muhasebe

sistemi ve genel kabul görmüş muhasebe prensiplerine uygun bir muhasebe düzenine göre



oluşturulması zorunludur.

Muhasebenin temel ilkelerinden birisi de “Tam Açıklama”dır. Muhasebe sistemi

tutarlı ve doğru bilgi vermelidir. Tablolar işletmenin bilgilerine ihtiyaç duyan ve öğrenmek

isteyen ilgi gruplarına yardımcı olacak ölçüde, yeterli ve anlaşılır olmalıdır. Bu ilkelere

uyulursa, hesap verebilirlik ve malî saydamlık sağlanmış olur.

b)Kurum Harcama Birimlerindeki Taşınır Görevlileri, E-İçişleri Taşınır Modülünü

Kullanmamaktadır.



İçişleri Bakanlığının, 28.01.2013 tarih ve 269 sayılı yazısında, e-içişleri sisteminde yer

alan taşınır modülünün Ocak 2013 itibariyle uygulamaya alındığı, bu modüllerin personel

tarafından kullanılmamasından, vali, genel sekreter ve kaymakamların sorumlu olduğu ifade

edilmiştir. Söz konusu modüller, işlerin hızlı ve kaliteli olmasını, varlıkların kayıt altına

alınmasını, takip edilmesini, rapor alınmasını ve hesap verilebilirliği sağlamaktadır. Bakanlık

bu konuda her yıl eğitim vermekte, verdiği bu eğitimlere özel idare personeli de katılmaktadır.

Modüllerle ilgili eğitim dokümanları-videoları, yardım kılavuzları kullanıcılara yardımcı



olmaktadır. Modüller kullanılmadığı zaman, kayıtdışılık oluşmakta, taşınır malların takibinde

sıkıntılar yaşanmakta ve raporlar oluşturulamamaktadır.

c)Taşınır Mal Kesin Hesabı Şubat ayı sonuna kadar Sayıştaya gönderilmemiştir.

Taşınır Mal Yönetmeliği’nin, 35 inci maddesinin ikinci fıkrasında, Taşınır Kesin Hesap

Cetveli ile Taşınır Kesin Hesap İcmal Cetvelinin bir nüshasının, genel yönetim kapsamındaki

kamu idarelerince Sayıştayın ilgili mevzuatında belirlenen süre içinde Sayıştay Başkanlığına



gönderileceği hükmü vardır.

17.12.2011 tarih ve 28145 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Kamu İdaresi

Hesaplarının Sayıştaya Verilmesi ve Muhasebe Birimleri ile Muhasebe Yetkililerinin

Bildirilmesi Hakkında Usul ve Esaslar’ın 5 inci maddesinin üçüncü fıkrası, Taşınır kesin

hesap cetveli ile taşınır hesabı icmal cetvelini, hesap dönemi sonunda verilecek belgeler

arasında saymıştır.

6 ncı maddesinin dördüncü fıkrasında ise, hesap dönemi sonunda verilecek defter,



mali tablo ve belgelerin, ilgili mali yılı takip eden yılın Şubat ayı sonuna kadar Sayıştaya

gönderileceği ifade edilmiştir.

BULGU 2: Mülkiyeti Hazineye Ait Arsalar Üzerine Yapılan Binalar İçin 252

Binalar Hesabının Kullanılması.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 169 uncu maddesinde, bütçeye

gider kaydıyla gerçekleştirilip, yapılmakta olan yatırımlar hesabında izlenen bina yapımına

ilişkin tutarların, binanın tamamlanıp geçici kabulün yapılması ile birlikte, 252 Binalar



Hesabına kaydedileceği ifade edilmektedir. Burada kasdedilen binalar, mülkiyeti özel idareye

ait arsa üzerine yapılan binalardır. Eğer arsa mülkiyeti Hazineye aitse, o zaman 252 hesabına

kaydı özel idare değil, ilgili kurum veya Defterdarlık Milli Emlak Müdürlüğü yapacaktır.

Özel idare, merkezi idareden gelen ödeneklerle, Hazine arsası üzerine hizmet binaları,

kamu konutları, sağlık tesisleri, okullar yapmış, geçici kabulden sonra 252 Binalar Hesabına

kaydetmiştir. Kaydedilen tutar, yaklaşık 43.518.152,00 liradır. Arsa mülkiyetinin Hazineye ait



olması nedeniyle bu tutar, 252 hesabından çıkartılmalı ve ilgili kuruma veya Defterdarlığa

yazı yazılarak, bina maliyet bedellerini 252 Binalar Hesabına kaydetmeleri sağlanmalıdır.

252 hesabı, olması gerekenden daha fazla görünmekte, bu haliyle gerçeği

yansıtmamaktadır.

BULGU 3: 253 Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabına Hatalı Kayıt Yapılması.

İdare, 01.12.2015 tarihinde Devlet Malzeme Ofisinden Komatsu 6d675-5 marka

Greyder iş makinesi almış, ancak 253 Tesis, Makine ve Cihazlar Hesabına kaydedilmiştir.



Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin;

-171 inci maddesinde, bütçeye gider kaydıyla satın alınan tesis, makine ve cihazların tutarının

253 hesabına borç,

-173 üncü maddesinde ise, bütçeye gider kaydıyla edinilen taşıtların tutarlarının, 254 Taşıtlar

Hesabına borç, kaydedileceği ifade edilmektedir.



Bu nedenle, 743.325,66-TL taşıt bedelinin 254 Taşıtlar Hesabına kaydedilmesi

gerekir. Bu haliyle 253 ve 254 hesapları doğru bilgi vermemekte, tam açıklama, hesap

verebilirlik ve şeffaflık ilkeleri gerçekleşmemektedir.

BULGU 4: 258 Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına Hatalı Kayıt Yapılması.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 180 inci maddesinde, yapımı

süren ve tamamlandığında ilgili maddi duran varlık hesabına aktarılacak tutarların 258

Yapılmakta Olan Yatırımlar Hesabına borç kaydedileceği ifade edilmektedir.



İdare binek aracı, iş makinesi, asfalt plenti, kalorifer kazanı ve brülörün tamir ve

bakım gideri ödemesinde, 258 Hesabını kullanmaktadır. Oysa 630 Giderler Hesabı

kullanılmalıdır. Sonuçta, 258 hesabı mali tablolarda, olması gerekenden daha fazla görünecek,

muhasebedeki tam açıklama ile 5018 sayılı Kanunda ifade edilen hesap verebilirlik ve malî

saydamlık sağlanmamış olacaktır.

BULGU 5: 372 ve 472 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesaplarının Kullanılmaması.



Mali tabloların incelenmesi neticesinde, 372 ve 472 kıdem tazminatı karşılığı

hesaplarının kullanılmadığı görülmüştür.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 248 ve 249 uncu maddelerinde,

372 Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabıyla ilgili, 290 ve 291 inci maddelerinde ise 472 Kıdem

Tazminatı Karşılığı Hesabıyla ilgili açıklamalar yer almaktadır. Buna göre, vadeleri bir yılın

altına düşen ve faaliyet dönemi içerisinde ödenmesi öngörülen kıdem tazminatı tutarları 372

hesabına alacak, 472- Kıdem Tazminatı Karşılığı Hesabına borç kaydedilir. Ödenen



tazminatlar 372 hesabına borç, ödemenin şekline göre ilgili hesaplara alacak; diğer taraftan

830-Bütçe Giderleri Hesabına borç, 835-Gider Yansıtma Hesabına alacak kaydedilir.

Temel muhasebe kavramlarından olan “Tam Açıklama” ilkesi gereği, mali tablolar

yeterli ve anlaşılır bilgi vermelidir. “İhtiyatlılık” ilkesi gereği, işletmenin karşılaşabileceği

riskler göz önüne alınarak temkinli davranılmalıdır. Bu nedenlerle, emekliye ayrılması

muhtemel memur ve işçi personel, Sosyal Güvenlik Kurumuna resmi yazıyla teyit ettirdikten



sonra, 372 ve 472 Kıdem Tazminatı Hesaplarına kayıt yapılması gerekirken, bu işlemler

yapılmamıştır.

BULGU 6: 430 Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabının Kullanılmaması ve

Yükleniciler Taahhütlerini Yerine Getirdikleri Halde, Teminat Mektuplarının İlgilisine

veya Bankaya İade Edilmemesi.



a)Bazı yapım işleri, yıllara sari olduğu halde, alınan kesin teminatlar 430 Alınan

Depozito ve Teminatlar Hesabına kaydedilmemiştir (Ör: Merkez, Hanak, Göle ve Çıldır

ilçelerindeki okul yapımı).

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 280 ve 281 inci maddesine göre,

nakden veya mahsuben tahsil edilen ve bir yıldan uzun vadede iade edilecek olan depozito ve

teminatlar alındığında, bu hesaba alacak kaydedilir. Bu hesapta kayıtlı tutarlardan vadesi bir



yılın altına inenler ise, bu hesaba borç, 330-Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına alacak

kaydedilir.

b)Yapım işinin kesin kabulü yapıldığı, mal teslim edildiği halde, yüklenicinin

istememesi nedeniyle, süreli veya süresiz, eski tarihli teminat mektupları muhafaza

edilmektedir.

5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu madde 90, 4735 Sayılı

Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu madde 13 ve 14, Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel



Tebliği (Sıra No:15) ve Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliğinin 395 inci

maddesinde konu ayrıntılı olarak açıklanmaktadır.

Taahhüt yerine getirilmişse (işin kabulü yapılmışsa), yüklenicinin bu işten dolayı,

idareye ve Sosyal Güvenlik Kurumuna borcu yoksa ve garanti süresi dolmuşsa, teminat

mektupları iade edilir. Eğer, taahhüt edilen iş yerine getirilmemişse veya o işle ilgili olarak

idareye ve SGK-a borcu varsa, kurum bankaya yazarak tazminini ister. Eski tarihli teminat



mektuplarının saklanması, 910 Teminat Mektupları Hesabının gerçeği yansıtmasını

engellemektedir.

BULGU 7: 990 Kiraya Verilen Duran Varlıklar Hesabının ve 999 Diğer Nazım

Hesaplar Karşılığı Hesabının Kullanılmaması.



Kurum mülkiyetindeki duran varlıklar kiraya verildiği halde, 990 Kiraya Verilen

Duran Varlıklar Hesabı kullanılmamaktadır.

Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 11.09.2011 tarih 28051 nolu

Resmi Gazete ile yapılan değişiklik ile eklenen 410/B maddesinde, kiraya verilen duran

varlıkların, kayıtlı değerleri üzerinden 990 Kiraya Verilen Duran Varlıklar Hesabına borç, 999

Diğer Nazım Hesaplar Karşılığı Hesabına alacak kaydedileceği ifade edilmektedir. Bu hesap,

kiraya verilen taşınmazların takibini kolaylaştırmakta ve bilgi vermektedir.



BULGU 8: Bilgisayar Programı ve Güncelleme Bedelleri Ödendiği Halde, 260

Haklar Hesabı ve 268 Birikmiş Amortismanlar Hesabının Kullanılmaması.

Kurum hakkediş, hukuk, maaş, taşınır mal ve gelir takip programları güncelleme

bedelini ödemiş, ancak 260 Haklar Hesabı ve 268 Birikmiş Amortismanlar Hesabı

kullanılmamıştır.



Mahalli İdareler Bütçe ve Muhasebe Yönetmeliği’nin 186 ve 187 nci maddelerinde,

260 Haklar Hesabı hakkında bilgi verilmektedir. Bilgisayar programları güncelleme bedelleri

ödendiği zaman 260 hesabına ve yıl sonunda da 268 hesabına kayıt yapılmalıdır.

BULGU 9: Kesinleşen Sayıştay İlamlarında Belirtilen Kamu Zararının,

Sorumlularca Doksan Gün İçinde Ödenmemesi ve Tahsil İçin Üst Yöneticinin İcra

İşlemlerini Başlatmaması.



Kesinleşen Sayıştay ilamları, doksan gün içerisinde tahsil edilmemiş, icra işlemleri

başlatılmamıştır. 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun;

-7 nci maddesinde, sorumluların, ilamda yer alan kamu zararından tek başlarına veya birlikte

tazmin ile yükümlü olduğu,

-52 nci maddesinde, Sayıştay ilamlarının sorumlulara ve diğer birimlere tebliğ edileceği,

-53 üncü maddesinde, ilamların kesinleştikten sonra doksan gün içerisinde yerine getirileceği,

ilam hükümlerinin yerine getirilmesinden, ilamların gönderildiği kamu idaresi üst



yöneticisinin sorumlu olduğu, ilamlarda gösterilen tazmin miktarının, hüküm tarihinden

itibaren kanuni faize tabi tutularak, 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu

hükümlerine göre tahsil olunacağı,

-9 uncu maddesinde ise, ilamların infazını izlemeyen ve gereklerini yerine getirmeyenler

hakkında üçüncü fıkradaki (yarım aylık kesme, görevden uzaklaştırma) hükümlerinin

uygulanacağı,

ifade edilmektedir.



Tahsil Edilmeyen Sayıştay İlamları

Hesap Yılı İlam No Tahsil Edilmeyen Miktar

2007 752 1.115,71 + faiz

1.124,53 + faiz



761,35 + faiz

2008 1358 1.135,50 + faiz

627,20 + faiz

884,30 + faiz



1.090,80 + faiz

707,28 + faiz

2009 882 7.912,61 + faiz

96,31 + faiz



107,10 + faiz

502,27 + faiz

779,16 + faiz

2013 109 135,18 + faiz

Toplam 16.979,30 + faiz



İlamda kamu zararını müştereken ve müteselsilen ödemeye hükmolunan sorumlular,

kamu zararını, (hüküm tarihinden itibaren işleyecek faiziyle beraber) ilamların

kesinleşmesinden itibaren doksan gün içerisinde ödemek zorundadır. Ödemezlerse, Üst

Yönetici (Vali), 2004 sayılı Kanun hükümlerine göre “İlamlı alacak” takibini başlatır ve bu

şekilde kamu zararı sorumlulardan tahsil edilir. Daha sonra sorumlular, ödeme yapılan ilgili



kişiye (Ahize) “Haksız iktisap ve sebepsiz zenginleşme” davası açar. Ancak yapılan

incelemede, sorumluların doksan gün içerisinde kamu zararını ödemedikleri ve Valinin icra

işlemleri için talimat vermediği tespit edilmiştir. Kanun gereği, tahsil için gerekeni

yapmayanlar hakkında, yarım aylık ödenmesi ve görevden uzaklaştırma cezaları

uygulanabilecektir.

BULGU 10: E-içişleri Sisteminde Bulunan Taşınmaz Modülünün

Kullanılmaması ve Taşınmaz İşlemlerinin Yönetmeliğe Uygun Yapılmaması.



a)Kurum taşınmaz mal görevlisi, E-içişleri Taşınmaz Modülünü kullanmamaktadır.

İçişleri Bakanlığının, 28.01.2013 tarih ve 269 sayılı yazısında, e-içişleri sisteminde yer

alan ve taşınmaz modülünün Ocak 2013 itibariyle uygulamaya alındığı, bu modüllerin

personel tarafından kullanılmamasından, vali, genel sekreter ve kaymakamların sorumlu

olduğu ifade edilmiştir. Söz konusu modüller, işlerin hızlı ve kaliteli olmasını, varlıkların

kayıt altına alınmasını, takip edilmesini, rapor alınmasını ve hesap verilebilirliği

sağlamaktadır. Bakanlık bu konuda her yıl eğitim vermekte, verdiği bu eğitimlere özel idare



personeli de katılmaktadır. Modüllerle ilgili eğitim dokümanları-videoları, yardım kılavuzları

kullanıcılara yardımcı olmaktadır. Ancak bu modül kullanılmamaktadır. Modül

kullanılmadığı için, cetveller sistemden alınamamakta, elle düzenlenmektedir. Sonuçta

kayıtdışılık oluşmakta, taşınmaz malların takibinde sıkıntılar yaşanmakta ve raporlar

oluşturulamamaktadır.

b)Taşınmaz işlemleri Yönetmeliğe uygun yapılmamaktadır.

Kamu İdarelerine Ait Taşınmazların Kaydına İlişkin Yönetmeliğin;



5 inci maddesinin ikinci fıkrasında, Yönetmelik Ek 1’deki Kayıt Planının “Tapuda Kayıtlı

Olan Taşınmazlar” başlığı altında yer alan taşınmazların maliyet bedeli üzerinden, bu

taşınmazlardan maliyet bedeli belirlenemeyenler ise rayiç değerleri üzerinden kayıtlara

alınacağı,

Geçici madde 1 de, maliyet bedeli veya rayiç değerleri üzerinden muhasebe kayıtlarına

alınması gereken taşınmazlar, bu değerler üzerinden kayıtlara alınıncaya kadar, emlak vergi



değerleri üzerinden kayıtlara alınacağı ve bu işlemlerin 31.12.2016 tarihine kadar

tamamlanacağı,

7 inci maddesinde, Yönetmelik Ek 2’deki ‘Tapuda Kayıtlı Olan Taşınmazlar Formu’nun

doldurulacağı ve Mali hizmetler birimince bu formların konsolide edilerek Yönetmelik ekinde

(Ek 7) bulunan örneğe uygun şekilde taşınmaz icmal cetvelleri oluşturulacağı,

10 uncu maddesinde, taşınmazların mevcut kullanım şekli ile tapu kaydının birbirine uygun

olmaması, bir kuruma tahsis edilmesi durumunda, idarenin cins tashihi yaptıracağı,



11 inci maddesinde ise;

-Kadastro, imar, ifraz, tevhid, cins tashihi, yüzölçüm değişikliği, kat mülkiyeti tesisi, kamuya

terk gibi nedenlerle taşınmazda meydana gelebilecek değişikliklerde kayıtların kapatılıp

oluşan taşınmazların esas alınarak yeni kayıt tesis edileceği,

-Terkin, satış, devir gibi mülkiyeti sona erdiren durumlarda sona eriş nedeni açıklanarak

kaydın kapatılacağı,



-Taşınmaza yapılan değer arttırıcı harcamaların, taşınmazın değerine ekleneceği, ifade

edilmektedir.

Yapılan incelemede, Yönetmelik ekindeki Ek-7/A Taşınmaz İcmal Cetvelinin

düzenlenmediği görülmüştür.

Mülkiyeti özel idareye ait arsalar üzerine yapılan binalar, taşınmaz cetveline

kaydedilmemiştir. Tahsis edilmesi mülkiyeti etkilememekte, bu tür harcamalar taşınmazın

değerini artırmaktadır.



Hizmet binaları ve kamu konutlarına toplam 354.295,00 TL bakım, onarım yapılmış,

ancak bu bedeller de taşınmaz değerine eklenmemiştir. Yönetmeliğin 11 inci maddesine göre,

taşınmaza yapılan değer arttırıcı harcamaların, taşınmazın değerine eklenmesi gerekmektedir.

Arsa ile ilgili kayıt kapatılarak, oluşan yeni değer üzerinden yeni kayıt açılmalıdır. Taşınmaz

cetveli bu haliyle, taşınmazların gerçek değerini yansıtmamaktadır.

Kullanım biçimi değişen veya tahsis edilen taşınmazlar için cins tashihi yapılmamıştır.

Sonuçta, taşınmaz cetvelleri ile tapu kayıtları arasında uyumsuzluk oluşmaktadır.



5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun amacı, hesap verebilirliği ve

malî saydamlığı sağlamaktır. Temel muhasebe kavramlarından olan “Tam Açıklama” ilkesi

gereği, mali tablolar yeterli ve anlaşılır bilgi vermelidir. Tablolar bu haliyle gerçeği

yansıtmamaktadır. Kanunun 8 inci maddesinde, görevli ve yetkili olanların, kaynakların

muhasebeleştirilmesinden ve raporlanmasından sorumlu olduğu ifade edilmektedir.



BULGU 11: Kurumun Kayıt Dışı Banka Hesaplarının Olması.

Ardahan Ziraat Bankası ve Halkbank şubelerinde, özel idarenin vergi numarası

kullanılarak açılmış banka hesapları bulunmaktadır. Mahiyeti bilinmeyen ve bakiyeleri sıfır

olup, hiç işlem görmeyen hesapların yanında, bakiyesi 8.271,56-TL olan banka hesabı da

vardır. Bu banka hesapları, 102 Banka Hesabı içinde yer almamaktadır.

Kayıtdışı Banka Hesapları

Banka Şubesi Hesap No Bakiyesi



Halkbank 67805000054 0

67806000012 0

67807000019 8.271,56

Ziraat Bankası 26472678-5005 0



26472678-5010 0

27997408-5002 0

8.271,56 lira, 102 Banka Hesabı içinde yer almalıdır.



5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun çıkarılış amacı, hesap

verebilirliği, malî saydamlığı ve mali kontrolü sağlamaktır. Kanunun 11 inci maddesine göre,

üst yöneticiler, kaynakların etkili ve ekonomik şekilde elde edilmesi ve kullanımını

sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden sorumludur. Pasif olsa bile,

kontrol dışı olan, bilinmeyen hesapların varlığı bir risk oluşturmaktadır.

Ayrıca, “Kamu İdaresi Hesaplarının Sayıştaya Verilmesi ve Muhasebe Birimleri İle

Muhasebe Yetkililerinin Bildirilmesi Hakkında Usul ve Esaslar”a göre, kamu idaresi veya



muhasebe birimleri adına açılmış bulunan banka hesap numaralarını gösterir cetvel, her hesap

dönemi Ocak ayında, eğer değişiklik olduysa, bir ay içinde Sayıştaya bildirilmelidir. Ancak

bazı banka hesapları, Sayıştaya bildirilmemiştir.

BULGU 12: İç Kontrol ve Ön Mali Kontrolle İlgili Çalışmaların Yapılmaması.

a)İdarenin kaynakları, etkili ve ekonomik kullanarak hedeflerine ulaşması ve

görevlerini yerine getirmesinde en önemli araçlardan birisi de iç kontrol sistemidir. 5018



sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun Beşinci Kısmında ve İç Kontrol ve Ön

Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar’da iç kontrol hakkında ayrıntılı bilgi verilmiştir.

Üst yöneticiler, iç kontrol sisteminin kurulması ve gözetilmesinden, harcama

yetkilileri, mali hizmetler birimi ve muhasebe yetkilisi ise, iç kontrol sisteminin işleyişinden

sorumludurlar.



İdarelerin iç kontrol sistemini oluşturmaları, izleme ve değerlendirmeleri için, Maliye

Bakanlığınca iç kontrol standartları belirlenmiş ve 26.12.2007 tarih ve 26738 sayılı Resmi

Gazetede yayınlanmıştır.

İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esasların 5 inci maddesinde, kamu

idarelerinin tüm işlemlerinde bu standartlara uymakla ve gereğini yerine getirmekle yükümlü

bulunduğu ifade edilmiştir.



Maliye Bakanlığı 04.02.2009 tarih ve 4005-1205 sayılı yazısıyla, Kamu İç Kontrol

Standartları Uyum Eylem Planı Rehberi’ni hazırlamıştır. İdare eylem planı oluşturma, gerekli

prosedürler ve ilgili düzenlemeleri hazırlama aşamasında, Kamu İç Kontrol Standartlarına

Uyum Eylem Planı Rehberinden faydalanır. Kamu idareleri, Rehberi dikkate alarak, Eylem

Planını hazırlayarak üst yönetici onayını müteakip bir ay içinde bakanlığa göndermeleri

gerekmektedir.



Yürürlüğe konulmuş Eylem Planında, değişiklik yapılması halinde, revize edilmiş

Eylem Planı da üst yönetici onayını müteakip Bakanlığa gönderilecektir.

Yapılan incelemede idarenin, iç kontrol standartlarında, Kamu İç Kontrol Standartları

Uyum Eylem Planı Rehberinde ve Maliye Bakanlığının 02.12.2013 tarih ve 10775 sayılı

genelgesinde bahsedilen çalışmaları yapmadığı tespit edilmiştir:

1-Personelin görevlerini ve bu görevlere ilişkin yetki ve sorumluluklarını kapsayan görev

dağılım çizelgesi oluşturulmamıştır. (St:2.3)



2-Faaliyetlerin yürütülmesinde hassas görevlere ilişkin prosedürler belirlenmemiştir. (St:2.6)

3-Her görev için gerekli eğitim ihtiyacı belirlenmemiştir. (St:3.5)

4-Personelin yeterliliği ve performansı, bağlı olduğu yöneticisi tarafından, en az yılda bir kez

değerlendirilmemektedir. (St:3.6)

5-Performansı yetersiz bulunan personelin, performansını geliştirmeye yönelik önlemler

alınmamış, yüksek performans gösteren personel için ödüllendirme mekanizması

geliştirilmemiştir. (St:3.7)



6-İnsan kaynakları yönetimine ilişkin önemli hususlar (personel istihdamı, yer değiştirme, üst

görevlere atanma, eğitim, performans değerlendirmesi, özlük hakları vs) yazılı olarak

belirlenmemiş ve personele duyurulmamıştır. (St:3.8)

7-İdare, her yıl sistemli bir şekilde amaç ve hedeflerine yönelik riskleri belirlememiştir.

(St:6.1)

8-Risklerin gerçekleşme olasılığı ve muhtemel etkileri, yılda en az bir kez analiz edilmemiştir.

(St:6.2)



9-Risklere karşı alınacak önlemler belirlenerek eylem planları oluşturulmamıştır. (St:6.3)

10-Her bir faaliyet ve risk için uygun kontrol strateji ve yöntemleri belirlenmemiştir. (St:7.1)

11-İdare, faaliyetleri ile mali karar ve işlemleri hakkında yazılı prosedürleri belirlememiştir

(Prosedür, faaliyet veya mali karar ve işlemin başlaması, uygulanması ve sonuçlandırılması

aşamalarını kapsar) (St:8.1, 8.2)



12-Görevinden ayrılan personelin, iş veya işlemlerinin durumunu ve gerekli belgeleri de

içeren bir rapor hazırlaması ve bu raporu görevlendirilen personele vermesi ilkesi

uygulanmamaktadır. (St: 11.3)

13-İdare, bütçesinin ilk altı aylık uygulama sonuçları, ikinci altı aya ilişkin beklentiler ve

hedefler ile faaliyetlerini kamuoyuna açıklamamıştır. (St: 14.2)

14-İdare, yöneticilerin görüşleri, kişi ve idarelerin talep ve şikâyetleri ile dış denetim

sonucunda düzenlenen raporları dikkate alarak, iç kontrol sisteminin eksik yönleri ve uygun



olmayan kontrol yöntemlerinin belirlenmesi, gerekli önlemlerin alınması konularında

değerlendirme yapmamaktadır. (St:17.1, 17.2)

15-Alınması gereken önlemler belirlenmemiş ve bir eylem planı çerçevesinde

uygulanmamıştır. (St: 17.5)

16- Kamu İç Kontrol Standartlarından veya bu standartlara ilişkin genel şartlardan bir kısmını

karşılayan ve iç kontrol sisteminin öngördüğü makul güvenceyi sağlayan mevcut düzenleme

veya uygulamalar, Eylem Planının “mevcut durum” bölümünde, bu düzenleme veya



uygulamaların makul güvence sağladığı ve bu nedenle yeni bir düzenleme veya uygulamaya

gerek bulunmadığı hususuna da “açıklama” bölümünde yer verilmesi gerekmekte iken bu

kısımlar boş bırakılmıştır.

17-Ayrıca, Kamu İç Kontrol Standartlarından veya bu standartlara ilişkin genel şartlardan bir

kısmını karşılayan ve iç kontrol sisteminin öngördüğü makul güvenceyi sağlayan mevcut bir

düzenleme veya uygulama bulunmadığı halde, çeşitli nedenlerle bu alanlara ilişkin

çalışmaların plan döneminden sonraki bir tarihe bırakılması halinde de bu duruma



nedenleriyle birlikte “açıklama” bölümünde yer verilmesi gerekmekte iken bu da

yapılmamıştır.

18- Eylem Planı yürürlüğe girdikten sonra, planda öngörülen çalışmalar gerçekleştirilip İç

Kontrol İzleme ve Yönlendirme Kurulu’nun değerlendirmesine sunulmamıştır.

19- Eylem Planında öngörülen faaliyet ve düzenlemelerin gerçekleşme sonuçları, ilgili birim

tarafından altı ayda bir (Haziran ve Aralık ayı sonu itibarıyla iki dönem halinde)



değerlendirilip, eylem planı formatında üst yöneticiye raporlanmamış, birer nüshası bilgi için

on iş günü içerisinde Maliye Bakanlığına gönderilmemiştir.

b) Mali Karar ve İşlemlerde Ön Mali Kontrolün Yapılmaması.

Kısmi sözleşmeli personel alımı nedeniyle hazırlanan sözleşme tasarısı, ön mali

kontrol için İnsan Kaynakları Müdürlüğü tarafından Mali Hizmetler Müdürlüğüne

gönderilmemiştir.



İç Kontrol ve Ön Malî Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar’ın 25 inci maddesinde,

çalıştırılabilecek sözleşmeli personelle yapılacak sözleşmelerin kontrole tâbi olduğu, Bakanlık

tarafından vize edilen cetvellere ve tip sözleşmeye, ilgili kanunlarına, diğer mevzuatına ve

bütçelerinde öngörülen düzenlemelere uygunluk yönünden inceleneceği ve en geç beş işgünü

içinde sonuçlandırılacağı, uygun görülmeyen sözleşmelerin gerekçeli bir yazıyla ilgili birime

gönderileceği ifade edilmektedir. Bu nedenle sözleşmeli personel çalıştırılmasıyla ilgili

sözleşme tasarıları ön mali kontrol için Mali Hizmetler Müdürlüğüne gönderilmelidir.



BULGU 13: Kurumda Hukuk Servisi’nin Olmaması.

5302 sayılı İl Özel İdaresi Kanunu'nun "İl özel idaresi teşkilâtı" başlıklı 35 inci

maddesinde, il özel idaresi teşkilatının genel sekreterlik, malî işler, sağlık, tarım, imar, insan

kaynakları ve hukuk işleri birimlerinden oluşacağı ifade edilmiştir.

Kurum, hukuki işlemlerin takibi için bir avukatla kısmi zamanlı sözleşme yapmıştır.

Davalarla ilgli olarak çok sayıda işlem yapılmaktadır. Sadece bir dava için; vekaletname ve

dava dilekçesi hazırlanır, temyiz ve avans işlemleri yapılır, bankadan para çekilir, temyiz



gerekçeleri hazırlanır, Adliyeye harç yatırılıp, dilekçe verilir, icra ve haciz işlemleri,

kurumlarla yazışmalar yapılır, duruşmaya katılır, keşif yapılır, bazen şehirlerarası yolculuk

yapılır. Mahkemeye sunulan belgelerin fotokopisi ve gelen belgeler dosyasına konur. Sonuç

olarak, bir dava için yirmiye yakın işlem yapılmaktadır. Ve dava yıllarca sürebilmektedir.

100-den fazla davayı, başından sonuna kadar, tek tek takip etmek bir insanın gücünü

aşmaktadır. Avukat bu işlemlerle uğraşması nedeniyle, toplam tutarı milyonları bulan

davalara iyi bir şekilde hazırlanamamaktadır.



Ayrıca avukat hem avukatlık, hem katiplik hem de hukuki danışmanlık yapmakta,

idarenin araştırılmasını istediği konularda araştırma yaparak, idareye bilgi vermektedir.

Dava dosyaları avukatın bürosundadır. Resmi yazışmalar büroya getirilip

götürülmekte, bu da zaman kaybına yol açmaktadır. Dosyalar resmi belge niteliği taşıdığından

özel idare binasında durmalıdır.

Avukatın sık sık duruşmalara katılması ve hukuk personeli de olmadığı için, denetim

sırasında dava dosyalarını incelemek ve davalar hakkında bilgi almak mümkün olmamıştır.



Özel idarede hukuk servisine bir oda verilmesi ve bir personel görevlendirilerek, bu

konularda yetiştirilmesi, hukuki işlemlerin daha hızlı ve daha kolay yapılmasını, avukatın

davalara daha iyi hazırlanmasını, dolayısıyla davaların lehte sonuçlanmasını sağlayacaktır.

5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 11 inci maddesinde, “Üst

yöneticinin, sorumlulukları altındaki kaynakların verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını

sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden sorumlu olduğu” ifade

edilmektedir.



BULGU 14: İdari Para Cezaları Tahakkuk Kaydının, Tahsil Aşamasında

Yapılması.

İdari para cezaları tahakkuk kaydı, tahsil aşamasında yapılmaktadır. 3213 sayılı

Maden Kanunu’nun 12 nci maddesinin beşinci fıkrası gereğince, ruhsatı olmadan kaçak

maden üretimi sebebiyle, firmalara idari para cezası verilmiştir. Encümen kararından sonra

tahakkuk kaydı yapılmamış, tahsil aşamasında tahakkuk hesabına giriş ve çıkış yapılmıştır.



Mahalli İdareler Muhasebe Yönetmeliğinin 84 üncü maddesine göre, alacaklar

tahakkuk edince, 120 Gelirlerden Alacaklar Hesabına borç, 600 Gelirler Hesabına alacak

kaydedilir. Alacak tahsil edilemeyip hukuki süreç başlatıldığında, 121 Gelirlerden Takipli

Alacaklar Hesabına borç, 120 hesabına alacak kaydı yapılır. Gelirler, tahakkuk edince önce

tahakkuk, sonra tahsil kaydı yapılmalıdır. Eğer tahakkuk kaydı yapılmaz ve alacak tahsil

edilmezse, takibi mümkün olamaz. Kamu zararı riski doğar. Mali tablolardaki 120 ve 121

hesapları, bu haliyle güvenilir bilgi vermemektedir.



BULGU 15: Maden Ocağını İşleten Posof Belediyesi’nin Borcunu Ödemediği

halde, İdarenin Sözleşmeyi Fesh Etmemesi ve Her Yıl MİGEM-den Özel İdare Payı

Tahakkuk Listesinin İstenmemesi.



a)Özel İdare, I-a grubu maden ocağının işletme hakkını, kira bedeli karşılığı Posof

Belediyesine vermiştir. Belediye, (04.08.2015 - 04.058.2016) dönemine ait 59.613,60 liralık

kira bedelini ödememiştir. Taraflar arasında yapılan sözleşmede, kiracının taahhütlerini yerine

getirmediği takdirde, kesin teminatının gelir kaydedileceği, sözleşmenin fesh edileceği ve işin

genel hükümlere göre tasfiye edileceği hüküm altına alınmıştır. Ancak bu işlemler

yapılmamıştır.



5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi Ve Kontrol Kanunu’nun 8 inci maddesinde, kamu

kaynağının elde edilmesinde görevli ve yetkili olanların, kaynakların etkili, ekonomik, verimli

ve hukuka uygun olarak elde edilmesinden, kullanılmasından ve kötüye kullanılmaması için

gerekli önlemlerin alınmasından sorumlu olduğu ifade edilmiştir.

b)Her yıl MİGEM-den özel idare payı tahakkuk listesi istenmemektedir.

Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliğinin 36 ncı maddesinde, (I-a) grubu

dışındaki maden ocaklarını işleten firmaların, her yıl Nisan ayı sonuna kadar, yıllık Satış Bilgi



Formu ve İşletme Faaliyeti Bilgi Formunu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri

Genel Müdürlüğü (MİGEM) -e verecekleri ifade edilmektedir.

İçinde özel idareye ödenmesi gereken miktarların da yazılı olduğu bu formlar, sadece

MİGEM-e verilmesi nedeniyle, özel idare Devlet Hakkı alacağını bilememekte ve takibini

yapamamaktadır.

Bu nedenle, idarenin her yıl (MİGEM)-den Devlet Payları tahakkuk listesini istemesi

gerekirken, bu liste istenmemiş ve bu suretle tahakkuk kaydı yapılmamıştır. İdare, maden



ocaklarından ne kadar alacağı olduğunu bilmemekte, firmanın yatırdığı tutarları doğru kabul

etmekte, çapraz denetim yapmamaktadır.

BULGU 16: Elektrik, Doğalgaz, Telefon ve İnternetin İhalesiz Alınması.

a)Elektrik alımı: İhale yapılmadan, bir firmayla indirim anlaşması yapılmıştır. Oysa,

17.06.2011 tarih ve 2011/DK.D-105 sayılı Kamu İhale Kurulu Kararında “Serbest Tüketici”

olan idarelerin elektrik ihtiyaçlarını, 4734 sayılı Kanun çerçevesinde, mal alım ihalesi olarak

temin etmeleri gerektiği ifade edilmekte, gerek bu kararda, gerekse Maliye Bakanlığı Bütçe



ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü’nün 13.10.2011- 13316 ve 21.03.2013- 3003 tarih ve sayılı

genelgelerinde, yapılacak ihale ile ilgili ayrıntılı bilgi verilmektedir.

Serbest tüketici olunmasına ilişkin hususlar, Elektrik Piyasası Serbest Tüketici

Yönetmeliği’nde yer almaktadır. Mevcut elektrik hatlarını kullanarak, özel firmalardan

elektrik almak mümkündür. Özel firmalar rüzgar, doğal gaz, linyit, hidroelektrik (HES),

akaryakıt, jeotermal gibi kaynaklardan elektrik üretmekte ve TEDAŞ tarifesine göre indirimli



satmaktadır. Bu şekilde piyasada 130 kadar firma bulunmaktadır. Serbest tüketiciler istediği

tedarikçi firma ile anlaşma yaparak, elektriği daha ucuza alabilecektir.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu, her yıl Ocak ayında, serbest tüketici limitini

belirlemektedir. 2015 yılı için bu limit, 4.000-kwh (kilovatsaat) olarak belirlenmiştir. Bu

limitten daha fazla elektrik tüketenler, serbest tüketicidir. Bu nedenle serbest tüketici

olunabilmesi için, idarenin farklı noktalarındaki elektrik tüketimlerinin birleştirilmesinde



yarar vardır. Ayrıca idare, elektriğini doğrudan iletim sisteminden alıyorsa, limit şartına bağlı

olmaksızın serbest tüketici kapsamındadır.

Serbest tüketici olan idare, elektrik dağıtım şirketine 1 Ocak, 1 Nisan, 1 Temmuz veya

1 Ekim tarihlerinde başvurur ve EPDK tarafından yayınlanan sayaç tebliğine uygun, çok

zamanlı ölçüm yapabilen, dijital sayaç taktırır. İhale aşamasında ulusal düzeyde ilan

yapılarak, bütün firmaların katılımı sağlanmalıdır. Ayrıca fiyat farkı ödemek de mümkündür.



Tedarikçisini seçmeyen idareler, daha pahalı elektrik almaktadırlar. İhale yapılması

rekabeti getireceğinden, elektrik indirimli alınacak, kamu kaynakları etkin ve ekonomik

kullanılmış olacaktır.

b) Doğalgaz alımı: Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü’nün

13.10.2011 tarih ve 13316 sayılı Genelgesi’nde, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında

bulunan idarelerin serbest tüketici olmaları halinde, doğalgaz ihtiyaçlarını ihale yoluyla temin



etmelerinin esas olduğu ifade edilmiş, gerek bu genelgede, gerekse 21.03.2013 tarih ve 3003

sayılı genelgede, yapılacak ihale ile ilgili ayrıntılı bilgi verilmiştir.

Serbest tüketici olunmasına ilişkin hususlar; 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu

ve Doğalgaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği’nde yer almaktadır. Mevcut

doğal gaz hatlarını kullanarak, özel firmalardan doğal gaz almak mümkündür. BOTAŞ

haricinde doğal gaz ithal eden ve satan bir çok firma vardır. Toptan satış lisansı verilen firma

sayısı, şu anda 40 civarında olup, BOTAŞ’ın belirlediği fiyat tarifesi üzerinden indirim



yapmaktadırlar. Serbest tüketiciler, istediği tedarikçi firma ile anlaşma yaparak, doğal gazı

daha ucuza alabilir.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu, her yıl Ocak ayında, serbest tüketici limitini

belirliyor. 18.12.2014 tarih ve 5362 numaralı Karar ile 2015 yılı için limit kaldırılmıştır. Bu

Kararda; şehir içi doğal gaz dağıtım lisansı ihalesi sonucunda, dağıtım lisansı sahibi olan tüzel

kişilerin, lisans yürürlük tarihinden başlamak üzere, ilk 5 yıllık süre bitmiş olması şartıyla,

tüm tüketicilerin Serbest Tüketici olduğu (konut tüketicileri hariç) ifade edilmektedir.



Ardahan’daki doğal gaz dağıtım firması olan Kargaz- Kars Ardahan Doğal Gaz

Dağıtım Ltd. Şti. firmasına, 20.01.2006 tarihinde lisans verildiğinden, artık 5 yıl şartı

dolmuştur ve kamu idareleri, istediği firmadan ihale ile doğal gaz alabilecektir. İdarenin, bağlı

olduğu dağıtım şirketine yazılı başvuruda bulunarak, mevcut sayaçlarını uzaktan okuma

sistemine uygun hale getirmesi gerekmektedir. Ayrıca 300 mbar ve üzeri doğalgaz kullanan

serbest tüketicilerin sistemlerine otomatik hacim düzeltici (korrektör) tesis etmesi zorunludur.



İhale aşamasında ulusal düzeyde ilan yapılarak, bütün firmaların katılımı sağlanmalıdır.

Ayrıca fiyat farkı ödemek de mümkündür.

Serbest tüketici olan İl Özel İdaresinin tedarikçi firmayı belirlememesi ve sözleşme

yapmaması, doğal gazın daha pahalı alınmasına, dolayısıyla kamu kaynaklarının israf

edilmesine sebep olmaktadır.

c)Telefon ve internet hizmeti alımı: İnternet hizmeti alımıyla ilgili olarak, bir firmayla

indirim anlaşması yapılmıştır. Oysa, Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel



Müdürlüğü’nün 13.10.2011 tarih ve 13316 sayılı Genelgesi’nde, 4734 sayılı Kamu İhale

Kanunu kapsamında bulunan idarelerin elektronik haberleşme hizmetlerini, ihale yoluyla

temin etmelerinin esas olduğu belirtilmiş, gerek bu genelgede, gerekse 21.03.2013 tarih ve

3003 sayılı genelgede, yapılacak ihale ile ilgili ayrıntılı bilgi verilmiştir.

Telefon ve internet hizmeti veren birçok firma vardır. Gerek kablosuz, gerekse mevcut

telefon hatlarını kullanarak, özel firmalardan bu hizmetleri daha ucuza almak mümkündür.


0


İhale aşamasında ulusal düzeyde ilan yapılarak, bütün firmaların katılımı ve rekabet

sağlanmış olur.

İhale yapılmadan telefon ve internet hizmeti alınması, kamu kaynaklarının israf

edilmesine sebep olmaktadır.

Doğalgaz, elektrik, telefon ve internet ihaleleri yapılmadan önce, yaklaşık maliyet

hazırlanırken, geçen seneki toplam tüketim miktarı esas alınır ve ek binalar, şantiyeler, Vali

Konağı, okullar, kaymakam lojmanları, ilçe özel idare müdürlükleri, sosyal tesisler gibi özel


1


idareden ödeme yapılan bütün kurumlar dahil edilir. Bu sayede indirimli tarifeden ödeme

yapmaları sağlanmış olur. Kurumsal ve fonksiyonel kodları farklı olsa bile, bu kurumlara

indirim yapılacağı konusunda sözleşmeye hüküm konabilir.

BULGU 17: Personele Ödenen Sosyal Denge Tazminatı Tutarının, Sözleşmeye

Net Yazılması.


2


Kurum ile Belediye ve Özel İdare Çalışanları Birliği Sendikası (BEMBİRSEN)

arasında akdedilen Sosyal Denge Tazminatı Sözleşmesi’nin 16 ncı maddesinde tazminatın net

ödeneceği ifade edilmektedir.

Sosyal Denge Tazminatı, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 61 inci maddesi gereği

“Ücret” niteliğinde olup, gelir vergisi kesintisine tabidir.


3


Sözleşmeye net ödenecek rakam yazıldığında, idare netten brüte giderek gelir vergisini

hesaplayıp bütçesinden ödemektedir. Oysa, sözleşmeye “Brüt” ifadesi yazılsaydı, vergiyi

personel ödeyecek, kamu kaynağı ekonomik kullanılacaktır.

Bundan sonraki sözleşmelerde tazminat miktarının brüt yazılması uygun olur.

BULGU 18: Tanklarda Bekletilen Kaçak Akaryakıtların Tasfiye Edilmemesi.

128-kg motorin 11.11.2014 ve 3.250-litre motorin 23.07.2015 tarihinde özel idareye

teslim edilmiş, ancak tasfiye işlemlerine başlanmamıştır.


4


128-kg kaçak akaryakıtın numune analiz sonucu gelmiş ve teknik düzenlemelere

uygun olduğu tespit edilmiştir. 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa Göre El

Konulan Akaryakıtın Teslimi, Muhafazası, Tasfiyesi ve Yapılan Masraflara İlişkin Uygulama

Yönetmeliğinin 16 ve 17 nci maddelerine göre, teknik düzenlemelere uygun olan kaçak

akaryakıt, kamu kurumlarına kullanım amacıyla bedelsiz olarak tahsis edilebilir veya

satılabilir.


5


Kaynakların ekonomik kullanımını sağlamak için, 3.250-litre motorinin analiz

sonucunun Başsavcılıktan istenmesi ve sonuca göre Yönetmelik 16, 17 ve 18 e göre işlem

yapılması yönetmelik gereğidir.

BULGU 19: Kültür Katkı Payını Ödemeyen Belediyeler İçin İller Bankasına Yazı

Yazılmaması.

Katkı payını ödemeyen belediyeler için İller Bankasına yazı yazılmamıştır. 2863 sayılı

Kanunun 12 nci maddesine göre, taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı olarak


6


tahsil olunan miktarlar, tahsil edildiği ayı takip eden ayın onuncu günü akşamına kadar, il özel

idarelerine bir bildirim ile beyan edilerek aynı süre içinde ödenir. Tahsil ettikleri katkı payını

yukarıda belirtilen süre içinde il özel idarelerine yatırmayan belediyelerden, bu katkı payları

6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre gecikme

zammı tatbik edilerek tahsil edilir. Ödenmeyen paylar, ilgili il özel idaresinin talebi üzerine,

ilgili belediyenin İller Bankasından aldığı genel bütçe vergi gelirleri payından kesilerek talep

eden özel idareye gönderilir.


7


Kültür Katkı Payı Alacak Tablosu

Borçlu Belediye Borç Tutarı

Çıldır 6.504,78

Damal 3.814,65

Göle 26.875,76


8


Hanak 14.135,69

Posof 4.973,45

Köprülü 559,34

Toplam 56.863,67


9


BULGU 20: Sosyal Tesislerle İlgili Yapılan İşlemlerin Mevzuata Uygun

Olmaması.


0


Özel idarenin Yemekhane, Lokal ve Kongre Binası olmak üzere üç adet sosyal tesisi

bulunmakta, bu tesisler gelir elde etmekte ve gider yapmaktadır. Ancak yapılan bazı işlemler

mevzuata uygun değildir.

Kamu Kurum ve Kuruluşlarınca İşletilen Sosyal Tesislerin Muhasebe Uygulamalarına

Dair Esas ve Usullerin;

13 üncü maddesinde, yıllık gayrisafi hasılat tutarı 500.000,00 TL’ yi aşmayan sosyal tesisin,

işletme esası hesabına tabi olduğu,


1


20 nci maddesinde, tesisin işletme defteri kullanacağı, giderlerin defterin sol, gelirlerin ise sağ

tarafa günlük olarak kaydedileceği,

21 inci maddesinde, defterin bütün sayfalarının mühürlenip, kaç sayfalı olduğunun ilk

sayfasına yazılarak, yönetici tarafından onaylanacağı,

55 inci maddesinde, tesisin yıl sonunda işletme hesabı özeti tablosunu düzenleyeceği, bu

tabloda gider, gelir, banka ve kasa mevcudu, alacaklar ve borçların yer alacağı,


2


24 ve 56 ncı maddelerinde, birden fazla sosyal tesis varsa, mali raporların, faaliyet döneminin

bitimini takip eden bir ay içerisinde konsolide edileceği, (Örnek: 9/A, 9/B), konsolide edilen

mali raporların, ilgili oldukları mali yılı takip eden yılın Mart ayı sonuna kadar Maliye

Bakanlığına gönderileceği, ve

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun;

217 nci maddesinde, defter ve kayıtlara, rakam ve yazının yanlış yazıldığı takdirde,

düzeltmenin yanlış rakam ve yazı okunacak şekilde çizilmek, üst veya yan tarafına veyahut


3


ilgili bulunduğu hesaba doğrusu yazılmak suretiyle yapılabileceği, deftere yazılan bir kaydı

kazımak, çizmek veya silmek suretiyle okunamaz bir hale getirmenin yasak olduğu,

218 inci maddesinde, satırların çizilmeksizin boş bırakılamayacağı ve atlanamayacağı,

sayfaların yırtılamayacağı,

Maliye Bakanlığı’nın 06.04.2012 tarih ve 28256 sayılı Resmi Gazetede yayınladığı 5

sıra no’lu Genel Yönetim Malî İstatistikleri Genel Tebliği’nin, 6 ncı maddesinin dördüncü

fıkrasında ise, sosyal tesislerin hesap bilgilerinin, tüm sosyal tesisler için konsolide edilmiş ve


4


Genel Yönetim Detaylı Hesap Planına dönüşümü yapılmış olarak, ilgili birimi tarafından

Kamu Harcama ve Muhasebe Bilişim Sistemine (KBS’ye) girileceği,

ifade edilmektedir. Ancak yapılan incelemede;

-Gıda maddelerinin parça parça alındığı,

-Amatör spor kulübüne yardım yapıldığı,

-Bazı günlerde personele ücretsiz yemek verildiği,

-Spor Kulübü gecesinde ücretsiz yemek verildiği,


5


-Tanıtım Fuarı gideri ödendiği,

-Defterlerin bazı sayfalarının okunmayacak şekilde zımbalandığı,

-Tesislerle ilgili mali bilgilerin KBS sistemine girilmediği,

-Tesisler için tek banka hesabı kullanıldığı,

-Yemekhane bütçesinden diğer sosyal tesislerin giderlerinin ödendiği,


6


-Esas ve Usuller eki örnek-8’de bahsedilen ve yıl sonunda düzenlenmesi gereken “İşletme

Hesabı Özeti” tablolarının her tesis için ayrı ayrı düzenlenmediği, bu nedenle hesap

verebilirlik ve şeffaflık ilkelerinin gerçekleşmediği,

-Tesislere ait mali raporların, faaliyet döneminin bitimini takip eden bir ay içerisinde

konsolide edilmediği ve Mart ayı sonuna kadar Maliye Bakanlığına gönderilmediği,

Tespit edilmiştir.


7


Sosyal tesislerin gelir ve giderlerinin ayrı takip edilmemesi, tek banka hesabı/İşletme

Defteri/Karar Defteri kullanılması nedeniyle, tesisler hakkında net bilgi alınamamış,

muhasebenin “Tam Açıklama” ilkesi gerçekleşmemiştir. Tam açıklama, mali tabloların, bu

tablolardan yararlanacak olanların doğru karar vermelerine yardımcı olacak ölçüde, açık ve

anlaşılır şekilde düzenlenmesi demektir.


8


Yemekhane bütçesinden diğer sosyal tesislerin giderlerinin ödenmesi, muhasebenin

“Tam Açıklama” ilkesine uygun değildir. Ancak bir tesis, diğer tesise borç verebilir ve borçlar

dönem sonlarında hazırlanan “İşletme Hesabı Özeti” tablolarında gösterilir.

Gıda maddelerinin parça parça alınması, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol

Kanunu'nda ifade edilen, "Kamu kaynağının ekonomik kullanılması" ve "Kaynakların kötüye

kullanılmasının engellenmesi" ilkelerine uygun değildir. Toptan alım yapılması mümkündür.

Geçen seneki alımlar dikkate alınarak, bir yılı kapsayacak şekilde ihale yapılırsa, firmalar


9


büyük miktarda indirim yapacaktır. Alınan malı depoya getirme şartı yoktur. “İhtiyaç oldukça

teslim alınacağı” hükmü şartnameye konabilir. Bu sayede malın bayatlama, bozulma, çürüme

derdi olmaz.

5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 11 inci maddesinde, “Üst

yöneticinin, sorumluluğu altındaki kaynakların verimli şekilde elde edilmesi ve kullanımını

sağlamaktan, kayıp ve kötüye kullanımının önlenmesinden sorumlu olduğu” ifade


0


edilmektedir. Kanunun 49 uncu maddesine göre, kamu kaynaklarının kötüye kullanımının

önlenmesinin bir yolu da muhasebe sisteminin kurulmasıdır.


1


Uzman Denetçi Uzman Denetçi Başdenetçi


2


Ekip Başkanı Grup Denetçisi Grup Denetçisi


3


Uzman Denetçi

Grup Başkanı

30.03.2016


4


T.C. SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI

06520 Balgat / ANKARA

Tel: 0 312 295 30 00; Faks: 0 312 295 48 00


5


e-posta: [email protected]

http://www.sayistay.gov.tr


6


6. EKLER

Ek 1: Kamu İdaresi Tarafından Düzeltilen Hususlar

Bu bölümde herhangi bir bilgi yer almamaktadır.


7

Documents

Web viewArdahan İl Özel İdaresi, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'nun 3 üncü maddesinde yer alan sınıflandırma çerçevesinde, genel yönetim