The Eleven Eothina Gospels, Exaposteilaria, Theotokia and Doxastika: Introduction ΟΡΘΡΟΣ σημαίνει τὸ χρονικὸ διάστημα λίγο πρὶν τὴν ἀνατολὴ τοῦ ἡλίου. Κατὰ τὴν ἐκκλησιαστικὴ παράδοση τὸ 24ωρο ἀρχίζει ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς νύχτας (θἄπρεπε νὰ λέγεται νυχθήμερο καὶ ὄχι ἡμερόνυχτο). Χωρίζεται σὲ 7 καιρούς: Τρεῖς τῆς νύχτας (Ἑσπέρας, Μεσονύχτιο, Ἐξημέρωμα ἢ Ὄρθρος) καὶ Τέσσερις τῆς ἡμέρας (Α´ ὥρα, Γ´ ὥρα, Στ´ ὥρα καὶ Θ´ ὥρα). Στὴν ἐκκλησία, Ὄρθρος λέγεται ἡ Ἀκολουθία ποὺ τελεῖται πρὶν τὴ Θεία Λειτουργία. Εἶναι δοξολογία στὸ Χριστό, ποὺ Ἐκεῖνος εἶναι τὸ Φῶς τοῦ κόσμου καὶ ὁ Ἥλιος τῆς Δικαιοσύνης καὶ εἶναι ἐπίσης παράκληση στὸν Κύριο τοῦ Σύμπαντος μὲ τὴν ἀνατολὴ τῆς καινούργιας ἡμέρας. Συγχρόνως εἶναι ἡ καλύτερη ψυχικὴ προετοιμασία γιὰ τὴ Θεία Λειτουργία (τὸ Μυστήριο τῶν Μυστηρίων) ποὺ θὰ ἐπακολουθήσει. Το ΕΥΑΓΓΈΛΙΟ ΤΟΥ ΟΡΘΡΟΥ λέγεται ΕΩΘΙΝΌ, γιατί διαβάζεται το πρωί, στο μέσο περίπου του Όρθρου. Ο ιερέας στέκεται δεξιά από την αγία τράπεζα (που συμβολίζει τον Πανάγιο Τάφο), για να θυμίζει στον άγγελο που τη νύχτα της Aνάστασης στάθηκε στον τάφο του Χριστού και κήρυξε την Aνάσταση («καθήμενον εν τοις δεξιοις», Μκ 16:6). Το εωθινό Ευαγγέλιο πάντοτε μιλάει για την Aνάσταση του Χριστού. Είναι δε τα εωθινά Ευαγγέλια ένδεκα, δηλ. ένδεκα εκλεκτές περικοπές, ληφθείσες από τους τέσσερις ευαγγελιστές. Ένδεκα ήσαν και οι απόστολοι που είδαν τον Κύριο μετά την Ανάσταση. Μετά το εωθινό Ευαγγέλιο ο αναγνώστης λέει το «Ἀνάστασιν Χριστοῦ θεασάμενοι», και κατόπιν ψάλλεται ο 50ος ψαλμός, που λέγεται ψαλμός της μετανοίας. Με τον ψαλμό αυτό, το γνωστό σε όλους «Ἐλέησον μέ, ὁ Θεός…», ζητάμε συγχώρεση για τις αμαρτίες μας. Ο ιερέας, ενώ ψάλλεται ο ψαλμός, κρατώντας το Ευαγγέλιο, βγαίνει από το ιερό βήμα και οι πιστοί ασπάζονται το Ευαγγέλιο. Το ΕΩΘΙΝΟ ΕΞΑΠΟΣΤΕΙΛΑΡΙΟ ψάλλεται προς το τέλος του Όρθρου, μετά τον στίχο «Άγιος Κύριος ο Θεός ημών» και πρίν τους «Αίνους». Είναι πρόλογος (δηλ. μέλος που ακολουθεί τακτή μελωδία, κοινή σε πολλαπλά κείμενα), The MATINS GOSPEL (Gk. EOTHINON EVANGELION) is the solemn intoning of a lection (Gk. perikope) recounting the Resurrection from one of the four Gospels. The Greek word eothinon (plural, eothina) indicates dawn, the traditional time for celebrating Matins (Gk. Orthros = rising up). The reading of the Eothinon Gospel is the central highpoint of Orthros. In contrast to the Gospel of the Divine Liturgy, which is to be read by the deacon, the Matins Gospel is read by the priest, or -if present- by the bishop, himself. Associated with the Eothinon Gospel are the EXAPOSTEILARION, the THEOTOKION and the DOXASTIKON. Each is numbered simply one through eleven. Knowing the number of the Eothinon for a given week is important for two reasons: firstly, because Sunday Orthros requires that the appropriate Eothinon Gospel be read along with its proper Exaposteilarion, Theotokion and Doxastikon; and secondly the tone assigned to each Doxastikon also determines in which tone the Great Doxology (which concludes Orthros) is to be chanted. The Eothinon cycle begins on the Sunday after Pentecost (all Saints Sunday), and continues up to, but not including, Palm Sunday of the succeeding year. During the Pentecostarion (the period from Pascha until Pentecost), the same Gospels are read at Sunday Matins, but not in a slightly modified order. The Matins Gospel is read at the Holy Table (altar), which symbolizes the Tomb of Christ. The priest does not hold the Gospel Book during the reading, but reads it as it lies open on the Holy Table. Immediately after the reading, the Gospel Book is brought into center of nave to be venerated by the faithful. The reason for this is that the Orthodox consider the Gospel Book to be an icon of Christ. The priest symbolizes the angel announcing the resurrection to the Myrrhbearers; the bringing forth of the Gospel Book into the center of the temple symbolizes Jesus' appearances to the disciples after his resurrection; and in venerating the Gospel Book the faithful are greeting the
