Upload
dangphuc
View
237
Download
12
Embed Size (px)
Citation preview
1
MA HA CH QUN
PHP MN VIN N
(The Great Calming and Contemplation)
THIN THAI TR KHI
Neal Donner & Daniel B. Stevenson bin
son - T Hoa Nht Tu Tm dch
Ta
Qua nhiu th k, truyn thng Pht gio
c thnh lp bi c Thch Ca Mu Ni
khong th k th nm trc Ty lch dn
dn lan rng t chic ni n n
nhng vng t Chu. p ng vi
nhng nn vn ha khc bit, nhng
khuynh hng t tng, ng li thc
hnh, v trng phi ra i, trong s ny
c nhiu khun mt tr nn quan trng v
gi vng truyn thng ca ring h. Khi
chng ta ni n Pht gio ngy nay,
chng ta nhn tng qut qua ba truyn
2
thng ln, vi vn t, tniu gio l.
l truyn thng Pht gio ng (Trung
Hoa, i Hn, Nht Bn, v Vit Nam),
truyn thng Thervada (Tiu Tha) t
ng Nam , v truyn thng Vajrayana
(Mt Tng) cn gi l Tantric (Kim Cang
Tha) dc theo dy ni Hy M Lp Sn.
y l vic lm phin dch v nghin cu
mt phn chnh trong tc phm MaHa Ch
Qun do mt t khiu ngi Trung Hoa l
Tr Khi (538-597) vit ra. Chnh Tr
Khi c tn tng nh mt v T s sng
lp Thin Thai Tng, l mt trong nhng
truyn thng Pht gio gy nh hng ln
v di lu vng ng (1). Nh ta
quyn lun a ra, Chv Qun l phng
php thin hoc tu tp thuc tn gio.
c gi l i (MaHa) v l php vin
n hi nhp Pht gii, l mt t tng
3
ni bt ca Pht o ng m Tr Khi
v thi i ca i S nhn nh mt biu
tng ca Pht php (2). S kin ny,
cng vi ni dung vn mch cc k thm
thy, khng nhng lm cho MaHa Ch
Qun tr nn mt lun tuyt nh ca
Thin Thai Tng, nhng cn c tt c
nhng tng phi Pht gio ng tn
tng. Mt biu tng lch s vi li nhn
cun ht su thm nh vy t gi mt
ch ng song song vi tc phm Thanh
Tnh o (Visuddhimagga) ca
Buddaghosa v Tsong-kha-pa Lam-rim
chen-mo nh mt trong nhng tinh ty
ca Pht gio i c.
Tc phm nguyn thy MaHa Ch Qun
gm c mi chng, phn ra lm mi
mc- tng ng vi khong bn
hoc nm chng di dng Anh ng.
4
Quyn sch trong tay bn l mt bn dch
chng th nht ca MaHa Ch Qun,
cng vi li gii thiu hng trng c
mt mn ca Tr Khi l Qun nh
(561-632) vit v nh km theo tc phm
ca Thy mnh, cng l ngi c trch
nhim ghi chp v xem xt tc phm.
Chng m u ny c gi l phn i
(Synopsis), v mt s kin n gin l
chng ny tm tt v lp li b cc, ni
dung ch ca MaHa Ch Qun nh mt
ton phm, vi nhng thay i uyn
chuyn. V c tnh t y ca chng
ny, cc nh nghin cu v Pht hc
Thin Thai Tng xem chng ny nh
chnh l mt tc phm. V l do , chng
ti khng phi l khng tm hiu chu
o khi chn a ra chngi ny nh
mt bn dch ring r.
5
Phn theo sau da vo lun n tin s ca
Neal Donner vit nm 1976 ti i Hc
Britist Columbia. Vo nm 1989, Peter N.
Gregory tu chnh khi c Dan Stevenson
a vo Kuroda Institutes Classics trong
phn Pht hc ng , v ng thi c
nh xut bn i Hc Hawaii n hnh.
Bn dch ca chng ti cn c vo ln ti
bn MaHa Ch Qun ca Taisho shinshu
daizokyo (3), v bn lun - mt di
dng Hoa ng, ba l Nht ng- di ta
Makasshikan, vol. 5, Bukkyo takei
series nos. 22-26 (4). Bn lun gm c
: (1) Ch Qun Ph Hnh Truyn Hong
Quyt (Chih kuan fu-hsing chuan-hung
chueh) t v T th chn ca Thin Thai
Tng l Trm Nhin (Chan-jan, 711-782)
(5), (2) shikan bugyo shiki, tnh nghin
cu ni ting v Tng Thin Thai vo th
6
k20 l Shoshin, (3) Makashikan bugyo
kogi, t sau thi Tokugawa Thin Thai t
khiu Chiku (1780-1862), v (4)
Makashikan bugyo kojutsu, bi gio s
Thin Thai Tng th k th 19 l
Shudatsu (1804-1884) (6).
Nhiu tham kho v MaHa Ch Qun
ng thi di dng Nht ng cng rt
hu ch. Donner trc tin n hnh hai
chng Makashikan ca Sekiguchi
shindai trong nhng tp Iwanami bunko
phthng (1966) (7). T , nhiu bn
dch khc xut hin, gm c bn ca
Muranaka Yujo (8) v ca Nitta Masaaki
(9). C hai bn tham kho khc va c
xut bn gn y gp phn vo vic hc
MaHa Ch Qun cng cn nn . Mt
bn l Makashikan ichiji sakuin (10) dy
cm lin quan n tng ch mt ca tc
7
phm MaHa Ch Qun; bn kia lit k chu
o nhng on kinh c trch dn trong
MaHa ChQun (11).
Vi s khuyn khch v cng tc ca
Peter N. Gregory, nm 1989, Donner xem
li sut lun n ca mnh, nh chnh v
khai trin nhiu ch. Mt nm sau ,
Stevenson i chiu bn dch vi bn
chnh qua tng dng mt, ng thi tham
kho nhng lun ca Thin Thai Tng
vi nhng bn dch mi ra i di dng
Nht ng. Nhng iu chnh nho nh v
ch dng v li hnh vn c thc hin
ton th bn dch, nhng nhng sa i
quan trng ch gii hn mc
chn.- xt on s bn b i vi nguyn
bn ca Donner. Nhng sa i quan
trng trong chng ni v t thin nh
lin quan n phng thc hnh tr c
8
Stevenson gii thiu nh phn c bit.
Stevenson cng sa i phn ghi ch, ch
trng v ni dung ca MaHa Ch Qun
hn l trong dn bi nghin cu. V vy,
nhng ch Donner phn on v gii
thch trc kia, Stevensonu gii thiu
thm nhng phn trch dn t cc lun
ca Trm Nhin (Chan-jan), v t nhng
t liu khc ca Thin Thai Tng (12).
Nhng danh t chuyn bit vn gi
nguyn ngha. Mt s khc bit thit yu
c gi li, ni m Anh ng c th
thngt ngha mt cch hu hiu. Tuy
vy, mt c gicn thn vn khng b sai
lc. Mt khc, li dch tng ch mt gia
Hoa ng v Anh ng v nhng danh t
c bit khng th thc hin i vi
nhng danh t nh fa (dharma, gio l,
yu t tm vt l, hoc ch nh mt vt),
9
ni m mt trng ngha, hoc l nhng
ip tcng to s kh khn dng li
mt ngha tngng. Th d nh khi
kin thc v mt danh t Trung Hoa c
in c li th cho vo du ngoc. Phn t
ng kh (vi nhng ch tng ng)
cng c ghi li theo sau bn dch ny.
MaHa Ch Qun l mt ti liu mt c
ng kh hiu v khng cn bng- v
c bt u bng mt s ghi ch ca
mn Tr Khi l Qun nh t nhng
bi ging ca Thy mnh. Quanh s kin
ny, nhiu s ri rc trong vn mch
khin ny sinh ra nhng h thng kho st
v tranh lun gia cc c gi Thin Thai
Tng trong nhiu thk. i vi chng ti
l nhng ngi phin dch tc phm nu
phin dch vi v bn ngoi hoc lt qua
nhng kh khn ny m khng ch n
10
li ch ngha theo truyn thng th s lm
m nht nhng ng nt tng ng gp
vo vic lm cho tc phm tr nn sng
ng. V vy, nhng s ri rc v phc
tp trong vn mch ( c chng minh
l gy tr ngi cho truyn thng Thin
Thai sau ny) c cn trng gi li trong
bn dch v t m trong phn ghi ch.
Nhng ch dn chnh c nh du bng
nhng du ngoc ln.
Sphin dch v nhng danh t hoc
nhng li din t chuyn bit tru tng
ca Thin Thai Tng, nu c th c,u
da vo nhng nh ngha trong vn mch
ca Tr Khi, hoc t nhng bn kinh v
lun m i S v nhng ngi cng
thi bit n v dng. Ngoi ra, Trm
Nhin (Chan-jan) c xem l ngi ng
tin cy. C hai l do c th tin tng
11
vo nhng tc phm cng nh nhng ghi
ch ca Chan-jan. Th nht l s lng lo
nu i vo nhng ti lp ca MaHa Ch
Qun m khng theo nhng lun ca
Chan-jan, v xa kia thiu t liu, cng
nh v sxung t m nhng lun ca
Chan-jan gp phi khi ti to hnh dng
cho tc phm hin nay (13). Th hai, s
din dch ca Chan-jan v tc phm tr
thnh mt din dch theo cng tiu chun
cho tt c cc vng ng , tip nhn ci
hiu ca Chan-jan t nht a chng ta
bc vo c dng sui ca nhng kho
cu v Thin Thai Tng sau ny. Chng
ph trong bn dch theo Chan-jan, v
m nhim hu ht (nhng khng phi l
tt c) nhng yu t lm ni bt vn mch
ca tc phm.
12
Phn chnh ca tc phm trc ht l li
ni u, v ba chng gii thiu.
Reverend Yamada Etai hin nay l tng
ch kho ca Thin Thai Tng Nht
Bn vit li ni u ny. Stevenson v
Donner vit chng gii thiu th
nht,a ra nhng nn tng khi nim ca
Thin Thai Tng cng nh pht ha
chng i trong tng quan vi tc
phm MaHa Ch Qun nh mt khi.
Chng th hai v chng thba, do
Stevenson vit, a ra mt ci nhn tng
qut v mt vn ha c tnh cch lch s
ca MaHa Ch Qun, v a vo ti
lin quan n vai tr ca tc phm nh
mt thnh th ca truyn thng Thin
Thai.
Trong vic hon thnh tp sch ny,
chng ti cng nhn c s nng t
13
nhiu ni, bn hu, v nhng ngi ng
s. Nim cm t c bit gi n Yamada
Etai, v thng lnh trng phi Thin Thai
hin nay nh T Du (Mount Hiei), i
vi s gip v cu ca Ngi di
hnh thc gip chi ph n hnh tp sch
ny (cng nh t tcung cp kiu ch p
dnh cho ta sch v dng vba sch);
v gi n Maezumi Roshi, khoa trng
Trung tm Kuroda, i vi lng lun n
cn v s nng tinh thn.
Peter N. Gregory, Gim c Trung tm
Kuroda, v cng l Gio s phn khoa
Tn gio, University of Illinois ti
Champaign Urbana, dnh th gi xem
bn in, cc mu hnh, v gip in nhng n
bn sau cng. Khng c lng t t v
khuyn khch ca ng, (cha k lng kin
nhn), tp sch ny s kh c th y.
14
Chng ti cng gi li cm t n b
Barbara E. Cohen trong vic gip sang
sa bn in v phn ghi ch. Hu ht th
gi ca Stevenson dnh cho tp sch ny
tri qua phng tr i Hc Michigan,
di s nng ca University of
Michigan Institute for the Study of
Buddhist Literature v Chung-Hwa
Institute of Buddhist Studies, Taipei. S
quan tm ca cc Gio s Luis O.
Gonnez, Donald S. Lopez, Jr., v T.
Griffith Foulk tUniversity of Michigan
Buddhist Studies Program, gip
nhiu cch.
Ti, Dan Stevenson, xin c cm