The Relationship between Work-life Quality and Employee ... · Dusit Thani College Journal Vol.13༛No.2༛May - August 2019༛ ༛༛༛༛༛ 266 The Relationship between Work-life

วารสารวทยาลยดสตธาน ปท 13 ฉบบท 2 เดอนพฤษภาคม - สงหาคม 2562

ความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานและความผกพนตอองคกรของพนกงานสายการบนฝายปฏบตงานภาคพนดน : กรณศกษาสายการบนไทยไลออนแอร 265

ความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานและความผกพนตอองคกร ของพนกงานสายการบนฝายปฏบตงานภาคพนดน : กรณศกษาสายการบนไทยไลออนแอร The Relationship between Work-life Quality and Employee Engagement of

Ground Operation Airline Staff: A Case Study of Lion Airline Company in Thailand

รศม อสลาม

นกศกษาปรญญาโท สาขาการจดการการทองเทยวแบบบรณาการ คณะการจดการการทองเทยว สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร Rasmee Islam

Student, Master of Management Program in Integrated Tourism and Hospitality

Management, The Graduate School of Tourism Management, National Institute of

Development Administration, E-mail: [email protected]

สวาร นามวงค ผชวยศาสตราจารย ดร. คณะการจดการการทองเทยว สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร Suwaree Namwong

Assistant Professor, Ph.D., The Graduate School of Tourism Management,

National Institute of Development Administration, E-mail: [email protected]

Received: June 24, 2018; Revised: July 16, 2018; Accepted: July 20, 2018

Abstract

The objective of this research was to study the relationship work-life quality of ground

operation airline staff and employee engagement are related: a case study of Lion Airline

Company in Thailand. The quantitative approach and self-administered questionnaire was

employed for data collecting process. A multiple regression analysis with stepwise method

was performed to analysis data, and a total of 400 samples were obtained from ground staff

at the airport around Thailand. It was found that there are five components of work-life

quality related to organizational commitment, including: ( 1) safe working conditions and

healthy (2) career growth (3) compensation is adequate and fair (4) opportunity to develop

and use a person's ability, and (5) work life balance.

The study provides both theoretical and managerial contributions, for instance the

findings suggested that organization should focus on strengthening the happiness of staff at

the work place because it influence staff committed and intention to work.

mailto:[email protected]

mailto:[email protected]

Dusit Thani College Journal Vol.13 No.2 May - August 2019

The Relationship between Work-life Quality and Employee Engagement of Ground Operation Airline Staff: A Case study of Lion Airline Company in Thailand 266

Keyword: Quality of Work Life, Employee Engagement, Intention to Work, Ground Staff,

Airlines

บทคดยอ

งานวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานและความผกพนตอองคกรของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร โดยเกบขอมลจากกลมประชากรทเปนพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร จำนวน 400 คน โดยใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล สถตทใชผวจยใชสถตเชงพรรณนา เพอใชในการพรรณาขอมลทวไปของกลมตวอยางรวมทงระดบคณภาพชวต และ ใชสถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) โดยการวเคราะหสหสมพนธเพยรสน เพอเปนการทดสอบความสมพนธกนระหวางตวแปรสองตวแปร และใชการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน เพอวเคราะหวาองคประกอบคณภาพชวตในการทำงานใดบางทจะกอใหเกดความผกพนตอองคกร ในการทดสอบสมมตฐาน พบวา ระดบคณภาพชวตในการทำงานของพนกงานฝายปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอร โดยรวมอยในเชงบวกระดบปานกลาง และระดบความสมพนธโดยรวมระหวางคณภาพชวตในการทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบน

ไลออนแอร มความสมพนธกนอยางมนยสำคญทางสถตโดยมความสมพนธกนในเชงบวกระดบสง และองคประกอบดานคณภาพชวตในการทำงานทมความสมพนธกบความผกพนตอองคการมอย 5 องคประกอบ ไดแก ดานสภาพการทำงานทปลอดภยและสงเสรมสขภาพ ดานโอกาสความกาวหนาความมนคงในงาน ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ดานโอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล และ ดานความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว โดยมความสมพนธอยางมนยยะสำคญกบความผกพนตอองคการ จากผลการศกษาชใหเหนไดวา องคการควรใหความสำคญกบการเสรมสราง คณภาพชวตในการทำงานเพอใหบคลากรมความผกพนตอองคการมากขน ซงความผกพนตอองคการจะสงผลใหพนกงานมความรสกทอยากจะทำงานตอไปในองคการโดยไมคดจะลาออก ดงนนคณภาพชวตในการทำงานดานทมความสมพนธกบความผกพนองคการควรไดรบการเอาใจใสใหความสำคญและในดานทยงขาดกควรมการพฒนาปรบปรงดานนโยบายและการบรหารงานใหดยงขน เพอเปนการสรางคณภาพชวตของพนกงานและพฒนาองคการตอไป

คำสำคญ : คณภาพชวตในการทำงาน ความผกพนตอองคกร,ความตงใจคงอยกบองคกร พนกงานปฏบตงานภาคพนดนสายการบน

บทนำ

อตสาหกรรมการบนเปนธรกจทใหความสำคญในการใหบรการทตองไดรบการเชอถอจากผโดยสารและสถาบนการบนนานาชาต สำหรบประเทศกลมสมาชกอาเซยน (ASEAN) ถอวาอตสาหกรรมการบนเปนธรกจทมความจำเปนตอการสนบสนนและรองรบธรกจการทองเทยวของประเทศเหลาสมาชก และยงเปนกญแจ



สำคญในการเชอมตอเขตเศรษฐกจของกลมประเทศอาเซยนกบเขตเศรษฐกจอน ๆ ของโลก จากสภาวะการแขงขนในธรกจสายการบนทสงขน สงผลใหสายการบนตองการบคลากรทมความรและความสามารถตรงตามตำแหนงงาน อกทงมความชำนาญในทกษะพเศษอนเพมมากขน การแยงชงทรพยากรบคคลทมความรความสามารถในสายงานการบนจงเกดขน สงผลใหเกดการลาออกเพอเปลยนงานของพนกงานในอตราทสง เมอพนกงานลาออกกนมากสงผลใหคณภาพในการบรการผโดยสารไมไดมาตรฐาน ซงสงผลกระทบตอการดำเนนธรกจโดยตรงเนองจากองคกรขาดกำลงคนในการทำงาน อกทงสญเสยบคลากรทมความรความสามารถ สงผลใหขาดการตอเนองในการทำงาน เสยเวลา และเสยงบประมาณในการรบสมครพนกงานใหมเพอทำการฝกอบรมอยตลอดเวลา ซงปญหาเหลานมกจะเกดบอยในธรกจสายการบนตนทนตำเพราะพนกงานในสายการบนทมความสามารถ มโอกาสผนแปรตวเองไปสความกาวหนาในสายงานกบสายการบนทใหบรการแบบเตมรปแบบหรอสายการบนทมสวสดการทดกวา สายการบนจงควรเรงดำเนนการแกไขปญหาดงกลาว โดยการสรางแรงจงใจใหพนกงานปฏบตงานไดดและมประสทธภาพเพอใหไดมาตรฐานในการบรการตรงตามทสายการบนกำหนดไว อกทงเปนการสรางความจงรกภกดในองคกรใหแกพนกงาน เพราะพนกงานทมความผกพนตอองคกรอยางแทจรง จะมงเนนความเตมใจทปฏบตงานใหบรรลเปาหมายขององคการ ดงผลการศกษาของ ณฐพล โตบารมกล (2555) ทกลาววา ความผกพนตอองคการเปนปจจยทสำคญของการลาออก เมอพนกงานมความผกพนตอองคการกทำใหพนกงานยงคงอยไมละทงจากองคการไป และสงสำคญในการสรางความผกพนใหเกดแกคนในองคการกคอ การทคนในองคการมคณภาพชวตการทำงานทด โดยคณภาพชวตในการทำงานทดสงผลดตอองคการดวยกน 3 ประการ คอ ประการแรกชวยเพมผลผลตขององคกร ประการทสองชวยเพมขวญและกำลงใจของการปฏบตงานตลอดจนเปนแรงจงใจในการทำงานใหแกคนในองคการ และประการสดทายคณภาพชวตในการทำงานจะชวยปรบปรงศกยภาพของผปฏบตงานใหดยงขนอกดวย (Huse and Cummings, 1985 : 198-199)

สำหรบในทางวชาการจากทกลาวมาทงหมดผศกษาไดศกษาบทความวจยอน ๆ ทผานมา ทมผทำการศกษาวจยเกยวกบเรองบรหารจดการทรพยากรบคคลในอตสาหกรรมการบน พบวา มการศกษาอย 7 กลมเนอหาสำคญไดแก 1) เรองการบรการพฒนาทรพยากรบคคล 2) เรองพฤตกรรมการทำงาน 3) เรองสวสดการสทธประโยชน 4) เรองความปลอดภยในสถานททำงาน 5) เรองคณภาพชวตในการทำงาน 6) เรองการจดการและการตลาด 7) เรองความพงพอใจของผโดยสารตอการใชบรการสายการบน โดยกลมงานศกษาวจยทมผทำการศกษาและทำการวจยมากทสด คอ เรองการบรหารพฒนาทรพยากรบคคล (HRD) (Thomas Z. Strybel, 2016) (Dr. John Patton, 2015) (Steven H. Appelbaum and Brenda M.

Fewster, 2014) (ROMRUDEE VESS, 2011) (Robert L. Helmreich, Ashleigh C. Merritt & John A.

Wilhelm, 2009) (Sarah Wilson, 2005) (Steven Appelbaum Brenda M. Fewster, 2003) และ กลมทศกษาเรองความพงพอใจ จะเนนศกษาเฉพาะในสวนของความพงพอใจของผโดยสารจากการไดรบการบรการจากพน กงาน (Ghada M. Wafik, Mohamed A. Abou-Shouk, Mahmoud M. Hewedi, 2017) (Colin

http://www.tandfonline.com/author/Strybel%2C+Thomas+Z

https://www.researchgate.net/profile/Steven_Appelbaum

https://www.researchgate.net/profile/Brenda_Fewster



Law, 2017 ) (Prasun Bhattacharjee, 2016) (Anugoonthanakij A., Kuddee P., Sombultawee K.,

2016) (Kampangseree A., 2014) (Kampangseree A., 2013 ) (ROMRUDEE VESS., 2011) หากแตงานวจยทใหความสำคญเรองคณภาพชวตการทำงานของพนกงานยงมคอนขางนอย ดวยเหตนผวจยจงไดตระหนกถงการศกษาและความสำคญในการสรางคณภาพชวตในการทำงานใหแกพนกงานสายการบน เพราะสงนเองมผลตอความตองการในการทำงานในระยะยาวโดยไมเกดปญหาการลาออกทบอย และความรกษาความเปนสมาชกภาพทดกบองคการ เมอพนกงานมคณภาพชวตการทำงานทดแลวนน กจะเกดความจงรกภกดตอองคการและทมเทแรงกายแรงใจในการปฏบตงานใหแกองคการ สงผลใหเกดการบรการทมคณภาพแกผโดยสารในระยะยาว

วตถประสงคการวจย

เพอศกษาความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานและความผกพนตอองคกรของพนกงาน ปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร

นยามศพทเฉพาะ 1. คณภาพชวตในการทำงาน หมายถง การสรางสรรคบรรยากาศทจะทำใหผใชแรงงานไดรบความ

พงพอใจในการทำงานสงขน โดยผานการเขามามสวนรวมในการตดสนใจและแกปญหาสำคญขององคการ ซงจะมผลกระทบตอชวตการทำงานของพนกงาน (Bluestone, 1997 : 43-36)

2. ความผกพนตอองคกร หมายถง ความมงมนของบคคลทมตอองคกร เปนความจงรกภกดซงเกยวของกบความรสกสวนบคคลของคนนน (Mowday, 1998 : 387)

สมมตฐานการวจย

1. ระดบคณภาพชวตในการทำงานโดยรวมในดานตาง ๆ ของพนกงานปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอรอยในเชงบวก

2. ความสมพนธระหวางคณภาพชวตการทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอรอยในระดบเชงบวก

3. องคประกอบคณภาพชวตในการทำงานทกองคประกอบของพนกงานปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอร มความสมพนธในเชงบวกกบความผกพนตอองคกร

ขอบเขตการศกษาวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงสำรวจ (Survey Reserch) เพอทำการศกษาความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานกบความผกพนตอองคกร โดยขอบเขตดานประชากรทใชในการศกษาคอพนกงานสวนงานปฏบตการภาคพนดนแผนกตาง ๆ ของสายการบนไทยไลออนแอร ทมการเขางานตามตารางเวลางาน (Shift

Work) และกลมตวอยางทใชในการวจยครงน ประมาณ 400 คน และเพอใหขอมลมความแมนยำและถกตอง



ในการใหขอมลเพอทำการศกษา ผวจยไดใชการคำนวณโดยใชสตรของคอแครน (Cochran, 1977 อางถงใน Treeprasitchai T., 2557) ในกรณไมทราบสดสวนของประชากร ซงกำหนดคาระดบความเชอมน 95% และคาความผดพลาดไดไมเกนรอยละ 5 สำหรบขอบเขตดานเนอหาผวจยไดใชองคประกอบของคณภาพชวตในการทำงานของ Walton (1994) และแนวคดเรองความผกพนขององคการของ Steers (1977) เพอนำมากำหนดเปนตวชวดความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ดานทางวชาการ การศกษางานวจยในครงน ผวจยคาดหวงวา จะเปนประโยชนแกผทตองการศกษาคนควาทฤษฎ

เกยวกบแรงจงใจในการทำงานทมผลตอความพงพอใจ และประเดนทเกยวของ เพอใหนกการศกษาหรอนกวจยใชเปนแนวทางในการพฒนาหลกสตรเรองการจดการทรพยากรมนษยและคณภาพชวตการทำงานแกพนกงานใหกบนกศกษาทเรยนเกยวกบอตสาหกรรมการบรการและการบน

2. ดานการจดการองคการ การศกษางานวจยในครงน ผ ศกษาคาดหวงวา จะสามารถนำไปเปนประโยชนตอการบรหาร

ทรพยากรบคคลในองคกรสายการบน โดยจากผลการศกษานอกจากจะทำใหทราบถงปจจยทเปนตวเสรมสรางคณภาพชวตในการทำงาน อกทงยงทำใหทราบถงสงทองคกรควรจะสรางความผกพนใหเกดขนกบคนในองคกรเพอลดปญหาการลาออกของพนกงาน และเพอใหองคกรนำไปแก ไขสวนทบกพรองใหกลบมาอยในสภาพทดขนเพอตวของพนกงานและองคกรในภาพรวม

การทบทวนวรรณกรรม

จากการคนควาและทบทวนงานวจยทเกยวของ พบวา งานวจยของ ขวญชนก อนทะพงษ (2551) ไดทำการศกษาวจยเรอง ความสมพนธระหวางกำลงขวญในการการปฏบตงานกบความพงพอใจในการไดรบสวสดการของพนกงานบรษทการบนไทย จำกด (มหาชน) กรณศกษา : สายทรพยากรบคคลทวไป และ เกยวของกบการสรางขวญกำลงใจใหแกพนกงาน โดยการสรางคณภาพชวตในการทำงานทดใหแกพนกงาน ซงมผลตอความผกพนตอองคการ โดยการทพนกงานจะมคณภาพชวตในการทำงานทดนน จะตองเรมจากการหาแรงจงใจ ททำใหพนกงานมความพงพอใจในการทำงานและพงพอใจตอองคการ ซงแนวคดนสอดคลองกบทฤษฎสองปจจย (Two-factor Theory) ของ Fredrick Herzberg ทกลาวถง เเรงจงใจในการวางแผนสรางคณภาพชวตในการทำงาน คอ ปจจยจงใจ (Motivator Factors) ซงมความเกยวของกบการปฏบตงานโดยตรง และปจจยสขอนามย (Hygiene Factors) ซงเปนองคประกอบทเกยวโยงกบการปฏบตงานทไมใชสงจงใจแตสามารถทำใหบคลากรพงพอใจหรอไมพงพอใจทจะปฏบตงาน โดยบคคลจะมความตองการเปน 2 กลมใหญคอ ความตองการขนตำ (Lower-order Needs) เปนความตองการทตองไดรบการตอบสนองกอน



เพอใหเกดความพงพอใจภายนอก และความตองการขนสง (Higher-order Needs) เปนความตองการทจะไดรบการ ตอบสนองทหลง โดยแนวคดนมพนฐานมาจาก แนวคดหลกของการตอบสนองความตองการ อนไดแก ทฤษฏลำดบขนความตองการของ Maslow (Maslow’s Hierarchy of Needs) ทจะอธบายถงลำดบขนความตองการของมนษย เพอจะหาปจจยทจะตอบสนองความตองการไดอยางถกตองและสรางแรงจงใจ ขนมา ทงนการทพนกงานมคณภาพชวตการทำงานอาจมาจากการทพนกงานไดรบความพงพอใจจากการทองคกรตอบสนองความตองการของพนกงาน แตความพงพอใจนนกสามารถเปลยนแปลงไปอยางรวดเรวตามสภาพการทำงานทเปลยนไป ดงท Walton (1974) กลาววา การสรางใหพนกงานเกดความรสกผกพนตอองคการเปนทศนคตทมความมนคงและยงยนมากกวา ซงอาจเกดไดจากการทใหพนกงานไดรบมอบหมายใหทำงานใดงานหนง โดยงานนนตรงกบความสนใจ ความสามารถและความทาทายในการทำงานของพนกงาน รวมทงมการรบทราบถงความสำคญของงานทรบ วาเปนสวนสำคญสวนหนงทชวยในการเสรมสรางองคการซงงานนนเองจะทำใหพนกงานเกดความภาคภมใจ และเกดแรงจงใจในการทำงาน รสกเปนสวนหนงขององคการ โดยสงนจะกอใหเกดความรสกผกพนตอองคการ ซงเปนลกษณะทพงประสงคหรอเปนหนงในคณภาพชวตในการทำงานเชนกน

กรอบแนวคดการวจย

จากการศกษาเอกสารตาง ๆ แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ สามารถสรปแนวคดเพอเปนแนวทางในการศกษาวจยไดดงน

ภาพท 1 กรอบแนวคดในกาทำวจย

คณภาพชวตในการทำงาน

1. คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม

2. สภาพการทำงานทมความปลอดภยและสงเสรมสขภาพ

3. โอกาสความกาวหนา ความมนคงในงาน

4. โอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล

5. การเปนสวนหนงของสงคมภายในองคการ

6. การรกษาสทธสวนบคคลในการทำงาน

7. ความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว

8. การเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอก

(Walton, 1974)

ความผกพนตอองคการ

1. ความเชอมนยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ

2. ความเตมใจทจะใชความพยายามอยางเตมทในการปฏบตงานใหแกองคการ

3. ความตองการทจะรกษาความเปนสมาชกภาพขององคการ

(Steers, 1977)



ระเบยบวธวจย

ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการศกษาครงน ผวจยใชวธการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling)

โดยลกษณะของกลมทเลอกเปนไปตามวตถประสงคของการวจย คอ พนกงานปฏบตการภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร ในแผนกตาง ๆ ททำงานเปน Work Shif โดยทำการเกบขอมลกบพนกงานสายการบนไทย

ไลออนแอรในทกสถาน และเนองจากขอมลจำนวนพนกงานทยงไมคงท ผวจยจงโดยใชสตรการคำนวณขนาดประชากรกลมตวอยางของคอแครน (Cochran, 1977 อางถงใน Treeprasitchai T., 2557) แบบกรณไมทราบสดสวนของประชากร ซงกำหนดคาระดบความเชอมน 95% และ คาความผดพลาดไดไมเกน 5% หรอ 0.5 ผลการคำนวณอยท 384 คน และ เพอใหเกดความแมนยำผวจยจงทำการเกบกลมตวอยางท 400 คน

เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล

เครองมอทใชในการวจยรวบรวมขอมลครงน เปนแบบสอบถามชนดปลายปด (Close-ended

Questionnaire) ผศกษาไดสรางแบบสอบถามขนจากแนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ กำหนดขนตอนการสรางแบบสอบถาม จากการศกษาคนควางานวจย วารสาร สงพมพ และตำราตาง ๆ ทเกยวของ เพอเปนแนวทางในการทำแบบสอบถาม โดยมคำถามเปนคำถามแบบเลอกตอบ มาตราวดตวแปรมาตรฐานแบบ Rating Scale โดยแบบสอบถามฉบบนแบงออกเปนทงหมด 3 สวน

สวนท 1 คำถามเกยวกบคณภาพชวตในการทำงานพฒนาโดย Walton (1974) แปลเปนภาษาไทยโดยผวจย และตรวจสอบเนอหาโดยอาจารยทปรกษา ลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบมาตรสวนประเมนคา 5 ระดบ (Rating Scale) จำนวน 29 ขอ

สวนท 2 คำถามเกยวกบความผกพนตอองคการพฒนาโดย Steers (1977) ลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบมาตรสวนประเมนคา 5 ระดบ (Rating Scale) จำนวน 11 ขอ

สวนท 3 คำถามเกยวกบลกษณะทางประชากรศาสตรของผตอบแบบสอบถาม ลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบตรวจสบรายการ (Check-List) ทงหมด 5 คำถาม คอ เพศ อาย การศกษา รายไดตอเดอน และ อายการทำงาน

สวนท 4 ขอคดเหนของผตอบแบบสอบถาม ลกษณะแบบสอบถามเปนแบบปลายเปด (Open Ended

Questions) การวเคราะหคาความเชอมนของเครองมอ

ผวจยไดนำแบบสอบถามทรางได ทำการตรวจสอบความเทยงตรงและพจารณาเนอหา (Content

Validity) จากอาจารยทปรกษาและผทรงคณวฒ จำนวน 3 ทาน เพอใหแบบสอบถามถกตองแมนยำ อานเขาใจไดงายชดเจน โดยคำนงถงจรยธรรมศลธรรม (ไมพาดพงหรอลกลำความเปนสวนตวของผตอบแบบสอบถาม) และสอดคลองกบจดมงหมายของงานวจยมากทสด โดยทำการปรบปรงแก ไขตามคำแนะนำและเลอกขอคำถามทมคาดชนความสอดคลอง (Index of Item Objective Congruence : IOC) คาเฉลย



ตงแต 0.5 ขนไป เพอนำไปเปนแบบสอบถาม และนำแบบสอบถามทไดจากการตรวจสอบและเสนอแนะจากอาจารยทปรกษาและผทรงคณวฒ มาทำการแกไขขอบกพรองแลวนำไปทดลองใชกบกลมประชากรตวอยาง จำนวน 30 ชด แลวนำผลทไดรบมาทำการตรวจสอบความนาเชอถอ (Reliability) อกครง ดวยวธการทดสอบหาคาสมประสทธอลฟา ซงเปนการหาคาความเชอมนโดยการทดสอบวาแบบสอบถามแตละขอมความสมพนธกบขออน ๆ ในฉบบเดยวกนหรอไม (Cronbach,1990,pp.220-204) ซงคาสมประสทธ อลฟาทมความนาเชอถอหรอคาความเชอมนสง คอ คาทใกลเคยงกบ 1 โดยมาตรฐานทวไปควรมคาสมประสทธอลฟาเฉลยอยท 0.75

การวเคราะหขอมล

สำหรบสถตทใช ผวจยใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ไดแก คาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation : SD) เพอใชในการพรรณาขอมลทวไปของกลมตวอยางรวมทงระดบคณภาพชวต และใชสถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) โดยการวเคราะหสหสมพนธเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation) เพอเปนการทดสอบความสมพนธกนระหวางตวแปรสองตวแปร และใชการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน หรอ Multiple Regression Analysis เพอวเคราะหวาองคประกอบคณภาพชวตในการทำงานใดบางทจะกอใหเกดความผกพนตอองคกร

ผลการวจย

ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

ผลจากการศกษาพบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญ เปนเพศหญง (59.5%) มากกวาเพศชาย (40.5%) ซงมอายระหวาง 26-35 ปมากทสด (66.5%) รองลงมามอายระหวาง 18-25 ป (17.8%) และอาย 35-44 ป (15.8%) มสดสวนทนอยลงมาตามลำดบ ทางดานการศกษาพบวา ผตอบแบบสอบถามมระดบการศกษาทระดบปรญญาตรมากทสด (69.8%) และ รองลงมาคอระดบตำกวาปรญญาตร (27.8%) นอยทสดคอ ผทสำเรจการศกษาปรญญาโทหรอสงกวาอยในอตตราเพยงรอยละ (2.5%) ในพนกงานสายการบนไทย

ไลออนแอรสวนงานภาคพนดน ทางดานรายไดเฉลยของพนกงานสายการบนไทยไลออนแอรสวนงานภาคพนดนจะอยท 15,001 – 20,000 บาท (44.8%) รองลงมาคอระดบรายไดเฉลยท 20,001 – 25,000 บาท (39.3%) ถดมาคอ รายไดเฉลยนอยกวา 15,000 บาท (7%) ทเหลอมระดบรายไดเฉลยท 25,001 –

30,000 บาท (5.8%) และ 30,001 – 35,000 บาท (3.3%) ตามลำดบ โดยไมพบผมรายไดเฉลย 35,001 บาท ขนไป นอกจากนยงพบวามากกวา 65.8% ของพนกงานไทยไลออนแอรสวนงานภาคพนดน เปนผทปฏบตงาน มาแลวไมตำกวา 1-3 ป และ 4 - 6 ป (26.3%) โดยผทปฏบตงานนอยกวา 1 ปมจำนวนนอยทสด (8%)

ขอมลผลการศกษาระดบคณภาพชวตในการทำงานของพนกงาน

การนำเสนอผลการศกษาในสวนน เพอศกษาระดบคณภาพชวตการทำงานของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร โดยใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ไดแก คาเฉลย



(Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation : SD) เพอใชในการพรรณนาขอมลระดบคณภาพชวตของพนกงานสายการบน โดยไดกำหนดสมตฐานการวจยและวเคราะหผลตามสมมตฐาน ดงน สมมตฐาน (H1) ระดบคณภาพชวตของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอรอยในระดบเชงบวก โดยรายละเอยดแสดงดงตารางท 1

ตารางท 1 ตารางแสดงระดบคณภาพชวตในการทำงานในแตละดาน

องคประกอบของระดบคณภาพชวตในการทำงาน

(��)

Mean

SD ระดบความคดเหน

1. คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม 2.79 1.030 ระดบปานกลาง 2. สภาพการทำงานทมความปลอดภย

และสงเสรมสขภาพ 3.53 1.091 ระดบสง

3. โอกาสความกาวหนา ความมนคงในงาน

2.72 1.257 ระดบปานกลาง

4. โอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล


5. การเปนสวนหนงของสงคมภายในองคการ


6. การรกษาสทธสวนบคคลในการทำงาน

2.46 1.150 ระดบตำ

7. ความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว


8. การเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอก

3.65 0.943 ระดบสง

คาเฉลยรวมของระดบคณภาพชวตในการทำงานของพน กงานฝ ายปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร


จากตารางท 1 ผลการศกษาพบวา ระดบคณภาพชวตในการทำงานของพนกงานฝายปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอร โดยรวมอยในเชงบวกระดบปานกลาง (�� = 3.11, S.D.=1.092) สนบสนนตามสมมตฐานทหนง โดยถาหากแยกตามแตละองคประกอบจะ พบวา องคประกอบดานสภาพการทำงานทมความปลอดภยและสงเสรมสขภาพ (�� = 3.53, S.D.=1.091) และ ดานการเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอก (��= 3.65, S.D.=0.943) มความคดเหนอยในระดบสง สวนดานการรกษาสทธสวนบคคลในการทำงาน มความเหนอยในระดบตำ (�� = 2.46, S.D.=1.150)



การวเคราะหคาความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานกบความผกพนตอองคการ โดยการวเคราะหสหสมพนธเพยรสน (Pearson Product Moment Correlation)

การนำเสนอผลการศกษาในสวนน เพอศกษาหาระดบความสมพนธระหวางคณภาพชวตการทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร โดยไดกำหนดสมตฐานการวจยและวเคราะหผลตามสมมตฐาน ดงน

สมมตฐาน (H1) ความสมพนธระหวางคณภาพชวตการทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอรอยในระดบเชงบวก

โดยการวจยครงนทำการทดสอบคาสมประสทธความสมพนธของตวแปรอสระ คอ คณภาพชวตในการทำงาน ประกอบดวย 8 ตวแปรยอยไดแก 1. คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม 2. สภาพการทำงานทมความปลอดภยและสงเสรมสขภาพ 3. โอกาสความกาวหนาความมนคงในงาน 4. โอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล 5. การเปนสวนหนงของสงคมภายในองคการ 6. การรกษาสทธสวนบคคลในการทำงาน 7. ความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว และ 8. การเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอก โดยใชการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน รายละเอยดแสดงดงตารางท 3

ตารางท 3 : ตารางแสดงคาสมประสทธสหสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานกบความผกพนตอองคการ ของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร

ปจจยความตองการสวนบคคล (Personal Needs) คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสน ระดบความพงพอใจ

คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม r p

0.866** .000

สภาพการทำงานทมความปลอดภยและสงเสรมสขภาพ r p

0.722**

.000 1. โอกาสความกาวหนาความมนคงในงาน r

p 0.897**

.000 2. โอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล r

p 0.907**

.000 3. การเปนสวนหนงของสงคมภายในองคการ r

p 0.832**

.000 4. การรกษาสทธสวนบคคลในการทำงาน r

p 0.834**

.000 5. ความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว r

p 0.713**

.000 6. การเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอก r

p 0.619**

.000 ระดบความสมพนธโดยรวมระหวางคณภาพชวตในการทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร

r p

0.866**

.000

หมายเหต **. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed).



จากตารางท 3 พบวา ระดบความสมพนธโดยรวมระหวางคณภาพชวตในการทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไลออนแอร) มความสมพนธกนอยางมนยยะสำคญทางสถตทระดบ 0.01 โดยมความสมพนธกนในเชงบวกระดบสง สนบสนนสมมตฐานขอทสาม ซงจากตารางแสดงคา (r = 0.866) หรอแสดงวาคณภาพชวตในการทำงานมความสมพนธถง 87% ตอความผกพนตอองคการ โดยถาหากจำแนกแตละองคประกอบ พบวา ในดานโอกาสความกาวหนาความมนคงในงาน และ ดานโอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล มความสมพนธกบความผกพนตอองคการสงถง 90% (r = 0.897, r = 0.907) รองลงมาคอ ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ซงมความสมพนธกบความผกพนตอองคกร 87% (r = 0.866) ตอมาในดานการเปนสวนหนงของสงคมภายในองคการ และดานการรกษาสทธสวนบคคลในการทำงาน มความสมพนธกบความผกพนตอองคกร 83% (r = 0.832, r =

0.834) ดานการสภาพการทำงานทมความปลอดภยและสงเสรมสขภาพ มความสมพนธกบความผกพนตอองคกร 72% (r = 0.722) ดานความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว มความสมพนธกบความ ผกพนตอองคกร 71% (r = 0.713) และสดทายดานการเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอก มความสมพนธกบความผกพนตอองคการในระดบตำสด ซงเมอเทยบกบเกณฑการวดสมประสทธสหสมพนธเพยรสนแลวนน อยในความสมพนธระดบปานกลาง คอ มความสมพนธกบความผกพนตอองคการ 62% (r = 0.619 ) การวเคราะหถดถอยพหคณแบบขนตอน (Multiple Regression Analysis with Stepwise

Method) การนำเสนอผลการศกษาในสวนนเพอศกษาหาวา อะไรคอความสมพนธระหวางคณภาพชวต

การทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอร โดยไดกำหนดสมตฐานการวจยและวเคราะหผลตามสมมตฐาน ดงน สมมตฐาน (H1) องคประกอบคณภาพชวตในการทำงานทกองคประกอบของพนกงานปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอร มความสมพนธในเชงบวกกบความผกพนตอองคกร

ผลการวเคราะหการถดถอยพหคณแบบขนตอน (Multiple Regression Analysis with Stepwise

Method) จากทเหนในตาราง 4 ดงปรากฎดานลางน จะแสดงใหเหนวา คณภาพชวตในการทำงานมอทธพล 91% ตอความผกพนตอองคกร (R2 = .908) และมคา Durbin-Watson เทากบ 2.073 ซงอยระหวาง 1.5 ถง 2.5 แสดงคาความคาดเคลอนทเปนอสระตอกน และถานำมาแยกในแตละองคประกอบแลวนน จะพบวา ถาหาก 1 unit ของดานสภาพการทำงานทปลอดภยและสงเสรมสขภาพเพมขน จะทำใหความผกพนตอองคกรเพมขนถง 36% (β = 0.361, t = 11.134, p<0.001) และถา 1 unit ของดานโอกาสความกาวหนาความมนคงในงานเพมขน จะทำใหความผกพนตอองคกรเพมขน 32% (β = 0.326,t = 10.319, p<0.001) ในดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรมนน หากมการเพมขน 1 unit กจะทำใหพนกงานเกดความผกพนตอองคการเพมขนอก 20% (β = 0.195, t = 6.179, p<0.001) ในสวนดานการสงเสรมโอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคลกมความสำคญเชนกน เพราะถาหากสวนนมการเพมขน 1 unit กจะทำให



พนกงานเกดความผกพนตอองคการเพมขนไดอก 9% (β = 0.092, t = 4.253, p<0.001) และสดทายถาหากมการเพมขน 1 unit ใหกบดานการสรางความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว จะทำใหพนกงานเกดความผกพนตอองคกรไดอก 8% (β = 0.075, t = 3.233, p<0.001) รายละเอยดแสดงดงตารางท 4

ตารางท 4 : แสดงคาสมประสทธสหสมพนธพหคณแบบขนตอน (Multiple Regression Analysis with

Stepwise Method) ขององคประกอบคณภาพชวตในการทำงาน ตอความผกพนตอองคการ

องคประกอบคณภาพชวตในการทำงาน

Unstandardized Coefficients

Standardized Coefficients

t Sig R2 Durbin-

Watson

B Std.Error 𝜷

สภาพการทำงานทปลอดภยและสงเสรมสขภาพ

0.540 0.049 0.361 11.134 0.000 0.908

2.073

โอกาสความกาวหนาความมนคงในงาน

0.379 0.037 0.326 10.319 0.000

คาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม

0.277 0.045 0.195 6.179 0.000

โอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล

0.124 0.029 0.092 4.253 0.000

ความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว

0.043 0.013 0.075 3.233 0.001

หมายเหต Dependent Variable : ความผกพนตอองคการ

โดยสรปแลวจากคำถามวจยทสามทวา “อะไรคอ ความสมพนธระหวางคณภาพชวตการทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอร” นน พบวา จากทงหมด 8

องคประกอบมเพยง 5 องคประกอบของคณภาพชวตการทำงานเทานนทมความสมพนธกบความผกพนตอองคการ ไดแก ดานสภาพการทำงานทปลอดภยและสงเสรมสขภาพ ดานโอกาสความกาวหนาความมนคงในงาน ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ดานโอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล และ ดานความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว โดยมความสมพนธอยางมนยยะสำคญกบความผกพนตอองคการ แตทวาองคประกอบดานการเปนสวนหนงของสงคมภายในองคการ การรกษาสทธสวนบคคลในการทำงาน และการเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอก ไมมนยยะสมพนธกนทางสถตกบความผกพนตอองคการ ดงนนจากสมมตฐานทสามทวา “องคประกอบคณภาพชวตในการทำงานทกองคประกอบของพนกงานปฏบตงานภาคพนดนสายการบนไทยไลออนแอร มความสมพนธในเชงบวกกบความผกพนตอองคกร” สามารถสรปไดวา มเพยงองคประกอบ ดานสภาพการทำงานทปลอดภยและสงเสรมสขภาพ ดานโอกาสความกาวหนาความมนคงในงาน ดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม ดานโอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล และ ดานความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว ทสนบสนน



สมมตฐาน แตองคประกอบดานการเปนสวนหนงของสงคมภายในองคการ การรกษาสทธสวนบคคลในการทำงาน และการเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอก ปฏเสธสมมตฐาน

สรปและอภปรายผล

จาการศกษา เรอง ความสมพนธระหวางคณภาพชวตในการทำงานและความผกพนตอองคกร กรณศกษา : พนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไทยไลออนแอร จงนำมาเขยนอภปรายผลไดดงน

ผลการศกษาเรองระดบคณภาพชวตในการทำงานของพนกงาน พบวา ระดบคณภาพชวตในการทำงานภาพรวม ของพนกงานอยในระดบปานกลาง (��= 3.11 , S.D.= 1.092) โดยระดบคณภาพชวตในการทำงานทใชในการศกษา ประกอบดวย 8 องคประกอบ เมอพจารณาระดบคณภาพชวตรายดานแลว อภปรายไดวา พนกงานสายการบนมระดบคณภาพชวตในการทำงาน ดานการเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอกในระดบสง แสดงใหเหนวาการทพนกงานทำงานในสายงานธรกจการบนน น สามารถสรางภาพลกษณทด ใหแกตวพนกงาน และทำใหพนกงานเกดความความภาคภมใจทไดทำงานในองคการสายการบน สงนเกยวของกบความภาคภมใจในงานททำอย สอดคลองกบทฤษฎลำดบความตองการของ Maslow (1943) ทวา มนษยเปนสตวสงคมและ ตองการทจะไดรบการยอมรบและยกยอง (Esteem Needs) อกทงมความตองการทจะปฏบตตนใหเปนประโยชนและมคณคาในสงคม ดงนนลกษณะงานทสามารถตอบสนองความตองการของพนกงานและสรางความภมใจแกพนกงานไดนนไมวาจะเปนการทงานทปฏบตอยนนไดกอประโยชนตอสงคม หรองานทปฏบตสรางภาพลกษณทดใหแกผปฏบตงานผานชอเสยงขององคกร จดนกเปนสวนสำคญททำใหพนกงานเกดความผกพนตอองคกรเชนกน สอดคลองกบ วรชดา พงษไพโรจน (2558) ทพบวา ระดบคณภาพชวตในการทำงานของพยาบาลโดยรวมอยในระดบปานกลาง โดยพบวา คณภาพชวตในการทำงานดานชวตการทำงานทมความเกยวของกบสงคมมคาเฉลยมากทสดเนองจากวชาชพพยาบาลเปนวชาชพทมการใหบรการแกสงคมและลกษณะงานกเปนงานทตองมความรบผดชอบตอสงคม การไดชวยเหลอบคคลจะสรางความภมใจในวชาชพ รสกไดถงวางานททำอยสงผลดตอบคคลผมารบบรการ ซงลกษณะงานทปฏบตเปนงานบรการทตองใหความชวยเหลอแกผคนดงเชนบคลลากรทปฏบตงานในสายการบน แตทงนพบวาในดานการรกษาสทธในการทำงานของพนกงานอยในระดบทตำ อาจจะเปนเพราะในการทำงานสายการบนนนจะตองสลบหมนเวยนทมและพบเจอพนกงานระดบหวหนางานทมการบรหารทแตกตางกน ทำใหอาจจะไดรบการดแลอยางไมทวถงและบางครงไมสามารถแสดงความคดเหนของตนได สอดคลองกบ ขวญชนก อนทะพงษ (2552) ทศกษาในเรองของขวญและกำลงใจของพนกงานการบนไทย พบวา กำลงขวญในดานการบรหารงานอยในระดบตำ เนองจากองคกรสายการบนเปนองคกรทตองมการประสานงานระหวางทมทหลากหลาย พนกงานจะตองเจอหวหนาทมทมภาวะผนำและการบรหารงานแตกตางกนไป จงทำใหพนกงานทมระดบตำแหนงตำกวาผจดการแผนกไมคอยไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนในเรองงาน จ ดน เองทองคการควรหนกลบมาใหความสำคญและมงพฒนาแกไข โดยการใหความสำคญแกพนกงานระดบลางในการแสดงความคดเหนและ



สทธสวนตนในการทำงานมากขน เพราะจะเปนสวนททำใหพนกงานเกดขวญกำลงใจในการทำงานและความรสกผกพนตอองคกร (Davis,1964 อางถงใน Kasemsil S., 2519 : 222) ผลการศกษาเรองระดบความสมพนธระหวางคณภาพชวตการทำงานและความผกพนตอองคกร พบวา ระดบความสมพนธโดยรวมระหวางคณภาพชวตในการทำงานกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน สายการบนไลออนแอร) มความสมพนธกนอยางมนยยะสำคญทางสถตทระดบ 0.01 โดยมความสมพนธกบความผกพนตอองคกรในระดบสงในทกดานเกน 50% สอดคลองกบการศกษาของ วรชดา พงษไพโรจน (2558), สมพงษ โมราฤทธ (2557) และ ปารชาต ปานสำเนยง (2555) ทพบวา คณภาพชวตในการทำงานในภาพรวมมสมพนธกบความผกพนตอองคการ เปนการแสดงใหเหนวาเมอองคการมการสรางคณภาพชวตทดใหเกดขนแกพนกงาน โดยเฉพาะในดานโอกาสความกาวหนามนคงในงาน และการใหโอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคลจะทำใหพนกงานรสกไดรบการมองเหนคณคาในตนเองและเกดความรสกทจะอยากจงรกภกดตอองคการ ในสวนของการใหคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรมในการดำรงชวตในสภาพเศรษกจปจจบนกเปนปจจยสำคญททำใหพนกงานยงคงอยากจะทำงานอยตอกบองคกร อกทงเมอพนกงานมาปฏบตงานในองคการแลวนนมความรสกซมซบถงวฒนธรรมองคกรรสกเปนสวนหนงของสงคมภายในองคกร องคกรมการรกษาสทธสวนบคคลใหแกพนกงาน ทำใหเมอพนกงานมาปฏบตงานในทก ๆ วนรสกมความปลอดภยทงสขภาพกายและใจ ตลอดจนงานททำอยนนมความสมดลระหวางชวตสวนตวและชวตการทำงาน มความสมพนธอนดทงบคคลภายในและภายนอกองคกร จะทำใหพนกงานจะรสกวายงคงมความสขทงในชวงทำงานและเมอเลกปฏบตงานแลวกมความสขในชวตสวนตว สอดคลองกบทฤษฎ Side-bet Theory ทกลาววา เมอบคคลเกดความผกพนตอสงใดสงหนงนนเปนเพราะวา บคคลนนไดรบการรบลงทนจากสงนน ทำใหบคคลดงกลาวเกดการสรางการลงทนตอสงนน โดยคณภาพการลงทนจะมมลคาเพมสงขนตามระยะเวลาทบคคลไดเสยไป เชน บคคลททำงานใหกบองคกรนานกจะทำใหเกดการสะสมทรพยากรทเขาไดรบจากระบบการจางงานขององคกรมากกขนในรปแบบของเงนเดอนสวสดการ อกทงการทบคคลทำงานอยกบองคกรมาเปนระยะเวลานานยอมมการตดสนใจทจะลาออกจากองคกรไดยากกวาผททำงานมาในระยะเวลาอนสน (Becker,1956 : 32-42) ดงนนองคกรจงควรทจะคอยลงทนและดแลสงเสรมใหพนกงานมคณภาพชวตในการทำงานทดตงแตแรกเรมทำงานเพอจะไดคงรกษาพนกงานไวใหอยนานตอไป สอดคลองกบผลการวจยทวาถาหากบคลากรมคณภาพชวตในการทำงานทดยอมสงผลถงความผกพนตอองคกรทมมากขนดวย

ทงนผวจยไดทำการศกษาเพมเตมอกวา องคประกอบคณภาพชวตในการทำงานใดบาง ทมอทธพลกบความผกพนตอองคการของพนกงานปฏบตงานภาคพนดน ผลการศกษาพบวา มอย 5 องคประกอบทมอทธพลตอความผกพนในองคกรของพนกงานสายการบนไทยไลออนแอร ไดแก ดานสภาพการทำงานทปลอดภยและสงเสรมสขภาพ เนองจากพนกงานสายการบนตองทำงานอยในสนามบน ซงสถานททำงานหรอสำนกงานตองจดใหเปนมาตรฐานและอยในกฎเกณฑของทางทาอากาศยาน ทำใหกาทำงานของพนกงานไม



ลำบากในดานสถานททำงาน เพราะสายการบนมการจดสถานททำงานอยางเปนระเบยบเรยบรอย รวมทงการทำงานในสนามบนมความสะดวกสบายในทกดาน และมการรกษาความปลอดภยอยางเครงครด องคประกอบดานสภาพการทำงานจงเปนองคประกอบแรกทพนกงานสายกาบนไลออนแอรรสกพอใจและสงผลใหอยากมาปฏบตงานทกวน ซงสอดคลองกบปจจยคำจนในทฤษฎสองปจจยของเฮรทเบรก (Herzberg’s, 1968) ทกลาววา สภาพทางกายภาพของงาน เชน แสง ส เสยง อากาศ ชวโมงการทำงาน รวมทงสงแวดลอมอน ๆ เชน อปกรณ หรอเครองมอตาง ๆ ทมคณภาพและความเหมาะสม สงผลตอความพงพอใจในการทำงานของพนกงานและสงผลทำใหพนกงานปฏบตงานไดอยางเตมความสามารถ ถดมาเปนในดานโอกาสความกาวหนาความมนคงในงาน เนองจากพนกงานมความเชอมนในชอเสยงของบรษทและในสภาพเศรษฐกจของธรกจการบนวาจะมความเตบโตเพมยงขนทำใหพนกงานรสกเกดความมนคงในงานทปฏบตอยในปจจบนและยงไมคดจะลาออกจากงาน สอดคลองกบปจจยคำจนในทฤษฎสองปจจยของเฮรทเบรก (Herzberg’s, 1968) ทวาความมนคงในงาน หมายถง ความรสกของบคคลทมตอความมนคงในการทำงาน ความยงยนของอาชพ รวมถงความยงยนขององคการ ในดานคาตอบแทนทเพยงพอและยตธรรม พนกงานในสายการบนมความพงพอใจในคาตอบแทนทไดรบ เนองจากทำงานในธรกจสายการบนซงเปนงานบรการและคอนขางไดคาตอบแทนทสง อกทงสายการบนมสวสดการอน ๆ เชน ตวเครองบนฟร ประกนอบตเหตและอน ๆ ทมความเหมาะสมและยตธรรม จงเปนปจจยทสามารถจงใจพนกงานใหคงทำงานอยกบองคกร สอดคลองกบงานวจยของลอรเลอร (Lawler, 1971) ทพบวา หากพนกงานไดคาตอบแทนทตำกวาธรกจอน จะทำใหพนกงานมผลการปฏบตงานทตำ เกดการนดหยดงาน การรองทกข และแสวงหางานใหมทใหคาตอบแทนทสงกวาดานโอกาสในการพฒนาและการใชความสามารถของบคคล เนองจากเปนองคกรการบนและอยในสายงานบรการ องคกรจงตองมการฝกฝนและพฒนาศกยภาพพนกงานอยเสมอเพอพนกงานทกคนจะไดมมาตรฐานการทำงานไปในทศทางเดยวกน สงนเองเปนปจจยททำใหพนกงานรสกถงการไดรบความเอาใจใสจากองคกร และรสกถงนโยบายการบรหารงานทเปนระบบทงในเรองของการอบรมพฒนาและไดรบการประเมนผลอยางเปนธรรมทกสงลวนมอทธพลตอการตดสนใจทจะลาออกทงสน (Limyothin P., 2555 : 124) และ สดทายในดานความสมดลระหวางชวตการทำงานกบชวตสวนตว แสดงใหเหนวาการทพนกงานปฏบตงานอยในองคกรนน พนกงานยงมเวลาเพยงพอใหกบสงคมหรอชวตครอบครว ซงสวนนเองเปนปจจยหนงททำใหพนกงานเกดความผกพนตอองคกร และทำใหความตงใจจะลาออกจากงานลดลง ซงสอดคลองกบแนวคดของเมโย (Mayo, 1949) ทกลาววา หากพนกงานมการจดสรรเวลาสรางสมดลใหกบชวตและการทำงานไดจะทำใหความคดหรอความตงใจทจะลาออกจากงานลดลง

ขอเสนอแนะ ขอเสนอแนะเพอการนำผลการวจยไปใชประโยชน ขอเสนอแนะในการศกษาครงนพบวา พนกงานสายการบนยงขาดองคประกอบดานคณภาพชวตในการทำงานหลายปจจยทจะทำใหพนกงานเกดความผกพนตอองคกร เชน ในดานของการเปนสวนหนงของ



สงคมภายในองคการ การรกษาสทธสวนบคคลในการทำงาน และการเกยวของสมพนธกบสงคมภายนอก ดงนนเพอใหระดบของคณภาพชวตในการทำงานดานนสงขนองคกรควรมการนโยบายการสรางความสมพนธระหวางพนกงานดวยกนเอง อาจจะเปนการจดกจกรรมรวมกน หรอการประชมสอบถามความคดเหน ปญหาทพนกงานไดรบจากการทำงานในแตละเดอน โดยใหหวหนางานเปนผทคอยดแลและรบฟงความคดเหนพนกงานโดยตรง เพอใหพนกงานไดแสดงความคดเหนและปรกษาปญหาตาง ๆ ไดอยางเตมท อกทงควรมการจดกจกรรมเพอสงคม ใหพนกงานไดไปปฏบตกจกรรมทเปนประโยชนแกสงคมรวมกน เพอเสรมสรางความรสกภมใจทไดเปนสวนหนงในองคกรทสรางคณประโยชนแกสงคม ทำใหพนกงานรสกมคณคาในตนเองผานภาพลกษณทดขององคกร

ขอเสนอแนะเพอการวจยในครงตอไป จากผลการศกษาในครงน สามารถนำเปนแนวทางในการทำงานวจยครงตอไป คอ สามาถนำหลกการ

ไปศกษาเชงเปรยบเทยบระหวางสายการบนตนทนตำและสายการบนแบบเตมรปแบบ โดยทำการศกษากบพนกงานปฏบตงานภาคพนดน ซงเปนตำแหนงทมความกดดนในงานสงและพบอตราการลาออกทบอย เพอจะไดนำขอมลดงกลาวเสนอตอผบรหารองคกรในการบรณาการรวมกนในการแกปญหาการลาออกของพนกงานในองคกรการ

References

Intapong, K. (2551). Relationship between Work Morale and Satisfaction towards

Received Fringe Benefit of Staff of Thai Airways International (Public Company Ltd.):

A Case Study of Human Resources and General Management Department. Master of

Arts (Social Development). National Institute of Development Administration. (in Thai) Tobarameegul, N. Factors of the Quality of Working Life Effecting Organization Commitment

of Thanachat Bank employee Central Office 3. Master of education Program in

Development Education. Silpakorn University. (in Thai) Suntiwongs, T. Organization behaviour. 2th ed. Bangkok: Thai Wattana Panich Press. (in Thai) Treeprasitchai, T. (2557). Factors Affecting Employee Retention of Five-star Hotels in Bangkok.

M.A. (Hospitality and Tourism Industry Management), Graduate School, Bangkok

University. (in Thai) Limyothin, P. (2555). Structural Equation Model of Factors Influencing the Hotel Staff in

Thailand's Intention to Quit. Doctor of Philosophy in Management. Prince of

Songkla University. (in Thai)



Pansumnieng, P. (2555). A study of quality of work life and perception of organizational

justice affecting organizational citizenship behavior through employees' engagement

of support staff: a case study of faculty of medicine one of Bangkok. Master of Arts

Program of Public and Private Management. Graduate School. Silpakorn University. (in Thai)

Phongpairoje, W. (2558). A Study of the Relationship between Quality of Work Life and

Organization commitment: A Case Study of among Professional Nurse Out-Patients

Department in A University Hospital. Master of Arts Program of Public and Private

Management. Graduate School. Silpakorn University. (in Thai)

Kasemsil, S. (2519).Administration. Bangkok: Thai WattanaPanich Press. (in Thai) Morarit, S. (2557).Quality of Work Life and Organization Commitment of Health Personnel

Regional Health Promoting Center 10 Chiang Mai. Lanna public health journal (January-April) : 34-37. (in Thai)

Naweekarn, S. (2546.). Management and organizational behavior. . Bangkok: Bhannakij 1991

Press. (in Thai) Becker, H. (1960). Notes on the Concept of Commitment. / American Journal Sociology 66,

1(July) : 32-42. Bluestone, I. (1997). Organization Citizenship Behaviour Among Hospital Employees.

A Multidimensional Analysis Involving Job Satisfaction and Organization

Commitment. / Hospital and Health Service Administration 42 (summer): 221-262. Cronbach, Lee. J. (1990). Essentials of Psychology Testing. 5th ed. New York: Harper Collins

Publishers Inc.

Herzberg, F. (1968). One more time: how do you motivate employees. Harvard Business

Review, January–February :109–20

Huse, E.F. and Thomas G. Cummings. (1985). Organization development and change.

(3rd ed.). Minnesota: West Publishing.

Joren,s. (2015). Feasibility Analysis of a Low-Cost Strategy for Long Distance Flight. Book on

Demand GmbH, Norderstedt Germany.Pp:27.

Lawler, E.E., III. (1971). Pay and organizational effectiveness: a psychological view. New York:

McGrawHill.

Maslow, A. H. (1943). A theory of human Motivation. Psychological Review, 50, 370-396.

https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwiV2OODuOHbAhULo48KHU-eAC8QFggnMAA&url=http%3A%2F%2Fthailand.digitaljournals.org%2Ftdj%2Findex.php%2FLPHJ&usg=AOvVaw3nvQB1wd1QiM0WI-J4BRzu



Mayo, E. (1949) The Social Problems of Industrial Civilization: Routledge and Kegan Paul.

Mowday,R. (1998). Reflections on the study and relevance of organizational commitment.

Human. Human Resource Management Review, 8(4), 387-401.

Steers, R. M. (1977). Antecedents and outcomes of organizational commitment/

Administrative Science Quarterly 22: 46-56.

Walton, Richard E. (1974). Improving the Quality of Working Life. Harvard Business Review

52 (May-June): 12.

Rasmee Islam , Master of Managemen Program in Integrated Tourism

and Hospitality Management,The Graduate School of Tourism

Management, National Institute of Development Administration.

Suwaree Namwong, Assistant Professor, Ph.D.,The Graduate School

of Tourism Management, National Institute of Development

Administration.

Documents

The Relationship between Work-life Quality and Employee ... · Dusit Thani College Journal Vol.13༛No.2༛May - August 2019༛ ༛༛༛༛༛ 266 The Relationship between Work-life