THE SARUM RITE Missale Sarisburiense cum nota. Tome A ... · The Sarum Rite is published by The Gregorian Institute of Canada/L’Institut grégorien du Canada, c/o School of the

THE SARUM RITE

Missale Sarisburiense cum nota.

Tome A.

Fasciculus 4. Pagine 243-440.

Proprium de tempore.

Quadragesima.

Edited by William Renwick.

HAMILTON ONTARIO.

THE GREGORIAN INSTITUTE OF CANADA.

MMXVI.

The Sarum Rite is published by The Gregorian Institute of Canada/L’Institut

grégorien du Canada, c/o School of the Arts, McMaster University, 1280 Main Street

West, Hamilton, Ontario, Canada L8S 4L8. The Gregorian Institute of Canada is

affiliated with the School of the Arts, McMaster University.

The Sarum Rite is distributed over the internet through .pdf files located at:

www.sarum-chant.ca

This document first published July 1, 2016.

All rights reserved. This publication may be downloaded and stored on personal

computers, and may be printed for purposes of research, study, education, and

performance. No part of this publication may be uploaded, printed for sale or

distribution, or otherwise transmitted or sold, without the prior permission in writing

of the Gregorian Institute of Canada.

The Gregorian Institute of Canada/L’Institut grégorien du Canada is a charitable

organization registered by the Federal Government of Canada.

www.gregorian.ca

© The Gregorian Institute of Canada, 2016.

Feria iiij. in capite jejunii.

243

Feria iiij. in capite jejunii. Post [horam]1 sextam in primis fiat sermo ad populum, si placuerit. Deinde prosternant

se clerici in choro : et dicant septem psalmos penitentiales [sine nota]2 cum Glória Patri. et

Sicut erat. et antiphona Ne reminiscáris. [Episcopus vel ejus decanus vel]3 excellentior vero

sacerdos : indutus vestibus sacerdotalibus in cappa serica rubea : cum dyacono a dexteris, et

subdyacono a sinistris cum ceteris4 ministris altaris : qui omnes sint albis cum amictibus

induti : ante altare dicant per se [similiter]5 septem psalmos penitentiales in prostratione

[cum Glória Patri. et Sicut erat.]6 cum antiphona Ne reminiscáris.

[Contra iram.] Psalmus. [vj.]

Omine ne in furóre tuo ár-

guas me : * neque in ira tua

corrípias me.

Miserére mei Dómine quóniam in-

fírmus sum : * sana me Dómine quó-

niam conturbáta sunt ossa mea.

Et ánima mea turbáta est valde : * sed

tu Dómine úsquequo ?

Convértere Dómine et eripe ánimam

meam : * salvum me fac propter mi-

sericórdiam tuam.

Quóniam non est in morte qui

memor sit tui : * in inférno autem quis

confitébitur tibi ?

Laborávi in gémitu meo7 lavábo per

síngulas noctes lectum meum : *

láchrimis meis stratum meum rigábo.

Turbátus est a furóre óculus meus : *

inveterávi inter omnes inimícos meos.

Discédite a me omnes qui operámini

iniquitátem : * quóniam exaudívit

Dóminus vocem fletus mei.

Exaudívit Dóminus deprecatiónem

meam : * Dóminus oratiónem meam

suscépit.

Erubéscant et conturbéntur vehe-

ménter omnes inimíci mei : * conver-

tántur et erubéscant valde velóciter.

Glória Patri.

[Sicut erat.]8

[Contra superbiam.] Psalmus. [xxxj.]

Eáti quorum remísse sunt ini-

quitátes : * et quorum tecta sunt

peccáta.

Beatus vir cui non imputávit Dó-

minus peccátum : * nec est in spíritu

ejus dolus.

Quóniam tácui inveteravérunt ossa

mea : * dum clamárem tota die.

Quóniam die ac nocte graváta est

super me manus tua : * convérsus sum

in erúmna mea dum confígitur spina.

Delíctum meum cógnitum tibi feci : *

D

B

[28r.]


244

et injustítiam meam non abscóndi.

Dixi Confitébor advérsum me in-

justíciam meam Dómino : * et tu

remisísti impietátem peccáti mei.

Pro hac orábit ad te ómnis sanctus : *

in témpore opportúno.

Verúntamen in dilúvio aquárum

multárum : * ad eum non approxi-

mábunt.

Tu es refúgium meum a tribulatióne

que circundédit me : * exultátio mea

erue me a circundántibus me.

Intelléctum tibi dabo et ínstruam te

in via hac qua gradiéris : * firmábo

super te óculos meos.

Nolíte fíeri sicut equus et mulus : *

quibus non est intelléctus.

In chamo et freno maxíllas eórum

constrínge : * qui non appróximant ad

te.

Multa flagélla peccatóris : * sperán-

tem autem in Dómino misericórdia

circundábit.

Letámini in Dómino et exultáte justi : *

et gloriámini omnes recti corde.

Glória Patri.

[Contra gulam.] Psalmus. [xxxvij.]

Omine ne in furóre tuo árguas

me : * neque in ira tua corrípias

me.

Quóniam sagítte tue infíxe sunt

michi : * et confirmásti super me ma-

num tuam.

Non est sánitas in carne mea a fácie

ire tue : * non est pax óssibus meis a

fácie peccatórum meórum.

Quóniam iniquitátes mee super-

grésse sunt caput meum : * et sicut

onus grave graváte sunt super me.

Putruérunt et corrúpte sunt cica-

tríces mee : * a facie insipiéntie mee.

Miser factus sum et curvátus sum

usque in finem : * tota die contristátus

ingrediébar.

Quóniam lumbi mei impléti sunt

illusiónibus : * et non est sánitas in

carne mea.

Afflíctus sum et humiliátus sum

nimis : * rugiébam a gémitu cordis

mei.

Dómine ante te omne desidérium

meum : * et gémitus meus a te non est

abscónditus.

Cor meum conturbátum est,9 dere-

líquit me virtus mea : * et lumen ocu-

lórum meórum, et ipsum non est

mecum.

Amíci mei et próximi mei : * ad-

vérsum me appropinquavérunt et ste-

térunt.

Et qui juxta me erant de longe

stetérunt : * et vim faciébant qui

querébant ánimam meam.

Et qui inquirébant mala michi locúti

sunt vanitátes : * et dolos tota die

D


245

meditabántur.

Ego autem tanquam surdus non

audiébam : * et sicut mutus non

apériens os suum.

Et factus sum sicut homo non

áudiens : * et non habens in ore suo

redargutiónes.

Quóniam in te Dómine sperávi : * tu

exáudies me Dómine Deus meus.

Quia dixi Nequándo supergáudeant

michi inimíci mei : * et dum

commovéntur pedes mei super me

magna locúti sunt.

Quóniam ego in flagélla parátus sum : *

et dolor meus in conspéctu meo

semper.

Quóniam iniquitátem meam an-

nunciábo : * et cogitábo pro peccáto

meo.

Inimíci autem mei vivunt et

confirmáti sunt super me : * et multi-

plicáti sunt qui odérunt me iníque.

Qui retríbuunt mala pro bonis

detrahébant michi : * quóniam sequé-

bar bonitátem.

Ne derelínquas me Dómine10 Deus

meus : * ne discésseris a me.

Inténde in adjutórium meum : *

Dómine11 Deus salútis mee.

Glória Patri.

[Contra luxuriam.] Psalmus. [l.]

Iserére mei Deus : * secúndum

magnam misericórdiam tuam.

Et secúndum multitúdinem mise-

ratiónum tuárum : * dele iniquitátem

meam.

Amplius lava me ab iniquitáte mea : *

et a peccáto meo munda me.

Quóniam iniquitátem meam ego

cognósco : * et peccátum meum contra

me est semper.

Tibi soli peccávi et malum coram te

feci : * ut justificéris in sermónibus tuis

et vincas cum judicáris.

Ecce enim in iniquitátibus concéptus

sum : * et in peccátis concépit me

mater mea.

Ecce enim veritátem dilexísti : * in-

cérta et occúlta sapiéntie tue mani-

festásti michi.

Aspérges me Dómine 12 ysópo et

mundábor : * lavábis me et super nivem

dealbábor.

Audítui meo dabis gáudium et

letíciam : * et exultábunt ossa

humiliáta.

Avérte fáciem tuam a peccátis meis : * et

omnes iniquitátes meas dele.

Cor mundum crea in me Deus : * et

spíritum rectum ínnova in viscéribus

meis.

Ne projícias me a fácie tua : * et

spíritum sanctum tuum ne áuferas a

me.

Redde michi letíciam salutáris tui : *

M

[28v.]


246

et spíritu principáli confírma me.

Docébo iníquos vias tuas : * et ímpii

ad te converténtur.

Líbera me de sanguínibus Deus

Deus salútis mee : * et exultábit lingua

mea justíciam tuam.

Dómine lábia mea apéries : * et os

meum annunciábit laudem tuam.

Quóniam si voluísses sacrifícium

dedíssem : * útique holocáustis non

delectáberis.

Sacrifícium Deo spíritus contribu-

látus : * cor contrítum et humiliátum

Deus non despícies.

Benígne fac Dómine in bona vo-

luntáte tua Syon : * ut edificéntur muri

Hierúsalem.

Tunc acceptábis sacrifícium justície

oblatiónes et holocáusta : * tunc

impónent super altáre tuum vítulos.

Glória Patri.

[Contra avariciam.] Psalmus. [cj.]

Omine exáudi oratiónem meam : *

et clamor meus ad te véniat.

Non avértas fáciem tuam a me : * in

quacúnque die tríbulor inclína ad me

aurem tuam.

In quacúnque die invocávero te : *

velóciter exáudi me.

Quia defecérunt sicut fumus dies mei : *

et ossa mea sicut crémium aruérunt.

Percússus sum ut fenum et áruit cor

meum : * quia oblítus sum comédere

panem meum.

A voce gémitus mei : * adhésit os

meum carni mee.

Símilis factus sum pellicáno soli-

túdinis : * factus sum sicut nictícorax

in domicílio.

Vigilávi : * et factus sum sicut passer

solitárius in tecto.

Tota die exprobrábant michi inimíci

mei : * et qui laudábant me advérsum

me jurábant.

Quia cínerem tanquam panem

manducábam : * et potum meum cum

fletu miscébam.

A fácie ire 13 indignatiónis tue : *

quia élevans allisísti me.

Dies mei sicut umbra declinavérunt : *

et ego sicut fenum árui.

Tu autem Dómine in etérnum

pérmanes : * et memoriále tuum in

generatióne et generatiónem.

Tu exúrgens miseréberis Syon : *

quia tempus miseréndi ejus quia venit

tempus.

Quóniam placuérunt servis tuis

lápides ejus : * et terre ejus mise-

rebúntur.

Et timébunt gentes nomen tuum

Dómine : * et omnes reges terre

glóriam tuam.

Quia edificávit Dóminus Syon : * et

D

[29r.]


247

vidébitur in glória sua.

Respéxit in oratiónem humílium : *

et non sprevit precem eórum.

Scribántur hec in generatióne áltera : *

et pópulus qui creábitur laudábit

Dóminum.

Quia prospéxit de excélso sancto suo : *

Dóminus de celo in terram aspéxit.

Ut audíret gémitus compeditórum : *

ut sólveret fílios interemptórum.

Ut annúncient in Syon nomen Dó-

mini : * et laudem ejus in Hierúsalem.

In conveniéndo pópulos in unum : *

et reges ut sérviant Dómino.

Respóndit ei in via virtútis sue : *

Paucitátem diérum meórum núncia

michi.

Ne révoces me in dimídio diérum

meórum : * in generatióne et gene-

ratiónem anni tui.

Inítio tu Dómine terram fundásti : * et

ópera mánuum tuárum sunt celi.

Ipsi períbunt tu autem pérmanes : *

et omnes sicut vestiméntum vete-

ráscent.

Et sicut opertórium mutábis eos et

mutabúntur : * tu autem idem ipse es,

et anni tui non defícient.

Fílii servórum tuórum habitábunt : *

et semen eórum in séculum dirigétur.

Glória Patri.

[Contra invidiam.] Psalmus. [cxxix.]

E profúndis clamávi ad te Dó-

mine : * Dómine exáudi vocem

meam.

Fiant aures tue intendéntes : * in

vocem deprecatiónis mee.

Si iniquitátes observáveris Dómine : *

Dómine quis sustinébit ?

Quia apud te propiciátio est : * et

propter legem tuam sustínui te

Dómine.

Sustínuit ánima mea in verbo ejus : *

sperávit ánima mea in Dómino.

A custódia matutína usque ad

noctem : * speret Israel in Dómino.

Quia apud Dóminum misericórdia : *

et copiósa apud eum redémptio.

Et ipse rédimet Israel : * ex ómnibus

iniquitátibus ejus.

Glória Patri.

[Contra accidiam.] Psalmus. [cxlij.]

Omine exáudi oratiónem meam14

áuribus pércipe obsecratiónem

meam : * in veritáte tua exáudi me in

tua justícia.

Et non intres in judícium cum servo

tuo : * quia non justificábitur in con-

spéctu tuo omnis vivens.

Quia persecútus est inimícus áni-

D

D


248

mam meam : * humiliávit in terra vi-

tam meam.

Collocávit me in obscúris sicut

mórtuos séculi : * et anxiátus est super

me spíritus meus, in me turbátum est

cor meum.

Memor fui diérum antiquórum

meditátus sum in ómnibus opéribus

tuis : * in factis mánuum tuárum

meditábar.

Expándi manus meas ad te : * ánima

mea sicut terra sine aqua tibi.

Velóciter exáudi me Dómine : *

defécit spíritus meus.

Non avértas fáciem tuam a me : * et

símilis ero descendéntibus in lacum.

Audítam fac michi mane miseri-

córdiam tuam : * quia in te sperávi.15

Notam fac michi viam in qua ám-

bulem : * quia ad te levávi ánimam

meam.

Eripe me de inimícis meis Dómine

ad te confúgi : * doce me fácere vo-

luntátem tuam, quia Deus meus es tu.

Spíritus tuus bonus dedúcet me in

terram rectam : * propter nomen tuum

Dómine vivificábis me in equitáte tua.

Edúces de tribulatióne ánimam me-

am : * et in misericórdia tua dispérdes16

inimícos meos.

Et perdes omnes qui tríbulant áni-

mam meam : * quóniam ego servus

tuus sum.

Glória Patri.

[1519-P:172r; 1531-P:48r.] 1513:29r.

Antiphona. Ne reminiscáris Dómine delícta nostra vel paréntum nostrórum : neque

vindíctam sumas de peccátis nostris.

[Sequatur]17 Kyrieléyson. Christeléyison. Kyrieléyson.

Pater noster. Brev. [5].

Et hec omnia sine nota dicuntur, tam a sacerdote quam a toto choro : puero interim

tenente vexillum cilicinum, prope sinistrum cornu altaris. Deinde erigat se sacerdos cum

dyacono et suhdyacono : et solus dicat super populum conversus ad orientem18 coram dextro

cornu altaris, hoc modo.

1508:46v; 1513:29v.

Et ne nos indú-cas in tempta-ti- ónem.

[29v.]


249

Chorus respondeat.

R. Sed lí-be-ra nos a ma-lo. V. Salvos fac servos tu-os et

ancíl-las tuas. R. us De- us me- te. in tes ránspe-

V. Mitte e- is Dómi-ne auxí-lium de sancto. R. Et de

Sy-on tu-é-re e-os.

[V.]19 Convértere Dómine úsquequo.

[R.]20 Et deprecábilis esto super servos tuos.

[V.]21 Adjuva nos Deus salutáris noster.

[R.]22 Et propter glóriam nóminis tui Dómine líbera nos : et propícius esto peccátis

nostris propter nomen tuum.23

1508:46v; 1513:29v.

V. Dómi-ne ex-áudi o-ra-ti- ónem meam. R. Et clamor

me-us ad te vé-niat. V. Dómi-nus vo-bíscum. R. Et cum

spí-ri-tu tu-o. V. O-rémus.

V.

V.

V.

V.

V.

R.

R.

R.

R.

R.


250

Oratio.

Xáudi quésumus Dómine preces

nostras : et confiténtium tibi

parce peccátis : ut quos consciéntie

reátus accúsat : indulgéntia tue

miseratiónis

[et finiatur hoc modo.]24

1508:46v; 1513:29v.

Absólvat. Per Christum Dómi-num nostrum. R. Amen.

Et omnes orationes dicuntur cum Orémus. et finiantur more25 lectionis [supradicto modo : et

omnes orationes dictatur cum Oremus. sub predicto tono].26 Non dicitur Dóminus

vobíscum. nisi ante primam orationem tantum.

Alia oratio cum

1508:46v; 1513:29v.

V. O-rémus.

Oratio.

Ssit quésumus Dómine fámulis

tuis inspirátio grátie salutáris :

que corda eórum flétuum ubertáte

resólvat : sicque macerándo confíciat,

ut iracúndie tue motus idónea satis-

factióne compéscat. Per Christum.

Orémus.

Oratio.

A quésumus Dómine Deus nos-

ter his fámulis tuis contínuam

purgatiónis sue observántiam peni-

téndo gérere : et ut hoc efficácius27

implére váleant : grátia eos tue visi-

tatiónis prevéniat, et subsequátur. Per

Christum.

Orémus.

E

A

D

V.

R.


251

Oratio.

Revéniat hos fámulos tuos qué-

sumus Dómine misericórdia tua :

ut omnes iniquitátes eórum céleri

indulgéntia deleántur. Per Christum.

Orémus.

Oratio.

Désto Dómine supplicatiónibus

nostris : nec sit ab his fámulis tuis

cleméntie tue longínqua miserátio :

sana vúlnera, eorúmque remítte pec-

cáta : ut nullis a te iniquitátibus

separáti : tibi Dómino, semper váleant

adherére. Per Christum.

Orémus.

Oratio.

Omine Deus noster qui offen-

sióne nostra non vínceris sed

satisfactióne placáris : réspice qué-

sumus super fámulos tuos, qui se tibi

gráviter peccásse confiténtur. Tuum

est enim absolutiónem críminum dare :

et véniam prestáre peccántibus : qui

dixísti te peniténtiam malle pec-

catórum quam mortem : concéde ergo

Dómine his fámulis tuis 28 : ut tibi

peniténtie excúbias célebrent : et

corréctis áctibus suis conférri sibi a te

sempitérna gáudia gratuléntur. Per

Christum.

Orémus.

Oratio.

Eus cujus indulgéntia omnis

homo índiget : meménto famu-

lórum famularúmque tuárum : et qui

lúbrica terreníque29 córporis fragilitáte

nudáti virtúte, in multis deliquérunt :

quésumus ut des véniam confiténtibus :

parcas supplícibus : ut qui suis méritis

accusántur : tua miseratióne salvéntur.

Per Christum.

Hic non dicitur Dóminus vobíscum. nec Orémus. sed vertat se sacerdos ad populum : et

extendens manum dicat super eos sine nota, sed in audientia hoc modo.

Bsólvimus vos vice beáti Petri

apostolórum príncipis, cui colláta

est a Dómino potéstas ligándi atque

solvéndi : et quantum ad vos pértinet

accusátio, et ad nos remíssio : sit vobis

omnípotens Deus vita et salus, et

P

A

D

D

A [30r.]


252

ómnium peccatórum vestrórum pius

indúltor. Qui vivit et regnat [Deus :

per ómnia sécula seculórum. R.

Amen].30

Deinde surgant omnes a prostratione osculantes terram vel formulas31 : sacerdos dicente

Orémus. &c. Deinde fiat benedictio cinerum : sine Dóminus vobíscum. et sine Qui vivit.

a sacerdote ad orientem converso [hoc modo].32

Mnípotens sempitérne Deus :

qui miseréris ómnium, et nichil

odísti eórum que fecísti : dissímulans

peccáta hóminum propter peniténtiam :

qui étiam súbvenis in necessitáte

laborántibus : bene+dícere et sancti+

ficáre 33 hos cíneres dignáre : quos

causa humilitátis et sancte religiónis ad

emundánda delícta nostra, super cápita

nostra more Ninivitárum ferre con-

stituísti : et da per invocatiónem sancti

tui nóminis : ut omnes qui eos ad

deprecándam misericórdiam tuam

super cápita sua tulérint : a te mere-

ántur ómnium delictórum suórum

véniam percípere34 : et hódie sic eórum

inchoáre sancta jejúnia, ut in die

resurrectiónis : purificátis méntibus, ad

sanctum mereántur accédere pascha :

et in futúro perpétuam accípere

glóriam. Per Dóminum.

Hic aspergatur aqua henedicta super cineres. Deinde dicitur Dóminus vobíscum. et

Orémus.

Oratio.

Eus, qui non mortem sed peni-

téntiam desíderas peccatórum :

fragilitátem conditiónis humáne be-

nigníssime réspice : et hos cíneres quos

causa preferénde humilitátis, atque

promerénde vénie, capítibus nostris

impóni decrévimus : bene+dícere et

sancti+ficáre pro tua pietáte dignéris :

ut qui nos cíneres esse monuísti : et ob

pravitátis nostre méritum in púlverem

reversúros cognóscimus : peccatórum

ómnium véniam, et prémia penitén-

tibus repromíssa misericórditer cón-

sequi mereámur. Per [Dóminum].35

Postea distribuantur cineres super capita clericorum et laicorum a dignioribus personis :

signo crucis cineribus signent sic36 dicendo.37

Meménto homo quia cinis es : et in cínerem revérteris. In nómine Pa+tris, et

Fí+lii, et Spí+ritus Sancti.38 Amen.

Et interim cantentur [hec]39 sequentes antiphone [a toto choro : cantore incipiente hanc

Antiphonam].40

O

D


253

GS:29; 1508:47r; 1513:30r; SP:28v.41

Ant.VII.

X-áudi nos * Dómi- ne quó-niam be- nígna est

mi-se-ri-cór- di- a tu- a : se-cúndum mul-ti-tú- di-nem mi-

se-ra-ti- ó-num tu- á- rum rés-pi-ce nos Dó-mine.

Ps. Sal-vum me fac De- us : quó-niam intra-vé-runt aque

usque ad á- nimam meam.

Non dicitur nisi primus V. psalmi, sed statim sequatur Glória [Patri. Sicut erat].42

Deinde repetatur antiphona Exáudi.

Alia antiphona.

GS:30; 1508:47r; 1513:30r; SP:29r.43

Ant.IV.

Ux-ta vestí- bulum * et al- tá- re plo-rá- bant

E

J

037-01.

037-03.

vel [plo-rá- bunt]

3554.


254

sa-cerdó- tes et Lé- vite mi-nístri Dómi-ni di-

cén- tes, Parce Dómi-ne par-ce pópu-lo tu- o : et

ne dís- si-pes o-ra Dó-te ad um ti-máncla

mine.

Alia antiphona.

GS:30; 1508:47r; 1513:30r; SP:29r.44

Ant.VIII.

Mmu-té-mur * há- bi-tu in cí- re ne- et

ci- lí-ci- o : je-ju-némus et plo-ré- mus ante

Dó- minum : qui- a mul-tum ri-sé-mi- cors est

I

037-04.

vel [et

dicent,]

3193.


255

dimítte-re peccá- ta nos-tra De- us noster.

Peracto hoc officio, dicat sacerdos ad gradum chori.

Dóminus vobíscum.

[R.] [Et cum spíritu tuo.]45 et

Orémus.

Oratio.

Eus qui juste irásceris, et

cleménter ignóscis : afflícti pó-

puli tui láchrimas súscipe : et iram tue

indignatiónis quam juste merétur

propiciátus avérte. Per Christum.

Alia oratio cum Orémus.

Oratio.

Oncéde nobis quésumus Dómine

presídia milície Christiáne sanctis

inchoáre jejúniis : ut contra spirituáles

nequícias pugnatúri : continéntie mu-

niámur auxíliis. Per Dóminum.46

[His finitis, eat processio per medium chori sine cruce ad ostium ecclesie occidentale cum

ceroferario et thuribulare precedente vexillo cilicino : deinde executor officii penitentes

singulatim per manus ejiciat per ministrationem alicujus sacerdotis de choro tradentis eos per

manus dextras : ipsi vero penitentes osculantes manus executoris officii exeant. Tamen si

episcopus presens fuerit, achidiaconus ei subministret 47 supradicto modo : et interim

cantentur hec duo R. cum suis V. sed sine Glória Patri. cantore incipiente R. Ecce Adam.

R. In sudóre. Ejectis penitentibus, claudatur ostium et redeat processio ordine et more solito

in chorum cantando R. in revertendo cantore incipiente R. Eméndemus. non dicitur V.

nec oratio sed statim incipiatur missa a cantore.]48

D

C


256

Ejectis penitentibus ut patet officium in processionalibus : incipiatur missa hoc modo.

[Ad missam.]49

GS:30; 1508:47v; 1513:30v.50

Offic.I.

I-se- ré-ris * ómni- um Dó-mi-ne : et nichil

o-dís-ti e-ó- rum que fe- cís- ti : dissímu-lans pec-cá-ta

hó-minum propter pe-ni- ténti- am, et par-cens

illis : qui- a tu es Dó- mi-nus De- us

noster. Ps. Mi-se-ré-re me- i De-us mi-se-ré-re me- i :

quó-niam in te confí-dit á- nima me- a. Non repetatur officium : sed statim sequatur Glória Patri.

M

[30v.]

037-05.

037-06.


257

Dicto Kyrieléyson. sacerdos dicat Dóminus vobíscum. et Orémus. et postea dicat

dyaconus

1508:47v; 1513:30v.

Flectámus gé-nu- a.

Et tunc omnes genuflectent. Deinde dyacono dicente sic,

1508:47v; 1513:30v.

Le-vá-te.

[Et]51 surgant omnes osculantes formulas [vel terram].52

Oratio.

Resta quésumus Dómine fidé-

libus tuis : ut jejuniórum vene-

ránda sollénnia : et cóngrua pietáte

suscípiant : et secúra devotióne per-

cúrrant. Per.

Ab hac die usque ad cenam Domini, in omnibus missis de jejunio : fiat memoria pro

penitentibus cum hac oratione Exáudi quésumus Dómine supplícium. ut patet in fine

libri. XX. Hac die et tribus diebus sequentibus quinque dicuntur orationes [ad missam de

jejunio]53 : sicut in prima dominica adventus Domini supra dictum est.

Lectio54 Johelis prophete. ij. [12-19.]

Ec dicit Dóminus. 55 Con-

vertímini ad me in toto corde

vestro : in jejúnio, et fletu et planctu :

et scíndite corda vestra, et non

vestiménta vestra. Et convertímini ad

Dóminum Deum vestrum : quia be-

nígnus et miséricors est : pátiens et

multe misericórdie : et prestábilis

super malícia. Quis scit si convertátur

et ignóscat Deus : et relínquat post se

benedictiónem ? Sacrifícium et líba-

men Dómino Deo Nostro. Cánite

tuba in Syon : sanctificáte jejúnium :

vocáte cetum : congregáte pópulum :

sanctificáte ecclésiam. Coadunáte se-

nes : congregáte párvulos, et sugéntes

úbera. Egrediátur sponsus de cubíli

suo : et sponsa de thálamo suo. Inter

P

H


258

vestíbulum et altáre plorábunt sacer-

dótes minístri Dómini et dicent, Parce

Dómine parce pópulo tuo : et ne des

hereditátem tuam in oppróbrium : ut

dominéntur eis natiónes. Quare di-

cunt in pópulis : Ubi est Deus eórum ?

Zelátus est Dóminus terram suam : et

pepércit pópulo suo. Et respóndit

Dóminus : et dixit pópulo suo, Ecce

ego mittam vobis fruméntum, et

vinum, et óleum : et replebímini eis :

et non dabo vos ultra oppróbrium in

géntibus. Dicit Dóminus omnípotens.

GS:31; 1508:48r; 1513:30v.56

Grad.I.

I-se- ré-re * me- i De-us :

mi- se- ré- re me- i : quó- niam

in te cón- fi- dit á- nima me-

a. V. Mi-sit de ce-

lo et libe- rá- vit me : de-dit in oppró-

brium con-culcán- tes

M

V.

037-07.

037-08.


259

* me.

Chorus alternatim [stando] 57 dicat [istum] 58 Tractum [scilicet Dómine non

secúndum. ita tamen quod ex parte altera sedeant : et sic alternatim tractus a choro

percantatur. Idem modus servetur in omnibus tractibus.

Tractus a choro cantando.]59

GS:31; 1508:48r; 1513:30v.60

Tract.II.

Omi- ne * non se-cúndum pec-cá-ta

nostra que fé-cimus nos : neque se-cúndum i-niqui-

tá-tes nostras re-trí- buas nobis. V. Dó-

mi-ne ne memi-né- ris i-niqui- tá-tum

nostrá-rum antiquá- rum : ci-to an-tí-ci-pent nos

mi-se-ri-cór-di- e tu- e : qui- a páu- pe-res facti sumus

D

V.


260

nimis.

Hic non fiat genuflectio cum dicitur V.

Adju-va nos De- us sa-lu-tá-ris noster : et propter

gló-ri- a nómi-nis tu- i Dómi-ne lí-bera nos : et

pro-pí-cius esto pec-cá-tis nostris propter no-men

tuum.

Iste tractus dicitur omni secunda feria et sexta feria ad missam de jejunio usque ad cenam

Domini.

[Evangelium]61 secundum Mattheum. vj. [16-21.]

N illo témpore. Dixit Jesus dis-

cípulis suis. Cum jejunátis : nolíte

fíeri sicut ypócrite tristes. Extérmi-

nant enim fácies suas : ut appáreant

homínibus jejunántes. Amen dico

vobis quia 62 recepérunt mercédem

suam. Tu autem cum jejúnas : unge

caput tuum, et fáciem tuam lava : ne

videáris homínibus jejúnans : sed Patri

tuo, qui est in abscóndito : et Pater

tuus qui videt in abscóndito, reddet

tibi. Nolíte thesaurizáre vobis thesáu-

ros in terra : ubi erúgo et tínea de-

mólitur : et ubi fures effódiunt et

furántur. Thesaurizáte autem vobis

thesáuros in celo : ubi neque erúgo

neque tínea demólitur : et ubi fures

non effódiunt necque furántur. Ubi

enim est thesáurus tuus : ibi est et cor

tuum.

I

[31r.]


261

GS:31; 1508:48v; 1513:31r.63

Offert.II.

X-al-tá- bo * te Dómi- ne ni-quó- am

susce-pís- ti me : nec delec- tás- ti i-ni-

mí-cos meos super me : Dó-mine

cla-má-vi ad te et sa- nás- ti me. V. Dó-

mi-ne abstrax- ís- ti ab ín-fe- ni-a-ris

mam meam : salvásti me a descendén-tibus

in lacum.

Secreta.

Ac nos Dómine quésumus his

munéribus offeréndis conveni-

énter aptári : quibus ipsíus venerá-

bilis 64 jejúnii celebrámus exórdium.

Per.

F

E

V.

037-09.

037-10.


262

Prefatio. Qui corporáli jejúnio.

Hec prefatio dicitur in omni missa de jejunio usque ad cenam Domini et Flectámus

génua. Leváte. et Humiliáte cápita vestra Deo.

GS:32; 1508:49r; 1513:31r.65

Comm.III.

Ui me-di-tá-bi-tur * in ge le- e di-ni mi-Dó-

ac nocte : da-bit fructum suum in témpo-re

su- o.

Postcommunio.

Ercépta nobis Dómine prébeant

sacraménta subsídium : ut et tibi

grata sint nostra jejúnia : et nobis

profíciant ad medélam. Per.

Finitis postcommunionibus66 : preter illam que dicetur super populum sic, Per ómnia

sécula seculórum. [Chorus]67 R. Amen. Dicat sacerdos Orémus.

Deinde dicat dyaconus

1508:49r; 1513:31r.

Humi-li- á-te cá-pi-ta vestra De-o.

[Statim dicat sacerdos orationem]68 super populum [scilicet.]69

Oratio.

Nclinántes se Dómine majestáti

tue propiciátus inténde : ut qui

divíno múnere sunt refécti : celéstibus

semper nutriántur auxíliis. Per

Dóminum.

P

I

Q

037-12.

Feria v. in capite jejunii.

263

Et sic missa cum Benedicámus Dómino. finiatur.

[Si tamen in aliqua trium dierum sequentium festum ix. lectionum celebratum fuerit :

missa de festo post iij. dicitur : ad quam non fiat memoria de jejunio sicut infra

quadragesimam. Et missa de jejunio fiat post vj. utraque ad autenticum altare : sed infra xl.

dicitur missa de festo post iij. Missa de jejunio post ix.]70

Feria v. [in capite jejunii.]71 Ad missam.

GS:32; 1508:49r; 1513:31r.72

Offic.III.

Um cla-má-rem * ad Dó-mi-num ex-audí- vit

vocem meam ab his qui appro-pínquant michi :

et humili- á- vit e- os qui est an- la, cu-sé-te

et manet in e- tér- num : jac-ta co-gi-tá-tum tu-um

in Dómi- no : et ipse et. tri-núe-te

Ps. Ex-áudi De-us o-ra-ti- ónem et am : mede-ne

D

038-01.

038-02.


264

spéx-e-ris depre-ca-ti- ónem meam : inténde michi, et

ex-áudi me. Glória Patri.

Flectámus génua. Leváte.

Oratio.

Eus qui culpa offénderis, peni-

téntia placáris : preces pópuli tui

supplicántis propícius réspice : et

flagélla tue iracúndie, que pro peccátis

nostris merémur propiciátus avérte.

Per.

Lectio73 Isaie prophete. xxxviij. [1-6.]

N diébus illis. Egrotávit Ezechías

usque ad mortem : et introívit ad

eum Isáias fílius Amos prophéta, et

dixit ei, Hec dicit Dóminus. Dispóne

dómui tue : quia moriéris tu, et non

vives. Et convértit Ezechías fáciem

suam ad paríetem : et orávit ad

Dóminum, et dixit, Obsécro Dómine :

meménto queso quómodo ambulá-

verim coram te in veritáte, et in corde

perfécto : et quod bonum est in óculis

tuis fécerim. Et flevit Ezechías fletu

magno. Et factum est verbum Dómini

ad Isáiam prophétam, dicens, Vade : et

dic Ezechíe, Hec dicit Dóminus Deus

David patris tui. Audívi oratiónem

tuam et vidi láchrymas tuas. Ecce ego

adjíciam super dies tuos quíndecim

annos : et de manu regis Assyriórum

éruam te, et civitátem istam : et pró-

tegam eam dicit Dóminus omní-

potens.

GS:32; 1508:49v; 1513:31v.74

Grad.VII.

Ac-ta * co-gi-tá-tum tuum in Dó-mi-no :

D

I

J

[31v.]

038-03.


265

et ipse te e- nútri- et.

V. Dum cla-má-rem ad Dómi-num

ex-au-dí-vit vocem meam, ab his

qui appro-pínquant * michi.

Repetatur Gradale.

[Evangelium]75 secundum Mattheum. viij. [5-13.]

N illo témpore. Cum introísset

Jesus Caphárnaum : accéssit ad

eum centúrio, rogans eum et dicens,

Dómine : puer meus jacet in domo

paralýticus : et male torquétur. Et ait

illi Jesus, Ego véniam et curábo eum.

Et respóndens centúrio : ait, Dómine :

non sum dignus ut intres sub tectum

meum : sed tantum dic verbo, et

sanábitur puer meus. Nam et ego

homo sum sub potestáte constitútus

habens sub me mílites : et dico huic,

Vade, et vadit : et álio,76 Veni et venit :

et servo meo fac hoc, et facit. Audiens

autem Jesus mirátus est : et se-

quéntibus se dixit, Amen dico vobis :

non invéni tantam fidem in Israel.

Dico autem vobis : quod multi ab

oriénte et occidénte vénient, et

recúmbent cum Abraham, Isaac, et

Jacob in regno celórum. Fílii autem

regni77 ejiciéntur in ténebras exterióres :

I

V.

038-04.


266

ibi erit fletus et stridor déntium. Et

dixit Jesus centurióni, Vade : et sicut

credidísti fiat tibi. Et sanátus est puer

in illa hora.

GS:33; 1508:49v; 1513:31v.78

Offert.II.

D te * Dómi- ne le-vá-vi á- nimam

meam : De- us meus in te confí- do e-non ru- bés-

cam, neque ir- ri-dé- ant me i- mí-ni ci i : me-

ét-e- nim u- ni-vérsi qui te expéc-tant non confun- dén-

tur. V. Dí-ri-ge me in ve-ri- tá- te tu- a et

do-ce me : qui- a tu es De- us sa-lu-tá-

ris meus et te sustí-nu- i tota di- e.

A

V.

038-05.

038-06.


267

Secreta.

Fférimus tibi Dómine múnera

que dedísti : ut et creatiónis tue

circa mortalitátem nostram testifi-

céntur auxílium : et remédium nobis

immortalitátis operéntur. Per.

GS:33; 1508:50r; 1513:31v.79

Comm.IV.

C-ceptá- bis * sacri-fí- cium jus- tí-ci- e

ob-la- ti- ónes et ho-lo-cáus- ta super al-tá- re

tuum Dómi- ne.

Postcommunio.

Oncéde fidélibus tuis Dómine

quésumus et sine cessatióne cá-

pere paschália sacraménta : et desi-

deránter expectáre ventúra : ut in

mystériis quibus renováti sunt

permanéntes : ad novam vitam his

opéribus perducántur. Per Dóminum.

Super populum. Orémus. Humiliáte cápita vestra Deo.

Oratio.

Arce Dómine parce pópulo tuo :

ut dignis flagellatiónibus casti-

gátus in tua miseratióne respíret. Per.

O

C

P

A

038-08.

Feria vj. in capite jejunii.

268

Feria vj. in capite jejunii. [Ad missam.]80

GS:33; 1508:50r; 1513:31v.81

Offic.VII.

Udí- vit * Dó-mi-nus et mi-sér- tus est mi-chi :

Dó-mi-nus fac-tus est ad-jú- tor meus. Ps. Ex- al-

tá-bo te Dómi-ne quó-niam susce-pís-ti me : nec lec-de-

tásti i-nimí-cos meos su-per me. Glória Patri.

Flectámus genua. Leváte.

Oratio.

Nchoáta jejúnia quésumus Dó-

mine benígno favóre proséquere :

ut observántiam quam corporáliter

exhibémus : méntibus étiam sincéris

exércere valeámus. Per.

Lectio82 Isaie prophete. lviij. [1-9.]

Ec dicit Dóminus Deus. Clama

necésses : quasi tuba exálta vocem

tuam. Et annúncia pópulo meo scélera

eórum : et dómui Jacob peccáta eórum.

Me étenim de die in diem querunt : et

scire vias meas volunt : quasi gens que

justíciam fécerit : et que judícium Dei

sui non derelíquerit. Rogant me ju-

dícia justície : et83 appropinquáre Deo

volunt. Quare jejunávimus, et non

I

H

A

039-01.

039-02.


269

aspexísti : humiliávimus ánimas nos-

tras et nescísti ? Ecce in die jejúnii

vestri invénitur volúntas vestra : et

omnes debitóres vestros repétitis. Ecce

ad lites et contentiónes jejunátis : et

percútitis pugno ímpie. Nolíte jeju-

náre sicut usque ad hanc diem : ut

audiátur in excélso clamor vester.

Nunquid tale est jejúnium quod elégi :

per diem afflígere hóminem ánimam

suam ? Nunquid contórquere quasi

círculum caput suum : et saccum et

cínerem stérnere ? Nunquid istud

vocávi 84 jejúnium : et diem accep-

tábilem Dómino ? Nonne hoc est

magis jejúnium quod elégi ? Dissólve

colligatiónes impietátis : solve fas-

cículos depriméntes. Dimítte eos qui

confrácti sunt líberos : et omne onus

disrúmpe. Frange esuriénti panem

tuum : et egénos vagósque induc in

domum tuam. Cum vidéris nudum,

óperi eum : et carnem tuam ne des-

péxeris. Tunc erúmpet quasi mane

lumen tuum : et sánitas tua cítius

oriétur. Et anteíbit fáciem tuam

justícia tua : et glória Dómini cólliget

te. Tunc invocábis : et Dóminus

exáudiet : clamábis, et dicet ecce

assum. Quia miséricors sum : Dómi-

nus Deus tuus.

GS:33; 1508:50r; 1513:32r.85

Grad.VI.

- nam * pé- ti- i a Dó- mi-no hanc re-

quí- ram : ut inhá-bitem in domo Dó- mi-ni.

V. Ut ví-de- am vo-

luntá-tem Dó-mi-ni : et pró- te-gar

U

V.

[32r.]

039-07.

039-08.


270

a templo sancto * e- jus.

Tractus. 259.

Omine non secúndum peccáta nostra que fécimus nos : neque secúndum

iniquitátes nostras retríbuas nobis. V. Dómine ne memíneris iniquitátum

nostrárum antiquárum : cito antícipent nos misericórdie tue : quia páuperes facti

sumus nimis.

Hic non fiat genuflectio cum dicitur.

V. Adjuva nos Deus salutáris noster : et propter glóriam nóminis tui Dómine líbera

nos : et propícius esto peccátis nostris propter nomen tuum.

[Evangelium]86 secundum Mattheum. v. et vj. [v. 43-vj. 4.]

N illo témpore. Dixit Jesus

discípulis suis. Audístis quia dic-

tum est, Díliges próximum tuum : et

ódio habébis inimícum tuum. Ego

autem dico vobis : dilígite inimícos

vestros : benefácite his qui odérunt vos :

et oráte pro persequéntibus et ca-

lumniántibus vos : ut sitis fílii Patris

vestri qui in celis est : qui solem suum

oríri facit super bonos et malos : et

pluit super justos et injústos. Si enim

dilígitis eos qui vos díligunt : quam

mercédem habébitis ? Nonne et

publicáni hoc fáciunt ? Et si saluta-

véritis fratres vestros tantum : quid

ámplius fácitis ? Nonne et éthnici hoc

fáciunt ? Estóte ergo vos perfécti :

sicut et Pater vester celéstis perféctus

est. Atténdite ne justíciam vestram

faciátis coram homínibus : ut vide-

ámini ab eis. Alíoquin mercédem non

habébitis apud Patrem vestrum : qui in

celis est. Cum ergo facis elemósinam :

noli tuba cánere ante te, sicut ypócrite

fáciunt in synagógis et in vicis, ut

honorificéntur ab homínibus. Amen

dico vobis recepérunt mercédem suam.

Te autem faciénte elemósynam : nés-

ciat sinístra tua quid fáciat déxtera tua :

ut sit elemósyna tua in abscóndito : et

Pater tuus qui videt in abscóndito

reddet tibi. Et cum oratis non éritis

sicut ypócrite, qui amant in synagógis

et in ángulis plateárum stantes oráre :

ut videántur ab homínibus. Amen

dico vobis recepérunt mercédem suam.

Tu autem cum oráveris intra in

cubículum tuum : et clauso óstio, ora

D

I


271

Patrem tuum in abscóndito : et Pater tuus qui vide in abscóndito, reddet tibi.

GS:34; 1508:50v; 1513:32r.87

Offert.III.

Omi-ne * vi- ví-fi-ca me se- cún-dum

e- lóqui- um tuum : ut sci- am ni-mó-tites-

a tu- a. V. Fac cum ser-vo tu- o Dó-

mine se-cún-dum mag-nam mi-se-ri-cór- diam

tuam : et ne áu-fe- ras de o-re me- o verbum

ve-ri-tá-tis.

Secreta.

Acrifícium Dómine observántie

quadragesimális offérimus :

presta quésumus : ut et tibi mentes

nostras reddat accéptas : et continéntie

promptióris nobis tríbuat facultátem.

Per Dóminum.

S

D

V.

[32v.]

039-09.

039-10.

Sabbato in capite jejunii.

272

GS:34; 1508:50v; 1513:32v.

Comm.V.

Erví-te * Dómi-no in timó- re : et ex-ultá-te

e- i cum tre- mó- re, appre-héndi-te disciplí-nam :

ne pe-re- á-tis de vi- a justa.

Postcommunio.

Ríbue nobis quésumus omní-

potens Deus : ut dona celéstia

que débito frequentámus obséquio :

salutária nobis júgiter sentiámus. Per

[Dóminum].

Super populum. Orémus. Humiliáte capita vestra Deo.

Oratio.

Uére Dómine pópulum tuum, et

ab ómnibus peccátis cleménter

emúnda : quia nulla ei nocébit

advérsitas : si nulla dominétur

iníquitas. Per [Dóminum].

Sabbato [in capite jejunii].88 [Ad missam.]89

GS:33; 1508:51r; 1513:32v.

Offic.VII.

Udí- vit * Dó-mi-nus et mi-sér- tus est mi-chi :

T

T

S

A

039-13.

039-01.


273

Dó-mi-nus fac-tus est ad jú- tor meus. Ps. Ex- al-

tá-bo te Dómi-ne quó-niam ce-sus pís-ti nec me : de-

lectásti i-nimí-cos meos su-per me. Glória.

[Orémus.]90 Flectámus génua. Leváte.

Oratio.

Désto Dómine supplicatiónibus

nostris : et concéde 91 ut hoc

sollénne jejúnium quod ánimábus

corporibúsque curándis salúbriter in-

stitútum est : devóto servítio cele-

brémus. Per [Dóminum].92

Lectio93 Isaie prophete. lviij. [9-14.]

Ec dicit Dóminus. Si abstuléris

de médio tui cathénam : et

desíeris dígitum exténdere, et loqui

quod non prodest. Cum effúderis

esuriénti ánimam tuam : et ánimam

afflíctam repléveris : oriétur in ténebris

lux tua, et ténebre tue erunt sicut

merídies. Et réquiem dabit tibi 94

Dóminus Deus tuus 95 semper : et

implébit splendóribus ánimam tuam et

ossa tua liberábit. Et eris quasi hor-

tus96 irríguus : et sicut fons aquárum

cujus non defícient aque. Et edifica-

búntur in te desérta seculórum : fun-

daménta generatiónis et generatiónis

suscitábis. Et vocáberis edificátor

sépium : avértens sémitas iniquitátum.

Si avérteris a sábbato pedem tuum :

fácere voluntátem tuam in die sancto

meo : et vocáveris sábbatum delicátum,

et sanctum Dómini gloriósum : et

glorificáveris eum dum non facis vias

tuas : et non inveniétur volúntas tua ut

loquáris 97 sermónem : tunc delec-

táberis super Dómino : et sustóllam te

super altitúdinem terre : et cibábo te

A

H

039-02.


274

hereditáte Jacob patris tui. Os enim

Dómini locútum est hec : ait Dóminus

omnípotens.

GS:33; 1508:51r; 1513:32v.98

Grad.VI.

- nam * pé- ti- i a Dó- mi-no- hanc re-

quí- ram : ut inhá-bitem in domo Dó- mi-ni.

V. Ut ví-de- am vo-

luntá-tem Dó-mi-ni : et pró- te-gar

a templo sancto * e- jus

[Evangelium]99 secundum Marcum. vj. [47-56.]

N illo témpore. Cum sero esset

factum, erat navis in médio maris :

et ipse solus in terra. Et vidit100 eos101

laborántes in remigándo : erat enim

ventus contrárius eis. Et circa quartam

vigíliam noctis, venit ad eos ámbulans

supra mare : et volébat preteríre eos.

At illi ut vidérunt eum supra mare

ambulántem : putavérunt fantásma

esse, et exclamavérunt. Omnes enim

vidérunt eum et conturbáti sunt. Et

statim locútus est cum eis : et dixit

illis,102 Confídite : ego sum : nolíte

timére. Et ascéndit ad illos in navim :

et cessávit ventus : et plus magis intra

se stupébant. Non enim intellexérunt

I

U

V.

039-07.

039-08.


275

de pánibus : erat enim cor illórum103

obcecátum. Et cum transfretássent :

venérunt in terram Genézareth, et

applicuérunt. Cumque egréssi essent

de navi : contínuo cognovérunt eum.

Et percurréntes univérsam regiónem

illam : cepérunt in grabátis eos qui se

male habébant circumférre, ubi au-

diébant eum esse. Et quocúmque

introíbat in vicos, vel in villas, aut

civitátes : in pláteis ponébant infírmos :

et deprecabántur eum, ut vel fímbriam

vestiménti ejus tángerent. Et quot-

quot tangébant eum salvi fiébant.

GS:34; 1508:51r; 1513:33r.

Offert.III.

Omi-ne * vi- ví-fi-ca me se- cún-dum

e- lóqui- um tuum : ut sci- am ni-mó-tites-

a tu- a. V. Da mi-chi intel-léc- tum ut discam

mandá-ta tu- a : et vo-luntá- ri- a o-ris me- i

fac mi-chi in be-ne-plá- ci- to Dó- mi-ne.

D

V.

[33r.]

039-09.

039-12.


276

Secreta.

Repára nos Dómine quésumus

hujus votívis abstinéntie offíciis :

ut hec sacrifícia veneránda sóbriis

semper méntibus celebrémus. Per

Dóminum.

GS:34; 1508:51v; 1513:33r.

Comm.V.

Erví-te * Dómi-no in timó- re : et ex-ultá-te

e- i cum tre- mó- re, appre-héndi-te disciplí-nam :

ne pe-re- á-tis de vi- a justa.

Postcommunio.

Eléstis vite múnere vegetáti qué-

sumus Dómine Deus noster : ut

quod est nobis in presénti vita

mystérium fiat eternitátis auxílium.

Per.

Super populum. [Orémus.]104 Humiliáte cápita vestra Deo.

Oratio.

Ac nos quésumus Dómine salútis

nostre causas : et devótis semper

frequentáre servítiis : et devótius

recólere, principáliter inchoátas. Per

Dóminum.105

P

C

F

S

039-13.

Dominica j. quadragesime.

277

Dominica j. xl. Ad missam.

GS:34; 1508:51v; 1508:51v; 1513:33r.106

Offic.VIII.

Nvo-cá- vit me * et e- go ex-áu-diam e- um :

e- rí- pi- am e- um et glo-ri- fi-cá- bo e- um :

longi-tú-di-nem di- é- rum imad- um. e-bo plé-

Ps. Qui há-bi-tat in adju- ri-tó- in mi : sitísal-o pro-

tecti- óne De- i ce-li commo-rá-bi-tur.

Oratio.

Eus qui ecclésiam tuam ánnua

quadragesimáli observatióne pu-

ríficas : presta famílie tue ut quod a te

obtinére abstinéndo nítitur : hoc bonis

opéribus exequátur. Per.

Epistola ad Corinthios. 11. vj. [1.-10.]

Ratres. Hortámur vos, ne in vá-

cuum grátiam Dei recipiátis. Ait

enim, Témpore accépto exaudívi te : et

in die salútis ádjuvi te. Ecce nunc

tempus acceptábile : ecce nunc dies

salútis. Némini dantes ullam offen-

siónem : ut non vituperétur minis-

térium nostrum. Sed in ómnibus ex-

D

F

040-01.

040-02.


278

hibeámus nosmetípsos sicut Dei

minístros. In multa patiéntia, in tri-

bulatiónibus, in necessitátibus, in

angústiis, in plagis, in carcéribus, in

seditiónibus, in labóribus, in vigíliis, in

jejúniis. In castitáte, in sciéntia, in

longanimitáte, in suavitáte, in Spíritu

Sancto. In charitáte non ficta, in verbo

veritátis, in virtúte Dei. Per arma

justície, a dextris et a sinístris : per

glóriam et ignobilitátem : per infá-

miam, et bonam famam. Ut seduc-

tóres, et veráces. Sicut qui ignóti, et

cógniti. Quasi moriéntes : et ecce

vívimus. Ut castigáti, et non morti-

ficáti : quasi tristes, semper autem

gaudéntes. Sicut egéntes, multos

autem locupletántes. Tanquam nichil

habéntes et ómnia possidéntes.

GS:34; 1508:51v; 1513:33r.

Grad.II.

N-ge-lis * suis mandá- vit de

te : ut custó-diant te

in ómni-bus viis tuis. In V.

má-ni-bus portá- bunt te : ne

un-quam offén- das ad lá-pi-dem pe-dem

A

V.

040-03.

040-04.


279

tuum.

[Chorus alternatim dicat istum Tractum.]107

GS:35; 1508:52r; 1513:33r.108

Tract.II.

Ui há-bi- tat * in adju-tó-ri- o al-tís-

si-mi : in pro-tecti- ó- ne De- i celi com-

mo-rá- bi-tur. V. Di-cet sus-no mi-Dó tor cép

meus es : et re-fú- gium me-um

De-us meus spe-rá- bo um. e-in

V. Quó-niam ip- vit rá-be-li-se

me de láque- o ve-nán-ti- um : et a ver-bo

Q

V.

V.

040-08.


280

ás- pe-ro. V. Scá-pulis umobis su- brá- ti-bit

bi : et sub pennis jus e- spe- rá- bis.

V. Scu-to circún-dabit te vé-ritas e- jus :

non timé- bis a timó-re noc-túr-no.

V. A sa-gít- ta vo-lán- te per diem, a ne-

gó-ci- o per-ambu- lán- te in té- ne-bris :

a ru- í-na et demó- ni- o me- ri-di- á-

no. V. Ca- dent o tu-re te-lá-a

mil- le, et de-cem mí- li- a

V.

V.

V.

V.

[33v.]


281

a dextris tuis : ti-bi autem non appro-

pinquá- bit. V. Quó- am niis su-lis ge-án

mandá- vit de te : ut custó-diant te in ómni-

bus viis tuis. V. In ni-má- bunt tá-por-bus

te : ne unquam offén-das ad lá- pi-dem

pe-dem tu-um. V. Su-per áspi- dem et ba-si- lís-

cum ambu-lá- bis : et conculcá- bis

le-ó- nem et dra-có- nem. V. Quó-

niam in me spe-rá- vit li-be-rá-bo e-

V.

V.

V.

V.


282

um : pró-te-gam e- um, quó-niam cognó-vit no-

men me-um. V. Invo-cá-bit me, go e-et

ex-áudi- am e- um : cum ipso sum in tri-

bu- la-ti- óne. V. E-rí-pi- am e- um et glo-ri-

fi- cá-bo e um : longi-tú- di-ne di- é-

rum ad-implébo e um, et osténdam il-

li sa- lu-tá- re meum.

[Evangelium]109 secundum Mattheum. iiij. [1.-11.]

N illo témpore. Ductus est Jesus

in desértum a Spíritu : ut temp-

tarétur a dyábolo. Et cum jejunásset

quadragínta diébus et quadragínta

nóctibus : póstea esúriit. Et accédens

temptátor, dixit ei, Si Fílius Dei es : dic

ut lápides isti panes fiant. Qui

respóndens, dixit, Scriptum est, Non

in solo pane vivit homo : sed in omni

verbo quod procédit de ore Dei. Tunc

assúmpsit eum dyábolus in sanctam

civitátem : et státuit eum supra

I

V.

V.


283

pinnáculum templi, et dixit ei, Si Fílius

Dei es : mitte te deórsum. Scriptum

est enim, Quia ángelis suis mandávit de

te : et in mánibus tollent te : ne forte

offéndas ad lápidem pedem tuum. Ait

illi 110 rursum, Scriptum est, 111 Non

temptábis Dóminum Deum tuum.

Iterum assúmpsit eum dyábolus in

montem excélsum valde : et osténdit ei

ómnia regna mundi et glóriam eórum,

et dixit illi, Hec ómnia tibi dabo : si

cadens adoráveris me. Tunc dixit ei

Jesus, Vade Sáthana. Scriptum est e-

nim, Dóminum Deum tuum adorábis :

et illi soli sérvies. Tunc relíquit eum

dyábolus : et ecce angeli accessérunt :

et ministrábant ei.

[Credo in unum.]112

GS:36; 1508:53r; 1513:33v.113

Offert.VIII.

Cá-pu-lis suis * obumbrá- bit ti-bi Dómi- nus :

et sub pennis e-jus spe- rá- bis : cir-to scu-

cúnda- bit te vé- ritas e- jus.

Secreta.

Acrif’ícium quadragesimális iní-

tii sollénniter immolámus : te

Dómine deprecántes : ut cum epu-

lárum restrictióne carnálium : a nóxiis

quoque voluptátibus temperémur.

Per.

Prefatio quotidiana.

S

S

040-09.


284

GS:37; 1508:53v; 1513:33v.

Comm.III.

Cá- pu-lis * suis ob-umbrá- bit tibi : et sub

pennis e-jus spe- rá- bis : to scu- da-cúncir

bit te vé- ri-tas e- jus.

Postcommunio.

Ui nos Dómine sacraménti

libátio sancta restáuret : et a

vetustáte purgátos : in mystérii salu-

táris fáciat transíre consórtium. Per

Dóminum nostrum.

T

S

040-13.

Hebdomada j. quadragesime.

285

Feria ij post Invocávit. [Ad missam.]114

GS:37; 1508:53v; MS:33v.115

Offic.IV.

I- cut ó-cu-li * servó-rum in má-ni-bus do-mi-

nó- rum su- ó- rum : i- ta ó-cu-li nostri ad Dómi-num

De- um nostrum, do-nec mi-se-re- á-tur nos-tri,

mi-se-ré-re no-bis Dó-mi-ne mi- se-ré-re nobis.

Ps. Ad te le-vá-vi ó-cu-los me-os : qui há-bi-tas in ce-lis.

[Orémus.]116 Flectámus génua leváte.

Oratio.

Onvérte nos Deus salutáris noster :

et ut nobis jejúnium quadra-

gesimále profíciat : mentes nostras

celéstibus ínstrue disciplínis. Per.

Ab hac die usque ad cenam Domini, in omni missa de jejunio dicuntur septem orationes

sicut in dominica prima adventus Domini supra dictum est. 5.

C

S

041-01.

041-02.


286

Lectio117 Ezechielis prophete. xxxiiij. [11-16.]

Ec dicit Dóminus Deus. Ecce

ego ipse requíram oves meas : et

visitábo illas, sicut vísitat pastor

gregem suum : in die quando fúerit in

médio óvium suárum dissipatárum.

Sic visitábo oves meas : et liberábo eas

de ómnibus locis in quibus dispérse

fúerant, in die nubis et calíginis. Et

edúcam eas de pópulis : et congregábo

eas de terris. Et indúcam eas in terram

suam : et pascam eas in móntibus

Israel, in rivis et in cunctis sédibus

terre. In páscuis ubérrimis pascam eas :

et in móntibus excélsis Israel erunt

páscue eárum. Ibi requiéscent in

herbis viréntibus : et in páscuis pín-

guibus pascéntur super montes Israel.

Et ego pascam oves meas : et ego eas

accubáre fáciam : dicit Dóminus Deus.

Quod períerat, requíram : et quod

abjéctum fúerat, redúcam : et quod

confráctum fúerat, alligábo : et quod

infírmum fúerat, consolidábo : et quod

pingue et forte, custódiam : et pascam

illas in judício et justícia : dicit

Dóminus omnípotens.

GS:37; 1508:53v; 1513:34r.118

Grad.V.

Ro-téc-tor * noster ás- pi- ce De-

us : et rés- pi- ce su-per ser-vos tuos.

V. Dómi-ne De-us virtú-tum

ex-áu- di preces servó- rum

H

P

V.

[34r.]

041-03.

041-04.


287

* tu-ó- rum.

Tractus. 259.




sumus nimis.

Hic non fiat genuflectio cum dicitur


nos : et propícius esto peccátis nostris, propter nomen tuum.

[Sequentia sancti evangelii]119 secundum Mattheum. xxv. [31-46.]

N illo témpore. Dixit Jesus

discípulis suis. Cum vénerit Fílius

Hóminis in majestáte sua, et omnes

ángeli cum eo : tunc sedébit super

sedem majestátis sue. Et congrega-

búntur ante eum omnes gentes : et

separábit eos ab ínvicem : sicut pastor

ségregat oves ab hedis. Et státuet oves

quidem a dextris suis : hedos autem a

sinístris. Tunc dicet rex his qui a

dextris ejus erunt, Veníte benedícti

Patris mei : possidéte parátum vobis

regnum a constitutióne mundi. Esu-

rívi enim : et dedístis michi mandu-

cáre. Sitívi : et dedístis michi bíbere.

Hospes eram : et collegístis me. Nu-

dus, et operuístis me. Infírmus, et

visitástis me. In cárcere eram, et ve-

nístis ad me. Tunc respondébunt ei

justi, dicéntes, Dómine : quando te

vídimus esuriéntem et pávimus :

sitiéntem, et dédimus tibi potum ?

Quando autem te vídimus hóspitem, et

collégimus te : aut nudum, et coope-

rúimus te ? Aut quando te vídimus

infírmum, aut in cárcere : et venímus

ad te ? Et respóndens rex dicet illis,

Amen dico vobis : quámdiu fecístis uni

de his frátribus meis mínimis : michi

fecístis. Tunc dicet et his qui a si-

nístris ejus erunt, Discédite a me

maledícti in ignem etérnum : qui

parátus est dyábolo, et ángelis ejus.

Esurívi enim : et non dedístis michi

manducáre. Sitívi : et non dedístis

michi potum. Hospes eram : et non

collegístis me. Nudus : et non operu-

ístis me. Infírmus, et in cárcere : et

non visitástis me. Tunc respondébunt

ei et ipsi, dicéntes, Dómine : quando te

D

I


288

vídimus esuriéntem, aut sitiéntem, aut

hóspitem, aut nudum, aut infírmum,

vel in cárcere : et non ministrávimus

tibi ? Tunc respondébit illis dicens,

Amen dico vobis : Quámdiu non

fecístis uni de minóribus his : nec

michi fecístis. Et ibunt hi in sup-

plícium etérnum : justi autem, in

vitam etérnam.

GS:38; 1508:54r; 1513:34v.120

Offert.VIII.

E-vá- bo * ó-cu-los me-os : et consi-de-rá- bo

mi-ra-bí- li- a tu- a Dó-mine, ut dó- ceas

me justí- ciam tuam : da michi in-

tel-léc- tum ut discam mandá- ta tu- a.

V. Le-gem pone michi Dómi-ne : et viam

justi- fi- ca-ti- ó-num ex- quí- ram, et in pre-cép- tis

L

V.

[34v.]

041-05.

041-06.


289

tuis me ex-ér-ce- bor.

Secreta.

Ccépta tibi sit Dómine quésumus

nostre devotiónis oblátio : que et

jejúnium nostrum te operánte sanc-

tíficet : et indulgéntiam nobis tue

consolatiónis obtíneat. Per.

GS:38; 1508:54r; 1513:34v.121

Comm.VI.

O-ce me- a * ad Dómi-num clamá- vi : et ex-

audí- vit me de monte sancto su- o : non timé-bo

mí-li- a pó- puli cir- cun- dántis me.

Postcommunio.

Rosint nobis Dómine quésumus

frequentáta mystéria : que nos et

a cupiditátibus terrénis expédiant : et

ínstruant122 amáre celéstia. Per.

Super populum. Humiliáte cápita vestra Deo.

Oratio.

Bsólve quésumus Dómine nos-

trórum víncula peccatórum : et

quicquid pro eis merémur propitiátus

avérte. Per Dóminum.

A

P

A

V

041-08.

[ ]


290

Feria iij. post Invocávit. [Ad missam.]123

GS:38; 1508:54v; 1513:34v.124

Offic.V.

Omi-ne re-fú-gium * factus es nobis, a

ge-ne-ra-ti- óne et pro-gé-ni- e a sé-cu-lo et in sé-

culum tu es. Ps. Pri- úsquam montes rent : e-fí-

aut forma-ré-tur terra et orbis.

Non dicitur ulterius.


Oratio.

Espice Dómine famíliam tuam :

et presta, ut apud te mens nostra

tuo desidério fúlgeat : que se carnis

maceratióne cástigat. Per Dóminum.

Lectio126 Isaie prophete. lv. [6-11.]

N diébus illis. Locútus est Isaýas

prophéta dicens, Quérite Dómi-

num dum inveníri potest : invocáte

eum dum prope est. Derelínquat ím-

pius viam suam : et vir iníquus

cogitatiónes suas : et revertátur ad

Dóminum et miserébitur ejus : et ad

Deum nostrum, quóniam multus est

ad ignoscéndum. Non enim cogitati-

ónes mee, cogitatiónes vestre : neque

vie mee, vie vestre dicit Dóminus.

Quia sicut exaltántur celi a terra : sic

R

I

D

042-01.

042-02.


291

exaltáte sunt vie mee, a viis vestris : et

cogitatiónes mee, a cogitatiónibus

vestris. Et quómodo descéndit ymber

et nix de celo, et illuc ultra non

revértitur : sed inébriat terram : et

infúndit eam, et germináre eam facit :

et dat semen serénti, et panem

comedénti : sic erit verbum meum

quod egrediétur de ore meo. Non

revertétur ad me vácuum : sed fáciet

quecúnque vólui : et prosperábitur in

his, ad que misi illud. Ait Dóminus

omnípotens.

GS:38; 1508:54v; 1513:34v.

Grad.VII.

I-ri-gá-tur * o-rá- ti- o me- a si-cut incén-

sum in conspéctu tu- o Dó- mi-ne.

V. E-le-vá- ti- o má-nu-um me- á-

rum : sacri-fí- cium * vesper-tí- num.

[Evangelium]127 secundum Mattheum. xxj. [10-17.]

N illo témpore. Cum intrásset

Jesus Hierosólymam : commóta

est univérsa cívitas dicens, Quis est hic ?

Pópuli autem dicébat, Hic est Jesus

prophéta, a Nazáreth Galilée. Et in-

trávit Jesus in templum Dei : et

ejiciébat omnes vendéntes et eméntes

in templo : et mensas nunmulariórum,

I

D

V.

042-03.

042-04.


292

et cáthedras vendéntium colúmbas

evértit. Et dicit eis, Scriptum est : quia

domus mea domus oratiónis vocábitur.

Vos autem fecístis illam spelúncam

latrónum. Et accessérunt ad eum ceci

et claudi in templo : et sanávit eos.

Vidéntes autem príncipes sacerdótum

et scribe, mirabília que fecit : et púeros

clamántes in templo et dicéntes,

Osánna fílio David : indignáti sunt, et

dixérunt ei, Audis quid isti dicunt ?

Jesus autem dixit eis, Utique. Nun-

quam legístis : Quia ex ore infántium

et lacténtium perfecísti laudem ? Et

relíctis illis ábiit foras extra civitátem in

Bethániam : ibíque mansit, et docébat

eos de regno Dei.

GS:38; 1508:54v; 1513:35r.128

Offert.II.

N te * spe-rá- vi Dómi- ne : dix-i tu

es De- us meus : in má- ni-bus tuis tém-

po-ra me- a. em ci-fá-na mi-lú-Il-V.

tuam su-per servum tuum : et

sal-vum me fac prop-ter mi-se-ri-córdi- am

tuam : Dó- mi-ne non confúndar, quó-niam

I

V.

[35r.]

042-05.

042-06.


293

invo-cá- vi te.

Secreta.

Resta Dómine quésumus : ut

dicáto múneri, congruéntem

nostre devotiónis tibi offerámus

afféctum. Per.

GS:38; 1508:55r; 1513:34r.129

Comm.II.

Um invo-cá-rem te * ex-au-dís-ti me us De-

justí-ci- e me- e : in tri-bu-la-ti- ó-ne di-la- tásti

me mi-se- ré-re michi Dómi- ne et ex-áu- di o-

ra-ti- ó-nem meam.

Postcommunio.

Uésumus omnípotens Deus : ut

illíus salutáris capiámus efféctum :

cujus per hec mystéria pignus accépi-

mus. Per.

Super populum. Humitáte cápita vestra Deo.

Oratio.

Scéndant ad te Dómine preces

nostre : et ab ecclésia tua cunctam

repélle nequíciam. Per Dóminum.

P

Q

A

C

042-08.


294

Feria iiij. quattuor temporum. [Ad missam.]130

GS:39; 1508:55r; 1513:34r.131

Offic.IV.

Emi- nísce-re * mi- se-ra- ti- ó-num á-tu-

rum Dómi- ne, et mi-se- ri-cór-di- e tu-e a que

sé-cu-lo sunt : ne unquam mi-do néntur ni-i-bis no-

mí-ci nostri, lí-be-ra nos De-us Is- ra- el : ex ómni-

bus angús-tiis nostris. V. Ad te le-ne mi-Dó

vá-vi á-nimam meam : De- us me-us in te confí-do non

e-ru-béscam.

[Sequatur]132 oratio sine Dóminus vobíscum. sed [tantum]133 cum Orémus. et Flectá-

mus génua. Leváte.

R

V.

043-01.

043-02.


295

Oratio.

Reces nostras quésumus Dómine

cleménter exáudi : et contra

cuncta nobis adversántia déxteram tue

majestátis134 exténde. Per.

[Postea legatur lectio cum suo titulo.]135

Lectio libri Exodi. xxiiij. [12.-18.]

N diébus illis. Dixit Dóminus ad

Móysem, Ascénde ad me in

montem, et esto ibi : dabóque tibi duas

tábulas lapídeas, et legem ac mandáta

que scripsi, ut dóceas fílios Israel.

Surrexérunt Móyses et Jósue miníster

ejus : ascendénsque Móyses in mon-

tem Dei,136 senióribus ait, Expectáte

hic donec revertámur ad vos. Habétis

Aaron et Hur vobíscum : si quid

natum fúerit questiónis, referétis ad

eos. Cumque ascendísset Móyses :

opéruit nubes montem : et habitávit

glória Dómini super Sínay : tegens

illum nube sex diébus. Séptimo autem

die : vocávit eum Dóminus de médio

calíginis. Erat autem spécies glórie

Dómini quasi ignis ardens super

vérticem montis : in conspéctu fili-

órum Israel. Ingressúsque Móyses

médium nébule ascéndit in montem :

et fuit ibi quadragínta diébus et

quadragínta nóctibus.

GS:39; 1508:55v; 1513:35r.137

Grad.V.

Ri-bu-la- ti- ó- nes * cor-dis me- i di-la-

tá- te sunt : de ne-cessi-tá-ti-bus meis é- ri-pe

me Dó- mine. V. Vi-

P

I

T

V.

043-03.

043-04.


296

de humili- tá-tem meam et bó-la-

rem me-um : et te mítdi ni-óm-

a pec-cá-ta * me- a.

Non repetatur gradale sed [statim]138 sequatur Dóminus vobíscum. [et Orámus. et]139


Oratio.

Evotiónem pópuli tui quésumus

Dómine benígnus inténde : ut

qui per abstinéntiam macerántur in

córpore : per fructum boni óperis

reficiántur in mente. Per.

Hic dicuntur memorie consuete.

Lectio140 libri Regum. III. xix. [3.-8.]

N diébus illis. Venit Helýas in

Bersabée Juda : et dimísit ibi

púerum suum : et perréxit in de-

sértum, viam uníus diéi. Cumque

venísset et séderet subter unam

juníperum : petívit ánime sue ut

morerétur, et ait, Súfficit michi,

Dómine : tolle ánimam meam. Neque

enim mélior sum quam patres mei.

Projecítque se : et obdormívit in

umbra juníperi. Et ecce ángelus Dó-

mini tétigit eum : dixítque illi, Surge,

cómede. Et respéxit. Et ecce ad caput

suum subcinerícius panis, et vas aque.

Comédit ergo et bibit : et rursum

obdormívit. Reversúsque est ángelus

Dómini secúndo et tétigit eum :

dixítque illi, Surge, cómede : grandis

enim tibi restat via. Qui cum surrex-

ísset : comédit et bibit. Et ambulávit

in fortitúdine cibi illíus : quadragínta

diébus et quadragínta nóctibus : usque

D

I

[35v.]


297

ad montem Dei Oreb.

Chorus alternatim dicat.

GS:39; 1508:55v; 1513:35v.141

Tract.II.

E ne- ces-si-tá-tibus * meis é-

ripe me Dó- mi-ne : vide hu-mi- li-

tá- tem meam et la-bó-rem meum :

et dimítte óm- ni- a pec-cá-ta me- a. V. Ad

te Dó-mine le- vá-vi á-nimam meam : De-us

meus in te confí- do non e-ru-bés-

cam : neque ir-rí-deant me i- ni-mí-

D

V.

043-05.

043-06.


298

ci me- i. V. E-tenim

u- ni-vér- si qui tant péc-exte

non confundén- tur : confundán-tur om-

nes faci- én-tes vana.

Et dicitur iste tractus in omni iiij. feria usque ad dominicam palmarum.

[Evangelium]142 secundum Mattheum. xij. [38-50.]

N illo témpore. Accessérunt ad

Jesum scribe et pharisséi : dicén-

tes, Magíster : vólumus a te signum

vidére. Qui respóndens ait illis, Ge-

nerátio mala et adultéra signum querit :

et signum non dábitur ei, nisi signum

Jone prophéte. Sicut enim fuit Jonas

in ventre ceti tribus diébus et tribus

nóctibus : ita erit Fílius Hóminis in

corde terre, tribus diébus et tribus

nóctibus. Viri Ninivíte surgent in ju-

dício cum generatióne ista, et con-

demnábunt eam : quia peniténtiam

egérunt in predicatióne Jone. Et ecce

plus quam Jonas143 hic. Regína austri

surget in judício cum generatióne ista,

et condemnábit eam : quia venit a

finíbus terre audíre sapiéntiam Salo-

mónis. Et ecce plus quam Sálomon

hic. Cum autem immúndus spíritus

exíerit ab hómine : ámbulat per loca

árida, querens réquiem, et non invénit.

Tunc dicit, Revértar in domum meam

unde exívi. Et véniens, invénit eam

vacántem : scopis mundátam et or-

nátam. Tunc vadit et assúmit septem

álios spíritus secum nequióres se : et

intrántes hábitant ibi. Et fiunt

novíssima hóminis illíus pejóra pri-

óribus. Sic erit et generatióni huic

I

V.

043-07.


299

péssime. Adhuc eo loquénte ad turbas,

ecce mater ejus et fratres stabant foris,

queréntes loqui ei. Dixit autem ei

quidam, Ecce mater tua et fratres tui

foris stant, queréntes te. At ipse

respóndens dicénti sibi, ait, Que est

mater mea : et qui sunt fratres mei ? Et

exténdens manum in discípulos suos

dixit, Ecce mater mea et fratres mei.

Quicúmque enim fécerit voluntátem

Patris mei qui in celis est : ipse meus

frater, et soror, et mater est.

GS:40; 1508:56r; 1508:62v; 1513:35v.144

Offert.II.

E-di-tá- bor * in mandá- tis tuis que

di-léx- i valde : et le-vá-bo manus meas

ad mandá- ta tu- a léx-di-que

i. V. Pars a me- ne mi-Dó-

dix-i custo-dí- re legem tuam : pre- cá-

tus sum vultum tuum in to-to corde me-

M

V.

043-09.

043-10.


300

o.

Secreta.

Nténde quésumus Dómine sacri-

fícium singuláre : ut hujus par-

ticipatióne mystérii que speránda

crédimus, expectáta sumámus. Per.

GS:40; 1508:56v; 1513:35v.145

Comm.V.

N-tél-li-ge * clamó-rem meum : inténde vo- ci

o-ra-ti- ó- nis me- e, rex meus et De- us meus :

quó-niam ad te o-rá-bo Dó- mine.

Postcommunio.

A quésumus omnípotens Deus :

ut reátum nostrum múnera sacra

puríficent : et recte vivéndi nobis

operéntur efféctum. Per Dóminum.

Super populum. [Orémus.]146 Humiliáte cápita vestra Deo.

Oratio.

Entes nostras quésumus Dó-

mine lúmine tue claritátis il-

lústra : ut vidére póssimus que agenda

sunt : et que recta sunt ágere valeámus.

Per.

I

D

M

I

[36r.]

043-13.


301

Feria v. post Invocávit. [Ad missam.]147

GS:40; 1508:56v; 1513:36r.148

Offic.III.

Onféssi- o * et pulchri- tú- do in conspéc-

tu e- jus : sáncti-tas et magni-fi-cén- ti- a

in sancti-fi-ca- ti- ó- ne e- jus. Ps. Cantá-te Dómi-no

cánti-cum no-vum : cantá-te Dómi-no omnis terra.


Oratio.

Mnípotens sempitérne Deus qui

in observatióne jejúnii et in

elemosynárum largitióne nostrórum

posuísti remédia peccatórum : concéde

nos mente et córpore semper tibi esse

devótos. Per.

Lectio150 Ezechielis prophete. xviij. [1-19.]

N diébus illis. Factus est sermo

Dómini ad me dicens, quid est

quod inter vos hanc parábolam vértitis

in provérbium istud in terra Israel

dicéntes : Patres nostri comedérunt

uvam acérbam : et dentes filiórum

obstupéscunt ? Vivo ego dicit Dómi-

nus Deus : si erit vobis ultra parábola

hec in provérbium in Israel. Ecce

omnes ánime mee sunt. Ut ánima

patris : ita et ánima fílii mea est.

Anima que peccáverit : ipsa moriétur.

O

I

C

044-01.

044-02.


302

Et vir si fúerit justus : et fécerit

judícium et justíciam, in móntibus non

coméderit : et óculos suos non

leváverit ad ydóla domus Israel : et

uxórem próximi sui non violáverit : et

ad mulíerem menstruátam non ac-

césserit : et hóminem non con-

tristáverit : pignus debitóri reddíderit :

per vim nichil rapúerit : panem suum

esuriénti déderit : et nudum operúerit

vestiménto151 : ad úsuram non com-

modáverit : et ámplius non accéperit :

ab iniquitáte avérterit manum suam.

Judícium verum fécerit inter virum et

virum : et in precéptis meis ambu-

láverit : et judícia mea custodíerit ut

fáciat veritátem : hic justus est, et vita

vivet : ait Dóminus Deus. Quod si

genúerit fílium latrónem effundéntem

sánguinem et fécerit unum de istis : et

hec quidem ómnia non faciéntem,

numquid vivet ? Non vivet. Cum

univérsa detestánda hec fécerit : morte

moriétur. Sanguis ejus in ipso erit.

Quia si genúerit fílium, qui videns

ómnia peccáta patris sui que fecit :

timúerit, et non fécerit símile eis :

judícia mea fécerit, et in precéptis meis

ambuláverit : hic non moriétur in

iniquitáte patris sui : sed vita vivet.

Pater ejus quia152 calumniátus est, et

vim fécerit fratri : et malum operátus

est in médio pópuli sui : ecce mórtuus

est in iniquitáte sua. Et dícitis, Quare

non portábit fílius iniquitátem patris

sui ? Vidélicet, quia fílius judícium et

justíciam operátus est : ómnia precépta

mea custodívit, et fecit illa : vita vivet,

ait Dóminus omnípotens.

GS:41; 1508:56v; 1513:36r.153

Grad.I.

Ustó-di * me Dó- mine

ut pu-píl- lam ó-culi : sub umbra

C

044-03.


303

a-lá- rum tu- á- rum pró- te-

ge me. V. De vul-tu

tu-o ju-dí- cium um me-

próde- at : ó-culi tu- i ví-

deant * equi-tá- tes.

[Evangelium]154 secundum Johannem. viij. [31-47.]

N illo témpore. Dicébat Jesus ad

eos qui credidérunt ei ex Judéis, Si

vos manséritis in sermóne meo, vere

discípuli mei éritis : et cognoscétis

veritátem : et véritas liberábit vos.

Respondérunt ei Judéi, Semen Abrahe

sumus : et némini servívimus unquam.

Quómodo tu dicis, quia líberi éritis ?

Respóndit eis Jesus, Amen amen dico

vobis : quia omnis qui facit peccátum,

servus est peccáti. Servus autem non

manet in domo in etérnum : Fílius

autem manet in etérnum. Si ergo

Fílius vos liberáverit : vere líberi éritis.

Scio quia fílii Abrahe estis : sed quéritis

me interfícere, quia sermo meus non

capit in vobis. Ego quod vidi apud

Patrem meum loquor : et vos que

vidístis apud patrem vestrum fácitis.

Respondérunt et dixérunt ei, Pater

noster Abraham est. Dixit eis Jesus, Si

fílii Abrahe estis : ópera Abrahe fá-

cite. 155 Nunc autem quéritis me

interfícere, hóminem qui veritátem

I

V.

[36v.]

044-04.


304

locútus sum vobis : quam audívi a Deo.

Hoc Abraham non fecit. Vos fácitis

ópera patris vestri. Dixérunt ítaque ei,

Nos ex fornicatióne non sumus nati :

unum patrem habémus Deum. Dixit

ergo eis Jesus, Si Deus pater vester

esset : diligerétis útique me : ego enim

ex Deo procéssi et veni. Neque enim a

meípso veni : sed ille me misit. Quare

loquélam meam non cognóscitis ?

Quia non potéstis audíre sermónem

meum. Vos ex patre dyábolo estis : et

desidéria patris vestri vultis fácere. Ille

homicída erat ab inítio : et in veritáte

non stetit : quia non est véritas in eo.

Cum lóquitur mendácium : ex própriis

lóquitur : quia mendax est et pater ejus.

Ego autem quia156 veritátem dico : non

créditis michi. Quis ex vobis árguet me

de peccáto ? Si veritátem dico vobis :

quare vos non créditis michi ? Qui ex

Deo est, verba Dei audit.

GS:41; 1508:57r; 1513:36v.157

Offert.VIII.

Mmít- tit * án-ge-lus Dó- mini in cir-

cú- i-tu timén- ti- um e- um, et e- rí- piet

e- os : gustá- te et vi- dé- te, quó-

niam su- á- vis est Dó- minus. V. Be-

ne-dí- cam Dó- mi-num in omni tém- po-

I

V.

044-05.

044-06.


305

re : semper laus e- jus in o- re me- o.

Secreta.

Acrifícia Dómine quésumus

propénsius ista nos salvent : que

medicinálibus sunt institúta jejúniis.

Per.

GS:41; 1508:57r; 1513:36v.

Comm.I.

A- nis * quem e- go dé- de-ro : ca-ro me-

a est pro sé- culi vita.

Postcommunio.

Uórum nos Dómine largitáte

donórum : et temporálibus at-

tólle presídiis : et rénova sempitérnis.

Per.


Oratio.

A quésumus Dómine pópulis

Christiánis, et que profiténtur

agnóscere : et celéste munus dilígere

quod frequéntant. Per Dóminum.

S

T

D

P

044-09.


306

Feria vj. quatuor temporum [xl].158

[Ad missam.]

GS:41; 1508:57v; 1513:36v.159

Offic.IV.

E ne- ces-si-tá- ti-bus * meis ri-é- pe me

Dó-mine, vide hu-mi-li- tá-tem meam et la-bó-rem

meum : et dimítte ómni- a peccá- ta me- a.

Ps. Ad te Dómi-ne le-vá-vi á- mam ni am : meus De-

me-us in te confí-do non e-ru-béscam.


Oratio.

Sto Dómine propícius plebi tue :

et quam tibi facis esse devótam :

benígno réfove miserátus auxílio. Per.

Lectio161 Ezechielis prophete. xviij. [20-28.]

Ec dicit Dóminus Deus. Anima

que peccáverit : ipsa moriétur.

Fílius non portábit iniquitátem patris :

et pater non portábit iniquitátem fílii.

Justícia justi super eum erit : et

impíetas ímpii erit super eum. Si au-

E

H

D

045-01.

045-02.


307

tem ímpius égerit peniténtiam ab óm-

nibus peccátis suis que operátus est : et

custodíerit ómnia precépta mea : et

fécerit judícium et justíciam : vita

vivet, et non moriétur. Omnium ini-

quitátum ejus quas operátus est, non

recordábor. In justícia sua quam ope-

rátus est, vivet. Nunquid voluntátis

mee est mors ímpii, dicit Dóminus

Deus : et non magis ut convertátur a

viis suis, et vivat ? Si autem avérterit se

justus a justícia sua : et fécerit iniqui-

tátem secúndum omnes abhomina-

tiónes quas operári solet ímpius :

nunquid vivet ? Omnes justície ejus

quas fécerat : non recordabúntur. In

prevaricatióne sua qua prevaricátus est :

et in peccáto suo quod peccávit : in

ipsis moriétur. Et dixístis, Non est

equa via Dómini. Audíte ergo domus

Israel. Nunquid via mea non est equa :

et non magis vie vestras prave sunt ?

Cum enim avérterit se justus a justícia

sua, et fécerit iniquitátem : moriétur in

eis. In injustícia sua quam operatus

est, moriétur. Et cum avérterit se ím-

pius ab impietáte suam quam operátus

est, et fécerit judícium et justíciam :

ipse ánimam suam vivificábit. Con-

síderans enim et avértens se ab óm-

nibus iniquitátibus suis quas operátus

est : vita vivet, et non moriétur. Dicit


GS:41; 1508:57v; 1513:37r.162

Grad.I.

Al- vum fac * servum tuum : De- us

meus spe-rántem in te. V. Au-

ri-bus pér- ci- pe Dó- mi-ne

S

V.

045-03.

045-04.


308

o-ra-ti- ónem * meam.

Tractus. [ut supra.]163 259.




sumus nimis.

Hic non fiat genuflectio cum dicitur


nos : et propícius esto peccátis nostris : propter nomen tuum.

[Evangelium]164 secundum Johannem. v. [1-15.]

N illo témpore. Erat dies festus

Judeórum : et ascéndit Jesus Hie-

rosólymam. Est autem Hierosólymis

probática piscína, que cognominabátur

Hebráice Bethsáida, quinque pórticus

habens. In his jacébat multitúdo

magna languéntium : cecórum, clau-

dórum, aridórum : expectántium aque

motum. Angelus autem Dómini se-

cúndum tempus descendébat in piscí-

nam : et movebátur aqua. Et qui-

cúnque prior descendísset in piscínam

post motiónem aque : sanus fiébat a

quacúnque detinebátur infirmitáte.

Erat autem quidam homo ibi : trigínta

et octo annos habens in infirmitáte sua.

Hunc cum vidísset Jesus jacéntem : et

cognovísset quia multum jam tempus

habéret, dicit ei, Vis sanus fíeri ?

Respóndit ei lánguidus Dómine :

hóminem non hábeo, ut cum turbáta

fúerit aqua : mittat me in piscínam.

Dum vénio enim ego : álius ante me

descéndit. Dicit ei Jesus, Surge, tolle

grabátum tuum et ámbula. Et statim

sanus factus est homo ille : et sústulit

grabátum suum, et ambulábat. Erat

autem sábbatum in illo die. Dicébant

ergo Judéi illi qui sanátus fúerat,

Sábbatum est : non licet tibi tóllere

grabátum tuum. Respóndit eis, Qui

me sanum fecit ille mihi dixit : Tolle

grabátum tuum et ámbula. Inter-

rogavérunt ergo eum, Quis est ille

homo qui dixit tibi : Tolle grabátum

tuum et ámbula ? Is autem qui sanus

fúerat efféctus : nesciébat quis esset.

Jesus autem declinávit a turba con-

D

I


309

stitúta in loco. Póstea invénit eum

Jesus in templo : et dixit illi, Ecce

sanus factus es : jam noli peccáre, ne

detérius tibi áliquid contíngat. Abiit

ille homo : et nunciávit Judéis : quia

Jesus esset qui fecit eum sanum.

GS:42; 1508:57v; 1513:37v.165

Offert.V.

Ene-dic * á- nima me- a Dó-mino : et noli

obli- vísci omnes retri-bu- ti- ó-nes e- jus : et

reno-vá- bitur sicut a- quí- le ju-vén-

tus tu- a. V. Qui pro-pi-ci- á-

tur ómni- bus i-niqui-tá- ti-bus tuis : et ré-demit

de in- té-ri-tu vi-ta tuam : qui co-ró-nat te

in mi- se- ra- ti- ó- ne et mi-se-ri- cór- di- a.

B

V.

[37v.]

045-07.

045-08.


310

Secreta.

Uscipe Dómine quésumus mú-

nera nostris obláta servítiis : et

tua propícius dona sanctífica. Per

Dóminum.

GS:42; 1508:58r; 1513:37v.166

Comm.IV.

- ru-bés- cant * et conturbén- tur omnes i-ni-

mí- ci me- i : a-vertántur retrór- sum et e-ru-bés-cant

valde ve-ló- citer.

Postcommunio.

Er hujus Dómine operatiónem

mystérii : et vítia167 nostra pur-

géntur : et justa desidéria compleántur.

Per Dóminum.

Super populum. [Humiliáte cápita.]168

Oratio

Xáudi nos miséricors Deus : et

méntibus nostris grátie tue lu-

men osténde. Per Dóminum nostrum.

&c.

S

P

E

E

045-11.


311

Sabbato quattuor temporum

[quadragesime].169 [Ad missam.]

GS:42; 1508:58r; 1513:37v.170

Offic.III.

Ntret o-rá- ti- o * me- a in conspéc- tu

meam Dó- mi-ne. Ps. Dómi-ne De-us sa-lú-tis

me- e : in di- e clamá-vi et noc-te co-ram te.

Omnes orationes sine Dóminus vobíscum. dicuntur preter ultimam que est ante

epistolam : et ad omnes orationes dicitur Orémus. similiter et ad omnes orationes dicitur

Flectámus génua. preterquam ad ultimam [que est ante epistolam]171 : et omnes lectiones

cum suis titulis legantur.

Oratio.

Opulum tuum quésumus Dó-

mine propícius réspice : atque ab

eo flagélla tue iracúndie cleménter

avérte. Per Dóminum nostrum.

P

tu- o : in clí- na au rem tuam ad precem

I

046-01.

046-02.


312

Lectio [j.]172 libri Deuteronomii. xxvj. [15-19.]

N diébus illis. Locútus est Móyses

ad Dóminum dicens, Réspice

Dómine de sanctuário tuo : et de

excélso celórum habitáculo : et bénedic

pópulo tuo Israel : et terre quam

dedísti nobis, sicut jurásti pátribus

nostris : terre lacte et melle manánti.173

Audi Israel.174 Hódie Dóminus Deus

tuus precépit tibi : ut fácias mandáta

ejus atque judícia : et custódias et

ímpleas ex toto corde tuo, et ex tota

ánima tua. Dóminum elegísti hódie ut

sit tibi Deus : et ámbules in viis ejus :

ut custódias cerimónias illíus, et

mandáta ejus atque judícia : et obédias

ejus império. En Dóminus elégit te

hódie : ut sis ei pópulus peculiáris,

sicut lócutus est tibi : et custódias

ómnia precépta ejus : et fáciat te ex-

celsiórem cunctis géntibus, quas cre-

ávit in laudem et nomen et glóriam

suam : ut sis pópulus sanctus Dómini

Dei tui : sicut locútus est tibi.

GS:42; 1508:58r; MS:37v.175

Grad.V.

Ro-pí- cius * es- to Dó- mi-ne peccá-

tis nostris : nequándo dicant gentes U-bi

est De-us e- ó- rum. V. Adju- nos va

De-us sa-lu-tá-ris noster : et

I

P

V.

046-09.

046-10.


313

propter honó- rem nómi-nis tu- i Dómi-ne

lí- be-ra nos. Non repetatur gradale.

Orémus. Flectámus génua. Leváte.

Oratio.

Eus qui nos per temporália ducis

ad etérna : preténde miseri-

córdiam tuam ad celéstia promíssa

niténtibus : et quia tuum est quod in te

crédimus : tuum sit omne quod

vívimus. Per.

Lectio [ij.]176 libri Deuteronomii. xj. [22-25.]

N diébus illis. Dixit Móyses fíliis

Israel. Si custodiéritis mandáta

que ego precípio vobis : et fecéritis ea

ut diligátis Dóminum Deum vestrum :

et ambulétis in ómnibus viis ejus ad-

heréntes ei, dispérdet Dóminus omnes

gentes istas ante fáciem vestram : et

possidébitis eas, que majóres et

fortióres vobis sunt. Omnis locus

quem calcáverit pes vester : vester erit.

A desérto et Líbano, et flúmine magno

Eufráte usque ad mare occidentále,

erunt términi vestri. Nullus stabit

contra vos. Terrórem vestrum et

formídinem, dabit Dóminus Deus

vester super omnem terram quam

calcatúri estis : sicut locútus est vobis :

Dóminus Deus vester.

GS:43; 1508:58v; 1513:38r.177

Grad.V.

Ro-téc-tor * noster ás- pi- ce De-

D

I

P

[38r.]

046-11.


314

us : et rés- pi- ce su-per vos ser- os. tu-

V. Dómi-ne De-us tum : tú-vir

ex-áu- di preces ser-

vó- rum * tu-ó- rum.


Oratio.

Rotéctor noster áspice Deus : ut

qui malórum nostrórum póndere

prémimur : percépta misericórdia lí-

bera tibi mente famulémur. Per Dó-

minum.

Lectio [iij.]178 libri Machabeorum. II. j. [1-5.].

N diébus illis. Oratiónem faci-

ébant sacerdótes, dum offérrent

sacrifícium pro pópulo Israel : Jónatha

inchoánte : céteris autem respon-

déntibus et dicéntibus, Benefáciat

vobis Deus : et memínerit testaménti

sui : quod ad Abraham, Isaac, et Jacob

locútus est, servórum suórum fidé-

lium. Et det vobis cor ómnibus ut

colátis eum : et faciátis ejus voluntátem :

corde magno, et ánimo volénti. 179

Adapériat Dóminus cor vestrum in

lege sua, et in precéptis suis : et fáciat

pacem. Exáudiat Dóminus oratiónes

vestras et reconciliétur vobis : nec vos

déserat in témpore malo : Dóminus

Deus noster.

P

I

V.

046-12.


315

GS:43; 1508:58v; 1513:28r.180

Grad.V.

Onvér- te-re * Dó- mi-ne a-li-quántu-

lum : et depre-cá- re su-per ser-vos tuos.

V. Dómi-ne re-fú-

gium fac-tus es nobis : a ge-ne-ra-ti- ó-

ne et pro-gé- ni- e.


Oratio.

Désto quésumus Dómine sup-

plicatiónibus nostris : ut esse te

largiénte mereámur, et inter próspera

húmiles : et inter advérsa secúri. Per.

Lectio libri Sapientie. Ecclus. xxxvj. [1-10.]

Iserére nostri Deus ómnium et

réspice nos : et osténde nobis

lucem miseratiónum tuárum : et im-

mítte timórem tuum super gentes que

non exquisiérunt te : ut cognóscant

quia non est Deus nisi tu : ut enárrent

magnália tua. Alleva manum tuam

super gentes aliénas : ut vídeant po-

téntiam tuam. Sicut enim in con-

spéctu eórum sanctificátus es in nobis :

A

M

C

V.

046-17.

046-18.


316

sic in conspéctu nostro magnificáberis

in illis : ut cognóscant te sicut et nos

cognóvimus : quia non est Deus preter

te Dómine. Innova signa : et immúta

mirabília. Glorífica manum : et brá-

chium dextrum. Excita furórem : et

effúnde iram. Extólle adversárium : et

afflíge inimícum. Festína tempus et

meménto finis : ut enárrent univérsa

mirabília tua : Dómine Deus noster.

GS:43; 1508:59r; 1513:38r.

Grad.VII.

Al- vum fac * pó-pulum um tu-

e. V. Ad te Dó-mi-ne clamá-

vi, De-us me us ne as le-sí- a me :

et e- ro ti-dén-cendes-lis mi-sí

Dó- mine : et bé- nedic

here- tá- diti tu-

S

V.

046-15.

046-16.


317

bus * in lacum.


Oratio.

Ctiónes nostras quésumus Dó-

mine et aspirándo prevéni : et

adjuvándo proséquere : ut cuncta nos-

tra operátio a te semper incípiat : et per

te cepta finiátur. Per Dóminum.

Lectio [v.]181 Danielis prophete. iij.

Ngélus Dómini182 descéndit cum

Azaría et sóciis ejus in fornácem :

et excússit flammam ignis de fornáce :

et fecit médium fornácis, quasi ventum

roris flantem. Flamma autem diffúsa

est super fornácem cúbitis quad-

ragintanóvem : et incéndit quos rép-

perit juxta fornácem de Cáldeis

minístros regis, qui eam incendébant.

Illos autem omníno non tétigit ignis,

neque contristávit : nec quicquam

moléstie íntulit. Tunc hi tres quasi ex

uno ore laudábant et glorificábant, et

benedicébant Deum in fornáce : dic-

éntes, Benedíctus es, Dómine Deus

patrum nostrórum : et laudábilis et

gloriósus et superexaltátus in sécula.

Et benedíctum nomen glórie tue quod

est sanctum : et laudábile et super-

exaltátum in ómnibus séculis. Bene-

díctus es in templo sancto glórie tue :

et superlaudábilis et supergloriósus in

sécula. Benedíctus es in throno regni

tui : et superlaudábilis et superexal-

tátus in sécula. Benedíctus es super

sceptrum regni divinitátis tue : et

superlaudábilis et superexaltátus in

sécula. Benedíctus es qui intuéris

abýssos, et sedes super chérubin : et

superlaudábilis et superexaltátus in

sécula. Benedíctus es qui ámbulas

super pennas ventórum, et super undas

maris : et superlaudábilis et super-

exaltátus in sécula.

A

A

[38v.]


318

Duo clerici de secunda forma : in superpelliciis ad gradum chori dicant [hunc]183 tractum.

GS:44; 1508:59r; 1513:38v.184

Tract.III.

Ene-díc- tus * es in firmamén-to celi :

et laudá- bilis et glo-ri- ó-

sus in sé- cula. Chorus idem [repetat].185

Clerici.

V. Be-ne-dí- cite ómni- a ópe-ra Dó-mi-ni Dómi- no :

be-ne-dí- cite celi Dómi- no : be-ne-dí-ci-te

ánge-li Dó- mini Dómi-no. Chorus post unumquemque V. respondeat.

Hym- num dí- cite et su-per-ex-al-tá- te

B

046-19.

V. 1.


319

e-um in sé- cula. [Item]186 clerici.

V. Be-ne-dí-ci-te aque que su-per

ce- los sunt Dómi- no : be-ne-dí- cite omnes virtú-tes

Dó-mi-ni Dómi- no : be-ne- ci-dí- te sol

et lu- na Dómi-no. Chorus. Hymnum dícite.

Clerici.

V. Be-ne-dí- cite stel-le celi Dómi- no : be-ne-dí-

cite imber et ros Dómi- no : be-ne-dí-ci-te

V.

V.

2.

3.


320

omnis spí- ritus Dómi-no. Chorus. Hymnum.

Clerici.

V. Be-ne-dí- cite ignis et es-tus Dómi- no : be-ne-

dí- cite noctes et es di- ci-dí-ne-be-no : mi-Dó

te té-nebre et lumen Dómi-no. Chorus. Hymnum.

Clerici.

V. Be-ne-dí- cite fri-gus et cauma Dómi- no : be-ne-

dí- cite pru- í-na et ni- ves no : mi-Dó dí-ne-be-

ci-te fúl- gu-ra et nubes Dómi-no.

V.

V.

4.

5.


321

Chorus. Hymnum.

Clerici.

V. Be-ne-dí- cat ter-ra Dómi- no : be-ne-dí-

cite montes et ci-dí-ne-be-no : mi-Dóles col-

te ómni- a mi-Dóre ter-a ti-cén-nas

no. Chorus. Hymnum.

Clerici.

V. Be-ne-dí- cite má-ri- a et flú-mi-na Dómi- no :

be-ne-dí- cite fon-tes no : mi-Dó ci-dí-ne-be-

V.

V.

6.

7.


322

te ce-te et óm- a ni- que a-in tur vén-mo-

quis Dómi-no. Chorus. Hymnum.

Clerici.

V. Be-ne-dí- cite vó-lucres celi Dómi- no : be-ne-

dí- cite bésti- e et u-ni-vérsa pé-co-ra Dómi- no :

be-ne-dí-ci-te fí-li- i mi-Dónum mi-hó-

no. Chorus. Hymnum.

Clerici.

V. Be-ne-dí- cat Isra- el

V.

V.

8.

9.


323

Dómi- no : be-ne-dí- cite sa-cerdó-tes Dó-mi-ni Dó-

mino : be-ne-dí-ci-te servi Dó- mi-

ni Dómi-no. Chorus. Hymnum.

Clerici.

V. Be-ne-dí- cite spí-ritus et á-nime

justó- rum Dómi- no : be-ne-dí-ci-te sancti

et hú- mi-les corde Dómi-no. Chorus. Hymnum.

Clerici.

V. Be-ne-dí-ci-te A- V.

V. 10.

11.


324

na- ní- a A- za-rí- a

Mí-sa- el Dó-mi-no. Chorus. Hymnum.

Postea clerici reincipiant [primum V.]187 tractum Benedíctus es in firmaménto. et

percantetur a choro.

Sequitur Dóminus vobíscum. et Orémus. Hic non dicatur Flectámus génua. Leváte.

Oratio.

Eus qui tribus púeris mitigásti

flammas ígnium : concéde pro-

pícius : ut nos fámulos tuos non exúrat

flamma vitiórum. Per Dóminum.


[Epistola]188 ad Thessalonicenses. 1. v. [14-33.]

Ratres. Rogámus vos : corrípite

inquiétos : consolámini pusil-

lánimes : suscípite infírmos : patiéntes

estóte ad omnes. Vidéte ne quis

malum pro malo alícui reddat : sed

semper quod bonum est sectámini : in

ínvicem et in omnes. Semper gaudéte :

sine intermissióne oráte : in ómnibus

grátias ágite. Hec est enim volúntas

Dei in Christo Jesu : in ómnibus vobis.

Spíritum nolíte extínguere : prophétias

nolíte spérnere. Omnia autem probáte :

quod bonum est tenéte : ab omni

spécie mala abstinéte vos. Ipse autem

Deus pacis sanctíficet vos per ómnia :

ut ínteger spíritus vester et ánima et

corpus, sine queréla in advéntu

Dómini nostri Jesu Christi servétur.

D

F [39r.]


325

Duo clerici de secunda forma : in capis [suis]189 nigris ad gradum chori simul cantent

totum et integrum istum tractum.

GS:46; 1508:61r; 1513:39r.190

Tract.VIII.

Audá- te * Dó-mi-num omnes gentes :

et col-lau-dá- te e- um omnes po-

pu-li. V. Quo-niam confirmá- ta est su-

per nos mi-se- ri-cór-di- a e- jus : et

vé-ritas Dómi-ni manet in e-tér-

num.

[Evangelium]191 secundum Matheum. xvij. [1-9.]

N illo tempore. Assúmpsit Jesus

Petrum et Jacóbum, et Johánnem

fratrem ejus : et duxit illos in montem

excélsum seórsum : et transfigurátus

est ante eos. Et resplénduit fácies ejus

sicut sol : vestiménta autem ejus facta

sunt alba sicut nix. Et ecce apparu-

érunt illis Móyses et Helýas, cum eo

loquéntes. Respóndens autem Petrus

dixit ad Jesum, Dómine : bonum est

I

L

V.

046-20.


326

nos hic esse. Si vis, faciámus hic tria

tabernácula : tibi unum : Móysi unum :

et Helýe unum. Adhuc eo loquénte :

ecce nubes lúcida obumbrávit eos. Et

ecce vox de nube dicens, Hic est Fílius

meus diléctus, in quo michi bene

complácui : ipsum audíte. Et audi-

éntes discípuli, cecidérunt in fáciem

suam et timuérunt valde. Et accéssit

Jesus et tétigit eos : dixítque eis,

Súrgite : et nolíte timére. Levántes

autem óculos suos néminem vidérunt :

nisi solum Jesum. Et descendéntibus

illis de monte : precépit eis Jesus

dicens, Némini dixéritis visiónem :

donec Fílius hóminis a mórtuis 192

resúrgat.

GS:46; 1508:61r; 1513:39r.193

Offert.VIII.

Omi-ne * De- us sa-lú- tis me- e : in di- e

clamá- vi et noc-te co-ram o ti-rá-o-tret inte,

me- a in conspéctu tu- o Dó-mine. V. In-

clí- na aurem tuam ad precem meam : Dó-mine

lon-ge fe-cís- ti no- tos me-os a me : clamá- vi

ad te Dó-mine to-ta di- nus ma-di pán-exe

D

V.

046-21.

046-22.


327

meas ad te.

Secreta.

Reséntibus sacrifíciis quésumus

Dómine jejúnia nostra sanctífica :

ut quod observántia nostra profitétur

extrínsecus : intrínsecus operétur. Per

Dóminum.

GS:47; 1508:61v; 1513:39r.194 Comm.

II.

Omi- ne * De-us meus in te spe-rá-vi :

lí-be-ra me ab ómni- bus perse ti-quén bus me

et é-ripe me.

Postcommunio.

Uos divíno Dómine réficis

mystério, perpétuo defénde pre-

sídio : et quos imbuísti celéstibus

institútis : salutáribus comitáre solá-

ciis. Per.

Si episcopus defuerit195 dicatur super populum hec oratio.

Humiliáte cápita vestra Deo.

Oratio.

Idéles tuos Dómine benedíctio

desideráta confírmet : que eos et a

tua voluntáte nunquam fáciat dis-

crepáre : et tuis semper indúlgeat be-

nefíciis gratulári. Per.

Tamen si episcopus presens fuerit et ordines fecerit : non dicetur.

P

Q

F

D

046-25.

Dominica ij. quadragesime.

328

Dominica ij. quadragesime. [Ad missam.]196

GS:47; 1508:61v; 1513:39r.197

Offic.IV.

Emi- nísce-re * mi- se-ra- ti- ó-num tu- á- rum

Dómi- ne, et mi-se- ri-cór-di- e tu- e que a sé-cu-lo

sunt : ne unquam domi- néntur no-bis i-nimí-ci nostri,

lí-be-ra nos De-us Is- ra- el : ex ómni-bus angús-

tiis nostris. Ps. Ad te Dómi-ne le-vá- á-vi mam ni

meam : De- us me-us in te confí-do non e-ru-béscam.

Oratio.

Eus qui cónspicis omni nos

virtúte destítui : intérius exteri-

úsque custódi : ut ab ómnibus ad-

versitátibus muniámur in córpore : et a

pravis cogitatiónibus mundémur in

mente. Per Dóminum nostrum.

D

R

[39v.]

043.01

043.02


329

[Epistola]198 ad Thessalonicenses. 1. iiij. [1-7.]

Ratres. Rogámus vos et obse-

crámus in Dómino Jesu : ut

quemádmodum accepístis a nobis

quómodo vos opórteat ambuláre et

placére Deo : sic et ambulétis, ut

abundétis magis. Scitis enim que

precépta déderim vobis per Dóminum

Jesum. Hec est enim volúntas Dei,

sanctificátio vestra : ut abstineátis vos a

fornicatióne : ut sciat unusquísque

vestrum suum vas possídere in sanc-

tificatióne et honóre : non in passióne

desidérii : sicut et gentes que ignórant

Deum. Et ne quis supergrediátur

neque circumvéniat in negócio fratrem

suum quóniam vindex est Dóminus de

his ómnibus sicut predíximus vobis, et

testificáti sumus. Non enim vocávit

nos Deus in immundíciam : sed in

sanctificatiónem. In Christo Jesu :

Dómino nostro.

GS:47; 1508:61v; 1513:39v.199

Grad.V.

Ri-bu-la- ti- ó- nes * cor-dis me- i di-la-

tá- te sunt : de ne-cessi-tá-ti-bus meis é- ri-pe

me Dó- mine. V. Vi-

de humili- tá-tem meam et la-bó-

rem me-um : et dimítte óm-

F

T

V.

043.03

043.04


330

ni- a pec-cá-ta * me- a.

GS:47; 1508:62r; 1513:39v.200

Tract.II.

Ix-it Dómi- nus * mu-lí-

e-ri Cha-na- né- e : Non est num bo re me-sú

pa-nem fi-li- ó- rum : et mítte-re cá-ni-bus ad mandu-

cándum. V. At il-la dixit : E-tiam Dómi-

ne, nam et ca- e-li tél- dunt de ca-que cis mi-

dunt de mensa domi-nó-rum su- ó-rum. V. A- it il-

li Je- sus : O mú-lier magna est des fi- tu-

D

V.

V.


331

a : fiat tibi sicut tís-pe-

ti.

[Evangelium]201 secundum Mattheum. xv. [21-28.]

N illo témpore. Egréssus Jesus

secéssit in partes Tyri et Sydónis :

et ecce múlier Chananéa a fínibus illis

egréssa, clamávit dicens ei, Miserére

mei Dómine fili David : fília mea male

a demónio vexátur. Qui non respóndit

ei verbum. Et accedéntes discípuli ejus :

rogábant eum dicéntes, Dimítte eam :

quia clamat post nos. Ipse autem

respóndens, ait, Non sum missus nisi

ad oves que periérunt domus Israel. At

illa venit et adorávit eum dicens,

Dómine, ádjuva me. Qui respóndens,

ait, Non est bonum súmere panem

filiórum : et míttere cánibus. At illa

dixit, Etiam Dómine. Nam et catélli

edunt de micis que cadunt de mensa

dominórum suórum. Tunc respón-

dens Jesus : ait illi, O múlier, magna est

fides tua : fiat tibi, sicut vis. Et sanáta

est fília ejus ex illa hora.

GS:48; 1508:62v; 1513:39v.202

Offert.I.

E-di-tá- bor * in mandá- tis tuis que di-

léx- i valde : et le-vá-bo manus meas ad

I

M

043.09


332

mandá- ta tu- a que di-léx- i.

Secreta.

Cclésie tue Dómine múnera pla-

cátus assúme : que et miséricors

offerénda tribuísti : et in nostre salútis

poténter éfficis transíre mystérium.

Per Dóminum.


GS:48; 1508:62v; 1513:39v.203

Comm.V.

N-tél-li-ge * clamó-rem meum : inténde vo-

ci o-ra-ti- ó- nis me- e, rex meus et De- us me-

us : quó-niam ad te o-rá-bo Dó- mine.

Postcommunio.

Orporis et sánguinis sacrosáncti

Dómine quésumus grátia nos

sumpta vivíficet : et quod mýsticis

actiónibus pollicétur : etérnis efféc-

tibus largiátur. Per Dóminum.

E

C

I

043.13

Hebdomada ij. quadragesime.

333

Feria secunda [post Reminíscere.]204 [Ad missam.]205

GS:48; 1508:62v; 1513:39v.206

Offic.I.

E-di-me me re ré-se-mi-et ne mi-* Dó

me- i : pes e- nim me-us stetit in vi- a rec in ta :

ecclé-si- is be-ne-dí-cam Dó-minum. Ps. Jú-di-ca

me Dómi-ne quó-niam e-go in inno-cénti- a me- a ingrés-

sus sum : et in Dómi-no spe-rans non infirmá- bor.


Oratio.

Resta quésumus omnípotens

Deus : ut família tua que se affli-

géndo carnem ab aliméntis ábstinet :

sectándo justíciam a culpa jejúnet.

Per.

P

R

[40r.]

047-01.

047-02.


334

Lectio207 Danielis prophete. ix. [15-19.]

N diébus illis. Orávit Dániel ad

Dóminum dicens, Dómine Deus

noster qui eduxísti pópulum tuum de

terra Egýpti in manu forti : et fecísti

tibi nomen secúndum diem hanc :

peccávimus, iniquitátem fécimus Dó-

mine : in omnem justíciam tuam.

Avertátur obsécro ira tua et furor tuus,

a civitáte tua Hierúsalem : et a monte

sancto tuo. Propter peccáta enim

nostra, et iniquitátes patrum nos-

trórum : Hierúsalem et pópulus tuus

in oppróbrium sunt ómnibus per

circúitum nostrum. Nunc ergo exáudi

Deus noster oratiónem servi tui et

preces ejus : et osténde fáciem tuam

super sanctuárium tuum quod de-

sértum est. Propter temetípsum in-

clína Deus meus aurem tuam et audi :

áperi óculos tuos et vide desolatiónem

nostram : et civitátem super quam

invocátum est nomen tuum. Neque

enim in justificatiónibus nostris pros-

térnimus preces ante fáciem tuam : sed

in miseratiónibus tuis multis. Exáudi

Dómine, placáre Dómine, atténde, et

fac. Ne moréris propter temetípsum

Deus meus : quia nomen tuum

invocátum est super civitátem : et

super pópulum tuum : Dómine Deus

noster.

GS:48; 1508:63r; 1513:40r.208

Grad.II.

D-jú- tor * meus me-tor rá-be-li-et

us es-to Dó- mine

ne tardá-veris. V. Confundán-

I

A

V.

047-04.

047-05.


335

tur et re-ve-re- án- tur i-nimí- ci me-

i, qui runt que- mam niá- * me-

am. Tractus. 259.




sumus nimis.



nos : et propícius esto peccátis nostris propter nómine tuum.


N illo témpore. Dixit Jesus turbis

Judeórum. Ego vado et querétis

me : et in peccáto vestro moriémini.

Quo ego vado : vos non potéstis veníre.

Dicébant ergo Judéi, 210 Nunquid

interfíciet semetípsum : quia dicit :

Quo ego vado vos non potéstis veníre ?

Et dicébat eis, Vos de deórsum estis :

ego de supérius sum. Vos de mundo

hoc estis : ego non sum de [hoc]211

mundo. Dixi ergo vobis : quia mo-

riémini in peccátis vestris. Si enim non

credidéritis quia ego sum : moriémini

in peccáto vestro. Dicébant ergo ei,

Tu quis es ? Dixit eis Jesus, Prin-

cípium, qui et loquor vobis. Multa

hábeo de vobis loqui et judicáre : sed

qui misit me verax est. Et ego que

audívi ab eo : hec loquor in mundo. Et

non cognovérunt : quia Patrem ejus

dicébat Deum.212 Dixit ergo eis Jesus,

Cum exaltavéritis Fílium Hóminis :

D

I


336

tunc cognoscétis quia ego sum. Et a

meípso fácio nichil : sed sicut dócuit

me Pater, hec loquor. Et qui me misit,

mecum est : et non relíquit me solum.

Quia ego que plácita sunt ei : fácio

semper.

GS:49; 1508:63r; 1513:40r.213

Offert.I.

Ene-dí- cam * Dó-mi-num qui michi trí-buit

intel-léc- tum : pro-vi-dé-bam De- um in conspéc-

tu me- o semper : quó-niam a tris dex-

est michi ne commó- ar. ve-

V. Consér-va me mi-Dó- ne quó-niam

in te spe- rá- vi : e- go dixi De-us

meus es tu, Dó- minus he-pars

B

V.

047-06.

047-07.


337

re-di-tá- tis me- e.

Secreta.

Ec hóstia quésumus Dómine

placatiónis et laudis : tua nos

propiciatióne dignos effíciat. Per

Dóminum.

GS:49; 1508:63v; 1513:40v.214

Comm.II.

Omi- ne * Dó-mi-nus noster : quam admi-rá-

bi-le est nomen tuum in u-ni-vér- sa

terra.

Postcommunio.

Ec nos commúnio Dómine

purget a crímine : et celéstis

remédii fáciat esse consórtes. Per

Dóminum.


Oratio.

Desto supplicatiónibus nostris

omnípotens Deus : et quibus

fidúciam speránde pietátis indúlges :

consuéte misericórdie tríbue benígnus

efféctum. Per.

H

H

A

D

[40v.]

047-09.


338

Feria tertia [post Reminiscere].215 [Ad missam.]216

1508:63v; 1513:40v.

Offic.III.

I-bi dix-it * cor meum : vul-vi sí-que-

tum tuum : vultum tuum Dómi-ne re-quíram : ne

a-vértas fá-ciem tuam a me. Ps. Dómi-nus il-lumi-

ná-ti- o me- a : et sa-lus me- a quem timébo.


Oratio.

Erfice quésumus Dómine be-

nígnus in nobis observántie

sancte subsídium : ut que te auctóre

faciénda congnóvimus : te operánte

impleámus. Per Dóminum nostrum.

Lectio218 libri Regum. III. xvij. [8-15.]


Dómini ad Helýam Tesbítem

dicens, Surge et vade in Saréptam

Sidoniórum : et manébis ibi. Precépi

enim ibi mulíeri vídue ut pascat te.

Surréxit Helýas : et ábiit in Saréptam.

Cumque venísset ad portam civitátis :

appáruit ei múlier vídua cólligens ligna.

Et vocávit eam : dixítque ei, Da michi

páululum aque in vase : ut bibam.

Cumque illa pérgeret ut offérret :

clamávit post tergum ejus dicens, Affer

P

I

T

048-01.

048-02.


339

michi obsécro et buccéllam panis in

manu tua. Que respóndit, Vivit Dó-

minus Deus tuus : quia non hábeo

panem, nisi quantum pugíllus cápere

potest farinée in hýdria : et páululum

ólei in léchito. En cólligo duo ligna ut

ingrédiar et fáciam illud michi et fílio

meo : ut comedámus et moriámur. Ad

quam Helýas ait, Noli timére : sed

vade, et fac sicut dixísti. Verúmtamen

michi primum fac de ipsa farínula

subcinerícium panem párvulum, et

affer ad me : tibi autem et fílio tuo

fácies póstea. Hec autem dicit Dó-

minus Deus Israel, Hýdria faríne non

defíciet nec léchitus ólei minuétur :

usque ad diem in qua Dóminus datúrus

est plúviam super fáciem térre. Que

ábiit, et fecit juxta verbum Helýe : et

cómedit ipse et illa : et domus ejus

tota. Et ex illa die hýdria faríne non

défecit : et léchitus ólei non est

imminútus juxta verbum Dómini :

quod locútus fúerat in manu Helýe.

GS:49; 1508:63v; 1513:40v.219

Grad.VII.

Ac-ta * co-gi-tá-tum tuum in Dó-mi-no :

et ipse te e- nútri- et.

V. Dum ad rem má-cla- mi-Dó

num : ex-au-dí-vit vocem meam, ab

his qui appro-pínquant * michi.

J

V.

048-04.

048-05.


340

[Evangelium]220 secundum Mattheum. xxiij. [1-12.]

N illo témpore. Locútus est Jesus

ad turbas : et ad discípulos suos

dicens, Super cáthedram Móysi

sedérunt scribe et Pharisséi. Omnia

ergo quecúmque díxerint vobis :

serváte et fácite, secúndum vero ópera

eórum nolíte fácere. Dicunt enim, et

non fáciunt. Alligant enim ónera

grávia et importabília : et impónunt in

húmeros hóminum : dígito autem suo

nolant ea movére. Omnia vero ópera

sua fáciunt : ut videántur ab ho-

mínibus. Dilátant enim philatéria sua :

et magníficant fímbrias. Amant autem

primos recúbitus in cenis : et primas

cáthedras in synagógis : et salutatiónes

in foro : et vocári ab homínibus Rabbi.

Vos autem nolíte vocári Rabbi. Unus

est enim magíster vester : omnes

autem vos fratres estis. Et patrem

nolíte vocáre vobis super terram. Unus

est enim pater vester : qui in celis est.

Nec vocémini magístri : quia magíster

vester unus est Christus. Qui major est

vestrum : erit miníster vester. Qui

autem se exaltáverit, humiliábitur : et

qui se humiliáverit exaltábitur.

GS:50; 1508:64r; 1513:41r.221

Offert.VIII.

I-se-ré-re * michi Dó- mi-ne se-cún-dum mag-

nam mi-se-ri-cór- diam tuam, le de- mi-Dó-

ne i-niqui- tá-tem meam. V. Quó- niam i-

I

M

V.

[41r.]

048-06.

048-07.


341

niqui-tá- tem meam e-go ag- nós- co : et de-líc-

tum meum co-ram me est semper.

Secreta.

Anctificatiónem tuam nobis

Dómine his mystériis placátus

operáre : que nos et a terrénis purget

víciis : et ad celéstia dona perdúcat.

Per Dóminum.

GS:50; 1508:64r; 1513:41r.

Comm.II.

Arrá- bo * ómni- a bí-ra-mi- a : tu-a li-

le-tá- bor et ex-ultá- bo in te : psal- lam nó-mi-ni tu- o

al- tíssi-me.

Postcommunio.

It nobis Dómine quésumus

medicína mentis et córporis,

quod de sancto altári tuo percépimus :

ut nullis adversitátibus fatigémur : qui

tanti remédii participatióne munímur.

Per Dóminum.


S

S

N

048-09.


342

Oratio.

Ropiciáre Dómine supplicati-

ónibus nostris : et animárum

nostrárum medére languóribus : ut

remissióne percépta, in tua semper

benedictióne letémur. Per Dóminum.

Feria iiij. [post Reminíscere.]222 [Ad missam.]223

GS:50; 1508:64r; 1513:41r.224

Offic.VII.

E de-re-línquas me * Dó- mi-ne De- us me-

us ne discé-das a me, inténde in adju-tó- rium me-

um Dó-mine vir-tus sa-lú- tis me- e. Ps. Dó-

mi-ne ne in fu-ró-re tu-o árgu- as me : neque in i-ra tu- a

cor- rí-pias me.


Oratio.

Opulum tuum quésumus Dó-

mine propícius réspice : et quos

ab escis carnálibus précipis abstinére : a

nóxiis quoque víciis cessáre concéde.

Per.

P

P

N

049-01.

049-02.


343

Lectio226 libri Hester. xiij. [9-11, 15-17.]

N diébus illis. Orávit Hester ad

Dóminum dicens, Dómine Deus

rex omnípotens : in dítione tua cuncta

sunt pósita : et non est qui tue possit

resístere voluntáti. Si decréveris sal-

váre nos : contínuo liberábimur. Tu

enim Dómine fecísti celum et terram :

et quicquid celi ámbitu continétur.

Dóminus ómnium tu es : nec est qui

resístat majestáti tue. Et nunc Dómine

rex regum, Deus Abraham : miserére

pópulo tuo : quia volunt nos inimíci

nostri pérdere : et hereditátem tuam

delére. Ne despícias partem tuam

quam redemísti de Egýpto : sed exáudi

deprecatiónem nostram : et propícius

esto sorti et funículo hereditátis tue :

et convérte luctum nostrum in

gáudium : ut vivéntes, laudémus no-

men tuum. Et ne claudas ora

canéntium te : Dómine Deus noster.

GS:50; 1508:64v; 1513:41r.227

Grad.VII.

Al- vum fac * pópu- lum tuum Dó- mi-

ne : et bé- nedic

he-re-di-tá- ti tu- e.

V. Ad te Dó-mi-ne clamá- bo De-us me-

I

S

V.

049-04.

049-06.


344

us ne sí- le- as a me : et ro e- lis mi-sí

de-scendén- ti-bus in

* lacum.

Tractus. 297.

E necessitátibus meis éripe me Dómine : vide humilitátem meam et labórem

meum : et dimítte ómnia peccáta mea. V. Ad te [Dómine]228 levávi ánimam

meam : Deus meus in te confido non erubéscam : neque irridéant me inimíci mei. V.

Etenim univérsi qui te expéctant non confundéntur : confundántur omnes faciéntes

vana.

[Evangelium]229 secundum Mattheum. xx. [17-38.]

N illo témpore. Ascéndens 230

Jesus Hierosólymam : assúmpsit

duódecim discípulos suos secréto, et

ait illis, Ecce ascéndimus Hiero-

sólymam : et Fílius Hóminis tradétur

princípibus sacerdótum et scribis : et

condemnábunt eum morte : et tradent

eum géntibus ad illudéndum, et

flagellándum, et crucifigéndum : et

tértia die resúrget. Tunc accéssit ad

eum mater filiórum Zebedéi cum fíliis

suis adórans et petens áliquid ab eo.

Qui dixit ei, Quid vis ? Ait illi, Dic ut

sédeant hi duo fílii mei : unus ad

déxteram : et unus ad sinístram in

regno tuo. Respóndens autem Jesus,

dixit, Néscitis quid petátis. Potéstis

bíbere cálicem quem ego bibitúrus sum ?

Dicunt ei, Póssumus. Ait illis, Cáli-

cem quidem meum bibétis : sédere

autem ad déxteram meam vel ad

sinístram, non est meum dare vobis :

sed quibus parátum est a Patre meo.

Et audiéntes decem : indignáti sunt de

duóbus frátribus. Jesus autem vocávit

eos ad se : et ait, Scitis quia príncipes

D

I [41v.]


345

géntium dominántur eórum : et qui

majóres sunt, potestátem exércent in

eos. Non ita erit inter vos. Sed qui-

cúnque volúerit inter vos major fíeri :

sit vester miníster. Et qui volúerit

inter vos primus esse : erit vester

servus. Sicut Fílius Hóminis non venit

ministrári sed ministráre : et dare

ánimam suam in redemptiónem pro

multis.

GS:51; 1508:64v; 1513:41v.231

Offert.I.

D te * Dómi- ne le-vá-vi á- nimam

meam : De- us meus in te confí- do non e-ru- bés-

cam, neque ir- rí-deant me i- mí-ni ci i : me-

é-tenim u- ni-vérsi qui te expéc-tant non fun-con

dén- tur. V. Réspi-ce in me et mi-se-ré- re i me-

Dómi- ne : custó-di á- nimam meam et é-ripe

A

V.

049-08.

049-10.


346

me : non confún-dar quó- niam invo-cá-vi te.

Secreta.

Ostias Dómine quas tibi of-

férimus propícius réspice : et per

hec sancta commércia : víncula pec-

catórum nostrórum absólve. Per Dó-

minum.

GS:51; 1508:65r; 1513:41v.232

Comm.V.

Ustus Dómi-nus, * et justí-cias di-léx-it :

equi-tá-tem vidit vul- tus e- jus.

Postcommunio.

Rosit nobis Dómine quésumus

mystérii frequentáta percéptio :

ut a vetustátis conditióne purgáti : ad

tue novitátis increménta tendámus.

Per.

Super Populum. Humiliáte cápita vestra Deo.

Oratio.

Eus innocéntie restitútor et

amátor : dírige ad te tuórum

corda servórum : ut Spíritus tui fervóre

concépto : et in fide inveniántur

stábiles et in ópera efficáces. Per

Dóminum. In unitáte ejúsdem.

H

P

D

J

049-11.


347

Feria v. [post Reminíscere.]233 [Ad missam.]234

GS:51; 1508:65r; 1513:41v.235

Offic.VIII.

E- us * in adju-tó- rium meum in- tén-de :

Dómi-ne ad ad-ju-ván-dum me fes- tí-na, confundán-tur

et re-ve-re- án- tur i-nimí-ci me- i qui querunt á-ni-

mam meam. Ps. Avertántur retrórsum et e-ru-béscant :

qui vo-lunt michi ma-la.


Oratio.

Resta nobis quésumus Dómine

auxílium grátie tue : ut jejúniis et

oratiónibus conveniénter inténti, libe-

rémur ab hóstibus mentis et córporis.

Per.

Lectio237 Hieremie prophete. xvij. [5-10.]

N diébus illis. Locútus est Hie-

remías prophéta dicens, Male-

díctus homo qui confídit in hómine :

et ponit camem bráchium suum : et a

P

I

D

[42r.]

050-01.

050-03.


348

Dómino recédit cor ejus. Erit enim

quasi miríce in desérto : et non vidébit

cum vénerit238 bonum : sed habitábit

in siccitáte in desérto : in terra sal-

súginis, et inhabitábili. Benedíctus vir

qui confídit in Dómino : et erit

Dóminus fidúcia ejus. Et erit quasi

lignum quod transplantátur super

aquas : quod ad humórem mittit ra-

díces suas : et non timébit cum vénerit

estus. Et erit fólium ejus víride : et in

témpore siccitátis non erit sollícitum :

nec aliquándo désinet fácere fructum.

Pravum est cor hóminis et inscrutábile :

quis cognóscet illud ? Ego Dóminus

scrutans corda, et probans renes : qui

do unicuíque juxta viam suam et juxta

fruetum adinventiónum suárum. Dicit


GS:51; 1508:65v; 1513:42r.239

Grad.V.

Ro-pí- cius * es- to Dó- mi-ne peccá-

tis nostris : nequándo dicant gentes U-bi

est De-us e- ó- rum ? V. Adju- nos va

De-us sa-lu-tá-ris noster : et

propter honó- rem nómi-nis tu- i Dómi-ne

P

V.

050-04.

050-05.


349

lí- be-ra nos.



Judeórum. Non possum ego a

meípso fácere quicquam : sed sicut

áudio júdico. Et judícium meum jus-

tum est : quia non quero voluntátem

meam : sed voluntátem ejus qui misit

me. Si ego testimónium perhibéo de

meípso : testimónium meum non est

verum. Alius est qui testimónium

pérhibet de me : et scio quia verum est

testimónium ejus quod pérhibet de

me. Vos misístis ad Johánnem : et

testimónium perhíbuit veritáti. Ego

autem non ab hómine testimónium

accípio : sed hec dico, ut vos salvi sitis.

Ille erat lucérna ardens et lucens : vos

autem voluístis ad horam exultáre in

luce ejus. Ego autem hábeo testi-

mónium majus Johánne. Opera enim

que dedit michi Pater ut perfíciam ea :

ipsa ópera que ego fácio, testimónium

pérhibent de me : quia Pater me misit.

Et qui misit me Pater : ipse testi-

mónium perhíbuit241 de me. Neque

vocem ejus unquam audístis : neque

spéciem ejus vidístis. Et verbum ejus

non habétis in vobis manens : quia

quem misit ille, huic vos non créditis.

Scrutámini scriptúras, in quibus pu-

tátis vos242 vitam etérnam habére : et

ille sunt que testimónium pérhibent de

me. Et non vultis veníre ad me : ut

vitam etérnam habeátis. Claritátem ab

homínibus non accípio : sed cognóvi

vos : quia dilectiónem Dei non habétis

in vobis. Ego veni in nómine Patris

mei : et non accepístis me. Si álius

vénerit in nómine suo : illum accipi-

étis. Quómodo vos potéstis crédere,

qui glóriam ab ínvicem accípitis : et

glóriam que a solo Deo est, non

quéritis ? Nolíte putáre quia ego

accusatúrus sum vos apud Patrem, est

qui accúsat vos Móyses : in quo vos

sperátis. Si enim crederétis Móysi :

crederétis fórsitan et michi. De me

enim ille scripsit. Si autem illíus

lítteris non créditis : quómodo verbis

meis crédetis ?

I


350

GS:52; 1508:65v; 1513:42r.243

Offert.VII.

Re-cá- tus est * Mó-y-ses in conspéctu

Dó- mini De- i su- i, et dixit : pre-

cá- tus est Mó-y-ses in conspéctu Dó- mi-

ni De- i su- i, et dixit : Qua- re Dómi- ne

i-rás- ce- ris in pó- pu-lo tu- o ? Par- ce

i-re á- nime tu- e : memén-to Abra-ham,

I-sa- ac, et Ja-cob : qui-bus ju-rásti da-re terram

P

[ ]

050-06.


351

flu-éntem lac et mel : et pla-cá-tus fac-tus est

Dó-minus de ma-ligni-tá-te quam dixit fá- ce-

re pó-pu-lo su- o. V. Dix- it

Dó- minus ad Mó- y- sen : Inve-nís-ti

grá- tiam in conspéc- tu me- o : et sci- o te pre

óm- nibus : et fésti-nans Mó-y-ses

incli-ná- vit se in terram : et a- vit rá-do-

dicens, Sci- o qui- a in es cors ri-sé-mi-

V.

050-07.


352

mí- libus áu-fe- rens i-niqui-tá- tem et

peccá- ta.

Secreta.

Eus cui ómnium sacrificiórum

varietáte finíta hóstiam nunc

offérimus singulárem : adésto votis tua

inspiratióne concéptis : ut in te

sperántium : et desidéria júbeas pérfici,

et peccáta deléri. Per Dóminum.

GS:52; 1508:66v; 1513:42r.244

Comm.VI.

UI mandú- cat * carnem meam et bi-bit sángui-

nem meum : in me net ma- o, e-in go e-et

dicit Dómi- nus.

Postcommunio.

Rátia tua nos Dómine quésumus

non derelínquat : que et sacre

nos déditos fáciat servitúti : et tuam

nobis opem semper acquírat largitátis :

et ab ómnibus tueátur advérsis.245 Per

Dóminum.


D

G

Q

[42v.]

050-09.


353

Oratio.

Désto Dómine fámulis tuis : et

perpétuam benignitátem largíre

poscéntibus : ut his qui te auctóre et

gubernatóre gloriántur : et congregáta

restáures : et restauráta consérves. Per.

Feria vj. [post Reminíscere.]246 Ad missam.

GS:52; 1508:66v; 1513:42v.247

Offic.I.

- go autem * cum justí- ci- a appa-ré-bo in

conspéc- tu tu- o : sa-ti- á- bor dum ma-ni-fes-

tá-bi-tur gló-ri- a tu- a. Ex-Ps. áudi Dómi- tí-jusne

ciam meam : inténde depre-ca-ti- ónem meam.


Oratio.


ut sacro nos purificánte jejúnio :

sincéris méntibus ad sancta ventúra

fácias perveníre. Per Dóminum.

Lectio248 libri Genesis. xxxvij. [6-22.]

N diébus illis. Dixit Joseph frá-

tribus suis, Audíte sómnium

meum quod vidi. Putábam nos ligáre

manípulos in agro : et quasi consúrgere

A

D

I

E

051-01.

051-02.


354

manípulum meum, et stare : ves-

trósque manípulos circumstántes ado-

ráre manípulum meum. Respondé-

runt fratres ejus, Nunquid rex noster

eris : aut subjiciémur ditióni tue ? Hec

ergo causa somniórum atque ser-

mónum : invídie et ódii fómitem

ministrávit. Aliud quoque vidit sóm-

nium : quod narrans frátribus, ait, Vidi

per sómnium quasi solem et lunam, et

stellas úndecim adoráre me. Quod

cum patri suo et frátribus retulísset :

increpávit eum pater suus et dixit,

Quid sibi vult hoc sómnium quod

vidísti ? Nunquid249 ego et mater tua,

et fratres tui adorábimus te super ter-

ram ? Invidébant ei ígitur frátres sui :

pater vero rem tácitus considerábat.

Cumque fratres illíus in pascéndis

grégibus patris moraréntur in Sichem :

dixit ad eum Israel, Fratres tui pascunt

oves in Síchimis : veni, mittam te ad

eos. Quo respondénte presto sum, ait,

Vade, et vide si cuncta próspera sint

erga fratres tuos et pécora : et renúncia

michi quid agátur. Missus de valle

Hebron venit in Sichem. Invenítque

eum vir errántem in agro : et in-

terrogávit eum quid quéreret. At ille

respóndit, Fratres meos quero. Indica

michi ubi pascunt greges. Dixítque ei

vir, Recessérunt de loco isto. Audívi

autem eos dicéntes : eámus in Dó-

thaim. Perréxit ergo Joseph post

fratres suos : et invénit eos in

Dóthaim. Qui cum vidíssent eum

procul : ántequam accéderet ad eos :

cogitavérunt illum occídere, et mútuo

loquebántur, Ecce somniátor venit :

veníte occidámus eum, et mittámus in

cistérnam véterem : dicemúsque, fera

péssima devorávit eum. Et tunc

apparébit quid illi prosint sómnia sua.

Audiens autem hec Ruben : nitebátur

liberáre eum de mánibus eórum et

dicébat, Non interficiámus ánimam

ejus : nec effundámus sánguinem : sed

projícite eum in cistérnam hanc, que in

solitúdine : manúsque vestras serváte

innóxias. Hoc autem dicébat : volens

eum erípere de mánibus eórum : et

réddere patri suo.

GS:53; 1508:66v; 1513:42v.250

Grad.V.

D Dó-minum * dum rer lá-bu-tri- cla- A

051-03.


355

má- vi : et ex-audí- vit me.

V. Dómi-ne lí-bera

á-nimam meam a lá- biis i-ní-

quis : et a gua lin- sa. ló-* do-

Tractus. 259.




sumus nimis.




[Evangelium]251 secundum Mattheum. xxj. [33-46.]


cípulis suis et turbis Judeórum.

Homo quidam erat paterfamílias qui

plantávit víneam : et sepem circúndedit

ei. Et fodit in ea tórcular, et edificávit

turrim : et locávit eam agrícolis, et

péregre proféctus est. Cum autem

tempus frúctuum appropinquásset :

misit servos suos ad agrícolas ut

accíperent fructus ejus. Et agrícole

D

I

V.

[43r.]

051-04.


356

apprehénsis servis ejus, álium ceci-

dérunt : álium occíderunt : álium vero

lapidavérunt. Iterum misit álios servos

plures prióribus : et fecérunt illis

simíliter. Novíssime autem misit ad

eos fílium suum, dicens, Verebúntur

forte fílium meum. Agrícole autem

vidéntes fílium dixérunt intra se, Hic

est heres : veníte occidámus eum et

habébimus hereditátem ejus : et ap-

prehénsum eum, ejecérunt extra

víneam : et occidérunt. Cum ergo

vénerit dóminus vínee : quid fáciet

agrícolis illis ? Aiunt illi, Malos male

perdet : et víneam suam locábit áliis

agrícolis : qui reddant ei fructum

tempóribus suis. Dicit illis Jesus,

Nunquam legístis in Scriptúris : Lápi-

dem quem reprobavérunt edificántes :

hic factus est in caput ánguli ? A

Dómino factum est istud : et est

mirábile in óculis nostris. Ideo dico

vobis : quia auferétur a vobis regnum

Dei : et dábitur genti faciénti fructus

ejus. Et qui cecíderit super lápidem

istum : confringétur. Super quem vero

cecíderit : cónteret eum. Et cum

audíssent príncipes sacerdótum et

Pharisséi parábolas ejus : cognovérunt

quod de ipsis díceret. Et queréntes

eum tenére, timuérunt turbas : quó-

niam sicut prophétam eum habébant.

GS:53; 1508:66v; 1513:43r.252

Offert.II.

Omi- ne * in auxí- lium meum réspi- ce :

confundántur et re-ve-re- án- tur qui querunt á-nimam

meam, ut áu-fe-rant e- am. ver-AV.

tán- tur retrór- sum e-et

D

V.

051-05.

051-06.


357

ru- bés- cant qui có-gi-tant mi-chi

mala.

Secreta.

Ec in nobis sacrifícia Dómine

Deus : et actióne permáneant et

operatióne firméntur. Per.

GS:53; 1508:67r; 1513:43r.

Comm.III.

U Dó-mine * servá-bis nos et es di-tó-cus

nos : a ge-ne-ra-ti- ó- ne hac in e- tér- num.

Postcommunio.

Ac nos Dómine quésumus ac-

cépto pignóre salútis etérne sic

téndere congruénter : ut ad eam per-

veníre possímus. Per Dóminum.


Oratio.

A quésumus Dómine pópulo tuo

salútem mentis et córporis : ut

bonis opéribus inheréndo : tue semper

virtútis mereátur protectióne deféndi.

Per Dóminum nostrum.

H

F

D

T

051-08.


358

Sabbato post Reminíscere. [Ad missam.]253

GS:53; 1508:67r; 1513:43r.254

Offic.I.

EX Dó-mini * irrepre-hensí- bi-lis convértens

á-nimas : testi-mó- nium De- i fi-dé- le sa-pi-

énti- am prestans pár-vu- lis. Ps. rant náre-li Ce-

gló-riam De- i : et ópe-ra má- um nu- ci-nunanjus e-

at firmamén-tum.


Oratio.

A quésumus Dómine nostris

efféctum jejúniis salutárem : ut

castigátio carnis assúmpta : ad nos-

trárum vegetatiónem tránseat ani-

márum. Per Dóminum.

Lectio255 libri Genesis. xxvij. [6-40.]

N diébus illis. Dixit Rebécca fílio

suo Jacob, Audívi patrem tuum

loquéntem cum Esau fratre tuo : et

dicéntem ei, Affer michi de venatióne

D

I

L

[43v.]

052-01.

052-02.


359

tua, et fac cibos : ut cómedam et

benedícam tibi coram Dómino,

ántequam móriar. Nunc ergo fili mi,

acquiésce consíliis meis : et pergens ad

gregem, affer michi duos hedos

óptimos : ut fáciam ex eis escas patri

tuo, quibus libénter véscitur. Quas

cum intuléris et coméderit : benedícat

tibi priúsquam moriátur. Cui ille

respóndit, Nosti quod Esau frater

meus, homo pilósus sit : et ego lenis.

Si attrectáverit me pater meus et

sénserit : tímeo ne putet sibi me

voluísse illúdere : et indúcat super me

maledictiónem pro benedictióne. Ad

quem mater, In me sit (ait) ista

maledíctio fili mi : tantum audi vocem

meam : et pergens affer que dixi. Abiit

et áttulit : dedítque matri. Parávit illa

cibos, sicut nóverat velle patrem illíus :

et véstibus Esau valde bonis quas apud

se habébat domi, índuit eum. Pel-

liculásque hedórum circúmdedit má-

nibus : et colli nuda protéxit. De-

dítque pulméntum : et panes quos

cóxerat, trádidit. Quibus illátis, dixit,

Pater mi. At ille respóndit, Audio.

Quis es tu fili mi ? Dixítque Jacob,

Ego sum Esau primogénitus tuus : feci

tibi sicut precepísti michi. Surge :

sede, et cómede de venatióne mea ut

benedícat michi ánima tua. Rur-

súmque Ysaac ad fílium suum.

Quómodo inquit tam cito inveníre

potuísti fili mi ? Qui respóndit, Vo-

lúntas Dei fuit : ut cito occúrreret

michi quod volébam. Dixítque Ysaac,

Accéde huc ut tangam te fili mi : et

probem utrum tu sis fílius meus Esau,

an non. Accéssit ille ad patrem : et

palpáto eo, dixit Ysaac, Vox quidem,

vox Jacob est : sed manus, manus sunt

Esau. Et non cognóvit eum : quia

pilóse manus similitúdinem majóris

exprésserant. Benedícens ergo illi ait,

Tu es fílius meus Esau ? Respóndit,

Ego sum. At ille, Affer michi (inquit)

cibos de venatióne tua fili mi : ut

benedícat tibi ánima mea. Quos cum

oblátos comedísset : óbtulit ei étiam et

vinum. Quo hausto : dixit ad eum,

Accéde ad me : et da michi ósculum fili

mi. Accéssit : et osculátus est eum.

Statímque ut sensit vestimentórum

illíus fragrántiam : benedícens illi, ait,

Ecce odor fílii mei sicut odor agri

pleni, cui benedíxit Dóminus. Det tibi

Deus de rore celi et de pinguédine

terre, abundántiam fruménti, vini et

ólei : et sérviant tibi pópuli, et adórent

te tribus. Esto dóminus fratrum tu-

órum : et incurvéntur ante te fílii

matris tue. Qui maledíxerit tibi, sit ille

maledíctus : et qui benedíxerit tibi,

benedictiónibus repleátur. Vix Ysaac

sermónem impléverat : et egrésso

Jacob foras, venit Esau : coctósque de

venatióne cibos íntulit patri, dicens,


360

Surge pater mi : et cómede de ve-

natióne fílii tui : ut benedícat michi

ánima tua. Dixítque illi Ysaac, Quis

enim es tu ? Qui respóndit, Ego sum

fílius tuus primogénitus Esau. Expávit

Ysaac stupóre veheménti : et ultra

quam credi potest admírans, ait, Quis

ígitur ille est qui dudum captam

venatiónem áttulit michi : et cómedi

ex ómnibus priúsquam tu veníres ?

Benedixíque illi : et erit benedíctus.

Audítis Esau sermónibus patris : irr-

úgiit256 clamóre magno : et conster-

nátus ait, Benédic étiam et michi pater

mi. Qui ait, Venit germánus tuus

fraudulénter, et accépit benedictiónem

tuam. At ille subjúnxit, Juste vocátum

est nomen ejus Jacob : supplantávit

enim me, en áltera vice. Primogénita

mea ante tulit : et nunc secúndo

surrípuit benedictiónem meam. Rur-

súmque ad patrem, Numquid non

reservásti (ait) et michi benedictiónem ?

Respondit Isaac, Dóminum tuum

illum constítui : et omnes fratres suos

servitúti illíus subjugávi. Fruménto et

vino, et óleo stabilívi eum : et tibi post

hec fili mi, ultra quid fáciam ? Cui

Esau, Num unam inquit tantum

benedictiónem habes, pater ? Michi

quoque obsécro, ut benedícas. Cum-

que ejulátu magno fleret : motus Ysaac

dixit ad eum,257 In pinguédine terre et

in rore celi désuper : erit benedíctio

tua.

GS:53; 1508:67v; 1513:44r.258

Grad.V.

O-num est * confi-té- ri Dó-mi-no :

et psál-le-re nó- mi-ni tu- o al-tís-

si-me. V. Ad annunci- án-dum ma-

B

V.

[44r.]

052-03.

052-04.


361

ne mi- se-ri-cór- di-

am tuam : et ve-ri-tá-tem tu-

am per noctem.

[Evangelium]259 secundum Lucam. xv. [11-32.]


cípulis suis parabolam hanc.

Homo quidam hábuit260 duos fílios et

dixit adolescéntior ex illis patri, Pater :

da michi portiónem substántie que me

cóntingit. Et divísit illis substántiam.

Et non post multos dies : congregátis

ómnibus, adolescéntior fílius péregre

proféctus est in regiónem longínquam :

et ibi dissipávit substántiam suam

vivéndo luxurióse. Et postquam ómnia

consummásset : facta est fames válida

in regióne illa : et ipse cepit égere. Et

ábiit et adhésit uni civium regiónis

illíus : et misit illum in villam suam, ut

pásceret porcos. Et cupiébat implére

ventrem suum de síliquis quas porci

manducábant : et nemo illi dabat. In se

autem revérsus, dixit, Quanti mer-

cenárii in domo patris mei abúndant

pánibus : ego autem hic fame péreo ?

Surgam : et ibo ad patrem meum, et

dicam ei, Pater peccávi in celum et

coram te : jam non sum dignus vocári

fílius tuus : fac me sicut unum ex

mercenáriis tuis. Et surgens : venit ad

patrem suum. Cum autem adhuc

longe esset : vidit illum pater ipsíus : et

misericórdia motus est. Et accúrrens

cécidit super collum ejus : et osculátus

est eum. Dixítque ei fílius, Pater,

peccávi in celum et coram te : jam non

sum dignus vocári fílius tuus. Dixit

autem pater ad servos suos, Cito,

proférte stolam primam, et indúite

illum : et date ánnulum in manum

ejus, et calceaménta in pedes ejus. Et

addúcite vítulum saginátum, et oc-

cídite : et manducémus et epulémur

quia hic fílius meus mórtuus erat, et

I


362

revíxit : períerat, et invéntus est. Et

cepérunt epulári. Erat autem fílius ejus

sénior in agro. Et cum veníret et

appropinquáret dómui : audívit sym-

phóniam et chorum. Et vocávit unum

de servis et interrogávit que hec essent.

Isque dixit illi, Frater tuus venit : et

occídit pater tuus vítulum saginátum,

quia salvum illum recépit. Indignátus

est autem : et nolébat introíre. Pater

ergo illíus egréssus cepit rogáre illum.

At ille respóndens : dixit patri suo,

Ecce tot annis sérvio tibi : et nunquam

mandátum tuum preterívi : et nun-

quam dedísti michi hedum, ut cum

amícis meis epulárer. Sed postquam

hic fílius tuus qui devorávit

substántiam suam cum meretrícibus

venit : occidísti illi vítulum saginátum.

At ipse dixit ei, 261 Fili, tu semper

mecum es : et ómnia mea tua sunt.

Epulári autem et gaudére oportébat

quia frater tuus hic mórtuus fúerat, et

revíxit. Períerat, et invéntus est.

GS:54; 1508:67v; 1513:44v.262

Offert.VI.

L- lú- mi- na * ó-culos meos, ne-

quando obdór- miam in morte : ne- quán-

do di-cat i-nimí- cus meus, pre- lu-vá- i

ad-vérsus e- um. V. Usque mi-Dóquo

I

V.

[44v.]

052-05.

052-06.


363

ne obli-vis- cé- ris me in finem : quámdi-

u ponam consí- li- a in á- nima

me- a.

Secreta.

Is sacrifíciis Dómine concéde

placátus : ut qui própriis orámus

absólvi delíctis, non gravémur ex-

térnis.263 Per.

GS:54; 1508:68r; 1513:44v. Comm.VIII.

- pórtet * te fi-li gaudé-re : qui- a fra-ter tuus mór-

tu-us fú-e-rat, et re-víx-it : pe-rí- e-rat, et invéntus est.

Postcommunio.

Acraménti tui Dómine divína

libátio penetrália nostri cordis

infúndat : et sui partícipes poténter

effíciat. Per.


Oratio.

Amíliam tuam quésumus Dó-

mine contínua pietáte custódi : ut

que in sola spe grátie celéstis innítitur :

celésti étiam protectióne muniátur.

Per.

H

S

F

O

052-08.

Dominica iij. quadragesime.

364

Dominica iij. quadragesime. [Ad missam.]264

GS:54; 1508:68r; 1513:44v.265

Offic.VII.

- cu-li * me- i semper ad Dó-mi-num qui- a

ipse e-vél- let de lá-que-o pe-des meos, réspi-

ce in me et mi-se-ré- re me- i : quó-niam

ú-ni- cus et pauper sum e- go. Ps. Ad te

Dómi-ne le-vá-vi á-nimam meam : De- us me-us in te

Oratio.

Uésumus omnípotens Deus,

vota humílium réspice : atque ad

defensiónem nostram déxteram tue

majestátis exténde. Per.

Q

con fí- do non e- ru- bés- cam.

O

053-01.

053-02.


365

[Epistola]266 ad Ephesios. v. [1-9.]

Ratres. Estóte imitatóres Dei,

sicut fílii caríssimi : et ambuláte

in dilectióne : sicut et Christus diléxit

nos : et trádidit semetípsum pro nobis :

oblatiónem et hóstiam Deo, in odórem

suavitátis. Fornicátio autem et omnis

immundítia aut avarícia nec nominétur

in vobis, sicut decet sanctos : aut

turpitúdo : aut stultilóquium : aut

scurrílitas que ad rem non pértinet :

sed magis gratiárum áctio. Hoc autem

scitóte intelligéntes quod omnis

fornicátor, aut immúndus, aut ávarus

quod est ydolórum sérvitus, non habet

hereditátem in regno Christi et Dei.

Nemo vos sedúcat inánibus verbis.

Propter hec enim venit ira Dei in fílios

diffidénti. Nolíte ergo éffici partícipes

eórum. Erátis enim aliquándo ténebre :

nunc autem lux in Dómino. Ut fílii

lucis ambuláte. Fructus enim lucis est :

in omni bonitáte et justícia, et veritáte.

GS:54; 1508:68r; 1513:44v.267

Grad.III.

X-úr- ge * Dó- mi-ne non pre- vá-

leat homo : ju-di- cén- tur

gen-tes in conspéc- tu tu- o.

V. In convertén- do i-nimí-cum

F

E

V.

053-04.

053-05.


366

meum retrór- sum : in-firma-búntur et pé- ri-

ent a fá-ci- e

* tu- a.

GS:55; 1508:68v; 1513:44v.268

Tract.VIII.

D te le- vá-vi * ó- cu-los meos : qui

há- bi- tas in lis. ce-

V. Ecce sicut ó- culi servó- rum : in má- ni-bus

Domi-nó- rum su-ó-rum. V. Et si-

cut ó- culi ancíl- le in má- ni-bus Dó- mi-ne

A

V.

V.

053-06.


367

su- e. V. I- ta li cu-ó-

nostri ad Dómi-num De- um nostrum :

do-nec mi- se-re- á-tur nos-tri. V. Mi-se-

ré- re nobis Dó-mi-ne : mi- se-

ré- re * no-bis.

[Evangelium]269 secundum Lucam. xj. [14-28.]

N illo témpore. Erat Jesus ejíciens

demónium : et illud erat mutum.

Et cum ejecísset demónium : locútus

est mutus : et admiráte sunt turbe.

Quidam autem ex eis dixérunt, In

Beélzebub príncipe demoniórum éjicit

demónia. Et álii temptántes signum de

celo querébant ab eo. Ipse autem ut

vidit cogitátiones eórum : dixit eis,

Omne regnum in seípsum divísum,

desolábitur : et domus supra domum

cadet. Si autem et Sáthanas in seípsum

divísus est : quómodo stabit regnum

ipsíus ? quia dícitis in Beélzebub ejícere

me demónia. Si autem ego in Beél-

zebub ejício demónia : fílii vestri in quo

ejíciunt ? Ideo et ipsi júdices vestri

erunt. Porro ei in dígito Dei ejício

demónia : profécto pervénit in vos

regnum Dei. Cum fortis armátus

custódit átrium suum : in pace sunt ea

que póssidet. Si autem fórtior illo

supervéniens vícerit eum : univérsa

arma ejus áuferet in quibus confidébat :

I

V.

V.

[45r.]


368

et spólia ejus distríbuet. Qui non est

mecum : contra me est. Et qui non

cólligit mecum : dispérgit. Cum im-

múndus spíritus exíerit ab hómine :

ámbulat per loca inaquósa querens

réquiem : et non invéniens, dicit,

Revértar in domum meam unde exívi.

Et cum vénerit : invénit eam scopis

mundátam.270 Tunc vadit et assúmit

septem álios spíritus secum nequióres

se : et ingréssi hábitant ibi. Et fiunt

novíssima hóminis illíus pejóra

prióribus. Factum est autem cum hec

díceret : extóllens vocem quedam

múlier de turba dixit illi, Beátus venter

qui te portávit : et úbera que suxísti.

At ille dixit, Quinímmo : beáti qui

áudiunt verbum Dei : et custódiunt

illud.

GS:55; 1508:69r; 1513:45r.271

Offert.IV.

Ustí-ci- e * Dómi- ni recte le- ti- fi-

cántes corda : et dulci- ó- ra su-per et mel

fa- vum : nam et servus tuus tó-cus et di-

e- a.

Secreta.

Uscipe quésumus Dómine de-

votórum múnera famulórum : et

tua divínis purífica serviéntes pietáte

mystériis : quibus étiam justíficas ig-

norántes. Per.

S

J

053-07.


369

GS:55; 1508:69r; 1513:45r.272

Comm.IV.

Asser * invé-nit si-bi domum dum ni-tur turet

u-bi repó- nat pullos suos : al-tá- ri- a tu- a Dómi-ne

virtú- tum : rex meus et De- us meus : be- á-ti qui

há-bi-tant in domo tu- a : in sé- cu-lum sé- culi

lau- dá-bunt te.

Postcommunio.

cunctis nos Dómine reátibus et

perículis propiciátus absólve :

quos tanti mystérii tríbuis esse

partícipes. Per.

A

P

053-10.

Hebdomada iij. quadragesime.

370

Feria secunda [post Oculi].273 [Ad missam.]274

GS:56; 1508:69r; 1513:45r.275

Offic.III.

N De-o * laudá- bo verbum : in Dó-mi-no

mé- bo quid fá- ciat michi ho-mo. Ps. Mi-se-ré-re

me- i De-us, quó-niam conculcá-vit me homo : to-ta di- e

impúgnans tru- bu- lá-vit me.


Oratio.

Ordibus nostris quésumus Dó-

mine grátiam tuam benígnus

infúnde : ut sicut ab escis corporá-

libus276 abstinémus : ita sensus quoque

nostros a nóxiis retrahámus excéssibus.

Per.

Lectio277 libri Regum. IIII. v. [1-15.]

N diébus illis. Náaman princeps

milítie regis Sýrie : erat vir magnus

apud dóminum suum et honorátus.

Per illum enim dedit Dóminus salútem

C

I

lau dá- bo ser mó- nem, in De- o spe- rá- vi : non ti-

I

054-01.

054-02.


371

Sýrie. Erat autem vir fortis et dives :

sed leprósus. Porro de Sýria egréssi

fúerant latrúnculi : et captívam dúx-

erant de terra Israel puéllam párvulam,

que erat in obséquio uxóris Náaman.

Que ait ad dóminam suam, Utinam

fuísset dóminus meus ad prophétam

qui est in Samária : profécto curásset

eum a lepra quam habet. Ingréssus est

ítaque Náaman ad dóminum suum : et

nunciávit ei dicens, Sic et sic locúta est

puélla de terra Israel. Dixítque ei rex

Sýrie, Vade : et mittam lítteras ad

regem Israel. Qui cum proféctus esset :

et tulísset secum decem talénta argénti :

et sex mília áureos : et decem

mutatória vestimentórum : détulit

lítteras ad regem Israel in hec verba,

Cum accéperis epístolam hanc : scito

quod míserim ad te Náaman servum

meum, ut cures eum a lepra sua.

Cumque legísset rex Israel lítteras :

scidit vestiménta sua et ait, Numquid

deus ego sum : ut occídere possim, et

vivificáre : quia iste misit ad me ut

curem hóminem a lepra sua ? Ani-

madvértite et vidéte quod occasiónes

querat advérsum me. Quod cum au-

dísset Helyséus vir Dei, scidísse

vidélicet regem Israel vestiménta sua :

misit ad eum dicens, Cur scidísti

vestiménta tua ? Véniat ad me : et sciat

prophétam esse in Israel. Venit ergo

Náaman cum equis et cúrribus : et

stetit ad óstium domus Helyséi.

Misítque ad eum Helyséus núncium

dicens, Vade, et laváre sépties in

Jordáne : et recípiet sanitátem caro tua,

atque mundáberis. Iratúsque Náaman

recedébat dicens, Putábam quod egre-

derétur ad me : et stans invocáret

nomen Dómini Dei sui : et tángeret

manu sua locum lepre, et curáret me.

Nunquid non melióres sunt Abána et

Pharphar flúvii Damásci ómnibus

aquis Israel : ut laver in eis et munder ?

Cum ergo vertísset se et abíret in-

dígnans : accessérunt ad eum servi sui,

et locúti sunt ei, Pater, et si rem

grandem dixísset tibi prophéta : certe

fácere debúeras. Quantómagis quia

nunc dixit tibi : laváre, et mundáberis ?

Descéndit et lavit in Jordáne sépties,

juxta sermónem viri Dei : et restitúta

est caro ejus sicut caro púeri párvuli : et

mundátus est a lepra. Reversúsque ad

virum Dei cum univérso comitátu duo :

venit et stetit coram eo, et ait, Vere

scio quod non sit Deus álius in

univérsa terra : nisi tantum Dóminus

Deus Israel.

[45v.]


372

GS:56; 1508:69v; 1513:45v.278

Grad.VIII.

E- us * vi-tam meam nun-ci- á-

vi tibi : pó- su- i lá- chry-mas

meas in conspéc- tu tu-

o. V. Mi-se- ré- re michi

Dó- mi-ne quó- niam conculcá-vit

me homo : to-ta di- e bel- lans

tri-bu- lá- vit me.

D

V.

054-03.

054-04.


373

Tractus. 259.




sumus nimis.




[Evangelium]279 secundum Lucam. iiij. [33-40.]

N illo témpore. Dixérunt Phariséi

ad Jesum. Quanta audívimus facta

in Caphárnaum : fac et hic in pátria

tua. Ait autem, Amen dico vobis : quia

nemo prophéta accéptus est in pátria

sua. In veritáte dico vobis : multe

vídue erant in diébus Helýe in Israel,

quando clausum est celum annis tribus

et ménsibus sex : cum facta esset fames

magna in omni terra : et ad nullam

illárum missus est Helýas : nisi in

Saréptam Sydónie, ad mulíerem vídu-

am. Et multi leprósi erant in Israel sub

Helyséo prophéta : et nemo eórum

mundátus est, nisi Náaman Syrus. Et

repléti sunt omnes in sinagóga ira, hec

audiéntes. Et surrexérunt et ejecérunt

illum extra civitátem : et duxérunt

illum usque ad supercíllum montis :

super quem cívitas illórum erat

edificáta : ut precipitárent eum. Ipse

autem tránsiens per médium illórum

ibat.

GS:56; 1508:69v; 1513:46r.280

Offert.VIII.

X-áu- di * De- us o-ra-ti- ó- nem meam :

et ne des-péx- e- ris depre-ca-ti- ó- nem meam :

D

I

E

[46r.]

054-05.


374

inténde in me et ex- áu-

di me. V. Contur-bá-tus sum ni-i-ce vo-a

mí- ci, et a tri-bu- la- ti- ó-ne pecca- tó- ris : et ex-

pectá-bam e- um qui me sal-vum fá- ce-ret.

Secreta.

Unus quod tibi Dómine nostre

servitútis offérimus : tu salutáre

nobis pérfice sacraméntum. Per.

GS:57; 1508:70r; 1513:46r.281

Comm.V.

Uis da-bit * ex Sy-on sa-lu-tá-re Isra- el : cum

a-vérte-rit Dómi-nus capti-vi-tá-tem ple- bis su- e, ex-ul-

tá-bit Ja-cob et le-tá-bitur Isra- el.

M

Q

V.

054-06.

054-08.


375

Postcomniunio.

Resta quésumus omnípotens et

miséricors Deus : ut que ore

contíngimus : pura mente capiámus.

Per Dóminum.


Oratio.

Ubvéniat nobis quésumus Dó-

mine misericórdia tua : ut ab

iminéntibus peccatórum nostrórum

perículis : te mereámur protegénte

éripi : te liberánte salvári. Per Dó-

minum.

Feria tertia [post Oculi.]282 Ad missam.

GS:57; 1508:70r; 1513:46r.283

Offic.III.

- go clamá- vi * quó-niam ex-audís-ti me

De- us : inclí-na aurem tuam et ex- áu- di verba

me- a, cus-tó-di me Dó-mine ut pu-píl-lam

ó- culi : sub umbra a-lá- rum tu- á- rum pró-

te-ge me. Ps. Ex-áudi am ci-tí-jusne mi-Dó am : me-

P

S

E

055-01.

055-02.


376

inténde depre-ca-ti- ó-nem meam. Gló-ri- a Pa-tri.


Oratio.

Xáudi nos omnípotens et misé-

ricors Deus : et continéntie sa-

lutáris propícius nobis dona concéde.

Per Dóminum.

Lectio284 libri Regum. IIII. iiij. [1-7.]

N diébus illis. Múlier quedam

clamábat ad Heliséum prophétam

dicens, Servus tuus vir meus mórtuus

est : et tu nosti quia servus tuus fuit

timens Deum. Et ecce créditor venit,

ut tollat duos fílios meos ad ser-

riéndum sibi. Cui dixit Heliséus, Quid

vis ut fáciam tibi ? Dic michi, quid

habes in domo tua ? At illa respóndit,

Non hábeo ancílla tua quicquam in

domo mea : nisi parum ólei quo ungar.

Cui ait, Vade, et pete mútuo ab

ómnibus vicínis tuis vasa vácua non

pauca : et ingrédere domum tuam : et

claude óstium cum intrinsecus fúeris

tu et fílii tui. Et mitte inde [in]285

ómnia vasa hec : et cum plena fúerint,

tolles. Ivit ítaque múlier : et clausit

óstium super se et super fílios suos. Illi

offerébant vasa : et illa infundébat.

Cumque plena fuíssent vasa : dixit ad

fílium suum, Affer michi adhuc vas. Et

ille respóndit, Non hábeo. Stetítque

óleum. Venit autem illa : et indicávit

hómini Dei. Et ille, Vade inquit :

vende óleum et redde creditóri tuo.

Tu autem et fílii tui : vívite de relíquo.

GS:57; 1508:70v; 1513:46r.

Grad.II.

B occúl-tis * meis munda me Dó- mi-

E

I

A

055-03.


377

ne : et ab a-li- é- nis

par-ce servo tu- o. V. Si i me-

non fú-e-rint domi-ná- ti tunc

imma-cu-lá-tus e- ro : et emundá-

bor a de-líc- to * máx-imo.

[Evangelium]286 secundum Mattheum. xviij. [15.-22.]

N illo témpore. Respíciens Jesus

in discípulos suos : dicit Symóni

Petro, Si peccáverit in te frater tuus :

vade et córripe eum inter te et ipsum

solum. Si te audíerit : lucrátus eris

fratrem tuum. Si autem te non audí-

erit : ádhibe tecum adhuc unum vel

duos : ut in ore duórum vel trium

téstium stet omne verbum. Quod si

non audíerit eos : dic ecclésie, Si autem

ecclésiam non audíerit : sit tibi sicut

éthnicus et publicánus. Amen dico

vobis, Quecúnque alligavéritis super

terram : erunt ligáta et in celo. Et

quecúnque solvéritis super terram :

erunt solúta et in celo. Iterum dico

vobis : quia si duo ex vobis con-

sénserint super terram de omni re

quamcúmque petíerint : fiet illis a

Patre meo qui in celis est. Ubi enim

sunt duo vel tres congregáti in nómine

meo : ibi sum in médio eórum. Tunc

accédens Petrus ad eum dixit, Dómine :

quóties peccábit in me frater meus, et

I

V.

[46v.]

055-04.


378

dimíttam ei : usque sépties ? Dixit illi

Jesus, Non dico tibi usque sépties : sed

usque septuágies sépties.

GS:57; 1508:70v; 1513:46v.287

Offert.II.

Ex-te- ra * Dómi- ni fecit vir- tú- tem :

déx-te- ra Dó-mi-ni ex-al-tá- vit me : non mó-ri-

ar sed vivam, et narrá-bo ó-pe-ra Dómi-ni.

V. In tri- bu-la-ti- ó- ne invo-cá- vi Dómi- num, et

ex- audí- vit me in la- ti-tú- di-ne : qui- a Dómi- nus

adjú- tor meus est.

Secreta.

Er hec véniat quésumus Dómine

sacraménta nostre redemptiónis

efféctus : qui nos et ab humánis

rétrahat semper excéssibus : et ad

salutária cuncta perdúcat. Per.

P

D

V.

055-05.

055-06.


379

GS:58; 1508:71r; 1513:46v.288

Comm.VI.

Omi-ne * quis ha-bi-tá-vit in ta-berná-cu-lo tu- o :

aut quis requi- és-cet in monte sancto tu- o, in-qui

gré-di- tur si-ne má-cu-la : et ópe-ra tur justí-

ciam.

Postcommunio.

Acris Dómine mystériis expiáti :

et véniam quésumus conse-

quámur et grátiam. Per Dóminum.


Orato.

Ua nos Dómine protectióne

defénde : et ab omni semper

iniquitáte custódi. Per.

S

T

D

055-08.


380

Feria iiij. [post Oculi.]289 [Ad missam.]290

GS:58; 1508:71r; 1513:46v.291

Offic.I.

- go autem * in Dó- mi-no spe-rá- vi : ex-ul-

tá-bo et le-tá-bor in tu- a mi-se-ri-córdi- a : a qui-

respex-ís- ti humi-li- tá-tem meam. Ps. In te Dómi-

ne spe-rá-vi non confúundar in a ci-tí-jusin num : tére-

tu- a lí-be-ra me. Gló-ri- a Pa-tri et et o li-Fí- Spi-

rí-tu- i Sancto.


Oratio.

Resta nobis quésumus Dómine :

ut salutáribus jejúniis erúditi : a

nóxiis quoque víciis abstinéntes :

propiciatiónem tuam facílius impe-

trémus. Per Dóminum. P

E

056-01.

056-02.


381

Lectio292 libri Exodi. xx. [12-24.]

Ec dicit Dóminus Deus. Honóra

patrem tuum et matrem tuam, ut

sis longévus super terram : quam

Dóminus Deus tuus dabit tibi. Non

occídes : non mecháberis : non furtum

fácies : non loquáris contra próximum

tuum falsum testimónium. Non con-

cupísces domum próximi tui : nec

desiderábis uxórem ejus, non servum,

non ancíllam, non bovem, non ásinum :

nec omnísque illíus sunt. Cunctus

autem pópulus audiébat voces : et

vidébat 293 lampádes, et sónitum

búccine : montémque fumigántem : et

pertérriti ac pavóre percússi : stetérunt

procul dicéntes Móysi, Lóquere tu

nobis : et audiémus. Non loquátur

nobis Dóminus : ne forte moriámur.

Et ait Móyses ad pópulum, Nolíte

timére. Ut enim probáret vos venit

Deus : et ut terror illíus esset in vobis,

et non peccarétis. Stetítque pópulus

de longe : Móyses autem accéssit ad

calíginem in qua erat Deus. Dixítque

pretérea Dóminus ad Móysen, Hec

dices fíliis Israel, Vos vidístis quod de

celo locútus sum vobis. Non faciétis

deos argénteos : nec deos áureos

faciétis vobis. Altáre de terra faciétis

michi : et offerétis super eo holocáusta

et pacífica vestra : oves vestras, et boves :

in omni loco in quo memória fúerit

nóminis mei.

GS:58; 1508:71r; 1513:46v.294

bá-ta sunt óm-ni- a

H

Grad. VIII.

I- se- ré- re * mi chi Dó mine : quó- niam in- fír-

mus sum sana me Dó mine. V. Con tur-

N

V.

056-03.

056-04.


382

ossa me- a : et á- nima me- a

Tractus. 297.

E necessitátibus meis éripe me Dómine : vide humilitátem meam et labórem


meam : Deus meus in te confído non erubéscam neque irridéant me inimíci mei. V.

Etenim univérsi qui [te expéctant] 296 non confundéntur : confundántur omnes

faciéntes vana.

[Evangelium] secundum Mattheum. xv. [1-20.]

N illo témpore. Accessérunt ad

Jesum ab Hierosólymis scribe et

phariséi, dicéntes, Quare discípuli tui

transgrediúntur traditiónes seniórum ?

non enim lavant manus suas cum

panem mandúcant. Ipse autem res-

póndens, ait illis, Quare et vos trans-

gredímini mandátum Dei propter

traditiónem vestram ? Nam Deus

dixit, Honóra patrem et matrem : et

qui maledíxerit patri vel matri, morte

moriátur. Vos autem dícitis, qui-

cúnque díxerit patri vel matri : munus

quodcúmque est ex me, tibi próderit :

et non honorificábit patrem suum et

matrem suam : et írritum fecístis

mandátum Dei propter traditiónem

vestram. Hypócrite : bene prophetávit

de vobis Isáias dicens, Pópulus hic

lábiis me honórat : cor autem eórum

longe est a me. Sine causa autem co-

lunt me : docéntes doctrínas ac 297

mandáta hóminum. Et convocátis ad

se turbis : dixit eis, Audíte et intel-

lígite. Non quod intrat in os coín-

quinat hóminem : sed quod procédit

ex ore hoc coínquinat hóminem.

Tunc accedéntes discípuli ejus :

dixérunt ei, Scis quia phariséi audíto

verbo hoc, scandalizáti sunt ? At ille

respóndens ait, Omnis plantátio quam

non plantávit Pater meus celéstis :

eradicábitur. Sínite illos : ceci sunt, et

duces cecórum. Cecus autem si ceco

D

I

tur bá- ta est * val de.

[47r.]


383

ducátum prestet : ambo in fóveam

cadunt. Respóndens autem Petrus :

dixit ei, Edíssere nobis parábolam

istam. At ille dixit, Adhuc et vos sine

intelléctu estis ? Non intellígitis quia

omne quod in os intrat : in ventrem

vadit, et in secéssum emíttitur ? Que

autem procédunt de ore : de corde

éxeunt : et ea coínquinant hóminem.

De corde enim éxeunt cogitatiónes

male : homicídia, adultéria, fornicati-

ónes, furta, falsa testimónia : blasphé-

mie. Hec sunt que coínquinant hó-

minem. Non lotis autem mánibus

manducáre : non coínquinat hómi-

nem.

GS:58; 1508:71v; 1513:47r.298

Offert.IV.

Omi-ne * fac mecum mi-se-ri-cór-

diam tuam propter no-men tuum : qui- a

su- á-vis est mi-se-ri-cór- di- a tu- a. V. us De-

laudem meam ne ta- cú-e- ris : qui- a os ca-pec-

tó- ris et do-ló-si su-per me a- pértum est.

Secreta.

Uscipe quésumus Dómine pre-

ces pópuli tui cum oblatiónibus

hostiárum : et tua mystéria celebrántes :

ab ómnibus nos defénde perículis. Per.

S

D

V.

056-06.

056-07.


384

GS:59; 1508:71v; 1513:47r.299

Comm.IV.

O-tas michi * fe-cís- ti vias te : vi-

ad-implé-bis me le- a ci-tí- cum tu vul-

tu-o Dómi- ne.

Postcommunio.

Anctíficet nos quésumus Dó-

mine qua pasti sumus mensa

celéstis : et a cunctis erróribus expi-

átos, supérnis promissiónibus reddat

accéptos. Per.


Oratio.

Oncede quésumus omnípotens

Deus : ut qui protectiónis tue

grátiam quérimus : liberáti a malis

ómnibus, secúra tibi mente serviámus.

Per Dóminum.

Feria quinta [post Oculi].300 [Ad missam.]301

GS:59; 1508:71v; 1513:47r.302

Offic.IV.

A- lus pópu-li * e-go sum dicit mi-Dó

S

C

S

N

056-10.

057-01.


385

nus : de qua-cún-que tri- bu- ne ó-ti-la- rint ve-má-cla

ad me ex-áu-diam e- os : et e- rum ló-il-ro

Dómi- nus in per- pé-tuum. Ps. At-téndi-te

pópu-le me-us le-gem meam : incli-ná-te aurem vestram

in verba o- ris me- i.


Oratio.

Oncéde quésumus omnípotens

Deus : ut jejuniórum nobis sancta

devótio : et purificatiónem tríbuat : et

majestáti tue nos reddat accéptos. Per

Dóminum.

Lectio303 Hieremie prophete. vij. [1-7.]


Dómini ad me dicens, Sta in porta

domus Dómini : et prédica ibi verbum

istud, et dic, Audíte verbum Dómini

omnis Juda, qui ingredímini per portas

has : ut adorétis Dóminum. Hec dicit

Dóminus exercítuum Deus Israel, Bo-

nas fácite vias vestras et stúdia vestra :

et habitábo vobíscum in loco isto.

Nolíte confídere in verbis mendácii

dicéntes, Templum Dómini : tem-

plum Dómini : templum Dómini est.

Quóniam si benedixéritis vias vestras et

stúdia vestra : si fecéritis judícium inter

C

I

[47v.]

057-02.


386

virum et próximum ejus : advéne et

pupíllo et vídue non fecéritis calúm-

niam : nec sánguinem innocéntem

effudéritis iu loco hoc : et post deos

aliénos non ambulavéritis in malum

vobismetípsis : habitábo vobíscum in

loco isto in terra quam dedi pátribus

vestris : a século et usque in seculum.

Dicit Dóminus omnípotens.

GS:59; 1508:72r; 1513:47v.304

Grad.VII.

- culi * óm-nium in te spe- rant Dómi-

ne : et tu das illis escam

in témpo- re oportú-no.

V. Apé- ris tu manum

tuam : et imples omne á-ni- mal

* be-ne-dic- ti- óne.

O

V.

057-03.

057-04.


387

[Evangelium]305 secundum Johannem. vj. [27-35.]


Judeórum. Operámini non cibum

qui perit : sed qui pérmanet in vitam

etérnam : quem Fílius hóminis dabit

vobis. Hunc enim Pater signávit Deus.

Dixérunt ergo ad eum, Quid faciémus

ut operémur ópera Dei ? Respóndit

Jesus : et dixit eis, Hoc est opus Dei :

ut credátis in eum quem misit ille.

Dixérunt ergo ei, Quid ergo tu facis

signum : ut videámus et credámus tibi ?

Quid operáris ? Patres nostri mandu-

cavérunt manna in desérto : sicut

scriptum est, Panem de celo dedit eis

manducáre. Dixit ergo eis Jesus,

Amen amen dico vobis : non Móyses

dedit vobis panem de celo : sed Pater

meus dat vobis panem de celo verum.

Panis enim Dei est qui descéndit de

celo : et dat vitam mundo. Dixérunt

ergo ad eum, Dómine : semper da

nobis hunc panem. Dixit autem eis

Jesus, Ego sum panis vite. Qui venit ad

me non esúriet. Et qui credit in me,

non sítiet unquam.

GS:59; 1508:72r; 1513:47v.306

Offert.VIII.

I * ambu-lá- vero in mé- di- o

tri- bu- la- ti- ó- nis vivi-fi-cá- bis me

Dó-mine : et su-per i- ram i-ni- mi-có- rum

me-ó- rum extén- des manum tu-

I

S

057-05.


388

am : et salvum me fecit déx-te-ra tu-

a. V. In qua-cúnque di-

e invo-cá-vero te ex-áu- di me

Dó-mine : mu-tipli- cá- bis in á-

nimam meam virtú- tem tuam.

Secreta.

Ac nos Dómine quésumus ad

sancta mystéria purificátis mén-

tibus accédere : ut tibi semper cóm-

petens deferámus obséquium. Per

Dóminum.

GS:60; 1508:72v; 1513:47v.

Comm.VII.

U mandásti * mandá- ri dí-to-cusa tu-ta

F

T

V.

057-06.

057-08.


389

nimis, ú-ti-nam di-ri-gántur vi- e me- e : ad custo-

di- én-das justi- fi-ca- ti- ó- nes tuas.

Postcommunio.

Acraménti tui Dómine vene-

ránda percéptio : et mýstico nos

mundet efféctu, et perpétua virtúte

deféndat. Per.


Oratio.

Ubjéctum tibi pópulum quésu-

mus Dómine propiciátio celéstis

amplíficet : et tuis semper fáciat

servíre307 mandátis. Per Dóminum.

Feria sexta [post Oculi].308 [Ad missam.]309

GS:60; 1508:72v; 1513:48r.310

Offic.II.

AC mecum * Dómi-ne signum in bonum : ut

ví-deant qui me odé- runt et confundán- tur : quó-ni-

am tu Dó-mi-ne adju-vís-ti me et tus lá-so-con

S

S

F

[48r.]

058-01.


390

es me. Ps. Inclí-na Dómi-ne aurem tuam et ex-áu-

di me : quó-niam in-ops et pauper sum e-go.

[Flectámus génua. Leváte.]

Oratio.

Ejúnia nostra quésumus Dómine

benígno favóre proséquere : ut

sicut ab aliméntis abstinémus in

córpore : ita a víciis jejunémus in

mente. Per Dóminum.

Lectio311 libri Numeri. xx. [2-13.]

N diébus illis. Convenérunt fílii

Israel advérsum Móysen et Aaron :

et versi in seditiónem dixérunt, Date

nobis aquam ut bibámus.312 Ingres-

síque Móyses et Aaron, dimíssa mul-

titúdine ante tabernáculum féderis :

corruérunt proni in terram : clama-

verúntque ad Dóminum atque dix-

érunt, Dómine Deus exáudi clamórem

populi hujus : et apéri eis thesáurum

tuum, fontem aque vive : ut satiáti,

cesset murmurátio eórum. Et appáruit

glória Dómini super eos. Locutúsque

est Dóminus ad Móysen dicens, Tolle

virgam et cóngrega pópulum tu et

Aaron frater tuus : et loquímini ad

petram coram eis : et illa dabit aquas.

Cumque edúxeris aquam de petra :

bibet omnis multitúdo, et juménta

ejus. Tulit ígitur Móyses virgam que

erat in conspéctu Dómini, sicut pre-

céperat ei. Congregáta omni multi-

túdine ante petram dixítque eis,

Audíte rebélles et incréduli. Num de

petra hac vobis aquam potérimus

ejícere ? Cumque elevásset Móyses

manum : percútiens virga bis sílicem,

egrésse sunt aque largíssime : ita ut

pópulus bíberet et juménta. Dixítque

Dóminus ad Móysen et Aaron, Quia

non credidístis michi ut sanctificarétis

me coram fíliis Israel : non introducétis

hos pópulos in terram quam dabo eis.

Hec est aqua contradictiónis : ubi

jurgáti sunt fílii Israel contra Dó-

minum : et sanctificátus est in eis.

J

I

058-02.


391

GS:60; 1508:72v; 1513:48r.313

Grad.V.

N De- o * spe-rá-vit cor meum et adjú-tus

sum : et refló-ruit ca-ro me- a : et ex vo-

luntá- te me- a confi-té- bor li. il-

V. Ad te Dó- mi-ne clamá-bo :

De- us meus ne sí- le-

as, ne discé- das * a me.

Tractus. 259.




sumus nimis.



D

I

V.

058-03.

058-04.


392


[Evangelium]314 secundum Johannem. iiij. [5-42.]

N illo témpore. Venit Jesus in

civitátem Samárie que dícitur

Sichar : juxta prédium quod dedit

Jacob Joseph fílio suo. Erat autem ibi

fons Jacob. Jesus ergo fatigátus ex

itínere : sedébat sic super fontem.

Hora autem erat quasi sexta. Venit

múlier de Samária hauríre aquam.

Dicit ei Jesus, Da michi bíbere.

Discípuli enim ejus abiérunt 315 in

civitátem ut cibos émerent. Dicit ergo

ei múlier illa Samaritána, Quómodo tu

Judéus cum sis, bíbere a me poscis, que

sum múlier Samaritána ? Non enim

coutúntur Judéi Samaritánis. Res-

póndit Jesus : et dixit ei, Si scires

donum Dei : et quis est qui dicit tibi da

michi bíbere : tu fórsitan petísses ab

eo, et dedísset tibi aquam vivam. Dicit

ei múlier, Dómine : neque in quo

háurias habes et púteus altus est. Unde

ergo habes aquam vivam ? Numquid

tu major es patre nostro Jacob, qui

dedit nobis púteum : et ipse ex eo

bibit, et fílii ejus, et pécora ejus ?

Respóndit Jesus : et dixit ei, Omnis qui

bibit ex aqua hac : sítiet íterum. Qui

autem bíberit ex aqua quam ego dabo

ei : non sítiet in etérnum. Sed aqua

quam ego dabo ei : fiet in eo fons aque

saliéntis in vitam etérnam. Dicit ad

eum múlier, Dómine : da michi hanc

aquam ut non sítiam : neque véniam

huc hauríre. Dicit ei Jesus, Vade, voca

virum tuum : et veni huc. Respondit ei

múlier : et dixit, Non hábeo virum.

Dicit316 ei Jesus, Bene dixísti quia non

hábeo virum. Quinque enim viros ha-

buísti : et nunc317 quem habes non est

tuus vir. Hoc vere dixísti. Dicit ei

múlier, Dómine : vídeo quia prophéta

es tu. Patres nostri in monte hoc

adoravérunt : et vos dícitis quia Hie-

rosólymis est locus ubi adoráre opórtet.

Dicit ei Jesus, Múlier crede michi :

quia véniet hora, quando neque in

monte hoc : neque in Hierosólymis

adorábitis Patrem. Vos adorátis quod

néscitis : nos adorámus quod scimus :

quia salus ex Judéis est. Sed venit hora

et nunc est : quando veri adoratóres

adorábunt Patrem in spíritu et veritáte.

Nam et Pater tales querit : qui

adórant318 eum. Spíritus est Deus : et

eos qui adórant eum in spíritu et

veritáte opórtet adoráre. Dicit ei

múlier, Scio quia Messías venit : qui

dícitur Christus. Cum ergo vénerit ille

nobis annunciábit ómnia. Dicit ei

Jesus, Ego sum qui loquor tecum. Et

contínuo venérunt discípuli ejus : et

mirabántur quia cum mulíere loque-

I

[48v.]


393

bátur. Nemo tamen dixit ei quid

queris, aut quid lóqueris cum ea.

Relíquit ergo hýdriam suam múlier : et

ábiit in civitátem : et dixit illis

homínibus, Veníte et vidéte hóminem,

qui dixit michi ómnia quecúmque feci.

Nunquid ipse est Christus ? Exiérunt

ergo de civitáte : et veniébant ad eum.

Intérea rogábant eum discípuli, dicén-

tes, Rabbi : mandúca. Ille autem dixit

eis, Ego cibum hábeo manducáre,

quem vos néscitis. Dicébant ergo

discípuli ad ínvicem, Nunquid áliquis

áttulit ei manducáre ? Dicit eis Jesus,

Meus cibus est : ut fáciam voluntátem

ejus qui misit me : ut perfíciam opus

ejus. Nonne vos dícitis quod adhuc

quáttuor menses sunt et messis venit ?

Ecce dico vobis : leváte óculos vestros

et vidéte regiónes : quia albe sunt jam

ad messem. Et qui metit, mercédem

áccipit : et cóngregat fructum in vitam

etérnam. Ut et qui séminat, simul

gáudeat et qui metit. In hoc enim est

verbum verum : quia álius est qui

séminat et álius est qui metit. Ego misi

vos métere, quod vos non laborástis.

Alii laboravérunt : et vos in labóres

eórum introístis. Ex civitáte autem illa

multi credidérunt in eum Samari-

tanórum : propter verbum mulíeris

testimónium perhibéntis : quia dixit

michi ómnia quécumque feci. Cum

veníssent ergo ad illum Samaritáni :

rogavérunt eum ut ibi máneret. Et

mansit ibi duos dies. Et multo plures

credidérunt in eum propter sermónem

ejus : et mulíeri dicébant, Quia jam

non propter tuam loquélam crédimus.

Ipsi enim audívimus et scimus : quia

hic est vere Salvátor mundi.

GS:60; 1508:73r; 1513:48v.319

Offert.V.

N-tén- de * vo- ci o-ra-ti- ó- nis me- e

Rex meus et De- us meus : quó-

I

058-05.


394

niam ad te o-rá- bo Dó-

mine. V. Ver-ba me- a áuri-bus pérci- pe

Dó- mine : intél- li- ge cla rem mó-

meum, et ex-áu- di me.

Secreta.

Espice Dómine propícius ad

múnera que sacrámus : ut et tibi

grata sint, et nobis salutária semper

exístant. Per.

GS:61; 1508:73r; 1513:49r.

Comm.I.

UI bí-be-rit * aquam quam e-go do, di-cit Dómi-

nus Sama-ri-tá-ne : fiet in e- o fons aque sa-li- én- tis

in vi-tam e-tér- nam.

R

Q

V.

[49r.]

058-06.

058-08.


395

Postcommunio.

Ujus nos Dómine percéptio

sacraménti mundet a crímine : et

ad celéstia regna perdúcat. Per.


Oratio.


Deus : ut qui in tua protectióne

confídimus : cuncta nobis adversántia

te adjuvánte vincámus. Per.

Sabbato [post Oculi].320 [Ad missam.]321

GS:61; 1508:73v; 1513:49r.322

Offic.V.

Erba me- a áuri-bus * pér-ci-pe Dó-mine, in-

tél- li-ge clamó- rem meum : inténde vo- ci o-ra-

ti- ó- nis me- e. Ps. Rex me-us : et De-us me-us.


Oratio.


Deus ut qui se affligéndo carnem

ab aliméntis ábstinent : sectándo

justíciam a culpa jejúnent. Per Dó-

minum.

Lectio323 Danielis prophete. xiij. [1-9, 15-17, 19-30, 34-62.]

H

P

P

V

059-01.

059-03.


396

N diébus illis. Erat vir in Babylóne :

et nomen ejus Jóachim. Et accepit

uxórem nómine Susánnam fíliam

Helchíe : pulchram nimis et timéntem

Deum. Paréntes autem illíus cum

essent justi : erudiérunt fíliam suam

secúndum legem Móysi. Erat autem

Jóachim dives valde : et erat ei

pomérium vicínum domui sue. Et ad

ipsum confluébant Judéi : eo quod

esset honorabílior ómnium. Et con-

stitúti sunt duo senes júdices in anno

illo : de quibus locútus est Dóminus :

quia egréssa est iníquitas de Babylóne,

a senióribus judícibus qui videbántur

régere pópulum. Isti frequentábant

domum Jóachim : et veniébant ad eos

omnes qui habébant judícia. Cum

autem pópulus revertísset post

merídiem, ingrediebátur Susánna : et

deambulábat in pomério viri sui. Et

vidébant eam senes quotídie ingredi-

éntem et deambulántem : et exar-

sérunt in concupiscéntiam ejus. Et

avertérunt sensum suum : et decli-

navérunt óculos suos ut non vidérent

celum : neque recordaréntur judici-

órum justórum. Factum est autem

cum observárent diem aptum, quando

eam possent inveníre solam : ingréssa

est 324 aliquándo sicut heri et nu-

diustértius, cum duábus solis puéllis :

voluítque lavári in pomério. Estus

quippe erat. Et non erat ibi quisquam :

preter duos senes abscónditos con-

templántes eam. Dixit ergo puéllis,

Afférte michi óleum et smígmata : et

óstia pomérii cláudite ut laver. Cum

autem egrésse essent puélle : sur-

rexérunt duo senes : et accurrérunt ad

eam et dixérunt, Ecce óstia pomérii

clausa sunt, et nemo nos videt : et in

concupiscéntia tui sumus. Quam-

óbrem assentíre nobis, et commíscere

nobíscum. Quod si nolúeris dicémus

testimónium contra te quod fúerit

tecum júvenis : et ob hanc causam

emíseris puéllas a te. Ingémuit Su-

sánna, et ait, Angústie michi sunt

undíque. Si enim hoc égero, mors

michi est : si autem non égero, non

effúgiam manus vestras. Sed mélius

michi est absque ópere incídere in

manus vestras : quam peccáre in

conspéctu Dómini. Et exclamávit voce

magna Susánna. Exclamavérunt autem

et senes advérsus eam : et cucúrrit unus

et apéruit óstia pomérii. Cum autem

audíssent clamórem in pomério fámuli

domus : irruérunt per pósticum ut

vidérent quidnam esset. Postquam

autem senes locúti sunt : erubuérunt

servi veheménter : quia nunquam

dictus fúerat sermo hujuscémodi de

Susánna. Et facta est dies crástina.

Cumque venísset pópulus ad virum

ejus Jóachim : venérunt et duo pres-

býteri pleni iníqua cogitatióne advérsus

I

[49v.]


397

Susánnam ut interfícerent eam. Et

dixérunt coram pópulo, Míttite ad

Susánnam fíliam Helchíe uxórem

Jóachim. Et statim misérunt. Et venit

cum paréntibus et fíliis : et univérsis

cognátis suis. Flebant ígitur sui : et

omnes qui eam nóverant. 325 Con-

surgéntes autem duo presbýteri in

médio pópuli : posuérunt manus suas

super caput ejus. Que flens suspéxit ad

celum. Erat autem cor ejus fidúciam

habens in Dómino. Et dixérunt pres-

býteri, Cum deambularémus in pomé-

rio soli : ingréssa est hec cum duábus

puéllis : et clausit óstia pomérii, et

dimísit a se puéllas. Venítque ad eam

adoléscens qui erat abscónditus : et

concúbuit cum ea. Porro nos cum

essémus in ángulo pomérii vidéntes

iniquitátem, cucúrrimus ad eos : et

vídimus eos páriter commísceri. Et

illum quidem nequívimus compre-

héndere : quia fórtior nobis erat. Et

apérto óstio : exilívit. Hanc autem

cum apprehendissémus : interro-

gávimus quisnam esset adoléscens : et

nóluit indicáre nobis. Hujus rei testes

sumus. Crédidit eis multitúdo quasi

senióribus326 et judícibus pópuli : et

condemnavérunt eam ad mortem.

Exclamávit autem voce magna Su-

sánna, et dixit, Deus etérne qui

absconditórum es cognítor : qui nosti

ómnia ántequam fiant : tu scis quó-

niam falsum contra me tulérunt tes-

timónium. Et ecce mórior : cum nichil

horum fécerim que isti malicióse

composuérunt advérsum me. Exau-

dívit autem Dóminus vocem ejus.

Cumque ducerétur ad mortem : sus-

citávit Deus spíritum púeri junióris,

cui327 nomen Dániel. Et exclamávit

voce magna, Mundus ego sum a

sánguine hujus. Et convérsus omnis

pópulus ad eum, dixit, Quis est iste

sermo quem tu locútus es ? Qui cum

staret in médio eórum dixit, Sic fátui

fílii Israel : non judicántes : neque

quod verum est cognoscéntes : con-

demnástis fíliam Israel ? Revertímini

ad judícium : quia falsum testimónium

locúti sunt advérsus eam. Revérsus est

ergo pópulus cum festinatióne : et dixit

ad eos Dániel, Separáte illos ab ínvicem

procul : et dijudicábo eos. Cum ergo

divísi essent alter ab áltero : vocávit

unum de eis et dixit ad eum, Inveteráte

diérum malórum : nunc venérunt

peccáta tua que operabáris prius :

júdicans judícia injústa : innocéntes

ópprimens : et dimíttens nóxios di-

cénte Dómino, Innocéntem et justum

non interfícies. Nunc ergo si vidísti

eam : dic sub qua arbóre videris eos

colloquéntes sibi ? Qui ait, Sub cino.

Dixit autem Dániel, Recte mentítus es

in caput tuum. Ecce enim ángelus

Dómini accépta senténtia ab eo :


398

scindet te médium. Et amóto eo :

jussit veníre álium et dixit ei, Semen

Chánaan et non Juda : spécies decépit

te : et concupiscéntia subvértit cor

tuum. Sic faciebátis filiábus Israel, et

illa timéntes loquebántur vobis. Sed

non fília Juda sustínuit iniquitátem

vestram. Nunc ergo dic michi, sub qua

arbóre comprehénderis eos loquéntes

sibi ? Qui ait, Sub pruno. Dixit autem

ei Dániel, Recte mentítus es et tu in

caput tuum. Manet enim ángelus

Dómini gládium habens, ut secet te

médium : et interfíciat vos. Exclamávit

ítaque omnis cetus voce magna : et

benedixérunt Deum qui salvat spe-

rántes in se. Et consurrexérunt ad-

vérsus duos presbýteros. Convícerat

enim eos Dániel ex ore suo falsum

dixísse testimónium. Fecerúntque eis

sicúti male égerant advérsus próximum :

et interfecérunt eos. Et salvátus est

sanguis innóxius in die illa.

GS:61; 1508:73v; 1513:50r.328

Grad.I.

I ámbu- lem * in umo di-mé- bre

mor-tis, non ti-mé- bo mala : quó-niam

tu mecum es Dómi-ne. V. Vir- ga

tu- a et bá- culus tu-

S

V.

[50r.]

059-04.

059-05.


399

us : ipsa me conso-lá- ta

* sunt.


N illo témpore. Perréxit Jesus in

montem Olivéti : et dilúculo

íterum venit in templum. Et omnis

pópulus venit ad eum : et sedens

docébat eos. Addúcunt autem scribe et

phariséi mulíerem in adultério depre-

hénsam : et statuérunt eam in médio,

et dixérunt ei, Magíster : hec múlier

modo deprehénsa est in adultério. In

lege autem Móyses mandávit nobis

hujúsmodi lapidáre. Tu ergo quid

dicis ? Hoc autem dicébant temp-

tántes eum : ut possent accusáre eum.

Jesus autem inclínans se deórsum :

dígito scribébat in terra. Cum autem

perseverárent interrogántes eum :

eréxit se et dixit eis, Qui sine peccáto

est vestrum : primus in illam lápidem

mittat. Et íterum se inclínans, scri-

bébat in terra. Audiéntes autem hec :

unus post unum exíbant, incipiéntes a

senióribus. Et remánsit solus Jesus, et

múlier in médio stans. Erigens autem

se Jesus : dixit ei, Múlier : ubi sunt qui

te accusábant ? Nemo te condemnávit ?

Que dixit, Nemo Dómine. Dixit

autem ei Jesus, Nec ego te condem-

nábo. Vade et jam ámplius non

peccáre.

GS:62; 1508:73v; 1513:50r.330

Offert.VIII.

Ressus me-os * dí- rige Dó- mine se-cún-

I

G [ ]

[ ]

059-06.


400

dum e-ló-quium tuum : ut mi-donon

né-tur omnis injustí-ci- a Dó-mine.

V. Decla-rá-ti- o sermó- num tu-ó- rum il-lú-

minat me : et intel-léc- tum dat párvu-lis.

Secreta.

Fficiátur hec hóstia quésumus

Dómine sollémnibus grata je-

júniis : et ut tibi fiat accéptior, puri-

ficátis méntibus immolétur. Per.

GS:63; 1508:74r; 1513:50r.331

Comm.II.

Emo * te condemná-vit Ne-er ? li-mú-

mo Dómi- ne. Nec e- bo : ná-demconte go

jam amplius noli peccá- re.

E

N

V.

059-07.

059-09.


401

Postcommunio.

Uésumus omnípotens Deus : ut

inter ejus membra numerémur :

cujus córpori communicámus et

sánguini : Jesu Christi Fílii tui, Dó-

mini nostri. Qui tecum vivit.


Oratio.

Reténde Dómine fidélibus tuis

déxteram celéstis auxílii : ut te

toto corde perquírant : et que digne

póstulant cónsequi mereántur. Per

Dóminum.

Q

P

Dominica iiij. quadragesime.

402

Dominica media332 quadragesime. [Ad missam.]333

GS:63; 1508:74r; 1513:50r.334

Offic.V.

E-tá- re * Hie-rú-sa-lem et convén-tum fá- ci-

te omnes qui di-lí-gitis Dómi- num : gau-

dé-te cum le-tí- ci- a qui in tris-tí- ci- a fu- ís-

tis : ut ex-ulté- tis et sa-ti- é- mini ab u-bé-ri-bus

conso-la-ti- ó- nis vestre. Ps. Le-tá-tus sum in his

que dicta sunt michi : in domum Dómi-ni í-bimus.

Oratio.

Oncéde quésumus omnípotens

Deus : ut qui ex mérito nostre

actiónis afflígimur : tue grátie conso-

latióne respirémus. Per.

C

L

060-01.

060-02.


403

Ad Galathas. iiij. [22-31.]

Rratres. Scriptum est : quóniam

Abraham duos fílios hábuit :

unum de ancílla, et unum de líbera.

Sed qui de ancílla : secúndum carnem

natus est. Qui autem de líbera : per

repromissiónem, que sunt per alle-

góriam dicta. Hec enim sunt duo

testaménta. Unum quidem in monte

Syna, in servitútem génerans : que est

Agar. Syna enim mons est in Arábia :

qui conjúnctus est ei que nunc est

Hierúsalem : et servit cum fíliis suis.

Illa autem que sursum est Hierúsalem,

líbera est : que est mater nostra.

Scriptum est enim, Letáre sterílis que

non paris : erúmpe et clama que non

partúris : quia multi fílii desérte, magis

quam ejus que habet virum. Nos

autem fratres secúndum Ysaac pro-

missiónis fílii sumus. Sed quómodo

tunc is335 qui secúndum carnem natus

fúerat, persequebátur eum qui secún-

dum spíritum : ita et nunc. Sed quid

dicit Scriptúra ? Ejice ancíllam et fíli-

um ejus. Non enim heres erit fílius

ancílle, cum fílio líbere. Itaque fratres :

non sumus ancílle fílii, sed líbere. Qua

libertáte Christus nos liberávit.

GS:63; 1508:74r; 1513:50v.336

Grad.VII.

E- tá-tus * sum in his que dicta sunt mi-

chi : in domum Dómi- ni í- bi-mus.

V. Fi- at pax in virtú- te tu- a

F

et a- bun dán- ti- a in túr- ribus * tu-

L

V.

[50v.]

060-03.

060-04.


404

is.

GS:63; 1508:74v; 1513:50v.337

Tract.VIII.

UI confí- dunt * in Dó- mi-no sicut mons Sy-

on : non commo-vé- bitur

in e-tér- num, qui há-bi- tat in rú-Hie-

salem. V. Mon- tes in cú-cir

i-tu e- jus, et Dómi- nus in

cir-cú- i-tu pópu-li su- i : ex hoc nunc

Q

V.

060-05.


405

et us-que in sé-cu-lum.

[Evangelium]338 secundum Johannem. vj. [1-14.]

N illo témpore. Abiit Jesus trans

mare Galillée, quod est Tiberiádis :

et sequebátur eum multitúdo magna :

quia vidébant signa que faciébat super

his qui infirmabántur. Súbiit ergo in

montem Jesus : et ibi sedébat cum

discípulis suis. Erat autem próximum

pascha dies festus Judeórum. Cum

sublevásset ergo óculos Jesus : et vi-

dísset quia multitúdo máxima venit ad

eum, dixit ad Philíppum, Unde

emémus panes ut mandúcent hi ? Hoc

autem dicébat temptans eum. Ipse

enim sciébat quid esset factúrus ?

Respóndit ei Philíppus, Ducentórum

denariórum panes non suffíciunt eis, ut

unusquísque módicum quid accípiat.

Dicit ei unus ex discípulis ejus Andréas

frater Symónis Petri, Est puer unus hic :

qui habet quinque panes ordeáceos et

duos pisces. Sed hec quid sunt inter

tantos ? Dicit ergo Jesus, Fácite hó-

mines discúmbere. Erat autem 339

fenum multum in loco. Discubuérunt

ergo viri número quasi quinque mília.

Accépit ergo Jesus panes : et cum

grátias egísset distríbuit discum-

béntibus. Simíliter et ex píscibus

quantum volébant. Ut autem impléti

sunt : dixit discípulis suis, Collígite

que superavérunt fragménta, ne

péreant. Collegérunt ergo et imple-

vérunt duódecim cóphinos fragmen-

tórum ex quinque pánibus ordeáceis,

que superfuérunt is qui manducá-

verant. Illi ergo hómines cum vidís-

sent quod Jesus 340 fécerat signum,

dicébant : Quia hic est vere prophéta :

qui ventúrus est in mundum.

GS:64; 1508:74v; 1513:50v.341

Offert.II.

Audá-te * Dómi- num, qui- a nus níg-be-

I

L

060-06.


406

est : psál- li- te nó- mi-ni e- jus quó-niam su- á-

vis est : ómni- a que-cúnque vó- luit fecit,

in celo et in terra.

Secreta.

Nnue nobis quésumus Dómine :

ut et divínis semper sollenni-

tátibus occupémur : et mystériis sacris

mente páriter congruámur et córpore.

Per.


GS:64; 1508:75r; 1513:50v.342

Comm.III.

Ierú-sa-lem * que e-di-fi-cá-tur ut cí-vi-tas : cu-jus

par-ti-ci-pá-ti- o e-jus in i-dípsum : cen-asnim e-luc il-

dé- runt tribus tri-bus Dómi- ni : ad confi- téndum

A

H

[il-lic]

060-10.


407

nómi-ni tu- o Dómi- ne.

Postcommunio.

A nobis quésumus miséricors

Deus : ut sancta tua quibus in-

cessánter explémur : sincéris tractémus

obséquiis : et fidéli semper mente

sumámus. Per.

D [51r.]

Hebdomada iiij. quadragesime.

408

Feria secunda [post Letáre].343 [Ad missam.]344

GS:64; 1508:75r; 1513:51r.345

Offic.IV.

E- us * in nómi-ne tu- o sal-vum fac, me

et in virtú-te tu- a jú- di-ca me : De us ex-áu-

di o-ra-ti- ó- nem meam. Ps. Quó-niam li-a-

é-ni insurrex-é-runt advérsum me : et tes for si-que-

é-runt á-ni-mam meam.


Oratio.


Deus : ut observatiónes sacras

ánnua devotióne recoléntes : et córpore

tibi placeámus et mente. Per Dó-

minum.

Lectio346 libri Regum. III. [16-28.]

N diébus illis. Venérunt due mu-

líeres meretríces ad regem Salo-

mónem : steterúntque coram eo.

Quarum una ait, Obsécro mi dómine :

P

I

D

061-01.

061-03.


409

ego et múlier hec habitabámus in

domo una : et péperi apud eam in

cubículo. Tértia vero die postquam

ego péperi : péperit et hec. Et erámus

simul. Nullúsque álius in domo

nóbiscum, excéptis nobis duábus.

Mórtuus est autem fílius mulíeris

hujus nocte : dórmiens quippe op-

préssit eum. Et consúrgens intempéste

noctis siléntio : tulit fílium meum de

látere meo ancílle tue dormiéntis : et

collocávit in sinu suo : suum autem

fílium qui erat mórtuus : pósuit in sinu

meo. Cumque surrexíssem mane, ut

darem lac fílio meo : appáruit mórtuus.

Quem diligéntius íntuens clara luce :

deprehéndi non esse meum quem

genúeram. Respondítque áltera mú-

lier, Non est ita ut dicis347 : sed fílius

tuus mórtuus est : meus autem vivit.

Econtrário illa dicébat, Mentíris.

Fílius meus quippe348 vivit : et fílius

tuus mórtuus est. Atque in hunc

modum conténdebant coram rege.

Tunc rex ait, Hec dicit. Fílius meus

vivit, et fílius tuus mórtuus est. Et ista

respóndit, Non : sed fílius tuus mór-

tuus est, meus autem vivit. Dixit ergo

rex, Afférte michi gládium. Cumque

attulíssent gládium coram rege : ait,

Divídite [inquit]349 infántem vivum in

duas partes : et date dimídiam partem

uni, et dimídiam partem álteri. Dixit

autem múlier cujus fílius erat vivus ad

regem. (Commóta sunt quippe víscera

ejus super fílio suo.) Obsécro dómine :

date illi infántem vivum et nolíte

interfícere eum. Econtrário illa dicé-

bat, Nec michi nec tibi sit : sed

dividátur. Respóndit rex : et ait, Date

huic infántem vivum : et non occi-

dátur. Hec est enim mater ejus.

Audívit ítaque omnis Israel judícium

quod judicáret rex : et timuérunt

regem. Vidéntes sapiéntiam Dei esse

in eo : ad faciéndum judícium.

GS:64; 1508:75r; 1513:51r.350

Grad.V.

S- to * michi in um De- tó-tec-pro-

rem : et in locum re- fú- gi- i,

E

061-04.


410

ut salvum me fá- cias.

V. De-us in te spe-rá-vi Dó-mi-ne non

confún- dar in e-tér- num.

Tractus. 259.




sumus nimis.



nos, et propícius esto peccátis nostris propter nómine tuum.

[Evangelium]351 secundum Johannem. ij. [13-25.]

N illo témpore. Prope erat pascha

Judeórum : et ascéndit Jesus

Hierosólymam. Et invénit in templo

vendéntes oves et boves et colúmbas :

et nummulários sedéntes. Et cum

fecísset quasi flagéllum de funículis :

omnes ejécit de templo. Oves quoque

et boves, et nummulariórum effúdit es :

et mensas subvértit. Et his qui

colúmbas vendébant, dixit, Auférte ista

hinc : et nolíte fácere domum Patris

mei domum negotiatiónis. Recordáti

vero sunt discípuli ejus, quia scriptum

est, Zelus domus tue comédit me.

Respondérunt ergo Judéi : et dixérunt

ei, Quod signum osténdis nobis : quia

D

I

V.

[51v.]

061-05.


411

hec facis ? Respóndit Jesus : et dixit

eis, Sólvite templum hoc : et in tribus

diébus excitábo illud. Dixérunt ergo

Judéi, Quadragínta et sex annis

edificátum est templum hoc : et tu in

tribus diébus excitábis illud ? Ille

autem dicébat de templo córporis sui.

Cum ergo resurrexísset a mórtuis :

recordáti sunt discípuli ejus quia hoc

dicébat : et credidérunt scriptúre et

sermóni quem dixit Jesus. Cum autem

esset Hierosólymis in pascha, in die

festo : multi credidérunt in nómine

ejus : vidéntes signa ejus que faciébat.

Ipse autem Jesus non credébat se-

metípsum eis eo quod ipse nosset

omnes : et quia opus ei non erat ut quis

testimónium perhíberet de hómine.

Ipse enim sciébat quid esset in hómine.

GS:65; 1508:75v; 1513:51v.352

Offert.V.

Ubi-lá- te * De- o omnis ter-

ra, ju-bi-lá-

te De- o omnis terra : ser-

ví- te Dó- mino in le- tí-ci- a, intrá-

te in conspéctu e- jus in ex-ulta- ti- ó- ne, qui- a

J

061-06.


412

Dó-minus ipse est De- us. V. Ip-se

fecit nos et non ipsi nos :

nos au-tem pó- pulus e- jus

et o- ves pás- cu- e e- jus.

Secreta.

Uis Dómine quésumus operáre

mystériis : ut hec tibi múnera

dignis méntibus offerámus. Per.

GS:65; 1508:75v; 1513:51v.353

Comm.IV.

B occúl- tis * meis munda me Dó- mine : et

ab a-li- é- nis par-ce ser-vo tu- o.

Postcommunio.

Uos divínis Dómine réficis sa-

craméntis, tuis quésumus sus-

ténta presídiis : et quos benefíciis

temporálibus réfoves : pasce perpétuis.

Per.

T

Q

A

V.

061-07.

061-09.


413


Oratio.

Eprecatiónem nostram quésu-

mus Dómine benígnus exáudi :

et quibus supplicándi prestas afféctum :

tríbue defensiónis auxílium. Per Dó-

minum.

Feria tertia [post Letáre].354 [ Ad missam.]355

GS:65; 1508:76r; 1513:51v.356

Offic.V.

X-áudi De-us * o-ra-ti- ó- nem meam : et

ne despéx-e-ris depre-ca-ti- ó- nem meam, inténde

in me et ex-áu- di me. Ps. Contristá-tus sum in

ex-erci-ta-ti- óne me- a : et conturbá-tus sum ce vo-a

i-nimí-ci.


D

E

062-01.

062-04.


414

Oratio.

Acre nobis quésumus Dómine

observatiónis jejúnia : et pie

conversatiónis augméntum : et tue

propiciatiónis contínuum prestent

auxílium. Per.

Lectio357 libri Exodi. xxxij. [7-14.]

N diébus illis. Locútus est Dó-

minus ad Móysen dicens, Des-

cénde de monte, quia peccávit pópulus

tuus quem eduxísti de terra Egýpti.

Recessérunt cito de via quam osten-

dísti eis. Fecerúntque sibi vítulum

conflátilem et adoravérunt : atque

immolántes ei hóstias dixérunt, Isti

sunt dii tui Israel : qui te eduxérunt de

terra Egýpti. Rursúmque ait Dóminus

ad Móysen, Cerno quod pópulus iste

dure cervícis sit : dimítte me ut

irascátur furor meus contra eos et

déleam eos : faciámque te in gentem

magnam. Móyses autem orábat Dó-

minum Deum suum dicens, Cur

Dómine iráscitur furor tuus contra

pópulum tuum : quem eduxísti de

terra Egýpti in fortitúdine magna : et

in manu robústa ? Ne queso dicant

Egýptii, cállide edúxit eos 358 ut

interfíceret in móntibus : et déleret eos

de terra. Quiéscat ira tua : et esto

placábilis super nequítia pópuli tui.

Recordáre Abraham, Isaac, et Israel

servórum tuórum : quibus jurásti per

temetípsum, dicens, Multiplicábo se-

men vestrum sicut stellas celi : et

univérsam terram hanc de qua locútus

sum dabo sémini vestro : et possi-

débitis eam semper. Placatúsque est

Dóminus ne fáceret malum, quod

locútus fúerat advérsus pópulum

suum. Et misértus est pópulo suo :

Dóminus Deus noster.

GS:65; 1508:76r; 1513:52r.359

Grad.I.

X-úr-ge * Dó- mi-ne fer o-

pem nobis : et lí- bera nos

S

I

E

[52r.]

062-05.


415

propter nomen tuum.

V. De- us áuri- bus nos-tris au- dí- vi-

mus : patres nostri annunci- a-vé- runt no-

bis : o- pus quod ope-rá- tus es in di- é-

bus e- ó-rum, et in é-dibus * an-

tí- quis.

[Evangelium]360 secundum Johannem. vij. [14-31.]

N illo témpore. Jam die festo

mediánte : ascéndit Jesus in tem-

plum, et docébat. Et mirabántur Judéi

dicéntes, Quómodo hic lítteras scit :

cum non didícerit ? Respóndit eis

Jesus : et dixit, Mea doctrína non est

mea : sed ejus qui misit me. Si quis

volúerit voluntátem ejus fácere :

cognóscet de doctrína utrum ex Deo

sit : an ego a meípso loquar. Qui a

semetípso lóquitur : glóriam própriam

querit. Qui autem querit glóriam ejus

qui misit illum : hic verax est et

injustícia in illo non est. Nonne

Móyses dedit vobis legem : et nemo ex

vobis facit legem ? Quid me quéritis

interfícere ? Respóndit ei turba et

dixit, Demónium habes. Quis te

I

V.

062-06.


416

querit interfícere ? Respóndit Jesus et

dixit eis, Unum opus feci : et omnes

mirámini. Proptérea Móyses dedit

vobis circumcisiónem : non quia ex

Móyse est, sed ex pátribus : et in

sábbato circumcíditis hóminem. Si

circumcisiónem áccipit homo in

sábbato, ut non solvátur lex Móysi :

michi indignámini : quia totum

hóminem sanum feci in sábbato.

Nolíte judicáre secúndum fáciem sed

justum judícium judicáte. Dicébant

autem quidam ex Hierosólymis,

Nonne hic est quem querunt Judéi

interfícere ? Ecce palam lóquitur : et

nichil ei dicunt. Nunquid vere cog-

novérunt príncipes : quia hic est

Christus ? Sed hunc scimus unde sit.

Christus autem cum vénerit : nemo

scit unde sit. Clamábat ergo docens in

templo Jesus, et dicens, Et me scitis :

et unde sim scitis : et a meípso non

veni : sed est verus qui misit me, quem

vos néscitis. Ego autem scio eum. Et

si díxero quia néscio eum : ero símilis

vobis mendax. Sed scio eum, quia ab

ipso sum : et ipse me misit. Querébant

ergo eum apprehéndere : et nemo

misit in illum manus : quia nondum

vénerat hora ejus. De turba autem :

multi credidérunt in eum.361

GS:66; 1508:76v; 1513:52r.362

Offert.V.

Xpéc-tans * expectá- vi Dómi- num, et respéx-

it me et ex-audí- vit depre-ca- ti- ó- nem me-

am, et imí- sit in os meum cán-ti-

cum no-vum : hymnum De- o nostro. V. Stá-

E

V.

062-07.

062-08.


417

tuit supra petram pe-des me-os et di-réx- it

gressus me-os.

Secreta.

Idélium tuórum Dómine qué-

sumus hóstias propícius intúere :

ut quod oblátum est per obséquium :

et devotórum vota famulórum : tua

pótius propiciátione firmétur. Per.

GS:66; 1508:76v; 1513:52r.363

Comm.II.

E-tá- bimur * in sa- lu-tá- ri tu- o : et

in nómi-ne Dómi-ni- De- i nostri fi-ni-mag

cá- bimur.

Postcommunio.

Rosit nobis quésumus Dómine

sacer cibus, potúsque salutáris :

qui et temporálem vitam múniat, et

prestet etérnam. Per.


F

P

L

062-11.


418

Oratio.

Iserére quésumus Dómine pó-

pulo tuo : et contínuis tribu-

latiónibus laborántem, propícius res-

piráre concéde. Per.

Feria quarta [post Letáre].364 [Ad missam.]365

GS:66; 1508:76v; 1513:52v.366

Offic.III.

UM sancti-fi-cá-tus * fú-e-ro in bis vo-

congre-gá-bo vos de u-ni-vérsis terris, et effún-dam

su-per vos a-quam mundam : et munda-bí-mini

ab óm-nibus inquin-amén-tis vestris : et dabo

vo-bis spí-ri-tum novum. V. Be-ne-dí-cam Dómi-num

in omni témpo-re : semper laus e-jus in o-re me-o.

Sequitur oratio sine Dóminus vobíscum. sed tantum cum Orémus. et Flectámus

génua. [Leváte.]367

M

D

V.

[52v.]

063-01.

063-02.


419

Oratio.

Eus qui et justis 368 prémia

meritórum et peccatóribus per

jejúnium véniam prebes : miserére

supplícibus tuis : ut reátus nostri

conféssio, indulgéntiam váleat369 per-

cípere delictórum. Per.

Lectio Ezechielis prophete. xxxvj. [23-28.]

Ec dicit Dóminus Deus, Sanc-

tificábo nomen meum magnum :

ut sciant gentes quia ego Dóminus :

cum sanctificátus fúero in vobis coram

eis. Tollam quippe vos de géntibus et

congregábo vos de univérsis terris : et

addúcam vos in terram vestram. Et

effúndam super vos aquam mundam :

et mundabímini ab ómnibus inqui-

naméntis vestris : et ab univérsis idólis

vestris mundábo vos. Et dabo vobis cor

novum : et spíritum novum ponam in

médio vestri. Et áuferam cor lapídeum

de carne vestra : et dabo vobis cor

cárneum : et spíritum meum370 ponam

in médio vestri. Et fáciam ut in pre-

céptis meis ambulétis : et judícia mea

custodiátis et operémini. Et habi-

tábitis in terra quam dedi pátribus

vestris : et éritis michi in pópulum, et

ego ero vobis in Deum : dicit Dóminus

omnípotens.

GS:67; 1508:77r; 1513:52v.371

Grad.V.

E-nite * fí- li- i audí- te me : timó-rem

Dómi-ni do-cébo vos. V. Accé-di-te

ad e- um et il-lumi-ná-mi-

D

H

V

V.

063-03.

063-04.


420

ni : et fá-cies vestre non con- fundéntur.

Non repetatur gradale sed sequatur Dóminus vobíscum. et Flectámus génua.

[Leváte.]372

Oratio.


Deus : ut quos jejúnia votíva

cástigant : ipsa quoque devótio sancta

letíficet : ut terrénis afféctibus miti-

gátis, facílius celéstia capiámus. Per.


Lectio373 Isaie prophete. j. [16-19.]

Ec dicit Dóminus Deus, Lavá-

mini, 374 mundi estóte : auférte

malum cogitatiónum vestrárum ab

óculis meis. Quiéscite ágere pervérse :

díscite benefácere. Quérite judícium :

subveníte opprésso, judicáte pupíllo,

deféndite víduam : et veníte et argúite

me dicit Dóminus. Si fúerint peccáta

vestra ut cóccinum : quasi nix deal-

babúntur. Et si fúerint rubra quasi

vermículus : velut lana alba erunt. Si

voluéritis et audiéritis me : bona terre

comedétis. Dicit Dóminus omní-

potens.

GS:67; 1508:77r; 1513:52v.375

Grad.I.

E-á- ta gens * cu-jus est Dó-mi-nus De- us

e-ó- rum : pó- pulus quem e- lé- git

P

H

B

063-05.


421

Dó- mi-nus in he-re-di-tá- tem si-bi.

celi firmá-ti sunt : et spí- ri-tu o- ris

e- jus omnis virtus e-ó-

rum.

Tractus. 297.

E necessitátibus meis éripe me Dómine, vide humilitátem meam et labórem


meam : Deus meus in te confído non erubéscam : neque irridéant me inimíci mei. V.

Etenim univérsi qui te expéctant non confundéntur : confundántur omnes faciéntes

vana.

[Evangelium]377 secundum Johannem. ix. [1-38.]

N illo témpore. Pretériens Jesus

vidit hóminem cecum a nativitáte.

Et interrogavérunt eum discípuli sui,

Rabbi quis peccávit : hic aut paréntes

ejus ut cecus nascerétur ? Respóndit

Jesus, Neque hic peccávit neque

paréntes ejus : sed ut manifesténtur

ópera Dei in illo. Me opórtet operári

opem ejus qui misit me, donec dies est.

Venit nox : quando nemo potest

D

I

V. Ver bo Dó- mini V.

[53r.]

063-06.


422

operári. Quámdiu in mundo sum : lux

sum mundi. Hoc378 cum dixísset éx-

puit in terram et fecit lutum ex sputo :

et linívit lutum super óculos ejus, et

dixit ei, Vade et lava in natatória Sýloe :

quod interpretátur Missus. Abiit ergo

et lavit : et venit videns. Itaque vícini

et qui víderant eum prius, quia

méndicus erat : dicébant, Nonne hic

est qui sedébat et mendicábat ? Alii

dicébant quia hic est : álii autem ne-

quáquam : sed símilis est ejus. Ille vero

dicébat, Quia ego sum. Dicébant ergo

ei, Quómodo apérti sunt óculi tui ?

Respóndit ille, Homo qui dícitur

Jesus, lutum fecit : et unxit óculos

meos : et dixit michi, Vade ad natatória

Sýloe et lava. Et ábii : et lavi, et ví-

deo.379 Dixérunt ei, Ubi est ille ? Ait,

Néscio. Addúcunt eum ad phariséos :

qui cecus fúerat. Erat autem sábbatum

quando lutum fecit Jesus : et apéruit

óculos ejus. Iterum ergo interrogábant

eum phariséi, quómodo vidísset. Ille

autem dixit eis, Lutum pósuit michi

super óculos : et lavi et vídeo. Di-

cébant ergo ex phariséis quidam, Non

est hic homo a Deo : qui sábbatum non

custódit. Alii autem dicébant, Quó-

modo potest homo peccátor hec signa

fácere ? Et scisma erat inter eos.

Dicunt ergo ceco íterum, Tu quid dicis

de eo qui apéruit óculos tuos ? Ille

autem dixit : Quia prophéta est. Non

credidérunt ergo Judéi de illo quia

cecus fuísset et vidísset : donec

vocavérunt paréntes ejus qui víderat :

et interrogavérunt eum 380 dicéntes,

Hic est fílius vester : quem vos dícitis

quia cecus natus est ? Quómodo ergo

nunc videt ? Respondérunt eis parén-

tes ejus, et dixérunt, Scimus quia hic

est fílius noster : et quia cecus natus

est. Quómodo autem nunc vídeat,

nescímus, aut quis ejus apéruit óculos,

nos nescímus. Ipsum interrogáte.

Etátem habet. Ipse de se loquátur.

Hec dixérunt paréntes ejus : quia

timébant Judéos. Jam enim conspirá-

verant 381 Judéi : ut si quis eum

confiterétur esse382 Christum : extra

synagógam fíeret. Proptérea paréntes

ejus dixérunt : Quia etátem habet

ipsum interrogáte. Vocavérunt ergo

rursum hóminem qui fúerat cecus : et

dixérunt ei, Da glóriam Deo. Nos

scimus : quia hic homo peccátor est.

Dixit ergo eis ille, Si peccátor est,

néscio : unum scio quia cecus cum

essem, modo vídeo. Dixérunt ergo illi,

Quid fecit tibi : aut quómodo apéruit

tibi óculos ? Respóndit eis, Dixi vobis

jam : et audístis. Quid íterum vultis

audíre ? Nunquid et vos vultis discípuli

ejus fíeri ? Maledixérunt ergo ei : et

dixérunt, Tu discípulus illíus sis : nos

autem Móysi discípuli sumus. Nos

scimus quia Móysi locútus est Deus :


423

hunc autem nescímus unde sit. Res-

póndit ille homo : et dixit eis, In hoc

enim mirábile est, quia vos nescítis

unde sit : et apéruit óculos meos.

Scimus autem quia peccatóres Deus

non audit. Sed si quis Dei cultor est, et

voluntátem ejus facit : hunc exáudit. A

século non est audítum, quia apéruit

quis óculos ceci nati. Nisi esset hic a

Deo : non póterat fácere quicquam.

Respondérunt et dixérunt ei, In pec-

cátis natus es totus : et tu doces nos ?

Et ejecérunt eum foras. Audívit Jesus

quia ejecérunt eum foras : et cum

invenísset eum, dixit ei, Tu credis in

Fílium Dei ? Respóndit ille et dixit,

Quis est Dómine ut credam in eum ?

Et dixit ei Jesus, Et vidísti eum : et qui

lóquitur tecum ipse est. At ille ait,

Credo Dómine. Et prócidens adorávit

eum.

GS:67; 1508:77v; 1513:53v.383

Offert.II.

Ene-dí- ci-te * gentes Dó-minum De- um

nostrum : et ob-áudi- te vocem laudis e- jus, qui pó-

suit á- nimam meam ad vi-tam : et non de-

dit commo-vé-ri pe-des meos : be-ne-díc-tus

Dó- mi-nus qui non mó-a- vit nem ó-ti-ca-pre-de

B

[53v.]

063-07.


424

meam, et mi-se-ri-có- diam suam a me.

V. Ju-bi-lá- te De- ra : ter-nis omo

psal-mum dí- cite nó- mi-ni e- jus : date

gló- riam lau- di e- jus.

Secreta.

Upplices te rogámus omní-

potens Deus : ut his sacrifíciis

peccáta nostra mundéntur : quia tunc

veram nobis tríbuis et mentis et

córporis sanitátem. Per.

GS:68; 1508:77r; 1513:53v.

Comm.VI.

U-tum fe-cit * ex spu-to Dómi-nus, et li-ní-vit ó-

cu-los meos : et á-bi- i, et la-vi : et vi-di, et cré-di-di

De-o.

S

L

V.

063-08.

063-11.


425

Postcommunio.

Acraménta que súmpsimus Dó-

mine Deus noster : et spiritu-

álibus nos répleant 384 aliméntis : et

corporálibus tueántur auxíliis. Per

Dóminum.


Oratio.

Ateant aures misericórdie tue

Dómine précibus supplicántium :

et ut peténtibus desideráta concédas,

fac eos que tibi plácita sunt, postuláre.

Per.

Feria quinta [post Letáre].385 [Ad missam.]386

GS:68; 1508:78r; 1513:53v.387

Offic.II.

E-té-tur cor num : mi-Dóum ti-rén-* que-

qué-rite Dó- mi-num et con-fir-má-mini : qué-ri-

te fá- ciem e-jus semper. Ps. Confi-témi-ni Dó-

mi-no et invo-cá-te nomen e-jus : annunci- á-te inter gen-

tes ópe-ra e- jus.

S

P

L

064-01.

064-02.


426


Oratio.


Deus : ut quos jejúnia votíva

cástigant, ipsa quoque devótio sancta

letíficet : ut terrénis afféctibus

mitigátis : facílius celéstia capiámus.

Per.

Lectio388 libri Regum. IIII. iiij. [25-38.]

N diébus illis. Venit múlier Su-

námitis ad Helyséum prophétam

in montem Carméli. Cumque vidísset

eam vir Dei de contra : ait ad Giézi

púerum suum, Ecce Sunámitis illa.

Vade ergo in occúrsum ejus : et dic ei,

Recte ne agítur circa te : et circa virum

tuum : et circa fílium tuum ? Que

respóndit,389 Recte. Cumque venísset

ad virum Dei in montem : apprehéndit

pedes ejus. Et accéssit Giézi, ut amó-

veret eam. Et ait homo Dei, Dimítte

eam : ánima enim ejus in amaritúdine

est : et Dóminus celávit a me et non

indicávit michi. Que dixit illi, Nun-

quid petívi fílium a dómino meo ?

Nunquid non dixi tibi ne illúdas me ?

Et ille ait ad Giézi, Accínge lumbos

tuos : et tolle báculum meum in manu

tua et vade. Si occúrrerit tibi homo :

non salútes eum. Et si salutáverit te

quíspiam : non respóndeas illi : et

ponas báculum meum super fáciem

púeri. Porro mater púeri ait, Vivit

Dóminus : et vivit ánima tua : non

dimíttam te. Surréxit ergo et secútus

est eam. Giézi autem precésserat ante

eos : et posúerat báculum super fáciem

púeri et non erat vox neque sensus.

Reversúsque est Giézi in occúrsum ejus :

et nunciávit ei dicens, Non surréxit

puer. Ingréssus est ergo Helyséus

domum : et ecce puer mórtuus jacébat

in léctulo ejus. Ingressúsque clausit

óstium super se et super púerum : et

orávit ad Dóminum. Et ascéndit et

incúbuit super púerum : posuítque os

suum super os ejus : et óculos suos

super óculos ejus : et manus suas super

manus ejus : et incurvávit se super eum :

et calefácta est caro púeri. At ille

revérsus deambulábat 390 in domo

semel huc atque illuc. Et ascéndit et

incúbuit super púerum : et oscitávit

puer sépties, aperuítque óculos suos.

At ille vocávit Giézi : et dixit ei, Voca

Sunámitem hanc. Que vocáta : in-

gréssa est ad eum. Cui ait, Tolle fílium

tuum. Venit illa : et córruit ad pedes

ejus, et adorávit super terram.

Tulítque fílium suum : et egréssa est.

Helyséus vero 391 revérsus est in

P

I


427

Gálgala.

GS:68; 1508:78r; 1513:54r.392

tuum : et á-ni-mas páupe-rum tu- rum ó-

ne obli-viscá- ris in finem.

V. Exúrge Dómi-ne et

jú- di-ca causam tu-

am : memor es- to oppróbri- i servó- rum

tu-ó- rum.

Grad. V.

Es- pi- ce * Dó mine in tes ta mén- tum R

V.

064-03.

064-04.


428



Judeórum, Pater meus usque

modo operátur : et ego óperor.

Proptérea ergo magis querébant eum

Judéi interfícere : quia non solum

solvébat sábbatum : sed et patrem

suum dicébat Deum, equálem se

fáciens Deo. Respóndit ítaque Jesus,

et dixit eis, Amen amen dico vobis :

non potest Fílius a se fácere quicquam :

nisi quod víderit Patrem faciéntem.

Quecúmque enim ille fécerit, hec et

Fílius simíliter facit. Pater enim díligit

Fílium et ómnia demónstrat ei que ipse

facit : et majóra his demonstrábit ei

ópera : ut et394 vos mirémini. Sicut

enim Pater súscitat mórtuos et vivíficat :

sic et Fílius quos vult vivíficat. Neque

enim Pater júdicat quemquam : sed

omne judícium dedit Fílio : ut omnes

honoríficent Fílium sicut honoríficant

Patrem. Qui non honoríficat Fílium :

non honoríficat Patrem qui misit

illum. Amen amen dico vobis : quia

qui verbum meum audit et credit ei qui

misit me : habet vitam etérnam. Et in

judícium non venit395 : sed tránsiet396

a morte in vitam. Amen amen dico

vobis : quia venit hora et nunc est :

quando mórtui áudient vocem Fílii Dei :

et qui audíerint, vivent. Sicut enim

Pater habet vitam in semetípso : sic

dedit et Fílio vitam habére in seme-

típso. Et potestátem dedit ei judícium

fácere : quia Fílius Hóminis est. Nolíte

mirári hoc : quia venit hora in qua

omnes qui in monuméntis sunt :

áudient vocem Fílii Dei. Et prócedent

qui bona fecérunt in resurrectiónem

vite. Qui vero mala egérunt : in

resurrectiónem judícii.

GS:68; 1508:78r; 1513:54r.397

Offert.VIII.

O- mine * ad adju- dum ván- me

fes- tí- na : confundán- tur omnes ad-

I

D

064-06.


429

vérsum me, qui có-gi-tant mi-chi ma-

la. V. Expéc- tans expec-tá-vi Dómi- num :

et respéx- it me de lacu mi-sé- ri- e, et de

lu- to fe- cis.

Secreta.

Urífica nos miséricors Deus : ut

ecclésie tue preces que tibi grate

sunt, pia múnera deferéntes : fiant

expiátis méntibus gratióres. Per Dó-

minum.

GS:69; 1508:78v; 1513:54r.398

Comm.II.

O-mi-ne * memo-rá- bor e tu-e ci-tí-jus

so- lí- us : De-us do-cu- ís-ti me a ju-ventú- te

P

D

V.

064-07.

064-09.


430

me- a : et us-que in se-néc- tam et sé-nium,

De- us ne dere- línquas me.

Postcommunio.

Eléstia dona capiéntibus qué-

sumus Dómine non 399 ad

judícium proveníre patiáris : que 400

tuis fidélibus ad remédium providísti.

Per Dóminum.


Oratio.

Opuli tui Deus institútor et

rector, peccáta quibus impug-

nátur expélle : ut semper tibi plácitus,

et tuo munímine sit secúrus. Per

Dóminum nostrum Jesum Christum

Fílium tum. Qui tecum vivit. &c.

Feria sexta [post Letáre].401 [Ad missam.]402

GS:69; 1508:78v; 1513:54v.403

Offic.I.

E-di- tá- ti- o * cordis me- i in conspéc-

tu tu-o semper : Dómi-ne adjú-tor et us, mere-

C

P

M

[54v.]

065-01.


431

démptor meus. Ps. Ce-li e-nárrant gló-riam De- i :

et ópe-ra má-nu-um e-jus annúnci- at firmamén-tum. Gló-

ri- a Pa-tri et Fí-li- o et Spi-rí-tu- i Sancto.


Oratio.

Eus qui ineffabílibus mundum

rénovas sacraméntis : presta

quésumus : ut ecclésia tua etérnis

profíciat institútis : et temporálibus

non destituátur auxíliis. Per Dómi-

num.

Lectio404 libri Regum. III. xvij. [17-24.]

N diébus illis. Egrotávit fílius

muliéris matrisfamílias : et erat

languor fortíssimus : ita ut non re-

máneret in eo hálitus. Dixit ergo ad

Helýam, Quid michi et tibi vir Dei ?

Ingréssus es ad me : ut rememoréntur

iniquitátes mee : et interfíceres fílium

meum ? Et ait ad eam Helýas, Da

michi fílium tuum. Tulítque eum de

sinu illíus : et portávit eum in

cenáculum ubi ipse manébat : et pósuit

eum super lectum suum, et clamávit ad

Dóminum et dixit, Dómine Deus

meus : étiam ne víduam apud quam

ego ut cumque susténtor afflixísti, ut

interfíceres fílium ejus ? Et expándit se

atque mensus est super púerum tribus

vícibus : clamavítque ad Dóminum et

ait, Dómine Deus meus : revertátur

oro ánima púeri hujus in víscera ejus.

Exaudívit autem Dóminus vocem

Helýe : et revérsa est ánima púeri intra

eum, et revíxit. Tulítque Helýas pú-

erum : et depósuit eum de cenáculo in

inferiórem domum : et trádidit illum

matri sue, et ait illi, En, vivit fílius

tuus. Dixítque múlier ad Helýam,

Nunc in isto cognóvi quóniam vir Dei

D

I

065-02.


432

es tu : et verbum Dómini in ore tuo verum est.

GS:69; 1508:79r; 1513:54v.405

Grad.V.

O-num est * confí-de-re in Dó- no, mi-

quam confí-dere in hómi- ne.

V. Bonum est spe- rá-re in

Dó-mi-no : quam spe-rá- re * in prin-

cí- pi-bus.

Tractus. 259.




sumus nimis.




D

B

V.

065-03.

065-05.


433

[Evangelium]406 secundum Johannem. xj. [1-45.]

N illo témpore. Erat quidam

languens [Lázarus]407 a Bethánia :

de castéllo Maríe et Marthe sorórum

ejus. María autem erat que unxit

Dóminum unguénto : et extérsit pedes

ejus capíllis suis : cujus frater Lázarus

infirmabátur. Misérunt ergo soróres

ejus ad eum : dicéntes, Dómine : ecce

quem amas infirmátur. Audiens autem

Jesus : dixit eis, Infírmitas hec non est

ad mortem : sed pro glória Dei : ut

glorificétur Fílius Dei per eam. Dili-

gébat autem Jesus Martham et

sorórem ejus Maríam et Lázarum. Ut

ergo audívit quia infirmabátur : tunc

quidem mansit in eódem loco duóbus

diébus. Deínde post hec dixit dis-

cípulis suis, Eámus in Judéam íterum.

Dicunt ei discípuli, Rabbi : nunc

querébant te Judéi lapidáre : et íterum

vadis illuc ? Respóndit Jesus, Nonne

duódecim sunt hore diéi ? Si quis

ambuláverit in die, non offéndit : quia

lucem hujus mundi videt. Si autem

ambuláverit in nocte, offéndit : quia

lux non est in eo. Hec ait : et post hec

dicit eis, Lázarus amícus noster dormit :

sed vado ut a somno éxcitem eum.

Dixérunt ergo discípuli ejus, Dómine :

si dormit, salvus erit. Díxerat autem

Jesus de morte ejus : illi autem

putavérunt quia de dormitióne somni

díceret. Tunc ergo dixit eis Jesus

maniféste, Lázarus mórtuus est : et

gáudeo propter vos ut credátis

quóniam non eram ibi : sed eámus ad

eum. Dixit ergo Thomas qui dícitur

Dídimus, ad condiscípulos, Eámus et

nos : et moriámur cum eo. Venit

ítaque Jesus : et invénit eum quáttuor

dies jam in monuménto habéntem.

Erat autem Bethánia juxta Hiero-

sólymam quasi stádiis quíndecim.

Multi autem ex Judéis vénerant ad

Martham et Maríam : ut consolaréntur

eas de fratre suo. Martha ergo ut

audívit quia Jesus venit : occúrrit illi.

María autem domi sedébat. Dicit408

ergo Martha ad Jesum, Dómine : si

fuísses hic, frater meus non fuísset

mórtuus. Sed et nunc scio, quia

quecúmque popósceris a Deo : dabit

tibi Deus. Dicit illi Jesus, Resúrget

frater tuus. Dicit ei Martha, Scio quia

resúrget in resurrectióne in novíssimo

die. Dicit 409 ei Jesus, Ego sum

resurréctio et vita. Qui credit in me,

étiam si mórtuus fúerit : vivet. Et

omnis qui vivit et credit in me : non

moriétur in etérnum. Credis hoc ? Ait

illi, Utique Dómine. Ego crédidi quia

tu es Christus Fílius Dei vivi410 : qui in

hunc mundum venísti. Et cum hec

dixísset, ábiit et vocávit Maríam so-

rórem suam siléntio, dicens, Magíster

adest, et vocat te. Illa ut audívit :

I

[55r.]


434

surréxit cito, et venit ad eum, Nondum

enim vénerat Jesus in castéllum : sed

erat adhoc in illo loco ubi occúrrerat ei

Martha. Judéi ergo qui erant cum ea in

domo et consolabánter eam : cum

vidíssent Maríam quia cito surréxit et

éxiit : secúti sunt eam dicéntes : Quia

vadit ad monuméntum ut ploret ibi.

María ergo cum venísset ubi erat Jesus :

videns eum cécidit ad pedes ejus : et

dixit ei, Dómine : si fuísses hic : non

esset mórtuus frater meus. Jesus ergo

ut vidit eam plorántem et Judéos qui

vénerant cum ea plorántes : infrémuit

spíritum, et turbávit semetípsum : et

dixit, Ubi posuístis eum ? Dicunt ei,

Dómine : veni et vide. Et lachrimátus

est Jesus. Dixérunt ergo Judéi, Ecce

quómodo amábat eum. Quidam au-

tem ex ipsis dixérunt, Non póterat hic

qui apéruit óculos ceci nati : fácere ut

et hic non morerétur ? Jesus ergo

rursum fremens in semetípso : venit ad

monuméntum. Erat autem spelúnca :

et lapis superpósitus erat ei. Ait Jesus,

Tóllite lápidem. Dicit ei Martha, so-

ror ejus qui mórtuus fúerat, Dómine :

jam fetet, quatriduánus enim est. Dicit

ei Jesus, Nonne dixi tibi : quóniam si

credíderis vidébis glóriam Dei ?

Tulérunt ergo lápidem. Jesus autem

elevátis sursum óculis in celum, 411

dixit, Pater, grátias ago tibi : quóniam

audísti me. Ego autem sciébam quia

semper me audis : sed propter pó-

pulum qui circúmstat dixi, ut credant

quia tu me misísti. Hec cum dixísset :

voce magna clamávit, Lázare : veni

foras. Et statim pródiit qui fúerat

mórtuus : ligátus pedes et manus

ínstitis : et fácies illíus sudário erat

ligáta. Dixit eis Jesus, Sólvite eum : et

sínite abíre. Multi ergo ex Judéis qui

vénerant ad Maríam et Martham : et

víderant que fecit Jesus 412 : credi-

dérunt in eum.

GS:69; 1508:79r; 1513:55r.413

Offert.V.

O-pulum * hú-mi- lem salvum fá- cies

Dó- mine : et ó- culos su-perbó- rum hu-mi-li-

P

[55v.]

065-09.


435

á- bis : quó-niam quis deus pre-ter te

Dó- mine. V. Cla- mor me-

us in conspéc- tu jus : e-

intro- í- vit in aures e-

jus.

Secreta.

Unera nos Dómine quésumus

obláta puríficent : et te nobis

fáciant júgiter esse placátum. Per

Dóminum.

GS:69; 1508:79r; 1513:55v.414

Comm.I.

I-dens Dómi-nus * flentes so-ró-res Lá-za-ri ad mo-

numéntum lachrimá-tus est co-ram Ju-dé- is : et clamá-bat :

M

V

V.

065-10.

065-13.


436

Lá-zare ve-ni fo-ras : et pró-diit li-gá-tis má-ni-bus et

pé-di-bus, qui fú-e-rat qua-tri-du- á-nus mór-tuus.

Postcommunio.

Ec nos quésumus Dómine

participátio sacraménti : et a pró-

priis reátibus indesinénter expédiat : et

ab ómnibus tueátur advérsis. Per.


Oratio.


ut qui infirmitátis nostre cónscii,

de tua pietáte confídimus : sub tua

protectióne semper gaudeámus. Per.

Sabbato [post Letáre].415 [Ad missam.]416

GS:70; 1508:79v; 1513:55v.417

Offic.II.

I-ti- éntes * ve-ní- te ad quas a- Dó-cit di-

minus : et qui non ha-bé- tis pré- cium : ve-ní- te

bí- bi-te cum le- tí-ci- a. Ps. Atténdi-te pópu-le me-

H

D

S

066-01.

066-03.


437

us le-gem meam : incli-ná-te aurem vestram in ba ver

o- ris me- i.


Oratio.

Iat quésumus Dómine 418 per

grátiam tuam fructuósus nostre

devotiónis afféctus : quia tunc nobis

prodérunt suscépta jejúnia, si tue sint

plácita pietáti.419 Per Dóminum.

Lectio420 Isaie prophete. xlix. [8-15.]

Ec dicit Dóminus Deus. In

témpore plácito exaudívi te : et in

die salútis auxiliátus sum tui. Et

servávi te : et dedi te in fedus pópuli :

ut suscitáres terram et possíderes

hereditátes dissipátas : ut díceres his

qui vincti sunt, éxite : et his qui in

ténebris, revelámini. Super vias pas-

céntur : et in ómnibus planis páscue

eórum. Non esúrient neque sítient : et

non percútiet eos estus et sol : quia

miserátor eórum reget eos : et ad

fontes aquárum potábit eos. Et ponam

omnes montes meos in viam : et

sémite mee exaltabúntur. Ecce isti de

longe vénient : et ecce illi ab aquilóne

et mari : et isti de terra austráli.

Laudáte celi et exúltet terra : jubiláte

montes laudem : quia consolátus est

Dóminus pópulum suum : et páu-

perum suórum miserébitur. Et dixit

Syon, Derelíquit me Dóminus : et

Dóminus oblítus est mei. Nunquid

oblivísci potest múlier infántem suum :

ut non misereátur fílio úteri sui ? Et si

illa oblíta fúerit : ego tamen non

oblivíscar tui : dicit Dóminus om-

nípotens.

F

H


438

GS:70; 1508:79v; 1513:55v.421

Grad.III.

I- bi * Dó-mi-ne de-re-líc- tus

est pauper : pu-píl- lo

tu e- ris adjú-tor. V. Ut quid Dó-mi-ne

re-cessís- ti lon-

ge : déspi-cis in opportu-ni- tá- tibus in tri- bu- la-

ti- ó- ne : dum su-pér-bit ím- pius, in-

céndi- tur * pauper.

T

V.

066-05.

066-06.


439



Judeórum, Ego sum lux mundi.

Qui séquitur me non ámbulat in

ténebris : sed habébit lumen vite.

Dixérunt ergo ei phariséi, Tu de teípso

testimónium pérhibes : testimónium

tuum non est verum. Respóndit Jesus :

et dixit eis, Et si ego testimónium

perhíbeo de meípso : verum est tes-

timónium meum : quia scio unde veni,

et quo vado. Vos autem néscitis unde

vénio, aut quo vado. Vos secúndum

carnem judicátis : ego non júdico

quemquam. Et si júdico ego, judícium

meum verum est : quia solus non sum :

sed ego, et qui misit me Pater. Et in

lege vestra scriptum est : quia duórum

hóminum testimónium verum est.

Ego sum qui testimónium perhíbeo de

meípso : et testimónium pérhibet de

me qui misit me Pater. Dicébant ergo

ei, Ubi est Pater tuus ? Respóndit

Jesus, Neque me scitis : neque Patrem

meum. Si me scirétis : fórsitan et

Patrem meum scirétis. Hec verba lo-

cútus est Jesus in gazophilátio, docens

in templo. Et nemo apprehéndit eum :

quia nondum vénerat hora ejus.

GS:70; 1508:80r; 1513:56r.423

Offert.III.

Ac- tus est * Dó- minus fir mén-ma-

tum meum : et re- fú- gium meum, et li-

be- rá- tor meus, spe-rá- bo in e-

um. V. Pérsequar i-nimí- cos me-

I

F

V.

[56r.]

066-07.

066-09.


440

os et compre- hén- dam illos : et non

convér- tar donec de- fí- ciant.

Secreta.

Blatiónibus quésumus Dómine

placáre suscéptis : et ad te

nostras étiam rebélles compélle

propícius voluntátes. Per Dóminum.

GS:71; 1508:80r; 1513:56r.

Comm.II.

Omi-nus * re- git me et nichil mi-chi dé- e-

rit : in lo-co pás-cu- e i- bi me col-lo-cá-vit :

su-per aquam re-fec-ti- ó-nis e-du-cá- vit me.

Postcommunio.

Ua nos quésumus Dómine que

súmpsimus sancta puríficent : et

operatiónis sue remédio te nobis

fáciant esse placátum. Per.


O

T

D

066-11.


441

Oratio.

Eus qui sperántibus424 in te mi-

seréri pótius éligis quam irásci :

da nobis digne flere mala que fécimus :

ut tue consolatiónis grátiam inveníre

valeámus. Per Dóminum.

D


442

Sarum Gradual 1508:74r.

Notes.

xxxvi

Notes, pages 243-442.

1 1508:46v. 2 1508:46v. 3 1508:46v. 4 'aliis', 1508:46v. 5 1508:46v. 6 1508:46v. 7 In the Breviary the Verse divides at this point. 1498:30v. provides a colon here but not after 'meum'. 8 1526:28r. 9 In the Breviary the verse divides at this point. 10 In the Breviary the verse divides at this point. 11 In the Breviary the verse divides at this point. 12 'Dómine' appears in 1513:28v. and in the Breviary 1525-P:21v. (The Breviary 1531 is missing this

leaf.) It does not appear in the Vulgate. 13 'ire et', 1498:32r. 14 In the Breviary the verse divides at this point. 15 1513:29r. has no colon in this verse. It is supplied from 1526:29v. 16 'dispérdes omnes', 1526:29v. According to SM:130, 'omnes' is missing only in the Missals of 1513

and 1557. It does not appear in the Vulgate. and is possibly a duplication from 'perdes omnes' of the

following Verse. 17 1508:46v. 18 'australem', 1508:46v. 19 1508:46v. 20 1508:46v. 21 1508:46v. 22 1508:46v. 23 SM:131. joins the above V. and R. pairs into one. 24 1508:46v. 25 'sub tono', 1508:46v. 26 1508:46v. 27 'efficáciter', 1526:29v. 28 'fámulis tuis': non habent 94, 98. [SM:132.]. 29 'quia lúbrica terrenáque', Sarum Missals except 1513 and 1515. [SM:132.] 30 1508:47r. 31 'formulas vel terram', 1508:47r. 32 1508:47r. 33 1494 and 1498 omit 'et sancti+ ficáre'. [SM:133.] 34 'accípere' appears in other missals; 'percípere' in 1513, 1515, and 1526. [SM:133.] 35 1508:47r.

Notes.

xxxvii

36 'sic 26. &c. 'incipiendo a dignioribus personis faciendo signum crucis cum cineribus et', 34, 54R, 55P.

[SM:134.] 37 'dicente sacerdote', 1508:47r. 38 The crosses appear in 1508:47r. 39 1508:47r. 40 1508:47r. 41 According [SM:134], 8RM, 13, and 26. omit the first 'nos'. However, 'nos' does in fact appear in

1513:30r. GS:29. gives only the first part of the Psalm-verse, followed by the Psalm-tone ending,

accompanied by the word 'Amen.' GS:29. and SP:28v. have no flat at 'misericórdia', nor does the

Graduale Romanum (1908):68. The flat appears in Rylands-24:82, 1508:47r (albeit after the note and

on the wrong space), and the Sarum Processional (Byrckman) 1530:32v. 42 1508:47r. 43 Some Sarum sources have 'plorábunt'; the Sarum Graduals have 'et dicent' where the Sarum Missals

are consistent in having 'dicéntes'. (The Vulgate has 'plorábunt' and 'et dicent', as does the Graduale

Romanum (1908):69.) This edition sets the text 'dicéntes' to the music given for 'et dicent'. In

1508:47r. B♭ is indicated at 'tuo'. GS:30 has no flat at 'tuo', but includes a ♭-clef from 'et ne' to the end. 44 'et cínere', GS:30. In 1508:47r. 'jejunémus' is set D.DF.DDC.DED; 'multum' is set B♭Cb♭.AG. In

GS:30. a ♭-clef appears beginning at the second syllable of 'plorémus'; 'noster is set GFGAB♭.AG. 45 1526:30v. 46 'Per Christum.', 1508:47v. 47 'subministrit', 1508:47v. 48 1508:47v. 49 1508:47v. 50 In 1508:47v. a ♭-clef appears at 'peniténtiam'. GS:30. has no flat at 'hóminum'. GS:30. gives only

the first part of the Psalm-verse, followed by the Psalm-tone ending accompanied by the word 'Amen'. 51 1508:47v. 52 1508:47v. 53 1508:48r. 54 'Epistola', 1508:48r. 55 'Dóminus Deus.', 1515:42r; 1526:30v. 56 G:31. has no flat at the second 'miserére' or at 'ánima'. 1508:48r. has

me- i : quó- niam At 'celo' Rylands -24:84. indicates B♭ and then B♮ through a clef change; 1508:48r. indicates a B♭-clef

here; GS:31. indicates a C-clef here, and thus no B♭. 1508:48r. has

Notes.

xxxviii

celo The flats from 'obpróbrium' to the end appear most clearly in Rylands-24:84. 57 1508:48r. 58 1508:48r. 59 1508:48r. 60 The flat at 'nostris' appears only in Rylands-24:84. In 1508:48r. 'propícius' is set C.EF.D.DC.

GS:31. has

tuum. 61 1508:148v. 62 According to SM:137, 'quia' appears only in 1513, 1526, and V. It does appear in the Vulgate. 63 In GS:31. the first 'Dómine' is set ACC.AGA.A. GS:31. has

sa- nás- ti GS:31. omits the Verse. 64 'cujus venerábilis', 1494, 1498. [SM:138.] 65 GS:32. has no flat. 66 'Finita ultima postcommunione', 1508:49r. 67 1508:49r. 68 1508:49r. 69 1508:49r. 70 1508:49r. 71 1508:49r. 'post cineres', 1526:31r. 72 'Cum clamárem', SM:138. GS:32. has no flat. GS:32. gives only the first part of the Psalm-verse,

followed by the Psalm-tone ending accompanied by the word 'Amen'. 73 'Epistola', 1508:49r. 74 GS:32. has

e- nútri- et. In GS:32. 'exaudívit' begins on A. 1508:49v. has

Notes.

xxxix

* michi. 75 1508:49v. 76 'álii', Vulgate. 77 'regni hujus', 1498:34v. 78 In 1508:49v. 'Etenim' is set A.ABG.AE. 'confundántur', 1513:31v. The Verses do not appear in

GS:33. In the first Verse, in 1508:49v. has:

ve-ri- tá- te tu- a et

The edition follows 1508:6v. In 1508:49v. 'salutáris' is set GA.A.CAACA.A. 1508:50r. includes here

the Verse 'Réspice in me'. This would appear to be an unneccesary duplication from the First Sunday

in Advent. 79 In GS:33. 'oblatiónes' is set FD.FE.FG.G.DF. In Rylands-24:86. and 1532:170v. 'altáre' is set

DF.FFDG.G. 80 1508:50r. 81 GS:33. gives only the first part of the Psalm-verse, followed by the Psalm-tone ending accompanied

by the word 'Amen'. 82 'Epistola', 1508:50r. 83 'et' is not in the Vulgate. 84 'vocábis', Vulgate. 85 GS:33. has no flat at 'Dómino'. 1508:50r. has no flat at 'inhábitem'. 86 1508:50v. 87 In 1508:50v. 'Dómine' is set C.A.ACDCBCAAGBCB. In 1508:50v. the clef is a third lower at '-nia

tua.' The Verse does not appear in GS:34. 1498:35v. includes here 'V. Da michi intelléctum ut discam

mandáta tua et voluntária oris mei : fac michi in beneplácito Dómine. Iste secundus V. nunquam dicitur

nisi in sabbato.' This also appears in 1498. and 1557. [SM:143.] No Sarum chant for this is extant.

Music can be found in Carolus Ott, Offertoriale (Paris, 1925):31, and E-Sau (Salamanca) Universidad,

Achivo y Biblioteca Ms 2637:34r. 88 1508:51r. 89 1508:51r. 90 1526:33v. 91 'presta', 94. [SM:144.] 92 1526:33v. 93 'Epistola', 1508:51r. 94 'tibi dabit', Vulgate. 95 'Deus tuus' is not in the Vulgate.

Notes.

xl

96 'ortus', 1513:32v. 97 'solváris' 98. [SM:145.] 98 1508:51r. has no flat at 'ejus'. 99 1508:51r. 100 'videns'¸Vulgate. 101 'discípulos suos', 15, 26. [SM:145.] 102 'eis', Vulgate. 103 'eórum', Vulgate. 104 1526:33r. 105 'Fidéles tui Deus perpétuis donis firméntur : ut eádem et percipiéndo requírant : et queréndo sine

fine percípiant. Per Dóminum.', 1497:35v. This also appears in 1494. [SM:146.] SM:146. has 'eádem

in'. 106 GS:34. gives only the first part of the Psalm-verse, followed by the Psalm-tone ending accompanied

by the word 'Amen'. 107 1508:52r. 108 In v. 2. 1513:33r. has 'suscéptor meus es tu'. 'Tu' is in the Vulgate but not in the Old Roman Psalter.

In v. 3. 1508:52r. sets 'áspero' EFGFG.D.DEED. In v. 5. 1508:52r. sets 'timóre' C.D.F. In v. 11.

1508:53r. and GS:36. have 'Invocávit me'. In v. 12 GS:36. sets 'exáudiam' FE.FG.FED.D. In the final

verse 1508:53r. sets the first 'eum' DFEFEFAGFFED.ED. The flat at 'illa' in the final verse is found

in Rylands-24:91. It is absent in GS:35. and 1508:52r. In the final verse 1508:53r. omits the text and

music 'longitúdine diérum adimplébo eum'. In GS:35. 'diérum' is set D.FF.FFF. 109 1508:53r. 110 'illis', 1513:33v. 111 'Ait illi Jesus : Rursum scriptum est', Vulgate. 112 1508:53r. 113 In GS:36. 'véritas' begins FAB♭AGACDC. In 1508:53r. 'véritas' begins FGB♭AGACDC. The

edition follows Rylands-24:91. 114 1508:53v. 115 In 1508:53v. the first 'nobis' is set AG.GE. GS:37. gives only the first part of the Psalm-verse,

followed by the Psalm-tone ending accompanied by the word 'Amen'. 116 1526:34r. 117 'Epistola', 1508:53v. 118 1508:53v. omits the flats at 'servos tuos' and at 'tuórum'. In 1508:53v. 'virtútum' is set

virtú-tum GS:37. has no flat at 'preces'. GS:37. omits the last 12 notes of the verse. 119 1526:34r.

Notes.

xli

120 1508:54r. has no flat at 'michi'. 1508:54r. omits the final D of 'discam'. In Rylands-24:93.

'mandáta' is set CD.FGAGAGFG.CCBABCBA. In the V. 1513:34v. has the text 'justificatiónum

tuárum exquíram'. SM:151. indicates omission of 'me' at the end of the V. in the Sarum missals except

for 92, 94, 98, 4L and 57. 'me' is missing in 1513:34v. 1508:54r. indicates a flat at 'justificatiónum, but

compare to 'justíciam' above. GS:38. omits the V. 121 In GS:38. the first flat appears at the second syllable of 'clamávi'; no flat appears at 'circundántis'.

1508:54r. has no flat at 'circundántis'. The flat at 'circundántis' is found in Rylands-24:93. 122 'instítuant', 92, 94, 97, 98. [SM:151.] 123 1508:54v. 124 GS:38. gives only the first part of the Psalm-verse, followed by the Psalm-tone ending accompanied

by the word 'Amen'. 125 1526:34v. 126 'Epistola', 1508:54v. 127 1508:54v. 128 GS:38. omits the V. 129 In GS:39. 'dilatásti' is set FGA.A.A.G. (Compare Graduale Romanum (1908):84.) 130 1508:55r. 131 In GS:39. the last note of 'misericórdie' is missing. GS:39. gives only the first part of the

Psalm-verse, followed by the Psalm-tone ending accompanied by the word 'Amen'. 132 1508:55v. 133 1508:55v. 134 'propiciatiónis', 1497:38r. also 1494. [SM:154.] 135 1508:55v. 136 'Dómini', 92, 94, 98. [SM:155.] 137 1508:55v. has no flats. GS:39 omits the last four notes of the verse. The ending is taken from

Rylands-24:95. 1508:55r. concludes GB♭AGF. 138 1508:55v. 139 1508:55v. 140 'Epistola', 1508:55v. 141 In 1508:55v. 'labórem' is set FE.FG.GDDFED. In verse 2. 'Dómine' is omitted in all the Sarum

missals except 97; 13, and 55P. [SM:156.] In verse 2. in 1508:55v. 'meus' is set

AGFDGFFED.DFDDC. 1508:55v. has no flats. GS:40. has a flat only in verse 2. The flat in verse 3.

is found in Rylands-24:96. 142 1508:56r. 143 'Jona', 1513:35v. 144 GS:40 omits the last two notes of the Responsory. GS:40. omits the V. In GS:40. 'tuis' is set

FGFFED.ED. In 1508:62v. the end of 'Pars' is FFGABCBA. 145 In GS:40. 'oratiónis' is set A.F.A.ACBA.AGA. Rylands-24:96. agrees with 1508:56v. 146 1526:36r.

Notes.

xlii

147 1508:56v. 148 GS:40. gives only the incipit of the Psalm-verse, 'Cantáte j.', followed by the Psalm-tone ending

accompanied by the word 'Amen'. 149 1526:36r. 150 'Epistola', 1508:56v. 151 'vestiménta', 55P, 57. [SM:158.] 152 'qui' appears except in 13, 55P, and V. [SM:159.] 'quia' appears in the Vulgate. 153 In 1508:56v. the first 'óculi' is set F.FED.DEFGFEDFGFGFED. 1508:56v. has no flat at 'prótege

me'. 1508:56v. indicats a ♭-clef throughout 'De vultu suo . . . óculi'. GS:41. has no flat at 'vultu' or at

'tui vídeant'. GS:41. omits the last ten notes of the verse. 154 1508:57r. 155 'essétis : ópera Abrahe facerétis.' 92, 98. [SM:159.] SM:159. indicates 'faceritis'. 156 'qui', 98. 'si', 97, 26, 57, V. [SM:160.] 'quia' is in the Vulgate. 157 1508:57r. indicates a ♭-clef throughout 'ejus in ore meo.' In 1508:57r. 'ángelus' is set GCCCA.AGC.

The flat at 'timéntium' appears in Rylands-24:99. 1508:57r. has

e- os : gus-tá- te

GS:41. omits the V. 158 1526:36v. 'Feria vj. post Invocávit.', 1508:57v. 159 The flat appears in Rylands-24:99. GS:41. gives only the beginning of the Psalm-verse followed by

the Psalm-tone ending accompanied by the word 'Amen'. 160 1526:37r. 161 'Epistola', 1508:57v. 162 1508:57v. has a flat only at 'Dómine'. GS:41. omits the flats at 'pércipe' and 'Dómine'.

Rylands-24:100. indicates the B♭ and the B♮ at 'pércipe.' GS:41. omits the final B in the first syllable of

'pércipe'. GS:41. omits the final ten notes of the verse. 163 1508:57v. 164 1508:57v. 165 1508:57v. has a flat at 'retributiónes'. This would seem to apply rather to 'omnes', where a flat

appears to have been added by hand. 1508:57v. also has a ♭-clef from 'juvéntus' through to 'tuam'. In

1508:57v. the final syllable of 'juvéntus' appears six notes earlier. GS:42. omits the V. 166 In 1508:58r. and Rylands-24:100. 'inimíci' is set D.D.DFE.F. GS:42. has no flat at velóciter'. 167 'vícia', 1513:37v. 168 1526:37v. 169 1526:37v. 170 1513:37v. omits 'Dómine' at the end of the Antiphon. GS:42. gives only the beginning of the

Psalm-verse followed by the Psalm-tone ending accompanied by the word 'Amen'. 171 94, 97, 55P, 1508:58r. [SM:164.]

Notes.

xliii

172 1508:58r. 173 'dare terram lacte et melle manántem.' appears in all the Missals except 13 and V. [SM:164.] Our

text follows the Vulgtate. 174 'Audi Israel' is not in the Vulgate. 175 GS:42. has

noster : GS:42. omits the last eleven notes of the verse. 176 1508:58v. 177 GS:43. omits the last nineteen notes of the verse. 178 1508:58v. 179 'corde magno et ánimo volénti' non habent 92, 97, 98. [SM:165.] 180 1508:v. has flats only at 'Convértere', 'deprecáre', and 'et progénie'. GS:43. omits the flats at

'deprecáre super servos'. The flats are clearly marked in Rylands-24:102. GS:43. omits the last eight

notes of the verse. 181 1508:59r. 182 'et legantur usque ad Benedíctus es Dómine in firmamento.' 1508:59r. Note that 'Dómine' is not in

fact present in the Tract. 183 1508:59r. 184 This 'Tract' begins and ends with an what is in effect an Antiphon; a refrain follows each Verse.

In Verse 1, 1508:59r. and GS:44. have no flat on the first 'Dómino'; the flat appears in Rylands-24:103.

In the Refrain, GS:44. omits the text 'eum'.

In Verse 2, GS:44. omits the first flat.

In Verse 3, GS:44. omits the last flat.

In Verse 4, GS:44. omits the flat; 1513:38v. has 'omnis spíritus Dei Dómino'; in 1508:59v. the second

syllable of 'spíritus' appears one note later.

In Verse 5, 1508:60r. indicates a flat clef from the first 'Dómino' through to the end of the Verse;

GS:44. omits the first flat.

In Verse 6, GS:45. omits the first flat; 1508:60r. omits the second flat.

In Verse 7, 1508:60r. has a flat clef throughout and a B-natural accidental at the end; GS:45. omits the

first two flats; in 1508:60r. 'benedícite' is set EF.DE.GA.AC.CBCAGACABAAG.

In Verse 9 GS:45. omits the third flat; in 1508:60v. 'hóminum' is set AGACCD.CA.AGB♭AGAFFE.

In Verse 10, GS:45. omits the first and third flats; 1508:65v. omits the second flat.

In Verse 11, GS:46. omits the first flat. 185 1508:59r. 186 1508:59v. 187 1508:61r.

Notes.

xliv

188 1508:61r. 189 1497:42r. also 92, 94, 55P. [SM:169.] 190 The accidentals at 'pópuli' are found in Rylands-24:104. In 1508:61r. 'confirmáta' is set

GA.G.GABC.C. 191 1508:61r. 1508:61r. gives the incipit as 'Assúmpsit Petrus.' 192 'morte', 55P, 57. [SM:170.] 193 GS:46. omits the V. 194 In GS:47. the text and music for 'in te' is added in the margin. 195 'fuerit', 1508:61v. 196 1508:61v. 197 GS:47. gives only the beginning of the Psalm-verse followed by the Psalm-tone ending

accompanied by the word 'Amen'. 198 1508:61v. 199 In 1508:61v. 'mei' is set CC.CACGAFGF. In GS:47. the first syllable of 'Dómine' includes G

between the two Fs. In 1508:61v. the first syllable of 'Dómine' ends CCAGCEBAG. 1508:61v. has no

flat at 'labórem'. In 1508:61v. the final notes of the Verse are GB♭AGF. 200 In 1508:62r. 'cánibus' is set F.EF.F. The flat at 'petísti' appears in Ryland-24:106. In GS:47. at the

third Verse 'illi' is set GAGAGG.D. In GS:47. in the fourth Verse from 'fiat tibi' to the end the music

appears a fifth higher, in the C clef; 'petísti' (transposed) appears thus.

pe-tís- ti. In Rylands-24:106. 'petísti' appears thus.

pe-tís- ti. 201 1508:62v. 202 1508:62v. includes the Verse as on the previous Wednesday; however the Verse would not normally

be sung on a Sunday. GS:48. and 1513:39v. omit the Verse. In GS:48. 'levábo' is set D.FFG.F; the last

syllable of 'diléxi' is set DFFFFEDEED. 203 In GS:48. 'oratiónis' is set A.F.A.ACBG.AGA. 204 1508:62v. 205 1508:62v. 206 In Rylands-24:106. 'meus' is set DF.EG. GS:48. gives only the beginning of the Psalm-verse

followed by the Psalm-tone ending accompanied by the word 'Amen'. 207 'Epistola', 1508:63r. 208 Both the Vulgate and the Old Roman have 'es tu' rather than 'esto'. In GS:48. 'Adjútor' is set

A.CDE.ACDEFEED. 1508:63r. has

Notes.

xlv

Dó- mine In GS:48. 'tardáveris' is set thus:

tardá-veris. In Rylands-24:106. 'tardáveris' is set thus:

tardá-veris. GS:48. has no flat at 'Confundántur'. 'inimici mei' is omitted in 92, 94, 97, and 98. [SM:174.]

1508:63r. has

* meam. 209 1508:63r. 210 'Quo hic itúrus est quia non inveniémus eum ? Nunquid in dispersiónem géntium itúrus est et

doctúrus gentes ? Dicébant ergo,' 1497:43v. Also in 92, 98, 4L, and 57. [SM:174.] The passage is

from John 7:35. 211 Vulgate. 212 'de Patre ejus díceret.' 1497:43v. also 92, 98. [SM:174.] 213 1508:63r. has flats at the first 'michi', 'intelléctum' and 'quóniam a dextris'. These do not appear in

Rylands-24:107. 1508:63r. has B♭ throughout the verse. GS:49. omits the verse. 'ne commóvear' is

omitted in 97 and 57. [SM:175.] 214 GS:49. omits the flat. 215 1508:63v. 216 1526:40v. 217 1526:40v. 218 'Epistola', 1508:63v. 219 1508:63v. has

e- nútri- et. and

Notes.

xlvi

* michi. 220 1508:64r. 221 'contra me est semper.', 1513:41r. 'contra' is from the Vulgate. In 1508:64r. the second 'Dómine'

is set GABAB.G.EGEGFEFEDED. GS:50. omits the verse. 222 1508:64r. 223 1526:41r. 224 In 1508:64r. 'derelínquas' is set GCB.C.D.D. In GS:50. the music appears a fourth lower, in the F

clef. GS:50. gives only the beginning of the Psalm-verse followed by the Psalm-tone ending

accompanied by the word 'Amen'. 225 1526:41r. 226 'Epistola'. 1508:64v. 227 GS:50. has no flat at 'Salvum'. 'Ad te Domine clamávi', 1508:64v; Rylands-24:109. 'clamabo',

GS:50. 'et eris símilis', 1513:41r. In 1508:64v. 'símilis' is set CD.D.DFDFFEDED. GS:50. omits the

last eleven notes of the verse. 228 Dómine' is omitted in 1513:41r. It appears in 1526:41r. 229 1508:64v. 230 'Ascéndit', 1508:64v. 231 In 1508:64v. 'étenim' is set A.ABG.AE. According to the plan of alternation established on the

Frist Sunday of Advent (25.) the V. Dirige me. having been sung on Thursday after Ash Wednesday, the

V. Respice in me. would be sung on this day. 1513:41v. indicates the V. Dirige me. The V. Respice in

me. is indicated 1494. [SM:180.] 232 GS:51. has

di-léx-it :

233 1508:65r. 234 1526:41v. 235 GS:51. has no flat. 236 1526:41v. 237 'Epistola', 1508:65r. 238 'víderit', 1513:41v. 239 GS:51. has no flat at 'Dómine'; 'peccátis' is set F.GAGACDC.AB♭AG. 1508:65v. has no flats until

'eórum'. In 1508:65v. 'gentes' is set AGAFG.FEGAFEDFGGF. GS:51. omits the last eight notes of

the verse. 240 1508:65v. 241 'pérhibet', 1513:42r. also 94, 98, 4L, 15. [SM:182.]

Notes.

xlvii

242 'quia vos putátis in ipsis', 97, 26, V. [SM:182.] 243 Rylands-24:111. has flats at 'irásceris' and 'pópulo'. In GS:52. 'Isaac' is set CD.BC.DDC. At the

second 'dixit' GS:52. has CDED.ED. GS:52. omits the verse. 244 'meum sánguinem', 1513:42r. Rylands-24:112. ends thus:

dicit Dómi- nus. 245 92, 94, 97, and 98. omit 'et ab ómnibus tueátur advérsis'. [SM:183.] 246 1526:42v. 247 GS:52. has no flats. GS:50. gives only the beginning of the Psalm-verse. 248 'Epistola', 1508:66v. 249 'num', Vulgate. 250 'cum tribulárer', 1513:42v. 'Dum' is from the Old Roman Psalter. While the Graduals consistently

have 'dum', the printed missals consistently have 'cum'. 'Dum' appears in Legg, The Sarum Missal:71.

1508:66v. has flats only at 'me' and at 'ánimam'. In 1508:66v. 'exaudívit' is set

ACD.Cb.ACCACCAC.GA. GS:53. has no flat at 'me'. GS:52. has

Dómi-ne 1508:66v. has

Dómi-ne

The edition follows Rylands-24:113. here. In 1508:66v. 'meam' is set AC.CAAFGF. 1508:66v. has

i-ní- quis : GS:53. omits the last eleven notes of the verse. 251 1508:66v. 252 In GS:53. the first 'meam' is set ABCBA.AGABA. In the V., 'qui volunt michi', 92, 98, 4L.

[SM:186.] GS:53. omit the verse. 253 1526:43r. 254 1508:67r. indicates a flat at 'testimónium'. However this is immediately followed by a C-clef, which

presumably applies to 'testimónium' as well. GS:53. gives only the beginning of the Psalm-verse

followed by the Psalm-tone ending accompanied by the word 'Amen'. 255 'Epistola', 1508:67r. 256 'infrémuit', 92, 98, 57. [SM:188.] 257 92, 97, and 98. omit 'ad eum'. [SM:188.]

Notes.

xlviii

258 In 1508:67r. 'altíssime' ends GAGF; 'ev veri-' appears a third lower. 1508:67r. has

tuam 259 1508:67v. 260 'habébat', 1508:67v. 261 'illi', Vulgate. 262 1508:67v. has a ♭-clef through to 'inimícus'; 'advérsus' is set DFDEF.F.DF. GS:53. has no flat.

GS:53. omit the verse. 263 'penis non gravémur etérnis.' 98, 26, 57. [SM:190.] 264 1526:44v. 265 1513:44v. has 'quóniam ipse evéllet', as do some other printed missals. The flat at 'pauper' appears

in Rylands-24:117. In 1508:68r. 'Ad' is set GC. GS:54. has no flats. GS:54. gives only the beginning

of the Psalm-verse followed by the Psalm-tone ending accompanied by the word 'Amen'. 266 1508:68r. 267 In GS:54. 'preváleat' begins ACB. In 1508:68v. 'homo' begins GEFEFD. In 1508:68v. 'périent'

ends CAGAFBAAG; 'tuo' begins FACD. 1508:68v. has

retrór- sum : in-firma-búntur GS:55. has 'péreant'. In 1508:68v. 'fácie' ends AF instead of FFD; 'tua' is set

* tu- a. 268 1508:68v. has a flat clef throughout the first verse. GS:55. omits the last two noes of 'levávi'. In

verse 2. 1508:68v. sets 'Ecce sicut' GABCC.CC CBA.A; GS:55. sets 'óculi' ACBA.GAF. GS:55. omits

the flat at 'suórum'. 1508:68v. has a ♭-clef through to the middle of the second verse. In verse 3.

1508:68v. concludes CABAAG. In verse 4. 1508:68v. sets 'óculi' GACD.A.AGAFACAC. In verse 4.

GS:55. sets 'Deum' BDECB.Ag; the last four notes of 'nostrum' are missing; no flat appears at 'donec'.

The flat at 'donec' appears in Rylands-24:118. In verse 5. GS:55. has no flat at 'Dómine'. GS:55. omits

the last eighteen notes. In 1508:69r. the seventh-last note is A; here the edition follows

Rylands-24:118. 269 1508:69r. 270 'et ornátem. Et', 92, 97, 98, 57. [SM:192.] 271 In GS:55. the third 'et' is set FD. 1508:69r. has 'custódiet eam'; the text underlay is unclear at this

point.

Notes.

xlix

272 1508:69r. has a ♭-clef throughout. In view of the celebrated example of word-painting found in this

chant (see William Mahrt, 'Passer invenit: A Communion On A Simile', Sacred Music 135-1 (Spring

2008): 30.) it seems appropriate to provide the Sarum variants in detail (none of which follow the

liquescent pattern found in the Solesmes editions). 1508:69r. gives

si-bi domum et turtur ni-dum GS:56. gives

si-bi domum et turtur ni-dum Rylands-24:119. begins with different pitches, which must be a corruption:

Passer * invé-nit si-bi domum et turtur ni-dum These variants may throw the question of 'word-painting into a different light. The edition is based on

GS:56. and 1508:69r. In GS:56. the second 'meus' is set ABA.A. 273 1526:45r. 274 1526:45r. 275 In 1508:69r. the block-captial is 'N'. In 1508:69r. 'sperávi' is set A.GABAB.GAGF. In

Rylands-24:119. 'sperávi' is set A.GACGA.GAGF. In GS:56. 'michi' is set CACBAG.GE. GS:56. gives

only the beginning of the Psalm-verse followed by the Psalm-tone ending accompanied by the word

'Amen'. 276 'carnálibus', 94, 97, 8RM. [SM:193.] 277 'Epistola', 1508:69v. 278 GS:56. has 'annunciávi' but does not provide music for he additional syllable. In 1508:69v.

'nunciávi' begins FGAGG. 1513:45v. has 'posuísti láchrimas'. 'pósui' is in the Old Roman Psalter;

'posuísti' in the Vulgate. In 1508:69v. 'pósui' begins CDCCABC. 1508:69v. has a ♭-clef from 'Miserére'

through to the beginning of 'me'. The first flat at 'tuo' appears in Rylands-24:120. 1508:69v. has no

flats at 'tuo'. GS:56. has no flat at 'tribulávit me'. GS:56. omits the last 21 notes of the verse. 279 1508:69v. 280 1508:70r. includes a ♭-clef at the final syllable of 'peccatóris'. In GS:57. 'exáudi' is set

ex- áu- di

In Rylands-24:120. 'exáudi' is set

Notes.

l

ex- áu- di

GS:56. omits the verse.

A second Verse, ' V. Ego autem ad Deum clamávi líbera ánimam meam et exténdas manum tuam in

retribuéndo illis.' 1494, 1497:49v. [SM:195.] [054-07.] No Sarum chant for this Verse is extant.

Music can be found in Carolus Ott, Offertoriale (Paris, 1925):37, and in E-Sau (Salamanca) Universidad,

Archivo y Biblioteca Ms 2637:54r. 281 1508:70r. has a ♭-clef from 'Dóminus' to the end. In 1508:70r. 'Israel' is set

A.CB♭.CACCDAAGCAAFGF. The accidentals are from Rylands-24:120. 282 1526:46r. 283 In 1508:70r. 'óculi' is set ACBC.CABG.G. (as in the Graduale Romanum, 1908:110). GS:57. gives

only the beginning of the Psalm-verse followed by the Psalm-tone ending accompanied by the word

'Amen', extending into the margin. 284 'Epistola', 1508:70r. 285 Vulgate. 286 1508:70v. 287 'quóniam Dóminus adjútor', 1513:46v. In the verse, 1508:70v. appears to set 'exaudívit'

AC.CCAg.ACCA.ABAA. 288 In GS:58. 'monte' is set F.AG. (In 1508 folio 71 is labelled 67.) 289 1526:46v. 290 1526:46v. 291 In 1508:71r. 'Dómino' is set AB♭C.AG.GB♭AB♭GF. 1508:71r. has flats only at 'Ego autem in

Dómino. GS:58. has a flat only at 'Ego'. In 1508:71r. 'respexísti' is set A.AF.AB♭G.F. The flats at 'tua'

and 'respexísti' are from Rylands-24:122. GS:57. gives only the beginning of the Psalm-verse followed

by the Psalm-tone ending accompanied by the word 'Amen'. The 'Glória Patri' appears in 1508:71r. 292 'Epistola' 1508:71r. 293 'vidébat voces et', 97, 55P, V. [SM:199.] 294 GS:58. omits the flat at 'Dómine'. In GS:58. 'me' is set GDFGAFFDG. 1508:71r. has a ♭-clef until

'Conturbáta'. 1508:71r. has

Conturbá-ta 295 1513:47r. omits 'Dómine'. 296 'qui sústinent te', 1513:47r. 297 'et', Vulgate. 298 In 1508:71v. and Rylands-24:123. 'Dómine is set C.A.ACCDCCCAGBDB. GS:59. omits the verse.

In the Verse, 'et os dolosi' (the Vulgate reading) appears in the Sarum Missals, except 92, 94, 97, 98, 13.

Notes.

li

[SM:201.] A second Verse, 'V. Impúlsus versátus sum ut cáderem et Dóminus suscépit me : et factus

est michi in salútem.', 1497:51r. and 1494. [SM:201.] No Sarum chant for this Verse is extant. This

Verse is normally associated with the Offertory Dextera Domini (Epiphany 3, p. 208). Music (in Mode

II.) can be found in Carolus Ott, Offertoriale (Paris, 1925):25, and in E-Sau (Salamanca) Universidad,

Archivo y Biblioteca Ms 2637:23r. 299 In 1508:71v. and Rylands-24:123. 'vias' is set F.ECDEFE. 300 1526:47r. 301 1526:47r. 302 1508:71v. has a ♭-clef throughout. GS:59. has no flat at 'pópuli', but has a ♭-clef from '-cumque'

through to 'ero'. The accidentals are taken from Rylands-24:123 and 273. GS:59. gives only the

beginning of the Psalm-verse followed by the Psalm-tone ending accompanied by the word 'Amen'. 303 'Epistola', 1508:71v. 304 In 1508:72r. the second syllable of 'escam' appears two notes earlier. In GS:59. 'témpore' omits the

first two notes. 1508:72r. has

* be-ne-dic- ti- óne. 305 1508:72r. 306 In 1502:72r. 'tua' begins CA. GS:60. omits the verse. 307 'inherére', 94, 97. [SM:203.] 308 1526:47v. 309 1526:47v. 310 In 1508:72r. 'signum' is set Fe.F. 'signum in bonum', 1513:48r. 'bonum' is in the Vulgate; 'bono' is

in the Old Roman Psalter. GS:60. gives only the beginning of the Psalm-verse followed by the

Psalm-tone ending accompanied by the word 'Amen'. 311 'Epistola', 1508:72v. 312 The foregoing clause is not in the Vulgate. 313 1508:72v. has no flats. 1508:72v. has

clamá-bo : 314 1508:73r. 315 'abíerant', Vulgate. 316 'Dixit', SM:206. 317 'hunc', 92, 98, 4L. [SM:206.] 318 'adórent', Vulgate. 319 1508:73r. has no flat at 'Inténde'. GS:60. omits the Verse. 320 1508:73v.

Notes.

lii

321 1526:49r. 322 In 1508:73v. 'mea' is set E.A. 1508:73v. has no flat. In GS:61. 'intéllige' is set

F.GAGA.A.AGAB[♭]GGF. 323 'Epistola', 1508:73v. 324 'est hec', 92, 97, 98. [SM:208.] 325 'nóverant eam', Vulgate. 326 'sénsibus', Vulgate. 4L, 13, and 47 have 'senióribus'. [SM:210.] 327 'cujus', 98, V. [SM:210.] 328 In 1508:73v. 'médio' is set GAGA.ACAGFEGAFA.A; 'tuus' is set

AGACCCGBAAGGFACABCA.A. 1508:73v. has

tu- a In GS:61. 'báculus' is set ABCA.ABCA.A. 329 1508:73v. 330 Only the printed Missals 92, 98, 4L, and 13, contain 'dominétur mei'. [SM:212.] 'mei' appears in

the Old Roman Psalter, but not in the Vulgate. The flat at 'Dómine' is taken from Rylands-24:103.

GS:62. has no flats. 1508:73v. has a flat at 'tuum'. 1508:73v. has the following:

ut domi-né-tur me- i 1508:73v. has a flat at 'justícia. GS:62. omits the verse. 331 The Sarum sources omit the interrogation point and the capital letters, using instead a comma and

colon. 332 'iiij.', `508:74r. 333 1526:50r. 334 1506:74r. has a flat at 'convéntum'. GS:63. has no flat at 'letícia' or at 'consolatiónis'. GS:63. has

'et exultétis'. GS:63. gives only the beginning of the Psalm-verse followed by the Psalm-tone ending

accompanied by the word 'Amen'. 335 'is' does not appear in 92, 97, 98, 15, and V. [SM:213.] 336 1508:74r. has

a-bundán- ti- a and

Notes.

liii

* tuis. 337 In 1508:74v. 'Dómino' is set GACD.A.GFGAAG; 'Syon' begins BCBG; the first 'et' is set GACBC;

'pópuli' is set A.A.A. GS:63. omits the last eleven notes. 338 1508:74v. 339 'enim', 92, 97, 98. [SM:214.] 340 'Jesus' omitted in 92, 97, 98, 4L, and V. [SM:214.] 'Jesus' is in the Vulgate. 341 In 1508:74v. 'nómini' is set FFF.D.CF; the second 'est' is set CEFECDC; 'celo' is set CDC.DG.

'suáve', 55P, 57. [SM:214.] 342 GS:64, 1508:75r, and Rylands-24:132. all have 'illic'. 1513:50v, the Vulgate and Old Roman Psalter

have 'illuc'. In 1508:75r. 'tuo' is set FF.DFCFAGAF. 343 1526:51r. 344 1526:51r. 345 In 1508:75r. 'salvum' is set EFGAg.A. 1508:75r. has no flat at 'tua', but includes one at 'Deus'.

GS:64. gives only the beginning of the Psalm-verse followed by the Psalm-tone ending accompanied by

the word 'Amen' 346 'Epistola', 1508:75r. 347 'ut dicis' omitted in 92, 98, and 4L. [SM:216.] 348 'quippe meus', Vulgate. 349 1526:51r. 'inquit' omitted in 92, 98, 4L, 13, and 57. [SM:216.] 'inquit' appears in the Vulgate. 350 In GS:64. the third syllable of 'refúgii' is simply A. GS:64. omits the first flat at 'fácias'. The flats

at the beginning of 'fácias' and at 'etérnum' appear in Rylands-24:133. GS:64. omits the last 19 notes

of the verse. 351 1508:75r. 352 In 1508:75v. the first 'Jubiláte' is set E.F.ACAGACG.F. 1508:75v. has a ♭-clef until 'pópulus'. The

B near the beginning of the second 'jubiláte' is indicated by the C-clef in Rylands-24:133. 1508:75v.

has

ju-bi-lá-

In 1508:75v. 'Dóminus' is set AC.DCCA.ACGFG. GS:65. omits the verse. 353 1508:75v. has

tu- o.

354 1526:51v.

Notes.

liv

355 1526:51v. 356 GS:65. gives only the beginning of the Psalm-verse followed by the Psalm-tone ending

accompanied by the word 'Amen'. At the end of the Psalm-Verse, 'non dicatur ulterius' appears in 94,

97, and 98. [SM:218.] 357 'Epistola', 1508:76r. 358 'eos' omitted in 92, 97, 98, and V. [SM:218.] 359 1508:76r. indicates B♭ throughout except at 'nos'. GS:65. indicates B♭ throughout except at 'nos'

and at 'et in diébus antíquis.' Rylands-24:134. indicates B♭ throughout except from the second B of

'nos' to 'propter' and at the second B of 'antíquis'. 1508:86r. has

tuum. In 1508:76r. the third syllable of 'audívimus' appears five notes later. In 1508:76r. 'nobis' begins

AGAB♭A. 360 1508:76r. 361 This final sentence omitted in 92. [SM:220.] 362 In GS:66. 'respéxit' is set A.CC.CDEDD. GS:66. omits the verse. 363 In GS:66. '-bimur', the end of the last word, appears a fifth higher, in the C-clef. 364 1508:76v. 365 1526:52v. 366 'Cum sanctificátus', SM:221. The Antiphonale Missarum Sextuplex has 'Dum', as does the Graduale

Romanum 1908:124. The Vulgate, Ezechiel 36:23, has 'Cum', as does the Roman Catholic Daily Missal

1962:403. 1508:76v. indicates B♭ from 'et effúndam' through to 'vestris'. GS:66. indicates B♭ not at

'super' but at 'aquam'. GS:66. gives only the beginning of the Psalm-verse followed by the Psalm-tone

ending accompanied by the word 'Amen'. 367 1526:52v. 368 'Deus qui juste', 1508:77r. 369 'váleat ómnium', 94, 97. [SM:221.] 370 Most missals have 'spíritum novum', as does the Vulgate. 92, 98, 4L, 15, and V. have 'spíritum

meum', as does 1513:52v. [SM:221.] 371 In 1508:77r. 'ad' appears one note later; the first syllable of 'eum' appears three notes later. In GS:67.

'illuminámini' is set C.C.C.DEF.D.CDCCABA. 372 1526:52v. 373 'Epistola', 1508:77r. 374 'Letámini', 1508:77r. 375 GS:67. has no flat at 'hereditátem'. In GS:67. 'ejus' is set AGA.DFFDFGEFGDDC. In 1508:77r.

'omnis' is set DCFGAGACCCCAGFGABAA.AG. 1507:77r. has no flats at 'celi', 'sunt', or 'omnis'.

GS:67. has no flat at 'omnis'. The flats are found in Rylands-24:136. GS:67. has

Notes.

lv

e-ó- rum. 376 1513:52v. omits 'Dómine'. 377 1508:77v. 378 4L, 13, and 15 have 'Hoc'; the rest have 'Hec',as does the Vulgate. 379 92, 94, 97, 98, 4L, and V. have 'vidi. [SM:223.] 380 'eos', Vulgate. 381 'conspiravérunt', Vulgate. 382 92, 97, 98, 57, and V. omit 'esse'. [SM:223.] 383 In 1508:77v. 'gentes' is set ACDCE.DC. In GS:67. 'nostrum' is set CDED.AC. GS:67. omits the

verse. 384 Only 13 and 26 have 'répleant'. The other missals have 'ínstruant'. [SM:225.] 385 1508:78r. 386 1526:53v. 387 GS:68. gives only the beginning of the Psalm-verse followed by the Psalm-tone ending

accompanied by the word 'Amen'. 388 'Epistola', 1508:78r. 389 'Que dixit ei', 92, 97, 98, 57. [SM:225.] 390 'deambulávit', Vulgate. 391 'Et Eliséus', Vulgate. 392 1508:78r. indicates a flat at 'Réspice' but not at 'Dómine'. Rylands-24:139. indicates a flat at

'Dómine'. 1508:78r. indicates a flat at the second B of 'páuperum'. Rylands-24:139. indicates a flat at

the beginning of 'páuperum'. In place of 'tuam', 'ita', 15, &c.; 'meam', 97, 8RM. [SM:226.] In GS:68.

'tuam' is set CCBCDCCBBAB.BA. 393 1508:78r. 394 'et' is omitted in 92, 97, 98, and V. [SM:227.] 395 'véniet', 92, 98, 4L, and 1513:54r. [SM:227.] 'venit' appears in the Vulgate. 396 'tránsiit', Vulgate. 397 1508:78r. indicates a ♭-clef from 'Dómine' through to 'festína', and at the second syllalbe of 'lacu'.

GS:68. indicates a ♭-clef from 'Dómine' through to 'ad adju-'. The accidentals are taken from

Rylands-24:139. 'adversárii mei', 26, 57. This text is omitted in 94 and 97. [SM:227.] In place of

'respéxit', 'edúxit', 94, 97, 26, and 57. [SM:228.] GS:68. omits the verse. 398 1508:78v. has no flats. GS:69. has no flat at 'mea'. Both flats appear in Rylands-24:140. In

1508:78v. 'senéctam' is set G.FGEF.D; 'derelínquas' is set FAC.CA.CG.GFAG. 399 'ut non', 94, 97, 26, 57. [SM:228.] 400 'quod, 94, 97, 26, 57. [SM:228.] 401 1508:784v. 402 1526:54v.

Notes.

lvi

403 1508:78v. and GS:69. have no flats. Rylands-24:140. has a flat at 'mei' which continues through

'conspéctu'. In 1508:78v. 'conspéctu tuo semper' is set F.AF.A♭BG F.FFF FGF.FDED; 'meus' is set

FGFEFFF.DED. GS:69. gives only the beginning of the Psalm-verse followed by the Psalm-tone

ending accompanied by the word 'Amen'. At 'firmaméntum' 1508:78v. places the C-clef too low. The

'Glória Patri' appears in 1508:78v. 404 'Epistola', 1508:78v. 405 1508:79r. has no flats at 'confídere in Dómino, quam'. 406 1508:79r. 407 Vulgate. 408 'Dixit', Vulgate. 409 'Dixit', Vulgate. 410 'vivi' is omitted in 92, 97, 98, and V. [SM:230.] 411 'in celum' omitted in 92, 98, 4L, and V. [SM:231.] 412 'Jesus' omitted in 92, 97, 98, 4L, and V. [SM:231.] 413 'fácias', 1508:79r. 1508:79r. indicates a flat at 'óculos'. GS:69. has no flat at 'superbórum'. 1508:79r.

has a flat at 'humiliábis'. 1508:79r. has a flat at 'meus', but it appears several notes after the B. 1508:79r.

has a flat at 'conspéctu'. 414 GS:69. has no flat. In GS:69. 'pédibus' is set FG.FE.DC. 415 1508:79v. 416 1526:55v. 417 In GS:70. it appears that 'bíbite' has been corrected to end on A instead of C. GS:70. gives only the

beginning of the Psalm-verse followed by the Psalm-tone ending accompanied by the word 'Amen'. 418 'Fiat Dómine', 1508:79v. 419 'voluntáti', 15. [SM:233.] 420 'Epistola', 1508:79v. 421 GS:70. has no flat at the first 'Dómine'. In 1508:79v. 'est' is set AGCAB(♭)AAG. 1508:79v. has a

flat at the last syllable of 'derelíctus'. In Rylands-24:143. 'longe' is set FGFGf.E. 1508:79v. has

tri- bu- la-ti- ó- ne : 422 1508:80r. 423 1508:80r. has no flats. 424 'Os qui splen.', 1508:80r. A corruption of the correct incipit.

Documents

THE SARUM RITE Missale Sarisburiense cum nota. Tome A ... · The Sarum Rite is published by The Gregorian Institute of Canada/L’Institut grégorien du Canada, c/o School of the