38 วารสารมนษยศาสตร ฉบบบณฑตศกษา

การเพมมลคาสารสนเทศและบรการของหองสมดมหาวทยาลย The value-added of Information and Services in the University Libraries

สฑามาส ดสดล บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอการศกษาการด าเนนงานการเพมมลคาสารสนเทศและบรการของหองสมด รวมทงปญหาในการด าเนนงานการเพมมลคาสารสนเทศและบรการของหองสมดมหาวทยาลยผลการวจยพบวา หองสมดมหาวทยาลย ด าเนนงานเพมมลคาสารสนเทศ โดยด าเนนงานจดหาสารสนเทศดวยวธการจดซอ ใหผใชบรการสามารถคดเลอก เสนอแนะสารสนเทศไดตามความตองการ มการจดหาสารสนเทศหลากหลายใหเหมาะสมกบประเภทของผใช มบรการศนยความรและสารสนเทศเฉพาะทางและสาขา มการจดท าฐานขอมลเพอการสบคนสารสนเทศใหเขาถงงาย และมการก าหนดนโยบายน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการพฒนาและจดการสารสนเทศ ดานการด าเนนงานการเพมมลคาบรการสารสนเทศ มการใหบรการยม-คนทรพยากรสารสนเทศ ใหมประสทธภาพมากยงขน มการด าเนนงานบรการตอบค าถามชวยคนควาทางโทรศพท มการใหค าปรกษาและแนะน าการสบคน มการปฐมนเทศทกปการศกษาของสถาบนมการเพมจ านวนจดเชอมตอสญญาณอนเทอรเนต (access points) ใหครอบคลมและทวถง มบรการแจงขาวสารทแจงใหผใชบรการไดตดตามขาวสารเกยวกบบรการและกจกรรมของหองสมดดวยชองทาง การสอสารตาง ๆ เชน สง SMS ผานทางโทรศพทมอถอ ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-mail) จดหมายขาว แผนพบโบชวร บอรดประกาศ เวบไซต Social Media ตาง ๆ เชน Facebook Twitter YouTube และ Line เปนตน สวนปญหาในการด าเนนงานการเพมมลคาสารสนเทศและบรการ ภาพรวมอยในระดบปานกลาง สวนผล เปรยบเทยบปญหาในการด าเนนการเพมมลคาสารสนเทศและบรการ จ าแนกตามประเภท มหาวทยาลยพบวา ผปฏบตงานดานการบรการสารสนเทศของหองสมดมหาวทยาลยทสถาบนตางกน มระดบปญหาในดานนโยบายแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 สวนวฒการศกษา ประสบการณในการท างาน และต าแหนงงานตางกนมระดบปญหาไมแตกตางกน ค าส าคญ: การเพมมลคา, สารสนเทศและบรการ, หองสมดมหาวทยาลย

Abstract In this thesis, the researcher examines the operational increase in the value of information and services provided by university libraries and operational problems. Findings are as follows operationally University libraries increased the value of information through providing information by means of procuring information. Users could select and recommend the procurement of the information they

นกศกษาหลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาบรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง

วารสารมนษยศาสตร ฉบบบณฑตศกษา 39

needed. The provision of variegated information is appropriate in view of the various types of information users. Databases are constructed which enable to information retrieval accessibility. A policy has been adopted to the end of using information technology in the development and management of information. The researcher found that operationally university libraries increase the value of information services. The services of borrowing and returning of information resources have become increasingly efficient such as the phone answering services. Counseling services are provided, as are retrieval recommendations. An orientation is arranged every academic year. There is an increase in the number of access points such that they cover all areas. Notification library services and activities are provided to users via a various communication approaches such as short message service (SMS), mobile phone, e-mail, newsletters, brochures, notice boards, and websites on social media such as Facebook, Twitter, YouTube, Line, and others. In studying the operational problems involved in increasing the value of information and information services provided by university libraries, the researcher found that university libraries exhibited operational problems in the course of increasing the value of information and services in an overall picture at a moderate level. In comparing operational problems involving increasing the value of information and services as classified by type of university, the researcher found that the persons performing work in the information services at different university libraries displayed concomitant differences in the level of problems encountered in the aspect of policy at the statistically significant level of .05. However, differences in educational level, work experience, and work position did not correspond to concomitant differences in the level of problems encountered. Keyword: Value-added, Information and Services, University Library Services

บทน า สารสนเทศเปนปจจยส าคญตอการด ารงชวตของคนในสงคม โดยเฉพาะดานการศกษา สถาบน

การศกษาทกแหงตองการพฒนาใหผเรยนเปนผใฝการเรยนรตลอดชวต มวธการคดอยางมวจารณญาณ คดเปน ท าเปน และฝกการเรยนรอยางเปนระบบเพอเปนพลเมองทดและมคณภาพของสงคม ดงนนสารสนเทศมความส าคญทจะท าใหการจดการศกษาบรรลเปาหมาย (สจน บตรดสวรรณ, 2550, หนา 75) สารสนเทศยงถกจดใหเปนทรพยากรทมคณคาและความจ าเปนไมนอยกวาทรพยากรอน ๆ ทน าไปสความส าเรจของการท ากจกรรมทางสงคม วฒนธรรม การเมอง และเศรษฐกจ (เออน ปนเงน, ม.ป.ป.) ชวยใหเกดการเรยนร สงเสรมทกษะความรในการท างาน คนสวนใหญตองพ งพาและใชประโยชนจากขอมลขาวสาร และสารสนเทศทด การไดรบสารสนเทศทด มคณภาพ มความถกตองในรปแบบทใชสะดวก ตรงกบความตองการของบคคล เหมาะสมกบเวลาเปนสงจ าเปนมากท าใหไมตองสนเปลองทรพยากร ลดการท างานทซ าซอน

40 วารสารมนษยศาสตร ฉบบบณฑตศกษา

และทส าคญทสดคอ สารสนเทศทไมเหมาะสมอาจเปนเหตใหบคคลตดสนใจและด าเนนการในสงทไมกอใหเกดประโยชนใด ๆ ตอการด าเนนงาน ในทางตรงกนขามสารสนเทศทถกตองและเหมาะสมอาจน าไปสแนวทางใหมในการวจย การพฒนา และการด าเนนการดานตาง ๆ ของกจการได (อาร ชนวฒนา, 2546, หนา 5) แหลงสารสนเทศไดมการรวบรวมหนงสอ วารสาร ตนฉบบตวเขยนหรอ อปกรณ โสตทศน วสด สออเลกทรอนกส และมการจดอยางเปนระเบยบ มบรรณารกษเปนผบรหารและด าเนนงาน สถาบนสารสนเทศมบทบาทส าคญตอสงคม เนองจากเปนสถานทสงวนรกษาและถายทอดวฒนธรรม ใหความร ขาวสาร สงเสรมการศกษาคนควา วจย เสรมสรางความคดรเรมสรางสรรคจรรโลงใจ อกทงยงเปนสถานทปลกฝงนสยรกการอานและการเรยนรตลอดชวต สงเสรมการใชเวลาวางใหเปนประโยชนและเสรมสรางความเปนประชาธปไตย (พมลพรรณ ประเสรฐวงษ เรพเพอร และคณะ, 2551, หนา 24-25) หองสมดมหาวทยาลย จดเปนเครองก าหนดคณภาพทางการศกษาของมหาวทยาลย (ดวงกมล อนจตต, 2550, หนา 7) มจดประสงคเพอเปนแหลงศกษาคนควาหาความรของนกศกษา และเปนแหลงสงเสรมพฒนาการดานวชาการใหนกศกษานกวชาการและอาจารยไดคนควาหาความรดวยตนเอง รวมทงเปนแหลงในการวจยและเปนศนยกลางการตดตอประสานงานดานวชาการระหวางมหาวทยาลยตาง ๆ (เจรญขวญ แพรกทอง, 2547, หนา 28)

หวใจหลกของงานหองสมด คอ การบรการสารสนเทศ (น าทพย วภาวน, 2547, หนา 119) ซงมความส าคญยงตอการด าเนนงานของหองสมด แบงเปน 2 ประเภท คอ (1) บรการพนฐาน ไดแก บรการยม-คน บรการตอบค าถามและชวยการคนควา บรการสอนหรอแนะน าการใชหองสมด และบรการถายเอกสาร และ (2) บรการเฉพาะ ประกอบดวย บรการจดท าดรรชนวารสารและสาระสงเขป บรการรวบรวมบรรณานกรม บรการขาวสารทนสมย บรการหนงสอจอง บรการยมระหวางหองสมด บรการคนคนจากฐานขอมลอเลกทรอนกส บรการอนเทอรเนต และบรการศกษาคนควาดวยตนเอง (รงฤด อภวฒนศร และคนอน ๆ , 2550, หนา 13-15) ทงนเพอใหผใชบรการไดรบสารสนเทศทตองการในรปแบบทหลากหลาย ทงสอสงพมพ สอโสตทศน และสออเลกทรอนกส ไดอยางสะดวกรวดเรว

การใหบรการของหองสมดทผานมานนอยในลกษณะแบบดงเดม (traditional library) ทมงเนนการจดเกบทรพยากรสารสนเทศไวในอาคารสถานทเพอการคนควาโดยเฉพาะ โดยผใชบรการจะตองเขามายงหองสมดดวยตนเอง และจดใหมบรการตามทผใชรองขอเทานน ไมสามารถตอบสนองความตองการของผใชบรการไดเทาทควร ประกอบกบพฤตกรรมการแสวงหาสารสนเทศของผใชบรการทเปลยนแปลงไปทมกจะเลอกทางเลอกหรอชองทางในการเขาถงสารสนเทศทตนรสกวาสามารถเขาถงไดมากกวาหนงทางทสะดวกและงายทสดเสมอ ซงการใหบรการของหองสมดถกเผชญและทาทายดวยการเปลยนแปลงทรวดเรว ปจจบนไดมการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชและพฒนาสอรปแบบใหม ๆ เปนจ านวนมาก โดยสอทเปนทนยมของคนสมยใหม คอ สอดจทล ทสามารถใชงานไดงาย สะดวกรวดเรว สามารถตอบรบการ

วารสารมนษยศาสตร ฉบบบณฑตศกษา 41

ใชงานไดตามความตองการของผใช มระบบเครอขายอนเทอรเนตทมประสทธภาพ ผใชบรการสามารถเขาถงทรพยากรสารสนเทศไดทกท ทกเวลา ท าใหขอจ ากดในการเลอก และเขาถงทรพยากรสารสนเทศของผใชลดลงและหมดไป ปจจยเหลานเปนสาเหตทสงเสรมใหผใชมอ านาจมากขน สามารถเลอกใชทรพยากรสารสนเทศในรปแบบทแตกตางและจากแหลงขอมลทหลากหลาย ในขณะทผใชทเลอกมาใชบรการหองสมด กจะมาพรอมกบความคาดหวงในดานการบรการ ประสบการณทดทไดรบจากบรรณารกษ ทใหบรการจะสงเสรมใหผใชมความภกด และท าใหเกดแนวโนมการใชบรการซ าอกตอไปเรอย ๆ ในทางตรงกนขามประสบการณทไมดนนอาจท าใหผใชบรการเลอกใชบรการแหลงสารสนเทศในรปแบบอน ๆ เมอผใช บรการลดลงจะสงผลตอการประเมนคณภาพและการพจารณาการจดสรรงบประมาณของหองสมด (สพรยา บษรารตน, 2550, หนา 34; กนกวรรณ บวงาม, 2551, หนา 36) รวมถงแหลงรวบรวมขอมลสารสนเทศอยางเชน search engines ทผใชบรการสวนใหญเชอวาเปนเครองมอทชวยขจดปญหาในการคนและรบสารสนเทศได เนองจากเปนเครองมอสบคนขอมลบนอนเทอรเนตทไดรบความนยมมากทสดในฐานะทเปนแหลงขอมลขนาดใหญ สบคนขอมลไดในปรมาณมาก (ทศนย สดาจนทร, ภรณ ศรโชต และ กลธดา ทวมสข, 2545, หนา 74) กถอเปนอกปจจยหนงทมบทบาทตอการแสวงหาสารสนเทศของผใชบรการเปนอยางมาก

อกทงหนาทส าคญของหองสมด ในดานการสนบสนนการเรยนการสอน การวจยของสถาบนหองสมดบางแหงอาจพบวา อาจารย นกวชาการ และนกศกษาของสถาบนไมคดวาหองสมดมความจ าเปน ผใชบรการเหลานอาจไมทราบวาเอกสารอเลกทรอนกสทถกเรยกใชตามทตองการนน เปนบรการทหองสมดจดหามาให หรอบางทอาจจะรแตไมสนใจ (มลวลย ประดษฐธระ, 2553, หนา 5) ซงท าใหจ านวนผใชบรการลดนอยลงไปเรอย ๆ หองสมดถกลดบทบาทและหนาทลง ผใชบรการไมตระหนกรถงความส าคญของหองสมด มองไมเหนคณคาของทรพยากรสารสนเทศและบรการทหองสมดจดเตรยมไวให ดงนน การน าเสนอสารสนเทศและบรการทเปนการเพมมลคาใหกบสารสนเทศและบรการของหองสมดเพอใหลกคาเกดความพงพอใจสงสดนน องคกรจะตองมการบรหารจดการ การน าเสนอหรอสงมอบคณคาแกผใชบรการโดยการสรางมลคาหรอเพมคณคาของสารสนเทศและบรการใหสงขน หรอการเสนอผลประโยชนสงสดทผใชบรการตองการ สรางความสะดวกสบาย สรางความรสกทด บรการทรวดเรว ทนใจและดกวา (พนพสนย พรหมศร, 2547, หนา 5) ซงสอดคลองกบหลกการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ ทมงใหความส าคญกบผใชบรการทงในปจจบนและอนาคต โดยการเขาใจความตองการของผใชบรการในปจจบน และการคาดการณความตองการของผใชบรการทพงมในอนาคต และการสรางความพงพอใจในคณภาพ การบรการ ทสามารถด าเนนการไดทกขนตอนตงแตการเขาถงบรการ คณภาพของการบรการ การลดขอผดพลาดในการใหบรการ รวมถงระยะเวลาทใหบรการและกระบวนการอน ทส าคญทชวยสรางคณคาใหแกผใชบรการได (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ, 2553, หนา 4) ซงการสรางมลคาเพมใหกบสารสนเทศและบรการควรมงเนนทการพฒนาและการยกระดบคณลกษณะของสารสนเทศและบรการจะท าใหผใชบรการเหนถงคณคาทจะไดรบจากหองสมด

42 วารสารมนษยศาสตร ฉบบบณฑตศกษา

ดงนน ผวจยจงสนใจทจะศกษาการเพมมลคาสารสนเทศและบรการของหองสมดมหาวทยาลย ซงเปนองคกรและหนวยงานทรวบรวมสารสนเทศเพอการเรยนการสอน การคนควาวจยแกนกศกษา อาจารย ขาราชการ นกวจย ตลอดจนเปนแหลงศกษาหาความรของบคคลทวไป การวจยครงนไดศกษา การด าเนนงานการเพมมลคาสารสนเทศและบรการ และปญหาในการด าเนนงานการเพมมลคาสนเทศและบรการของผปฏบตงานดานการบรการของหองสมดมหาวทยาลย เพอใหบคลากรทเกยวของไดมความตระหนกถงความส าคญของการเพมมลคา และปญหาทเกดขนในการด าเนนงานการเพมมลคาสารสนเทศและบรการ เพอน าเสนอแนวทางในการพฒนาการใหบรการไดอยางเหมาะสมและไดประโยชนสงสดแกผใชบรการหองสมดมหาวทยาลย

วธด าเนนการวจย การศกษาเรอง การเพมมลคาสารสนเทศและบรการของหองสมดมหาวทยาลย เปนการวจยเชงปรมาณคณลกษณะกลมตวอยางคอ บคลากรทรบผดชอบงานบรการของหองสมดมหาวทยาลย ก าหนดขนาดกลมตวอยาง โดยเทยบจากตาราง Krejcie and Morgan (อางถงใน บญชม ศรสะอาด, 2545, หนา 43) ไดกลมตวอยางทใชในการวจย จ านวน 101 คน

เครองมอทใชในการวจยครงนเปนแบบสอบถามเพอศกษาเกยวกบด าเนนงานการเพมมลคาสารสนเทศและบรการ ปญหาของผ ปฏบตงานดานบรการสารสนเทศ ในด าเนนงานการเพมมลคาสารสนเทศและบรการของหองสมดมหาวทยาลย โดยสอบถามผปฏบตงานดานการบรการสารสนเทศของหองสมด จ านวน 101 คน โดยแบบสอบถามซงประกอบดวยขอค าถาม 3 ตอน ดงน

ตอนท 1 ค าถามเกยวกบขอมลสวนบคคลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 ค าถามเกยวกบการด าเนนงานการเพมมลคาสารสนเทศและบรการสารสนเทศของ

หองสมดมหาวทยาลย ตอนท 3 ค าถามเกยวกบปญหาในการด าเนนงานการเพมมลคาสารสนเทศและบรการของหองสมด

มหาวทยาลย ผวจยไดทดสอบเครองมอ ดวยการหาความเทยงตรง น าไปทดลองใชกบประชากรทมลกษณะ

ใกลเคยงกบกลมตวอยางทจะศกษา คอ ประชากรทเปนผ ปฏบตงานดานการบรการของหองสมดมหาวทยาลย และทดสอบความเชอมน ดวยโปรแกรมส าเรจรป วเคราะหหาความเชอมน มคาเทากบ 0.9766 ซงมคาความเชอมนสง สามารถน าไปใชเปนแบบสอบถามไดจรง

การเกบรวบรวมขอมล ผวจยไดสงแบบสอบถามไปยงหองสมดมหาวทยาลยทวประเทศจ านวน 101 แหง หองสมดละ 1 ชด และไดรบกลบคนมาจ านวน 92 ชด คดเปนรอยละ 91.08 การวเคราะหขอมลใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถตในการวเคราะห โดยขอมลสวนบคคลทวไปของผตอบแบบสอบถาม การด าเนนงานการเพมมลคา

วารสารมนษยศาสตร ฉบบบณฑตศกษา 43

สารสนเทศและบรการสารสนเทศ ปญหาในการด าเนนงานการเพมมลคาสารสนเทศและบรการของหองสมดมหาวทยาลย วเคราะหขอมลโดยการแจกแจงความถ ค านวณหาคารอยละ ทดสอบสมมตฐานโดยใชสถตการวเคราะหความแปรปรวนทางเดยว F test (One-Way Analysis of Variance--ANOVA) และการเปรยบเทยบคาเฉลยเปนรายค โดยใชวธการของเชฟเฟ (Scheffe’s test)

สรปผลการวจย ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ผตอบแบบสอบถามมสงกดเปนมหาวทยาลยของรฐ และเปน

มหาวทยาลยเอกชน สวนใหญเปนบรรณารกษระดบปฏบตงาน สวนใหญมวฒการศกษาระดบ ปรญญาตร และมประสบการณในท างานใกลเคยงกนคอ ชวง 1-5 ป รองลงมา เปนชวง 10-17 ป และชวง 6-9 ป

การวจยเรอง การเพมมลคาสารสนเทศและบรการของหองสมดมหาวทยาลย ในดานการเพมมลคาสารสนเทศของหองสมดนน เปนการด าเนนการเพอสรางมลคาเพมในการจดการสารสนเทศ ดวยการเสนอผลประโยชนทมคณคา เพอตอบสนองความตองการของผใชหองสมด จากปรชญาวชาชพบรรณารกษ 5 ขอ ของ Ranganathan และตามแนวความคดของ Rubin (2010, pp. 407-410) ดงน

1. หนงสอมไวใชประโยชน (books are for use) หมายถง สารสนเทศในหองสมดจะใหประโยชนแกผใชไมวาจะเปนการใหความร ความคด ความจรรโลงใจ หรอความบนเทง

2. หนงสอมไวส าหรบผใชทกคน (books are for all) หมายถง แตละคนมสารสนเทศทตนจะอาน หองสมดจะตองพยายามจดหาสารสนเทศ ใหตรงกบความตองการของผใชบรการ

3. หนงสอทกประเภทมผอาน (every book its reader) หมายถง สารสนเทศทกประเภทมผอาน หองสมดจะตองพยายามชวยใหสารสนเทศทกประเภทในหองสมดไดมผอานเพอใหเกดประโยชนสงสด

4. ประหยดเวลาของผอาน (save the time of the reader) หมายถง พยายามหาวธการตาง ๆ ทจะชวยใหผใชพบสารสนเทศทตองการไดอยางสะดวกรวดเรว

5. หองสมดมการพฒนาและเตบโต (the library is growing organism) หมายถง สารสนเทศตองมการเตบโต หองสมดจะตองพยายามพฒนาสารสนเทศเพมขนอยเสมอ

การด าเนนงานการเพมมลคาสารสนเทศของหองสมดมหาวทยาลย หองสมดมหาวทยาลย ด าเนนงานเพมมลคาสารสนเทศ ดานสารสนเทศมไวเพอการใช (books are

for use) พบวา การด าเนนงานจดหาสารสนเทศ มจ านวนสงสด โดยด าเนนงานจดหาสารสนเทศดวยวธการจดซอ มจ านวนสงสด รองลงมา คอ การขอรบบรจาค ดานหนงสอมไวส าหรบผใชทกคน (books are for all) พบวา การด าเนนงานใหผใชบรการสามารถคดเลอก เสนอแนะสารสนเทศตามความตองการ มจ านวนสงสด รองลงมา คอ จดงานมหกรรมหนงสอ (Book fair) เชญรานหนงสอมาแสดงหนงสอ ใหผใชบรการเลอก ดานสารสนเทศทกประเภทมผอาน (every book its reader) พบวา การด าเนนงานจดหาสารสนเทศหลากหลายใหเหมาะสมกบประเภทของผใช มจ านวนสงสด รองลงมา คอ จดหาสารสนเทศแตละประเภท

44 วารสารมนษยศาสตร ฉบบบณฑตศกษา

ใหเพยงพอกบประเภทของผใช สวนในดานการจดท าทรพยากรสารสนเทศ collections เฉพาะดาน บรการศนยความรและสารสนเทศเฉพาะทางและสาขา มจ านวนสงสด รองลงมา คอ บรการสารสนเทศจดหมายเหต ดานการประหยดเวลาผอาน (save the time of reader) พบวา การด าเนนงานจดท าฐานขอมลเพอการสบคนสารสนเทศใหเขาถงงาย มจ านวนสงสด รองลงมา คอ ปรบปรง เพมเตม การลงรายการในระบบหองสมดอตโนมตบางรายการเพอเพมขดความสามารถในการสบคนทรพยากรสารสนเทศไดครอบคลมมากยงขน ดานหองสมดมการพฒนาและเตบโต (a library is growing organism) พบวา การด าเนนงานก าหนดนโยบายน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการพฒนาและจดการสารสนเทศ มจ านวนสงสด รองลงมา คอ พฒนาสารสนเทศใหทนสมยและทนยคสมยทเปลยนแปลง

การด าเนนงานการเพมมลคาบรการสารสนเทศของหองสมดมหาวทยาลย หองสมดมหาวทยาลย ด าเนนงานเพมมลคาการใหบรการสารสนเทศ ดานการบรการยม-คน พบวา

ใหบรการยม-คนทรพยากรสารสนเทศ ใหมประสทธภาพมากยงขน มจ านวนสงสด รองลงมา คอ บรการยมตอ ตรวจสอบการยมดวยระบบหองสมดอตโนมต ดานการบรการตอบค าถามชวยการคนควา บรการตอบค าถามทางโทรศพท มจ านวนสงสด รองลงมา คอ ใชโปรแกรมสนทนาออนไลน หรอ Social Media ตาง ๆ เชน Facebook Line เปนตน ดานการเขาถงสารสนเทศ พบวา ใหค าปรกษาและแนะน าการสบคนขอมลจากแหลงทรพยากรประเภทตาง ๆ มจ านวนสงสด รองลงมา คอ ใหค าแนะน าสารสนเทศทเกยวของกบการเรยนการสอนและการวจย ดานการสอนทกษะการรสารสนเทศ พบวา ปฐมนเทศทกปการศกษาของสถาบน มจ านวนสงสด รองลงมา คอ มการจดสอนการใชหองสมดเปนรายวชาหนงของหลกสตร ดานการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใช พบวา เพมจ านวนจดเชอมตอสญญาณอนเทอรเนต (access points) ใหครอบคลมและทวถง มจ านวนสงสด รองลงมา คอ มหนาเวบเพจทสามารถเชอมโยงไปยงแหลงสารสนเทศตาง ๆ ไดเปนจ านวนมาก ดานบรการเสรมสงอ านวยความสะดวก พบวา บรการแจงขาวสาร ทแจงใหผใชบรการไดตดตามขาวสารเกยวกบบรการและกจกรรม ของหองสมดดวยชองทางการสอสารตาง ๆ เชน สง SMS ผานทางโทรศพทมอถอ ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-mail) จดหมายขาว แผนพบโบชวร บอรดประกาศ เวบไซต Social media ตาง ๆ เชน Facebook Twitter YouTube Line เปนตน มจ านวนสงสด รองลงมา คอ การจดกจกรรม (event) เพอสงเสรมการใชหองสมด เชน ตอบค าถามชงรางวล อานสะสมแตม เกมสการแขงขนคนควาสารสนเทศจากฐานขอมลออนไลน กจกรรมการประกวดตาง ๆ

ปญหาการด าเนนงานการเพมมลคาสารสนเทศและบรการสารสนเทศของหองสมดมหาวทยาลย หองสมดมหาวทยาลยมปญหาในการด าเนนงานเพมมลคาสารสนเทศและบรการ สารสนเทศ

ภาพรวมทกดานอยในระดบปานกลาง ยกเวนดานนโยบายอยในระดบนอย เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานผใชบรการ มคาเฉลยสงสด รองลงมา คอ ดานการจดการสารสนเทศ เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ดานนโยบาย ทงภาพรวมและรายดานอยในระดบนอย ยกเวน การวางแผนกลยทธเพอน ามาใชในการ

วารสารมนษยศาสตร ฉบบบณฑตศกษา 45

ด าเนนงาน การเพมมลคาสารสนเทศและบรการ มคาเฉลยอยในระดบปานกลาง และมคาเฉลยสงสด รองลงมา คอ นโยบายเกยวกบการเพมมลคาสารสนเทศและบรการไมชดเจน ดานสารสนเทศ พบวา ดานการจดการสารสนเทศ ภาพรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดาน สวนใหญมปญหาอยในระดบปานกลาง โดยขอจ ากดดานกฎหมายลขสทธ มคาเฉลยสงสด สวนดานการบรการสารสนเทศ ในภาพรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดาน มปญหาอยในระดบปานกลาง และระดบนอยพอ ๆ กน โดยความทนสมยของสารสนเทศทจดไวใหบรการ มคาเฉลยสงสด ดานบคลากร พบวา ภาพรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดาน สวนใหญอยในระดบปานกลาง โดยดานการจดการสารสนเทศบคลากรขาดความรความเขาใจในเรองการเพมมลคาสารสนเทศมคาเฉลยสงสด สวนดานการบรการสารสนเทศ บคลากรขาดทกษะในดานภาษาตางประเทศ มคาเฉลยสงสด ดานเทคโนโลยสารสนเทศ พบวา ภาพรวมและรายขอมคาเฉลยอยในระดบปานกลาง โดยความเหมาะสมของเทคโนโลยทรองรบกบพฤตกรรมการใชสารสนเทศของผใชปจจบน มคาเฉลยสงสด รองลงมาตามล าดบ คอ ขาดอปกรณและเครองมอททนสมยใชในการพฒนาสารสนเทศใหอยในรปสอดจทล ดานผใชบรการ พบวา ภาพรวมและรายขอมคาเฉลยอยในระดบปานกลาง โดย ผใชบรการขาดความรในการใชฐานขอมลสารสนเทศ มคาเฉลยสงสด รองลงมา คอ ผใชบรการไมรและไมสนใจสารสนเทศและบรการของหองสมด ดานการสอสารและประชาสมพนธ พบวา ภาพรวมและรายขอ ทกขออยในระดบปานกลาง โดยขาดบคลากรทชวยสนบสนนในการจดบรการเผยแพรประชาสมพนธ กจกรรมเชงรก เพอสงเสรมการใหบรการมคาเฉลยสงทสด รองลงมา คอ ขาดอปกรณและเครองมอสอสารททนสมย

เปรยบเทยบปญหาในการด าเนนการเพมมลคาสารสนเทศและบรการ จ าแนกตามประเภทมหาวทยาลย

ผปฏบตงานดานการบรการสารสนเทศของหองสมดมหาวทยาลยทมสงกดตางกนมระดบปญหาแตกตางกนในดานนโยบาย อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

ผปฏบตงานดานการบรการสารสนเทศของหองสมดมหาวทยาลยทมวฒการศกษาตางกนมระดบปญหาไมแตกตางกน

ผปฏบตงานดานการบรการสารสนเทศของหองสมดมหาวทยาลยทมประสบการณในการท างานในต าแหนงงานปจจบนตางกนมระดบปญหาไมแตกตางกน

ผปฏบตงานดานการบรการสารสนเทศของหองสมดมหาวทยาลยทมต าแหนงงานตางกนมระดบปญหาไมแตกตางกน

46 วารสารมนษยศาสตร ฉบบบณฑตศกษา

อภปรายผลการวจย

การด าเนนงานการเพมมลคาสารสนเทศของหองสมดมหาวทยาลย หองสมดมหาวทยาลย ด าเนนงานเพมมลคาสารสนเทศ ดานสารสนเทศมไวเพอการใช (books are

for use) พบวา การด าเนนงานจดหาสารสนเทศ มจ านวนสงสด โดยด าเนนงานจดหาสารสนเทศดวยวธการจดซอ มจ านวนสงสด ซงสอดคลองกบ พมพน ด าสงค (2555) ทพบวา การจดหาสารสนเทศเขาหองสมดสวนใหญดวยวธการซอ ทเปนเชนนอาจเปนเพราะตามหลกของ Ranganathan หองสมดตองมทรพยากรสารสนเทศททนสมย ทงสอสงพมพและสออเลกทรอนกส ทตรงตอความตองการของผใช โดยการจดระเบยบสารสนเทศทด สงเสรมใหมบรการเขาใชอยางทวถง และตองตอบสนองความตองการของผใชไดตลอดเวลา ดงนนการจดหาดวยวธการซอจะท าใหสามารถคดเลอกสารสนเทศไดหลากหลายและตรงตามความตองการของผใชและประเภทของผใช

ดานหนงสอมไวส าหรบผใชทกคน (books are for all) พบวา การด าเนนงานใหผใชบรการสามารถคดเลอก เสนอแนะสารสนเทศตามความตองการ มจ านวนสงสด ซงสอดคลองกบ พมพน ด าสงค (2555) พบวา การจดหาสารสนเทศเขาหองสมดสวนใหญดวยวธการซอตามทผใชเสนอ ทเปนเชนนอาจเปนเพราะหองสมดจะตองเปนแหลงคดสรรหนงสอทมประโยชนและตรงตอความตองการของผใชบรการ หองสมดจงตองสรรหาทรพยากรสารสนเทศทส าคญ และตรงตอความตองการในการน าไปใช

ดานสารสนเทศทกประเภทมผอาน (every book its reader) พบวา การด าเนนงานจดหาสารสนเทศหลากหลายใหเหมาะสมกบประเภทของผใช มจ านวนสงสด ซงแตกตางกบงานวจยของ โชตกา ประพฤทธกล (2548) พบวา ปจจยทใชในการจดหาทรพยากรสารสนเทศ คอ ความสอดคลองกบหลกสตรการเรยนการสอนของคณะและความตองการของคณาจารยในการสอนและวจย ทเปนเชนนอาจเปนเพราะหองสมดจะตองเปนแหลงคดสรรหนงสอทมประโยชนและตรงตอประเภทของผใชบรการ

ดานการประหยดเวลาผอาน (save the time of reader) พบวา การด าเนนงานจดท าฐานขอมลเพอการสบคนสารสนเทศใหเขาถงงาย มจ านวนสงสด ซงสอดคลองกบแนวความคดของ ศรวรรณ เสรรตน คณคาดานบรการ (services value) ทเปนคณคาเสรมท าใหคณคาหลกของตวผลตภณฑมคณคามากขน ทเปนเชนนอาจเปนเพราะหองสมดตองสรางประสทธภาพ และคณภาพในการบรการ ใหผใชบรการไดหนงสออยางสะดวกรวดเรว ใหเกดกบผมาใชบรการ ไมวาจะเปนในดานการสรางฐานขอมลใหเขาถงงาย สะดวกตอการคนหา สบคนแบบหลาย ๆ ฐานขอมลไดพรอม ๆ กน เพอประหยดเวลาในการคนหา ดานหองสมดมการพฒนาและเตบโต (the library is growing organism) พบวา การด าเนนงานก าหนดนโยบายน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการพฒนาและจดการสารสนเทศ มจ านวนสงสด สอดคลองกบงานวจยของ จรยา ชโตศร (2550) พบวาการด าเนนงานดานกลยทธ ควรน าเทคโนโลยสารสนเทศมาเชอมโยงขอมลในเรองเดยวกนมารวมไวในเวบไซตเดยวกนเพอใหผใชไดรบความสะดวกในการสบคนขอมลเสมอน

วารสารมนษยศาสตร ฉบบบณฑตศกษา 47

ไปใชขอมลในหองสมด ทเปนเชนนอาจเปนเพราะหองสมดตองมการพฒนาใหทนตอการเปลยนแปลงทเกดขนดวย ถงแมจะมการเปลยนแปลงในดานการจดการ วธการจดเกบ การเขาถงแหลงความรรวมถงเครองมอทางสารสนเทศทสามารถเออ อ านวยตอผใชบรการ ใหทนตอการเปลยนแปลงวถการด ารงชวตของบคคลนน ๆ

การด าเนนงานการเพมมลคาบรการสารสนเทศของหองสมดมหาวทยาลย ดานการบรการยม-คน พบวา ใหบรการยม-คนทรพยากรสารสนเทศ ใหมประสทธภาพมากยงขน ม

จ านวนสงสด ทเปนเชนนอาจเปนเพราะงานบรการยม-คนเปนงานหลกของหองสมดทบรการและสงเสรมการใชสารสนเทศใหผ ใชไดรบความสะดวกและรวดเรว ดงน นจงจ าเปนตองมการด าเนนงานทมประสทธภาพ

ดานการบรการตอบค าถามชวยการคนควา บรการตอบค าถามทางโทรศพท มจ านวนสงสด ทเปนเชนนอาจเปนเพราะในปจจบนเปนยคของโทรศพท ทกคนมโทรศพทใชและการตดตอสอสารทางโทรศพทมความสะดวกและงายตอการตดตอ

ในการเขาถงสารสนเทศ พบวา การใหค าปรกษาและแนะน าการสบคนขอมลจากแหลงทรพยากรประเภทตาง ๆ มจ านวนสงสด ทเปนเชนนอาจเปนเพราะการเขาถงทรพยากรของหองสมดมความซบซอน ถาผใชไมเขาใจจะไมสามารถเขาถงสารสนเทศไดดานการสอนทกษะการรสารสนเทศ พบวา ปฐมนเทศ ทกปการศกษาของสถาบน มจ านวนสงสด ซงสอดคลองกบ สมชพ ทองรกษ (2555) ทพบวา ผใชบรการตองการกจกรรมแนะน าและปฐมนเทศการใช หองสมด และทกลธดา ทวมสข จฑารตน ศราวณะวงศ และกนยารตน เควยเซน (2554) พบวา องคประกอบทส าคญของรปแบบการบรหารหองสมดมหาวทยาลยทสงเสรมการเรยนรของผเรยน หองสมดตองมการจดการสอนหรอการพฒนาทกษะการเรยนรดวยตนเอง หรอทกษะการเรยนรใหนสตนกศกษา ทเปนเปนเชนนอาจเปนเพราะการปฐมนเทศจะชวยใหผใชบรการทเขามาใหมไดรจกหองสมด และบรการของหองสมด

ดานการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาใช พบวา เพมจ านวนจดเชอมตอสญญาณอนเทอรเนต (access points) ใหครอบคลมและทวถง มจ านวนสงสด ทเปนเชนนอาจเปนเพราะหองสมดตองสรางประสทธภาพ และคณภาพในการบรการ ใหผใชบรการไดหนงสออยางสะดวกรวดเรว ใหเกดกบผมาใชบรการ ซงสอดคลองกบ จราภรณ จตตพรหม (2546) ทพบวา การเขาถงของผใชบรการ คอ ผใชสามารถเขาถงขอมลสารสนเทศของหองสมด โดยจะเปนการเขาถงขอมลดวยระบบอเลกทรอนกส

ดานบรการเสรมสงอ านวยความสะดวก พบวา บรการแจงขาวสาร ทแจงใหผใชบรการไดตดตามขาวสารเกยวกบบรการและกจกรรม ของหองสมดดวยชองทางการสอสารตาง ๆ เชน สง SMS ผานทางโทรศพทมอถอ ไปรษณยอเลกทรอนกส (e-mail) จดหมายขาว แผนพบโบชวร บอรดประกาศ เวบไซต Social Media ตาง ๆ เชน Facebook Twitter YouTube Line เปนตน มจ านวนสงสด สอดคลองกบ กมลทพย

48 วารสารมนษยศาสตร ฉบบบณฑตศกษา

ณ สงขลา (2555) ทพบวา Social Media คอชองทางทผปฏบตงานประชาสมพนธหองสมดสวนใหญใชในการสอสารกบผใช โดยการใช Facebook ในการประชาสมพนธบรการกจกรรมหองสมดมากทสด และกลธดา ทวมสข จฑารตน ศราวณะวงศ และ กนยารตน เควยเซน (2554) ซงรปแบบการบรหารหองสมดมหาวทยาลยทสงเสรมการเรยนรของผเรยนดานการบรการของหองสมดควรจดใหมระบบการตดตอสอสารกบ ผใชบรการหลาย ๆ ชองทาง เพอคอยแจงเตอน หรอแจงขาวอยางสม าเสมอ ทเปนเชนนอาจเปน เพราะปจจบนสอเหลานเขามามบทบาทตอชวตประจ าวน ท าใหสามารถตดตอกบผใชบรการไดอยางสะดวก รวดเรว ประหยดทงเงนและเวลา และเปนบรการเชงรกทถงตวผใชโดยตรง

ปญหาในการด าเนนงานการเพมมลคาสารสนเทศและบรการสารสนเทศของหองสมดมหาวทยาลย ดานนโยบาย พบวา การวางแผนกลยทธเพอน ามาใชในการด าเนนงานการเพมมลคาสารสนเทศและ

บรการ มคาเฉลยสงสด ทเปนเชนนเพราะการน าแผนกลยทธมาใชเปนเรองทท าไดยาก ดานสารสนเทศ พบวา ดานกฎหมายลขสทธ มคาเฉลยสงสด ทเปนเชนนเพราะปญหาเรองลขสทธ

เปนปญหาทท าใหการผลตและเผยแพรสารสนเทศของหองสมดมขอจ ากด อาจถกฟองวาละเมดลขสทธ ดานบคลากร พบวา ดานการบรการสารสนเทศ บคลากรขาดทกษะในดานภาษาตางประเทศมคาเฉลยสงสดทเปนเชนนเพราะหองสมดยงไมมระบบและกลไกในการสงเสรมและพฒนาบรรณารกษและทมงานใหมความร ความสามารถ และมความพรอมในการปฏบตงาน ดงจะเหนไดจากผลการวจยของกลธดา ทวมสข จฑารตน ศราวณะวงศ และกนยารตน เควยเซน (2554) ซงเสนอใหมระบบและกลไกดงกลาว

ดานเทคโนโลยสารสนเทศ พบวา ความเหมาะสมของเทคโนโลยทรองรบกบพฤตกรรมการใชสารสนเทศของผใชปจจบนมคาเฉลยสงสด ทเปนเชนนอาจเปนเพราะปจจบนเทคโนโลยสารสนเทศเปลยนแปลงอยางรวดเรว ท าใหผ ใชบรการบางสวนปรบเปลยนพฤตกรรมไมทนตอเทคโนโลยทเปลยนแปลง

ดานผใชบรการ พบวา ผใชบรการขาดความรในการใชฐานขอมลสารสนเทศ มคาเฉลยสงสด สอดคลองกบงานวจยของ มะลวลย สนนอย (2545) พบวา ผใชบรการในระดบบณฑตศกษาสวนใหญไมเคยใช และไมทราบวามฐานขอมล รวมถงความไมเขาใจในค าสงการสบคนฐานขอมล ทเปนเชนนอาจเปนเพราะการใชฐานขอมลมความยงยาก ซบซอน และแตละฐานขอมลมวธการใชและการเขาถงแตกตางกน

ดานการสอสารและประชาสมพนธ พบวา ขาดบคลากรทชวยสนบสนนในการจดบรการเผยแพรประชาสมพนธ กจกรรมเชงรก เพอสงเสรมการใหบรการมคาเฉลยสงสด ทเปนเชนนเพราะโครงสรางการบรหารงานบคคลไมมต าแหนงประชาสมพนธโดยตรง หองสมดสวนใหญมแตบรรณารกษ ซงไมมความร และความเชยวชาญดานการประชาสมพนธ

วารสารมนษยศาสตร ฉบบบณฑตศกษา 49

การเปรยบเทยบปญหาในการด าเนนการเพมมลคาสารสนเทศและบรการ จ าแนกตามประเภทสถาบน

ผปฏบตงานดานการบรการสารสนเทศของหองสมดมหาวทยาลยทสถาบนตางกนมระดบปญหาในดานนโยบาย แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ทเปนเชนนอาจเปนเพราะขนาดของหองสมดและการบรหารหองสมดของรฐกบของเอกชนมความแตกตางกน

ผปฏบตงานดานการบรการสารสนเทศของหองสมดมหาวทยาลยทมวฒการศกษา ประสบการณในการท างานในต าแหนงงานปจจบน และต าแหนงงานตางกน มระดบปญหาไมแตกตางกน ซงเปนไปตามหลกการจดการในองคกรของสนย กาศจ ารญ (2552, หนา 35-45) ซงหองสมดสวนใหญมการบรหารองคกรแบบรวมอ านาจ ดงนนการบรหารจดการและนโยบายของหองสมด อ านาจในการบรหารสงการจะมาจากผบรหารระดบสง ดงนนวฒการศกษา ประสบการณ และต าแหนงงานของผปฏบตงานดานการบรการสารสนเทศของหองสมดมหาวทยาลยจงไมมผลตอการด าเนนงานของหองสมดมหาวทยาลย

ขอเสนอแนะ

ดานการบรหารจดการ ผบรหารและบรรณารกษ ควรตระหนกถงความส าคญของการเพมมลคาสารสนเทศและการบรการ

ของหองสมดมหาวทยาลย และน าผลทไดจากการศกษาไปวางแผนกลยทธและก าหนดเปนนโยบายทชดเจน ในการเพมมลคาสารสนเทศและการบรการ ใหมประสทธภาพเตมทและเกนความคาดหวง เพอดงดดและรกษาจ านวนผใชบรการใหยงคงอย เหนความส าคญ และใชประโยชนสารสนเทศและบรการของหองสมดไดอยางเตมประสทธภาพ และตรงตามวตถประสงคของการใชงาน

ดานสารสนเทศ 1. ดานการจดหาสารสนเทศ การด าเนนงานจดหาทรพยากรสารสนเทศเรงดวน โดยมตวชวด

ความส าเรจ ดวยการก าหนดระยะเวลาด าเนนการ หองสมดมหาวทยาลยด าเนนการในดานน มจ านวนนอย แตวธด าเนนการนมประโยชนส าหรบผใชบรการ ดงนนหนวยงานมหาวทยาลยจงควรสนบสนนใหมการด าเนนงานในดานนมากขน นอกจากน วธการจดหาดวยวธการผลตขนเองมจ านวนนอย ดงนนหองสมดควรมนโยบายและงบประมาณสนบสนนใหบคลากรผลตสารสนเทศขนเอง สงเสรมใหบคลากรมความคดสรางสรรคและมผลงานทางวชาการ

2. ดานการจดท าทรพยากรสารสนเทศ collections เฉพาะดาน หองสมดมหาวทยาลยมการด าเนนงานนอย หองสมดควรมการสนบสนนใหมการด าเนนงานในดานน เพราะเปนการจดบรการใหตรงตามกลมผใช

50 วารสารมนษยศาสตร ฉบบบณฑตศกษา

ดานการบรการสารสนเทศ 1. การรบสมครสมาชกสญจรนอกหองสมด มการด าเนนงานเปนจ านวนนอย แตการรบสมคร

สมาชกนอกหองสมดเปนวธการบรการเชงรก ทสามารถเพมจ านวนสมาชกได ในปจจบนหองสมดตองแขงขนกบหนวยงานบรการสารสนเทศ อน ๆ เชน Google เปนตน หองสมดจงจ าเปนตองมการบรการ เชงรก เพอหาสมาชกเขาหองสมด

2. การบรการสบคนบนมอถอ มการด าเนนการนอย หองสมดควรมการพฒนาในดานน เพราะในปจจบนผใชหองสมดมโทรศพทมอถอทกคน ดงนนบรการสบคนสารสนเทศหองสมดบนมอถอจะชวยใหผใชบรการไดรบความสะดวกมากยงขน

ดานปญหาการด าเนนงานการเพมมลคาสารสนเทศและบรการสารสนเทศ ปญหาดานผใชบรการ มปญหามากทสด ทงในดานการผใชบรการขาดความรในการใชฐานขอมล

สารสนเทศ และผใชบรการไมรและไมสนใจสารสนเทศและบรการของหองสมด หองสมดควรมการสอนการใชฐานขอมลสารสนเทศ และมการประชาสมพนธสารสนเทศและบรการมากขน อาจตองน าการบรการเชงรกมาใช

ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป 1. ควรมการศกษาการประเมนมลคาสารสนเทศและบรการโดยผใชบรการ เพอน าผลการวจยมาเปน

แนวทางในการเพมมลคาสารสนเทศและบรการไดตรงตามความตองการของผใชบรการ 2. ควรมศกษาองคประกอบของการเพมมลคาสารสนเทศและบรการของหองสมด เพอก าหนด

ตวชวดในการประเมนมลคาสารสนเทศและการบรการของหองสมด

วารสารมนษยศาสตร ฉบบบณฑตศกษา 51

เอกสารอางอง กมลทพย ณ สงขลา. (2555). การใชอนเทอรเนตเพอการประชาสมพนธหองสมดมหาวทยาลย. วทยานพนธ

ศลปศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยรามค าแหง. กลธดา ทวมสข, จฑารตน ศราวณะวงศ และกนยารตน เควยเซน. (2554). รายงานการวจยเรองรปแบบการ

บรหารหองสมดมหาวทยาลยทสงเสรมการเรยนรของผเรยน. ขอนแกน: มหาวทยาลยขอนแกน. จรยา ชโตศร. (2550). รปแบบการบรหารงานหองสมดสาธารณะทมชวตสงกดกรงเทพมหานคร .

วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยราชภฎบานสมเดจ. จราภรณ จตตพรหม. (2546). แนวโนมในการจดบรการหองสมดในทศวรรษหนาของสถานศกษาประเภท

อาชวศกษา. วทยานพนธครศาสตรอตสาหกรรมมหาบณฑต, สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง.

เจรญขวญ แพรกทอง. (2547). เทยวทองหองสมด. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพเวลาด. โชตกา ประพฤทธกล. (2548). การด าเนนงานหองสมดวศวกรรมศาสตรในสถาบนอดมศกษาของรฐ.

วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยรามค าแหง. ดวงกมล อนจตต. (2550). ความรเรองสารสนเทศ. ใน เอกสารการสอนสารสนเทศและการศกษาคนควา

(หนา 1-14). ชลบร: มหาวทยาลยบรพา. ทศนย สดาจนทร, ภรณ ศรโชต และกลธดา ทวมสข. (2545). การศกษาเปรยบเทยบ Search Engines บน

อนเทอรเนต. บรรณารกษและสารนเทศศาสตร มข., 20(2), 74-79. น าทพย วภาวน. (2547). การใชหองสมดยคใหม. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย. บญชม ศรสะอาด. (2545). วธการสรางสถตส าหรบการวจย (พมพครงท 6). กรงเทพมหานคร: ส านกพมพ

สวรยาสาสน. พนพสนย พรหมศร. (2547, มกราคม 1). กลยทธการตลาด ส าหรบยคแหงการเปลยนแปลง. ประชาชาตธรกจ,

หนา 5. พมลพรรณ ประเสรฐวงษ เรพเพอร และคณะ . (2551). การใชหองสมด (พมพครงท 8). กรงเทพมหานคร:

ส านกพมพมหาวทยาลยรามค าแหง. พมพน ด าสงค. (2555). การพฒนาทรพยากรสารสนเทศของหองสมดสถาบนอดมศกษาเอกชน .

วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยรามค าแหง. มลวลย ประดษฐธระ. (2553). หองสมดสถาบนอดมศกษาในอนาคต. โดมทศน, 31(1), 3-11. มะลวลย สนนอย. (2549). การใชฐานขอมลออนไลนของนกศกษาระดบบณฑตศกษาส านกวทยบรการ

มหาวทยาลยอบลราชธาน. วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยขอนแกน.

52 วารสารมนษยศาสตร ฉบบบณฑตศกษา

รงฤด อภวฒนศร, ชตมา นวมจตร, สรวงค ศรสวจฉรย, พนดา สมประจบ, ทฐมา ฐตภมเดชา, สายฝน บชา และคนอน ๆ. (2550). หองสมดและสารนเทศเพอการศกษาคนควา. กรงเทพมหานคร: ทรปเพล เอดดเคชน.

ศรวรรณ เสรรตน, ศภร เสรรตน, ปรญ ลกษตานนท, องอาจ ปทะวานช, ปณศา มจนดา, จระวฒน อนวชชานนท และคนอน ๆ. (2552). การบรหารการตลาดยคใหม (ฉบบปรบปรงใหม). กรงเทพมหานคร: ธรรมสาร.

สมชพ ทองรกษ. (2555). แนวทางการพฒนาทรพยากรสารสนเทศ มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ ปราจนบร. วทยานพนธครศาสตรอตสาหกรรมมหาบณฑต, มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

สจน บตรดสวรรณ. (2550, กรกฎาคม-ธนวาคม). การรสารสนเทศ (information literacy) ส าหรบนกศกษาในสถาบนอดมศกษา. วารสารหองสมด, 51(ฉบบพเศษ 2), 73-80.

สนย กาศจ ารญ. (2552). ความรเบองตนเกยวกบการจดการหนวยงานบรการสารสนเทศ (พมพครงท 3). กรงเทพมหานคร: ส านกพมพมหาวทยาลยรามค าแหง.

สพรยา บษรารตน. (2550). CRM: การยกระดบคณคาของงานบรการ. รสมแล มหาวทยาลยสงขลา-นครนทร วทยาเขตปตตาน, 28(2), 34-36.

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. (2553). คมอค าอธบายตวชวดการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ ปงบประมาณ พ.ศ. 2554 ส าหรบสถาบนอดมศกษา. กรงเทพมหานคร: ผแตง.

อาร ชนวฒนา. (2546). ความรเบองตนเกยวกบการบรการและเผยแพรสารสนเทศ. ใน เอกสารการสอนชดวชาการบรการและเผยแพรสารสนเทศ (ฉบบปรบปรงครงท 1, หนวยท 1). นนทบร: ส านกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

เออน ปนเงน. (ม.ป.ป.). หองสมดยคมลเลเนยม เทคโนโลยและแนวคดการเปลยนแปลงเชงการตลาด. คนเมอ 4 กนยายน 2553, จาก http://km.ru.ac.th/computer/?p=269

Rubin, R. E. (2010). Foundations of library and information science (3rd ed.). New York: Neal-Schuman.