Thực Hành Olympic

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    1/20

    1

    HI HA HC VIT NAM

    NI DUNG CHNG TRNH THI THC NGHIM

    OLYMPIC HA HC SINH VIN CC TRNG I HC V

    CAO NG TON QUC LN THIX (4/2016) TI TRNG I

    HC CNG NGHIP H NI.BNG A

    A. THC HNH HA V C

    Phn 1: PHN KIN THC THC HNH

    Thi gian: 30 pht

    Kim tra cc kin thc vnguyn tc lm vic trong phng th nghim, cc kthut

    c bn trong thc hnh v c (dng cc cu hi trc nghim v cu hi tlun ngn).

    1. Cc nguyn tc chung khi lm vic trong phng th nghim

    - Quy tc lm vic vi cht c, cht dchy n

    - Kthut trng ra cc dng cthy tinh cn thit trong qu trnh th nghim

    - Cch xl mt stai nn khi lm th nghim

    2. Cc kthut c bn trong thc hnh- Cc im lu khi sdng bp in, tsy,

    - Kthut lc thng, lc chn khng

    - Cc im ch t hiu sut cao trong qu trnh tng hp mui mohr

    - Cc im ch khi sdng cn v cn sn phm

    - Cch tnh lng ha cht cn thit cho qu trnh th nghim

    3. Cc bi ton lin quan n tan, khi lng sn phm kt tinh, tinh khit ca

    sn phm.

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    2/20

    2

    Phn 2: NI DUNG BI TH NGHIM

    Thi gian: 150 pht

    IU CHMUI MOHR

    1. L thuyt

    Mui Mohrmui kp ca st (II) v amoni sunfat, c cng thc

    FeSO4.(NH4)2SO4.6H2O hoc (NH4)2Fe(SO4)2.6H2O l nhng tinh thn t, trong sut,

    mu xanh lc, tan nhiu trong nc, st (II) trong dung dch t nhy cm vi tc dng ca

    oxi khng kh.

    2. Ha cht v dng c

    * Ha cht:Bt Fe, (NH4)2SO4tinh th, dung dch H2SO420%, dung dch NaOH,

    dung dch KMnO4, dung dch K2Cr2O7, dung dch H3PO4c, chthiphenylamin.

    * Dng c:Bnh tam gic 250ml, 100ml, pipet (5ml, 10ml), gi, buret 25ml, ng

    ong 25ml, cc thy tinh, a thy tinh, mt knh ng h, giy lc, kp g, bnh nh mc,phu lc thng, phu lc Busne, bp in, ng nghim.

    3. Cch tin hnh

    Cho khong 3 gam bt st vo cc ng mt lng dung dch H2SO420% (d = 1,143

    g/ml) tnh trc vi lng axit d khong 10%. y cc bng mt knh ng hv un

    nhcho n khi st tan ht. Lc ly dung dch ri c trn ni cch thy n khi xut hin

    vng tinh th.

    Chun bdung dch (NH4)2SO4bo ha nhit 700C ng vi lng (NH4)2SO4

    phn ng va vi lng FeSO4va iu chc.

    Khi dung dch FeSO4c vng tinh th, trn ngay hai dung dch nng vi nhau, khuy

    mnh ri ngui (c thlm lnh bng nc ), mui kp skt tinh. Lc ht tinh thqua

    phu lc Busne, thu ly tinh thv thm kh tinh thbng giy lc. Cn, tnh hiu sut ca

    qu trnh iu chc theo lng bt st dng.

    Xc nh hm lng Fe2+trong sn phm iu chc bng php chun vi

    dung dch K2Cr2O7.

    Vit phng trnh phn ng v gii thch cc giai on ca th nghim.4. Thtnh cht ca sn phm

    Ly mt t tinh thva iu chem ha tan vi nc. Chia dung dch va ho tan

    vo 2 ng nghim. Thm vi git dung dch NaOH vo ng thnht; ng thhai vo ng

    nghim c cha sn mt t dung dch KMnO4trong mi trng axit H2SO4. Quan st

    hin tng xy ra, gii thch v vit phng trnh phn ng.

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    3/20

    3

    B.

    THC HNH HA HU C

    Phn 1. KIN THC THC HNH

    Thi gian: 30 pht

    Kim tra cc kin thc vnguyn tc lm vic trong phng th nghim, cc kthut

    c bn trong thc hnh ha hu c (dng cc cu hi trc nghim v cu hi tlun ngn)1. Cc nguyn tc chung khi lm vic trong phng th nghim

    - Quy tc lm vic vi cht c, cht dchy, dn

    - Cch lm kh mt scht thng thng

    - Cch xl mt stai nn

    - Cch ly ha cht

    - Cch lp mt hthng phn ng hoc ct

    2. Cc kthut c bn trong thc hnh ha hu c- C sl thuyt phng php kt tinh li

    - C sl thuyt cc phng php ct (ct thng, ct phn on, ct li cun hi

    nc,)

    - C sl thuytphng php chit v lm kh

    3. ngha v phng php xc nh mt shng svt l thng thng cht

    hu c(nhit nng chy, nhit si, chskhc x,).

    4. C chphn ng v cc bin php lm tng hiu sut ca mt sphn ngtng hp hu cc bn(este ha, amit ha, nitro ha).

    Phn 2. NHN BIT CC HP CHT HU C

    Thi gian: 30 pht

    Nhn bit 4 trong s10 hp cht cho bit tn ca chng thuc cc nhm cht: dn

    xut halogen, ancol, phenol, anehit, xeton, axit cacboxylic, amin, monosaccarit,

    disaccarit.

    Phn 3. TNG HP HU CThi gian: 120 pht

    IU CHAXIT BENZOIC

    S phn ng:

    C6H5CH3 + 2KMnO4C6H5COOK + 2MnO2 + KOH + H2O

    C6H5COOK + HCl C6H5COOH + KCl

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    4/20

    4

    Ha cht Dng c

    - Toluen (d=0,86): 2ml

    -

    KMnO4: 2 gam

    - Nc ct

    -

    Etanol 990

    - Dung dch HCl

    - Giy thpH

    -

    Glixerol

    - Bnh cu y trn (nhm 29, mt c) 100ml

    -

    Sinh hn son hi lu nhm 29

    - Cc thy tinh 100ml

    -

    Bt s- Phu lc thng

    - Phu Busne + Giy lc

    -

    Bp in n

    - My lc p sut thp

    -

    n cn, li aming

    - Nhit k2000, mao qun, vng cao su

    -

    ng Thiele

    Cch tin hnh:

    Cho vo bnh cu 100ml sch v kh 2ml toluen, 30ml nc ct, 2 gam KMnO4v

    vi vin bt bng 1/4 ht u, lc u hn hp. Lp sinh hn hi lu v un si nhbng

    bp in cch animang trong 1 gi. Khi kt thc phn ng, hn hp phn ng cn mu sm

    th thm vi git etanol khmu. Lc ht loi bMnO2. Ra kt ta trn phu bng

    nc si hai ln, mi ln 10ml. dch lc ra bt sv bc hi n khi cn khong 20ml.

    Nu thy dch lc vn bc th lc nng qua phu lc thng loi ht MnO2.

    ngui dch lc v axit ha bng tng git axit HCl 1:1 cho n mi trng axit.

    Axit benzoic to thnh di dng kt ta.

    Lc ly axit benzoic trn phu Busne, dng giy lc p cc tinh thcho kit nc,

    kh ngoi khng kh. Cn sn phm thu c. Tnh hiu sut. Xc nh nhit nng chy

    ca sn phm bng ng Thiele.

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    5/20

    5

    HI HA HC VIT NAMNI DUNG CHNG TRNH THI THC NGHIM

    OLYMPIC HA HC SINH VIN CC TRNG I HC VCAO NG TON QUC LN THIX (4/2016) TI TRNG I

    HC CNG NGHIP H NI.

    BNG B

    Phn 1: PHN KIN THC THC HNH

    Thi gian: 30 pht

    Kim tra cc kin thc vnguyn tc lm vic trong phng th nghim, cc kthutc bn trong thc hnh v c - i cng (dng cc cu hi trc nghim v cu hi tlunngn).1. Cc nguyn tc chung khi lm vic trong phng th nghim

    - Quy tc lm vic vi cht c, cht dchy, dn.- Nguyn tc sdng mt sdng cthy tinh o thtch: dng co thtchkhng chnh xc v chnh xc.- Cch ra dng cthy tinh.- Cch xl mt stai nn khi lm th nghim- Cch ly ha cht

    2. Cc kthut c bn trong thc hnh- C sl thuyt ca phng php chun , cc thao tc tin hnh chun , cch

    sdng v la chn chthcho cc php chun .

    - C sl thuyt ca phng php xl sliu thc nghim, phng php nh gichnh xc ca php o.

    - Kthut pha ha cht: Tnh ton lng ha cht pha cc loi dung dch c nnggn ng v nng chnh xc. Cch pha chcc dung dch .3. Mt svn l thuyt c lin quan n ni dung th nghim

    - Gii thch tnh cht ca n cht, hp cht da vo cu to nguyn t, phn tvlin kt ha hc ca mt scc nguyn tv hp cht c bn.

    - Din bin, chiu ca phn ng thng qua cc nguyn l nhit ng hc. nghacc thng snhit ng hc: G, H, S Cn bng ha hc v schuyn dch cn bngha hc.

    - Cc yu tnh hng n tc phn ng. Phn ng bc 1, bc 2.

    - Tnh cht ca cht in ly trong dung mi nc. Thuyt axit, baz, pH ca cc dungdch. tan, snh hng cc yu tn tan ca cc cht t tan.

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    6/20

    6

    Phn 2: NI DUNG BI TH NGHIM

    Thi gian: 150 pht

    BI 1: XC NH NG LNG CA Mg1. L thuyt

    ng lng nguyn tng lng ca mt cht l sphn khi lng ca cht c ththay th(hay kt

    hp) va vi 1,008 phn khi lng ca hidro, hoc vi 8 phn khi lng ca oxi, hocvi mt ng lng bit ca mt cht bt k. ng lng ca mt cht c k hiul E.

    ng lng gam ca mt cht l lng cht tnh bng gam v c gi trbngng lng ca n. Cng c thdng cc n vkhi lng l c shoc bi sca gamchng lng ca cht. V d: ng lng miligam, ng lng kilogam

    ng lng ca mt cht c ththay i theo iu kin v sn phm to thnh caphn ng m n tham gia. Trong nhiu trng hp, ngi ta c thtnh ng lng camt cht theo cng thc:

    ME =

    n

    M: khi lng nguyn t, phnt hoc ionn: ha tr hoc mc oxi ha ca nguyn t; s H +m mt phn t axit (hoc baz)

    cho (hay nhn) trong phn ng trung ha; s electron ca mt phn t hoc mt ion trao itrong phn ng oxy ha-kh; gi tr tuyt i ca in tch ion (dng hoc m).

    nh lut ng lng c pht biu: Trong phn ng ha hc, cc cht tc dng

    vi nhau theo nhng lng t l ng lng ca chng.Biu thc ca nh lut:

    A A

    B B

    m E=

    m Ehoc A B

    A B

    m m=

    E E

    mA, mB: l khi lng tc dng va ca cht A v cht B trong phn ng; EA, EB: l ng lng ca cc cht A v B.

    Ni cch khc,s ng lng ca cc cht trong phn ng phi bng nhau.* xc nh ng lng ca nguyn t Mg, ta cn mt lng chnh xc ( gam)

    ca kim loi Mg ri cho phn ng ht vi mt dung dch axit mnh (HCl, H2SO4long).

    Phng trnh phn ng l:Mg + 2H+ Mg2++ H2

    o th tch kh hidro thot ra ti nhit v p sut nht nh khi xy ra phn ng; pdng phng trnh c bn ca kh l tng PV= nRT, ta tnh c khi lng m 2ca lngkh hidro b Mg y ra.

    T suy lun: C m2gam kh hidro b y ra cn m1gam Mg. Vy 1,008g kh hidrocn mt ng lng EMgca Mg.

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    7/20

    7

    2. Ha cht v dng c:Ha cht:- Phoi Mg- Dung dch HCl 10%- Dung dch H2C2O4chun

    - Dung dch NaOH 0,1N.

    Dng c:- Bnh nn 250ml- Pipet 10ml, 5 ml- H thng ng nghim c nhnh

    - Gi + buret 25 ml- Bnh nh mc- ng ong.

    3.Tin hnh3.1. Pha dung dch v xc nh nng dung dch HCl

    T dung dch chun H2C2O40,1N, hy xc nh nng chnh xc ca dung dchNaOH.

    Dng dung dch NaOH va bit nng , hy xc nh nng dung dch HCl.3.2. Xc nh ng lng ca Mg

    T nng dung dch HCl va xc nh c, hy tnh th tch dung dch HCl cn

    phn ng vi 2025mg Mg kim loi, bit lng HCl dng gp 5 ln so vi lng cn thit.Lp b dng c nh hnh v di:

    Hnh 1: B dng c xc nhng lng ca Mg1. ng nghim hai nhnh2. ng chia 3. ng cha nc yCn chnh xc mt lng Mg khong 20-25 mg trn cn phn tch hin s ri cho vo

    mt nhnh ca ng nghim hai nhnh. Cho vo nhnh cn li ca ng nghim ny th tch

    dung dch HCl va tnh c trn. Ch : khng axit dnh vo nhnh cha Mg. H ng2 xung v nngng 3 ln mc nc trong ng 2 dng ln gn y. Lp ng nghim 2nhnh vo ng 2.

    Kim tra kn ca ton bhthng bng cch hng 3 xung t15-20 cm. Numc nc trong ng 2 chhxung mt cht ri ginguyn khng thay i th chng ththng kn. Nu mc nc trong ng 2 hxung lin tc khng dng li, chng th

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    8/20

    8

    thng bh, cn kim tra li cc mi ni cho tht kn. Chkhi chc chn hthng knhon ton th mi bt u tin hnh th nghim.

    Lm thng bng mc nc cc ng 2 v 3. Ghi mc nc ng 2 khi thng bng lV1.

    Nghing ng nghim hai nhnh axit chy ht sang nhnh cha Mg. Kh H2sinh ra

    sy mc nc trong ng 2 xung thp dn. Trong lc , cn hdn ng 3 xung chomc nc hai ng 2 v 3 lun xp xnhau. Khi Mg phn ng ht (thy khng cn btkh thot ra v mc nc trong ng 2 khng hxung na), thm khong vi pht chong nghim hai nhnh trli nhit phng. Lm thng bng mc nc trong ng 2 v 3,ghi mc nc trong ng 2 lc ny l V2.

    Lp li th nghim trn 3 ln ly kt qutrung bnh.Ghi cc sliu th nghim vo bng sau:

    i lng Kt qu n v

    Ln 1 Ln 2 Ln 3

    Khi lng Mg m1 = gThtch kh hidro V = V2V1= ml

    p sut kh quyn lc thnghim

    PKK= mmHg

    Nhit phng lc thnghim

    T = t0C+ 273K

    (Kelvin)

    p sut ring phn cahi nc bo ha nhit

    lc th nghim

    2H OP mmHg

    p sut kh hidro2 2H KK H O

    P =P - P mmHg

    Da vo kt quca bng, hy tnh ng lng ca Mg.

    BI 2: XC NH P SUT HI NC BO HA

    V NHIT BAY HI CA NC.

    1. L thuyt

    Khi nhit ca khng kh thp 50C th c thp dng phng trnh trng thi kh

    l tng tnh c smol ca khng kh: Pkk.Vkk= nkk.R.Tp sut hi nc bo ha theo tng nhit c tnh: Phnbh = Pkq - Pkk

    Stng quan tuyn tnh gia p sut hi v nhit c biu thqua phng trnh

    Clausius-Clapeyron:

    hh-H 1

    lnP = + CR T

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    9/20

    9

    Trong : P l p sut hi bo ha (mmHg)

    T l nhit tuyt i (K)

    hhH l Entanpi ha hi, nhit ha hi, l nng lng cn thit chuyn 1 mol cc

    phn tcht lng thnh hi.

    R l hng skh (= 8,314 J/mol.K)C l hng si vi mi cht lng.

    Phng trnh ny c thbiu din bi mt ng thng ( y = ax+ b), biu din mi

    quan hgia lnP v 1/T. (Vi y = lnP; x = 1/T; a = -Hhh/R v b = C)

    Nh vy, da vo phng trnh Clausius-Clapeyron v th, chng ta thy, c th

    xc nh c Hhhca mt cht:Hhh= -R.tg

    Trong tgl hsgc ca ng thng.

    2. Ha cht v dng cHa cht:-Nc ct- Hn hp sinh hn (nc + mui ht)

    Dng c:- ng ong 10 ml- Cc thy tinh 1 lt- Bp in

    - Gi st v kp-Nhit k- Chu thy tinh- p k

    3.Tin hnh

    y

    ln P

    Nc

    Diethyl ether

    1/T x

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    10/20

    10

    Lp bdng cnh hnh v:Hnh 2.ng c c nh p sut hi bo ha v nhit ha hi ca nc

    1. Gi st 2. Cp st 3.Nhit k 4. ng ong 10ml5. Cc 1 lt 6. Bp inLy khong 600ml nc ct vo cc thy tinh 1 lt v khong 6-7 ml nc ct vo

    ng ong 10 ml. Dng ngn tay bt cht ming ng ong ri chuyn vo cc thy tinh, sckhong 4-5 ml khng kh c gili trong ng ong. Thm nc ct vo cc ng ong

    ngp chm hon ton trong nc. un nc trong cc nng ln khong 750. Lng khngkh trong ng ong sgin n, y ct nc trong ng ong xung thp (ch : khng c

    y xung ht). Khi nhit ln gn 750C th ngng un, nhit vn tip tc tng. Ch

    khi nhit hxung 750

    C, ghi thtch ca ct kh trong ng ong v nhit ca nc.Ccch 30C th ghi thtch ca ct kh v nhit ca nc mt ln cho n khi nhit hxung 510C. Sau thm nc lm ngui v tip tc cho hn hp sinh hn lm nhit

    hxung 50C( ch : trc khi thm nc v hn hp sinh hn vo cc, cn ly bp inra v cho chu thy tinh vo ng nc trn). Ghi thtch ca ct kh nhit ny vghi p sut kh quyn trn p k.

    Da vo cc kt quthu c, tnh p sut hi nc bo ha v nhit bay hi ca

    nc. C thp dng phng php bnh phng ti thiu hoc thgia lnP v 1/T hocda vo tng cp nhit tnh trung bnh.

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    11/20

    11

    HI HA HC VIT NAM

    NI DUNG CHNG TRNH THI THC NGHIM

    OLYMPIC HA HC SINH VIN CC TRNG I HC V

    CAO NG TON QUC LN THIX (4/2016) TI TRNG I

    HC CNG NGHIP H NI.

    BNG C

    Phn 1: PHN KIN THC THC HNH

    Thi gian: 30 pht

    Kim tra cc kin thc vnguyn tc lm vic trong phng th nghim; cc kthut

    c bn trong thc hnh ha i cng; mt snh lut c bn ca ha hc; mt skin

    thc vtc phn ng, cn bng ha hc v dung dch (dng cc cu hi trc nghim v

    cu hi tlun ngn).

    1. Cc nguyn tc chung khi lm vic trong phng th nghim- Quy tc lm vic vi cht c, cht m c, cht dbay hi, cht dchy n

    - Cch xl mt stai nn trong phng th nghim

    2. Cc kthut c bn trong thc hnh ha i cng

    - Kthut trng ra dng cthy tinh

    - Nguyn tc, kthut sdng mt sthit bnh tsy, biu nhit, v mt s

    dng cth nghim nh ng ong, pipet, buret,

    - Kthut ly mt lng xc nh ha cht lng, ha cht rn

    - Tnh ton v pha chha cht- Kthut chun

    3. Mt snh lut c bn ca ha hc: nh lut bo ton khi lng, nh lut

    Avogaro, nh lut ng lng, phng trnh trng thi kh l tng.

    4. C sl thuyt vtc phn ng ha hc; gii thch nh hng ca cc yu t:

    nng , nhit , cht xc tc, din tch tip xc n tc phn ng.

    5. C sl thuyt vcn bng ha hc; gii thch nh hng ca cc yu t: nng ,

    nhit , p sut n chuyn dch cn bng ha hc; nguyn l chuyn dch cn bng

    Le Chaterlie.

    6. Mt skin thc phn dung dch

    - Cc loi nng : nng mol/lt, nng phn trm, nng ng lng.

    - C sl thuyt vpH ca dung dch; gii thch tnh axit, baz theo Bronsted.

    - iu kin kt ta v ha tan cht t tan.

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    12/20

    12

    Phn 2: NI DUNG BI TH NGHIMThi gian: 150 pht

    Bi 1: CC YU TNH HNG N TC PHN NG

    I. L THUYT

    Cc phn ng ha hc c thl ng thhay dth. Cc phn ng c gi ng thkhichng din ra trong h1 pha. Ngc li, cc phn ng dthxy ra trong mi trng khngng nht gia cc cht nhng pha khc nhau (rn - lng, kh - lng).

    Tc ca phn ng thng o bng bin thin nng ca mt trong cc cht tham giahay to thnh sau phn ng trong mt n vthi gian.

    i vi phn ng tng qut:aA + bB cC + dD (1)

    Tc trung bnh ca phn ng:

    t

    Cv

    tb

    .

    1

    Tc tc thi ca phn ng:

    t

    Cvv

    tbt

    t

    lim.

    1lim

    0

    dt

    dCv

    t.

    1

    Tc phn ng phthuc vo bn cht ca phn ng v cc iu kin tin hnh nh:nng , nhit , cht xc tca-nh hng ca nng cc cht phn ng

    nh lut tc dng khi lng: nhit khng i, tc ca phn ng tlvi tchnng ca cc cht phn ng c ly tha ln vi sm thch hp.

    Vi phn ng (1), tc c biu din bng biu thc:

    BA CCkv ..

    Trong :CA, CB l nng mol.lt

    -1ca cc cht A, B thi im kho st.k l hng stc ca phn ng ha hc, cng c gi l tc ring v

    khi nng ca mi cht ban u bng n vth k = v. Hng stc phn ng phthucvo bn cht ca cc cht phn ng v nhit .

    , l bc ring phn ca phn ng xt theo cht A, cht B. Thng thng

    a, b, chtrong mt strng hp = a, = b; , l cc hng sv c xc nhbng thc nghim.

    Trong hdth, tc phn ng cn phthuc vo din tch tip xc gia cc pha.b-nh hng ca nhit

    Nhit nh hng mnh n tc phn ng. Stng nhit rt nhc thlm tngtc phn ng rt ln.

    Sln bin i tc phn ng (hay hng stc ) khi nhit thay i 10oC gi l hsnhit ca tc phn ng, k hiu l :

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    13/20

    13

    T

    T

    k

    k 10

    kT, kT+10 l hng stc cc nhit T v (T+10). T suy ra:

    kT + 10n= n.kT

    Ngha l khi nhit tng theo cp scng th hng stc tng theo cp snhn.

    Vi phn ng ng th, a strng hp, hsnhit ca tc phn ng c gi trtrong gii hn t2 - 4, l quy tc Van Hp (Vant Hoff). Quy tc ny chgn ng trongkhong nhit khng cao.

    Sau ny, Areniut (Arrhenius) da trn kt quthc nghim m tchnh xc hn nhhng ca nhit n tc phn ng bng phng trnh:

    RT

    Ea

    eAk

    . (*)Trong : A l hng s, c gi l tha strc ly tha, c trsring cho mi loi

    phn ng v khng phthuc vo nhit .E

    a: nng lng hot ha.

    T, R: nhit tuyt i v hng skh l tng.Tphng trnh (*) ta thy, do T nm sm nn khi tng T th k tng rt nhanh.

    c-nh hng ca cht xc tcCht xc tc l cht lm tng tc phn ng ha hc nhng sau phn ng, bn cht ha

    hc cng nh lng ca n khng thay i.Cht xc tc chc khnng lm tng tc phn ng ca nhng phn ng c thxy ra

    c, ngha l phn ng c G < 0 nhng do c nng lng hot ha ln v entropi hotha qu nhm xy ra vi tc chm.

    II. THC HNH1. Ha cht v dng cHa cht:- Dung dch Na2S2O30,2M; H2SO40,2M v 1M; H2C2O40,05M; KMnO40,01M; MnSO40,05M; H2O210%;- Bt MnO2; Zn vin; Zn bt; DimDng c:- ng nghim sch, ng ong 20ml; buret 25ml; pipet 1ml, 2ml.- Cc m50ml; bnh cu y bng 100ml; chu thy tinh; ng dn kh.

    - Biu nhit; ng hbm giy.2. Cch tin hnhTh nghim 1: nh hng ca nng cht phn ng n tc phn ng trong hngth.

    Nghin cu phn ng gia dung dch natri thiosunfat vi axit sunfuric:Na2S2O3+ H2SO4 Na2SO4+ H2O + SO2 + S

    Dng pipet cho vo 3 ng nghim, mi ng 3ml axit sunfuric 0,2M.

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    14/20

    14

    Ly 3 ng nghim khc nh stht1, 2, 3. Dng pipet cho vo ng thnht 1 ml natrithiosunfat 0,2M v 2 ml nc ct; ng thhai 2 ml natri thiosunfat 0,2M v 1 ml nc ct;ng thba 3 ml natri thiosunfat 0,2M.

    nhanh dung dch axit sunfuric t1 trong 3 ng nghim chun btrn vo ngnghim 1, lc u. Dng ng hbm giy theo di thi gian tlc 2 dung dch vo

    nhau cho ti khi bt u xut hin kt ta c sa.Tin hnh th nghim vi ng nghim 2 v 3 tng tnh ng 1. Tc phn ng c th

    tnh theo cng thc v = 1/t (t l thi gian thc hin phn ng).Ghi kt quvo bng di, nhn xt v gii thch kt qu.

    STT

    Thtch (ml) Tlnng Na2S2O3

    C1:C2:C3

    t (s) v=1/tTltc phn ng

    v1:v2:v3H2SO4 Na2S2O3 H2O Tng

    1

    23

    Th nghim 2: nh hng ca nhit n tc phn ngNghin cu phn ng gia dung dch kali pemanganatv axit oxalic trong mi trng

    axit cc nhit khc nhau.

    5H2C2O4+ 2KMnO4+ 3H2SO4 10CO2+ 2MnSO4+ K2SO4+ 8H2ODung dch kali pemanganat lc u c mu tm, khi phn ng kt thc dung dch trong

    sut, khng mu.

    Dng pipet ly vo ng nghim thnht 2ml dung dch kali pemanganat 0,01M, vo ngnghim thhai 2ml dung dch axit oxalic 0,05M v 2ml dung dch axit sunfuric 0,2M. dung dch tng nghim thhai vo ng nghim thnht, lc u. Dng ng hbm giyghi thi gian tlc trn n khi dung dch mt mu hon ton. Ghi li nhit phng.

    Tin hnh th nghim tng tnh trn nhng cc nhit khc nhau:- Nhit phng + 10oC

    - Nhit phng + 20oC- Nhit phng + 30oC

    Cc th nghim tin hnh trong bnh iu nhit. Trc khi trn hai dung dch phi ngmcc ng nghim ng ha cht phn ng trong bnh iu nhit khong 5 - 10 pht cn

    bng nhit.Ghi kt quvo bng di, nhn xt v gii thch.

    STTNhit phn ng

    (toC)Thi gian t (s)

    Tc phn ngv=1/ t

    Hsnhit

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    15/20

    15

    Th nghim 3: nh hng ca cht xc tc ng thn tc phn ngDng pipet ly vo 2 ng nghim mi ng 2 ml dung dch axit oxalic 0,05M v 2ml axit

    sunfuric 0,2M. Thm vo ng nghim thnht 1-2 git mangan sunfat 0,05M. Sau dngpipet cho vo 2 ng nghim, mi ng 1ml dung dch kali penmanganat 0,01M. Theo di thigian tlc trn 2 dung dch n khi dung dch mt mu hon ton.

    Ghi kt quvo bng di, nhn xt v gii thch kt qu.STT

    V-KMnO4(ml)

    V-H2SO4(ml)

    V-H2C2O4(ml)

    Dung dchMnSO4

    Thi giant (s)

    Tc phn ngv=1/t

    Th nghim 4: nh hng ca cht xc tc dthn tc phn ng: Phn ng phnhy hiro peoxit

    Ly hai ng nghim nh s1 v 2. Dng pipet ly vo mi ng nghim 1 ml dung dchhiro peoxit 10%. Cho thm vo ng 1 mt cht bt mangan ioxit. Theo di hin tng

    xy ra trong hai ng nghim. Nhn xt v gii thch. C thkim tra cht kh thot ra bngcch a ti gn ming ng nghim mt que dim chy cn tn .

    Th nghim 5: nh hng ca din tch bmt n tc phn ng trong hdthLp dng cnh hnh bn. Cho nc vo y ngong, dng ngn tay bt cht ming ng ong v pngc vo chu thy tinh cha nc sao cho khngc bt kh no trong ng ong. Lp ng ong vogi st. Nhit ca nc trong chu cnh 25oC

    1o

    C.Dng ng ong khc ly 20 ml H2SO41M cho

    vo bnh cu y bng, cho tip 1-2g km ht. ykn bnh cu bng nt c ng dn kh vo ming ngong. Bt u bm thi gian tlc cho km vo

    bnh n khi thtch kh hiro thot ra trong ngong c 10ml.

    Lp li th nghim trn, thay km ht bng kmbt. Cho bit din tch tip xc nh hng nh th

    no n vn tc phn ng ?

    ng ongBnh cuChu thy tinhng dn khKp gi st

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    16/20

    16

    Bi 2: DUNG DCH - CC YU TNH HNG NCN BNG HA HC

    I. L THUYT1. Dung dch

    Dung dch l mt hng thto bi hai hay nhiu cht m thnh phn ca chngc ththay i trong mt gii hn xc nh.

    Thnh phn ca dung dch gm cht tan v dung mi. Dung mi l mi trng cht tan phn tn, ng thi cng l cht quyt nh trng thi tn ti ca dung dch.Dung dch c thtn ti trng thi kh, lng hoc rn.1.1. Mt snng dung dch- Nng mol (CM):Nng mol l smol cht tan trong 1 lt dung dch.

    V

    nC

    ct

    M

    -Nng ng lng (N): l s ng lng gam cht tan trong 1 lt dung dch.

    V

    N

    1.2. Xc nh nng ca dung dch bng phng php chun Chun l phng php xc nh nng cha bit ca mt dung dch theo nng

    bit ca mt dung dch khc bng cch o thtch ca cc dung dch tng tc.V dvi phn ng: aA + bB Sn phmTheo nh lut ng lng, sng lng gam ca cc cht trong phn ng bng

    nhau:A

    B

    B

    ABBAA

    V

    V

    N

    NVNVN

    Trong : A: cht bit nng ;B: cht cn xc nh nng .

    Nu xc nh c thtch VA, VBtrong qu trnh chun , bit c NAstnhc NB.

    Phng php chun c p dng cho nhiu loi phn ng nh phn ng trungha, phn ng oxi hakh, phn ng to kt ta, phn ng to phc1.3. Sthy phn v tch stan ca mui

    Theo thuyt axit -baz ca Bronsted - Lowry, cc ion to ra mui c thbthyphn trong nc thhin tnh axit hoc baz. Hin tng ny c gi l sthy phnca mui.

    Khi ha tan mt hp cht t tan AmBnvo nc c cn bng:AmBn mA

    a+(dd) + nBb-(dd)

    Khi qu trnh ha tan t ti trng thi cn bng (dung dch bo ha), hng scn bngca qu trnh gi l tch stan

    nmBAT :

    m n

    m na b

    A BT A B

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    17/20

    17

    Tch stan T phthuc vo bn cht ca cht tan, dung mi v nhit . Ti mt nhit

    xc nh, cht c tch stan cng nhth mui cng t tan. Da vo tch stan cthrt ra iu kin kt ta v ha tan kt ta ca cht in ly t tan nh sau:

    - iu kin ha tan kt ta l tch snng ion cht vi sm bng hstl

    tng ng nhhn tch stan: nbmaBA

    BATnm

    ][][ .

    - iu kin kt ta l tch snng ion cht vi smbng hstltng ng

    ln hn tch stan: nbmaBA

    BATnm

    ][][ .

    2. Cc yu tnh hng n cn bng ha hcCn bng ha hc l trng thi ca phn ng thun nghch khi tc phn ng

    thun bng tc phn ng nghch.Cn bng ha hc c cc tnh cht sau:+ L trng thi cn bng ng: trng thi cn bng, phn ng khng dng li m

    phn ng thun v nghch vn xy ra nhng vi tc bng nhau.

    + Thnh phn ca cc cht c mt trong phn ng khng thay i theo thi gian khicc iu kin bn ngoi (nhit , p sut, nng ) khng thay i.

    + Bchuyn dch khi c tc ng tbn ngoi: Khi mt trong cc yu tnh nhit, p sut, nng thay i th sc schuyn dch cn bng.

    + Trng thi cn bng lun c nng lng cc tiu.Khi cc yu tbn ngoi nh nng , nhit hoc p sut thay i, trng thi cn

    bng ban u schuyn sang mt trng thi cn bng mi. Sdch chuyn ttrngthi cn bng ny sang trng thi cn bng khc gi l sdch chuyn cn bng.

    Quy lut vsdch chuyn cn bng c Le Chatelier tm tt nh sau:Mt hang trng thi cn bng, nu thay i mt trong cc thng strng thi

    ca h(p sut, nhit , nng ) th cn bng schuyn dch theo chiu chng listhay i .II. THC HNH1. Ha cht v dng c- Ha cht: Cc dung dch: HCl c; HCl 2M; H2SO41M; CH3COOH 2M; NaOH 2M;

    NaOH 0,1M; NH3 0,5M; NH4Cl 0,5M; K2CO3 0,5M; K2Cr2O7 10%; CaCl2 0,5M;Na2CO3 0,5M; CaCl22.10

    -5M; Na2CO32.10-5M; FeCl3 0,5M, KSCN 0,5M, CoCl2

    0,5M.Cc tinh th: NH4Cl, CH3COONa, KSCN, KCl.Giy o pH, ch th phenolphtalein 0,1%, ch th metyl da cam 0,1%.

    - Dng c: ng nghim; gi ng nghim; pipet 1ml, 2ml, 5ml; qu bp cao su; gi pipet;cc thy tinh 50ml; buret 25ml; bnh nn 100ml; kp g; n cn; a thy tinh.2. Tin hnhTh ngh im 1: ThpH ca mt sdung dch bng giy o pH

    Ly vo 4 ng nghim:- ng nghim 1: 1ml dung dch HCl 2M

    - ng nghim 2: 1ml dung dch NaOH 2M

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    18/20

    18

    - ng nghim 3: 1ml dung dch NH4Cl 0,5M- ng nghim 4: 1ml dung dch K2CO30,5M

    ThpH ca dung dch trong cc ng nghim bng giy o pH, ghi kt quvo bng:Dung dch HCl 2M NaOH 2M NH4Cl 0,5M K2CO30,5MMu giy o pH

    Gi trpHMi trng

    Vitphng trnh ca cc phn ng thy phn (nu c).Th ngh im 2: Cn bng trong dung dch axit yu, baz yua. Axit yu: Ly 2 ng nghim, cho vo mi ng 0,5ml dung dch axit CH3COOH 2Mv 2 git chthmetyl da cam 0,1%.

    ng nghim 1: so snhng nghim 2: Thm vo mt t tinh thCH3COONa (bng ht ng), lc u tinh

    thtan hon ton.Nhn xt sthay i mu trong ng nghim 2? Gii thch?

    b. Baz yu: Ly 2 ng nghim, cho vo mi ng 0,5ml dung dch NH30,5M v 1git chthphenolphtalein 0,1%.

    ng nghim 1: so snhng nghim 2: Thm vo mt t tinh thNH4Cl (bng ht ng), lc u tinh th

    tan hon ton.Nhn xt sthay i mu trong ng nghim 2 so vi ng nghim 1? Gii thch?

    Th ngh im 3: Phn ng to thnh cht in ly yu, cht t tan, cht dbay hi

    a. Phn ng to thnh cht in ly yu:Ly vo ng nghim 0,5ml dung dch NaOH 2M v 1 git chthphenolphtalein 0,1%. Quan st mu ca dung dch.

    Thm 1ml dung dch HCl 2M vo ng nghim trn, lc u. Quan st hintng xy ra, gii thch v vit phng trnh phn ng.

    b. Phn ng to thnh cht t tan: Ly 2 ng nghim:- ng nghim 1: Cho vo 1ml dung dch CaCl20,5M, sau thm tip 1ml

    dung dch Na2CO30,5M, lc u.- ng nghim 2: Cho vo 1ml dung dch CaCl22.10

    -5M, sau thm tip 1ml

    dung dch Na2CO32.10-5M, lc u.Quan st hin tng xy ra mi ng nghim.Cho tch stan ca CaCO3 25

    oC l 4,8.10-9,hy gii thch hin tng xy ra 2 ng nghim?

    Gili sn phm ng nghim 1 tin hnh th nghim 3c.c. Phn ng to thnh cht dbay hi:

    Ly ng nghim 1 cha sn phm th nghim 3b, thm vo 2ml dung dchHCl 2M, lc u. Quan st hin tng, vit phng trnh phn ng xy ra v giithch.

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    19/20

    19

    Th ngh im 4: Xc nh nng dung dch HCl bng phng php chun Dng pipet ly 10ml dung dch HCl cha bit nng c chun bsn

    cho vo bnh nn 100ml. Nh1-2 git chthphenolphtalein 0,1% vo bnh nn.dung dch chun NaOH 0,1M vo buret cao hn vch s0 khong 2ml, m

    kha cho dung dch xung ttn khi vm khum dung dch trng vi vch s0

    th kha li (ch khng bt kh cn li trong buret).Tin hnh chun dung dch HCl trong bnh nn bng dung dch chun NaOH

    0,1M n khi dung dch trong bnh nn chuyn tkhng mu sang mu hng bntrong 30s th dng chun . Ghi thtch NaOH 0,1M trn buret.

    Thc hin 3 ln ly kt qutrung bnh. Ghi kt quthu c vo bng diy:Ln chun 1 2 3VNaOH 0,1M(ml)VNaOH 0,1M(ml) trung bnh

    Vit phng trnh phn ng chun , gii thch v tnh nng mol/l cadung dch HCl ban u.Th nghim 5: Kho st cn bng ion trong dung dch cht in ly

    Nghin cu cn bng phn ng:

    Cr2O72- + H2O 2CrO4

    2-+ 2H+

    Ly 1ml dung dch K2Cr2O710% cho vo ng nghim, ghi mu dung dch.

    Thm tip 1ml dung dch NaOH 2M, lc u, quan st sthay i mu sc cadung dch. Thm tip 1ml dung dch HCl 2M, lc u, quan st sthay i mu

    sc ca dung dch.Da vo sthay i mu sc ca dung dch trn, hy vit cn bng ion trong

    dung dch v gii thch schuyn mu trong th nghim trn.Thnghim 6: nh hng ca nng n sdch chuyn cn bng

    Nghin cu phn ng thun nghch gia dung dch FeCl3v KSCN:FeCl3+ KSCN KCl + [Fe(SCN)]

    2+.2Cl-

    Cho 5 git dung dch KSCN 0,5M, 5 git dung dch FeCl30,5M vo cc 50ml,thm nc ct n khong 30ml, lc u c dung dch X. Ht vo 3 ng

    nghim mi ng 5ml dung dch X:- ng nghim 1: Dng so snh mu

    - ng nghim 2: Thm vo mt t tinh thKSCN (bng ht ng), lc u nkhi tinh thtan ht.

    - ng nghim 3: Thm vo mt t tinh thKCl (bng ht ng), lc u n khitinh thtan ht.

    Quan st sthay i mu cc ng nghim 2 v 3 so vi ng nghim 1, trt ra kt lun vnh hng ca nng n sdch chuyn cn bng.

  • 7/25/2019 Thc Hnh Olympic

    20/20

    20

    Thnghim 7: nh hng ca nhit n sdch chuyn cn bng

    Nghin cu phn ng thun nghch gia dung dch CoCl2(Co2+trong dung dch

    tn ti dng [Co(H2O)6]2+) v HCl c:

    [Co(H2O)6]2+ + 4Cl- [CoCl4]

    2-+ 6H2O

    [Co(H2O)6]2+c mu hng, [CoCl4]

    2-c mu xanh tm.

    Ht 5ml dung dch CoCl2 0,5M cho vo cc thy tinh 50ml, thm tng gitdung dch HCl c n khi dung dch c mu xanh tm (tin hnh trong t ht),lc u cdung dch Y. Ht vo ba ng nghim kh mi ng 1ml dung dch Y:

    - ng nghim 1: so snh- ng nghim 2: Ngm vo cc nc khong 2 pht - ng nghim 3: H nng nh trn ngn la n cn n khi i mu.Quan st s thay i mu cc ng nghim 2 v 3 so vi ng nghim 1, t

    rt ra kt lun v nh hng ca nhit ti s chuyn dch cn bng.

    Ch : Cn thn khi lm vic vi HCl c.

    -------------HT------------