5/26/2018 Tm Hi u Thm V Tn Khoa Hoc Latin Cua Cc Loi(1)
1/3
Tm hiu thm vtn khoa hc Latin ca cc loi
Hin nay vic s dng tn khoa hc gii thiu hoc ch r mt loi ng ! th"c
v#t kh$ng ch gii h%ntrong c&c lu#n &n' c&c (&o
c&o c)a * ti' d" &n +H,-.' gi/0 (%n c (i1t 23c nh4ng th$ng
tin c5(6n c7 lin 8uan 1n vic t tn' 0h9n lo%i v mt s: nguyn t;c <
th:ng nh=t trong vic s dng tn
khoa hc' >an (in t#0 ?in gii thiu kh&i 8u&t nh4ng
th$ng tin lin 8uan trong (i vi1t sau@AB nhi*u th1 kC 8ua' c$ng cuc
kh&m 0h&' 0h9n lo%i' ?&c Dnh c&c loi sinh v#t trn
tr&i =t lu$n 23c
s" 8uan t9m c)a gii khoa hc@ E" 0h9n lo%i ny < g70 0hFn tGch
c"c trong vic 0h6n &nh c tGnh c&(it c)a c&c loi cng vi
s" ti1n ho& lDch s@ -&c nh khoa hc < nh#n din 23c trn I
triu loi sinhv#t trong s: 2c kho6ng JK triu loi sinh v#t c)a
tr&i =t@ LMn cNn hng triu loi s:ng trong rBng nhiti v nh4ng
sinh v#t (in ch2a 23c kh&m 0h&@ -$ng cuc nghin cOu ny vMn
ang ti10 tc vikho6ng hng ngn loi mi 23c 0h&t hin hng nPm@
QFu tin' $ng RristotlS Tmt tri1t gia Hy U%0V < 2a ra hWnh
thOc 0h9n lo%i c&c sinh v#t thu#n tintrong vic gii thiu' m$ t6
v trao Xi th$ng tin trn vPn (6n@ Auy nhin 1n th1 kC thO YZ' Y[ cng
vi s"kh&m 0h&' s" hiu (i1t m\ rng v* thin nhin' h th:ng ny
cho th=y c7 nhi*u h%n ch1 kh$ng cNn 0hh30@ .Pm Y]^Z +arl Lon Uinn_
TY]K],Y]]`' Ahy QinV < (in so%n t#0 s&ch n7i v* h th:ng 0h9n
lo%ic&c sinh v#t t25ng :i hon chnh TEystSma .aturaSV@ Q1n Fu
th1 kC Y h th:ng 0h9n lo%i ny c)aUinn_ 23c ch=0 nh#n rng r
5/26/2018 Tm Hi u Thm V Tn Khoa Hoc Latin Cua Cc Loi(1)
2/3
thO Vq@ su0Sr(um {Sich' in |al0 T{Sich ng2i m$ t6q 23c ghi trong
=n 0h}m c)a |al0Vq@ 0ulchSllum {o?(' S? Uindl T{o?( ng2i tWm th=y'
Uindl < m$ t6VqH@ commSlinijolia |all' a0ud Uindl T|all m$ t6'
Uindl (X t/c thmV@
Q c7 th (i1t thm th$ng tin 8ua tn khoa hc Uatin' cFn l2u z mt s:
im kh&c c7 lin 8uan 1n vict tn loi@ Ah$ng th2ng tn loi
Ts0SciSsV 23c chn c7 th d"a trn nhi*u y1u t: kh&c nhau
, QDa danh n5i loi 0h&t trin' n5i Fu tin 0h&t hin@ LG d
inus dalatSnsis' -olo(ogynS lang(ianSnsS'>auhinia saigonSnsis'
Rcacia donnaiSnsis'
, An ng2i < kh&m 0h&' m$ t6 ra loi 7q m(Slia hSnryi'
UitsSa 0iSrrSi'~@, An th hin tGnh ch=t c th no 7 c)a loi' dng tB
Uatin c7 ngha th$ng dng g;n cho tn loi'
8ua 7 ch/ng ta c7 th (i1t c im ring Tmu s;c' hWnh d%ng' mi th5m'
vng sinh th&i'~V@LG dRmaranthus tricolor' olygonum longijorum'
{osa odorata' tSrolo(ium micro0hyllum' pucuna gigantSa'pucuna
nigrican' -anavallia maritima'~
Q:i vi c&ch c c&ch tn khoa h0 Uatin' $ng h%m Hong H c7
nu kh&i 8u&t trong 8uyn Ah"c v#tch/ng nh2 sau L* c&ch c
ch4 Uatin c7 h5i kh&c nhau ty mi n2c Tngay c6 vi ng2i Rnh v
h&0V@pc d kh$ng c7 ti liu h2ng dMn ch r c&ch c /ng nh=t'
song vW nhi*u lz do c&ch c \ vng lcDa ch9u u gFn gi:ng vi g:c
cX ng4 Uatin h5n c6@
Q%i c25ng ch4 Uatin c t25ng t" ti1ng h&0 vi vi (i1n thin nh2
sau Tso s&nh 9m ti1ng LitV
, aS c thnh !!, u c nh2 !u! ti1ng Lit, cSaS c nh2 !?!, S c nh2
!!, Ss khi \ vD trG cu:i ch4 c nh2 !1t!, oS c nh2 !5!, ch hoc k c
nh2 !c!Arong 0h9n lo%i ng v#t v th"c v#t' loi Ts0SciSsV dng ?&c
Dnh loi c& th@ Auy nhin mu:n ?&c
Dnh r h5n n4a' ng2i ta th2ng i s9u' chi ti1t 1n (#c thO
TvariStiSsV' hoc (X sung thm vi y1u t:lin 8uan kh&c Ttn ng2i
0h&t hin' ng2i m$ t6' n5i 0h&t hin' nPm < 0h&t hin
ra'~V@ pt im kh&ccng cFn l2u z 7 l :i vi c&c loi lai t%o'
th$ng th2ng tn gi:ng tn lNai *u 23c vi1t hoa tr&nhnhFm lMn@
-hng h%n :i vi lan lai Landa panila' -y0ri0Sdium Harrisianum'~
pc d < c7 nh4ng 8uy Dnh th:ng nh=t nh2 < nu trn' nh2ng vic
s dng tn khoa hc Uatin trns&ch (&o hin nay vMn cNn nhi*u li
sai s7t@ Qi*u ny c7 th do t&c gi6 kh$ng 8uan t9m l2u z chnh
sa'do li in =n' hoc do tam sao th=t (6n'@@@ Arong (i vi1t $i khi
gii thiu mt loi c7 khi t&c gi6 vBadng tn khoa hc vBa dng tn
th25ng m%i' i*u ny kh$ng thuy1t minh r d g9y s" nhFm lMn chong2i c@
Ahi1t ngh trong c&c (i vi1t khoa hc' ch/ng ta nn 8uan t9m k h5n
v* c&c 8uy Dnh c5 (6nny tr&nh (t nh4ng sai s7t@
TI LIU THAM KHO
, Ah"c v#t ch/ng' h%m Hong H' Y]I, AhS .amS oj lants' anS p@
>rolSs' Y[, AhS -lassijication oj Uiving things' Srry f@ ohnson'
IKKZV@
Ngun: Thng tin KH&CN s 01/2006
