TIẾP XÚC ĐIỆN

1. KHÁI NIỆMTiếp xúc điện là chổ nối hai vật dẫn điện tạonên đường đi cho dòng điện từ vật dẫn nàysang vật dẫn khácTrong trang bị điện có rất nhiều chỗ tiếp xúcđiệnChất lượng của chổ tiếp xúc ảnh hưởng đếntính bảo đảm vận hành của trang bị điện.

TIẾP XÚC ĐIỆN

tiếp xúc điện có thể chia thành các loại:

tiếp xúc cố định,

tiếp xúc trượt,

và tiếp xúc đóng cắt

TIẾP XÚC ĐIỆNTiếp xúc cố định: các vật dẫn tiếp xúc cố định vớinhauVí dụ: chỗ nối hai dây dẫn, chỗ nối của dây dẫn vớithiết bị.

TIẾP XÚC ĐIỆNTiếp xúc trượt : trong quá trình làm việc để dẫndòng điện, hai chi tiết của đầu tiếp xúc sẽ trượt lênnhau.Ví dụ : tiếp xúc giữa chổi than và vành góp trongmáy điện

TIẾP XÚC ĐIỆNTiếp xúc đóng cắt: là tiếp xúc củacác đầu đóng cắt dùng để đóng cắtmạch điện. Tiếp xúc đóng cắt làm việc trongđiều kiện nặng nề nhất, nhất là tiếpxúc của các máy cắt khi đóng cắtmạch có dòng điện sự cố

TIẾP XÚC ĐIỆN

TIẾP XÚC ĐIỆN2. ĐIỆN TRỞ TIẾP XÚC

Tại chỗ tiếp xúc của vật dẫn hình thành điện trở gọilà điện trở tiếp xúcĐiện trở tiếp xúc phụ thuộc vào:

Điện trở suấtĐộ cứng của vật liệu: với cùng một lực F khi vật liệu càngmềm thì tổng diện tích bề mặt tiếp xúc Scơ càng lớnTrị số lực nén: lực nén lớn sẽ ép các chỗ lồi lõm làm tăngtổng bề mặt tiếp xúc, giảm điện trở tiếp xúcHình dáng của tiếp xúc: điểm ; đường ; mặt ; ….Trạng thái của bề mặt tiếp xúc: sạch ; có sơn ; có oxýt

TIẾP XÚC ĐIỆNNguyên nhân gây ra điện trở tiếp xúc:1. Bề mặt tiếp xúc điện luôn luôn có những chỗ sù sì

do các chỗ lồi lõm rất nhỏ tạo nên, ⇒ hạn chế bằng cách tạo lực nén tiếp xúc, làmnhẳn bề mặt tiếp xúc

2. Sự oxi-hóa các bề mặt tiếp xúc làm tăng điện trởquá độ tiếp xúc lên rất cao. ⇒ tránh hiện tượng oxi-hóa các bề mặt tiếp xúc

TIẾP XÚC ĐIỆNNguyên nhân gây ra điện trở tiếp xúc:3. Nhiệt độ chỗ tiếp xúc khi có dòng điện chạy qua xác

định bởi trị số dòng điện, điện trở quá độ tiép xúc, điều kiện làm mát của chỗ tiếp xúc và việc dẫn lượngnhiệt thoát từ đầu tiếp xúc. Điện trở quá độ tiếp xúc càng bé thì nhiệt độ phátnóng tiếp xúc càng bé ứng với dòng điện phụ tải đãcho. Nhiệt độ phát nóng lớn nhất cho phép với phụ tải lâudài của tiếp xúc thanh dẫn và một số thiết bị điện vàokhoảng 70-750C

TIẾP XÚC ĐIỆNNguyên nhân gây ra điện trở tiếp xúc:4. Dòng ngắn mạch gây ra hiệu ứng nhiệt và lực điện

động rất nguy hiểm, làm tăng điện trở tiếp xúc hoặchư hỏng đầu tiếp xúc. ⇒ đối với đầu tiếp xúc đóng cắt, khi lựa chọn khí cụđiện phải đảm bảo điều kiện ổn định nhiệt, lực điệnđộng.

TIẾP XÚC ĐIỆN3. CẤU TẠO TIẾP XÚC ĐIỆN3.1. Tiếp xúc cố định

a) Yêu cầu : Cần thỏa mãn những yêu cầu sauĐiện trở tiếp xúc quá độ nhỏ và ổn định theo khảnăngỞ chế độ làm việc bình thường không bị phát nóngquá nhiệt độ cho phép lâu dàiỔn định nhiệt và lực động điện khi có dòng điện ngắnmạch

TIẾP XÚC ĐIỆN3. CẤU TẠO TIẾP XÚC ĐIỆN3.1. Tiếp xúc cố địnhb). Các dạng tiếp xúc cố định

TIẾP XÚC ĐIỆN3. CẤU TẠO TIẾP XÚC ĐIỆN3.2. Tiếp xúc đóng cắta) Yêu cầuGiống như tiếp xúc cố định. Ngoài ra tiếp xúc đóng cắt

còn có những yêu cầu sau :Chịu đựng được hồ quangCó khả năng đóng cắt mạch điện một cách chắcchắn lúc ngắn mạch mà tiếp điểm không bị dính lạiChịu được một số lần thao tác nhất định mà khôngbị hư hỏng về cơ học, điện trở tiếp xúc tăng tronggiới hạn cho phép

TIẾP XÚC ĐIỆN3. CẤU TẠO TIẾP XÚC ĐIỆN3.2. Tiếp xúc đóng cắta) Yêu cầu

Tiếp xúc phải có tính đàn hồi tốt để chịu được sứcđập cơ học lúc đóng, bề mặt tiếp xúc không bị biếndạng.Khi dòng điện làm việc lớn (>1000A) thì khó thựchiện tiếp xúc đóng cắt thỏa mãn tất cả các yêu cầutrên. Vì thế nhiều máy cắt điện có dòng điện địnhmức lớn có hai hệ thống tiếp xúc nối điện song songvới nhau.

TIẾP XÚC ĐIỆN3. CẤU TẠO TIẾP XÚC ĐIỆN3.2. Tiếp xúc đóng cắtb) Một vài kiểu cấu tạo của tiếp xúc đóng cắt