TOÅNG QUAN Y HOÏC MOÂI TRÖÔØNG

TOÅNG QUAN TOÅNG QUAN

Y HOÏC MOÂI TRÖÔØNGY HOÏC MOÂI TRÖÔØNG

ThS. BS. Phan Thò Trung Ngoïc

Boä moân Söùc khoûe Moâi Tröôøng, Khoa YTCC

2

MUÏC TIEÂU:

1. Khaùi nieäm veà söùc khoûe, moâi tröôøng,

söùc khoûe moâi tröôøng.

2. Phaân loaïi moâi tröôøng.

3. AÛnh höôûng cuûa moâi tröôøng leân söùc

khoûe con ngöôøi, taùc ñoäng cuûa con

ngöôøi leân moâi tröôøng.

4. Moät soá beänh phoå bieán lieân quan ñeán

moâi tröôøng.

3

1. KHAÙI NIEÄM VEÀ

SÖÙC KHOÛE MOÂI TRÖÔØNG

4

1.1. Söùc khoûe:Thoaûi maùi veà

tinh thaàn

Söùc khoûe

Khoâng ñôn thuaàn laøkhoâng beänh taät

Laønh maïnh

veà theå chaát

Ñaày ñuû veà phuùc

lôïi xaõ hoäi

5

1.2. Moâi tröôøng:

Sinh vaät soáng

6

1.3. Söùc khoûe moâi tröôøng:

taïo ra vaø duy trì moät moâi tröôøng trong laønh, beàn

vöõng

Ñeå naâng cao söùc khoûe

cho coäng ñoàng

7

2. PHAÂN LOAÏI MOÂI TRÖÔØNG

8

2.1. Moâi tröôøng töï nhieân :

2.1.1. Ñaát (ñòa quyeån, thaïch quyeån):

- Coù tính oån ñònh.

- Dieän tích ñaát lieàn 28%

- Daày nhaát 60 – 80 km, moûng nhaát 2

– 8 km. 2.1.2. Nöôùc (thuûy quyeån):

- Khoâng oån ñònh.

- ¾ dieän tích traùi ñaát.

- Raát quan troïng ñoái vôùi ñôøi soáng

con ngöôøi.

9

2.1. Moâi tröôøng töï nhieân :

(tt1) 2.1.3. Khoâng khí (khí quyeån):

- AÛnh höôûng khí haäu, thôøi tieát.

- Khoâng oån ñònh, deã bieán ñoåi,

luaân chuyeån

khi coù dòch beänh deã

lan roäng. Phaûi giaùm saùt baét buoäc ñoái vôùi

moâi tröôøng nöôùc vaø moâi tröôøng khoâng khí

10

2.1. Moâi tröôøng töï nhieân : (tt2)

2.1.4. Sinh quyeån:

- Ñòa quyeån, thuûy quyeån, khí

quyeån.

- Nôi caùc ñieàu kieän töï nhieân thích

hôïp cho söï soáng vaø phaùt trieån,

gaén lieàn vôùi traùi ñaát.

- Goàm caùc loaøi ñoäng vaät, thöïc

vaät, vi khuaån, naám… töø sinh vaät

ñôn baøo nguyeân thuûy ñeán ñoäng

vaät ña baøo tieán hoùa cao.

11

2.1. Moâi tröôøng töï nhieân : (tt3) 2.1.5. Taøi nguyeân – khoaùng saûn:

- Vaät chaát höõu duïng cho con ngöôøi.

- Moät soá ñöôïc taùi sinh: röøng, caây troàng, vaät nuoâi…

- Moät soá khoâng theå hoài phuïc: khoaùng saûn, quaëng moû.2.1.6. Heä sinh thaùi:

- Taäp hôïp cuûa coäng ñoàng caùc sinh vaät soáng vôùi moâi tröôøng maø chuùng toàn taïi. 2.1.7. AÙnh saùng maët trôøi, möa, gioù, baõo luït, ñoäng ñaát, nuùi löûa, baêng tuyeát…

12

Heä sinh thaùi Heä sinh thaùi röøng

HST röøng ngaäp maën

Heä sinh thaùi bieån

13

2.2. Moâi tröôøng kinh teá xaõ hoäi: - Nhöõng ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi nhaát ñònh

- Nhöõng moái quan heä raøng buoäc vaø taùc ñoäng töông hoã cuûa nhöõng ñieàu kieän ñoù ñoái vôùi con ngöôøi

giuùp con ngöôøi toàn taïi vaø phaùt trieån

14

3. AÛNH HÖÔÛNG CUÛA MOÂI TRÖÔØNG

LEÂN SÖÙC KHOÛE CON NGÖÔØI

15

3.1. Moâi tröôøng khoâng khí:

- Cung caáp oxy

- Nhaän CO2

duy trì söï

soáng.

Toát cho söùc khoûe: - OÂ nhieãm nhieàu

khí, hôi, khoùi

buïi, ñoäc

chaát… gaây

ñoäc haïi.

- Trung gian lan

truyeàn dòch

beänh.

Baát lôïi cho söùc khoûe

16

3.2. Moâi tröôøng Nöôùc:

- AÊn uoáng,

sinh hoaït

- Nuoâi troàng,

thuûy ñieän,

vaän

chuyeån…

Toát cho söùc khoûe: - OÂ nhieãm

nghieâm troïng

nöôùc maët,

nöôùc ngaàm

thieáu nöôùc

saïch sinh hoaït

nhieãm

truøng, nhieãm

ñoäc.

- Möa acid nöôùc

möa khoâng

coøn tinh khieát.


17

3.3. Moâi tröôøng Ñaát:

- Xaây döïng nôi

ôû, sinh hoaït,

troàng troït

taïo löông

thöïc thöïc

phaåm thieát

yeáu

Toát cho söùc khoûe:- Nhieãm pheøn,

nhieãm maën,

nhieãm hoùa

chaát… khoâ

caèn, thoaùi

hoùa, keùm maàu

môõ.

- Khoâng ñaát ôû

vaø canh taùc.

- Chöùa visinhvaät

gaây beänh

Baát lôïi cho söùc khoûeBaát lôïi cho söùc khoûe

18

3.4. Taøi nguyeân – khoaùng saûn:

- Ñang caïn kieät

maát caân baèng

sinh thaùi.

- Khai thaùc quaëng

moû khoâng an

toaøn thieät

haïi tính maïng.


- Cung caáp

nguyeân

nhieân lieäu,

khoaùng

chaát, löông

thöïc…

Toát cho söùc khoûe:

19

3.5. AÙnh saùng maët trôøi:

- Tia töû ngoaïi

toån thöông

da, maét…

- Nhieät ñoä traùi

ñaát noùng

leân, tan

baêng...


- Cung caáp aùnh

saùng, nhieät

ñieän… cho söï

soáng con

ngöôøi


20

3.6. Gioù, möa, baõo luït:

- Lan truyeàn oâ

nhieãm, maàm

beänh.

- Gioù baõo, loác

xoaùy, möa acid,

luõ luït thieät

haïi muøa maøng

nhaø cöûa, taøi

saûn, tính

maïng...


- Cung caáp söùc gioù, luaân chuyeån, thoâng thoaùng khí…

- Cung caáp nöôùc saïch, laøm kk trong laønh

- Cung caáp phuø sa maàu môõ troàng troït


21

3.7. Ñoäng ñaát, nuùi löûa:

- Choân vuøi,

thieâu truïi

voâ soá vaät

chaát, con

ngöôøi.


- Cung caáp nham thaïch maàu môõ troàng troït


22Núi lửa Yellowstone, Mỹ

23

24Núi lửa Ambrym tại Vanuatu thuộc Nam Thái Bình dương

25Núi lửa Vesuvius tại Italia

26Núi lửa Mount Kilimanjaro ở Tanzania

27

28

29

50.000 dân Philipines sơ tán núi lửa

Chính quyền Philippnes hôm qua (15-12-2009)

bắt đầu cho sơ tán khoảng 50.000 người

sống quanh ngọn núi lửa hoạt động mạnh

mẽ nhất nước có tên Mayon ở tỉnh Albay,

khi ngọn núi này bất ngờ phun trào nham

thạch đỏ rực và khói bụi.

30

Dòng nham thạch đỏ rực bắt đầu phun ra từ ngọn núi lửa Mayon hôm 15-12

31

Theo các chuyên gia, những dấu hiệu trên báo

hiệu một đợt phun trào dữ dội của núi lửa

này trong tương lai gần.

Do đó Viện nghiên cứu núi lửa và địa chấn

Philippines quyết định nâng mức báo động

3 đối với Mayon, mức cảnh báo núi lửa sẽ

phun trào mạnh trong vòng vài tuần hoặc

vài ngày sắp tới.

32

Philippines nằm trên Vành đai Lửa Thái Bình

Dương, nơi thường xuyên chịu ảnh hưởng

của núi lửa hoạt động. Trong số này hoạt

động mạnh nhất là ngọn Mayon cao 2.464 m.

Núi lửa này từng phun trào 49 lần kể từ khi

được ghi nhận đầu tiên trong lịch sử năm

1616 và lần gây thiệt hại nặng nhất là năm

1814, khi nó làm chết hơn 1.200 người. Lần

phun trào nham thạch quy mô lớn gần đây

nhất của Mayon là năm 1993.

33

Cận cảnh núi lửa với dấu hiệu chuẩn bị có đợt phun trào nham thạch dữ dội

34

Ngoài nham thạch đỏ, núi lửa Mayon còn phun lên nhiều tro bụi và khói trắng

35

Dòng nham thạch đỏ của núi lửa Mayon có

thể nhìn thấy rõ từ một thành phố gần

đó. Ngọn núi này vốn là một thắng cảnh

thu hút khách du lịch vì vẻ đẹp đặc trưng

núi lửa của nó

36

37

3.8. Saûn xuaát noâng nghieäp:

- Duøng nhieàu

hoùa chaát tröø

saâu ñoäc

haïi.

- Tai naïn lao

ñoäng, beänh

do laøm ngheà

noâng, naêng

suaát keùm

toån haïi söùc

khoûe.


- Löông thöïc thöïc phaåm dinh döôõng

- Nguyeân vaät lieäu saûn xuaát coâng nghieäp

- Caây thuoác chaêm soùc söùc khoûe

- Naêng suaát toát vui veû


38

3.9. Saûn xuaát coâng nghieäp:

- Khai thaùc, söû

duïng caïn kieät

nguoàn taøi

nguyeân

- Taïo ra nhieàu

taùc nhaân ñoäc

haïi... oâ

nhieãm vaø nguy

haïi söùc khoûe


- Taïo ra nhieàu saûn phaåm ñaùp öùng nhu caàu, thò hieáu cuûa con ngöôøi


39

3.10. Moâi tröôøng kinh teá:

- Ngheøo ñoùi,

caïnh tranh khaéc

nghieät, cheânh

leäch lôùn veà

phaùt trieån

thaønh thò –

noâng thoân…


- Ích lôïi veà taøi chính

- Thoûa maõn nhu caàu cuûa con ngöôøi


40

3.11. Yeáu toá xaõ hoäi:

- Stress, baát

ñoàng trong

giao tieáp vaø

trong coâng

vieäc

- Lo laéng veà

moâi tröôøng

soáng vaø laøm

vieäc


- Moái quan heä giöõa ngöôøi vaø ngöôøi toát

- Quan heä giöõa con ngöôøi vaø coâng vieäc thuaän lôïi


41

4. AÛNH HÖÔÛNG CUÛA CON NGÖÔØI

LEÂN MOÂI TRÖÔØNG

42

4.1. Taùc ñoäng toát leân moâi tröôøng:

- Baûo veä moâi tröôøng, xöû lyù toát raùc thaûi, nöôùc thaûi, khí thaûi

- Troàng caây khoâi phuïc röøng, baûo toàn thieân nhieân

- Caûi taïo caûnh quang moâi tröôøng, caân baèng sinh thaùi, taïo moâi tröôøng xanh saïch ñeïp…

43

4.2. Taùc ñoäng baát lôïi cho moâi tröôøng:

- Taêng nhu caàu veà ñaát ôû,

nöôùc, khoâng khí, löông thöïc,

thöïc phaåm, nhu caàu thieát

yeáu… khai thaùc caïn kieät

- Taêng chaát thaûi, nöôùc thaûi,

khí ñoäc haïi oâ nhieãm moâi

tröôøng, taêng nguy cô beänh

taät.

Daân soá ngaøy caøng gia taêng

44

5. BEÄNH LIEÂN QUAN MOÂI TRÖÔØNG

- Saâu raêng

- Böôùu coå ñòa

phöông.

- Beänh truyeàn

nhieãm

- Beänh hen

suyeãn

45

TOÙM LAÏI:

- Moâi tröôøng vaø söùc khoûe luoân lieân quan

maät thieát khoâng theå taùch rôøi, hoã trôï,

taùc ñoäng laãn nhau vaø coù theå huûy dieät

nhau.

- Moâi tröôøng seõ mang laïi cho con ngöôøi söï

soáng toát ñeïp, khoûe maïnh neáu bieát traân

troïng, baûo veä noù.

- Haõy baûo veä moâi tröôøng vì ñoù chính laø

baûo veä cuoäc soáng vaø söï toàn taïi cuûa

chính mình./.

46

The end

Documents

TOÅNG QUAN Y HOÏC MOÂI TRÖÔØNG